ehlisunnnetde - KAİNATIN EFENDİSİ 2

nsanların hayırlısı

Resulullah efendimiz, karşılarında savaşacak düşman ordusu çıkmayınca, eshabıyla istişare ederek Tebük'ten öte gitmediler. Bu sırada o bölgelede oturan bazı kabileler ve devletler, İslâm ordusunun geldiğini işitmişlerdi.

Korkularından Peygamber efendimize birer hey'et gönderip, cizye vermek üzere eman dilediler. Peygamber efendimiz, merhamet buyurup tekliflerini kabul eyledi ve her biriyle ayrı ayrı antlaşma maddeleri yazılarak, emniyette oldukları söylendi.

Server-i kainat efendimiz, yirmi güne yakın düşmanı bekledi. Tebük'te Eshab-ı kiramıyla nice sohbetler edip, gönüllerini nur deryası ile yıkadı. Mübarek kalbinden fışkıran feyz ve bereketleri onların kalblerine akıttı.

Yaptığı benzeri bulunmaz sohbetlerinden birinde buyurdu ki: "İnsanların en iyisi ve şereflisini size haber vereyim mi?" Eshab-ı kiram; "Veriniz, ya Resulallah!" dediler.

Bunun üzerine; "insanların hayırlısı, atının veya devesinin sırtında, yahud iki ayağı üzerinde, son nefesine kadar Allahü teâlânın yolunda çalışan kimsedir. İnsanların kötüsü de, Allahü teâlânın Kitabını okuyup ondan hiç faydalanamayan azgın kimsedir" buyurdu.

Şehidlik hakkında soran bir kimseye de; "Varlığım yed-i kudretinde bulunduran Allahü teâlâya yemin ederim ki, şehidler, kıyamet günü, kılıçları boyunlarında asılı olarak gelecekler. Nurdan minberlerin üzerine oturacaklardır" buyurdular.

Tebük'te bir müddet kalındı. Sonra Medineye dönmek için hazırlıklar yapıldığı bir sıra, açlıktan dayanılamayacak hale gelen sahabiler, durumlarını Peygamber efendimize arzettiler.

Resulullah efendimiz onların arta kalan yemeklerini bir deri yaygı üzerine toplattı. Bunlar küçük bir tencereyi zor doldururdu. Server-i alem efendimiz, abdestini tazeleyip iki rekat namaz kıldı.

Mübarek ellerini açıp, yiyeceklerin bereketli olması için dua eylediler. Sonra Eshabına, kablarını getirmelerini emrettiler. Koca orduda hiç bir kab boş bırakılmayacak şekilde dolduruldu. Ayrıca, bütün mücahidler doyuncaya kadar yedikleri halde, sofradaki yiyeceklerin hiç eksilmediği görüldü.

Mücahidler, Tebük'ten ayrılıp Medine'nin yolunu tutmuşlardı. Bir gece ordunun içinde bulunan münafıklar, ilerdeki dar geçitte sevgili peygamberimize tuzak kurup öldürmek üzere aralarında anlaştılar ve pusuda beklemeğe başladılar.

Peygamber efendimizin devesinin yularını Ammar bin Yaser hazretleri çekiyor, arkasında da hazret-i Huzeyfe bin Yeman geliyordu. Münafıkların anlaşıp, su-i kast tertib ettiklerini Cebrail aleyhisselam haber verdi.

Resul-i ekrem efendimiz oraya yaklaşınca, bu münafık grubu yüzlerini maskeleyerek hücuma geçtiler.

Hazret-i Huzeyfe; "Ey Allahü teâlânın düşmanları!" diyerek elindeki sopa ile münafıklara ve hayvanlarına vurmağa başladı. Bu bağırıp çağırmadan korkan on iki münafık, derhal askerin arasına karıştılar.

Resulullah efendimiz, onların isimlerini hazret-i Huzeyfe'ye bildirdi ve başkalarına söylememesini tenbih etti. Hadiseyi işiterek huzura gelen Üseyd bin Hudayr hazretleri, Peygamber efendimize; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onları bana bildir de başlarını size getireyim!" diyerek çok yalvardı. Fakat Resulullah müsade etmedi.

escid-i Dırar'ın yıkılışı

Tebük seferi ile, sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshabı, Bizanslıların gözünü korkutmuş ve mukavemetlerini kırmış olarak nurlu Medine'ye yaklaşmışlardı.

Kainatın sultanı, Medine'ye çok yakın olan Zi-Evan denilen yerde, Eshabına konaklamalarını emretti. Sahabiler dinlenirken birkaç münafık, sevgili Peygamberimize gelip, Mescid-i dırar'a teşrif etmesini istedi.

Mescid-i Dırar, Kuba'da bulunuyordu. Resulullah efendimizin, Medine'ye hicreti esnasında Kuba'da yaptırdığı ilk mecsidin karşısına münafıklar tarafından yapılmıştı.

Sevgili Peygamberimiz, Eshabıyla Tebük'e giderken, münafıklar huzura gelip; "Ya Resulallah! Yeni bir mescid yaptık, teşrif edip bize bir namaz kıldırır mısınız?" diyerek davet etmişler, fakat sefer halinde olan Alemlerin efendisi, nasib olursa Tebük'ten dönüşte uğrayabileceklerini buyurmuşlardı.

Münafıkların maksadı; Müslüman cemaati bölmek, kendi emellerine alet etmek, fitne çıkararak onları birbirlerine düşürmekti. Hatta, Bizans askerlerini Medine'ye davet edip, bu mescide depo ettikleri silahlarla onlara yardım edeceklerdi.

Peygamber efendimizin orada namaz kılmasını sağlamakla, Mescid-i Dırar'ın mukaddes bir yer olduğu intibaı hasıl olacaktı. Böylece Müslümanlar, orada namaz kılmak için birbirleriyle yarış edecek ve güya münafıkların ağına düşeceklerdi!..

Server-i alem efendimiz, münafıkların bu davetini kabul buyurmuş, gitmeğe karar vermişti. Allahü teâlâ Tevbe suresi 107-110. Ayet-i kerimelerini göndererek işin iç yüzünü bildirdi:

" Münafıklar arasında bir de müminlere zarar vermek, hakkı inkar etmek, müminlerin arasına ayrılık sokmak ve daha önce Allah ve Resulüne karşı savaşmış olan adamı beklemek için bir mescid kuranlar ve: Bununla iyilikten başka birşey istemedik, diye mutlaka yemin edecek olanlar da vardır. Halbuki Allah onların kesinlikle yalancı olduklarına şahitlik eder.

Onun içinde asla orada namaz kılma! İlk günden takva üzerine kurulan mescit (Kuba Mescidi) içinde namaz kılman elbette daha doğrudur. Onda temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah da çok temizlenenleri sever.

Binasını Allah korkusu ve rızası üzerine kuran kimse mi daha hayırlıdır, yoksa yapısını yıkılacak bir yarın kenarına kurup, onunla beraber kendisi de çöküp cehennem ateşine giden kimse mi? Allah zalimler topluluğunu doğru yola iletmez.

Yaptıkları bina, kalblerinde şüphe ve ızdırap kaynağı olmakta kalbleri paralanana kadar devam edecektir. Allah bilendir, hakimdir."

Bunun üzerine Alemlerin efendisi, Malik bin Duhşüm ile Asım bin Adiy'e ; "Şu, halkı zalim olan mescide gidiniz. Onu yıkınız, yakınız" buyurdular.

Onlar akşam ile yatsı arasında gidip, binayı ateşe verdiler. Sonra da yıkıp yerle bir ettiler. Münafıklardan hiç ses çıkmadı.

Sevgili Peygamberimizin Tebük seferi dönüşünde iki ay sonra, münafıkların başı Abdullah bin Übeyy öldü. Bundan sonra münafıkların birlikleri bozulup dağıldılar.

Böylece, sadece münafıkların değil, Arabistan'da müşriklerin ve Yahudilerin de başları ezilmiş, İslâm'a karşı durma, engelleme faaliyetleri söndürülmüş oldu.

Veda Haccı ve Vefatı

eda Haccı ve Vefatı

Peygamber efendimiz, Medine'ye hicret ettikten sonra bir defa Hac etmiştir.

Peygamberimizin bu hacına, " Hacetülveda", Hacetül'İslâm","Hacetülbelağ", "Hacetüttemam" gibi isimlerle anılmıştır.

Hz. İbn-i Ömer'e göre: Peygamberimiz, bu hacında, Müslümanlarla vedalaşınca "Bu, Veda hacıdır!" demiştir. Peygamberimiz, bundan sonra hac yapmamış, bu hac, kendisinin Veda hacı olmuştur.

Hz. İbn-i Abbas ise, buna Hacetülveda demeyip Hacetül'İslâm demeyi daha uygun görmüş, "Peygamber aleyhisselam, Veda hacını, Hacetül'İslâm ismiyle anardı." demiştir.

Peygamberimiz, bu hacda, Müslümanlara hac amellerini bizzat gösterdiği, Vakfeları, Cemreleri, Tavafı öğrettiği, helal ve haram olan şeyleri bildirdiği için, bu hac, Hacetülbelağ olmuştur.

"Bu gün, sizin dininizi kemale erdirdim. Üzerinizdeki nimetimi tamamladım. Size, din olarak Müslümanlığı verip ondan hoşnud oldum" ayeti, Veda hacı sırasında nazil olduğu için Veda hacına, Hacetüt'tamam isminin verildiği de, bildirdilmiştir..

İslâm'ın beş şartından biri olan Hac, hicretin dokuzuncu yılında farz kılındı. Nazil olan ayet-i kerimede buyuruldu ki: "Orada (Kabe'de) apaçık alametler, İbrahim'in makamı varır. Kim oraya girerse, taarruzdan emin olur. Ona bir yol bulabilenlerin (gücü yetenlerin) o Beyt'i hac (ve ziyaret) etmesi, Allahü teâlânın insanlar üzerinde bir hakkıdır, farzıdır. Kim bu farzı inkar ederse, şüphesiz ki, Allahü teâlâ bütün alemlerden müstağnidir." (Al-i İmran suresi: 97)

Resulullah efendimiz, Allahü teâlânın bu emrini Eshabına bildirdi. O sene hazret-i Ebu Bekir'i üç yüz kişilik bir kafileye hac emiri tayin etti. Bu kafilede bulunan Eshab-ı kiram, hazret-i Ebu Bekir'in emirliğinde Mekke'ye gitti. Bu sırada "Berae" suresinin ilk ayet-i kerimeleri nazil oldu. Burada muahede hakkındaki bazı hükümler bildirildi. Sevgili Peygamberimiz bunu bildirmek üzere hazret-i Ali'yi de Mekke'ye gönderdi.

O zaman Arablar arasında yaygın olan bir geleneğe göre, bir antlaşma yapılır veya yapılmış olan bir antlaşma bozulursa, bunu bizzat yapan veya onun tayin ettiği bir akrabası ilan ederdi. Peygamber efendimiz, bu iş için hazret-i Ali'yi, hac kafilesinin arkasından Mekke'ye gönderdi. Hazret-i Ali kafileye yetişip, birlikte Mekke'ye girdiler.

Hazret-i Ebu Bekir bir hutbe okudu ve hac ibadetini anlattı. Eshab-ı kiram, öğretilen esaslara göre hac yaptılar. Hac ibadeti eda edilirken, hazret-i Ali de Mina'da "Cemre-i Akabe" denilen yerde bir hutbe okudu. Bu hutbesinde;

"Ey insanlar! Beni size Resulullah gönderdi" diyerek söze başladı ve Berae suresinin ilk ayet-i kerimesini okudu. Bundan sonra; "Ben, size dört şeyi bildirmeye memurum" dedi. Bu dört husus şunlar idi:

1- Müminlerden başka hiç kimse Cennet'e giremez.

2- Bu seneden sonra hiçbir müşrik, Kabe'ye yaklaşamayacak.

3- Hiçbir kimse Kabe'yi çıplak tavaf etmeyecek (o zaman müşrikler Kabe'yi çıplak oldukları halde tavaf ederlerdi.)

4- Her kimin Resulullah ile antlaşması varsa, müddeti bitinceye kadar muteber olacak. Bunun dışındakilere dört ay mühlet tanınmıştır. Bundan sonra hiçbir müşrik için ahd ve himaye yoktur."

O günden sonra hiçbir müşrik, Kabe'ye gelmedi ve hiç kimse çıplak olarak Kabe'yi tavaf etmedi. Bu hususlar bildirildikten sonra, müşriklerden çoğu Müslüman oldu. Hac farizası yerine getirildikten sonra, hazret-i Ebu Bekir ve hazret-i Ali, Eshab-ı kiram ile beraber Medine'ye döndüler.

Hicretin onuncu yılında İslâmiyet bütün Arab yarımadasına yayıldı. Arabistan'ın her tarafından insanlar Medine'ye geliyor; Müslüman olmakla şereflenmek, ebedi saadete kavuşmak için birbirleriyle yarış ediyorlardı. Artık Arabistan'da Müslümanlara karşı duracak hiçbir kuvvet kalmamış, İslâmiyet her tarafa hakim olmuştu. Sadece bazı Yahudi ve Hıristiyan kabileleri Müslüman olmamıştı.

Sevgili Peygamberimiz hicretin onuncu yılında, Halid bin Velid'i dört yüz mücahid ile Yemen civarında bulunan Haris bin Ka'boğullarını İslâm'a davet etmek üzere gönderdi. Halid bin Velid hazretleri Resulullah efendimizin emri üzerine, bu kabileyi üç gün üst üste İslâm'a davet etti. Onlar da davete icabet ederek Müslüman oldular.

Yine bu yılda Resul-i ekrem efendimiz, Necranlı hıristiyanlar ile sulh antlaşması yaptı. Bunlardan bazıları daha sonra kendiliklerinden Müslüman oldu. Aynı yıl hazret-i Ali de, Eshab-ı kiramdan üç yüz kişi ile birlikte, Yemen'de bulunan Medlec kabilesini İslâm'a davet etmek için gönderildi. Önce karşı çıkmalarına rağmen, daha sonra Müslüman oldular. Peygamber efendimiz, bu sene, İslâmiyet'in yayıldığı bütün beldelere valiler ve zekat toplamak üzere görevliler (amil, sai) gönderdi.

Hicretin onuncu senesinde Peygamber efendimiz, hac için hazırlanıp, Medine'deki Müslümanlara da hac için hazırlanmalarını emir buyurdu. Medine dışında bulunanlara da haber gönderdi. Bunun üzerine, binlerce Müslüman Medine'de toplandı.

Hazırlıklar tamamlanınca, sevgili Peygamberimiz Zilka'da ayının 25. Günü 40 bin kişilik bir kafile ile öğle namazından sonra Medine'den hareket etti. Server-i kainat efendimiz; "Ey Allah'ım! Bunu bana, içinde riya, gösteriş ve şöhret bulunmayan mebrur ve makbul bir hac kıl" diyerek dua eyledi. İhrama girip, Cebrail aleyhisselamın aber vermesiyle yüksek sesle, telbiye getirmeye başladı. Buna, Eshab-ı kiram da katılınca, yer gök telbiye nidaları ile inlemeye başladı. "Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke lebbeyk! İnnelhamde venni'mete leke vel mülke la şerike lek!..."

Sevgili Peygamberimiz, kesilmek üzere 100 kurbanlık deve götürdü. 10 gün süren yolculuktan sonra, Zilhicce'nin 4. Günü Mekke'ye vardılar. Yemen'den ve diğer beldelerden hac yapmak üzere gelenlerin de katılmasıyla, Müslümanların sayısı 124 bini aştı.

Sevgili Peygamberimiz, Zilhicce'nin 8. Günü Mina'ya, 9. (Arefe) günü Arafat'a gittiler. Arafat vadisinin ortasında öğleden sonra, Kusva adındaki devesinin üstünde, Veda Hutbesi'ni okuyup Eshab-ı kiram ile vedalaştılar.

Efendimiz, Veda Hutbesi'ni okuduğu gün, Maide suresinin; "Bugün, dininizi sizin için ikmal eyledim. Üzerinize olan nimetimi tamamladım ve size din olarak İslâmiyet'i vermekle razı oldum..." mealindeki 3. Ayet-i kerimesi nazil oldu.

Peygamber efendimiz, bu ayet-i kerimeyi, Eshab-ı kirama okuyunca, hazret-i Ebu Bekir ağlamaya başladı. Eshab-ı kiram, ağlamasının sebebini sorunca; "Bu ayet-i kerime, Resulullah'ın vefatının yakın olduğuna delalet ediyor. Onun için ağlıyorum" buyurdu.

Resulullah efendimiz, Mekke'de 10 gün kalıp, Veda hacını yaptı ve Veda tavafı yaparak, Medine'ye döndü. Veda hacından sonra Eshab-ı kiram geldikleri yerlere gidip, Resulullah'ın bildirdiği ve emrettiği şeyleri oralarda anlattılar.

Hicretin onuncu yılında vuku bulan bir hadise de, peygamberlik iddiasında bulunan yalancıların ortaya çıkmasıdır. Bunlardan birisi Yemen'de ortaya çıkan Esved-i Ansi'dir. Peygamberimizin emri üzerine Esved-i Ansi, Yemen'deki Müslümanlar tarafından evinde öldürüldü. (Diğeri de Müseylemet-ül Kezzab'dır. Peygamber efendimizin vefatından sonra hazret-i Ebu Bekir, Müseyleme üzerine Halid bin Velid kumandasında bir ordu gönderdi. Müseyleme, Vahşi "radıyallahü anh" tarafından öldürüldü.)

eda Hutbesi

Ey insanlar! Sözümü iyi dinleyiniz! Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada ebedi olarak bir daha birleşemiyeceğim.

Ey insanlar! Bu günleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl mübarek bir şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da öyle mukaddestir. Her türlü tecavüzden korunmuştur.

Eshabım! Yarın Rabbinize kavuşacaksınız ve bu günkü her hal ve hareketinizden muhakkak sorulacaksınız. Sakın benden sonra eski sapıklıklara dönüp de birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi burada bulunanlar, bulanmayanlara bildirsin! Olabilir ki bildirilen kimse, burada ulunup işitenden daha iyi anlayarak muhafaza etmiş olur.

Eshabım! Kimin yanında bir emanet varsa onu sahibine versin! Faizin her çeşidi kaldırılmıştır, o ayağımın altındadır. Lakin borcunuzun aslını vermeniz gerekir. Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız. Allahü teâlânın emriyle, faizcilik artık yasaktır. Cahiliyetten kalma bu çirkin adetin her türlüsü, ayağımın altındadır. İlk kaldırdığım faiz de Abdülmuttalib'in oğlu (amcam) Abbas'ın faizidir.

Eshabım! Cahiliyet devrinde güdülen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır. Kaldırdığım ilk kan davası Abdülmuttalib'in torunu (amcamoğlu) Rebia'nın kan davasıdır.

Ey insanlar! Harbedebilmek için haram ayların yerlerini değiştirmek, şüphesiz ki, küfürde çok ileri gitmektir. Bu, kafirlerin kendisiyle dalalete düşürüldükleri bir şeydir. Bir sene, helal olarak kabul ettikleri (bir ayı), öbür sene haram olarak ilan ederler. Cenab-ı Hakk'ın helal ve haram kıldıklarının sayısına uydurmak için bunu yaparlar. Onlar, Allahü teâlânın haram kıldığını helal, helal kıldığını da haram ederler.

Hiç şüphe yok ki, zaman, Allahü teâlânın yarattığı gündeki şekil ve nizamına dönmüştür.

Ey insanlar! Bugün şeytan, sizin şu topraklarınızda yeniden tesir ve hakimiyetini kurma gücünü ebedi surette kaybetmiştir. Fakat siz; bu kaldırdığım şeyler dışında, küçük gördüğünüz işlerde ona uyarsanız, bu onu memnun edecektir. Dininizi korumak için bunlardan da sakınınız!

Ey insanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu hususta Allahü teâlâdan korkmanızı tavsiye ederim. Siz, kadınları, Allahü teâlânın emaneti olarak aldınız; onların namuslarını ve ifetlerini Allahü teâlâ adına söz vererek helal edindiniz. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız; onların da sizin üzerinizde hakları vardır. Sizin kadınlar üzerindeki hakkınız; onların, aile mahremiyetinizi, sizin hoşlanmadığınız hiçbir kimseye çiğnetmemeleridir. Eğer razı olmadığınız herhangi bir kimseyi aile yuvanıza alırlarsa, onları hafifçe dövüp sakındırabilirsiniz. Kadınların da sizin üzerinizdeki hakları, meşru bir şekilde, her türlü yiyim ve giyimlerini te'min etmenizdir.

Ey müminler! Size bir emanet bırakıyorum ki, ona sıkı sarıldıkça, yolunuzu hiç şaşırmazsınız. O emanet, Allahü teâlânın kitabı Kur'an-ı kerimdir. (Başka rivayetlerde; "Sünnetim" ve "Ehl-i beytim" diye de bildirilmiştir.)

Ey mü'minler! Sözümü iyi dinleyiniz ve iyi muhafaza ediniz! Müslüman, Müslümanın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştir. Din kardeşinize ait olan herhangi bir hakka tecavüz, başkasına helal değildir. Meğer ki gönül hoşluğu ile kendisi vermiş olsun.

Eshabım! Nefsinize (kendinize) de zulmetmeyiniz. Kendinizin de üzerinizde hakkı vardır.

Ey insanlar! Allahü teâlâ her hak sahibine hakkını (Kur'an-ı kerimde) vermiştir. Varise, vasiyete lüzum yoktur. Çocuk kimin döşeğinde doğmuşsa, ona aittir. Zina eden için mahrumiyet vardır. Babasından başkasına ait soy iddia eden soysuz, yahud efendisinden başkasına intisaba kalkan nankör, Allahü teâlânın gazabına, meleklerin ve bütün Müslümanların lanetine uğrasın! Cenab-ı Hak, bu gibi insanların ne tövbelerini, ne de adalet ile şehadetlerini kabul eder.

Ey insanlar! Rabbiniz birdir. Babanız da birdir; hepiniz Adem'in çocuklarısınız. Adem ise topraktandır. Allah katında en kıymetliniz, takvası çok olanınızdır. Arabın Arab olmayana bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takva iledir.

Ey insanlar! Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz?!..."

Eshab-ı kiram; "Allahü teâlânın dinini tebliğ ettin. Vazifeni yerine getirdin. Bize vasiyet ve nasihatte bulundun, diye şehadet ederiz" dediler.

Bunun üzerine Resul-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz, mübarek şehadet parmağını kaldırarak cemaat üzerine çevirip indirdiler ve; "Şahid ol ya Rab! Şahid ol ya Rab! Şahid ol ya Rab!" buyurdular.

akkı olan gelsin alsın

Hicretin on birinci senesi idi. Cebrail aleyhisselam, bu sene geldiğinde, sevgili Peygamberimize, Kur'an-ı kerimi iki defa baştan sona okudu. Halbuki, daha önceki yıllarda, Kur'an-ı kerimi bir defa okumuştu.

Efendimiz, Cebrail aleyhisselamın, en son tebliğ ettiği; "Allahü teâlânın yardımı ve zafer günü gelip, insanların, Allahü teâlânın dinine (İslamiyet'e) akın akın girdiklerini görünce, Rabbini hamd ve tesbih et! O'ndan af dile! Çünkü O, tövbeleri daima kabul eder" mealindeki Nasr suresini dinlerdikten sonra; "Ya Cebrail! İçimden, ölümümün yaklaştığını duyuyorum" buyurdu.

Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam, şu ayet-i kerimeleri okudu, mealen; "Ahiret, senin için dünyadan daha hayırlıdır. Rabbin sana razı oldum deyinceye kadar her istediğini verecek" (Duha suresi: 4,5)

Sevgili Peygamberimiz, o gün, Medine'de bulunan bütün Eshab-ı kriamının, öğle namazında mescidde toplanmaları için haber gönderdi. Server-i alem efendimiz, namazı kıldırdıktan sonra, bir hutbe irad ettiler.

Bu öyle bir hutbe idi ki, dinleyen bütün kalbler ürpermiş, gözlerinden yaşlar boşanmıştı. Daha sonra; "Ey insanlar! Sizin peygamberiniz olarak beni nasıl buldunuz" buyurunca, Eshab-ı kiram;

"Ya Resulallah! Allahü teâlâ, sana bizim tarafımızdan bol bol hayırlar ihsan buyursun. Sen, bizim için çok şefkatli bir baba, nasihatte bulunan şefkatli bir kardeş gibiydin. Allahü teâlânın sana lütfettii peygamberlik vazifesini yerine getirdin. Vahyedilenleri bize ulaştırdın. Rabbinin yoluna, İslam'a hikmet ile, güzel nasihat ile davet ettin, çağırdın. Allahü teâlâ sana, en güzel ve en yüksek karşılıkları versin" dediler.

Efendimiz; "Ey mü'minler! Allah aşkına, kimin bende hakkı varsa, kalksın gelsin, kıyametten önce burada alsın" buyurdular. Fakat kalkıp gelen olmadı. Resulullah efendimiz, ikinci ve üçüncü defalar da Allahü teâlânın adını anarak; "Hakkı olan gelsin alsın" buyurdu.

Bunun üzerine Eshab-ı kiramdan pir-i fani olan hazret-i Ukaşe kalktı. Resulullah'ın huzuruna vardı. Sonra; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Tebük gazasında, seninle beraberdim. Tebük'ten ayrıldığımız sırada benim devemle, sizinki yanyana gelmişlerdi. Ben devemden indim. Sana yaklaştım. Maksadım, seni mübarek vücudundan öpmekti, o zaman kamçı ile sırtıma vurmuştun. Niçin vurduğunu bilmiyorum" dedi.

Peygamber efendimiz; "Ya Ukaşe! Allahü teâlâ seni, Resulünün kasten vurmasından muhafaza eylesin. Ya Bilal! Kızım Fatıma'nın evine git. O kamçıyı bana getir" diye emretti.

Ne mutlu sana! Ey Ukaşe

Hazret-i Bilal, Resulullahın kamçısını getirmek üzere mescidden çıktı. Elini başına koymuş, "Resulullah kendisine kısas yaptıracak!" diye hayretler içerisinde kalmıştı. Eve varınca kapıyı çalıp; "Ey Resulullah'ın kerimesi! Bana Resulullah'ın kamçısını ver!" deyince, hazrte-i Fatıma validemiz; "Ya Bilal! Şimdi ne hac zamanı, ne de gaza! Babam kamçıyı ne yapacak?" diye sordu.

Bilal ; "Ey Fatıma! Haberin yok mu? Resulullah'a onunla kısas yapılacak!" dedi. Hz. Fatıma validemiz; "Ya Bilal! Resulullah'tan kısas ile hakkını almaya kimin gönlü razı olur? Madem ki, istedi vereyim. Fakat, Hasan ve Hüseyin'e söyle, hakkını kim alacaksa, kısası kendilerine yaptırsınlar. O zat, hakkını onlardan alsın. Sakın Resulullah'a kısas yaptırmasınlar" diye hazret-i Bilal'e sıkıca tenbih etti.

Bilal mescide geldi ve kamçıyı Resulullah efendimize, O da hazret-i Ukaşe'ye verdi. Hz. Ebu Bekir ve Ömer bu durumu görünce; "Ey Ukaşe! İşte biz yanında hazırız, hakkını bizden al. Ne olur, Resulullah'dan alma!" diye yalvardılar.

Bunun üzerine Peygamber efendimiz hazret-i Ebu Bekir'e; "Ey Ebu Bekir! Sen bırak, çekil aradan. Ey Ömer! Haydi sen de çekil. Allahü teâlâ, sizin yüksek derecenizi bilmektedir" buyurdu.

Sonra hazret-i Ali kalktı; "Ey Ukaşe! Resulullah'a vurmana, gönlüm razı olmuyor. İşte sırtım ve karnım. Gel hakkını benden al, istersen yüz kerre vur. Fakat Resulullah'a dokunma!" deyince, Peygamber efendimiz; "Ey Ali! Sen de otur. Allahü teâlâ, senin de yüksek mertebeni, durumunu bilmektedir" buyurdu.

Bu defa hazret-i Hasan ile Hüseyin kalktılar, "Ey Ukaşe! Sen de biliyorsun ki, biz Resulullah'ın torunlayırız. Onun için bize kısas, Resulullah'a kısas demektir. Hakkını bizden al, ne olur Resulullah'a vurma!" deyince, Peygamber efendimiz, onlara; "Siz de oturunuz, ey iki gözümün neş'eleri" buyurdular.

Sonra; "Ey Ukaşe! Gel vur!" buyurdular. Ukaşe; "Ya Resulullah! Sen bana vurduğun zaman benim vücudum açıktı" deyince, sevgili Peygamberimiz mübarek sırtını açtı. Bu sırada Eshab-ı kiramdan hıçkırıklar duyuldu; "Ya Ukaşe! Resulullah'ın mübarek sırtına vuracak mısın?" dediler.

Herkes üzüntü içerisinde bekleşiyordu. Hazret-i Ukaşe, Resulullah efendimizin mübarek sırtındaki Peygamberlik mührünü görünce, birden bire; "Anam-babam sana feda olsun ya Resulullah! Hakkını almak için, senin o mübarek sırtına vurmaya, sana kısas yapmaya kimin gücü yeter, buna kim cesaret edebilir?" diyerek, Kainatın sultanının mübarek mühr-i nübüvvetini öpüverdi. "Maksadım bu idi", dedi. Eshab-ı kiramın hepsi; "Ne mutlu sana, ne mutlu sana! Ey Ukaşe" dediler...

stigfar etmek üzere emir aldım

Safer ayının son günleriydi. Alemlerin efendisi, kuzeydeki Bizans imparatorluğunun, müslümanlar için büyük bir tehlike olmadan önce, onları tekrar İslam'a davet etmek, kabul etmezlerse harbetmek ve İslam Devleti'nin emrine sokmak istiyordu. Bu sebeple Rumlarla muharebe etmek üzere kahraman Eshabının hazırlanmasını emir buyurdular.

Eshab-ı kiram hazırlık yapmak için dağıldı. Resul-i ekrem efendimiz, hazret-i Üsame bin Zeyd'i çağırdılar; "Ey Üsame! Şam'a, Belka sınırına, Filistin'deki Darum'a, babasının şehid edildiği yere kadar, Allahü teâlânın ismiyle ve bereketiyle git. Onları atlara çiğnet. Seni, bu orduya başkumandan tayin ettim. Übnalıların üzerine ansızın varıp, üzerlerine şimşek gibi saldır. Varacağın yere haber ulaşmayacak şekilde hızlı git. Yanına kılavuzları alıp, casus ve göcüleri önünden ilerlet, Allahüt eala zafer ihsan ederse, onların arasında az kal" buyurdular.

Cürf'te karargah kurmalarını emir buyurup, mübarek elleriyle sancağı bağlayarak teslim ettiler. Mescidde minbere çıktılar; "Ey Eshamım! Üsame'nin babası Zeyd, kumandanlığına nasıl layık ve benim katımda nasıl en sevgiliyse, ondan sonra, oğlu Üsame de kumandanlığa öyle layıktır. Üsame, benim katımda insanların en sevgililerindendir" buyurdu.

Hazret-i Üsame'nin kumandası altında, savaşa gideceklerin arasında; hazret-i Ebu Bekir, hazret-i Ömer, hazret-i Ebu Ubeyde bin Cerrah, hazret-i Sa'd bin Ebi Vakkas gibi Eshabın ileri gelenleri de vardı.

Fakat ertesi gün, Kainatın sultanı ainden hastalandığı için, ordunun gitmesi Peygamber efendimizin ahırete irtihalinden sonraya kalmıştı. Sevgili Peygamberimiz, şiddetli humma yakalanmışlardı. Gittikçe ateşi artıyor, hastalık şiddetleniyordu. Ağırılarının azaldığı bir gece yarısı, yatağından kalktılar. Giyenerek gitmeye hazırlandılar.

Bunu gören hazret-i Aişe validemizi; "Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Nereye gidiyorsunuz?" diye sordu; Efendimiz; "Baki kabristanlığında medfun bulunanlar için istigfar etmek üzere emir aldım. Oraya gidiyorum" buyurdu.

Yanına Ebu Müveyhib ile Ebu Raifi'yi alarak gittiler. Mezarlıkta uzun uzun dua edip, onların af ve magfireti için Allahü teâlâya yalvardılar. Peygamber efendimizin bu ısrarlı yalvarması karşısında, yanında bulunan sahabiler; "Biz de, şimdi burada medfun bulunsaydık da, Resulullah efendimizin bu duasına mazhar olmakla şereflenseydik!" dediler.

uluşma yerimiz Kevser havuzudur

Sevgili Peygamberimiz, Baki kabristanlığını ziyaretinde Ebu Müveyhib'e dönerek; "Ey Ebu Müveyhib! Ben, dünya hazineleri ile ahıret nimetlerini seçmede serbest bırakıldım. İstersen dünyada baki ol, sonra Cennet'e git, istersen Likaullah (Allahü teâlâya kavuşmak) hasıl olup Cennet'e gir dediler. Ben, Likaullahı ve sonra Cennet'i seçtim" buyurdu.

Bir gün de, Uhud'da bulunan şehidler için magfiret dilemek üzere yola çıktılar. Onlar için, Allahüteâlâya uzun uzun yalvararak dua eylediler. Sonra mescide gelip Eshab-ı kirama;

"Ben, sizin Kevser havuzuna en önce kavuşanınız, karşılayanınız olacağım. Sizinle buluşma yerimiz orasıdır... Ben, sizin için, benden sonra müşrikliğe dönersiniz diye korkmam. Ancak dünyaya kapılır, onun içinbirbirinizi kıskanır, birbirinizi öldürürsünüz. Neticede sizden öncekilerin yok olup gittikleri gibi, siz de, yok olur gidersiniz diye korkarım!.." buyurdular. Sonra saadethanelerini teşrif ettiler.

Hastalıkları ağırlaşmıştı. Mübarek hanımefendileri, sevgili Peygamberimizin, hazret-i Aişe validemizin evinde kalmalarını, kendi haklarını ona tercih ettiklerini bildirdiler. Zevce-i mutahharalarının bu fedakarlıklarına memnun olup, hepsine dua ettiler ve ondan sonraki günlerini hazret-i Aişe validemizin evinde geçirmeye başladılar.

Resul-i ekrem efendimizin, ateşi çok artmıştı. Ateşin şiddetinden yatağında, bir taraftan diğer tarafa dönmek mecburiyetinde kalıyordu. O halde iken, Eshab-ı kiram, ziyarete gidiyor, Efendimizin çektiği şiddetli sıkıntıya ziyadesiyle üzülüyorlardı. Hz. Ebu Sa'id-i Hudri anlattı ki:

"Resulullah'ın mübarek huzuruna gitmiştim. Üzerinde kadife bir örtü bulunuyordu. Hastalğın verdiği sıcaklık örtüden dışarı çıkıyor, hararetten elimizi örtüye dokunduramıyorduk. Hayretimizi ve üzüntümüzü gören Resulullah efendimiz; "En şiddetli bela, peygamberlere olur. Buna rağmen peygamberin belalara sevinmesi, sizin, verilen ihsanlara sevinmenizden daha fazladır" buyurdu."

Hz. Ümmü Bişr bin Bera da şöyle anlattır: "Resulullah'ın ziyaretine gitmiştim. Mübarek vücudu ateş gibi yanıyordu. "Canım sana feda olsun ya Resulullah! Ben, hiçbir zaman böyle şiddetli bir hastalık görmedim!.." dedim. Buyurdular ki: "Ey Ümmü Bişr! Hastalığın şiddetli olması, sevabımın çok olması içindir. Bu hastalık, Hayber'de tatmış olduğum zehirli etin eseridir. O etin acısını her zaman duyardım. O gün yediğim, zehir, şimdi ebherimi yani avort damarımı koparmaktadır" buyurdu.

iliniz ki ben Rabbime kavuşacağım

Hastalık günden güne şiddetleniyordu. Sevgili Peygamberimiz, Abdullah bin Mes'ud hazretlerine buyurdu ki: "Hastalığa tutulan hiçbir müslüman yoktur ki, Allahü teâlâ, onun hata ve günahlarını, ağacın yaprakları döküldüğü gibi dökmesin!"

Eshab-ı kiram bu duruma çok üzülüyor, evlerinde rahat edemiyorlardı. Mescide toplandılar. Peygamber efendimizin durumunu sormak üzere hazret-i Ali'yi huzura gönderdiler. Alemlerin efendisi, işaretle; "Eshabım ne diyorlar?" diye sordular.

O da; "Resulullah aramızdan giderse!.. diye çok üzülüp telaş ediyorlar" dedi. Eshabına olan merhametleri çok daha fazla olan sevgili Peygamberimiz, hastalığının şiddetine katlanarak kalktılar, hazret-i Ali ve hazret-i Fadl bin Abbas'a dayanarak mescide geldiler.

Minbere çıkarak Allahü teâlâya hamd ve sena ettikten sonra, Eshab-ı kirama; "Ey Eshabım! Benim ölümümü düşünüp telaş ediyormuşsunuz. Hiçbir peygamber, ümmeti arasında sonsuz kaldı mı ki, ben de sizin aranızda sonsuz kalayım? Biliniz ki, ben Rabbime kavuşacağım. Size nasihatım olsun ki, Muhacirlerin büyüklerine saygı gösteriniz! Ey Muhacirler! Size de vasiyetim şudur ki, Ensara iyilik ediniz! Onlar size iyilik etti. Evlerinde barındıdı. Geçinmeleri sıkıntılı olduğu halde, sizi kendilerinden üstün tuttular. Mallarına sizi ortak ettiler. Her kim Ensar üzerine hakim olur ise, onları gözetsin, kusur edenleri olursa affetsin" buyurdu.

Sonra nasihatlar edip; "Allahü teâlâ, bir kulunu dünyada kalmak ile, Rabbine kavuşmak arasında serbest bıraktı. O kul, Rabbine kavuşmak istedi" buyurdu.

Hazret-i Ebu Bekir, Resulullah efendimizin sözleriyle vefatına işaret buyurduğunu anlayıp; "Canımız sana feda olsun ya Resulallah!" diyerek ağlamaya başladı. Merhamet deryası, sevgili Peygamberimiz; "Ağlama ya Eba Bekir!" buyurarak ona, sabır ve katlanmak lazım geldiğini emretti.

Mübarek gözlerinden yaş akıyordu. "Ey Eshabım! Din-i İslam yolunda sıdk ve ihlas ile malını feda eden Ebu Bekir'den çok razıyım. Ahıret yolunda arkadaş edinmek elde olsaydı, onu seçerdim" buyurdu ve; "Mescide açılan kapılardan Ebu Bekir'inki hariç hepsini kapatınız" diye emrettiler.

Sonra, minberden inerek hazret-i Aişe validemizin odasına döndüler.

iz de bana kavuşacaksınız

Resulullah efendimizin hastalığı ağırlaşıp veda konuşmaları yapmasına çok üzülen Eshab-ı kiram ağlamaya başladılar.

Bunun üzerine Peygamber efendimiz, hazret-i Ali'nin ve Fadl bin Abbas'ın kollarına girerek tekrar mescidi teşrif ettiler. Minberin alt basamağında durup, Eshab-ı kirama şöyle buyurdular;

"Ey Muhacirler ve ey Ensar! Vakti belli olan bir şeye kavuşmak için acele etmenin faydası yoktur. Allahü teâlâ, hiçbir kulu için acele etmez. Bir kimse Allahü teâlânın kaza ve kaderini değiştirmeye, iradesinden üstün olmaya kalkışırsa, onu kahr ve perişan eder. Allahü teâlâya hile etmek, O'nu aldatmak istiyenin işleri bozulup, kendi aldanır.

Biliniz ki, ben sizlere karşı rauf ve rahimim. Siz de bana kavuşacaksınız. Kavuşacağınız yer, Kevser havuzunun başıdır. Cennet'e girmek, bana kavuşmak isteyen, boş yere konuşmasın.

Ey müslümanlar! Kafir olmak, günah işlemek; nimetin değiştirmesine, rızkın azalmasına sebeb olur. İnsanlar, Allahü teâlânın emirlerine itaat ederse, hükumet başkanları, amirleri, valileri onalra merhamet ve şefkat eder. Fısk, fücur, taşkınlık yapar, günah işlerlerse, merhametli başkanlara kavuşamazlar.

Benim hayatım, sizin için hayırlı olduğu gibi, ölümüm de hayırdır ve rahmettir. Eğer bir kimseyi haksız yere döğmüş veya fena bir söz söylemiş isem, bana aynı şeyi yaparak hakkını almasına; birinizden harkız bir şey almış isem, geri istemesine razıyım ve helallaşmağa hazırım. Çünkü, dünya cezası, ahıret cezasından pek hafiftir. Buna katlanmak daha kolaydır."

Daha önce hazret-i Ebu Bekir'den mümnuniyetini ifade ettikleri gibi, bu hutbede de hazret-i Ömer'den memnuniyetlerini bildirip; "Ömer benimledir, ben de onunlayım. Benden sonra hak Ömer'le beraberdir" buyurdular.

Resulullah efendimiz bu hutbeden sonra minberden indi. Namazdan sonra tekrar minbere çıkıp, vasiyeyet ve nasihatten sonra; "Sizi Allahü teâlâya ısmarladım" buyurdular ve Eshabdan ayrılıp odasını teşrif ettiler.

ranızdan ayrılmam yaklaştı

Alemlerin efendisi, şiddetli ağrılarının olduğu bir gün, Eshab-ı kiram ile helallaşmak, ahırete kul haklarıyla gitmemek için Bilal-i Habeşi hazretlerini çağırttı. Ona; "Halka seslen! Mescide toplansınlar. Onlara son vasiyetimi yapmak istiyorum!.." buyurdular.

Hazret-i Bilal; Eshabı mescide topladı. Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Ali ve Hz. Fadl'a dayanarak mescidi teşrif ettiler Minbere oturup, Allahü teâlâya hamd ve senadan sonra;

"Ey Eshabım! Bilmiş olunuz ki, aranızdan ayrılmam yaklaştı. Kimin bende hakkı varsa, benden istesin. Benim yanımda sevgili olan, benden hakkını istesin veya helal etsin ki, Rabbime ve rahmetine bunları ödemiş olarak kavuşayım" buyurdular.

Sonra minberden inip, öğle namazını kıldırdılar. Namazdan sonra, tekrar minbere çıkıp, namazdan önce buyurduğunu tekrar ettiler.

Sevgili Peygamberimizin, vefatına üç gün kala, hastalığı ağırlaştı. Mescide çıkıp cemaate namaz kıldıramadılar. Cemaatla kılamadığı ilk namaz, yatsı namazı idi.

Hazret-i Bilal her zamanki gibi, vaiktte kapıya gelip; "Es-salat, ya Resulallah!" dedi. Sevgili Peygamberimizin dermansızlıktan mescide gitmeye mecali yoktu. "Ebu Bekir'e söyleyiniz! Eshabıma namazı kıldırsın" buyurdu.

Hazret-i Aişe validemiz; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Babam yumuşak kalbli ve çok üzüntülüdür. Zat-ı alinizin makamına durup, orada sizi göremezse ağlamaktan okuyamaz. İmamete Ömer'in geçmesini emreder misiniz?" diyerek sual eyledi.

Peygamber efendimiz tekrar; "Ebu Bekir'e söyleyiniz! Eshabıma imam olup namazı kıldırsın" buyurdular. Hazret-i Bilal, Hz.Ebu Bekir-i Sıddik'a durumu bildirdi. Hazret-i Ebu Bekir, mihrabda Resulullah efendimizi göremeyince, kalbinden vurulmuşa döndü, aklı gideyazdı. Ağladı!.. ağladı!.. Eshab-ı kiram da ağlamaya başladılar.

Habibullah efendimiz, mescidden gelen bu feryadın ne olduğunu sorunca, hazret-i Fatıma validemiz; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Eshabın, ayrılığımıza dayanamadığı için ağlıyorlar!.." diye durumu arzetti. Merhamet deryası sevgili Peygamberimiz çok müteessir olmuşlardı. Eshabını teselli eylemek için hastalığının bu kadar şiddetine rağmen, güçlükle kalktılar. Hazret-i Ali ve hazret-i Abbas'a dayanarak mescide geldiler. Namazdan sonra; "Ey Eshabım! Siz, Allahü teâlânın hıfzındasınız ve sizi Allahü teâlâya emanet ettim! Takva üzere olun. Allahü teâlâdan korkun, Allahü teâlânın emrini tutun ve itaat edin. Ben, artık bu dünyadan ayrılıyorum" buyurdular.

ünya malı ile gitmek istemem

Resulullah efendimizin hastalığında, hazret-i Ebu Bekir, Eshab-ı kirama on yedi vakit namaz kıldırdı. Bir defasında öğle namazı kıldırıyordu. O sırada Kainatın sultanı, mübarek vücudlarında bir hafiflik hissetmişler, hazret-i Ali ve Hazret-i Abbas'a dayanarak mescide gelmişlerdi.

Hz. Ebu Bekir-i Sıddik, sevgili Peygamberimizin teşrif ettiğini anlayıp, geriye çekilmek istedi. Efendimiz ona; "Yerinde dur!" anlamında işaret buyurdu. Peygamber efendimiz, hazret-i Ebu Bekir'in solunda, Eshabına son defa namaz kıldırdılar.

Sevgili Peygamberimizin vefatından üç gün evveldi. Cebrail aleyhisselam, Resulullah efendimizi ziyarete gelip; "Ya Resulallah! Allahü teâlânın sana selamı var. Durumunuzu bildiği halde, nasıl olduğunuzu, kendinizi nasıl hissettiğinizi soruyor" dedi.

Alemlerin efendisi ise; "Mahzunum!" buyurdular. Cebrail aleyhisselam, Pazar günü de geldi ve aynı şeyleri söyledi. Peygamber efendimiz yine evvelki cevabı verdiler.

Cebrail aleyhisselam ayrıca; Yemen'de peygamber olduğunu söyleyen Esved-i Ansi'nin öldürüldüğünü haber verdi. Resul-i ekrem de, Eshabına bildirdi. Hastalıktan önce, kendilerine gelmiş olan birkaç altını fakirlere, bir kaçını da hazret-i Aişe'ye vermişlerdi.

Pazar günü, Resulullah'ın hastalığı ağırlaştı. Huzuruna gelen ordu kumandanı hazret-i Üsame'ye bir şey söylediler. Fakat mübarek kollarını kaldırıp onun üzerine sürdüler. Onu dua ettikleri anlaşıldı.

Sevgili Peygamberimizin dünyayı şereflendirdiği ve ahırete irtihal buyurduğu gün Pazartesi idi. Hastalıklarının on üçüncü ve son günü... Alemlerin efendisi, Eshab-ı kiram Mescid-i şerifte saf saf olup Ebu Bekir-i Sıddik hazretlerinin arkasında sabah namazını kılarken iken, Mescid-i şerife geldiler. Ümmetinin saf saf olup ibadet ettiklerini gördüler. Sevinerek tebessüm buyurdular. Kendileri de hazret-i Ebu Bekir'e uyup, arkasında namaz kıldılar

Eshab-ı kiram, Resulullah'ı mescidde görünce, hastalık geçti sanarak sevindiler. Resul-i ekrem ise hazret-i Aişe'nin odasını teşrif buyurup yattılar. "Allahü teâlânın huzuruna, dünya malı bırakmadan gitmek isterim. Yanında kalan altınları da, fakirlere dağıt" buyurdular. Sonra ateşi arttı. Bir müddet sonra, tekrar gözlerini açıp, hazret-i Aişe'ye altınları dağıtıp dağıtmadığını sordular. Dağıtacağını söyledi. Bunların hemen dağıtılmasını tekrar tekrar emir buyurdular. Hemen dağıtıldığı bildirilince; "Şimdi rahat ettim" buyurdular.

a Rabbi! Bana sabır ihsan eyle

Resulullah efendimiz hastalığı sırasında , huzur-i şeriflerine hazret-i Ali'yi çağırdılar. Mübarek başını onun kucağına koydular. Mübarek alnı terlemiş, mübarek rengi değişmişti.

Hazret-i Fatıma validemiz, mübarek babasının o halini görünce, bakmaya dayanamadı ve oğulları hazret-i Hasan ile hazret-i Hüseyin'in yanına gitti. Ellerinden tutup ağlamaya başladı.

"Ey benim babam! Kızını kim gözetir! Hasan ve Hüseyin'i kime emanet edersin? Vay babam! Canım sana feda olsun! Senden sonra benim halim nice olur! Gözüm, mübarek yüzünden sonra kime bakar!"

Resulullah efendimiz, kızının gönülleri yakan bu sözlerini işitince, mübarek gözlerini açtı ve onu yanına çağırdı. "Ya Rabbi! Bana sabır ihsan eyle" diye dua ettikten sonra; "Ey Fatıma! Ey gözümün nuru! Baban can çekişme halindedir!" buyurunca, işli iniltilerle ağlaması daha da arttı.

Hazret-i Ali; "Ey Fatıma! Ne olur sus, Resulullah'a daha fazla üzme!" deyince, sevgili Peygamberimiz; "İncitme ya Ali! Bırak babası için gözleri yaş döksün!.." buyurdu. Sonra, mübarek gözlerini yumarak kendinden geçer gibi oldu.

Sonra hazret-i Hasan, mübarek dedesinin huzur-i şerifine gelip; "Ey benim mübarek dedem! Senin ayrılığına kim dayanabilir! Gönül perişanlığımıza kime arz ederiz! Senden sonra anneme, babama ve kardeşime kim şefkat eder? Ezvacın ve Eshabın, o güzel ahlakınızı nerede bulurlar!.." diyerek ağlayınca, Peygamber efendimizin mübarek hanımefendilerinde dayanacak hal kalmadı. Hep birlikte ağlamaya başladılar.

Dışarda pek müteessir bir halde bekleyen Eshab-ı kiram, Peygamber efendimizin rahatsızıklarının çok arttığını işitince, gönülleri dağlandı. Ağlamaya başladılar. Son bir defacık olsun, sevgili Peygamberininin mübarek cemalini görmek için; "Ne olur, kapıyı açın! Resul aleyhisselamın mübarek yüzünü bir defa daha görelim!.." diyerek kapıda yalvarıyorlardı.

Alemlere rahmet olarak gönderilen Allahü teâlânın habibi, sevgilisi, Eshabının bu yakarışlarını işitince, merhamet eyleyip; "Kapıyı açınız!" buyurdular. Eshabın ileri gelenleri içeri girdiler. Sevgili Peygamberimiz, onlara sabır tavsiye etti.

a Rabbi! Tebliğ ettim mi

Son defa kendisini görmek için gelen Eshabına Efendimiz, "Ey Eshabım! Siz, insanların en üstünleri, en şereflilerisiniz. Sizden sonra kim gelirse gelsin, siz hepsinden önce Cennet'e girersiniz. Dini ayakta tutmakta metin olun ve Kur'an-ı azimi imam (rehber) edinin. Dinin hükümlerinden gafil olmayın" buyurdu. Sonra; "Ya Rabbi! Tebliğ ettim mi?" deyip mübarek gözlerini kapadı. Mübarek yüzü terledi. Hazret-i Ali, Eshaba işaretle çıkmalarını söyledi.

Onlar gittikten sonra, huzura hazret-i Aişe validemiz gelip, nasihat istedi. Peygamber efendimiz; "Ey Aişe! Evinin köşesine oturarak kendini muhafaza eyle!" buyurduktan sonra, mübarek gözlerinden yaşlar akmaya başladı. Kainatın sultanı ağlıyordu...

Oradakilerin, gönülleri yaralandı, ciğerleri parçalandı. Hazret-i Ümmü Seleme validemiz; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Niçin ağlıyorsunuz?" diyerek sual eylediğinde; "Ümmetime merhamet olunması için ağlıyorum" buyurdu.

Güneş tepeye doğru yükseliyordu. Vakit yaklaşmıştı... Sevgili Peygamberimizin mübarek başı, hazret-i Aişe validemize yaslı bulunuyordu. Alemlerin efendisi, artık son anlarını yaşıyor, mübarek dudaklarından

"Aman! Aman! Ellerinizdeki kölelerinize iyi davranınız! Onların üzerlerine elbise giydiriniz, karınlarını doyurunuz. Onlara yumuşak konuşunuz. Namaza, namaza devam ediniz. Kadınlarınız ve köleleriniz hakkında Allahü teâlâdan korkunuz!.. Ey Allah'ım! Beni yarlıga! Bana rahmetini ihsan eyle!.. Beni Refik-i ala zümresine kavuştur!.." cümleleri dökülüyordu.

Hazret-i Fatıma validemizin gözyaşları sel gibi akıyor, iniltisi ciğerleri dağılıyordu. Sevgili Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem onu yanına oturtup; "Kızım, bir miktar sabreyle, ağlama. Zira Hamele-i Arş (melekler) senin ağlaman üzerine ağlaşıyorlar" buyurdu.

Hazret-i Fatıma validemizin gözyaşını sildi. Teselli verip, Allahü teâlâdan sabır diledi ve; "Ey kızım, benim ruhum kabz olacak. "İnnalillahi ve inna ileyhi raci'un" diyesin. Ey Fatıma! Gelen her musibete bir karşılık verilir" buyurdu. İr müddet mübarek gözlerini kapayıp sonra; "Bundan sonra babana üzüntü ve gussa (keder, tasa) olmaz. Zira fani alemden ve mihnet yerinden kurtuluyor" buyurdu.

apıdaki ölüm meleği Azrail'dir

Resulullah efendimiz artık son vasiyetlerine yapıyorladı. Hazret-i Ali'ye; "Ya Ali! Zimmetimde filan yahudinin şu kadar malı vardır. Asker hazırlamak için almıştım. Sakın onu ödemeyi unutma. Elbette zimmetimi kurtarırsın ve Kevser havzı başında benimle görüşeceklerin birincisi sensin. Benden sonra sana çok zarar gelir, sabır edesin. İnsanlar dünyayı istedikleri vakit sen ahıreti seçesin" buyurdu.

Hz. Üsame bu esnada. Resulullah efendimiz ona; "Allahü teâlâ yardımcın olsun! Haydi cenge git!" buyurdu. O da çıkıp ordusuna gitti.

Alemlerin efendisi, artık son nefeslerini veriyordu... Vakit iyice yaklaşmıştı... Allahü teâlâ, Azrail aleyhisselama; "Habibime en güzel surette git! Eğer izin verirse ruhunu çok yumuşak ve hafif olarak al. İzin vermese geri dön!" diye vahyetti.

Azrail aleyhiselam, en güzel surette, insan kıyafetinde, sevgili Peygamberimizin sadethanelerinin kapısına geldi ve; "Esselamü aleyküm ey nübüvvet evinin sahibi! İçeri girmeğe izin verir misiniz? Allahü teâlâ size rahmet eylesin?" dedi.

Hazret-i Aişe validemiz, sevgili Peygamberimizin yanıbaşında oturan hazret-i Fatıma'ya; "Bu gelene sen cevap ver" dedi. O da, kapıya varıp, çok üzüntülü bir ses ile; "Ey Allahü teâlânın kulu! Resulullah şu anda, kendi haliyle meşguldur" dedi.

Azrail aleyhisselam, tekrar izin istedi. Aynı cevap verildi. Üçüncü defa selamını tekrarlayıp, mutlaka girmesi gerektiğini yüksek sesle söyleyince, Peygamber efendimiz haberdar oldular ve"Ya Fatıma! Kapıda kim var!" buyurdular.

Hazret-i Fatıma; "Ya Resulallah! Kapıda birisi girmek için izin ister. Birkaç defa cevap verdim. Fakat üçüncü seslenişinde vücudum ürperdi" dedi.

Bunun üzerine Resulullah efendimiz; "Ey Fatıma! Kapıdaki kimdir, biliyor musun? O; lezzetleri yıkan, toplulukları darmadığınık eden, kadınları dul, çocukları yetim bırakan, evleri harab, kabirleri mamur eden, ölüm meleği Azrail'dir. Ey Azrail gir" buyurdu.

O zaman hazret-i Fatıma validemiz, tarif edilmez bir ızdıraba düştü ve mübarek ağızlarından şu cümleler döküldü; "Vah Medine harab oldun?" Peygamberimiz, hazret-i Fatıma'nın elini tutup mübarek göğsüne koydular ve mübarek gözlerini kapadılar.

lk yanıma gelecek olan sensin

Resulullah efendimizin durumu ağırlaşıp gözlerini kapatınca, hazır olanlar, mübarek ruhunun kabzolduğunu sandılar. Hazret-i Fatıma validemiz dayanamayıp, babasının mübarek kulağına doğru eğildi ve gönülleri yaralayan bir sesle; "Ey benim babacığım!.." diye seslendi.

Hiç cevap gelmeyince bu sefer; "Canım sana feda olsun ya Resulallah! Ne olur mübarek gözlerini bir aç da bana bir şey söyle.." dedi.

Alemlerin efendisi, mübarek gözlerini açıp, kızının gözyaşlarını sildi ve onun kulağına vefat edeceğini bildirdi. Bunun üzerine hazret-i Fatıma ağlamaya başladı. Bu defa kulağına; "Ehl-i beytimden, ilk önce, benim yanıma gelecek sensin!" buyurdular. O da bu müjdeye sevinip teselli buldular.

Hazret-i Fatıma validemiz; "Ey babacığım! Bugün ayrılık günü! Bir daha sana ne zaman kavuşurum?" diye sordu. Resulullah efendimiz; "Ey kızım! Beni kıyamet günü havzın kenarında bulursun. Ümmetimden, havza gelenlere su veririm" buyurdu.

Hazret-i Fatıma; "Eğer seni orada bulamazsam, ne yaparım?" diye sorunca, Peygamber efendimiz; "Mizanın yanında bulursun. Orada, ben ümmetime şefaat ederim" buyurdu.

Hazret-i Fatıma validemiz; "Orada da bulamazsam ya Resulallah!" deyince, Peygamber efendimiz; "Sıratın yanında bulursun. Ben orada Rabbime; "Ya Rabbi! Benim ümmetimi ateşten muhafaza eyle" diye yalvarırım" buyurdu.

Bundan sonra hazret-i Ali hüzünlü bir sesle; "Ya Resulallah! Siz ruhunuzu teslim ettikten sonra, sizin gaslinizi kim yapacak, neye kefenleyeceğiz. Namazınızı kim kıldıracak, kabre kim koyacak?" diye sordu.

Peygamber efendimiz; "Ey Ali, beni sen yıka, Fadl bin Abbas sana su döksün. Cebrail sizin üçüncünüz olur. Gasl (yıkama) işimi bitirince, kefenimi yaparsınız. Cebrail, Cennet'ten güzel koku getirir. Sonra beni mescide götürünüz ve çıkınız. Çünkü ilk önce Cebrail, sonra Mikail, sonra İsrafil, sonra melekler grup grup namazımı kılacaklar. Daha sonra siz giriniz, saf saf olunuz. Hiç kimse benden öne geçmesin" buyurdu.

Sonra, beklemekte olan Azrail aleyhisselama; "Ey Azrail! Ziyaret için mi geldin, yoksa ruhumu kabzetmek için mi?" diye sorunca, Azrail aleyhisselam; "Hem misafir, hem de vazifeli olarak geldim. Allahü teâlâ bana, senin huzuruna izinle girmemi emretti. Mübarek ruhunu ancak izninle alırım. Ya Resulallah! İzin buyurursan, emrinize uyar, ruhunuzu kabz ederim. Yoksa döner, Rabbime giderim" dedi.

enim endişem ümmetimdir

Peygamber efendimiz ruhu almak için gelen ölüm meleğine; "Ey Azaril! Cebrail'i nerede bıraktın?" buyurdu. Cebrail'i dünya semasında bıraktım. Melekler, onu senin vefatın sebebiyle taziye ediyorlar" dedi.

Böyle konuşurlarken Cebrail aleyhisselam geldi. Resulullah efendimiz; "Ey kardeşim Cebrail! Artık dünyadan göç vakti geldi. Allahü teâlânın katında benim için ne var? Bana onu müjdele de gönül rahatlığı ile emaneti sahibine teslim edeyim" buyurdu.

Cebrail aleyhisselam; "Ey Allahü teâlânın sevgilisi! Ben semanın kapısını açık bıraktım. Melekler saf saf olmuşlar, senin ruhunu sevgiyle beklerler" dedi.

Peygamber efendimiz; "Hamd, Allahü teâlâya mahsustur. Sen bana müjde ver! Rabbimin nezdinde benim için ne var?" buyurdu.

Cebrail aleyhisselam; "Ya Resulallah! Senin teşrifinden dolayı, Cennet kapıları açılmış, Cennet'in nehirleri akmış, Cennet'in ağaçları sarkmış, huriler süslenmiştir" dedi.

Peygamber efendimiz yine; "Hamd, Allahü teâlâya mahsustur. Sen bana başka müjde ver ya Cebrail!" buyurdu. Cebrail aleyhisselam; "Ya Resulallah! Sen kıyamet günü ilk şefaat eden ve ilk şefaatı kabul olunansın" dedi.

Sevgili Peygamberimiz tekrar; "Hamd, Allahü teâlâya mahsustur. Ya Cebrail! Bana başka müjde ver" buyurunca, Cebrail aleyhisselam; "Ya Resulullah! Neyi soruyorsunuz!" dedi.

Bunun üzerine Peygamber efendimiz; "Benim bütün endişem, üzüntüm ve kederim, benden sonra geride bıraktığım ümmetimdir" buyurdu.

Hazret-i Cebrail; "Ey Allahü teâlânın Habibi! Allahü teâlâ kıyamet günü, sen razı oluncaya kadar ümmetini bağışlar. Bütün peygambelerden önce seni, bütün ümmetlerden önce senin ümmetini Cennet'e koyacaktır" dedi.

Sevgili Peygamberimiz, Cebrail aleyhisselama; "Allahü teâlâ katında üç muradım vardır: Biri; ümmetimin günahkarlarına beni şefaatçı etmesi, ikincisi; dünyada yaptıkları günahlardan dolayı onlara azab etmemesi, üçüncüsü; Perşembe ve Pazartesi günleri ümmetimin amellerinin bana arzedilmesidir. (Eğer amelleri iyi ise dua ederim, Allahü teâlâ kabul eder. Kötü ise şefaat edip, amel defterinden silinmesini isterim)" buyurdu.

Cebrail aleyhisselam, Allahü teâlâdan, bu üç arzusunun da kabul edildiği haberini verdi. Bunun üzerine sevgili Peygamberimiz rahatladılar.

imdi rahatladım vazifeyi yerine getir

Peygamber efendimiz, Azrail aleyhisselam ruhu almaya geldiği vakit hem ümmetinin halini merak ediyordu. Bunun üzerine Allahü teâlâ vahy etti ki: "Ey Habibim! Ümmetine bu kadar muhabbet ve şefkat göstermeni, mübarek kalbine kim getirdi?"

Peygamber efendimiz; "Beni yaratıp, terbiye eden Rabbim teâlâ" diye cevap verdi. Cenab-ı Hak da; "Senin ümmetine, benim rahmetim, merhametim seninkinden bin kat fazladır. Onları bana bırak" buyurdu.

Sonra sevgili Peygamberimiz; "Şimdi rahatladım. Ey Azrail! Emrolunduğun vazifeyi yerine getir!" buyurdu.

Azrail aleyhisselam, vazifesini yapmak üzere hürmetine yaratıldığı Kainatın sultanının huzuruna yaklaştı. Sevgili Peygamberimiz, yanındaki su kabına mübarek iki elini batırıp, ıslak ellerini mübarek yüzüne sürdü ve; "La ilahe illallah! Ey Allah'ım! Refik-i ala!.." buyurdu.

Azrail aleyhisselam, Alemlerin efendisinin mübarek ruhunu almaya başladı. Resulullah efendimizin mübarek benzi bazan kırmızı oluyor, bazan sararıyordu. Azrail aleyhisselam; "Ümmetimin canını da böyle şiddet ve zorla mı alırsın!" buyurunca, o; "Ya Resulallah! Hiç kimsenin canını böyle kolay almadım" cevabını verdi.

Son anında bile ümmetini unutmayan sevgili Peygamberimiz; "Ey Azrail! Ümmetime edeceğin şiddeti bana eyle! Zira onlar zayıftır, dayanamazlar..." buyurdu. Sonra; "La ilahe illallah! Refik-i ala!" buyurdular ve mübarek ruhları alındı ve ala-yı illiyyine uluştırıldı...

Essalatü vesselamü aleyke ya Resulallah!

Essalatü vesselamü aleyke ya Habiballah!

Essalatü vesselamü aleyke ya Seyyidel evveline vel-ahırin!

Şefaat ya Resulallah! Dahıylek ya Resulallah!

Cebrail aleyhisselam, Peygamber efendimize; "Essalamü aleyküm ey Allahü teâlânın Resulü! Benim maksudum, matlubum sen idin. Artık, bir daha yeryüzüne gelmem!" diyerek veda eyledi.

Resul-i ekrem efendimizin mübarek ruhu, yüksek aleme gidince, hazret-i Fatıma validemiz ve ezvac-ı tahirat ağlamaya başladılar.

er canlı ölümü tadacaktır

Resulullah efendimizin mubarek ruhu kabzedildiği sırada sahibi görünmeyen bir ses; "Esselamü aleyküm ya Ehli beyt! Ve Rahmetullahı ve berekatühü" diye selam verdi ve; "Biliniz ki, her canlı ölümü tadacaktır. Ve kıyamet günü, size ecirleriniz tamamıyle verilecektir" mealindeki Al-i İmran suresinin 185. ayet-i kerimesini okudu.

Sonra, onlara teselli verip; "Allahü teâlânın ihsanlarına, ikramlarına güveniniz. O'na sarılıp, O'ndan umunuz. Feryad etmeyiniz! Asıl musibete uğrayan, sevabdan mahrum kalandır!" diyerek taziyede bulundu.

Bu sözleri oradakilerin hepsi işitip selamına cevap verdier. Bunları söyleyen Hızır aleyhisselam idi.

Resul-i ekremde mevt (ölüm) alametleri görülünce, Ümm-i Eymen, oğlu Üsame'ye haber gönderdi. Üsame, hazret-i Ömer ve Ebu Ubeyde bu acı haberi alınca, ordudan ayrılıp, Mescid-i Nebevi'ye geldiler.

Hz. Aişe-i Sıddika ve diğer kadınlar ağlayınca, Mescid-i şerifdeki Eshab-ı kiram şaşırdı. Ne olduklarını anlayamadılar. Beyinlerinden vurulmuşa döndüler.

Hazret-i Ali ölü gibi, hareketsiz kaldı. Hazret-i Osman'ın dili tutuldu. Hazret-i Ebu Bekir, o anda evinde idi. Koşarak geldi. Hemen hücre-i seadete girdi. Fahr-i alemin yüzünü açtı. Vefat etmiş olduğunu gördü. Mübarek yüzü ve her yeri latif, nazif olarak, nur gibi parlıyordu."Mematın da, hayatın gibi ne güzel ya Resulallah!" diyerek, öptü.

Çok ağladı. Mübarek yüzünü örttü. Evdekilere teselli verdi. Mescid-i şerife geldi. Minbere çıkarak Eshab-ı kirama bir hutbe okudu. Allahü teâlâya hamd ve sena etti ve Resul-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimize salat okuduktan sonra; "Her kim Muhammed aleyhisselama iman etmişse bilsin ki, Muhammed aleyhisselam vefat etti. Her kim Allahü teâlâya tapıyorsa, O, hayy (diri) ve bakidir (ölmez, ebedidir)" buyurdu ve sonra; "Muhammed (aleyhisselam) resuldür. O'ndan önce de resuller gelmiştir. O da ölecektir. Vefat ederse veya öldürülürse, dininizden, döner misiniz? Dininden çıkan olursa, Allahü teâlâya zarar vermez. Kendine zarar verir. Dininden dönmeyenlere, Allahü teâlâ sevablar verir" mealindeki Al-i İmran suresinin 144. ayet-i kerimesini okudu.

Eshab-ı kirama nasihat edip, ortalığı düzene koydu. Böylece hepsi Resulullah'ın vefat etmiş olduğuna inandı. Hüzün ve keder, Eshab-ı kiramın yüreğine bir zehirli hançer gibi saplandı. Gözler ağlar, gözyaşları çağlar, hasret ateşi herkesin ciğerini dağlar idi.

a Rabbi! Ümmetim!.. Ümmetim

Peygamberimizin vefatından hemen sonra, Eshab-ı kiram ilk olarak, bütün işleri idare etmesi için hazret-i Ebu Bekir'i, halif seçtiler. Ona bi'at edip, tabi oldular ve emrine göre işleri görmeye başladılar.

Resul-i ekrem efendimiz, hicretin on birinci yılında (miladi 632) Rebi'ül-evvel-ayının 12'sinde Pazartesi günü öğleden evvel ahırete irtihal eyledi. O anda Kameri seneye göre 63, Şemsi seneye göre de 61 yaşında bulunuyordu.

Peygamber efendimizi, hazret-i Ali, hazret-i Abbas, hazret-i Fadl bin Abbas, hazret-i Kusem bin Abbas, hazret-i Üsame bin Zeyd, hazret-i Salih yıkadılar.

Yıkama esnasında mübarek vücudundan öyle bir misk kokusu yayıldı ki, şimdiye kadar hiç kimse öyle bir koku koklamamıştı. Sonra kefenlediler.

Bir sedir üzerinde taşınıp, mescide getirildi. Daha önce sevgili Peygamberimizin haber verdiği şekilde, herkes mescidden dışarı çıktı. Melekler, bölük bölük gelip namazını kıldalar.

Meleklerin kılması bitince, sahibi görünmeye bir ses; "Giriniz! Peygamberinizin namazını kılınız!" diyordu. Bunun üzerine Eshab-ı kiram içeri girdi. İmamsız olarak sevgili Peygamberimizin namazını kıldılar. Çarşamba günü akşamına kadar ancak bitirebildiler.

Dedi ki: "Resulullah'ın mübarek yüzünü en son gören benim. Mübarek dudakları kıpırdıyordu. Üzerine eğilip kulak verdim; "Ya Rabbi! Ümmetim!.. Ya Rabbi! Ümmetim!..." diye yalvarıyordu.Sevgili Peygamberimiz, ahırete irtihal ettiği gün, Abdullah bin Zeyd hazretleri; "Ya Rabbi! Ben bu gözü, habibinin mübarek nurlu yüzüne bakmak için isterdim. O görünmez olunca, artık ne yapayım! Ya Rabbi! Gözümü al!" diye dua etti ve göremez oldu.

Ya Resulallah! Senin kapındaki kölenin,

Ayaklarına değen toprağı öpmeyenin,

Ve bu seadet için can feda etmeyenin,

Sana sevgisi yoktur; inanmam, sözü yalan.

Senin kölen mührünü vurmayanlar alnına,

Sevgi gerdanlığını takmayanlar boynuna;

Hedef olmayan eşsiz nazarının okuna,

Seviyorum demesin; eğer severse insan.

bu Bekir'den başkasına razı olmaz

Hazret-i Ali anlatır: Resul aleyhisselam, ağırlaştığı zaman "Ey Ali! Bana, bir kürek kemiği getir de, benden sonra, ümmetimi doğru yoldan şaşırtmayacak şeyi, ona yazdırayım." buyurdu.

Resul aleyhisselamın başı, kollarımın arasında bulunuyordu. Gidip gelinceye kadar kendisini gayb etmekten korktuğum için "Ben, buyuracaklarını, ezberimde tutarım!" dedim.

"Namaz kılmağa, zekat vermeğe devam etmenizi, ellerinizdeki kölelerin haklarını gözetmenizi tavsiye ederim!" buyurdu.

"Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhu ve Resulüh" diyerek şehadette bulunmayı da, emretti.

"Bu iki gerçeğe şehadette bulunana, Cehennem ateşi haram olur." buyurdu.

Peygamberimiz, ziyaretine gelen Hz. Osman'ı görünce, ona "Yakınıma gel!" buyurdu. Hz. Osman, yaklaşıp Peygamberimizin üzerine eğildi.

Peygamberimiz, ona, gizilice bir şey söyledi. Hz. Osman, başını kaldırınca, Peygamberimiz "Sana söylediğim şeyi anladın mı?" diye sordu.

Hz. Osman "Evet!" dedi. Peygamberimiz "Yakınıma gel!" buyurdu. Hz. Osman, Peygamberimizin üzerine tekrar eğildi.

Peygamberimiz, yine, ona gizlice bir şey söyledi. Hz. Osman, başını kaldırınca, Peygamberimiz "Sana söylediğim şeyi anladın mı?" diye sordu.

Hz. Osman "Evet! Onu, kulağım işitti, kalbim de, ezberledi." dedi. Bunun üzerine, Peygamberimiz, ona "Haydi git!" buyurdu. Peygamberimizin, halifeliği sırasında başına gelecekleri ve bunlara sabretmesini bildirdiği rivayet edilmiştir.

Peygamberimiz, rahatsızlığı ağırlaştığı sırada, Abdurrahman bin Ebu Bekir'e "Bana, kalem kağıt getir de, Ebu Bekir için bir yazı yazayım ki, onun üzerinde anlaşmazlığa düşülmesin!" buyurdu.

Abdurrahman, kalem kağıt getirmeğe gitmek için kalkınca, "Otur! Ebu Bekir üzerinde anlaşmazlığa düşülmesine, Allah da, Mü'minler de, razı olmaz!" buyurdu.

Sonra, Hz. Aişe'ye "Bana, baban Ebu Bekir'i ve senin kardeşini çağır, bir yazı yazayım. Çünkü, ben, bir heveslinin, hevselenip "Ben, bu işe, herkesten önce gelirim!" demesinden korkuyorum. Oysa ki, Allah da, Mü'minler de, Ebu Bekir'den başkasına razı olmaz!" buyurdu.

eygamberimizin son tavsiyeleri

Peygamber efendimiz baygınlık derecesine gelen hastalığında ayıldıkça şu nasihatları tekrarlıyorlardı:

"Aman! Aman! Ellerinizdeki kölelerinize iyi davranınız!Onların sırtlarına, elbise giydiriniz! Karınlarını, doyurunuz! Onlara, yumuşak söz söyleyiniz! Namaza! Namaza devam ediniz! Ellerinizdeki köleleriniz hakkında da, Allah'dan korkunuz!" buyurmaktan son nefesinde bile "Namaza! Namaza! Ellerinizdeki kölelerinize..." diye tavsiyede bulunmaktan geri durmamakta idi.

Peygamberimizin en son sözü "Kadınlarınız ve ellerinizdeki köleleriniz hakkında Allah'dan korkunuz!" buyruğu idi.

Rebiül'evvel ayının on ikinci veya on üçüncü Pazartesi günü kaba kuşluk vakti idi. Güneş, zevale doğru yaklaşıyor Peygamberimiz, son dakikalarını yaşıyordu.

Peygamberimizin başı, Hz. Aişe'nin göksüne yaslı bulunuyor. Hz. Aişe "Ey insanların Rabbı! Hastalığı, gider, kaldır! Gerçek Tabib Sensin! Gerçek şifa verici Sensin!" diyerek şifa diliyor.

Peygamberimiz ise "Hayır! Ben, Allah'dan, Refik-ı ala zümresine katılmayı Cebrail, Mikail ve İsrafil ile birlikte olmayı dilerim!

Ey Allahım! Beni, Refik-ı ala zümresine kavuştur!

Ey Allahım! Bana, rahmetini ihsan et! Beni, Refik-ı ala zümresine kavuştur!" diyerek duaya devam ediyordu.

Resul aleyhisselamın özlediği Refik-ı ala, en yüksek makamlarda bulunan Peygamberler Allahın, kendilerine nimetler verdiği Peygamberler, Sıddiklar, Şehidler ve Salihler zümresi idi ki, bunlar, ne güzel arkadaştırlar.

Hz. Aişe buyurdu: Resul aleyhisselamdan, sıhhatta iken bir çok defalar "Hiçbir Peygamberin ruhu, Cennetteki durağını görmedikçe, alınmaz! Sonra, durağına gitmesi, arzusuna bırakılır." buyurmuştu.

Kendisi, hastalanıp ruhu alınmak zamanı gelince, başı, benim dizimde bulunduğu halde, üzerine, bir baygınlık geldi.

Sonra, ayılınca, gözü, açılıp evinin tavanına doğru dikildi ve "Allahım! Beni, Refik-ı ala zümresine kat!" diye dua etti.

Ben, o zaman "Resulullah, bizi tercih etmiyor! dedim.

Anladım ki: Resulullahın bu temennisi, vaktiyle, sıhhatlı zamanında, bize söyleyip durduğu bir haberin kendisinde gerçekleşmesidir.

hl-i beyt'i taziye eden ses

Ehl-i Beyt, hiçbir şahsı görmedikleri ve sezmedikleri halde, "Selam ve Allahın rahmet ve bereketleri, üzerinize olsun!" diyerek kendilerine selam verildiğini ve taziyede bulunulduğunu işittiler.

Ehl-i Beyt' te, selama aynı şekilde karşılık verdiler. Nereden geldiği bilinemeyen ses, şöyle konuştu: "Her can, ölümü tadacaktır. Kıyamet günü, size ecirleriniz tamamile verilecektir.Kim, ateşten uzaklaştırılıp Cennete sokuldu ise, artık, o, muhakkak muradına ermiştir. Dünya hayatı, aldatma metaından başka bir şey değildir.

İyi biliniz ki: Her musibetin, Allah katında bir tesellisi, her ölenin, bir halefi, yerine geçeni, her vefat edenin de, bir bedeli vardır. Allaha sarılınız ve umacağınızı, Ondan umunuz! Asıl musibete uğrayan, sevaptan mahrum kalandır. Selam ve Allahın rahmet ve bereketleri üzerinize olsun!"

Hazret-i Ömer "Bu sözleri, Ehl-i Beyt'in hepsi, Mescidde bulunanlar ve yoldakiler işittiler!" demiştir. Hz. Ali "Bu seslenenin kim olduğunu biliyormusunuz?" diye sordu. "Hayır!" dediler. Hz. Ali "Bu, Hızırdır! Peygamberinizden dolayı size taziye ediyordur!" dedi.

Hz. Enes bin Malik "Ben, hiçbir zaman, Resul aleyhisselamla Ebu Bekir'in, Medine'ye gelip girdikleri günden daha ziyalı ve daha güzel olan bir gün görmedim! Ben, Resul aleyhisselamın vefatı gününe de, şahid oldum. Kendisinin, içinde vefat etmiş olduğu günden daha karanlık, daha sevimsiz bir gün de, görmedim!"

"Resulullahın, Medine'ye gelip girdiği gün, Medine'nin her şeyi aydınlanmış, vefat ettiği gün de, her şeyi kapkaranlık olmuştur!" diyerek, Peygaberimizin vefatında duyulan derin acıyı dile getirmiştir.

Eshabı kiram Hz. Ebu Bekir'e biat ettikten sonra ertesi Salı günü, Hz. Ebu Bekir, Mescidin Minberine çıkıp oturdu. Konuşmağa başlamadan önce, Hz. Ömer, ayağa kalktı. Allaha hamd-ü senada bulunduktan sonra "Ey insanlar! Ben, dün size kendinde olmadan bazı sözler söylemiştim. Onları, Allahın kitabında bulamadığım gibi, Resul aleyhiselamın da, bana o hususta bir sözü yoktu. Fakat, ben, Resul aleyhisselamın, bizden sonraya kalacağını ve işlerimizi, kendisi çekip çevireceğini sanıyordum.

Oysa ki, yüce Allah, Resulü vasitası ile doğru yolu gösteren bir Kitabı sizin içinizde bırakmış bulunmaktadır ki, ona sımsıkı sarılırsanız, Allah, onunla, doğru yolu Resulüne gösterdiği gibi, size de, doğru yolu gösterirdir.

Allah, Hilafet işinizi, sizin hayırlınız ve Resulullahın arkadaşı, Mağarada İki'nin İkincisi olan zat üzerinde topladı yoluna koydu. Kalkınız, ona biat ediniz!" deyince, daha önceki bi'atta bulunan bulunmayan herkes topluca Hz. Ebu Bekir'e umumi biat yaptılar.

z. Ebu Bekir'in konuşması

Mescidde bulunan Eshabı kirama Hz. Ömer'den sonra, Hz. Ebu Bekir şöyle konuştu:

"Size, doğruluğu tavsiye ederim, doğruluktan ayrılmayınız. Çünkü, doğruluk, iyilikle bir aradadır. İkisi de, Cennettedir. Yalandan sakınınız! Çünkü, yalan, kötülükle bir aradadır. İkisi de, Cehennemdedir. Allah'dan af ve afiyet dileyiniz. Çünkü, hiç kimseye, Yakin'den sonra, af ve afiyetten daha hayırlısı verilmemiştir. Birbirinizi kıskanmayınız. Birbirinize düşmanlık etmeyiniz. Birbirinizle ilişiğinizi kesmeyiniz.

Ey insanlar! Ben, sizin en hayırlınız olmadığım halde, size Emir oldum. İyi biliniz ki: Bana yapılan biatı, düşünmeden kabul etmiştim, bu ümmet arasında bir fitne ve fesad çıkmasından korktuğum içindi.

Allah'a yemin ederim ki: Ben, hiçbir gün veya gece, bunun, ne üzerine düşmüş, ne isteklisi olmuş, ne de, bu hususta Allah'dan gizlice veya açıkça bir dilikte bulunmuşumdur.

Emirlik hizmetinde, benim için bir rahatlık yoktur. Gücüm yetmeyen büyük bir işi, elimde olmayarak boynuma takmış bulunuyorum! Benim yerime, daha güçlü bir insanın seçilmiş olmasını ne kadar arzu ederdim!

Ey insanlar! Ben, ancak, Resulullahın izinde giden biriyim. Dinde, kendiliğimden bir şeyler ortaya çıkaracak değilim. Eğer, ben, vazifemi iyi yaparsam, bana yardım ediniz! Eğer, kötülüğe saparsam, beni doğrultunuz! Doğruluk, emanettir. Yalancılık ta, hıyanettir.

İnşaallah içinizdeki en zayıfınız, kendisinin hakkını alıncaya kadar benim yanımda en güçlünüz olacaktır! İnşaallah, içinizdeki en güçlünüz de, üzerine geçirdiği hakkı, kendisinden alıncaya kadar benim yanımda en zayıfınız olacaktır!

Ey insanlar! İyi biliniz ki: Allah'dan zillete müstahak kıldığı kavimden başka hiçbir kavim, Allah yolunda cihadı bırakmaz! Hiçbir kavmin kötülükleri yaygın hale gelmedikçe de, Allah, o kavmin bela ve musibetini yaygın hale getirmez.

Zalimler için ne yakın bir dost vardır, ne de, dinlenebilecek bir kayırıcı vardır! (Mü'min: 18)

Bu gün, her amel sahibi, gücünün yettiği ve kendisini yüce Allah'a yaklaştıracak ameli, onu işlemeğe güç yetiremeyeceği gün gelmezden önce, işlemeye baksın!

Ben, Allaha ve Resulüne itaat ettikçe, siz de, bana itaat ediniz. Allah'a ve Resulüne asi olduğum zaman, sizin bana itaat etmeniz gerekmez! Kendim ve sizin için Allah'dan mağfiret, yarlığanmak dilerim. Haydi, namazınızı kılmağa kalkınız! Allah, sizlere rahmet etsin."

eygamberimiz kabre konulması

Eshab-ı kiram, sevgili Peygamberimizin mübarek kabrinin kazılması hususunda hazret-i Ebu Bekir'in hatırlattığı şu hadis-i şerife uydular: "Peygamberler, ruhlarını teslim ettikleri yerde defin olunurlar."

Ebu Talha hazretlerinin, Lahd şeklinde kazdığı kabr-i şerife, Çarşamba günü gece yarısına doğru defin edildi. Hazret-i Abbas'ın oğlu Kusem, kabirdeki hizmeti bitirip en son çıkan idi.

Peygamberimiz; Çarşamba gecesi yarılandığı sırada, kabre konulmuştur.

Hz. Aişe "Resulul aleyhisselamın nereye gömüldüğünü, Çarşamba gecesi gece yarısı gecenin de, sonuna doğru kürek seslerini işitinceye kadar öğrenemedik." demiştir.

Peygamberimizin kabrine, Hz. Ali, Fadl bin Abbas, Kusem bin Abbas ve Peygamberimizin azadlısı Şukran indiler.

Evs bin Havli, Hz. Ali'ye "Ey Ali! Allah aşkına, Resulullahın hizmetinden bizi de, nasiblendir!" diye and verdi. Hz. Ali "İn öyle ise!" dedi. O da, kabrin içine indi.

Bilal-i Habeşi, Peygamberimizin vefatından sonra ve gömülmesinden önce ezan okurken "Eşhedü enne Muhammedenresulullah" dediği zaman, Mescid, ağlayanların sesinden çınladı.

Peygamberimiz, kabre gömüldükten sonra, Bilal-i Habeşi, ezan okumayı bıraktı.

Hz. Aişe validemiz, rü'yasında, gökten üç ay'ın evine düştüğünü görmüş, bunu, babası Hz. Ebu Bekir'e anlatmıştı. Hz. Ebu Bekir "Sen, bunu, neye yordun?" diye sormuştu.

Hz. Aişe "Resulu aleyhisselamın bir oğlu olacağına yordum!" deyince, Hz. Ebu Bekir, susmuş sonra da "Eğer, rü'yan sadıksa, yer yüzü halkının en hayırlısı olan üçü, senin evine gömülecektir!" demişti.

Peygamberimizin vefat ettiği zaman, Hz. Ebu Bekir, Hz. Aişe'ye "Bu, senin rü'yada gördüğün üç ay'dan birisi olup onların en hayırlısı idi. ay'larının en hayırlı olanı, vefat etti!" dedi.

Sonradan, Hz. Ebu Bekir'le Hz. Ömer'in de, Hz. Aişe'nin evinde Peygamberimizin yanına gömülmeleri, Hz. Aişe'nin rü'yasını tamamiyle gerçekleştirmiştir.

Peygamberimizle Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer'in kabirleri Peygamberimizinki Kıbleye doğru biraz ileride olup Hz. Ebu Bekir'in başı, Peygamberimizin omuzları hizasında, Hz. Ömer'in başı da, Hz. Ebu Bekir'in omuzları hizasında bulunmaktadır..

inden dönme hareketleri

Peygamber efendimizin vefatından sonra, irtitad, dinden dönme hareketleri başladı. Bu hareketler büyük boyutlara ulaştı. Bunlarla mücadelede, Hz. Ebu Bekir'in büyük katkısı oldu. Eğer böyle dirayetli bir kimse olmasaydı tehlike bütün Arabistana yayılacaktı. Bunu için Hz. Aişe "Resulullahın ruhu kabz olununca, Araplar irtidad etti. Nifak, kabardı. Babamın üzerine çöken, dağların üzerine çökseydi, muhakkak, onları, ufatırdı!" demiştir.

Hz. Ebu Hüreyre de "Eğer, Ebu Bekir olmasaydı, Muhammed aleyhisselamın vefatından sonra Ümmet-i Muhammed, helak olurdu!" demiştir.

"Kendisinden başka ilah bulunmayan O Allaha nd olsun ki, Ebu Bekir, Halifeliği üzerine almasaydı, yüce Allaha ibadet eden olmazdı!" demiş ve bu sözünü, üç kerre tekrarlamıştır.

Ebu Reca'ül'Utaridi der ki "Medine'ye girince, insanların toplandıklarını ve bir adamın "Ben, Sana kurban olayım! Vallahi, sen, olmasaydın, muhakkak, biz helak olurduk!" diyerek bir adamın başını öptüğünü gördüm.

"Bu öpen ve öpülen kimdir?" diye sordum. "Mürtedlerle savaşından dolayı, Ebu Bekir'in başını, Ömer, öpüyor!" dediler."

Hz. Aişe de buyurdu ki: Babam, Arapların irtidad ettikleri günlerde kılıcını sıyırıp devesine binince, Hz. Ali, yanına vardı, devesinin yularından tuttu ve "Sana, Resulul aleyhisselamın Uhud savaşı gününde söylediğini söylüyorum: Sok kınına kılıcını da, kendini tehlikeye atıp bizi acı içinde bırakma! Vallahi, Senin başına bir felaket gelecek olursa, senden sonra, artık, İslamiyet, temelli düzelmez!" dedi." (Eğer halifeliğine karşı olsaydı, gidip ölmesini isterdi. Böylece halifelik için önü açılırdı.)

Yine Hz. Aişe o günleri şöyle anlatır: Resulullahın vefatı üzerine Arap kabilelerinden bir çokları irtidad ettiler, dinden döndüler.Yahudilik, Hıristiyanlık ve munafıklık ortaya çıkmağa başladı.

Müslümanlar, kış gecesinde yağmura tutulup dağılan koyunlara döndüler. Hatta o sırada, Mekkelilerin çoğu, İslamiyetten dönmeğe hazırlandılar. Süheyl bin Amr, Kabe'nin kapısına dikilerek Mekkelilere seslendi. Onlara etkili bir konuşma yaparak şüphelerini, dinden dönmelerini önledi.

İslam tarihinde, dini red etme, dinden dönme manalarında "irtica" geriye dönme, "mürteci" geriye dönen tabirleri bu hadiselerden sonra kullanılmaya başlandı.

önenlerin ilki olmayın

Peygamberimizin vefatından sonra, münafıkların, Yehudilerin ve Hıristiyanların kışkırtmaları ile topluluklar halinde dinden dönmeler başladı.

Hz. Süheyl bin Amr, Kabe'nin kapısına dikilerek Mekkelilere seslendi.Onlara şunları söyledi:

"Ey Mekkeliler! Siz, Müslüman olanların sonuncusu oldunuz. Sakın irtidad edenlerin, Müslümanlıktan dönenlerin ilki olmayınız! Vallahi, yüce Allah, Resul aleyhisselamın buyurduğu gibi, bu işi, muhakkak tamamlayacaktır! Ben, Onu, şu bulunduğum yerde tek başına dikilerek, "Benimle birlikte La ilahe illallah deyiniz de, size bakarak Araplar dine girip Arap olmayanlar, size cizye ödesin! Vallahi, Kisra'nın ve Kayser'in hazineleri Allah yolunda harcanacaktır!" buyurduğunu işitmişimdir.

Alay edenlerin, zekat ve sadaka tahsildarı olduklarını gördünüz. Vallahi, geri kalanı da, vuku' bulacaktır! Vallahi, ben, iyi biliyorum ki: Güneşin doğması ve batması devam ettiği müddetce, bu din, devam edecektir. Aranızdaki o kişiler, sizi aldatmasın! Benim bildiğim bu işi, o kişiler de, bilir.

Fakat, Haşim oğularına olan kıskançlığı, onların kalblerini mühürlemiştir.

Ey insanlar! Ben, Kureyş'in, karada ve denizde en çok taşıtları bulunanıyım. Siz, Emir'inize itaat ediniz ve zekatlarınızı ona ödeyiniz.

Eğer, İslamiyet işi, sonuna kadar devam etmezse, ben, sizin zekatlarınızı size geri vermeğe kefilim! "dedi ve ağladı.

Bunun üzerine, halk, yatıştı.

Süheyl bin Amr, yaptığı tesirli konuşma ile Mekkelileri irtidaddan vazgeçirince, Mekke Valisi Attab bin Esid, ortaya çıkabildi.

Süheyl bin Amr, Bedir Savaşına, müşriklerle birlikte katılıp esir edildiği zaman, Peygamberimizin, Hz. Ömer'e, onun hakkında "Yermeyeceğin bir Makamda dikilip halka hitapta bulunması da, memuldür!" Hadisi ile haber verdiği hoşa gidecek Makamdaki konuşmasından maksadının bu konuşması ve hizmeti olduğu anlaşıldı.

Hz. Ömer de, Süheyl'in konuşmasını işittiği zaman, Peygamberimizin, onun hakkında söylemiş olduğu sözü hatırlamış ve "Ben şehadet ederim ki: Sen, muhakkak Resulullahsın!" demekten kendini alamamıştır.

abrinde diri olması

Peygamberler bilmediğimiz bir hayat ile kabirlerinde diridirler. Evliya ve şehidler de diridiler. Diri olmaları sözde değildir. Tam olarak diridirler. İmran suresi 169. Ayet-i kerimesinde mealen; "Allahü teâlâ yolunda öldürülenleri ölü sanmayınız! Onlar, Rablerininin yanında diridirler. Rızıklandırılmaktadırlar" buyurdu.

Bu ayet-i kerime, şehidlerin diri olduklarını bildirmektedir. Şehidler, başka Müslümanlar gibidirler. Onlardan bir üstünleri yoktur. Peygamberler, şehidlerden elbet daha ileride ve daha üstündür. İslam alimlerine göre her peygamber, şehid olarak ölmüştür. Resulullah efendimiz son hastalağında; "Hayber'de yemiş olduğum yemeğin acısını her zaman duyardım" buyurdu. Bu hadis-i şerif, Resulullah efendimizin şehid olarak vefat ettiğini bildiriyor.

Bu sebeple, Efendimizin bütün şehidler gibi kabrinde diri olduğu buradan da anlaşılıyor. "Buhari" ve "Müslim" de bildirilen hadis-i şerifde; "Mirac gecesinde, Musa'nın (aleyhisselam) kabri yanından geçirildim. Mezarında, ayakta namaz kılıyordu" buyuruldu.

Başka bir hadis-i şerifde; "Allahü teâlâ, toprağın peygamberleri çürütmesini haram etmiştir" buyruldu. Bunun doğru olduğunu, alimler sözbirliği ile bildirmektedir. "Buhari" ve "Müslim"de; "Allahü teâlâ, Mirac gecesinde, bütün peygamberleri, Peygamberimize gönderdi. Onlara imam olup, iki rek'at namaz kıldılar" yazılıdır.

Namaz kılmak, rüku ve secde yapmakla olur. Bu haber, diri olarak, cesed ile, beden ile kıldıklarını gösteriyor. Musa aleyhisselamın kabrinde namaz kılması da, bunu göstermektedir. "Mişkat" kitabının son cildinde Mirac babının birinci faslı sonunda; Müslim'den alarak Ebu Hüreyre'nin bildirdiği hadis-i şerifde; Allahü teâlâ bana gösterdi. Musa (aleyhisselam) ayakta namaz kılıyordu, zayıf idi. Saçları dağınık ve sarkık değildi. Şen'e kabilesinden bir yiğit gibi idi. İsa (aleyhisselam), Urve bin Mes'ud Sekafi'ye benziyordu" buyruldu.

Şen'e Yemen'de bulunan iki kabilenin ismidir. Bu hadis-i şerifler, Peygamberlerin, Rableri yanında diri olduklarını göstermektedir. Onların cesedleri (bedenleri), ruhları gibi latif olmuştur. Kesif, katı değildir. Madde ve ruh aleminde görünebilirler.

Bunun için, peygamberler, ruhları ve bedenleri ile görünebilirler. Hadis-i şerifde, Musa ve İsa aleyhisselamın, namaz kıldıkları bildiriliyor. Namaz kılmak, çeşitli hareketler yapmaktır. Bu hareketler beden ile olur. Ruh ile olmaz. Musa aleyhisselamı, "Orta boylu, eti az, zayıf, saçları toplu gördü" buyurması; ruhunu değil, bedenini gördüğünü gösteriyor.

elama cevap veririm

İmam-ı Beyheki buyurdu ki: "Peygamber mezara konduktan sonra, ruhları bedenlerine geri verilir. Biz onları göremeyiz. Melekler gibi, görünmez olurlar. Yalnız Allahü teâlânın keramet olarak ihsan ettiği seçilmiş kimseler görebilir." İmam-ı Süyuti'de böyle bildirmiştir.

Çok kimse, selamlara, kabr-i seadetten cevap verildiğini, çok zaman işitmişlerdir. Başka kibirlerden de, selamlara cevap verildiği çok işitilmiştir.

Hadis-i şerifte de; "Bana selam verilince, Allahü teâlâ ruhumu geri gönderir, ona cevap veririm" buyruldu.

İmam-ı Süyuti hazretleri buyurdu ki: "Resuullah, Cemal-i ilahiyi görmeğe dalmıştır. Bedendeki duyguları unutmuştur. Bir müslüman selam verince, mübarek ruhu, bu halden ayrılıp, beden duygularını alır. Dünyada, böyle olanlar da az değildir. Bir dünya işi veya ahıret işi aşırı düşünülürken, insan, yanında konuşulanı duymaz. Cemal-i ilahiye dalan kimse bir sesi işitebilir mi?"

Kadı İyad hazretleri "Şifa" da Süleyman bin Sühaym'dan rivayetinde; "Bir gece rüyada Fahr-i Kainat efendimizi gördüm; "Ya Resulallah! Gelip sana selam veren kimselerin selamını bilir misiniz?" dedim. "Evet bilirim ve onların selamını alıp cevap veririm" buyurdu.

Peygamberlerin, mezarlarında diri olduğunu bildiren hadis-i şerifler o kadar çoktur ki, birbirlerini kuvvetlendirmektedirler. Mesela, "Kabrimin yanında, benim için okunan salevatı işitirim. Uzak yerlerde okunanlar bana bildirilir" buyrulmuştur.

Bu hadis-i şerifi, Ebu Bekr bin Ebi Şeybe bildirmiştir. Bu ve bunun gibi hadis-i şerifler, altı büyük hadis imamının kitaplarında vardır.

Abdullah bin Abbas hazretlerinden İbn-i Ebi'd-dünya'nın haber verdiği hadis-i şerifde; "Bir kimse, bir tanıdığıının kabrine uğrayıp selam verse, meyyit onu tanır ve cevap verir. Tanımadığı meyyite selam verirse, meyyit sevinir ve cevap verir" buyuruldu.

Resulullah, dünyanın her yerinde, aynı zamanda salat ve selam edenlerin her birine ayrı ayrı nasıl cevap verir diye sorulursa, öğle vakti güneşin, bir anda binlerce şehre ışık salması gibidir, diye cevap verilir.

izin için af ve magfiret dilerim

Resulullah efendimiz; "Ben öldükten sonra, diri iken olduğu gibi anlarım" buyruldu. Başka bir hadis-i şerifde; "Peygambeler, kabirlerinde diri olup namaz kılarlar" buyruldu.

İbrahim bin Bişar hazretleri; "Hac ettikten sonra, kabr-i saadeti ziyaret için Medine'ye gittim. Hücre-i seadet önünde selam verdim. Vealeykesselam cevabını işittim" buyurmuştur.

Evliyanın büyüklerinden Seyyid Ahmed Rifai hazretlerinin ve bir çok velilerin Resulullah'a verdikleri, selamın cevabını işittikleri ve Ahmed Rıfai'nin, Resulullah'ın mübarek elini öpmekle şereflenmiş olduğu, çok sağlam kitpalarda yazılıdır.

İmam-ı Süyuti, kitabında; "Yüksek derecedeki veliler, peygamberleri ölmemiş gibi görürler. Peygamber efendimizin Musa aleyhisselamı mezarında diri olarak görmesi, bir mucize idi. Evliyanın da böyle görmeleri keramettir. Keramete inanmamak, cahillikten ileri gelir" buyurmaktadır.

İbn-i Hibban, İbn-i Mace ve Ebu Davud'un bildirdikleri hadis-i şerifde; "Cuma günleri bana çok salevat okuyunuz! Bunlar, bana bildirilir" buyruldu. "Öldükten sonra da bildirilir mi?" denildikde;

"Toprak, peygamberlerin vücudunu çürütmez. Bir mü'min bana salevat okuyunca, bir melek bana haber vererek, ümmetinden falan oğlu filan, sana selam söyledi ve dua etti der" buyurdu.

Resulullah efendimiz diri iken, Eshabına, Allahü teâlânın bir rahmeti, büyük nimeti olduğu gibi, vefatından sonra da bütün ümmeti için büyük nimettir. İyiliklere sebeptir.

Bekir bin Abdullah Müzeni'nin rivayet ettiği hadis-i şerifde; Resul-i ekrem; "Hayatım sizin için hayırlıdır. Bana anlatırsınız. Ben de size anlatırım. Öldükten sonra vefatım da sizin için hayırlı olur. Amelleriniz bana gösterilir. İyi işlerinizi gördüğüm zaman, Allahü teâlâya hamd ederim. Kötü işlerinizi gördüğüm zaman, sizin için af ve magfiret dilerim" buyurdu.

Kasım bin Abbas hazretleri, Resulullah efendimizin defin hizmetiyle şerefleniyordu. Kabirdeki hizmet bitince en son o çıktı. Dedi ki:

"Resulullah'ın mübarek yüzünü en on gören benim. Kabrinde mübarek dudakları kıpırdıyordu. Üzerine eğilip kulak verdim. "Ya Rabbi! Ümmetim!.. Ya Rabbi! Ümmetim!.." diyordu.

Güzel Ahlak

üzel huyu

Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine verdiği iyilikleri, ihsanları sayarak, O'nun mübarek kalbini okşarken, kendisine güzel huylar verdiğini de saymakta, mealen; "Sen, güzel huylu olarak yaratıldın" buyurmaktadır.

Hz. İkrime buyuruyor ki: "Abdullah ibni Abbas'dan işittim: Bu ayet-i kerimede, "Huluk-ı azim" yani güzel huylar, Kur'an-ı kerimin bildirdiği ahlaktır. Ayet-i kerimede mealen, "Sen Huluk-i azim üzersin" (Kalem suresi: 4) buyruldu. Huluk-ı azim; Allahü teâlâ ile sır, gizli şeyleri bulunmak, insanlar ile de güzel huylu olmak demektir. Çok kimselerin İslâm dinine girmesine, Resulullah'ın güzel ahlakı sebebi oldu.

Sözleri gayet tatlı olup gönülleri alır, ruhları cezb ederdi. Aklı o kadar çoktu ki, Arabistan yarımadasında, sert, inatçı insanlar arasında gelip, çok güzel idare ederek ve cefalarına sabrederek, onları yumuşaklığa ve itaate getirdi.

Çoğu, dinlerini bırakıp Müslüman oldu ve din-i İslâm yolunda, her şeylerini feda ettiler. O'nun uğrunda mallarını, yurtlarını feda edip, kanlarını akıttı.

Halbuki böyle şeylere alışık değildiler. Güzel huyu, yumuşaklığı, affı, sabrı, ihsanı, ikramı o kadar çoktu ki, herkesi hayran bırakırdı. Görenler ve işitenler seve seve Müslüman olurdu.

Hiçbir hareketinde, hiçbir işinde, hiçbir sözünde, hiçbir zaman, hiçbir çirkinlik, hiçbir kusur görülmemiştir. Kendisi için kimseye gücenmediği halde, din düşmanlarına, dine dil ve el uzatanlara karşı sert ve şiddetli idi.

Muhammed aleyhisselamın binlerce mucizesi göründü, bunu; dost-düşman herkes söylerdi. Bu mucizelerin en kıymetlisi, edebli ve güzel huylu olması idi.

Ebu Sa'id-i Hudri hazretleri buyurdu ki: "Resulullah , hayvana ot verirdi. Deveyi bağlardı. Evini süpürürdü. Koyunun sütünü sağardı. Ayakkabısının söküğünü diker, çamaşırını yamardı. Hizmetçisi ile birlikte yerdi. Hizmetçisi el değirmeni çekerken yorulunca, ona yardım ederdi. Pazardan öte-beri alıp, torba içinde eve getirirdi.

Fakirle, zenginle, büyükle, küçükle karşılaşınca, önce selam verirdi. Bunlarla müsafeha etmek için, mübarek elini önce uzatırdı. Köleyi, efendiyi, beyi, siyahı ve beyazı bir tutardı.

Her kim olursa olsun, çağrılan yere giderdi. Önüne konulan şeyi, az olsa da, hafif, aşağı görmezdi. Akşamdan sabaha ve sabahtan akşama yemek bırakmazdı.

Güzel huylu idi. İyilik etmesini sever, herkesle iyi geçinirdi. Güler yüzlü, tatlı sözlü olup, söylerken gülmezdi. Üzüntülü görünürdü. Fakat, çatık kaşlı değildi. Aşağı gönüllü idi. Fakat, kaba değildi.

Nazik ve cömert idi. Fakat, israf etmez, faydasız yere bir şey vermez, herkese acırdı. Mübarek başı hep önüne eğik idi. Kimseden bir şey beklemezdi. Saadet, huzur isteyen, O'nun gibi olmalıdır."

Hz. Enes bin Malik buyuruyor ki: "Resulullah'a on sene hizmet ettim, birkere üf demedi. Şunu niçin böyle yaptın, bunu niçin yapmadın buyurmadı."

Hz. Ebu Hüreyre buyuruyor ki: "Resulullah'a bir gazada, kafirlerin yok olması için dua buyurmasını söyledik; "Ben, lanet etmek için, insanların azab çekmesi için gönderilmedim. Ben, herkese iyilik etmek ve insanların huzura kavuşması için gönderildim" buyurdu."

Allahü teâlâ Enbiya sursinin 107. ayet-i kerimesinde mealen; "Seni, alemlere rahmet, iyilik için gönderdik" buyuruyor.

aydasız şeyle meşgul olmazdı

Hz. Enes bin Malik diyor ki: "Resulullah, bir kimse ile müsafeha edince, o kimse elini çekmedikçe, mübarek elini ondan ayırmazdı. O kimse, yüzünü çevirmedikçe, mübarek yüzünü ondan çevirmezdi. Biri kimsenin yanında otururken, iki diz üzerine oturur, edebinden ve ona değer verdiğinden, mübarek bacağını dikip oturmazdı."

Hz. Cabir bin Sümre diyor ki: "Resulullah az konuşurdu. Lüzumlu olduğu zaman veya bir şey sorulunca söylerdi."

Bundan anlaşılıyor ki, her Müslümanın malayani, faydasız şey söylemeyip, susması lazımdır. Mübarek sözlerinde tertil ve tersil vardı. Yani, gayet açık ve düzenli konuşur ve kolay anşlaşılırdı.

Hz.Enes bin Malik buyuruyor ki: "Resul aleyhisselam hasta ziyaretinde bulunur, cenaze arkasında yürür, çağrılan yere giderdi. Merkebe de binerdi. Resul aleyhisselamı Hayvber gazasında gördüm. Yuları bir ip olan merkeb üzerinde idi. Resul aleyhisselam, sabah namazından çıkınca, Medine çocukları ve işçileri su dolu kablarını önüne getirirler, mübarek parmağını içine sokmasını isterler, kış ve soğuk su olsa da, isteklerini geri çevirmez, gönüllerini hoş ederdi. Bir küçük kız, Resul aleyhisselamın elini tutup, bir iş için götürseydi, birlikte gider, müşkülünü hallederdi."

Hz. Cabir diyor ki: "Resul aleyhisselamdan bir şey istenip de yok dediği işitilmedi."

Peygamber efendimiz, haya sahibi olmak yönüyle de bütün yaratılmışlardan üstün idi. Uygun olmayan şeylere karşı gözleri adeta kapalı idi. Hiç kimseye hoşlanmadığı şeyle hitab etmezdi.

Hazret-i Aişe validemiz anlattılar ki: "Resulullah efendimize, bir kmisenin, hoşlanılmayan bir şeyi yaptığı haber verildiğinde, adını söylemeden umumi manada "Niçin böyle yapıyorlar?" buyururlardı.

Bu şekilde o kimseyi, yaptı veya söylediği kötü işten alıkordu ve adını vermezdi.

Hz. Enes bin Malik anlattı: "Bir gün Peygamber efendimizin huzuruna, yüzüne sarı renkte bir şey bulaşmış bir kimse girdi. Ona hiçbir şey demedi. Üzülecek bir şey söylemedi. O dışarı çıkınca; "Söyleseydiniz de, yüzündekini yıkasaydı ya!" buyurdu.

Resulullah efendimiz, kavimleri birleştiriciydi. Onları birbirlerinden nefret ettirmezdi. Her kavmin büyüğüne ikramlarda bulunur ve onu baş köşeye oturturdu.

Kimseyi kendi mübarek cemalinden mahrum etmezdi. Eshab-ı kriamını arar, gelmiyenleri sorardı. Yanına oturanlara nasihat eder, onların nasibini verirdi.

Davranışı ile birini diğerinden çok seviyor düşüncesi, kimsenin kalbine gelmezdi. Yanına şikayet için gelen birine karşı tahammül gösterir ve dinlerdi.

Gelen şahıs yanından ayrılmadıkça, onu yüz üstü terkedip gitmezdi. Bütün insanlara güzel huy ve ahlakını en iyi şekilde sunardı. Nezdinde hak ve adalet bakımından herkes bir idi. Kimsenin kimseden bir üstünülğü, ayrılığı yloktu.

Hazret-i Aişe validemiz buyurdu ki: "Resulullah efendimiz kadar güzel ahlaka sahip hiç kimse görmedim. Ne zaman Eshabından veya Ehl-i beytinden biri O'nu çağırmışsa mutlaka; "Buyur" diye karşılık vermişlerdir.

lemlere rahmet olarak gönderilmiştir

Resululllah efendimiz, eshabını en güzel isimlerle çağırırlar, kimsenin sözünü yarıda kesmezlerdi. Konuştuğu kimse, sözünü bırakmadan veya gitmek için ayağa kalkmadan sözünü kesmezlerdi.

O'nun bir hüsn-i muamelesi, şefkati, merhameti hakkında Allahü teâlâ mealen; "Zahmet çekmeniz O'nu incitir ve üzer. Size çok düşkündür; mü'minlere çok merhametlidir, onlara çok hayır diler" buyurdu.

Ve Enbiya suresinin 107. ayet-i kerimesinde mealen; "(Ey Habibim!) Seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik" buyurdu. Peygamber efendimiz ümmetine karşı bazı şeyleri zor gelir endişesiyle kolaylaştırırdı. "Ümmetime zorluk vermemiş olsaydım, her abdestte misvak kullanmalarını emrederdim" buyurdu.

Sözünde durmak yönüyle de insanlar arasında Peygamber efendimizden daha üstün bir kimse gelmedi.

Abdullah bin Ebi'l-Hamsa anlattı ki: "Peygamberimiz ile, henüz kendilerine peygamberliği bildirilmeden önce alış-veriş yapmıştım. Kendi hesabına bir bakiye kalmıştı. O'na, falan zamanda filan yerde buluşmak üzere söz verdim ve unuttum. Üç gün sonra verdiğim sözü hatırlayınca hemen o yere koştum. O'nun üç gündür orada beklemekte olduğunu görünce, hayretimden dona kaldım. Bana; "Delikanlı beni yordun! Ben seni burada tam üç gündür bekliyorum" buyurdular.

Peygamber efendimizin tevazu hasleti, hiçbir kimsede, hatta hiçbir peygamberde (aleyhimüsselam) bulunmayacak kadar büyük ve emsalsizdi.

Kibir duygusu, O'nda asla meydana gelmemiştir. Peygamberimiz, melik bir peygamber olmakla, kul bir peygamber olmak arasında serbest bırakıldığında, O, kul bir peygamber olmayı tercih etti.

Bunun üzerine İsrafil aleyhisselam, Peygamber efendimize; "şüphesiz, Allahüt eala tevazu gösterdiin o hasleti de sana vermiştir. Çünkü kıyamette sen, Âdemoğullarının en büyüğüsün. Kabrinden kalkacak ilk insan sensin. İlk şefaat edecek olan da sensin" dedi.

Peygamber efendimiz hazret-i Aişe validemize buyurdular ki: "Bana Mekke'nin taşı, toprağı altın olması sunuldu. Hayır ya Rabbi, dedim. Bir gün aç kalayım, bir gün tok. Aç kaldığım gün sana yalvarıp dua ederim. Tok kaldığım gün, sana hamdü senada bulunurum."

Cebrail aleyhisselam, Peygamber efendimize gelip; "Allahü teâlânın sana selamı var. İsterse şu dağları O'na altın yapayım. Nereye giderse gitsin, o altın dağları O''nunla beraber olur" buyurdu.

Sevgili Peygamberimiz buyurdular ki: "Ey Cebrail! Dünya, evi olmayanın evidir. Ve yine (o) malı olmayan kimsenin malıdır. Bunları aklı olmayan kimse yığar."

Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam; "Ya Muhammed! Allahü teâlâ seni kavl-i sabit ile dimdik kılmıştır" dedi.

Hazret-i Aişe validemiz; "Zaman olurdu tam bir ay beklerdik, evimizde (yemek yapmak için) ateş yakmazdık. Sadece hurma ile su bulunurdu" buyurmuştur.

Hz. İbn-i Abbas; "Resulullah efendimiz ve Ehl-i beyti, bir çok geceler akşam yemeği yemeden yatarlardı. Akşam yiyecek bir şey bulamazlardı" buyurdu.

n çok sevdiğim dostlarımdır

Hz.Aişe validemiz buyurdu ki: "Resulullah efendimizin mübarek karnı, hiçbir zaman yemekten doymamıştır. Bu hususta, bir kimseye de yakınmamıştır. İhtiyaç, O'nun için zenginlikten daha iyi idi. Bütün gece açlıktan kıvaransa bile bu durum O'nu gündüz orucundan alıkoymazdı.

İsteseydi, Rabbinden yeryüzünün bütün hazinelerini, yiyeceklerini ve refah hayatını isterdi. Yemin ederim ki, O'nun bu halini isterdi. Yemin ederim ki, O'nun bu halini gördüğüm zaman, acırdım ve ağlardım. Elimle mübarek karnını sıvazlar;

"Canım sana feda olsun! Sana güç verecek şu dünyadan, bazı menfaatler te'min etsen olmaz mı?" derdim.

O da, "Ey Aişe! Ben dünyayı ne yapayım? Ülü'l-azmden olan Peygamber kardeşlerim, bundan daha çetin olanına karşı tahammül gösterdiler. Fakat o halleri ile yaşayışlarına devam ettiler. Rablerine kavuştular.

Bu sebeple Rableri, onların kendisine dönüşlerini çok güzel bir biçimde yaptı, sevablarını artırdı. Ben refah bir hayat yaşamaktan haya ediyorum. Çünkü böyle bir hayat, beni onlardan geri bırakır.

Benim için en güzel ve sevimli şey, kardeşlerime, dostlarıma kavuşmak ve onlara katılmaktır" buyururlardı.

Hazret-i Aişe validemiz buyurdular ki: "Resulullah, bu sözlerinden bir ay kadar sonra vefat ettiler."

Peygamber efendimiz cömertliği de dillere destan idi. Bu güzel huyda da Peygamberimize kimse yetişemez.

Hz. İbn-i Abbas "Resulullah efendimiz iyilik yapmak bakımından insanların en cömerdi idi. Ramazan-ı şerifde ve Cebrail aleyhisselam ile buluştukları zaman, sabah rüzgarından daha cömert olurdu" demiştir.

Hz. Enes bin Malik buyuruyor ki:

"Resul aleyhisselam ile birlikte gidiyordum. Üzerinde bürd-i Necrani vardı. Yani Yemen kumaşından bir palto vardı. Arkadan bir köylü gelip, yakasından öyle çekti ki, paltonun yakası mübarek boyunun çizdi ve izi kaldı. Resul aleyhisselam, adamın bu haline tebessüm etti ve ona bir şey verilmesi için emir buyurdu."

Resul aleyhisselamın komşusu, bir ihtiyar kadın vardı. Kızını, Resul aleyhisselama gönderdi.

"Namaz kılmak için örtünecek bir elbisem yok. Bana, namazda örtünecekbir elbise gönder" diye yalvardı.

Resul aleyhisselamın o anda başka elbisesi yoktu. Mübarek arkasındaki antariyi çıkarıp, o kadına gönderdi. Namaz vakti gelince, elbisesiz mescide gidemedi.

Eshab-ı kiram, bu hali işitince, Resul ale,yhisselam o kadar cömertlik yapıyor ki, gömleksiz kalıp, mescide cemaate gelemiyor. Biz de her şeyimizi fakirlere dağıtalım dediler.

Allahü teâlâ, hemen İsra suresinin 29. ayet-i kerimesini gönderdi. Önce Habibine mealen;

"Hasislik etme, bir şey vermemezlik yapma" buyurdu, sonra da; "Sıkıntıya düşecek ve namazı kaçırarak, üzülecek kadar da dağıtma! Sadakada vasat davran" buyurdu.

ızım, niçin böyle ağlıyorsun

Peygamber efendimiz tek gömleğini verip bundan dolayı namaza gidemediği gün, namazdan sonra, hazret-i Ali, Resulullah'ın yanına gelip;

"Ya Resulallah! Bugün, çoluk-çocuğuma nafaka yapmak için sekiz dirhem gümüş ödünç almıştım. Bunun yarısını size vereyim. Kendinize antari (elbise) alınız" dedi.

Resul aleyhisselam çarşıya çıkıp iki dirhem ile bir antari satın aldı. Geri kalan iki dirhem ile yiyecek almaya giderken bir amanın oturduğuu gördü; "Allah rızası için ve Cennet elbiselerine kavuşmak için, bana kim bir gömlek verir?" diyordu.

Almış olduğu antariyi, ona verdi. Ama, entariyi eline alınca, misk gibi güzel koku duydu. Bunun, Resul aleyhisselamın mübarek elinden geldiğini anladı. Çünkü Resul aleyhisselamın birkere giydiği herşey, eskiyip dağılsa bile, her parçası misk gibi güzel kokardı.

Dua ederek; "Ya Rabbi! Bu gömlek hürmetine, benim gözlerimi aç" dedi. İki gözü hemen açıldı ve Resul aleyhisselamın ayaklarına kapandı.

Resul aleyhisselam oradan ayrıldı. Bir dirhem ile bir antari satın aldı. Bir dirhem ile yiyecek almaya giderken, bir hizmetçi kızın ağladığını görüp; "Kızım, niçin böyle ağlıyorsun?" buyurdu.

"Bir Yahudinin hizmetçisiyim. Bana bir dirhem verdi. Yarım dirhem ile bir şişe ve yarım dirhem ile de yağ satın aldım. Bunları alıp gidiyordum. Elimden düştü. Hem şişe, hem de yağ gitti. Şimdi ne yapacağımı şaşırdım" dedi.

Resul aleyhisselam, son dirhemini kıza verdi. "Bununla şişe ve yağ al, evine götür" buyurdu.

Kızcağız; "Eve geç kaldığım için Yahudinin beni döğeceğinden korkuyorum" deyince; "Korkma! Seninle birlikte gelir, sana bir şey yapmamasını söylerim" buyurdu.

Eve gelip kapıyı çaldılar. Yahudi kapıyı açıp, Resulullah efendimizi görünce, şaşırıp kaldı. Yahudiye, olanı biteni anmatıp, kıza bir şey yapmaması için şefaat buyurdu.

Yahudi, Resulullah'ın ayaklarına kapanıp; "Binlerce insanın baş taci olan, birlerce aslanın, emrini yapmak için beklediği en büyük Peygamber! Bir hizmetçi kız için, benim gibi bir miskinin kapısını şereflendirdin.

Ya Resulallah! Bu kızı senin şerefine azad ettim. Bana imanı, İslâm'ı öğret. Huzurunda Müslüman olayım" dedi.

Resul aleyhisselam, ona Müslümanlığı öğretti. Müslüman oldu. Evine girdi. Çoluğuna-çocuğuna anlattı. Hepsi Müslüman oldu. Bunlar, hep Resulullah'ın güzel huylarının bereketi ile oldu.

Resul aleyhisselamın güzel huyları pek çoktur. Her Müslümanın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlaklanması lazımdır.

Böylece, dünyada ve ahırette felaketlerden, sıkıntılardan kurtulmak ve o iki cihan efendisinin şefaatine kavuşmak nasib olur.

ütün güzellikler O'na verilmişti

Resulullah'ın ilmi, irfanı, fehmi, ikanı, aklı, zekası, cömertliği, tevazuu, şefkati, sabrı, gayreti, hamiyyeti, sadakati, emaneti, şecaati, mehabeti, belagati, fesahati, fetaneti, melahati, veraı, iffeti, keremi, insafı, hayası, zühdü, takvası bütün peygamberlerden daha çoktu.

Dostundan ve düşmanından gördüğü zararları, eziyetleri affederdi. Hiç birine karşılık vermezdi. Uhud gazasında kafirler, yanağını kanatıp, mübarek dişlerini şehid ettikleri zaman, bunu yapanlar için; "Ya Rabbi, bunları affet! Cahilliklerine bağışla" buyurmuştur.

Kendisini kimseden üstün tutmazdı. Bir yolculukta, bir koyun kebabı yapılacağı zaman, biri; "Ben keserim" dedi. Bir başkası, "Ben derisini yüzerim" dedi. Diğeri, "Ben pişiririm" dedi.

Resulullah da; "Ben odun toplarım" deyince; "Ya Resulallah! Sen istirahat buyur! Biz toplarız" dediler. "Evet! Sizin her şeyi yapacağınızı biliyorum. Fakat, iş görenlerden ayrılarak oturmak istemem. Allahü teâlâ, arkadaşlarından ayrılıp oturanı sevmez" buyurdu ve odun toplamaya gitti.

Eshabının oturdukları yere gelince, baş tarafa geçmezdi. Gördüğü aralığa otururdu. Elinde bastonu olduğu halde, bir gün sokağa çıktıkta, görenler ayağa kalktılar. "Başkalarının birbirlerine saygı duruşu yaptıkları gibi, benim için ayağa kalkmayınız! Ben de, sizin gibi bir insanım. Herkes gibi yerim. Yorulunca otururum" buyurdu.

Çok zaman diz çökerek otururdu. Dizlerini dikip, etrafına kollarını sararak oturduğu da görülmüştür. Yemekte, giymekte ve her şeyde hizmetçilerini kendinden ayırmazdı. Onların işlerine yardım ederdi. Kimseyi dövdüğü, kötü söz söylediği hiç görülmedi.

Her zaman hizmetinde bulunan Enes bin Malik; "Resulullah'a on sene hizmet ettim. O'nun bana yaptığı hizmet, benim O'na yaptığımdan çok idi. Bana incindiğini, sert söylediğini hiç görmedim" demiştir.

Sabah namazlarını kıldırdıktan sonra, cemaate karşı oturup; "Hasta olan kardeşimiz var mı? Ziyaretine gidelim" buyururdu. Hasta yoksa; "Cenazesi olan var mı? Yardıma gidelim!" buyururdu. Cenaze olursa, yıkanmasında, kefenlenmesinde yardım eder, namazını kıldırır, kabrine kadar giderdi. Cenaze yoksa; "Rüya gören varsa anlatsın! Dinleyelim, tabir edelim!" buyururdu.

Misafirlerine, Eshabına hizmet eder; "Bir topluluğun en üstünü, hizmet edenidir" buyururdu.

Kahkaha ile güldüğü hiç görülmedi. Sessizce tebessüm ederdi. Bazan gülerken mübarek ön dişleri görünürdü.

Lüzumsuz ve faydasız bir şey söylemezdi. Lazım olunca, kısa, faydalı ve manası açık olarak söylerdi. İyi anlaşılması için bazan üçkere tekrar ederdi.

Heybetinden kimse yüzüne bakamazdı. Biri gelip mübarek yüzüne bakınca, terlerdi; "Sıkılma! En melik değilim, zalim değilim, Et suyu yiyen bir kadıncağızın oğluyum" derdi. Bunun üzerine adamını korkusu gidip derdini söylemeye başlardı.

"İçinizde Allahü teâlâyı en iyi anlayan ve O'ndan en çok korkan benim", "Benim gördüğümü görseydiniz, az güler, çok ağlardınız" buyururdu.

zabını gönderme, afiyet ihsan eyle

Resulullah efendimiz Cenab-ı Hak'tan çok korkardı. Havada bulut görünce; "Ya Rabbi! Bu bulutla bize azab gönderme!" , rüzgar esince; "Ya Rabbi! Bize hayırlı rüzgar gönder", gök gürleyince; "Ya Rabbi! Bize incinib de, öldürme. Azabını gönderme. Afiyet ihsan eyle!" diye dua ederdi.

Namaza dururken, ağlayan kimsenin içini çektiği gibi, göğsünden ses işitilirdi. Kur'an-ı kerim okurken de böyle olurdu.

Kalbinin kuvveti, şecaati şaşılacak kadar çoktu. Huneyn gazasında, Müslümanlar dağılıp, üç dört kimse ile kalmıştı. Birkaç defa, kafirlerin hücumuna, tek başına karşı koydu ve asla gerilemedi.

Çok cömert idi. Yüzlerce deve ve koyun bağışlar, kendisine bir şey bırakmazdı. Nice katı kalbli kafirler, bu ihsanlarını görerek imana gelmişlerdir.

Yiyeceklerden; koyun etini, et suyunu, kabağı, tatlıları, balı, hurmayı, sütü, kaymağı, karpuzu, kavunu, üzümü ve hıyarı severdi.

Suyu yavaş yavaş, Besmele ile başlayarak üç yudumda içer, sonunda; "Elhamdülillah" der ve dua ederdi.

Giyilmesi caiz olanlardan her bulduğunu giyerdi. Kalın kumaştan ihram şeklinde dikilmemiş şeylerle örtünür, peştamal sarınır, gömlek ve cübbe de giyerdi.

Bunlar pamuktan, yünden veya kıldan dokunmuştu. Ekseriya beyaz, bazan yeşil giyerdi. Dikilmiş elbise giydiği de olurdu. Cuma ve bayramlarda ve yabancı elçiler geldikte ve cenk zamanlarında kıymetli gömlekler, cübbeler, yeşil, kırmızı, siyah da giyerdi.

Arabistan'daki adete uyarak saçlarını kulaklarının yarısına kadar uzatır, fazlasını kestirirdi. Saçlarına özel olarak hazırlanmış güzel kokulu yağ sürerdi.

Ellerine, başına, yüzüne misk veya başka kokular sürer, ud ağacı, kafuri ile buhurlanırdı.

Yatağı, içi hurma lifleri ile dolu, dabağlanmış deriden idi. İçi yünle dolmuş bir yatak getirdiklerinde, kabul etmedi ve; "Ya Aişe! Allahü teâlâya yemin ederim ki, eğer istesem, Allahü teâlâ her yerde altın ve gümüş yığınlarını yanımda bulundurur" buyurdu. Bazan hasır, tahta, döşek, yünden dokunmuş keçe veya kuru toplar, üzerinde yatardı.

Her gece gözlerine üçkere sürme çekerdi.

Evinde; ayna, tarak, sürme kabı, misvak, makas, iğne, iplik eksik olmazdı. Yolculukta bunları beraberinde götürürdü.

Yatsıdan sonra gece yarısına kadar uyuyup, sonra sabah namazına kadar ibadet yapardı. Sağ yanına yatar, sağ elini yanağı altına kor, bazı sureler okuyup uyurdu.

Tefe'ül-ederdi. Yani ilk gördüğü, birden bire gördüğü şeyleri hayra yorardı. Hiçbir şeyi uğursuz saymazdı.

Üzüntülü zamanlarında sakalını tutar, düşünürdü.

Üzüldüğü zaman, hemen namaza başlardı. Namazın lezzet ve safası ile gammı giderdi.

Peygamber efendimizin, Allahü teâlâdan korkması, O'na itaat ve ibadet etmesi o kadar çoktu ki, O'nun bu haline hiç kimse takat getiremezdi.

Mübarek ayakları şişinceye kadar namaz kılardı. "Ya Resulallah! Sizin gelmiş geçmiş bütün günahlarınız affedildiği halde, neden bu kadar kendinize zahmet veriyorsunuz?" denildiğinde; "Ben, Allahü teâlânın en çok şükreden kulu olmayayım mı?" diye cevap buyurdular.

esulullahın üstünlükleri

Muhammed aleyhisselamın faziletlerini bildiren yüzlerce kitap vardır. Fazilet, üstünlük demektir. Üstünlüklerinden bazıları şunlardır:

Mahluklar içinde, ilk olarak Muhammed aleyhisselamın nuru ve ruhu yaratılmıştır.

Allahü teâlâ, O'nun ismini arşa, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır.

Muhammed aleyhisselamın ismini söylemekten başka vazifesi olmayan melekler vardır.

Meleklerin hazret-i Âdem'e karşı secde etmeleri için emir olunması, alnında Muhammed aleyhisselamın nuru bulunduğu için idi.

Allahü teâlâ, bütün peygambere, Muhammed aleyhisselamın geleceğini; ayrıca ümmetinlerine, zamanına yetişdikleri takdirde, O'na inanmalarını emretmeyi bildirdi.

Dünyaya geleceği zaman, çok büyük alametler görülmüştür. Tarih ve mevlid kitaplarında yazılıdır.

Dünyaya geldiği zaman, göbeği kesilmiş ve sünnet olmuş görüldü.

Dünyaya gelince, şeytanlar göğe çıkamaz, meleklerden haber çalamaz oldular.

Dünyaya geldiği zaman, yeryüzündeki bütün putlar, tapınılan heykeller yüzüstü devrildiler.

Beşiğini melekler sallardı.

Beşikte iken gökdeki ay ile konuşurdu. Mübarek parmağı ile işaret ettiği tarafa meyl ederdi.

Beşikte iken konuşmaya başladı.

Çocuk iken, açıklarda gezerken, başı hizasında bir bulut da birlikde hareket ederek gölge yapardı. Bu hal, peygamberliği bildirilinceye kadar devam etti.

Her peygamberin sağ eli üstünde nübüvvet mührü vardı. Muhammed aleyhisselamın ise, mübarek sırtı ortasında sol küreğe yakın, kalbi üzerinde idi.

Önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları dahi görürdü.

Aydınlıkta gördüğü gibi, karanlıkta da görürdü.

Tükürüğü, acı suları tatlı yaptı. Hastalara şifa verdi.

Gözleri uyurken, kalbi uyanak olurdu. Bütün peygamberler de böyle idi.

Ömründe hiç esnemedi. Bütün peygamberlere de böyle idi.

Mübarek teri, gül gibi güzel kokardı. Bir fakir kimse, kızını evlendirirken, kendisinden yardım iştemişti. O anda verecek şeyi yoktu. Küçükbir şişeye terinden koyup verdi. O kız, yüzüne, başına sürünce, evi misk gibi kokardı. Evi, "güzel kokulu ev" adı ile meşhur oldu.

Orta boylu olduğu halde, uzun kimselerin yanında iken, onlardan yüksek görünürdü.

Güneş ve ay ışığında yürüyünce, gölgesi yere düşmezdi.

Bedenine ve elbisesine sinek, sivri sinek ve başka böcekler konmazdı.

Çamaşırları, ne kadar giyerse giysin, hiç kirlenmezdi.

Her yürüdüğü zaman, arkasından melekler gelirdi. Bunun için, Eshabını önden yürütür; "Arkamı meleklere bırakın" buyururlardı.

Taş üstüne basınca, taşta ayağının izi kalırdı. Kum üstünde giderken hiç iz bırakmazdı. Abdest bozduğu zaman, yer yarılıp bevl ve benzerleri toprak içinde kalırdı. Oradan etrafa güzel kokular yayılırdı. Bütün peygamberler de böyle idi.

n çok ilim O'na verildi

İnsanlar, melekler ve diğer peygamberler içinde en çok ilim O'na verildi. Ümmi olduğu halde, yani kimseden bir şey öğrenmemiş iken, Allahü teâlâ O'na her şeyi bildirmiştir. Âdem aleyhisselama her şeyin ismi bildirildiği gibi, O'na, her şeyin ismi ve ilmi bildirilmiştir.

Ümmetinin isimleri, cisimleri ve aralarında olacak şeylerin hepsi kendisine bildirildi.

Aklı, bütün insanların aklından daha çoktur.

İnsanlarda bulunabilecek bütün iyi huyların hepsi O'na ihsan olundu. Büyük şair Ömer ibn-il-Farıd'a; "Resulullah'ı niçin medhetmedin?" dediklerinde; "O'nu medhetmeye gücüm yetmeyeceğini anladım. O'nu medhedecek kelime bulamadım" demiştir.

Kelime-i şehadette, ezanda, ikametde, namazdaki teşehhüdde, bir çok dualarda, bazı ibadetlerde ve hutbelerde, nasihat yapmakta, sıkıntılı zamanlarda, kabirde, mahşerde, Cennet'te ve her mahlukun lisanında Allahü teâlâ O'nun ismini kendi isminin yanına koymuştur.

Üstünlüklerinin en üstünü, Habibullah olmasıdır. Allahü teâlâ O'nu kendisine sevgili, dost yapmıştır. O'nu herkesden, her melekten daha çok sevmiştir. "İbrahim'ı Halil yaptım ise, seni kendime Habib yaptım" buyurmuştur.

"Sana razı oluncaya kadar, (yeter deyinceye kadar) her dilediğini vereceğim" (Duha suresi: 5), mealindeki ayet-i kerime, Allahü teâlânın Peygamberine bütün ilimleri, bütün üstünlükleri, ahkam-ı İslâmiyyeyi, düşmanlarına karşı yardım ve galebe ve ümmetine fetihler, zaferler ve kıyamette her türlü şefaat ve tecelliler ihsan edeceğini vad etmektedir. Bu ayet-i kerime geldiği zaman, Cebrail aleyhisselama bakarak; "Ümmetimden birinin Cehennem'de kalmasına razı olmam" buyurdu.

Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, her peygambere kendi ismi ile; Muhammed aleyhisselama ise; "Ey Resulüm! Ey Peygamberim!" diye hitab etmiştir.

Gayet açık, kolay anlaşılır bir şekilde Arabi lisanının her lehçesi ile konuşurdu. Çeşitli yerlerden gelip soranlara onların lügati ile cevap verirdi. İşitenler hayran olurlardı; "Allahü teâlâ beni çok güzel yetiştirirdi" buyururdu.

Az kelimelerle çok şey anlatırdı. Yüz binden ziyade hadis-i şerifi, O'nun "Cevami-ül kelim" olduğunu göstermekterdir. Bazı alimler dediler ki: "Muhammed aleyhisselam, İslâm dininin dört temelini, dört hadisle bildirmiştir. "Ameller niyyete göre değerlendirilir" ve "Helal meydandadır, haram meydandadır" ve "Davacının şahid göstermesi ve davalının yemin etmesi lazımdır" ve "Bir kimse, kendine istediğini, din kardeşi için de istemedikçe, imanı kamil olmaz."

Bu dört hadisten birincisi, ibadet; ikincisi, alış-veriş; üçüncüsü, adalet işleri ve siyaset; dördüncüsü de adab ve ahlak bilgilerinin temelidir."

Muhammed aleyhisselam, masun ve masum idi. Bilerek ve bilmeyerek, büyük ve küçük, kırk yaşından evvel ve sonra hiçbir günah işlememiştir. Çirkin hiçbir hareketi görülmemiştir. Bütün peygamberler de masum idi.

Müslümanların namazda otururken "Esselamü aleyke eyyühennebiyyü ve rahmetullahi" okuyarak, Muhammed aleyhisselama selam vermelere emrolundu. Namazda başka bir peygambere ve meleklere karşı selam vermek caiz olmadı.

en olamasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım

Kaninat O'nun hürmetine yaratılmıştır. Cenab-ı Hak, "Sen olamasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım" buyruldu.

Muhammed aleyhisselamın ümmetinin sayısı, başka peygamberlerin ümmetlerinin sayıları toplamından daha çoktur. Onlardan daha üstün ve daha şereflidirler. Cennet'e gideceklerin üçte ikisinin bu ümmetten olacağı, hadis-i şeriflerde bildirilmiştir.

Resulubllah'a verilecek sevablar, diğer peygamberlere verilecek sevablardan kat kat ziyadedir.

Kendisini; ismi ile çağırmak, yanında yüksek sesle konuşmak, uzaktan kendisine seslenmek, yolda önüne geçmek haram edilmiştir. Başka peygamberlerin ümmetleri, kendilerini isimleri ile çağırırlardı.

Cebrail aleyhisselamı melek şeklinde iki kere görmüştür. Başka hiçbir peygamber onu asıl şeklinde görmemiştir.

Kendisine, Cebrail aleyhisselam yirmi dört bin kere gelmiştir. Başka peygamberlerden en çok Musa aleyhisselama gelmiştir. Bu geliş dört yüz defa vaki olmuştur.

Allahü teâlâya, Muhammed aleyhisselam ile and vermek caiz olup, başka peygamberlerle ve meleklerle caiz değildir.

Muhammed aleyhisselamdan sonra, zevcelerini başkalarının nikahla almaları haram edilmiş, bu bakımdan mü'minlerin anneleri oldukları bildirilmiştir.

Nesep ve sebep bakımından, yani kan ve nikah bakımından olan akrabalığın, kıyametde faydası yoktur. Resulullah'ın akrabası bundan müstesnadır.

Resulullah'ın ismini almak, dünyada ve ahırette faydalıdır. O'nun ismini taşıyan hakiki mü'minler Cehennem'e girmeyecektir.

O'nun her sözü, her işi doğrudur. Her ictihadı, Allahü teâlâ tarafından doğrulanır.

O'nu sevmek herkese farzdır. "Allahü teâlâyı seven, beni sever" buyurmuştur. O'nu sevmenin alameti, dinine, yoluna, sünnetine ve ahlakına uymaktır. Kur'an-ı kerimde; "Bana uyarsanız, Allahü teâlâ sizi sever" demesi emir olundu.

O'nun Ehl-i beyltini sevmek vacibdir. "Ehl-i beytine düşmanlık eden münafıktır" buyurmuştur. Ehl-i beyt, zekat alması haram olan akrabasıdır. Bunlar, zevceleri ve dedesi Haşim'in soyundan olan mü'minlerdir ki, Ali'nin, Ukayl'in, Ca'fer Tayyar'ın ve Abbas'ın soyundan olanlardır.

Eshabının hepsini sevmek vacibdir. "Benden sonra Eshabına düşmanlık etmeyiniz! Onları sevmek, beni sevmektir. Onlara düşman olmak, bana düşman olmaktır. Onları inciten, beni incitmiş olur. Beni inciten de, Allahü teâlâyı incitir. Allahü teâlâ, kendisini incitene azab yapar" buyurdu.

Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselama, gökte iki ve yerde iki yardımcı yaratmıştır. Bunlar; Cebrail, Mikail, Hz. Ebu Bekir ve Ömer'dir.

Erkek, kadın, mükellef yaşta vefat eden herkese, kabrinde Muhammed aleyhisselam sorulacaktır. "Rabbin kimdir?" denildiği gibi; "Peygamberin kimdir?" de denilecektir.

Muhammed aleyhisselamın hadis-i şeriflerini okumak ibadettir. Okuyana sevab verilir.

lk önce O kalkacak

Resulullahın kabrinin içindeki toprak her yerden ve Kabe'den ve Cennetlerden daha efdaldir.

Kabirde, bilmediğimiz bir hayatla diridir. Kabirde Kur'an-ı kerim okur, namaz kılar. Bütün Peygamberler de böyledir.

Dünyanın her yerinde, Resulullah'a salevat okuyan Müslümanların selamlarını işiten melekler, kabrine gelip haber verirler. Kabrini hergün binlerce melek ziyaret eder.

Ümmetinin amelleri ve ibadetleri her sabah ve akşam kendisine gösterilir. Bunları yapanları da görür, günah işleyenlerin affolması için dua eder.

Kabrini ziyaret etmek, kadınlara da müstehabdır. Başka kabirleri ise, yalnız tenha zamanlarda ve Müslümana yakışan kıyaftle ziyaret etmeleri caizdir.

Diri iken olduğu gibi, vefatından sonra da, dünyanın her yerinde, her zaman O'na tevessül edenlerin, yani O'nun hatırı ve hürmeti için isteyenlerin duası Allahü teâlâ kabul eder.

Kıyamet günü kabirden ilk önce Resulullah kalkacaktır. Üzerinde Cennet elbisesi bulunacaktır. Burak üzerinde mahşer yerine gidecektir. Elinde Liva-ül-hamd denilen bayrak olacaktır. Peygamberler ve bütün insanlar bu bayrağın altında duracaktır. Hepsi, bin sene beklemekten, çok sıkılacaktır. İnsanlar sıra ile; Âdem, Nuh, İbrahim, Musa ve İsa peygamberlere (aleyhimüsselam) gidip, hesaba başlanması için şefaat etmelerini dileyeceklerdir. Her biri, özür bildirerek, Allahü teâlâdan utanıp korktuklarını söyleyecekler ve şefaat etmekten çekinecekler. Sonra Resulullah'a gidip yalvardıklarında, O, secdeye varıp, dua edecek ve şefaati kabul olacaktır. Önce, O'nun ümmetinin hesabı görülecek, en önce sırattan onlar geçecek, en önce onlar Cennet'e gireceklerdir. Her gittiği yeri nurlandıracaklardır. Hazret-i Fatıma, sıratdan geçerken; "Herkes gözlerini kapasın! Muhammed aleyhisselamın kızı geliyor" denecektir.

"Makam-ı Mahmud" denilen şefaatı ile, bütün insanları mahşerde beklemek azabından kurtaracaktır.

Resulullah'ın Cennet'te bulunduğu makamın ismi Vesile'dir. Burası Cennet'in en yüksek derecesidir. Cennet'te bulunan herkese, birer dalının uzandığı Sidret-ül münteha ağacının kökü oradadır. Cennet'tekilere nimetler bu dallardan gelecektir.

Peygamber efendimiz, yaratılmışların en üstünü olduğu gibi, Allahü teâlâyı hakkıyla tanıyıp, O'ndan en çok korkanı idi. Cenab-ı Hak, O'nu günah işlemekten muhafaza buyurduğu halde, O, hiç durmadan ibadet eder, Allahü teâlâya dua ve istigfarda bulunurdu. Gecenin evvelinde (yatsıdan sonra) uyur, sonunda da ibadet ederdi.

İbn-i Abbas şöyle anlatır: "Bir gece Resulullahın evinde misafir oldum. Resulullah, gece yarısına kadar yahut biraz önce veya sonrasına kadar uyudu. Sonra uyanıp oturdu, eliyle yüzlerinden uyku izlerini giderdi. Kalkıp asılı duran su ibriğini alıp abdest aldı. Al-i İmran suresi sonundan on ayet-i kerime okudu ve namaza durdu. Ben de kalkıp Resulullah'ın aldığı gibi abdest aldım ve namazda o Serverin yanına durdum. Resulullah iki rekat namaz kıldı. Sonra iki rekat daha kıldı. Arkasından tekrar iki rekat daha kıldı. Sonra vitir namazına durdu. Bunu müteakib sabah ezanı okununcaya kadar yattı. Sonra kalkıp tekrar iki rekat namaz kıldı ve mescide çıkıp sabah namazının farzını kıldı."

enim bildiğimi bilseydiniz

Hz. Aişe validemiz anlatır; "Resulullah efendimiz bir gece uyumuştu. Uyanınca; "Ey Aişe, müsade edersen, bu gece Rabbime ibadetle meşgul olayım" buyurdu. Sonra kalktı. Kur'an-ı kerim okuyup, ağladı. Hatta göz yaşıyla iki dizi ıslandı. O, okumaya devam ediyor, okudukça mübarek gözyaşları bedenine temas eden her yeri ıslatmıştı. Bu hal sabaha kadar devam etti.

Sabahleyin Bilal-i Habeşi gelip durumu görünce; "Anam ve babam feda olsun ya Resulallah! Allahü teâlâ senin geçmiş ve gelecek hatalarını affetmedi mi?" deyince, Resulullah;

"Ey Bilal! Ben şükredici kul olmayayım mı ki; Allahü teâlâ bu gece; "Göklerin ve yerin yaratılmasından gece ve gündüzün birbiri arkasından gelmesinde, akıl sahipleri için elbette çok ayetler, işaretler vardır" (mealindeki Al-i İmran suresi 189) ayet-i kerimesini inzal buyurdu"

"Müslim" de bildirilen hadis-i şerifde de; "Kalbime öyle şeyler gelir ki, her gün ve gece bunlardan yetmiş defa Allahü teâlâya istigfar ederim." Ve "Kalbimde (envar-ı ilahiyyenin gelmesine engel olan) perde hasıl oluyor. Bunun için her gün, 70kere istigfar ediyorum" ve yine "Allahü teâlâya her gün yüzkere istigfar ediyorum" buyurdu.

Peygamber efendimizin Allahü teâlâdan korkması o derece fazla idi ki, kahkahayla güldüğü görülmezdi.

İmam-ı Tirmizi'nin Ebu Zer'den merfu'an bildirdiği hadis-i şerifde; "Şüphesiz sizin görmediklerinizi ben görüyorum. Duymadıklarınızı da duyuyorum. Semada meleklerin secde etmedikleri, dört parmaklık bir boş yer yoktur. Vallahi benim bildiğimi bilseydiniz az güler, çok ağlardınız. Yollara düşüp avazınız çıktığı kadar yüksek sesle Allahü teâlâya yalvarırdınız" buyurmuştur.

Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiği hadis-i şerifde Resulullah efendimiz; "Hiç kimseyi, ameli, Cennet'e götürmez" buyurdu. "Sizi de mi ya Resulallah?" diye sorulunca; "Evet, beni de amelim Cennet'e götürmez. Ancak, Allahü teâlânın fadlı ve rahmeti beni örter" buyurdu.

İbn-i Ömer anlatır; "Resulullah'la birlikte bir meclisde bulunduğumuz zaman; "Ya Rabbi! Beni bağışla ve tövbemi kabul eyle. Sen tövbeleri kabul edicisin ve rahimsin" diye yüz defa buyurduğunu sayardık."

Enes bin Malik nakletti: "Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem devamlı "Allahümme ya Mukallib-el-kulub, sebbit kalbi ala dinik" buyururdu.

Tirmizi'nin Ebu Sa'id-il-Hudri'den rivayet ettiği hadis-i şerifde, Peygamber efendimiz buyurdu ki: "Yatağına girdiğinde üç defa "Estagfirullah'el-azim ellezi la ilahe illa hüvel-hayyül-kayyum ve etubü ileyh" diyen kimsenin günahları deniz köpükleri veya Temim diyarının kumları veya ağaç yapraklarının sayısı veya dünyanın günleri kadar çok olsa da, Allahü teâlâ onun günahlarını bağışlar."

Buhari ve Müslim'in naklettiklerine göre; Resulullah şöyle istigfar ederdi: "Allahümme'gfirli hatieti ve cehli, ve israfi fi emri ve ma ente a'lemü bihi minni."

(Allah'ım! Senin bildiğin ve benim (bilerek veya) bilmeyerek haddini aşmak suretiyle yaptığım, işlediğim hataları affeyle!).

imseyi üzmedi

Hazret-i Ali'ye, Peygamber efendimiz'in meclisinde bulunan dost ve arkadaşlarına karşı nasıl davrandıklarını sorduğumda, şöyle anlattılar:

Resulullah efendimiz her zaman güler yüzlü, yumuşak huylu ve alçak gönüllü idiler. Asla asık suratli, katı kalbli, kavgacı, kusur bulucu, dalkavuk ve kıskanç değildiler. Hoşlanmadığı şeyleri görmezlikten gelir, kendisinden beklentisi olan kimseleri hayal kırıklığına uğratmaz ve onları isteklerinden tamamen mahrum bırakmazdı.

Üç şeyden titizlikle uzak dururlardı: Münakaşa, boşboğazlık ve malayani!..

