MUZAFFER OZAK iRŞAD ı 3.eilt ı Salah Bilici Kitabevi Ali Bilici Buyl.ik Reşitpaşa Cad. Yumni iş Hanı Giriş KatNo: 24 Vezneciler 1 iSTANBUL Tel-Fax !0212) 512 87 44 SALAR Btt..tct KİTABEVl YAYlNLARI, No: 30 YiRMi iKiNCi .DERS M Ü N D E R ECAT : Ölüm ve ölümle ilgili mes'eleler son nefeslerinde mü'­ minlere nasıl muamele edilir?. Kati rlere, za limlere ve asi lere nasıl muamele edilir? M ü'minlerin makamları ve dereceleri nelerdir? Katirlerin a za pları ve derekeleri nelerdir? Şakik-i-Belhi'nin kızı Emine sultanın sua li ve vasiyyeti - Zalim bir hükümdar ile şıma rık bi r zenginin ölümlerine a it ibret verici hikayeler Ölümü ve ölüm sonrasını anlatan va'zü nasihatı havi mühim bir risaledir. 5846 sayılı Kanun gereğince Te'lif haklan rniiesst>semize aittir. Ta.klit edenler mes'uldür Baskı Çevik Matbaacılık Davutpaşa Cad. Besler iş Merkezi No: 20/18-19 Topkapı/istanbul Tel: (0212) 501 30 19 ÜÇ ÜNCÜ Ci LDE BAŞLARKEN .. Allahu azim-ii..ş-şanın inayet ve hidayeti ve Peygamber-i-zişanın lıımem-i ruhaniyyeti Muhammediyyeleri ile, IRŞAD'ın va'dettiğimiz üçüncü cildini de, ehl-i aşka sunmuş bulunuyoruz. Ind-i ilahide ve ind-i Resulde mergub ve mahbub olmasını, Genab-ı zül-celal vel-ikram hazretZerinden niyaz eyleriz. Otuz üç risale olarak tertiplediğimiz IRŞAD nam kitabımızı, bu üçüncü cildiyle ve Allahu telila'nın tevkifi ile ikmal etmiş bulunuyoruz. Birinci cildi yayınlarken de belirtrneğe çalı.ştığımız veçhile, yirmi küsur yıldanberi Belde-i tayyibe olan Istanbul şehrinde, muhtelif cami ve mescid-i şeriflerde, Allahu sübhanehu ve telila'nın bize lutfettiği kadar, aziz kardeşlerimize va'z-ü nasihat etmek mazhariyetine ermiş bulunuyoruz. Bizi dinlemek lutfunda bulunan bazı kadir§inô.:J zevatın tavsiye ve teşviklerinden ve bilhassa kalbirnize gelen ilham-ı Rabbaniden cesaret olarak, hamden lillah neşrine muvaffak olduğumuz bu nacız eserimizin, birinci ve ikinci ciltlerinin ehli ıyman ve irfanın ve bilhassa yurt dı§ında muhtelif ülkelerdeki müslümanların esirgemedikleri samimi alaka ve takdir; üçüncü cildin luızırlanmasında en büyük kuvvet ve ilham kaynağı olmU§tur. On iki risaleden teşekkül eden bu üçüncü cildin nihayetine, her üç cilde ait konularına göre tasnif edilmiş mufassal bir fihrist de ilave etrnek suretiyle, erbab-ı tetkikin tetebbUlarına sunuyoruz. Ancak, ilk iki ciltte de olduğu gibi, bugün elinizde bulunan bu üçüncü ve son ciltte de görülecek hata ve nisyanlar ile bütün kusur ve noksanlarımızın nazar-ı af ve müsamaha ile karşılanmasını, samirniyet ve hüsn-ü niyyetimize bağt§lanmasını önce gaffar-ez-zünub ve settar-el-uyüb olan Allahu telila'dan ve daha sonra da muhterem okuyucularımızdan niyaz ve istirham eyleriz. - 4-- Bu naçız eserımızı okuyan, okutım ve dinleyen ehl-i' iymanın, iki cihanda aziz olmasını ve tarik-i Hak'la� irşad bayurulmasını cenab-ı zülceuıal vel-kemal hazretZerinden tazarri� ve niyaz eder, iki cihan serveTi, aşıkların önderi, ariflerin rehberi aleyiıissalatü t:esselam efendimizin şefaatlerine mazhar olmalarını kemal-i hulU.S ile dileriz. Ummet-i Muhammed'in sıhhat, saadet ve mut:atfakiyetini ısrar ile Allahu sübhanehıt ve teala hazretZerinden tazarr"U ve niyaz eyleriz. Tevfik ve hiu•• uet Allah'tandır. EL-HAC MUZAFFER OZAK Sa llô a la seyyidina Muhammed Sa llô ala mürşidina Muhammed Sa llô a la şems-id-duha Muhammed Sa llô a la bedr-id-cH.ica Muhammed Sa llô ala nôr-i i-HÜda Muhammed El-evvelü Allah .. El-ahirü Allah .. Ez-zahirü Allah .. El-Batinü Allah, Hayrihi ve şerrihi min'Allah .. Men kane fi ·kalbihi Allah .. Fe-mu'inuhu ve nasiruhu fid-dareyni Allah .. Rabbişrahli sadri ve ycssir-li emri vahlül ukdeten min lisanİ yefkahu kavli ve ufevvidü emri ilallah vallahü basiyrün bil'ibad .. Sübhaneke la ilme lena illa ma allemtena inneke cnt-el alim-ül hakim .. Sübhaneke la fehme lena illa ma fehhemtena inneke ent-el cevvad-ül-kerim .. - 6 - BİSMİLLAHİR-RAHMAN-İR-RAHİY:\1 Ve enzir-in-ndse yemne ye'ti,IJhim-ül-azô.bii fe-J)f'kulıil/:>-:i.ı}ne zalemıl Ra/)IJP· na alıhirna ila eceli n kariubin niicib da 'ueteke re nettebi-ır-rüsüle eve/ em tekünıı aksemtüm min kablü ma leküm min zeualin ve sekentiim fi mesakinilkteiyne zalemv enfüsehüm ve tebeyyene lekiim keyf e fe 'alıui bilıim ve darabnd lekiim-ül-emsa/ Ma'nayı şerifi: İ�rahim - 41 Habibim Ahmed, Resulüm ya M uhammed .. Ademoğul larını, geleceği muhakkak olan azap gününün dehşet ve şiddetiyle korkut .. Zira, -o gün malları ve evla tları, kasaları ve keseleri, mevkileri ve rütbeleri onları bu azaptan kurtaramayacaktır. Bu azahın geleceği gün, onla rın ölüm günüdür. Gele- -7- ceği muhakkak olan bu azap, ölümü tattıkları günden başla· yacak ve onlar bu azapta daim ebedi ve baki kalacakla rdır. Bu azaba düça r olacak kafirler ve müşrikler, Allahu zül-celiile ya lva rıp yaka rarak niyazda bulunacakla r: (Ya Rab •• Bizim bu azabımızı geciktir, bizi dünya hayatına geri çevir, bize kısa bir zaman için ömür ve mühlet ver •• Ta ki, senin da'vetine icabet ve iyman edelim, Resôl lerine it'atle tabi olalım •. ) diye· ceklerdir. Onla rın, bu yalvarıp yakarma larına ve ağlayıp sız· larnalarına karşı lık, şu hitapta bulunulacaktır: (Sizler, ölümü tatmadan önce, dünya hayatında iken hiç ölmeyeceğiz, bize asla zeva l yoktur derdiniz. Dünyada ba ki ve ebedi ka lacağınızı sanır ve yemin ederdiniz. Halbuki, sizden önce gelip geçen ve netisierine zulmederek ba na ve Resôl lerime iyman etmeyen ve bu zulümleri ve iymansızl ıkları yüzünden azabımla dün· yadan ka ldırılan mil letierin yaşadıkları yerlerde oturdunuz. Onların ve onlardan öncekilerin ma'ruz kaldıkları azabın ne· ler olduğunu da, onla rdan a rta ka lan eserler halinde gözleri· nizle gördünüz. Onların, iymansızl ıkları dolayısiyle başlarına gelenleri, dôçar oldukları felaket ve musibetleri de mütevatir haberlerle, tarihlerle öğrendiniz ve bildiniz. Ama, yine de us· lanmadınız, bana iyman ve ifa'at etmediniz, Resfiilerime tabi almadınız. Şimdi, ölümü tattıktan ve bu azapları gördükten sonra ecelinizin gecikti rilmesini ve dünyaya geri çevrilmeni· zi istiyorsunuz. Sizlere açıkça beyan ettik ki, küfürde ve aza· ba müstehak olmakta, sizler de sizlerden öncekiler gibisiniz. Bugün artık dünyaya dönemeyecek, ebedi olarak bu korkunç azabı tadacak ve ebedi ola rak narda kalacaksınız •. ) Ey hak ve hakikat yolcusu : Şunu iyi bil ki; doğan ölür, yapılan yıkılır, toplanan dağılır. Doğmasaydık, ölmezdik .. HiKAY E Bir cenaze götürüyorlardı. Meraklı bir zat, cenazeyi takip edenlerden birisine sokularak sordu : - Acaba hastalığı neydi? Neden öldü? - 8 - Adamcağız, nemli gözlerini bu meraklı zata çevirerek, kısaca cevap verdi : - Doğduğundan öldü .. Evet; mademki doğduk, mutlaka öleceğiz .. Ancak, ölmek var olmak va r .• Katirler ölürler, Mü'minler ise olurlar .. Ahi· rete, ham gitmezler. Aleyh-is-salat-ü-vesselam Efendimiz, rinde : bir Hadis-i-şerifleMü' minler ölmezler. Ffmi ve geçici dünya evinden, baki ve ebedi olan ahiret evine göç ederler, buyurmak suretiyle, mü'minlere en büyük müjdeyi vermişlerdir. Ancak, bunun şartı nedir? Onu da, Hazret-i ir Nureddin Cerrahi kuddise sirrah-ul-ali efendimizin ikaz ve işaretleriyle öğrenelim : Hakka temkin-i rizada hamd eden mesrfır olur, Da ima zikr·Ü sa lata şugledenler nfır olur. Bir kişi kim, Hakkı sevse Hakkı söyler daima ; Sahib-i irfan olup, o akibet mağffır olur •. Ehl·i tevhidin kulfıbu arş-ı al'adan yüce, Yek-naza rda görür an ı, devreden mahmfır olur •• Bir aba-puşu görünce eyleme kahr-ı nazar, Kibr ile me'lfıf olanlar, akibet mahkfır olur •• Bahr-i aşkın lezzetinden elverme dünyaya gönül, Olma sen biganeden, zira ki Haktan dfır olur •. ŞEYH NUREDDiN kutbun nutkudur bu Azmiya, Bir maha lden, bir maha l le nakleden mesrôr olur •. -- 9 -- Okuduğum ayet-i celile, işte o günü yani ölüm gününü, başka bir ta'birle zalimin mazlumun eline geçeceği kıyamet gününü aplatİnaktadır. Bu şiddetli ve dehşetli günün başlangıcı dünyadan ayrılacağımız . gündür ki, o gün ölüm günüdür. Allahü celle celalühu, işte o mühim gün ile korkutulmamızı. �aöibine emr-ü-ferman ediyor. Mü'minler, o gün yani ölüm günü Cennet-i-al'a ve Cemal-i Mustafa ile müjdelenerek mesrur olurlar. Melekler onlara: - Ey mü'min .. Korkma, malızun olma .. İşte, sana va'dolunan cennet .. iste. sefa ve sürur .. Ebedi saadet senindir, müjdesini verirler: lnnelleziyne kalu RabbünaTlahü sümmestekamu tetenezzelü a!eyhim-ül-meWiketü eua telvifu ve za tahzenu ve ebşiru bilcennet-illeti küntüm tu'adun F�slilet: 30 Ma 'n ayı münifi: Muhakkak, şu kimseler · ki Rabbimiz ALLAH dediler, ka lpleri ile i nand ı lar, iyman ettiler ve dilleri i le de O'nun rübubiyyetini ve va hdaniyyetini ikra r ve tasdik etti ler. Sonra da ya ptıkla rı işlerde doğruluktan ayrılmadılar. Yani, her işlerini Kur'an'-ı-kerimin emirlerini ve nehiylerini gözönünden ayırmaya rak dosdoğru ve yerli yerince yapt ıla r, bütün arnel lerini ve fi'illerini Kur'an terazisi i le tarttılar, gizli veya aş ika r her ha llerinde, darlıkta ve va rlıkta ihlas ile istikamet üzere bulundular. Alla hü tea la'dan gayrı h iç kimseden korkmadılar, ancak Allahü azim-i.iş-şandan korktula r ve Resulünden haya - 10 - -etti ler. işte, böyle davranan kişilere, ölümlerinde, kabirierinde ve kabirierinden ka lktıklarında müjdeci melekler gönderi lir ve şöyle denir: ( Ey mü'min.. Korkma, mahzun olma. Çünki, sizler için korku ve üzüntü yoktur. Sizlere müjdeler olsun .. Resul lerin, dünyada iken sizlere va'dettik leri cennet sizindir. Sizler, orada ebediyyen kalacaksınız. Bizler, dünyada da sizin dostlarınız idik, burada da sizinle beraberiz ve sizlerden hiç ayrılmayacağız .. Sizlere öyle bir ni'met-i-Rabbani ihsan buyuruldu ki, her istediğiniz veri lecek, bütün arzula rınız yerine getiri lecektir. Bütün bu ni'metler: rahiym ve gafur olan Allahu tea la tarafından, sizler için hazırlattırılmıştır. Sizlere, bundan sonra öyle bir hayat veri lir ki, ölümü yoktur. Öyle bir sıhhat veri lir ki, hasta lığı yoktur. Öyle bir mülk verilir ki, zeva li yoktur. Öyle bir gençlik veri lir ki, ihtiya rlığı yoktur. Her gün ayrı ayrı tecellilere mazhar olacak, he� gün ayrı ayrı zevkler tadacaksınız. Bu i lahi ihsa nları ne gözler görebi lmiş, ne kulaklar işitebi lmiştir. Bütün bu ni'metler, ne kalp i le hatırlanabilir, ne akıl i le düşünülebilir. Bunlar, ta rik-i-müsta kim üzere bulunan, Allahu teala'ya ve peygamberlerine inanan kişilerin erdikleri makamlardır. ) Burada biraz duralım ve insaf ile düşünelim: Dünya hayatı böyle midir? Yaz - kış, sıcak - soğuk, gece - gündüz demeden; haram - helal düşünmeden, Allahü teala 'nın emirlerini terkederek, bir ömür boyu didinip çırpındığımız bu fani hayatın sonu ölüm değil midir? Yıllarca mektep sıralarında �ektiğimiz çileler. imtihana girmek için geçirdiğimiz korku ve heyecan dolu uykusuz geceler, o yana bu yana ç1rpına çırpına. şuna buna yüzsuyu ve ter dökerek kazandığımız mal ve paraları, önünde sonunda sevmediklerimize bırakarak, sekiz arşın kefenle tek ve tenha karanlık bir çukura girmekle neticelenmeyecek mi? Az yaşa, çok yaşa, akibet gelir başa tekerlernesinde olduğu gibi. bu diclişmelerin bu çırpınmaların sonu da ölüm değil mi? Dünya çalışmalarının, diplomaların, ihtisasların. makam ve rütbelerin. bütün bunlarla böbürlenip öğünmelerin son durağı kabir değil de nedir? Evet; dünya hayatının sonu. er veya -llgeç bir hiç oluvermektir. Bu fani hayatta, her şey ama her şey fanidir, gelip geçici ve eğretidir. Mesela, dünya hayatındaki sağlık da, sıhhat de geçicidir. Elli yaşına kadar, binbir meşakkatle ve bir çok fedakarlıklara katlanarak topladıklarımızı, dişimizden tırnağımızdan ayırdıklarımızı, elli yaşından sonra doktora ve ilaca vermiyor muyuz? Aklı başında bir zat ne güzel söylemiştir : i nsanoğlu, gençliğinde para kazanmak için sıhhatini ve ihtiyarlığında da, sıhhatini kazanmak için pa rasını israf eder. Dünya mülkü de zevale mahkfımdur. Efes'te, Bergama'­ da, Truva'da, bir dünya cenneti olan şu güzel İstanbulumuzun bir çok semtlerinde birer harabe yığını halinde kalıntılarını gördüğümüz saraylar, kaşaneler, konaklar, yalılar nerede? Hani, bunların sahipleri neredeler? Dünya ve dünya mülkü, hamam kurnasma benzer. Hamama gelen bir cenabet kişi; yıkanır paklanır ve kurnayı başka bir cenabet kişiye bırakır. Eğer, o kurnaya oturan, yıkanmasını ve arınmasını bilirse, temiz pak çıkar gider. Yıkanmasını bilmiyorsa, kirlerini kabartır, bir taraftan kiri alır, başka tarafa bulaştırır, kir üstüne kir ekleyerek geçer gider. Dünya hayatında gençlik de böyledir. İlkbahar gibi çabucak gelip geçer, tatlı bir hayal olarak ancak hatıraları kalır. Aslında, ömür dediğimiz de bir rüyadan, bir kabustan ibarettir. İnsanoğlu, ana kucağında mışıl mışıl uyurken daldığı bu rü'ya veya kabus aleminden, başı teneşir tahtasına vurunca uyanıverir. H i KAY E Ariflerden bir zata sormuşlar : - Her ezanın, bir namazı vardır. Doğduğumuz zaman kulağımıza okunan ezanın namazı yok mudur? Hazret, hafifçe gülümseyerek cevap vermiş : - Olmaz olur mu? demiş .. O ezanın namazı da, musaila taşına konulduğumuzda kılınır. - >•)-1� O halde, böylesine fani ve geçici ve bu kadar kısa ve kısır bir hayat için ; Allahını ve peygamberini unu tan, nefsini dünya zevk ve e�lenceleri ile avutup uyutan, haram - helcil ne bulursa yutan, ebedi saadet ve selametini, bir hiç mukabilinde satan kişi akıllı mıdır? Böylelerine akıllı deme�e. kimin dili varır? İşte hayat, işte ölüm.. işte dünya hayatı, işte ahiret saadeti.. Birincisinin sonu ölüm, ikincisinin ebedi hayat.. Birincisinin sonu ebedi ayrılık, ikincisinin sonu ebedi vuslat ... Birincisinin sonu mülkün ebedi zevali, ikincisinin sonu ebedi ve zevalsiz mülk ... Birincisinin sonu ihtiyarlık ve düşkünlük, ikincisinin sonu e bed i gençlik ve zindelik .. Bütün bu ni'met ve saadetler ; tarik-i-müstakim üzere bulunan, Allah'a, peygambere, kitaba, sünnete uyan, do�ru yoldan ayr�lmayan sadıklar. salihler ve abidler için hazırlanmıştır. Bütün nedametler. sefaletler ve zilletler . de asilerin, zalimlerin, yollarını ve yönlerini şaşırmış gafillerin nasipleri olacaktır. Hal ve hakikat böyle iken, bu kısa ve fani hayat için, yukarıdan beri saydığırruz ebedi saadet ve ni'metlerden mahrum kalmak ; nedamete, sefalete ve zillete düçar olmak reva mıdır? Ey aşık-ı-sadık : Bugün tövbe edeyim, yarın tövbe edeyim diyerek omurIerini hevaya verenler, bu ni'metlerdeJl mahrum kalırlar. Yalancılıkla, düzenbazlıkla, hiylekarlıkla nefeslerini ve nefislerini tüketenler, e bed i hüsrana uğrarlar. Nefislerine zulmedenler o kimselerdir ki, Allahu teala'yı inkar ederler, Resullerine tabi olmazlar, hiç ölmeyecelderini, dünya yüzünde baki ve ebedi kalacaklarını sanırlar. Bu gibiler. bütün bu ni'metlere erişemedikten başka. azap günü gelip çattığında pek korkunç azaba uğrarlar ve o azap içinde ebediyyen kalırlar. Bu azabın dehşet ve şiddetinden kurtulmaya çalışırlar ama, bütün bu gayretleri boş ve beyhudedir. Zira. onlar bu azaba daha dün- - 13 - ya hayatında iken istihkak kesbetmişler. ölümleri anından it ibaren de ebedi azaba mahkum olmuşlardır. Ey mü'min: Ölüm günü gelip çatmadan tövbe et.. Yaptığın bütün kötülüklere, fenalıklara, kabahatlere, suçlara ve günahlara tövbe et:. Bir daha işlemeyeceğine söz ver, nadim ol, ağla ve göz yaşı dök, bir daha kötülük yapmamağa azm-ü-cezm eyle .. Allahu teala, tövbe eden kullarını sever. Allahu teala. kötülüklerden kaçınan. ma'nen ve maddeten arınmasını bilen temiz ve tahir kullarını sever. Ebedi saadet ve ni'metlerini de böylece tövbe eden. arınan ve kötülüklerden sakınan kulları için hazırlamıştır. Burıu bil, bu gerçeğe inan, Hakkın va'dine bağlan, gayret kemerini beline kuşan .. Tevhidi, tehlili, temcidi, doğru konuşmayı, hak söylemeyi diline vird edin.. Yalandan, gıybetten, boş ve faydasız sözden, seb'den, küfürden. haram yemekten, inciten ve kalp kıran acı konuşmalardan, şahitliği ketmetmekten dilini temizle ve koru. . . Gözlerinden gaflet ve hiyanet perdelerini kaldır. Gözlerini, gördüklerinden ibret alır hale getir ... İyiyi. güzeli ve doğruyu görrneğe alıştır. . Kulaklarını hak kelamına ver, Allahu teala'nın sevmediği sözlere kulaklarını tıka .. Gıybete, kötü söze, boş ve faydasız ko­ _ !luşmalara kulaklarını kapalı bulundur. Ağızdan alınan zehir: vücudu ifna ettiği gibi, kulaktan alınan zehirli kelam da insanın ruhunu ifna eder. İki çenen arasındaki et parçası ile, iki budun arasındaki et parçasına sahip ol... Ayaklarını da daima doğru yolda bulundur .. Sçı.pıkların, azmışların.' fısk-ü-fesat yolunda gidenlerin yollarına saptırma. . Unutma ki , ölüm bir gün bize de gelecek, bize de yetişecektir. Ölümden kurtuluş yoktur. Bir gün gelecek, bizi de alacaklar, evlat ve ıyalimizi yetim koyacaklar, kabrimize bırakıp savuşacaklardır. Kabir denilen yer, ya cennet bahçelerinden bir bahçe, yahut cehennem çukurlarından bir çukurdur. İşte, o çukurda arnellerimiz ile başbaşa kalacak, ya feci bir azaba uğrayacak veya rahat ve güzel yeni bir al�me kavuşacağız. Orada, bizlere ihsan buyurulacak mükafatları bekleyeceğiz. Orada, bize verilen cen- - 14 - netleri, hurileri, vildan ve gılmanları, sarayları müşahede edeceğiz ve kıyamet gününe kadar bekleyeceğiz. Kıyamet günü, hesaptan sonra o ana kadar seyrettiğimiz bütün bu ni'­ metler bizlere ebediyyen bahş ve ata olunacaktır. Kabir aza bı; kafirlere, zalimlere , asilere. kötülere. yalancılara, ahlaksızıara hazırlanmıştır. Dünya hayatının sonu mutlaka kabre varır. Kabir, ahiretin ilk kapısıdır. İşte. o kapıdan her birimiz muhakkak geçeceğiz. Bunu i nkara kimsenin cesareti yoktur. Bir gün gelecek, güneş o gün de yine doğacak. fakat biz o gün artık güneşi göremiyeceğiz. O gün, herkes yine konuşacak, fakat biz o gün konuşamayacağız. Belki , biz de bir şeyler konuşacağız ama, bizim konuştuğumuzu insanlar duymayacak. O gün, herkes yine İşitecek, biz de işiteceğiz ama , bizim söylediklerimizi halk işitmeyecek. O gün, insanlar yine dükkanlarına, vazifelerinin başına gidecekler ama, bizim yolumuz yalnızlık evi, amel sandığı olan kabre varacak .. O gün, sağ olanların yine elleri tutacak ve ayakları yürüyecek ama, bizim ellerimiz tutmayacak, ayaklarımız yürümcyecek .. Cansız at kapuya, taksimat tapuya gelecek. O gün, yine ezanlar okunacak, namazlar kılınacak ama, biz artık o ezanlara icabet edemeyecek, o namazları kılamayacağız. Başkaları, bizim namazımızı kılacaklar .. Her gece evine yuvana döndüğün, çoluğuna çocuğuna kavuştuğun halde, o korkunç yolculuktan evine dönemeyecek, ehline ve eviadına kavuşamayacaksın ... O gece, yine her evde ışıklar yanacak, ama senin vardığın ev karanlık kalacak ... O gece, herkes evinde yün veya pamuk yataklarına uzanarak istirahate çekilirken, seni o kapkaranlık evde kuru toprağa yatıracaklar, ur.ı:ı;ansız ve zincirsiz baıı;layacaklnr .. Dönülmeyen yollara gideceksin, umulmayan, iyi olmayan - 15- yaralarla yaralanacaksın .. Doymayan gözlerini toprakla. kanmayan ağzın çamurla dolacak ... Kafa tasında. yılanlar ve akrepler yuva yapacak ... O günleri hiç düşündün mü? Bu dertlere çare aradın mı'? Bu yaralara merhem buldun mu? Konağın, hanın. hamamın_ apartmanın başkalanna kalacak. . Senin koltuğuna, senin iskemlene başkaları kurulacak ... En sevdiklerin bile. seni kısa. zamanda unutacaklar. Yine yiyip içecek. gülüp eğlenecek. bıraktığın malı, mülkü, parayı har vurup harman savuracaklar .. . Ebediyyet mi'marını buldun mu. bulahildin mi? Yıkılacak evi bıraktın. yıkılınayacak eve sahip olabildin mi? Geçici koltuğu, iskemleyi bıraktırdılar. ebedi makam kazanabildin mi? Dünya, ahiretin tarlasıdır. Ebedi hayat. buradan kaza nılır. Şu var ki, bu ebedi saadeti, bu zevali olmayan baki mülkü; fani aleme tercih edenler altunu teneke ile değişen gafiller gibidirler. Her gün yakınlarından dostlarından. ahbap ve arkadaşlarından ölenleri gördükleri. dünya hayatının fani ve geçici olduğunu da bildikleri halde, bundan ibret almayanlar. ahiretleri için hazırlık yapmayanlar bu gafletlerini elbettft nedametle ödeyecekler ve elbette bu gibilerin akibetleri iyi olmayacaktır. Allahu tala, zAlimlerin mü'ini, yardımcısı değildir. Allahu, teala muhsinlerin, müttekilerin yardımcısıdır ve onlarla beraberdir. Nereden gelip nereye gittiğini, ne için gelip ne için gittiğini bilmeyen, ne için halk olunduğunu sezemeyen. hılkatinin sebebini arayıp araştırmayan, nefsinin aczini öğrenemeyen, Allahu teala'nın izzetine iyman etmeyen kişiler. elbette baki a.Iemde sefil ve rezil olacaklardır. Hakka gönül veren aşıklar ise, sevdikleri ile haşrolacak, sevdikleri ile ebediyyen beraber kalacaktır. - 16 - Kara gün karar ıp ka lmaz, Hemen Allah de, Allah de .. Hangi akşam saba h olmaz, Hemen Allah de, Alla h de .. Sahibimiz çok nazlıdır, Yanında geçer sözlüdür, Hemen ka lbinde gizle dur, i ymanı Allah de, Allah de •• Va r amma yetmiş bin perde, Ne göktedi r, ne yerde; Ka rıncasın komaz darda, inan Allah de, Allah de .. Sen, seni ça lma taşa; N iyaz ey le, gitmez boşa; Kulu gibi değil haşa, Uyan Allah de, Allah de .. Ne derdin va r ise söyle, Ka lbini müba rek eyle, Bu da geçer, ka lmaz böyle; Dayan Allah de, Allah de .. Ruhsati, olma gel divane; Günde beş kez dur divane, Sıdk i le düş asitane, Uzan Allah de, Allah de .. Ruhsali Hemen Allah de. Allah'a teslim ol.. Dünyada ve ahirette rahat bul.. Din'lenen, dinlenir .. Dinsiz. dinlenemez . . Din de Allahu tea la indinde islam dinidir : - 17 - Al-i-1mrein: 19 Allah katında makbu l olan din, i slamdı r. Yüz suhuf, dört kitap, Hazret-i Adem'den beri gelen bütün Enbiyanın talimini ve neş'esini. kulluğunu bu dinde bulacaksın. Ne mutlu ve ne kutlu o kişiye ki, islama girdi de ölüm onu islamda buldu. Müslüman olarak şarab-ı-mevti içti, bu dünyadan öyle göçtü, salihlere ilhak olundu, canı nardan necat buldu, gözü özü Hakkı gördü, Cennet - Cemal safasım sürdü, Firdevs-i-a'lada ebedi cennet ni'metlerini derdi, Cemal cen� netine erdi, canı Mustafa'yı buldu, gören gördü. bulan buldu, olan oldu_. Yazık olsun, vah olsun şol kişiye ki, Rabbini razı kılamadı. ResUl ondan memnun olamadı, melekler la'net eyledi. mü'minler onu sevmedi, şeytan enisi ve yoldaşı; kötüler, azgınlar ve zalimler sırdaşı ; secdeye gelmedi hiç başı, Hak için akıtmadı gözyaşı, hiyle ve yalan oldu her işi, kıyameti münkir, Hakkı görmeye gözü kör, zulm ile yetim malını yedi, halka zulm eyledi oruç tutmadı, zekatını vermedi, haccını eda etmedi, mazllıma yardımcı olmadı, açı doyurmadı, çaldı, çırptı. ah aldı, gönül yıktı, nihayet kendisi de yıkıldı, karanlık bir izbeye tıkıldı, ah-u-vah oldu onun işi... Aşağıdaki nazmı, ibretle oku .. Hazırlığını ona göre yap .. Gün zevale erişti : Gün bugündür, saat bu saat; Daha dünkü günü göremezsin .. Ansızın dururken ölüm gelir de, Bir saat evinde duramazsın .. İrşfı.d, Cilt: 3- F: 2 -18- Güvendiğin dallar el ine gel ir, Kazandığın mallar hep miras kal ır, Bülbül gibi öten dilin kapanır kal ır, Dahi bir salat veremezsin .• Oğlun kızın feryat edip ağlarlar, Ayrı lık ateşiyle ciğer dağlarlar, Gözün yumar, çeneni bağlarlar, Eşini dostunu göremezsin .. Heves etme bu hayırsız yapıya, Zeval yakın gün dikildi tepeye, Dört kişiyle çıkarırlar kapıya, Bir daha evine giremezsin .. Dinle sana bir bir virem hisabın, Bu tani dünyanın anla harabın, Hemen bir kazan su bi r kal ıp sabun, Onu da bir tamam süremezsin .. Düşün bir kez ne karalı yazın var, Bir faide yok nice oğlun kızın var, Eğer bulunursa bir top bezin var, ·Oç kattan ziyade sa ramazsın .. Bir faide kılmaz mal ın mena lin, Bütün hasret kal ır kaş-ı hilal in, Adalet kıl çoluk çocuk ıyalın, Bir daha hatırın soramazsın .. Kerem eyle düşme nefsin peşine, Kul olanın neler gelir başına, Uzatırlar musailanın taşına, Yolların sa rp varamazsın .. Kara yerden sa na bi r ev kazarlar, Bir sed edip defterini bozarlar, Ozerine beş on kerpiç dizerler, Sağına soluna dönemezsin •• -19 - i ki melek gelir sual sormağa, Arnelin var mıdır cevap vermeğe, Hazırlanır topuz ile vurmağa, Yakanı elinden alamazsM1 .. Baktın bu kapuya kimse girişmez, i nşa'allah ak karaya karışmaz, Ruhsati bu sı rra aklın erişmez, Hikmet-i Hüda'yı bi lemezsin. Kafile kalkacak, günler yaklaştı; Yakında çıkarsın bab-ı gafletten, Ya randan, ihvandan göçler sıklaştı; Uyan ey gözlerim hab-ı gafletten .. Yaptığın hesaplar bir gün bozulur, Kafile sessizce yola düzülür, Düşmanın sevinir, dostu n üzülür; Uyan ey gözlerim hab-ı gafletten .. Çırçıplak ederler, soyartar seni; Bembeyaz kefenle boyartar seni, Bir tabut içine koyarlar seni, Uyan ey gözlerim hab-ı gafletten .. Cansız binek gelir o gün kapıya, Varisierin gel ir mal ın yağmaya, Var mı kimsen sana Kur'an okuya, Uyan ey gözlerim hab-ı gafletten •• Oç beş dostun ağlar, ağyar sevinir; Anansaçın yolar, ehlin döğünür; Sessizlik evinin yolu görünür, Uyan ey gözlerim hab-ı gafletten •. Ruhsat i -20-- Namazın kılarlar üç beş ihvanın, Kerem eder mi ulu sultan ın, Kesil! r kuvvetin, gider dermanın; Uya n ey gözlerim hab-ı gafletten .. AŞKi, ölüm var unutma sakın; Bilmiş ol ecelin bugünden yakın, Dost, düşman ediyor makbere ak ın; Uya n ey gözlerim hab-ı gafletten .. Aşk-i-i-f1 al vet- i-C erra/1; Ölüm, öyle bir nehirdir ki, herkes o nehrin suyundan mutlaka içecektir. Her nefis ölümü tarlacaktır: ., '� ·' ..... .......... � • > / ,...... (' • .,, , ��;8\1�_;1.\U\;)__a;� .. , ., 1" � j' K üllıi nefsin zciika 't-ül-mevti sümme ileynci türca 'ıın. f;l-Ankebilt: 51 Her nefis, ölümü tadıcıdır. Sonra, bize rücu edeceksiniz. Şu var ki , bir hastanın ağzına bal verilse, acı geldiği gibi; kafir maraz-ı iyrnana ve küfür illetine, asi isyan zilletine, zalim zulüm dert ve mihnetine müptela oldukları için. ölümü tadış onlara çok acı gelecektir. Mü'min, salih ve kamil olur ve kalbi aşk-ı ilahi ile dolu bulunursa, bunu zevk ile tarlacak ve ondaki lezzeti hiç bir şeyde bulamayacaktır. Şehitlerin, tekrar tekrar dirilerek yeniden şehadeti tadmak istemeleri buna işarettir. Zira . ölüm babında VUSLAT-1-CANAN vardır. demişlerdir. Bu vuslat. kafir ve zalimler için niıra vuslattır. Mü'min-i salibierin ve abidlerin ise; cennete, aşıkın canana. Cemal-i ha-kemal-i Ahmed'e ve veeh-i Cemal-i la-yezali ehad'e vuslatıdır. Kabir aleminde devlet, saltanat. mal ve evlat rütbe ve makam, kasa ve kese makbul ve mu'teber değildir. Bun- -- 21 --- ların hiç birisi mezara götürülmez. götürüise bile götürcne hiç bir faydası olmaz. Orada. ancak kalb-i selim ve a'mal-isaliha sana yoldaş olabilir. Nakledeceğim kıssayı ibretle oku. bu yolculuğa hazır ol.. HiKA Y E Arif-i-billah bir zengin kimse, ölümünün yaklaştığını hissederek oğlunu yanına çağırmış ve şöylece vasiyyet etmiş : - Oğlum .. Ben yakında aranızdan ayrılacağım .. Bunca yıldır taşıdığını emaneti sahibine teslim ettiğim gün, berıi yıkadıktan sonra kefenleyecekleri sırada. eski çoraplarımdan birisini ayağıma giydir.. Sana vasiyyetim budur, demiş .. Adamcağız, bir zaman sonra gerçekten şarab-ı-mevti içerek, mal ve mülkünden, evlat ve ıyalinden ayrılmış .. Hısım. akraba, eş, dost, konu komşu cenazeye hazır olmuşlar .. Cenaze yıkanmış, tam kefene sarılacağı sırada, merhumun oğlu babasının vasiyyetini hatırlamış ve bir eski çorabını bularak ayağına giydirmek üzere gassaliri eline vermiş ve : - Babamın vasiyyeti vardır, lutfen bu çorabı ayağına giydiriniz, demiş .. Merhumu yıkayan zat : - Kat'iyyen olmaz, demiş .. Böyle bir şey islamda asla ca'iz değildir. Şeri'atin cevaz vermediği bir şeyi yapamam .. Bu haklı i tiraza rağmen oğlu ısrar etmiş : - Efendim, babamın vasiyyeti budur, mutlaka yerine getirilmesi lazımdır. diyerek direnmişse de gassal dinlememiş: - Bana inanmı:yorsanız, müftüye sorunuz.. Göreceksiniz ki, o dahi caiz olmadığını söyleyecektir, mukabelesinde bulunmuş .. Cenazeyi bekleterek müftüye, va'izlere ve ilim adeımıarına sormuşlar, hepsi de bunun ca'iz olmadığını. böyle bir vasiyyetin yerine getirilemeyeceğini. islamda böyle bir vasiyyetin yeri olmadığını bildirmişler. Tam bu esnadJ.. merhumun arkadaşlarından yaşlı bir zat, cenaze evine gelmiş ve - 22 - hoca efendilerle babasının vasiyyetini yerine getirmek hususunda münakaşa ve münazara eden oğluna hi ta ben : - Evladım, rahmetli baban vefatından sonra sana tevdi edilmek üzere bana bir mektup emanet etmişti. Buyur, bu mektup sana aittir, diyerek bir zarf vermiş .. Çocuk, hayretler içinde kalarak zarfı açmış ve babasının mektubunu yüksek sesle okumuş: (Oğlum! Sana, bu kadar mal ve mülk bıraktım. Görüyorsun ya: gider ayak, bana bir eski çorabı giydirmeye bile müsaade etmiyorlar. Bir gün -Allah geeinde n versin- sen de benim bu ha· lime geldiğinde, sana da kefenden başka bir şeye müsaade etmeyeceklerdİr. Bu fani dünyadan ahirete götürebilece�in. sekiz arşın kefenden başka bir şey değildir. Ona göre aklını başına al, tedarikli, bulun, sana bıraktığım malları heva ve hevesin uğrunda ve sefahat yolunda değil, Allah rizasma uygun, saadet ve selamet yollarında harca ki, iki cihanda aziz olasın .. ) Anlayana ne güzel bir va'z-ü irşad .. Rahmetullahi aleyh .. Şimdi, ölüm mü'mine nasıl gelir? Mü'min, vuslat-ı canana ' nasıl erer? Ölüm, kafire nasıl gelir? Onu, bu alemden inkar ettiği aleme ve korkunç azaba nasıl yollar? Bunları anlatalım: Rivayet olunur ki, Allahu sübhanehu ve teala, her mü mine öldükten sonra sorar : · - Seni tekrar dünyaya iade edeyim mi? Mü'min; Hakkın bu sualine, ölüm anında duyduğu acı dolayısiyle menfi cevap verir, yani dünyaya dönmek istemez. Ka.fir ise, gördüğü ve ileride daha da göreceğini bildiği azabın yanında, üç yüz kılıç darbesi acısı gibi olan azaba tahammül eder ve iyman ile ölmek, a'mal-i-saliha işieyebilmek için tekrar dünyaya dönmeyi ister. Şehitler ise, ölüm anında gördükleri iltifat-ı-ilahiyyeye nail olabilmek için, tekrar tekrar dirilerek Allahu teala yolunda ölmeği ve aynı iltifata nail olmayı temenni ederler. - 23 - Üseyd bin Abdurrahman hazretlerinden rivayet olunur ki· meyyit tabuta konulduğu zaman : - Kaddimuni.. Kaddimuni.. ( Beni, tez ve çabuk yerime götürün) diye seslenir, duyanlar bu kelamı duyarlar. Kafir ise : - Beni nereye götürüyorsunuz? Aman beni götürmeyin. diye feryat eder ve yalvarır : Erci'uni.. Erci'uni.. (Geri çevirin, geri çevi rin .. ) Mü'min kabrine vardığında, toprak kendisine: - Sen, hayatta iken arl\a üstü üzerimde yatar ve beni se· verdin. Ben de seni seviyorum .. Şimdi, rahat rahat yat, der. K af ir ka bre girdiğinde toprak ona : - Sen, beni sevmezdin ve bana buğzederdin .. Şimdi de. ben seni sevmiyor ve sana buğzediyorum. Sen, üzerimde iken gülerdin, şimdi ağlayacaksın. Vücudunu haram ile besledin, burada seni kurtlar yiyecekler, der ve kafiri öyle bir sıkar ki. kaya altında kalan yumurta gibi ezer, kemikleri birbirine gi rer. Kafir, toprağın sıkmasından öyle bir feryat eder ki. bu feryadını insanlardan ve cinnilerden başka her malıluk işitir. Kabir, mü'mini de sıkar. Fakat. gurbetten gelen oğlunu kucaklayan ana gibi .. Ceset, kabre konulduktan ve sual sorulduktan sonra, alem-i· berzaha götürülür. Üç gün sonra, Rabbil-alemiyn'e münacat cderek kabrine döner, gelir cesedine nazar eder ve görür ki. ceset şişmiş, ağzından burnundan kanlar, köpükler geliyor. O zaman . cesedine hi ta ben : - Dünyada yaşadığın günleri hatırlıyor musun? diye sorar ve gider. Kırk gün sonra, yine izn-i-ilahi ile gelerek mezardaki cesedine nazar eder ki , karnı deşilmiş , kaşlar ve kirpikler dökülmüş . saçlar sakaUar dağılmış , her tarafından kanlı irinli sular akmaktadır. Cesedini bu halde görünce şöyle hitap eder: -- Ey cesedim. sana ne oldu? Böyle korkunç ve ıgren( bir şekle nasıl girdin? Hani senin ok gibi kirpiklerin? Hani senin yay gibi kaşların? Hani senin sırma gibi güzel kokulu - 24- saçların? Tozdan. topraktan kaçımr, çamurdan iğrenir, tıraşına ve süsüne itina ve ihtimam ederdin .. Gücüne, kuvvetine, servet-ü samamna, rütbe ve makamına güvenir, herkese tepeden bakardın. Dünyada yaşadığın o günleri hatırla, der ve mahzunen alem-i-berzah'a gider, bir daha cesedini görmez. Ancak. kabrini ziyarete gelenler olursa, izn-i-ilahi ile kabrine gönderilir. Cuma ve Pazartesi geceleri de, yine izn-i-ilahi ile hane sine gönderilir. Kendisini hayırla ve Kur'anla ananlara dua eder. Eğer, çoluk çocuğu, ailesi efradı kendisini unutmuşlar, hayırla ve Kur' anla anmamışlarsa, onlara bed-dua eder : - Size, bunca ni'metler bıraktık.. Bıraktığımız mallarıınızla bize dua etmiyor, bizleri hayır ile yadetmiyorsunuz. Halbuki, bıraktıklarımızı sizler yiyor, evlerimizde sizler oturuyorsunuz .. Hesabını ise burada bizler veriyoruz, der ve ilave eder: - Siz bizi mahrum ve malızun ettiniz, Allahu azim-üşşan da sizleri mahrum ve malızun etsin, temennisiyle alem-i berzaha dönerler. Aniatacağım şu hikayeyi de, dikkatle ve ibretle oku da, kı ss ad an hisse al.. HIK AYE Zalim bir hükümdar vardı. Milletine ve tebaasına yapmadığı zulüm kalmamıştı. Günlerden bir gün. bir yere gitmek istedi. Esvapçıları ve oda hizmetkarları, kendisine bir elbise beğendiremiyorlardı. Getirilen elbiselerden her birine bir kusur buluyor, mülevves vücuduna ipekten. sırma işlemelerle, göz nuru dökülerek dikilmiş elbiseleri layık görmüyor, her getirileni yerlere atıyor. çiğniyor, etrafına dehşet ve korku saçıyordu. Kendisini bir ilah, ebedi bir varlık samyor. akibetinin bir hiç olacağını aklına bile getiremiyordu. Kendi boş varlığına gururlanıyor, bu varlığını baki ve ebedi vehmediyordu. Bir hiç olan kimseler, ekseriya cehillerini ve noksan -- 25 -- lıklarını libas ile örteceklerini zannederler . . \slında, bu gibiler insan değil, belki muzır bir hayvandan daha aşağı derekededirler. Böyle olan kişiler ; terzinin, berberin, elbisenin ve türlü süslerin insan ettiği zavallı mahlı1klardır. Zira, insanlık pa. dişah olmakla, vezir olmakla, paşa olmakla, hacı . hocu olmakla, mal mülk sahibi olmakla değildir: Bed asla necabet mi verir hiç üniforma, Zer-duz pa lan vursan, eşek yine eşşektir .. İnsan olmak ; öyle mühim, öyle zor bir iştir ki, sureta insan görünen, insan olamamıştır. Surette insan, yaşayışta hayvan ve dalalette vahşi hayvanlardan da aşağıdadırlar. Ne mutlu, insan görünüp insan olana .. Vay olsun, azap olsun, sureta insan gibi görünen. hakikatte hayvan olana .. Hani ; meşhur bir hikaye vardır : Vaktiyle, bir köylü oğluna : - Sen, adam olamazsın, dermiş .. Çocuk, şehre gelmiş. tahsil etmiş, mal mansıb sahibi olmuş, daha da yükselmiş zengin olmuş .. Vezir-i-a'zamlığa