Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026
 Bektaşilik ve Hurufilik

Kûfe Halkının İlk Muallimi: Abdullah İbn Mesud (r.a.)

Prof Dr. Mesut Erdal

Efendiler Efendisi'nin (s.a.s.)ilk tilmizlerinden ve rahle-i tedrisine oturup feyiz alan sahabîlerden İbn Mesud, pek çok Nebevî beyanın ve Kur'ân tefsirinin bize ulaştırılmasına vesile olan seçkin bir sahabîdir. İsmi Abdullah, künyesi de Abdurrahman'dır. İbn Ümmi Abd adıyla da anılırdı.

Müslümanlıkla Tanışması
Abdullah İbn Mesud (r.a.) Resûl-i Ekrem ile ilk defa karşılaşmasını şöyle anlatır: "Ukbe b. Ebi Muayt'ın koyunlarını güdüyordum. Bir gün Allah Resûlü (s.a.s.)ve Hz. Ebu Bekir (r.a.) yanımdan geçiyorlardı. Resûlullah bana süt olup olmadığını sordu. Ben de ona "Ben bir çobanım ve bu koyunlar da bana emânettir." dedim. Bunun üzerine Resûl-i Ekrem: "Pekala, yavrulamamış ve süt vermeyen bir koyunun varsa, bana getirir misin?" dedi. Ben de ona hiç yavrulamamış ve sütü olmayan bir koyunu getirdim. Efendimiz koyunun memesini tuttu ve sağmaya başladı. Hakikaten yavrulamamış ve sütü olmayan bu koyundan süt sağdı ve arkadaşı Ebu Bekir'e verdi. Ebu Bekir içti, içti; sonra kabı Allah Resûlü aldı, o da içti ve koyunu bıraktı."1 Bu hâdise üzerine Müslüman olan İbn Mesud, Resûl-i Ekrem'in yanından hiç ayrılmadı. İslâm ile şereflenenlerin altıncısı oldu. O Müslüman olduğunda Peygamberimiz (s.a.s.), tebliğini henüz açıktan yapmaya başlamamış ve İbn Erkam'ın evine de henüz taşınmamıştı.

Mekke'deki Sıkıntılı Günleri
İbn Mesud Müslüman olduğu sıralarda Hak dine giren mü'minler Allah Resûlü ile birlikte açıktan ibâdet edemiyor, içlerinden gele gele yüksek sesle Kur'ân-ı Kerîm dahi okuyamıyorlardı. Zira Müslümanlar böyle bir davranış içine girselerdi, müşrikleri tahrik eder ve onları Müslümanlara karşı saldırmaya sevk etmiş olurlardı. Bu sebeple ilk Müslümanlar, bu gibi hareketlerden kaçınırlardı. İşte bu zor demlerde İbn Mesud, bir gün büyük bir coşku ile Kâbe'de gürül gürül Kur'ân tilavet etmek istedi. Hz. Peygamber (s.a.s.) ve yanındaki ashâbı ona bunun sakıncalı bir davranış olduğunu, hususiyle Mekke'de onu himaye edecek güçlü bir aşiretinin bulunmadığını, müşriklerin ona rahatlıkla işkence edeceklerini söyledilerse de, kalbindeki imanın coşkunluğuna kendisini saldı ve: "Allah beni, onların şerrinden korur!" diyerek kalktı ve Kâbe'ye gitti.

O sırada Kureyş putperestlerinin ileri gelenleri toplantı hâlinde, Harem'de bir konuyu görüşüyorlardı. Onlar görüşmesini sürdürürken, yüksek ve güzel bir sada ile besmele çekti ve Kur'ân-ı Kerîm'den Rahman sûresini okumaya başladı. Herkes hayret etti ve bu yürekli adamın kim olduğunu öğrenmek üzere ona yöneldiler ve gördüler ki güçlü bir kabileye mensup olmayan İbn Mesud. Kureyşliler küplere bindi, bu harekete en şiddetli cezayı vermek istediler. Onu kızgın kumlara yatırdılar, İslâm'ı terk etmesini istediler. Ama İbn Mesud, bu işkencelere aldırış etmedi. En sonunda müşrikler de işkencelerinin bir fayda vermeyeceğini anlayınca onu serbest bıraktılar. Abdullah İbn Mesud (r.a.) Kureyşlilerin bu işkencelerinden sonra hastalandı. Ancak kalbindeki iman nuru zayıflamadı ve mânevî olarak sarsılmadı. İbn Mesud, ilk fırsatta aynı hareketini tekrarladı. Yine Kureyş müşriklerinin toplandıkları yerlerde Allah kelâmını en yüksek sesle okudu. Böylece o, Peygamber Efendimiz'den sonra ilk kez Kâbe'de Kur'ân okuyan ve müşriklere İslâm'ı açıktan tebliğ eden kişi oldu.2

Hicretleri ve Katıldığı Savaşlar
Abdullah ibn Mesud'daki bu iman ve cesaret müşriklerin ona şiddetle düşman kesilmesine sebep oldu. Kureyş müşriklerinin bu tutumu karşısında İbn Mesud (r.a.) en sonunda çar naçar Mekke'den Habeşistan'a hicret etti.3 Daha sonra Habeşistan'dan Medine'ye hicret etti ve Muaz b. Cebel'e misâfir oldu. Bir süre sonra da Resûl-i Ekrem, ona bir yer gösterdi ve Medine'ye yerleşmesini sağladı.

İbn Mesud, Bedir, Uhud, Hendek, Hudeybiye ve Hayber gibi büyük savaşların hepsine Allah Resûlü ile iştirak etti ve tamamında ciddi fedâkârlıklar ortaya koydu. Bedir'de, harp devam ettiği sırada, Ensâr'dan iki genç, İbn Mesud'a geldi, kendilerine Ebu Cehil'i göstermesini istedi. Bunun üzerine, sonra o iki genç küfür ordusunun başı olan cehaletin babasını temizlediler. Huneyn Savaşı esnasında Müslümanlar muvakkat bir bozgun hâli yaşadıklarında, İbn Mesud, Allah Resûlü'nün yanından hiç ayrılmadı. Çünkü Abdullah İbn Mesud, çıktığı her savaşta, Allah yolunda şehîd olmak arzu ve gayretiyle savaşan bir havari gibiydi. Gönlündeki iman kuvveti, onu dâima daha ileriye sevk ediyor; Müslümanlar ne zaman zafere ulaştıysa, o zaman sükûnete eriyordu.

İbn Mesud, Nebiler Nebisi'nin vefatının hemen akabinde kısa bir süre kendi köşesine çekildiyse de, Hz. Ömer yeni fetihlere başladığı zaman tekrar şevklendi ve cihad için Suriye cephesine koştu. Akabinde Hazreti Ömer, onu, Kûfe kadılığına tayin etti. Kadılık görevinin yanı sıra Hazine mallarının korunup gözetilmesiyle de ilgilenecekti. Ayrıca halkın dinî bakımdan eğitimi de onun uhdesine verildi. Hz. Ömer bununla ilgili olarak Kûfe halkına gönderdiği mektupta şöyle diyordu: "Size Ammâr b. Yâsir'i emir/komutan, İbn Mesud'u da muallim olarak gönderiyorum. Ayrıca hazinenize de İbn Mesud'u görevlendirdim. Her ikisi de Bedir'e katılanlardandır. Onların sözünü dinleyin ve itaat edin. Aslında İbn Mesud'u yanımda bulundurmak istiyordum; ama ben yine de sizi kendime tercih ettim."4
Mushaf-ı Şerif'in Çoğaltılması Hakkındaki Tutumu
İbn Mesud'un vefatından önce, kendisine Kur'ân'ın istinsahı (çoğaltılması) esnasında görev verilmediğinden dolayı dargın olduğu yolundaki iddialara Allâme Zâhidü'l-Kevserî şöyle cevap verir: "Evet, İbn Mesud kendisine görev verilmeyince az gönül koymuşsa da, cemaatin bu önemli meselede aldığı karara da olumlu yaklaşmıştır. Şöyle demişti: "Bu Kur'ân sizin Nebinize yedi kapıdan ve yedi harf üzere nazil olmuştur." Kur'ân'ı çoğaltma görevi, Hz. Osman devrinde, başında Zeyd ibn Sabit'in bulunduğu bir heyete verildi. Zaten Hz. Ebu Bekr de Kur'ân'ı cemetme işini Zeyd'e tevdi etmişti. Binaenaleyh İbn Mesud, istinsah işinin kendisine değil de Zeyd ibn Sabit'e verilmesine kızgınlığı söz konusu olamaz. Diğer taraftan hiçbir sahabî İbn Mesud'un kıdemini ve Kur'ân ilimlerine olan vukûfiyetini inkâr etmemiştir! Bu sebeple Sahabe İbn Mesud'u kızdıracak bir gerekçe görmediler. Diğer taraftan İbn Mesud, o sırada Kûfe'de muazzam bir eğitim faaliyeti yürütüyor, Kûfe halkına İslâm'ı ve Kur'ân'ı öğretiyordu. Onun Kûfe'de Kur'ân kıraatini öğrettiği insan adedinin dört bine bâliğ olduğu ifade edilmektedir.5