Şu üç husustan titizlikle sakınırlardı:

Hiç kimseyi kötülemezler, kınamazlar ve hiç kimsenin aybı ile gizli taraflarını ögrenmeye çalışmazlardı.

Sadece yaralı olacağını ümit ettikleri konularda konuşurlardı. Hazreti Peygamber konuşurken, meclisinde bulunan dinleyiciler başlarının üzerine kuş konmuşscasına hiç kımıldamadan kulak kesilirlerdi.

Eshabının güldüklerine kendileri de güler, onların taaccüb ettikleri şeylere, kendileri de hayretlerini ifade ederdi.

Huzurlarında gelen bedevilerin kaba saba konuşmaları ile pervasızca suallerinin yol açtığı tatsizliklara sabrederlerdi. Eshabı ise, onların gelip sual sormalarını çok isterlerdi. Çünkü, soramadıkları çok şeyi böylece öğrenmiş olurlardı.

Peygamber efendimiz, "Hacetinin giderilmesini isteyen bir ihtiyaç sahibi ile karşılaştığınız zaman ona yardımcı olunuz" buyururlardı.

Hazreti Peygamber, ancak yapılan iyiliğe denk düşen ve dalkavukluğa kaçmayan övgüleri kabul eder ve haddi tecavüz etmediği müddetçe hiç kimsenin sözünü kesmezdi. Şayet yüksek huzurlarında haddi aşacak şekilde konuşulursa, o zaman ya konuşanı susturmak ya da o meclisten kalkıp gitmek suretiyle ona engel olurlardı.

Hazreti Peygamber, bilhassa lüzumsuz aşırılıkları, İslâma söz getirebilecek ölçüsüz davranışları ve temel prensipleri zedeleyici hareketleri hiç hoş karşılamazlar; bu türden olaylar kendisine intikal ettikçe üzülürler, öfkelenirler, açıktan tavır takınırlar ve sert bir dille ikaz ederek bunları önlemeye çalışırlardı.

Mesela; Eshabdan birisi, cemaate namaz kıldırırken uzun sureler okumak suretiyle namazı iyice uzatmış; bıkkınlık veren bu durumu cemaatten birisi de Peygamber efendimiz'e iletip; "Ya Resulallah, falanca zat bize namaz kıldırırken çok uzatıyor" diye şikayet etmiştir.

Bu şikayet üzerine Resulullah efendimiz ayağa kalkıp, topluluğa karşı şu veciz konuşmayı yapmıştır:

"Ey Eshabım! İçinizde, halkı bıkma noktasına getirenler var. Herhangi biriniz imamet vekiine geçip de halka namaz kıldırırsa, namazı münasip bir şekilde kısa kesin. Zira onlar arasında hasta olanlar vardır, vazifeli ve iş-güç sahibi olanlar vardır!.."

Hadiseyi anlatan Ebu Mes'ud , Hazreti Peygamberin o andaki tavrını şöyle ifade eder; "Resulullah efendimizin o günkü konuşmasındaki kadar öfkeli konuştuğunu hiçbir zaman görmedim."

kıllı kimseler için nice ibretler var

Resul-i ekrem efendimiz, bazan sabaha kadar ibadet eder, bazan da gecenin son üçte birine doğru, seher vaktinde kalkar 'Bizi öldükten sonra dirilten Allah'a hamdolsun. Yeniden diriltip huzurunda toplayacak da O'dur' anlamında "Elhamdülillahillezi ahyana ba'de ma ematena ve ileyhinnüşur" diye dua ederdi.

Bazen Medine'nin berrak gökyüzüne bakarak, 'göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde akıllı kimseler için ibretler bulunduğunu' dile getiren Al-i İmran suresi'nin son on bir ayetini okurdu.

Sağ tarafından başlayıp gömleğini giyer ve ilk iş olarak inci dişlerini misvaklardı. Diş temizliğini hiç ihmal etmezdi.

Abdest bozacağı yere yaklaştığı sırada 'Allahım! Her tür şeytandan (kötülüklerden ve günahlardan) sana sığınırım' anlamında "Allahümme inni euzü bike minel habsi vel habais" diye dua eder; oradan uzaklaşırken 'Allah'ım! Beni bağışlamanı dilerim' anlamında "Güfranek" derdi.

Abdest alıp teheccüd namazına başlardı. Sonuncu rekatı vitir olmak üzere üzere bazen dokuz, bazan on bir, bazan da on üç rekat namaz kılardı.

O'nun gece namazları bizimkilere hiç benzemedi. Kıyamda uzun sureler okur, kendini Rabbi'ne en yakın hissettiği yer olan secdede dakikalarca kalırdı. Canlı ve coşkulu bir ibadetten sonra, mübarek bedeni yorulduğu için yeniden istirahata çekilirdi.

Ayrıca, geceleri Baki Mezarlığı'na gider, vefat eden Eshabına dua ederdi. Çok önem verdiği bu görevi hiç ihmal etmez, hatta bazen Cebrail aleyhisselam gelip onu uyandırır, Baki'ye gitmesi gerektiğini hatırlatırdı.

Sabaha doğru müezzin, Resulullah'ın evine iki defa uğrardı. Birincisinde namaz vaktinin girdiğini haber veriri, o zaman efendimiz tekrar kalkıp sabah namazının iki rek'at sünnetini kılar, sağ tarafına uzanıp dinlenirdi.

Müezzinin ikinci gelişinde mecside çıkıp kendisini bekleyen eshabına sabah namazını kıldırırdı. Namaza başlamadan önce safların ip gibi düzgün tutulmasını tavsiye eder, bazen sahabilerin omuzuna dokunarak herkesi bir hizaya getirirdi.

Namazın hacın, zekatın ve benzeri ibadetlerin nasıl yapacağı konusunda Kur'an'da yeterince açıklanmayan hususları ondan öğrendiler ve dediklerine harfiyyen uydular, böylece "Resulullaha itaat edin!" ayetinin gereğini yaptılar.

Bugün Resulullah hayatta olmadığına göre, biz O'na nasıl itaat edeceğiz? Bizden sonra gelecek Müslümanlar, O'na nasıl itaat edecekler?

Müslümanlar, Kur'an'da olmayan hususlarda Resulullah'ın sünnetine uymak suretiyle O'na itaat edeceklerdir. Resulullahın sünnetini de bize, Mezhep imamları, İslâm alimleri kitaplarında bildirmişlerdir.

Kur'an-ı kerimi ve hadis-i şerifleri en güzel, en doğru şekilde onlar anlamış ve kitaplarında bildirmişlerdir. Resulullaha itaat ancak bunlara uymak suretiyle olur.

Böylece, "Ben Müslümanın" diyen herkes hangi devirde yaşarsa yaşasın, "Allah'a ve Resulü'ne itaat edin" ayetinin gereğini yerine getirmiş olacaktır. Herkes kendi anladığına göre, ayetlerden ve hadislerden hüküm çıkarmaya kalkışırsa ortada din diye bir şey kalmaz.

Asırlardır, dinin emir ve yasakları İslâm alimlerinin kitaplarından nakledile nakledile gelmiştir. Bundan sonra da din sağlam olarak ancak bu yoldan devam eder. Ana yoldan çıkan, yolda kalır.

Mucizeleri

esulullahın Mucizeleri

Sevgili peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın, Allahü teâlânın peygamberi olduğunu açıklayan şahidler sayılamayacak kadar çoktur. Allahü teâlâ; "Sen olmasaydın alemi yaratmazdım" buyurdu.

Bütün varlıklar, Allahü teâlânın varlığını, birliğini gösterdikleri gibi, Muhammed aleyhisselamın peygamber olduğunu ve üstünlüğünü de göstermektedirler.

Ümmetinin evliyasında hasıl olan kerametler, hep O'nun muczileridir. Çünkü kerametler, O'na tabi olanlarda, O'nun izinde gidenlerde hasıl olmaktadır. Hatta, bütün peygamberler, O'na tabi olanlarda, O'nun izinde gidenlerde hasıl olmaktadır.

Hatta, bütün peygamberler, O'nun ümmetinden olmak istedikleri için, daha doğrusu, hepsi O'nun nurundan yaratıldıkları için, O'nların mucizeleri de Muhammed aleyhisselamın mucizelerinden sayılır. Mucizeler peygamberliğin alametidir. Bunun için her peygamber mucize göstermiştir.

Sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın mucizeleri, zaman bakımından üçe ayrılmıştır:

Birincisi, mübarek ruhu yaratıldığından başlıyarak peygamberliğinin bildirildiği bi'set zamanına kadar olanlardır.

İkincisi, bi'setden vefatına kadar olan zaman içindekilerdir.

Üçüncüsü, vefatından kıyamete kadar olmuş ve olacak şeylerdir. Bunlardan birincilere; irhas denir.

Her biri de ayrıca, görerek veya görmeyip akıl ile anlaşılan mucizeler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Bütün mucizeler o kadar çoktur ki, sınırlamak, saymak mümkün olmamıştır. İkinci kısımdaki mucizelerin üç bin kadar olduğu bildirilmiştir. Bunlardan meşhur olanlarını bildireceğiz.

Muhammed aleyhisselamın mucizelerinin en büyüğü Kur'an-ı kerimdir. Bugüne kadar gelen bütün şairler,

Bir ayet-i kerimenin benzerini söylememişlerdir. İ'cazı ve belgatı insan sözüne benzemiyor. Yani, bir kelimesi çıkarılsa veya bir kelime eklense, lafzındaki ve manasındaki güzellik bozuluyor.

Bir kelimesinin yerine koymak için, başka kelime arayanlar bulamamışlardır. Nazmı, Arab şairlerinin şiirlerine benzemiyor. Geçmişte olmuş ve gelecekte olacak nice gizli şeyleri haber vermektedir.

İşitelenler ve okuyanlar, tadına doyamıyorlar. Yorulsalar da usanmıyorlar. Okuması ve işitmesi sıkıntıları giderdiği sayısız tecrübelerle anlaşılmıştır. İşitince kalblerine denşet ve korku çökenler, bu sebepten ölenler bile görülmüştür. Nicez azılı İslâm düşmanları, Kur'an-ı kerimi dinlemekle, kalbleri yumuşamış, imana gelmişlerdir.

Birçok cansız varlık onun mucizesi olarak konuşmuştur. Mesela, Bir gün amcası Abbas'ın evine gidip onu ve evladını yanına oturttu. Üzerlerini ihramı ile örterek; "Ya Rabbi! Bu amcamı ve Ehl-i beytimi örttüğüm gibi, sen de, Cehennem ateşinden kendilerini koru?" dedi. Duvarlardan üçkere amin sesi işitildi.

Bir gün elinde senem yani put bulunan kimseye; "Put bana söylerse, iman eder misin?" buyurdu. Adam; "Ben buna elli senedir ibadet ediyorum. Bana hiçbir şey söylemedi. Sana nasıl söyler?" dedi. Muhammed aleyhisselam; "Ey put! Ben kimim?" diye sorunca; "Sen Allah'ın peygamberisin!" sesi işitildi. Putun sahibi hemen imana geldi.

'nun hürmetine duamı kabul et

Bir gün Resulullahın yanına İki gözü ama bir kimse gelip; "Ya Resulallah! Dua et, gözlerim açılsın" dedi. Efendimiz, merhamet buyurup; kusursuz bir abdest almasını, sonra;

"Ya Rabbi! Sana yalvarıyorum. Sevgili Peygamberin Muhammed aleyhisselamı araya koyarak, senden istiyorum. Ey çok sevdiğim peygamberim hazret-i Muhammed! Seni vesile ederek, Rabbime yalvarıyorum. Senin hatırın için kabul %tmesini istiyorum. Ya Rabbi! Bu yüce Peygamberi bana şefaatçı eyle! O'nun hürmetine duamı kabul et" duasını okumasını söyledi.

Adam, abdest alıp dua edince, gözleri açıldı. Bu duayı Müslümanlar, her zaman okumuşlar ve dileklerine kavuşmuşlardır.

Bir kadın, hediye olarak bal gönderdi. Balık kabul edip boş kabı geri gönderdi. Allahü teâlânın kudreti ile, kap bal ile dolu olarak geri geldi. Kadın gelerek; "Ya Resulallah! Günahım nedir?" Hediyemi niçin kabul etmediniz?" dedi. "Senin hediyeni kabul ettik. Gördüğün bal, Allahü teâlânın hediyene verdiği berekettir" buyurdu.

Kadın sevinerek, balı evine götürdü. Çoluk-çocuğu ile aylarca yerdiler. Hiç eksilmedi. Bir gün yanılarak balı başka kaba koydular. Oradan yiyerek bitirdiler. Bunu Resulullah'a haber verdiler. "Gönderdiğim kabda kalsaydı, dünya durdukça yerlerdi, hiç eksilmezdi" buyurdu.

Ümmetinden çok kimsenin denizden gazaya gideceklerini ve sahabeden olan Ümmü Hiram ismindeki hanımın gazada bulunacağını haber verdi. Hazret-i Osman halife iken Müslümanlar, gemiler ile Kıbrıs adasına gidip harb ettiler. Bu hanım da beraber idi. Orada şehid oldu.

Hazret-i Muaviye'ye; "Bir gün ümmetimin üzerine hakim olursan, iyilik yapanlara mükafat et! Kölük edenleri de af eyle!" buyurdu.

Hazret-i Muaviye, hazret-i Ömer ve hazret-i Osman zamanlarında Şam'da yirmi senelik valilik, sonra yirmi sene de halifelik yaptı.

Abdullah ibni Abbas'ın annesine bakıp; "Senin bir oğlun olacak. Doğduğu zaman bana getir!" buyurdu. Çocuğu getirdiklerinde, kulağına ezan ve ikamet okuyup, mübarek tükürüğünden ağzına sürdü.

İsmini Abdullah koyup, annesinin kucağına verdi; "Halifelerin babasını al, götür!" buyurdu. Çocuğun babası olan hazret-i Abbas, bunu işitip, gelip sorunca; "Evet, böyle söyledim. Bu çocuk halifelerin babasıdır. Onlar arasında Seffah, Mehdi ve İsa aleyhisselamla namaz kılan bir kimse bulunacaktır" buyurdu. Abbasi devletinin başına çok halifeler geldi. Bunların hepsi Abdullah bin Abbas'ın soyundan oldu.

Amcasının oğlu Abdullah bin Abbas'ın alnına mübarek elini koyup; "Ya Rabbi! Bunu dinde derin alim yap, hikmet sahibi eyle! Kur'an-ı kerimin bilgilerini kendisine ihsan eyle!" buyurdu.

Abdullah bin Abbas, bundan sonra bütün ilimlerde ve bilhassa tefsir, hadis ve fıkıh bilgilerinde zamanın bir tanesi oldu. Sahabe ve Tabiin her şeyi bundan öğrenirdi. Tercüman-ül-Kur'an, Bahr-ül-ilim ve Reis-ül-münfessirin isimleriyle meşhur oldu. İslâm memleketleri bunun talebeleri ile doldu.

eni benden kim kurtarır

Hicretin üçüncü senesinde, Resul aleyhisselam Kattan gazvesinde bir ağaç dibinde yalnız yatarken, Dasür isminde bir pehlivan kafir, elinde kılıçla gelip; "Seni benden kim kurtarır?" dedi. Resulullah; "Allahü teâlâ kurtarır" buyurdu. Cebrail aleyhisselam insan şeklinde görünüp, kafirin göğsüne vurdu. Yıkılıp kılıç elinden düştü. Resul alehisselam, kılıcı eline alıp; "Seni benden kim kurtarır?" buyurdu. "Beni kurtaracak senden daha hayırlı kimse yoktur" diye yalvardı. Af buyurup serbest bıraktı. İmana gelip, çok kimsenin imana gelmesine sebeb oldu.

Sevgili Peygamberimizin hizmetçilerinden Enes bin Malik'e; "Ya Rabbi! Bunun malını ve çocufklarını çok, ömrünü uzun, günahlarını af eyle!" duasını yaptı.

Zaman geçtikçe malları-mülkleri çoğaldı. Ağaçları, bağları her sene meyve verdi. Çok fazla çocuğ oldu. Yüz on sene yaşadı. Ömrünün sonunda; "Ya Rabbi! Habibinin benim için yaptığı dualardan üçünü kabul ettin, ihsan ettin! Dördüncüsü olan günahlarımın affedilmesi acaba nasıl olacak" deyince; "Dördüncüsünü de kabul ettim. Hatırını hoş tut!" sesini işitti.

Resul alehisselam, bir gün abdest alıp, mestlerinden birini giyip, ikincisine elini uzatırken, bir kuş mesti kapıp havada silkti. İçinden küçük bir yılan düştü. Sonra kuş, mesti yere bıraktı. Bu günden sonra, ayakkabı giyerken önce silkelemek sünnet oldu.

Sahabeden Enes bin Malik'de, Resulullah'ın mübarek yüzünü sildiği bir mendili vardı. Enes, bununla yüzünü siler, kirlendiği zaman, ateşe bırakırdı. Kirleri yanar, mendil yanmaz, tertemiz olurdu.

Uhud gazasında, Ebu Katade'nin bir gözü çıkıp yanağı üzerine düştü. Resulullah'a getirdiler. Mübarek eli ile gözünü yerine koyup; "Ya Rabbi! Gözünü güzel eyle!" buyurdu. Bu gözü, diğerinden güzel oldu. Ondan daha kuvvetli görürdü.

Ebu Katade'nin torunlarından biri, halife Ömer bin Abdülaziz'in yanına gelmişti. "Sen kimsin?" dedi. Bir beyt okuyarak, Resulullah'ın mübarek eli ile gözünü yerine koymuş olduğu zatın torunu olduğunu bildirdi. Halife, bu beytleri işitince, kendisine, ziyade ikram ve ihsanda bulundu.

Resul-i ekrem efendimiz, bir çayırda giderken, üçkere; "Ya Resulallah!" sesini işitti. O tarafa bakıp, bağlı bir geyik gördü. Yanında bir adam uyuyordu. Geyiğe istediğini sorunca; "Bu avcı beni avladı. Karşıdaki tepede iki yavrum var. Beni salıver! Gidip, onları doyurup geleyim" dedi.

Resul aleyhisselam; "Sözünde durup gelir misin?" buyurdu. Geyik; "Allah için söz veriyorum, gelmezsem Allah'ın azabı benim üzerime olsun" dedi. Adam uyanıp; "Ya Resulallah! Bir emrin mi var?" dedi.

Peygamber efendimiz de; "Bu geyiği azad et!" buyurdu. Adam, geyiğin ipini çözüp bıraktı. Geyik; "Eşhedü en la ilahe illallah ve enneke Resulullah" dedi ve gitti.

ört gündür açım

Resulullah efendimiz, bir gün kızı hazret-i Fatıma'nın evine uğrayıp durumlarını sordu. Hz. Fatıma ; "Babacığım! Üç günden ber yavrularımla bir şey yiyip içmedik. Açlığa sabrediyoruz. Benim ki mühim değil. Fakat Hasen ve Hüseyn'in durumu beni çok üzüyor" diye cevap verdi.

Bunun üzerine Server-i alem efendimiz; "Ey Fatıma! Canım kızım! Sen üç günden beri açsın. Ben ise dört gündür acım" buyurdular. Mübarek torunları Hz. Hasen ve Hüseyn'in aç olmalarına çok üzüldüler...

Hz. Ali çalışıp kazanarak mübarek torunlara bir şeyler almak ve onları doyurmak için yola çıktı. Medine'den dışarı çıktıkları sırada bir kuyu başında develerini sulamaya çalışan bir köylü gördüler.

Yanına yaklaşıp; "Ey arabi! Develerini ücretle sulatmak için birisine ihtiyacın var mı?" buyurdular. Köylü, "Evet. Ben de böyle birini arıyordum. İstersen gel, develerimi sula! Çektiğin her kova için üç hurma veririm" dedi.

Hz. Ali kabul buyurup suyu çekmeğe başladı. Dokuz kova çıkarmıştı ki, kovanın ipi birden kopuverdi ve kova kuyunun içinde kaldı. Bunu gören köylü, hiddetle yerinden kalkıp, Hz. Ali 'nin yüzüne eliyle vurmak talihsizliğinden bulundu.

Sonra sekiz kova suyun karşılığında yirmi dört hurma verdi. Buna oldukça üzülen Hz. Ali ellerini kuyuya uzattı. İçindeki kovayı alıp kuyunun başına koydu ve oradan ayrıldı.

Köylü hayretinden dona kalmıştı! Eli bu kadar derin kuyunun dibine nasıl yetişmişti?!. Yoksa, bu zat, geleceği bildirilen dinin bir mensubu mu idi? Bu düşünceler içinde hayrete düşen köylü; "Onun, Peygamberi,hak peygamberdir. İnandım!" dedi.

Biraz önce gösterdiği cür'ete, işlediği büyük cinayete pişman oldu. "Böyle bir kimseye kalkan eller kesilmeli, kemikleri kırılmalıdır" diyerek bir eline kılıcını alıp, bileğine hızla indirdi... İstediği olmuştu.

Pek büyük bir acı duymuştu ama, artık kalbi rahattı. Kesilen elini diğer eline alıp, doğru Mescid-i Nebi'ye geldi. Eshab-ı kiramdan, Peygamberlerinin nerede olduğunu sordu. Kerimesine gittiğini bildirdiler. Hazret-i Fatıma'nın evini öğrenip gitti:

O sırada Peygamber efendimiz, torunları hazret-i Hasen ve hazret-i Hüseyn'i mübarek dizlerine oturtmuş getirdiği hurmaları yediriyordu.

Köylü, yaptığı hatanın büyüklüğünü düşündükçe çıldıracak gibi oluyor, gözlerinden çeşme gibi yaşlar döküyordu.

Bu hal üzere hazret-i Fatıma'nın evine geldi ve kapıyı çaldı. İçerden Alemlerin Efendisi nur saçarak bir güneş gibi dışarı çıktılar. Köylü, Efendimizi görür görmez, "İnandım, sen Allah'ın Resulüsün! Yaptığıma pişman oldum, beni affet ya Resulallah!" diyerek yalvardı.

Sevgili Peygamberimiz; "Elini niçin kestin?" diye sorunca; "Sana inanmış mübarek yüze vuran bu eli taşımaktan haya ettiğim için!.. Canım sana feda olsun ya Resulallah!" dedi.

Merhamet deryası sevgili Peygamberimiz, köylünün elinden, kopuk eli alıp "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek, kanlar akan bileğine bitiştirdi. El, Allahü teâlânın izniyle, Peygamber efendimizin bir mucizesi olarak eski haline geldi. Allahü teâlâ herşeye kadirdir, herşeye gücü yeter.

mrü boyunca titredi

Resulullah efendimiz bir gün Hakem bin Ebul Asın yanından geçti. Hakem, Resulullahın arkasından vücudunu, elini, kolunu oynatarak alay etti.

Resulullah Onun bu halini nübüvvet nuruyla gördü ve "O şekilde kalasın" buyurdu. O anda Hakem bin Ebul Asın vücudunu bir titreme aldı ve ömrünün sonuna kadar o titremeden kurtulamadı.

* * *

Resulullah efendimiz cinnilerin de peygamberi idi. Onları da tebliğ de bulunurdu. Bir gece teheccüd ile meşgul olup Kur'an-ı kerim okuken, Nusaybin cinlerinden yedi cin oraya uğradılar. Resulullahın okuduğu Kur'an-ı kerim ayetlerini işittiler.

Bir müddet sonra Nusaybin cinlerinden kalabalık bir toplulukla gelip Mekkenin yukarısına indiler. Onlardan birisi, Resulullahın huzuruna geldi. Resulullah eshabı ile oturuyordu. Eshab-ı kirama kalbinde zerre kadar korku bulunmayan kim benimle gelir buyurdu. Abdüllah bin Mes'ud ayağa kalktı ve Resulullahın hurma nebiziyle dolu olan matarasını su dolu zan ederek aldı.

Birlikde Mekkenin yukarısına gittiler. Resulullah bir çizgi çizip: Ey Abdüllah, bu çizginin içinden dışarı çıkma ve hiçbir şöyden korkma buyurdu. Abdüllah ibni Mes'ud şöyle anlatmıştır:

O çizginin içinde oturdum. Uzakda bir topluluk vardı. Resulullah onlara yaklaşınca ayağa kalktılar, hürmet gösterdiler. Resulullah sabaha kadar onların arasında kaldı. Sonra benim yanıma geldi ve çok bekledin ya Abdüllah buyurdu. Nasıl beklemiyeyim ki ya Resulallah. Dünya ve ahıret saadeti senin emrine uymağa bağlıdır, dedim.

Sonra o kalabalık arasından iki kişi Resulullahın yanına geldi. Resulullah onlara, "Niçin geldiniz ki, sizin işinizi hallettim," buyurdu.

Dediler ki, ya Resulallah! Sabah namazını seninle birlikte kılmak istiyoruz, onun için geldik. Bunun üzerine Resulullah bana yanında su var mı buyurdu. Getirdiler onunla abdest aldı.

Onlar kimlerdir diye sordum. Nusaybin cinleridirler. Müslüman oldular. Bazı ihtilafları vardı. Hallettim. Kendilerine yiyecek ta'yin edilmesini istediler. Kemikleri kendileri için, tezeği de hayvanları için yiyecek olarak bildirdim, buyurdu.

Bu hadiseden sonra kemikle ve tezek ile taharetlenmeyi yasakladı.

* * *

Abdüllah ibni Mes'ud hazretleri anlatır: Bir gece Resulullah elimden tutup, beni Mekkenin bir vadisine götürdü. Beni bir yere oturtdu. Kendisi uykuya daldı. Birden bire beyaz elbiseli bazı kimseler geldi. O kadar güzel idiler ki, anlatılamaz. Dediler ki: Gözleri uykuda iken, kalbimin uyanık olması hali, bu peygamberden başka hiçbir kimseye verilmemiştir. Bu peygamberin da'vetini kabul etmek, bir saray yapdırıp, çok güzel yemekler hazırlatan ve herkesi da'vet eden padişahın da'vetini kabul etmeye benzer. Da'veti kabul edip, ziyafetden yiyip içenler sultana yakın ve kıymetli oldular. Kabul etmeyenleri ise azarlayıp cezalandırır. Bunları konuştukdan sonra gittiler. Resulullah uyandı. Buyurdu ki: Onlar melekler idiler. Söyledikleri misal şu idi: Allahü teâlâ Cenneti yarattı. İnsanları ona da'vet eidi. Bu da'veti kabul edenler Cennet ni'metlerine kavuşurlar ve Allahü teâlâ katında kıymetli olurlar. Daveti kabul etmeyenler ceza ve azap görürler.

öyle güzel bir yüz görmemiştim

Zübab bin Haris hazretleri anlatır:

Caliyyet zamanında bir putum vardı, ona tapardım. Cinden de bir dostum vardı. Arablar arasındaki hadiseleri bana haber verirdi. Bir gün o putun önünde uyumuştum. Aniden cin dostum geldi ve bana,

- Ey Zübab! Ey Zübab, dinle hayret verici haberi! Muhammed "aleyhisselam" bir kitabla peygamber olarak gönderildi. Mekkede insanları da'vet ediyor. Da'vetini kabul etmiyorlar. O doğru sözlüyor, yalan söylemiyor, dedi.

Bu sözleri işitince hayret ettim. Kavmime haber vereyim diye dışarı çıktım. O sırada aniden bir kimse geldi ve Muhammed aleyhisselamın peygamberliği ile alakalı haberi getirdi. Tapmakta olduğum putu kırdım. Bir deveye binip, Resulullahın huzuruna gitmek üzere yola çıktım. Huzuruna varıp mubarek yüzünü gördüm. O zamana kadar ömrümde böyle güzel bir yüz görmemiştim. Mubarek yüzünde nur saçılıyordu. Yanına yaklaşdım. Bana, "Niçin, geldin, ya Zübab!" buyurdu. Ne emir buyurursanız tutayım diye geldim, dedim.

Bana memleketimde kırdığım putumdan ve cinnimden haber verdi. Putu kırdığım ve cinnin bana haber getirdiği günü söyledi. Ben "Eşhedü enneke Resulullah" (şehadet ederim sen Allahın resulüsün) dedim. Önce Eşhedü en la ilahe illallah de sonra Eşhedü enneke Resulullah de buyurdu.

* * *

Mazin bin el-adube şöyle anlatır:

Kavmimizin bir putu vardı. Herkes ona tapardı. Bir gün o putun önünde bir kurban kestim. Putun içinden: "Ey Mazin! Beni dinle, memnun kalırsın. Hak zuhur etti, açığa çıkdı. Şer kayboldu. Allahü teâlâ bir Peygamber ile dinini gönderdi. Taşları, yontulan putları terket ki, Cehennem ateşinden kurtulasın."

Bu sesten korktum. Kendi kendime büyük bir iş olacak dedim. Birkaç gün sonra o putun önünde bir kurban daha kesdim. Yine putun içinden bir ses geldi. Şöyle diyordu:

"Bana gel de herkesin bildiği şeyleri duyasın. Bir Peygamber vahy ile gönderildi. Yakacağı taş olan Cehennem ateşinden kurtulmak için Ona iman et."

Kendi kendime bu beni ikaz eden bir haberdir, dedim. Aradan günler geçti. Bir gün bize bir kimse geldi. O kimseden haber sordum. Dedi ki, "Mekkede Kureyş kabilesinden bir zat Peygamber olduğunu söylüyor, ismi Ahmeddir. Her kime rastlasam Allahü teâlânın da'vetcisine iman ediniz diyor," dedi. Kendi kendime putun içinden işittiğim haber budur dedim. Kalkıp putu parçaladım.

Mekkeye gitmek üzere yola çıktım. Resulullahın huzuruna varıp Müslüman olmakla şereflendim. Ben gece gündüz nefsinin arzuları peşinde koşan, şarab içen fahişe kadınlarla düşüp kalkan bir kimse idim. Nice seneler kıtlık ve zillet, şiddetli sıkıntı içinde yaşardım. Mallarım hep helak olurdu. Oğlum olmazdı. Resulullahdan bu kötülüklerden soğuyup uzaklaşmam için dua istedim. Benim için şöyle dua etti:

"Allahım! Onu kötü işlerden kurtarıp, Kur'an-ı kerim okuyucu eyle. Haramla meşguliyyetini halal ile meşguliyyete çevir. Ona şerab yerine halal içecekler nasib eyle. Fuhşdan kurtar, iffet nasib eyle. Nefsine uymakdan kurtar, haya ihsan et ve ona salih bir evlad ver."

Allahü teâlâ benim için yapılan bu duaları kabul buyurdu.

Bu kimse bir mescid yaptırdı ve o mescidde ibadet ederdi. Zulme uğrayan her kim o mescidde üç gün ibadet yapıp, kendine zulmeden zalime beddua eylese o zalim kısa zamanda helak olurdu veya baras hastalığına yakalanırdı. O mescide Muberris denirdi.

er derde deva olan ağaç

Ümmü Ma'bed anlatır: Resulullah efendimiz çadırıma uğradı. Gece çadırımda istirahat edip, uyudu. Uyanınca su istedi. Mubarek ellerini yıkadı ve ağzını çalkalayıp, suyunu çadırımın yanında bulunan bir dikenin dibine döktü.

Sabahleyin baktık ki, oradan büyük bir ağaç yetişmiş. Kocaman meyveler vermişti. Meyvelerin kokusu anber gibi, tadı şeker gibi idi. O meyveleri aç kimse yese doyar, susuz kimse yise suya kanar, hasta olan yise sıhhate kavuşurdu. Üzüntülü kimse yise neş'elenirdi. O ağacın yaprağından yiyen deve ve koyunlar hesabsız süt verirdi. Her derde deva idi. Biz o ağacın adını "mubarek ağaç" koymuştuk.

Çevredeki kabileler hastaları için onun meyvelerinden istemeye gelirlerdi. Bir seher vaktinde o ağacı yemişleri dökülmüş, yaprakları küçülmüş bir halde gördüm. Çok korktum ve üzüldüm.

Sonra Resulullahın vefat haberi geldi. Bu hadiseden sonra, aradan otuz sene geçti. Yine bir sabah vakti dışarı çıkıp bakdım ki, o ağaç kökünden budaklarına kadar diken halini almış, meyveleri yere dökülmüştü. Hazret-i Alinin şehid edildiği haberini işittik.

Bu hadiseden sonra o ağaç artık meyve vermedi. Fakat yapraklarından faydalanıyorduk. Bir gün baktım ki ağacın içinden halis kan akıyordu. Yaprakları solmuştu. Üzüntülü bir halde otururken, hazret-i Hüseyn şehid edildi diye haber getirdiler. Ondan sonra o ağaç kökünden kurudu ve belirsiz oldu.

* * *

Resulullah efendimiz hicret sırasında Ümmü Ma'bedin çadırına ulaştığında, müşrikler ne tarafa gittiğini bilemediler. O gün Ebu Kubeys dağının üzerinden bir ses işitdiler. Bazı beytler okudu. Fakat sesin sahibini göremiyorlardı. O beytlerde şöyle diyordu:

Allahü teâlâ onlara bol iyilikler versin,

Çadırına vardılar, Ümmi Ma'bedin!

İkisi hicret ettiler, Hak olan emr ile,

Muhakkak felaha erer, arkadaşı Muhammedin "aleyhisselam"!

Bu beytleri işitince Mekkeli müşrikler Resulullahın Medine tarafına gitmiş olduğunu anladılar.

efatın Merv şehrinde olacak

Resulullah efendimiz Allahın bildirmesiyle gelecekten de haber verirdi. Hicret sırasında Resulullah efendimiz yolda iken, Büreyde-i Eslemi, kabilesinden yetmiş kişiyle Resulullahın önüne çıktı. Resulullah onu görünce, adı ile çağırdı.

Büreyde-i Eslemi, Resulullaha siz kimsiniz diye sorunca, ben Muhammed bin Abdüllahım ve Allahü teâlânın Resulüyüm, buyurdu. Bunun üzerine Büreyde-i Eslemi hemen "Eşhedü en la ilahe illallah ve enneke abdühü ve resulühü" diyerek müsliman oldu. Yanındaki yetmiş kişi de iman etmekle şereflendiler.

Resulullah, ile beraber yola devam etdiler. Medineye bir menzil mesafede bir yerde gecelediler. Sabahleyin, Büreyde-i Eslemi: Ya Resulallah! Medineye bayraksız girmemiz olmaz diyerek, sarığını çıkarıp bir mızrağın ucuna bağladı. Resulullahın önünde tutarak yürüdü. Böylece Medineye girdiler.

Resulullah buyurdu ki: "Ey Büreyde! Benden sonra Horasan şehirlerinden Zülkarneynin kurduğu Merv şehrine gideceksin. Vefatın da orada olacaktır. Kıyamet gününde şark ehlinin önderi olacaksın"

Resulullahın buyurduğu gibi oldu. Büreyde bir savaşda Merv şehrine gitti ve orada vefat etdi. Hadis alimleri demişlerdir ki, şehirler hakkında varid olan hadis-i şeriflerden en sıhhatli hadis, Büreyde hadisidir. Büreydenin kabri, Hakim ibni Amr Gaffarinin kabrinin yanındadır.

Hakim ibni Amr Gaffari Resulullahın Eshabındandır. Merve emir ve kadi olmuşdur. Hicretin ellinci senesinde vefat etmişdir. Büreyde ise hicretin altmışıncı senesinde vefat etti.

* * *

Ammar bin Huzeyme şöyle anlatmışdır: Evs ve Hazrec kabileleri arasında Ebu Amirden daha ziyade Resulullahı medh eden yoktu. Çünkü, yehudiler arasında çok bulunmuş ve onlardan Resulullahın sıfatlarını işitmişdi. O Peygamberin hicret edeceği yer Medinedir diye söylemişlerdi.

Ayrıca din aramak için Şama gitmişti. Orada da yehudilerden ve nasranilerden Resulullahın vasflarını, şeklini ve şemailini işitmişdi. Sonunda Medineye dönüp orada yerleşti. Daima millet-i hanif üzere olduğunu iddia ederdi. Resulullahın gönderilmesini bekledi. Nihayet Resulullaha Mekkede peygamberliği bildirilince bunu işitti. Fakat Mekkeye gitmedi. Resulullah Medineye hicret edince de Ebu Amirin içine bir hased ve nifak düştü.

Resulullahın yanına gidip, Ey Muhammed! Ne ile Peygamber oldun dedi. Din-i hanif üzere buyurunca, sen bu dine birşeyler karıştırmışsın, dedi. Resulullah bu dini apaçık ve tertemiz getirdim. Yehudi ve nasrani alimlerinin benim vasflarım hakkında sana bildirdikleri nereye gitti, buyurdu.

Ebu Amir, o sen değilsin, dedi. Resulullah, "Yalan söylüyorsun "deyince de, yalan söyleyen memleketinden sürülüp garib ölsün, dedi.

Bu sözleriyle Resulullahın Mekkeden Medineye gelmiş olmasını kast ediyordu. Bunun üzerine Resulullah, "Kim yalan söylüyorsa öyle olsun," buyurdu.

Sonra Ebu Amir Mekkeye gidip müşriklere tabi' oldu. Mekke fethedilince Taife kaçtı. Taif halkı müsliman olunca da Şama gitti. Orada vatanından sürülmüş ve yalnız bir halde, ölüp gitti.

ahillik ve inad yoluna gitmeyiniz

İslâmiyyetten önce Şamda İbni Heyyaban adında bir yehudi vardı. Bu yehudi Medineye gelip yerleşti. Beni Kureyza kabilesinin arasında kalırdı. O kabileden biri şöyle demiştir:

Asla onun gibi edeb ve şartlarını gözeterek namaz kılan kimse görmedim. Ne zaman kıtlık olsa yağmur duası için onun yanına giderdik. Bize sadaka vermemizi söylerdi. Sadakadan sonra dua ederdi. Biz henüz yanından ayrılmadan yağmur yağmağa başlardı.

Vefatı yaklaşıp yakında öleceğini anlayınca, bize vasıyyet ederek şöyle dedi. "Ey yehudi cema'ati! Biliyor musunuz ben niçin ni'meti bol olan Şamı terk edip de, kıtlık bulunan bu Medine şehrine gelip, burayı kendime vatan edindim!

Ben buraya şu sebeple geldim. İlahi kitablarda okudum ve anladım ki, ahır zaman peygamberinin gelmesi yaklaşmıştır. Bu şehir Onun hicret yeri olacaktır. Dini burada kuvvet bulacakdır. Ümmid ediyordum ki, Ona hizmetle ve tabi' olmakla şerefleneyim. Ona iman ederek dalaletten hidayete kavuşayım. Fakat kesin olarak anladım ki, fırsat elvermedi! Ömrüm o zamana yetmedi! Sakın, sakın! gaflet etmeyiniz! Cahillik ve inad yoluna gitmeyiniz. O Peygamberin zuhuru zamanı yaklaşdı. Ona iman etmekte yarışanlardan olmağa çalışınız. Ona iman edip tabi' olarak, hidayete erip, dalaletden kurtulunuz."

Zaman geldi. Resulullah, Beni Kureyza kabilesini kuşattı. Aralarından İbni Heyyebanın vasıyyetini işitenler: Ey Kureyza oğulları. Bu İbni Heyyebanın haber verdiği peygamberdir dediler. Diğerleri bu o değildir, dediler. Fakat onlar vallahi Odur diyerek hemen kal'adan aşağı inip iman ettiler. Canlarını, mallarını ve ailelerini kurtardılar.

* * *

Ukaşe bin Mıhsan, Bedir gazasında düşmanla çarpışırken kılıcı iki parçaya ayrıldı. Resulullah onun eline bir ağaç dalı verdi ve bununla savaş buyurdu. Ağaç dalını eline alıp sallamaya başlayınca, iyi bir kılıç halini aldı. Bütün savaşlarda o kılıç ile savaştı. O kılıcı mürtedlerle yapılan savaşda şehid düştüğü güne kadar kullandı. O kılıca Avn (ilahi yardım) adını vermişlerdi.

* * *

Bedir savaşında, Katade bin Nu'manın, gözüne bir nesne dokundu ve büyük yara aldı. Gözü yüzü üzerine sarktı. Kavmi onu keselim, fakat önce Resulullaha sorup, istişare edelim dediler. Resulullah Katadeyi huzuruna çağırdı. Yanağına sarkmış olan gözünü yerine yerleşdirdi ve mubarek eliyle sıvazladı ve gözü iyileşti. Öyle ki hangi gözü çıkmışdı bilemediler.

* * *

Saib bin Hubeys, Emir-ül mü'minin Ömer bin Hattab zamanında şöyle anlatmıştır: Vallahi beni Bedir gazasında kimse esir etmedi. Fakat Kureyş müşrikleri ile birlikde ben de kaçıyordum. Beyaz tenli, uzun boylu bir kimse, gösterişli bir ata binmiş, havada üzerimden yetişti ve beni tutup bağladı. Abdürrahman bin Avf gelip beni bağlı buldu. Bunu kim bağladı diye bağırarak sordu. Hiç kimse cevab vermedi. Sonra beni Resulullahın huzuruna götürdü. Resulullah bana, "Seni kim tuttu, ey Ebu Hubeys," dedi.

Durumu bildirmek istemediğim için "Bilmiyorum," dedim. Bunun üzerine Resulullah "Seni meleklerden bir melek tuttu," buyurdu. Sonra Abdürrahman bin Avfa esirini al götür buyurdu. O söz hiç hatırımdan çıkmadı. Fakat müsliman olmam gecikti, sonunda Müslüman oldum.

en beni öldürmek için geldin

Bedir savaşından sonra, Umeyr bin Vehb el-Cühami, Safvan bin Ümeyye ile bir gün Bedir savaşında tesir düşmüştü. Safvan, "İşimiz karıştı" dedi. Umeyr bin Vehb de "Doğru söylüyorsun, bundan sonra yaşamanın tadı kalmadı. Eğer borçlarım olmasaydı ve çoluk çocuğumun perişan olmasından korkmasaydım, Muhammedi öldürmek için Medineye giderdim. Çünkü, Muhammed Medine pazarında yalnız başına dolaşıyormuş ve herkesle konuşuyormuş. Ayrıca oğlum orada esir olduğu için bir behanem de var"dedi.

Bunun üzerine Safvan, "Borçlarını ben ödeyeyim. Çoluk çocuğunun geçimini de üzerime alayım. Yeter ki sen bu işi yap" dedi. Böylece anlaştılar.

Safvan, Umeyrin yol hazırlığını yaptı. Kılıcını da bileyip, zehrli su verdi. Umeyr, bu sır aramızda kalsın. Sakın kimse farkına varmasın diye tenbih ettikten sonra, Medineye gitmek üzere yola çıktı

Medineye varınca, mescidin önünde hayvanından inip, bineğini bağlayıp, kılıcını kuşandı. Resulullahın yanına gitmek üzere yürüdü. O sırada Emir-ül mü'minin Ömer bin Hattab bir cemaat ile birlikte oturuyordu.

Ümeyri görür görmez, bu köpeği tutunuz! O Allahın düşmanıdır. Bedir savaşında kavmini bizimle savaşmağa teşvik ediyordu. Bizim ordumuzun az olduğunu kavmine haber veriyordu, dedi.

Bunun üzerine onu yakaladılar. Hazret-i Ömer, Resulullahın huzuruna gidip, durumu arz etti. Resulullah "Onu getiriniz!" buyurdu. Hazret-i Ömer bir eliyle Umeyr'in kılıcının bağını boynuna takıp bağladı ve sıkıca tuttu. Bir eliyle de kılıcın kabzasından tuttu

Böylece Resulullahın huzuruna götürdü. Ensardan bazılarına da, Resulullahın önünde oturun ve bunun saldırmasını engelleyin, dedi. Resulullah bu durumu görünce,"Ey Ömer onu salıver!" buyurdu.

Sonra, "Yaklaş Ey Umeyr! Niçin geldin" dedi. "Oğlum esir olmuştu, onun için geldim" dedi.

Resulullah, "Doğru söyle, doğruyu söylemedikçe kurtulamazsın" buyurdu. O yine esir oğlu için geldiğini söyledi. Bunun üzerine Resulullah, " Safvan bin Ümeyye ile oturup, Bedir savaşının hezimetini konuşmadınız mı? O senin borcunu ve ailenin geçimini üzerine alıp, sen de beni katl etmek için gelmedin mi! Sen beni öldürmek için geldin! Fakat Allahü teâlâ seni maksadına kavuşturmadı" buyurdu

Umeyr bunları işitince hakikati anladı ve, sen Allahü teâlânın Resulüsün. Şimdiye kadar cahilliğimden seni inkar etmişim. Zira bu işi benden ve Safvandan başka hiç kimse bilmiyordu. Bunu sana ancak Allahü teâlâ haber verdi ve beni müsliman olmakla şereflendirdi, diyerek Müslüman oldu.

Mekkeye döndükten sonra, pekçok kimse onun vasıtasıyla Müslüman olmakla şereflendi.

Haris bin Ebi Dırar, Bedir savaşında esir düşen yakınlarını fidye karşılığında kurtarmak için birkaç deve ve başka mallar alıp, Medineye geldi. Yolda develeri bir yere sakladı ve eli boş bir halde, Resulullahın huzuruna çıktı. "Fidye olarak ne getirdin?" buyurdu. "Hiç bir şey getirmedim" dedi. "Falan yere sakladığın develer ve mallar ne oldu?" deyince, Haris hemen kelime-i şehadeti söyleyerek Müslüman oldu. Çünkü, develeri ve malları sakladığını kendisinden başka kimse bilmiyordu. Benim yanımda kimse yoktu ve benden önce de kimse gelmedi, dedi.

zülme Allah bizimledir

Peygamber efendimizin mucizelerinden biri de mübarek ağız suyunun şifa vermesi idi. Mesela, Resulullah efendimiz, Hazret-i Ebu Bekir'le çıkıp, bir miktar yürüyüp, mübarek ayakları şiştikte, Ebu Bekir götürüp, Mekke'ye üç mil yerde bulunan ve tepesinden deniz görünen Sevr dağında bir mağaraya vardıklarında, Hazret-i Ebu Bekir önceden girip, taş yarıklarından bazı hayvanlar Resulullaha zarar vermesin diye, karanlıkta eliyle yoklayıp, parmaklarını ve ayağını ve bir ökçesini deliklere soktu.

Resulullah girince, onun dizine yatıp uyudu. Hazret-i Ebu Bekir'in ayağını yılan sokup, şişti. Gözünden yaş damladı. Resulullah uyandı. Niçin bana haber vermedin buyurdu. Sizi uyandırmağa kıyamadım deyince, Resulullah: "Ya Rabbi, Ebu Bekir'i Cennet derecelerinde benimle birlikte bulundur" diye dua etti. Ağrıyan yerine, mübarek ağzının suyunu sürdü, hemen şifa buldu.

Yine aynı mağarada şu mucize gerçekleşti: Resulullah efendimiz orayı şereflendirince, hemen mağaranın ağzı önünde bir mugilan ağacı bitti. Örümcek de kat kat ağlar kurdu. İki yaban güvercini de gelip, yuva yapıp, yumurtladı.

Sabah olunca, müşrikler Resulullah'ı kaçırdıklarına çok üzülüp, Mekke'nin etrafını arayıp, iz ilminde mahir bir adamla gezerlerken, iz görüp, mağaraya kadar geldiler. Vallahi Muhammed bu mağarayı geçmemiştir deyince, niceleri girmek istediklerinde, bazıları, şu örümcek ağları, Muhammed dünyaya gelmeden önce kurulmuştur; mağaraya girseydi, bunlar bozulurdu deyip, ümit kesip gittiler.

Müşrikler içeri girmek istediklerinde, Hazret-i Ebu Bekir üzülüp, Resulullah: "Üzülme, muhakkak ki, Allah bizimledir" buyurdu.

O da, "Ya Resulallah, kafirler, ayakları altına baksalar, bizi görürler; ben kendim için değil, sizin için üzülüyorum. Ben ölsem, dünyadan bir kişi gitmiş olur, siz öldürülürseniz, bütün ümmet helak olur" dedikte, Resulullah: "Ey Eba Bekir, o iki kişinin üçüncüleri Allah'dır" buyurdu.

Bugün bile, Kabe'nin hareminde sürüler halinde olup, kimsenin dokunmadığı güvrecinlerin, o iki güvercinin neslinden olduğu...

Yine mağarada, hazret-i Ebu Bekir çok susadı ve Resulullaha bunu arz etti. "Mağara ağzına git, iç" buyurdu. Gittikte, baldan tatlı, miskten güzel kokulu su içip geldi.

Resulullah: "Ey Eba Bekir, sana müjde vereyim mi?" buyurunca, buyur, ya Resulallah dedi. "Allahü teâlâ, Cennet nehirlerine müvekkel olan meleğe, Firdevs Cenneti'nden bir kanal yarıp, mağaranın ağzına akıt, Ebu Bekir kulum ondan su içsin diye emretti" buyurdu.

"Ya Resulallah, benim Allah katında böyle bir mertebem var mıdır" diye arz etti. "Evet, bundan daha üstün merteben var. Beni hak peygamber gönderen Allah'a yemin ederim ki, seni sevmeyen Cennet'e giremez; yetmiş peygamber kadar ameli olsa da" buyurdu.

* * *

Resulullah efendimiz başka yerlerde olan hadiseleri de Cenab-ı Hakkın haber vermesiyle bilirdi.

Müreysi gazadan dönüşte, bir gece konakladıkları yerde büyük bir rüzgar esti. Müslümanlar korkunca, Resulullah: "Korkmayınız! Medine'deki müşriklerin bir büyüğünün ölümü için esti" buyurdu.

"Kimdir?" dediler. "Rıfa'a bin Zeyd bin Sabit'tir" buyurdu. Medine'ye geldiklerinde gerçekten o gece, Yahudilerin ve münafıkların namlılarından Rifa'a'yı ölmüş buldular.

aybı sadece Allah bilir

Müreysi gazadan dönüşte, bir gece konakladıkları yerde büyük bir fırtına çıktı. Bu fırtına sebebiyle, Resulullahın bindiği deve kayboldu. Zeyd bin Lusayt adlı münafık, Muhammed devesinin nerede olduğunu bilmezken, Rifa'a'nın ölümünü nereden bilir dedikte, Cebrail aleyhisselam gelip, Zeyd'in sözünü ve devenin yerini bildirdi.

Resulullah: "Ben gaybı bilemem, Allah bilir. Lakin Allahü teâlâ bana o münafıkın sözünü ve devenin yerini haber verdi. İşte filan yerdedir ve yuları ağaca takılmıştır" buyurdu.

İşitenler doğru oraya koşup, deveyi buyurulan yerde, buyurulduğu şekilde bulup getirdiler. Zeyd imana geldi.

Cenab-ı Hakkın izniyle Resulullahın bir gaybdan haber verme hadisesi de şöyle oldu:

Esirlerden Cüveyriyye hatunun babası Haris bin ebi Dırar, kızını kurtarmak için birçok deve getirirken, iki deveye kıyamayıp, şehre yakın yerde sakladı. Resulullah'la buluştukta, bunları alıp, "Kızımı bana ver !"dedi.

Resulullah: "Hani, filan yerde sakladığın iki deve?" buyurunca, Haris hayran olup, "Ya Resulallah, benim onları sakladığımı Allah'tan başka bir ferd bilmezdi" deyip, kendisi, iki oğlu ve kavminden nice kimseler imana geldi.

O iki deveyi de getirip verdi. Kızı da imana geldi. Daha sonra da Resululahın hanımı olmakla şereflendi.

* * *

Resulullah'ın mucizelerinin bir çeşiti de, mübarek parmakları arasından su akıp fışkırmasıdır. Su ile et arasında, su ile ilgi bulunmadığından, en büyük harika ve bütün peygamberlerin mucizelerinin en büyüğüdür demişlerdir.

Bu cins mucize, Resulullahdan, ekseriya seferlerde görülürdü. Çok defa görülmüştür. Herbirinde mübarek ellerini bazı su kablarına sokar, sahih kavil üzere, parmakları arasından, etle deri arasındaki yerden, Allah'ın kudreti ile, pınardan çıkar gibi su çıkıp, fışkırırdı.

Orada bulunanlar görürler, bazan seksen, bazan üçyüz, bazan binbeşyüz, Tebuk gazvesinde otuz, kırk, yahud yetmişbin kişi, kendilerine ve hayvanlarına yetecek kadar su alırlardı.

Yüzbinlerce insan olsa yine ihtiyaclarına yetişecek şekilde akardı. Lakin Müslümanların işi görüldükte, mübarek ellerini sudan dışarı çıkarır ve su kesilirdi.

* * *

Peygamber efendimizin bir çeşit mucizeleri de, hazreti İsa gibi ölüleri diriltmesidir:

Resulullah bir kimseyi imana da'vet ettikte, ölmüş kızımı diriltmedikçe imana gelmem dedi. Resulullah onunla kabristana gitti. "Ey filanca" deyip ismiyle çağırdı. Ölü, kabir içinden, buyur, emir et dedi.

Resulullah: "Dünyaya gelmek ister misin?" buyurdu. "Hayır, vallahi istemem, ya Resulallah! Ben Allah'ı anamdan ve babamdan daha iyi, ahıreti de kendime dünyadan daha hayırlı buldum" dedi.

* * *

Ensardan bir genç vefat etti. Yanında olanlar üstünü örttü. Kör ve acuze olan annesi haberdar oldukta: "Ey Allah'ım, sen her bir şiddette, sana ve resulüne yardım için sığındığımı bilirsen, Resulullahın hürmetine bu musibeti bana yükleme" diye dua etti. Çok zaman geçmeden, Hakk'ın kudretiyle, ölü dirildi ve yüzünü açıp, oradabulunanlarla birlikte yemek yedi.

llah'ın dilemesiyle cevap verdi

Üç kişi gelip, birisi, "Hazret-i İsa ölüyü diriltirdi, senden sadır olduğu bilinmiyor" dedikte, Resulullah, uzak yerden Hazret-i Ali'yi çağırıp, Cebrail aleyhisselam seslerini ulaştırdı. Hemen geldi.

Yahudi alimlerinden Yusuf bin Ka'b'ın kabrine bunlarla beraber gitti. "Buna seslen, Allah'ın emriyle sana cevab verir" buyurdu. Üç kere çağırdı. Herbirinde kabir birer parça yarılıp, üçüncüde "Allah'ın izniyle kalk" dedikte, kabirden bir ihtiyar çıktı. Başından yüzünden tozlarını silkip, "Ben Yusuf bin Ka'b'ım ki, Yemen padişahı olan Tübbe' buraya geldikte, çok nasihat edip, fesaddan ve insanları öldürmekten men' etmiştim. Öleli üçyüz seneden çok oldu. Şimdi: "Kalk ahır zaman peygamberi Muhammed'i tasdik eyle! Bir gurub gelip, onu tekzib edip, ondan mu'cize isterler" diye bir ses işittim" dedikte, hazır olanlar, "Yusuf'u yine kabrine gönder" dediler. Hazret-i Ali de, bazı şeyler okudu. Yusuf kabrine girip, kabir kapandı.

* * *

Hz.Cabir bin Abdullah, Resulullaha ziyafet için koyun kesmişti. Büyükçe olan oğlu küçük oğluna, babam koyunu nasıl boğazladı, sana göstereyim dedi. O da peki dedi. Elini ayağını bağladı, boğazlayıp, başını annesine getirdi. Kadın feryad ettikte oğlan korkusundan dama kaçtı. Kadın da peşinden gitti. Oğlan kendini damdan attı ve öldü.

Kadıncağız canına çekip sabr etti ve iki ölüyü de odaya koyup, üzerlerini örttü. Yemek pişirmeye koyuldu. Resulullah geldi. Yemek ortaya gelince, Cebrail aleyhisselam gelip, "Ya Resulullah, Allahü teâlâ sana emr eder ki, bu yemeği Cabir'in evladı ile yiyesin" dedi.

Evine gidip hazret-i Cabir'e söyledi. O da hanımına oğullarını sordu. Burada yoklar dedi. Hazret-i Cabir de Resulullah'a, burada yoklarmış dedi. Resulullah tekrar emr etti. Cabir de hanımını sıkıştırdı. Çaresiz durumu anlattı. Cabir görüp şaştı. Hanımıyla ağlaştılar.

Resulullah haberdar oldukta, Cebrail aleyhisselam gelip: "Ya Resulullah, Allahü teâlâ sana emir ediyor ki, onları çağır. Dua senden, kabulü ve diriltmesi benden buyuruyor" dedi. Resulullah dua etti. Oğlanların ikisi de dirildiler.

* * *

Bir çeşit mucizeleri de çeşitli şekillerde su fışkırması ve çoğalmasıdır. Her defasında bir vecihle vaki oldu.

Resulullah amcası Ebu Talib'le bir sahrada iken, Ebu Talib susadı. Çok darlandı. Ey kardeşimin oğlu, çok susadım dedi. Resulullah bindiği hayvandan inip: "Susadın mı?" buyurdu. Evet dedi. Mübarek ayaklarının ökçesini toprağa vurdu. Hemen su fışkırdı. "İç, ey amcam" buyurdu.

Hudeybiye gazvesinde suyu çok az bir kuyunun yanına kondular. Asker şikayet ettikte, Resulullah bir kova su getirip, kuyuya döktürdü. Sonra okçulardan bir ok alıp, kuyuya attı. Kuyu su ile dolup, ağzıyla beraber oldu.

Bir seferde asker usuzluktan şikayet etmekle, Resulullah iki kişiyi su aramaya gönderdi. İki kırba dolusu su ile deve üstünde bir arab kadınını bulup getirdiler. Resul-i Ekrem efendimiz kırbaları açtırıp, bir kab içine bir miktar döktürdü. "Gelin, su alın!" diye seslendi.

Bütün asker kablarını ve kırbalarını doldurup, sonra kadının kırbalarını dolu olarak ve ilaveten biraz un ve hurma da verip: "İşte senin suyunu hiç azaltmadık. Bize suyu Allah verdi" buyurdu.

abir'in alacaklıları gelsinler

Resulullah efendimizin mucizelerinin bir çeşiti de yemeğin çoğalmasıdır. Gizli, açık çok defa görülmüştür.

Bunlardan biri Hazret-i Cabir'in vakı'asıdır ki, Hendek savaşı anlatılırken geçtmişti. Biri de bir avuç hurmayı çoğaltmaktır ki, o da aynı bahiste geçti. İkisi de büyük mu'cizelerdir. Yine Hazret-i Cabir'den nakledilir. Der ki, çok borcum vardı. Hurma mahsulüm onun onda birine, belki yüzde birine yetmiyeceğini Efendimize haber verdiğimde, bahçeme gelip, hurma yığınlarından birini üç defa dolaşıp, sonra üstüne çıkıp oturdu. "Cabir'in alacaklıları gelsinler" buyurdu. Geldiler. Herbirine alacakları kadar ölçüp verildi de, hurmalarda hiçbir eksilme olmadı.

* * *

Ebu Hüreyre hazretleri anlatır: Resulullaha birkaç tane hurma getirip, ya Resulallah, bana bunlar için bereketle dua eyle dedim. Dua etti ve sonra: "Bunları al, kabına koy. Ondan almak istediğin zaman, elini içine sok ve al, onları boşaltıp saçma" buyurdu.

Emirlerine göre hareket ettim. O çantamı gece gündüz yanımdan ayırmadım. Resulullah, Hazret-i Ebu Bekir ve Hazret-i Ömer zamanlarında, daima onun içinden yerdim, bazı kimselere de yedirirdim. Çok çok da sadaka verirdim. Hazret-i Osman'ın şehid olduğu fetrette çantam düşüp kayboldu.

Bir defasında da kıtlık olmuştu. Resulullah Medine'de minberde iken, bir kimse, ya Resulallah kıtlıktan helak olduk, yağmur yağması için dua edin dedi.

Duaya başladığında gökte bir bulut yok iken, mübarek ellerini yüzlerine sürmeden, sür'atle kat kat bulutlar toplanıp, bir hafta gece gündüz yağmur yağdı.

Sonra yine minberde iken, o kişi, ya Resulallah, yağmurdan helak olduk demekle, Resulullah tebessüm buyurup, uzun bir dua eyledi. Mübarek ellerini havaya işaret ettikleri yerden bulutlar açıldı.

* * *

Bir gün Resulullah: "Allahü teâlâ benim için dünyayı kaldırdı. Onu ve içindekileri ve kıyamete kadar onda olacakları avucumun içini görür gibi görüyorum" buyurdu.

Sahabeden Huzeyfe bin Yeman hazretleri: "Resulullah bizim için bir makam ikame etti. Kıyametin kopmasına kadar makamından bir şey bırakmadı. Hepsini söyledi. Onu muhafaza eden etti, unutan unuttu" dedi.

Mesela bunlardan biri Medine'de iken Habeş padişahı Necaşi'nin vefatını Sahabeye bildirmesidir.

Acem padişahı Hüsrev'den Medine'ye elçi geldikte, bir gün onlara: "Bu gece padişahınızı kendi oğlu katl etti" buyurmasıdır. Gerçekten öyle olduğu haberi sonradan geldi.

Resulullah hanımı Hazret-i Hafsa'ya: "Sana müjde vereyim, muhakkak ki, Ebu Bekir ve Ömer, benden sonra ümmetimin işlerini yürütürler" buyurdu. Hazret-i Ebu Bekir'le, Hafsa validemizin babası Hazret-i Ömer'in halife olacaklarına işaret buyurdu.

eninle bir daha görüşemeyiz artık

Resulullah efendimiz, Cenab-ı Hakkın bildirmesiyle gaybtan haber verirdi. Bir gün Ebu Hüreyre'yi hazretleri, Medinede zekat hurmasından çalarken birini yakaladı, seni Resulullaha götüreceğim dedi. Hırsız, fakirim, çoluk çocuğum vardır deyip yalvarınca, salıverdi. Sabahleyin Resulullah: "Ey Eba Hüreyre, dün gece esirin ne yaptı" buyurdu.

O da anlattı. Resulullah: "O yalan söyledi. Bir daha gelecek" buyurdu. Ebu Hüreyre kolladı. Gerçekten yine geldi. Gene yakalandı. Tekrar yalvarıp kurtuldu.

Üçüncü defa gelip, yakalandıkta kurtulmağa çare bulamamakla, "Beni bırak, sana birkaç söz öğreteyim ki, sana faydası olur" dedi.

Nedir diye sorunca "Gece yatağa yatınca, Ayet-el kürsiyi oku ki, Allahü teâlâ seni muhafaza edip, yanına şeytan gelmez" dedi.

Ertesi gün Resulullah, Ebu Hüreyre'ye yine sordu. O da anlattı. "Muhakkak gerçek söylemiş; halbuki o gayet yalancıdır. Ey Eba Hüreyre, üç geceden beri kiminle konuşursun bilir misin?" buyurdu. Hayır dedi. "O şeytan idi" buyurdu.

Rumlarla harb için Mute seriyyesi dedikleri gazaya asker gönderdiklerinde, Sahabeden dört kumandanın birbiri arkasından şehid olduğunu, kendisi Medine'de minber üzerinde iken görüp haber verdi.

Muaz bin Cebel'i Yemen'e hakim ettiğinde şehirden beraberinde çıkarıp, veda esnasında çok nasihatler etti. "Seninle kıyamete kadar artık görüşmeyiz" buyurdu. Gerçekten o Yemen'de iken Resulullah vefat eyledi.

Vefatları esnasında kızları Hazret-i Fatıma'ya: "Ehl-i beytimden en önce bana sen kavuşursun" buyurdu. Gerçekten altı ay sonra Hazret-i fatıma da vefat eyledi.

Kays bin Şemmas'a: "İyi yaşarsın ve şehid edilirsin" buyurdu. Gerçekten Müseylemetü'l-Kezzab cenginde şehid oldu.

Hazret-i Ömer, Hazret-i Osman ve Hazret-i Ali'nin şehid olacaklarından da haber verdi.

Acem padişahının ve Rum imparatorunun ülkelerini Müslümanların feth edip, hazineleri Allah yoluna verileceğini müjdeledi.

"Ümmetinden bir taifenin denizden gazaya gidip, Sahabeden olan Hazam adlı kadın da o seferde bulunacaktır" buyurdu. Hakikten Hazret-i Osman'ın hilafetinde Kıbrıs adasını Müslümanlar gemilerle gidip feth ettiler. O kadın da birlikte idi.

Bir gün Medine'de dam üstüne çıkıp: "Benim gördüğümü siz görüyor musunuz? Ben elbette evlerinizin arasında fitne yerlerini, yağmur izleri (oyukları) gibi görüyorum" buyurdu.

Gerçekten Hazret-i Osman'ın şehadeti vakasında ve sonra Yezid zamanında Medine'de birer büyük fitne zuhur edip, sokaklarda hesabsız kanlar döküldü.

Bir gün Resulullah, Hazret-i Muaviye'ye: "Benden sonra ümmetimin başına geçersin. O zaman iyilerini kabul et, kötülerini bağışla" buyurdu. Gerçekten Hazret-i Osman zamanında Şam'da yirmi yıl vali oldu, daha sonra da halife oldu.

Bir defasında da "Muaviye hiçbir zaman yenilmez" buyurdu. Gerçekten hiçbir savaşta mağlup olmadı. Hatta Hazret-i Ali Sıffin muharebesinde, bu hadisi işitip: "Eğer daha önce duymuş olsaydım, onunla mücadele etmezdim" demiştir.

Ammar bin Yaser hazretlerine: "Seni bagiler öldürür" buyurdu. Gerçekten öyle oldu.

albine hidayet, diline sebat ver

Resulullah efendimizin mucizelerinin bir çeşiti de hayırlı dualarıdır. Cenab-ı Hak'ın lütfuyle kabul edilmişlerdir. Bunlar da sayılamıyacak kadar çoktur. Uzun yazılsa ayrı bir kitab olacak kadar sürer. Birkaç tanesi şöyle:

Hazret-i Ali anlatır: Resulullah beni kadı yapıp Yemen'e gönderdiklerinde, "Ya Resulallah, benim kadılık [hakimlik] ilmim yok" dedim. Mübarek ellerine göğsüme koyup: "Ya Rabbi! Kalbine hidayet, diline sebat ver" diye dua buyurdu. Allah'a yemin ederim ki, bu dualarından sonra hüküm vermede asla şübhe etmez oldum.

Aşere-i mübeşşereden Hazret-i Sa'd bin ebi Vakkas'a Uhud gazasında: "Ya Rabbi, attığına isabet, duasına icabet ihsan eyle" diye hayırlı dua etti. Bundan sonra Hazret-i Sa'd müstecab-üd-da've (duası kabul edilen) olup, her ettiği dua makbul, bilhassa her attığı ok, düşmana isabet edip, hiç şaşmaz oldu.

Malik bin Rebi'a'ya evladında bereket olması için dua ettiklerinde, seksen erkek çocuğu oldu.

Nabiga adlı meşhur şair kendi şiirlerinin bazısını okudukta: "Allahü teâlâ dişlerini dökmesin!" diye arab adeti üzere hayır dua etmekle, adı geçen Nabiga yüz yaşına vardığı halde, dişleri kar gibi beyaz, inci gibi dizilmiş durdu. Biri düşse, yerine yenisi biterdi.

Bir kimseye: "Ya Rabbi, bunu güzel eyle!" dedikte, o kimsenin sakalı beyaz iken, siyah olmuştur.

Urve bin Ca'd der ki, Resulullah bana: "Ya Rabbi, onu satışında bereketli eyle!" diye dua edeliden beri, hiçbir şey satın alıp kar etmemek vakı' olmadı.

Hazret-i Fatıma bir gün yanlarına gelip, açlıktan benzinin sararmış olduğunu görmekle, ellerini onun göğsüne koyup: "Ya Rabbi, ey açları doyuran! Muhammed'in kızı Fatıma'ya açlık çektirme" diye dua etti. O anda Hazret-i Fatıma'nın benzi kızarıp, ondan sonra bir daha açlık görmedi.

Aşere-i mübeşşereden Abdürrahman bin Avf'a bereket ile dua etmekle, hesabsız zengin oldu.

Sahih-i Müslim'de, Resulullah: "Herbir peygamberin kabul edilen bir duası vardır. Her peygamber duasını dünyada yaptı. Ben ise duamı, kıyamet günü ümmetime şefaat için ayırdım. İnşallah, Allah'a şirk koşmadan ölen bu duama kavuşacaktır" buyurdu.

* * *

Bir gün Medine'de Resulullah Mescide çıkıp: "Kim elbisesini açar, konuşmam bitinceye kadar toplamaz ve sonra toplarsa, benim söylediklerimi toplamış olur" buyurduklarında, Hazret-i Ebu Hüreyre, hırkasını yaydı.

Resulullah söyleyecekleri sözü bitirdikte: "Hadi onu topla" buyurdu.

O da hırkasını topladı, göğsüne getirip sarıldı. Bundan sonra her duyduğu sözü, hiç unutmaz oldu.

Hatta ondan rivayet olunur ki, Resulullahdan beş kab dolusu ilim ezberledim. İkisini çıkardım. Eğer üçünü çıkarsaydım, yanlış anlayıp halk beni taşlardı dedi.

Bir rivayette, Resulullah'dan iki kab dolusu ilim ezberledim. Birini insanlara söyledim. Diğerini söylersem boynumu vururlar, boğazımı keserler dedi.

ıtlıktan gözlerinin feri gitti

Peygamber efendimizin mucizelerinin bir çeşiti de beddualarıdır. Hepsi kabul edilmiştir. Bu da müstahak olanlar hakkında beşeri zaruret sebebiyle pek çok olmuştur:

Hicretten önce Mekke'de Resulullah arab kabilelerini davet edip, imana gelmedikleri gibi, Müslümanlara da çok sıkıntı verdikleri için: "Ey Allah'ım, muzır olanlara yardımını kıs, onlara Yusuf kıtlığı ver" diye beddua ettikte, Mekke etrafında nice zaman Yusuf kıtlığı gibi büyük kıtlık olup, nice kimseler leş yedi. Çoklarının açlıktan gözlerinin feri gitti.

Uteybe bin Ebu Leheb, Resulullah'ın, önceden damadı idi. Peygamber olduğunda, Uteybe, babası gibi müşrik olup, Resulullah'ın kızını boşadı. Sıknıtı çektiğinden, Resulullah: "Ya Rabbi! Ona köpeklerinden bir köpeği musallat eyle!" diye beddua etti.

Uteybe, Şam yolunda bir gece bütün yolcular arasında, büyük bir korkuyla ve tedbirle yatarken, bir arslan gelip, insanları birer birer kokladı, bıraktı. Yükler arasında Uteybe'yi bulup, kapıp parçaladı.

Acem padişahı Hüsrev'i imana davet için mektub gönderdi. O alçak, mektubu yırttı. Resulullah işittikte: "Ya Rabbi! Mektubumu parçaladığı gibi, mülkünü parçala!" buyurdu. Gerçekten Hüsrev'i, oğlu Şirveyh, Resulullahın sağlığında hançerle parçalayıp, Hazret-i Ömer zamanında Acem ülkesini Müslümanlar feth ve zabt ettiler. Hüsrev'in nesli de yok oldu.

Hicretin dördüncü yılında, Beni Nadir Gazvesi'nde, Resulullah Yahudilerin kaleleri altına varıp, konuşurken, yukarıdan birisi öldürmek kasdiyle bir büyük değirmen taşı atacakken, Hakk'ın kudreti ile eli tutulup atamadı. Cebrail aleyhisselam, Resulullah'a haber verdi.

Hicretin dokuzuncu yılında imana gelip, elçiler gönderen arab kabilelerinden Amir ile Erbed adlı iki müşrik, Resulullaha zarar vermek üzere sözleşip geldiler. Amir karşıya geçip konuşurken, Ferbed arkalarına geçip, kılıcını kınından bir karış kadar çıkarınca, eli tutuldu kaldı.

Amir karşıdan, ne durursun diye işaret edince, Resulullah dönüp baktı ve: "Allah'ım, bu ikisini dilediğin şekilde öldür" buyurdu. İkisi gittiklerinde, Amir, Erbed'e niçin sözünde durmadın deyince, nasıl durabilirdim ki, Muhammed'e her kasd ettiğimde, seni onunla benim aramda gördüm dedi.

Sonra yaz günü olup, havada hiç bulut yokken, aniden Cenab-ı Hak'ın emriyle Erbed'in üstüne yıldırım indi. Bindiği deveyi ve kendini yakıp helak etti. Amir kaçtı.

Yolda giderken, ey ölüm meleği, gel seninle cenk edelim deyip, atını oynattıkta, bir melek kanadıyla vurup, yıkılıverdi, ertesi gün, daha at üzerinde iken helak oldu. "Allah yıldırımlar gönderip, onunla dilediğini çarpar. Böyle iken o kafirler, hadlerini bilmezler de, Allah hakkında mücadele ederler. Halbuki Allah'ın karşılık darbesi pek şiddetlidir" ayeti bu olaylara işarettir demişlerdir.

lay edenler cezalarını buldu

Resulullahın Peygamberliğinin ilk zamanlarında Mekke'de Resulullaha, Kureyş müşriklerinden Velid bin Mugire, As bin Vail, Haris bin Kays, Esved bin Yagus, Esved bin Muttalib, eziyet ve alay hususunda diğerlerinden ileride olduklarından, Hakk'ın emriyle Cebrail aleyhisselam: "Muhakkak biz seninle alay eden o müstehzirlere kafiyiz (onları helak ederiz.) Onlar, o kimselerdir ki, Allah ile beraber başka ilah tanırlar. Onlar yakında (başlarına gelecek akıbeti) bileceklerdir" ayetlerini getirdi.

Cebrail aleyhiselam, bunların zararlarını, kötülüklerini senden def etmek ile emir olundum, buyurup; Velid'in ayağına, ikincinin topuğuna, üçüncünün burnuna, dördüncünün başına, beşincinin gözlerine işaret etti.

Allah'ın kudeti ile Velid'in ayağına bir ok dolaştı. Kibirinden eğilip atmağa utandı. Ayağına battı, siyatik oldu. As'ın topuğuna diken battı, tulum gibi şişti. Haris'in burnundan kanlar, irinler aktı.

Birinci Esved bir ağaç altında sağ salim otururken, birden başını devamlı ağaca vurdu. İkinci Esved kör oldu ve hepsi de helak oldular. As'la Mugire'nin herbiri, "Beni, Muhammed'in ilahı öldürdü" diye feryad ede ede can verdikleri kitaplarda yazılıdır.

* * *

Asma binti Mervan, Beni Ümeyye bin Zeydden idi. Resulullaha devamlı sıkıntı verir, zulmeder ve her yerde Müslümanların aleyhinde konuşurdu. Resulullah efendimiz Bedir savaşına gittiği sırada o mel'un İslâmiyeti kötüleyen şiirler söylemişti. Ümeyr bin Adi el-Hutami, ama olması sebebi ile savaşa gidemeyip, Medinede kalmışdı. Onun bu şiirlerini işitti. "Resulullah Medineye dönünce Asma binti Mervanı öldüreceğim" diye Allah için ahd etti. Resulullah Medineye döndükten sonra Umeyr, bir gece yarısı Asma binti Mervanın evine gidip, içeri girdi. Öldürüp çıktı.

Sabah namazını Resulullah ile kıldı. Resulullah ona bakıp: "Ey Ümeyr! Ahdini yerine getirdin mi? buyurdu. "Evet ya Resulallah" dedi. Resulullah mubarek yüzünü Eshab-ı kiramdan tarafa çevirdi ve "Allahü teâlânın ve Resulünün gaibden yardımına çalışan bir kimse görmek isterseniz, Ümeyr bin Adiye bakınız" buyurdu.

Hazret-i Ömer "Gecesini ibadetle geçiren bu ama mı?" dedi. Resulullah "Ama deme ki o görür" buyurdu.

* * *

Kabbas bin Eşyan el-Kenani şöyle anlatmıştır:

Bedir savaşında müşrikler tarafında idim. Bizim askerlerimizin herbirinin nereye baksam kaçıştıklarını görünce, içimden,savaşdan ancak kadınlar kaçar dedim. Fakat ben de kaçıp Mekkeye döndüm.

Bir müddet sonra gönlüme İslâmiyetin merakı düştü. Medineye varınca, Resulullahın nerede olduğunu sordum. İşte mescidin gölgesinde eshabı ile oturuyor diyerek gösterdiler. Yaklaşıp selam verdim ve eshabı arasında Onu bildim.

Bana, "Ey Kabbas! Sen Bedir savaşında ben böyle bir iş görmedim. Savaştan ancak kadınlar kaçar diyen kimse değilmisin?" buyurdu.

Bunun üzerine ben şehadet getirip Müslüman oldum.

Cehennem ehlindendir

Eshab-ı kiram arasında Kazman adında bir kimse vardı. Eshab-ı kiram Uhud savaşına gidince o Medinede kalıp savaşa katılmamışdı. Kadınlar senin bizden farkın yok deyince utanarak, gidip savaşa katıldı.

Müşriklerle şiddetle ve çok gayret göstererek savaşıyordu. Onun bu halini Resulullaha haber verdiler. "O Cehennem ehlindendir," buyurdu. Eshab-ı kiram hayret ettiler. Kazman kendi kendine kaçmaktan ölmek yeğdir diyordu.

O kadar savaşdı ki müşriklerden yedi kişi öldürdü. Kendisi de bir çok yerinden yaralandı. Eshab-ı kiramdan bazıları onu savaş sırasında yaralı halde görüp, "Şehidlik sana afiyet olsun ey Kazman!" dediler.

Bunun üzerine Kazman şöyle dedi: "Yemin ederim ki ben din için savaşmıyorum. Kureyşin bize galib gelerek hurma bahçelerimizi harab etmelerinden korkduğum için savaşıyorum" dedi!

Yaraları ona o kadar acı veriyordu ki, kılıcını göğsüne dayayıp kendini öldürdü. Resulullah, Kazmanın gerçek halini açıklayıp, "Şehadet ederim ki, ben Allahü teâlânın Resulüyüm" buyurdu. Bundan sonra Eshab-ı kirama dönüp "Allahü teâlâ bu dini facir kimselerle de elbette kuvvetlendirir" buyurdu.

* * *

Uhud savaşında İslâm ordusunun zor anlar yaşadığı sırada müşriklerden Übeyy bin Halef bir ata binmiş, Resulullaha doğru sürüyordu, "Bugün eğer sen sağ kalırsan, ben sağ kalmayayım" diye hücum ediyordu.

Süheyl bin Hanifin elinde kırık bir mızrak vardı. Resulullah kırık mızrağı alıp, onunla Übeyy bin Halefin koltuğunun altından vurdu. O anda Übeyy bin Halef atını geri çevirip kaçtı. Kavminin arasına varınca, sığır gibi böğürüyordu!

Ebu Süfyan "Bir diken yarası kadar küçük bir yaradan dolayı böyle ne bağırıyorsun" dedi. Übeyy bin Halef, "Bana mızrağı kim vurdu biliyormusun! Muhammed vurdu" dedi.

Birgün bana Mekkede senin benim elimde helak olman yakındır demişti. Anladım ki Onun bu darbesiyle öleceğim. Ben bu yaradan kurtulamam. Benim bu yaradan çektiğim acıyı bütün Hicaz halkına paylaşdırsalar hepsi ölür, dedi. Sonra nara vurup, feryad ederek canı Cehenneme gitti.

Yehudi alimlerinden Mahyerik adında meşhur bir kimse vardı. Malı, mülkü, hurmalıkları son derece çok olup, hesaba gelmezdi. Fakat kendi dinlerine sevgisi, ayinlerine alışkanlığı ve kavmine bağlılığı ve ayıplamalarından çekinmesi sebebiyle Müslüman olmaktan mahrum kalmıştı.

Uhud savaşanın yapıldığı gün pazar günü idi. Mahyerik yehudilere, bilesiniz ki bugün Muhammede yardım etmek sizin üzerinize vaciptir, dedi.

Onlar bu gün pazar günüdür deyince, Mahyerik ,artık pazar gününün hükmü kaldırıldı, dedi. Sonra kendisi hemen silahını kuşanıp, Resulullahın yanına gidip, savaşa katıldı.

Kavmine şöyle vasıyyet etmişti: " Eğer bugün beni öldürürlerse, bilmiş olunuz ki bütün malım Muhammedindir." Sonunda Mahyerik öldürüldü. Resulullah efendimiz, "Yahudilerin en hayrlısı Mahyerikdır" buyurdu. Bütün malını alıp Medinede sadaka olarak dağıttılar.

epsi teker teker helak oldu

Müşrikler, Mekkede Habib bin Adiyi i'dam ederek şehid edecekleri sırada, Habib bin Adi onlara beddua etti. Habib bin Adinin dar ağacına asılarak şehid edildiğini seyredip görenler, aradan bir sene geçmeden, çok azı dışında, her birinin başına bir bela gelerek helak oldular.

Emir-ül mü'minin Ömer Sa'id bin Amire Humusda bir vazife vermişti. Sa'id bin Amir zaman zaman kendinden geçer, çevresinden habersiz kaldı. Emir-ül mü'minin Ömer onun böyle kendinden geçmesinin sebebini sordu. Şöyle cevab verdi: "Habibi darağacına bağlayıp şehid edecekleri sırada orada idim. Her ne zaman o hadiseyi hatırlasam böyle kendimden geçerim" dedi.

Habib bin Adinin i'damı şöyle vuku' bulmuştu: Onu bir darağacına bağladıklarında şöyle dedi: Ya Rabbi! Resulün her neyi teblig edip bildirmişse biz Ona iman etdik. Şu anda burada benim selamımı Resulüne iletecek bir kimse yok ki, söylesin dedi.

Üsame şöyle anlatmışdır: O gün Mekkede Habibin şehid edileceği sırada, biz Medinede birkaç kişi Resulullahın huzurunda idik. Resulullah Eshabı arasında oturuyordu. Üzerinde vahy gelince görülen hal görüldü. Mubarek başını kaldırıp Ve aleyhisselam ve rahmetullah, dedi.

Sonra mubarek gözlerinden gözyaşları aktı. "Kardeşim Cebrail aleyhisselam Allahü Sübhanehü ve teâlâ tarafından bana, Habibin selamını getirdi" buyurdu.

Habibin darağacına asılarak şehid edildiği haberini alınca da, "Habibi o darağacından indiren kimsenin kıyamet gününde mükafatı Cennettir" buyurdu.

Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved bu iş için hazırlanıp yola çıktılar. Geceleri yol alıyorlar, gündüzleri de gizleniyorlardı. Böylece Mekkeye ulaştılar. Bir gece o darağacının bulunduğu yere gittiler.

Bir kişiyi bekçi olarak koymuşlardı. Bekçilerin hepsi uyumuştu. Habibi yavaşca darağacından yeri indirdiler. Baktılar ki eli yarasının üzerinde idi. O yarasından devamlı taze kan akıyordu. Kanı misk gibi kokuyordu.

Şehid edildikten sonra, aradan kırk gün geçmesine rağmen vücudu hiç bozulmamış, taptaze duruyordu. Zübeyr bin Avvam Onun cesedini atının arkasına aldı ve oradan ayrıldılar. Fakat müşrikler haberdar oldular. Peşlerine yetmiş kişi düşüp ta'kibe başladılar. Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved" müşrikler yaklaşınca Habibi yere koydular. O anda yer yarılıp Habibin cesedini yuttu. Bu sebeble ona "yerin yuttuğu şehid" diye lakab verilmişdir.

Haris bin Samma şöyle anlatmıştır: Uhud savaşında Resulullah efendimiz Uhud dağında idi. Bana "Abdürrahman bin Avfı gördün mü?" buyurdu. "Gördüm ya Resulallah, dağdan aşağı indi. Müşriklerden bir gurub etrafını sardı. Ona yardım etmek istedim, sizi görünce yanınıza geldim" dedim.

Resulullah , "Ona melekler yardım ediyor ve müşriklerle savaşıyorlar" buyurdu. Bunları işitince geri dönüp, Abdürrahman bin Avfın yanına gittim. Baktım ki, müşriklerden yedi kişinin ölüsü yanında duruyordu. "Daima muzaffer olasın. Bunları sen mi öldürdün? dedim.

"Şu ikisini ben öldürdüm. Diğerlerini biri öldürdü. Fakat ben o kimseyi hiç tanımam" dedi. O bunları söyleyince Haris bin Samma, kendi kendine, "Doğru söyledin ya Resulallah" dedi.

"Gidin sahibinize söyleyin!"

Kisra, Resulullahın da'vet mektubunu yırttıkdan sonra, Yemendeki valisi Bazana bir mektub yazıp, "O tarafda bir şahsın peygamberlik da'vasında bulunduğunu haber aldık. Derhal iki alim gönderip, onun halini araştırsınlar. Mümkinse yakalattırıp bana ulaştır !"diye emir verdi.

O da, iki kişi gönderdi. Medineye varıp, Resulullahın huzuruna çıktılar " Melik Kisra, Bazana mektub yazmış seni huzuruna çağırıyor" dediler.

Resulullah tebessüm etti:" Oturun" dedi. İkisi de diz çöküp oturdular. Resulullah onları Müslüman olmağa da'vet etti.

O iki kişi, "Ya Muhammed Melik Kisranın emrine uy. Eğer kendi isteğinle gidersen senin için Melike bir mektub yazar da sana faideli olur. Eğer gitmezsen Kisranın nasıl bir kimse olduğunu biliyorsun. Seni ve kavmini helak ve mülkünü harab eder" dediler.

O iki kişi her ne kadar bunları söyledilerse de, Resulullahın huzurunda bulunmanın heybetinden vücudlarını bir titreme almışdı. Dışarı çıkınca birbirlerine, "Eğer huzurunda bizi biraz daha alıkoysaydı, az kaldı helak olacaktık" dediler.

Sonra o iki kişi Bazanın mektubuna cevap istediler. Resulullah onlara, "Bugün gidin, yarın gelin" dedi. Ertesi gün huzuruna geldiler. Resulullah onlara şöyle dedi:

"Gidin sahibinize söyleyin. Rabbim bana bildirdi ki, sizin Melikiniz Kisrayı dün gece oğlu öldürdü! Yyeni Mmelikiniz eğer iman edip, İslâmı kabul ederse halen elinde bulunan mülkü yine ona bırakayım. Yakında benim dinim her tarafda duyulur ve yayılır. Müslümanlar Kisranın memleketine hakim olurlar!"

Kisranın öldürüldüğü haberi gelince, Bazan bütün ailesini ve akrabasını ve kavminden iman edenleri toplayıp, Resulullahın huzuruna geldiler ve huzurunda iman etmekle şereflendiler ve İslâm ni'metine kavuştular.

ahata kavuştular

Tebükde Beni Sa'd kabilesinden birkaç kişi Resulullahın huzuruna geldiler. "Ya Resulallah! Kabilemizin bir kuyusu var, suyu gayet azdır, kabilemize yetmiyor. O kuyunun suyunun fazlalaşması için Allahü teâlâya dua etmenizi istemeye geldik. Böylece refahımız artsın. Düşmanlarımıza muhtac olmaktan kurtulalım" dediler.

Resulullah, "Bir kaç dane küçük taş getiriniz," buyurdular. Üç dane çakıl taşı getirdiler ve mubarek eline verdiler. Resulullah o taşlara mubarek elini sürdü ve getiren kimseye geri verdi. " Bu taşları Allahü teâlânın ismini söyleyerek birer birer o kuyuya atınız, " buyurdu.

Buyurduğu gibi yaptılar. O kuyunun suyu hemen son derece çoğaldı, hem de tatlandı. Böylece rahata kavuşdular ve düşmanlarına karşı da galip geldiler.

* * *

Irbaz bin Sariye şöyle anlatmıştır:

Resulullah, Tebükde Ümmü Selemenin çadırında iken, iki kişinin ve benim karnımız acıktı. Resulullah bizim için yiyecek istedi, fakat bulunamadı.

Bilal-i Habeşiye,"Bunlar için yiyecek bul!", buyurdu. O da vallahi bütün dağarcıkları, torbaları silkeledim, içlerinde hiç birşey kalmamış, dedi. "Tekrar silkele, belki birşeyler kalmışdır, " buyurdu.

Bilal-i Habeşi torbaları birer birer silkeledi. Yedi dane hurma çıktı. Resulullah mubarek elini o hurmaların üzerine koydu ve "Besmele ile yiyiniz" buyurdu.

Ben ellidört dane yidim. Çekirdekleri elimde toplamıştım. Arkadaşlarım da benim kadar yidiler. Sonunda yedi hurma önümüzde duruyordu. Resulullah Bilal-i Habeşiye, "Bu hurmaları sakla, bunları yiyen muhakkak doyar," buyurdu.

Sonra başka bir gün on fakir Resulullahın huzuruna geldi. O yedi hurmayı Bilal-i Habeşiden istedi. Mubarek elini o yedi hurma üzerine koydu ve Bismillah diyerek yiyiniz buyurdu.

Hepsi doydu ve yedi hurma önlerinde duruyordu. Bundan sonra Resulullah: "Rabbimden haya etmeseydim, Medineye kadar orduyu bu hurma ile doyururdum." buyurdu. Sonra o hurmaları küçük bir çocuğa verdi.

* * *

Resulullah Tebük seferinden döndükten sonra, Medineye çevrede bulunan meliklerden ve kabile reislerinden elçiler geldiler. Elçi gönderen kabilelerden biri de Beni Mürre kabilesi idi. Onüç kişiyi elçi olarak gönderdiler.

Bunlar kabilelerinin Müslüman olduğunu bildirdiler. Memleketlerinde hiç yağmur yağmadığını, otların bitmediğini ve şiddetli bir kıtlık çektiklerini söylediler.

Bu sıkıntıdan kurtulmak için Resulullahdan dua istediler. "Ya Rabbi onları yağmur ile suya doyur" diye dua etti. Beni Mürre kabilesinin elçileri memleketlerine dönünce kavmlerinin temamen rahatladığını gördüler. Çünki, Resulullahın onlara dua ettiği gün orada bol yağmur yağmıştı.

a Rabbi, şerrinden koru

Hicretin onuncu senesinde Beni Amir kabilesinden bir hey'et Medineye gelip Müslüman olduklarını bildirdiler. İslâmiyetin hükümlerini öğrendiler. Onların arasında bulunan Erbede bin Kays ve Amir bin Tufeyl adlı meşhur kimseler Müslüman olmadılar.

Amir bin Tufeyle kavmindekiler "Müslüman ol dediler. Amir, "Bütün arablar bana tabi oluncaya kadar muharebeye yemin ettim. Şimdi nasıl olur da, Kureyşli bir gence tabi olabilirim" dedi.

Sonra arkadaşı Erbede bin Kays'a, "Ben Muhammedin yüzünü kendimden tarafa çevirip konuşarak Onu meşgul edeyim. Sen de arkadan kılıç ile Onu öldür" dedi! Sonra Amir bin Tufeyl, Resulullahın huzuruna geldi ve benim için bir haraç ta'yin et ve beni kendi halime bırak dedi.

Resulullah "Madem ki iman etmiyorsun, öyle olacak, " dedi. Güya konuşarak, Resulullahı oyalıyor ve Erbede bin Kaysa bakıyordu. Fakat o hiç birşey yapamıyordu. Konuşma uzadı.

Amir, Resulullaha memleketini süvari ve yaya askerle dolduracağım, dedi. Resulullah, "Ya Rabbi beni Amirin şerrinden koru" diye dua etdi.

Allahü teâlâ ona bir ta'un hastalığı vererek helak etti. Erbede bin Kays ise, ben arkadan Muhammede kasd ettiğim sırada, Amiri aramızda görürdüm. Kılıcımı vuramazdım, demişdir. Allahü teâlâ, Erbedeyi de bir yıldırımla helak etti.

* * *

Adi bin Hatem Medineye gelmişti. Resulullah, ona, "Müslüman ol, selamet bul, " buyurdu. Adi bin Hatem benim dinim vardır deyince, " Ben senin dinini senden daha iyi bilirim, sen nasara ve dabieyn dinini seçmiştin" buyurdu.

Evet deyince, "Sen kavmin arasında ganimet malının dörtte birini alıyorsun. Halbuki bu sizin dininizde caiz değildir, " buyurdu.

Adi bin Hatem demişdir ki, bunları işitince, kalbimde İslâm dinine karşı olan kötü düşünceler kalmadı. Resulullah, sözlerine devam ederek ona şöyle buyurdu: "Sen Müslümanları fakir görüyorsun ve bu sebeble Müslüman olmuyorsun. Bir gün gelecek onların malları o kadar çoğalacak ki, sadaka verecek fakir bulamaycaklardır. Şayet sen Müslümanların düşmanları çok diye Müslüman olmuyorsan, çok kısa zamanda bir kadın Hireden tek başına Mekkeye gelip, Ka'beyi tavaf edecek ve Allahü teâlâdan başka hiç kimseden korkusu olmayacak. Eğer melikler ve sultanlar Müslüman değildir diye Müslüman olmuyorsan, kısa zaman sonra Kisra bin Hürmüzün memleketini, hazinelerini Müslümanlar fethedecekdir."

Adi bin Hatem diyor ki, Kisra bin Hürmüzün memleketini mi diye hayretle sordum, evet buyurdu. Ben hemen iman ettim. Vallahi Hireden bir kadının tek başına Ka'beye gidip, tavaf ettiğine şahit oldum. Kisranın memleketi de Müslümanların eline geçti. Onun memleketini feth edenler arasında ben de vardım. Müslümanların sadaka verecek kimse bulamayacak kadar zengin olması da muhakkakdır.

Gençekten de İslâm tarihide zekat verecek kimsenin bulunduğu çok zamanlar olmuştur. En meşhuru, ikinci Ömer denilen, Ömer bin Abdülaziz devridir.

ah sana ey Sa'lebe

Sa'lebe bin Hatıb, Resulullahın huzuruna gelip, "Ya Resulallah, malımın çok olması için bana dua buyur" dedi.

Bunun üzerine Resulullah efendimiz, "Vah sana ey Sa'lebe, şükrünü yapabildiğin az mal, şükrünü yapamayacağın çok maldan iyidir" buyurdu.

Sa'lebe tekrar, ya Resulallah, dua et Allahü teâlâ bana çok mal versin, dedi.

Resulullah efendimiz buyurdu ki: "Vah sana ey Sa'lebe, benim gibi olmayı istemez misin! Eğer şu dağlar altın olmasını ve benim yanımda hareket etmelerini dileseydim, olurdu!"

Sa'lebe tekrar, ya Resulallah dua eyle ki, Allahü teâlâ bana çok mal versin. Seni hak peygamber olarak gönderen Allah hakkı için, malım üzerine düşen her hakkı eda edip, yerine getireyim, dedi.

Resulullah efendimiz tekrar, "Ey Sa'lebe şükrünü yapabildiğin az mal, şükrünü yapamadığın çok maldan iyidir" buyurdu.

Fakat, Sa'lebe ısrar edip yine, ya Resulallah, dua et de Allahü teâlâ bana çok mal versin, dedi. Bunun üzerine Resulullah "Allahım Sa'lebeyi çok mal ile rızklandır" diye dua etti.

Sa'lebe bir mikdar koyun satın aldı. Allahü teâlâ bu koyunlara öyle bereket verdi ki, koyunlar çoğalıp, Medineye sığmaz oldu. Koyunlarını alıp Medinenin dışına çıktı. Gündüz mescide namaza gelir, gece gelmezdi.

Koyunları zamanla daha çok arttı. Çok uzaklara gitti. Artık Resulullahın mescidine Cum'adan Cum'aya gelirdi. Koyunları daha da artınca öyle uzağa gitti ki, asla mescide ve cemaate gelemez oldu. Resulullah epey zamandan beri Sa'lebeyi göremeyince halini sordu. Halini anlattılar.

Bunun üzerine, "Vay Sa'lebe bin Hatıba" buyurdu.

Bir müddet sonra Allahü teâlâ zenginlere zekat vermeği farz kıldı. Resulullah efendimiz zenginlerin zekatını toplamak üzere iki kişi vazifelendirdi. "Sa'lebeye ve Beni Süleym kabilesinden zengin bir kimse var, ona uğrayınız" buyurdu.

O iki kimse Sa'lebenin yanına gidip zekatını istediler. Sa'lebe elinizdeki mektubu göreyim, dedi. Mektubu gösterdiler. Sa'lebe bu istediğiniz haracdan başka birşey değildir. Hele siz gidin başkalarından bir toplayın bakalım, dedi.

O iki kimse Sa'lebenin yanından ayrılıp, başka yere gittiler. Süleym kabilesine mensub olan zengin kimse onların kendisine zekat almak için geldiklerini haber alınca, onları karşıladı.

Develerimin en iyilerini zekat için alınız, dedi. O iki sahabi sana farz olan zekat bunlardan azdır, dediler. O kimse ise bu iyi develeri alınız. Allahü teâlânın rızasını malımın en iyisiyle kazanayım, dedi.

Sonra o iki sahabi tekrar Sa'lebenin yanına geldiler. Sa'lebe tekrar mektubları gösterin, dedi. Mektubu gösterdiler. Sa'lebe "Bu haractır, siz gidin ben bir düşüneyim" dedi!

Resulullahın emrini dinlemeyip zekatını vermeyen Sa'lebe'nin yanından üzüntü içinde ayrılan iki sahabi Medineye dönüp Resulullahın huzuruna çıktılar. Henüz onlar sözü başlamadan, Resulullah: "Vay Sa'lebe bin Hatıba" dedi.

Süleym kabilesinden olan ve zekatını veren zengin kimseye ise, berekete kavuşması için dua etti.

Allahü teâlâ Sa'lebe hakkında [Tevbe suresi 75, 76.cı ayetlerinde mealen] "Onlardan kimi de Allaha şöyle kesin söz vermişti. Eğer bize lütf ve kereminden ihsan ederse, muhakkak zekatını vereceğiz, gerçekden salihlerden olacağız. Ne zaman ki Allah, kereminden isteklerini verdi, cimrilik edip yüz çevirdiler. Zaten yan çizip duruyorlardı." buyurdu.

Sa'lebenin kabilesi bunu işitince, Sa'lebeye haber verip, helak oldun. Allahü teâlâ senin hakkında ayet-i kerime gönderdi, dediler.

Sa'lebe, Resulullahın efendimizin huzuruna gelip, işte malımın zekatı kabul eyle, dedi. Resulullah, "Allahü teâlâ senin zekatını kabul etmekten beni men' etti" buyurdu. Resulullah "Sen kendi kendine ettin! Sana söyledim, sözümü dinlemedin!" buyurdu ve onun zekatını almadı.

Resulullah efendimiz vefat ettikten sonra Sa'lebe zekatını hazret-i Ebu Bekire getirdi. Ya Emir-el mü'minin! Zekatımı kabul eyle, dedi.

Hazret-i Ebu Bekir, ben Resulullahın kabul etmediğini nasıl kabul edebilirim, buyurdu.

Daha sonra hazret-i Ömere de getirdi. Fakat o da kabul etmedi. Sa'lebe, hazret-i Osmanın halifeliği sırasında vefat etti.

esulullahın en büyük mucizesi

Resulullah efendimizin en büyük mucizesi Kur'an-ı kerimdir. Kıyamete kadar baki kalacaktır. İnsanların dilinde okunacak ve sahifelerde yazılı duracaktır. Hatta Kur'an-ı kerim bir değil binlerce mu'cizedir. Onun en kısa bir suresinde, mesela Kevser suresinde sayısız mu'cizeler vardır.

Bütün insanlar birleşseler, edebiyatçılar bir araya gelip yardımlaşsalar, bir ayet-i kerimesini söylemekten acizdirler. Kur'an-ı kerim, fesahat ve belagatta o kadar yüksektir ki, arab kabilelerinin bütün fasihleri ve beligleri onun benzerini söylemeğe güç yetiremediler. Kur'an-ı kerimin şaşırtıcı nazmı ve hayrete düşürücü üslubu arabların bütün üslub ve terkiblerinden mümtazdır.

Hiç biri ona benzemez. Arabların sözleri arasında ona benzer bir söz ne nazil olmadan önce, ne de nazil oldukdan sonra asla vaki' olmamıştır.

Resulullah bir gün Kur'an-ı kerim okuyordu. Arabların fasihlerinden olan Velid bin Mugire işitti ve rikkate geldi. Ebu Cehl onun bu halini görünce sitem etti.

Bunun üzerine Velid bin Mugire şöyle dedi: Vallahi sizden hiçbiriniz arabların sözlerini ve şiirlerini benden iyi bilmezsiniz. Muhammedin okuduğu hiç birine benzemez!

Arabların merasimlerinden birinde, arab kabileleri toplanmışlardı. Velid bin Mugire onlara Muhammed hakkında söyliyeceğiniz bir söz üzerinde birleşin. Söyledikleriniz birbirinizi yalanlamasın. Böylece arab kabilelerini Ondan soğutalım ve sakındıralım, dedi.

Bir kısmı Ona kahin diyelim dediler. Velid bin Mugire, yok vallahi o kahin değildir. Çünki, Onun sözlerinde kahinlerin sözlerindeki secie benzer bir söz yokdur, dedi. Mecnundur diyelim diye teklif ettiler.

Velid bin Mugire, o da olmaz, zira Onda hiç cünun ve vesvese yoktur. Şairdir diyelim, dediklerinde ise, ben şiirin her çeşidini gayet iyi bilirim. Onun sözleri şiire hiç benzemiyor, dedi

Sihirbaz diyelim, dediler. Velid bin Mugire, hayır sihirbaz da değildir. Çünkü onda sihirbazlar gibi üfürmek ve düğüm yapmak yoktur.

Bunun üzerine Kureyş müşrikleri bunların hiçbiri olmaz diyorsun, o halde ne diyelim, dediler. Velid bin Mugire, Muhammed karı ile koca arasını, kardeşlerin ve akrabaların arasını açan bir sihirbazdır diyelim, dedi.

Dorğluğuna kendileri bile inanmadıkları bu söz üzerinde anlaşdılar. Yol başlarına oturup, halkı bu sözle Resulullahdan soğutmağa çalışdılar. Ama nafile; güneş balçıkla sıvanamaz!

Kur'an-ı kerimin icazından biri de nazmının şamil olduğu haberlerdir. Geçmiş asırlarda ve beldelerde, geçmiş ümmetlerin vakalarını ve dinlerini bildirmesidir. Ehl-i kitabın alimleri, ömürlerini bunları araştırmak ve öğrenmek için harcamışlar ve tam olarak öğrenmemişlerdir.

Ehl-i kitab alimlerinin Resulullaha gelerek görüşüp, konuştukları ma'lumdur. Çokkere ehl-i kitab alimleri, Resulullaha süal sorarlardı ve süallerini cevablandıran ayet-i kerimeler nazil olurdu. Hepsi tasdik ederler, inkar etmeğe mecalleri kalmazdı.

ur'anı kerimi sadece Resulullah anladı

Resulullaha gönderilen, Kur'an-ı kerimin mu'cize olması yönlerinden biri de şudur: Onu okuyan ve dinleyen, okumaktan ve dinlemekden asla usanmaz. Ne kadar çok okursa ve dinlerse, okudukca ve dinledikce muhabbeti ve tat alması artar.

Halbuki, insanların sözleri ne kadar edebi, fasih ve belig olursa olsun, birkaç defa okunup dinlendikden sonra tat alınmaz olur ve usanç ve sıkıntı vermeğe başlar.

Kur'an-ı kerimin bir mu'cize yönü de, ihtiva ettiği ilim ve manaların çok derin olmasıdır. Arab dili kaidelerine göre ve arab lisanıyla nazil olduğu halde, temamını arablar ve hiç kimse anlayamaz. Ondaki ilmleri ve ma'rifetleri, Resulullah peygamberliği bildirildikden ve Kur'an-ı kerim nazil oldukdan sonra bilmiş ve anlamıştır.

Mesela hazret- i Ömer, bir yerden geçerken, Resulullahın, Ebu Bekir-i Sıddika birşey anlattığını gördü. Yanlarına gidip dinledi. Sonra, başkaları da, gördü ise de, gelip dinlemeye çekindiler.

Ertesi gün, Hz. Ömeri görünce, "Ya Ömer, Resulullah, dün size bir şey anlatıyordu. Bize de söyle, öğrenelim" dediler. Çünkü, daima, "Benden duyduklarınızı, din kardeşlerinize de anlatınız! Birbirinize duyurunuz!" buyururdu.

Hz. Ömer, "Dün Ebu Bekir, Kur'an-ı kerimden anlıyamadığı bir ayetin ma'nasını sormuş, Resulullah, ona anlatıyordu. Bir saat dinledim, birşey anlıyamadım" dedi.

Çünkü, Ebu Bekirin yüksek derecesine göre anlatıyordu. Hz. Ömer, o kadar yüksek idi ki, Resulullah, "Ben, Peygamberlerin sonuncusuyum. Benden sonra Peygamber gelmiyecektir. Eğer, benden sonra Peygamber gelseydi, Ömer Peygamber olurdu" buyurdu.

Böyle yüksek olduğu halde ve arabiyi çok iyi bildiği halde, Kur'an-ı kerimin tefsirini bile anlıyamadı. Çünkü, Resulullah, herkese, derecesine göre anlatıyordu.

Ebu Bekirin derecesi, ondan çok daha yüksekti. Fakat, bu da, hatta Cebrail dahi, Kur'an-ı kerimin ma'nasını, esrarını, Resulullaha sorardı. Resulullah efendimiz, Kur'an-ı kerimin hepsinin tefsirini Eshabına bildirdi.

Bunun için, Kur'an-ı kerimin hakiki manasını anlamak, öğrenmek istiyen bir kimse, din alimlerinin kelam ve fıkıh ve ahlak kitablarını okumalıdır. Bu kitabların hepsi, Kur'an-ı kerimden ve hadis-i şeriflerden alınmış ve yazılmıştır. Kur'an tercümes, meali diye yazılan kitablar, doğru mana veremez. Okuyanları, bunları yazanların fikrlerine, düşüncelerine ve maksadlarına esir eder ve dinden ayrılmalarına sebep olur.

Kur'an-ı kerimin hakikatının nihayeti yoktur. İnsan ne kadar yüksek derecelere ulaşırsa ulaşsın, Kur'an-ı kerimde bildirilen ma'rifetleri kısaca anlamaktan da acizdir. Nerede kaldı ki, tafsilatıyla anlamaya kadir olabilsin. Ondaki ilahi sırlar, ilimler ve ma'rifetler nihayetsizdir. O apaçık bir nur ve öyle sağlam bir dayanakdır ki, geçmişte ve gelecekte onu batıl kılacak yoktur.

Nasihat ve Tafsiyeleri

azret-i Ali'ye nasihatları

Ya Ali! Bil ki mü'minin üç alameti olur. Namaz kılmak, oruc tutmak ve sadaka vermek. Münafıkın da üç alameti olur. Başkalarının yanında namazın rüku'unu ve secdesini tam yapar. Tenhada hiçbir rüknü yerine getirmez. Medh ettikleri zaman seve seve yapar. Allahü teâlâ hazretlerini açıkta çok zikreder. Yalnız kalınca Allahü teâlâyı unutur.

Ya Ali! Zalimde de üç alamet olur: Kendinden aşağı olana kahr eder, baskı yapar. Gücü yettiği zaman halkın malını zor ile alır. Nereden yeyip, giyindiğini hiç incelemez.

Ya Ali! Kıskançlarda da üç alamet olur: Herkesin huzurunda, karşısındakine yaltaklanır. Gıyabında onu gıybet eder. Her kime musibet erişirse, sevinir.

Ya Ali! Münafıkda da üç alamet olur: Söz söylese yalan söyler. Bir şey va'd etse, va'dinde durmaz. Yanına emanet koysalar, hıyanet eyler.

Ya Ali! Tenbeller içinde üç alamet olur. Allahü teâlâya itaatte tenbellik eder. Kusurlu amel eder. Ameli zayi olur, boşa gider. Namazı tehir eder. Hatta vaktini de geçirir.

Ya Ali! Hakiki tevbe eden kimsede üç alamet olur: Haramlardan kaçınır.. İlim öğrenmekte gayretli olur. Nasıl ki, göğüsden, memeden çıkan sütün geri girme ihtimali olmadığı gibi, günaha bir daha geri dönmez.

Ya Ali! Akllı kimsede üç alamet olur. Dünyayı hor, zelil tutar. Cefalar çeker. Kıtlık vaktinde sabreder.

Ya Ali! Sabr edende de üç alamet olur: Kendini ziyaret etmiyenleri kendisi ziyaret eder. Onu mahrum edenlere bağışda bulunur. Kendine zulmedenlere karşı durmaz; karşı koymaz.

Ya Ali! Ahmak olanın üç nişanı vardır: Allahü teâlâ hazretlerinin farzlarında tenbellik eder. Abes, boş sözleri çok söyler. Allahü teâlâ hazretlerinin mahluklarına eziyyet eder.

Ya Ali! İyi insan olanın üç nişanı vardır: Halal yer. Kendi şehrindeki ilim toplantılarında hazır olur. Beş vakt namazı cemaat ile kılar. Bedbaht olanda da üç nişan vardır: Haram yer. Ulemadan uzak olur. Namazını özrsüz yalnız kılar.

yi kimselerin üç alameti

Ya Ali! İyi işleri olanın üç alameti vardır: Allahü teâlâya taatte acele eder. Haram ettiklerinden sakınır. Kendine kötülük eden kimseye iyilik eder.

Ya Ali! Kötü amelli olanın üç alameti vardır: Allahü teâlânın emirlerini yapmakta tenbellik eder, gevşek davranır. Herkese ziyanı dokunur. Kendisine iyilik edene, kötülük eder.

Ya Ali! Salih olan kulun üç alameti vardır: Allahü teâlâya iyi amel işler. Kendi dinini ilmi ile kuvvetlendirir. Kendisi için istediğini başkası için de ister.

Ya Ali! Mütteki olanın üç nişanı vardır: Kötüler ile beraber olmaktan kaçınır. Harama düşmek korkusundan halalden sakınır ve yalandan kaçınır.

Ya Ali! Günahkarların da üç alameti vardır: İşlerinde yanılır ve hata eder. Lehv ve la'b ile yani,oyun ve çalgı ile meşgul olur. Unutkan olur.

Ya Ali! Kalbi katı olan kimsenin üç nişanı olur: Za'iflere acımaz. Az nesneye kana'at etmez. Va'z ve nasihat ona faide vermez.

Ya Ali! Fasıkda, kötü kimse de üç nişan vardır: Fitne ve fesadı sever. Halka hastalık ve musibet ister. İyi amelden kaçar.

Ya Ali! Süfli, aşağı olanın üç nişanı vardır: Akrabasını azarlar. Komşularına eziyyet eder. Günah işlemeyi sever.

Ya Ali! Allahü teâlânın red ettiği kimsenin üç alameti vardır: Yalanı çok söyler. Yalan yere çok yemin eder. Halka sıkıntı verir, ihtiyacını halk üzerine yükler.

Ya Ali! Abidin, çok ibadet edenin üç nişanı vardır: Allahü teâlâ hazretlerinin taziminden kendi nefsini zelil tutar, Şehvetlerini terk eder. Allahü teâlânın rızası için huzurunda çok durmağı adet eder.

Ya Ali! Muhlis olanın üç nişanı vardır: Gücü yeterse affeder. Malının zekatını verir. Sadaka vermeği sever.

Ya Ali! Bahilde, cimride üç nişan vardır: Açlıktan korkar. Birşey isteyenden korkar. Kendine iyilik eden kimseye, içindekinin hilafına, aksine dili ile hayır söyler.

Ya Ali! Yüreksiz olanın üç nişanı vardır: Korkak olur. Gönlü, kalbi katı olur. korkutucu olur.

Ya Ali! Sabredici olanın üç nişanı vardır: Taat etmeğe sabreder. Ma'siyyeti terk etmeğe sabreder. Allahü teâlâ hazretlerinin ahkamına sabreder.

Ya Ali! Senin dostun olanın üç alameti vardır: Malını sana feda eder. Nefsini sana feda eder. Senin sırrını gizli tutar.

Ya Ali! Facir, kötü olanın üç nişanı vardır: Yemin etmekle öğünür. Kadınları aldatır. Çok bühtan, iftira eder.

nsanların iyisi ve kötüsüYa Ali! Halkın en iyisi, Allahü teâlâ hazretleri indinde o kimsedir ki, ömrü uzun olur ve ameli iyi olur. Allahü teâlânın indinde en kötü ve Onun buğz ettiği kimse o kimsedir ki, halk onu hayırlı zan eder. Onda hiç hayır olmaz. Görünüşte iyi, gerçekte ise günah ile doludur. Bundan daha kötüsü o kimsedir ki, ondan sakınmak için kendine ikram olunur. Bundan daha kötüsü zenginlere ikram eder. Fakirleri hor ve zelil tutar. Zenginlere çeşidli, renkli ni'metler ile cömertlik eder. Fakirlere bir parça ekmek vermez. Bundan daha beteri o kimsedir ki, yalnız başına yiyip, bir kimseye, bir nesne vermez. Bundan da beteri o kimsedir ki, bir müsliman kardeşine dostluk izhar eder. Sonra onu helak eder.

Ya Ali! Keramet, günahlardan geçmekir, dinin emrettiği gibi yaşamaktır. Allahü teâlâ hazretlerinden korkmanın aslı, Allahü teâlânın haram ettiği herşeyden sakınmaktır.

Ya Ali! Doğru söyleyici kimsenin alameti, doğru söylemek adeti olur. Kızgınlık anında ve rıza vaktinde ve ihtiyac anında da doğru söyler.

Ya Ali! Beş şey gönlü öldürür. Çok yimek. Çok uyumak. Çok konuşmak. Çok gülmek. Rızk için çok endişe etmek. Haram yemek imanı za'ifletir, kalbi karartır.

Ya Ali! Beş şey kalbi katı eder, karartır: Kalb çok kararırsa, Allahü teâlâ korusun, kafir olur. Bunlar günahı bilmez, günah işler. Tok olduğu halde yemek yer. Zulüm ile mal toplar. Namazı tehir eder. (Kasıtlı olarak) Sol eli ile yer içer.

Ya Ali! Şunlar unutkanlık hasıl eder: Kıbleye karşı bevl etmek. Durur haldeki suya bevl etmek. Göl üzerine bevl etmek. Haram ile geçinmek.

Ya Ali! Beş şey gönlü, kalbi parlatır: Sure-i ihlası çok okumak. Az yimek. İlim meclisine hazır olmak. Az pişmiş ekmek yimek. Gece namazı kılmak.

Ya Ali! Beş şey gönlü aydınlatır, karanlığını giderir: İlim meclisinde oturmak. Yetimi sevindirmek. Seher vaktinde çok istigfar etmek. Çok yimeği terk etmek. Çok oruc tutmak.

Ya Ali! Beş nesne gözün nurunu artdırır: Ka'be-i mu'azzamaya bakmak. Mushaf-ı şerife bakmak. Anne-babasının yüzüne bakmak. Alimin yüzüne bakmak. Akar suya bakmak.

Ya Ali! Beş nesne kişiyi kocaltır. Borcu çok olmak. Çok gamı, sıkıntısı olmak. Kadının nefsi erkeğe erişmek. Çok balgam gelmek.

Ya Ali! Cennet kapısında gördüm; yazılmış. Her kim hevasına muhalefet ederse, Cennet onun yeri olur. Cehennem der ki: Ya Rabbi! Beni neden dolayı yarattın. Allahü teâlâ buyurdu: Cimri ve kibirli için. Cehennem dedi, ben onlar içinim.

erkese ikram eyle

Ya Ali! Allahü teâlânın rızası anne ve babanın rızasındadır. Gadabı onların gadabındadır. Ya Ali! Kafir de olsa, komşuna ikram eyle. Kafir de olsa müsafire ikram eyle. Anaya-babaya kafir de olsalar ikram eyle. Dilenciyi kafir de olsa red etme.

Ya Ali! Her kim şübheliden yer, dini örtülü olur. Gönlü siyah olur. Her kim haram yer ise gönlü, kalbi ölür ve dini köhne olur. Yakini za'if olur. Düası perdelenir. İbadeti az olur.

Ya Ali! Kötü kimse düa etse, Allahü teâlâ onu helakını istediği şeyde verir ve meleklere emir eder ki, verin istediği nesneyi ki, onun helakı ondadır. Sesini kesin.

Ya Ali! Allahü teâlâ kullarından bir kula gadab edecek ise, ona haram mal nasib eder. Gadabı çok olunca, bir şeytanı onun üzerine musallat eder ki, onu dünyada meşgul eder. Dünya işleri kolaylaşır. Dinden uzaklaşır. Sonra o kul der ki, Allahü teâlâ gafurürrahimdir.

Ya Ali! Allahü teâlâ bir kulu sever, o kulun düasını geciktirir. Melekler derler, ya Rabbi bu mü'min kulun düasını kabul eyle. Allahü teâlâ buyurur ki, "Bırakın benim kulumu. Siz onun üzerine benden daha çok mu acıyorsunuz. Ben onun yalvarmasını severim. Ve ben alim ve habirim, haberdarım."

Ya Ali! Şad olup, kahkaha ile gülme ki, Allahü teâlâ böyle olanları sevmez. Daima hüznlü ol ki, Allahü teâlâ hazretleri hüznlü olan kimseleri sever.Ya Ali! Abdest aldıkdan sonra İnnaenzelna (Kadr) suresini okumakdan geri kalmıyasın. Allahü teâlâ herbir abdestde sana ellibin senelik abdest sevabı verir.

Ya Ali! Her kim ayaklarını yıkadıktan sonra, bana salevat verse, Allahü tebarek ve teâlâ hazretleri, onun bütün üzüntülerini giderir, ferahlandırır, düaları müstecab olur.

Ya Ali! Düa ederken veya Kur'an-ı azim-üş-şan tilavet ederken sesini çok yükseltme. Çünkü, namaz kılanların namazlarını fesada verirsin. Ya Ali! Namaz vakti gelince namazını kıl. Çünkü şeytan seni meşgul eder. Bir hayrlı işe niyyet ettiğin zaman, hemen o işi yap. Çünkü, şeytan seni o hayırlı işden men eder.

Ya Ali! Her kim ücret ile bir işçi tutar; ücretini temam vermezse, Allahü teâlâ hazretleri onun taatlarını mahv eder. Ben onun kıyamet gününde hasmı olurum.

Ya Ali! Cebrail aleyhisselam, adem oğlu olup da, yedi iş işleseydim, diye temenni etmiştir. Beş vakt namazı cema'at ile kılsaydım. Alimler ile otursaydım. Hastaları sorsaydım. Cenaze namazını kılsaydım. Su dağıtsaydım. Dargın olan iki kimseyi barıştırsaydım. Yetimlere şefkat etseydim. Ya Ali! Sen de bunları devamlı yap!

ayvana bile lanet etme

Ya Ali! Yetim ağladığı zaman Arş-ı mecid titrer. Allahü teâlâ hazretleri buyurur ki, ya Cebrail, bu yetimi ağlatanın yerini Cehennemde bul! Ben de onu ağlatayım. Her kim ki onu sevindirir ve güldürür. Onun Cennette yerini geniş et ki, ben onu sevindireyim ve güldüreyim.

Ya Ali! Her kim ilmsiz ibadet ederse, zararı faydasından çok olur. Onun misali o a'ma gibi olur ki, bir sahraya delilsiz gider. O kadar dolaşır ki, kendini dikenlik arasında bulur.

Ya Ali! Hiçbir müslimana la'net etme. Hiçbir hayvana la'net etme. La'net sana geri döner. Her kim Allahü tebarek ve teâlâ hazretlerinin ni'metlerine şükrederse, belalarına sabrederse, günahlarına istigfar ederse, hangi kapıdan isterse Cennete girer.

Ya Ali! Çok uyumak gönlü öldürür. Pişmanlığı, unutkanlığı artırır. Çok gülmek gönlü öldürür. Vakarı giderir. Çok günah işlemek kalbi, gönlü siyahlaşdırır. Pişmanlık verir.

Ya Ali! Her kim dünyayı ihtiyacı kadar taleb ederse, Sırat üzerinden şimşek gibi geçer. Allahü teâlâ ondan razı olur. Her kim dünyayı isteyip ve haramlardan çok mal toplarsa, Allahü teâlâ hazretlerine mülaki olduğunda, Allahü teâlâ hazretlerini gadablı bulur.

Ya Ali! Her kim bir müslimana, temiz düşünce ve hulus-i kalb ile yiyecek verirse, Allahü teâlâ o kimseye bin Hasane (sevab) verir, bin günahını afv eder.

Ya Ali! Mazlumun kalbinin kırılmasından sakın ki, Allahü teâlâ onu kafir de olsa kabul eder.

Ya Ali! Borcu az et, rahat olursun. Borç din harablığıdır. Gündüz zelil, hakirdir. Gece üzüntü ve sıkıntıdır.

Ya Ali! Yemeğe tuz ile başla. Sonunda da tuz ile bitir. Tuz, ölüm haric, yetmiş derde devadır. Yemeklere çörek otu koy. O da ölüm haric her derde devadır.

Ya Ali! Yeni ayı görünce tehlil ve tekbir getir. Bir kimseden bir hacet isteyeceğin zaman Ayet-el kürsi oku; sağ ayağını ileri koy.

Ya Ali! Yedi kimse benim ümmetimden Cennete girerler:Tevbe eden yiğit genç. Sadakayı gizli veren kimse.Haramı terk eden ve Duha namazını kılan kimse. Malının gitmesine razı olup, imam ile bir vakit namazının gitmesine razı olmayan kimse. Allahü teâlâ hazretlerinin korkusundan gözleri yaş ile dolan kimse. Ulema ile oturan kimse. Bir mü'mine muhabbet eden ve Allahü teâlâ için ikram eden kimse.

ayvana bile lanet etme

Ya Ali! Her kim ilmsiz ibadet ederse, zararı faydasından çok olur. Onun misali o a'ma gibi olur ki, bir sahraya delilsiz gider. O kadar dolaşır ki, kendini dikenlik arasında bulur.

Ya Ali! Her kim bir müslimana, temiz düşünce ve hulus-i kalb ile yiyecek verirse, Allahü teâlâ o kimseye bin Hasane (sevab) verir, bin günahını afv eder.

Ya Ali! Mazlumun kalbinin kırılmasından sakın ki, Allahü teâlâ onu kafir de olsa kabul eder.

Ya Ali! Borcu az et, rahat olursun. Borç din harablığıdır. Gündüz zelil, hakirdir. Gece üzüntü ve sıkıntıdır.

Ya Ali! Yemeğe tuz ile başla. Sonunda da tuz ile bitir. Tuz, ölüm haric, yetmiş derde devadır. Yemeklere çörek otu koy. O da ölüm haric her derde devadır.

Ya Ali! Yeni ayı görünce tehlil ve tekbir getir. Bir kimseden bir hacet isteyeceğin zaman Ayet-el kürsi oku; sağ ayağını ileri koy.

lim gönlü diri tutar

Ya Ali! Bir kimsenin üzerinden, alimler meclisinde oturmadan kırk gün geçse, onun gönlü (kalbi) kararır. Büyük günah işler. Zira ilm gönlü diri tutar. İlmsiz ibadet olmaz.

Ya Ali! Her kimin vera'ı olmasa, günah işlemekden men olmaz. Ona yerin altı yerin üzerinden iyidir. Yani imanın yeri belli olmadığından, kabirde durması daha iyidir.

Ya Ali! Bir nesneyi pişirmek istersen, iyi pişir. Yediğin vakit çok çiğne. Yağmur yağarken düa et. Kafirler ile ceng olduğu vakt, Kur'an-ı azim-üş-şan kıra'at olunduğu vakt ve farz namazından sonra düa et.

Ya Ali! Allahü teâlâ ona bir saliha ve muti' hanım verip, onun gönlünü hoş tutması ve imam ile namaz kılmak ve komşuları kendinden razı olmak, Allahü teâlânın ona ikramındandır.

Ya Ali! Melekler istigfar ederler o kimseye ki, onun evinde bal olur, zeytin olur ve çörek otu olur. İçinde suret olan, şerab olan, köpek olan, ana-babaya asi olunan ve hiç müsafir gelmiyen eve melekler hiç girmezler. Sefere giderken Sure-i Yasini oku. On kerre inna enzelna (Kadr) suresini oku, Allahü teâlâ hazretleri düşmanların şerrinden emin eder. Hiç kimsenin yüzüne tokat vurma. Hayvanın dahi yüzüne vurma. Rü'yanı meğer dostun da olsa, söyleme.

Yâ Alî! Uyumak istediğin zaman istigfâr söyle. "Sübhânallahü velhamdülillah ve lâ ilâhe illallahü vallahü ekber ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billahil aliyyül azîm." oku ve "Kul hüvallahü ehad" sûresini çok oku ki, o Kur'ân-ı azîmin ışığıdır. Senin üzerine okumak vazîfe olsun Âyet-el kürsîyi ki, bir harfinde bin bereket ve bin rahmet vardır. Yâ Alî! Sûre-i Haşrı oku. Dünyâ ve âhıret şerrinden muhâfaza eder.

Yâ Alî! Sana bir üzüntü erişir ise, "Sübhâneke rabbî lâ ilâhe illâ ente aleyke tevekkeltü ve ente rabbül arşil azîm" oku. O düâyı oku ki, Cebrâîl aleyhisselâm bana ta'lîm etmiştir: "Allahümme innî es'elüke afve vel âfiyete fiddînî veddünyâ ve âhırete".

Ya Ali! Sana bir katılık erişdiği zeman, "Allahümme inni es'elüke bi hakkı Muhammedin ali Muhammedin illa neciteni" söyle.

Ya Ali! Benim vasıyyetimi hıfz et. Nasıl ki ben Cebrail aleyhisselamdan, O Rabbül aleminden sübhanehü ve teâlâ hıfz etti. Ya Ali! Sana bu vasıyyette evvelin ve ahırin ilmini verdim. Her kim ki bunun ile amel eylerse, dünyada ve ahıretde selamet üzere olur.

zd kabilesine nasihatları

Ezd kabilesi temsilcileri, Peygamberimizi ziyarete geldiler. Onların ağır başlılıkları ve konuşmaları, Peygamberimizin hoşuna gitti.

Peygamberimiz "Siz, nesiniz?" diye sordu.Onlar "Mü'minleriz!" dediler.

Peygamberimiz, gülümsedi ve "Her sözün bir hakikatı vardır. Sizin sözünüzün ve imanınızın hakikatı nedir?" diye sordu.

Onlar "On beş haslet (huy) tir.Onlardan beşi; iman etmemizi, beşi de: işlememizi, elçilerinle emrettiğin şeylerdir. Geri kalan beşi ise: cahiliye çağından şu ana kadar benimseyip adet edine geldiğimiz sen istemezsen bırakacaklarımızın dışındaki şeylerdir ya Resulallah!" dediler.

Peygamberimiz "İnanmanızı, elçilerimle size emir ettiğim beş şey nelerdir?" diye sordu.Onlar "Sen, Allaha, Allahın Meleklerine, Kitaplarına, Peygamberlerine ve öldükten sonra dirilmeye inanmamızı Elçilerinle emretmiştin." dediler.

Peygamberimiz "İşlemenizi, size emrettiğim beş şey nelerdir?" diye sordu.Onlar "Sen, la ilahe illallah Muhammedürresulullah dememizi, namazı kılmamızı, zekatı vermemizi, ramazan orucunu tutmamızı, yoluna güç yetince, Beytullahı hac etmemizi bize elçilerinle emretmiştin." dediler.

Peygamberimiz "Cahiliye çağında benimseyip adet ve huy edinmiş olduğunuz beş şey nelerdir?" diye sordu.Onlar "Bolluk zamanlarında nimete, hakkını yerine getirmek suret ile şükür, bela ve musibet zamanlarında sabır ve tehammül etmek, uğranılan kazaya rıza, savaş meydanlarında düşmanla karşılaşınca, sebat göstermek ve savaşa gerçekten girişip savaşın hakkını yerine getirmek, düşmanın üzülmesine, sevinmeyi veya düşmanın sevinmesine üzülmeyi terk etmektir." dediler.

Peygamberimiz "İlim ve hikmet sahibi imişler. " buyurdu.Sonra da:"Ben, size beş haslet daha artırayım da, söylemiş olduğunuz hasletleriniz yirmiyi bulup tamamlansın:

1-Siz, yemeyeceğiniz şeyleri, toplayıp biriktirmeyiniz!

2-Oturmayacağınız binayı yapmayınız.

3-Kendisinden yarın ayrılacağınız şeyler üzerine üşüşüp birbirinizle uğraşmağa kalkışmayınız.

4-Amellerinize göre mükafatlandırılmak veya cezalandırılmak üzre kendisine döndürüleceğiniz ve huzuruna çıkarılacağınız Allahın emirlerine aykırı davranmaktan sakınınız!

5-Siz, Ahirete sunacağınız hayırlı amelleri çoğaltıp masiyetleri bırakmak ve içinde temelli kalacağınız Cenneti elde etmek hususunda yarışmağa rağbet gösteriniz!

Ezd temsilcileri, Peygamberimizin öğütlerini ezberleyip hareket ettiler.

azlumun bedduasından sakın

Peygamberimiz, bir gün sabah namazını kıldırdıktan sonra cemaata yüzünü döndürüp "Ey Muhacirler, ey Ensar cemaatı! Hanginiz Yemen'e hazırlanıp gider?" diye sordu.Hz. Ebu Bekir "Ben giderim ya Resulallah!" dedi.Peygamberimiz sustu. Ona cevap vermedi."Ey Muhacirlerle Ensar cemaatı! Hanginiz Yemen'e hazırlanıp gider?" diye tekrar sordu.

Hz. Ömer kalkıp "Ben giderim ya Resulallah!" dedi. Peygamberimiz sustu. Ona da, cevap vermedi.Sonra "Ey Muhacirlerle Ensar cemaatı! Hanginiz hazırlanıp Yemen'e gider?" diyerek üçüncü kez sordu.

Muaz bin Cebel kalkıp "Ben giderim ya Resulallah!" dedi.Peygamberimiz "Ey Muaz! Bu vazife, senindir. Ey Bilal! Bana sarığımı getir!" buyurdu. Sarık getirilince, onu, Muaz bin Cebel'in başına sardı. Muaz bin Cebel, Cened'de Kadılık, Hakimlik yapacak, halka İslâmiyeti, Kur'an okumayı öğretecek, Yemen ülkesinde tahsil edilen zekat ve sadakaları da vazifelilerinden teslim alacaktı

Peygamberimiz, Muaz bin Cebel'e "Sana bir dava getirilip arz edildiği zaman nasıl ve neye göre hüküm verirsin?" diye sordu.Muaz bin Cebel "Allahın Kitabındaki hükümlere göre hüküm veririm!" dedi.Peygamberimiz "Eğer Allahın Kitabında dayanacağın açık bir hüküm olmazsa? Neye göre hüküm verirsin? diye sordu

Muaz bin Cebel "Resulullahın o husustaki hükümlerine Sünnetine göre hüküm veririm!" dedi. Peygamberimiz "Eğer, Resulullahın hükümlerinde Sünnetinde de dayanacak bir hüküm bulunmazsa, ne yaparsın?" diye sordu

Muaz bin Cebel "O zaman, ben de tereddüd etmeden kendi görüşüme göre ictihad eder, hüküm veririm!" dedi Bunun üzerine, Peygamberimiz, elini Muaz bin Cebel'in göğsünü sığayarak "Hamd olsun o Allah'a ki, Resulullahın Elçisini , Resulullahın hoşnud olacağı şeye muvaffak kıldı." buyurdu

Sonra şu tavsiyelerde bulundu:

"Sen, Kitap ehli olan bir kavme gidiyorsun.Onları, Allahdan başka ilah bulunmadığına, benim de, Resulullah olduğuma şehadet getirmeğe davet et! Eğer, bu hususta sana itaat ederlerse, kendilerine bildir ki: Allah onlara, her gün ve gecede, beş vakit namaz farz kılmıştır.Eğer, sana bu hususta da, itaat ederlerse, onlara bildir ki: Allah, kendilerine, zenginlerinden alınıp fakirlerine verilecek bir zekat farz kılmıştır.Eğer, sana bu hususta da, itaat ederlerse, sakın, mallarının en kıymetlilerini alma!Mazlumun bedduasından sakın! Çünkü, bu dua ile yüce Allah arasında perde yoktur!" buyurdu

Muaz bin Cebel hazretleri " Bana, tavsiyenizi artırın! "deyince, Peygamberimiz," Günahın arkasından hemen sevabı yetiştir ki, onu, yok etsin!" buyurdu."Bana tavsiyeni biraz daha artırın! "deyince, Peygamberimiz," İnsanlara, güzel ahlakla muamele et!" buyurdu. Sonra şöyle devam etti:

" Ey Muaz! Sen ki Kitap Ehli bir kavmın üzerine gidiyorsun.Onlar, senden, Cennetin anahtarı ne olduğunu soracaklardır.Onlara "Cennetin anahtarı, "La ilahe illallahü vahdehu la şerike leh" de!" buyurdu

Muaz bin Cebel "Bana, Kitapta bulunmayan ve sizden de, işitmediğim bir şey sorulur ve halli için bana getirilirse, ne buyurursun?" diye sordu.

Peygamberimiz "Allah için tevazu göster. Allah, seni yükseltir. Sakın, iyice bilmedikçe, hüküm verme! Sana, müşkil, karmaşık gelen işi ehline sor, danış, utanma! En sonra ictihad et!

Muhakkak ki, Allah, doğruluğuna göre seni muvaffak kılar.İşler, sana karma karışık gelirse, gerçek, sence belli oluncaya kadar bekle, yahut, bana yaz! O hususta keyfine göre hareket etmekten sakın! Yumuşak davranmanı sana tavsiye ederim!

arım hurma bile olsa sadaka verin

Cerir bin Abdullah anlatır: Gündüzün ortalarında, Peygamber efendimizin yanında bulunuyorduk.Derken, yalın ayak, kaplan postu rengindeki gömleklerini, abalarını başlarına geçirmiş, kılıclarını sıyırmış yarı çıplak bir takım kimseler çıkageldiler.

Resul aleyhisselam, onların fakir ve yoksul hallerini görünce, üzüntüden yüzünün rengi değişti.Öğle namazını kıldırdıktan sonra cemaata bir hutbe irad etti:

Bilesiniz ki, yüce Allah, kitabında buyuruyor ki.. diyerek şu ayetleri okudu:

"Ey insanlar! Sizi, bir tek candan yaratan, ondan da, yine onun eşini vücuda getiren ve ikisinden bir çok erkekler ve kadınlar türeten Rabbınızdan korkunuz.Şüphe yok ki, Allah, sizin yaptığınız herşeyi görüyor.. (Nisa: 1)

Ey iman edenler! Allahdan korkunuz. Herkes, yarın (Ahiret günü) için ne gönderdiğine bir baksın!Allah'dan korkunuz! Çünki, Allah, ne yaparsanız, hakkıyle haberdardır. " (Haşr: 18)

Sözüne devamla "İnsan, dinarından, dirheminden, elbisesinden bir sa' buğdayından, bir sa' kuru hurmasından hatta yarım hurma bile olsa sadaka vermelidir." buyurdu.

Derken, Ensardan bir adam, hemen hemen elinin taşıyamayacağı kadar, hatta elinin taşımaktan aciz kaldığı bir kese getirdi.Sonra, birbiri ardınca herkes, bir şeyler getirmeğe başladılar.Nihayet, yiyeceklerden ve elbiselerden iki küme meydana geldiğini gördüm.

Resul aleyhisselamın yüzünün memnuniyetten, altınla yaldızlanmış gümüş gibi parıldadığını gördüm.Bunun üzerine, Resul aleyhisselam "Her kim, İslâmda güzel bir çığır açarsa, o çığırın ecri ile kendisinden sonra o çığırla amel edenlerin ecirlerinden hiçbir şey eksiltilmemek şartile sevapları kendine aid olur. Her kim de, İslâmda kötü bir çığır açarsa, o çığırın vebali ile kendisinden sonra onunla amel edenlerin vebalı, hiçbir eksikleri olmamak üzere ona aid olur!" buyurdu.

Hilye-i Saadet

ilye-i saadet

Peygamber efendimizin görünüşünün anlatılmasına Hilye-i seadet denir.İslâm alimleri, Muhammed aleyhisselamın görünen bütün uzuvlarını, şeklini, sıfatlarını, güzel huylarını ve bütün inceliklerine varıncaya kadar hayatının tamamını açık bir şekilde senet ve vesikaları ile yazmışlardır.

Bu bilgiler, bizzat Peygamber efendimizin kendi beyanları olan hadis-i şeriflerinden ve Eshabının bildirdiği haberlerden toplanmıştır. Bunları ihtiva eden eserlere, siyer kitapları denmektedir.

Binlerce siyer kitabı arasında, Peygamber efendimizin hilye-i seadetini bildiren en meşhur kitapları; İmam-ı Tirmizi'nin "Eş-Şemail-ür-Resul"ü ve Kadı ıyad'ın "Şifa-i şerif"i ile İmam-ı Beyheki'nin ve Ebu Nuaym İsfehani'nin "Delail-ün-Nübüvve"leri, bir de İmam-ı Kastalani hazretlerinin "Mevahib-i Ledünniyye" adlı eseridir. Hadis-i şeriflerden ve Eshab-ı kiramın bildirdiği haberlerde, sevgili Peygamberimizin hilye-i seadeti şöyle bildirilmektedir:

Fahr-i kainatın mübarek yüzü ile bütün aza-i şerifesi ve mübarek sesi, bütün insanların yüzlerinden ve azalarından ve seslerinden güzel idi. Mübarek yüzü bir mikdar yuvarlak idi ve neş'eli olduğu zamanda ay gibi nurlanırdı.

Sevindiği, mübarek alnından belli olurdu. Resulullah efendimiz gündüz nasıl görürse, gece de öyle görürdü. Önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları da görürdü. Yana ve geriye bakacağı zaman, bütün bedeni ile dönüp bakardı.

Mübarek gözleri büyük ve kirpikleri uzun idi. Mübarek gözlerinde bir mikdar kırmızılık vardı ve gözlerinin karası gayet siyah olup, geceleri sürme çekerdi. Fahr-i alemin alnı açık idi. Mübarek kaşları ince olup, kaşları arası açık idi. İki kaşı arasındaki damar, hiddetlenince kabarırdı. Mübarek burnu gayet güzel olup, orta yeri bir miktar yüksek idi.

Mübarek başı büyük idi. Mübarek ağzı küçük değildi. Mübarek dişleri beyaz olup, öndekiler seyrek idi. Söz söyleyince, sanki dişleri arasından nur çıkardı. Allahü teâlânın kulları arasında O'ndan daha fasih ve daha tatlı sözlü kimse görülmedi. Mübarek sözleri gayet kolay anlaşılır, gönülleri alır ve ruhları cezb ederdi. Söz söylediği zaman, kelimeler inci gibi dizilirdi.. Bazan iyi anlaşılması için, üçkere tekrar ederdi. Cennet'te Muhammed aleyhisselam gibi konuşulacaktır.

Fahr-i alem efendimiz, güler yüzlü idi. Tebessüm edekek güler ve mübarek ön dişleri görünürdü. Gülünce, nuru duvarlar üzerine aks ederdi. Ağlaması da, gülmesi gibi hafif idi. Kahkaha ile gülmez, yüksek sesle de ağalamazdı. Ama üzülünce, mübarek gözlerinden yaş akardı. Ümmetinin günahlarını düşününce, Allahü teâlânın korkusundan ve Kur'an-ı kerimi işitince ve bazan da namaz kılarken ağlardı.

ayet güzel ve sevimliydi

Resulullah efendimiz, Arap olup ten rengi kırmızı ile karışık beyaz benizli olup, gayet güzel, nurlu ve sevimli idi.

Arab, lügatda güzel demektir. Mesela, lisan-ı Arab, güzel dil demektir. Istılah manası ise, yani coğrafyada Arab demek, Arabistan isimli yarımadada doğup büyüyen, oranın iklimi, havası, suyu ve gıdası ile yetişen ve onların kanından olan kimse demektir. Anadolu'daki kandan gelenlere Türk, Bulgaristan'da doğup büyüyenlere Bulgar, Almanya'dakilere Alman dedikleri gibi, Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem de, Arabistan yarımadasında doğduğu için Arab'dır.

Arablar beyaz, buğday benizli olur. Bilhassa Peygamberimizin sülalesi beyaz ve çok güzel idi. Zaten dedeleri İbrahim aleyhisselam, beyaz olup, Basra şehri ahalisinden Taruh isminde beyaz bir Müslümanın oğlu idi. Kafir olan Azer, İbrahim aleyhisselamın babası değil, amcası ve üvey babası idi.

Sevgili Peygamberimizin babası Abdullah'ın güzelliği, Mısır'a kadar yayılmıştı ve alnındaki nurdan dolayı, iki yüze yakın kız, evlenmek için Mekke'ye gelmişti. Fakat, Muhammed aleyhisselamın nuru, Amine'ye nasib oldu.

Amcası Abbas ile Abbas'ın oğlu Abdullah da beyaz idi. Peygamberimizin kıyamete kadar evladı da güzel ve beyazdır.

Resulullah'ın Eshabı'da beyaz ve güzel idi. Hz.Osman, beyaz sarışın idi. Resulullah efendimizin, Rum imparatoru Herakliüs hükümetine gönderdii sefiri Hz. Dıhye-i Kelbi çok güzel olup, sokaklarda yürürken, yüzünü görmek için Rum kızları sokaklara çıkardı. Cebrail aleyhisselam çok defa, Dıhye anh şeklinde gelirdi.

Mısır, Şam, Afrika, Sicilya ve İspanya yerlileri Arab değildir. Arablar, İslâmiyet'i dünyaya yaypmak için Arabistan yarımadasından çıkarak buralara geldiklerinden, bugün buralarda da mevcuttur. Nitekim Anadolu'da, Hindistan'da ve başka memlekeketlerde de mevcuttur. Fakat, bugün bu memleketlerin hiç birinin ahalisini Arab diye isimlendirmek doğru olmaz.

Mısır halkı esmerdir. Habeşistan halkı siyahtır. Bunlara Habeş denir. Zengibar ahalisine Zenci denir. Bunlar da siyahtır. Anadolu'ya misafir gelen siyah fellahlar, habeşler, zenciler, hürmet ve ikram olunmak için, kendilerini, Arab diye tanıtmıştır.

Anadolu'nun saf Müslümanları da sözlerine inanıp bunları sevmişlerdir. Çünkü bu sevgide siyah, beyaz ayırımı yoktur. İnsanın siyah olması, imanın şerefini azaltmaz. Bilal-i Habeşi hazretleri ve Resulullah'ın çok sevdiği Hz.Üsame siyah idiler. Allahü teâlâ insanın rengine değil, imanının kuvvetine ve takvasına kıymet vermektedir. Bazı art niyetliler bir yandan, siyah insanları aşağı ve iğrenç olarak tanıttılar. Kara kedileri, köpekleri, "Arab, Arab" diye çağırarak, siyah resim ve karikatürlere Arab diyerek, gençliğe, Arab'ı siyah olarak tanıttılar

iskten güzel kokardı

Resul-i ekrem efendimiz, çok uzun boylu olmadığı gibi, kısa da değildi. Yanına uzun bir kimse gelse, ondan uzun görünürdü. Oturduğu zaman, mübarek omuzu, oturanların hepsinden yukarı olurdu.

Fahr-i alem efendimizin, mübarek parmakları iri ve mübarek kolları etli idi. Mübarek avuçlarının içi genişi idi. Bütün vücudunun kokusu, miskten güzel idi. Mübarek bedeni, hem yumuşak, hem de kuvvetli idi.

Enes bin Malik hazretleri diyor ki: "Resulullah'a on sene hizmet ettim. Mübarek elleri ipekten yumuşak idi. Mübarek teni miskten ve çiçekten daha güzel kokuyordu. Mübarek kolları, ayakları ve parmakları uzun idi. Mübarek ayaklarının parmakları iri, altı da çok yüksek olmayıp yumuşak idi.

Mübarek saçları ve sakallarınını kılı çok kıvırcık ve çok düz değil, yaratılışda ondüle idi. Mübarek saçları uzundu. Önceleri kakül bırakırdı, sonradan ikiye ayırır oldu. Mübarek saçlarını bazan uzatır, bazan da keser, kısaltırdı, saç ve sakalını boyamazdı.

Vefat ettiği zaman, saç ve sakalaındaki ak kılların sayısı yirmiden az idi. Mübarek bıyığını kırkardı. Bıyıklarının uzunuğu ve şekli, mübarek kaşları kadar idi. Emrinde hususi berberleri vardı. Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz, misvakını ve tarağını yanından ayırmazdı.Mübarek saçını ve sakalını tararken aynaya nazar ederdi.

Güzel huyların hepsi, sevgili Peygamberimizde toplanmıştı. Güzel huyları, vehbi yani Allahü teâlâ tarafından verilmiş olup, kesbi yani çalışarak, sonradan kazanmış değildir. Bir Müslümanın ismini söleyerek hiç bir zaman lanet etmemiş ve asla mübarek eliyle kimseyi döğmemiştir. Allah için intikam almış; kendi için, hiçbir kimseden intikam almamıştır. Akrabasına, Eshabına ve hizmetçilerine tevazü ederek, iyi müamele eylerdi. Ev içinde çok yumuşak ve güler yüzlü idi. Hastaları ziyarete gider, cenazelerde bulunurdu. Eshabının işlerine yardım eder, çocuklarını kucağına alırdı. Fakat kalbi bunlarla meşgul olmazdı. Mübarek ruhu, melekler aleminde idi.

Fahri alem efendimiz, insanların en cömerdi idi. Bir şey istenip de yok dediği görülmemiştir. İstenilen şey varsa verir, yoksa cevap vermezdi. O kadar iyilikleri, o kadar ihsanları vardı ki, Rum imparatorları, İran şahları ve hiçbir hükümdar, O'nun kadar ihsan yapamazdı.

Fakat kendisi sıkıntı ile yaşamağı severdi. Öyle bir hayat sürerdi ki, yemek ve içmek hatırına bile gelmezdi. Yemek getirin yiyelim veya falanca yemeği pişiriniz demezdi. Yemek getirilirse yer, her ne meyve verseler kabul ederdi.

Yemek sonunda su içmezdi. Suyu otururken içerdi. Başkaları ile yemek yerken, herkesten sonra el çekerdi. Herkesin hediyesini kabul ederdi. Hediye getirene karşılık olarak kat kat fazlasını verirdi.

iskten güzel kokardı

ölgesi yere düşmezdi

Peygamber efendimizin mübarek gözleri uyur, kalb-i şerifi uyumazdı. Aç yatıp tok kalkardı. Hiç esnemezdi. Mübarek vücud nurani olup, gölgesi yere düşmezdi. Elbisesine sinek konmaz, sivrisinek ve diğer böcekler mübarek kanını içmezdi.

Resulullah efendimizi ansızın gören kimseyi korku kaplardı. Kendisi yumuşak davranmasaydı, peygamberlik hallerinden, kimse yanında oturamaz, sözünü işitmeye takat getiremezdi. Halbuki kendisi, hayasından, mübarek gözleri ile kimsenin yüzüne bakmazdı.