kadar yükselmiş .. Fakat, babasının : (Sen adam olamazsın .. ) sözünü de nasılsa unutmamış .. Kendi kendisine : - Babam. bana adam olamazsın derdi. İşte, ilim sahibi oldum, mal-mülk sahibi oldum, mevki - mansıb sahibi oldum. veiir oldum .. Bugüne bugün, koskoca bir ülkenin padişahtcın sonra sözü geçer sahibi benim. Şu ihtiyarı getirteyim de. makamımı, ihtişamımı, kuvvet ve kudretimi göstereyim. bana adam olamazsın dediğini hatırlatarak şunu bir güzel utandırayım, demiş ve derhal emirler gönderip, babasının mevcuden getirilmesini istemiş. Emri alan memurlar. zavallı ihtiyarı tarlasında çalışırken yakalamışlar ve çalyaka İstanbul'a göndermişler. Neye uğradığını, buralara ne· maksatla getirildiğini bilemeyen zavallı ihtiyar şaşkın ve perişan vezir-i-a'zamın huzuruna çıkarılmış .. Senelerden beri kendisinden bir ha- - 26- ber alamadığı hayırsız oğlunu, huzurunda kat kat eğilen bir sürü biçarelere karşı zaJim ve mağrur bir debdebe içinde bulan bağrı yanık babaya, şımarık vezir yerinden kıpırdamadan hafifçe gülümseyerek: - Hatırlıyormusun baba, demiş .. Sen, bana adam olamazsın der dururdun .. Bak benim devletime, debdebeme, saltanatıma .. Görüyorsun ya vezir oldum, vezir-i a.'zam oldumNasıl ; utandın mı bana söylediğinden .. Dertli ihtiyar acı acı gülmüş : - Beni, demiş .. Köyümden yerimden yaka paça yakalatıp, günlerce yaya, aç ve perişan uzun bir yolculuğa mecbur €derek bu sözleri hatırlatmak için mi getirttin? Mağrur vezir, ihtiyarı tepeden süzerek : - Evet, demiş .. Haklı değil miyim? Yaşlı ve bitkin baba içini çekmiş : - Haklısın evlat, demiş .. Evet, haklısın.. Çünkü benim sözümü doğruladın .. Bak, yine tekrar ediyorum, vezir-ı-a zam olmuşsun amma, ne yazık ki, yine adam olamamışsın .. Biz gelelim asıl hikayemize : Bu şımarık ve mağrur hükümdar da, padişah olmuş amma adam olamamışlardanmış .. Her ne hal ise, zorlukla kendisine bir elbise beğendirebilmişler, ordusunun önüne düşmüş ve kemal-i haşmetle yola revan olmuşlar. Etrafında vezirleri. kumandanları olduğu halde yollardan geçerlerken, halk gözüne sivri sinek kadar görünüyor, kendisini dağlardan yüce biliyormuş .. Ve lakin, başı yükseklerde gezen bu ahmak da, bir çokları gibi ecel kılıcının ensesinde olduğunu farkedemiyormuş . Halbuki, ömrü hitama ermiş, melek-ül-mevt ile karşı karşıya gelmiş imiş .. Öğle olduğu halde, her şeyin kendisine veda ettiğini ve büyük bir s ür' atle ölüme doğru, hiç ölmeyecekmiş gibi gittiğini bir türlü anlayamıyormuş. . Bir aralık. -önüne üstü başı yırtık, binbir yamalı elbiseler içinde bir zat çıkmış . Mağrur hükümdar. hiddetle şiddetle gürlemiş .. Kimimiş bu adam? Ne cesaretle böyle bir harekete yeltenebilir- - 27 - miş. Bu kendisine karşı apaçık bir isyan değil mi imiş? Tebaasından hiç kimse böyle bir küstahlıkta bulunamazmış . . Önüne çıkan zata, gazapla haykırmış : - Çekil yolumdan, şimdi seni kahrederim .. O zat, kemal-i sükunet ile cevap vermiş: - Sen, bana hiç bir şey yapamazsm. Sen değil. bütün beşer bir araya gelse, bana bir zarar eriştiremezsiniz. Hükümdar, bu sözleri işitince şaşalamış, kekelemi). kuvvetten, dermandan düşmüş, gazabı hilmiyyete tebdil olmuş. Çünki, bu zatın yüzüne bakınca tüyleri diken diken oluyor. vc> gayri iradi tekmil vücuduna bir titreme geliyormuş .. O z<ıt. aynı sükunet ve ve kar ile sözlerine devam etmiş : - Sana; bir çift sözüm var, demiş. Hükümdar: - Bana müsaade et, şimdi yoluma gideyim. Dönüşümde sarayıma gel, ne işin ve hacetin varsa yerine getireyim. diye yalvarmışsa da : - Olmaz, cevabını almış .. Sana söyleyeceklerimi hemen söylemekle emrolundum. Beni, burada yalnız sen görüyorsun vezirlerin, kumandanların ve askerlerin beni görmüyorlar. göremezler. Zalim ve mağrur hükümdar. artık köpekleşmiş: - Acep kimsiniz? diye sormuş.. Sizi gördüğüm zaman bütün varlığım elimden gitti. O zat-ı-şerif cevap vermiş : - Ben. ol kişiyim, o Allahü teala'nın meleğiyim ki. canları alır bedenleri cansız hale koyarım. Servi boyları kırar. eyler keman, eder hak ile yeksan, vermez aman, haneler harap eder. evlatları yetim koyar, kabirieri ma'mur ederim ... Bülbül gibi dilleri susturur, gül yüzleri soldururum. Padişah . ­ ların mülklerini ellerinden alır, hasımiarına devrederim. Gelin girmedik hane vardır, fakat benim girmediğim hane yoktur. Nice annelerin gelinlik kızlarını aldım. dizlerini dövdörttüm. Nice kuzucukların analarını alıp onları öksüz bırakarak inlettim .. Elimden. ne cin, ne peri ne insan kurtulabilir .. Sen- -28- den evvel padişah olan dedelerini ve babanı da hiç eden benim .. Şimdi, benim kim olduğumu öğrendin mi? Seni de onlar gibi öldürüp toprak edeceğim. Bana MELEK-ÜL-MEVT derler. Hiç arnamın yoktur. Bu sözleri, duyan hükümdarın, söyleyen dili söyleyemez, tutan eli tutamaz olmuş .. Ona, öyle bir kılıç vurulmuş ki, üç yüz kılıç darbesi gibiymiş.. Birden atından düşmüş ve yere yığılmış.. Maiyeti ve kumandanları, kalp sektesinden öldüğüne hükmederek, toprağa tevdi etmek üzere sarayına götürmüşler. Hiç bir vasiyyette bulunamamış. sevdiği mülkü. sevmedikierine kalmış .. Düşmanları sevinmiş, dostları üzülmüş . Fakat, onunla kabrinde hiç kimse arkadaş olamamıs. kendisini tek ve tenha kabre ko�muşlar, sırtında ettiği. zulüm v2 giinah yükü olduğu halde kara topraklara karışmış. gitmiş .. Fe-izti cc:i'e ecelühüm lc:i yeste 'hiriine sa'aten ve la yestakdimiin. El-A'raf: 34 ( Ecel geldi mi, ne bir la hza geri kalırlar, ne de bir lahza i leri girlebi lirler .) Kafirlerin, zalimlerin ölümleri çok acı , çoi< korkunç ve çok fecidir. Kafirlerin ve zalimlerin, ölüm anında çektikleri azabı, Kur'an-ı-kerim şu yolda haber vermektedir. (AIIahu tea la'ya sığını rız) . ... ff �:" � . (.. ... (..t'{ .. t' � / 0.��ü\J0W"-�D,, "" Ven-Nazi'ati garkan ... En-Nazi'at: 1 (Kafirlerin canlar ını şiddetle alan melekler hakkı için .. ) -29- Ve lev tera iziz-zalimune fi gamerat-il-mevti vel-melô.'iketü basitü eydiyhim ahricu enfüseküm el-yevme tüczevne azab-el-hıini bima küntüm tekulune alailahi gayr--el-hakkı ve kiintiim an ô.ydtihi testekhiriln .. El-En'am: 93 (Bu za limlerin ölüm sekeratında kıvrandıkla rı ve meleklerin ellerini uzata ra k: «Haydi baka lım, can ınızı kurta rın, bugün Allahu tea la'ya ka rşı hak olmayanı söylediğiniz, onun ayetlerine kibi rlenerek isyan ettiğiniz için, rüsvay edici azapla ceza landırı lacaksınız .. » dedikleri zaman ha l· lerini bir görsen .. ) Okuduğum bu iki ayetten birincisinde (Katirlerin canlarını şiddetle, sertlikle a lan melekler)in sayıları üç yüz altını� adettir. Bu melekler. kafirin canım gazap ve sertlikle hulku ma (Boğaz, yemeğin m ideye gitmek için boğazdan geçtiği yol) getirir. Azrail Aleyhisselam ruhu alır. Ruh göğe çıkar. kafi· rin ruhu gökten tardoluoarak cehenneme gönderilir. Cehennemden de iade olunarak, cesetle birlikte kabre girer ve orada hapsolunur, daracağına bakarak infaz saatini bekleyen idam mahkumları gibi, göreceği azap kendisine gösterilir. Kıyamet gününe kadar öylece bekletilerek azap olunur. Kıyamet günü ise cehenneme atılarak, ebedi narda kalır ki. bunun mutlaka böyle olacağını Kur'an-ı-azim-üş-şan haber vermektedir. - 30 - Firavun ve avenesinin kabirlerinde akşam ve sabah ateşe arzolunarak azap çektiklerini de Kur'an-ı-mübiyn haber vermektedir. Kafir ve zalimler de, al-i-Firavun gibi olduklarından, kabirlerinde bu minval üzere azap görecekler ve kıyamet günü e bed i olarak nara gireceklerdir. Allahu teala, cümlemizi iyman ile öldürüp, salihlere ilhak buyursun .. (Amin-Bi-hürmeti seyyid-il-mürseliyn .. ) _, /-' o / ' .- 1 "'J /_� /._ ..; / • ,, 0/ ��.�_:a:. \\y�:r .. ·1\Jj;�� s;)j /• ./ ) J ı.: /o)/)-} (j��\);\}J�J��ç�\) pyı:� .., ... Ve lev terci iz yeteveffelleziyne kefer-ül-melci'iketü yadribıi.ne vücıi.hehüm ve edbarehüm ve zıi.ktı aıab-el-harıyk .. El-Enfcil: 50 (Katlolunan katirleri n melekler canlarını al ırken, ateşten değneklerle yüzlerine arka la rma vurarak: «Tadın yakıcı ateş azabını, ki bu ateş cehennemin mukaddinıesidir •. » dediklerini görmel iydin .. ) Bu kafirler, rahat yataklarında dahi yatsalar, bu azabın şiddeti ile yerlerinden ok gibi fırlayarak azaptan kaçmak isterler. Fak'!t kurtulmanın imkanı yoktur, bu şiddetli aza bı çeke çeke ölürler ve böyle ölmekten de kurtulamazlar. Bazı ahmaklar da: - Öldü, kurtuldu.. diyorlar. Halbuki, dünyada çektiği azap, ahiret azabı yanında hiç mesabesindedir. Zira, ayet-i celilede de işaret huyurulduğu gibi, meleklerin bu şiddetli azabı; e bed i azabın başlangıcıdır. Gelelim mü'minlerin ölümlerine: Allahu zül-celal, bir mü'minin ruhunu kabzeylemesini. Melek-ül-mevte emr-ü ferman buyurur. Azrail Aleyhisselam, bu mü'mini mesela pazarda alış-veriş ederken bulur, kendisine selam verir. Mü'min Azrail Aleyhisselamın selamını alır ve sorar: - 31 - - Bir emrınız mi var? Melek-ül-mevt cevap verir : - Ey Allah'ın has kulu .. Ben Melek-ül-mevtim .. - Maşa'Allah .. Ehlen merhaba.. Ruhumu kabzetrneğe mı geldiniz? - Evet, Allah celle sana selam etti.. Nerede istersen, ruhunu orada alaca�ım. Allahu teala, sana mühlet veriyor. - Aman emanetini al.. Şu dar-ı beladan saadet diyarına varayım, Resfılün cemalini göreyim, Rabbimin cennetine girip, ni'metlerine ereyim .. Durma, gel beni bu kesafetten azat eyle . . Ayrılık ateşi, fırkat narı beni zaten harap etti.. Gurbette geze geze, çile çeke çeke kaddim eğrildi. Beni, bir an önce dost diyarına gönder Allah aşkına .. Madem ki, bana mühlet tanımakla emrolundun, namaza durayım da ruhumu öyle al. . Muradım budur, o namaz ki Ha bi b-i HüdA 'nın gözü nurudur, onda vuslat bulayım .. Mü'min derhal bir kenara çekilerek namaza durur ve ruhu tereyağından kıl çeker gibi kabzolunarak a 'layı ılliyyine rücu eder. Bir gün, Aslıab-ı ba'sefa aleyyhisselatü vesselam efendimize sordular : - Ey Allah'ın Resulü .. Bize ölüm kerih geliyor.. Ölüm anında ne yapacağımızı, ne yapmamız gerektiğini bize bildir. Resfılüllah saliallah u aleyhi ve sellem, saadetle buyurdular : - Siz ashabıma ve iyman eden bütün mü'minlere, ölümleri fınında öyle bir makam gösterilir ki, ölüme koşa koşa, can atarak, büyük bir sevinç içinde varırsınız .. lşte, yukanda okudu�um ayet-i kerimenin meali münifi de bunu te'yid etmektedir : Şu kimseler ki, Rabbimiz Allah dediler, iymanda sabit oldular ve iymanın alftmeti olan istikamet üzere bulundular ve Allahu teala'nın emirlerini ve nehiylerini severek, cana minnet bilerek yerine getirdiler, bu gibilere ölümleri anında başta Melek-ül-mevt olmak üzere müjdeci melekler gönderilir ve kendilerine bahş ve inayet olunan cennet makamı ile diğer ni'met-- - 32 - ler bildirilir ve gösterilir. Bu zevat-ı ali-kadre vukuu muhakkak olan o korkunç günden korkmaması, dünyada bıraktıklarından dolayı malızun olmaması tebşir olunur ve bu müjdeci melekler. kendilerine dünyada olduğu gibi ahiret hayatında da dost ve arkadaş kalacaklarını va'dederek mü'minleri dilşad ederler. Ne mutlu bu müjde haberini alanlara ve ne mutlu o mühlik ve korkulu anda meleklerle dost ve arkadaş olanlara .. Allah celle hazretleri, Azrail Aleyhisselfıma ruhları alma vazifesini tevdi buyurunca, Melek-ül-mevt niyazda bulunmuş : - Ya Rabbi .. Bana çok ağır bir vazife verdin. Kullar, bana buğzedeceklerdir. Allah u c elle şanühu . buyurmuş : - Ya Azrail.. Kullarıma öyle dertler veririm ki, onlar ölümJerini senden değil. o dertlerden bilirler, seni onlara unuttururum. Gerçekten de öyle olmaktadır : - Kalpten öldü .. - Kanserden öldü .. - Beyin kanamasından öldü, der dururuz. Halbuki ; doğduğundan öldü, dağınasaydı ölmezdi.. H I K A YE Cenabİ-Hak, Azrail Aleyhisselama hitap buyurur : - Ya Azrail. . Bir kulun ruhunu alırken, merhamete· geldiğin oldu mu? Melek-ül-mevt cevap verir : - Ya Rab .. Her şeyi bilen sensin, semavatta ve arzda olanlar Zat-ı üh1hiyyetine ayan ve malO.mdur. - Evet bilirim: aliyın benim, hakiyın benim.. Lakin. benim bildiğim bana, senin bildiğin de sana .. Seni, mazhar-ı kelam kıldım, konuşalım ki, kullarım da bilsinler. - Ya Rab .. Şiddetli bir fırtınada bir gemi batmıştı. İçinde bulunanların ruhlarını kabzeyledim. Kundakta bulunan bir çocuğun ruhunu kabıetmekle emrolunmadığımdan, o yavru - 33 - bir tahta parçası üzerinde sağ ve salim kaldı. anası boğuldu. İşte, o öksüz yavrunun annesinin ruhunu acıyarak aldım. Allah u zül-celal tekrar buyurdu : - Ya Azrail.. Ruhunu sevinerek kabzeylediğin k imse oldu mu? - Evet ya Rab .. Zalim bir hükümdarın ruhunu sevinerek aldığımı hatırlıyorum. Zira, halkı onun şerrinden ancak bu suretle kurtarabilmiştim. - o zalim hükümdar kimdi, biliyor musun? - Bilmem ya Rab .. Ancak, sen bilirsin .. - Hani, annesinin ruhunu acıyarak aldığını söylediğin yavru vardı ya .. Sular üzerinde, bir tahta parçası ile kurtulan o kundaktaki çocuk, ruhunu sevinerek aldığını söylediğin hükümdar idi.. Ey mü'minler : Dünyada ve ukbada aziz olmak isteyenler, rahat bir ölümle ölmek isteyenler. ölüm acılarından kurtulmak isteyenler ; İstikarnet üzere olsunlar, zulmü ve inkarı bıraksınlar. Zulüm yerine adli, inkar yerine iymanı başlarına tae edinsinler .. Allahu teala'ya kulluk etsinler, O'nun sevgilisine muhabbet eylesinler. şcri'atine ve sünnetine hürmetkar olsunlar .. Unutmasınlar ki . Resulü ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz : Ahir zamanda, benim bi r sünnetimi işleyene, yüz şehid sevabı veri lecektir, buyurmuşlardır. Bir sünnete yüz şehit sevabı verilirse, bütün sünnetlerine saygı gösterip yerine getirene ölüm acısı, mihnet ve meşakkat olur mu? Sünneti seniyyelerine tabi ve itaatkar olanlar. ölüınleri anında ruhaniyyeti Nebiyyi bulacaklar ve O'nun cemalini seyrederken ölüm acılarını duymayacaklardır. Nasıl ki, Mısır'­ ın o zamanki sosyete hanımları, Yusuf'un güzelliğini hayran hayran seyrederken, nazik ellerini kestiklerinin farkına varınadılar ve acısını duyamadılarsa; Hakkın sevgilisinin cemaline bakarak ölümü tarlanlar da elbette Azrail'in kılıcının acısını duymayacaklardır. İr�ad, Cilt :ı F: :; - 34 - Habib-i Hüda, şefi-i rt1z-i ceza efendimize sık sık ve çok çok salat okU· ·· Necat ve felah, O'nu sevmekledir .. Cennet derecatı mücerret ibadetle değil, muhabbetledir. SEVEN SEVDIGI i LEDI R. Tam tama'kar ve kamil cimri o kimsedir ki, ismimi duyar da bana salat ve muhabbet etmez, huyurulmuştur. Salat, muhabbete vesiledir. Salatü selamı dillerinden eksik edenler, nefislerine karşı cimrilik etmiş ve vadolunan derecattan mahrum ve uzak kalmış olurlar. Yine huyurulmuştur ki ; benim ismimi işitip, bana salat ile muhabbet edenlere, Allahu teaıa on defa rahmet edecektir. Bana salat etmeyenler, Cenabı Hakkın on rahmetini nefislerine haram ederler. SUSUZ ÖLMEK ISTEMEYEN, BANA ÇOK ÇOK SALAT OKUSUN, buyurmuştur. İstikamet, Kur' an-ı kerimin ahlakı ile ahiaklanmaktır. Kur'­ an ahlakı ile ahlakianmayan kişinin akibetinden korkulur. İnsan, daima Allahu teala'yı sevmeli, Allahu teala'dan korkmalı, yapacağı her işte konuşacağı her sözde Allahu tealfı' nın rizasını aramalıdır. Allahu teala'nın sevmediği, Kur'an-ı kerimin zernınettiği şeylerden kaçınmalıdır. Bilhassa, iymansız can vermek korkusu hiç bir zaman batırdan çıkarılmamalıdır. H I K AYE Şekik-i Belhi'nin bir kızı vardı ki, o diyarda bulunan kadınların en güzeli idi. Aynı zamanda abide, zahide ve saliha bir hatun olan müşarün-ileyhanın ism-i şerifi EM I NE idi. Günlerden bir gün, babasına: - Benim ismimi niçin Emine koydun? diye sordu. Üç korkudan emin olana Emine derler. Halbuki, ben bu üç korkunun hiç birisinden emin de�ilim. Her nefis, ölümü taclıcıdır. Bu ölüm. bana acı mı tatlı mı gelecektir. Acaba, ben ismim gibi ölüm acısından emin olabilecek miyim? İkincisi, şeytan bize apaçık düş­ 'llandır. Acaba, ben onun şerrinden kurtulur, emin olabilir miim? Üçüncüsü, son nefesimden korkarım. Bu dünyadan, iymanla mı yoksa iymansız mı göçece�im? İymanla göçeceğim- - 35 - den emin olabili r miyim ki, Emine adına hak kazanmış bulunayıın. Kaldı ki, peygamberler bile : YA RAB. BENi M ÜSLI M OLARAK ÖLDÜR, SALi H LERE i LHAK EYLE, diye dua buyurmuşlardır. Onlar, ma·sum Nebi iken böyle dua ederlerse. ben su' -i-hatimeden nasıl emin olabilirim? Babası, kendisine bir cevap veremedi ve aradan kısa bir zaman geçtikten sonra. bu sultan hastalandı. Şekik-i Belhi, kızının yanına vararak : - Evladım. neden gülmüyorsun? Gen(lik senin. güzellik senin. gelecek iyi günler senin . neden böyle clurgunsun? diye sordu. Emine sultan, içini çekerek cevap verdi : - Babacığım. dedi . . Ben. öyle şeyler görüyorum ki. gü1 :11ek değil ağl amak zamanıdır. Zira . altımda cehennemler tutuşmuş, gülmeme imkan var mı? Üstümde cennetler süslenmiş, oraya girebilecek miyim? ::Ylelek-ül-mevt, canımı almağ<-1 hazır vaziyette. emir bekliyor. Nasıl güvenir. nasıl gülerim? Hazret, başının altındaki sert yastığı kaldırarak, daha yumuşak bir yastık koymak istedi. Emine sultan buna da itiraz ett i : -- Babacığım, dedi. Yumuşak yastığa ne lüzum var? Yarın, başımın altına, bu sert yastıktan daha sert bi r kerpiç koymayacaklar mı? Vaktaki ölümü yaklaştı . babasını yanına çagırarak. üç �ey vasiyet etti : - Sevgili babacığım, dedi. Öldüğüm zaman. ellerimi gogsümün üzerine bağla. Zira , günahkarlar tevazu'an kabahatlarından ötürü ellerini göğüslerine bağlarlar. Ben de kulluk vazifemi tam ve eksiksiz yapamadım. Onun için. ellerim göğsümde bulunsun .. Gençliğime merhamet ve bana hakkını helal et.. Olabilir ki, çocukluk ve gençlik sa'ikasiyle babal ık hakkını tam olarak eda edemedim. Beni kefene sar .. Fakat, kabirde yüzümü aç ve benim için dua et.. Çünkü, babanın evlfldına duası, peygamberin ümmetine duası gibidir. Ey benim canım babam .. Sana zahmet olmazsa ve seni üzmezse, dört •;asiyyetiın daha var : İnsanları, toplu olarak bir arada gördü- - 36 - gun zaman, kabirde cesedimi yemeye hazırlanan kurtları hatırla .. Her ne zaman kitaba bakarsan. o bembeyaz sahifeler üzerinde siyah yazıları gördüğünde, yüzümü ve gözümün beyazını ve siyahını hatırla .. Gecelerin karanlığı basınca, kabrimin karanlığını hatırla .. Bu sözlerini bitirdikten ve LA i LAHE i LLALLAH M UHAMM EDON RESOLOLLAH dedikten sonra, dünyadan göçtü. Rahmetullahi aleyha .. Ey ehl-i-iyman .. Dikkat buyurunuz: Merhume, bu vasiyyeti ile bizleri ne güzel irşad buyurmuşlardır. Ölümün tadını düşününüz : Ya acı olur, ya tatlı . . . Şeytanın şerrinden ve iğvasından kurtulmak, cidden ve hakikaten çok güçtür. Zira, şeytan bizlere kuvvetli ve aşikar bir düşmandır. Şerrinden Allahu teala'ya sığınınız .. Ona, asla ve kat'iyyen ittiba etmeyiniz. Şeytandan, kendisini kurtarana aşkolsun .. İymansız ölmekten korkunuz.. Unutmayınız ki, a]tınızda cehennem ateşleri, bukağılar hazırlanmıştır. Bunlar, iymansız göçen kullar içindir, asiler, zalimler içindir .. Cennet süslenmiş, ama nasip olur mu? Melek-ül-mevt. canımızı alınağa hazır durmaktadır. Hal ve hakikat böyle iken, kula bunları unutarak gülrnek yakışır mı? Yarın, kara toprağa girecek bir kimse, dünyada rahatlık arar mı? Yatağı bırakıp kara toprağa, yumuşacık yastığı bırakıp kerpiçe baş koyacak kimse, dünyanın nesine özenir? Dünyanın nesine tama' ederek çalar, çırpar, haksızlık eder, emir ve nehiy dinlemez? Kulluğunu bil.. Acizsin, verilen ni'metlere karşılık kulluk edemedin, mücrimsin .. Kendini, daima günahkar bil, günahkar say .. Sultanın : (YÜZÜMÜ AÇ .. ) demesi, ( BEN GÜZEL Bi R K IZ i DI M .. BAKlN GÖRÜN KI, ÖLÜM BENI NASIL Çi RKiN, NASIL KORKUNÇ BiR HALE GETi RDi ..) gerçeğini hatırlatmak içindir. Gençliğine, güzelliğine güvenme .. Ölüm, seni de çirkin� leştirerek, korkunç ve iğrenç bir hale getirecektir. En sevdikle- - 37 - rin de dahil olmak üzere herkes senden kaçacak. hiç kimse yüzüne bakınağa cesaret edemeyecektir. Geride kalanlardan dua isteyiniz.. Çünki, dirilerin duasının ölülere faydası vardır. Halkı, toplu halde gördüğünüz zaman, kabirde cesedinize üşüşecek kurtları, yılanları, çıyanları, akrepleri, böcekleri hatırlayınız. Her şeye ibret gözü ile bakınız .. Kitaba baktığınız zaman, nice güzel yüzlülerin, nice güzel gözlülerin toprak olduğunu hatırlayınız. Gece karanlığı basınca, karanlık kabri hatırlayınız .. Zira, yakında o karanlık kabre sizler de gireceksiniz, diyerek bizleri Hakka ve hakikate davet etmektedir. Mu'az ibn-i Cebel ( Radiyal lahu anh) günlerden bir gün, Peygamber Efendimizle beraberdim, bir yere gidiyorduk : ---:- Ya Resfılallah:. dedim, ben fakire bir hadis söyleyiniz de, hayatımı ve harekatımı o hadise tatbik ederek dünyada ve ukbada faydalanayım .. Aleyhissalatü vesselam efendimiz, saadetle şöyle buyurdular : - Sa'idler gibi yaşamak, şehirller gibi ölmek, kıyametin hararetli gününde arşın gölgesinde gölgelenmek, dalaletten hidayete ermek istiyorsan, Kur'an-ı azim-üş-şam okumağa devam et. . Zira ; Kur'an-ı mübiyn, Ralımanın kelamıdır, seni şeytanın şerrinden, Hakkın kalesine alarak muhafaza eder. Yevm-i mizanda terazinin sağ ve hayır kefesini doldurur. Ümmetimin ibadetlerinin efdali Kur'an okuyup, onunla amil olmala rıdır. Her mükellef ümmetim, Kur'an-ı kerimi okumayı öğrenmeli, Kur'anı daima okumalı ve onunla meşgul olmalıdır. Görülüyor ki. Kur'an-ı kerimi okuyan ve okuduğu ile amil olan şehirllerin ölümleri gibi ölümü bulacak, şehirller gibi öleceklerdir. Öyle ise, Kur'an oku .. Okuduğunu anlamağa çalış . . Anlamakla da kalma, anladığınla amil ol .. Daima, ihlas üzere bulun .. Zira. cahiller helak oldu, alimler kurtuldu .. Alimler he · lak oldu, muhlisler kurtuldu .. Kur'an okumasını bilmiyorsan, mutlaka öğrenmen lazım.. Öğrenmiş isen okuman, okuduğunu anlamağa çalışman, anladığınla amel etmen de kafi değil.. İhlas - 38 - lazım, ihhis lazım .. Kur'an-ı, okumadınsa helak oldun, anlamadınsa yine hela.k oldun, aniayıp yapmadınsa yine helak oldun. ihlas ile yapmadınsa yine helak oldun ... Kur'an ile amil olmayan bir asinin. ölüm günü başına ge lecek olan şu felaketi ibretle oku, oku da ibret al, ona göre tedarik gör, hazırlan .. Çünki ; ölüm önünde, sonra kabir, sonra sual olunacaksın .. Bunlar ; herkesin, istisnasız her kulun geçeceği yollar ve duracağı duraklardır--- Sert de o yollardan geçecek, o duraklarda • durc;lurulacak ve yaptıklarından sorulacaksın .. Sonra mahşer, sonra hesap, sonra ya cehennem veya afv-ı mağfiret, cennet ve cemal.. Bunları hiç düşündün mü? Yolcu olan, yolunda gerek .. Her zaman hazır ve hazırlı klı ol. boş bulunma, gafil olma .. Eşyanı devene yükle, ölüm günü bizce meçhul : ( HAYDI ..) dediler mi, hemen yola koyulacaksın .. Hazırlıksız olursan, bu uzun yolda felaketler. musibetler, mihnetler, meşakkatler ve çok korkunç a.kibetler var. bunu unutma ! . . . H I K A YE Peygamberimiz zamanında bir erkek kişi öldü ve Efendimiz de, o cenazede hazır bulundular. Tam cenaze namazı kılınacağı sırada, mevtanın kefeninin içinden bir şeyin kımıldadığı görüldü. Kefenin içinde, sanki bir canlı malıluk vardı. Ne olduğunu anlamak maksadiyle açtıkları zaman, korkunç bir zehirli yılanın ölünün boynuna sarılmış, kanını ve etini yemekte olduğunu gördüler. Hz. Sıddıyk-ı ekber (Radiyal lahu anh) yılanı öldürmek üzere hazırlanmışlardı ki, yılan bi-iznillah lisana gelerek, hazır bulunanların duyup aniayacakları bir sesle : - Eşhedü en la ilahe illailah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve Resı11ühı1, kelime-i tayyibesini söyledikten sonra, Hz. Ebu-Bekir'e hitaben : - Ya Eba Bekir ; bana vurma ! dedi.. Zira, benim bu işte hiç bir günahım yoktur. Ben, gördüğünüz şekilde bu zata azap etmekle emrolundum. Allahu teala, beni bu kişiye kıyamet gününe kadar azap etmekle vazifelendirdi. - 39 - Cenab-ı Eba-Bekir, yılana sordular : - Bu kişi, hangi hareket ve hatası dolayısiyle bu azap ve ikaba m üstehak oldu? Meyyite azap etmekle vazifelendirilen yılan cevap verdi : - Onun bu azabına, üç hatası sebeptir : Birincisi, bu adam tenbellik eder namazını kılmazdı. İkincisi, nekes idi zekatını da vermezdi. Üçüncüsü, alimleri dinJemez, Kur'an-ı mübiyn ile �mil olmazdı. İşte bundan dolayı gördüğünüz felakete düçar oldu. Ya Rab .. Bizleri, kabir azabından ve cehennem ateşinden azat eyle . . Ey keremi bol padişah .. Bizi, mahrum olanlardan, kabirde azaba uğrayanlardan eyleme . . (Amin; Bi-hürmeti sevyid-il-mürsel iyn). Aleyhissalatü vesselam efendimiz, Cenab-ı Vacib-ül-vücuttan rivayet buyurdular. Allah celle, Hadis-i-kudside : (iZZET VE CELALIME KASEM EDERiM KI, KULUMUN KALBi NDE iKi KORKUYU VE iKi EM N iYETI CEM'ETM EM . BENDEN DÜNYADA KOR KANLARI VE H ER I ŞLERiNDE BENIM RIZAM I ARAYANLARI, KlYAMET GÜNÜ BÜTÜN KORKULARlNDAN EM in EDERiM, ONU O MÜTH iŞ GÜN KORKUTMAM. DÜNYADA BENDEN KORKMAYANLARI VE EM IN OLANLARI DA, KIYAM ET GÜNÜ KORKUTURUM.) buyurmuşlardır. Allah u te ala' dan dünyada iken korkmayanların korkuları, ölümle başlar ki, ölümleri anında başlayan bu azap, görecekleri azabın başlangıcıdır. Allahu teala'dan korkan müttekiylerin ise, ölüm anında mazhar olacakları iltifatı ilahi de, kendilerine bahş ve ihsan buyrulacak lı1tf-u kerem-i Rabhani'nin başlangıcıdır. Bu iltifat-ı sübhani ve bu rahatlık ölümle başlar ki, ileride nail olacağı keremin bir iptidasıdır. Zira. Falır-i-risalet Efendimiz: (MÜ'M I N, CENN ETTEKI YERiNI GÖRM EDEN RUHUNU TESLIM ETM EZ. KAFI R DE, CEHENNEMDEKI DEREKATI VE O KORKU NÇ AZABI GÖRMEDEN RUHU KABZOLUNMAZ.) buyurmuşlardır. Kafir, nardaki makamını nasıl görebilir denildiğinde, Cenab-ı Hak bu işe Cebrail Aleyhisselamı me- - 40 - mur etmiştir. Halet-i-ihtizardaki mü'mine, sağ tarafında cennetteki makamına n azar ettirir. Cennetteki makamını ve ona verilecek hurileri, sarayları, derecatı, hizmet ehli olan cennet gılmanlarını ve vildanlarını gösterir. Vücut iklimine alışan ruh, bu güzellikleri görünce, bir an önce bütün bunlara vasıl olabilmek için derhal vücut iklimini terkeder. Bahusus, Hakkın : Ona dön, ey mutmainne olan nefis.. Rabbine dön, Rabbin senden razı, sen de Rabbinden razı olduğun halde sevdiğim kul larım arasına dahil ol, onlarla birlikte cennetime gir •. Hitab-ı-izzetine muhatap olabilirse, üç yüz kılıç darbesi şöyle dursun, üç milyon kılıç darbesi ona tereyağından kıl çekmekten kolay gelir. Kafire ise ; sol tarafından, gideceği yer olan nar gösterilir. Tarlacağı azap, orada bulunan hurma ağacının gövdesi kalınlığındaki wlanlar, katır iriliğinde akrepler, korkunç ateşlerle dolu vadiler, yüzleri hiç gülmeyen korkunç zebaniler ona gösterilince, canı cesetten çıkmak istemez. Onu zorla çıkarırlar, sanki üç yüz altmış damar birer dikenli tel olmuş, vücudunun her yanını sarmışcasına, o dikenli teli zorla vücudundan söküp çıkardıkları gibi, üç yüz kılıç darbesi yemiş kadar acılar rluyarak ruhunu kabzederler. Allahu teala, muhafaza buyursun ve Habib-i-edibi hürmetine bizlere ölüm acısını duyurmasın .. (Amin, Bi-hürmeti seyyid-il-mürseliyn) Azrail Aleyhisselam' ın yetmiş rahmet meleği ile yetmiş azap meleği beraberinde bulunurlar. Melek-ül-mevt, mü'minin ruhunu kabzettiği zaman, kabzolunan ruh rahmet meleklerine tevdi ve teslim olunur ve o rahmet melekleri o mü'min kula cenneti, alacağı ecirleri ve makamları müjdelerler ve semaya çıkararak a 'layı ıllıyyine i sal ederler. Melek-ül-mevt, kafirden kabzettiği habis ruhu da, beraberinde bulunan azap meleklerine tevdi ve teslim eder ve azap melekleri de bu kötü ruhu, cehennemin ayrı bir mevkii olan ve S iCCIYN tabir olunan yere illetirler. SiCCiYN denilen o yerde, terazi ve ölçeklerinde hiyle yapan, noksan tartan mü'min- - 41 - lerin de azap göreceklerini, Allah celle Süre-i Mutaffifiyn'de beyan buyurmuşlardır : \l eylün lil-mutaffifiyne elleziyne izektalıl alen-ntisi yestevfılne ve iza kalühüm ev t:ezenuhüm yuhsir-Un .. Elô. yezunnü üld'ike ennehüm meb'usurıe liyevmin aziymino Yevme yekum-ün-ntisü li-Rabbil-alemiyn o o o K ella in ne kitdbel-füccdri lefiy sicciyn o O o Ve ma edrdke md sicciyn oo o El-Mutaffifiyn: 1-2 -3-4-5--6-7-8 Ma' n ayı şerif i: Ölçek ve ta rtıla rına hiyle katanların, eksik tartanların vay haline .. Onlar ki, a ldıkları şeyi tam ölçüp, tam ta rtıp alırlar. Ha lka satmak veya halk ıçın ölçtüklerinde veya tarttıklarında eksik ölçüp, eksik ta rta rlar. Onlar, dehşetli bir gün için dirileceklerini bilmiyorlar öyle mi? O gün ki, kıyamettir. O gün, bütün halk alemierin Rabbi olan Allahu teala'ya hesap vermek için, yaptıklarının hayrını veya şerrini görmek için alemierin Rabbi önünde duracaklar. Yok, yok durmakla da ka lmayacak, bunlar o gün yaptıklarını sicciyn denilen derekeye girmekle bulacaklar. Sicciyn nedir bi lir misin? Onda n - 42 - olacak aza bı . kimse idrak edemez. Ancak o azabı ve o sicciyn denilen yerin ne olduğunu ben bi lirim. Zira, o derekeyi terazilerinde, ölçeklerinde eksik verenler için ben hazırladım. İşte, bütün kafirlerin ruhları bu SiCCiYN mevkiine götürülecek ve orada esfel-i-sclfiliyne yani cehennemin en alt tabakasına indirilecek, sonra kabrine iade olunarak kabir azabı ile başbaşa bırakılacaktır. Sicciyn, öyle bir kitaptır ki o kitaba cinnilerden ve insanlardan en şiddetli azap görecek eşkiyanın isimleri yazılır. Sicciyn, aynı isimle isimlenen cehnnemin en korkunç bir vadisi veya cehennemde korkunç bir kuyudur ki, orada cinnilerin ve insanların azaba müstehak olanları azap göreceklerdir. Orada, bu zalimle,rle beraber mü'minlerden de terazi ve ölçeklerinde hiyle yapanlar, eksik tartanlar azap göreceklerdir. Aman mü'minler : Terazi ve ölçeklerioizde eksik tartmayınız. Kafirlerle, şerirlerle aynı azaba uğramayınız, böyle bir azaba müstehak olmamaya çalışalım. Bu azaptan, Allahu teala'ya sığınırız. Kaldı ki . eksik tartarak, noksan ölçerek topladıklarını, daha doğrusu halktan çaldıklarını ne yaptın? Eline geçen bu haksız para ve kazanç, acaba hangi işine yaradı? Beli bükülmüş ihtiyarın, saçı bitmedik yetimin haklarını gasbettin de. kazandığın paralar sana dost mu oldu? Ey dünyalığı başkaları için toplayan kişi.. Bu malları kimin veya kimler için topladığını biliyor musun? Seni, Allahu teala'nın ibadetinden alakoyan bütün topladıklarını, çok yakın bir zamanda başkalarına bırakacak, dünyaya geldiğin gibi meteliksiz ve çırıl-çıplak göçüp gideceksin .. Bu kazancınla ; kabrini yaptıracak olsan, mezarını nadide mermerler. altın yaldızlı kubbeler, som altından lahitlerle süslemek sana hiç bir fayda sağlamaz. Düçar alacağın kabir azabına hiç birisinin faydası yoktur. Varislerin. bıraktığın malları yerler. borçlarını - 43 - bile ödemezler. Sanki, o malları onlar ıçın kazanmış olursun. Çirkin ve bayağı hiylelerle, hırsızlıklarla, �ksik tartmakla, hoksan ölçmekle para kazanmayı açıkgözlük sayan kör!.. İyi bilmiş ol ki, bu kazandıkların mal değil, cehennem ateşidir. Son nefesinde, haramdan topladığın mal ve para, seni Allah'ından men'edecektir. Sen malına ve parana lanet edeceksin, malın ve paran da sana lanet edecek .. Son nefesinde, böyle çekişe çekişe can verecek ve azapların en korkuncuna, en dayanılınazına uğrayacaksın .. Şu hikayeyi de ibretle oku : H I K A YE Haram helal demeden topladığı paralarla sayısız mal ve mülk edinerek Karun kadar zengin olan bir zat, ahir ömründe büyük bir konak yaptırmış ve bu konağı en nadide eşyalarla donatmış, içini ve dışını akla durgunluk verecek tezyinat ile süsletmiş .. Malına ve parasına o derece mağrur ve bunlarla o derece müftehir imiş ki ; fakirlere, alimlere, Hak aşıklarına hor bakar : - Onlar da benim kadar akıllı olsalardı, mal-mülk sahibi olurlardı, ham düşüncesiyle herkesi hakir görürmüş. Kendisi kadar akıllı bir kimsenin bu kadar para ve mal-mülk sahibi olabileceğini, ancak böylesine muhteşem saraylarda ve konaklarda yaşayabileceğini düşünür ve böbürlenirmiş .. Olur olmaz her yerde : - - Bütün bu ihtişamı nefsim için hazırladım, bu konağı da nefsim için yaptırdım, diyerek öğünürmüş .. Artık hiç bir kaygusu olmadığını, ömrünü zevk ve safa içinde geçirmekten gayri bir düşüncesi kalmarlığını sanır ve herkesi bu ha1ine imrendirmeğe ·uğra şırmış . Bu kadarı ile de kalmaz, kendi kendisine : - Benim gibi servet-ü samanı olan var mı? der ve herkesle konuşmağa da tenezzül etmezmiş .. Öyle ya, bu derece zengin bir insanın herkesle görüşüp konuşması, onların seviyyesine inmek değil mi imiş ! .. Böylece, herkesi hor-hakir görür. - 44 - kapısına gelen fakirierin yüzlerine bile bakmaz. onları bekçilerine, bahçıvanlarına ve özel muhafıziarına kovdururmuş .. Günlerden bir gün ; bu ne oldum delisi, kendisi gibi Allah'ı tanımaz, ahirete inanmaz, halkı tahkir eder kimselere büyük bir ziyafet tertip etmiş . . Konağının muhteşem salonlarında, binbir türlü dünya ni 'metleri ile süslenmiş sofralar başında toplanmışlar .. Nereden gelip nereye gittiklerini, başlarına neler geleceğini bir türlü akıllarına getirerneyen bu bir sürü mal ve para şımarığı, konağın iç ve dış tezyinatını, seçkin eşyasını, avizelerini, tablolarını, halılarını birbirlerine medhü sena ederlerken, ev sahibi olan cahil mağrur da bir taht gibi kurulduğu geniş, yumuşak ve rahat koltuğuna yan gelmiş , izahat veriyor, eşyalarının tarihi kıymetlerini, nerelerden ve nasıl satın alındıklarını, daha önce hangi paşaların veya beylerin ellerinde bulunduklarını anlatıyor, arada sırada : - Şunu elli bine aldım, bunu yüz bine kapattım, gibi sözlerle herkesi zevkine ve meraklılığına hayran bırakıyormuş .. Ziyafet devam ededursun, Azrail Aleyhisselam da üstü başı parça parça, binbir yama içinde, boynunda bir torba olduğu halde, dilenci kılığında konağın kapısına dayanmış .. Şiddetle kapıyı çalmış ve ne istediğini soran hizmetkarlara : - Hane sahibini görrneğe geldim, aşağıya kadar gelsin de görüşelim, demiş .. Uşaklar : - Sen aklını mı kaçırdın? cevabını vermişler.. Hiç beyefendi, senin gibi bir dilenci ile konuşmağa tenezzül eder ve hele senin ayağına kadar gelir mi? Azrail Aleyhisselam : - Siz bir kerre haber verin, diye diretmiş . Uşaklar da : - Olmaz, demişler .. Bizi azarlatmak, ekmeğimizden etmek mi istiyorsun .. Haydi, var git işine .. Yoksa, seni zorla buradan uzaklaştırırız, tehdidini sa vurmuşlar. Melek-ül-mevt de diretmiş - Beyinizi görmeden şuradan şuraya gitmem, demiş ve tekrar çağırmalarını istemiş. Uşaklar, bu fakir dilencinin ısra·· - 45 - rına şaşıp kalınakla beraber, hiç birisi efendilerine haber verrneğe de cesaret edememiş. Nihayet, Azrail Aleyhisselam : - Anladım, demiş .. Siz, efendinizin eelalinden korkarak onu buraya çağıramıyorsunuz. Bir bakıma haklısınız, zira sizler emir kullarısınız, efendinize itaatiniz ve onun emirlerine göre hareket etmeniz lazımdır. Şu var ki, ben de emir