Birlik ve Beraberliğe Verdiği Önem
Abdullah İbn Mesud(radıyallahu anh) şöyle demiştir: "Ey insanlar! Başınızdaki idarecinize itaat ediniz, cemaatten ayrılmayınız; zîrâ cemaat Allah'ın ipidir. Allah, o ipe tutunmanızı emretmiştir. Şunu iyi bilin ki, cemaat içinde hoşunuza gitmeyen şeyler, tefrika hâlinde iken beğendiklerinizden daha iyidir.6

Vazifedeki Ttizliği
Abdullah İbn Mesud, gönül hayatı bakımından zühd ve takva ehli idi. Dünyanın hiçbir zevki onu kendisine celbedemedi. Bundan dolayıdır ki o, uhdesine emanet edilen bütün görevleri ciddiyetle ve sadakatle yerine getirdi, beytülmâle ait olan her şeyi hassasiyetle korudu. Bu hususta o kadar titizdi ki, bir gün Irak fatihi Sa'd b. Ebî Vakkas ile arasında bir ihtilâf çıktı. Konu ise şuydu: İbn Ebî Vakkas, beytülmâlden bir miktar borç para almış, ödeme zamanı geldiğinde ise borcunu hemen ödeyememişti. Bundan dolayı İbn Mesud, ona ağır sözler söylemiş ve hattâ bu meseleden dolayı onun kalbini kırmıştı.7

Burada üzerinde düşünmeye değer olan nokta, İbn Mesud'un, hazineden aldığı borcu zamanında verememesi üzerine Irak fatihi koskoca Sa'd ibn Ebî Vakkas'la tartışması, devletin malını korurken, şahıslara özel tutum içine girmemesidir. Madalyonun diğer yüzü ise büyük kumandan Sa'd ibn Ebî Vakkas'ın hazineden borç alacak kadar fakir düşmesiydi. İbn Mesud'un hassasiyeti biraz da Kûfe'nin stratejik konumundan ileri geliyor olmalıydı. Zira Kûfe, Horasan tarafındaki mücahitleri maddi manevî himmetleriyle destekleyen bir merkezdi. Nitekim Hz. Ömer dönemindeki fetihleri en çok destekleyen yer Kûfe olmuştur.

Allah Resûlü'ne Yakınlığı
İbn Mesud, Resûlullah'ın ehlinden denilecek kadar yakınlarındandı. O, Resûlullah'a hizmetle iftihar ederdi. Resûlullah'ın misvakını taşır, istediği vakitte ona takdim ederdi. Bazen asâsını taşırdı. Buna benzer birçok özel hizmetlerini yapardı. Ayrıca o, Resûlullah'ın sır verdiği sahabîlerdendi. Resûlullah'a o kadar yakındı ki, toplantılarına izinsiz girebilir, onunla konuşur, emirlerini dinler, yerine getirirdi.

İbn Mesud, sünnet-i seniyye'ye uygun bir ahlâk sahibiydi. O, ahlâk ve yaşayış tarzını bizzat Resûlullah'dan öğrenmişti. Çünkü o, Resûlullah'ın en yakınlarından biriydi. Her zaman Resûlullah'ın yanına girer, hizmetlerini görür, ayakkabılarını çevirir, önünde yürür, yıkanacağı zaman perde tutar, önünde siper olurdu. Resûlullah ona, kayıtsız şartsız bir müsaade vermişti. İbn Mesud'a: "Her zaman yanıma girebilirsin, ancak benim mâni olacağım zamanlar hâriç" derdi.8
Kur'ân'a Vukûfu ve Kur'ân Tilâvetinin Güzelliği
İbn Mesud Müslüman olduktan sonra hep Kur'ân-ı Kerîm ezberlemiştir. Kendi ifâdesiyle hıfzettiği yetmiş sûreyi Peygamberimiz'in (s.a.s.) huzurunda okumuştur. Sahabîler arasında hiç kimse bu konuda kendisiyle rekabete girişememiş, daha sonra Kur'ân'ın tamamını ezberlemiştir.

Evet, İbn Mesud, Kur'ân vahyini ve âyetlerini, bizzat vahye mazhar olan Allah Resûlü'nden öğrenmiştir. Bu sebeple o, Kur'ân'ı en iyi bilen ve en mükemmel hıfzedenler arasında yer aldı. Müslümanlar da onun bu bilgisini ve kabiliyetini takdirle karşılar ve onun Kur'ân'a olan vukûfiyetini teslim ederlerdi.

Abdullah b. Amr b. As'ın meclisine ve sohbetine devam eden Mesruk der ki: Abdullah b. Amr'ı ziyaret eder, konuşurduk. Bir gün Abdullah İbn Mesud'dan bahis açıldı. Abdullah dedi ki: ‘Öyle bir adamdan bahsediyorsunuz ki, ben onu çok seviyorum, seveceğim de. Çünkü Resûlullah onun hakkında şöyle buyurmuştu: "Kur'ân'ı dört kişiden öğreniniz: İbn Mesud ve Ebu Huzeyfe'nin azatlısı Sâlim, Muaz b. Cebel ve Übey b. Ka'b." Resûlullah bu sözünde en başta İbn Mesud'u zikretmişti." (Buhârî, Fezâilü ashâbi'n- Nebi 27)
İbn Mesud, Kur'ân-ı Kerîm'i bizzat Resûlullah'tan öğrenen sahabîlerdendi. Onun için tilâvetinde farklı bir güzellik vardı. Resûlullah onun okuyuşundan bahseder ve onu methederdi. Bir gün mescitte İbn Mesud, güzel sesiyle Nisâ sûresini okuyordu. Resûl-i Ekrem (s.a.s.) Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer ile birlikte mescide gelmiş ve onu huşû ile dinledikten sonra şöyle demişti "İbn Mesud! Ne dilersen dile, nâil olursun!" Hemen Ebu Bekir koşmuş ve müjdeli haberi İbn Mesud'a ulaştırmış, ardından Hz. Ömer gelmiş ve Resûlullah'tan İbn Mesud'a müjde vermek istemişti. İbn Mesud da ona: "Ya Ömer, Ebu Bekir (müjdeyi ulaştırma konusunda) seni geçti" demişti. Hz. Ömer de: "Allah Ebu Bekir'den razı olsun, onun daha önce sana geldiğinden haberim yoktu." cevabını verdi.9

İbn Mesud diyor ki: "Bir gün Resûlullah'ın huzurunda Nisâ sûresinden bir bölüm okuyordum. "Ey Resûlüm! Her ümmetten haklarında tanıklık edecek bir şahit (peygamber) celbettiğimizde ve seni de bütün onlara (ümmetine) şahit olarak getirdiğimizde, bakalım onların hâli nice olacak?" (Nisâ sûresi, 4/41) âyetine geldiğim zaman, "yeter" dedi, baktım ki gözlerinden yaşlar akıyordu." (Buharî, Fezâilü'l- Kur'ân 35)
İbn Mesud'a Göre Kur'ân Ehli Kimdir?

İbn Mesud Kur'ân ehlini de şöyle tarif eder: "Kur'ân ehli olan birinin, gece insanlar uyurken uyanık olması; gündüz halk yiyip içerken oruç tutması; onlar gülüp eğlenirlerken vakarlı olması; başkaları kibirlenirken tevazu sahibi olması gerekir. Kur'ân ehli, hüzünlü ve gözü yaşlı olmalıdır. İlim, hikmet ve hilm sahibi olmalı ve az konuşmalıdır. Kaba saba, gafil, bağırıp çağıran ve çabucak sinirlenen biri olmamalıdır."10

İlim Aşkı ve İlmi Nakletmedeki Hassasiyeti
İbn Mesud, İslâm'a girdiği günlerden itibaren ilme merakıyla kendini gösterdi. Resûlullah (s.a.s.)ondaki bu ilim aşkını ve şevkini sezmiş ve onu ilk gördüğünde: "Sen, muallim olacak istidada sahip bir delikanlısın."11 buyurmuştu. Gerçekten de İbn Mesud İslâm'a girdiğinden itibaren ömrünün her gününü ilim tahsil etmeye çalışmıştı. Her gününü Hz. Peygamber'in (s.a.s.) ilminden faydalanmak için ganimet bilmişti.
İbn Mesud, Resûlullah'a yakınlığı dolayısıyla son derece geniş ve derin bir ilme sahipti. Bununla birlikte o, Allah Resûlü ile alâkalı rivâyetleri aktarmada son derece ihtiyatlı davranırdı. Amr b. Meymun şöyle der: "Abdullah ile tam bir yıl kaldım. Bu müddet içinde onun ‘Resûlullah buyurdu' dediğini duymadım. Bir hadîs rivayet etmeye başladığında da bütün vücudu ürperir ve alnı boncuk boncuk terlerdi."12 Onun talebelerine olan en önemli nasihati ve vasiyeti; Resûlullah'ın hadîslerini rivâyet ederken son derece dikkatli olmaktı. O, talebelerine şöyle derdi: "Resûlullah'dan bir söz nakletmek istediğinizde, o sözü nübüvvet ve risâletin şânına uygun olarak aktarmaya ve ümmetin hidâyetine faydalı ve takvâya en münasip olmasına dikkat ve özen gösteriniz." (Ahmed ibn Hanbel, Müsned, 1/385)

Hadîs İlmine Hizmeti
Son derece ihtiyatlı davranmasına ve talebelerine de hadîs rivâyeti konusunda uyarılarda bulunmasına rağmen, Allah Resûlü ile uzun süre birlikteliği ve ilme merakı sebebiyle olsa gerek, İbn Mesud'dan çok sayıda hadîs rivâyet edilmiştir. O en çok hadîs rivâyet eden on Sahâbî'den biridir. Ancak İbn Mesud'un rivâyetleri çoğunlukla Allah Resûlü'nden öğrendiği farzları beyan eden hususlara dâirdir veya bunların anlaşılmasına yardımcı olan bilgilerdir. Sahih hadîs kitapları ve Müsned'lerde ondan rivâyet edilen hadîslerin toplamı 848 kadardır. Bunların 64'ünü Buhârî ve Müslim ortak rivâyet ederler. Yalnızca Buharî 21, Müslim de 35 hadîs nakletmiştir. Böylece Buhârî, İbn Mesud'dan toplam 85, Müslim de 99 hadîse kitabında vermişlerdir. İslâm fukahâsı, ahkâma dâir konularda, ondan gelen rivayetleri referans almışlardır.