Allahü teâlâ tarafından Resulullah olduğu bildirildikten sonra, şeytanlar göklere çıkarak haber alamaz ve kahinler söyleyemez oldular. Server-i alem efendimiz, bizim bilmediğimiz bir hayat ile şimdi hayattadır.

Cesed-i şerifi asla çürümez. Kabrinde blir melek durup, ümmetinin söyledikleri salevat-ı şerifleri kendisine haber verir. Minberi ile kabr-ı şerifi arasına Radva-i mutahhera denir. Burası Cennet bahçelerindendir. Kabr-i şerifini ziyaret etmek, taatlerin en büyüğü ve ibadetlerin en kıymetlisidir.

Peygamber efendimizin güzelliğini, Eshab-ı kiramın büyükleri şöyle anlattı:

Ebu Hüreyre hazretleri; "Resulullah'dan daha güzel bir kimse görmedim, sanki güneş bütün parlaklığı ile yüzünde parlıyordu. Güldüğü zaman, dişleri duvarlara aydınlık saçardı" buyurdu.

Hazret-i Ali; "O'nu aniden gören, heybetinden korkuya kapılırdı. O'nunla sohbet edip tanıyan, hemen ısınıp severdi" buyurdu.

Cabir bin Semüre hazretleri; "Resulullah, mübarek elini yüzüme sürdü. Elinde, sanki attarların yani koku satan kmiselerin çantasından yeni çıkarılmış gibi güzel bir koku, serinlik buldum. Resulullah efendimiz, elini bir kimsenin eline müsafeha için değdirmiş olsa,y bütün gün o kimsenin elinden o güzel koku çıkmazdı" buyurdu.

Hazret-i Aişe validemiz; "Resulullah, bir çocuğun başını okşadığı zanan, diğer çocuklar arasında o çocuk, güzel kokusundan hemen belli olurdu" buyurdu.

Hz.Ebu Hüreyre; "Yürüyüşünde Resulullah'tan daha sür'atli kimseyi görmedim. Sanki yer kendisinde dürülüyordu. O'nunla yürürken, biz bütün gücümüzü sarf edip kendimizi zorluyorduk" buyurdu.

Peygamber efendimiz, fevkalade güzel konuşurdu. Sözün nereden başlatılıp nerede bitirileceğini en mükemmel bir şekilde bilirdi. Sözleri, söyleyiş bakımından berrak son derece fasih ve beliğ idi. Söz ve kelimelerinde mananın doğruluğu her zaman kendini gösterdi. İfade etme gücü, fevkalade olduğundan, konuşurken hiç yorulmaz ve külfet çekmezdi.

ana ne oldu dalgın duruyorsun

Ulema-i rasihin denilen, peygamber efendimize varis olan yüksek İslâm alimleri, O'nu bütün güzellikleriyle görmüş ve aşık olmuşlardır. Bunların en başında Hz. Ebu Bekir-i Sıddık gelmektedir.

O, Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimizdeki nübüvvet nurunu görüp; üstünlük, güzellik ve yüksekliklerini idrak ederek, aşık olmuş ve bundan öyle ileri gitmiştir ki, başka hiçbir kimse onun gibi olamamıştır.

Hazret-i Ebu Bekir, her an, her baktığı yerde Resulullah efendimizi görürdü. Bir keresinde halini; "Ya Resulallah! Nereye baksam sizi görüyorum" diye arzetmişti. Bir keresinde de; "Bütün iyiliklerimi, sizin bir sehvinize (yanılmanıza) değişirim" demişti.

Resulullah efendimizin güzelliğini en iyi görüp anlayan ve anlatanlardan biri de, müminlerin annesi hazret-i Aişe validemiz idi. Hazret-i Aişe; alime, müctehid, akıllı, zeki, edibe idi. Gayet beliğ ve fasih konuşurdu. Kur'an-ı kerimin manalarını, helal ve haramları, Arab şiirlerini ve hesap ilmini çok iyi bilirdi.

Resulullah'ı medheden şiirleri vardır. Şu iki beyti, hazret-i Aişe validemiz söylemiştir:

"Ve lev semi'ü fi Mısre evsafe haddihi;/Lema bezelu fi sevmi Yusufe min nakdi./Levima Zeliha lev reeyne cebinehu,/Le aserne bilkat'il kulubi alel eydi."

Tercümesi şöyle: "Eğer Mısır'dakiler, O'nun (Peygamber efendimizin) yanaklarının güzelliğini işitmiş olsalardı; (güzelliği dillere destan olan) Yusuf aleyhisselama hiç para vermezlerdi. Yani bütün mallarını, onun yanaklarını görebilmek için saklarlardı. Zeliha'yı, "Yusuf aleyhisselama aşık oldu diyerek" kınayan kadınlar, Resulullah'ın nurlu alnını görselerdi, ellerinin yerine kalblerini keserlerdi de acısını duymazlardı."

Hazret-i Aişe validemiz buyuruyor ki: "Bir gün Resulullah, mübarek nalınlarının kayışlarını çıkarıyordu. Ben de iplik eğiriyordum. Mübarek yüzüne baktım. Parlak alnından ter damlıyordu. Ter damlası, her tarafa nur saçıyor, gözlerimi kamaştırıyordu. Şaşa kaldım.

Bana doğru bakıp, "Sana ne oldu ki, böyle dalgın duruyorsun?" buyurdu. "Ya Resulallah! Mübarek yüzünüzdeki nurların parlaklığına ve mübarek alnınızdaki ter danelerinin saçtıkları ışıklara bakarak kendimden geçtim" dedim.

Resulullah, kalkıp yanıma geldi. "Ya Aişe! Allahü teâlâ sana iyilikler versin!" buyurdu. Hazret-i Aişe validemizi takdir ve taltif etti.

ethetmekte aciz kaldılar

Resul-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin, mübarek bedeninde toplanan, görünen ve görünmeyen güzellikler hiçbir ferdin bedeninde toplanmamıştır.

İmam-ı Kurtubi hazretleri şöyle bildirmiştir: "Resul-i ekrem efendimizin güzelliği büsbütün görünmemiştir. Eğer hakiki güzelliği görünseydi, Eshab-ı kiram O'na bakmaya takat getiremezdi. Şayet hakiki güzelliğini gösterseydi, hiç kimse bakmaya dayanamazdı."

Eshab-ı kiram, Peygamber efendimize; "Ya Resulallah! Siz mi güzelsiniz, Yusuf aleyhisselam mı daha güzeldir?" diye sordular.

Efendimiz cevap olarak; "Kardeşim Yusuf benden sabih (güzel), ben ondan melihim (sevimliyim). Onun görünen güzelliği, benim görünen güzelliğimden çoktur" buyurdular.

Peygamber efendimiz bir hadis-i şeriflerinde; "Allahü teâlânın gönderdiği her peygamber güzel yüzlü, güzel seslidir. Sizin Peygamberiniz ise, onların en güzel yüzlüsü ve en güzel seslisidir" buyurdular.

Resulullah efendimizin, Kur'an-ı kerimde geçen isimlerinden biri de Kur'an-ı kerimin kalbi olan Yasin suresindeki "Yasin" kelimesidir. Ulema-i rasihinin büyükleri; "Yasin, "Ey benim muhabbet deryamın dalgıcı olan habibim" demektir" buyurmuşlardır.

Bu deryanın ismini duyarlar, uzaktan görenler, yakınına gelenler, içine girip nasibi kadar derine inenlerin hepsi, ömürlerinin her safhasında Resulullah'ın aşkı ile yanıp tutuşmuşlar, yanık feryadlar, içli gözyaşları ve yakıcı mısralarla bu aşklarını dile getirmişlerdir.

Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri, Resulullah efendimize olan muhabbet ve aşkını dile getirdiği kasidelerinden birinde şunları yazmaktadır:

Server alem, sana aşık olup da, yanarım!

Her nerede olsam, o güzel cemalin ararım.

Kabe kavseyn tahtının sultanı sen, ben bir hiçim,

Misafirinim dememi, saygısızlık sayarım.

Her şey cihanda senin şerefine yaratıldı

Rahmetin bana da yağsa, o an olur beharım.

Herkes Kabe'yi tavaf için geliyor Hicaz'a,

Sana kavuşmak şevkiyle, ben dağları aşarım.

Seadet tacı giydirildi, rüyada başıma,

Ayağın toprağı serpildi yüzüme sanırım.

Dostunu öven aşıkların bülbülü, ey Cami!

Peygamber efendimizi medheden parça parça yazılmış şiirler ve medhiyeler bir tarafa, O'nun için pek çok eser yazılmıştır. Bunları yazanlar içinde şöhretleri ve san'atları bütün dünyayı ve asırları kaplamış olanları bile, Resulullah'ı medhetmekten aciz olduklarını beyan etmiştlerdir.

işi sevdiği ile beraberdir

Resulullah efendimizin güzelliğini hiç kimse tam olarak anlatamamıştır. O'nu görüp güzelliğine aşık olanlar, dilleri döndüğü kadar anlatmağa çalışmışlar, o güzelliği bildirmeğe insan gücü yetmez demişlerdir. İslâm alimlerinin kitaplarında o aşıkların haber verdiklerinden yüzlercesi yazılmıştır. Okuyanlar, Allahü teâlânın, sevgili Peygamberini, düşünülemiyecek bir düzende ve bakmağa doyulamayacak bir güzellikte yaratmış olduğunu hemen anlatır.

Görmeden, O'na gönül verirler. Habibullah'a aşık olanlar, her nefeste, ciğerlerine giren havanın serinliğinde, O'nun sevgisinin tadını duyarlar. Aya her bakışlarında, O'nun mübarek gözlerinden gelmiş olan ışınların akslerini aramakla zevklenirler. O'nun güzelliği deryasında bir damlaya kavuşanların her zerresi;

"Güzel yanağını bilen, güle hiç bakmaz,

Senin sevginde eriyen, derman aramaz!" diye söyler.

Bir gün hazret-i Ömer, Peygamber efendimize; "Ya Resulullah! Allahü teâlâya yemin ederim ki, canım hariç, bana her şeyden sevgilisin" dedi.

Resulullah efendimiz ise; "Ben, kendisine canından daha sevgili olmadıkça, sizden biriniz asla iman etmiş olmaz" buyurdular. Bunun üzerine hazret-i Ömer; "Ya Resulallah! Sana Kur'an-ı kerimi gönderen Allahü teâlâya yemin ederim ki, sen bana canımdan daha sevgilisin" deyince; "Ey Ömer, şimdi (tamam) oldu" buyurdular.

Enes bin Malik'den rivayetle bir hadis-i şerifde buyruldu ki: "Hiç biriniz, ben ona, evladından da, pederinden de ve bütün halktan daha sevgili olmadıkça iman etmiş olmaz."

Bir kimse, Resulullah efendimize gelip sordu: "Ey Allahü teâlânın Resulü! Kıyamet ne zaman kopacaktır?" Peygamber efendimiz; "Kıyamet için ne hazırladın?" buyurdular. O kimse; "Evet, çok namaz kılarak, oruç tutarak, sadaka vererek kıyamet için hazırlanmadım. Lakin ben, Allahü teâlâyı ve O'nun Resulünü seviyorum" dedi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; "Kişi sevdiği ile beraberdir" buyurdular.

Vefatından sonra Peygamber efendimizin ayrılığına dayanamayan Bilal-i Habeşi hazretleri, Şam'a gitmiş, burada bir müddet kaldıktan sonra, bir gece rüyasında Peygamber efendimizi görmüş ve; "Beni ziyaret etmeyecek misin ya Bilal?" buyurması üzerine, Medine'nin yolunu tuttu. Bilal-i Habeşi, Resulullah efendimizle geçirdiği günleri hatırlayıp, hasret ve muhabbet gözyaşları döktü.

Uzun müddet ağladıktan sonra, Resulullah'ın torunları hazret-i Hasen ve hazret-i Hüseyn'in ısrarları ile bir gün sabah namazı vaktinde ezan okumaya başladı. Onun sesini duyan herkes, sokaklara döküldüler ve Resulullah ile yaşadıkları saadetli günleri, Bilal-i Habeşi'nin okuduğu ezan sadalarıyla hatırlayıp ağladılar. Bilal-i Habeşi hazretleri de, ağlamaktan ezanı güçlükle tamamlayabildi.

esulullahı sevmek farzdır

Resulullah'ı sevmek, bütün Müslümanlara farz-ı ayndır. O serverin sevgisi bir gönüle yerleşirse, İslâmiyet'i yaşamak, imanın ve İslâm'ın tadına, doyulmaz zevkine ermek, çok kolay olur. Bu sevgi, iki cihanın efendisine tam uymala sebeb olur.

Bu sevgi ile, Allahü teâlânın, Habibine ikram ettiği sonsuz ve anlatılması mümkün olmayan nimetlere ve bereketlere kavuşmakla şereflenilir. Küçük-büyük bir Müslümanı, doğrudan doğruya Resulullah'ın sevgisine götüren Ehl-i sünnet alimleri ve kitapları, bu bereketlerin senetleridir.

Resul aleyhisselamın mübarek ismini anan veya duyan mü'minin, Resulullah'ın şerefli meclisinde bulunuyormuş gibi; sükunet, edeb, kalb ve bedenle tazim üzere bulunması vaciptir.

Resulullah efendimizin mübarek sözlerinde ve işlerinden bildirilen birşeyi, O'nun şanını yükseltecek bir şey ile mukabele etmek, O'na tazimden ve hürmettendir. İnsanlar arasında aşağılık ve düşük bir mertebe için kullanılan kelimelerle, Resulullah'ı vasfetmemek de O'na tazimdendir.

Birçok yabancı kimse gelip, Resulullah'ı ilk gördüklerinde, daha söz, iş ve hallerine muttali' olmadan, sadece görmekle, hak peygamber olduğunu anlarlardı. Nitekim şairi Abdullah bin Revaha hazretleri, "Hiçbir mu'cizesi olmasa, kendisi mu'cize idi." demiştir.

Bazı alimler, Resulüllahın hüsnü cemalinin hepsini Allahü teâlâ bize göstermedi. Çünkü bütün güzelliği görünseydi, mübarek yüzüne gözler bakamazdı. Neş'eli olduğu zamanlar nurlu yüzü ayna gibi parlar, parlaklığı yanlarındaki duvarlara aksederdi. Gece karanlığında dışarıdan içeriye girenler, yüzünün nurunun aydınlığında yere düşmüş iğneyi görürlerdi.

ece de gündüz gibi görürdü

Resulullah efendimizin görmesi bizim görmemiz gibi değildi. İbni Abbas hazretleri, "Resulullah efendimiz gündüz nasıl görürse gece karanlığında da öyle görürdü," buyurmuştur.

Hz.Aişe validemiz de, "Resulullah efendimiz aydınlıkta nasıl görürse karanlıkta da öyle görürdü" buyurmuştur. Fahr-i alem efendimiz ashabına:"Vallahi sizin rükunuz ve secdeniz benden gizli kalmaz. Hiç şüphesiz ben sizi önümden ve arkamdan görürüm" buyurmuştur.

Yine Müslim'de geçen Enes bin Malik hazretlerinin bildirdiği hadis-i şerifte, Efendimiz : "Ey Âdemoğulları! Elbette ben sizin imamınızım. O halde rüku ve secdeyi benden önce etmeyin. Hiç şüphesiz sizin önce yapmanız bana malum olur. Çünkü sizi önümden ve arkamdan görürüm" buyurdu.

İmam-ı Mücahid hazretleri, "O, kalktığın ve secde edenler arasında dolaştığın zaman seni görüyor," (Şura suresi: 218) ayet-i kerimesinin tefsirinde şöyle buyurmuştur: Resulüllah efendimiz önünde olanları gördüğü gibi arkasında olan safları da görürdü.

Bu durum Resulüllah efendimiz hakkında alışılmışın ötesine geçen bir hususiyettir. Gözde görme sıfatını yaratan Cenab-ı Allah başka uzuvlarda da yaratmaya kadirdir .

Efendimiz, genelde önüne bakardı. Yeryüzüne bakışı gök yüzüne bakışından ziyade idi. En çok baktığı göz ucu ile bakmaktı. Gerçekten de edebin gereği olan şey, gözlerini muhafaza etmektir. Oraya buraya baka baka yürümek edepsizlik nişanıdır,denilmiştir.

Hazret-i Ali buyurdu ki: "Fahr-i alem mübarek gözleri büyüktü. Mübarek kirpikleri uzundu. Mübarek gözlerinin karası gayet siyahtı. Mübarek gözlerinde biraz kırmızılık vardı. Bu özellik gözde gayet güzel olmayı gerektirici bir vasıftır.

Bir zaman Resulüllah efendimiz beni Yemen diyarına gönderdi. Orada Yahudi alimlerinden bir kişi bana:"Eba'l-Kasım'ın vasfını bana söyle" dedi. Ben de, çok uzun değildir, kısa da değildir, dedim. O Yahudi alimi devam etti:" Gözlerinde kırmızılık vardır ve sakalı çok güzeldir, "dedi.Ben: " Vallahi Resulullah hazretlerinin sıfatı böyledir", dedim. O zaman Yahudi alimi:

" Ben babalarımın ve dedelerimin kitaplarında O'nun vasfını böyle buldum. Ben şehadet ederim ki, o nebidir ve Allah'ın resulüdür. Bütün Âdemoğullarına resul olarak gönderilmiştir," dedi.

en, sizin işitmediğinizi işitirim

Resulullah efendimizin işitmesi de bizimki gibi değildi. Fahr-i alem efendimiz, "Hiç şüphesiz ki, ben, sizin görmediğinizi görürüm ve işitmediğinizi işitirim." buyurmuştur.

Hakim bin Hizam hazretleri anlatır: "Bir gün Resulüllah efendimiz eshab-ı kiramı arasında oturuyordu. Onlara:

- Benim işittiğimi siz de işitiyor musunuz? diye sordu.

- Hiçbir şey işitmiyoruz, ya Resulallah! dediler.

O zaman Resulullah efendimiz:

- Muhakkak ben, göğün ve yıldızların sesini işitirim. Onun ses verdiği inkar edilemez. Çünkü onda bir karış yer yoktur ki, üzerinde secde veya kıyam edici bir melek bulunmasın, diye buyurdu.

Efendimizin sesi, işitmesi gibi yüz görünüşü ve konuşması da çok farklı idi. Fahr-i alem efendimizin alnı parlak ve açıktı. Mübarek kaşları sık ve ince idi. Kaşlarının arası açıktı. İki kaşının arasında olan damarı gazab zamanında kabarırdı.

Mübarek dişleri beyazdı ve çok sık değildi, araları açıktı. İnci gibi berrak, sağlam ve güzeldi. İbn-i Abbas hazretlerinden buyurdu ki, Fahr-i alem efendimizin ön dişleri seyrekti. Söz söylediği zaman sanki dişlerinin arasından nur çıkardı.

Mübarek dudaklarının mübarek ağzını yumduğu zamanda görünen şekli, güzelliği Allah'ın kullarından hiçbir kimseye verilmiş değildi. Görenler, öylesine güzellik ve letafet üzere idi, demişler gördüklerini tam ifade edememişlerdir.

Hz. Ebu Kursafe şöyle anlatır: "Ben, annem ve teyzem Resulullah efendimize gidip biat ettik. Dönüp eve geldiğimiz zaman bana:

- Oğlum, hiç bunun gibi yüzü güzel, elbisesi temiz, sözü yumuşak ve tatlı bir kimse biz görmedik. Ağzından nur çıktığını görüyorduk, dediler.

Mübarek ağız suyunun vasfı hakkında çok mucize ve kerametler beyan olunmuştur. Bunlardan biri ittifakla nakledilen bir hadiste gelmiştir ki, Hayber gazasında Hazret-i Ali'nin gözleri çok ağrıyordu. O kadarki, gözlerini açmaya muktedir olamıyordu. Fahr-i alem efendimiz o gün eline sancağı alıp gözlerine mübarek ağız suyundan sürdü. Öyle sıhhat nasib oldu ki, sanki hiç gözleri ağrımamış gibi oldu.

Hz. Utbe'de de kurdeşen dedikleri hastalık arız olmuştu. Fahr-i alem onun sırtına ve karnına bir miktar ağız suyundan sürdü ve mübarek eliyle sığadı. Sıhhat bulduktan sonra bedeni öyle hoş kokulu oldu ki, ondan güzel koku olmazdı.

özleri gönülleri ve ruhları cezbederdi

Resulullah efendinmizin konuşması hakkında şöyle buyurulmuştur. Allahü teâlânın yaratıkları arasında ondan daha fasih ve şirin konuşan, üslubu hızlı ve akıcı bir kimse yoktu. Mübarek sözleri gönülleri alır ve ruhları cezbederdi.

Konuşması o derecede idi ki, onun nihayetine akıl yetişmezdi. Nasıl böyle olmasın ki, bu şerefli lisanı ile Hak teâlânın emir yasaklarını insanlara bildirdi. Allah'ın muradı onun lisanından beyan oldu. Allahın emir ve yasaklarının hepsi onun vasıtasiyle açıklanıp bildirilirdi.

Farzlar ve sünnetler onunla açık seçik ortaya konulmuştur. Doğruluk ve olgunluk yolu, dünyaya geliş ve Allaha dönüş caddesi onunla açık ve aydınlık hale gelmiştir. O derecede konuşması akıcı ve aydınlık, sözleri açık ve berrak idi ki, söz söylediği zaman kelimeleri inci gibi dizilirdi. Bir kimse saymak istese şerefli kelimelerinin sayılması kabildi.

Aişe-i Sıddıka validemiz anlatır:

Resulullah efendimiz sözünü sizin dizdiğiniz gibi dizmezdi. O öyle söz söylerdi ki, eğer sayıcı bir kimse onları saymak istese sayılması kabil olurdu. Bazı yerde anlaşılsın diye bir kelimeyi üç kere tekrarlardı. "Ben Arabın en açık ve aydınlık konuşanıyım" diye buyururdu. Cennet ehli Muhammed aleyhisselamın diliyle konuşurlar.

Hazret-i Ömer bin Hattab, bir gün:

- Ya Resulallah! Ne haldir ki, sen bizim aramızdan çıkıp yabancı bir diyara gitmedin. Yine de fesahatte, güzel konuşmada hepimizden üstünsün, dedi.

Fahr-i Kainat efendimiz:

- İsmail'in "aleyhisselam" konuştuğu dil kaybolup gitmişti. Cebrail aleyhisselam onu bana getirdi, ezberletti, buyurdu.

Velhasıl lisanın kemaline delalet eden şeylerin nihayeti yoktur. Bu mananın tasdiki, akıllı kişiler katında asla delile ve isbata muhtaç değildir. Bazı alimler, Peygamber efendimizin lafzı az ve manası çok olup asla fasihlerin divanlarından hiç birinde geçmemiş olan şerefli sözlerinden bazısını toplamışlardır.

ülmesi tebessüm şeklindeydi

Resulüllah efendimizin gülmeleri de itital üzere olduğunu hazret-i Aişe validemiz şöyle bildirmiştir: "Ben Resulüllah efendimizin gülmeğe itibar edip tam olarak güldüğünü görmedim. Sadece tebessüm ederlerdi."

İbni Ebi Hale buyurdu ki:

"Resulullah efendimizin en fazla gülmesi tebessüm şeklinde idi. Gülerken mübarek dişleri habbü'l-ğamam gibi görünürdü."

Habbü'l-ğamam, buluttan tane tane düşen çiğ damlası veya dolu tanesidir, mübarek dişlerini ona benzetmiştir.

İbn-i Hacer buyurdu ki: "Bütün hadis-i şeriflerden açıkça anlaşılan şudur ki: Peygamber efendimizin çok görülen hali tebessüm idi. Az olarak güldüğü de görülmüştür. Kahkaha iye gülmenin mekruh olması, en çok görülen hal olmasında veya çok kuvvetli görülmesindedir. Zira böyle gülmek vakarı giderir.

İbn-i Battal "Resulüllah efendimizden uyulması gereken nesne o fiilidir ki, ona devam eylemiştir", diye buyurdu.

Yani gülme hususunda Resulüllah efendimizden en çok görülen tebessüm olunca mü'min olana da yaraşan, gülecek olduğu zaman tebessüm etmek ve aşırı derecede gülmemektir. Arada sırada beşeriyet icabı acayip bir şeyin idrakinden zaruri olarak çok veya kuvvetli gülmek vaki olursa bir şey lazım gelmez. Uygun olmayan bunun çok vaki olmasındadır.

Ebu Hüreyre'nin bildirdiği hadis-i şerifte, Fahr-i Alem efendimiz :

"Çok gülme! Zira şüphesiz çok gülmek kalbi öldürür", diye buyurmuştur.

Ebu Hüreyre hazretleri buyurdu ki:

"Resulüllah efendimiz güldükleri zaman nuru duvarların üzerine ışık saçardı."

Peygamber efendimizin, Cebrail aleyhisselam geldiğinde ta o halet kendilerinden gidinceye kadar tebessüm ettikleri görülmezdi.

Tebessüm etmek, güleryüzlü olmak çok iyidir. Fakat kahkaha ile gülmek hoş değildir. Ayet-i kerimede, "Az gülüp, çok ağlasınlar!" [Tevbe 82] buyuruldu.

Hadis-i şeriflerde de çok gülmenin zararları şöyle bildirildi:

"Gafletinden habersiz gafile şaşılır. Şu kişiye de şaşılır ki, ölüm onun peşinde iken, o dünyanın peşinde koşar. Rabbinin kendinden razı olup olmadığını bilmeden kahkaha ile gülene de şaşılır."

"Gülerek günah işliyen, ağlıyarak Cehenneme gider."

"Eğer benim gördüğümü siz görseydiniz, az güler çok ağlardınız"

Peygamber efendimiz, Hz. Mikailin gülmeyişinin sebebini Hz. Cebraile sual edince, "Cehennem yaratıldığından beri hiç gülmemiştir" cevabını verdi

Dua ve Tesbihleri

esulullahın dua ve tesbihleri

Resulullah efendimiz, kelime-i tevhidi çok söyler, ümmetinin de çok söylemesini tavsiye ederdi. "Lâ ilahe illallah" güzel kelimesinden daha faideli birşey yoktur.

Bu güzel kelimeyi tekrar tekrar söyleyince, Allahü teâlâdan başkasını yok bilmekte, herşeyden yüz çevirip, hak olan bir ma'buda dönmektedir. Bu güzel kelime , kıyamet için ayrılmış olan doksandokuz rahmet hazinesinin anahtarıdır.

Allahü teâlânın af ve magfireti sonsuzdur. Allahü teâlâ, bu ümmete af ve magfiretini o kadar saçacak ki, geçmiş ümmetlerden hiçbirine böyle merhamet ettiği bilinmiyor. Doksandokuz rahmetini, sanki bu günahkar ümmet için ayırmıştır. İkram, ihsan, kabahatliler, günahlılar içindir. Allahü teâlâ, af etmeyi ve magfiret etmeyi sever. Kusur ve kabahati çok olan bu ümmet kadar af ve magfirete uğrayacak hiçbirşey yoktur.

Bunun için, bu ümmet, ümmetlerin en hayrlısı oldu. Bunların şefaat edicisi olan bu güzel kelime, kelimelerin en kıymetlisi oldu.

Hz. Cabir bin Abdullah'ın, bildirdiği hadis-i şerifte Peygamberimiz,

"Zikrin efdal ve üstünü "Lâ ilahe illallah", Duanın efdal ve üstünü de, "Elhamdü lillah" buyurdu"

Hz. Ebu Hüreyre de, Resul aleyhisselamın "Bir kul, ihlaslı olarak Lâ ilahe illallah derse, büyük günahlardan sakındığı müddetçe, gök kapıları kendisine açılır ve o Kelime-i tevhid Arşa ulaşır!" buyurduğunu bildirir.

Hz. Muaz bin Cebel de, Resul aleyhisselam, bana "Lâ ilahe illallah şehadeti, Cennet'in Anahtarlarıdır!" buyurdu, demiştir.

Hz. Ebu Zer Gıfari der ki; Ya Resulallah! Bana, bir tavsiyede bulun? dedim.

Resulullah "Bir günah iş işlediğin zaman, arkasından bir Hasene yetiştir ki, onu, yok etsin!" buyurdu."Ya Resulallah! Lâ ilahe illallah, Hasenattanmıdır?" diye sordum.Resulullah "O, Hasenatın en üstünüdür!" buyurdu."

Ebu Hüreyre'nin bildirdiğine göre: Peygamberimiz "İmanınızı yenileyiniz!" buyurdu. "Ya Resulallah! imanımızı nasıl yenileyelim?" diye soruldu.

Peygamberimiz "Lâ ilahe illallah sözünü çok çok söyleyerek!" buyurdu.

Yine Ebu Hüreyre'nin bildirdiğine göre: Peygamberimiz "Her kim, günde yüzkere 'lâ ilahe illallahü vahdehu laşerike leh lehülmülkü ve lehülhamdü yuhyi ve yümit ve hüve ala külli şey'in kadir' Allahdan başka ilah yoktur. O, birdir. Onun şeriki yoktur. Mülk, Onundur. Hamd, Ona mahsustur. O, diriltirdir, öldürürdür. O, her şeye kadirdir." derse, on köle azad etmiş kadar kendisine sevab vardır. Ayrıca, yüz Hasene yazılır ve kendisinin yüz günahı da, silinir. O gününde, ona akşama kadar Şeytandan korunma olur. Hiç kimse, bundan daha fazlasını yapmadıkça, onun getirdiğinden daha üstününü getiremez!" buyurmuştur.

ikrin en kıymetlisi

Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, "Zikrin en kıymetlisi, Lâ ilâhe illallah demektir" buyurdu. Bir hadîs-i şerîfde,: "Yedi kat göklerin ve bunlarda bulunanların ve yedi kat yerin hepsi, Lâ ilâhe illallah kelimesi ile ölçülse, bu kelimenin sevabı daha çok olur" buyuruldu.

Nasıl daha çok olmaz ki, bu kelimenin bir kısmı, Allahü teâlâdan başka herşeyi, yerleri gökleri, Arşı, Kürsîyi, Levh ve Kalemi, bütün Âlemi ve âdemi hep yok etmekte, diğer kısmı da, yerlerin, göklerin, tek yaratıcısı, hak olan ma'bûdün var olduğunu bildirmektedir.

Resûlullah buyurdu ki, "Lâ ilâhe illallah diyenler, dünyâyı dinden üstün tutmadıkca, Allahü teâlânın gadabından, azâbından kurtulurlar. Dîni bırakıp, dünyâya sarılırlarsa, bu kelime-i tevhîdi söyleyince, Allahü teâlâ, onlara, yalan söylüyorsun! buyurur".

Çarşıda, işte Allahü teâlâyı tesbîh etmeli, her an Onu hatırlamalıdır. Dili ve kalbi boş kalmamalıdır. İyi bilmelidir ki, o anda kaçırdığını, bütün dünyayı verse, bir daha eline geçiremez. Gâfiller arasındaki hatırlamanın sevabı çok olur.

Resûlullah buyurdu ki, "Gâfiller arasında Allahü teâlâyı zikr eden kimse, kurumuş ağaclar arasında bulunan yeşil fidan gibidir ve ölüler arasındaki canlı gibidir ve harbde kaçanlar arasında, arslan gibi döğüşenler gibidir".

Birkere buyurdu ki, "Çarşıya giderken, lâ ilâhe illallah, vahde hü lâ şerîke leh, le hül mülkü ve le hül hamdü, yuhyî ve yümît, ve hüve hayyün lâ yemût, bi yedi-hil-hayr, ve hüve alâ külli şey'in kadîr diyen kimseye, iki milyon sevap yazılır. (Bu hadîs-i şerîfde olduğu gibi, sevap veya günah miktarını, bildiren hadîs-i şerîflerdeki çeşidli rakamlar, miktar sayısını göstermek için değil, miktarın çokluğunu anlatmak içindir)

Bir hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, "Cuma günü sabah namazından önce, Estağfirullahel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyelkayyûme ve etûbü ileyh okursa, bütün günâhları af olur". (Kul haklarını ve kazaya kalan farzları ödemek ve haramlardan vaz geçmek şarttır.)

Bir hadîs-i şerîfde, "Cum'a namazından sonra, yedi def'a İhlâs ve Mu'avvizeteyn(Filâk ve Nâs) okuyanı, Allahü teâlâ, bir hafta, kazadan, belâdan ve kötü işlerden korur" buyurdu. Cuma günü yapılan ibadetlere en az, iki kat sevap verilir. Cuma günü işlenen günâhlar da, iki kat yazılır

Peygamberimiz buyurdu ki: "Bir kimse, kelime-i tevhîdi dese, Hak teâlâ hazretleri ile o kelime arasından perdeler kalkar ve kelime, doğrudan doğruya Allahü teâlâ hazretlerine gider. Allahü teâlâ buyurur ki, ey kelime, dur! Kelime der ki, beni söyleyen kulu affetmeyince duramam. Hak teâlâ hazretleri, o zaman buyurur ki, izzetim, celâlim, kudretim, kemâlim hakkı için beni zikreden kulumu af ettim." Kelime-i tevhîd, "Lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlüllah" demektir.

ilde hafif terazide ağır gelen söz

Bir bedevi gelip "Ey Allah'ın Peygamberi! Bana, bir kelam öğret ki, onu, söyleyip durayım?" dedi.

Peygamberimiz "Lâ ilahe illallahü vahdehu la şerike leh, Allahü ekberü kebiren velhamdü lillahi kesiren Sübhanallahi Rabbil'alemin. La havle vela kuvvete illa billahil'azizil'hakim. de!" buyurdu.

Bedevi "Bunların hepsi, yüce Rabbim içindir.

Kendim için, ayrıca ne diyeyim?" dedi.

Peygamberimiz, "Allahümmağfirli verhamni vehdini verzukni = Allahım! Beni affeyle! Bana merhamet et! Bana hidayet ver! Beni rızıklandır!" de!" buyurdu.

"Ya Resulallah! Allahü teâlânın nezdinde hangi söz daha sevimlidir?" diye sorulunca, Peygamberimiz şöyle buyurdu:

"Yüce Allah'ın, Melekleri, kulları için seçmiş olduğu 'Sübhanallahi ve bihamdihi' sözüdür."

"İki kelime vardır ki, dilde hafif, terazide ağırdır ve Rahman olan Allah'a pek sevgilidir. Onlar 'Sübhanallahi ve bihamdihi, Sübhanallahil'azim" dir."

"Her kim, sabaha eriştiği, akşama eriştiği sırada yüzkere 'Sübhanallahi ve bihamdihi' derse, Kıyamet günü, hiçbir kimse, onun okuduğu bu Duadan daha üstününü getiremez. Ancak, onun söylediği bu Dua kadar söylemiş olan veya ondan daha fazlasını söylemiş bulunan kimse müstesnadır."

"Kim, bir günde, yüzkere 'Sübhanallahi ve bihamdihi" derse, onun günahları, deniz köpüğü gibi de, olsa, silinir!" buyurmuştur.

Peygamberimiz "Sizden birinizin, her gün, bin Hasene kazanmağa gücü yetmez mi?" diye sordu. Peygamberimizin yanında oturanlardan birisi "Herhangi birimiz, bin Haseneyi nasıl kazanabilecek?!" diye sordu.

Peygamberimiz "Herhangi biriniz, yüzkere 'Sübhanallah" diyerek tesbih ederse, kendisine bin Hasene yazılır ve bin günahı da, silinir!" buyurdu.

Peygamberimiz "Sizlerden her hangi birinizin, her gün, Uhud dağı kadar amel etmeğe gücü yeter ?" diye sordu. "Ya Resulallah! Her gün, Uhud dağı kadar amel etmeğe kimin gücü yetebilir?" dediler. Peygamberimiz "Hepinizin gücü yeter!" buyurdu. "Ya Resulallah! Bu nasıl olabilir?" dediler.

Peygamberimiz "Sübhanallah Uhud'dan daha büyüktür.Elhamdü lillah Uhud'dan daha büyüktür. Allah'ü ekber Uhud'dan daha büyüktür!" buyurdu.

Efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde buyurdu ki: "Hak teâlâ hazretlerinin zâtına mahsûs olarak üçbin ismi vardır. Bunların içinden terâzîde en ağır geleni "Sübhânallahi ve bi hamdihi sübhânallahil'azîmi ve bi-hamdihî"dir."

Her kim, bunu namazdan ve tesbîhlerden sonra, onkere okursa her harfine on sevap verilir.

unus Peygamberin duasını okuyun

Resulullah aleyhisselam Hz. Ali'ye sordu, "Affedilmiş olsan bile söylediğin zaman, Allah'ın, seni affedeceği bir söz size öğreteyim mi? Evet, Ya Resulallah deyince, "Lâ ilahe illallahül Halimül kerim. Lâ ilahe illallahül'Aliyyül'azim.Lâ ilahe illallahü Sübhanallahi Rabbissemavatisseb'i ve Rabbil'Arşil'azim Elhamdü lillahi Rabbil'alemin. (Halim ve Kerim olan Allah'dan başka ilah yoktur. Yüce ve Büyük olan Allah'dan başka ilah yoktur. Yedi kat göklerin Rabbi ve büyük Arş'ın Rabb'ı olan Allah'ı tesbih ve tenzih ederim. Alemlerin Rabb'ı olan Allah'a hamd olsun.) deyin!" buyurdu."

Peygamberimizin zevcesi Hz. Safiyye validemiz anlatır: "Tesbih çekmkete kullandığım dört bin hurma çekirdeği önümde bulunduğu sırada, Resulullah aleyhisselam, yanıma geldi." Ey Huyey'in kızı! Nedir bunlar?" diye sordu. "Bunlarla tesih çekerim!" dedim. Resulullah aleyhisselam," Başına dikildiğim kadar müddet içinde bundan daha çoğunu çekeceğin tesbih yok mu? Ben, sana, çekmekte olduğun tesbihden daha çok olanını öğreteyim mi? "diye sordu." Öğret bana, ya Resulallah! dedim. Bunun üzerine, Resulullah aleyhisselam "Sübhanallahi adede halkıhi " de, buyurdu.

Hz. Ebu Saiddülhudri'nin bildirdiğine göre: Peygamberimiz "Bakıyatüssalihatı, çoğaltınız!" buyurdu. "Ya Resulallah! Bakıyatüssalihat, nedir?" diye soruldu.

Peygamberimiz "Allah'ı Tekbir, Tehlil, Tesbih, Tahmid etmek ve Lâ havle vela kuvvete illa billah demektir!" buyurdu.

Korkulu zamanlarda, Kelime-i temcîd, yani "Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhil'aliyyil'azîm" okumak tavsiye edilmiştir. Derdlerden kurtulmak ve murada kavuşmak için günde beşyüzkere Lâ havle velâ kuvvete illâ billah ile evvelinde ve âhırında yüzer def'a salevât-ı şerîfe okuyup dua etmelidir.

Efendimiz buyuruldu ki, "Birinize derd ve belâ gelince, Yûnüs Peygamberin duasını okusun! Allahü teâlâ Onu muhakkak kurtarır. Dua şudur: Lâ ilâhe illâ ente sübhâne-ke innî küntü minez-zâlimîn".

Başka bir hadîs-i şerîfde, "Sabâh, kalkınca, üçkere Bismillâhillezî lâ-yedurru ma'asmihî şey'ün fil'ardı velâ fissemâ ve hüvessemî'ul'alim okuyana akşama kadar, hiç derd, belâ gelmez" buyuruldu.

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem gam, gussa, sıkıntıyı gidermek için, "Lâ ilâhe illallâhül'azîm-ül-halîm lâ ilâhe illallâhü Rabbül-Arş-il'azîm lâ ilâhe illallahü Rabbüs-semâvâti ve Rabbül-Erdı Rabbül'Arş-il-kerîm" okurdu. "Bismillâhirrahmânirrahîm ve lâ-havle ve lâ-kuvvete illâ billâhil' aliyyil'azîm" okumak, sinir hastalığına ve bütün hastalıklara iyi geldiğini Enes bin Mâlik haber vermiştir.

oksandokuz derde devâ

Peygamber efendimiz, "Allahü teâlânın bir nimet vermesini ve bunun devamlı olmasını isteyen, Lâ havle velâ kuvvete illâ billah çok okusun! Bu, Cennet hazinelerinden bir hazînedir!" buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfde de, "Lâ havle velâ kuvvete... okumak, doksandokuz derde devâdır. Bunların en hafîfi, hemmdir" buyuruldu. Hemm, gam, hüzün, sıkıntı demektir.

Bunun için İslâm büyükleri din ve dünya zararlarından kurtulmak için, hergün beşyüzkere "Lâ havle velâ kuvvete illâ billah" okurdu. Buna "Kelime-i temcîd" denir. Okumağa başlarken ve okudukdan sonra da yüzerkere "Salevât" okurlardı.

İslâm büyükleri şu yedi şeyin devamlı yapılmasını tavsiye ederlerdi:

Her işinde "Besmele-i şerîfeyi" söylemek.Her işi temam olunca, "Elhamdülillah" demek. Filân yere gideceğim veya şu işi yapacağım dedikde, "İnşâallah" demek. Bir musîbet işittikde, "İnnâ lillah ve innâ ileyhi râci'ûn" demek. Bir hata söylemiş ise, tevbe ve istiğfâr eylemek."Lâ ilâhe illallahü vahdehu la şerîke leh, lehül-mülkü ve lehül-hamdü ve hüve alâ külli şey'in kadîr" kelime-i tayyibesini söylemek. "Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve resûlüh" kelime-i şerîfesini çok söylemek.

Şunu da gece ve gündüz çok okurlardı: "Sübhânellahi vel-hamdülillahi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber velâ havle velâ kuvvete illâ billahil'aliyyil'azîm."

Evinden çıkarken de "Âyetelkürsî"yi okurlardı. Zîrâ, her işinde muvaffak olur ve hayırlı işler başarır. Resûlullah aleyhisselâm buyurdu ki, "Bir kimse, evinden çıkarken Âyetelkürsîyi okursa, Hak teâlâ, yetmiş meleğe emreder, o kimse evine gelinceye kadar, ona dua ile istiğfar ederler."

Evine gelince de okunursan, iki Âyetelkürsî arasındaki işlerin hayrlı olur ve fakîrliği önlenir. Habîb-i kibriyâ sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki, "Bu duayı okuyan kimse, duayı sabâhleyin okursa ve akşama kadar ölürse, şehîd derecesine vâsıl olarak ölür. Akşamleyin okursa, yine sabaha kadar ölürse, aynı şekilde aynı dereceye ulaşır. Dua şudur: Allahümme ente rabbî lâilâhe illâ ente halaktenî ve ene abdüke ve ene alâ ahdike ve va'dike mesteta'tü eûzü bike min şerri mâ sana'tü ebûü leke bi-ni'metike aleyye ve ebûü bi zenbî fağfirlî zünûbî feinnehû lâ yağfirüzzünûbe illâ ente. Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü minezzâlimîn."

Peygamberimiz aleyhisselâm buyurdu ki, Yâ Ebâ Hüreyre! Her kim, günde yirmibeş def'a bu duayı okursa, Hak teâlâ, o şahsı âbidler zümresinden yazar. Dua şudur: "Allahümmagfir lî ve li- vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil mü'minîne vel mü'minât vel müslimîne vel müslimât el ahyâ-i minhüm vel emvât bi-rahmetike yâ erhamerrâhimîn."

z zamanda bunları nasıl yapabilirim

Peygamberimiz ümmetinin, eve girerken, çıkarken çalışırken kısaca günün her saatinde dua ve tesbih söylemelerini, gafil olmamalarını isterdi. Buyurdu ki: "Eve girerken İhlâs-ı şerîfi okuyan, yoksulluk görmez!" Eshâbdan Hz. Süheyl, Peygamberimizin bu tavsiyesi üzerine zengin olmuştur.

Bir kere "Kulhüvallâhü" sûresini ve bir kere de "Âyetelkürsî"yi okuyanın evine şeytân giremez.

Bir gece Sultân-ı Enbiyâ, hazret-i Âişeye dedi ki,

- Yâ Âişe! Kur'ân-ı kerîmi hatmeyle, bütün Peygamberleri kendine şefâatçi ve bütün mü'minleri kendinden hoşnud edersin.

Hazret-i Âişe:

- Anam-babam sana fedâ olsun! Az bir zemân içinde bunları nasıl yapabilirim? Sultân-ı Enbiyâ buyurdu ki,

- Yâ Âişe, üç kere "Kulhüvallâhü" sûresini oku. Kur'ân-ı kerîmi hatmetmiş gibi olursun.

Bir kere "Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ cemî'il Enbiyâi velmürselîn" de, bütün peygamberler senden râzı olsun.

Bir kere de "Allahümmağfirlî ve li vâlideyye ve lil mü'minîne vel mü'minât vel müslimîne vel müslimâti el ahyâi minhüm vel emvât" de, bütün mü'minler senden râzı olur.

Bir kere de "Sübhânellahi vel hamdü lillahi ve lâilâhe illâllahü vellâhü ekber velâ havle velâ kuvvete illâ billahil aliyyil azîm" de ki, Allahü teâlâ hazretleri senden râzı olsun.

Peygamberimizin amcasının kızı Hz. Ümmehani anlatır:

"Resulullah aleyhisselam, günlerden bir gün, bana uğradı.

- Ya Resulallah! Ben, yaşlandım ve zayıfladım. Bana, oturduğum yerde yapabileceğim bir amel emr et de, onu, işleyeyim? dedim.

Resulullah aleyhisselam,

- Sen, yüzkere Sübhanallah! diyerek Allah'ı tesbih et! Bu, senin için, yüz köleyi azad etmene eşiddir!

Yüzkere Elhamdü lillah! diyerek Allah'a hamd et ki, bu, senin için, Allah yolunda Gazileri eğerli ve gemli yüz at'a bindirmene eşiddir!

Yüzkere Allah'ü ekber! diyerek Allah'ı tekbir et ki, bu da, senin için, kurban edilmek üzre Beytullah'a yüz deve göndermene eşiddir!

Yüzkere de, Lâ ilahe illahü vahdehu la şerike leh lehülmülkü ve lehülhamdü ve hüve ala külli şey'in kadir de ki, bu da, senin için, gökle yer arasındaki her şeyden hayırlıdır!

Hiç bir kimsenin ameli, bundan üstün olamaz. Meğer ki, o da, senin söylediğinin mislini veya fazlasını söylemiş olsun! buyurdu.

alblerin cilası, istiğfardır

Günâhlarına tevbe etmek, herkese farz-ı ayndır. Hiç kimse tevbeden kurtulamaz. Nasıl kurtulur ki, Peygamberlerin hepsi tevbe ederdi. Peygamberlerin sonuncusu ve en yükseği olan Muhammed aleyhi ve aleyhimüssalevât buyuruyor ki, "Kalbimde (envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan) perde hâsıl oluyor. Bunun için hergün, yetmişkere istigfâr ediyorum".

Nûr sûresi, otuzbirinci âyet-i kerîmesinde meâlen, "Ey mü'minler! Hepiniz, Allahü teâlâya tevbe ediniz! Tevbe etmekle kurtulabilirsiniz" ve Tahrîm sûresi, sekizinci âyet-i kerîmesinde meâlen, "Ey îmân eden seçilmişler! Allahü teâlâya dönünüz! Hâlis tevbe edin! Ya'nî tevbenizi bozmayın! Böyle tevbe edince, Rabbiniz, sizi belki afv eder ve ağaçlarının, köşklerinin altından (önünden) sular akan Cennetlere sokar" ve En'âm sûresi, yüzyirminci âyet-i kerîmesinde meâlen, "Açık olsun, gizli olsun günâhlardan sakınınız!" buyurmuştur.

Peygamberimiz buyurdu ki:

"Demirin pası gibi, kalblerin de, pası vardır. Kalblerin cilası, istiğfardır."

"Amel defterinde çok istiğfarı bulunan kimseye ne mutlu!"

"Her gün, yetmişkere istiğfar eden kimse, gafiller zümresinden yazılmaz! Her gece, yetmişkere istiğfar eden kimse de, o gecesinde gafiller zümresinden yazılmaz!"

Abdullah bin Ömer "Hiçbir şey konuşmadan önce bir mecliste Resulullah aleyhisselamın yüzkere "Rabbiğfirli ve tüb aleyye inneke Enttetevvabürrahim!" dediğini sayardık." demiştir.

Peygamberimiz, Nasr suresinin nüzulünden ve Mekke'nin fethinden sonra "Sübhanallahi ve bihamdihi Estağfirullahe ve etubü ileyhi" diyerek tevbe ve istiğfarda bulumayı daha da, çoğaltmıştı.

Peygamberimiz, namazın sonunda, üçkere istiğfar ederdi. İmam Evzai'ye, bu istiğfarın nasıl yapılacağı sorulunca ""Estağfirullah! Estağfirullah..." dersin demiştir.

Huzeyfetülyemani der ki, Resulullah aleyhisselama şikayetlendim."Ya Resulallah! Dilim, beni yakıyor!?" dedim.

Resulullah aleyhisselam "İstiğfardan yararlanılırken, sen, nerdeydin?!

Ben, günde yüce Allah'a yüzkere istiğfar ve O'na tevbe ediyorumdur!" buyurdu."

Rafi bin Hadic "Peygamber aleyhisselam, hiçbir meclisten "Sübhanekallahümme ve bihamdike estağfirüke ve etubü ileyke!" diye istiğfar temeden kalkmaz, sonra da "Bu, mecliste olan biten şeyler için keffarettir!" buyururdu." demiştir.

Bazı duaların okuma zamanı ve sayılarını Resulullah efendimiz şöyle bildirdi:

"Sabah-akşam, 3 defa, "Bismillahillezî lâ yedurru maasmihi şeyün fil erdı velâ fissemâi ve hüvessemîulalîm" okuyan, büyücü ve zalimden emin olur."

"Sabah 3 defa, 'Eûzü billahis-semîil alîm-i mineşşeytânirracîm' diyerek Haşr suresinin son üç ayetini okuyana, 70 bin melek, akşama kadar duâ eder. O gün ölürse şehit olur. Akşam okursa yine aynı şeylere kavuşur."

"Şirkten korunmak için 'Allahümme innî eûzübike min en-üşrike bike şey-en ve ene a'lemü ve estagfiruke li-mâ lâ a'lemü inneke ente allâmülguyûb' okuyun!"

"Sabah-akşam 7 defa 'Hasbiyallahü lâ ilâhe illâ hu, aleyhi tevekkeltü ve hüve Rabbül-arşil-azîm' okuyanın dünya ve ahiret işine Allah kâfi gelir."

" 'Allahümme ma esbaha bî min ni'metin ev bi ehadin min halkıke, fe minke vahdeke lâ şerîke leke, felekel hamdü ve lekeşşükr' duâsını, gündüz okuyan o günün, akşam okuyan o gecenin şükrünü ifa etmiş olur." (Akşam esbaha yerine emsâ denir.)

"Sabah-akşam on defa, 'Lâ ilâhe illallahü vahdehü lâ-şerîkeleh lehül-mülkü ve lehül-hamdü yuhyî ve yümît ve hüve alâ külli şeyin kadîr' okuyan kimse, kötülüklerden korunur."

"Bir kimse, sabah-akşam yüz defa 'Sübhânallahi ve bihamdihi' derse, o gün ve o gece hiç kimse onun kadar sevap kazanamaz."

"Evden çıkarken 'Bismillahi, tevekkeltü alallahi, lâ havle ve lâ kuvvete illâ billah' diyen, tehlikelerden korunur ve şeytan ondan uzaklaşır."

"Lâ havle..." okumak, doksandokuz derde devadır." (İmam-ı Rabbanî hazretleri, din ve dünya zararlarından kurtulmak için her gün 500 defa "Lâ havle velâ kuvvete illâ billah" okurdu. Okumaya başlarken ve okuyunca yüzer defa Salevat getirirdi.)

"Hergün yüz defa salevat getiren, münafıklıktan ve cehennem ateşinden uzaklaşır ve kıyamette şehitlerle beraber olur."

"Günde 25 defa 'Allahümme bâriklî fil mevt ve fî mâ ba'delmevt' okuyan şehit olarak ölür." "Sabah-akşam 7 defa 'Allahümme ecirnî minennâr' diyen cehennemden kurtulur."

"Bir yere gelen, 'Eûzü bikelimâtillahittammâti min şerri ma haleka' okursa, o yerden kalkıncaya kadar, ona hiçbir şey zarar veremez."

"Sıkıntılı veya borçlu, binkere 'Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billahil aliyyil azîm' derse, Allahü teâlâ işini kolaylaştırır."

"Yatağa girince 3 defa Estagfirullah el azîm ellezî lâ ilahe illâ hüvel hayyel kayyûm ve etûbü ileyh okuyan kimsenin günahları, deniz köpüğü kadar pek çok olsa da, affolur."

sm-i a'zam duâsı

Hz. Âişe vâlidemiz anlatır: Resûlullah, duânın kabul olmasına sebep olan ism-i a'zâmı bilip bilmediğimi sordu. Bilmediğimi söyleyince, "Yâ Âişe onu öğretmek, onunla dünya için birşey istemek uygun olmaz" buyurdu. Kalkıp abdest aldım ve iki rek'at namaz kılıp, "Allahümme innî ed'ûkellah ve ed'ûkerrahmân ve ed'ûkelberrerrahîm ve ed'ûke biesmaikelhusnâ külleha mâ alimetü minhâ ve mâ lem a'lem entagfirelî ve terhamenî" duâsını okudum. Gülümsiyerek "İsm-i a'zâm, okuduğun duânın içindedir" buyurdu.

Peygamber efendimiz, "Allahümme innî es-elüke bienne lekelhamde lâ ilâhe illâ ente yâ hannân, yâ mennân, yâ bedîassemâvâti vel erdı, yâ zel-celâli vel-ikrâm" okuyan kişiye buyurdu ki:

"İsm-i a'zâmla dilekte bulundun, bununla duâ edilince, o duâ kabûl olur ve bu duâ ile bir dilekte bulununca, dileği yerine gelir."

Başka bir zaman da, İsm-i a'zâm, "Ve ilâhüküm ilâhün vahid, lâ ilâhe illâ hüverrahmânürrahîm" âyeti ile "Allahü lâ ilâhe illâ hüvel hayyül kayyûm" âyeti içindedir" buyurdu.

Hazret-i Ali'nin bildirdiği ism-i a'zam duâsı var. "Bu duâya sımsıkı sarılın. Çünkü o Arş-ı a'zamın hazinelerinden bir hazinedir." buyurduğu dua şöyle:

"Allahümme innî es'elüke yâ âlimel hafiyye, ve yâ men-is-semâu bikudretihi mebniyye, ve yâ men-il-erdu biizzetihi mudhıyye, ve yâ men-iş-şemsü vel-kameru binûri celâlihi müşrika ve mudıyye ve yâ mukbilen alâ külli nefsin mü'minetin zekiyye ve yâ müsekkine ra'b-el-hâifîne ve ehl-et-takıyye, yâ men havaicul-halki indehü makdıyye, yâ men necâ Yûsüfe min rıkk-il-ubûdiyye, yâ men leyse lehü bevvâbün yûnâdî velâ sâhibun yağşa ve lâ vezîrun yu'tî ve lâ gayruhu rabbün yud'a ve lâ yezdadu alâ kesretil-havaici illâ keremen ve cûden ve sallallahu alâ Muhammedin ve âlihi ve a'tini süâli inneke alâ külli şey'in kadîr."

Duâya, e'ûzü besmele, Allahü teâlâya hamdü senâ ve Resûlüne salâtü selâm ile başlamalıdır! Peygamber efendimiz, duâya başlarken, "Sübhâne Rabbiyel aliyyil a'lel vehhâb" derdi. Allahü teâlâ, salevât-ı şerîfeyi kabûl eder. Duânın başı ve sonu kabûl olunca ortasının kabûl olmaması düşünülmez.

Peygamber efendimiz, "Allahü teâlâya günah işlemiyen dil ile duâ edin" buyurdu. Böyle bir dilin nasıl bulanacağı suâl edilince, "Birbirinize duâ edin! Çünkü ne sen onun, ne de o senin dilinle günah işlemiştir" buyurdu. Yine buyurdu ki:" Duânın kabûl olması için iki şey lâzımdır. Duâyı ihlâs ile yapmalıdır. Yediği ve giydiği helâldan olmalıdır. "

azar duâsı

Peygamber efendimizin zamanında Esed oğullarından nazarı değen bir kimse var idi. Üç gün birşey yemez, sonra çadırın bir tarafını kaldırıp oradan geçen bir deveye bakıp, "Bunun gibi bir deve hiç görmedim" der demez, deve yere düşer hastalanırdı.

Müşrikler, bu adamı bulup Peygamber efendimizi nazarla öldürmesini istediler. Cenab-ı Hak da Resulullahı bunun nazarından korumuştur. Bu hususta Kalem suresinin 51. ayet-i kerimesi inmiştir: "Nerede ise, kâfirler seni gözleri ile yıkacaklardı." buyurulmuştur.

Nazar haktır. İnsana, hayvana ve hatta cansıza da nazar değer. Nazar hastalık yapar, hatta öldürür. Kadınlara ve çocuklara daha çok tesir eder.

Peygamberimiz, nazar ile ilgil olarak,"Nazar insanı mezara, deveyi kazana sokar" "Hoşa giden bir şeyi görünce, "Maşaallah lla kuvvete illa billah" denirse o şeye nazar değemez."

Sabah-akşam, 3 defa "Bismillahillezi la yedurru maasmihi şeyün fil erdi vela fissemai ve hüvessemiulalim" okuyan, büyü, nazar ve zulümmden korunur."

Göz değene, Peygamber efendimizin bildirdiği şu tavizi okumalıdır:

"Euzü bi-kelimatillahittammati min şerri külli şeytanın ve hammatin ve min şerri külli aynin lammetin."

Nazar değen kimseye şifa için Ayet-el-kürsi, Fatiha, Muavvizeteyn ve Kalem suresinin son iki ayetini okumanın muhakkak iyi geldiği bildirimiştir. Ayat-ı hırzı okumak ve üzerinde taşımak da çok faidelidir.

Herkes, bilhassa nazarı değen kimse, beğendiği birşeyi görünce "Maşaallah" demeli, ondan sonra, ne söyliyecekse, o şeyi söylemelidir. Önce Maşaallah deyince, nazar değmez.

Nazar Duası :Bismillâhirrahmânirrahîm bismillâhi azîm-iş- şâni şedîd-il birri mâ şâallahü kâne habese hâbisün min hacerin yâbisin ve şihâbin kâbisin. Allahümme innî radedtü ayn-el âini aleyhi ve alâ men ehabb-en-nâsi ileyhi ve fî keyedihî ve kilyetihî lahmün rakîkun ve azmün dakîkun fîmâ lehû yelîku ferci-il basara hel terâ min fütûrin sümmerci-il basara kerrateyni yenkalib ileyk-el basaru hâsian ve hüve hasîr ve in yekâdüllezîne keferû leyüzlikûneke biebsârihim lemmâ semi-uz- zikra ve yekûlûne innehû lemecnûnün ve mâ hüve illâ zikrun lilâlemîne lâ havle velâ kuvvete illâ billâh-il aliyy-il azîmi Lâ ilâhe illallâhü hısnî, men kâle-hâ dehale hısnî, ve men dehale hısnî emine min azâbî. Sadaka rasûlullahi sallalahü teâlâ aleyhi ve selleme

esulullahın çok okuduğu dua

Resûlullah şu duâyı çok okurdu: "Allahümme innî es'elüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn."

Bunun ma'nâsı, Ya Rabbî! Senden, sıhhat ve âfiyet ve emânete hıyânet etmemek ve güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver! demektir.

* * *

Bir gün Hz. Kabise, Resûl-i Ekrem'e: Yâ Resûlallah, yaşım ilerledi, birçok şeylerden kaldım, yapamaz âciz bir hâle düştüm, bana bir şeyler öğret ki, onlardan istifâde edeyim.

Bunun üzerine Resûl-i Ekrem Efendimiz: Dünyalığın için, akşam namazını müteakip üç kere: "Sübhânallahi ve bihamdihi sübhânallahilazîm, lâ havle velâ kuvvete illâ bi'llâhi'l-âliyyi'l-azîm" de ve buna devâm et. Çünkü buna devam eden birçok hastalıktan, elem ve kederden emin olur. Âhiretin için de şu duâyı oku:

"Allahümmehdinî min indike ve efıd aleyye min fadlıke venşur aleyye min rahmetike ve enzil aleyye min bereketike!" Allahım, bana kendi katından hidâyet ihsân eyle, kendi fazl u kereminden bana ihsân eyle, rahmetini bana akıt ve bereketlerinden bana inzâl eyle."

Sonra Resûl-i Ekrem devâmla şöyle buyurmuştur: "Bu duâya kim devâm ederse, Kıyâmet gününde kendisine Cennetin dört kapısı açılır, istediği kapıdan içeri girer."

* * *

Resûl-i Ekrem Büreyde'ye şöyle demiştir:

"Yâ Büreyde! Allahü teâlâ'nın, hayır murad ettiği kimseye tâlim buyurduğu duâyı sana öğreteyim mi?" Büreyde: "Öğret yâ Resûlallah" deyince Resûl-i Ekrem şöyle buyudular:

"Allahümme, innî daîfün fekavinî rıdâke da'fî ve huz ilel hayri binasıyetî vecalil İslâme müntehâ rıdâye. Allahümme innî daîfün fekavvinî ve iunni zelîlün feızzenî ve innî fakırün feeğninî ya erhamerrâhımîn"

"Allahım! Ben zayıf ve âciz bir kimseyim. Rızânı tahsil için sen beni kuvvetlendir, beni daimâ iyiliğe götür. Son emelimi İslâmiyet kıl.

Allahım! Ben âcizim, sen beni kuvvetlendir. Ben zelil bir kimseyim, sen beni izzetlendir. Ben fakirim, sen beni zenginleştir yâ erhamerrahimîn."

esulullahın mal varlığı

Dünya ve dünyalıklar, hakikatte gelip geçici, değersiz şeyler olduğundan, Hak teâlâ, Habibini, dünya ve geçici dünya malı biriktirme ve düşüncesinden koruyup, ona mal sıkıntısı, zenginlik derdi vermediği herkesin malumudur. Resul-i Ekrem'in malik olduğu malı kısaca şöyle:

Babası Abdullah vefat edince, beş deve ve bir sürü koyun miras kalmıştı. Sekiz yaşına gelinceye kadar develeri dedesi Abdülmuttalib'in yanında idi. O vefat edince yirmibeş yaşına kadar amcası Ebu Talib'in yanında kaldı. Evlenip, kırk yaşında peygamberliği bilidirilince, hanımı Hadice-i Kübra hazretleri bütün malını Resulullah'a vermişti. Sonra Hazret-i Ebu Bekir de bütün malını vermişti. Bütün bunları İslâmiyetin yayılmasında kullandı.

Medine'ye hicretten sonra, gazaya başladıklarında, bizzat ve vasıtalı olarak yapılan gazaların ganimet mallarının beşte biri, ayrıca hicretin yedinci yılında Hayber'in fethinde Fedek çiftliğinin yıllık mahsulünün yarısı, Cenab-ı Hak'ın emriyle kendisinin mülkü idi.

Yalnız geçim hususuna gayet az şey ayırıp, diğerini fukaraya sadaka ederdi. Çoğu zaman borçla geçinirdi. Hatta vefat ettiği zaman, çelik zırhları otuz kile arpa karşılığında bir Yahudide rehin idi.

Elbiseleri için bildirildi ki, çeşitli ve ayrı zamanlarda biri beyaz, biri siyah elbise ve birkaç beyaz fitilli takkeleri var idi. Bazan üstüne tülbend sarar, bazan türbendsiz yalnız onu giyer, bazan da takkesiz tülbend kullanırdı.

Mübarek saçları çok olduğundan bazan başı açık ve yalın ayak hastaların hatırını sormaya giderdi. Bir kulaklı başlıkları var idi ki, harb zamanında onu giyerdi. Tülbendinin boyu yedi arşın olup, başına sarar, arkalarına bir karış kadar taylasan uzatırdı.

Ekseriya beyaz ve yeşil renkli elbiseyi tercih eder, giyerdi. Kırmızı ve siyah da giydiği olmuştur. Harblerde, Cumalarda, bayramlarda ve elçiler geldiğinde giyecek, yakalı elbise ve ridaları ve ayrı ayrı zamanlarda birkaç kaftanı vardı. Biri yeşil sündüs idi. Dışına sündüs, ya'ni pamuklu gibi bir kumaş kaplanmış kürk, mıhyer ve yün gibi bazı şeyleri giymiştir.

Velhasıl bazan dikilmiş giyer, bazan ehram gibi bir örtü kuşanırdı. Hep aynı ve bir çeşit elbiseye bağlı değildi. Giymek için ne bulursa giyerdi. Dünyayı sevmemek için de, çoğu zaman yamalı ve eski, modası geçmiş elbiseler giyerdi.

Dikilmiş elbiselerinin yeni, yani kol ağzı dar ve bileklerine kadar, boyu topuk kemiklerinin üstüne kadar idi. Elbise üzerine sarmak için deriden bir kuşağı vardı. Uzunluğu dört arşın bir karış bir ridası vardı. İki sarı, iki siyah mestleri olup, mübarek ayakkabıları, arab adeti üzere üstü na'lin gibi tasmalı deriden olup, altı kat kat deri idi

esulullahın yüzüğüResululahın İki gümüş yüzüğü vardı. Birinin üstünde "Muhammedün Resulullah" kazılmış olup, üç satır idi. Aşağıdan yukarı okunup, Muhammed aşağıda, Resul ortada, Allah lafzı ta'zimen yukarıda idi. Yazısı diğer mühürler gibi tersten yazılmış olmayıp, basıldıkta doğru yazı olurdu. Bu da mucizelerinden biridir.

Ev eşyasına gelince: Hurma lifi dolmuş deriden bir döşeği, iki kişi örtünecek kadar kıldan örülmüş battaniyesi, dört ağaç çanağı, kuyu kovası şeklinde deriden bir su kabı, sakal boyayacak bir bakır tası, gusül için tunçtan büyük bir kabı, içine ayna, tarak, makas, misvak, sürmedan, şişe ve başa sürecek yağ bulunan yağ kabı sığacak kadar büyüklükte bir kutusu, dört halkalı bir çanağı, ağaçtan sa' ve müd denilen iki ölçeği, tüylü bir örtüsü, ayakları saç ağacından bir divanı var idi.

Harb aletlerinden, ayrı ayrı zamanlarda dokuz kılıcı, yedi zırhı, altı yayı, saf deriden okluğu, üç kalkanı, dört könderi, bir büyük bir küçük harbeleri, iki miğferi, bir çadırı, bir çevganı, bir tane elde tutulan kısa bastonu var idi.

Önceleri Hazret-i Aişe'nin kapısının perdesi olup siyah mıhyerden olan dört köşe ve büyük Ikab adlı bir sancağı, beyaz birkaç bayrağı var idi. Birinin üzerine Kelime-i şehadet yazılmış idi.

Hayvanlardan yirmibeş atı beş tane katırı olup, biri beyaz idi. İsmi Düldül idi. Daha sonraları Hazret-i Ali bazan ona binerdi. İki veya üç tane eşeği var idi. Birinin ismi Ya'fur idi. Binmek için dört dişi devesi olup, birinin ismi Adba idi.

Vahiy geldiğinde ondan başkası taşıyamazdı. Bunlardan başka Medine etrafında otlayan yirmi sağılır devesi var idi. Hergün onlardan iki büyük kırba dolusu süt gelirdi. Hanımlarının ve kendisinin yiyeceği o idi.

Eshabdan Mescid-i şerifde olup bekar ve fakir Eshab-ı soffaya da ondan verirlerdi. Ayrıca yüz tane koyunu, yedi veya altı tane keçisi, bir tane beyaz horozu var idi.

Hayatı boyunca çeşitli zamanlarda toplam kırküç köle ve onbir cariyesi olmuş, bunlardan kimini satın aldığı gibi hemen, kimini bir zaman sonra azad etmiş, kimini azad ettikten sonra, kendi rızaları ile kalmışlardır.

İçlerinden biri Zeyd bin Harise idi. Azad etti, evlendirdi, hatta oğul edindi. Biri de Sevban olup, satın alıp hemen azad etti, o ise, Resulullah vefat edinceye kadar yanından ayrılmadı.

ltınları fukaraya dağıt

Resulullah vefat ettiği zaman, iki Bürd-i Yemeni elbise, bir izar-i Ummani, iki Sahari elbise, bir kenarlı rida, bir yemen kabası, pamuktan dokunmuş ve dikilmiş bir elbise, bir beyaz kilim, bir kenarı işaretli siyah kilim, bir büyük gece çadırı örtüsü, üç takke ve iki kulaklı başlık bulundu. Bunlardan başka altın, gümüş ve diğer şeylerden bir nesne yoktu..

Vefatından sonra imana gelen bir Yahudinin görmesi için, içinde vefat ettiği mübarek elbisesini Mescid-i şerife getirdiklerinde gördü ki, yedi yerinde hurma lifiyle dikişler vardı.

Resulullaha bir yerden birkaç altın geldi. Emr-i şerifleri ile fukaraya taksim olundu. İçinden altı, yedi, sekiz veya dokuz tanesini Hazret-i Aişe'ye saklaması için vermişti.

Vefatı sırasında hatırına geldi, Rabbine dünyayı terk etmiş ve dünya bağlarından kesilmiş varmak niyeti ile: "Ey Aişe, o altınları ne yaptın?" buyurdu. Bendedirler dedi. "Fukaraya dağıt" buyurdu.

Sonra hastalığın şiddetinden kendinden geçti. Kendine gelince, "Dağıttın mı?" buyurdu. "Henüz hayır" dedi. "Şimdi dağıt" buyurdu.

Tekrar kendinden geçti. Kendine gelince, yine sordu. Hazret-i Aişe'nin, o dehşetli zamanda bu işe eli değmediğinden, "henüz dağıtmadım" dedi.

Resulullah altınları alıp, mübarek elleri ile sayıp: "Muhammed Rabbine kavuştukta, unlar yanında olmamalı" deyip, Hazret-i Ali'ye verdi ve bunları hemen dağıt buyurdu. O da dağıtıp geldi, haber verdi. "Şimdi rahatladım" buyurdu.

Resulullaha tazim hallerinden biri de, şerefli cenablarını, diğer insanlar katında hakaret, aşağılık sıfatlarından sayılan sıfatlarla anlatmaktan sakınmaktır.

O halde, Resulullah fakir idi dememek gerektir. Bazı alimler de, Resulullah hakkında zühd kelimesini caiz görmüyorlar.

Bazı alimler, "Resulullah mal bakımından hiç fakir değildi. Hali fukara hali gibi değildi. Belki Allah'a karşı insanların en zengini, ihtiyaçsızı idi. Dünyalığı kendine ve ev halkına yetecekderecede idi" demişlerdir.

Resulullah'ın: "Ya Rabbi, beni miskin olarak dirilt" demesinden murad, kalb bakımından olandır. Bu kusuru çok fakir derim ki, hal böyle iken, Resulullah fakir idi, yahud zahid idi diyecek yerde, mesela dünyayı terk etmiş idi, yahud kanaat sahibi idi dense münasib olur.

Bazı Zevaid Sünnetleri

azı zevaid sünnetleri

Zevaid sünnet: Resulullahın ibadet olarak değil de âdet olarak devamlı yaptığı şeylerdir. Elbiseliri,oturması,kalkması iyi şeyleri yapmaya sağdan başlaması gibi.

Saçlarını bazen uzatır bazen keserdi

Resulüllah efendimizin mübarek saçlarının vasfı hakkında hazret-i Enes bin Malik'e soruldu:

- Resulüllah efendimizin mübarek saçları nasıldı?

Hz. Enes şöyle cevap verdi:

- İki nevi arasında idi. Çok kıvırcık değildi, çok düz de değildi. İkisi arasında ve orta derecede idi. Uzunlukta ve kısalıkta görünüşü kulakları ile omzunun üstünün ortasında idi, dedi.

İbni Abbas hazretleri : "Fahr-i alem efendimiz mübarek saçlarını alnının üstüne salıverirdi. Sonradan mübarek saçlarını ayırır oldu", demiştir.

Alimler buyurmuşlardır ki: "Saçı iki tarafa ayırmak Fahr-i Kainat efendimiz sünnetidir. Zira sonradan böyle eder olmuştu. Alnının üstüne salıvermek de caizdir, iki yana ayırmak da caizdir. Ama ayırmak daha üstündür."

Hazret-i Aişe-i Sıddıka validemiz buyurdu ki: "Peygamber Efendimizin cümme'den yukarı ve vefre'den aşağı bir saçı vardı."

Cümme diye omuz başlarına yetişen saça denir. Vefre diye de kulak yumuşağına yetişen saça denir. Velhasıl Hazret-i Aişe'nin rivayeti üzre Resulullah efendimizin mübarek saçının uzunluğu o kadardı ki, mübarek kulaklarının yumuşağından aşağı inmişti, ama omuzlarına varmamıştı. İkisinin ortasında idi.

Kadı Iyaz hazretleri buyurdu ki: "Bu zikrolunan rivayetlerin bağdaştırılması şöyle olur: Mübarek kulakları tarafında olan saçları kulaklarının yumuşağına gelecek kadardı. Arkasında olan saçları ise omuzlarına yetişirdi."

Şöyle de buyurmuşlardır: "Bazı rivayette kulağına kadar inmişti bazı rivayette omzuna kadar inmişti demelerinin sebebi şudur ki, bir zamanda öyle idi başka bir zamanda ise böyle idi demektir. Rivayetler hep doğrudur. Peygamber efendimiz mübarek saçlarını bazan uzatırdı, ta omuz başlarınakadar inerdi. Bazan da keserlerdi, mübarek kulaklarının yumuşağına, yahut ortalarına kadar gelirdi.

Ümmü Hani buyurmuştur ki: "Fahr-i alem efendimiz bir zaman Mekke'de bize gelmişti. O vakit dört gadiresi vardı."

Gadire'nin manası saç bölüğü demektir. Yani mübarek saçlarını dört bölük edip sarkıtmıştı, demektir.

Özetlemek gerekirse; Peygamber efendimizin mubarek saçları ve sakalının kılı çok kıvırcık ve çok düz değil, yaradılışta ondüle idi. Mubarek saçları uzundu. Önceleri kakül bırakırdı, sonradan ikiye ayırır oldu. Mubarek saçlarını ba'zan uzatır, ba'zan da keser, kısaltırdı, bazan de kazıtırdı.

Erkeklerin başı kazımaları veya saçları uzatıp, tarayıp ikiye ayırmaları sünnettir. Duruma, adete, zamana göre hareket etmelidir. Saçları bükmek, örmek mekruhtur.

Amr bin Şuayb buyurdu ki: "Resulüllah efendimiz mübarek sakalının eninden ve boyundan alırdı. Tirmizi hazretlerinin bildirdiği hadis-i şerifte, Peygamber efendimiz "Bıyığını almayan, kısatmayan kimse bizden değildir", diye buyurmuştur. Başka bir hadis-i şerifte de " Sakallarınızı çok eyleyin ve bıyıklarınızı iyice kesin", diye buyurulmuştur.

İbni Abdül-Hakim buyurdu ki "Bıyığı iyice kesmeli ve sakalı kesmemeli. Bıyığı iyice kesmeden murad kazımak değildir,kısaltmaktır." buyurmuştur.

İmam-ı Nevevi hazretleri, "Bıyık kesmekte uygun olan şudur ki, dudağın kenarı görnünceye kadar kesmeli, ta dibinden kesmemeli", demiştir.

Alimler bıyığın üstünü kırkıp iki yanından uçlarını sarkıtmayı kerih görmüşlerdir. İbn-i Ömer'in şöyle anlatır:

Resulüllah efendimiz Mecusi topluluğu anlatıldı. Bunun üzerine Resulullah efendimiz: "Onlar bıyıklarının ucunu uzatırlar ve sakallarını tıraş ederler. O halde siz onlara muhalefet edin", diye buyurdu.

Ebu Ümame:" Ya Resulallah! Kitap ehli sakallarını kırkarlar ve bıyıklarını uzatırlar, deyince, Resulüllah efendimiz,

- Siz bıyıklarınızın ucunu kırkın ve sakallarınızı çoğaltın, diye buyurdu.

Alimlerin bildirdiklerine göre, bıyıkları kırkarak, kaşlar kadar kısaltmak sünnettir. Sakalı çenedeki ile birlikte bir tutam uzatmak ve bundan fazlasını kesmek sünnettir.

Sakalı bir tutam uzatmak ve bir tutamdan fazlasını kesmek sünnettir. Sakalı bir tutamdan kısa bırakmak da, sünnete uygun değildir. Sünnete uymak niyeti ile kısa sakal bırakmak bid'at olur. Haram olur. Sakal bırakmak sünneti zevaidir. Emri maruf için, nafaka temini için, fitne çıkmasını önlemek için, sakalı büsbütün traş etmek caiz ve lazım olur. Bunlar, sünneti terk etmek için özür olur, fakat, bid'at işlemek için özür olmazlar.

esulullah abdestsiz durmazdı

Bera' bin Azib anlatır: Kainatın efendisi, bana "Yatacak yerine varacağın zaman, namaz için abdest aldığın gibi, abdest al! Sonra, sağ yanının üzerine yat ve sonra "Allahım! Kendimi, sana teslim ettim. Yüzümü, sana çevirdim. Sırtımı, sana dayadım. Ben, senin azabından korkar, rahmetini umarım. Senden, senin rahmetinden başka sığınılacak yok, senin azabından korunulacak, yok! Ancak, senin rahmetine sığınılır ve ancak, senin rahmetinle kurtulunur. Ben, senin indirmiş olduğun kitabına ve göndermiş olduğun Peygamberine inandım!" de!

O gecende ölürsen, İslâm fıtratı üzere ölürsün. Kim, bunu söyler de, o gece altında ölürse, İslâm fıtratı üzere ölür!" buyurdu.

Döşeğine yatmak istediği zaman, sağ yanının üzerine yatsın. Yattığı, yanını döşeğe koyduğu zaman da "Allahım! Seni, tesbih ve tenzih ederim.

Ya Rab! Yanımı, döşeğe senin isminle koydum. Senin isminle de, kaldırırım. Eğer, ruhumu tutar, alıkorsan, ona rahmet ve mağfiret ihsan buyur. Eğer, geri salarsan, salih kullarını koruduğun gibi, onu koru!

Uyandığı zaman da "Hamd olsun Allaha ki, beni, cesedimde afiyetli kıldı, ruhumu, bana geri çevirdi ve zikri için bana izin verdi." desin." buyurmuştur.

Peygamber efendimiz, yüzü koyun yatan bir adama rastlayınca "İşte, bu, Allahın hiç sevmediği bir yatıştır!" buyurdu.

Şerid bin Süveyd'in bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, yüzünün üzerine yatmış, uyuyan bir kimse görüp ona, ayağının ucu ile dokundu ve "Bu, yüce Allahın en sevmediği bir uyumadır!" buyurdu.

Uyuyan zat, Eshab-ı Suffa'dan Abdullah bin Tahfe olup demiştir ki "Ben, seher vakti Mescidde karnımın, yüzümün üzerine yatmış, uyurken, birisi, bana, ayağı ile dokundu.

-Kim bu, diye sordu.

- Ben, Abdullah bin Tahfe'yim!, dedim.

Bir de, ne göreyim? Kainatın efendisi, imiş!

- Bu, yüce Allahın, en sevmediği bir yatıştır! buyurdu.

Peygamber efendimiz, abdestsiz durmazdı.

Resulullah efendimizin, helaya çıkıp ta, abdest almadığı görülmemiştir.

esulullah efendimizin oturuşu

Hz.Hanzala bin Hızyem "Peygamber efendimiza gittim de, kendisini bağdaş kurup oturmuş gördüm." demiştir.

Hz.Cabir bin Semüre de, Peygamber efendimizin, sabah nmazını kıldığı zaman, güneş doğuncaya kadar namazgahında bağdaş kurup oturduğunu bildirir.

Peygamber efendimizin hiçbir zaman, ayaklarını, meclisinde bulunanların önüne doğru uzattığı görülmemiştir.

Hz.Şerid bin Süveyd der ki "Kainatın efendisi, bana uğramıştı. O sırada, ben, şöylece, sol elimi arkama koymuş, elimin yarı avucu üzerine dayanmış bir halde oturuyordum. Kainatın efendisi "Sen, gazaba uğrayanların oturuşu ile mi oturuyorsun?!" buyurdu." Gazaba uğrayanlar, Yahudilerdir.

Hz.Kayle bint-i Mahreme anlatır: "Peygamber efendimizı, Kurfusa otururken gördüm. Peygamber efendimizı, böyle, huşu içinde oturur gördüm"

Hz.Kurfusa: Kalçalar, yere konulmak, dizler, dikilip karna yapıştırılmak ve eller, bacaklar üzerinde bağlanmak suretile oturuluş biçimine denir.

Peygamber efendimizin yemek yerken oturması da çok sadeydi. Ne kapalı kapılar ardına çekilir, ne perdeler arkasında dikilir, ne de, kendisinin önüne tabaklarla yemekler taşınırdı.

Peygamber efendimiz, toprak, üzerinde oturur, yemeğini de, yerde yerdi. "Ben, kulun oturduğu gibi oturur, kulun yediği gibi yerim. Ben, ancak, bir kulum! Sünnetimden yüz çeviren, benden değildir!" buyururdu.

Peygamber efendimiz, bir yere dayanmış olarak, yemek yediği sırada, Cebrail aleyhisselam gelip "Ya Muhammed! Demek sen, kırallar gibi yiyorsun?!" deyince, Peygamber efendimiz, yere oturuvermiştir.

Peygamber efendimize, bir gün, Cebrail aleyhisselamla birlikte bir melek gelmişti ki, daha önce o, hiç gelmemişti.

Melek, Peygamber efendimize "Rabbin, sana selam ediyor ve seni, ya bir Peygamber-Sultanlık veya bir Peygamber-Kulluk arasında serbet kılıyor; bunlardan birisini seçmekte serbest bırakıyor. "İstersen, senin için, Peygamber-Sultan, istersen Peygamber-Kul olma var!" buyuruyor." dedi.

Cebrail aleyhisselam "Tevazu' göster!" diye işaret edince, Peygamber efendimiz "Peygamber-Kul olayım!" cevabını vermiştir. Bundan sonra, Peygamber efendimiz, ne ayak üzerinde, ne de, bir yere dayanarak, yaslanarak yemek yemiştir.

Hz.Ebu Cuhayfe anlatır: Kainatın efendisi "Ben, bir şeye dayandığım halde, yemek yemem." buyurdu. Dayanmak, üç türlüdür: Bir yanın üzerine dayanmak, bağdaş kurmak, ellerden birine dayanıp diğerile yemek yemek.

Bu üçüncü dayanma biçimi, yerilmiş, kınanmıştır.

esullahın yemek yemesi

Resulullah efendimiz, yemeği üç parmakla, şehadet parmağı ile onun iki yanındaki parmaklar ile yerdi.

Peygamber efendimiz, buyururlar ki:

"Yemeğin bereketi: Yemekten önce abdest almakta, yemekten sonra da, abdest almak, el yıkamaktadır!"

"Kim, elindeki et, yağ, kokusunu, bulaşığını yıkamadan uyur da, kendisinin başına bir şey gelecek olursa, kendisinden başkasını suçlamasın!"

Peygamber efendimizin Garra diye anılan bir Karavanası vardı. Kuşluk vakti, kuşluk namazını kıldıktan sonra içinde Serid (Tirid) bulunan bu karavana getirilip ortaya konulurdu. (Tirid, Ufak ufak doğranmış ekmek ve çokça etle birlikte yapılan yemeği denir.)

Müslümanlar, Tirid Karavanasının başına toplandıkları zaman, Peygamber efendimizin, iki dizinin üzerine çöküp oturduğnu gören Bedevi (Çöl köylüsü) "Bu, ne biçim oturuş?!" demekten kendini alamadı.

Peygamber efendimiz "Şüphe yok ki, Allah, beni kerem sahibi bir kul kıldı, bir zorlayıcı ve inadçı kılmadı! Haydi, kıyısından yemeğe başlayınız! Tepesinden, ortasından yemeyi bırakınız.Yemeğin bereketi, tepesinde, ortasındadır! Sizden biriniz, yemek yiyeceği zaman, çanağın orta tarafından yemesin. Fakat, alt tarafından yesin. Çünkü, bereket, onun orta tarafından iner!" buyurdu.

Ömer bin Ebi Seleme der ki: Ben, Kainatın efendisiın terbiyesi altında bulunan bir çocuktum.

Yemek yerken, elim, yemek kabının içinde dolaşırdı. Kainatın efendisi, bana "Ey oğul! Besmele çek. Sağ elinle ye! Önünden ye!" buyurdu.

Bundan sonra, hep böyle yemeğe devam ettim.

Peygamber efendimiz "Biriniz için hizmetçisi, yemeğini, hazırlayıp getirdiği zaman ki, o hizmetçi, yemeğin sıcağına, dumanına katlanmıştır onu da, sofraya kendisiyle birlikte oturtsun, o da, yesin. Eğer, kaçınır, böyle yapmazsa, veya yemek az olursa eline, ondan, bir iki lokma koysun." buyurmuştur.

Peygamber efendimiz, hiçbir yemeği hor görmemiş, yermemiştir.

Bir yemeği, arzu ederse, yer, arzu etmezse, bırakır, susardı.

En ufak nimete bile saygı gösterir, hiçbir nimeti yermezdi.

Hiçbir nimeti, ne hoşuna gittiği için över, ne de, hoşlanmadığı için yererdi.

emeğe Besmele ile başlardı

Yemek, ortaya konulduğu zaman, Peygamber efendimiz:

"Allahümme barik lena fima rezaktena vekına azabennar. Bismillah!" diyerek dua ettikten sonra yemeğe başlardı.

Hz. Aişe validemiz bildirir: Kainatın efendisi "Sizden biriniz, yemek yiyeceği zaman, Bismillah! desin, yüce Allah'ın ismini ansın.Yemeğe başlamadan önce, bunu söylemeyi unutursa, "Yemeğin evveli ahiri için Bismillah!" desin." buyurdu.

Ümeyye bin Mahşi'nin bildirdiğine göre adamın biri, besmele çekmeksizin yemek yiyor, Peygamber efendimiz de, oturmuş, ona bakıyordu. Yemeğin sonunda bir tek lokma kaldığı ve onu da, kaldırıp ağzına götürdüğü sırada, adam "Yemeğin evveli ve ahiri için Bismillah!" dedi.

Peygamber efendimiz, güldü. Sonra da "Şeytan, onunla birlikte yemeye devam ediyordu. Adam, yüce Allah'ın ismini anınca, şeytan, karnında, bir şey bırakmayıp kustu!" buyurdu.

Peygamber efendimiz; abdest ve gusülde, ayakkabısını giymekte ve taranmakta, mümkin oldukça, hep sağdan başlamayı sever, bir şey alacağı zaman, sağ eli ile alır, bir şey vereceği zaman, sağ eli ile verir ve başlayacağı her şeye sağdan başlardı.

"Sizden biriniz, ayakkabısını giyeceği zaman, giymeğe sağdan başlasın!Ayakkabısını çıkaracağı zaman da, çıkarmağa soldan başlasın! Ayakkabı giyilirken, sağ ayak, ayakların evveli, ayakkabı çıkarılırken de, sağ ayak, ayakların ahiri olsun!" buyururdu.

Abdullah bin Ömer'in bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz "Sizden biriniz, yemek yiyeceği zaman, sağ eli ile yesin. Bir şey içeceği zaman da, yine sağ eli ile içsin. Çünkü, şeytan, sol eli ile yer ve sol eli ile içer!" buyurmuştur.

ir gün tok bir gün aç olayım

Peygamber efendimiz "Aziz ve Celil olan Allah, yenilecek bir şeyi yeyip veya içilecek bir şeyi içip te, bundan dolayı kendisine hamd eden kulundan, muhakkak, razı olur!" buyururdu.

Ebu Said'ül'hudri der ki, Peygamber efendimiz, yeyip içtiği zaman, şöyle dua ederdi:

"Elhamdü lillahillezi at'amena ve sekana ve caalna Müslimin = Bize yediren, içiren ve bizi Müslümanlar zümresinden kılan Allah' hamd olsun."

Ebu Ümametülbahili'nin bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, yemeğini yeyip sofra kaldırılacağı sırada şöyle de, dua ederdi:

"Elhamdü lillahi kesiren tayyiben mübareken fihi gayre mekfiyyin vela müveddain vela müstağnen anhu Rabbena = Hamd, Allah'a mahsustur.Ey Rabbımız! Biz, sana pek çok, her pürüzden pak, içi feyzü bereket dolu, red ve terk olunmayan, kendisinden müstağni kalınmayan hamd ile hamd ederiz!"

"Elhamdü lillahillezi kefana ve ervana gayre mekfiyyin vela mekfurin = Bize yeterince yediren, içiren, bizi red etmeyen ve nankörlerden kılmayan Allah'a hamd ederiz."

Kitaplarda bildirilen bir sofra duası da şöyle:

"El-hamdülillâhillezî eşbe'anâ ve ervânâ min-gayri-havlin minnâ ve lâ kuvveh. Allahümme at'im-hüm kemâ at'amûnâ! Allahümmerzuknâ kalben takıyyen, mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve şakıyyen."

Ebu Hüreyre'nin bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, yemekten sonra ellerini yıkardı.

Peygamber efendimizin dünyaya ve dünyadaki şeylere ehemmiyet vermezdi.

Abdullah bin Mes'ud anlatır: Kainatın efendisi, bir hasırın üzerinde yatıp uyumuş ve hasır, böğründe iz yapmıştı. yanınca, böğrünü oğuşturdum.

"Babam, anam, sana feda olsun ya Resulallah! Keşki bize bildirseydin de, hasırın üzerine, ondan koruyacak senin için bir şey serseydik?" dedim. "Sana, yumuşak bir döşek temin etsek!" dedik.

Kainatın efendisi "Dünyaya aid şeyler, benim neme gerek? Benim, dünya ile olan misalim, halim: bir ağacın altında biraz gölgelendikten sonra onu bırakarak yoluna devam eden bir süvarinin misali, hali gibidir!" buyurdu.

Ebu Ümametülbahili'nin bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz "Aziz ve Celil olan Rabbim, bana Mekke vadisini altın yapmayı teklif buyurdu."Hayır! Ya Rab! Ben, bir gün tok olayım, bir gün de, aç olayım. Aç olduğum zaman, sana niyazda bulunayım ve seni, zikr edeyim. Tok olduğum zaman da, sana hamd edeyim, şükredeyim! dedim." buyurmuştur.

şte, beni ağlatan da, budur

Hz. Aişe validemiz anlatır: Peygamber efendimizin Medine'ye gelişinden vefatına kadar Evhalkı, üç gece ard arda buğday ekmeğinden karınlarını doyurmamıştır.

Peygamber efendimizin ve Evhalkının, çoğu zaman, yedikleri arpa ekmeği ile hurmadan ibaret olup bunlar da fazla derecede değildi.

Resulullah efendimiz, vefatından önce, Zırh gömleğini, Evhalkının ekmekliği için Ebu Şahma adındaki Yahudiden aldığı bir Vesk veya otuz Sa' arpa karşılığında terhin etmiş bulunuyordu.

Hz. Aişe validemiz "Muhammed aleyhisselamı, hak din ve Kitabla Peygamber gönderen Allah'a yemin ederek söylerim ki: Yüce Allah'ın, Peygamber gönderdiği zamandan ruhunu kabz ettiği zamana kadar, kendisi, ne bir elek görmüş, ne de, elekle elenmiş undan yapılan ekmek yemiştir!" demiş; "Öyle ise, arpayı nasıl yerdiniz?" diye sorulunca da "Kepeğini (Üf!) diyerek üflerdik!

Kainatın efendisi vefat edinceye kadar ne kendisi ne de, Evhalkı ard arda iki gün arpa ekmeğinden karınlarını doyurmamıştır!Vallahi, Kainatın efendisiın evinde kırk gece beklerdik te, ne kandil, ne de, bir ateş yanardı!

Aylar, gelir geçerdi de, Resulul aleyhisselamın evlerinden herhangi birinde ateş yanmaz, duman tüttüğü görülmezdi! İki ay gelir geçerdi de, Muhammed aleyhisselamın evhalkı için ne bir ekmek yapılır, ne de, bir çömlekte, tencerede yemek pişerdi!

Biz, Esvedeyn'e, yani hurmaya ve suya doyup kandığımız zaman, Kainatın efendisi, vefat etti.

Peygamber efendimizın, bir günde, karnında iki çeşid yemek bir araya gelmemiş kendisi, karnını hurmadan doyurduğu zaman, ekmekten doyurmamış, ekmekten doyurduğu zaman da, hurmadan doyurmamıştır! İşte, beni ağlatan da, budur!" demiştir.

Enes bin Malik te "Peygamber efendimizın, Allah'a kavuşuncaya kadar, ne Hıvan üzerinde bir şey yediğini, ne halis buğday unundan yapılmış yufka ekmek, ne de, kızartılmış kuzu kebabı gördüğünü bilmiyorum!" demiştir.

Hıvan: Yemek yeneceği sırada üzerine yemek konulan İskemle, Masa gibi şeye denir.

Ebu Hüreyre hazretleri, Peygamber efendimizin "Allah'ım! Evhalkımı Muhammed'in Evhalkını ölmeyecek kadar rızıklandır! Muhammed'in evhalkının rızkını, ölmeyecek kadar kıl!" diyerek dua ettiğini bildirmiştir.

ize daha hayırlısını da yedir

Resulullah efendimiz, yiyeceği şeyi sofra üzerinde yerdi. Sofra, yolcu için hazırlanan azık olup yol azığı çok kere yuvarlak deri içinde taşındığından, yiyeceğin adı, deri kaba çevirilmiş ve ona sofra denilmiştir.

Resulullah efendimiz, şunu yapın bunu yapın demezdi. Mevcut ne varsa onu yerdi. Hz. Aişe validemiz anlatır: Peygamber efendimiz, bana gelir "Yanında yiyecek var mı?" diye sorardı. "Hayır!" derdim. Bunun üzerine "Öyle ise, ben, oruçluyum!" buyururdu.

Kainatın efendisi, yine bir gün, bize gelmişti. "Ya Resulallah! Bize, bir hediye geldi." dedim. "Nedir o?" diye sordu. "Hays'dır!" dedim. "Ama, ben, oruçlu olarak sabahladım." buyurdu. Hays; hurma, yağ ve keş karıştırılarak yapılan yemektir.

Peygamber efendimiz; Helva'yı ve Bal'ı ekmek tiridini, Hurma tiridini sebze yemeklerini severdi. Efendimize süt getirilip sunulduğu zaman "Sütte iki bereket vardır." buyururdu.

Abdullah bin Abbas anlatır: Ben ve Halid bin Velid, Kainatın efendisi ile birlikte Teyzem Meymune bint-i Haris'in evine vardık. Ümmü Hufeyd, Kainatın efendisine Tere yağı ve Süt hediye etmişti.

Teyzem "Hediye edilen sütten size vereyim mi?" diye sordu. Kainatın efendisi "Olur!" buyurdu. Teyzem gitti. Bir kabla süt getirdi.

Kainatın efendisi, alıp ondan içti. Ben, Kainatın efendisinin sağında idim. Halid bin Velid, solunda bulunuyordu. Resulullah, sütten artanını bana verip "Sen, iç! İstersen, tercihen Halid'e ikram et!" buyurdu.

"Ben, senin artığını içmekte, hiçbir zaman, hiçbir kimseyi, kendime tercih etmem!" dedim.

Bunun üzerine, Resulullah efendimiz,"Allah'ın, bir yiyecek yedidiği kimse "Allahümme barik lena fihi ve at'amna hayran minhü, Allah'ım! Sen, bu yemekte bizim için bereket ihsan et! Bize, ondan daha hayırlısını da, yedir!" desin!

Allah'ın, süt içirdiği kimse de "Allahümme barik lena fihi ve zidna minhü, Allah'ım! Sen, bu sütte bizim için bereket ihsan et ve ondan, bize ihsanını artır!" desin! Çünkü, yiyeceğin, içeceğin yerini sütten başka bir şey tutar değildir." buyurdu."

iç bir yemeği yermezdi

Medineli Müslümanlar, Hurmalarının ilk çıkanını, turfandasını grödükleri zaman, onu, Peygamber efendimize getirirler; Resulullah efendimiz de, eline alıp bereket duası yaptıktan sonra, gördüğü çocuklardan en küçüğünü çağırır, ona verirdi.

Enes bin Malik'in bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, Kabak yemeğini severdi. İçinde kabak bulunan bir yemek getirildiği zaman, kabağı, bulunup Peygamber efendimizin önüne doğru itilirdi. Resulullah efendimiz "Koyunun en lezzetli eti, sırt eti" olduğunu bildirirdi.

Ümmü Eyyub'a "Resulullah aleyhisselam, evinizde yedi ay oturmuştu. Kainatın efendisinin, en sevgili yemek hangisi idi?" diye soruldu.

Ümmü Eyyub "O'nun, kendisi için ne bir yemeğin yapılmasını emrettiğini gördüm, ne de, sevmediği bir yemeği yerdiğini gördüm. Kendisine, Herise, keşkek yapar, hoşuna gittiğini görürdük te, bu yemek, beş günde, altı günde, on günde bir hazırlanırdı." dedi.

Ebu Musa'l'Eş'ari'den de "Kainatın efendisinin, Tavuk eti yediğini gördüm." dediği bildirilmiştir.

Peygamber efendimiz, yemeğin dibinde kalanını yemeyi sever. "Her kim, bir çanakta, kabta yemek yedikten sonra onu sıyırırsa, o, onun için istiğfar eder!" buyururdu.

Peygamber efendimiz, yeşil hurma ile birlikte Kavun yer yeşil hurma ile birlikte hıyar yerdi. "Bunun sıcaklığını, onun soğukluğu ile, onun soğukluğunu da, bunun sıcakılğı ile keser, tadil ederiz!" buyururdu.

Peygamber efendimizin, şöyle buyurdukları da, bildirilir: "Ey Ebuzer! Et pişirdiğin zaman, onun suyunu çoğalt ta, komşularnı gözet, ondan, onlara da, paylaştır."

"Komşusu, aç olduğu halde, karnını doyuran kimse, kamil Mü'min değildir!"

"Allah'a ibadet ediniz! Yemek yediriniz! Selamı yayınız ki, Cennetlere giresiniz!"

"Bir kişinin yemeği, iki kişiye yeter. Üç kişinin yemeği, dört kişiye yeter. Dört kişinin yemeği, sekiz kişiye yeter!"

Esma bint-i Ebi Bekir, pişen yemeğin kaynaması ve dumanı geçinceye kadar örtülü bulundurulmasını tavsiye eder ve Kainatın efendisinin "O, en büyük berekettir!" buyurduğunu işittim, derdi.

irke, ne güzel katıktır

Resulullah efendimiz, Mekke'nin fethinde Amcası Ebu Talib'in kızı Hz. Ümmehani'nin evine varmıştı. Ona "Yanınızda, yiyecek bir şey var mı?" diye sordu. Hz. Ümmehani "Hayır! Yalnız, kurumuş ekmek kırıntıları ve Sirke var! Fakat, bunları, sana sunmağa haya ederim!" dedi.

Peygamber efendimiz "Onları, getir. Suyun içine ufala. Tuz da, getir!" buyurdu. Sirkeyi, onun üzerine döküp yedikten sonra yüce Allah'a şükretti.

"Ey Ümmehani! Sirke, ne güzel katıktır! Sirkesi bulunan bir ev, katıktan mahrum sayılmaz!" buyurdu.

"İçeceklerin hangisi daha lezzetlidir?" diye sorulduğu zaman, Peygamber efendimiz "Tatlı ve serin sudur!" buyurmuştur.

Peygamber efendimiz, Büyutüssukya'dan getirilen tatlı sudan içerdi. Büyutussukya'daki su, Medine'ye iki günlük yerde idi.

Peygamber efendimiz "Sizden biriniz, bir şey yerken sağ eli ile yesin. Bir şey içerken de, sağ eli ile içsin. Çünkü, Şeytan, sol eli ile yer, sol eli ile içer!"

"Sizden biriniz, bir şey içerken, kabın içine solumasın!" buyurmuş, yenileceklerin ve içileceklerin içine solunmasını yasakladığı gibi altın ve gümüş kabların içinde yeyip içmeyi de, kesin olarak yasaklamıştır.

Peygamber efendimiz, su içerken, bir bardak suda iki üç kere nefes alır ve "Bu, daha yararlı ve daha kandırıcıdır."

"Sizden biriniz, bir şey içeceği zaman, bir solukta içmesin."

"Develer gibi, bir solukta içmeyiniz! İki veya üç solukta içiniz! Sonra, içeceğiniz zaman "Bismillah!" ve ağzınızı su kabından kaldırdığınız zaman da "Elhamdü lillah!" deyiniz!" buyurmuştur.

Nevfel bin Muaviye "Kainatın efendisi, bir şey içerken üçkere nefes alırdı. Evvelinde yüce Allah'ın ismini anar, Besmele çeker, sonunda da, Elhamdü lillah diyerek hamd ederdi." demiştir.

Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, kendisi için Kırba içinde sabahleyin kurulan Şırayı akşamleyin içerdi. Akşamleyin kurulan Şırayı da, sabahleyin içerdi.

ötülüklerin başı çok yemektir

Yemekten önce ve yemekten sonra el yıkamak ve sağ el ile yemek ve sağ el ile içmek Resulullahın adetiydi. Yemekten evvel el yıkarken, önce gençler, yemekten sonra, önce yaşlılar yıkardı.

Tabağın kenarından yemek, kendi önünden yemek, sağ ayağı dikip, sol ayak üstüne oturmak Resulullahın sünnettir. Çok sıcak şey yimemeli ve koklamamalıdır. Yerken hiç konuşmamayı Peygamber efendimiz uygun görmezdi. Ateşe tapanların adetidir. Neş'eli konuşmalıdır. Tuz ile başlamak ve bitirmek Resulullahın sünnettir ve şifadır.

Yeme ve içme bilgisini öğrenmek, ibadet bilgisini öğrenmekten önce gelir. İslâmiyette, önce çıkan bid'atten biri, doyuncaya kadar yemektir. Hergün et yemek, kalbe sıkıntı verir. Melekler sevmez. Eti az yemek ise ahlakı bozar. Sofra, yani yaygı üstünde yemek ve bunu yere sermek hoş olur. Sofra, deriden olurdu. Bitkisel yemek çok iyidir. Nebati yemek bulunmıyan sofra aklsız ihtiyara benzetilmiştir.

Resulullahın torunlarından İmam-ı Ca'fer-i Sadık , "Malı ve evladı çok olmak istiyen bitkisel yemek çok yisin!." buyurmuştur. Önce sofraya oturmalı, yemeyi sonra getirmelidir. Peygamberimiz, "Ben kulum. Kullar gibi, yere oturup yerim" buyurdu.

Acıkmadan yimemeli, çok yememelidir, doymadan kalkmalı, şaşacak şey olmadan gülmemeli. Peygamber efendimiz, "İyiliklerin başı açlıktır. Kötülüklerin başı tokluktur" buyuruldu. Yemeyin tadı, açlığın çokluğu kadar artar. Tokluk, unutkanlık yapar. Kalbi kör eder, alkollü içkiler gibi, kanı bozar. Açlık, aklı temizler, kalbi parlatır.

Fasıklarla, kötü kimselerle birlikte yememeli, içmemelidir. Kaynar yemekleri, örtülü olarak soğutmalıdır. Resulullah efendimiz ,"Sağ el ile yiyiniz. Sağ el ile içiniz" buyuruldu. Peygamberimiz, ekmeyi sağ eli ile alır, sonra karpuzu sol eli ile yirdi. Ekmeyi bir eli ile değil, iki eli ile koparmalıdır.

Lokma küçük olmalı ve iyi çiğnenmelidir. Sağına, soluna, havaya bakmamalı, lokmasına ve önüne bakmalıdır. Ağzını çok açmamalıdır. Sofrada elini, üstüne, başına sürmemelidir. Öksüreceği ve aksıracağı zaman, başını geriye çevirmelidir.

Çağırılmayan sofraya oturmamalıdır. Sofrada herkesten çok yememelidir. Karnı doyunca, bunu günah işlemekte kullanmamak için dua etmelidir. Bunun kıyametteki hesabını düşünmelidir. İbadet yapmaya kuvvetlenmek niyeti ile yimelidir. Aç iken de, yavaş yavaş yimelidir. Önce büyükler başlamalıdır. Üçten çok "ye" diyerek, kimseye sıkıntı vermemelidir. Birlikte yediği zaman, misafirleri doymadan, yemekten elini çekmemelidir.

emizlik imanı kuvvetlendirir

Resulullah efendimiz az yer çok yememek üzerinde çok dururdu.

"İnsan kalbi, tarladaki ekin gibidir. Yemek, yağmur gibidir. Fazla su, ekini kuruttuğu gibi, fazla gıda kalbi öldürür." Çok yiyeni, çok içeni Allahü teâlâ sevmez buyururdu.

Resulullah, midenin üçde biri yemeklere, üçde biri içeceklere ayrılmasını tavsiye buyururdu. Üçde biri hava payı, yani boş olmak en aşağı derecedir. En iyi derece, az yemek ve az uyumaktır. Çok yemek, hastalıkların başı, az yemek ilacların başıdır. Bir kişilik yemek, iki kişiye yetişir. Misafir, ev sahibinden tuz ile ekmekten başka şey beklememelidir. Ev sahibi, misafire lokma uzatmalıdır. Eline su dökmelidir.

Yemekten sonra dişleri misvak ile kürdanla temizlemek Resulullahın sünnettir. Temizliktir. Temizlik imanı kuvvetlendirir. Yemekten sonra ev sahibine, bereket, rahmet ve mağfiret ile dua edilir. Sonra, gitmeye izin istenir. Yemeğe davet edilir.

Yemekte korkunç ve iğrenç şeyler söylememelidir. Ölümden, hastalıktan, Sofraya gelen yemeklere bakmamalıdır. Bir lokmayı yutmadan önce, ikinciyi eline almamalıdır. Yemek arasında, birşey için, hatta namaz için, sofradan kalkmamalıdır. Namazı önce kılmalıdır.

Eğer, hazırlanmış yemekler soğuyacak veya bozulacak ise ve namaz vakti, yemekten sonra kılmaya elverişli ise, namazdan önce yemelidir. Yemek kaldırıldıktan sonra, sofradan kalkmalıdır. Yol üstünde, ayakta, yürürken yimemelidir.

Ağzında, elinde et, yemek kokusu varken yatmamalıdır. Çocukların elini de yıkamalıdır. Tok iken yatmamalıdır. Gıda maddelerini, lüzumu kadar ölçerek almalı, ölçüsüz, çok almamalıdır. İsraf olur. Yiyecek ve içecek kapları, kapaklı olmalıdır. Nehirden, havuzdan eğilip, ağız ile içmemelidir. İbrik, desti ağzından da içmemelidir. Fincanın, bardağın kırık yerinden içmemelidir.

Yazın, serin içmelidir. Resulullah serin şerbet içmesini severdi. Zemzem ayakta içilebilir. Yolcu, her suyu ayakta içebilir denildi. Aç karna su içmemelidir. Suyu yavaş yavaş emerek içmelidir.

esulullah hurmayı çok severdi

Resullah efendimiz keşkek yemeğini severdi. Herise, yani keşkek pişirmesini, Peygamber efendimize, Cebrail aleyhisselam öğretti. Herise, insanı çok kuvvetlendirir. Bütün Peygamberler arpa ekmeyi yemiştir. Resulullah kabak tatlısını ve mercimek çorbasını, av etini ve koyun etini severdi. Koyunun kol ve göğüs ve kürek tarafını severdi. Oğlağın kürek etini çok severdi. Oğlak etinin hazmı kolaydır. Herkes için uygundur.

Erkek hayvan eti, dişiden ve esmer et beyazdan daha kolay hazm olur. Hazmının kolaylığı ve lezzeti bakımından koyunun eti, ineğin sütü daha iyidir. Av etlerinin en iyisi geyik etidir. Tavşan eti helaldir. Peygamberimiz yemiştir. İdrar söker, fazlası uykusuzluk yapar. Herkes için uygundur. Kuş, piliç eti herkes için iyidir. Kümes hayvanlarından eti en iyi olanı tavuktur.

Peygamberimiz, "Sirke, ne güzel yiyecektir" buyurdu. Sirke, en faydalı yemektir. Hurma da yemektir. Yani ekmek ile yenir. Üzüm, hem yemektir, hem de meyvedir. Üzümü ekmekle yemek sünnettir. Hurmayı tek yemek sünnettir.

Kuru üzüm, ceviz, badem yemek sünnettir. Balda şifa vardır. Yetmiş Peygamber bala bereket ile dua etmiştir. Resul, hurmayı çok severdi. Hurma ile kavun, karpuzu birlikte yerdi. Kavun, karpuz böbrekleri temizler, baş ağrısını giderir. Solucan düşürür. Gözlere kuvvet verir. Resulullah serin şerbetleri çok severdi. Pilav yirken salevat-i şerife okumalıdır.

Peygamber efendimiz, baklayı kabuğu ile yemek medh etti. Habbetüssevda, yani çörek otu derdlere devadır buyurdu. Cevizi peynirle yemek şifadır. Bunları yalnız yemek zarardır. Bir şey ile beraber yimelidir. Üzüm çekirdeği zararlıdır. Efendimiz, üzüm salkımını sol eline alır, üzümü sağ el ile yerdi. Ayva, kalbden sıkıntıyı giderir. Her kavun, karpuz ve narda bir damla Cennet suyu vardır. Bir narı yalnız yimeli, bir damlası boş yere gitmemelidir. Nar, çarpıntıya iyidir. Mideyi kuvvetlendirir. Et kısmı ile birlikte sıkılıp içilirse, safra söker, pekliği giderir. İncir, kalbe ferahlık verir. Kuluncu, sindirim organı sancılarını giderir.

Yeşil hıyarı tuz ile yemek, cevzi hurma ile bal ile yemek Resulullahın sünnettir. Peygamberimiz, patlıcanı medhetti ve zeytin yağlı yapınız buyurdu. Semizotunu da medh buyurdu. Kereviz, unutkanlığı giderir. İdrar söker. Kan ve süt yapar. Kara ciğeri temizler. Harşef, ya'ni enginar, safra taşını eritir, kanı temizler, damar sertliğine iyi gelir. Ter kokusunu da giderir.

Bir memlekete gelenin, önce biraz çiğ soğan yimesi sıhhate iyidir. Soğan, mikroplara karşı koyma gücünü arttırır. Soğandan sonra kereviz yinirse, fena kokusunu giderir. Sedef otu yemekle de kokusu gider denildi. Resulullahın son yediği yemeyin içinde soğan vardı.

esulullahın ev içindeki halleri

Hz. Hüseyin anlatır: Peygamber efendimizın ev içindeki meşgalesini Babamdan sordum. Babam şöyle anlattı:

Peygamber efendimiz, evine girişinden itibaren vaktini: Allah'a ibadete, evhalkının işlerine ve kendi şahsi işlerine aid olmak üzere üçe ayırmıştı.

Şahsına ayırdığı vakti de, kendisiyle insanlar arasında bölüştürmüştü. O vakitte, yanına insanlardan ancak seçkin sahabileri girerdi. Halka, dini meseleleri, onlar aracılığı ile tebliğ eder, halkı ilgilendiren hiçbir şeyi yanında tutmaz, biriktirmezdi.

Peygamber efendimizın, Ümmetine aid vakti, fazilet sahiplerine, dindeki üstünlük derecelerine göre bölüştürüp kendilerini ona göre huzuruna çağırmak adeti idi. Onlardan kimisi bir hacetli, kimisi iki hacetli, kimisi de, daha çok hacetli idi.

Peygamber efendimiz, onların dini hacetlerile meşgul olur, sorularına gereken cevapları verir, sonra da "Bunları, burada bulunan, burada bulanmayanlara tebliğ etsin! Bana kendisi gelip hacetini arz edemeyen kimsenin hacetini siz bana arz ediniz. Muhakkak ki, hacetini arz edemeyenin hacetini arz eden kimsenin ayaklarını kıyamet gününde Allah, Sırat üzerinde sabit kılar!" buyururdu.

Peygamber efendimizın yanında bundan başka bir şey anılmaz, dile getirilmezdi. Zaten, kendisi de, hiç kimseden, bundan başkasını kabul etmezdi.

Peygamber efendimizın huzuruna girenler, talib olarak girerler, en büyük ilim zevkini tatmış ve onlara delalet edici oldukları halde, çıkarlardı!.

Hz. Hüseyin babasından, Peygamber efendimizın, evinden çıkışında ne yaptığını sordu. Bunları da şöyle anlattı:

Kainatın efendisi, dışarıda konuşmazdı. Ancak, konuşması, Müslümanlara yararlı olacak, onları, birbirlerine ısındıracak, aralarındaki tefrikayı, soğukluğu kaldıracak ise, konuşurdu.

Her kavmin yüksek hasletli kişisine ikram eder ve onu, kavmının üzerine Vali yapardı. Halkı, sakındırır ve onlardan da, sakınırdı. Hiçbir kimseden güler yüzünü ve güzel huyunu esirgemezdi.

Eshabını göremese, arar, halka, aralarında olan bitenleri sorardı. İyiliği, över ve berkiştirir, kötülüğü ise, yerer ve zaifletirdi. Kendisininh her işi, itidal üzere idi, ihtilafsızdı. Gaflete düşerler endişesiyle, Müslümanları uyarmaktan geri durmazdı. Her hali mutad idi.

er işte örnekti

Resulullah efendimiz İbadet ve taat için kendisinde tam bir istidad vardı. Ne hakkı tecavüz, ne de, onu yerine getirmekte kusur ederdi. Kendisine yakın olanlar, insanların en hayırlıları idiler.

O'nun katında Eshabın en üstünü, öğütü en şumullü ve mertebece en büyüğü de, muhtaclara yardımı ve iyiliği en güzel olandı. Kainatın efendisi, Allah'ı anmadıkça, ne oturur, ne de, kalkardı.

Mecliste yerlerden bir yeri kendisine belirlemez, böyle yapmayı, men ederdi. Nerede olursa olsun, oturan bir cemaatın yanına vardığı zaman, üst başa geçmez, meclisin sonuna oturur ve böyle yapmalarını, Müslamanlara da, emrederdi.

Kendisiyle birlikte oturan herkese nasibini verir, öyle ikram ederdi ki, herkes, Resulullah katında, kendisinden daha kıymetli bir kimse yok sanırdı. Kendisiyle oturan veya gelip hacetini arz eden kimsenin her şeyine, dönüp gidinceye kadar katlanırdı.

Bir kimse, kendisinden bir hacette, istekte bulununca, onu red etmez, verir, yahut, tatlı ve yumuşak dille geri çevirirdi. Onun güzel ahlakı, bütün insanları, içine alacak kadar genişti.

Onlara şefkatlı bir baba olmuştu. Hak hususunda herkes, O'nun katında eşid idi. Peygamber efendimizın Meclisi; bir ilim, haya, sabr ve emanet Meclisi idi.

Meclisinde ne sesler yükselir, ne bir kimse suçlanır, ne de, işlenmiş bir kusur ve hata açığa vurulurdu.Kainatın efendisiın Meclisinde bulunanlar, birbirlerinin dengi olup birbirlerine karşı üstünlükleri, ancak Takva yönündendi. Hepsi de, alçak gönüllü idiler.

Büyüklere tazim ederler, küçüklere şefkat ve merhamet gösterirler, ihtiyaç sahiplerini, başkalarına tercih edip ihtiyaçlarını karşılamağa çalışırlar, garib, yabancı olanları korur ve kollarlardı.

Peygamber efendimiz daima güler yüzlü, yumuşak huylu idi. Esirgemesi, bağışlaması boldu. Katı kalbli değildi.

Hiç kimse ile çekişmezdi.Hiç bağırıp çağırmaz, kötü söz söylemezdi. Hiç kimseyi ayıplamazdı. Cimri değildi. Hoşlanmadığı şeye göz yumardı. Umanı, umutsuzluğa düşürmez, bir şey hakkındaki hoşnudsuzluğunu açığa vurmazdı.

Resulullah efendimiz üç şeyde uzak dururdu:İnsanlarla çekişmekten,Çok konuşmaktan,Yararsız, boş şeylerle uğraşmaktan.

İnsanları da, üç şeyde kendi hallerine bırakırdı:Hiçbir kimseyi ne yüzüne karşı, ne de, arkasından kınamaz, ayıplamazdı,Hiç kimsenin ayıp ve kusurunu araştırmazdı,Hiç kimseye, hakkında sevaplı ve hayırlı olmayan sözü söylemezdi.

lemlere rahmet olarak gönderildi

Peygamber efendimiz, konuşurken, huzurunda bulunanlar, başlarına kuş konmuş gibi, sessiz ve hareketsiz dururlar, sözünü bitirip susunca, öyleyeceklerini söylerler, fakat, kendisinin yanında asla tartışmaz ve çekişmezlerdi.

Peygamber efendimizın yanınnda birisi konuşurken, konuşmasını bitirinceye kadar o birleri susarlardı. Peygamber efendimizın yanında en sonrakinin sözü ile en öncekinin sözü farksızdı.

Meclisinde bulunanlar, bir şeye gülerlerse, O da, onlara uyarak güler, bir şeye hayret ederlerse, O da, onlara uyarak hayret ederdi.

Huzuruna gelen gariplerin, yabancıların sözlerinde ve sorularındaki kabalık ve kırıcılığa Eshabı da, kendisi gibi davransınlar diye katlanırdı.

"Bir ihtiyaç sahibinin ihtiyacını talep ettiğini gördüğünüz zaman, ihtiyacını ele geçirmesi için ona yardım ediniz!" buyururdu.

Gerçeğe uygun olmayan övmeyi kabul etmezdi.Hakka tecavüz etmedikçe, hiç kimsenin sözünü kesmezdi. Hakka tecavüz ettiği zaman da, ya onu men ederek sözünü keser, yahut Meclisten kalkıp giderdi. Kainatın efendisinin susması, dört şey üzerine;hilm, hazer,takdir,tefekkür üzerine idi.

Takdir, insanlara eşit bakış ve dinleyişte; Tefekkür, dünya ve Ahiret işlerini düşünmesinde göze çarpardı.Hilm ve sabrı, kendisinde toplamıştı. Dünyaya ait hiçbir şey, kendisini kızdırmazdı.

Kainatın efendisinin herhangi bir şey için "Hayır!" dediği olmazdı. Yapmak istediği bir şey kendisinden istenildiği zaman "Olur!" buyurur, yapmak istemediği bir şey kendisinden istenilince, susar, onu yapmak istemediği, kendisinin bu susuşundan anlaşılırdı.

Herkesin dünya ve ahıret saadeti için çalışırdı. Bir gazada, kafirlerin yok olması için dua buyurması istendiğinde,"Ben, lanet etmek için, insanların azab çekmesi için gönderilmedim. Ben, herkese iyilik etmek için, insanların huzura kavuşması için gönderildim," buyurdu.

Enbiya suresinin yüzyedinci ayetinin meal-i şerifinde, "Seni, alemlere rahmet, iyilik için gönderdik" buyurulmuştur. Bunun için herkesin iyiği için uğraşırdı.

iç kimseyi hor görmezdi

Hind bin Ebi Hale Peygamber efendimizin yürüyüşünü şöyle anlatır:

Kainatın efendisi, yürürken, ayaklarını, yerden canlıca kaldırır, iki yanına salınmaz, adımlarını, geniş atar, yüksek bir yerden iner gibi önüne doğru eğilir, vakar ve sükunetle, rahat yürürdü.

Bakmak istediği, bakacağı tarafa, tamamile dönerek bakardı.

Etrafına gelişi güzel bakınmazdı.

Yer yüzüne bakışı, semaya bakışından uzundu.

Yer yüzüne bakışı da, göz ucu ile idi.

Yürürken, Sahabilerinin gerisinde yürürdü.

Birisile karşılaştığı zaman, önce, kendisi selam verirdi.

Ebu Hüreyre hazretleri de şöyle anlatır:

Yürüyüşte, Kainatın efendisidan daha hızlı bir kimse görmedim. Yürürken, yer yüzü, sanki O'nun ayağının altında dürülürdü!

Biz, ardından yetişmek için kendimizi son derecede zorlar, sıkardık. Kainatın efendisi ise, yürürken, kendisini hiç sıkmazdı.

Enes bin Malik'in bildirdiğine göre: Peygamber efendimiz, birisiyle karşılaştığı zaman, Musafaha eder, o kimse, elini çekmedikçe, Peygamber efendimiz de, elini çekmez, o kimse, yüzünü çevirmedikçe, Peygamber efendimiz de, ondan yüzünü çevirmezdi. Musafaha; iki kişinin, karşılaşınca, avuçlarının yüzlerini, içlerini birbirine yapıştırıp birbirlerinin yüzlerine bakışmaları demektir.

Enes bin Malik hazretleri anlatır: Efendimize, "Ya Resulellah! Bazımız, bazımıza eğilsin mi?" diye sorduk. "Hayır!" buyurdu. "Bazımız, bazımızla kucaklaşsın mı?" diye sorduk. "Hayır! Fakat, Musafaha ediniz!" buyurdu.

Bera bin Azib de, Peygamber efendimizin "İki Müslüman karşılaşıp selamlaşır ve Musafaha ederlerse, onlar, daha birbirlerinden ayrılmadan önce mağfiret olunurlar!" buyurduğunu bildirir.

Kainatın efendisi, daima düşünceli idi. Kendisinin usması, konuşmasından uzun sürerdi. Resulullah, lüzumsuz yere konuşmazdı. Söze başlarken de, sözü bitirirken de, Allah'ın ismini anardı.

Konuşurken, kısa ve özlü kelimelerle konuşurdu. Resulullahın sözleri, hep gerçek ve yerinde idi. Resulullah konuşurken, ne fazla, ne de, eksik söz kullanırdı.

Kimsenin gönlünü kırmaz, kimseyi hor görmezdi. En ufak nimete bile saygı gösterir, hiçbir nimeti yermezdi. Bir nimeti, ne hoşuna gittiği için över, ne de, hoşlanmadığı için yererdi.

esulullahın giydiği elbiseler

Peygamber efendimizin bir tane Hıbere elbisesi vardı. Hıbere; pamuk ve keten ipliğinden dokunan çizgili, yollu Yemen kumaşına denir. Peygamberimiz, Hıbere elbisesini giymeyi çok severdi.

Peygamberimizin, bir de Uman işi iki İzar'ı vardı. Belden aşağısına tutulan fota ve peştemala İzar denir. Peygamberimizin, kıldan dokunmuş, üzerinde deve semerlerini andıran bir takım çizgiler bulunan İzarımsı bir fotası daha vardı ki, bununla, dışarı çıktığı, olurdu.

Ebu Bürde "Ziyaretine vardığımız zaman Hz. Aişe, bize Mülebbede diye anılan sırınmış, keçeleşmiş bir elbise ile Yemende yapılan kalın bir İzar çıkarıp yemin ederek "Resulullah aleyhisselamın Ruhu, işte, bunların içinde alındı!" dedi."

Peygamberimiz, soğuk kış gecelerinde namazlarını da, dokuması ne pek sert, ne de, pek yumuşak olmayan yün bir fota tutunmuş olarak kılardı.

Peygamberimiz, erkek Mü'minlerin, bellerine tuttukları İzar'ı, ancak, bacağın yarısına, yumuşak etine ve biraz daha aşağısına kadar uzatabileceklerini, fakat, topuklara kadar uzatamayacaklarını, gerektiğini bildirmiş.

Büyüklük taslamak için İzarlarını yerde sürükleyen erkeklere, Kıyamet gününde, yüce Allahın Rahmet nazarile bakmayacağını haber vermiş Cabir bin Süleym'e "İzarını, yarı bacağına kadar kaldır! Bunu, yapamazsan, topuklarına kadar uzat! Yerde sürüklenecek kadar uzatmaktan sakın! Çünki, bu, gurur alametdir. Allah ise, gururlanmayı sevmez!" buyurmuştur.

Bunun için, Abdullah bin Ömer, İzarını, bacaklarının yarısına kadar uzatır, gömleğini onun üzerinde, Ridasını da, gömleğinin üzerinde bulundururdu.

Peygamberimizin, giyinip gelen Heyetlerin yanına çıktığı Hadrami Ridasının uzunluğu: Dört arşın, eni: İki arşın bir karış kıymeti de: Bir dinardı. Rengi, yeşildi.

Peygamberimizin bu Ridası, Halifeler devrinde dürülüp bir bohça içinde Halifeler katında bulundurulurdu. Halifeler, Ramazan ve Kurban bayramlarında onu giyerlerdi.

Peygamberimizin Suhar işi iki elbisesi vardı. Suhar, Uman'da bir kasabadır. Peygamberimizin Suhar işi gömleği de, vardı. Suhar kasabasında yapılan gömlek, Suhari diye anılır. Peygamberimizin en çok sevdiği elbise, Kamis (Gömlek) idi. Kamis, yalnız pamuk ipliği ile dokunmuş bezden yapılan gömleğe denir. Peygamberimizin gömleklerinin boyları kol uzunluğu, bileğe kadardı. Habeş Necaşisinin Peygamberimize gönderdiği hediyeler arasında bir de, gömlek vardı.

lbisenin hayırlısı, " en iyisi" dir

Peygamber efendimizin, tek kat pamuk ipliğinden dokunmuş bezden yapılmış gömleği vardı. Suhul, Yemen kariyelerinden olup orada tek kat pamuk ipliğinden dokunmuş bezden yapılan elbiselere Suhuliye denir. Habeş Necaşisnin Peygamberimize gönderdiği hediyeler arasında birde, don bulunuyordu.

Peygamberimizin beyaz bir elbisesi de, vardı. Efendimiz, "Elbiselerinizden, beyazını giyiniz! Dirileriniz, beyaz elbise, giysin. Ölülerinizi de, beyaz kefene sarınız! Çünki, o, giyimlerinizin hayırlısı ve iyisidir!" buyurmuştur.

Peygamberimizin yeşil elbise giydiği de, görülmüştür. Ebu Rimse, Peygamberimizi, üzerine iki parça altlı üstlü, eşil elbise giymiş olduğu halde, gördüğünü söyler.

Peygamberimiz, kırmızı (Alacalı) Hulle de, giyerdi. Bera' bin Azib "Kırmızı (Alacalı) Hulle içinde, saçları, kulak yumuşağına ulaşanlar arasında Resulullah aleyhisselamdan daha güzelini görmedim!" demiştir. Peygamberimizin Cuma ve Bayramlarda, üzerine giydiği kırmızı bir Cübbesi vardı. Peygamberimizin bir tane de, Yemen işi Cübbesi bulunuyordu. Peygamberimiz, yenleri (Kol ağızları) dar olan Şam işi bu Cübbeyi, seferlerde giyerdi.

Peygamberimiz, İran Şahlarının giydikleri Taylesan kumaşından yapılmış, yakasında atlastan bir parça, eteğinin ön ve arkadaki iki açık yanında ve yenleri üzerinde atlastan birer çevre kıvrıntısı bulunan bu Cübbeyi de savaşlarda düşmanlarla karşılaştığı sıralarda giyerdi.

Hz. Aişe'nin vefatına kadar yanında bulunan bu Cübbe'yi, ondan sonra, Esma bint-i Ebi Bekir almıştı. Peygamberimizin giymiş olduğu bu Cübbenin yıkandığı su ile hastalar yıkanır, şifa umulurdu.

Dumetülcendel Hakimi Ükeydir'in öldürülen kardeşi Hassan'ın, erişi ve ırgacı ibrişile dokunmuş atlas kumaştan yapılmış, işleme yerlerine altın sırma ile hurma yaprakları işlenmiş Cübbesi, Peygamberimize gönderilmişti.

Peygamberimiz, bu Cübbeyi giyerek Minbere çıkıp oturmuş, hiç konuşmadan Minberden inmişti. Müslümanlar, ellerini, ona, sürüyorlar bakıyorlar güzelliğine hayran oluyorlardı.

Peygamberimiz "Siz, bunun güzelliğine mi şaşıyorsunuz? Bu, pek mi hoşunuza gitti?" diye sordu. "Biz, bundan daha güzel bir elbise görmedik!" dediler.

Peygamberimiz "Varlığım, Kudret Elinde bulunan Allaha yemin ederim ki Sa'd bin Muaz'ın Cennetteki Mendilleri, gördüğünüz şeyden daha güzel ve hoşturlar!" buyurdu.

a'b bin Züheyr'e verdiği hırka

Resulullah efendimiz, Tebükte, Eyle halkına bir Eman Fermanı yazıp verdiği zaman, eman alameti olmak üzre bir de, Bürde (Hırka) vermişti.

Ebül'Abbas Abdullah bin Muhammed, bu Bürde'yi, onlardan üç yüz dinara satın aldı. Abbas oğulları, bu Hırkaya, seleften halefe tevarüs ettiler.

Halifeler, bayram günlerinde onu üzerlerine giyip Peygamberimize aid Asa'yı ellerine alarak dışarı çıktıkları zaman, kalbler ürperir, gözler kararırdı.

Meşhur Arap şairlerinden Ka'b bin Züheyr, af dilemek ve Müslüman olmak için Peygamberimize gelip içinde "Şüphe yok ki: Resulullah, doğru yolu gösteren bir Nur, kötülükleri yok etmek için Allahın sıyırılmış keskin, yalın kılıçlarından bir kılıçtır!" beyti de, bulunan (Banet Süad) kasidesini okuduğu zaman, Peygamberimiz, sırtındaki Bürdesini (Hırkasını) çıkarıp ona giydirdi.

Hz. Muaviye, halifeliği sırasında, Ka'b bin Züheyr'e "Resulullahın Hırkasını, bize sat!" diye haber saldı. Kendisine on bin dirhem gönderdi.

Ka'b. bin Züheyr "Ben, Resulullahın Hırkasını giymek hususunda hiç kimseyi, kendime tercih edemem!" diyerek Hz. Muaviye'nin dileğini reddetti.

Hz. Ka'b bin Züheyr, vefat ettiği zaman, Hz. Muaviye onu, Ka'b'ın oğullarından yirmi bin dirheme satın aldı. Peygamberimizin, Ka'b bin Züheyr'e vermiş olduğu bu mübarek Hırka, Halifeden Halifeye tevarüs edilerek geçti.

Emevi saltanatının çöküşünden sonra ilk Abbasi Halifesi Ebül'Abbas Seffah bin Abdullah bin Muhammed tarafından üç yüz dinara satın alındı.

Bayramlarda Halifeler tarafından giyildi. Halife Muktedir'in, öldürüldüğü zaman kanı, bulaşarak kirlendi. Abbasiler, Mısır'a gelirken, onu, yanlarında getirdiler. Yavuz Sultan Selim, Mısır'ı alıp Halife olduğu zaman Mısırdaki "Mübarek Emanetler" arasında bu mübarek Hırka da, İstanbula getirildi.

İstanbulda Topkapı Hırka-ı Seadet Dairesinde herkes tarafından ziyaret olunan bu mübarek Hırka: 1,24 santim boyunda, geniş kollu siyah yünlü kumaştan yapılmıştır.

Hırkanın içi, kaba dokunmuş krem renk yünlü kumaş kaplıdır. Önünde sağ tarafından 0,23x0,30 eb'adında bir parçası noksandır. Sağ kolunda da, eksiklik vardır. Hırka, yer yer haraptır.

Müteaddid bohçalara sarılmış olarak 0,57x0,45x0,21 ebadında üstten açılır kapaklı altın bir çekmece içindedir. Hırka-i Seadetin, bu ebadda Sultan Murad III. Tarafından yaptırılmış olan altın bir mahfazası da; mevcuddur. Bu mahfaza, sanat itibarile fevkal'ade olup ayrıca zümrüdlerle de bezenmiştir.

ecaşi'nin gönderdiği atın yüzük

Habeş Necaşisi Ashama'nın, Peygamberimize gönderdiği hediyeler arasında, kaşı, Habeş taşından altın bir yüzük te, bulunuyordu.

Peygamberimiz, Ebül'As'ın kızının kızı Ümame'yi çağırıp "Ey kızım! Bunu, sen takın!" buyurdu.

Erkeklere yalnız gümüş yüzüğün helal olduğu ve altın, demir ve sarı pirinçten yüzük takmanın haram olduğunu, Peygamberimiz bildirilmiştir. Kendisi de, vefat edinciye kadar, yalnız gümüş yüzük kullandı.

Resulullah yüzüğünü sağ eline takardı. Sol eline de taktığı görülmüştür. Sağ ele de, sol ele de takmak caizdir. Küçük parmaya veya yanındaki parmaya takılır. Bayramlarda herkesin takması müstehabdır. Gösteriş için, öğünmek için takmak haramdır.

Bir gün, Nu'man bin Beşir, Resulullahın yanına geldi. Parmayında altın yüzük vardı. "Cennete girmeden önce, niçin Cennet zinetini kullanmışsın?" buyurdu. Demir yüzük kullanmaya başladı. Bunu görünce, "Niçin Cehennem eşyası taşıyorsun?" buyurdu. Bunu da çıkardı. Bronz, yani tunçdan yüzük taktı. Bunu görünce, "Niçin sende put kokusu duyuyorum?" buyurdu.

Nasıl yüzük kullanayım, ya Resulallah dedi. "Gümüş yüzük takabilirsin. Ağırlığı da bir miskali (4.8 gr) geçmesin ve sağ eline tak!" buyurdu.

Amr ibni Şu'ayb diyor ki, Resulullah, altın ve demir yüzükleri çıkartır, gümüş yüzüklere mani' olmazdı.

Peygamberimiz, Acem Şahına, Rum Kayserine ve Habeş Necaşisine mektup yazdırmak istediği zaman,

- Ya Resulallah! Onlar, bir mektubu, mühürlü olmadıkça, okumazlar! denilmişti.

Bunun üzerine, Peygamberimiz, gümüşten bir yüzük edindi ki, kaşına üç satır üzerine:

"Muhammed'ür'Resulullah" nakş edilmişti.

Mühür yüzükteki yazı, aşağıdan yukarıya doğru

"Muhammed" bir satır,

"Resul" bir satır,

"Allah" bir satır olmak üzre, üç satır halinde idi.

Peygamberimizin gümüş Yüzüğündeki taş, Habeş taşı idi.

Bu gümüş yüzüğün kaşınının gümüşten olduğu da, rivayet edilir.

eygamberimizin döşeği

Peygamberimizin, üzerinde yatıp uyuduğu döşeğin, yatağın yüzü, deridendi. İçi, hurma lifi doldurulmuştu. Kendisi de, Zevcesi de, onun üzerinde yatardı. Başının altına koyduğu yastığının da, yüzü deriden olup içi, hurma lifi doldurulmuştu.

Hz. Aişe validemiz anmlatır: "Yanıma, Ensar kabilesinden bir kadın geldi. Resul aleyhisselamın döşeğini görünce, gidip içi yün doldurulmuş bir yatak gönderdi.

Resul aleyhisselam, yanıma gelip "Nedir bu?" diye sordu. "Ya Resulallah! Ensardan filanca kadın, yanıma gelmişti. Döşeğini görünce, gidip bunu, sana gönderdi." dedim. "Bunu, hemen ona geri çevir!" buyurdu.

Fakat, ben, geri çevirmedim. Onun, evimde bulunması, hoşuma gitmişti. Resul aleyhisselam, bu sözünü, üç kere tekrarladı. Sonunda "Vallahi, ey Aişe! İsteseydim, Allah, altın ve gümüş dağlarını benim yanımda yürütürdü!" buyurdu. Peygamber aleyhisselamın minderi de, iki Abadan ibaretti.

Bir gece, yanıma geldiği zaman, bu Abayı katlayıp daraltmış idim. Onun üzerinde uyudu. Sonra "Ey Aişe! Bu geceki döşeğim, ne için her zamanki gibi değildi?" diye sordu. "Ya Resulallah! Onu, senin için katlayıp daralttım." dedim. "Sen, onu, eski haline çevir!" buyurdu.

Yine Hz. Aişe anlatır: "Kureyşilere, Mekkede serir üzerinde uyumaktan daha hoş bir şey yoktu. Resul aleyhisselam, Medine'ye geldiği ve Ebu Eyyub'un evine indiği zaman, ona "Ey Ebu Eyyub! Sizin bir seririniz yok mu?" diye sordu. Ebu Eyyub da "Yok vallahi" dedi.

Ensardan Sa'd bin Zürare, bunu, haber alınca, Resulullaha, direkleri saç ağacından yapılmış, üzeri keten lifle dokunmuş hasırla kaplı bir serir gönderdi.

Resulullah, evine taşınıncaya kadar, onun üzerinde uyumuştu. Vefatına kadar da, onun üzerinde uyudu."

Resulullah aleyhisselam, yıkanıp kefenlendiği zaman, bu Serir'in üzerine konularak cenaze namazı da, kendisi bu Serir üzerinde bulunduğu halde, kılınmıştı. Halk, ölülerini taşımak üzre, onu, bizden isterler ve onunla teberrük ederlerdi. Ebu Bekir'in Ömer'in cenazesi de, onun üzerinde taşınmıştı."

Hz. Aişe der ki "Resul aleyhisselamın bir Hasır'ı vardı ki, geceleyin onun üzerinde namaz kılar, gündüzün de, serip üzerinde halk ile otururdu."

eygamberimizin yanında taşıdığı şeyler

Peygamber efendimizin, bir arşın boyunda veya biraz daha uzun bir Mıhcen'i vardı.

Mıhcen, ucu eğri değneğe denir. Hacerülesved'i, uzaktan onunla işaret ederek İstilam ederdi.

Deveye bindiği zaman, onu, önüne asardı. Efendimizin, Urcun diye anılan bir de Mıhsarra'sı vardı. Peygamberimiz, Bakiülgarkad'a giderken, onu, yanında bulundurur, ona dayanır otururken, onu, elinde evirir çevirirdi.

Peygamberimizin, elinde bu Mıhsarrası bulunduğu halde, hutbe irad buyurduğu da, olurdu. dağ ağaçlarından kesilmiş, Memşuk adıyla anılan bir de, Kadib'i Değneği vardı.

Hz. Osman, Peygamberimizin Kadib'i, elinde bulunduğu ve Minberde hutbe irad ettiği sırada, Cahcah bin Said veya Cahcah bin Kays, varıp Hz. Osman'ın elinden Kadib'i alır ve dizine dayayarak büker, kırar. Halk, Cahcah'a bağırırlar. Hz. Osman, Minberden iner ve evine girer.

Bunun üzerine, yüce Allah, Cahcah'ın eline veya dizine Ekile (kaşıntı) hastalığı verir. Cahcah, Hz. Osman'ın şehadetinden sonra bir yıla varmadan, kaşına kaşına ölür.

Peygamberimiz; yanında tarak, ayna, misvak, gülyağı, sürme makası bulunduğu halde, sefere çıkar seferde ve hazerde bunları, yanından ayırmazdı.

Hz. Aişe "Gazalar için Resul aleyhisselamın gülyağını, tarağını, aynasını, iki Makas'ını, Sürmedanlığını ve Misvak'ini hazırlardım." buyurdu.

Peygamberimiz, her gün, sakalını iki kere tarardı.

Enes bin Malik "Resul aleyhissleam, sık sık, başının saçına gülyağı sürer, sakalını, su ile tarardı." diyor.

ertip düzene çok önem verirdi

Peygamberimiz efendimiz, temizliğe, tertip düzene önem verirdi. "Kimin saçı varsa, ona iyi baksın!" buyururdu. Mescidde iken, saçı sakalı karma karışık biri içeri girmişti.

Peygamberimiz "Bu kişinin saçını yatıştıracak Gülyağı da mı, bulunmuyor?" buyurduktan sonra ona, hemen dışarı çıkararak saçını, sakalını düzeltmesini eli ile işaret etti. O kimse, öyle yapıp dönünce, Peygamberimiz "Sizden birinizin, böyle gelmesi mi, yoksa saçı sakalı Şeytan gibi karma karışık gelmesi mi, daha iyidir?" buyurdu.

Peygamberimiz, sakalının boyundan ve yanlarından biraz alırdı. Cuma namazına çıkmadan önce, bıyığını kırpar, tırnaklarının uzayanını keserdi. Müslümanlara da, bıyıklarını kırpmalarını emir etmiştir.

Peygamberimiz, aynaya baktıkca, Allaha hamd eder "Allahım! Suretimi güzel yarattığın gibi, ahlakımı da, güzelleştir!" diyerek dua ederdi.

Peygamberimiz, her gece, uyumadan önce, gözlerine üçkere sürme çekerdi. Sürmeyi, sağ gözüne üç, sol gözüne ikikere çekerdi. "Sürme çekiniz! Çünki, o, gözü cilalandırır, saçı (kirpiği) bitirir." buyururdu.

İslâm büyükleri erkeğin tedavi için sürme çekmesi caiz olduğunu fakat zinet için çekmesi caiz olmadığını bildirmişlerdir. Cemal ve Zinet kelimelerini birbirleri ile karıştırmamalıdır. Cemal, çirkinliği gidermek, vekar sahibi olmak ve şükretmek için, ni'meti göstermek demektir. Gösteriş için, öğünmek için, ni'meti göstermek, cemal olmaz, kibir olur.

Resulullah Misvak kullanmaya çok önem verirdi. Bunu yanından ayırmazdı. Peygamberimiz "Erak ağacının çubuğu ile Misvakleniniz!" buyururdu. Ağıza güzel koku verir. "O, hem benim, hem de, benden önceki Peygamberlerin Misvakidir." buyurmuştur.

Ayrıca "Eğer, ümmetime meşakkat vermeseydim, her namaz için Misvak tutunmalarını, onlara muhakkak emrederdim!"

"Misvak tutunmanızı, size çok çok tavsiye ederim!"

"Misvak, ağızın temizliği ve Rabbimin hoşnudluğudur!" buyurmuştur.

Peygamberimizin, evine girdiği zaman, ilk işi, dişini Misvaklemek olurdu.

Peygamberimiz, yanında Misvak bulundurmadıkça, uyumaz, uyandığı zaman da, işe, dişini Misvaklemekle başlardı. Peygamberimiz, geceleyin Teheccüd namazına kalktığı zaman da, dişlerini Misvaklardı.

Hz. Aişe "Peygamber aleyhisselam, hiçbir gece veya gündüz uyumazdı ki, uyanınca, abdestten önce, Misvak tutunmuş olmasın!" demiştir.

esulullahın Hane-i saadetleri

Peygamberimiz, Medine'de Mescidini yaptırdığı zaman, Mescid'in yanına, kerpiçten iki oda da, yaptırmış ve üzerlerini hurma kütüğü ve dalları ile örttürmüştü.

Hz. Aişe'nin odasının kapısı, Mescid'e giden yola doğru idi. Hz. Sevde için yapılan odanın kapısı da, Mescid'in üçüncü kapısı olan Al-i Osman kapısına doğru idi.

Peygamberimiz, başka zevceler alınca, sonradan, odaların sayısı arttı ve bunlar da, Hz. Aişe'nin odasile Kıble arasında, yani Mescid'in doğusuna düşen kısmında yapıldı. Odalardan bazısı kerpiçten, bazısı da, taştandı.

Bazısı hurma dallarından (Bağdad tarzında) yapılarak üzerleri çamur harçla sıvanmış ve hurma dallarile de, tavanlanmıştı.

Hasan bin Ebilhasan der ki "Ben, erginlik çağında iken, Resulullah'ın evlerine girmiş, elimle tavanına uzanıp yetişmiştim. Resulullah'ın odasının örtüsü, servi veya ardıç kütüğü üzerine gerilmiş bir kıl dokumadan ibaret idi."

İmam-ı Buhari'nin bildirdiğine göre de "Resulullah'ın evinin kapısı halkasız olup Yay ucu ile çalınırdı."

Muhammed bin Hilal ile Ataül'Horasani de, Peygamberimizin zevcelerinin odalarını görmüşler, onların, hurma dallarından yapılmış ve kapı olarak siyah kıldan Palas perdeler bulunduğu bildirmişlerdir.

Davud bin Kays'ın görgüye dayanan ifadesine göre: odaların kapıdan kapıya kadar her birinin eni 6-7 zira kadar, içten derinlikleri de, tahminen onar zira idi.

Hz. Sevde, odasını Hz. Aişe'ye vasiyet temiş, Hz. Safiyye'nin odasını da vefatına kadar içinde oturmak şartile Velileri, yüz seksen veya iki yüz bin dirheme Muaviye bin Ebi Süfyan'a satmışlardır.

Halife Abdulmelik'in, Peygamberimizin zevcelerine aid odaların istimlak edilerek Mescide katılmaları hakkındaki yazısı gelip Medine'de okunduğu gün, bir çok kimseler gözlerinin yaşını tutamamış Medineliler, Peygamberimizin vefat ettiği gün gibi, ağlaşmışlardı.

Said bin Müseyyeb de "Vallahi, onların, oldukları hal üzere bırakılmalarını, ne kadar arzu ederdim! Medinelilerden yeni yetişenler ve Medine'ye dışarıdan gelenler, Resul aleyhisselamın hayatında ne ile yetindiğini görürler de, insanlar, çok mallarının olmasına ve bununla övünmeye rağbet etmezlerdi." diyerek bu yoldaki üzüntüsünü açıklamıştır.

Bazı Tedavi Usulleri

esulullahın bazı tedavi usulleri

Resul efendimiz, hastalandığında tedavi olur bu maksatla bilinen ilaçları kullanır, kullanılmasını da tavsiye ederdi. Fahr-i alem efendimiz bazen başağırısı olup bir gün iki gün devam ederdi. Peygamber efendimiz, ölüm hastalığında mübarek başı şiddetli ağrımıştı:" Vay başım!" buyurmuştu.

Efendimiz, başı ağrıdığında başını bağlardı. Hutbe okumaya başı sarılı olarak çıkardı. İbn-i Abbas hazretlerinden bildirdiğine göre, Fahr-i alem efendimiz başı ağrıdığında hacamat yaptırırdı. İbn-i Abbas, "Mübarek başı ağrıdığında hacamat eyledi", yani kan aldırdı diye buyurmuştur.

İmam-ı Ebu Davud'un Sünen'inde bildirildi ki, alemlerin hocası Peygamber efendimiz her ne zaman birisi gelip başından şikayet etse "Hacamat eyle", derdi. Ayağım ağrıyor dese, "Kına yak", diye buyururdu.

Ali bin Abdullah hazretlerinin büyükannesi alemlerin hocası Efendimiz hazretlerine hizmet ederdi. Ondan rivayet edilmiştir ki, "Fahr-i alem bir yerinde yara olsa yahut bir hastalık bulunsa bana emrederdi, üzerine kına yakardım", demiştir.

Peygamber efendimiz, göz ağrısı olduğu zaman, dinlenir ve istirahat eder ve bir yerde huzur içinde oturup hareket etmezdi.

