.
.
.CENNET
Cennet Kelimesi;
Anlam ve Mâhiyeti
Ağaçlı bahçe; yeşillikleri bol
bostan; sık dal ve yaprakları ile yeri gölgelendiren hurmalık ve bağlık.
Peygamberlerin davetine uyarak
iman edip, dünya ve ahirete ait işleri, kulluk vazifelerini elden geldiği kadar
güzel bir şekilde yapan temiz ve müttakî kişiler için hazırlanmış bir huzur ve
saadet yurdudur. Kısaca ahiretteki nimetler yurdunun adıdır. Çoğulu Cinân ve
Cennât'tır.[1]
‘Cennet', örtmek, gizlemek
anlamına gelen ‘cenn' kökünden türemiş bir isimdir. Sözlük
anlamı, bitki ve ağaçlarıyla toprağı örten bahçe veya bostan demektir.
Aynı kökten
gelen diğer kelimelerde de bir çeşit ‘örtme, gizlilik' anlamları vardır. Örneğin,
aynı kökten gelen ‘cinn', herkese görünmeyen bir başka yaratık, ‘cinnet', aklın
kaybolması, gizlenmesi, ‘mecnun' aklı gitmiş demektir.
Kavram olarak ‘Cennet',
dünya gözüyle görülmeyen, Ahiretteki ‘sevap yurdu'nun özel adıdır.
İnsanların
işledikleri güzel amellerin sevabının, yani karşılığının verileceği bu yere
‘Cennet' denmesinin sebebi; görünüş yönünden dünyadaki bahçelere benzemesi,
içerisinde bulunan eşi ve benzeri olmayan nimetlerin insan anlayışına gizli
olması, insanların onu dünyada iken görmemeleridir.
Kur'an, bu
kelimeyi ‘cennetün', ya da ‘el-Cennetü' şeklinde kullanmaktadır ki, bazen
dünyadaki bahçeler, bazen de Ahiret yurdundaki ‘cennet' kasdedilir.
Şu âyette
‘cennet' dünyadaki bahçe, bostan anlamındadır:
"Yalnızca
Allah'ın rızasını istemek ve kendilerinde olanı kökleştirip-güçlendirmek için
mallarını infak edenlerin örneği, yüksekçe bir tepede bulunan, sağanak yağmur
altında ürünlerini iki kat veren bir bahçenin (cennetin) örneğine benzer ki ona
sağnak yağmur isabet etmese de bir çisintisi (vardır). Allah, yapmakta
olduklarınızı görendir." (Bakara: 2/265)
‘Cennet' kelimesinin çoğulu ‘cinan' veya ‘cennât' olarak gelir. Kur'an, ‘cennât'
kelimesini sık sık kullanmaktadır.
[2]
[1]
Durak Pusmaz, Şamil İslam
Ansiklopedisi: 1/300.
[2]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 105-106.
.
.Cennette
Yalnızca Kuran'da Bildirilen Şeyler mi Var?
Kur'an'da
cennet tasvir edilirken, yaşadığımız dünyadan örnekler ve benzetmeler
verilmiştir. Çünkü insan bilmediği birşeyi ancak bildiği şeylerden yola çıkarak
zihninde canlandırabilir. Bu ise, her ne kadar aslı gibi olmasa da insana bir
ölçüde fikir verir. Cennet nimetleri hakkında Kur'an'da yapılan ince ve detaylı
tarifler, oradaki nimet ve güzelliklerin, dünyadakilerin en iyi, en güzel ve en
üstün olanlarından çok daha üstün olacağını bize göstermektedir.
Kur'an'da
cennet tarif edilirken, Allah'ın dünyada yaratmış olduğu en makbul, en kaliteli,
en çok rağbet edilen, en nadir rastlanan şeylerden örnekler verir. Örneğin iri
ve siyah göz nadir rastlanan ve özellikle kadınlara, son derece estetik ve
çarpıcı bir görünüm veren bir göz şeklidir. İşte bu özellik nedeniyle cennette
bulunan iri ceylan gözlü, siyah gözlü kadınlardan bahsedilir. Bu demek değildir
ki yeşil, mavi ya da çekik gözlü kadınlar bulunmasın... Allah yalnızca cennetin
üstünlüğünü ve kalitesini vurgulamak maksadıyla, dünya ölçülerinde en makbul
olan şeylerin cennette çok daha üstünleriyle bulunduğunu bildirmektedir. Başka
bir örnek verirsek, cennette her türlü meyveden bulunduğu Kur'an'da haber
verilir. Fakat örnek olarak, muz veya incir gibi genelde daha fazla tercih
edilen meyveler verilir. Bu orada diğerlerinin yokluğu anlamına gelmez.
Sonsuz ve
sınırsız olan cennet nimetlerini Kur'an'da tek tek sayılmasının Kuran'ın
hikmetiyle bağdaşmayacağı açıktır. Herkesin, zevkine göre, "nefsinin arzu ettiği",
"istek duyduğu herşeyin" cennette var olduğunun haber verilmesi, cennet
nimetlerinin sınırsız ve insanın hayalgücünün çok daha üstünde olduğunu ifade
etmek için yeterlidir. Herkes Kuran'ı kendi imanı, aklı, samimiyeti derecesinde
anlar. Kur'an ayetlerini art niyetle okuyan bir inkarcı da, cennet ayetlerini
kendi kısır düşünceleri doğrultusunda anlayacaktır. Akılsız bir kişinin yapacağı
yorumlarının Kur'an'da yapılan cennet tariflerinden çok uzak olacağı açıktır.
Oysa, bir mümin ayetlerde kastedilen köşklerin, konakların, dünyanın en nadide,
en kıymetli bölgelerinden birindeki, yemyeşil ağaçların arasında, dünya
şartlarında olabilecek en kusursuz manzaraya hakim ve olabilecek en üstün
teknolojiye sahip bir malikaneye benzeyen, ancak bunun çok daha ötesi bir
güzellikteki ve çarpıcılıktaki meskenler olduğunu kavrar.[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları
.
.Nimet ve
Sefahat:
Kitabın
ilerleyen bölümlerinde Kuran'da tarif edilen cenneti inceleyecek, ayetlerde
yapılan tasvirlerden yola çıkarak, bu muhteşem mekanı kavrayabildiğimiz
kadarıyla gözümüzde canlandırmaya çalışacağız. Ancak bundan önce değinilmesi
gereken bazı önemli noktalar var. Çünkü içinde yaşadığımız toplumdaki bazı
yanlış inanışlar ve izlenimler pek çok insanın aklında ya da bilinçaltında bu
konuya doğru bakmalarını önleyen engeller oluşturmuş durumda. Bu engeller
nedeniyle, asıl anlamlarından saptırılmış bazı temel İslami kavramları Kur'an'a
göre yeniden tarif etmek gerekiyor.
Burada bu
amaçla yapılması gereken ilk iş, nimet ve sefahat kavramlarını birbirinden ayırt
etmektir.
İlerleyen
sayfalarda, Kur'an'da tarif edilen cennetin son derece "lüks" ve ihtişamlı bir
mekan olduğunu göreceğiz. İçinde yaşanan hayatın, olabilecek en konforlu, en göz
alıcı, en müreffeh hayat olduğuna şahit olacağız.
Oysa bugün pek
çok insanın gözünde, bu tür bir hayat pek de "İslami" bir hayat değildir. Aksine,
bu tür bir yaşam tarzının, Allah'tan ve dinden uzaklaşmanın doğal bir sonucu
olduğunu düşünürler. En açık ifadeyle, bu hayat "sosyetik" bir hayattır. Bu
nedenle de lüks içinde yaşayan toplum kesimine "sosyete" adı verilir. Bu "sosyete"nin,
toplumun dine en uzak kesimlerinden biri olduğu ise açıktır.
İşte toplumda
hakim olan bu yanlış anlayış nedeniyle, pek çok kişi, konforlu, lüks, gösterişli
bir yaşamı ve bu yaşamın unsurlarını "gayr-ı İslami" bulur. Bu unsurlar, örneğin;
kaliteli giyecekler, zengin ve gösterişli sofralar, eğlenceler, şölenler,
ihtişamlı ve süslü evler, dekoratif mekanlar, değerli sanat eserleri vs., dinden
kopmuş gafil insanlara ait şeyler olarak görülür. Bunlarla dolu bir hayat da,
genellikle "sefahat" olarak tanımlanır ve bu sosyete ismi verilen kişiler
yerilirken "sefahat içinde azgınca yaşayanlar"dan söz edilir. Sefahat, Arapça'da
"sefih" kelimesinden türemiştir ve bu kelime, bir tercümeye göre, "servet ve
refah içinde sorumsuzca yaşamaktan dolayı azma, şımarma, aklın zaafa uğraması"
anlamına gelir.
İşte aşılması
gereken bir yanlış anlama, bu noktada ortaya çıkmaktadır. Halk arasında, hatalı
olarak, "sefih" kavramıyla bir tutulan bazı şeyler, örneğin lüks ve gösterişli
evler, kıyafetler, sofralar, eğlenceler, şölenler cennetin temel özellikleri
arasındadır. Oysa Allah'ın kulları için seçip beğendiği cennet hayatı her türlü
lüksü, konforu, gösterişi içinde barındırmakla birlikte, olabilecek en güzel, en
asil, dine en uygun olan hayat tarzıdır.
Yanlış anlamaya
yol açan şey, sefahatin tanımının yanlış yapılmasıdır. Sefahat, yani Allah'a
isyan ederek azıp şımarmak, insanın zihninde gerçekleşen bir şeydir. Kelimenin
çağrıştırdığı maddi ortamla ise doğrudan bir ilişkisi yoktur. Bir başka deyişle,
birtakım insanları "sefih" kılan özellik, içinde yaşadıkları zengin ve
gösterişli mekanlar değildir. Sorun, giysilerde, gösterişli evlerde, estetik
mekanlarda, kısacası maddi zenginlikte değil, insanların zihnindedir.
Bu durumun
doğal sonucu ise şudur: Bir insan, eğer Kuran ahlakına ve güçlü bir imana
sahipse, son derece büyük bir zenginlik ve ihtişam içinde bulunabilir, ama bu
asla onu "sefih" kılmaz. Aksine, karşılaştığı herşeyi Kuran ahlakıyla ve Kuran
kıstasları doğrultusunda değerlendirdiği için etrafındaki güzellikleri birer "nimet"
olarak görecektir. Bir şeyin nimet olarak görülmesi demek, onun Allah tarafından
verildiğinin farkında olunması demektir. Dolayısıyla bir Müslüman çevresindeki
zenginliklerin, güzelliklerin, gösterişin ve ihtişamın Allah tarafından
verildiğini bilrse, doğal olarak bunun karşılığında Rabbine şükredecektir. Tüm
nimetlerin yaratılış amacı da zaten budur.
Bu genel
mantığı içinde yaşadığımız topluma uyarlarsak şunu söylememiz gerekir: Bugün
Allah'ın hükümlerine yüz çevirerek sefih bir hayat sürenler, ellerinde
bulundurdukları imkanları birer nimet olarak görmedikleri için sapmış
durumdadırlar. Eğer onları bir nimet olarak görselerdi, bu onların Allah'a
şükretmelerini sağlardı. Ve o zaman bu nimetlerin kullanımında da Allah'ın
gösterdiği yolu izlerler, yani israftan kaçınır ve Allah'ın rızasına uygun
biçimde harcama yaparlardı.
Dolayısıyla,
karşımıza iki ayrı zenginlik tanımı çıkmaktadır. Bir kısım zenginler müminlerdir
ki, ellerindeki imkanları birer "nimet" olarak görürler. Bir kısım zenginler de
fasıklardır ki, ellerindeki imkanları sahiplenir, Allah'ı unutur ve sefahate
dalarlar. Allah'ın tüm mümin kulları için öngördüğü model ise, birincisindeki
zenginliktir. Ancak zenginlik de fakirlik de müminler için dünya hayatında bir
denemedir. Müminler bir imtihan vesilesi olarak dünyada fakirlik de
çekebilirler. Ama "Biz ise, yeryüzünde güçten düşürülenlere lütufta bulunmak,
onları önderler yapmak ve mirasçılar kılmak istiyoruz" (Kasas: 28/5)
ayetinde bildirildiği gibi, Allah yarattığı tüm nimetleri iman eden kullarına
vermeyi dilemektedir. Bu, belki dünyada, ancak kesin olarak ahirette
gerçekleşecektir.
İşte tüm
bunlardan ötürü, Müslümanların ihtişamlı, lüks ve gösterişli bir yaşamı
suçlayarak, ondan çekinerek, hatta buğz ile bakmaları son derece yanlış olur.
Çünkü söz konusu yaşamın tüm maddesel içeriği —güzel kıyafetler, lezzetli
yiyecekler, ihtişamlı evler, sanat eserleri vs.— zaten Müslümanlar için
yaratılmıştır. Allah Araf: 7/32. ayetinde bu gerçeği iman edenlere
bildirmektedir:
"De ki:
'Allah'ın kulları için çıkardığı ziyneti ve temiz rızıkları kim haram
kılmıştır?' De ki: 'Bunlar, dünya hayatında iman edenler içindir, kıyamet günü
ise yalnızca onlarındır'..."
Nitekim
Kur'an'da iman edenlere örnek olarak Hz. Süleyman'ın zenginliği verilmektedir.
Hz. Süleyman'a Allah tarafından çok büyük bir mülk verilmiştir. Kuran'da, Hz.
Süleyman'ın sarayındaki ihtişam ve sanat eserleri çok ayrıntılı olarak tarif
edilmektedir.[1]
Ancak önemli
olan, Hz. Süleyman'ın tüm bu mülk ve ihtişam içinde Allah'a şükretmesi ve tüm
bunların Rabbinden gelen bir lütuf olduğunu bilmesidir. Kuran'da, Hz.
Süleyman'ın "Gerçekten ben, mal sevgisini Rabbimi zikretmekten dolayı tercih
ettim..." (Sad: 38/32) şeklinde sözü aktarılırken, bu derin kavrayışa dikkat
çekilmektedir.
Hz. Süleyman'ın
hayatının anlatıldığı kıssalar bize göstermektedir ki, "mal sevgisi" kavramı,
yani zenginliğe ve zenginliğin her türlü çeşidine karşı istek duymak, Allah'ı
zikretmeye vesile olduğu sürece, meşrudur. Kuşkusuz bu tür bir "mal sevgisi"ne
sahip olan mümin, o malı Allah'ın gösterdiği yolda kullanmaktan ve harcamaktan
da çekinmeyecektir. Çünkü mal bir nimettir ve sahibi de Allah'tır; dolayısıyla
Allah Kur'an'da nasıl emretmişse, sahip olunan tüm mal ve zenginlikler de o
şekilde kullanılacaktır.
Ancak eğer mal,
bir nimet olarak görülmez ise, o zaman sefahat başlar. Kur'an'da, fasıklara ait
olan bu zenginlik anlayışına pek çok ayette örnek verir. En belirginlerinden
biri, "Bu, bende olan bir bilgi dolayısıyla bana verilmiştir..." (Kasas:
28/78) diyen ve "Şımararak sevince kapılan..." (Kasas: 28/76) dönemin
zenginlerinden Karun'dur. Karun'daki gibi bir mal sevgisi değil insanı Allah'a
yaklaştırmaz, aksine O'nun yolundan saptırır. Kur'an'da, insanı Allah'a imandan
ve elçilerin bildirdiği gerçeklerden uzaklaştıran mal sevgisinden şu şekilde
bahsedilmektedir:
"Gerçekten
insan, Rabbine karşı nankördür. Ve gerçekten, kendisi buna şahiddir. Muhakkak o,
mal sevgisinden dolayı (bencil ve cimri tutumundan) çok katıdır."
(Adiyat: 100/6-8)
İşte bu nedenle
de Müslümanların zenginliğe bakışları, Kur'an'da bildirilen bu ölçülere göre
olmalıdır. Müslüman Allah rızası için ve Allah'ın dinine hizmet için zenginliği
talep etmeli, Allah'ın var ettiği tüm nimetlere karşı istekli davranmalıdır.
Çünkü dünya hayatındaki tüm nimetler Allah'ın rızası için çaba sarf eden, samimi
ve ihlas sahibi kulları için yaratılmıştır. Yapması gereken şey, tüm bu
nimetlere karşı sürekli şükür halinde olmak, Kuran'da "... O, ne güzel kuldu,
çünkü o, (daima Allah'a) yönelip-dönen biriydi" (Sad: 38/30) ifadesiyle
tarif edilen Hz. Süleyman'ı kendisine örnek almaktır.
Bir insan Kuran
ahlakını gerçek manasıyla yaşayıp, yukarıda tarif edilen bakış açısını elde
ederse, cennete girmeye de "layık ve ehil" olmuş olur. Çünkü cennetin en önemli
özelliklerinden biri, sonsuz bir ihtişama, göz kamaştırıcı bir zenginlik ve
estetiğe sahip olmasıdır. Mümin, bu güzelliklerin içinde "... gerçekten ben,
mal sevgisini Rabbimi zikretmekten dolayı tercih ettim..." (Sad: 38/32)
diyen Hz. Süleyman gibi düşünecek ve hissedecek olan insandır.
Mümin, asıl
yaşamı olan cennette bu tür bir bakış açısı içinde olacağına göre, ahirete bir
hazırlıktan başka bir şey olmayan dünyada da bu bakış açısını kavramaya
çalışmakla yükümlüdür. Zenginliği, estetiği, ihtişamı, bir "sefahat" olarak
görenlerin aksine, her bir nimetin Rabbinden gelen bir lütuf olduğunu bilmeli,
değerini bilmeli, bunlardan zevk alıp şükretmeyi öğrenmelidir.
İlerleyen
sayfalarda inceleyeceğimiz cennet nimetleri, işte bu bakış açısı korunarak
yorumlanmalıdır.
[2]
[1]
Sebe: 34/12-13. Neml: 27/44.
[2] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
İnancı:
‘Cennet'
kavramı, bol ağaçlı, yeşili çok, güzel binaları olan, insanı hayran bırakan,
bakıldığı zaman huzur veren manzaralara sahip bahçeleri çağrıştırmakla birlikte,
en güzel hayatın yaşanacağı, güzellikler ve huzurun, her türlü iyi halin
görüleceği mutluluk ülkesini akla getirir.
Bu anlamda
cennet inancı bütün dinlerde vardır. İster hakk olsun, ister batıl olsun bütün
inanç sistemleri bağlılarına böyle bir cenneti sunarlar. Bu bir anlamda iyi
davranışların karşılığının verileceği inancı ve yeryüzünde bir türlü ele
geçmeyen ideal hayatı arama gayretidir.
Şüphesiz ki
dünyada hiç kimse veya hiç bir kurum insanın yaptığı iyiliklere veya ibadet
maksadıyla yaptığı hareketlere tam bir karşılık veremez. Bir dine inanan
kimseler ibadetleri ya da iyilikleri, günün birinde karşılığını almak ümidiyle,
en güzel mükâfat olan ‘cennet' arzusuyla yaparlar. İnandığı ve önünde ibadet
ettiği ilâhının, ya da ilâhların bunu kendisine vereceğine inanır.
Kimi insanlar
da bu ‘cennet'in kendilerine dünya hayatında verileceğini düşünerek, onu henüz
hayatta iken aramaya, ya da kurmaya çalışırlar.
Bütün dinlerde
‘cennet' ümidi inancının olması, ‘cennet' olayının ilâhí kaynaklı olduğunu
gösterir. İnanmak, ibadet etmek, bir ilâhın önünde boyun eğmek insanın
fıtratında (yaratılışında) olan bir ihtiyaçtır. Bu özellik tıpkı diğer insaní
fonksiyonlar gibi bir özellik arzeder. İnsan, her şart ve durumda bir şeye
inanır, inandığı şeyleri hayat olarak yaşamaya çalışır.
‘Cennet' arzusu
da böyle bir fıtrí özelliktir. İnsan, arzu ettiği halde elde edemediği en mutlu
hayatı bir cennette yaşayacağını ümit eder. O hayatı elde etmek için çaba harcar.
Bu cennet
ideaalinin hayali bir şey olduğunu söylemiyorum. Öyle ya bir takım kimseler, ya
şartlar uygun olmadığı için, ya baskı ve zulüm altında oldukları için, ya da
güçleri yetmediği için dünya cennetini bulamazlar, bu yüzden de hayali bir
cenneti özlerler. Bir ütopya halinde günün birinde böyle bir hayata
kavuşacaklarını beklerler, diye düşünülebilir.
Cennet inancı
böyle bir inanç değildir. Yani bir hayal ya da ütopya denilemez. Bütün dinlerde
de bu inancın ve beklentinin olması, ilk insandan beri gelen hakk dinlerin ve
yüce elçilerin insanlara bu gerçeği haber vermeleridir. Bütün nebiler insanlara
Allah'ın güzel kulları için hazırladığı mükâfat yurdu Cennet'i müjdelemişlerdir.
Tarihí akış içerisinde hakk dinlerin bir çok inanç ve ibadet esasları bozulsa
bile, bazı inançlar gibi cennet inancı da bütün dinlerde varlığını sürdürmüştür.
İşte bu inanç
ve kanaat ‘cennet' olgusunun insan hakkında yaratılıştan kaynaklandığını
gösterir.[1]
[1]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 106-107.
.
.Gerçek
Yaşam Bu Dünyadaki Değildir:
Pek çok insan,
dünya üzerinde eksiksiz ve mükemmel bir yaşamın kurulabileceğini sanır. Gerekli
maddi imkanlar elde edildiğinde, bu dünyadaki yaşamın insanı tam olarak tatmin
edebileceğini ve mutlu kılabileceğini düşünür. En yaygın kanaate göre insan,
maddi bir zenginlik, bu düşünce doğrultusunda gerçekleştirilmiş bir evlilik,
diğer insanlar gözünde saygınlık ve toplum içinde güçlü bir kariyer elde
ettiğinde, kusursuz bir hayat kurmuş olur.
Oysa Kur'an'da
bu tür bir bakış açısı şiddetle yerilmektedir. Aksine, Kur'an'da, dünya üzerinde
sürdürdüğümüz yaşamın, asla eksiksiz, mükemmel ve sorunsuz olamayacağı
bildirilmektedir. Çünkü, özellikle böyle tasarlanmıştır.
"Dünya"
kelimesinin kökeni bu konuda çok önemli bir anlam içerir. Kelime, Arapça'daki "deniy"
sıfatından türemiştir. "Deniy" ise, alçak, düşük, basit, değersiz gibi anlamlara
gelmektedir. Bu durumda "dünya" kelimesi de, bu sıfatlara haiz bir mekan
anlamını taşır.
Nitekim
Kur'an'da, dünya hayatının değersizliği ve önemsizliği sık sık vurgulanır. Dünya
hayatını güzel kıldığı düşünülen zenginlik, aile, statü, başarı gibi faktörler,
Kur'an'a göre geçici ve aldatıcı birer metadan başka bir şey değildirler. Allah
bazı ayetlerde dünya hayatı hakkında şunları bildirmektedir:
"Bilin ki,
dünya hayatı ancak bir oyun, '(eğlence türünden) tutkulu bir oyalama', bir süs,
kendi aranızda bir övünme (süresi ve konusu), mal ve çocuklarda bir 'çoğalma-tutkusu'dur.
Bir yağmur örneği gibi; onun bitirdiği ekin ekicilerin (veya kafirlerin) hoşuna
gitmiştir, sonra kuruyuverir, bir de bakarsın ki sapsarı kesilmiş, sonra o, bir
çer-çöp oluvermiştir. Ahirette ise şiddetli bir azab; Allah'tan bir mağfiret ve
bir hoşnutluk (rıza) vardır. Dünya hayatı, aldanış olan bir metadan başka bir
şey değildir." (Hadid: 57/20)
Bir başka
ayette ise insanın dünya hayatı dolayısıyla nasıl bir aldanışa kapıldığı şöyle
açıklanır:
"Hayır siz,
dünya hayatını seçip üstün tutuyorsunuz. Ahiret ise daha hayırlı ve daha
süreklidir." (A'la: 87/16-17)
Sorun üstteki
ayette de bildirilldiği gibi, dünya hayatının ahirete üstün tutulmasıyla başlar.
Çünkü bu kişiler, dünya hayatını ahirete üstün tutmakla, Allah'a iman etmeye ve
Kuran ayetlerine yüz çevirmiş olmaktadırlar. Kuran'da bu gibi kişiler "Bizimle
karşılaşmayı ummayanlar, dünya hayatına razı olanlar ve bununla tatmin bulanlar
ve bizim ayetlerimizden habersiz olanlar" (Yunus: 10/7) şeklinde
tanımlanmakta ve hepsinin sonsuz cehennem azabıyla karşılık bulacakları
bildirilmektedir. Elbette, dünya hayatının eksikliği, bu dünyada güzel şeylerin
var olmadığı anlamına gelmez. Aksine, Allah dünyayı cenneti hatırlatacak pek çok
güzel nimetle doldurmuştur. Fakat bu güzelliklerin yanına cehenneme ait olan
eksiklik, çirkinlik ve kusurlar da katılmıştır. Dünyada, imtihan ortamının
hikmeti gereği cennet ve cehenneme ait özellikler karışık ve birarada bulunurlar.
Bu şekilde müminler hem cennet hem de cehennem hakkında fikir edinir, hem de
kendilerini dünyadaki kısa ve geçici yaşama kaptırmak yerine, gerçek, kusursuz,
eksiksiz ve sonsuz yaşam olan ahirete yönelirler. Allah'ın kulları için seçip
beğendiği yaşam da işte bu ahiret hayatıdır. Ahiret, Kuran'da insanların gerçek
ve ebedi yurdu olarak tarif edilir.
Ancak başta da
belirttiğimiz gibi pek çok insan dünyada mükemmel bir hayat kurulabileceğini
sanır. Dünya hayatına özgü büyük kusur ve eksiklikleri ise, son derece doğal
özellikler olarak görür. Örneğin hasta olmak çoğu insana çok doğal gelir. Aynı
şekilde yorgunluk, acı, sıkıntı gibi kavramlar da son derece olağan şeyler
olarak karşılanır. Oysa dünya hayatına ait tüm eksiklikler Allah tarafından çok
büyük hikmetlerle yaratılmıştır. İnsana düşen bu hikmetler üzerinde derin derin
düşünmek ve bunlardan kendine öğütler çıkarmaktır. İnsan hiçbir zaman hasta
olmayabilir, hiçbir zaman yorulmaz, uyumak, dinlenmek zorunda kalmayabilirdi.
Hiçbir şekilde yorgunluk duymayacak bir güç ve enerjiye sahip olabilirdi. Allah
dileseydi insanı tüm bu eksikliklerden ve kusurlardan arındırarak yaratabilirdi.
Ancak Allah insanı bu şekilde yaratmakla, ona kendi acizliğini ve zayıflığını
göstermektedir.
İnsan acizliği
ve zaafiyetiyle, dünya hayatının her anında defalarca yüzleşmek zorunda kalır.
Öncelikle çok değer verdiği bedeni ona bu durumu sürekli olarak hatırlatır. Her
sabah uyandığında şişmiş ve şekli bozulmuş bir yüzle güne başlar. Ağzında hoş
olmayan bir tat ve koku, cildinde, saçlarında ve bedeninde rahatsızlık verecek
bir kirlilik vardır. Eğer ayrıntılı bir temizlik yapmazsa, insan içine
çıkamayacak durumdadır. Üstelik bu temizliği gün içinde sık sık tekrarlaması
gerekmektedir. Çünkü üzerinden birkaç saat geçmesi sabah yapılan temizliği yok
etmiştir. Birkaç gün ayrıntılı temizlik yapmaması ise insanı çok aciz ve
çevresindekileri dahi rahatsız edecek bir duruma sokmaktadır.
İnsan bedeni,
taş ya da metal gibi sağlam ve dayanıklı bir maddeden değil, son derece çürük
bir malzeme olan etten yapılmıştır. Bu etten oluşan beden, incecik bir deri ile
kaplıdır; her an en ufak bir kazada bu deri yırtılabilir. Et de yapısı gereği
son derece dayanıksızdır; basit darbelerden etkilenir, bunlar yüzünden şekli
bozulur, morarır ve yaralanır. Ve yaşlılıkla birlikte de eski canlılığını
yitirmeye, buruşmaya ve pürüzsüz halini kaybetmeye parçalar. Ölümle birlikte ise
çürümeye başlar. Toprağa konduktan bir kaç hafta sonra, parçalanır, kurtlanır,
bakteriler tarafından yenir ve yok olup toprağa karışır.
Başta
belirttiğimiz gibi, tüm bunlar insana aczini göstermek ve dünyanın eksikliğini
hatırlatmak için özel olarak yaratılmış kusurlardır. Oysa insan et yerine çok
daha sağlam ve temiz bir malzemeden yaratılmış olabilirdi. Acıdan, hastalıktan
ve pislikten tamamen uzak olabilirdi. Tüm bunlar aslında, insanın Allah'a karşı
ne kadar muhtaç olduğunu ve acizliğini hissettirmek ve dünyanın ne denli "eksik
ve kusurlu" bir yer olduğunu göstermek için var edilen, birer yaratılış
mucizesidir.
Kişi bu
eksikliklere bakarak, hem kendi acizliğini hem de diğer insanların dünya
hayatındaki güç ve değerlerinin ne kadar geçici olduğunu anlayabilir. Gözünde
büyüttüğü, ilgisini çekmeye, takdirini toplamaya çalıştığı insanlar da kendisi
kadar aciz, eksik ve kusurları olan, bakıma muhtaç insanlardır.
Ancak çoğu
insan bunları kavrayamaz, var olan büyük eksiklik ve kusurları göremez. İşte bu
nedenle de dünya hayatı ile tatmin bulur. Aslında bu son derece büyük bir
akılsızlık ve cehaletin sonucudur. Nitekim Kur'an'da bu insanların ahlakı "Şu
halde sen, Bizim zikrimize sırt çeviren ve dünya hayatından başkasını
istemeyenden yüz çevir. İşte onların ilimden yana ulaşabildikleri (son sınır)
budur..." (Necm: 53/29-30) şekilde ifade edilmektedir. Ahiretten yana gaflet
içinde olup, dünya hayatına tutkuyla bağlanmak ayette de bildirildiği gibi
"ilim" sahibi olmamanın bir sonucudur.
Peki o halde bu
konuda sahip olmamız gereken "ilim" nedir? "Dünya hayatıyla tatmin olmamak" için
üzerine özellikle eğilmemiz gereken ilim, Allah'ın bizlere vaat ettiği cennetin
bilgisidir. İnsanın cennetin tarifinin yapıldığı Kuran ayetleri hakkında
ayrıntılı bilgi sahibi olması, bu ayetler üzerinde derin derin düşünmesi bu
konuda atılacak en önemli adımdır. Allah Kuran'da İman edenlere "gerçek yurdu"
şu şekilde tarif etmektedir:
"Bu dünya
hayatı, yalnızca bir oyun ve '(eğlence türünden) tutkulu bir oyalanmadır.
Gerçekten ahiret yurdu ise, asıl hayat odur, bir bilselerdi."
(Ankebut: 29/64)
İşte
bu nedenle, ahiret yurdunu, yani cenneti bilmek için ciddi bir çaba
gerekmektedir.