İbn Mesud'un Fıkhı
İbn Mesud, aynı zamanda fıkıh ilminin temelini atan fakîh sahabîlerdendir. Onun şu ifadeleri Kur'ân'dan çıkarılan hükümlerdeki mertebesini yeterince izah eder: "Yemin ederim ki, Allah'ın kitabında nerede nâzil olduğunu bilmediğim bir sûre ve kim hakkında indiğini bilmediğim bir ayet yoktur. Bununla beraber, Allah'ın kitabını benden daha iyi bilen ve kendisine ulaşabileceğim mesafede birinin olduğunu bilsem, kalkıp ayağına kadar giderim." (Buharî, Fedâilü'l-Kur'ân  

Abdullah İbn Mesud, kıyas ile muasırlarının birçok problemlerini çözmüş, bu kaidenin yerleşmesinde son derece büyük hizmetlerde bulunmuş ve böylece Usul-i Fıkıh ilminin ortaya çıkmasına, istinbat melekesinin kuvvetlenmesine büyük katkılarda bulunmuştur. İbn Mesud, bu suretle "kıyas"ın en önemli esaslarını tespit etmiştir. İbn Mesud'un bu önemli fıkhî görüş ve içtihadları Mısırlı âlim Muhammed Ravvâs Kal'acî tarafından "Mevsû'atu Fıkh-i Abdullah İbn Mesud" adıyla toplanmış ve ilim hayatına kazandırılmıştır. Kaynaklarda belirtildiğine göre, İbn Mesud dışında, görüş ve fetvaları talebeleri tarafından yazıya geçirilmiş başka bir sahabî olmadığı söylenebilir.

İbn Mesud, "Birinize bir soru sorulur da, sizden hüküm vermeniz istenirse, Allah'ın kitabına göre hüküm veriniz. Eğer sorunun cevabı Kur'ân'da bulunmuyorsa, Allah Resûlü'nün sünnetine göre hüküm verin. Hem Kur'ân'da hem de sünnette bulunmayan bir mesele ise, o vakit salih zâtların görüşlerine başvurun. Sualin cevabı bu kaynakların hiçbirinde bulunmuyorsa, o zaman da kendi içtihadınıza göre hüküm verin; bundan çekinmeyin." derdi.13

Onun, âyet ve hadîs bulunmayan bir konuda kendi ictihadını ve fikrini ifade ettikten sonra "Şâyet doğru ise Allah'tandır; yanlış ise benden ve Şeytan'dandır." sözü meşhurdur. Aslında bu mülâhazasıyla o, "Sana gelen iyilik ve güzellikler Allah'tan, fenalık ve kötülükler de nefsindendir" (Nisâ sûresi, 4/79) mealindeki âyete dayanmış olmalıdır.

Sünnet-i Seniyyeye Bağlılığı
Hz. Huzeyfe'ye (r.a.) Allah Resûlü'ne hayat tarzı olarak en çok benzeyenin kim olduğu sorulduğu zaman, "Ona ahlâk olarak İbn Ümmü Abd'den (İbn Mesud) daha çok benzeyen birini tanımadım." (Buharî, Fezâilü ashâbi'n- Nebi, 27) diyecektir.

İbn Mesud, perşembe günleri cemaate hitap eder ve şöyle derdi: "Hayatta önemli olan iki husus vardır: Biri hidayet, diğeri ise söz. En doğru söz, Allah kelâmı olan Kur'ân'dır. En güzel hidayet ve yol ise, Allah Resûlü'nün gittiği yoldur. En fena şey, sonradan uydurulup dine sokulan şeydir. Her bidat dinden sapmadır. Dünyaya çok dalarsanız kalbiniz katılaşır. Bir de, sizi ebediyen bu dünyada kalma hissi (tûl-i emel) aldatmasın...."14
Bir başka zaman da, İbn Mesud şöyle demiştir: "Sizler birilerini örnek alacaksanız, Allah Resûlü'nün ashâbını örnek alınız. Zira, onlar bu ümmet içinde en ihlâslı olanlardır ve en derin ilim de, onların nezdindedir. Onlar, tekellüften uzak ve son derece fıtrî insanlardır. En doğru yolda olan, en güzel hâle sahip olanlar da yine onlardır. Ve onlar, dinini ikame etmek ve Peygamberine arkadaşlık etmek için Allah'ın seçtiği özel şahsiyetlerdir. Bu gibi üstün yanlarıyla sahabeyi iyi tanıyın ve peşlerinden gidin. Zira, onlar dosdoğru yoldadırlar."15

İbn Mesud'un Talebeleri 
İbn Mesud'a, Alkame b. Kays, Esved b. Yezid, Abîde es-Selmâni, Mesruk b. Ecda', Amr b. Şurahbil ve Haris b. Kays doğrudan talebelik yapan şahsiyetlerdir. Ebu Hanife'ye gelen hocalar silsilesinde ilk halkayı Alkame b. Kays teşkil eder. Arkasından da talebeleri İbrahim en-Nahàî ve Şa'bî gelir. Bunların da en meşhur talebesi olan Hammad b. Ebî Süleyman, Ebu Hanife'ye bilfiil hocalık yapmıştır. Bu mektepte, Ebu Hanife'den başka, Süfyan-ı Sevri, İbn Ebî Leylâ ve İbn Şübrüme gibi varisleri de zikretmek gerekir.16

Talebelerinden Mesruk'un Gözüyle İbn Mesud
Talebelerinden Mesruk der ki: "Allah Resûlü'nün Ashâb'ı ile oturup kalktım, onlarla sohbet ettim. Onların, gerçekten birer umman gibi derin olduklarını müşahede ettim. Onlardan bazısı vardı ki, bir kişinin bütün ilmî açlığını giderecek kadar geniş ilme sahipti. Bazısı, iki kişiyi; bazısı on kişiyi; bazısı yüz kişiyi; hattâ bazıları da bütün yeryüzü insanlarını ilimde ihya edecek ölçüde ilme sahipti. İşte; Abdullah b. Mesud da bunlardan biriydi."17

Talebelerine Vasiyeti
Abdullah İbn Mesud'un kendi öğrencilerine şöyle dediği anlatılır: "İlim pınarları olun; hidayetin kandilleri hâline gelin; belirli evleriniz olsun; kandiller gibi ışık saçın çevrenize. Elbiseleriniz eski olabilir; bu hiç önemli değil. Önemli olan, kalblerinizin her gün terütaze, yepyeni olmasıdır. Yeryüzündekiler sizi tanımasalar da sema ehli tarafından çok iyi bilinirsiniz ve değeriniz mutlaka takdir edilir."18

Âhirete İrtihâli 
Kûfe'deki görevi sona erdirildikten sonra Medine'ye dönen İbn Mesud, Medine'de bir süre kaldıktan sonra hastalandı ve altmış yaşını geçmiş olarak vefat etti. Cenaze namazı Hz. Osman veya Hz. Ammar (r.anhüma) tarafından kıldırıldı ve naaşı Bakî kabristanına defnedildi.19 Allah şefaatlerine nâil eylesin. Âmîn.

Dicle Üniv. İlahiyat Fak. Öğrt. Üyesi
merdal@yeniumit.com.tr


Kaynaklar
1. Ahmed ibn Hanbel, Müsned, 1-8, Müessesetü Kurtuba, Mısır, tsz.
2. Ebû Nuaym, Hilyetü'l-evliyâ ve Tabakâtü'l-esfiyâ, Beyrut, 1405 h.
3. Heysemî, Mecmau'z-Zevâid, 1-10, Beyrut, 1407.
4. İbn Haldun, Mukaddime, 1-3, Mısır, 1401.
5. İbn Kayyim, İ'lâmi'l-muvakkiîn, Kahire, 1374.
6. İbn Kesîr, el-Bidaye ve'n-Nihâye, Dâru'l-meârif, Beyrut, tsz.
7. İbn Sa'd, et-Tabakatü'l-kübrâ, 1-8, Dâru Sadr, Beyrut, tsz.
8. İbnu'l-Cevzî, Sıfatu's-Safve, Dâru'l-marife, Beyrut, 1979.
9. İbnü'l-Esîr, Üsdü'l-Gâbe fî ma'rifeti's-sahâbe, Beyrut, 1970.
10. İsmail Cerrahoğlu, DİA, Abdullah İbn Mesud md., İstanbul, 1988.
11. Muhammed Zâhid el-Kevserî, Makâlâtü'l-Kevserî, Dâru'l-Ahnâf, Beyrut, 1993.
12. Safedî, Selahaddin Halil, el-Vâfî bi'l-Vefeyât, Kahire, 1962.
13. Taberî, Tarihu'l-ümemi ve'l-mülûk, (Târihu't-Taberî), Beyrut, 1407.