Hz. Suheyb'den rivayet edilmiştir ki: "Bir kere Resul efendimizin huzurlarına vardım. Önünde ekmekle hurma vardı.

- Yaklaş, sen de ye, diye buyurdu.

Ben de hurmadan alıp yedim. Peygamber efendimiz:

- Sende göz ağrısı olduğu halde hurma mı yiyorsun? dedi.

Ben:

- Ya Resulallah! Öbür tarafımla çiğniyorum, dedim.

Fahr-i alem efendimiz bunun üzerine tebessüm etti"

Hurmada göz ağrısına bir çeşit zarar varken yemesine izin buyurmalarının hikmeti, kendisiyle beraber yemenin bereketi ile o zararın def edilmiş olacağının kendilerince bilinmiş olmasaydı.

Hazret-i Ali'nin gözü ağrırken yaş hurma yemekten perhiz buyurmuşlardır.

Hz. Said bin Zeyd "Fahr-i alem efendimiz şöyle buyurduğunu işittim", demiştir:

"Mantar, kudret helvası kısmındandır ve onun suyu göz için şifadır." buyurdu. Fakat nasıl kullanılacağı hakkında kitaplarda kesin bilgi yoktur.

ütün hastalıkların kökü soğuktur

Peygamber efendimiz boğaz ağrısında ödağacını tavsiye ederdi. Ödağacı (Ud-i Hindi) hoş kokulu bir şeydir, buharını nefeslenmek iyi gelir. Bu, boğaz ağrısına faydalıdır.

Ümmü Kays binti Muhsin'in anlatır: "Peygamber efendimiz, çocukların üzerine allak asmaktan ve boğazını bastırmaktan men edip:

- Ödağacı kullanın. Zira onda yedi türlü derde şifa vardır. Bunlardan biri zatülcenb'dir, diye buyurmuştur."

Allak, çocukların boynuna astıkları bir nesnedir.

Hz. Cabir bin Abdullah'dan rivayet edilmiştir ki, Fahr-i alem hazretleri bir gün Hazret-i Aişe'nin yanına girdi. Hasta bir çocuk gördü:

- Bunun nesi var? diye sordu.

- Ya Resulallah! Boğazı ağrıyor, diye cevap verdiler.

Evladınızı katletmeyin! Abes ilaçlarla helak etmeyin. Herhangi bir kadının çocuğuna boğaz ağrısı yahut baş ağrısı arız olsa o kust-ı Hindi'yi (topalak denilen otu) alsın da su ile ezip burnuna damlatsın, diye buyurdu.

Hz. Aişe validemiz, Fahr-i alem efendimiziden işittiği üzere emretti, o çocuğa öyle ettiler şifa buldu.

Bazıları boğaz ağrısına kust'un iyi gelmesinin sebebi de şöyle izah edilmiştir:

Kust'ta kurutma hassası vardır, rutubeti kurutarak ortadan kaldırır. Bu hastalığa iyi gelmesinin bu özelliğinden dolayı olması mümkündür.

Efendimiz soğuktan korunma üzerinde çok dururdu. Soğuktan sakınmak hakkında:

"Aslu külli dain el-berdu Bütün hastalıkların kökü soğuktur", buyurmuştur.

Ebu Nuaym, Abdullah bin Abbas hazretlerinden mezkur hadisin bir benzerini rivayet etmiştir.

Zira hastalıkların çoğu soğuktan olur. Bu cihetten çoğu, bütün yerine geçirip "Bütün hastalıklardır" diye buyurmuşlardır. Yahut hakikati üzere öyledir. Şu cihetten ki, o beldelerin halkı sıcaktan zarar görmeyip hakikatte bütün hastalıkları soğuktan olur..

Efendimiz Hulbe'yi de medhederdi. "Ümmetim hulbenin faydasını bilse, ağırlığı kadar altın verip, satın alırdı" buyururdu. Hulbe öksürüğe iyi gelir. Kuru öksürük için, hulbe tohumu beş ayrı su ile kaynatılır, her def'asında suyu dökülür. Aynı mikdar un koyup, süt, şeker ve tereyağı ile macun yapılır. Sabah, akşam bir çay kaşığı yinir. Zeytin yağı ve bÂdem, muz ve taze süt, meyan kökü balı iyidir. Hulbe buy tohmu olup, taze fasulye gibi olan meyvelerinin içinde, kırmızı, buğday gibi tohumlar bulunur. Pastırmaların üstüne sürülen çemen ismindeki macun (sarmısak, kırmızı biber ve buy tohumu unu)dur. Bunun için hulbeye çemen otu da denir. Ekmek ile çemen yimek de öksürüğü keser. Hulbe tohumu, un, bal karışımı da iyidir. Hulbe, kereviz tohumları ve kimyon tozları karışımından (bir çay kaşığı), aç iken su ile içilince göğüs hırıltısına, mide ve karın ağrısına iyi gelir.

imrinin yemeği zararlıdır

Peygamber efendimiz, cömerdin yemeğini tavsiye eder, cimrinin yemeğini tavsiye etmezdi. Bu hususta Hz.Abdullah bin Ömer, Fahr-i kainat efendimizin,

"Cimrinin yemeği marazdır (hastalıktır) ve cömertlerin yemeği şifadır", diye buyurduğunu nakletmiştir.

Peygamberimiz, güneşte kalmayı da tavsiye etmezdi. Kesel denilen tembellik ve uyuşukluk hastalığına sebep olacağını bildirirdi.

Keselden sakınmak hususunda İmam-ı Ebu Davud, Mürasil'inde, Yunus'dan, o da Rabiatü'bni Abdurrahman'dan nakleder ki: "Bir gün beni güneşte yanım üzeri yatarken gördü de bundan nehyedip:

- Resul efendimiz hazretleri: "Güneş kesel verir ve gizli hastalığı tahrik ve izhar eder", demiştir, dedi.

Basur hastalığından sakınma hususunda Peygamber efendimiz hacetin giderilmesi lazım olduğu halde cima etmekten nehyedip "Bu halde cima etmek basur hastalığını getirir", demiştir.

Geceleyin çanakları, su kaplarını açık bırakmamak hususunda Cabir Resul efendimiz rivayet etmiştir ki:

"Kabı kacağı ve kırbayı geceleyin açık bırakmayın, ağızlarını örtün...", diye buyurmuşlardır.

Bunun için her gece kabı kacağı açık bırakmamak, her birini nasıl mümkünse o yolla kapatmak ve korumak gerekir, diye buyrulmuştur. Bu hadis-i şerifi İmam-ı Müslim Sahih'inde rivayet etmiştir.

Efendimiz, çocukları ahmak kadınlara emzirmeği de yasaklamıştır. Bu hususta İmam-ı Ebu Davud, Mürasil'de sahih isnatla Ziyad Es-Sehmi'den rivayet etmiştir ki:

"Bir kadında hamakat varsa ona çocuk emzirtmekten Resul efendimiz menetti. Zira süt, çocuğu sütannesine benzetir", buyurmuşlar.

Hz. İbn-i Hubeyb de :

"Gerçekten Peygamber efendimiz, zina edici kadına çocuk emzirtmekten nehyetti", demiştir.

cıkmadıkca yemezler doymadan kalkarlar

Peygamber efendimiz sağlığa çok önem verirdi. Tıb bilgisini çeşitli şekillerde medh buyurdu. Mesela, "İlim ikidir: Beden bilgisi, din bilgisi". Yani ilmler içinde en lüzumlusu, ruhu koruyan din bilgisi ve bedeni koruyan sağlık bilgisidir diyerek, herşeyden önce, ruhun ve bedenin zindeliğine çalışmak lazım geldiğini emir buyurdu.

İslâmiyet, beden bilgisini, din bilgisinden önce öğrenmeyi emir ediyor. Çünkü, bütün iyilikler, bedenin sağlam olması ile yapılabilir.

Hasta insan, iyi edilse de, çok kere, arızalı, çürük kalır. İşte İslâmiyet, tababetin birinci vazifesini, hijiyeni garanti etmiş, teminat altına almışdır. Kur'an-ı kerimin, tıbbın iki kısmını da teşvik buyurduğu, ayet-i kerimeler gösterilerek isbat edilmekdedir.

Resul efendimiz, Rum imperatörü Herakliüs ile mektublaşırdı. Birbirlerine elçi gönderirlerdi. Her iki tarafın sözlerini, mektublarını, kitablarda okuyoruz.

Bir defa, Herakliüs birkaç hediye göndermişti. Bu hediyelerden biri, bir doktor idi. Doktor gelince dedi ki, "Efendim! İmperatör hazretleri, beni, size hizmet için gönderdi. Hastalarınıza bedava bakacağım!". Resul efendimiz, kabul buyurdu. Emir eyledi, bir ev verdiler. Hergün nefis yiyecek, içecek götürdüler. Günler, aylar geçdi. Bir müsliman, doktora gelmedi. Doktor, utanıp gelerek, "Efendim! Buraya, size hizmet etmeğe geldim. Bugüne kadar, bir hasta gelmedi. Boş oturdum, yiyip içip, rahat ettim. Artık gideyim" diye izin isteyince, Resul tebessüm buyurdu. "Sen bilirsin! Eğer daha kalırsan, misafire hizmet etmek, ona ikram etmek, müslimanların başta gelen vazifesidir. Gidersen de uğurlar olsun! Yalnız şunu bil ki, burada senelerce kalsan, sana kimse gelmez. Çünkü, Eshabım hasta olmaz! İslâm dini, hasta olmamak yolunu göstermişdir. Eshabım temizliğe çok dikkat eder. Acıkmadıkca birşey yimez ve sofradan, doymadan önce kalkar!" dedi.

Resulullahın emrine uyan, Müslüman, hastalık çekmez. Müslimanlardan hastalık çekenler, emirleri öğrenmiyenler ve yapmıyanlardır. Evet, ölüm hastalığı herkese gelecekdir. Bu hastalık müminlere bir nimetdir. Ahıret yolculuğunun habercisidir. Hazırlanmak, tevbe, vasıyyet etmek için, alarm işaretidir. Cenab-ı Hak, çeşitli hastalıkları, ölüme sebep kılmışdır. Eceli gelen, bir hastalığa yakalanacakdır: Ecel geldi cihana, baş ağrısı behane.

astalıkların başı çok yimektir

Peygamber efendimiz her zaman temizliği, temiz olmayı emrederdi. Tabiinden gençler, Eshab-ı kirama, Allahü teâlâ sizi çok seviyor. Kur'an-ı kerimde sizi övüyor. Bunun sebebi nedir? Bize söyleyin de, biz de, sizin gibi olalım, bizi de çok sevsin dediklerinde, "Bizi çok seviyor. Çünkü biz, temizliğe çok dikkat ederiz" diye cevab verdiler.

Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde çeşitli yerlerde, "Temiz olanları severim!" buyuruyor. Resulın o güzel nurlu yüzünü gören kimseye, "Sahabi" denir. Birkaç danesine "Eshab" denir. O güzeli göremeyip de, yalnız, Sahabiyi görenlere "Tabi'in" denir.

Müslimanlar, camilere, evlere ayakkabı ile girmez. Halılar, döşemeler, tozsuz, temiz olur. Her Müslümanın evinde hamam olur. Kendileri, çamaşırları, yemekleri hep temiz olur. Onun için, mikrop ve hastalık bulunmaz. Fransızların dünyaya övündükleri tarihi Versay serayında bir hamam yok. Avrupalılar temizliği Müslümanlardan öğrendiler.

Peygamberimiz "Allahü teâlâ, her hastalığın ilacını yaratmıştır. Yalnız, ölüme çare yoktur" ve "Hastalıkların başı, çok yimektir. İlacların başı, perhizdir" ve "Hastalarınızı, sadaka vererek tedavi ediniz!" buyurdu.

İnsan hasta olmamaya dikkat etmelidir. Bunun için de, Resulın emirlerine uygun yaşamak lazımdır. Bunlara uymakda gevşek davranarak, hasta olan kimse, ilac almalı, perhiz etmeli ve fakirlere sadaka nezretmeli ve sık sık sadaka vermelidir. Perhiz, yani Rejim yapmak caiz ve lazım olduğunu, "Teyemmüm ayeti" göstermektedir. "Su zarar verince, kullanmayın, teyemmüm edin!" mealindeki ayet-i kerime meşhurdur.

Resul efendimiz, hazret-i Ali ile bir eve gitti. Meyve getirdiler. Hazret-i Ali'nin gözleri ağrıyordu. Meyveden kendisi yedi. Hazret-i Aliye, "Sen yime! Göz ağrısına zarar verir" buyurdu. Pişmiş pazı ile arpa getirdiler. "Bundan yi! Gözüne faide verir" buyurdu. Ödemi olanlara, "Su içmeyin! Suya perhiz ediniz!" buyururdu. İslâm alimleri, tıb ve tedavi üzerinde çok kitab yazdı.

Perhizi, hadis-i şeriflerden ve tecribeli kimselerden ve tabibden öğrenmelidir. İlac kullanmak ve perhiz yapmak sünnetdir. Vacib ve farz olduğu yerler de vardır.

Resulın emrine uyan, yani İslâmiyetin gösterdiği yolda giden kimsenin hayatı hastalıkla geçmez. Fakat, Peygamberlerden başka herkes, nefsine uyabilir. Günah işliyebilir. Cenab-ı Hak, günah işleyen Müslümanları, illet, kıllet veya zilletle yani, hastalık, fakirlik ve itibarsızlıkla ikaz etmekde, gafletden uyandırmaktadır.

lüm hariç her hastalığın ilacı vardır

Peygamber efendimiz kendisi ilaç kullanır, Eshabına da , "Ey Allahın kulları! İlac kullanın!" buyururdu. Bir kere de, "Her hastalığın ilacı vardır. Yalnız ölüme çare yoktur" buyurdu. İlac, kaza ve kaderi değişdirir mi dediklerinde, "Kaza ve kader, insana ilacı kullandırır" buyurdu. Bir defasında da, "Bütün Meleklerden işittim ki, ümmetine söyle, hacamat yaptırsınlar. Yani kan aldırsınlar dediler" buyurdu.

İlac üç türlüdür: Birinci kısm ilacların tesiri, faydası katidir, meydandadır. Ekmeğin açlığı, suyun susuzluğu gidermesi böyledir. Ölmiyecek kadar ve namazı ayakda kılabilecek kadar yemek, içmek farzdır. Bu kadar yememek büyük günahdır. Faydası kat'i olan ilacları kullanmak farz olmaktadır. Tesiri kati olan sebeblere yapışmanın vacib bunları kullanmayıp zarar görmek günahtır. Tesiri muhakkak olan bu gibi ilacları kullanmamak tevekkül değil, ahmaklıktır ve haramtır.

İkinci kısm ilacların tesiri kati olmadığı gibi, zan ile de değildir. Fayda ihtimali vardır. Fen yolu ile tecribe edilmemiş maddeler ve Kur'an-ı kerimden olmayan, manasız yazılar kullanmak ve ateşle dağlamak ve uğurlu sanarak kullanılan şeyler böyledir. Tevekkül etmek için, bunları kullanmamak lazımdır. Peygamber efendimiz, bunları kullanmak, sebeblere fazla düşkün olmak alametidir, buyurdu.

Üçüncü kısm ilaclar, birinci ve ikinci kısm arasında olanlardır. Bunların faydaları kati değilse de, fazla zan olunur. Damardan kan alma, deriden hacamat yapmak, müshil almak, tesirleri şübheli olan ilaçları kullanmak böyledir. Bazan bunları kullanmamak daha iyi olur. Peygamberimiz, "Arabi ayın onyedinci veya ondokuzuncu veya yirmibirinci günleri hacamat olunuz ki, kan artarsa (ya'ni tansiyon yükselirse), ölüme sebeb olur" buyurdu. Bir defasında da "Allahü teâlânın ölüme sebeb yapdığı hastalıklardan birisi, kanın artmasıdır" buyurdu.

Peygamberimiz, Sa'd bin Mu'az için, fasd yani damardan kan aldırmasını emir buyurmuştu. Hazret-i Alinin mubarek gözü ağrıdığı zaman da, taze hurma yememesini, pancar yaprağı, yoğurt ve pişmiş arpa yimesini söyledi. Peygamberimiz, her gece sürme sürerdi. Her ay hacamat olurdu. Vahy geldiği zaman, mubarek başı ağrırdı. Mubarek başına kına bağlardı. Bir yeri yara olsa, oraya kına kordu. Birşey bulunmadığı zeman, temiz toprak tozu ekerdi. Daha nice ilac kullanmıştır.

asta olmamak için yapılacak dört şey

Müslüman Resulın emrine uyup sağlığını korumak için bütün sebeplere yapıştığı halde yine hasta oldu ise bunu hayra yormalıdır. Sağlığın hep yerinde olması, Allahü teâlâyı unutmağa, Ona ısyan etmeğe, haram işlemeğe sebeb olabileceğini düşünmelidir. Allahü teâlâ, acıdığı kullarını derd ile, hastalık ile, gafletden uyandırır. Nitekim, Peygamberimiz buyurdu ki, "Mü'minlerde, üç şeyden biri bulunur: Kıllet ya'ni fakirlik, ıllet ya'ni hastalık, zillet, ya'ni i'tibarsızlık" ve buyurdu ki, "Allahü teâlâ buyurdu ki: Hastalık benim kemendim, tuzağımdır ve fakirlik zındanımdır. Buralara sevdiklerimi sokarım".

Sağlıklı olmakt, günah işlemeğe sebep olabilir. Afiyet hastalıkta olabilir. Hz. Ali bir kalabalığı eğlence içinde görüp sordukta, bugün bayramımızdır dediler. Günah işlemediğimiz günler de, bizim bayramımızdır buyurdu.

Büyüklerden biri, rast geldiği birine, nasılsın dedikde, afiyetteyim dedi. O da, afiyette olduğun, günah işlemediğin gündür. Günah işlemekden daha tehlükeli hastalık yoktur buyurdu. Fir'avnın, herkesin kendine tapınmasını istemesine sebep, dört yüz sene yaşamıştı. Birkere başı ağrımamış, ateşi olmamıştı. Bir kere başı ağrısaydı, o saygısızlık hatırına gelmezdi.

Bir kimse, hasta olup tevbe etmezse, Azrail aleyhisselam der ki, ey gafil! Sana kaç defa haberci gönderdim. Aklını başına toplamadın. Büyükler buyurur ki, mümine kırk gün içinde, her halde üzüntü veya hastalık veya korku yahud malına ziyan gelir.

Resul efendimiz, bir hanımı nikah ile alacakdı. Bu kadın hiç hasta olmamıştır diye medh ettiler. Almaktan vaz geçti. Birgün baş ağrısını söyliyordu. Bir köylü: Baş ağrısı nasıl olur? Benim başım hiç ağrımadı deyince, "Benden uzak ol! Cehennemlik görmek istiyen, buna baksın" buyurdu.

Hz. Aişe, şehidlerin derecesine yükselen olur mu? deyince: "Hergün yirmi kere ölümü düşünen kimse, şehidlerin derecesini bulur" buyurmuştu. Şübhesiz, hastalar, ölümü çok hatırlar.

Peygamberimiz, "Allahü teâlâ, haram olan şeylerde, size şifa yaratmamışdır" buyurulmuştur. Bunun manası, şifası olduğu tecribe edilen haram maddeler, ilac için halal olur, demektir. Haram olan şeyde, şifa bulunması, mütehassıs olan müsliman bir doktorun söylemesi ile anlaşılır. Yalnız, domuz eti ve yağı, şifası bulunsa da, ilac olarak da kullanılmaz.

Bütün bu anlatılanlardan şu netice çıkıyor: Hasta olmamak için ve hastalıkdan kurtulmak için, dört şey yapmak lazımdır: 1- Fazla yememeli, 2- Alkollü içkileri hiç içmemelidir. 3- Üzülmemeli, asabileşmemeli, 4- Vücudü, eşyası, yiyecekleri temiz olmalıdır.

llahü teâlâdan afiyet isteyiniz

Peygamber efendimiz sağlığa çok önem verir, hastalığın bulaşmaması için, hastalardan ve hastalık bulaşacak ortamdan uzak durulmasını tavsye ederdi. Hz.Ömer Şama gidiyordu. Şamda veba hastalığı olduğu işitildi. Yanında bulunanların bazısı, Şama girmiyelim dedi. Bir kısmı da, Allahü teâlânın kaderinden kaçmıyalım dedi.

Halife de, Allahü teâlânın kaderinden, yine Onun kaderine kaçalım, şehre girmiyelim. Birinizin bir çayırı ile, bir çıplak kayalığı olsa, sürüsünü hangisine gönderirse, Allahü teâlânın takdiri ile göndermiş olur buyurdu.

Abdürrahman bin Avfı çağırıp, sen ne dersin? buyurdukda, Resuldan işittim. "Veba olan yere girmeyiniz ve veba olan bir yerden, başka yerlere gitmeyiniz, oradan kaçmayınız!" buyurmuştu, dedi. Halife de, elhamdü-lillah, benim sözüm, hadis-i şerife uygun oldu deyip, Şama girmediler.

Veba bulunan yerden dışarı çıkmanın yasak edilmesine sebeb, sağlam olanlar çıkınca, hastalara bakacak kimse kalmaz, helak olurlar. Vebalı yerde, kirli hava yani mikroblu hava, veba basilleri, herkesin içine yerleşince, kaçanlar, hastalıkdan kurtulamaz ve hastalığı başka yerlere götürmüş, bulaşdırmış olurlar. Muhyiddin-i Arabi "Belalardan, tehlükelerden, gücünüz yettiği kadar sakınınız. Çünkü, takat getirilemiyen, dayanılamıyan şeylerden uzaklaşmak, Peygamberlerin adetidir" buyurdu.

Bunun için kapalı yerde iken zelzele olursa, oradan açık bir yere kaçmak tavsiye edilmiş, müstehab olduğu bildirilmiştir.

Hastanın, hastalığını, derdini herkese bildirmesi de uygun değildir. Bildirmek ve şikayet etmek mekruhdur. Yalnız faydası olacaklara, mesela, doktora söylemek veya aczini, zevallılığını bildirmek için söylemek mekruh olmaz. Nitekim Hz. Ali hastalanmıştı. Nasılsın, iyi misin dediklerinde, hayır dedi. Şaşıp birbirlerine bakışdılar. "Allahü teâlâya aczimi gösteriyorum" buyurdu. Bu söz onun haline layık idi. O cesaret ve kuvveti, yeğitliği ile, aczini biliyordu ve "Ya Rabbi! Bana sabır ihsan et!" derdi.

Peygamberimiz buyurdu ki, "Allahü teâlâdan afiyet isteyiniz. Bela istemeyiniz!". Hastalığı herkese söyleyip, halinden şikayet etmek haramdır. Şikayet niyeti ile değilse haram olmaz. Fakat, söylememek iyidir. Çünkü, çok söyleyerek, şikayet şeklini alabilir.

Muhammed Bakibillah buyuruyor ki, "Tevekkül, sebeblere yapışmayıp, tenbel oturmak değildir. Çünkü, böyle olmak, Allahü teâlâya karşı edebsizlik olur. Müslimanın, meşru olan bir sebebe yapışması lazımdır. Sebebe yapıştıktan, çalışmaya başladıktan sonra tevekkül edilir."

Hayatından Tablolar

ecrübeye önem verirdi

Peygamber efendimiz tecribeye, fenne önem verirdi. Çünkü dinimiz, fen bilgilerini emir etmektedir. Kur'an-ı kerimin çok yerinde, tabiatı, yani mahlukatı, canlı ve cansız varlıkları görmek, incelemek emir edilmektedir. Eshab-ı kiram birgün Peygamberimize sordu :"Ya Resulallah!Yemene gidenlerimiz, orada hurma ağaçlarını, başka türlü aşıladıklarını ve daha iyi hurma aldıklarını gördük. Biz Medine'deki ağaçlarımızı babalarımızdan gördüğümüz gibi mi aşılayalım, yoksa, Yemen'de gördüğümüz gibi aşılayıp da, daha iyi ve daha bol mu elde edelim?"

Resulullah efendimiz, bunlara şöyle diyebilirdi: Biraz bekleyin! Cebrail aleyhisselam gelince, ona sorar, anlar, size bildiririm. Veya, biraz düşüneyim. Allahü teâlâ, kalbime doğrusunu bildirir. Ben de, size söylerim, demedi ve "Tecribe edin! Bir kısm ağaçları, babalarınızın üsulü ile, başka ağaçları da, Yemende öğrendiğiniz üsul ile aşılayın! Hangisi daha iyi hurma verirse, her zaman o üsul ile yapın!" buyurdu.

Yani tecribeyi, fennin esası olan tecribeye güvenmeği emir buyurdu. Kendisi melekden anlar veya mubarek kalbine elbette doğar idi. Fakat, dünyanın her tarafında, kıyamete kadar gelecek Müslümanların, tecribeye, fenne güvenmelerini işaret buyurdu.

İslâmiyet, bütün fen kollarında, ilim ve ahlak üzerinde, her çeşit çalışmayı önemle emir etmektedir. Bunlara çalışmak, farz-ı kifaye olduğu, kitablarda yazılıdır. Hatta, bir İslâm şehrinde, fennin yeni bulduğu bir alet, bir vasıta yapılmayıp, bu yüzden bir müsliman zarar görürse, o şehrin idarecilerini, amirlerini, İslâmiyet mesul tutmaktadır.

Peygamberimiz,"Oğullarınıza yüzmek ve ok atmak öğretiniz! Kadınların, evinde iplik iğirmesi ne güzel eğlencedir" buyuruldu. Bu hadis-i şerif, harp için lazım olan her çeşid bilgi ve aleti edinmeği, hiç boş durmamağı ve faydalı eğlenceleri, meşguliyetleri emir etmektedir.

Esirüddin-i Ebheri, Batlemyus'un astronomi kitabını okuturdu. Bunu okutmasını hoş görmiyen biri, müsliman çocuklarına böyle ne okutuyorsun diye sorunca, meali "Yerleri, gökleri, yıldızları, bitkileri ne güzel yarattığımızı görmiyorlar mı?" olan Kaf suresinin altıncı ayetini tefsir ediyorum diyerek, cevab vermiştir. İmam-ı Razi, Ebherinin bu cevabının doğru olduğunu, tefsirinde yazmakda ve Allahü teâlânın mahluklarını inceliyen fen adamları, Onun büyüklüğünü, iyi anlar demekdedir.

ikmet ile ve güzel nasihat ile beni tanıt

Resulullah efendimiz, yer ve gök, bunların yaratılışı ile ilgili konularda insanların anlıyabileceği şekilde konuşurdu. Bunların üzerinde önemle dururdu. Çünkü, Peygamberlerin ve kitapların gönderilmesine sebep ve bildirilmesi en lüzumlu olan emir, yerlerin, göklerin yaratanının varlığını, Onun bir olduğunu, ilim ve başka üstün sıfatları bulunduğunu, kudret ve büyüklüğünün sonsuz olduğunu kullara bildirmektir.

İnsanların çoğu, gördüklerine, duyduklarına, göründüğü gibi inanıp, içlerini, inceliklerini anlıyamadıklarından, Allahü teâlâ, kitablarında, varlığına, büyüklüğüne alamet olan, mahluklarının en büyükleri ve en açıkta bulunan ve insanların çok şaşdığı her bakımdan düzgün görünen ayı, güneşi ve yıldızları, her çeşit insanın anlıyabilmesi için, göründükleri gibi tarif buyurmuştur.

Bunların hesablarını, kanunlarını, iç yüzlerini açıklamıyarak, cahil olan çoğunluğu, anlıyamıyacağı şeylerle uğraşmaya zorlamamış, bunları her asırdaki zeki, akıllı, seçme kimselerin çalışarak anlamalarını teşvik buyurmuştur.

İnsanların buluşları, zamanla değişmekte, bir vakitler doğru, güvenilir sanılan buluşların, sonradan yanlış olduğu anlaşılmaktadır. Her asrın insanları, zamanlarındaki son buluşların doğru olacağına inandıkları için, muhtelif asrlardaki insanların inanışları başka başka olmuş, bu inanışlar, günah, küfür olmamıştır.

Cenab-ı Hak, kullarını küfürden, suçtan korumak için, herkesin anlıyamıyacağı, inanamıyacağı fen bilgilerini, kitaplarında açıklamayıp, bunlara işaret buyurmuş, yer küresini, güneşi, gökleri göründükleri gibi anlatarak, bunlardan ibret alınmasını, varlığının, büyüklüğünün anlaşılmasını emir eylemiştir.

Mesela, büyük alim Kadi Beydavi, Nahl suresinde, "Kullarıma hikmet ile ve güzel va'z ile beni tanıt!" mealindeki yüzyirmibeşinci ayet-i kerimeyi tefsir ederken, "Anlayışlı, tahsilli olanlara, fen bilgileri ile; hislerine tabi olan cahil halka da, görünenleri anlatmakla bildir, demektir" buyuruyor.

Neml suresindeki, meali "Dağları, yerinde duruyor görüyorsun, halbuki bunlar bulut gibi hareket etmekdedir" olan seksensekizinci ayet-i kerimesini Kadi Beydavi tefsir ederken, "Yerinde duruyor gördüğün dağlar, bulut gibi, boşlukda hızlı gitmektedir. Büyük cisimler, bir cihete doğru hızlı gidince, üstündekiler, bunun hareket ettiğini duymaz" demektedir. Otuzüçüncü ayetinin tefsirinde, ayın, güneşin, yıldızların yörüngeleri etrafında döndüklerini yazmaktadır.

er türlü sıkıntıya sabrederdi

Resulullah efendimiz, Arabistan yarım adasındaki, sert, inatçı insanları, çok güzel idare ederek ve cefalarına sabrederek, onları yumuşaklıkla ve itaate getirdi. Çoğu dinlerini bırakıp Müslüman oldu. Onun uğrunda mallarını, yurtlarını feda ettiler. Herkese karşı yumuşak olmasaydı, Peygamberlik heybetinden, büyüklük hallerinden, kimse yanında oturmaya ve sözünü dinlemeye takat getiremezdi.

Resulullah efendimizin kısa zamanda İslâmiyeti geniş bir alana yaymasının, kabul ettirmesinin çeşitli sebepleri vardır. Bunların başında, bizzat kendisinin, davet ettiği dine samimiyetle bağlanması ve bu dinin emirlerini kendi hayatına uygulamış olması gelmektedir. Gerçekten o, İslâmın insanlara emrettiği güzel ahlakı en iyi şekilde yaşamıştır. Farzları önce kendisi en güzel uygulamış, yasaklara önce kendisi uymuş ve en yakınlarına tatbik etmiştir.

Resulullah efendimizin başarıya ulaşmasının sebeplerinden biri de ümitsizliğe ve karamsarlığa kapılmaksızın çalışmalarını daima sabır, azim, inanç ve kararlılıkla sürdürmüş olmasıdır. O, davet esnasında sosyal ilişkilerini aralıksız bir şekilde sürdürmüş ve bu ilişkilerden büyük ölçüde istifade etmiştir. Mesela, Müslüman olanların yanında, henüz İslâma girmemiş bulunan akraba ve çevresiyle ilgisini ısrarla devam ettirmiştir. Toplum üzerindeki tesirlerini göz önüne alarak, kabile reislerine özel ilgi göstermiştir. Peygamberliğini bildirmek üzere toplantılar düzenlemiş, çarşı, pazar, panayır gibi, insanların toplu olarak bulunduğu her yerde tebliğ faaliyetini sürdürmüştür. İslâma davet için hiç kimseyi, hiçbir meslek sahibini hakir görmemiştir.

Resulullah efendimiz muhataplarını tanımaya büyük önem verir, onların duygularını, isteklerini ve fert olarak özelliklerini dikkate alır, kendilerine değer verir, ilgi gösterir, yakınlaşma teminine gayret ederdi. Muhataplarıyla ortak noktalarda birleşme esasından hareket ederdi. Faaliyetlerinde af, hoşgörüyü, saygıyı, yumuşaklığı, şefkat ve merhameti esas alır; kinden, öfkeden, sertlikten kaçınırdı. Kur'an-ı Kerimde Resulullah efendimizin İlahi bir lütuf sayesinde insanlara yumuşak davrandığı belirtilir; kaba ve katı kalpli olduğu takdirde insanların, çevresinden dağılıp gidecekleri kendisine bildirilir.

Resulullah efendimiz İnsanların kusurlarını yüzüne vurmazdı; yanlışları isim vermeden bildirirdi. Çünkü kişinin hatasını yüzüne vurmak, mahcup olmasına ve toplumdan uzaklaşmasına yol açar. Muhataplarının farklı tepkileri karşısında daima azim ve ümitle davetine devam etmiştir. Özellikle Mekke döneminde daveti kabul etmeyen kabilelerden kimisi kaba, kimisi kibar, kimisi kaçamak bir şekilde olumsuz cevap vermiştir. Fakat o, sebatla, ümitsizliğe kapılmadan, azimle gayret göstermiş, her fırsatta davetini tekrar etmiştir.

üvenilir insan olmaya önem verirdi

Resulullah efendimiz, gençliğinden itibaren güvenilir, itimat edilir bir kimse olarak tanınmıştır. Yirmi beş yaşlarında iken Mekke'de sadece "el-Emin" diye anılıyordu. Mekkeliler kendisine kıymetli eşyalarını teslim ederlerdi. Peygamber efendimiz bu emanetleri sağlam bir şekilde iade ederdi. Emanetlere en zor anında sahip çıkardı.

Medine'ye hicret edeceği gece müşrikler, öldürmek maksadıyla onun evini kuşatmışlardı. Evini terketmeden önce, yanında bulunan emanetleri Hz. Ali'ye teslim etmiş ertesi gün sahiplerine vermesini istemiştir. En sıkıntılı zamanda bile emanetleri sahiplerine ulaştırdı.

İslâm dininin kısa zamanda kabul görmesi Resulullah efendimizin güvenilir oluşunun payı büyüktür. Şayet davranışlarıyla güven vermeyen birisi olsaydı insanlar onun etrafında toplanmazdı.

Resulullah efendimiz Eshabına daima güvenilir olmayı telkin ederdi. Emanetin zıddı olan hiyanetin çirkin bir davranış olduğunu söylerdi. Sahabiler de Resulullah efendimizi emin olarak tanımışlar ve sonsuz bir güvenle kendisine bağlanmışlardır.

Her Müslüman Resulullah gibi, güven vermesi, her kesiminde ve her alanda bunu sürdürmesi gerekir. Anne babanın çocuğa, çocuğun anne babasına; eşlerin birbirine; amirin memura, memurun amire; işçinin işverene; işverenin işçiye; satıcının müşteriye; müşterinin satıcıya güven duyduğu bir cemiyet sağlıklı bir yapıya kavuşmuş olur.

Resulullah efendimiz alışverişte güvenin bolluğa, berekete vesile olacağını bildirir. "Emanete riayet rızık, hainlik ise fakirlik getirir" buyurur. Burada emanet, sözde ve işte güven demektir. İnsanlar, sözüne ve işine güvenilmeyen kimselerle irtibat kurmaktan çekinirler.

Şayet bu kişi ticaretle uğraşıyorsa alışveriş yapmaktan, müşteri ise mal vermekten, sanatkar ise iş sipariş etmekten kaçınırlar. Dolayısıyla bu tür kişilerin mallarına ve çalışmalarına rağbet azalır, kazançları artmaz. İşte Resulullah efendimiz'in "hainlik fakrilik getirir" sözündeki incelik burada yatmaktadır. Ama tersi olursa, yani herkes birbirine güvenirse kazanç, üretim ve tüketim artar. Bu da bolluğa ve zenginliğe vesile olur.

fkeniz, sizi adaletsizliğe sürüklemesin

Adalet dinin esasındandır. Bunun için, Kur'an-ı kerim'de adalet üzerinde çok durulmuş, Resulullah efendimize insanlar arasında adaleti gerçekleştirmesi emrolunmuştur. Bir hak konusunda hüküm verilirken hakkın kendi lehine hükmedilmesi halinde bundan memnun olan, fakat aleyhine hükmedilmesi halinde bu hükmü tanımayan insanların zalim oldukları bildirilmiştir.

Dinimiz, kişisel çıkar, akrabalık, zenginlik, fakirlik, kin, düşmanlık, taraflardan birinin soylu veya aşağı tabakadan olması, bedeni ve ruhi bakımdan kusurlu olması gibi durumlar bir hakkın ihlalini, örtbas edilmesini, adil davranmamayı, adalet ilkesinden sapmayı mazur göstermeyeceğini bildirmiştir.

Resulullah efendimiz faaliyetlerinde daima adaleti esas almıştır. İnsanlar arasında fark gözetmemiştir. Başkalarının gelişi güzel istek ve telkinlerinden etkilenmeden ilahi emirlerin gösterdiği doğrultuda hareket etmiştir. Kitaplarda onun adaletle ilgili çok sayıda sözü mevcuttur. İnsanlar arasında adaleti sağlamanın aynı zamanda bir sadaka olduğunu söylemiştir.

Peygamberimiz hak hususunda titiz davranır, kimsenin canına ve malına zarar vermeyi ve üzerine kul hakkı geçmesini istemezdi. İstemeden zarar verdiği olursa, bir özür dilemekle halledilebilecek veya buna gerek duyulmayacak durumda bile, şayet kendisinden bir kısas talebinde bulunulursa seve seve bu isteği yerine getirirdi.

Resulullah efendimiz adaletin zıddı olan zulmü her vesile ile kötülemiştir. Kitaplarda onun bu hususla ilgili çok sayıda ikazı yer almaktadır. Bunların en meşhurlarından birisi şudur: "Müslüman Müslümanın kardeşidir, ona zulmetmez..."

Bu sözüyle o, Müslümanların kardeş olduğunu dile getirdikten sonra, Müslümanın en başta gelen vasfının kardeşine zulmetmemek, haksızlık yapmamak olduğunu bildirmiştir. Müslümanların birbirine haksızlık yapmamasını istediği gibi, aynı zamanda başkalarına da zulüm yapılmamasını emretmiştir. Kendisi haksızlığa uğrayanı daima korumuş, mazlumun korunmasını ve ona yardım edilmesini istemiştir.

Allahü teâlâ, adaleti emretmiş, adaletin zıttı olan zulmü haram kılmıştır. Bu hususta birçok ayet-i kerimeler vardır. Birkaçı mealen şöyle:

"Allah, insanlar arasında, adaletle hükmetmenizi emreder."

"Allah, adalet yapmanızı, ihsan etmenizi ve (muhtaç olan) akrabaya vermenizi emredip, fuhştan, münkerden (her çeşit kötüleklerden) ve zulüm yapmaktan da nehyeder."

"Ey iman edenler, bir millete olan öfkeniz, sizi adaletsizliğe sürüklemesin, adil olun!"

adınlarınıza eziyyet etmeyiniz

Peygamber efendimiz, aileye çok önem verirdi. Aileyi, sağlıklı toplumun esası kabul eder, bunun için, evliliği kolaylaştırıp özendirrdi. Peygamber efendimizin hicretin onuncu yılı, son hacının hutbesindeki sözlerinden, son nasihatlarından biri,"Kadınlarınıza eziyyet etmeyiniz! Onlar, Allahü teâlânın sizlere emanetidir. Onlara yumuşak olunuz, iyilik ediniz!" olmuştur

Gayri meşru evlilikleri yasaklanmıştır. Eskiden kadın ancak çocuk doğurduktan sonra aileye dahil edilirdi. Bunu kaldırarak nikahla aileye dahil edilmiştir. Anne-baba hakları ve anne-babanın çocukla ilgili hak ve görevleri bildirmiştir.

İslâmın ilk yıllarında örfün devamı olarak bir süre varlığını koruyan evlatlık kurumu Medine döneminde nazil olan ayetle kaldırılmıştır. Devamındaki ayetle de evlatlıkların asıl babalarına nisbet edilmeleri emredilmiştir.

Evlatlık kurumunu yaşatan sebeplerden birisi olan kimsesiz çocukların bakım ve gözetimi için, devlet gelirlerinden yetimlere pay ayrılmış, devletin yanında bu çocukların bakımı ve gözetimi konusunda akrabalara da görevler yüklenmiştir. Resulullah efendimiz ailenin dağılmaması, aile fertlerinin perişan olmaması üzerinde çok dururdu.

Ailede kadın, ekonomik yönden bağımsızdır. Resulullah efendimiz kadınları erkeklerin mülkiyetinde olan bir mal veya köle değil, hak sahibi sahip kimseler olarak kabul etmiştir. Erkek ailenin reisidir; ancak kadın üzerinde, zorba veya despot değildir.

Kadına hakları verilmiş, miras hakkı tanınmıştır. Kocası, hanımını haklarından mahrum bırakamaz; onun karşısında zavallı bir mahkum değildir. Eskiden sayısız kadınla evlenmek serbest idi. Aile esas itibarıyla tek evlilik üzerine kurulmakla birlikte, belirli durumlarda kocanın dörde kadar evlenmesine izin verilmiştir.

Bu son durum, yani çok kadınla evlenme bir emir değil, farz değil, belirli şartlarda başvurulan bir ruhsattır. Nitekim bu tür bir evliliğe izin veren Nisa suresinde çok kadınla gerçekleştirilecek evliliğin hanımlar arasında eşitlik ve adalet sağlanamayacağından korkuluyorsa bir tek kadını nikahlamakla yetinilmesi gerektiği belirtilmiş ve tek hanımla evlilik teşvik edilmiştir.

Peygamberimiz, adaleti sağlamanın zorluğunu "İki zevcesi olup da, ikisine müsavi bakmıyan kimse, kıyamet günü, mahşer meydanına yarı iğrilmiş olarak gelecektir" sözleri ile bildirmiştir.

ıyamette ben onun davacısı olurum

Peygamberimiz efendimiz aileye, ailenin vazgeçilmez ferdi olan kadına önem verirdi. Kadına değer verilmediği insan yerine konulmadığı, diri diri kuma gömüldüğü bir devirde onu layık olduğu mevkiye getirdi.

Müslümanın aile fertlerine nasıl davranması gerektiğini emir ve tavsiyeleri ile ifade ettiği gibi, bizzat kendi uygulaması ile de ortaya koymuştur. Erkeğin kadına iyi davranması gerektiğini çok açık ve kesin bir şekilde dile getirmiştir. Bu anlamda "En hayırlınız ailesi için hayırlı olandır. Bana gelince, ben aileme karşı en hayırlı olanınızım"; "En hayırlınız hanımlarına karşı iyi davrananınızdır" buyurmuştur.

Enes bin Malik, "Ailesine Resulüllah kadar şefkatli bir kimse görmedim" demiştir. İman, ahlak ve aile fertlerine yumuşak davranma arasında kurduğu bağıntıyı dile getiren şu sözü çok önemlidir: "Mü'minlerin imanca en mükemmel olanı, ahlakça en güzel olanı ve aile fertlerine yumuşak davrananıdır."

Resulullah efendimiz çeşitli vesilelerle erkeklerin kadınlar üzerinde, kadınların da erkekler üzerinde hakları bulunduğunu söylemiştir. Kadınlar hakkında Allah'tan korkulmasını, onlara haksızlık yapılmamasını istemiştir.

Kocasını şikayet için kendisine gelen kadınların sayısı artınca bu tür davranışta bulunanların iyi kimseler olmadığını söylemiştir. Hanımlarına iyi davranmış, onları dövmemiştir, kötü davranmamıştır. Kendisi bunu yapmadığı gibi, hanımlarını dövenleri de "Kadınlarınızı nasıl dövüyor, sonra da akşam olunca beraber oluyorsunuz" diyerek kınamıştır.

Kadınların dövülmemesi, hele yüze hiç vurulmaması, kötü sözlerle tahkir edilmemesi ve evinin terkedilmemesi konularında ikazda bulunmuştur. "Kadınları ancak kötüleriniz döver" demiştir

Resulullah efendimize göre kişinin ailesiyle geçirdiği vakit, boşa harcanmış bir zaman değildir. Resulullah efendimiz, insanlara, bildiğini anlatacağı ilk kişilerin aile fertleri olduğunu öğretmiştir. O, kendisine gelen heyetleri "Ailenize dönün ve onlara ta'limde bulunun" derdi.

Kendisi de aile fertlerini eğitmiştir. O'nun bu yönünden en fazla faydalanan hanımı Hz. Aişe olmuştur. Resulullah efendimiz aile kurumunun korunmasına çalışmış, boşanmayı hoş karşılamamıştır.

Nikah akdi, tek taraflı olarak erkeğin iradesiyle değil; iki taraflı irade ile oluşan bir akit haline getirilmiştir. Aile müessesesi sevgi, şefkat ve merhamet üzerine kurulmuştur.. İslâmiyette evlenmek, bir kızı mesud etmek, ibadettir ve bütün nafile ibadetlerden daha sevaptır. Efendimiz,"Bir erkek, zevcesini döverse, kıyamette ben onun davacısı olurum" buyurmuştur.

aşkalarının fikirlerine değer verirdi

Resulullah efendimiz, iştişareye, danışmaya önem verirdi. Kur'an-ı kerimde Resulullah efendimize istişare etmesi emir olundu. Resulullah efendimiz de bu emre uyarak sahabilerle istişarede bulunmuştur. Hz. Ebu Hüreyre bu konuda şunları söylemiştir: "Resulullahtan daha fazla istişare eden hiçbir kimse görmedim"

Bedir savaşı başlamadan önce konakladığı yeri uygun bulmayan Hubab bin Münzir Resulullah efendimize gelerek şunları söyledi: "Ya Resulallah! Burası sana Allah'ın konaklamanı emrettiği, ileri gitmemiz veya geri çekilmemiz caiz olmayan bir yer midir? Yoksa sizin şahsi takdiriniz midir, savaş ve hile için tedbir olarak düşünülmüş bir yer midir?"

Resulullah efendimiz kendi takdiri olduğunu söyledi. Bunun üzerine Hubab "Ya Resulallah! Burası karargah için uygun bir mekan değildir. Sen insanları buradan kaldır. Kureyş'in konacağı yerin yakınındaki su başına gidip konalım..." dedi.Resulullah efendimizimiz Hubab'a "Doğru söyledin" dedi ve onun tavsiyelerini uyguladı.

Resulullah efendimiz İslâmı mümkün olduğunca çok insana ulaştırmayı gaye edinmişti. Bunun dışındaki her şey o hedefi gerçekleştirmek için bir vasıta idi. O, her sıkıntıya bu gaye uğruna katlanmıştır.

Resulullah efendimiz faaliyetlerinde adalet ve ahlakı esas almıştır. Savaşta taktik olarak uygulamak zorunda kaldığı durumlar dışında, insanlar arasında fark gözetmeksizin herkese adil ve ahlaki davranmış, ahde vefa göstermiştir.

İçte barış ve huzuru, dışta da emniyeti sağlamak Resulullah efendimizin temel hedeflerinden biriydi. Nitekim Cahiliye döneminde kabileler arasında savaşlar, kanlı soygunlar, kervan baskınları ve kan davaları eksik olmazken, Resulullah efendimiz döneminde bunlar büyük çapta önlenmiştir.

Resulullah efendimiz insana değer verirdi. Düşmanı imha değil, hep kazanmayı gaye edinmiştir. Düşmanın gücünü mahvetmeksizin, daha sonra bu gücü kullanmayı düşünmüştür. Onun on yıl süren Medine döneminde İslâm, yaklaşık iki milyon kilometrekarelik bir alana yayılmıştır.

Bu kadar hızlı gelişme, yayılma ve değişim, Beni Kurayza hariç tutulursa, kaba bir hesapla düşman tarafından ikiyüzonaltı kişinin ölmesi ve Müslümanlar tarafından da yüzotuzsekiz kişinin şehit edilmesi karşılığında gerçekleşmiştir.

Efendimiz, insanlara meziyet, liyakat ve değerlerine göre muamelede bulunmuştur. Ne kadar azılı düşmanı olusa olsun, bir kişi İslâma girdiğinde onun haysiyet ve şerefini muhafaza etmiştir.

Peygamberimiz Müslüman olan kabilelere içlerinden birisini yeniden vali tayin ederken onların ehil olmalarına ve hatta öyle ki, ayrıntı sayılabilecek ahlaki özelliklerine bile dikkat etmiş ve bunları değerlendirmiştir.

alışıp kazanmaya önem verirdi

Resulullah efendimizin hayatı diğer alanlarda olduğu gibi çalışma hayatında da insanlar için örnektir. Doğruluk, güvenilir olma, adaleti uygulama ve sözleriyle davranışları arasında çelişki bulunmama gibi hallerde en güzel örnetti.

Kişinin çalışmasını, üretimde bulunmasını ve ailesini geçindirmesini, fakire, yoksula yardım için çalışmayı Allah yolunda cihad ve gündüzleri oruç ve geceleri namazla geçirme ile bir tutmuştur. Peygamberimizin çalışma, helal kazanç ile ilgili pek çok sözleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

"Hiçbir kimse kendi elinin emeği ile kazandığından daha hayırlı bir lokma asla yiyemez."

"Allahım! Tembellikten, korkaklıktan, ihtiyarlığın verdiği düşkünlük ve cimrilikten sana sığınırım."

"Doğru sözlü ve her konuda güvenilen bir ticaret adamı ahirette peygamberlerle, sıddikler ve şehitlerle beraber olacaktır."

"Allah kulunu helal kazanç talebinden yorgun düşmüş görmeyi sever."

"İnsanın yiyip içtiklerinin en helal ve bereketli olanı, çalışıp kazanarak elde ettiğidir."

"Birinizin sırtında odun destesi taşıması, versin veya vermesin, insanlara gidip el açmasından daha iyidir."

En kötü şartlar altında çalışmayı dahi başkalarına yük olmaktan iyi gören Resulullah efendimizin bu sözleriyle insanları çalışmaya teşvik ettiği, tembelliği kötülediği, çalışkan insanları dünya ve ahiret mutluluğu ile müjdelediği görülmektedir.

Resulullah efendimiz insanları çalışmaya teşvik ettiği gibi, bizzat kendisi de çalışmış ve çalışma hayatının ilkelerini kendi hayatında uygulama alanına koymuştur. Çalışmalarını çocukluğundan itibaren hayatının sonuna kadar sürdürmüştür. Nitekim bilindiği üzere çocukluğunda çobanlık yapmıştır.

Gençliğinde ve yetişkinliğinde ticaretle meşgul olmuştur. Oniki yaşında iken amcası ile birlikte uzun bir ticaret yolculuğuna çıkmıştır. Yirmibeş yaşında iken Hz. Hatice'nin kervanını ücret karşılığında Suriye'ye götürüp getirmiştir. Ticari faaliyetlerinde meslektaşlarının, ticari ilişkilerde bulunduğu kimselerin ve tüm Mekkelilerin güvenini kazanmıştır.

Onun bütün bu faaliyetleri geçimni temine yönelik çalışmalardır. O, bütün bunların yanında sosyal faaliyetlerde de bulunmuştur. Gençliğinde Hilfülfudul cemiyetine katılması ve Kabe'nin inşası sırasında hakemlik yapması bunlara güzel birer örnektir.

TÜRKİYE GZETESİNDE TEFRİKA EDİLEN KAİNATIN EFENDİSİ

“Kimi bulursan getir”

Hazret-i Ali’nin yakınları gidip, düğün işini Peygamber efendimizin dadısı Ümmü Eymen’e söylediler. Ümmü Eymen de; “Bu husus için sizin gelmeniz lazım değildir. Biz ezvac-ı tahirat ile ittifak edip, size haber veririz. Zira bu hususta hatunların sözü dinlenir” dedi.

Ümmü Eymen, bu hali Resulullahın hanımlarına söyledi. Diğer hanımlar, hazret-i Aişe’nin hanesine geldiler. Hazret-i Hadice’yi anarak; “Eğer o hayatta olsaydı, bize bir endişe olmaz idi” dediler.

Resulullah efendimiz ağladı ve buyurdu ki: “Hadice gibi hatun hani? Halk beni yalanlarken o tasdik etti ve bütün malını benim yoluma sarf etti. Din-i İslam’a çok yardım etti. Hayatında, Hak teâlâ bana emretti ki, Hadice’ye müjde ver: Cennet’te onun için zümrütten bir köşk yapılmıştır.”

Resulullah efendimizin hanımları, hazret-i Ali’nin muradını arz ettiler. Bunun üzerine Resulullah efendimiz, Ümmü Eymen’e, hazret-i Ali’yi davet etmesini emretti. Hz. Ali gelince, meclisteki hanımlar kalkıp gittiler. Hazret-i Ali başını önüne eğip oturdu. Resulullah; “Zevceni ister misin ya Ali?” buyurdu.

Hz. Ali; “Evet ya Resulallah! Anam ve babam sana feda olsun” dedi. Resul-i ekrem efendimiz, Esma binti Umeys’e; “Git, Fatıma’nın evini hazırla!” buyurdu.

Esma, hazret-i Fatıma’nın gelin gideceği eve gitti. Bir minder yeni meşinden, bir minder yamalı meşinden, bir minder de hasırdan yapıp, içlerini hurma lifi ile doldurdu. Resulullah efendimiz yatsı namazından sonra Fatıma’nın evine gelip yapılanları gözden geçirdi.

Peygamberimiz, hazret-i Ali’nin getirdiği paranın üçte ikisiyle yiyecek, süs ve koku gibi şeyler; üçte biriyle de giyecek alınmasını emrettiler ve ev eşyasını tamamlattılar.

Hazret-i Fatıma’nın çeyizi ve ev eşyasında şunlar vardı:

Esma binti Umeys’in hazırladığı üç minder, saçaklı bir halı, içi hurma lifi ile doldurulmuş bir baş yastığı, iki tane el değirmeni, bir su kırbası, topraktan yapılmış bir su testisi, meşinden yapılmış bir su bardağı, bir havlu, bir elek, dabağlanmış bir koç postu, eskiyip tüyü dökülmüş alacalı bir Yemen halısı, hurma yaprağından örülmüş bir sedir. Yemen işi iki alacalı elbise, bir kadife yorgan.

Hazret-i Ali bundan sonrasını şöyle anlattı: “Beş dirhemle hurma, dört dirhemle yağ aldım. Resulullah’ın huzuruna getirdim. Deriden bir sofra istedi. Hurma, un, yağ ve yoğurdu mübarek eli ile karıştırıp, bir çeşit yemek yaptı ve; “Ya Ali! Var, kimi bulursan getir” buyurdu.

Ben dışarı çıktım, pek çok insan gördüm, hepsini davet ettim ve içeri girip; “Ya Resulallah! Halk çoktur” diyerek arz eyledim.

Âlemlerin efendisi Fahr-i kainat efendimiz; “Onları onar onar içeri getir, yemek yesinler” buyurdu. Öyle yaptım: Hesab ettiler, erkek ve kadından yedi yüz kimse yemek yemişler ve doymuşlardı.”

Hazret-i Ali’nin ve Fatıma’nın velimesi yenildikten sonra, Ümmü Eymen’in bildirdiğine göre, Peygamber efendimiz hazret-i Ali’ye; “Ya Ali, kızım Fatıma gelin olarak evinize gitti. Ben de akşam namazından sonra gelip dua edeceğim. Beni bekleyin.” buyurdu.

Hazret-i Ali eve gelince, bir köşeye oturdu. Hazret-i Fatıma da evin diğer bir köşesine oturdu. Sonra Resulullah efendimiz gelip kapıyı çaldı. Ümmü Eymen kapıyı açtı. Resulullah; “Kardeşim burada mı?” buyurdu. Ümmü Eymen; “Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! Kardeşiniz kimdir? dedi. Resulullah efendimiz; “Ali bin Ebi Talib’dir” buyurdu.

Müslümanlara gizli savaş ilan eden, Ka’b bin Eşref’i öldürmek üzere kaleye giren, Muhammed bin Mesleme kendisiyle beraber üç kiyişi de kaleye soktu. Bunlar, Ebu Abs bin Cebr, Haris bin Evs, Abbad bin Bişr idi.

Muhammed bin Mesleme hazretleri, arkadaşlarına; “Ka’b gelince, ona saçını koklayacağımı söyler, başını tutup koklarım. Siz benim, Ka’b’ın başını iyice yakaladığımı gördüğünüz zaman, kılıçlarınızla, vurunuz” dedi.

Ka’b bin Eşref güzel giyinmiş olarak, güzel koku saçarak, onların yanına geldi. İbn-i Mesleme; “Şimdiye kadar böyle güzel koku koklamadım” diyerek Ka’b’ın yanına vardı.

Ka’b; “Arab’ın en güzel kokulu kadınları benim yanımda” diyerek övündü. Muhammed bin Mesleme; “Başını koklamama izin verir misiniz” dedi. Ka’b, müsade ettiğini söyledi. Mesleme onu kokladı. Arkadaşlarına da koklattı. Sonra, tekrar koklamak istediğini söyledi.

Bu defa, Muhammed bin Mesleme başını yakalayıp, arkadaşlarına, kılıçlarıyla vurmalarını işaret etti. İlk kılıç vurulduğunda Ka’b şiddetle bağırdı fakat ölmedi. Bunun üzerine Muhammed bin Mesleme, hançeri ile onu öldürdü. Ka’b’ı öldüren mücahidler derhal orayı terkedip Medine’ye ulaştılar. Resululah efendimize müjdeyi verdiklerinde, Peygamberimiz, Allahü teâlâya hamd etti ve mücahidlere dua buyurdu.

Ka’b bin Eşref kafirinin öldürülmesi, yahudileri büyük bir korkuya düşürdü. Çünkü, Ka’b gibi ileri gelen bir lider öldürüldükten sonra, kendilerinin öldürülmesi an mes’elesi idi.

Sabahleyin toplanıp, Peygamber efendimizin huzuruna geldiler. Gece olan hadiseden şikayetçi oldular. Resul-i ekrem efendimiz; “O, bize hep düşmanlık eder, aleyhimizde şiirler söylerdi. Eğer, sizden her kim böyle yaparsa, bilsin ki, cezası kılıçtır” buyurdular. Bu tehdit üzerine yahudiler, korkularından Resulullah efendimizle yeniden bir andlaşma yaptılar...

Bir gün Beni Kaynuka yahudileri, bir müslüman hanımla alay etmek istemiş, bunu gören sahabeden biri, derhal kılıcını çekip, o yahudiyi öldürmüştü. Yahudiler de toplanıp, o mübarek sahabiyi şehid ettiler.

Hadise, Peygamber efendimize bildirildi. Resul-i ekrem efendimiz, onları, Kaynuka pazar yerinde toplayıp; “Ey yahudi topluluğu! Siz, Allahü teâlânın Kureyş’e verdiği azab gibi bir azaba yakalanmaktan korkunuz ve müslüman olunuz. Benim, Allahü teâlâ tarafından gönderilmiş bir peygamber olduğumu iyi bilirsiniz. Bunu da, Allahü teâlânın size olan ahdini de kitabınızdan okumuş bulunuyorsunuz...” buyurdu.

Bu merhamete rağmen, yaptıkları andlaşmayı bozan yahudiler, Âlemlerin sultanına meydan okuduklarını açığa vurdular.

Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam vahiy getirdi ki, mealen şöyle buyruluyordu: “Eğer andlaşma yapan bir kavmin, bir hainliğinde endişeye düşersen, hak ve adalet üzere ahidlerini reddettiğini doğruca kendilerine bildir. Çünkü, Allahü teâlâ hainleri sevmez” (Enfal suresi: 58)

Habib-i ekrem efendimiz, derhal bir ordu kurup Kaynuka yahudilerinin bulunduğu kaleye yürüdüler. Yahudiler, korkup teslim oldular. Kendilerine Şam’a gitmeye izin verildi. Böylece Medine topraklarından çıkarılmış oldular.

Mekkeli müşrikler, Bedir gazasında uğradıkları bozgundan ders almadıkları gibi, bunun acısını da bir türlü unutamıyorlardı. Kureyş, ileri gelenlerinden bir çoğunu bu savaşta kaybetmişti. Ayrıca, Şam ticaret yolunun müslümanların kontrolüne geçmesi, çileden çıkmalarına sebep oluyordu.

Ebu Süfyan’ın başkanlığındaki ticaret kervanı, Mekke’ye yüzde yüz kârla dönmüştü. Sermayeye iştirak edenlerin çoğu, Bedir gazasında öldüğünden, kervanın kârı Dar-ün-Nedve denilen, müşriklerin karar almak için toplandıkları binada muhafaza ediliyordu.

Saffan bin Ümeyye, İkrime bin Ebi Cehl, Abdullah bin Rebia gibi babalarını, kardeşlerini, kocalarını, oğullarını Bedr’de kaybedenler; “Müslümanlar, bizim büyüklerimizi öldürdü. Bizleri perişan etti. Artık onlardan intikam almak zamanı geldi. Kervanın kârıyla, bir ordu hazırlıyalım. Medine’yi basalım, intikamımızı alalım” diye Ebu Süfyan’a başvurdular.

Ebu Cehl, Utbe, Şeybe gibi azılı kafirler daha önce öldürüldüğü için, müşriklerin başında, henüz müslüman olmayan Ebu Süfyan bulunuyordu. Şam ticaretinde yüz bin altın elde edilmişti. Bunun yarısı sermaye, yarısı da kâr idi.

Sermaye, sahiplerine hemen dağıtılıp, kâr da ikiye ayrılarak yarısı ile silah, diğer yarısı ile de asker toplandı. Ayrıca şair ve hatiplere de verildi. Hatipler ve şairler halkı galeyana getirip, savaşa teşvik etmek için şiirler, mersiyeler okuyorlar; kadınlar def, dümbelek çalarak onlara iştirak ediyorlardı.

Müslümanları Medine’den çıkarmak, sevgili Peygamberimizi ortadan kaldırmak ve İslamiyet’i yok etmek gayesinde olan müşrikler, civar kabileleri de dolaşarak asker topladılar.

Nihayet Mekke’de 3000 kişilik büyük bir ordu hazırlandı. Bunların 700’ü zırhlı, 200’ü atlı olup, 3000 de develeri vardı. Çalgıcıların ve kadınların da iştirak ettiği bu büyük orduya Ebu Süfyan komuta ediyordu.

Hanımı Hind de kadınların başında olup, müşrikleri savaşa teşvikte pek ileri gidiyordu. Çünkü Bedir gazasında babasını ve iki kardeşini kaybetmişti. Bunun acısını unutamıyor, kadınların harbe katılmamasını istiyenlere karşı; “Bedir harbini hatırlayın! Kadınlarınıza, çocuklarınıza kavuşmak için Bedr’den kaçtınız!.. Bundan sonra kaçmak istiyenler, karşılarında bizleri bulacaklardır!..” diyerek onları susturuyordu. Bu şekilde Kureyşlileri tahrik ederek bütün gücüyle onları savaşa teşvik etti.

Müşriklerden Cübeyr bin Mut’im’in mızrak atmakta çok usta, pek mahir olan Vahşi adlı bir kölesi vardı. Attığını vuran keskin bir nişancı idi. Hind, babası Utbe’yi, Cübeyr de amcası Tuayma’yı Bedir’de öldürdüğü için, hazret-i Hamza’ya karşı müthiş bir intikam ateşi ile yanıp tutuşuyorlardı.

Cübeyr, kölesi Vahşi’ye, “Eğer Hamza’yı öldürürsen, seni azad eder, serbest bırakırım!” dedi. Hind de; “Onu öldürürsen sana pek çok altın ve mücevherler vereceğim!” diyerek vaadlerde bulundu.

Mekke’de hazırlıklar tamamlanmıştı. Kureyş ordusu, sancaklarını açarak; birini Talha bin Ebi Talha’ya, birini Ehabiş’tan birine, birini Üveyf oğlu Süfyan’a verdiler.

Hazret-i Abbas; müşriklerin üç bin kişilik bir ordu kurduklarını, bunların yedi yüzünün zırhlı, iki yüzünün atlı olduğunu, üç bin develerinin ve sayısız silahlarının bulunduğunu bildiren ve yola çıkmak üzere olduklarını haber veren, buna göre tedbir alınmasını isteyen bir mektubu, güvendiği bir kimseyle hemen Medine’ye gönderdi.

Peygamber efendimiz müşriklerin üç bin kişilik ordu ile yola çıkmak üzere olduklarını öğrenince, durumu incelemek üzere birkaç arkadaşına vazife verdi. Bu sahabiler, Mekke’ye doğru yol aldılar.

Yolda müşrik ordusunun geldiğini haber alarak araştırmaya koyuldular. Kısa zamanda işlerini bitirerek süratle Medine’ye döndüler. Gördükleri ve elde ettikleri bilgiler ile gelen mektup birbirine uyuyordu.

Âlemlerin efendisi, derhal hazırlığa başladı. Ayrıca ani bir baskına uğramamak için, Medine’nin çevresine nöbetçiler koyarak, tedbir aldı. Eshab-ı kiram, kısa zamanda toparlanarak, hazırlıklarını bitirdi. Evde kalanlarla vedalaşıp helallaşarak, Sultan-ı enbiya efendimizin etrafında toplandılar.

O gün Cuma idi. Peygamber efendimiz, Eshabına Cuma namazını kıldırdı. Hutbede Allahü teâlânın dinini yaymak için cihad etmenin, Allah rızası için çarpışmanın ehemmiyeti üzerinde durdular.

Bu uğurda ölenlerin şehid olup, Cennet’e gideceğini müjdelediler. Düşman karşısında sebat edenlere, güçlüklere karşı göğüs gerenlere, Allahü teâlânın yardım edeceğini haber verdiler.

Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kiramıyla harbin nerede yapılması gerektiği üzerinde istişare etmek istediğini ve o gece gördüğü bir rüyayı anlattılar. Buyurdular ki:

“Rüyamda, kendimi sağlam bir zırh içinde gördüm. Kılıcım Zülfikar’ın ağzında bir gedik açıldığını, boğazlanmış bir sığırı, arkasından da bir koçun getirildiğini gördüm.”

Eshab-ı kiram; “Ya Resulallah! Bu rüyayı nasıl yordunuz?” diye sorduklarında ise şöyle tabir ettiler;

“Sağlam zırh giymek, Medine’ye, Medine’de kalmaya işarettir. Orada kalınız... Kılıcımın ağzında bir gedik açıldığını görmem, bir zarara uğrayacağıma işarettir. Boğazlanmış sığır, Eshabımdan bazılarının şehid düşeceğine işarettir. Onun arkasından bir koçun getirilmesine gelince, koç, askeri bir birliğe işarettir ki, inşaallah zafer bizim olacaktır!”

Başka bir rivayette de; “Rüyamda kılıcımı yere çarptım, ağzı kırıldı. Bu Uhud günü Eshabımdan bazılarının şehid düşeceklerine işarettir. Kılıcımı tekrar yere çarptım, eski düzgün haline döndü. Bu da, Allahü teâlâdan bir feth geleceğine, mü’minlerin toplanacağına işarettir” buyurdu.

Resulullah kendisine vahiyle bildirilmeyen hususlarda, Eshabıyla istişare yapar, ona göre hareket ederdi. Düşmanı nerede karşılamak lazım geldiği üzerinde, Eshabdan bazıları; “Medine’de kalarak müdafaa savaşı yapalım” dediler.

Bu teklif, Peygamber efendimizin arzularına da uygundu. Hazret-i Ebu Bekir, Ömer, Sa’d bin Mu’az gibi Eshabın büyükleri, Peygamber efendimiz gibi düşünüyorlardı.

Ancak Bedr gazasında bulunamayan kahraman ve genç sahabiler; Bedir gazasına katılan sahabilerin kazandığı ecir ve sevabı, Bedir şehidlerinin ulaştığı yüksek dereceleri Peygamber efendimizden işittikçe, o harpde bulunamadıklarına son derece üzülmüşlerdi.

Bunun için düşmanı Medine dışında karşılamak ve göğüs göğüse çarpışmak istiyorlardı. Hazret-i Hamza, Nu’man bin Malik, Sa’d bin Ubade bunlardan idi.

Peygamber efendimizin huzurunda savaş taktikleri üzerine istişare yapılıyordu:

Hazret-i Hayseme izin alarak; “Ya Resulallah! Kureyşli müşrikler, çeşitli Arap kabilelerinden asker topladılar. Develerine, atlarına binip topraklarımıza girdiler. Bizi evlerimizde ve kalelerimizde kuşatacak, sonra da dönüp gidecekler. Arkamızdan pek çok laflar edecekler. Bu hal onların cesaretlerinin artmasına sebep olacak, yeni baskınlar düzenleyeceklerdir. Şimdi onların karşısına çıkmazsak, diğer Arap kabileleri bize göz dikecekler. Allahü teâlânın bize, müşriklerin karşısında zafer ihsan edeceğini umarım.

Şayet ikincisi olursa ki şehidliktir; Bedir beni ondan mahrum eyledi. Halbuki ben onu pek özlemiştim. Oğlum Bedir gazasına katılmayı istediğimi işittiğinde, benimle kur’a çekmişti. O benden daha talihli imiş, şehidlik şerefine ulaştı.

Ya Resulallah! Şehidliği çok özledim. Dün gece rüyada oğlumu güzel bir surette gördüm. Cennet bahçeleri ve ırmakları arasında dolaşıyor ve bana; “Cennet eshabına katıl! Ben, Allahü teâlânın vaad ettiği gerçeğe kavuştum!” diyordu.

Ya Resulallah! Vallahi, sabahleyin, oğluma Cennet arkadaşı olmayı ziyadesiyle arzu etmeğe başladım. Artık yaşım da ilerledi. Rabbime kavuşmaktan başka muradım kalmadı.

Canım sana feda olsun ya Resulallah! Şehid olup, oğluma Cennet’te arkadaş olmakla şereflenebilmem için, Allahü teâlâya dua et!..” diyerek yalvardı.

Onun bu isteğini, kırmadılar ve şehid olması için dua buyurdular.

Çoğunluğun bu fikirde, yani şehir dışına çıkmayı arzu ettiklerini gören sevgili Peygamberimiz, düşmanı Medine dışında karşılamak üzere karar verdiler. Sonra;

“Ey Eshabım! Sabır ve sebat ederseniz, bu sefer de cenab-ı Hak, size yardımını ihsan eder. Bize düşen, azim ve gayret göstermektir!” buyurdular.

İkindi namazını kıldıran Kainatın sultanı, saadetli ve mübarek evine vardılar. Arkalarından hazret-i Ebu Bekr ve Ömer, izin alarak girdiler. Resul-i ekrem efendimizin sarığını sarmasına, zırhını giymesine yardım ettiler. Efendimiz, kılıcını kuşandı, kalkanını sırtına yerleştirdi.

Bu sırada dışarda Eshab-ı kiram toplanmış, Peygamber efendimizi bekliyorlardı. Medine’de kalmak ve müdafaa savaşı yapmak isteyenler, diğerlerine; “Resulullah, Medine dışına çıkmak fikrinde değildi. Sizin sözünüzle bunu kabul etti. Halbuki Resulullah, emri Allahü teâlâdan alır. Siz, bu işi O’na bırakınız. O’nun emrettiği şeyi işleyiniz” dediler.

Diğerleri de yaptıklarına pişman oldular ve; “Resul-i ekreme muhalefet etmiş olmayalım” diyerek, bu fikirlerinden vaz geçtiler.

Sevgili Peygamberimiz, saadethanelerinden çıkınca, huzur-i şerifine varıp; “Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Sen nasıl istiyorsan öyle yap. Medine’de kalmak istiyorsan, kalalım. Biz senin emrine muhalefet etmekten cenab-ı Hakk’a sığınırız” diye özür dilediler.

Habib-i ekrem efendimiz de; “Bir peygamber, giymiş olduğu zırhını harbetmeden çıkarmaz. Ta ki, cenab-ı Allah onunla düşmanı arasında hükmedinceye kadar. Size nasihatım şudur ki, emrettiğim şeyleri yapar, Allahü teâlânın ismini anarak sabredip sebat gösterirseniz, Allahü teâlâ size yardım edecektir...” buyurdular.

Eshab-ı kiramın hepsi, yaşlısı, genci savaşa katılmak için birbirleri ile yarış yapıyorlardı.

Amr bin Cemuh hazretleri, evinde dört oğluna; “Evladlarım! Beni de bu gazaya götürünüz!” diyor, oğulları da; “Babacığım! Ayağının arızalı olması sebebiyle, Allahü teâlâ seni mazeretli saydı. Resulullah, senin sefere gitmene müsaade etmedi. Cihada çıkmakla mükellef değilsin. Senin yerine biz gidiyoruz!” diyerek babalarını iknaya çalışıyorlardı.

Fakat hazret-i Amr; “Yazıklar olsun sizin gibi evlada! Bedir gazasında da böyle diyerek, Cennet’i kazanmaktan beni alıkoymuştunuz. Bu seferden de mi mahrum edeceksiniz?..” dedi.

Sonra sevgili Peygamberimizin huzuruna çıktı ve; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Oğullarım, bazı özürler ileri sürerek, beni bu gazadan mahrum etmek istiyorlar. Vallahi ben, seninle beraber sefere çıkıp, Cennet’e girmekle şereflenmek istiyorum.

Ya Resulallah! Sen, benim Allah yolunda çarpışmamı ve şehid düşerek şu topal ayaklarımla Cennet’te gezmemi uygun görmez misin?” dedi.

Fahr-i alem efendimiz de; “Evet, uygun görürüm” buyurdular. Buna çok sevinen Amr bin Cemuh hazretleri, hazırlanarak orduya katıldı.

Medine’de namaz kıldırmak üzere, Abdullah bin Ümmi Mektum bırakıldı. Resullerin sultanı, üç sancak bağladılar. Birini Habbab bin Münzir’e, birini Üseyd bin Hudayr’a, diğerini de Mus’ab bin Umeyr’e verdiler. Bin kişi civarında olan orduda; iki atlı, yüz de zırhlı bulunuyordu.

Zırhlarını giyen Sa’d bin Ubade ile Sa’d bin Mu’az hazretleri önde, sağında Muhacirin, solda Ensar olmak üzere yola çıkan sevgili Peygamberimiz, Cuma günü ikindiden sonra; “Allahü ekber!” tekbir sesleri arasında bayrama gider gibi, Uhud’a doğru yola çıktılar.

Yolda, yahudilerden meydana gelen altı yüz kişilik askeri bir birlikle karşılaştılar. Bunlar, münafıkların başı Abdullah bin Übey bin Selul’ün müttefikleri olup, İslam ordusuna katılmak istiyorlardı.

Peygamber efendimiz; “Onlar, müslüman olmuşlar mıdır?” diyerek sordular. “Hayır, ya Resulallah” diyerek cevap verdiler. Efendimiz bu defa; “Onlara gidip söyleyiniz, geri dönsünler. Çünkü biz müşriklere karşı, kafirlerin yardımını istemeyiz” buyurdular.

Nebi-i muhterem efendimiz, Medine ile Uhud arasındaki Şeyhayn denilen yere geldiler. Burada, geceyi geçirmek üzere konakladılar. Henüz güneş batmamıştı. Ordu içinde, düşmanla çarpışmak ve şehidlik mertebesine kavuşmak isteyen çocuk yaşta sahabiler de vardı.

Sevgili Peygamberimiz, burada orduyu teftiş edince, on yedi kadar çocuğun bulunduğunu gördüler. İçlerinden Rafi’ bin Hadic, ayaklarının ucuna basarak yüksek görünmeye çalışıyordu.

Hazret-i Zübeyr’in; “Ya Resulallah! Rafi’ iyi ok atar” sözü üzerine, onu orduya aldılar. Bunu gören Semüre bin Cündüp; “Ben, güreşte Rafi’i yenebilirim. Onun için ben de gazada bulunmak isterim” dedi.

Peygamber efendimiz tebessüm buyurup, ikisini güreştirdi. Hazret-i Semüre, Rafi’i yenince, onu da mücahidler arasına aldılar. Diğer çocuklar, Medine’ye orada bulunanları korumak üzere gönderildiler.

Resulullah efendimiz ordusunu savaşa hazırlarken akşam oldu. Akşam ve yatsı ezanını, Hz. Bilal-i Habeşi yanık sesiyle okudu. Sevgili Peygamberimiz, namazı kıldırdıktan sonra, Muhammed bin Mesleme’yi elli kişilik bir birliğin başına verdiler ve sabaha kadar nöbet tutmalarını emir buyurdular.

Eshab-ı kiram istirahata çekildi. O gece, Peygamber efendimizin başucunda nöbet tutma şerefi hazret-i Zekvan’a nasib olmuştu.

Bu arada düşman ordusu, İslam ordusunun Şeyhayn’da istirahata çekildiğini öğrenip, İkrime kumandasında bir süvari birliğini devriye kolu olarak vazifelendirdi. Henüz müslüman olmayan İkrime, birliğiyle Harre mevkiine kadar İslam ordusuna sokulduysa da mücahid devriyesinden korkarak, geri çekildi.

Fecirden sonra âlemlerin efendisi, Eshabını uyandırdı. Uhud dağına geldiler. Burada iki ordu birbirini görebiliyordu.

Bilal-i Habeşi, ruhları coşturan, içleri eriten yanık sesiyle sabah ezanını okudu. Mücahidler, silahlı olarak sevgili Peygamberimizin arkasında namazlarını kıldılar, dualarını yaptılar. Kâinatın sultanı, üzerlerine ikinci bir zırh ve mübarek başlarına da miğferini giydiler.

Bu sırada, münafıkların başı Abdullah bin Übey; “Biz, buraya kendimizi öldürtmeye mi geldik? Bunu baştan niye anlayamadık” diyerek, 300 kadar münafıkla birlikte İslam ordusunu terk ederek Medine’ye geri döndü.

İnanan, gönül birliği yapan, canlarını, başlarını bu yola koyan ve gözünü kırpmayan, şehadet rütbesine ulaşmak için can atanların sayısı yedi yüz kadardı. Hepsi de, sevgili Peygamberimizi, kanlarının son damlasına kadar korumak üzere söz verdiler.

Peygamberlerin efendisi, mücahidleri nizama soktu. Orduyu, arkası Uhud dağına, önleri Medine’ye gelecek şekilde yerleştirdi. Sağ kanada Ukaşe bin Mihsan’ı, sol kanada Ebu Seleme bin Abdülesed’i kumandan tayin etti.

Sa’d bin Ebi Vakkas ile Ebu Ubeyde bin Cerrah önde, okçu birliklerinin başında yer aldılar. Zırhlı kuvvetlerin başına Zübeyr bin Avvam, öndeki zırhsız kuvvetlerin başına hazret-i Hamza geçtiler. Mikdad bin Amr’a, arkadaki kuvvetlerin başında vazife verildi .

İslam ordusunun sol tarafında Ayneyn tepesi vardı. Bu tepede dar bir geçit bulunuyordu. Resul-i ekrem efendimiz, bu geçide Abdullah bin Cübeyr kumandasında, elli okçu koydu.

Okçular geçitte yerlerini aldılar. Sevgili Peygamberimiz, yanlarına gelerek şu kesin emrini verdi;

“Bizi arkamızdan koruyunuz. Yerinizde durunuz ve buradan hiç ayrılmayınız. Düşmanı yendiğimizi görseniz de size haber vermedikçe, adam göndermedikçe yerlerinizden asla ayrılmayınız. Düşmanın bizi öldüreceklerini, öldürdüklerini görseniz de, gelip bize yardımcı olmayınız. Onlardan bizi korumaya çalışmayınız. Size yöneldikçe, düşman süvarilerini oka tutunuz. Çünkü süvariler, atılan oklara doğru gelemezler. Allah’ım! Bunları onlara tebliğ ettiğime seni şahid tutarım!”

Bu emirlerini birkaç defa tekrarlayan sevgili Peygamberimiz ısrarla;

“Kuşların, cesedlerimizi kapıştıklarını görseniz dahi, ben size adam göndermedikçe kesinlikle yerinizden ayrılmayınız. Eğer bizim, kâfirleri kırıp, ayaklarınız altında çiğnediğimizi görseniz bile, yine ben size haber göndermedikçe asla yerinizi terk etmeyiniz!..” buyurdular.

Sonra oradan ayrılıp, ordunun başına geçtiler.

Hazırlıklar tamamlandı. Her an savaşa başlanabilir hale gelinmişti. Efendimiz, sancağı Mus’ab bin Umeyr’e verdiler. Hazret-i Mus’ab, elinde sancak olduğu halde Peygamber efendimizin önünde yerini aldı.

Bu sırada yeni evlenen hazret-i Hanzala, Medine’den sür’atle Uhud’a gelip, mücahid saflarına katıldı.

Uhud’a üç gün önce gelen müşrik ordusuna Ebu Süfyan kumanda ediyordu. Onlar Medine’yi arkalarına alacak şekilde yerleştiler. Sağ kanattaki süvarilere Halid bin Velid, sol kanattaki süvarilere de İkrime kumanda edecekti. Saffan bin Ümeyye’nin de süvari birliklerinin başında vazife aldığı rivayet edilmiştir. Müşrik sancağını Talha bin Ebi Talha taşıyordu.

İki ordu arasındaki güç dengesi çok farklıydı. Kureyş ordusu; sayı, silah ve techizat yönünden, İslam ordusunun dört mislinden fazlaydı.

Kureyş ordusunda; gürültü ve şamatadan geçilmiyor, intikam hırslarıyla gözleri dönen kadınlar tef, dümbelek çalıyor, şarkılar söyleyerek askeri savaşa teşvik ediyor, taptıkları putlardan yardım istiyorlardı.

Mücahidlerin tarafında ise, dualar ediliyor; “Allahü ekber! Allahü ekber!..” diye tekbirler getiriliyor, “Din-i İslam”ın korunması ve yayılması için Allahü teâlâdan yardım talep ediliyordu.

Sevgili Peygamberimiz de, kahraman Eshabını, cihada, cenab-ı Hakk’ın yolunda çarpışmaya teşvik ediyor, bu uğurda kazanacakları sevapları anlatarak;

“Ey Eshabım! Sayıları az olan kişilere, düşmanla çarpışmak güç gelir. Eğer onlar, sebat ve gayret gösterirlerse, Allahü teâlâ onları ferahlığa erdirir. Çünkü Allahü teâlâ, kendisine itaat edenlerle beraberdir... Allahü teâlânın size vaad ettiği mükafatı isteyiniz...” buyuruyordu.

Uhud gazasıyla ilgili âyet-i kerimelerde de mealen; “(Ey mü’minler!) Allahü tealaya ve Resulüne itaat edin ki, merhamet olunasınız. Rabbinizden mağfiret istemeye ve Cennet’e girmeye koşunuz. Bunun için çalışınız! Cennet’in büyüklüğü, gökler ve yer küresi kadardır. Cennet, Allahü teâlâdan korkanlar için hazırlandı. Bunlar, az bulunsa da, çok bulunsa da, mallarını Allah yolunda verirler. Öfkelerini belli etmezler. Herkesi affederler. Allahü teâlâ ihsan edenleri sever” (Al-i İmran suresi: 132-134)

“İşte onların mükafatı, Rablerinden bir magfiret ve ağaçları altından ırmaklar akan Cennet’lerdir. Onlar, orada ebediyyen kalacaklardır. Böyle yapanların, Allahü teâlâya ve Resulüne itaat edenlerin mükafatı ne güzeldir!” buyuruluyordu. (Al-i İmran suresi: 136)

Gönülleri imanla dolu, gözlerinden cesaret kıvılcımları sıçrayan, şehid olmak arzusuyla yanan Eshab-ı kiram yerlerinde duramıyor, bir an önce düşmana atılmak için emir bekliyordu.

Bedir gazasında olduğu gibi hazret-i Ali beyaz, Zübeyr bin Avvam sarı, Ebu Dücane de kırmızı renkteki sarıklarını başlarına bağladılar. Hazret-i Hamza da deve kuşu kanadından yapılmış tuğunu taktı.

İki ordu birbirlerine iyice yaklaştı. Artık heyecan son noktaya gelmişti. Biraz sonra; bir tarafta, Allahü teâlânın dinini yaymak için en yakınları ile savaşmakta bile tereddüt etmeyen İslam mücahidleri, diğer tarafta, batıl yollarında ısrar eden İslam düşmanları arasında büyük bir meydan savaşı başlayacaktı.

Peygamberimiz harp meydanında, “Bu kılıcı hakkını vermek üzere benden kim alır?” buyurduğunda, Eshab-ı kiramdan birçokları hep birden almak için, ellerini uzattılar.

Kılıcı hararetle isteyenlerden Zübeyr bin Avvam; “Ben alırım ya Resulallah” dedi. Peygamberimiz kılıcı hazret-i Zübeyr’e vermedi.

Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Ali’nin istekleri de Peygamberimiz tarafından kabul edilmedi. Ebu Dücane; “Ya Resulallah! Bu kılıcın hakkı nedir?” diye sordu.

Sevgili Peygamberimiz; “Onun hakkı; eğilip bükülünceye kadar, onu düşmana vurmaktır. Onun hakkı, müslüman öldürmemen, onunla kâfirlerin önünden kaçmamandır. Onunla Allahü teâlâ sana zafer yahut şehidlik nasib edinceye kadar, Allah yolunda çarpışmandır” buyurdu.

Ebu Dücane; “Ya Resulallah! Ben onun hakkını yerine getirmek üzere alıyorum” dedi. Peygamberimiz de elindeki kılıcı ona teslim etti.

Hz. Ebu Dücane çok cesur, kahraman olduğu halde, harp meydanlarında çok kurnaz davranır; “Harp hiledir” hadis-i şerifine eksiksiz riayet ederdi.

Ebu Dücane hazretleri kılıcı alınca, harp meydanına doğru çalımlı, vakarlı ve gururlu bir şekilde, beytler söyleyerek yürümeye başladı. Üzerinde, bir gömleği ve başında kırmızı sarığından başka bir şeyi yoktu.

Ebu Dücane hazretlerinin bu yürüyüşü, Eshab-ı kiram arasında pek hoş karşılanmadı. Bunun üzerine Peygamber efendimiz;

“Bu bir yürüyüştür ki, bu yerler (harp meydanları) dışında Allahü teâlânın gadabına sebeptir” buyurarak, yalnız düşmana karşı çalımlı yürümenin caiz olduğunu bildirdiler.

Daha fazla bekleyemeyen müşrik saflarından Halid bin Velid, emrindeki kuvvetlerle hücuma kalktı. Yerinde duramayan Eshab-ı kirama, sevgili Peygamberimiz de hücum emrini verdiler.

Bir anda; “Allahü ekber” sadaları harp meydanını doldurmuştu. En önde hazret-i Hamza ellerindeki kılıçlarıyla, zırhsız kuvvetlerin başında olduğu halde her gelen kâfire kılıç sallamaya başladı.

Büyük bir hırsla gelen Halid bin Velid’in kuvvetleri, derhal geriye püskürtüldü. Halid bin Velid, bu defa dağ geçidindeki yerden dolaşıp, arkadan vurmak üzere geniş bir kavis çizerek Ayneyn tepesine vardı. Fakat hazret-i Abdullah bin Cübeyr ve emrindeki elli yiğit, onları şiddetli bir ok atışıyla püskürttü.

Artık savaş kızışmıştı. Her iki taraf olanca güçleriyle çarpışıyordu. Bir sahabi, en az dört müşrik ile mücadele ederek, ilerlemeye çalışıyorlardı.

Hazret-i Hamza, bir taraftan; “Allahü ekber! Allahü ekber!” nidalarıyla sesleniyor, bir taraftan da; “Ben, Allahü teâlânın arslanıyım!” diyor ve düşmanı kıra kıra, ilerliyordu.

Safvan bin Ümeyye, etrafındakilere; “Hamza nerededir? Bana gösteriniz” diyor, savaş meydanını araştırıyordu. Bir ara gözleri, iki kılıç ile vuruşan birini gördü ve; “Bu çarpışan kim?” diye sordu.

Çevresindekiler; “Aradığın kimse! Hamza!” dediler. Safvan; “Ben bu güne kadar kavmini öldürmek için saldıran, onun gibi hırslı ve gözü pek başka bir kimse görmedim” dedi.

Uhud’da, harbin iyice kızıştığı sırada Muhacirinden Zübeyr bin Avvam kılıcın kendisine verilmemesinden dolayı üzgün olduğundan, kendi kendine; “Ben, Resulullah’tan kılıcı istedim, lakin Ebu Dücane’ye verdi. Halbuki ben, halası Safiyye’nin oğluyum. Üstelik de Kureyşliyim. Daha önce ben istemiştim. Gidip bakayım, bunun hikmetini öğneneyim, Ebu Dücane benden fazla ne yapacak?” dedi.

Daha sonra Ebu Dücane’yi takibe başladı. Ebu Dücane hazretleri; “Allahü ekber!” diyerek tekbir alıyor, müşriklerden kime rastlarsa, onu vurup öldürüyordu.

Müşriklerin en azılılarından, iri cüsseli, her tarafı zırhlarla kaplı, sadece gözleri görünen biri, Ebu Dücane ile karşılaştı. Evvela kendisi, Ebu Dücane hazretlerine hücum etti.

Ebu Dücane, onun darbesinden kalkanıyla korundu. Müşrikin kılıcı Ebu Dücane’nin kalkanına gömüldü. Kılıcına asıldı, fakat çıkaramadı. Sıra Ebu Dücane’ye gelmişti.

Bir kılıç darbesiyle rakibini öldürdü. Bundan sonra Ebu Dücane, her önüne çıkanı devirerek, dağın eteğinde tef çalarak müşrikleri kışkırtan kadınların yanına kadar geldi.

Fakat kılıcını kaldırdığı halde, Süfyan’ın hanımı Hind’i öldürmekten vaz geçti. Bunu gören Zübeyr bin Avvam kendi kendine; “Kılıcın kime verileceğini Allah ve Resulü benden daha iyi bilir” diye söylendi. “Vallahi ben ondan daha üstün çarpışan, vuruşan bir kimse görmedim” buyurdu.

Mikdad bin Esved, Zübeyr bin Avvam, hazret-i Ali, hazret-i Ömer, Talha bin Ubeydullah, Mus’ab bin Umeyr hepsi de geçilmez bir kale idiler.

Peygamber efendimizin düşmana çok yakın çarpıştığını, tekrar tekrar hücum ettiğini gören şanlı Eshab, yerinde duramıyordu. Resulullah’a bir zarar erişebilir diyerek etrafına toplanıyorlar, zırhlara bürünmüş düşmana göz açtırmıyorlardı.

Bu sırada, Abdullah bin Amr hazretlerinin şehid olduğu görüldü. Bu, Uhud’un ilk şehidiydi. Onun şehid olduğunu gören arkadaşları aslan kesilerek, Allahü teâlânın rızası için düşmanın ortalarına dalmışlardı.

Savaşın çok kızıştığı bir anda yiğitliğin sembolü hazret-i Abdullah bin Cahş ile okçuların pîri Sa’d bin Ebi Vakkas hazratleri karşılaştılar. Çeşitli yerlerinden yaralanmışlardı.

Sa’d bin Ebi Vakkas hazretleri bu karşılaşmayı daha sonra şöyle anlatır:

Uhud’da, savaşın şiddetli bir anıydı. Birdenbire Abdullah bin Cahş yanıma sokuldu, elimden tuttu ve beni bir kayanın dibine çekti. Bana; “Şimdi burada sen dua et, ben “amin” diyeyim. Ben dua edeyim, sen “amin” de! dedi. Ben de; “Peki” dedim.

Ben şöyle dua ettim: “Allah’ım, bana çok kuvvetli ve çetin düşmanları gönder. Onlarla kıyasıya vuruşayım. Hepsini öldüreyim. Gazi olarak, geri döneyim.”

Benim yaptığım bu duaya bütün kalbiyle; “Amin” dedi. Sonra kendisi dua etmeye başladı; “Allah’ım, bana zorlu düşmanlar gönder, kıyasıya onlarla vuruşayım. Cihadın hakkını vereyim. Hepsini öldüreyim. Sonunda biri beni şehid etsin.” dedi. Gönlüm böyle bir duaya “amin” demeyi arzu etmiyordu. Fakat o istediği ve önceden söz verdiğim için, istemeyerek; “Amin” dedim.

“Allahü ekber! Allahü ekber!..” diye çarpışırken kılıcı kırıldı. O anda sevgili Peygamberimizin uzattığı hurma dalı ile savaşa devam etti. Bu dal bir mucize olarak kılıç oldu bununla pek çok düşman öldürdü. Savaşın sonuna doğru Ebü’l-Hakem isminde bir müşrikin attığı oklarla arzu ettiği şehadete kavuştu.

Uhud Savaşı bütün şiddetiyle devam ediyor... Müslümanlar bütün güçleri ile hücumdalar... Bu arada, müslümanların safında, kılıcının kınını kırıp; “Ölmek, kaçmaktan çok daha iyidir!” diyerek, müşriklerin arasına yalın kılıç dalan Kuzman, nice yiğitlikler, kahramanlıklar gösterdi.

Tek başına yedi-sekiz müşriki öldürdü. Sonunda yaralanıp yere düştü. Eshab-ı kiram, onun bu kahramanlığına şaşıp, Peygamber efendimize bildirince; “O cehennemliktir” buyurdular. Müslümanlar bu ifadeye çok şaşırdılar.

Katade bin Nu’man hazretleri, Kuzman’ın yanına varıp; “Ey Kuzman! Şehadet sana mübarek olsun!” deyince, Kuzman; “Ben din gayreti için değil; Kureyşlilerin Medine’ye gelip, hurmalığımı harab etmemeleri için döğüştüm!” dedi. Sonra ok ile bilek damarlarını delip, intihar etti. Peygamber efendimizin; “O cehennemliktir!” buyurmasının hikmeti böylece anlaşıldı.

Savaşın başından beri, başta âlemlerin efendisi sevgili Peygamberimiz olmak üzere, bütün Eshab-ı kiram büyük bir mücadele verdiler. Şiddetli taarruzlar ile müşrik ordusunu geriye püskürttüler.

Taştan, ağaçtan yaptıkları ve “Lat, Uzza, Hübel!” diye taptıkları putlardan fayda ve yardım isteyen müşrik güruhu, müslümanların bu kahramanlıkları karşısında bozulup kaçmaya başladı. Onları harbe teşvik etmek için gelen kadınlar, feryatlar kopararak kaçan askerlere yetişmeye çalışıyorlardı.

Kureyşli müşrikler, harp meydanını terk edip yanlarında getirdikleri malları bırakıp Mekke’ye doğru kaçmaya başlayınca, İslam askerleri sevinerek, Allahü teâlânın kendilerine vaad ettiği zafere kavuştukları için hamdettiler.

Sayı ve kuvvetçe kat kat üstünlüklerine rağmen müşrikler, müslümanlar karşısında perişan olmuşlardı. Birbirlerini çiğneyerek kaçıyorlardı...

Bu hengamede yeni evlenen Hanzala bin Ebu Amir hazretleri, atı ile kaçmaya çalışan müşrik ordusunun başkumandanı Ebu Süfyan’a yetişti. Atının bacaklarına kılıç vurarak atı yere çökertti. Yere düşen Ebu Süfyan, bütün gücüyle; “Ey Kureyşliler!.. Yetişin!.. Ben Ebu Süfyan’ım! Hanzala beni kılıçla doğramak istiyor!..” diye feryada başladı.

Onunla birlikte kaçmaya çalışan müşrikler, bu hali gördükleri halde can derdine düşmüşler, kumandanları ile ilgilenmemişlerdi. Ancak, o anda hazret-i Hanzala’nın hemen arkasında bulunan Şeddad bin Esved müşriki, mızrağını Hanzala’nın arkasına sapladı.

Hazret-i Hanzala; “Allahü ekber!” diyerek bir hamle yapmak istediyse de yere yığılıp şehid oldu ve mübarek ruhu Cennet’e uçtu.

Resul-i ekrem efendimiz; “Ben, Hanzala’yı, meleklerin, gökle yer arasında, gümüş bir tepsi içinde yağmur suyu ile yıkadıklarını gördüm” buyurdu.

Ebu Üseydi şöyle anlattı:

“Resulullah’ın bu sözünü işitince, Hanzala’nın yanına vardım. Başından yağmur suyu damlıyordu. Dönüp bunu Resul-i ekreme haber verdim. Hazret-i Hanzala’ya, “Gasil-ül-melaike” dediler.”

Hz. Hanzala, çok acele olarak, aniden yola çıkan orduya katılabilmek için, gusül abdesti almaya vakit bulamamıştı. Bunun için melekler kendisine gusül abdesti aldırmışlardı.

Uhud’da perişan olan müşrikler kaçmaya başladılar. Müşriklerin kaçtığını gören Ayneyn geçindikleri okçuların bazıları harbin bittiğini zannederek yerlerini terk ettiler. Kumandanları Abdullah bin Cübeyr ve on iki kişi yerlerinde kaldılar.

Bu esnada tetikte bekleyen, her fırsatı değerlendirmeye çalışan Kureyş okçu birlik kumandanı Halid bin Velid, geçitteki mücahidlerin azaldığını görünce, emrindeki süvarileri harekete geçirdi.

İkrime bin Ebi Cehil’le birlikte bir anda Ayneyn geçidine geldiler. Abdullah bin Cübeyr hazretleri ile vefakar, sadık arkadaşları saf halinde dizilip açıldılar. Sadaklarındaki oklar bitinceye kadar düşmana ok yağdırdılar.

Sonra mızraklarıyla, göğüs göğüse gelince de; “Allahü ekber! Allahü ekber!” diye diye kılçlarıyla nice kahramanlıklar gösterdiler. Müslümanlarla müşrikler arasında, bire yirmibeş gibi çok nisbetsiz bir durum vardı

Şanlı Eshab-ı kiram, Peygamberlerinin emrini yerine getirmek için, kanlarının son damlasına kadar çırpıştılar. Birbiri arkasından şehadet şerbetini içip, mübarek vücudları toprağa düştü ve ruhları Cennet’e uçtu .

Müşrikler, kinlerinden hazret-i Abdullah’ın elbisesini soyarak, mübarek vücudunu mızraklarla delik deşik ettiler. Karnını yarıp, iç organlarını dışarı çıkardılar.

Halid bin Velid ve İkrime, geçitteki mücahidleri şehid edince, sür’atle İslam ordusunun arkasından saldırdılar. Eshab-ı kiram, bir anda arkalarında, peyda olan düşmanı görünce, toparlanmaya fırsat bulamadı.

Çünkü birçoğu silahlarını bile bırakmıştı. Her şey birden bire değişti. Önde kaçan Kureyşli müşrikler, Halid bin Velid’in arkadan hücuma geçtiğini görünce, tekrar döndüler.

Müslümanlar, iki ateş arasında kalmıştı. Düşman önden ve arkadan hücuma geçerek sıkıştırmaya başladı. Sahabenin birbirleriyle irtibatları kesildi. Dağılmak mecburiyetinde kaldılar.

Hazret-i Ali o anı şöyle anlattı:

“Aralarında İkrime bin Ebi Cehil’in de bulunduğu bir müşrik birliğinin ortasına daldım. Etrafımı sardılar, çoğunu kılıçtan geçirdim. Başka bir birliğin içine daldım, onlardan da pek çoğunu saf dışı ettim. Ecelim gelmediği için bana bir şey olmamıştı. Bir ara Resulullah’ı göremedim. Kendi kendime; “Yemin ederim ki, O, harp meydanını bırakıp gidecek bir kimse değildir. Her halde Allahü teâlâ yaptığımız uygunsuz hareketlerden dolayı O’nu aramızdan çekip, kaldırmıştır! Artık benim için çarpışa çarpışa ölmekten başka yol kalmamıştır” dedim ve kılıcımın kınını kırdım.

Müşriklerin üzerine hücum edip, onları dağıttığımda, Resulullah’ın onların arasında kaldığını gördüm. Anladım ki, Resulullah’ı, Allahü teâlâ melekleriyle koruyordu.”

Düşman askerleri, Efendimizin yanına kadar yaklaşmışlardı. Durum çok tehlikeliydi. Sevgili Peygamberimiz, tıpkı askerî bir birlik gibi sebat ediyor, yerinden ayrılmıyordu. Bir taraftan düşmanla çarpışıyor, diğer taraftan da dağılan Eshabını toparlamaya çalışarak; “Ey filan, bana doğru gel! Ey filan, bana doğru gel! Ben Resulullah’ım. Bana dönüp gelene Cennet var!” buyuruyordu.

Hazret-i Ebu Bekir, Abdurrahman bin Avf, Talha bin Ubeydullah, Ali bin Ebi Talib, Zübeyr bin Avvam, Ebu Dücane, Ebu Ubeyde bin Cerrah, Sa’d bin Mu’az, Sa’d bin Ebi Vakkas, Habbab bin Münzir, Üseyd bin Hudayr, Sehl bin Hanif, Asım bin Sabit, Haris bin Simme bir anda sevgili Peygamberimizin etrafında halkalanıp, O’nu korumak için canlı bir kale duvarı meydana getirdiler.

Uhud’a son anda dağılan, perişan hale düşen Eshab-ı kiram toplanmak, bir araya gelmek için çalışıyordu. Abbas bin Ubade hazretlerinin, dağılan Eshab-ı kiramın toparlanması için;

“Ey kardeşlerim! Bu uğradığımız musibet, Peygamberimizin emrini yerine getiremeyişimizin bir neticesidir. Dağılmayınız! Peygamberimizin etrafına geliniz! Eğer bizler, koruyucuların yanında yer almaz da, Resulullah’a bir zarar gelmesine sebep olursak, artık Rabbimizin katında bizim için ileri sürülecek bir mazeret bulunmaz” diye bağırdığı duyuldu.

Hazret-i Abbas bin Ubade, yanında Harice bin Zeyd ve Evs bin Erkam olduğu halde, düşmanın içine “Allahü ekber!” nidaları ile yalın kılıç daldılar. Resulullah’ın uğrunda, O’nu korumak için kahramanca çarpıştılar. Harice bin Zeyd, on dokuz yerinden yara almıştı. Diğerlerininki de ondan az değildi. Nitekim üçü de çok özledikleri şehidlik mertebesine ulaştılar.

Eshab-ı kiram, bu çok tehlikeli anda, Peygamber efendimizin, etrafında yavaş yavaş toplanmaya başladı. Müşrikler, sevgili Peygamberimizi ve O’na gövdelerini siper eden şanlı Eshabını çember içine aldılar.

Her taraftan birlik halinde ilerleyerek çemberi daraltıyorlardı. Kureyşlilerinden bir grubun ileri atıldığını gören âlemlerin efendisi, yanında bulunan ve canlarını feda etmeye hazır olan Eshabına; “Şu birliği kim karşılar?” buyurdu.

Vehb bin Kabus hazretlerinin; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Ben karşılarım” deyip, ileri fırladığı görüldü. Allahü teâlânın şerefli ismini dilinden düşürmeyen bu kahraman, yalın kılıç müşriklerin arasına daldı.

Peygamber efendimiz; “Seni Cennet’le müjdelerim” buyurdu. Onun düşman karşısında gösterdiği sebat ve gayretini görünce de; “Allah’ım! Ona rahmet eyle! Ona acı!” buyurdular.

Müşriklerin hazret-i Vehb’i ortalarına alıp mızrakla şehid ettiklerini gören Sa’d bin Ebi Vakkas, ona yardım etmek için ileri atıldı. Düşmanın ortasına girip, görülmemiş kahramanlıklar gösterdi. Birçok müşriki saf dışı etti. Diğerlerini de geri püskürterek, sevgili Peygamberinin yanına geldi. Resul-i ekrem efendimiz, hazret-i Vehb için; “Ben senden razıyım. Allahü teâlâ da razı olsun” buyurdular.

Habib-i ekrem efendimiz, mücahidlerin çemberini yarıp, kendisine doğru bir müşrik bölüğünün ilerlediğini görünce, hazret-i Ali’ye; “Onlara hücum et!” buyurdular.

Hazret-i Ali, hücum edip, Amr bin Abdullah’ı öldürüp, diğerlerini kaçırdı. Kılıcı kırılınca, Peygamberimiz, Zülfikârı ona verdi. Başka bir grup gelirken, Peygamber efendimiz; “Ya Ali! Bunların şerrini benden def eyle” buyurdular.

Canını Resulullah’a feda eden Allahü teâlânın arslanı, derhal hücuma geçti. Şeybe bin Malik’i öldürüp, diğerlerini geri püskürttü. O anda Cebrail aleyhisselam gelip, Peygamber efendimize;

“Ya Resulallah! Bu iş, Ali’den zuhur eden fevkalade bir civanmertliktir” deyince, Resulullah efendimiz;

“O benden, ben de ondanım” buyurdular. Cebrail aleyhisselam da;

“Ben de ikinizdenim” dedi.

O esnada bir ses; “Ali gibi yiğit, Zülfikâr gibi kılıç bulunmaz” diyordu.

Uhud savaşında, müşriklerin bütün hedefi Resulullaha ulaşmaktı. Fakat buna muvaffak olamadılar. Sevgili Peygamberimizin yanına yaklaşamayacaklarını anlayınca, ok atmaya başladılar. Atılan oklar, ya üzerinden geçiyor, ya önüne, ya sağına, veya soluna düşüyordu.

Düşmanı geriye püskürtmek için canlarını dişine takarak çarpışan Eshab-ı kiram, bu hali görür görmez. Alemlerin efendisinin etrafına toplanarak, gelen oklara mübarek vücudlarını siper etmeye başladılar.

Peygamber efendimiz Eshabına, okla mukabele etmesini emir buyurunca, sahabiler de düşmana ok atmaya başladılar. Sevgili Peygamberimiz, Sa’d bin Ebi Vakkas hazretlerini önüne oturttular.

Çok keskin nişancı olan hazret-i Sa’d, sür’atle, peşpeşe düşmana ok yağdırmaya başladı. Sadağından yani ok çantasından her ok çekişte; “Ya Rabbi! Bu senin okundur. Onunla düşmanı vur!” diyor, Peygamber efendimiz de; “Allah’ım! Sa’d’ın duasını kabul et! Allah’ım! Sa’d’ın okunu doğrult!.. Devam et, Sa’d Devam et! Anam babam sana feda olsun!” buyuruyordu.

Bu şekilde her ok atışta. Peygamber efendimiz aynı dualarını tekrar ediyorlardı. Hazret-i Sa’d’ın oku bitince, sevgili Peygamberimiz, kendi oklarını ona verip attırdı. Sa’d bin Ebi Vakkas hazretlerinin her oku ya bir düşmana, veya bindiği hayvana isabet ediyordu.

Müşriklerin ok atışlarında, Ebu Talha hazretleri, sevgili Peygamberimizin önüne gerilerek, gelecek her oka kendi vücudu ve kalkanı ile siper oluyor, arada bir düşmanı şaşkına çeviren naralar atıyordu.

Peygamber efendimiz; “Asker içinde Ebu Talha’nın sesi, yüz kişiden hayırlıdır” buyurdu. Ebu Talha fırsat buldukça, müşriklere ok atmaktan geri durmuyor, sert ve çok seri ok atıyor, attığı boşa gitmiyordu.

Attığı okları Resul-i ekrem efendimiz, merak edip, mübarek başını yukarı kaldırdıkça, Ebu Talha, Resulullah’a bir ok isabet eder korkusuyla;

“Anam-babam canım sana feda olsun ya Resulallah! Mübarek başınızı kaldırmayınız. Size bir düşman oku isabet edip zarar vermesin! Vücudum, mübarek vücuduna siper ve sana fedadır! Beni boğazlamadıkça, sana ulaşamazlar! Ben ölmedikçe, size bir şey olmaz!..” diyerek sevgili Peygamberimizi kendi nefsine tercih ederdi.

Eshab-ı kiram daha toparlanamamıştı. Peygamber efendimizin etrafında ancak otuz kadar sahabi, pervane gibi dönüyor, gelen oklara, mızraklara, kılıçlara kendi vücudlarını kalkan ediyorlardı.

Tek arzuları; Peygamber efendimizin emrini yerine getirmek ve O’na gelecek her türlü zararı uzaklaştırmaktı. Yiğitlerin serdarı hazret-i Hamza, o hengamede Peygamber efendimizden ayrı düşmüş, bir kalabalığın ortasında iki elinde iki kılıç ile çarpışıyor; “Allahü ekber!..” nidalarıyla düşmanın kalbine korku salıyordu.

Şimdiye kadar, tek başına tam otuz bir müşrik öldürmüş, pek çoğunu da ya kolundan veya bacağından etmişti. Ortasına düştüğü müşrik sürüsünü dağıttığı bir sırada, Siba’ bin Ümmü Enmar; “Bana karşı koyabilecek bir yiğit var mı?” diyerek hazret-i Hamza’ya meydan okuyordu.

Uhud meydanının her tarafında müthiş bir çarpışma bütün şiddetiyle devam ediyor, bazıları atlı, bazıları da yaya olarak iman-küfür mücadelesini sürdürüyorlardı.

Hazret-i Hamza, müslümanlara meydan okuyan, Siba bin Ümmü Enmar’a “Yanıma gel ey sünnetçi kadının oğlu! Demek sen Allah’a ve Resulüne meydan okuyorsun öyle mi?” deyip, onu göz açtırmadan bacaklarından tutup yere serdi.

Üzerine çöküp öldürdükten sonra, karşı kayanın arkasında Vahşi’nin elinde mızrak ile kendisine nişan aldığını gördü. Derhal üzerine yürüdü. Önünde, sellerin açtığı çukura gelince, ayağı kaydı ve arka üstü düştü.

O anda karnından zırhı açılmıştı. Fırsatı yakalayan Vahşi, mızrağını fırlattı!.. Mızrak, uçarak hazret-i Hamza’nın mübarek vücuduna saplandı ve diğer taraftan çıktı. Kahramanların büyüğü; “Allah!” diyerek oraya çöktü. Şehid olmuş, özlediği makama kavuşmuştu... Allahü teâlânın yolunda, sevgili Peygamberinin uğrunda canını feda etmişti...

Bu sırada, düşman saflarından birisi, “Ey Kureyş cemaati! Akrabalık haklarını gözetmeyen, kavminizi bölen Muhammed ile çarpışmaktan geri durmayınız. Eğer Muhammed kurtulursa, ben kurtulmayayım!..” diyerek, müşrikleri, Kâinatın efendisine saldırmaya teşvik ediyordu.

Bu ses, Asım bin Ebi Avf’ın idi. Ebu Dücane hazretleri bu sesi işitmişti. Çarpışa çarpışa, Asım bin Ebi Avf’ı buldu ve hemen öldürdü. Fakat arkasındaki müşrik Ma’bed, bütün gücüyle kılıcını hazret-i Ebu Dücane’ye salladı. Allahü teâlânın bir ihsanı olarak ani ve çok çabuk bir hareketle yere çöken Ebu Dücane, öldürücü darbeden kurtuldu. Derhal kalkıp, kılıcını Ma’bed’e vurarak öldürdü.

Kureyşli müşriklerin hedefleri, Âlemlerin efendisi idi. O’na yaklaşabilmek için bütün güçlerini harcıyorlardı. Fakat, etrafında pervane gibi dönen, bir zarar olur korkusu ile canlarını feda etmekten zerre kadar kaçınmayan şanlı, şerefli Eshabı bir türlü geçemiyorlardı.

Bu kahraman otuz yiğit, Resulullah efendimizin önünde; “Ya Resulallah! Yanından hiç ayrılmamak üzere yüzümüz, mübarek yüzünün önünde siper ve kalkan; vücudumuz, mübarek vücuduna fedadır; yeter ki sen selamette ol” dediler.

Müşrikler, gruplar halinde hücum ediyorlardı. Fahr-i âlem efendimiz, yanında bulunan ve vücudlarını kendisine siper eden kahraman Eshabına, bir grubu göstererek; “Allahü teâlânın yolunda vücudunu bize kim feda eder?” buyurunca, Medineli beş sahabi ileri fırlamıştı.

Resulullah efendimizin mübarek gözleri önünde; tekbirler alarak, döne döne çarpıştılar. Nihayet bunlardan dördü şehid oldu.

Beşincisi on dört yerinden yaralanıp yere düşünce, Âlemlerin efendisi; “Onu, benim yanıma yaklaştırınız” buyurdu. Vücudunun her yerinden kanlar akıyordu.

Sevgili Peygamberimiz oturarak mübarek ayaklarını başına yastık yaptılar. O halde şehid olmak şerefine kavuşan bu mutlu sahabi, Umare bin Yezid hazretleriydi

Uhud’a müşrikler her taraftan saldırıyorlardı. Peygamberimize ulaşmak istiyorlardı. İyice yaklaştıkları bir sırada, Peygamberimiz; “Şunları kim karşılar, kim durdurur?” buyurdu. Talha bin Ubeydulah hazretleri; “Ben! Ya Resulallah!” deyip, ileri atılmak istedi.

Resul-i ekrem efendimiz, yine; “Şunlara kim karşı koyar?” buyurdular. Herkesten önce, yine Talha hazretleri çıktı.

Peygamber efendimiz; “Senin gibi daha kim var?” diye sorunca, Ensardan bir mübarek zat; “Ben karşılarım ya Resulallah” dedi. Peygamberimiz; “Haydi onları sen karşıla” buyurdular.

O da müşriklerle çarpışa çarpışa şehid oldu. Bu şekilde Peygamber efendimizin o anda yanında bulunan bütün sahabiler, vuruşa vuraşa şehadete erdiler.

Kâinatın sultanı efendimizin o anda yanında Talha bin Ubeydullah hazretlerinden başka kimse kalmamıştı. Hazret-i Talha, Resulullah’a bir zarar erişir diye endişe ediyor, dört bir tarafa koşuyor, müşriklerle kıyasıya çarpışıyordu.

Onun bu kadar seri kılıç sallanması, bir anda Resulullah’ın her tarafındaki düşmana karşılık vermesi, ok, mızrak ve kılıç darbelerine karşılık vermesi, vücudunu kalkan yapması eşine rastlanmayacak bir hadiseydi.

Hazret-i Talha, pervane gibi dönüyor, kendisine değen kılıçlara hiç aldırmıyordu. Dileği, Kâinatın sultanını korumak, bu uğurda diğer kardeşleri gibi şehid olmaktı. Vücudunda yara almadık yer kalmamıştı, elbisesinde kandan başka bir şey görünmez olmuştu.

Fakat o buna rağmen dört tarafa birden yetişiyordu. O sırada Hazret-i Ebu Bekir ve Sa’d bin Ebi Vakkas hazretleri, Resul-i ekrem efendimizin yanına yetiştiler. Yiğitlerin efendisi hazret-i Talha da bu arada kan kaybından sıcak toprağa düşüp bayıldı.

Her yeri kılıç, mızrak ve ok darbeleriyle delik deşikti. Altmış altı büyük, sayılamaycak kadar da küçük yarası vardı. Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Ebu Bekir’e, hemen hazret-i Talha’ya yardıma koşmasını emrettiler.

Hz. Ebu Bekr-i Sıddîk, hazret-i Talha’nın ayılması için mübarek yüzüne su serpti. Talha bin Ubeydullah hazretleri ayılır ayılmaz; “Ya Eba Bekr! Resulullah ne yapıyor?” diyerek, sevgi ve bağlılığın en güzelini gösterdi.

Resul-i ekremi sevmek, canını, O’nun mübarek vücuduna feda etmek ancak bu kadar olurdu. Hazret-i Ebu Bekir; “Resulullah iyidir. Beni O gönderdi” deyince, Hz.Talha rahat bir nefes alıp; “Allahü teâlâya sonsuz şükürler olsun. O sağ olduktan sonra her müsibet hiçtir” dedi.

O sırada birkaç sahabe daha yetişmişlerdi. Âlemlerin efendisi, hazret-i Talha’nın yanına teşrif ettiler. Yaralı mücahid, Resulullah’ı sağ olarak görünce, sevincinden ağladı. Peygamber efendimiz, onun vücudunu sıvazladıktan sonra, ellerini açıp; “Allah’ım! Ona şifa ver, kuvvet ihsan eyle” diye dua buyurdular. Resul-i ekrem efendimizin bir mucizesi olarak, hazret-i Talha sapa sağlam ayağa kalktı ve tekrar düşmanla harbetmeye başladı.

Sevgili Peygamberimiz onun için; “Uhud günü, yer yüzünde sağımda Cebrail’den, solumda da Talha bin Ubeydullah’tan başka bana yakın bir kimsenin bulunmadığını gördüm.” buyurdular.

Uhud şavaşı bütün şiddetiyle devam ediyordu. Peygamber efendimizin etrafında Ebu Dücane, sancaktar Mus’ab bin Umeyr, Talha bin Ubeydullah, Peygamberimizi korumak için arka saflardan koşup yetişen Nesibe Hatun ve birkaç sahabi vardı.

Müşriklere karşı, Resulullah efendimizle birlikte çarpışıyorlardı. Tepeden tırnağa silahlı ve zırhlar içerisinde olan ve miğferi bulunan azılı müşrik Abdullah bir Hüneyd, sevgili Peygamberimizi görünce, atını mahmuzladı:

“Ben Zübeyr’in oğluyum. Bana Muhammed’i gösteriniz. Ya ben O’nu öldürürüm, yahud O’nun yanında ölürüm!” diye bağırıyordu.

Atını, Peygamber efendimizin üzerine doğru sürerken, Ebu Dücane hazretleri önüne gerildi ve; “Gel bakalım! Ben vücudumla, Muhammed aleyhisselamın mübarek vücudunu koruyan bir kişiyim. Beni çiğnemedikçe, O’na ulaşamazsın!” dedi.

Atın ayaklarına kılıcını vurup, Abdullah bin Hüneyd’i yere düşürdü ve kılıcını kaldırarak; “Al, bu da Hareşe’nin oğlundan!” deyip, bir vuruşta yere serdi.

Hadiseyi seyreden Âlemlerin efendisi; “Allah’ım! Hareşe’nin oğlu Ebu Dücane’den ben nasıl razı isem, sen de öyle razı ol” diyerek dua buyurdu.

Müşriklerden çok keskin bir nişancı ve her attığını vuran bir okçu olan Malik bin Züheyr, her yerde Peygamber efendimizi arıyor, bir fırsatını bulup ok ile vurmak istiyordu.

Resulullah efendimizin yakınlarına gelip, yayını gerdi ve sevgili Peygamberimizin mübarek başını hedef alarak okunu fırlattı. Göz açıp kapayıncaya kadar zaman yoktu.

Hazret-i Talha anında elini açarak hedef oldu. Ok, hazret-i Talha’nın avucuna saplandı ve elini parçaladı. Parmaklarının bütün sinirleri kesildi, elinin kemikleri kırıldı. Olanları Fahr-i âlem efendimiz de görmüş ve; “Eğer beni korumak için elini oka uzatırken Bismillah deseydin, insanlar sana bakışırken, melekler seni göklere yükseltirdi” buyurmuşlardı.

Mekkeli müşriklerden; Abdullah bir Kamia, Übey bin Halef, Utbe bin Ebi Vakkas, Abdullah bin Şihab-ı Zühri ismindeki dört müşrik, Resul-i ekrem efendimizin hayatına son vermek için anlaşıp, yemin etmişlerdi.

Bu sıkışık anda Resulullah efendimiz, yanında birkaç sahabi olduğu halde düşmanla kıyasıya mücadele ediyorlardı. Peygamber efendimizin önünde, sancaktar Mus’ab bin Umeyr hazretleri vardı.

Hazret-i Mus’ab, vücuduna giydiği zırhdan dolayı, sevgili Peygamberimize çok benziyordu. O da sağ elinde İslam sancağı olduğu halde müşriklerle müthiş bir mücadeleye girişmişti.

Bu sırada zırhlara bürünmüş olan İbn-i Kamia, atlı olarak oraya yaklaştı. Avazı çıktığı kadar; “Bana Muhammed’i gösteriniz. O kurtulursa ben kurtulmayayım!” diye bağırarak, Peygamber efendimize doğru atını mahmuzladı.

Hazret-i Mus’ab ile Nesibe Hatun karşı koyup, vücudlarını Peygamber efendimize siper yaparak çarpışmaya başladılar. Bu kafire ne kadar kılıç vurdularsa, zırhından dolayı tesir etmedi.

İbn-i Kamia, Nesibe Hatun’a bir kılıç vurarak omuzunu parçaladı. Sonra Hazret-i Mus’ab’ın sancak tutan sağ eline kılıcını indirdi. Sağ eli kesilen Mus’ab bin Umeyr, canından üstün tuttuğu mübarek İslam sancağını yere düşürmeden sol eline aldı. O esnada; “Muhammed (aleyhisselam) resuldür. Ondan önce de resuller gelmiştir” mealindeki (Al-i İmran suresi: 144) âyet-i kerimeyi okuyordu.

Eshab-ı kiram, Uhud’a Resulullah efendimize bir zarar gelmemesi için her türlü fedakarlığı gösteriyordu. Sağ kolu darbe alınca sancağı sol eline alan Hz. Mus’ab’ın bu defa da sol koluna kılıç indi. Sol eli de kesilmesine rağmen şanlı sancaktar, İslam sancağını yere düşürmüyordu. Kahraman sahabi, sancağı kolları ile tutup gövdesine bastırarak dalgalandırmaya devam etti.

İbn-i Kamia, bu defa mızrağını şanlı sahabinin vücuduna sapladı. O da, diğer arkadaşları gibi şehid olarak ahırete göçmüştü .

Hazret-i Mus’ab yere düşerken, şanlı İslam sancağı yere düşürülmemiş, onu hemen Mus’ab’ın suretine giren bir melek kapmıştı. Sevgili Peygamberimiz; “İleri ya Mus’ab! İleri!”

buyurduğunda; sancağı tutan melek; “Ben Mus’ab değilim” dedi. O zaman, Kâinatın sultanı efendimiz onun melek olduğunu anlayıp, sancağı hazret-i Ali’ye verdi.

İbn-i Kamia ise, hazret-i Mus’ab’ı, Peygamber efendimiz zannettiği için, acele müşriklerin arasına vardı ve; “Muhammed’i öldürdüm!” diyerek bağırmaya başladı.

Bunu işiten müşrikler, hedeflerine ulaşmanın verdiği haz ile daha da azgınlaştılar. Hadisenin aslını bilemeyen Eshab-ı kiramın ise, eli ayağı tutmaz olmuştu. Hazret-i Ömer’in bile elleri iki yana düşmüş, arkadaşlarıyla olduğu yere oturakalmışlardı.

Enes bin Nadir onları o halde görünce; “Niçin oturuyorsunuz?” diye sordu. Onlar da; “Resulullah şehid edilmiş!..” diye cevap verdiler.

Hazret-i Enes de; “Resulullah şehid edildiyse, O’nun Rabbi bakidir. Resulullah’tan sonra biz sağ kalıp da ne yapacağız! Haydi kalkınız! Peygamberimizin çarpışarak mübarek canını feda ettiği şey için, biz de canımızı feda edelim” dedi ve kılıcının kınını kırıp; “Allahü ekber!..” nidalarıyla yalın kılıç düşmanın ortasına daldı. Küffardan bir çoklarını kırdı ve O da şehid oldu.

Sadece yüzünde yetmiş yara vardı. Vücudunda sayısız yara olduğu için, onu kız kardeşinden başkası tanıyamamıştı.

Eshab-ı kiramın pek çoğu dağılmış, bir kısmı da şehadete ermişti. Onların bu dağınıklığından istifade eden müşrikler, Resul-i ekrem efendimizin etrafına toplanmışlardı. Taşla, kılıçla iki cihanın sultanını şehid etmeye çalışıyorlardı.

Üzerinde iki zırhı olduğu için, darbeler tesir etmiyordu. Utbe bin Ebi Vakkas’ın attığı taşlar, sevgili Peygamberimizin mübarek yüzüne değdi ve alt dudağı yaralandı.

Alt çenesindeki mübarek sağ kesici dişi kırıldı. O sırada İbn-i Kamia denilen müşrik de geldi ve kılıcını Âlemlerin efendisinin mübarek başına vurdu.

Sevgili Peygamberimizin miğferi parçalandı, iki halkası da mübarek şakaklarına battı. Yine İbn-i Kamia’nın vurduğu bir kılıç ile mübarek omuzundan yaralandılar ve Müslümanları düşürmek için Ebu Amir’in kazdığı derin çukura yanı üzere düştüler.

Sevgili Peygamberimiz, hain İbn-i Kamia için; “Allahü teâlâ seni zelil ve perişan etsin!” diye dua ettiler.

İbn-i Kamia pek ziyade sevinip; “Muhammed’i öldürdüm! Muhammed’i öldürdüm!..” diye bağırarak, Ebu Süfyan’ın yanına gitti.

Müşrikler hedeflerine ulaşmışlardı! Artık Peygamberimizle ilgilenmiyorlardı. Peygamber efendimizin bulunduğu çukurun etrafından çekilmişler, Eshab-ı kiram ile çarpışmaya koyulmuşlardı.

Resul-i ekrem efendimiz, müşriklerin saldırıları ile çukura düştüğünde, mübarek yanakları kanıyordu. Mübarek ellerini yüzüne sürünce, ellerinin ve sakal-ı şerifinin kana boyandığını gördüler.

Bir damla yere düşmeden Cebrail aleyhisselam yetişip, o mübarek kanı kaptı ve dedi ki: “Ya Habiballah! Allahü teâlânın hakkı için, eğer bu kandan bir damla yere düşse, kıyamete kadar yerde ot bitmezdi.”

Fahri âlem efendimiz de; “Eğer benden bir damla kan yere düşerse, gökten azab nazil olur. Ya Rabbi! Kavmimi affet! Çünkü onlar bilmiyorlar” buyurarak, kendisini öldürmeğe kalkan, mübarek vücuduna kılıç vurup, mübarek dişlerini kıran ve mübarek yüzünü kana boyayan kimselerin hidayete gelmesi için dua ediyordu.

Bu esnada, Ka’b bin Malik hazretleri; “Ey müslümanlar! Müjde! İşte Resulullah burada!..” diye yüksek sesle bağırıyordu. Bu sesi işiten şanlı Eshab yeniden hayat bulmuş gibi sevinçle oraya koştu.

Hazret-i Ali ile Talha bin Ubeydullah derhal oraya gelerek çukurdan çıkardılar. Hazret-i Ebu Ubeyde bin Cerrah, sevgili Peygamberimizin mübarek şakaklarına batan miğferin halkalarını dişleriyle çekerek çıkardı. Bu demir parçalarını çıkarırken iki ön dişi de çıktı.

Eshab-ı kiramdan Malik bin Sinan hazretleri, Resulullah efendimizin mübarek yüzlerinden sızan kanı emdi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; “Kanım kanına karışan kimseye Cehennem ateşi dokunmaz” buyurdular.

Müşrikler, tekrar üstlerine gelmeye başladılar. Eshab-ı kiram, Peygamber efendimize yeniden kavuşmanın sevinci ile bir anda etrafında halka olup; hiçbir müşrik bırakmadılar.

Peygamber efendimize artık bir şey yapamayacaklarını anlayan müşrikler, dağın tepesine çıkmaya başladılar. İki cihanın sultanı, yanında bulunan Sa’d bin Ebi Vakkas hazretlerine; “Onları geri çevir” buyurdu.

Hazret-i Sa’d; “Ya Resulallah! Yanımda sadece bir okum var. Bununla nasıl geri çevireyim?” diye sual eyleyince, Resul-i ekrem efendimiz, tekrar aynı emri verdiler.

Bunun üzerine okçuların pîri Sa’d bin Ebi Vakkas hazretleri, elini çantasına götürüp, okunu attı. Hedefini bulan ok bir müşriki devirdi. Elini tekrar ok çantasına uzattığında, bir ok daha olduğunu gördü.

Dikkat etti, bu ok, biraz önceki oktu. Bir müşrik daha öldü. Bu hal, defalarca sürdü. Sevgili Peygamberimizin bir mucizesi olarak, hazreti Sa’d, her defasında ok çantasında bir evvelki attığı oku bulmuştu. Peş peşe adamlarının öldürüldüğünü gören Kureyşliler, dağa çıkmaktan vazgeçtiler. Aşağı inip geriye çekildiler.

İçlerinden Übey bin Halef, atını, Peygamber efendimize doğru sürerek; “Nerededir, o peygamber olduğunu iddia eden kişi? Karşıma çıksın da, benimle çarpışsın!” diye bağırmaya başladı.

Eshab-ı kiram, ona karşı çıkmak istediyse de, sevgili Peygamberimiz müsaade etmedi. Haris bin Simme hazretlerinin mızrağını alıp ileri çıktılar. Übey alçağı atını mahmuzlayıp; “Ey Muhammed! Sen kurtulursan, ben kurtulmayayım!” diyerek yaklaştı.

Tepeden tırnağa zırhlara bürünmüştü. Âlemlerin efendisi, elindeki mızrağı Übey’in boynuna fırlattı. Mızrak uçarak, miğferi ile zırh yakası arasından boynuna saplandı. Übey, sığır gibi böğürerek atından yere yuvarlandı. Kaburga kemikleri kırıldı. Müşrikler, onu kaldırıp, götürdüler. Yolda; “Muhammed beni öldürdü!..” diyerek bağıra bağıra can verdi.

Resulullah efendimiz, yanındaki Eshabı ile Uhud kayalıklarına doğru çıkmaya başladılar. Kayaların yanına varınca, yukarı çıkmak istediler. Ziyadesiyle yorulduğu, üst üste iki zırh giydiği ve mübarek vücuduna yetmişten ziyade kılıç vurulduğu için takat getiremediler...

Bunun üzerine, Hz.Talha , Peygamber efendimizi sırtına alarak kayaların üzerine çıkardı. Sevgili Peygamberimiz; “Talha, Resulullah’a yardım ettiği zaman Cennet ona vacib oldu” buyurdular. Hiç mecalleri kalmadığından, öğle namazını oturarak eda ettiler.

Dağın eteklerinde sahabiler, her biri bir aslan kesilmiş, müşriklerin üzerine atılıyorlardı. Peygamberimize kılıç vuranlara, dünyayı zindanetmişlerdi.

Bir ara Hatib bin Beltea, sevgili Peygamberimizin yanına geldi ve; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Sana bunu kim yaptı!” diye sual eyledi

Efendimiz; “Utbe bin Ebi vakkas, bana taş atıp yüzüme vurdu ve rebaiyye dişimi kırdı” buyurunca, hazret-i Hatib; “Ya Resulallah! O, ne tarafa gitti!” diye tekrar sordu

Peygamber efendimiz, işaretle gittiği tarafı gösterdiler. Hazret-i Hatib, derhal o tarafa koştu. Araya araya Utbe’yi buldu. Atından düşürüp, bir vuruşta öldürdü ve Resulullah’ın huzuruna gelip müjde verdi. Peygamber efendimiz de; “Allahü teâlâ senden razı olsun” buyurarak, ona dua ettiler.

Müşrikler, derlenip toparlanan ve yeniden hücuma geçen Eshab-ı kiram karşısında tutunamadılar. Yetmiş ölü vererek, harp meydanını terk edip Mekkeye doğru yola koyuldular.

Peygamber efendimizin şehid olduğu şayiası Medine’ye ulaşmıştı. Hazret-i Fatıma, hazret-i Aişe, Ümmü Süleym, Ümmü Eymen, Hamne binti Cahş, Küaybe gibi hanımlar Uhud’a koştular.

Hazret-i Fatıma, babası Peygamber efendimizi yaralı görünce ağladı. Resulullah efendimiz, onu teselli ettiler. Hazret-i Ali kalkanı ile su getirdi. Fatıma validemiz, o su ile Peygamber efendimizin mübarek yüzünü ve kanları yıkadı. Fakat yüzünün kanı dinmiyordu. Hazret-i Fatıma bir hasır parçasını yakıp, külünü yaraya bastırınca, kan durdu.

Sonra harp meydanına indiler. Önce yaralılar tespit edilerek, yaraları sarıldı. Müşrikler, bazı şehidleri tanınmaz hale getirmişlerdi. Kulak, burun ve diğer azalarını kesmiş, karınlarını yarmışlardı. Abdullah bin Cahş hazretleri bunlar arasında idi.

Bu hali gören sevgili Peygamberimiz ve Eshabı çok üzüldüler. En güzide sahabileri şehadet şerbetini içmiş, Uhud topraklarını kanlarıyla sulayarak Cennet’e uçmuşlardı.

Fakat şehidlere yapılan bu muamele, dayanılacak gibi değildi. Peygamber efendimizin yanı sıra bütün sahabilerin hüzünle içleri burkuluyordu. Bu manzara karşısında, Âlemlerin efendisi ağladı.

Mübarek gözlerinden yaşlar akdığı halde;

“Ben, şu şehidlerin, Allahü teâlânın yolunda canlarını feda ettiklerine, kıyamet günü şahidlik edeceğim. Onları kanlarıyla gömünüz. Vallahi, kıyamet günü mahşere yaraları kanayarak gelecekler. Kanlarının rengi kan rengi, kokuları da misk kokusu olacaktır” buyurdu.

Sevgili Peygamberimiz savaş sonrası Uhud’ta dolaşırken ; “Hamza’yı göremiyorum. Onun hali nice oldu” buyurdular. Hazret-i Ali, arayıp buldu.

Peygamberimiz oraya varıp akla gelmedik bir manzara ile karşılaşınca, dayanamadılar. Hazret-i Hamza’nın kulakları, burnu ve sair azaları kesilmiş, yüzü tanınmaz hale getirilmiş, karnı yarılmış, ciğerleri çıkarılmıştı...

Peygamber efendimiz mübarek gözlerinden yaşlar aktığı halde hazret-i Hamza’ya hitaben; “Ey Hamza! Hiçbir zaman, hiçbir kimse, senin kadar musibete uğramamış ve uğramayacaktır. Ey Resulullah’ın amcası! Ey Allahü teâlânın ve Resulünün arslanı Hamza! Ey hayırlar işleyen Hamza! Ey Resulullah’a koruyucu olan Hamza! Allahü teâlâ sana rahmet eylesin!..” buyurdu.

Bu sırada, karşıdan telaş içinde gelen bir kadın görüldü. Bu, sevgili Peygamberimizin halası hazret-i Safiyye validemizdi. O da, diğer hanımlar gibi, Resulullah efendimizin şehid olduğu şayiasını işitince, herşeyi unutmuş, koşa koşa Uhud’a gelmişti.

Resul-i ekrem efendimiz, halasını görünce, şehidlerin haline dayanamaz düşüncesi ile, oğlu Zübeyr bin Avvam hazretlerine; “Anneni geri çevir, kardeşinin cesedini görmesin” buyurdu.

Hazret-i Zübeyr, koşarak annesinin yanına vardı. Mübarek Hatun heyecanla; “Oğlum! Resulullah’tan haber ver!..” dedi. Yanlarına hazret-i Ali de gelmişti. O; “Resulullah hamdolsun iyidir” deyince, ferahladı, fakat; “O’nu bana gösterin” demekten kendini alamadı.

Hazret-i Ali, Âlemlerin efendisini işaretle gösterdi. Hazret-i Safiyye validemiz, iki cihanın güneşini sağ olarak görünce, çok sevindi ve Allahü teâlâya hamd eyledi. Bu defa, kardeşi hazret-i Hamza’nın durumunu görmek için ileri yürümek istedi.

Oğlu Zübeyr ; “Anneciğim! Resulullah, geri dönmenizi emrediyor” deyince, hazret-i Safiyye; “Eğer ona yapılanı bana göstermemek için geri döneceksem, zaten ben kardeşimin cesedinin kesilip biçildiğini öğrenmiş bulunuyorum. O, bu hale Allahü teâlâ yolunda uğramış bulunuyor. Biz, bu yolda daha beterlerine de razıyız. Sevabını Allahü teâlâdan bekleyeceğiz. İnşaallah sabredip, katlanacağız” dedi.

Zübeyr bin Avvam hazreleri gelip bunu bildirince, Peygamber efendimiz; “Öyle ise bırak görsün” buyurdu. Safiyye validemiz, hazret-i Hamza’nın cesedinin yanına oturdu ve sessizce ağladı.

Gelirken yanında iki hırka getirmişti. Onları çıkarıp; “Bunları kardeşim Hamza için getirdim, ona sarınız” dedi. Seyyid-üş-Şüheda yani şehidlerin efendisi olan hazret-i Hamza’yı bu hırkalardan biri ile kefenlediler.

Habibullah efendimiz, sancaktar Mus’ab bin Umeyr’in baş ucuna geldiler, hazret-i Mus’ab’ın elleri kesilmiş, pek çok yerinden yara almıştı. Etrafı kan gölü halindeydi. Peygamber efendimiz, burada da çok hüzünlendiler ve bu aziz şehidlere hitaben, Ahzab suresinden 23. Ayet-i kerimeyi okudular. Mealen;

“Mü’minlerden öyle yiğitler vardır ki, onlar Allahü teâlâya verdikleri sözde sadakat gösterdiler. Onlardan bazıları şehid oluncaya kadar çarpışacağına dair verdiği sözü yerine getirdi (şehid oldu). Kimisi de şehid olmayı bekliyor. Onlar verdikleri sözü asla değiştirmediler” buyuruluyor.

Peygamber Efendimiz, savaş alanını dolaşıyor, şehidlere müjdeler veriyordu:

“Allahü teâlânın Resulü de şahittir ki, siz kıyamet günü Allahü teâlânın huzurunda şehid olarak haşrolunacaksınız!”

Daha sonra, yanındakilere dönüp; “Bunları ziyaret ediniz. Kendilerine selam veriniz. Allahü teâlâya yemin ederim ki, kim bunlara bu dünyada selam verirse, kıyamette bu aziz şehidler kendilerine mukabil selam vereceklerdir.”

Mus’ab bin Umeyr hazretlerine kefen olacak bir şey bulamadılar. Kendi kaftanı mübarek vücudunu tam örtmüyordu. Baş tarafına örtseler ayakları, ayak tarafına örtseler başı açıkta kalıyordu. Habib-i ekrem efendimiz; “Baş tarafını kaftanla, ayaklarını ise ızhır otu ile örtünüz” buyurdular.

Hayatını İslam’a hizmetle geçiren ve bu uğurda şehidlik mertebesine kavuşan bu mutlu sahabi, dünyadan yarım kefen ile ayrıldı.

Diğer şehidler, namazları kılınıp, kanlı elbiseleri ile ikişer üçer bir kabre konarak defnedildiler. Uhud gazasında yetmiş şehid verilmişti. Bunlardan altmış dördü Ensardan, altısı Muhacirlerden idi.

Eshab-ı kiramın çoğunun akrabaları şehid olmuştu. Bu sebeple, gönülleri yaralı idi. Kalanları teselli için, Habib-i ekrem efendimiz buyurdular ki;

“Vallahi, Eshabımla birlikte ben de şehid olup, Uhud dağının bağrında gecelemeyi ne kadar isterdim. Kardeşleriniz şehid oldukları zaman, Allahü teâlâ onların ruhlarını yeşil kuşların kursaklarına koydu. Onlar, Cennet’in ırmaklarına gelir, sularından içerler. Meyvelerinden yerler. Cennet’in dört bir bucağını seyrederler. Gülistanlarında uçarlar.

Daha sonra Arş-ı ala altına asılan, altun kandillerine içine girip akşamlarlar. Onlar, böyle yiyecek ve içeceklerin hoşluğunu, güzelliğini görünce; “Keşke, Allahü teâlânın, bize neler ikram ettiğini kardeşlerimiz bilselerdi de, cihaddan çekinmeseler, çarpışmaktan korkup, düşmandan yüz çevirmeselerdi” derler.

Allahü teâlâ da; “Ben sizin ahvalinizi onlara bildiririm” buyurdu.

Ve ayet-i kerime indirip mealen şöyle buyurdu:

“Sakın Allahü teâlânın yolunda şehid olanları ölüler sanmayınız! Doğrusu onlar, Rableri katında diridirler. Öyle ki, Allahü teâlânın kendilerin verdiği, ihsan ettiği şehidlik mertebesiyle, hepsi de sevinerek, Cennet nimetleriyle rızıklanırlar.

Arkalarından şehidlikle henüz kendilerine katılamayanlar hakkında da; “Onlara hiçbir korku yoktur ve onlar mahzun da olmayacaklardır” diye müjde vermek isterler. Onlar, Allahü teâlâdan gelen bir nimetle, hatta daha fazlasıyla sevinirler, Allahü teâlânın, mü’minlere olan mükafatını zayi etmeyeceği müjdesi ile neş’elenirler.” (Al-i İmran suresi: 169-171) Allahü teâlâ, onlara görünüp;

“Ey kullarım! Canınız neyi çekiyorsa, söyleyiniz, size onu fazlasıyla tattırayım” buyurur. Onlar da;

“Ey Rabbimiz! Senin bize ihsan ettiğin nimetlerden daha üstün bir nimet yok ki, onu isteyelim. Biz, Cennet’te istediğimiz şeylerden yeyip duruyoruz. Ancak biz istesek; ruhlarımızın cesedlerimize geri çevrilip dünyaya döndürülmemizi ve senin yolunda çarpışarak tekrar öldürülmemizi isteriz” derler.

Resulullah efendimiz ve Eshabı savaş meydanını dolaşıp şehidleri defnettiler. Artık burada yapılacak bir şey kalmamıştı. Derlenip toparlandılar. Cihad-ı fi sebilillah yani Allahü teâlânın dinini yaymak için geldikleri Uhud’da, tarihin eşsiz bir gazası yapılmıştı.

Gözlerin göremeyeceği, hayalleri aşan Eshab-ı kiramın nice kahramanlıklarına şahid olunmuş, küffara bir ders daha verilmişti. Âlemlerin Efendisi, mübarek Eshabıyla, nurlu Medine’ye doğru hareket ettiler. Harre mevkiine geldiklerinde, Eshabını saf haline geçirip, mübarek ellerini kaldırarak, Allahü teâlâya yalvarmaya ve şöyle dua etmeye başladılar:

“Allah’ım! Hamd ve sena ancak sanadır. Allah’ım! Senin dalalette bıraktığını hidayete erdirecek, hidayete erdirdiğini de saptıracak yoktur...

Allah’ım! Bize imanı sevdir. Kalblerimizi iman ile süsle. Bizi, küfür, azgınlık ve taşkınlıktan nefret ettir. Din ve dünyamıza zararlı olan şeyleri bilenlerden, doğru yola erenlerden eyle.

Allah’ım! Bizleri müslüman olarak yaşat ve müslüman olarak öldür. Bizi, salihler ve iyiler zümresine ilhak eyle. Çünkü onlar, ne şeref ve haysiyetlerini kaybedenlerdir, ne de dinlerinden dönenlerdir.

Allah’ım! Senin Resulünü yalanlayan, senin yolundan yüz çeviren, Peygamberinle harbeden kafirlerin de cezalarını ver! Onlara hak ve hakikat olan azabını indir!.. Amin!”

Eshab-ı kiram da, “Amin! Amin!” diyerek bu duaya iştirak ettiler.

Sevgili Peygamberimiz, Eshabıyla Medine’ye yaklaşmışlardı. Medine’de kalan kadınlar, çocuklar yollara dökülmüş, merak ve hüzun ile, gelen ordunun içinde Kâinatın efendisini görmeye çalışıyorlardı.

O’nun, cihanı aydınlatan nurlu yüzünü görünce, Allahü teâlâya hamd ediyorlardı. Sonra, gözler orduya takılıyor, babaları, efendiler, oğullar, dayı ve amcalar aranıyordu. Göremezlerse... gözyaşlarını tutamıyorlardı. Eshabının bu hüzünlü halini gören merhamet deryası Resul-i ekrem efendimiz de, çok üzülüyor, mübarek gözlerinden yaş akıtıyorlardı.

Bir ara Sa’d bin Mu’az hazretlerinin annesi Kebşe hatunun, Peygamber efendimize yaklaştığı görüldü. Uhud’da, oğlu Amr şehid olmuştu. Huzur-i saadete geldiğinde; “Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Elhamdülillah ki seni sağ salim olarak gördüm. Sen selamette olduktan sonra, bütün felaketler bana hiç gelir!” dedi.

Ciğerparesi oğlunu sormadı. Sevgili Peygamberimiz ona, oğlu Amr için baş sağlığı diledikten sonra; “Ey Sa’d’ın annesi! Sana ve onun ev halkına müjdeler olsun ki, onlardan şehid düşenlerin hepsi de Cennet’te toplandılar ve birbirlerine arkadaş oldular. Onlar, ev halkına da şefaat edeceklerdir” buyurdu.

Kebşe hatun; “Allahü teâlâdan gelen her şeye razıyız ya Resulallah! Bu müjdelerden sonra artık onlar için kim ağlar! Siz, geride kalanlar için dua buyurunuz” dedi.

Âlemlerin efendisi de; “Allah’ım! Onların kalblerinde bulunan üzüntüleri gider! Arkada kalanlarını da, geride kalmışların en hayırlısı eyle!” diye dua buyurdular. Sonra da, “Ey Eshabım! Şimdi küçük cihaddan döndük, büyük cihada başlıyacağız” buyurdular.

Herkesin evlerinde istirahate çekilmelerini ve yaralıların yaralarını tedavi etmelerini tavsiye ettiler. Kendileri de yaralı idi. Doğruca, saadethanelerine gittiler.

Uhud savaşının ertesi günü... Sabah vakti... Daha yaralar kurumamış... Yorgunluklar geçmemiş... Bu halde iken, Resulullah efendimiz harekete geçti. “Hamra-ül Eset” tarafına yürümeye karar verdiler.

Medine’den dört beş saat yürüyüşlük mesafede bir yer burası...

Resul-i ekrem efendimiz, Medine’ye dönen Müslümanların yorgunluğundan istifade edip, müşriklerin her an geri dönüp Medine’yi basabilecekleri ihtimaline karşı böyle bir tedbir aldılar.

Müslümanların harpten dolayı zayıf düşmediğini bildirmek, düşmana göz dağı vererek Medine’ye tekrar dönmelerini önlemek için, Bilal-i Habeşi’ye;

“Resulullah, size düşmanı takip etmeyi emrediyor! Dün, Uhud’da bizimle beraber çarpışmaya katılanlar geleceklerdir, de!” buyurdu.

O da, Eshaba bu emri duyurunca, çoğu yaralı oldukları halde derhal hazırlandılar. Hatta ağır yaralı olan Abdullah ile Rafi isimli kardeşler, Resul-i ekrem efendimizin bu davetini işitir işitmez, bütün ağrı ve sızılarına rağmen;

“Resulullah ile gazaya çıkma fırsatını kaçıracak mıyız yoksa?!” diyerek, mücahidlerin saflarına koştular.

Başta Allahın Resulü olmak üzere ve hepsi bir gün Uhud savaşına girmiş altıyüzden fazla sahabi derhal toplandılar.

Sevgili Peygamberimiz, hemen yola çıkıp şanlı Eshabıyla, müşrikleri takibe başladılar. Revha denilen mevkide, müşriklerin toplanarak, Medine’ye baskın yapmak ve müslümanları yok etmek için karar aldıklarını öğrendiler.

Bu tedbirlerinin de, Peygamber efendimizin bir mucizesi olduğu ortaya çıktı.

Müşrikler, Resul-i ekrem efendimizin üzerlerine doğru geldiğini duyunca, korkarak, bulundukları yeri terk edip, Mekke’ye döndüler.

Peygamber efendimiz, onları Hamra-ül Esed denilen yere kadar takib ettiler. Müşriklerden iki kişi yakalandı. Burada üç gün kaldılar, sonra Medine’ye geri döndüler.