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Umursamazlık:
Bir kısım
insanlarda cennet hakkında, "olsa da olur olmasa da olur" şeklinde bir
umursamazlık, bir ilgisizlik mevcuttur. Oysa ahirette insan için iki ihtimal
vardır, cennet ya da cehennem. İkisinin arası bir yere gitme gibi bir seçenek
yoktur. Cenneti gereği gibi takdir edemeyen, onun özlemini çekmeyen, ona
kavuşmak istemeyen bir kişinin oraya layık olmadığı ortadadır. Cennete layık
olmayan bir kişininde elbette oraya sokulması söz konusu değildir. Ve cennete
kabul edilmeyen bir kişinin gideceği tek bir yer vardır: Cehennem. Bu yüzden,
Allah'ın müminlere çok büyük bir lütuf ve armağanı olan cenneti umursamamak,
küçümsemek, ona girmeyi arzulamamak, ona girmek için çaba göstermemek, bu
tutumundan vazgeçmediği sürece kişinin ateş halkından olduğunun en açık
alametidir. Çok zayıf bir imana sahip olan bir kişi dahi, sonsuz cehennem azabı
hakkında fikir sahibidir ve ondan korunmak için varını yoğunu ortaya koymaktan
çekinmez. Bunu yapmayanın ise imanından söz edilemez.[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
Ehlinin Dünyadaki Durumları:
Müminlerin Dünyadaki Güzel Yaşamları:
Mümin Kur'an'da
sonsuz bir ecir, sonsuz bir mükafat, sonsuz bir mutlulukla müjdelenmiştir. Ancak
çoğunlukla dikkatlerden kaçan önemli bir nokta vardır. O da, sonsuz zaman içinde,
sonsuz güzelliklere uzanan bu müjdenin, mümin daha dünyadayken ona erişmeye
başladığıdır. Çünkü mümin ahirette cennetle müjdelendiği gibi, bu dünyada da
Allah'ın lütuf ve ikramıyla nimetlendirilmektedir. Kur'an'da, salih amellerde
bulunan müminlerin bu dünyada da güzel bir hayatla yaşatılacakları haber verilir:
"Erkek olsun,
kadın olsun, bir mü'min olarak kim salih bir amelde bulunursa, hiç şüphesiz biz
onu güzel bir hayatla yaşatırız ve onların karşılığını, yaptıklarının en
güzeliyle muhakkak veririz." (Nahl: 16/97)
Ayetin bu
müjdesinin, başta peygamberler olmak üzere salih müminler üzerinde
gerçekleştiğini pek çok Kur'an ayetinden öğrenmekteyiz. Örneğin, Kur'an'da
cennetin en yüksek dereceleri, en üstün makamlarıyla müjdelenen Peygamberimizin
dünya hayatında Allah tarafından zengin kılındığı, "bir yoksul iken seni
bulup zengin etmedi mi?" (Duha: 93/8) ayetinden anlaşılmaktadır. Ayrıca Hz.
Davud'a, Hz. Süleyman'a, Hz. Zülkarneyn'e, Hz. İbrahim ve ailesine bu dünyada
büyük bir mülk ve imkan verildiğinden de birçok ayette bahsedilir.
Hem bir mükafat
ve şevk kaynağı, hem de karşılıksız lütuf ve ihsanının bir göstergesi olarak
salih kullarına dünyada nimet ve güzellik vermesi Allah'ın değişmez bir
kanunudur. Zenginlik, ihtişam ve güzellik cennetin en temel özelliklerinden
olduğu için, Allah sevdiği seçkin kullarına cenneti hatırlatacak, onların
cennete kavuşma arzusu ve heyecanlarını artıracak nimetlerin benzerlerini bu
dünyada da yaratır. Bu yüzden, nasıl inkarcıların ebedi azapları daha bu
dünyadan başlıyorsa, salih müminler için vaat edilen ebedi güzellikler de
kendilerine dünyadaki hayatlarında gösterilmeye başlanır.
Bir mümin, onu
Yaratan yüce varlığın bilincinde olmasından, O'nun emir ve yasaklarına
uymasından, O'nun insanlar için seçip beğendiği dini yaşamasından ve en önemlisi
ölümünden sonrası için çok büyük umut ve beklentiler taşımasından ötürü,
dünyadaki yaşamı boyunca her türlü ruhsal sıkıntı ve üzüntüden uzaktır.
Herşeyden önce Rabbinin yardımı ve desteği kendisiyle beraberdir. Allah "...
elçisi ile müminlerin üzerine güven duygusu ve huzur..." (Tevbe: 9/26)
indirmiştir. Bu, müminlerin her namazda, her salih amelde, Allah rızası için
yapılan küçük büyük her işte Allah'ın kendilerini gördüğünü, meleklerin bunları
amel defterlerine yazdığını ve ahirette tüm bunların karşılığını alacaklarını
bilmelerinden doğan bir huzurdur. Bu, Allah'ın kendilerini görünmeyen ordularla
ve meleklerle desteklediğini, "önlerinden ve arkalarından izleyenleri" olduğunu
ve bunların kendilerini "... Allah'ın emriyle gözetip-korumakta..." (Rad:
13/11) olduklarını, O'nun yolunda yapılan mücadelede galip gelecek olanların,
cennetle müjdelenmiş olanların hep kendileri olduklarını bilmelerinden
kaynaklanan bir güven duygusudur. Böylece salih müminler, Allah'ın meleklere,
"... iman edenlere sağlamlık katın..." (Enfal: 8/12) vahyi doğrultusunda,
asla korkuya ve heyecana kapılmazlar.
Müminler,
"...bizim Rabbimiz Allah'tır deyip sonra dosdoğru bir istikamet tutturan..."
(Fussilet: 41/30) insanlardır. Ve, "onların üzerine melekler iner. 'Korkmayın
ve hüzne kapılmayın, size vaadolunan cennetle sevinin'." (Fussilet: 41/30)
derler. Müminler Allah'ın "... kimseye güç yetireceğinden fazlasını
yüklemeyeceğini" (Araf: 7/42) bilmişlerdir. Kadere ve herşeyi yapıp edenin
Allah olduğuna kesin bir bilgiyle inanırlar ve böylece başlarına gelenlere
"... Allah'ın bizim için yazdıkları dışında bize kesinlikle hiçbir şey isabet
etmez..." (Tevbe: 9/51) ayetince tevekkül ederler. Allah rızasına
uyduklarından, "... Allah bize yeter, O ne güzel vekildir..." (Al-i
İmran: 3/173-174) dediklerinden dolayı da onlara hiçbir kötülük dokunmayacaktır.
Ancak dünya bir
deneme süresi olduğundan elbette müminin karşısına çeşitli zorluklar çıkabilir.
Belli dönemlerde açlık, hastalık, uykusuzluk, kaza, maddi kayıp gibi çeşitli
sıkıntılarla karşılaşabilir. Bakara Suresi, 214. ayette belirtildiği şekilde
fakirlikle ve zorluklarla da denemeden geçirilebilir. Ayette bu imtihan şöyle
bildirilmiştir:
"Yoksa
sizden önce gelip-geçenlerin hali başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi
sandınız? Onlara öyle bir yoksulluk, öyle dayanılmaz bir zorluk çattı ve
öylesine sarsıldılar ki, sonunda elçi, beraberindeki müminlerle; "Allah'ın
yardımı ne zaman?" diyordu. Dikkat edin, şüphesiz Allah'ın yardımı pek yakındır.
" (Bakara: 2/214)
Kuşkusuz ki bu
zor durum, peygamberin ve yanındaki müminlerin Rablerine olan güçlü imanlarını,
Kur'an ayetlerini uygulamadaki kararlılıklarını kesinlikle etkilememiştir. Zaten
Allah, ayetin sonunda yardımının çok yakın olduğunu da müjdelemektedir. Sonuçta,
"Allah, takva sahiplerini (inanarak ve inançlarını uygulayarak) zafere
ulaşmaları dolayısıyla kurtarır. Onlara kötülük dokunmaz ve onlar hüzne
kapılmayacaklardır" (Zümer: 39/61)
Mümin
zorlukların imanının denenmesi için özel olarak yaratıldığını, güzel bir sabır
ve tevekkül gösterdiği takdirde bunların ahireti için sınırsız bir ecir kaynağı,
olgunlaşması için büyük fırsatlar olduğunu bilir. Bu nedenle de bu zorluklar
karşısında tevekkül eder, huzur, mutluluk ve neşesinden hiçbirşey kaybetmez. Bu
sıkıntılar onun ruhi dengesini, dirayet ve kararlılığını hiçbir zaman olumsuz
yönde etkilemez. Hatta sabrının ve tevekkülünün karşılığını Allah katında
alacağını bildiğinden şevki ve heyecanı daha da artar.
Bu durum inkar
edenler için tam tersi yöndedir. Allah'ın ayetlerini inkar eden bir kişi, dünya
hayatında çektiği çeşitli bedensel acıların yanında, ruhen de azap çeker. Korku,
üzüntü, ümitsizlik, tedirginlik, karamsarlık gibi negatif duygular onların
cehennemde çekecekleri azabın bu dünyadaki küçük bir başlangıcını oluştururlar.
Allah, saptırdığı bu insanların "... göğsünü sanki göğe yükseliyormuş gibi
dar ve sıkıntılı" kılar ve "iman etmeyenlerin üzerine böyle pislik çökertir..."
(En'am: 6/125)
Allah,
Kendisi'nden içi titreyerek korkan, hatalarından ve günahlarından dolayı
bağışlanma dileyip, tevbe eden salih müminleri ise, dünya hayatlarında da en
güzel şekilde nimetlendireceğini ve onlara ihsanda bulunacağını bildirmiştir.
Hud: 11/3. ayetinde şu şekilde bildirilir:
"Ve
Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O'na tevbe edin. O da sizi, adı konulmuş
bir vakte kadar güzel bir meta (fayda) ile metalandırsın ve her ihsan sahibine
kendi ihsanını versin. Eğer yüz çevirirseniz gerçekten ben, sizin için büyük bir
günün azabından korkarım." (Hud: 11/3)
Burada
bildirildiği gibi, Allah'tan bağışlanma dilemek, tevbe etmek salih müminlerin
vasıflarındandır. Bu davranışlar müminin Rabbi karşısında ne kadar aciz ve zayıf
olduğunun farkında olduğunun da bir ifadesidir. Hataları ve eksiklikleri
olduğunu ve dünya hayatı boyunca da sürekli hata yapabileceğini bilmekte, bundan
dolayı Allah'ın rahmetini dilemektedir. Rableri de ayette bildirildiği gibi
onların bu güzel ahlakının karşılığını dünya hayatında vermekte, bu kişileri
ölümlerine kadar güzel bir hayatla yaşatmaktadır. Bir başka ayette de müminlerin
dünya hayatı şöyle tarif edilir:
"Allah'tan
sakınanlara: "Rabbiniz ne indirdi?" dendiğinde "Hayır" dediler. Bu dünyada güzel
davranışlarda bulunanlara güzellik vardır; ahiret yurdu ise daha hayırlıdır.
Takva sahiplerinin yurdu ne güzeldir." (Nahl: 16/30)
Dünya hayatının
tüm güzellikleri, ahiret yurdu ile mukayese edildiğinde değerini tamamen
yitirmektedir. O halde bir hedef belirlenecekse, bunun sadece sonsuz ahiret
hayatı olması gerekmektedir. Zaten bunu hedefleyen müminlere Allah, dünya
hayatlarında da nimetlerini artırmaktadır.
Müminler
dualarında, ahiretle birlikte dünya hayatının nimetlerini ve iyiliklerini de
Rablerinden isterler. İman edenlerin bu duaları Bakara Suresi'nde şu şekilde
bildirilir:
"(Hacc)
ibadetlerinizi bitirdiğinizde, artık (cahiliye döneminde) atalarınızı andığınız
gibi, hatta ondan da kuvvetli bir anma ile Allah'ı anın. İnsanlardan öylesi
vardır ki: "Rabbimiz, bize dünyada ver" der; onun ahirette nasibi yoktur.
Onlardan
öylesi de vardır ki: "Rabbimiz, bize dünyada da iyilik ver, ahirette de iyilik
(ver) ve bizi ateşin azabından koru" der. İşte bunların kazandıklarına karşılık
nasibleri vardır. Allah, hesabı pek seri görendir."
(Bakara: 2/200-202)
Kur'an'da
Allah'a gönülden iman eden, ihlas sahibi kulların bu dünyaya mirasçı kıldığı
bildirilmektedir. Aynı vaadin kıyamete kadar gelecek ve Rabbine hiçbir şeyi
ortak koşmayan ihlaslı müminler için de geçerli olduğu, Nur: 24/55. ayetinden
anlamaktayız. Şüphesiz ki Allah'ın vaadi haktır ve gerçekleşecektir:
"Allah,
içinizden iman edenlere ve salih amellerde bulunanlara va'detmiştir: Hiç
şüphesiz onlardan öncekileri nasıl 'güç ve iktidar sahibi' kıldıysa, onları da
yeryüzünde 'güç ve iktidar sahibi' kılacak, kendileri için seçip beğendiği
dinlerini kendilerine yerleşik kılıp sağlamlaştıracak ve onları korkularından
sonra güvenliğe çevirecektir. Onlar, yalnızca bana ibadet ederler ve bana hiçbir
şeyi ortak koşmazlar. Kim bundan sonra inkâr ederse, işte onlar fasıktır."
(Nur: 24/55)
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
Ehlinin Dünyadaki Durumları:
Müminlerin Dünyadaki Güzel Yaşamları:
Mümin Kur'an'da
sonsuz bir ecir, sonsuz bir mükafat, sonsuz bir mutlulukla müjdelenmiştir. Ancak
çoğunlukla dikkatlerden kaçan önemli bir nokta vardır. O da, sonsuz zaman içinde,
sonsuz güzelliklere uzanan bu müjdenin, mümin daha dünyadayken ona erişmeye
başladığıdır. Çünkü mümin ahirette cennetle müjdelendiği gibi, bu dünyada da
Allah'ın lütuf ve ikramıyla nimetlendirilmektedir. Kur'an'da, salih amellerde
bulunan müminlerin bu dünyada da güzel bir hayatla yaşatılacakları haber verilir:
"Erkek olsun,
kadın olsun, bir mü'min olarak kim salih bir amelde bulunursa, hiç şüphesiz biz
onu güzel bir hayatla yaşatırız ve onların karşılığını, yaptıklarının en
güzeliyle muhakkak veririz." (Nahl: 16/97)
Ayetin bu
müjdesinin, başta peygamberler olmak üzere salih müminler üzerinde
gerçekleştiğini pek çok Kur'an ayetinden öğrenmekteyiz. Örneğin, Kur'an'da
cennetin en yüksek dereceleri, en üstün makamlarıyla müjdelenen Peygamberimizin
dünya hayatında Allah tarafından zengin kılındığı, "bir yoksul iken seni
bulup zengin etmedi mi?" (Duha: 93/8) ayetinden anlaşılmaktadır. Ayrıca Hz.
Davud'a, Hz. Süleyman'a, Hz. Zülkarneyn'e, Hz. İbrahim ve ailesine bu dünyada
büyük bir mülk ve imkan verildiğinden de birçok ayette bahsedilir.
Hem bir mükafat
ve şevk kaynağı, hem de karşılıksız lütuf ve ihsanının bir göstergesi olarak
salih kullarına dünyada nimet ve güzellik vermesi Allah'ın değişmez bir
kanunudur. Zenginlik, ihtişam ve güzellik cennetin en temel özelliklerinden
olduğu için, Allah sevdiği seçkin kullarına cenneti hatırlatacak, onların
cennete kavuşma arzusu ve heyecanlarını artıracak nimetlerin benzerlerini bu
dünyada da yaratır. Bu yüzden, nasıl inkarcıların ebedi azapları daha bu
dünyadan başlıyorsa, salih müminler için vaat edilen ebedi güzellikler de
kendilerine dünyadaki hayatlarında gösterilmeye başlanır.
Bir mümin, onu
Yaratan yüce varlığın bilincinde olmasından, O'nun emir ve yasaklarına
uymasından, O'nun insanlar için seçip beğendiği dini yaşamasından ve en önemlisi
ölümünden sonrası için çok büyük umut ve beklentiler taşımasından ötürü,
dünyadaki yaşamı boyunca her türlü ruhsal sıkıntı ve üzüntüden uzaktır.
Herşeyden önce Rabbinin yardımı ve desteği kendisiyle beraberdir. Allah "...
elçisi ile müminlerin üzerine güven duygusu ve huzur..." (Tevbe: 9/26)
indirmiştir. Bu, müminlerin her namazda, her salih amelde, Allah rızası için
yapılan küçük büyük her işte Allah'ın kendilerini gördüğünü, meleklerin bunları
amel defterlerine yazdığını ve ahirette tüm bunların karşılığını alacaklarını
bilmelerinden doğan bir huzurdur. Bu, Allah'ın kendilerini görünmeyen ordularla
ve meleklerle desteklediğini, "önlerinden ve arkalarından izleyenleri" olduğunu
ve bunların kendilerini "... Allah'ın emriyle gözetip-korumakta..." (Rad:
13/11) olduklarını, O'nun yolunda yapılan mücadelede galip gelecek olanların,
cennetle müjdelenmiş olanların hep kendileri olduklarını bilmelerinden
kaynaklanan bir güven duygusudur. Böylece salih müminler, Allah'ın meleklere,
"... iman edenlere sağlamlık katın..." (Enfal: 8/12) vahyi doğrultusunda,
asla korkuya ve heyecana kapılmazlar.
Müminler,
"...bizim Rabbimiz Allah'tır deyip sonra dosdoğru bir istikamet tutturan..."
(Fussilet: 41/30) insanlardır. Ve, "onların üzerine melekler iner. 'Korkmayın
ve hüzne kapılmayın, size vaadolunan cennetle sevinin'." (Fussilet: 41/30)
derler. Müminler Allah'ın "... kimseye güç yetireceğinden fazlasını
yüklemeyeceğini" (Araf: 7/42) bilmişlerdir. Kadere ve herşeyi yapıp edenin
Allah olduğuna kesin bir bilgiyle inanırlar ve böylece başlarına gelenlere
"... Allah'ın bizim için yazdıkları dışında bize kesinlikle hiçbir şey isabet
etmez..." (Tevbe: 9/51) ayetince tevekkül ederler. Allah rızasına
uyduklarından, "... Allah bize yeter, O ne güzel vekildir..." (Al-i
İmran: 3/173-174) dediklerinden dolayı da onlara hiçbir kötülük dokunmayacaktır.
Ancak dünya bir
deneme süresi olduğundan elbette müminin karşısına çeşitli zorluklar çıkabilir.
Belli dönemlerde açlık, hastalık, uykusuzluk, kaza, maddi kayıp gibi çeşitli
sıkıntılarla karşılaşabilir. Bakara Suresi, 214. ayette belirtildiği şekilde
fakirlikle ve zorluklarla da denemeden geçirilebilir. Ayette bu imtihan şöyle
bildirilmiştir:
"Yoksa
sizden önce gelip-geçenlerin hali başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi
sandınız? Onlara öyle bir yoksulluk, öyle dayanılmaz bir zorluk çattı ve
öylesine sarsıldılar ki, sonunda elçi, beraberindeki müminlerle; "Allah'ın
yardımı ne zaman?" diyordu. Dikkat edin, şüphesiz Allah'ın yardımı pek yakındır.
" (Bakara: 2/214)
Kuşkusuz ki bu
zor durum, peygamberin ve yanındaki müminlerin Rablerine olan güçlü imanlarını,
Kur'an ayetlerini uygulamadaki kararlılıklarını kesinlikle etkilememiştir. Zaten
Allah, ayetin sonunda yardımının çok yakın olduğunu da müjdelemektedir. Sonuçta,
"Allah, takva sahiplerini (inanarak ve inançlarını uygulayarak) zafere
ulaşmaları dolayısıyla kurtarır. Onlara kötülük dokunmaz ve onlar hüzne
kapılmayacaklardır" (Zümer: 39/61)
Mümin
zorlukların imanının denenmesi için özel olarak yaratıldığını, güzel bir sabır
ve tevekkül gösterdiği takdirde bunların ahireti için sınırsız bir ecir kaynağı,
olgunlaşması için büyük fırsatlar olduğunu bilir. Bu nedenle de bu zorluklar
karşısında tevekkül eder, huzur, mutluluk ve neşesinden hiçbirşey kaybetmez. Bu
sıkıntılar onun ruhi dengesini, dirayet ve kararlılığını hiçbir zaman olumsuz
yönde etkilemez. Hatta sabrının ve tevekkülünün karşılığını Allah katında
alacağını bildiğinden şevki ve heyecanı daha da artar.
Bu durum inkar
edenler için tam tersi yöndedir. Allah'ın ayetlerini inkar eden bir kişi, dünya
hayatında çektiği çeşitli bedensel acıların yanında, ruhen de azap çeker. Korku,
üzüntü, ümitsizlik, tedirginlik, karamsarlık gibi negatif duygular onların
cehennemde çekecekleri azabın bu dünyadaki küçük bir başlangıcını oluştururlar.
Allah, saptırdığı bu insanların "... göğsünü sanki göğe yükseliyormuş gibi
dar ve sıkıntılı" kılar ve "iman etmeyenlerin üzerine böyle pislik çökertir..."
(En'am: 6/125)
Allah,
Kendisi'nden içi titreyerek korkan, hatalarından ve günahlarından dolayı
bağışlanma dileyip, tevbe eden salih müminleri ise, dünya hayatlarında da en
güzel şekilde nimetlendireceğini ve onlara ihsanda bulunacağını bildirmiştir.
Hud: 11/3. ayetinde şu şekilde bildirilir:
"Ve
Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O'na tevbe edin. O da sizi, adı konulmuş
bir vakte kadar güzel bir meta (fayda) ile metalandırsın ve her ihsan sahibine
kendi ihsanını versin. Eğer yüz çevirirseniz gerçekten ben, sizin için büyük bir
günün azabından korkarım." (Hud: 11/3)
Burada
bildirildiği gibi, Allah'tan bağışlanma dilemek, tevbe etmek salih müminlerin
vasıflarındandır. Bu davranışlar müminin Rabbi karşısında ne kadar aciz ve zayıf
olduğunun farkında olduğunun da bir ifadesidir. Hataları ve eksiklikleri
olduğunu ve dünya hayatı boyunca da sürekli hata yapabileceğini bilmekte, bundan
dolayı Allah'ın rahmetini dilemektedir. Rableri de ayette bildirildiği gibi
onların bu güzel ahlakının karşılığını dünya hayatında vermekte, bu kişileri
ölümlerine kadar güzel bir hayatla yaşatmaktadır. Bir başka ayette de müminlerin
dünya hayatı şöyle tarif edilir:
"Allah'tan
sakınanlara: "Rabbiniz ne indirdi?" dendiğinde "Hayır" dediler. Bu dünyada güzel
davranışlarda bulunanlara güzellik vardır; ahiret yurdu ise daha hayırlıdır.
Takva sahiplerinin yurdu ne güzeldir." (Nahl: 16/30)
Dünya hayatının
tüm güzellikleri, ahiret yurdu ile mukayese edildiğinde değerini tamamen
yitirmektedir. O halde bir hedef belirlenecekse, bunun sadece sonsuz ahiret
hayatı olması gerekmektedir. Zaten bunu hedefleyen müminlere Allah, dünya
hayatlarında da nimetlerini artırmaktadır.
Müminler
dualarında, ahiretle birlikte dünya hayatının nimetlerini ve iyiliklerini de
Rablerinden isterler. İman edenlerin bu duaları Bakara Suresi'nde şu şekilde
bildirilir:
"(Hacc)
ibadetlerinizi bitirdiğinizde, artık (cahiliye döneminde) atalarınızı andığınız
gibi, hatta ondan da kuvvetli bir anma ile Allah'ı anın. İnsanlardan öylesi
vardır ki: "Rabbimiz, bize dünyada ver" der; onun ahirette nasibi yoktur.
Onlardan
öylesi de vardır ki: "Rabbimiz, bize dünyada da iyilik ver, ahirette de iyilik
(ver) ve bizi ateşin azabından koru" der. İşte bunların kazandıklarına karşılık
nasibleri vardır. Allah, hesabı pek seri görendir."
(Bakara: 2/200-202)
Kur'an'da
Allah'a gönülden iman eden, ihlas sahibi kulların bu dünyaya mirasçı kıldığı
bildirilmektedir. Aynı vaadin kıyamete kadar gelecek ve Rabbine hiçbir şeyi
ortak koşmayan ihlaslı müminler için de geçerli olduğu, Nur: 24/55. ayetinden
anlamaktayız. Şüphesiz ki Allah'ın vaadi haktır ve gerçekleşecektir:
"Allah,
içinizden iman edenlere ve salih amellerde bulunanlara va'detmiştir: Hiç
şüphesiz onlardan öncekileri nasıl 'güç ve iktidar sahibi' kıldıysa, onları da
yeryüzünde 'güç ve iktidar sahibi' kılacak, kendileri için seçip beğendiği
dinlerini kendilerine yerleşik kılıp sağlamlaştıracak ve onları korkularından
sonra güvenliğe çevirecektir. Onlar, yalnızca bana ibadet ederler ve bana hiçbir
şeyi ortak koşmazlar. Kim bundan sonra inkâr ederse, işte onlar fasıktır."
(Nur: 24/55)
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.
İslâmda Cennet İnancı
İslâmda
Cennet İnancı:
İslâm'a göre ‘cennet',
peygamberlerin davetine uyarak Allah'tan gelen hak dine inanan, salih amel
işleyen, Allah'tan hakkıyla korkup sakınan kullar için hazırlanmış olan mutluluk
ve mükafat yurdunun adıdır.
Kıyamet'ten
sonra Mahşer günü Hesap ve Mizan gerçekleşecektir. Dünyada iken iman edip,
Allah'ın koyduğu ilkelere uygun yaşayanlar, Allah'a hakkıyla şükredenler ve her
konuda O'na itaat edenler, bu yaptıklarının karşılığını görmek üzere Cennet'e
gideceklerdir.
Allah (cc)
Kur'an-ı Kerim'de sık sık bu Cennet'in mü'minler için hazırlandığını ve orayı
hak edenlerin orada sonsuza kadar (ebediyyen) kalacaklarını hatırlatıyor.[1]
Kur'an-ı Kerim
ve hadis-i şerifler Cennet'i çeşitli özellikleriyle insanlara tanıtıyorlar.
Cennet hakkında verilen bilgiler, insanların dünyada tanıdıkları eşyalara
benzemektedir. Çünkü onların tanıdığı nesneler dünyada gözlerinin önünde,
bildikleri ya da taddıkları şeylerdir. Hoşlarına giden ve güzel gördükleri bu
gibi nesnelere ve nimetlere kavuşmak isterler. Ağızlara tad veren lezzetleri,
insana huzur ve saadet veren güzellikleri elde etmeyi arzularlar.
Kur'an ve
hadisler Cennet'i insanların tanıdığı özelliklerle veya bildikleri kelimelerle
tanıtıyorlar ama Cennet'in hiç bir şeyi tıpkı dünyadakiler gibi değildir.
Kur'an şöyle
diyor:
"Artık hiç
bir nefis, yapmakta olduklarına karşılık olmak üzere, kendileri için gözler
aydınlığı olarak nelerin (sayısız nimetlerin) saklandığını bilmez."
(Secde: 32/17)
Bir kutsí
hadis'te şöyle buyuruluyor:
Ebu Hureyre
(ra) anlattı:
Peygamberimiz (sav)
buyurdu ki; "Allah (cc) şöyle dedi: ‘Ben, salih kullarım için Cennet'te hiç
bir gözün görmediği, hiç bir kulağın işitmediği ve hiç bir insanın hatırına
gelmeyen nimetler hazırladım.' Sonra da Secde: 32/17. ayeti hatırlattı."[2]
Cennet, dünyada
iken İslâma iman edip, salih amel işleyenler için hazırlanmış bir ni'met
yurdudur. İnsan, Allah'a ibadet etmek için yaratılmıştır. Onun dünyaya geliş
amacı budur. Yaratılışın yasası bunu gerektirir. Yaratılış amacı bu olduğu gibi,
insanın yaşaması için verilen her şey onun şükretmesini gerektirir. Yeryüzündeki
her şey Allah'a aittir ve O'nun tarafından bir çoğu insanın hizmetine
verilmiştir. İnsan bu bakımdan, kendine bunca nimetleri veren Rabbine şükür
borcu içerisindedir.
İnsan, Rabbine
teslim olur, O'nun emirlerine itaat eder, O'nun yasaklarına uyar, ibadeti
yalnızca O'na yaparsa hem kulluğunun gereğini yapar, hem de şükür borcunu yerine
getirir. İnsan zaten bunu yapmak zorundadır.
Cennet ise,
bütün bu kulluk görevlerini yapan müttaki (Allah'tan hakkıyla korkup çekinen)
kimselere Allah'ın bir ödülüdür, yaptıklarının karşılığıdır.
İnsan öncelikli
olarak yaratılış gereği olarak Rabbine itaat emeli ve O'nun rızasını kazanmaya
çalışmalı, verilen ni'metlere şükretmeye gayret göstermeli. Bütün bunları
yaparken de hedefi bu ‘mükafat yurdunu ve oradaki nimetleri' kazanmak olmalıdır.
Öyleyse bir
müslümanın ‘Cennet'i kazanmak için gayret göstermesi, bu amaçla ibadet yapması,
bu sonuca kavuşmak için Allah'a itaat etmesi yanlış bir şey değildir. Çünkü
Allah (cc) itaat eden kullarına Cennet gibi bir mükâfatı söz veriyor.
[3]
[1] Nisa:
4/124; Hûd: 11/23; Ğafir: 40/40; Tevbe: 9/72; İbrahim: 14/23. vd.
[2]
Müslim, Cennet: 2, Hadis
no: 2824, 1/4/2174; Buharí, Bed'ü'l Halk: 8, 4/143, Tefsir: 32, 6/145;
Tirmizí, Tefsir: 33, Hadis no: 3197. 5/346.
[3]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 107-108
.
.Cennetin
İsimleri ve Tabakaları
İbn Abbâs (r.a.)'dan gelen bir rivayette,
Cennetin yedi tabakası olduğu haber verilmektedir. Bunlar, Firdevs, Adn Cennet'i,
Nâim Cennet'i, Daru'l-Huld, Me'va Cennet'i, Daru's-Selâm ve İlliyyûn'dur. Bu
tabakalardan her birinde, müminlerin yaptıkları iyi işler karşılığında
girecekleri veya yükselecekleri derece veya mertebeler vardır.[1]
İslâm
literatüründe cenneti ifade etmek üzere kullanılan isimleri ve cennet
tabakalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
1- Cennet:
Ebedî saadet yurdunu ifade etmek üzere Kur'an'da, çeşitli hadislerde ve diğer
İslamî eserlerde yer alan isimler içinde en çok kullanılan, içindeki bütün mekân
ve imkânları kapsayacak şekilde muhtevası geniş olan bir terimdir. Kur'an'da 147
yerde geçmektedir. İslam literatüründe ebedî saadetle ilgili vaadler, özendirici
anlatım ve tasvirler genellikle cennet ismi etrafında yoğunlaşmıştır. Diğer
isimler tekil olarak kullanıldığı halde, cennetin çok sayıdaki ayette çoğul
şekliyle de (cennât) yer alması, saadet yurdunun belli bir bölgesinin değil;
tamamının adı olduğunu gösterir.
2-
Cennetü'n-Naîm: 13 ayette geçmektedir. Arapça'da "refah,
huzur, mutlu hayat" anlamına gelen nimet kelimesinden daha kapsamlı bir
muhtevaya sahip olan naîm, insana mutluluk veren maddî ve manevî bütün
güzellikleri ifade etmektedir. Buna göre cennâtü'n-naîm; mutluluklarla dolu
cennetler manasına gelir.
"Beni
cennetü'n-naîmin vârislerinden kıl" (Şuarâ: 26/85)
[2]
3- Adn
cenneti: En belirgin anlamı ile ikamet etme, ikamet
edilen yer demek olan adn, 11 ayette kullanılmıştır. Adn'in, cennetin belli bir
bölümünün adı olduğu veya çoğul şeklinde kullanılışına bakarak onun tamamını
ifade eden bir isim olduğu anlaşılır.