Dipnotlar
1. İbn Sa'd, Tabakat, 3/150-151; el-Bidaye ve'n-Nihaye, 7/162
2. İbnü'l-Esîr, Üsdü'l-Gâbe, 3/256-257; Tarihu't-Taberî, 1/549; Siretü İbn İshak, 1/166
3. İbn Kesir, el-Bidaye ve'n-Nihaye, 3/69.
4. Safedî, el-Vâfî bi'l- Vefeyât, s. 2502.
5. Muhammed Zâhid el-Kevserî, Makâlât, s. 41-45.
6. Heysemî, Mecmau'z-Zevâid, 7/634
7. İbn Haldun, Mukaddime, 2/571
8. İbn Sa'd, Tabakat, 3/153-154.
9. Ahmed ibn Hanbel, Müsned, 1/454; el-Bidaye ve'n-Nihaye, 9/129
10. Ebû Nuaym, Hilye, 1/130
11. İbn Sa'd, Tabakât, 3/156
12.el-Vâfî bi'l-Vefeyât: I, 2501
13. İbn Kayyim, İ'lâmi'l-muvakkiîn, 1/63
14. İbnu'l-Cevzî, Sıfatu's-Safve, 1/409
15. Ebû Nuaym, Hilye, 1/305
16. Cerrahoğlu, DİA, 1/117
17. İbn Sa'd, et-Tabakâtu'l-Kübrâ, 4/159
18. Ebû Nuaym, Hilye, 1/77
19. İbn Kesîr, el-Bidaye, 7/163


 
 
 
 




Silsile-i Aliyye"den Muhammed Ma'sûm Fârûkî

Büyük İslâm âlimi Muhammed Ma'sûm Fârûkî, insanları Hakk'a davet eden, doğru yolu göstererek saâdete kavuşturan ve kendilerine "Silsile-i Aliyye" denilen büyük âlim ve velîlerin yirmi dördüncüsüdür.

Hicrî ikinci bin yılın müceddidi İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin üçüncü oğlu, evliyânın meşhûrlarından, büyük İslâm âlimi Muhammed Ma'sûm Fârûkî, insanları Hakk'a davet eden, doğru yolu göstererek saâdete kavuşturan ve kendilerine "Silsile-i Aliyye" denilen büyük âlim ve velîlerin yirmi dördüncüsüdür.
Lakabı "Mecdüddîn" olup "el-Urvetü'l-vüskâ" sıfatıyla meşhûrdur. "El-Urvetü'l-vüskâ"; "sağlam ip, kendisine uyulan büyük âlim" demektir.
1599 (H.1007) senesinde Hindistân'ın Serhend şehrine iki mil uzakta bulunan "Mülk-i Haydar" mevkıinde doğdu. 1668 (H.1079) senesinde Serhend'de vefât etti.
Muhammed Ma'sûm hazretleri, bu ümmette gelmiş-geçmiş olan en yüksek evliyâdandır. O doğduğu zaman babası; "Muhammed Ma'sûm'un dünyâya gelişi, bizim için çok bereketli ve pek mübârek oldu. Onun doğmasından birkaç ay sonra yüksek hocamın (Muhammed Bâkî-billah'ın) huzûruna kavuştum. Ona talebe oldum. Gördüklerimi orada gördüm" buyurmuştur.
Muhammed Ma'sûm Fârûkî (kuddise sirruh) küçük yaşta ilim tahsiline başladı. On bir yaşında iken; zikir ve murâkabe yolunu babasından aldı.
Tasavvufta yetişmesi ve makâmları aşması pek süratli oldu. Hâllere, yüksek makâmlara, eşsiz vâridâta ve kemâllere kavuşunca, mübârek babası kendisine mutlak icâzet verdi. Babasını, zâhir ve bâtın ilimlerinde adım adım tâkip etti...
Babası İmâm-ı Rabbânî hazretleri onun için: "Bu oğlum, sâbıkûndandır (bu ümmetin önde gelenlerinden, büyüklerindendir)" buyurdu. Daha küçük iken, babası kendisinde tâm bir olgunluk ve irşâd eserleri gördü. İsti'dâdının yüksekliğini anlayınca, teveccüh ve nazarı ile ona yönelip isti'dâdı altındaki gizli kemâlâtın açığa çıkmasını bekledi.
İmâm-ı Rabbânî (rahmetullahi aleyh) buyurdu ki: "Hâl, ilimden sonra olduğundan, ilim okumaktan başka çâre yoktur." Bu sebeple oğluna aklî ve naklî ilimleri okutmaya başladı. En zor ve en derin kitapları satır satır okumasını emretti. Böylece Muhammed Ma'sûm hazretleri, ilim tahsîlinde bulundu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri ona; "Tahsîlini çabuk bitir ki, seninle büyük işlerimiz vardır" buyurdu.
Daha on dört yaşında iken babasına; "Ben, kendimde bütün âlemi güneş gibi aydınlatan bir nûr görüyorum. Eğer o sönerse, dünyâ karanlık ve zulmetli olur" diye arz edince, babası; "Sen zamânının kutbu olursun" buyurarak müjde vermiştir. Nitekim daha sonra bunu kendisi; "Allahü teâlâya hamd ü senâlar olsun. Vadedilen ele geçti. Babamın müjdelediklerine kavuştum" diye haber vermiştir. [İnşâallah yarın konumuza devâm edelim.]

30.01.2015


Dokuz yüz bin talebesi olan zat

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
İslâm târihinde rüşd ve hidâyeti Muhammed Ma'sûm hazretlerininki kadar yaygın bir âlim ve mürşid görülmemiştir. Dokuz yüz bin kişi ona talebe olmuştur...

Dünkü makâlemizde kendisinden bir nebze bahsettiğimiz Muhammed Ma'sûm Fârûkî (rahimehullah), ilminin çoğunu babasının huzûrunda öğrendi. Hadîs ilminde babasından icâzet (diploma) aldı... On altı yaşında, bütün ilimlerin tahsîlini bitirdi. Sonra tamâmen tasavvufa yönelip, babasının feyzlerine, üstün makâmlara, büyük derecelere ve yüksek kemâlâta kavuştu.

Bu tahsîli sırasında İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir mektûbunda şunları yazmıştır: "Bu günlerde oğlum Muhammed Ma'sûm, 'Şerh-i Mevâkıf'ı bitirdi. Bu arada Yunan felsefecilerinin kusûr ve hatâlarını iyi anladı. Faydası ve kârı çok oldu. Allahü teâlâya bu ihsânından dolayı hamd ve senâlar olsun."

Muhammed Ma'sûm (kuddise sirruh), babası İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin vefâtından sonra, vaaz ve irşâd makâmına geçip talebe yetiştirmeye başladı.

İslâm târihinde rüşd ve hidâyeti onunki kadar yaygın bir âlim ve mürşid görülmemiştir. Dokuz yüz bin kişi ona talebe olup huzûrunda tövbe etmiş, talebelerinden yüz kırk bini velîlik mertebelerine kavuşmuş, yedi bini de mürşid-i kâmil (tâm ve olgun bir âlim) olarak yetişip irşâd ile emrolunmuştur.

Başta kendi altı oğlu, yetiştirdiği büyük âlim ve velîlerdendir. Altı oğlu, kemâl mertebelerinin en yüksek derecelerine çıkmışlar ve yüksek babalarına mahsûs nisbetten pay almışlardır. Altısı da kutb-i zaman olmuşlardır.

En önde gelen talebelerinden biri de, torunu Şeyh Ebü'l-Kâsım'dır. Kardeşi Muhammed Saîd'in oğlu "Hazret-i Vahdet" ismiyle bilinen Abdülehad da, meşhûr talebelerinden olup çok sırlara ve yüksek derecelere mazhar olmuştur.

Hâce Muhammed Hanîf Kâbilî de (rahmetullahi aleyh), Muhammed Ma'sûm hazretlerinin oğullarından sonra gelen en meşhûr talebelerinden olup icâzet verilen halîfelerindendir. Bundan sonra, Hâce Muhammed Sıddîk Peşâverî (rahmetullahi aleyh) seçilmiş talebelerindendir. Bu on halîfesi, talebelerinin en seçkinleridir.

Bunlarla berâber yedi bin halîfesi vardı. Halîfelerinden Ahmed-i Yekdest (rahmetullahi aleyh), Hicâz'a gönderilmiş ve orada İstanbul'un Eshâb-ı kirâmdan sonra üç büyük evliyâsından biri olan Muhammed Emîn Tokâdî'yi (rahmetullahi aleyh) irşâd etmiştir.

Diğer bir halîfesi Murâd-ı Münzavî (rahmetullahi aleyh) de, İstanbul'da yıllarca feyz saçmış, sohbetleriyle İstanbul halkını aydınlatmıştır. Eyüp Nişancası'nda medfûndur.

Hindistan'daki Bâbürlü Devletine elli sene hükümdârlık yapmış olan Âlemgîr Şâh da, Muhammed Ma'sûm hazretlerinin halîfelerinden idi.