Allahü teâlâ, Hamra-ül Esed’e giden bu şerefli Eshabı, âyet-i kerimesinde mealen şöyle medhetti:

“Yaralandıktan sonra, yine Allahü teâlânın ve Peygamberinin davetine koşanlar ve hele onlardan iyilik edip fenalıktan sakınanlar için, çok büyük bir mükafat vardır” (Al-i İmran suresi: 172)

Bu harekatla, Resulullah efendimiz, etrafı sindirdiler ve Kureyş döküntülerinden Muaviye bin Mugiyre ile Bedir’de esir düşmüş iken fidyesiz salıverilenlerden, bir daha İslam aleyhine hiçbir harekete katılmayacağını taahhüt ve sonra ahdine hıyanet eden bir şair öldürülerek cezası verildi.

Bu sefer beş gün sürdü... Beşinci gün geri dönüldü.

Kureyş ordusu gerçekten Medine üzerine dönmüşken yeni vaziyeti haber alınca, tekrar yüzgeri etti ve elinden kaçırmamak istediği zafer vehmini Mekke’ye taşıdı.

Uhud’da, sevgili Peygamberimizi öldürmeye yemin edenlerden İbn-i Kamia, Mekke’ye döndüğünde, bir gün koyunlarına bakmak için dağa çıkmıştı.

Dağın tepesinde koyunlarını buldu. İçlerinden bir koç, süratle koşarak İbn-i Kamia’ya toslamağa başladı. Vura vura İbn-i Kamia’yı parçalayarak öldürdü.

Abdullah Şihab-ı Zühri’yi de, Mekke’ye giderken, beyaz benekli bir yılan sokarak öldürdü. Peygamber efendimize kasdedenlerin hepsi bir sene içinde cezalarını görüp Cehennemi boyladılar.

Müşriklerin kurduğu tuzak!

Uhud gazasının has okçularından Asım bin Sabit hazretleri, bu gazada müşriklerden Müsafi bin Talha ile kardeşi Haris’i öldürmüştü. Anneleri çok kin gütmekle meşhur olan Sülafe binti Sa’d, oğullarının ikisini öldüren Asım bir Sabit hazretlerinin başını getirene yüz deve vereceğini vaad etti.

Hazret-i Asım’ın kafatasında şarab içmeye and içti. Ayrıca Resulullah efendimizin gönderdiği bir seriyyede Abdullah bin Üneys’in, Lıhyanoğullarından Halid bin Süfyan’ı öldürmesi sebebiyle, Lıhyanoğulları, Adel ve Kare kabileleriyle anlaştı.

Medine civarında bulunan bu iki kabile bir plan yapıp, elçiler hazırladılar. Onlara; “Müslüman olduğunuzu söylersiniz. Zekat vereceğiz, bunu almak ve bize İslam’ı öğretmek üzere muallim istiyoruz, dersiniz. Gelenlerin bir kısmını öldürür, öcümüzü alırız. Bir kısmını da Mekke’ye götürüp Kureyş’e satarız” dediler.

Hicretin dördüncü yılının Safer ayında, bu iki kabileden altı veya yedi kişilik bir heyet, Efendimize gelerek; “Müslüman olduk, bize Kur’an-ı kerimi ve dini öğretecek muallimler gönder” dediler.

Bu sırada sevgili Peygamberimiz, Mekkeli müşriklerin savaş hazırlığı içinde olup olmadıklarını kontrol etmek üzere, on kişiden meydana gelen bir seriyye hazırlamıştı.

Adel ve Kare kabilesinden de böyle bir heyetin gelip muallim istemeleri üzerine, durumu araştırmak, inceleyip bildirmek üzere bu on kişilik keşif kolunu gelenlerle birlikte gönderdi. (Peygamberler gaibi, geleceği bilen değil, ancak Allah’ın bildirdiğini, bildirdiği kadarı ile bilendir.)

Eshab-ı kiramdan kurulan bu seriyyede; Mersed bin Ebi Mersed, Halid bin Ebi Bükeyr, Asım bin Sabit, Hubeyb bin Adiy, Zeyd bin Desinne, Abdullah bin Tarık, Mu’attib (Mugir) bin Ubeyd ve isimleri bilinmeyen üç sahabi daha vardı.

Bu keşif kolu, gündüzleri gizlenip, geceleri yürümek suretiyle bir seher vakti Reci’ suyunun başına geldiler. Orada bir müddet dinlenip, Acve denilen iyi cins Medine hurmasından yediler.

Sonra oradan ayrılarak, yakınlarındaki bir dağa çıkıp gizlendiler. Huzeyl kabilesinden koyun güden bir kadın da Reci’ suyunun başına gelmişti. Hurma çekirdeklerini görüp, Medine hurması yendiğini anladı. “Buraya Medine’den gelenler olmuş” diye bağırarak, kabilesine haber verdi.

Bu sırada Eshab-ı kiramdan bu on kişilik seriyyenin yanında bulunan Adel ve Kare kabilesinin hey’etinden biri, bir bahane ile yanlarından ayrıldı. Hemen Lıhyanoğullarına gidip, haber verdi.

Lıhyanoğulları bu haber üzerine harekete geçtiler. Yüzü okçu olmak üzere, iki yüz kişilik bir kuvveti bu küçük seriyyenin üzerine gönderdiler. Gelen bu müşrik sürüsü, hazret-i Asım bin Sabit ve arkadaşlarını dağın tepesinde bularak kuşattı.

Bu arada, on sahabinin ahvalini, müşriklere haber veren kişi de onlara katıldı. Eshab-ı kiram, o anda aldatıldıklarını anladılar ve harbe karar vererek, kılıçlarını çektiler.

Bunu anlayan müşrikler, onları kandırmaya çalışıp; “Eğer yanımıza inerseniz, hiç birinizi öldürmeyeceğiz. Kesin söz veriyoruz. Yemin ederiz ki, sizleri öldürmek istemiyoruz. Fakat size karşı Mekkelilerden fidye koparmak istiyoruz” dediler.

Asım bin Sabit, Mersed bin Ebi Mersed ve Halid bin Ebi Bükeyr; “Müşriklerin sözlerini ve ahidlerini hiçbir zaman kabul etmeyiz” diyerek bütün tekliflerini reddettiler.

Müşriklerin tuzağına düştüklerini anlayan on yiğit, her şeye rağmen mücadele etmeye karar verdi. Asım bin Sabit hazretleri; “Hiçbir zaman müşriklerin himayelerini kabul etmemeğe yemin ettim. Vallahi onların himayelerine ve sözlerine kanarak teslim olmam” dedi.

Ellerini açtı; “Allah’ım! Peygamberini durumumuzdan haberdar et” diyerek dua etti. Allahü teâlâ, hazret-i Asım’ın duasını kabul buyurdu ve Resulullah efendimizi, onlardan haberdar etti.

Hazret-i Asım, müşriklere; “Biz ölmekten korkmayız. Çünkü, dinimizde basiretliyiz (ölünce şehid olur Cennet’e gideriz)” buyurdu.

Müşriklerin reisi; “Ey Asım! Kendini ve arkadaşlarını zayi etme, teslim ol!” deyince; Hz. Asım bin Sabit, okla karşılık verdi. Ok atarken;

“Ben güçlüyüm hiç eksiğim yok. / Yayımın kalın teli gerilmiştir. / Ölüm hak, hayat boş ve geçicidir. / İnsanlar er-geç Allah’a rücu’ edicidir. / Eğer ben sizinle çarpışmazsam; anam, / Üzüntüsünden aklını kaybeder.”

Mısralarını okuyordu. Asım’ın sadağında yedi ok vardı. Attığı her ok ile bir müşriki öldürdü. Oku bitince, birçoğunu da mızrağıyla delik deşik etti.

Fakat mızrağı da kırıldı. Hemen kılıcını sıyırdı, kınını kırıp attı. Bu; ölünceye kadar döğüşeceğim, teslim olmayacağım manasına geliyordu.

Sonra da; “Ey Allah’ım! Ben bugüne kadar senin dinini hıfz ettim. Senden, bugünün sonunda benim vücudumu koruyup, müşriklerden saklamanı niyaz ediyorum” diye dua etti.

Hazret-i Asım bin Sabit’in ve diğer sahabilerin; “Allahü ekber!” nidaları, dağları inletiyordu. İki yüz kişiye karşı on mücahid ölesiye çarpışıyor, yanlarına yaklaşanlar, yaptıklarının cezasını görüyorlardı.

Hz. Asım, en sonunda iki ayağından yaralanıp yere düştü. Kâfirler, ondan çok korktukları için, yere düşünce bile yanına yaklaşamadılar ve uzaktan ok atarak şehid ettiler.

O gün oradaki on sahabiden yedisi şehid, üçü de esir edildi. Lıhyanoğulları, Sülafe binti Sa’d’a satmak için, Asım bin Sabit’in mübarek başını kesmek istediler. Fakat Allahü teâlâ, hazret-i Asım bin Sabit’in duasını kabul buyurduğundan, bir arı sürüsü gönderdi.

Bulut gibi Asım bin Sabit’in üzerinde durdular. Müşrikler yanına yaklaşamadı. Sonunda; “Bırakın, akşam olunca arılar dağılır, biz de başını kesip götürürüz” dediler.

Akşamleyin Allahü teâlâ şiddetli bir yağmur yağdırdı. Derelerden seller aktı ve Asım bin Sabit hazretlerinin mübarek cesedini alıp, bilinmeyen bir yere götürdü. Ne kadar aradılarsa da bulamadılar.

Bunun için müşrikler, Asım bin Sabit hazretlerinin hiçbir yerini kesmeye muvaffak olamadılar. Arıların, Asım’ı korudukları hadisesi zikredildiği zaman, hazret-i Ömer;

“Allahü teâlâ elbette mü’min kulunu muhafaza eder. Asım bin Sabit, sağlığında müşriklerden nasıl korundu ise, Allahü teâlâ da ölümünden sonra cesedini muhafaza edip, müşriklere dokundurmadı” buyurdu.

Bunun için Asım bin Sabit yad edilirken; “arıların koruduğu kimse” diye anılırdı.

Lıhyanoğulları, başta Asım bin Sabit olmak üzere tuzağa düşürdükleri yedi sahabiyi şehid edip, üçünü de esir aldılar. Esir edilen üç sahabi; Hubeyb bin Adiy, Zeyd bin Desinne ve Abdullah bin Tarık idi.

Lıhyanoğulları, üçünü de yayların kirişleri ile bağladılar. İçlerinden Abdullah binTarık, Mekkeli müşriklere götürülmeye razı olmadı. Gitmemek için karşı koydu. “Şehid edilen arkadaşlarım Cennet’le şereflendiler” diyerek haykırdı.

Ellerinin bağını kopardı, fakat Lıhyanoğulları, taşa tutarak onu da şehid ettiler. Hubeyb bin Adiy ve Zeyd bin Desinne hazretleri; “Resulullah’ın verdiği keşif vazifesini yapmaya belki imkan buluruz” düşüncesi ile sabrettiler.

Lıhyanoğulları, her ikisini de Mekke’ye götürdüler. Bedir ve Uhud savaşlarında yakınları öldürülen müşrikler, kin ve intikam hırsı ile tutuşuyorlar ve fırsat arıyorlardı.

Hubeyb’i, müşriklerden Huceyr bin Ebi İlhab-ı Temimi, Bedr savaşında öldürülen kardeşinin; Zeyd bin Desinne’yi de , Safvan bin Ümeyye, Bedr savaşında öldürülen babası Ümeyye bin Halef’in intikamını almak üzere satın aldılar.

Müşriklerin niyeti her ikisini de öldürmekti. Fakat savaş yapmayı yasak saydıkları aylarda bulunduklarından, hapsetmek suretiyle zamanın geçmesini beklediler. Ayrı ayrı yerlerde hapsettiler. Her iki sahabi de bu esaret karşısında büyük bir sabır, takat ve asalet gösterdiler.

Hubeyb bin Adiy’in hapsedildiği evde bulunan ve azadlı bir cariye olan Maviye (bu hanım, daha sonra müslüman olmuştur) gördüklerini şöyle anlatmıştır:

Bulunduğum evde bir hücreye hapsedilmişti. Ben, ondan daha hayırlı bir esir görmedim. Bir gün baktım, elinde ibrik gibi kocaman bir üzüm salkımı vardı. Ondan yiyordu. Her gün böyle üzüm salkımı elinde görülürdü.

O mevsimde, hem de Mekke’de üzüm bulmak asla mümkün değildi. Allahü teâlâ, ona rızık veriyordu. Hapsolunduğu hücrede namaz kılar, Kur’an-ı kerim okurdu. Okuduğu Kur’an-ı kerimi dinleyen kadınlar ağlaşırlar ve ona acırlardı.

Bazan; “Bir isteğin var mı?” diye sorduğumda; “Bana tatlı su ver, putlar için kesilen hayvanların etinden getirme, bir de, beni öldürecekleri zaman önceden haber ver, başka bir şey istemem” derdi.

Öldürüleceği gün kararlaştırılınca, gidip kendisine söyledim. Bunu öğrenince, en ufak bir değişiklik ve zerre kadar üzüntü eseri göstermedi. O gün yaklaşınca, ölmeden önce vücut temizliği yapmak istediğini söyledi ve bir ustura istedi. Ben de çocuğumun eline bir ustura verip gönderdim. Çocuk yanına gidince birden korktum. “Eyvah! Bu adam, çocuğu ustura ile keser. O nasıl olsa öldürülecek” dedim. Koşup çocuğa baktım. Hubeyb , gönderdiğim usturayı çocuğun elinden alıp, çocuğu sevmek için dizine oturtmuştu. Ben bu durumu görünce çok korkup, feryad etmeye başladım. Durumu anlayınca;

“Bu çocuğu öldüreceğimi mi zannediyorsun? Bizim dinimizde böyle şey yok. Haksız yere cana kıymak bizim hal ve şanımızdan değildir” dedi.

Hubeyb bin Adiy’i ve Zeyd bin Desinne’yi öldürmek için müşriklerin kararlaştırdığı gün gelmişti. O gün sabah erkenden zincirlerini çözüp, Mekke dışında Temim denilen yere götürdüler. Mekke halkı ve müşriklerin ileri gelenleri, bunların idamını seyretmek üzere toplanmıştı. Etrafta büyük bir kalabalık vardı.

Hubeyb bin Adiy hazretleri ile aynı hücrede kalan cariye Maviye, Hz. Hubeyb’in şehid edilişini şöyle anlatır:

Müşrikler, esirleri idam edecekleri yerde iki darağacı kurmuşlardı. Hubeyb’i darağacına kaldırıp bağlamak istedikleri sırada; “Beni bırakınız, iki rekat namaz kılayım” dedi.

Bıraktılar; “Kıl orada” dediler. Hubeyb hemen namaza durup, huşu ile iki rekat namaz kıldı. Toplanan müşrikler, kadınlar, çocuklar heyecanla onu seyrediyorlardı. Namazını bitirdikten sonra;

“Vallahi eğer ölümden korkarak namazı uzattığımı zannetmeyecek olsaydınız, namazı uzatırdım ve daha çok kılardım” dedi.

Böyle idam edilirken iki rekat namazı ilk kılan, âdet ve sünnet olmasına sebep olan hazret-i Hubeyb bin Adiy’dir. Peygamber efendimiz, onun idam edilirken iki rekat namaz kıldığını işitince, bu hareketini yerinde ve uygun bulmuştur.

Hubeyb’i, namazını kıldıktan sonra, darağacına kaldırarak bağladılar. Yüzünü, kıbleden Medine’ye doğru çevirdiler. Sonra; “Haydi dininden dön! Seni serbest bırakalım” dediler.

Şöyle cevap verdi: “Vallahi dönmem! Bütün dünya benim olsa, bana verilse, yine İslamiyet’ten dönmem!” Bu cevabı alan müşrikler; “Şimdi senin yerine Muhammed’in olmasını, onun öldürülmesini ister miydin? Evet dersen, kurtulur, evinde rahat rahat oturursun!” dediler.

Hubeyb; “Ben, Muhammed aleyhisselamın ayağına bir dikenin batmasına bile asla razı olmam!” dedi. Müşrikler alay edip, gülüşerek; “Ey Hubeyb! İslam dininden dön! Eğer dönmezsen, seni muhakkak öldüreceğiz!” dediler. Hubeyb; “Allahü teâlâ yolunda olduktan sonra, benim için öldürülmenin hiç önemi yoktur” diye karşılık verdi.

Bundan sonra Hubeyb; “Allahım! Şuracıkta düşman yüzünden başka yüz görmüyorum. Allahım! Benden, Resulüne selam ulaştır. Bize yapılan bu işi Resulüne bildir!” diyerek dua etti ve; “Esselamü aleyke ya Resulallah” dedi.

Hubeyb bu duayı yaptığı sırada, sevgili Peygamberimiz, Eshab-ı kiramla oturuyordu. Zeyd bin Harise şöyle anlatmıştır:

“Bir gün Resulullah, Eshabıyla otururken; “Ve aleyhisselam” dedi. Eshab-ı kiram; “Ya Resulallah! Bu kimin selamına karşılıktır” dediler. “Kardeşimiz Hubeyb’in selamına karşılık. Cebrail aleyhisselam Hubeyb’in selamını bana ulaştırdı” buyurdu.

Hubeyb’in etrafında toplanan Kureyş müşrikleri; “İşte, babalarınızı öldüren bu adamdır” diyerek gençleri üzerine mızraklarıyla saldırttılar ve mübarek vücudunu yaralamaya başladılar. Bu sırada, Hubeyb’in yüzü Kâbe’ye doğru döndü.

Müşrikler, Medine’ye doğru döndürdüler. Hubeyb; “Allahım! Eğer ben senin katında makbul bir kul isem, yüzümü kıbleye çevir” diyerek dua etti. Yüzü yine kıbleye döndü. Müşriklerden hiç biri, onun yüzünü Kâbe’den başka bir tarafa çeviremedi.

Bu esnada Hubeyb, darağacı üzerinde, düşman arasında garip bir halde şehid edilmekte olduğunu dile getiren bir şiir söyledi. Müşrikler, ellerindeki mızrakları vücuduna saplayarak, işkence yapmaya başlayınca; “Vallahi ben Müslüman olarak öldürülecek olduktan sonra, vurulup, hangi yanım üstüne düşersem düşeyim gam yemem! Bunların hepsi Allahü teâlânın yolundadır...” dedi.

“Vallahi, Cennet’i kazandım!”

Hz. Hubeyb darağacında müşriklere şöyle beddua etti:

“Allah’ım! Kureyş müşriklerinin hepsini mahvet! Topluluklarını dağıt! Birer birer canlarını al, onları sağ bırakma!”

Hubeyb bin Adiy’in cenazesi, kırk gün darağacında asılı kaldı. Bedeni çürüyüp kokmadı. Hep taze kan aktı.

Sevgili Peygamberimiz, onun cenazesini getirmek üzere Eshab-ı kiramdan Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved’i gönderdi. Gece, gizlice Mekke’ye girdiler. Hubeyb’i asıldığı darağacından indirip, deveye yükleyerek Medine’ye doğru yola çıktılar.

Durumu öğrenen müşrikler, büyük bir kalabalık halinde üzerlerine yürüdüler. Her iki sahabi kendilerini savunmak için, cenazeyi yere koydular. Biraz sonra cenazeyi bıraktıkları yerin yarılarak cesedi içeri alıp, kapandığını gördüler ve Medine’nin yolunu tuttular.

Zeyd bin Desinne’yi de diktikleri ağaca bağladılar. Dininden döndürmek için zorladılar. Fakat Zeyd’in imanını kuvvetlendirmekten başka bir şey elde edemediler. Bunun üzerine Zeyd’i ok yağmuruna tuttular. Sonunda Safvan bin Ümeyye’nin azadlı kölesi Nistas tarafından şehid edildi.

Yine aynı yılın Safer ayında, Arabistan’ın Necd bölgesinden Ebu Bera geldi. Necd’de İslam’ın tanıtılması için, Eshab-ı kiramdan birkaç tanesini oraya göndermesini Resulullahtan istedi. Sevgili Peygamberimiz; “Göndereceğim kimseler hakkında, Necd halkından emin değilim!” buyurdular.

“Onlara kimse zarar veremez” sözü üzerine, Âlemlerin efendisi, bu kesin taahhüdü kabul buyurup, Eshab-ı Suffa’dan yetmiş kişilik bir hey’et hazırladı ve Münzir bin Amr hazretlerinin kumandasında yola çıkardı.

Kendisinin ve kabilesinin İslamiyet’le şereflenmesini isteyen Ebu Bera, Eshab-ı Suffa’dan önce yola çıkıp, kabilesine gelerek, hey’eti himayesine aldığını, onlara hiç kimsenin dokunmamasını tenbih etti.

Yeğeni Amir bin Tufeyl kabul etmedi. Üç kabilenin adamlarını silahlandırarak başlarına geçti ve Bi’r-i Maune’ye gelen Eshab-ı kiramı kuşattı.

Sahabiler biri hariç hepsi şehid edildi. Bu mübarek Eshabın son sözleri; “Ya Rabbi! Şu anda Resulullah’a durumumuzu haber verecek senden başkası yoktur. O’na selamımızı bildir!” dediler.

O anda Cebrail aleyhisselam son derece üzgün bir halde, Peygamber efendimize gelip, selamlarını ulaştırdı ve; “Onlar, Allahü teâlâya kavuştular. Allahü teâlâ onlardan razı oldu, onlar da Allahü teâlâdan razı oldu” dedi.

Sevgili Peygamberimiz de; “Aleyhimüsselam” diye cevap verdikten sonra, çok üzüntülü olarak Eshab-ı kirama döndüler; “Kardeşleriniz, müşriklerle karşılaştılar. Müşrikler, onları kesip biçtiler, mızraklarla delik deşik ettiler...” buyurarak, durumu haber verdiler.

Bu hadisede düşmanla çarpışırken, Amir bin Füheyre hazretlerinin sırtına, Cebbar adlı biri mızrağını saplamıştı: O anda hazret-i Amir; “Vallahi, Cennet’i kazandım!” demiş, Cebbar’ın ve diğer müşriklerin gözleri önünde gökyüzüne doğru çekilmişti. Bu hadise üzerine daha sonra onu şehid eden Cebbar müslüman olmuştu.

Peygamber efendimiz, “Reci’” ve “Bi’r-i Maune” hadiselerine çok üzüldüler. Bu elim hadiseyi yapan kabilelere, bela için bir ay her namazdan sonra dua ettiler. Allahü teâlâ, Resulünün duasını kabul buyurdu. O kabilelere müthiş bir kuraklık ve kıtlık verdi. Sonra bulaşıcı bir hastalıkla yedi yüz kişi öldü.

Uhud gazasından sonra, hicretin dördüncü senesinde, Nadiroğulları ismindeki Yahudi kabilesi, sevgili Peygamberimize suikast tertip ettiler.

Bunu, Cebrail aleyhisselam Peygamber efendimize haber verdi; suikast neticesiz kaldı. Bunun üzerine Âlemlerin efendisi, antlaşmayı bozan bu Yahudi kabilesine, Muhammed bin Mesleme’yi gönderdi ve;

“Nadiroğulları Yahudilerine git! Onlara, ‘Resulullah beni size; yurdumdan çıkıp gidiniz! Burada benimle birlikte oturmayınız! Siz, bana bir suikast planı kurdunuz. Size on gün süre tanıyorum. Bu müddetten sonra buralarda sizden kim görülürse boynu vurulacak, emrini bildirmek üzere gönderdi’ de!” buyurdu.

Muhammed bin Mesleme hazretleri bu emri bildirince, korkularından yol hazırlığına başladılar. Fakat münafıkların başı Abdullah bin Übeyy, onlara; “Sakın kalenizden çıkmayınız. Mallarınızı ve yurdunuzu terkedip gitmeyiniz. Adamlarımdan iki bin kişi ile size yardıma geliyoruz” diyerek haber gönderdi.

Bunun üzerine Kâinatın sultanı efendimiz, Eshab-ı kiramıyla, Medine’ye dört km. uzaklıkta bulunan Nadiroğulları kalesine yürüdüler.

Sancağı hazret-i Ali taşıyordu. Kale kuşatılıp, muhasara edildi. Daha önce Eshab-ı kirama meydan okuyan Yahudiler, kaleden çıkmaya cesaret edemediler.

Münafıkların yardımı da ulaşmadı. Eshab-ı kiram, kaleyi kontrol altına alıp kuş uçurtmuyordu. Yirmi günden ziyade süren muhasara sonunda, Yahudiler teslim bayrağını çektiler. Bütün silahlarını, altın ve gümüşlerini müslümanlara terk ederek bir kısmı Şam’a, bir kısmı da Hayber’e sürüldü. Böylece Medine’de Yahudilerden sadece Kureyzaoğulları kaldı.

Hicretin beşinci senesinde, Mustalıkoğullarının reisi Haris bin Ebi Dırar, Peygamber efendimizle çarpışmak için pek çok adam toplamıştı. Onları silahlandırarak, Medine üzerine yürüyecekti. Bu haber, sevgili Peygamberimize ulaşınca, hemen yedi yüz kişilik bir birlik ile Mustalıkoğullarına karşı sefere çıkıldı.

Müreysi kuyusu başında karargah kuruldu. Önce Mustalıkoğulları İslam’a davet edildi. Kabul etmeyerek, ok atıp savaşa başlattılar. Resulullah efendimizin; “Hep birlikte aniden hücuma geçiniz” emrini yerine getiren Eshab-ı kiram, Mustalıkoğullarından on kişiyi öldürdü.

Kabile reisi kaçarak canını kurtarmış, fakat, kızı Berre ve kabilesinden 600 kişi esir düşmüştü. Ganimetler paylaştırıldı. Berre, Peygamber efendimizin huzuruna çıkıp;

“Hissesine düştüğüm sahibimle, dokuz altın karşılığında hürriyete kavuşmam için anlaştım. Bana yardım ediniz!” dedi.

Peygamber efendimiz, merhamet buyurarak, onun bu arzusunu yerine getirip satın aldı. Sonra azad edip, hürriyetine kavuşturdu. Sevgili Peygamberimizin, İslamı tebliğ ile Müslüman oldu.

Onun Müslüman olmasına son derece sevinen Âlemlerin efendisi, mükafat olarak nikahıyla şereflendirdi. Bunu gören Eshab-ı kiramın hepsi de; “Biz, Resulullah’ın ailesi olan annemizin, akrabasını hizmetçi olarak kullanmaktan haya ederiz” dediler ve esirlerini serbest bıraktılar.

Bu nikah yüzlerce esirin hürriyetine kavuşmasına sebep oldu. Sevgili Peygamberimiz, mübarek zevcesinin Berre ismini, Cüveyriyye olarak değiştirdi. Hazret-i Cüveyriyye validemiz için, hazret-i Aişe validemiz; “Ben, Cüveyriyye’den daha hayırlı, daha bereketli bir kadın görmedim” derdi.

Ali’nin annesi Fatıma binti Esed de bu yılda vefat etti. Buna, sevgili Peygamberimiz çok üzülüp; “Bugün annem vefat etti!” buyurdu. Sevgili Peygamberimiz, dedesi Abdülmuttalib’in vefatından sonra, onun yanında büyümüştü. Peygamberliğini bildirdiğinde ise hemen müslüman olmakla şereflenmişti. Bu sebeple, Kâinatın sultanı, onu anne yerinde tutar, çok hürmet gösterirdi. Ona olan merhametinden, üzerindeki mübarek gömleğini çıkarıp kefen olarak sarılmasını emretti. Cenaze namazını kıldırdıktan sonra, yetmiş bin meleğin namazda hazır olduğunu bildirdi. Kabre kadar gidip içine indiler. Kabir hayatının rahat ve hoş olması için, kabrin köşelerine doğru genişletir gibi işaret yaptıktan sonra kabre uzandılar. Kabirden çıktığında, mübarek gözleri yaşla dolmuş ve mübarek gözyaşları kabre dökülmüştü. Aman ya Rabbi! Bu ne merhametti?.

. Ve bu ne kadar talihli bir hanımefendi idi?.. Hazret-i Ömer dahi dayanamamış; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Hiçbir kimseye yapmadığınızı, bu hanıma yaptınız!” diye sual edince, vefalıların en vefalısı olan sevgili Peygamberimiz; “Ebu Talib’den sonra bu hanımcağız kadar bana iyiliği dokunan bir kimse olmamıştır. O benim annemdi. Kendi çocukları aç dururken en önce benim karnımı doyururdu. Kendi çocuklarının üstleri başları tozlu topraklı dururken, o, önce benim saçımı tarar ve gül yağları ile yağlardı. O, benim annemdi!” buyurdular. Bundan sonra Fatıma binti Esed validemiz için, şöyle dua ettiler: “Allahü teâlâ seni magfiret etsin, bağışlasın, seni mükafatlandırsın! Ey annem! Allahü teâlâ sana rahmet eylesin. Allah’ım! Annem Fatıma binti Esed’i affeyle, bağışla! Ona hüccetini bildir. Kabrini genişlet. Ey merhametlilerin en merhametlisi olan Allah’ım! Ben peygamberin ve geçmiş peygamberlerin hakkı için, bu duamı kabul buyur.” Bunların arkasından,

Resul-i ekrem efendimizin mübarek hanımefendilerinden hazret-i Zeyneb binti Huzeyme otuz yaşında olduğu halde vefat etti. Yine bu sene, hazret-i Ali ile hazret-i Fatıma’nın ikinci çocukları hazret-i Hüseyin doğdu. Yine bu yılda, Mekkeli müşrikler, İslamın’ın yayılmasını önlemek için Bedir’e hareket etti. Mücahidlerin kendilerinden önce Bedir’e geldiğini öğrenen müşriklerin kalblerine korku düştü.Geri Mekke’ye döndüler. İçki içmeyi haram kılan âyet-i kerime, hicretin dördüncü yılında indi. Uhud gazasında yaralanıp sonra vefat eden hazret-i Ümmü Seleme’nin kocası, geriye birkaç tane çocuk bırakmıştı. Ümmü Seleme validemiz, yaşlı hali ile güç durumda kalmıştı. Sevgili Peygamberimiz, ona çok acıyıp merhamet buyurarak nikahına almakla şereflendirmesi de bu yılda oldu. Yine bu yılda Zatürrika gazası yapılarak, etraftaki müşrik kabileleri sindirildi. Hazret-i Osman’ın, Peygamber efendimizin kızı hazret-i Rukayye’den olma altı yaşındaki oğlu Abdullah vefat etti. Âlemlerin efendisi, torununun namazını kıldırdı ve bizzat kabre koydu. Çok üzülmüşlerdi, mübarek gözyaşları kabre döküldü. Mezar taşını, mübarek elleriyle diktiler ve; “Allahü teâlâ, kullarından merhametli ve yufka yürekli olanlara rahmet eder” buyurdular. Yarın: Hendek Savaşı..

. 4 Haziran 1999 Cuma Kâinatın Efendisi

Hicretin beşinci yılı idi. Medine-i münevvereden sürülen fitne ve fesat kaynağı Yahudi Nadiroğulları, gruplara ayrılmış, bir kısmı Şam’a, bir kısmı da Hayber’e gitmişlerdi. Fakat, İslam’a ve Peygamber efendimize olan kin ve intikam duyguları kalblerini bürümüştü. Reisleri Huyey, kavminin ileri gelenlerinden yanına topladığı yirmi adamı ile Mekke’ye gitti. Müşrikler ile görüşüp, sevgili Peygamberimizin mübarek vücudunu ortadan kaldırmak üzere anlaşmaya oturdular. Bu işi bitirinceye kadar hiç ayrılmadan yanınızda bulunacağız!” dediler. Müşrikler; “Bizim düşmanımıza düşman olanlar, bizim katımızda makbuldür. Fakat, size güvenebilmemiz için, putlarımıza tapmanız lazım. Ancak bundan sonra samimi olduğunuzu kabul edip, emin olabiliriz” dedi. Gayelerine kavuşmak için dinlerini dahi veren Yahudiler, putların önünde yerlere kapandılar...

Kitaplı kafir iken, kitapsız oldular. Sevgili Peygamberimizi ortadan kaldırmak ve din-i İslam’ı yıkmak için yemin ettiler. Müşrikler, derhal savaş hazırlığına başladılar. Komşu müşrik kabilelere de adamlar gönderdiler. Yahudiler de çeşitli kabileleri ikna etmek için harekete geçtiler. Bazı kabilelere para ve hurma vad ederek silahlandırdılar. Müşrikler, Mekke civarından dört bin kişilik büyük bir kuvvet çıkarmıştı. Ebu Süfyan, Dar-ün-Nedve’de sancak bağlayıp, Osman bin Ebi Talha’ya verdi. Orduda üç yüz at, bol sayıda silah ve bin beş yüz deve vardı. Dört bin kişilik müşrik ordusu, Merrazzahran’a geldiklerinde; Süleymanoğulları, Fezareoğulları, Gatafanlılar, Mürreoğulları, Esedoğulları gibi pek çok kabile, altı bin kişilik yardımla müşrik ordusunun sayısını on bine çıkarmıştı. Bu, o zamana göre pek büyük bir kuvvet idi. Öteden beri Resul-i ekrem efendimiz ile dost geçinen Huzaa kabilesi, derhal Medine’ye haber uçurmuş, on günlük yolu dört günde alan bir süvari, Peygamber efendimize, müşriklerin durumunu teferruatıyla haber vermişti. İşlerini, Eshab-ı kiramla istişare ederek yapan sevgili Peygamberimiz, derhal sahabilerini toplayıp, durumu müzakere ettiler. Savaşın, nerede ve nasıl yapılması hususunda, her sahabi teklifini bildirdi. Bu hey’et içinde bulunan Selman-ı Farisi hazretleri söz alıp; “Ya Resulallah! Bizde bir harb usulü vardır. Düşmanın, baskın yapma ihtimalinden korktuğumuz zaman, etrafımıza hendek kazarak savunma yapardık” dedi. Bu usul, Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiramın hoşuna gitti ve bu şekilde düşmanla çarpışmağa karar verildi. Peygamber efendimiz derhal, Eshabından bazılarını alıp, hendeğin nereye kazılması lazım geldiğini keşf ettiler.

Medine’nin güney tarafı bahçelik olup, sık ağaçlarla kaplı idi. Müşriklerin buradan toplu hücuma geçmeleri ihtimali zayıftı. Sonra buranın müdafaasını az bir kuvvet başarabilirdi. Sonunda, batı ve kuzey taraftaki arazide kazılmasına karar verildi. Bu taraflardan hendek kazılacak yerler tesbit edildi. Eshab-ı kiramın herbirine üç metre kadar yer düşüyordu. Herkes hissesine düşen yeri iki adam boyunda (3,5 metre kadar) kazacak, hendek sür’atle koşan bir atın atlayamacağı kadar geniş olacaktı. Zaman azdı. Düşman, Mekke’den çıkmış, Medine’ye doğru yürümüştü. Hendeğin en kısa zamanda kazılması lazımdı... Yarın: İlk kazmayı Resulûllah vurdu

5 Haziran 1999 Cumartesi Kâinatın Efendisi

Sevgili Peygamberimiz, başta bizzat kendisi olmak üzere, kahraman eshabıyla “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek, hendek için ilk kazmayı vurdular. Herkes, bütün gayretiyle bir an önce hendeği kazmaya çalışıyordu. Hendekten çıkarılan topraklar zembillerle bu tepenin etrafına dökülüyor, gelirken de düşmana atmak için Sel dağından taşlar çekiliyordu. Zembil bulamayanlar, eteklerinde toprak taşıyordu. Sevgili Peygamberimiz de yoruluncaya kadar çalışıyordu. Bu hali gören Eshab-ı kiram, gayrete geliyor ve; “Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Bizim çalışmamız yeter. Sen çalışma, istirahat buyur” demelerine rağmen; “Ben de çalışarak kazandığınız sevaba ortak olmak istiyorum” buyurarak cevap veriyorlardı. O günlerde hava çok soğuktu.

Ayrıca o sene kuraklık yüzünden kıtlık hüküm sürüyordu. Yiyecek bulmak da hayli güçtü. Âlemlerin efendisi dahil olmak üzere, bütün Eshab-ı kiram müthiş bir açlık içinde bulunuyorlardı. Kendilerini güçlü hissetmeleri için, açlıktan karınlarına taş bağlıyorlar, midelerini sıkıştırarak yemek ihtiyacını gidermeye çalışıyorlardı. Âlemlere rahmet olarak gönderilen sevgili Peygamberimiz, kendi açlığını düşünmüyor, Eshabının bu soğukta aç olarak çalışmasına ve çektiği zahmetlere çok üzülüyor, onlara acıyor ve; “Allah’ım! Ahıret hayatından başka (istenecek) bir hayat yoktur. Ya Rabbi! Ensar ile Muhacirleri magfiret eyle!” diyerek dua buyuruyorlardı. Onlar da canlarından çok sevdikleri Habib-i ekrem efendimize; “Hayatımızın sonuna kadar Allahü teâlânın yolunda, din-i İslam’ı yaymak için Resulullah efendimize tabi olduk” diyerek cevap veriyorlardı. Bu karşılıklı muhabbet; açlık, susuzluk gibi nice meşakkatleri kökünden söküp götürüyordu. Hendek kazmak, her gün sabah erkenden başlıyor, akşama kadar sürüyordu. Bir gün kazı esnasında, Ali bin Hakem hazretleri ayağından yaralandı. Ata bindirerek Peygamber efendimizin huzuruna getirdiler. Âlemlerin efendisi; “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek, onun ayağını sığadı. Efendimizin bir mucizesi olarak, bir anda ayağının kanı durdu ve ağrısı kesildi. Hendek kazmaya devam ediliyordu. Eshab bir ara çok sert bir yerle karşılaştılar.

Kazmak mümkün olmuyordu. Resul-i ekrem efendimize gelip, durumu bildirdiler. Teşrif buyurarak hendeğe indiler. Bir kapla su istediler. Bir yudum alıp, tekrar kaba boşalttılar. Sonra suyu sert yere serptiler. Balyozu alıp, o yeri bir vuruşta kum gibi dağıttılar. Orası kolayca kazılır olmuştu. Bu vuruş esnasında, sevgili Peygamberimizin mübarek karnı açılınca, oradakiler, efendimizin açlıktan midesi üzerine taş bağlandığını gördüler. Resulullah efendimizin bu halini gören Cabir bin Abdullah hazretleri, huzura varıp; “Anam-babam sana feda olsun ya Resulallah! İzin verirseniz eve kadar bir gidip geleyim” diyerek müsaade istedi. İzin aldıktan sonrasını hazret-i Cabir şöyle anlattı: “İzin verilince eve gelip hanımıma; “Resul aleyhisselamda öyle bir açlık hali gördüm ki, dayanılır gibi değil. Evde yiyecek bir şeyler var mı?” diye sordum. O da; “Şu oğlaktan ve birkaç avuç arpadan başka bir şey yoktur” dedi. Hemen oğlağı kestim. Zevcem de arpayı el değirmeninde öğütüp un haline getirdi. Sonra onu hamur yaptı. Eti çömleğe koyup, tandırda pişirmeğe başladı. Yarın: Hz. Cabir’in bereketli yemeği 6 Haziran 1999 Pazar Kâinatın Efendisi Peygamber efendimizin açlığına dayanamayan, Hz. Cabir, evinde yemek hazırlatarak, hendek kazmakta olan Resulullaha gider. Bundan sonrasını kendisi şöyle anlatır: “Ya Resulallah! Çok az bir yemeğim var. Yanınıza bir iki kişi alıp bize yemeğe buyurun!” dedim. Resulullah; “Yemeğiniz ne kadardır?” buyurdular. Söyledim. Bunun üzerine; “Hem çok, hem de güzel yemektir. Hanımına söyle, ben gelinceye kadar tandırdan ne et çömleğini ne de ekmeği çıkarsın” buyurdu. Sonra mücahidlere dönüp; “Ey hendek halkı! Kalkınız! Cabir’in ziyafetine gideceğiz!” buyurdu. Bu emir üzerine Eshab-ı kiram toplanarak Peygamberimizin arkasından yürümeğe başladılar. Ben hemen eve dönüp olanları hanımıma anlattım ve; “Şimdi ne yaparız?” deyince, bana; “Resul aleyhisselam, yemeğin ne kadar olduğunu sormadı mı?” dedi. Ben de; “Sordu ve söyledim” dedim.

Hanımım; “Eshab-ı kiramı sen mi, yoksa Resulullah efendimiz mi davet etti?” diye sordu. “Resulullah davet etti” deyince; “Resul aleyhisselam daha iyi bilir” diyerek beni teselli eyledi. Biraz sonra, Peygamber efendimizin nurlu cemali kapımızda göründü. Kalabalık olan sahabilere; “Birbirinizi sıkıştırmadan içeri giriniz” buyurular... Sahabi kardeşlerim, onar kişilik gruplar halinde oturdular. Nebiyyi muhterem, ekmeğin ve etin bereketlenmesi için dua buyurdu. Sonra, çömleği tandırdan çıkarmadan kepçe ile içindekileri, aldığı ekmeklerin üzerine koyarak, Eshabına ikram ettiler. Bütün Eshab doyuncaya kadar, böyle devam ettiler. Yemin ederim ki, yemek yiyen bin kişiden çok olduğu halde, ekmek ve et aynen duruyordu. Biz de yedikten sonra komşularımıza dağıttık. Selman-ı Farisi hazretleri çok iyi hendek kazardı. Tek başına on kişinin yaptığı işi yapardı. O da arkadaşları ile kendisine ayrılan yeri kazarlarken, çok sert ve büyük, beyaz bir kaya ile karşılaştılar. Kırmak için çok uğraştılar. Fakat bütün emekleri boşa gitti. Üstelik balyozları, kazma ve kürekleri de kırılmıştı. Hazret-i Selman, sevgili Peygamberimizin huzuruna varıp; “Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Hendeği kazarken sert bir kayaya rastladık. Demirden yapılmış bütün aletlerimiz kırıldığı halde, yerinden bile oynatamadık” diyerek, durumu arzetti. Habib-i ekrem efendimiz, saadetle oraya gelip balyoz istediler. Orada bulunan Eshab-ı kiram da neticeyi merakla bekliyorlardı. Peygamberlerin sultanı efendimiz, aşağıya indiler. “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek, balyozu kaldırıp, kayaya öyle bir vurdular ki, bu çarpmadan, her tarafı aydınlatan bir şimşek çaktı ve kayadan bir parça koptu.

Resul-i ekrem efendimiz; “Allahü ekber!” diyerek tekbir getirdiler. Bunu işiten Eshab da tekbir getirdi. Sonra ikince defa balyozu vurdular. Yine her tarafı aydınlatan bir şimşek!.. Ve kayadan kopan parçalar... Sevgili Peygamberimiz yine; “Allahü ekber!” diyerek tekbir getirdiler. Bunu Eshab-ı kiram takip etti. Balyoz üçüncü defa indiğinde, her tarafı aydınlatan bir şimşek daha çakmış ve kaya parça parça olmuştu. Âlemlerin efendisi yine; “Allahü ekber!” diyerek tekbir getirdi. Şerefli Eshabı da O’na uydu. Yarın: Size kimse karşı koyamaz!

07 Haziran 1999 Pazartesi Kâinatın Efendisi

Hendek kazarken kimsenin parçalayamadığı kaya parçasını Resulullah efendimiz vurduğu şimşek çakan balyoz darbeleri ile param parça etmişti. Maksat hasıl olunca, hazret-i Selman, elini uzattı. Sevgili Peygamberimiz hendekten yukarı çıktılar. Selman-ı Farisi; “Anam- babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Ömrümde hiç görmediğim bir şeyi şimdi gördüm. Bunun hikmeti nedir?” deye sordu. Peygamber efendimiz, Eshabına dönüp; “Selman’ın gördüğünü sizler de gördünüz mü?” buyurdular. Onlar da; “Evet ya Resulallah! Balyozu kayaya vurduğunuz zaman, şiddetli bir şimşeğin çaktığını gördük. Siz tekbir getirince biz de tekbir getirdik” dediler. Peygamber efendimiz de; “Önceki darbenin ışığında Kisranın (Medayin’deki) köşkleri bana gösterildi. Cebrail (aleyhisselam) gelip;

“Ümmetin, o beldelere sahip olurlar” diye haber verdi. İkinci darbede Rum vilayetinin (Şam’ın) kızıl köşkleri göründü. Cebrail (aleyhisselam) gelip; “Ümmetin, o diyara da sahip olur” dedi. Üçüncüsünde, San’a’nın (Yemen’in) köşkleri göründü. Cebrail (aleyhisselam); “O yere de ümmetin malik olur” diye haber verdi.” buyurdu. Sonra Kâinatın sultanı, Acem kisrasının Medayin’deki sarayını tarif edince, oralı olan hazret-i Selman; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Seni, hak din ve Kitap’la gönderen Allahü teâlâya yemin ederim ki, o köşkler aynen anlattığınız gibidir. Senin, Allahü teâlânın Resulü olduğuna şehadet ederim” dedi. Peygamber efendimiz; “Ey Selman! Şam, muhakkak fethedilecektir. Herakliyüs, memleketinin en ücra yerine kaçacaktır. Siz, Şam’ın her tarafına hakim olacaksınız. Size, hiç kimse karşı koyamayacaktır. Yemen, muhakkak fethedilecektir.

Şu “Diyar-ı Meşrik” de muhakkak fethedilecek ve Kisra öldürülecektir. Allahü teâlâ bu fetihleri benden sonra size nasip edecektir” buyurdular. Selman-ı Farisi hazretleri; “Resulullah efendimizin, bu müjdelerinin hepsinin gerçekleştiğini gördüm” diye haber verdi... Düşman artık gelmek üzereydi. Hendek son süratle kazılıyor ve bir an önce bitirilmeye çalışılıyordu. Mücahidler zaruret halinde, Peygamber efendimizden izin alarak işi bırakıyorlar, ihtiyaç giderildikten sonra yeniden işlerinin başına koşuyorlardı. Münafıklar gayet gevşek davranıyor, istedikleri zaman işe geliyor, istedikleri zaman izin almadan bırakıp gidiyorlardı. Ayrıca Eshabın bu şekildeki çalışması ile alay ediyorlar, Peygamber efendimizin verdiği müjdelere bile, “Biz, düşman korkusundan hendeklere sığınıyoruz. O ise bize Yemen, Rum ve Fars ülkelerinin köşklerini vaad ediyor. Sizin bu halinize şaşıyoruz!..” diyorlardı. Bunun üzerine, mücahidler için inen aye-i kerimde, mealen buyuruldu ki: “Gerçek mü’minler, ancak o kimselerdir ki, (İhlas ile) Allahü teâlâya ve Resulüne iman ederler ve toplu bir iş için, O’nun (Resulullah’ın) maiyyetinde bulundukları vakit, O’ndan izin almadıkça, bırakıp gitmeyenlerdir. O halde (ey Habibim!) Senden izin isteyenler, Allahü teâlâya ve Resulüne iman edenlerdir...” (Nur suresi: 62) Yarın: Münafıkların hâli bildirildi

Hendek savaşına hazırlık için hendek kazılırken, münafıklar gizliden gizliye Allahın Resulü ile, vadettikleri ile alay ediyorlardı. Bir fırsat bulup, bahane uydurup hendek kazmaktan kaçıyorlardı. Bunların bu halini Cenabı Hak, ayet-i kerime göndererek, Habibine ve onun Eshabına bildirdi. Münafıklar için inen ayet-i kerimelerde mealen buyruldu ki: “Allahü teâlânın Resulünün davetini, kendi aranızda birbirinizi davetiniz gibi tutmayın davetine hemen koşun ve izinsiz ayrılmayın! İçinizden, birbirinizi siper ederek gizlice kaçanlarınızı, Allahü teâlâ muhakkak biliyor. O’nun emrinden uzaklaşıp gidenler, dünyada fitneye, ahırette de elem verici bir azaba uğramaktan sakınsınlar!

Dikkat ediniz! Göklerde ve yerde ne varsa, hepsi de Allahü teâlânındır. O, sizin, hangi inanç üzerinde (mü’min veya münafık) olduğunuzu ve (münafık ve kafirlerin) kendisine döndürülecekleri kıyamet gününü de biliyor. Allahü teâlâ onların dünyada yaptıklarını kendilerine haber verecektir. Allahü teâlâ her şeyi bilir.” (Nur suresi: 63,64) Hendeği kazma işine başlayalı altı gün olmuştu. Herkes işini, kendine düşen miktar kadar hendeği layıkıyla bitirmişti. Ancak bir yer, zaman yetmediği için geniş ve derin kazılamamıştı. Peygamber efendimiz burası için endişelerini belirttiler; “Müşrikler, buradan başka bir yerden geçemezler” buyurdular. Buraya nöbetçiler koydular. Müşrik ordusunun Medine’ye çok yaklaştığı sırada, Yahudi Nadiroğullarının reisi Huyey, Kureyş ordu kumandanına; “Medine’deki Kureyza Yahudilerinin Müslümanlarla andlaşma halinde olduklarını, ancak onların reisi Ka’b bin Esed’i aldatıp, kendi saflarına çekebileceğini bildirdi. Kumandan da; “Ey Huyey! Hemen Ka’b bin Esed’e git. Müslümanlar ile yaptıkları andlaşmayı bozup bize yardım etsinler” dedi. Bu andlaşmanın maddelerinden biri, “Medine’ye bir düşman ordusu taarruz ederse, Müslümanlarla birlik olup, düşmana karşı koymak” idi. Yahudi Huyey, müşrik ordusundan ayrılıp, gece, beni Kureyza reisi Ka’b’ın evine geldi. Kapıyı çalıp kendisini tanıttı ve; “Ey Ka’b! Kureyş’in bütün ordusunu

, Kinane ve Gatafanoğulları gibi nice kabileleri on bin kişilik bir ordu halinde getirmiş bulunuyorum. Artık Muhammed ve Eshabı kurtulamıyacaktır. Onları tamamen imha edinceye kadar, Kureyşlilerle buradan ayrılmamağa yemin ettik!..” dedi. Ka’b; “Muhammed ve Eshabı öldürülemez de, Kureyş ve Gatafanlar ülkelerine dönüp gider ise, burada yalnız kalırız. Sonunda hepimizi öldürürler diye korkuyorum!..” diye endişesini bildirdi. Huyey; “Bu korkunun gitmesi için Kureyş ve Gatafanlardan yetmiş kişi rehin istersin. Bu rehineler sende olduğu müddetçe, onlar buradan gidemezler. Şayet yenilip giderlerse, ben sizin yanınızdan ayrılmam. Size gelen felaket bana gelmiş olur” diyerek, Ka’b’ı sonra da diğer Yahudileri aldattı. Müslümanlarla olan muahedeyi yırttırdı. Böylece antlaşma bozulmuş oldu. Huyey, müşrik ordusuna dönüp durumu anlattı. Beni Kureyza’nın, Müslümanları arkadan vuracaklarını bildirdi. Yarın: “O ne güzel vekildir!”

Hendek kazma işine başlanmasının yedinci günü, müşrikler on bin kişilik muazzam bir ordu ile Medine’nin batı ve kuzey tarafına gelip, ordugahlarını kurdular. Bu ordugah, hendeğin kazıldığı yerde idi. Müşriklerin düşünceleri; bu muazzam ordu ile Medine’yi baştanbaşa yakıp yıkmak, Peygamber efendimizi ve Eshabını ortadan kaldırıp, İslamiyet’i yok etmekti. Bu, görünüşe karşı konması güç, muazzam ve pek büyük bir ordu idi. Müşrikler, hayallerinden geçirmedikleri hendek engelini görünce, şaşkına döndüler, moralleri bozuldu. Çünkü, hendek iyi bir atın süratle koşarak atlayamayacağı genişlikte idi. İçine düşen bir kimse de kolayca çıkamazdı. Hele zırhlı bir kimsenin yukarı tırmanarak çıkması çok zordu. Müşriklerin geldiğini haber alan sevgili Peygamberimiz, derhal altı gündür durmadan çalışarak yorgun düşen Eshabını toplayıp, hendeğin bu tarafında Sel Dağı eteklerine karargahını kurdu.

Arkalarında Sel Dağı ve Medine bulunuyordu. Önünde hendek ve ötesinde düşman... Yine İbn-i Ümm-i Mektum, Medine’de Peygamber efendimizin vekili olarak bırakıldı. Kadınlar ve çocuklar hisarlara yerleştirildi. Üç bin kişilik İslam ordusunun otuz altı süvarisi vardı... Sancakları, Zeyd bin Harise ile Sa’d bin Ubade hazretleri taşıyordu. Resulullah efendimizin deriden yapılmış çadırı, Sel Dağının eteğinde kuruldu. Yine nice kahramanlıklar gösterecek olan Eshab-ı kiram, dikkatle düşmanın hareketlerini takib etmeğe başladı. Bu sırada, sevgili Peygamberimizin huzuruna gelen hazret-i Ömer üzücü ber haber verdi: “Ya Resulallah! İşittiğime göre, Kureyza Yahudileri aramızdaki antlaşmayı bozmuşlar ve bize karşı harbe hazırlanıyorlarmış!” dedi. Beklenilmeyen bu habere, Âlemlerin efendisi; “Hasbünallahü ve ni’mel vekil” (Allahü teâlâ bize yeter. O ne güzel vekildir) diyerek mukabelede bulundular. Çok müteessir olmuşlardı. Şimdi İslam ordusu, iki ateş arasında kalmıştı. Kuzey ve batıda müşrik orduları, güneydoğuda Yahudiler bulunuyordu. Resulullah efendimiz, Zübeyr bin Avvam hazretlerini Kureyza oğullarının kalesine gönderdi. Hazret-i Zübeyr gidip, durumu öğrendi.

Gelince; “Ya Resulallah! Onları, kalelerini tamir, harp talimleri ve manevraları yaparken gördüm. Ayrıca hayvanlarını da derleyip toparlıyorlardı” diyerek, gördüklerini anlattı. Bunun üzerine Habib-i ekrem efendimiz; Sa’d bin Mu’az, Sa’d bin Ubade, Havvat bin Cübeyr, Amr bin Avf, Abdullah bin Revaha’yı , Kureyza oğullarına nasihat edip antlaşmayı yenilemeleri için gönderdi. Vazife verilen bu beş sahabi, Kureyza Yahudilerinin kalesine gidip, onlara nasihat ettiler. Fakat, nasihat kâr etmiyordu. Ayrıca hakaret etmeye de başlamışlardı. Son söz olarak; “Kardeşlerimiz Nadiroğullarını, yurtlarından sürüp çıkarmakla, bizim, kolumuzu kanadımızı kırdınız. Muhammed de kim oluyormuş! O’nunla aramızda hiçbir söz ve antlaşma yoktur. Peygamberinizin üzerine hep birden saldırıp, öldürmek için and içmiş bulunuyoruz. Kardeşlerimize muhakkak arka çıkıp, yardımcı olacağız!..” dediler.

Medine’de bulunan Yahudilerin müşrik ordusu ile gizli antlaşma yapıp yapmadıklarını tetkik için, yaptılarsa ikna edilmeleri için görevlendirilen Sa’d bin Mu’az hazretleri ve arkadaşları Resulullah efendimizin huzuruna gelip, herkesin anlayamacağı şekilde kapalı olarak, haberin doğru olduğunu ve ikna edemediklerini anlattılar. Peygamber efendimiz; “Haberinizi gizli tutun. Ancak bilene açıklayın. Çünkü harp, tedbir ve aldatmadan, hileden ibarettir” buyurdular.

Eshab-ı kiram, hendeğin bu tarafında Peygamber efendimizi bekliyor, nasıl hareket edeceklerini merak ediyorlardı. Biraz sonra Kâinatın sultanı, kahraman Eshabının yanına teşrif etti ve; “Allahü ekber! Allahü ekber!” diyerek tekbir getirdi. Bunu işiten şanlı sahabiler, hep bir ağızdan tekbir getirerek, cenab-ı Hakk’ın ism-i şerifinin yüceliğini bildirip, hendeğin ötesinde kum gibi kaynayan küffarın kalbine korku saldılar. Müşrikler, tekbirleri işitince; “Muhammed ve Eshabına, herhalde sevindirici bir haber geldi” dediler. Peygamber efendimiz, Eshabına; “Ey Müslüman cemaati! Allahü teâlânın fetih ve yardımı ile sevininiz!” buyurarak, muzaffer olacaklarının müjdesini verdi. Şanlı Eshab, şimdiye kadar küçük birlikler halinde birçok gazada bulunmuşlar, Bedir ve Uhud gazalarına katılmışlardı. Sayıca ve kuvvetçe çok olan müşrikleri, Allahü teâlânın izni ve Resul-i ekrem efendimizin duası bereketiyle her defasında hezimete uğratmışlardı. Başlarında, varlıkların “Baş tacı” olduktan sonra, yapamayacakları iş, katlanamayacakları sıkıntı olamazdı...

Bütün bu olumsuzlara ilaveten hava soğuk, kıtlık şiddetli, açlık da ziyade idi... Peygamber efendimiz dahil, birçokları mübarek karınlarına taş bağlamışlardı. Karşıda her türlü imkâna sahip düşman, kum gibi kaynıyordu!.. Fakat şanlı Eshab için, düşmanın çokluğu ve çekilen sıkıntıların ehemmiyeti yoktu... Allahü teâlâ en güzel vekildi... O’na bağlanmışlar, O’na dayanmışlar, O’na sığınmışlardı. Kureyş’in önde gelen kumandanları ve Kureyş’le beraber gelen diğer kabilelerin liderleri umumi taarruza geçmek için bir karar vermeden önce, hendeğin etrafında, geçebilecekleri bir yer araştırmaya başladılar. Hendeği bir baştan öbür başa kadar dolaştılar. Nihayet aceleden yarım kalan dar yerde durup, buradan hücum etmenin uygun olacağında karar kıldılar. Müşrik askerleri de kumandanlarının peşinden hareket ediyorlar, bir hendeğe, bir de şanlı Eshaba bakıp şaşırıyorlardı: “Yemin ederiz ki, bu, Arapların başvurduğu bir usül değildir. Muhakkak bunu, o Farslı adam tavsiye etmiştir!” diyorlardı. Kureyşli kumandanlar, hendeğin dar yerini gösterip, “

Buradan karşıya kim atlayıp geçebilir?” diye sorduğunda, içlerinden beş atlı ortayı çıktı. Bunlar teke tek vuruşmak üzere hendeğin karşı tarafına geçeceklerdi. Şanlı Eshab-ı kiram dikkatle bu beş atlıyı takip etmeye başladılar. Atlılar hız almak için geriye çekildiler. Sonra atların başını hendeğin en dar yerine çevirip hızlandırdılar. Seçilen bu beş atlı süratle gelip, karşı tarafa atladılar. Hemen bunların arkasından gelen pek çok atlı, hendeğe takılıp karşıya geçemediler. Hendeğin öbür tarafında kaldılar..

Hendek savaşı, Allahın Resulüne karşı müşrik, Yahudi küfrün, hizip hizip, küme küme birleşme ve hep birden harekete geçme savaşı... Bütün güçleri ile bir araya gelip son kozlarını oynayacaklar akıllarınca... İslamı yok edip, yeryüzünden kaldırmak için nihai taarruz... Bunda kesin kararlılar... Bu maksatla gelen müşrik ordusunun atlı askerleri hendeği atlamak için mücadeleye başladılar. Seçme beş atlı ilk hamlede bunu başardılar. Arkadan gelenler takılıp kaldılar. Bu geçenler içinde Amr bin Abd adında çok güçlü bir kimse vardı. Tepeden tırnağa kadar zırh giymiş, heybetli bir görünüşü vardı. Görünüşte kalblere korku salan bu adam, mücahidlere karşı; “

Benimle çarpışabilecek bir kimse varsa meydana çıksın?..” diye bağırdı. Bu sırada hazret-i Ali’nin, sevgili Peygamberimizin huzuruna çıkarak; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onunla ben çarpışayım” diyerek izin istediği görüldü. Üzerinde zırhı dahi yoktu. Eshab-ı kiram, ona gıbta ile bakıyordu. Sevgili Peygamberimiz, kendi mübarek zırhını çıkarıp, hazret-i Ali’yi giydirdiler. Kılıcını ona kuşattılar. Mübarek başlarından sarığını çıkarıp, onun başına bizzat kendi elleriyle sardılar. Sonra da; “Allah’ım! Bedir gazasında amcamoğlu Ubeyde, Uhud gazasında amcam Hamza şehid oldular. Yanımda kardeşim ve amcamın oğlu olan Ali kaldı. Sen onu muhafaza eyle. Ona yardımını ihsan eyle. Beni yalnız başıma bırakma!” diyerek dua etti. Eshab-ı kiram; “Amin!” dediler...

Dualar ve tekbirler arasında yaya olarak ilerleyen Allahü teâlânın arslanı, atının üzerinde, bir heyula gibi duran Amr bin Abd’ın karşısına dikildi. Gözlerinden başka her tarafı zırhlarla kaplı olan Amr, bu kahramanı tanıyamadı ve kim olduğunu sordu. O da; “Ben, Ali bin Ebi Talib’im” diyerek kendini tanıtınca, Amr; “Ey kardeşimin oğlu! Baban benim dostumdur. Bu sebeple senin kanını dökmek istemem. Benim karşıma çıkacak amcalarından biri yok mu?” diyerek güya ona acıdı. Hazret-i Ali ise; “Ey Amr! Vallahi, ben senin kanını dökmek isterim. Yalnız, ikimizin de eşit durumda olması lazım gelmez mi? Yiğitliğin şanına da bu yakışmaz mı? Halbuki, ben yayayım, sen ise atlısın!..” diyerek onu tahrik etti. Bunu işiten Amr’ın, yiğitlik damarı kabarıp derhal atından indi ve atının bacaklarını kılıçla doğradıktan sonra, hiddetle hazret-i Ali’nin karşısına geçti. Hamle yapmak üzere iken, Allahın arslanı; “Ey Amr! İşittim ki, sen, Kureyş’ten bir kimse ile karşılaştığında, onun iki dileğinden birini yerine getireceğine yemin etmişsin. Bu doğru mu?” diye sordu. O da; “Evet, doğrudur” diye cevap verince, bu defa; “O halde, birinci isteğim; senin, Allaha ve Resulüne iman edip, müslüman olmandır!” diyerek imana davet etti.

Bunu duyan Amr, kızdı ve; “Geç bunu! Bu bana lazım değil!” dedi. Hazret-i Ali; “İkinci isteğim, çarpışmayı bırakıp, Mekke’ye dönmendir. Zira Resul aleyhisselam, düşmana galip gelirse, sen bu hareketinle O’na yardım etmiş olursun!..” dedi. Amr, bütün teklifleri reddetti. Vuruşmaktan başka çare kalmamıştı artık...

. Hazret-i Ali’nin kan dökülmemesi teklifini kabul etmeyen, Amr; “Ben intikam almadıkça koku sürünmeyeceğime yemin ettim. Başka bir dileğin var mı? diye sordu. Hazret-i Ali; “Ey Allahü teâlânın düşmanı! Artık seninle çarpışmaktan başka bir şey kalmadı!” dedi. Amr, bu sözlere gülüp; “Hayret doğrusu! Arab diyarında karşıma çıkabilecek bir yiğidin olduğu, hatırımdan geçmezdi! Ey kardeşimin oğlu! Yemin ederim ki, ben seni öldürmek istemem. Zira, baban, benim dostumdu. Ben karşıma, Kureyş eşrafından Ebu Bekr gibi, Ömer gibi bir kimse isterdim” dedi. Hazret-i Ali; “Öyle olsa da, ben seni öldürmek için buraya çıktım” deyince, Amr’ın kanı başına sıçradı. Kılıcını kaldırmasi ile indirmesi bir oldu. Böyle bir şeyi bekleyen Allahü teâlânın arslanı, şimşek gibi yana sıçrayıp, hamleyi kalkanıyla karşıladı. Fakat Amr, bunun gibi nice kalkanlar parçalamıştı.

Onun vuruşuna en güçlü kalkanlar bile dayanamazdı. Nitekim, şimdi de öyle oldu. Hazret-i Ali’nin kalkanı parçalandı, ayrıca kılıç, başını sıyırıp yaraladı. Hamle sırası hazret-i Ali’ye gelmişti; “Ya Allah!” diyerek Zülfikar’ı, Amr’ın boynuna indirdi. İndirmesi ile İslam ordusunda; “Allahü ekber! Allahü ekber!” sadaları yeri göğü inletmeye, küffar ordusundan da feryadlar yükselmeğe başladı. Evet, Nebilerin sultanı varlıkların baş tacının duası kabul olmuştu. İnsan azmanı Amr, yere serilmiş, gövdesinden oluk gibi kan boşanırken, kafası miğferiyle birlikte uçmuştu. En çok güvendikleri Amr’ın yere serildiğini gören arkadaşları, derhal hazret-i Ali’ye saldırdılar.

Bunu gören Eshab-ı kiram, oraya koştular. Zübeyr bin Avvam, Nevfel bin Abdullah’ı yaralayıp atıyla birlikte hendeğe düşürdü. Hazret-i Ali, hendeğe inip Nevfel’in işini bitirdi. Diğerleri hendeği zor geçip geriye kaçtılar. Müşrik ordusu baş kumandanı ise, daha harbin başında büyük bir ümitsizliğe düşmüştü. Artık harbin şekli tayin olmuştu. Hendek, göğüs göğüse çarpışmayı engelliyordu. Ok atışlarıyla birbirlerine zayiat verdirmeğe uğraştılar. Bu hareket, neticeyi uzatmaktan başka bir işe yaramıyordu. Müşrikler, bu şekilde galip gelemeyeceklerini anlayıp, hendeğin her tarafından hücuma geçmenin en uygun bir yol olacağına karar verdiler ve saldırıya geçtiler. On bin kişilik koca düşman ordusu, hendeği geçmek için uğraşıyor, üç bin kişilik şanlı İslam ordusu ise, okla, taşla onları hendekten geçirmemeğe gayret ediyordu.

Müthiş bir mücadele başlamıştı. Bu mücadele akşama kadar sürdü. Resul-i Ekrem efendimiz, gece, hendeğin çeşitli yerlerine nöbetçiler yerleştirdi. Kendisi de dar olan yerde nöbet tutmağa başladı. Medine’ye beş yüz kişilik bir devriye kuvveti göndererek, sokaklarda yüksek sesle tekbir getirmelerini emretti. Böylece Yahudilerden veya Kureyş müşriklerinden gelecek bir tehlike, zamanında önlenecek, kadınlar ve çocuklar korunacaktı. Kureyza Yahudileri ise, Huyey bin Ahtab’ı müşriklere gönderip, gece baskınları yapmak üzere iki bin kişilik bir kuvvet istediler. Geceleri, savunmasız kalan kadın ve çocuklara saldıracaklardı. Fakat mücahidlerin sabahlara kadar devriye gezmeleri; “Allahü ekber!” nidalarıyla tekbir getirmeleri, kalplerine büyük bir korku salmıştı. Kalelerine çekilip, fırsat beklemeğe başlamışlardı. - Yarın: “Sıkıntılar kaldırılacak”

Müslümanlar, hendek boyunca müşriklerle canla başla mücadele ederken, Yahudiler arkadan vurmak için fırsat kolluyorlardı... Bir gece Kureyzaoğullarının ileri gelenlerinden Gazzal, yanına on kişilik bir birlik ile, Peygamber efendimizin halası Safiyye validemizin bulunduğu eve kadar gelmeyi başardı. İçerde kadınlar ve çocuklar vardı. Kendilerini koruyacak bir tek silahları bile yoktu. Yahudiler, önce ok atmaya, sonra da içeri girmeye çalıştılar. İçlerinden biri, iç avluya geçmeyi başardı ve içeri girmek için etrafı kontrol etmeye başladı. Bu sırada sevgili Peygamberimizin kahraman halası, yanındakilere hiç ses çıkarmamalarını tenbih ettikten sonra, aşağı inip, kapının yanına geldi.

Bir tülbent ile başını sıkıca sarıp, bir erkek görünümüne girdikten sonra, eline bir sırık alıp, beline bir bıçak yerleştirdi. Yavaşça kapıyı açıp o Yahudinin arkasına yaklaştı ve elindeki sırığı şiddetle başına indirdi. Hiç vakit kaybetmeden yere düşen Yahudiyi öldürdü. Sonra öldürülen Yahudinin başını dışarıda ok atmakla meşgul olan Yahudilere fırlattı. Arkadaşlarının kesik başını ayakları altında gören Yahudiler, büyük bir korkuya kapılıp, kaçmağa başladılar. Bir taraftan da; “Bize, Müslümanlar evlerinde hiçbir erkek bırakmaksızın, hepsini harbe göndermişler, şeklinde haber verilmişti!..” diye söyleniyorlardı. Harp, sabahleyin hendek etrafında yine aynı şiddetle devam etti. Oklar havada vınlıyarak uçuşuyordu.

Âlemlerin efendisi, şanlı Eshabına; “Varlığım yed-i kudretinde bulunan Allahü teâlâya yemin ederim ki, karşılaştığımız sıkıntılar, üzerinizden muhakkak kaldırılacak ve sizler feraha çıkarılacaksınız” buyurdu. Onlara sabretmelerini tavsiye etti ve zaferin, inananlara ait olacağını müjdeledi. Bu müjdeyi alan kahraman sahabiler, açlık, kıtlık gibi sıkıntıları unutup canla, başla çalıştılar. Hendekten bir müşrikin bile geçmesine meydan vermediler. Eshab-ı kiramın önde gelenlerinden Sa’d bin Mu’az hazretleri, büyük bir kahramanlık göstererek savaşıyordu. Savaş sırasında, Hibban bin Kays bin Araka adlı bir müşrikin attığı ok ile kolundan yaralandı. Ok, atardamara isabet edip, çok kan kaybına sebep oldu. Hazret-i Sa’d, yaralı bir halde, etrafındakilerin kanı durdurmak için uğraştıklarını görerek, durumunun ciddi olduğunu anladı. Ve; “Ya Rabbi! Kureyş harbe devam edecekse, bana ömür ihsan eyle. Çünkü ben, Resulüne eziyet eden, O’nu yalanlayan bu müşriklerle savaşmaktan hoşlandığım kadar, başka hiçbir şeyden hoşlanmıyorum. Eğer aramazdaki harb sona eriyorsa, beni şehidlik mertebesine yükselt. Fakat, Beni Kureyza’nın akıbetini görmeden ruhumu kabzetme” diyerek dua etti.

Duası kabul olunup, kanı kesildi. Eshab-ı kiram arasında çarpışıyor görünen Abdullah bin Übey gibi münafıklar ise, gayet ağırdan alıyor, ileri hatlara yaklaşmıyorlardı. Ayrıca, mücahidlerin morallerini bozmak için ellerinden geleni yapıyor; “Muhammed size, Kayser ve Kisra’nın hazinelerini vaad edip duruyor. Halbuki, şu anda hendek içinde hapsolmuşuz. Korkumuzdan abdest bozmağa bile gidemiyoruz. Allah ve Resulü, bizi aldatmaktan başka bir şey yapmıyor, vaad etmiyor!..” diyerek fitne çıkarmaya çalışıyordu. Sıkıştıkları zaman, evlerine düşmanın saldırabileceğini bahane edip vazife yerlerini terkediyorlardı. Münafıkların bu hareketleri de ayrı bir dert ve ayrı bir sıkıntı oluyordu. Yarın: Savaşın şiddetinden namaz kılamadılar

Hendek savaşında, müşrik ordusu, bir an önce neticeye varmak için bütün gücünü harcıyor... Fakat şerefli sahabilerin kahramanca müdafaaları karşısında, hiçbir varlık gösteremiyorlar... En çok saldırdıkları yer, dar geçit idi. Sevgili Peygamberimiz, buradan ayrılmıyor, Eshabını savaşa tevşik ediyordu. Peygamber efendimizin yanı başında harb etmek şerefine kavuşmak isteyen Eshab-ı kiram, gaza meydanında görülmemiş kahramanlıklar gösteriyorlardı. Bir ara müşriklerin, şiddetli bir ok atışına başladıkları görüldü. Bütün hedef, Kainatın sultanının bulunduğu çadır idi. Sevgili Peygamberimizin mübarek vücudlarını bir zırh örtüyordu. Mübarek başlarında ise miğferleri vardı. Çadırın önünde dimdik duruyorlar, harbin seyrine göre Eshabına emirler veriyorlardı.

Müşrikler, bazan en zayıf görünen yere birden yükleniyorlar, mübarek sahabiler oraya koşup, din düşmanlarını püskürtünceye kadar, aşk ile çarpışıyorlardı. Bu görülmemiş mücadele pek şiddetli oluyor, kahraman sahabiler, çarpışmaktan, yan tarafa bakacak zaman bulamıyorlardı. O gün, sabahla başlayan bu mücadele, geç saatlere kadar devam etti. Namaz vakitleri geldikçe, şanlı sahabiler; “Ya Resulallah! Namazımızı kılamadık” diyorlar, alemlerin efendisi, Kainatın sultanı, büyük bir üzüntü içinde; “Vallahi ben de kılamadım” buyuruyorlardı. Yatsı sıralarında, ibadetlerini yaptırmayan müşrik sürüsünü, pek şiddetli bir saldırı ile geriye püskürtüp, dağıttılar. Bu dağınıklıktan kurtulamayan Kureyşliler ve Gatafanlılar, geceyi geçirmek üzere karargahlarına çekildiler.

Mücahidler de sevgili Peygamberimizin çadırına doğru yürüdüler. O zaman, âlemlere rahmet olarak gönderilen Fahr-i alem efendimiz, beddua etmek adet-i şerifleri değil iken, namaz için dayanamamışlar; “Onlar, nasıl güneş batıncaya kadar uğraştırıp bizi namazımızdan alıkoydular ise, Allahü teâlâ da onların evlerine, karınlarına ve kabirlerine ateş doldursun!” buyurarak, müşriklere bedduada bulundular. Kazaya kalan öğle, ikindi ve akşam namazlarını kıldıktan sonra, yatsı namazını kıldırdılar. Müşrikler, İslam’ı tamamen ortadan kaldırmak için yaptıkları bu mücadelelerinden sonra, Müslümanların gündüz mağlub edilemeyeceğini anladılar. Onlara göre tek çare aynı şiddetle gece baskınları tertiplemekti. Müslümanlar ancak bu şekilde yenilebilirdi. Bu kararlarını hemen tatbikata koyup, Yahudi Kureyza oğullarıyla birlikte gece baskınları yapmaya başladılar. Askerlerini gruplara ayıran müşrikler, nöbet ve sıra ile hücuma geçiyorlardı. Bu hâl günlerce devam etti. Başta sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshab-ı kiram; aç, uykusuz, yorgun oldukları halde müdafaaya devam ettiler. Hiçbir düşman askerini hendekten bu tarafa geçirmediler.

Canla başla yapılan bu müdafaa, daha önce yapılan bütün gazalardan daha korkulu, daha şiddetli, daha sıkıntılı ve daha zahmetli idi. Günlerdir çarpışmakta olan müşriklerde, yiyecek sıkıntısı baş göstermeye başladı. Bu sebeple müşrikler, Kureyza Yahudilerinden erzak yardımı istediler. Yahudiler, derhal yirmi deve yükü buğday, arpa, hurma ve hayvanlar için saman yükleyip teslim ettiler. Kahraman Eshab, kanlı bir çarpışmadan sonra, müşrikleri kaçırtarak yüklü develeri Peygamber efendimize teslim ettiler ve çok duaya mazhar oldular.

Kainatın sultanı efendimiz, bir aya yakın devam eden Hendek savaşındaki, bu şiddetli çarpışmada, pek güç durumlarda kalan kahraman Eshabına acıyor, onlara, babalarından kat kat fazla şefkat gösteriyordu. Şanlı Eshabının gösterdiği bu insan üstü gayretlere karşı, kendisi mübarek alnını toprağa koyuyor, onlar için Allahü teâlâya şöyle yalvarıyordu: “Ey darda kalanların imdadına yetişen! Ey muhtaç ve çaresiz kalmışların duasına icabet eden Allah’ım! Benim ve Eshabımın hallerini muhakkak görüyor ve biliyorsun. Ya Rabbi! Sen küffarı hezimete uğrat! İçlerine tefrika düşür ve onlara karşı bize nusret ver, zafer ihsan eyle!..

” Sevgili Peygamberimiz, bu duasını, son günlerde sık sık tekrarlıyordu. Müşrikler, kıtlığın da verdiği ıstıraplardan dolayı, bir an önce Müslümanları ortadan kaldırmak için, bütün güçlerini harcıyorlardı. Efendimizin duası kabul oldu... Böyle çarpıştıkları bir akşam, müşrik ordusundan, kalbine İslam’ın sevgisi düşmüş bir kimse, Peygamber efendimizin huzuruna geldi. Bu, Gatafan kabilesinden Nu’aym bin Mes’ud idi. Sevgili Peygamberimize; “Ya Resulallah! Ben, Allahü teâlânın bir olduğunu ve senin hak peygamber olduğunu tasdik etmek için geldim. Hamd olsun Müslüman olmakla şereflendim. Şimdiye kadar size karşı çarpışmıştım.

Bundan sonra da küffara karşı çarpışacağım. Bana ne emrederseniz yapmağa hazırım... Ya Resulallah! Benim Müslüman olduğumu kavmim dahi bilmiyor” dedi. Resul-i ekrem efendimiz; “Bu küffarın arasına girip, tefrika sokarak birbirlerinden ayırmağa çalışabilir misin?” buyurdular. O da; “Ya Resulallah! Allahü teâlânın yardımı ile onları birbirinden ayırabilirim. Yalnız, her ne dilersem söylemeğe izin var mı?” diye sual etti. Efendimiz de; “Harp hiledir. İstediğini söyleyebilirsin” buyurdular.

Nu’aym bin Mes’ud hazretleri, önce Kureyza Yahudilerinin yanına varıp; “Benim size karşı olan sevgimi bilirsiniz. Yalnız bu konuşacaklarımız aramızda kalsın, hiç kimse bilmesin!” dedi. Yahudiler de; “Hiç kimse bilmeyecektir?” diyerek yemin ettiler. Bunun üzerine hazret-i Nu’aym; “Şu adamın (Peygamber efendimizin) işi, muhakkak bir beladır. O’nun, Nadir ve Kaynuka oğullarına yaptığını biliyorsunuz. Onları, yurtlarından yuvalarından sürüp çıkardığını, hepiniz de gördünüz. Şimdi, Kureyşliler ve Gatafanlılar gelip müslümanlarla çarpışmaktalar, siz de onlara yardım etmektesiniz. Günlerce çarpıştığımız halde, daha bir neticeye varamadık.

Böyle devam ederse, muhasara uzayacağa benzemektedir. Kureyşliler ve Gatafanlıların malları, mülkleri, yurtları, çocukları, sizin gibi burada değildir. Bu harpte eğer fırsat bulur da galip gelirlerse ganimetleri toplar giderler. Şayet mağlub olurlarsa çekip giderler. Sizi, onlarla başbaşa bırakırlar. Halbuki, sizin Müslümanlarla başa çıkacak ne gücünüz, ne de kuvvetiniz var. Harbin şu andaki durumu ise, Müslümanların zafere kavuşacağını göstermektedir. Tahmin ettiğim gibi olursa, Müslümanlar sizi kılıçtan geçirmeden bırakmazlar. Onun için acele tedbir almak lazımdır!..” dedi. Bu sözleri büyük bir heyecan ve korku ile dinleyen Yahudiler, hazret-i Nu’aym’ın, kendilerini bu derece düşünmesinden dolayı çok memnun kaldılar ve; “Sen bize dostluğunu layıkıyla gösterdin. Bize, nasıl bir tedbir almak lazım geldiğini de söyle” dediler.

.. Hendek savaşında, Yahudiler ile müşrikleri birbirine düşürmek, aralarındaki birliği bozmak için uğraşan Nu’aym’ın, kendilerine iyilik için çalıştığını zanneden Yahudiler, nasıl hareket edilmesi gerektiğini kendisinden sordular. Bunu bekleyen Nu’aym bin Mes’ud ; “Doğrusu şudur ki; Kureyş ve Gatafan’ın ileri gelenlerinden bazılarını rehin almadıkça, Müslümanlarla asla harbe girmeyin! Rehineler sizin yanınızda olduğunu müddetçe, harbden kaçıp gidemezler!” dedi. Bunun da pek güzel bir tedbir olduğunu kabul eden Yahudiler, ona, teşekkür edip izzet ikramda bulundular. Hazret-i Nu’aym, Yahudilerden ayrılıp doğruca Kureyş karargahına vardı. Kumandanlarına;

“Benim Muhammed’e olan düşmanlığımı ve sizleri de ne kadar çok sevdiğimi bilirsiniz. Öğrendiğim bir şeyi, dostluğumuzun icabı, size ulaştırmayı büyük bir vazife bildim. Yalnız, bu söyleyeceklerimi hiç kimseye duyurmayacağınıza söz verip yemin etmelisiniz!” dedi. Onlar da yemin edip merakla; “Söyle, seni dinliyoruz” dediler. “Haberiniz olsun ki, Kureyza Yahudileri, sizinle ittifak ettiklerine pişman olmuşlar ve Muhammed’e haber göndermişler: “Kureyş’ten ve Gatafanlıların ileri gelenlerinden boyunlarını vurmak üzere rehineler alıp sana teslim edelim. Sonra seninle birlik olup müşriklerin kökünü kazıyıncaya kadar çarpışalım! Yalnız, kardeşlerimiz Nadir oğullarını affedip yurtlarını bağışlamalısın!” demişler. Muhammed de, Yahudilerin bu isteklerini kabul etmiş! Eğer Yahudiler, sizden rehine isterse, sakın kabul etmeyin, hepsini öldürecekler! Sakın bu söylediklerimi kimse duymasın!..” dedi. Kureyşliler, bu mühim haberden dolayı hazret-i Nu’aym’a çok teşekkür edip iltifat gösterdiler. Nu’aym bin Mes’ud oradan ayrılıp, Gatafanlıların yanına geldi. Kureyşlilere anlattıklarını onlara da söyledi. Bir gün sonra Kureyş kumandanı, Kureyza oğullarına; “Artık burada durmak bizim için çok güçleşti. Zira hava soğuk, hayvanlarımız açlıktan kırılıp gitmektedir. Bu gece iyi bir hazırlık yapıp, yarın hep birlikte şiddetli bir hücuma geçelim” diye haber gönderdi. Yahudiler de;

“Biz, hem Cumartesi günü harp etmeyiz, hem de sizinle beraber savaşmaya katılabilmemiz için, ileri gelenlerinizden birçok kimseyi bize rehin olarak vermeniz lazım. Eğer muhasara müddeti uzar ve siz aciz kalıp memleketinize giderseniz, bizi Muhammed’e teslim etmiş olursunuz. Şayet, rehin verirseniz, bizi bırakıp gitmezsiniz!..” dediler. Bu haber, Kureyş kumandanına ulaştığı zaman; “Nu’aym bin Mes’ud’un sözü doğru imiş” dedi ve Yahudilere tekrar haber gönderip; “Biz size, bir tek adamımızı bile rehin olarak vermeyiz. Eğer, yarın gelip bizimle beraber harb ederseniz ne ala, yoksa biz yurdumuza gideriz. Siz de Muhammed ve Eshabı ile başbaşa kalırsınız!..” dediler. Bunu işiten, Kureyza Yahudileri, Nu’aym’ın sözünün doğru çıktığını düşünüp;

“Bu durumda, biz de sizinle birlik olup Müslümanlara karşı savaşmayız..” dediler. Böylece her iki tarafın da kalplerine korku düştü. Peygamber efendimize, Cebrail aleyhisselam gelip; Allahü teâlânın, müşrikleri kasırga ile perişan edeceğini müjdeledi. Bunun üzerine Âlemlerin efendisi, mübarek dizleri üzerine gelip, mübarek ellerini uzatarak; “Allah’ım! Bana ve Eshabıma acıdığından dolayı sana şükrederim” diyerek, şükranlarını arzettiler. Sonra kahraman Eshabına müjdeyi bildirdiler.

. Cebrail aleyhisselamın gelip, Cenab-ı hakkın müşrikleri kasırga ile perişan edeceği müjdesini getirdiği gece, Cumartesi gecesi idi. Ortalığı birden müthiş bir karanlık kaplamış, göz gözü görmüyordu. Şiddetli bir ayaz ve arkasından çok kuvvetli bir rüzgar esmeye başladı. Bu geceyi, Huzeyfe-tübnü Yeman hazretleri şöyle anlattı: “Öyle bir gecede bulunuyorduk ki, o zamana kadar ondan daha karanlık bir gece görmemiştik. Bu zifiri karanlıkta gök gürültüsünü andıran bir gürültüyle, korkunç bir rüzgar da esmeye başlamıştı.

Bu sırada, müşrik ordusunun telaşa ve korkuya kapılıp, kendi aralarında anlaşmazlığa düştüklerini Peygamber efendimiz bize haber verdi. Biz, şiddetli soğuktan, açlıktan ve gecenin dehşetinden ayağa kalkamıyor, olduğumuz yerde üzerimize bir şeyler örterek bekliyorduk. Resulullah namaza durdu ve gecenin bir kısmını namaz kılarak geçirdikten sonra, bize doğru dönerek şöyle buyurdu: “İçinizden, müşrik ordusunun yanına gidip, durumlarını inceleyerek, bana haber getirecek olan var mıdır? Bu haberi getirenin,

Cennet’te bana arkadaş olmasını Allahü teâlâdan dileyeyim.” Orada bulunanlar şiddetli açlık ve soğuktan ayağa kalkamadı. Sonra Resulullah efendimiz, benim yanıma geldi. Soğuktan ve açlıktan iki dizim üzerine çöküp büzülerek oturuyordum. Resulullah efendimiz bana dokunarak; “Sen kimsin?” buyurdu. “Ben Huzeyfe’yim ya Resulallah” dedim. Resulullah efendimiz; “Git şu kavim ne yapıyor bir bak! Yanıma dönüp gelinceye kadar onlara, ok ve taş atma, mızrak ve kılıç vurma. Sen benim yanıma dönüp gelinceye kadar, ne soğuktan, ne sıcaktan zarar görmeyeceksin, esir edilip, işkenceye de uğramaycaksın” buyurdu. Kılıcımı ve yayımı aldım, gitmek üzere hazırlandım. Resulullah efendimiz, benim için; “Allah’ım, onu önünden-ardından, sağından-solundan, üstünden-altından koru” diyerek dua buyurdu.

Müşriklere doğru yürümeye başladım. Sanki hamamda yürüyor gibiydim. Vallahi içimde ne bir korku, ne bir üşüme, ne de bir ürperti vardı. Nihayet müşriklerin ordugahına vardım. Kumandanları ve ileri gelenleri bir siperde ateş yakmışlar, ısınıyorlardı. Ebu Süfyan; “Buradan çekip gitmeli” diyordu. Hemen aklıma, onu orada öldürmek geldi. Ok çantamdan bir ok çıkarıp, yayıma yerleştirdim. Ateşin ışığından faydalanarak onu vurmak istedim. Tam atacağım sırada, Resulullah’ın; “Benim yanıma dönüp gelinceye kadar, bir hadise çıkartmayacaksın” buyurduğunu hatırladım ve öldürmekten vazgeçtim.

Müşriklerin yanına sokulup ateşin başına oturdum. Görülmemiş derecedeki şiddetli rüzgar ve Allahü teâlânın görülmeyen ordusu (melekler), onlara yapacağını yapıyordu. Rüzgarda, kap-kacak devriliyor, ateşleri ve ışıkları sönüyor, çadırları başlarına yıkılıyordu. Bir ara, müşrik ordusunun kumandanı Ebu Süfyan ayağa kalkıp; “İçinizde gözcüler ve casuslar bulunabilir, dikkat ediniz, herkes yanındakinin kim olduğuna baksın! Herkes yanında oturanın elini tutsun” dedi. Hemen ellerimi uzatıp, sağımda ve solunda bulunan iki kişinin ellerinden tutup, onlardan önce isimlerini sordum. Böylece tanınmamı engelledim. *

Peygamber efendimiz tarafından, haber almak için müşrikler arasına casus olarak gönderilen Huzeyfe-tübnü Yeman hazretleri orada gördüklerini şöyle anlatır: Kasırganın etkisi ile perişan haldeydiler. Ne yapacaklarını şaşırmış haldeyken Ebu Süfyan, ordusuna şöyle hitab etti: “Ey Kureyşliler! Siz, durulacak bir yerde değilsiniz. Atlar, develer kırılmağa başladı. Kıtlık her tarafı sardı. Rüzgardan başımıza gelenleri görüyorsunuz. Hemen göç edip gidiniz! İşte ben gidiyorum!” diyerek devesine bindi.

Müşrik ordusu perişan bir halde toplanıp, Mekke’ye doğru hareket etti. Üzerlerine kum ve çakıl yağıyordu. Müşrik ordusu çekip gidince, ben de Resulullah efendimizin yanına doğru yürüdüm. Yolun yarısına geldiğimde karşıma yirmi kadar beyaz sarıklı süvari (melekler) çıktı. Bana; “Resulullah’a haber ver. Allahü teâlâ düşmanı perişan etti...” dediler. Resulullah efendimizin yanına döndüğümde, bir kilim üzerinde namaz kılıyordu. Fakat ben döner dönmez, gitmeden önceki üşüme ve titreme halim tekrar başlamıştı. Resulullah efendimiz, namazdan sonra, ne haber getirdiğimi sordu. Ben de, müşriklerin içine düştükleri perişan hali ve çekip gittiklerini haber verdim. Resulullah bu habere çok sevindiler ve gülümsediler.

Günlerdir uykusuzduk. Peygamberimiz, beni de yanına alıp, üzerindeki kilimin bir ucunu üzerime örttü. O gece bu şekilde sabahladık. Seher vaktinde Resulullah beni uyandırdı. Sabah olunca, müşrik ordusundan eser kalmamıştı. Onlar, Mekke’ye yaklaşıncaya kadar peşlerinden şiddetli bir rüzgar esti ve arkalarından da hep tekbir sesleri işittiler. Kureyş müşrikleri, karargahlarını terkedip kaçınca, onlara uyup gelen diğer müşrik kabileleri de Medine’yi terkettiler. Unutamayacakları çok büyük bir mağlubiyetin keder ve üzüntüsüne boğuldular. Onlar bu hezimete uğrarken, Kainatın efendisi ve şanlı Eshabı, Allahü teâlâya şükür secdesine kapanıyorlar, hamd edip, şükranlarını arzediyorlardı. Mücahidler; “Allahü ekber! Allahü ekber!..” sadaları arasında, nurlu Medine’nin yolunu tuttular. Medine sokakları, bir anda çocukların istilasına uğramış, Kainatın sultanını ve mübarek babalarını, amcalarını, dayılarını, ağabeylerini karşılamaya çıkmışlardı. Peygamber efendimiz de, tebessüm buyurarak onlara karşılık veriyordu..

. Hendek gazasında altı şehid verilmişti... Bu gaza hakkında Allahü teâlâ, ayet-i kerimelerde mealen buyuruyor ki: “Allahü teâlâ (Hendek savaşındaki) o kafirleri, hiçbir hayra, zafere kavuşamadıkları halde, öfkeleriyle geri çevirdi. Böylece Allahü teâlâ, (melekler ve rüzgar ile) muharebede (muvaffak olmaları için), mü’minlere kafi oldu. Allahü teâlânın her şeye gücü yeter. O, her şeye galiptir” (Ahzab suresi: 25) “Ey iman edenler! Allahü teâlânın üzerinizdeki nimetlerini hatırlayınız. Hani size (Hendek savaşında) ordular saldırmıştı da, biz onların üzerine bir rüzgar ve sizin görmediğiniz (meleklerden) ordular göndermiştik...” (Ahzab suresi: 9) Bu savaştan sonra sevgili Peygamberimiz; “Artık nöbet sizindir. Bundan sonra Kureyş sizin üzerinize gelemez” buyurdular.

Hazreti Muhammed Resul-i ekrem efendimiz, Hendek savaşından Medine-i münevvereye dönünce, hazret-i Aişe validemizin evine geldi. Silahlarını ve zırhını çıkardı. Mübarek vücudunu tozlanmıştı. Yıkandı. O anda hazret-i Dıhye suretinde, üzerinde zırhı ve silahları olduğu halde bir süvari geldi. Bu, Cebrail aleyhisselamdı. Peygamber efendimiz yanına vardığında; “Ey Allahü teâlânın Resulü! Cenab-ı Hak, Kureyza oğullarının üzerine hemen yürümeni sana emrediyor!” diyerek emri tebliğ etti.

Kâinatın sultanı, hazret-i Bilal’i çağırtarak, Eshab-ı kirama duyurmak üzere şu emrini verdi: “Ey Eshabım! Kalkınız, atlarınıza, develerinize bininiz! İtaat edenler, ikindi namazını Kureyza oğullarının yurdunda kılsınlar!” Habib-i ekrem efendimiz, hemen zırhını giyip kılıcını kuşandı. Miğferini mübarek başlarına geçirip, kalkanını sırtına, mızrağını eline aldı. Sonra atına bindi. Eshabının arasına varıp, hazret-i Ali’ye İslam sancağını vererek, öncü kuvvet olarak Kureyza yahudilerinin kalesine gönderdiler. Her zaman olduğu gibi Abdullah ibni Ümmi Mektum’u Medine’de vekil bıraktılar. Şanlı Eshab, sevgili Peygamberimizi ortalarına alarak, Medine’den; “Allahü ekber! Allahü ekber!” nidaları arasında ayrıldılar. Yolda Ganmoğulları ile karşılaştılar. Silahlarını kuşanmış olarak, Resulullah efendimizi bekliyorlardı.

Peygamber efendimiz onlara; “Size kimse rastladı mı?” buyurdu. Onlar da; “Ya Resulallah! Bize Dıhley-i Kelbi rastladı. Eğerli beyaz bir katır üzerine binmişti. O katırın üzerinde atlastan bir kadife vardı” dediler. Sevgili Peygamberimiz, onlara; “O Cebrail’dir. Benî Kureyza’ya gönderildi. Onların kalelerini sarssın ve kalblerine korku atsın diye...” buyurdular. Kureyza Yahudilerinin kalesine varıncaya kadar, İslam ordusunun sayısı üç bini bulmuştu. Hazret-i Ali, İslam sancağını Kureyza Yahudilerinin kalesi önüne dikti. Bunu gören Yahudiler, Peygamber efendimiz aleyhinde sözler sarfettiler. Hazret-i Ali gidip durumu efendimize anlattı. Resul-i ekrem üç bin asker ile orayı teşrif ettikten sonra, merhametlerinden onları İslam’a davet ettiler. Yahudiler, bu güzel teklifi kabul etmediler. Sevgili Peygamberimizin; “Öyle ise, Allahü teâlâ ve Resulünün emrine boyun eğerek kaleden inip teslim olunuz” emr-i şerifini de reddettiler. Bunun üzerine Âlemlerin efendisi, okçuların üstadı Sa’d ve diğer okçular, sadaklarındaki okları, tekbir sadaları arasında Yahudi kalesine atmaya başladılar.

Onlar da ok ve taş atışlarıyla cevap vererek, çarpışmayı başlattılar. Müslümanların zayıf durumlarında, arkadan vuran ve hasetlerinden Muhammed aleyhisselamın peygamberliğini kabul etmeyen bu Yahudi güruhunun kale kapısını açıp da meydana çıkacak cesaretleri yoktu. Harp, muhasara halinde devam ediyordu. İslam askeri arasında bulunan münafıklar da kaleye gizlice haber göndererek; “Sakın teslim olmayınız! Medine’den gitmenizi isterlerse bile kabul etmeyiniz! Eğer çarpışmaya devam edecek olursanız, biz size bütün gücümüzle yardım eder, hiçbir şeyimizi sizden esirgemeyiz. Şayet sizi Medine’den çıkarırlarsa, biz de sizinle beraber çıkıp gideriz!..” diyorlardı. Bu haber ile münafıkların yardımını bekleyen Yahudiler, müdafaaya yeni bir azim ve ümidle devam ettiler. Muhasara uzadı, bir aya yaklaştığı halde münafıklardan yardım gelmedi. Kalblerine korku düşüp, andlaşmaya razı oldular.

Kayıtsız şartsız teslim oldular Yuhudiler Müslümanlar karşında çaresiz kalıp andlaşmaya razı oldular. Andlaşmayı yapmak üzere de, Nebbaş bin Kays ismindeki Yahudi, Resulullah efendimizin huzuruna gelip; “Yâ Muhammed! Nadiroğullarına gösterdiğiniz merhameti bize de gösteriniz. Malımız ve silahlarımız senin olsun! Yeter ki kanımızı dökmeyiniz. Çocuklarımız ve kadınlarımızla beraber yurdumuzdan çıkmamıza müsaade ediniz. Silah haricinde her aile için bir deve yükü götürmemize de izin veriniz!..” dedi. Âlemlerin efendisi; “Hayır. Bu teklifi kabul edemem!” buyurdular. Bu defa da; “Malı götürmekten vaz geçtik. Kanımızı dökmeyin! Kadınları ve çocuklarımızı götürmeye izin verin!” dedi. Sevgili Peygamberimiz; “Hayır! Kayıtsız ve şartsız, hükmüme boyun eğmekten, itaat edip teslim olmaktan başka çareniz yoktur!” buyurdular.

Nebbaş Yahudisi, perişan bir halde kaleye dönüp konuşmaları nakletti. Kureyzaoğulları, bu defa büyük bir ye’se ve üzüntüye gark oldular. Liderlerinden Ka’b bin Esed, insafa gelip kavmine şu itirafta ve teklifte bulundu: “Ey kavmim! Gördüğünüz gibi, başımıza büyük bir felaket gelip çatmış bulunuyor. Bu durumda size, üç nasihatim olacak. Bunlardan istediğinizi seçip, ona göre hareket edebilirsiniz! Birincisi; Şu Zat’a tabi olup, peygamberliğini kabul edelim! Vallahi O’nun, Allah tarafından gönderilen ve kitaplarımızda vasıflarını gördüğümüz peygamber olduğunu hepimiz biliyoruz. Eğer O’na iman edecek olursak, kanlarımız, çocuklarımız, kadınlarımız ve mallarımız kurtulmuş olur.

Bizim O’na tabi olmamamızın tek sebebi, Arablara karşı duyduğumuz kıskançlık ve O’nun İsrailoğullarından olmayışıdır. Halbuki bu, Allah’ın bileceği bir iştir. Geliniz, O’na tabi olalım!..” Yahudiler hep birden karşı çıktılar ve; “Hayır! Biz, bunu kabul etmeyiz ve bizden başkasına tabi olmayız!” dediler. Bu sefer Ka’b, ikinci teklifini yaptı: “Hepimiz çocuklarımızı ve hanımlarımızı öldürüp arkamızda düşüneceğimiz bir kimse kalmayınca Müslümanların üzerine yürüyelim. Ölünceye kadar çarpışalım!..” Yahudiler, bunu da reddettiler. Ka’b, üçüncü teklifinde; “Bu gece, Cumartesi gecesidir.

Müslümanlar, bizim bu gecede çarpışmayacağımızı bildikleri için, emin ve gafil olabilirler. Kılıçlarımızı sıyırıp, kapıdan hep birlikte çıkalım. Böyle bir baskın ile belki galip gelebiliriz!..” dedi. Yahudiler; “Biz, Cumartesi günü, çalışma yasağını kaldıramayız!” diyerek, bu teklifi de reddettiler. Sadece, içlerinden Esed ve Sa’lebe kardeşler, bir de amcalarının oğlu Esed, ilk teklifi kabul edip, Müslüman olmakla şereflendiler. Kaleden çıkıp Eshab-ı kiramın arasına girdiler. Yahudiler, kendi aralarında uzun süre münakaşa ettiler. Neticede teslim bayrağını çekerek, Peygamber efendimizden haklarında hüküm vermek üzere bir kimseyi hakem tayin etmesini istediler. Resulullah efendimiz de; “Eshabımdan istediğiniz kimseyi hakem seçiniz” buyurdu. Onlar da; “Biz, Sa’d bin Mu’az’ın vereceği hükme razı oluruz” dediler. Peygamber efendimiz, kabul buyurup Sa’d bin Mu’az hazretlerinin getirilmesini emrettiler.

Sa’d bin Mu’azın hükmü Hakem olarak, Yahudiler Hz. Sa’d bin Mu’az’nı istediler. Sa’d, Hendek gazasında ağır yaralanmıştı. Resulullah efendimiz, onu, Mescid-i Nebi’de bir çadır içinde tedavi ettiriyordu. Hakem seçilince, sedye ile hazret-i Sa’d’ı, Kureyza kalesine getirdiler. Yolda hazret-i Sa’d kendi kendine; “Vallahi, Allahü teâlânın yolunda hiçbir kınayıcının kınamasına kulak asmayacağım!” diyordu. Resulullah efendimizin huzurunda sedyeden indirdiler. Peygamber efendimiz; “Ey Sa’d! Şunlar, senin hükmüne göre teslim olmayı kabul ettiler. Haydi, onlar hakkındaki hükmünü bana bildir” buyurdu. Sa’d bin Mu’az ise; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Muhakkak ki, hüküm vermeğe Allahü teâlânın Resulü daha lâyıktır.”

Dedi. Resulullah efendimiz de; “Bunlar hakkında hüküm vermeyi Allahü teâlâ sana emretmiştir” buyurdu. Hazret-i Sa’d, Yahudilerden, hükmüne razı olacaklarına dair kesin söz aldı. Her iki taraf da verilecek hükmü merakla beklemeye başladılar. Bunun üzerine hazret-i Sa’d, üstünlüğünü gösteren, ilikleri donduran, şanına lâyık olan şu muazzam hükmü açıkladı: “Benim hükmüm odur ki, akil ve baliğ olan bütün erkeklerin boynu vurulsun! Kadınları, çocukları esir alınsın, malları da Müslümanlar arasında taksim edilsin!..” Bu kesin hüküm karşısında, Yahudiler donup kaldılar. Çünkü, kendi kitaplarında, böyle azgınlık yapanlara verilecek ceza aynen böyle idi: “Şehrin birine harb etmek için vardığında onları sulha davet et. Bunu kabul edip, kapılarını açarlarsa, içindekilerin hepsi, sana haraç versinler ve hizmet etsinler. Şayet, harb etmeğe karar verirlerse, onları muhasara et. Allahü teâlânın ihsanı ile, onlara galib geldiğin zaman, erkeklerinin hepsini kılıçtan geçir. Kadınlarını, çocuklarını ve mallarını ganimet olarak al!..” diye yazıyordu kitaplarında.

Sa’d bin Mu’az hazretlerinin verdiği hükmün ilahi hükme uygun gelmesinden dolayı, alemlerin efendisi, sevgili Peygamberimiz, onu tebrik edip; “Sen, onlar hakkında, Allahü teâlânın, yedi kat gökler üstünde, Levh-i mahfuzdaki hükmüne uygun hüküm verdin!” buyurarak takdirlerini bildirdiler. Böylece, Müslümanların en sıkışık zamanlarında arkadan vuran, yapılan bütün andlaşmaları bozan, Peygamber efendimizi, çocukluğundan bu yaşına kadar gördükçe mübarek vücud-i şerifini ortadan kaldırmaya uğraşan bu kavim, Medine’de tehlike olmaktan çıktı artık. Eshab-ı kiram saadetle, huzur ve sevinç içinde nurlu Medine’nin yolunu tuttular... Esirler arasında bir kadın, Müslüman olmak saadetine kavuştu. Onun bu hareketine ziyade sevinen sevgili Peygamberimiz, onun da sevinmesi, Cennet’te derecesinin çok yüksek olması için, merhamet buyurarak onu zevceliğe kabul eyledi.

Bu, hazret-i Reyhane validemizdi. Sa’d bin Mu’az, Beni Kureyza Yahudileri hakkındaki hükmü verdikten sonra, tekrar çadırına götürüldü. Yarası ağırlaşıp, durumu şiddetlenmişti. Peygamber efendimiz, yanına gelip, onu kucakladı ve; “Allah’ım! Sa’d, senin rızan için, senin yolunda cihad etti. Resulünü de tasdik etti. Ona kolaylık ihsan eyle...” buyurarak dua etti. Sa’d bin Mu’az hazretleri, sevgili Peygamberimizin bu mübarek sözlerini duyunca, gözlerini açıp, “Ya Resulallah! Sana selam ve hürmetler ederim. Senin, Allahü teâlânın peygamberi olduğuna şehadet ederim” diye fısıldadı. Yarın: “Afiyet olsun ya Eba Amr!” 22 Haziran 1999 Salı “Afiyet olsun ya Eba Amr!” Yahudilerle ilgili hükmünü verdikten sonra, Sa’d bin Mu’az’ın yakınları, onu, kaldığı çadırdan Abdüleşhel oğullarının evine götürdüler. O gece durumu çok ağırlaşmıştı. Cebrail aleyhisselam,

Peygamber efendimize gelip; “Ya Resulallah! Bu gece senin ümmetinden vefat edip de, vefatı melekler arasında müjdelenen kimdir?” dedi. Bunun üzerine Kâinatın sultanı, hemen Sa’d bin Mu’az’ın halini sordu. Evine götürüldüğünü söylediler. Peygamber efendimiz, yanında Eshab-ı kiramdan bazıları olduğu halde Sa’d bin Mu’az’ın yanına gitti. Yolda çok sür’atli gitmeleri sebebiyle, Eshab-ı kiram; “Yorulduk ya Resulallah!” dediler. Peygamber efendimiz de; “Melekler, Hanzala’nın cenazesinde bizden önce bulundukları gibi, Sa’d’ın cenazesinde de bizden önce bulunacaklar. Biz önce yetişemeyeceğiz” buyurarak, hızlı gitmelerinin sebebini açıkladı. Peygamber efendimiz, Sa’d bin Mu’az’ın yanına gelince, onu vefat etmiş buldu. Baş ucuna durup, Sa’d bin Mu’az’ın künyesini söyleyerek; “Ey Ebu Amr! Sen reislerin en iyisi idin. Allahü teâlâ sana saadet, bereket ve en hayırlı mükafatı versin! Allahü teâlâya verdiğin sözü yerine getirdin. Allahü teâlâ da sana vadettiğini verecektir!” buyurdu. Eslem bin Haris de şöyle anlatmıştır: “Resulullah, Sa’d bin Mu’az’ın evine geldi. Biz kapıda bekliyorduk. Resul-i ekrem içeri girdi, adımlarını gayet geniş açarak yürüyordu. Biz de peşinden yürüdük.

Resulullah durmamızı işaret edince durduk ve geriye döndük. İçerde Sa’d’ın cenazesinden başka kimse yoktu. Resululah, içerde bir müddet durduktan sonra dışarı çıktı. Merak etmiştim; “Ya Resulallah! Adımlarınızı geniş açarak yürümenizin hikmeti nedir?” diye sual eyledim. Bunun üzerine; “Böylesine kalabalık bir mecliste bulunmadım. (Melekler dolmuştu.) Meleğin biri beni kanadı üzerine aldı da ancak öyle oturabildim” buyurdu. Sonra; “Sa’d bin Mu’az’ın künyesini söyleyerek; “Sana afiyet olsun ya Eba Amr! Sana afiyet olsun ya Eba Amr! Sana afiyet olsun ya Eba Amr” buyurdu. Onun vefatı, Resulullah ve Eshab-ı kiramı çok üzdü, gözyaşı döküp ağladılar. Cenazesinde bütün Eshab-ı kiram toplandı. Sevgili Peygamberimiz, cenaze namazını kıldırdı, cenazesini taşıdı. Eshab-ı kiram, Sa’d bin Mu’az’ın cenazesini taşırken; “Ya Resulallah! Biz, böyle kolay taşınan cenaze görmedik!” dediler. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; “Melekler indi, onu taşıyorlar! Sa’d’ın cenazesine yetmiş bin melek indi. Şimdiye kadar yeryüzüne bu kadar kalabalık halde inmemişlerdi” buyurdu. Cenazesi kabre indirilirken,

Peygamberimiz kabri başında oturup, mübarek gözleri yaşardı ve mübarek sakalını eliyle tutup çok üzüldü. “Sa’d bin Mu’az’ın ölümünden dolayı arş titredi” buyurdu. Bir defasında, Peygamberimize çok kıymetli bir elbise hediye edilmişti. Eshab-ı kiram ne kadar güzel dediklerinde; “Sa’d bin Mu’az’ın Cennet’teki mendilleri, bundan daha güzeldir” buyurmuştu.

Hicretin beşinci senesinin birçok mühim olaylar meydana geldi... Münafıklar, hazret-i Âişe validemize iftirada bulundular. Âyet-i kerimeler gelerek münafıkların iftiraları ortaya çıkarıldı ve hazret-i Âişe validemiz medhedildi. Şaban ayında, Benî Mustalik gazvesine çıkıldı...

Mustalik oğulları üzerine yüründü... Müşriklerin mevzi aldığı Müryesî isimli su kenarında cenk oldu, oklar ve mızraklar atıldı, ve sahabîlerin bir arada kitle hücumiyle düşman bozuldu. Sağ kalanlardan da tek fert kurtulmaksızın hepsi esir alındı. Peygamber efendimiz zevcelerinden Hazret-i Âişe ile Ümmü Seleme validelerimizi de sefere götürmüşlerdi. Hazret-i Âişe, sefere çıkmadan, ablası Esmâ’dan bir gerdanlık almış ve boynuna takmıştı. Gece, sabaha karşı geriye dönüş hazırlığı başladı. Teker teker develer ayağa kaldırılıyor, kısık çan sesleri ve kumanda nidaları duyuluyor. Hazret-i Âişe, âni bir ihtiyaçla biraz uzaklaşmak zorunda kaldı. Döndü ve bir de baktı ki, ablasından aldığı gerdanlığı düşürmüş... Hz. Âişe, gerdanlığı bulmak için hızla geriye döndü, zifirî karanlıkta el yordamiyle biraz arandı, nihayet buldu. Ve yine hızla geriye döndü. Bir de ne görsün? Kafile yola çıkmış, uzaklaşmış... Kimsecikler yok... Kendisini tahtırevanın içinde zannederek yola çıkmışlardı. Örtüsüne sımsıkı bürülü, olduğu yerde bekledi. Kafilenin geri hizmetlerine memur, Muattal oğlu Saffân, kafilenin arkasından geliyor. Saffân, şafak vakti o noktaya vardı; Hazret-i Âişe’nin tek başına beklediğini gördü. Devesinden indi onu bindirdi ve deveyi hızlı hızlı yürüterek Medine önlerinde kafileye yetişti. Âişe de Saffân’ın devesinden indi ve tahtırevanına geçti. Bu olayı fırsat bilen münafıklar, hazret-i Âişe validemize iftira attılar. İftirayı da atan Abdullah bin Übey bin Selûl. Maksadı, fedakâr Ensâr ile cefakâr muhacirlerin arasını açmaktı. Birbirlerine düşürmekti. Ensâr ise, gözyaşı içinde ve her şeyden habersiz... Niyetleri, Ebû Bekr’den başlayarak bütün sahabîlere intişar edecek dehşet hissi ve bu hissin doğuracağı ihtilâflar yolundan İslâm birliğini parçalamak...

Hazret-i Âişe’den başka herkes iftirayı duydu. Hazret-i Ebû Bekr, Kıble’ye doğru, ellerini açmış, duâ ediyor. - Allah’ım, bu işin hakikatini göster! Müslümanların ağzını bıçak açmıyor, bir iki kişi hariç herkes iftirayı muhal görüyor, bu ne büyük bühtan, diyordu.. Bir gece o sahabinin annesi hazret-i Âişe’nin yanıda oğluna beddua etti: Hz. Âişe, - Ne yapıyorsun; oğluna, bir sahabiye nasıl beddua ediyorsun? dedi. Kadın ağlamaklı gözlerle Hz. Âişe’ye baktı: - Ne asîl ve faziletlisin! Oğlum senin için çıkarılan iftiraya kapılanlardan... Sonra da bu iftirayı başından sonuna kadar Hz. Âişe’ye anlattı. Âişe validemiz, hemen babasının evine gitti... Annesi ona teselli vermeye çalıştı. Âişe düşüp bayıldı. Hazret-i Ebû Bekir’le zevcesi, Âişe’yi kaldırdılar, ayılttılar. Geceli gündüzlü gözyaşları döküyordu... Peygamber efendimiz, hazret-i Âişe’yi görmeğe, Ebû Bekr’in evine geldiler. Bu sırada, vahiy geldi. Allahü teâlâ, Peygamber zevcesi iffet timsali Hazret-i Âişe’nin pâk, tertemiz olduğunu ayet-i kerime ile bildirdi. Yarın: “Bize yağmur ihsan eyle!..”

” Hendek gazasından sonra çevredeki kabileler, artık Müslümanlarla dost geçinmenin, hatta Müslüman olmanın en isabetli yol olacağını düşünmeye başladılar. Bazıları, Peygamber efendimizin huzuruna gelip, Müslüman olmakla şereflendiler. Âlemlerin efendisi, din-i İslam’ın yayılması için, Eshabından birlikler teşkil ederek, çevre kabileleri İslam’a davete gönderdi. Bazı kabilelere bizzat kendileri gittiler. Dumet-ül-Cendel halkı gibi kabileler, yapılan nasihatleri kabul edip Müslüman oldular.

Gatafanlılar, Lihyanoğulları gibi kabileler de İslam askeriyle karşılaşmaktan korkup kaçtılar. Böylece civar kabilelere gözdağı verilmiş oldu. Olaylar böyle akıp giderken, hicretin altıncı senesinde, müthiş bir kıtlık olmuş, gökten tek damla düşmemişti. Bu sebeple yerde ot bitmemiş, insanlar ve hayvanlar açlık sıkıntısına düşmüşlerdi. Ramazan-ı şerif ayının bir Cuma günü sevgili Peygamberimize; “Ya Resulallah! Dua buyursanız da, Allahü teâlâ yağmur ihsan eylese!..” diyerek, muradlarını bildirdiler. Peygamber efendimiz, Eshabıyla sahraya çıkıp, ezan okumadan ve kamet getirmeden iki rekat namaz kıldılar. Peygamber efendimiz, mübarek ridasını ters çevirip tekbir getirdiler. Sonra mübarek ellerini, yenlerinin arasından mübarek koltuk altları görününceye kadar kaldırıp; “Ey Allahım! Bize yağmur ihsan eyle!..” diye dua etmeye başladılar. Eshab-ı kiram da; “Amin! Amin!” diyordu. O anda gökyüzü gayet berrak olup, bir bulut yoktu. Resul-i ekrem efendimiz dua ederken, bir rüzgar esmeye başladı ve gökyüzünü bulutların kapladığı görüldü. Sonra ince ince bir yağmur başladı. Âlemlerin efendisi bu defa; “Allah’ım! Bu yağmuru bardaktan boşanırcasına yağdır ve hakkımızda hayırlı eyle!” diyerek dua ettiler. O anda bardaktan boşanırcasına, yağmur yağmaya başladı...

Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiramın elbiselerinde, ıslanmadık yer kalmadı. Eve varıncaya kadar, sular her tarafı göl haline getirdi. Herkes, sulara dalarak yüzüyordu. Yağmur devam ediyordu. O gün, ertesi gün... ertesi gün... bir sonraki Cuma vaktinde Eshab-ı kiram; “Ya Resulallah! Evlerimiz yağmur sularından yıkılmaya, hayvanlarımız da boğulmaya başladı. Allahü teâlâya dua eyleseniz de yağmur kesilse!..” dediler. Sevgili Peygamberimiz, gülümsediler ve mübarek ellerin kaldırıp; “Ya Rabbi! Bu yağmuru mezralara ağaç biten yerlere, vadilere gönder!” diyerek dua ettiler. O anda, bir hafta müddetle yağan yağmur durdu ve dua edilen yerler ıslanmaya başladı... Yarın: “Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk!

.. Hicretin altıncı senesinin Zilkade ayı idi... Bir gece Nebiy-yi muhterem efendimiz rüyasında, Eshab-ı kiram ile Mekke-i mükerremeye gidip Kabe-i muazzamayı tavaf ettiklerini, bir kısmının saçlarını kısalttıklarını, bir kısmının da kazıttıklarını gördü. Resulullah efendimiz, bu rüyasını Eshabına anlattığında, onlar pek ziyade heyecanlandılar. Hicretten bu yana, doğup büyüdükleri, acı tatlı hatıralarla dolu, o güzel yurtları olan Mekke’ye gideceklerdi. Beş vakit namazda yönlerini döndükleri ve hasretini çektikleri mukaddes Kâbe’yi ziyaret edip tavafta bulunacaklardı. Bu ne güzel bir müjde idi..

Eshab-ı kiram, sevgili Peygamberimizin; “Siz, muhakkak Mescid-i Haram’a gireceksiniz!” müjdesini alır almaz, hemen hazırlıklara başladı. Habib-i ekrem efendimiz, hazırlıklarını bitirdikten sonra, Abdullah bin Ümm-i Mektuml’u, Medine’de vekil bıraktı. Zilkade ayının birinci Pazartesi günü, Kusva ismindeki devesine bindi. Hazırlanan bin dört yüz Eshabı ile birlikte, Medine’de kalanlarla vedalaştılar. Umreye niyet ederek, mukaddes belde Mekke’ye doğru yürüdüler. Yanlarına da, kesmek üzere yetmiş deve almışlardı. Kafileye iki yüz atlı ve dört hanım sahabi katılmıştı. Hanımlardan biri, sevgili Peygamberimizin mübarek, mutahhar zevcesi hazret-i Ümmü Seleme idi. Zü’l-Huleyfe denilen mikat yerine geldiklerinde, ihrama girdiler. Öğle namazını kıldılar. Sonra, kesilecek develerin kulaklarını işaretleyip, boyunlarına ip bağladılar. Naciye-tübnü Cündüb Eslemi’ye, yardımcılar verilerek, develerin başında vazifelendirildi. Abbad bin Bişr, yirmi kişilik bir süvari birliğine kumandan tayin edilerek ileri keşfe gönderildi. Büşr bin Süfyan, Mekke’ye haberci gönderildi. İhram elbisesini giyen sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshab, beyazlara bürünmüş bir halde, Allahü teâlâya hamd ve şanının yüceliğini tasdik etmeye ve yalvarmaya başladılar; “Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke Lebbeyk! İnnel hamde ven-ni’mete leke vel-mülke la şerike lek!” Bu mübarek telbiye ile yer gök inliyor, Zü’l-Huleyfe, nurani bir havaya bürünüyordu. Herkes heyecanlanmış, bir an önce Mekke’ye varmak için Zü’l-Huleyfe’den ayrılmışlardı.

Yolda, hazret-i Ömer ile Sa’d bin Ubade hazretleri, Habib-i ekrem efendimize yaklaşıp; “Ya Resulallah! Seninle harp halinde bulunan kimselerin üzerine silahsız olarak mı gideceğiz? Kureyşlilerin size saldırıp, mübarek vücudunuza bir zarar eriştirmelerinden korkarız!..” diyerek, endişelerini belirttiler. İki cihanın serveri, onlara; “Ben, umreye niyet ettim. Bu halde iken silah taşımak istemem” buyurdular. Yolculuk sakin geçiyordu. Yol üzerindeki çeşitli kabilelere uğranıyor, Peygamber efendimiz, onları İslam’a davet ediyordu. Bir kısmı kabul etmekten çekiniyor, bir kısmı hediyeler gönderiyorlardı. Bu şekilde yolun yarısını geçmişler, Usfan’ın arkasında Gadir-ül-Eştat denilen mevkie gelmişlerdi. Burada, daha önce Mekkelilere haber gönderilmek üzere vazifelendirilen Büşr bin Süfyan hazretleri, Kureyşlilerle görüşüp geri döndü.

.. Haber getirmesi için Mekkelilere gönderilen, Büşr bin Süfyan hazretleri geri dönünce Peygamber efendimize, gördüklerini şöyle anlattı: “Ya Resulallah! Kureyşliler, senin geldiğini haber almışlar. Korkularından etraftaki kabilelere ziyafetler çekerek, onların yardımlarını istemişler. İki yüz kişilik bir süvari birliğini keşif için size doğru yola çıkardılar. Etraftaki kabileler, bu isteği kabul edip Belden mevkiinde birleştiler. Pek çok askerî yığınak yaptılar ve sizi Mekke’ye sokmamak üzere yemin ettiler.”

Bu habere, Âlemlerin efendisi çok müteessir oldular: “Kureyş helak oldu. Zaten harp onları yiyip bitirmiştir... Kureyş müşrikleri, kendilerinde bir kuvvet mi var, zannediyor? Vallahi Allahü teâlânın, yaymak için beni gönderdiği bu dini, hakim ve üstün kılıncaya, başım gövdemden ayrılıncaya kadar onlarla çarpışmaktan asla geri durmayacağım!” buyurdu. Sonra kahraman Eshabına dönerek, bu konudaki rey ve görüşlerini sordu. Bütün benliği ile Resulullah’a kendilerini adamış olan şanlı Eshab; “Allahü teâlâ ve Resulü daha iyi bilir.

Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Biz, Beytullah’ı tavaf etmek niyetiyle yola çıkmış bulunuyoruz. Ne bir kimseyi öldürmek, ne de çarpışmak için geldik. Ancak, Kâbe’yi ziyaret etmemizi engellemek isterlerse, muhakkak onlarla çarpışır, hedefimize ulaşırız!..” dediler. Eshab-ı kiramın bu kararlı hali, sevgili Peygamberimizin hoşuna gitti. Buyurdular ki; “Haydi, öyle ise Allahü teâlânın ism-i şerifi ile yürüyünüz!..” Sahabiler, Peygamber efendimizin etrafında; “Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk!..” diyerek telbiye ve; “Allahü ekber! Allahü ekber!..” diye tekbir getirerek Mekke’ye doğru ilerlemeye başladılar. Bir öğle vaktinde Bilal-i Habeşi, sesinin bütün güzelliği ile ezan-ı şerifi okuyarak, namaz vaktinin girdiğini bildirmişti. Bu sırada, iki yüz kişilik Kureyş süvari birliği oraya yetişmiş, Mekke ile sahabilerin arasına girerek, hücuma hazır vaziyette durmuştu. Buna rağmen, Âlemlerin efendisi yüce Eshabı ile saf olup namaza durdular. Sevgili Peygamberimiz arkasında bin beş yüz civarındaki Sahabinin saf halinde hareketsiz kıyamda duruşları, rükuya eğilmeleri, görülmeye değer bir manzaraydı... Hele, hep birlikte secdeye gitmeleri, heybetli bir dağın eğilip, doğrulmasına benziyordu.

Onların, Allahü teâlânın huzurunda şerefli alınlarını toprağa sürerek tevazu göstermeleri, Kureyş süvarilerinden bazılarının kalblerine İslamın muhabbetini düşürdü. Eshab, selam verip namazdan çıktıklarında, Kureyş süvari komutanının; “Müslümanların bu hallerinden istifade ederek baskın yapsaydık, onların çoğunu öldürürdük!.. Onlar namazda iken niçin saldırmadık?” diye hayıflandığı, sonra da; “Merak etmeyiniz. Nasıl olsa, canlarından ve çocuklarından da sevgili olan bir namaza daha duracaklardır!..” diyerek, bu defa fırsatı kaçırmayacaklarını arkadaşlarına bildirdi. Onların bu sözlerini Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselam ile vahiy göndererek Peygamber efendimize müşriklerin niyetlerini bildirdi. Ayrıca âyet-i kerime gelerek, bunların bu niyetlerine karşı nasıl tetbir almaları icab ettiği bildirildi.

Namaz kılarken zarar görmemeleri için âyet-i kerimede müşriklerin kötü niyetlerine karşı Peygamberimizin nasıl tedbir alması lazım geldiği mealen şöyle bildiriliyordu: “Ey Habibim! Sen de içlerinde bulunup, düşman karşısında onlara (Eshabına) namaz kıldıracağın zaman onları iki kısma ayır, bir kısmı seninle birlikte namazda, diğeri de düşman karşısında dursun. Silahlarını yanlarına alsınlar. Seninle namazda olup, bir rekat kılanlar namazı bozacak amellerden sakınarak düşman karşısına gitsinler. Bundan sonra, henüz namazını kılmamış olan diğer kısmı gelip, ikinci rekatı seninle kılsınlar ve onlar da zırhlarını, koruyucu aletlerini ve silahlarını yanlarına alsınlar.

Teşehhüdü seninle okusunlar. Sen selam verince, onlar selam vermeden düşman karşısına gitsinler. Önce bir rekat kılmış olanlar geri gelip, kendi başlarına bir rekat daha kılarak selam versinler. İkinci rekatı imamla kılmış olanlar da tekrar gelip, bir rekat daha kılarak namazı tamamlayıp selam versinler. Kâfirler arzu ederler ki, silah ve eşyalarınızdan gafil bulunasınız da size ansızın bir baskın yapalar... Eğer size, yağmurdan bir eziyet olursa, yahut hasta bulunursanız, silahlarınızı koymanızda üzerinize bir vebal yoktur. Fakat yine bütün ihtiyat tedbirlerini alın. Şüphe yok ki, Allahü teâlâ kâfirlere, hor ve hakir edici bir azab hazırlamıştır.” (Nisa suresi: 102) İkindi vaktinde, hazret-i Bilal ezan okuduğunda, Kureyş süvarileri yine Mekke ile Eshab-ı kiramın arasında hücuma hazır olarak durdular. Peygamber efendimiz, Eshabına ayet-i kerimede belirtildiği gibi namazlarını kıldırdı. Müslümanların bu tedbirli namaz kılışlarına, müşrikler hayret ettiler. Allahü teâlâ, onların kalblerine korku verdi. Herhangi bir harekette bulunmaya cesaret edemediler. Mekke’ye haber götürmek üzere oradan ayrıldılar. Peygamber efendimiz ve Eshabı da buradan Hudeybiye denilen mevkiye doğru harekete geçtiler. Mukaddes Mekke hududuna geldiklerinde, Resulullah efnedimizin devesi Kusva, görünüşte hiçbir sebep yok iken çöküverdi. Kaldırmak için çok uğraştılar fakat kalkmadı. Bunun üzerine Kâinatın sultanı efendimiz buyurdular ki: “Onun böyle bir çökme huyu yoktur.

Fakat, bir zamanlar Ebrehe’nin filini Mekke’ye girmekten tutup alıkoyan Allahü teâlâ, şimdi de Kusva’yı tutup alıkoydu. Varlığım yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, Kureyş, Allahü teâlânın, Harem dahilinde yapılmasını haram ettiği çarpışmayı ve kan akıtmayı terk etmek gibi şeylerden hangisini benden isterlerse istesinler, onların bu isteklerini muhakkak yerine getireceğim!” Bundan sonra Kusva’yı kaldırmak istediler. Deve sıçrayıp kalktı. Harem hudutlarından içeri girmedi. Tam hudut üzerinde bulunan Hudeybiye mevkiinde durdu. Peygamber efendimiz Eshab-ı kiramla, suyu az olan bu yerde konakladılar. Resul-i ekrem, çadırını mübarek Mekke hududunun dışına kurdurdu. Eshabıyla burada beklemeye başladılar. Vakit girince, namazları, Mekke-i mükerreme hududu içinde kılıyorlardı. Kuyularda içecek ve kullanacak su kalmamıştı. Sadece Peygamber efendimizin ibriğinde vardı. Güç durumda kalan sahabiler; “Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Yanımızda, yalnız sizin ibriğinizde su var. Mahvolduk!..” dediler.

” Konakladıkları yerde suları kalmayan Eshab-ı kiram, suyumuz kalmadı mahvolduk diye Resulullaha arz edince, âlemlerin efendisi; “Ben, sizin aranızda iken, siz mahvolmazsınız” buyurdular. Sonra “Bismillah” diyerek, mübarek elini ibriğin üzerine koydular. Sonra kaldırıp; “Alınız!..” buyurduğunda, çeşme gibi, sular akmaya başladı. Eshab-ı kiram; kana kana su içtiler, abdest aldılar, bütün kırbalarını doldurdular, at ve develerini suladılar.

Eshabını gülümseyerek seyreden merhamet deryası sevgili Peygamberimiz, Allahü teâlâya hamd etti. O gün, orada hazır bulunan hazret-i Cabir bin Abdullah; “Biz, bin beş yüz kişi idik. Eğer yüz bin kişi dahi olsaydık, o su, hepimize yeterdi” dedi. Resul-i ekrem efendimiz, Hudeybiye’de iken, öteden beri müslümanlarla dost olan Huzaa kabilesinin reisi Büdeyl, huzura gelip, Kureyş ordusunun çevre kabilelerinin de katılmasıyla Hudeybiye’de konduklarını, orduları dağılıncaya kadar çarpışmaya yemin ettiklerini bildirdi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu: “Biz, buraya hiç kimse ile çarpışmak için gelmiş değiliz. Ancak umre yapmak, Kabe-i muazzamayı tavaf ve ziyaret etmek için gelmiş bulunuyoruz. Buna rağmen bizi, kim Beytullah’ı ziyaretten alıkoymaya kalkarsa, onunla çarpışırız. Şüphesiz ki, harpler Kureyş’i ziyadesiyle yıpratmış, güçsüz hale getirmiş ve pek çok zararlara uğratmıştır. Şayet onlar arzu ederlerse, kendilerine bir mütareke müddeti tayin edeyim. Bu müddet içinde, benim tarafımdan emniyet içinde bulunsunlar. Onlar, benimle diğer kabileler arasına girmesinler. Beni, onlarla baş başa bıraksınlar.

Eğer ben, o kabilelere galip gelir de, cenab-ı Hak da onlara hidâyet ihsân edip Müslüman olurlarsa, Kureyş müşrikleri isterlerse, onlar gibi müslüman olabilirler. Şayet ben, zannettikleri gibi, diğer topluluklara galip gelemezsem, o zaman kendileri de rahata kavuşmuş, kuvvet kazanmış olurlar. Kureyş müşrikleri bunları kabul etmez de benimle çarpışmaya kalkarlarsa, varlığım yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, yaymaya çalıştığım bu din uğrunda, başım gövdemden ayrılıncaya kadar onlarla çarpışacağım. O zaman Allahü teâlâ da, bana yardım edeceği hakkındaki vaadini şüphesiz yerine getirecektir!” Huzaa kabilesinin reisi Büdeyl, Peygamber efendimizin buyurduklarını Kureyş ordugahına ulaştırmak üzere yola çıktı.

Müşrikler, Büdeyl’den Resulullah efendimizin buyurduklarını dinledikten sonra, ileri gelen adamlarından Urve bin Mes’ud’u, görüşmek üzere Peygamber efendimize gönderdiler. Urve, Kureyş’in hiç kimseyi Mekke’ye sokmamak üzere kesin kararlı olduğunu bildirince, Habib-i ekrem efendimiz; “Ey Urve! Allah için söyle! Şu kurbanlık develerin kurban edilmelerine, şu Kâbe-i muazzamayı ziyaret ve tavafa mani olunur mu?” buyurduktan sonra, Huzaa kabile reisine söylediklerini Urve’ye de anlattılar. Yarın: Böylesine bağlılık görmediler...

Peygamber efendimiz, müşriklerin her an saldırma ihtimaline karşı geceleri, Eshabını korumak üzere nöbetçiler bırakıyordu. Hazret-i Osman’ın tutuklandığı günlerden bir gece, Mikrez yönetiminde elli kişilik bir müşrik güruhu, İslam askerlerini uykuda bastırmak üzere saldırdılar. O gece, Muhammed bin Mesleme ve arkadaşları nöbet tutuyorlardı.

Gelen küffarı kısa bir mücadeleden sonra kıskıvrak yakaladılar. Sadece Mikrez kaçabildi. Esirleri, Resulullah efendimizin huzuruna getirdiler. Bir kısmı hapsedilip, bir kısmı da affedildiler. Müşrikler, ertesi gece de baskın yapmak istediler fakat yine yakalandılar. Peygamber efendimiz, onları da affedip salıverdi. İslam ordusunun, gece-gündüz savaşa hazır durumda beklediğini ve her an saldırabileceklerini anlayan küffar ordusunun kalbine korku düştü. Andlaşmaktan başka çıkar yol olmadığını görerek, acele bir elçi hey’eti seçtiler. Süheyl bin Amr başkanlığında seçilen bu hey’ete; “Bu sene Mekke’ye girmemeleri şartıyla andlaşma yapın” denildi. Sevgili Peygamberimiz, Kureyş elçilerini kabul buyurdu. Elçilerin ilk istekleri, hapsedilmiş adamlarının bırakılması oldu. Âlemlerin efendisi de, “Mekke’de tutukladığınız Eshabımı bırakmadığınız müddetçe, bu adamlarınızı salıvermem!” buyurdular. Süheyl; “Doğrusu bize, çok adaletli ve insaflı davrandınız” diyerek, Mekke’de tutuklanan hazret-i Osman’ı ve daha önce hapsettikleri on kadar Eshabın serbest bırakılmasını sağladı. Bundan sonra, baskın sırasında yakalanıp hapsedilen müşrikler serbest bırakıldı. Uzun konuşmalardan sonra, andlaşmaya varıldı. Sıra yazılmasına gelmişti. Hazret-i Ali katip olarak seçildi. Sulhnameyi yazmak üzere kağıt, divit hazırlandı. Habibullah efendimiz hazret-i Ali’ye; “Yaz” buyurdu.

“Bismillahirrahmanirrahim!..” Buna Süheyl derhal itiraz edip; “Yemin ederim ki, ben Rahman sözünün ne demek olduğunu bilmiyorum. Böyle yazma; Bismike Allahümme diye yaz! Yoksa barışa yanaşmam!” dedi. Peygamber efendimiz, barışın yapılmasında çok büyük hikmetler görüyordu. Bu sebeple; “Bismike Allahümme de güzeldir” buyurdular ve hazret-i Ali’ye böyle yazmasını emrettiler. Yazıldıktan sonra, Peygamber efendimiz; “Bu, Muhammed Resululah’ın, Süheyl bin Amr ile üzerinde anlaştıkları ve sulh oldukları, şartlarını taraflarca yerine getirmek üzere imzaladığı maddelerdir” buyurduğunda, Süheyl’in, hazret-i Ali’nin elini tuttuğu görüldü ve Peygamber efendimize dönüp; “Yemin ederiz ki, biz senin Resulullah olduğunu kabul etseydik, sana karşı gelmez, Kâbe’yi ziyaret etmene engel olmazdık. Bu sebeple, Resulullah yerine, Abdullah’ın oğlu Muhammed yaz!” dedi. Peygamber efendimiz, onu da kabul buyurarak; “Vallahi siz, beni yalanlasanız da, ben yine hiç şüphesiz Allahü teâlânın resulüyüm. İsmimi ve babamın ismini yazdırmak, benim peygamberliğimi gidermez ki. Yâ Ali! Onu sil, Muhammed bin Abdullah yaz” buyurdular.

Yapılan andlaşma metnindeki “Resulullah” kelimesinin silinmesine, Eshab-ı kiramdan hiç birinin gönlü razı olmadı. Bir anda herşeyi unutup; “Ya Ali! Muhammed Resulullah yaz, aksi halde, bu müşriklerle aramıza ancak kılıç halleder!.. “ dediler.

Peygamber efendimiz, Eshabının bu gayretlerine memnun oldular, fakat mübarek elleriyle susmalarını işaret buyurdular. Hazret-i Ali’ye, silinmesini emir buyurunca, o; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Senin bu mübarek sıfatını silmeye elim varmıyor!..” diyerek özür diledi. Sevgili Peygamberimiz orayı göstermesini istedi. Gösterince elinden alıp, kendi mübarek parmağı ile silerek Abdullah’ın oğlu yazdırdı. Sonra, maddeler yazılmaya başlandı. 1- Andlaşma on yıl geçerli olacak, bu zaman içinde iki taraf birbiriyle harp etmeyecek. 2- Müslümanlar bu sene Kâbe’yi ziyaret etmeyecek. Ancak bir sene sonra ziyaret edebilecekler. 3- Kabe’yi ziyarete gelen Müslümanlar, üç gün kalacaklar ve yanlarında yolcu silahından başka silah bulundurmayacaklar. 4- Müslümanlar Kâbe’yi tavaf ederken, Mekkeli müşrikler Kâbe’den dışarı çıkıp onların serbestçe tavaf yapmalarını sağlayacaklar. 5- Kureyşlilerden Müslüman olan bir kimse, velisinden izinsiz Medine’ye giderse iade edilecek, Müslümanlardan biri Kureyş tarafına geçerek, Mekke’ye giderse iade edilmeyecektir.

Hazret-i Ömer bu madde için; “Ya Resulallah! Bu şartı da kabul edecek misin?” diye sorunca; sevgili Peygamberimiz gülümseyerek; “Evet. Bizden onlara gidecek olanları Allahü teâlâ bizden uzak etsin!” buyurdular. 6- Eshabdan biri, hac veya umre yapmak niyetiyle Mekke’ye gelse, canı ve malı emniyette olacak. 7- Müşriklerden biri, Şam’a, Mısır’a veya başka yere giderken Medine’ye uğrarsa, onun da canı, malı emniyette olacak. 8- Diğer Arab kabileleri, istedikleri tarafın himayesine girebilecekler. Müslümanlar veya müşriklerle birleşmekte serbest olacaklardı. Sıra andlaşmanın imzalanmasına gelmişti. O sırada ayaklarındaki zincirleri sürürkleye sürükleye İslam ordusuna doğru bir kimsenin gelmekte olduğu görüldü. Yaklaştı, yaklaştı; “Beni kurtarın!..” diyerek bağırdı. Bu sesi işiten Kureyş hey’eti reisi, derhal yerinden fırladı. Eline aldığı dikenli ağaç dalını, onun başına yüzüne vurmaya başladı.O, bütün gayretini toplayarak kendini Resulullah efendimizin mübarek dizleri dibine attı ve; “Kurtar beni ya Resulallah!” diye yalvardı.

Bu, Mekke’de Müslümanlıkla şereflendiği için, babası tarafından işkenceler edilir, putlara tapmaya zorlanırdı. Müşriklerin, Hudeybiye’ye gitmesinden faydalanarak, zincirlerini koparmış, kimseye görünmeden Mekke’den çıkıp, Müslümanların arasına kendini atmıştı Hidayete eren bu mübarek kimse, müşrik hey’etinin reisi Süheyl’in oğlu Ebu Cendel hazretleriydi. Süheyl, Peygamber efendimize, oğlu Ebu Cendel’i göstererek; “Biraz önce yazdığımız andlaşma gereğince, bana iade edeceğin ilk adam budur!” dedi. Peygamber efendimiz ve sahabiler çok müteessir olmuşlardı. Herkes, Resulullah efendimizin ne cevap vereceğini merakla bekliyorlardı.

.. Bir tarafta barış andlaşması, bir tarafta işkence altında bulunan bir sahabi... Âlemlerin efendisi, Süheyl’e; “Biz, bu sulhnameyi daha imzalamadık!” buyurdu. Süheyl; “Ya Muhammed! Andlaşmanın maddelerini, oğlum daha buraya gelmeden önce yazıp bitirmiştik. Eğer oğlumu iade etmezsen, ben de hiçbir zaman sulhnamenin altını imzalamam!” diye inat etti. Peygamber efendimiz; “Onu benim hatırım için andlaşmanın dışında tut” buyurdu ise de, müşrikler bunu kabul etmediler. Süheyl bin Amr, oğlunu çeke çeke götürürken, Ebu Cendel; “Ya Resulallah!.. Ey Müslüman kardeşlerim!.. Müslüman olmakla şereflenip size iltica ettiğim halde, beni müşriklere mi teslim ediyorsunuz. Bana her gün dayanılmaz işkencelerin yapılmasını mı reva görüyorsunuz? Ya Resulallah! Dinimden döndürsünler diye mi beni iade ediyorsunuz?!.” diye feryad ediyordu. Bu içler acısı yalvarışa dayanmak çok zordu. Gönülleri yaralanan sahabiler, ağlamaya başladılar. Merhamet deryası, sevgili Peygamberimizin de mübarek gözleri dolmuştu. Süheyl’in yanına varıp; “Gel etme! Onu bana bağışla!” diye rica etti. Fakat Süheyl; “İmkansız bağışlamam!” diye cevap verdi. Bunun üzerine sevgili Peygamberimiz; “Ey Ebu Cendel! Biraz daha sabret! Sana yapılanlara katlan! Bunların mükafatını Allahü teâlâdan dile. Allahü teâlâ, sana ve senin gibi zayıf, kimsesiz Müslümanlara muhakkak bir genişlik, bir çıkar yol ihsan edecektir” buyurarak teselli eyledi ve; “Verdiğimiz sözde durmamak bize yaraşmaz” buyurdu. Bu içler acısı hadiseye, heyetteki müşrikler bile dayanamamış ve; “Ey Muhammed! Ebu Cendel’i senin hatırın için biz himayemize alıyoruz. Ona, Süheyl’in işkence yapmasına meydan vermeyeceğiz!” demişlerdi. Bundan sonra Resulullah efendimiz ve Eshab-ı kiram biraz rahatladılar. (Baba Süheyl bin Amr, Mekke’nin fethinden sonra Müslüman olup Eshab-ı kiramdan oldu.) Sulhname iki suret yazılıp, taraflarca imzalandı. Müşrikler karargahlarına döndüler. Müslümanların aleyhlerinde gibi görünen bu maddeler için, Kureyş hey’eti çok sevinçli idi. Aksine bu sulhname büyük bir zaferdi ve bu maddeler müslümanların lehine idi. Her şeyden önce, Müslümanların bir devlet olduğunu kabul ediyorlardı. Mekke’den bir müşrik, ticaret veya başka bir şey için Şam’a, Mısır’a giderken Medine’ye uğrasa, canı malı emniyette olacaktı. Böylece müşrikler, Müslümanların yaşayışlarını yakından görecek, İslam’ın adaleti, Eshabın birbirlerine olan güzel davranışları karşısında hayran kalacak ve İslamiyet’i seveceklerdi. Neticede Müslüman olup sahabilerin safları arasına katılacaklardı. On sene devam etmesi gereken bu andlaşma ile, Müslümanlar çoğalacaklar, güçleneceklerdi. İslamiyet her tarafa yayılacaktı. Ancak; “Kureyşlilerden biri, Müslüman olup Medine’ye sığınmak isterse, iade olunacak” maddesi için, Peygamber efendimiz müteessir olmuşlar ve; “Allahü teâlâ, onlar için, elbette bir genişlik, bir çıkar yol yaratacaktır” buyurmuşlardı...

Hudaybiye andlaşması yapılınca, artık müşriklere yapılacak bir iş kalmamıştı. Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kirama; “Kalkınız! Kurbanlarınızı kesiniz. Başlarınızı tıraş ettikten sonra ihramdan çıkınız” buyurdular. Peygamber efendimiz, herkesten önce kurbanını kesti. Sonra kendisini, berberi Hıraş bin Ümeyye hazretleri tıraş etti. Eshab-ı kiram, o mübarek saçları daha yere düşmeden havada kapıştılar ve bereketlenmek için sakladılar. Sahabiler de kurbanlarını kesip, bir kısmı saçlarını kazıttı, bir kısmı kısalttırdı. Hudaybiye’de yirmi gün kadar kalınmıştı. Peygamber efendimiz arkadaşları ile birlikte Medine’ye dönmek üzere hareket ettiler. Yolda Allahü teâlâ, Peygamber efendimize fetih suresini vahyederek, nimetini ve yardımlarını tamamlayacağını müjdeledi. Kainatın sultanı, muzaffer olarak nurlu Medine’yi teşrif ettiği günlerde, Kureyş’in Sakif kabilesinden Ebu Basir, müslüman olmakla şereflenmişti. Müşriklerin arasında yaşayamayacağını anlayan Ebu Basir , yaya olarak Medine’ye geldi. Hudeybiye andlaşmasının gereği olarak da Medine’den ayrılıp, Kızıldeniz sahilindeki istenilen yere yerleşti. Burası, Kureyş müşriklerinin Şam’a gittikleri ticaret yolu üzerinde bulunuyordu. Bundan sonra, Kureyş’ten müslüman olanlar Mekke’yi terkedip, Medine’ye değil, Ebu Basir’in yanına gittiler. Bunlardan ilki Ebu Cendel hazretleriydi. Artık bunun arkası devam etti. Elli kişi, yüz kişi, iki yüz, üç yüz kişi oldular. Kureyş kervanı Şam’a giderken buradan geçmek mecburiyetinde kalıyorlardı. Ebu Basir hazretleri yanındaki Müslümanlarla, buradan geçen müşrikleri yakalıyor ve Müslüman olmalarını istiyorlardı.

Müslüman olmayanlarla çarpışıp, onları güç durumda bırakıyorlardı. Mekkeli müşrikler, artık Şam ticaret yollarının kesildiğini görüp, Medine’ye bir heyet gönderdiler. Hudeybiye sulh-namesinin “Kureyşlilerden müslüman olan bir kimse velisinden izinsiz Medine’ye giderse iade edilecek!..” maddesinin kaldırılması için yalvardılar. Peygamber efendimiz merhamet buyurup, onların bu isteklerini kabul ettiler. Böylece Kureyşlilerin Şam ticaret yolları açılmış oldu. Müslümanlar da sabretmelerinin karşılığında Medine’ye Peygamber efendimizin yanına geldiler. Nebiyy-i muhterem, Hudaybiye’den döndükten sonra, İslam’ın bütün dünyaya yayılmasını, insanların Cehennem azabından kurtulup, hakiki saadete kavuşmasını arzu ediyordu. Zira O, bütün âleme, rahmet olarak gönderilmişti. Bu sebeple, çevredeki hükümdarlara elçiler gönderip, İslam’a davet etmeyi düşündüler. Dıhye-i Kelbi’yi , Rum; Amr bin Ümeyye’yi , Habeş; Hatib bin Ebi Beltea’yı, Mısır hükümdarına sefir olarak vazifelendirdi. Ayrıca aynı vazife ile Sabit bin Amr’ı, Yemame’ye; Şüca’ bin Vehb’i, İran hükümdarına gönderdiler.