"Şüphesiz ki,
iman edenler ve güzel amel işleyenler yok mu, işte onlar mahlukatın en
hayırlısıdır. Onların Rableri katındaki mükâfatı, zemininden ırmaklar akan,
içinde devamlı olarak kalacakları Adn cennetleridir. Allah onlardan râzı olmuş,
onlar da O'ndan râzı olmuşlardır. Bu, Rabbinden korkan O'na saygı gösterenler
içindir." (Beyyine: 98/7-8)
[3]
4- Firdevs:
Özellikle, içinde üzüm bulunan bağ bahçe anlamına gelir. İki ayette geçer.
Firdevs, cennetin tamamını ifade eden bir isim olabileceği gibi, onun ortası, en
yüksek ve en değerli bölgesinin özel adı da olabilir. "Şüphesiz, iman edip
güzel amel işleyenler için barınak olarak Firdevs cennetleri vardır." (Kehf :
18/107)
[4]
5-
Hüsnâ: İyilik yapanlara Allah tarafından daha büyük
bir iyilikle karşılık verileceğini, ayrıca buna bir de ilave (ziyade)
yapılacağını ifade eden Yunus 26. ayetindeki hüsnâ (daha güzel, daha iyi, en
güzel, en iyi) kelimesinin cennet anlamına geldiği müfessirlerin büyük çoğunluğu
tarafından kabul edilmiştir. Ayetteki "ziyade"den maksat da, cennette Allah'ı
görme şerefine nail olmaktır.
"Güzel
davrananlara hüsnâ (daha güzel karşılık), bir de ziyade/fazlası vardır. Onların
yüzlerine ne bir toz (kara leke) bulaşır, ne de bir horluk (gelir). İşte onlar
cennet ehlidirler. Ve onlar orada ebedî kalacaklardır."
(Yûnus: 10/26)
6-
Dârüs's-Selâm: Maddî ve manevî âfetlerden, hoşa
gitmeyen şeylerden korunmuş olma manasındaki selâm ile dâr/yurt kelimesinden
oluşan bu terkip, iki ayette cennetin adı veya tabakası olarak zikredilmiştir.
Cennetin esenlik yurdu olduğu şüphesizdir. Gerçek esenliğin ancak cennette
bulunabileceği, sonsuz hayatın, ihtiyaç bırakmayan zenginliğin, zillete yer
vermeyen şeref ve üstünlüğün, eksiksiz bir sıhhatin sadece orada mevcut olduğu
anlaşılır.
"Halbuki
Allah, Dârü's-Selâm'a çağırıyor ve O, dilediği kimseleri dosdoğru bir yola
hidayet buyurur." (Yûnus: 10/25)
[5]
7-
Dârü'l-Mukame: Asıl durulacak yer, ebedî ikamet
edilecek yurt manasındaki bu terkip de cennete girenlerin Allah'a hamd ve şükür
sırasında bulundukları mekân için kullanacakları bir tabir olmalıdır.
"O (Rab) ki
lütfuyla bizi Dârü'l-Mukameye / asıl oturulacak yurda (cennete) yerleştirdi.
Artık orada bize ne bir yorgunluk dokunacak, ne de orada bize bir usanç
gelecektir." (Fâtır: 35/35)
8-
Cennetü'l-Me'vâ:
"İman edip
güzel amel işleyenlere gelince, onlar için Me'vâ cennetleri vardır."
(Secde: 32/19)
[6]
Bu isimlerin
dışında, "ev, konak, şehir, ülke" anlamlarına gelen "dâr" kelimesi, Kur'an'da
dâru'l-huld[7]
(ebediyet / sonsuzluk yurdu), dâru'l-âhire[8]
(âhiret yurdu), âkıbetü'd-dâr, ukbe'd-dâr (dünya yurdunun sonu) terkipleriyle
cennet anlamında kullanılmıştır.[9]
Her ne kadar İbn Abbâs
Cennet'in tabakalarını yedi ile sınırlandırmışsa da, ayetlerden anlaşıldığına
göre, Cennet'in bir çok tabakası vardır. Burada İbn Abbâs'ın haber verdiği ve
ayetlerde adları geçen Cennet tabakaları, Cennet'in en yüksek tabakalarıdır.
Çünkü bu tabakalarda da bir çok tabaka vardır. Nitekim Allah Teâlâ'nın Nâim
Cennetleri veya "Firdevs Cennetleri" şeklindeki çoğul ifade eden ayetleri buna
delildir. Ayrıca Ümmü Hârise Hadisinde bu gerçek Hz. Peygamberin dilinden ifade
olunmuştur. Ümmü Harise Bedir'de şehit olan çocuğu hakkında Hz. Peygamber'den
bilgi almak üzere gelmiş ve ona Rasûlullah bir çok Cennet olduğunu belirterek,
çocuğunun da "Firdevs-i Â'lâ'da" olduğunu söylemek suretiyle teselli etmiştir.[10]
Nitekim Müslim'in Ebû Sâid
el-Hudrî'den rivayet ettiği hadiste de, Allah yolunda cihat edenlerin, cihatları
sebebiyle Cennet'te yüz derece yükselecekleri, her derecenin arasının ise, yer
ile gök arasındaki mesâfe kadar olduğu, Hz. Peygamber tarafından haber
verilmektedir.[11]
Hadiste sözü edilen dereceler konusunda ise şu ihtimaller öne sürülmüştür. Bu
dereceleri zahiriyle anlamak mümkündür. Gerçekten söz konusu derecelerin,
zahirinden anlaşıldığı üzere, birbirinden daha yüksek menziller (tabakalar)
olması muhtemeldir. Buna karşılık, yükseklikten kasdın, Cennet'teki nimetlerin
çokluğu, insanın veya bir başka yaratığın hiç aklına bile gelmemiş, gönlünden
dahi geçmemiş iyiliklerin büyüklüğü veya çokluğu anlamında olması muhtemeldir.
Zira Allah Teâlâ'nın mücâhide lutfettiği iyilik veya cömertlik türleri
birbirinden çok farklıdır, birbirinden üstündür. Buna göre, nimetlerin fazilet
(üstünlük) konusundaki farklılıkları uzaklık açısından yer ile gök arasındaki
mesafe gibidir. Fakat el-Kadî Iyad[12]
birinci görüşü tercih etmiştir.[13]
Yine Buhârî'nin bir rivayetinde
Hz. Peygamber, Allah yolunda savaşan mücâhidler için Cennet'te yüz derece
(tabaka) hazırlandığını ve iki derecenin arasının yerle gök arası gibi olduğunu
haber vermekte ve sözlerine devamla "Allah'dan istediğiniz zaman Firdevs'i
isteyin... Çünkü Firdevs, Cennet'in ortası ve Cennet'in en yükseğidir (...).
Firdevs'ten Cennet nehirleri doğar." buyurmaktadır.[14]
Aynî, "Firdevs, Cennetin
ortasıdır (vasatıdır)." cümlesini, Cennet'in en iyi yeri veya üstünü (efdali)
olarak yorumlar ve bu görüşüne "Böylece sizi en hayırlı bir ümmet kıldık."
(el-Bakara: 2/143) ayetinde geçen "vesetan" kelimesini delil getirir.[15]
Çeşitli rivayetlerde Firdevs Cenneti'nin güzellikleri dile getirilmiştir. Diğer
taraftan hadiste söz konusu edilen Cennet dereceleri arasındaki mesafelerin
çeşitli rivayetlere göre "yüz senelik mesafe", "Beş yüz senelik mesafe" şeklinde
değiştiğine işaret edelim.[16]
Bütün bu ayet, hadis ve
âlimlerin yorumlarından Cennet'in birçok tabakası olduğu anlaşılmaktadır. Bu
tabakalardan bazılarının daha yüce ve nimetlerinin daha güzel veya daha efdal
olması sebebiyle isimleri bize bildirilmiştir. Firdevs Cenneti mertebece en
yüksek olan Cennet tabakasıdır.[17]
Şüphesiz ki Kur'an'ın anlattığı
Cennet yalnızca İslâma iman edip onu hayatlarına hakim kılanlar için
hazırlanmıştır. Küfre düşenler ile İslâm'dan başka din seçenler
bu mükâfatı hak edemezler. Cennet, bir ütopya ve benzeri bir şey değil, Allah'ın
salih kulları için hazırladığı bir mutluluk yurdudur. Ölümden sonra böyle bir
yere ve böyle bir hayata kavuşmak isteyen, gereğini yapar, Allah'ın istediği
gibi yaşar. Allah (cc) müşriklere Cennet'i haram kıldığını söylüyor.[18]
İnkârcılar da asla oraya giremezler.[19]
Allah (cc)
bütün insanları ‘selâm' yurdu olan Cennet'e çağırıyor.[20]
Bu çağrıya
kulak verenler, dünya hayatını güzel bir şekilde yaşarlar, her türlü kötülük ve
isyandan uzak dururlar, Allah'ı razı etmeye çalışırlar. Böylece hem yaşadıkları
dünyayı cennet gibi yaparlar, hem de ebedí mükâfat yurdu Cennet'i kazanırlar.
[21]
[1]
el-Beydâvî, Envâru't-Tenzîl, Beyrut (t.y.), 1/119. Durak Pusmaz, Şamil İslam
Ansiklopedisi: 1/302.
[2]
Ayrıca bk. el-Mâide: 5/65; et-Tevbe: 9/21; Yunus: 10/9.
İnfitar: 82/13; Mutafiffín: 83/22.
[3]
Ayrıca bk. et-Tevbe: 9/72; er-Ra'd: 13/23; en-Nahl: 16/31.
[4]
Ayrıca bk.
Mü'minûn: 23/11.
[5]
Ayrıca bk. En'am: 6/127.
[6]
Ayrıca bk. Necm: 53/15.
[7]
Fussilet: 41/28. Fatır: 35/35
[8]
Bakara: 2/94; En'am: 6/32; Yusuf: 12/109. vd.
[9] Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
[10]
Mansur Ali Nâsıf, et-Tâcü' el-Câmi' li'l-Usul, fi Ahadisi'r-Rasûl, İstanbul
(t.y.), 5/4033.
[11]
Müslim, İmâre: 116.
[12]
544/1149.
[13]
en-Nevevi, Şerhu Müslim, Kahire (t.y.), 13/28.
[14]
Buhârî, Cihad: 4.
[15]
el-Aynî, Umdetü'l-Kârî fî Şerhi Sahihi'l-Buhârî, İstanbul 1309, 6/539.
[16]
el-Aynî, aynı yer.
[17]
Ayrıca bkz. et-Taberi, Tefsir, Mısır 1954, 16/37-8; Durak Pusmaz, Şamil
İslam Ansiklopedisi: 1/302.
[18]
Maide: 5/72.
[19]
A'raf: 7/40.
[20]
Yunus: 10/25.
[21]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 109-110.
.
Müjde
Müjde:
Bir önceki
bölümde, Allah'a gönülden teslim olmuş ihlaslı müminlerin daha cennete girmeden
önce, bu dünyada Allah'ın nimetlerine ve güzelliklerine kavuştuklarından
bahsetmiştik. Bu güzelliklerin en önemlilerinden birisi müminlerin "müjdelenmeleridir".
Kuran'ın birçok ayetinde Allah'ın cenneti vaat etmesinden ve müminleri bununla
müjdelemesinden bahsedilmektedir. Bu müjdeleme bir ayette şöyle ifade edilmiştir:
"Rableri
onlara katından bir rahmeti, bir hoşnutluğu ve onlar için, kendisinde sürekli
bir nimet bulunan cennetleri müjdeler." (Tevbe: 9/21)
Bir başka
ayette ise müminler için şöyle denmektedir:
"Müjde dünya
hayatında ve ahirette onlarındır. Allah'ın sözleri için değişiklik yoktur. İşte
büyük kurtuluş ve mutluluk budur." (Yunus: 10/64)
Allah'ın
kendilerini çeşitli vesilelerle cennetle müjdelediğini, yapmakta oldukları salih
amellerin Allah katında geçerli olduğunu, bekledikleri güzelliğin ise pek yakın
olduğunu gören müminlerin kalplerini büyük bir ferahlık kaplar.
Kur'an'da
müminlerin melekler vasıtasıyla da müjdelenecekleri bildirilmektedir. Allah'a
samimi bir kalple iman edip, O'na hiçbirşeyi şirk koşmayan, Allah'ın Kur'an'da
bildirdiği emir ve tavsiyelerine titizlikle uyan ve Kur'an ahlakını yaşamak için
gayret eden salih kullar böyle bir müjdeyi umut edebilirler. Şüphesiz ki bu
müjde, cenneti şiddetle arzulayan bir mümin için tarifsiz bir sevinçtir. Bu
durum Kur'an'da şöyle anlatılır:
"Şüphesiz "Bizim
Rabbimiz Allah'tır" deyip sonra dosdoğru bir istikamet tutturanlar (yok mu);
onların üzerine melekler iner (ve der ki:) "Korkmayın ve hüzne kapılmayın, size
vaadolunan cennetle sevinin."
Biz, dünya
hayatında da, ahirette de sizin velileriniziz. Orda nefislerinizin arzuladığı
herşey sizindir ve istediğiniz herşey de sizindir." "Çok bağışlayan, çok
esirgeyen (Allah)tan bir ağırlanma olarak." (Fussilet:
41/30-32)
Allah resullere
de müminleri müjdeleme görevi vermiştir. Allah Ahzap: 33/47. ayetinde elçisine
müminlere Allah'tan büyük bir fazl olduğunu müjdelemesini, Yasin: 36/11. ayette
de Kuran'a uyan ve gayb ile Rahman'a karşı içi titreyerek korkan kimseleri bir
bağışlanma ve üstün bir ecirle müjdelemesini emretmektedir. Zümer: 39/17.
ayette ise tağut'a kulluk etmekten kaçınan ve Allah'a içten yönelenler için bir
müjde olduğu duyurulmaktadır. Allah Yunus: 10/2. ayetinde ise elçisine "…İman
edenlere Rableri katında gerçek bir makam olduğunu müjde ver" diye
vahyettiğinden bahsedilmektedir. Cennetle müjdelenen müminlerin ayetlerde
belirtilen ortak özelliklerine baktığımızda, bunların Allah'a karşı son derece
samimi, acizliklerinin bilincinde, Kur'an'a ve elçiye itaat eden, Allah'tan
korkan ihlaslı kimseler olduklarını görmekteyiz. Allah'ın rahmet ederek
cennetine sokacağı ve oraya yakışacak kimselerin de zaten bu özelliklere sahip
olmaları gayet doğaldır.
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.Allah'ın
Vaadi:
Allah, huzuruna
mümin olarak gelecekler için içlerinde ebedi olarak kalacakları cenneti vaat
etmiştir. Allah'ın vaadi ise şüphesiz ki gerçekleşmesi kuşku götürmeyen, en
kesin sözdür. Böylece kesin bir bilgiyle inananlar, bu vaadin gerçekleşeceğinden
asla kuşkuya kapılmaz ve mümin olarak canlarını teslim ettikleri takdirde
günahlarının bağışlanarak cennete kabul edileceklerini bilirler. Bir ayette
şöyle geçer:
"Adn
cennetleri (onlarındır) ki, Rahman (olan Allah, onu) kendi kullarına gaybtan
vaadetmiştir. Şüphesiz O'nun vaadi yerine gelecektir."
(Meryem: 19/61)
Allah'ın
kendilerine cenneti vaat etmiş olması, müminleri tarifsiz bir sevinç ve coşkuya
sürükler. Onlar, Allah'tan daha çok sözüne sadık kimse olmadığını, O'nun salih
kulları için cenneti istediğini ve onları buraya mirasçı kıldığını
bilmektedirler. Allah'ın cenneti vaat etmesiyle ilgili bir başka ayet şöyledir:
"Şimdi
kendisine güzel bir vaadde bulunduğumuz, dolayısıyla ona kavuşan kişi, dünya
hayatının metaı ile metalandırdığımız sonra kıyamet günü (azaba uğramak için)
hazır bulundurulan kişi gibi midir?" (Kasas: 28/61)
Bu ayetten de
açıkça anlaşıldığı gibi, Allah'ın bir vaadde bulunması, buna kavuşmak için
kesinlikle yeterlidir. Allah kimlere cenneti vaat etmişse, bunlar Allah'ın
izniyle sonsuz nimetlere kavuşacaklardır. Müminler de cennete girdiklerinde bu
durumu ikrar edecek ve Allah'a şöyle şükredeceklerdir:
"Dediler ki:
Bize olan vaadinde sadık kalan ve bizi bu yere mirasçı kılan Allah'a hamd olsun
ki, cennetten dilediğimiz yerde konaklayabiliriz. (Salih) amellere bulunanların
ecri ne güzeldir." (Zümer: 39/74)
Dünya hayatında
çeşitli kereler müjdelenmiş ve Allah tarafından cennet vaat edilmiş müminler,
yaşamlarının sonunda umut ettiklerine kavuşacaklardır. En sonunda o beklenen an
gelir. Bir müminin hayatı boyunca tefekkür ettiği, kavuşabilmek için dua ettiği
ve layık olabilmek için vargücüyle çalıştığı yer, "kalınacak yerlerin en
hayırlısı" ve "Allah katındaki asıl varılacak güzel yer"dir cennet. Müminler
için hazırlanmış ve onlara sunulmak üzere kapıları açılmıştır. Müminlerin
cennete girişleriyle ilgili bir ayet bu eşsiz manzarayı şöyle tarif eder:
"Onlar Adn
cennetlerine girerler. Babalarından, eşlerinden ve soylarından salih
davranışlarda bulunanlar da (Adn cennetlerine girer). Melekler onlara her bir
kapıdan girip (şöyle derler:) "Sabrettiğinize karşılık selam size. (Dünya)
Yurdun(un) sonu ne güzel." (Rad: 13/23-24)
Onlar cennette
"esenlik dileği ve selamla" (Furkan: 25/75) karşılanacak ve "Oraya
esenlikle ve güvenlikle" (Hicr: 15/46) gireceklerdir. Yapılacak tek şey
kalmıştır: Sadece müminler için hazırlanmış ve türlü nimetlerle donatılmış bu
sonsuz yurdun güzelliklerini keşfetmek.
[1]
[1]
Harun Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu
Cennet, Vural Yayınları:
.Cennetin
Tasviri
Dinler tarihine
dair araştırmalar, hemen her din ve inanç sisteminde ölüm sonrası hesaplaşmanın,
ceza veya mükâfatın varlığının kabul edildiğini göstermiştir. Genel olarak İslâm
âlimlerinin cennet tasviri hakkında benimsedikleri görüş, onun mahiyetinin
bilinemeyeceği şeklindedir. Çünkü mü'min kullar için ahiret hayatında
hazırlanmış mutluluk vesilelerinin hiç kimse tarafından tahayyül edilemeyeceğini
ifade eden ayetten[1]
başka, kudsi hadis olarak rivayet edilen meşhur metin de bu hususu açıkça
belirtmektedir:
"Ben, sâlih
kullarım için, hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın duymadığı ve hiçbir beşer
zihninin tasavvur edemeyeceği mutluluklar hazırladım."[2]
Dünya hayatında
beş duyu ve akıl alanlarındaki idrakler, tabiat şartlarıyla kayıtlı olduğuna
göre naslarda geçen tasvirleri aynı şartlar çerçevesinde veya hayal gücüyle değiştirerek
algılamak gerekir. Nitekim bazı ayetlerde, cennet ve nimetleriyle ilgili dünya
ve ahiret idrakleri arasında benzerliklerin bulunduğu ifade edilmiştir.[3]
İbn Abbas'tan yaygın olarak rivayet edilen "Cennette isimlerden başka dünyayı
andıran hiçbir şey yoktur."[4]
ifadesi, ikisi arasındaki mahiyet farklılığını belirten bir söz olsa gerektir.
Cennetin sekiz
kapısının olduğu ilk dönemlerden beri kabul edilegelmiştir. Ancak, cehenneme ait
yedi kapının mevcudiyeti Kur'an-ı Kerim'de açıkça zikredildiği halde[5]
cennetin sadece kapılarının (ebvâb) bulunduğu ifade edilmiş ve sayıları hakkında
herhangi bir işarette bulunulmamıştır. Ancak, bazı hadis-i şeriflerde cennetin
sekiz kapısı olduğu belirtilmektedir. Bu hadis rivayetlerinin kapıların genişliği
için verdikleri çok uzun mesafelere bakılırsa, cennet kapıları, aynı zamanda
onun bölümlerini de ifade etmiş olmalıdır. Nitekim bazı eserler, sekiz cennet
kapısının adlarını kaydederken bazı küçük farklarla cennetin isimlerini
zikretmişlerdir. Sahih hadislerin belirttiğine göre, bu mekânlara belli amel
sahipleri girebilecektir. Mesela, namazlarını dosdoğru kılanlar namaz
kapısından, cihada katılanlar cihad kapısından, Allah yolunda infak yapanlar
sadaka kapısından, oruç tutanlar da "reyyân" (suya kandıran) kapısından
gireceklerdir. Cennet kapılarının cehenneminkinden daha fazla ve cennetin
tasavvur edilemeyecek kadar geniş olması, cennet ehlinin cehennemliklerden çok
olacağını gösterir. Nitekim bir hadiste, cennete gireceklerin yerlerini aldıktan
sonra orada yine boş yer kalacağı, bunun için Cenab-ı Hakk'ın yeniden bazı
nesiller yaratıp cenneti dolduracağı ifade edilmiştir.[6]
Cennet, sadece
bağ ve bahçelerden ibaret olmayıp bunların yanında kendilerine has maddelerden
oluşan nesneleri ve tesisleri de mevcuttur. İman ve salih amel sahibi kimselerin
ebediyet âleminde ravzâtü'l-cennâtta (cennetlerin has bahçelerinde)
yaşayacaklarını ifade eden ayette[7]
yer alan ve sözlük anlamları bakımından her ikisi de bahçe anlamına gelen
ravzât ile cennât kelimelerinden ikincisine "tesis" manasını vermek
gerekir. Birçok ayette sâlih mü'minlere vaad edilen cennetin çoğul şekliyle
kullanıldığına bakılırsa, birden fazla tesisin bulunduğu ve her mü'mine bir
mesken hazırlandığı anlaşılır. Cennetin, göklerin ve yerin "arz"ı/genişliği
kadar olduğunu ifade eden ayetlerin[8]
tefsiri için şu farklı görüşler ileri sürülmüştür:
1-
Cennetin tasavvur edilemeyecek kadar geniş olduğunu ifade eden bir
benzetmedir. Buna göre arz; en, yani genişlik demektir. Bir alanın dar
cephesini genellikle onun genişliği oluşturduğuna göre cennetin uzunluğu bu
teşbih çerçevesinde çok daha fazla olacaktır.
2-
Cennet, dünya hayatında insanoğlu tarafından kavranabilen kâinat kadar değerlidir.
3-
Madde âleminin insan idrakine sunuluşu gibi cennet de onun bilgi ve idrakine
sunulmuştur. Bu yorumlar içinde en çok tercih edilen, birinci görüştür.
Kur'an-ı
Kerim'de cennet için "güzel meskenler"[9],
"üst üste kurulmuş konaklar"[10]
ve "ev"[11]
kavramları kullanılmak suretiyle onun maddî manada eleman ve tesislerden oluştuğu
belirtilmiştir. Cennet hayatıyla ilgili bazı tasvirler de bu gerçeği
vurgulamaktadır. Naslardan anlaşıldığına göre cennet ehli için çadırlar da
kurulacaktır.[12]
Onlar, Cuma günleri güzel kokular saçan rüzgârların estiği bir çarşıyı
dolaşacaklar, bu şekilde zarafetlerine zarafet katacaklardır.[13]
Rahman
suresinde, "Rabbinin huzuruna suçlu olarak çıkmaktan korkan kimseler için iki
cennet (cennetân) vardır." (Rahman: 55/46) denildikten sonra, bu cennetlerin
imkânlarından bahsedilmekte, ardından, o iki cennetten başka (veya onların
altında) iki cennet daha bulunduğu[14]
belirtilerek bunların da benzer imkânları tasvir edilmektedir. Müfessirler, bu
iki (veya dört) cennet hakkında cin ve insan türlerine verilecek cennetler,
iyiliklerin yapılması ve kötülüklerin terkedilmesine karşılık verilecek iki
cennet, iman ve salih amel için verilecek cennet ile lutf-ı ilahi olarak
fazladan ikram edilecek cennet gibi bazı yorumlar yapmışlardır. Hz.
Peygamberimiz bir hadisinde, ahiretteki iki cennetten birinin kapkacak ve madenî
eşyasının altından; diğerinin de gümüşten olacağını ifade etmiştir.[15]
Sonuç olarak bir mü'mine birden fazla cennetin veriliş hikmeti tam açık bir
şekilde anlaşılmadığı gibi, bunların kaç tane olacağı da bilinmemektedir.
Dünya hayatında
mü'minlerin Allah'a itaat ve bağlılıklarının aynı derecede olmadığı
bilinmektedir; bunun sonucu olarak ceza ve mükâfat derecelerinin de aynı
olmayacağı haber verilmektedir.[16]
Bununla ilgili bir hadiste, Allah yolunda cihad edenlere hazırlanan cennetin
"yüz derece" olduğu ve her derecenin gökle yer arasındaki mesafe kadar
birbirinden uzak bulunduğu haber verilmiştir.[17]
Sahip oldukları nimetler açısından farklı mekânlar olduğu anlaşılan bu
derecelerin imanın hasletleri (şubeleri) kadar yetmiş küsür olacağı, bu
hasletleri kendisinde toplayanların bütün dereceleri elde edeceği de
söylenmiştir.
Cennet
tasviriyle ilgili hadislerin içinde Firdevs ile Adn'in özel durumları olduğu
görülür. Rahman suresinde ayrı ayrı tasvir edilen iki çift cennete bir açıdan
açıklık getiren bir hadise göre Firdevs cennetleri dört âdet olup, ikisinin
bütün süsleri ve eşyaları altından, ikisinin de gümüştendir; mü'minlerin cemâl-i
ilâhi'yi müşahede edecekleri yer ise Adn'dir. Cennetteki dört nehrin fışkıracağı
yerin Firdevs olduğu zikredilir.[18]
Kur'an-ı
Kerim'de yer alan cennet tasvirleri içinde, kelimenin çoğul olarak kullanıldığı
ayetlerin ekserisinde altlarından nehirlerin aktığı ifade edilmiştir. İbn
Kayyim'in de belirttiği gibi bu ayetlerde geçen "taht" (alt) zarfı,
cennet toprağının görünmeyen alt tabakası demek olmayıp ağaçların, binaların ve
benzeri tesislerin zemini ve eteği anlamına gelir. Hadis olarak da nakledilen
bazı rivayetlerden faydalanan âlimler, cennetteki nehirlerin nehir yataklarında
değil; yüzeyde aktıkları kanaatine varmışlardır. Cennet nehirlerinin
mevcudiyetini belirten ayetler, onların mahiyetleri hakkında bilgi vermezken,
Muhammed suresi, 15. ayeti farklı bir tasvir yapar. Buna göre cennette içimi
bozulmayan su ırmakları, tadı değişmeyen süt ırmakları ve süzülmüş baldan
ırmaklar vardır. Buhari ile Tirmizi'nin birbirini tamamlar mahiyette
naklettikleri bir hadis-i şerifte Hz. Peygamberimiz, Firdevs'in cennetin
ortasını ve üst kısmını teşkil ettiğini, dört nehrin de oradan çıktığını haber
vermektedir.[19]
Burada sözü edilen dört nehir, Muhammed suresinde anlatılan nehirler olmalıdır.
Öyle anlaşılıyor ki, bu özel nehirler diğer birçok ayette tekrarlanan genel
nehirlerden ayrıdır. Kur'an-ı Kerim'in 108. suresine adını veren ve "çok şey"
anlamına gelen Kevser'den ne kastedildiği müfessirler arasında tartışmalı
olmakla birlikte, Kevser'in cennetteki bir nehrin adı olduğu öne çıkar. Muhtelif
rivayetlerle nakledilen hadislerde Hz. Peygamber, cennette Kevser isminde bir
nehrin kendisine verileceğini, bu nehrin iki kenarında inciden yapılmış
kubbelerin bulunacağını, akan suyunun da halis misk gibi koku salacağını beyan
etmiştir.[20]
Cenneti tasvir eden bazı ayetler, orada su pınarlarının da bulunduğunu haber
verir:
"Kötülüklerden korunanlar bahçelerde, gölgelerde ve pınarların başında
bulunacaklardır." (Hıcr: 15/45; Mürselât: 77/41).
Rahman ve
Ğâşiye surelerinde, akan pınarlardan söz edilmekte, diğer bazı ayetlerde de
cennet ehlinin bu pınarlardan su içeceği haber verilmektedir.[21]
Sözlük anlamı
"bağ, bahçe" olan cennette ağaçların bulunması doğaldır. Çeşitli ayetlerde
gölgelerden, dallardan, sarmaş dolaş olmuş koyu yeşilliklerden, meyveleri
kolayca toplanabilen ağaçlardan bahsedildiği gibi, özel olarak hurma, nar,
reyhan, kiraz, muz gibi ağaç ve bitkilerden de söz edilir.[22]
Buhâri ile Müslim'in rivayet ettiği bir hadiste Hz. Peygamber cennette, idmanlı
ve hızlı bir binicisinin, gölgesinde yüz yıl koştuğu halde sonuna ulaşamayacağı
kadar büyük bir ağacın bulunduğunu ifade etmiştir.[23]
Hadisin çeşitli rivayetlerini nakleden ibn Kesir'in Ahmed b. Hanbel'den
aktardığı bir rivayette söz konusu ağaç, şeceretü'l-huld olarak
adlandırılmıştır. Hadiste zikredilen ağacı, bir ağaç türü olarak anlamak,
"yüzyıl"ı da çokluktan kinaye saymak mümkündür. Daha çok halka hitap eden dinî
edebî eserlerde söz konusu edilen "tûbâ ağacı"nın mevcudiyeti ise kesin
değildir. İman ve güzel amel sahipleri için iyi bir ebediyet hayatının
hazırlandığını ifade eden ayet-i kerimedeki "tûbâ" kelimesi[24]
sözlükte "iyilik ve güzellik, iyi ve güzel karşılanan her şey" anlamına gelir.
Müfessirlerin bu kelimeye verdikleri yedi sekiz kadar manadan biri de tûbâ
ağacıdır. Fahreddin Razi'nin de belirttiği gibi kelimeyi sözlük anlamından
çıkarıp dar bir alana tahsis etmek doğru değildir. Bunun yerine "ebedî saadete
vesile olan her güzel şey" manası verildiği takdirde bağ, bahçe ve ağaçlar da
dahil olmak üzere her imkân kelimenin kapsamına alınmış olur.[25]
Cennetteki
nimetler ve güzellikler sayılamayacak ve insan aklının kavrayamayacağı kadar
çoktur. Kur'an-ı Kerim bazı âyetlerde Cennet'in güzelliklerini ve orada
insanlara sunulacak şeylerin bir kısmını bizlere anlatıyor.
"İman edip
salih amel işleyenleri, altlarından ırmaklar akan, içlerinde ebedí kalacakları
cennetlere sokacağız. Orada onlar için tertemiz kılınmış eşler vardır. Ve onları
çok sıcak ve çok soğuk olmayan uygun bir gölgelikte barındıracağız."
(Nisa: 4/57)
"Allah,
mü'min erkeklere ve mü'min kadınlara içinde ebedí kalmak üzere, altlarından
ırmaklar akan cennetler ve Adn cennetlerinde güzel meskenler söz vermiştir.