kuluyum, benim de efendilerin efendisi olan efendime itaatiın ve onun emrini yerine getirmem şarttır. Ben, Allahu teala'nın ruhları kabzetmekle görevlendirdi�i Azrail'im.. Efendinizin ruhunu kabzetrneğe geldim. Haydi, gidin söyleyin .. Gelsin, beni görsün. Hizmetkarlar, titreyerek durumu ev sahibine bildirmişler. Hane sahibi, ölümü hatırına bile getirmedi�i, daha doğrusu ölümü kendisine layık görmediği için, hizmetkarlarına : - Kendisine yumuşak sözle sorun bakalım, demiş. Maiyyetimde çalışan birisinin mi ruhunu almaya gelmiş . Daha sözlerini tamamlamağa fırsat bulamadan Hazreti Kabız-ül-ervah yanlarında peyda olmuş ve : - Hayır ! demiş, kimsenin değil senin ruhunu kabzetrneğe geldim. Bugüne kadar topladığın, toplamakla öğündüğün mallarını, paralarını ve eşyalarını ne yapacaksan yap, ruhunu kabzedeceğim .. Ne diyeceğini, ne yapacağını bilemeyen ve ölümü bir an için olsun hatırına getirmeyen dünya mağruru şımarık zenginin, elleri ayakları titremeğe, dili kekelemeğe başlamış, ecel korkusu ile sararıp solan yüzü ve ferleri kaçan gözleri ile zelil ve perişan yalvarmış : - Bana biraz mühlet verseniz olmaz mı? - Olmaz Ruhunu alınağa memurum, vazifemi yapmadan da buradan bir yere gidemem .. Bir anda, mütekebbir zelil oluvermiş.. Bütün paralarını. mücevherlerini getirmelerini emretmiş, o üzerine titrediği kıyı bucak herkesten sakladığı altınlara, gümüşlere, elmaslara, pırlantanlara, inci, zümrüt ve yakutlara nefretle bakarak : - Allah size lanet etsin, demiş .. Beni şehvete sevkettiniz. - 46 - Rabbime ibadetten men'ettiniz. Rabbirole dost olmaktan alıkoydunuz. Tam bu sırada, umulmadık, beklenmedik bir şey olmuş .. Et parçasına söz söylemek kudretini ihsan huyuran Kadir-i mutlak, bu asi zenginin mallarına, eşyalarına, konağına. altınIanna da söz söylemek kudretini ihsan buyurmuş ve hepsi birden k e lama başlamışlar : - Bize sövmek, saymakla, bize lanet etmekle kendini kurtaracağım mı sanıyorsun? Her şeyden evvel bilmelisin ki. bize lanet etmeğe hiç hakkın yoktur. Bugüne, hatta bu dakikaya kadar hep bize güvendin, hep bizimle ve zenginliğinle övündün .. Bizim sayemizde hükümdarların, vezirlerin, paşaların heylerin huzuruna rahatça çıkar, bir gün de Allahu teala'mn huzuruna çıkacağını hiç düşünmezdin. Hele ölümü hiç aklına getirmez. bizler senin elinin altında iken adeta hiç ölmeyeceğini zannederdin .. Yollarda rasiadığın fakirlere, alimiere hor bakar. onları insan yerine koymazdın. Allahu tealarlan korkan ve onun emirlerini yerine getiren müttekiyleri tahkir ederdin .. Allah'tan korkmaz , ResUlünden haya etmez, nefsinden gayri kimseyi dü�ünmez, her türlü fenalığı işlerdin .. Biz, bütün bu kötülüklerine rağmen sana mukabelede bulunmadık. Eğer, bizi belaiden kazanıp, Allah yolunda sarfetseydin, biz de senin hakkında daha hayırh olurduk, böyle yapsaydın bizden fayda görür, lanet de etmez. din .. Şimdi de ahiretini kazanmış olurdun .. Bu dünya hayatında eline geçenleri Hak yoluna harcasaydın, ahirette en aşağı on mislini bulurdun. Ama sen haramdan kazandığın için bizleri kötülüğüne alet ettin .. Elbette, ahiret hayatında da bizlerden sorulacaksın .. Elbette mes'ul olacak ve nara gireceksin .. Bizler. seni kötü gidişinden ve kötü fiilierinden vazgeçirmeğe kaadir değildik .. Sen hakim, bizler mahkum durumunda idik .. Bizi, dilediğin gibi kullanabilme hakkını, Allah u te ala sana vermişti.. Şimdi ne yüzle bize lanet edebiliyor ve ne yüzle kendini temize çıkarınağa çalışıyorsun .. Paralarının, mallarının ve eşyalarının bu haklı s itemleri karşısında ne diyece�ini bilemeyen mağrur ve şımarık zengin. - 47 - iş işten geçtiğini farketmişti amma, artık tamire fırsat ve imkan da yoktu. Hazret-i Melek-ül-mevtin darbe-i-seyfini yedi ve olduğu yere yığılıp kaldı. Dünyada yaptıklarından hesaba çekilmek üzere ahiret diyarına gitti. Fakat, kazandıkları kendisine yar olmadı ve onunla hiç birisi kabre girmedi. Ey mü'min : Kazandığın paranın haram mı, helal mı olduğunu anlamak istersen o parayı sarfettiğin işlere ve yerlere bak .. Helal olup olmadığını o zaman anlarsın .. Melekler, izn-i-ilahi ile insan şekline girerler. Cebrail Aleyhisselam, Efendimize Dıhye't-ül-Kelbi şeklinde görünmüştur. Lut'un kavmini helak etrneğe memur edilen melekler, Hz. Lut'a gayet güzel delikanlı· lar şeklinde görünmüşlerdir. Lut Aleyhisselam, onları beniAdernden sanmış ve kavminin şerrioden korumak için evinde saklamıştı. Kavmi, evinde delikanlılar saklarlığını haber alınca, Hz. Lut'un evine hücum ettiler. O zaman, melekler Lut Aleyhisselama : - Biz insan değil, Rabbil-alemiyn'in melekleriyiz. Kavminin mücrimlerini helak etmeğe geldik dediler, ki bu vak'ayı Kur'an-ı Kerim böylece haber vermektedir. Buhari ve Müslim adlarındaki Hadis kitaplarında da. meleklerin insan şeklinde göründükleri defaat ile yazılıdır. Bedir harbinde, müslümanlara yardıma gelen melekler, insan şeklinde görünmüşlerdi. Onun için kimseyi incitme .. · Bakarsın, incittiğİn bir melek veya Allahu teala'nın bir sevgilisi olabilir. Allahu tea.Ia'nın sevgililerini incitenler, Allahu sübhanehu ve teala'yı ineitmiş olurlar. Ölüme namzet olan kimse, ölüm anında boğazı hırılcİar \'€ yüzü kızararak rludakları mosmor olursa, azaba müstehak olduğuna alarnettir. Eğer, hali sakin olur ve dili kelime-i şehadeti söylerse, kalben Allahu teala'ya büsn-ü-zanda bulunursa, bu hal · hüsn-ü hatimeye delalet eder. Böylelerinin alınları ince ince, terler, gözlerinden hafif hafif yaşlar akar, d udaklarında bir nevi kuruluk belirir, yüzü sararır ve yüzü sağ tarafa dönük olursa .. - 48 - bütün bu alı:lrnetler ölen o kimse için rahrnet-i ilahiyyenin nüzulüne işarettir. Haberde varid olmuştur ki, Allahu teala bir mü'minin ruhunu kabzetrnek murad buyurduğunda, Melek-ül-mevt o zatın ruhunu ağzından almak üzere yaklaşır. Fakat, o zatın ettiği zikirler, Melek-ül-mevte hitaben : - Ya melek .. Sana buradan ruhu kabzetrneğe yol yoktur. Zira, bu ağız Rabbini zikretmiştir, derler ve yol vennezler .. - Melek-ül-mevt, Rabbil-alemiyne niyaz ederek : - Ağzından ruhunu alamadım, ne yapayım ya Rab ! diye sorar. Başka bir uzvundan kabzeylernesi em-rü ferman olunur. Bu defa, Melek-ül-mevt ölmek üzere bulunan zatın elinden ruhunu kabzetrnek ister ve el de kendisine şöyle hitap eder : - Sana, buradan da yol yoktur. Bu zatın ruhunu elinden de kabzedemezsin. Zira, bu eller yetim başı okşarnıştır, ilim yazmıştır. Allah yoluna kılıç vurmuştur, der. Melek-ül-mevt aciz kalır ve tekrar ne yapacağını istizan eder. Başka bir cihetinden kabzeylemesi ernr-ü-fennan olunur. Melek-ül-mevt, o mü'minin ruhunu ayağından kabzetrnek üzere yaklaşır, ayak kendisine şöyle hitap eder : - Bu mü'min, bu ayakları ile yürüyerek cemaate gitti. Hasta ziyaret etti, ilim ve zikir meclislerine gitti ; der. Melek-ül-rnevt, kulağından ruhunu kabzetrneğe teşebbüs eder. Fakat bu defa da kulak kendisine mani olur : - Sana buradan da yol yoktur. Bu mü'min, bu kulaklariyle Kur'an ve zikir dinledi, der. Gözlerinden kabzetrneğe teşebbüs eder, bu defa da gözler kendisine hitap ederek : - Bu rnü'rnin bu gözlerle mushafa nazar etti, okudu ve mukaddes kitabırnızı hatrnetti. Mahlıikata ibret gözü ile baktı, der. Melek-ül-rnevt, Allahu teala'ya niyazda bulunur. - Ya Rab .. Bu kulunun bütün azalan bana galip geldiler. Ruhu teslim etmiyorlar. Nasıl kabzedeyim? - 49 - İşte, bunun üzerine hitab-ı-izzet varid olur : - Ya Azrail.. Avucuna benim ismimi yaz, o mü'min kuluma göster .. Azrail Aleyhisselam, emri ilahiyi yerine getirir ve ismullahı avucunun içine yazarak o mü'mine gösterir. Mü'min, o ismi görünce sevinir ve Allahu teala'nın isminin berekatı ile ruhunu teslim eder. İşte mü'mine ikram .. İşte mü'minin son nefeste erdiği ilahi h1tfu kerem .. İşin başı iymanda, ihlasta .. Ne hal üzere yaşarsan, öyle ölürsün .. Nasıl ölürsen, öyle haşrolursun .. En büyük ni'met, iymandır. En büyük saadet. islamdır. İymanını, islamını kaybeden, her şeyini kaybeder. H I K A YE Aliyyül-Nesefi, merkebini kaybetmişti. Aramaya çıktı, yolda bir kafir ile karşılaştı. Derhal geri dönerek, secQeye kapandı. Secdede : - İlahi.. Ben eşeğimi, bu kfı.fir ise iymanını kaybetmiş ... Onun musibeti, benimkinden daha çok büyüktür. Sana hamd-ü sena ederim ki, benim musibetimi de onunki gibi kılmadın. Ben, birkaç liralık eşeğimi aramaya çıktım. O; dünya ve mafiyhadan daha kıymetli dinini ve Allah'ını kaybettiği halde, arayıp bulmakta gaflet üzere gitmekte .. Ya Rab .. Benim de dinimi ve iymanımı kaybettirme .. Zira, asıl büyük musibet, bunları kaybetmektir. Bazı ahmak kişiler, beş kuruşlarının kaybolduğuna üzülürler ve her tarafı didik didik ararlar da, Allah'sız ve ibadetsiz geçen günlerine üzülmek, iymanlarını araştırmak akıllarına bile gelmez. Fakat, Allah'ın has kulları, Allah rizası için. Hak yolunda Hak için gözlerine ne mal, ne evlat, ne mansab, ne rütbe görünmez. Onlar, yalnız dünya hayatına değil, dünya malına, ahirete ve cennete dahi tama, etmezler. Onların maksudu ancak Hüda'dır, gayrısı havadır. lr,ad, Cilt: 3 - F: 4 - 50 - Bak ; dünyaya tamcl. etmeyen Allah ricaline .. Birde. müslümanlık davasında bulunup, beş kuruş için kalp kıran zavallıya.. Aşağıda aniatacağım kıssayı ibretle oku : H I KAYE Bir adam, mescitte namaz kılıyordu. Namazdan çıkınca, bir heybe içinde bıraktığı bin altının yerinde yeller estiğini gördü. Aynı mescitte namaz kılmakta olan Hazret-i Ali (Kerremallahu vechehu) Efendimizin hafidi İmam-ı Cafer sadık efendimize : - Mescitte ikimizden gayrı kimse yok, paramı ve heybemisen çaldın, diyerek iftira etti. Hazret-i-İmam, her ne kadar : - Ben, Eviad-ı Resı1ldenim. Böyle şeylere tenezzül etmem, dediyse de, dinietemerli : - Mescitte senden başka kimse yoktu ki başkası almış olsun, diyerek diretti. Hazret-i-İmam sordu: - Heybende ne kadar para vardı? - Bin altın vardı .. - Öyle ise gel benimle beraber, diyerek parası kaybolan adamı saadet-hanesine götürdü ve şahsına ait paradan kaybolduğu iddia olunan bin altını adama verdi. Parasım aldığı halde, küstahlığı elden bırakmayan müfteri : - Almadınsa bana bu parayı neden verdin? diye sorunca da: - Eviad-ı Muharnmed'e iftira etti�inden nara girmeni istemedim ve bu parayı sana hela.I ettim, buyurarak adamı savdı. Hazret-i İmam, bir müslümanı yalancı çıkarmak istememiştL Fakat gelin görün ki, parasının çalındığını iddia eden adam, arkadaşlannın yanına gelince, gülerek kendisine : - Geçmiş olsun, dediler ve şaka olsun diye kendisi namaz kılarken, içinde bin altın bulunan heybeyi gizlice alıp sakladıklarını söylediler ve heybeyi sahibine teslim ettiler. Adamcağız, .yaptığı hatayı aniayarak büyük bir üzüntü- - 51 - ye kapıldı. Parasını kendi arkadaşları alıp sakladıkları halde, hiç suçu olmayan ve mescitte kendisi gibi namaz kılan bir zatı hırsızlıkla itharn ettiğinden utandı. Şahsını tarif ederek bu zatın kim olduğunu sordu. Kendisine: - O zat, Peygamber-i zişanın amcası oğlu Hazret-i Alinin torununun çocuğudur, denilince doğru Hazret-i İmam Cafer Sadık'ın evine koştu, ellerinden öperek affını ve rİzasını diledi ve haksız olarak aldığı bin lirayı iade etmek istedi- .. Hazret-iİmam kabul etmedi ve adama şöyle buyurdu : - Bu hane, Eviad-ı Muhammed hanesidir. Bu hane, .ma'­ den-i-nübüvvet, sırrı velayet, varis-i ulum-u Nebevi hanesidir. Bizim mülkimizden bir şey çıkarsa, tekrar bize avdet etmez. Verdiğimizi geri almak, bizim şanımıza münasip ve layık değildir. O altınlar, sana hediyyemiz olsun, güle gtile harca .. Fani dünyaya meyleden, dünyası için dinini terkeden, dünya malı için Hak binasını yıkan, ölümden ibret almayan gafil ! ... Artık, kötülüklerden elini, eteğini çek.. Ölümünü düşün... Neler gördün, daha neler göreceksin... İş, ölmekle bitmiyor. Asıl hayat, ondan sonra başlıyor. Şimdi uykudasın; bu gördüklerin rü'yadan başka bir şey değildir. Yalnız şu farkla ki, rü'yada yaptıklarından mes'ul değilsin amma, dünyada yaptıklarından sorwnlusun .. Yakında uyanacaksın ; bütün insanlar uykuda öldUler mi, uyanırlar diyor Allah Resulü . . Ya Rab .. Bizi, ölmeden uyandır .. İbretle bakacak, gerçekleri görecek bir göze sahip kıl ... Haya sahibi bir yüz, ağzımıza tatlı bir dil ihsan eyle .. Ta'atinden lezzet ver, kulluğuna mahkUm eyle. Ta'ata mağrur etme .. Şekavetimizi, saadete ; tarahımızı feraha ; kötü ahlakımızı, Kur'an ahlakına tebdil ey le- · · Rabibinin şefaatine nail ey le. .. Nefsimizin tasallutundan koru ve kurtar .. Bizleri nefsimize esir, şehvetimiıle zelil eyleme. Daima ibadetine kaim, rizanda daim, zikrinden ve Kur' anından lezzet alanlardan eyle .. Mü'min olarak öldür, salihlere ilhak eyle. Ölüm acısından, Azrail pençesinden, su'i-hatimeden emin kıl.. Ebrar zümresine ithal eyle, ahir kelfunıınızı Kelime-i tevhid ve Kur'an-ı-mecid eyle .. Ecel yastığına başırmzı koyduğu- - 52 - muzda, el el ile, ayak ayakla, bütün uzuvlarımız birbiriyle veda ederek ( Buluşmak mahşere kaldı) dediklerinde. tabipler ve hekimler bizden el çektiklerinde, gözlerimizden perdeyi kaldır, müjdeci meleklerini gönder. cennetteki makamımızı bize göster, bizi ehl-i necattan, zümre-i fe lahtan kıl- .. Kabrimizi pür-nur. ruhumuru sevdiklerimizi görmekle mesrur eyle .. İltifatı Nebiyye mazhar, şefaati Kur'ana nail eyle ... Kabirde. a'mal-i-salihamızı enis ve yoldaş eyle .. Mağfiretinin lezzetine, keremine, lutfuna ve izzetine eriştir .. Civar-ı Mustafa'da iskan eyle . . Bizi, ol Nebiler serveri, velilerin önderinden ayırma .. Llıtfunla cennetine, cemaline kavuştur .. Bize adlinle muamele etme, affınla ve kereminle muamele eyle .. Dünya ve ukbamızı ma'mur eyle. Namerde el açtırma, düşmanı bize güldürme, aziz vatanımızı, gaziler ocağı, şehitler bucağı mukaddes yurdumuzu, isyanlarımızdan ötürü kafirlere, zalimlere çiğnetme .. Bizi zalemeye payimal etme .. Evlatlarıınızia terbiye ettirme .. Hükümetimizi adl ile berkarar, umuru hayriyyelerinde muvaffak eyle .. Türk büyüklerini islama ve Kur'ana hadim eyle .. Ümmeti Muhammed'in asilerini islah ve affeyle .. Bizlere merhamet eyle, bizlere mağfiret eyie, bizleri affeyle .. Ölmüşlerimize rahmet, sağ kalanlarımıza dareynde saadet ve selamet, kötülüklerimize nedamet, rıztklarımıza vüs'at, hayırlı işlerimizde gayret ve muvafakiyet ihsan ve inayet eyle. Bize, çirkini güzel, güzeli çirkin gösterme .. Topraklarımıza hayırlı bereket, hüccac-ı müslimiyne selamet, ordularıınıza nusret ve muzafferiyet nasip eyle .. Bu naçiz risalemizi okuyanları irşad eyle .. Bu risalemizi indinde ve ind-i-ResCılüllah'ta makbul ve mergub eyle .. Bize hayatımızda dua edenleri, mematıınızda rahmet ve Fatiha ile ananları iki cihanda aziz eyle .. Amin diyen dilleri narından azad eyle .. Amin bi-hür meti seyyid-il-mürseliyn vel-hamdü lillahi Rabbil-al.emiyn, kabul-üd-dua el-Fatiha .. 27 /Ocak/1969 9/Zilka'de/1388 EL-HAC M UZAFFER OZAK . � 1 R SA D , YiRMi ÜÇÜNCÜ DERS MÜ N D ER E CA T: Şeri'at, tarikat, hakikat, ma'rifet, kutbiyyet, kurbiyyet ve ubudiyyetin ma'na ve malıiyetlerini, ibadetin lüzum ve ehemmiyetini, insanları Hak yolundan ve ibadetlerden men'eden sa pık şeyhlerin ve sahte mürşitlerin gerçek niyyet ve hüviyetlerini, bunlara tabi olanların feci akibetlerini ayetler ve şer'i del illerle izah ve ispat eden Bayezid-i Bestami, Abdülkadir Geylani hazretlerinin kıssa ları ve Enes bin Malik radiya llahu a nhın rivayetine göre şeyta nın dostlarını ve düşma nlarını anlata n çok mühim bir risaledir. Sallu a la seyyidina Muhammed Sa llu a la tabib-i kulubina Muhammed Sallu ala şefi-i-zunubina Muhammed El-evvelü Allah .. El-ahirü Allah .. Ez-zahirü Allah ... El-biıtinü Allah. Hayrihi ve şerrihi min'Allah .. Men kane fi kalbihi Allah .. Fe-mu�inuhfı ve nasıruhu fid-dareyni Allah... Rabbişralıli sadri ve yessir ·H emri vahlül ukdeten min lisani yefkahu kavli ve ufevvidu emri ilallah vallahü basiyrün bil'ibad. Ey bizleri yoktan var eden ulu Allah .. Ey bizleri zelil iken aziz eden aziz Allah .. Ey bizleri ana rahminde kudret eliyle şekl-i insana koyan Allah .. Zelil bir su parçası iken, bizleri aziz ve mükerrem eyleyen. aç iken doyuran, susuz iken sulayan, cahil iken ilim, iyman ve islam ziyneti ile süsleyen kerim Allah .. Bizleri ilimden sonra cehle, iymandan sonra küfre, islamdan sonra zulme ve delalet deryasına atma .. Mürşit diye bizleri şeytan-ı laine tabi kılarak, başımızdan iyman tacını alma .. Sırtımızdan şeri'at libasını çıkarma .. Alın damarımızı ve haya perdemizi yırtarak Fi· ravun gibi ENE RABBi KÜM-Ü L-A'LA {Ben� sizin yüce Rabbinizim) diyen. aciz ve alelade bir malılük iken Tanrılık davasına kalkışan, fani iken bakilikten dem vuran, iyman ve islüm namına iyman ve islamdan çıkan mülhidlerin. zındıkların ve sapıkların güruhundan eyleme .. bizleri, sırat-ı-müstak1m bu· yurduğun Rabibinin yolu olan ve Allah'a, Allah rizasma. ce· mal-i la-yeza!e varan o doğru yolda sabit-kadem eyle . . Bizleri Habibinden, O'nun alinden. ezvacından. ehl-i-beytinden, asha- • bır.dan. ensarından. abbabından ayırma .. Bizleri, siyret-i enbiyadan. ef'al-i asfiyadan ve velilerin kapısından uzaklaştırma. Onların nazar-ı rahmetleriyle bizleri dilşad eyle .. Nigah-ı iltifat-ı. Ahmediyyeye nail ; veliler ulusu. şir-i sübhan Aliy.vel-Mür· teza'nın zevkinden hissedar eyle .. Sıddıklar sıddıkı. yar-ı gar-ı refik. gaziyi alei-mürted-i vez-zındık. Resül-üs-sakaleynin ka im· pederi, ümmül-mü'mini;vn A'işe-i sıddıyka radıyallahu anha 'nın - 56 - pederi, kitab-ı keriminde U LA'i KE EN'AMALLAHU ALEVHiM MiN-EN NEBiYYINE VE SIDDIKIYN ve diğer bir ayet-i celilede VELLEZI CA'E BiS-SIDKI VE SADDAKA BIH I iltifat-ı ilahiyyesine mazhar olan Cenab-ı Eba Bekir-is-Sıddıyk efendimizin iltifat ve şefaatleriyle bizleri memnun ve mesrur eyle .. Ol fatih-i Mısr-ı vel'-Acem-i ver-Rfun, re'yi muvafıkun bil-kitab. kelamı sıdk-u ves-savab, adli ile ma'ğruf, kerametleri meşhfıd Kavm-i şer'i şerif olarak aleyhissalatü ves-selam efendimizin şfmını beyan huyurdukları ve BENDEN SONRA NEBI GELSEYDI , ÖMER I BN-I L HATTAB gelirdi iltifat-ı seniyyesine mazhar olan Resfıl-ü Rabbil-alemiynin kaim-pederleri, Hazret-i Ali kerremallahu vechehu efendimizin damad-ı mükerremleri Ömer İbnil Hattab radıyallahu anh-ül Vehhab efendimizin nazariarı ile de bizleri abad eyle ya Rabbi.. Haya ve iyman sahibi, Kur'an-ı mübiynin katibi ve dimi'i. şimali Afrika'nın ve Türk diyarının fatihi, damad-ı Nebiyyi ahir zaman, mü'minlere dar-ül-eman, nebiler serverının iki kerime-i muhteremesini nikahlamak şeref ve bahtiyarlığına nail olan, mazlum-u şehid, oruçlu iken şerhet-i şehadetle iftar eyleyen, kitab-ı kerimi tilavet huyururken mübarek kanı Kur'ana dökülen, Aleyhissalatü ves-selam efendimizin : EY OSMAN-1 SALIH BANA DUA EDiYOR M USUN? bitabiyle şam ve kadri beyan huyurulan Osman İbni-Affan efendimizi de, bizlerden hoşnut ve razı eyle ya Rabbi.. Ol seyyid-il evliya, yar-ı Habib-i Kibriya, melce-i ahkar. seyyid-ül-ebrar, garik-i bahr-i bela, melce-i enis-id du'afa . fatih-i Hayber, sakiy-yi Kevser, zevc-i Fatıma't-üz-Zehra. varis-i uhlm'u Nebevi, hakkında ENE M EDIN E'T-OL-I LM VE ALIYYUN BABUHA buyurulan, aliyyin-i radiyyin-i sahiyyin-i veli. mahbub-u Resfıl-üs-sakaleyn, damad-ı Peygamber, Eb-ül Haseneyn-il ahseneyn efendimizi de, bizlerden hoşnut ve razı eyle ya Rabbi.. Cemi ashab-ı ba-sefa, bakiyye-i aşere-i mübeşşire-i pür-vefa, ashab-ı soffe, ashab-ı Bedr, ashab-ı Uhud ve şüheda-i Kerbela efendilerimizin ruhaniyyetlerini bizlere sayeba n eyle ya - 57 - Rabbi··· Tabi'in, tabe-i tabi'in, eimme-i müctehidiyn, ulema-i din-i mübiyn, şehitler, gaziler, Piran-ı-izarn ve evliya-i k iramm feyizleriyle bizleri şadan-ü handan eyle ya Rabbi.. Ahir ve al o \" � � .. '.. .. ..... �, .)J-f J Este 'iz-ü billô.h: Vô. 'büd Rabbeke hatta ye 'tiyelcel-yakıyn. El-ll i cr : 9:> Ma'nayı münifi : (Sa na yakin olan ölüm gelinceye kada r, Rabbine ibadet et .. ) Ey mü'minler : Uyanın, agah olun, dinleyin .. Şeri'at, tarikcıt. hakikat, ma · rifet. kutbiyyet. kurbiyyet. ubudiyyet isimleriyle isimlenen bu islam yolunun nihayeti. Allah'a ve O'nun cennetine, rizc.1sına vecemaline çıkar .. Saydığım bu yedi umde . birbirlerine bağlıdır. Birinden, diğer birine geçilir. Nihayeti, Allahu Teala'ya ubudiyyettir. Yani. Allahu zül-celale kulluktur. Şeri'atsız, tarikat olmaz .. Tarikatsız, hakikat bulunmaz. Hakikatsiz ma'rifete ulaşılamaz. Ma'rifetsiz kutbiyyete. kutbiyyetsiz kurbiyete ve kurbiyyetsiz de ubudiyyete erişilemez. Ubudiyyet. insan-ı tam olmaktır. İnsan-ı tam olmak da, Allah teala'· yı hakkı ile bilmek, hakkı ile bulmak, hakkı ile anmak ve hakta hak olmaktır ki, bu son merhaledir. Bu : -58- ,., . ,. ,, . �· / !.""' · 6"" ;;; ��.; .. , � �'"'��� Fi mak'ad-ı sıdkın inde melik-in muktedir. El-Kamer: 55 (Hak meclisinde, kudretine son olmayan bir melikin, Allahu teala'nın huzur-u Kibriyasında ve rizasındadırlar.) sırrına ermektir. Allahu teal'ya ibadetinin miktarı ise VA'­ BOD RABBEKE HATTA YE'TIYEKEL YAKIYN ayet-i celilesi ile sabittir. Akıl-halig oluşundan, ta ölünceye kadar do�ru yol olan sırat-ı islamdan ayrılmamak, o yolda sabit-kadem olmakla mümkün olaca�ı aşikardır. Okudu�um ayet-i kerimedeki YAKIYN ölüm ma'nasınadır. Yoksa, bazı sapıkların bezeyanları gibi : ALLAHU TEALA, SANA YAKIN GELDI M i, I BADETi TERK ET, manasında de�ildir. Böyle man' a verenlere soranz : Aleyhissalatü ves-selam efendimizden daha yakin, Allahu tea.la'yı kim bilebilir? Eğer, bu sapıkların verdikleri ma'na doğnı olsaydı, Efendimizin, ibadeti terketmeleri lazım gelirdi. Fahr-i ka'inat aleyhi ve alihi ekmel-üt-tahiyyat efendimizin, ta sabahlara kadar Rabbine yaptığı secdelerin, tesbihlerin, naz-ü niyaziarın hepsi, Allahu azim-üş-şanın emri idL Este 'iz-ii billdh: Ve min-el leyl-i fesciid lehu ve sebbihhu leylen tavıyld. El-Insan : 26 (Ve gecenin bir kısmında ona secde et •. Gecenin uzun bir kısmında da, onu tesbih ve tenzih eyle .. ) - 59 - lo��\� \ o!/ (o\\ 0\\ •"b\i)� �']\ � u � J ıJ":' c:..r- 'J o-::- , " "" " ... . , .. ./ , . .;" , "' 0 ./ /. . �' o *', / � \""'' •) -: •,.�_; \ \ ·�)@\��0\G � • . �� �\ "' Jı.6, T c)-: ,.... , , '., . ..,. � o �/ > , / o •� .,- , ",.. "'�(.( \� \..(;.;'[\:; �\ �� .. �--� Ekım-ıs-salclte li-dülıik-4 şemsi ila gasak-ıl-leyli ve Kur'an-el-feeri inne Kur'an-el-feeri kdne meşhw:UL Ve m in-el-leyli fe-tehocced bihi nafileten leke asa en yeb'aseke Rabbüke makamen Mvhmuda .. El-İsra : 78 - 79 (Güneşin zeva linden, gecenin ka ranlığına kada r namazı dosdoğru kıl .. Sabah namazını da eda et, zira saba h namazı meşhuddur. Gecenin bir kısmında da uya nı p, gece namazı kıl .. Bu sana mahsus bir ibadet, bir fazi lettir. Ümit edebi lirsin, Rabbin celle şime seni bir makam-ı Mahmud'a gönderecekti r.) Ta-Ha .. Ma enzelna aleyk-el Kur'ane li-te.şka .. Ta-Ha : ı-2 (Ta-Ha .. Biz, sana Kur'a nı eziyyet ve meşakkat çekesin d iye göndermedik.) Dikkat ediniz mü'minler : Bizlere sünnet olan. Zat-ı akdes �fendimize farz idi .. ibadet etmekten, mübarek ayakları şişmişti . Hak teaH1 hazretlerinin : ( EY HABiBiM. . BiZ, SANA KUR'ANI EZiYYET VE M EŞAKKAT ÇEKESiN DiYE GÖNDERMEDi K .. ) huyurmasına bakarak. Resı11üllah sallallahu - 60 - aleyhi ve sellem efendimizin ibadetleriyle meşakkat çektiğini zannedenler aldanıyorlar. Zira. Resı11-ü Kibriya efendimiz. bu kadar ibadeti dahi yeterli bulmadığını : (SÜBHANEKE MA ABEDNAKE HAKKA i BADETI KE YA MA'BÜD = Ey benim noksan sıfatiardan münezzeh ve kemal sıfatlarıyla muttasıf olan Rabbim.. Sana hakkıyla ibadet edemedim .. ) buyurmak suretiyle, izhar ve isbat etmişlerdir. Aleyhissalatü vesselam efendimizin bu münacaatları, her bakımdan dikkate şayandır. O. yaptığı bütün ibadetleri, hiç bir zaman Hakka layık bulmamakta. bu ibadetlerle yorulmadığını, Rabbine ibadete doyamadığını, ibadet lezzetini hiç bir şey de bulamadığım ifham ve ilan ederek, biz gafilleri irşad huyurmaktadır. Eğer, yakin gelmekle ibadet terkolunsaydı. Hz. Eba-Bekir, Ömer, Osman, Ali, Hasan. Hüseyin ( Rıdvanullahi tea iii aleyhim ecma'ıyn) efendilerimizle, diğer sahabe-i-kiram. bakiyye'i aşere-i mübeşşire, aslıab-ı soffe aslıab-ı bedr. Hakka ibadete bu kadar düşkün olmazlardı. Yaptıklarından asla soru1mayacak olan zevat-i zevil-ihtiramdan üç yüz on üç kişi ki ; aslıab-ı Uhud. aslıab-ı Hendek, Üveys-ül-Karani. Allahu teaiii'nın babibinin dostu Hasan-ül-Basri, Habib-i-Acemi. bü tün Evliya'ullah ve kutb-ül-aktab Abdülkadir Geylani. Ahmed Rüfai. Ahmed Bedevi. İbrahim Düssuki, Hasan Şazeli. Sadüddin Cibavi. Ebül-Medyen, Abdüsselam-il�esmer, Muhyid din-i Arabi, Hacı Rünkar Bektaş-ı Veli. Muhammed Baha '­ üddin-i Nakşi. Şeyh Hacı Şahan-ı Veli, İbrahim-i Gülşeni. Cemal-i Halveti, Sünbül Sinan-ı Veli. Hacı Bayram-ı Veli. Aziz Mahmud Hüda'i ve diğer pirandan hiç birisi şeri'atten kıl ka· dar ayrılmamışlar ve ölünceye kadar Rabbilerine darda '"'' varda sıdk-u ihlas ile ibadet eylemişler, evrad-ı ezkara a�k ile devam buyurmuşlar ve terbiyeleri altına giren fo.şıkları da Allahu teala'ya ibadete teşvik etmişler ve ölünceye kadar ibadete devam etmelerini bütün salikierine vasiyyet buyur- . muşlardır. Acaba, bu zevat-ı zevil-ihtirama yakın gelmemişti mi ki. son nefeslerine kadar Rablerine ibadet etmişler ve etrafında - 61 - kileri de ibadet ettirmişlerdir. Hanedan-ı ehl-i-beyt ki. on iki imam ve on dört ma'sumdur, dedeleri Hazreti Muhammed aleyhisselam. babaları İmam-ı Ali Kerremallahu vechehu gibi. ölünceye kadar Rabbil-alemiyne ibadetle tam abdiyyette bulun muşlardır. Yakinin manasını, o sapıkların yorumladıkları şekilde anlamış olsak dahi, yine de ibadettenkaçınmak de�il. bilakis ibadete daha fazla ri'ayet etmek lazımdır. Yukarıda mübarek isimleri sayılan zevata. hal-i hayat ve sıhhatlerinde yakın geldi�i için. Rabbilerine ibadetlerini ziyade kılmışlardır, yakinin alameti ancak budur. Bunu, bir dünya misali ile de belirtme�e çalışalım : Bir kimse, yaptığı işten kar ve kazanç sa�larsa, o işe karşı haris olur. Bunun aksi olarak, yaptığı işin semeresini ve faydasını göremezse. o işten vazgeçer ve dükkanını kapar. Allahu teala'ya yakin olanlar da : ( BiZE YAKiN GELDi ..), diyerek ibadeti terketmezler, bilakis ibadetlerini arttırır ve çoğaltırlar. İşte, yukarıda mübarek isimlerini saydığımız zevat-ı zevil-ihtiram, yakin gelen kutsal kişilerdir. Kendilerine yakin geldiği için. son nefeslerine kadar ibadetlerine devam buyurmuşlar ve aynı ibadeti yine bu mülahaza ile salikierine de ta­ .lim ve tavsiye eylemişlerdir. Kendilerine yakın gelmeyen gafiller de, görmedikleri, bilmedikleri ve bulmadıkları için kar ve kazanç sağlayamamışlar, dükkaniarını kapatmışlardır ki, bunlar Allahu teala'ya ibadeti terkederek, nefs-i emınarelerini Allah sanmışlar ve böylelikle şeytanın i�vasına kapılmış, sırat-ı müstakimden ayrılmış ve İblis gibi huzur-u izzetten kovulmuşlardır. Bu gibiler, yalnız kendileri dalalete düşmekle kalmamakta, cehenneme giden yoldaş arar kabilinden, bazı safdil müslümanları da idlal ederek yoldan çıkarmakta, yani tarik-i hidayetten, tarik-i dalalete sürüklemektedirler. Bunlar, VAHDET-1 VÜCUD'u da dillerine dolamışlardır. Şu var ki, bu kelime-i kudsiyyenin ma'na ve medlfılünü de anlayamadıklarından, VAHDET-i M EVCUD'a kail olmuşlar, fani olan bu aleme, taşa, topra�a ALLAH diyerek islamın yüce tevhidini, - 62 - yamuk ve çarpık ağızlarında yamıltmışlardır. Kimisi kendisini Hallac-ı-Mansur zannetmektedir. Halbuki. Hallac ENEL-HAK demiştir. Bu mel'unlar ise, Firavunlar gibi ENE RABBi KOMü L-A'LA demekte ve utanıp arianmadan : - Allah, sigara içmek istedi. demek suretiyle habis nefs-i emmaresinin Allah'lığını ilana yeltenmektedirler. Bre ahmak bedbaht.. Behey irfan ve iz'an yoksulu .. Allabu azim-üş-şan kadim ve ezelidir. Senin ha b is vücudun ise. bir katre iğrenç meniden halk olunmuştur. Bir idrar yolundan, başka bir idrar yoluna döküldün, vücudunun mayası hayız kanı ile meydana geldi. Çişine sözün geçmez. aç duramazsın, hastalansan hemen doktora koşarsın, şifa bulmak ümidiyle avuç dolusu ilaç yutarsın, karından ödün kopar. �arşısında tiril tiril titrersin, çocuklarına söz geçiremezsin, her' biri bir başka hava çalar, karakola çağırsalar ödün kopar, elin ayağın tutmaz, diş in ağrır, kulağın ağrır, karnın ağrır, sızılarını dindiremezsin, hiç bir şeye· kudretin yok, hiç bir şeye gücün yetmez, zayıf. aciz, yolunu ve yönünü şaşırmış alelade bir mahluksun .. Böyle Allah'lık olur mu? Firavun : (Ben, sizin yüce Rabbinizim .. ) dedi amma, hiç olmazsa orduları vardı, bir saltanatı, kendisine göre bir kuvvet. ve kudreti vardı. Senin, eelılinden ve aczinden gayrı neyin var? Bu cehlin ve aczinle Allah'lık iddia ediyorsun ; ya FiraYun gibi ordulara, kuvvet ve kudrete malik olsaydın ve ona verilen mühlet sana verilseydi, sen mutlaka Firavun'u da geride bırakır : (Yerin, göğün sahibini de ben yarattım .. ) diyerek, dalalette ve· küfürde Firavun'u fersah fersah geçerdin .. Hıristiyanlar, Hz. İsa Aleyhisselama Allah'tır. Allah'ın o� ludur dediler ve Allah teala'nın gazabına uğrayarak kafir oldular. Onlann bu itikatları, senin kötü iddia ve itikadından kat \tat a'ladır. Zira, onlar hiç olmazsa, bir ulül-azim peygamber için Allah diyorlar. Halbuki sen habis vücudun ve iğrenç varlığın için bu haltı karıştırıyorsun .. Nerede ise, rahınetenlil-alemiyn olan Habib-i-Hüda'yı da ben gönderdim, diyeceksin .. Belki, onu da iddia ediyorsun ya, bu deli saçmalarını sakın karının. çoluk çocuğunun yanlarında da tekrarlamamanı tavsiye ederim. Hoş , - 63 - onların yanında ağzını açıp söz söylerneğe cesaret edemezsin amma, eğer yanılır bu bezeyanları onlara da tekrar edersen, sana deli gömleğini giydirdikleri gibi akıl hastahanesine atıverirler. Çünki, sen ve senin gibiler. rütbeli bir zatın karşısına çıkarak. eğer o zatın rütbesi senden yüksekse : {Ben de senin rütbendeyim •. ) derneğe cesaret edemezsiniz. Zira. sizin gibiler kuldan korkarlar ama, Allah'tan korkmazlar. Kuldan korktuğun için haya edersiniz, Allah'tan haya da etmezsiniz .. Şimdi. beni iyi dinle : Vahdet'ten dem vurursun, Yezid'i ayırırsın ve : {Yezid'i sevmem .. ) dersin. Sen hak isen, Yezid de haktır. Sevrnem dersin ama. Yezid'in yolundan gidersin_, İnsan, hakta olur. Bir parçacık peynir görmüşsün, kendini mandırada sanıyorsun. . Hallac : ENEL-HAK dedi, ama ona dedirdiler. Kaldı ki. Hallac-ı-Mansur namazını ve orucunu terketmedi. Kendi hak idiyse. kimden kime namaz kılıyordu? Hem, o mest idi.. Senin gibi bade ile değil, kudret eliyle sunulan vahdet şarabı ile ... Mes·i olanların ketarnı kendinden gelmez veli, Pes Enel-Hak nice söyler, kişi Mansur olmadan .. O, sabır sahibi idi .. Sende sabrın (S) si yok .. O. kanaat sahibi idi.. Sende ne gezer? Emekli maaşının azlığından, yetmediğinden sızlanıp duruyorsun .. Bir irade ediver de, dağlar taşlar altın olsun .. Bu acz-ü meskenet içinde bu nasıl Allah'lık .. O, mürüvvet sahibi idi.. Kendisi aleyhinde iöam hükmünü veren kadı efendiyi, kendisinden önce cennete sokmadan cennete girmiyordu. Halbuki, sana fiske ile dokunana, sen çifte vuruyorsun .. Sohbetlerinde, cenneti ve cennet köşklerini istemediğinden dem vuruyor, burun kıvırıyorsun .. Oysa, dünyada baki kalmayacağını bildiğin halde köşk değil, basit bir gecekondu verseler. iymanını da Allah'lığını da venneğe hazırsm. - 64 - Huri istemem, diyorsun . . Diyorsun ya, beri tarafta da bir müddet sonra çirkinleşecek ve yerin altına girecek kadınlardan -da gözlerini ayıramıyor, salyalarını akıta akıta arkalarından bakakalıyorsun .. Ey ehl-i-iyman : Böyle şeytanlardan kaçınız.. Bunlara yakın olan. Allahu teala'ya uzak olur. Bunlardan uzak olan, Allahu teala'ya yakın {)lur .. Bunlar, cennet istemezler, Huri istemezler .. Sanırsınız ki Yunus misali : Cennet cennet dedikleri bir ev ile, bir kaç hüri; I steyene ver anla rı, bana seni gerek seni .. demek isterler. Oysa, bu gibiler Yunus Emre'liğe tenezzül ederler mi? Elbette etmezler .. Yunus kul. haşa sümme haşa onlar Allah .. Ey gafil.. Ey biçare .. Uyan artık, tövbe et. .. Allah'a dön. hakkı bul.. Sen acizsin, Allahu teala kavi.. Sen fanisin. Allahu teala baki. .. Tövbe et, tövbe. Can kuşu kafesten uçmadan, iş işten geçmeden, çenen tutulmadan tövbe et.. Allahu teala. tövbe €denleri sever ve affeder ... Ey mü'minler : İnsaf ile düşünelim .. Her milletin bir ibadethanesi ve kendisine göre bir i badeti vardır. Müslümanların cami ve mescitleri. hıristiyanların kiliseleri, yahudilerin sinagonu, Budistlerin tapınağı.. Her biri kendilerine göre bir çeşit ibadet ederler. Her i badetin sonu da duadır. Dua, acizlerin i badetidir. Her millet, kendi diliyle dua eder ve aciz olduğunu bildiğinden isteklerinin yerine getirilmesini kimi Rabbinden, kimisi de putundan ister. Fakat, bunlardan hiç birisi ne müslümanı, ne hıristiyanı, ne yahudisi ne de Budisti : (Ben ALLAH'IM . . ) demez, diyemez Çünki, her faninin evveli ve sonu vardır. Evvel. ahir, zahir, batın an­ -cak O'dur, Allahu tefı.la'dır. Ancak O'na ibadet edilir ve ancak ondan istenilir. Gördüğümüz bu alem, yok olup fenaya varacak, ancak Allahu azim-üş-şcln baki kalacaktır. Allah'tan korkmayan Nemrud'lar bile : -65- - Biz, yeryuzunun Allahıyız, demişler ve hallak-ı alem olan Allahu zül-celali inkar etmemişlerdir. Belki: (0, GÖKLERIN ALLAH I . . ) demişlerdir. Firavunun bile, gündüz yaptıklarına nadim olarak, sabahlara kadar Allah'a aczini itiraf etti�ini tarih kitapları açıkça anlatmaktadır. Hatta son nefesinde : - Ben, Musa ve Harun'un davet ve Beni-İsrail'in icabet ettiği Allah'a iyman ettim, demiştir ki Şeyh-i Ekber iyman ile gittiğine ka il dir. Hal ve hakikat böyle iken, ŞEYH suretine girerek halkı idlal eden İblisler ; Kuran-ı Kerim'in zernınettiği bu makule habislerden de aşağı ve aşağılıktırlar. Şeytan bile, bunların yaptıklarını yapmamış ve· Allah'tan korkmuştur yahu .. Ke mesel-iş-şeytani iz kale lil-insan-ikfür felemmd kefere kale inniy beriu'un minke inniy ehajulldhe Rabbel-dlemiyn. El-Haşr: 16 (Yahudileri savaşa teşvik eden münafıkların hali de, şeytanın hali gibidir. O, insanı KOFRET diye teşvik eder, ayartır da kiltir ol unca BEN SENDEN TEBERRI ETTIM. BEN RABBIL-ALEMiYN OLAN ALLAHU TEALA'DAN KORKARlM, der) Hazreti Cüneyd-i Ba�dadi'nin ( LEYSE CUBBETI S IVALLJ{H) ve Bayezid-i Bestami'nin (SUBHANE MA A'ZAMU lr§ld, Out : 3 - F: ll - 66 - şANi) sözlerine bakarak, bu gibi zevat-ı ali-kadri, bu gibi densizlerle bir tutmayınız. Gerek Hz. Cüneyd-i-Bağdadi ve gerekse Hz. Bayezid-i-Bestami kaddesallahu sırrahul-ali efendilerimizden vahdete dair