Bu elçiler, Eshab-ı kiramın en güzideleriydi. Suretleri ve sözleri en güzel olanlarıydı. Her bir hükümdara, ayrı ayrı İslam’a davet mektupları yazıldı Sevgili Peygamberimiz mektupların altını, gümüş yüzüğünün kaşında üç satır halinde yazılı olan, “Allahü teâlânın Resulü Muhammed aleyhisselam” mührü ile mühürledi. Hükümdarlara gönderilecek elçiler, sabah, Peygamber efendimizin bir mucizesi olarak, gidecekleri devletin lisanını öğrenmiş olarak kalktılar. Yarın: İlk mektup Habeşistan’a

İlk mektup Habeşistan’a Habeşistan’a elçi olarak giden Amr bin Ümeyye hazretleri, Necaşi Eshame’den, daha önce oraya hicret etmiş bulunan Eshab-ı kiramın, Medine’ye gönderilmesini de istedi. Amr bin Ümeyye kısa zamanda Habeşistan’a varıp, melik Necaşi Eshame’nin huzuruna çıktı. Necaşi, tahtından aşağı indi; Resulullahın mektubunu pek büyük bir hürmet ve muhabbetle aldı. Öptü, yüzüne ve gözüne sürdükten sonra açıp okutturdu: “Bismillahirrahmanirrahim! Allahü teâlânın resulü Muhammed (aleyhisselam)dan, Habeş meliki Necaşi Eshame’ye!.. Hidayete tabi olana selam olsun!.. Ey Hükümdar! Selamette olmanı diler, sana olan nimetlerinden dolayı, Allahü teâlâya hamd ederim. O’ndan başka ilah yoktur. O Melik’tir; bütün kainatta tasarruf sahibi yalnız O’dur. Kuddus’tür; her türlü ayıp ve kusurlardan beridir Selam’dır; kullarını bütün tehlikelerden selamette bulundurucudur. Mü’min’dir; emniyet verendir. Müheymin’dir; her şeyi gözetip koruyandır. Ben şehadet ederim ki, İsa (aleyhisselam), Allahü teâlânın, çok temiz, iffet sahibi, her türlü dünya hayatından tamamiyle çekilmiş bulunan Meryem’e ilka ettiği, ruhu ve kelimesidir. Allahü teâlâ, Adem’i, kudreti ile nasıl yarattı ise, İsa’yı da öyle yaratmıştır. Ey Hükümdar! Ben, seni, eşi ortağı olmayan Allahü teâlâya imana, O’na ibadet etmeye ve bana tabi olmaya, Allahü teâlânın bana gönderdiklerinde inanmaya davet ediyorum. Çünkü, ben, Allahü teâlânın bunları tebliğ etmeye memur resulüyüm. Şimdi ben, sana lazım olan tebligatı yapmış, dünya ve ahiret saadetini sağlayacak nasihatı etmiş bulunuyorum. Nasihatımı kabul ediniz! Hidayete eren, doğru yola kavuşanlara selam olsun.” Resul-i ekrem efendimizin mektubunu, büyük bir edeb ve tevazu ile dinleyen hükümdar Eshame, derhal; “Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve resulüh” diyerek Kelime-i şehadet getirdi ve müslüman olduğunu harkese ilan ettikten sonra; “Yemin ederim ki, O, kitap ehli olan Yahudi ve Hıristiyanların gelmesini beklediği, önceki peygamberlerin geleceğini müjdelediği peygamberdir. Eğer yanına gitmeye imkanım olsaydı, muhakkak gider, hizmetiyle şereflenirdim!” dedi. Mektubu hürmetle güzel bir kutuya koyup; “Bu mektuplar, burada olduğu müddetçe, Habeş’ten hayır ve bereket gitmez” dedi. Resulullah efendimiz Necaşi’ye iki mektup göndermişti. Necaşi Eshame, diğer mektupta bildirilen emirleri yerine getirip, sevgili Peygamberimizin mübarek zevcesi Ümmü Habibe validemizi ve orada bulunan Eshab-ı kiramı gemilere bindirip, pek çok hediyelerle Medine’ye gönderdi. Gönderdiği mektupta iman ettiğini bildiriyordu.

Peygamber efendimiz, hazret-i Dıhye-i Kelbi’yi de, Rum imparatorunu İslam’a davet etmek için vazifelendirmişti. Mektubu, Busra’daki Gassan hükümdarı Haris’e verecek, o da Rum imparatoru Heraklius’a gönderecekti. Peygamber efendimizin davet mektubunu büyük bir hürmetle alan hazret-i Dıhye, sür’atle Busra’ya geldi. Haris ile görüşüp durumu anlattı. Haris, Dıhye’nin yanına, henüz Müslüman olmayan Adiy bin Hatem’i vererek, o sırada Kudüs’te bulunan Heraklius’a gönderdi. İkisi birlikte Kudüs’e gelip, imparatorla görüşmek üzere temaslarda bulundular. İmparatorun adamları, kendisine; “Kayser’in huzuruna çıktığın zaman, başını eğip yürüyecek, yaklaşınca da yere kapanıp secde edeceksin. Secdeden kalkmana izin vermedikçe asla yerden başını kaldırmayacaksın” dediler. Bu sözler, Dıhye’ye ağır geldi ve onlara; “Biz Müslümanlar, Allahü teâlâdan başka hiçbir kimseye secde etmeyiz. Kul kula secde etmez. Hem insanın insana secde etmesi onun yaratılışına terstir” buyurdu. Bunun üzerine Kayser’in adamları; “O, halde Kayser, getirdiğin mektubu hiçbir zaman kabul etmez ve seni huzurundan kovar” dediler. Hz. Dıhye ; “Bizim peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, başkasının, kendisine, değil secde etmesine, önünde hafif eğilmesine bile müsaade etmez. Kendisiyle görüşmek isteyen, köle bile olsa, ona ilgi gösterir. Huzuruna kabul buyurur, derdini dinler, sıkıntısını giderir, gönlünü alır. Bunun için O’na tabi olanların hepsi hürdür, şereflidir” buyurdu. Bu sözleri dinleyenlerden biri; “Madem ki Kayser’e secde etmeyeceksin, o halde üzerine aldığın vazifeyi yerine getirebilmen için, sana başka yol göstereyim. Kayser’in, sarayın önünde, dinlendiği bir yer var. Her gün öğleden sonra bu avluya çıkar, oralarda dolaşır. Orada bir minber vardır. Onun üzerinde herhangi bir yazı varsa önce onu alır okur, sonra istirahat eder. Sen de şimdi git, mektubu o minbere koy ve dışarda bekle. Mektubu görünce seni çağırtır. O zaman vazifeni yerine getirirsin” dedi. Bunun üzerine hazret-i Dıhye, mektubu söylenilen yere bıraktı. Heraklius mektubu aldı ve Arapça bilen bir tercüman istedi. Tercüman Resulullah efendimizin mektubunu okumaya başladı. Mektubun en üstünde; “Bismillahirrahmanirrahim! Allahü teâlânın Resulü Muhammed’den (aleyhisselam) Rumların büyüğü Herakl’e” diye yazıyordu. Heraklius’un kardeşinin oğlu Yennak, mektubun böyle başlamasına çok kızdı ve tercümanın göğsüne şiddetli bir yumruk vurdu. Tercüman, yumruğun şiddeti ile yere yıkıldı ve mübarek mektup elinden düştü. Heraklius, Yennak’a; “Niçin böyle yaptın!” diye sorunca, o da; “Mektubu görmüyor musun? Mektuba hem senin isminden önce kendi ismi ile başlamış, hem de senin hükümdar olduğunu söylemeyip; “Rumların büyüğü Herakl’e” demiş. Niçin; “Rumların hükümdarı” diye yazmamış ve önce senin isminle başlamamış? O’nun mektubu bu gün okunmaz” dedi. Bunun üzerine Heraklius: “Vallahi sen ya çok akılsızsın veya koca bir delisin. Senin böyle olduğunu bilmiyordum. Ben daha mektubun içinde ne olduğuna bakmadan, yırtıp atmak mı istiyorsun? Hayatıma yemin ederim ki; eğer O, söylediği gibi Resulullah ise, mektubuna benim ismimden önce kendi ismini yazmakta ve beni Rumların büyüğü diye anmakta haklıdır. Ben, ancak onların sahibiyim. Hükümdarları değilim” dedi ve Yennak’ı huzurundan kovdu.

Heraklius, kardeşinin oğlu Yennak’ı yanından kovdu. Sonra Hıristiyanların en âlimi, reisi ve kendisinin müşaviri olan Uskuf adındaki kimseyi çağırttı. Resulullahın mektubunu okuttu. Mektubun devamında şöyle buyuruluyordu: “Allahü teâlânın hidayetine tabi olanlara, doğru yola kavuşanlara selam olsun!” Bundan sonra; Seni İslam’a davet ediyorum. İslam’ı kabul et ki, selamet bulasın. Müslüman ol ki, Allahü teâlâ sana iki kat ecir versin. Eğer yüz çevirirsen, bütün Hıristiyanların vebali senin üzerinedir! “De ki: “Ey ehl-i kitab (olan Yahudi ve Hıristiyanlar)! Aramızda ortak olan kelimeye geliniz. O da Allahü teâlâdan başka hiçbir şeye tapınmayız ve O’na hiçbir şeyi ortak etmeyiz. Allahü teâlâyı bırakıp, içimizden hiç kimseyi yaratıcı Rab tanımayız. Eğer bu sözden yüz çevirirlerse; “Şahid olunuz. Biz Müslümanız” deyiniz” (Âl-i İmran suresi: 64) Resul-i ekrem efendimizin mektubu okunurken, Heraklius’un alnından ter taneleri dökülüyordu. Mektup bitince; “Süleyman aleyhisselamdan sonra, ben böyle; “Bismillahirrahmanirrahim” diye başlayan bir mektup görmemiştim” dedi. Heraklius, Uskuf’a bu mes’eledeki fikrini sorunca; “Vallahi O, Musa ve İsa’nın (aleyhimüsselam), bize geleceğini müjdelediği peygamberdir. Zaten biz, O’nun gelmesini bekliyorduk” dedi. Heraklius; “Sen bu hususta ne yapmamı tavsiye edersin neyi uygun görürsün?” diye sordu. Uskuf; “O’na tabi olmanı uygun görürüm” diye cevap verdi. Heraklius; “Ben, senin dediğin şeyi çok iyi biliyorum. Fakat O’na tabi olup, Müslüman olmaya gücüm yetmez. Çünkü hem hükümdarlığım gider, hem de beni öldürürler” dedi. Bunun üzerine hazret-i Dıhye’yi ve Adi bin Hatem’i çağırttı. Adi; “Ey hükümdar! Davar ve develer sahibi Arablardan olan şu yanımdaki zat, memleketinde vuku bulan şaşılacak bir hadiseden bahsediyor” dedi. Heraklius; “memleketinizdeki hadise nedir?” diye sorunca, Dıhye; “Aramızda bir zat zuhur etti. Peygamber olduğunu beyan etti. Halkın bir kısmı O’na tabi olmakta, bir kısmı da karşı koymaktadır. Biz inananlarla, inanmayanlar arasında çarpışmalar olmaktadır” dedi. Bundan sonra Heraklius, Peygamber efendimiz hakkında araştırmaya başladı. Şam valisine emir verip Resul-i ekrem efendimizle aynı soydan bir kişiyi bulmalarını emretti. Bu arada kendisinin dostu olan ve İbranice bilen Roma’daki bir alime de mektup yazıp, bu meseleyi sordu. Roma’daki dostundan, bahsettiği zatın, ahir zaman peygamberi olduğunu bildiren bir mektup geldi. Şam valisi de ticaret için giden bir Kureyş kervanı ile karşılaştı. Bunların içinde, henüz Müslüman olmayan Kureyş’in reisi, Ebu Süfyan da vardı. Ebu Süfyan diyor ki: “Biz Gazze’de bulunduğumuz sırada, Heraklius’un Şam valisi, üzerimize saldırır gibi geldi ve; “Siz, şu Hicaz’daki zatın kavminden misiniz?” diye sordu. “Evet” dedik. “Haydi, bizimle beraber imparatorun yanına gideceksiniz?” dedi.” Ebu Süfyan’la yanındakileri Şam’a götürdü. Şam valisi, Ebu Süfyan’ı ve yanındakileri Heraklius’un yanına çıkardı. Bu sırada Heraklius, Kudüs’te bir kilisede bulunuyordu. Veziriyle beraber oturmuş ve başına tacını giymişti. Heraklius, Ebu Süfyan ve yanındaki otuz kadar Mekkeliyi burada kabul etti. Birçok sorular sordu.

Resulullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius’u İslam dinine davet etti. Dedi ki: “Ben seni İsa aleyhisselamın kendisine namaz kılmış olduğu Allahü teâlâya iman etmeye davet ediyorum. Ben seni, önceden Musa aleyhisselamın, ondan sonra İsa aleyhisselamın, geleceğini müjdeleyip haber verdiği şu ümmi Peygambere imana davet ediyorum. Eğer, bu hususta bir şey biliyor, dünya ve ahiret saadetini kazanmak istiyorsan, onları gözlerinin önüne getir. Yoksa ahıret saadetini elden kaçırır, küfür ve şirk içinde kalırsın. Şunu da iyi bil ki, senin Rabbin olan Allahü teâlâ zalimleri helak edici ve nimetleri değiştiricidir” dedi. Heraklius; “Ben, elime geçen bir yazıyı okumadan yanıma gelen bir âlimden bilmediklerimi sorup öğrenmeden bırakmam. Bundan ancak hayır ve iyilik görürüm. Sen bana düşünüp hakikatı buluncaya kadar mühlet ver” dedi. Heraklius, daha sonra hazret-i Dıhye’yi yanına çağırıp, baş başa konuştu. Kalbindekini, şöyle açıkladı: “Ben biliyorum ki, seni gönderen zat, kitaplarda geleceği müjdelenen ve gelmesi beklenen ahır zaman peygamberidir. Yalnız, O’na uyarsam; Rumların beni öldürmesinden korkuyorum. Seni, onların içinde en büyük âlimleri ve benden ziyade itibar gösterdikleri bir kimse olan Dagatır’a göndereyim. Bütün hıristiyanlar ona tabidir. Eğer o iman ederse, Rumların hepsi iman ederler. Ben de o zaman kalbimde olanı ve itikadımı açığa vururum.” Bundan sonra Heraklius, bir mektup yazarak Dıhye’ye verip, Dagatır’a gönderdi. Resulullah efendimiz, Dagatır’a da mektup göndermişti. Dagatır, mektupları okuyup, Peygamber efendimizin vasıflarını işitince, O’nun, hazret-i Musa’nın ve hazret-i İsa’nın geleceğini haber verdikleri ahır zaman peygamberi olduğunda hiç şüphe olmadığını söyledi ve iman etti. Evine gitti, kapandı ve her Pazar yaptığı vaazlara üç hafta çıkmadı. Hıristiyanlar; “Dagatır’a ne oluyor ki, o Arapla görüştüğünden beri dışarı çıkmıyor? Onu istiyoruz!” diye bağırdılar. Dagatır, üzerindeki siyah papaz elbisesini çıkardı. Beyaz elbise giydi, elinde asası ile kiliseye geldi. Beldenin ahalisini topladıktan sonra ayağa kalkarak; “Ey Hıristiyanlar! Biliniz ki, bize Ahmed’den (aleyhisselam) mektup geldi. Bizi hak dine davet etmiş. Ben açıkça biliyor ve inanıyorum ki, O, Allahü teâlânın hak resulüdür” dedi. Hıristiyanlar bunu işitince, Dagatır’ın üstüne yürüdüler ve döverek şehid ettiler. Dıhye gelip, durumu Heraklius’a haber verdi. Heraklius; “Ben sana söylemedim mi? Dagatır, Hıristiyanlar katında benden daha sevgili ve azizdir. Eğer duysalar beni de onun gibi katlederler” dedi. Heraklius, hazret-i Dıhye’ye birbirinden kıymetli hediyeler verdi. Ayrıca Peygamber efendimiz bir mektup yazdı. Mektubunu, hazırlattığı hediyeleri, Dıhye ile sevgili Peygamberimize gönderdi. Heraklius Müslüman olmak istemiş, fakat makam ve ölüm korkusundan iman etmemişti. Peygamber efendimize yazdığı mektupta: “Hazret-i İsa’nın müjdelediği Allah’ın Resulü Muhammed’e; Rum hükümdarı Kayser’den! Elçin mektubunla birlikte bana geldi. Ben şehadet ederim ki, sen Allah’ın hak resulüsün. Zaten biz, seni, İncil’de yazılı bulduk ve hazret-i İsa, seni bize müjdelemişti. Rumları sana iman etmeye davet ettimse de buna yanaşmadılar. Beni dinleselerdi muhakkak ki, bu onlar için hayırlı olurdu. Ben senin yanında bulunup sana hizmet etmeyi ve ayaklarını yıkamayı çok arzu ediyorum” deniyordu.

Resûlullahın elçisi Hz. Dıhye, Heraklius’tan ayrılıp Hisma’ya geldi. Yolda Cüzam vadilerinden Şenar vadisinde, Huneyd bin Us, oğlu ve adamları Hz. Dıhye’yi soydular. Eski elbiselerinden başka nesi varsa aldılar. Bu mevkide, Dübeyb bin Refae bin Zeyd ve kavmi İslamiyet’i kabul etmişlerdi. Dıhye bunlara gelip olanları anlatınca bunlar, Hüneyd bin Us ve kabilesinin üzerine yürüyüp, eşyaların hepsini geri aldılar. Daha sonra Resulullah efendimiz, Zeyd bin Haris’i Hüneyd bin Us ve adamlarının üzerine gönderdi. O beldede olanların hepsi iman etti. Hazret-i Dıhye, Medine’ye gelince, evine uğramadan doğru Habib-i ekrem efendimizin kapısına gitti. Kapıyı çaldı. Peygamberimiz; “Kim o?” diye sordu. Dıhye; “Dıhyet-ül Kelbi” dedi. Âlemlerin efendisi; “İçeri gir” buyurdular. Dıhye içeri girdi ve olanları bütün teferruatı ile anlattı. Peygamber efendimiz, Heraklius’un mektubunu okudu: “Onun için, bir müddet daha saltanatta kalmak vardır. Mektubum yanlarında bulundukça, onların saltanatı devam edecektir” buyurdu. Heraklius, mektubunda Peygamberimize iman ettiğini yazmış ise de, Resulullah efendimiz; “Yalan söylüyor. Dininden dönmemiştir” buyurdular. Heraklius, sevgili Peygamberimizin mektubunu ipekten bir atlasa sarıp, altın yuvarlak bir kutunun içerisinde muhafaza etti. Heraklius ailesi bu mektubu saklamışlar ve bunu da herkesten gizli tutmuşlardır. Bu mektup ellerinde bulunduğu müddetçe, saltanatlarının devam edeceğini söyler ve buna inanırlardı. Hakikaten de öyle olmuştur. Resul-i ekrem efendimiz, Hatib bin Ebi Beltea’yı, Mısır hükümdarına göndermeden önce; “Ey Eshabım! Mükafatını Allahü teâlâdan beklemek üzere şu mektubu, Mısır hükümdarına hanginiz götürür?” diye sorunca, hazret-i Hatib, yerinden fırlayıp ayağa kalktı ve; “Ya Resulallah! Ben götürürüm!” dedi. Peygamberimiz de; “Ey Hatib! Bu vazifeni, Allahü teâlâ senin hakkında mübarek eylesin?” buyurdu. Hatib bin Ebi Beltea hazretleri, mektubu sevgili Peygamberimizden aldı. Veda edip, evine gitti. Hayvanını hazırladı. Ailesi ile de vedalaştıktan sonra, yola çıktı. Mısır hükümdarı Mukavkıs’ın İskenderiyye’de olduğunu öğrendi ve sarayına ulaştı. İçeriye almadan önce, maksadını öğrenen kapıcı, Hatib’e çok hürmet itti. Onu hiç bekletmedi. Mukavkıs, o sırada deniz üzerinde bir gemide adamlarıyla konuşuyordu. Hazret-i Hatib, bir sandala binip, Mukavkıs’ın bulunduğu yere geldi. Peygamberimizin mektubunu verdi. Mektubu Hatib’den alan Mukavkıs, okumaya başladı: “Bismillahirrahmanirrahim! Allahü teâlânın kulu ve resulü Muhammed’den, Kıbt’ın (eski Mısır halkının) büyüğü Mukavkıs’a! Selam, hidayete uyanların üzerine olsun. Seni, selamet bulman için İslam’a davet ederim. Müslüman ol ki, selamet bulasın ve Allahü teâlânın iki kat ecrine nail olasın. Eğer yüz çevirirsen bütün Kıbt’ın günahı senin üzerinedir. “Ey ehl-i kitab olan (Yahudi ve Hıristiyanlar)! Aramızda ortak olan kelimeye geliniz. O da, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeye tapınmayız ve O’na hiçbir şeyi ortak etmeyiz. Allahü teâlâyı bırakıp, içimizden hiç kimseyi yaratıcı Rab tanımayız. Eğer bu sözden yüz çevirirlerse; “Şahit olunuz. Biz müslümanız” deyiniz!” (Âl-i İmran suresi: 64) *

Mukavkıs, Efendimizin elçisi Hatib’e “Hayırlısı olsun!” dedi. Mısır hükümdarı, kumandanlarını, devlet adamlarını toplayıp, Hatib ile konuşmaya başladı: “Anlamak istediğim bazı şeyleri soracak, bu hususta seninle konuşacağım.” Hazret-i Hatib; “Buyur, konuşalım!” deyince, Mukavkıs; “Sizi gönderen zattan bana haber veriniz! O bir peygamber midir? Biraz bahset!” dedi. Hazret-i Hatib de; “Evet, O bir peygamberdir” dedi. Mukavkıs; “O, böyle gerçekten peygamber ise, niçin kendisini öz yurdundan çıkarıp başka bir yere sığınmak zorunda bırakan kavminin aleyhinde beddua etmedi?” Hazret-i Hatib; “Sen, Hz. İsa’nın peygamber olduğuna inanıyorsun değil mi? O, kavmi kendisini yakalayıp, öldürmek istediğinde, buna rağmen onlara beddua etmedi ve cenab-ı Hak, onu, dünya semasına kaldırdı. Mükafatlandırdı. Halbuki, kavminin helaki için Allahü teâlâya beddua etmesi gerekmez miydi? O böyle yapmadı” deyince, Mukavkıs; “Çok güzel cevap verdin. Gerçekten sen, hikmet sahibi zatın yanından gelen bir hakîmsin. Bu gece yanımızda kal, yarın sana cevabımı vereyim” dedi. Hz. Hatib , hazret-i Musa zamanındaki Fir’avn’ı kasdederek Mukavkıs’a dedi ki: “Senden önce, burada bir hükümdar vardı. O halkına karşı; “En büyük ilah benim!” diyerek Rab olduğunu iddia etmişti. Allah da, onu, dünya ve ahıret azablarıyla cezalandırdı ve ondan intikam aldı. Sen bundan ibret al da, başkasına ibret olma!” Mukavkıs şöyle cevap verdi: “Bizim için bir din vardır. Biz bu dinimizi, ondan daha hayırlısı olmadıkça bırakmayız” dedi. Hatib şöyle devam etti: “Senin bağlı olduğun ve daha hayırlısı olmadıkça bırakmayacağını söylediğin dininden daha hayırlı olan din, hiç şüphesiz İslamiyettir. Biz, seni Allahü teâlânın bu son dinine, İslamiyete davet ediyoruz. Allahü teâlâ, dinini O’nunla tamamlamış, O’nu insanlara yeterli kılmıştır ve bu kat’idir. Bu Peygamber yalnız seni değil, bütün insanları İslam dinine davet etti. O zaman Kureyş, O’na, insanların en fazla tepki gösterip, kaba davrananı; Yahudiler, en çok düşmanlık edenleri; Hıristiyanlar da en yakın olanları oldu. Allahü tâlâya yemin ederim ki, Musa aleyhisselamın, İsa aleyhisselamı müjdelemesi, ancak İsa aleyhisselamın Muhammed aleyhisselamı müjdelemesi gibidir. Binaenaleyh, bizim seni Kur’an-ı kerime davet etmemiz, senin Yahudileri İncil’e davet etmen gibidir. Şüphesiz malumundur ki, her peygamber kendisini anlayıp idrak edecek bir kavme gönderilmiştir. Ve o kavmin, bu peygambere itaat etmesi üzerine vacib olmuştur. İşte sen de bu peygambere yetişenlerden birisin. Biz, seni bu yeni dine davet ediyoruz” Mukavkıs kararsızdı: “Ben bu peygamberin haline baktım. Emirlerinde ve yasaklarında asla akla uygun olmayan bir şey bulamadım. Anladığım kadarıyla O, sihirbaz, kahin ve bir yalancı değildir. Peygamberlik alametlerinden bazı halleri kendinde buldum. Gizli olan şeyleri meydana çıkarmak, bu alametlerdendir. Bazı sırlardan haber vermek, bu zattan ortaya çıktı. Hele biraz düşüneyim!” diyerek mühlet istedi.

. Mısır hükümdarı Mukavkıs, gece Resulullahın elçisi Hatib hazretlerini uyandırıp, Peygamber efendimiz hakkında daha çok sorular sormak istediğini bildirdi. Sonra; “O’nun hakkında soracağım şeylere doğru cevap verirsen, üç şey sormak istiyorum” dedi. Hatib; “İstediğini sor! Ben sana daima doğruyu söyleyeceğim” diye cevap verdi. Mukavkıs; “Muhammed, insanları neye davet ediyor?” Hazret-i Hatib; “Yalnız Allahü teâlâya ibadet etmeye davet ediyor. Gece ve gündüzde beş vakit namaz kılmayı, Ramazan orucunu tutmayı, verilen sözde durmayı emrediyor. Ölmüş hayvan eti yemeği men ediyor” buyurdu. Mukavkıs; “O’nun şekil ve şemailini (görünüşünü) bana tarif et!” diye sorunca da; kısaca tarif etti. Bir çoğunu saymamıştı. Mukavkıs; “Anlatmadığın daha bazı şeyler kaldı. Öyle ki, gözlerinde azıcık kırmızılık, sırtında peygamberlik mührü vardır. Kendisi merkebe biner, hurma ve az etli yemekle geçinir. Amcaları veya amcaoğulları tarafından korunur” dediğinde, hazret-i Hatib; “Bunlar da onun sıfatıdır” dedi. Mukavkıs, Hatib hazretlerine, Peygamberimiz hakkında; “Sürme kullanır mı?” diye sordu. O da; “Evet! Aynaya bakar, saçını tarar, seferde, hazarda, aynayı, sürmedanlığı, tarağı, misvakı yanından ayırmaz!” dedi. Mukavkıs kararını şöyle bildirdi: “Ben, gelecek bir peygamber kaldığını biliyor ve Şam’dan çıkacağını sanıyordum. Çünkü daha önceki peygamberin Arabistan’da, sertlik, darlık, yokluk ülkesinde çıkacağını da kitaplarda görmüştüm. Kitaplarda sıfatlarını yazılı bulduğumuz peygamberin ortaya çıkma zamanı da, şüphesiz bu zamandır. Biz, O’nun vasfını; iki kız kardeşi bir nikah altında birleştirmez, hediyeyi kabul eder, sadakayı kabul etmez. Fakirlerle, yoksullarla oturur, kalkar! diye kitapta yazılı bulmuştuk. O’na uymak hususunda Kıbtiler beni dinlemezler. Ben saltanatımdan da ayrılamayacağım. Bu hususta çok cimriyim. O peygamber, ülkelere hakim olacak, kendisinden sonra da sahabileri, bu topraklarımıza kadar gelip konacaklar. En sonunda şuradakilere galib geleceklerdir. Ben Kıbtilere bundan ne bir kelime anarım, ne de hiçbir kimseye, bu konuşmamı bildirmek isterim!” Mukavkıs, Arapça yazan katibini çağırdı. Peygamberimizin mektubuna şöyle cevap yazdırdı: “Abdullah’ın oğlu Muhammed’e, Kıbtilerin büyüğü Mukavkıs’tan! Selam, senin üzerine olsun. Gönderdiğin mektubunu okudum. Orada zikrettiğin şeyi ve yaptığın daveti anladım. Ben de bir peygamberin geleceğini biliyordum. Ama onun Şam’dan çıkacağını zannediyordum. Elçine ikramda bulundum. Sana Kıbtilerin yanında büyük değeri bulunan iki cariye ile, giyecek elbise gönderdim. Bir de binmen için dişi bir katır hediye ettim.” Mukavkıs, bundan başka bir şey yapmadı, Müslüman da olmadı. Hazret-i Hatib’i, Mısır’da beş gün misafir etti. Çok hürmet gösterip, ikramlarda bulundu. Sonra; “Hemen memleketine, sahibinin yanına dön! O’nun için iki cariye, iki binek hayvanı, bin miskal altın, yirmi takım Mısır işi ince elbise ve daha başka hediyeler gönderilmesini emrettim. Senin için de, yüz dinar ve beş takım elbise verilmesini söyledim. Yanımdan ayrılıp git! Sakın, Kıbtiler, senin ağzından tek kelime bile işitmesinler!” dedi.

Mısır Hükümdarı Mukavkıs, Peygamber efendimize, ayrıca billur bir kadeh, kokulu bal, sarık, Mısır’a mahsus keten kumaşı, öd, misk gibi güzel kokular, baston, bir kutu içinde sürmelik, gül yağı, tarak, makas, misvak, ayna, iğne ve iplik de hediye etti.

Mukavkıs, İslam elçisi Hatib bin Ebi Beltea hazretlerinin yanına, muhafız askerler katarak gönderdi. Arabistan topraklarına ayak bastıklarında Medine’ye giden bir kafileye rastladılar.

Hatib, Mukavkıs’ın askerlerini geri çevirip, o kafileye katıldı. Hatib bin Ebi Beltea, hediyelerle Medine’ye gelip, Resulullah’ın huzuruna çıktı. Sevgili Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, Mukavkıs’ın hediyelerini kabul etti. Hatib, Mukavkıs’ın mektubunu verip, sözlerini nakledince, Peygamber efendimiz; “Ne kötü adam! Saltanatına kıyamadı. Halbuki iman etmesine mani olan saltanatı ise, kendisinde kalmayacak!” buyurdular.

Mukavkıs’ın, Peygamberimize, hediye olarak gönderdiği iki cariye, Mariye ve kardeşi Sirin’di. Hatib bin Ebi Beltea, yolda bunlara Müslüman olmalarını teklif edince, iman etmişlerdir.

Peygamber efendimiz, hazret-i Mariye validemizin Müslüman olmasına çok sevinip, onu nikahıyla şereflendirdiler. Ondan, İbrahim isminde bir oğlu oldu. Sirin’i de Eshabından Şair-i Nebi olan Hassan bin Sabit’e verdiler.

En iyi cins ve beyaza çok yakın gri tüylü iki binek hayvanından, katıra Düldül, merkebe de Ufeyr veya Yafur adı takıldı. O güne kadar Arabistan’da ak tüylü katır görülmemişti. Müslümanların ilk gördüğü ak tüylü katır, Düldül oldu. Peygamber efendimiz, hediye edilen billur kadehle su içerdi.

Mukavkıs, Peygamberimizin mektubuna çok hürmet gösterip, fildişinden yapılmış bir kutu içine koydu. Kutuyu mühürledi ve cariyelerinden birine teslim etti. (Adı geçen bu mektup 1267 (m. 1850) senesinde, Mısır’ın Ahmin bölgesinde eski bir manastırdaki Kıbt kitapları arasında bulunmuş ve Osmanlı padişahı 96. Halife Sultan Abdülmecid Han tarafından satın alınarak, İstanbul Topkapı Sarayı, Mukaddes Emanetler Bölümüne konmuştur.)

İran hükümdarına, Hz. Abdullah bin Huzafe gönderilmişti. Hazret-i Abdullah, kibirli İran Kisrası’na (şahına), Âlemlerin efendisinin kıymetli mektubunu sunduğunda, okuması için katibine verdi.

“Bismillahirrahmanirrahim!

Allahü teâlânın resulü Muhammed’den Farsların büyüğü Kisra’ya...”

Katip, buraya kadar okumuştu ki, kibirli Şah’ın kan beynine sıçradı, öfkelendi ve mektubu alıp yırttı. Mektuba, Peygamber efendimizin kendi ism-i şerifi ile başlamış olmasına son derece hiddetlenmişti.

İslam elçisi Abdullah bin Huzafe hazretlerini de huzurundan kovmak istediğinde, hazret-i Abdullah, Kisra ve yanında toplanmış bulunan ateşperestlere şöyle dedi: “Ey Acem halkı! Siz, peygamberlere inanmıyor, kitapları kabul etmiyorsunuz. Üzerinde yaşadığınız şu topraklarda sayılı günlerinizi geçiriyor, bir düş hayatı yaşıyorsunuz!..”

Resulullahın elçisi Abdullah bin Huzafe, İslama davet mektubunu yırtan İran hükümdarına şöyle seslendi:

Ey Kisra! Getirip takdim ettiğim bu mektup, aslında senin için büyük bir devlet idi. Bunu küçümsedin. Allahü teâlâya yemin ederim ki, o küçümsediğin din, buraya gelince kaçacak yer arayacaksın!..”

Sonra Kisra’nın sarayını terkedip hayvanına bindi. Sür’atle oradan uzaklaştı. Medine’ye gelip durumu Kâinatın sultanına anlattığında; “Allah’ım! O, benim mektubumu nasıl parçaladı ise, sen de onu ve onun mülkünü parçala!..” buyurdular.

Allahü teâlâ, Resulünün duasını kabul etmiş, Kisra, oğlu tarafından bir gece hançerlenerek parça parça edilmişti. Hazret-i Ömer zamanında da bütün İran toprakları zaptedilerek müslümanların eline geçti.

Şüca’ bin Vehb hazretleri de, Gassan hükümdarı Haris bin Ebi Şimr’e gönderilmişti. Şüca’ , önce hükümdarın kapıcısı ile görüştü. Onu, İslam’a davet edince kabul edip, Resulullah efendimize hürmet ve selamlarını arz etti.

Hiç bekletmeden hazret-i Şüca’ı hükümdarla görüştürdü. Haris bin Ebi Şimr, mektubu okuyunca, öfkelenip yere attı. Hazret-i Şüca’, derhal Medine-i münevvereye dönüp, durumu Allahü teâlânın Sevgilisine haber verdi.

Sevgili Peygamberimiz, mektubunun yere atılmasına üzüldüler ve; “Saltanatı yok olsun!” buyurdular. Kısa bir süre sonra, Haris bin Ebi Şimr ölüp devleti parçalandı.

Salit bin Amr, Yemame hükümdarı Hevze bin Ali’ye gönderilmişti. Hevze, Hıristiyandı. Peygamber efendimiz, mektubunda şöyle buyuruyordu:

“Bismillahirrahmanirrahim!

Allahü teâlânın Resulü Muhamed’den, Hevze bin Ali’ye!

Hidayete eren, doğru yola kavuşanlara selam olsun! Ey Hevze! Bilesin ki, İslamiyet, develerin ve atların gidebileceği en uzak yerlere kadar yayılacak, bütün dinlere galip gelecektir. Sen de İslam’ı kabul et ki, selamet bulasın. Müslüman olursan, hakimiyetin altında bulunan yerlerin idaresini yine sana bırakırım...”

Yemame hükümdarı Hevze, bu mübarek daveti kabul etmekten kaçındı. Saltanat sevdası, makam hırsı gözünü bürümüştü. Bu yüzden Kâinatın sultanının duasına kavuşmak gibi, yüce bir devletten mahrum kaldı. İslam elçisi merhamet edip; “Ey Yemame hükümdarı olan Hevze! Sen, bu kavmin büyüğüsün! Senin büyük zannettiğin kayserler, ölüp toprak olmuşlardır.

Hakiki büyükler ise, Allahü teâlânın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınarak, Cennet’i hak eden kimselerdir. Bir topluluk, iman etmekle şereflenmiş ise, onları kendi bozuk inanışınla, doğru yollarından saptırmaktan sakın!..

Doğrusu ben, sana Allahü teâlânın emirlerini yapmanı, yasaklarından sakınmanı tavsiye ederim. Allahü teâlâya iman edip, emirlerini yaparsan Cennet’e girersin. Şeytana uyarsan Cehennem’de kalırsın.

Eğer bu nasihatlerimi kabul edersen, korktuklarından emin olur, umduklarına kavuşursun. Şayet nasihatlerimi reddedersen, artık size yapacağım bir şey kalmamıştır. Gerisini sen düşün!..” dedi.

Böylece, altı İslam elçisi vazifelerini yapmış, zamanın büyük devletlerine İslamiyet’in varlığını duyurmuşlardı. Onlara hakiki saadeti haber vermişler, kıyamet gününde; “Biz duymamıştık” sözlerine yer bırakmamışlardı.

Medine’de, görünüşte Müslüman, hakikatte münafık olan Yahudiler bulunurdu. Bunların içlerinde sihir yapmakta meşhur, münafık Lebid bin A’sam isminde biri vardı. Yahudiler ona altın vererek; “Muhammed’in, kavmimizi Medine’den sürüp çıkardığını ve erkeklerimizi nasıl öldürdüğünü bilirsin. O’na sihir yapıp cezalandırmanı istiyoruz!” dediler.

O da bunu kabul edip, sevgili Peygamberimizin mübarek saçlarından ve tarağının dişlerinden elde etmeye çalıştı. Bu arzusunu, Resulullah efendimizin hizmetinde çalışan bir Yahudi çocuğu ile gerçekleştirdi.

Lebid, Peygamber efendimizin mübarek saçlarına ve tarak dişlerine bir ip ile on bir düğüm bağlayıp, üfledi. Kuyuda bir taşın altına bastırıp bıraktı. Bundan sonra, Peygamber efendimizin sıhhati bozuldu.

Hastalanıp yatağa düştüler ve günlerce kalkamadılar. Eshab-ı kiram, sık sık ziyarete gelip, her geçen gün rahatsızlığın şiddetlendiğini gördükçe; ciğerleri dağlanır, gözlerinden yaş yerine kan dökerlerdi. Münafıklar ise, sevinçlerinden bayram yaparlardı.

Nihayet bir gün Peygamber efendimiz, hazret-i Aişe validemize buyurdu ki: “Ey Aişe! Bilir misin? Allahü teâlâ, bana kendisinde şifam olan şeyi bildirdi ki, bana iki kişi (Cebrail ve Mikail) gelip biri baş ucumda, öbürü de ayak ucumda oturdu.

Ve biri öbürüne; “Bu zatın hastalığı nedir?” diye sordu. O da; “Sihir yapılmıştır” diye cevap verdi. “Kim sihir yapmıştır?” diye sorduğunda da, öbür melek; “Lebid bin A’sam” diye cevap verdi.

Sonra; “Bu sihir ne ile yapılmıştır?” diye sordu. O da; “Bir tarakla saç döküntüsüne ve bir de erkek hurma tomurcuğunun içine” diye cevap verdi. “O nerededir?” sualine de; “Zervan kuyusunda” diye cevap verdi.”

Zervan, Medine’de Beni Züreyk kabilesinin bahçesinde bulunan bir kuyu idi. Resul-i ekrem efendimiz, o kuyuya hazret-i Ali, Zübeyr, Talha ve Ammar’ı gönderdi. Kuyunun suyunu çekip, dibindeki taşı kaldırdılar. Altından on bir düğüm ile düğümlenmiş bir iplik buldular. Alıp, sevgili Peygamberimize getirdiler.

Bir hayli uğraşmalarına rağmen düğümleri çözemediler. Cebrail aleyhisselam gelip, Felak ve Nas surelerini getirdi. Resulullah efendimiz bu sureleri yani toplam onbir ayet-i kerimeden her birini okudukça, düğümün biri çözüldü. Düğümler bitince, Kâinatın efendisi rahata ve sıhhate kavuştular.

Lebid Yahudisi yakalanıp, Resulullah efendimizin huzuruna getirildi. Peygamber efendimiz, ona; “Allahü teâlâ, bana, yaptığın sihri haber vererek yerini gösterdi. Sen, bunu niçin yaptın?” buyurduklarında, “Altına olan muhabbetim!..” diye cevap verdi.

Eshab-ı kiramdan bazıları; “Ya Resulallah! İzin verirsen, şu Yahudinin boynunu vuralım!” dediklerinde, şahsı için hiç kimseye ceza vermeyen sevgili Peygamberimiz;

“Onun, sonunda göreceği ilahi azab, daha şiddetlidir” buyurarak, öldürülmesine izin vermediler.

Dün ne yapılmışsa bugün de aynı şeyler yapılıyor... Bugün PKK ve Öcalan kullanılarak nasıl Türk düşmanlığı yapılıyorsa, her devirde buna benzer mutlaka bir malzeme bulunmuş...

Birkaç gündür, Dr. Alâeddin Yalçınkaya’nın “Sömürgecilik ve Pan-İslamizm Işığında TÜRKİSTAN 1850’den günümüze” (Timaş yayınları) kitabını okuyorum. İnsan okudukça hayretten hayrete düşüyor.

Dünyanın neresinde olursa olsun; ister doğu, ister batı taktik, strateji aynı. Bütün faaliyetlerin aynı merkezden olduğu o kadar açık ki... Perde biraz aralanınca görülüyor; patent aynı... Batı patentli...

Ta 1800’lü yıllarda, Türkistan’da (Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan) Türk milletini, kendi değerlerinden uzaklaştırıp, Ruslaştırmak, Hıristiyanlaştırmak için neler yapılmamış neler!

Önce kaba kuvvet... Bundan netice alınamayınca, aslı Rus fakat, Müslüman Türk ismi taşıyan kimseler kullanılmış...Veya kökü de ismi de Müslüman Türk olup, Ruslaştırılmış yani satın alınmış kimseler kullanılmış...Yapılan işler hep şeytanca. Hatta şeytanın bile aklına gelmeyeceği şeyler...

Batı, elde ettiği adamları vasıtasıyla, önce Pan-İslamizm fikrini ortaya atıyor. Bunu el altından destekliyor, örgütlüyor; faaliyete geçirtiyor... Sonra da başlıyorlar yaygaraya... Siz bütün Müslüman Türkleri birleştirip dünya devleti kuracaksınız, sonra da Hıristiyanlara topluca saldırıda bulunup Hıristiyan-Müslüman savaşı çıkartmak istiyorsunuz; dünyayı kana bulayacaksınız vs.

Batı, bunları niçin yapıyor? Dünyaya hayali bir korku salıp, bu yolla Osmanlılar üzerine baskı unsuru kurmak, buralardaki Türklerle ilgilenmesine mani olmak. Onların dinlerini öğrenmelerine engel olmak. Halkı cahil bırakmak, böylece cahil kalan halkı istedikleri yöne rahat bir şekilde sevkedebilmek... Biliyorlar ki, bilen, ilim sahibi kimseyi kandırabilmek çok zor...

Böylece, Osmanlıdan yani doğru kaynaktan irtibatlarını kestikleri halkı avuçlarının içine aldılar... Bundan sonra da, halkın mevcut imanını, itikadını yozlaştırmak, sadece isimleri Müslüman olan bir halk meydana getirme faaliyetini başlattılar... Halkın önüne; dini aslına uygun haline getirme, sözde hurafelerden uzaklaştırma projesini koydular.

Bu projeyi hayata geçirmede kullandıkları adamlarından biri Şehabettin Mercani (1818-1899) diğeri Cemalettin Efgani(1838-1897). İşte bunların sözde dini kurtarma programları. Gerçekte ise, dinin köküne dinamit koyma programı:

1- İçtihadda ve nasların yorumunda serbestlik; herkes Kur’an-ı kerimden kendi anladığına dayanarak karşılaştığı meseleyi halledebilmeli, içtihadda bulunabilmeli: Peygamber ve mücdehitler devreden çıkarılmalı. Dinin dört kaynağından diğer üçü devre dışı bırakılıp, Kur’andan başka kaynak kabul edilmemeli.

2- Geleneksel otoritelere körü körüne teslim olmaktan vazgeçirmek: Mezheplere ve dinde söz sahibi olmuş, büyük alimlere teslim olmamalı. Bunların kitaplarına, fetvalarına şüphe ile yaklaşılmalı.

3- Klasik kitapların okunduğu ve muhafazakar düşünce tarzının öğretildiği medreselere son vermek: Ondört asırdır, İslam alimlerinin sistemleştirerek herkesin anlayabileceği tarzda hazırladıkları, iman, itikat, fıkıh, ilmihal bilgilerinden halkı uzak tutmalı.

4- Kur’an, hadis ve İslam tarihi öğreten medreseler kurmak: Hadislere herkes kendine göre mana verebilmeli. Sadece İslam tarihi okutulmalı, şu haram, şu farz, şu yasak gibi zorlayıcı emirlerden halk kurtarılmalı. Fiili olarak İslamı yaşamaktan halk uzak tutulmalı.

5- Bilim ve Rusça öğreten medreseler kurmak: Dinin emir ve yasaklarını öğrenmelerini sağlayan Arapça kitaplardan kurtarılmalı. Bunun için de medreselerden tedricen Arapçayı kaldırmalı

6- İslam kültürüne ve başlangıçtaki saf İslama dönmek: Nasıl olsa başlangıçtaki İslamı bugün bilen kalmadı. Saf İslam diyerek, arzu edilen sadece ismi İslam olan din, halkın önüne konulmalı.

Programın açıklamalı özeti bu... Hep alimlere, geçmişe düşmanlık. Hâlbuki dinimiz, âlime, ilme çok önem vermiştir. İslâmiyeti ayakta tutan âlimlerdir ve bunların ömürlerini verip yazdığı fıkıh kitaplarıdır. Ayet-i kerimelerde, “Hiç bilenle bilmeyen bir olur mu; alimlerden sorun” buyuruluyor. Hadis-i şerifte de, “Âlimler, kurtuluş yolunu gösteren birer kılavuzdur” buyuruldu.

Nihai hedef belli... Önce, İslamiyetin kalesi olan alimleri mezhepleri bertaraf etmek. Arkasından, hadis-i şeriflere karşı olan itimadı sarsarak; Hz. Peygamberi devre dışı bırakmak.

Geriye kalıyor, Kur’an-ı kerim... Zaten Kur’an-ı kerime de istedikleri gibi mana vermektedirler. Böyle olunca da insan sayısı kadar görüş ortaya çıkacak; ortada din diye bir şey kalmayacak.

Türkî devletlerin bugünkü durumuna bakıldığında, programdan ne derece netice aldıkları açık bir şekilde görülmüyor mu?!..

Yahudiler, Medine’den sürülünce, Arabistan’ın kuzey taraflarına gitmişlerdi. Bunlardan bir kısmı, Hayber’de kalıp yerleştiler. Bir kısmı ise kuzeyde bulunan Şam’a gittiler.

Resulullah efendimize suikast tertip etmeleri sebebiyle yurtlarından çıkarılmışlardı. Fakat Müslümanlara karşı içlerindeki kin, hırs ve intikam duyguları hiçbir zaman sönmedi.

Hatta günden güne şiddetlendi. Bir an önce kainatın sultanı olan Allahü teâlânın Habibinin hayatına son vermek, din-i İslam’ı ortadan kaldırmak istiyorlardı.

İleri gelenlerinden bazıları; “Gatafanlılara gidip yardım isteyelim, Müslümanlara karşı onlarla birlikte çarpışalım!” dediler. Bazıları da; “Fedek, Teyma ve Vad-il-Kura yahudilerini de yardıma çağırıp, Müslümanlar bizim üzerimize saldırmadan, biz onların şehrine hücum edelim, olmuş olacak bütün intikamımızı alalım!..” dediler.

Hayber yahudileri bu sözü kabul edip, çevredeki yahudi kabilelerini ve Gatafanlıları yardıma çağırdılar. Sadece Gatafanlılardan çok sayıda seçme savaşçı gelip, Hayber’de hazırlıklara başladı.

Onlar bu hazırlıkları yaparken, Alemlerin efendisi, yahudilerin durumlarından haberdar oldu. Abdullah bin Revaha hazretlerinin yanına üç sahabi verip, derhal Hayber’de olup bitenleri öğrenmek üzere gönderdi.

Abdullah bin Revaha ve üç arkadaşı sür’atle Hayber’e geldiler. Burası, sekiz muhkem kalesi, verimli arazileri, bol miktarda bağ ve bahçeleri bulunan zengin bir şehirdi.

Hazret-i Abdullah, arkadaşlarından birini Şıkk, birini Ketibe, diğerini Natat kalesine gönderdi. Kendisi de başka bir kaleye girip, üç gün yahudilerin durumlarını, harbe hazırlıklarını yakından incelediler. Üç günden sonra buluşma yerinde birleşip, sür’atle Medine’ye varıp, yaptıkları hazırlıkları Peygamber efendimize tek tek anlattılar.

Sevgili Peygamberimiz, Eshabının acele hazırlanmasını emretti. Yahudilerin, Medine-i münevvereye saldırmalarını önlemek için, Hayber üzerine gitmeye karar verdiler.

Bu kararı duyan Medine’de bulunan yahudiler telaşa düştüler. Müslümanların maneviyatlarını bozmak için; “Yemin ederiz ki, eğer siz, Hayber’deki kaleleri, oraya birikmiş yiğit savaşçıları görmüş olsaydınız, hiçbir zaman oraya adım atamazdınız!.. Dağların tepesindeki yüksek burçlu kaleleri, zırhlı yiğitler korumaktadır. Çevreden binlerce asker onlara yardıma gelmişlerdir!.. Sizin, Hayber’i fethetmeniz mümkün müdür?!...” diyorlardı.

Bunlara karşı kahraman sahabiler; “Allahü teâlâ, Habibine, Hayber’i fethedeceğini vaad buyurmuştur” diyerek, yahudilerden hiçbir zaman korkmayacaklarını belirtiyorlardı. Eshabın bu kararlı hali, yahudileri daha çok üzüyor, endişeye düşürüyordu.

Münafıkların başı Abdullah bin Übeyy; “Muhammed, az bir kuvvetle üzerinize geliyor. Korkacak bir durum yok, fakat tedbirli olup, mallarınızı kalelerinize doldurun. Onları, kaleden çıkarak karşılayın!” diyerek, Hayber’e acele haber gönderdi.

Eshab-ı kiram Hayber’i fetih hazırlarını tamamladı, evdekilerle helallaşıp, Peygamber efendimizin etrafında toplandı. İki yüz süvari ve bin dört yüz piyade olmuşlardı.

Allahü teâlânın dinini yaymak, cihad etmek ve şehidlik mertebesine kavuşmak için sevgili Peygamberlerinin emrine hazır oldular. Bu sırada bazı kadınların, harpde, Eshab-ı kiramın yiyeceklerini hazırlamak, yaralıları sarmak ve daha başka yapabilecekleri işleri yapmak üzere, Peygamber efendimizden vazife istedikleri görüldü.

Resulullah efendimiz merhamet buyurup, onları bu sevaptan mahrum etmediler. Böylece mücahidlere, başta sevgili Peygamberimizin mübarek hanımı Ümmü Seleme hazretleri olmak üzere, yirmi hanım mücahide de katılmış oldu.

Resul-i ekrem, Medine’de yerine vekil olarak, Gıfar kabilesinden Siba’ hazretlerini bıraktılar ve Hayber’e hareket emrini verdiler. Nümeyle bin Abdullah’ın bırakıldığı da bildirilmiştir.

Yolculuk tekbirlerle başladı. Mazeretleri sebebiyle savaşa katılamayan, yaşları küçük olduğu için izin verilmeyen sahabiler, Peygamber efendimize ve kahraman babalarına, dedelerine, amcalarına, dayılarına ve ağabeylerine gıbta ile bakıyorlar, onları tekbir ve dualar ile uğurluyorlardı...

Takvim, hicretin yedinci yılını gösteriyordu. Peygamber efendimizin mukaddes sancağını hazret-i Ali taşıyor; sağ kol kumandanlığını da hazret-i Ömer yapıyordu. Yolculuk neşeli bir şekilde geçiyordu.

Şairler, şiirleriyle, Allahü teâlâya, verdiği nimetlerinden dolayı hamdediyorlar, sevgili Peygamberimize salevat söylüyor ve şanlı Eshabı medhediyorlardı. Sahabiler de, bayrama gider gibi hep birlikte; “Allahü ekber! Allahü ekber! La ilahe illallahü vallahü ekber!” diyerek her tarafı inletiyorlardı.

Her konak yerinde Kainatın sultanı; “Allah’ım! İstikbale endişelenmekten, geçmişe tasa etmekten, güçsüzlük ve gevşeklikten, cimrilik, korkaklık ve bel büken borçtan, zalim ve haksız kimselerin musallatından sana sığınırım!” diyerek dua buyuruyordu.

Hayber’e yaklaşıldığı zaman, sevgili Peygamberimizin, Eshabını durdurduğu görüldü. El açarak;

“Ey göklerin ve gölgelediklerinin Rabbi olan Allah’ım! Ey yerlerin ve üzerindekilerin Rabbi olan Allah’ım! Ey şeytanların ve saptırdıklarının Rabbi olan Allah’ım! Ey rüzgarların ve savurduklarının Rabbi olan Allah’ım! Biz senden, bu beldenin hayrını ve iyiliğini, bu beldede yaşayan insanların hayrını ve iyiliğini, yine bu beldede bulunan herşeyin hayrını ve iyiliğini dileriz. Bu beldenin şerrinden, insanların şerrinden ve içindeki her şeyin şerrinden de sana sığınırız!” diye münacata başladılar.

Eshabının dudaklarından; “Amin, amin” sesleri dökülüyordu. Bundan sonra Eshabına; “Bismillahirrahmanirrahim diyerek ilerleyiniz” buyurdular.

Eshab-ı kiram, Resul-i ekrem efendimizin etrafında Hayber’e doğru yürüyüşe geçtiler.

Hayber’in en güçlü kalelerinden Natat kalesi yakınına gelip, karargahlarını kurdular. Vakit akşamdı. Resulullah efendimizin âdet-i şerifesi, sabah olmadıkça baskın yapmaz ve önce İslam’a davet ederdi.

Tekliflerini kabul etmedikleri takdirde harbe başlarlardı. Bu sebeple Eshab-ı kiram sabahı beklediler. Yahudilerin hiç biri, İslam ordusunun geldiğini anlamamıştı.

Kâinatın efendisi, sabah namazını kıldırdıktan sonra hazırlıklarını bitirdi ve mücahidleri harekete geçirdi. İki yüz süvari ve bin dört yüz piyade, düzenli hareketlerle Natat kalesi önlerine yaklaştılar.

Bu sırada, bağ, bahçe, tarla işleriyle uğraşmak üzere kaleden çıkan yahudiler, bir anda İslam askerleriyle karşılaşınca şaşkına döndüler ve; “Yemin ederiz ki, bunlar Muhammed ve düzenli ordusudur!..” diyerek, gerisin geri kaçmaya başladılar.

Onların bu halini gören sevgili Peygamberimiz; “Allahü ekber! Allahü ekber! Hayber, harab olup gitti” buyurdular ve bu mübarek sözünü üç defa tekrar ettiler.

Peygamber efendimiz, yahudilere; ya müslüman olmalarını, ya teslim olup haraç ve cizye vermelerini, yoksa harb edilip kan döküleceğini bildirdiler.

Yahudiler, ileri gelenlerinden Sellam bin Mişken’e gidip, durumu bildirdiler. Sellam; “Daha önce Muhammed’in üzerine yürüyünüz demiştim, kabul etmemiştiniz. Hiç olmazsa şimdi, onunla çarpışmakta gevşek davranmayınız. Müslümanlarla çarpışa çarpışa ölmeniz, hayatta kimsesiz kalmanızdan daha hayırlıdır!..” diyerek onları harbe teşvik etti.

Yahudiler, sür’atle çocuk ve kadınlarını Ketibe kalesine, erzaklarını Naim’e, askerlerini de Natat kalesine yığdılar.

İslam ordusunun bu teklifine, yahudiler ok atmakla karşılık verdiler. Mücahidler, okları kalkanlarıyla karşıladılar. Sevgili Peygamberimizin emri ile yaylar gerildi. Hep birden kale burçlarında bulunan yahudilerin üzerine; “Allahü ekber!..” sadaları arasında oklar fırlatıldı.

Artık harb başlamıştı. Bir tarafta Kâinatın sultanı ve kahraman Eshabı, İslamiyet’i yaymak, onların müslüman olup Cehennem’den kurtulmalarına sebep olmak için çarpışıyorlardı.

Diğer yanda ise, nasihatten anlamayan, her fırsatta müslümanları arkadan vurmak isteyen, hakikatı görmemekte direten yahudiler vardı. Hatem-ül-enbiyanın (son Peygamberin), kendi kavimlerinden gelmediğini görünce, kıskançlıklarından, O’nu kabul etmemişler, Peygamber efendimizi, çocukluğundan beri ortadan kaldırmak için, akıllarına gelen her kurnazlığa başvurmuşlar, fakat Allahü teâlânın koruması ile hiçbir şey yapamamışlardı.

Bin altı yüz şanlı mücahidin üzerine, on binden ziyade yahudi askeri ok atıyordu. Eshab-ı kiram, peş peşe gelen bu oklara karşı kalkanlarıyla korunuyorlar, fırsat buldukça da, yere düşen okları yahudilerin üzerine fırlatıyorlardı.

Fakat bazı sahabiler yaralanmışlardı. Bir ara Habibullah efendimizin huzuruna, Habbab bin Münzir hazretlerinin büyük bir edeb ile yanaştığı görüldü ve; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Karargahımızı, başka bir yere kursak olmaz mı?” diye sual edince, Peygamber efendimiz; “İnşaallahü teâlâ aşkam olunca değiştiririz!” buyurdular.

Hayber kuşatması bütün şiddetiyle devam ediyordu. Mücahidler, ok menzili içine girmişlerdi. Yahudilerin kaleden attığı oklar, İslam karargahının arkalarına kadar ulaşabiliyordu.

Akşama kadar, çarpışma ok ile devam etti. Elli kadar sahabi, atılan oklarla yaralanmışlardı. Akşam olunca, yeni bir karargah keşfi için Muhammed bin Mesleme hazretlerine vazife verildi.

O da, Reci’ denilen mevkiinin müsaid olduğunu belirtince, İslam karargahı, buraya nakledildi. Yaralılar da tedavi görmeye başladı.

Ertesi gün Natat önlerine gelen kahraman Eshab, akşama kadar çarpıştı. Üçüncü, dördüncü ve beşinci günlerde de kuşatma devam etti. Yahudiler hep müdafaada kaldılar.

O günlerde sevgili Peygamberimiz, şiddetli bir baş ağrısına tutulduklarından, iki gün mücahidlerin arasında bulunamadılar. İlk gün sancağı hazret-i Ebu Bekr’e, ikinci gün hazret-i Ömer’e verdiler. Her ikisi de, Eshab-ı kiramın başında, yahudilere karşı pek şiddetli çarpıştılar, fakat kaleyi fethetmek mümkün olmadı.

Bu arada cesaretleri artan yahudilerin, kale kapılarını açıp hücuma geçtikleri görüldü. Artık göğüs göğüse çarpışmaya başlamışlardı. Savaş pek ziyade kızışmıştı. Peygamber efendimiz, Eshabına; “Allahü ekber! Allahü ekber!.. diyerek tekbir getiriniz” buyurdukça, tekbir sadaları arasında aşk ve şevk ile düşmana kılıç çalıyorlardı.

Bir ara Muhammed bin Mesleme’nin kardeşi Mahmud şehid edildi. Çarpışmalar da, şiddetli bir şekilde, akşama kadar devam etti.

Ertesi gün Hayber’in en ünlü kumandanlarından Merhab, zırhlara bürünmüş olduğu halde kaleden dışarı çıktı. Güçlü kuvvetli dev gibi bir adamdı. Şimdiye kadar karşısına, bir pehlivan çıkmamıştı.

Mücahidlere dönüp; “Ben, cesareti, kahramanlığı ile tanınmış Merhab’ım!” diyerek övünmeye başladı. Böyle övünürken, sahabilerin arasında bir mücahidin ileri atıldığı görüldü. Merhab’a karşı; “Ben de, dehşetli ve şiddetli savaşların ortasına atılmaktan korkmayan Amir’im!..” diye nara attı ve derhal karşısına dikildi.

Dev Merhab, üzerinde; “Kime değerse helak eder!..” yazılı kılıcını, hazret-i Amir’e olanca gücü ile vurdu. Kahraman Amir anında kalkanını kaldırdı. Enli kılıç, kalkana çarptığında şiddetli bir ses ortalığı çınlattı ve kalkana saplandı. Hazret-i Amir, Yaradana sığınıp; “Ya Allah!” diyerek kılıcını Merhab’ın zırhlı bacaklarına çaldı.

Kılıç, çelik zırha değer değmez, geri tepti ve birden sahabinin bacağına değiverdi. Kılıcın, şiddetli bir şekilde geri tepişi hazret-i Amir’in bacağındaki atar damarın kesilmesine sebep oldu. Eshab-ı kiram, koşarak Amir’i kucakladılar ve tedavi için karargaha götürdüler. Fakat Amir orada şehadete kavuştu.

Çarpışmalar bütün şiddeti ile devam ediyordu. Akşama doğru sevgili Peygamberimiz, yahudilere dört bin askerle yardıma gelen ve harbe katılan müşrik Gatafanlılara, ayrılıp memleketlerine dönmelerini teklif etti. Bunu yaptıkları takdirde, Hayber’in bir senelik hurma mahsulünü kendilerine vereceğini de vadetti.

Resulullah efendimiz, Kuşatma esnasında, Haybere yardıma gelen Gatafanlılara bundan vazgeçin teklifinde bulundu. Fakat Gatafanlılar, bu teklifi reddettiler.

Bunun üzerine Alemlerin efendisi, Eshabına, Gatafanlıların bulunduğu kalenin etrafında sabahlamalarını emretti. Gatafanlılar, gece mücahidlerin saldırmasından çok korktular, bir türlü uyuyamadılar.

O gece, nereden geldiği belli olmayan bir ses; “Gatafan ülkesine baskın yapıldığını, çoluk-çocuklarının ve mallarının teslim alındığını” bildiriyordu. Bu ses, üç defa tekrar edilmiş ve bunu bütün Gatafanlılar, büyük bir korku içinde dinlemişlerdi.

Kumandanları Uyeyne de aynı sesi üç defa duymuş, şafak sökmek üzereyken askerini alarak Hayber’den acele uzaklaşıp memleketlerinin yolunu tutmuştu. Sabahleyin yahudiler, Gatafanlıların sebepsiz yere Hayber’i terketmelerine şaşırdılar ve ümidsizliğe düştüler. Onları yardıma çağırdıklarına da çok pişman oldular.

O gün de Hayber önlerinde şiddetli çarpışmalar oldu. Fakat kale fethedilemedi. Akşam, Kainatın sultanı; “Yarın sancağı öyle bir yiğide vereceğim ki, o, Allahü teâlâyı ve Resulünü sever. Allahü teâlâ ve Resulü de onu severler. Allahü teâlâ, onun eli ile fethi gerçekleştirecektir!” buyurarak müjde verdi.

O gece Eshab-ı kiram, heyecanla sabahı bekledi. Her biri sancağın kendisine verilmesini umuyor, bu yolda, Allahü teâlâya dualar ediyordu.

Bilal-i Habeşi hazretleri, sabah ezanını yanık ve güzel sesi ile okudu. Ezan okunurken herkeste ayrı bir heyecan, ayrı bir zevk hasıl olur, o ilahi zevkin tadına doyulmazdı.

Sevgili Peygamberimiz, Eshabına sabah namazını kıldırdıktan sonra ayağa kalktılar. Mübarek İslam sancağının getirilmesini emrettiler. Mukaddes sancak getirilirken, Eshab-ı kiram ayakta bekliyor, merakla, Resul-i ekrem efendimizin mübarek dudaklarından çıkacak sözleri dinlemek için, dikkat kesiliyorlardı.

Nihayet Alemlerin efendisi; “Muhammed’in zatını peygamberlikle şereflendiren Allahü teâlâya and olsun ki ben, bu sancağı kaçmak nedir bilmeyen bir yiğide vereceğim” buyurduktan sonra, mübarek gözlerini Eshabı arasında gezdirip; “Ali nerededir?” buyurdu.

Sahabiler; “Ya Resulallah! Onun gözleri ağrıyor” deyince, Efendimiz; “Onu bana çağırınız” buyurdu.

O günlerde hazret-i Ali göz ağrısına tutulmuş ve gözlerini açamaz olmuştu. Yanına giderek, durumu bildirdiler ve mübarek koluna girip, Resulullah efendimizin huzuruna getirdiler.

Kainatın sultanı, hazret-i Ali’nin şifa bulması için, Allahü teâlâya dua etti ve mübarek parmaklarını ağzında ıslatıp gözlerine sürdüler.

O anda, hazret-i Ali’nin gözlerinde hiçbir ağrı kalmadı. Ayrıca; “Ya Rabbi! Sıcağın ve soğuğun sıkıntısını bundan gider” diyerek, onun için dua buyurdular.

Peygamber efendimiz, hazret-i Ali’nin üzerine, mübarek elleriyle bir zırh giydirip beline kendi kılıcını kuşatarak, eline beyaz İslam sancağını verdiler ve; “Allahü teâlâ, sana zafer nasib edinceye kadar çarpış. Sakın arkana dönme!” buyurdular.

Hazret-i Ali de; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onlarla, din-i İslam’a girdikleri zamana kadar çarpışacağım” dedi.

Sevgili Peygamberimiz de; “Vallahi, senin sebebinle Allahü teâlânın, onlardan tek bir kişiyi hidayete kavuşturması, senin için, bir çok kızıl (iyi) develere sahib olup, onları Allahü teâlânın yolunda sadaka vermenden daha hayırlıdır” buyurdu.

Hazret-i Ali, elinde sancak ile yahudi kalesine ilerlerken, şanlı sahabiler de peşinden yürüdüler. Kaleye iyice yakalaşıp, sancağın bir taşın dibine dikildiği sırada, Natat kalesinin kapısının açıldığı görüldü.

Yahudilerin hücum birlikleri dışarı çıktılar. Bunlar, Hayber’in en seçme kahramanları idi. Her biri, çift zırhlarla kaplı, demir muhafazalara bürünmüşlerdi.

İçlerinden birinin, hazret-i Ali’ye doğru yürüyüp, çarpışmak için karşısına geçtiği görüldü. Bu, Merhab’ın cesarette bir benzeri olmayan kardeşi Haris idi.

Sür’atle saldırdı... İki çeliğin çıkardığı ses meydanı doldururken, Zülfikâr’ın şimşek gibi indiği ve Haris’in başını gövdesinden ayırdığı görüldü.

Bu anda, “Allahü ekber! Allahü ekber!” sesleri göklere yükseliyordu. Kardeşinin öldürüldüğünü işiten Merhab, emrindeki askerlerle dolu dizgin meydana yürüdü. Hazret-i Ali’nin karşısına dikildi.

Onun da üzerinde çift zırh vardı. Çift kılıç kuşanmış olduğu halde, iri cüssesi ile sanki bir devi andırıyordu. Bütün hiddeti ile; “Ben ki, harplerin en şiddetli olduğu zamanlarda ortaya atılıp, kahramanca çarpışan Merhab’ım! Ben, kükreyen aslanları bile mızrak veya kılıcımla delik deşik ederim!..” diyerek, kendini övmeye başladı.

Hazret-i Ali de; “Ben ki, anam bana Haydar (Aslan) ismi vermiştir. Ben, heybetli bir aslan gibiyimdir! Seni bir hamlede yere serecek bir yiğit kişiyimdir!” diyerek, karşılık verdi.

Merhab, hazret-i Ali’den, Haydar kelimesini işitince, kalbine bir korku düştü. Çünkü gece rüyasında bir aslan kendisini parçalamıştı. Rüyada gördüğü aslan bu mu idi?

Derken dev Merhab’ın hamle ettiği ve hazret-i Ali’nin onu kalkanıyla karşıladığı görüldü. Sonra Allahü teâlâya sığınıp, Zülfikâr’ı, kâfirin başına öyle bir indirdi ki; koca Merhab’ın, Zülfikâr’a karşı tuttuğu kalın çelik kalkanını ve çelikten yapılmış miğferini ikiye biçip, kafasını tepesinden ensesine kadar bölüp ayırdığı görüldü.

Zülfikâr’ın çıkardığı korkunç ses, Hayber’in her tarafında işitilmişti. Peygamber efendimiz; “Sevininiz! Hayber’in fethi artık kolaylaştı” buyurdular.

Eshab-ı kiram, hazret-i Ali’nin bu bahadırlığına hayran kalmışlar; “Allahü ekber!” sesleri ile semayı çınlatmışlardı.

Çarpışma bütün şiddeti ile devam ediyordu. Eshab-ı kiram, çarpışa çarpışa kale kapısının yanına geldikleri bir sırada, bir yahudi, kılıcıyla hazret-i Ali’nin kalkanına vurdu. Kalkan yere düştü.

Çarpışmalar sırasında bir ara hazreti Ali’nin kalkanı yere düştü. Fakat eğilip alacak zaman yoktu. Fırsatı kaçırmak istemeyen yahudi, kalkanı kaptığı gibi geriye kaçtı.

Buna çok üzülen Allahü teâlânın aslanı, Zülfikar ile etrafındaki düşmanları dağıttıktan sonra, kalenin kapısını kalkan yapmaya niyetlendi.

“Bismillahirrahmanirrahim! Diyerek, kocaman demir kapının halkalarına asıldı. Resulullahın duası bereketiyle kapının kancalarını duvarından sarstı çıkardı...

Hazret-i Ali kapıyı sökerken, kale yerinden sarsıldı. Sekiz on pehlivanın yerinden kıpırdatamayacağı bu kapıyı, tek eliyle kalkan yapıp, çarpışmağa başladı.

Karşısına peş peşe, yahudilerin en yiğit altı pehlivanı daha çıktı. Onları da Allahü teâlânın izni ile alt eden hazret-i Ali, kahraman arkadaşları ile kaleye girdiler.

Artık kalenin içinde çarpışılıyordu. Kısa zamanda, karşılarına çıkacak kimse kalmadı. İslam sancağını kaleye diktiler. Böylece en muhkem kaleleri olan Natat, fethedildi.

Sevgili Peygamberimiz, hazret-i Ali’nin gözlerinden öptükten sonra; “Gösterdiğin kahramanlıktan dolayı, Allahü teâlâ ve Resulü senden razı oldu” buyurdular. Bu mübarek kelamı işiten Ali , sevincinden ağladı.

Peygamber efendimiz; “niçin ağlıyorsun?” buyurduğunda; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Sevincimden ağlıyorum. Zira Allahü teâlâ ve Resulü benden razı oldu” dedi.

Bunun üzerine sevgili peygamberimiz; “Yalnız ben değil, Cebrail, Mikail ve cümle melekler senden razı oldular” buyurdu.

Bu sırada Devs kabilesinden dört yüz müslüman, Peygamber efendimize yardıma geldi. Bundan sonra, diğer kaleleri fethetmek için çarpışmalara şiddetli bir şekilde devam edildi.

Hayber’in geri kalan yedi kalesi teker teker düşürülünce, çaresiz kalan yahudiler, hey’et göndererek sulh isteğinde bulundular. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem, bu teklifi kabul ederek şu maddeler üzerinde anlaştılar:

1- Bu gazada müslümanlarla çarpışan yahudilerin kanları dökülmeyecek.

2- Hayber’i terkeden yahudiler, yanlarında sadece çocuklarını ve bir de lüzumlu ev eşyalarını götürebilecekler.

3- Geri kalan taşınan ve taşınmayan malların hepsi; zırh, kılıç, kalkan, yay, ok gibi bütün silahlar, üzerlerindeki elbiseden başka giyeceklerin tamamı; kumaşlar, altınlar ve ayrıca hazineler, at, deve, koyun gibi bütün hayvanlar... ne varsa hepsi müslümanlara kalacak.

4- Müslümanlara bırakılması gereken herhangi bir şey, hiçbir suretle gizlenmeyecek. Gizleyenler, Allahü teâlâ ve Resulünün emanından ve himayesinden dışarda bırakılacak...

Bu şartlara uymayan, hazinelerini tulumlarla toprağa gömen Kinane bin Rebi’ cezalandırıldı. Ele geçen ganimetin, haddi hesabı yoktu. Hayber’in o verimli arazileri, hurmalıkları tamamen İslam ordusuna bırakılmıştı.

Yahudilerle andlaşma yapılmıştı. Bu sırada, memleketlerine dönen Gatafanlılar, yahudilere yardım için Hayber’e geri dönmüşlerdi.

Peygamber efendimizin Hayber’i fethedip yahudileri teslim aldığını gördükleri zaman; “Ey Muhammed! Sen, Hayber’i terkettiğimiz takdirde, bize Hayber’in bir senelik hurmasını vermeyi vaad etmiştin. Sözümüzde durduk. Haydi bize onları ver!” dediler.

Efendimiz onlara; “Filanca dağ sizin olsun” buyurdular. Gatafanlılar da; “Öyle ise biz, sizinle çarpışırız” diyerek tehdide yeltendiler. Resul-i ekrem efendimiz de; “Çarpışma yerimiz Cenefa olsun” buyurdu. Cenefa, Gatafanlıların bir bölgesinin ismi idi. Gatafanlılar bunu duyunca korkularından çekilip gittiler.

Sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshabı, Hayber’in fethi esnasında çok yorulmuşlardı. Bir taraftan yaralılar tedavi ediliyor, diğer yandan dinleniyorlardı.

Yahudilerin ileri gelenlerinden Selam bin Mişken’in karısı Zeynep, Peygamber efendimizi zehirleyerek öldürmek istedi. Bunun için, bir keçi kesip pişirdi ve ete zehir kattı.

Sonra, Resulullah efendimizin huzuruna çıkarak, hediye getirdiğini söyledi. Resul-i ekrem efendimiz kabul edip, Eshabını çağırdılar. Hep birlikte yemek için oturdular.

Alemlerin efendisi, keçinin kol kısmından bir parça koparıp; “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek mübarek ağızlarına aldılar. Birkaç defa çiğnedikten sonra hemen mübarek ağızlarından çıkarıp; “Ey Eshabım! Bu yemekten elinizi çekiniz! Zira şu kürek eti, zehirlenmiş olduğunu bana haber verdi” buyurdular.

Sahabiler derhal ellerini yemekten çektiler. Fakat etten bir lokma yiyen Bişr bin Bera hazretlerinin, hemen vücudu morardı ve şehid oldu.

Sevgili Peygamberimize Cebrail aleyhisselam gelip, mübarek tükürüklerine karışan zehirin te’sirinden kurtulmak için, mübarek omuzları arasından hacamat yaptırarak kan aldırmasını söyledi.

Öyle yapıldı. Sonra, zehirli et toprağa gömüldü. Bu işi yapan Zeynep, yakalanarak huzura getirildi. Efendimiz ona; “Bu kebaba sen mi zehir kattın?” buyurdular.

O da, yaptığını itiraf ederek; “Evet!” dedi. Peygamber efendimiz; “Bunu niçin yapmak istedin!” diye sorduklarında; “Sen, benim kocamı, babamı, amcamı öldürdün. Kendi kendime; “Eğer O, hakikaten peygamber ise, Allah O’na bildirir. Değilse, bu zehir O’na te’sir eder ve ölür. Böylece kendisinden kurtulmuş oluruz” dedim.

Eshab-ı kiram, bu hadiseye çok üzülmüştü. “Canımız sana feda olsun ya Resulallah! Bunu öldürelim mi?” diye sorduklarında, kendi şahsına yapılan her hakareti affeden Alemlerin efendisi, bunu da affetti.

Bu büyük merhameti gören Zeynep, Kelime-i şehadet getirerek müslüman oldu.

Hayber’de ele geçen ganimetler ve esirler arasında, Huyey bin Ahtab’ın kızı Safiyye de vardı.

Âlemlerin efendisi, bunu azad etti. O da bu hale çok duygulanıp, can u gönülden, Kelime-i şehadet getirerek Müslüman oldu.

Bu duruma çok sevinen sevgili Peygamberimiz, hazret-i Safiyye validemizi nikahıyla şereflendirip, sevindirdiler.

Böylece hazret-i Safiyye, müminlerin annesi oldu. Sehba mevkiinde düğünü yapılıp, kavun ve hurmadan velime yani düğün yemeği verildi.

Safiyye validemizin, mübarek gözlerinde bir morluk görülüyordu. Sevgili Peygamberimiz; “Nedir bu iz?” buyurduklarında, şöyle anlattı:

“Bir gece rüyamda ayın gökten inip koynuma girdiğini görmüştüm. Kocam Kenane’ye anlatınca; “Sen şu üzerimize gelen Arab Meliki’nin hanımı olmaya göz dikmişsin!” diyerek, gözüme bir tokat vurdu ve gördüğünüz gibi morardı.”

Hayber fethedildikten sonra, Yahudiler, Peygamber efendimize; “Ya Muhammed! Biz Hayber’den çekip gideceğiz. Fakat, biz ziraatten, tarla, bağ, bahçe bakımından iyi anlarız. İstersen, bu verimli arazileri bize kiraya ver. Bu mülkleri işleyeyim ve çıkan mahsulün yarısını sana verelim!” diye teklifte bulundular.

Sevgili Peygamberimizin ve sahabilerin, tarla işleri ile uğraşacak zamanları yoktu. Onlar din-i İslam’ı yaymak için uğraşıyor, cihad-ı fi sebilillah için gecelerini gündüzlerine katarak durmadan çalışıyorlardı.

Bu teklife Peygamber efendimiz memnun oldular ve; “Sizi istediğimiz zaman çıkarmak şartı ile!” buyurdular. Yahudiler bunu kabul ettiler ve Hayber arazilerini işletmeye başladılar.

Peygamber efendimiz, Eshabı ile, muzaffer olarak Medine’ye döndüler. Bu arada daha önce Habeşistan’a hicret eden Eshabının, Ca’fer bin Ebi Talib başkanlığında geldiklerini görünce, çok sevindiler.

Hazret-i Ca’fer’in alnından öpüp, bağrına bastı ve; “Ben Hayber’in fethine mi, yoksa Ca’fer’in gelişine mi sevineyim bilemiyorum. Sizin hicretiniz iki defadır. Siz, hem Habeş ülkesine, hem de yurduma hicret ettiniz” buyurdular.

Hayber’de elde edilen ganimetler; Hudeybiye andlaşmasına katılan bütün Eshab-ı kirama, Hayber’e katılanlara, Habeşistan’dan hicret eden Eshaba ve fethe iştirak eden Devs kabilesine paylaştırıldı.

Hayber’in fethedilmesi ile, Arabistan’daki bütün yahudiler, Peygamber efendimizin emri altına girmiş oluyorlardı.

Artık müşriklere yardım etme imkanları kalmamıştı. Çevrede bulunan kabileler ve devletler de, silah ve asker bakımından fethedilmesi imkansız gibi görünen Hayber kalesini zapteden Müslümanların, büyük bir güce sahip olduğunu anladılar ve bu Müslümanlardan çekinmeye başladılar.

Mekkeli müşrikler, Hayber’in fethi ile büyük bir üzüntüye ve ye’se kapıldılar. Bu fetihten sonra, küçüklü büyüklü pek çok kabileler, Müslüman olmak için Medine-i münevvereye geldiler ve Eshab-ı kiramdan olmakla şereflendiler, hatta Gatafanlılar bile...

Yola gelmeyen bazı kabileler ise kuvvet gönderilerek itaat altına alındılar.

Hudeybiye andlaşması üzerinden bir sene geçmişti. Kurban bayramına bir ay kala, Resul-i ekrem efendimiz, Eshab-ı kiramına, umre için hazırlık yapmalarını emrettiler.

Umre için Hudeybiye’ye gidip Bi’at-ür-Rıdvan’a katılanlar, vefat edenler hariç, hazır bulunacaklardı. Bu emir üzerine Eshab-ı kiram hazırlıklarını tamamladılar.

Kurban edilmek üzere yetmiş deve alındı. Bunların Mekke’ye kadar otlatılarak götürülmesi için, Naciye bin Cündüb’e ve dört arkadaşına vazife verildi.

Ayrıca Mesleme hazretlerinin emrine yüz süvari verilerek; zırh, mızrak, kılıç gibi harpte kullanılacak silahlar önden gönderildi.

Müşriklere güvenilmezdi. Herhangi bir saldırı halinde, bu silahlardan istifade edilecekti. Eshab-ı kiramdan bazıları; “Ya Resulallah! Hudeybiye andlaşmasına göre, umreye, kınına sokulmuş kılıçlardan başka silah ile gelmeyecektik!” dediler.

Alemlerin efendisi; “Biz, bu silahları Harem’e, Kureyşlilerin yanına sokmayacağız. Ancak onlar, Kureyşlilerden bize yapılacak bir saldırı karşısında yakınımızda, elimizin altında bulundurulacaktır” buyurdu.

Medine-i münevvereye vekil olarak Ebu Zer-i-Gıfari bırakıldı. İki bin sahabi, sevgili Peygamberimizle birlikte Mekke’ye doğru yola çıktılar.

Eshab-ı kiram, çok heyecanlanmıştı. Senelerdir, Allah yolunda, sevgili Peygamberimiz uğrunda evlerini, ocaklarını, terk ettikleri yurtlarını göreceklerdi...

Beş vakit namazda yönlerini döndükleri Kabe-i muazzamayı ziyaret edeceklerdi... Henüz müslüman olup da andlaşma gereği Medine’ye gelemeyen akrabalarına kavuşacaklardı...

Senelerdir, kendilerine gözlerinden yaş yerine kan akıtan, zulüm altında inim inim inleten, putlarına taptırmak için pek çok kardeşlerini şehid eden Kureyşli müşriklere, İslam’ın haysiyet ve şerefini göstereceklerdi.

Belki bunu gören müşriklerin kalbine İslam sevgisi düşer de, müslüman olurlardı!..

Medine’de kalanlar, Veda yokuşuna kadar Alemlerin efendisini tekbirlerle teşyi edip, uğurladıktan sonra geri döndüler.

Sevgili Peygamberimiz, Medine’ye on kilometre kadar uzakta bulunan Zülhuleyfa’ya gelince, ihrama girdiler. Şanlı Sahabiler de O’na uydular.

Herkes beyazlara bürünmüştü. Umre yapmak için Mekke-i mükerreme yolculuğu başlamıştı. Artık;

“Lebbeyk! Allahümme lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke lebbeyk! İnnel hamde ven-ni’mete leke vel-mülke, la şerike lek!..” sadalarıyla yer gök inliyordu.

Yolculuk, Allahü teâlâya hamd etmek ve yalvarmakla, O’nun mübarek ismini zikretmekle, çok zevkli geçiyordu.

Umre için önden giden hazret-i Mesleme komutasındaki birlik Mekke’ye yaklaşınca, Kureyşli müşrikler tarafından görüldü. Korku ile yanlarına yaklaşıp, biz, bir sene önce böyle mi anlaşmıştık dercesine; “Bu nedir?” diye sordular.

Mesleme hazretleri, onlara iliklerini donduran şu cevabı verdi:

“Bunlar, Allahü teâlânın Resulünün süvarileridir... Allahü teâlâ izin verirse, yarın onlar da burayı teşrif edeceklerdir!..”

Müşrikler, korka korka geri dönüp haberi Mekke’ye ulaştırdılar. Mekkeli müşrikler de; “Yemin ederiz ki, biz andlaşmaya bağlı kaldık. Muhammed bizimle niçin çarpışsın?..” diyorlardı.

Derhal aralarından bir hey’eti, Peygamber efendimizle görüşmek üzere gönderdiler.

Bu sırada Alemlerin efendisi, Mekke’yi görebilecekleri Batn-ı Ye’cec denilen yere gelmişlerdi. Üzerlerindeki kılıçtan başka bütün silahlarını burada bıraktılar. Silahları beklemek üzere de iki yüz sahabiyi nöbetçi koydular.

Bu hazırlıklar bitince, Kureyş hey’eti Peygamber efendimizle görüşmek ve huzura kabul edilmek için izin istedi.

Kabul edilince; “Ya Muhammed! Hudeybiye andlaşmasından beri, size karşı herhangi bir ihanetimiz olmamıştır. Buna rağmen Mekke’ye, kavminin yanına bu silahlarla mı gireceksin? Halbuki, andlaşmamıza göre; kınına sokulmuş kılıçlardan başkası yanınızda olmayacaktı!..” dediler.

Buna, Alemlerin efendisi; “Ben, çocukluğumdan bugüne kadar verdiğim sözde durmak ve vefakarlığımla tanınırım. Harem’e, kınlarında sokulu kılıçlarımızdan başkası ile girecek değiliz. Fakat, silahların bana yakın bir yerde olmasını istiyorum” buyurarak cevap verdiler.

Hey’et, kendilerine iletilen haberin değişik olduğunu anlayarak, rahatladılar ve; “Ya Muhammed! Doğrusu senden hep vefakarlık ve iyilik gördük. Sana yaraşan da odur” diyerek geri döndüler. Mekke’ye gelip, durumu Kureyşlilere bildirdiler. Onlar da rahatladılar.

Kureyş’in ileri gelenleri, kin ve kıskançlıklarından, Peygamber efendimizi ve Eshabının bu mesud anlarını görmemek için, Mekke’yi terk ederek dağlara çıktılar.

Sevgili Peygamberimiz, işaretli kurbanlık develeri Zituva mevkiine önden gönderdi. Sonra, Eshabıyla hazırlıklarını tamamlayıp, mukaddes Mekke şehrine girmek üzere yürüdüler.

Eshab-ı kiram, Alemlerin efendisini ortalarına almışlardı. Kainatın sultanı, devesi Kusva üzerinde, binlerce yıldızın varlığını örten bir güneş gibi, etrafına nur saçıyordu. Aman ya Rabbi! O ne güzellik! O, ne ihtişamlı manzaraydı!..

Dillerde; “Lebbeyk! Allahümme Lebbeyk! Lebbeyk! La şerike leke Lebbeyk!..” sadaları, gönüllerde; Allahü teâlâ ve Resulünün muhabbeti vardı.

Adım adım muazzam Kâbe’ye doğru ilerliyorlardı. Yaklaştıkça heyecanları bir kat daha artıyor, adeta coşuyorlardı.

Hep bir ağızdan söylenen telbiye nidaları Mekke’yi dolduruyor, müşrikler, bu muhteşem manzarayı gördükçe içleri eriyor, gönüllerine ılık ılık bir muhabbet şerbetinin aktığını hissediyorlardı. Birçoklarının kalbine, İslam’ın sevgisi düşmüştü. Sonunda Muhammed aleyhisselam galip gelmişti...

Sevgili Peygamberimiz ve şanlı Eshabı, bellerinde kılıçları olduğu halde yıllar sonra Kâbe-i muazzamaya giriyorlardı... Peygamber efendimizin devesi Kusva’nın yularını Abdullah bin Revaha hazretleri tutarak ilerliyordu.

Mekkeli bazı müşrikler, kadınları ve çocukları, Dar-ün-Nedve’de dizilmişler, sevgili Peygamberimizi ve kahraman Eshabını seyrediyorlardı. Abdullah bin Revaha ilerledikçe, şu beytleri müşriklerin başına bir balyoz gibi vuruyor, ta gönüllerine kadar indiriyordu...

Ey kâfirler çekilin, Peygamberin yolundan,

Ki, Allahü teâlâ, O’na gönderdi Kur’an.

Her hayır ve iyilik vardır O’nun dininde,

Bu din için ölmekdir, en hayırlı ölüm de.

Gerçek Resulullahtır, kabul ettim yürekten,

Her sözüne inandım, kabul ettim şimdi ben.

Ey kâfirler! Kur’anın, Allahü teâlâdan,

İndiğini siz inkâr eylediğiniz zaman,

Nasıl indirdik ise, darbeleri aniden,

Ve nasıl ayırdıksa, başınızı gövdeden.

Onun manasına da, inanmazsanız eğer,

İner aynı şekilde başınıza darbeler.

Başlarım, O Allah’ın, mübarek ismiyle ki,

Yoktur O’nun dininden, başka din-i hakiki.

Ve yine başlarım ki, ismiyle O Allah’ın,

Muhammed hem kulu ve hem resulüdür O’nun.

Hazret-i Ömer dayanamayıp; “Ey İbn-i Revaha! Sen, Resulullahın önünde ve Harem-i şerifte nasıl şiir okuyabiliyorsun?” diye ikaz etti.

Fakat Peygamber efendimiz müdahale etti:

“Ya Ömer! Ona mani olma. Allahü teâlâya yemin ederim ki, onun sözleri, bu Kureyş müşriklerine ok yağdırmaktan daha çabuk, daha çok tesirlidir. Ey İbn-i Revaha devam et!”

Peygamber efendimiz biraz sonra Abdullah bin Revaha hazretlerine;

“Allahü teâlâdan başka ilah yoktur! Bir olan O’dur. Vaadini gerçekleştiren O’dur! Bu kuluna yardım eden O’dur! Askerlerini güçlendiren O’dur! Toplanmış olan kabileleri, bozguna uğratan da yalnız O’dur” de!” buyurdu. Abdullah bin Revaha da;

“Allahü teâlâdan başka yoktur, bir ilah!

Yoktur O’nun şeriki, La ilahe illallah!

O’dur müslümanların, askerine güç veren!

Ve O’dur kâfirleri, dağıtan, mağlub eden!”

diye söylemeye başladı. Müslümanlar da bu sözleri tekrar ediyorlardı.

Sevgili Peygamberimiz Beytullah’a girince, mübarek sağ omuzunu açtılar. Mübarek tenlerinin güzelliği gözleri alıyor, gönülleri cezbediyordu.

Sonra; “Bugün, şu şirk ehline, kendisini güçlü ve zinde gösterecek yiğitleri, Allahü teâlâ, rahmeti ile yarlığasın!” buyurdular.

Bunun üzerine Eshab-ı kiram sağ omuzlarını açıp, heybetli bir şekilde hızlı hızlı yürüyerek Kâbe’yi üç defa tavaf ettiler.

Ancak, Rükn-i Yemani ile Hacer-ül-esved köşesi arasında ağır ağır yürüdüler. Peygamber efendimiz ve Eshabı, hacer-ül-esved’e yaklaşıyor, onu öpüyorlar veya geriden ellerini açıp, Hacer-ül-esved’e karşı tutuyorlardı.

Müşrikler, gerilerden eshabı takip ediyor, onların bu heybetli ve gösterişli yürüyüşlerine şaşıyorlardı.

Çünkü onlara, Müslümanların Medine’ye gideliden beri zayıf ve hasta düştükleri anlatılmış ve buna benzer haberler yayılmıştı. Şimdi ise, tam tersi bir hale şahid oluyorlardı ve hayretleri artıyordu.

Geri kalan dört tavaf ise yavaş yavaş ve ağır adımlarla yapılarak tamamlandı. Tavaftan sonra Makam-ı İbrahim’de iki rekat namaz kıldılar.

Daha sonra Safa ile Merve tepeleri arasında yedi kerre sa’y yaptılar. Kurbanlar kesildikten sonra, Peygamber efendimiz mübarek başını kazıttılar.

Mübarek saç telleri havada kapışılmıştı. Eshab-ı kiram da tıraş oldular. Böylece Resul-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin tam bir sene önce gördüğü rüya gerçekleşti.

Umre ziyareti tamamlanmış, öğle vakti girmişti. Alemlerin efendisi, hazret-i Bilal’e, Kâbe’de ezan okumasını emredince, Bilal-i Habeşi derhal emri yerine getirdi.

O, Kâbe’de ezan-ı şerifi okurken, bütün Mekke çalkalanmaya başladı. Eshab-ı kiram, büyük bir huşu içinde ezanı dinliyor, hafif bir sesle onu tekrar ediyorlardı.

Bitince, Habibullah efendimiz imam oldular. Hep birlikte kılınan öğle namazının, müşriklerin kalbindeki te’siri bir başka idi.

Sevgili Peygamberimize, Ebtah’da deriden bir çadır kurulmuştu. Sahabiler de etrafındaki çadırlarda üç gün ikamet ettiler. Namaz vakitlerinde Beytullah’da toplanıyor, cemaatle namazlarını kılıyorlardı.

Diğer vakitlerde akrabalarını ziyaret ediyorlar, İslam’ın, kendilerine bahşettiği güzel ahlak ile onlara örnek oluyorlardı.

Onlar da, Eshabın bu güzel halleri karşısında adeta eriyorlar, hayranlıklarını gizleyemiyorlardı. Bu üç gün zarfında, Mekke sanki içten fethedilmişti.

Üç gün dolmuştu... Artık ayrılık zamanı gelmişti. Akşama doğru Peygamber efendimiz; “Umre için gelen müslümanlardan hiçbir kimse, akşamı Mekke’de geçirmeyecek, yola çıkacaktır!” buyurdu.

Herkes derlenip toparlandı ve Medine’ye doğru yola çıkıldı...

Alemlere rahmet olarak gönderilen habib-i ekrem efendimiz Mekke’ye umre için gittiklerinde, eshabından Velid bin Velid hazretlerine;

“Halid nerelerde? Onun gibi birinin İslamiyet’i tanımaması, bilmemesi olamaz. Keşke o, bütün gayret ve kahramanlıklarını müslümanların yanında, müşriklere karşı gösterseydi ne kadar hayırlı olurdu. Kendisini sever, üstün tutardık” buyurmuştu.

Velid bin Velid, daha önce de ağabeyine zaman zaman mektup yazar, müslüman olmasını teşvik ederdi. Peygamber efendimizin bu mübarek sözlerini de ulaştırınca, İslamiyet’e olan meyli gittikçe fazlalaştı.

Umre ziyaretini yapan sahabiler, Medine’ye dönmüşlerdi. Aradan günler geçmiş, hicretin sekizinci yılına girilmişti. Halid bin Velid ise, artık yerinde duramıyor, bir an önce Medine’ye ulaşmak, Alemlerin efendisinin huzurunda diz çöküp, müslüman olmakla şereflenmek için yanıp tutuşuyordu. Kendisi şöyle anlatmıştır:

Allahü teâlâ bana Peygamber efendimizin muhabbetini ihsan etti. Kalbime İslam’ın sevgisini yerleştirdi. Hayrı ve şerri ayıracak hale getirdi. Kendi kendime; “Ben, Muhammed aleyhisselama karşı bütün savaşlarda bulundum. Ama her savaş yerini terk ederken, bozuk ve yanlış bir hal üzere olduğumu ve O’nun bir gün mutlaka bize galib geleceğini biliyor ve bu hislerle ayrılıyordum.

Resulullah efendimiz, Hudeybiye’ye geldiği zaman da, düşman süvarilerinin komutanı idim. Usfan’da onlara yaklaşıp gözüktüm. Resulullah, bizden emin bir şekilde, Eshabına öğle namazı kıldırıyordu. Üzerlerine ani baskın yapmak istedik, ama mümkün olmadı.

Böyle olması da hayırlı oldu. Resulullah, kalbimizden geçenleri anlamış olmalı ki, ikindi namazını temkinli kıldılar. Bu durum bana çok te’sir etti. Bu zat her halde, Allah tarafından korunuyor olmalı, dedim. Birbimizden ayrıldık.

Ben, çeşitli düşünceler içindeyken Muhammed aleyhisselam umre için Mekke’ye gelince, O’na görünmedim. Kardeşim Velid’le birlikte gelmişler ve beni bulamamışlardı. Kardeşim şöyle bir mektup bırakmıştı:

“Bismillahirrahmanirrahim! Allahü teâlâya hamd ü sena ve Resulullah’a salatü selamdan sonra derim ki, hakikaten ben, senin İslamiyet’ten yüz çevirip gitmen kadar şaşılacak bir şey bilmiyorum. Halbuki, gittiğin yolun yanlış olduğunu anlamaktan aciz değilsin. Niye aklını kullanmıyorsun? İslamiyet gibi bir dini tanıyıp anlayamaman ne kadar tuhaf! Peygamber efendimiz, bana seni sordu. Senin, İslamiyet’i tanıyıp, gayret ve kahramanlığını müslümanların arasında, müşriklere karşı kullanmanı arzu ediyorlar. Ey kardeşim! Çok fırsatları kaçırdın; artık daha fazla gecikme!”

Kardeşimin mektubu bana ulaşınca, müslüman olma arzusu bende çok kuvvetlendi. Gitmek için acele ediyordum. Resulullah’ın söyledikleri beni çok sevindirmişti. O gece uyurken, rüyamda sıkıntılı, dar ve çöl gibi susuz yerlerden, yemyeşil, geniş ve ferah bir yere çıkmıştım. Medine’ye varınca, bu rüyamı hazret-i Ebu Bekr’e anlatıp, tabirini ondan sormaya karar verdim.

Halid bin Velid müslüman olmakla şereflenmesini anlatmaya şöyle devam etti:

Ben, Medine’ye Resulullah’a gitmek için karar verdim; “Acaba, oraya giderken bana kim arkadaş olabilir?” diye düşünüyordum. O sıra Safvan bin Ümeyye’ye rastladım. Vaziyeti ona anlattım. Teklifimi reddetti.

Daha sonra İkrime bin Ebu Cehil’e rastladım. O da reddedince evime gittim. Hayvanıma binip, Osman bin Talha’nın yanına vardım. Ona da müslüman olmak üzere, Resulullah’a gideceğimi ve bana arkadaşlık yapmasını söyledim. Tereddütsüz kabul etti ve ertesi günü seher vakti birlikte yola çıktık.

Hadde denilen yere vardığımızda, Amr bin As ile karşılaştık. O da müslüman olmak için Medine’ye gidiyordu. Medine’ye vardık. Elbisemin en güzelini giyip, Resulullah efendimizle görüşmeye hazırlandım. O sırada kardeşim Velid geldi ve; “Acele et. Çünkü Peygamber efendimize sizin geldiğiniz haber verilmiş, O da çok sevinmiş, şimdi sizi bekliyor” dedi.

Acele ile, O yüce peygamberin huzuruna vardım. Gülümsüyordu. Selam verdim; “Allahü teâlâdan başka ilah olmadığına ve senin de Allahü teâlânın peygamberi olduğuna şehadet ediyorum” dedim. “Seni hidayete erdiren, doğru yolu gösteren Allahü teâlâya hamd olsun” buyurdu. Sonra günahlarımın affı için Allahü teâlâya dua etmesini istedim. Benim için dua etti ve; “İslamiyet, kendisinden önce işlenmiş olan günahları kesip atar” buyurdu.

Diğer iki arkadaşım da müslüman oldular. Böylece, Mekke’nin en bahadırlarından, gözünü budaktan esirgemeyen, gayeleri uğrunda canlarını vermekten zerre kadar çekinmeyen bu üç pehlivan, gönüllerinden coşan bir samimiyetle Resul-i ekrem efendimizin huzurunda Eshab-ı kiramdan olmakla şereflenmişlerdi.

Artık, bütün güçleriyle küfrü yok etmek için çalışacaklardı. Onların müslüman olmasına, sahabiler çok sevinmişler, sevinçlerini; “Allahü ekber!” diye tekbirlerle açığa vurmuşlardı.

Hicretin sekizinci yılında, alemlere rahmet olan Server-i kâinat efendimiz, İslamiyet’in yayılması için yine çeşitli kabilelere, devletlere elçiler gönderdiler.

Bunların bazılarından müsbet neticeler gelmiş, fakat Busra valisine gönderilen Haris bin Ümeyr hazretleri, Şam’ın Belka nahiyesinin Mute köyünde hıristiyan askerleri tarafından tutuklanmıştı. Şam valisi Şürahbil bin Amr’ın yanına götürülen hazret-i Haris, elçi olduğu halde, alçakça katledilip, şehid edilmişti.

Bu habere sevgili Peygamberimiz çok üzülmüşler ve derhal kahraman Eshabının toplanmasını emir buyurmuşlardı. Bu emri alan Sahabiler, çocuklarıyla helallaşıp acele Cürf ordugahında toplandılar

Habib-i ekrem efendimiz öğle namazını kıldırdıktan sonra;

“Cihada çıkacak olan şu insanlara, Zeyd bin Harise’yi kumandan tayin ettim! Zeyd bin Harise şehid olursa, yerine Ca’fer bin Ebi Talib geçsin. Ca’fer bin Ebi Talib şehid olursa, Abdullah bin Revaha geçsin. Abdullah bin Revaha da şehid olursa, müslümanlar aralarında münasib birini seçsin ve onu kendilerine kumandan yapsın!” buyurdu.

Bunun üzerine Eshab-ı kiram, isimleri sayılan kahramanların şehid olacağını anlayarak ağlamaya başladılar; “Ya Resulallah! Keşke sağ kalsalar da kendilerinden istifade etseydik!..” dediler. Peygamber efendimiz onlara cevap vermeyip sustular...

Mute savaşı için toplanan ve Efendimizin nasihatlerini dinleyen eshabın arasında bulunan hazret-i Zeyd, Ca’fer ve Abdullah büyük bir sevince gark olmuşlardı. Çünkü en büyük gayeleri Allahü teâlânın dinini yayarken şehid olmaktı. Artık şehid olma müjdeleri verilmiş ve bunu bizzat kendi kulakları ile işitmişlerdi.

Mücahidler hazırlıklarını bitirmişler, kumandanlarını bekliyorlardı. Sevgili peygamberimiz, beyaz İslam sancağını Zeyd bin Harise hazretlerine teslim etti. Ona, Haris bin Ümeyr’in şehid edildiği yere kadar gitmesini ve İslam’ı tebliğ etmesini emretti. Kabul etmezlerse düşmanla çarpışmasını emir buyurdular.

Abdullah bin Revaha hazretleri, yanındaki kumandan arkadaşlarıyla birlikte vedalaştıkları sırada, ağladı. Ona; “Ey Abdullah! Niçin ağlıyorsun?” diye sordular. Şair olan Abdullah bin Revaha;

“Ağlamamın sebebi, değil dünya sevgisi,

Ve değildir vallahi, özleyeceğim sizi.

Asıl sebep şudur ki, Kur’an-ı kerimde,

Şöyle buyurmaktadır, Rabbimiz bir ayette:

“Muhakkak biliniz ki, sizlerin içinizden,

Hiçbir kimse yoktur ki, geçmesin Cehennem’den...”

İşittim bu ayeti, Resulullah okurken,

Cehennem’e uğrarsam, nasıl sabrederim ben!”

dedi.

Arkadaşları; “Allahü teâlâ seni, sevgili kulları zümresine ilhak etsin, salihlerden olasın!” diye dua ettiler. Sonra Abdullah bin Revaha hazretleri; “Fakat ben, Allahü teâlâdan magfiret olunmak diliyorum. Bir de, kanları fışkırtıp köpürten bir kılıç darbesiyle veya ciğer ve bağırsaklarımı kasıp kavuran bir mızrak saplanmasıyla şehid olmak istiyorum!..” dedi.

Ordu gitmeye hazırlandığı sırada, hazret-i Abdullah bin Revaha, Peygamber efendimizin yanına varıp vedalaştıktan sonra;

“Ya Resulallah! Bana ezberleyeceğim ve aklımdan hiç çıkarmayacağım bir şey tavsiye buyurur musunuz?” dedi.

Peygamber efendimiz ona; “Sen, yarın Allahü teâlâya pek az secde edilen bir ülkeye varacaksın. Orada secdeleri, namazları çoğalt” buyurdu.

Abdullah bin Revaha; “Ya Resulallah! Bana, nasihatinizi çoğaltır mısınız?” deyince, sevgili Peygamberimiz;

“Allahü teâlâyı daima zikret. Çünkü, Allahü teâlâyı anmak, umduğuna ermende sana yardımcı olur” buyurdu.

Mute savaşı için toplanan üç bin kişilik İslam ordusu; “Allahü ekber! Allahü ekber!” nidaları arasında yürümeye başladı.

Sevgili Peygamberimiz ve Medine’de kalan sahabiler, mücahid gaziler Veda yokuşuna kadar takib ettiler.

Burada Alemlerin efendisi, mübarek İslam ordusuna şöyle hitab ettiler:

“Ben size, Allahü teâlânın emirlerini yapıp, yasaklarından kaçınmanızı, yanınızdaki müslümanlara karşı hayırlı olmanızı ve onlara iyi davranmanızı tavsiye ederim.

Allahü teâlânın yolunda, O’nun ismini söyleyerek harbediniz. Ganimet alınan mallara hıyanet etmeyiniz. Ahde vefasızlık göstermeyiniz. Çocukları öldürmeyiniz.

Orada hıristiyanların kiliselerinde, insanlardan ayrılıp kendilerini ibadete vermiş bazı kimseler bulacaksınız. Onlara dokunmaktan sakınınız!

Onların dışında, başlarında şeytanların yuvalandıkları bazı kimselere de rastlayacaksınız ki, onlara acımayınız!

Siz, kadınları, yaşlanmış pir-i fanileri öldürmeyiniz. Ağaçları yakmayınız ve kesmeyiniz. Evleri de yıkmayınız!”

Baş kumandan Zeyd bin Harise’ye de şu nasihatta bulundular:

“Müşriklerden düşmanınla karşılaştığın zaman, onları üç husustan birine davet et!.. Eğer müslüman olurlarsa onları, Muhacirler yurdu olan Medine’ye hicret etmeye davet et!

Davetini kabul ederlerse, Muhacirlerin sahib oldukları haklara kendilerinin de sahib olacaklarını ve onların mükellef oldukları vazifelerle kendilerinin de mükellef olacaklarını bildir.

Şayet müslüman olup ülkelerinde oturmayı tercih ederlerse, müslümanlardan göçebe Arablar gibi olacaklarını ve onlar hakkında uygulanan ilahi hükmün, kendileri için de uygulanacağını harp ganimetlerinden kendilerine bir şey ayrılamayacağını ve ganimetten ancak müslümanların yanında harbedenlerin faydalanacağını bildir!

Eğer İslam’ı kabul etmezlerse, onları cizye vermeye davet et! İçlerinde bunu kabul edenlere dokunma! Cizye vermeye de yanaşmazlarsa, Allahü teâlânın yardımına sığınarak onlarla harb et!..”

Bu nasihatlerden sonra mücahidlerle vedalaştılar. İslam ordusu, tekbir sadalarıyla ayrıldı. Geride kalanlar, gidenlere el sallayıp; “Allahü teâlâ sizi her türlü tehlikelerden muhafaza buyursun, yine sağ salim geri çevirsin...” diye dua ediyorlardı.

Ufuktan kayboluncaya kadar, yaşlı gözlerle arkalarından gıpta ile baktılar... Zeyd bin Harise’nin elindeki mukaddes sancak dalgalanıyor, mücahidler bilinmeyen uzun bir yolculuğa, Allahü teâlânın dinine hizmet için gidiyorlardı.

İslam ordusu, hızla Suriye’ye doğru ilerliyordu. Yolculuk olaysız ve neş’eli geçiyordu. Mücahidler, bir an önce düşmanla karşılaşmak için sabırsızlanıyorlardı.

Mute savaşı için ilerleyen ordunun içinde olup, şehidliği isteyenlerin içinde en arzulu onlanlardan biri de Abdullah bin Revaha hazretleriydi. Bunu Zeyd bin Erkam şöyle anlatır:

“Ben Abdullah bin Revaha’nın terbiyesi altında yetişmiş bir yetimdim. O, Mute seferine çıktığında, beni de devesinin arkasına bindirmişti. Geceleyin bir müddet gidince, dudaklarından şu beytler dökülüyordu:

“Ey devem! Kumluktaki, kuyuya eğer beni,

Oradan da dört konak, götürürsen ileri.

Çıkarmam artık seni, bundan başka sefere,

Sahipsiz kalacaksın, az sonra, ona göre.

Ben herhalde evime, geri dönmeyeceğim,

Umarım ki bu harpte, ben şehid düşeceğim.

Son konakta mü’minler, geçti beni hız ile,

Ey Revaha’nın oğlu, en yakınların bile,

Kardeşlik bağlarını, kopararak geçtiler,

Seni Hak teâlâya bırakıp da gittiler.

Artık düşünmüyorum, geride ne malım var?

Hiç umurumda değil, ağaçlarla hurmalar!”

Bunları işitince, ağladım. Abdullah bin Revaha bana kamçısıyla dokunarak; “Ey yaramaz! Sana ne oluyor? Böyle söylememin sana ne zararı var? Allahü teâlâ, bana şehidlik nasib ederse, sen de hayvan üzerinde geri dönüp, yerine ulaşırsın. Ben ise dünyanın bütün dertlerinden, tasa ve üzüntülerinden, hadiselerinden kurtulur, rahata kavuşurum” dedi.

İnip iki rekat namaz kıldı. Sonunda uzunca bir dua yaptıktan sonra bana; “Ey çocuk!” diye seslendi. “Buyur” dediğimde; “Bu seferde inşaallah şehidlik nasib olacaktır!” dedi.

Kahraman sahabiler, Suriye’ye yaklaşırlarken Şam Valisi Şürahbil bin Amr, İslam ordusunun yaklaşmakta olduğunu çoktan haber almıştı. Hemen Bizans kayseri Heraklius’a durumu bildirip, büyük bir yardım alarak rahatlamıştı. Çünkü yaptığı istihbarata göre, müslümanlar ancak üç-beş bin kişiydi. Buna karşı kendi ordusu, yüz bini aşıyordu. Silahlarının ise, haddi hesabı yoktu.

Eshab-ı kiram, Şam topraklarından Muan’a vardıkları sırada, Rumların yüz bin kişilik bir ordu ile üzerlerine geldiklerini öğrendiler. Orada konaklayıp iki gece kaldılar.

Kumandan Zeyd bin Harise hazretleri, arkadaşlarını toplayıp durumu bildirdi. Rum ordusuna karşı ne yapmak lazım geldiği hakkındaki görüşlerini sordu.

Sahabilerden bazıları; “Rum ordusuyla karşılaşmadan, ani baskınlar düzenleyelim. İnsanlarını esir alıp Medine’ye dönelim”; bazıları da; “Resul aleyhisselama mektup yazıp, düşmanın sayısını bilderilm. Bize acele asker göndermesini, veya ne yapmamız gerektiğini soralım” diyorlardı.

Mute savaşı için yola çıkan ordu, düşman ordusunun çokluğu karşısında nasıl hareket edecekleri konusunda tereddüte düştüler. Ne yapacaklarını konuşurlarken Adullah bin Revaha’nın sesi yükseldi:

“Ey Kavmim! Ne sebepten, tereddüt edersiniz?

Şehid olmak kasdiyle, cenge gelmedik mi biz?

Silahca, süvarice, çokluk olduğumuzdan,

Dolayı savaşmadık, kâfirlerle hiçbir an.

Allahü teâlânın, bize ihsan ettiği,

Şu din kuvveti ile, savaştık aslan gibi.

Gidiniz, çarpışınız, muhakkak iyilik var,

Bu işin neticesi, ya şehadet ya zafer.

Bedir günü vallahi, vardı iki atımız,

Uhud’ta tek at ile, pek azdı silahımız.

Bu cenkte galip gelmek, varsa eğer kaderde,

Zaten böyle vadetti, Allah ve Peygamber de.

Hak teâlâ vadinden, dönmez asla geriye,

Ey mü’minler öyleyse, yürüyün ileriye...

Şehitlik varsa eğer, bizim kaderimizde,

Kavuşuruz Cennette, şehit kardeşimize”

Hazret-i Abdullah bin Revaha’nın bu sözleri, mücahidleri cesaretlendirmişti. “Vallahi Revaha’nın oğlu, doğru söylüyor” dediler.

Artık karar alınmıştı. Şehid oluncaya kadar harbe devam edeceklerdi. Şanlı sahabiler, Mute isimli köye geldiklerinde, yüz bin kişilik Rum ordusuyla karşılaştılar.

Dağ taş düşman askeri ile dolmuştu. Bir tarafta, Allahü teâlânın dinini yaymak için ta Medine’den kalkıp Şam’a kadar gelen üç bin kişilik bir İslam ordusu; öte yanda, İslam’ı boğmak için toplanan yüz bin kişilik bir küffar sürüsü...

Görünüşte, mukayese kabul etmez bir kuvvet dengesizliği vardı. Buna göre, bir müslümanın otuzdan fazla Rum ile çarpışması icabediyordu.

Her iki taraf da harp düzenine girdiler. Bu sırada, Peygamber efendimizin emri gereği, İslam ordusundan bir hey’etin, Rum ordugahına doğru ilerlediği görüldü.

Bunlar Rum ordugahına varıp, İslam’a gelmelerini, yoksa cizye vermelerini teklif ettiler. Fakat onlar, bu daveti reddettiler. Artık kaybedilecek zaman yoktu. Kumandan Zeyd bin Harise hazretleri, elinde mukaddes İslam sancağı olduğu halde, ordusuna hücum emrini verdi...

Mute’de, tekliflerini kabul etmeyen düşman ordusuna Zeyd bin Harise “Hücum” emri verdi. Bu anı bekleyen mücahidler; “Allahü ekber!” nidaları ile ok gibi ileri fırladılar.

Şimşek gibi kılıçlarını çekip, fırtına gibi düşmanın ortasına daldılar... At kişnemeleri, kılıç şakırtıları, tekbir sadaları ve vurulanların feyratları ayyuka çıkıyor, daha harbin başında, meydan, kan gölü haline geliyordu.

Şanlı sahabiler, her kılıç sallayışlarında ya bir baş, ya bir kol düşürüyorlardı. Elinde Resulullah’ın beyaz sancağı olan hazret-i Zeyd, düşmanın ta ortalarında; “Allah Allah” diyerek vuruşuyordu.

Salladığı kılıçlarla etrafını bir anda açıyor, düşmanı karşısına çıktığına pişman ediyordu. Kumandanlarının kahramanca çarpışmasını gören şanlı sahabiler, ondan geri kalmıyor, tek başına otuz düşmana kılıç yetiştirip onları tepelemeye çalışıyorlardı.

Bir ara, birkaç mızrağın birden, kumandan hazret-i Zeyd’in mübarek göğsüne saplandığı görüldü. Arkasından diğer mızraklar, onu takib etti. Şanlı sahabinin vücudu, delik deşik olmuştu. Zeyd bin Harise sıcak toprağa düştü. Böylece çok özlediği şehadet şerbetini içti.

Zeyd bin Harise’yi takib eden hazret-i Ca’fer, hemen sancağı kaptı. İslam sancağının dalgalandığını gören mücahidler, yeni bir aşk ile savaşa devam ediyorlardı.

Hazret-i Ca’fer de, Zeyd bin Harise gibi kahramanca çarpışıyordu. Bir taraftan düşmana saldırıyor, diğer yandan da arkadaşlarına cesaret ve heyecan veriyordu.

Yiğitçe çarpışan bu yeni kumandan, daha hızlı, daha seri hareketlerle kılıç sallıyor, düşmana göz açtırmıyordu. Hazret-i Ca’fer, kendisinden geçmiş bir halde çarpışırken, arkadaşlarından bir hayli ileri gitmişti.

Rumların ortasında tek başına dövüşüyor, her birine ayrı ayrı kılıç vuruyordu. Fakat bu gidişin, dönüşü olmadığını anlamakta gecikmedi. Kahraman kumandan; “Bana düşen, kafirlerin her birine kılıcımla vurmaktır!” diyor, Allahü teâlânın mübarek ismini dilinden düşürmüyor ve bitmez tükenmez bir güçle çarpışıyordu.

Nihayet bir düşman askeri, hazret-i Ca’fer’in sağ koluna bir kılıç vurdu. Sağ eli kesilen hazret-i Ca’fer, mukaddes İslam sancağını sol eliyle yere düşmeden yakaladı. Kaldırıp yine dalgalandırdı.

Bir kılıç darbesi ile sol eli de kesilmişti. Bu defa sancağı, kesik kollarnının arasında göğsüne bastırarak dalgalandırmaya çalıştı. Fakat birbiri peşinden şiddetle inen düşman kılıçları ile çok özlediği şehadet mertebesine kavuştu.

Mübarek ruhu, Cennet’in en yüksek derecelerine uçmuştu... Bedeninde doksandan ziyade kılıç ve mızrak yarası sayılmıştı.

Kumandanlarının şehid düştüğünü gören kahraman mücahidler, yene düşen İslam sancağını kaptıkları gibi, Abdullah bin Revaha hazretlerine teslim ettiler. O da, atının üzerinde sancağı dalgalandırarak düşmana şiddetle saldırdı. Her önüne geleni deviriyor, kahramanca ilerliyordu...

Mute savaşında, sancağı eline alan, Abdullah bin Revaha, bir taraftan önüne gelen düşmanı tepeliyor, bir taraftan da, şöyle diyordu:

“Ey nefsim, bana boyun eğeceksin elbette,

Bugün şehid olurum, yemin ettim bu harpte.

Ya sen kendiliğinden, razı olursun buna,

Ya kabul ettiririm, bunu ben, zorla sana.

Eğer öldürülmezsen, şayet sen bu savaşta,

Hiç ölmeyecek misin, ey nefsim söyle bana.

Ca’fer bin Ebi Talib ve Zeyd bin Harise’nin

Yaptığını yaparsan, bil ki iyi edersin.

Onlar şehid oldular, ey nefsim durma geri,

Sonra bedbaht olursun, haydi atıl ileri.”

Hazret-i Abdullah da; “Allahü ekber!” nidaları arasında düşmanla amansız bir mücadeleye tutuşmuştu. Bir ara bir kılıç darbesi parmağına isabet etti ve kesik parmak elinde sallanmaya başladı.

Allahü teâlânın ve Resulünün aşkıyla yanan bu mübarek kumandan, derhal atından yere atladı, çarpışmasına engel olan yaralı parmağını, ayağının altına alıp; “Sen sadece, yaralı bir parmak değil misin? Zaten bu kazaya da Allahü teâlânın yolunda uğramış bulunuyorsun!” diyerek çekip kopardı.

Şimşek gibi atına atlayıp, olanca gücü ile yine çarpışmaya başladı. Fakat bu kadar çarpışmasına rağmen, şehidlik mertebesine kavuşamadığı için kendi kendini kınamaya başladı... Tekrar tekrar düşmana saldırdı. Sonunda bir mızrak darbesi ile yere düştü. Allahü teâlâ ve Resulü yolunda çarpışırken şehid olup, mübarek ruhu Cennet’e uçtu...

O anda hazret-i Abdullah’ın yanında çarpışan Ebü’l-Yüsr Ka’b bin Umeyr, sancağı dalgalandırmaya çalıştı. Gözlerini Eshab arasında dolaştırarak kendisinden daha yaşlı ve olgun birini araştırdı. Sabit bin Ekrem’i görünce, sancağı ona teslim etti.

Hazret-i Sabit, sancağı mücahidlerin önüne dikdikten sonra; “Ey kardeşlerim! Acele içinizden birini kumandan seçiniz ve ona tabi olunuz” dedi.

Onlar; “Seni seçtik” dedilerse de, hazret-i Sabit bunu kabul etmedi. Gözleri Halid bin Velid hazretlerine takıldı. Ona; “Ey Ebu Süleyman! Sancağı sen al!” dedi.

Müslümanlar arasına yeni katılan hazret-i Halid, edebinden mukaddes sancağı almak istemedi ve mübarek dudaklarından; “Ben bu sancağı senden alamam! Sen buna benden daha çok layıksın. Zira daha yaşlısın ve Bedr gazasında Resulullah’ın yanında çarpışmakla şereflenmişsin!..” sözleri dökülmüştü.

Fakat zaman kıymetli idi. Etraflarındaki Eshab-ı kiram, düşmanla kıyasıya vuruşuyor, yüzbin kişilik düşmanı geriletmeye çalışıyordu. Hazret-i Sabit, sözünü tekrarladı: “Ey Halid! Resulullah’ın mukaddes sancağını çabuk al! Vallahi, bunu sana vermek için almıştım. Sen, harbin usulünü benden daha iyi bilirsin!” dedi.

Ordunun başına kimin geçeceği tartışılırken, Hz. Sabit, etrafındaki mücahidlere; “Ey kardeşlerim! Halid’in kumandan olmasındaki görüşünüz nedir?” diye sordu.

Onlar da hep bir ağızdan; “Onu başımıza kumandan yaptık” dediler. Bunun üzerine hazret-i Halid, Alemlerin efendisinin mübarek eliyle teslim ettiği sancağı, büyük bir hürmet ve edeb ile alıp öptü. Atına atlayıp düşmana bütün haşmet ve heybetiyle saldırdı.

Kahraman sahabiler yeni kumandanlarının peşinden tekrar hücuma geçtiler. Hazret-i Halid görülmemiş bir cesaret ve maharetle çarpışıyordu. Önüne geleni devirip düşürüyordu.

Bir ara Kutbe bin Katade hazretleri, düşman kumandanlarından Malik bin Zafile’nin başını gövdesinden ayırdı. Rumların maneviyatları bozulmuştu. Fakat vakit daralmış, akşam olmuş ve hava kararmaya başlamıştı. Karanlıkta savaşmak oldukça tehlikeliydi. Çünkü yanlışlıkla kendi arkadaşlarını vurabilirlerdi...

Bu sebeple her iki taraf da karargahlarına çekildi. Yaralılar tedavi altına alındı. Hazret-i Halid, harp san’atında dahi idi. Sabahleyin düşmanın karşısına yeni bir taktikle çıkmak ve onları şaşırtmak istiyordu.

O gece, askerlerin yerlerini değiştirdi. Sağ taraftakileri sola, soldakileri sağa, öndekileri arkaya, arkadakileri de öne aldı.

Sabahleyin tekrar hücuma kalkan kahraman mücahidler, “Allahü ekber” nidaları arasında çarpışmaya başladı. Düşman askerleri, kendilerine saldıran askerleri ilk defa görüyordu.

Bunlar dünkü çarpıştıkları kimseler değildi. Herhalde, müslümanlara yeni bir ordu yardıma gelmişti!.. Bunları büyük bir korku içinde düşünen Rum askerlerinin maneviyatları bozuldu. Paniğe kapıldılar.

Bunu fırsat bilen hazret-i Halid ve kahraman sahabiler, o gün çok daha güzel çarpışarak düşmana kılıç vurdular ve binlercesinin canını Cehennem’e gönderdiler.

O gün Halid bin Velid hazretlerinin elinde dokuz kılıç kırılmıştı. Allahü teâlânın ihsanı, Resul-i ekrem efendimizin duaları bereketiyle üç bin mücahid gazi, yüz bin düşman askerini bozguna uğratmıştı.

Bu büyük meydan muharebesinde on beş şehid verilmişti. Böylece, Bizans’a, haddi bildirilmiş, daha güneye akınlar düzenlemelerine engel olunmuştu...

Resul-i ekrem ve Nebiyyi muhterem efendimiz, kendisine harp meydanından bir haber gelmeden önce, Mute’de olanları bildirmek üzere Eshabını mescide toplamıştı.

Sevgili Peygamberimizin mübarek yüzlerinden çok üzüntülü olduğu anlaşılıyor, daha çok üzülür korkusu ile kimse bir şey soramıyordu.

Nihayet Eshab-ı kiramdan biri; “Canımız sana feda olsun ya Resulullah! Sizde olan üzüntüyü gördüğümüzden beri içimiz kan ağlıyor, üzüntümüzün derecesini ancak cenab-ı Hak bilir!” dedi.

Sevgili Peygamberimizin mübarek gözlerinden yaşlar boşandı...

Peygamber efendimize savaş sonrası, üzüntülü olmalarının sebebi sorulunca üzüntüsünü şöyle ifade buyurdu:

“Bende gördüğünüz üzüntü, beni hüzün içinde bırakan şey, Eshabımın şehid olmaları idi.

Bu hal, onları Cennet’te karşılıklı tahtlar üzerinde oturmuş kardeşler olarak görünceye kadar devam etti.

Zeyd bin Harise, sancağı eline aldı. Nihayet şehid edildi. O şimdi Cennet’e girdi. Orada koşup duruyor. Sonra sancağı Ca’fer bin Ebi Talib aldı. Düşman ordularına saldırdı. Çarpıştı ve nihayet o da şehid oldu. O, şehid olarak Cennet’e girdi ve yakuttan iki kanat ile dilediği gibi uçup duruyor.

Ca’fer’den sonra sancağı, Abdullah bin Revaha aldı. Elinde sancak olduğu halde düşmanlarla çarpıştı ve şehid oldu ve Cennet’e girdi.

Onlar, Cennet’te altından tahtlar üzerinde bana gösterildi. Ey Allah’ım! Zeyd’i magfiret eyle!.. Ey Allah’ım! Ca’fer’i magfiret eyle! Ey Allah’ım Abdullah bin Revaha’yı magfiret eyle!”

Alemlerin efendisinin mübarek gözlerinden hâlâ yaşlar boşanıyordu. Gözyaşları arasında şöyle devam ettiler:

“Abdullah bin Revaha’dan sonra sancağı Halid bin Velid aldı. İşte şimdi harp şiddetlendi. Ey Allah’ım! O (Halid bin Velid), senin kılıçlarından bir kılıçtır. Ona yardım eyle!..” buyurdular.

Ca’fer bin Ebi Talib hazretlerinin şehid düştüğü gün bu hadiseyi anlattıktan sonra kalktılar, hazret-i Ca’fer’in evine gittiler.

Hanımı Esma evinin işlerini bitirmiş, çocuklarını yıkayıp saçlarını taramıştı. Sevgili Peygamberimiz; “Ey Esma! Ca’fer’in oğulları nerede? Onları bana getir!” buyurdular.

Esma Hatun çocukları getirince, Resulullah efendimiz onları bağrına bastı ve doya doya öpüp kokladı. Mübarek kalbleri dayanamadı, mübarek gözlerinden yaşlar sicim gibi akmaya başladı.

Bunu gören hazret-i Ca’fer’in hanımı; “Anam-babam, canım sana feda olsun ya Resulallah! Niçin oğullarıma yetimlere yaptığınız merhameti gösteriyorsunuz? Yoksa Ca’fer ve arkadaşlarından acı bir haber mi aldınız?!” diye yalvararak sordu.

Alemlerin efendisi, çok müteessir olmuştu: “Evet!.. Onlar, bugün şehid oldular!..” buyurdu.

Hazret-i Esma validemiz de yetim yavrularını bağrına basarak ağlamaya başladı. Bu manzaraya sevgili Peygamberimiz fazla dayanamamış, oradan ayrılmışlardı.

Saadethanelerine dönen Habib-i ekrem efendimiz, zevce-i mutahharalarına, “Ca’fer’in ailesi için yemek hazırlamayı ihmal etmeyiniz!” buyurdu. Üç gün şehid ailelerine yemekler gönderildi.

Birkaç gün sonra haberciler, İslam ordusunun Medine’ye yaklaştığını bildirdiler. Peygamber efendimiz, Eshabı ile kalktılar, Medine’nin dışına karşılamaya çıktılar.

Uzaklardan bir toz bulutu kalkıyor, mukaddes İslam sancağı dalgalanıyordu. Kılıç, kalkan parıltıları, etrafı ayna gibi ışıldatıyordu. Herkeste, derin bir heyecan göze çarpıyordu. Biraz sonra başlarında Halid bin Velid hazretleri olduğu halde, mücahid gaziler Medine’ye girdiler.

Hicretin sekizinci senesi idi... Hudeybiye andlaşmasının bir maddesi de; “Her iki tarafın dışında kalan Arab kabileleri, istedikleri tarafın himayesine girebilecekler, müslümanlar veya müşriklerle birleşmekte serbest olacaklar” idi.

Buna göre; Peygamber efendimizin müttefiki olan Huzaa kabilesi, müslümanlar; Beni Bekr kabilesi de müşrikler tarafında yer almışlardı. Huzaa kabilesi ile Beni Bekrler eskiden beri düşman olup, fırsat buldukça birbirlerine saldırırlardı. Hudeybiye barışına göre, onlar da bir müddet için saldırılarını durdurmuşlardı. Fakat, buna Beni Bekr kabilesi iki sene uyabilmişti.

Bekroğullarından biri, sevgili Peygamberimize hakaret eden bir şiir söylemiş, bunu işiten Huzaa kabilesinden bir genç, dayanamamış ve başını yarmıştı.

Bekroğulları, bunu fırsat bilip andlaşma gereği tehlikeden emin olan Huzaa kabilesine saldırmışlardı. Bu saldırıya, Kureyşli müşrikler, silah vererek ve gizli adam göndererek yardım etmişler, Harem-i şerifte Huzaa kabilesinden yirmiden fazla kimseyi öldürmüşlerdi.

Çarpışma esnasında Huzaa kabilesinden bazı müslümanlar, Peygamber efendimizden yardım istemişlerdi. Huzaa kabilesinden gece yapılan bu baskınlarda, Bekroğulları arasında, Kureyşli müşriklerin de bulunduğunu görenler olmuştu.

O gece, Medine’de, hazret-i Meymune validemizin evinde bulunan sevgili peygamberimiz, namaz kılmak için kalkıp abdest alırken; Allahü teâlânın izni ile bir mucize olarak, Mekke’deki müslümanların kendisinden yardım taleb ettiklerini işitmişti. Onlara cevab olarak; “Lebbeyk=Davetiniz icabet ediyorum!” buyurdu.

Meymune validemiz, Peygamber efendimizin yanında kimse olmadığı halde böyle konuştuğunu görünce; “Ya Resulallah! Yanınızda bir kimse var mı?” diye sordu. Sevgili Peygamberimiz ona, Mekke’de meydana gelen hadiseyi ve Kureyşlilerin bu işe ortak olduklarını haber verdi.

Kureyş müşrikleri Beni Bekrlere yardım ederek, Huzaa kabilesine baskın yapıp onları öldürmekle, Hudeybiye andlaşmasının maddelerine aykırı hareket etmiş, böylece andlaşma bozmuş oluyorlardı.

Fakat, bu hadiseden, o sırada Şam’a ticaret için giden Kureyş lideri Ebu Süfyan’ın haberi olmamıştı. Şam’dan dönünce hadiseyi ona anlattılar ve; “Bu, mutlaka düzeltilmesi lazım olan bir iştir. Gizlenmesi mümkün değildir. Eğer düzeltilmezse, Muhammed bizi Mekke’den sürer!” dediler.

Ebu Süfyan ise; “Her ne kadar bu hadiseden benim haberim olmadıysa da, yapılan kıtal haberi Medine’ye ulaşmadan, barışı yenileyip uzatmak üzere acele gitmem lazım” dedi.

Halbuki, sevgili Peygamberimiz, haberi anında öğrenmişti. Ayrıca hadiseden üç gün sonra, Huzaa kabilesinden Amr bin Salim, yanında kırk süvari ile gelip, durumu Resul-i ekrem efendimize anlattı.

Habibullah efendimiz de; “Huzaa oğullarına yardım etmezsem, bana da yardım olunmasın!” buyurarak bir mektup yazdırdı.

Kureyş müşriklerine gönderilen bu mektupda, sevgili peygamberimiz; “... Siz, ya Bekroğulları ile olan ittifakınızdan vazgeçip geri durursunuz, yahut da Huzaaoğullarından öldürülenlerin diyetlerini ödersiniz! Şayet bu söylediklerimden birini yerine getirmeyecek olursanız, sizinle harb edeceğimi bildiririm!..” buyuruyorlardı.

Kureyşliler, Efendimizin mektuptaki tekliflerini ve gösterdikleri merhameti anlayamadılar. “Hem ittifakımızı kesmeyiz, hem de diyeti ödemeyiz! Ancak harbedebiliriz” diye haber gönderdiler.

Fakat, böyle yaptıklarına bin defa pişman olup, korkularından andlaşmayı yenilemek üzere Ebu Süfyan’ı Medine’ye doğru hemen yola çıkardılar.

Daha Ebu Süfyan Medine’ye gelmeden, sevgili Peygamberimiz, onun geleceğini Eshab-ı kiramına bildirdi ve; “Şöyle anlarım ki, Ebu Süfyan, barışı yenileyip, müddetini de uzatmak üzere geliyor. Lakin, muradı hasıl olmayıp geldiği gibi geri döner!..” buyurdu.

Henüz müslüman olmayan Ebu Süfyan, Medine-i münevvereye geldi. Kızı ve Peygamber efendimizin mübarek hanımı, müminlerin annesi olan Ümmü Habibe’nin evine gitti.

Sevgili Peygamberimizin döşeği üzerine oturmak istedi. Hazret-i Ümmü Habibe validemiz, oturmadan yetişip döşeği kaldırdı. Babası buna çok üzülüp; “Ey kızım! Bu döşeği benden mi esirgiyorsun?” diyerek hayretini belirtince, Resulullah’ın muhabbetini her şeyin üzerinde tutan mü’minlerin annesi hazret-i Ümmü Habibe, babasına; “Bu döşek, Allahü teâlânın Resulünün döşeğidir. Ona müşrikler oturamaz! Sen, müşriksin! Bu döşek üzerine oturman, asla layık değildir!” diye cevap verdi.

Babası; “Ey kızım! Evimden ayrılalı sana birşeyler olmuş!” deyince, o da; “Elhamdülillah ki, Allahü teâlâ bana İslamiyet’i nasib etti. Sen ise hâlâ, işitmeyen, görmeyen taştan yapılmış putlara tapıyorsun! Ey baba! Senin gibi Kureyş’in büyüğü ve yaşlısı olan bir kimse, nasıl olur da İslam’a uzak kalır?..” dedi.

Babası, çok hiddetlenip; “Bana bu kadar hürmetsizlik edip cahillikle suçluyorsun! Demek ben, atalarımın senelerdir taptıklarını bırakıp, Muhammed’in dinine mi gireceğim?!” diyerek oradan ayrıldı.

Sevgili peygamberimizin huzuruna gelen Kureyş lideri; “Ben, Hudeybiye andlaşmasını yenilemek ve müddetini de uzatmak için geldim. Haydi, aramızdaki bu muahedeyi bir yazı ile yenileyelim!” dedi.

Habib-i ekrem efendimiz; “Biz, Hudeybiye andlaşmasına aykırı bir davranışta bulunmayız ve onu değiştirmeyiz!” buyurdu.

Kureyş lideri, tekrar tekrar; “Andlaşmayı değiştirelim! Yenileyelim!..” dediyse de, sevgili Peygamberimiz, ona hiçbir cevapta bulunmadı.

Kureyş lideri gösterdiği bütün gayretlerin hiçbir fayda vermediğini görünce, Mekke’ye dönüp, müşriklere durumu anlattı. Müşrikler; “Demek hiç bir şey yapamadan geri döndün öyle mi?!..” diyerek onu kınadılar. Artık onlar için, beklemekten başka yapacak bir şey kalmamıştı.

Ebu Süfyan Medine’den ayrılınca, sevgili Peygamberimiz Mekke’yi fethetmeye karar verdi. Çünkü Kureyşliler, ahdlerinde durmamışlar ve barışı bozmuşlardı.

Fakat bu sırrı gayet gizli tutuyor, müşriklere hazırlanma fırsatı vermeden ve Harem-i şerifte kan dökülmeden Mekke’yi teslim almak istiyordu. Bu bir harp tedbiri idi. Zira, Mekke fethedilince, kim bilir niceleri müslüman olmakla şereflenecekti.

Bu durumu hazret-i Ebu Bekr’e ve Eshabının ileri gelenlerinden birkaçına bildirdi. Eshabına, sefer için hazırlık yapmalarını emredip, nereye gidileceğini bildirmedi.

Eshab-ı kiram, Efendimizin emri üzerine cihad için hazırlığa başladılar. Fakat nereye sefer yapılacağını bilmiyorlardı. Peygamber efendimiz, ayrıca çevredeki müslüman kabilelerden Eslem, Eşca, Cüheyne, Husayn, Gıfar, Müzeyne, Süleyman, Damra ve Huzaaoğullarına haber gönderdi; “Allahü teâlâya ve ahıret gününe iman edenler, Ramazan-ı şerifin başında Medine’de bulunsunlar” buyurarak onları harbe katılmaya davet etti.

Habibullah efendimiz, bir tedbir olarak, Mekke’ye giden yolları tutup, irtibatı kesmek üzere, hazret-i Ömer’e vazife verdi. Hazret-i Ömer, derhal dağ yollarına, geçitlere ve diğer yol başlarına nöbetçiler dikip; “Mekke’ye gitmek isteyen herkesi geri çevireceksiniz!” emrini verdi.

Sevgili Peygamberimiz, bu işin gizlice yürütülmesi için; “Ya Rabbi! Yurtlarına ansızın varıp, kavuşuncaya kadar, Kureyşlilerin casus ve habercilerini tut, görmez ve işitmez eyle. Bizi ansızın görüp işitsinler” diyerek dua etti.

Peygamber efendimiz, kuzeydeki müşrikler veya Bizanslılar üzerine yürünecek intibaını vermek için de, Ebu Katade hazretlerini askeri bir birlik ile kuzeye, İzam vadisine doğru gönderdi.

Bu arada Medine’deki hazırlıkları, Mekkeli müşriklere bildirmek üzere gönderilen bir mektubu, sevgili Peygamberimiz bir mucize olarak haber verdi. Hazret-i Ali’yi göndererek yakalattı.

Ramazan ayının ikinci gününe kadar, çevre kabilelerden yardım gelmiş, Ebu İnebe kuyusu başındaki karargahta toplanılmıştı. Eshab-ı kiramın sayısı on iki bine ulaşmıştı. Bunlardan dört bini Ensar, yedi yüzü Muhacir, geri kalanı da çevredeki müslüman kabilelerdendi.

Sevgili Peygamberimiz, Medine’ye vekil olarak, Abdullah bin Ümmi Mektum hazretlerini bıraktı. Zübeyr bin Avvam hazretlerini de iki yüz kişilik bir süvari birliğinin başında keşif kolu olarak ileri gönderdi.

Nihayet Alemlerin efendisi; gönülleri Allahü teâlâ ve Resulünün muhabbetiyle dolu olan on iki bin kişilik muazzam ordusunun başında olduğu halde, Allahü teâlânın ismi ile yola çıktılar.

Bundan sekiz sene önce, ayrıldıkları yurtlarına, Mekke’ye gidiyorlardı. Puthane haline çevrilen muazzam Kâbe’yi putlardan temizlemeye gidiyorlardı...

İnatlarından bir türlü vaz geçmek istemeyen müşriklere, hak, adalet ve merhamet göstermeye gidiyorlardı... Allahü teâlânın dinini yaymaya, oradakilerin ebedi Cehennem azabından kurtulmalarına vesile olmaya gidiyorlardı...

Aman ya Rabbi! Bu ne büyük merhametti!..

İslam ordusu Zü’l-Huleyfe’ye geldiği sırada, Mekke’den ailesi ile birlikte hicret eden Peygamber efendimizin amcası hazret-i Abbas ile karşılaştı.

Sevgili Peygamberimiz, amcasının geldiğine çok sevindi ve; “Ey Abbas! Ben Peygamberlerin sonuncusu olduğum gibi, sen de, Muhacirlerin sonuncususun” buyurarak gönlünü aldı.

Hazret-i Abbas’ın ağırlıklarını Medine’ye gönderdi. Hz. Abbas, Peygamber efendimizin yanında kalıp, Mekke’nin fethine katıldı.

Resul-i ekrem efendimiz, Mekke’nin yakınında bulunan Kudeyd’e geldiğinde, şanlı Eshabına harp düzeni aldırdı.

Her bir kabileye ayrı ayrı sancaklar ve bayraklar verdi. Onları, her kabilenin bayraktar ve sancaktarına teslim etti.

Medine’den ayrılalı on gün olmuştu. Akşam üzeri Mekke’ye iyice yaklaşılmış, yatsı vaktinde Merr-uz-zahran’a gelinmişti. Peygamber efendimiz, Eshabına burada durmalarını emir buyurdu.

Ayrıca hazret-i Ömer’e vazife verip, her mücahidin ateş yakmasını da emir verdi. Bir anda on binden fazla ateş yanınca, Mekke aydınlığa boğuldu

Hiçbir şeyden haberi olmayan Mekkeli müşrikler, şaşkına döndüler. Ne olduğunu anlamak için Ebu Süfyan’ı görevlendirdiler.

O da yanına iki kişi alarak İslam ordusuna doğru gizlene gizlene yaklaştılar. Bu sırada sevgili Peygamberimiz, Eshabından bazılarına; “Ebu Süfyan’a göz-kulak olunuz. Mutlaka onu bulursunuz!” buyurdu.

Ebu Süfyan ve yanındakiler, İslam ordusuna doğru ilerledikçe hayretleri artıyor, dehşete düşüyorlardı.

Mekke’nin çevresine ne kadar çok asker birikmişti ve ne kadar çok da ateş yakmışlardı!.. Bunları konuşa konuşa, Erak isimli yere geldiler.

Bu sırada Peygamber efendimiz, yine; “Ebu Süfyan, şu anda Erak’tadır” buyurdu. Eshab-ı kiram, onları araştırmaya koyuldular. İçlerinden hazret-i Abbas, onları tanıdı ve Peygamber efendimizin huzuruna götürdü.

Yolda Ebu Süfyan, hazret-i Abbas’a; “Haberler nasıldır?” diye sordu. O da; “Ey Ebu Süfyan! Sana yazıklar olsun! Resul aleyhisselam, karşı koyamayacağınız bir ordu ile üzerinize geliyor. Yemin ederim ki, Kureyşlilerin hali yaman olacak. Vay onların başına geleceklere!” dedi.

Ebu Süfyan ve yanındakiler, korku ile mücahidlerin arasından geçerek sevgili Peygamberimizin huzur-i şeriflerine geldiler.

Kainatın sultanı, onları güzel karşıladı. Mekkeliler hakkında bilgi aldı. Geç vakitlere kadar konuştuktan sonra, onları İslam’a davet eyledi. Hakim bin Hizam ile Büdeyl, derhal Kelime-i şehadet getirerek müslüman oldu.

Fakat Ebu Süfyan’ın tereddütü devam ediyordu. Sabah olunca, merhamet deryası sevgili Peygamberimiz; “Ey Ebu Süfyan! Yazıklar olsun sana! Allahü teâlâdan başka ilah bulunmadığını öğrenme zamanı hâlâ gelmedi mi?” buyurdu.

O da; “Anam-babam sana feda olsun! Yumuşak huylulukta ve şereflilikte ve akraba hakkını gözetmekte üstüne yoktur. Sana ettiğimiz bu kadar cefadan sonra sen, hâlâ bizi hidayet yoluna davet ediyorsun. Ne güzel kerem sahibisin. Allah’tan başka ilah olmadığına inandım... Eğer olsaydı bana bir faydası olurdu. Sen de Allah’ın Resulüsün” diyerek Eshab-ı kiramdan olmakla şereflendi.

Hazret-i Abbas; “Ya Resulallah! Ebu Süfyan’a Mekkelilerce itibar kazandıracak bir şey ihsan eder misiniz?” dedi.

Peygamber efendimiz, bunu kabul edip; “Kim Ebu Süfyan’ın evine girer, sığınırsa, ona eman verilmiştir, öldürülmekten kurtulur” buyurdu.

Ebu Süfyan hazretleri; “Ya Resulallah! Biraz daha genişletir misiniz?” diye istirhamda bulununca, sevgili Peygamberimiz; “Kim Mescid-i Haram’a girer, sığınırsa, ona eman verilmiştir! Kim kapısını kapayıp evinde oturursa, ona eman verilmiştir” buyurdu.

Resul-i ekrem efendimiz, Ebu Süfyan’ın, İslam ordusunun heybetini ve çokluğunu görüp, Mekkeli müşriklere bunu anlatması için hazret-i Abbas’a; “Onu, vadinin daraldığı, atların sıkışa sıkışa geçtiği dağ boğazına ilet. Müslümanların, Allahü teâlânın ordusunun ihtişamını görsün” buyurdu.

Ayrıca hazret-i Ömer’e vazife verip, her mücahidin ateş yakmasını da emir verdi. Bir anda on binden fazla ateş yanınca, Mekke aydınlığa boğuldu

Hiçbir şeyden haberi olmayan Mekkeli müşrikler, şaşkına döndüler. Ne olduğunu anlamak için Ebu Süfyan’ı görevlendirdiler.

Ebu Süfyan ve yanındakiler, İslam ordusuna doğru ilerledikçe hayretleri artıyor, dehşete düşüyorlardı.

Mekke’nin çevresine ne kadar çok asker birikmişti ve ne kadar çok da ateş yakmışlardı!.. Bunları konuşa konuşa, Erak isimli yere geldiler.

Ebu Süfyan ve yanındakiler, korku ile mücahidlerin arasından geçerek sevgili Peygamberimizin huzur-i şeriflerine geldiler.

Hazret-i Abbas; “Ya Resulallah! Ebu Süfyan’a Mekkelilerce itibar kazandıracak bir şey ihsan eder misiniz?” dedi.

Peygamber efendimiz, bunu kabul edip; “Kim Ebu Süfyan’ın evine girer, sığınırsa, ona eman verilmiştir, öldürülmekten kurtulur” buyurdu.

Peygamber efendimiz, ordusunun ihtişamını Ebu Süfyan’a iyice gösterilmesini emretti. Görmeliydi ki, şahid olduğu manzarayı müşriklere anlatsın ve karşı çıkan olmasın... Böylece, Harem-i şerifte kan dökülmesin...

Hazret-i Abbas, Ebu Süfyan ile dağ geçidine giderken, mücahidler harp düzenine girdi.

Her kabile, sancaklarını açmış olduğu halde geçitten geçmeye başladılar. Her birinin üzeri zırhlı ve silahlı idi. Her grup geçerken tekbir getiriyorlardı.

Ebu Süfyan; “Bunlar kim?” diye soruyor, hazret-i Abbas da; “Bunlar, Süleymoğulları! Kumandanları Halid bin Velid’dir!” Bunlar Gıfaroğulları!” “Bunlar Ka’boğulları!..” diyerek cevap veriyordu.

Yeri göğü; “Allahü ekber! Allahü ekber!” nidaları dolduruyor, mücahidlerin çokluğu ve silahların parıltıları göz kamaştırıyordu.

Ebu Süfyan’ın en çok merak ettiği, Fahr-i Alem efendimizdi. O’nun çevresindeki askerlerin geçişini çok merak ediyor, diğerlerinden farklı olacağını tahmin ediyordu.

Bu sebeple sık sık; “Bunlar Resulullah’ın birliği midir?” diye sormaktan kendini alamıyordu... Nihayet peygamberlerin sultanı, Alemlerin efendisi güneş gibi, nur saçarak devesi Kusva’nın üzerinde göründü.

Etrafında Muhacirler ve Ensar bulunuyordu. Her biri tepeden tırnağa Davudi zırhlara bürünmüş, Hindi kılıçlar kuşanmış, cins atlara ve develere binmiş olarak geliyorlardı.

Ebu Süfyan onları görünce; “Kim bunlar, ya Abbas?” diyerek merakla sordu. O da; “Ortadaki Resul aleyhisselam, etrafındakiler de şehid olmak aşkı ile yanan Ensar ve Muhacirlerdir!..” dedi.

Sevgili Peygamberimiz onların yanından geçerken Ebu Süfyan’a; “... Bugün, Allahü teâlânın, Kâbe’nin şanını yücelteceği bir gündür. Bugün, Beytullah’a örtü örtüleceği gündür! Bugün, merhamet günüdür... Bugün, Allahü teâlânın Kureyşlileri (İslam ile) aziz edeceği bir gündür!” buyurdu.

Ebu Süfyan, göreceğini görmüş, işiteceğini de işitmişti; “Ben, Kayser’in de, Kisra’nın da saltanatını gördüm. Fakat böyle ihtişamlısını görmedim! Ben, hiçbir zaman bugünkü gibi bir ordu ve cemaat ile karşılaşmadım! Böyle bir orduya hiç kimse karşı koyamaz, onlara güç yetiremez!” diyerek Mekke’nin yolunu tuttu...