Allah'tan olan hoşnutluk ise daha büyüktür. İşte büyük kurtuluş ve mutluluk
budur." (Tevbe: 9/72)
"Adn
cennetleri onlarındır; oraya girerler, orada altından bileziklerle ve incilerle
süslenirler. Ve orada onların elbiseleri ipektir. Derler ki: ‘Bizden hüznü
gideren Rabbimize hamdolsun: şüphesiz Rabbimiz, gerçekten bağışlayandır, şükrü
kabul edendir." (Fatır: 35/33-34)
Kur'an
Cennet'in bazı özelliklerini şu şekilde anlatıyor:
Cennet yalnızca
bağ, bahçe, ırmak gibi şeyler değil, her türlü ni'metin, güzelliğin, huzurun,
köşklerin, meskenlerin, hizmetçilerin bulunduğu bir yerdir. Genişliği gökler ve
yerler kadardır.[26]
Cennette
çeşitli ağaçlar, hoş kokulu ve lezzetli, koparılması kolay meyveler vardır.[27]
Gönlün
hoşlanacağı her türlü yiyecekler, hoş kokulu ve lezzetli içecekler, bal ve süt
ırmakları vardır.[28]
Dünya hayatında
insanların ibadet ve itaatları aynı derecede olmadığı gibi, Cennet'te de
makamları aynı olmayacak. Orada farklı makamlar ve dereceler vardır.[29]
Cennet hayatı
ebedidir, sonsuz ve bitimsizdir.[30]
Cennet'teki
mükâfatları saymak, nasıl olduklarını tam olarak anlamak, güzelliklerini ve
muhteşem oluşlarını tahmin etmek mümkün değildir.
[31]
Kur'an-ı Kerîm ve hadis-i
şeriflerde Cennet, çeşitli şekillerde tasvir edilmiştir. Bilhassa Kur'an-ı
Kerîm'de ağaçları altından ırmaklar akan Cennetler şeklinde anlatılmaktadır:
"Cennet takva sahiplerine,
uzak olmayarak yaklaştırılmıştır. İşte size va'dolunan, gördüğünüz şu Cennet'tir
ki, O, Allah'ın taatına dönen onun (hudud ve ahkâmına) riayet eden çok
esirgeyici Allah'a bütün samimiyetiyle gıyâben saygı gösteren, hakkın taatına
yönelmiş bir kalble gelen kimselere aittir." (Kâf: 50/31-33)
"Tövbe edenler, iyi amel ve
harekette bulunanlar öyle değil. Çünkü bunlar hiç bir şeyle haksızlığa
uğratılmayarak Cennet'e, çok esirgeyici Allah'ın kullarına gıyâben va'd
buyurduğu Adn Cennet'lerine gireceklerdir. Onun vadi şüphesiz yerini bulacaktır.
Orada selâmdan başka boş bir söz işitmeyeceklerdir. Orada sabah, akşam rızıkları
da ayaklarına gelecektir. O, öyle Cennet'tir ki biz ona kullarımızdan gerçekten
müttakî olanları vâris kılacağız." (Meryem: 18/60-63)
Cennet, bu dünyada yapılan
iyiliklerin ahirette Allah tarafından verilen karşılığıdır. Kur'an'da Cenâb-ı
Allah şöyle buyurmaktadır:
"Adn Cennetleri vardır ki
altlarından ırmaklar akar. Onlar orada ebedî kalıcıdırlar. İşte günahlardan
temizlenenlerin mükâfatı." (Tâhâ: 20/76)
Kur'an'da Cennet'in
niteliklerinden bazılarına şu şekilde değinilir:
1- Altlarından ırmaklar
akan, birbiri üzerine bina edilmiş yüksek köşkler[32],
güzel meskenler.[33]
2- Türlü ağaç ve
meyvalara, akar kaynaklara, görünüş ve kokusu güzel, isteyenlerin yanına kadar
sarktığından koparılması kolay, türlü bol meyvelere sahip.[34]
3- Gönlün çekeceği her
türlü yemek ve etler, türlü kokulu içecekler, temiz şaraplar ve çeşit çeşit
tükenmez nimetleri içeren bir mekân.
"Onlara Cennet'te bir meyve,
içlerinin çekeceği bir et verdik (vereceğiz)" (et-Tûr, 52/21)
"Canların isteyeceği ve gözlerin hoşlanacağı ne varsa,
hepsi oradadır. Siz de orada devamlı olarak kalacaksınız. İşte bu, sizin
çalıştığınız ameller sebebiyle mirasçı kılındığınız Cennet'tir. Sizin için orada
çok meyveler vardır, onlardan yiyeceksiniz." (ez-Zuhruf: 43/71-73)
"Cennet şarabından (dünya
Şarabı gibi) mide ızdırabı yoktur." (Saffât: 37/47)
4- Cennet'te hayat
sonsuzdur, kin yoktur, boş lâf ve günah'a sokacak söz işitilmez.
"Biz o Cennetliklerin
kalblerindeki kinleri çıkarır atarız. Hepsi kardeşler olarak tahtlar üzerinde
karşı karşıya otururlar. Orada kendilerine hiç bir zahmet dokunmaz ve onlar
oradan çıkarılacak da değillerdir." (el-Hicr: 15/47-48).
"Onlar
Cennet'te ne bir boş laf işitirler ne de bir hezeyan. Ancak bir söz işitirler:
Selâm.. (birbirleriyle selâmlaşır dururlar)."
(el-Vâkıa: 56/25-26)
5-
Cennet nimetleri insan hayalinin erişemeyeceği güzelliktedir. Cennet'i aslında
dünya ölçüleriyle tarif etmek mümkün değildir. Bununla beraber Cennet'teki eşsiz
nimet ve saltanatı anlayabilmemiz için Allah Teâlâ onu bize şu şekilde tasvir
etmiştir:
"İşte bu
yüzden Allah onları o günün fenâlığından esirger. (Yüzlerine) parlaklık,
(gönüllerine) sevinç verir. Sabretmelerine karşılık onlara Cennet'i ve oradaki
ipekleri lütfeder. Orada koltuklara kurulmuş olarak bulunurlar. Ne yakıcı sıcak
görürler orada, ne de dondurucu soğuk. Ağaçlarının gölgeleri üzerlerine sarkar;
kolayca koparılabilen meyveleri istifadelerine sunulur. Yanlarında gümüş kaplar
ve billür kaselerle, gümüşî beyazlıkta (billûr gibi) şeffâf kupalarla dolaşılır
ki (Cennet sakinleri bunlara dolduracakları Cennet şarabını Cennet'teki
insanların iştahları) ölçüsünde tayin ve takdir ederler. Onlara orada bir
kâseden içirilir ki karışımında zencefil vardır. (Bu şarap) orada bir
pınardandır ki adına Selsebil denir. Cennettekilerin etrafında öyle ölümsüz genç
nedimler dolaşır ki, onları gördüğünde kendilerini etrafa saçılıp dağılmış
inciler sanırsın. Ne yana bakarsan bak, (yığınla) nimet ve ulu bir saltanat
görürsün. Üzerlerinde ince yeşil ipekli, parlak atlastan elbiseler vardır. Gümüş
bilezikler takınmışlardır. Rableri onlara tertemiz içecekler içirir. Onlara:
"İşte bu sizin işlediklerinizin karşılığıdır, çalışmalarınız şükre değer"
denir." (el-İnsan: 76/11-22)
Cennet'in
tasviri konusunda söylenecek son söz şu kudsî hadisin ifade ettiği durumdur: Hz.
Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: Cenâb-ı Hak buyuruyor ki: "Salih
kullanım için ben, Cennet'te hiç bir gözün görmediği hiç bir kulağın işitmediği
ve hiç bir insan gönlünün hatırlamadığı bir takım nimetler hazırladım."[35]
Başka bir
hadislerinde de, Rasûlullah (s.a.s.) Cennet'in gümüş ve âltın kerpiçten
yapıldığını, harcının misk, taşlarının inci ve yakut olduğunu, oraya girenlerin
bolluk ve refâh içinde, üzüntüsüz ve kedersiz yaşayacağını ebedî kalacaklarını,
ölmeyeceklerini, elbiselerinin eskimeyeceğini ve gençliklerinin yok olmayacağını
ifade eder.[36]
[1] Secde:
32/17.
[2]
Buhâri, Tefsir 1; Müslim, Cennet 2-5.
[3]
Bakara: 2/25; Muhammed: 47/6.
[4]
Makdisi 1/194.
[5] Hıcr:
15/44.
[6]
Buhâri, Tefsir 1; Müslim, Cennet 34.
[7] Şûrâ:
42/22.
[8]
Âl-i İmran: 3/133; Hadid:
57/21.
[9] Tevbe:
9/72; Saff: 61/12.
[10]
Zümer: 39/20.
[11]
Tahrim: 66/11.
[12]
Rahman: 55/72; Müslim, Cennet, 23-25.
[13]
Müslim, Cennet 13.
[14]
Rahman: 55/62.
[15]
Buhâri, Tevhid 34, Tefsir 1-2; Müslim, İman 296.
[16] Nisâ:
4/96; Enfâl: 8/4.
[17]
Buhâri, Cihad 4; Müslim, İmâre 116.
[18]
Buhâri, Tevhid 22; Tirmizî, Sıfatü'l-Cennet 4.
[19]
Buhâri, Tevhid 22; Tirmizî, Sıfatü'l-Cennet 4.
[20] İbn
Kesir II/400-407.
[21] Bkz.
Rahman: 55/50, 66; Ğaşiye: 88/12; İnsan: 76/6, 18; Mutaffifin: 83/28.
[22]
Rahman: 55/12, 68; Vâkıa: 56/28-29.
[23]
Buhâri, Bed'ü'l-halk 8; Müslim, Cennet 6-8.
[24] Ra'd:
13/29,
[25]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
[26]
Ali İmran: 3/133; Zümer: 39/20; Tevbe: 9/72.
[27]
Rahman: 55/54.
[28]
Tûr: 52/21; Saffat: 37/47.
[29]
Nisa: 4/96; Enfal: 8/4.
[30]
Hicr: 15/47-48. vd.
[31]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 108-109.
[32]
ez-Zümer: 39/20.
[33]
et-Tevbe: 9/72.
[34]
er-Rahmân: 55/58-54.
[35]
et-Tâc, el-Câmiu li'l-Usül,
fî ahâdisi'r-Rasul, 5/402.
[36]
et-Tâc, el-Câmiu li'l-Usül, fî ahâdisi'r-Rasul, 5/402. Durak Pusmaz, Şamil
İslam Ansiklopedisi: 1/300.
.
.Cenneti
Şiddetle Umanlar: Allah'ın Fırkası:
"Onlar, öyle
kimselerdir ki, (Allah) kalplerine imanı yazmış ve onları kendinden bir ruh ile
desteklemiştir. Onları, altlarından ırmaklar akan cennetlere sokacaktır; orda
süresiz olarak kalacaklardır. Allah onlardan razı olmuş, onlar da O'ndan razı
olmuşlardır. İşte onlar Allah'ın fırkasıdır. Dikkat edin; şüphesiz Allah'ın
fırkası olanlar, felah (umutlarını gerçekleştirip kurtuluş) bulanların ta
kendileridir." (Mücadele: 58/22)
Allah'ın
cennetini vaat ettiği ve müjdelediği müminlerin belli başlı vasıfları ayetlerde
şöyle belirtilmiştir:
İman edip,
salih amellerde bulunurlar.[1]
Allah'tan korkup sakınırlar.[2]
Bollukta da darlıkta da infak ederler.[3]
Öfkelerini yenerler.[4]
İnsanlar(daki hakların)dan bağışlama ile (vaz) geçerler.[5]
Çirkin bir hayasızlık işledikleri ya da nefislerine zulmettikleri zaman, Allah'ı
hatırlayıp, hemen günahlarından dolayı bağışlanma isterler.[6]
Yaptıkları (kötü şeylerde) bile bile ısrar etmezler.[7]
Allah'a ve elçisine itaat ederler.[8]
Namazı kılarlar, zekatı verirler, elçilere inanır, onları savunup desteklerler.[9]
Doğru sözlüdürler.[10]
Hicret ederler, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cehd ederler.[11]
Güzel davranışlarda bulunurlar.[12]
Rablerine kalpleri tatmin bulmuş olarak bağlanırlar.[13]
Tevbe ederler.[14]
Emanetlerine ve ahitlerine riayet ederler.[15]
Namazlarını (titizlikle) korurlar.[16]
Hayırlarda yarışırlar.[17]
Muhlistirler.[18]
Allah'ın ayetlerine iman ederler.[19]
Bizim Rabbimiz Allah'tır deyip, sonra dosdoğru bir istikamet tuttururlar.[20]
Takva sahipleridir.[21]
Gönülden Allah'a yönelip, dönerler.[22]
Görmedikleri halde Rahman'a karşı içleri titreyerek korku duyarlar ve içten
Allah'a yönelmiş bir kalp ile gelirler.[23]
İhsanda bulunurlar.[24]
Seher vakitlerinde istiğfar ederler.[25]
Yarışıp öne geçerler.[26]
Adaklarını yerine getirirler ve şerri (kötülüğü) yaygın olan bir günden
korkarlar.[27]
Ona duydukları sevgiye rağmen yemeği, yoksula, yetime ve esire yedirirler.[28]
Elçiye gereken saygıyı gösterirler.[29]
[1]
Bakara: 2/25.
[2] Al-i
İmran: 3/15.
[3] Al-i
İmran: 3/134.
[4] Al-i
İmran: 3/134.
[5] Al-i
İmran: 3/134.
[6] Al-i
İmran: 3/135.
[7] Al-i
İmran: 3/135.
[8] Nisa:
4/13.
[9] Maide:
5/12.
[10]
Maide: 5/119.
[11]
Tevbe: 9/20.
[12]
Yunus: 10/26.
[13] Hud:
11/23.
[14]
Meryem: 19/60.
[15]
Müminun: 23/8.
[16]
Müminun: 23/9.
[17]
Fatır: 35/32.
[18]
Saffat: 37/40.
[19]
Zuhruf: 43/69.
[20]
Ahkaf: 46/13.
[21]
Muhammed: 47/15.
[22] Kaf:
50/32.
[23] Kaf:
50/33.
[24]
Zariyat: 51/16.
[25]
Zariyat: 51/18.
[26]
Vakıa: 56/10.
[27]
İnsan: 76/7.
[28]
İnsan: 76/8.
[29]
Hucurat: 49/3. Harun Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.En Büyük Zevk
En Büyük
Zevk: Cennette Allah'ın Görülmesi
Mü'minler,
cennette Allah'ı göreceklerdir; bu, onlar için en büyük nimet olacaktır. Buna "rü'yetullah"
denir. Bu hususta Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyrulur:
"O gün
Rablerine bakan ışık saçan yüzler vardır." (Kıyâme:
75/22-23)
Rasülullah da
bir hadislerinde şöyle buyurur:
"Siz
gerçekten tıpkı şu ayı gördüğünüz gibi, Rabbinizi gözle (açıkça) göreceksiniz.
O'nu görmekte haksızlığa uğramayacak, izdihama düşmeyeceksiniz."[1]
Süheyb (r.a.)'in
rivayetine göre peygamberimiz (s.a.s.):
"İyi iş ve
güzel amel işleyenlere daha güzel karşılık ve bir de ziyade (Allah'ı görmek)
vardır." (Yûnus: 10/26) ayetini okuduktan sonra şöyle
buyurdu:
"Cennetlikler
cennete girdiği zaman Allah şöyle buyuracak: 'Size daha da vermemi istediğiniz
bir şey var mı?' Cennetlikler de şöyle derler: 'Yüzlerimizi ak çıkarmadın mı,
bizi cennete koymadın mı, bizi cehennemden kurtarmadın mı? (Bunlar yeter)'
Rasulullah sözlerine devam ederek: 'Cenab-ı Hak
perdeyi kaldırır, cennetliklere artık Rablerine bakmaktan daha sevimli gelecek
hiçbir şey verilmiş olmaz."[2]
Mü'minlerin
Allah Teala'yı cennette görmeleri, herhangi bir yön, yer ve şekilden uzak olarak
vuku bulacaktır. Bunun keyfiyeti bizce meçhuldür. "Allah bilir" deriz. Kur'an ve
sünnette bildirildiği için rüyetullah'a inanırız.[3]
[1]
Buhâri, Mevâkıt 16, 26.
[2]
Müslim'in rivayeti, et-Tâc, c. 5, s. 423.
[3]
Durak Pusmaz, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/300-301
.
.Ahirete Güzel
Geçiş:
Güzel Ölüm:
"Ki melekler, güzellikle
canlarını aldıklarında: "Selam size" derler. "Yaptıklarınıza karşılık olmak
üzere cennete girin." (Nahl: 16/32)
Buraya kadar, salih müminlerin
dünyada güzel bir hayatla yaşatıldıklarını, korkuya ve hüzne kapılmadıklarını,
sağlıklı ve huzurlu bir ruh haline sahip olduklarını gördük. Bu insanların
Allah'ın rızasına uymalarından ötürü Allah'ın özel yardım, destek ve korumasını
kazandıklarını, kötülüklerinin örtüleceğini, yaptıklarının en güzeliyle karşılık
göreceklerini ve hiçbir haksızlığa uğratılmayacaklarını da Kuran ayetlerinden
öğrenmiş bulunmaktayız. Dünya hayatına karşılık ahireti "satın alarak",
Kur'an'da geçen ifadeyle "güzel bir alışveriş" yapmışlar ve Allah onlardan,
onlar da Allah'tan hoşnut olmuşlardır.
Peki bu kişiler ömürlerinin
sonuna ulaştıklarında ne olacaktır? Allah'ın takdir ettiği ölüm anı onlarla
nasıl ve nerede buluşacaktır? İster iman eden bir kişi olsun, isterse Allah'ın
ayetlerini inkar eden bir kişi, hiç kimse nerede ve ne zaman öleceğini
kesinlikle bilemez. Bu gerçek Kuran'da şöyle açıklanmıştır:
"Kıyamet saatinin bilgisi,
şüphesiz Allah'ın katındadır. Yağmuru yağdırır; rahimlerde olanı bilir. Hiç
kimse, yarın ne kazanacağını bilmez. Hiç kimse de, hangi yerde öleceğini bilmez.
Hiç şüphesiz Allah bilendir, haberdardır." (Lokman: 31/34)
Bununla birlikte, ölümün
müminleri nasıl karşılayacağını, canlarının nasıl alınacağını, ölümleri anında
neler olacağını Kur'an'dan öğrenme imkanımız vardır. Kur'an'da bize bildirildiği
kadarıyla, müminin ölümü çok yumuşak bir geçiş, anlık bir boyut değiştirme
şeklinde olacaktır. Aynen uyku sırasında Allah'ın "bir tür ölüme sokmuş olduğu
kişinin" (Zümer: 39/42) ertesi sabah uyanarak yeni bir güne başlaması gibi,
mümin de ölümünde, bir anda "dünya" boyutundan sıyrılacak ve "ahiret" boyutuna
geçecektir. Allah bu sıkıntısız ve rahat geçişi, Naziat: 79/2. ayetinde görevli
meleklere işaret ederek, "yumuşacık çekip alanlara" şeklinde haber vermektedir.
Melekler, müminlerin canlarını
almaya geldiklerinde aralarında geçen bir konuşma Nahl: 16/32. ayetinde ise şu
şekilde anlatılır:
"Ki melekler, güzellikle
canlarını aldıklarında: 'Selam size' derler. Yaptıklarınıza karşılık olmak üzere
cennete girin." (Nahl: 16/32)
Başka bir ayette de müminlerin
ölüm anı şöyle tasvir edilir:
"Onları, o en büyük korku
hüzne kaptırmaz ve: 'İşte bu sizin gününüzdür, size va'dedilmişti' diye melekler
onları karşılayacaklardır." (Enbiya: 21/103)
Görüldüğü gibi, dünyada güzel
bir hayat yaşatılan müminin ölümü de güzel ve rahat olacak, ahiret hayatı
meleklerin karşılamasıyla başlayacaktır. O andan itibaren dünyayla tüm
ilişkileri kesilmiş ve kişi, Allah'ın huzuruna çıkmak üzere tesbit edilmiş bir
yere yollanmıştır. Bunun devamında da mümini, en başından beri olduğu gibi
rahatlık ve kolaylık beklemektedir.
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
Şu An Mevcuttur:
Ehl-i Sünnet
inancına göre, Cennet halen vardır, yaratılmıştır, hazırlanmıştır. Nitekim şu
ayet bunu açıkça ifade eder:
"Rabbinizin
mağfiretine ve eni göklerle yer kadar olan Cennet'e koşun. O Cennet takva
sâhipleri için hazırlanmıştır." (Âli İmrân: 3/133)
Enes b. Mâlik (r.a.)'den rivayet olunan
bir hadiste de Peygamber Efendimiz (s.a.s.) şöyle buyurmuşlardır:
"Demincek Cennet ile
Cehennem şu duvarın yüzünde bana arz olundu."[1]
Başka bir hadislerinde şöyle buyururlar:
"Cennet bana yaklaştı, (yaklaştı), o kadar ki, eğer
cür'et edeydim salkımlarından bir tânesini (alıp) size getirebilecektim."[2]
Bu hadislerden de anlaşılacağı gibi, Cennet yaratılmış
olup hâlen mevcuttur.[3]
[1]
Tecrid-i Sarih Terceme ve
Şerhi, 2/483.
[2]
Tecrid-i Sarih Terceme ve Şerhi, 2/713.
[3]
Durak Pusmaz, Şamil İslam Akidesi:
1/301.
.Cennet
Hayatı
İnsanın Allah'a
imana sarılıp O'na bağlanmasında, en büyük kaygı ve korkusu olan yok olmaktan
kurtulma ve Allah'ın kendisine tükenmeyecek bir hayat bahşetmesi ümidinin büyük
etkisi vardır. Nitekim insanların kendi kendilerine yetmediklerini ve Allah'a
muhtaç olduklarını, Allah'ın dilerse onları yok edip yerlerine başka varlıklar
yaratabileceğini ifade eden ayetlerde[1]
bu hususa da işaret vardır. Ebedî mutluluğun simgesi olan cennete kavuşma ümidi,
bütün müslümanlar için hayatın birçok güçlüklerine göğüs germeyi, fedakârlık
göstermeyi göze aldıran bir faktör olmuştur. İlk İslam şehidleri Sümeyye - Yâsir
ailesinin bu uğurda çektikleri çilelerden günümüz İslam dünyasındaki
mücadelelere kadar müslümanların davranışlarında cennet idealinin en önemli
etken olduğu şüphesizdir.
İslam dini
Allah'ın seçkin kullarına nasıl bir cennet hayatı vaad etmektedir? Bu hayatın
konu ile ilgili nasların birleştiği ve önemle vurguladığı iki özelliği vardır:
Arzulanan her şey ve ebediyet. Bir ayet-i kerimede şöyle denilmektedir:
"Gönüllerin
özleyeceği, gözlerin hoşlanacağı her şey orada vardır. Ve siz orada ebediyen
kalacaksınız." (Zuhruf: 43/71)
Dünya hayatında
duyu organlarıyla algılanamayan meleklerin insanlara hizmet ettiği, onları
koruduğu, Allah yolunda yürüyenler için esenlik dilediği Kur'an'ın çeşitli
beyanlarından anlaşılmaktadır. Ahiret âleminde melekler inançlı ve dürüst
insanlara görünmeye başlayacaklar ve yeni hayata intibakları sırasında korku ve
üzüntüye düşmemelerini telkin ederek onlara şöyle diyeceklerdir:
"Biz dünya
hayatında da ahirette de sizin dostlarınızız. Canlarınız
ne isterse, gönlünüz ne dilerse burada sizin için hazırdır. Bütün bunlar,
merhamet eden ve bağışlayan Allah'ın bir ikramıdır."
(Fussılet: 41/30-32).
Hz. Peygamber,
çeşitli münasebetlerle cennetteki sınırsız imkân ve mutluluklardan söz ettiğinde
yanında bulunanlar zaman zaman cennette at, deve vb. şeylerin de bulunup
bulunmadığını sormuşlar, o da, "Allah sizi cennete koyarsa orada canınızın
arzuladığı ve gözünüzün hoşlandığı her şeyi bulursunuz." şeklinde cevap
vermiştir.[2]
Hz. Peygamber, cennet hayatının imkân ve nimetlerinin genel anlamda fevkalâde
olduğunu belirtmekle birlikte ayrıntılı tasvirlere girmemiştir. Cennet halkının
arzu ettiği her şeyin gerçekleşeceği ilkesine karşı, "başkalarına zarar verici,
erdemsiz, çelişkili oluşu sebebiyle imkânsız şeyler talep edilirse durum ne
olacak?" şeklinde teorik olarak bir itiraz ileri sürülebilirse de, cennete
girecek insanlar fizyolojik ve psikolojik kusurlardan arınmış olacaklarından
pratikte böyle bir talebin vuku bulmayacağı açıktır.[3]
[1]
Fâtır: 35/15-16.
[2]
Tirmizî, Sıfatü'l-cennet 11.
[3]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.
.Kolay Hesap:
Bir önceki bölümde iman
edenlerin canlarının melekler tarafından güzellikle alınacaklarından bahsettik.
İşte bundan sonra hesap anı, yani insanların tüm yapıp ettikleriyle Rablerinin
huzuruna çıkacakları an gelmektedir.
Kıyametin kopmasıyla birlikte
başlayan tüm gelişmeler, dünya tarihi boyunca yaratılmış bütün insanların yeni
bir bedenle diriltilmeleri ve cehennem ateşinin çevresinde biraraya
toplanmalarıyla devam edecektir. Daha sonra tüm şahitler getirilecek, her bir
kişinin amel defteri açılacak ve herkes dünya hayatında yaptıklarından hesaba
çekilecektir. Bunların sonunda Allah müminleri rahmetiyle cehennem ateşinden
kurtararak, cennetine sokacaktır. Şimdi bu muhteşem gösteriyi ayrıntılarıyla
inceleyelim ve müminlerin kıyamet günündeki durumlarını ayetler doğrultusunda
görelim.
Sur'a ilk üfürülüş ile Kıyamet
başlamıştır. Dünya ve tüm evren, geriye dönüşü olmayan bir yokoluşa sahne
olmaktadır: Dağlar parçalanır, denizler kaynatılır, gökler yok edilir...
Sur'a ikinci kez üfürülmesiyle
birlikte insanlar diriltilir ve hesaba çekilmek üzere biraraya toplatılır.
İnkarcılar dirilmiş olmanın şaşkınlığını üstlerinden atamadan, verecekleri
hesabı düşünerek korku ve sıkıntı içine düşerler. En ufak bir ayrıntı dahi
atlanmadan, hayatı boyunca yapmış olduğu herşey kişinin ve şahitlerin gözleri
önüne serilecektir. Kafirleri öldürücü bir utanca sürükleyen bu anda müminler,
sevinçli ve coşkuludurlar. Çünkü "...O gün Allah, peygamberi ve onunla
birlikte iman edenleri küçük düşürmeyecektir..." (Tahrim: 66/8) Allah
"Elçilerine ve iman edenlere, hem dünya hayatında hem de şahitlerin (şahitlik
için) duracakları gün yardım edeceğini" vaat etmiştir. (Mü'min: 40/51)
Bu ihtişamlı "sahnede" salih
müminler, tüm hayatları boyunca yapıp-ettiklerinin yazılmış olduğu hesap
defterlerini "sağ yanlarından" alacaklardır. Bu tanım, Kuran'da "kolay" hesaba
çekilecek ve cennete sokulacak insanlar için kullanılmıştır:
Artık kitabı sağ eline verilen
kişi, der ki: "Alın, kitabımı okuyun. Çünkü ben, gerçekten hesabıma
kavuşacağımı sanmış(anlamış)tım. Artık o, hoşnut bir yaşama içindedir. Yüksek
bir cennette." (Hakka: 69/19-22)
Rablerinin kendilerine vaat
ettiğine kavuşmak üzere olan müminler, o "ebedilik gününde" (Kaf: 50/34)
heyecanlı ve mutludurlar, bu durumları bir başka ayette şöyle tasvir edilmiştir:
"Artık kimin kitabı sağ
yanından verilirse. O, kolay bir hesap (sorgu) ile sorguya çekilecek. Ve kendi
yakınlarına sevinç içinde dönmüş olacaktır." (İnşikak: 84/7-9)
Hesaba çekilmeleri bittiğinde
artık müminler, kurtulmuş olmanın sevinci içinde Rablerinin söyleyeceği tek bir
söze bakmaktadırlar:
"Oraya esenlikle ve
güvenlikle girin." (Hicr: 15/46)
Bu durum başka bir ayette de
şöyle anlatılır:
"Ey
mutmain (tatmin bulmuş) nefis, Rabbine, hoşnut edici ve hoşnut edilmiş olarak
dön. Artık kullarımın arasına gir. cennetime gir."
(Fecr: 89/27-30)
Artık Allah, rahmet etmiş
olduğu kullarının günahlarını da bağışlamış, kötülüklerini iyiliğe çevirmiş ve
cennete girmelerine izin vermiştir. Kendisine "cennete gir"
denilen mümin bir kişi ise, şöyle söyler:
"... Keşke
kavmim de bir bilseydi, Rabbimin beni bağışladığını ve ağırlananlardan kıldığını."
(Yasin: 36/26-27)
Bir başka
ayette Allah, cennet ehlini şöyle müjdelemektedir:
"... Bu,
doğrulara, doğru söylemelerinin yarar sağladığı gündür. Onlar için, içinde ebedi
kalacakları, altından ırmaklar akan cennetler vardır..."
(Maide: 5/119)
"Ey kullarım,
bugün sizin için korku yoktur ve siz mahsun olmayacaksınız."
(Zuhruf: 43/68)
Ortam da
gittikçe güzelleşmektedir,
"Cennette,
muttakiler için, uzak değildir, yakınlaştırılmıştır."
(Kaf: 50/31)
Kuran'da
bildirildiği üzere müminler için çok heyecanlı bir bekleyişten başka bir şey söz
konusu olmayacaktır: Cennete sevk edilişleriyle ona girmeleri arasında geçecek
kısa bir bekleyiş...
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.Cennet
Nimetleri
Kur'an-ı Kerim
ve sahih hadislerde mevcut beyanlara dayanarak cennet nimetlerinin ana
özelliklerini şu şekilde tespit etmek mümkündür:
1-
Sonsuz lüks ve konfor.
2-
Sürekli barış ve huzur.
3-
Cennet ehlinin hem bedenî, hem ruhî bakımdan son derece güçlü ve yetenekli
olmaları.
4-
Manevî tatmin (rızâ).
5-
Allah'ı görmek, O'nunla konuşmak.
6-
Bütün bunları saran bir ebediyet.
İnsanın irade
ve tercihini kullanarak tekâmülünü sürdürebileceği yer dünya hayatıdır ve
buradaki manevî tekâmül, iman ve salih amel ölçüsüne bağlanmıştır. Bir bekleyiş
merhalesi olan Berzah döneminden sonra başlayacak ahiret hayatında, dünya
tekâmüllerini sekteye uğratmayanlar, öyle anlaşılıyor ki, fizyolojik ve
psikolojik yönlerden son bir operasyon ve arındırmaya tâbi tutulduktan sonra
cennete alınacaklardır. Müslim'in rivayet ettiği bir hadiste Hz. Peygamberimiz,
kıyamet günü cennet kapısını ilkin kendisinin çalacağını ve ondan önce bu
kapının kimseye açılmayacağını söylemiştir.[1]
Cennete giriş sırasında bütün mü'minler görevli melekler tarafından karşılanacak
ve melekler: "Selam olsun sizlere! Saadetler içinde olun, bir daha çıkmamak
üzere cennete buyurun!" (Zümer: 39/73) diyeceklerdir.
Buhâri, Müslim
ve Tirmizî'nin çeşitli rivayet kanallarından aktardıkları hadislere göre[2]
mü'minler dolunay veya parlak yıldızlar gibi ışıklar saçarak cennete girecekler,
orada diledikleri gibi yiyip içtikleri halde abdest bozma ihtiyacı
hissetmeyecekler, sümkürüp tükürmeyeceklerdir. Aldıkları gıdaların sindirimi hoş
kokulu geğirti ve terden başka bir külfet getirmeyecektir. Cennet halkına
yorgunluk ve usanç gelmeyeceği için (35/Fâtır, 35) uykuya da ihtiyaç
duymayacaklardır. Cennet ehlinin imkânlarını dile getiren bir hadiste onlara
şöyle nida edileceği kaydedilir:
"Daima
sağlıklı olacak, asla hastalanmayacaksınız; sonsuza kadar yaşayacak, hiç
ölmeyeceksiniz; her an gençliğinizi koruyacak ve hiçbir zaman
ihtiyarlamayacaksınız; sürekli nimetler içinde olacak ve asla güçlükle
karşılaşmayacaksınız."[3]
Konu ile ilgili
hadislerin bazı rivayetlerinde cennete girecek erkeklerin ataları Adem'inki gibi
bir bünyeye sahip olacakları, hatta 60 arşın boyunda bulunacakları anlatılır.