31.01.2015

Şarkın üç parlak yıldızı

Bugün, Elazığ'da yetişmiş ve bütün Doğu ve Güneydoğu Anadolu'yu aydınlatmış olan büyüklerimizden üçü hakkında, denizden damla misâli birkaç kelime yazmak istiyoruz...

Güzel ülkemizin Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde, çok büyük âlimler ve velîler gelip geçmiştir. Biz bugün sâdece Elazığ[Harput)'da yetişmiş ve bütün Doğu ve Güneydoğu Anadolu'yu aydınlatmış olan büyüklerimizden üçü hakkında, denizden damla misâli birkaç kelime yazmak istiyoruz...

SEYYİD ALÎ SEPTÎ [rahmetullahi teâlâ aleyh]
Birinci olarak zikredeceğimiz zât, Anadolu evliyâsından, hanımı ve çocuklarıyla birlikte Elazığ'ın Palu ilçesinde "Murat Suyu" kenarında bir tepe üzerindeki mescidinin yanında feyizli türbesinde medfûn bulunan Alî Septî hazretleridir. Aslen Diyârbakırlı ve seyyid olan Alî Septî, 1287 [m. 1870]'de Palu'da vefât etmiştir.

Alî Septî hazretleri, Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinin kardeşi Muhammed Sâhib'in sohbetlerinde kemâle gelmiş/yetişmiştir. Muhammed Sâhib'in hâzırladığı icâzetnâmesini, Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretleri tasdîk etmiştir. 

SEYYİD MAHMÛD-I SÂMİNÎ [rahmetullahi teâlâ aleyh]
İkinci olarak zikredeceğimiz zât, Seyyid Alî Septî hazretlerinin sohbetinde kemâle gelen Mahmûd-ı Sâminî hazretleri olup o da seyyiddir. Elazığ'ın Palu kazâsının Hun köyünde tevellüd ve 1313 [m. 1895] senesinde yine Palu'da vefât eden Seyyid Mahmûd-ı Sâminî Efendinin kabr-i şerîfi Murâd Suyu kenârındadır. Şâfiî mezhebinde ve tasavvufta mütehassıs idi; ârif-i billâh bir zât idi.

Seyyid Mahmûd-ı Sâminî hazretleri, büyük âlim ve velî seyyid Alî Septî'ye onüç sene hizmetle şereflenmiştir. Yirmiye yakın ârif yetiştirmiştir. Bunlardan Harputlu Seyyid Osmân Bedreddîn [İmâm Efendi] ve o zaman Erzurum'un kazası olan Kiğı'da Hâcı Yûsuf Efendi ile oğlu Muhammed Efendi ve Kiğı Müftîsi Muhammed Nûreddîn Efendi meşhûrdurlar.  

SEYYİD OSMÂN BEDREDDÎN-İ ERZURÛMÎ [İMÂM EFENDİ] [rahmetullahi teâlâ aleyh]
Erzurum'da doğan ve Seyyid Selmân Sükûtî Efendi'nin oğlu olan Seyyid Osmân Bedreddîn Efendi [1274-1340 (m. 1857-1922)] Harput'ta vefât etmiştir. 1293 [m. 1875]'de Kars'ta 3. Tabur İmâmı olmuştur. O yıllarda, seyyid Tâhâ-yı Hakkârî'nin oğlu ve halîfesi olan seyyid Ubeydullah ile, [Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî'nin halîfelerinden] Küfrevî şeyh Muhammed Efendi ile, [Gümüşhâneli Ahmed Ziyâeddîn'in ve Erzincânlı Terzi Baba denmekle meşhûr Vehbî Hayyât'ın talebelerinden] Hâcı Fehmî Efendiyle sohbet eylemiştir.

1297 [m. 1879]'de Palu kazâsında 28. Alayın 3. Taburunda imâm iken Seyyid Mahmûd-ı Sâminî hazretleriyle mülâkî olmuştur. Kendisinden, onsekiz günde icâzet almıştır.
1325 [m. 1906]'de emekli olunca, Harput'ta birçok zevâtı sülûk ile, bir kısmını da yalnız sohbet ile cehâletten kurtarmıştır.

09.11.2015


Harput'un üç büyük evliyâsı

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
İmâm Efendi, "Doksanüç Harbi" diye bilinen Osmânlı-Rûs Harbinde, Erzurum halkını Ayaz Paşa Câmii minâresinden, sabâh namazında okuduğu ezânla harbe dâvet etmiştir. 

Pazartesi günkü makâlemizde, Harput(Elazığ)'da yetişmiş üç büyük zâtın kısa kısa isimlerini zikretmiştik. Bugün birer nebze daha, o büyük âlim ve velîlerden bahsetmek istiyoruz.

Seyyid Ali Septî hazretleri, dâimâ insanlara Allahü teâlânın emir ve yasaklarını hâtırlatır, Ehl-i Sünnet vel-cemâat itikâdının üstünlüğünü ve buna bağlı olmanın ehemmiyetini anlatırdı. Namaz üzerinde âdetâ titrer, fırsat buldukça kazâ namazı kılmayı tavsiye eder; "Namazlarınızı terk etmeyiniz, aksi hâlde iyiliği terk edersiniz" buyururdu.

Bu büyüklerin birçok kerâmetleri görülmüştür. Makâlemizin hacmi müsâid olmadığından burada onları zikredemiyeceğiz.

SEYYİD OSMÂN BEDREDDÎN-İ ERZURUMÎ
1858(H. 1274)'de Erzurum'da doğup 1922(H. 1340)'de Harput'ta vefât eden "İmâm Efendi" [Seyyid Osmân Bedreddîn], Evliyânın meşhûrlarındandır. Küçüklüğünde, babası Seyyid Selmân Sükûtî'nin eğitimi ve terbiyesi altında kıymetli bir cevher ve edep timsâli olarak yetişmiştir. Sonra Erzurum medreselerinde; sarf, nahiv dersleri alarak Arabî öğrenmeye başlamış, kısa zamanda akrânı arasında seçkin ve sevilen bir talebe olmuştur. Mehmed Tâhir Efendiden sonra, Buhârâ'dan Erzurum'un Hasankale ilçesine bağlı Bevalkâsım köyüne gelen Seyyid Ahmed Merâmî'nin ders ve sohbetlerinde bulunmuş, Tasavvuf yolunda ilerlemiştir.
1877 senesinde meydana gelen ve "Doksanüç Harbi" diye bilinen Osmânlı-Rûs Harbinde, Erzurum halkını Ayaz Paşa Câmii minâresinden, sabâh namazında okuduğu ezânla harbe dâvet etmiştir. Azîziye Tabyalarını işgâl etmiş olan Rusların üzerine, şehâdete koşarcasına hücûm eden Erzurum halkı, bir çırpıda Azîziye Tabyalarını Ruslardan temizlemiştir. İmâm Efendi, bu harpte büyük kahramânlıklar ve kerâmetler göstermiştir. Onun kahramânlıklarını ve üstünlüklerini işiten Dördüncü Ordu Kumandânı Gâzî Ahmed Muhtâr Pâşâ, onu Yirmisekizinci Alayın Üçüncü Taburu İmâmlığına tâyin etmiştir. Bundan sonra Osmân Bedreddîn Efendi, "İmâm Efendi" diye tanınmıştır.

1882 senesinde vazîfeli olduğu tabur, Palu'ya taşınınca, oraya gitmiş ve büyük velî Seyyid Mahmûd-ı Sâminî hazretlerinin sohbetlerine kavuşmuştur. Kısa zamanda tasavvufta yetişip kemâle ermiştir. Vazîfesi sebebiyle üç-dört sene Palu'da kalmış, daha sonra, Dersim ve Çemişgezek'te, senelerce hizmet etmiş, 1909 senesinde emekliye ayrılıp Harput'a yerleşmiştir. Bundan sonra tamâmen ilimle meşgûl olmuş; derslerinde ve sohbetlerinde bulunan pekçok zâtı tasavvufta yetiştirmiştir.

Vefâtından birkaç gün evvel vasiyetini yazmıştır. Vefât ettiğinde, halk arasında çok sevildiğinden, cenâzesinde büyük bir kalabalık toplanmıştır. Harput'ta Meteris Kabristanına defnedilmiş, bilâhare kabri üzerine türbe yapılmıştır, şimdi kabr-i şerîfi ziyâret edilmektedir.

10.11.2015

Şarktan doğan üç büyük güneş...

Sizlere; Hakkârî ve Vân ulemâsından Seyyid Tâhâ-i Hakkârî (Seyyid-i Büzürg), Seyyid Fehîm-i Arvâsî (Hazret-i Şeyh) ve Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretlerinden bahsetmek istiyoruz...

Hâtırlayacağınız üzere daha önceki makalelerimizde denizden damla misâli, Seyyid Ali Septî, Seyyid Mahmûd-i Sâminî, Seyyid Osmân Bedreddin-i Erzurumî (kaddesallahü esrârehümü’l-aliyye) hazerâtından bahsetmiştik.

Bugünden itibaren yazacağımız dört makâlemizde ise, yine bahr-i ummândan bir katre misâli, birer nebze, “Şarktan doğan üç büyük güneş” başlığı altında, Hakkârî ve Vân ulemâsından Seyyid Tâhâ-i Hakkârî (Seyyid-i Büzürg), Seyyid Fehîm-i Arvâsî (Hazret-i Şeyh) ve Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretlerinden bahsetmek istiyoruz.