Hz. Ebu Süfyan, Mekke’ye gelip, kendisini merakla bekleyen müşriklere müslüman olduğunu açıkladıktan sonra;

“Ey Kureyş cemaati! Muhammed aleyhisselam, karşısında dayanamayacağınız kadar büyük bir ordu ile yanıbaşınıza gelmiş bulunuyor. Boş yere kendi kendinizi aldatmayınız? Müslüman olunuz ki, kurtulasınız! Ben sizin görmediklerinizi gördüm! Sayısız bahadırlar, atlar ve silahlar gördüm. Hiç kimsenin onlara gücü yetmez! Kim, Ebu Süfyan’ın evine girerse, ona eman verilmiş, öldürülmekten kurtulmuştur! Kim, Beytullah’a sığınırsa, ona eman verilmiştir. Kim, evine girip kapısını kapatırsa, ona da eman verilmiştir!” dedi.

Bunun üzerine müşriklerin azılılarından bazıları, Ebu Süfyan hazretlerine karşı çıkarak, hakaret ettiler. Hatta, İslam ordusuna karşı çıkmak için, acele hazırlığa başladılar. Fakat bunların sayıları çok azdı. Diğerleri, bunlara iltifat etmeyip evlerine koştular. Bir kısmı da Mescid-i Haram’a sığındılar.

Server-i alem efendimiz ve şanlı sahabiler, Zituva vadisine gelip toplandılar. Alemlerin efendisi, mübarek gözleriyle Eshab-ı kiramını şöyle bir süzdükten sonra, hatırına, sekiz sene önce Mekke’den ayrılışı, hicreti geldi.

O zaman saadethanelerinin etrafını müşriklerin sardığını, Yasin-i şeriften ayet-i kerimeler okuyarak çıktığını, hazret-i Ebu Bekr ile kimselere görünmeden Sevr mağarasına girdiklerini; Mekke hudutlarından ayrılmadan son bir defa dönüp;

“Ey Mekke! Vallahi, biliyorum ki sen, Allahü teâlânın yarattığı yerlerin içinde en hayırlısısın. Rabbim katında da benim yanımda da en sevgili olanısın. Senden zorla çıkarılmamış olsaydım; senden çıkmaz, ayrılmazdım” buyurduğunu; bu mahzunluğu karşısında, Cebrail aleyhisselamın Kassas suresi 85. Ayet-i kerimesini okuyup, mübarek hatırını teselli ettiğini ve Mekke-i mükerremeye döneceğini müjdelediğini; bir avuç Eshabı ile Bedir’de, Uhud’ta, Hendek’te, Hayber’de, Mute’de düşmanlara nasıl galip geldiğini hatırladı.

Şimdi, on iki bin Eshabı etrafında pervane olmuş, Mekke’ye girmek için bir emrini bekliyorlardı... Server-i alem efendimiz, bütün bunları ihsan eden Allahü teâlâya, en derin minnet ve şükran duygularıyla dolu olarak hamd etti. Tevazu ile mübarek başını önüne eğdi.

Fahr-i kainat efendimiz, kahraman Eshabını dört gruba ayırdı. Sağ kol kumandanlığına Halid bin Velid hazretlerini, sol kol kumandanlığına Zübeyr bin Avvam hazretlerini, piyadelerin başına Ebu Übeyde bin Cerrah hazretlerini, diğer gruba da Sa’d bin Ubade hazretlerini tayin eyledi.

Hazret-i Halid, Mekke’nin güneyinden girecek, müşriklerden kim karşı çıkarsa cezalarını verecek, Safa tepesinde, Fahr-i kainat efendimizle birleşecekti. Hazret-i Zübeyr, Mekke’nin kuzeyinden girecek, Hacun mevkiine bayrağını dikip Server-i alem efendimizi bekleyerekti. Batıdan, hazret-i Sa’d bin Ubade hazretleri ilerleyecekti.

Resul-i ekrem efendimiz, kumandanlarına; “Size saldırılmadıkça, asla, hiç kimseyle çarpışmaya girmeyeceksiniz. Hiç kimseyi öldürmeyeceksiniz” buyurdu.

Ancak isimleri belirtilen on beş kişiden kim yakalanırsa, Kâbe’nin örtüsü altına bile gizlenseler, cezaları verilecekti.

Ramazan-ı şerifin on üçü, Cuma günü idi. Mücahidlerden en önce harekete geçen, Halid bin Velid hazretleri oldu. Mekke’nin güneyinden Handeme dağının eteklerine geldiklerinde, azılı Kureyş müşriklerinin kendilerine ok yağdırdıklarını gördü. İki mücahid, şehid olmuştu.

Hazret-i Halid, savaş düzenindeki askerlerine; “Ancak, bozguna uğrayıp kaçanlar öldürülmeyecektir?” emrini verdikten sonra, ileri atıldılar. Bir anda müşrikleri geriye püskürttüler. Çarpışma esnasında yetmiş müşrik öldürüldü. Diğerleri, dağ başlarına, evlerine kaçtılar.

Mukaddes Mekke’ye diğer yönlerden giren şanlı sahabiler, herhangi bir direnişle karşılaşmadılar. Öldürülmesi emredilenler, içinde beş tanesi yakalanıp cezaları verildi. Diğerleri Mekke’den kaçtılar.

Mücahidler, büyük bir heyecanla, dalga dalga; “Allahü ekber! Allahü ekber!” nidaları arasında Mekke’ye giriyorlardı...

Server-i alem efendimiz, devesi Kusva’nın üzerinde; terkisinde Üsame bin Zeyd olduğu halde büyük bir tevazu içinde, doğduğu belde mukaddes Mekke’ye giriyordu. Kendisine bu günleri gösteren Allahü teâlâya hamdediyor, Mekke’nin fethini müjdeleyen, Fetih suresini tilavet buyuruyordu.

Fahr-i kainat efendimiz, büyük bir sürur içinde, muzaffer Eshabının arasında Kabe-i muazzamaya doğru yöneldiler. Sağında hazret-i Ebu Bekr, solunda Üseyd bin Hudayr hazretleri olduğu halde Kabe-i muazzamaya yaklaştılar.

Hacer-ül-esved’i ziyaret ettikten sonra, telbiye ve tekbir getirdiler. Bunu sahabiler takib etti ve; “Allahü ekber! Allahü ekber!” sesleri ile Mekke-i mükerreme semaları inlemeye başladı.

Sonra Alemlerin efendisi ve şanlı Eshabı tavafa başladılar. Tavafın yedinci devresini bitirdikten sonra, devesinden inen sevgili Peygamberimiz, Makam-ı İbrahim’de iki rekat namaz kıldı.

Sonra hazret-i Abbas’ın kuyudan çıkardığı Zemzemden içti. Zemzem ile abdest almayı arzu buyurdular. Fahr-i kainat efendimiz abdest alırken, Eshab-ı kiram, sevgili Peygamberimizin mübarek vücuduna değen abdest suyunu yere düşürmeden havada kapışmaya başladılar.

Bu durumu gören müşrikler; “Biz, hayatımzda böyle bir hükümdar ne gördük, ne de işittik!..” diyerek hayrete düştüler.

Server-i alem efendimiz, Kabe’nin çevresine taştan ve tahtadan yapılmış bütün putların yıkılmasını murad ettiler.

İsra suresinin mealen; “Hak gelince batıl gider, batıl her zaman gidicidir” 81. Ayet-i kerimesini okuyarak, mübarek elindeki asayı putlara doğru uzattılar. Asanın değdiği her put, birer birer yüzü üzere yıkılıverdi. Üç yüz altmış put yerle bir edildi.

Öğle vakti girdiğinde, Resul-i ekrem efendimiz hazret-i Bilal’e, Kabe’de ezan-ı şerifi okumasını emir buyurdu.

O da, derhal bu mukaddes vazifeyi ifa eyledi. Ezan okunurken, mü’minlerin kalbinde engin bir sürur meydana geliyor, müşrikler ise ziyadesiyle elem ve üzüntü içinde kahroluyorlardı.

Sevgili Peygamberimiz, Kabe’nin anahtarını istedi. Getirdiler. İçerdeki resimleri ve yıkılan bütün putları temizlettikten sonra, yanında hazret-i Üsame bin Zeyd, hazret-i Bilal, hazret-i Osman bin Talha olduğu halde, Kabe’ye girdiler.

Peygamber efendimiz, içerde kapıyı arkasına alarak iki rekat namaz kıldı. Her köşede tekbir getirip dua eyledi. Halid bin Velid hazretleri kapının önünde duruyor, halkın oraya yığılmasına mani olmaya çalışıyordu.

Bütün Kureyşliler Mescid-i Haram’a dolmuşlar, korku ile karışık ümitle, sevgili Peygamberimize bakıyorlardı.

Zira onlar, Peygamber efendimize ve Eshabına her türlü işkenceyi yapmışlardı. Boyunlarına ip bağlayıp, sürümüşlerdi!.. Ateşe atıp, yakmaya çalışmışlardı!.. Kızgın kayaları göğüslerine koyup, bayılıncaya kadar işkence yapmışlardı!.. Ateşte kızartılmış şişleri vücutlarına sokmuşlardı!.. Üç sene aç susuz bir mahalleye hapsedip, her şeyden mahrum bırakmışlardı! Ayaklarından develere bağlayıp, ayrı yönlere çekmek suretiyle parçalamışlardı. Hepsinden öte yurtlarından çıkarmışlardı... Bu yetmiyormuş gibi, tamamen ortadan kaldırmak için kaç defa harbetmişlerdi... Fakat bütün bunlara rağmen ümitli idiler. Çünkü karşılarında, alemlere rahmet olarak gönderilen merhamet deryası vardı.

Sevgili Peygamberimiz, Kabe-i şerifte iki rekat namaz kıldı... Sonra dışarı çıkıp korku içinde ne yapacaklarını şaşırmış haldeki müşriklere bir müddet baktı. Onlara, “Ey Kureyş cemaati! Şimdi, hakkınızda benim ne yapacağımı zannediyorsunuz!” buyurdular.

Onlar da; “Biz, senden hayır bekliyor, hayır ümid ediyoruz. Çünkü sen, kerim kardeşsin. Kerem ve iyilik sahibi bir kardeşimizin oğlusun. Bize galip geldin! Senden iyilik umuyoruz” dediler.

Resul-i ekrem, onlara tebessüm buyurdular ve; “Benim halimle sizin haliniz, Yusuf’un (aleyhisselam) kardeşlerine söylediği gibi olacaktır. Onun gibi ben de; “Bugünden sonra günahınızı yüzlerinize vurmak suretiyle benim tarafımdan size, bir kınama ve ayıplama yoktur! Allahü teâlâ, sizi magfiret buyursun”” (Yusuf suresi: 92) diyorum. Gidiniz. Hürsünüz, serbestsiniz!” buyurdu.

Bu muazzam merhamet, katı kalbleri yumuşatmış, nefret halini muhabbete çevirmişti. Alemlerin efendisi, onları İslam’a davet edince, müslüman olmak için toplandılar.

Sevgili Peygamberimiz, peygamberliğini, Kureyşlilere bildirip ilk İslam’a davet ettiği Safa tepesine çıktı. Yine orada, büyük-küçük, kadın-erkek bütün Mekkelilerin bi’atını kabul etti.

Böylece Kureyşliler müslüman olarak, Eshab-ı kiram arasına katılmakla şereflendiler.

Efendimiz, erkeklerle sözleştikten sonra, kadınlardan da bazı konularda söz alındı. Peygamber efendimizin huzurunda bulunan kadınlar, bunların hepsini kabul etti ve yalnız söz ile ahd ettiler.

Resulullah bunlara hayır dua etti ve aflarını diledi. Hz. Ebu Süfyan’ın hanımı ve Hz. Muaviye’nin annesi olan Hz. Hind bunların arasında ve hatta başları idi. Kadınlar namına o konuşmuştu.

Kadınların, Resûlullaha söz verdiklerini bildiren Mümtehine sûresindeki âyet-i kerime, Mekke şehrinin alındığı gün inmiştir.

Kötü huylar, kadınlarda, erkeklerden daha çok olduğundan, kadınlarla sözleşirken, erkeklerden daha fazla şart araya kondu. Allahü teâlânın emirlerini yapmış olmak için, bunlardan kaçınmak lâzım geldiği bildirildi.

Allahü teâlâya şirk koşmamak, Peygamber efendimize isyan etmemek, hırsızlık yapmamak, iffet ve namusunu korumak, kız çocuklarını öldürmemek... bunlardandı.

Müslüman olan kadınların içinde öldürülecek kimselerin listesinde ismi bulunan hazret-i Ebu Süfyan’ın hanımı Hind de vardı. Fakat alemlere rahmet olan sevgili Peygamberimiz onu da bağışlamıştı.

Müslüman olan herkes evlerindeki bütün putları kırdılar. Çevre kabilelere askeri birlikler gönderilerek, oralardaki putlar da yerle bir edildi.

Böylece hakkın gelmesi ile batılın kökü kazındı. Merhamete kavuşanlar arasında, Ebu Cehil’in oğlu İkrime, hazret-i Hamza’yı şehid eden Hz. Vahşi gibi kimseler de vardı.

Bunlardan Hz. İkrime, Yermük muharebesinde şehid düşmüş; Hz. Vahşi de, Yemame savaşında Müseylemet-ül-Kezzab’ı öldürmüştü.

Resulullah efendimiz, Mekke’yi fethetmek niyetiyle Medine’den çıktıkları zaman, Mekke çevresinde oturan Hevazin ve Sakif ismindeki iki büyük kabile, ‘müslümanlar bizim üzerimize yürüyecek’ zannı ile savaşmak için hazırlık yapmaya başladılar.

Alemlerin efendisinin, Mekke’yi fethetmek için geldiğini öğrendiklerinde biraz rahatlamışlarsa da; “Kureyşlilerden sonra sıra muhakkak bize gelecektir” düşüncesiyle hazırlıklarına hız verdiler.

Ayrıca; “Yemin ederiz ki, müslümanlar iyi çarpışan bir kavimle karşılaşmadılar. O, bizim üzerimize yürümeden, biz O’nun üzerine yürüyelim de harbetmek nasıl olurmuş gösterelim!” dediler.

Hevazin reisi Malik bin Avf kumandasında, yirmi bin kişilik çok güçlü bir ordu ile harekete geçtiler. Askerlerinin cesaretini artırmak ve zoru görünce kaçmamaları için bütün kıymetli mallarını, kadın ve çocuklarını da beraber götürüyorlardı.

Bu haber kısa zamanda Mekke’de duyuldu. Fahr-i kainat efendimiz, haberin doğruluğunu anlamak için Abdullah bin Ebi Hadred’i Hevazin kabilesine gönderdi. Hazret-i Abdullah, kılık kıyafetini değiştirerek düşmanın içine girdi. Fikirlerini ve hareket tarzlarını öğrenip durumu hemen sevgili Peygamberimize bildirdi.

Resul-i ekrem efendimiz, derhal şanlı Eshabını topladı. Mekke’ye yirmi yaşındaki Attab bin Esid hazretlerini vali yaparak sür’atle yola çıktı.

On iki bin kişilik ordusu ile müşrik Hevazin ve Sakif kabilelerini karargahlarında bastırmak istiyorlardı. Mücahidlerin sancağını hazret-i Ali taşıyor, öncü kuvvetlerin kumandanlığını da Halid bin Velid hazretleri yapıyordu.

Alemlerin efendisi, miğferini ve üst üste zırhını giymiş, Düldül ismindeki katırına binmişti. Şevval ayının onbirinci günü Huneyn vadisine varıldı. O gece, Server-i alem efendimiz ordusunu teftiş edip, harp düzenine soktu. Sabah namazını kıldırdıktan sonra, harekete geçti.

Müşriklerin kumandanı, geceden istifade ederek Huneyn vadisinin iki yamacına ordusunu yerleştirmiş, pusu kurmuştu. Önde, birlikleri ile giden Halid bin Velid hazretleri, pusudan habersiz, geçide doğru atını sürmüştü.

Sabahın alaca karanlığı, düşmanı görmeyi engelliyordu. Bir anda binlerce ok, mücahidlerin üzerine yağmaya başladı. Bu beklenmedik ok yağmurundan kurtulmak için, mücahidler geri çekilmek mecburiyetinde kaldı.

Bu hızlı geri dönüş, arkadan gelen askerlerin düzenini karıştırdı. Onlar da geri çekilmek için dönüş yaptığında, yirmi bin kişilik düşman birliklerinin, sel gibi vadiye akmaya başladığı görüldü.

Sevgili Peygamberimiz tek başına, hücuma kalkan müşriklere doğru ileri atıldı. Yalnız hazret-i Abbas, hazret-i Ebu Bekr ve yüz kadar kahraman sahabi ölmeyi göze alıp Resul-i ekrem efendimize yetiştiler.

Vücudlarını, sevgili Peygamberimize kalkan yaptılar. Hazret-i Abbas, katırın dizginini, Süfyan bin Haris hazretleri de üzengisini tutarak hızını kesmeye, Resulullah efendimizin düşman birliklerinin arasına dalmasına mani olmaya çalışıyorlardı.

Huneyn savaşında ani baskın sebebiyle neye uğradığını anlayamayan İslam ordusunda kargaşa baş göstermişti...

Alemlerin efendisi, Allahü teâlânın dininin yok olacağına üzüldüğünden; “Ya Abbas! Sen onlara; ‘Ey Medineliler! Ey Semüre ağacının altında bi’at eden sahabiler!’ diyerek seslen!” buyurdu.

Hazret-i Abbas, iri yapılı ve heybetli idi. Bağırdığı zaman sesi çok uzaklardan duyulurdu. Bütün gücü ile; “Ey Medineliler! Ey Semüre ağacının altında, Peygamberimize söz veren eshab! Dağılmayınız! Buraya toplanınız!” diyerek bağırdı.

Bunu işiten Eshab-ı kiram, geri dönmek istediler. Fakat hayvanlarının pek ziyade ürkmesi geri dönmelerine mani oluyordu. Nihayet zırhını, kılıcını mızrağını alıp hayvanlarından kendilerini atmak mecburiyetinde kaldılar. Sür’atle Resulullah efendimizin yanına yetişip, düşmanla müthiş bir çarpışmaya girdiler.

“Allahü ekber! Allahü ekber!” sadaları yeri göğü inletiyor, düşmanı korkutup dehşete düşürüyordu. Bedir’de, Uhud’da, Hendek’te ve Hayber’de pek büyük kahramanlıklar gösteren Eshab, bilhassa hazret-i Ali, Ebu Dücane, Zübeyr bin Avvam, döne döne çarpışıyor, düşmanı saf dışı edip geri püskürtüyorlardı.

Alemlerin efendisi, Eshabının canla başla yaptığı bu çarpışmayı takib ediyor, mübarek dudaklarından; “Allah’ım! Bize yardımını indir! Şüphesiz sen, onaların bize galip gelmesini istemezsin!” duaları işitiliyordu.

Sevgili Peygamberimiz, Allahü teâlâya olan yalvarmaları arasında, yerden bir avuç kum aldı. “Yüzleri kara olsun!” buyurarak müşriklerin üzerine savurdu.

Sevgili Peygamberimizin bir muci

zesi olarak, düşman askerlerinden gözlerine kum dolmadık kimse kalmadı. Melekler de yardıma gelmişti.

Peygamber efendimiz; “Allahü teâlâya and olsun ki, onlar, bozguna uğradılar” buyurdular. Müşrikler, bozulmaya, geri dönüp kaçmaya başlamışlardı. Geri döndükçe peşlerinde şanlı sahabileri görüyorlar, harp meydanına getirdikleri hanımlarını, çocuklarını ve mallarını bırakarak son sür’atle kaçıyorlardı.

Harp meydanında yetmiş ölü, altı bin esir ve hadsiz hesapsız mal bırakmışlardı. Kaçanların bir kısmı Taif kalesine sığındı, bir kısmı da Nahle’ye, Evtas’a gittiler. Kumandanları Malik bin Avf, Taif’e sığınanlar arasında idi. Eshab-ı kiram onları bir müddet takib etti. Evtas’ta yine şiddetli çarpışmalar oldu. Düşman yine bozguna uğradı.

Bu gazada Allahü teâlânın izni, Resulullah efendimizin himmeti bereketi ile zafer yine müslümanların olmuştu. Dört şehid verilmiş, bazı sahabiler de yaralanmıştı. Halid bin Velid hazretlerinin de yaralı olduğunu işiten sevgili Peygamberimiz, onun yanına varmış, yarasını mübarek elleri ile sıvazlayınca yara anında iyi olmuştu.

Kainatın sultanı Taif’e kaçan düşmanın da üzerine yürüyerek kesin neticeyi almak istiyordu. Mekke’ye yakın olan bu kale, küfrün son; fakat en muhkem kalelerinden biri idi.

Peygamber efendimiz, hicretten önce Taif’e gelip, bir ay onlara nasihat etmişti. Fakat Taifliler, Alemlerin efendisine görülmedik işkence ve zulümde bulunmuşlardı.

Hatta mübarek ayaklarını kan içinde bırakmışlardı. Efendimiz, burada Zeyd bin Harise hazretleri ile hayatının en acıklı ve en ıstıraplı günlerini yaşamıştı.

Sevgili peygamberimiz, Halid bin Velid hazretlerini Taif’e önden gönderdi. Şanlı Eshabıyla, kendileri arkadan Taif önlerine geldiler. Sakif kabilesi, muhkem olan kalelerine, önceden bol mikdarda yiyecek depo etmişlerdi.

Eshab-ı kiramın geldiğini görünce, kapılarını kapatıp savunmaya geçtiler. Kalenin yakınlarına kadar sokulan mücahidlere ok atışları ile karşılık veriyorlar ve savaş bu şekilde devam ediyordu. Taifliler bir türlü kaleden çıkıp, meydanda göğüs göğüse çarpışmaya cesaret edemiyorlardı.

Eshab-ı kiramdan bazıları, kalenin içine mancınıkla taş atılmasını teklif ettiler. Peygamber efendimiz, uygun görüp, mancınıklar yaptırdı. Onlarla müşriklere taş attırarak muhasaraya devam etti. Eshab-ı kiram, canla başla uğraşıyor, bir an önce kaleyi fethetmeye çalışıyorlardı. Bu arada on dört sahabi şehadet mertebesine kavuşmuştu. Fakat kalenin çok muhkem olması fethi engelliyordu.

Muhasarının yirminci gününe doğru bir gece, Resul-i ekrem efendimiz, rüyasında, kendisine hediye edilen bir kab dolusu tereyağının bir horoz tarafından gagalanarak yere döküldüğünü gördü. Bunu, Taif’in bu sene fethedilemeyeceğine yorarak muhasarayı kaldırdı.

Merhamet deryası olan Sevgili Peygamberimiz, bundan sekiz sene önce kendisine eziyet eden Taifliler için; “İzin verirsen, şu dağları başlarına çevireyim” diyen meleğe; “Ben alemlere rahmet olarak gönderildim. İstediğim tek şey, Allahü teâlânın, bu müşriklerin sulbünden, Hak teâlâya hiçbir ortak koşmaksızın ibadet edecek bir nesil ortaya çıkarmasıdır” buyurmuştu.

Şimdi de merhamet buyurup; “Ya Rabbi! Sakiflilere doğru yolu göster! Onları bize getir!” diye dua ediyordu.

Habib-i ekrem efendimiz, Eshabı ile Taif’ten ayrılıp Huneyn’de ele geçirilen esirler ve ganimetlerin toplandığı Cirane’ye geldi.

Altı bin esirin yanı sıra yirmi binden ziyade büyük ve kırk binden ziyade küçük baş hayvan ile hesapsız ziynet eşyası, ganimet alınmıştı.

Onları, hak sahibi mücahidlere paylaştırmıştı. O sırada Hevazin kabilesinden bir hey’etin, huzura kabul edilmek için istirhamda bulundukları öğrenildi.

Sevgili Peygamberimiz, onları kabul etti. Hey’et, Hevazin kabilesinin toptan müslüman olduğunu bildirince, Alemlerin efendisi, çok memnun olmuşlardı. Bunun üzerine kendisine düşen esirleri, derhal azad edip, geri verdi.

Eshab-ı kiram da aynı şekilde sevgili Peygamberimizi takib etti. Resulullah efendimizin merhameti, bir anda altı bin esirin hürriyetine kavuşmasına sebeb olmuştu.

Bu haber, Taif’e sığınan Hevazin kabilesinin reisi Malik bin Avf’a ulaştırıldığında, o da gelip müslüman olmuş, Peygamber efendimiz, onu ihsanlara boğmuştu.

Artık, burada yapılacak iş kalmamıştı. Kainatın sultanı her zaman olduğu gibi muzaffer olarak, Eshabı ile Mekke’ye döndü. Attab bin Esid’i, Mekke’ye vali yaptı.

Mu’az bin Cebel hazretlerini de din işlerini öğretmek için bıraktı. Kabe-i muazzamayı tavaf edip, umresini yaptıktan sonra şanlı Eshabı ile tekrar Medine’nin yolunu tuttular...

Bir sene sonra, Taifliler, müslümanlığı kabul ettiklerini bildiren heyet gönderdiler. Resul-i ekrem efendimiz, onların müslüman olmalarına çok sevindi. Başlarına Osman bin Ebi’l-As hazretlerini vali tayin eyledi.

Resulullah efendimiz, Medine-i münevvereyi teşrif ettikten sonra, çeşitli devletlere elçiler gönderip onları İslam’a davet eyledi.

Umman, Bahreyn hükümdarları tebeasıyla müslüman olmakla şereflendiler. Ayrıca birçok kabileden hey’etler gelerek, Alemlerin efendisine tabi olduklarını bildirdiler ve saadete kavuştular.

Artık İslamiyet büyük bir hızla yayılıyordu. Çevre kabilelere, devletlere dinin esaslarını öğretmek üzere muallimler, onları idare etmek için valiler gönderiliyordu. Hicretin dokuzuncu senesinde Medine, müslüman olan hey’etlerin akınına uğradı.

İslamiyet’in Arab yarımadasında hızla yayıldığı bu dokuzuncu senede “İslam Devleti”ni kıskanan ve büyümesini engellemek isteyen Bizans imparatoru Herakliyus’a, hıristiyan Arablar; “ Müslümanlar şimdi kıtlık ve yokluk içindeler. Eğer, onları dinine çevirmek istiyorsan, şimdi tam sırasıdır!” diye mektup yazdılar.

Bu mektup üzerine Herakliyus, kırk bin kişilik bir orduyu, Kubad’ın kumandasında müslümanlarla savaşmak için yola çıkardı.

Bu durumu haber alan Fahr-i kainat efendimiz, Eshabını toplayarak harbe hazırlanmalarını emir buyurdu.

O sene kuraklık olduğundan sahabiler maddi yönden büyük bir darlık içinde bulunuyorlardı. Sadece, ticaret yapanların durumu, biraz iyi idi. Peygamber efendimiz, Eshabının, harbe katılacak olan askerin techizatı için mali yardımda bulunmalarını da arzu buyurmuşlardı.

Efendimizin bu arzuları, sahabileri harekete geçirdi. Herkes elinde avucunda ne varsa getiriyor, malı ve canı ile cihada hazırlanmağa çalışıyordu.

Peygamber efendimizin mağara arkadaşı hazret-i Ebu Bekr, malının tamamını getirmişti. Resul-i ekrem efendimiz; “Aile efradına ne bıraktın, ya Eba Bekr?” buyurunca, O, “Allahü teâlâyı ve Resulünü bıraktım” diye cevap vermişti.

Hazret-i Ömer malının yarısını yardım olarak getirmiş, Peygamber efendimizi ona da; “Ailene ne bıraktın, ya Ömer?” diye sual edince; “Getirdiklerim kadar bıraktım” diye cevap vermiş, Peygamber efendimiz de; “İkinizin arasındaki fark, sözleriniz arasındaki fark gibidir” buyurmuştu.

Bunun üzerine hazret-i Ömer; “Anam-babam sana feda olsun ya Eba Bekr! Hayır yolundaki bütün yarışlarda beni geçiyorsun. Artık hiçbir şeyde seni geçemeyeceğimi iyice anladım” diye onu takdir etmişti.

Eshab-ı kiram, gücü yettiği kadar yardım etmeğe çalışıyordu. Fakat münafıklar; “Siz gösteriş için veriyorsunuz” diye Eshab-ı kiram ile alay ediyorlardı. Peygamber efendimiz; “Kim bugün, bir sadaka verirse, sadakası kıyamet günü Allahü teâlâ katında, onun lehinde şahidlik yapacaktır” buyurdu.

Peygamber efendimizin bu mübarek sözleri üzerine, mü’minler daha fazla yardım etmeye başladılar. Hazret-i Osman bin Affan, ordunun üçte birini techiz etti.

Böylece, müslümanların en fazla yardım edeni oldu. Hazret-i Osman ordunun ihtiyaçlarını o şekilde karşılamıştı ki, su tulumlarını tamir ederken kullanacakları çuvaldızı bile koymayı ihmal etmemişti. O’nun bu yardımı üzerine, Resul-i ekrem efendimiz; “Bugünden sonra, Osman’a günah yazılmaz” buyurdu.

Peygamber efendimizin isteği üzerine, herkes orduya yardım için elinden gelen gayreti gösteriyordu. Maddi durumu çok zayıf olan sahabilerden biri de, cihada yardım sevabına kavuşmak için, o gece sabaha kadar bir hurma bahçesinde su çekmiş, kazandığı hurmayı Peygamber efendimize getirmiş ve; “Ya Resulallah! Rabbimin rızasını kazanmak için elimde olanı getirdim. Kabul buyurunuz” demişti.

Müslüman erkekler, ellerinden geldiği kadar yardıma çalışırken, kadınlar da bu yolda kendilerine düşen vazifeyi hakkıyla yapıyorlardı.

Tebük seferine hazırlandıkları zaman, müslümanlar, çok sıkıntılı bir zamanda idiler. Kıtlık öyle şiddetli idi ki, elinde avucunda bir şeyi kalmayan Eshab-ı kiramdan pek çok kimseler, Resulullah efendimizin huzuruna gelip; “Ya Resulallah! Yaya kaldık! Yiyecek bir şeyimiz de yok! Bu gazada sizden ayrılmayıp cihad sevabına kavuşmak isteriz” diyorlardı.

Sevgili Peygamberimiz, onlara, kendilerini bindirecek bir şeyin kalmadığını üzülerek bildiriyorlardı. Bir defasında Salim bin Umeyr, Abdullah bin Mugaffel, Ebu Leyla Mazini, Ulbe bin Zeyd, Amr bin Hümam, Heremi bin Abdullah, İrbad bin Sariye, Sevgili Peygamberimizin huzuruna gelerek aynı dilekte bulunmuşlardı.

Efendimiz de onlara büyük bir üzüntü içinde; “Sizi bindirecek bir şey bulamıyorum” buyurunca, onlar, Peygamber efendimizden ayrı kalma ve cihada katılamamanın verdiği üzüntü ile ağlamaya başladılar.

Bunun üzerine Allahü teâlâ, şu ayet-i kerimeyi gönderdi. Mealen; “Bir de o kimselere günah yoktur ki, kendilerini, bindirip savaşa sevkedesin diye sana geldikleri zaman onlara; “Sizi bindirecek bir hayvan bulamıyorum” demiştin. Bu uğurda sarfedecekleri şeyi bulamadıklarından dolayı kederlerinden, gözleri yaş döke döke döndüler” (Tövbe suresi: 92) buyruluyordu.

Sonunda onları da hazret-i Abbas ile hazret-i Osman, gazaya hazırladılar.

Hazırlıklar tamamlanınca, Peygamber efendimiz, orduyu Seniyyet-ül-Veda’da topladı. Gazaya katılmayan yok denecek kadar azdı.

Resul-i ekrem efendimiz, orduyu toplayıp harekete karar verince, Muhammed bin Mesleme’yi Medine’de kendi yerine bıraktı. Sefere başlayacağı sırada, Peygamber efendimiz; “Yanınıza fazla ayakkabı alınız. Yedek ayakkabınız bulunduğu müddetçe sıkıntı çekmezsiniz” buyurdu.

Ordu hareket ettiği zaman, münafıkların başı Abdullah bin Übeyy, müslümanları korkutmak için, olmayacak sözler söyledi. Hatta; “Yemin ederim ki, sanki Eshabı ikişer ikişer iplere bağlanmış halde görür gibi oluyorum...” diyordu.

Fakat bu sözlere, Eshab-ı kiram hiç aldırış etmiyor, cihada katılma aşkı gittikçe artıyordu. Bunu gören münafıklar kahroluyorlardı.

Resulullah efendimiz, Seniyyet-ül-Veda’dan Tebük’e hareket edeceği zaman, ordunun bayraklarını ve sancaklarını açtırdı. En büyük sancağı hazret-i Ebu Bekr’e, en büyük bayrağı da Zübeyr bin Avvam hazretlerine verdi.

Evs kabilesinin bayrağını Üseyd bin Hudayr’a, Hazrec kabilesinin sancağını Ebu Dücane’ye verdi. Peygamber efendimizin kumandasındaki Eshab-ı kiramın sayısı, on bini süvari olmak üzere, otuz bin kişi idi. Sağ kol kumandanlığına hazret-i Talha bin Ubeydullah, sol kola da Abdurrahman bin Avf hazretleri tayin edildi.

Şanlı sahabiler, pek sıcak bir havada ve Peygamberlerinin kumandası altında sefer için harekete geçtiler... Başlarında Allahü teâlânın Habibi olduktan sonra, yiyecek ve içeceklerinin olmaması onları yollarından döndüremez; gidecekleri yolun uzaklığı, düşman askerlerinin çokluğu da gözlerini korkutamazdı. Bu halde her yere gidilirdi.

Sevgili Peygamberimiz ve kahraman sahabiler, her konak yerinde bir müddet istirahattan sonra tekrar yollarına devam ediyorlardı. Sekizinci konak yerleri, Salih aleyhisselamın kavminin helak edildiği Hicr’di.

Peygamberlerinin emrini dinlemedikleri için Allahü teâlâ, şiddetli bir sayha yani ses ile onları helak etmişti. Kainatın sultanı, Eshabına; “Bu gece kuvvetli ve ters istikametten bir fırtına esecektir. Kimse, yanında arkadaşı olmadıkça ayağa kalmasın. Herkes devesinin dizini bağlasın. Burası azab inen yerdir. Kimse bu sudan içmesin ve abdest almasın!..” buyurdular.

Herkes bu emre uydu. Gece çıkan kuvvetli bir fırtına her tarafı alt-üst etmeğe başladı. Bu sırada devesini bağlamayı ihmal eden biri, aramak için tek başına ayağa kalktığında fırtınaya kapılarak sürüklenip Tayy dağının eteklerine atıldı.

Birisi de çok sıkışmıştı. Abdest bozmak için gittiği yerde, Hunak denilen bir hastalığa yakalandı. Peygamber efendimizin dua buyurması ile yeniden sıhhate kavuştu.

O sabah su kaplarında hiç su kalmamıştı. Susuzluktan herkes ölecek hale gelmişti. Durum Alemlerin efendisine arzedildiğinde, mübarek ellerini kaldırdılar ve Allahü teâlâya yağmur ihsan etmesi için yalvardılar. Sıcak ve bulutsuz bir havada derhal yağmur bulutları peyda oldu. Şiddetli bir yağmur başladı.

Herkes kaplarını doldurarak abdest alıp, hayvanlarını suladı. Yağmur durup bulutlar dağılınca, yağmurun yalnız ordunun üzerine yağdığı görülmüştü.

Sevgili Peygamberimiz ve sahabiler tekbir getirdiler. Allahü teâlâya hamd ettiler.

Açlık da son haddine gelmişti. Öyle ki, bir hurmayı iki kişi bölüşür vaziyete düşmüşlerdi. Şiddetli sıcağa, çekilen açlık ve susuzluğa rağmen, Tebük’e yaklaşılmıştı.

Habib-i ekrem efendimiz; “Yarın inşaallah kuşluk vaktinde Tebük kaynağına varacaksınız. Ben gelinceye kadar o suya el uzatmayınız” buyurdular.

Ertesi gün oraya vardılar. Kaynağın suyu oldukça azdı. Sevgili Peygamberimiz, o sudan, bir kaba koydurdular ve içine mübarek elini sokup dua ettiler. Sonra kaynağa döktüler.

Sular bir anda kabarıp çoğaldı. Otuz bin kişilik İslam ordusu içtiği halde hiç eksilmedi. Sonradan Fahr-i kainat efendimizin bir mucizesi olan bu su ile, her taraf sulandı. O bölge yemşeyil bir sahra olup, bereketlerle dolup taştı.

Resul-i ekrem efendimiz, şanlı Eshabı ile Tebük’e geldiklerinde, Bizansılarla, Amile, Lahm ve Cüzam gibi hıristiyanlaştırılmış Arab kabilelerinden müteşekkil Rum ordularını karşılarında bulamadılar.

Mute’de üç bin mücahide karşı yüz bin kişilik Rum ordusu mağlub olmuştu. Şimdi ise, karşılarında otuz bin mücahid vardı ve komutanları Kainatın efendisi idi. Rumlar, sevgili Peygamberimizin kahraman Eshabını toplayıp geldiğini duyunca, her biri kaçacak yer aramışlardı.

Resulullah efendimiz, karşılarında savaşacak düşman ordusu çıkmayınca, eshabıyla istişare ederek Tebük’ten öte gitmediler. Bu sırada o bölgelede oturan bazı kabileler ve devletler, İslam ordusunun geldiğini işitmişlerdi.

Korkularından Peygamber efendimize birer hey’et gönderip, cizye vermek üzere eman dilediler. Peygamber efendimiz, merhamet buyurup tekliflerini kabul eyledi ve her biriyle ayrı ayrı andlaşma maddeleri yazılarak, emniyette oldukları söylendi.

Server-i kainat efendimiz, yirmi güne yakın düşmanı bekledi. Tebük’te Eshab-ı kiramıyla nice sohbetler edip, gönüllerini nur deryası ile yıkadı. Mübarek kalbinden fışkıran feyz ve bereketleri onların kalblerine akıttı.

Yaptığı benzeri bulunmaz sohbetlerinden birinde buyurdu ki: “İnsanların en iyisi ve şereflisini size haber vereyim mi?” Eshab-ı kiram; “Veriniz, ya Resulallah!” dediler.

Bunun üzerine; “insanların hayırlısı, atının veya devesinin sırtında, yahut iki ayağı üzerinde, son nefesine kadar Allahü teâlânın yolunda çalışan kimsedir. İnsanların kötüsü de, Allahü teâlânın Kitabını okuyup ondan hiç faydalanamayan azgın kimsedir” buyurdu.

Şehidlik hakkında soran bir kimseye de; “Varlığım yed-i kudretinde olan Allahü teâlâya yemin ederim ki, şehidler, kıyamet günü, kılıçları boyunlarında asılı olarak gelecekler. Nurdan minberlerin üzerine oturacaklardır” buyurdular.

Tebük’te bir müddet kalındı. Sonra Medine’ye dönmek için hazırlıklar yapıldığı bir sıra, açlıktan dayanılamayacak hale gelen sahabiler, durumlarını Peygamber efendimize arzettiler.

Mübarek ellerini açıp, yiyeceklerin bereketli olması için dua eylediler. Sonra Eshabına, kablarını getirmelerini emrettiler. Koca orduda hiç bir kap boş bırakılmayacak şekilde dolduruldu. Ayrıca, bütün mücahidler doyuncaya kadar yedikleri halde, sofradaki yiyeceklerin hiç eksilmediği görüldü.

Mücahidler, Tebük’ten ayrılıp Medine’nin yolunu tutmuşlardı. Bir gece ordunun içinde bulunan münafıklar, ilerdeki dar geçitte sevgili peygamberimize tuzak kurup öldürmek üzere aralarında anlaştılar ve pusuda beklemeğe başladılar.

Peygamber efendimizin devesinin yularını Ammar bin Yaser hazretleri çekiyor, arkasında da hazret-i Huzeyfe bin Yeman geliyordu. Münafıkların anlaşıp, suikast tertib ettiklerini Cebrail aleyhisselam haber verdi.

Resul-i ekrem efendimiz oraya yaklaşınca, bu münafık grubu yüzlerini maskeleyerek hücuma geçtiler.

Hazret-i Huzeyfe; “Ey Allahü teâlânın düşmanları!” diyerek elindeki sopa ile münafıklara vurmağa başladı. Bu bağırıp çağırmadan korkan on iki münafık, derhal askerin arasına karıştılar.

Resulullah efendimiz, onların isimlerini hazret-i Huzeyfe’ye bildirdi ve başkalarına söylememesini tenbih etti. Hadiseyi işiterek huzura gelen Üseyd bin Hudayr hazretleri, Peygamber efendimize; “Canım sana feda olsun ya Resulallah! Onları bana bildir de başlarını size getireyim!” diyerek çok yalvardı. Fakat Resulullah efendimiz müsaade etmedi.

Tebük seferi ile sevgili Peygamberimiz ve kahraman Eshabı, Bizanslıların gözünü korkutmuş ve mukavemetlerini kırmış olarak nurlu Medine’ye yaklaşmışlardı.

Kainatın sultanı, Medine’ye çok yakın olan Zi-Evan denilen yerde, Eshabına konaklamalarını emretti. Sahabiler dinlenirken birkaç münafık, sevgili Peygamberimize gelip, Mescid-i Dırar’a teşrif etmesini istedi.

Mescid-i Dırar, Kuba’da bulunuyordu. Resulullah efendimizin, Medine’ye hicreti esnasında Kuba’da yaptırdığı ilk mecsidin karşısına münafıklar tarafından yapılmıştı.

Sevgili Peygamberimiz, Eshabıyla Tebük’e giderken, münafıklar huzura gelip; “Ya Resulallah! Yeni bir mescid yaptık, teşrif edip bize bir namaz kıldırır mısınız?” diyerek davet etmişler, fakat sefer halinde olan Alemlerin efendisi, nasib olursa Tebük’ten dönüşte uğrayabileceklerini buyurmuşlardı.

Münafıkların maksadı; müslüman cemaati bölmek, kendi emellerine alet etmek, fitne çıkararak onları birbirlerine düşürmekti. Hatta, Bizans askerlerini Medine’ye davet edip, bu mescide depo ettikleri silahlarla onlara yardım edeceklerdi.

Peygamber efendimizin orada namaz kılmasını sağlamakla, Mescid-i Dırar’ın mukaddes bir yer olduğu intibaı hasıl olacaktı. Böylece müslümanlar, orada namaz kılmak için birbirleriyle yarış edecek ve güya münafıkların ağına düşeceklerdi!..

Server-i alem efendimiz, münafıkların bu davetini kabul buyurmuş, gitmeğe karar vermişti. Allahü teâlâ Tövbe suresi 107-110. Ayet-i kerimelerini göndererek işin iç yüzünü bildirdi:

“Münafıklar arasında bir de müminlere zarar vermek, hakkı inkâr etmek, müminlerin arasına ayrılık sokmak ve daha önce Allah ve Resûlüne karşı savaşmış olan adamı beklemek için bir mescid kuranlar ve: Bununla iyilikten başka birşey istemedik, diye mutlaka yemin edecek olanlar da vardır. Halbuki Allah onların kesinlikle yalancı olduklarına şahitlik eder.

Onun için de asla orada namaz kılma! İlk günden takvâ üzerine kurulan mescit (Kuba Mescidi) içinde namaz kılman elbette daha doğrudur. Onda temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah da çok temizlenenleri sever.

Yaptıkları bina, kalblerinde şüphe ve ızdırap kaynağı olmakta kalbleri paralanana kadar devam edecektir. Allah bilendir, hakimdir.”

Bunun üzerine Alemlerin efendisi, Malik bin Duhşüm ile Asım bin Adiy’e; “Şu, halkı zalim olan mescide gidiniz. Onu yıkınız, yakınız” buyurdular.

Onlar akşam ile yatsı arasında gidip, binayı ateşe verdiler. Sonra da yıkıp yerle bir ettiler. Münafıklardan hiç ses çıkmadı.

Sevgili Peygamberimizin Tebük seferi dönüşünde iki ay sonra, münafıkların başı Abdullah bin Übeyy öldü. Bundan sonra münafıkların birlikleri bozulup dağıldılar.

Böylece, sadece münafıkların değil, Arabistan’da müşriklerin ve yahudilerin de başları ezilmiş, İslam’a karşı durma, engelleme faaliyetleri söndürülmüş oldu.

(Bu bölümde, Peygamber efendimizin güzel ahlâkı, üstünlükleri ve mucizeleri anlatılacaktır...)

Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine verdiği iyilikleri, ihsanları sayarak, O’nun mübarek kalbini okşarken, kendisine güzel huylar verdiğini de saymakta, mealen; “Sen, güzel huylu olarak yaratıldın” buyurmaktadır.

Hz. İkrime buyuruyor ki: “Abdullah ibni Abbas’dan işittim: Bu ayet-i kerimede, “Huluk-ı azim” yani güzel huylar, Kur’an-ı kerimin bildirdiği ahlaktır. Ayet-i kerimede mealen, “Sen Huluk-i azim üzeresin” (Kalem suresi: 4) buyruldu. Huluk-ı azim; Allahü teâlâ ile sır, gizli şeyleri bulunmak, insanlar ile de güzel huylu olmak demektir. Çok kimselerin İslam dinine girmesine, Resulullah’ın güzel ahlakı sebep oldu.

Sözleri gayet tatlı olup gönülleri alır, ruhları cezbederdi. Aklı o kadar çoktu ki, Arabistan yarımadasında, sert, inatçı insanlar arasında gelip, çok güzel idare ederek ve cefalarına sabrederek, onları yumuşaklığa ve itaate getirdi.

Çoğu, dinlerini bırakıp müslüman oldu ve din-i İslam yolunda, her şeylerini feda ettiler. O’nun uğrunda mallarını, yurtlarını feda edip, kanlarını akıttı.

Halbuki böyle şeylere alışık değildiler. Güzel huyu, yumuşaklığı, affı, sabrı, ihsanı, ikramı o kadar çoktu ki, herkesi hayran bırakırdı. Görenler ve işitenler seve seve müslüman olurdu.

Muhammed aleyhisselamın binlerce mucizesi görüldü, bunu; dost-düşman herkes söyledi. Bu mucizelerin en meşhuru, edebli ve güzel huylu olması idi.

Ebu Sa’id-i Hudri hazretleri buyurdu ki: “Resulullah, hayvana ot verirdi. Deveyi bağlardı. Evini süpürürdü. Koyunun sütünü sağardı. Ayakkabısının söküğünü diker, çamaşırını yamardı. Hizmetçisi ile birlikte yerdi. Hizmetçisi el değirmeni çekerken yorulunca, ona yardım ederdi. Pazardan öte-beri alıp, torba içinde eve getirirdi.

Her kim olursa olsun, çağrılan yere giderdi. Önüne konulan şeyi, az olsa da, hafif, aşağı görmezdi. Akşamdan sabaha ve sabahtan akşama yemek bırakmazdı.

Nazik ve cömert idi. Fakat, israf etmez, faydasız yere bir şey vermez, herkese acırdı. Mübarek başı hep önüne eğik idi. Kimseden bir şey beklemezdi. Saadet, huzur isteyen, O’nun gibi olmalıdır.”

Hz. Enes bin Malik buyuruyor ki: “Resulullah’a on sene hizmet ettim, bir kerre üf demedi. Şunu niçin böyle yaptın, bunu niçin yapmadın buyurmadı.”

Hz. Ebu Hüreyre buyuruyor ki: “Resulullah’a bir gazada, kafirlerin yok olması için dua buyurmasını söyledik; “Ben, lanet etmek için, insanların azab çekmesi için gönderilmedim. Ben, herkese iyilik etmek ve insanların huzura kavuşması için gönderildim” buyurdu.”

Allahü teâlâ Enbiya suresinin 107. ayet-i kerimesinde mealen; “Seni, alemlere rahmet, iyilik için gönderdik” buyuruyor.

Hz. Enes bin Malik diyor ki: “Resulullah, bir kimse ile müsafeha edince, o kimse elini çekmedikçe, mübarek elini ondan ayırmazdı. O kimse, yüzünü çevirmedikçe, mübarek yüzünü ondan çevirmezdi. Bir kimsenin yanında otururken, iki diz üzerine oturur, edebinden ve ona değer verdiğinden, mübarek bacağını dikip oturmazdı.”

Hz. Cabir bin Sümre diyor ki: “Resulullah az konuşurdu. Lüzumlu olduğu zaman veya bir şey sorulunca söylerdi.”

Bundan anlaşılıyor ki, her müslümanın malayani, faydasız şey söylemeyip, susması lazımdır. Mübarek sözlerinde tertil ve tersil vardı. Yani, gayet açık ve düzenli konuşur ve kolay anlaşılırdı.

Hz. Enes bin Malik buyuruyor ki: “Resul aleyhisselam hasta ziyaretinde bulunur, cenaze arkasında yürür, çağrılan yere giderdi. Merkebe de binerdi. Resul aleyhisselamı Hayber gazasında gördüm. Yuları bir ip olan merkeb üzerinde idi. Resul aleyhisselam, sabah namazından çıkınca, Medine çocukları ve işçileri su dolu kablarını önüne getirirler, mübarek parmağını içine sokmasını isterler, kış ve soğuk su olsa da, isteklerini geri çevirmez, gönüllerini hoş ederdi. Bir küçük kız, Resul aleyhisselamın elini tutup, bir iş için götürseydi, birlikte gider, müşkülünü hallederdi.”

Hz. Cabir diyor ki: “Resul aleyhisselamdan bir şey istenip de yok dediği işitilmedi.”

Peygamber efendimiz, hayâ sahibi olmak yönüyle de bütün yaratılmışlardan üstün idi. Uygun olmayan şeylere karşı gözleri adeta kapalı idi. Hiç kimseye hoşlanmadığı şeyle hitab etmezdi.

Hazret-i Aişe validemiz anlattılar ki: “Resulullah efendimize, bir kimsenin, hoşlanılmayan bir şeyi yaptığı haber verildiğinde, adını söylemeden umumi manada “Niçin böyle yapıyorlar?” buyururlardı.

Bu şekilde o kimseyi, yaptı veya söylediği kötü işten alıkordu ve adını vermezdi.

Hz. Enes bin Malik anlattı: “Bir gün Peygamber efendimizin huzuruna, yüzüne sarı renkte bir şey bulaşmış bir kimse girdi. Ona hiçbir şey demedi. Üzülecek bir şey söylemedi. O dışarı çıkınca; “Söyleseydiniz de, yüzündekini yıkasaydı ya!” buyurdu.

Resulullah efendimiz, kavimleri birleştiriciydi. Onları birbirlerinden nefret ettirmezdi. Her kavmin büyüğüne ikramlarda bulunur ve onu baş köşeye oturturdu.

Kimseyi kendi mübarek cemalinden mahrum etmezdi. Eshab-ı kiramını arar, gelmeyenleri sorardı. Yanına oturanlara nasihat eder, onların nasibini verirdi.

Davranışı ile birini diğerinden çok seviyor düşüncesi, kimsenin kalbine gelmezdi. Yanına şikayet için gelen birine karşı tahammül gösterir ve dinlerdi.

Hazret-i Aişe validemiz buyurdu ki: “Resulullah efendimiz kadar güzel ahlaka sahip hiç kimse görmedim. Ne zaman Eshabından veya Ehl-i beytinden biri O’nu çağırmışsa mutlaka; “Buyur” diye karşılık vermişlerdir.

Resulullah efendimiz, eshabını en güzel isimlerle çağırırlar, kimsenin sözünü yarıda kesmezlerdi. Konuştuğu kimse, sözünü bırakmadan veya gitmek için ayağa kalkmadan sözünü kesmezlerdi.

O’nun bir hüsn-i muamelesi, şefkati, merhameti hakkında Allahü teâlâ mealen; “Zahmet çekmeniz O’nu incitir ve üzer. Size çok düşkündür; mü’minlere çok merhametlidir, onlara çok hayır diler” buyurdu.

Ve Enbiya suresinin 107. ayet-i kerimesinde mealen; “(Ey Habibim!) Seni ancak alemlere rahmet olarak gönderdik” buyurdu. Peygamber efendimiz ümmetine karşı bazı şeyleri zor gelir endişesiyle kolaylaştırırdı. “Ümmetime zorluk vermemiş olsaydım, her abdestte misvak kullanmalarını emrederdim” buyurdu.

Sözünde durmak yönüyle de insanlar arasında Peygamber efendimizden daha üstün bir kimse gelmedi.

Abdullah bin Ebi’l-Hamsa anlattı ki: “Peygamberimiz ile, henüz kendilerine peygamberliği bildirilmeden önce alış-veriş yapmıştım. Kendi hesabına bir bakiye kalmıştı. O’na, falan zamanda filan yerde buluşmak üzere söz verdim ve unuttum. Üç gün sonra verdiğim sözü hatırlayınca hemen o yere koştum. O’nun üç gündür orada beklemekte olduğunu görünce, hayretimden dona kaldım. Bana; “Delikanlı beni yordun! Ben seni burada tam üç gündür bekliyorum” buyurdular.

Peygamber efendimizin tevazuu hasleti, hiçbir kimsede, hatta hiçbir peygamberde (aleyhimüsselam) bulunmayacak kadar büyük ve emsalsizdi.

Kibir duygusu, O’nda asla meydana gelmemiştir. Peygamberimiz, melik bir peygamber olmakla, kul bir peygamber olmak arasında serbest bırakıldığında, O, kul bir peygamber olmayı tercih etti.

Bunun üzerine İsrafil aleyhisselam, Peygamber efendimize; “Şüphesiz, Allahü teala tevazu gösterdiğin o hasleti de sana vermiştir. Çünkü kıyamette sen, Ademoğullarının en büyüğüsün. Kabrinden kalkacak ilk insan sensin. İlk şefaat edecek olan da sensin” dedi.

Peygamber efendimiz hazret-i Aişe validemize buyurdular ki: “Bana Mekke’nin taşı, toprağı altın olması sunuldu. Hayır ya Rabbi, dedim. Bir gün aç kalayım, bir gün tok. Aç kaldığım gün sana yalvarıp dua ederim. Tok kaldığım gün, sana hamdü senada bulunurum.”

Cebrail aleyhisselam, Peygamber efendimize gelip; “Allahü teâlânın sana selamı var. İsterse şu dağları O’na altın yapayım. Nereye giderse gitsin, o altın dağları O’nunla beraber olur” buyurdu.

Sevgili Peygamberimiz buyurdular ki: “Ey Cebrail! Dünya, evi olmayanın evidir. Ve yine (o) malı olmayan kimsenin malıdır. Bunları aklı olmayan kimse yığar.”

Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam; “Ya Muhammed! Allahü teâlâ seni kavl-i sabit ile dimdik kılmıştır” dedi.

Hazret-i Aişe validemiz; “Zaman olurdu tam bir ay beklerdik, evimizde (yemek yapmak için) ateş yakmazdık. Sadece hurma ile su bulunurdu” buyurmuştur.

Hz. İbn-i Abbas; “Resulullah efendimiz ve Ehl-i beyti, birçok geceler akşam yemeği yemeden yatarlardı. Akşam yiyecek bir şey bulamazlardı” buyurdu.

Aişe validemiz buyurdu ki: “Resulullah efendimizin mübarek karnı, hiçbir zaman yemekten doymamıştır. Bu hususta, bir kimseye de yakınmamıştır. İhtiyaç, O’nun için zenginlikten daha iyi idi. Bütün gece açlıktan kıvransa bile bu durum O’nu oruçtan alıkoymazdı.

Rabbinden yeryüzünün bütün hazinelerini, yiyeceklerini ve refah hayatını isteseydi, bunlara kavuşurdu. Ama o istemedi... Yemin ederim ki, O’nun bu halini gördüğüm zaman, acırdım ve ağlardım. Elimle mübarek karnını sıvazlar;

“Canım sana feda olsun! Sana güç verecek şu dünyadan, bazı menfaatler te’min etsen olmaz mı?” derdim.

O da, “Ey Aişe! Ben dünyayı ne yapayım? Ülü’l-azmdan olan Peygamber kardeşlerim, bundan daha çetin olanına tahammül gösterdiler. Fakat o halleri ile yaşayışlarına devam ettiler. Rablerine kavuştular.

Bu sebeple Rableri, onların kendisine dönüşlerini çok güzel bir biçimde yaptı, sevablarını artırdı. Ben refah bir hayat yaşamaktan hayâ ediyorum. Çünkü böyle bir hayat, beni onlardan geri bırakır.

Benim için en güzel ve sevimli şey, kardeşlerime, dostlarıma kavuşmak ve onlara katılmaktır” buyururlardı.

Hazret-i Aişe validemiz buyurdular ki: “Resulullah, bu sözlerinden bir ay kadar sonra vefat ettiler.”

Peygamber efendimizin cömertliği de dillere destan idi. Bu güzel huyda da Peygamberimize kimse yetişemez.

Hz. İbn-i Abbas “Resulullah efendimiz iyilik yapmak bakımından insanların en cömerdi idi. Ramazan-ı şerifte ve Cebrail aleyhisselam ile buluştukları zaman, sabah rüzgarından daha cömert olurdu” demiştir.

Hz. Enes bin Malik buyuruyor ki:

“Resul aleyhisselam ile birlikte gidiyordum. Üzerinde bürd-i Necrani vardı. Yani Yemen kumaşından bir palto vardı. Arkadan bir köylü gelip, yakasından öyle çekti ki, paltonun yakası mübarek boynunu çizdi ve izi kaldı. Resul aleyhisselam, adamın bu haline tebessüm etti ve ona bir şey verilmesi için emir buyurdu.”

Resul aleyhisselamın komşusu, bir ihtiyar kadın vardı. Kızını, Resul aleyhisselama gönderdi.

“Namaz kılmak için örtünecek bir elbisem yok. Bana, namazda örtünecek bir elbise gönderiniz” diye yalvardı.

Resul aleyhisselamın o anda başka elbisesi yoktu. Mübarek arkasındaki entariyi çıkarıp, o kadına gönderdi. Namaz vakti gelince, elbisesiz mescide gidemedi.

Eshab-ı kiram, bu hali işitince, Resul aleyhisselam o kadar cömertlik yapıyor ki, gömleksiz kalıp, mescide cemaate gelemiyor. Biz de her şeyimizi fakirlere dağıtalım dediler.

Allahü teâlâ, hemen İsra suresinin 29. ayet-i kerimesini gönderdi. Önce Habibine mealen;

“Hasislik etme, bir şey vermemezlik yapma” buyurdu, sonra da; “Sıkıntıya düşecek ve namazı kaçırarak, üzülecek kadar da dağıtma! Sadakada vasat davran” buyurdu.

Peygamber efendimiz tek gömleğini verip bundan dolayı namaza gidemediği gün, namazdan sonra, hazret-i Ali, Resulullah’ın yanına gelip;

“Ya Resulallah! Bugün, çoluk-çocuğuma nafaka yapmak için sekiz dirhem gümüş ödünç almıştım. Bunun yarısını size vereyim. Kendinize entari (elbise) alınız” dedi.

Resul aleyhisselam çarşıya çıkıp iki dirhem ile bir entari satın aldı. Geri kalan iki dirhem ile yiyecek almaya giderken bir âmânın oturduğunu gördü; “Allah rızası için ve Cennet elbiselerine kavuşmak için, bana kim bir gömlek verir?” diyordu.

Almış olduğu entariyi, ona verdi. Ama, entariyi eline alınca, misk gibi güzel koku duydu. Bunun, Resul aleyhisselamın mübarek elinden geldiğini anladı. Çünkü Resul aleyhisselamın bir kerre giydiği herşey, eskiyip dağılsa bile, her parçası misk gibi güzel kokardı.

Dua ederek; “Ya Rabbi! Bu gömlek hürmetine, benim gözlerimi aç” dedi. İki gözü hemen açıldı ve Resul aleyhisselamın ayaklarına kapandı.

Resul aleyhisselam oradan ayrıldı. Bir dirhem ile bir entari satın aldı. Bir dirhem ile yiyecek almaya giderken, bir hizmetçi kızın ağladığını görüp; “Kızım, niçin böyle ağlıyorsun?” buyurdu.

“Bir yahudinin hizmetçisiyim. Bana bir dirhem verdi. Yarım dirhem ile bir şişe ve yarım dirhem ile de yağ satın aldım. Bunları alıp gidiyordum. Elimden düştü. Hem şişe, hem de yağ gitti. Şimdi ne yapacağımı şaşırdım” dedi.

Resul aleyhisselam, son dirhemini kıza verdi. “Bununla şişe ve yağ al, evine götür” buyurdu.

Kızcağız; “Eve geç kaldığım için yahudinin beni döğeceğinden korkuyorum” deyince; “Korkma! Seninle birlikte gelir, sana bir şey yapmamasını söylerim” buyurdu.

Eve gelip kapıyı çaldılar. Yahudi kapıyı açıp, Resulullah efendimizi görünce, şaşırıp kaldı. Yahudiye, olanı biteni anlatıp, kıza bir şey yapmaması için şefaat buyurdu.

Yahudi, Resulullah’ın ayaklarına kapanıp; “Binlerce insanın baş tacı olan, birlerce arslanın, emrini yapmak için beklediği en büyük Peygamber! Bir hizmetçi kız için, benim gibi bir miskinin kapısını şereflendirdin. Ya Resulallah! Bu kızı senin şerefine azad ettim. Bana imanı, İslam’ı öğret. Huzurunda müslüman olayım” dedi.

Resul aleyhisselam, ona müslümanlığı öğretti. Müslüman oldu. Evine girdi. Çoluğuna-çocuğuna anlattı. Hepsi müslüman oldu. Bunlar hep, Resulullah’ın güzel huylarının bereketi ile oldu.

Resul aleyhisselamın güzel huyları pek çoktur. Her müslümanın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlaklanması lazımdır. Böylece, dünyada ve ahırette felaketlerden, sıkıntılardan kurtulmak ve o iki cihan efendisinin şefaatine kavuşmak nasib olur.

Resulullah’ın ilmi, irfanı, fehmi, îkanı, aklı, zekası, cömertliği, tevazuu, şefkati, sabrı, gayreti, hamiyyeti, sadakati, emaneti, şecaati, mehabeti, belagati, fesahati, fetaneti, melahati, veraı, iffeti, keremi, insafı, hayası, zühdü, takvası bütün peygamberlerden daha çoktu.

Dostundan ve düşmanından gördüğü zararları, eziyetleri affederdi. Hiç birine karşılık vermezdi. Uhud gazasında kâfirler, yanağını kanatıp, mübarek dişlerini şehid ettikleri zaman, bunu yapanlar için; “Ya Rabbi, bunları affet! Cahilliklerine bağışla” buyurmuştur.

Kendisini kimseden üstün tutmazdı. Bir yolculukta, bir koyun kebabı yapılacağı zaman, biri; “Ben keserim” dedi. Bir başkası, “Ben derisini yüzerim” dedi. Diğeri, “Ben pişiririm” dedi.

Resulullah da; “Ben odun toplarım” deyince; “Ya Resulallah! Sen istirahat buyur! Biz toplarız” dediler. “Evet! Sizin her şeyi yapacağınızı biliyorum. Fakat, iş görenlerden ayrılarak oturmak istemem. Allahü teâlâ, arkadaşlarından ayrılıp oturanı sevmez” buyurdu ve odun toplamaya gitti.

Eshabının oturdukları yere gelince, baş tarafa geçmezdi. Gördüğü aralığa otururdu. Elinde bastonu olduğu halde, bir gün sokağa çıkınca, görenler ayağa kalktılar. “Başkalarının birbirlerine saygı duruşu yaptıkları gibi, benim için ayağa kalkmayınız! Ben de, sizin gibi bir insanım. Herkes gibi yerim. Yorulunca otururum” buyurdu.

Her zaman hizmetinde bulunan Enes bin Malik; “Resulullah’a on sene hizmet ettim. O’nun bana yaptığı hizmet, benim O’na yaptığımdan çok idi. Bana incindiğini, sert söylediğini hiç görmedim” demiştir.

Sabah namazlarını kıldırdıktan sonra, cemaate karşı oturup; “Hasta olan kardeşimiz var mı? Ziyaretine gidelim” buyururdu. Hasta yoksa; “Cenazesi olan var mı? Yardıma gidelim!” buyururdu. Cenaze olursa, yıkanmasında, kefenlenmesinde yardım eder, namazını kıldırır, kabrine kadar giderdi. Cenaze yoksa; “Rüya gören varsa anlatsın! Dinleyelim, tabir edelim!” buyururdu.

Misafirlerine, Eshabına hizmet eder; “Bir topluluğun en üstünü, hizmet edenidir” buyururdu.

Kahkaha ile güldüğü hiç görülmedi. Sessizce tebessüm ederdi. Bazan gülerken mübarek ön dişleri görünürdü.

Lüzumsuz ve faydasız bir şey söylemezdi. Lazım olunca, kısa, faydalı ve manası açık olarak söylerdi. İyi anlaşılması için bazan üç kerre tekrar ederdi.

Heybetinden kimse yüzüne bakamazdı. Biri gelip mübarek yüzüne bakınca, terlerdi; “Sıkılma! Ben melik değilim, zalim değilim... Et suyu yiyen bir kadıncağızın oğluyum” derdi. Bunun üzerine adamını korkusu gidip derdini söylemeye başlardı.

“İçinizde Allahü teâlâyı en iyi anlayan ve O’ndan en çok korkan benim”, “Benim gördüğümü görseydiniz, az güler, çok ağlardınız” buyururdu.

Resulullah efendimiz Cenab-ı Hak’tan çok korkardı. Havada bulut görünce; “Ya Rabbi! Bu bulutla bize azab gönderme!” , rüzgar esince; “Ya Rabbi! Bize hayırlı rüzgar gönder”, gök gürleyince; “Ya Rabbi! Bize incinib de, öldürme. Azabını gönderme. Afiyet ihsan eyle!” diye dua ederdi.

Namaza dururken, ağlayan kimsenin içini çektiği gibi, göğsünden ses işitilirdi. Kur’an-ı kerim okunurken de böyle olurdu.

Kalbinin kuvveti, şecaati şaşılacak kadar çoktu. Huneyn gazasında, müslümanlar dağılıp, üç dört kimse ile kalmıştı. Birkaç defa, kâfirlerin hücumuna, tek başına karşı koydu ve asla gerilemedi.

Çok cömert idi. Yüzlerce deve ve koyun bağışlar, kendisine bir şey bırakmazdı. Nice katı kalbli kâfirler, bu ihsanlarını görerek imana gelmişlerdir.

Yiyeceklerden; koyun etini, et suyunu, kabağı, tatlıları, balı, hurmayı, sütü, kaymağı, karpuzu, kavunu, üzümü ve hıyarı severdi.

Suyu yavaş yavaş, Besmele ile başlayarak üç yudumda içer, sonunda; “Elhamdülillah” der ve dua ederdi.

Giyilmesi caiz olanlardan her bulduğunu giyerdi. Kalın kumaştan ihram şeklinde dikilmemiş şeylerle örtünür, peştamal sarınır, gömlek ve cübbe de giyerdi.

Bunlar pamuktan, yünden veya kıldan dokunmuştu. Ekseriya beyaz, bazan yeşil giyerdi. Dikilmiş elbise giydiği de olurdu. Cuma ve bayramlarda ve yabancı elçiler geldiğinde ve cenk zamanlarında kıymetli gömlekler, cübbeler, yeşil, kırmızı, siyah da giyerdi.

Arabistan’daki âdete uyarak saçlarını kulaklarının yarısına kadar uzatır, fazlasını kestirirdi. Saçlarına özel olarak hazırlanmış güzel kokulu yağ sürerdi.

Ellerine, başına, yüzüne misk veya başka kokular sürer, ud ağacı, kafuri ile buhurlanırdı.

Yatağı, içi hurma lifleri ile dolu, dabağlanmış deriden idi. İçi yünle dolmuş bir yatak getirdiklerinde, kabul etmedi ve; “Ya Aişe! Allahü teâlâya yemin ederim ki, eğer istesem, Allahü teâlâ her yerde altın ve gümüş yığınlarını yanımda bulundurur” buyurdu. Bazan hasır, tahta, döşek, yünden dokunmuş keçe veya kuru toprak üzerinde yatardı.

Her gece gözlerine üç kerre sürme çekerdi.

Evinde; ayna, tarak, sürme kabı, misvak, makas, iğne, iplik eksik olmazdı. Yolculukta bunları beraberinde götürürdü.

Yatsıdan sonra gece yarısına kadar uyuyup, sonra sabah namazına kadar ibadet yapardı. Sağ yanına yatar, sağ elini yanağı altına kor, bazı sureler okuyup uyurdu.

Tefe’ül ederdi. Yani ilk gördüğü, birden bire gördüğü şeyleri hayra yorardı. Hiçbir şeyi uğursuz saymazdı.

Üzüntülü zamanlarında sakalını tutar, düşünürdü. Üzüldüğü zaman, hemen namaza başlardı. Namazın lezzet ve safası ile gammı giderdi.

Peygamber efendimizin, Allahü teâlâdan korkması, O’na itaat ve ibadet etmesi o kadar çoktu ki, O’nun bu haline hiç kimse takat getiremezdi.

Mübarek ayakları şişinceye kadar namaz kılardı. “Ya Resulallah! Sizin gelmiş geçmiş bütün günahlarınız affedildiği halde, neden bu kadar kendinize zahmet veriyorsunuz?” denildiğinde; “Ben, Allahü teâlânın en çok şükreden kulu olmayayım mı?” diye cevap buyurdular.

Muhammed aleyhisselamın faziletlerini bildiren yüzlerce kitap vardır. Fazilet, üstünlük demektir. Üstünlüklerinden bazıları şunlardır:

Mahluklar içinde, ilk olarak Muhammed aleyhisselamın nuru ve ruhu yaratılmıştır.

Allahü teâlâ, O’nun ismini Arş’a, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır.

Muhammed aleyhisselamın ismini söylemekten başka vazifesi olmayan melekler vardır.

Meleklerin hazret-i Adem’e karşı secde etmeleri için emir olunması, alnında Muhammed aleyhisselamın nuru bulunduğu için idi.

Allahü teâlâ, bütün peygamberlere, Muhammed aleyhisselamın geleceğini, ayrıca ümmetlerine; zamanına yetiştikleri takdirde, O’na inanmalarını emretmeyi bildirdi.

Dünyaya geleceği zaman, çok büyük alametler görülmüştür. Tarih ve mevlid kitaplarında yazılıdır.

Dünyaya geldiği zaman, göbeği kesilmiş ve sünnet olmuş halde görüldü.

Dünyaya gelince, şeytanlar göğe çıkamaz, meleklerden haber çalamaz oldular.

Dünyaya geldiği zaman, yeryüzündeki bütün putlar, tapınılan heykeller yüzüstü devrildiler.

Beşiğini melekler sallardı.

Beşikte iken gökdeki ay ile konuşurdu. Mübarek parmağı ile işaret ettiği tarafa meyl ederdi.

Beşikte iken konuşmaya başladı.

Çocuk iken, açıklarda gezerken, başı hizasında bir bulut da birlikte hareket ederek gölge yapardı. Bu hal, peygamberliği bildirilinceye kadar devam etti.

Her peygamberin sağ eli üstünde nübüvvet mührü vardı. Muhammed aleyhisselamın ise, mübarek sırtı ortasında sol küreğe yakın, kalbi üzerinde idi.

Önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları dahi görürdü.

Aydınlıkta gördüğü gibi, karanlıkta da görürdü.

Tükürüğü, acı suları tatlı yaptı. Hastalara şifa verdi.

Gözleri uyurken, kalbi uyanık olurdu. Bütün peygamberler de böyle idi.

Ömründe hiç esnemedi. Bütün peygamberler de böyle idi.

Mübarek teri, gül gibi güzel kokardı. Bir fakir kimse, kızını evlendirirken, kendisinden yardım iştemişti. O anda verecek şeyi yoktu. Küçük bir şişeye terinden koyup verdi. O kız, yüzüne, başına sürünce, evi misk gibi kokardı. Evi, “güzel kokulu ev” adı ile meşhur oldu.

Orta boylu olduğu halde, uzun kimselerin yanında iken, onlardan yüksek görünürdü.

Güneş ve ay ışığında yürüyünce, gölgesi yere düşmezdi.

Bedenine ve elbisesine sinek, sivri sinek ve başka böcekler konmazdı.

Çamaşırları, ne kadar giyerse giysin, hiç kirlenmezdi.

Her yürüdüğü zaman, arkasından melekler gelirdi. Bunun için, Eshabını önden yürütür; “Arkamı meleklere bırakın” buyururlardı.

Taş üstüne basınca, taşta ayağının izi kalırdı. Kum üstünde giderken hiç iz bırakmazdı. Abdest bozduğu zaman, yer yarılıp bevl ve benzerlerini toprak içinde kalırdı. Bütün peygamberler de böyle idi.

İnsanlar, melekler ve diğer peygamberler içinde en çok ilim O’na verildi. Ümmî olduğu halde, yani kimseden bir şey öğrenmemiş iken, Allahü teâlâ O’na her şeyi bildirmiştir. Âdem aleyhisselama her şeyin ismi bildirildiği gibi, O’na, her şeyin ismi ve ilmi bildirilmiştir.

Ümmetinin isimleri, cisimleri ve aralarında olacak şeylerin hepsi kendisine bildirildi.

Aklı, bütün insanların aklından daha çoktur.

İnsanlarda bulunabilecek bütün iyi huyların hepsi O’na ihsan olundu. Büyük şair Ömer ibn-il-Farıd’a; “Resulullah’ı niçin medhetmedin?” dediklerinde; “O’nu medhetmeye gücüm yetmeyeceğini anladım. O’nu medhedecek kelime bulamadım” demiştir.

Kelime-i şehadette, ezanda, ikametde, namazdaki teşehhüdde, birçok dualarda, bazı ibadetlerde ve hutbelerde, nasihat yapmakta, sıkıntılı zamanlarda, kabirde, mahşerde, Cennet’te ve her mahlukun lisanında Allahü teâlâ O’nun ismini kendi isminin yanına koymuştur.

Üstünlüklerinin en üstünü, Habibullah olmasıdır. Allahü teâlâ O’nu kendisine sevgili, dost yapmıştır. O’nu herkesten, her melekten daha çok sevmiştir. “İbrahim’ı Halil yaptım ise, seni kendime Habib yaptım” buyurmuştur.

“Sana razı oluncaya kadar, (yeter deyinceye kadar) her dilediğini vereceğim” (Duha suresi: 5), mealindeki ayet-i kerime, Allahü teâlânın Peygamberine bütün ilimleri, bütün üstünlükleri, ahkam-ı İslamiyyeyi, düşmanlarına karşı yardım ve galebe ve ümmetine fetihler, zaferler ve kıyamette her türlü şefaat ve tecelliler ihsan edeceğini vadetmektedir. Bu ayet-i kerime geldiği zaman, Cebrail aleyhisselama bakarak; “Ümmetimden birinin Cehennem’de kalmasına razı olmam” buyurdu.

Allahü teâlâ, Kur’an-ı kerimde, her peygambere kendi ismi ile; Muhammed aleyhisselama ise; “Ey Resulüm! Ey Peygamberim!” diye hitab etmiştir.

Gayet açık, kolay anlaşılır bir şekilde Arabi lisanının her lehçesi ile konuşurdu. Çeşitli yerlerden gelip soranlara onların lügati ile cevap verirdi. İşitenler hayran olurlardı.

Az kelimelerle çok şey anlatırdı. Yüz binden ziyade hadis-i şerifi, O’nun “Cevami-ül kelim” olduğunu göstermekterdir. Bazı alimler dediler ki: “Muhammed aleyhisselam, İslam dininin dört temelini, dört hadisle bildirmiştir. “Ameller niyyete göre değerlendirilir” ve “Helal meydandadır, haram meydandadır” ve “Davacının şahid göstermesi ve davalının yemin etmesi lazımdır” ve “Bir kimse, kendine istediğini, din kardeşi için de istemedikçe, imanı kamil olmaz.”

Bu dört hadisten birincisi ibadet, ikincisi alış-veriş, üçüncüsü, adalet ve siyaset, dördüncüsü de adab ve ahlâk bilgilerinin temelidir.”

Müslümanların namazda otururken “Esselamü aleyke eyyühennebiyyü ve rahmetullahi” okuyarak, Muhammed aleyhisselama selam vermelere emrolundu. Namazda başka bir peygambere ve meleklere karşı selam vermek caiz olmadı.

Kâinat O’nun hürmetine yaratılmıştır. Cenab-ı Hak, “Sen olmasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım” buyurdu.

Muhammed aleyhisselamın ümmetinin sayısı, başka peygamberlerin ümmetlerinin sayıları toplamından daha çoktur. Onlardan daha üstün ve daha şereflidirler. Cennet’e gideceklerin üçte ikisinin bu ümmetten olacağı, hadis-i şeriflerde bildirilmiştir.

Resulullah’a verilecek sevablar, diğer peygamberlere verilecek sevablardan kat kat ziyadedir.

Cebrail aleyhisselamı melek şeklinde iki kere görmüştür. Başka hiçbir peygamber onu asıl şeklinde görmemiştir.

Kendisine, Cebrail aleyhisselam yirmi dört bin kere gelmiştir. Başka peygamberlerden en çok Musa aleyhisselama gelmiştir. Bu geliş dört yüz defa vaki olmuştur.

Allahü teâlâya, Muhammed aleyhisselam ile and vermek caiz olup, başka peygamberlerle ve meleklerle caiz değildir.

Muhammed aleyhisselamdan sonra, zevcelerini başkalarının nikahla almaları haram edilmiş, bu bakımdan mü’minlerin anneleri oldukları bildirilmiştir.

Nesep ve sebep bakımından, yani kan ve nikah bakımından olan akrabalığın, kıyamette faydası yoktur. Resulullah’ın akrabası bundan müstesnadır.

Resulullah’ın ismini almak, dünyada ve ahırette faydalıdır. O’nun ismini taşıyan hakiki mü’minler Cehennem’e girmeyecektir.

O’nun her sözü, her işi doğrudur. Her ictihadı, Allahü teâlâ tarafından doğrulanır.

O’nu sevmek herkese farzdır. “Allahü teâlâyı seven, beni sever” buyurmuştur. O’nu sevmenin alameti, dinine, yoluna, sünnetine ve ahlakına uymaktır. Kur’an-ı kerimde; “Bana uyarsanız, Allahü teâlâ sizi sever” demesi emrolundu.

O’nun Ehl-i beytini sevmek vacibdir. “Ehl-i beytime düşmanlık eden münafıktır” buyurmuştur. Ehl-i beyt, zekat alması haram olan akrabasıdır. Bunlar; zevceleri ve dedesi Haşim’in soyundan olan mü’minlerdir ki, Ali’nin, Ukayl’in, Ca’fer Tayyar’ın ve Abbas’ın soyundan olanlardır.

Eshabının hepsini sevmek vacibdir. “Benden sonra Eshabıma düşmanlık etmeyiniz! Onları sevmek, beni sevmektir. Onlara düşman olmak, bana düşman olmaktır. Onları inciten, beni incitmiş olur. Beni inciten de, Allahü teâlâyı incitir. Allahü teâlâ, kendisini incitene azab yapar” buyurdu.

Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselama, gökte iki ve yerde iki yardımcı yaratmıştır. Bunlar; Cebrail, Mikail, Hz. Ebu Bekr ve Ömer’dir.

Erkek, kadın, mükellef yaşta vefat eden herkese, kabrinde Muhammed aleyhisselam sorulacaktır. “Rabbin kimdir?” denildiği gibi; “Peygamberin kimdir?” de denilecektir.

Muhammed aleyhisselamın hadis-i şeriflerini okumak ibadettir. Okuyana sevab verilir.

Resulullahın kabrinin içindeki toprak her yerden ve Kâbe’den ve Cennetlerden daha efdaldir.

Kabirde, bilmediğimiz bir hayatla diridir. Kabirde Kur’an-ı kerim okur, namaz kılar. Bütün Peygamberler de böyledir.

Dünyanın her yerinde, Resulullah’a salevat okuyan müslümanların selamlarını işiten melekler, kabrine gelip haber verirler. Kabrini her gün binlerce melek ziyaret eder.

Ümmetinin amelleri ve ibadetleri her sabah ve akşam kendisine gösterilir. Bunları yapanları da görür, günah işleyenlerin affolması için dua eder.

Kabrini ziyaret etmek, kadınlara da müstehabdır. Başka kabirleri ise, yalnız tenha zamanlarda ve müslümana yakışan kıyaftle ziyaret etmeleri caizdir.

Diri iken olduğu gibi, vefatından sonra da, dünyanın her yerinde, her zaman O’na tevessül edenlerin, yani O’nun hatırı ve hürmeti için isteyenlerin duası Allahü teâlâ kabul eder.

Kıyamet günü kabirden ilk önce Resulullah kalkacaktır. Üzerinde Cennet elbisesi bulunacaktır. Burak üzerinde mahşer yerine gidecektir. Elinde Liva-ül-hamd denilen bayrak olacaktır. Peygamberler ve bütün insanlar bu bayrağın altında duracaktır. Hepsi, bin sene beklemekten, çok sıkılacaktır. İnsanlar sıra ile; Adem, Nuh, İbrahim, Musa ve İsa peygamberlere (aleyhimüsselam) gidip, hesaba başlanması için şefaat etmelerini dileyeceklerdir. Her biri, özür bildirerek, Allahü teâlâdan utanıp korktuklarını söyleyecekler ve şefaat etmekten çekinecekler. Sonra Resulullah’a gidip yalvardıklarında, O, secdeye varıp, dua edecek ve şefaati kabul olacaktır. Önce, O’nun ümmetinin hesabı görülecek, en önce sırattan onlar geçecek, en önce onlar Cennet’e gireceklerdir. Her gittiği yeri nurlandıracaklardır. Hazret-i Fatıma, sıratdan geçerken; “Herkes gözlerini kapasın! Muhammed aleyhisselamın kızı geliyor” denecektir.

“Makam-ı Mahmud” denilen şefaatı ile, bütün insanları mahşerde beklemek azabından kurtaracaktır.

Resulullah’ın Cennet’te bulunduğu makamın ismi Vesile’dir. Burası Cennet’in en yüksek derecesidir. Cennet’te bulunan herkese, birer dalının uzandığı Sidret-ül münteha ağacının kökü oradadır. Cennet’tekilere nimetler bu dallardan gelecektir.

Peygamber efendimiz, yaratılmışların en üstünü olduğu gibi, Allahü teâlâyı hakkıyla tanıyıp, O’ndan en çok korkanı idi. Cenab-ı Hak, O’nu günah işlemekten muhafaza buyurduğu halde, O, hiç durmadan ibadet eder, Allahü teâlâya dua ve istigfarda bulunurdu. Gecenin evvelinde (yatsıdan sonra) uyur, sonunda da ibadet ederdi.

İbn-i Abbas şöyle anlatır: “Bir gece mü’minlerin annesi hz. Meymune’nin evinde misafir oldum. Resulullah, gece yarısına kadar yahut biraz önce veya sonrasına kadar uyudu. Sonra uyanıp oturdu, eliyle yüzlerinden uyku izlerini giderdi. Kalkıp asılı duran su ibriğini alıp abdest aldı. Al-i İmran suresi sonundan on ayet-i kerime okudu ve namaza durdu. Ben de kalkıp Resulullah’ın aldığı gibi abdest aldım ve namazda o Serverin yanına durdum. Resulullah iki rekat namaz kıldı. Sonra iki rekat daha kıldı. Arkasından tekrar iki rekat daha kıldı. Sonra vitir namazına durdu. Bunu müteakib sabah ezanı okununcaya kadar yattı. Sonra kalkıp tekrar iki rekat namaz kıldı ve mescide çıkıp sabah namazının farzını kıldı.”

Hz. Aişe validemiz anlatır; “Resulullah efendimiz bir gece uyumuştu. Uyanınca; “Ey Aişe, müsaade edersen, bu gece Rabbime ibadetle meşgul olayım” buyurdu. Sonra kalktı. Kur’an-ı kerim okuyup, ağladı. Hatta göz yaşıyla iki dizi ıslandı. O, okumaya devam ediyor, okudukça mübarek gözyaşları bedenine temas eden her yeri ıslatmıştı. Bu hal sabaha kadar devam etti.

Sabahleyin Bilal-i Habeşi gelip durumu görünce; “Anam ve babam feda olsun ya Resulallah! Allahü teâlâ senin geçmiş ve gelecek hatalarını affetmedi mi?” deyince, Resulullah;

“Ey Bilal! Ben şükredici kul olmayayım mı ki; Allahü teâlâ bu gece; “Göklerin ve yerin yaratılmasından gece ve gündüzün birbiri arkasından gelmesinde, akıl sahipleri için elbette çok ayetler, işaretler vardır” (mealindeki Al-i İmran suresi 189) ayet-i kerimesini inzal buyurdu”

“Müslim”de bildirilen hadis-i şerifte de; “Kalbime öyle şeyler gelir ki, her gün ve gece bunlardan yetmiş defa Allahü teâlâya istigfar ederim.” Ve “Kalbimde (envar-ı ilahiyyenin gelmesine engel olan) perde hasıl oluyor. Bunun için her gün, 70 kerre istigfar ediyorum” ve yine “Allahü teâlâya her gün yüz kerre istigfar ediyorum” buyurdu.

Peygamber efendimizin Allahü teâlâdan korkması o derece fazla idi ki, kahkahayla güldüğü görülmezdi.

İmam-ı Tirmizi’nin Ebu Zer’den merfu’an bildirdiği hadis-i şerifde; “Şüphesiz sizin görmediklerinizi ben görüyorum. Duymadıklarınızı da duyuyorum. Semada meleklerin secde etmedikleri, dört parmaklık bir boş yer yoktur. Vallahi benim bildiğimi bilseydiniz az güler, çok ağlardınız. Yollara düşüp avazınız çıktığı kadar yüksek sesle Allahü teâlâya yalvarırdınız” buyurmuştur.

Ebu Hüreyre’nin rivayet ettiği hadis-i şerifte Resulullah efendimiz; “Hiç kimseyi, ameli, Cennet’e götürmez” buyurdu. “Sizi de mi ya Resulallah?” diye sorulunca; “Evet, beni de amelim Cennet’e götürmez. Ancak, Allahü teâlânın fadlı ve rahmeti beni örter” buyurdu.

İbn-i Ömer anlatır; “Resulullah’la birlikte bir meclisde bulunduğumuz zaman; “Ya Rabbi! Beni bağışla ve tövbemi kabul eyle. Sen tövbeleri kabul edicisin ve rahimsin” diye yüz defa buyurduğunu sayardık.”

Enes bin Malik nakletti: “Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem devamlı “Allahümme ya Mukallib-el-kulub, sebbit kalbi ala dinik” buyururdu.

Tirmizi’nin Ebu Sa’id-il-Hudri’den rivayet ettiği hadis-i şerifte, Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Yatağına girdiğinde üç defa “Estagfirullah’el-azim ellezi la ilahe illa hüvel-hayyül-kayyum ve etubü ileyh” diyen kimsenin günahları deniz köpükleri veya Temim diyarının kumları veya ağaç yapraklarının sayısı veya dünyanın günleri kadar çok olsa da, Allahü teâlâ onun günahlarını bağışlar.”

Buhari ve Müslim’in naklettiklerine göre; Resulullah şöyle istigfar ederdi: “Allahümmagfirli hatieti ve cehli, ve israfi fi emri ve ma ente a’lemü bihi minni.”

(Allah’ım! Senin bildiğin ve benim (bilerek veya) bilmeyerek haddi aşmak suretiyle yaptığım, işlediğim hataları affeyle!).

Hazret-i Ali’ye, Peygamber efendimizin meclisinde bulunan dost ve arkadaşlarına karşı nasıl davrandıkları sorulduğunda, şöyle anlattılar:

Resulullah efendimiz her zaman güler yüzlü, yumuşak huylu ve alçak gönüllü idiler. Asla asık suratlı, katı kalbli, kavgacı, kusur bulucu değildiler. Hoşlanmadığı şeyleri görmezlikten gelir, kendisinden beklentisi olan kimseleri hayal kırıklığına uğratmaz ve onları isteklerinden tamamen mahrum bırakmazdı.

Üç şeyden titizlikle uzak dururlardı: Münakaşa, boşboğazlık ve malayani!..

Şu üç husustan titizlikle sakınırlardı:

Hiç kimseyi kötülemezler, kınamazlar ve hiç kimsenin aybı ile gizli taraflarını ögrenmeye çalışmazlardı.

Sadece yararlı olacağını ümit ettikleri konularda konuşurlardı. Hazreti Peygamber konuşurken, meclisinde bulunan dinleyiciler başlarının üzerine kuş konmuşçasına hiç kımıldamadan kulak kesilirlerdi.

Eshabının güldüklerine kendileri de güler, onların taaccüb ettikleri şeylere, kendileri de hayretlerini ifade ederdi.

Huzurlarında gelen bedevilerin kaba saba konuşmaları ile pervasızca suallerinin yol açtığı tatsızlıklara sabrederlerdi. Eshabı ise, onların gelip sual sormalarını çok isterlerdi. Çünkü, soramadıkları çok şeyi böylece öğrenmiş olurlardı.

Peygamber efendimiz, “Hacetinin giderilmesini isteyen bir ihtiyaç sahibi ile karşılaştığınız zaman ona yardımcı olunuz” buyururlardı.

Hazreti Peygamber, ancak yapılan iyiliğe denk düşen ve

dalkavukluğa kaçmayan övgüleri kabul eder ve haddi tecavüz etmediği müddetçe hiç kimsenin sözünü kesmezdi. Şayet yüksek huzurlarında haddi aşacak şekilde konuşulursa, o zaman ya konuşanı susturmak ya da o meclisten kalkıp gitmek suretiyle ona engel olurlardı.

Hazreti Peygamber, bilhassa lüzumsuz aşırılıkları, İslama söz getirebilecek ölçüsüz davranışları ve temel prensipleri zedeleyici hareketleri hiç hoş karşılamazlar; bu türden olaylar kendisine intikal ettikçe üzülürler, açıktan tavır takınırlar ve sert bir dille ikaz ederek bunları önlemeye çalışırlardı.

Mesela; eshabdan birisi, cemaate namaz kıldırırken uzun sureler okumak suretiyle namazı iyice uzatmış; bıkkınlık veren bu durumu cemaatten birisi de Peygamber efendimize iletip; “Ya Resulallah, falanca zat bize namaz kıldırırken çok uzatıyor” diye söylemiştir.

Bu sözler üzerine Resulullah efendimiz ayağa kalkıp, topluluğa karşı şu veciz konuşmayı yapmıştır:

“Ey Eshabım! İçinizde, halkı bıkma noktasına getirenler var. Herhangi biriniz imamet vekiine geçip de halka namaz kıldırırsa, namazı münasip bir şekilde kısa kesin. Zira onlar arasında hasta olanlar vardır, vazifeli ve iş-güç sahibi olanlar vardır!..”

Hadiseyi anlatan Ebu Mes’ud, Hazreti Peygamberin o andaki tavrını şöyle ifade eder; “Resulullah efendimizin o günkü konuşmasındaki kadar öfkeli konuştuğunu hiçbir zaman görmedim.”

Resul-i ekrem efendimiz, bazan sabaha kadar ibadet eder, bazan da gecenin son üçte birine doğru, seher vaktinde kalkar ‘Bizi öldükten sonra dirilten Allah’a hamdolsun. Yeniden diriltip huzurunda toplayacak da O’dur’ anlamında “Elhamdülillahillezi ahyana ba’de ma ematena ve ileyhinnüşur” diye dua ederdi.

Bazen Medine’nin berrak gökyüzüne bakarak, ‘göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde akıllı kimseler için ibretler bulunduğunu’ dile getiren Al-i İmran suresi’nin son on bir ayetini okurdu.

Sağ tarafından başlayıp gömleğini giyer ve ilk iş olarak inci dişlerini misvaklardı. Diş temizliğini hiç ihmal etmezdi.

Abdest bozacağı yere yaklaştığı sırada ‘Allahım! Her tür şeytandan (kötülüklerden ve günahlardan) sana sığınırım’ anlamında “Allahümme inni euzü bike minel habsi vel habais” diye dua eder; oradan uzaklaşırken ‘Allah’ım! Beni bağışlamanı dilerim’ anlamında “Güfranek” derdi.

Abdest alıp teheccüd namazına başlardı. Sonuncu rekatı vitir olmak üzere üzere bazen dokuz, bazan on bir, bazan da on üç rekat namaz kılardı.

O’nun gece namazları bizimkilere hiç benzemedi. Kıyamda uzun sureler okur, kendini Rabbi’ne en yakın hissettiği yer olan secdede dakikalarca kalırdı. Canlı ve coşkulu bir ibadetten sonra, mübarek bedeni yorulduğu için yeniden istirahata çekilirdi.

Ayrıca, geceleri Baki Mezarlığı’na gider, vefat eden eshabına dua ederdi. Çok önem verdiği bu görevi hiç ihmal etmez, hatta bazen Cebrail aleyhisselam gelip onu uyandırır, Baki’ye gitmesi gerektiğini hatırlatırdı.

Sabaha doğru müezzin, Resulullah’ın evine iki defa uğrardı. Birincisinde namaz vaktinin girdiğini haber veriri, o zaman efendimiz tekrar kalkıp sabah namazının iki rek’at sünnetini kılar, sağ tarafına uzanıp dinlenirdi.

Namazın haccın, zekatın ve benzeri ibadetlerin nasıl yapacağı konusunda Kur’an’da yeterince açıklanmayan hususları ondan öğrendiler ve dediklerine harfiyyen uydular, böylece “Resulullaha itaat edin!” ayetinin gereğini yaptılar.

Bugün Resulullah hayatta olmadığına göre, biz O’na nasıl itaat edeceğiz? Bizden sonra gelecek Müslümanlar, O’na nasıl itaat edecekler?

Müslümanlar, Kur’an’da olmayan hususlarda Resulullah’ın sünnetine uymak suretiyle O’na itaat edeceklerdir. Resulullahın sünnetini de bize, Mezhep imamları, islam alimleri kitaplarında bildirmişlerdir.

Kur’an-ı kerimi ve hadis-i şerifleri en güzel, en doğru şekilde onlar anlamış ve kitaplarında bildirmişlerdir. Resulullaha itaat ancak bunlara uymak suretiyle olur.

Böylece, “Ben Müslümanın” diyen herkes hangi devirde yaşarsa yaşasın, “Allah’a ve Resulü’ne itaat edin” ayetinin gereğini yerine getirmiş olacaktır. Herkes kendi anladığına göre, ayetlerden ve hadislerden hüküm çıkarmaya kalkışırsa ortada din diye bir şey kalmaz.

Asırlardır, dinin emir ve yasakları islam alimlerinin kitaplarından nakledile nakledile gelmiştir. Bundan sonra da din sağlam olarak ancak bu yoldan devam eder. Ana yoldan çıkan, yolda kalır.

Sevgili peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın, Allahü teâlânın peygamberi olduğunu açıklayan şahidler sayılamayacak kadar çoktur. Allahü teâlâ; “Sen olmasaydın alemi yaratmazdım” buyurdu.

Bütün varlıklar, Allahü teâlânın varlığını, birliğini gösterdikleri gibi, Muhammed aleyhisselamın peygamber olduğunu ve üstünlüğünü de göstermektedirler.

Ümmetinin evliyasında hasıl olan kerametler, hep O’nun mucizeleridir. Çünkü kerametler, O’na tabi olanlarda, O’nun izinde gidenlerde hasıl olmaktadır. Hatta, bütün peygamberler, O’nun ümmetinden olmak istedikleri için, daha doğrusu, hepsi O’nun nurundan yaratıldıkları için, O’nların mucizeleri de Muhammed aleyhisselamın mucizelerinden sayılır. Mucizeler peygamberliğin alametidir. Bunun için her peygamber mucize göstermiştir.

Sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselamın mucizeleri, zaman bakımından üçe ayrılmıştır:

Birincisi, mübarek ruhu yaratıldığından başlayarak peygamberliğinin bildirildiği bi’set zamanına kadar olanlardır.

İkincisi, bi’setden vefatına kadar olan zaman içindekilerdir.

Üçüncüsü, vefatından kıyamete kadar olmuş ve olacak şeylerdir. Bunlardan birincilere; irhas denir.

Muhammed aleyhisselamın mucizelerinin en büyüğü Kur’an-ı kerimdir. Bugüne kadar gelen bütün şairler, bir ayet-i kerimenin benzerini söyleyememişlerdir. İ’cazı ve belgatı insan sözüne benzemiyor. Yani, bir kelimesi çıkarılsa veya bir kelime eklense, lafzındaki ve manasındaki güzellik bozuluyor.

İşitenler ve okuyanlar, tadına doyamıyorlar. Yorulsalar da usanmıyorlar. Okuması ve işitmesi sıkıntıları giderdiği sayısız tecrübelerle anlaşılmıştır. İşitince kalblerine dehşet ve korku çökenler, bu sebepten ölenler bile görülmüştür. Nice azılı İslam düşmanları, Kur’an-ı kerimi dinlemekle, kalbleri yumuşamış, imana gelmişlerdir.

Birçok cansız varlık onun mucizesi olarak konuşmuştur. Mesela, Bir gün amcası Abbas’ın evine gidip onu ve evladını yanına oturttu. Üzerlerini ihramı ile örterek; “Ya Rabbi! Bu amcamı ve Ehl-i beytimi örttüğüm gibi, sen de, Cehennem ateşinden kendilerini koru?” dedi. Duvarlardan üç kerre amin sesi işitildi.

Bir gün elinde put bulunan kimseye; “Bu put bana söylerse, iman eder misin?” buyurdu. Adam; “Ben buna elli senedir tapınıyorum, bana hiçbir şey söylemedi. Sana nasıl söyler?” dedi. Muhammed aleyhisselam; “Ey put! Ben kimim?” diye sorunca; “Sen Allah’ın peygamberisin!” sesi işitildi. Putun sahibi hemen imana geldi.

Bir gün Resulullahın yanına iki gözü âmâ bir kimse gelip; “Ya Resulallah! Dua et, gözlerim açılsın” dedi. Efendimiz, merhamet buyurup; kusursuz bir abdest almasını, sonra;

“Ya Rabbi! Sana yalvarıyorum. Sevgili Peygamberin Muhammed aleyhisselamı araya koyarak, senden istiyorum. Ey çok sevdiğim peygamberim hazret-i Muhammed! Seni vesile ederek, Rabbime yalvarıyorum. Senin hatırın için kabul etmesini istiyorum. Ya Rabbi! Bu yüce Peygamberi bana şefaatçi eyle! O’nun hürmetine duamı kabul et” duasını okumasını söyledi.

Adam, abdest alıp dua edince, gözleri açıldı. Bu duayı müslümanlar, her zaman okumuşlar ve dileklerine kavuşmuşlardır.

Bir kadın, hediye olarak bal gönderdi. Balı kabul edip boş kabı geri gönderdi. Allahü teâlânın kudreti ile, kap bal ile dolu olarak geri geldi. Kadın gelerek; “Ya Resulallah! Günahım nedir?” Hediyemi niçin kabul etmediniz?” dedi. “Senin hediyeni kabul ettik. Gördüğün bal, Allahü teâlânın hediyene verdiği berekettir” buyurdu.

Kadın sevinerek, balı evine götürdü. Çoluk-çocuğu ile aylarca yediler. Hiç eksilmedi. Bir gün yanılarak balı başka kaba koydular. Oradan yiyerek bitirdiler. Bunu Resulullah’a haber verdiler. “Gönderdiğim kapta kalsaydı, dünya durdukça yerlerdi, hiç eksilmezdi” buyurdu.

Ümmetinden çok kimsenin denizden gazaya gideceklerini ve sahabeden olan Ümmü Hiram ismindeki hanımın gazada bulunacağını haber verdi. Hazret-i Osman halife iken müslümanlar, gemiler ile Kıbrıs adasına gidip harb ettiler. Bu hanım da beraber idi. Orada şehid oldu.

Hazret-i Muaviye’ye; “Bir gün ümmetimin üzerine hakim olursan, iyilik yapanları mükafatlandır! Kötülük edenleri de affeyle!” buyurdu.

Hazret-i Muaviye, hazret-i Ömer ve hazret-i Osman zamanlarında Şam’da yirmi senelik valilik, sonra yirmi sene de halifelik yaptı.

Abdullah ibni Abbas’ın annesine bakıp; “Senin bir oğlun olacak. Doğduğu zaman bana getir!” buyurdu. Çocuğu getirdiklerinde, kulağına ezan ve ikamet okudu.

İsmini Abdullah koyup, annesinin kucağına verdi; “Halifelerin babasını al, götür!” buyurdu. Çocuğun babası olan hazret-i Abbas, bunu işitip, gelip sorunca; “Evet, böyle söyledim. Bu çocuk halifelerin babasıdır. Onlar arasında Seffah, Mehdi ve İsa aleyhisselamla namaz kılan bir kimse bulunacaktır” buyurdu. Abbasi devletinin başına çok halifeler geldi. Bunların hepsi Abdullah bin Abbas’ın soyundan oldu.

Amcasının oğlu Abdullah bin Abbas’ın alnına mübarek elini koyup; “Ya Rabbi! Bunu dinde derin alim yap, hikmet sahibi eyle! Kur’an-ı kerimin bilgilerini kendisine ihsan eyle!” buyurdu.

Abdullah bin Abbas, bundan sonra bütün ilimlerde ve bilhassa tefsir, hadis ve fıkıh bilgilerinde zamanın bir tanesi oldu. Sahabe ve Tabiin her şeyi bundan öğrenirdi. Tercüman-ül-Kur’an, Bahr-ül-ilim ve Reis-ül-münfessirin isimleriyle meşhur oldu. İslam memleketleri bunun talebeleri ile doldu.

Hicretin üçüncü senesinde, Resul aleyhisselam Kattan gazvesinde bir ağaç dibinde yalnız yatarken, Dasür isminde bir pehlivan kâfir, elinde kılıçla gelip; “Seni benden kim kurtarır?” dedi. Resulullah; “Allahü teâlâ kurtarır” buyurdu. Cebrail aleyhisselam insan şeklinde görünüp, kafirin göğsüne vurdu. Yıkılıp kılıç elinden düştü. Resul alehisselam, kılıcı eline alıp; “Seni benden kim kurtarır?” buyurdu. “Beni kurtaracak senden daha hayırlı kimse yoktur” diye yalvardı. Af buyurup serbest bıraktı. İmana gelip, çok kimsenin imana gelmesine sebep oldu.

Sevgili Peygamberimizin hizmetçilerinden Enes bin Malik’e; “Ya Rabbi! Bunun malını ve çocuklarını çok, ömrünü uzun, günahlarını affeyle!” duasını yaptı.

Zaman geçtikçe malları-mülkleri çoğaldı. Ağaçları, bağları her sene meyve verdi. Çok fazla çocuğu oldu. Yüz on sene yaşadı. Ömrünün sonunda; “Ya Rabbi! Habibinin benim için yaptığı dualardan üçünü kabul ettin, ihsan ettin! Dördüncüsü olan günahlarımın affedilmesi acaba nasıl olacak” deyince; “Dördüncüsünü de kabul ettim. Hatırını hoş tut!” diye bir ses işitti.

Resul alehisselam, bir gün abdest alıp, mestlerinden birini giyip, ikincisine elini uzatırken, bir kuş mesti kapıp havada silkeledi. İçinden küçük bir yılan düştü. Sonra kuş, mesti yere bıraktı. Bu günden sonra, ayakkabı giyerken önce silkelemek sünnet oldu.

Sahabeden Enes bin Malik’te, Resulullah’ın mübarek yüzünü sildiği bir mendili vardı. Enes, bununla yüzünü siler, kirlendiği zaman, ateşe bırakırdı. Kirleri yanar, mendil yanmaz, tertemiz olurdu.

Uhud gazasında, Ebu Katade’nin bir gözü çıkıp yanağı üzerine düştü. Resulullah’a getirdiler. Mübarek eli ile gözünü yerine koyup; “Ya Rabbi! Gözünü güzel eyle!” buyurdu. Bu gözü, diğerinden güzel oldu. Ondan daha kuvvetli görürdü.

Ebu Katade’nin torunlarından biri, halife Ömer bin Abdülaziz’in yanına gelmişti. “Sen kimsin?” dedi. Bir beyt okuyarak, Resulullah’ın mübarek eli ile gözünü yerine koymuş olduğu zatın torunu olduğunu bildirdi. Halife, bu beytleri işitince, kendisine, ziyade ikram ve ihsanda bulundu.

Resul-i ekrem efendimiz, bir çayırda giderken, üç kerre; “Ya Resulallah!” sesini işitti. O tarafa bakıp, bağlı bir geyik gördü. Yanında bir adam uyuyordu. Geyiğe isteğini sorunca; “Bu avcı beni avladı. Karşıdaki tepede iki yavrum var. Beni salıver! Gidip, onları doyurup geleyim” dedi.

Resul aleyhisselam; “Sözünde durup gelir misin?” buyurdu. Geyik; “Allah için söz veriyorum, gelmezsem Allah’ın azabı benim üzerime olsun” dedi. Adam uyanıp; “Ya Resulallah! Bir emrin mi var?” dedi.

Peygamber efendimiz de; “Bu geyiği azad et!” buyurdu. Adam, geyiğin ipini çözüp bıraktı. Geyik; “Eşhedü en la ilahe illallah ve enneke Resulullah” dedi ve gitti.

Resulullah efendimiz, bir gün kızı hazret-i Fatıma’nın evine uğrayıp durumlarını sordu. Hz. Fatıma; “Babacığım! Üç günden beri yavrularımla bir şey yiyip içmedik. Açlığa sabrediyoruz. Benimki mühim değil. Fakat Hasan ve Hüseyin’in durumu beni çok üzüyor” diye cevap verdi.

Bunun üzerine Server-i alem efendimiz; “Ey Fatıma! Canım kızım! Sen üç günden beri açsın. Ben ise dört gündür açım” buyurdular. Mübarek torunları Hz. Hasan ve Hüseyin’in aç olmalarına çok üzüldüler. Mahzun olarak ayrıldılar.

Çalışıp kazanarak mübarek torunlarına bir şeyler almak ve onları doyurmak için yola çıktılar. Medine’den dışarı çıktıkları sırada bir kuyu başında develerini sulamaya çalışan bir köylü gördüler.

Yanına yaklaşıp; “Ey arabi! Develerini ücretle sulatmak için birisine ihtiyacın var mı?” buyurdular. Köylü, “Evet. Ben de böyle birini arıyordum. İstersen gel, develerimi sula! Çektiğin her kova için üç hurma veririm” dedi.

Resulullah efendimiz kabul buyurup suyu çekmeğe başladılar. Dokuz kova çıkarmıştı ki, kovanın ipi birden kopuverdi ve kova kuyunun içinde kaldı. Bunu gören köylü, hiddetle yerinden kalkıp, Alemlerin efendisinin mübarek yüzüne eliyle vurmak talihsizliğinde bulundu.

Sonra sekiz kova suyun karşılığında yirmi dört hurma verdi. Buna oldukça üzülen sevgili Peygamberimiz, mübarek ellerini kuyuya uzattılar. İçindeki kovayı alıp kuyunun başına koydular ve oradan ayrıldılar.

Köylü, hayretinden dona kalmıştı! Eli bu kadar derin kuyunun dibine nasıl yetişmişti?!. Yoksa, bu zat, müslümanların Peygamberi mi idi? Bu düşünceler içinde hayrete düşen köylü; “O, hak Peygamberdir. İnandım!” dedi.

Biraz önce gösterdiği cür’ete, işlediği büyük cinayete pişman oldu. “İki cihan Serverine kalkan eller kesilmeli, kemikleri kırılmalıdır” diyerek bir eline kılıcını alıp, Peygamber efendimize vuran elin bileğine hızla indirdi... İstediği olmuştu.

Pek büyük bir acı duymuştu ama, artık kalbi rahattı. Kesilen elini diğer eline alıp, doğru Mescid-i Nebi’ye geldi. Eshab-ı kiramdan, Peygamberlerinin nerede olduğunu sordu. Kerimesine gittiğini bildirdiler. Hazret-i Fatıma’nın evini öğrenip gitti:

O sırada Peygamber efendimiz, torunları hazret-i Hasan ve hazret-i Hüseyin’i mübarek dizlerine oturtmuş getirdiği hurmaları yediriyordu.

Köylü, yaptığı hatanın büyüklüğünü düşündükçe çıldıracak gibi oluyor, gözlerinden çeşme gibi yaşlar döküyordu.

Bu hal üzere hazret-i Fatıma’nın evine geldi ve kapıyı çaldı. İçerden Alemlerin Efendisi nur saçarak bir güneş gibi dışarı çıktılar. Köylü, Efendimizi görür görmez, “İnandım, sen Allah’ın Resulüsün! Yaptığıma pişman oldum, beni affet ya Resulallah!” diyerek yalvardı.

Sevgili Peygamberimiz; “Elini niçin kestin?” diye sorunca; “Mübarek yüzüne vuran bu eli taşımaktan haya ettiğim için!.. Canım sana feda olsun ya Resulallah!” dedi.

Merhamet deryası sevgili Peygamberimiz, köylünün elinden, kopuk eli alıp “Bismillahirrahmanirrahim” diyerek, kanlar akan bileğine bitiştirdi. El, Allahü teâlânın izniyle, Peygamber efendimizin bir mucizesi olarak eski haline geldi. Allahü teâlâ her şeye kadirdir, her şeye gücü yeter.

Ka’bul Ahbar anlatır: Buhtunnasar birçok zulümden sonra korkulu bir rü’ya gördü ve gördüğü rü’yayı unutdu. Kahinlerini ve sihirbazlarını toplayıp, rüyasının tabirini sordu. Onlar da rüyanı söyle ki tabirini yapalım, dediler.

Buhtunnasar onlara kızıp, ben sizi böyle günler için tutarım. Size üç gün müddet veriyorum. Eğer rü’yamı bilip ta’bir edemezseniz, hepinizi öldürürüm, dedi.

Bu haber halk arasında yayıldı. O sırada Peygamberlerden Danyal aleyhisselam Buhtunnasar’ın hapsinde idi. Zindancıya dedi ki: “Buhtunnasara söyle, ben hem rü’yasını hem de ta’birini biliyorum.”

Zindancı haber verdi. Bunun üzerine zindandan çıkarılıp, Buhtunnasar’ın yanına götürüldü. İçeri girince secde yapmadı, Buhtunnasar’ın huzuruna girince, secde yapmak o kavmin âdetlerinden idi.

Buhtunnasar içerde bulunanlar dışarı çıksın, dedi. Sonra Danyal aleyhisselama “Niçin secde etmedin?” diye sordu. O da şöyle cevab verdi:

“Rabbim bana, başkasına secde etmemem şartıyla rü’ya ta’biri ilmini öğretdi. Eğer sana secde edersem o ilmi benden alır. Senin rü’yanı ta’bir edemem ve beni öldürürsün. Sana secde etmemekten dolayı gelecek sıkıntı, secde etmekten dolayı gelecek sıkıntıdan daha kolaydır, hafiftir. Sana secde etmemem hem benim için hem de senin için iyi olacağından secde etmedim...”

Bunun üzerine Buhtunnasar, “Sen Rabbinin ahdine vefa ettiğin için sana itimat edilir. Rabbinin ahdine vefa eden kimse iyi kimsedir. Benim rü’yamın ta’birini biliyormusun?” dedi.

Bunun üzerine Danyal aleyhisselam ona şöyle dedi:

“Sen rü’yanda bir put gördün. Üst tarafı altından, ortası gümüşden, uçları bakırdan, topukları demirden, ayakları saksıdan idi. Sen bu puta hayretle bakıp, seyrederken aniden gökten bir taş düşdü. O putun başına isabet edip, onu toz haline getirdi. O altın, gümüş ve saksı birbirine öyle karıştı ki, insanlar ve cinler bir araya gelseler onları birbirinden ayıramazlardı. Bir rüzgar esse darmadağın olacak haldeydi. Sonra gördün ki, o taş büyüdü, büyüdü ve bütün yer ve gökyüzünü kapladı. O taştan başka birşey görmedin...

O gördüğün put çeşitli ümmetlerdir. Altın kısmı senin içinde bulunduğun ümmet, gümüş kısmı senden sonra oğlunun hakim olacağı ümmettir. Bakır Rumlar ve demir Faris ehlidir. Saksı kısmı ise, Rumlara ve Acemlere padişah olacak iki kadındır.

Gökten inen ve o putu toz haline getiren taş ise ahır zamanda gelecek olan bir dindir. Allahü teâlâ Arablar arasından bir Peygamber gönderecektir. Onun dini bütün dinleri yürürlükten kaldıracak ve bütün yeryüzüne yayılacaktır...”

İsrailoğulları, memleketleri Buhtunnasar tarafından istila edilip ve zulme uğradıkları için, memleketlerini terk ettiler. Bunlar arasında Hazret-i Harun’un evladlarından bir grup, Tevrat’ta Muhammed aleyhisselamın medh edildiğini ve Onun Arabistan’da hurma ağaçlarının çok olduğu bir yerde bulunacağını okudular.

Bu sebeple Şam’dan çıkıp, Yemen’e kadar bütün beldeleri dolaştılar. Tevrat’ta okuduklarına uygun yer olarak Medine’yi buldular ve orada yerleştiler. Muhammed aleyhisselamın zuhur etmesini ve Onu görmekle şereflenmeyi ümitle beklediler. Fekat ömürleri yetmedi. Evladlarına Ona “sallallahü aleyhi ve sellem” kavuşur ve görürseniz iman ediniz diye vasiyet ettiler...

Sevgili Peygamberimizin dedesi Abdülmuttalib şöyle anlatır:

Evimde uyurken, bir rü’ya gördüm ve çok korktum. Ta’biri için Kureyş’in kahinine gittim. Bana bakıp; efendimize acaba ne oldu da yüzünün rengi değişti, başına bir iş mi geldi? dedi

Rü’yamda şöyle gördüm diyerek anlatmaya başladım: Yerden göklere yükselen bir ağaç gördüm. Dalları doğu ve batıya ulaşıyordu. O ağaçtan daha parlak bir nur görmedim. Güneşten yetmiş def’a parlak idi. Arablar ve Acemler ona doğru secde ediyordu. Ağacın büyüklüğü, nuru ve yüksekliği gittikçe artıyordu. Bazan gözden kayboluyor, bazan açığa çıkıyordu. Kureyş kabilesinden bir kısmı bu ağacın dallarına sarılıyordu. Bir kısmı ise o ağacı kesmeye çalışıyordu. Onun gibisini hiç görmediğim güzel yüzlü bir genç, gelip ağacı kesmek isteyenlere engel oluyordu.

Bir kısmının arkasından tutup çekiyor, bir kısmının da gözüne ışık salıyordu. Ben o ağacdan nasibimi almak için elimi uzattım ve oradaki gence, bu nur kimlere nasib olur, dedim.

Senden önce bu ağacın dallarına yapışanlar nasiplenirler, dedi. Sonra korku ile uyandım. Ben bunları kahine anlatınca, kahinin rengi değişti ve eğer sen bu rü’yayı gerçekden görmüşsen, senin neslinden bir oğul gelecek, doğudan batıya kadar her yere hakim olacak, bütün insanlar ona ita’at edecektir, dedi.

Sonra Abdülmuttalib’in yanında bulunan oğlu Ebu Talib’e bakıp o sen olmayasın, dedi. Resulullah zuhur edince, Ebu Talib bu hadiseyi devamlı anlatırdı ve o ağaç Ebul Kasım Muhammed-ül-Emindir, derdi

Ebu Talib’e, öyleyse neden iman etmiyorsun, dediklerinde, ayıplanmaktan korkuyorum diye cevab verirdi.

* * *

Sevgili Peygamberimiz yedi yaşında iken şiddetli bir göz ağrısına tutuldu. Ne kadar ilaç yaptılarsa da fayda vermedi. Sonunda Abdülmuttalib’e Ukkaz panayırında bir rahib var, göz için ilaç yapıyor dediler.

Abdülmuttalib, hazret-i Habib-i Ekremi o rahibe götürdü. Rahibin bulunduğu kilisenin kapısını kapalı buldular. Açtırmak için bağırdılar. Cevap gelmedi. Bunun üzerine Resulullah ile aşağı indiler. O anda kilise sallanmaya başladı. Abdülmuttalib kilise üstümüze yıkılacak diye korktu.

Rahib içerden koşarak geldi ve ey Abdülmuttalib, şu bir gerçektir ki, bu çocuk bu ümmetin Nebisidir. Eğer dışarı çıkmasaydım bu kilise üzerime yıkılırdı. Bunu götür ve dikkatle koru, dedi. Sonra göz ağrısı için yaptığı ilaçlardan verdi.

Hz. Cabir anlatır:

Ağaç altında bi’at yapıldığı sırada Resulullah efendimiz buyurdu ki:

“Kırmızı devenin sahibi hariç ağaç altında bi’at edenlerin hepsi Cennete girer.”

Biatdan sonra o kırmızı devenin sahibi kimdir, görelim diye aradık. Baktık ki, bir kimse devesini kaybetmiş, onu arıyordu.

“Gel bi’at et deveni sonra ararsın dedik.

Nasipsiz adam bize şöyle cevap verdi:

“Devemi bulmam biat etmemden hayırlıdır”

Resulullah efendimizin peygamberliğini müjdeleyenlerden biri de Kus bin Sa’de-tül Ebadidir.

Bir defasında Resulullahın huzuruna, Iyad kabilesinden bir heyet geldi. Onlara hanginiz Kus bin Sa’deye ulaşmışdır ve onu bilir dediler....

“Ya Resulallah, hepimiz onu biliriz” dediler. Hali nice oldu diye sorunca da “vefat etti” dediler. Bunun üzerine Resulullah efendimiz buyurdu ki:

“Sanki dün gece gibi hatırlıyorum. Ukaz panayırında bir kızıl tüylü deve üzerine binip vaaz eylerdi. Hoş nasihatlar yapar, Hak Sübhanehü ve teâlânın bir olduğunu ve Ona iman etmeye çağırırdı. Birçok beytler okudu.”

Bu sırada bir kişi, ya Resulallah, ben o beytleri Kus bin Sa’deden işitmiştim. Müsaade ederseniz okuyayım, dedi. Resulullah efendimiz, “Şiir güzeli güzel, çirkini de çirkin olan bir sözdür” buyurdu ve izin verdi.

O kimse Kus bin Sa’denin şöyle söylediğini işittim, diyerek şiiri okudu. Şiirin ma’nası şöyledir:

“Önce gelip geçenlerde bize ibret alacak şey çoktur. Ölüm ırmağının girecek yerleri var ama, çıkacak yeri yoktur. Büyük küçük hep göçüp gidiyor. Giden geri gelmiyor. Katiyyetle anladım ki, herkesin başına gelen benim de başıma gelecek, ben de öleceğim.”

¡ ¡ ¡

Ensardan biri Resulullah efendimizin huzurunda kalkıp şöyle anlattı:

Devemi kaybetmiştim. Aramak için dağlara ve sahralara çıktım. Akşam oldu. Gece karanlığında bir korkulu yerde kaldım. Sabaha yakın bir ses işittim, şöyle diyordu:

Ey karanlıklarda karar kılıp kalmış kimse,

Şüphesiz, Allah bir Nebi gönderdi Haremde.

O, Benî Haşim’den, vefalı, kerem sahibi,

Cennetlerin ebediliğini müjdeledi.

Bunları işitince, ne kadar etrafıma baktıysam da sesin sahibini göremedim ve şöyle dedim:

Ey karanlıklardan bana seslenen kimse,

Bu sıkıntılı zamanda hoş geldin bize.

Allahü teâlâ hidayet versin sana,

Söylediğini iyice açıklasana...

Ben böyle deyince, ansızın yine şöyle bir ses işittim:

“Nur zahir oldu, açığa çıktı. Allahü teâlâ Muhammed aleyhisselamı Peygamber olarak ve her bakımdan en üstün olarak gönderdi. Mahlukatı abes olarak yaratmayan ve bizi İsa aleyhisselamdan sonra başı boş bırakmayan ve bize kıymet veren, en şerefli ümmet olarak yaratan Allahü teâlâya hamd olsun. Muhammed aleyhisselamı bize gönderdi. O Nebilerin en üstünüdür. Ona salat ve selam olsun. Hiç bir topluluk, Ona karşı galib gelemez” dedi.

Sabah olduğunda sevincimden devemi unutmuştum. Yola çıkıp yürümeye başladım. Bir yere geldim. Bir de bakdım ki, Kus bin Sa’de bir ağaç altında oturmuş, elindeki bastonunu bir taşa vurarak cenk şiiri okuyordu.

Yanına yaklaşıp selam verdim. Selama cevap verdi. Orada bir çeşme ve iki kabir ve iki kabrin arasında bir mescid vardı. Bu kabirler kimin kabridir diye sordum. Benim iki arkadaşım vardı. Burada benimle birlikte Allahü teâlâya ibadet ederlerdi ve Ona asla şirk koşmazlardı. Onlar vefat ettiler. Bu iki kabir onların kabirleridir. Ben de burada onlara kavuşma zamanımı bekliyorum, dedi. Bana, son peygambere mutlaka tabi olmamı öğütledi.

Bir gün Ebu Cehil, Resulullaha yapılacak düşmanlıkları söylüyordu... Kureyşlilere dedi ki: Bundan sonra onu adeti üzere namaz kılarken görünce, başına bir taş vurayım. Böylece Onun elinden kurtulmuş olurum... Fakat bana yardımcı olun, düşman eline bırakmayınız.

Ebu Cehil’e, “Sana her bakımdan yardımcı olacağız. Seni gözeteceğiz, seni düşman eline bırakmayacağız” diye söz verip and içtiler ve bu işi yap, dediler.

Sabahleyin, Resulullah efendimiz namaz kıldığı yere gelip, namaza durdu. Ebu Cehil eline bir taş alıp, arkadan yaklaştı. Yanına yaklaşınca yüzünün rengi değişti. Vücudu titremeğe başladı ve perişan bir halde geri döndü. Kureyşliler, Ebu Cehil’e, sana ne oldu diye sorunca; dedi ki: Taşı vurmak için Ona yaklaşınca, kocaman ve hırçın bir deve gördüm. Ömrümde öyle uzun ayaklı, keskin dişli ve heybetli deve görmemişdim. Eğer biraz daha yaklaşsaydım beni öldürürdü, dedi.

Resulullah efendimiz “Eğer yaklaşsaydı onu elbette yakalardı. Cebrail aleyhisselam bana böyle haber verdi” buyurmuştur.

¡ ¡ ¡

Ebu Cehil, başka bir zaman da Kureyş müşriklerine, “Muhammed sizin yanınızda yüzünü toprağa sürer mi?.. Yani namaz kılıyor mu?” diye sordu. Onlar da, evet kılıyor dediler. “Eğer ben Onu namaz kılarken görürsem ayağımla başını ezeceğim” dedi.

Bir gün Resulullah efendimiz namaz kılarken, dediğini yapmak için üzerine doğru yürüdü.

Daha yaklaşmadan yüzünden birşeyler silerek derhal geri döndü. Müşrikler sana ne oldu, dediklerinde, “Muhammed ile aramızda ateşten bir hendek gördüm. Zebaniler bana hücum ettiler. Hemen geri döndüm” dedi.

Bu hadise üzerine Allahü teâlâ meal-i şerifleri “Sen namaz kılan kulu (peygamberi) bundan men’ edeni görmedin mi? Keşke o engelleyici doğru yolda olsaydı, yahut iyiliği ve kötülükten sakınmayı emretseydi. Keşke o yalanlasa ve dönüp gitseydi (sataşmasaydı). O acaba olanları Allahın görmekte olduğunu bilmedi mi! Hakikat şu ki, şayet yapmakta olduğu kötü davranışlardan vazgeçmezse derhal alnından yakalar, Cehenneme atarız. Çünkü, o yalancı, günahkar bir alın! O hem gidip meclisini çağırsın. Biz de zebanileri çağıracağız. Hayır ona uyma! Allaha secde et ve yalnızca Ona yaklaş.” olan, Alak suresinin 9’uncu ayetinden 19’uncu ayeti sonuna kadar gönderdi.

¡ ¡ ¡

Resulullah efendimiz meşhur pehlivan Rügane bin Zeyd’i gördü. “Henüz iman etme zamanın gelmedi mi. İster misin sana mu’cize göstereyim” buyurdu. Rügane karşıdaki ağacın yarısını çağır yanına gelsin, dedi. Resulullah ağacın yarısını çağırdı. Ağaç yarıldı ve yarısı huzuruna geldi. Sonra geri git buyurdu, tekrar geri gidip, diğer yarısıyla birleşti.

Rügane bu mu’cizeyi görünce, ben bunları bilmem. Seninle güreş tutalım. Eğer beni yenersen koyunlarımın yarısı senin olsun, dedi. Güreştiler. Resulullah yendi. Rügane bir daha güreşelim, dedi. Yine yenildi ve Kureyşlilerle karşılaşınca onlara ne söyleyeceksin diye sordu. Resulullah, “Rügane’yi güreşte yendim ve koyunlarının yarısını aldım” derim, buyurdu.

Rügane, “Öyle söyleme, bana hoş gelmez. Koyunları bana bağışladı” dersin, dedi. Resulullah, “Yalan söyleyemem” buyurdu. Rügane, “Sen hiç yalan söylemez misin?” dedi. “Evet, Rabbime söz verdim, söylemem” buyurunca, Rügane müslüman oldu.

Kureyş müşrikleri Resulullah efendimiz ile mücadelede acz içinde kaldılar. Bir yere toplanıp, Abdülmuttalib ve Haşimoğullarıyla akrabalığı, alış-verişi, kız alıp-vermeği, konuşmayı yasaklayan bir ahitname yazıp, Hak Sübhanehü ve teâlânın adı ile and içtiler. O ahitnameyi bir ipeğe sarıp mumladılar, üzerini mühürlediler ve Kâbe’ye astılar.

Bunun üzerine, Ebu Leheb hariç bütün Abdülmuttalib ve Haşimoğulları, evlerinin bulunduğu iki dağ arasındaki bir vadide bulunan mahallelerine çekildiler. Üç sene orada kaldılar.

Resulullahın damadı Ebul As bin Rebi’adan başka bütün Kureyşliler, onlarla her türlü alakayı kestiler. Ebul As geceleri onlara buğday ve hurma götürürdü. Resulullah ona çok dua ederdi.

Müslümanların günleri darlık ve sıkıntı içinde geçiyordu. Sıkıntı çok şiddetlenmişti. Allahü teâlâ müşriklerin Kâbe’ye asdıkları ahitnamesine bir kurt gönderdi. Ahitnamedeki Allah ism-i şerifinden başka temamını yiyip bitirdi.

Resulullah bu durumu amcası Ebu Talib’e bildirdi. Ebu Talib, Abdülmuttalib ve Haşimoğullarına güzel elbiseler giydirerek onlarla birlikte Kureyşlilerin meclisine gitti.

Kureyşliler iyi karşıladılar. Onlara “Ey Kureyşliler! Size bir iş sebebiyle geldik. Bu hususta bize karşı adil ve insaflı davranınız. Şöyle ki, Muhammed “aleyhisselam” bana dedi ki, Kâbe’ye astığınız ahitnameye Allahü teâlâ bir kurt musallat etmişdir. Bu kurt, Allah isminden başka ahitnamenin temamını yiyip bitirmiştir. Ben Ondan asla hiç yalan işitmedim. O ahitnameye bakınız, eğer dediği doğru ise, Allahtan korkun ve insanlardan utanın da, yaptığınız bu akılsızca işten vazgeçin. Eğer yalan söylemişse Onu size bırakayım, himaye etmekten el çekeyim. O zaman Ona dilediğinizi yapınız.

Kureyşliler “Ey Ebu Talib! İyi düşünmüşsün” dediler. Bir kimse gönderip Kâbe’de asılı ahitnameyi getirttiler. Açıp baktılar ki, içinde “Bismike Allahümme”den başka yazılmış hiçbir yazı kalmamış.

Bunun üzerine Ebu Talib müşrikleri kınadı. Hiç biri konuşamadı ve ahitnameden vazgeçtiler. Resulullah ve bütün akrabaları bulundukları vadiden çıktılar. Kureyşliler de bir müddet onlarla alış-veriş yaptılar, geçici olarak dost göründüler.

* * *

Bir gün müşrikler Resulullahın yanına geldiler. “Eğer sen peygamberlik davasında doğru isen, Ay’ı ikiye ayır da görelim” dediler. “Eğer Ay’ı ikiye bölersem iman eder misiniz?” buyurdu. Evet iman ederiz, dediler.

O sırada ayın ondördüncü gecesi idi. Resulullah Allahü teâlâya dua etti, o anda Ay ikiye ayrıldı. Bir parçası Ebu Kubeys dağı üzerinde, diğer parçası da başka bir dağın üzerinde idi.

Resulullah müşrikleri birer birer adlarıyla çağırarak, “Ey filan, ey filan gördünüz mü?” buyurdu. Fakat müşrikler “Muhammed bize sihr yaptı” dediler.

Sonra dediler ki, etraftan gelen misafirlere soralım, eğer biz de gördük derlerse doğrudur. Her misafire sordular.

Onlar da biz de sizin gördüğünüz gibi Ay’ı ikiye bölünmüş halde gördük, dediler. Ay’ın ikiye ayrıldığını görmüşlerdi.

Fekat hakikati görememişlerdi. Allahü teâlâ [A’raf suresi 179’uncu ayetinde mealen] “Onların gözleri vardır, fekat onlarla göremezler” buyurdu.

Resulullah efendimiz bir gün Hakem bin Ebul As’ın yanından geçti. Hakem, Resulullahın arkasından vücudunu, elini, kolunu oynatarak alay etti.

Resulullah Onun bu halini nübüvvet nuruyla gördü ve “O şekilde kalasın” buyurdu. O anda Hakem bin Ebul As’ın vücudunu bir titreme aldı ve ömrünün sonuna kadar o titremeden kurtulamadı.

* * *

Resulullah efendimiz cinnilerin de peygamberi idi. Onları da tebliğde bulunurdu. Bir gece teheccüd ile meşgul olup Kur’an-ı kerim okuken, Nusaybin cinlerinden yedisi oraya uğradılar. Resulullahın okuduğu Kur’an-ı kerim ayetlerini işittiler.

Bir müddet sonra Nusaybin cinlerinden kalabalık bir toplulukla gelip Mekke’nin yukarısına indiler. Onlardan birisi, Resulullahın huzuruna geldi. Resulullah eshabı ile oturuyordu. Eshab-ı kirama, “Kalbinde zerre kadar korku bulunmayan kim benimle gelir?” buyurdu. Abdullah bin Mes’ud ayağa kalktı ve Resulullahın hurma nebiziyle dolu olan matarasını su dolu zannederek aldı.

Birlikte Mekke’nin yukarısına gittiler. Resulullah bir çizgi çizip: Ey Abdullah, bu çizginin içinden dışarı çıkma ve hiçbir şeyden korkma buyurdu. Abdullah ibni Mes’ud şöyle anlatmıştır:

O çizginin içinde oturdum. Uzakta bir topluluk vardı. Resulullah onlara yaklaşınca ayağa kalktılar, hürmet gösterdiler. Resulullah sabaha kadar onların arasında kaldı. Sonra benim yanıma geldi ve çok bekledin ya Abdullah buyurdu. Nasıl beklemeyeyim ki ya Resulallah. Dünya ve ahıret saadeti senin emrine uymağa bağlıdır, dedim.

Sonra o kalabalık arasından iki kişi Resulullahın yanına geldi. Resulullah onlara niçin geldiniz ki, sizin işinizi hallettim, buyurdu.

Dediler ki,” Ya Resulallah! Sabah namazını seninle birlikte kılmak istiyoruz, onun için geldik.” Bunun üzerine Resulullah bana “yanında su var mı?” buyurdu. Getirdiler onunla abdest aldı.

“Onlar kimlerdir?” diye sordum. “Nusaybin cinleridirler. Müslüman oldular. Bazı ihtilafları vardı. Hallettim. Kendilerine yiyecek ta’yin edilmesini istediler. Kemikleri kendileri için, tezeği de hayvanları için yiyecek olarak bildirdim” buyurdu.

Bu hadiseden sonra kemikle ve tezek ile taharetlenmeyi yasakladı.

* * *

Abdullah ibni Mes’ud hazretleri anlatır:

Bir gece Resulullah elimden tutup, beni Mekke’nin bir vadisine götürdü ve bir yere oturttu. Kendisi uykuya daldı. Birden bire beyaz elbiseli bazı kimseler geldi. O kadar güzel idiler ki, anlatılamaz. Dediler ki: Gözleri uykuda iken, kalbimin uyanık olması hali, bu peygamberden başka hiçbir kimseye verilmemiştir. Bu peygamberin davetini kabul etmek, bir saray yaptırıp, çok güzel yemekler hazırlatan ve herkesi davet eden padişahın davetini kabul etmeye benzer. Daveti kabul edip, ziyafetten yiyip içenler sultana yakın ve kıymetli oldular. Kabul etmeyenleri ise azarlayıp cezalandırır. Bunları konuştuktan sonra gittiler. Resulullah uyandı. Buyurdu ki: Onlar melekler idiler. Söyledikleri misal şu idi: Allahü teâlâ Cenneti yarattı. İnsanları ona davet etti. Bu daveti kabul edenler Cennet nimetlerine kavuşurlar ve Allahü teâlâ katında kıymetli olurlar. Daveti kabul etmeyenler ceza ve azap görürler.

Zübab bin Haris hazretleri anlatır:Cahiliyye zamanında bir putum vardı, ona tapardım. Cinden de bir dostum vardı. Arablar arasındaki hadiseleri bana haber verirdi. Bir gün o putun önünde uyumuştum. Aniden cin dostum geldi ve bana dedi ki:

Ey Zübab! Ey Zübab, dinle hayret verici haberi! Muhammed “aleyhisselam” bir kitabla peygamber olarak gönderildi. Mekke’de insanları davet ediyor. Davetini kabul etmiyorlar. O doğru söylüyor, yalan söylemiyor, dedi.

Bu sözleri işitince hayret ettim. Kavmime haber vereyim diye dışarı çıktım. O sırada aniden bir kimse geldi ve Muhammed aleyhisselamın peygamberliği ile alakalı haberi getirdi. Tapmakta olduğum putu kırdım. Bir deveye binip, Resulullahın huzuruna gitmek üzere yola çıktım. Huzuruna varıp mubarek yüzünü gördüm. O zamana kadar ömrümde böyle güzel bir yüz görmemiştim. Mubarek yüzünden nur saçılıyordu. Yanına yaklaşdım. Bana niçin geldin, ya Zübab, buyurdu. Ne emir buyurursanız tutayım diye geldim, dedim.

Bana memleketimde kırdığım putumdan ve cinnimden haber verdi. Putu kırdığım ve cinnin bana haber getirdiği günü söyledi. Ben “Şehadet ederim sen Allahın resulüsün” dedim.

***

Mazin bin el- Adube şöyle anlatır:Kavmimizin bir putu vardı. Herkes ona tapardı. Bir gün o putun önünde bir kurban kestim. Putun içinden: “Ey Mazin! Beni dinle, memnun kalırsın. Hak zuhur etti, açığa çıktı. Şer kayboldu. Allahü teâlâ bir Peygamber ile dinini gönderdi. Taşları, yontulan putları terket ki, Cehennem ateşinden kurtulasın.” diye ses geldi.

Bu sesten korktum. Kendi kendime büyük bir iş olacak dedim. Birkaç gün sonra o putun önünde bir kurban daha kestim. Yine putun içinden bir ses geldi. Şöyle diyordu:

“Bana gel de herkesin bildiği şeyleri duyasın. Bir Peygamber vahiy ile gönderildi. Yakacağı taş olan Cehennem ateşinden kurtulmak için Ona iman et.”

Kendi kendime bu beni ikaz eden bir haberdir, dedim. Aradan günler geçti. Bir gün bize bir kimse geldi. O kimseden haber sordum. Dedi ki, Mekke’de Kureyş kabilesinden bir zat Peygamber olduğunu söylüyor, ismi Ahmed’dir. Her kime rastlasam Allahü teâlânın davetçisine iman ediniz diyor, dedi. Kendi kendime putun içinden işittiğim haber budur dedim. Kalkıp putu parçaladım.

Mekke’ye gitmek üzere yola çıktım. Resulullahın huzuruna varıp müslüman olmakla şereflendim. Ben gece gündüz nefsinin arzuları peşinde koşan bir kimse idim. Nice seneler kıtlık ve zillet, şiddetli sıkıntı içinde yaşardım. Mallarım hep helak olurdu. Oğlum olmazdı. Resulullahtan bu kötülüklerden soğuyup uzaklaşmam için dua istedim. Benim için şöyle dua etti:

“Allahım! Onu kötü işlerden kurtarıp, Kur’an-ı kerim okuyucu eyle. Haramla meşguliyyetini helal ile meşguliyyete çevir. Ona şarap yerine helal içecekler nasib eyle. Fuhşdan kurtar, iffet nasib eyle. Nefsine uymaktan kurtar, hayâ ihsan et ve ona salih bir evlat ver.”

Allahü teâlâ benim için yapılan bu duaları kabul buyurdu. Bu kimse bir mescid yaptırdı ve o mescidde ibadet ederdi. Zulme uğrayan her kim o mescidde üç gün ibadet yapıp, kendine zulmeden zalime beddua eylese o zalim kısa zamanda helak olurdu veya baras hastalığına yakalanırdı. O mescide Muberris denirdi.

Ümmü Ma’bed anlatır: Resulullah efendimiz çadırıma uğradı. Gece çadırımda istirahat edip, uyudu. Uyanınca su istedi. Mubarek ellerini yıkadı ve ağzını çalkalayıp, suyunu çadırımın yanında bulunan bir dikenin dibine döktü.

Sabahleyin baktık ki, oradan büyük bir ağaç yetişmiş. Kocaman meyveler vermişti. Meyvelerin kokusu amber gibi, tadı şeker gibi idi. O meyveleri aç kimse yese doyar, susuz kimse yese suya kanar, hasta olan yese sıhhate kavuşurdu. Üzüntülü kimse yese neş’elenirdi. O ağacın yaprağından yiyen deve ve koyunlar hesapsız süt verirdi. Her derde deva idi. Biz o ağacın adını “Mübarek ağaç” koymuştuk.

Bir de işittim ki, Resulullahın vefat haberi geldi. Bu hadiseden sonra, aradan otuz sene geçti. Yine bir sabah vakti dışarı çıkıp baktım ki, o ağaç kökünden budaklarına kadar diken halini almış, meyveleri yere dökülmüştü. Hazret-i Ali’nin şehid edildiği haberini işittik.

Bu hadiseden sonra o ağaç artık meyve vermedi. Fakat yapraklarından faydalanıyorduk. Bir gün baktım ki ağacın içinden halis kan akıyordu. Yaprakları solmuştu. Üzüntülü bir halde otururken, hazret-i Hüseyin şehid edildi diye haber getirdiler. Ondan sonra o ağaç kökünden kurudu ve belirsiz oldu.

¡ ¡ ¡

Resulullah efendimiz hicret sırasında Ümmü Ma’bedin çadırına ulaştığında, müşrikler ne tarafa gittiğini bilemediler. O gün Ebu Kubeys dağının üzerinden bir ses işittiler. Ba’zı beytler okudu. Fakat sesin sahibini göremiyorlardı. O beyitlerde şöyle diyordu:

Allahü teâlâ onlara bol iyilikler versin,

Çadırına vardılar, Ümmi Ma’bedin!

İkisi hicret ettiler, Hak olan emr ile,

Muhakkak felaha erer, arkadaşı Muhammedin “aleyhisselam”!

Bu beytleri işitince Mekkeli müşrikler Resulullahın Medine tarafına gitmiş olduğunu anladılar.

¡ ¡ ¡

Abbas bin Abdülmuttalib, Bedr gazasında esir düştü. Yanında ikibin dirhem altın vardı. Müşriklere harcamak için getirmişdi. Çünkü onlardan herbiri on müşrik askerini doyurmayı üzerine almıştı. O da bunu üzerine alanlardan biri idi. Savaşta henüz ona doyurma sırası gelmemişti.

Kendisi şöyle anlatmışdır:

Resulullah o altınları benden alınca, “Ya Muhammed! O altınları fidyem için hesaba kat!” dedim. “Düşmanıma yardım için getirdiğin şey fidyene katılmaz” buyurdu. Bunun üzerine dedim ki, dilencilik mi yapayım. Resulullah , eğer başıma bir iş gelirse bu altınlar sana, Abdüllaha, Fazıla ve Kuseme lazım olur diye Ümmü Fazıla verdiğin ne oldu, buyurdu. Sen onu nereden biliyorsun deyince, Resulullah bana “Allahü teâlâ bildirdi” dedi.

Bunun üzerine dedim ki, “Sen hakikaten Peygambersin. Zira ben o altınları Ümmü Fazıl’a verdiğimi Allahtan başka kimse bilmiyordu. Ben şehadet ederim ki, Allahtan başka ilah yoktur ve Sen Onun Resulüsün” dedim.

¡ ¡ ¡

Resulullahın her duası kabul olurdu. Bir gece: “Ya Rabbi! Ömer bin Hattab veya Ebu Cehil bin Hişam’dan biriyle İslamı kuvvetlendir” diye, dua buyurdular.

Sabahleyin hazret-i Ömer bin Hattab geldi ve müslüman oldu.

Selamete ermek anlamına gelen Eslem kabilesinden olduğunu öğrenince de (Sellimna) ya’ni selamet bulduk buyurdu.

Büreyde-i Eslemi, Resulullaha siz kimsiniz diye sorunca, ben Muhammed bin Abdüllahım ve Allahü teâlânın Resulüyüm, buyurdu. Bunun üzerine Büreyde-i Eslemi hemen “Eşhedü en la ilahe illallah ve enneke abdühü ve resulühü” diyerek müslüman oldu. Yanındaki yetmiş kişi de iman etmekle şereflendiler.

Resulullah ile beraber yola devam etdiler. Medine’ye bir menzil mesafede bir yerde gecelediler. Sabahleyin, Büreyde-i Eslemi: Ya Resulallah! Medine’ye bayraksız girmemiz olmaz diyerek, sarığını çıkarıp bir mızrağın ucuna bağladı. Resulullahın önünde tutarak yürüdü. Böylece Medineye girdiler.

Resulullah buyurdu ki: “Ey Büreyde! Benden sonra Horasan şehirlerinden Zülkarneynin kurduğu Merv şehrine gideceksin. Vefatın da orada olacaktır. Kıyamet gününde şark ehlinin önderi olacaksın.

Resulullahın, buyurduğu gibi oldu. Büreyde bir savaşda Merv şehrine gitti ve orada vefat etti. Hadis alimleri demişlerdir ki, şehirler hakkında varid olan hadis-i şeriflerden en sıhhatli hadis, Büreyde hadisidir. Büreydenin kabri, Hakim ibni Amr Gaffarinin kabrinin yanındadır.

Hakim ibni Amr Gaffari Resulullahın Eshabındandır. Merv’e emir ve kadi olmuştur. Hicretin ellinci senesinde vefat etmişdir. Büreyde ise hicretin altmışıncı senesinde vefat etti.

* * *

Ammar bin Huzeyme şöyle anlatmışdır:

Evs ve Hazrec kabileleri arasında Ebu Amirden daha ziyade Resulullahı medh eden yoktu. Çünkü, yahudiler arasında çok bulunmuş ve onlardan Resulullahın sıfatlarını işitmişdi. O Peygamberin hicret edeceği yer Medinedir diye söylemişlerdi.

Ayrıca din aramak için Şam’a gitmişti. Orada da yahudilerden ve nasranilerden Resulullahın vasflarını, şeklini ve şemailini işitmişti. Sonunda Medineye dönüp orada yerleşdi. Daima millet-i hanif üzere olduğunu iddia ederdi. Resulullahın gönderilmesini bekledi. Nihayet Resulullaha Mekkede peygamberliği bildirilince bunu işitti. Fakat Mekkeye gitmedi. Resulullah Medineye hicret edince de Ebu Amirin içine bir hased ve nifak düştü.

Resulullahın yanına gidip, Ey Muhammed! Ne ile Peygamber oldun dedi. Din-i hanif üzere buyurunca, sen bu dine birşeyler karıştırmışsın, dedi. Resulullah bu dini apaçık ve tertemiz getirdim. Yahudi ve nasrani alimlerinin benim vasflarım hakkında sana bildirdikleri nereye gitti, buyurdu.

Ebu Amir, o sen değilsin, dedi. Resulullah, yalan söylüyorsun deyince de, yalan söyleyen memleketinden sürülüp garib ölsün, dedi.

Bu sözleriyle Resulullahın Mekkeden Medineye gelmiş olmasını kast ediyordu. Bunun üzerine Resulullah kim yalan söylüyorsa öyle olsun, buyurdu.

Sonra Ebu Amir Mekkeye gidip müşriklere tabi oldu. Mekke fethedilince Taif’e kaçtı. Taif halkı müslüman olunca da Şama gitti. Orada vatanından sürülmüş ve yalnız bir halde, ölüp gitti.

İslamiyyetten önce Şam’da İbni Heyyaban adında bir yahudi vardı. Bu yahudi Medine’ye gelip yerleşti. Beni Kureyza kabilesinin arasında kalırdı. O kabileden biri şöyle demiştir:

Vefatı yaklaşıp yakında öleceğini anlayınca, bize vasıyyet ederek şöyle dedi: Ey yahudi cemaati! Biliyor musunuz ben niçin ni’meti bol olan Şam’ı terk edip de, kıtlık bulunan bu Medine şehrine gelip, burayı kendime vatan edindim!.. “Allah bilir” dediler.

Bunun üzerine dedi ki: Ben buraya şu sebeple geldim. İlahi kitablarda okudum ve anladım ki, ahır zaman peygamberinin gelmesi yaklaşmıştır. Bu şehir Onun hicret yeri olacaktır. Dini burada kuvvet bulacaktır. Ümit ediyordum ki, Ona hizmetle ve tabi olmakla şerefleneyim. Ona iman ederek dalaletten hidayete kavuşayım. Fakat kesin olarak anladım ki, fırsat elvermedi! Ömrüm o zamana yetmedi! Sakın, sakın! Gaflet etmeyiniz! Cahillik ve inat yoluna gitmeyiniz. O Peygamberin zuhuru zamanı yaklaştı. Ona iman etmekte yarışanlardan olmaya çalışınız. Ona iman edip tabi olarak, hidayete erip, dalaletden kurtulunuz.

Zaman geldi. Resulullah, Beni Kureyza kabilesini kuşattı. Aralarından İbni Heyyebanın vasıyyetini işitenler: Ey Kureyza oğulları. Bu İbni Heyyeban’ın haber verdiği peygamberdir dediler. Diğerleri bu o değildir, dediler. Fakat onlar vallahi Odur diyerek hemen kaleden aşağı inip iman ettiler. Canlarını, mallarını ve ailelerini kurtardılar.

***

Ukaşe bin Mıhsan, Bedir gazasında düşmanla çarpışırken kılıcı iki parçaya ayrıldı. Resulullah onun eline bir ağaç dalı verdi ve bununla savaş buyurdu. Ağaç dalını eline alıp sallamaya başlayınca, iyi bir kılıç halini aldı. Bütün savaşlarda o kılıç ile savaştı. O kılıcı mürtedlerle yapılan savaşta şehid düştüğü güne kadar kullandı. O kılıca Avn (ilahi yardım) adını vermişlerdi.

***

Bedir savaşında, Katade bin Nu’manın, gözüne bir nesne dokundu ve büyük yara aldı. Gözü yüzü üzerine sarktı. Kavmi onu keselim, fakat önce Resulullaha sorup, istişare edelim dediler. Resulullah Katadeyi huzuruna çağırdı. Yanağına sarkmış olan gözünü yerine yerleşdirdi ve mubarek eliyle sıvazladı ve gözü iyileşti. Öyle ki hangi gözü çıkmıştı bilemediler.

***

Saib bin Hubeys, Emir-ül mü’minin Ömer bin Hattab zamanında şöyle anlatmıştır: Vallahi beni Bedir gazasında kimse esir etmedi. Fakat Kureyş müşrikleri ile birlikde ben de kaçıyordum. Beyaz tenli, uzun boylu bir kimse, gösterişli bir ata binmiş, havada üzerimden yetişti ve beni tutup bağladı. Abdurrahman bin Avf gelip beni bağlı buldu. Bunu kim bağladı diye bağırarak sordu. Hiç kimse cevap vermedi. Sonra beni Resulullahın huzuruna götürdü. Resulullah bana seni kim tuttu, ey Ebu Hubeys, dedi.

Durumu bildirmek istemediğim için bilmiyorum, dedim. Bunun üzerine Resulullah seni meleklerden bir melek tuttu, buyurdu. Sonra Abdurrahman bin Avf’a esirini al götür buyurdu. O söz hiç hatırımdan çıkmadı. Fakat müslüman olmam gecikti, sonunda müslüman oldum.

Bedir savaşından sonra, Umeyr bin Vehb el-Cühami, Safvan bin Ümeyye ile Bedir savaşında esir düşmüştü. Safvan, işimiz karıştı, dedi. Umeyr bin Vehb de doğru söylüyorsun, bundan sonra yaşamanın tadı kalmadı. Eğer borçlarım olmasaydı ve çoluk çocuğumun perişan olmasından korkmasaydım, Muhammed’i öldürmek için Medine’ye giderdim. Çünkü, Muhammed Medine pazarında yalnız başına dolaşıyormuş ve herkesle konuşuyormuş. Ayrıca oğlum orada esir olduğu için bir bahanem de var, dedi.

Bunun üzerine Safvan borçlarını ben ödeyeyim. Çoluk çocuğunun geçimini de üzerime alayım. Yeter ki sen bu işi yap, dedi. Böylece anlaştılar.

Safvan, Umeyr’in yol hazırlığını yaptı. Kılıcını da bileyip, zehirli su verdi. Umeyr, bu sır aramızda kalsın. Sakın kimse farkına varmasın diye tembih ettikten sonra, Medine’ye gitmek üzere yola çıktı

Medine’ye varınca, mescidin önünde hayvanından inip, bineğini bağlayıp, kılıcını kuşandı. Resulullahın yanına gitmek üzere yürüdü. O sırada Emir-ül mü’minin Ömer ibni Hattab bir cemaat ile birlikte oturuyordu.

Ümeyr’i görür görmez, bu köpeği tutunuz! O Allahın düşmanıdır. Bedir savaşında kavmini bizimle savaşmağa teşvik ediyordu. Bizim ordumuzun az olduğunu kavmine haber veriyordu, dedi.

Bunun üzerine onu yakaladılar. Hazret-i Ömer, Resulullahın huzuruna gidip, durumu arz etti. Resulullah onu getiriniz, buyurdu. Hazret-i Ömer bir eliyle Umeyr’in kılıcının bağını boynuna takıp bağladı ve sıkıca tuttu. Bir eliyle de kılıcın kabzasından tuttu

Böylece Resulullahın huzuruna götürdü. Ensardan bazılarına da, Resulullahın önünde oturun ve bunun saldırmasını engelleyin, dedi. Resulullah bu durumu görünce, “Ey Ömer onu salıver” buyurdu.

Sonra, “Yaklaş Ey Umeyr! Niçin geldin?” dedi. Oğlum esir olmuştu, onun için geldim, dedi.

Resulullah, “Doğru söyle, doğruyu söylemedikçe kurtulamazsın” buyurdu. O yine esir oğlu için geldiğini söyledi. Bunun üzerine Resulullah Safvan bin Ümeyye ile oturup, Bedir savaşının hezimetini konuşmadınız mı? O senin borcunu ve ailenin geçimini üzerine alıp, sen de beni öldürmek için gelmedin mi? Fakat Allahü teâlâ seni maksadına kavuşturmadı, buyurdu

Umeyr bunları işitince hakikati anladı ve “Sen Allahü teâlânın Resulüsün. Şimdiye kadar cahilliğimden seni inkar etmişim. Zira bu işi benden ve Safvan’dan başka hiç kimse bilmiyordu. Bunu sana ancak Allahü teâlâ haber verdi ve beni müslüman olmakla şereflendirdi” diyerek müslüman oldu.

Mekke’ye döndükten sonra, pek çok kimse onun vasıtasıyla müslüman olmakla şereflendi.

Haris bin Ebi Dırar, Bedir savaşında esir düşen yakınlarını fidye karşılığında kurtarmak için birkaç deve ve başka mallar alıp, Medine’ye geldi. Yolda develeri bir yere sakladı ve eli boş bir halde, Resulullahın huzuruna çıktı. “Fidye olarak ne getirdin?” buyurdu. Hiç bir şey getirmedim, dedi. Falan yere sakladığın develer ve mallar ne oldu?” deyince, Haris hemen kelime-i şehadeti söyleyerek müslüman oldu. Çünkü, develeri ve malları sakladığını kendisinden başka kimse bilmiyordu. Benim yanımda kimse yoktu ve benden önce de kimse gelmedi, dedi.

Peygamber efendimizin mucizelerinden biri de mübarek ağız suyunun şifa vermesi idi. Mesela, Resulullah efendimiz, Hazret-i Ebu Bekir’le çıkıp, bir miktar yürüyüp, mübarek ayakları şişti. Ebu Bekir götürüp, Mekke’ye üç mil yerde bulunan ve tepesinden deniz görünen Sevr dağında bir mağaraya vardılar. Hazret-i Ebu Bekir önceden girip, taş yarıklarından bazı hayvanlar Resulullaha zarar vermesin diye, karanlıkta eliyle yoklayıp, parmaklarını ve ayağını ve bir ökçesini deliklere soktu.

Resulullah girince, onun dizine yatıp uyudu. Hazret-i Ebu Bekir’in ayağını yılan sokup, şişti. Gözünden yaş damladı. Resulullah uyandı. “Niçin bana haber vermedin?” buyurdu. “Sizi uyandırmağa kıyamadım” deyince, Resulullah: “Ya Rabbi, Ebu Bekir’i Cennet derecelerinde benimle birlikte bulundur” diye dua etti. Ağrıyan yerine, mübarek ağzının suyunu sürdü, hemen şifa buldu.

Yine aynı mağarada şu mucize gerçekleşti:

Resulullah efendimiz orayı şereflendirince, hemen mağaranın ağzı önünde bir mugilan ağacı bitti. Örümcek de kat kat ağlar kurdu. İki güvercin de gelip, yuva yapıp, yumurtladı.

Sabah olunca, müşrikler Resulullah’ı kaçırdıklarına çok üzülüp, Mekke’nin etrafını arayıp, iz ilminde mahir bir adamla gezerlerken, iz görüp, mağaraya kadar geldiler. “Vallahi Muhammed bu mağarayı geçmemiştir” dedi. Bazıları da, “Şu örümcek ağları, Muhammed dünyaya gelmeden önce kurulmuştur; mağaraya girseydi, bunlar bozulurdu” deyip, ümit kesip gittiler.

Müşrikler içeri girmek istediklerinde, Hazret-i Ebu Bekir üzülünce, Resulullah: “Üzülme, muhakkak ki, Allah bizimledir” buyurdu.

O da, “Ya Resulallah, kâfirler, ayakları altına baksalar, bizi görürler; ben kendim için değil, sizin için üzülüyorum. Ben ölsem, dünyadan bir kişi gitmiş olur, siz öldürülürseniz, bütün ümmet helak olur” deyince, Resulullah: “Ey Eba Bekir, o iki kişinin üçüncüleri Allah’tır” buyurdu.

Yine mağarada, hazret-i Ebu Bekir çok susadı ve Resulullaha bunu arz etti. “Mağara ağzına git, iç” buyurdu. Gidince, baldan tatlı, miskten güzel kokulu su içip geldi.

Resulullah: “Ey Eba Bekir, sana müjde vereyim mi?” buyurunca, “Buyur, ya Resulallah” dedi. “Allahü teâlâ, Cennet nehirlerine müvekkil olan meleğe, Firdevs Cenneti’nden bir kanal yarıp, mağaranın ağzına akıt, Ebu Bekir kulum ondan su içsin diye emretti” buyurdu.

“Ya Resulallah, benim Allah katında böyle bir mertebem var mıdır?” diye arz etti. “Evet, bundan daha üstün merteben var. Beni hak peygamber olarak gönderen Allah’a yemin ederim ki, seni sevmeyen Cennet’e giremez; yetmiş peygamber kadar ameli olsa da” buyurdu.

¡ ¡ ¡

Resulullah efendimiz başka yerlerde olan hadiseleri de Cenab-ı Hakkın haber vermesiyle bilirdi.

Müreysi gazadan dönüşte, bir gece konakladıkları yerde büyük bir rüzgar esti. Müslümanlar korkunca, Resulullah: “Korkmayınız! Medine’deki müşriklerin bir büyüğünün ölümü için esti” buyurdu.

Kimdir dediler. “Rıfa’a bin Zeyd bin Sabit’tir” buyurdu. Medine’ye geldiklerinde gerçekten o gece, yahudilerin ve münafıkların namlılarından Rifa’a’yı ölmüş buldular.

Gazadan dönüşte, bir gece konakladıkları yerde büyük bir fırtına çıktı. Bu fırtına sebebiyle, Resulullahın bindiği deve kayboldu. Zeyd bin Lusayt adlı münafık, Muhammed devesinin nerede olduğunu bilmezken, Rifa’a’nın ölümünü nereden bilir deyince, Cebrail aleyhisselam gelip, Zeyd’in sözünü ve devenin yerini bildirdi.

Resulullah: “Ben gaybı bilemem, Allah bilir. Lakin Allahü teâlâ bana o münafıkın sözünü ve devenin yerini haber verdi. İşte filan yerdedir ve yuları ağaca takılmıştır” buyurdu.

İşitenler doğruca oraya koşup, deveyi işaret edilen yerde, buyurulduğu şekilde bulup getirdiler. Zeyd imana geldi.

Cenab-ı Hakkın izniyle Resulullahın bir gaybdan haber verme hadisesi de şöyle oldu:

Esirlerden Cüveyriyye hatunun babası Haris bin ebi Dırar, kızını kurtarmak için birçok deve getirirken, iki deveye kıyamayıp, şehre yakın yerde sakladı. Resulullah’la buluşunca, bunları alıp, kızımı bana ver dedi.

Resulullah: “Hani, filan yerde sakladığın iki deve?” buyurunca, Haris hayran olup, “Ya Resulallah, benim onları sakladığımı Allah’tan başka kimse bilmezdi” deyip, kendisi, iki oğlu ve kavminden nice kimseler imana geldi.

O iki deveyi de getirip verdi. Kızı da imana geldi. Daha sonra da Resululahın hanımı olmakla şereflendi.

* * *

Resulullah’ın mucizelerinden biri de, mübarek parmakları arasından su akıp fışkırmasıdır. Su ile et arasında ilgi bulunmadığından, en büyük harika ve bütün peygamberlerin mucizelerinin en büyüğüdür demişlerdir.

Bu cins mucize, Resulullahtan, ekseriya seferlerde görülürdü. Çok defa görülmüştür. Herbirinde mübarek ellerini bazı su kaplarına sokar, parmakları arasından, etle deri arasındaki yerden, Allah’ın kudreti ile, pınardan çıkar gibi su çıkıp, fışkırırdı.

Orada bulunanlar görürler, bazan seksen, bazan üçyüz, bazan binbeşyüz; Tebuk gazvesinde yetmişbin kişi, kendilerine ve hayvanlarına yetecek kadar su alırlardı.

Yüzbinlerce insan olsa yine ihtiyaçlarına yetişecek şekilde akardı.

* * *

Peygamber efendimizin bir çeşit mucizeleri de, hazreti İsa gibi ölüleri diriltmesidir:

Resulullah bir kimseyi imana da’vet edince ölmüş kızımı diriltmedikçe imana gelmem dedi. Resulullah onunla kabristana gitti. “Ey filanca” deyip ismiyle çağırdı. Ölü, kabir içinden, buyur, emret dedi.

Resulullah: “Dünyaya gelmek ister misin?” buyurdu. “Hayır, vallahi istemem, ya Resulallah! Ben Allah’ı anamdan ve babamdan daha iyi, ahıreti de kendime dünyadan daha hayırlı buldum” dedi.

* * *

Ensardan bir genç vefat etti. Yanında olanlar üstünü örttü. Kör ve acuze olan annesi haberdar olunca: “Ey Allah’ım, sen her bir şiddette, sana ve resulüne yardım için sığındığımı bilirsin, Resulullahın hürmetine bu musibeti bana yükleme” diye dua etti. Çok zaman geçmeden, Hakk’ın kudretiyle, ölü dirildi ve yüzünü açıp, orada bulunanlarla birlikte yemek yedi.

Üç kişi gelip, birisi, Hazret-i İsa ölüyü diriltirdi, senden sadır olduğu bilinmiyor, deyince, Resulullah, uzak yerden Hazret-i Ali’yi çağırıp, Cebrail aleyhisselam seslerini ulaştırdı. Hemen geldi.

Yahudi alimlerinden Yusuf bin Ka’b’ın kabrine bunlarla beraber gitti. “Buna seslen, Allah’ın emriyle sana cevab verir” buyurdu. Üç kere çağırdı. Her birinde kabir birer parça yarılıp, üçüncüde “Allah’ın izniyle kalk” deyince, kabirden bir ihtiyar çıktı. Başından yüzünden tozlarını silkip, “Ben Yusuf bin Ka’b’ım ki, Yemen padişahı olan Tübbe buraya gelince, çok nasihat edip, fesaddan ve insanları öldürmekten men etmiştim. Öleli üçyüz seneden çok oldu. Şimdi: “Kalk ahır zaman peygamberi Muhammed’i tasdik eyle! Bir grup gelip, onu tekzib edip, ondan mu’cize isterler” diye bir ses işittim” deyince, hazır olanlar, “Yusuf’u yine kabrine gönder” dediler. Hazret-i Ali de, bazı şeyler okudu. Yusuf kabrine girip, kabir kapandı.

¡ ¡ ¡

Cabir bin Abdullah, Resulullaha ziyafet için koyun kesmişti. Büyük olan oğlu küçük oğluna, babam koyunu nasıl boğazladı, sana göstereyim dedi. O da peki dedi. Elini ayağını bağladı, boğazlayıp, başını annesine getirdi. Kadın feryad edince çocuk korkusundan dama kaçtı. Kadın da peşinden gitti. Oğlan kendini damdan attı ve öldü.

Kadıncağız sabr etti ve iki ölüyü de odaya koyup, üzerlerini örttü. Yemek pişirmeye koyuldu. Resulullah geldi. Yemek ortaya gelince, Cebrail aleyhisselam gelip, “Ya Resulullah, Allahü teâlâ sana emr eder ki, bu yemeği Cabir’in evladı ile yiyesin” dedi.

Evine gidip hazret-i Cabir’e söyledi. O da hanımına oğullarını sordu. Burada yoklar dedi. Hazret-i Cabir de Resulullah’a, burada yoklarmış dedi. Resulullah tekrar emr etti. Cabir de hanımını sıkıştırdı. Çaresiz durumu anlattı. Cabir görüp şaştı. Hanımıyla ağlaştılar.

Resulullah haberdar olunca, Cebrail aleyhisselam gelip: “Ya Resulullah, Allahü teâlâ sana emr ediyor ki, onları çağır. Dua senden, kabulü ve diriltmesi benden buyuruyor” dedi. Resulullah dua etti. Çocukların ikisi de dirildiler.

¡ ¡ ¡

Resulullah amcası Ebu Talib’le bir sahrada iken, Ebu Talib susadı. Çok darlandı. Ey kardeşimin oğlu, çok susadım dedi. Resulullah bindiği hayvandan inip: “Susadın mı?” buyurdu. Evet dedi. Mübarek ayaklarının ökçesini toprağa vurdu. Hemen su fışkırdı. “İç, ey amcam” buyurdu.

Hudeybiye gazvesinde suyu çok az bir kuyunun yanına kondular. Asker susuzluktan şikayet edince, Resulullah bir kova su getirip, kuyuya döktürdü. Sonra okçulardan bir ok alıp, kuyuya attı. Kuyu su ile dolup, ağzıyla beraber oldu.

Bir seferde de Resulullah iki kişiyi su aramaya gönderdi. İki kırba dolusu su ile deve üstünde bir Arab kadınını bulup getirdiler. Resul-i Ekrem efendimiz kırbaları açtırıp, bir kab içine bir miktar döktürdü. “Gelin, su alın!” diye seslendi.

Bütün asker kablarını ve kırbalarını doldurup, sonra kadının kırbalarını dolu olarak ve ilaveten biraz un ve hurma da verip: “İşte senin suyunu hiç azaltmadık. Bize suyu Allah verdi” buyurdu.

Hazret-i Cabir’den nakledilir... Der ki, çok borcum vardı. Hurma mahsulüm onun onda birine, belki yüzde birine yetmeyeceğini Efendimize haber verdiğimde, bahçeme gelip, hurma yığınlarından birini üç defa dolaşıp, sonra üstüne çıkıp oturdu. “Cabir’in alacaklıları gelsinler” buyurdu. Geldiler. Herbirine alacakları kadar ölçüp verildi de, hurmalarda hiçbir eksilme olmadı.

*****

Ebu Hüreyre hazretleri anlatır: Resulullaha birkaç tane hurma getirip, ya Resulallah, bana bunlar için bereketle dua eyleyiniz dedim. Dua etti ve sonra: “Bunları al, kabına koy. Ondan almak istediğin zaman, elini içine sok ve al, onları boşaltıp saçma” buyurdu.

Emirlerine göre hareket ettim. O çantamı gece gündüz yanımdan ayırmadım. Resulullah, Hazret-i Ebu Bekir ve Hazret-i Ömer zamanlarında, daima onun içinden yerdim, bazı kimselere de yedirirdim. Çok çok da sadaka verirdim. Hazret-i Osman’ın şehid olduğu fetrette çantam düşüp kayboldu.

Bir defasında da kıtlık olmuştu. Resulullah Medine’de minberde iken, bir kimse, ya Resulallah kıtlıktan helak olduk, yağmur yağması için dua edin dedi.

Duaya başladığında gökte bir bulut yok iken, mübarek ellerini yüzlerine sürmeden, sür’atle kat kat bulutlar toplanıp, bir hafta gece gündüz yağmur yağdı.

*****

Bir gün Resulullah: “Allahü teâlâ benim için dünyayı kaldırdı. Onu ve içindekileri ve kıyamete kadar onda olacakları avucumun içini görür gibi görüyorum” buyurdu.

Sahabeden Huzeyfe bin Yeman hazretleri: “Resulullah bizim için bir makam ikame etti. Kıyametin kopmasına kadar makamından bir şey bırakmadı. Hepsini söyledi. Onu muhafaza eden etti, unutan unuttu” dedi.

Mesela bunlardan biri Medine’de iken Habeş padişahı Necaşi’nin vefatını Sahabeye bildirmesidir.

Acem padişahı Hüsrev’den Medine’ye elçi gelince, bir gün onlara: “Bu gece padişahınızı kendi oğlu katletti” buyurmasıdır. Gerçekten öyle olduğu haberi sonradan geldi.

Resulullah hanımı Hazret-i Hafsa’ya: “Sana müjde vereyim, muhakkak ki, Ebu Bekir ve Ömer, benden sonra ümmetimin işlerini yürütürler” buyurdu. Hazret-i Ebu Bekir’le, Hafsa validemizin babası Hazret-i Ömer’in halife olacaklarına işaret buyurdu.

Resulullah efendimiz, Cenab-ı Hakkın bildirmesiyle gaybtan haber verirdi. Bir gün Ebu Hüreyre hazretleri, Medine’de zekat hurmasından çalarken birini yakaladı, seni Resulullaha götüreceğim dedi. Hırsız, fakirim, çoluk çocuğum vardır deyip yalvarınca, salıverdi. Sabahleyin Resulullah: “Ey Eba Hüreyre, dün gece esirin ne yaptı” buyurdu.

O da anlattı. Resulullah: “O yalan söyledi. Bir daha gelecek” buyurdu. Ebu Hüreyre kolladı. Gerçekten yine geldi. Gene yakalandı. Tekrar yalvarıp kurtuldu.

Üçüncü defa gelip, yakalanınca kurtulmağa çare bulamamakla, “Beni bırak, birkaç söz öğreteyim ki, sana faydası olur” dedi.

Nedir diye sorunca “Gece yatağa yatınca, Ayet-el kürsiyi oku ki, Allahü teâlâ seni muhafaza edip, yanına şeytan gelmez” dedi.

Ertesi gün Resulullah, Ebu Hüreyre’ye yine sordu. O da anlattı. “Muhakkak gerçek söylemiş; halbuki o gayet yalancıdır. Ey Eba Hüreyre, üç geceden beri kiminle konuşursun bilir misin?” buyurdu. Hayır dedi. “O şeytan idi” buyurdu.

Rumlarla harb için Mute seriyyesi dedikleri gazaya asker gönderdiklerinde, Sahabeden dört kumandanın birbiri arkasından şehid olduğunu, kendisi Medine’de minber üzerinde iken görüp haber verdi.

Muaz bin Cebel’i Yemen’e hakim ettiğinde şehirden beraberinde çıkarıp, veda esnasında çok nasihatler etti. “Seninle kıyamete kadar artık görüşmeyiz” buyurdu. Gerçekten o Yemen’de iken Resulullah vefat eyledi.

Vefatları esnasında kızları Hazret-i Fatıma’ya: “Ehl-i beytimden en önce bana sen kavuşursun” buyurdu. Gerçekten altı ay sonra Hazret-i Fatıma da vefat eyledi.

Kays bin Şemmas’a: “İyi yaşarsın ve şehid edilirsin” buyurdu. Gerçekten Müseylemetü’l-Kezzab cenginde şehid oldu.

Hazret-i Ömer, Hazret-i Osman ve Hazret-i Ali’nin şehid olacaklarından da haber verdi.

Acem padişahının ve Rum imparatorunun ülkelerini müslümanların feth edip, hazineleri Allah yoluna verileceğini müjdeledi.

Ümmetinden bir taifenin denizden gazaya gidip, Sahabeden olan Hazam adlı kadın da o seferde bulunacaktır buyurdu. Hakikaten Hazret-i Osman’ın hilafetinde Kıbrıs adasını müslümanlar gemilerle gidip feth ettiler. O kadın da birlikte idi.

Bir gün Medine’de dam üstüne çıkıp: “Benim gördüğümü siz görüyor musunuz? Ben elbette evlerinizin arasında fitne yerlerini, yağmur izleri (oyukları) gibi görüyorum” buyurdu.

Gerçekten Hazret-i Osman’ın şehadeti vakasında ve sonra Yezid zamanında Medine’de birer büyük fitne zuhur edip, sokaklarda hesapsız kanlar döküldü.

Bir gün Resulullah, Hazret-i Muaviye’ye: “Benden sonra ümmetimin başına geçersin. O zaman iyilerini kabul et, kötülerini bağışla” buyurdu. Gerçekten Hazret-i Osman zamanında Şam’da yirmi yıl vali oldu, daha sonra da halife oldu.

Bir defasında da “Muaviye hiçbir zaman yenilmez” buyurdu. Gerçekten hiçbir savaşta mağlup olmadı. Hatta Hazret-i Ali Sıffin muharebesinde, bu hadisi işitip: “Eğer daha önce duymuş olsaydım, onunla mücadele etmezdim” demiştir.

Ammar bin Yaser hazretlerine: “Seni bagiler öldürür” buyurdu. Gerçekten öyle oldu.

Resulullah efendimizin mucizelerinin bir çeşiti de hayırlı dualarıdır. Cenab-ı Hak’ın lütfuyle kabul edilmişlerdir. Bunlar da sayılamıyacak kadar çoktur. Uzun yazılsa ayrı bir kitab olacak kadar sürer. Birkaçı şöyle:

Hazret-i Ali anlatır: Resulullah beni kadı yapıp Yemen’e gönderdiklerinde, “Ya Resulallah, benim kadılık [hakimlik] ilmim yok” dedim. Mübarek ellerine göğsüme koyup: “Ya Rabbi! Kalbine hidayet, diline sebat ver” diye dua buyurdu. Allah’a yemin ederim ki, bu dualarından sonra hüküm vermede asla şüphe etmez oldum.

Aşere-i mübeşşereden Hazret-i Sa’d bin ebi Vakkas’a Uhud gazasında: “Ya Rabbi, attığına isabet, duasına icabet ihsan eyle” diye hayırlı dua etti. Bundan sonra Hazret-i Sa’d müstecab-üd-da’ve (duası kabul edilen) olup, her ettiği dua makbul, bilhassa her attığı ok, düşmana isabet edip, hiç şaşmaz oldu.

Malik bin Rebi’a’ya evladında bereket olması için dua ettiklerinde, seksen erkek çocuğu oldu.

Nabiga adlı meşhur şair kendi şiirlerinin bazısını okuyunca: “Allahü teâlâ dişlerini dökmesin!” diye Arab adeti üzere hayır dua etmekle, adı geçen Nabiga yüz yaşına vardığı halde, dişleri kar gibi beyaz, inci gibi dizilmiş durdu. Biri düşse, yerine yenisi gelirdi.

Bir kimseye: “Ya Rabbi, bunu güzel eyle!” deyince, o kimsenin sakalı beyaz iken, siyah olmuştur.

Urve bin Ca’d der ki, Resulullah bana: “Ya Rabbi, onu satışında bereketli eyle!” diye dua edeliden beri, hiçbir şey satın alıp kâr etmemek vaki olmadı.

Hazret-i Fatıma bir gün yanlarına gelip, açlıktan benzinin sararmış olduğunu görmekle, ellerini onun göğsüne koyup: “Ya Rabbi, ey açları doyuran! Muhammed’in kızı Fatıma’ya açlık çektirme” diye dua etti. O anda Hazret-i Fatıma’nın benzi kızarıp, ondan sonra bir daha açlık görmedi.

Aşere-i mübeşşereden Abdurrahman bin Avf’a bereket ile dua etmekle, hesapsız zengin oldu.

Sahih-i Müslim’de, Resulullah: “Herbir peygamberin kabul edilen bir duası vardır. Her peygamber duasını dünyada yaptı. Ben ise duamı, kıyamet günü ümmetime şefaat için ayırdım. İnşallah, Allah’a şirk koşmadan ölen bu duama kavuşacaktır” buyurdu.

* * *

Bir gün Medine’de Resulullah Mescide çıkıp: “Kim elbisesini açar, konuşmam bitinceye kadar toplamaz ve sonra toplarsa, benim söylediklerimi toplamış olur” buyurduklarında, Hazret-i Ebu Hüreyre, hırkasını yaydı.

Resulullah söyleyeceklerini bitirince: “Hadi onu topla” buyurdu.

O da hırkasını topladı, göğsüne getirip sarıldı. Bundan sonra her duyduğu sözü, hiç unutmaz oldu.

Hatta ondan rivayet olunur ki, Resulullahtan beş kab dolusu ilim ezberledim. İkisini söyledim. Eğer üçünü söyleseydim, halk beni yanlış anlayıp taşlardı, dedi.

Bir rivayette, Resulullah’dan iki kab dolusu ilim ezberledim. Birini insanlara söyledim. Diğerini söylersem boynumu vururlar, boğazımı keserler dedi.

Hicretten önce Mekke’de Resulullah Arab kabilelerini davet edip, imana gelmedikleri gibi, müslümanlara da çok sıkıntı verdikleri için: “Ey Allah’ım, muzır olanlara yardımını kıs, onlara Yusuf kıtlığı ver” diye beddua etti. Mekke etrafında nice zaman Yusuf kıtlığı gibi büyük kıtlık olup, nice kimseler leş yedi. Çoklarının açlıktan gözlerinin feri gitti.

Uteybe bin Ebu Leheb, Resulullah’ın, önceden damadı idi. Peygamber olduğunda, Uteybe, babası gibi müşrik olup, Resulullah’ın kızını boşadı. Sıkıntı çektiğinden, Resulullah: “Ya Rabbi! Ona köpeklerinden bir köpeği musallat eyle!” diye beddua etti.

Acem padişahı Hüsrev’i imana davet için mektub gönderdi. O alçak, mektubu yırttı. Resulullah işitince: “Ya Rabbi! Mektubumu parçaladığı gibi, mülkünü parçala!” diye beddua etti. Gerçekten Hüsrev’i, oğlu Şirveyh, Resulullahın sağlığında hançerle parçalayıp, Hazret-i Ömer zamanında Acem ülkesini müslümanlar feth ve zabt ettiler. Hüsrev’in nesli de yok oldu.

Hicretin dördüncü yılında, Beni Nadir Gazvesi’nde, Resulullah yahudilerin kaleleri altına varıp, konuşurken, yukarıdan birisi öldürmek kasdiyle bir büyük değirmen taşı atacakken, Hakk’ın kudreti ile eli tutulup atamadı. Cebrail aleyhisselam, Resulullah’a haber verdi.

Hicretin dokuzuncu yılında imana gelip, elçiler gönderen Arab kabilelerinden Amir ile Erbed adlı iki müşrik, Resulullaha zarar vermek üzere sözleşip geldiler. Amir karşıya geçip konuşurken, Ferbed arkalarına geçip, kılıcını kınından bir karış kadar çıkarınca, eli tutuldu kaldı.

Amir karşıdan, ne durursun diye işaret edince, Resulullah dönüp baktı ve: “Allah’ım, bu ikisini dilediğin şekilde öldür” buyurdu. İkisi gittiklerinde, Amir, Erbed’e niçin sözünde durmadın deyince, nasıl durabilirdim ki, Muhammed’e her kasd ettiğimde, seni onunla benim aramda gördüm dedi.

Sonra yaz günü olup, havada hiç bulut yokken, aniden Cenab-ı Hak’ın emriyle Erbed’in üstüne yıldırım indi. Bindiği deveyi ve kendini yakıp helak etti. Amir kaçtı.

Yolda giderken, ey ölüm meleği, gel seninle cenk edelim deyip, atını oynatınca, bir melek kanadıyla vurup, yıkılıverdi, at üzerinde iken helak oldu. “Allah yıldırımlar gönderip, onunla dilediğini çarpar. Böyle iken o kâfirler, hadlerini bilmezler de, Allah hakkında mücadele ederler. Halbuki Allah’ın karşılık darbesi pek şiddetlidir” ayeti bu olaylara işarettir demişlerdir.

Resulullahın Peygamberliğinin ilk zamanlarında Mekke’de Resulullaha, Kureyş müşriklerinden Velid bin Mugire, As bin Vail, Haris bin Kays, Esved bin Yagus, Esved bin Muttalib, eziyet ve alay hususunda diğerlerinden ileride olduklarından, Hakk’ın emriyle Cebrail aleyhisselam: “Muhakkak biz seninle alay edenlere kafiyiz (onları helak ederiz.) Onlar, o kimselerdir ki, Allah ile beraber başka ilah tanırlar. Onlar yakında (başlarına gelecek akıbeti) bileceklerdir” ayetlerini getirdi.

Cebrail aleyhiselam, bunların zararlarını, kötülüklerini senden def etmek ile emir olundum, buyurup; Velid’in ayağına, ikincinin topuğuna, üçüncünün burnuna, dördüncünün başına, beşincinin gözlerine işaret etti.

Allah’ın kudeti ile Velid’in ayağına bir ok dolaştı. Kibrinden eğilip atmağa utandı. Ayağına battı, siyatik oldu. As’ın topuğuna diken battı, tulum gibi şişti. Haris’in burnundan kanlar, irinler aktı.

Birinci Esved bir ağaç altında sağ salim otururken, birden başını devamlı ağaca vurdu. İkinci Esved kör oldu ve hepsi de helak oldular. As ile Mugire’nin “Beni, Muhammed’in ilahı öldürdü” diye feryad ede ede can verdikleri kitaplarda yazılıdır.

¡ ¡ ¡

Asma binti Mervan, Benî Ümeyye bin Zeydden idi. Resulullaha devamlı sıkıntı verir, zulmeder ve her yerde müslümanların aleyhinde konuşurdu. Resulullah efendimiz Bedir savaşına gittiği sırada o mel’un İslamiyeti kötüleyen şiirler söylemişti. Ümeyr bin Adiy el-Hutami, âmâ olması sebebi ile savaşa gidemeyip, Medine’de kalmıştı. Onun bu şiirlerini işitti.

Resulullah Medine’ye dönünce Asma binti Mervan’ı öldüreceğim, diye Allah için ahd etti. Resulullah Medine’ye döndükten sonra Umeyr, bir gece yarısı Asma binti Mervan’ın evine gidip, içeri girdi. Öldürüp çıktı.

Sabah namazını Resulullah ile kıldı. Resulullah ona bakıp: Ey Ümeyr! Ahdini yerine getirdin mi, buyurdu. Evet ya Resulallah, dedi. Resulullah mubarek yüzünü Eshab-ı kiramdan tarafa çevirdi ve Allahü teâlânın ve Resulünün gaibden yardımına çalışan bir kimse görmek isterseniz, Ümeyr bin Adiyy’e bakınız, buyurdu.

Hazret-i Ömer gecesini ibadetle geçiren bu âmâ mı dedi. Resulullah “Âmâ deme, ki o görür” buyurdu.

¡ ¡ ¡

Kabbas bin Eşyan el-Kenani şöyle anlatmıştır:

Bedir savaşında müşrikler tarafında idim. Bizim askerlerimizin herbirinin nereye baksam kaçıştıklarını görünce, içimden,savaştan ancak kadınlar kaçar dedim. Fakat ben de kaçıp Mekke’ye döndüm.

Bir müddet sonra gönlüme İslamiyetin merakı düştü. Medine’ye varınca, Resulullahın nerede olduğunu sordum. İşte mescidin gölgesinde eshabı ile oturuyor diyerek gösterdiler. Yaklaşıp selam verdim ve eshabı arasında Onu bildim.

Bana, “Ey Kabbas! Sen, Bedir savaşında ‘ben böyle bir iş görmedim. Savaştan ancak kadınlar kaçar’ diyen kimse değil misin?” buyurdu.

Bunun üzerine ben şehadet getirip müslüman oldum.

Eshab-ı kiram arasında Kazman adında bir kimse vardı. Eshab-ı kiram Uhud savaşına gidince o Medine’de kalıp savaşa katılmamıştı. Kadınlar senin bizden farkın yok deyince utanarak, gidip savaşa katıldı.

Müşriklerle şiddetle ve çok gayret göstererek savaşıyordu. Onun bu halini Resulullaha haber verdiler. “O Cehennem ehlindendir,” buyurdu. Eshab-ı kiram hayret ettiler. Kazman kendi kendine kaçmaktan ölmek yeğdir diyordu.

O kadar savaştı ki müşriklerden yedi kişi öldürdü. Kendisi de birçok yerinden yaralandı. Eshab-ı kiramdan bazıları onu savaş sırasında yaralı halde görüp şehidlik sana afiyet olsun ey Kazman, dediler.

Bunun üzerine Kazman şöyle dedi: Yemin ederim ki ben din için savaşmıyorum. Kureyşin bize galib gelerek hurma bahçelerimizi harab etmelerinden korktuğum için savaşıyorum, dedi!

Yaraları ona o kadar acı veriyordu ki, kılıcını göğsüne dayayıp kendini öldürdü.

Resulullah, Kazman’ın gerçek halini açıklayıp, “Şehadet ederim ki, ben Allahü teâlânın Resulüyüm” buyurdu. Bundan sonra Eshab-ı kirama dönüp “Allahü teâlâ bu dini facir kimselerle de elbette kuvvetlendirir” buyurdu.

¡ ¡ ¡

Uhud savaşında islam ordusunun zor anlar yaşadığı sırada müşriklerden Übeyy bin Halef bir ata binmiş, Resulullaha doğru sürüyordu ve bugün eğer sen sağ kalırsan, ben sağ kalmayayım, diyerek hücum ediyordu.

Ebu Süfyan bir diken yarası kadar küçük bir yaradan dolayı böyle ne bağırıyorsun, dedi. Übeyy bin Halef, bana mızrağı kim vurdu biliyor musun! Muhammed vurdu, dedi.

Bir gün bana Mekke’de senin, benim elimden helak olman yakındır, demişti. Anladım ki Onun bu darbesiyle öleceğim. Ben bu yaradan kurtulamam. Benim bu yaradan çektiğim acıyı bütün Hicaz halkına paylaştırsalar hepsi ölür, dedi. Sonra nara vurup, feryad ederek canı Cehenneme gitti.

¡ ¡ ¡

Yahudi alimlerinden Mahyerik adında meşhur bir kimse vardı. Malı, mülkü, hurmalıkları son derece çok olup, hesaba gelmezdi. Fakat kendi dinlerine sevgisi, ayinlerine alışkanlığı ve kavmine bağlılığı ve ayıplamalarından çekinmesi sebebiyle müslüman olmaktan mahrum kalmıştı.

Uhud savaşının yapıldığı pazar günü idi. Mahyerik, yahudilere, bilesiniz ki bugün Muhammed’e yardım etmek sizin üzerinize vaciptir, dedi.

Onlar, bugün pazar günüdür, deyince, Mahyerik, artık pazar gününün hükmü kaldırıldı, dedi. Sonra kendisi hemen silahını kuşanıp, Resulullahın yanına gidip, savaşa katıldı.

Kavmine şöyle vasıyyet etmişti:

Eğer bugün beni öldürürlerse, bilmiş olunuz ki bütün malım Muhammed’indir. Sonunda Mahyerik öldürüldü. Resulullah efendimiz yahudilerin en hayrlısı Mahyerik’tir, buyurdu. Bütün malını alıp Medine’de sadaka olarak dağıttılar.

Müşrikler, Mekke’de Habib bin Adiy’i şehid edecekleri sırada, o da onlara beddua etti. Habib bin Adiy’in darağacına asılarak şehid edildiğini seyredip görenler, aradan bir sene geçmeden, çok azı dışında, her birinin başına bir bela gelerek helak oldular.

Emir-ül mü’minin Ömer Sa’id bin Amire Humus’ta bir vazife vermişti. Sa’id bin Amir zaman zaman kendinden geçer, çevresinden habersiz kalırdı. Emir-ül mü’minin Ömer onun böyle kendinden geçmesinin sebebini sordu. Şöyle cevap verdi:

Habib’i darağacına bağlayıp şehid edecekleri sırada orada idim. Her ne zaman o hadiseyi hatırlasam böyle kendimden geçerim, dedi.

Habib bin Adiy’in idamı şöyle vuku’ bulmuştu: Onu bir darağacına bağladıklarında şöyle dedi:

-Ya Rabbi! Resulün her neyi tebliğ edip bildirmişse biz Ona iman ettik. Şu anda burada benim selamımı Resulüne iletecek bir kimse yok ki, söylesin, dedi.

Üsame şöyle anlatmışdır: O gün Mekke’de Habib’in şehid edileceği sırada, biz Medine’de birkaç kişi Resulullahın huzurunda idik. Resulullah Eshabı arasında oturuyordu. Kendisinde, vahiy gelince görülen haller görüldü. Mubarek başını kaldırıp “Ve aleyhisselam ve rahmetullah” dedi.

Sonra mubarek gözlerinden gözyaşları aktı. Sonra, kardeşim Cebrail aleyhisselam Allahü Sübhanehu ve teâlâ tarafından bana, Habib’in selamını getirdi, buyurdu.

Habib’in darağacına asılarak şehid edildiği haberini alınca da, Habib’i o darağacından indiren kimsenin kıyamet gününde mükafatı Cennettir, buyurdu.

Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved bu iş için hazırlanıp yola çıktılar. Geceleri yol alıyorlar, gündüzleri de gizleniyorlardı. Böylece Mekke’ye ulaştılar. Bir gece o darağacının bulunduğu yere gittiler.

Bir kişiyi bekçi olarak koymuşlardı. Bekçilerin hepsi uyumuştu. Habibi yavaşca darağacından yere indirdiler. Baktılar ki eli yarasının üzerinde idi. O yarasından devamlı taze kan akıyordu. Kanı misk gibi kokuyordu.

Şehit edildikten sonra, aradan kırk gün geçmesine rağmen vücudu hiç bozulmamış, taptaze duruyordu. Zübeyr bin Avvam Onun cesedini atının arkasına aldı ve oradan ayrıldılar. Fakat müşrikler haberdar oldular. Peşlerine yetmiş kişi düşüp takibe başladılar. Zübeyr bin Avvam ve Mikdad bin Esved, müşrikler yaklaşınca Habib’i yere koydular. O anda yer, yarılıp Habib’in cesedini yuttu. Bu sebeple ona “yerin yuttuğu şehid” diye lakab verilmişdir.

Haris bin Samma şöyle anlatmıştır:

Uhud savaşında Resulullah efendimiz Uhud dağında idi. Bana Abdurrahman bin Avf’ı gördün mü, buyurdu. Gördüm ya Resulallah, dağdan aşağı indi. Müşriklerden bir grup etrafını sardı. Ona yardım etmek istedim, sizi görünce yanınıza geldim, dedim.

Resulullah, ona melekler yardım ediyor ve müşriklerle savaşıyorlar, buyurdu. Bunları işitince geri dönüp, Abdurrahman bin Avfın yanına gittim. Baktım ki, müşriklerden yedi kişinin ölüsü yanında duruyordu. Daima muzaffer olasın. Bunları sen mi öldürdün, dedim.

Şu ikisini ben öldürdüm. Diğerlerini bir kimse öldürdü. Fakat ben o kimseyi hiç tanımam dedi. O bunları söyleyince Haris bin Samma, kendi kendine doğru söyledin ya Resulallah, dedi.

Zatürrüka gazvesinden sonra bir eşkıya ata binmiş ve bir deveyi de yularından çekiyordu. O haliyle Resulullahın huzuruna geldi. Atımın karnında ne var? dedi.

Resulullah, gaybı Allahü teâlâdan başkası bilmez, buyurdu. Yağmur ne zaman yağacak, dedi. Resulullah o öyle bir iştir ki ne zaman yağacağını Allahü teâlâ bilir, buyurdu. Adam sormağa devam edip; yarın ne olacak, dedi. Resulullah bana malum değildir, diye cevab verdi.

Sonra Allahü teâlâ, meal-i şerifi, “Kıyamet vakti hakkındaki bilgi, ancak Allahın katındadır. Yağmuru (dilediği zaman, dilediği yere, dilediği mikdar) O yağdırır. Rahimlerde olanı o bilir. Hiç kimse yarın ne kazanacağını bilmez. Yine hiç kimse nerede öleceğini bilmez. Şüphesiz Allah, herşeyi bilendir, herşeyden haberdardır” olan ayet-i kerimeyi gönderdi.

Resulullah, sonra secdeye kapandı. Secdeden doğrulup o adama Rabbim bana haber verdi ki, senin yüzünün bir tarafında bir yara açılacak! Yüzünün eti ve derisi çürüyüp dökülecek ve sonra öleceksin! buyurdu.

Kısa bir müddet sonra o kimsenin yüzünde bir yara çıktı. O yaradan öyle pis kokular yayılıyordu ki, halk nefret ederek yanından kaçışıyorlardı. O şahs Muhammedin söylediği doğru çıktı diyordu. Sonunda o perişan haliyle ölüp gitti.

¡ ¡ ¡

Resulullah, Hendek savaşında Huzeyfe Yemaniyi müşriklerin arasına gidip, onlardan haber getirmesi için gönderdi. Gönderirken mubarek eliyle göğsünü ve sırtını sıvazlayıp; Ya Rabbi! Önden-arkadan sağdan-soldan gelecek zarardan muhafaza et diye dua etti.

O gece çok soğuktu. Huzeyfe şöyle demiştir:

Sanki hamama girmiş gibi idim. Hiç soğuk hissetmedim. Nihayet müşriklerin arasına girip, haber topladım ve geri döndüm. Eshab-ı kiramın yanına geldiğimde soğuk bana te’sir etmeye başladı.

Resulullah, Huzeyfe’yi Hendek savaşında müşriklerin vaziyyetini öğrenmek için aralarına gönderince, namaz kıldı ve şöyle dua etti:

“Ey üzüntülü kimselerin imdadına yetişen ve güç durumda olanların duasını kabul eden Allahım! Sıkıntımızı ve üzüntümüzü gider. Benim ve yanımda bulunanların halini sen görüyorsun...

O sırada Cebrail aleyhisselam gelip, Allahü teâlâ sana selam eder. Sana zafer verdi. Dünya göğünden onların üzerine taş yağdıran bir rüzgar gönderdi.

Hz. Hüzeyfe şöyle demiştir:

Müşriklerin arasına vardığımda soğuk bir rüzgar esiyordu. Müşriklerin hepsi bir yere toplanmış ve ateşleri sönmüştü. Birbirine soğukdan öleceğiz diye bağırıyorlardı.

Bundan sonra büyük bir fırtına çıktı. Kocaman taşları sürüklüyordu. Müşrikler kalkanlarını siper yapıyorlardı. Fakat fayda vermiyordu. Sonunda hepsi perişan olup kaçmağa karar verdiler.

Allahü teâlâ [Ahzab suresi 9’uncu ayetinde mealen] (Ey iman edenler! Allahın üzerinizdeki ni’metini hatırlayınız. Hani size [Hendek savaşında sizi yok etmek için kafirlere ait] ordular saldırmıştı da, biz onlara karşı bir rüzgar ve sizin görmediğiniz ordular göndermişdik. Allah ne yapdığınızı görmekteydi) buyurdu.

Resulullah efendimiz ile Kureyş arasındaki andlaşmayı Hz. Ali bin Ebi Talib yazdı. Andlaşmanın başına, “ Bismillahirrahmanirrahim ve Muhammedün Resulullah” yazdı.

Süheyl bin Amr o sırada henüz iman etmemişti. Dedi ki; bizim kitabımıza göre ben Rahmanı bilmem, onun yerine Bismike Allahümme yaz!. Muhammedün Resulullah yerine de Muhammed bin Abdullah yaz. Eğer bize Onun Peygamberliği malum olsaydı Onunla savaşmazdık.

Böylece Eshab-ı kiram ile Süheyl arasında epeyce konuşmalar geçti. Resulullah, Ya Ali! Onu sil, Süheyl’in dediği gibi yaz, buyurdu.

Hazret-i Ali edebinden silmeye eli varmadı. Resulullah kendisi sildi ve buyurdu ki: “Ey Ali! Bir gün senin başına da böyle bir hadise gelir”. Nitekim Sıffin’den sonra hazret-i Ali ile hazret-i Muaviye arasında andlaşma yapıldı. Andlaşmayı yazan katib, Emir-ül mü’minin Ali diye yazdı.

Hazret-i Muaviye katibe Emir-ül müminin diye yazma, eğer onun Emir-ül müminin olduğunu kabul etseydim, andlaşmaya lüzüm kalmazdı, dedi. Hazret-i Ali bunu işitince, Resulullahın sözlerini hatırlayıp, “İşte O’nun söylediği çıktı” dedi.

HHH

Resulullah Hudeybiye’de yirmi gün kadar kaldıkdan sonra geri döndüler. Eshab-ı kiram, konaklama yerlerinden birinde yiyeceklerinin kalmadığını bildirdiler.

Hazret-i Ömer Resulullahın huzuruna gelip; Ya Resulallah! Halkın binecek başka hayvanları yok. Azıklarından kalanları bir araya toplasalar da, Allahü teâlânın fadlı ve inayetiyle bereket vermesi için dua buyursanız. Sizin duanız şübhesiz ki kabul olunur, dedi.

Sonra Eshabdan bir avuç hurması ve bir avuç seviki (kavrulmuş un) olanlar, onları bir araya topladılar. Resulullah bereket için Allahü teâlâya dua etti. Kimin kabı varsa, getirsin buyurup, getirilen bütün kabları o bereketlenerek artan yiyeceklerle doldurdu.

Öyle ki develer taşımaktan aciz kalıyorlardı. Konakladıkları o yerden ayrıldılar. Mevsimin yaz olması sebebiyle hava açık ve çok sıcaktı. Allahü teâlâ bir de öyle yağmur yağdırdı ki, hepsi suya kandılar ve kablarını doldurdular.

HHH

Resulullah efendimiz, Selit bin Amr ibni As ile Yemame’de bulunan, Hevze bin Ali el-Hanefiye islama davet mektubu gönderdi. Hevze bin Ali şöyle cevap yazdı:

Ben kavmimin şairi ve hatibiyim. Arablar benden çekinirler. Senin halkı davet ettiğin şey gayet güzeldir. Fakat bana bir iş, bir yerin idaresini verirsen sana tabi olurum! Resulullah kabul etmedi.

Hevze bin Ali’nin elinde olan mülkü de elinden gitti. Perişan hale düştü.

Kisra, Resulullahın davet mektubunu yırttıkdan sonra, Yemen’deki valisi Bazana bir mektub yazıp, o tarafta bir şahsın peygamberlik davasında bulunduğunu haber aldık. Derhal iki alim gönderip, onun halini araştırsınlar. Mümkünse yakalattırıp bana ulaştır, diye emir verdi.

O da, iki kişi gönderdi. Medine’ye varıp, Resulullahın huzuruna çıktılar. Melik Kisra, Bazana mektub yazmış seni huzuruna çağırıyor, dediler.

Resulullah tebessüm etti ve oturun, dedi. İkisi de diz çöküp oturdular. Resulullah onları müslüman olmağa davet etti.

O iki kişi, ya Muhammed Melik Kisranın emrine uy. Eğer kendi isteğinle gidersen senin için melike bir mektub yazar da sana faydalı olur. Eğer gitmezsen Kisranın nasıl bir kimse olduğunu biliyorsun. Seni ve kavmini helak ve mülkünü harab eder, dediler.

O iki kişi her ne kadar bunları söyledilerse de, Resulullahın huzurunda bulunmanın heybetinden vücudlarını bir titreme almışdı. Dışarı çıkınca birbirlerine, eğer huzurunda bizi biraz daha alıkoysaydı, az kaldı helak olacaktık, dediler.

Sonra o iki kişi Bazanın mektubuna cevap istediler. Resulullah onlara bugün gidin, yarın gelin, dedi. Ertesi gün huzuruna geldiler. Resulullah onlara şöyle dedi:

Gidin sahibinize söyleyin. Rabbim bana bildirdi ki, sizin melikiniz Kisray’ı dün gece oğlu öldürdü! Eğer iman edip, islamı kabul ederse halen elinde bulunan mülkü yine ona bırakayım. Yakında benim dinim her tarafta duyulur ve yayılır. Müslümanlar Kisranın memleketine hakim olurlar!

* * *

Hayber gazasında bir kale kuşatılmıştı. O sırada siyah tenli bir çoban Resulullahın huzuruna geldi. Yanında bir koyun sürüsü vardı.

Ya Resulallah! Bana islamı anlat diyerek, iman edip müslüman olacağını bildirdi. Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem ona islamiyeti anlattı.

Çoban; ya Resulallah! Ben bu koyunların sahiplerinin ücretli çobanıyım. Koyunlar bana emanettir. Bunları ne yapayım, dedi. Resulullah, koyunları gönder, onlar sahiplerine gider, buyurdu.

Çoban bir avuç çakıl alıp koyunların üzerlerine doğru attı. Haydi sahiblerinize gidiniz. Artık ben size çoban olmam, dedi. Koyunlar bir yere toplandılar. Sonra sanki onları birisi sürüp götürüyormuş gibi kendi başlarına kaleye gittiler.

O çoban müslüman oldukdan sonra o kalenin fethi için o kadar savaştı ki sonunda şehid oldu. Eshab-ı kiram onun cenazesini bir yünlü dokumaya sardılar.

Resulullah ondan tarafa dönerek iltifat etti. Sonra da mubarek yüzünü geri çevirdi. Ya Resulallah! Mubarek yüzünüzü niçin geri çevirdiniz diye sordular.

Şu anda onun yanında iki huri vardır buyurdu.

Hicretin yedinci senesinde Mahlem bin Cesame, Amir Eşcaiyi iman ettikten sonra öldürdü.

Resulullah efendimiz Mahlem bin Cesame’yi itab ederek, müslüman bir kimseyi niçin öldürdün, dedi. Mahlem bin Cesame; ya Resulallah! Ölümden korktuğu için kelime-i şehadeti söyledi, dedi.

Resulullah: Sen onun kalbini yardın mı ki, onun kalbinden ne geçmiştir bilesin? Dil kalbin tercümanıdır, buyurdu. O da, yarsam ne olacak kirli kandan başka ne görülecek, deme küstahlığını gösterdi. Ona beddua etti

Bir hafta sonra Mahlem bin Cesame vefat etti. Defin ettiler. Yer cesedini kabul etmeyip, dışarı attı. Beş def’a defn ettiler, yer kabul etmedi.

Sonunda tenha bir yere bırakdılar. Bu durum Resulullaha haber verilince: Yer ondan daha beterlerini kabul eder. Bu hal size Kelime-i şehadetin şerefini bildirmek için vuku buldu, buyurdu.

* * *

Hicretin sekizinci senesinde Resulullah Mekke’yi fethe çıkacaktı.

Ya Rabbi! Biz Mekke’ye ulaşıncaya kadar Kureyşi gafil eyle, diye dua etti. Muhacirinin büyüklerinden ve Bedir ehlinden olan Hatıb bin Ebi Beltea ailesinin Mekke’de olması ve Kureyşlilerin onları gözetmelerini sağlamak maksadıyla, Kureyşlilere, Resulullah falan gün sizin üzerinize, Mekke’ye hareket edecek diye bir mektup yazdı. Mektubu Ebu Leheb’in azadlı cariyesi Sariye ile gizlice gönderdi.

Cebrail aleyhisselam bu durumu Resulullaha haber verdi. Resulullah efendimiz hazret-i Ali’yi, hazret-i Zübeyr’i, hazret-i Mikdad’ı, hazret-i Ammar’ı, hazret-i Talha’yı ve hazret-i Eba Mersed’i gönderdi.

Hah bahçesine kadar gidiniz. Orada bir zayıf kadın vardır. O kadında bir mektup var. O mektubu Hatıb Mekkelilere gönderdi. O mektubu alıp getirin. O kadını da salıverin. Eğer direnirse ve mektubu vermezse zorla alın, buyurdu.

Gidip kadının peşinden yetiştiler. Kadın önce inkar etti, Hazret-i Ali kılıcını çekince, kadın mektubu saçlarının arasından çıkarıp verdi.

Mektubu Resulullaha getirdiler. Resulullah, Hatıb bin Ebi Beltea’yı huzuruna çağırdı. Niçin böyle yaptın, diye sordu.

Ya Resulallah! Sana iman ettiğim günden beri, küfre dönmedim. Nasihatini dinlediğimden beri hiç ihanette bulunmadım. Fakat, ailem Kureyşlilerin arasındadır. İstedim ki Kureyşliler ailemi gözetsinler. Yoksa kesin biliyorum ki benim mektubumdan onlara fayda gelmez, dedi.

Resulullah onu tasdik etti. O sırada meal-i şerifi (Ey iman edenler! Düşmanlarımı ve düşmanlarınızı dost edinmeyin. Siz onlara sevgi gösteriyorsunuz. Halbuki onlar Kur’andan size geleni inkar etdiler. Rabbiniz olan Allaha inandığınızdan dolayı, Peygamberi ve sizi yurdunuzdan [Mekke’den] çıkarıyorlardı. Eğer sizler benim yolumda ve rızamı kazanmak için cihada çıkmışsanız, onlara nasıl sevgi gösterirsiniz! Oysa ben sizin gizlediğinizi de açığa vurduğunuzu da bilirim. Sizden kim bunu yaparsa artık doğru yoldan sapmış olur) olan, Mümtehine suresi 1’inci ayet-i kerimesi nazil oldu.

Resulullah efendimiz hutbe okurken, mescidde bulunan hurma ağacından bir direğe dayanırdı. Hicretin sekizinci, bir rivayetde de yedinci senesinde, Resulullah için bir minber yaptılar. Cum’a günü o minbere çıkarak hutbe okudu.

O sırada daha önce dayanarak hutbe okuduğu hurma direği insan gibi inledi. Eshab-ı kiram bu sesi işittiler.

Resulullah, bu hurma direği üzerine dayanarak hutbe okumadığım için inliyor buyurdu. Sonra minberden inip, mubarek eliyle o hurma direğini sıvazladı, inlemesi kesildi. Tekrar minbere çıktı. Mescidin önceki hali değiştirildiği sırada o hurma direğini Übeyy bin Ka’b evine götürdü. Onun evinde kurtlar yiyip, dökülünceye kadar durdu.

* * *

Mekke fethedilince, Resulullah Kâbe’yi tavaf etti. Kâbe’nin çevresinde üçyüzaltmış put vardı. Putlar ayaklarından bakır ve kurşunla yere perçinlenmişti. Resulullah mubarek elindeki bir çubuk ile bir puta işaret ederek, meal-i şerifi, (De ki, hak geldi, batıl yıkılıp gitti. Zaten batıl daima yıkılmaya mahkumdur) olan İsra suresinin 81’inci ayeti kerimesini okudu.

Resulullahın elindeki çubuk puta henüz dokunmadan putlar yüzüstü devrildiler. Mekke’de evlerde bulunan putlar da o anda yüzüstü devrildiler.

* * *

Mekke fethedilince, Resulullah hazret-i Ali ile Kâbe’nin içine girdiler. Hazret-i Ali, ya Resulallah! Ayağınızı benim sırtıma basarak bu putları indiriniz, dedi. Resulullah, Ya Ali! Sen peygamberlik sıkletini çekemezsin. Sen benim sırtıma bas da o putları indir, buyurdu.

Hazret-i Ali emre uyarak, Resulullahın mubarek sırtına basıp, putlara uzanarak, onları birer birer aşağıya indirdi. O halde iken Resulullah buyurdu ki: Ya Ali! Kendini nasıl buluyorsun?

Dedi ki: Ya Resulallah! Bütün perdeler kalktı. Başım Arş’ın tavanına yaklaştı. Elimi uzatsam Arş’ın tavanına değeceğim, dedi. Resulullah: Senin halin Allahü teâlânın işini yaptığın için iyidir. Benim halim de, Allahü teâlânın sevdiği birini taşıdığım için iyidir, buyurdu.

* * *

Resulullah, Mekke’nin fethedildiği gün öğle namazı vaktinde, Bilal-i Habeşi’ye yüksek bir yere çıkıp, öğle ezanını okumasını emir buyurdu.

Kureyşliler dağlara kaçmışlardı. Ezan oralardan duyuluyordu. “Eşhedü enne Muhammeden Resulullah” dendiğini işittiklerinde, Halid bin Üseyyid de çok şükür ki, babam bu sesi (ezanı) duymadan öldü, dedi. Babası Mekke’nin fethinden bir gün önce ölmüştü. Dağlara kaçışmış olan Kureyşliler, ezanı işitince, her biri birşey söyledi.

Ebu Süfyan ise, ben birşey söylemeyeceğim. Eğer bir şey söylersem bu taşlar Muhammed’e haber verirler, dedi.

Sonra Resulullah gelip, yanlarına durdu.

Her birinin ismini söyleyerek, ey falan, sen şöyle söyledin. Ey falan sen de böyle söyledin, diyerek söylediklerini bildirdi. Ebu Süfyan, Ya Resulallah! Ben birşey söylemedim deyince, Resulullah tebessüm etti.

Şeybe bin Osman şöyle anlatmıştır:

Resulullah Mekke’nin fethinden sonra, Huneyn gazasına çıktı. Huneyn Mekke ile Taif arasında bir vadidir. Resulullah Huneyn vadisinde konakladılar. Benim babam ve amcam Uhud savaşında islam askerleri tarafından öldürülmüştü.

Kendi kendime dedim ki: Fırsat kollayayım ve Muhammed’den intikamımı alayım. Bu niyetle, sağ tarafından yaklaşmak istedim, o tarafında Hz. Abbas ayakta duruyordu. O bana fırsat vermez, dedim.

Sol tarafına dolaştım. Orada da bir kişi vardı. Sonunda, arkadan yaklaştım. Hemen sıçrayıp bir kılıç darbesi vurmak istedim. O sırada aniden şimşek gibi bir ateş parladı. Resulullah ile benim aramızda perde oldu. O ateş beni yakacaktı. Korkumdan elimle gözlerimi kapatıp, geriye kaçtım. Resulullah dönüp bana baktı. Ey Şeybe! Yanıma yaklaş, buyurdu. Huzuruna yaklaşınca, İlahi, bundan şeytanı uzaklaştır, buyurdu. O anda gözüm Resulullahın mubarek yüzüne düştü. Bana canımdan daha sevimli geldi.

* * *

Malik bin Avf Huneyn gazasında kâfirlerin ordu kumandanı idi. İslam ordusuyla savaşmak için yaklaştığı sırada, islam ordusunun içine casuslar göndererek, haber getirmelerini istedi.

Casusları gidip perişan bir halde geldiler. Malik bin Avf casuslarına neden böyle tuhaf bir haldesiniz diye sordu. Dediler ki:

İslam ordusunda gösterişli atlara binmiş, bembeyaz kimseler gördük. Eğer bizimle savaşırlarsa, vallahi biz onların karşısında savaşmaya takat getiremeyiz! Eğer bizi dinlersen ordunu topla hemen geri dön. Bizi ve kendini helak olmaktan kurtar!

* * *

Huneyn gazasında islam ordusu önce mağlub olacak gibi bir duruma düştü. Sonra tekrar toplandılar. Resulullah efendimiz Ya Rabbi! Vaad ettiğin yardımı ve zaferi ihsan eyle, diye dua etti. Bundan sonra, Rabbani yardım ve Sübhani meded yetişti. Beyaz melekler atlara binmiş oldukları halde muharebeye katıldılar. Resulullah, şu an gaza tandırının ısındığı andır, buyurdu.

Sonra bir avuç toprak istedi ve o toprağı kafirlerin yüzlerine serpti ve yüzleri çirkin olsun, buyurdu. Kâfirlerden o toprakla gözü dolmadık hiç kimse kalmadı. Sonra hezimete uğrayıp, dayanamadılar ve kaçıp gittiler.

Bu hususta bir rivayet de şöyledir: Resulullah, hazret-i Abbas’a; Ey Abbas, bana bir avuç toprak ver, buyurdu. Resulullah böyle söyleyince, üzerine binmiş olduğu deve karnı yere değinceye kadar çöktü

Resulullah mubarek eliyle bir avuç toprak aldı ve müşriklerin yüzlerine serpti. “Yüzleri çirkin olsun, yardımsız kalsınlar” buyurdu.

Allahü teâlâ onları hezimete uğrattı.

Resulullah Tebük gazvesine giderken, Eshab-ı kiramla bir yerde konaklayıp, gecelediler. Resulullah sabaha yakın bir vakitte uyudu. Güneş doğunca uyanıp, Ebu Katade’den su istedi. Ebu Katade şöyle anlatmıştır:

Matarada suyum vardı. Resulullahın mübarek eline dökdüm, abdest aldı. Suyun kalanını sakla lazım olacak, buyurdu.

Herkes önden gitmişti. Susuz bir yerde konaklamışlardı. Her ne kadar hazret-i Ebu Bekr ve hazret-i Ömer bir su başında konaklayalım dedilerse de, dinlememişlerdi.

Yanlarına ulaşınca baktık ki, havanın harareti onları çok etkilemiş. Susuzluktan develerini kesip develerin midelerinde kalan suları içiyorlardı. Resulullah bu hallerini görünce, “Ebu Bekir ve Ömer’i dinleseydiniz, bu sıkıntıyı çekmezdiniz, “ buyurdu.

Sonra matarada kalan suyu istedi ve herkesi çağırıp suyu dökmeye başladı. Eshabın hepsi susuzlukları gidinceye kadar su içtiler. Onbin ata ve onbeşbin deveye de su verdiler.

* * *

Ebu Umeyye şöyle anlatmıştır:

Resulullah Tebük seferinde Vadiyül-kuraya varmıştı. Orada bir kadın güzel bir hurma bahçesi yapmıştı. Resulullahın emriyle Eshab-ı kiram izin alıp o bahçenin hurmalarını topladılar. On vesk hurma çıktı.

Sonra Resulullah kadına, “Bahçendeki hurmaları sen de topla ve ne kadar çıktığını ölç, “ buyurdu. Kadın hurmaları topladıkdan sonra, ne kadar çıktı diye sordular. On vesk çıktı dedi.

Eshab-ı kiramın topladığı kadar çıkmıştı. Resulullahın mucizesiyle kadının hurması hiç eksilmedi. Bahçesi ne kadar hurma veriyorsa o kadar çıktı.

* * *

Amir bin Amr Medeni şöyle anlatmıştır:

Huneyn gazasında Resulullahın önünde cenk ediyordum. Aniden alnıma bir ok isabet etti. Alnımdan çıkan kan yüzüme aktı. Sakalıma ve göğsüme kadar ulaştı.

Resulullah efendimiz mubarek eliyle yüzümdeki ve gözlerimdeki kanı göğsüme doğru akıttı. Amir bin Amr bu hatırasını ömrü boyunca anlattı. Vefat ettiğinde cenazesi yıkanırken göğsünde Resulullahın mubarek elinin değdiği yere baktılar. Orası atın alnındaki beyazlık gibi parlıyordu.

* * *

Resulullah hicretin dokuzuncu senesinde Beni Kilab kabilesine bir seriyye gönderdi. Bir de mektup göndererek islama davet etti. Beni Kilab kabilesi müslüman olmayı kabul etmediler.

Kendilerine gönderilen deri üzerine yazılı mektubu suya atıp, yazılarını imha ettiler. Deriyi de su kovası yaptılar. Bu haber, Resulullah efendimize bildirince: “Allahü teâlâ akıllarını gidersin” buyurdu. Resulullahın bu bedduasından sonra, o kavmin temamı aklını kaybetdiler. Karma karışık konuşmaya başladılar. Bazıları öyle oldu ki ne söylediği asla anlaşılmazdı.

Resulullah Tebük gazasına gitmişti. Eshab-ı kiramdan Abdüllah bin Hayseme gidememişti. İki hanımı vardı. Herbirinin gayet güzel gölgeliği vardı. Gölgeliklere su serpip, güzel yaygılar ve minder döşemişlerdi. Nefis yiyecekler hazırlamışlardı.

Abdüllah bin Hayseme bu durumu görünce, Sübhanallah, geçmiş ve gelecek hiçbir günahı bulunmayan ve Allahü teâlânın lütfuna kavuşmuş olan bir Peygamber, bu sıcak havada silahını alıp kafirlerle cihada gitsin de, Abdüllah bin Hayseme hoş gölgelikde hanımlarıyla otursun, sohbet etsin. Bu insafa sığmaz! Vallahi Resulullahın huzuruna kavuşmadıkca ve hizmetiyle şereflenmedikce, bu kadınlardan hiç biriyle konuşmam ve burada oturmam, dedi.

Sonra hemen devesine binip yola çıktı. Yaklaşınca, Resulullah “Ümmid ederim ki o Abdüllah bin Haysemedir.” Huzuruna gelip selam verince, “Ya Abdüllah bin Hayseme! Dünyanın fani ni’metlerini bırakıp, Allahü teâlânın rızasını taleb etmen senin için ne iyi, ne sevimlidir,” buyurdu.

¡ ¡ ¡

Ebu Zer Gıfari şöyle anlatmıştır: Resulullah Tebük seferine çıktığı sırada, benim gayet zayıf ve yürümez bir devem vardı. Birkaç gün devemi besleyeyim de, sonra gidip Resulullaha yetişirim, dedim. Devemi birkaç gün yemle besledim. Sonra yola çıktım.

Bir yere kadar varınca devem çöktü kaldı ve yerinden kalkmadı. Bunun üzerine eşyalarımı sırtıma alıp şiddetli sıcak altında Tebük yolunu tuttum. Benim karaltım uzaktan görününce, Eshab-ı kiram, ya Resulallah tek başına bir yaya kimse geliyor, demişler.

Resulullah da, “Umarım ki, o gelen Ebu Zer Gıfaridir,” buyurmuş. Ben yanlarına yaklaşınca, Eshab-ı kiram vallahi Ebu Zer Gıfaridir, dediler. Resulullahın huzuruna vardım. Yerinden doğrulup, “Merhaba ya Eba Zer! Rahatlık ve sevinç Ebu Zer’in olsun ki, yalnız yürür, yalnız ölür ve yalnız diriltilir “buyurdu.

Nitekim yıllar sonra, Ebu Zer Gıfari ıssız bir yer olan Rebzede yerleşti. Resulullahın buyurduğu gibi, orada yalnız yaşadı ve yalnız vefat etti.

İbni Mes’ud şöyle anlatır: Ebu Zer Gıfari’yi Rebzede yalnız bir halde, vefat etmiş buldum. Resulullahın söylediği gerçekleşti, dedim.

¡ ¡ ¡

Resulullah Tebük’e vardığı sırada Herakl de Humusa gelmişdi. Orada bekleyip, Resulullahın her türlü halini araştırıp öğrenmesi için bir kişi gönderdi. O şahıs gelip, Resulullahın üstün ahlakına ve güzel hallerine şahid oldu.

Mubarek gözlerindeki kırmızılığı, nübüvvet mührünü gördü. Sadaka kabul etmediğini öğrendi. Geri dönüp gördüklerini Herakl’e anlattı. Herakl, bunları haber alınca, kavmini topladı. Müslüman olmağa da’vet etti ve Resulullaha tabi olmalarını emretti. Kavmi Herakl’in bu sözlerini işitince, silahlarını alıp hücuma kalkıştılar. Herakl’in oturduğu yerden kıpırdamaya mecali kalmadı. Binbir hile ile kavminin hücumunu zor yatıştırdı.

Resulullah Halid bin Velidi, Eshabdan bir cemaat ile Tebük’ten Dumdetül-Cendel’e gönderdi. Dumdetül-Cendel’in reisi olan Ekidir, nasrani idi. Onun ile harb edeceklerdi. Halid bin Velid, ya Resulallah, biz düşman memleketindeyiz. Kuvvetimiz de çok az, halimiz nice olur, dedi.

Bunun üzerine Resulullah, “O bir dağ sığırını avlamakla meşgul iken, Allahü teâlâ seni ona karşı galib kılar “ buyurdu. Halid bin Velid mehtablı bir gecede, Ekidir’in hisarına ulaştı.

Ekidir hanımıyla hisarın damında çalgı çaldırıp, şarap içiyordu. Bir şarkıcı kadın da şarkı söylüyordu. Halid bin Velid bir yere gizlenmişti ve onları görüyordu. O sırada baktı ki iki dağ sığırı birbiriyle oynaşarak hisarın kapısına geldiler. Boynuzlarıyla kapıya vurdular. Şarkıcı kadın Ekidir’e onları göstererek hiç böyle av gördün mü, onları kaçırma, dedi. Ekidir atının hazırlanmasını emretti. Yanına kardeşi Hassan’ı ve birkaç adamını alarak, hisardan dışarı çıktı. Kadınlar da peşlerinden çıktı. Halid bin Velid üzerlerine hücum etti. Hassan’ı öldürdü. Ekidir’i esir aldı. Diğerleri kaçıp hisara girdiler.

* * *

Beni Sa’d kabilesinden bir genç şöyle anlatmıştır:

Resulullah Eshab-ı kiramdan altı kişiyle Tebük’te bir yerde oturuyordu. Yanlarına gittim. Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden Resulullah, diyerek müslüman oldum.

Resulullah bana; ebedi saadete kavuştun, buyurdu. Sonra Bilal-i Habeşi’den yiyecek istedi. Hazret-i Bilal de deriden bir sofra serdi. Dağarcıktan yağ ile hazırlanmış bir miktar hurma çıkardı. Hepimiz o hurmadan yedik ve doyduk. Ya Resulallah (sallallahü aleyhi ve sellem) Müslüman olmadan önce, ben bu kadar hurmayı tek başıma yerdim, yine de doymazdım, dedim.

Resulullah, “Kâfir yedi bağırsağına yer. Mü’min ise bir bağırsağına yer” buyurdu.

Bir başka gün kuşluk vakti yemeği ve islamiyete olan yakinimin artması için, yine Resulullahın huzuruna gittim. Resulullah on kişiyle birlikte oturuyordu. Bilal-i Habeşi’den yiyecek istedi. O da dağarcıktan bir avuç hurma çıkardı. Resulullah, hurmaların hepsini çıkar, Allahü teâlâ herkesin rızkına kefildir, ümitsiz olma, buyurdu.

Bilal-i Habeşi dağarcıktaki hurmaların hepsini çıkardı. İki müd kadardı. [Bir müd, iki avuç dolusu miktardır.] Resulullah mubarek elini hurmaların üzerine koydu ve Bismillah diyerek, yiyiniz buyurdu. Herkes yedi, ben de yidim. Ben o kadar çok yedim ve doydum ki, artık bir hurma yiyecek mecalim kalmadı. Yerdeki yaygı üzerinde Bilal-i Habeşi’nin koyduğu kadar hurma aynen duruyordu.

Üç gün daha o hurmadan kalanı yedik. Sonra Bilal-i Habeşi koyduğu kadar hurmayı tekrar dağarcığına doldurdu. Bende, islamiyyetin hak din olduğuna dair tam bir inanç ve yakin hasıl oldu.

* * *

Resulullah Tebük’te iken buyurdu ki: Allahü teâlâ bana, İran’ın ve Bizans’ın hazineleri ile, Hımyer’in meliklerinin, Allah yolunda cihada yardımcı olacaklarını müjdeledi. Medine’ye döndükten sonra Hımyer melikinin bir elçisi geldi. Müşrikliği bırakıp müslüman olduklarını bildirdi.

Tebük’te Beni Sa’d kabilesinden birkaç kişi Resulullahın huzuruna geldiler. Ya Resulallah! Kabilemizin bir kuyusu var, suyu gayet azdır, kabilemize yetmiyor. O kuyunun suyunun fazlalaşması için Allahü teâlâya dua etmenizi istemeye geldik. Böylece refahımız artsın. Düşmanlarımıza muhtac olmaktan kurtulalım, dediler.

Resulullah, “Birkaç tane küçük taş getiriniz” buyurdular. Üç tane çakıl taşı getirdiler ve mübarek eline verdiler. Resulullah o taşlara mubarek elini sürdü ve getiren kimseye geri verdi. “Bu taşları Allahü teâlânın ismini söyleyerek birer birer o kuyuya atınız” buyurdu.

Buyurduğu gibi yaptılar. O kuyunun suyu hemen son derece çoğaldı, hem de tatlandı. Böylece rahata kavuştular ve düşmanlarına karşı da galip geldiler.

¡ ¡ ¡

Irbaz bin Sariye şöyle anlatmıştır: Resulullah, Tebük’te Ümmü Seleme’nin çadırında iken, iki kişinin ve benim karnımız acıktı. Resulullah bizim için yiyecek istedi, fakat bulunamadı.

Bilal-i Habeşi’ye, “Bunlar için yiyecek bul!”, buyurdu. O da, vallahi bütün dağarcıkları, torbaları silkeledim, içlerinde hiçbir şey kalmamış, dedi. “Tekrar silkele, belki birşeyler kalmıştır, “ buyurdu.

Bilal-i Habeşi torbaları birer birer silkeledi. Yedi tane hurma çıktı. Resulullah mübarek elini o hurmaların üzerine koydu ve besmele ile yiyiniz, buyurdu.

Ben ellidört tane yedim. Çekirdekleri elimde toplamıştım. Arkadaşlarım da benim kadar yediler. Sonunda yedi hurma önümüzde duruyordu. Resulullah Bilal-i Habeşi’ye, “Bu hurmaları sakla, bunları yiyen muhakkak doyar,” buyurdu.

Sonra başka bir gün on fakir Resulullahın huzuruna geldi. O yedi hurmayı Bilal-i Habeşi’den istedi. Mübarek elini o yedi hurma üzerine koydu ve Bismillah diyerek yiyiniz buyurdu.

Hepsi doydu ve yedi hurma önlerinde duruyordu. Bundan sonra Resulullah: “Rabbimden hayâ etmeseydim, Medine’ye kadar orduyu bu hurma ile doyururdum.” buyurdu. Sonra o hurmaları küçük bir çocuğa verdi.

¡ ¡ ¡

Resulullah Tebük seferinden döndükten sonra, Medine’ye çevrede bulunan meliklerden ve kabile reislerinden elçiler geldiler. Elçi gönderenlerden biri de Beni Mürre kabilesi idi. Onüç kişiyi elçi olarak gönderdiler.

Bunlar kabilelerinin müslüman olduğunu bildirdiler. Memleketlerinde hiç yağmur yağmadığını, otların bitmediğini ve şiddetli bir kıtlık çektiklerini söylediler.

Bu sıkıntıdan kurtulmak için Resulullahtan dua istediler. “Ya Rabbi onları yağmur ile suya doyur” diye dua etti. Beni Mürre kabilesinin elçileri memleketlerine dönünce kavimlerinin tamamen rahatladığını gördüler. Çünkü, Resulullahın onlara dua ettiği gün orada bol yağmur yağmıştı.

Tebük seferinden dönüşte münafıklar, Resulullahı dağ yolundan aşağı atmak için aralarında kararlaştırdılar. Gece vakti Akabe’ye geldikleri sırada Resulullah, “Eshab-ı kirama, hepiniz dere yolundan gidiniz. Kimse benimle gelmesin! “ buyurdu.

Resulullah kendisi devesine binip Akabe’den, dağ yolundan yola devam etti. Devesinin yularını Ammar bin Yaser’e verdi. Huzeyfe’yi de deveyi sürmekle vazifelendirdi.

Böylece Akabe yolundan gidiyorlardı. Arkalarından gelmekte olan bir grup insan gözüktü. Resulullah Huzeyfe’ye gelenleri geri çevir, diye emretti.

O da, gelenlerin develerinin yüzlerine vurmaya başladı. Münafıklar, Muhammed hilemizi anladı, diyerek hemen geri dönüp, Akabe’den aşağı indiler. Resulullah Huzeyfe’ye “O toplulukdan tanıdığın kimse var mı?” diye sordu.

Ya Resulallah, falan falan kimselerin devesini tanıdım. Fakat hepsi yüzünü bağlamıştı ve gece karanlıktı onları tanıyamadım, dedi. Sabah olunca, Resulullah, “Üseyyid bin Hudayra, ey Eba Yahya biliyor musun gece münafıklar ne düşündüler. Beni gece dağdan aşağı atmak istiyorlardı,” dedi.

Üseyyid bin Hudayr, Ya Resulallah! Müsaade ederseniz başlarını getireyim, dedi.

“Halkın, harp bitti, Muhammed Eshabını öldürmeye başladı demelerini istemem,” buyurdu. Üseyyid bin Hudayr, ya Resulallah onlar senin Eshabından değildirler deyince, “Onlar dilleriyle görünüşte şehadet getiriyorlar. Allahü teâlâ beni şehadet getireni öldürmekten men etti,” buyurdu.

Sonra Resulullah münafıkları tek tek Huzeyfe’ye bildirdi ve Allahü teâlâ beni onların cenaze namazını kılmaktan men etti, buyurdu. Huzeyfe’den başka kimse onları bilmiyordu...

º º º

Resulullah Taif seferine giderken, bir gece Taif yakınında Nüceyb denilen bir vadiden geçti. Bu vadi çok ağaçlı idi. İçinde sedir ve mugılan ağaçları pek çoktu. Bu vadiden geçerken Resulullah devesinin üzerinde uyuyordu.

Gece karanlığında başının hizasına bir sedir ağacı çıktı. Sedir ağacı ortasından ikiye ayrıldı. Resulullah ağaca çarpmadan sıkıntısızca geçti. O ikiye ayrılan sedir ağacı uzun zaman öylece kaldı.

Bu ağaç o civarda meşhur olmuştu ve “Nebinin sedir ağacı” diye bilinirdi. O vadide koyunlarını otlatanlar veya başka bir iş için gidenler, oradan ağaç keserler ve ot toplarlardı. Fakat o sedir ağacına hiç dokunmazlardı. Çünki, o ağacın hatırasını herkes bilirdi.

º º º

Abdülkays kabilesinden Medine’ye bir heyet geldi. İçlerinde şeytanın musallat olduğu bir deli kimse de vardı. Resulullahın huzuruna götürdüler. Yanlarında getirdikleri delinin deliliği bakışlarından belli oluyordu. Resulullah bunun sırtını çeviriniz, buyurdu. Sırtını çevirdiler. Resulullah onun sırtına bir kaftan örtüp, “Çık ey Allahın düşmanı” dedi. O anda delinin bakışları düzeldi, delilik belirtileri kayboldu. Öyle akıllandı ki kavmi arasında ondan daha akıllı kimse yoktu.

Hicretin onuncu senesinde Beni Amir kabilesinden bir hey’et Medine’ye gelip müslüman olduklarını bildirdiler. İslamiyetin hükümlerini öğrendiler. Onların arasında bulunan Erbede bin Kays ve Amir bin Tufeyl adlı meşhur kimseler müslüman olmadılar.

Amir bin Tufeyl’e kavmindekiler müslüman ol dediler. Amir, bütün Arablar bana tabi oluncaya kadar muharebeye yemin ettim. Şimdi nasıl olur da, Kureyşli bir gence tabi olabilirim, dedi.

Sonra arkadaşı Erbede bin Kaysa, ben Muhammed’in yüzünü kendimden tarafa çevirip konuşarak Onu meşgul edeyim. Sen de arkadan kılıç ile Onu öldür, dedi! Sonra Amir bin Tufeyl, Resulullahın huzuruna geldi ve benim için bir haraç tayin et ve beni kendi halime bırak, dedi.

Resulullah “Madem ki iman etmiyorsun, öyle olacak,” dedi. Güya konuşarak, Resulullahı oyalıyor ve Erbede bin Kays’a bakıyordu. Fakat o hiç birşey yapamıyordu. Konuşma uzadı.

Amir, Resulullaha memleketini süvari ve yaya askerle dolduracağım, dedi. Resulullah, “Ya Rabbi beni Amir’in şerrinden koru” diye dua etti.

Allahü teâlâ ona bir taun hastalığı vererek helak etti. Erbede bin Kays ise, ben arkadan Muhammed’e kasdettiğim sırada, Amir’i aramızda görürdüm. Kılıcımı vuramazdım, demiştir. Allahü teâlâ, Erbede’yi de bir yıldırımla helak etti.

º º º

Adiy bin Hatem Medine’ye gelmişti. Resulullah, ona, “Müslüman ol, selamet bul,” buyurdu. Adiy bin Hatem, benim dinim vardır deyince, “Ben senin dinini senden daha iyi bilirim, sen nasara ve dabieyn dinini seçmiştin” buyurdu.

Evet deyince, “Sen kavmin arasında ganimet malının dörtte birini alıyorsun. Halbuki bu sizin dininizde caiz değildir,” buyurdu.

Adiy bin Hatem demiştir ki, bunları işitince, kalbimde islam dinine karşı olan kötü düşünceler kalmadı. Resulullah, sözlerine devam ederek ona şöyle buyurdu: Sen müslümanları fakir görüyorsun ve bu sebeple müslüman olmuyorsun. Bir gün gelecek onların malları o kadar çoğalacak ki, sadaka verecek fakir bulamaycaklardır. Şayet sen müslümanların düşmanları çok diye müslüman olmuyorsan, sen hiç Hireye gittin mi? Hayır, fakat orayı bilirim, dedim. Buyurdu ki:

“Çok kısa zamanda bir kadın Hire’den tek başına Mekke’ye gelip, Kabe’yi tavaf edecek ve Allahü teâlâdan başka hiç kimseden korkusu olmayacak. Eğer melikler ve sultanlar müslüman değildir diye müslüman olmuyorsan, kısa zaman sonra Kisra bin Hürmüzün memleketini, hazinelerini müslümanlar fethedecekdir.”

Adiy bin Hatem diyor ki; Kisra bin Hürmüzün memleketini mi diye hayretle sordum, evet buyurdu. Ben hemen iman ettim. Vallahi Hire’den bir kadının tek başına Kabeye gidip, tavaf ettiğine şahit oldum. Kisranın memleketi de müslümanların eline geçti. Onun memleketini feth edenler arasında ben de vardım. Müslümanların sadaka verecek kimse bulamayacak kadar zengin olması da muhakkaktır.

Gerçekten de islam tarihinde zekat verilecek kimselerin bulunamadığı çok zamanlar olmuştur. En meşhuru, ikinci Ömer denilen, Ömer bin Abdülaziz devridir.

Sa’d bin Ebi Vakkas, veda haccı sırasında hastalanmıştı. Resulullah ziyaretine gitti. Ya Resulallah! Herhalde ben Mekke’de Eshabından geri kalacağım, deyince, “İnşaallah Allahü teâlâ sana sıhhat verecek. Çünkü, senden çok hayırlar ve faydalı işler meydana gelecek. Bir kavim senden iyilikler görecek. Bir kavmi de zarara uğratacaksın,” buyurdu.

Sonra sıhhatine kavuştu. Hazret-i Muaviye zamanına kadar yaşadı. Irak’ı fethetti. Mürtedlerle yapılan muharebelerde çok savaşıp büyük işler yaptı. Resulullahın buyurduğu gibi mürtedlere büyük zararlar verdi.

º º º

Hicretin onuncu senesinde Eslam kabilesinden bir heyet Medine’ye gelip Müslüman oldular. İslamiyetin hükümlerini öğrendiler. Resulullaha, bizim memleketimizde kıtlık var, bu sene hiç yağmur yağmadı. Bizim için dua buyurunuz, dediler. Resulullah onlar için dua etti. Memleketlerine döndüklerinde dua edildiği gün yağmur yağmış olduğunu gördüler.

º º º

Necaşi’nin kız kardeşinin oğlu Firuz Deylemi hicretin onuncu senesinde Medine’ye gelerek iman etti. Peygamberlik iddiasında bulunan Esvedi Anesiyi o öldürdü.

Onu öldürdüğü gecenin sabahında Resulullah efendimiz Eshab-ı kirama, dün gece, “Esved-i Anesi öldürüldü,” buyurdu. Ya Resulallah! Onu kim öldürdü diye, sorduklarında, “Mübarek bir hanedandan mübarek bir kimse öldürdü. Onun ismi Firuz’dur dedi ve Firuz muzaffer olsun” diye dua buyurdu.

º º º

Hicretin onuncu senesinde müslüman olmak için Medine’ye gelen heyetlerden biri de, Kinde kabilesinin heyeti idi. Bu heyet aralarına meliklerinin oğlu Vail bin Haceri de almışlardı. O şöyle demiştir: Ben Resulullahın huzuruna çıkmadan önce, Eshab-ı kiram bana, senin geleceğini Resulullah bize üç gün önceden müjdeledi dediler. Sonra Resulullahın huzuruna gidip müslüman oldum.

º º º

Eshab-ı kiramdan biri şöyle anlatmıştır:

Resulullaha bir kişi yemek getirdi. Biz yimeğe başladık. Resulullah bir lokma aldı. Ne kadar çiğnediyse de boğazından geçmedi.

Nihayet lokmayı çıkarıp bıraktı. Elini yemekten çekti. Biz de Resulullahın yemekten vazgeçtiğini görerek yemeği bıraktık.

Resulullah yemeğin sahibini çağırıp, bu yemeği nereden aldın, diye sordu. Yemeğin sahibi, bu bir koyunun etidir ki, sahibi gelmeden ben acele edip, parasını sonra veririm diyerek kestim. Onu pişirdik, dedi. Bunun üzerine Resulullah, o yemeğin esirlere verilmesini emretti.

Üsame bin Zeyd hazretleri şöyle anlatmıştır:

Resulullah veda haccına giderken, yolda önüne bir kadın çıktı. Kucağında küçük bir çocuk vardı. Resulullah kadını görünce durdu. Kadın, Ya Resulallah, bu çocuğu, doğduğundan beri birşey tutuyor ve çok zahmet veriyor, dedi. Resulullah mubarek ellerini uzatarak kadından çocuğu aldı.

“Allahın düşmanı çık! Ben Resulullahım buyurdu.” Sonra çocuğu annesine verdi. Bundan sonra söylediğin sıkıntı olmaz, buyurdu. Veda haccından dönerken, o kadının bulunduğu yere ulaşmıştık.

O kadın bir koyunu kebap yapıp getirdi: Ya Resulallah! Ben, sıkıntıdan kurtardığınız çocuğun annesiyim, dedi.

Resulullah, çocuğun hali nasıldır, diye sordu. Kadın sizinle ilk karşılaştığımız günden beri hiç sıkıntı çekmedi, dedi.

Üsame şöyle nakleder. Resulullah, bana ey Üsame o koyunun bir kolunu ver, buyurdu. Verdim. Sonra bir kolunu daha ver, buyurdu. Verdim. Tekrar ey Usame, bir kolunu daha ver buyurunca, ben ya Resulallah! Bir koyunda iki koldan fazla olmaz, dedim.

“Eğer böyle söylemeseydin, her elini uzattığında, o koyunda biz istedikce devamlı bir kol daha bulurdun” buyurdu.

º º º

Aişe-i Sıddıka validemiz şöyle anlatmıştır:

Hicretin onbirinci senesinde, bir gece Resulullah yatağından kalktı, dışarıya çıkıyordu. Ben, anam babam sana feda olsun ya Resulallah! Bu vakitte nereye gidiyorsunuz, dedim.

“Baki’ kabristanına gidiyorum. Orada bulunanlara magfiret için dua edeceğim, böyle emir olundu” buyurdu.

Ebu Müveyhibe ve Ebu Rafi’ Resulullahın hizmetinde bulunanlardan idiler. Birlikte gittiler. Ebu Müveyhibe şöyle anlatır:

Resulullah efendimiz Baki kabristanında uzun müddet kaldı. Orada yatanların magfireti için dua etti. Sonra, Allahü teâlânın size verdiği ni’metler afiyet olsun. Kapıları yüzünüze rahmet ile açılan saraylar size mubarek olsun. Dünyanın halka yüz tutmuş ve karanlık geceler gibi olan fitnelerinden kurtuldunuz. O fitnelerin sonu başına ulaşmıştır. Gelecek olanı geçenlerden beterdir, buyurdu.

Sonra bana: Ey Müveyhibe! Beni dünya hazineleri ve dünyada baki kalmakla, Cennet ve Allahü teâlâya kavuşmak arasında muhayyer bıraktılar, buyurdu.

Ben, ya Resulallah! Anam babam sana feda olsun. Dünya hazinelerini ve dünyada kalmağı ve sonra Cenneti seçiniz, dedim.

“Hayır ey Müveyhibe! Allahü teâlâya kavuşmağı ve Cenneti seçtim” buyurdu.

Bir kaç gün sonra da hastalandı...

Hazret-i Aişe validemiz şöyle anlatmıştır:

Resulullah sıhhatte olduğu günlerde buyurdu ki: Hiçbir Peygamber Cenneteki makamını görmeden dünyadan gitmez. Onu muhayyer bırakırlar. İsterse Cennete kavuştururlar. İsterse sıhhate kavuştururlar.

Resulullah son hastalığında, mubarek başını benim dizime koymuştu. Bir an gözünü evin tavanına dikti. Sonra “Allahümme er-refikül ala” buyurdu. Anladım ki, Refikül alayı seçti. Resulullahın son sözü bu oldu.

º º º

İbni Mes’ud şöyle anlatmıştır:

Resulullah efendimiz vefatından bir ay önce, bizi hazret-i Aişe’nin evinde topladı. Bize hayır dualar etti ve vasıyyetlerini bildirdi. Allahü teâlâ bizim üzerimize (bizden sonra) halife verdi buyurdu. Biz ayrılışınız ne zamandır diye sual ettik.

“Eshabımdan ayrılıp, Allahü teâlâya kavuşmak, Cennette olmak zamanı yaklaştı” buyurdu.

º º º

Resulullah efendimiz son hastalığı sırasında hazret-i Fatıma’yı yanına çağırdı. Kulağına bir şeyler söyledi. Hazret-i Fatıma ağlamağa başladı. Resulullah efendimiz mubarek başını tekrar hazret-i Fatıma’nın kulağına yaklaştırıp, bir şeyler daha söyledi. Bu sefer hazret-i Fatıma gülmeğe başladı.

Mübarek hanımları, hazret-i Fatıma’dan bunun sebebini sordular. Bu sırrı açıklayamam dedi. Hazret-i Aişe Resulullahın vefatından sonra tekrar sordu. Cevab verip dedi ki, babam bana, Cebrail aleyhisselam bana Kur’an-ı kerimi her sene bir kerre arz ederdi. Bu sene iki kerre arz etti. Vefatımın yaklaştığını anladım, dedi. Bunu işitince ağladım. İkinci def’a kulağıma yaklaşıp, “Bu ümmetin seyyidesi olacaksın ve bana ehlimden, en önce sen kavuşacaksın” buyurdu. Bunu işitince de güldüm, dedi.

º º º

Hazret-i Fatıma şöyle anlatmıştır:

Babamın başı ucunda oturmuştum. Aniden kapıya bir kimse geldi. Esselamü aleyke ey ehl-i beyt-i nübüvvet! İçeri girmeme müsaade var mıdır? Allahın Resulünün yanına varayım, dedi.

Ey Allahın kulu. Bu ziyaret için Allahü teâlâ sana ecirler versin. Yalnız bir an müsaade et. Şu anda Resulullahı ziyarete kimseye müsaade yok, dedim.

Bunun üzerine, ey Fatıma, beni men eyleme, benim içeri girmem lazımdır, diye bana söyledi. O sırada Resulullahın ağrıları biraz hafifledi.

Mubarek gözlerini açıp, “Ey Fatıma, kiminle konuşuyorsun biliyor musun? O, melek-ül-mevttir! İzin ver içeri girsin” buyurdu.

Azrail aleyhisselam girdi ve, Esselamü aleyke ya Resulallah! Ya Emirullah! Seni hak Peygamber olarak gönderen Allah hakkı için, senden önce hiç kimsenin kapısından içeri girmek için izin almadım. Bundan sonra da kimseden izin almam, dedi.

Abdurrahman el-Anberi şöyle anlatmıştır:

Resulullah bir arefe günü hutbe okuyordu ve sadaka vermeğe teşvik ediyordu. Bir genç kalkıp, ya Resulallah! Bu deve fakirlerin olsun dedi.

Resulullah efendimiz o deveye baktı ve emreyledi satın aldılar. O günlerde Resulullah hazret-i Ömere “Sana acayip bir haber vereyim mi?” buyurdu. O da buyurun dedi.

“Bu gece dışarıya çıkmıştım O deve bana esselamü aleyke ya Resulallah dedi. Ben, Allahü teâlâ sana bereketler versin dedim. Dedi ki, ya Resulallah, benim anam Kureyşten bir kişinin devesiydi. Südünü sağacağı zaman yem verir doyururdu. Sağmayacağı zaman hiç birşey vermezdi. Ben onun beşinci yavrusuyum. Cahiliyye zamanında bir deve beş defa doğurursa, beşinci yavrusunu putlar için ayırıp ona binmezler ve yük yüklemezlerdi. Beni köylüler ariyet verdiler. Onlardan kaçtım. Kırlarda otladım. Otlar bana, önce bana gel, bana gel, sen Muhammedinsin diye seslenirlerdi. Geceleyin yırtıcı hayvanlar, ona dokunmayın o Muhammedindir derlerdi. Allahü teâlâ beni sana kavuşturuncaya kadar böyle oldu, dedi. Sahibinin adı nedir, dedim. Gadba’dır, dedi. Ona sahibinin adını verdim.

Resulullahın vefatı yaklaştığı sırada, Gadba, bana ne vasıyyet edersin diye sordu. Resulullah, “Sen kızım Fatımanınsın, sana dünyada ve ahıretde o binecektir “ buyurdu.

Resulullahın vefatından sonra hazret-i Fatıma bir gece dışarı çıkmıştı. Gadba selam verip, ey Resulullahın kızı, artık dünyadan ayrılma zamanım yaklaştı. Resulullahın vefatından sonra yiyeceğe ve içeceğe hiç ihtiyaç duymadım, dedi. Bu hadise (Şeref-ül-Mustafa) kitabında bildirilmiştir.

º º º

Emir-ül-mü’minin hazret-i Ali şöyle anlatmıştır:

Resulullahı defnettikden sonra, bir köylü geldi. Kendini kabr-i şerifin üzerine bıraktı. Topraklarını başına saçtı.

Ya Resulallah! Emir buyurdun, emrine itaat ettik. Allahü teâlâ sana Kur’an-ı kerimi gönderdi. Burada, (Sana gelip, Allahü teâlâdan af dilerse ve Resulüm de, onlar için af dilerse, Allahü teâlâyı, tövbeleri kabul edici ve merhamet edici bulurlar) buyurmaktadır. Şimdi bizim için af dileyesin diye geldik, dedi. O anda kabr-i şeriften, “affettiler” diye bir ses işitildi.

º º º

Ebu Şehm anlatmıştır: Medine yolunda gidiyordum. Karşıma bir kadın çıktı. Kadının güzelliğine dayanamayıp ona baktım.

Sonra insanların Resulullah ile bi’at etmeğe, bağlılıklarını bildirmeye gittiklerini gördüm. Ben de gittim.

Bi’at için elimi uzattım. Resulullah efendimiz mubarek elini çekti. Yolda giderken yaptığım yanlışlığı hatırlattı.

Ya Resulallah. Bi’atımı kabul buyurunuz. Bir daha asla öyle şeyler yapmam, dedim. “Çok iyi olur” buyurup benimle bi’at etti.

Bir gün Resulullah hazret-i Abbas’a, “Ey Ebel Fadl! Ben gelinceye kadar git evinde otur” buyurdu.

Hazret-i Abbas evine gidip, bekledi. Kuşluk vakti Resulullah onun evine gidip, ev halkına selam verdi. Onlar da selamına cevap verdiler. Sonra bir araya toplanınız buyurdu. Ridasını onların üzerine örtüp: “Ya Rabbi! Bunlar benim ehl-i beytimdir. Ridamla onları örttüğüm gibi, sen de onları Cehennem ateşinden ört.” diye dua etti.

Evin dıvarlarından ve kapısından amin, amin diye sesler işitildi.

º º º

Bir gün muhacirin ve ensarın kadınları bir araya toplanmışlardı. Hazret-i Fatıma’nın da gelmesi için Resulullahtan izin istemişlerdi. Hazret-i Fatıma, o toplantıda giyeceği güzel elbiseleri olmadığı için, gitmek istemedi.

Resulullah “Git ya Fatıma! Bizim yolumuzda kimseyi ümitsiz bırakmak yoktur” buyurdu. Hazret-i Fatıma o toplantıya katıldı. Döndüğünde üzüntülü idi.

Resulullah o toplantıya katılan kadınlardan birini çağırıp, o toplantının durumunu sordular. O hanım dedi ki: Ya Resulallah! Fatıma gelince bütün kadınlar onun güzel elbiselerine hayran kaldılar. Birbirlerine böyle güzel elbiseleri nereden almışlar, diyorlardı.

Hazret-i Fatıma, ya Resulallah niçin bana öyle görünmedi ki, ben de sevineydim, dedi. Resulullah efendimiz, o elbiselerin güzelliği senin üzerine örtülmesindedir. Onları sana göstermediler ve sen görmedin, buyurdu.

º º º

Eshab-ı kiramdan bir zat şöyle anlatmıştır:

Medine’ye gelip iman ettim. Resulullahın huzurundan hiç ayrılmazdım. Bir gece akşamla yatsı vakti arasında Resulullah dışarı çıktı. Bana islamiyyetin hükümlerini öğretti. Her nasılsa, o gece gök gürleyip şimşek çaktı. Her taraf iyice karardı ve şiddetli yağmur yağdı.

Biz, ya Resulallah, evlerimize nasıl gideceğiz, dedik. Ben sizi evlerinize ulaştırırım. Size asla bir sıkıntı erişmez, buyurdu. Sonra bekleyiniz buyurdu.

Biz de bekledik. Mescidden dışarı çıktı. Her tarafı koyu bir karanlık kaplamıştı. Gökden devamlı yağmur yağıyordu.

Resulullah bize, evlerinize doğru yürüyüp gidiniz, buyurdu. Bunun üzerine evlerimize gitmek üzere yürüdük. Hiçbirimizin elbiseleri bile ıslanmadı.

Resulullah efendimiz, hazret-i Ebu Bekir, hazret-i Ömer, hazret-i Osman ve hazret-i Ali ile birlikte bir gün, Ebu Heysem bin Teyhanın evine gittiler. Ebu Heysem, hoş geldiniz ya Resulallah ve eshabı! Evimi şereflendirseniz de size ikramda bulunsam diye daima arzu ederdim. Bugün ise evimde az bir yiyecek vardı. Fakat onu komşulara verdim, dedi.

Resulullah efendimiz, “Çok iyi yapmışsın, Cebrail aleyhisselam bana komşu hakkında o kadar çok vasiyyetlerde bulundu ki, komşuların birbirlerine mirasçı olacağını zannettim!” buyurdu.

Evin bahçesinde bir hurma ağacı görüp, ey Eba Heysem, izin verir misin şu hurma ağacından hurma toplayalım, buyurdu. Ya Resulallah! O hurma ağacı hiç hurma vermedi. Siz bilirsiniz, dedi.

Resulullah, “Allahü teâlâ o ağaçtan çok hurma verecektir” buyurdu. Ali’ye bir bardak su getir, buyurdu. Hazret-i Ali bir bardak su getirti. Resulullah bardaktaki suyun bir kısmını içti. Bir kısmını da mubarek ağzında çalkalayıp, o hurma ağacının üzerine döktü. Hemen o anda ağacın üzerinde hurma salkımları görüldü. Hurmaların bir kısmı taze, bir kısmı kuru idi. Hurmaları topladılar. Tam yetecek kadardı.

Sonra Resulullah buyurdu ki: “Bu Allahü teâlânın size kıyamet gününde vereceği nimetlerdendir.”

º º º

İbni Abbas hazretleri anlatır:

Gayet güzel yüzlü bir yahudi vardı. Resulullahın sohbetlerinde devamlı bulunurdu. Bir gün Resulullah o yahudiye, senin gibi güzel yüzle bir kimsenin Cehennemde yanmasına acıyorum, buyurdu.

Yahudi, ben dinimi başka biri için terk etmem, dedi. O yahudi yine bir gün Resulullahın sohbetine gelmişti. Resulullah hurilerden bahseden ve meal-i şerifi (Onlar için, iri gözlü (güzel yüzlü) huriler de var. Gün görmemiş inci misali) olan Vakı’a suresi 22, 23’üncü ayet-i kerimelerini okudu.

O yahudi, ya Resulallah, o hurilerden biri için bana kefil olur musun, dedi. “Birine değil, yetmişine birden kefil olurum” buyurdu. Yahudi iman edip müslüman oldu. İslamiyyetin emrlerine gayet iyi uydu. Sonra da vefat etti.

Resulullah cenaze namazını kıldırdı. Kabre koydu ve kabrinin içine inip uzun müddet kaldı. Kabirden çıktıktan sonra, kabre çok huri geldi, buyurdu.

º º º

Rafi’ bin Hadic şöyle anlatmıştır: Bir gün Resulullah efendimizin huzuruna gitmiştim. Yanında bir kişi et pişiriyordu. Et hoşuma gitti. Bir parça, alıp yedim. Bir sene boyunca karnım ağrıdı. Bu hali Resulullaha anlattım. Onda, yedi kişinin hakkı vardı, buyurdu. Sonra mübarek eliyle karnımı sığadı. Onu Peygamber olarak gönderen Allah hakkı için o ağrı geçti ve bir daha hiç karnım ağrımadı.

Ebu Hüreyre şöyle anlatmışdır:

Resulullah efendimiz bir gazada bana, “Ey Eba Hüreyre, yanında yiyecek bir şey var mıdır” buyurdu.

Ya Resulallah, dağarcıkta birkaç tane hurma var, dedim. Getir, buyurdu. Ben de götürdüm. Mubarek elini kabın içine soktu ve hurma çıkardı. O hurmaya mubarek elini sürdü ve dua etti. Sonra bana, Eshabdan on kişi davet eyle buyurdu.

Çağırdım, geldiler ve o hurmalardan yediler. Onlar gidince, on kişi daha çağır, buyurdu. Yine on kişi daha çağırdım, gelip onlar da o hurmalardan yiyip gittiler. Böylece bütün orduyu onar onar davet ettim. Hepsi hurmalardan yiyip doydular. O kabın içinde yine hurma vardı.

Resulullah bana, bu kabı sakla, elini içine sok, ağzını aşağı çevirme, buyurdu. Resulullah hayatta iken her ne zaman elimi o kabın içine soksam, hurma çıkarıp yerdim ve halka da dağıtırdım.

Hazret-i Ebu Bekr’in, hazret-i Ömer’in ve hazret-i Osman’ın halifelikleri sırasında bu hal aynen devam etti. Hazret-i Osman’ın şehid edildiği gün benim evimi de yağmaladılar ve o hurma kabını da almışlar.

º º º

Raşid bin Abd-i Rabbih şöyle anlatmıştır:

Birçok kabilenin taptığı Süva adında bir put vardı. Bazı kabileler bana, Süva putuna götürmem için bir takım hediyeler verdiler. Giderken yolda bir başka putun yanına uğradım. O putun içinden “Abdülmuttalib oğullarından bir Nebi çıktı. Zinayı, faizi ve putlar için kurban kesmeyi haram etti...” diye bir ses işittim.

Bir başka putun içinden de şöyle bir ses geldi: “Tapılmakta olan dımad terk edildi. Namaz kılan, oruc tutmayı ve zekat vermeyi emreden bir Peygamber çıktı.”

Bir diğer puttan ise: “İsa bin Meryem’den sonra Peygamberliğe ve hidayete kavuşturmağa varis olan kimse Kureyş’ten Ahmeddir” diye bir ses geldi.

Sonra Süva adlı putun yanına gittim. Baktım ki iki tilki o putun çevresinde dolaşıyorlardı. Dilleriyle putu yalıyorlar ve yanına konulmuş olan hediyelerden yiyorlardı. Sonra da ayaklarını kaldırıp putun üzerine bevlediyorlardı.

Bu hadise Resulullahın Medine’ye hicret ettiği sıralarda olmuştu. Bunlar başımdan geçtikten sonra, Medine’ye gittim. O zaman benim adım Zalim idi. Yanımda bir köpeğim vardı. Onun adı da Raşid idi.

Resulullahın huzuruna varınca adımı sordu. İsmim Zalimdir, dedim. Köpeğimin adını sordu, Raşiddir dedim. Senin adın Raşid, köpeğin adı Zalim olsun buyurdu.

Ben iman edip, müslüman oldum. Sonra Resulullahtan kendi memleketimde bir yer istedim. Bana, bir at koşumu ve üç taş atımı genişliğinde bir yer verdi. Bir matara da su verdi. “Bu suyu sana verilen toprağa dök. Su senden artarsa halkı ondan men etme, onlar da alsınlar” buyurdu.

O suyu götürüp kendisine ayrılan toprağa dökdü. Oradan bir tatlı pınar çıktı. Oraya hurma ağaçları dikti. O diyarın halkı şifa niyyetiyle o pınarın suyu ile yıkanırlardı. O suyun adını Ma’ür-Resul (Resulullahın pınarı) koydular.

Bir gün Resulullah efendimiz Eshab-ı kiram ile oturuyordu. Deveye binmiş olduğu halde bir kimse geldi. Yorgun ve uykusuz görünüşünden, yoldan geldiği anlaşılıyordu. Muhammed hanginiz? diye sordu.

Eshab-ı kiram, Resulullahı gösterdiler. Ya Muhammed! Önce sen Allahü teâlânın sana emrettiği şeyi mi bildirirsin, yoksa ben putlardan işittiklerimi mi anlatayım, dedi.

Önce Resulullah ona imanı bildirdi. Sonra o kimse şöyle anlattı:

Benim adım Gassan bin Malik Amirdir. Bizim memleketimizde bir put vardı. Onun önünde kurbanlar keserdik. Bir gün Isam adında bir kimse, o putun önünde kurban kesti. Aniden o puttan,

“Ey Isam, ey Isam, günler temam oldu, İslam geldi. Putların batıl olduğu ortaya çıktı. Boşa kan akıtmak yasaklandı. Sıla-ı rahm emir edildi. Tevhid inancı apaçık ortaya çıktı vesselam” diye bir ses işittiğini ve korktuğunu bana anlattı.

Sonra yine Tarık adında birisi daha o putun önünde kurban keserken:

Ey Tarık, ey Tarık, sadık Nebi gönderildi. Aziz olan Halıkdan apaçık bir vahiyle geldi, diye bir ses işittiğini anlattı. Artık senin haberin bizim diyarda yayıldı. Bunları işitdikten bir kaç gün sonra, ben de o putun önünde kurban kestim. Kurbanı kestikten sonra, o putun içinden yüksek bir ses açık bir dille şöyle dedi:

“Ey Gassan! Tıhameden (Hicaz’dan) çıkan Peygamber haktır. Ona tabi olan selamet bulur. Onunla mücadele eden pişman olur. Onun İslama daveti kıyamete kadardır.”

Bunları puttan işittikden sonra put yukarı doğru kalktı ve yüzüstü yere düştü.

Resulullah ve Eshab-ı kiram bunları duyunca, Allahü ekber diyerek, tekbir getirdiler.

º º º

Yine hazret-i Ali şöyle anlatmıştır:

Resulullah bana, “Benim deveme binerek Yemen’e git. Yemen yakınında falan tepeye varıp, üzerine çıktığın zaman, halkın seni karşılamaya geldiğini göreceksin. Orada taşa toprağa Resulullah size selam söyledi, diye söyle, buyurdu.

O tepeye varınca halkın beni karşılamaya geldiğini gördüm. Esselamü aleyküm ey taşlar ve topraklar. Resulullah size selam söyledi, dedim. O anda birden bire yeryüzünde bir uğultu ve gürültü koptu. Resulullahın selamına cevab verdiler. Beni karşılamaya gelenler bu hali görünce, iman ettiler.

º º º

Habib bin Füveyk şöyle anlatmıştır:

Gözlerime beyaz perde inmişti. Hiç görmezdi. Babam beni Resulullahın huzuruna götürdü. “Gözlerine ne oldu?” diye sordular. Bir gün devemi sürerken ayağım bir yılan yumurtasına dokundu. O anda gözlerime ak indi, görmez oldu, dedim. Resulullah mübarek nefesleriyle iki gözüme üfürdüler. O anda gözlerim görmeğe başladı. Habib bin Füveyk seksen yaşına geldiği halde gözleri gayet iyi görürdü ve iğneye iplik takardı.

Ebu Hüreyre hazretleri şöyle anlatır:

Annem müşrik bir kadın idi. Ne kadar islama davet ettiysem de kabul etmedi. Bir gün yine onu islama davet ettim. Resulullah hakkında bir söz söyledi. Çok incindim. Ağlayarak Resulullahın huzuruna gittim.

Bu durumu anlatıp, ya Resulullah, bir dua ediniz de Allahü teâlâ Ebu Hüreyrenin annesine iman nasib etsin dedim. “Ya Rabbi, Ebu Hüreyrenin annesine hidayet ver!” diye dua buyurdu.

Anneme müjde vereyim diye eve gittim. “Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühu ve Resulühu” diyerek müslüman olduğunu bildirdi.

Ben hemen koşarak Resulullahın huzuruna gittim. Sevincimden ağlayarak, müjde ya Resulallah, annem hakkındaki duanız kabul olundu, dedim. Sonra, ya Resulallah, bir dua daha ediniz de Allahü teâlâ insanların kalbinde ben ve annemi sevgili eylesin ve onları da bizim kalbimizde sevgili eylesin, dedim. Resulullah bunun için de dua buyurdu. Hiçbir mü’min yoktur ki, benim adımı işitsin de beni sevmemiş olsun.

º º º

Hazret-i Ömer bir gün bir yerde oturmuştu. Önünden bir şahıs geçti. Bu geçen Sevad bin Karibdir. Onun cin arkadaşı ona, Resulullahın zuhurundan, peygamberliğinden haber vermiştir, dediler.

Emir-ül mü’minin hazret-i Ömer onu çağırıp, yine önceki gibi kehanetine devam ediyor musun, diye sordu. Sevad bir Karib çok kızdı ve, ey Emir-el müminin! Hiç kimse bana böyle yüzüme karşı konuşmamıştır, sen konuştun, dedi.

Hazret-i Ömer kızma, zira senin kehanetin bizim daha önce içinde bulunduğumuz şirkden daha kötü değildi. Bizlere anlat. Senin cin arkadaşın sana Resulullahın peygamberliğinden nasıl haber vermişti, dedi.

Bunun üzerine Sevad bin Karib şöyle anlattı:

Bir gece uyku ile uyanıklık arasında bir halde oturuyordum. O cin yanıma gelip ayağı ile dürterek, kalk ey Sevad. Eğer akıllı isen sözlerimi dikkatle dinle! Şu bir gerçekdir ki Allahü teâlâ bir Peygamber gönderdi. O halkı Allahü teâlâya ibadete davet ediyor, dedi. Bunu anlatmak için bana birçok beyitler okudu. Beni bırak uykusuzum, dün gece uyuyamadım, dedim ve ona iltifat etmedim.

İkinci gece tekrar geldi ve aynı şeyleri söyledi. Yine aynı şekilde cevap verdim. Üçüncü gece yine geldi ve aynı sözleri söyledi. Ben de önceki gecelerde olduğu gibi cevab verdim. Fakat bu sefer sözleri bana çok tesir etti.

Sabahleyin Medine’ye gittim. Resulullah Eshabı ile oturuyorlardı. Ya Resulallah! Bir şey arz edebilir miyim, dedim. Müsaade etti. Halimi anlattım.

Ben başımdan geçenleri anlatıp, bunları söyleyince Resulullah ve Eshab-ı kiram çok memnun oldular. Resulullahın memnuniyeti mubarek yüzünden belli oluyordu.

Hazret-i Ömer, Sevad bin Karibden bunları dinleyince, bu hadiseyi senden dinlemek istiyordum. Elhamdülillah nasib oldu, dedi. Sonra o cin sana hâlâ geliyor mu, diye sordu. Sevad bin Karib, hayır Kur’an-ı kerim okuduğumdan beri gelmedi.

Ey âciz insan!..

Gönül ehli zâtlardan büyük âlim, velî zât,

Ederdi insanlara, çok öğüt ve nasihat.

Derdi ki; (Hak teâlâ, üç kişiyi çok sever,

Birincisi odur ki, herkese şefkat eder.

İkincisi, güçlüyken, suçluyu affedendir,

Üçüncüsü kızgınken, öfkesini yenendir.)

Yine bir sohbetinde, şöyle dedi bir zaman;

(Ey sonu ölüm olan, çâresiz, âciz insan.

Seni, fâni dünyada, aldatan nedir acep?

Zannediyor musun ki, kalırsın burada hep.

Ölmeyecekmiş gibi, bir his var hallerinde.

Yoksa ölmemek için, senet mi var elinde?

Ölüm, her gün birine, gelmektedir âkıbet,

Buna mâni olmağa, kimde var güç ve kuvvet?

Ölüm uyandırmadan, uyan ki bu gafletten,

Zira ecel gelince, uyanacaksın zâten.

Rüyada ni’metlere kavuşan insan gibi,

Bu dünya zevklerine, kaptırmışsın kendini.

Bu geçici zevklere, aldanarak ey insan,

Şu kıymetli ömrünü, boş yere etme ziyan.

Küçük, basit işlerle, her gün uğraşıyorsun,

Hatta hayvanlar gibi, gayesiz yaşıyorsun.

Halbuki sen sorumsuz, ve başı boş değilsin.

Yaptığın her amelden, hesaba çekilirsin.)

Bir gün de buyurdu ki; (Bu dünyanın peşinden,

Koşma ki, kurtulasın, Cehennem ateşinden.

Gönlünü ondan çekip, bağla ki sırf Allah’a,

Kul için bundan büyük, bir ni’met olmaz daha.

Dünya adamlarıyla, olma ki alâkadar,

Zira Allah, dünyayı, sevmiyor zerre kadar.

Madem ki Hak teâlâ, vermiyor ona kıymet,

Öyleyse sen de ona, verme hiç ehemmiyet.

Bu alçak dünya için, Rabbini gücendirmek,

Akıllı bir insana, yakışır iş değil pek.

Birbirinin zıddıdır, ahiret ile dünya,

İkisinin sevgisi, toplanmaz bir araya.

Birinden uzaklaşan, yaklaşır ötekine

Birini kalbe koysan, yer kalmaz diğerine.

Nasıl istersen yaşa, ölürsün bir gün elbet,

İstediğini topla, ayrılırsın akıbet.

Bu gün ölmüş kabul et, ey oğlum kendini sen,

Mutlak olacak şeyi, sen “oldu” bil şimdiden.

Çocuk ve zevceni de, bırakırsın mutlaka,

Onların işlerini, dert etme, bırak Hakk’a.

Rabbimiz buyurdu ki; (Çocuk ve mallarınız,

Size bir imtihandır, onlardan sakınınız.)

Aklı olan bir kimse, yapar hazırlığını,

Toplar ahiret için, yolluk ve azığını.)

Cabir bin Abdullah anlatır: Gazvelerden birine Resulullahla birlikte çıkmıştım. Bir gün bir ağacın gölgesinde otururken, Resulullah bulunduğum yere geldi. Ya Resulallah, gölge yere buyurun, dedim. Teşrif edip, oturdu. Yanımda salatalık vardı. Çıkarıp Resulullaha ikram ettim. Bunu nereden buldun, diye sordu. Ya Resulallah Medine’den getirttim, dedim.

Benim develerimi otlatan bir arkadaşım vardı. O sırada o da yanımda idi. Üzerinde eski bir elbise vardı. O haliyle yürüyüp gitti. Resulullah bana bu arkadaşının üzerindeki elbisesinden daha iyi elbisesi yok mu diye sordu. Ya Resulallah! İki elbisesi daha var, ben vermiştim. Çantasında saklıyor deyince, “Arkadaşını çağır, o iyi elbiseleri giysin” buyurdu. Onu çağırdım. Gelip, çantasındaki elbiseleri giyinip gitti.

Sonra Resulullah, arkadaşının halinin ne olacağını biliyor musun? Allahü teâlânın onun için takdir ettiği ölüm bu harpte olacaktır, buyurdu. Arkadaşım bu sözleri işitip, ya Resulallah, Allah yolunda mı öleceğim diye sordu. Evet, buyurdu. O gazada şehid oldu...

¡ ¡ ¡

Resulullah bir Cum’a günü hutbe okuyordu. Mescide bir kimse girip, ya Resulallah, davarlarımız helak oldu. Yollar ıssızlaşdı. Dua buyurunuz da Allahü teâlâ bize yağmur versin, dedi.

Resulullah mubarek ellerini kaldırıp “Allahım bize yağmur ver, Allahım bize yağmur ver, Allahım bize yağmur ver” diye dua etti.

Enes bin Malik şöyle anlatmıştır: Gökte bir zerre bulut yoktu. Aniden dağ üzerinden bir kalkan büyüklüğünde bulut gözüktü. Gök yüzünün ortasına gelince yayıldı ve her tarafı kapladı. Sonra yağmur yağmaya başladı. Bir hafta güneş yüzü görmedik. Yine Cum’a günü geldi.

Resulullah efendimiz hutbe okurken bir kişi mescide girdi ve: Ya Resulallah, hayvanlarımız yağmurdan helak oldu, yollar kesildi. Dua buyurunuz da yağmur kesilsin, dedi.

Resulullah mubarek ellerini kaldırıp: “Allahım, bizim üzerimize değil, etrafımıza döndür. Tepelere, yüksek yerlere, vadilere, ağaçlıklara çevir” buyurdu.

Mescidden çıktığımızda yağmur kesilmiş, güneş açmış, her taraf aydınlanmıştı. Resulullahın buna benzer yağmur yağması ile ilgili çok mucizeleri görülmüştür.

Sa’lebe bin Hatıb, Resulullahın huzuruna gelip, Ya Resulallah, malımın çok olması için bana dua buyur, dedi.

Bunun üzerine Resulullah efendimiz, “Vah sana ey Sa’lebe, şükrünü yapabildiğin az mal, şükrünü yapamayacağın çok maldan iyidir” buyurdu.

Sa’lebe tekrar, ya Resulallah, dua et Allahü teâlâ bana çok mal versin, dedi.

Resulullah efendimiz buyurdu ki: “Vah sana ey Sa’lebe, benim gibi olmayı istemez misin! Eğer şu dağlar altın olmasını ve benim yanımda hareket etmelerini dileseydim, olurdu!”

Sa’lebe tekrar, ya Resulallah dua eyle ki, Allahü teâlâ bana çok mal versin. Seni hak peygamber olarak gönderen Allah hakkı için, malım üzerine düşen her hakkı eda edip, yerine getireyim, dedi.

Resulullah efendimiz tekrar, “Ey Sa’lebe şükrünü yapabildiğin az mal, şükrünü yapamadığın çok maldan iyidir” buyurdu.

Fakat, Sa’lebe ısrar edip yine, ya Resulallah, dua et de Allahü teâlâ bana çok mal versin, dedi. Bunun üzerine Resulullah “Allahım Sa’lebeyi çok mal ile rızıklandır” diye dua etti.

Sa’lebe bir mikdar koyun satın aldı. Allahü teâlâ bu koyunlara öyle bereket verdi ki, koyunlar çoğalıp, Medine’ye sığmaz oldu. Koyunlarını alıp Medine’nin dışına çıktı. Gündüz mescide namaza gelir, gece gelmezdi.

Koyunları zamanla daha çok arttı. Çok uzaklara gitti. Artık Resulullahın mescidine Cum’adan Cum’aya gelirdi. Koyunları daha da artınca öyle uzağa gitti ki, asla mescide ve cemaate gelemez oldu. Resulullah epey zamandan beri Sa’lebeyi göremeyince halini sordu. Halini anlattılar.

Bunun üzerine, “Vay Sa’lebe bin Hatıba” buyurdu.

Bir müddet sonra Allahü teâlâ zenginlere zekat vermeği farz kıldı. Resulullah efendimiz zenginlerin zekatını toplamak üzere iki kişi vazifelendirdi. “Sa’lebeye ve Benî Süleym kabilesinden zengin bir kimse var, ona uğrayınız” buyurdu.

O iki kimse Sa’lebenin yanına gidip zekatını istediler. Sa’lebe elinizdeki mektubu göreyim, dedi. Mektubu gösterdiler. Sa’lebe bu istediğiniz haracdan başka birşey değildir. Hele siz gidin başkalarından bir toplayın bakalım, dedi.

O iki kimse Sa’lebenin yanından ayrılıp, başka yere gittiler. Süleym kabilesine mensub olan zengin kimse onların kendisine zekat almak için geldiklerini haber alınca, onları karşıladı.

Sonra o iki sahabi tekrar Sa’lebenin yanına geldiler. Sa’lebe tekrar mektubları gösterin, dedi. Mektubu gösterdiler. Sa’lebe bu haractır, siz gidin ben bir düşüneyim, dedi!

Resulullahın emrini dinlemeyip zekatını vermeyen Sa’lebe’nin yanından üzüntü içinde ayrılan iki sahabi Medine’ye dönüp Resulullahın huzuruna çıktılar. Henüz onlar sözü başlamadan, Resulullah: “Vay Sa’lebe bin Hatıba” dedi.

Süleym kabilesinden olan ve zekatını veren zengin kimseye ise, berekete kavuşması için dua etti.

Allahü teâlâ Sa’lebe hakkında [Tövbe suresi 75 ve 76’ncı ayetlerinde mealen] “Onlardan kimi de Allaha şöyle kesin söz vermişti: Eğer bize lütf ve kereminden ihsan ederse, muhakkak zekatını vereceğiz, gerçekten salihlerden olacağız. Ne zaman ki Allah, kereminden isteklerini verdi, cimrilik edip yüz çevirdiler. Zaten yan çizip duruyorlardı.” buyurdu.

Sa’lebenin kabilesi bunu işitince, Sa’lebeye haber verip, helak oldun. Allahü teâlâ senin hakkında ayet-i kerime gönderdi, dediler.

Sa’lebe, Resulullah efendimizin huzuruna gelip, işte malımın zekatı kabul eyle, dedi. Resulullah, “Allahü teâlâ senin zekatını kabul etmekten beni men etti” buyurdu. Resulullah “Sen kendi kendine ettin! Sana söyledim, sözümü dinlemedin!” buyurdu ve onun zekatını almadı.

Resulullah efendimiz vefat ettikten sonra Sa’lebe zekatını hazret-i Ebu Bekr’e getirdi. Ya Emir-el mü’minin! Zekatımı kabul eyle, dedi.

Hazret-i Ebu Bekr, ben Resulullahın kabul etmediğini nasıl kabul edebilirim, buyurdu.

Daha sonra hazret-i Ömer’e de getirdi. Fakat o da kabul etmedi. Sa’lebe, hazret-i Osman’ın halifeliği zamanında öldü...

* * *

Hz. Cabir şöyle anlatmıştır: Bir gün Resulullah efendimiz pazarda giderken bir kadın feryad ederek, ya Resulallah! Benim bir kocam var, bana devamlı eziyet ediyor. Hakkımı gözetmiyor. Beni ondan ayır, dedi.

Resulullah sallallahü aleyhi o kadının kocasını çağırttı. O kimse gelip, ya Resulallah! Ben onu daima aziz tutarım. Onu incitmem, iyi geçinirim, dedi.

Kadın ağladı ve yalan söylüyor. Yalan söylemekte hiç hayır yoktur. Ben yalancıyı kendime yar edinmem, dedi.

Resulullah tebessüm etti. Kadının başörtüsünün bir ucundan kocasının da başından tutarak “Ya Rabbi bunların arasında ülfet ve muhabbet hasıl eyle” diye dua buyurdu.

O kadın bir ay sonra Resulullahın huzuruna geldi. Ben şehadet ederim ki, sen Allahü teâlânın Resulüsün. Yeryüzünde bana kocamdan daha sevgili kimse yoktur, dedi.

* * *

Yemenli birisi şöyle anlatmıştır. Yemen’de evimde bir kuyu kazmıştım. Tuzlu su çıktı. Resulullahın huzuruna gelip, bu durumu arz ettim. Bana bir matara su verdi. O suyu götürüp kuyuya döktüm. Kuyunun suyu tatlandı.

Bir gün bir genç, Resulullahın huzuruna gelip; ya Resulallah! Zina etmem için bana izn ver, dedi. Eshab-ı kiram hayrete düşüp, bağrışmağa başladı. Genci tartaklayıp oradan uzaklaştırmak istediler.

Resulullah merhamet edip o gence, “Yanıma yaklaş” buyurdu. Genç yaklaşıp Resulullahın huzurunda oturdu. Resulullah sordu: Başkalarının annen ile zina etmesine razı olur musun? Genç, hayır dedi. Senin gibi hiç kimse istemez, buyurdu.

Sonra kızınla başkalarının zina etmesine razı olur musun? diye sordu. Hayır razı olmam, dedi. Yine başkalarının kız kardeşin ile zina etmesine razı olur musun, dedi. Hayır olmam, diye cevab verdi.

Daha sonra amcasının, halasının ve diğer akrabalarının kızları için de ayrı ayrı sordu. Hepsine hayır, başkalarının onlarla zina etmesine razı olmam diye cevab verdi.

Bunun üzerine Resulullah mubarek elini o gencin göğsüne koydu ve “Allahım bunun günahını af eyle, kalbini temizle ve zinadan koru” diye dua buyurdu. O genç artık hiç harama meyletmedi.

º º º

İbni Mes’ud anlatmıştır:

Resulullah Medine sokaklarından birinde bulunduğu sırada, bir deve koşarak gelip, Resulullahın önünde secde etti. Sonra başını kaldırdı. Devenin gözlerinden yaşlar akıyordu. Resulullah bu devenin sahibi kimdir, diye sordu. Falan kimsedir, dediler. Çağırmalarını emir buyurdu.

Çağırdılar ve o şahıs Resulullahın huzuruna geldi. Bu deveye ne yapmak istiyorsun da şikayetçi oluyor, buyurdu.

O şahıs, ya Resulallah! Yirmi senedir bu deve ile su çekerim. Onu uzun zamandan beri besliyorum. Şimdi semiz oldu, onu kesmek istiyorum, dedi. Bunun üzerine o deveyi bana sat veya kesmekten vazgeçip bağışla buyurdu.

O şahs bu deveyi size bağışladım, sizin olsun ya Resulallah, dedi. Resulullah o deveyi kendi develerinin arasına kattı.

º º º

Ebu Hüreyre hazretleri şöyle anlatmıştır:

Birgün Resulullah ile Kuba tarafına gittik. Bir duvara rastladık. Orada bir deve vardı. O deve ile su taşırlardı. Deve, Resulullahı görünce, başını yere koydu.

Eshab-ı kiram, ya Resulallah, biz sana secde etmeğe deveden daha çok müstahakız, dediler. Resulullah, “Sübhanallah, Allahü teâlâdan başkasına secde etmek caiz olsaydı, kadınların kocalarına secde etmelerini emrederdim” buyurdu.

º º º

Hazreti Enes şöyle anlatmıştır: Resulullah bir gün ensardan birinin avlusuna girdi. Yanında hazret-i Ebu Bekir, hazret-i Ömer ve ensardan bir cemaat vardı. Avluda bir koyun sürüsü bulunuyordu. Koyunlar Resulullaha secde ettiler. Eshab-ı kiram, ya Resulallah! Biz size secde etmeğe bu koyunlardan daha layıkız, dediler.

Resulullah efendimiz bu defa da, “Allahü teâlâdan başkasına secde etmek caiz olsaydı, kadınların kocalarına secde etmelerini emrederdim,” buyurdu.

Enes bin Malik hazretleri şöyle anlatmıştır:

Resulullahın huzurunda bir kişinin çok ibadet ve mücahede yaptığını anlatıyordum. O sırada o kimse arkada bir yerde gözüktü.

Ya Resulallah! İşte bahsettiğim kimse diyerek onu gösterdim. Resulullah efendimiz “Canım kudretinde olan Allah hakkı için, ben o kimsenin yüzünde şeytanın eserini görüyorum” buyurdu.

Sonra o şahıs Resulullahın huzuruna geldi. Resulullah o şahsa: “Allah hakkı için söyle, bizi görünce içinden bu kavmin benden daha iyisi yoktur diye geçmedi mi?” buyurdu. O şahıs evet geçti, dedi.

Sonra dönüp gitti. Bir yerde toprak üzerine mescid şeklinde çizgi çizip orada namaza durdu. Görünüşte böyle görünse de, aslında bu kimse müslümanlara zarar vermek isteyen biriydi. Resulullah: “Kim gidip bu kimseyi öldürür?” diye sordu.

Hazret-i Ebu Bekr o şahsın yanına gitti. Fakat namazdadır diye öldürmekten çekindi ve geri döndü. Resulullahın huzuruna geldi. Resulullah, ne yapdın diye sorunca, ya Resulallah, onu namaz kılarken gördüm. Öldürmekten çekindim, dedi.

Resulullah tekrar “Kim gidip onu öldürür?” diye sordu. Hazret-i Ömer kalkıp, ben öldürürüm, diyerek o kimsenin yanına gitti. O da hazret-i Ebu Bekr gibi öldürmeden geri döndü.

Resulullah “Bu adamı kim öldürebilir?” diye tekrar sordu. Hazret-i Ali kalktı, ben öldürürüm, dedi. Resulullah, “Ya Ali! Eğer onu yerinde bulabilirsen öldürürsün” buyurdu.

Hazret-i Ali gitti. Fakat o adamı yerinde bulamayıp geri döndü. Resulullahın huzuruna gelip, durumu bildirdi. Bunun üzerine

“O şahıs ümmetim arasında fitne çıkaracaktır. Eğer onu öldürseydin, ümmetimden iki kişi arasında asla muhalefet çıkmazdı. Benî İsrail yetmişbir fırkaya ayrıldı. Çok geçmeden benim ümmetim de yetmişüç fırkaya ayrılır. Bir fırka hariç, diğerleri Cehennemdedir” buyurdu.

* * *

Bir gün Resulullah efendimiz Eshabına, yarın herkes bir sadaka getirsin, buyurdu. Utbe bin Zeyd şöyle anlatmıştır:

O gece Allahü teâlâya şöyle münacatta bulundum:

“Ya Rabbi! Resulünün bize sadaka getirmemizi emrettiğini biliyorsun. Benim sadaka edecek hiç bir şeyim yoktur! Ben de kendi kendimi, şanımı sadaka ediyorum” dedim.

Sabah olunca Eshab-ı kiramın herbiri bir sadaka getirdi. Resulullah bana baktı ve: “Dün gece kendi şanını sadaka eden kimse nerededir?” buyurdu.

Bunun üzerine ben ayağa kalkıp, o kimse benim ya Resulallah, dedim. Resulullah üç def’a, “Allahü teâlâ sadakanı kabul etti” buyurdu.

Resulullah efendimiz bir gün İslam ordusunu bir yere göndermişti. O sene kıtlık olduğundan, her askerin yol azığını ayrı ayrı vermişti. Askerler arasında Cüdeyrin yol azığını vermeği unutmuştu.

Cüdeyr İslam ordusunun arkasından gidiyordu. Yol boyunca “La ilahe illallahü vallahü ekber sübhanallahi velhamdülillahi vela havle vela kuvvete illa billahil aliyyil azim” diye söylüyordu ve “Bu ne güzel azıktır ya Rabbi” diyordu.

Daima bunu söylüyor ve sabırla yola devam ediyordu. Cebrail aleyhisselam Resulullaha sallallahü aleyhi ve sellem gelip, beni Allahü teâlâ gönderdi. Bütün ordunun yiyeceğini verdiniz. Fakat, Cüdeyrin azığını vermeyi unuttunuz. O yolda La ilahe illallahü vallahü ekber sübhanallahi velhamdülillahi vela havle vela kuvvete illa billahil aliyyil azim, diyerek ve, ya Rabbi bu ne güzel azıktır diye söyleyerek gidiyor. Onun bu söyledikleriyle yer ve gök arası nur ile dolacak. Ona yiyecek gönder, dedi.

Resulullah Eshabdan birini çağırıp, Cüdeyrin azığını götürmesi için ona verdi ve selam söyledi. Onun azığını unuttum. Allahü teâlâ bana Cibrili göndererek, bu durumu haber verdi, buyurdu.

O sahabi azığı alıp, Cüdeyre yetişti. Resulullahın söylediklerini haber verdi. Bunun üzerine Cüdeyr : Ya Rabbi sana hamd olsun. Sen zaman ve mekandan münezzehsin. Zaifliğime ve sabırsızlığıma merhamet ettin. Sen beni unutmadığın gibi, beni de seni unutmayanlardan eyle” diye dua etti.

Azığı getiren sahabi ondan işittiklerini aynen Resulullaha anlattı. Resulullah bu haberi getiren sahabiye:

“Eğer o sırada başını yukarı kaldırsaydın, Cüdeyrin sözlerinin nurunu yer ile gök arasında görürdün” buyurdu.

º º º

Ebu Sa’id Hudri hazretleri şöyle anlatmıştır:

Bir gün annem beni Resulullahtan bazı şeyler istemem için gönderdi. Huzuruna varıp oturdum. Mübarek yüzünü bana çevirerek, “Kim sahip olduğu şeye kanaat ederse, Allahü teâlâ onu başkasına muhtac etmez. Kim çirkin şeylerden sakınırsa, Allahü teâlâ onu iffetli eyler. Kim sahib olduğu şey ile yetinirse, Allahü teâlâ ona kafidir. Kim bir ukıyelik bir şeye sahip olduğu halde, başkasından birşey isterse, devamlı isteyici olur” buyurdu.

Ben kendi kendime falan devemiz bir ukıyeden daha iyidir dedim. Hiçbir şey istemeden Resulullahın huzurundan kalkıp gittim.

º º º

Ebu Hüreyre şöyle anlatmıştır:

Teyemmüm ayeti nazil olmuştu. Nasıl teyemmüm edileceğini bilmiyordum. Öğrenmek için Resulullahın evine doğru gittim. Evlerine yaklaşınca, Resulullah beni gördü. Ne için geldiğimi anladı. İki mubarek elini toprağa vurup yüzünü ve iki kolunu mesh etti. Başka birşey yapmadı. Ben de artık birşey sormadan geri döndüm.

Suheyb Resulullahın huzuruna varınca, üç kerre “Alış verişinde kazançlı çıktın” buyurdu.

Sakif kabilesinden bir kimse ile ensardan bir zat, Resulullahdan bazı sualler sormak için biraraya gelmişlerdi. Sakif kabilesinden olan kimse, ensardan olan zata sen Medinelisin, sualini her zaman sorabilirsin. Müsaade edersen, önce ben suallerimi arz edeyim, dedi.

O da musaade etti. Sakif kabilesinden olan kimse, Resulullahın huzuruna vardı. Resulullah ona sualini sen mi sorarsın, yoksa ben mi söyliyeyim, buyurdu. Ya Resulallah siz söyleyiniz dedi. “Senin suallerin namaz ve oruçla ilgilidir,” buyurarak cevaplandırdı.

O kimse seni Peygamber olarak gönderen Allah hakkı için benim suallerim buyurduğunuz gibi bunlar idi, dedi. Sonra ensardan olan zat, Resulullahın huzuruna yaklaştı. Ona da suallerini ben mi söyleyeyim, sen mi söylersin buyurdu. Siz söyleyin ya Resulallah dedi.

Senin suallerin hacdan, arefe gününden, saç kesmekten ve tavaftandır, buyurarak hepsini cevaplandırdı. Ensardan olan zat, Allah hakkı için benim suallerim de bunlardı, dedi.

º º º

Ebu Hüreyre şöyle anlatmıştır:

Resulullah zamanında iki kişi vardı. Birisi sohbetlere devamlı gelirdi. Diğeri ise sohbetlere az gelir ve iyi ameli de az görülürdü. Sohbetlere devamlı gelen kimse, bir gün Resulullaha kıyamet ne zaman kopacakdır diye sordu. Resulullah “Kıyamet için ne hazırladın?” buyurdu.

Allahü teâlânın ve Resulünün muhabbetini hazırladım, dedi. Resulullah ona “Sen sevdiklerinle beraber olacaksın!” buyurdu. Sohbetlere az gelen kimse vefat etti.

Resulullah, “Biliyor musunuz, Allahü teâlâ o kişiyi Cennete koydu” buyurdu. Eshab-ı kiram hayret ederek birbirlerine bakıştılar. Bu hali o şahsın hanımına, yine hayretlerini belirterek söylediler. Hanımı şöyle dedi: Kocam her ezan okunduğunda, müezzin La ilahe illallah deyince “Allahtan başka ilah olmadığına şehadet ederim. Her şehadet edene Allahü teâlânın kafi geleceğine inanırım” derdi.

Müezzin, Eşhedü enne Muhammeden Resulullah deyince de: “Her şehadet eden gibi şehadet ederim. Bu imanım bana kafidir” derdi. Bu sözleri duyanlar, Resulullahın huzuruna döndüklerinde, daha onlar bir şey söylemeden Resulullah, o kimsenin hanımının anlattıklarını söyledi ve Allahü teâlâ onu, bu sebeple Cennete koydu, buyurdu.

º º º

Habib bin Mesleme-i Fihri Medineye gelip, Resulullah efendimizin huzuruna gitmişti. Peşinden babası gelip, ya Resulallah, benim bu oğlum elim ayağım gibidir diyerek onu götürmek istedi.

Resulullah efendimiz, Habibe kalk babanla geri dön. Çünkü, onun ömrü az kalmıştır. Yakında vefat eder, buyurdu. Babası o sene vefat etti.

Vabesa bin Ma’bed şöyle anlatmıştır:

Hayır ve şerden herşeyi sormak niyyetiyle Resulullahın huzuruna gittim. Bir cemaat toplanmıştı. Kalabalığın arasından geçip Resulullaha iyice yaklaşmak istedim.

Oradakiler bana biraz uzakta dur dediler. Beni bırakınız Resulullaha iyice yaklaşayım. Zira bana O’ndan daha sevgili kimse yoktur, dedim.

Resulullah, yaklaş, buyurarak beni huzuruna çağırdı. Mübarek dizlerinin dibine oturdum. Ey Vabesa! Hayır ve şer herşeyden sormak için geldin değil mi buyurdu. Evet ya Resulallah dedim.

Mübarek parmaklarını göğsüme koydu ve “Ey Vabesa, kalbinden fetva iste! Kalbine gelen şey iyi ise kalbin sükunet bulur. Kalbinde tereddüt ve çarpma olursa o şey kötüdür, günahtır. Sana başkaları fetva verseler bile sen kalbine bak!” buyurdu.

º º º

Ukbe bin Amir el-Cüheni şöyle anlatmıştır:

Bir gün Resulullah efendimizin huzurunda idim. Dışarı çıktığımda ehl-i kitaptan bir cemaat, ellerinde kitaplarıyla gelmişti. Benden Resulullahın huzuruna girmek için izin istediler.

Durumu Resulullaha haber verdim. “Benim onlarla ne işim var. Onlar bir şey sormak isterler, ben onu bilmem. Ancak Allahü teâlâ bildirirse bilirim.” buyurdu.

Sonra bana su getir, buyurdu. Suyu getirdim. Abdest alıp iki rekat namaz kıldı. Mübarek yüzünde bir sevinç eseri göründü. Dışardakilere söyle içeri gelsinler. Eshabdan da kimi bulursan çağır, buyurdu. Dışarda bekleyenler huzuruna girince onlara, sormak istediğinizi isterseniz ben size haber vereyim ve kitaplarınızda yazılı olduğu gibi cevabını vereyim, buyurdu.

Onlar, biz de böyle istiyoruz, dediler. Bunun üzerine Resulullah, siz İskender kıssasını sormak istiyorsunuz, buyurdu ve kitaplarında bildirildiği gibi tamamen anlattı. Ehl-i kitaptan olan cemaatin tamamı Resulullahın anlattıklarının hepsini itiraf ettiler.

º º º

Sümre bin Cündeb hazretleri anlatmıştır

Bir gün Resulullah efendimizin huzuruna bir tabak yemek getirdiler. Sabahtan öğleye kadar bir grup yiyip gider, bir başka grup gelirdi.

Birisi bana o tabağa başka yerden yemek konuyor mu diye sordu. Hayır, ancak kap boşalınca kendiliğinden doluyor, diye cevap verdim.

º º º

Resulullah yaya yürüdüğünde hiç kimse O’na yetişemezdi. Ebu Hüreyre demiştir ki: Resulullah efendimiz o kadar çabuk yürürdü ki, sanki yer mübarek ayağının altında dürülürdü. Biz zahmet çekerek yürürdük, Resulullah normal yürürdü, yine de O’na yetişemezdik.

Mikdad bin Esved hazretleri şöyle anlatmıştır: Bir defasında iki arkadaşımla birlikte Medine’ye gitmiştik. Yol meşakkatinden gözlerimiz yanmıştı. Eshab-ı kiramdan hiç kimse bizi evine götürmedi.

Resulullah bizi alıp, evine götürdü. Evinde üç keçi vardı. Bu keçilerin sütünü sağıp içiniz, buyurdu. Kendisi ayrılıp gitti. Biz keçileri sağıp sütünü içtik. Resulullahın payını da ayırdık.

Akşam, Resulullah geldi. Uyuyan kimseyi uyandırmayacak ve uyanık kimsenin de duyamayacağı kadar yavaş sesle selam verdi. Sonra mescide gidip namaz kıldı. Sonra gelip kendisi için ayırdığımız sütü içti.

Başka bir gece, Resulullah için ayırdığımız sütü içtim. Fakat sütü midemde tutamadım, geri çıkardım. Bu işten çok pişman oldum. Kendi kendime, “Resulullahın payını içtin! Şimdi gelip üzülürse, ahıretin harab olur,” diyordum. Üzerimde bir örtü vardı. Başımı örtsem ayağım, ayağımı örtsem başım açıkta kalırdı. Hiç uyuyamıyordum. Arkadaşlarım uyudular. Zira onların hiçbir düşüncesi ve sıkıntısı yoktu.

O sırada Resulullah geldi. Selam verip mescide geçti ve namaz kılıp geri geldi. Süte baktı, kabı boş görünce ellerini semaya doğru açtı. “Ya Rabbi, beni doyuranı doyur, bana su verene su ver” diye dua etti.

Hemen yerimden kalkıp elbisemi giydim. Keçilerin en semizini Resulullah için kesecektim. Yanıma da bir bıçak aldım. Keçilere baktım, memeleri sütle dolu idi. Bir çanak alıp süt sağdım. Sütün yağı üstünde duruyordu.

Resulullahın huzuruna gittim. Bana, bu gece sütünüzü içtiniz mi diye sordu. İçtik ya Resulallah dedim. Sonra elimdeki sütten biraz içip, sen de iç diye bana verdi.

Biraz daha içiniz ya Resulallah, dedim. Biraz daha içip kabı bana verdi. Ben de içtim. Fakat beni bir gülme tuttu. Gülmekten yere düştüm. Resulullah bana ey Mikdad! Bu senin yaramazlığından biridir.

Sonra ben olan hadiseyi anlattım. Bu Allahü teâlânın rahmetinden başka bir şey değildir. Niçin bana haber vermedin. İki arkadaşını da uyandırsaydık, onlar da bu rahmetten nasiplenselerdi, buyurdu. Siz rahmete kavuştunuz. Ben de kavuştum, başkasının bu rahmete kavuşması veya kavuşmamasından endişem yoktur, dedim.

¡ ¡ ¡

Resulullahın mubarek yüzüne değen mendili asla ateş yakmazdı. Bir gün Enes bin Malik’e bir grup insan misafir oldular. Yemek yidiler. Yemekten sonra hizmetçisine falan mendili getir, dedi.

Cariyesi kirli bir mendil getirdi. Enes bin Malik o mendili ateşe attı. Bir müddet sonra mendili ateşten çıkardı. Mendil yanmamış, kirlerden temizlenip süt gibi beyaz olmuştu. Misafirleri bu ne haldir diye sorunca, bu mendil Resulullahın mübarek yüzünü sildiği bir mendildir. Ne zeman kirlense ateşe atarız, tertemiz olur ve asla yanmaz, dedi.

=> Sen de ücretsiz bir internet sitesi kurmak ister misin? O zaman burayı tıkla! <=