böyle sözler sadır oldu amma, aslında bu sözleri söyleyen ne Hz. Cüneyd'dir, ne de Bayezid'dir. Bu sözleri, onların ağızlarından Allah celle söyletti ve söyledi. Zira, bu zevat-ı ali-kadr, Hakkın has kullarından olduklarından, bunların söyleyen dilleri Hak, gören gözleri Hak, yürüyen ayakları Hak'­ tır. Hak, bunlara yakın ; onlar da Hakka yakın idiler. Bu zevata mülaki olmak şeref ve bahtiyarlığına erişen mutlu kişiler, zahir ve batınlarını tezyin etmişler, dünya ve ahiret saadetine ermişlerdir. Bu zevat-ı ali-kadr, kendilerine gelen kimselerin her türlü müşkillerini hallederler ve onlarda bulunan Allahu teala'nın sevınediği sıfat-ı-şekaveti, sıfat-ı-saadete tebdil ederler ve onları vasıl-ı-ilailah kılarlardı. Bu muhterem zevat ; zahiri, batını ve enfüsi ilm-i Resı1l'e varis olup, hal-i Muhammed ile hallenmişler, ahlak-ı Resı1lüllah ile ahlaklarunışlar ve böylelikle yükselmiş ve yücelmişlerdir. - O, zahir ilmidir ; onu bırak, diyerek şer'at-i Mustafayı tenzil etmezler, zal:irin de batının da bir olduğunu, her ikisinin de mukaddes bulunduğunu, nasın anlayabileceği bir dille ifade ederler, tevhidinden ayrılmazlar ve şirke düşmezlerdi. Sfı.liklerine: Şeri'atin, kavl-i Resul Tarikatin, fiil-i Resul Hakikatln, hal-i Resul olduğunu öğretirler ve tattırırlardı. saliklerini, nefsin iğvasından ve kalbin marazianndan kurtarırlar, birer insan-ı kfı.mil haline getirirler, keramet-i kevniyye'den ve keramet-i ilmiyyeden halas ederler ve onları keramet-i vücudiyye'ye isfı.l ederek dünya ve ahiret saadetlerinin yollarını gösterirlerdi. Allahü teaıa, cüm.lemizi himınet ve şefaatlerine mazhar buyursun. Mürşid suretinde görünen bazı İblis . uşakları, nefislerinin kölesi olmuş sapıklar; mürid diye aldattıklan safdiller.in. her - 67 - &eyden önce şüphelerini gidermekle görevli iken, bilakis onların şüphelerini arttırmakta ve bu suretle do�ru y6İda giden mü'minleri yoldan çıkartmakta ve sonunda da iymanlarını alarak onları cehenneme kadar götürmektedirler. Cenab-ı Hak, bu gibiterin şerlerinden ve tasallutlarından, bütün ümmet-i Muham­ .med'i korusun ve kurtarsın. H I KAY E Bir memlekette, abid ve zahid olarak tanınmış bir kişi vardı. Hacca gitrneğe hazırlanan bir zat, onun bu haline güvenerek, yetişkin kızını kendisine emanet etti ; hac kafilesiyle Hicaz' a müteveccihen memleketinden ayrıldı. Aradan günler geçti. Şeytan aleyh-il-la'ne, emanet edilen kıza tecavüz etmesi için adamcağıza vesvese etti. Nefsi ile uzun bir mücadeleden sonra, nihayet mağlfıp olarak zavallı kızı kirletti. İş olup bittikten sonra pişman olmuştu amına. neye yarar? Hac dönüşü, babasına ne diyeceğini, halkın yüzüne nasıl bakacağını düşündükçe, kendi kendisine lanet ediyor, ağlıyor, sızlıyor, tövbe ve istiğfarda bulunuyor, fakat her şeye rağmen bu işin içinden nasıl çıkacağını kestiremiyordu. Yaptığı bu kötülüğü temizlemek kolay değildi. Çaresizlik ve bunaltılar içinde, bu büyük sırrını bir alime söyledi. Artık, eskisi gibi halkın içine karışamıyor, ortalıkta görünmekten ve halktan utamyordu. Bu felaketine sebep, henüz tam ma'nasıyla zühd-ü tekva sahibi değilken, kendisini öyle göstermiş ve abdiyyetini ilan etmiş olmasıydı. Halbuki, henüz nefsine mahkum iken, kendisini nefsine hakim gibi göstermiş ve herkese böyle tanıtmıştı. Akıl danıştığı alim, kendisine bu felaketten kurtulmanın çaresi olarak, kirlettiği kızı nikahı altına almasını, malından ona hisse tanımasını ve bir müddet terk-i diyar etmesini ö�tled.i ve bu arada nefsine hakim bir · pehlivan olabilmek ıçm, bir velinin taht-ı terbiyesine girmesini tavsiye etti. Ona dedi ki: - 68 - - Seni . nefsine hakim kılabilecek zat, Bestam şehrinde bulunan Bayezid-i velidir. Ona git, kendisini gör. ancak o seni terbiye ve nefsine hakim edebilir, seni göründüğün gibi yapar .. Adamcağız, kendisine emanet bırakılan kızı nikahladı, malı ­ nın yarısını ona verdi, sonra kızı tekrar boşayarak Bestam şehrine gitmek üzere memleketinden ayrıldı. Yol boyunca, konakladığı her yerde, nereden gelip nereye gittiğini soranlara : - Bestam şehrinde Bayezid-i Bestarnİ adında bir veli varmış , o zatın ziyaretine gidiyorum, dedikçe bir çok kişiler kendisine hazret aleyhinde beyanlarda bulunuyorlar ve onu çekiştiriyorlardı. Ama, o bütün bu söylenenlere aldırış etmedi ve nihayet günlerden bir gün Bestam şehrine vardı. Baktı ki. orada da bir çokları hazreti şeyhin aleyhinde atıp tutuyorlar. Bu işe şaşırıp kaldı ve kendi kendisine : - Allah, Allah .. dedi. Ben kırk yılda bir şeytana uydum, sonra nadim oldum ve yaptığımı kat kat ödedim. Bana kendisini sağlık veren zat müstesna olmak üzere yol boyunca herkes bu zatın aleyhinde konuştu. Şimdi, burada da hemşehrileri onu kötülüyorlar. Bunda bir acaiplik var ama, buraya kadar geldim, kendisini bir defa görmeden gitmem. düşüncesiyle sordu soruşturrlu ve Bayezid-i Bestarnİ hazretlerinin evini öğrendi. Meğer, hazretin evi şehrin dışında bulunuyormuş . Yorgun argın oraya vardı ve dış avludan içeri baktı. Ne görsün? Beyaz sakallı, nurani bir zat oturmuş, karşısında hesna müstesna bir güzel kız, elinde bir bardak hazrete bir şey içiriyor. Bu hali görünce, aleyhinde söylenilenlerin doğruluğuna kani oldu ve kendisiyle görüşrneğe lüzum hissetmeyerek geri dönrneğe karar verdi ve kapıdan uzaklaştı. Tam bu sırada, Haz reti Şeyh, yerinden kalkarak kapıyı açtı ve uzaklaşmakta olan zata ismiyle hitap ederek çağırdı. Kendisini tanıyan hiç kimse bulunmayan yabancı bir şehirde, ismiyle çağrılması büsbütün garibine gitti ve bu defa büyük bir meraka kapılarak tekrar kapıya yaklaştı. Biraz önce, genç kızın kendisine bardakla bir şeyler içircliği nurani zat gülerek: -- 69 -- - Bizi arzuladın, buralara kadar zahmet edip geldin ... Görüşmeden gitmek layık de�ildir, diyerek içeriye aldı.. Aşık isen, can baş üzre gel beri; Münkir isen, bak kapudan dön geri .. Bu iltifat ve kerameti gören adamcağız, kendisine gösterilen· yere oturdu, hal hatır soruldu. Fakat, ziyaretçinin gözleri bir hazrete, bir fıçıya, bir barda�a takılıyor ve gördüklerine bir ma'na verrneğe çalışıyordu. Bunu farkeden Hazreti Şeyh, misafirini su' i -zandan kurtarmak için: - Ne bakar durursun fıçıya? diye sordu ve ilave etti : - Bu ev, bir Mecusi'ye ait idi. Ben satın aldım, o gördüğün fıçıda da şarap vardı, sirke yaptım ve dağıttım. Şimdi o fıçıya su koyuyorum. Adamcağız, biraz önce gördüklerini hatırlayarak, kendi kendine : - İyi uydurdun ya, az evvel elinde bardakla sana bir şeyler ikram eden güzel kadını nasıl te'vil edeceksin? dü�üncesine daldı�ı sırada, Hazreti Şeyh gazaplanır, yüzü kızarır, alnındaki damar kabarır ve sert bir ·usanla : - O gördüğün ; benim kızım, öz evladımdı.. diyerek kötü düşüncelerini yüzüne vuruverdi. Adamca�ız büsbütün şaşırmış, kötü düşündüğünden dolayı üzülmüş ve utanmıştı. Hemen şeyhin ayaklarına kapanarak : - Aman mürüvvet efendim, dedi. Beni affet, memleketim· den buraya gelinceye kadar yol boyunca, bu şehre girer girmez de rastladığım hemşehrileriniz aleyhinizde layık olmayan sözler söylediler. Ben de o sözlerin tesiri altında kalmış olacağım ki, böyle kötü düşüncelere kapıldım. Fakat, çok merak ediyorum. Beni bağışlayınız, neden halka kendinizi olduğunuz gibi temiz bildirmiyorsunuz da, halkın levminden kurtulmuyorsunuz? Hazreti Şeyh, büyük bir sükunetle cevap verdi : - Nefsime emin değilim ki, kendimi temiz bildireyim de, hacca giden din kardeşlerim kızlarını emaneten yanıma bırak- - 70 - sınlar, sonra da o emanete hiyanet edeyim ve derdime çare aramak için diyar diyar gezeyim. İşte, Bayezid-i Bestami hazretleri böyle bir zat-ı ali-kadirdi. Kendisini islah etmeden, henüz nefsini iymana getirmeden kıyas-ı batıl ile kendilerini böyle şam ve kadri yüce Evliyel 'ullah zanneden nefs esirlerine şeytan bile güler. Hani, kaz gibi iri yumurtlamak sevdasına düşen tavuk, ıkınıp sıkınırken kendi yumurtasının da iri olduğunu sanmış ta kendisini yırtmış derler ya ... Evliya'ullah' ın, halk ekseriya aleyhinde konuşur. · Fakat, veliler aleyhlerinde bulunan halktan asla şikayetçi değillerdir. Yar yüreğim ya r, Gör ki neler var, Bu halk içinde, Bize gülen var .. Gülenler, gülsün; Yar bizim olsun, Nadan ne bi lsin, Bizi bi len va r .. Onlar, yar ile olduklarından, ağyardan geleni duymazlar. Onlar için belki ağyar bile yar olmuştur. Sevgilisi ile sevişen sevişme esnasında ayağına batan dikeni duyar mı? . HIK A YE Bir gün, Hazreti Musa Tur'da Rabbine münacaatında : - Ya Rabbi ... Halk, benim aleyhimde konuşuyor. Halkın dilini benden kes, diye niyazda bulunur. Cenab-ı vacib-il-vücud : - Ya Musa .. Onları ben yarattım. rızıklarını ben veriyorum. Öyle olduğu halde, benim de aleyhimde konuşuyorlar. buyurur. - 71 - ENEL-HAK diyenler, yahut dedirtilenler ber-dar olmuşlar BEN dedikleri için . . SEN HAKSIN deseler, bu akibete uğramazlardı. BEN HAKKIM dedikleri ve nefislerini öne sürdükleri için kelleyi verdiler. Mansur gibi ber-clci r ederler benim diyeni .. Ben, sen deme . . O de, bu de, ·bu de .. O zaman, kimsenin bir şey derneğe hakkı olmaz. Hüvallah-iillezi la üahe illa hu alim-ül-gaybi veşşehade El-Haşr: 22 (O Allahu tea la ki, ma'bud-u bil-ha ktır. Uluhiyyette benzeri ve ortağı yoktur. Va rı, yoğu, gizliyi., aşikarı, her şeyi o bilir.) Allah'ın canı sigara istiyor diyen gafil-i cahil : Bu davada, tırnağını verebilir misin? Tenbellikten, namaz bile kılmıyorsun, daha doğrusu seni huzura almıyorlar. Zekat değil, bir fakire on para sadaka bile veremiyorsun. Bu hasislik sende varken, ENEL-HAK davasında kelle verebilir misin? Miskin, miskin kahve köşelerinde pinekliyor, İblis gibi Allah yolunu kesiyor ; kandırdığın, aldattığın, doğru yoldan sapıttırdığın safdillerin ısmarlayacakları bir fincan kahveye, bir kadeh içkiye tamah ederek yedi başlı ejderha nefsin uğruna şeriate. müctehitlere, hak yolunda olanlara salyalı ağzını köpürterek sataşmağa yelteniyorsun. Halbuki, rüzgara karşı tükürenin, tükürdüğünün yüzüne yapıştığını unutuyor ve bu sözlerinle cahilliğini, nadanlığını, iyman ve islamdan uzaklaştığını ortaya koyuyorsun. İyi bil ki, esiatının aleyhinde konuşanlar, meşru olmayan yollarla dünyaya �elen kişilerdir. Sen de bu halinle. gayri meşru olduğunu isbat ediyorsım. - 72 - Aleyhlerinde bulunmak cür'et ve cesaretini gösterdiğin zevat-i ali kadr, M OCTEHI DIYN-i-KI RAM olarak baş tacı ettiğimiz mezhep imamlarımız İmam-ı A'zam Ebu-Hanife, İmam-ı Şftfi'i, İmam-ı Maliki ve İmam-ı Hanbeli efendilerimizdir ki, her birisi bütün islam aleminde ta'zim olunmuş, nurlu ve mübarek izlerinden, asırlardan beri milyonlarca müslüman gitmektedir. Onlar, bu iyman kalabalığını kıyamete kadar da peşlerinden sürükleyeceklerdir. Onlara, nice cihangirler, nice veliler, nice melikler tabi olmuşlardır. Sen, karını ve çocuklarını bile peşin sıra götüremezsin. Çünkü, öldüğün gün arkandan düğün-bayram edeceklerdir. Habis cesedin, toprağa verilir verilmez, en elim azaba düçar olacak, mülevves ruhun alem-i berzahta kıyamete kadar bağlı kalacaktır. İki cihan serveri, O'nun ashabı ve evladı, kendisine mensup olduğunu iddia ederek mevki ve şöhret (?) sağladığın pirin senden davacı olacaklar, seni mahkum ettirecekler, kapkara yüzünle iymansız olarak nara atılaqıksın, sana tebşir ederim. Vakit varken, fırsat elde iken tövbe et.. Nisbet edindiği n pirinin yolundan yürü, sapıklıkları-, inadı, ilhadı bırak.. Bunu sana bilhassa tavsiye, seni ve senin gibileri Hakka ve hak yoluna davet ederim. Ey Ehl-i-iyman .. Ey Allahu teala'ya vuslat isteyenler, Hakkın rizasma talip, cennetine ragıp ve cemaline müştak olanlar : İyi biliniz ki, şerrinden ve tasallutundan Allahu teala'ya sığındığımız şeytana, Allahu zül-celal YEVM i YOB'ASUN'a yani kıyamet gününe kadar mühlet vermiştir ve insanoğlunun sağını, solunu, önünü, ardını İblis kuşatmıştır. Yalnız, üstümüz ve altımız müstesna bırakılmıştır. Zira, ellerimizi semaya ve yüzümüzü arza yöneiterek Cenab-ı vacib-il-vücuda dua ederiz. O halde, dua edelim ve bu la'inin şerrinden Mevlamıza sığınarak emin olalım. Mel'un şeytan, insanoğluna bazan hoca, bazan şeyh şeklinde görünür dininden ve iymanından eder. Allah'lık iddiasıyla göründüğü bile vakidir. Çünki o insanoğluna, Adem ev- - 73 - la dına dehşetli bir düşmandır. Şeyh şeklinde gorunur ve seni namazından, nİyazından alıkoyar. Şeytan, mü'mine şu şekilde vesvese verir : - N am az da ne imiş ? der. - Yatıp, kalkmaktan ne çıkar? der. - Sofuların namazı varsa, bizim de niyazımız var, der. Ve seni Resıll-ü Kibriya'nın : GÖZÜMÜN NURU buyurduğu, mü'minlerin mi'racı olan namazdan soğutmak ister. Eğer, alıkoyamaz ve soğutamazsa, bu defa insana vesvese verir : - Senden salih kimse yok .. Herkes cehennemlik, sen cennetliksin, der ve seni ibadetlerine mağrur eder, kibire ve u'cuba düşürür. Buna da muktedir olamazsa, namazında gösteriş yaptırır, seni müra'ilerden kılar, ibadetine riya karıştırır. Bunu da beceremezse, namazın rükünlerinde eksiklik yaptırır, hiç değilse namazlarını kazaya bıraktırır. Bunun çaresi ; NAMAZDA NE VARM lŞ? diyenin İblis olduğunu bilmek, Resıllün nurlu yolundan ayrılmamaya dikkat ve gayr�t etmektir. Çünkü, Resfılüllah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizle, ali, evladı, ezvacı ve ashabı namazı daima kılmışlar ve hiç bırakmamışlardır. Bütün Evliya'ullah ve ehlullah da. Peygamberi zişandan gördükleri gibi namazlarını devamlı olarak kılmışlar ; farzlarını, vaciplerini, sünne.tlerini, m üstehapıarını hakkıyle yerine getirmişlerdir. Namaz kıldığın zaman, halkı kendinden aşağı görme ... Allahu teala'nın namaz kılınayı sana nasip ettiğini ve seni huzuruna kabul buyurduğunu bil.. Kendi nefsini, herkesten daha fazla günahkar say, seni lutfen ve tenezzülen huzuruna kabul huyuran Allah teala'ya hamd-ü sena ve şükreyle : - Ya Rab .. Sana, hakkıyle ibadet edemedim. Noksanımı ve kusurumu itiraf ediyorum, diye niyazda bulun ve her namazdan sonra tövbe et. . Namazını, halka gösteriş için değil. Allahu teala'ya kulluk etmek şerefine nail olmak için, vaktinde ve imkan oldukça cemaatle huşfı ve hudu içinde kıl ... - - 74 - H i K A Y E Kutb-ül-aktabdan, Gavs-ül-a'zam Abdülkadir Geylani kuddise sirrahul-ali hazretleri, bir ramazan günü dervişleriyle birlikte bir badiyeden geçiyorlardı. Hava oldukça sıcaktı ve orucun verdiği susuzluk ve açlık onları bi-tab hale getirmişti. Bitkin olmalarına rağmen, yollarına devam ediyorlardı. Bir aralık, Hazreti Şeyh bir hacet için dervişlerinden geri kalmıştı ki, karşılarında bir nur belirdi ve kendilerine şöyle hitap etti : ENE RABBi K0M-0L'A'LA AHLELTOL-YEVM E MA HARREMTE ALEYKOM = Ben, sizin yüce Rabbinizim, bugünkü ramazanda yemek ve içmek size haramdır. Şimdi size bunları helal kıldım. Yiyiniz ve içiniz, diyordu. Maiyyetlerinde bulunan dervişlerden bazıları , hemen oruçlarını bozmak maksadiyle, beraberlerinde bulunan su kapla.rına ve yiyeceğe el atmışiardı ki, Hazreti Gavs-ül-a'zam : - Sakın oruçlarınızı açmayınız, buyurdu ve sesin geldiği tarafa doğru : E'ÜZÜ Bi LLAHI MIN-EŞ-ŞEYTAN-i R-RACiYM.. E'ÜZÜ BI LLAHI MiN ŞERRI ZALi K E, der demez nur gibi görünen �ey birden zulmete tebdil oldu. Allah celle, Hazreti Abdülkadir'i sebep kılarak refakatlerinde bulunan ma'sum insanları, !blisin şerrinden ve rnekrioden kurtarmış ve o melun bütün çirkinliği ile meydana çıkıvermişti. Ey Hak yoluna sültik ederek Hak rizasım talep eden a�ıklar : Sizleri, kulun mi'racı olan namazdan, oruçtan, hacd3n, ibadet ve zikirden men'edenlerin, bizzat şeytan olduğunu veya şeytanın ordusundan dalalette kalmış ve halkı dalalete sürüklemekle görevlendirilmiş bir İblis yardakçısı bulunduğunu sakın aklından çıkarmayınız. Dikkat edilirse, . bu gibiler zekatı ve sadakayı men'etmezler, yalnız namazı, orucu ve haccı men'erlerler. Sebebi gayet açıktır : Zekattan ve sadakadan kendileri faydalanıdar ve saf mü'minleri aldatıp kandırarak habis ne- - 75 - fislerini besletirler, mülevves vücutlarını kabirde kurtlara. böceklere, yılan ve çıyanlara ziyafete hazırlamak için semizleştirider. Hakiki Hak davetçilerine, nefs ile mücadele ve mücahede ederek halkı Hakkayönelten aşık, sadık, salih ve abid Hak mürşiellerine can kurban.. Onların mübarek ayaklarının tozlarını . sürme diye gözlerime çekerim. Bizim ; Allahu teala'nın izni ve inayeti ile Ümmet-i Muhammed'i şerlerinden korumak ve kurtarmak istediğimiz ve bu maksatla bütün hiyle ve fesatıarını ortaya koyup açıklayarak gerçek kimliklerini, içyüzlerini belirtrneğe çalıştığımız kimseler . ŞEYH suretinde görünerek halkı idlal eden, Allahü teala'nın rizasım arayan saf ve ma'sum mü'minleri camilerden ve cemaatten çalarak, onların namaz, niyaz, ilim, iyman ve hatt[ı ırz ve namuslarını sıyırıp alan hainlerdir. Böyleleri, kendilerine : - Şeyhim, mürşidim, diyebilirler mi? diyeceksiniz. Hemen cevap vereyim ki, İblisin insanları Hak yolundan : -Ben Allah'ım, diye ayırdığı ve uzaklaştırdığı nice talihsizler mevcuttur. Buna bir çok misal verilebilir . Fakat. en canIısı ve güzeli Hz. Abdülkadir Geylani'nin yoluna çıkmasıdır. Eğer. Hazreti Şeyh olmasaydı, müridieri İblis'i Allah zannederek pekala oruçlarını bozacaklardı. Hazreti Gavs-ül-a'zam, güneş gibi doğuverince, İblis'in hiylesi bir anda meydana çıkıvermiştir. İblis : (ALLAH'IM .. ) der de (ŞEYHi M .. ) diyemez mi? KClldı ki . Allahlık iddia etmesi, şeyhlik iddia etmesinden daha az zararlıdır. İkincisi daha tehlikelidir. Çünki. insanın cin şeytanın ­ dan korunması kolay, insan şeytanından korunması ise gayet güçtür. Cin şeytanı ruh gibi, insan şeytanı ise cesed gibidir İkisi bir araya gelince, ma'azallah büyük bir tehlike olurlar. İkisinin işbirliği ile başa çıkmak zordur ve herkesin karı değildir. Allah celle, mü'minlerin yardımcısı olsun .. Mürşidlik davasına yeltenen öyle sapıklar var ki . halkı - 76 - hem Allah'a ibadetten men'ediyorlar, hem de emirlerine uymaktan ve nehiylerinden kaçınmaktan alıkoyuyorlar ve üstelik Allabu teala'nın men'ettiklerini de hiç çekinmeden salikierine emrediyorlar. Salikierinin karılarına, kıziarına ve çocuklarına musallat olduklarına, her zaman ve her yerde şahit oluyoruz. Öyle çirkin, öyle utanç verici şeyler duyuluyor ki, çoğu zaman insan insanlığından u tanıyor : -- Filan şeyh, falanca müridinin hanımı ile ... diye başla yan tüyler ürpertici. vakalar, hep bu sahte şeyhlerin, yalancı mürşitlerin isimleri etrafında dönüp dolaşıyor. Bunlar, yarı n mahkeme-i kübrada huzurullah'a ve huzur-u Restilüllah'a nasıl ve ne yüzle çıkacakla r, Piran-ı izamın mübarek yüzlerine nasıl bakacaklar? . Kul, elbette günahlardan beri değildir. Fakat, din namına, şeri'at adına, tarikat hesabına yapılan kötülükler, hiç şüphe yoktur ki günahların en büyüğü ve en ağırıdır. Kendilerini Rüfa'i, Kadiri, Nakşi, Halveti, Aşki, Mi'raci gibi gösterip her biri Allah ve Reslılüllah indinde büyük ma'nevi rütbe ve derecelere mazhar olmuş bu muhterem zevata, hiç bir surette bağlantı ve münasebetleri olmadığı halde, bağlı ve mensup bulunduklarını ileri sürenlere, i BLiS demek şeytana hakarettir. Kaldı ki M i'RAC i ve AŞKi diye bir tarik :yoktur. Gelin görün ki, bir İblis çıkıyor ve : - Ben, Rüfcl'i tarikatinin Mi'raci koluyum diyor. Bir diğeri çıkıyor ve : - Ben. Nakşi tarikatinin Aşki koluyum, diyerek ibadullahı kandırıyor ve dinden, i:ymandan, ibadetten, şeri'atten hatta ırz ve namustan sıyırıp üryan bırakıyor. Ey' bizim ŞU na çiz risalemizi okuyan ve dinleyen aşıklar : Bu beyanlarımızdan ötürü bize kızmayınız, buğzetmeyiniz .. Bütün bu kötülükleri, çirkin ve kabih hareketleri görür ve fırsat elde iken sizleri irşad etmez, sizlere hak ile batılı göstermez ve sizleri Hakka ve hakikate davet etmezsek, indallah mes'ul oluruz .. Yarın, divan-ı ilahide sizler de bizden davacı olur ve bu irşad vazi femizi yapmadığımız için mahkum ettirirsiniz. -77 - Bu gibi İblislerle karşılaşanınız varsa, hemen tövbe ederek Allah yoluna, Muhammed nuruna. Evliya'ullah siyret ve süruruna yönelsin .. Şeri'ati garra-i Ahmediyyeye, sünnet-i-seniyye-i Muhammediyyeye ve siyret-i Mustafaviyeye sıkı sıkı yapışsın .. Bu gibilere uza.k olan, Allahu teala'ya yakın olur. bunlara yakın olanlar da Allahu teala'dan uzaktaşırlar vesselam ... Evet; biz gelelim Hz. Gavs-ül -A'zamın hikayesine : Foyası meydana çıkan şeytan zahir olmuş ve sormuş : - Ya Şeyh ... Benim şeytan olduğumu, nereden ve nasıl bildin? Hazreti Şeyh, yine : - E'(ızü billahi min-eş-şeytan ir-raciym, buyurmuşlar. Şeytan ısrar etmiş : - Ya Şeyh, demiş . Bildiğinden hoşlandın değil mi? Hz. Abdülkadir Geylani . onun şerrinden tekrar Allahu teala'ya sığındığını söyledikten sonra. şeytan şeyhe mağlup olmuş ve def'olup gitmiş .. Dervişleri şaşırıp kalmışlar ve şeyhlerine sormuşlar : - Efendimiz .. Biz, bu sadayı gerçekten Hak bilip oruçlarımızı bozacaktık. Bu suretle de, Allahü teAla'ya asi olacaktık. Siz, bunun bir şeytan hiylesi olduğunu nasıl anladınız? Hazreti Pir, sükunetle şöyle buyurmuşlar : - Evlatlarım .. Allahu teala'nın hidayeti ve bana olan ilhamı ile bildim. Rabbim, bana üç ilim ihsan bu:yuıinuştur. Bu ilimiere agah ve bu ilimlerle amil olanlar. Ralıman ile şeytanı tanırlar. Netekim, haram ile hehlli, ak ile karayı bilir ve seçerler . Bu üç ilimden birisi, ilm-i fıkıhtır ki. bir kimse oruçlu iken ölüm haline gelmeden orucunu açamaz. Biz, bitkin idik amma, henüz ölüm derecesine gelmemiştİk ki oruçlarımızı bozabilelim. O halde, bu emir şeri'ate muhalif idi ve şeri'ate muhalif emirleri de ancak şeytan verebilirdi. Bundan anladım ki, tecelli eden nur. bir zulmetten ibarettir. İkincisi, ilm-i kelam ile bildim. Allahu teala, mekandan münezzehtir ve mekana ihtiyacı yoktur. Halbuki, bu sada · bizlere - 78 - bir cihetten geldi. Her yönden ve her yandan olmadığına göre. bu olsa olsa şeytandır, dedim ve dediğim gibi de çıktı. Üçüncüsü, ilm-i tasavvuf ile bildim. Meşayih-i kiram, bir hakikat üzerinde ittifak etmişlerdir. Şayet, Allahü teala tecelli buyursaydı, beşeriyyet bir anda mahva varır, fena bulurdu. Halbuki, bizlerde bu nur suretindeki zulmetin tecellisi ile hiç bir halet, hiç bir değişiklik olmadı. Beşeriyyetimiz zail olmadı, aklımız başımızda idi, hiç bir değişikliğe uğrarnarlık ve eskiden nasıl isek öylece kaldık. Hiç birimizde tecelli-i-hakka ait bir belirti olmadı. Halbuki , Hak tecelli etseydi, ne ilim kalırdı ne de alim . . Hiç birimizde ne akl-ı selim, ne idrak kalmaz kudret ve tahammülümüz bir anda mahvolurdu. M EN TEGANN ENE TEHALLESE, yani bu üç ilimden behredar olanlar, şeytanın mekrinden emin olurlar. Yoksa, şeytan Ademoğlu ile çocukların top oynarlıkları gibi oynar, İyınanını ellerinden alır, öylece nara atılmalarına ve ebediyyen narda kalmalarına sebep olur. Evet; insanoğlunun en amansız düşmanı olan şeytan, onu yoldan çıkarmak, tarik-i haktan uzaklaştırmak için akla gelen ve gelmeyen her şeyi yapar. Bazan da, yukarıdan beri anlattığımız gibi, bir sefihe ŞEYHLIK ve MÜRŞi DLi K vesvesesi vererek halkı idlal ettirir. Gerçi, Hak aşıkları ile fıkıh, tevhid ( Kelam) ve tasavvuf ilimlerine agah ve aşina olanlar ve bu ilimleriyle amel edenler kurtulurlar. O halde, bu üç ilmi hakkıyle bilen ve amel eden bir zat-ı şerif e tabi olmak lazımdır. Bu üç ilimden nasibi olmayan cahil ve nadana tabi olmak ise , bile bile dalalete düşmektir. Her mürşidin, bu üç ilme vakıf olması şarttır, zaruridir. Bu ilimlerden behresi olmayanların mürşitlik davasına kalkınaları, hiç şüphe etmemelidir ki, İblis'in hiylesidir. Cahilden veli olmaz. Allahu teala, bir cahili kendisine dost edinecekse, ona önce ilim ihsan eder, evvela alim ve sonra da veli olur. Hadis-i kudsi de bu görüşü te'yit ve tespit etmektedir. Hazret-i İmam-ı Gazali kuddise sırrahul-ali efendimiz buyurmuşlardır ki: - 79 - Bu üç ilme vakıf ve aşina olmayan kimsenin, ma'rifete dair sözler söylemesinden ise, zina ve livata etmesi daha hayırlıdır. Halbuki, yüz dört kitabın hepsinde, zina edenin asi ve Luti 'nin de mel'un olduğu açıkça beyan huyurulmuştur. O halde, cahilin ilm-i ma'rifetten söz etmesi, asi olmaktan da mel'un olmaktan da beterdir. Çünki, zina ve livata eden, bu çirkin hareketini helal görmedikçe kafir olmaz. Fakat, cahilin ilm-i ma'rifetten bahsetmesi küfriyle neticelenebilir ve su'ihatimesine sebep olabilir. Bu gibilere tabi olanlar da, iymansız olarak çene kaparlar ve ahirete öyle giderler. Yalnız şeri' atı bilen �imsenin bu ilmi, bir bahçe yi çevreleyen çite benzer. O bahçede bağ, bostan, ağaç ve çiçek vardır amma, yabani otlar, dikenler de eksik değildir. Bununla beraber, bahçe çitle çevrilmiş olduğundan, dışarıdan zarar verebilecek hayvanlar giremezler, çit bunlara engel olur. Netekiqı. kazara içeriye girebilseler dahi, dışarı çıkamazlar, yine çit manidir. Zahiri ilim sahipleri de böyledir. Bunlar, kalplerini hırstan, tamahtan, çirkin işlerden, kötü sıfatıardan tam ma'nasıyla kurtaramamışlarsa da, bir çit mesabesinde olan ilimleri kötülüklerine az çok engel olur. Ne dışarıdan zarar verebilecek bir şey girebilir, ne de içeridekiler dışarı çıkabilirler. Zahiri ilimler, onlara bir nevi hisar vazifesi görürler. Onları bir çok vartalardan kurtarır ve korurlar. İlimsiz amel ise, etrafı tamamen açık, çiti ve duvarı bulunmayan bir bahçe gibidir. O bahçeye dikilen şeyler, belki meyve de verirler amma, çiti veya duvarı olmadı�ından, her cins hayvan rahat rahat içeri girerler, otlarını, meyvelerini ve mahsullerini kökünden söker ve yerler. İliın duvarı ile çevrili olmadığından tahsil ettiği zühd-ü tek va ve batıni sırlan tez helak olur. Böyle olanlar da ya riyaya, ya u'cuba veya kibire düşerler mezhepleri fasık, itikatları yalan olur, mürşitlik davası ile hem kendileri iymansız çene kaparlar, hem de kendilerine tabi olan- - 80 - - ları helake sürüklerler. Çiti. duvarı yani ilmi varsa. kı smen menfaat temini mümkündür. ilim sahibi olur, batını ve zahiri cem'ederse ; helak olmaktan emin olur. İlim duvarı sayesinde dışarıdan içeriye hiç bir zararlı şey giremez. içerideki yabani otları ve hayvanları da temizler . Bunlar, dinlerini ve iymanlarını şeytanı n mekrinden korur vr maksutlarına erişirler. Bütün Piran-ı izam, dört mezhepten bir mezhebe saliktirler. Bütün tarikat-i aliyye de yine bu dört mezhepten bir mezhebi ihtiyar etmişlerdir. Gelmiş geçmiş tarikati aliyye büyüklerinden ve ulularından Ma'ruf-u-Kerhi ve diğer veliler. İmam-Hl'­ zam hazretlerinin talebeleridirler. Bugün, mürşitlik dava ve iddiasında bulunan yalancı. sahtekar sapıkiara soruyorum : Kutb-ül-aktab olarak mübarek isimlerini saydığımız ve sevdiğimiz Hazreti Abdülkadir Geylani, Ahmed Rüfa'i, Ahmed Bedevi. İbrahim Düssuki ve her biri bir tarikatin kurucusu ve müctehidi bulunan diğer Piran-ı-izarn ki ; Hasan Şazeli, Sadüddin Cibavi. Ebül-Medyeni Mağribi, Muhyiddin-i Arabi, Mevlana Celaleddin-i Rumi. Hacı Rünkar Bektaş-ı Veli . Muhammed Baha'üd-din-i Nakşibendi, Seyyid Yahya-i Şirvani. Hacı Şaban-ı veli. Aziz Mahmud Hüda'i, Sünbül Sinan-ı veli . Muhammed Nureddin-i Cerrahi kaddesallahu sırrahul-ali efendilerimiz hazeratı. dört amel ile mezhepten bir mezhebe yani ya İmam-ı Şafi'i. ya İmam-ı Hanbeli, ya İmam-ı Maliki veya imamımız olan İmam-ı a'zam'a tabi olmuşlar, inançta ise ya İmam-ı Eş'ari'ye veya İmam-ı Matüridi'ye bağlanmışlardır. Mürşitlik davasında bulunan sahte mürşitler ise. mensup bulunduklarını iddia ettikleri pirlerinin yollarına ve inançlarına ihanet etmekte ve : - Mezheplere ne lüzum var'! diyerek, halkı kendi fasid ve batıl mezheplerine da vet etmekte ve kendilerini birer mezhep imaını zan ve farz eylemektedirler. Öyle anlaşılıyor ki. bu gibi gafiller, E'i MM E-1-MÜCTEHiDiYN dediğimiz mezhep imamlannı, mahalle mescitlerinin imamlan zannediyorlar. - 81 - Kıyas'ı nefsi, midın eylemektir cahilin karı; Yanında daima divanenin, divanedir a lem .. İlim ve İrfan, vicdan ve iz' an yoksulu bu cahil ve nadanların, İsiarnı içinden yıkmak için, İslam düşmanları tarafından vazifelendirildiklerine ve desteklendiklerine, Allah'ı bir bildiğim kadar iymanım var. Zira, ilmi ve irfanı olan böyle konuşmaz, konuşamaz. Vicdan ve iz'anı olan da, din kardeşlerine ve bir takım saf ve ma'sum insanlara bu kötülükleri reva göremez. Dini ayrı, inancı bizden gayrı olan bir Hristiyan alimine bile : - İmam-ı a'zam kimdir? diye sorulsa, mutlaka şu cevabı verecektir : - -Benim, İmam-ı-a'zam hazretlerini tarH ve tavsife gücüm yetmez. Zira, islam hukuku denilince, karşuna imam-ı a'zam çıkar. Asırlar boyunca nice alimler, nice veliler, nice cihangirler ve bunların yanı sıra milyonlarca müslümanlar, bu mübarek zat-ı şerifin peşinden gitmişler veya bizim de hak bildiğimiz diğer imamlara tabi olmuşlardır_ Demek ki, bu milyonlarca insan topyekun alımaktı öyle mi? Bunca velileri, alimleri, mü'minleri, cihangirleri ahmak mevkiine düşürmek gafletine düşen, esiMını ahmaklıkla itharn ederek aziz ruhlarını ta'ciz ve ta'zib eden bu katmerli alımaklara teklif ediyoruz : Hodri meydan .. Binbir dalavere, çeşitli safsata ve bezeyan ile kandırıp aldattığınız üç beş gafilden başka, peşinizden kim gelir? Cesaretiniz varsa, çıkın meydana bir seslenin bakalım. Başını çevirip yüzünüze bakan olur mu? Bunlar, ya sır-sıklam cahildirler veya düpedüz din ve vatan hamidirler. Başka bir şey olmalarına akl en ve fiilen imkan ve ihtimal yoktur. Ancak, hiyanet ile me'luf ve mevsuf olanlar, bu derece küstah bu kadar pervasız ve mukaddesata bu kadar saygısız olabilirler. Ruhu şadolsun, Koca Ragıp Paşa ne güzel söylemiştir : İ�ad, Cilt : 3 - F: 6 - 82 - Nadir bulunur tıynet-i kami lde kusur, Kem mayeden eyler, her ne ki eylerse zuhur ... Hak mezheb dört değildir. Ashab-ı-kiramdan sonra tabi'iyn ve tebe-i tabi'iyn devirlerinde, bir çok hak ve batı! mezhebler zuhur etmiştir. Ancak, bu dört mezhepten gayrı hak mezheplerin kaffesi, bu dört mezhebe ilhak olunmuştur. Şu yar ki, bu arada batı! mezhepler çağında, diğer batı! mezhepler de onlara iltihak etmiş ve bunlar da zamanımıza kadar süregelmiştir. Bir şeyin hakikisi yanında, onun sahtesi de sayeban olur. Netekim, bazı dolandırıcılar da, üzerine ince bir tabaka halinde altın yaldız vurdukları maden parçalarını, bazı safdillere som altın diye yutturmaktadırlar. Kaldı ki, batı! mezheplerin de, kendilerine göre birer usulü ve tüzükleri vardır. Ey sahte mürşit : Senin neyin var, bilmem? - Deveyim, dersin .. Üzerine yük vurmağa kalkarlar : - Ben kuşum, diye sözünden dönersin. - Uç der ler, Lafı çevirir : - Deveyim, dersin. Aslında ne olduğunu, kendin de bilmezsin .. Kendini bilmediğİn iç!n Rabbini de bilmezsin .. Rabbini bilmeiliğin halde ( BEN ALLAH'IM .. ) dersin, kendini Hallac-ı Mansur'a nisbet edersin. Düşünmezsin ki ; Hallac : - ENEL-HAK, dedi. - Ben Allah'ım demedi. ENEL-BATIL deseydi, bu davadan o zaman vaz geçer miydin? Halbuki, her şey zatında haktır. Sıfatı çirkindir. Senin ise, sıfatın çirkindir. Her şey Allah değil, Allah'tandır. Sen, bu sözü anlamaktan da aciz bir bahtsızsın .. A ilim ve irfan düşkünü : İymanın yok islama .. İymanın var şeytana .. Namazın yok, guslun yok, orucun yok, insafın yok, iza'nın yok .. Yok, yok, yok ... Utanmadan, arianmadan Hazret-i İmam-ı Cafer-is-Sadık'a -83- nispet iddia ediyorsun ... Nasıl ki, Şi'a taifesi de kendilerini lmam-ı Cafer'e nisbet ederek : - Biz Caferi'yiz, diyorlar. Ama, hiç olmazsa onların bir usulleri, dinleri, erkanları, iymanlan var, haram-helal biliyorlar, senin gibi namazı inkar etmiyorlar, oruçlan var, hacları var, zekatlan var, gusülleri taharetleri var ... Ya, senin neyin var? Yalnız cehlin, küfrün ve inadm değil mi? Bilmiyor ve anlayamıyorsun ki, senin aka'id dediğin batı! itikadının ne sünnilikte, ne şi'ilikte, ne yahudilikte ne de hristiyanlıkta yeri vardır. Şi'iler, ahirette bile Rü'yetullah'ı yani Allahu tea.Ia'yı görmeyi kabul etmezler. Sen ise, hem CAFERI mezhebinden olduğunu söylüyorsun, hem ALLAH'IM diyorsun ve böylece Fira'unluğa özeniyorsun. Tekrar edelim Fira'un ENE RABBI KOM-OL-A'LA dedi amma, hiç olmassa bir hükümdar idi, ordusu vardı, parası vardı, tebaası vardı.. Senin neyin var? Karnın aç, pantolonunun gerisi yırtık .. Bu kadar sefil ve zelil bir halde iken kalkıştığın davaya bak ... Eğer Fira' una verilen mühlet, sana verileydt, sen Fira'unu da geçer : (ALLAH'I BEN YARATTIM) derdin. Şunu sana hatırlatmak isterim ki, ictihat kapısı kapalı değildir. Fakat, i etihat edecek kimse yoktur. Eğer. sen : - Ben ictihat ederim, diyorsan var git ictihat eyle .. Ama, sakın ictihatlanna kimseyi çağırma .. Hem gelen olmaz, olsa bile yanılıp gelenleri, büsbütün yanıltırsın ... Sen şahsen yanılırsan, bu yanılman nefsine münhasır kalır. Başkalarını yanıltırsan mes'ele değişir ; günah hamuleni çağaltmış olursun. Kendi evini yıkabilirsin ama, yakamazsın .. Başkalarının evini yakınana müsaade etmezler. Evi yanan davacı olmasa bile, savcılar yakana yapışırlar. Kendi evini yıkrnan, kendi itikadınla amel etmene benzer. Başkalannı da aynı batı! itikadına davet etmen ise, herkesin evini yakman demektir ki, bütün mahalleyi bir harabeye çevirmene kimse müsaade etmez ; anlatabildİm mi? Sırası gelmişken, söylemeden geçemiyeceğim : İmam Cafer-is-Sadık hazretleri, mezhep imamı değildir. İmam Cafer-is--Sadık hazretleri ; Falır-i ka'inat aleyhi ve - 84 - alihi efdal-üt-tahiyj'at efendimizin, cemi Enbiya 'ya imametinin ve ilm-i ledünnün sultanı olan Cenab-ı Risaletme'ab efendimizden müntekil ilm-i ledünnün varisidir. Malum olduğu üzere, Allahu teaıa tarafından halife olan Hz. Adem aleyhisselama bahşolunan hil' at-i hilafet. bir şecere halinde Cenab-ı Fahr-ül-enam efendimize kadar gelmiş ve Fahr-ülmürseliyn efendimiz hazretlerinde nübüv\·et tamam olmuştur. Mefhar-i imarnet efendimizin zahirleri . Hi LAFET-i-SÜRiYYE VE EMARET ve batınları ise HiLAFET-i-HAKi KiYYE veya Hi LAFET-i-i LM-i-LEDON 'dür. Mesela Hz. Cafer-is-Sadık zamanında halife bulunan zat HiLAFET-i-SÜ RiYYE'yi yani sultanlık ve siyaseti der'uhte etmi� Hi LAFET-i-HAKi KiYYE yani i LM-i-LEDÜNNÜ SÜBHANi, mü ­ teselsilen imam Cafer-is-Sadık efendimize intikal eylemiştir. Bu. böylece ila yevmelkıyame teselsül ve intikale devam edecektir. Şi'a ta'ifesinin bir kısmı. bu hilafetin yedinci imamda münkatı ' olduğunu söylerler. Diğer on iki imamdan beşini kabul etmezler. İsna aşeriyye ise, bu imametin on ikinci imam olan Hz. M EHDI ile son bulacağını ve imarnın gıybete gittiğini söylerler . Biz. sünni safileri ise. her devirde Fahr-i Risalet efendimiz hazretlerinin imamet-i hakikiyyesine varis ve sahip olan gönü: sultanları bulunduğunu kabul ederiz. Şeri'at bir kanada. tarikat de bir kanada benzerler. Netc:­ kim, zahir bir kanat, batın da bir kanattır. Tek kanatla uculamayacağı gibi, iki kanat olmazsa hiç bir zaman menzil alamazsm . Menzil almak isteyenler. hem zahirierini maddi necislerden temizlerler, hem de batınlarını Allah u teala'mn sevmediği riyfi . u 'cüb, kibir, yalan. kin. gadap, mal sevgisi, makam ve ma nsab muhabbeti gibi manevi kirlerden tathir ederler. Zahiri temiz olmayıp ta, içi temiz olan kenef ibriğine : zahiri temiz olup batını kirli olan da lazımlığa benzerler. Kişiye lazım olan. bu ikisine ele benzememeğe çalışmaktır. Zahirini, şeri'at-ı Ahmediyye ve mc veddet-i Muhaırunecliyye ve batmını aşk ve muhabbet-i ilahi. mu habbet-i ResUlüllah ve muhabbet-i ehl-i beyt-i Reslılüllah ile. �ey- - 85 - heyn yani Hz. Eba Bekir-is-Sıddıyk ve Ömer-ül-Faruk radiyallahu anhüma efendilerimize sevgi ve saygı, Hz. Osman-ı Zinnureyn ve Aliyyül-Mürteza radıyallahu anhüma efendilerimize de aynı şekilde muhabbet, ResUlüllah sallallahu al�yhi ve sellemin ashabına, ensarına ve ahbabına ikram, Evliya'ullaha ve Ehlullah'a muhabbet ile tezyin etmelidir. Allahu teala'nın ve Reslllünün sevdiklerini sevmeli, sevmediklerini de sevmemelidir. Dil, lanetten beri ve temiz kalmalıdır. Hiç kimsenin kalbi bilinmez ve ne olduğu anlaşılmaz. Eviad-ı Muhammed'e eziyyet ve onlara zulüm edenlere tahammül ederneyecek olursan, lanete müstahak olan zalimlerin zulümlerine ancak Allahu teala'nın ayeti ile cevap verebilirsin : Ela la'netullahi alez-zalimiyn. Hud: ıs (Biliniz ki, Allahu teala'nın laneti, netisierine zulmedenler üzerinedir.) Daima nefs ile mücadele etmeli, nefsin arzularını yerine getirmemeli. nefsi Allahu teala'nın emirlerine zorlamalı ve itaate alıştırmalı, Allahu tealanın menettiği şeylerden de onu zorla uzak laştırılmalıdır. Kınayanlara cevap vermemeli, zulme sabır ve metanet göstermeli, her şeyin Allah'tan olduğuna iyman etmeli ve suçu kendinde bularak : - Layık ve müstehak olmasaydım, bu zulme uğramazdım, demelidir. Her güzel işin, ibadet ve ta'atın, bütün hayırların ve iyiliklerin Hakkın tevfiki ile olduğunu ve bunları Allah'tan bilmeli ve her kötülüğün nefsinden olduğuna inanmalıdır. Bir elde Kur'an ayetleri, diğer elde ResUlüllah'ın sünnetleri olduğu halde, kitaptan ve sünnetten ayrılmamalı; velilere, salihlere, abid ve aşıklara ittiba etmeli. mürşit kılığına girmiş cahil, nadan, iymansız ve - 86 - ibadetsizlerden, ağzından çıkanı bilmeyen, sapıklardan ve İblislerden tel'un gibi kaçmalıdır. Ralımanın sevdiklerinden ayrılmamalı, şeytanın sevdiklerinden uzaklaşmalıdır. Şeytanın sevdikleri kimlerdir? Sevmedikleri kimlerdir? Aşağıya yazacağım kıssayı ibretle oku ve öğren : HiK A YE Enes bin Malik radıyallahu anh hazretleri hikaye ediyorlar : Bir gün, Eba Eyyub'ün hanesinde, Resfılüllah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizle sohbet ediyorduk. Bir aralık. dışarıdan gayet çirkin bir ses duyuldu : - Ya Resfılallah .. İçeriye girmeme izininiz var mıdır? Efendimiz. hazır bulunan bizlere sordular: - Bu sesin sahibini tanıdınız mı? - Allah ve Reslılü bilir, dedik. Efendimiz : - Bu sesin sahibi iblistir, buyurdular. Hz. Ömer. a yağa kalkarak : - Ya Reslılallah .. Müsaade buyur, şu hainin kafasını koparayım, halkı onun şerrinden kurtarayım, dedi. Efendimiz, kendisine : - Bunu yapmaya kadir değilsin ya Ömer. buyurdular. Zira, kıyamete kadar mühleti vardır. Ona hiç kimse bir şey yapamaz, buyurdular. Hepimiz susmuş, ne olacağını bekliyorduk. Efendimiz : - Bu, buraya gelmezdi. Her halde bir sırra mebnidir. buyurdular ve şeytan ın huzurlarına gelmesine izin verdiler. Şeytan içeriye girdi. Yüzü gayet çirkindi, bir gözü kördü ve çenesinde birkaç kıl vardı. Söze başlarken. emr-i Hak ile geldiğini beyan etti ve : - Gelmeseydim. Allahu teala bana dünyada iken azab eder ­ di. Bana sualler soracaksınız, ben de cevap vereceğim. dedi . Aleyhissalatü vesseh1m efendimiz. İblis'e sordular : - 87 - - Düşmanın kimlerdir? İblis, cevap verdi : - Benim düşmanım, on beş sınıf kimsedir. Evvela, baş düşınamın sensin ve bütün Enbiya' dır, dedi. Resı.11 aleyhisselam : - Doğru söyledin, buyurdular. Ben de seni sevrnem ve bütün nebiler de seni sevmezler. Benim de, Enbiyanın da en büyük düşmanmuz sensin. - Şeytan, düşmanlarını saymaya devam etti : - İkinci düşmanlarım, ilimleriyle fı.mil olan alimlerdir, dedi. Onlar, hem öğrenirler, hem öğretirler, hem de öğrendiKleriyle am el ederler. Üçüncü düşmanım. Kur'an okuyan ve okuduğu Kur'an ile ahlakianan salihlerdir. Dördüncü düşmanım. Allah için müezzinlik edenlerdir. Beşinci düşmanım, hallerine razı olan fakirlerdir. Altıncı düşmanım, merhametli olanlardır. Yedinci düşmanım, cömert olanlardır. Sekizinci düşmanım, sabah namazını vaktinde kılanlardır. Dokuzuncu düşmanım, halka nasihat edenler ve halkı Allah' a çağıranlardır. Halkı islah edenlerdir. Onun cu düşmanım, haram yemekten sakınan ve zinadan kaçı nanlardır. On birinci düşmanım, daima abdestli ve ibadete hazır bulunanlardır. On ikinci düşmanım, ehl-i haya'dır. On üçüncü düşmanım, Allah'a tevekkül edenlerdir. On dördüncü düşmanım, fakirleri ve yoksulları sevindirenlerdir. On beşinci düşmanım, daima Allahu teala'ya ibadetle meşgul olanlardır ki onlara ZUHHAD ve UBBAD derler. Bir aşıkta ; terk-i Edhem. zühd-ü Cüneyd, irfan-ı Bayezid. a şk-ı Mevlana olmazsa, o salik hedef-i maksuda nail olamaz . Efendimiz, İblisten tekrar sordular : - Ya İblis .. Ümmetimden, senin dostların var mıdır'? Hangi sıfatıara sahip olanlar, senin dostlarındır? İblis şu cevabı verdi: - 88 - -- Ya Resul.. Benim dostlarım da on sınıf kimsedir : Birincisi. zalim hükümdar ve beylerdir, halkın üzerine amir olanlardır. ikinci dostlarım, kibirlilerclir. Üçüncüsü, zalimlere uşaklık eden, onlara hak sözü söylemeyerek, haksız sözlerini tasdik eyleyen ve hak sözü gizleyen alimlerdir. Dördüncü dostlarım, alış-verişlerinde halka hiyanet eden, hiyle yapan ticaret erbabıdır. Beşinci dostlarım, içki içenlerdir. Altıncı dostlarım. balkı aldatanlar ve karaborsacılık yapanlardır. Yedinci dostlarım, gıybet (dedi-kodu) edenler nemmame (Bir mecl isten, d iğer meclise söz götürüp getiren) edenlerdir. Sekizinci dostum. Tefecilik yaparak, faiz yiyenlerdir. [)okuzuncu dostum, yalancılar ve küfürbazlardır. Onuncu dostum, gammazlık edenler, halkı birbirine çekiştirenler, bir dostu bir dosta, halkı birbirine düşürenler, halkı birbirlerine düşman edenlerdir. Ey Hak yolcusu : Şeytanın düşmanları ile dostlarını birer birer saydım. ibadet edenler şeytanın düşmanı, ibadet etmeyenler de şeytanın dostudur. O halde, kendisi Allahu teala'ya ibadet etmediği gibi, ibadet etmek isteyenleri de engelleyen ve alakoyan bir mürşid. bir veli tasavvur olunabilir mi? Beş vakit namazdan halkı alakoyan, orucu yediren de velidir amma, Hak veli.si değil, şeytan velisictir Allahu teala' nın düşmanıdır. Bunların hallerini, yarın kıyamet gününde göreceğiz. İdlal ettiği, sapıtıp azdırdığı müridieri ile kavgaları ve çekişmeleri , pek zorlu, pek çetin olacaktır. Bunlar, na ra atıldıklarında : İnnô. kiinnô. leküm ;�ebe 'an .. İbrah im: 2l ( Biz, size tabi idik .. ) - Evet; bizler sizi veli zannettik, adam bildik, etrafımza toplanarak size tabi olduk. Halbuki. siz bizi kafir yaptınız_ Al- -- 89 - lah'tan ve ona ibadetten men'ettiniz. Sizin ifsadınızla ilm-i-hal bile okuyamadık. Hakk'a giden yol üstüne oturdunuz, bizi haktan men'ettiniz. Hani ENEL-HAK diyordunuz? Hani, namazda ne var? İnsan yatıp kalkınakla ne elde edebilir diyordunuz? Hani . aç durmakla ele ne geçer diyordunuz'? Bizden nezirler alarak. dolandırıyordunuz .. 13iz de ne sersem, ne ahmak insanlar imişiz ki. sizi adam sandık, müşkilde size uyduk .. Haydi, şimdi bizi bu azaptan kurtar;nı.:. İnnıi künna leküm tebe'an fehel entüm mugnüne anna min azabillalıi min şey. İbralıim: U (Dünyada, biz size tabi idik. Reyinizle peygamberleri yalanladık, verdikleri öğütlere yüz çevirdik, şimdi Allahu tealanın azabında n birazcık olsun, bir şeyi bizden def'edebi lir misiniz? ) - Evet; Allahu teala'nın azabından birazcık olsun kurtara· · bilir misiniz? Hani bize (Cenneti ne yapacaksın? Seni, cema le götüreceğim .. ) diyordunuz. Cennetten vazgeçtik, hiç değilse bizi nardan, ateşten kurtarınız. Hani, bana cenneti satmıştın ve beni nardan kurtarmıştın'? diyerek yüzlerine tükürecekler ve yakalarma yapışacaklardır. O sahte mürşitlere, yüz binlerce lanetler okuyacaklardır. Hasılı, kulları Allahu teala'dan ayıranlarla, halkı dalalete sürükleyenlerle. bunların peşlerinden gidenler arasında müthiş bir mücadele olacaktır. O gün, herkes hakikati bütün açıklığı ile anlamış ve mücrimler meydana çıkmış olacaktır. O gün, insanları Haktan alakoyanların maskeleri sıyrılacak. külah düşecek ve kel sırıtacaktır. O gün, herkes dostunu düşmanını bilecek. anlayacaktır. Aldananlar. daha mezara girer girmez hakikatleri anlay<1- cakla rdır. Mahşer yerinde onlCl rl a karşılaşınca . kendilerini Hak -- 90 - yolundan saptıranların yakalarma sarılacaklardır. Azabın şiddetini gören ve bu bedbaht güruh, saç:larını başlarını yolarak sızianacaklar ve : - Eyvah, biz aldanmışız .. Altın yerine bize paslı teneke vermişler. Öyle bir teneke ki, içi yılanlarla, çıyanlarla dolu ... Ömrümüzü bad-ı havaya verdik, Rabbimize ibadette gaflet ettik, kötü itikat ile iymanımızdan olduk, heyhat mahvolduk, diyeceklerdir. O gün, hıristiyanlar papazlarına, sapıkların tarikatlerinde bulunanlar, halkı idlal eyleyen şeyh suretindeki yalancı. dolan­ -dırıcı, sahte mürşitlere, millet-i islamiyeyi birbirinden ayıran. nralarına tefrika sokan, şeri'at ile alay eden, sözü başka, özü başka mülhidlere ; müridieri dehşetle saldıracaklar ve : - Hani, bize sattığınız cennet nerede? diyecekler. Hiç olmazsa, bizi bu azaptan kurtarabilir misiniz? A'raf denilen yere götürüp, orada akıl hastaları ile birlikte dünyadaki gibi çalışıp çabalamamızı sağlayabilir misiniz? İşte o zaman onlar : Lev hedanallahü le-hedeyrtt'ıküm .. İbrahim: 21 ( Eğer, Allahu tea la bizi iymana hidayet etmiş olsaydı, elbette biz de size doğru yolu gösterir, ona davet ederdik .. ) diyeceklerdir. S eva 'ün aleynti ecezı 'nci em sa berna .. İ br ahim : 21 (Şimdi a rtık sızlansak feryat etsek de, sabretsek de müsavidi r) diyeceklerdir. Çünki : - 91 - Ma lend min mahıys .. İbrahim : 21 (Bizim için, bu azaptan kaçıp sığınacak hiç bir yer, hiç bir kurtuluş çaresi yoktur.) diyeceklerdir. Evet ; böyle diyeceklerdir : - Dünyada ağlardık, sızlardık, sabrederdik, sonunda selamete erer, merhamete nail olurduk. Ne yazık ki, bütün bunlar dünyada böyle idi.. Hepsi dünyada kaldı ... Şimdi, burası ahirettir. Burada ağlamak, feryat etmek, sızianmak fayda etmeyeceği gibi, sabretmek de işe yaramaz. Yerlerde sürüklensek, rikkat ve merhamet celbetmek için bütün zilletlere katlansak ne fayda? Sabretsek de faydasız, ri.nlerce yıl sabır sabır, sonu yine azap, yine azap .. Azabımız eksilmiyor, belki ziyadeleşiyor .. Halkı idlal edenlerle, bunların iğfallerine kapılarak dalalette kalanlar birbirleriyle kavga edecekler, birbirlerini suçlayacaklar, azapları arttıkça aralarındaki çekişme artacak ve çoğalacaktır. Dünya hayatında, saf ve ma'sum insanları Hak yolundan alakoyan, onların ibadet ve ta'atlerine engel olan ve neticede bu bahtsız insanları cehenneme ve azaba götüren sahte mürşitler. papazlar ve halıarnlar, şeytana lanet yağdırmağa başlayacaklar ve bütün suçu şeytanın üzerine atarak : - Ah . .. O kafir şeytan yok mu? İşte, o la' in bizi doğru yoldan ayırdı, bizi kendisine taptırdı. Biz de ona kandık ve sizin dalaletinize sebep olduk, günahlarınızı boynumuza aldık. Madde ve menfaat bize her kötülüğü yaptırdı. Fakat , bunların hepsine sebep yine şeytandır. Bizleri aldatan, yoldan çıkaran, sapıttıran. azdıran odur, diyerek şeytana lanetler yağdırmağa başladıkları zaman, şeytan ateşten bir kürsi üzerine çıkarak onlara şöyle diyecektir : - 92 - jnnallahe ve 'adeküm va'del-hakkı ve ve'adtükiim fe-ahleftüküm ve ma kane liye aleyküm m in sultanin illa en de'avtükiim festecebtüm li fe la telıimılniy ve lıimu enfüsekiim ma ene bi-musrihikıim ve ma entüm bi-musrihiy inniy kefertü bima eşrek:iümuni min kablü innez-zalimiyne lehüm azabün eliym ... İbrahim: 22 (AIIahu tea la, size hak va'di olan ba'as ve cezayı vaad buyurmuştu, yerine getirdi. Ben de size vaadda bulunmuştum, ama yalancı çıktım. Çünki, va'dim batıl idi. Size ba'as yoktur, ceza yoktur, olsa da ma'bud edindikleriniz sizi kurta rır, demi!� ve sızı a ldatmı ştım. Esasen, benim üzerinizde h iç bir tasa llutum, hükmüm ve nüfuzum ve huccetim yoktu. Anca k, a ldatıp inandıra rak sizi davet ettim. Siz de, davetime hemen icabet ettin_iz. Binaena leyh, beni levmetmeyin. Benim size düşman l ığımı, Allahu tea la size bildirmişti. Böyle iken Rabbin izi bırakıp, bana ic:abet ettiniz. Ne, ben size yardım eder, sizi kurta rabilirim ve ne de siz beni kurtarabi lirsiniz. Bundan evvel, bana itaat ederek Allahu - 93 - tea iii'ya beni şe ri k tuttuğunuzu ben bugün inkar ve ondan teberri ederim. Herha lde, küfür ve ma'siyyet i le netisierine zulmedenler için elim bir azap vardır.) Her dinde, her mezhepte bu tipte mudiller, bu kıbalde zalimler vardır. Bilhassa, ehl-i islam arasında öyle bir takım mülhidler ve zındıklar vardır ki, bunlar zahirde ALLAH derler ve kendilerine MÜRŞi D süsü verirler, fakat hakikatte islamın bütün temel kurallarını ve geleneklerini yıkmağa, yok etmeğe çalışırlar. Zahirde, Peygamber-i zişanı ve Ehl-i beytini sevdiklerini söylerler, fakat ahkam-ı Kur'aniyyeye ve ashab-ı Nebiyye ve ibadat-ı islama, kafirlerin ve hıristiyanların hatta yahudilerin yapmadığı iftiraları sa vurur, onların yapamayacakları kötülükleri yaparlar.





O kadar ki. Hz. Eba-Bekir-is-Sıddıyk ve Ömer-ül-Farı1k radıyallahu anhüma efendilerimize ve ürnmül-mü'miniyn Hz. A'işe radıyallahu anha validemize alenen h u surnet ve buğzederler. O Hz. Eba-Bekir ve Ömer ki, Reslllüllah saliallah u aleyhi ve sellemin kaim-pederleridirler. Ayrıca, Hz. Ömer Hz. Ali kerremallahu vechehu efendimizin kerime-i muhteremeleri Ünunü Gi.ilsüm'ü nikahlamış ve Damad-ı-Ali olmuştur. Acaba, Hz. Ali Hz. Ömer'i sevrneseydi, ona kızını verir miydi? Hz. Ömer'e buğzedilrnesine. Hz . Ali razı olur muydu? Resfılüllah sallallahu aleyhi ve sellern efendimiz de, kaim-pederine buğzedenleri sever. onlara şefaat eder miydi? Ümmül-mü'miniyn Hz. A'işe radıyallahu anha validemize yapılan taarruzlar. ResUl aleyhisselama yapılmış sayılmaz mıydı? Hz. A'işeye atf ve isnad olunan suç, varid olsaydı, aleyhissalatü vesselan1 efendimiz, kendilerini bir daha kabul eder miydi ? Etti deniliyorsa, Efendimizi ne mevkie düşürdüğünü hiç düşündün mü? Efendimizi, o mevkie düşürenler, islamdan nasip ve feyz alabilirler mi? Böylelerine islam denilebilir mi? Görülüyor ki. zahirde Allah diyen ve hakikatte Efendimize düşman olan nice islam düşmanları vardır ki, islam kisvesine. şeyhlik maskesine bürüni.ir ve sözüm ona mürşid görünürler. Ne yazık ki, bunların gayret ve faaliyetleri, ibadullahı idlal için- -- 94 - dir. Kimi . tarikat yönünden. kimisi başka cihet!crden saf ve ma . sum müslümanları Allahu teala'ya giden yoldan ayırır. yalnız ctininden. iymanından değil ekseriya ı n:, iffet ve netmusundan da mahrum ederler. Maalesef. böyle bir takım uydurma mezhepler. aslı esası olmayan tarikatler \·ardır. B:.ı hadleri ni bilmez, Allah'tan korkmaz. kuldan utanmaz cür' etkar!ar Rüfa'iyye, Kadiriyye, Nakşiyye, Halvetiyye iddia ve isnaclı ile. nice ma'sum müslümanı Hak yolundan ayırmakta, dalalet yollarına sürüklemektedirler. Aslında , mensubiyyet iddia ettikleri tarikatlerle hiç bir ilgi ve münasebetleri de yoktur. Bun1ar, tarikatıerin kaldırılma sından faydalanarak, yarasa kuşları gibi karanlık izbelerdc :>uvalanmakta. her türlü kontrolden, tctkik ve mürakabeden uzak diledikleri gibi zehirlerini saçmaktadırlar. Piran-ı izam ve Mcsüyih-i kinlm. bu gibilerin durumlarından ve tutumlarından bizar \·c şikfıyetçidirlcr. Müslüman dini aşikardır. Eğer, Allahu teala'nın da'isi isen neden gizleniyorsun? Neden mezhcbini ve meşrebini gizliyorsun? �eden kuytularda, karanlıklarda, gözden uzak yerlerde faaliyet gösteriyorsun? Diyorlar ki, yalnız kalınca hakikati söylermiş .. Hangi hakikat? Tabiatiyle, herkesin yanında Allah'lık davasında bulunamıyor, tenha kal ınca -Estağfirullah- Allah'lığını ilan ediyor da ondan ... Aralarına bir gir de gör .. Ne laflar duyar, ne yaveler dinlersin. Kimini içirir içirir serhoş ederler kimini soyup soğana çevirirler. Rezalet, sefahat ve her çeşit dena'at orada .. Ey ehl-i-iyman : Küfürden sakın, her türlü bid'atlerden çekin .. Cihar yar-ı ba'sefa efendilerimize buğzeden, dil uzatan, aslıab-ı kirama düşmanlık besleyen sapıklardan ve zındıklardan kaç , uzak dur .. Tekrar ediyorum, bu gibilerine uzak olanlar, Allahu teala'ya yakın olurlar. Dünya hayatında batı! dostluklarla dost olanların, birbirlerini Hak yolundan azdırıp ayıranların, Hakka ibadetten alıkoyanların hepsi, malışer yerinde birbirlerine düşman olacaklar ve bir - - 95 - birlerini karşılıklı itharn ederek batı! davalarının hesabını göreceklerdir : El-ehılla 'ü yevme 'izin bG 'dühüm li-M 'din adüvvün illelmüttekıyn. Ez. Zuhruf: 67 (O gün, mütteki lerden başka dostlar, dostlukları azaba sebep olduğu için, birbi rlerine düşmandırla r.) Fakat ne fayda? Bu düşmanlıkları. onlara hiç bir fayda sağlayamayacak, ne itharn ve iddiaları, ne birbirleriyle çekişip dalaşmaları bir işe yaramayacaktır. Artık, olan olmuş ve her şey bitmiş , hiç bir ümitleri ve kurtuluş çareleri kalmamıştır. Artık. ne yalvarıp yakarmaları, ne ağlayıp sızıanmaları ve nedametleri faydasızdır. Bu ehl-i nedamet, bu ehl-i dalalet ve bu ehl-i hiyanet cehenneme girecekler ve orada da yine birbirleri ile dalaşacaklardır. Onların �u felaket ve nedametlerine sebep olan sahte mürşidler de, kendilerine saldıranlara şöyle mukalıele edeceklerdir : - Bizi de şeytan kandırdı, ben de sizin gibi nara ve azaba mahkfun oldum. Bu korkunç azap bana yetiyor, sizler de bana hücum etmeyiniz. Asıl suçlu şeytandır, ona sövünüz, onu lanetleyiniz. Bu sözleri duyan şeytan da onlara şöyle diyecektir : - Ben size ne yaptım? İymanınızı zorla ben mi aldım? Siz. iymanınızı attınız, ben de aldım. Onlar da şeytana şöyle cevap vereceklerdir : - Bizi cehenneme getiren sensin .. Daha ne yapacaktın? Başımıza gelen bu azap ve felaketin sebebi sen değil misin? Bizi yoldan çıkaran, zelil eden, hakir eden sen değil misin? Sen bizleri peşinden sürüklemeseydin, bu korkunç yerlere gelir bu azap - - 97 - cehaletinizi ortaya koyuyor, boş yere bana levm ediyor. beni kınıyorsunuz. Ağız birliği ile bana lanet yağdırmanız bugün ne işinize yarar? Allahu teala, size va'detmedi mi? Peygamberler size bildirmedi mi? Bu korkunç yerleri ve günleri haber vermedi mi? Size, öldükten sonra tekrar dirileceğinizi, yaptıklarınızdan sorulacağınızı, her nefesinizin hesabını verrneğe mecbur alacağınızı söylemediler mi? Sizler ne yaptınız? Benim size verdiğim iğva hapı ile uyuştunuz. hakikatleri unuttunuz : (Can ım, ahirete kim geldi, gitti? Olacak şey mi?) diye nebilerle alay ettiniz. Enbiyaya uyanları akılsız ve ahmak sandımz. inanmamakla kalmadınız, daha da ileri giderek şeytanlıkta beni fersah fersah geçtiniz. İnsanları yoldan çıkarmak için ne zulümler. ne kötülükler irtikap ettiniz ve elbette bu azaba da müstehak oldunuz. Ben, size yalnız vesvese verir, kenara çekilirdim. Siz, benim vesvesemle iyman ehlini zorla dinden, diyanetten. ibadetten ve haktan men'ettiniz. Siz, benim vesveselerime o kadar kapıldınız ki, kiminiz mala, kiminiz mansaba, kiminiz putlara taptınız. Aranızda, işi Allah'lık davasına kadar götürenler oldu. Hele. kendi aczini ve hiçliğini unutarak Allah'lık davasına kalkışan ahmaklara, bir yandan vesvese verir, bir yandan da onların bu bfıtıl davalarına inanan ve tabi olan sersemlere sinsi sinsi gülerdim. Bazılarımza da : (Adam sende .. Ne merak edip duruyorsun? Ne ahiret va r, ne azap ne de ikab .• Keyfimize ve gelirimize bakalım) vesvesesini verir ve bu gibileri de şunu bu� nu çarpıp çırpmaya, haram-helal demeden ne bulursa yutmaya, Allah'a kulluk görevi olduğunu unutmaya, zevk ve safa içinde kendisini avutmaya yöneltirdim. Hemen ilave edeyim ki. kimseye zorla bir şey yc.ptırmaya kadir değildim. Fakat, sizler halkı zorla yoldan çevirmeye ruhsatlı idiniz. Şeytanın cehennem ebiine beyanatma biraz ara vererek. bir hakikati gözönüne sf rınek isterim. Ey ehl�i iyman: Şeytan, gerçekten � iç kimseye zorla bir şey yaptırmaya 1�. CIIt : 3 - F: i - 98 - kadir değildir. O. yalnız insanoğluna vesvese verir. Fakat. insan şeytanları. şeytanın bu vesvesesini insanoğullarına zorla :ı'aptırabilmek kuvvetine maliktirler. H i K A YE Bayezid-i Bestarnİ kuddise sırrahul-ali hazretlerine. müridleri şeytandan şikayet etmişler ve : - Şeytan, bizim iymanımızı alıyor, demişler. Hazreti Şeyh, şeytanı çağırmış ve azarlarm ş: - Ey İblis .. Sen, insanların iymanlarını alıyorrnuşsun. buyurmuş. İblis, kendisini müdafaa etmiş : - Ya Şeyh, demiş .. Ben. kimseye zorla bir şey yaptıramam. Kimsenin zorla bir şeyini almak hususunda da Allah'tan korkarım. Ne· var ki, insanoğlu çok basit sebeplerle iymanlarını atarlar, ben de onların attıkları iymanlarını alırım. Evet ; şeytan cehennem ehline hitaben sözlerine devam etmiş : - Benim vazifem sizi aldatmaktı. Zevk ve safaya düşürmek, haktan gaflete sürüklemek en önemli işlerimdendi. Hepinizin boyunlarınıza, birer boyunduruk taktım. Kiminizi iymanından, kiminizi namusundan ettim. Ben, ne dedimse, siz aynen yaptınız. Allahu teala'ya ve Pe�gamberlerine inanmadınızda bana inandınız. Şimdi de utanmadan bana levm ediyorsunuz ki tamamİyle haksızsınız. Bana levmetmeyiniz, kendi nefsinize levmediniz. Bana lanet etmeyiniz, kendi nefislerinize lanet ediniz. Şeytanın bu ağır itharniarına ehl-i nar verecek cevap bulamayacak ve hepsi başlarını önlerine eğerek susacaklardır. Sonra, cehennemin kapıları ebediyyen kapatılacak, kafirler ve zalimler ebedi olarak orada kalacaklardır. Ey ehl-i iyman: Düşmanını tanı, şeytana ve şeytan uşaklarına bende olma ... Seni, İyınandan mahrum eden, ibadetten alıkoyanlar .apaçık - 9'J - düşmanlarındır. Onlar, seni Evliya'ullah'ın sözlerinden çaldıkları bazı hak sözlerle kandırırlar. Bu tıpkı balıkçıların zakalarma bir miktar balık eti veya yem takmalarına benzer. Onu kapacağım diye ağzını açtın mı, içindeki çengelli iğneye takılır ve bir daha kendini kurtaramazsın. Artık, onların altalarma düşmüş, her şeyini kaybetmiş olursun. Artık sana ne isterlerse yaparlar. Yalnız canından değil, iymanından ve tertemiz itikadından da olursun, ki bunun da sonu ebedi felakettir. Seni Hakka götürecek, iki cihanda saadet ve selametini temin edecek kimseler, ancak aşağıda sayacağım sıfatıara malik olanlardır : Her kim, seni Allahu teala'ya ve O'nun Habib-i edibine çağırırsa, sana ibadet ve ta'atı tavsiye ve telkin ederse, kalbine Allah ve Muhammed aşkı aşılarsa, sana aslıab-ı kirama hürmeti ve Ehl-i beyte muhabbeti talim ve teşvik ederse, ibadetlerinde sana şevk ve lezzet verdirirse, seni bütün günahlardan, kötülüklerden, renalıkiardan men'ederse, bil ki o senin dostun, dünya ve ahiret kurtancındır. Zaten, böyle bir zat-ı şerifi görünce kalbin sürura erer, mübarek vechine baktı�n zaman Allah ve Resfılünü hatırlarsın, kalbinde Allah korkusu ve Allah muhabbeti, Resfıl aşkı belirir ve uyanır. Ona sarıl, ona bağlan ve hiç korkma, sana uzattığı can kurtaran simidine bağlı olan Allah'ın ve Resfılünün ipidir. Ona tutunan mutlaka necata erer. Bu sıfatları nefsinde toplayan bir zat-ı şerifi bulabilirsen, ona dört elle sarıl, bırakma, aynlma ki iki cihanda aziz olasın. Dünya ve ahiret saadet ve selametine eresin.. Bu fani alemden cennete giresin ve cemale eresin .. Ya ilahi: tsrn-i a'zarnın hakkı için, zat-ı akdes-i ilahiyyen hakkı için, Hadi ism-i eelilinin sırrı için, bizlere dostlarını tanıt ve bizleri dostlarından ayırma .. Düşmanlanndan ırak eyle, bizleri onların şerlerinden koru ve kurtar .. Dost postuna bürünen düşmanlarının tasallfıt ve tecavüzlerinden, şerlerinden hıfzeyle .. Hakkı Hak ile göster, batılı tanıt ve batıldan ırak eyle .. Rabibinin nurlu ve mübarek izinden giden, O'nun siyreti, sıfatı ve ahlakı ile - 100 -- sıfatıanan Ehlullah'a karib eyle .. Bizleri onlardan ayırma .. Son nefeste iyman ile göçmeği nasip ederek salibiere ilhak eyle ... Kapından İblis gibi tardeyleme .. İbadetinden zevk ver, ibadetlerimizle mağrur eyleme .. Bizleri ibadetinden usandırma ... Bizleri kötü işlerde, çirkin yerlerde istihdam eyleme.�. Aşkımızı tezyid ve kulluğumuzu teksir eyle .. Bizleri aziz eyle, zelil eyleme .. Acz ve kusur ile yaptığımız ve sana asla layık olmayan ibadetlerimizi lutfen kabul eyle .. Bizleri seedenden ve huzurundan ayırma .. İsimlerimizi, şakiler divanından, sa'idler divanına geçir ve orada sabit eyle .. Bizleri Hüseyn'in kanı hürmetine narından azad eyle .. Bizlere adlinle değil, affınla muamele ederek şadeyle .. Ölüm günümüz ki, dünyamızın sonu ve ahiretimizin ilk günüdür, işte o mühim ve mühlik günde bizleri korkutma , kalplerimizi yanıltma .. o anda müjdeci meleklerini göndererek biz · leri cennetin, cemalin ve rabmetinle sevindir .. Kabir karanlığından ve kabir azaplarından koru .. Malışer zulmetinden, cehennem dehşetinden emin eyle .. Cennetine vasıl ve didarına nail eyle .. Bi-hürmeti seyyid-il mürseliyn vel-hamdü lillahi Rabbilalemiyn EL-FATiHA .. EL-HAC M UZAFFER OZAK . � 1 R SA D , YiRMi DÖRDÜNCÜ DERS M Ü NDE R E CAT: Ba kara sure-i celilesinin ilk ayetlerinin tefsiri : Mü'­ min kime denir? Mü'minin sıfatları ve vasıfları nelerdi r? iymanın faziletleri ve mü'nıinlerin meziyyet ve mazhariyyetleri nelerdir? Mülhid kime denir? Mülhidlerin vasıfları ve alametleri nelerdir? i slam al imlerine ve bütün müslümanlara beyannemeler neşrederek Kur'an-ı kerimden ·bazı ayetlerin, yine Kur'an-ı kerim ayetleri ile cevaplanmasını isteyen bir mülhidin sorula rına ceva plarımızla, i badul lah'ı ta rik-i hidayetten, tarik-i dalil iete götürmek isteyenlerin niyyet ve maksatlarını açıklayar ihta r ve ikazla rı, islam ve iyman düşmanlarının gayre1 ve faaliyetlerinin gaye ve hedeflerini, içeriden ve dışa rıdan islamı ve müslümanla rı tehdit eden tehlikeleri açıklaya n mühim bir risaledir. SaiiCı a la Se.yyidina Muhammed SaiiCı a la Mürşidina Muhammed SaiiCı a la Şems-id-Duha M uhammed SaiiCı a la Bedr-id-Düca Muhammed Sa iiCı ala NCır-ii-Hüda Muhammed El-evvelü Allah .. El-ahirü Allah .. Ez-zahirü Allah .. El-batınü Allah .. Hayrihi ve şerrihi min'Allah .. Men kane fi kalbihi Allah .. Fe-mfı'inuhu ve nasıruhu fid-dareyni Allah .. Rabbişrahli sadri ve yessir-li emri vahlül ukdeten min lisani yefkahu kavli ve ufevvidü emri ilallah .. Vallahü basiyrün bil-ibad. Sübhaneke la ilme lena illa ma allemtena inneke ent-el alirn-ül-hakim. Sübhaneke la fehme lena illa ma fehhemtena inneke ent-el cevvad-ül-kerim .. Sübhaneke ma abednake hakka ibadetike ya Ma 'bud .. Sübhaneke ma arefnake hakka ma'rifetike ya Ma'ruf.. Sübhaneke ma zekernake hakka zikrike ya Mezkur .. Sübhaneke ma şekernake hakka şükrike ya Meşkur .. - 104 - �,#0 � ' .- � � 0 �� 1.�; ---- ..... --:� F 'ılzu billahi min-es-seytan-ir-raciym-Bismillah-ir-rahman-ir-rahiym ... Elif -_ Lam - Mim - Zdlik;l-kitabü la rrybe {ih - Hıidi:'n lil-müttekıyn - El- - 105 - leziyne yu mınune bil-gaybi ve yukımıln-es-saltite ve mimmc2 rezakndhüm yünfikun - Velleziyne yü'minılne bimd ünzile ileyke ve md ünzile min kablike ve bil-dhiretihüm yılkınıln Ulci'ike ald hüden min Rabbihim ve uld'ike hümül-müflihıln. El-Bakara: I-S ELIF - LAM - MiM Muhterem ılıvan-ı din-i mübiyn : Aziz cemaat-i müslümiyn: Bu harfler ; elbette bir ma'nayı harnil ve elbette bazı esrarı camidir. Ma'nayı hakikisi ; Allahu teala ile, alemiere rahmet olarak gönderdi�i Habib-i edibi arasında bir sırdır. Bir de, Resfıl-ü zişan aleyhi ve alihi salavatullah-ül Mennan Efendimiz hazretlerinin, talim huyurdukları sırlara vakıf zevat-ı zevil-ihtiram bilirler. Ümmet-i Muhammed'in her ferdinin bilmesi ve öğrenmesi icabetmediğinden, herkese talim ve tefhim olunmamıştır. Huruf-u-mukatta'a hakkında TEFSi R-i FETH-ÜL-KADI R'­ de Eş-Şu'ara sure-i celilesinin başındaki TA - SiN - M I M tefsirinde, şöyle bir hikaye anlatılmaktadır : Hz. İbn-i Abbas ile Huzeyfe't-ül-Yemani (Radıya llahu tea l& anh-üi-Bari) efendilerimiz, bir yerde sohbet ediyorlarm]lj. Bilindiği gibi, Hazreti İbn-i Abbas ; Cenab-ı Risaletme'ab Efendimizin amcasının oğlu, Hazreti Huzeyfe't-ül Yemani de, Aleyhissalatü vesselam efendimizin sırdaşıdır. (AI Iahu teala her ikisinden de razı olsun) Bir zat, bu meclise gelmiş ve Hz. İbn-i Abbas'tan : " � � TA - SiN - MlM harflerinin tefsirini, mit'na ve madlfılunu sormuş .. İbn-i Abbas hazretleri : - 106 - - Bu harfler, müteşabihattandır .. Bunları öğrenmek sana lazım değildir, buyurarak tefsir ve tafsil etmek istememişler. Hz. Huzeyfe't-ül-Yemani, bu zata sormuşlar : - Sen, bu harflerin ma'nasını gerçekten öğrenmek istiyormusun? Su al sahibi zat : - Evet, demiş .. Hakikaten çok merak ediyor ve öğrenmek istiyorum. Hz. Huzeyfe't-ül-Yemani : - Öyle ise dinle, buyurmuşlar ve anıatmağa başlamışlar : (Bir zaman gelecek ki, bir nehir bi r şehri ikiye ayıracaktır. Yani, bu nehir o şehrin tam ortasından geçecek ve o şehri ikiye bölecektir. Kıvamete yakın, o şehirde Eviad-ı Muhammed'den ABDOL-i lAH narnındaki zatı katledeceklerdir. O zatı katledenler de, sabaha karşı katlolunacakla rdır .. ) Hz.Huzeyfet-ül-Yemani'nin bahis huyurdukları bu şehir Bağdattır ki, o tarihte henüz yapılmamıştı. Bağdat şehrini. Dicle nehri gerçekten ikiye ayırmıştır. 1300 küsur yıl öncesinden katıolunacağı bildirilen Irak veliahdı Abdül-ilah, aleyhissalatü vesselam efendimizin nesi-i pakindendir. 1957 yılında cereyan eden bu vuku'atı elbette herkes hatırlayacaktır ki, Ab­