Ama önce bir mukaddime olmak üzere şunu ifâde edelim ki, mâzilerini, büyüklerini tanıyamayan çocuklar, gençler ve yaşları ilerlemiş insanlar, büyüklüklere tâlip olamazlar. Sâdece ülkemizdeki değil, dünyadaki bütün insanların çeşitli buhrânlara, bunalımlara, rûhî sıkıntılara maruz kaldıkları asrımızda, büyük insanların yaşayış tarzları ile hâl ve hareketlerinin öğrenilmesi, tavsiye ve nasîhatlerine uyulması, hem zevk ve ibret almaya, hem de intibâha/uyanmaya sebep olacaktır.

Asr-ı Saâdetten günümüze kadar, İslâm coğrafyasının her tarafında, Fâs'tan Hindistân'a; Balkanlar'dan Orta Asya ve Çin'e; Kırım ve Kazân'dan Afrika'ya ve Yemen'e kadar “Ulemâ ve Evliyâ” grubuna giren pek çok İslâm büyüğü gelip geçmiştir...

Bir kısım şehirler vardır ki onlar anıldıkları zaman, hemen oralarda yaşayan bazı büyük âlim ve velîler hâtıra gelir... Misâl olmak üzere zikredecek olursak, Konya denilince, hemen Hazret-i Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, hocaları Şems-i Tebrîzî ve Sadreddîn-i Konevî; Kastamonu denilince Şeyh Şa’bân-ı Velî hâtırlanmaktadır. Ankara anıldığı zaman Hâcı Bayrâm-ı Velî ve Seyyid Abdülhakîm Arvâsî,  Nevşehir anıldığı zaman Hünkâr Hâcı Bektâş-ı Velî, Kırşehir anıldığında Ahî Evrân, Kayseri zikredildiğinde Seyyid Burhâneddîn Tirmizî hâtırlandığı gibi. Yine Bursa’yı zikrettiğimizde, hemen hâtıra Molla Fenârî, İsmâîl Hakkı Bursevî, Emîr Sultân ve Muhammed Üftâde hazretleri gelir (rahmetullahi teâlâ aleyhim ecmaîn).

Buhârâ-Özbekistân denilince İmâm Buhârî ve Şâh-ı Nakşibend; Bağdâd-Irâk denilince İmâm-ı A’zam ve Abdülkâdir-i Geylânî; Serhend-Hindistân denilince de İmâm-ı Rabbânî Müceddid-i Elf-i Sânî Ahmed Fârûkî Serhendî, oğlu Muhammed Ma’sûm Fârûkî ve torunu Seyfeddîn-i Fârûkî hâtırlanmaktadır (kaddesallahü teâlâ esrârehümü’l-aliyye)...

Elazığ zikredildiğinde, Seyyid Ali Septî, Seyyid Mahmûd-i Sâminî, Seyyid Osmân Bedreddin-i Erzurumî hazretleri ve Erzincân denilince de, hemen hâtıra Terzi Baba Hazretleri gelmektedir. Siirt’ten bahsedilince ise, İsmâîl Fakîrullah, İbrahîm Hakkî Erzurumî, Şeyh Memdûh gibi kıymetli zevât hâtırlanmaktadır...

07.12.2015

Doğuyu aydınlatan büyükler...

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
Seyyid Tâhâ hazretleri,​ İslâmın güzel ahlâkını yaşamış ve yaymış, Müslümânları hükûmete hizmet, kânunlara itâat etmeye ve herkese iyilik yapmaya teşvîk etmiştir.
 
Doğu Anadolu’da Seyyid-i büzürg=Büyük Seyyid” diye anılan, Evliyâ-i kirâmın büyüklerinden olan Seyyid Tâhâ-i Hakkârî“Gavs-ı A’zam” Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin evlâdındandır, onbirinci torunudur. Peygamberimizin soyundan olup, Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’nin (kuddise sirruh) talebelerinin büyüklerinden, hattâ ekmel/en kâmil talebesi, Rabbânî ilimlerin hazînesi, rûh bilgilerinin mütehassısıdır. Onüçüncü asrın kutbu olan Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’nin (kuddise sirruh) halîfesidir.
 
Seyyid Tâhâ (rahimehüllah), 1229’da Bağdâd’a gelerek, tasavvufta kemâle erdi ve Nehri kasabasında ders vermeye memur edildi. 1269 [m. 1853] senesinde orada vefât etti.
 
İlim öğrenmekte iken ders arkadaşı olan Seyyid Abdullah (rahmetullahi aleyh), 1229’da Süleymâniye’ye Mevlânâ Hâlid’i (kuddise sirruh) ziyârete gitti ve sohbetinde kemâle gelip halîfe-i ekmeli/en kâmil halîfesi oldu. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’ye, birâderinin oğlu (yeğeni) seyyid Tâhâ’nın hârikulâde ve yüksek istidâdını anlattı. Mevlânâ Hâlid (kuddise sirruh), ikinci defa gelirken, berâberinde onu da getirmesini emir buyurdu. İkinci defa ziyâretlerinde, seyyid Tâhâ’yı da yanında götürdü.
 
Mevlânâ Hâlid (kuddise sirruh), Bağdâd’da, seyyid Tâhâ’yı görür görmez, hemen Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin kabr-i şerîfine gidip, istihâre etmesini emreyledi. Abdülkâdir-i Geylânî (kuddise sirruh), kendi yolu büyük ise de, şimdi ehli bulunmadığını, Mevlânâ Hâlid’in ise, zamânının en kâmil insanı olduğunu bildirdi ve hemen ona gitmesini emir buyurdu. Bu manevî emir ve izin üzerine, seyyid Tâhâ (kuddise sirruh), Mevlânâ Hâlid’in (kuddise sirruh) yanında iki sülûk, yani  seksen gün çalışarak mübârek kalbinden fışkıran, feyizlere, marifetlere kavuşup, kemâle geldikten sonra Berdesur” kasabasına geldi.
 
Seyyid Abdullah (kuddise sirruh) vefât edince, Seyyid Tâhâ (kuddise sirruh), (Nehrî) kasabasına gelip kırk sene talebe yetiştirdi... Nehrî’deki babadan kalma küçük evinde ibâdetlerini yapar, diğer zamanlarında, mescidde aklî ve naklî ilmleri öğretmeye ve İslâmın güzel ahlâkını yaymaya çalışırdı.
 
Bütün hocaları gibi, o da, İslâmın güzel ahlâkını yaşamış ve yaymış, siyâsete karışmamış, Müslümânları hükûmete hizmet, kânunlara itâat etmeye ve herkese iyilik yapmaya teşvîk etmiştir. Oğlu Seyyid Ubeydullah, Mekke-i mükerreme’de vefât etmiştir. Bunun dört oğlundan seyyid Abdülkâdir Efendi İstanbul'da a’yân meclisi [Senato] başkanı idi. 1344 [m. 1926]’de Diyâr-ı Bekir’de oğlu Seyyid Muhammed ile birlikte şehîd edilmiştir (rahmetullahi aleyhimâ).
 
Seyyid Tâhâ-i Hakkârî’nin babası Seyyid Ahmed ve dedesi Seyyid Sâlih ve onun da babası Seyyid İbrâhîm (hepsi) Nehri’dedirler (rahmetullahi aleyhim ecmaîn).

08.12.2015

Kanunî'nin Şeyhülislamı: Ahmed İbn-i Kemâl Paşa

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
Osmanlı Devleti, o devirde dünyanın yarısına hükmeden muazzam bir devlet idi. Devletin bu hâle gelmesinde, İbn-i Kemâl Paşa'nın da büyük emekleri geçmiştir... 
Bugün ve yarın inşâallah, Kanunî devrinin büyük âlimlerinden "Ahmed İbn-i Kemâl Paşa"dan bahsetmek istiyoruz... Esâs konumuza geçmeden evvel, şunları da ifâde delim:
Müfti-yüs-sekaleyn Ebüssuûd Efendi, başta muhteşem bir hükümdâr olan Kanunî Sultân Süleymân Hân, ilimde Zenbilli Alî Efendi ve Ahmed İbn-i Kemâl Paşa, İmâm-ı Birgivî gibi âlimlerin, edebiyâtta Fuzûlî ve Bâkî gibi şâirlerin, mi'mârîde Mi'mâr Sinân, târihte Selânikli Mustafâ ve Alî, Nişâncı Mehmed, coğrafyada Pîrî Reîs, denizcilikte Barbaros Reîs ve Turgut Reîs gibi meşhûr kimselerin bulunduğu bir devirde bulunmuş ve o da ilimdeki yüksek derecesi ve mahâretiyle, müderris, müftî ve kazasker olarak, en son olarak da şeyhülislâmlık makâmında [30 senesi şeyhulislâmlık olmak üzere toplam 58 sene] dîne, millete, memlekete ve devlete hizmet etmiştir.
Osmanlı Devleti, o devirde dünyanın yarısına hükmeden muazzam bir devlet idi. Devletin bu hâle gelmesinde, diğer Osmânlı âlimleri gibi, Ebüssuûd Efendi'nin ve İbn-i Kemâl Paşa'nın da büyük emekleri geçmiştir. Hattâ bu ikisi, en çok emeği ve hizmeti geçen âlimlerdendir... Tefsîr ilminde büyük bir âlim olduğu için, Ebüssuûd Efendi'ye "Müfessirlerin hatîbi" unvanı verilmiştir. Yine fıkıh ilmindeki yüksek derecesinden dolayı, âlimler arasında "en-Nu'mânü's-sânî (İkinci İmâm Ebû Hanîfe)" lakabıyla ve "Müfti-yüs-sekaleyn (cinnîlerin ve insanların müftîsi)" ve Ahmed İbn-i Kemâl Paşa'dan sonra "Muallim-i sânî" lakabıyle tanınmıştır.
Ebüssuûd Efendi, bütün ilimlerde mâhir olup bilhassa tefsîr, fıkıh ve Arabî ilimlerde mütehassıs idi. Asrında İslâm âleminde onun derecesinde bir âlim yetişmemiştir. Zamanında Hânefî mezhebinin reîsliği onda idi. İslâm hukûkunda, usûl ve furû' mes'elelerinde tâm bir salâhiyete sâhib idi. Dört mezhebin fıkıh bilgilerine vâkıf idi.
Şimdi gelelim bugün kendisinden bahsedeceğimiz zâta:
[Önce şunu ifâde edelim ki, İstanbul'da doğup 1808-1886 (H. 1223-1304) târihleri arasında yaşayan, Sultân Kethüdâlarından Seyyid İbrahim Ağa'nın oğlu olan, Süleymâniye Câmii bahçesinde medfûn, Osmânlı devlet adamlarından Ahmed İbn-i Kemâl Paşa, başka bir zâttır. Onun da devlet kademelerinde birçok görevi olmuştur; bazı eserler de yazmıştır.]
[Esâs mevzûumuz olan Müfti-yüs-sekaleyn Ahmed İbn-i Kemâl Paşa'dan inşâallah yarın bir nebze bahsetmeye çalışalım.]