Ayrıca bu erkeklerin daima 33 yaşında olmakla birlikte bıyıkları yeni terlemiş
sakalsız gençler görünümü arzedeceklerinden de söz edilir. Kadınların ise çok
güzel tenli ve çok değerli elbiselere bürünmüş halde bulunacakları ifade edilir.
Cennet ehlinin
ruhî portreleri konusunda en çok vurgulanan özellik, onların gönüllerinde kin ve
nefretin bulunmayacağı hususudur. "Gönüllerindeki kini söküp atacağız"
(A'râf: 7/43) şeklindeki ifadeler, cennete gireceklerin manevî bir arındırma
operasyonuna tâbi tutulacağının delilidir. Yine ilgili ayet ve hadislerin
beyanına göre cennette kusursuz bir ahlakî hayat yaşanacak, cennetlikler
arasında anlamsız ve gereksiz konuşmalar, suçlamalar olmayacak, tam bir dostluk
ve kardeşlik hayatı hüküm sürecektir.[4]
Kötülüklerden korunmayı başaranlar meleklerden gelen iltifatlarla cennete
girecekleri sırada şöyle diyeceklerdir:
"Bize karşı
vaadini gerçekleştirip dilediğimiz yerinde yerleşebileceğimiz cennete bizleri
vâris kılan Allah'a hamdolsun!" (Zümer: 39/74).
Ayetin ifade
tarzından, mü'minlerin yerleşim açısından serbestlik içinde olacakları
anlaşılmaktadır. Rahman suresinde sözü edilen iki veya dört cennetin bir anlamı
da bu olmalıdır.
Cennet
meskenlerindeki yaygı, sergi vb. ev eşyasının son derece lüks olması yanında
yiyecek ve içeceklerin, ayrıca giysilerin de olağanüstü zevk verici özelliklere,
temizlik ve zarafete sahip olacağı muhtelif ayetlerde yer yer ayrıntılı olarak
tasvir edilir. Hadislerde belirtildiğine göre cennet ehline ilk verilecek yemek,
havyar ziyafetidir.[5]
Cennette ekmek, et, meyve, tatlı, ayrıca su, süt ve şarap gibi yiyecek ve
içecekler mevcut olmakla birlikte, bunların dünyadaki benzerleriyle isimden
başka bir münasebetinin bulunmayacağı âlimlerce belirtilir. Nitekim fevkalâde
zevk veren cennet şarabı kadehler dolusu içileceği halde sarhoşluk ve
rahatsızlık vermeyecektir.[6]
Cennet halkının beslenme rejiminde meyvelerin önemli bir yer tuttuğu çeşitli
ayetlerin beyanlarından anlaşılmaktadır.
Cennet
hayatının nimetlerini dile getiren nasların ayrıntılı anlatımları ve bunların
hayal ettirdiği cismanî zevkler, bazı yabancı araştırmacıların eleştirilerine
konu olmuştur. Halbuki cennet hayatının nimetleri bu cismanî zevklerden ibaret
değildir. Cennet halkı, asıl mutluluğu manevî tatminde bulacak, onlar nefes alıp
vermek kadar tabii bir şekilde Allah ile irtibat kuracak, cemalini müşahede
ederek O'nunla konuşacaklardır. Aradaki derin mahiyet farkına rağmen uhrevî
hayat, dünya hayatına benzer şekilde devam edeceğine göre oradaki konfor da
buradaki konforla bir bakıma bağlantılı olacaktır. Deney dünyasından aldığı
izlenimler sayesinde idrak gücüne sahip olan insana bu idrakin sınırlarını aşan
kavramlarla herhangi bir konuda fikir vermek mümkün değildir. Dünya hayatındaki
cismanî zevklerin ruhun yücelişine engel teşkil ettiği genellikle kabul
ediliyorsa da bunun uhrevî hayatta da aynı mahiyette olacağı söylenemez. Çok değişik
zamanlardaki çok değişik kitlelere hitap eden dinin bu dünya ile paralellik
arzeden bu üslubun özendirici ve etkileyici özellikler taşıdığı da bilinen bir
gerçektir.
[7]
[1]
Müslim, İman 333.
[2]
Buhâri, Bed'ü'l-halk 8; Müslim, Cennet 14-22; Tirmizî, Sıfatü'l-cennet 7.
[3]
Müslim, Cennet 22.
[4]
Hıcr: 15/47; Vâkıa: 56/25; Müslim, Cennet, 16-17.
[5]
Buhâari, Enbiyâ 1; Müslim, Münafikıyn 30.
[6]
Saffat: 37/45-47; Muhammed: 47/15.
[7]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.Cennetteki Doğal Güzellikler:
Takva
sahiplerine vaat edilen cennet; onun altından ırmaklar akar, yemişleri ve
gölgelikleri süreklidir. Bu korkup-sakınanların (mutlu) sonudur, inkar edenlerin
sonu ise ateştir.[1]
Konuya
başlamadan önce hemen belirtilmesi gereken çok önemli bir nokta vardır. İnsanlar
arasında yaygın bir batıl inanış olan, "Cennetin sadece doğal güzelliklerden,
yeşilliklerden ve akarsulardan ibaret olduğu" fikri, Kurani değildir. Elbette ki
doğal güzellikler ve yeşillikler cennetin mükemmel atmosferini tamamlayan, çok
güzel ve estetik bir fon teşkil eder. Köşklerin ve gölgeliklerin bahçelerin
içinde, pınarların yanıbaşında kurulmuş olmasının hikmeti de budur. Ancak,
yalnız başına "yeşillik" cennetin tamamını tarif etmek için yeterli olamaz.
Cennet, "...
ne (yakıcı) bir güneş, ve ne de dondurucu bir soğuk..." (İnsan: 76/13)
şeklinde tarif edilen, insana hiçbir rahatsızlık vermeyen, hoş bir iklime
sahiptir. İnsanı bunaltan, terleten sıcaklar ya da titreten, donduran soğuklar
orada yoktur. Allah müminleri cennette "... ne sıcak-ne soğuk, tam kararında
bir gölgeliğe..." (Nisa: 4/57) sokacaktır. "Tam kararında" ifadesi, bu
ayette iklimin tam insanın isteyeceği ve rahat edeceği gibi olduğunu bildirmekle
beraber, aslında cennetteki bütün ortam ve şartların, insan ruhunun gerçek
anlamda doyum sağlayacağı, rahat edeceği biçimde hazırlandığına işaret
etmektedir. Cennetteki herşey ve her durum müminin "tam istediği" gibi
olacaktır. Zaten başka türlü olması, bir kusur, eksiklik ve mahrumiyet anlamına
gelir ki, cennette bu tür kavramlara yer yoktur.
Allah'ın cennet
ayetlerinde en çok bahsettiği doğal güzelliklerden biri de, "Durmaksızın akan
su(lar)" (Vakıa : 56/31) dır. Dünya hayatından da gözlemlediğimiz gibi insan
ruhu sudan, özellikle de akan sulardan büyük zevk alır. Bir göl, bir akarsu veya
bir şelale, ormanın içinden akan bir ırmak insanın ruhuna hitap etmektedir.
Sarayların, konakların, malikanelerin ya da villaların bahçelerine yapılan
göletler, havuzlar ve fıskiyelerin, yapay veya doğal akarsuların amacı hep
ruhtaki bu estetik özlemin tatminidir.
Bu estetik
görüntülerin hoşa gitmesinin başlıca sebebi insan ruhunun cennete göre
yaratılmış olmasıdır. Bir diğer ayette de bu güzellik şöyle ifade edilmiştir:
"İçlerinde
durmaksızın fışkırıp-akan iki pınar vardır." (Rahman:
55/66)
Akan suyun
görüntüsü, çıkardığı ses insanın kalbine huzur ve ferahlık verir. Yükseklerden
dökülen suların görüntüsü, ve gür sesi ruhtaki heybet ve ihtişam hislerini
canlandırır. İnsanın Rabbine şükretmesine ve O'nun adını yüceltmesine vesile
olur. Özellikle tepelerden, ağaçların ve yeşilliklerin arasından akıyorsa, ya da
kayaların üzerinden süzülüyorsa oldukça etkileyici bir görünüm ortaya çıkar. Ya
döküldüğü yerde birikir ya da kat kat havuzlar oluşturarak birinden diğerine
akıp gider. Sürekli akan bir su, sonsuzluk ve tükenmeyen bir bolluk
göstergesidir.
"Gerçekten
takva sahibi olanlar, cennetlerde ve pınar başlarındadır"
(Hicr: 15/45) ayetinden de anladığımız gibi, müminler cennette bu tür yerlerde
yaşarlar ve bundan zevk alırlar. Benzer başka bir ayette de "Şüphesiz muttaki
olanlar, gölgeliklerde ve pınar-başlarındadır" (Mürselat: 77/41) şeklinde
bildirilmektedir. Bahsedilen gölgelik, (Allah en iyisini bilir) oturmak ve
güzellikleri seyretmek amacıyla özel olarak oluşturulmuş bir mekandır. Cennet
köşkleri gibi gölgelikler de yükseklerde kurulmuşlardır. Böylece yükseklerden
bakılarak daha aşağılardaki güzellikler seyredilir, birçok detay aynı anda görüş
sahasında bulunur. Gölgelikler, özel olarak müminlere zevk alacakları bir ortam
hazırlamak için yapılmış, her çeşit yiyecek ve meyvenin yeneceği, cennete has
içkilerin içileceği, müminlerin biraraya gelerek sohbet edecekleri ve birlikte
eğlenecekleri mekanlardır. Bu gölgeliklerin pınar başlarına, insan ruhunun çok
hoşlandığı yerlere kurulmuş olması da buraların çekiciliğini artırmaktadır. Bu
pınarlardan tertemiz, tadı güzel ve içenlere lezzet veren sular fışkırır.
Cennete has bir
başka doğal güzellik ise ayette sözü geçen bahçelerdir. Şura: 42/22. ayetinde
bahsedilen "cennet bahçeleri" sadece müminler için hazırlanmıştır. Bahçelerin
özelliği, birçok doğal güzelliği uyum içinde barındırıyor olmasıdır. Bu
bahçelerde dünyanın çeşitli bölgelerinde yetişen en narin ve en güzel kokulu
bitkilerin benzerleri ve bunlar gibi sonsuz çeşidi yetişmekte, insanın bildiği
ve de bilmediği birçok hayvan bir arada yaşamaktadır.
Bahçeler, değişik
boylarda ağaçlar, "alabildiğine yemyeşil" (Rahman: 55/64) alanlar,
bitkiler ve çiçekler, bazı yerlerde havuzlar ve fıskıyelerle süslenmiştir.
Civarda görülen ağaçların bir kısmı da meyve ağaçlarıdır ve cennetin bolluğunu
simgelercesine "yüklü dalları bükülmüştür" (Vakıa: 56/28), "üst üste
dizilmiş meyveleri sarkmıştır". (Vakıa: 56/29) Yeşillikler, deniz ya da göl
kıyısına kadar kesintisiz devam eder. Bazı ağaçlar suların ulaştığı yerlerden
bile çıkabilir.
Tüm bu
saydıklarımız, cennete has özelliklerin ayetler ışığında tefekkür edebildiğimiz
en genel bölümüdür. Bir kısmı dünyadakileri andıran, bir kısmı ise daha önce
hiçbir nefsin görüp bilmediği, "çeşit çeşit inceliklere ve güzelliklere sahip"
(Rahman: 55/48) olan cennetin nimet ve güzellikleri, tahayyül ve ifade
sınırlarımızın çok ötesindedir. Bilinmelidir ki, bizim hayal gücümüzün ötesinde
ve Allah'ın sonsuz ilmiyle hazırlanmış birçok güzellik ve sürpriz de cennette
müminleri beklemektedir. Özellikle "... Rableri katında her diledikleri
onlarındır. İşte büyük fazl (nimet ve üstünlük) budur..." (Şura: 42/22)
ayetinin bildirdiği gibi, tüm doğal güzellikler de dahil cennetteki herşey
müminin kendi zevkiyle dilemesi neticesinde gerçekleşmektedir. Yani Kur'an'da
bildirilmiş güzelliklerin ötesinde, kişinin hayalgücü, Allah'ın izni ve lütfu
sayesinde ortam şekillendirilecektir.
[2]
[1]
Rad: 13/35.
[2] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennette
Cinsî Zevkler
"Gerçekten
cennetlik olanlar, o gün eğlenceyle meşguldürler." (Yasin:
36/55)
"O
cennetlerde gözlerini kocalarından başkasına çevirmeyen hanımlar vardır ki, bu
kocalarından önce kendilerine ne bir insan dokunmuştur, ne de bir cin."
(Rahman: 55/56)
"Onlar yakut
ve mercan gibidirler." (Rahman: 55/58)
"Doğrusu
Allah'a karşı gelmekten sakınanlara kurtuluş, bahçeler, bağlar, göğüsleri
tomurcuklanmış yaşıt kızlar ve dolu kadehler vardır. Orada boş ve yalan söz
işitmezler. Bunlar Rabbinin katından hesapları karşılığı verilenlerdir."
(Nebe': 78/31-36)
"Cennette
onlar için işlediklerine karşılık olarak sedefteki inciler gibi hûriler / ceylan
gözlüler vardır." (Vâkıa: 56/22-23)
"Biz
hûrileri / ceylan gözlüleri (cennetlikler için) yeniden yaratmışızdır. Onları,
bâkire, şuh, eşlerine düşkün ve yaşıtları kılmışızdır."
(Vâkıa: 56/35-37)
"Ebedî
gençliğe erdirilmiş genç hizmetçiler, baş ağrısı ve dönmesi vermeyen bembeyaz
bir kaynaktan doldurulmuş kâseler, ibrikler ve kadehlerle (cennetliklerin)
etrafında dolaşırlar." (Vâkıa: 56/17-19)
Cinsiyetin
insan hayatında önemli bir yer tuttuğu şüphesizdir. Kur'an'da vurgulandığı üzere[1]
karşı cinsler hayatlarını birleştirmekle bedenî ve ruhî tatmin bulmaktadırlar.
Aynı tatminin uhrevî hayatta da devam etmesi tabiidir. Cennet tasviriyle ilgili
çeşitli ayet ve hadislere göre cennette hem dünya kadınları hem hûriler
bulunacaktır. Ayetlerde geçen "tertemiz zevceler" ifadesi[2]
hûrilerle birlikte dünya kadınlarını da kapsamına almaktadır. Cennete giriş
öncesinde mü'minlere uygulanacak bedenî ve ruhî arındırma operasyonu sonunda,
kadınların cinsî hayatlarına olumsuz etki yapan, mutluluklarını bölen fizyolojik
ârızaların ve ruhî depresyonların tamamen giderileceği anlaşılmaktadır. Çeşitli
ayet ve hadislerde cennet kadınlarının güzelliği, zarafeti ve çekiciliği
konusunda canlı tasvirler mevcuttur. Bir rivayette huriler, kendi
ayrıcalıklarından söz edecekleri bir sırada cennetteki dünya kadınları, dünya
hayatında işledikleri güzel ameller sebebiyle onlardan üstün olduklarını ifade
edecekler ve onları susturacaklardır.
Bir erkeğin kaç
eşe, özellikle kaç dünya kadınına sahip olacağı hususunda farklı görüşler ileri
sürülmesine rağmen, bu konuda sahih rivayet Buhâri ile Müslim'de yer alan
hadistir. Buna göre cennetteki her erkeğe "zarif ve şeffaf tenli" iki kadın
verilecek ve orada evlenmemiş kimse kalmayacaktır.[3]
Kadınların ikisi de hûri veya dünya kadını olabileceği gibi birinin hûri,
birinin de dünyalı olması muhtemeldir.
"İri gözlerinin
beyazı saf, siyahı koyu, gümüş berraklığında beyaz tenli kızlar" anlamına gelen
hûrilerin cennet erkekleri için farklı bir yapıya sahip kılınarak yaratıldığı ve
"erkeklerine düşkün, başkalarında gözü olmayan, kimse tarafından dokunulmayan,
inci tenli, yakut yanaklı, yaştaş genç kızlar" gibi özelliklerle
vasıflandırıldıkları çeşitli ayetlerde görülür. Hûrilerin sayısı hakkında değişik
ve doğrulukları sabit olmayan rivayetler mevcuttur. Genel eğilim, her erkeğe
dünya hanımlarından iki, hûrilerden ise birkaç tane verileceği yolundadır.
Cennetteki
cinsî hayatla ilgili tasvirlerde güzellik, çekicilik vb. faktörler kadınlara
nisbet edildiği halde bu tür tasvirlerin sağladığı özendirici sonuç ve
avantajların genellikle erkekler için söz konusu edildiği ve kadının âdeta erkeğin
zevklerini tatmin eden bir vasıta olarak gösterildiği şeklinde bir itirazın
ileri sürülmesi mümkündür. Arap dilinde kadınlı erkekli bir topluluğa hitap
edilirken veya onlara yönelik açıklamalar yapılırken müzekker/eril sigaların
kullanıldığı bilinmektedir. Ayrıca hemen bütün toplumların sanat ve
edebiyatlarında kadın zarafet ve câzibenin odak noktası olarak kabul edilmiş,
aşk şiirleri ve diğer sanat alanlarının ana teması kadın olmuş, büyük bir çoğunlukla
kadın talep eden değil; talep edilen konumunda bulunmuştur.
Aynı üslup ve
yaklaşımın cennetteki cinsî hayatın tasvirinde de hâkim olduğu anlaşılmaktadır.
Kimsenin bekâr kalmayacağı cennet hayatında erkeğe -biri dünya kadını, biri de
hûri olmak üzere- en az iki eş verileceği halde kadının birden fazla kocaya
sahip bulunmaması da aynı temaya bağlı olmalıdır. Gerçekten dünya hayatında
kadın psikolojisi üzerinde sürdürülen çalışmalar, yapılan anket ve
araştırmalardan onun monogam olduğu, gönül ve hayal âleminde sadece bir erkeğe
yer verdiği anlaşılmıştır. Bu aynı zamanda insan türünün devamını sağlayan ana
rahminin korunması, dolayısıyla nesebin tayini ve neslin bekası için de
gereklidir.
İslamiyet'te
dini kabullenme ve ilahî buyrukları yerine getirme hususundaki sorumluluk ferdî/kişiseldir,
kimse diğerinin dinî yükümlülüğünü taşımadığı gibi bunun olumlu veya olumsuz
sonuçlarına da muhatap olmaz.[4]
Ancak iman ve ameliyle cennete girmeye hak kazanmış aile fertleri arasında Allah
katında değeri en üstün olanın diğerlerini yanına alabileceği kabul edilmektedir.
Dünyada birden fazla erkekle evlenmiş kadının cennette bunlardan hangisinin eşi
olacağı meselesi ashabtan itibaren düşünülmüştür. Bâkire olarak ilk evlendiği
erkekle veya son kocasıyla bulunacağı şeklinde iki ayrı kanaat yanında, hadis
olduğu ileri sürülen iki farklı rivayete dayanılarak huyu daha güzel olanla veya
tercih edeceği bir kocasıyla beraber bulunacağı söylenmiştir.[5]
Dünya hayatında
meşru evlenmelerle kurulan ailelerin cennette aynen devam etmesi nazarî/teorik
olarak mümkün görülmekle birlikte cennete girmeye hak kazanamayanların, birden
fazla evliliklerin durumu farklılıklar meydana getirecektir. Bu bakımdan
cennetteki aile hayatını dünyadakinin devamı gibi telakki etmek isabetli
görünmemektedir. Cennette bulunacak dünyalı kadın ve erkek kesimi arasında
evlenme açısından kendiliğinden bir denkliğin oluşması muhtemeldir. Bir hadiste
belirtildiğine göre Allah cennet için yeniden bazı nesiller (kadın ve erkekler)
yaratacaktır. Kadınlı erkekli eşlerin sayısını tamamlamak ve dengeyi sağlamak
için bu yeni nesillerden faydalanılması mümkündür.
[6]
[1]
Rûm: 30/21.
[2]
Bakara: 2/25; Âl-i İmran: 3/15.
[3]
Buhâri, Bed'ü'l-halk 8; Müslim, Cennet 14.
[4]
Fâtır: 35/18.
[5]
İbn Kesir, c. 2, s. 548.
[6]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram
Tefsiri.
.
.Sonsuz
Lezzet:
"Yaptıklarınıza karşılık olmak üzere, afiyetle yiyin ve için."
(Mürselat: 77/43)
Ayetlerde
cennet ehlinin en güzel yemeklerle ve çeşitli içeceklerle nimetlendirildikleri
bildirilmektedir. Burada beslenme gibi bir ihtiyaç olmayacağına göre, bu ayetler
bize yemenin-içmenin ancak zevk almak için yaratıldığını göstermektedir.
Dünyada iman
edip salih amellerde bulunan ve çaba harcamaları Allah tarafından şükre değer
bulunan müminler için cennette hazırlanan yiyecekler, dünyadakilere çok
benzemektedir. Cennet ehli bu benzerliği şu şekilde ifade eder:
"(Ey
Muhammed) iman edip salih amellerde bulunanları müjdele. Gerçekten onlar için
altlarından ırmaklar akan cennetler vardır. Kendilerine rızık olarak bu
ürünlerden her yedirildiğinde: "Bu daha önce de rızıklandığımızdır" derler. Bu,
onlara, (dünyadakine) benzer olarak sunulmuştur. Orada, onlar için tertemiz
eşler vardır ve onlar orada süresiz kalacaklardır." (Bakara:
2/25)
Gerçekten de
dünyada insanın nefsinin çektiği, hem görüntü hem de tat olarak zevk veren
yüzlerce çeşit yemek vardır. Bu yemeklerin benzerlerinin cennette de müminlere
hoşnutluk vermek üzere var edilmeleri şüphesiz Allah için çok kolaydır. Ancak
bunlar dünyadaki gibi insanda fiziksel sıkıntılar (şişmanlık, kolesterol, aşırı
doyma hissi, vs.) yaratmazlar. Allah cennet ehline "yaptıklarınıza karşılık
olmak üzere afiyetle yiyin ve için" (Mürselat: 77/43) şeklinde
seslenmektedir. Bu, Allah tarafından bir ödüllendirmedir. Allah yemek yemeyi,
içmeyi cennet ehline hesapsız bir rızık olarak çok zevk alınan, haz duyulan bir
ödül haline getirmiştir.
Cennete
kavuşabilmek için oldukça zorlu bir imtihan dünyasını geçmek gerekmektedir. İman
edenler de dünyadaki hayatları boyunca Rablerinin rızasını kazanmak için ciddi
bir çaba ve üstün bir gayret göstermiş, gönülden O'na yönelip, sürekli şükredip,
dua ve tevbe etmişlerdir. Rableri de bu çabalarına karşılık olarak onlara cennet
nimetlerini "Yaptıklarınıza karşılık olmak üzere" (Mürselat: 77/43)
diyerek sunmaktadır.
Kur'an'ın
bizlere bildirdiği cennet rızıklarının başında etler gelir. Allah cennetteki
müminlere "... istek duyup-arzuladıkları meyvelerden ve etten bol bol" (Tur:
52/22) verdiğini, "canlarının çektiği kuş eti"nden (Vakıa: 56/21) de
orada onlara sunulacağını bildirmektedir. Üstelik orada, müminlerin rızıklarının
"... bitip tükenmesi de yok" (Sad: 38/54) tur. Çünkü müminler, "...
içinde hesapsız olarak rızıklandırılmak üzere cennete girerler." (Mümin:
40/40) İstenilen yemek, istenildiği kadar yenebilir, bu yemek ne tükenir, ne de
insan doyarak ya da rahatsız olarak durmak zorunda kalır.
Cennette
varolan rızıklardan, Kur'an'da belki de en çok söz edileni, meyvelerdir. İstek
duyulup arzulanan her türden meyve, orada müminlere ikram edilmektedir. Üstelik
bu meyvelerin "gölgeleri onlara pek yakın ve devşirilmeleri
kolaylaştırıldıkça kolaylaştırılmıştır." (İnsan: 76/14) Ayetten anlaşıldığı
kadarıyla, cennet meyveleri doğal ortamlarında, ağaçlarda bulunuyor ve müminler
de bunları oradan kolayca alarak, yiyebiliyorlar. Nitekim Vakıa: 56/28. ve 29.
ayetlerinde "yüklü dalları bükülmüş kiraz (ağaçları), üstüste dizili meyveleri
sarkmış muz ağaçları" ifadeleri kullanılarak, meyvelerin ulaşılmasının
kolaylığı, cennetin bereketine ve bolluğuna bağlanmıştır. Meyveler öylesine bol
ve bereketlidirler ki, ağaçların dalları onları taşıyamamaktadır. Bükülmüş ve
aşağı sarkmış bu dallardan da o meyvelere ulaşmak çok kolaydır.
Cennette
meyveler gümüş ya da altın tepsilerde, şık ve estetik kaplarda müminlere tahtlar
üzerinde sohbet ederlerken ikram ediliyor olabilir. Şüphesiz bunların dünyada
insana rahatsızlık veren çekirdek, çürük, eziklik gibi kusurları da cennete
layık bir şekilde ortadan kaldırılmıştır. Hepsi kusursuz ve göz alıcı bir
güzelliğe sahip olarak müminlere ikram edilmektedir.
Meyveler bir
yandan da cennetin güzelliğine ayrı bir renk ve estetik katarlar. Her cinsten
meyveyle yüklü ağaçların rengarenk görüntüsü cennetin muhteşem manzarasını daha
da güzelleştirir. Hakim renk yeşildir. Yeşilin içinde sarılar, turuncular,
kırmızılar olması insan gözüne hitap eden çok estetik bir görüntüdür. Bu görüntü
Allah'ın sanat ve kudretinin de bir göstergesi olarak ayrı bir şükür vesilesidir.
Yaratılan bunca güzel yemek ve meyve yanında, elbette içeceklerin olması da
arzulanabilir.
Ayetlerde bu
içeceklerden de bahsedilmektedir. Örneğin bir ayette "kaynaktan (doldurulmuş)
kadehlerle çevrelerinde dolaşılır" (Saffat: 37/45) şeklinde geçmektedir.
Müminler için cennette "sonu misk olan, karışımı tesnimden, mühürlü, katıksız
bir şarap" (Mutaffifin: 83/25-27) hazırlanmıştır. Ayetlerde de belirtildiği
gibi bu içecekler aynı zamanda güzel kokular da içermektedir. Ayrıca şüphesiz bu
şarap, dünyadakilere benzememektedir. Cennet ehlini sarhoş etmeyecek, içenlerin
şuurunu bulandırmayacaktır. Allah cennette içkilerin kadehlerle sunulduğunu, ve
bu içkilerden başların ağrımayacağını, müminlerin kendilerinden geçip
akıllarının çelinmeyeceğini söyler. Bu ikramı yapanlar ise, Allah'ın özel
olarak görevlendirdiği civanlardır.
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Amaç,
Cismanî Zevkler Sağlayan Cennet Nimetleri Değil;
Allah'ın Rızasıdır
Bedenî
ihtiyaçları gideren ve cismanî zevkler sağlayan cennet nimetleri aslında cennet
sakinleri için amaç değildir. Ulaşılmak istenen asıl hedef Allah rızasıdır.
İnsan için bu rızaya nail olmak, Allah'ın kendi katından bedene bahşettiği ruhu[1]
yine O'na yöneltmek, O'nu müşahede etmek, O'nunla konuşmaktır. Müslümanlar
arasında minnet ve şükran duygularını dile getirmeye vesile olan en samimi ve en
yaygın dua ifadesi, "Allah râzı olsun!" cümlesidir. Allah'ın dostları O'na en
yakın olan, O'nun rıza ve muhabbetini kazanan, O'nu gönülden sevip rıza ve
teslimiyetle en büyük mutluluğa erenlerdir. Cennet ve Allah rızası münasebetini
dile getiren bir ayette, "Allah mü'min erkeklerle mü'min kadınlara içlerinde
ebedî kalacakları, zemininden ırmaklar akan cennetler, Adn bahçelerinde güzel
meskenler vaad etti. Allah'ın rızası ise hepsinden daha üstündür. İşte en büyük
saadet budur." (Tevbe: 9/72) denilerek uhrevî saadetin bu manevî unsurunun,
maddî içerikli kavramlarla anlatılan diğer bütün nimetlerden daha değerli olduğu
açıkça ifade edilmiştir.
"Ey huzura
kavuşmuş insan! Sen O'ndan râzı/hoşnut, O da senden râzı/hoşnut olarak Rabbine
dön. (Seçkin) kullarım arasına katıl ve cennetime gir!"
(Fecr: 89/27-30)
Sahih
hadislerde belirtildiği gibi bütün mü'minler cennetteki yerlerini aldıktan sonra
Cenab-ı Hak kendilerine hitap ederek hallerinden memnun olup olmadıklarını
soracak, onlar da son derece memnun olduklarını ifade edeceklerdir. Bunun
üzerine Allah, "Size bundan daha değerli bir şey veriyorum: Size rızamı
saçıyorum, artık size gazabım bir daha dokunmayacak" diyecektir.[2]
Cennet,
(dolayısıyla cehennem ve ahiret hayatı) sadece ruhlar âleminde değil; ruh ve
bedenden oluşan, ayrıca bağı bahçesi, nehri, yapısı vb. bulunan bir maddeler ve
realiteler dünyasında başlayıp devam edecektir. Sadece Kur'an ayetleri
çerçevesinde bile mevcut nasların içerdiği maddî unsurları, manevî ve ruhî
anlatımlar veya sembollerle te'vil etmek mümkün değildir. İmam Gazzali, cennet
zevklerinin hissî, hayalî ve aklî olmak üzere üçe ayrıldığını ve herkesin kendi
kabiliyetine göre bunların tamamından veya bir kısmından faydalanacağını kabul
etmiştir. Dünya hayatında özellikle hayalî ve aklî zevklerin kusuru olan
kesintiler ahirette bertaraf edilip bu zevkler süreklilik kazandığında son
derece câzip olurlar.[3]
[1]
Hıcr: 15/29.
[2]
Müslim, Cennet 9.
[3] İslam
Ansiklopedisi, T.D.V. Y. c. 7, s. 374 vd.
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.
.Cennette
Müminlerin Yaşadıkları Yerler:
Allah, mümin erkeklere ve mümin
kadınlara içinde ebedi kalmak üzere, altından ırmaklar akan cennetler ve Adn
cennetlerinde güzel meskenler vaadetmiştir. Allah'tan olan hoşnutluk ise en
büyüktür. İşte büyük kurtuluş ve mutluluk budur.[1]
Müminlerin dünya hayatlarını
geçirdikleri evler, daha önce de belirttiğimiz gibi "içinde Allah'ın adının
anılmasına izin verdiği" (Nur: 24/36) mekanlardır ve yine Allah'ın emri
doğrultusunda tertemiz tutulan, özen gösterilen yerlerdir. Cennet evleri de
bunun benzeri olarak yine, müminlerin Allah'ı andıkları ve O'na şükrettikleri
tertemiz mekanlardır.
Müminlerin yaşadıkları güzel
meskenler, evler, köşkler bir önceki bölümde tasvir edilen doğal güzelliklerin
içinde kurulmuş olabileceği gibi, bunların son derece modern, üstün bir
teknolojiye ve estetik mimariye sahip şehirlerde inşa edilmiş olması da
mümkündür.