( Ey bizim Allahımız: Biz, netsimize zulmettik. Eğer sen bize merhamet ederek afvına layık kılmazsan, biz hüsranda ka lanla rdan oluruz.) Bu dua ve istiğfara üç yüz sene devam etti . Duası kabul olunacağında kendisine şöyle bir söz söyletildi . (Bu söz, aslında bizlere ta lim içindir.) Hz. Adem aleyhisselam şöyle dua ediyordu : - Ya Rabbi .. Harnil olduğum nur-u Muhammed hürmetine bizi affeyle .. Bu niyazı üzerine, hitab-ı ilahi varit oldu : - Ya Adem .. Harnil oldu�un bu nurun kadrini sana kim bildirdi? - Ya Rabbi.. Bana ruh verdiğin ve allem-el-esmayı talim ettiğinde her nereye baktımsa, zat-ı akdesinin ismi yanında o - 221 - zatın da ismini gördüm. Bundan da anladım ki hılkat-i sebeb-i alem odur. Şefi-i mutlak odur. Buna binaen ; hamili bulunduğum nurun, habib-i edibin Muhammed'in nuru olduğunu bildim ve alemiere rahmet olan bana da rahmettir, dedim ve onun nunı hürmetine affımızı niyaz eyledim. Yine hitab-ı ilahi varid oldu : - Ey Adem . . Bir kimsenin yeryüzündeki kumlar sayısınca . denizierin dalgaları adedince, bütün zerreler miktarınca günahı da olsa . Muhammed' imin hürmetine benden affını talep eelerse ve mahbubumu şefi tutarsa , değil senin gibi bir peygamberi , en zelil kulumu dahi affeder, bağışlarım. Zelili aziz kılarım. Allahu teala'dan affını isteyen herkese, bu kelimat-ı mukaddeseyi söylemek nasip olabilir mi? Acaba, her isteyen Rabbinelen rahmeten-lil-alemiyn olan Hz. �1uhammed aleyhisselamı şefi göstermek saadet ve bahtiyarlığına erer mi? Ey mü' minler : Allahu teala'ya asi olmak demek, nefsine zulmetmek demektir. Bu ayeti celile. bu hususu hiç bir kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta göstermektedir. Hz. Adem aleyhisselamın tövbe ve istiğfarı da bunu te'yit ve tesbit etmektedir. Nefsine zulmeden. Allahu teala'ya asi olmuş demektir. Adem aleyhisselam. men'olunduğu halde yediklerini çıkardı. İstifrasından zehir li bir ot bitti . O ottan yılan ve akrep yediler. Yılanın ve akrebin zehirleri : işte o ottan (,l ınmıştır. Cüz'i bir miktar da. Hz . Adcm'in vücudunda kaldı. Kalan da kandan meniye tahavvül etti ve Kabil' in tohumu, mcn'­ olunan ağacın meyvesinden hasıl olduğundan kardeşini katlctti . Ba basının :v·aptığı zelle affolunduğu halde. bakiyyesinden halk olunan vücut. ilk büyük hararnı irtikap ederek kardeş katili oldu. Kabil. bu ilk cinayeti işlemeden de Allahu tcala'ya ve peygamber olan babasına ve o günün şeri'at hükümlerine isyan etmiş. Adem'in oğlu olmasına rağmen Ademoğlu olmak haysiyet ve asaletini kendiliğinden kaybetmişti . İş bu kadarı ilc de kalınayacak ve kıyamete kadar işlenecek bütün cinayetierin \'e - 222 - katil hadiselerinin rehberi ve öncüsü olarak her birinden nasibini alacaktır. Milletler, birbirlerinden akıl, feraset, fetanet, güç. kuvvet, güzellik bakımlanndan farklı ve faik oldukları gibi ; fertler, hayvanlar, meyveler, ma denler, topraklar ve iklimler de birbirlerinden ayn ve farklıdırlar. İnsan, nebi ve peygamber asıllı olduğuna göre, bu aseletin mutlaka din, iyman ve tekva ile m uhaf aza sı şarttır. H i KAY E ilidayete eren bir gayrı müslim ile. onun hidayetine sebep olan zatın çocuğu yolda karşılaştılar. Şeref-i islam ile müşerref olan bu zat, kamil bir mü'min olduğu halde, kendisini hidayete ileten zatın oğlu da, li-hikmetin fasık bir kişi idi. Bu fasıkm babası , bir müşrikin hidayetine sebep olmuş, fakat kendi oğlu ­ nu islaha kadir olamamıştı: . Muhtedi olan zat, mürşidinin fasık oğluna nasihat etmek istedi : - Bak, ben bir müşrik oğlu iken, senin muhterem perlerine uymak sayesinde el-hamdü lillah iymana ve islama kavuştum. Babanın ve baban gibi salih kimselerin yollanndan gittiğim için, Allahu teala beni aziz etti. Ne gariptir ki, sen de muhterem babana uyacak yerde, benim kafir babamın yolunda yürüyorsun, onun ahlakı ile ahlaklanıyorsun. Bunun için de Allahu teala seni zelil kıldı, dedi ve bu haklı sözleriyle o fasık kişinin tövbesine sebep oldu. Evet ; insanların olduğu gibi, hayvanların da hilkat bakımından ve iklim yönünden aralarında asalet farkları vardır. İnsandan gayrı asil olan hayvanlar. madenler, nebatlar ve meyvelerle toprağın asaleti de iklimlerine bağlıdır. Allahu teala, bütün mahlukatını birbirleri üzerine derecat ile yaratmıştır. Dünyada böyle olduğu gibi, ahirette de böyle olacaktır. Bazıları asil, bazılan sefil, bazıları güzel, bazıları çirkin, bazıları aziz, bazıları zelil, bazılan akıllı, bazıları ahmak, bazıları çalışkan, bazıları tembel olarak halkolunınuşlardır. Mesela ; at, - 223 - köpek ve kedi gibi hayvanlar da cins cinstir . Kediler, hılkatleri itibariyle terslerini örterler. Bazı kediler, fareyi tutar, boğar fakat yemez. Bazı kediler, aç dahi olsalar bir şey çalmazlar. Bazıları tok olduklan halde çalmadan yapamazlar. Köpekler de bu ve buna benzer bir çok farklar ve hususiyetler gösterirler. Atın asaletini ispat için şeceresinin muntazaman kayıt ve tesbit edildiğini elbette bilmeyen yoktur. Şu halde, eşref-i mahlUkat olan insanlarda da, hılkatleri bakımından asalet aramak, insanlara layık olan bir haslettir. İklimierin insanlar, hayvanlar ve nebatlar üzerinde tesiri olduğu gibi, yenen nesnelerin de insanlar üzerinde tesiri çok büyüktür. İşte, bundan dolayı Allah celle bize temiz, tahir ve tayyip şeylerin yenilmesini helal kılmış, pis ve kötü şeyleri yemekten de men'etmiştir. Allahu subhanehu ve teala, bazı kullarını tam tabiriyle hesna-müstesna seçerek halk etmiştir. Innallah 'astafa Ade me ve N ılhan ve ale lbrahiyme ve ale lmrane alel-eile miyn ... Al-i lmran : 33: (Gerçekten Allahu teala, Adem, Nuh a leyhimüsselam ile Al-i-l brahim ve Al-i-lmran'ı a lemler üzerine mümtaz kıldı.) Bu ayet-i celile, bazı insanların hesna - müstesna ve asil olarak yaratıldıklarına işarettir. Bunlardan gelecek çocuklar da, aynı asaleti muhafaza ettikleri müddetçe asildirler. Bunlar, beşerin kalbi, gözü, aklı ve tefekkürü mesabesindedir- - 224 - ler. Netekim. bazı kavimler de diğerleri üzerine üstün kılınmıştır : Y d Beni-İsrail 'ezkürü ni 'metiyelleti en 'am tü aleyküm ve enniy faddaltü k:üm aleldlemiyn. El-Bakara : 122 ( Ey Beni-israil ! Hatırlayın o ni'meti ki size in'am o ni'meti hassata n ecdadınıza verip, zamanla rındaki nas üzerine üstün kılmıştım.) etmiştim. Ve onunla onları Fakat, diğerleri üzerine üstün kılınan bu kavim, Allahu teala'ya isyan ve peygamberlerini katleyledikleri için, Hakkın gazabına uğramışlardır : Ve duribet aleyhim-üz-zilletü vel-meskeııetü ve bd'ıi bigadabin minallah. El-Bakara: 61 (Nimete küfran ettikleri için mücazat olmak üzere, üzerlerinize zil let ve meskenet vuruldu, Allahu teila'nın gazabına da uğradılar.) ayet-i kerimesi bunu açıkça beyan buyurmaktadır. Bu ayet-i celilenin iyma ve işaret ettiği bir hakikat daha vardır : Hesna-müstesna yaratılanlar dahi, ahkam-ı ilfı.hiyyeye sırt çevir- - 225 - dikleri takdirde zillet ve meskenete düçar olacaklar ve Allahu teala'nın gazabına uğrayacaklardır. Bu itibarla. insanların kerim ve asil olmaları, hılkatlerine bağlı olmakla beraber, Ai.lahu teala 'ya isyan eden ve alıkam-ı ilahiyyeye yüz çevirenlerin, asil ve necip bir insan iken hayvandan daha aşağı derekelere düşecekleri de mutlak ve muhakkaktır. Buna binaen. kul olarak bize düşen vazife ; Hakkın emirlerini hakkıyle yerine getirmek ve bu sayede sayılamayacak kadar çok nimetiere nail ve mazhar olmak, nehiylerinden de kaçınıp sakınarak yine sayılamayacak kadar çok felaket ve musibetlerden kurtulmaktır. Gerek emirlerine uymayı ve gerekse nehiylerinden kaçınmayı, Hakkın birer nimeti olarak bilmek ise. aklı başında kimselerin karıdır. Adem aleyhisselamın oğlu Kabil'in neden katil olduğu sarahatle meydana çıkmıştır. Nuh aleyhisselamın tufandan önce oğullarından birisinin ve tufandan sonra da torunlarından birisinin kafir olduklarını görüyoruz. Bunun sırrını ve hikmetini, ehlullah şöyle çözmektedirler : Kafir bir kimse, peygamber çocuğu dahi olsa, babası onu azab-ı ilahiden kurtaramaz. Kaldı ki, kafir olan evlat o peygamberin eviadı da değildir. Zira, sulpten gelenin değil, ancak dinden gelenin, peygamberlerin yolundan gidenlerin onların çocukları olabileceği, yukarıda okuduğumuz (0, SENi N EHLiN DEGiLDI R. ZI RA, O SALiH OLMAYAN iŞ iŞLEM IŞTi R.) ayeti ile sabittir. Hatırlanacağı gibi, Nuh aleyhisselam dünyada bir tek kafir kalmaması için beddua etmişti. Halbuki, murad-ı ilahi kfıfir ile mü'minin kıyam.ete kadar yeryüzünde kalmaları şartiyle tecelli etmiştir. Cennet ve cehennem halk olduğuna göre. her ikisine de girecek kimseler bulunması zaruri ve tabiidir. Gerçi, Nuh peygamberin bu duası, indallah kabul olundu ve ger­ ·çekten yeryüzünde bir tek kafir kalmadı, hepsi boğularak helak oldular. Ancak, ilm-i ilahiyye göre dünyada mü'minin de İMJA.d, cild 3 - F: 15 --- 226 - kafirin de bulunmaları gerektiğinden, kclfiri Nuh peygamberin sulhünden meydana getirmiştir. Yukarıda yenilen şeylerin. doğacak çocuklar üzerine müessir olduğunu açıklamıştık. Hemen ilave etmeliyiz ki. yalnız yenilen şeylerin değil. çirkin ve kötü sözlerin de doğacak yavruların hılkati üzerinde tesiri vardır. Bunun için, ağızdan çıkacak sözlere de dikkat etmek, üzerimize vaciptir. unutmamalıdır ki. söz de bir nevi tohumdur. Söylenilen her sözle. mana tarlasına o sözün tohumu atılmış olur. Yakın bir gelecekte de o tohumdan hasıl olan meyve elde olunur. Bu sebeple. yemeğe ve içmeğe dikkat edildiği kadar sözlerimize de son derece dikkat etmek lazımdır. Bir söz, Nuh peygamberin yevm-i kıyamette şefaatten mahrum kalmasına sebep olmuştur. Kafir olan kendi öz eviadına şefkat-i pederane ile kıyamadığı ve onu himaye ve siyanet ettiği halde kavminc ve kabilesine helcik olmaları için ettiği beddua, onu şefaat-i kübradan mahrum eylemiştir. Bahusus, bu paye yalnız aleyhissalatü vesselam efendimize verilmiştir. Zira. Hz. Muhammed aleyhisselam, kavmi kendisine bunca eza ve cefa ettiği halde, onlara beddua etmemiş bilakis onların hidayet ve selametleri için dua eylemiştir. Onların helcik olmalarını istememiş, delaletten birlayete ve batıldan hakka dönmelerini niyaz etmiştir. Bilindiği gibi, Uhud cengi sırasında kclfirler, aleyhissalatü vesselam efendimizin mübarek dişlerini kırarak şehit ettikleri zaman, Cebrail aleyhisselam m1zil olmuş ve şöyle buyurmuştur : - Ey Nebiler sultanı . . Allahu :zül-celalin sana selamı var. Şayet, kanından bir damla yere düşseydi, Allahu azim-üş-şan yeryüzünde bir tutarn yeşil ot bitirmeyecek, yerleri tamamiyle kurutacaktı. Falır-i alem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz, bu gazab-ı ilahinin ümmeti üzerine inmesinden endişe ederek : - 227 - Allahümme ehdi kavmi fe-innehum lci ya 'lemıin . . . (AIIahım.. Kavmime hidayet ver. Çünkü, onlar beni bi lmiyorlar.) buyurmuş ve kavmine hayır dua etmişti, işte bu ulvi hareketi sebebiyle kendisine Allahu teala tarafından ŞEFA'AT-1 KÜBRA VE MAKAM-I MAHMUD ihsan buyurulmuştur. Görülüyor ki, Nuh aleyhisselam ile Enbiya'nın, serveri aşıkların rehberi, müttekilerin önderi aleyhissalatü vesselam efendimiz, söyledikleri bu sözlerle. mana alemine diktikleri tohumun meyvesini idrak etmişler ve her ikisi de ayrı ayrı tecellilerle semeresini görmüşlerdir. Kafirin ve asinin sulhünden geldiği halde, şeref-i iyman ile müşerref olan, ayni iyman nuru ile yaşayan ve iyman ile fenfıdan bekaya göçen temiz ahlaklı mü'mine gelince ; bu zat hiç şüphe etmemelidir ki, ilahi nurdan nasibini almış ve bu dereceye o sayede yükselmiştir. Kadir geceleri, Allahu teala tarafından inzal huyurulan bir nur vardır. Bu nur, bütün mü'minlere ve mü'min eviatıanna taksim olunur. Her mü'mine dağıtıldığı halde yine de artar. İşte, bu artan nur yine Allahu teala'nın emr-ü fermanı ile, o gece ana rahmine düşen veya o gece doğan kafir, fasık ve asilerin eviatıanna bahş ve ihsan huyurulur. O gecenin nurundan hisse alan kafir, fasık ve asilerin evlatları mutlaka şeref-i iyman ile müşerref olurlar ki bu büyük bir ihsan-ı ilahi ve tevfik-i Rabbanidir. Bir de şöyle olabilir : Kafir, fasık ve asi olarak bilinen kimseler, bir iyilik ederler. O iyilikleri ind-i ilahide makbul ve mergup olur. Bundan dolayı da mükafaten ya kendilerine veya eviatıarına iyman nasip olur. Allahu a'Iemü bis-savab . .. Ehlullah, bu meseleleri böylece beyan buyurmuşlardır. Zira, Kur'­ an-ı Kerim'in zahiri, batıni, afaki ve enfüsi manalarma vakıf - 228 - olanlar, o kitab-ı mübiynden her türlü umuru tayine muktedir olurlar bi-iznillah . . H i KAY E Somuncu Baba namiyle ma'ruf -Hamidüddin Aksarayı hazretleri, Bursa'da Yeşil camide va'z-ü nasihatte bulunuyor. Kur'­ an-ı azim-ül-bürhamn erSüsi manasından nasibi olanları irşad buyuruyordu. O devrin meşhur alimlerinden Molla Fenari hazretleri ki, cennetmekan Yıldırım Han 'ın müfti-i-enamı idi . Bu velinin meclisine. li-hikmetin tesadüf etti ve müşarünileyhin der�·c.1- yı ilahiden ibadullaha saçtığı inci \·c cevahirlere şahit oldu ve bil· diğini sandığı surenin manasını bilmediğini ve anlayamadığını anladı. Soruuncu Baba'nın. yedi mealde tefsir ettiği Fatiha-i celilenin manasını zevk ilc dinledi. O gün, Soruuncu Baba'nın da bütün haşmet ve azameti üzerinde idi . Kürsüden. aşk ve şevk ile kendisini dinleyen ehl-i iymana hitap ediyor ve : - Bu sure'nin yetmiş manası da vardır, diyordu. Yedi yüz münası da vardır. Yedi bin manası da vardır. Fakat. anlamaya irfan gerek .. Dinlemeye iz'an gerek .. Soruuncu Baba'nın bu sözlerini dinleyen Molla Fenari haz · retleri, hayretler içinde kalmıştı. Kendisi de alim idi, ne var ki bildiği arabi sarf ve nahiv, bedi beyan, belagat ve lugatle bu esrarı çözrneğe ve anlamağa imkan yoktu. ilmi, buna kafi değildi . Yanında bulunanlara, ders veren zatın kim olduğunu sordu . So ­ muncu Baba olarak tanındığını öğrendi ve kendisinden bu ilmi öğrenmeye ve bu sırlara vakıf olmaya niyetlendi. Fakat. kendisi müfti-i-enam idi. İşgal ettiği yer, dini makamların sureta en yüksek mevki idi. Kendisinin, Somuncu Babadan ders aldığını kimse duymamalı, halk ve saray bu işe vakıf olmamalıydı. Gizlice ve kimse görmeden Somuncu Baba'nın zaviyesine vardı. Tekkeye girdi ve orada bazı fukara ve dervişlerin, mürşitlerine hizmet için bekleştiklerini gördü. Müftü efendiyi içeriye alarak buyur ettiler, yer gösterdiler. Oracıkta fukaranın oturduğu hasırlara oturdu, şeybin gelmesini beklerneğe başladı. - 229 - Bir müddet sonra Hazret-i Şeyh geldi ve müftünün fukara ile birlikte hasır üstünde oturduğunu gördü. Teşrifini gören fukara ve dervişan, ta'zimen kıyam ettikleri için, Molla Fenari hazretleri de ayağa kalktı. Hoş beşten sonra, Hazret-i şeyh Molla Fcnari' den sebeb-i ziyaretini sordu. Molla Fenari : - Cami-i-şerifte dersinizi dinlemek saadet ve bahtiyarlığına nail oldum. Hamili bulunduğunuz ilm-i ilahiyye talibim. Fakire lutfen himmet buyursanız da, bizi de bu esrar-ı ilahiyyeye mazhar kılsanız, dedi. Hazret-i Şeyh, kendisine : - Bizim vazifelerimiz biraz ağırcadır. İfası oldukça müşkildir. Eğer, yapabileceğinize güveniyorsanız hay hay .. cevabını verdi ve hemen ilave etti : - Müftü efendi, şimdi benim merkebime bin ve bu resmi kıyafetinle Bursa'yı bir dolaş ve sonra yanıma gel. Molla Fenari hazretleri, şöyle bir düşündü. Kendisine emrolunan bu işi nasıl yapabilirdi? Sırtında . müfti-i-emima mahsus resmi bir elbise ile, merkebe binerek Bursa sokaklarında dolaşmak, halkı kendisine güldürrnek demekti. Sonra bu iş saraya ve bizzat padişaha da aksederdi. Bunu yapamayacağını anlayınca, Hazret-i Şeyh'e niyazda bulundu : - Ey aziz, huzurunuzda hilaf-ı hakikat konuşulmaz. Nefsime sordum. bu işi kabul etmedi . Fakire, daha kolay bir vazife veremez misiniz? Hazret-i Şeyh, kendisine cevap verdi : - Mademki , tenezzül edip benim dervişlerim ve fakirlerirole şurada aynı hasır üstünde oturmak tevazuunu gösterdin. Var git. sure-i Fatiha 'ya bir tefsir yaz, buyurdular. Bu icazeti alan Molla Fenari hazretleri, şeyhin bu lutfuna bir mukalıele-i şükran olmak üzere bir torba altın uzatarak : - Lutfen bu mangırlarla dervişlerinizi ve fakirlerinizi sevindiriniz. dedi . Hazret-i Şeyh, tereddüt etmeden bu teklifi reddetti. Molla Fenari : - İtimat buyurmanızı istirham ederim ki, bu akçeler devlet - 230 - hazinesinden çıkmış değildir, dedi . Pederimden kalan çiftliğin gelirindendir . Şeyh hazretleri, keseyi aldı ve içinden bir kaç akçe çıkararak dervişlerden birisine uzattı : - Bu para ile biraz arpa ve saman al da, önce bizim kara kaçana bir ziyafet çekelim, emrini verdi. Derviş, koşa koşa bu emri yerine getirdi ve satın aldığı samanla arpayı, karakaçanın önüne koydu. Yukanda bilvesile temas etmiştik. Hayvanlar arasında bile farklar vardır, demiştik. Netekim, Hazret-i Şeyhin karakaçanı da, diğer hemcinslerinden elbette farklı idi. önüne konulan arpa ve samanı şöyle bir kokladı ve sanki yemeğe te· nezzül etmezmiş gibi arkasını döndü, arpa ve samanın üzerine işedi, ayağı ile de tepti. Hazreti Şeyh : - Ey müftü efendi, dedi. Görüyorsun ya, senin helal diye verdiğini, bizim karakaçan bile kabul edip yemedi. Nerede kaldı ki, biz dervişlerimize bu akçeleri yedirelim. Hayretler içinde kalan Molla Fenari, evine döndü nazar-ı Evliya ve izn-i veli ile bir Fatiha tefsiri yazdı. Arapça bilen· lerin, AYN-tJL-A'YAN adındaki bu tefsiri behemehal okumalarını tavsiye ederim. Molla Fenari, merkebe binerek şehirde bir dolaşsaydı, acaba nasıl bir ilm-i il.ihiyye nail olacaktı. Bir nazar ile yazılan tefsir bu derece beliğ olursa, tam teveccühle yazılanın nasıl olacağını kestirrnek ehl-i İrfan için her halde müşkil değildir. Ehlullahın gözlerinde perde yoktur. Baktıkları zaman haram ile helali derhal görürler. Nimet suretindeki nikbeti ve nikbet suretindeki nimeti farkederler. Allah celle. olara hayır suretindeki şerri ve şer suretindeki hayrı görebilmek mazhariyetini de bahşetmiştir. H I K A YE İmam-ı Birgivi hazretleri, o devrin şeyh-ül-islamının verdiği yanlış fetvayı yırttığından dolayı, şeyh-ül-islamın huzuruna eel- - 231 - bedilmişti . Hazret Fetvahaneye girdiğinde, şeyh-ül islam namaz kılıyordu. İmamı- Birgivi buna rağmen kendisine selam verdi. Neyse, şeyh-ül-islam namazını bitirdi ve imama hi ta ben : - Namaz kılana selam verilmeyeceğini bilmiyor musunuz? dedi. İmam-ı Birgivi, sükfınetle kendisine cevap verdi : - Evet, doğrudur .. Namaz kılana selam verilmez, anuna sen namaz kılmıyordun ki ! .. Şeyh-ül-islam sordu : - Peki . ben namaz kılmıyordum da ne yapıyordum? Namazda değil mi idi m? -- Evet. namaz kılıyor gibiydin amma namaz kılmıyordun. Duva rda pencere açtırmayı düşünüyordun. Şeyh-ül-islam bu cevap karşısında şaşırıp kalmıştı. Zira. gerçekten namaz esnasında odanın karanlık olduğunu ve bir pencere açmanın uygun olacağını düşünmekte imiş! .. Kalbindekinin keşfedildiğini anlayan şeyh-ül-islam, İmaını Birgivi'nin ellerine sarılmış ve affını niyaz etmiş, fetvasını yırtan zat ile karşı karşıya bulunduğunu da anlayarak, hatasını öğrenmiş ve kendisinden özür dilemiş. Ve nihayet: - Birlikte yemek yemek saadetini bana bahşederseniz, cidden memnun olurum, teklifinde bulunmuş. İmam-ı Birgivi : - Bu teklifinizi bir şartla kabul ederim, demişti. Safranızda bulunur, fakat kendi ekmek ve peynirimi yerim. Şeyh-ül-islam. bu şartı da kabul etmiş ve böyle bir zat-ı muhterem ile biraz daha beraber bulunmak ve onun sohbetinden feyiz almak için onun mukabil teklifine de katlanmış. Böyle bir zatı . evinde ve sofrasında misafir etmekle. dünya ve ahirette şeref kazanacağını düşünmüş. Her ne hal ise, sofraya oturmuşlar. Kalabalık bir davetli topluluğu hazır bulunuyormuş. Gelen yemekleri davetliler afiyetle kaşıklarlarken, İmam-ı Birgivi torbasından ekmek ve peynirini çıkarmış ve yemeğe başlamış. Derken. ortaya gayet nefis kuzu dolmaları gelmiş. Büyük tepsiler içinde nar gibi kızarmış ve iç - 232 - pihlvı ile doldurulmuş, buram buram dumanı tüten kuzu dalmasını işaret ederek, Şeyh-ül-islfun Hazret-i imama : - Efendi hazretleri, demiş. Yemeklerimi neden yemediğİnizi biliyorum. Bu kuzular, benim kendi çiftliğimden gelmiştir. İçine doldurulan pirinç de kendi arazimin mahsulüdür. Bunlar, devlet hazinesinden aldığım maaş ve tahsisat ile satın alınmış değildir. Bizzat, kendi sa'y-ü-gayretimle elde edilmiş rızıklardır. Lutfen ikbal buyurmaz mısınız? İmam-ı Birgivi, vekarla cevap vermiş: - Siz yiyiniz, fakat beni de yemeğe zorlamayınız. Benim gördüklerimi sizler de görseniz, kat'iyyen yiyemezsiniz. Şeyh-ül-islam, ev sahibi sıfatiyle ısrar etmiş : : - Kullandığımız yağlar, halis tereyağıdır. Kuzular gayet besli ve pirinç de gayet makbul cinstendir. Devlet malı olmadığını da acizane arzettim. Acaba neden tenezzül buyurmuyorsunuz? deyince, İmam-ı Birgivi hazretleri eli ile sofrada bulunan davetIiierin gözlerini sıvamış. Sıvar sıvamaz, ne görsünler? O nar gibi kızarmış kuzular, kokmuş ve kurtlanmış birer köpek leş i haline gelmişler, her bir pirinç tanesi birer kurt oluvermişler ve köpek leşine dönen kuzuların üstünde gezinmeğe başlamışlar. Herkes, dehşet içinde kalmış. Bu sırada hazret, ev sahibine hitaben : - O kadar methettiğin kuzular, bu köpek leşleri mi? En makbul cinsten olduğunu söylediğin pirinçler, bu !eşin üstünde do · laşan kurtlar mı? dedikten sonra, elini tepsiye daldırarak bir avuç pilav almış ve elini yukarıya kaldırarak sıkınca, avucunun kenarından kan ve irin akınağa başlamış . İmam-ı Birgivi : - Halis tereyağı diye övdüğün bu kan ve irinler mi? diye devam etmiş. Ben, bunu bildiğim için beni yemeğe zorlamayınız. siz yiyiniz demiştim. Bize, bu kuru ekmekle peynir yeter de artar bile .. Bu kıssayı, ehl-i irfan ve ehl-i basirete arzeyledik. Evet; ehlullah görür. Görmesi, hak iledir. Ehlullah işitir. İşitmesi hak iledir. Ehlullah söyler. Söylemesi de hak iledir. - 233 - Düşünsenize ; Somuncu Baba'nın merkebi bile, haram ile alınan samanı yemedi, üzerine işeyerek kirletti. Nerede kaldı ki, Veliyullah harama el süreler ! .. Velinin mer· kebi dahi hararnı görür ve bilirse, veliler nelere kadir değillerdir? Unutmayalım ; onlar Hz. Muhammed al ey hisselamın veli leridirler. H i KAY E Fatih Sultan Mehmed Han ile, Akşemseddin hazretleri karşılıklı yemek yiyorlardı. Hazret, ikide bir padişaha : - Aman padişahım, diyordu. Harama perhiz et! .. Üst üste tekrarlanan bu sözden canı sıkılan Fatih Sultan Mehmed Han şeyhin dalgın bulunduğu bir andan faydalanarak, yemek yedikleri kabı çeviriverdi. İşin farkına varmamış görünen şeyh, kemal-i afiyetle yemeğe devam edince : - Şeyhim, dedi. Bana ikide bir harama perhiz et buyuruyordunuz. Eğer aynı kaptan yediğimiz bu yemekten, benim önümf' düşen haram idiyse, haberiniz olmadan çevirdim ve o haramdan siz de yediniz. Akşemseddin hazretleri güldüler ve şu cevabı verdiler : - Padişahım . . . Lengeri çevirdiğiniz zaman. sizin önünüzde haram, benim önümde de helal kalmamıştı. Böylelikle. siz yine harama ben de helale devam ettim. İmam-ı Birgivi ile, Akşemseddin hazretleri ; Hacı Bayram-ı Veli'nin hulefasıdırlar. İmam-ı Birgivi, Resul aleyhisselamın ilmine ve Akşemseddin hazretleri de Peygamber-i zişanın haline varistirler. Ey ehl-i aşk : Görüyorsunuz ya ; velilerin bindikleri merkepler bile harama meyletmiyor, şüpheli mangır ile alınan arpa ve samanı yemiyor. İşte, bu ittikasından dolayı da, üzerine bir veli rakib oluyor ve u çoğumuzun hemcinslerinden ayırdedemeyeceğimiz bir merkeb olduğu halde, efendisi ile birlikte aşıklar ve sadıklar dilinde menkıbeleri söyl.eniyor ve kendisi yad ediliyor. - 234 - Bizler ki ; Allah u teala 'nın kulu, Enbiyalar serverının ümmeti ve veliyullahın bendeleriyiz. O halde, bize de lazım olan. heleli yemek, helal şeylere rağbet etmek, haramdan kaçınmaktır. Temiz ve tayyib şeyler yemek, mü'minlerin şanındandır. Yukarıda naklettiğimiz kıssalar, ehl-i ibret için kafi ve vafidir. Unutmayalım ; haram yiyenin kalbi kararır, dert sahibi olur, evinden ve üzerinden musibetler eksik olmaz. Haramı, baba yerse eviadına zararı olur. Asker yerse, düşman karşısında sabit-kadem olamaz, harpten kaçar. Alim yerse, feyzi kesilir. ilminden faydalanamaz. Abid yerse, ibadet ve ta'.ı:ı.tinin zevkine varamaz. Aşık Paşa tarihinin 190.cı sahifesinde Fazlı paşanın azli hak· kındaki kıssayı ibretle oku : HiK A YE Cennetmekan Gazi İkinci sultan Murad Han. babaları gibi gayet dindar, revkalade cömert. adil. dünya ve saltanatta gözü ve gönlü olmayan derviş tabiatli, Allah'tan korkar ve ResUlüne aşık bir zat-ı şerif idi . o derece mütevazi idi ki. ahirete intikalinden sonra dahi, türbesinin üzerine padişahlara mahsus sanduka ve destar koydurmamış, toprakla örtülmesini vasiyyet etmişti. Yalnız olarak yattığı bu kalırinin kubbesinin tam ortası açık bulunmaktadır. Yağan yağmur, oradan kabrine dökülmektedir. Türbesi. gayet mütevazidir, ne altın şamdan ne de gümüş şebeke vardır. Yalnız yatmak hususundaki vasiyyetlerinin sebebi kendilerinden sorulduğunda, aynen şu cevabı vermişlerdir : - Eğer, kabir azabına düçar olacak olursam, türhemde yatacak zat benim yüzümden rahatsız olmasın, buyurmuşlardır. Hal-i hayat ve sıhhatinde, saltanatı oğlu Sultan Mehmed Han'a terketmiş ve kendileri Manisa'ya çekilerek tam bir uzlet ve halvet içinde Rabbine ibadat-ı ta'ata koyulmuşlardı. Onun çekilmesini fırsat bilen düşmanlarımız. (ki yedi ülkenin kralı aralarında anlaşıp birleşerek. muazzam bir kuvvet teşkil - 235 - etmişlerdi) hudutlarımıza saldırmışlardı. Tehlikeyi ve durumun vehametini sezen genç padişah ikinci Sultan Mehmed Han. babasına tekrar tahta geçmesini ve ordularının kumandasını ellerine almasını istirham etti. Sultan Murad Han, bu teklifi kabul etmeyince de, ona tarihe mal olmuş şu veciz tebligatı yaptı : - Padişah iseniz, geliniz ve ordularınızın ba�ına geçiniz, eğer ben padişah isem, bu takdirde emrediyorum: Ordularıının başına geçiniz. Oğlunun bu daveti üzerine tekrar saltanata dönen sultan Murad Han, Varna harbini kazandıktan ve düşmanları bozguna uğrattıktan sonra, tekrar taht ve saltanatı oğlu Sultan Mehmed Han'a terkederek, inzivaya çekilmiş ve ahiret hazırlığına başlamıştı. Oğlu Mehmed'i, henüz on iki yaşında küçücük bir çocuk iken, eliyle tahtına oturtmuş, tacını ve saltanatını ona bırakmı5tı. Nasıl bırakmasındı ki, Sultan Mehmed, henüz beşikte iken Edirne'ye gelen Hacı Bayram-ı Veli Kuddise sirruhu ile onun dervişi olan Akşemseddin hazretleri, sultan Murad Han tarafından saraya davet olunmuşlardı. Sultan Murad Han, İstanbul'un fethi için hazırlık yapıyordu. Sohbet esnasında misafiri bulunan mürşidine : - Ey Şeyh-i aziz, demişti. Konstantaniyye'nin fethi bize müyesser olacak mıdır? Hazret-i şeyh in verdiği cevap, kesin ve çok manalı idi : - Maalesef hayır padişahım .. Fetih, size ve bize müyesser değildir. (Şehzade Mehmed'in beşiğini işaret ederek} Fethi mü · biyn, şu beşikte yatan yavrunuzla (ayakta kend ilerini dinleyen Akşemseddin hazretlerini işa ret ederek) bu köseye nasiptir_ Hacı Bayram-ı Veli hazretlerinin bu keşif ve kerametleri za ­ hir olmuş ve gerçekten Konstantaniyye'nin fethi, Fatih Sultan Mehmet Han ilc Akşemscddin hazretlerine nasip ve müyesser olmustur. - 236 - Eviadı hakkında bu tebşiratı alan sultan Murad Han, feth-i mübiynin bir an önce tahakkuku için, şehzade on iki yaşına basar basmaz onu tahtına oturtınuştur. O sultan Murad Han ki, her yıl Medine-i münevvere de. Halil-ür-Rahman'da ve Kudüs'te bulunan sadata ve fukaraya hediyyeler, atıyyeler gönderir, yoksullarını ve muhtaçlarını sadakalariyle sevindirirdi. Kendi ülkesinde bulunan seyyidlere, şeriflere, ,alimlere, şeyhlere keza hediyyeler takdim eder, fakiriere de yardımda bulunurdu. Bir sene, parmağındaki doksan bin altın değerindeki yüzüğünü de sattırmış, gerek bu parayı ve gerekse Ankara civarındaki kain Balık hisarı kariyyesinin gelirlerini Haremeyne hediyye etmişti. Balık hisarı , devletin malı değildi . Harpte kendi hissesine d üşen ganimetti . O devirde padişahlar, harp ganimetierinin beşte birine sahip olurlardı. Çünkü, Kur'an-ı Kerim' in hükmü ve taksimi de böyle idi. Bir sene, yine Haremeyn'e hediyyeler göndermek istiyordu. Fakat, parası yoktu. Fazlı paşadan borç almak istedi. Fazlı paşa, kendisine para yerine akıl verrneğe kalkıştı : - Padişahım, dedi. Bu iş böyle olmaz .. Tebaan çok zengindir. Sen padişahsın, öyle olduğu halde paran yok ve hazinen bomboştur. Bazı kanunlar çıkarmalı, halktan para toplamalı ve ha zineni doldurmalısın. Sultan Murad Han, Fazlı Paşanın bu tavsiyelerine son derece siniriendi ve öttcelendi : - Fazlı- ·. Fazlı diye haykırdı. Bu nasıl söz, bu nasıl tavsiye? Milletimin parasını ve malını zorla elinden alacağım ve bu para ile ordularımı besleyeceğim öyle mi? Bu haram parayı, askerlerime yedireyim de, askerlerim haram-zade olsun mu istiyorsun? Şunu iyi bil ki, haram ile beslenen askerde itaat ve şecaat kalmaz. Haram yiyen asker, düşman karşısında duramaz, düşmandan ,kaçar. Benim askerlerim, i'la-i-kelimetullah için savaşır gazilerdir. Bize yalnız üç lokma helald ir : Birisi, düşmandan alınan haraçtır. İkincisi , harpte elde olunan ganimetlerdir. Üçün- - 237 - cüsü madenlerden, toplanan vergilerdir. (Padişahın bu sözünden anlaşılıyor ki, o devirde madenierimiz işletilrnek te imiş.) Yoksa. milletim Karun kadar zengin olsa, ellerinden zulüm ile mallarını alamam. Harama el süremem. Askerlerime ve bendeganıma haram yediremem. dedi ve kendisine zulme ve haksızlı ­ ğa, daha doğrusu padişahın tabiriyle haram yemeğe sevk ve teşvik etmek isteyen Fazlı paşayı hemen oracıkta azletti . Bu zevat-ı ali-kadr, böyle dürüst, böylesine adil. iyman ve irfan sahibi olduklarından, Allah celle bunların oğullarını ve torunlarını dört kıt' ada hükmetıneye layık ve m üstehak gördü ve bir çok milletierin idarelerini onların namuskar ellerine ve tertemiz vicdaniarına havale etti. Onları, cihana sultan eyledi. İyi bilmelidir ki, Allahu teala'ya kul olanlar ve kul ruk görevlerini hakkıyle yerine getirenler. cihana sultan olurlar Nefislerine kul olanlar ise, önünde sonunda rezil ve bcdnarn olarak e bed i hüsrana uğrarlar. Kıssadan hisse : İşte. böyle daima helal yiyen ve haramdan kaçınan babanın eviadı da, Fatih Sultan Mehmed Han gibi, ulu ve cihanşümul bir sultan olur. Ulu sultan olmakla da kalmaz. O NE GÜZEL EM 1 RDi R diye Enbiyalar serverinin medh-ü si tayişine de layık ve mazhar olur. Aşık paşa diyor ki : (Bu a l-i Osman ki, bunların hasletleri tekva idi, bütün cihana sultan oldular. Şimdi, iş fetvaya döndü. Korka rım, mülk-i Osman yıkılır.) Fetva, mı,ıkaddes bir hükümdür amma, Allahu teala'dan korkmayıp, halkı susturmak için fasık kişilerin ve zalim uşağı olan alimierin hediyye şeklinde kabul ettikleri rüşvetler karşılığı verdikleri fetvalar, gerçekten mülk-i Osman'ı yıktı . Üçüncü sultan Murad devri vezirlerinden ve isfendiyar oğullarından olan ve Üsküdar sahillerinde kendi yaptırdığı camii şerifin yanındaki türbesinde medfun bulunan ve o semte adını veren Şemsi paşa, padişaha hediyye kılığında kırk bin altınlık - 238 - bir rüşvet kabul ettirdiği günün gecesi, konağında düğün bayram etmiş, sevinç ve neşesini de şu sözlerle açıklamıştır : - Bugün, Kızıl-Ahmedlü (isfendiya r oğulları) intikamını. Al-i Osman'dan aldum. Anlar. bizim ocağımıza su koydukları gibi, ben dahi anların ocağın söndürecek bir mukaddime tertip ittüm. İrtişaya dadandırdum ve hatta kırk bin altın bir böyücek lokma idi, yutturdum. Bundan sonra, bunlar irtişa almaktan fariğ olmazlar ve irtişa ile devletleri sehat bulmaz. Ne hazin ne ibret verici bir beyanat değil mi? O devrin seçkin velilerinden Seyyid Seyfullah (kuddise sirruhu) hazretleri, bütün bu kötülükleri keşfetmiş olmalıdır ki : Yıkıldı Al-i Osman, Ağlasın bütün cihan feryadı ile, Osmanlı devletinin inhidama doğru gittiğini bildirerek keramet izhar eylemiştir. HiK A YE Yıldırım Han. Niğbolu zaferinden sonra bir abide-i zafer yaptırmıştı. Ecdadımız, Allahu teala'nın nimetlerine karşı şükürleTini böyle ifa ederlerdi. Yıldırım Han. Niğbolu seferine giderken. ellerini barigah-ı ahadiyyete kaldırmış: - Ya Rab, demişti . Eğer, bana zafer müyesser edersen, ahdim ve nezrim olsun, rizayı şerifin için yirmi adet cami-i-şerif yaptıracağım ve bu ma'betlerde zatını tevhit ve ResUlünü tazim ettireceğiın. Savaş, Türk ordularının nusret ve galibiyetleri ile sona ermiş, yedi kral ve ordulan mağlup ve perişan olmuşlardı. Elde edilen külliyetli miktarda ganimetlerle, Fransa'nın en meşhur şövalyeleri de Bursa'ya getirilmişti. Osmanlı padişahlarının asalet ve şecaatlerini gören bu şövalyeler, bir daha Türklere - 239 - K.arşı savaşa girmeyeceklerine yemin etmişlerdi. Yıldırım Han. onlara : - Böyle yemin etmeyiniz, dedi. Bize karşı tekrar harbe geliniz ki, bize gazilik unvanı bahşedesiniz ve yeni yeni zaferler kazanmamıza sebep olasınız. Savaşa giderken nezrettiği yirmi cami'e bedel olmak üzere. yirmi kubbeli cami-i-kebiri (Ulu cami) inşa ettirdi. Şu hususu da açıklayalım: Herhangi bir muradın, bir isteğ;in h usulü için, Allah u tea la'­ ya ahd ve nezredilirse, o iş ve istek mutlaka yerine gelir. Bütün padişahlar, harbe giderlerken, zafer müyesscr olduğu takdirde bir cami, bir medrese ve mümasili bir hayırlı bina yaptırmayı nezrederlerdi. Herhangi bir murad için, Allahu teala'ya niyazda bulunan ve o isteğin tahakkuku halinde Hak rizası için bir hatim indirmeyi, yahut üç hatim indirmeyi veya yetmiş bin kelime-i tevhid o kumayı veya okutınayı nezreden kimse ; neyi niyyet etmişse o isteği muhakkak yerine gelir. Hastası varsa iyileşir, bir derdi varsa kurtulur, kötü huyundan hala s olur, hasılı nezrederken dilediği ne ise yerine gelir. Bu gibi nezirler, okumak veya okutınakla olacağı gibi bir veya bir kaç yetimi giydirmek, bir talebe okutmak, kurban kesmek, yoksullara yardımda bulunmak gibi maddi sebeplerle de olabilir. Ancak, isteği h asıl olduktan sonra nezrini mutlaka yerine getirmelidir ki, vermesini bilen Allahu teala tekrar almasını da bilir. Biz' Yıldırım Han'ın hikayesine devam edelim: Ulemanın. yirmi kubbeli bir cami yaptırıldı�ı takdirde, yirmi cami yerine geçeceği yolundaki fikir ve kanaatlerine uyularak Ulu cami inşa olundu ve tamamlandı. Bursa'ya yolu düşenler, elbette bu mübarek camii şerifte namaz kılmışlar ve Hakka secde etmişlerdir. Bursa'ya hiç gitmeyenler de mutlaka gitmeli ve bu evliyalar diyanm, gaziler ocağım ziyaret etmelidir. Bursa, Türklerin ilk hükümet merkezidir. Gaziler, oradan Hak is- - 240 - mini anarak yola çıkmışlar, Rumeli'ne geçmişler, boydan boya bütün Avrupa kıtasına dehşet saçmışlar, bir çok fetihler ve zaferlerle bugün hala iftihar vesilesi yaptığımız şanlı hatıralar bırakmışlardır. Hala o koku orada duyulur. hala o llıtuf orada sezilir. Ulu cami adı ile tanınan cami-i-kebirin inşaatı tamam olunca, padişah memnun ve mesrur mürşidi olan Emir Veli sultan ile, bu mukaddes ma'bedi geziyordu. (Bursa'da yedisinden yetmişine kadar herkesin tanıdığı ve mübarek türbesini ziya ret ettiği EM IR SULTAN hazretlerini de behemehal ziya ret etmeği ihmal etmemelidir. Böyle makamla rda edilen dua lar, inda llah müstecab olur.) Yıldırım Han Emir Veli 'ye hitaben : - Şeyhim, dedi. Nasıl olmuş ? Acaba sizce bir eksiği var mı? Hazret-i Şeyh, kendi sine cevap verdi : - Evet, dedi. Dört eksiği kalmış. Onları da yaptırırsan ' tamam olur . . . Padişah, bu eksikleri öğrenmek istedi ve : - Aman. lutfediniz söyleyiniz ki hemen yaptırayım. dedi. Şeyh hazretleri. büyük bir sükunetle eksikleri bildirdi : - Cami-i-şerifin dört kapısına. dört fıçı şarap koydur da, eksikleri tamam olsun. Yıldırım Han. şeyhinin bu sözüne fena halde kızdı : - Bu ne acaip söz efendi? dedi. Cami-i-şerifin kapılarına şarap fıçıları konulur mu? Hazreti Şeyh, mübarek parmağını, padişahın kalbi üzerine koyarak ve onun gözlerinin içine bakarak : - Neden olmasın? cevabını verdi. Cami dediğin, taştan. çamurdan, tahtadan yapılan bir yapıdır. Böyle olduğu halde, kapılarına şarap koydurmayı çirkin buluyorsun da, bina-i ilahi ve nazargah-ı sübhani olan şu kalbinin yanına şarap koymayı nasıl layık görüyorsun? Evet, doğru söylüyorsun . . . Cami-i-şerifin kapılarına şarap fıçıları konulmaz, amma bu nihayet kul yapısıdır. Kul yapısına konulmayan şarap, Allah yapısına konulsa reva mıdır? - 241 - Hazret-i Şeyh, bu acı ve haklı sözleri ile, Yıldırım Han'ı dğlatmış , fakat irşad etmiştir. O devirlerde. irşad makamını işgal eden meşayih ve ulema, hak söz söylemekten korkmazlardı. Başlarında taşıdıkları sarığın. neyi ifade ettiğini bilirler ve : -- Ben, hak söz söylemekten korkmam. İşte kefenim de başımda, demek olan sarığın manasını bilir ve hakkını verirlerdi. Padişahlara. hatta en müstebit ve zalim hükümdarlara karşı koyarlar, onları hakka ve hakikate davet ederlerdi. Onların : -- Ey şeyh efendi.. Ey hoca efendi.. Ben, sana ne yaparım bilir misin? tehditlerine mukabil : - Evet bilirim .. Senin bana ne yapacağını ben sana söyleyeyim. Bana dört türlü ceza verebilirsin : Birincisi, beni öldürtürsün ki bu takdirde mazlfımen şehit olurum. Sırrı Hüseyin zuhura gelir. Ben şehit, sen de Yezid gibi zalim olursun. İkinci si, beni sürgüne gönderirsin. Ahbab-ü yaranımdan. evlad-ü iyalimden, yerimden yurdumdan cüda edersin. O zaman da sırrı Muhammed zuhura gelir. Ben, enbiyalar serveri gibi muhacir, sen de Eba-Cehil gibi hakkı inkar eden kafir gibi olursun. Üçüncüsü, bana işkence yaptırır. dövdürürsün, kemiklerimi kırdırır. yara bere içinde bırakırsın ki. bu takdirde de sırn Circis meydana gelir. Ben. hazreti Circis derecesi alırım, sen ise o nebiyye eziyyet eden kafirler derekesine inersin. Dördüncüsü, beni hapsettirirsin. Ben. Yusuf gibi günahsız zindanda yatarım sen ise bana yaptığın bu zulüm ile tarih boyu lanetle anılırsın, derler. Bu zevat-ı zevil-ihtiram. sultanları dahi böylece insafa ve hakka davet ederlerdi . Netekim, Emir Veli Sultan da. Yıldırım Han'ı böylece ikaz ve irşad eylemiş ve Padişah bu tarihten sonra içkiye tövbe etmişti. Söz, buraya gelmişken Yavuz Sultan Selim Han ile, meşhur Zenbilli Ali efendi arasında geçen bir muhavereyi nakletmeden geçemeyeceğim : İr§ad, cild 3 - F: 16 - 242 - Yavuz Sultan Selim Han, şeyh-ül-islamın her işine karışmasına sinirlenmiş olmalı ki, bir gün ona : - Hoca, demiş.. Artık sen bizim umur-u saltanatımıza da karışmağa başladın. Zenbilli Ali efendi, vakur ve mütevazi şu cevabı vermiş: - Elbette padişahım. E�er, umur-u uhreviyyenizden mes'­ ul olmasaydık umur-u dünyeviyyenize karışmazdık ! Hepsi de nur içinde yatsınlar .. Tarihierin yazdıklarına göre, Yıldırım Han ara sıra içki meclisleri kurdurur, gizli gizli içki içermiş ve içki içtiğinin de kimse tarafından farkedilmediğini sanırmış. (Al lah taksiratını affetsin.) Ancak, Evliyaullahtan gizli bir şey olamayacağını her halde düşünemezmiş. Halbuki, bundan evvelki dersimizde de söylediğimiz gibi. Allah'ın velileri arslan gibidirler. Halkın kalbi de, onların seyrangahı olan ormana benzer. Arslanın ormanda pervasızca dolaştığı gibi, veliler de insanların kalblerinde ve damarlarında diledikleri gibi dolaşırlar. Keramet-i kevniyye, keramet-i ilmiyye ve keramet-i vücudiyye vardır. Kerarnetin evveli keşf-i kubur ve nihayeti de keşf-i kulfib'dur. Peygamberi zişanımız, bir Hadis-i şeriflerinde : (MÜ'M I NLERiN FERASETINDEN SAKININIZ .. Z I RA, ONLAR ALLAHU TEAlA'NIN NURU i LE NAZAR EDERLER) buyurmuşlardır. Ne Emir Sultan'ın Yıldırım Han'a ne de Zenbilli Ali efendinin Yavuz Sultan Selim Han'a çıkışmalarını yadırgamamak lazımdır. Tarihlerimizde buna benzer daha bir çok hadiseler vardır. En meşhurlanndan birisi de şudur : H I K A YE Tarik-i-Halvetiyye'nin piri olan Seyyid Yahya Şirvani kaddesallahu sırrahul-ali efendimiz hazretlerinin halifesi Şeyh Şüca'üddin kuddise sirruh hazretleri, ki merkad-i mübarekleri Fatih Çarşambasındaki zaviye ve mescidi yanındadır. Kovacı - 243 - Baba olarak iştihar etmiştir. Maalesef mescidi ve zaviyesi yıkılmış. viraneliktir. Medresesi de harap olmuştur. Türbeleri de yıkıldığından, kabr-i şerifleri kabristan içinde ve tam orta yerde ve açıkta kalmıştır. Mutlaka ziyaret edilmelidir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bu ve mümasili makamlarda dualar kabul olunur, ihmal etmemelidir. Evet; Şeyh Şüca'üddin hazretlerinin zaviyelerine, devrin padişahı da gelir ve zikrullaha iştirak edermiş. Bir gece. sultan yine gelmiş, evrad ve ezkar okunduktan sonra dervişler ile devrana dahi kalkmış ve o kadar memnun olmuş ki, duadan sonra şeyh hazretlerine : - Ey şeyh-i aziz, demiş. Bir emriniz bir arztınuz var mı? Lutfen emrediniz, derhal yerine getireyim. Hazreti- şeyh, kendisine cevap vermiş : - Estağfurullah .. Ama. mademki arzumu öğrenmek istediniz. İstirhamım odur ki. bir daha bu tekkeye gelmeyiniz. Padişah revkalade malıcup olmuş ve sormuş : - Acaba bir hatam, bir suçum mu var? Size hürmette kusur mu ettim. Şeyh hazretleri, padişahı temin etmiş ve maksadını açıklamış : - Haşa, demiş .. İstirhamımın sebebi bu değil. Zat-ı şahaneleri buraya teşrif ettikçe, dervişleriine İhsanlarda bulunuyorsunuz. Bu sebeple sultanımın teşriflerini görür görmez : (Padişah hazretleri, bu defa ne ihsan buyuracaklar?) kaygusuna düşüyor ve zikrullahı unutuyorlar. Halbuki, başka günler, böyle bir kaygıları bulunmadığından, Allahu teala'yı hakkiyle zikrediyorlar. Bursa'da Yıldırım Han tarafından yaptırılan Cami-i-kebirin açılış merasimini de naklederek bu bahse nihayet verelim : Cami-i-şerifin inşaatı tamamlanmış, tezyinat ve iç tefrişatı da mükemmelen yapılrruş, ibadete açılacağı gün yapılan merasimde, Padişah bu resm-i küşadın Emir Sultan tarafından krasını tensip buyunnuş. Hazret, arz-ı itizar etmiş ve Samuncu Baba'yı göster-erek, kendisinden yüksek zevat bulunduğunu be- - 244 - yanla, bu şerefin o zat-ı muhtereme bahşolunmasını niyaz eylemiş. Filhakika, Samuncu Baba Cami-i-kebirin resm-i küşadını yapmış hazır bulunanlara va' z-ü nasihatte bulunmuş ve dört kapıdan da aynı anda çıkarak. her kapıda kendisinin çıkışını bekleyen hürmetkarlarına mübarek ellerini ayrı ayrı öptürmüş ve hiç kimseyi mahrum bırakmamıştır. Bu hadiseden sonra, Somuncu, Baba : {Biz, a rtık bu şehirde tanındık. i pliğimiz pazara ç ıktı .. ) diyerek, Bursa'dan hicret etmişlerdir. Bir veli, bir beldeden çıktı veya çıkarıldı mı, yahut katıolundu mu o beldeye mutlaka bir bela gelir. Zira, veliyullah siper-i sa'ika gibidirler. Kendilerine sığınanları kalkan gibi korurlar. Allahu sübhanehu ve teala, Habib-i edibine hitaben : (Ara larında sen de bulunduğun için, Allahu zül-celal onlara azap etmez.) buyurmuşlardır: �� }.o . / 0.