23.01.2015

Askeriyeden ilmiye sınıfına uzanan yol...

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
Ahmed İbn-i Kemâl Paşa, Sultân İkinci Bâyezîd Hânın seferlerine sipâhî olarak katıldı. Sonra, 33 yaşında askeriyeden [Binbaşı iken] ilmiye sınıfına geçti...
On beşinci ve on altıncı asırlarda yetişmiş Osmânlı âlimlerinin en meşhûrlarından olan, dedesi "Kemâl Paşa"ya nisbetle "İbn-i Kemâl" veya "Kemâl Paşa-zâde" diye meşhûr, lakabı "Şemseddîn" olan "Ahmed bin Süleymân bin Kemâl Paşa", 1468 (H. 873) senesinde Edirne'de doğdu. Dedesi ve babası Süleymân Çelebi'nin ümerâ sınıfından olmaları sebebiyle, o da, zamânın geleneği îcâbı, önce askerî sınıfa girdi. Sultân İkinci Bâyezîd Hânın seferlerine sipâhî olarak katıldı. Sonra, Filibe Medresesi müderrisi, Edirne'de Dârül-hadîs müderrisliği de yapan, âlim Molla Lütfi Efendi'nin, devlet ricâli nezdinde gördüğü ta'zîm ve hürmeti müşâhede edince, 33 yaşında askeriyeden [Binbaşı iken] ilmiye sınıfına geçti...
İbn-i Kemâl Paşa, zamanın tanınmış âlimlerinden ilim okuyup icâzet (diploma) aldı. Tefsîr, hadîs ve fıkıh ilimlerinde derin âlim olarak yetişti.
Edirne'de "Taşlık Medresesi" adıyla bilinen "Ali Bey Medresesi"ne müderris tâyin edildi. Burada müderrisken, pâdişâhın emriyle "Tevârîh-i Âl-i Osmân" adlı eserini yazdı.
Daha sonra Üsküp'te İshâk Paşa, Edirne'de Halebiye ve Üç Şerefeli, İstanbul'da Sahn-ı Semân (Fâtih) ve Sultân Bâyezîd Medreselerinde müderrislik yaptı. Çok âlim yetiştirdi... Bu vazîfelerinden sonra Rumeli, peşinden de Anadolu kazaskeri oldu.
Mısır seferinde, Anadolu kazaskeri sıfatıyla Yavuz Sultân Selîm Hân'ın yanında bulunan İbn-i Kemâl Paşa, Pâdişâh'tan büyük bir i'tibâr gördü. Bu sefer dönüşünde İbn-i Kemâl Paşanın atının ayağından sıçrayan çamurların Pâdişâh'ın kaftanını kirletmesi üzerine, Yavuz Sultân Selîm Hân: "Ulemânın atının ayağından sıçrayan çamur, benim için ziynet ve iftihâr vesîlesidir. Bu kaftanım, vefâtımdan sonra sandûkamın üzerine örtülsün" diye vasiyet etti. Bu vasiyeti yerine getirilmiştir.
1527 senesinde Şeyhülislâmlığa tâyin edilen İbn-i Kemâl Paşa, sekiz yıl bu görevde kaldıktan sonra, 1534 (H. 940) yılında İstanbul'da vefât etti.
İbn-i Kemâl Paşa bütün vaktini ilme veren âlimlerdendir. O, on altıncı asrın ilk yarısında Osmânlı kültürünün en büyük mümessili olarak görülmektedir... Tasavvufta da, ileri derece sâhibi olup büyük velîlerin teveccühünü kazanmıştır.
İbn-i Kemâl Paşa'nın ekserisi risâleler olmak üzere üç yüz civârında eseri vardır. Bu eserlerin çoğu yazma olup, otuz altı tânesi Ahmed Cevdet Paşa tarafından yayınlanmıştır.

24.01.2015

Ebüssuûd Efendi'yi doğru olarak tanımak lazım

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
Şeyhülislâm Ebüssuûd Efendi, Kanunî Sultân Süleymân Hân'ın sevip değer verdiği, pek kıymetli bir âlimdi. Kanunî, onu bütün seferlerinde yanında bulundurdu.

1490 (H. 896) senesinde İskilip'te doğan [kendi vakfiyesinde İskilip'te doğduğu yazılıdır], 25 Ağustos 1574 (H. 982) yılında İstanbul'da vefât eden ve "Hoca Çelebî" adıyla da tanınan Ahmed bin Muhammed [Ahmed bin Mustafâ], "Ebü's-sü'ûd el-'İmâdî [Ebüssuûd Efendi]" ismiyle meşhûr olmuştur. [Bağdâdlı İsmâîl Paşa, Ebussuûd Efendi'nin isminin Mehmed değil Ahmed olduğunu tesbit etmiştir.]
Âlimler yetiştiren bir âileye mensuptur. Dedesi, Ali Kuşçu'nun kardeşi Mustafâ İmâdî olup Semerkand'dan Anadolu'ya gelip yerleşmiştir. Babası âlim ve kâmil bir zât olup "Hünkâr şeyhi" olarak bilinirdi.
Ebüssuûd Efendi, önce babasından ilim öğrendi. Gençlik çağında da babasının derslerine devam ile icâzet (diploma) aldı. Babasından sonra, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Efendi, Mevlânâ Seyyid-i Karamânî ve İbn-i Kemâl Paşa'dan ilim öğrendi.
Tahsîlini tamâmladıktan sonra, yirmi altı yaşında müderris oldu. Çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. 1532'de önce "Bursa Kâdılığı"na, bir sene sonra da "İstanbul Kâdılığı"na tayin edildi. Üç sene "İstanbul Kâdılığı" yaptı. 1537'de "Rumeli Kazaskerliği"ne tayin edildi. Sekiz sene de bu vazîfede bulundu.
On altıncı asrın meşhûr Osmanlı âlimlerinden olup on üçüncü Osmanlı Şeyhülislâmıdır. Tefsîr, fıkıh ve diğer ilimlerde büyük âlimdi. Ebüssuûd Efendi, Kanunî Sultân Süleymân Hân'ın sevip değer verdiği, pek kıymetli bir âlimdi. Kanunî, onu bütün seferlerinde yanında bulundurdu. 1541'de Pâdişâh'ın emri üzerine, Budin'in ve Orta Macaristân'ın tapu ve tahrîr işlerini yaptı.
1545 senesinde elli beş yaşındayken, Fenârî-zâde Muhyiddîn Efendi'den sonra Şeyhülislâm oldu. Kanunî Sultân Süleymân ile İkinci Sultân Selîm Hân'ın saltanatları zamanında, 30 sene Şeyhülislâmlık yaparak, dîn ve devlete üstün hizmetlerde bulundu. [Toplam hizmeti 46 sene.]
Osmânlı Sultânlarından İkinci Selîm, Üçüncü Murâd ve Üçüncü Mehmed'in zamanlarında yetişen ilim adamlarının çoğunun hocasıdır. Bunlardan bazıları şu zâtlardır: Ma'lûl-zâde Seyyid Mehmed, Abdülkâdir Şeyhî, Hoca Sa'deddîn, Bostân-zâde Mehmed Sun'ullah Efendi, Bostân-zâde Mustafâ, meşhûr şâir Bâkî Efendi, Hâce-i Sultânî Atâullah Efendi, Kınalı-zâde Hasan ve Alî Cemâlî Efendi'nin oğlu Fudayl Efendi...
Ebüssuûd Efendi dînî hükümleri çok iyi bilen, sağlam karakterli, kimseye haksızlık etmeyen, hâtır için aslâ söz söylemeyen, gâyet tedbîrli bir âlimdi. Devrin durumunu, şartlarını, halkın örf ve âdetlerini dikkate alır, işlerinde dînin emirlerinden aslâ dışarı çıkmazdı.