Kuran'da sözü geçen evler,
genellikle doğal güzelliklerin içine inşa edilmiştir. Bunu bildiren bir ayet
şöyledir:
"Ancak Rablerinden
korkup-sakınanlar ise, onlara yüksek köşkler vardır, onların üstünde de yüksek
köşkler bina edilmiştir. Onların altında ırmaklar akmaktadır. (Bu), Allah'ın
va'didir. Allah va'dinden dönmez." (Zümer: 39/20)
Köşklerin yükseklerde olması
karşılarındaki ve aşağılarındaki manzara seyredilirken, görüntüye çok sayıda
detay girmesini sağlar. Böylece birçok güzelliği aynı anda algılama imkanı
doğar. Yükseklik değiştikçe görüntünün güzelliği de değişir. Her metre farkta
görünen güzelliklerin boyutu bir öncekiyle aynı olmayacaktır. Cennette bazı
köşkler daha yüksekte, bazıları daha alçakta olabilir, böylece her birinin
manzarasının ve dolayısıyla buralardan alınacak zevklerin farklı olması mümkün
olacaktır.
Ayette bahsedilen, yüksek
yerlerde kurulmuş köşklerin altlarından sular akar, bu manzarayı seyretmek için
geniş pencereli ya da dört bir tarafı camlardan inşa edilmiş salonlar olabilir.
Böylece insan ruhunun en çok zevk alacağı şekilde döşenmiş evlerde, tahtlar
üzerinde yaslanırken, ve en güzel meyvalar ve içeceklerle rızıklandırılırken
müminler, yükseklerden bakarak birbirinden muhteşem manzaraları da seyretme
zevkini tadarlar.
Köşklerin tasarımı ve döşenmesi
en kaliteli malzemeyle, en uyumlu renklerle yapılmıştır. Rahat koltukları,
karşılıklı oturulan tahtları vardır. "Özenle işlenmiş mücevher tahtlar
üzerindedirler. Karşılıklı yaslanmışlardır." (Vakıa: 56/15-16) ve "özenle
dizilmiş tahtlar üzerinde yaslanmışlardır..." (Tur: 52/20) şeklindeki
ayetlerden de anlaşılacağı gibi tahtlar zenginlik, ihtişam ve kudret sembolüdür.
Allah sonsuz cennet nimetlerini nasip ettiği müminlere böylesini layık
görmüştür. Onlar cennetteki tahtlar üzerinde kurulup yaslanırlar. Bu ortamda
müminler sürekli Allah'ı anarlar.
"Adn cennetleri
(onlarındır); oraya girerler, orada altından bileziklerle ve incilerle
süslenirler. Ve orada onların elbiseleri ipek(ten)dir. Derler ki: "Bizden hüznü
giderip yok eden Allah'a hamdolsun; şüphesiz Rabbimiz, gerçekten bağışlayandır,
şükrü kabul edendir. Ki O, bizi kendi fazlından (ebedi olarak) kalınacak bir
yurda yerleştirdi; burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada bize bir
bıkkınlık da dokunmaz." (Fatır: 35/33-35)
İhtişamlı tahtlar üzerinde
oturan müminler çevrelerini "bakıp-seyretmektedirler". (Mutaffifin:
83/23) Dünyada gördüğü güzel bir manzaranın, güzel bir görüntünün karşısından
ayrılmak istemeyen insan için cennetteki muhteşem manzaraların ve güzelliklerin
yalnızca seyredilmesi bile görsel bir ziyafet, büyük bir nimettir. Müminlerin
bakıp seyrettikleri bir eğlence, bir şölen de olabilir. Dünyanın yaratılışından
yokoluşuna kadar yaşamış ya da yaşayacak müminlerle bu zevkleri ve güzellikleri
paylaşmak sadece cennete has bir nimettir. Örneğin Hz. Musa ile, Hz. İsa ile ya
da salih müminler ve sahabelerle karşılıklı tahtlarda oturup sohbet etmek,
birlikte Allah'ı anmak dünyada nasip olabilecek bir zevk değildir, bu zevk ancak
cennete mahsustur.
Cennette müminlerin her
diledikleri şey yaratılacaktır. Allah dileklerinin kendilerine ulaştırılması
için özel hizmetkarlar görevlendirmiştir. Ayette şöyle geçer:
"Kendileri için (hizmet
eden) civanlar, etrafında dönüp dolaşırlar; sanki (her biri) sedefte saklı inci
gibi tertemiz, pırıl pırıl." (Tur: 52/24)
Bir başka ayette de bu durum
şöyle ifade edilir:
"Çevrelerinde (gençlikleri
ve dinçlikleri) ebedi kılınmış civanlar dolaşır durur, sen onları gördüğün zaman
saçılmış birer inci sanırsın." (İnsan: 76/19)
Allah'ın cennetine layık
kıldığı müminler son derece değerli ve seçkin insanlardır. Müminlerin hizmet
edilen, "ikram görenler" (Saffat: 37/42) konumunda olmaları da Allah'ın
onlara verdiği değeri gösterir. Müminlere hizmet etmeleri için yaratılan
hizmetkarlar müminlerin arasında dönüp dolaşırlar, müminlerin bir dediği iki
edilmez. Sürekli, kesintisiz bir hizmet ve ikram yapılır. Kur'an'da
cennettekilere hizmet için yaratılmış civanlardan şöyle bahsedilir:
"Kendileri için (hizmet
eden) civanlar, etrafında dönüp dolaşırlar; sanki (her biri) 'sedefte saklı inci
gibi tertemiz, pırılpırıl.'" (Tur: 52/24)
"Çevrelerinde (gençlikleri
ve dinçlikleri) ebedi kılınmış civanlar dolaşır-durur; sen onları gördüğün zaman
saçılmış birer inci sanırsın." (İnsan: 76/19)
Cennette müminlerin
dilediklerinin anında sebepsiz yaratılmasının yanısıra, nimetlerin böyle
kusursuz bir hizmet ve ikram içinde sunulmaları da görkemli bir güzellik
oluşturur. Hizmette kullanılan eşyalar da çok değerli, kaliteli ve
gösterişlidir. Ayetlerde altın ve gümüş kullanıldığı anlatılır:
"Çevrelerinde
gümüşten billur kaplar, kupalar dolaştırılır. Gümüşten billur kaplar ki, onları
belli bir ölçüyle tesbit etmişlerdir." (İnsan:
76/15-16).
"Onların
etrafında altın tepsiler ve testilerle dolaşılır; orada nefislerin arzu ettiği
ve gözlerin lezzet (zevk) aldığı herşey var. Ve siz orada süresiz kalacaksınız."
(Zuhruf: 43/71)
Müminlerin
dünyadaki çabalarından biri de dünya hayatındayken Kur'an'da tarif edilen cennet
nimetlerine, cennet hayatına yakınlaşmaktır. Cennetteki kıyafetlerin,
elbiselerin ve kumaşların mükemmelliğini ayetlerden öğrenmekteyiz. Dünyada Allah
giyinmeyi insanlara öğreterek onların bu sayede hem örtünmelerini hem de şık ve
estetik olmalarını sağlamıştır. Bu durumu açıklayan bir ayet şöyledir:
"Ey
Ademoğulları, biz sizin çirkin yerlerinizi örtecek bir elbise ve size 'süs
kazandıracak bir giyim' indirdik (varettik). Takva ile kuşanıp-donanmak ise, bu
daha hayırlıdır. Bu, Allah'ın ayetlerindendir. Umulur ki öğüt alıp-düşünürler."
(Araf: 7/26)
Allah "Ey
Ademoğulları, her mescid yanında ziynetlerinizi takının. Yiyin, için ve israf
etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez." (Araf: 7/31) ayetiyle iman
edenlere şık ve temiz kıyafetler giymelerini tavsiye etmiştir. İşte cennette
müminlere giydirilecek kıyafetler de, dünyadakilerden kat kat ihtişamlı ve
gösterişli olacaktır.Kur'an'da özellikle cennette bulunan iki kumaşa dikkat
çekilmiştir: İpek ve atlas. Bir ayette cennettekiler için "hafif ipekten ve
ağır işlenmiş atlastan (elbiseler) giyinirler" (Duhan: 44/53) denmiştir. Bu
iki kumaş da dünya standartlarında az bulunan, pahalı ve çok kaliteli
kumaşlardır. Bunlardan yapılan elbiseler de giyen kişiye estetik bir zevk
vereceği gibi seyreden kişiye de çok büyük bir zevk verecektir. Bu elbiselerin
güzelliği ve ihtişamı, onları taşıyanların güzelliği ve kusursuzluğu ile
bütünleşir ve ortaya muhteşem bir manzara çıkar.
Elbette ki,
cennetteki kumaşların ve kıyafetlerin hepsi bu ikisiyle kısıtlı değildir, Allah
bu büyük mükafatı nasip ettiği müminlere daha nice güzel kumaşlardan nice güzel
elbiseler giydirecektir. Öyle ki, bizim henüz bilmediğimiz kumaş cinslerinden,
henüz bilmediğimiz modellerde elbiseler de orada var edilebilir.
Kur'an bize, bu
güzel elbiselerin bazı takılarla süslendiğini ve gösterişlerinin artırıldığını
haber verir. Bu takılardan özellikle dikkat çekilenler altından ve gümüşten
bilezikler ve incilerdir. Örneğin, Hac: 22/23. ayette
"... orada altın bileziklerle ve incilerle süslenirler, oradaki
elbiseleri ipek(ten)dir" şeklinde bildirilmektedir. Bir başka ayette ise
"Onların üzerinde hafif ipek ve ağır işlenmiş atlastan yeşil elbiseler vardır.
Gümüşten bileziklerle bezenmişlerdir..." (İnsan: 76/21) şeklinde bildirilir.
Böylece güzel kıyafetler güzel takılarla tamamlanmış ve müminlerin zevkine
sunulmuştur.
Cennetteki
malzemenin temeli "çeşit çeşit incelik" ve "çarpıcı güzellikler"dir. Bunlar
Allah'ın sonsuz ilminin ve sanatının birer yansımasıdır. Örneğin tahtlar
mücevherli, yükseklere kurulmuş ve özenle dizilmiştir. Kıyafetler ipekten ve
atlastandır. Altın ve gümüş takılar bu kıyafetleri süslemektedir. Allah çok
detay vermiş, ancak hayalgücünü açık bırakan ifadeler de kullanmıştır. Cennette
(Allah en iyisini bilir) her müminin kendi zevkine göre özel olarak ayarlanmış
türlü nimetler, görüntüler ve çeşit çeşit ortamlar olacaktır. Kuşkusuz Allah,
cennete layık ve ehil kıldığı değerli müminlere, Kuran'da belirttiği nimetlerin
dışında daha nice sürprizler hazırlamıştır.[2]
[1] Tevbe:
9/72.
[2] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennetlikler:
Kur'an ve Sünnet'te ifade
buyrulduğuna göre, peygamberlerin davetine uyup iman eden ve amel-i sâlih
işleyen kimseler Cennet'e gireceklerdir. Bu kimseler Cennetliktir. Esasen
Allah'a ve insanlara karşı görevlerini yerine getirmekle insan daha dünyada iken
manevî bir huzura kavuşur, maddî refah sağlanır ama tam manasıyla huzur ve
kardeşlik Cennet'te gerçekleşir:
"Takva sahipleri, elbette
Cennet'lerde ve pınarlardadırlar. Girin oraya selâmetle, emin
olarak. Biz, O Cennetliklerin kalblerindeki kinleri çıkarır atarız. Hepsi
kardeşler olarak tahtlar üzerinde karşı karşıya otururlar. Orada kendilerine hiç
bir zahmet dokunmaz ve onlar oradan çıkarılacak da değiller."
(el-Hicr: 15/45-48)
Kur'an-ı
Kerîm namazını eksiksiz kılanların, malından bir kısmını yoksullara ayıranların,
ceza-hüküm gününe inananların, Allah'ın gazabından korkanların, ırzlarına sahip
olanların, sözlerine ve emânete sadık kalanların, doğru şahitlikte bulunanların
Cennete gireceklerini bildirmektedir.[1]
Ayrıca Cenâb-ı Hakk'ın rızasını dileyerek sabredenlere[2];
şükredenlere[3]
yürekten tövbe edenlere[4];
Allah yolunda canını feda eden şehitler[5]
ve Allah'a yönelmiş bir kalble idealize olmuş müslümanlara "Allah'ın ölçüsünde
Allah'a yönelenlere"[6]
içinde ebedî kalınacak Cennet'e girecekleri yüce Rabbimiz tarafından
müjdelenmiştir.
Cennetliklerin hallerini dile getiren Kur'an ayetlerinden bazılarında şöyle
buyrulur:
"İman
edip sâlih amel işleyen kimseleri, Rableri, imanları sebebiyle, ağaçları
altından ırmaklar akan, nimeti bol Cennetler'e hidâyet buyurur. Bunların,
Cennet'te duâları: Allah'ım, seni tesbih ve tenzih ederiz. sözüdür ve
aralarındaki dilekleri de hep selâmdır. Duâlarının sonu ise; "Bütün hamdler,
âlemlerin Rabbine mahsustur." gerçeğidir." (Yunus:
10/9-10)
"Kim de
O'na bir mümin olarak sâlih ameller işlemiş olduğu halde varırsa, işte onlara en
yüksek dereceler var. Adn Cennetleri vardır ki, (ağaçları) altından nehirler
akar, orada ebedî kalacaklar. İşte böyle Cennetler' de ebedî kalış, küfür ve
isyandan temizlenenlerin mükâfatıdır." (Tâhâ:
20/75-76)
"İmran b.
Husayn (r.a.)'dan rivayete göre Hz. Peygamber (s.a.s.) Cennet ehlinin çoğunun
fakirler olduğunu ifade buyurmuşlardır.[7]
Hadis yorumcuları bunu şöyle açıklarlar. Bir çok kötülükleri insana mal işletir.
Çoğu insan mal yüzünden azar. Onun için maldan mahrum fakirler çoğunluğu
oluşturduğundan bunların Cennet ehlinin çoğunluğunu teşkil etmesi de olağandır.
Cennet'e ilk
giren bir cemâatin yüzleri ayın ondördüncü gecesindeki gibi berraktır. Onlardan
sonra girenler de en keskin ışık yayan yıldızlar gibidir. Hz. Muhammed (s.a.s.)'in
ümmetinden yetmiş bin, yahut yediyüz bin kişi hesap ve ikap görmeksizin ilk
olarak Cennet'e girecektir.[8]
Hadislerden
öğrendiğimize göre[9]
Cennete en son girecek kimseye, bu dünya kadar, bu dünyanın on misli kadar
Cennet verilecektir. Çeşitli rivayetlerle sabittir ki, son sözü Kelimei Tevhîd
olan kimsenin mükâfatı Cennet'tir.[10]
Bu durumu hadisçiler şöyle yorumlarlar: Lâ ilâhe illallah, Cennet'in anahtarıdır,
ancak bu anahtarın dişleri vardır, onlarda ilâhi emirlere bağlı olmak itaat ve
ibadet etmektir. Bir de "Lâ ilâhe illallah" demekle, birinin müslümanlığına
hükmedilmez, "Muhammedün Rasûlullah" (Muhammed Allah'ın peygamberidir) sözünü de
eklemesi gerekir. Hatta İslâm dininden başka bütün dinlerden uzak olması icab
eder. Bu inançta olan kimse, ehl-i kebâir (büyük günah işleyen) de olsa, günahı
kadar Cehennem'de ceza gördükten sonra Cennet'e girecektir. Nitekim Muaz b.
Cebel (r.a.)'ın Hz. Peygamber (s.a.s.)'den rivayet ettiği şu hadis meseleyi
açıklığa kavuşturur:
"Hiç bir
kimse yoktur ki, kalben tasdik ederek Allah'dan başka ilâh olmadığına ve
Muhammed (s.a.s.)'in, Allah'ın kulu ve resûlü olduğuna Şehadet etsin de, Allah
ona Cehennem'i haram etmiş olmasın (herhalde harâm eder)."[11]
Ehl-i Sünnet
ve'l-Cemâat inancına göre, "Lâ ilâhe illallah, Muhammedün Rasûlullah" diyen ve
bunun gereğince iman edip salih amel işleyen her kimse Allah'ın izniyle mutlaka
Cennet'e girecektir. Cennetlikler, hastalık, sakatlık, ihtiyarlık, huysuzluk vs.
hallerden uzak olarak yaşayacaklardır.[12]
Modern hayatın içinde bunalmış,
özlediği hayatı sadece düşünüp, hayallerinde yaşayabilen bir insanlık var.
Modern hayat huzur ve mutluluk vadetmişti. Ama vermediği gibi
huzursuzluğu arttırdı. Bugün insanlık acılar içinde kıvranmaktadır. Beton
binalar arasında sıkışmış, gürültülü şehir yaşamının ve hayatın yoğunluğunun
ortaya çıkardığı stresin, kirli havayı teneffüs etmenin getirdiği birtakım
biyolojik rahatsızlıklar, Allah korkusundan uzak yaşayan insanların
sahtekârlıkları, çevirdikleri entrikalar ve işledikleri zulümler hayatı
cehenneme çevirdi. Tabiattan ve tabiatından bu kadar uzaklaşan insan sanal/yapay
şeylerle kendisini avutuyor. Evindeki akvaryumuyla, birkaç saksısıyla, kafesteki
kuşuyla ve vazolara koyduğu birkaç plastik veya gerçek çiçekleriyle kendine
yapay bir tabiat oluşturmaya çalışıyor. Sinema ve film dünyası yeterli gelmedi;
bilgisayar oyunları ve stimülasyonlarla her şey sanallaştı, oyunlaştı. Fakat
bütün bunlar, insanın streslerini atmaya, huzurlu olmasına yetmiyor. Artık hafta
sonları bir su başında, birkaç ağacın dibinde geçirilen piknik saatleri de
tatmin etmemeye başladı. Tabii ardından geriye özlem, yani nostaljik duygular
kendini gösterip insanı avutma ve oyalama görevini üstlendi.
Günümüz insanı,
bilim-teknoloji derken, bunları putlaştırdı. Ancak Allah'ın huzurunda elde
edilebilen "huzur"u teknolojinin sağlayacağı ümidiyle yıllarca koştu. Yolun
sonlarına doğru gelmesine rağmen baktı ki ortalarda cennet olmadığı gibi yaşam
eskisinden de kötü oldu. İşte bu insanlardan bazıları "acaba cennet geçtiğimiz
yollarda idi de biz mi göremedik? Dönüp bir daha bakalım!" dediler. Kısacası
nostalji; cenneti dünyada aramanın şaşkınlığıdır. Fakat insanlar kusura
bakmasınlar, cenneti dünyada asla bulamayacaklar. Çünkü dünyada cennet yok;
Cennet, ölüm ötesi dünyaya ait bir yerdir.
Cennetle ilgili
birçok ayetlerde "altından ırmaklar akan cennetler" ifadeleri geçer.
Bugün özellikle zengin insanların yaptırdıkları veya satın aldıkları villaların
denize nâzır olanlarının ne kadar pahalı ve değerli olduğunu biliyoruz. Niye
değerli? Çünkü balkonuna çıkıp oturduğunuz zaman karşınız deniz. Bakanlara
serinlik ve ferahlık veriyor.
"Defterleri
sağdan verilenler, ne mutlu o sağ ehline! Yüklü dalları bükülmüş
kiraz (ağaçları), üstüste dizili meyveleri sarkmış muz ağaçları, yayılıp
uzanmış gölgeler, çağlayarak akan su kenarlarında, bitip tükenmeyen ve yasak da
edilmeyen bol meyveler arasındadırlar."
(Vâkıa: 56/27-33)
Ne kadar güzel
bir tatil yeri! Tatil yapanların oradan hiç ayrılmak istemeyecekleri bir yer.
Dünyadaki hemen tüm tatil köyleri ve dinlenme kampları genellikle bir su
kenarında ve yeşil bir ortamda tesis edilmişlerdir. Allah da buralara uygun
ifadelerle cenneti tasvir etmiş. Fakat oradaki tatil yerleri hem ebedî, hem
hakiki, hem de insanların akıllarına bile getiremedikleri nimetlerle dolu.[13]
[1]
el-Meâric: 70/23-33.
[2]
er-Ra'd: 13/20-23.
[3]
el-Ahkâf: 35/15-16.
[4]
et-Tahrim, 66/8.
[5]
el-Bakara: 2/154.
[6]
Kaf: 50/31-34.
[7]
Tecrid-i Sarih Tercemesi:
9/40.
[8]
Tecrid-i Sarih Tercemesi: 4/41-43.
[9]
Tecrid-i Sarih Tercemesi: 2/845.
[10]
Tecrid-i Sarih Tercemesi: 4/264-275.
[11]
Tecrîd-i Sarîh Tercemesi: 4/271.
[12]
Durak Pusmaz, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/301.
[13]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.
.Cennettekilerin Eşleri:
"İman edip
salih amellerde bulunanları, altından ırmaklar akan, içinde ebedi kalacakları
cennetlere sokacağız. Onda onlar için tertemiz kılınmış eşler vardır..."
(Nisa: 4/57)
Cennet sonsuz
bir hayatın sürüleceği, Allah'ın iman etmiş salih kullarına mükafat olarak
hazırlamış olduğu muhteşem bir mekandır. Kur'an cenneti tasvir ederken, önceki
sayfalarda değindiğimiz gibi içinde yaşanılacak evlerden, yenilecek yemeklerden,
içkilerden, cennet ehlinin giyimlerinden ve cennete has doğal güzelliklerden
bilgiler verir. Aynı dünya hayatında olduğu gibi cennette de devam eden, "yaşanılan"
bir hayat vardır. Elbette ki bu hayat dünya ile kıyas yapılamayacak kadar
mükemmeldir, ancak genel anlamda birbirine benzerlik göstermektedir. Bu nedenle
de iman edenler dünya hayatından ahiret hayatına geçtiklerinde, herhangi bir
şaşırma, yadırgama, bir uyum zorluğu ile karşılaşmayacaklardır.
Bu sonsuz hayat
içinde elbette ki müminler, dünya hayatlarında yaşadıklarına benzer bir yaşantı
süreceklerdir. Yani yiyecekler, içecekler, giyecekler, evlerde kalacaklar ve
elbetteki eşleri olacaktır. Allah'ın onlara sunmuş olduğu bir nimet olarak güzel
eşlerle birlikte cennete girecek ve sevinç içinde ağırlanacaklardır.[1]
Kur'an'da tarif
edilen cennet kadınlarının önemli bir özelliği "tertemiz" olmalarıdır. Kuran'da
bu, "... onda, onlar için tertemiz kılınmış eşler vardır..." (Nisa: 4/57)
ifadesiyle bildirilmektedir. Cennet kadınlarının dünyada olduğu gibi sürekli
temizlenmelerine, bakım yapmalarına gerek olmayacaktır. Çünkü cennette pislik ve
kirlenme gibi kavramlar yoktur, buna meydan veren sebepler de ortadan
kaldırılmıştır. Dünyaya ait tüm eksiklikler, sıkıntılar ve ihtiyaçlar cennet
hayatında tamamen ortadan kaldırılmıştır. Bu duruma işaret eden bir başka ayet
de "Gerçek şu ki, Biz onları yeni bir inşa (yaratma) ile inşa edip-yarattık."
(Vakıa: 56/35) ayetidir. Bu yeni yaratılış, cennete has üstün ve mükemmel
özelliklere uygun bir yaratılış olacaktır.
Cennetin
mükemmelliğine uygun bir yaratılışı tefekkür ettiğimizde cennetteki kadınlar
hakkında şu genel özellikler akla gelir: Saçları her zaman pırıl pırıl ve
tertemizdir, ciltleri de tertemiz ve pürüzsüzdür, vücutlarından enfes kokular
yayılır. Bir hadiste bu kadınlardan şöyle bahsedilmektedir:
"Eğer cennet
kadınlarından bir tanesi dünyaya gelseydi, dünyanın her tarafını (güneş gibi)
aydınlatır ve dünyayı güzel koku ile doldururdu."[2]
Cennette
müminlerin evlendirildiği kadınların diğer bir özelliği, sadece kendi eşleri
için yaratılmış "yaşıt kadınlar" (Sad: 38/52) olmalarıdır. Kur'an'da
onların bu özellikleri "ve yanlarında bakışlarını yalnızca eşlerine çevirmiş
iri gözlü kadınlar vardır." (Saffat: 37/48) ayeti ile duyurmuştur. Bir başka
ayette de bu durum şöyle ifade edilir:
"Orada
bakışlarını yalnızca eşlerine çevirmiş kadınlar vardır ki, bunlardan önce
kendilerine ne bir insan, ne bir cin dokunmuştur."
(Rahman: 55/56)
Bazı ayetlerde
söylendiği şekilde "saklı bir yumurta gibi" (Saffat: 37/49) ya da
"saklı inciler gibi" (Vakıa: 56/23) olmaları da, bu kadınların sadece eşleri
için yaratılmış ve korunmuş olduklarını kanıtlar niteliktedir. "Saklı" ifadesi,
erişilmelerinin zor, sahip olunmalarının da aynı oranda kıymetli olduğunun
göstergesidir. Yumurta ve inci benzetmeleri ise ciltlerinin parlak ve pürüzsüz
olmasına işaret etmektedir. (Allah en iyisini bilir.)
Sadece
kendisine ait olan, yanlızca kendisine ilgi ve sevgi gösteren kadına duyulan
istek, insanın ruhuna çok zevk veren bir duygudur. Şüphesiz ki bu güçlü duygunun
kaynağı mümin ruhunun cennete göre yaratılmış olmasıdır. İnsan ruhu güzel
konuşmaktan, iltifat etmekten ve iltifat görmekten çok fazla zevk alır. İşte
"bakışlarını yalnızca eşlerine çevirmiş" cennet kadınları ile bu istek
fazlasıyla yerine getirilebilir. Allah Rahman: 55/70. ayetinde cennet
kadınlarını "huyları güzel" (Rahman: 55/70) şeklinde tarif etmiştir.
Müminlerin
kadınlarının sadece eşleri için varolduğunun bir başka göstergesi ise,
"otağlar içinde korunmuş huri kadınlar" (Rahman: 55/72) ayetinden
anlaşıldığı üzere, bu kadınların özel bir ihtimam gösterilerek saklandığıdır.
Nitekim bir başka ayette de "Bunlardan önce kendilerine ne bir insan, ne bir
cin dokunmuştur" (Rahman: 55/74) şeklinde, birlikte olacakları varlığın
eşleri olacağına işaret edilmiştir. Vakıa: 56/36. ayette ise "onları hep
bakireler olarak kıldık" denerek bu ifade pekiştirilmiştir. Allah,
cennetteki müminleri ve eşlerini, gölgeliklerde, tahtlar üzerinde yaslanmış
olarak, 'sevinç ve mutluluk dolu bir meşguliyet' içinde (Yasin: 36/55-56)
tasvir etmektedir.
Cennette tüm
müminlerin kendi eşleri vardır, hepsi de kişinin arzuladığı özelliklere sahip
olarak mükemmel bir biçimde yaratılmışlardır. "Eşlerine sevgiyle tutkun"
(Vakıa: 56/37) olmaları, kadınların dünyadaki cahiliye kıstaslarını anımsatır
şekilde "çıkar elde etme ve geleceğini güvene alma" gibi dürtülerle değil,
sadece Allah rızasını temel alan bir sevgi ve tutkuyla bağlı olduklarına işaret
etmektedir.
Cennete has bir
özellik olarak Allah, kadınların yüz güzelliğine "orada huyları güzel,
yüzleri güzel kadınlar vardır" (Rahman: 55/70) diyerek dikkat çekmiştir.
Demek ki yüz güzelliği mümini çok etkileyen bir vasıftır. Kadınların yüzlerinde
ruh temizliklerini yansıtan bir içsel güzelliğin parıltısı vardır. Bu ifadeyle,
görünüş olarak da son derece simetrik, orijinal, kusursuz ve pürüzsüz bir yüze
sahip olduklarına işaret ediliyor olabilir. Bu orijinallik göz renginde, burun
yapısında, kaşlarda, çenede, elmacık kemiklerinde, kısacası yüzün her
ayrıntısında gizli olabilir. Nitekim ayetteki, "... ve biz onları iri-ceylan
gözlü hurilerle evlendirmişiz" (Tur: 52/20) şeklindeki anlatımlarla yüz
güzelliğine ait bir ayrıntıya, gözlere dikkat çekilmiştir.
Gerçekten de,
tahtlar üzerinde ya da gölgeliklerde karşılıklı oturulup muhabbet edilirken
bakışların odaklandığı merkez kişinin yüzü olacaktır. Karşımızdakiyle konuşurken
onun yüzüne bakarız. Allah'ın anıldığı güzel bir ortamda hoş sohbetler içinde
olan, ilgi çekici şeyler anlatan çok güzel yüzlü bir huriyi dinlemek, onunla
sohbet etmek insana tarif edilmez zevkler verecektir. Allah bu ilişki sırasında
müminlerin, her yönden en yüksek tatmine ulaşmasını istemektedir.
Cennet
kadınlarının kusursuzluğu elbette ki yüzleriyle kısıtlı değildir. Onlar baştan
aşağı muhteşem ve "değişik" bir inşa ile yaratılmışlardır. Nebe: 78/33'te vücut
güzelliklerine de atıfta bulunularak "göğüsleri henüz tomurcuklanmış yaşıt
kızlar" denmektedir. Yaşıt olduklarına dikkat çeken bir diğer ayette de
"… Ve yanlarında bakışlarını yalnızca eşlerine çevirmiş yaşıt kadınlar vardır"
(Sad: 38/52) ifadesi geçer. Sonsuz yaşamda yaş söz konusu olmayacağına göre, bu
ifade cennetteki kadınların ve erkeklerin birbirlerine çok uygun yaratıldığını
göstermektedir.
Kur'an'da
cennet kadınları için kullanılan benzetmelerden biri de, "yakut ve mercan"
(Rahman: 55/58)dır. Göze son derece hoş gelen bu zarif ve değerli taşlar cennet
kadınlarının gözalıcı güzelliklerini vurgulamak maksadıyla kullanılmıştır. Yakut
ve mercan benzetmelerin, hurilerin ciltlerinin ve tenlerinin pembemsi, beyazla
karışık kırmızı rengini tarif için kullanıldığı da düşünülebilir.
Kur'an'daki bu
tür veciz benzetmeler ve özlü tasvirler sayesinde müminler, Allah'ın kendileri
için ne muhteşem bir karşılık hazırladığını anlayabilmekte, Allah'ın rızası,
rahmeti ve cennetine kavuşabilmek için daha çok dua etmekte ve bunları
kazanabilmek için daha yoğun bir çaba göstermektedirler.
Unutulmamalıdır
ki nimetlerle donatılmış olan cennet, Allah'ın Kur'an'da müminlere bildirdiğinin
de ötesinde, tahayyül dahi edilemeyecek, insanın düşünce sınırlarının çok
üzerinde özelliklere sahiptir. Cennette daha önce hiçbir gözün görmediği, hiçbir
kulağın işitmediği ve hiçbir beşer kalbinin hatırına getirmediği sayısız
nimetler Allah'tan bir karşılık olmak üzere müminlere sunulacaktır...
[3]
[1]
Zuhruf: 43/70.
[2]
Resul-i Ekrem SAV, 72.
[3] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınlar
.
.Cehennem
Korkusu - Cennet Ümidi (Allah ile İlişkilerimizde Denge)
Kur'an
insanlara öğüt verirken onların duygularını dengede tutmaya çalışır. O
mü'minlerle kâfirleri, cennetle cehennemi, iyi davranışlarla kötü davranışları,
amel defterlerini/karnelerini sağdan alanlarla soldan alanları peşpeşe anlatır.
Ne aşırı şekilde tek taraflı ümitlenmek, ne de tek taraflı korkmak, ikisi de hoş
olmayan sonuçlara götürür. İnsan, aşırı şekilde sadece ümitlenirse laubali,
şımarık olur. Ve bu hal Allah'la ilişkilerinde de görülür. Kulluğu hafife alır,
ciddiyetini kaybeder. Bu durum şeytanın insanı Allah ile aldatmasına yol açar.
Kur'an'da şeytanın insanı Allah ile aldatmasına dair birçok ayet vardır.
Bunlardan biri şudur:
"Allah'ın
affına güvendirerek şeytan sizi aldatmasın." (Fâtır:
35/5)
İnsan bazen
günah dolu bir hayat içerisinde yaşarken biri kendisini Allah'tan korkmaya davet
edip günahlardan alıkoymaya çalıştığında, hemen Allah'ın çok merhametli ve
affedici olduğunu söyleyerek o günahı işlemeye devam eder. Bu, Allah'ı yanlış
tanımadır.
Şüphesiz
Allah'ın affedici ve çok merhametli olması, hiçbir zaman insanın O'na isyan
etmesini, günah işlemesini gerektirmez. İnsanın aşırı şekilde, tek taraflı
korkuya kapılması, bu defa insanı ümitsizliğe sevkeder. Ümitsiz yaşamak
insanda karamsarlık ve hayata karşı duyarsızlık oluşturur.[1]
"Onlar
Rablerine, azabından korkarak ve rahmetinden ümitvar olarak dua ederler."
(Secde: 32/16)
"Gerçekten
onlar hayır işlere koşarlar, umarak ve korkarak bize dua ederlerdi ve bize derin
saygı gösterirlerdi." (Enbiyâ: 21/90)
"O'na
korkarak ve umarak dua ediniz." (A'râf: 7/56)
Yalnız dünya
için çalışanlar, çalıştıklarının karşılığını bu dünyada alırlar. Ahiret yurduna
hazırlık yapanlar ise hem bu dünyada hem de ahirette karşılığını en güzel şekilde
alırlar. Kâfire ahirette yakıtı insan ve taş olan cehennem gösterilirken,
mü'mine ise köşklerin, suların, çiçeklerin en güzel ve tertemiz eşlerin olduğu
cennet vaad ediliyor.
Bu dünyada
insanlardan bir kısmı bir villaya, arabaya ve güzel bir kadına sahip olmak için
kendilerini her türlü tehlikenin içine atabiliyor. Halbuki bu dünyanın çiçekleri
soluyor, sevgililer önce soluyor, sonra ölüyor. Tüm doğanlar ölüyor, yapılanlar
yıkılıyor. Gençliğini harcayarak birçok şeye sahip oluyor; tam yaşayacağım dediği
anda doktoru ona tuzu-yağı-tatlıyı yasaklıyor ve eşine karşı da iktidarsızlık
dönemi başlıyor. Mü'minler kendilerini ahirete göre ayarlarlar. Allah, onlara bu
dünyayı da verir. Ama geçici olan bu dünya nimetleri cennette solmadan devam
eder.
Geldiğimiz yere
dönüyoruz. Yemyeşil bir ülkeden geldik. Yeşillikler üzerindeki fıskiyelerin
etrafında yeşil yastıklar, nefis işlemeli döşekler üzerine yaslanmış,
sevgililerinden başkasına bakmayan, kendilerine insan ve cin eli değmeyen
sevgililerin bulunduğu ülkeden geldik. Bir tanesinin kokusu yeryüzünü dolduracak,
parlaklığı güneş ve ayın ışığını solduracak derecede güzel, yakut ve mercan gibi,
her an bekâreti yeniden verilen, altın bilezik, yeşil ipekli elbise ve
incilerle süslenmiş tomurcuk memeli sevgililerle bezenmiş bir ülkeden geldik.
Altından sular akan kat kat köşkler, binası altın ve gümüşten, harcı miskten
meydana gelen güzel meskenler, gümüş kaplar, billur kupalar, altın tepsiler ve
kadehlerde canların çektiği gözlerin hoşlandığı herşeyin bulunduğu, istenilen et
ve meyvelerin bol olduğu, ölümün uğramadığı, gençlik ve güzelliğin solmadığı,
sonu misk kokan, mühürlü halis şarabın içildiği, yandıran güneş, donduran soğuğun
bilinmediği bir ülkeden indik.
Kin ve yalanın
bilinmediği, hiç bir günahın işlenmediği, cinsî iktidarsızlığın ve yorulmanın
olmadığı, yenen ve içilenlerin ter halinde çıktığı ve güzel kokular saçtığı bir
ülkeden Hz. Adem'le - Hz. Havva validemizle bu imtihan dünyasına indik, eski ve
ebedî yurdumuza, ana vatanımıza, baba ocağımıza tekrar dönmek üzere. Cenneti
yaratan ve bizi sınav için bu dünyaya indiren Rabbimiz
"Rabbinizden
olan rahmet ve cennete doğru koşunuz." (Al-i İmran:
3/133)
"İyi şeyler
için yarışanlar bunun için yarışsınlar." (Mutaffifin:
83/26) emriyle kıyamete kadar gelecek insanları uzun bir yarışa başlattı ki,
varış noktası dünyada devlet, ahirette cennet. Ödül ise
cennet nimetleri ve cemalullah.
Dışını halk,
içini Hak için süsleyen muttaki insanlara hazırlanan bu güzellikler yurduna
ancak temiz insanlar layık olduğundan bu dünyadan kalbimizi ve kalıbımızı
kirlendirmemeye, kirlenen yerlerimizi de temizlemeye çalışmak bizim görevlerimiz
arasındadır. Bu dış ve iç temizlik, bazen göz yaşı, bazen alın teri, bazen
mürekkep, bazen kanla yapılır. Cennete doğru koşan, bu dünyada terleyecek,
tökezleyip günah bataklığına düşerse tekrar kalkıp koşacak, kirlerini göz
yaşıyla yıkayıp pişmanlık ateşiyle yakacak. Dünyada pişmanlık ve tevbe ateşiyle
günahlarından temizlenmeyen mü'minleri Allah lutfedip affetmezse cehennem
ateşiyle temizleyecektir. "Gelin bugün yanalım, yarın yanmamak için!"[2]
İbn Ömer (r.a.)
anlatıyor: Allah'ın Rasülü (s.a.s.) ile beraberdim. Ensar'dan bir sahabi geldi
ve Rasulullah'a selâm verdi. Sonra da sordu:
"Ya
Rasulallah! Mü'minlerin en üstünü hangisidir?"
"Onların
ahlâkı en güzel olanıdır."
"Ya
Rasulallah! Mü'minlerin en zekisi hangisidir?"
"Onların
ölümü en çok hatırlayanı, ölümden sonrası için en güzel bir şekilde ahiret
hazırlığı yapanıdır. İşte onlar, en zeki mü'minlerdir."[3]
[1]
Hasan Eker, Ahiret Bilinci, s. 92
[2] Mahmut
Toptaş, Şifa Tefsiri, c. 1, s. 109-111
[3] İbn
Mâce Hadis no: 4259. Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.
.Hayal Gücü
Sınırlarının Ötesinde Bir Cennet:
"... Orada
nefislerin arzu ettiği ve gözlerin lezzet (zevk) aldığı herşey var. Ve siz orada
süresiz kalacaksınız." (Zuhruf: 43/71)
Kuran'daki
tarif, tasvir ve benzetmelerden, ayrıca geçmiş sayfalarda açıkladığımız, Bakara:
2/25. ayette belirtildiği üzere, 'Cennet nimetlerinin dünyadakilere benziyor
olmasından yola çıkarak, cennetin nasıl bir yer olacağını ana hatlarıyla tahmin
edebilmekteyiz. Biliyoruz ki Allah müminleri "Kendilerine tarif edip
tanıttığı cennete sokacaktır". (Muhammed: 47/6) Böylece dünya hayatında da,
Allah'ın izniyle cennete dair bilgiler edinmemiz mümkün olmaktadır. Ancak
edinilen bu bilgi, sadece Allah'ın bize öğrettiği ve cenneti tefekkür etmemize
vesile olan bilgidir. Bu bilgi cennetin tamamını tarif ediyor diyemeyiz.
Özellikle, bazı ayetlerde dikkat çekilen çok önemli bir ayrıntı vardır, bu da
cennetin "hayalgücünü harekete geçiren" tasviridir. Şimdi, bu ayetlere bir göz
atmadan önce hatırlatılması gereken bir noktaya değinelim. Kuran'da bahsi geçen
"bozulmayan sudan ırmaklar, tadı değişmeyen sütten ırmaklar, içenler için
lezzet veren şaraptan ırmaklar ve süzme baldan ırmaklar" (Muhammed: 47/15)
örneği bizlere, cennetin, insanların hayallerindeki biçiminden de öte bir yer
olduğunu hissettirir. Bu ayet insan ruhunda, cennetin bir 'sürprizler mekanı'
olduğu izlenimini uyandırmaktadır.
Allah cennetten
"bir şölen" olarak bahseder:
"Ama
Rablerinden korkup-sakınanlar; onlar için Allah katında -bir şölen olarak-
altından ırmaklar akan -içinde ebedi kalacakları- cennetler vardır. İyilik
yapanlar için, Allah katında olanlar daha hayırlıdır."
(Al-i İmran: 3/198)
Allah bu
ayetinde cenneti bir kutlama ve bir eğlence yeri olarak tanıtmıştır. Dünyanın
"bitişi", imtihanın kazanılması ve Kur'an'daki tarifiyle asıl yurda, yani
kalınacak yerin güzel olanına ulaşılması, şüphesiz ki kutlanmaya değer bir
sonuçtur. Bu kutlama, süresi, boyutları ve içeriği dünyadakilerin hiçbiriyle
kıyaslanamayacak kadar görkemli bir kutlama olacaktır. Böyle bir şölenin,
dünyada geçmişten günümüze dek, tüm kavimlerin, tüm ülkelerin adet ve
geleneklerinde yer alan kutlama, gösteri, ve eğlencelerin ötesinde olacağı
muhakkaktır.
Ebedi hayatta
bu tür şölenlerle ve buna benzer, bitmek tükenmek bilmeyen envai çeşit
nimetlerle sürekli meşgul olmak, yalnızca cennete özgü bir vasfı da beraberinde
getirecektir: Yorulmamak... Kur'an'da bu mükemmellik cennetteki müminlerin
ağzından şöyle duyurulur: "... Burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada
bize bir bıkkınlık da dokunmaz". (Fatır: 35/35) Elbette bu yorgunluğa
zihinsel yorgunluk da dahildir.
Dünyevi
şartlarda insan, bedenen zayıf yaratıldığından kolay yorulur. Yorulduğunda ise
zihni bulanmaya başlar, konsantrasyonu dağılır, sağlıklı düşünebilmesi zorlaşır,
algılaması da zayıflar. Oysa bu durum cennette söz konusu olmayacaktır. Müminin
Allah'ın nimetlerini eksiksiz algılayabilmesi ve bunlardan zevk alabilmesi için
zihni her zaman açık, şuuru keskin olacaktır. Dünyanın eksikliklerinden birisi
olan yorgunluk hissi ortadan kaldırılacağı için, müminlerin sonsuz nimetlerden
aralıksız istifade edebilmeleri mümkün olacaktır. Ayetlerde de bildirildiği gibi
zevk almaktan bıkkınlık duyulmayacak, cennet nimetlerinden eksiksiz bir haz
alınacak ve bir nimetten diğerine geçilecektir. Yorgunluğun ve bıkkınlığın
dokunmadığı bir ortamda Allah, müminlerin "her dilediklerini" (Şura:
42/22; Furkan: 25/16; Zümer: 39/34) yaratarak onları ödüllendirmektedir.
Olmasını arzuladıkları akla gelebilecek herşey orada müminlerindir. Allah
"Orada diledikleri herşey onlarındır, katımızda daha fazlası da var" (Kaf:
50/35) ayetiyle insanın isteyebileceğinden, hayal edebileceğinden de fazlasını
vereceğini, sınırlı isteklerimizin, cennette kat kat artırılacağını
belirtmektedir.
İnsanı yaratmış
olan Allah, onun nefsinin isteyebileceğini ondan daha iyi bilmektedir ve bunları
bir mükafat olarak müminler için cennette yaratacaktır. Kur'an'da bu nimetlerin
bir kısmı insanlara bildirilmiş, kalanları ise herkesin zevkine, arzularına ve
hayalgücüne bırakılmıştır. Aslında genel hatlarıyla tüm müminler benzer
şeylerden hoşlanırlar, farklılaşma ince detaylardadır. İnsanın dünya şartlarında
imkansız gibi gözüken pekçok nimeti, ya da hakkında ilim sahibi olmadığı
nimetleri Rabbinden isteyebilir. Ayrıca müminlere cennette öğretilecek olan
nimetler de müminler tarafından istenilebilir. Bunu ise sadece Allah
bilmektedir.
Cennetin bu
eşsiz güzelliklerini tasvir eden bir başka ayet ise şöyledir:
"Onların
etrafında altın tepsiler ve testilerle dolaşılır; orada nefislerin arzu ettiği
ve gözlerin lezzet (zevk) aldığı herşey var. Ve siz orada süresiz kalacaksınız."
(Zuhruf: 43/71)
Bu ayetten
anlaşılan, mümini orada sürprizlerin beklediğidir. Gördüğü şeylere sevinecek,
bunlardan zevk alacaktır. Diğer müminlerin zevk aldıklarını, gördüklerinden ve
yaşadıklarından hoşlandıklarını görmek de mümin için ayrı bir mutluluk
vesilesidir.
Unutulmaması
gerekir ki, 'doğruluk makamı' olan cennetin en büyük nimetlerinden biri de
cehennem azabından korunmuş olmaktır.[1]
Uğultusunu bile duymadıkları[2]
cehennemi dilediklerinde görebilen, cehennem halkı ile konuşabilen müminler için
tüm bunlar, büyük şükür vesilesi olmaktadır:
"Dediler ki:
"Biz doğrusu daha önce, ailemiz (yakın akrabalarımız) içinde endişe
edip-korkardık. Şimdi Allah, bize lütufta bulundu ve hücrelere kadar işleyen
kavurucu azaptan korudu. Şüphesiz biz bundan önce O'na dua (kulluk) ederdik.
Gerçekten O, iyiliği bol, esirgemesi çok olanın ta kendisidir."
(Tur: 52/26-28)
Kur'an'da
cennetin çeşitli dereceleri, ya da farklı bölümleri olduğu bildirilmektedir. Bu
dereceler Adn, Me'va, Firdevs ya da Naim cennetleri olarak nitelendirilmiştir.
Bu isimler, içlerinde değişik zevklerin alınacağı, cennetin birbirinden farklı
yerlerini tasvir ediyor olabilir –en doğrusunu Allah bilir. Taha: 20/75. ayette
de denildiği gibi, "Kim O'na iman edip salih amellerde bulunarak O'na
gelirse, işte onlar, onlar için de yüksek dereceler vardır".
Cennet öyle bir
mekandır ki, Kur'an'daki tarifiyle "her nereye baksan, bir nimet ve büyük bir
mülk görürsün". (İnsan: 76/20) Burada her bir ayrıntıda çok büyük
güzellikler, nimetler vardır. Her yer ve her köşe, ya da 'görüntünün her karesi'
Allah'ın eşsiz ilmi sayesinde sayısız nimetlerle donatılmıştır. Sadece ve sadece
Allah'ın rahmet edip bağışladığı ve cennetine soktuğu müminlere has kılınmış
olarak... Rableri "onların göğüslerinde kinden (ne varsa tümünü)
sıyırıp-çekmiştir, kardeşler olarak tahtlar üzerinde karşı karşıyadırlar."
(Hicr: 15/47) Onlar, "onda ebedi olarak kalıcıdırlar, ondan ayrılmak
istemezler" (Kehf: 18/108)
[3]
[1]
Duhan: 44/56.
[2]
Enbiya: 21/102.
[3] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
Ucuz Değil!
Cennet insanın
hayallerine dahi sığmayacak güzellikte yaratılmış. Fakat nefse ağır gelen,
nefsini terbiye edememiş, ona esir olmuş insanlara çok zor gelen işlerle
kuşatılmıştır. Her nimetin bir külfeti vardır. Külfet nimetin önemine göre değişir.
Cennetin etrafını kuşatmış bu zor ve sıkıntılı engelleri aşmak için her şeyden
önce kuvvetli bir iman ve bununla birlikte ileri derecede bir sabır gücü olması
lâzım.
Cehennemse
nefse hoş gelen, insanı cezbeden işlerle kuşatılmıştır. Bütün bu işlere bir ömür
boyu direnmek, karşı koymak da çok güçlü bir maneviyatı gerekli kılıyor. Öyle ya
insanlar haram-helal, iyi-kötü demeden her türlü lezzeti yaşamaya koyulacaklar,
siz de bunları göreceksiniz ve yapmayacaksınız! "Ben sabredersem Rabbim bana
cennette daha güzellerini, hem de ebedî olarak verecek" diyeceksiniz. Bu,
cennete ne kadar iman ettiğine ve dünya hayatına ne kadar değer verdiğine bağlı
bir şey. Hayata damgasını vurmuş büyük insanlara bakın. Hiç birisinin dünyaya
gerektiğinden fazla değer verdiklerini göremeyeceksiniz.
Ama bunun
yanında bir de hayatı son derece maddîleşmiş, ölmeyecekmiş gibi yaşayan, eğlenmek,
yemek, içmek, giyinmekten başka bir derdi olmayan, ne dünün eyvahını, ne de
yarının kaygısını çekmeyen insanlara bakalım; insana ait tüm yüce değerlerden
yoksun iki ayaklı hayvanlar gibi (hatta daha da aşağı) bir vaziyette ömür
tüketiyorlar. Bunlar zevkleri için yaşamaya çalışıyorlar. Basit, geçici, bir
müddet sonra insana bıkkınlık veren zevkleri, ahiret zevklerine değişiyorlar.
Tabii bunlara ahiretten söylenecek şey şu olabilir:
"İnkâr
edenler, ateşe sunuldukları gün, onlara: 'Dünyadaki hayatınızda sizin için güzel
olan her şeyi (bütün zevklerinizi) harcadınız, onların zevkini sürdünüz. Ama
bugün, yeryüzünde haksız yere büyüklük taslamanızın ve yoldan çıkmanızın
karşılığında alçaltıcı bir azab göreceksiniz' denir."
(Ahkaf: 46/20)
Dünya hayatında
basit bir eve talip oluyorsunuz. Birkaç yıl "taksitlerini ödeyeceğim" diye boğazınıza
kadar her şeyinizden kısıyorsunuz. Yine aynı şekilde evlenmek için bir kıza
talip olduğunuzda bir sürü masraf ve sıkıntıya giriyorsunuz. Dünyada bir eve ve
bir kıza talip olmak bir sürü maddî ve manevî sıkıntılara girmeyi gerektiriyor
da bir cennet köşkü ile hurilere talip olmak niye bazı sıkıntılara girmeyi
gerektirmesin? Üniversite mezunu nice insanın branşlarıyla ilgili bir meslek
bulamadıkları ve pek de işe yaramayan fakülte diploması için bunca zahmet boşuna
imiş dedikleri bir ortamda, yine de bir yüksek okula girebilmek için her yıl
milyonu geçen sayıda insanın nasıl sınavlara hazırlandığını biliyoruz. En
azından bu kadar olsun çalışmaların, dökülen terlerin ve çekilen sıkıntıların
cennet için de olması gerekmez mi?
"Yoksa siz,
sizden öncekilerin durumu sizin başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi
zannettiniz? Onlara öyle darlık, zorluk, sıkıntı geldi ve sarsıntıya uğradılar
ki Peygamber ve onunla beraber mü'minler: 'Allah'ın yardımı ne zaman?' diyordu.
Gözünüzü açın! Allah'ın yardımı şüphesiz pek yakındır."
(Bakara: 2/214)
Rivayete göre
bu ayet, Uhud veya Hendek savaşı esnasında nazil olmuştu. Mü'minler öyle
daralmışlardı ki, âdeta ölüp ölüp diriliyorlardı.
Sahabelerden
bazıları oldukça tedirgin, "Allah'ın yardımı ne zaman gelecek?" demeye
başlamışlardı. İşte Cenab-ı Hak yukarıdaki ayeti vahyederek adeta "siz yoksa
cenneti ucuz mu zannetmiştiniz?" buyuruyor. Allah'ın en salih kulları en çok
musibetlere uğratılanlar olduğuna göre, bize ne oluyor da cenneti ucuza
kapatmaya çalışıyoruz?[1]
Yukarıdaki
ayetin takdiri şudur: "Ey mü'minler, sizler Allah'ın sizi kullukla mükellef
tuttuğu her şey ile ibadet etmediğiniz, sizi imtihan ettiği şeylere sabretmediğiniz,
kâfirlerin eziyetine, fakirlik ve yoksulluğa, geçim sıkıntısı ve darlıklarına
katlanmadığınız, düşmanla savaşın dehşet ve korkunç hallerine göğüs germediğiniz
müddetçe, sırf bana iman edip, peygamberimi tasdik etmek suretiyle cennete
gireceğinizi mi sanıyorsunuz? Bütün bunlar, sizden önceki mü'minlerin başına
gelmiştir."[2]
Ayet, cennete
girmeye hazırlanmak için, ezelden beri gelen Allah'ın kanununa yöneltiyor.
Cennet ehli olmak için inanç sahiplerinin, inançlarını müdafa etmeleri; o yolda
zorluğa, eziyete, şiddete ve ıstıraba katlanmaları; zafer ve mağlubiyet arasında
gidip gelerek itikadları üzerine sabit kalmaları; hiçbir şiddetin onları
dağıtmaması; hiçbir kuvvetin onları korkutmaması; mihnet ve fitne balyozları
altında gevşememeleri ve zafere hak kazanmaları için Allah onlara yön veriyor.
Zira o günde, Allah'ın dininin muhafızı onlardır. Kendilerine emanet edilen
şeyleri beklemektedirler. O, emaneti korumaya ve müdafaya hazırdırlar. Bu yüzden
de emanete müstahak olmuşlardır. Çünkü, onların ruhları korkudan kurtulmuştur.
Dünya hayatının hırsından, yükünden, boşluğundan kurtulmuştur... O anda ruhları,
olduğu âlemden cennete daha yakındır... Çamurlar âleminden çok yücelerdedirler...
İşte mü'minler,
cihad ve imtihandan, sabır ve sebattan, sadece Allah'a sığınıp O'nu düşündükten,
Allah'tan başka her şeyi ve herkesi ikinci plana attıktan sonra cenneti hak
ederler. Yol budur: İman ve cihad; mihnet ve bela; sabır ve sebat; sadece
Allah'a yöneliş... Yardım bundan sonra geliyor. Cennet nimetleri de bundan sonra
geliyor...[3]
"Sizden
önceki ümmetler, çeşitli belalarla azab olunmuşlardı. Ama bu, onları dinlerinden
çevirmemişti. Öyle ki adamın başının ortasından testereyle kesilir, böylece iki
parçaya ayrılır; yine adamın etleri ve sinirleri demir taraklarla kemiklerinden
ayrılır, ama bu onu dininden çeviremezdi. Allah'a yemin ederim ki, bu iş,
mutlaka kemale erecektir. Öyle ki, kervancı Sana ile Hadramut arasında seyahat
ederken ancak Allah'tan ve koyunlarına karşı kurttan korkacaktır; başka hiç
kimseden korkmayacaktır. Ne var ki sizler, acele ediyorsunuz."[4]
Ebu Hureyre
(r.a.) rivayet ediyor. Rasülüllah (s.a.s.) şöyle buyurdu:
"İmtinâ edip
kaçınanlar hariç, bütün ümmetim cennete girecektir."
'Kim cennete
girmekten kaçınıp ayak diretir?' Dediler.
"Kim bana
itaat ederse cennete girer, kim âsi olup itaat etmezse o kaçınmış olur demektir!"
buyurdular.[5]
"Rabbinizin
bağışına ve takva sahipleri için hazırlanmış olup genişliği gökler ve yer kadar
olan cennete koşun (onun için yarışın!)" (Âl-i İmran:
3/133)
"Yaptıklarına karşılık olarak onlar için nice sevindirici ve göz aydınlatıcı
nimetler saklandığını hiç kimse bilemez." (Secde:
32/17)
"Ey mutmain
ruh! Rabbını razı etmiş ve razı edilmiş / hoşnut olmuş olarak Rabbine dön.
Seçkin kullarım arasına kavuş ve gir cennetime!" (Beled:
90/27-30)[6]
[1] Hasan
Eker, Ahiret Bilinci, s. 90
[2]
Fahreddin Râzi, Tefsir-i Kebir, c. 5, s. 72
[3] Seyyid
Kutub, Fi Zılali'l-Kur'an, c. 1, s. 452
[4] Buhâri,
İkrah 1.
[5] Buhâri,
İ'tisam 2.
[6] Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
.
.Tüm
Nimetlerin En Üstünü:
Allah'ın Rızası
"Allah,
mümin erkeklere ve mümin kadınlara içinde ebedi kalmak üzere, altından ırmaklar
akan cennetler ve Adn cennetlerinde güzel meskenler vaadetmiştir. Allah'tan olan
hoşnutluk ise en büyüktür. İşte büyük kurtuluş ve mutluluk budur."
(Tevbe: 9/72)
Önceki
sayfalarda cennette var olan nimetlerin göz kamaştırıcılığını birlikte inceledik.
Ortaya çıkan tablo, cennetin, insanın beş duyusuna olabilecek en büyük zevk ve
lezzetleri tattırdığını göstermektedir.
Ancak cennetin
tüm bunlardan çok daha üstün olan en büyük nimeti, Allah'ın rızasıdır. Müminin
Allah'ın rızasını kazanabilmiş olmasından dolayı hissettiği sevinç ve huzurdur.
Dahası, Allah'ın verdiği herşey için O'ndan razı olmanın, O'na daimi bir şükür
içinde bulunmanın verdiği asil mutluluktur. Kur'an'da, cennet ehlinin bu vasfına
şu şekilde dikkat çekilir:
"... Allah
onlardan razı oldu, onlar da O'ndan razı olmuşlardır. İşte büyük 'kurtuluş ve
mutluluk' budur." (Maide: 5/119)
Müminlerin
Allah'ın rızasını kazandıklarını hissetmelerinin en çarpıcı ifadesi ise,
Allah'ın onlara görünecek şekilde tecelli etmesidir. Dünyada bu durum
olanaksızdır, çünkü "gözler O'nu idrak edemez..." (Enam: 6/103) Ancak
Kur'an'da bildirildiğine göre, Allah, ahirette mümin kullarına belirli bir
şekilde tecelli ederek gözükecektir. Bunun nasıl olacağı ise Allah katındadır.
Ancak ayetlerde geçen ifadelere göre, mahşer günü, Allah sekiz meleğin taşıdığı
arşında müminlerin karşısına gelecektir.[1]
O an müminlerin "yüzleri ışıl ışıl parlar, Rablerine bakıp-durur". (Kıyamet:
75/22-23) Dahası "çok esirgeyen Rabb'dan onlara bir de sözlü 'Selam' (vardır)".
(Yasin: 36/58) İçinde bulundukları doğruluk makamı, Allah'ın onurlu-üstün
makamıdır ve müminler burada "çok kudretli, mülkünün sonu olmayan (Allah)ın
yanında, doğruluk makamındadırlar". (Kamer: 54/55)
Tüm bunlar,
müminlerin Allah'ın rahmetini ve rızasını üzerlerinde en yoğun biçimde
hissetmeleri anlamına gelir ki, olabilecek en büyük nimet budur. Allah'ın
rızasını kazanmış olmak, hiçbir maddi güzellikle karşılaştırılamayacak kadar
büyük bir sevinç ve mutluluk verir insana.
Aslında
cennetin diğer nimetlerini değerli kılan şey de, yine Allah'ın rızasıdır. Çünkü
aynı nimetler dünyada da kısmen var olabilirler, ama Allah'ın rızası dahilinde
olmadıktan sonra mümin için bir anlam taşımazlar.
Bu nokta son
derece önemlidir ve iman edenlerin bunun üzerinde dikkatle düşünmeleri
gerekmektedir. Çünkü nimeti asıl değerli kılan şey, onun kendi içinde taşıdığı
lezzet ve zevkin çok daha ötesinde bir şeydir. Asıl değer, o nimetin Allah
tarafından "ikram" edilmiş olmasıdır. O nimeti kullanan ve şükreden mümin,
Allah'ın ikramıyla muhatap olduğunu, Allah'ın kendisini sevdiğini,
koruyup-gözettiğini ve kendisine rahmetinden tattırdığını hisseder ki, asıl
hazzı bundan alır. Nimet, bir amaç değil, araçtır. İnsanın Allah'a daha çok
şükretmesini sağlamak için vardır. Dolayısıyla cennetin tüm nimetleri de yine
birer araçtır; içindeki müminler ebediyen Allah'a şükretsinler diye
yaratılmışlardır. Onları değerli kılan en önemli şey de budur. Kısacası,
cennetteki nimetler, insanın Allah'a yakınlaşması, O'nun ebedi dostluğunu, sevgi
ve hoşnutluğunu kazanmanın tarifsiz zevkine ulaşması için bir vesiledir. İşte bu
nedenle, Allah'ın rızası cennetin en büyük nimetidir. Ve diğer maddi zevklerin
hepsinin çok ötesindedir.
Cennetteki en
çarpıcı nimetlerden biri olan ve Kur'an'ın da sık sık vurguladığı güzel
kadınları (hurileri) ele alalım. Bu kadınlar, estetik kavramının doruğunu temsil
ederler ve son derece çekicidirler. Bunlarla birlikte olmak başlı başına büyük
bir nimettir. Nitekim Kur'an'da bu teşvik edilir, onların yüzlerinin,
ciltlerinin ve hatta göğüslerinin güzelliğine dikkat çekilir. Allah'ın yarattığı
en büyük maddi nimetlerden biri olan cinsellik, bu muhteşem kadınlarla sonsuza
dek en mükemmel biçimde yaşanır.
Ancak bu
kadınları bu denli değerli kılan şey, kendi güzelliklerinin ötesinde, onların
Allah'tan gelen birer "ikram" olduğunun bilinmesidir. Sonuçta varılan en büyük
zevk, ikram edenin sevgi, yakınlık, lütuf ve iltifatına kavuşmanın verdiği
zevktir. Yapılan ikram, verilen hediye ne kadar değerli olursa olsun, bunlardan
daha değerli olan alemlerin Rabbi olan Allah'ın ikramına layık görülmenin,
Allah'tan hediye almanın verdiği zevktir.
Nitekim eğer,
"Allah'ın ikramı" olmasa, bir mümin için tüm nimetler anlamlarını yitirirler. En
güzel kadın dahi, mümine eğer Allah'ın rızasına aykırı biçimde —yani helal
dairesinin dışında— yaklaşırsa, anlamını yitirir. Böyle bir yaklaşım, Allah'ın
rızasına muhalif bir ruhu barındırdığı için, müminin kalbini asla cezbedemez.
Hz. Yusuf'un
gösterdiği büyük asalet, mümin ahlakının bu yönünü en güzel şekilde ortaya
koyar. Kur'an'da Mısır vezirinin karısının Hz. Yusuf'tan murad almak istediği,
hatta bunun için Hz. Yusuf'u zorladığı bildirilmektedir. Ayetlerde, Hz. Yusuf'un
da söz konusu kadını çekici bulduğu bildirilmektedir. Ancak Hz. Yusuf, Allah'ın
haram kıldığı bu ilişkiden Allah'ın işaretiyle sakınmıştır. Kadın onu tekrar
zorladığında ise, zina etmektense, hapse girmeyi yeğleyerek şöyle demiştir:
"Rabbim,
zindan, bunların beni kendisine çağırdıkları şeyden bana daha sevimlidir..."
(Yusuf: 12/33)
Hz. Yusuf'un
son derece kötü şartlardaki bir hapishaneyi vezirin karısının kendisini
çağırdığı fiilden daha "sevimli" bulması, Allah'ın rızasının mümin için olan
önemini gösterir. Allah'ın rızasına uygun hareket etmek, O'nun hoşnutluğunu
kazandığını bilmek, müminin kalbi için herşeyden daha önemlidir. Maddi nimetler,
eğer Allah'ın rızasına aykırı biçimde müminin önüne gelirse, nimet olmaktan
çıkarlar ve değerlerini yitirirler.
Cennette ise,
tüm maddi nimetler Allah'ın rızasına uygun bir biçimde vardırlar. Hurileri Allah
özel olarak yaratmış ve kullarına ikram etmiştir. Evler, yiyecekler, tabiat
güzellikleri ve diğer herşey, Allah tarafından sunulmaktadır. Onları değerli
kılan şey de budur.
İşte bu
nedenle, insanın kalbi ancak cennetle tatmin olur. Allah'a kulluk etmek için
yaratılmıştır ve bu yüzden ancak O'nun ikramından zevk alır. Dünyada ise,
cenneti andıran ortamlarda, yani nimetlerin O'nun rızasına uygun ve O'na
şükredilerek kullanıldığı ortamlarda huzur bulur. İnkarcıların eskiden beridir
hayalini kurdukları "yeryüzünde cennet" ideali, işte bu nedenle mümkün değildir.
Cennette var olan maddi güzelliklerin dünyadaki benzerlerini alıp bir yere
toplasanız bile, Allah'ın rızası olmadıktan sonra, hiçbir anlam ifade etmezler.
Hem Allah, o maddi güzelliklerden alınan zevki de hemen yok eder.
Kısacası,
cennet Allah'ın bir ikramıdır ve bu nedenle değerlidir. Cennet ehli, "ikrama
layık görülmüş kullar"dan (Enbiya: 21/26) oldukları için ebedi mutluluk ve
sevince kavuşurlar. Orada söylenecek en hikmetli söz ise, "Celal ve ikram
sahibi olan" Allah'ın adını övüp yüceltmektir. (Rahman: 55/78)
[2]
[1]
Hakka: 69/17.
[2] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınlar
.
.Cennet-Cehennem Karşılıştırması:
Cennet:
Allah'ın iman edenleri ve imanlarının gereklerini yerine getirenleri
mükafatlandıracağı yerdir. Cehennem is Allah'a isyan edenlerin cezalarını
görecekleri yerdir.
Cennet ve
cehennem ebedi (sonsuz) dir. Cennetin nimetleri ve cehennemin azabı hiç sona
ermeyecektir. Kafirler cehennemde ebedi olarak kalacaklar, günahkar müslümanlar
ise günahları kadar cehennemde kaldıktan sonra cennete gireceklerdir.
"Küfre
sapanlar grup grup cehenneme sürülmüştür. Nihayet oraya gelince kapıları
açılmıştır. Onun (cehennemin) bekçileri onlara: İçinizden Rabbinizin ayetlerini
size okuyan ve bu gününüze kavuşacağınız hakkında sizi uyaran peygamberler
gelmedi mi? derler." (Zümer, 71)
Cehennem
ateşten ve azaptan bir dünyadır. Orada her insan azap yönüyle eşit değildir.
Mü'min ile kafir, kafir ile münafık aynı yerde ve aynı azapta olmayacaktır.
Yerleri ve dereceleri farklı farklı olacaktır.
Cennette ise
mutluluğun her türlüsü vardır. Orada sıcak ve soğuk yoktur, ebedi yeşilliklerle
devamlı ilkbahar mevsimi hüküm sürer. Evler, köşkler, saraylar ve meyvelerin her
türlüsü vardır. Orada korku, üzüntü ve keder yoktur.
"Rablerinin
azabından sakınanlar da grup grup cennete sevkolunmuşlardır. Nihayet oraya
geldiklerinde ve kapıları açıldığında cennetin bekçileri onlara: Selam size!
Tertemiz geldiniz. Artık sonsuz kalmak üzere oraya girin derler."
(Zümer, 73)[1]
[1]
Ahmet Kalkan, İslam Akaidi: 144-45.
.
.Cennettekilerin Aralarında Geçen Bazı Konuşmalar:
"Derler ki:
"Bizden hüznü giderip yok eden Allah'a hamdolsun; şüphesiz Rabbimiz, gerçekten
bağışlayandır, şükrü kabul edendir. Ki O, bizi kendi fazlından (ebedi olarak)
kalınacak bir yurda yerleştirdi; burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada
bize bir bıkkınlık da dokunmaz." (Fatır: 35/34-35)
Allah'ın
cennetine, onurlu üstün bir makama yöneltip-iletmiş olduğu müminlerin buradaki
konuşmaları Kur'an'da ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Bu konuşmalar, dünya
hayatında müminlere güzel örnek teşkil etmesi açısından önemlidir. Özellikle
"Orada 'ne saçma ve boş bir söz' işitirler, ne günaha sokma. Yalnızca bir söz (işitirler):
"selam, selam" (Vakıa: 56/25-26) ayeti dünya hayatındayken de boş sözden
kaçınmanın önemini gösterir. Başka bir ayette de bu durum şöyle ifade edilir:
"İçinde ne 'boş
ve saçma bir söz' işitirler, ne bir yalan. Rabbinden bir karşılık olmak üzere
yeterli bir bağış(tır bu)" (Nebe: 78/35-36)
Şimdi her
kelimesi hikmetli olan bu konuşmaları en başından itibaren görelim...
Hesaba
çekilmelerinin ardından müminler, bölük bölük cennete sevkedilmişlerdir. Oraya
vardıklarında onları ilk karşılayanlar cennetin bekçileri olmuştur. Cennetin
kapıları müminler için açılır ve bekçiler onları selamlarlar:
"... Selam
üzerinizde olsun, hoş ve temiz geldiniz. Ebedi kalıcılar olarak ona girin."
(Zümer: 39/73)
Bir başka
ayette ise bu karşılama şöyle anlatılır:
"Sabrettiğinize karşılık selam size. (Dünya) Yurdun(un) sonu ne güzel."
(Rad: 13/24)
Müminlerin
onlara cevabı ise çeşitli ayetlerde şöyle bildirilir:
"Bize olan
va'dinde sadık kalan ve bizi bu yere mirasçı kılan Allah'a hamd olsun ki,
cennetten dilediğimiz yerde konaklayabiliriz. Salih amellerde bulunanların ecri
ne güzeldir." (Zümer: 39/74)
"... Biz
doğrusu daha önce, ailemiz (yakın akrabalarımız) içinde endişe edip-korkardık.
Şimdi Allah, bize lütufta bulundu ve hücrelere kadar işleyen kavurucu azaptan
korudu. Şüphesiz, biz bundan önce O'na dua (kulluk) ederdik. Gerçekten O,
iyiliği bol, esirgemesi çok olanın ta kendisidir."
(Tur: 52/26-28)
"... Bizi
buna ulaştıran Allah'a hamd olsun. Eğer Allah bize hidayet vermeseydi biz
doğruya ermeyecektik. Andolsun Rabbimizin elçileri hak ile geldiler..."
(Araf: 7/43)
Bunun üzerine,
aynı ayetin devamında, onlara seslenilir:
"İşte bu,
yaptıklarınıza karşılık olarak mirasçı kılındığınız cennettir."
Bir ayette,
müminlerin cennetteki şükürleri şu şekilde tasvir edilir:
"Oradaki
duaları: "Allah'ım, Sen ne yücesin"dir ve oradaki dirlik temennileri:
"Selam"dır; dualarının sonu da: "Gerçekten, hamd alemlerin Rabbi olan
Allah'ındır." (Yunus: 10/10)
Başka bir
ayette de şöyle geçer:
"... Bizden
hüznü giderip yokeden Allah'a hamdolsun; şüphesiz Rabbimiz, gerçekten
bağışlayandır, şükrü kabul edendir. Ki O, bizi kendi fazlından (ebedi olarak)
kalınacak bir yurda yerleştirdi; burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada
bize bir bıkkınlık da dokunmaz." (Fatır: 35/34-35)
Cennete girmiş
salih müminlerin aralarında geçen konuşmalar ise şöyledir:
"Böyleyken,
kimi kimine yönelmiş olarak, birbirlerine soruyorlar:
Bir sözcü
der ki: "Benim bir yakınım vardı."
"Derdi ki:
Sen de gerçekten (dirilişi) doğrulayanlardan mısın?"
"Bizler
öldüğümüz, toprak ve kemikler olduğumuzda mı, gerçekten biz mi (yeniden
diriltilip sonra da) sorguya çekilecekmişiz?"
(Konuşan
yanındakilere) Der ki: "Sizler (onun şimdi ne durumda olduğunu) biliyor
musunuz?"
Derken,
bakıverdi, onu 'çılgınca yanan ateşin' tam ortasında gördü.
Dedi ki:
"Andolsun Allah'a, neredeyse beni de (şu bulunduğun yere) düşürecektin."
"Eğer
Rabbimin nimeti olmasaydı, muhakkak ben de (azab yerine getirilip) hazır
bulundurulanlardan olacaktım.
"Nasıl, biz
ölecek olanlar değil miymişiz?"
"Yalnızca
birinci ölümümüzden başka (öyle mi)? Ve biz azaba uğratılacak olanlar değil
miymişiz?"
Şüphesiz,
bu, asıl büyük 'kurtuluş ve mutluluğun' ta kendisidir."
(Saffat: 37/50-60)
Bu ayetlerden
de gördüğümüz gibi, müminler, sonunda ulaştıkları bu mutlu sonun ancak ve ancak
Allah'ın dilemesiyle ve Rahmetiyle olduğunun bilincindedirler. Şuurları son
derece açıktır ve geçmişi hatırlamaktadırlar. Belki de tüm hayatları onlara
detaylı olarak gösterilmektedir. Bu sahnede, kendilerini dünya hayatında
saptırmaya çalışan yakın çevrelerini görmüşlerdir. Ve anlamışlardır ki, eğer
Allah'ın üzerlerindeki sonsuz lütfu ve koruması olmasaydı, kendileri de
kolaylıkla yoldan sapabilirlerdi. İşte bunların bilincine varan müminler, aynen
dünyada olduğu gibi cennette de Allah'a sürekli şükrederler.
Cennet ehlinin
cehennemdekilerle aralarında geçen ve cehennem halkının pişmanlıklarını ifade
eden sözler ise aşağıdaki ayetlerde haber verilir:
"Onlar
cennetlerdedirler; birbirlerine sorarlar.
Suçlu-günahkarları;
"Sizi şu
cehenneme sürükleyip-iten nedir?"
Onlar: "Biz
namaz kılanlardan değildik" dediler.
"Yoksula
yedirmezdik."
"(Batıla ve
tutkulara) Dalıp gidenlerle biz de dalar giderdik."
"Din (hesap
ve ceza) gününü yalan sayıyorduk."
"Sonunda
yakîn (kesin bir gerçek olan ölüm) gelip bize çattı."
Artık,
şefaat edenlerin şefaati onlara bir yarar sağlamaz."
(Müddessir: 74/40-48)
İşte böylece
cehennem ehli, dünya hayatlarında yapıp ettikleri kötülükleri ikrar ederler ve
artık cehennemden bir çıkış imkanı olmadığı da anlarlar. Bu konuşmalar ise
cennetteki müminlerin şükürlerini ve mutluluklarını daha da arttırır. Cennet
ehli ile cehennem ehli arasında geçen bir başka konuşma da şöyle anlatılır:
"Cennet
halkı, ateş halkına (şöyle) seslenecekler: "Bize Rabbimizin vaadettiğini gerçek
buldunuz mu?" Onlar da: "Evet" derler. Bundan sonra içlerinden seslenen biri
(şöyle) seslenecektir: "Allah'ın laneti zalimlerin üzerine olsun."
"Ki onlar
Allah'ın yolundan alıkoyanlar, onda çarpıklık arayanlar ve ahireti
tanımayanlardır." (Araf: 7/44-45)
"Ateşin
halkı Cennet halkına seslenir: Bize biraz sudan ya da Allah'ın size verdiği
rızıktan aktarın. Derler ki: Doğrusu Allah, bunları inkâr edenlere haram (yasak)
kılmıştır." (Araf: 7/50)
Böylece
cehennem ehlinin ızdırabı kat kat artmaktadır. Çektikleri onca acının yanında,
cennet nimetlerini de görebilmekte ve cennet ehli ile de konuşabilmektedirler.
Ancak onların sahip olduğu nimetlere erişebilmeleri mümkün değildir. Artık
pişman olmak için çok geçtir. Bu manevi ızdırap bir başka ayette de şöyle
anlatılmıştır:
"İnkar
edenler ateşe sunulacakları gün, (onlara şöyle denir:) "Siz dünya hayatınızda
bütün güzellikleriniz ve zevklerinizi tüketip-yok ettiniz, onlarla yaşayıp-zevk
sürdünüz. İşte yeryüzünde haksız yere büyüklenmeniz (istikbarınız) ve fasıklıkta
bulunmanızdan dolayı, bugün alçaltıcı bir azab ile cezalandırılacaksınız."
(Ahkaf: 46/20)
Böylece kafir
olanlar dünya hayatlarında işlediklerinin feci karşılığını çekmek üzere, sonsuza
dek cehenneme hapsedilirler. Müminler ise, asıl büyük kurtuluş ve mutluluğun ta
kendisini bulmuşlardır...
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennettekilerin Aralarında Geçen Bazı Konuşmalar:
"Derler ki:
"Bizden hüznü giderip yok eden Allah'a hamdolsun; şüphesiz Rabbimiz, gerçekten
bağışlayandır, şükrü kabul edendir. Ki O, bizi kendi fazlından (ebedi olarak)
kalınacak bir yurda yerleştirdi; burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada
bize bir bıkkınlık da dokunmaz." (Fatır: 35/34-35)
Allah'ın
cennetine, onurlu üstün bir makama yöneltip-iletmiş olduğu müminlerin buradaki
konuşmaları Kur'an'da ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Bu konuşmalar, dünya
hayatında müminlere güzel örnek teşkil etmesi açısından önemlidir. Özellikle
"Orada 'ne saçma ve boş bir söz' işitirler, ne günaha sokma. Yalnızca bir söz (işitirler):
"selam, selam" (Vakıa: 56/25-26) ayeti dünya hayatındayken de boş sözden
kaçınmanın önemini gösterir. Başka bir ayette de bu durum şöyle ifade edilir:
"İçinde ne 'boş
ve saçma bir söz' işitirler, ne bir yalan. Rabbinden bir karşılık olmak üzere
yeterli bir bağış(tır bu)" (Nebe: 78/35-36)
Şimdi her
kelimesi hikmetli olan bu konuşmaları en başından itibaren görelim...
Hesaba
çekilmelerinin ardından müminler, bölük bölük cennete sevkedilmişlerdir. Oraya
vardıklarında onları ilk karşılayanlar cennetin bekçileri olmuştur. Cennetin
kapıları müminler için açılır ve bekçiler onları selamlarlar:
"... Selam
üzerinizde olsun, hoş ve temiz geldiniz. Ebedi kalıcılar olarak ona girin."
(Zümer: 39/73)
Bir başka
ayette ise bu karşılama şöyle anlatılır:
"Sabrettiğinize karşılık selam size. (Dünya) Yurdun(un) sonu ne güzel."
(Rad: 13/24)
Müminlerin
onlara cevabı ise çeşitli ayetlerde şöyle bildirilir:
"Bize olan
va'dinde sadık kalan ve bizi bu yere mirasçı kılan Allah'a hamd olsun ki,
cennetten dilediğimiz yerde konaklayabiliriz. Salih amellerde bulunanların ecri
ne güzeldir." (Zümer: 39/74)
"... Biz
doğrusu daha önce, ailemiz (yakın akrabalarımız) içinde endişe edip-korkardık.
Şimdi Allah, bize lütufta bulundu ve hücrelere kadar işleyen kavurucu azaptan
korudu. Şüphesiz, biz bundan önce O'na dua (kulluk) ederdik. Gerçekten O,
iyiliği bol, esirgemesi çok olanın ta kendisidir."
(Tur: 52/26-28)
"... Bizi
buna ulaştıran Allah'a hamd olsun. Eğer Allah bize hidayet vermeseydi biz
doğruya ermeyecektik. Andolsun Rabbimizin elçileri hak ile geldiler..."
(Araf: 7/43)
Bunun üzerine,
aynı ayetin devamında, onlara seslenilir:
"İşte bu,
yaptıklarınıza karşılık olarak mirasçı kılındığınız cennettir."
Bir ayette,
müminlerin cennetteki şükürleri şu şekilde tasvir edilir:
"Oradaki
duaları: "Allah'ım, Sen ne yücesin"dir ve oradaki dirlik temennileri:
"Selam"dır; dualarının sonu da: "Gerçekten, hamd alemlerin Rabbi olan
Allah'ındır." (Yunus: 10/10)
Başka bir
ayette de şöyle geçer:
"... Bizden
hüznü giderip yokeden Allah'a hamdolsun; şüphesiz Rabbimiz, gerçekten
bağışlayandır, şükrü kabul edendir. Ki O, bizi kendi fazlından (ebedi olarak)
kalınacak bir yurda yerleştirdi; burada bize bir yorgunluk dokunmaz ve burada
bize bir bıkkınlık da dokunmaz." (Fatır: 35/34-35)
Cennete girmiş
salih müminlerin aralarında geçen konuşmalar ise şöyledir:
"Böyleyken,
kimi kimine yönelmiş olarak, birbirlerine soruyorlar:
Bir sözcü
der ki: "Benim bir yakınım vardı."
"Derdi ki:
Sen de gerçekten (dirilişi) doğrulayanlardan mısın?"
"Bizler
öldüğümüz, toprak ve kemikler olduğumuzda mı, gerçekten biz mi (yeniden
diriltilip sonra da) sorguya çekilecekmişiz?"
(Konuşan
yanındakilere) Der ki: "Sizler (onun şimdi ne durumda olduğunu) biliyor
musunuz?"
Derken,
bakıverdi, onu 'çılgınca yanan ateşin' tam ortasında gördü.
Dedi ki:
"Andolsun Allah'a, neredeyse beni de (şu bulunduğun yere) düşürecektin."
"Eğer
Rabbimin nimeti olmasaydı, muhakkak ben de (azab yerine getirilip) hazır
bulundurulanlardan olacaktım.
"Nasıl, biz
ölecek olanlar değil miymişiz?"
"Yalnızca
birinci ölümümüzden başka (öyle mi)? Ve biz azaba uğratılacak olanlar değil
miymişiz?"
Şüphesiz,
bu, asıl büyük 'kurtuluş ve mutluluğun' ta kendisidir."
(Saffat: 37/50-60)
Bu ayetlerden
de gördüğümüz gibi, müminler, sonunda ulaştıkları bu mutlu sonun ancak ve ancak
Allah'ın dilemesiyle ve Rahmetiyle olduğunun bilincindedirler. Şuurları son
derece açıktır ve geçmişi hatırlamaktadırlar. Belki de tüm hayatları onlara
detaylı olarak gösterilmektedir. Bu sahnede, kendilerini dünya hayatında
saptırmaya çalışan yakın çevrelerini görmüşlerdir. Ve anlamışlardır ki, eğer
Allah'ın üzerlerindeki sonsuz lütfu ve koruması olmasaydı, kendileri de
kolaylıkla yoldan sapabilirlerdi. İşte bunların bilincine varan müminler, aynen
dünyada olduğu gibi cennette de Allah'a sürekli şükrederler.
Cennet ehlinin
cehennemdekilerle aralarında geçen ve cehennem halkının pişmanlıklarını ifade
eden sözler ise aşağıdaki ayetlerde haber verilir:
"Onlar
cennetlerdedirler; birbirlerine sorarlar.
Suçlu-günahkarları;
"Sizi şu
cehenneme sürükleyip-iten nedir?"
Onlar: "Biz
namaz kılanlardan değildik" dediler.
"Yoksula
yedirmezdik."
"(Batıla ve
tutkulara) Dalıp gidenlerle biz de dalar giderdik."
"Din (hesap
ve ceza) gününü yalan sayıyorduk."
"Sonunda
yakîn (kesin bir gerçek olan ölüm) gelip bize çattı."
Artık,
şefaat edenlerin şefaati onlara bir yarar sağlamaz."
(Müddessir: 74/40-48)
İşte böylece
cehennem ehli, dünya hayatlarında yapıp ettikleri kötülükleri ikrar ederler ve
artık cehennemden bir çıkış imkanı olmadığı da anlarlar. Bu konuşmalar ise
cennetteki müminlerin şükürlerini ve mutluluklarını daha da arttırır. Cennet
ehli ile cehennem ehli arasında geçen bir başka konuşma da şöyle anlatılır:
"Cennet
halkı, ateş halkına (şöyle) seslenecekler: "Bize Rabbimizin vaadettiğini gerçek
buldunuz mu?" Onlar da: "Evet" derler. Bundan sonra içlerinden seslenen biri
(şöyle) seslenecektir: "Allah'ın laneti zalimlerin üzerine olsun."
"Ki onlar
Allah'ın yolundan alıkoyanlar, onda çarpıklık arayanlar ve ahireti
tanımayanlardır." (Araf: 7/44-45)
"Ateşin
halkı Cennet halkına seslenir: Bize biraz sudan ya da Allah'ın size verdiği
rızıktan aktarın. Derler ki: Doğrusu Allah, bunları inkâr edenlere haram (yasak)
kılmıştır." (Araf: 7/50)
Böylece
cehennem ehlinin ızdırabı kat kat artmaktadır. Çektikleri onca acının yanında,
cennet nimetlerini de görebilmekte ve cennet ehli ile de konuşabilmektedirler.
Ancak onların sahip olduğu nimetlere erişebilmeleri mümkün değildir. Artık
pişman olmak için çok geçtir. Bu manevi ızdırap bir başka ayette de şöyle
anlatılmıştır:
"İnkar
edenler ateşe sunulacakları gün, (onlara şöyle denir:) "Siz dünya hayatınızda
bütün güzellikleriniz ve zevklerinizi tüketip-yok ettiniz, onlarla yaşayıp-zevk
sürdünüz. İşte yeryüzünde haksız yere büyüklenmeniz (istikbarınız) ve fasıklıkta
bulunmanızdan dolayı, bugün alçaltıcı bir azab ile cezalandırılacaksınız."
(Ahkaf: 46/20)
Böylece kafir
olanlar dünya hayatlarında işlediklerinin feci karşılığını çekmek üzere, sonsuza
dek cehenneme hapsedilirler. Müminler ise, asıl büyük kurtuluş ve mutluluğun ta
kendisini bulmuşlardır...
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.Cennet
Hakkındaki Bazı Batıl Düşünceler:
Ayetlerdeki
cennet tasvirleri yalnızca Kur'an'ın indirildiği dönemin değer unsurlarını mı
taşıyor?
Kuran'da
cenneti tarif ve tasvir eden ayetlerin tümü 14 yüzyıl önce olduğu gibi bugün de,
okuyan kişide aynı ihtişam, kalite, güzellik, zenginlik, bolluk, huzur ve refah
duygularını uyandırır. Cennet hakkında bahsedilen değerlerin tümü her dönemde
her sınıftan insan tarafından makbul görülen ve elde edilmek istenen değerlerdir.
Örneğin, Kur'an'da cennette olduğu bildirilen altın, gümüş ve diğer çeşitli
mücevherler yalnızca Kur'an indirildiği dönemde değil, bugün de aynı derecede,
hatta daha fazla revaçta olan maddelerdir.
Kur'an'da bahsi
geçen bir diğer cennet eşyası da "ipek"tir. Bugün gerek giyimde gerekse diğer
dekoratif kullanım alanlarında "ipek"ten daha kaliteli ve değerli bir kumaş
cinsi akla gelmez. İpek aynı zamanda bir zenginlik ve ihtişam sembolüdür.
Kur'an'daki cennet tasvirlerinde bahsi geçen bu tür kıymetli eşyaların tümü
günümüzde, belki de 1400 sene öncesine göre çok daha değerli ve paha biçilmez
bir konuma gelmişlerdir.
Yine Kur'an'da
bahsedilen cennetteki güzel meskenler, güzel konaklar, saraylar ve köşkler her
devirde sahip olmak, içinde yaşamak arzu edilen, lüks ve gösterişli mekanlardır.
Günümüzdeki villalar, malikaneler hep bu kategoriye girerler ve bir seçkinlik,
servet ve kalite göstergesidirler.
Benzer şekilde
cennet eşyası olduğu bildirilen, tahtlar, sedirler, döşekler de en rahat ve en
gösterişli iç dekorasyon eşyalarıdır. Bu tür mobilyalar günümüzde en gösterişli
mekanların baş köşesinde bir estetik ve ihtişam unsuru olarak yeralırlar.
Bütün mülkün
sahibi olan Allah'ın sevdiği kullarına hem dünyada hem de ahirette bu tür
güzellikleri layık görmesi ve bağışlaması da O'nun şanındandır.
[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
.MÜ'MİNLERİN ASIL YURDU CENNET
Birçok kimsenin
hayalinde cennet, bulutların içinde, bir sis perdesinin ardında, beyaz rengin
hakim olduğu, aydınlık, fakat puslu bir rüyalar alemidir. Cennete girmeye hak
kazanan insanlar ise yüzlerinde saf bir tebessüm ve uykulu gözlerle bulutların
üstünde uçuşan ve bununla mutlu olan insanlardır. Bazı kişilere göre ise
yalnızca yeşilliğin, kırların ve çayırların bulunduğu, kuzuların otladığı,
insanların ağaçların altında oturup önlerinden akan dereleri seyrettikleri
yeşilliklerdir. Bu cahilce anlayışa göre cennet, her ne kadar huzurlu, sakin,
güvenli de olsa, sonsuz bir hayat düşünüldüğünde monoton ve sıkıcı bir yer
olarak düşünülmektedir.
Bu kavrayış
yetersizliğinin en önemli sebebi, kişinin Kur'an'da anlatılan gerçeklerden ve
Kur'an'ın müminlere kazandırdığı akıl ve ferasetten yoksun olmasıdır. Hem
bilmeyen hem de akledemeyen bir insan ise, kuşkusuz konuları derinliğine
düşünemez, birtakım incelikleri kavrayamaz, gerekli bağlantıları zihninde
kuramaz. Sonuçta da sağlıklı ve gerçekçi değerlendirmeler yapamaz. Dolayısıyla
dünyevi konularda olduğu gibi, ahiretle ilgili konularda da, Kur'an ayetlerini
bilmeyen ve müminlere has akletme kabiliyetine sahip olmayan gaflet ehlinin
zihnindeki cennet anlayışı yukarıda verdiğimiz örneklerin ötesine geçemez.
Elbette böyle puslu ve Kur'an'da bildirilen gerçeklerden uzak bir ahiret
anlayışı, Kur'an'da kastedilen "ahirete iman"a benzememektedir.
Dikkat edilirse
bu çarpık inanca sahip olanları inkarcı değil, "gaflet ehli" olarak tanımladık.
Çünkü inkarcının zaten, çarpık veya normal herhangi bir ahiret inancı yoktur.
Gafletteki insan ise kendini Müslüman olarak görebilir. Ahiretin, cennetin,
cehennemin varlığını da hiç düşünmeden, çevresinden duyduğu şekliyle kabul
edebilir. Fakat böyle bir iman, Kur'ani bir bilinç, sağlam bir tefekkür ve
manevi bir derinliğe dayanmadığı için ufak bir farklı düşünce, fitne, vesvese ya
da şüphede sarsılıp, kolaylıkla yıkılabilir. Müslümanlığı bir namus meselesi
veya bir ulus ya da aile geleneği şeklinde algılayan ve kendilerini inançlı bir
insan olarak gören pek çok kimsenin durumu da bundan farklı değildir. Ayetlerde
bu sapkın anlayışa sahip insanlar hakkında pek çok örnekler verilmiştir. Bu tür
kimseler, Kur'an'da "kesin bilgiyle inanmayanlar", "Allah'a bir ucundan kulluk
edenler" ve "kalplerinde hastalık olanlar" şeklinde tanımlanırlar.
İnkarın
insanlar arasında yaygınlaşmasını ve Kur'an'da anlatılan gerçeklerden
uzaklaşmalarını arzu eden bir kısım inkarcılar da, toplumda yaygın olan bu tür
çarpık ahiret anlayışlarını, özellikle de cennet hakkındaki ilkel bakış
açılarını derleyip, din ve Müslümanlar aleyhinde kullanırlar. Bu kişiler kıyamet,
cennet, cehennem gibi konuları, toplum içinde yaygın olan kanaatler
doğrultusunda, ilkel ve batıl kalıplara sokarak bir alay ve eğlence konusu
haline getirirler. İnsanları Kur'an ahlakından
uzaklaştırmak için Müslümanları, sonsuz hayatları için yukarıda tarif ettiğimiz
şekilde bir cennet beklentisiyle mutlu olan küçük ve basit zevklere sahip,
estetik, sanat, zenginlik, ihtişam, teknoloji, konfor, refah, lüks gibi
kavramlardan habersiz, yeme, içme, cinsellik, giyinme, eğlenme gibi konulardaki
zevkleri belli sınırlarda olan dar kalıpları aşamayan, geri kalmış kimseler
olarak lanse ederler. Bu suretle insanları İslam'dan ve Müslümanlardan mümkün
olduğunca soğutmaya çalışırlar.
Halbuki bu
düşünceler, toplum içinde hakim olan yanlış anlayışlara, geleneklerden gelen
çarpık düşünceleri yansıtmaktadır. Çünkü Allah'ın Kur'an'da inanan kullarına
vaat ettiği cennet, insan aklının kavramakta zorlanacağı bir güzelliğe sahiptir.
Kitabın ilerleyen bölümlerinde de Kur'an ayetleri doğrultusunda inceleyeceğimiz
gibi, cennet inkarcıların bu yakıştırmalarından çok uzaktır. Ahiret de, inkar
edenlerin zihinlerinde canlandırdıkları ve kendi akılsızlıklıklarının ürünü olan
ilkel düşüncelerinin çok ötesindedir.
Ancak asıl
önemli olan Allah'ın varlığına ve ahiret gününe iman ettiklerini söyleyip, inkar
edenlerinkine benzer cennet, cehennem ve ahiret anlayışlarına sahip insanların
varlığıdır. Şu iyice bilinmelidir ki, Kur'an'dan habersiz, kulaktan dolma, "atalarından
gördüğü" bir dine uyan kimsenin dini ne kadar bu gerçeği kendine kondurmak
istemese de gerçek İslam dini değildir. İnsanların ürettikleri, yıllardan beri
süregelen çarpık düşüncelerin şekillendirdiği farklı bir dindir ve bu din de
İslam aleyhinde propaganda yürüten inkarcılar tarafından Müslümanların aleyhinde
kullanılmaktadır. Bu dini gerçek İslam gibi göstererek, İslam'a yönelik asılsız
iddialarda ve saldırılarda bulunmaktadırlar.
Cennet dünyaya
çeşitli yönlerden benzemekle birlikte dünyanın kat kat daha üstün, kusursuz ve
eksiksiz olanıdır. Üstelik ölümden sonra insanı bekleyen iki sonuçtan biridir ve
hiç şüphesiz bunun elde edilmesi için büyük bir uğraş gerekmektedir. O halde
kişinin yapması gereken, samimi bir kalple Rabbine teslim olması, sahip olduğu
tüm batıl inançları terk edip Kuran ayetlerini eksiksizce yaşaması ve tüm
hayatını Allah'ın razı olacağı şekilde geçirmeye çalışmasıdır. Aynı zamanda
cennetin varlığı ile ilgili düşüncelerini de iyice netleştirmeli ve Kur'an
ayetlerinde cennet hakkında bildirilen doğru bilgileri bir an önce öğrenmelidir.[1]
[1] Harun
Yahya, Mü'minlerin Asıl Yurdu Cennet, Vural Yayınları:
.
|