\/ o J., "':/J\'; \ ""\/ -::: � �--� � \_l!:Ç=:::::. � v .J ., ' Ve ma kanallahü li-yu 'azzibehüm ve ente fiyhim ... El-Enfcil : 33 (Ya Muhammed ! Sen a ralarında iken. Allahu tea la onlara azap edecek değildir.) Evliya'ullah, aleyhissalatü vesselam efendimizin varisieri bulunduklarından, onların bulundukları yere azap inmez. Onlar, o diyardan çekildiler mi, nasıl ki siper-i saika kaldırılınca yıldırımlar etrafa düşerler ve kalkan muharibin elinden alınınca da mızraklar vücuduna saplanırsa. belalar ve musibetler de yağınağa başlar. Netekim, Samuncu Baba'nın ayrılmasından kısa bir müddet sonra, Bursa Timurlenk'in istilasına uğramış ve halk azabın tadını tatmıştı. Buna bir başka misal daha verelim : Sultan-ül-ulema da. Belh şehrinden sultana gücenerek çekildikten sonra. henüz - 245 - Bağdad'a vasıl olduğu sırada Belh şehrini Moğollar istila etmişler ve bu şehir halkını bir bela-i asümani halinde kırıp geçirmişlerdi. Ey ehl-i iyman : Velileri, Hakkın bir nimeti uzması bilmeli, gerek onlara ve gerekse alimiere saygı göstermelidir. Zira, velisini ve alimini sefil eden milletin, haritayı alemden silineceği ve kalkacağı muhakkaktır. HiK AYE Velilerden bir zat, zamanın hükümdarının kendisini ziyaret için zaviyesine yaklaştığını görünce, derhal yatağına girdi, yorganı üstüne çekti ve yüzüne kadar örterek, oğluna padişahı odasına almasını tenbih etti. Hükümdar, zaviyeye girdi ve oğluna babasının nerede olduğunu sordu. -- Yatıyor efendim, cevabını alınca : - Yoksa hasta mı ? derneğe kalmadı, veliyullah içeriden seslendi : - Hayır. hasta filan değilim, Senin yüzünü görmemek için yattım ve yüzümü örttüm. Zira, sen bir zalim hükümdarsın. Sana yaklaşanı, cehennem ateşi kuşatacağından senden kaçıyorum ve yüzünü görmek istemiyorum. Senin yüzünü görmek. cehennem ateşi görmek gibidir, dedi. Hükümdar, durakladı ve sordu : - Beni bu duruma ne düşürdü? - Halkın hakkına tecavüz etmen ve zulmen onların malını alman düşürdü. Hükümdar, bu sözlere kızmadı. Bilakis hatasını anlayarak. halktan haksız olarak aldıklarını iade etti ve memleketine adalet, halkına da saadet ve selamet getirdi. Veliler ve alimler, tıpkı birer ayna gibidirler. Onlara bakanlar, noksanlarını görürler. Yüzlerinde kara varsa silerler. - 24G - Ayna yüzündeki karayı gösterdi diye, onu kırmağa kalkma .. Yüzündeki karayı gider, ayna seni temiz gösterecektir. Tarih bo�·unca. bir çok haram yiyenler ve haramla beslenip büyüyenlcr. haram yediklerini söylediklerinden dolayı velileri ve alimleri katlcttirmişler. yani asıllarını gösteren aynaları kırmışlardır . Bu gibiler. dünya hayatında ikti sap ettiklerini maskara suratları nı görrneğe tahammül edcmediklerinden dolayı . a�·na�·ı kı rmakla o maskaralıktan ve rezaletten kurtulacaklarını zannetmişlerdir. Halbuki. tarihin gerçek aynası aradan asırlar geçtiği halde. onların maskara suratlarını hala kainata aksettirmektir. Yüzlerinde kara bir leke bulunduğunu gösterir göstermez o aynaları kırmamış olsalardı. muhtemelen o kara lekeyi dünya hayatlcırında temizleyebilecekler ve tarihe o kara leke ile intikal ctme�·eccklerd i . İnsan. bir dakika için görrneğe tahammül edemediği bir kara lekenin. basit bir himmet ve gayretle temizlenebileceğini bilse. onu asırlarca taşımaz. Unutmamalıdır ki. bu kara lekeler. süsle ve makyajla da kapatılamaz. Ehl-i basiret. o mak�·<:ıjın altındaki çirkinliği derha l farkeder . Helal yi:venler : adil. sadık. kamil ve muhsin olurlar ve öyle görünürler. Kirli yüzlüler, çirkin gözlüler bunlara ne kadar çamur atarlarsa atsınlar. ehl-i hasiret onların güzelliklerini derhal farkeder. Ya Rab : Zatında görür suret-i noksan ve kusurun, Ayine-i a hva line her k im eylerse naza r .. Bize ; güzeli güzel . çirkini çirk in göster. Ç irkini güzel. güzeli de çirkin gösterme .. İlahi : Bakmak bi zden. görmek ve göstermek sendendir . Ya Rab : Bize kötü arneller im izi ve çirkin fiillerimizi şirin gösterme .. Haramdan sakındır. helale alıştır. Bize helal lokma nasip eyle . . Yalanl a. haramla kazanılan rızıklara el sürdürme. - 247 - Alın terinden zevk ver. Alın teri ile kazarnlan rızıkları bize sevdir ve yedir. Maddi ve manevi haramlardan el çektir. . Haramın her türlüsünden nasibimizi kes .. Bu risaleyi yazdığım hane sahibine ve evlad-ü ıyaline hidayet nasibeyle ve kendilerini dünya ve ahirette temiz ve tayyip rızıklarla merzuk eylc .. Habibi edibin ve mahbubun ile olan muhabbetin hürmetine bizlere dünya ve ahirette affınla muamele eyle .. Habibin hürmetine ve izzetinc . Hazreti Fatıma'nın iffet ve rif'atinc. Haseneyn'in muhabbetine Aliyyil-Mürteza ve ehl-i beyt-i basefa himmetine bizleri iyman ile göçür ve salihlere ilhak eyle. Bu risalemizi okuyanları. okutanları, bastıranları ve dinleyenleri iki cihan da aziz eyle .. Dün ­ ya ve ahiretlerini marnur eyle .. Yarın, ayıpların meydana çıktığı, defterlerin okunup herkesin kişiliği bilindiği gün, suçlarımızı affınla setrederek bizleri Ha bi bine bahşeyle - .. Civarı Mustafa'da, arşın gölgesinde iskan eyle ... Narından azat. Firdevs-i a'laya ithal ve ci\·arı Ahmed-i pür-vefada iskan eyle . Bizleri . cemal-i ba-kemalinin müşahedesiyl� dilşad eyle ... Mürşidim İbrahim Fahreddin ve hocam Gümülcine'li Mustafa efendilere w diğer mürşidim Ahmet Tahir-il Mar_ışı ve hocam Mehmet Rasim efendilere ve silsile-i tarikimizden geçen meşayih ve azizana garka-i garik rahmet eyle ... Bütün mü'minlere ve bahusus hayır· larından istifade ettiğimiz ashab-ı hayrata da rahmet eyle . . . Asi ümmeti Muhammed'i islah eyle .. Hükümeti-cumhuriyemizi hayırlı işlerinde muvaffak ve islama hadim eyle .. Türk büyüklerini ve Türk münevverlerini nuru- Kur'an ve nur-u tevhid ile müncvver ve muammer eyle .. Bütün ehl-i tevhide de rahmet eyle .. Hahusus. benim tahsilime sebep olan annem Hace A'işe hanıma da rahmet eyle ... Makamını cennet. refikini nur-u nübüvvet ve ehl-i beyt eyle .. Ehlime hidayet. kızım A'işc Fatıme'ye ve oğlum Muhammed Cüneyd'e hidayet ve sırat-ı müstakimde sabit-kadem eyle. .. Vatan ve milletlerine ve bütün insanlığa hayırlı ve faydalı ve rahmetic yad edilmerne vesile eyle ... Bütün ihvanımı, cemaatimi ve bu risalemi okuyanları her türlü zorluklardan halas, ahir ve akibetlerini hayreyle.. Ömürlerine bere ket. vücutlarına sı h hat ve fıfiyet. hal al rızıklarına vüs 'at - 248 - ve bütün işlerinde nusret ve muavenet eyle. .. Ordularımızı ve kumandanlarımızı ehl-i küfür üzerine daima mansur ve muzaffer eyle ... Dualarımızı kabul ve niyazlarımızı makbul eyle .. Sübhane Rabbike Rabbil-izzeti amma yasif(ın ve selamün alel-mürseliyn vel-hamdü lillahi Rabbil-alemiyn kabulüd-dua EL-FATI HA .. El-Hac M UZAFFER OZAK • � IR SAD , YiRMi A L T l NCI DERS MÜND E R E C A T: Kıyametin şiddet ve dehşeti - Kıyametin ne zaman kapacağı neden belli değildir - Bazı hususla rı bi lmemek, bilmekten hayırlıdır - Kıyamet a lametleri nelerdir - i brahim Edhem hazretlerinin bir mağa rada dünyaya gel işine a it kıssa - Beni l srail'den hayvanların lisanını öğrenen bir köylünün başına gelenler - Eşrat-i saat nedir - Haccac namiyle ma'ruf Yusuf-u Sakafi'nin Kufe ha lkına hitabesi - Harun Reşid'in rü'yası ve Fransa kralı ta rafında n hediye edilen gül fidanı hikayesi - i nsan yaptığını neden ve nasıl bulur - Ahiret tedarik ve hazı rlıkları nelerdir - Bezm-i-Alem va lide sultan ile Zühtü paşaya a it iki k ıssa - I nsanlar nasıl haşrolunacakla rdır - Kilti rler ve za limler kıyamet günü birbi rlerine nası l lanet edeceklerdir - Kıyamet ve ahiret hayatı ile ilgili va'zü nasihatleri muhtevi mühim bir risa ledir. ' Sa llu a la seyyidina M uhammed Sa llu a la Mürşidina M uhammed Sa llu a la şems-id-dulıa M uhammed Sa llu a la bedr-id-düca M uhammed Sa llü a la nür-i i-Hüda Muhammed El-evvelü Allah .. El-ahirü Allah .. Ez-zahirü Allah .. ElBatınu Allah .. Hayrihi ve şerrihi min'Allah .. Men kane fi kalbihi Allah .. Fe-mu'inuhu ve nasıruhu fid-dareyni AlJah .. Rabbişrahli sadri ve yessir-li emri vahllı.l ukdeten min lisani yefkahu kavli ve ufevvidü emri Hallah vallahü basiyrün bil-ibad .. Sübhaneke la ilme lena illa ma allemteni inneke ent-el alim-ül hakim ... Sübhaneke la fehme lena illa ma fehhemtena inneke entel cevvad-ül kerim .. Sübhaneke ma abednake hakka ibadetike ya ma'bud .. Sübhaneke ma arefnake hakka ma'rifetike ya ma'ruf .. Sübhaneke ma şekernake hakka şükrike ya meşkfır .. Sübhaneke ma zekemake hakka zikrike ya mezkur .. Ya eyyühen-ııds 'üıteku Rabbeküm inn e zelzele ·ı-es-sd 'at i şey 'ün aziym . El-Hac: 1 ( Ey insanlar! Rabbiniz celle şanenin aza bından sakının, emi rlerine itaat edin. Zira, kiyametin kopacağı o saatin zelzelesi çok büyük, çok şiddetli ve çok korkunçtur.) - 252 - Yt-vrne terev11ehı1 tezhelü küllü mürdi 'atin ammıi erda'at El-Hac. 2 (Onu görecegınız gün, onun şiddetinden ve dehşetinden çocuklarını emzi ren analar, çocuklarını bırakıp, unutur ve netisierinin kaygusuna düşerler.) ' / (\: � u� �\.., � �\( �'�) � Ve teda "u kiillii zati lıamlin lıamle/ıa ... El-Hac. 2 (Ve her gebe kadın, gebelik müddeti tamamlanmadan, yavrularını düşürürler.) Ve teren·ndse süktira ııe mahüm bi-sükarıi . . . El-Hac. 2 (O günün şiddeti sebebiyle, sen de insanları serhoş olmadıkları ha lde, serhoş gibi görürsün.) Ve l�kinne azabaliahi şediyd ... El-Hac . .2 (Zira, azab-ı ilahi çok şiddetlidir.) -- 253 - O gunun şiddet ve dehşetinden. insanoğlu nasıl korkmcı ­ sın. nasıl şaşırıp aklını kaybetmesin. nasıl sPrho�a dönmesin ki : semalar yarılacak. yıldızlar dağılıp dökülecek, denizlPr kaynayacak. denizierin suları ateşe dönecek. güneş dürülerek tortop olacak . dağlar şiddetle yerlerinden o�·nayacak ve zer-­ releri bulutlar gibi gökyüzünde uçuşacak, herkes malını mülkünü unutarak canının kaygusuna düşecek. vahşi ha�·vanlar bi rbirlerine karşı düşmanlıktan ,-az geçer('k bir ara�·a toplanacaktır. Hepsi bu kadar mı ? Ha�·ır: her nefis ,-e her nüfus çift çift olarak bir araya gelecek. herkes kendi yoldaşını n:' sırda ­ şını bulacak . zaJim za.limle. fasık fasıkla . hırsız hırsızla. Allahsız Allahsı zla. Peygamberleri se\·enler peygamberlerle. i�· i leri sevenler iyilerle. kötüleri sevenler kötülerle yan yana geleceklerdir. Daha neler olacak? Semalar eri�·ecek ,.e erimiş bakır gibi alevii ateş halinde halkın üzerine dökülecek . gökyüzü kızarmış kül renginde kırmızı sahtiyan gibi parça parça olacak. halk azab-ı ilahiden kaçacak ve sığınacak bir ku)-tu araycı ­ cak amma nafile ! .. O günün şiddeti ve dehşetini düşünebiliyor musunuz? Bö�·­ le bir günü görecek gözün başında akıl. hamilesinde çocuk kalır mı? Elbet. akıllar baştan gidecek. hamile kadınlar vakitsiz çocuklarını düşürecek. anneler meme emzirdikleri ciğerpare yavrularını �'ere çalarak, nefislerini dahi düşünemez hale gelecektir. Ey ehl-i-iyman : Bu, kıyamet denilen emr-i-azim . herhalde ve mutlaka olacaktır. Çünkü . doğan öldüğü . yapılan yıkıldığı gibi. bu kainat da bir gün mahvalup yıkılacak. Hakkın emri ile başka bir aleme tebdil olunacaktır. Her nefis dünya hayatındaki her neresinden sorguya çekilecek : bütün amellerinin. fiilierinin ve kavillerinin hesabını verecek, iyilikleri ve kötülükleri mizan eelilecek ve bütün bunlar tamamlandıktan sonra defterleri sağyanlarından verilenler cennete, sol yanlarından veya arkala- - 254 - rından verilenler de, yaptıklarının cezasını çekmek üzere, hükumet-i ilahiyyenin hapishanesi olan cehenneme gönderilecektİ'r. İyınan sahibi oldukları halde, günahlarından dolayı cehenneme girenler, cezalarının derecesine göre azaba düçar olduktan sonra. şefaat-i-Muhammed ile nardan ve azaptan kurtulacak ve cennete kabul olunacaklardır. Kafirler ise, küfürlerinin derecelerine göre cehennem derekatında ebedi olarak kalacaklar ve ebediyyen azaba m üstehak olacaklardır. Nasıl ki, ölecek bir kimsede ölüm emınareleri belirdiği halde, ne vakit öleceğini kimse bilemezse, kıyametin emınareleri de belli olmakla beraber, ne zaman kopacağını Allahu sübhanehu ve teala'dan gayrı hiç kimse bilemez. Kıyametin kopacağı zamanı. Allahu teala'nın kendilerine bildirdiği bazı müstesna kimseler belki vardır ama, onlar da kıyametin kopacağı zamanı bildirmekle emrolunmamışlardır. Kıyametin ne zaman kopacağını bildikleri halde, söylerneğe mezun olmayan zevat-ı ali-kadrin başında, Rabibi Hüda ve şefi-i rfız-i ceza a'ni bihi Ebel-Kasım Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz hazretleri vardır. Zira, o Zılt-ı akdes ilimierin evvel ve ahirine, batın ve zahirine vakıftır. Resfılü Kibriya aleyhi ve alihi efdal-üt-tehaya efendimiz, ilm-i ledün sultanıdır. İnsanlann, Allah ilminden bilmeleri ve .öğrenmeleri iktiza edenleri, açık açık talim ve tefhim buyurmuş insanların bilmeleri ve öğrenmeleri iktiza etmeyen Allah ilminden ve sırrı Rabhaniden bazı kısımları da Huzeyf'etül-Yemani, İmam-ı Ali ve İbni- Abbas Radıyallahu anh efendilerimize açıklayarak, yalnız onları irşad ve agah buyurmuştur. Aleyhissa:latü vessehlm efendimiz : - Ben, mi'raçta Rabbimden doksan bin kelimat talim ettim. Bunun, otuz binini bütün ümmetime, otuz binini de yalnız ehlime tevdi ve tefhim eyledim. Otuz bini ise, Rabbirole aramızda bir sırdır, buyurmuşlardır. Bu itibarla, Resfıl-ü ekrem sallallahu aleyhi ve sellem - 255 - efendimizin. kıyametin ne zaman kapacağını bilmediklerini zannetmek büyük bir gaflet ve hata olur. Bilirlerdi, fakat söylemekle mükellef değillerdi . Netekim, bir gün kendilerine : - Ya Resulallah ! Kıyamet ne zaman kopar? diye soran bir a'rabiye : - Kıyamet her halde kopacaktır. Kıyametin ne zaman kapacağını öğrenmen, sana ne fayda temin eder? Kıyamet günü için sen ne hazırladın? Senin için mühim olan budur, buyurmuşlar ve : - Hiç bir hazırlığım yok, ibadetlerim de pek az. ancak beş vakit namazımı kılar. ramazanda orucumu tutarım. Bundan gayri, ne uzun uzun namazım. ne de ramazan haricinde orucum yoktur. Fakat, seni ve Allahu azim üş-şanı canımdan ziyade severim. cevabını alınca da o a 'rabiyyi şöyle ınüjdelemişlerdir : - Ey a'rabi .. Kişi sevdiği iledir. Sen de. benimlesin .. Aziz müslümanlar : Kıssadan. hissemizi alalım ; AU ah' ı ve ResUlünü sevelim ki, mahşerde ve cennette onunla beraber olalım .. Kişinin ölüm gününü bilmemesi. şahsi hayatının idamesi içindir. Kıyametin ne zaman kapacağını halkın bilmemesi ise, dünyanın imareti ve bütün beşerin hayatının idamesi içindir. Ölüm gününü ve öleceğİ saati bilen bir kişi, bir taşı bir taş üstüne koyamaz. Halbuki, ne zaman öleceğini bilmediğinden dünyada hiç ölmeyecekmiş gibi çalışır. Çoğu zamanda, başkaları için çalıştığını farketmeksizin çalışır, imkanlar hazırlar, apansız göçer, gider. Mesela, öyle bir kimse düşünelim ki, herhangi bir alacağını tahsil maksadiyle İstanbul'dan Ankara'ya giderken, yolda bir trafik kazası geçirir ve hemen oracıkta ölür. Acaba, bu zat böyle bir kazaya uğrayacağını ve öleceğini bilse, değil Ankara'ya gitmek, yola çıkar mı? Velevki, alacağı bir milyon, hatta beş milyon lira da olsa, yerinden bile kıpırdamaz. Oysa öleceği yeri ve zamanı bilemedir;inden ve ekseriya ölümü - 256 - hiç düşünmediğinden, alacağını tahsil hülyası içinde seve se ve, sevine sevine yola çıkar ve adeta koşarak ölümüne gider. Bu sebeple, bir çok şeyler vardır ki ; onları bilmemek, bilmekten daha hayırlıdır. Bu bakımdan, gaflet insanoğlu ıçın büyük bir ni'mettir. Şu var ki ; Hakkı, ahireti ve önünde sonunda öleceğini unutaca'{ kadar gaflet en büyük musibettir. İleride başına gelecek musibetlerin ne gunu ve hangi saatte geleceğini bilmek ise, insanoğlunun başına gelebilecek müsibetlerin en büyüğüdür. HiK A YE Ben-i İsrail'den bir kişi, Hz. Musa aleyhisselama müracaat ederek : - Ya kelim .. Hayvanların lisanını öğrenmek istiyorum. dedi. Hz. Musa aleyhisselam, kendisine her ne kadar : - Hayvanların lisanlarını öğrenmeyi merak edeceğine, kendi li sanını öğren tavsiyesinde bulunduysa da, o kişi : - Ya kelimullah .. Ne olur, Allah'a söyle de bana hayvan ların lisanını öğretsin, diyerek ısrarla niyazda bulundu. Hz. Musa aleyhisselam. ona : - Hayvanların Iisanından anlamaman, anlamandan hayırlıdır. buyurdu ve Tür dağına gitti. Allah ce lle buyurdu : - Ya Musa .. Hayvanların lisanını öğrenmek isteyen kulumun. bu duasını kabul ettim. Bundan böyle, bütün hayvanların lisanını anlayacaktır. Fakat. çok temkinli olsun .. Hz. Musa aleyhisselam. Tur'dan döndü ve o adamı bularak, isteğinin kabul edildiğini bildirdi ve temkinli davranması lüzumunu da hatırlattı. Ertesi sabah günlük işlerine başlamak üzere evının alıırma giden adamcağız, öküzü ile eşeği arasında geçen bir konuşmayı dinledi. Öküz. ahır arkadaşına dert yanıyar ve : - Ah, ah eşek birader, diyordu. Halimi hiç sorma?! .. Kış olunca kasabaya, yaz olunca tarlaya, güz olunca arabaya koşarlar beni.. Hastalığıma, sağlığıma bakmaziar, yarı aç yarı - 257 - tok yıllarca çalıştırırlar .. Biraz da yaşlanıp işe yaramaz hale gelince, kasaba ver-ir kestirirler, derimden ayakkabı, boynuzurodan bıçak sapı yaparlar, etimi kavururlar .. Ah. ah bu insanoğulları yok mu? Bilemezsin onların elinden çekti�mi.. . . Eşek, ona cevap veriyordu : - Sen aptalsın da. bütün bu meşakkatları ve eziyyetleri . hep o ahmaklığından başına geliyor. Her sürülen yere gidilir mi ? Arada bir hastaianmış gibi yap, sahibimiz o zaman sana İstirahat verir. Bir denemek ister misin? Yarın, seni sapana koşmak için gelince, hiç yerinden kıpırdama, sopa ile tekme ile vursa da istifini bozma .. Seni hasta zanneder, rahat bırakır, akşama kadar ahırda yan gelir geviş getirirsin .. İki emektar hayvanın bu sohbetini dinleyen köylü, kendi kendisine : - Ben, ikinize de gösteririm diyerek alııra girdi ve her zamanki gibi öküzün yanına gelerek onu kaldırmak istediyse de. arkadaşının aldığı talimata uyarak oralı olmadı. Bir iki sopa, birkaç tekmeye rağmen hiç istifini bozmadı, yerinden kımıldanmadı. Köylü, sinsi sinsi gülerek : - Vah, vah .. Galiba bu hayvan hastalanmış ! Eh ne yapalım? Bugün onun işini arkadaşı görsün diyerek merkebi çıkardı, tarlaya götürdü, sapana koştu ve akşama kadar durup dinlendirmeden çalıştırdı. Zavallı eşek gevezeliğinin ve ukalalığının cezasını çekmiş ve öküze akıl öğrettiğine bin kerre pişman olmuştu amma, ne fayda? Neyse, akşam oldu. Biçare eşek yorgun argın ahıra döndü ve arkadaşını sabah bıraktığı gibi, hayatından memnun ağzını yaya yaya geviş getirirken buldu. Hayvanlarının önlerine birer miktar saman koyan köylü. dışarı çıktı ve kapı aralığından onları dinlerneğe başladı. Eşek. öfke ile yan yan öküze bakarak söyleniyordu : - Ben sırarnı savdım arkadaş .. Yarın sabah işine hazırlan .. Öküz de ona şöyle cevap veriyordu : - 258 - - Yok arkadaş .. Ben, ancak rabata erelim .. Daha birkaç gün böyle dinlenmek niyetindeyiın. Eşek, bilgiç bilgiç başını saHayarak yine akıl ö�retiyordu : - Sakın bu oyunu bir daha tekrarlayayım deme .. Bugün senin yerine benim sapana koşuldu�umu gören tarla komşuları, sahibiınize seni sordular. O da onlara : (Bb:lm öküz hastalandı, eğer yarın da hastal ığı geçmeyecek olursa onu keseceğlm, zaten tenbeJdi boşu boşuna besieyecek değilim ya .. ) cevabını verdi. Onun için, yarın sabah yine hastalık icadedersen kendini kasabın önünde bil .. Öküzcük, bu sözleri duyunca aklı başından gitti. daha do�rusu aklı başına geldi ve ölmektense çalışmayı daha ehven bularak ertesi sabah daha sahibi ahıra girer girmez aya­ �a kalktı ve tarlanın yolunu tuttu. Köylü ise, yol boyu kendi kendisine düşünüyordu : - Peygamber, bana hayvan lisanını öğrenip ne yapacaksın? diyordu. Bak, daha ilk gününden ne kadar faydası oldu. Kim bilir? Daha neler öğreneceğim ve ne kadar faydalanaca­ �m .. Ertesi sabah, horozun sesi ile uyandığı zaman, bu sefer de horozu ile köpeği arasında geçen şu konuşmaya şahit olmuştu. Horoz, köpeğe : - Müjde, diyordl). Yarın sana ziyafet var .. Köpek de kendisine soruyordu : - Ne ziyafeti? - Ne ziyafeti olacak? Efendinin öküzü ölecek, derisini yüzecekler etiyle kemiği de sana kalacak .. Bundan büyük ziyafet olur mu? Köylü, bu konuşmayı duyar duymaz, hemen öküzünü pazara götürdü ve sattı, aklı sıra büyük bir zarardan da kurtulmuş oldu. Daha ertesi sabah, yine horazla köpeğin konuşmalarını duyar ak yata�dan fırladı. Köpek horoza çıkışıyordu : - Hani, ziyafet diyordun? Bak, ölece� söylediğin öküzü sattılar. - 259 - Horoz da ona yeni bir haber veriyordu - Ben sana ziyafet var dedim mi, bil ki mutlaka ziyafete konarsın. Efendi öküzü sattı amma, bugün kölesi ölecek ve onun ölümünden dolayı nasılsa konuya komşuya bir yemek yedirecekler. Sen de artıklan ile kendine mükemmel bir ziyafet çekersin .. Bu konuşma üzerine, köylü kölesini de pazara çıkararak sattı. Kendi kendisine de: - Eğer hayvanların dilinden anlamamış olsaydım ne kadar zarara uğrayacaktım, diye teselli buluyordu. Fakat. rahatı ve huzuru da kaçmıştı. İşi gücü bırakmış, hep hayvanlannın konuşmalannı dinliyordu. Kölenin de satılması üzerine, ikinci ziyafet ihtimalinden de mahrum kalan köpek, horozu yalancılıkla itharn ediyor ve : - Oturduğun yerde binbir yalan kıvırıyorsun diyordu. Hani, ne oldu ziyafet? Horoz, kendisini şöyle savunuyordu : - Bunda benim ne suçum var? Öküz ölecek dedim, sattılar. Köle ölecek dedim, sattılar. Lakin, bu defa efendi ölecek ve çoluk çocukları da komşulara elbette bir yemek yedirecekler. Hiç merak etme, efendinin ölümünden sonra, bekledi�n ziyarete nail olursun ... Köylü, neye uğradı�ını bilemedi. Telaş ve heyecanla Hz. Musa aleyhisselama koştu, olup bitenleri anlatarak ne yapması lazun geldiğini sordu. Hz. Musa aleyhisselam, kendisine : - üstüne lazım olmayan şeye neden talip oldun? buyurdu. Sana gelecek kaza, malına gelecek ve sana kalkan olacaktı. E�er, hayvanların dillerinden anlamasay dm, gaflet içinde bulunacak, öküzünü kaybedecektİn amma nefsini kurtaracaktın. Herkesin felaketinden saadet ve selfunet arayana ölüm yakışır .. Gerçekten köylü öldü ve gider ayak bu dünyada her şeyi ö�renmenin ve bilmenin insanlara hiç bir faydası olmayacağını da anladı. Her kıssadan hisse almalıdır. Bu hikayeyi, şerhetme�e - 260 - kalkarsak risalemizin hacmi elvermez. Sözün kısası. bazı şeyleri bilmemek. o şeyi bilmekten hayırlıdır. Bazan, susmak konuşmaktan hayırlıdır. Bazan. konuşmak susmaktan hayırlıdır. Bazan. zenginlik fakirlikten ; bazan da fakirlik zenginlikten hayırlıdır.Bize çirkin gelen ve hoşumuza gitmeyen şeylerin hakkımızda hayırlı olduğu çok görüldüğü gibi , bize güzel gibi görünen ve hoşumuza giden şeylerin de. zararlı olduğu da çok denenmiştir. Hakkımızda hayırlı olanı. Ancak Allahu teala bilir. biz bilmeyiz. Mesela. ölüm günümüzü bilmemekliğimiz, bilmemizden elbette hayırlıdır. Kıyametin ne zaman kapacağını bilmemiz gerekseydi, Allahu azim-üş-şan bunu bizlere aleyhissalatü vesselam efendimiz vasıtasıyle bildirirdi. Kıyametin ne zaman kopacağı, hangi sene , hangi ay, hangi gün ve saatte bu emr -i azimin zuhur edeceği bilinseydi ; acaba insanlar aya çıkmağa . dünyayı fethelrneğe hatta hatta çalışıp çabalamağa kalkışırlar ve bunun gibi dünya ile ilgili gayret ve faaliyetlere değer verebilirler miydi ? Yeryüzünde hayat durur. mıi'mureler harap olur. o korkunç anın elem ve ıstırabı ile bütün insanlar çıldırırdı. Şu var ki, bazı emınare ve işaretleri bilmemiz gerektiğinden, Allahu teala ölümün ve kıyametin belirtilerini Cenab-ı Risaletmeab efendimize bildirmiş ve bunların bütün insanlara tefhimini de emr-ü ferman buyurmuş olduğundan, Reslıl-ü zişan bu hususlarda gafil insanları irşad buyurmuşlardır. İnsana, önce hastalık ve ardından ansızın ölüm geldiği gibi . kıyametten evvel de dünyanın hastalığı artacaktır ki. bu hastalıklar kıyametin alametleri olacak. sonra da ansızın kıyamet kopacak ve asırlardır sürüp gelen bu düzen herc-ü merc olacaktır. O müthiş anın dehşet ve şiddetini Kur'an-ı azim-ül-bürhan ve alametlerini de Nebiyyi ahir zaman haber vermektedir. Eşrat-ı-saatten bazıları şunlardır : Bereket kalkacak, aza kanaat kalmayacak ve çoğa doyulmaz olacaktır. Haya ref'olacaktır. - 261 - Ana ve babaya itaat ve ihsan kalkacak, analar ve babalar köle gibi muamele göreceklerdir. Allah korkusu, kalplerden silinecektir. Nifak artacak ve katil vak'aları çoğalacaktır. Halktan gizli yapılan günahlar. aşikare işlenrneğe başlayacaktır. Tefecilik alıp yürüyecektir. Yenilen şeyler helcil veya haram olduğuna bakılmayacaktır. Gayri meşru birleşmelerden meydana gelen gayri meşru çocuklar çoğalacak. piçlik ayıp sayılmayacaktır. ( Baba larının kim olduğunu bilmediklerini açıklamak ayıp sayılmayacak ve bu gibiler kendilerini çekinmeden açığa vuracaklardır.) Halka, malından ve zenginliğinden ötürü ta'zim edilecektir. Günahlarını halktan saklamayan kişilerin cemiyette ve camilerde sesleri yükselecek ve bu gibi arsız ve alçak insanlar. namuskar insanlara galip olacaktır. dir. Emanet mal, ganimet malı gibi rahat rahat yenilecektir. Zekat verilmeyecektir. Erkekler, kadınlara esir olacak ve onlara itaat edeceklerİkram, ana ve babadan önce arkadaşa ve eşe dosta yapılacaktır. Mescitlerde, fasikierin sesleri yükselecektir. (Yani, Allahu tea iii'ya yakın olmaları gereken mescit hadernesinin takva ehli olmayıp, fısk ehli olma ları, kendileri ilimleri ile cimilolmadıkları ha lde halkı Hakka davet edip kendilerinin fasık olma ları kıyamet a lcimetlerindendlr. Bu fasıkiarın sesleri yükselecektir.) Yani alimierin ilimleri ile amil olmamaları kıyamet alametlerindendir. Hükumet reisleri, günahları aşikar işleyeceklerdir. Günahların aşikar olacağını söylerken, aklıma geldi de kaydetmeden geçemeyeceğim. Bazı gafil kişiler görüyoruz ki : - Allah'ın bildiğini kuldan neye saklayayım? diyorlar. - 262 - Oysa, Allah u tea la 'nın hakkımızdaki bildiklerini, kullar bilmiş olsalardı, ne sen benim yüzüme bakabilirdin; ne de ben senin yüzüne bakabilirdiın. Hamd-ü sena olsun ki, settar-eluyub olan Allahu sübhanehu ve teala, bir çok ayıplarımızı örtmüş ve kapatmıştır. Allahu teala'nın bildiğini kuldan saklamak lazım değil idiyse ; evlere, duvarlara, pencerelere, perdelere ne lüzüm vardı? Dona, panttilana ihtiyaç duyulur muydu? Bu vesile ile. bir gerçeği daha açıklayalım : İslamda kadının setri, yani örtünınesi ; namussuzluğundan dolayı değil, namussuz gözlerden, hayasız yüzlerden korunması ve sakınması içindir. Evet ; kıyamet alarnet ve işaretlerini saymaya devam edelim : Kötü insanlara. şerlerinden korkulduğu için ikram edilecektir. Allah'tan korkulmayacak, insanlardan korkulacaktır. Allah için ikram edilmeyecek, çıkar için ikram edilecektir. İmam-ı Ali kerremallahu vechehu efendimiz, Resül-ü ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimizden şu Hadis-i şerifi naklediyorlar : �� �\ : -�i-:���j, �ô�it���j�l;:<:.k o :: \ "AJ': '-'� . . . '""< ·- :....;� �-: .._:_)...J../.. ' , . - �, :; ��� \ � ' �j\ ·,jjl--: �--�l�1 - �?c � .J -.) � �-· , � � � -r�f��S;:�cj\�·������:;�9-Zbf�� "l .. \\ ı " -\1 " ,,�\ � )'.J;;:_,� 0��-���� �J ��- elci emtci... Ta - Ha : 101 (Onlarda, ne eğrilik ve kaba rıklık göremeyeceksin.) Allahu teala, nihayet semaya emr-ü ferman huyuracak ve kırk gün hayat yağmuru yağacaktır. Yağmur suları, arzdan on iki zir'a yükselecek ve insan cesetleri yerden biten otlar gibi bitecektir. Bütün cesetlerin, uzuvları dünyadaki vücutları gibi tamam olacaktır. Evvela arşın harnilleri olan melaikeyi ihya buyuracak. sonra sıra ile İsrafil'i, Mikail'i, Azrail'i ve nihayet Cebra il'i ihya ederek bu dört meleği cennete gönderecektir. Onlara : - Ey meleklerim, buyuracaktır. Evvel bil-ha5r -1\!Iuhammed'imdir. Evvela Habibimi haşredeceğim. Varın gidin cenne· te, Rabibimin bineceği bürakı, kuşanacağı kemeri . giyineceği libası, başına konulacak tacı alın .. Rıdvan'a emrolunacak ve Cebrail'e bir burak, bir tae, bir cennet elbisesi ile liva'i hamdin teslimi buyurulacaktır. Cebrail aleyhisselam, sema ile arz arasında duracak ve arza soracaktır : - Ey arz .. Muhammed aleyhisselamın kabri nerede? Dünya cevap verecektir: - Seni ba' sed en Allah hakkıyçün bilmiyorum. Esen ri.izga r, beni parça parça etti, nerede olduğunu bilemiyorum. O anda, Cenab-ı Fahr-i alemin kabrinden Allahu teala bir nur yükseltecek ve nur semaya varınca kainatı nura gark eyleyecektir. Cebrail aleyhisselam, o nura doğru ağiaya ağiaya inecek, diğer melekler neden ağladıklarını sordukları zaman : - Nasıl ağlamayayım? diyecektir. Şimdi ResUl aleyhisselam bana ümmetin i soracaktır. Ben ne cevap vereceğim? - 295 - Bu düşünce ile aleyhissahitü vesselam efendimizin merkadi- mübareklerine varacak, o anda kabr-i Muhammed titreyerek yarılacak ve efendimiz mübarek başlarından toprakları silkerek kalkacaktır ve sağlarına, sollarına bakınacaklardır. Yeryüzünde hiç bir bina, hiç bir ma'mure göremeyince, karşısında saf tutan Cebrail, Mikail. İsrafil ve Azrail aleyhimüsselama dönecekler ve : - Ya Cebrail.. Bugün, hangi gündür? diye soracaklar ve : - Ya Rest1lallah .. Bugün, hasret günüdür. Bugün, nedamet günüdür. Bugün, kıyamet günüdür. Bugün, şefaat günüdür cevabını alacaklardır. Aleyhissalatü vesselam efendimiz, tekrar soracaktır : - Nerede ümmetim? Yoksa, onları cehennemin kenarında bıraktın da bana mı geldin? - Ya Rest1lallah .. Sana, cennetten burak, hulle-i keramet, kemer ve sancak getirdim, cevabını alınca : - Ne burak, ne hulle, ne kemer ne tae istemem .. illa ütnmetim.. illa ümmetim.. Bana, ümmetimden haber ver ya Cebrail, buyuracaklardır. - Ya Rest1lallah .. Senden evvel kimse haşrolmadı. İlk haşrolunan sensin, diyince mübarek tacı başlarına koyacaklar, cennet li basını giyecekler. kemeri kuşanacaklar ve buraka binerken Cebrail aleyhisselama: - Ey kardeşim Cebrail, buyuracaklar. Nerede benim yar-ı garım? Nerede benim ashab-ü ensarım? Eba-Bekir nerede Ömer nerede? Osman ve Ali nerede? Rabib-i edibinin bu arzu ve iştiyakı üzerine, Allahu zülcelal bu dört sahabeyi de ihya huyuracak ve bu zevat-ı aliyye de cennetten burak ve cennet elbiseleri gönderilecektir. Hepsi de. cennet elbiselerini giyecekler, gönderilen buraklara binecekler ve ResUl aleyhisselamın huzuruna geleceklerdir. Aleyhissalatü vesselam efendimiz, buraktan inerek secdeye kapanacaklar ve ağlayarak : - Ümmetim. . Ümmetim.. niyazı ile Rabbine yalvaracaklardır. - 296 - Allah celle, Rabib-i edibinin bu niyazına da dayanamaya. rak, İsrafil'e sfır'u üflemesini emr-i ferman buyuracaktır : ' ' .. · ·�! \� �� '\/.. ) � / ' o ..... / -' > J�f':=!)\ �\9 ;..\�·� � � ' � Sümme n iifiha fiyhi uhra fe-izah üm kıuamün yanzurun ... Ez-Ziimer: 68 (Sonra, sur'a ikinci defa nefholunur. Bu sefer de hemen ayağa kalkıp bakışırla r ve ne olacak diye intizar ' ederler.) İsrafil, sfır'u ikinci defa üfleyince sema ile arz arası arı gibi vızıldayan insan ruhları ile dolar ve her ruh kendi cesedine girer. Bütün mahlukat-ı ilahiyye, dirilerek Allah u tea lc'ı.' ya hesap vermek için mahşere sevkolunurlar. İnsanoğlu, kab'rinden üç sınıf üzere kalkar : 1) Birinci sınıf, kabirierinden kalktıklarında cennet bineklerini hazır bulurlar. Hakkın emriyle cennetten gönderilen cennet elbiselerini de giyerler ve cennet taamlarını hazır bularak memnun ve mesrur olurlar. Hizmetlerinde bulunan melaikenin verdikleri müjdeler de. onları ayrıca mutlu kılar. Mahşere. böylece izzet ve ikram ile sevkolunurlar, arşın gölgesinde ve hamd sancağının altında ve server-i alemin yakınında bulunurlar. Bunlar hakkında melekler : - işte bu zevat-ı ali-kadr, dünyada iken Allahu tea la 'nın velileri olan müttekilerdir. Onlar için, korku ve malızunluk yoktur. Arasat meydanı korku yeri olduğu halde, bunlar asla korkmayacaklardır. Mahşer meydanı nedamet ve hayıflanma yeri olduğu halde, bunlar ne malızun olacaklar, ne hayıflanacaklar, ne de başkaları gibi döğünüp ah-ü vah edeceklerdir. Çünkü, bunlar Rizayı Ralımana mazhar olmuşlar ve ebedi saadete ermişlerdir, diyeceklerdir. 2) İkinci sınıf günahkar müslümanlardır ki, bunlar kabirlerinden çıplak olarak kalkacaklar, malışer yerine yaya ve yalın ayak, aç ve susuz olarak gideceklerdir. - 297 - 3) Üçüncü sınıf, kfı.firler ve facirlerdir. Bunlar, yılan gibi yüzleri üstünde sürünerek, meleklerin ateşten kamçılarının zoru ile mahşere sevk olunacaklardır. Bu hainler, inatçı, zalim, kibirli, küfründe ısrar eden, hak kelamını dinlemeyen, asla nasihat kabul etmeyen, mü'minlere eziyyet ve cefa eden, ResUl aleyhisselamı tahkir eden sefihlerdir ki, sürüne sürüne, kırbaç yiye yiye mahşer yerine varacaklardır. Bunlara tabi olanlar, bu gibilerin keyiflerine hizmet eden zalim ve kfı.fir uşakları da, bu uşaklıklarından dolayı aynı muameleye maruz kalacak ve aynı cezayı göreceklerdir. İki günlük dünya hayatı için, iki lokma ekmek ve bir kemik parçası için böyle zalemeye uşaklık zilletine katlananlar da, o zalim ve mütekebbir kafirlerin uğradıkları cezaya düçar olunca, ah-ü vah edecekler amma ne fayda? Onların, iki günlük dünya hayatı için, para ile satın alınan o ahmakların, zalimlerin zulüm ve küfürlerini idame ettirmek için yardakçılık edenlerin. zalim uşaklarının kıyamette düşecekleri nedameti ve uğrayacakları korkunç azabı, Allah celle bu ayeti kerimelerle beyan huyurmaktadır : - 298 - ld yPcidılne veliyyen ee lô. nasıyrd uevme tukallebü vücuhühüm fin-ndri yekulılne yô. leyt�nô. ata 'nallahe ve ata 'ner-Resıi.lô. ve kalıl Rabbend in nd o ta 'nd sadetena re kiiberô. 'e nd fe adallun-es-selıiylô. Rabbenô. ô.tilıim dı 'feyni m i n -el azabi vel-anhüm lô.'nen kebiyrô. ... El-Ahzô.b: 64 - 65 - 66 - 67 - 68 {AI Iahu tea la, kati riere lanet etmiş, rahmetinden kovmuş onlar için ya l ınlanmış bir ateş hazırlamıştır. Orada, ebediyyen kalacaklardır. Ne bi r dost, ne de bir yard ımcı bulamayacakla rdır. O gün, ateşte yüzleri bir taraftan bir tarafa döndükçe : AH .. NOLAYDI ALLAHÜ TEALA'YA VE RESU LÜNE TAAT ETSEYDiK DE BU AZABI GÖRM ESEYDi K, diyeceklerdir. On lara tabi ola nlar da o gün : EY RABBi M iZ .. GERÇEKTEN BiZ BÜYÜKLERiM iZE, i LERi GELENLERiM iZE iTAAT ETTiK.. BiZE, KÜFRÜ TEZYiN VE TELKiN ETM iŞLERDi . YOLUMUZU ONLAR ŞAŞIRTTI LAR .. EY RABBiM iZ.. ON LARA iKi KAT AZAP VER VE EN BÜYÜK LAN ETE UGRAT, diyeceklerdir.) Gerçekten, Allahü teala kafirlere lanet etmiş, onları İbl is gibi rahmetinden uzaklaştırmıştır. Küfürleri . sebebiyle onlara SA'İYRİ hazırlamıştır. SA'İYR. cehennem derekelerinden birisinin ismidir, ki korkunç bir yerdir. Onlar. orada ebediyyen kalacaklar ve kendilerini o azaptan kurtaracak bir dost ve yardımcı bulamayacaklardır. İşte, bu kafirler, yüzleri cehenneme döndürülerek orada ta da cakları azap gösterildiğinde : - Eyvah .. Biz ne yaptık? Meğer, ne yanlış yol tutmuşuz. İki günlük dünya hayatı için Rabbimize isyan ve Allahü teala ·­ nın düşmaniarına itaat ettik. Hem dünyada köpek gibi kemik yalayarak yaşadık, hem de ahiretimizi yıktık. Meğer. yanlı� yollara gitmişiz .. Bugünlerin böyle olacağını, başımıza gelecek korkunç azapları haber verenlere inanmadık da, zalimlere ve kafirlere uyduk, onların sözlerini dinledik. Bu korkunç günleri bize haber verenlere güler geçerdik. Başımızdaki zalimlere - 299 -- uyarak onları hapseder, eza ve cefa ederdik. Keşke, o zalimlerc uşaklık edeceğimize, Allah'a ve ResUlüne itaat etmiş olsaydık. bugünleri bu azapları da görmezdik. Vah, eyvah mahvolduk. diyecekler ellerini ısıracak, saçlarını başlarını yolacaklar, Allahü teala'nın affına dehalet edecekler, merhamet-i ilahiyyc mazhar olabilmek için bütün günahlarını sayıp dökecekler ve (Ey rabbimiz Saadetli zannettiğimiz bu hainlere, bu katiriere ve bu za limlere uşak olduk. Fakir idik, ekmek pa rası için bu zalimlerin zulüm ve küfürlerine a let olduk. Biz, bunla rı büyük insa nlar sanıyorduk. Bunlar da bizi hak yol ola n iymandan ve islamdan ayırdılar, yolumuzu şaşırttılar, küfre ve da la lete sürüklediler. Bizi, senden ve senin habibinin yolundan alıkoydular. Bizleri affetmeyeceksin, bunu bil iyoruz .. Fakat, hiç olmazsa, bizleri senin yolundan ayıran bu za limlere bize vereceğiıı azabın iki mislini ver ve onlara hiç merhamet etme .. Onlara en büyük lanetlerle lanet et) diyerek dünyadaki küfür efendilerine lanetler yağdırarak cehennemi boylayacaklardır. Onların bu nedametleri ve bu ah-ü zarları. ölümleri ile başlayacak cehenneme kadar devam edecek, cehennemin kapılarının üzerlerine devrilmesine ve bağırıp çağırmalarının merkep anırmasına dönmesine değin sürüp gidecektir. Geçici dünya nimetleri için, ahiretlerini satan bu kclfirlerle, onlara uşaklık ve yardakçılık edenlerin, zulüm ve küfürlerini idame ettirenlerin başlarına gelecekleri bu ayeti kerime ile öğren de, ibret al.. Hüküm budur ve bu, mutlaka böyle olacaktır. 1 Esasen, bu dünyada bir takım alçaklıklada elde edilen şeyler, nimet değil belki nikbet ve musibettir, Dünya som altından ve ahiret de tenekeden olsa, ahireti kazanan yine de karlı çıkacaktır. Zira, ahiret ebedidir. Buna mukabil, dünya altından bile olsa, fani ve geçicidir. Bu itibarla, fani, geçici ve eğreti olması bakımından asıl dünya hayatı teneke ve baki ve ebedi olması bakımından da ahiret hayatı altın sayılır. Dünya ; rrıal, mülk, evlat, ziynet, para, rütbe ve makam değildir. Seni Allahından alıkoyan şey her ne ise, işte dünya - 300 - odur. Allahü teala'nın, Resfıl aleyhisselamın ve Kur'an-ı azimüş-şanın zernınettikleri dünya, Seni Allah'tan, peygamberden ve Kur'andan ayırıyor, ta'at ve ibadetten alıkoyuyorsa. dünya odur. Bütün dünya senin olsa, her şeye kadir olsan, gönlünde Allah sevgisi Allah korkusu. vücudunun zahir ve batınında Allah'a itaat varsa, o halde sen ehl-i dünya değilsin. ehl-i ahiretsin .. Dünya yüzünde yatacak yerin olmasa, yiyecek ekmeğin bulunmasa, dilenerek geçimini sağlamağa çalışsan, o dilencilik seni Hakka ta'atten ayırıyorsa, Allah'a, peygambere, Kur'ana uymaktan alıkoyuyorsa, . Allah'ın emirlerine riayetin ve nehiylerinden kaçınman yoksa. açlıktan ölsen yine de dünya perestsin .. Mal, mülk, kasa, kese, rütbe gibi şeyler, dünya ziynetlcridirler. Ek seri insanlar, bu ziyniyetlere aldanırlar. «Mal . e\·lat, mülk para benim dediğin» gün, bütün bunlar senin için fitne olmuştur. Her şeyin Hakka ait olduğunu bildiğİn gün, bunlar fitne olmazlar : İmıemci em o1lükiim ııe evleidiiklim fitne ... Et-Tegabıın: 15 ( Her ha lde, ma lla rınız ve evlatların ız, sizin için bir imtihandır.) ayeti celilesinde, işte bu sır gizlidir. Her şey Allah'ın, sen de Allah'ınsın .. Bunu da unutma .. Kafirlerin kıyamet gününde mahşere yüz üstüne, surunerek geleceğini efendimiz haber verince : Aslıab-ı kirarn efendilerimiz : - Ya Resulallah .. Nasıl olur da, insanlar yüzleri üstünde - 301 - sürünerek yürüyebilir ler? diye sordular. Aleyhissalatü vesselam efendimiz, saadetle buyurdular : - İnsanı, ayakları üstünde yürütmeye kadir olan Allahü zül -celal yüz üstüne yürütmeye de kadirdir. Yılan, çıyan, solucan gibi hayvanlar yerlerde sürünerek yürümüyorlar mı? Ey Hak yolcusu : Kıyamet haktır, olacaktır. Öldükten sonra dirilmek te haktır ve gerçektir. Yapılan yıkılır, doğan ölür .. Yapmaya kadir olan, yıkmaya da kadirdir. Bir pıhtıdan insanı halketmeye kadir olan, öldürmeye de kadirdir. Öldürmeye kadir olan da, ortada hiç bir benzeri ve örneği olmaksızın insanı ve bütün malılukatı yoktan var ettiği gibi, tekrar diriltmeğe de kadirdir. Yaptığı ve yarattığı mahlı1katı, tekrar yaratması ilk yapmasından ve yaratmasından her halde daha kolaydır. Bunları Allahu azim-üş-şanın kudret ve azametini belirtmek ve bazı gafil ve safdilleri hakikatlerden haberdar etmek gayret ve niyyeti ile bu şekilde ifade etmek zorunda kaldım. Yoksa, Allahü teala için hiç bir güçlük yoktur, dilediğini dilediği gibi yaratır, ona hiç bir şey ortak ve şerik olamaz. Öyle ise, nereden gelip nereye gittiğimizi, niçin gelip niçin gittiğimizi, niçin halkolunduğumuzu bilmek ve bunların mana ve sırlarını öğrenmek lazımdır. Varsın, yaşıyorsun ; nereden geldiğini, niçin geldiğini hiç düşündün mü? Bu aleme, nerelerden geldin? Diğer alem ki, yarın varacağımız alemdir, hangi akabelerden geçecek ve hangi mevkiflerde durdurulacaksın hiç hatırına getirdin mi? Hesaba çekileceksin, bunun ehemmiyet ve azametini takdir edebiliyor musun? Memur isen amiri n veya müfettişlerin, asker ise teftişe gelen kumandanların, esnaf . isen belediye zabıta memurlarının karşısında ter döküyorsun: günün birinde yaradanma her nefesinin hesabını verirken ne ha ­ le düşeceğini takdir edebiliyor musun? Kolay iş değil.. Dünya. - 302 - a hiret. cennet, cehennem, hesap, kitap, mizan, sırat, hepsi sıra sıra önüne çıkıverecekler, hazırlığın nedir? Evet; bilinen ve bilinmeyen, gorunen ve görünmeyen bütün alemler senin için yaratıldı. Bütün bu nimetierin hepsi sana aittir, senin içindir. Acaba, sen de Allah için halk olunduğunun farkında mısın? Hak seninle. sen kimin ilesin? Sana iki yol gösterilmiş : Biri, Hakkın arzu ettiği yol ki islam. iyman, saadet ve selamet, sürur, safa, cennet ve rıdvan yoludur. Sen de, insan olarak AHSEN-1-TAKViM üzere yaratılmışsın. Bu vücut, bu mütenasip azalar, bu akıl, bu fikir, bu lisan, bu beyan, bu gözler, bu kulaklar, bu anlama .. Göz üzerine kaldırılmış, yer altına döşenmiş, gökyüzü gündüzleri güneşle ziyadar, geceleri ay ve yıldızlada süslü .. Her biri ayrı ayrı ta d ve çeşnide yüz binlerce nimet; ayrı ayrı renkte ve kokuda yüz binlerce nebat ve çiçek hepsi hepsi senin için .. Bu nimetleri görüyorsun, bu lutufları biliyorsun değil mi? Sonra da ölüm var, yalnızlık evi ve amel sandığı olan karanlık kabir var .. Sonra sual, sonra tekrar dirilmek var .. Nasıl ki, kış gelince yeryüzündeki bütün güzellikIt-r ölüyar ve bahar gelince ölü dünya yeniden diriliyorsa, gözlerinin önünde cereyan eden bu olaylar sana öldükten sonra dirileceğini haber vermiyor mu? Bahar mevsiminde, kuru kökü üzerinde dirilip yeşeren, çiçek ve meyve veren nebatların halleri, sana bir gün de senin kabirden kalkacağını iyma etmiyor mu? Elli bahar gördünse, sana muhakkak elli de haşir gösterildi. Kaç kişinin ölümüne şahit oldunsa, o kadar kıyamete şahit oldun, neden ibret almadın? Kuruyan ağaç dallarının ve sobanda seni ısıtan odunların yanmaları, sana kafirlerin ateşte yana caklarını beyan etmedi mi? Hala görmeyecek ve hala görınernekte israr mı edeceksin? Elbette bu böyle devam etmeyecek, senin ve benim de kıyametleriıniz kopacaktır. Dostlarımız, tabutlarımızın üzerine sıcak göz yaşları dökecekler, ölümümüze iınrenen olduğu gibi, ölürnüınüzden iğrenen de olacaktır. Ağlayanlar olacağı gibi. elbet sevinenler de bulunacaktır. Bir gün de biz, dünya dağ- - 303 - dağasını terkederek. ahiret yolculuğuna çıkacağız. Ahirette ikimekan var : CENN ET ve CEHENN EM .. Allahü teala'ya iyman edenler, Resıli aleyhisselama gönül verenler, a'mal-i saliha · iş· leyenler safada ve sürurda olacaklar, cennetteki rıdvana konacaklardır. Cennet de, cehennem de bu dünya hayatında satın alınır. Dünya, ahiretin tarlasıdır, buyurulmuştur. Burada eken, orada biçer. İkinci yol ise, iymansızlık yoludur, zulmet yoludur. Bu yolun nihayetinde de cehennem vardır, azap vardır. Katırlar kadar akrepler, hurma ağacının gövdesi kalınlığında yılanlar. ejderhalar vardır. Kelepçeler. bukağılar, zincirler. gözlerin görmediği, kulakların rluymadığı azaplar vardır ve bunların hepsi de kafirler için hazırlanmıştır. Kur'an-ı azim-ül-bürhanın beyan buyurduğu hakikat budur. Güneşin guruba ermeden, tövbe kapıların yüzüne örtülmeden, ruh kuşu ten kafesinden uçmadan, cennete varan bu kutlu ve mutlu yolda yürü. Bu yolun evveli iyman ve islam. ahi ri de cennet, cemal ve rıdvandır. İkinci yolun evveli nefs ile şeytan. nihayeti de dereke-i cehennem ve niyrandır. Lisanını zikr-i ilahi ile süsle .. Daima tevhid eyle .. Nefsini ve insanları iyiliğe, iymana, Allahü teala'ya ta'ate sevkeyle .. İyilik yapamıyorsan, hiç olmazsa fenalık da yapma .. Güzel konuşamıyorsan, hiç değilse çirkin ve kötü sözler de söyleme ve sus .. Nefsini islah edemedinse, evlatlarını ve alleni islah eyle . . Bunu yapabilirsen, yanan muma benzersin .. Kendin yanar ve. erirsin amma, etrafındakiler ışığından faydalanırlar. Bütün bunlar, Allahü teala'nın istemesi, dilemesi ile olur, onun tevfikine bağlıdır. Onun için, hep Allah ile ol, ondan iste .. Her hayrı, her güzelliği, her iyiliği ondan bil .. Her şerri, her çirkinliği ve kötülüğü de kendinden bil.. Yüz bin günah etsen bile, Allahü teala'dan ümidini kesme .. O rahiymdir, o kerimdir, o afüv- - 304 - o gafur, o settar, o gaffardır. Yolculuk günün yakındır. Cansız at. ergeç kapıya gelecektir. Bunu unutma !. Hazırlığını buna göre yap .. Beraberinde götüreceklerin hazır bulunsun .. İlle iyman, ille iyman, ille iyınan .. İymanın kemali, Resfıl-i ekrem sallallahu aleyhi ve sel ­ lem efendimizi, her şeyinden ziyade sevmektir. Onu, her şeyden ziyade sevmedikçe bu kemale ve makama erişemezsin .. Kendini, mümkün olabildiği kadar ona benzetrneğe çalış. onun suretine ve onun siyretine uy .. Seven, sevdiğinin yolundan, onun izinden gider. Ey yerleri altımıza döşeyen ve gökleri üslümüze ref'eyleyen Allah .. Bizi, Rabibinden ayırma .. Daima rizanda bulunan zümre-i salihiyne ilhak eyle .. Burada, Habibine ümmet etmek şeref ve saadetini müyesser kıldığın gibi, yarın kıyamet gününde Rahmeten lil'alemiyn olan Rabibinin civarında iskan eyle . . Bizleri, ta'atına mahkum eyle .. Bizlere, ta'atinden zevk ver .. Ta'at e mağrur etme .. Mü'min olarak yaşat ve mü'min olarak öldür .. Salibiere ilhak eyle .. El el ile, ayak ayakla, bütün azalarımız birbiriyle veda ederek el-firak dediklerinde, ecel yastığında başımız, gözümüzden akan hasret yaşımız. Doktorlar birbirlerine bakıp hayat ümidi kalmadı dediklerinde, ölüm emınareleri belirdiğinde bizleri korkutma.. O mühlik anda rahmet meleklerinin güle güle dediklerini duyur da, ölüm acılarını duyurma.. Kabir korkusu gösterme.. Malışer günü, Enbiya ve evliya huzurunda, ehl-i iyman önünde irtikap ettiğimiz suçları ortaya çıkararak ehl-i narı bizlere güldürme .. Bizleri narına koyup yakma. . Kafirlerin ve dinsizlerin : (Sen iyman ettin, namaz kı ldın, oruç tuttun, zekat verdin, hac ettin de, yine azaptan kurtularnadın mı? Neden sen de bizim gibi nardasın? .. ) sözlerini bizlere duyurma.. Bizlere, adaletinle değil, affınla muamele eyle .. Meccanen yarattığın gibi, meccanen cennetine ithal eyle.. Firdevs-i



Meleklerin bu cevabı üzerine Falır-i kainat efendimiz : - Mademki benden sonra aka' id ve arnellerini tebdil ettiler, havzımdan uzak olsunlar, buyuracaklardır. Havz-ı Nebi, San'a ile Eyle arası kadar olup, bir köşesinde Eba-Bekir, bir köşesinde Ömer, bir köşesinde Osman ve bir köşesinde de Ali kerremallahu vechehu rıdvanullahi aleyhim ec- - 357 - ma'iyn efendilerimiz bulunacaklardır. Bir mübarek makamda da, Hz. Muhammed Mustafa sallallahu teala aleyhi ve sellem efendimiz ile İmam-ı Hasan ve İmam-ı Hüseyn-i mazlfun-u şehid-i Kerbela, kaim olacaklar ve ümmeti, Havz-ı Nebi'den suvaracaklardır. imdi, bir kişi bu zevattan herhangi birisine buğzederse onlara düşmanlık beslerse, o kişi Havz-ı Revser'den su içemez. Ulerria, Enbiya'ya varis olduklarından, alimierin şeref ve itibarlarını izhar için Resfıl aleyhisselam onlara bizzat mübarek avuçları ile su içirecek, dinine ve şeriatine hizmet edenlere il­ .tifat-ı Resfıl böylece tecelli eyleyecektir. Ey Resfılün cemaline aşık olan ehl-i safa ve ey Resulden şefaat bekleyen ehl-i vefa : Cenab-ı Falır-i cihan sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin, malışer gününde dertli ümmetierine şefaat edecekleri makam, MAKAM-1-MAHM UD'dur. Makarn-ı Mahmud, Resul aleyhisselam için Allahu teala tarafından hazırlanan ulu ve müzeyyen bir kürsidir. Bütün enbiyaya bahşolunan kürsilerin ortasında, arşın gölgesinde kurulacaktır. Cenab-ı Falır-i cihan, bu kürsünün üstünde Allahu teala'ya niyazda bulunacak, asi ve günahkar ümmetine şefi olacak ve Zat-ı Risaletpenahilerine şefaat izni bu kürsüden yapacakları münacata karşılık ihsan buyurulacaktır. Bazı rivayetlere göre de, Makam-ı Mahmud arş-ı alanın altında kurulacak. Fahr-il-mürseliyn efendimiz bu kürsünün üzerinde secde etmiş oldukları halde, asi ümmetierinin imdadına yetişecek, onulmayan dertlerine çare olacak, onlara şefaat ederek cehennemin narından kurtaracak ve cennete kabullerini Rabbinden niyaz ile ürnmetini rahmet-İ ilahiyyeye mazhar kılacak ve izn-i ilahi ile cennete girmelerini ternin buyuracaktır. Bu şefaat makamının, Makarn-ı Mahmud olduğu itimada şayan bir çok delillerle sabittir. Kur'an-ı azirn-ül-bürhan'ın İsrasure-i celilesinde cenab-ı vacib-ül-vücud: - 358 - Ekım-ıs-saldte li-dülı1k-iş-şemsi ila gasak-il-leyli ve Kur 'an-el-fecr inue Kur'an-el-feeri kıine meşhudd ve min-el-leyli fete1ıecced bihi nafileten leke asa en yeb 'aseke Rabbüke makamen Mahmuda ... El-lsrd: 78 - 79 (Güneşin zeva linden gecenin karanlığına kadar namazıdosdoğru kıl, sabah namazını da eda et, zira sabah namazı meşhuddur. Gecenin bir kısmında da uyanıp gece namazı kıl. Bu, sana mahsus fazla bir ibadet, bir fazilettir. Ümit edebil irsin, Rabbin celle şane seni bir Makam-ı Mahmud'a gönderecektir.) buyurmuştur. Hazreti Enes ibn-i Malik radıyallahu anh buyururlar ki : - Ben, Ahmed ibn-i Fadıl'dan işittim. Cenab-ı Reslıl-ü Rabbil-alemiyn ve şefi-al-müznibiyn efendimiz için dört makam vardır. Bu makamların her birinde, Cenab-ı Rabbilalemiyn'den ümmetieri hakkında rica ve niyazda bulunacaklar, asi ve günahkar ümmetierinin ba�ışlanmasını dil ey eceklerdir. Allah ce lle celaluhu , asi ve günahkar ümmet-i Muhammed'in affı ilahiyye mazhar olacaklarını ResCılüne, mahbubuna va'd buyurmuştur. Bu makamlardan birisi, MAKAM-1-M EŞHUD'dur. Mi'rac gecesi, KABE KEVSEYNI EV EDNA'dir, halvet-i cenab-ı hazreti Hüda'da , sahib-i mülk-ü vel-melektit'ta cenab-ı Erham-er rahimiyn'den asi ümmetierinin affı için niyaz ve istirhamda bulundu!u makamdır. - 359 - Cenab-ı erham-er-rahimiyn, ha bi bine hi ta ben : - Ey benim habibim .. Gece ve gündüz, benden cemalimi görmeği arzu ederdin. İşte, gör cemalimi.. buyurarak habib-i edibine altı cihetten münezzeh, keyfiyyeti bizce meçhul, Allah ve Reslılünce malum, harfsiz, savtsız cemali ba-kemalini müşahede ettirdiği makamdır ki, bu halvette ve bu la-mekan aleminde Habibine daha bir çok iltifatlarda bulunmuş, bir derde bin türlü deva, bir maraza binlerce şifa vereceğini va'deylemiş : - Seni razı edinceye kadar, sana ikram edeceğim, buyurduğunda ResUl aleyhisselam : - Ya Rabbi.. Ümmetim zayıftır, ümmetim gariptir, ümmetimi bana bağışla, nİyazında bulunmuş : - Ey habibim ... Cennetimi ve cemalimi onlara ihsan edeceğim. Gam yeme, mahzun olma, ümmetini sana bağışladım .. Sen benim sevgilimsin. İndimde, bir avuç toprak kadar kıyınetsiz olan bütün dileklerini kabul eyledim. Benim rahmet ve merhametim yanında, onların isyan ve günahları, bir kuşun gagasındaki çamur kadardır. Ümmetini sana verdim ve bağışladım. İki cihan sultanı sensin, cennetimi senin için halk ve icat eyledim. Ne istersen sana verilecektir, tebrişat-ı ilahiyyesi şeref -sa dir olmuştur. Bunuh üzerine, Rabib-i Hüda efendimiz : - İlle ümmetim .. İlle ümmetim .. diyerek ahu-zar ve naz-ü niyaz ey lemiş ve : Gufraneke RabbeM ve ileyk-el masiyr .. El-Bakara: 285 (Senden gufranını dileriz. Ve ikibet, ölümümüıden Sonra varılacak merci ancak sensin, dediler .. ) buyurmuştur. O gece, Cenab-ı vahid-i ferd-üs-samed-i ahad ile, on sekiz - 360 - bin aleme rahmet olarak gönderilen Resulü Ahmed arasında. Ümmet-i Muhammed hakkında daha bir çok telışirat-ı ilahiyye varid olmuş ve bu ümmete olacak iltifat-ı ilahiyyesini ol kayyumdan bi la vasıta öğrenmiştir: Nebbiy ibadiy enni en-el-gafur-ur-rahiym ... El-Hicr : 49 (Ya Muhammed ! .. Kulla rıma haber ver ki; ben hakkıyle gafur ve rahiymim, mağfiret isteyeni af, tövbe edene rahmet ederim .. ) İkinci makam ; MAKAM-I M ÜNACAT-I L-MABUD'dur. Cenab-ı Fahr-ül-mürseliyn efendimiz hazretlerinin, hayatları boyunca gecede ve gündüzdc ve bilhassa mübarek gecelerde ve mübarek günlerde, her dua ve ibadetinde, sırası geldikçe Cenab-ı erham-er-rahimiyn'den asi, müznip ve mücrim ümmetierinin affını niyaz eylerlikleri makama da makam-ı münacat-ıl ma 'hud denilmiştir. Üçüncü makam ; MAKAM-1-M EFKUT'tur. Cenab-ı İmamel-müttekiyn efendimiz, vuslat-ı Cenab-ı hayyi lem-yezele davet olundukta, dünya hayatından ayrılırken, ruh-u enverleri cesed-i mübarekelerinde n ayrıldıktan sonra : - Ümmeti m. . Ümmetim.. diyerek Allah u sübhanehu \'e teala'dan ümmetierinin affını rica ve niyaz eylerlikleri makama da MAKAM-1-MEFKUT denilir. Hazreti İmam-ı Ali kerremallahu vechehu radıyallahu anh efendimiz rivayet ediyorlar : Aleyhissalatü vesselam efendimizin son dakikaları idi. Bize. şöyle hitap buyurdular : - Sizlere, Allahu teala'ya itaat etmenizi, ondan korkmanızı, namaz kılınanızı ve elinizin altında bulundurduğunuz kimselerin haklarını yerine getirmenizi tavsiye ederim. - 361 - Bu vasiyyet ve nasihatlerinden sonra da: - Refik-ul-ala .. Refik-ul-ala, buyurdular ve ruh-u pürfutuhları huruc etti. Fakat, mübarek dudakları hala kımıldanıyordu. Bu kımıldanışı duymak mümkün olmadığından kulağımı Resili aleyhisselamın mübarek dudaklarına yaklaştırdım ve şu sözleri duydum: - ümmetim .. ümmetim .. ümmetim .. diyorlardı. Dördüncü makam; MAKAM-I-MAHMUD'dur ki, yukarıda da anlatıldığı gibi mahşerde kurulacak ve Resul aleyhis ­ salatü vesselam bu makamdan Hudayı lem yezele ümmetieri ­ nin af ve mağfiretini niyaz eyleyecektir. Mü'minlerin anası, Cenab-ı peygamberin pek ziyade sevdikleri Hazreti Humeyra ki, yar-ı gar-ı Nebiy Hz. Eba-Bekir radıyallahu anhın kerime-i tahireleri A'işe-i Sıddıyka radıyallahu anha diyorlar ki: - Efdal-ül-alem sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri, benim hanemde idi. Beraberce yattık ve uyuduk. Uya.ndığımda, Efendimiz yanımda yoktu. Bir de baktım ki, odanın kö� şesinde namaz kılıyorlar. Fakat, kıyamını ve rükfıunu uzatıyar ve Rabbine şöyle münacat ediyorlardı : (ilahi ümmetim .. il3Jıi ümınetim .. ) Sonra, başını rükfıdan kaldırıyor ve tekrar : (ilahi üınınetiın .. ilahi ümınetim .. ) niyazında bulunuyorlardı. Hatta, namazın bütün rükünlerinde lisanından bu sözü bırakmıyar : (ilahi ümmetim.. ilihl üınmetim .. ) ni yazını tekrarlıyorlardı. Selam vererek namazdan çıktıklarında : - Anam babam sana feda olsun ya Resulallah, dedim .. Rabbinden dilediğin ve tJMMETtM, t)MMETtM diye niyaz ettiğin hangi ümmettir ? Onlar için bi-huzur oldun, istirahatını terkettin .. Kimdir bu kutlu ümmet?. Saadetle şöyle buyurdular : - Ya A'işe .. Benim ümmetim olan bu ümmetti r. Uykumu ve rahatımı terkederek, onların bana bağışlanmalarını istediğime taaccüp mü ediyorsun. Yalnız bu gece değil, hayatta oldu· ğum müddetçe ben ÜM M ETiM, ÜMMETiM diyeceğim. Hatta . yalnız hal-i hayat ve sıhhatimde değil. irtihalimde. kabrimde. sur üflendiğinde, kabrimden kalktığımda ve mahşer yerin- - 362 - de de yine ÜMMETi M, ÜMMETIM diyeceğim .. Mizanda ve sıratta (YA RAB .. SELLlM 0MMETIY, SELLl M OMMETIY .. ) niyazında bulunacağırn. Benim kalbirn. ancak ümmetinıle beraber olursam safaya erer .. H i K A Y E Hz. Ömer İbn-il-Hattab radıyallahu anh diyorlar ki : Eba-Bekir-is-Sıddıyk radıyallahu anhın hilafeti zamanı idi. Bir gün, Hz. Eba-Bekir'in hanesi önünden geçiyordurn. Eba-Bekir'in ağladığını duydum. Dışarıdan duyulacak derecede hıçkıra hıçkıra ağlıyorlardı. Bu hal, merakımı rnucip oldu. Kapıyı çaldım ve bana kapıyı açan ailesine, Hz . Sıddıyk-ı Ekber ile görüşmek istediğimi söyledim. Kabul buyurdular, huzurlarına girer girmez bu şekilde ağlamalarının sebebini sordum. Bana : - Ya Ömer .. Ashabı buraya davet eyle buyurdular. Emirlerini yerine getirdim ve ashabı onun hanesine topladım. Ashab, Hz. Eba-Bekir'in hanesinde toplandı. Hz. Sırldıyk-ı­ -ekber bizlere şu hitabede bulundular : - Ey Allah'ın ResUlünün ashabı.. Ey ehl-i vefa, ensar. Bilirsiniz ki ben, ResUl aleyhisselamın dünya hayatında arkadaşı idirn. Bu arkadaşlığırnız, vakt-i cahiliyyetirnden beri devam ediyordu. Sonra. Allah Resfılü islamı tebliğ etti. Kadınlardan Hz. Hatice validerniz, cocuklardan İmam-ı Ali. kölelerden Zeyd ve yetişkin kimselerden en evvel ben islamı kabul ettik. ResUl aleyhisselam ile. emr-i ilahi rnuktezasınca Mekke-i-mükerremeden, Medine-i Münevvere 'ye hicret eyledjrn.. Onunla mağarada arkadaşlık etmek ve ona yoldaş olmak şeref ve bahtiyarlığına mazhar oldum. Aleyhissalatü vesselam efendimize yapılacak fenalıktan ve onun vücud-u şerifine gelecek zarardan ötürü korku ve endişeye kapıldığım için, Allahu teala bana habibi vasrtasiyle : (Korkma, mahzun olma .. Ben, sizinle beraberim.) buyurdu. Bizi teselli etti. ·Hüznürn ve korkum, bu tebşirat-ı ilahi ile zail oldu : - 363 - İllci tensuruha fekad nasarahullahu iz ahrecehülleziyne keferıl sciniyesneyni iz hümd fiyl-gar-i iz yekulu lirsahibihi ıa tahzen inmıllahe mô/ana feenzelallahu sekiynetehu aleyhi ve eyyedehu bi-cünudin lem terevha ve ce. ale kelime 't-elleziune kefer-üs-süfla ve kelime 'tullahi hiyel-ıılyci vallahu aziyz ün hakiym ... Et-Tövbe: 40 (Eğer, siz Resulüıne yardım etmezseniz, Allahu teala ona evvelce yardım ettiği gibi yine de yardım eder. Hatırlayın ki, ka.firler onu Mekke'den çıkardıkları zaman yanmda Ebu-Bekir'den gayrı kimse yoktu. Sevr daı?;ında bir mağarada idiler. Peygamber, arkadaşı Hz. Ebu-Bekir'e : MARZUN OL..'I\IA, ALLAiflJ TEALA 'NIN NUSRETt BiZtMLEDiR, demişti. Allahu teala, ona sekinetini indirdi. Onu da, görmediğiniz ordularla, meleklerle takviye etti. Kafirlerin şirke davet eden kelimelerini alçalttı. Allahu teala'nın kelimesi olan tevhid ve islama davet kelime-i şerifini yüceltti. Allahu aziın-üş-şRn emrinde aziz ve tedbirinde Iı&kiındir •. ) - 364 - Kızım A'işeyi. Allahu teala'nın emriyle ResUl aleyhisselam zevceliğe kabul buyurdu. Münafıkların kızım aleyhindeki bühtanlarını ve Resülün namusu ile oynamalarını reddiyle, kızıının Sıddıyka olduğu hakkında ayet nazil oldu. Resul aleyhisselamın. tekrar kızıının yanına gelmesi ve ona zevcelikte iltifat buyurması, kızıının ihanetten beri olduğunun işaretidir. Eğer, münafıkların. kızıma isnat ettikleri suç sabit olsaydı ve ResUl aleyhisselam bu suçuna rağmen kendisini kabul buyursaydı. Efendimizin ne çirkin bir mevki ve sıfata düşeceği malum idi. Hasılı. ben Resı1lün sağlığında onun veziri olmak şerefine eriştim. Ha- �·atında, on sekiz vakit onun mihrabında imamette bulundum. Alem-i cemale gittiğinde de halifesi olmayı Allahu teala bana nasip ve müyesser eyledi. ResUl aleyhisselam ile çocukluğumuz ve gençliğimiz bir arada geçti. Onu, yarım saat görmesem tahammül edemezdim. Hasreti içime çökerdi. Resul aleyhisselam. <'ı.lem-i cemale gideli iki ay kadar bir zaman oldu. hasret ve iştiyakı beni yaktı. kül etti. Dün gece, kadıyül-hacata niyaz eyledim ve Resulü rüyamda bana müşahede ettirınesini diledim. Onu. ma'nada olsun görebilmek ümit ve hayali ile tazarru ve niyaz ederken ağlayarak içim geçmiş, ki ne göreyim? Alem-i ma'nada beni mahşere götürdüler. Kıyamet kopmuş ve halk mahşerde toplanmıştı. Mahşer meydanı, tahammül olunamayacak kadar dehşetli idi. Güneş, bir fersah kadar insanların başlarına yaklaşmış, doğu ile batıyı ihata etmişti. Halkın etrafını cehennem çevirmişti. İnsanlar karıncalar gibi birbirlerinin üstünde idiler. Herkes günahlarını sırtına yüklenmiş. akıllar zail olmuş, bütün mahşer halkı ne yapacaklarını şaşırmış, şaşkın ve perişan ortalıkta kalmıştı. Manzaranın dehşetinden ağlamağa başladığım sırada yanı başımda bir zat zuhur etti. Kendisinden : - Bu hal nedir? diye sordum. O meçhul zat bana : - Görmüyor musun, dedi. Burası mahşer meydanıdır. - Arkalarında yükleri olduğu halde, saf saf duran, ne ya- - 365 - pacaklarını bilemeyen, akılları hayrette kalanlar kimlerdir? di· ye sordum. Bana : - Onlar, Ümmet-i Muhammed'den asi ve günahkar olanlardır, hesaplarının görülmesini bekliyorlar, dedi. - Malışer meydanı yalnız burası mı? Başka makam yokmu- diye sordum. Bana : - Vardır, dedi. Gel seni Enbiya'nın bekleştiği yere götüreyim. Birlikte, başka bir yere gittik. Orası, arz ile sema arası kadar geniş bir yerdi, dümdüzdü. Zemini o kadar beyazdı ki . gözlerim kamaştı. Her tarafta, kumlar kadar çok kürsüler konulmuştu. Daha gerilerde de yine nurdan sayılamayacak kadar çok kürsüler bulunuyordu. Bütün kürsülerin tam ortasında, mevcut diğer kürsülerden çok daha yüksek bir kürsü daha görünüyordu. Bu kürsüden etrafa güneş gibi ziya saçılıyordu. İnsan, o kürsüye bir dakika baksa gözleri kamaşıyor ve güzelliğine hayran kalıyordu. İlk kürsülerde oturanların Enbiya'ullah ve diğerlerinde oturanların da Evliya'ullah olduklarını, beni oraya götüren zat haber verdi. Enbiya ve evliya, dua eder gibi ellerini kaldırmış, başlarını arş-ı alaya çevirmişlerdi. Ortadaki, o yüsek ve müzeyyen kürsü üzerinde hiç kimse yoktu. Yanımda bulunan ve bana bunları gösteren zata: - Ellerini ve başlarını yukarı kaldıran enbiya ve evliya nereye bakıyorlar? Ortadaki ulu kürsünün üzerinde ise hiç kimse yok, bu kürsünün ismi nedir ve sahibi kimdir? diye sordum. Muhatabım bana : - Bu kürsü, Kuran-ı azim-ül-bürhanda okuduğumuz MAKAM-1-MAHMUD'dur. Bu kürsünün sahibi de Hazreti Malıbub-u Kibriyadır. İki cihan serveri, bu kürsü üzerine çıkacak ve asi ümmetierinin affı için şefaatte bulunarak onları şad eyleyecektir, dedi. Merakım büsbütün artmıştı. Tekrar sordum : - Mademki bu kürsü Restilüllah sallallahu aleyhi ve sellemindir, neden kendileri üzerinde değil, kürsüleri niçin boş du- - 366 - ruyor? Halbuki, diğer enbiya kendi kürsülerinde oturmuş niyaz ediyorlar. O zat. bana şunları söyledi : - Allah celle, sevgili habibine bu kürsünün üzerinden. müşriklerden gayrı Hz. Adem aleyhisselamdan, kıyamete kadar Hakkı tevhid eden ve Allah u teala 'ya şirk koşmayanların hepsine şefaat edebilmek iznini bahşetti: Cenab-ı Hallak-ı alem. ha bi bi nin şefaat edeceği kimseleri af ve mağfiret huyuracağını da va'dettiği halde, Resfıl-ü zişan bu makamda şefaate kanaat etmeyerek tekrar niyazda bulunmak üzere arş-ı a'zama gitti . Orada, asi ve günahkar ümmetinin yarlığanmasmı isteyecek V€ onların affı ilahiyye mazhar olabilmeleri için merhamet-i sübhaniyyeye dehalet eyleyecektir. Kürsüsü bu sebeple boş bulunmaktadır. Bu makamın sahibi rahmeten lil-alemiyn olan Habib-i Hüda'dır. Biraz ferahlamıştım. kendisinden enbiya ve evliyanın dualerı hakkında bilgi vermesini rica ettim. - Neden elleri duada ve gözleri arş-ı a'zamda? dedim. Acaba, bir şey için dua mı ediyorlar? Bana dedi ki : - Enltıiya'ullah ve evliya' ullah hazeratı, kimseye şefaate kadir olmadıklarından, nefisleri ve ümmetieri için ellerini kaldırarak ve arş-ı a'zama bakarak Cenab-ı Fahr-il-mürseliynden nefisleri ve ümmetieri için de şefaat diliyorlar. Daha fazla sa bredemedim ve şu niyazda bulundwn: - Beni, Rahmeten-lil-alemiyne götürebilir misiniz? - Aşıkı, maşukuna erdirmekten daha güzel bir şey olmaz. Kapa gözlerini, dedi. Gözlerimi kapadım ve tekrar açtığım zaman, kendimi arş-ı a'zamın önünde buldum. Güneş gibi ziya saçan arş-ı a'zamın önüne bir kürsü konulmuştu. Bu kürsünün alt tarafı kızıl yakut ve üst tarafı yeşil zümrüt ile süslenmişti. O muhteşem kürsü üzerinde, iki cihan serveri secde etmiş : (ÜMMETI M .. ÜMMETiM .. ) diye niyaz ederek ağlıyordu. Ona kavuşmaktan mütevellit sevinç ve sürur ile içim içiine sığmı- - 367 - yor, fakat korku ve haşyetimden de ses çıkaramıyordum. O, niyaz ediyordu : - Ya Rabbi, diyordu. Ümmetimi bana bağışla, onları yarlığa .. Ümmetimi affına ve mağfiretine layık eyle .. Birden, hatıftan bir seda geldi : - Ey habibim ... Benim ümmetim asidir. mücrimdir. müzniptir demiyor ; ümmetim acizdir, zayıftır diyorsun. Halıib-i Hüda ve şefi-i ruz-i ceza, müm1catına devam ediyordu : - İlahi.. Alim ve hakim sensin .. Evet; onlar asidir, mücrimdir, müzniptir amma, müşrik değildir, muvahhiddir. Seni biı:lediler, seni her nefeslerinde tevhid ve tebcil ettiler. Sana ş irk koşmadılar. Mahbub-u Kibriya efendimizin göz yaşiarına tahammül edernedim ve : - Ya Resfılallah, dedim .. Cemalinizi görrneğe geldim. Ümmetlerin için kendinizi ne kadar üzüyor ve onların affı için ne. kadar huzursuz oluyorsunuz. Allahu teala, bana senin cema-­ line vuslat nasip etti. Mübarek cemalinizi, lfıtfedip benden yana çeviriniz, benden bu lfıtfu esirgemeyiniz, temennisinde bulundum. Mübarek başlarını secdeden kaldırarak, bana nazar-ı iltifat ile baktılar ve aynı hüzünle şöyle buyurdular: - Ya Sıddıyk .. Nasıl üzülmem, nasıl bi-huzur olmam? Cenab-ı Hak, ümmetlerimi affederek bana bağışlayıncaya kadar gönlüm rahat etmeyecektir, başım dinç olmayacaktır. Ürometim affı ilahiyye mazhar olduktan sonra hüznüm zail olacak ve kalbirn safaya erecektir. Benim vazifem, her zaman üınmetlerimi Cenab-ı Haktan dilemektir. - Anam, babam sana feda olsun ya Resıllallah, dedim .. Allahu teala, bütün ümmetierini bağışiayarak seni şad etti mı"? . Saadet! e buyurdular : - Bağışladı, el-hamdü lillah .. Bu müjdeyi alır almaz sevinç ve saadetle uyandım. Uyan- - 368 - dıktan sonra da aynı müjde üç defa tekrarlandı ve şu sözleri duydum : - Hepsini .. Cümlesini.. Cümlesini.. Ey aslıab-ı kerem : İşte, ağlamamın sebebi budur. Sevincimden, sürurumdan, aldıgım bu haber-i beşaretten dolayı ağlıyordum. Rüyamı ve aldığım bu müjde haberini sizlere de ulaştırmak için. buraya kadar teşrifinizi rica ettim, buyurdular. Aleyhissal



- Ya Hızır, dedim. Bu hediyyeyi size kim verdi? Bunların