16.01.2015

Bursa Kadılığından Şeyhülislâmlık makamına

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
Ebüssuûd Efendi; önce Bursa Kâdılığına, sonra İstanbul Kâdılığına, daha sonra da Anadolu Kâdıaskerliğine tayin edildi. Bundan sonra da Şeyhülislâmlık makâmına getirildi.

Ebüssuûd Efendi'nin dedesinin babası Mehmed Kuşçu, Timur Hân'ın torunu olan Uluğ Bey'in yakını ve Doğancıbaşısı idi. Senelerce Uluğ Bey'in hizmetinde bulunup sevgisini kazanmıştı. Mehmed Kuşcu'nun oğulları Ali Kuşçu ve Ebüssuûd Efendi'nin dedesi olan Mustafâ İmâdî, Uluğ Bey'in elinde yetişip ilim öğrenmişlerdir. Mustafa İmâdî, bilhâssa tasavvufta yetişip ilerlemiştir.

Ebüssuûd Efendi, 939 (m. 1532) senesinde Bursa Kâdılığına tayin edildi. Bu vazîfede başarılı olan İstanbul Kâdılığına, İstanbul Kâdılığında muvaffak olan da Anadolu Kâdıasker[kazasker]liğine tayin edilirdi. Bundan sonra da Şeyhülislâmlık makâmına getirilirdi.
Şeyhülislâm Ebüssuûd Efendi, tefsîr, fıkıh ilimlerinde ve diğer ilimlerde büyük âlim idi. Kanunî Sultân Süleymân Hân, devrinde âlimler arasında bir mes'ele hakkında farklı bir hüküm ortaya çıksa, Ebüssuûd Efendinin tarafını tercîh ederdi...

Ebüssuûd Efendi, o devirde, devlet kânûnlarını dînin hükümlerine uygun şekilde te'lîf etmiştir. "Tımâr" ve "zeâmet"lere dâir mevzûlarda verilen karârlar, genellikle Ebüssuûd Efendi'nin fetvâlarına dayanmıştır. "Mülâzemet usûlü" de onun zamânında tesîs edilmişti. Kanunî, "Arâzî Kânunnâmesi"ni de Ebüssuûd Efendi'ye hâzırlatmıştır.

Kanunî Sultân Süleymân Hân'ın cenâze namazını Ebüssuûd Efendi kıldırdı. Pâdişâh'ın vefâtı üzerine bir mersiye yazdı. Bu mersiyesi, edebiyâttaki yüksek derecesini de göstermiştir. Ebüssuûd Efendi, sekiz sene de İkinci Selîm Hân zamânında Şeyhülislâmlık yaptı.
İstanbul ve İskilip'te hayrât yaptırdı. İskilip'te, babası Muhyiddîn Mehmed İskilibî'nin ve annesinin medfûn bulunduğu türbenin yanında bir câmi ve bir medrese, o civarda bir de köprü yaptırmıştır. İstanbul'da, Eyyûb'de bir medrese yaptırdı. Kabri, bu medresenin yanındadır [Eyyûb Sultân Câmii karşısındadır].

Yine İstanbul'da Şehremini ve Mâcuncu semtlerinde birer çeşme ve hamâm yaptırmıştır. Mâcuncu'da bir konağı ve Sütlüce'de bahçeli bir yalısı vardı. Meşhûr Tefsîri "İrşâdü'l-Akli's-selîm ilâ Mezâye'l-Kur'âni'l-Kerîm"i bu yalıda yazmıştır.

Ebüssuûd Efendi, 25 Ağustos 1574 târihinde 84 yaşında vefât etti. İslâm âleminde çok tanınmış olduğundan, vefâtı büyük bir üzüntüyle karşılandı. Cenâze namazını Kazasker Muhşî Sinân Efendi, Fâtih Câmiinde kıldırdı. Cenâze namazı için o devrin âlimleri, vezîrler, dîvân erkânı ve halk, büyük bir kalabalık hâlinde toplandı. İkinci Selîm Hân, Ebüssuûd Efendi'nin vefâtından dolayı pek ziyâde üzülmüştür.

17.01.2015


 
ISLAM_BUYUKLERI_TABLOLER

 

EZANGENTR
İSLAM FIKHI

I
İSLAM KÜLTÜRÜ
TASAVVUF BÜYÜKLERİ
 

  

Hilkatte ve fıtratta en güzel, ahlakta en mükemmel, varlığın sebebi, alemlerin rahmet peygamberi, insanlığın yegane önderi, vahyin mihveri, Kur'an tebliğcisi, ahiret müjdecisi Hz. Muhammed Mustafa (s.a), bütün silsilelerin çıkış noktası, en büyük ve ilk halkası. Bu yüzden tefsirin de, hadisin de, fıkhın da, ilm-i kelamın da, tasavvufun da başı O.
 

10-07-2005

"Güneş, peygamberler hariç, Ebû Bekir'den daha faziletli bir insan üzerine doğup batmamıştır."
 

10-07-2005

Selman uzunca boylu, buğday tenli, gökçek yüzlü ve sık sakallıydı.
 

10-07-2005

Selman Farisi'den sonra, "altın silsile" tabiîn nesline geçiyor.
 

10-07-2005

Ebu Abdullah lakabı ile anılan Ca'fer, Sâdık lakabının sahibidir.
 

10-07-2005

Bayezîd-i Bistamî, sûreti itibarıyla Hz. Ebû Bekir (r.a)'a benzerdi.
 

10-07-2005

Altın silsilenin yedinci halkası yine İran'dan; Bistam'a bağlı Harakan'dan.
 

10-07-2005

Altın silsilenin sekizinci halkasını oluşturan Ebû Ali Farmedi, tasavvuf tarihimizin yıldız şahsiyetlerinden Ebû'l-Kasım Kuşeyri'nin talebesi, İmam Gazzali'nin şeyhi ve üstadı.
 

10-07-2005

Uzuna yakın orta boylu, zayıfça bedenli, çiçek bozuğu kumral saçlı ve buğday benizliydi.
 

10-07-2005

Boyu uzun, başı büyükçe, teni beyaz, yüzü güzel, kaşları gür ve çatıktı. Göğsü enli, omuzları genişti. İri vücudlu ve mehabetliydi.
 

10-07-2005

Orta boylu, ayyüzlü, iri gözlü idi.
 

10-07-2005

Fağnevî orta boylu, güleç ve güler yüzlü, çekme burunlu, genişçe ağızlıydı.
 

10-07-2005

Boyu mevzun, yüzü güzeldi.
 

10-07-2005

Simasî; ortaboylu, gökçek yüzlü ve esmer tenliydi.
 

10-07-2005

Boyu uzun, kolları geniş ve uzunca idi. Kaşları çatık, gözleri keskindi.
 

10-07-2005

Uzunca boylu, buğday tenli, gökçek yüzlüydü.
 

10-07-2005

Alâeddin Attâr, orta boylu, gökçek yüzlü, esmer tenliydi.
 

10-07-2005

Altın Silsile'nin Alâeddin Attâr'dan sonraki halkası Yakub Çerhî.
 

10-07-2005

Uzunca boylu, esmer tenli, gökçek yüzlüydü.
 

10-07-2005

Nakşbendiyye'nin Ubeydullah Ahrar'dan İmam-ı Rabbani'ye kadar olan dönemdeki adı"Ahrariyye."
 

10-07-2005

Orta boylu, güzel yüzlü, buğday tenli, aksakallıydı.
 

10-07-2005

Esmer tenli, yuvarlak, aydınlık yüzlü, seyrek sakallıydı.
 

10-07-2005

Ortaboylu, kırmızı tenli, seyrek sakallıydı.
 

10-07-2005

Uzun boylu buğday benizli, gökçek yüzlüydü.
 

10-07-2005

Uzun boylu, buğday benizli, gökçek yüzlüydü.
 

10-07-2005

Uzunca boylu, esmer tenli, güzel yüzlüydü
 

10-07-2005

Orta boylu, esmer tenli, seyrek sakallıydı.
 

10-07-2005

Uzunca boylu, gökçek yüzlü buğday benizli, siyah sakallı, mehabet ve cemal sahibiydi.
 

10-07-2005

Orta boylu, esmer tenli, seyrek sakallı ve gökçek yüzlü idi.
 

10-07-2005

Uzun boylu, beyaz tenli, kırmızı yanaklıydı.
 

10-07-2005

Orta boylu, yuvarlak yüzlü ve top sakallıydı.
 

10-07-2005

Altın silsilenin 32. halkası Irak'ın Musul vilayetine bağlı Erbil'in Harir nahiyesinden Şeyhi Taha'l-Hakkarî ile aynı adı taşıyor.
 

10-07-2005

Es'ad Efendi uzuna yakın boylu, beyaz sakallı, süzme gözlü, esmer tenli, şişmana yakın cüsseli, güler yüzlü, tatlı sözlü, vakur bir zat idi.
 

10-07-2005

Ramazanoğulları’ndan Müctebâ beyin evinin kapısını biri çalar.
 

10-07-2005

Orta boylu, buğday benizli, kaşları hilal gibi, alınları pırıl pırıl, latif bir simaya sahip idi.
 

10-07-2005

 

 
 
 
 
 

Bugün 419 ziyaretçi (1016 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol