 |
|
|
 |
|
| ABDULHAMİD HAN |
ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026 |
|
|
|
|
 |
Resulullah'ı övmek, Mevlid okumak ibadettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Resulullah'ı övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allahü teâlâyı sevmeyen rahatsız olur.
Sual: Mevlid okumak bid'at midir?
CEVAP: Hayır, bid'at değil, sevabdır. Selefî denilen kimseler, Resulullah efendimizi öven ve ondan şefaat, yardım isteyen Müslümanlara müşrik damgasını basıyorlar. Bazıları da, bunu açıkça söyleyemedikleri için, Mevlid'e bid'at diyorlar. Resulullah'ı övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allahü teâlâyı sevmeyen rahatsız olur, çünkü Allahü teâlâ onu övmekte, mealen (Resulüm, biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik) buyurmaktadır. (Enbiya 107)
Erkek kadın karışık olmadan, çalgı, müzik ve başka haram karıştırmadan Allah rızası için mevlid veya başka benzeri kasideler okumak, salevat-ı şerife getirmek, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehabdır. (Ni'met-ül-kübrâ, Hadika, M. Nasihat)
Sual: Mevlid Kandili için oruç tutulur mu?
CEVAP: Evet, iyi olur. Mevlid Kandili, Resulullah'ın doğum günüdür. Peygamber efendimiz, pazartesi günleri niye oruç tuttuğu sorulunca, (Bugün dünyaya geldim. Şükür için oruç tutuyorum) buyurdu. (Müslim)
Mevlid Kandili sebebiyle oruç tutmak isteyen, 2-3 veya 3-4 Ocak günleri tutmalı.
İBADETE HARAM KARIŞTIRMAK
Sual: Mevlid-i şerifi halk müziği yerine tasavvuf müziği ile mi okumalı?
CEVAP: İlahi ve mevlid okumak ibadettir. Adına "tasavvuf müziği" de dense, çalgının her çeşidi haramdır. İbadet etmeye, Kur'an okumaya, namaz kılmaya, zikir çekmeye haram karıştırmak küfür olur. Çünkü İmam-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: Resulullah'ın geldiği bir evde, küçük zenci kızlar [cariyeler] tef çalıp şarkı söylüyorlardı. Şarkıyı bırakıp, Resulullah'ı övmeye başladılar. Resulullah, (Onu bırakın, oyun arasında beni övmeyin! Beni övmek [mevlid, ilahi okumak] ibadettir. Eğlence, oyun arasında ibadet caiz değildir) buyurdu. (İhya)
İbni Âbidin hazretleri de buyuruyor ki: Tarikatçıların sallanıp oynamalarına raks denir.
Fıkıh âlimleri, (Raksı helâl sayıp, bilhassa tefle oynayarak tegannî eden kimse kâfir olur) demişlerdir.
Çalgının ve raksın haram olduğu hususunda müctehid imamların sözbirliği vardır. Raksı helâl gören kâfir olur. Her çalgı haramdır. (Redd-ül-muhtar)
(Çalgıya helâl diyen âlimler var, çalgılı ilahi küfür olmaz) diyen türedilere itibar etmemeli.
Evliya zatlara derece tâyin etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Yolumuzun başı, ortası, sonu edeptir. Hiçbir edebsiz, Allah'ın sevgili kulu olamaz) buyuruyor. Bağdat'a uzak bir yerde yaşayan bir talebe, Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretlerini çok seven, hep ondan anlatan hocasına gelip der ki:
- Efendim, evdeki kitaplığımda büyüklerimizin kitapları var. Mesela İmam-ı Rabbânî hazretlerinin ve oğlu Muhammed Mâsum hazretlerinin Mektubat'ı var, Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretlerinin İtikadnâme kitabı var. Bunları dizerken veya okuyup birbirinin üstüne koyarken, İmam-ı Rabbânî hazretleri daha büyük diye, Mektubat'ı üste koyuyorum, sonra oğlunun Mektubat'ını koyuyorum ondan sonra da Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretlerinin kitabını koyuyorum. İçimde bir sıkıntı olduğu için soruyorum. Acaba, bu yaptığım doğru mu?
- Bu büyüklere derece tâyin etmek, bu daha büyük demek, kimsenin haddi değildir. Bir tek şunu biliyoruz: Hepsinin kalbinde, Peygamber efendimizin mübarek kalbindeki emanetlerin bulunduğunu söyleriz, daha fazlasını bilmeyiz. Büyüklerin meydanında küçüklerin işi olmaz. Bu din, edep dini, haddini bilme dinidir. Herkes haddini bilmelidir. Şimdi zamanın büyüğü, Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretleridir. Biz, dinimizi ondan öğrendik. Bu büyükleri bize o tanıttı, o sevdirdi. O mübarek zatların kitaplarını açıklayıp bize vermişse, (Bu kitapları okuyun, evinizde sadece bunları bulundurun!) demişse, artık o kitaplar bizim için Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretlerinin kitabı olmuş olur. Böyle olunca da, hocamızın kitapları arasında da ayrım yapmak, yani bu kitabı daha kıymetli diyerek bir kitabı diğerlerinin üstüne koymak, ayrı bir edepsizlik olur. İmam-ı Rabbânî hazretlerine, Muhammed Masum hazretlerine ve bütün büyüklere giden yol, şimdi, Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretlerinin mübarek kalbinden geçer. Bu kalbden geçmeyen, hiçbir büyükten istifade edemez. İstifade edemediği gibi, aynı zamanda suç işlemiş olur. O andaki yetkiliyi kabul etmemiş, kusurlu görmüş olur. Niyetine göre felakete bile gider. Çünkü vârise ne yapılsa, Peygamber efendimize gider.
Demek ki, bugün hocamızın kitapları arasında da ayrım yapmak, mesela daha kıymetli diyerek, Mektubat Tercümesi'ni, Tam İlmihâl'in üstüne koymak da yanlış olur. Biz evliya zatlara da, kitaplara da derece tâyin edemeyiz.
Büyük zatları inkâr etmek felakettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Seyyid Abdülhakim-i Arvâsî hazretleri, (Bundan önceki ümmetlerin helak olmalarının bir sebebi de, Peygamberlerine imtihan kastıyla sorular sormalarıydı) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Müslümanlar bir araya geldikleri zaman, bilseler de bilmeseler de, anlasalar da anlamasalar da, konuşsalar da konuşmasalar da, kalbden kalbe, tıpkı bileşik kaplarda olduğu gibi, durdurulamayan bir akım başlar. Bu, fizik kaidesi gibi bir şeydir. Dolayısıyla daima, salih Müslümanlarla beraber olmalıdır. Aynı büyük zata bağlı olanlarla bir araya gelince, hepsi istifade ederler.
Bu istifade, sadece iki sınıf insana nasip olmaz:
1- Hocasının büyüklüğünü inkâr eden.
2- Hocasını imtihan eden.
İnkâr, herhangi bir yazısını, işini veya sözünü kabul etmemektir. İmtihan ise, (Böyle anlatıyor, böyle yazıyor ama acaba doğru mu, işin aslı sanki başka türlü) diyerek, hocasının sözünün veya yazısının doğruluğunda şüphe etmektir. Zerre kadar inkâr veya imtihan, sigortayı attırır, irtibatı keser. Kişi, dalalete sürüklenir.
Büyük zatların, insanlık sıfatlarından ötürü unutarak veya yanılarak yaptıkları bir hata, bizim bin senelik sevabımızdan, isabetli icraatlarımızdan, çok daha hayırlıdır. Nitekim Ebu Bekr-i Sıddîk hazretleri, (Her şeyimi, Resulullah'ın bir yanılmasına değişirdim ve kârlı çıkardım) buyurmuştur.
Dünyada en zor şey, büyüklere soru sormaktır. Çünkü sorulan sualde imtihan kokusu varsa veya büyüklerin çok önemli gördüğü şeylere hiç önem verilmezse, büyükler incinir. Bu ise, kişinin felaketine sebep olur. Seyyid Abdülhakim-i Arvasi hazretleri, (Bundan önceki ümmetlerin helak olmalarının bir sebebi de, Peygamberlerine imtihan kastıyla sorular sormalarıydı) buyuruyor. Hem sorarlar, hem de sorduktan sonra, (Evet ama şöyle yapsak daha iyi olmaz mı?) derlerdi. Allahü teâlâ, hepsini helak etti. (Mademki o söyledi, elbette doğru söyledi) inancında olmak lazımdır. Zerre kadar şüphe etmek, felakettir.
Dolayısıyla, büyüklere yaklaşmak, dondurucu soğukta ateşe yaklaşmak gibidir. Uzakta kalan donar. Çok yaklaşan yanar. İkisi de felakettir. Ne yanmalı, ne donmalı. Bunun çaresi, mesafeyi iyi ayarlamaktır. Mesafeyi iyi ayarlayan, güzelce ısınır.
Bahçıvan, birkaç gül yetiştirmek için, mecburen binlerce dikeni de beraberinde besler. İşte büyükler de bir bahçıvan gibidir. Etrafları çok kalabalık olur, ama onlardan istifade ederek kurtulan azdır. O bakımdan, herkes çok dikkatli olup, gül olmaya çalışmalı ve diken olmaktan sakınmalıdır.
Üç şeyi yerine getiren, kalbe girer
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yapılacak iş, nefsimizi ayaklarımızın altına alıp, din kardeşlerimizi aziz tutmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Resulullah efendimizin vârisi olan İmam-ı Rabbânî, Hâlid-i Bağdâdî, Abdülhakîm Arvâsî hazretleri gibi büyüklere tâbi olmak, onlara uymak gibi hiçbir üstünlük yoktur ve olamaz. Bu büyükleri tanımak, sevmek ve onlara uymak, bütün dünya ve âhiret nimetlerinden daha kıymetlidir. Çünkü Cennetin kapısı, âriflerin kalbidir. Onların kalbi, silsile yoluyla Peygamber efendimize bağlıdır. Onlar razı olursa, Peygamber efendimiz de razı olur. Resulullah'ın razı olduğundan Allahü teâlâ da razı olur.
Büyüklerden istifade etmenin iki yolu vardır: Ya onların kalbine girilir yahut da onlar kalbe konur. Bunlardan ikincisi zordur. Çünkü kalbler kirlidir, Allahü teâlâdan başka şeylerin sevgisiyle doludur. Onun için en iyisi, razı oldukları işleri yaparak, onların mübarek kalbine girmektir. Onların sevgisini ve ilgisini ele geçiren, saadete kavuşur. Onların kalbine devamlı feyz geldiği için, o kalbde olanlar da o feyze kavuşurlar. Çalışırken, gezerken, uyurken, yerken, içerken, insanın hiç haberi olmadan Allahü teâlâ müthiş sevablar ihsan eder, müthiş dereceler verir, birçok günahları da affeder. Bunların hepsi, kalbine girilen o mübarek zat sayesindedir.
Merhum Hocamız, (Kim bu üç şeyi yerine getirirse bizim kalbimizde yeri vardır) buyuruyor:
Çünkü onlar bizim şahsımıza ait değil, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarıdır.
2- Bu kitapları okutan, yayan.
Çünkü eğer cihad etmezsek başımıza felaket gelir. Cihad edecek hâlimiz yok. Ama bir kitap verebiliriz. Kitap veremiyorsak, verenleri destekleriz. Eğer bu da mümkün değilse, hiç olmazsa duayla bu hizmete iştirak ederiz. O hâlde, İslamiyet'e hizmet etmemek için herhangi bir bahane yoktur. Yeter ki içimizde ateş olsun!
3- Birbirini seven ve birlik beraberlik içinde olan.
Herkes âhirette sevdikleriyle beraber olacaktır. Peki, biz kiminle beraber olacağız? Büyüklerle beraber olmanın şartları vardır. Eğer kitapları okumazsak, başkalarının okumalarına da vesile olmazsak ve beraber hizmet ettiğimiz din kardeşimizi büyüklerin talebesi olarak görmüyorsak, o büyükler bizi nasıl yanlarına alsınlar? O hâlde yapılacak iş, nefsimizi ayaklarımızın altına alıp, din kardeşlerimizi aziz tutmaktır.
Tertip sahibi olmak ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kazaya kalan namaz sayısının altı olması, sırayla kılmayı affettiren bir özürdür.
Sual: Namazda tertip ne demektir?
CEVAP: Namazları sırasıyla kılmak demektir.
Bir günlük beş vakit farz namazla vitri kılarken ve bunları kaza ederken tertibe riayet etmek, yani sıralarını gözetmek farzdır.
Sabah namazına uyanamayan, hutbe okunurken bile hatırlarsa, hemen bunu kaza etmelidir. Bir namazı kılmadıkça ve bunu kaza etmedikçe, bundan sonraki beş vakit namazı kılmak caiz olmaz. Hadis-i şerifte, (Bir namazı uykuda geçiren veya unutan kimse, sonraki namazı cemaatle kılarken hatırlarsa, imamla namazı bitirip, sonra önceki namazını kaza etsin! Bundan sonra, imamla kıldığını tekrar kılsın!) buyuruldu.
[Mesela öğle namazını kılmayı unutup ikindi vakti girse, tertip sahibi kimsenin, önce öğleyi kaza etmesi gerekir. Uyuyup öğle namazını kaçıran kimse de, önce öğleyi kaza ettikten sonra ikindiyi kılar.]
Sabah namazına başlamadan veya namaz arasındayken, vitri kılmadığını hatırlayan kimse, vitri kaza etmeden sabah namazını kılsa, kabul olmaz. Güneş doğmasına, yalnız vitri kaza edecek kadar zaman kalmışsa, ancak bu hâlde sabah namazı kabul olur. Demek ki, bir namaz vaktinin sonunda, kazayı da kılacak kadar zaman kalmazsa, kazayı önce kılmak lüzumu affolur.
Vakit daraldı sanarak, vakit namazının farzını kılan, sonra daha zaman olduğunu anlasa, kazayı ve sonra vaktin farzını tekrar kılar.
Vaktin namazına başlarken veya namaz içindeyken, kazası olduğunu unutursa, namazdan sonra hatırlasa da, kıldığı namaz kabul olur, çünkü unutmak özürdür.
Kazaya kalan namaz sayısının altı olması da, sırayla kılmayı affettiren bir özürdür. Kılmadığı veya kılıp da kabul olmayan farz namaz sayısı altı olan bir kimse, tertip sahibi olmaz.
Sual: Gençlerin, ana babasına veya yaşlı kimselere, İngilizlerden gelen (Kendine iyi bak!) ifadesini kullanmaları doğru mudur?
CEVAP: Yaşlı olmasa da, arkadaşı bile olsa, yine böyle akıl verir gibi konuşmak edebe aykırıdır. Torunlarımıza bile böyle söylesek, tepki verirler, (Dede, biz çocuk muyuz?) derler. Hiç kimseyi küçük görmemeli, (O tedbir almayı bilmiyor da, biz hatırlatıyoruz) rolüne girmemeliyiz. (Kendine iyi bak!) yerine, (Allah'a ısmarladık), (Allah'a emanet ol!) veya (Hoşça kal!) demeli yahut selam verip ayrılmalıdır. Yani bunlardan birini yapmalı.
Nakli esas almak nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kitaptan ve Sünnet'ten müctehid olmayanların anladıklarının hiç kıymeti yoktur. Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıklarına uymak lazımdır.
Sual: Dinde nakli esas almak ne demektir?
CEVAP: Nakli esas almak, hakiki İslam âlimlerinin kitaplarından, kendi yorumunu katmadan nakletmek demektir. (Şu âyetten veya şu hadisten şöyle anlıyorum) diye kaynak göstermek geçersiz olur. Buna, nakli değil kendi aklını, kendi bilgisini esas almak denir. Yani âyet ve hadisten kendi anladığını yazmak nakil değildir. Müctehid olmayanların âyet-i kerimeye mânâ vermesi doğru olmaz.
(Kur'an-ı kerimi kendi görüşüyle açıklayan, verdiği mânâ doğru olsa bile mutlaka hata etmiştir.) [Nesâî]
Berîka'da bildiriliyor ki: Bir kimse, kendi görüşüne göre Kur'an-ı kerime mânâ verse, verdiği mânâ doğru olsa da, meşru yoldan çıkarmadığı için, hata etmiş olur. Verdiği mânâ yanlış ise kâfir olur.
(Kur'an-ı kerimi kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur.) [Deylemî, Mektubat-ı Rabbânî]
İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki:
Kitap'tan ve Sünnet'ten müctehid olmayanların anladıklarının hiç kıymeti yoktur. Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıklarına uymak lazımdır, çünkü her bid'at sahibi ve doğru yoldan kayarak dalalete düşenler, sapık bilgilerini ve bozuk işlerini, Kur'an-ı kerimden ve hadis-i şeriflerden anladıklarını ve bu iki kaynaktan çıkardıklarını söylemektedirler. Bu sözleri çok yanlış ve haksızdır. (1/157)
Dört mezhep imamından sonra, hiçbir âlim, mutlak müctehid olduğunu iddia etmedi. Müctehid âlimler, Asr-ı saadette, Sahabe-i kiram zamanında, Tâbiîn ve Tebe-i tâbiîn devrinde bulunuyor, sohbet bereketiyle yetişiyordu. Zaman ilerleyip, fikirler bozulup, bid'atler çoğalınca, böyle kıymetli zatlar azaldı, hicri dördüncü asırdan sonra, bu vasfa malik bir âlim kalmadı. (Mizan-ül-kübra, Redd-ül-muhtar, Hadîka)
GÜZEL İSİMLİ BOZUK KİMSELER
Sual: Daha önce din büyüklerinin de koydukları, mânâsı uygun olan bir isim, sonra dinsiz, mezhepsiz kimselere de konularak, o kötü kimselerin ismiyle meşhur olsa, yani o isim duyulunca bozuk kimseler ve kötülükleri hatırlanıyorsa, o ismi çocuklara koymak uygun olur mu?
CEVAP: Mezhepsizleri veya dinsizleri hatırlatan isimleri koymamalı. Müslümanların nefretine sebep olacak işlerden uzak durmalıdır.
Kaza kılmak gereken bazı yerler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: S. Ebediyye'de, (Özrü yokken kılmadan vakit çıkarsa, büyük günah olur. Özrü olanın da, olmayanın da, vaktinde kılmadığı namazı, vakti çıktıktan sonra kaza etmeleri farz olur. Çocuk baliğ olunca, kâfir veya mürted Müslüman olunca, kadın temizlenince, deli ve baygın şifa bulunca, uykuda olan uyanınca da böyledir) deniyor. Bu kısmı anlayamadık.
CEVAP: Burada, namaz özürle veya özürsüz kazaya kalırsa, kaza etmek gerektiği bildiriliyor. Birer birer açıklayalım:
Çocuk baliğ olunca: Bir çocuk, geceleyin uyurken ilk defa ihtilam olsa, büluğa ermiş olur. Sabah kalkınca gusledip, kılamadığı yatsı namazını kaza etmesi farz olur.
Kâfir veya mürted Müslüman olunca: Kâfir veya mürted, akşam vakti Müslüman olmuşsa, hemen o günkü akşamı kılması gerekir. Kılmayıp yatsı vakti girmişse, akşamı kaza etmesi farz olur.
Kadın temizlenince: Kadın, akşam vakti yatsıya doğru hayzdan temizlenince, yıkanıp kılamadan akşam vakti çıksa, akşamı kaza etmesi farz olur.
Deli ve baygın şifa bulunca: Deli, akşam vakti akıllansa, akşam kılmadan yatsı vakti girse, akşamı kaza etmesi farz olur. Bir kimse, akşam vakti bayılsa, yatsı vakti ayılsa, akşamı kaza etmesi gerekir.
Uykuda olan uyanınca: Bir kimse, akşamı kılmadan uyusa, uyanınca yatsı vakti olduğunu görse, akşamı kaza etmesi farz olur.
Sual: Abdestte her uzvu üç kere yıkarken, ayakları bir kere yıkıyorum, su akarken kalbimizden üç kere saymak veya suyun altında üç kere yıkayacak kadar zaman tutmak yetmiyor mu?
CEVAP: Kalbden üç kere saymakla, suyun altında çok tutmakla olmaz. Ayrı su ile, yani suyun altından çekerek veya musluğu kapatarak, üç kere yıkamak gerekir. Tam İlmihâl'de, (Yıkanacak yerler, üç kere yıkanır. Her birinde, uzvun her yeri ıslanmalıdır. Üç kere su dökmek değil, üç kere tam yıkamak sünnettir) deniyor. Yıllarca bir kere yıkamaya alışmış olmak, o işin doğru olduğunu göstermez. (Bildiği gibi yapmayan, yaptığı gibi inanmaya başlar) denmiştir. Bunun için Hazret-i Ömer, (Dininizi doğru öğrenip, buna uygun yaşayın! Yoksa yaşadığınızı din zannedersiniz) buyuruyor. Böylece insan, doğru din bilgilerine yanlış diye itiraz eder. Şu hâlde alışkanlığımıza değil, kitapların yazdığına uymalıyız.
Ameldeki mezhepler Müslümanlar için rahmettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Doğru tek ise, amelde mezheplerin olması yanlış değil mi? Tâbi olduğumuz mezhep yanlışsa, âhirette hâlimiz ne olacaktır?
CEVAP: Birbirine zıt hükümleri olsa da, dört mezhebin dördü de haktır. Dinimiz müctehide, mezhep imamlarına bu yetkiyi vermiştir. Âhirette herkese bağlı olduğu mezhebin hükümleri sorulacaktır. Allah indindeki tek doğru olan hüküm sorulmayacaktır. Herkese, mezhebine uyup uymadığı sorulacaktır.
Allahü teâlânın gönderdiği dinlerde, amele ait farklı hükümlerin rahmet olması gibi, mezheplerin farklı ictihadları da, ümmet için rahmettir. Bizzat Peygamber efendimiz de, farklı hükümler koymuş, rahmeti genişletmiştir. Bir insan, kendi mezhebine göre yapamadığı bir işi, ihtiyaç olunca, dört hak mezhepten birine uyarak yapar. Böylece ibadetini kurtarmış olur. Birkaç örnek verelim:
1- Bir Hanefî, oruçluyken lavman yaptırmak zorunda kalsa, orucunu kurtaracak başka hak bir mezhep aranır, çünkü Hanefî'de orucu bozar. Mâlikî'de lavman yaptırmak orucu bozmaz. Mâlikî'yi taklit ederek orucunu kurtarır.
2- Şâfiî'de, oruca niyet imsak vaktine kadardır. Bir Şâfiî gece sahura kalkamasa, imsak vaktinden sonra uyansa, oruç tutamaz, çünkü vaktinde niyet edememiştir. Bu orucu kurtarmak için başka bir hak mezhebi taklit etmesi gerekir. Hanefî'de öğleye bir saat kalıncaya kadar niyet edilir. Bu vakit zarfında niyet ederek orucunu tutması sahih olur.
3- Oruç tutan niyeti unutsa, öğleden sonra uyanınca niyet etse caiz olmaz. Fakat İmam-ı Züfer'in kavline uyarak, öğleden sonra niyet etse veya hiç niyet etmese de, tuttuğu oruç sahih olur.
4- Abdest alırken boğazına su kaçsa, oruç bozulur. Hanbelî mezhebi taklit edilirse, oruç sahih olur.
5- Evli birinin, hanımıyla sütkardeş olduğu ve bir kere emdiği meydana çıksa, diğer üç mezhepten birini taklit edebilir, çünkü diğer 3 mezhepte, 5 kere doya doya emmedikçe sütkardeş olmaz.
6- Seferde ihtiyaç olunca, diğer üç mezhepten biri taklit edilerek iki namaz cem edilebilir.
7- Semavi özür hâlinde, abdestinin bozulmaması için, Mâlikî'yi taklit etmek sahih olur.
Büyüklerin kıymetini bilmek, söz dinlemekle olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eshâb-ı kiram, (Peygamber efendimizi defnettik, kabristandan dönerken, kalbimizin dünyaya döndüğünü hissettik) buyurmuşlardır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (İnsanın dini, arkadaşının dini gibidir) buyuruyor. Hiç kimse, kendisini kötü arkadaşın şerrinden koruyamaz. (Ben onu kurtarırım, bana bir şey olmaz!) diyemez. Nitekim Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyurdu ki:
(Bir cüzzam hastasıyla bir sağlam kişi, yedi sene aynı odada yaşasa, aynı kaptan yese, aynı yatakta yatsa, bulaşıcı hastalık olduğu hâlde, bu sağlam kişiye, bu hastalığın bulaşmama ihtimali vardır. Fakat bir apartmanda bir habis yani kötü kimse olsa, odalar ayrı, evler ayrı olduğu hâlde, bu habisin pisliğinin sağlam kişilere bulaşmama ihtimali yoktur.)
Onun için, korkmak, akıllı olmak zamanıdır. Zira ortalık ahmaklarla doludur. Paraya düşkün olan, ahmaktır. Silsile-i aliyye büyüklerinden aldığımız en büyük feyz, parayı sevmemektir. Paranın kendisi değil, sevgisi kötüdür. Para sevgisi arttıkça, ihlâs azalır.
İhlâsın artması için, bir kaynaktan yani ihlâslı bir mübarek zattan, feyzin akması lazımdır. Bizim ihlâsımız, ihlâsın zirvesinde olan Silsile-i aliyye büyüklerinden gelmektedir.
Büyükler Güneş gibidir. Güneş konuşmaz. Kimse de ondan bahsetmez. Ama hayat onunla kaimdir. Bitkiler onunla yeşeriyor. Hayvanlar onunla hayat buluyor. İnsanlar ondan istifade ediyor. Ama buna rağmen Güneş, (Ey insanlar, gâfil olmayın! Bakın ben Güneş'im, size neler yapıyorum!) demiyor. İşte bütün insanların aldandıkları şey budur. Fayda ve istifade, çok lafla olmaz. O büyükler, bir memba, bir nur kaynağıdır. Onların nuru, her tarafı sarmıştır. O büyük zatların kıymeti, vefatlarından sonra anlaşılır.
Eshâb-ı kiram, (Peygamber efendimizi defnettik, kabristandan dönerken, kalbimizin dünyaya döndüğünü hissettik) buyurmuşlardır.
Büyüklerin kıymetini bilmek demek, söz dinlemek demektir. Bu din, ilim dinidir. Gevezelik dini değildir. Bu din, amel dinidir, ihlâs dinidir, istişare dinidir.
Hizmetlerin başarısı, verilen istikametin, verilen nasihatin çok isabetli olmasındandır. İstikamet ve nasihat veren de büyüklerdir. Merhum Hocamız buyuruyor ki: (Şu hizmetlerin bir zerresini şahsımdan bilsem yanarım. Bütün bunların hepsi Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretlerinin himmeti ve bereketiyledir. Tam İlmihâl kitabını hazırlamaktan ve neşretmekten hasıl olan sevabları ve okuyup istifade eden Müslümanların dualarının hepsini, kitaptaki ilimlerin kaynağı olan Seyyid Abdülhakîm Arvâsî'nin mübarek ruhuna hediye ediyorum. Kıyamet günü, Onun kölesi olarak yanında bulunmayı, kendime saadet biliyorum.)
Sevmenin asgarisi, büyüklüğünü inkâr etmemektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şimdi her zaman o büyüklerle birlikte olmak zor, bunun için hiç olmazsa her gün birkaç sayfa, gün atlamadan kitaplarından okumalı.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, (Ben kullarımı hasta yarattım, kalbleri hastadır) buyuruyor. Bedendeki hastalığın çaresini aradığımız, doktora, ilaca koştuğumuz gibi, niye kalbimizdeki bu mânevî hastalığın çaresini de aramıyoruz? Neden bu işin doktoruna [Ehl-i sünnet âlimlerine] gitmiyoruz? Hâlbuki hem dünya hem de âhiret saadetimiz buna bağlı.
Hastanelerin, ilaçların çoğaldığı, fakat gönül doktorlarının kalmadığı bir asırdayız. Yürek doktorları var, ama gönül doktorları yok. Büyükler, (Dünyanın tadı, kokusu, evliya zatlarla, medreselerle, dergâhlarla, Allahü teâlânın zikredildiği yerlerle, yani mânevî bir havayla olur) buyuruyor. Şimdi her tarafta çok sayıda cami var, ama koku yok, yani örnek insan yok. Fakat yine de elimizde, büyüklerin kitapları mevcut. Bunlar da kalb hastalığına ilaç olur. O kitapları okuyarak, o büyüklerin ruhaniyetlerinden istifade etmek zorundayız.
Silsile-i aliyye büyüklerinden Yâkub-i Çerhî hazretleri, (Bir gün gelecek, insanlar, bu sohbetlerden mahrum kalacaklar) buyurur. Bunun üzerine talebeleri, (O zamanda gelecek olan Müslümanların hâli ne olacak? Onlar ne yapsın?) diye sorunca da, (Sekiz sayfa kadar, o büyüklerin hayatını, sözlerini ve yazılarını okusunlar) buyurur. Bunları okuyanlar, o büyüklerin ruhaniyetleriyle sohbet etmiş olurlar. Çünkü onların isimleri nerede anılırsa, orada hazır olurlar. Biz görmesek ve bilmesek de, muhakkak feyz verirler. Çünkü o büyükler, Allah'ın sıfatlarıyla sıfatlanmışlardır. Onun bir sıfatı da cömertliktir. O büyükler de cömerttir. Fakat onlardan gelen feyzi almak için, inanmak ve sevmek şarttır. Sevmenin asgarisi, büyüklüğünü inkâr etmemektir. O da sevmenin başlangıcıdır. Yani o zatın büyük olduğunu kabul etmek, istifade için ilk basamaktır. Konuştukça, sohbet ettikçe, tanıştıkça, kitaplarını okudukça, muhabbet artar.
Eskiden, hocasına karşı bir kusur işlemek korkusuyla, saçlarını ağartan talebeler vardı. Büyüklerden istifade etmek isteyen hakiki bir talebe, hocasına ve bütün Müslümanlara karşı, mutlak bir şekilde saygılı ve edepli olmalıdır. Saygı ve edeb, karşısındakini üzmemektir. Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Bu yolun başı, ortası ve sonu edebdir) buyurmuştur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hep dünya işleriyle meşgul olmak, dünya sevgisinin kalbden çıkmaması, aldığı feyzin az olduğunu gösterir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eshab-ı kiram Peygamber efendimizden üç sebeple feyz aldılar. Bir talebe de bu üç şarta ne kadar yapışırsa, hocasından o kadar feyz alır:
Birinci şart: O kişinin ihlâs ve kabiliyetidir. Bunun derecesi de dine uymaya bağlıdır. Kişi ne kadar farzları yapıyor, haramlardan sakınıyorsa, ne kadar sünnetlere uyuyor, mekruhlardan kaçınıyorsa, onun ihlâsı ve kabiliyeti o kadar çok yüksektir. İhlâs ve kabiliyet tamam olunca yani dine uyunca, feyz gelir, fakat feyzin içeri girmesi için iki şart daha lazımdır.
İkinci şart: Bağlı bulunduğu zatın büyüklüğüne, onun Resulullah'ın vârisi olduğuna tam inanmak, tam güvenmektir. Böyle olunca, tam sevgi hâsıl olur. Yani feyz ve sevgi için mutlak güven şarttır. Güvenince itaati artar. Ne kadar itaat ediyorsa, o kadar seviyor demektir. Bu ne kadar eksikse, gelen feyz çok olduğu hâlde, aldığı feyz az olur. Hep dünya işleriyle [haramlarla, mekruhlarla, boş ve faydasız işlerle] meşgul olmak, dünya sevgisinin kalbden çıkmaması, aldığı feyzin az olduğunu gösterir. Çünkü bu büyüklerden gelen feyz, dünya sevgisini kökünden siler süpürür.
Üçüncü şart: Sohbettir, yani görüşmektir. Çünkü feyz olması için rabıta yani irtibat lazımdır. Rabıtanın en güzeli de görüşmektir, konuşmaktır. Mesela, Selman-ı Farisi hazretlerinin ihlâsı ve muhabbeti tamamdı, ama Peygamber efendimizin vefatından sonra sohbet kalktığı için kemale gelmesi, Resulullah efendimizin,(Kalbimde ne varsa kardeşim Ebu Bekr'in kalbine akıttım) buyurduğu mutlak vâriste, yani Ebu Bekr-i Sıddık hazretlerinde oldu. Çünkü sohbetin, görüşmenin devamı şarttır. Peygamber efendimiz vefat edince, Eshab-ı kiram dediler ki:
(Henüz defin işi bitmeden, kalblerimizde değişiklik duyduk. O zaman Resulullah'ı kaybettiğimizi anladık, dünyada başka şeylerin de olduğunu gördük. Hâlbuki onları hiç görmezdik.)
İşte sohbetin kıymeti böyledir. Resulullah'tan gelen nimetler Silsile-i aliyye büyüklerinden gelir. Bu büyükleri inkâr eden, bu nimetlere kavuşamaz.
Kitabını okumak da sohbetinde bulunmak gibi feyz verir. Bunun için merhum hocamız, (Bizi arayan, kitaplarımızın satırları arasında bulur) buyurmuştur. Hocamızla mânevî irtibat kurmak isteyen, kitaplarından birini her gün okumaya çalışmalıdır.
Kur'an meali Allah kelamı değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimizin açıklaması olmadan Kur'an-ı kerimi doğru anlamak mümkün değildir.
Sual: Meal okuyup da mezhepleri ve dinin bazı hükümlerini inkâr edenlere rastlıyoruz. Allah'ın kelamını okumakla insan niye sapıtır ki?
CEVAP: Meal demek, Allah kelamı demek değildir. Meal yanlış olarak, tercüme anlamında kullanılıyor. Piyasadakiler tercümedir, çok az, birkaç kelime açıklaması oluyor. Onu da genelde kendi kafalarına göre yazıyorlar. Resulullah'ın bildirdiği mânâlara tefsir denir. Bir kelimenin, Allahü teâlâ ve Resulullah tarafından, açık bildirilmemiş mânâlarından, dine uygun olanı seçmeye tevil ve bu mânâya meal denir. Âyet-i kerimeyi başka dile nakledince, tercümesi denir. Âyet-i kerimeler kısa ve tam tercüme edilemez. İslam âlimleri, âyet-i kerimelerin tercümelerini değil, uzun tefsirlerini bildirmişlerdir.
Kur'an tercümesi okuyan, murâd-ı ilahiyi yani Allahü teâlânın murâdının ne olduğunu öğrenemez. Tercüme edenin bilgi derecesine göre yaptığı açıklamayı öğrenir. Bir cahilin veya bir sapığın yazdığı tercümeyi okuyan da, Allahü teâlânın bildirmek istediğini değil, tercüme edenin, anladım sanarak, kendi kafasından anlatmak istediğini öğrenir.
Kur'an tercümesi diye yazılan kitaplar, doğru mânâ veremez. Okuyanları, bunları yazanların düşüncelerine ve maksatlarına esir edip, dinden ayrılmalarına sebep olur.
Kur'an-ı kerimi ve hadis-i şerifi yanlış anlamak, insanın imanını giderir. Rastgele yazılmış olan, meal denilen tercümeleri okuyan ve İslamiyet'in temel bilgilerine vâkıf olmayan zihinlerde, birtakım şüpheler, itirazlar hâsıl olmaktadır. Birkaç örnek verelim:
1- Bir kadın, meal okuyunca, (Kur'anda kadınların örtünmesi emri yazılı olmadığı için, örtünmekten vazgeçtim) diyerek, başını açmıştır. Bu kadının Kur'an diye bahsettiği, yanlış bir tercümedir. (Kur'an-ı kerimde kadınların örtünmesi emredilmiyor) demek, Kur'an-ı kerime iftira olur. Bir âyet-i kerime meali:
(Mümin kadınlara söyle: [Yabancı erkeklere bakmaktan] sakınsınlar, ırzlarını korusunlar, [el, yüz gibi] görünen kısmı hariç, ziynetlerini [saç ve gerdan gibi ziynet takılan yerleri] göstermesinler, hımarlarını [başörtülerini] yakalarına kadar [saç, kulak ve gerdanlarını] örtsünler!) [Nur 31] (Parantez içindekiler, Resulullah'ın ve onun vârisi olan âlimlerin açıklamasıdır.)
Peygamber efendimiz, Kur'an-ı kerimi açıklayarak buyuruyor ki:
(Kadının yüz ve iki eli hariç bütün bedeni avrettir.) [Ebu Davud]
Demek ki, açıklamasız, Kur'an-ı kerimi doğru anlamak mümkün değildir. (Devamı var)
Kur'an meali okumanın neticesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namazda okunacak Kur'anın, Allah kelamı olması lazımdır. Vazife, ancak böylece yapılmış olur.
Bozuk meal okuyup da dinden uzaklaşanlara, itikadı bozulanlara iki örnek daha:
2- Bir genç, (Namazda okunan sûrelerin tercümelerine baktım, namazla hiç ilgisi yok, başka şeylerden bahsediyor. Ben de bunları bırakıp Türkçe dua okumaya başladım) demişti.
Böyle sözler, ibadetlerin ne demek olduğunu anlamamış olmayı gösterir, çünkü namazı, insanın kendisi tertip etmemiştir. Namazın ve bütün ibadetlerin nasıl yapılacağını, yaparken neler okunacağını Allahü teâlâ, Resulüne bildirmiştir. Peygamber efendimiz de bunları Eshabına bildirmiş ve kendi de yapmıştır. Din imamlarımız bunların hepsini Eshab-ı kiramdan görerek, işiterek anlamışlar ve kitaplarına yazmışlardır. Bu derin âlimler bildiriyor ki, namazda okunacak Kur'anın, Allah kelamı olması lazımdır. Vazife, ancak böylece yapılmış olur. (F. Bilgiler)
3- Ölmüşleri için Yasin-i şerif okuyan bir genç, (Yasin'in tercümesini okuduktan sonra, bundan vazgeçtim. Çünkü Yasin sûresinin ölülerle, duayla bir ilgisi yok. Tarihî olaylardan, Kıyamette olacak şeylerden bahsediyor) demiş ve bundan sonra namazı da bırakmıştır.
Bu kimse, Kur'an tercümesi yerine İslam âlimlerinin ilmihal kitaplarını okumuş olsaydı, hem Kur'an-ı kerimin doğru mânâsını öğrenir, hem de Kur'an-ı kerimin her harfinin şifa ve dertlere deva olduğunu, bunu okumakla hâsıl olan sevabın ölülere ne kadar faydalı olacağını bilir, (Bu sûre tarihî olaylardan bahsediyor) demezdi. Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye kitabında bu konuda ve her dînî konuda geniş bilgi mevcuttur.
İBADETE MENFAAT KARIŞTIRMAK!
Sual: (Hem zayıflar, hem de sigarayı bırakırım) düşüncesiyle, Allah rızası niyetiyle kaza orucu tutmak şirk olur mu?
CEVAP: Allah rızası için niyet edip, sonra dünya menfaatlerini de düşünmek şirk olmaz. Oruç borcundan da kurtulmuş olur.
Allah rızası için oruca başlayıp (Oruç, zayıflamaya ve sigarayı bırakmaya da sebep olur) diye düşünmenin mahzuru olmaz. Mahzurlu olan, zayıflamak, sigaradan kurtulmak gibi bir dünya menfaatini düşünerek oruç tutmaktır. Abdest alan kimsenin, (Elim yüzüm de temizlenmiş oluyor) demesinin, namaz kılanın, (İhtiyaç kadar hareket etmiş de oluyorum) diye düşünmesinin mahzuru olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ kendi sözünün büyüklüğünü, güzelliğini bu harflerin içine saklayarak insanlara göndermiştir.
Sual: Kur'anın bu kadar çok tercümeleri varken herkes niye Kur'anı anlayamasın?
CEVAP: Anayasa kitabı Türkçedir. Hukukçu olmayanlar okursa, farklı görüşler meydana çıkar. Hukukçular arasında bile farklı anlayışlar, hukuki ictihadlar oluyor. Anayasa birçok konuda kanunlara havale eder. Kanunlar birçok hükmü tüzüklere, yönetmeliklere havale eder. Kanunu, tüzüğü, yönetmeliği bilmeden (Anayasaya göre bu iş şöyledir) demek çok yanlış olur. Dinimizde de Kur'an-ı kerimden başka hadis-i şerifler var, icma var, kıyas-ı fukaha var. Ancak bunları bilmekle Kur'an-ı kerim anlaşılabilir, tercümesini okumakla anlaşılmaz.
Köylüye ait bir kanunu hükûmet, doğruca köylüye göndermez, çünkü köylü okuyabilse bile anlayamaz. Bu kanun önce valilere gönderilir. Valiler iyi anlayıp, açıklamasını ekleyerek kaymakamlara, bunlar da daha açıklayarak muhtarlara anlatır. Muhtar da ancak köylü diliyle köylüye söyler. İşte Kur'an-ı kerim de, ahkâm-ı ilahiyedir. Kanun-i rabbânîdir. Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde kullarına saadet yolunu göstermiş ve kendi kelamını insanların en yükseğine göndermiştir. Kur'an-ı kerimin manasını yalnız Muhammed aleyhisselam anlar. Başka kimse tam anlayamaz. Eshab-ı kiram, ana dilleri olarak Arapça bildikleri, edip ve beliğ oldukları hâlde bazı âyetleri anlayamaz, bunların mânâsını Resulullah'a sorarlardı. Hatta Cebrail aleyhisselam bile, Kur'an-ı kerimin mânâsını, esrarını, Resulullah'a sorardı. (S. Ebediyye)
İmam-ı Gazâlî hazretleri de buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerim Allahü teâlânın kelamıdır. Ağızdan çıkan harfler, ateş demeye benzer. Ateş demek kolay, fakat ateşe kimse dayanamaz. Bu harflerin mânâları da böyledir. Bu harfler, başka harflere benzemez, mânâları meydana çıksa, yedi kat yer, yedi kat gök dayanamaz. Allahü teâlâ kendi sözünün büyüklüğünü, güzelliğini bu harflerin içine saklayarak insanlara göndermiştir. Kur'an-ı kerimi okumadan önce, bunu söyleyen Allahü teâlânın büyüklüğünü anlamalı, kimin sözü olduğunu düşünmeli. Kur'an-ı kerime dokunmak için, temiz el gerektiği gibi, onu okumak için de, temiz kalb gerekir. (Kimya-yı saadet)
Anlamadan da olsa Kur'an-ı kerimi okumak çok sevabdır ve ibadettir. İmam-ı Ahmed bin Hanbel hazretleri, Allahü teâlânın, (Anlayarak da anlamayarak da Kur'an-ı kerim okuyan, benim rızama kavuşur) buyurduğunu bildirmiştir. (İhya)
Tâdil-i erkâna riayet etmeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Rükûda ve iki secdede tadil-i erkân, yani Sübhânallah diyecek kadar durmak vacib, daha çok durmak sünnettir.
Sual: Namazda tadil-i erkâna uymak için, (Rabbenâ lekel hamd) dedikten sonra, (Sübhânallah) diyecek kadar durmak şart mıdır?
CEVAP: Hayır, şart değildir. Rükûda ve iki secdede tadil-i erkân, yani Sübhânallah diyecek kadar durmak vacib, daha çok durmak sünnettir.
Tadil-i erkâna riayet etmek için celsede yani iki secde arasında ve kavmede yani rükûdan kalktıktan sonra (Sübhânallah) diyecek kadar durmak vacibdir. Rükûdan kalkarken (Semiallahü limen hamideh) söyleyip, kavmede de, (Rabbenâ lekel hamd) denince, vacib de, sünnet de yerine geliyor. Yani o kadar durulmuş oluyor.
Tadil-i erkâna riayet unutulursa, yani (Sübhânallah) diyecek kadar durulmazsa, secde-i sehv gerekir.
Sual: Abdestin farzları arasında gusletmek olmadığına göre, abdestin sahih olması için, abdestin farzlarına uymak yetmez mi? (Abdestin sahih olması, guslün sahih olmasına bağlıdır) demek yanlış değil mi?
CEVAP: Yanlış değildir. Guslü sahih olmayanın, abdesti de, namazı da sahih olmaz. Yani cünüp olan kimse, gusletmeden sadece abdest alsa, o abdestle namaz kılamaz. Gusül, abdest ve namaz birbirine bağlıdır. Cünüplükten gusletmedikçe, abdest ve namaz geçerli olmaz. Guslün sahih olması için de, gusle mâni olan her şeyi ortadan kaldırmalıdır. Mesela sakız, oje gibi şeyler varsa bunların altına su geçmez ve gusül sahih olmaz. Diş dolgusu da bunlardan biridir. Diş dolgusu olanın, mutlaka Mâlikî veya Şâfiî mezhebini taklit etmesi gerekir.
Sual: (Memur ve işçi, köle sınıfına dâhildir. Patron veya müdür izin vermezse, o kişiye cuma namazı farz olmaz) deniyor. Doğru mudur?
CEVAP: (Memur ve işçi köle sınıfındandır, hür değildir) demek yahut onları mahkûm [hapis] durumuna sokmak yanlış olur. İşçi, memur, (Başka zaman o kadar fazla mesai yapayım) veya (Maaşımdan kes) diyebilir. Yani bir uzlaşma olabilir. Uzlaşmaya yanaşmayan âmir, vakit namazlarını kıldırmayabilir. Patron kıldırmıyor diye namazın farz olması kalkmış olmaz. Gerekirse iki namazı cem eder, yine namazını kazaya bırakmaz. Cumaya kesin gönderilmezse, cumanın farz olması kalkmış olmaz, o zaman o günkü öğle kılınır. Hiçbir patronun namaza mâni olmaya hakkı olmaz. Namaz vakti kadar ücretinden kesebilir veya fazla mesai yaptırır.
Tâbi olmak gibi hiçbir üstünlük yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sorduğun din kardeşin, yanlış cevap verse bile, kendi nefsin kadar yanlış cevap vermiş olmaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimize tâbi olmak gibi, hiçbir üstünlük yoktur. Ona tâbi olabilmek için de, Onun vârisi olan Ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olmak lazımdır. Merhum Hocamız, (Elimize beş kuruş geçse, eğer bunu Seyyid Abdülhakim-i Arvasi hazretlerinden bilmezsek, "Bu da Efendi hazretlerinin bereketidir, himmetidir, Allahü teâlâ onun sebebiyle bize bunu ihsan etmiştir" demezsek, hepsi elimizden gider kardeşim) buyururdu.
Büyükler, (Bir iş yapacağın zaman mutlaka ehline danış. Sakın kendi başına yapma. Kendi başına yaparsan nefsine sormuş olursun, nefs ise kâfirdir. Sorduğun din kardeşin, yanlış cevap verse bile, kendi nefsin kadar yanlış cevap vermiş olmaz) buyuruyorlar.
Nefsine tâbi olan, bütün nimetlerden mahrum kalır.
Merhum Hocamız, bir gün Hakikat Kitabevi'ne geldi, paketlerin yapıldığını gördü, arkadaşlara buyurdu ki:
(Kardeşim, bu kitapların basılmasına, dünyaya yayılmasına, sizin ve benim kurtulmamıza sebep, hep Abdülhakim-i Arvasi hazretlerinin, "Sen söz dinlersin" iltifatı olmuştur. Çünkü bir gün gittim, çok üzgündü, başını önüne eğmiş öyle duruyordu, hiç konuşmuyordu. Ben de korktum, "Eyvah, niye üzülüyor acaba?" dedim. Tabiî, bir şey de soramıyoruz. Mübarek başını kaldırdı, "Beni dinleyen kazanır, ama dinleyen yok" buyurdu. Acaba ben de onların içinde miyim diye, çok üzüldüm, perişan oldum. Sonra bana dönüp, "Sen söz dinlersin" buyurdu. İşte Efendi hazretlerinin bu iltifatı olmasaydı, bugün ne ben buradaydım, ne de siz buradaydınız, ne de bu kitaplar ve hizmetler olurdu.)
Peki demek kolay değildir. Fakat peki diyen kurtulur. Ehl-i sünnet âlimlerine peki diyen, Peygamber efendimize peki demiş olur. Çünkü bu büyükler, Peygamber efendimizin vârisleridir.
Hâşâ, Peygamber efendimizin bir hareketine itiraz eden küfre girer, dinden çıkar. Onun vârislerini dinlemeyen ise, doğru yoldan ayrılmış olur. Kurtulmak, peki demeye bağlıdır.
İnsan, ya hak söze peki der, ya kendisine yani nefsine peki der. Hak söze, büyüklerin nasihatine peki diyen, dünyada mesut ve bahtiyar olur, âhirette de yüzü ak olur. İtiraz eden yahut da kendi nefsine peki diyen ise, dünyada sıkıntı içinde yaşar, âhirette de yüzü kara olur.
Müşrikler de göze tâbi olmuşlardı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslamiyet, başkasını ölçme, başkasıyla uğraşma dini değildir, kendi kusurlarıyla uğraşma dinidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kimse, kendisini bir şey zannetmesin! Bu din edep dinidir, tevazu dinidir, Allah ve Resulünün aşkıyla yanma dinidir. Başkasını ölçme, başkasıyla uğraşma dini değildir, kendi kusurlarıyla uğraşma dinidir. İnsanın kendi âcizliğini anlamasını, önce kendisini düzeltmesini isteyen dindir. Kendine yani nefsine itaati reddeden, bir mürşid-i kâmile tâbi olmayı emreden dindir. Çünkü o büyükler, Allah Resulünün vârisleridir. Büyüklerin zahiri, dış görünüşleri, davranışları, cahile zehirdir. Cahil, zahire, yani dış görünüşe bakar ve zehirlenir. Müşrikler de böyle yapmıştı. Resulullah efendimizi, Ebu Talib'in yetimi diye görmüşlerdi. Malına mülküne, herkes gibi yiyip içmesine, giyinmesine, gezmesine, alışveriş etmesine, konuşmasına bakmışlardı. Kendileriyle, bildikleri ölçülerle mukayese ettiler. Yani gözlerine ve akıllarına tâbi oldular. (Bizden ne farkın var da sana iman edelim?) dediler.
Hâlbuki Hazret-i Ebu Bekir de baktı, ama onu Allah'ın Resulü olarak gördü, (Ne güzelsin ya Resulallah, nurun âlemleri kaplamış. Seni bize peygamber olarak gönderen yüce Rabbimize hamd olsun. Sana iman etmemi ihsan eden yüce Rabbime hamd ederim) dedi. Bir başka zamanda da, (Bütün iyiliklerim, ibadetlerim dâhil, her şeyimi, Resulullah'ın bir yanılmasına değişirim ve kârlı çıkarım) dedi. Hâşâ boşuna peygamberlerden sonra insanların en üstünü olmadı. İlim budur, edeb budur, sıddıklık budur.
Bir talebe, bir mürşid-i kâmilin sohbetinde bulunmak, ona talebe olmak için, onun namaz kıldırdığı mescide geldi. O anda mürşid, akşam namazını kıldırıyordu. Talebe, kendi öğrendiği şiveye benzemediği için, mürşidin okuduğu Fâtiha'yı beğenmedi. (Boşuna zahmet edip tâ uzak yerlerden buraya geldim. Tecvidi bilmeyen, dinimizi nereden bilsin? Böyle mürşid-i kâmil mi olur?) diye düşündü ve hiçbir şey söylemeden ertesi gün yola çıktı.
Yolda giderken karşısına iki aslan çıktı. Korkusundan hemen geri döndü, ama aslanlar da, yavaş yavaş talebenin peşinden geliyorlardı. Mürşid, hemen aslanlara doğru yürüdü ve onların kulaklarından tutup, (Size benim misafirlerime dokunmayın, onları korkutmayın demedim mi?) dedi. Aslanlar da çekip gitti. Şaşkın hâlde bakan talebeye, (Bizim Fâtiha'mızda yanlış arayacağınıza, kendi yanlışlarınızı düzeltmeye çalışsaydınız daha iyi olmaz mıydı?) dedi.
Demek ki, din kardeşlerimizin kusurlarıyla değil, kendi kusurlarımızla meşgul olup onları düzeltmeye çalışmamız gerekir.
Büyükleri ölçmeye kalkmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Papağan gibi birkaç şey ezberleyen kişi, kendini ne zanneder de, o büyükleri ölçmeye kalkar ki?
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimizin temeli edebdir. Edeb, haddini bilmektir. Hiçbir edepsiz, Allah'ın sevgili kulu olamamıştır. Şah-ı Nakşibend hazretleri de, (Yolunuzun başı nedir, ortası nedir, sonu nedir?) diye sorduklarında, hepsine de, (Edeb) diye cevap vermiştir.
Herkesin içinde yere tükürerek edepsizlik eden bir Müslümanın şahitliğini kabul etmeyen bir din, bir edebe riayet etmeyene evliyalık yolunu kapatan bir din, nasıl olur da, harama helâle, mekruha dikkat etmeyene veya bilmeyene evliyalık yolunu açar? Bu yolda önce ilim gelir, sonra hâl. İlimsiz evliyalık, mürşidlik olur mu?
(Bu mürşid, evliya, ama âlim değil) demek ne kadar yersiz, ne kadar cahilce bir söz! Dindeki sayısız meseleyi, şeytanın ve nefsin sayısız hilesini bilmek, ilimle olur. Papağan gibi birkaç şey ezberleyen kişi, kendini ne zanneder de, o büyükleri ölçmeye kalkar ki? Büyüklerin hiçbir işine karışmamalıdır.
Büyükleri, yani Resulullah'ın vârislerini imtihan etmek, ölçmek, müşriklik özelliğidir. Müşrikler Resulullah efendimizi imtihan ettiler, kendi kıt akıllarına göre ölçtüler. Böylece sonları Cehennem oldu.
Bu büyükleri sevenler, onlara tâbi olanlar, Peygamber efendimiz zamanında yaşasalardı, Eshab-ı kiram olurlardı. İnkâr edenler, reddedenler de, Ebu Cehil gibi olurlardı.
Bir gün bir mübarek zat, sohbet esnasında, (Bu yol çok kıymetlidir, kabiliyetli olanlara faydalıdır) buyurur. Bir talebe de kendi kendine, (Ben mahvoldum. Çünkü bende hiç kabiliyet yok) diye düşününce, o mübarek zat sözüne devam edip, (Bu yolun büyükleri, o kadar büyüktür ki, taşa teveccüh etseler, o taş feyz alır. Kabiliyetin hiç önemi yoktur. Gerekirse kabiliyet de verirler) buyurur. Bunun üzerine talebe, rahat bir nefes alır.
Aynı talebe, günler sonra, bir başkasına bu yolun büyüklerinin kıymetini anlatırken, hocasının son söylediği sözü nakleder. Bunun üzerine o yabancı buna inanmaz ve (Kabiliyet önemlidir. Mesela, Ebu Cehil'de kabiliyet olsaydı, Hazret-i Peygamber'in anlattıklarından istifade ederdi) der. Talebe gelir, olayı olduğu gibi hocasına anlatır. Hocası buyurur ki:
(Ne kabiliyeti evladım! Ebu Cehil'de inkâr vardı. Talep yoktu. Talep olduktan sonra, taş bile feyz alır. İnkâr olmasın yeter. "Yâ Rabbi ben zaten beceriksiz bir adamım, ama bu Allah adamıdır, onu seviyorum" derse, o zaman taş bile olsa, yine istifade eder.)
Allah demekte ölçü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sadece Allah demek yetmiyor. Hem samimi olmak, hem de doğru iman sahibi olmak gerekiyor.
Sual: Bir arkadaş, (Ben, sapık da olsa, Allah diyen herkesi severim. Çünkü 1950'lerden önce yaşamış meşhur bir şair, "El öpmeye uzanan ahmakları tepmeli/Allah diyen müminin ayağından öpmeli" diyor. Onun için Allah diyen kim olursa olsun herkesi seviyorum) diyor. Her Allah diyen sevilir mi?
CEVAP: Allah diyen herkesi sevmek çok yanlıştır. Dinimizde ölçü, Allah dostları sevilir, Allah düşmanları sevilmez.
O yıllarda, açıktan Allah veya Allahü ekber demek tehlikeliydi. Bu bakımdan, Allah diyenler dini istismar etmiyor, sırf Allah'a inandığı için söylüyordu. O zaman, Allah diyen makbuldü. O günleri hatırlıyorum. Köyde imam, Allahü ekber diye ezan okurken, hemen gözetleyici talebe koşup gelir, (Jandarmalar geliyor) dediği zaman, imam, korkusundan normal ezanı bırakıp, (Tanrı uludur) demeye başlardı. Biz mescitte Kur'an okurken, sırayla nöbet tutardık. Jandarmaların geldiğini nöbetçi bize haber verirdi. Hemen Mushafları saklardık. Çünkü Kur'an-ı kerim okumak yasaktı. O devrin siyasîlerinden biri, inanmadığı için, hiç Allah sözünü ağzına almazdı. Demokrasiye geçildikten sonra, birkaç Müslüman gazeteci, kendisine gidiyor. (Sizin hiç Allah dediğinizi işitmedik. Niçin Allah demiyorsunuz? Biz Müslüman olarak merak ediyoruz) demişler. O da, (İstediniz söylüyorum, Allah belanızı versin) demiş. Allah kelimesini Müslümanlara beddua ederek söyledi. Allah sözünü samimi olarak kullanmayan böyle kimseler nasıl sevilir?
Günümüzde dinden imandan habersiz, hattâ Allah'ın dinine düşman bazı politikacılar da, oy kaygısıyla hep Allah diyorlar. Mesela (Allah'ın izniyle sosyal etkinlikleri geliştireceğiz, içki yasaklarını kaldıracağız. İnşallah gece geç saatlerde de, her yerde, isteyen herkes içki bulabilecek ve 18 yaşın altındakiler de içki içebilecek) diyorlar. Konuşmalarında hep Allah diyorlar diye, bunlar sevilir mi hiç?
Namaz kılmayan, oruç tutmayan ve hattâ inanmayan böyle kimselerin Allah demesi, samimiyetten uzaktır, din istismarıdır, bir aldatmacadır.
Bir de samimi olarak Allah diyenler, bid'at ehli ise, onların da peşlerinden gidilmez.
Sonuç olarak, sadece Allah demek yetmiyor. Hem samimi olmak, hem de doğru iman sahibi olmak gerekiyor.
İyi ve kötü âlimler kimlerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın kıymet verdiği ilmi, Onun sevmediği yolda harcamak çok çirkin bir iştir. Onun kıymet verdiğini kötülemek, sevmediğini de kıymetlendirmek, yükseltmek demektir.
Sual: Kötü âlimlerin vasıfları nelerdir?
CEVAP: İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Âlimlerin dünyayı sevmesi ve ona düşkün olması, güzel yüzlerine siyah leke gibidir. Dini kuvvetlendirmek, İslamiyet'i yaymak şerefi, âlimlere aitse de, bazen bu işi kötü kimseler, kâfirler de yapar. Bunlar, çakmak taşına benzer. İnsanlar, bu taştaki kudretten ateş yapar, istifade eder. Taşın ise, kendine hiç faydası olmaz. Bunların da ilimlerinden kendilerine fayda olmaz. Hattâ bu ilimleri, kendilerine zararlıdır. Çünkü Kıyamette, (Bilmiyorduk, günah olduğunu bilseydik yapmazdık) diyemezler. Bir hadis-i şerif:
(Kıyamette en şiddetli azap, ilmi kendine fayda vermeyen âlime yapılır.)[Beyhekî]
Allahü teâlânın kıymet verdiği ve her şeyin en şereflisi olan ilmi, mal, mevki kapmaya ve başa geçmeye vesile edenlere, bu ilim zararlı olur. Hâlbuki dünyaya düşkün olmak, Allahü teâlânın hiç sevmediği bir şeydir. O hâlde, Allahü teâlânın kıymet verdiği ilmi, Onun sevmediği yolda harcamak çok çirkin bir iştir. Onun kıymet verdiğini kötülemek, sevmediğini de kıymetlendirmek, yükseltmek demektir. Açıkçası, Allahü teâlâya karşı durmak demektir. Ders vermek, vaaz etmek ve dînî yazı, kitap, mecmua çıkarmak, ancak, Allah rızası için olduğu vakit ve mevki, mal ve şöhret kazanmak için olmadığı zaman faydalı olur. Böyle halis, temiz düşünmenin alameti de, dünyaya düşkün olmamaktır. Bu belaya düşmüş, dünyayı seven din adamları, hakikatte dünya adamlarıdır. İnsanların en alçağı bu kötü âlimlerdir. Din, iman hırsızları bunlardır. Böyle iken bunlar, kendilerini din adamı, âhiret adamı ve insanların en iyisi sanır ve tanıtır.
ŞEYTAN NEDEN BOŞ DURUYOR?
Büyüklerden biri, şeytanın boş durduğunu, insanları aldatmakla uğraşmadığını görünce, sebebini sorar. Şeytan, (Zamanın din adamı geçinen, kötü âlimleri, insanları yoldan çıkarmakta bana o kadar yardımcı oluyorlar ki, bu önemli işi yapmama gerek kalmıyor) demiştir. Doğrusu, zamanımızda İslamiyet'in emirlerini yapmaktaki gevşeklikler ve insanların dinden yüz çevirmesi, hep din adamı perdesi altında söylenen sözlerden, yazılardan ve bu adamların bozuk niyetlerinden dolayıdır. (1/33)
Demek ki, dinde nakli esas almayan bozuk din adamlarına itibar etmemeli.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namaz kılmayıp içki içen, Allah'tan korkmadığı için, hiçbir günahtan çekinmez. Herkesi de kendisi gibi zanneder.
Sual: İçkici biri, namaz kılan Müslümanları kastederek, (Bunlar midyeyi kabuğuyla yerler. Kul hakkından korkmazlar, hep yolsuzluk yaparlar)diyor. Bu sarhoş adam, namaz kılan Müslümanları kendi gibi Allah'tan korkmaz mı sanıyor?
CEVAP: Namaz kılmayan ve içki içen kimse, Allah'tan korkmaz. Günahtan korkmayınca kul hakkına girmekten, yolsuzluk yapmaktan hiç çekinmez. Çekinmesi için bir sebep de yoktur. Eğer çekinse, yani Allah'tan korksa, namaz kılar ve içki içmez. Onun günah işlemesine mâni olacak hiçbir sebep yoktur. Ama namaz kılan sâlih Müslüman, Allah'tan korktuğu için namaz kılar, namaz kılmamanın çok büyük günah olduğunu bilir. Allah'tan korktuğu için içki içmez. İçkinin günah olduğunu da bilir. Böyle bir Müslüman kul hakkını ve yolsuzluğun günah olduğunu hiç bilmez mi?
Genelde namaz kılmayıp içki içen, Allah'tan korkmadığı için, hiçbir günahtan çekinmez. Herkesi de kendisi gibi zanneder. Deveyi havuduyla yutar, paraları da, soruları da çalar, Müslümana da çamur atar. Bunun istisnası olsa da azdır.
Hem dini bilmez, hem ahkâm keser. Yenmesi caiz olmayan midye örneğini vermesi bunu göstermektedir. Başka biri de, (Ben her zaman evimden sağ ayakla çıkarım) demişti. Heladan, meyhane gibi yerlerden sağ ayakla çıkılır, Müslümanın evinden çıkarken sol ayakla çıkılır. Ya evi Müslüman evi değil ki sağ ayakla çıkıyor veya sol ayakla çıkılacağını bilmiyor. Her ikisi de kötüdür.
Sual: Mirac'da elli vakit namaz farz kılınınca, Hazret-i Musa'nın, Peygamberimize, (Rabbinden vakit sayısını azaltmasını iste) demesi üzerine pazarlıkla, elli vakit beş vakte indiriliyor. Allah, insanlara neyin zor geleceğini bilmiyor mu da, Hazret-i Musa'nın teklifinden sonra, namaz beş vakte indiriliyor?
CEVAP: Pazarlık lafı çok çirkindir. Allahü teâlâ elbette olmuş ve olacak her şeyi bilir. Mesela biri hastalansa, iyileşmek için dua etse, Allahü teâlâ da duasını kabul edip şifa verse, (Allahü teâlâ iyileşmek istediğini bilmiyor mu, duaya ne lüzum var?) denmez. Dua, iyileşmesi için bir sebeptir. Her şeyi bir sebeple yaratmak Allahü teâlânın âdetidir. Burada da, beş vakit namazı farz kılmasına, Musa aleyhisselamın bildirmesini sebep kılmıştır. Böylece, ezeldeki takdir yerini bulmuş ve beş vakit namaz farz kılınmıştır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: "Layt Hoca" denilen bir kadın, (Kur'an'da azap âyetleri yoktur. Allah da çok merhametli olduğu için günah işlemekten çekinmiyorum) diyor. Kur'an'da azap âyeti hiç yok mudur?
CEVAP: Kur'an-ı kerimde azap âyetleri pek çoktur. Birkaçının meali şöyledir:
(Kullarıma haber ver ki, ben gafururrahim olduğum gibi, azabım da çok acı, çok şiddetlidir.) [Hicr 49-50]
(Elbette azabım çok şiddetlidir.)
(Allah'ın azabının şiddetli olduğunu bilebilselerdi!) [Bakara 165]
(İşte o gün, hükümranlık çok merhametli olan Allah'ındır. Kâfirler için de pek çetin bir gündür. O gün, zalim kimse ellerini ısırıp, "Vay başıma gelene, keşke Peygamberin yoluna uysaydım da falancayı [bâtıl yoldakini] dost edinmeseydim" der.) [Furkan 26-28]
(Allah ve Resulüne karşı gelen, bilsin ki Allah, azabı şiddetli olandır.) [Enfal 13]
(Kurtuluşa erenler, Allah'a ve Resulüne itaat edip Allah'tan korkan ve sakınanlardır.) [Nur 52]
(İşlediklerinin cezası olarak, artık az gülüp, çok ağlasınlar.) [Tevbe 82]
(Allah'tan nasıl korkmak gerekiyorsa, öylece korkun.) [Âl-i İmran 102]
(Sizden öncekilere de, size de Allah'tan korkmanızı tavsiye ettik.) [Nisa 131]
Müminun sûresinin, (Rablerinin huzuruna çıkacaklarından kalbleri korkuyla çarpar) mealindeki 60. âyetinde bildirilen kimselerin hırsız mı, zâni mi olduğu sorulunca, Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Bunlar, namaz, oruç ve zekât gibi ibadetlerini yerine getirdikleri hâlde "Acaba ibadetlerimiz kabul olmadı mı" diye korkan kimselerdir.) [Tirmizî]
Bu kadar âyet-i kerimelere rağmen, kendi ibadetine güvenip Allah'ın azabından korkmamak ne büyük tehlikedir. Hikmet ehli zatlar da buyuruyor ki:
Allahü teâlânın çok merhametli olduğunu bildiren âyet-i kerimeler, azap âyetleridir. Allahü teâlâ, kulları yanmasın diye, bir emri defalarca bildiriyor, (Yapmayın, böyle yaparsanız şöyle azap çekersiniz) demek suretiyle ikaz ediyor. Herkes imtihandadır. Bu imtihanda, Allahü teâlâ önceden her şeyi bildiriyor. Bunu soracağım, cevabı da budur diyor. Yani öyle bir imtihan ki, sorular ve cevaplar belli, kitaplara bakmak, kopya çekmek, istediğine sormak serbest. Buna rağmen bu imtihanı verememek çok acıdır.
Sohbetlerde kitap okumalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerimizden duyduklarımızı naklederken de, sanki oradakilere sohbet ediyormuş, şeyhlik yapıyormuş gibi bir ortam oluşmamasına çok dikkat etmeli.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanın çirkin olan tarafı nefsidir. Nefsi ortaya çıkıp, kendini gösterdiği anda düşmanlık başlar. Nefsin tabiatının icabı, din kardeşlerine düşman olmaktır. İnsanı çirkin hâle getiren odur. Güzelleştiren de, onun ortadan çekilip kaybolmasıdır. Küçük çocuklar, iki üç yaşındayken, çok tatlı, sevimli oluyor. Çünkü günahsızdır, nefislerinin sıfatları henüz ortaya çıkmamış. Ama büyüyüp günah işledikçe, pis kokular yayılmaya başlıyor.
Bir evliya zat, hocasının gönderdiği yere sohbet etmeye giderken, hocasına sorar, (Orada ne anlatayım efendim?) diye arz eder. Hocası, (Oradakilere ne lazımsa Allahü teâlâ size söyletir kardeşim) diye cevap verir. Allah korusun, (Ben) demek, kendini bir şey sanmak çok tehlikelidir.
Hocasına (Ne anlatayım?) diye sorma hususu, büyük zatlar içindir. Onların dışında, sohbet için bir araya gelince sadece kitap okumalı. Kendi aklımızdan bir şey söylemeyelim. Eğer kendi aklımızdan bir şey söylersek, kendimizi de yakarız, onları da yakarız. Sadece kitap okunacak! Bir de büyüklerden, hocamızdan şunu duymuştum diye anlatılabilir. Ama onda da herkes rahat konuşacak, isteyen herkes anlatacak! Sadece bir kişinin sohbeti gibi olmamalı. Onun önünü açarsak, sonu felaket olur. En çok korktuğumuz şey bu!
Biri geldi, (Efendim, biz şöyle bir kitap yazdık) dedi, (Ya sen yırt at, ya da ben yırtarım) dedim. Sana ne yahu! Büyüklerin kitaplarında bir eksik mi var da dînî kitap yazıyorsun! Yine bir gün büyüklerimiz, bir ağabeyden bahsettiler, (Büyükler gibi sohbet ediyormuş, çok üzüldüm) buyurdular. Ona sorsak, (Ben kendimden bir şey anlatmıyorum, büyüklerden anlatıyorum) der. Halbuki sohbet ederken kitap okumak yeterlidir, kitaplarımızda eksik bir şey yok. Kendimizden bir şeyler ilave etmemeliyiz. Büyüklerimizden duyduklarımızı naklederken de, sanki oradakilere sohbet ediyormuş, şeyhlik yapıyormuş gibi bir ortam oluşmamasına çok dikkat etmeli. Arkadaşlarıyla konuşuyor gibi anlatmalı, herkes rahat konuşabilmeli, rahat hareket edebilmeli.
Dînî konularda çok sualler geliyor. Allah korusun suallere cevap vermenin vebali çok ağırdır. Yanlış veya fitneye sebep olacak bir laf ederiz, hesabını veremeyiz. Dünya işine benzemez bu iş. Onun için, herkes suallere cevap vermeye kalkmamalı, cevaplar bir kanaldan verilmelidir.
Küfür felaketinden korunmak için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ölmek, felaket değil, öldükten sonra başına gelecekleri bilmemek felakettir.Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(İnsan, bu dünyada kalmak için değil, iş yapmak, çalışmak yani ibadet için yaratıldı. Çalışmalıyız! Çalışıp da, kazanıp da ölen bir kimse için korkacak bir şey yoktur. Hattâ, böyle ölmek, büyük nimettir. Ölüm bir köprü gibidir. Seveni sevene kavuşturur. Ölmek, felaket değil, öldükten sonra başına gelecekleri bilmemek felakettir.)
Eskiden insanlar, günahların yayılmasından korkar, üzülür ve tedbir alırdı. Şimdi küfür yani imansızlık başını almış gidiyor. Her yer küfür kokuyor. Bundan korunmanın yolu, Ehl-i sünnet âlimlerini seven ve onların kitaplarını okuyan sâlihlerle bir arada bulunmaktır. Başka yollarla bunu sağlamak imkânsız denecek kadar zordur. Bir araya gelerek kitaplarımızdan okumalıyız, sohbetten maksat da budur. Başka bir şey değildir.
Ehl-i sünnet âlimlerinin kitapları okunuyor, dağıtılıyor ve her yere yayılıyor. Hiç kimse bunları aferin almak için yapmıyor, para veya başka maddî bir menfaat beklemiyor. Sadece Allah rızası için ve büyüklerimizin emrini yerine getirmek için yapıyor. Zaten büyüklerin sevgisine, rızasına kavuşan, Allahü teâlânın rızasına kavuşur.
Ortalığın çok sıkıntılı, berbat, insanların dünya için birbirini mahvettiği, ezdiği, kalb kırdığı bir zamandayız. Dinimizle, büyük zatlarla ve kitaplarıyla ilgili de olsa, kimseyle kesinlikle tartışmaya girmemeli, onlara dil uzatanların sözlerinden, yazılarından uzak durmalı. Böyle bir münakaşanın içine girersek, kalbimize zulmet dolar. Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretlerinin (Kimseyle münakaşa etmeyin) vasiyetine de uymamış oluruz. Bizim derdimiz, kendimizden bir şey anlatmak değildir. Öyle bir vazifemiz de yoktur. Bize bir şey diyene, (Ben büyüklerin kitaplarını okuyorum, hocama tâbiyim, al sana da bir kitap) deriz. Kabul eden eder, etmeyen etmez.
Bu iş, nasip meselesidir. Kimsenin elinde değildir. Allahü teâlâ seçmiş, Peygamber efendimizin vârisi olan bu büyük zatları bize tanıtmış, sevdirmiş, mescidlerde, sohbetlerde bir araya gelmeyi nasip etmiştir. Bu nimetler, şereflerin zirvesidir. Bu nimetleri şeref kabul etmemek, şerefi başka yerde aramak, nankörlük ve şerefsizlik olur.
İnsanın nefsi çok oynaktır, araya para girince veya bir sıkıntı olunca yalpalar. Hep sabretmeli, dinimizden ve büyüklere olan sevgiden asla taviz vermemeliyiz.
Allahü teâlâ dinine hizmeti, sevdiği kullarına verir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Aramızda fitneye sebep olacak, kalb kıracak, birbirimizi üzecek, gıybet edecek, bir başkasını çekiştirmeye sebep olacak konulara hiç girmemeli.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir insan bile, en kıymetli işi, en çok sevdiği ve en çok güvendiği kimseye verir. İşte Allahü teâlâ da İslamiyet'i yayma işini de, Habibim dediği, en çok sevdiği Peygamber efendimize verdi. Peygamberimizden sonra da bu hizmeti, yine sevdiği kullarına vermiştir. Bunlar ise Peygamber efendimizin vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimleri, evliya zatlar, Silsile-i aliyye büyükleri ve bunları sevip, onlara tâbi olanlardır. Yani Ehl-i sünnet kitaplarını yaymak için uğraşan, Peygamber mesleğine talip olmuş demektir.
Bu hizmetlerde, (Bu işlerin sahibi benim, ben cevap vereceğim, ben bilirim) diyen kaybeder. Gece gündüz çalışıp, sebeplere yapışacağız, sonra da Allahü teâlâya yalvaracağız. Bunun başka çaresi yoktur. Eğer biri çıkar, (Bu işlerin sahibi benim, ben hâllederim) derse, başkası da çıkar, (Hayır, asıl sahibi benim, ben daha iyi bilirim) der. O zaman işler karışır. Bunu ancak ahmaklar yapar. Böyle işlerden Allahü teâlâ hepimizi muhafaza etsin!
Aramızda fitneye sebep olacak, kalb kıracak, birbirimizi üzecek, gıybet edecek, bir başkasını çekiştirmeye sebep olacak konulara hiç girmemeli. Girildiği zaman hepsi gider, o zaman (Siz bu hizmetlere layık değilsiniz) derler.
İzinsiz yapılan işler meşru değildir. Bir gün, İmam-ı Rabbânî hazretlerinin bir talebesi, emrivaki ile izin koparmak için, (Efendim, beni Mankpur'a gönderseniz, orada çok hizmet ederim) demiş. (Hay hay) buyurmuşlar. Gitmiş, bir zaman sonra mektup yazmış. (Efendim, ben buraya kendi arzumla geldim, hata ettiğimi anladım. Ne söylesem fitne oluyor. Burada Kâdirî, Çeştî tekkeleri var. Bize kimse gelmiyor. Biz burada hep boş oturuyoruz. Beni istediğiniz bir yere gönderseniz, o zaman işler yoluna girer) demiş. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Madem hatanı anladın, orada kal!) buyurmuşlar. Bir müddet sonra bir mektup daha gelmiş. (Efendim burada Kadiri, Çeşti tekkeleri hep kapandı, şeyhleri de müridimiz oldu. Herkes bizim tekkeye doldu) diye mektup yazıyor. İşte, işler izinli yapılınca ve teslimiyet de olursa böyle olur. Kendi arzumuz devreye girerse, kendimize de, hizmetlere de zarar veririz, büyük felaketlere maruz kalırız.
İncil, Tevrat'ı nesh etti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İsa aleyhisselamın İncil'i, Musa aleyhisselamın Tevrat'ını tasdik etmiş ve haramlardan bazılarını helâl yapmıştır.
Sual: Şevahid-ün Nübüvve kitabında deniyor ki:
"İsa aleyhisselam, din sahibi değildir. Nitekim İncil'de İsa aleyhisselam, (Ben Musa aleyhisselamın dinini değiştirmek için değil, tamamlamak için geldim) diyor."
İsa aleyhisselam için neden (Din sahibi değildir) deniyor?
CEVAP: (Din sahibi değildir) demek, (Tamamen farklı bir din ile değil, bazı farkları olan bir din ile geldi) demektir. Bir âyet-i kerime meali:
(Benden önce Tevrat'ta bildirilmiş olanları tasdik edici olarak ve bazı haramları [iç yağı, deve eti gibi şeyleri] helâl etmek için geldim.) [Âl-i İmran 50]
Demek ki, İsa aleyhisselamın İncil'i, Musa aleyhisselamın Tevrat'ını tasdik etmiş ve haramlardan bazılarını helâl yapmıştır. (C. Veremedi)
İsa aleyhisselamın dini, Musa aleyhisselamın dinini nesh etti. Yani Tevrat'ın hükmü kalmadı. Bundan sonra, Musa aleyhisselamın dinine uymak caiz olmadı. Muhammed aleyhisselamın dini gelinceye kadar, İsa aleyhisselamın dinine uymak lazım oldu. (F. Bilgiler)
Fakat çok kısa zamanda İsevîlik bozuldu. Üç tanrı inancı, İsa aleyhisselamın tanrılaştırılması gibi sapıklıklar çıktı. Bu bozuk durumu kabul etmeyen çok kimse, İsevîliği kabul etmeyip, İbrahim aleyhisselamın diniyle amel etmeye çalıştılar. Mesela, Müslümanlık gelmeden önce, Mekke ve Medine'de İbrahim aleyhisselamın dini ile amel ediyorlardı. Eğer İsevîlik oraya bozulmadan ulaşsaydı, herkesin İsa aleyhisselamın getirdiği din ile amel etmesi gerekirdi.
Sual: Bir arkadaş, (Namaza dururken, "Döndüm kıbleye, kıblem Kâbe'dir" denmez. Çünkü Kâbe'ye secde etmek küfür olur) dedi. Biz Kâbe'ye secde etmiyoruz, Kâbe'ye dönüyoruz, döndüğümüz yeri söylemenin ne mahzuru olur ki?
CEVAP: Hiç mahzuru olmaz. Çünkü İslam Ahlakı kitabında, (Kıble cihetine dönmek farzdır. Kıble, Mekke şehrinde bulunan Kâbe'dir. Namaz Kâbe'ye karşı kılınır. Kâbe'ye karşı secde edilir. Kâbe için secde edilmez. Allahü teâlâ için secde edilir) deniyor. Öyle niyet etmek, kıblenin neresi olduğunu hatırlamak içindir. Kâbe'ye dönmek farz olduğu gibi, Kâbe'ye döndüğümüzü bilmek de farzdır. Nereye döndüğümüzü bilmeden namaz kılarsak namaz sahih olmaz.
Seyyid-ül-beşer (İnsanların efendisi)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Resulullah efendimiz, cin ve melek değildir. Beşerdir, ama seyyid-ül beşer, yani insanların efendisidir. Âlemlere rahmettir.
Sual: (Peygamber de bizim gibi insandır, ölünce o da bizim gibi işitmez, Kur'anı getirmekle postacılık görevi bitmiştir) diyen biri, delil olarak da, Müminun sûresinin 33. âyetini gösterdi. Peygamberimiz için böyle söylemek caiz midir?
CEVAP: Caiz değildir. O âyet-i kerimenin meali şöyledir:
(Onun kavminden, kâfir olup âhirete ulaşmayı inkâr eden ve dünya hayatında kendilerine refah verdiğimiz varlıklı kişiler dediler ki: "Bu [peygamber], sadece sizin gibi bir insandır, sizin gibi yer içer. Kendiniz gibi bir insana itaat ederseniz, hüsrana uğrayacağınızda hiç şüphe yoktur.") [Müminun 33, 34]
Görüldüğü gibi, (O da bizim gibi veya sizin gibi insandır) sözü kâfirlere aittir. Kâfirlerin sözünü de, ancak mezhepsiz olan söyler. Kâfirler, yiyip içmeyen, melek gibi bir peygamber istiyorlardı. Resulullah efendimiz, elbette cin ve melek değildir. Beşerdir, ama seyyid-ül beşer, yani insanların efendisidir. Âlemlere rahmettir. Bizim gibi değildir, hem resul, hem de nebi olan bir peygamberdir. Kabrinde ölü değildir, işitir ve namaz kılar. Peygamber olmayan insanlarla, peygamber mukayese edilmez.
Sual: Bazı arkadaşlar internette veya basında ilginç gördükleri şeyleri bana ve başkalarına gönderiyorlar. Bunlara bakayım derken mesaimi aksatıyorum. İşlerimi yetiştirmek için acele edince de, baştan savma gibi oluyor. Bundan dolayı vebale giriyor muyum?
CEVAP: Elbette vebale girmiş oluyorsunuz. İnsan, yapması gereken işlerini bitirdikten sonra, bunlara da bakarsa mahzuru olmaz. Ancak devamlı o işlerle uğraşanın, işini aksatmaması imkânsızdır. O tip işler, insanın daha çok hoşuna gittiği için, önce onlara bakıp, zaman kalırsa, esas vazifesi olan işine baktığı için mahzurlu olur, mesaisinden çaldığı için günaha girer.
Sual: Sabah namazının vakti girince nâfile kılmak caiz olmadığına göre, sabah namazı kazaya kalınca, kuşluk vaktinde sünnetini kılarken, Sübha ve Kuşluk namazına da niyet edilebilir mi?
CEVAP: Evet, niyet edilebilir. Kaza kılarken, Kuşluk, Sübha, Tehıyyet-ül mescid gibi nafile namazlara da niyet edilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her biri müctehid olan Eshab-ı kiramın da, diğer müctehidlerin de farklı ictihadları rahmettir. Müctehid ictihadında isabet etmese bile yine sevab alır.
Sual: Bir şey, bir mezhepte bir ibadeti bozarken, diğer mezhepte bozmuyor. Yahut bir şey bir mezhepte helalken diğer mezhepte haram olabiliyor. O şey Allah indinde haramsa, helal diyen mezhebin hükmüyle amel edenlerin durumları ne olur? Yarın âhirette ona (Niye haram işledin?) diye sorulmayacak mı?
CEVAP: Evet, sorulmayacaktır. Müctehidlere bu yetkiyi yani ictihad etme yetkisini Allahü teâlâ ve Resulü vermiştir. Allahü teâlânın gönderdiği dinlerde de böyle farklı hükümler vardır. Mesela Âdem aleyhisselamın dinindeki bir husus helalken, daha sonraki dinlerde bu, haram kılınmıştır. Tersi de olmuştur. Hayvanların iç yağı Musa aleyhisselamın dininde haramken, daha sonra helal kılınmıştır. Alkollü içkiler mubahken, İslam dininde haram kılınmıştır. Hak mezheplerin arasındaki farklar, hak dinler arasındaki farka benzemektedir. Mezheplerin, müctehidlerin farklı hükümlerde bulunmalarını dinimiz emretmiştir. İki hadis-i şerif:
(Ümmetimin [müctehid âlimlerinin, ameldeki] ihtilafı [mezheplere ayrılması] rahmettir.) [Beyhekî, Münâvî, İbni Nasr, Deylemî]
(Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız hidayete erersiniz. Eshabımın ihtilafı [farklı ictihadları] sizin için rahmettir.) [Taberânî, Beyhekî, İbni Asakir, Hatîb, Deylemî, Dârimî, Münâvî, İbni Adiy]
Her biri müctehid olan Eshab-ı kiramın da, diğer müctehidlerin de farklı ictihadları rahmettir. Müctehid ictihadında isabet etmese bile yine sevab alır. Onun, isabet etmemiş olan ictihadıyla amel eden de kurtulur.
(Müctehid, ictihadında isabet ederse on, isabet etmezse, bir sevab alır.) [Buhârî]
Müctehidlerin ictihad etmeleri ve kendi ictihadlarına uygun hareket etmeleri gerektiği gibi, müctehid olmayanların da, tâbi olduğu mezhep imamının bildirdiğine uymaları şarttır.
İslam dininde yasak olan, fakat daha önceki dinlerde yasak olmayan bir şeyi, (Nasıl olsa diğer dinlerde haram değildi) diye işleyen, haramdan kurtulmaz. Kendi mezhebinde haram olan bir şeyi de, nasıl olsa diğer hak mezhepte haram değil diyerek yapması caiz olmaz.
Ancak bir zaruret veya bir ihtiyaç varsa, o zaman diğer mezheplerden birinin hükmüne uyarak onu taklit edebilir. İşte, dört hak mezhebin Müslümanlar için rahmet olması da, bu demektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: "Seferde namazı tamam kılan, mukimken eksik kılan gibidir."
Sual: Hadisleri inkâr edenler, (Nisa Sûresinin 101. âyetinde bildirilen hayat tehlikesi haricinde seferî olunmaz) diyorlar. Peygamber efendimizin seferîlik hakkında bildirdikleri niye kabul edilmiyor?
CEVAP: Peygamber efendimizin sözlerini kabul etmeyen, Allahü teâlânın bildirdiklerini de kabul etmez. Kabul etse, (Resule itaat, bana itaattir) mealindeki âyetlere inanır. Âyetlerin bir kısmını inkâr edip, bir kısmına inanır görünenlerin, din hakkındaki sözlerine nasıl itibar edilir?
Peygamber efendimiz, Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir.
Bu konudaki birkaç hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]
(Seferde namazı tamam kılan, mukimken eksik kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar]
İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah'ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)
İbni Mesud hazretleri de, Resulullah'ın seferde yatsının dört rekât farzını iki rekât kıldığını bildirmiştir.(Buhârî)
Hazret-i Ömer buyuruyor ki: Resulullah, cuma namazını iki, seferde dört rekâtlı namazları iki, Kurban ve Ramazan Bayramı namazlarını da iki rekât olarak kılmıştır. (Nesaî)
Eshab-ı kiramdan Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, sadece korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bize dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)
Hanefî âlimleri, bu ve benzeri hadis-i şerifleri delil alarak, seferde dört rekâtlı farzları iki rekât kılmanın vacib olduğunu bildirmiştir. (Tahtâvî)
Resulullah'a, onun Eshab-ı kiramına ve mezhep âlimlerine itibar etmeyen mezhepsizlere asla itibar edilmez.
Sual: Bir şey alınınca, (Hayırlı uğurlu olsun) deniyor. Ben, (Uğurlu olsun) ifadesini beğenmiyorum. Dinde uğur diye bir şey var mıdır?
CEVAP: Evet, dinimizde uğur var, uğursuzluk yoktur. Uğur, iyilik getiren şey veya belirti, hayır, bereket demektir. Uğurlu olsun demek, (Hayırlı olsun, bereketli olsun, iyi netice versin, faydasını gör) demektir. Böyle duanın mahzuru olmaz, aksine iyi olur.
İnsanlar değiştikçe, nimetler değişir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Hizmet eden, hizmet görür) buyuruyor. Allahü teâlâ, hizmet edene mutlaka hizmet edenler gönderir, onun işini hâlleder. Dine hizmet edene dünya hizmetçi olur. Burada dünya, insanlar demektir.
Herkesle iyi geçinmeli, ama kendimizle iyi geçinmemeli, kendisini beğenmemeli. Kendisiyle iyi geçinen, başta ailesi olmak üzere hiç kimseyle geçinemez. Büyük zatların hakiki talebelerinin ilk günkü edep ve tevazusu, otuz sene sonra da aynıdır, hiç değişmez. Zira insan bir parça değişirse, Allahü teâlânın verdiği nimet de değişir. Kur'ân-ı kerimde mealen, (Eğer siz, kendinizi değiştirmezseniz, Allah size verdiği nimeti değiştirmez) buyuruluyor.
Eğer insanların başına bir musibet geliyorsa, hep değiştiğindendir. Değiştikçe, nimet de değişir. Dolayısıyla, değişmemek, İslamiyet'ten ayrılmamak lazımdır.
Müslüman olmanın, doğru iman sahibi olmanın, büyükleri sevmenin dışında başka bir şeref aramamalıdır. Sıfatlarda, etiketlerde itibar aramak, çok yanlıştır. Herkes dışa kıymet veriyor. Hâlbuki Allahü teâlâ, kalbdeki niyete kıymet veriyor. Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri, (Zâhir mamur, bâtın harap) buyururdu. Herkes, çöplük gibi olan içine önem vermeyip, insanlara göstermek için dışını süslüyor. Hâlbuki Allahü teâlâ içe bakıyor. Buna önem veren, içini temizler. İnsanlara önem veren, dışını temizler.
Eğer bir kimse, Rabbimizin rızasını hedeflemişse, Onun sevgili kulu olmayı tercih etmişse, onun ilk yapacağı iş, içini temizlemektir. Zâhirlerini süslemeyi, evliya zatlar hiç düşünmediler. Ama içlerini zikrullahla, Kur'ân-ı kerimle temizlemişlerdir. İşte bu yüzden onlar, bin sene de geçse ölmüyorlar. Merkez Efendi ve Cüneyd-i Bağdadî hazretleri gibi büyükler, asırlar önce yaşamış olmalarına rağmen, bugün dahi seviliyorlar. Eshab-ı kiramdan bahsedildiği zaman, onların evlerinden, develerinden, mallarından bahsedilmiyor. Bunlar akla bile gelmiyor. Ama onların Eshab-ı kiram oluşu, o etiketleri, her şeyin üstündeydi. Binaenaleyh, Silsile-i aliyye büyüklerini tanımak, onları büyük bilmek, bize şeref olarak yeter. Onun dışında başka bir sıfatla birbirimize önem vermemiz, rezilliktir, çok kötüdür.
Kalb kırmamak ve kızmamak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Bizi arayan, kitaplarımızın satırları arasında bulur) buyuruyorlar. Bu kitapları okuyan ve okutan, büyüklerin sevgisine ve feyzine kavuşur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlânın dünyada en çok gadab ettiği amel, kâfirlikten sonra, kalb kırmaktır. Bir kişinin üzüntüsü, bin kişinin helâkine sebep olabilir. Kimseye sert davranmamalı, tepeden bakmamalı. Herkesten dua almaya çalışmalı. Karşımızdaki, Allah'ın sevgili kulu olabilir. Çünkü Allahü teâlâ, veli kullarını gizlemiştir. Onlar da kendilerini bilmezler.
Allahü teâlânın çok sevdiği büyükleri sevmek ve onlara itaat etmek lâzımdır. Dinimizin yayılması için gayret göstermek, yani insanlar yanmasın diye uğraşmak ve Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarının okunması için çalışmak, elbette lâzımdır.
Enes bin Malik hazretleri buyuruyor ki:
(Peygamber efendimizle birlikte gidiyordum. Üzerinde Yemen kumaşından bir palto vardı. Arkadan bir köylü gelip, yakasından öyle çekti ki, paltonun yakası mübarek boynunu acıttı, izi kaldı. Resulullah geriye döndü. Köylü zekât malından bir şey istedi. Hiç kızmadı, aksine onun bu hâline tebessüm etti. Ona bir şey verilmesi için emir buyurdu.)
İdarecilerin de maiyetindekilere kızmaması lazımdır. Bu, Peygamber efendimizin sünnetindendir, güzel ahlâkındandır. Ona biraz uymak bile, bütün dünya nimetlerinden daha kıymetlidir.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bütün peygamberler, Muhammed aleyhisselamın kalbindeki sevgiden bir avuç alarak peygamberlik derecelerine kavuştular. Bütün evliya zatlar, Peygamber efendimizin kalbindeki sevgiden bir damla içerek o derecelere kavuştular) buyuruyor.
Peygamber efendimiz de, (Kalbimde ne varsa hepsini, kardeşim Ebu Bekr'in kalbine akıttım. Ebu Bekr'in imanı terazinin bir kefesine, Kıyamete kadar gelecek Müslümanların imanı diğer kefesine konulsa, Ebu Bekr'in imanı ağır gelir) buyuruyor.
Ebu Bekr-i Sıddık hazretleri de, kalbinde ne varsa, hepsini Selman-ı fârisî hazretlerinin kalbine akıttı. İşte o aşk, o feyz, asırlar boyunca, bir Silsile-i aliyye büyüğünün kalbinden bir diğerinin kalbine nakledilerek gelmiştir. O hâlde, hakiki mümin, bu büyüklerin şadırvanından su içen ve içirendir. Yani bu büyüklerin kitaplarını, mesela Mektubat-ı Rabbânî'yi, Tam İlmihâl'i okuyan ve okutandır. Çünkü (Bizi arayan, kitaplarımızın satırları arasında bulur) buyuruyorlar. Bu kitapları okuyan ve okutan, büyüklerin sevgisine ve feyzine kavuşur.
31.01.2015
Dine hizmetin şartları nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Şu hizmetlerin, bir zerresini şahsımdan bilsem, yanarım, helâk olurum. Bütün bunların hepsi Abdülhakim Arvâsî hazretlerine aittir."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Merhum Hocamız, (Eğer bizim sözümüz ve kitaplarımız tesirli oluyorsa, bu, mübarek hocam Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretlerinin himmetinden dolayıdır. Şu hizmetlerin, bir zerresini şahsımdan bilsem, yanarım, helâk olurum. Bütün bunların hepsi Efendi hazretlerine aittir. Efendi hazretlerinin himmetidir, bereketidir, onun duasının neticesidir. Himmet oradan geliyor) buyururdu. Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri de, (Bende ne varsa, mübarek hocam Seyyid Fehim Arvâsî hazretlerine aittir) diye yemin ederdi. Seyyid Fehim Arvâsî hazretlerinin torunu Seyyid Taha Efendi anlatır:
(Bir gün Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri ile Bayezid Camii'nden çıkıp, bir taksiye bindik. Daha taksinin kapısını kapatmadan, bir hanım elindeki çocuğu, Efendi hazretlerinin kucağına bırakıp, "Efendim, bu oğlum felçli, yürüyemiyor. Gitmediğimiz doktor kalmadı. Buna bir dua edin" dedi. Efendi hazretleri, başını öne eğdi, bir müddet öyle durdu. Sonra o hanıma, "Al çocuğu" dedi. Hanım çocuğu aldı ama çocuk hareketlendi, yere koyar koymaz koşmaya başladı. O hanım, "Efendi hazretleri, ne dua ettiniz, yine lazım olursa ben okuyayım" dedi. Ben de aynı şeyi sordum. Bana, "Taha sen aklını mı kaçırdın?" dedi. "Efendim, vallahi çocuk düzeldi" dedim. Bunun üzerine bana, "Taha, haddimizi bilelim. Ben bu çocuk kucağımıza atıldığı zaman hocama dedim ki, hocam bu benim işim değil, bu sizin işiniz, ben yokum bu işte. Seyyid Fehim hazretleri geldi, dua etti. Artık ne okudu, ne yaptı ben de bilmiyorum. Yalnız ben bir şey bilirim, bu iş benim değil" buyurdu.)
Bir âlimin, dinde faydalı olabilmesi için, üç şart lazımdır: 1- Bir büyüğe tâbi olması lazımdır. 2- O büyüğe bağlılığının devam etmesi lazımdır. Bağlı olduğu hâlde, sevgi olmazsa, her şey biter. 3- O büyüğün himmetinin devam etmesi lazımdır.
Bu şartlar devam ettikçe, o kimsenin her söylediğinden, yazdığından, diğer insanlar feyz alırlar. Hayatları değişir, dünyaya karşı soğurlar. Âhirete karşı sıcaklık hissederler. Allah'a olan sevgileri artar. Çünkü dini anlatan kişi, o feyzi, membaından, yani büyüklerden aktarmaktadır.
Günümüzde faydalı olmanın tek yolu tanıdıklarımıza, sevdiklerimize Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından vermek ve bir araya gelince, bu büyüklerin kitaplarını okumaktır.
.Allah'ın merhameti ve azabı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ merhamet sahibi olduğu gibi, aynı zamanda intikam alıcı ve ganîdir. İstediğini yapmakta hiç kimseden çekinmez.
Sual: (Sonsuz merhamet sahibi Allah, kendi yarattığı kullarını, kâfir de olsa, sonsuz Cehennemde yakmaz) demek doğru mudur? Kâfirler, Cehennemde sonsuz kalmayacak mı?
CEVAP: Kâfirler Cehennemde sonsuz kalacaktır. Söyledikleri çok yanlıştır. Allahü teâlâ elbette sonsuz merhamet sahibidir, fakat kimlere, nasıl merhamet edeceğini de kendisi bildirmiştir.
İki âyet-i kerime meali şöyledir:
(O gün merhametim yalnız, benden korkarak kâfir olmaktan ve günah işlemekten kaçınanlara, zekâtını verenlere, Kur'an-ı kerime ve ümmi nebi olan Resule inananlara mahsustur.) [Araf 156, 157]
(İnkârcıları, zâlimleri Allah asla affetmez, onları içinde ebedî kalacakları Cehennem yoluna iletir.) [Nisa 168]
Allahü teâlâ merhamet sahibi olduğu gibi, aynı zamanda intikam alıcı ve ganîdir. İstediğini yapmakta hiç kimseden çekinmez. (Rıyad-un-nasıhin)
OYLAMAYA KATILMAK GEREKİR Mİ?
Sual: Dünya tarihinin en önemli 100 lideri diye oylama yapılıyor. Peygamber efendimizin kazanması için oy vermek gerekir mi?
CEVAP: Hayır, oy vermek gerekmez. Aksine Müslümanlar hiç oy kullanmamalı. Oy kullanmamakla, böyle bir şeyin yanlış olduğunu göstermeli. Oylamada başkası kazanırsa, âlemlere rahmet olarak gönderilen Peygamber efendimizden hâşâ üstün mü olacak? Peygamber efendimizi, başka insanlarla kıyaslamak, bunun için oylama yapmak hiç caiz olmaz.
Başka bir gün de, (Allah var mı?) diye oylama yapsalar, çoğunluk yok dese, hâşâ doğrusu o mu olacak? İyi kötü, doğru yanlış, oy çokluğu ile nasıl tespit edilir? Kötülerin hâkim olduğu çoğunluğa uymak yanlış olur.
Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(Yeryüzündeki insanların çoğuna uyarsan, seni Allah yolundan saptırırlar.) [Enam 116]
Herkese Lâzım Olan İman kitabında, (Amerika'da, en büyük insan yarışmasında, en çok oy alan Muhammed "sallallahü aleyhi ve sellem" olmuştur) deniyor. Burada, kâfirlerin bile Peygamber efendimizi, takdir ettikleri anlatılıyor. Yoksa (Müslümanlar böyle bir oylamaya katılmalı) denmiyor. Onlar ne yaparsa yapsın, Müslümanlar, böyle anketlere katılmamalı ve oy vermesi için hiç kimseyi teşvik de etmemelidir.
.Ölüye de, diriye de işittiren Allah'tır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bıçağa kesme, ateşe yakma özelliğini veren Allahü teâlâdır. Belli bir zaman için, bu özelliği kaldırabilir. Nitekim İsmail aleyhisselamı bıçak kesmemiştir.
Sual: (Maide suresinin 117. âyetinde Hazret-i İsa'nın yaşarken gaybı bildiği, öldükten sonra bilmediği açıklanıyor. O hâlde ölmüş olan peygamberler de, evliya da gaybı bilemez; çünkü onlar ölüdür, işitmezler. Bunun için, "Şefaat ya Resulallah" demek şirktir) diyen sapıklar var. Diriye işittiren Allah, ölüye işittiremez mi? Benim anladığıma göre, (Ölü peygamber işitmez) demekle, burada sorgulanan peygamber değil, Allahü teâlâdır. Ruh ölmediğine ve işiten ruh olduğuna göre, ruha işittiren Allahü teâlâ değil mi?
CEVAP: Bildirilen âyet-i kerimenin meali şöyledir:
(Allah, "Ey Meryem oğlu İsa! İnsanlara, beni ve annemi Allah'tan başka iki ilah edinin mi dedin?" diye sorduğu zaman, "Hâşâ, hak olmayan sözü söylemenin bana yaraşmayacağını elbette Sen bilirsin. Sen, benim içimde olanı da bilirsin. Ben Senin zatında olanı bilmem. Ancak sen Allâm-ül guyubsun [gaybları en iyi bilensin]. Ben onlara sadece, bana emrettiğin gibi, "Rabbim ve Rabbiniz olan Allah'a kulluk edin" diye söyledim. Aralarında bulunduğum müddetçe onlara şahittim. Beni aralarından aldıktan sonra, onları Sen gözlüyordun. Sen her şeye şahitsin.) [Maide 116, 117]
Bu âyet-i kerimeden, İsa aleyhisselamın, onların yanındayken gaybı bildiği, onların arasından ayrılınca bilmediği mânâsını çıkarmak yanlış olur. Hazret-i İsa, ölmeden göğe yükseltildiği hâlde, sualde, (Onun öldükten sonraki durumu bilmediği) söyleniyor. Hâlbuki âyet-i kerimede, (Öldüğün zaman) denmiyor, (Aralarından beni aldığın zaman) buyuruluyor. Ayrıca, (Hazret-i İsa, aralarındayken onları o gözetliyordu, o ayrılınca artık Allah gözetledi) anlamı da çıkmaz.
Bıçağa kesme, ateşe yakma özelliğini veren Allahü teâlâdır. Belli bir zaman için, bu özelliği kaldırabilir. Nitekim İsmail aleyhisselamı bıçak kesmediği gibi, babası İbrahim aleyhisselamı da, Nemrud'un ateşi yakmamıştır. Bu Allahü teâlâ için zor şey değildir. Ölü kimselerin işitmeleri ve iş yapmaları da, aynıdır. Bunlara itiraz etmek, Allahü teâlânın sonsuz kudretine itiraz olur. (Devamı var)
Allahü teâlâ, ölüye de işittirir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Evliya da, enbiya da, yaşarken gaybı bilmedikleri gibi, ölünce de bilmezler. Bundan Allahü teâlânın diledikleri müstesnadır. Yani Allahü teâlânın, yaşarken de, vefat ettikten sonra da, kendilerine gaybı bildirdikleri, bunun dışındadır. Vehhabîlerin (Ölü işitmez) demeleri de çok yanlıştır, çünkü ruh ölmez. İşiten ruhtur. Sadece enbiyanın, evliyanın ruhları değil, kâfirlerin ruhları da işitir. Ölülerin işittiklerine dair çok hadis-i şerif vardır. Birkaçı şöyledir:
(Eğer kabre konan kişi mümin ise, kabri genişletilir. Kıyamette insanlar diriltilinceye kadar kabri hoş kokularla doldurulur. Kabre konan kişi kâfir ise, demirden bir tokmakla başına vurulur. Öyle bir çığlık atar ki, cin ve insanların dışındaki bütün canlılar işitir. Kabri öyle daraltılır ki, kaburga kemikleri birbirine geçer.) [Buhârî]
(Kabir azabı vardır.) [Buhârî] (Azap diriye yapılır.)
(Kabir, ya Cennet bahçesi veya Cehennem çukurudur.) [Tirmizî]
(Ölü kabre konurken, ayak seslerini işitir.) [Buhârî] (Diri olan işitir.)
Bedir'de şunlar öldü gitti denilince, öldü denmesin diye Allahü teâlâ mealen buyurdu ki:
(Fî-sebîlillah [Allah yolunda] öldürülenlere ölü demeyin. Onlar diridir, ama siz bunu anlayamazsınız.) [Bekara 154]
Demek ki, can çıkmakla insan ölmüyor, ruhu bedenden ayrılıyor. Beden çürüse de, ruh işitiyor, iş yapıyor. Hazret-i Hızır'ın ruhunun iş yapması, yardıma koşması da böyledir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Uhud'da şehid olan kardeşlerinizin ruhları, yeşil kuşlarla Cennete gitmiştir. Onlar Cennetin ırmaklarından su içer, meyvelerinden yiyip Arş'ın gölgesinde asılı altın kandillerle giderler, istirahat ederler. Yiyeceklerin, içeceklerin lezzetini ve orada yaşanan hayatın güzelliklerini tattıkları zaman, "Allahü teâlânın bizlere neler verdiğini kardeşlerimiz bilselerdi de, cihaddan çekinmeselerdi" dediler. Allahü teâlâ da, "Ben onlara, sizin durumunuzu bildiririm" buyurdu.) [Müslim]
İşte bu durumun bildirildiği, o âyetin meali: (Allah yolunda öldürülenleri ölü sanmayın, onlar Rableri indinde diridir ve Allah'ın bol nimetinden sevinç içinde rızıklanırlar. Arkalarından kendilerine ulaşamayanlara [henüz şehid olmamışlara, şehitlikte] korku olmadığını ve üzülmeyeceklerini müjdelemek isterler.)
[Al-i İmran 169] (Devamı var)
.Allahü teâlâ dilediğine gaybı bildirir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamberler ve evliya zatlar, şehitlerden elbette üstündür. Şehitler ölmeyince, Resulullah'ın ve evliyanın ölmeyip tasarrufta bulunmaları nasıl inkâr edilir ki?
Âyet-i kerimelerde, (Allah yolunda öldürülenlere ölü demeyin, onlar diridir) diye ikaz ediliyor. Bunların yiyip içtikleri de bildiriliyor. (Ölü işitmez, iş yapmaz) diyenler, bu âyet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere karşı gelmiş oluyorlar.
Peygamberler ve evliya zatlar, şehitlerden elbette üstündür. Şehitler ölmeyince, yiyip içince, Resulullah'ın ve evliyanın ölmeyip yiyip içtikleri ve tasarrufta bulunmaları nasıl inkâr edilir ki?
Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Kalbleriniz temiz olsaydı, siz de benim duyduklarımı duyardınız.) [İ. Ahmed, Taberânî]
Bu hadis-i şerifteki gibi, kalbi temiz olan Hazret-i Ömer, Medine'den İran'daki ordusunu görüp, komutanı Sariye'ye, (Dağa yanaş!) demiştir. (Şevahid-ün Nübüvve)
Yine bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Geçmiş ümmetler içinde, olay meydana gelmeden önce bazı gaybları haber veren keramet ehli zatlar vardı. Ümmetimden de Ömer, onlardandır.) [Buhârî, Müslim]
Hazret-i Ömer'inki gibi, başka evliyadan da birçok keramet görülmüştür. Kur'an-ı kerim bunu bildirmektedir. (Neml 38-40, Meryem 24, Al-i İmran 37, Kehf 17, 18)
Netice: Ölü olsun, diri olsun, Allahü teâlâ dilediğine gaybı bildirir; o da gaybdan haber verir. (Avarif-ül-mearif)
Sual: Bir günü değerlendirmek için ne yapmalı?
CEVAP: İmam-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: Ecel gelince, bir gün izin istense de, ele geçmez. Bugün, bu nimet elimizdedir. Bugün, ecelin geldiğini, şimdi, o günde bulunduğunu, sana bir gün izin verildiğini farz et! O hâlde, bugünü elden kaçırmaktan, bununla, ebedî saadete kavuşmamaktan daha büyük ziyan olur mu?
Adevîye Hatun, sabah uyanınca (Bugün öleceğim gündür) der, akşama kadar günahlardan kaçar, ibadetlerini yapardı. Akşam olunca da, (Bu gece, öleceğim gecedir) der geceyi de değerlendirirdi.
Sual: Kazaen birinin arabasını çizen ve plakasını da alamayan kimse ne yapar?
CEVAP: Verdiği zarar kadar parayı, Müslüman bir fakire vermelidir.
.Günah değil, küfür rüzgârları esiyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hiçbir şekilde en ufak bir dedikoduya, fitneye sebep olacak söze razı olmamalıyız. Tarih boyunca milletler, cemiyetler, devletler hep içeriden yıkılmıştır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her gün hastalık ve ölüm haberleri kol geziyor. Onun için bir gün daha, sıhhatimiz ve aklımız yerinde olarak, Allahü teâlâya ibadet etmek, bu hizmetlerin içinde bulunmak nimeti bize yeter. Bunun şükrünü eda etmeye gücümüz yetmez.
Bir arada, beraber olmaktan daha güzel bir şey olamaz. Eskiden bir yerde sâlih bir Müslüman bulup ziyaret edebilmek, yüzünü görmek için günlerce yol gidilir, çok uğraşılırdı. Şimdi ise, akvaryumdaki balıkların, gayet rahat yaşayıp, dışarıdaki zulmetten, diğer kötü şeylerden haberi olmadığı gibi, biz de, her gün beraber olunca, içinde bulunduğumuz nimetin farkına varamıyoruz. Suda yaşayan balık, suyun kıymetini bilmez, sudan çıkarılınca, o zaman suyun kıymetini anlar ve suya kavuşmak için çırpınıp durur.
Müminin yüzüne sevgiyle bakmak ibadettir. Mükâfatı ise, Mahşer günü Arş'ın altında gölgelenmektir. Birbirimizin yüzüne bakmanın, bir arada olmanın kalbe verdiği sürur ve ferahlık, başka hiçbir şeyle kıyaslanamaz. Dışarısı yangın yeri! Merhum Hocamız çok defa, (Şimdi günah değil, küfür yani imansızlık rüzgârları esiyor) buyururlardı. Bundan korunmanın yolu, Ehl-i sünnet âlimlerini seven ve onların kitaplarını okuyan sâlihlerle bir arada bulunmaktır.
Birbirimize dua etmeye mecbur ve mahkûmuz. Fitnelerin kaynadığı ve yayıldığı bir zamandayız. Bir tarafa çarpmadan, bir tarafa dokunmadan gitmek, kalp kırmadan, kul hakkından sakınarak bir iş yapmak çok zordur. Bilhassa maddî sıkıntıların olduğu yerde dedikodu çabuk yayılır.
Hiçbir şekilde en ufak bir dedikoduya, fitneye sebep olacak işe ve söze razı olmamalıyız. Tarih boyunca milletler, cemiyetler, devletler hep içeriden yıkılmıştır. İçeriden olan fitne, daha tehlikeli olur. Fitneyi önlemek o kadar önemli ki, fitneye sebep olacak bir söz söyleyene sus diyen, yüz şehit sevabı alır. (Allah'tan kork, arkadaşının veya âmirinin bu kadar iyiliklerini görmeyip bir hatasını söylüyorsun, ayıptır) diyerek onu susturmalı. Mümin, müminin arkasından dua eder, münafık ise gıybet eder. Bunun ne demek olduğunu iyi anlamalıdır.
Gıybet kanser gibidir. Onun için gıybete, şüpheye, suizanna sebep olabilecek şeylerden uzak durmalıyız. Hele gençlerin kafasını karıştıracak konulardan çok sakınmalı. Sadece işimize bakmalı, hizmetlerimize dört elle sarılmalıyız.
. Sinir hastalığının en iyi ilacı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, bazen sadece tıp ilacı kullanırdı. Bazen sadece âyet-i kerimelerden istifade ederdi. Bazen de her ikisini birlikte kullanırdı.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bütün hastalıkların başı, sinir sistemidir. Çünkü bütün organları çalıştıran, sinir sistemidir. Sinir sistemi de, vücudun başkumandanı olan kalbe tâbidir. O hâlde, sinir sisteminin düzgün çalışması için, kalbin ferah olması lazımdır. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerimde mealen, (Kalbinizin şifa bulmasını, ferahlamasını istiyorsanız, beni zikredin, Allah deyin) buyuruyor. O bakımdan, sinir hastalığının en iyi ilacı, Allah demektir, yani Onu hatırlamaktır.
İki türlü şifa vardır. Biri kesin, diğeri şüphelidir. Kesin olan, yani iyileştirme ihtimali %100 olan ilaç, Kur'ân-ı kerimdir. Nitekim Kur'an-ı kerimde mealen, (Bu Kur'an şifadır) buyuruluyor. İyi gelmesi ümit edilen diğer ilaç ise, bildiğimiz tıbbi ilaçlardır. Bunların içinde de kesin olanlar vardır.
Peygamber efendimiz, bazen sadece tıp ilacı kullanırdı. Bazen sadece Kur'ân-ı kerimdeki âyet-i kerimelerden istifade ederdi. Bazen de her ikisini birlikte kullanırdı.
Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri, (Kur'ân-ı kerimin bir harfinde, yüz bin derde yüz bin şifa vardır) buyuruyor. Yani bir kimse, Arapça (Elif) harfini yazıp suya koysa ve içse, şifa bulur. Ya Besmele'yi yazarsa?
Hazret-i Ömer'in hilafeti zamanında, biri gelip, (Yâ Emir-el mü'minin, baş ağrısından ölüyorum) diye durumunu arz eder. Hazret-i Ömer içeriye gider. Bir kâğıda bir şey yazıp kâğıdı katlar ve, (Bunu saçının arasına koy. Dikkat et, başından düşmesin. Ama kâğıdı sakın açma!) buyurur. Başı ağrıyan kimse de, açmayacağına dair söz verir.
O kimse, her ne zaman kâğıdı başına koysa, ağrısı kesilir. Fakat çıkardığı zaman, ağrı tekrar başlar. Bu epey zaman bu şekilde devam eder. En sonunda bir gün, içine kurt düşer. Kendi kendine, (Bu nasıl bir şey ki, başıma koyuyorum, ağrı geçiyor. Çıkarıyorum, başım çok feci ağrıyor) diye düşünür. Etrafta kimse var mı diye baktıktan sonra, kâğıdı açar ve Hazret-i Ömer'in, Besmele'yi yazmış olduğunu görür. Fakat kâğıdı açarak verdiği sözden döndüğü için, artık o kâğıttan istifade edemez. Onun için, hikmetini anlamasak da, büyüklerin nasihatlerine uymak lazımdır.
Velhâsıl, Kur'an-ı kerim mutlak şifadır. Ama ondan istifade etmek, öğrenmeye değil, hiç şüphe etmeden inanmaya bağlıdır.
Yaptığımız her hareket sonunda bize dönecektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Unutmayalım ki, yaptığımız her hareket, sonunda bize dönecektir. Bundan kurtuluş yoktur. İyilik de yapsak, kötülük de yapsak, yine bize dönecektir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, saf ve temiz insanların kalbine güzel şeyler ilham eder. İlham melekten, vesvese ise şeytandan gelir.
Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretlerine biri şikâyette bulunur, (Efendim, kalbime çok kötü vesveseler geliyor) der. Bunun üzerine, Seyyid Abdülhakim-i Arvâsî hazretleri, (Şeytanın işine biz mi karışacağız? O vazifesini yapıyor, sen de vazifeni yap. O sana vesvese veriyorsa, sen de Allah de) buyurur. Büyük zatların kitabını okumalı, kelime-i tevhid söylemeli, yani Allah'ı hatırlatacak bir şey yapmalı. Çünkü Allah kelâmı olan yerde, şeytanlar duramaz.
Merhum Hocamız, (Herhangi bir işe besmeleyle başlayan, mutlaka başarılı olur. Besmeleyle başlanan hiçbir işin sonu kötü olmaz, mutlaka iyidir) buyururdu. (Bismillahillezî lâ yedurru me'asmihî şey'ün fil erdı ve lâ fissemâi ve hüvessemî'ul alîm) hadis-i şerifi, (Allah'ın yüce ismine sığınana, yerde ve gökte hiçbir şey zarar veremez. O, her şeyi işitir ve bilir) demektir. Bu duayı sabah akşam Besmele çekerek 3'er defa okumalı. Sabah okuyan akşama kadar, akşam okuyan sabaha kadar her türlü beladan emin olur. İmam-ı Rabbânî hazretleri de, (Allahü teâlâ, 4 Kul okuyanı, insanlardan ve cinlerden gelecek her türlü sıkıntıya karşı korur) buyuruyor. 4 Kul, Kâfirûn, İhlâs, Felak ve Nâs sûreleridir.
Mektubat-ı Rabbânî'de, (İlaç, kullanan içindir. Başkası ne kadar dua ederse etsin, bizzat hastanın okuması ve o ilacı içmesi şarttır) buyuruluyor.
Peygamber efendimiz buyuruyor ki;
(Bir hasta, Yunus aleyhisselamın "Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü minezzâlimîn" duasını kırk defa okursa, şehit olarak vefat eder. Şifa bulursa, bütün günahları affolur. Kendisine dert ve bela gelen de, bu duayı okursa, sıkıntıdan kurtulur.)
Derdi, sıkıntısı olmayan hiç kimse yoktur. Çünkü insanlar, başkalarını sıktıkça, Allahü teâlâ da onları sıkıyor. Hâlbuki insanlar, diğerlerini ferahlandırsalar, Allahü teâlâ da onları ferahlandırır. Biz Allahü teâlânın kullarına karşı nasıl davranırsak, Allahü teâlâ da bize öyle muamele eder. Unutmayalım ki, yaptığımız her hareket, sonunda bize dönecektir. Bundan kurtuluş yoktur. İyilik de yapsak, kötülük de yapsak, yine bize dönecektir. O hâlde, eden kendine eder.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hazret-i Osman'ın menkıbesindeki durum, haksız rekabet değildir, çünkü bunda maddi kâr düşünülmüyor.
Sual: Bir Yahudi, çömlekçi bir Müslümanın karşısına bir çömlekçi dükkânı açar. Müslüman çömlekçiden daha ucuz etiket yapıştırır. Müslümanlar Yahudi'den almaya başlayınca, Müslüman da daha aşağı indirir, fakat Yahudi alış fiyatından da aşağı fiyatla yani zararına satar. Müslüman, Yahudi'yle başa çıkamayınca dükkânı kapatmak zorunda kalır. Meydan Yahudi'ye kalınca tekrar fiyatları yükseltip zararını kapatır. Bizim de bu taktiği uygulayarak rakiplerimizi alaşağı etmemiz haksız rekabete girer mi?
CEVAP: Evet, bu haksız rekabete girer. Aşağıdaki menkıbedeki durum, buna benziyorsa da, haksız rekabet değildir, çünkü bunda maddi kâr düşünülmüyor:
Medine'de bir Yahudi'nin ağzı kapalı bir su kuyusu vardı. Suyu gayet tatlıydı. Suyunu satardı. Resulullah, (Rume Kuyusu'nu kim satın alır, Müslümanlara sebil olarak verirse Cenneti kazanmış olur) buyurdu. Hazret-i Osman, kuyunun yarısını aldı. Nöbet yoluyla bir gün Hazret-i Osman'ın olacak, bir gün Yahudi'nin olacaktı. Hazret-i Osman nöbetini sebil olarak dağıttı. Yahudi ücretle satardı. Müslümanlar da hazret-i Osman'ın nöbeti gelince, iki günlük su alırlardı. Yahudi'nin nöbetinde uğramazlardı. Yahudi'nin pazarı kesada uğrayınca, diğer yarısını da satmak istedi. Önceki yarısını Yahudi'den 12 bin dirheme almıştı. Bunu da 8 bin dirheme aldı. Tamamını sebil etti. (Menakıb-i Çihar Yar-i Güzin)
Sual: Cuma günü yıkanıp camiye giden, cuma namazından sonra, geceleyin ihtilam olduğunu hatırlasa, yıkanırken cünüplükten temizlenmeye niyet etmediği için, cünüplükten temizlenmiş olmaz mı?
CEVAP: Hanefî mezhebinde, niyet etmeyen de, ağzına, burnuna su vererek yıkanınca veya denize dalıp çıkınca cünüplükten temizlenmiş olur. Çünkü Hanefî'de gusülde niyet farz değildir. Ama niyet edilmezse, cünüplükten temizlenmiş olunursa da, farz olan gusül sevabına kavuşulamaz. Çünkü niyetsiz yapılan işe sevab verilmez. (İbni Âbidin)
Diğer üç mezhepte ise, gusülde cünüplükten temizlenmeye niyet farzdır. Mâlikî'yi taklit edenin de niyet etmesi gerekir.
Sual: Çöpe veya sokağa atılan, az çok değerli bir mal, bulunmuş mal hükmünde midir? Herkes kullanabilir mi?
CEVAP: Bunlar, bulunmuş mal hükmünde değildir. O, atılmış maldır. Atılan malı, zengin fakir, herkes alıp kullanabilir. Bulunan malı ise, fakire vermek gerekir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şafiîler namazdan hemen sonra Salaten tüncina okuyor diye Hanefîlerin de okumaları caiz olmaz.
Sual: Şâfiî mezhebinde, namazlardan sonra, tesbih çekmeden ve dua etmeden önce, Salaten tüncina veya başka dua okumak caizken veya hadisle bildirilmişken Hanefî'de niye caiz değil? Hanefî biri okusa ne olur sanki?
CEVAP: Herkes kendi mezhebine uyar. Kendi mezhebine zıt olan hadis-i şeriflerle de amel etme yetkisi yoktur. Çünkü din kitaplarında buyuruluyor ki:
Müctehid olmayan, herhangi bir hadisle amel edemez. Böyle birinin, müctehidlerin âyet ve hadislerden çıkararak, verdikleri fetvayla amel etmesi gerekir. (Kifâye)
1- Şâfiîler, (Fâtihasız namaz olmaz) hadis-i şerifini delil aldıkları için imam arkasında Fâtiha okumaları farzdır. (İmamın okuması cemaat için kâfi gelir) hadis-i şerifini esas alan Hanefîlerin imam arkasında Fâtiha okumaları tahrimen mekruhtur, harama yakındır. Şâfiîler Fâtiha okumazsa, Hanefîler de okursa mezheplerine uymamış olurlar. İmam-ı Rabbânî hazretleri, kendi mezhebine ihtiyaçsız uymamanın caiz olmadığını bildirmektedir.
2- Şâfiîler, (Kan aldırmak abdesti bozmaz) hadis-i şerifini esas almışlar, Hanefîler de, (Kan çıkması abdesti bozar) hadis-i şerifini esas almışlardır. Hanefîlerin, (Şafiî'de kan çıkması abdesti bozmaz) diyerek abdest almamaları mezhepsizlik olur.
3- Hanefîler, (Ön avretine dokunan erkeğin abdesti bozulmaz) hadis-i şerifini esas almışlar, Mâlikîler ise, (Ön avretine dokunan erkeğin abdesti bozulur) hadis-i şerifini esas almışlardır. Bir Mâlikî, Hanefî'de ön avrete dokunmak abdesti bozmaz diyerek abdest almazsa, mezhepsizlik yapmış olur, kıldığı namaz sahih olmaz.
4- Hanefî mezhebinde, farzla sünnet veya sünnetle farz arasında konuşmak sünneti geçersiz yapmaz, ama sünnetin sevabını azaltır. Esah olan kavildeyse, sünneti iade etmek gerekir. Her türlü dua okumak da konuşmak gibidir. (Dürr-ül-muhtar, Merakıl-felah Tahtavî haşiyesi) Hanefî mezhebindeki biri, Şafiî'de farzla sünnet arasında dua okumak caiz diye, dua okursa sünneti yeniden kılması gerekir. (İbni Âbidin)
5- Hanefî'de, kıyamda ayaklar dört parmak açılır, Şafiî'de ise bir karış açılır. Bir Hanefî, Şafiî'de çok açılıyor diye açarsa sünnete aykırı iş yapmış olur. Hocası Şafiî olan Hanefîlerin de kendi mezheplerine uymaları gerekir. Şafiî hocaları ayaklarını çok açıyor diye çok açmaları, hocaları namazdan hemen sonra Salaten tüncina okuyor diye onların da okumaları caiz olmaz.
Peygamber efendimiz, sallallahü aleyhi ve sellem, rahmet olması için kendisi farklı hükümler bildirdiği gibi, (Ümmetimin âlimlerinin farklı ictihadları rahmettir) buyurmuştur. Bunun için mezhepler rahmet olmuştur.
Akıllı olmanın ölçüsü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Akıllı, doğru iman sahibi olan ve sonsuz hayatı için hazırlık yapan kimsedir.
Sual: Bir kimse, kendinin akıllı olup olmadığını anlayabilir mi?
CEVAP: Evet, anlayabilir. Akıllı, kârını zararını bilene denir. Dünya kârını düşündüğü gibi, âhiret kârını da düşünendir. En fazla 100 yıllık dünya hayatını düşünüp de, sonsuz âhiret hayatını düşünmeyene akıllı değil, ahmak denir. Akıllı olmak çok kıymetlidir.
(Allah indinde en kıymetliniz, akılca en üstün olanınızdır.) [İ. Gazâlî]
(Aklı olmayanın dini de yoktur.) [Tirmizî]
(Aklı olan kimse, iman eder.) [Beyhekî]
Demek ki iman eden, sonsuz hayatını düşünen kimse akıllıdır.
(Akıllı şudur ki, Allah'a ve Peygambere inanır ve ibadetlerini yapar.) [İbni Muhber]
(En akıllı, Allahü teâlâdan en çok korkan, Onun emir ve yasaklarına en güzel uyandır.) [İbni Muhber]
(Aklın çokluğu, Allah korkusunun çokluğu ile belli olur.) [İ. Maverdî]
(Akıllı, nefsini hesaba çeken ve ölümden sonrası için amel edendir.) [Tirmizî]
(Her şeyin bir direği vardır. Müminin direği ise akıldır. Kişi aklı nispetinde ibadet eder.) [İ. Gazâlî]
(İnsanların yaptıkları hayırların mükâfatı, akılları nispetinde verilir.) [Ebu-ş-şeyh]
(Akıllı, nefsine uymaz, ibadetlerini yapar, ahmak olan da nefsine uyar, günah işler, sonra da Allah affeder diye ümit eder.) [Tirmizî]
Bu hadis-i şerifler gösteriyor ki, akıllı, doğru iman sahibi olan ve sonsuz hayatı için hazırlık yapan kimsedir. O hâlde aklımızı azaltan şeylerden uzak durup, aklımızı parlatmaya çalışmalıyız.
(Aklını artır ki, Rabbine yakınlığın artsın! Haramlardan sakın, farzları yap, akıllı olursun.) [İbni Muhber]
Demek ki, farzları yapıp haramlardan sakınanın aklı artar. Haram işleyenin aklı azalır.
(Günah işleyenin bir aklı gider, bir daha geri dönmez.) [İ. Gazâlî]
O hâlde akıllı olmak için, iman edip ibadetleri yapmak ve haramlardan sakınmak gerekiyor. İbadetleri çoğalttıkça iman ışığı parlar. Günah işledikçe iman ışığı sönmeye başlar. Günah işlemeyi çoğalttıkça bu ışık temelli sönebilir.
(Günah işlemek, insanı küfre sürükler.) [Mektubât-ı Masumiyye 2/110]
Günah işleyen kâfir olmaz, ama zamanla günahlar kalbi karartır, günahlara önem vermez olur, bu da insanı kâfir edebilir. Bu bakımdan büyük küçük her günahtan sakınmaya çalışmalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Caiz değil", daha çok "Haramdır" anlamında kullanılırsa da, "Mekruhtur" anlamında da kullanılır.
Sual: (Caiz değildir) ifadesi, mekruh anlamında da kullanılır mı?
CEVAP: (Caiz değil), daha çok (Haramdır) anlamında kullanılırsa da, (Mekruhtur) anlamında da kullanılır. Muteber kitaplardan birkaç örnek:
1- Namaz kılmak için, cami resimli seccadeyi yere sermek caiz değil, mekruhtur.
2- Yatsıyı gece yarısından sonraya bırakmak caiz değil, mekruhtur.
3- Tesbihleri 5, 7, 9, 11 kere okumak müstehab, fakat imamın üçten fazla okuması caiz değil, mekruhtur.
4- Kaba avret yerlerine yapışık dar pantolonla namaz kılmak caiz değil, mekruhtur.
5- Kadınların cenaze namazı kılması caiz değildir, mekruhtur.
6- Önceden hazırlanan cenaze namazını, mekruh vakte bırakmak caiz değil, mekruhtur.
7- Caminin içinde alışveriş yapmak mekruhtur, caiz değildir.
8- Ezanı mescidin içinde okumak caiz değildir, mekruhtur.
9- Domuz ve insan kemiğiyle tedavi olmak caiz değildir, mekruhtur.
10- Kadının kadına süslenmesi caiz değil, mekruhtur.
11- Sıkıntıya sabredemeyenin, kendisi muhtaçken sadaka vermesi caiz değil, mekruhtur.
12- Hanefî'de deniz haşeratını yemek caiz değil, mekruhtur. Diğer üç mezhepte caizdir.
13- Dünyalığa kavuşmak için başka mezhebi taklit etmek caiz değildir, mekruhtur.
Sual: Bir arkadaş, (Uf be, hava çok sıcak) dediği zaman, başka biri (Havayı sıcak yapan Allah'tır, böyle demek Allah'a isyan olur) dedi. (Hava çok sıcak) ya da (Hava çok soğuk, kötü hava şartlarına dayanamıyorum) demekle Allah'a isyan mı olur? Biri de, çok yağıyor anlamında, (Çok kötü yağıyor) deyince, başkası (Yağmur rahmettir, kötü denmez) dedi. Böyle denmez mi?
CEVAP: Hiçbiri Allahü teâlâya isyan olmaz. (Kötü yağıyor) demek mecazdır, (Çevreye zarar verecek kadar, çok yoğun yağıyor) demektir. (Kötü hava şartları) demekte de mahzur yoktur. Bunların hiçbiriyle Allahü teâlâ suçlanmıyor. (Cehennem çok sıcak) desek, Allahü teâlâ mı suçlanmış olur? (Bu sıcaklarda oruç tutmak zordur) dense, Allahü teâlâ suçlanmış olmaz. (Sabah namazına kalkmak zor oluyor) demekte de mahzur yoktur. Hastalığı veren Allahü teâlâ olduğu hâlde, (Başım çok ağrıyor, dayanamıyorum) demekle Allahü teâlâya isyan edilmiş olmaz. Kaderim çok kötü demenin de mahzuru olmaz.
Herkesten dua istemelidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hangi konuda olursa olsun, dünyalık bir konuda bile olsa, (Daha iyiyim, daha iyi yaparım) demek, şeytan sıfatıdır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bütün büyükler, dua almayı yollarının esası kabul edip, herkesten dua istemişlerdir. Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri, herkesten dua alırdı. Onu Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri yapan, bir köylünün, (Yâ Rabbi, bunun kalp gözünü aç!) diye ettiği dua olmuştur. Meğer o köylü, mübarek bir zatmış. Kimin ne olduğunu biz bilemeyiz.
Gencin biri bahçelerde bekçilik yapar. Zamanın sultanı Melik Zâhir, bir bahçenin yanından geçerken o genci görür. Gencin gayreti hoşuna gider ve (Ben sultanım, bana bir nar verir misin?) der. Genç, koparıp bir nar getirir. Sultan tadına bakar. Nar ekşidir. (Sen bu bahçede bu kadar çalışıyorsun, narın ekşisini tatlısını daha anlayamadın mı?) der. Genç de, (Efendim bahçe benim değil, ben burada bekçiyim. Bir defa olsun alıp yemedim. Hangisi ekşi, hangisi tatlı, bilemem) der. Sultan ise, (İyi ama ben tatlı nar istiyorum) deyince, genç de, (Allahü teâlâya dua ederim, tatlısını verir) der ve namaza durur. Namazdan sonra Sultan gelip o gencin ayaklarına kapanır. Genç, (Estağfirullah) diyerek buna mâni olmaya çalışınca, Sultan, (Sizinle beraber ağaçların da secde ettiğini gördüm) der ve koca sultan, o gencin müridi olur. O genç bir bekçiydi, ama kalbi daima Allah'la beraber olan Abdullah el-Acemî hazretleri idi.
Onun için herkesin duasını almaya çalışalım. Dua almanın ilk şartı tevazudur. Kibirli insan dua isteyemez. Nitekim merhum Hocamız, (Kibir, maddî ve mânevî her iyiliğe engeldir) buyururdu. Evliya zatların hepsi tevazu sahibidir. Allahü teâlâ hadis-i kudside, (Azamet ve kibriya bana mahsustur. Bu hususta bana ortak olmak isteyeni yakarım!) buyuruyor. Cenab-ı Hak, yakacağı adamı evliya yapar mı?
Kendimizi kimseden daha üstün, daha iyi görmeyelim. Zaten hangi konuda olursa olsun, dünyalık bir konuda bile, (Daha iyiyim, daha iyi yaparım) demek şeytan sıfatıdır. Çünkü İblis, (Ben Âdem'den daha iyiyim) dedi ve böylece şeytan oldu. Kim (Ben filan kimseden daha iyiyim) derse, artık onun bağlantısı kopmuş, feyz yolu kapanmıştır. Kibirlenmek o kadar tehlikelidir ki, insanın küfre düşmesine bile sebep olabilir. Onun için hatayı her zaman kendimizde aramalı, sadece kendi kusurlarımızla meşgul olmalı, kimseyi küçük görmeden herkesle iyi geçinmeye çalışmalı. Hiçbir Allah kulunun kalbini kırmamalıdır.
İslâm dairesinin dışında ölmek felakettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinin sınırının içinde kalmanın tek yolu, sâlihlerin arasında olmaktır. Bunun için Peygamber efendimiz, (Cemaatte rahmet, ayrılıkta azab-ı ilâhî vardır) buyurmuştur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir ülkeden kaçarken, o ülkenin sınırını aştığımızda kurtulma ihtimalimiz olduğu gibi, vurulma veya hapse girme ihtimalimiz de olur. İslâmiyet'in sınırını aşmak da böyle tehlikelidir. Bütün varlığımızla, bütün gücümüzle bu sınırın içinde olmaya çalışmalıyız. Bazen nefsanî, bazen şeytanî hareketler, bazen kötü insanların yanıltmasıyla sınırı aştığımız anda, o felaketten kurtulmak için tevbe ve istigfar etmek gerekir.
İnsanlar nefsine tâbi olarak, şeytana, kötü arkadaşa uyarak bazen sınırı aşıyor, yani haram işliyor veya küfre girebiliyor. O anda ölürse mahvolur. İslâm hududunun, İslâm dairesinin dışında ölmek felakettir. O bakımdan Peygamber efendimizin bildirdiği (Allahümme, yâ mukallibel kulûb, sebbit kalbî, alâ dînik) duasını her gün okumalı. (Ey büyük Allah'ım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, yani dininden döndürme, ayırma! Dinin hudutları içinde kalmamı nasip eyle!) demektir.
Sınırın dışında olmak tehlikelidir. O bakımdan dinimizin ilk emri sınırları öğrenmektir.
İslâmiyet'in sınırı, önce küfürden, şirkten sakınmak, ikincisi haramlardan sakınmak, ondan sonra mekruhlardan sakınmaktır. Bunlardan sakınınca o sınırlar içinde yapılan her ibadet sahih olur.
Allahü teâlâ, sınırın dışında olan ibadetten razı değildir. O insanın kurtulma ümidi de çok azdır. Çünkü sınırın dışında, her an küfre girebilir, haram işlerken ölebilir, kötü bir yerde can verebilir. Yani ibadetleri o anda onu kurtarmaz. Ama sınırı aşmazsa, Allahü teâlânın razı olduğu yerde olduğu için yaptığı her ibadetten ecir alır, ölürse Müslümanların arasında ölür, kabri belli olur, haramlardan her an sakındığı için cihat sevabı alır. Sınırın içinde kalmanın tek yolu sâlihlerin arasında olmaktır. Bunun için Peygamber efendimiz, (Cemaatte rahmet vardır ayrılıkta azab-ı ilâhî vardır) buyurmuştur.
Dinimizde sıra, önce iman etmek, ikincisi ilim yani İslâmiyeti bilmek, sonra da bildiğine uygun yaşamaktır. İslâmiyet'in sınırını bildikten sonra insan günah işlemez. Sınırları bildiği hâlde günah işlemeye giderse, bu çok daha tehlikeli olur.
Uçurumun kenarında dolaşmak ahmaklıktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Nefsten korunmanın çaresi, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riayet etmektir. Nefs ölmez, ama haramlardan kaçtıkça, ibadetleri yaptıkça zayıflar, güçten düşer ve aldatması azalır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Elfaz-ı küfür, küfre sebep olan, yani imanı götüren sözlerdir. Böyle bir sözü, kasten söyleyenin imanı gider. Çünkü her Müslümanın, bilmesi gereken şeyleri öğrenmesi farzdır. Bilmemesi özür olmaz, büyük günahtır. Bir mekruhu, bir sünneti bile hafif görmek, küfre sebep olur. Küçük günaha devam etmek, büyük günah olur. Büyük günaha devam etmek de, insanı küfre kadar sürükler. Sonra Allah korusun, küfre düşer, sonsuz ateşte yanar.
Uçurumun kenarında, sınırda dolaşmak ahmaklıktır. Peygamber efendimiz, sallallahü aleyhi ve sellem, (Uçurumun kenarında dolaşan kimse, her an uçuruma yuvarlanabilir) buyuruyor. Merhum Hocamız da, (Nefsine uyan haram işler, haram işleye işleye küfre dalar, kâfir olur gider. Çünkü haramı işleyince alışır, alışınca zevk alır. Zevk alınca, önem vermez, haram olduğunu unutur. Harama önem vermeyen kâfir olur) buyururdu.
Yüzümüzü âhirete dönmeliyiz, başkasının kusurlarıyla değil, kendi günahlarımızla uğraşmalıyız. Abdest suyu kaynarsa ona bile dayanamayız. Cehennemin dehşetini anlatmak mümkün olmaz. O kadar korkunç bir yerdir ki, günahsız olan melekler bile, onun dehşetinden korkarlar.
Peygamber efendimiz, Cebrail aleyhisselamı çok üzgün görünce sebebini sorar. O da, (Cehennemin öyle kızgın bir alevini gördüm ki, onun etkisinden hâlâ kendime gelemedim) diye cevap verir.
Âhirette Allahü teâlânın rahmetine kavuşabilmek için, imanla ölmek gerekir. Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde açık bildirilenlere uygun imanı olmayan veya haramlardan sakınmaya önem vermeyen kimsenin imanı gider, mürted olur.
Allahü teâlânın kullarına ihsan ettiği en büyük nimet, doğru iman nimetidir. Yani Ehl-i sünnet itikadıdır. Nimet ne kadar büyükse düşmanı da o kadar çoktur, bu düşmanlarının en büyüğü nefstir. O da içimizde, imanımızı çalmak için fırsat kolluyor, bir an gâfil değil. Bu nefsten korunmanın çaresi, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riayet etmektir. Nefs ölmez, ama haramlardan kaçtıkça, ibadetleri yaptıkça zayıflar, güçten düşer ve aldatması azalır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Enes bin Malik hazretleri, kendisiyle beraber bir sakal-ı şerifin defnolunmasını vasiyet etti. Allahü teâlânın huzuruna sakal-ı şerifle birlikte çıkmak istedi.
Sual: Resulullah'ın mübarek saç ve sakalıyla bereketlenmeye, saygı duymaya şirk demek doğru mudur?
CEVAP: Çok yanlıştır. Bunlara saygı duymak lazımdır. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'ın şeâirini tazim etmek, kalblerin takvasındandır.) [Hac 32]
Bunun için, Allahü teâlânın şeâirini tazim etmek vacib olmuştur. Şeâir, nişanlar, alametler demektir. Abdülhak-ı Dehlevi hazretleri, (Görülünce, Allahü teâlâyı hatırlatan her şey, Allahü teâlânın şeâiri olur) buyuruyor. Bekara sûresinin, (Safa ve Merve, Allah'ın şeâirindendir) mealindeki 158. âyet-i kerimesinden anlaşılıyor ki, Allahü teâlânın şeâiri, yalnız Safa ve Merve tepeleri değildir. Bunlardan başka şeâir de vardır. Mekke-i mükerreme şehrinde, Mescid-i haramın yanında bulunan Safa ve Merve ismindeki iki tepecik arasında, İsmail aleyhisselamın annesi Hazret-i Hacer gidip geldiği için, bu iki tepecik, Allahü teâlânın şeâiri olup, o mübarek anneyi hatırlamaya sebep olunca, bütün mahlûkların en üstünü ve Allahü teâlânın sevgilisi olan Muhammed aleyhisselamın doğduğu, büyüdüğü, ibadet ettiği, hicret ettiği, namaz kıldığı, vefat ettiği yerler, mübarek türbesi, Hazret-i Ali'nin ve diğer Eshabının yerleri de elbette Allahü teâlânın şeâiri olur. (Usul-ül-erbea fi terdid-il vehhabiyye - F. Bilgiler)
Şah Veliyyullah Dehlevî hazretleri de buyuruyor ki:
Allahü teâlânın şeâirini sevmek demek, Kur'an-ı kerimi, Peygamber efendimizi ve Kâbe'yi sevmek demektir. Hatta Allahü teâlâyı hatırlatan her şeyi sevmektir. Allahü teâlânın evliyasını sevmek de böyledir. (Eltaf-ül-kuds)
Peygamber efendimizin, mübarek saç ve sakalıyla bereketlenmek de, bunlar gibi caizdir. Bizzat kendisi, bunların dağıtılmasını emretmiştir. Resulullah, sallallahü aleyhi ve sellem, Cemre-tül-akabe'ye geldi, taşlarını attı, sonra Mina'da konakladığı yere geldi ve kurbanını kesti. Sonra berbere, (Al!) buyurdu ve sağ yanını işaret etti, sonra sol tarafını işaret etti, sonra kesilen saçları halka vermeye başladı. Sağ yandan kesilenleri sağındakilere, sol yandan kesilenleri de Ümmü Süleym'e verdi. Enes bin Malik hazretleri, kendisiyle beraber bir sakal-ı şerifin defnolunmasını vasiyet etti. Allahü teâlânın huzuruna sakal-ı şerifle birlikte çıkmak istedi. (Buhârî) (Devamı var)
Her savaşta zafer kazanırdı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Ellerini tutup yüzlerine sürdüler" ifadesi, faziletli ve sâlih kimselere dokunarak bereketlenmenin meşru olduğunu gösteriyor.
Resulullah'ın, sallallahü aleyhi ve sellem, faziletlerinden biri de şudur ki, Halid bin Velid radıyallahü anh, başında, sarığı arasında bir sakal-ı şerif taşırdı. Bunu taşıdığı her savaşta zafer kazanırdı. O, mübarek bir kılı sebebiyle muradına kavuşuyor da, Resulullah efendimizin mübarek zat-ı şerifini vesile ederek Allahü teâlâdan dilekte bulunanlar muradına kavuşmaz olur mu? (Kadi İyad - Şifa-i şerif)
Resulullah efendimiz çarşıya çıkıp, bir entari satın aldı. Giderken bir âmânın yani gözleri görmeyen birinin, oturmuş, (Allah rızası için, bana bir gömlek verin, Cennet elbiselerine kavuşun) dediğini duyup, aldığı entariyi buna verdi. Âmâ, entariyi eline alınca, misk gibi güzel koku duydu. Bunun, Resulullah'ın mübarek elinden geldiğini anladı, çünkü Resulullah'ın bir kere giydiği her şey, eskiyip dağılsa bile, parçaları da misk gibi güzel kokardı. Âmâ, (Yâ Rabbî, bu gömlek hürmetine, gözlerimi aç) diye dua etti. İki gözü hemen açıldı. (Zad-ül-mukvin)
ELLERİNİ TUTUP YÜZLERİNE SÜRDÜLER
Hazret-i Ebu Cuhayfa diyor ki: Resulullah efendimiz, öğle sıcağında çıkıp abdest aldı. Oradakiler kalkıp, onun ellerini tutup, yüzlerine sürdüler. Bir de ben, onun mübarek ellerini tutup yüzümün üstüne koydum. O sıcakta mübarek elleri, kardan daha soğuktu ve miskten daha güzel kokuyordu. (Buhârî)
(Ellerini tutup yüzlerine sürdüler) ifadesi, faziletli ve sâlih kimselere dokunarak bereketlenmenin meşru olduğunu gösteriyor.
Hazret-i Âişe validemiz buyuruyor ki: (Resulullah bir yarası olan kimseyi tedavi ederken, işaret parmağını yere sürüp ve kaldırarak, "Bismillahi türbetü erdinâ biriki ba'dinâ liyüşfa bihî sekimünâ bi-izni Rabbinâ" derdi.) [Müslim]
İmam-ı Nevevi, bu hadis-i şerifin mânâsını şöyle açıklıyor: İşaret parmağını mübarek ağız suyuyla ıslatıp, sonra toprağın yapışması için yere koyar, sonra hastalıklı veya yara olan yere sürer ve bu elini sürerken, Allahü teâlânın ism-i şerifiyle bereketlenmek için bu duayı okurdu.
Eshab-ı kiram, Resulullah'ın kullandığı eşyalarla teberrük ederlerdi. Abdest alırken kullandığı su ile, mübarek teri ile, gömleği, asası, kılıcı, nalınları, kadehi, yüzüğü ile ve kullanmış olduğu her şeyle bereketlenirlerdi. (Üsul-ül-erbea, F. Bilgiler)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ücretle ibadet etmek, mesela Kur'an-ı kerimi, mevlidi, duayı para karşılığı okumak caiz değildir.
Sual: Mezarlıkta hafızlar dolaşıyor, ücretle Yasin-i şerif okuyorlar. Yahut (Hazır okunmuş hatim var, ucuz satarız) diyorlar. Bu, günah değil midir?
CEVAP: Ücretle ibadet yapmak veya yaptırmak yahut ibadetin sevabını başkasına satmak bâtıldır. İbadeti yapmadan pazarlık edilirse, ücret olur. Yaptıktan sonra pazarlık edilirse, ibadeti satmak olur. İkisi de caiz değildir. (S. Ebediyye)
Ücretle ibadet etmek, mesela Kur'an-ı kerimi, mevlidi, duayı para karşılığı okumak caiz değildir. Parayı almak da, vermek de haramdır. Bunları Allahü teâlânın rızası için yapmalı. Hediye verilirse, okuyanın alması günah olmaz. (İslam Ahlakı)
Kur'an-ı kerim geçim vasıtası yapılmaz. Üç hadis-i şerif:
(Kur'an-ı kerim okuyun, fakat geçim vasıtası yapmayın!) [İ. Ahmed]
(Bir zaman gelir, Kur'an-ı kerim, Allah rızası için değil, dünyalık için okunur.) [Ebu Davud]
(Kur'an-ı kerim okuyup da, okun yaydan çıktığı gibi dinden çıkanlar olacaktır.) [İbni Mâce]
Sual: Halk arasında, şahit olmasa da, değişik şekillerde dînî nikâh kıyılabileceğini söyleyenler oluyor. Mesela, (Bir erkek, bir kadına sen benim namusumsun derse, o da kabul ederse veya bir erkek evleneceği kadına üç kere benimle evlenir misin derse, o da evet derse dînî nikâh kıyılmış olur) diyorlar. Yine bunlar gibi, (Allah, peygamber şahidimizdir) diyerek şahitsiz nikâh kıyanlar oluyor. Böyle nikâh olur mu?
CEVAP: Öyle nikâh sahih olmaz. Hanefî mezhebinde, ya iki erkek veya bir erkekle iki kadın şahit olmazsa nikâh geçersiz olur. Şafiî'de ise sâlih iki erkek şahit ile kızın babasının bulunması şarttır. Kızın babası yoksa velisinin evliliğe izin vermesi gerekir.
Sual: Mukabeleyi dinlemekle hatim sevabı olur mu?
CEVAP: Sadece dinlemekle hatim olmaz. Dinleme sevabına kavuşulur. Hatim okuyanı Mushaf'tan gözle takip etmek daha uygundur, gözler de ibadet etmiş olur. Hatim okunurken başka iş yapmayıp sadece dinlemelidir. Kendimiz de okursak, okuyanı dinlememiş oluruz. Ancak radyodan, TV'den veya internetten dinlerken, sevab olması için kendisinin okuması şarttır. Cihazdan dinlemekle sevab olmaz. Baştan sonuna kadar kendisi de okursa hatim sevabı alır.
Pazarlık yapmak sünnettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Alışverişte pazarlık şart mıdır? CEVAP: Şart değildir. İhtiyaç varsa pazarlık yapılır. Pazarlık sünnettir. Alışverişte Müslümanın aldanması caiz olmadığı gibi, aldatması da caiz değildir. Üç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Müslümanı aldatan bizden değildir.) [İ. Rafiî]
(Bizi aldatan bizden değildir.) [Taberânî]
(Aldatan Cennete giremez.) [Tirmizî]
Fakirlerin malını fazla parayla almalı, onları sevindirmeli, fakat zenginden mal alırken aldanmak sevab değildir, kötüdür. Malı zayi etmektir. Mümkünse pazarlık edip ucuz almak lazımdır. Hazret-i Hasan ve Hazret-i Hüseyin, her aldıklarında pazarlık eder, ucuz almaya uğraşırlardı. Kendilerine, (Bir günde birçok sadaka veriyorsunuz da, bir şey satın alırken niçin uzun pazarlık ederek yoruluyorsunuz?) dediklerinde, (Verdiklerimizi Allah rızası için veriyoruz. Ne kadar çok versek yine azdır, fakat alışverişte aldanmak, aklın ve malın noksan olmasındandır) buyururlardı. (Kimya-yı saadet)
Sual: Gemimiz Gölcük'te tamirde, ayrılış tarihimiz kesin bilinmiyor. Tamiri biter bitmez Mersin'e gitmeyi planladık. Mersin'de de, ne kadar kalacağımız belli değil, demirli olarak, belki bir ay, belki daha fazla kalabiliriz. Bu durumda namazları nasıl kılmak gerekir?
CEVAP: Gemi kaptanı veya başka yetkili, (Burada 15 günden fazla kalacağız) derse, karada mukim, gemide seferi olunur. Gemi vatan olmaz. Böyle söylemedikçe, hep seferi kılınır.
Sual: Pazar günleri Bursa'da kalmak niyetiyle 20 günlüğüne Fatih'ten Armutlu'ya giden kimse için, Armutlu vatan-ı ikamet olur mu?
CEVAP: Armutlu vatan-ı ikamet olmaz. Eğer geceleri Armutlu'da, gündüzleri Bursa'da kalmaya niyet ederse, Armutlu vatan-ı ikamet olur. Gece nerede kalacağına bakılır.
Sual: Yaş gününü veya evlilik yıl dönümünü tebrik etmek ve hediyeleşmek caiz midir?
CEVAP: Böyle şeyler âdettir, zararlı değildir. Sevgiyi artırır. Bunlar yapılırken, günah olan bir şey yapmamaya dikkat edilirse mahzuru olmaz.
Kibir, maddî mânevî her iyiliğe engeldir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Gün, tevbe ve istiğfar zamanıdır. Yarına çıkacağımız belli değil. Mümin, müminin kıymetini bilmezse Allahü teâlânın kıymetini bilmez.
Rahmetli Enver Ağabey anlatıyor:
Hayat su gibi akıyor. Ne mutlu bize ki, Allahü teâlâ bizleri hayırlı işlerde istihdam ediyor. Böyle bir nimet çok az kimseye nasib oluyor. Nasıl ki beş gram altın için beş ton toprak eleniyor, Allahü teâlâ da, o kadar kulları içinden seçip, bize o kadar nimet veriyor. Biz bunlara karşılık ne veriyoruz? Bunun şükrü için ne yapıyoruz? Âhirette bunların hesabı sorulacaktır.
İkinci olarak, Allahü teâlâ bizleri sağlıklı olarak yarattığı için ne kadar şükretsek azdır.
Ağlamayanda pek hayır olmaz. Hep gülmek iyi değil. Yarına çıkacağımız belli değil. Gün, tevbe ve istiğfar zamanıdır. Müminin kıymetini bilmeyen, Allahü teâlânın kıymetini bilmez.
Malımızla, mevkiimizle veya kabiliyetimizle övünerek kibirlenmeyelim. Merhum hocamız, (Kibir, maddî mânevî her iyiliğe engeldir) buyururdu.
Su hayattır. Harun Reşid, Şiblî hazretlerinden nasihat ister. O da, (Diyelim ki çöldesin. Susuzluktan öleceksin. Servetinin yarısını bir bardak su için verir misin?) diye sorar. Harun Reşid, (Evet, veririm) der. Şiblî hazretleri, (Peki, suyu içtin fakat çıkaramasan, "Servetinin kalanını verirsen seni kurtarırız" diye bir şart ileri sürseler. Kalan servetini verir misin?) diye tekrar sorar. O da, (Evet, mecburen veririm) der. Şiblî hazretleri, (Öyle ise, bir bardak su bile etmeyen servetinle gururlanıp, kibirlenme!) buyurur. Allahü teâlâ kibirliyi affetmiyor. Kibirli olmak sanki Rabbimize ortak koşmak gibi oluyor.
Her devrin bir savaş şekli olur. Ok, yay, kılıç, soğuk savaş, atom bombası gibi. Zamanımızın savaş şekli de ekonomik savaş, para savaşı... Zengin olan, parası olan, arabasını dağdan aşırıyor, savaşı kazanıyor. Ayakta kalıyor.
Peygamber efendimiz, sallallahü aleyhi ve sellem, (El-fakru li-eshabî seâdetün vel-gınâu fî-âhirizzemân seâdetün) yani (Eshabım için fakirlik saadettir, âhir zamanda ise ümmetim için zenginlik saadet olacaktır) buyurdu. Başka bir hadis-i şerifte de, (Âhir zamanda iki sarısı olmayan, kullanılmış, horlanmış mendil gibi atılacaktır) buyuruldu. İki sarı, altınla gümüştür. Yine bir hadis-i şerifte, (Şerefinizi mallarınızla, paranızla koruyun!) buyuruluyor. Demek ki, dinimizi, malımızı, namusumuzu, şerefimizi korumak için zengin olmak zorundayız.
İyi sebebe yapışan, iyi netice alır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sabah kuş yuvasından çıkıyor. Tevekkül ediyor. Akşama tok dönüyor. Onun gibi tevekkül sahibi olmalıyız.
Rahmetli Enver Ağabey anlatıyor:
(İyi sebebe yapışan, iyi netice alır) sözünü kendimize düstur yapmalıyız. Oturmakla veya plansız programsız dolaşmakla netice alınmaz. Kabahati kendimizde aramalıyız! (Biz sebebe iyi yapışamadık, iyi anlatamadık, büyükleri vesile etmedik) demeliyiz! Kendimizi devreden çıkartmalıyız! Benliğini, kendini devreye sokan, başarısız olur. Allahü teâlânın rızasını kazanmak niyetiyle yola çıkıp, (Kalbleri çeviren Allahü teâlâdır, yoksa biz ne yapabiliriz ki?) demeli.
Peygamber efendimiz, müşrikler neden imana gelmiyorlar, ebedî yanacaklar diye üzülüyordu. Allahü teâlâ, (Ey habibim, Sen anlat! Hidayet vermek bana aittir) buyurdu. Demek ki, bizim vazifemiz sadece sebeplere yapışmaktır.
Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz. Kendimize değil, Allahü teâlâya güvenelim. Sabah kuş yuvasından çıkıyor. Tevekkül ediyor. Akşama tok dönüyor. Onun gibi tevekkül sahibi olmalıyız.
Geçenlerde bir arkadaştan mail geldi. İş yerinde bazı sıkıntıları olmuş, bunun için çok kızmış. Maildeki seksen kelimeden kırkı (Ben) idi. (Ben şöyle yaptım, ben şöyle yaparım...) diyor. Kendimizi aradan çıkaralım. Hep kendimizi kusurlu, hatalı kabul edelim. Mertlik, suçu kendinde bilmektir. Peygamber efendimiz vadediyor, (Haklı olduğu hâlde, kendini haksız, hatalı bilene Cenneti söz veriyorum) buyuruyor.
Bir gün de evlenecek iki taraf geldi. Nikâh olmuş bitmiş. Sadece düğün kalmış. Fakat ayrılma noktasına gelmişler. İki taraf da, (Biz haklıyız) diyor. (Sizi hakem yapıyoruz, siz ne derseniz biz ona uyacağız) dediler. (Fizikte bir kaide vardır. Artı artıyı iter, eksi eksiyi iter. Zıt kutuplar birbirini çeker. İki taraf da "Ben haklıyım" derse sonuç kavgadır, geçim olmaz. Madem hakemliğime razı oluyorsunuz, kızın o kadar naz yapması normaldir, kız haklıdır, hadi hemen düğünü yapın) dedim. Mesele hâlledilmiş oldu.
Abdülhâlık Goncdüvanî hazretlerine bir genci överler. O da merak edip ziyaretine gider. Biraz sohbet ettiklerinde genç, (Rabbimin rızası Cehenneme girmemde ise girerim) der. Abdülhâlık Goncdüvanî hazretleri, (Eyvah senin işin bitmiş. Zira hep mimli, yani ben diye konuşuyorsun. Mimli konuşmak ise nefistendir) buyurur.
Kurtulmanın çaresi yok olmaktır!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Peki" diyen yok olur, "hayır" diyen mahvolur. Var olan, hem kendini, hem etrafını yok eder. Yok olan, hem kendini hem etrafını kurtarır.
Rahmetli Enver Ağabey anlatıyor:
Üniversitede okurken üç dört iş birden yapıyordum. Hem ev geçindireceksin, hem kardeşlerine bakacaksın, hem onları evlendireceksin, kolay değil. Şimdiki üniversite talebelerine bakıyorum da, bir elleri yağda, bir elleri balda. O zaman bir eczanede çalışıyordum. Namaz kılmak için kartondan bir seccadem vardı. Namaz kıla kıla eskimişti. Yakmaya, atmaya kıyamadım. Ne de olsa kıyamet günü namaz kıldığıma şahitlik edecek. Sonunda onu sardım ve bağladım, nasıl şehidler denizde iken denize bırakılıyor ise, ben de onu denize bıraktım.
Bir gün bir arkadaş geldi, (Ben hanımımla geçinemiyorum, boşamaya kararlıyım) dedi. Baktım nasihat dinleyecek hâlde değil. Başımı iki elimin arasına alıp, tefekkür ediyormuşçasına biraz bekledim. Sonra gözlerimi açıp, (Sen şimdi boşamayı değil, kendi durumunu düşün! Allahü teâlâ bilir, ama bana öyle geliyor ki, senin bir ay ömrün ya var, ya yok. Ben sana hakkımı helâl ettim, sen şimdi git, kendi başının çaresine bak, âhirete hazırlan) dedim. Bu arkadaş, ölümü duyunca, birden değişti. Hattâ öyle bir yumuşamış ki, hanımına hakkını helâl et demiş.
Herkesle helâlleşmiş, gün saymaya başlamış. Hanımı da bu işe çok şaşırmış... Aradan bir ay geçtikten sonra geldi. (Ben hâlâ ölmedim) dedi. (Ne ölümü?) dedim. Tabiî unutmuştum. (Siz böyle söylemiştiniz) dedi. (Kardeşim, ben senin ne zaman öleceğini ne bileyim, gaybı Allah bilir. Ama şunu unutma, ölüm var, bir gün gelecek. Gördün mü, ölümü düşünen, başka şey düşünemez) dedim. Sonra evlilikleri devam etti, iki çocukları oldu. (Nasihat olarak ölüm yeter) hadis-i şeriftir. Hiç ölünün diri ile kavga ettiği görüldü mü? O hâlde bir tarafın ölü olması lazım ki kavga olmasın!
Bize er lazım. Onbaşı, çavuş olmaya çalışmamalı. Er, yiğit anlamına da gelir. Askerlikte de rütbesiz askere denir. Rütbesi olmadığı için kibirlenemez. Merhum Hocamız, (Bize çavuş değil, er lazım) buyurdu. Peki diyen kazanır. Peki diyen rahat eder.
Kurtulmanın çaresi, aklını, nefsini aradan çekmek, yok olmaktır. Yok olan, adam olmuştur. Var olan, adam olamamıştır. Yok olmanın çaresi de peki demektir. Peki diyen yok olur, hayır diyen mahvolur. Var olan, hem kendini, hem etrafını yok eder. Yok olan, hem kendini hem etrafını kurtarır.
Bir Müslüman kardeşimizin ismini duvara yazsalar, ceketimizin önünü iliklemeliyiz. Kendisine değil, ismine bile böyle hürmet etmeli. Mü'minin, mü'minle karşılaşınca yaptığı dua kabul olur.
Sevap bağışlamak caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse, farz olsun, nafile olsun, herhangi bir ibadeti yaparken veya yaptıktan sonra, sevabını, ölü diri, herkese hediye edebilir.
Sual: Hanefî mezhebindeki bir kimse, yaptığı ibadetlerin sevabını, ölü diri herkese bağışlayabilir mi?
CEVAP: Evet bağışlayabilir. İbadetler üç kısımdır:
1- Zekât, sadaka ve kefaretler gibi, yalnız malla yapılan ibadetlerin sevabını ölü diri herkese bağışlamak caizdir.
2- Hac gibi, hem beden, hem malla yapılan ibadetlerin sevabını bağışlamak caizdir.
3- Yalnız bedenle yapılan namaz, oruç, tesbih, tehlil, tahmid ve Kur'an-ı kerim okumak, dua etmek gibi ibadetlerin sevabını bağışlamak da caizdir. Bir kimse, herhangi bir ibadeti yaparken veya yaptıktan sonra, mesela namaz, oruç, sadaka, Kur'an-ı kerim okumak, hac, umre, evliyanın kabrini ziyaret ve ölüye kefen vermek gibi ibadetleri yaparken sevabını ölü diri, başkasına hediye etmeye niyet edebilir. (Etfal-ül müslimin)
Bir kimse, farz olsun, nafile olsun, herhangi bir ibadeti yaparken veya yaptıktan sonra, sevabını, ölü diri, herkese hediye edebilir.
Tatarhaniyye fetva kitabında, (Sadaka veren kimse, sevabının bütün müminlere verilmesi için niyet ederse, kendi sevabından hiç azalmadan, bütün müminlere de sevabı erişir) buyuruldu. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Bir kimse, kıldığı namazlardan, tuttuğu oruçlardan, verdiği zekâtlardan, evliya kabirlerini ziyaret etmekten, birine verdiği ödünç paradan, ilim öğrenmekten, mesela ilmihâl okumaktan, Ehl-i sünnet kitaplarını başkalarına ulaştırmaktan kazandığı sevapları, kısacası hayatta kazandığı farz veya nafile bütün sevabları ölü diri herkese bağışlayabilir mi?
CEVAP: Evet, hepsini bağışlayabilir. Kendi sevabından da hiç eksilme olmaz. Ancak bunların duası yapılmak üzere başkasına bildirilmez. Mesela (40 yıldır kıldığım namazların, tuttuğum oruçların okuduğum ilimlerden hâsıl olan sevapların duasını yapar mısınız?) demek âdet olmamıştır. Yadırganacak şeyler yapmamalı. Sevap bağışlamak ayrı, bunların dualarının yapılması için birine hediye etmek ayrıdır.
Sual: Erkeklerin, pantolonu ayaklarını örtecek kadar uzatmaları caiz midir?
CEVAP: Mekruh olduğu S. Ebediyye'de yazılıdır. Kadınların da, kıyafetinin yerde sürünecek kadar uzun olması uygun değildir.
İyi ve kötü amelin yazılması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hadis-i şerifte, (Melekler insanların amel defterlerini götürürken, başında ve sonunda iyi iş yazılıysa, gün ortasında yapılanları ona bağışlarlar) buyuruluyor. Ya aksi olursa, yani başı ve sonu kötü amel olup da, ortası iyi amel ise ne olur? Başı ve sonu kötü olduğu için iyi ameller de mi yok olur?
CEVAP: Hayır. Günahlar bir bahaneyle affedilirse de, iyi ameller zayi olmaz. Ortada yapılan iyi ameller çok ise, yine o gün iyi amel etmiş yazılır. Her zaman müminin lehine hareket edilir. Günahlar bire bir yazılırken, iyi ameller bire on ve hattâ daha fazla yazılır. Mümin, birkaç günah işler, sağdaki âmir olan melek soldakine günahları yazdırmaz, (Biraz bekle, belki bir iyilik işler) der. Kul, bir iyilik işleyince, (Şimdi yazalım) der. Bir iyiliğe on sevab verilir, o kişi üç günah işlemişse, ondan üçü çıkarılır, geriye yedi sevab yazılır. Bir hadis-i şerif:
(Sağdaki melek, soldaki meleğin âmiridir. Kul, bir iyilik yapınca, on sevab yazar. Kötülük yapınca, sağdaki melek, soldaki meleğe "Bekle!" der; o da, altı saat bekler. Eğer kul, istiğfar ederse, hiçbir şey yazmaz. İstiğfar etmezse, tek bir günah yazar.) [Taberânî]
Sual: Öfkelenen bir arkadaş, (Benim kim olduğumu biliyor musun? Ben, falanca şehirli, filancayım, kancayı takarım, pire için yorgan yakarım) dedi. Bu, kibir alameti değil midir?
CEVAP: Evet, soyu ile, ırkı ile, memleketi ile, öfkesiyle övünmek doğru değildir. Peygamber efendimiz, soyu ile övünene buyurdu ki:
(İki kişi, Musa aleyhisselamın yanında atalarıyla övünerek tartıştılar. Biri, "Bana filan oğlu falan derler" diyerek, dokuz atasını saydı. Bunun üzerine Allahü teâlâ, Musa aleyhisselama vahiy gönderip, "O övünenin dokuz ceddi Cehennemdedir, o da onuncusudur" buyurdu.) [İhya]
İki hadis-i şerif de şöyledir:
(Dedelerinizle gururlanmayın! Dedeleriyle övünmeyi terk etmeyen, Allah nezdinde, pislik böceklerinden daha değersiz olur.) [Tirmizî]
(İzzet ve şeref kazanmak için, dokuz dedesini sayan, Cehennemde onların onuncusu olur.) [İ. Ahmed]
(Pire için yorgan yakarım) demek de çok yanlıştır. Müslüman, ceza verecekse bire bir verir. Bire iki veya daha çok ceza verirse zulüm olur. Zulümle ve yanlışla övünmek Müslümana yakışmaz. Pire yüzünden, suçsuz yorganı yakmak akıllının işi değildir. Öfkesini yenemeyen, kibirli kişinin işidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Nefret ettirmeyin) demek, (Emr-i maruf ve nehyi münkeri terk edin, günahlara verilen cezaları açıklamayın) demek değildir.
Sual: (Müjdeleyin, nefret ettirmeyin) hadisine rağmen, (İnkâr eder veya şu günahı işlerseniz, Cehenneme gidersiniz) gibi âyet ve hadisleri nakletmek nefrete sebep olmaz mı?
CEVAP: (Nefret ettirmeyin) demek, (Emr-i maruf ve nehyi münkeri terk edin, günahlara verilen cezaları açıklamayın) demek değildir. Yoksa, bunları bildirmemek, ilmi gizlemek olur. (Emr-i maruf yaparken, Allah için yapın, nefsinizi araya katıp, nefrete sebep olmayın, yumuşak olarak bildirin, günah işleyenin kâfir olmayacağını, samimiyetle ve şartlarına uygun olarak tevbe edenlerin affedileceğini de söyleyin) demektir.
Allahü teâlânın azabının şiddetli olduğunu bildiren âyet-i kerime ve hadis-i şerifleri nakletmek, (Nefret ettirmeyin) hadis-i şerifine aykırı değildir. Âyet-i kerimeler birbirine aykırı olmaz. Hadis-i şerifler de âyet-i kerimeye aykırı olmaz. Müminin Allahü teâlânın azabından korkması ve rahmetini ümit etmesi gerekir.
Yarın âhirette kâfirler, (Bize dünyada Allah'ın azabının olduğunu bildiren kimse olmadı) derlerse, ne cevap verilecek? Hâşâ Kur'an-ı kerimdeki azap âyetleri lüzumsuz mudur? Hiç kimseye duyurulmaması mı gerekir? Günah işleyenlerin cezalarının verileceğini bildiren hadis-i şerifleri gizlemek mi gerekir?
(Nefret ettirmeyin) hadis-i şerifini istismar eden, yani kötüye kullanan kimseler, ateist olup, kendilerine hümanist diyen dinsiz kimselerdir.
Allahü teâlânın azabı şiddetlidir.
Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir:
(Allah'a ve Resulüne inanmayan [kâfir olur ve] kâfirler için çılgın bir ateş hazırladık.) [Feth 13]
(Allah'a ve Resulüne karşı gelen, bilsin ki, Allah'ın azabı çok şiddetlidir.) [Enfal 13]
(Kullarıma haber ver ki, ben gafur-ur-rahim olduğum gibi, azabım da çok acı, çok şiddetlidir.) [Hicr 49–50]
Günah işleyenlerin cezalandırılacağını bildiren iki hadis-i şerif:
(Zina ve faiz yaygınlaşan toplum, Allahü teâlânın azabını hak etmiş olur.) [Hâkim]
(Allahü teâlâ, içki içene, içirene, alıp satana, yapana, saklayana, taşıyana, kendisine götürülene ve parasını yiyene lanet etti.) [İbni
Sual: Bankaların, maaşlarını kendilerinden alan müşterilerine verdikleri promosyonları almak caiz midir?
CEVAP: Evet, caizdir. Marketler de müşterilerine hediye verebiliyor. Yahut mesela, (Üç tane alırsan fiyatı daha ucuz) diyebiliyor. Bunların da mahzuru yoktur.
Beş vakit namaz kılmamanın günahı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Beş vakit namaz kılmamanın günahı
Namazı, kazaya bırakmak büyük günah olduğu gibi, kazasını geciktirmek de büyük günahtır. Bu büyük günah, kaza kılacak kadar zaman geçince, bir misli artar.
Sual: Namaz kılmak ibadet yani sevap olduğuna göre, sevabı her gün işlemek yerine, müsait olduğum zamanlar veya emekli olunca kılsam ne mahzuru vardır? Orucu da, her yıl belli ayda değil, emekli olunca hepsini tutsam ne mahzuru olur? Sonuçta bunların hesabını ben vereceğime göre, sevap işlemeyi geciktirmem veya hiç işlememem niye günah oluyor ki?
CEVAP: Namaz kılmayan çok kimse, namaz kılmayı, sadece sevab zannediyor. Namaz kılmamak, en büyük günahlardan biridir. İçki içmekten de daha büyük günahtır.
Emekli olunca, namazların ve oruçların kazalarını ödese bile, geciktirdiği için haram işlemiş olur. Bir de, bir ibadeti zamanında yapmakla, kazasını ödemek arasında sevap bakımından dağlar kadar fark vardır.
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Namaz da oruç gibi vakitli ibadettir. Vaktinde kılmak gerekir. Bir vakit namazı kazaya bırakmak, çok büyük günahtır. Kaza edilse bile günahı affolmaz. Ayrıca tevbe etmek gerekir.
Emekli olacağı ve emekli olunca kaza etme imkânı olacağı garanti olsa bile, emekli iken kazalarını ödeyebilen, sadece farz borcundan kurtulur, ama namazdan ve oruçtan hâsıl olacak büyük sevaba kavuşamaz. Farzı geciktirme cezası da affolmaz. Kurban kesmeyip kazasını yapan, yani değerini sonra veren kimse de, sadece azaptan kurtulur, kurban kesme sevabına kavuşamaz.
Namazı, kazaya bırakmak büyük günah olduğu gibi, kazasını geciktirmek de büyük günahtır. Bu büyük günah, kaza kılacak kadar zaman geçince, bir misli artar. Kaza etmeyi geciktirince de, tevbe etmek farz olur.
(Hesabını ben vereceğim) demek de çok yanlıştır. Hiç namaz kılmayan hatta iman etmeyen kimse de, (Nasıl olsa hesabını ben vereceğim) diyebilir. İçki içen de, diğer günahları yapan da, oruç tutmayan da aynı şeyi söyleyebilir. Neticede zararı kendine olur. Allahü teâlânın emirlerini zamanında yapmak ve yasak ettiklerinden de, her zaman kaçmak gerekir.
Sual: İyi bir terzi için, (Allahü teâlâ bu kimseyi sanki terzilik yapması için yaratmış) demek caiz olur mu?
CEVAP: Evet, caiz olur. Terzilik kabiliyeti vermiş demektir.
Peygamberler ve şehitler imrenir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir talebe, hocasının karşısında, kor ateşin üstünde, kıyamete kadar hiç kıpırdamadan, edebini muhafaza ederek saygıyla otursa, yine de hocasının hakkını ödemiş olamaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlânın rızası için bir araya gelmek, dinden ve büyük zatlardan bahsetmek büyük nimettir. Böyle bir nimet için ne kadar şükredilse azdır. Peygamber efendimiz, sallallahü aleyhi ve sellem, (Arş'ın etrafında nurdan kürsülerde oturmuş, nur gibi parlayan zatlara peygamberler ve şehitler bile imrenir. Bunlar, Allah için birbirini seven, Allah için buluşan, Allah için birbirini ziyaret edenlerdir) buyuruyor. Şimdi insanlar, başka şeyleri kutluyorlar, bir şeylerin ardından anma töreni düzenliyorlar. Dine hizmet için bir araya gelmeyip de, Allah rızasından başka maksatlarla toplanmanın vebali büyüktür.
Zeynel Âbidin hazretleri, (Bir talebe, hocasının karşısında, kor ateşin üstünde, kıyamete kadar hiç kıpırdamadan, edebini muhafaza ederek saygıyla otursa, yine de hocasının hakkını ödemiş olamaz) buyuruyor. Onun için bu büyük nimete, bu hizmetlere sebep olan büyüklerimize teşekkür ve dua etmek, Fatiha okuyup ruhlarına hediye etmek, boynumuzun borcudur. Çünkü Resulullah efendimiz, (İnsanlara şükretmeyen, Allahü teâlâya şükretmiş olamaz) buyuruyor.
Yapılan bütün işlerden, hizmetlerden maksat, dine hizmet ve Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarının, doğru din bilgilerinin yayılması olmalıdır. Yani bütün bunlardan gaye, bu hizmetlerin çoğalarak devam etmesidir. Maksat dine hizmet olursa, Allahü teâlâ yardım eder.
Abdullah bin Ömer hazretleri, anlatır:
Vefatından bir sene sonra, babam Hazret-i Ömer'i rüyamda gördüm. Babamın yüzü sararmış çok yorgun vaziyetteydi. (Babacığım bu ne hâl? Senin yüzün böyle değildi) dedim. (Yeni kurtuldum. Şimdiye kadar beni sorguya çekmişlerdi) dedi. (Babacığım, ne sorgusu?) dedim. (Hesabın biri bitmeden biri başlıyordu. Beytülmale ait zekât develerinin bir yuları vardı. Kullanıla kullanıla iyice eskimişti. Ben de işe yaramaz diye atmıştım. Allahü teâlâdan, "Niçin o yuları attın da, Müslümanların malını zayi ettin?" diye azarlayıcı bir hitap geldi. Eskimişti demekten başka mazeret bulamadım) dedi. (Bu yular için sana ne ceza verdiler?) dedim. (Sana, "Bu mektubu benim kefenim arasına koy!" dediğim mektup sayesinde cezadan kurtuldum) dedi.
Bu bir masal, bir hikâye de değil, bir vakıa, gerçek... Cennetle müjdelen on kişiden biri olan Hazret-i Ömer'in hesabı böyle olursa, hepimizin, daha dikkatli, daha hassas olması lâzımdır.
Cennetteki köşklerinde bizi kabul edecekler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i sünnet kitaplarının, bu kitaplardaki bilgilerin, bu yayınların bir kişiye daha ulaşması için elimizden geleni yapmak zorundayız.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ bir kulunu severse, ona hayırlı işleri nasip eder. Büyük zatları tanımasaydık, ne dinimizi doğru olarak öğrenebilir, ne birbirimizi tanıyabilir, ne de dine hizmet etme şerefine kavuşabilirdik. Dünyamızın ve âhiretimizin mamur olması onların feyizlerine bağlıdır.
Belki 50, belki 100 sene sonra, hiçbirimiz dünyada yokuz. Bunun için her an ölüme hazırlıklı olmalıyız. Büyüklerimizin iyiliklerini, güzelliklerini, sohbetlerini, yaptıkları hayırları düşünerek, birbirimize hatırlatarak, biz de onlar gibi olmaya çalışmalıyız.
Büyük bir zatı görüp, sohbetlerinde bulunduktan sonra, bundan faydalanmamak, onu örnek almamak mümkün değil. Aklı olan, onların evlatlarına, talebelerine bu gözle bakar. İnşallah biz de onlara layık olmaya, onların açtığı, bıraktığı yoldan, lâyıkıyla yürümeye devam ederiz.
Dine hizmet için yapılan işler, yazılan ve yayılan kitaplar, nam, şöhret, para için yapılmadı, kurulmadı, öyle de devam etmiyor, Allah rızası için devam ediyor. İnşallah o niyet bozulmadan artarak devam eder.
Evliya zatları, büyüklerimizi hatırlamak hem çok güzel, hem de hasretimizi, ayrılığı hatırlattığı için çok zor. Ama inşallah, Cennetteki köşklerinde bizi kabul edecekler, bir araya getirecekler, bu günleri, bu hizmetleri konuşacağız. Ne iyi işler yapmışız, keşke daha çok yapsaydık diyeceğiz. Allahü teâlâ öyle büyük bir nimet verdi, öyle hayırlı, öyle kıymetli bir işle bizi meşgul edecek şekilde yarattı ki, bunun şükrünü eda edemeyiz. Yine de kıymetini iyi bilmekle ve dört elle sarılmakla, eda etmeye çalışmalı.
Ehl-i sünnet kitaplarının, bu kitaplardaki bilgilerin, bu yayınların, bir kişiye daha ulaşması için elimizden geleni yapmak zorundayız. (Ben çok dua ediyorum, başka şeye ne gerek var) dememeli. Dua zaten, müminin mümin üzerindeki en büyük haklarından biridir, ama imkânımız, gücümüz nispetinde sebeplerine de yapışmakla mükellefiz. Buna hep beraber söz vermemiz, elimizi taşın altına da koymamız gerekir.
Allahü teâlâ, 40 sene, 80 sene değil, kıyamete kadar, bu hizmetlerin devamını nasip etsin, bizleri de bu hizmetlere lâyık etsin, ayırmasın! Elimizden geldiği kadar, dua başta olmak üzere, her türlü imkânımızla da bu hizmetlerin, bu gayretin içinde olmaya devam edelim. Bütün emeği geçenlerden, dünyanın her tarafında zahmet çekip bu faydalı işlerde çalışan, koşturan herkesten Allahü teâlâ razı olsun, hepsinin yardımcıları olsun!
28.02.2015
.Allah dostlarının kalbini kırmayalım
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerimiz, (Bu zamanda, Ehl-i sünnet itikadında olan, haramdan sakınan, namazını kılan, evliyadır) buyurmuştur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanların inkâr ve isyan içinde olduğu bu âhir zamanda, âdeta ateşin içinde yaşıyoruz. Bu hâldeyken günde beş defa abdest alıp, Allahü teâlânın huzurunda durmak, ne kadar büyük nimettir! Cami, Allahü teâlânın evidir. Allahü teâlâ davet etmese, içimize istek vermese, camiye nasıl giderdik? O bizi sevmeseydi, biz onu nasıl severdik? Büyüklerimiz, (Bu zamanda, Ehl-i sünnet itikadında olan, haramdan sakınan, namazını kılan, evliyadır) buyurmuştur. Evliyalığın çok derecesi olsa da, hepsi evliyadır, Allah'ın dostudur. Bu yüzden, kızmayalım, kendimize hâkim olalım, kimsenin kalbini kırmayalım. Bir kulun kalbi kırılırsa, o kulun sahibi kırılır.
Büyüklerimiz, (Ehl-i sünnet itikadındaki bir din kardeşinin, değil kendisinin, ismi duvarda yazılıysa, isminin bile önünden edeple geçmeli ki, Allah'ın sevgisine kavuşulabilsin) buyuruyorlar. Biz, Allah dostlarına, yani Müslümanlara, ne kadar çok muhabbet beslersek, ne kadar çok tevazu gösterirsek, ne kadar çok iyilik ve hizmet edersek, Allah da bizi o kadar sever. Çünkü Müslümanın gayesi, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmaktır. Biz, Allah rızası için din kardeşimize iyilik ederiz. Allah rızası için ana babamıza itaat ederiz. Allah rızası için büyükleri severiz.
Eğer bir sevgi, Allah sevgisine dayalı değilse, mesela bir kimse, ana babasını veya büyükleri nefsi için, menfaati için severse, o sevginin hiç kıymeti ve faydası yoktur. Ama Allah için severse, Allah da onu sever.
Merhum Hocamız, (Herkese iyilik etmeli, duasını almaya çalışmalı, ama hiç kimsenin bedduasını almamalı) buyururdu. İnsan durup dururken beddua etmez. Beddua etmek hiç uygun değilse de, kalbi kırılan, belki gayr-i ihtiyarî beddua edebilir. Kalp, Kâbetullah'tır. Kâbe ise, Allah'ın evidir. O hâlde kalp, Allah'ın evidir. O eve buğz edersek, o evi yıkarsak, mahvoluruz. Allahü teâlâ bir hadis-i kudside, (Yere göğe sığmam, mümin kulumun kalbine sığarım) buyuruyor.
Başkalarının dış görünüşüne, mesleğine bakıp, hemen peşin hüküm vermek, çok yanlıştır. Halbuki son nefeste kimin ne olacağı belli değildir. Belki o, evliya olarak ölecektir. Kendi sonumuzdan korkmalıyız. Biz sonumuzun ne olacağını biliyor muyuz? Başkasından kendimizi nasıl üstün biliriz? Bunun için büyüklerimiz, (Her geleni Hızır bil) buyuruyorlar.
"Yaratıcı var" demek yetmez!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yaratıcı diye, heykel gibi, hiçbir şeye karışmadığı tasavvur edilen hayâli bir varlığa inanmanın, kâfirlik bakımından, ateistlikten hiç farkı yoktur.
Sual: Biri, (Hiçbir şey kendiliğinden olamayacağı için, fen ve teknik çok ilerlemesine rağmen bir karınca, bir domates bile yaratılamadığına göre, bu muazzam kâinatın bir yaratıcısı olduğuna inanıyorum, ama dinlere, peygamberlere, kitaplara ve âhirete inanmıyorum. Ben bir deistim) diyor. Bu kimseye dinsiz denir mi?
CEVAP: Ateist de, deist de?, İslamiyet'e inanmayan dinsiz kimsedir. Deist, bir yaratıcı var dediği hâlde, hiçbir dine ve peygambere inanmayan kâfir demektir. Nasreddin Hoca'nın, (Doğduğuna inanıyorsun da, öldüğüne niye inanmıyorsun?) dediği gibi, (Ben öğrenciyim, ama öğretmene, derse, imtihana inanmam) denir mi? Öğrenci ise, öğretmene, derse inanması gerekir. (Ben kanuna inanırım, ama savcıya, mahkemeye inanmam) denir mi? Ortada bir kanun varsa, bunu hazırlayanlar var, onları uygulayan mahkemeler var demektir. Bir kimse, mahlûk yani kul olduğuna inanıyorsa, kendini yaratan bir varlığın olduğuna da inanması lazımdır. Yaratıcıya inananın da, elbette Onun emir ve yasaklarına inanması gerekir.
(Yaratıcı var) demekle, Allah'a inanmak çok farklıdır. Yaratıcı diye, heykel gibi, hiçbir şeye karışmadığı tasavvur edilen hayâli bir varlığa inanmanın, kâfirlik bakımından, ateistlikten hiç farkı yoktur. Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselamdan beri çeşitli dinler, peygamberler ve kitaplar göndermiştir. Bunları kabul etmeyen, Allah'a inanmış sayılmaz. Allah'a inanmak, kendi tasavvur ettiği bir hayale değil, bildirilen vasıflarda bir ilaha inanmak demektir.
Her peygamber, zamanındaki en ileri ilimlerde mucize göstermiş, Allahü teâlânın birer elçisi olduğunu ispat etmiştir.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Musa aleyhisselam zamanında sihir çok ileriydi. Büyücüler, Musa aleyhisselamın asasının büyük yılan olup, kendi sihirleri olan ipten yapılan yılanları yuttuğunu görünce, bunun sihrin dışında ve insan gücünün üstünde olduğunu anlayıp, hemen iman ettiler... İsa aleyhisselamın zamanında, tıp ilmi çok ileriydi. Çok hastalığa çare bulunmuştu. Hazret-i İsa gelince, tıp uzmanlarının tedavi edemediği hastalıkları iyileştirdi. Allahü teâlânın izniyle anadan doğma körlerin gözünü açtı. Ölüleri diriltti... ?Muhammed aleyhisselam zamanında da, edebiyat, şairlik ve belagat sanatı en yüksek derecesine varmıştı. Resulullah, Kur'an-ı kerimi getirince çoğu, onun belagatinin icazı karşısında, bunun Allah kelamı olduğunu anlayarak, Müslüman oldu. (İsbat-ün-nübüvve) [Devamı var]
Rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Allah'a inanıyorum) diyenin, kitaplara ve bütün peygamberlere de iman etmesi ve ibadetlerini yapması, haramlardan kaçması gerekir.
Tarih incelenirse insanların, önlerinde Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan, kendi başlarına gidince, hep yanlış yollara saptıkları görülür. İnsan, kendisini yaratan büyük kudret sahibinin var olduğunu, aklı sayesinde anladı, fakat ona giden yolu bulamadı. Peygamberleri işitmeyenler, yaratıcıyı önce etraflarında aradı. Kendilerine en büyük faydası olan Güneş'i yaratıcı sandılar ve ona tapmaya başladılar. Sonra, büyük tabiat güçlerini, fırtınayı, ateşi, kabaran denizi, yanar dağları ve benzerlerini gördükçe, bunları yaratıcının yardımcıları zannettiler. Her biri için bir resim, alamet yapmaya kalktılar. Bundan da putlar doğdu. Böylece, çeşitli putlar ortaya çıktı. Bunların gazabından korktular ve onlara kurbanlar kestiler. Hattâ insanları bile bu putlara kurban ettiler. Her yeni olay karşısında, putların miktarı da arttı. İslamiyet geldiği zaman Kâbe'de 360 put vardı. Kısacası insan, bir, ezelî ve ebedî olan Allahü teâlâyı kendi başına bir türlü tanıyamadı. Bugün bile Güneş'e ve ateşe tapanlar vardır. Bunlara şaşmamalı, çünkü rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz. (H. L. O. İman)
Görüldüğü gibi, (Yaratıcı var) demekle doğru yol bulunmuş olmuyor. Robot gibi bir ilah düşünüp, (Hiçbir şeye karışmaz) demek, ne kadar yanlıştır. Her asırda peygamberler gelmiş, mucizeler göstermiş, Allah'ın emirlerini bildirmişlerdir. Mucize göstermeyen peygamber olmaz. Yalandan (Peygamberim), (Resulüm) diyen kimseler elbette çıkar, ama bunlar mucize gösteremez. Yalanları kolayca anlaşılır. Körün gözünü açmak, ölüleri diriltmek, parmağından suların akıp bir ordunun içmesi, bir anda Mekke'den Kudüs'e gitmesi oradan da gökleri gezip gelmesi, cansızların ve hayvanların konuşması, basit olaylar değildir. Bunları ancak Allah'ın gönderdiği peygamber yapar. Hâşâ peygamber yalan söylese Allah müdahale etmez mi? Bir âyet-i kerimede mealen, (Eğer o [Resul] bize atfen, [Kur'ana] bazı sözler katsaydı, biz onu kuvvetle yakalayıp şah damarını koparır, helâk ederdik, hiçbiriniz de buna engel olamazdı) buyuruluyor. (Hakka 44-47)
Şu hâlde, (Allah'a inanıyorum) diyenin, kitaplara ve bütün peygamberlere de iman etmesi ve ibadetlerini yapması, haramlardan kaçması gerekir. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Âhiret hayatı, bir ihtimal değil, apaçık bir gerçektir. O hâlde aklı, ilmi olanın, Allah'a ve Onun bildirdiklerine inanması gerekir.
Allah'ın varlığına inanmayan kimseyle, (Allah'a inanıyorum ama âhirete inanmıyorum) diyen kimse arasında, âhiretteki durumu bakımından fark yoktur. İkisi de sonsuz olarak cehennemliktir. (Ben sadece Allah'a inanıyorum) demek kendini aldatmaktan başka bir şey değildir. (Yaratıcıya inanıyorum) dediği hâlde, ebedî azaptan korkmamak ne büyük ahmaklıktır.
Hazret-i Ali, bir ateiste diyor ki: Biz âhirete inanıyoruz. Diyelim ki, senin dediğin gibi tekrar dirilmek olmasaydı, inanıp ibadet etmekle bizim hiç zararımız olmazdı. Ya bizim dediğimiz gerçek meydana çıkarsa, ki elbette çıkacak, o zaman sen sonsuz olarak azaba maruz kalacaksın.
Dinsiz kimse ölünce, kendi inancına göre, yok olacak. İslamiyet'e göre ise, o Cehennemde sonsuz azap görecektir. İnanan da, sonsuz nimetler içinde yaşayacaktır. Aklı, bilgisi olan bir insan, bu ikisinden elbette, ikincisini seçer. Sonsuz azapta kalmak, bir ihtimal bile olsa, bunu hangi akıl kabul eder? Hâlbuki âhiret hayatı, bir ihtimal değil, apaçık bir gerçektir. Dünya hayatı rüya gibi, âhiret hayatı uyanıklık gibidir. Çünkü hadis-i şerifte, (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruluyor. O hâlde aklı, ilmi olanın, Allah'a ve Onun bildirdiklerine inanması gerekir.
İslamiyet'in koyduğu kurallar, sadece âhirette değil, dünyada da rahat içinde yaşamaya sebep olur. Bir ateist bile, İslam ahlakına uygun yaşarsa, dünyada rahat ve huzur içinde olur. Mesela, bir eczanede yüzlerce ilaç vardır. Her ilacın kutusunda tarifesi vardır. İlacı, tarifeye uygun kullanan, yararını; tarifeye uymayan zararını görür. Yeni bir makine, cihaz imal edilince, içine kullanım kılavuzu konur. O cihazı yapan, aletin sağlıklı çalışabilmesi için nelere dikkat edilmesi gerektiğini bilir. İnsanları yoktan yaratan da, onun sağlıklı çalışabilmesi için ne yapması gerektiğini elbette bilir. Kur'an-ı kerimde, (Yaratan hiç bilmez mi?) buyuruluyor. (Mülk 14)
Öldükten sonra başına gelecekleri düşünmeyene, kendisini ebedi tehlikeye atana akıllı denebilir mi? Kur'an-ı kerimin çok yerinde, (Düşünmüyor musunuz?) diye ikaz edilmektedir. Bir hadis-i şerifte, (Akıllı, Allah'a ve Peygamberine inanan ve ibadetlerini yapandır) buyuruluyor. (İ. Muhber) [Devamı var]
Sizi boş yere yarattığımızı mı sandınız?"
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, başıboş yaratılmayan insanın, ne yapması gerektiğini, peygamberleri vasıtası ile, kitaplar göndererek bildirmiştir.
Bir âyet-i kerimede mealen (Sizi boş yere yarattığımızı mı sandınız?) buyuruldu. (Müminun 115)
Başıboş yaratılmayan insanın, ne yapması gerektiğini, peygamberleri vasıtası ile, kitaplar göndererek bildirmiştir. Son peygamber olan Muhammed aleyhisselama gönderilen kitabı ise Kur'an-ı kerimdir. Kur'an-ı kerim çok veciz olduğu için, Peygamber efendimiz bunu hadis-i şerifleri ile açıklamıştır.
Hadis-i şerifler de, diğer insanların sözlerine göre veciz olduğundan, bizlerin kolayca anlayabilmesi için Ehl-i sünnet âlimleri bunları açıklamıştır. Bu, doktor ve eczacının ilacı hastaya verirken, aç karnına tok karnına, sabah akşam birer tane, suyla iç, sütle içme gibi tarifine benzetilebilir. İnsan niçin yaratılmıştır? Bir âyette mealen, (Cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım) buyuruluyor. (Zariyat 56)
Allahü teâlâ, kendisine doğru iman edip emrine uyanın Cennete, iman etmeyenin ise Cehenneme gideceğini bildirmiştir. İbadetlerin faydası Allahü teâlâya değil, herkesin kendinedir. Maaşla çalışan bir doktor, bir hastaya ilaç verse, ilacın doktora faydası yok diye o ilacı kullanmamak akla uygun değildir. Zehir içsem doktora ne zararı olur diyerek zehir içmesi de ahmaklıktır. İşte, günahlarımın Allah'a bir zararı yok diyerek, her çeşit günahı işlemek akıllı insanın yapacağı iş değildir. Herkesin yaptığı ibadetin faydası kendisinedir. Kur'an-ı kerimde mealen (Kim, [ibadetlerini yapar ve günahlarından] temizlenirse, faydası kendisinedir) buyuruluyor. [Fâtır 18]
(Hiç kimsenin ibadetine Allah'ın ihtiyacı yoktur. İbadet etsek de etmesek de Allah'a bir faydası ve zararı yoktur) diye, yanlış düşünen kimse, perhiz yapmayan hastaya benzer. Bu hastasına doktor, perhiz tavsiye ediyor. Bu ise, (Perhiz yapmazsam doktora hiç zararı olmaz) diyerek, perhiz yapmıyor. Evet, doktora zararı olmaz, ama kendine zarar vermektedir. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, onun hastalıktan kurtulması için, perhiz yapmasını tavsiye etmiştir. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifa bulur. Uymazsa ölür gider. Doktorun bundan hiç zararı olmaz. Bunun gibi, (Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yok) diyerek ibadetten kaçanların da, Cehenneme gitmeleri yadırganmamalı.
Muteber olan, lisan-ı hâldir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hâl ile örnek olmak dil ile konuşmaktan daha güzel bildirir, daha tesirlidir. Onun için, muteber olan, lisan-ı hâldir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İslam ahlâkı ile ahlâklanmalıyız. Müslüman, hasreti çekilen insan demektir. Herkes, bizim için (Ah bir görsek, bir dinlesek!) demeli. Böyle olursak, dinimiz hakkında bir şeyler anlatmaya lüzum kalmaz. Herkes iyiyi kötüyü fark eder. Ve Müslümanlığa rağbet besler. Bunun için, (Lisân-ı hâl, lisân-ı kalden entaktır) denmektedir. Yani hâl ile örnek olmak dil ile konuşmaktan daha güzel bildirir, daha tesirlidir. Onun için, muteber olan, lisan-ı hâldir.
Bir Müslüman hiç konuşmasa, yalnız alışverişiyle, giyinmesiyle, namaz kılmasıyla, davranışlarıyla örnek olarak İslamiyet'i yayabilir. Bir başkası çok konuşur, fakat yaşayışı İslam'a uymadığı için, insanlar onun yüzünden İslamiyet'ten uzak durur. Bu ise felakettir.
Ticaretle de uğraşan Mübarek bir zat, bir gün dinden uzak yaşayan bir kimseyle ticari ortaklık kurmaya çalışırken, o mübarek zatın sevdikleri, (Aman efendim, bununla iş yapılmaz! Bunun çok kötü icraatları var) diye ikaz ederler. Mübarek zat da cevaben, (Eğer bu kansa, biz su olmalıyız. Kan kanla temizlenmez, su ile temizlenir. Hem bununla ortaklık yapmak zorundayız) buyurur.
Anlaşma imzalanır. O kötü kimse, gerçekten de sözünde durmaz. Şirketi zarara uğratır. Mübarek zat, ortaklığı bitirir. Fakat yüzde yüz haklı olduğu hâlde, o kimseyi mahkemeye vermez... Bu olaydan bir müddet sonra o kimse gelir ve mübarek zata der ki:
(Eğer ben sizin yerinizde olsaydım, siz de benim yerimde olsaydınız, ben sizi mahkemeye verirdim ve zararımı fazlasıyla alırdım. Siz bunu bana yapmadınız. Sonra sizin hâllerinize, sözlerinize baktım ve sizin bu hareketinizin İslamiyet'ten kaynaklandığını anladım. Siz dindarca hareket ettiniz. Benimse İslamiyet'le hiç alakam yoktur, ben din iman bilmiyorum. Ama bu davranışınızdan ötürü, elimde olmadan sizi ve güzel ahlâkınızı sevdim. Ben sizi sevince de, İslamiyet'i sevdim. Ben şimdi kurban kesiyor, uçağa binmeden önce sadaka veriyorum. Fakat dindar olduğunu söyleyip aksi şekilde davranan kişilere olan nefretimden dolayı, düne kadar dinime karşıydım. Şimdi anladım ki İslamiyet yalnız onların yaşadığı gibi değilmiş. Lütfen bana Müslümanlığı anlatın.)
İşte lisan-ı hâl böyle tesirlidir. Su, kanı yıkadı ve o kimse mertliği, dürüstlüğü, Müslümanlığı gördü ve hayran oldu.
Saf ve temiz Müslümanın kıymeti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müminlere karşı güler yüzlü, tatlı dilli olmak hususunda samimi olacağız. Düşmana karşı da idareli olacağız, onları kendimize düşman etmeyeceğiz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Fitneye sebep olan doğru; fitneyi önleyen yalandan daha kötüdür. O hâlde, müminlere karşı güler yüzlü, tatlı dilli olmak hususunda samimi olacağız. Düşmana karşı da idareli olacağız, onları kendimize daha çok düşman etmeyeceğiz. Çünkü münakaşa, dostun dostluğunu azaltır, düşmanın düşmanlığını arttırır. Peygamber efendimiz, (İnsanlara müdârâ için gönderildim) buyuruyor. Dini ve dünyayı korumak için dünyalık vermeye müdârâ denir. Durumu idare etmek demektir.
Üç kişiden uzak durmak lazımdır:
3- İşlediği günahla övünenden.
Peygamber efendimiz, (Bir zâlime iyilik ettiğiniz zaman, onun şerrinden sakının, size zararı dokunabilir) buyuruyor.
O bakımdan iyilik ettiğimiz kötü insanlara çok dikkat etmemiz lazımdır.
Mübarek bir zat, (İki şerden bir hayır doğar) buyurunca, bir talebesi, (Efendim, bu nasıl olur?) diye sorar. O zat da, (Sana düşman olan iki kişi arasına Allahü teâlâ bir husumet verir, onlar birbirine düşer. Sen de rahat eder, üzüntü çekmezsin) şeklinde izah eder.
Allahü teâlâ, saf, temiz insanları sever. Hile yapanları sevmez...
Bir hac kervanı giderken, garip bir kişi de onlara katılmak ister. İçlerinden zengin biri ona, (Senin paran pulun yok, bineğin yok, nasıl gideceksin?) der. O garip kişi de, (Rabbim var!) der ve bir şekilde kafileye katılır. Hac vazifesi tamamlanıp dönülürken aynı zengin, o garibe, (Hac vazifeni yaptın mı?) diye sorar. O da, (Evet, elhamdülillah her vazifeyi yerine getirdim) der. Zengin kişi alay etmek için cebinden bir kâğıt çıkarıp, (Vazifesini yapanlara berat kâğıdı verdiler. Bak benimki bu. Hani seninki, sana vermediler mi?) der. Garip şaşırır, (Bana berat vermediler) der. Çok üzülür. Hemen geri koşup Kâbe'nin örtüsünün altına girip, ağlayarak, (Yâ Rabbî, ben de o kullarına verdiğin berattan isterim) diye yalvarır. Allahü teâlâ rahmetini gösterir gaipten mis kokulu bir berat gönderir. O da alıp kervana yetişir ve alay eden kişiye gösterip, (Bak, elhamdülillah bana da verdiler) der. Zengin kişi, (Biz alay ederken o gerçekten beratını aldı) der...
Sonra o garip vefat eder. Onunla alay eden zengin, onu rüyasında görür. (Hesabını nasıl verdin?) diye sorar. Garip de, (Bana bir şey sormadılar. Beratımı gösterdim, melekler beni geçirdiler) der.
İnsanların bizi sevebilmesi için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ bir hadis-i kudside, (Sen nefsine düşman ol, kendini beğenme, çünkü senin o nefsin bana düşmandır, karşıma düşman olarak dikilmiştir) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, hiç kimseyi âmir, tüccar veya patron olarak yaratmadı. Bunlar birer sıfattır. Bu sıfatlara sahip olanlar, büyükleri tanıyıp bu yolun kıymetini, hizmetlerin önemini bildiği hâlde, bunları dine hizmette, diğer kullarına İslamiyet'i bildirmek, doğru kitapları yaymak için kullanmazlarsa vebal altında kalırlar. Allahü teâlâ bize, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi, vazifesi İslamiyet'i bildirmek olan mübarek zatları tanıttı ve sevdirdi. Mademki biz bu zatları sevdik, onlara tâbi olduk, peki dedik, o hâlde asıl işimiz İslamiyet'i anlatmak ve sevdirmek olmalıdır.
Eğer insanlar bizi sevmezse, bizim anlattığımızı nasıl sevsin ve bizi nasıl dinlesin? Aksine, yanımıza gelmez, bizden kaçarlar. Demek ki İslamiyet'i sevdirmek için, önce kendimizi sevdirmemiz lazımdır. İnsanların bizi sevebilmeleri için de, Allahü teâlânın bizi sevmesi lazımdır. Allahü teâlâ bir hadis-i kudside, (Nefsine düşman ol, çünkü nefsin bana düşmandır) buyuruyor.
Eğer biz kendimizi beğenip, nefsimizin peşinde gidersek, Allah bizi sevmez. Allahü teâlânın sevmediğini kulları nasıl sevsin? Allahü teâlânın bizi sevmesi için de, nefsimizi sevmeyeceğiz, kendimizi, ibadetimizi ve işlerimizi beğenmeyeceğiz. Bilakis kendimizden iğrenip, hep nefsimizle hesaplaşmalıyız. O zaman insanlar elde olmadan bizi sevmeye başlar. Çünkü sevimli ve mübarek olan, ruhtur. Nefsimiz inledikçe, ruhun hâlleri, yani güzel ahlâk ortaya çıkar. Ondan sonra da insanlar bizi sever.
Müslüman, (Yanına gideyim de istifade edeyim, o mutlaka bana güzel şeyler söyler, bana dua eder) diye hasreti çekilen, yanına sokulmak ihtiyacı duyulan kimsedir. Eğer insanlar, (Yahu boşver! Şimdi gideriz, adam bize bağırır çağırır, bir laf söyleyip moralimizi bozar. Şu yan taraftan geçelim) diyorlarsa, bu çok tehlikelidir. Böyle bir kimsenin son nefeste imansız ölmesinden korkulur. İnsanların bizden kaçmasının sebeplerinden biri de, iş icabı verilen mevki, makam ve sıfatlarımızdır. Hâlbuki makbul olan, o mevkiler makamlar değildir. Bunlar yüzünden insan aczini unutup, başkalarına tepeden bakmamalı. Yanına yaklaşılmaz biri olmamalı.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(İnsan doğduğu yerde değil, doyduğu yerde yaşamalı) atasözünün, vatan-ı asli ile alakası yoktur.
Sual: Bir arkadaş, (Vatan-ı asli, insanın doğduğu yer değil, doyduğu yerdir. Doyduğun yerde birkaç sene de kalsan vatan-ı asli olur) dedi. Vatan-ı asli, doğduğumuz yer değil midir?
CEVAP: Bir kimsenin, vatan-ı aslisi, doğduğu yerdir. Eğer bu kimse, başka bir şehirde evlenirse, doğduğu yer vatan-ı asli olmaktan çıkar, artık evlendiği yer vatan-ı asli olur. Evlendiği yerden başka bir şehirde temelli kalmaya niyet edip yerleşirse, artık evlendiği yer de vatan-ı asli olmaktan çıkar, temelli kalmaya karar verdiği yer vatan-ı asli olur.
(İnsan doğduğu yerde değil, doyduğu yerde yaşamalı) atasözünün, vatan-ı asli ile alakası yoktur. Bu söz, bir insanın işi, ticareti nerede iyi ise, orada yaşaması gerekir demektir.
MESAFEYİ KISA VEYA UZUN ZANNETMEK
Sual: Vatan-ı ikametim olan Fatih'ten çevre yoluyla İzmit'e gitmek üzere yola çıktım. Fatih İzmit arasının 90 kilometreyi geçmeyeceğini sanıyordum. Buna göre, seferî olmadığım için, yolda öğle namazını kısaltmadan kıldım. Kartal'a varınca, Fatih'le İzmit arasındaki mesafenin 110 kilometreyi geçtiğini öğrendim. İkindiyi kaç rekât kılmam gerekir?
CEVAP: Seferî uzaklıktaki bir yola çıkan, mesafenin uzunluğunu bilmese de seferî olur. Seferî olduğu bilinmeyince dört kılmak günah olmaz. İlk yola çıkışta, bu yolun 100 kilometreden az olduğu sanılıp da, bu yolun aslında 104 kilometreden fazla olduğu öğrenilince, seferî olduğu anlaşılır. Anladıktan sonra artık dört rekât olan farzları iki kılar.
Sual: Vatan-ı ikametim olan Üsküdar'dan, öğle vakti İzmit'e gitmek üzere yola çıktım. Üsküdar İzmit arasının seferî uzaklıkta olduğunu sanıyordum. Buna göre seferî olduğumu düşünerek yolda öğle namazını iki rekât kıldım. Kartal'a varınca, Üsküdar İzmit arasındaki mesafenin seferî uzaklıkta olmadığını öğrendim. İkindiyi kaç rekât kılmam gerekir?
CEVAP: Seferî olduğunu sanarak öğle namazını iki rekât kılmak günah olmamıştır. Ancak vakit çıkmamışsa, dört rekât olarak iade etmek, vakit çıkmışsa kaza etmek gerekir. İkindiyi de dört rekât olarak kılmak gerekir.
Sual: Unuttuğu bir eşyasını almak için, camiye abdestsiz girmek caiz olur mu?
CEVAP: İhtiyaç olunca, o kadar zaman için abdestsiz girmek caiz olur, mekruh olmaz.
Kimin kestiği hayvanlar yenir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslümanların, müşrik olmayan Hristiyanların ve Yahudilerin kestikleri mısmıl hayvanların etleri yenir.
Sual: Her ülkede, etli yemek yemek caiz midir?
CEVAP: Müslümanların, müşrik olmayan Hristiyanların ve Yahudilerin kestikleri mısmıl hayvanların etleri yenir. Mısmıl, sığır, davar gibi eti yenen hayvanlara denir. Ateistlerin, dinsizlerin, Budistlerin, Hinduların ve diğer bâtıl dinlere mensup kimselerin kestikleri hayvanın eti yenmez. Müşrik olmuş Hristiyanların ve Yahudilerin kestiği etler de yenmez, ama müşrik mi diye de araştırmak gerekmez. Hristiyan veya Yahudi olarak bilinen kimselerin kestikleri yenir. Müslümanım dediği hâlde, mürted olmuş kimselerin kestiği etler yenmez. Bunları da araştırmak gerekmediği için, kasaplarda ve marketlerde satılan etleri yemek caizdir.
Sual: Sol elle yiyip içmek ve iş yapmak haram mıdır?
CEVAP: Hayır, haram değildir. Sağ elimiz meşgulse, sol elle yemenin hiç mahzuru olmaz. Kasten, özürsüz sol elle yemek sünnete aykırı olur, tenzihen mekruh olur, çünkü kasten sol elle yemek, (Sağ elle yiyip için, çünkü şeytan, sol eliyle yiyip içer) hadis-i şerifine aykırı olur.
Unutarak veya bir mazeretle yenirse, hiç mahzuru olmaz. Piknikte, sofradan uzak bir yerde, sağ el meşgulse, sol elle de yiyip içilebilir, çünkü Peygamber efendimizin de, ekmeği sağ eline alıp, sonra karpuzu sol eliyle yediği görülmüştür. (Şir'a)
Eğer sağ el meşgulse, mesela sağ elde ekmek varsa, kavunu, üzümü veya başka bir yiyeceği sol ele alıp yemek caiz olur. Solak olanların, sağ elle yapılacak işleri sol elle yapmalarında mahzur olmaz. Mesela, sol elle yiyip içebilir, kurban kesebilir, yazı yazabilir ve diğer işleri de yapabilirler.
Sual: Çocuklara, (Yemeğin kenarından yiyin, ortasından yemeyin, çünkü ortasından melekler yer) demek uygun olur mu?
CEVAP: (Önünüzden yiyin) demek doğru, fakat (Melekler ortasından yer) demek yanlıştır, çünkü melekler yiyip içmezler. Yiyip içmeye ihtiyaçları yoktur. Bereket yemeğin ortasına iner.
(Bereket, yemeğin ortasına iner. Onun için, yemeğin ortasından yemeyin!) [Tirmizi]
Yazıya karşı namaz kılmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Caminin veya namaz kıldığımız odanın kıble duvarında da âyet, hadis, dînî levha bulunmamalı. Levhaları, âyetleri caminin sağ ve sol duvarına asmalıdır.
Sual: Latin harfleriyle olan yazılara karşı namaz kılmak, resme karşı namaz kılmak gibi mekruh olur mu?
CEVAP: Hayır, mekruh olmaz. Çünkü yazı, resim hükmünde değildir. Ama karşımızda bulunan yazılar, süsler veya şekiller, huşuya mâni olursa mekruh olur. Onun için kıble duvarında tablo, dikkati çekecek süs veya yazılar bulunmamalı. Namaz kılınan halılar ve seccadeler de, sade olmalı, üzerinde dikkati çekecek işlemeler, çiçekler ve süsler bulunmamalıdır. Seccadeler sade olmalı veya ön yüzü süslüyse ters çevirip kılmalıdır.
Zihni meşgul eden şeyler mekruh olur. Camilerin kıbleden başka duvarlarını süslemek caizse de, fazla süslü olmaları mekruh olur. Kıble duvarını kıymetli şeylerle, renklerle süslemek mekruhtur. (Redd-ül-muhtar)
Resimli, nakışlı seccadeler zihni meşgul ediyorsa kullanmamalıdır. (S. Ebediyye)
Kıble duvarını sade yapmalı, levha gibi hiçbir şey asmamalı, yazı da yazmamalıdır.
Geçen gördüm. Kubbeli bir camide, mihrabın sağ ve soluna kocaman iki saat konmuş. Namaz kılan gayri ihtiyari saate bakabilir. Saatin kaç olduğunu öğrenince veya başka bir yazıyı okuyunca namazı mekruh olur. Saatler caminin yan duvarlarına konabilir.
Şimdi bazı camilerde şekilli halılar görülmektedir. Düz halı sermelidir. Caminin veya namaz kıldığımız odanın kıble duvarında da âyet, hadis, dînî levha bulunmamalı. Levhaları, âyetleri caminin sağ ve sol duvarına asmalıdır.
HEDİYE SAHİH, ŞART BÂTILDIR
Sual: Beyim, harçlık olarak para hediye ederken, (Bunu yalnız kendin harcayacaksın, başkalarına zırnık vermeyeceksin) diyor. Sadaka versem veya torunlarıma şeker alsam günah mı olur?
CEVAP: Günah olmaz. İstediğiniz yere harcayabilirsiniz. Verilen hediye sahihtir, ileri sürülen şart bâtıldır, yani geçersizdir. (Fetava-i Hindiyye)
Ancak, kadın kocasının isteğini yerine getirmemiş olur. Bu da, uygun olmaz. Kendi paramız da olsa, evde geçimsizlik olmaması için, evin reisi olan erkeğe sorarak harcamalıyız. Evdeki düzeni bozmamalıyız.
Sual: Arkadaş, (Sana şu yardımı yapacağım) dedi. Ben de (Vallahi yaptırmam) dedim. Haberim yokken o işi yapmış. Yemin kefareti vermem gerekir mi?
CEVAP: Hayır, çünkü siz yaptırmadınız, o kendisi yaptı. Yemininiz bozulmadı.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bildirilen yerlere bakılmazsa namaz mekruh olmaz, müstehab sevabından mahrum kalırız.
Sual: Namaz kılarken nereye bakılır?
CEVAP: Kıyamda ve kavmede secde yerine, rükûda ayaklara, celsede ve teşehhüdde dizlere, secdede burnunun iki yanına, selam verirken omuz başlarına bakılır. Bunlar müstehabdır. Bildirilen yerlere bakılmazsa namaz mekruh olmaz, müstehab sevabından mahrum kalırız. Müstehabı terk etmek, mekruh değil, hilaf-ı evla olur. Yani müstehabı yapmayan sevabından mahrum kalır. Ama mazeretsiz bunları terk etmemeli. Namazda gözleri yummak tenzihen mekruhtur. Fakat zihni dağılmasın diye yummak mekruh olmaz. Secdede gözleri yummamalıdır.
Kıyam: Ayakta durmak. Kavme: Rükûdan kalkınca, dik durmak. Celse: İki secde arasında oturmak. Teşehhüd: Namazda oturmak.
Sual: (Kolaylık olması için kadınlar, başörtülerinin üstünden mesh edebilirler) deniyor. Başörtü üstünden mesh caiz olur mu?
CEVAP: Hayır, başörtü üstünden mesh edilmez. Mesh etmiş olmak için, ıslak eli saçlara sürmek gerekir. Bunun gibi, bazı mezhepsizler de, (Çoraba mesh edilebilir) diyorlar. Bunlar dinde kolaylık değil, birer bid'attir.
(İbadetleri bizim gibi yapmayan bizden değildir.) [Mizan-ül kübra]
Kolaylık olsun diye dinin emirlerini değiştirmeye, kimsenin hakkı yoktur. Biri de çıkar, kolaylık olsun diye (Hiç abdeste lüzum yok, haftada bir abdest alsanız yeter) diyebilir. Akılla din olur mu?
Sual: (Kına yakılan ele tekrar kına yakılırsa insan iki evlilik yapar) deniyor. Bu doğru mu?
CEVAP: Hayır, doğru değildir, hurafedir. İki kere de, üç kere de yakılabilir. Sadece kocası ölen kadın, iddet müddetince kına yakamaz.
(Kocası ölen kadın [iddeti bitene kadar] süslü elbise giymez, ziynet takmaz, kına sürmez ve sürme çekmez.) [Müslim]
Bir başka husus da, kına ziynettir. Kadın kınalı elini, yabancı erkeklere gösteremez. O hâliyle dışarı çıkamaz. Erkek ise, zaten ziynet olduğu için kına yakamaz.
Sual: (Cenneti değişmem, saçının teline) şarkısını dinlemek küfür olur mu?
CEVAP: Yanlış olduğunu bilerek dinlemek küfür olmaz, ama çalgı olduğu için haram olur. Cenneti kıymetsiz sanmak ve o sözü tasdik etmek ise küfür olur. Ama bulunduğumuz yerde istemeden kulağımıza geliyorsa, o zaman mahzuru olmaz.
Bu büyükler sevenlerini sahipsiz bırakmazlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mahşerde herkes sevdikleriyle beraber olur. Hiç karışıklık olmaz. Yeter ki kalbinde taşıdığı sevgi net olsun! Kötü kimseleri sevmesin!
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Büyüklerimiz, evliya zatlar, bu fani dünyadan göçüp gitti. Allah adamları azaldıkça dünyanın da tadı kalmıyor. Tabiî büyüklere olan hasretimiz bitmez, artarak devam eder. Ama tesellimiz de var. Nasıl ki insan bir seyahate çıkıp gidince bir müddet sonra hasret başlar, ana babasını, çoluk çocuğunu, arkadaşlarını özler. Biraz zaman geçer, dönüş hazırlığı ile birlikte kavuşma heyecanı da başlar. Şimdi bizim hasretimiz, üzüntümüz artıyor, ama bir yandan da Peygamber efendimize ve büyüklere kavuşmanın heyecanını yaşıyoruz, o da yaklaşıyor bir yandan. Günlerimiz sayılı, artık Allahü teâlâ ne kadar ömür takdir etmişse, o günler de mutlaka gelip geçecek. Kabahatimiz ne kadar çok olursa olsun, oraya imanla ve onlara isyan etmeden, onları kırmadan, lâyık olarak varırsak, kavuşmuş olacağız. İmam-ı Rabbânî, Abdülkâdir-i Geylânî ve Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri gibi büyükler, orada bizi karşılarlar, ana babanın evladını unuttuğu o dehşetli günde, sevenlerini sahipsiz, yalnız bırakmazlar.
Bunun müjdesini merhum Hocamız vermişti. (Allahü teâlâ, bu hizmetlerden dolayı, inşallah bizlere Cenneti nasip ederse Cennetin kapısında, "Yâ Rabbî, bu hizmetleri ben tek başıma yapmadım. Dünyada iken kardeşlerim, arkadaşlarım vardı, onlarla beraber yaptım. Onları da isterim" diye dua edeceğim) buyurmuştu. (Efendim, orası mahşer, insan ayrı düşse bulunamaz. Ya orada, öyle dehşetli bir günde bir arkadaş kaybolsa ne olur?) diye sorulunca da buyurmuştu ki:
(İnsanların işi karışık olur, ama Allahü teâlânın işleri muntazamdır. Orada herkes sevdikleriyle beraber olur. Hiç karışıklık olmaz. Yeter ki kalbinde taşıdığı sevgi net olsun! Kötü kimseleri sevmesin! Aynı mıknatısın metal parçalarını çektiği gibi hepsi bir araya gelir, hiçbir tane noksan olmaz, kaybolan olmaz.)
Tabiî büyüklerden ayrı kaldığımız için üzülüyoruz, ama böyle bir müjde ve sevinç kaynağı olacak bir haber var. Gideceğimiz yer belli, karşılayanlar belli. Yeter ki, sağa sola fazla çarpmadan, otobandan hiç çıkmadan oraya varmaya çalışalım. Bunu başarmanın çaresi de, birlik ve beraberlik içinde olmak, sürüden ayrılmamaktır. (Sürüden ayrılanı kurt kapar) buyurulmuştur.
Her gün bir öncekinden daha kötü olacak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her Müslüman, Ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda olan din kardeşi için sığınılacak bir limandır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kıyamete yakın, insan, bir Müslüman görmek için kilometrelerce gidecek. İyi insanlar azalacak, konuşacak, dertleşecek insan bulmak zorlaşacaktır. Kıyamet yaklaştıkça, her geçen günün, bir öncekinden daha kötü olacağını Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz bildiriyor. Her ne kadar şimdi büyük zatlar yoksa da, onların yolunda giden iyi insanlar vardır. Onlarla birlik beraberlik içindeyiz elhamdülillah. Bu da çok büyük bir nimettir. Bu nimetin devamı için, kıymetini bilip şükretmeli ve fitneden çok sakınmalı.
Nasıl gemiler büyük fırtınalarda bir limana sığınıyorlar ve o tehlikeden kurtuluyorlarsa, her Müslüman da, Ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda olan din kardeşi için sığınılacak bir limandır. İnsanın, sıkıldığı, bunaldığı veya hastalandığı zaman, istişare edeceği veya dua isteyeceği bir din kardeşini bulması, bir şey anlat da ferahlayayım, gel bir iki bardak çay içelim diyeceği bir arkadaşa kavuşması çok büyük bir nimettir. Ama bunun için, birbirlerini çok sevmesi, diğer bütün dünyalık düşünceleri bertaraf etmeleri lazım. Bu kolay değil, çünkü araya dünyalık işler giriyor, nefs ve şeytan giriyor. Şeytan, (Ama o falanca yerde çalışıyor, kaşı karadır, rütbesi var, maaşı çoktur) diye vesvese veriyor. Bunların hepsi bu dünyada kalan şeylerdir, kabre girince bunların hiçbir kıymeti olmaz. Orada rütbeler, mevkiler sıfırlanır. Bunlara değil, ameline ve ihlâsına, Allah dostlarını, müminleri sevip sevmediğine, Allahü teâlâya ve Onun dostlarına düşmanlık edenlere, buğz edip etmediğine bakılır.
Gıybet, yani birini arkasından çekiştirmek, kanser gibidir. Muhammed Hâdimî hazretleri buyuruyor ki: Biri bir yerden ayrılınca, (Herhalde rahatsız oldu da gitti) demek, biri geç kalınca (O ağır, yavaş bir kimsedir, ancak gelir) demek, birinin günahı söylenince, (Elhamdülillah biz öyle değiliz) demek, (Filan kimse iyidir ama şu kusuru da olmasaydı demek) gibi, basit görünen sözler bile, çok çirkin gıybettir ve zinadan daha büyük günahtır.
Gıybet zaten doğru olanı konuşmaktır. Ya işin içine bir de doğru olmayanlar karışırsa, o zaman iftira da olur, daha büyük günah olur. Bir ailede, bir müessesede, fitne, dedikodu, birileri hakkında bir şeyler söyleme işi başlarsa orası mümkün değil iflah olmaz. Oraya her türlü sıkıntı, üzüntü gelir, sonra da ah ederler ama çoktan iş işten geçmiş olur. İş işten geçmeden birlik beraberlik içinde olmaya çalışmalıyız.
Kıyamete kadar dinin temeli aynı şeylerdir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Doğru iman sahibi olmak, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumak, o âlimlerin talebesi olmak, yani din kardeşi olmak dışında hiçbir meziyet, özellik, daha üstün olamaz. Bir evde, bir yerde buluştuğumuz zaman, mesleğini, mevkiini, zenginliğini veya fakirliğini hiç düşünmeden, (Bu benim din kardeşimdir) diye düşünerek birbirimizi kucaklarsak, inşallah merhum Hocamızın müjdesine kavuşuruz. Yani ölünce bizi karşılarlar, kıyamette bize sahip çıkarlar.
Din büyükleri için, (Hep aynı şeyleri anlatıyor) diyenler olabilir, ama dinin temeli bunlardır, değişmez. Din kardeşliğinin, birlik ve beraberliğin, sevgi ve muhabbetin esası bunlardır. Bunlar olunca kusurlar görülmez, her eksiklik zamanla giderilir, her başarıya ulaşılır.
Allah rızası için bir araya gelmenin tadına doyulmaz. Bunun verdiği zevk, başka hiçbir şeyde yoktur... Bir büyük zat, her gün sâlihlerle beraber olmak istermiş, (Bugün evimiz çok sakin, davet edelim de birileri gelsin, beraber oturalım, yemek yiyelim veya bir arkadaşın evine ziyarete gidelim) dermiş. İşte bu sevginin kalpten taşması lâzım. Birbirimizi Allah rızası için çok sevelim.
Bunun tadının üstünde bir tat aramak yanlış olur. Allahü teâlâ bizi, din büyüklerimize ve birbirimize kavuşturmuş. Konuşamayacağımız veya bir derdimiz, sıkıntımız olunca yanaşamayacağımız insanlarla beraber değiliz. Yeter ki dünyalık işlerin telaşesi, mevkiileri araya girmesin. Bunlar olursa tadı kaçar.
Bazen bir vesile ile bir arkadaş diğerine kırılıyor. Merhum hocamız bunları duyduğu zaman, çok üzülürlerdi. Bir an geçirmeden onun çözülmesi için ne yapılması gerekiyorsa yaparlardı. Bize de aynı görev düşüyor. Böyle bir şey duyunca veya bir arkadaşın başına bir şey gelmişse, hepimiz seferber olup o problemi çözmeliyiz. Çünkü biz Müslümanlar olarak, birbirimize lâzımız, tek başımıza kalırsak hiçbir şey yapamayız. Kaybolur, yok olur gideriz, Allah korusun! Bu birlik beraberlik varken, bunun kıymetini çok iyi bilmeli hattâ bundan haz duymalıyız. Şimdi maalesef aynı binada, aynı mahallede oturanların, aynı safta yan yana duranların birbirinden haberi yok.
İşler, hizmetler, mevkiler, makamlar, kazançlar büyüyebilir, ama bunlar yüzünden biz de kendimizi büyütüp, kimseden üstün görmeyelim. Kendini üstün gören felakete düşer.
İmamın müezzinlik yapması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmamın aynı zamanda müezzinlik de yapması iyidir. Resulullah efendimiz, bir seferde bizzat kendisi ezan okumuş, ikamet getirmiş ve imam olarak öğle namazını kıldırmıştır.
Sual: İmam, ezan ve ikamet okuyabilir mi? Yani imam aynı zamanda müezzinlik yapabilir mi?
CEVAP: Evet, yapabilir. İmamın aynı zamanda müezzinlik de yapması iyidir. Resulullah efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" bir seferde bizzat kendisi ezan okumuş, ikamet getirmiş ve imam olarak öğle namazını kıldırmıştır. Hazret-i Ömer, (Halifelik olmasa müezzinlik yapardım) buyurmuştur. Bu söz, (İmamlıkla birlikte müezzinlik de yapardım) demektir. Burada müezzinlik yapmanın önemi de bildirilmektedir.
(Müezzin, kendisiyle beraber namaz kılan cemaatin sevabı kadar sevab alır. Cemaatin sevabından da bir şey eksilmez.) [Nesaî]
(Müttekî, ihlaslı müezzin, şehid gibidir. Ölürse kabrinde çürümez.) [Taberânî]
(Müezzinle imam, cemaatin sayısı kadar sevaba kavuşur.) [Ebu-ş-şeyh]
Cennete girmek için ne yapacağını soran bir zata, Peygamber efendimiz, (Müezzin veya imam ol) buyurdu. O da, (Yapamam) dedi. (O hâlde namazını ilk safta kıl!) buyurdu. (Buhârî)
İmam olmak, müezzinlik yapmaktan, ikamet okumak ise, ezan okumaktan efdaldir.
Efdal olan, imamın aynı zamanda müezzin de olmasıdır. Sirac kitabında, (İmam-ı a'zam Ebu Hanife, ezan ve ikameti de kendisi okurdu) deniliyor. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Arsa karşılığında daire yaptırmak caiz midir?
CEVAP: Kendi arsası üzerinde, istisna [ısmarlama yani sipariş] yoluyla ev yaptırmak caizdir. S. Ebediyye'de deniyor ki:
Arsanın belli bir kısmı, mesela üçte ikisi, hisse-i şayıa [ortak mülkiyet] olarak müteahhide veresiye olarak satılır. Müteahhitten alacağı olan paranın karşılığı olarak, istenilen kat, müteahhide ısmarlama yoluyla yaptırılır, çünkü kendi arsasına, istisna [ısmarlama] yoluyla apartman yaptırılması caizdir. Ismarlama yoluyla yaptırılacak apartmanın, planının, kullanılacak her malzemenin cinsinin ve fabrikasının önceden söz kesilirken bilinmesi, kararlaştırılması gerekir.
Sual: Her gün çekilen veya namazların sonundaki tesbihler unutularak yahut dalgınlıkla fazla çekilse bir mahzuru olur mu?
CEVAP: Unutunca mahzuru olmaz.
Cehennem sonsuz değil mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ahkâb ifadesi kalplere daha bir dehşet verir ve ebediliğe daha açık bir delil teşkil eder. Anlamlar birbirine yakın olduğu için ahkâb ifadesi kullanılmıştır.
Sual: İbni Teymiyye, (Cehennem sonsuz değil) dediği için, İbni Teymiyyeci bir arkadaş, (Nebe sûresi 23. âyetinde, sonsuz olarak değil, asırlar boyunca Cehennemde kalınacağı bildiriliyor. Dolayısıyla, kâfirler de Cehennemde ebedî kalmayacaktır) diyor. Bu yanlış değil mi?
CEVAP: Evet, yanlıştır. Bahsedilen âyet-i kerimenin meali şöyledir:
(Onlar orada ahkâb [hukublar, devirler] boyunca kalacaklardır.) [Nebe 23]
Ahkâb, hukub kelimesinin çoğuludur. Hukub, birçok seneleri ihtiva eden bir devir demektir.
İmam-ı Kurtubi hazretleri tefsirinde buyuruyor ki:
(Devirler boyunca orada kalacaklar) demek, (Devirler devam ettikçe, Cehennemde kalacaklar) demektir. Bu devirlerin ardı arkası kesilmeyecektir. Her bir devir geçtikçe bir başkası gelecektir. Sonsuza kadar, ardı ardınca günler gelecek, demektir. Eğer beş ya da on ahkâb denilseydi ya da buna benzer bir ifade kullanılmış olsaydı, o zaman belirli bir zamana delalet ederdi.
Ahkâbın söz konusu ediliş sebebi, hukubun en uzun süreyi kapsadığından dolayıdır. Böylelikle onların anlayışlarının benimsediği ve bildikleri şekilde onlara hitap etmiş olmaktadır. Burada bu ifade, ebedîlik için kullanılmıştır. Yani onlar orada ebediyen, sonsuz olarak kalacaklardır.
Ahkâb ifadesi kalblere daha bir dehşet verir ve ebediliğe daha açık bir delil teşkil eder. Anlamlar birbirine yakın olduğu için ahkâb ifadesi kullanılmıştır. (Cami'u li-Ahkâm)
Beydâvî, Celâleyn, Medârik tefsirlerinde de, (Sonsuz devirler boyunca içinde kalacaklar) şeklinde açıklanmıştır. Bu husus şu mealdeki âyet-i kerimelerde, daha açıkça bildirilmiştir:
(Kötülükleri [günahları, küfürleri] kendilerini çepeçevre kuşatanlar cehennemliktir, orada ebedî kalırlar.) [Bekara 81]
(Şüphesiz, kâfirlere Cehennem azabı ebedîdir, sonsuzdur.) [Zuhruf 74]
Sual: Cenaze namazından sonra nutuk söyler gibi konuşmak veya ölünün yaptığı iyi işleri anlatmak caiz midir?
CEVAP: Caiz değildir, bid'attir. İmam-ı Rabbânî hazretleri vefat edince, bid'at işlenmesin diye, cenaze namazından sonra hemen kabre koymuşlar ve kabre koyduktan sonra dua okunmuştur.
Herkese kendi mezhebinden sorulacak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her ümmet, peygamberleri ve dinde uydukları imamların isimleriyle çağırılırlar. Mesela, (Yâ ümmet-i Musa), (Yâ Şâfiî) yahut (Yâ Hanefî) denilir.
Sual: (Âhirette hangi mezheptensin diye sorulmaz, Kitap ve Sünnet'ten sorulur. Onun için bir mezhebe uymak yanlıştır) deniyor. Âhirette herkes kendi mezhebine göre sorguya çekilmeyecek mi? Mesela bir Hanefî'nin eli kanadıysa onunla namaz kılmışsa o namaz sahih değildir, denmeyecek mi? Bir Şâfiî kadına dokunsa (Abdestin bozuldu) denmeyecek mi?
CEVAP: Elbette, o şekilde sorgulanacaktır. Dünyada bile bir öğretmen, imtihanda talebelere okuttuğu derslerden soruyor, okutmadığı kısımlardan sormuyor. Allahü teâlâ da tâbi olduğu mezhebe uyup uymadığını soracaktır. Karşı cinse dokunarak namaz kılan Şâfiî'nin namazını sahih kabul etmeyecektir. Bir Hanefî de kendi mezhebine göre abdesti bozan bir şey yapıp namaz kılarsa namazı sahih olmayacaktır. Değil avamdan biri, müctehid olan zat bile, bir hükmün doğru olduğunu kesin olarak bilemez. Şâfiî'ye göre, karşı cinse dokunmak abdesti bozar. Hanefî'ye göre bozmaz. Hangisinin doğru olduğunu ancak Allah bilir. Onun için herkes kendi mezhebinden sorumludur.
(O gün her fırkayı imamlarıyla çağırırız) mealindeki İsra sûresinin 71. âyetini İmam-ı Kadı Beydavî hazretleri, (Her ümmeti peygamberleri ve dinde uydukları imamlarıyla çağırırız) diye açıklamıştır.
Her ümmet, peygamberleri ve dinde uydukları imamların isimleriyle çağırılırlar. Mesela, (Yâ ümmet-i Musa), (Yâ Şâfiî) yahut (Yâ Hanefî) denilir. (Beydâvî, Ruh-ul-beyan, Tefsir-i Hüseynî)
Bu açıklamalar da, dört hak mezhepten birine uymak gerektiğini açıkça bildirmektedir.
Kötü milletler de, zalim krallarıyla çağrılır. Mesela, (Firavun ve taraftarları), (Nemrut'un adamları) diye çağrılır. Kötüler kötü, iyiler de iyi liderleriyle çağrılır. (Meâlim-üt-tenzîl)
Seyyid Ahmed Tahtavî hazretleri buyuruyor ki: Bugün her Müslümanın dört mezhepten birine uyması vacibdir. Mezhepsiz olan, Ehl-i sünnet'ten ayrılır. Ehl-i sünnet'ten ayrılan da bid'at ehli veya kâfir olur. (Dürr-ül muhtar haşiyesi)
İmam-ül-Haremeyn, Burhan kitabında, (Avam, dört mezhepten birine uymalıdır) buyurdu. (Şerhi minhac-ül-üsul) [Devamı var]
Mezhepten ayrılmak caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Âlimlerin sözbirliği ve âhir zamanda Müslümanlara en uygun yol, dört mezhepten birini taklit etmektir. Din ve dünyanın düzeni böyle olur.
İbni Âbidin hazretleri, (Bir işin, bir ibadetin sahih olması için dört mezhepten birine uygun olması gerekir. Bir ibadeti yaparken, şartlarından biri bir mezhebe, başka biri de başka mezhebe uygun olursa, bu ibadet sahih olmaz) buyuruyor.
Bir işi bir mezhebe göre yapmaya başladıktan sonra, bu işi ve buna bağlı olan işleri yapmaya devam ederken, bu mezhebi zaruretsiz bırakmanın yasak olduğu sözbirliği ile bildirilmiştir. (Tahrir-ül-üsul)
Bir mezhebi taklit edenin, hep ona tâbi olması vacibdir. Zaruret olmadıkça, başka mezhebe göre iş yapması caiz değildir. Bir mezhebe göre amel edenin, bu mezhepten ayrılmasının caiz olmadığı sözbirliği ile bildirilmiştir. (Bahr-ür-raık)
Mutlak müctehid olmayan âlimin, bir mutlak müctehidi taklit etmesi gerekir. (Müsellem-üs-sübut)
Her Müslümanın dört mezhepten birini taklit etmesi vacibdir. Taklit etmezse, doğru yoldan sapar. Başkalarını da saptırır. (Mizan s. 24)
Müctehid olmayanın mezhep değiştirmesi caiz değildir. Dilediği bir mezhebi taklit etmesi lazımdır. (Redd-ül-muhtar)
HADİSTEN KENDİ ANLADIĞINA UYAMAZ
Müctehid olmayan din adamının, hadisten anladığıyla amel etmesi caiz değildir. Çünkü hadislerin mensuh veya tevilli yahut muhkem olduğunu ayıramaz. (İkt-ül-ceyyid)
Bir kimsenin, taklit ettiği mezhebi, yani ona uygun iş yapmaya başladığı mezhebi terk etmesinin caiz olmadığı sözbirliği ile bildirilmiştir. (Tahrir)
İbadetlerde ve ictihad ile yapılan işlerde, dört mezhepten birini taklit eden kimse, böyle yaptığı işi, Allahü teâlânın emrine uygun olarak yapmış olur. (Cevhere şerhi)
İslam dininin binası, bu dört direk üzerine kurulmuştur. Bir kimse, bu dört yoldan birine girerse ve bu dört kapıdan birini açarsa, başka yola geçmesi ve başka kapıya sarılması, lehv olur, doğru yoldan ayrılmış olur. Âlimlerin sözbirliği ve âhir zamanda Müslümanlara en uygun yol, dört mezhepten birini taklit etmektir. Din ve dünyanın düzeni böyle olur. Herkes, önce dilediği mezhebi seçer. O mezhebi taklide başladıktan sonra, bunu bırakıp, başka mezhebe geçmek, birinci mezhebe suizan etmek olur, caiz olmaz. Sonra gelen âlimler, bunu sözbirliği ile bildirdiler. (Sıfr-üs-seadet şerhi)
Sırat köprüsünde ikinci sual
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir şehrin hangi devlete ait olduğu, bayrakla anlaşıldığı gibi, bir kimsenin Müslüman olduğu da cemaatle namaz kılmasıyla anlaşılır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Sırat köprüsünde, iman sualinden geçenler, namazdan hesaba çekileceklerdir. Namaz dinin direğidir. Şartlarına uygun kılınması ve kazaya bırakılmaması, bırakılmış olanların da kaza edilmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, vaktinde kılınmayıp kaza da edilmeyen bir vakit namaz için Cehennemde 80 hukbe de yakabilir. Kaza etmeye başlayınca, ömrü yetmese de Allahü teâlâ affedebilir.
Namaz imanın alâmetidir, bayrağıdır. Bir şehrin hangi devlete ait olduğu, bayrakla anlaşıldığı gibi, bir kimsenin Müslüman olduğu da cemaatle namaz kılmasıyla anlaşılır. Meşhur bir kâfir gelse, cemaatle namaz kılsa, Müslümanlığına hükmedilir. Fakat tek başına kılsa, hüküm verilemez. Çünkü cemaat, İslâm'ın şiarıdır. Onun için mümkünse namazları cemaatle kılmalıdır.
Namaz sualinden geçebilmek için kaza namazı borcu olmaması lazımdır. Varsa, bir an önce kaza edip bitirmeye çalışmak gerekir. Onun için Ehl-i sünnet âlimleri, (Sünnetleri kılarken, kaza namazına da niyet edin) buyuruyorlar. Bu, güzel bir imkân, büyük bir kolaylıktır. Kazaya kalmış namazımız olmasa bile, belki guslümüz veya abdestimiz yüzünden sahih olmamış bazı namazlarımız olabilir diye, ölünceye kadar sünnetleri kılarken kaza namazına da niyet edelim.
Allahü teâlâ namaza büyük bir izzet vermiştir. Onu kılanları aziz eder. Allahü teâlâ, ihsan ettiği nimetlere karşılık olarak teşekkür istiyor. Bu teşekkürü namazla başlatmıştır. Namaz kılmayanların hiçbir teşekkürünü kabul etmez. Bir mümin, yüz bin hac yapsa, yüz bin altın sadaka verse, yüz bin hatim indirse, fakat üzerinden bir vakit namaz geçse, bu yaptıklarının hiçbir faydasını göremez.
Nefs, Allah'ın düşmanıdır. İnsanın da en büyük düşmanı, içindeki bu nefs-i emmaredir. Ancak nefsin birçok faydası da vardır. Mesela insanlar, nefsle cihâd yapınca meleklerden daha üstün oluyor. Bu nefs, insan yaşadığı müddetçe hiç ölmez, ama zayıflatılabilir. Zayıflayınca insanı aldatamaz. Nefsi zayıflatmak da ibadetle olur. Nefsin en büyük düşmanı ibadettir. Allahü teâlâ Müslümanları çok sevdiği için namaz kılmayı emretmiştir. Namaz öyle bir lütf-u ilahîdir ki, nefs namazda her an kahrolur. Nefsi durduran silah, ancak namazdır. Onun için, bir kimse namaz kılmıyorsa, yaptığı iyilik ve ibadetlerin hiç kıymeti yoktur.
Dünya, Cennete göre müminin zindanıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Haramların ve helâllerin böyle iç içe olduğu, her tarafı sardığı kötü bir zamandayız. Bu zamanda imanı kurtarmak çok zorlaştı.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her günümüzün son gün, kıldığımız her namazın son namaz olduğunu düşünmeliyiz. Din büyüklerimiz, aldıkları her nefesi?, son nefes olarak kabul ederlerdi. Elbette insan böyle düşünürse her türlü heves, azgınlık, frenlenir, kontrol altına alınır.
Haramların ve helâllerin böyle iç içe olduğu, her tarafı sardığı kötü bir zamandayız. Bu zamanda imanı kurtarmak çok zorlaştı. Günaha girmek başka şey, haramlara önem vermemek, haramları beğenmek ayrı şeydir. Biri günah, diğeri küfürdür.
Bu dünyadaki nimetlerin, evlerin, yatların, villaların hepsi hayâldir. Bunların hakikisi, Cennette Müslümanlar içindir. Bu dünya hayâldir, rüyadır. Rüyaya aldanmamalı. Peygamber efendimiz, (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) ve (Dünya müminin zindanıdır, kâfirin de cennetidir) buyuruyor. Elbette bu, Cennetteki nimetlere, Cehennemdeki azaplara göredir. Cennette öyle nimetler olacak ki, bu hayatımız o nimetlerin yanında, zindan gibi olacak. Kâfirler de o azaba düştükleri zaman, kahr-ı perişan olacaklar, buradaki o ihtişamlı hayatları, o Cehennem azaplarının yanında, Cennet gibi olacak.
Sabırlı olmalı, kimseye kızmamalı, gücenmemeli, kendi hâlimizden de şikâyetçi olmamalıyız. Dünya, imtihan yeridir. Her an Cenab-ı Hak bizi imtihan ediyor. Başımıza gelen iyi veya kötü her şey imtihandır. Acaba Onu mu tercih edeceğiz yoksa başkasını mı? Acaba Onun için mi yapacağız, yoksa nefsimiz için mi? Acaba Ona mı itaat edeceğiz, yoksa Ondan başkasına mı? Hep böyle bir tercih yapmak durumundayız. Allahü teâlâya ibadet edenler, Onu tercih edenler, elbette Onun rızasına kavuşurlar. Cenab-ı Hakkın sevmediklerini tercih edenler, Onun rızasını terk edenler, elbette terk edilmiş yerde bulunacaklardır. Bunda karışık, anlaşılmayacak bir şey yoktur. Sürpriz de yoktur. Herkes tercih ettiğine kavuşur.
Gerçek zenginlik ve fakirlik, yani Müslümanın zenginliği, kâfirin fakirliği âhirette belli olur. Yanarken o malın ne faydası olur?
Merhum hocamız, (Dinimize hizmet edenler, Rabbimizin Cennette vereceği nimetlerin kıymetini, ihtişamını biraz anlayabilselerdi, kendilerini ve her şeyi unuturlar, sevinçten sokağa çıkıp oynarlardı) buyururdu.
Hannâs isimli şeytanın vazifesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, (İki mümin Allah rızası için bir araya gelse, şeytan, aralarına giremez) ?buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İblis, bir gün adamlarını çağırır, (Size görev veriyorum. İçinizde en başarılı fitneci kimse, onu lider yapacağım. Benim için en makbul olanınız, fitnede en başarılı olandır. Şimdi hepiniz işlerinize dağılın) der.
İblis'in adamları bir müddet sonra geri dönüp rapor vermeye başlarlar. Biri, (Ben namazlarında şaşırttım) der, diğeri, (Ben oruçlarını bozdurdum) der, bir diğeri de, (Ben abdestlerini 30 defa aldırdım) gibi şeyler söyler. İblis, bunlara tek tek, (Tamam, geç!) der. Bir tanesi gelip, (Ben karıyla kocanın arasını açtım. Önce aralarına bir kıskançlık, güvensizlik soktum. Ondan sonra, her gün en ufak meselede münakaşa ettirdim. Şimdi ikisi ayrıldılar, birbirlerine düşman oldular) der. İblis de çok beğenir, onu alnından öpüp (Aferin, en büyük işi başardın, bundan sonra diğer işleri de nasıl olsa bozulur) der.
Merhum Hocamız, (Bu şeytanın ismi, Hannâs'tır. Hannâs'ın vazifesi, aile arasında, kardeşler arasında, akraba arasında, iş yerinde, birbirini seven insanlar arasında geçimsizliğe sebep olmaktır. Yani İblis, ara bozmak için, Hannâs isminde birini görevlendirmiştir) buyururdu.
İşte onun için Nas sûresinde mealen buyuruluyor ki:
(De ki: "Ben insanlardan ve cinden, insanın gönlüne vesvese veren, Hannâs denilen şeytanın şerrinden, insanların Rabbi, insanların meliki, insanların mabudu olan sana sığınırım Yâ Rabbi!")
Merhum Hocamız, (Allahümme innî e'ûzü bike min hemezâtiş-şeyâtîn duasını sabah akşam okumalıdır) buyururdu. Mânâsı, (Yâ Rabbî, şeytanların? [İblis'in, nefsin ve kötü insanların] şerrinden? sana sığınırım!) demektir.
Peygamber efendimiz, (İki mümin Allah rızası için bir araya gelse, şeytan aralarına giremez) buyuruyor. Dolayısıyla, karı-koca birbiriyle iyi geçindiği zaman, o eve şeytan giremez. Onun için, Ehl-i sünnet itikadında olup, evliya zatları seven iki kimsenin evlenmesi, çok büyük bir nimettir. Çünkü bütün büyük zatlara muhabbet bağıyla bağlanacaklardır. Büyüklerin feyzine, himmetine kavuşacak, çok rahat edeceklerdir. Fakat dinden imandan haberi olmayan veya itikadı bozuk bir kimseyle evlenmek çok tehlikelidir. Geçici bir heves için, insan dünyasını âhiretini tehlikeye sokmamalıdır.
Vatan sevgisi imandandır" ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Vatansız vatandaş olmaz. Vatandaşları iyi ise, o vatan kıymetlidir. Vatanın kıymeti vatandaşından ileri gelir.
Sual: Dinimizde vatanın önemi nedir?
CEVAP: Dinsiz insan için bile vatan önemlidir. Vatansız devlet olmaz. Devlet olmayınca insanların yaşaması zordur. Kargaşa olur, birlik beraberlik olmaz. Göçebe gibi yaşar veya zindanda olan bir esir gibidir. Bunun için altın kafese konan bülbül, (İlle vatan, ille vatan) demiştir. Birine hakaret için (Vatansız) dendiği de olur. Müslümanlığın yaşaması da vatana bağlıdır.
Peygamber efendimizin zamanında, Medine şehri İslamiyet'in başkenti durumundaydı. Emir ve yasaklar oradan bildiriliyordu.
Bir hadis-i şerif: (Medine, helâl ve haramın bildirildiği yurttur.) [Taberânî]
Vatansız vatandaş olmaz. Vatandaşları iyi ise, o vatan kıymetlidir. Vatanın kıymeti vatandaşından ileri gelir. Bunun için (Şeref-ül mekân bil mekîn) denmiştir. Bir yerin kıymeti, o yerin sakinlerinin kıymetine göre değerlendirilir. (Vatan sevgisi imandandır) hadis-i şerifi de, halkı Müslüman olan ve İslamiyet'e uygun yaşanan vatanın kıymetini bildirmektedir.
Sual: Biz, şirk ayrı, büyük günah ayrı biliyoruz, fakat İslam Ahlakı kitabında, (Şirkten yani küfürden, yani imansızlıktan sonra, en büyük günah, bid'at itikadında olmaktır) deniyor. Dıyâ-ül kulûb kitabında, yedi büyük günahı bildiren şu hadis-i şerif naklediliyor:
(1- Şirk, 2- Adam öldürmek, 3- Sihir, yani büyü yapmak, 4- Yetim malı yemek, 5- Faiz alıp vermek, 6- Savaştan kaçmak, 7- Namuslu kadınlara iftira etmek.) [Buhârî]
Niye şirk büyük günah olarak bildiriliyor?
CEVAP: Günah, Allahü teâlâya isyan demektir, onun yasak ettiği şeyi çiğnemek demektir. Bu yasakların en büyüğü elbette şirktir, küfürdür. Onun için şirk, küfür, bazen büyük günahlar arasında sayılır.
Sual: Bazı şarkılarda, Allah, maşallah, inşallah veya vallahi billahi gibi ifadeler geçiyor. Bunları söylemek uygun mudur?
CEVAP: Allahü teâlânın ismini böyle yerlerde kullanmak, hürmetsizlik olur, günah olur. Lüzumsuz yere yemin etmeye benzer. Doğru olarak çok yemin etmek, Allahü teâlânın ismine ve yemine kıymet vermemek olur. Bunlara kıymet vermeyerek yemin etmek, çok çirkindir. Şarkılarda, temsillerde, eğlencelerde yemin etmek de böyledir.
23.03.2015
Sâlih amelleri herkes yapabilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslam'ın beş şartını yerine getirmek nasip olan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. Şükrü yapınca, Cehennem azabından kurtulmuş olur.
Sual: (Bir mürşid-i kâmilin yaptıkları ancak sâlih amel olur. Bunun için herkes sâlih amel işleyemez) diyenler var. Bu doğru mu?
CEVAP: Doğru değildir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Sâlih amel, İslam'ın beş şartıdır. İslam'ın bu beş temelini, bir kimse hakkıyla kusursuz yaparsa, Cehennemden kurtulur, çünkü bunlar, sâlih işler olup, insanı günahlardan ve çirkin şeyleri yapmaktan korur. Nitekim Ankebut suresi, 45. âyetinde mealen, (Kusursuz kılınan bir namaz, insanı kötü işleri işlemekten korur) buyuruldu. İslam'ın beş şartını yerine getirmek nasip olan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. Şükrü yapınca, Cehennem azabından kurtulmuş olur; çünkü Nisa sûresi, 147. âyetinde mealen, (İman edip şükrederseniz, azap etmem) buyuruldu. (1/304)
Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(İman edip sâlih ameller işleyenler için, mağfiret ve bol rızık vardır.) [Hac 50]
(İman edip sâlih amel işleyenlere, kesintisiz mükâfat vardır.) [İnşikak 25]
(İman edip sâlih ameller işleyenlere cennetler vardır.) [Tin 6]
(Allahü teâlâ, kâfirken tevbe ve iman edip sâlih amel işleyenlerin seyyiatını hasenata [günahlarını sevablara] çevirir.) [Furkan 70]
(İman edip sâlih amel işleyenler ve Rablerine güvenip huşu ve tevazu ile itaat edenler Cennet ehlidir. Onlar orada ebedî kalırlar.) [Hud 23]
(İman edip sâlih amel işleyenlerin [ibadetleri yapıp haramlardan kaçanların] yeri Firdevs cennetleridir.) [Kehf 107]
(Asra yemin olsun ki, insanlar ziyandadır, ancak iman edip sâlih amel işleyenler, hakkı ve sabrı tavsiye edenler müstesnadır.) [Asr 1-3]
(İman edip sâlih amel işleyenler, Cennet ehlidir ve orada ebedî kalırlar. Biz hiç kimseye gücünün üstünde bir şey teklif etmeyiz.) [Araf 42]
Bu âyet-i kerime, istisnasız herkesin iman edip sâlih amel işleyebileceğini, sâlih amelin, insanın gücünün üstünde bir şey olmadığını bildiriyor. (Beydâvî)
Mürşid-i kâmil, tasavvufta olgunlaşmış, evliyalık mertebelerinin sonuna ulaşan ve başkalarını da bu yolda yetiştirebilen, sözü senet olan, icazetli âlim demektir. Böyle bir zatın ibadetiyle sıradan bir Müslümanın ibadeti aynı olmamakla beraber, sâlih ameli herkes işleyebilir, ama herkes mürşid-i kâmil olamaz. Hattâ her evliya da mürşid-i kâmil değildir.
"Maksudun mabudun olur" ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse, maksadına kavuşmak için, Allah göstermesin İslamiyet'in dışına çıkarsa, bu işi onun mabudu olur, ilahı olur.
Sual: Tasavvuf büyüklerinin, (Maksudun mabudun olur) sözü ne demektir? Bir kimsenin arzusu ev almak ve evlenmekse, mabudu bunlar mı oluyor?
CEVAP: Bu hususta İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Bir insanın arzusu, teveccüh ettiği, özendiği, sağ kaldıkça ele geçirmek istediği ve ele geçirmek için, her zillete, alçalmaya katlandığı, hiç vazgeçmediği şeyse, [onu elde etmek, ona kavuşmak için, harama helâle dikkat etmiyorsa, yani haram da olsa çekinmiyorsa] bu onun mabudu olur, yani arzusuna ibadet etmiş olur; çünkü ibadet, zilletin, son derecesidir. Allahü teâlâdan başka mabud tanımamak için, Ondan başka murat olmamak lazımdır. Bunun için de, (La ilahe illallah) derken, Ondan başka maksat olmadığını bilmek lazımdır. Bu mânâyla, bu kelimeyi o kadar çok tekrar ederler ki, başka hiçbir arzuları kalmaz. Ondan başka bir şey arzu edilmez. Böylece, başka mabudumuz yoktur sözleri doğru olur ve çeşitli ilahlardan kurtulmuş olurlar. Ondan başka arzu bırakmamak suretiyle, Ondan başka mabud bırakmamaya kavuşmak, imanın kâmil olması için şarttır ve evliyaya mahsustur. İnsanın, kendinde bulunan mabutlarından kurtulmasına bağlıdır. Nefs, itminana kavuşmadıkça, bu derece ele geçmez. İslam dininin esası, temeli, kolaylık, hafiflik ve kulları zahmetten, yorulmaktan kurtarmaktır; çünkü insanlar zayıf, nazik yaratılmıştır.
Bunun için, İslamiyet diyor ki: Bir kimse, maksadına kavuşmak için, Allah göstermesin İslamiyet'in dışına çıkarsa, [bir farzı bırakır, bir haram işlerse, mesela namazı, orucu bırakır veya içki içerse], bu işi onun mabudu olur, ilahı olur. Arzusu için İslamiyet'in dışına çıkmazsa, onu ele geçirmek için, haram işlemezse, İslamiyet, o arzuyu reddetmez, yasaklamaz. Onun arzusunun yine yalnız Allahü teâlâ ve Onun dinini gözetmek olduğu anlaşılır. O maksuda karşı, o kimsede, yaradılış icabı, bir arzu hâsıl olmuştur; fakat bu arzusu, İslamiyet'e olan arzusunun miktarına yetişememiştir. (c.3, m.3)
Demek ki bir şeyi yaparken Allahü teâlânın rızası için yapıyorsak, o şey mabudumuz olmaz. Mesela, haramlardan kurtulmak, dinini daha iyi yaşayabilmek için evlenen ve ev alan kimsenin bu işleri onun mabudu olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İman, namaz demektir. Namazı itinayla, vaktine ve diğer şartlarına riayet ederek kılan, mümindir.
Sual: (Namaz kılmayanın İslam'dan nasibi yoktur) sözü, namaz kılmayana kâfir demek olur ki, bu da Ehl-i sünnet itikadına aykırı değil midir? İbadet etmeyene kâfir denir mi?
CEVAP: Bu söz hadis-i şeriftir, çeşitli hadis kitaplarında vardır. Bunun gibi namaz kılmamanın küfür olduğunu bildiren hadis-i şerifler çoktur. Birkaçı şöyledir:
(Namazı kasten terk eden kâfirdir.) [Taberânî]
(Namaz kılmayanın dini yoktur.) [İbni Nasr]
(Namaz kılmayanın Müslümanlığı yoktur.) [Bezzar]
(Bizimle kâfirlik arasındaki fark namazdır. Namazı terk eden kâfir olur.) [Nesaî]
(İman, namaz demektir. Namazı itinayla, vaktine ve diğer şartlarına riayet ederek kılan, mümindir.) [İbni Neccar]
S. Ebediyye'de, (Namaz kılmayanın İslam'dan nasibi yoktur) hadis-i şerifiyle diğer hadis-i şerifler açıklanarak deniyor ki:
Ehl-i sünnet âlimleri söz birliğiyle, (İbadetler imandan parça değildir) buyurdular. Yalnız, namazda söz birliği olmadı. Fıkıh imamlarından İmam-ı Ahmed ibni Hanbel, İshak ibni Raheveyh, Abdullah ibni Mübarek, İbrahim Nehaî, Hakem bin Uteybe, Eyyub Sahtiyanî, Davud Taî, Ebu Bekir ibni Şeybe, Zübeyr bin Harb ve daha birçok büyük âlimler, (Bir namazı bile bile, kasten kılmayan kimse kâfir olur) dedi. (Namazın ehemmiyeti kısmı)
El-fıkhü alel mezahibil-erbea kitabında da deniyor ki:
Hanbelîler ile Abdullah bin Mübarek, İshak bin Raheveyh ve bazı Şâfiî âlimleri dediler ki: Namazı mazeretsiz olarak, kasten terk eden kimse kâfir olur. Bu söz, Hazret-i Ali'den de nakledilmiştir. Bunlar, delil olarak Tevbe sûresinin (Eğer müşrikler tevbe eder, namaz kılar ve zekât verirlerse serbest bırakın!) mealindeki 5. âyet-i kerimesini bildirmişlerdir. Resulullah efendimiz bu âyet-i kerimeyi açıklayarak buyurdu ki:
(Müşrikler La ilahe illallah deyinceye, namaz kılıncaya ve zekât verinceye kadar onlarla savaşmakla emrolundum.) [Buhârî]
Diğer üç mezhep mensuplarıysa, (Namaz kılmayı, zekât vermeyi vazife bilmez, farz olduğuna inanmaz, bunları yerine getirmediği için üzülmez, günaha girdiğini bilmezse, kâfir olur) demişlerdir. Yani Hanefî, Malikî ve Şafiî'de namaz kılmayan kâfir olmuyor, ancak önem vermezse yine bu mezheplerde de kâfir oluyor.
Sevgili kula verilen iki nimet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimizi pek çok kişi gördü. Sadece onu tanıyabilenler Eshab-ı kiram oldular. Tanımayanlar Ebu Cehil gibi kâfir olarak kaldılar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ bir kulunu severse ona iki nimet verir:
1- Ona sevdiği bir kulunu tanıtır: Gösterir değil, tanıtır. Çünkü tanımak ve inanmak başka, görmek başkadır. Peygamber efendimizi pek çok kişi gördü. Sadece onu tanıyabilenler Eshab-ı kiram oldular. Tanımayanlar Ebu Cehil gibi kâfir olarak kaldılar.
İşte, Allahü teâlâ bir kulunu severse, Eshab-ı kirama Peygamberimizi tanıttığı gibi, ona, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi sevdiği bir kulunu tanıtır. Çünkü Peygamber efendimizin vârislerini tanımak, Peygamber efendimizi tanımaya sebep olur.
Allahü teâlânın sevgili bir kulunu tanımak, baştaki gözle olmaz, kalp gözüyle olur. Tanıyanın kalp gözü açılmıştır. Kalp gözü, hakkı bâtıldan ayırmak içindir ki, en zor iş de budur.
Büyük bir zata bir talebesi, (Efendim, bir dua buyurun da Allahü teâlâ bizim kalp gözümüzü açsın) der. O zat da şaşırıp buyurur ki: (O nasıl söz evladım! Eğer senin kalp gözün açık olmasaydı, bu büyükleri tanıyabilir miydin? Eğer baş gözü kâfi gelseydi, gören herkes tanırdı. İşte Bağdat, binlerce nüfusu var. Ama Bağdat'ın içerisinde büyükleri tanıyan kaç kişi çıkar? Ancak kalp gözü açık olan o büyükleri tanıyabilir. O hâlde senin kalp gözün açılmış.)
2- Ona hayırlı iş nasip eder: En hayırlı iş, Peygamber efendimizin yaptığı iştir. Yani dine hizmettir. Allahü teâlânın sevdiği kul, Ehl-i sünnet yoluna ihlâsla hizmet eder. İhlâsı az da olsa, kıymetlidir. Çünkü ihlâs, Allah içindir.
Bir insanın yaptığı bütün ibadetlerin sevapları toplansa, cihad sevabının yanında, denizde bir damla kadar kalır. Cihada verilen sevap ise, emr-i maruf ve nehy-i münker sevabı yanında denizde bir damla gibidir. Cihad, insanlara hizmet etmektir. Emr-i maruf ve nehy-i münker ise, Cenab-ı Hakk'ın emirlerini ve yasaklarını, yani İslamiyet'i öğretmektir. İlmi yaymaktır.
Allahü teâlânın dininden bir mesele öğreten, yüz umre yapandan daha çok sevap kazanır. Ya bir kimsenin iman etmesine veya Ehl-i sünnet itikadını öğrenmesine vesile olursa, bunun sevabı ölçülemez. Bu nimetle şereflenenler, emr-i maruf sevabı yanında, hem cihad, hem de ibadet sevabı kazanıyorlar. İbadet yapıyorlar, çünkü namazlarını kılıyorlar, oruçlarını tutuyorlar. Cihad sevabı da kazanıyorlar, çünkü yoruluyorlar.
İslamiyet'i öğrenmek ve öğretmek gerekir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlânın dinine hizmet, her zaman büyük ibadettir. Ama ortalığın perişan, kötü yayınların çok olduğu bir zamanda ufak bir hareket, çok sevap kazandırır.
Cenab-ı Hak İslamiyet'i kullarına, hem dünyada hem âhirette rahat etsinler diye göndermiştir. İslamiyet mıknatıs gibidir. Kalbinde cevher olanları kendisine çeker. Fakat bu demir cevherleri, toz toprak ile saman çöpleri ile karışıktır. Mıknatısın gezdirilmesi lazımdır ki, cevher parçaları o mıknatısa takılsın ve kurtulsun. Eğer mıknatıs gezdirilmezse, yani Ehl-i sünnet âlimlerinin yazıları ve sözleri, kitap, gazete, radyo, TV, internet gibi vasıtalarla insanlara ulaştırılmazsa, bunun için gece gündüz çalışılmazsa, bu insanlar nasıl kurtulacak? O mıknatısı gezdirmeyenler, İslamiyet'i yaymak için uğraşmayanlar, âhirette nasıl hesap verecekler? Müslümanlıktan mahrum kalanların da bir hakkı vardır. Bu kul hakkından kurtulmak için her müminin dinimizi yaymak için gayret göstermesi lazımdır. Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Allahü teâlâ Cebrail aleyhisselama, "Git filan şehri yerin dibine geçir" diye emretti. Cebrail aleyhisselam, "Yâ Rabbî, bu şehirdeki filanca kulun sana bir an isyan etmedi. Hep itaat ve ibadet ediyor" deyince, Cenâb-ı Hak, "Onu da beraber geçir! Zira günah işleyenleri görünce bir kerecik yüzünü değiştirmedi" buyurdu.)
İslamiyet'in iki esası vardır. Birincisi öğrenmek, ikincisi de öğrendiğini öğretmektir. Öğrenmeyen Cehenneme gider, çünkü cehalet, hele bu zamanda, hiç özür değildir. Öğretmeyen de Cehenneme gider. Çünkü eğer bizden öncekiler, biz yanmayalım diye canlarını, mallarını ve istirahatlerini feda ederek İslamiyet'i bize öğretmeselerdi, biz bugün Müslüman olmazdık. Bize İslamiyet'i öğretenlerin, üzerimizde büyük hakları vardır. Eğer biz de, bu emaneti bizden sonrakilere ulaştırmayıp cezaya müstahak olursak, bizi kim kurtarır?
İslamiyet'i öğretmeye, (Emr-i maruf) denir. Kendimiz için yaptığımız bütün ibadetlerin sevabı ve Allah yolunda malla, canla yapılan cihadın sevabı, emr-i maruf sevabı yanında, deryada bir damladır.
Emr-i maruf iki şekilde yapılır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir yerde emr-i maruf ve nehy-i münkerin terk edilmesi, orayı felakete götürür, en kötüler başa gelir. İslam âlimleri, (Barış zamanında, düşmanın silahı gibi silahlanmak, ondan daha iyisini yapmak farzdır. Eğer Müslümanlar buna hazırlanmazsa, büyük günaha girerler) buyuruyorlar. Hattâ Allahü teâlâ Kur'an-ı kerimde, çok teferruat olmasına rağmen, bir misal olarak, (Atların ipine varıncaya kadar gayret gösterin, daha iyisini yapın!) emrini veriyor. Atın ipine varıncaya kadar iyi ve detaylı hazırlanmak, gücümüzün yettiği kadar çalışmak lazımdır. Bu maksatla çalışmayanlar, bu uğurda yorulmayanlar ve üzülmeyenler, âhirette rahat etmez.
Emr-i maruf iki şekilde yapılır:
1- Söz, yazı ve her çeşit yayın vasıtasıyla dinimizi yaymaktır. Bunu yaparken, bilgi azsa ve şahsa, âdetlere, kanunlara dikkat ve riayet edilmezse, fitneye sebep olur. Onun için bunu herkes yapamaz.
2- Hâl ile, İslam'ın güzel ahlâkına uyarak örnek olmaktır. Herkese tatlı dil, güler yüz göstermek, kimseyi incitmemek, kimsenin malına, ırzına göz dikmemek, en tesirli, en faydalı nasihat olur. Bunun içindir ki, (Lisân-ı hâl, lisân-ı kalden entaktır) demişlerdir. Yani kişinin hâli, yaşayışı, diliyle söylediklerinden daha tesirlidir, daha faydalıdır ve anlatılacak şeyi daha güzel belli edip, daha güzel bildirir. Görülüyor ki, İslam'ın güzel ahlâkına uygun yaşamak, emr-i maruf ve nehy-i münker yapmanın en güzel yoludur. Mühim bir farzı yapmak, ibadet etmektir.
Tasavvuf, insanı Rabbine yaptığı ibadetlerde lazım olan ihlâsa ve insanlara karşı lazım olan güzel ahlâka, yani tatlı dilli, güler yüzlü olmaya, kızmamaya, kalp kırmamaya, gıybet etmemeye, almak yerine vermeye kavuşturan yoldur. İnsan bu yolu mürşid-i kâmillerden veya onların eserlerinden öğrenir.
O hâlde, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyüklerin kitaplarını okuyup tatbik ederek önce kendimiz güzel ahlâk sahibi olmalıyız, yani önce kendimizi düzeltmeliyiz. Ancak ondan sonra başkalarına faydalı olmayı düşünmeliyiz. Eğer biz sert, sinirli ve kırıcı davranıyorsak, yani kendimize faydamız yoksa, başka insanlara nasıl faydalı olabiliriz?
Cehennemdekilerin gıdası nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Onlar [kâfirler] Cehenneme girerler, orası ne kötü bir yerdir. Orada kaynar su ve irin vardır. Onu tatsınlar!"
Sual: Bir ateist diyor ki: Sad sûresi 57. ve Nebe sûresi 24-26. âyetlerinde irin için, Cehennemdekilerin içecekleri denirken, Hakka sûresi 36. ve 37. âyetlerinde yiyecek deniyor. Burada çelişki yok mu?
CEVAP: Hayır, çelişki yok. Bu âyet-i kerimelerin mealleri şöyledir:
(Onlar [kâfirler] Cehenneme girerler, orası ne kötü bir yerdir. Orada kaynar su ve irin vardır. Onu tatsınlar!) [Sad 56, 57]
(Orada bir serinlik veya [susuzluğu giderecek] bir içecek tatmazlar, ancak [dünyada yaptıklarına] karşılık olarak, kaynar su ve irin tadarlar.) [Nebe 24–26]
(Onların gıslinden başka yiyecekleri yoktur. O ancak kâfirlerin yiyeceğidir.) [Hakka 36, 37]
Gıslin, kanla karışık irin veya zakkum gibi bir ağaç demektir. (Celaleyn)
Gıslin, bir ağaç olmayıp irin olsa ne çıkar? İrin yedirilip içirilmez mi? Sabah kahvaltısını çorbayla yapan kimse, çorba içtim de diyebilir, çorba yedim de diyebilir. Günümüz âdetlerinde de, (Akşam çayına buyurun) denilir. Ama ikramda, çay da vardır, pasta ve börek de vardır. Adına çay dendi diye, pasta, börek de içiriliyor denmez. Bu âyet-i kerimede de, bunun gibi, çelişki sayılacak bir durum yoktur.
Ateist, Kur'an-ı kerimde çelişki aramak yerine, kendi kafasındaki çelişkilere baksın! Asırlardır sönmeden yanan Güneş, ısısını ve ışığını nereden alıyor ve niye bitmiyor? Bir karınca hattâ bir buğday tanesi yaratmaktan âcizken, kâinatın yoktan yaratılmasına tesadüf demesinin veya bir yaratıcıyı inkâr etmesinin akılla izahı mümkün değildir.
Bir başka ateist de, (Su, 1 oksijenle, 2 hidrojen atomundan meydana gelmiştir. Senin peygamberlerin bunları biliyorlar mıydı?) demişti. Kur'an-ı kerimde Âdem aleyhisselamın bütün varlıkların isimlerini ve özelliklerini bildiği yazılıdır. Resulullah'a da, kıyamete kadar olacak her şey bildirildi. Ateiste, (Oksijenle hidrojeni Allahü teâlâ yarattı. Haydi ikisini birleştirip de su meydana getirin. Sana oksijen ve hidrojen yap demiyoruz, sadece ikisini birleştir) diyoruz. Bunu da hiçbir kimse yapamaz.
Ayrıca, Dünya da, gezegenler de hareket hâlindedir. Hareket hâlindeki bir şeyin, yörüngesinden çıkmadan seyrine devam etmesi, bir hesap ve kontrol dâhilinde olduğunu göstermez mi? Bu hesabı ve kontrolü yapan, yaratan, sevk ve idare eden de elbette Allahü teâlâdır. Kendiliğinden döndüğünü söylemek ne büyük ahmaklıktır!
Günahkârın ibadetlerine sevap verilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Şarap [alkollü içki] içenlerin, tevbe etmedikçe, namazlarına, oruçlarına, haclarına, zekâtlarına ve sadakalarına sevap verilmez."
Sual: Günahlarımız var, sevap da işliyoruz. Müslüman olarak ölenlerin sevaplarıyla günahları tartılıp, sevap kefesi ağır gelenler doğrudan Cennete gireceğine göre, şimdi günah işlesek mesela içki içsek veya kumar oynasak da, sonra bu günahları telafi edecek kadar hayır hasenat yapsak, çeşme yaptırsak, fakir giydirsek ve daha başka sevaplar kazansak, Cehenneme girmekten kurtulur muyuz?
CEVAP: Sevap işlemekle Cehenneme girmekten kurtulabiliriz, ama haramları karşılayacak çok büyük sevabların olması gerekir. Bin fakir giydirilip doyurulsa, bir vakit namazı kasten kazaya bırakma günahını ödeyemez, bir lira zekât borcu veya azıcık bir kul hakkı ödenmiş olmaz, çünkü farzların yanında nâfile sevaplar denizde damla değildir. Düşman uçağına tabancayla, tüfekle karşı konulmayıp uçaksavar gerektiği gibi, haramlara da, farzlarla karşı koymak gerekir.
Ayrıca, günaha devam edenin iyiliklerine sevap verilmez. Mesela, içki içen biri, oruç tutsa, namaz kılsa, oruç ve namaz borcundan kurtulur, fakat tevbe edip günahı terk etmedikçe, bu ibadetler için vadedilen büyük sevaplara kavuşamaz, çünkü dinimizde günahtan kaçmak ibadet etmekten önce gelir. Birkaç hadis-i şerif:
(Şarap [alkollü içki] içenlerin, tevbe etmedikçe, namazlarına, oruçlarına, haclarına, zekâtlarına ve sadakalarına sevap verilmez.) [Enis-ül-vaizîn]
(Küçük bir günahtan kaçınmak, bütün cin ve insanların [nâfile] ibadetleri toplamından daha iyidir.) [R. Nâsıhîn]
(Az bir haramdan kaçmak, 80 bin nafile hac sevabından efdaldir.) [Deylemî]
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Bir farzı kasten yapmayan veya bir haramdan kaçmayan, açıkça günah işleyen kimsenin yaptığı nâfile ve sünnetleri kabul olmaz, sevap verilmez, yani sevabı olmaz. [Yaptığı camilere, medreselere, hastanelere, hayır kurumlarına ettiği yardımlara sevap verilmez.] (1/29)
Muhammed Hadimî hazretleri de buyuruyor ki: Günah işlemeye devam edildikçe, yapılan ibadetlerin Hiçbirine sevap verilmez. (Berîka)
(Sevap verilmez) demek (Farzlar sahih olur, borçtan kurtulursa da, o ibadeti yapmakla hâsıl olacak büyük sevaplara kavuşamaz) demektir. Haram işlemeye devam edenin ve farz borcu olanın o konudaki nâfile ibadetlerine zaten hiç sevap verilmez. Bunun için, önce günahlardan sakınmalıdır.
Adak düşmanlığı yapılıyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diğer mezhepsizler gibi, dinin emirlerini sorgulamayı âdet hâline getiren bir yazar, dünya menfaatine dayalı bir şey için, (Şu işim olursa, hastam iyileşirse üç gün oruç tutacağım diye adakta bulunmak makbul değildir. Böyle bir adak kaderi de değiştirmez) diyor. Sanki kaderi değiştiren bir ibadet olduğu mu anlatılmak isteniyor?
CEVAP: (Böyle bir adak kaderi değiştirmez) demek, başka türlü adağın veya başka işlerin kaderi değiştirdiğini söylemek olur ki, çok yanlıştır. Kaza-i muallak olanlar hariç kader değişmez, kimse de değiştiremez. İki âyet-i kerime meali şöyledir:
(Benim sözümde değişiklik olmaz. Kullara zulmedici değilim.) [Kaf 29]
(Her ümmetin bir eceli vardır, gelince ne bir an geri kalır, ne de bir an ileri gider.) [Araf 34] (Bu iki âyette bildirilen hüküm kaza-i mübremdir, asla değişmez. Kaza-i mübrem, kesin olan, hiç değişmeyecek olan hükümdür.)
Eğer başımıza gelen iş, kaza-i muallak ise, kabul olan dua veya hayırlı bir iş ile önlenebilir. Bir işin kaza-i muallak mı, kaza-i mübrem mi olduğunu bilemediğimiz için tedbirli olmayı ihmal etmememiz gerekir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Kaza, yani Allahü teâlânın yaratacağı şeyler, iki kısımdır: kaza-i muallak ve kaza-i mübrem. Birincisi, şarta bağlı olarak, yaratılacak şeyler demektir ki, bunların yaratılma şekli değişebilir veya hiç yaratılmaz. İkincisi, şartsız, muhakkak yaratılacak demek olup, hiçbir suretle değişmez, muhakkak yaratılır. Kaf sûresinin, (Sözümüz değiştirilmez) mealindeki 29. âyet-i kerimesi, kaza-i mübremi bildirmektedir. (1/217)
TEDBİR, TAKDİRİ DEĞİŞTİRMEZ
Adak, kaza-i mübremi yani kaderi değiştirmek için değildir. Namaz kılmak, oruç tutmak ve zekât vermek gibi bütün ibadetler de böyledir. Hiçbiri kaderi değiştirmek için yapılmaz. Dinin emrine uyularak yapılır.
Alınan tedbirler takdiri değiştirmez. Fakat biz kaza ve kaderimizi, başımıza gelecekleri bilmediğimiz için, bizimki sadece tedbir almaktır. Tedbir almak, sebeplere yapışmak ise dinimizin emridir. (Redd-ül-muhtar, Dürer, Kudurî, Mebsut)
(Şu işim olursa, hastam iyileşirse...) diye adakta bulunmanın hiçbir mahzuru yoktur. (Devamı var)
Dünya menfaati için adak adamak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Hastalıktan kurtulursam, Allahü teâlânın rızası için bir koyun kesmek nezrim olsun" denince, nezir sahih olup, kesmesi lazım olur.
Şarta bağlı olarak evliya zatlara adak yapmak da, kendini, günahı çok, dua etmeye yüzü yok bilerek, mübarek birini vesile edip, Allahü teâlâya yalvarmak demektir. Mesela (Hastam iyi olursa veya şu işim hâsıl olursa, sevabı Seyyidet Nefise hazretlerine olmak üzere, Allah için, üç Yasin okumak veya bir koyun kesmek nezrim olsun) deyince, bu dileğin kabul olduğu çok tecrübe edilmiştir. Burada, Allahü teâlâ için Kur'an-ı kerim okuyup veya koyun kesip, sevabı Seyyidet Nefise hazretlerine bağışlanmakta, onun şefaatiyle, Allahü teâlâ, hastaya şifa vermekte, kazayı, belayı gidermektedir. (S. Ebediyye)
Seyyid Ahmet Tahtâvî hazretleri buyuruyor ki: Adak yapmanın caiz olduğu âyet ve hadislerle sabittir. Şarta bağlı olan nezir, şart hâsıl olmadan önce yapılmaz. Mesela, (Hastam iyi olursa, Allah için şu kadar sadaka vermek ve sevabını Seyyid Ahmed Bedevî hazretlerine bağışlamak nezrim olsun) deyip, hasta iyi olmadan önce nezrini yapması caiz olmaz. Hasta iyi olduktan sonra yapması lazım olur. Şarta muallak olan nezir, şart edilen şeye karşılık olarak yapılmamalı, şükür secdesi gibi, Allahü teâlâya şükür olarak yapılmalıdır. (İmdad haşiyesi)
(Yâ Rabbî, eğer hastama şifa verirsen Seyyidet Nefise hazretlerinin veya İmam-ı Şâfiî hazretlerinin türbeleri kapısında bulunan fakirleri doyurmak nezrim olsun) denirse sahih olur. (Nimet-i İslâm)
(Ey Allah'ım, hastama şifa verirsen, falanca yerdeki fakirlere ikramda bulunacağım) derse yani nezir Allah için, nezredilen şeyin faydası da fakirler için olursa ve nezredilen şey hak sahibi olan fakirlere verilirse bu şekilde yapılan adak caiz olur. (Hindiyye)
(Hastalıktan kurtulursam, Allahü teâlânın rızası için bir koyun kesmek nezrim olsun) denince, nezir sahih olup, kesmesi lazım olur. (Dürer ve Gurer)
Görüldüğü gibi dünya menfaati için yapılan adakların sahih olduğu bütün kitaplarda yazılıdır. Aksini bildiren muteber hiçbir kitap yoktur.
Sual: Dolmuş ücretini vermeyi unutan, dolmuşçuyu da tanımayan kimse ne yapar?
CEVAP: Dolmuş ücreti kadar parayı, Müslüman bir fakire vermelidir.
Hakkı bâtıldan ayırmak kolay değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İtikat bakımından bozuk bir inanış, her türlü ibadeti kökünden siler atar. Hiçbir faydası olmaz. Allahü teâlânın, âhirette kullarından ilk isteyeceği doğru imandır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İlim, hakkı bâtıldan ayırmaktır. Yoksa çok kitap ezberlemek değildir. Dünyadaki bütün kitapları ezberlesek, eğer Onun rızasına uygun ibadetimiz yoksa bu hiçbir işe yaramaz.
Peygamber efendimiz, (Yâ Rabbî, bana hakkı hak bildir, bâtılı da bâtıl bildir. Bâtıla hak diye sarılmayayım, hakka da bâtıl diye saldırmayayım) diye dua ederek, bize böyle dua etmemizi emrediyor.
Hakkı bâtıldan ayırmak yani (Bu Allah'ın rızasına uygundur, bu değildir) diye ayırmak, çok zor bir şeydir. Mürşidi olmayanın, hakkı bâtıldan ayırması mümkün değildir. Şimdi zaman çok kötü ve sayısız fırkalar, gruplar türemiştir, hangisinin doğru olduğunu aklımızla, ilmimizle anlayamayız.
İtikat bakımından bozuk bir inanış, her türlü ibadeti kökünden siler atar. Hiçbir faydası olmaz. Allahü teâlânın, âhirette kullarından ilk isteyeceği doğru imandır. Doğru iman, dinin temelidir. Bütün ibadetler, bu temel üzerine bina edilir. Doğru imanın ise düşmanları çoktur. Şeytan, nefsimiz ve kötü arkadaşlar, kötü yayınlar, yani içeriden, dışarıdan önüne gelen imana saldırıyor. İmam-ı Rabbânî hazretleri, 400 yıl önce, (İmanıma saldıranlardan söğüt yaprağı gibi titriyorum) buyuruyor. Yani daha o zaman, iman hırsızları, iman düşmanları o kadar çoğalmış ki, böyle büyük bir zat, elinden imanı gidecek diye korkuyor.
Bu büyükleri tanıyanlar çok şanslı, Allahü teâlâ tarafından seçilmiş insanlardır. Bu büyükler, tam ve doğru imana kavuşturur. Bu imana kavuşmamız için mallarını canlarını feda eden, başta Eshab-ı kiram olmak üzere, Selçuklulara, Osmanlılara, bütün âlimlere evliya zatlara, mücahidlere, şehitlere, hepsine nasıl teşekkür etsek azdır. Çünkü onlar, bu imanı bayrak gibi elden ele canlarıyla, mallarıyla, paralarıyla, her şeyleriyle bize kadar getirmeselerdi Müslüman çocuğu olarak dünyaya gelemez ve belki sonsuz Cehennemlik olurduk.
Onun için üzerimizde büyük hakları var. Yani bu nimete kavuşmanın yükü çok ağırdır. Biz de bunu başkalarına öğretmezsek bizden sonraki bütün nesil, (Bu kadar insanların hakkı var üzerinde. Niye bana bunu öğretmedin) diye bizden davacı olur.
Hakkın yayılıp bâtılın gitmesi lafla olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerimiz, (Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumayan ve bu kitapları yaymayanların imanlarında bir noksanlık vardır) buyuruyorlar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını severek okumak, yaşamak ve bu kıymetli eserleri diğer insanlara da ulaştırmak lazım. Her lisanda, dünyanın her yerine ulaşmalı ve bunun artmasına çalışmalı. (Nasıl olsa birileri bir şekilde alır okur) gibi şeyler denmez. Doğruyu yaymak için uğraşmak da gerekir.
Merhum hocamız buyururdu ki:
(Hak gelirse bâtıl gider) mealindeki âyet, Cenab-ı Hakkın vadettiği husustur. Fakat bu lafla olmaz. Bir hattın, irtibatın kurulması lazım. O hakkın oraya ulaşması lazım ki, bâtıl oradan gitsin. Yani gidebildiğimiz yere kadar, gitmeye çalışmalı. Bu kitaplar gitmezse, hak nasıl gelecek, bâtıl nasıl gidecek?)
Resulullah efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem başta olmak üzere, bütün Eshab-ı kiram, padişahlarımız, bütün cihad edenler, hepsi insanların ayaklarına gittiler, uğraştılar, anlattılar, ter döktüler, mücadele ettiler. Vatanlarını, evlerini terk ettiler. Hele Eshab-ı kiram, gittikleri yerlerde şehid düştüler.
Biz öyle değiliz, savaşmamız, ölmemiz, evimizi yurdumuzu terk etmemiz gerekmiyor. Yorucu bir şey yapmamız da gerekmiyor. Bizim görevimiz, sadece Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumak, çevremizdekilere vermek ve bunların yayılmasına çalışmaktır.
Başka meselelerde herkes serbesttir. Herkes istediği yerde çalışabilir, istediği işi yapabilir. Tercihini istediği yönde kullanabilir. Bu bir rızık, kazanç meselesidir, herkes kalbine uygun olanı istişare eder, bulur. Ama dine hizmet konusunda, tercih hakkımız yoktur. Herkes gücü nispetinde, bizzat çalışarak ve maddî yardımda bulunarak, bu kitapları dağıtmak, bu bilgilerin anlatıldığı yayınlara katkıda bulunmak, bir kişi daha okusun diye uğraşmak zorundadır.
(Efendim, biz çok dua ediyoruz, Allahü teâlâ yardımcınız olsun) demek yeterli değildir. Zaten dua etmek zorundayız. Her bakımdan birbirimize dua edeceğiz, ama bu hizmetlere de yardım etmemiz, bu yolda uğraşmamız da şarttır. Büyüklerimiz, (Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumayan ve bu kitapları yaymayanların imanlarında bir noksanlık vardır) buyuruyorlar. Bu duruma düşmekten çok korkmak gerekir.
İslamiyet'e uyan, bunalıma düşmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Müslüman için dünya, sıkıntı yeridir. Rahat etme yeri, âhirettir. Hem dünyada hem âhirette rahatlık olmaz. Onun için, sıkıntıları isyan etmeden atlatabilmelidir. Bütün mesele, bu dünyada yolcu olduğumuzu unutmamaktır. Ölümü unutmak, tevbe istiğfar etmemek, felakettir.
Müslümanın bir hedefi olmalı. Gayesiz yaşayan, bunalıma düşer. İslamiyet'e inanan, İslamiyet'in emir ve yasaklarına uyan ve büyük zatların kitaplarını okuyup, onlara göre yaşamaya çalışan bir kimse, bunalıma düşmez. Çünkü İslamiyet'te her sıkıntının çaresi vardır. Yani İslamiyet'te çaresizlik yoktur. Dolayısıyla bunalım da olmaz.
Cömert olmak, dünyaya düşkün olmamaktır ki, dinimizin şiarındandır. Peygamber efendimiz, (Müslümanın iki alameti vardır. Cömert ve güler yüzlü olmak. Kâfirin de iki alameti vardır. Hasis [cimri] ve çatık kaşlı olmak) buyurmuştur.
İnsan kimden iyilik görürse, onu sevmeye başlar. iyilik gördüğü kimsenin kölesi olur.
Mübarek bir zâtın evine hırsız girer. O kadar aramasına rağmen, çalacak işe yarar bir şey bulamaz. Üzüntülü bir şekilde kendi kendine söylenirken, mübarek zât, hırsızın arkasından seslenir, (Acele etme) der. Hırsız şaşırır. Mübarek zât, (Sabah komşular, tereyağı, bal gibi yiyecek getiriyorlar. Seninle beraber yeriz. Para da getiriyorlar, onları da sana veririm, ama bir şartım var, sabaha kadar benim dediklerimi yapacaksın) buyurur. Hırsız, (Ne yapacağım?) diye sorar. Mübarek zat, (Abdest al, beraber namaz kılacağız) buyurur. Hırsız, (İyi de ben namaz kılmasını bilmem, çünkü ömrümde hiç namaz kılmadım) der. Mübarek zat, (Sen benim yaptıklarımı yap yeter) buyurur.
Böylece sabah olur. Komşular kahvaltılık getirirler. Mübarek zât, (Haydi gel bunları yiyelim) der. Acıkan hırsızın karnı doyar. Sonra bir atlı gelir. Atından inmeden, uzaktan seslenir, bir kese altın fırlatır, (Baba bu senin) deyip gider. İçinden tam 250 tane altın çıkar. Mübarek zât hırsıza, (Al, bunlar senin! Sana söz verdim, senin olsun) der. Hırsız, şaşkınlıkla bakıp der ki:
(Ben hırsızım, ama sen benden daha büyük hırsızmışsın! Sen benim kalbimi çaldın. Artık buradan gidemem. Burada kalıp sana hizmet edeceğim.)
Böylece o büyük zata talebe olmakla şereflenir. Büyüklerle herhangi bir şekilde irtibat kuran, onlardan istifade eder.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İyiliği açan, kötülüğü de kilitleyen bir anahtar olana müjdeler olsun! Kötülüğü açan, iyiliği de kilitleyen bir anahtar olana da, yazıklar olsun!
Sual: (Kibir her iyiliğe engeldir, her kötülüğün anahtarıdır) deniyor. Anahtar hep iyiliğin sembolüdür. (Teröristler kaçmayı başardılar) denmesi nasıl yanlışsa, kötü şeye anahtar denmesi de bunun gibi çok gariptir. Başarmak, iyi şeyler için kullanılır. Terörist için başardı denir mi hiç? Anahtar yerine, (Kibir, her kötülüğün sebebidir) dense daha uygun olmaz mı?
CEVAP: O söz, büyük zatlardan birine aittir. Anahtar, sadece iyilik sembolü değildir. Barın, pavyonun, kumarhanenin anahtarı olmaz mı? Caminin de anahtarı olur, randevuevinin de anahtarı olur. Anahtar iyiyi de, kötüyü de açar.
Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Bazısı hayrın anahtarı, şerrin kilididir. Bazısı da, şerrin anahtarı, hayrın kilididir. Allah'ın, hayrın anahtarını verdiği kimselere müjdeler olsun, şerrin anahtarını verdiği kimselere de yazıklar olsun.) [Ebu Davud]
(Her iyilik bir hazinedir. Her hazinenin anahtarı vardır. İyiliği açan, kötülüğü de kilitleyen bir anahtar olana müjdeler olsun! Kötülüğü açan, iyiliği de kilitleyen bir anahtar olana da, yazıklar olsun!) [İbni Mace]
(Hayrın anahtarı [hayır yapan, hayra sebep olan] ve şerrin kilidi [kötülüğe mani] olana müjdeler olsun. Şerrin anahtarı ve hayrın kilidi olana da yazıklar olsun!) [Taberânî]
(Bütün kötülükler bir yere toplanmıştır. Bu yerin kilidi zina, anahtarı içkidir. Bütün iyilikler de bir yerde toplanmıştır. Bu yerin kilidi namaz, anahtarı abdesttir.) [İslam Ahlakı]
(İçki, her kötülüğün anahtarıdır.) [İbni Mace]
(Ne mutlu, hayrın anahtarı elinde olana. Şerrin anahtarı elinde olana da yazıklar olsun!) [Hakîm]
(Dua ibadetin anahtarı, abdest namazın, namaz da Cennetin anahtarıdır.) [Deylemî]
Bu hadis-i şerifler gösteriyor ki, iyiliğin de, kötülüğün de bir anahtarı olur.
Başarmak, bir işi istenilen biçimde bitirmek demektir. Polisin yakalamasına başarmak dendiği gibi, teröristin yakayı kurtarması da, terörist açısından başarmak olur. (Hırsız kaçmayı başardı), (Kan davasında öç almayı başardı), (Haksız iken haklı çıkmayı başardı), (Zengin olmayı başardı) veya (Kumarda rakibini yenmeyi başardı) denebilir. Ama asıl başarı, âhirette işe yarayandır. Âhirette işe yaramayan kazancın, başarının faydası geçicidir. Son, önemlidir. Hüküm, neticeye göre verilir.
Zarf ve mazruf ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zamana uymak, o zamanda yaşayan insanlara uymak, onlar gibi hareket etmek demektir. Burada zarf zaman, mazruf da o zamandaki insanlardır.
Sual: (Allah rahmet etsin) sözü yanlıştır. Çünkü rahmet; acımak, esirgemek anlamındadır. (Allah acımak etsin) denir mi? (Allah acısın, merhamet etsin) denir. (Vatan sevgisi imandandır) demek de böyledir. Vatan ne ki, sevilsin? (Zaman sana uymazsa sen zamana uy!) sözü de yanlıştır. Zaman ne ki, ona uyulsun?
CEVAP: Her üç söz de doğrudur. Zarf söylenir, mazruf yani zarfın içindeki anlaşılır. Zamana uymak, o zamanda yaşayan insanlara uymak, onlar gibi hareket etmek demektir. Burada zarf zaman, mazruf da o zamandaki insanlardır.
Kur'an-ı kerimde olduğu gibi, Türkçede de buna örnekler vardır:
1- Yusuf aleyhisselamın kardeşleri, (Biz peygamber çocuklarıyız, hırsızlık etmeyiz. İsterseniz karyeye sorun) dediler. Karye, köy, şehir demektir. Burada zarf söylenmiş, yani şehir denmiş, mazruf anlaşılır. Mazruf da şehir halkıdır. (Köy halkına sor) yerine, (Köye sor) denmiştir. (Yusuf 82)
2- Zâlim köylüler mânâsında, (Zâlim köy) ifadesi kullanılmıştır. (Nisa 75) Burada da zarf köy, mazruf köy halkıdır.
3- (Vatan sevgisi imandandır) hadisi şerifi aynıdır. Zarf vatandır, mazruf ise vatandaki insanlardır.
4- (Kalorifer yanıyor) denince, kaloriferin kendisi yanmıyor. İçindeki su ısınmış deniyor. Zarf kalorifer, mazruf içindeki sudur. Soba yanıyor demek de böyledir. Yanan soba değil, içindeki kömür, odun veya gazdır.
5- (Bu sınıf tembel) denince, öğrencilerin tembelliği anlaşılır. Zarf sınıftır, mazruf talebelerdir.
6- (Şeref-ül mekân bil mekîn=Bir yerin şerefi içindekilerle ölçülür.) Yani şeref yerle değil, oradaki insanlarla ölçülür. Bundan Kâbe ve camiler müstesnadır.
7- (Yarışmayı kolej kazandı) denince, kolejdeki öğrenciler anlaşılır.
8- (Dünya lânetlenmiştir) hadis-i şerifinde de lânetlenen, dünya değil haramlardır.
9- (Rahmetullahi aleyh=Allah ona rahmet etsin) demek, Allah ona merhamet etsin, acısın demektir.
Sual: Euro, dolar ve TL gibi paraların birbirleriyle, veresiye satılmaları caiz midir?
Kadınların camiye gitmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Kızların, genç ve yaşlı kadınların beş vakit namaz ile Cuma ve Bayram namazları için ve vaaz dinlemek için camiye gitmeleri caiz değildir."
Sual: Kadınların vaaz veya Kur'an dinlemek, teravih veya vakit namazlarını cemaatle kılmak için, camiye gitmeleri daha sevap olmaz mı?
CEVAP: Hayır. Kadınların evde kıldıkları namaz, daha sevaptır.
(Kadınların en hayırlı namazı, evlerinin en dip köşesinde kıldıkları namazdır.) [Taberânî]
(Kadınların, evinin en mahrem yerinde kıldığı namaz, salonda kıldığı namazdan efdaldir. Salonda kıldığı namaz ise, camide kıldığından efdaldir.) [Ebu Davud, İ. Ahmed]
İbni Âbidin hazretleri de buyuruyor ki: Kızların, genç ve yaşlı kadınların beş vakit namaz ile Cuma ve Bayram namazları için ve vaaz dinlemek için camiye gitmeleri caiz değildir. Eskiden, yalnız çok yaşlı kadınların, akşam ve yatsı namazına gitmesine izin verilmişse de, şimdi bunların da gitmesi caiz değildir. (Redd-ül-muhtar)
Yolculukta veya evden uzakta iken camide namaz kılmak gerekince cemaatin camiden çıktığı vakitler tercih edilmelidir.
Sual: Kadın, namazda iki secde arasında nasıl oturur?
CEVAP: Teşehhütte yani namazdaki normal oturuşta oturduğu gibi oturur. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Alınan ödüncü, taksitle ödenmesini istemek caiz midir?
CEVAP: Hayır, caiz değildir. Ödünç almak, alışveriş gibi değildir. Alışverişte, hem ödeme tarihini, hem de varsa, taksit miktarını ve tarihlerini belirlemek gerekir. Ödünç alanın ise, borcunu mümkün olan ilk fırsatta ödemesi gerekir. Hepsini birden ödemeye gücü yetmezse, eline geçtikçe öder.
Ödünç verirken veya verdikten sonra, alacağını taksitlere bağlamak Hanefî'de caiz değildir. İhtiyaç olunca, Mâlikî'yi taklit ederek takside bağlanabilir.
Sual: Ödünç alan kimsenin borcunu öderken, ayrıca mal veya para gibi bir şey hediye etmesi caiz olur mu?
CEVAP: Evet, hediye olarak bir şey verebilir. 10 bin lira ödünç almışsa, 15 bin lira verip, (5 bini hediyedir) diyebilir. Bunun mahzuru olmaz.
Ödünç verirken bir menfaat şart koymak faiz olur, haram olur. Şart konmadan, öderken fazladan bir şey vermek caizdir. (S. Ebediyye)
Şefaat istemeye şirk denir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şefaat istemeye şirk demek, İslam düşmanlarının bir iftirasıdır. Allahü teâlâ, merhametinin çokluğundan dolayı şefaat etme yetkisi veriyor.
Sual: (Peygamberden şefaat beklemek, en büyük şirktir. Sanki Allah'ın merhameti yok da, Peygamber ondan daha merhametliymiş gibi, insanları Allah'ın elinden kurtarmaya çalışmaktır) diyenler oluyor. Şefaat istemek Allah'ın emri değil midir?
CEVAP: Şefaat istemeye şirk demek, İslam düşmanlarının bir iftirasıdır.
(Kıyamette ilk şefaat eden ben olacağım.) [Müslim]
(Bütün peygamberler şefaat edecektir.) [Buhârî]
(Kıyamette peygamberler, sonra âlimler ve şehidler şefaat eder.) [İbni Mâce, Deylemî]
(Kıyamette Allahü teâlâ, "Melekler, peygamberler ve sâlihler şefaatlerini yaptılar. Bundan sonra benim büyük rahmetim kaldı" buyurur.) [Buhârî]]
Eshab-ı kiram da, Peygamber efendimizden şefaat talep etmiştir. Hazret-i Enes, (Yâ Resulallah, bana Kıyamet gününde şefaat eder misin?) deyince ona, (İnşallah şefaat ederim) buyurmuştur. (Tirmizî)
Eshab-ı kiramdan Sevad bin Karib hazretlerinin, Resulullah'ın yanında okuduğu bir şiirinde deniyor ki:
(Yâ Resulallah, Allah'a vesile kılınmaya en layık olan sensin. Mahşerde Sevad bin Karib'e de şefaât eyle!) [Beyhekî, İbni Abdilberr, İbni Hacer]
Şefaati inkâr çok yanlıştır. Allahü teâlâ, merhametinin çokluğundan dolayı şefaat etme yetkisi veriyor.
(Rahman olan Allah'ın nezdinde söz ve izin alanlardan başkası şefaat edemez.) [Meryem 87] (Bu âyette, Allahü teâlânın izin verdikleri şefaat edecek başkaları edemez diye açıkça bildiriliyor.)
(Sadece Allah'ın dilediği ve razı olduğu kimselere şefaat etmesi için izin verilen, göklerde nice melekler vardır.) [Necm 26] (Görüldüğü gibi melekler de şefaat edebiliyor.)
(Bütün şefaatler Allah'ın iznine bağlıdır.) [Zümer 44] (Demek ki çok şefaat edecekler vardır ki, hepsi de Allahü teâlânın izniyle şefaat edeceklerdir.)
Bütün müfessirler, muhaddisler ve fakihler gibi, dört mezhep imamı da şefaatin hak olduğunu bildirmişlerdir. Bütün âlimlerin en büyüğü olan İmam-ı a'zam hazretleri, (Peygamberler, âlimler ve sâlihler, günahkârlara şefaat edecektir) buyurdu. (Fıkh-ı ekber)
Bu kadar vesikaya rağmen, şefaat istemeye şirk demek, ya koyu câhilliktir veya büyük sapıklıktır.
Başarılı olmak için tavsiye
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Soran Allah rızası için sorar, cevap veren Allah rızası için cevap verirse, verdiği cevap yanlış da olsa, Allahü teâlâ bu ihlâs sebebiyle, o işin neticesini düzeltir."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İslamiyet'te bir el kalkar, bin el oturur, iki el yoktur. Yani bir kişi son kararı verir, diğerleri ona peki der. İki kişi âmirlik yapmaya kalkarsa o şirket, o cemiyet biter. Başarı ancak, bir cemiyette herkesin âmire itaat etmesiyle mümkün olur. İtaat olmazsa, orada başarısızlık mutlaktır.
Büyük bir zat, başka bir yerde vazife verdiği bir grup talebesiyle vedalaşırken, bir talebesi, (Efendim, başarılı olmak için ne tavsiye edersiniz) diye sorduğunda buyurdu ki:
(Bizim başarılı olmamız için ne tavsiye edeceğimiz bellidir. Allahü teâlâ Kur'an-ı kerimde mealen, (Allaha, Peygambere ve içinizden olan emîre, amire itaat edin!) buyuruyor. Nasıl namazda iki imam olmazsa, düzenin sağlanması için de, her toplulukta, cemiyette, şirkette son karar bir kişiye ait olmalıdır. Gerekli istişareler yapılır, sonunda âmir olan kararını verir.)
Büyük zatlar, sorumluluğu üzerinde taşıyan tek insandır. Onun dışında hiç kimsede yetki yoktur. Danışmanlarını çağırır, istişare eder, nasıl olacak diye sorar. Hiçbir tartışma olmaz. Sorarsa fikir verebiliriz, peki veya hayır diyebiliriz. Sormazsa bir şey demeye hakkımız olmaz. Bazıları, (Bir itiraz hakkımız var) diyorlar. Bu yanlıştır. Sorarsa fikrimizi söyleriz, ama sormazsa, bir itiraz hakkımız da yoktur.
Yanlış veya doğru hiç fark etmez, o ne derse o olmalı. Ona asla itiraz edilmemelidir. İtiraz dinimizce de haramdır. Bozuk da yapsa doğrudur, doğru da yapsa doğrudur. Dinimize, istişareye uygun yapıldığı için, onun bozukları sonunda daima iyiye dönüşür. Dine uygun olarak görev yapmaktadır. Bunun için, (Soran Allah rızası için sorar, cevap veren Allah rızası için cevap verirse, verdiği cevap yanlış da olsa, Allahü teâlâ bu ihlâs sebebiyle, o işin neticesini düzeltir) buyuruldu.
Yapılan hareket, yanlış da olsa, sonucu neden doğru oluyor? Çünkü Allah rızası için yapılan iş, Allah için konuşulan söz zayi olmaz. Allah böyle iş yapanı utandırmaz, yanlış yapılsa da, neticesini düzeltir, hayra tebdil eder. Şuna inanmalı ki, eğer Allah'a gönül bağlayarak, insanlara faydalı olmak için yola çıkılmışsa, insanlık icabı yapılan her yanlış iş, sonunda düzgün olur. Büyük hizmetler de, büyük parayla değil, büyük inançla olur.
Ayrılıkta azâb-ı ilâhî vardır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, (Birlikte rahmet vardır. Ayrılıkta azâb-ı ilâhî vardır) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Cemaatle namaz kılmak, salihlerle beraber olmak, çok kıymetlidir. Bir gün merhum Hocamız sabah namazını evde cemaatle kıldıktan sonra buyurdu ki:
(Cemaatte en çok sevabı en küçüğümüz, en temizimiz olan toplar. Fakat bir cemaatte Allahü teâlâ bir kişiye çok sevap verirse, bütün cemaattekilere de ona verilen sevabın aynısını verir.)
Cemaatle kılınca, içlerinden birinin namazı kabul olursa, onun hürmetine hepsinin namazı kabul edilebilir. İşte onun için, Peygamber efendimiz, (Birlikte rahmet vardır. Ayrılıkta azâb-ı ilâhî vardır) buyuruyor. Çünkü biri çok sevap kazanıyor. Diğerleri de, onunla birlikte kazanıyor. İçlerinden birini Allahü teâlâ seviyor, Cennetine alıyor, ama onunla beraber olanları da ayırmıyor, diğerleri de onunla birlikte Cennete giriyor.
En hayırlı iş dinimize hizmettir. Fakat bu hizmetlerin zerresini kendimizden bilirsek, hiç şüphe yok ki, yarın âhirette yanarız. Bunca hizmet, müminlerin duası, büyüklerin himmeti ve Allah'ın yardımıyla oluyor. (Benim de bu işte payım var) dersek, feyz ve himmet kesilir! Herkesle iyi geçinmeli, hizmetler büyüdükçe biz küçülmeliyiz.
Kur'an-ı kerimde mealen, (Nimetlerimin kıymetini bilirseniz arttırırım, bilmezseniz elinizden alır, şiddetli azap ederim) buyuruluyor. Onun için Allahü teâlâ bize kendisini unutturmasın ve başkasının şerrinden değil, bizi bizzat kendi şerrimizden korusun.
Fitne çok tehlikelidir, çok büyük günahtır. Onun için gezerken, konuşurken, yazarken, dikkat etmek lazımdır. Çok dikkat edelim, hiç kimse bizim yüzümüzden zarar görmesin.
Kur'an-ı kerimde, fitnenin insan öldürmekten daha büyük günah olduğu bildiriliyor. Peygamber efendimiz de, (Fitne uykudadır, uyandırana Allah lanet etsin) buyuruyor. Fitne, birinin yaptığı bir yayınla, bir hareketle, bir sözle, Müslümanların ve İslamiyet'in zarar görmesidir.
Peygamber efendimiz yine buyuruyor ki: (Kıyamet kopmadan önce, her yeri fitneler kaplayacak. Fitne, ortalığı karanlık gece gibi yapacak. O zaman oturmak, ayakta kalmaktan hayırlıdır. Yürüyen, koşandan iyidir. O zaman oklarınızı kırın! Yaylarınızı kesin! Kılıçlarınızı taşa çalın! Fitnelere karışmayın!)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, (Bir müminin kalbini kırmak, Kâbe'yi 70 kere yıkmaktan büyük günahtır) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Bir Müslümanı sevindiren, Allah'ı sevindirir) buyuruyor. Allah korusun, bir mümini üzen de, Allahü teâlâyı üzer.
İnsan hacca gittiği zaman Kâbe-i muazzamaya baksa, hiçbir şey okumasa bile sevap kazanır. Bir Müslümanın yüzüne muhabbetle bakmak da böyledir. Hattâ bu, mükâfatı, Mahşer günü Arş-ı âlânın altında gölgelenmek olan bir ibadettir.
Allahü teâlânın en beğenmediği günahlardan biri de kalb kırmaktır. Kâfirin kalbini kırmak da günahtır. Allahü teâlâ, yarattığı bütün kulları için, (Hepsi benim ıyâlim gibidir) buyuruyor. Iyal, ev halkı demektir. Bir annenin babanın evladı ne kadar kötü olursa olsun, bir başkası tarafından onun cezalandırılması, anne babayı üzer. (Bana söyleseydiniz, cezasını ben verirdim!) der. Allahü teâlâ da hiçbir kuluna, bir başka kulunu cezalandırma hakkı vermemiştir. Mahkemelik bir suç işlemişse de, onun cezasını hâkim verir.
Hadis-i kudside, (Yere göğe sığmam, ama mümin kulumun kalbine sığarım) buyuruluyor. Onun için, Allah sevgisiyle dolu olan bir kalp, çok azizdir. Peygamber efendimiz de, (Bir müminin kalbini kırmak, Kâbe'yi 70 kere yıkmaktan büyük günahtır) buyuruyor. Buna inanan bir kimse, nasıl kendi nefsi, kendi zevki için, suizan, gıybet veya iftira ederek, sert konuşarak, bir kardeşinin ızdırabına sebep olabilir?
Öyle bir hayat yaşıyoruz ki, bundan yüz yıl önce, bu dünyada hiçbirimiz yoktuk. Yüz sene sonra da, hiçbirimiz olmayacağız. Yani başı ve sonu yokluk olan, bu kadar kısa bir varlık döneminde, üzmeye veya üzülmeye değer mi?
Mevlana Halid-i Bağdadî hazretleri, sıcak bir yaz günü birkaç talebesiyle öğle üzeri yolda giderken, biri önlerini kesip, su ikram etmek ister, (Efendim, Allah rızası için şu kâseden biraz su için, bir miktarını da bırakın! Müminin artığı şifadır. Hele sizin gibilerin artığı, şifa üstüne şifadır. Bereket olsun diye, kalanı tekrar su bidonuna dökeceğim) der. Mevlana Halid hazretleri de, kâseyi alıp bir miktar içer ve kâseyi geri verir. Yola devam ederken talebesi, (Efendim, siz bugün oruç tutuyordunuz) deyince, Mevlana Halid hazretleri, (Evet, o kadar samimi istedi ki, o Müslümanı nasıl kırabilirdim? Onu sevindirmek için yaptım. Bu, nâfile oruçtu, bunu tekrar kaza ederim) buyurur.
"Tedbirini terk eyle!" ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Tedbir almamak kibirdendir. Tedbiri almalı, ama istenmeyen bir durum meydana çıkarsa, Allah'a tevekkül etmeli.
Sual: Bir şair, uzun bir makale yazarak, Erzurumlu İbrahim Hakkı hazretlerinin tefviz şiirindeki (Tedbirini terk eyle!) ifadesinin dine aykırı olduğunu iddia ediyor. Şiir gerçekten yanlış mı, yoksa bizim bilmediğimiz bir incelik mi var?
CEVAP: O şiir şöyledir: Kalbin ona berk eyle! Tedbirini terk eyle! Takdirini derk eyle! Mevlâ görelim neyler. Neylerse güzel eyler.
Şeyh Galib'in de, (Tedbirini terk eyle, takdir Hüda'nındır) diye başlayan bir şiiri var.
Ne İbrahim Hakkı hazretleri, ne de diğer zatlar, tedbire karşı çıkıyor. Her Müslüman bilir ki, tedbir almak Allah'ın emridir. Bir âyet-i kerimede mealen, (Ey iman edenler, tedbirinizi alın!) buyuruluyor. (Nisa 71)
Kaza ve kaderimizi, başımıza gelecekleri bilmediğimiz için, tedbir almak gerekir. Tedbir almak, sebeplere yapışmak dinimizin emridir. (Dürer)
Tedbir almak tevekküle aykırı değildir. Sebeplere yapıştıktan sonra tevekkül edilir. Devesini dışarı bırakıp tevekkül ettiğini söyleyen birine, Peygamber efendimiz, (Deveni bağla, ondan sonra Allah'a tevekkül et) buyurdu. (Tirmizî)
Bir başka hadis-i şerifte de, (Akıllı, tedbir alır) buyuruldu. Tedbir almamak kibirdendir. Tedbiri almalı, ama istenmeyen bir durum meydana çıkarsa, Allah'a tevekkül etmeli. Bir hadis-i şerifte, (Tedbir almakta acizlik gösterme! Tedbire rağmen bir işe gücün yetmezse, "Hasbiyallahü ve ni'mel vekil" de!) buyuruldu. (Buhârî)
(Bana Allah'ım yetişir, O ne iyi yardımcıdır) demektir. İbrahim aleyhisselamı ateşe atarlarken Cebrail aleyhisselam geldi, (Yardıma ihtiyacın varsa yardım edeyim) dedi. O, takdir ne ise onun olacağını bildiği için, (Allah bana yeter) dedi. Bir hadis-i şerifte, (İbrahim aleyhisselam ateşe atılırken, "Hasbiyallahü ve ni'mel vekil" dedi) buyuruldu. (Hatîb)
Kur'an-ı kerimde de mealen, (De ki: Allah bana kâfidir) buyuruluyor. (Zümer 38)
Allahü teâlâdan başka güvenilecek, dost edinilecek hiç kimse, hiçbir şey yoktur. Ondan başkasına sığınmak, örümcek ağına sığınmak gibidir.
(Allah'tan başka dost edinenin hâli, örümceğin durumuna benzer. Hâlbuki barınakların en çürüğü örümcek yuvasıdır.) [Ankebut 41] (Devamı var)
Tedbire güvenmek, tevekkülü bozar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Tedbirini terk eyle!) demek, (Tedbir alma!) demek değildir. (Aldığın tedbire güvenme) demektir.
Müslüman, sebeplere yapışır, ama sebeplere değil, bunlara kuvvet verene güvenir. Yakub aleyhisselamın bu ikisini birlikte yaptığı Kur'an-ı kerimde bildirilip, bu hâli övülüyor:
([Çocukların] Babalarının kendilerine emrettiği şekilde [çeşitli kapılardan şehre] girmeleri [aldıkları bu tedbir] Allah'tan gelecek hiçbir şeyi onlardan savamazdı, ancak Yakub içindeki dileği [nazar değebilir korkusunu] açığa vurmuş oldu. Şüphesiz o, ilim sahibiydi, çünkü ona biz [vahiyle] öğretmiştik, ama insanların çoğu [tedbirle takdirin değişmeyeceğini] bilmezler.) [Yusuf 68; Kurtubi tefsiri]
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Tesiri sebeplerden bilip, Allahü teâlânın kuvvetiyle tesir ettiklerini bilmeyenler bid'at ehlidir. Sebeplere tesir kuvvetini Allahü teâlânın verdiğine inanansa, hak yola kavuşmuş ve her iki tehlikeden kurtulmuş olur. (1/110)
Tedbirini aldıktan sonra, Allahü teâlânın takdirine bağlanan, tevekkül sahibidir. (Kader, tedbirle, sakınmakla değişmez) hadis-i şerifini iyi bilen hazret-i Hasan ve hazret-i Hüseyin, Levh-i mahfuz'da kaderlerini gördükleri için mübarek dedelerinden yardım istemediler. Peygamber efendimiz, sevgili torunlarına, hazret-i Ali de oğullarına, yardım istense gerekli yardımı yapmazlar mıydı? Elbette yardım eder, çocuklarını tehlikeden korurlardı. Allahü teâlânın bildirmesiyle kaderlerini bildikleri için, yardım istemediler.
Cüneyd-i Bağdadî hazretleri, (Emrettiği için çalışmalı, rızık için üzülmemeli, tedbirlerin arkasında koşmamalı) buyurdu. Rızık için, Allahü teâlânın verdiği söze güvenmeli. Emrine uyarak çalışanı, rızkına ulaştırır. (S. Ebediyye)
Müslüman, dinin emrine uyarak tedbir alır, ama tedbirine güvenmez, takdir neyse onun olacağına inanır. Tedbire güvenmek, tevekkülü bozar. Tevekkül, kalbin her işte Allahü teâlâya güvenmesi demektir. Şair diyor ki: Tedbir alıp koşan da, takdirine yetişmez. Takdir yerini bulur, tedbirle iş değişmez.
Şiirdeki, (Tedbirini terk eyle!) demek, (Tedbir alma!) demek değildir. (Aldığın tedbire güvenme) demektir. Şiirlerde böyle teferruatlı açıklama olmaz. Veciz olduğu için anlamayanlar da çıkar. Anlamayıp büyük zatlara dil uzatmaktan sakınmalıdır.
.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İnsan Cennete veya Cehenneme gideceğini bilemez. Müslümanlığa uyarsa ve imanlı ölürse, Cennete gider.
Sual: (Doğum kontrolü için Spiral kullanılsa da, Allah dilerse çocuk verir. O dilemezse tedbir fayda vermez. Alınyazısı da değişmez. O hâlde spiral kullanmak dine aykırıdır) deniyor. Tedbir almak dine aykırı mıdır?
CEVAP: Yukarıdaki dört cümlenin ilk üçü doğrudur. Hüküm olan dördüncü cümle yanlıştır. Alınyazısı elbette değişmez.
Bir kimsenin Cennete veya Cehenneme gideceği takdir edilmiştir. Eğer bir kimse, (Ben cennetliksem de, cehennemliksem de ibadete gerek yok. Nasıl olsa gideceğim yer kesindir) diyerek, inanmaz ve ibadet etmezse, o kişi Cehenneme gider.
İnsan, Cennete veya Cehenneme gideceğini bilemez. Ama Allah'a iman eder, Müslümanlığa uyarsa ve imanlı ölürse, Cennete gider.
Çocuğu veren de, vermeyen de Allahü teâlâdır. Evlenmeyene Allahü teâlâ çocuk vermez. Her evlenene de vermez. Çocuk olması için sebebe yapışmak şarttır. Birinci şart evlenmektir.
Çocuk olmaması için evlenmeyen kimse tedbir almış olur. Çocuk istemeyen evli kimse, çocuk olmaya mâni olan tedbirleri alması gerekir. Tedbir almak takdiri değiştirmez, ama tedbir almak da dinin emridir.
İlacın etki kuvvetini de, Allahü teâlâ yaratır. İlaçsız da şifa verebilir. Ancak ilaçla şifa vermek âdetidir. Onun için Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Ey Allah'ın kulları, ilaç kullanın!) buyurdu. Musa aleyhisselam hastalanınca, (İlaç istemem, Allahü teâlâ şifasını verir) dedi. Hastalık uzayıp ağırlaştı. Tekrar, (Bu hastalığın ilacı tecrübe edilmiştir, şifalı olduğu meşhurdur, ilacı kullanırsanız az zamanda iyileşirsiniz) dedilerse de, (Hayır, ilaç istemem) dedi ve hastalığı arttı. O zaman (İlaç kullanmazsan, şifa ihsan etmem) diye vahiy geldi. İlacı alıp iyileşti. Ama sebebini merak etti. (Ya Rabbî, hastalıklara şifa veren sensin, niye ben ilaçla şifa buldum?) diye arz edince, Allahü teâlâ, (Sen tevekkül etmek için, benim âdetimi, hikmetimi mi değiştirmek istiyorsun? İlaçlara, faydalı tesirleri kim verdi? Elbette ben yaratıyorum) buyurdu. (K. Saadet)
Allahü teâlâ, ilaçları hastalıkları gidermeye sebep yapmıştır. Bütün sebepleri yaratan, bunlara tesir kuvveti veren, Allahü teâlâdır. (Devamı var)
Sebebe yapışmak ve tedbir almak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın emri olduğu için sebebe, tedbire yapışmalı, ama bu sebeplere, bu tedbirlere güvenmemeli, sadece Allah'a güvenmeli, sebeplerin etkisini Ondan bilmelidir.
Allahü teâlânın 99 isminden biri Rezzak'tır, her insanın, her varlığın rızkını vericidir. Bütün rızıkların Allahü teâlâya ait olduğu Kur'an-ı kerimde açıkça bildirilmektedir. Bir âyet-i kerime meali: (Her canlının rızkı, Allah'a aittir.) [Hud 6]
Allahü teâlâ, herkesin rızkını ezelde takdir etmiş, ayırmıştır. Her insanın rızkı bellidir. Rızık hiç değişmez, azalıp çoğalmaz. Hiç kimse rızkını yemeden ölmez. Rızkı az veya çok veren Allah'tır. Bir âyet-i kerime meali: (Rabbin, rızkı dilediğine bol verir, dilediğininkini daraltır.) [İsra 30]
Allahü teâlânın rızkımızı muhakkak verdiği âyet-i kerimeyle sabitken, niye bir işte çalışıyoruz? Çalışmasak da rızkımız gelir, ama çalışmak, rızık için sebebe yapışmak dinin emridir.
(Çalışıp kazanmak her Müslümana farzdır.) [Taberânî]
(Kimseye muhtaç olmamak için çalışmak cihaddır.) [İ. Asakir]
(Cebrail aleyhisselam her geldiğinde, "Allah'ım, bana helâl rızık ve iyi bir iş nasip et" diye dua etmemi söylerdi.) [Hâkim]
Bir gencin sabah erken işe gitmesini uygun görmeyenlere, orada bulunan Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" buyurdu ki:
(Öyle söylemeyin! Eğer kimseye muhtaç olmamak, ana babasını ve aile efradını muhtaç etmemek için işine gidiyorsa, her adımı ibadettir.) [Taberânî]
Sadece rızkı değil, her işi yaratan, hasta eden ve iyileştiren de Allah'tır. Ama hasta olmamak için tedbir almak dinimizin emridir. Biz tedbir alsak da takdir yerini bulur. Takdiri değiştirmek için değil, dinin emrine yapışmak için tedbir alıyoruz. Çocuk olması veya olmaması için tedbir almak da böyledir. Tedbir almayı dine aykırı sanmak çok yanlıştır. Dinini bilmemekten kaynaklanır. Her işin sebeplerine yapışmak lazımdır. Buradaki en önemli nokta şudur: Allahü teâlânın emri olduğu için sebebe, tedbire yapışmalı, ama bu sebeplere, bu tedbirlere güvenmemeli, sadece Allah'a güvenmeli, sebeplerin etkisini Ondan bilmelidir.
Sual: Kurdun yaraladığı koyun, ölmek üzereyken kesilirse eti yenir mi?
CEVAP: Evet, Besmeleyle boğazından kesilirse yenir. (Hindiyye)
Allah yolunda bir adım atmanın sevabı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Bütün dünyayı sadaka olarak vermek, Allah yolunda, Onun dinini doğru olarak yaymak için atılan bir adımın sevabına yetişemez. Aradaki fark, çok büyüktür. Denizle damla arasındaki farktan daha büyüktür.
Dinimizde niyet çok önemlidir. Âhirette, amelin çokluğuna değil, niçin yapıldığına bakılacaktır. Niçin sorusuna verilen cevap olumluysa yani Allah içinse, yapılan şey uyumak gibi mubah bir şey de olsa, sonu iyidir. Şayet cevap olumsuzsa, yapılan şey ibadet de olsa, sonu kötüdür. Bütün dünyalık görünen işler, bir niyetle âhiret olur, bütün âhiret işleri de, bir bozuk niyetle dünyalık olur.
Allahü teâlânın kulları arasında en çok sevdiği, Onun kullarına hizmet edendir. Hizmetin, iyilik etmenin pek çok çeşidi vardır. Selam vermek, müsafeha etmek, hastalığında ziyaret etmek, ilgilenmek, cenazesine gitmek, evine davet etmek, yemek yedirmek ve ziyaretine gitmek, çok kıymetlidir. Hattâ merhum Hocamız, (Bir mümini Allah rızası için ziyaret edene, Allahü teâlâ o kadar sevap verir ki, Allahü teâlânın bu rızasından dolayı, gökten yere inen bir ampul olsa, o ampulün nurundan, ışığından, Güneş kararır) buyururdu. Ziyaret, mutlaka fiilen gitmek değildir. Gitme imkânı yoksa, telefon etmekle, mail yazmakla da, ziyaret edilmiş sayılır. Yazışmak, görüşmenin yarısıdır. Bir Müslümana elbise almak, ayakkabı vermek de yine iyiliktir. Ama bütün bu iyilikler, Allahü teâlânın kullarını ateşte yanmaktan kurtarmak için atılan adım yanında, deryada bir damla değildir. Nitekim İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bu zamanda yapılacak en kârlı, en faydalı iş, insanları, sonsuz felaketten kurtarmak için çalışmaktır) buyuruyor.
Âlimler, evliya zatlar bütün rahatlarını, zevklerini terk ederek, insanların kurtulması için çalıştılar. Bu kadar uğraşmalarına sebep, merhametti. İnsan bir kedinin bile ateşte biraz yanmasına tahammül edemez. Başka bir insanın sonsuz yanmasına nasıl dayanır?
İmanın kuvvetli olmasının alameti, bir kişi daha kurtulsun diye uğraşmaktır. Hazret-i Ebu Bekr-i Sıddık Müslüman olunca, (Yâ Resulallah, altı arkadaşım daha var, onları da getireyim mi?) dedi. Eğer bunun için uğraşmıyorsak, bizim imanımızda bir noksanlık var demektir. Aldığımız nimeti başkalarına yayarak, sorumluluktan kurtulmalıyız. Başkalarını kurtarmanın en güzel yolu, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını vermektir. Kitap vermek, defalarca anlatmaktan daha iyidir.
Kendi menfaatini düşünmek felakettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dînî hizmetler, belli bir yere, belli şahıslara bağlı değildir. Kalbinde sevgisi, bağlılığı, düşüncesi, ihlâsı olan herkes, bu hizmetlerin içindedir...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dînî hizmetlerde esas, almak değil, vermek olmalıdır. Gözü almakta olanların hepsi kaybeder. Ne aldıklarından hayır görürler, ne de verdiklerinden. Dînî hizmetler, bir camiye benzer. İnsan camiye bir şey vermek için gider. Camiden bir şey alan, hırsız olur. Allah'ın evinden bir şey çalmak düşünülebilir mi? Dînî hizmetlerde çalışan bir kimse, bir zerre de olsa, kendi menfaatini düşünse yanar gider.
Dînî hizmetler, belli bir yere, belli şahıslara bağlı değildir. Kalbinde sevgisi, bağlılığı, düşüncesi, ihlâsı olan herkes, bu hizmetlerin içindedir. Bu hizmetler bir mıknatıstır. Bütün mesele, mıknatıs tarafından çekilebilecek cevheri kalbinde taşımaktır. Böyle olduktan sonra, bir kimse dünyanın diğer ucunda da olsa, hizmetlerin içindedir. Merhum Hocamız bu hususta, (Bu bağlılıkta mesafe yoktur. Ölü, diri yoktur. Yeter ki inanç olsun, saygı, edep olsun) buyururdu. Şayet bir kimsenin kalbinde ihlâs yoksa, bu hizmetlere ait bir yerde çalışıyor olsa da, hizmetlerin içinde değildir. Nitekim merhum Hocamız, hizmetlerde çalışmakla ilgili olarak, (Ecir [sevap] için çalışanlar, hem ecir alır, hem ücret. Ama yalnız ücretini düşünenler, ücretini alır ama ecirden zerre alamaz) buyururdu.
Bir kişiye öfkelenerek, insanların dünya ve âhiret saadetlerine kavuşmaları için dinimize yapılan bu hizmetler hakkında olumsuz şeyler söylemek, en büyük felaket olur.
Dini yaymak için yapılan hizmetlere iştirak, üç şekilde olur: Fiilen, maddî olarak veya dua ile. Gücü yeten, her üçüyle de katılmalı. Dua etmek de zaten farzdır. Bunların arasında fark yoktur. Birini yapan, hizmetlerin içindedir. Bütün mesele, inanıp inanmamaya bağlıdır. Bu hizmetlere iştirakte, miktar değil, niyet önemlidir. Bir arpa versin, yeter ki ihlâslı olsun. Dağ kadar altın verse, fakat ihlâsı yoksa, hiç kıymeti yoktur.
Bir kimse, bu hizmetlere iştirak ederken, verdiğinde gözü kalıyorsa veya verdiğinin hesabını soruyorsa yahut (Bu nereye gidiyor?) diye kalbinden bir şüphe geçiriyorsa, yaptıklarının hepsi boşa gider.
Büyüklerin yolunda çok sıkıntı olur!..
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın dinine hizmette çok çile vardır. Bu hizmet çok gayret ve fedakârlık ister. Eğer büyüklerimiz bu çileyi çekmeselerdi biz nasıl Müslüman olacaktık?
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Mümin, illet, zillet ve kılletten kurtulamaz. En az birine maruz kalır. İllet, hastalık; kıllet, fakirlik; zillet de, zelil olmak, hakarete uğramaktır. Hakiki mümine, mürtedler, münafıklar, hattâ bazen Müslümanlar da hakaret eder, ayıplar. Bu, müminler için bir saadettir. Bilakis, böyle olmazsa, iyiye alamet değildir. Hele hele büyüklere dil uzatılması bu yolun şânındandır. Nitekim Seyyid Abdullah-ı Dehlevî hazretleri, talebesi Mevlana Halid-i Bağdadî hazretlerine şöyle buyurmuştur:
(Sen Bağdat'a döndüğün zaman, çok sıkıntı çekeceksin. Seni kabul etmeyecekler, hakaret edecekler. Bazıları da, "Hani sizin yolunuz hak idi, hocan çok büyük veli idi. Niçin sıkıntılar içindesin?" diye soracaklar. Sen onlara de ki: "Bizim yolumuz bu. Bu yolda sıkıntı çok olur. En çok sıkıntıyı Peygamber efendimiz çekti. Hâlbuki O, Allahü teâlânın en sevdiği kuludur. Bu sıkıntılar bu yolun şânındandır.")
Allahü teâlânın dinine hizmette çok çile vardır. Bu hizmet çok gayret ve fedakârlık ister. Eğer büyüklerimiz bu çileyi çekmeselerdi, evlerini barklarını, yurtlarını terk etmeselerdi, can ve mal feda etmeselerdi, biz nasıl Müslüman olacaktık? Eshab-ı kiram, Allahü teâlânın kulları yanmasın diye Arabistan'dan çıkıp, Anadolu'ya, İspanya'ya, Kuzey Afrika'ya, Hindistan'a, Çin'e, dünyanın her yerine, bir daha geri dönmemek üzere dağıldılar. Buralarda şehit oldular.
Bize kadar gelen bu emaneti, bizden sonraki nesillere aktarmazsak, emanete hıyanet etmiş oluruz. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını yaymazsak, insanlar Müslümanlığı öğrenmeden, işitmeden Cehenneme giderse, bunun vebali hepimizin üzerine olur. İnsanlara dinimizi doğru olarak bildirmeye mecburuz.
Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri, (Allahü teâlânın rızasına kavuşturan en kestirme yol, Onun kullarına iyilik etmektir) buyuruyor. Herkese iyilik edelim. İbadet ediyoruz, ama Allahü teâlâya arz edecek, kabule lâyık hiçbir ibadetimiz yoktur. Bir bardak temiz suya, bir kıl düşse, o suyu içemeyiz. İşte ibadetler de böyledir. Temiz ve katışıksız, sadece Allah rızası için olmalıdır. Böyle halis niyet etmek ise çok zordur. Onun için, ana baba duası almalı, herkesten dua istemeli. Bir müminin duasıyla, yapılan bir iyilikle, Cenab-ı Hak bizden razı olursa, maksada ulaşmış oluruz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Recebin bir gün başında [ilk günlerinde], bir gün ortasında ve bir gün de sonunda [son günlerinde] oruç tutana, ayın hepsinde tutmuş gibi sevap verilir."
Sual: Üç ayların fazileti nedir?
CEVAP: Üç aylar, bugün başlıyor. Receb ayı, dört kıymetli aydan biridir. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmet edilen] aylardır.) [Tevbe 36]
Receb ayının faziletiyle ilgili birkaç hadis-i şerif:
(Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.) [İbni Cerîr]
(Cennette öyle köşkler vardır ki, onlara ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemî]
(Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
(Recebin bir gün başında [ilk günlerinde], bir gün ortasında ve bir gün de sonunda [son günlerinde] oruç tutana, ayın hepsinde tutmuş gibi sevap verilir.) [Miftah-ül-Cennet]
(Allahü teâlâ, Receb ayında hasenatı kat kat eder. Bu ayda bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün tutana Cennetin 8 kapısı açılır. 10 gün tutana, Allahü teâlâ istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların affoldu" der. Allahü teâlâ, Nuh aleyhisselamı Receb ayında gemiye bindirdi. O da, Receb ayını oruçlu geçirip oradakilere oruç tutmalarını emretti.) [Taberanî]
Şaban ayının faziletiyle ilgili üç hadis-i şerif:
(Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfil olurlar. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçluyken arz edilmesini isterim.) [Nesaî]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizî]
(Şaban ayında üç gün oruç tutana, Allahü teâlâ Cennette bir yer hazırlar.) [Ey Oğul İlmihâli]
[Kaza orucu borcumuz olmasa bile, bu oruçları tutarken, ilk veya son kazaya kalan Ramazan orucunu tutmaya diye niyet etmeli.]
Ramazan ayının faziletiyle ilgili bir hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır.) [Nesaî]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir Müslüman günah işleyince, tasdik ettiği imanın esaslarını inkâr etmiş olmuyor. Âhirette, yalnız imansızlara şefaat edilmez.
Sual: Amelin, imandan bir parça olmadığını biliyoruz, fakat (İman, dille ikrar, kalple tasdik ve uzuvlarla amel etmektir) hadis-i şerifinin mânâsı nedir? Günah işleyene kâfir denebilir mi?
İmam-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki:
Bir hadis-i şerifte, (İkrar ettiği şeyi, inkâr etmeyen, kâfir olmaz) buyuruldu. Bir Müslüman günah işleyince, tasdik ettiği imanın esaslarını inkâr etmiş olmuyor. Âhirette, yalnız imansızlara şefaat edilmez. Bu da, şefaat edilen günahkârların kâfir olmadığını gösterir.
(İman, kalple tasdik, dille ikrar ve uzuvlarla ameldir) ifadesinin mânâsı şudur:
İnsanda iman, vücuttaki baş gibidir. El, kol gibi uzuvlar da, ameller gibidir. Elsiz, kolsuz insan olursa da, başsız insan olmaz. Normal bir insan tarif edilirken, bütün uzuvlarıyla tarif edilir. Yani bazı uzuvları eksik olsa bile insan yine insandır. Bunun gibi, kâmil mümin tarif edilirken, amel de dâhil edilerek bildirilmiştir. Elsiz ayaksız kimse, yaşayan ölüye benzetildiği gibi, büyük günah işleyene de, (Kâmil mümin değildir) mânâsında (Mümin değildir) buyurulmuştur. (İhya)
Sual: Bir kimsenin imanlı olduğunu nasıl biliriz?
CEVAP: Sadece yüzüne bakmakla anlaşılmaz. Namaz kılıyorsa, imanlı olduğu anlaşılır. Allah'tan korkup, bir günahı bırakmışsa, bu da iman alametidir. Yahut günah işleyince üzülmüşse, bu da imanlı olduğunu gösterir. Bir hadis-i şerif:
(İyilik edince sevinen, günah işleyince üzülen gerçek mümindir.) [Tirmizî]
Müslümanları seviyor, din düşmanlarını ve bid'at ehlini sevmiyorsa, bu da iman alametidir.
Allahü teâlâya sevgisi varsa, bu da iman alametidir. Bir hadis-i şerif:
(Kalpte iman demek, Allah'ı sevmek demektir.) [Deylemî]
İmanlı olmak da yetmez, doğru iman sahibi olmalıdır.
Sual: S. Ebediyye'de, (Bakkala borç para verip, o para bitinceye kadar ondan mal satın almak haramdır, çünkü istifade etmek şartıyla ödünç vermek faiz olur) deniyor. Buna göre, doğru din bilgilerini de öğrenmek için, gazeteye abone olanın, ayın başında gazeteciye bir aylık gazete parasını verip, her gün bir gazete alması da faiz olmaz mı?
CEVAP: Faiz olmaz. O parayı ödünç vermiyor, gazetenin ücretini peşin veriyor. Bir malın fiyatını peşin vermenin mahzuru olmaz.
Recebin ilk cuma gecesi Regaib gecesidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Regaib Kandili ne zamandır?
CEVAP: Recebin ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. Bu sene için, yarın gece yani 23 Nisan Perşembe'yi 24 Nisan Cuma'ya bağlayan gece, Regaib gecesidir. Her cuma gecesi de kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ, bu gecede müminlere ihsanlar, ikramlar yapar.
Perşembe günü oruç tutup cuma gecesini de ihya etmek çok sevaptır. Perşembeyle birlikte, cuma günü de oruç tutmak daha iyidir. Bir hadis-i şerif:
(Regaib gecesi, Şaban ayının 15. gecesi, cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı gecesi yapılan dualar kabul olur.) [İbni Asakir]
Receb ayında edilen dualar kabul edilir, günahlar affedilir. Günah işleyenin cezası da artar.
Sual: Sûre veya âyetleri ezberden okumak mı, yoksa Mushaf'a bakarak okumak mı daha sevaptır?
CEVAP: Mushaf'a bakarak okumak, ezberden okumaktan daha sevaptır. Namazda okumak ise, Mushaf'a bakarak okumaktan da sevaptır. (Kitab-üt-tibyan)
(Ümmetimin yaptığı ibadetlerin en kıymetlisi, Kur'an-ı kerimi, Mushaf'a bakarak okumaktır.) [Şir'a]
(Namazda okunan Kur'an, namaz dışında okunan Kur'andan daha hayırlıdır.) [Hazinet-ül-esrar]
Hazret-i Ali buyurdu ki: (Namazda okunan Kur'an-ı kerimin her harfi için yüz sevap verilir. Namaz dışında abdestli okuyunca, her harfi için yirmi beş sevap, abdestsiz okuyunca, on sevap verilir. Yürürken ve iş yaparken okuyunca, sevabı daha az olur.)
Bilen kimsenin, okuduğunu düşünerek bir âyet okuması, başka şey düşünerek, bütün Kur'anı hatmetmesinden daha çok sevaptır. (Şir'a şerhi)
Kur'an-ı kerimi okumadan önce, Allahü teâlânın büyüklüğünü, kimin sözü olduğunu düşünmeli. Mushaf'a dokunmak için temiz el lazım olduğu gibi, onu okumak için de temiz kalp lazımdır. Allahü teâlânın büyüklüğünü bilmeyen, Kur'an-ı kerimin büyüklüğünü anlayamaz. Allahü teâlânın büyüklüğünü anlamak için de, Onun sıfatlarını ve yarattıklarını düşünmeli. Bütün mahlûkatın sahibi, hâkimi olan bir zatın kelamı olduğunu düşünerek okumalı. Okurken başka şeyler düşünmemeye çalışmalı. (Kimya-i Saadet)
Mushaf ve Kur'an ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir sözü, söyleyenin maksadına göre anlamak gerekir. Maksadını düşünmeden, (Bu doğru değil) demek yanlıştır.
Sual: Mushaf yerine Kur'an demek caiz midir?
CEVAP: Önce bunların mânâlarını bildirelim: Mushaf, Kur'an-ı kerimin kâğıtlara yazılarak kitap hâline gelmiş şeklidir, mahlûktur, yani yaratılmıştır. Kur'an ise, Allah'ın sözüdür, mahlûk değildir. Ama âdet olmuştur, Mushaf yerine Kur'an da denmektedir. (Bunun içinde Kur'an var yani Allah'ın sözü var) demektir. Çok zaman zarf söylenir, mazruf anlaşılır. Mazruf, zarfın içindeki demektir. Mesela (Soba yanıyor) denince, sobanın kendisi değil, içindeki odunun, kömürün veya gazın yandığı anlaşılır. (Bu sınıf tembeldir) denince de, o sınıftaki öğrencilerin tembel olduğu anlaşılır.
Kur'an-ı kerimde, (Zalim köylüler) için, (Zalim köy), (Köy halkına sor!) yerine, (Köye sor!) denmiştir
Bunun gibi, (Vatan sevgisi imandandır) hadis-i şerifinden kasıt da, taş, toprak değil, vatanın içindeki Müslümanlardır. (Şeref-ül mekân bil mekîn) buyuruluyor. (Bir yerin şerefi içindekiyle ölçülür) demektir. İçindeki iyi ise orası iyidir, kötü ise orası kötüdür. Bir vatanda Müslümanlar varsa orası kıymetlidir. Orayı sevmek imandan olur. Camiyi sevmek de imandandır. Barı, meyhaneyi sevmek de fısk alametidir.
(Allah tektir, teki sever) hadis-i şerifi de böyledir. (Teki sever) demek (Teke riayet eden Müslümanı sever) demektir. Müslüman olmayanı, teke riayet etse de sevmez.
Âyetler ve hadisler veciz olduğu gibi, genelde atasözleri, deyimler de veciz olur. Mesela, (Zaman sana uymazsa sen zamana uy!) sözü de böyledir. Zamanın kendisine değil, (O zamandaki insanların faydalı işlerine, o zamanın tekniğine uy!) demektir.
Bir sözü, söyleyenin maksadına göre anlamak gerekir. Maksadını düşünmeden, (Bu doğru değil) demek yanlıştır. Mushaf demek daha uygunsa da, Kur'an-ı kerim demek de caizdir.
Sual: Yemin etmek ne demektir?
CEVAP: Yemin, kuvvet demektir. Sözün, niyetin, işi yapmak veya yapmamak arzusunun kuvvetli olduğunu gösterir. En kuvvetli şekilde söz vermek olur. Bu söz de, ancak Allahü teâlâ için verilir. Diğer yeminler günahtır. Bazıları (Çocuğumun ölüsünü öpeyim) gibi yeminler ediyor. Bu, uygun değildir. Yemin yalnız Allah adıyla yapılır. Mesela (Vallahi) demek, (Allah adıyla yemin ediyorum) demektir. Sadece (Yemin ediyorum) demek de yemin olur. O da Allah için yemin olur.
Başımıza gelenleri, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyük zatlar, (İnsanda nefs olduğu için yaptığı işe nefs karışabilir ve hayırlı bir netice alınmayabilir) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsan, bazı şeyleri şer olarak görür, (Neden hasta oldum, neden bu işim olmadı, neden bu benim başıma geldi, neden evladım öldü) diye başına gelen üzücü olaylardan, sıkıntılardan şikâyet eder. Hâlbuki bunlar genelde hayırdır. Onun için, (Vaki olanda hayır vardır) denir. Büyük zatlar da, (İnsanda nefs olduğu için yaptığı işe nefs karışabilir ve hayırlı bir netice alınmayabilir. Ama Allahü teâlânın yaptığı her işte bir hayır vardır) buyurmuştur.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratmasıyla var olmaktadır. Bunun için, iradelerimizi Onun iradesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabul etmemek ve sahibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, (Kaza ve kaderime razı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belalara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) buyuruyor. (3/59)
Müminin alameti, itiraz etmeyip, (Allah'ın yaptığında hayır vardır) demektir. Bir hatası varsa, Allahü teâlâ, başka birinin eliyle veya diliyle, ona hatasını göstermiştir. (Niye benim başıma bu geldi) demeden, tevbe istiğfar etmek lazımdır.
Harun Reşid zamanında Nevval isminde bir şair ölünce, rüyada onu Cennette görürler, (Efendim, bu makama nasıl eriştiniz?) diye sorarlar. Nevval de, (Ölmeden bir gece önce, iki satırlık bir şiir yazdım. Yastığımın altına koyduğum o şiir sayesinde bu nimetlere kavuştum) der. Şu mânâda bir şiir bulurlar:
(Yâ Rabbi, bütün mahlûkatının şefkati, merhameti, senin şefkat ve merhametinin yanında, deryada bir damladır. Zaten o şefkati onlara veren sensin. Senin, kullarına acıman da esastır. O bir parçayı onlara verdin, onlar deli gibi evlatlarına düşkün oluyorlar. Hem anamın şefkati senin şefkatinin bir zerresi bile değil. Yâ Rabbî, anam hayatta olsaydı, vallahi beni ateşe atmazdı. Sen de beni ateşe atmazsın.)
Bu hüsnü zannından dolayı Allahü teâlâ, onu affedip, Cennetine koyuyor. Çünkü hadis-i kudside, (Beni nasıl zannederseniz, öyle karşılarım) buyuruyor. Dolayısıyla, böyle bir şefkat, böyle bir merhamet hazinesi olan Rabbimiz varken, hiç kimse ümitsizliğe kapılmasın. Yeter ki doğru imanla ölsün!
Kibir neden büyük günahtır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cafer bin Sinan hazretleri, (Günah işleyenlerin, boynunu bükmesi, ibadet edenlerin göğsünü kabartmasından daha iyidir) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, saf ve ihlâslı insanları affediyor, ama şeytan gibi kibirli olanları affetmiyor. Kibir, şirke giden yolun başlangıcıdır. Allahü teâlâ, (Her günahı affederim, şirki affetmem!) buyuruyor. Kibir şirke götürdüğü için de, (Kibirleneni acımadan ateşe atarım!) buyuruyor.
Mümin, boynu bükük insandır. İbadet de etse, günah da işlese, müminin şiarı, boynunu bükmesidir. Hattâ Cafer bin Sinan hazretleri, (Günah işleyenlerin, boynunu bükmesi, ibadet edenlerin göğsünü kabartmasından daha iyidir) buyuruyor. Biz ancak, boğulmak üzere olan bir insan gibi yalvarıp yakaracağız ki, bize himmet eli uzatılsın. Yoksa, (Ben rahatım, bana bir şey lazım değil) diyene niye yardım edilsin?
Allahü teâlânın kudreti varken, başka birinin kudretine güvenmek, Onun yaratması varken, başkasından medet ummak kulluğa yakışmaz.
Bir günaha müptela olan Müslüman, günahkâr olsa da, suçunu kabul eder. Tevbe etmemişse, affa ve şefaate de kavuşmamışsa, bu günahı yüzünden Cehenneme gitse dahi, orada sonsuz kalmaz. Fakat kâfirlerin ibadet olarak yaptıklarını beğenip, bunları din kabul eden bir kişi, Allahü teâlânın emrini beğenmediği, inkâr ettiği için, Cehennemde sonsuz kalır.
Mesela şeytan, yani İblis, secde emrine uymayarak suç işledi. Ama asıl ebedî ateşte yanacak olması, Allahü teâlânın bu emrini beğenmemesi yüzündendir. (Yâ Rabbî, o çamurdan, ben ateşten. Ben daha kıymetliyim) dedi. Kendisi meleklere hocalık yapmış, çok ibadet etmişti. Bundan ve ateşten yaratılmış olmasından dolayı kibirlenerek, Allah'ın emrini beğenmedi. Bugün secde etmeyen Müslümanlar çoktur, ama yine imanları vardır, kâfir değildir. Çünkü yaptıklarının yanlış olduğunu bilirler. Ama İblis, secde etmediği için değil, secde emrini beğenmediği için mürted oldu. Aynı şekilde namazı vazife tanımayan da, böyle kâfir olur.
Dolayısıyla, Cenab-ı Hakk'ın emrettiği bir şeyi yapmamak ve yasak ettiği bir şeyi yapmak, günahtır, affedilebilir. Ama emirleri ve yasakları beğenmemek küfürdür. O hâliyle ölürse, affedilme ihtimali yoktur.
Günümüzde bunları anlatan da, pek kalmadı. Din adına bile, çiçekten, böcekten bahsediliyor. Müslümanların çoğu, imanın esaslarını, doğru itikad bilgilerini, farzları, haramları, namazın önemini bilmiyor. Asıl bunların üzerinde durmalı, bu bilgileri doğru anlatan kitapların ve yayınların yayılmasına çalışmalıdır.
Rabbim mutlaka kabul eder diye dua etmeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her şeyi Cenab-ı Hak yaratır. Her şey Onundur. Onun dışında bir kimseden bir şey beklemek çok çirkindir. Çünkü kullar, nihayet emanetçidir. Emanetçideki eşyalar, emanetçiye değil, hep başkalarına aittir. Bir kimsenin eşyasını, ondan izinsiz olarak bir başkasına veremezler. Mademki her şeyin esas sahibi Allahü teâlâdır, o hâlde, her şeyi Allahü teâlâdan bilmek ve istemek lazımdır. İsterken de Cenab-ı Hakkın yarattığı sebeplere yapışmalıdır. Allahü teâlâ, sebeplere yapışılmasını sever. Kulun sebeplere yapışması, âcizliğinin ifadesidir. Kulluk da bu demektir. Sebebe yapıştıktan sonra, Müslüman, neticeyi Allah'tan bekler, kâfir ise sebepten bekler.
Allahü teâlâ, temiz ağızla yapılan duayı kabul eder. O bakımdan, eğer müminler birbirlerine dua ederlerse, o dua kabul olur. Çünkü bir müminin ağzı, diğer bir mümin için temizdir. Ayrıca, bir melek de, (Yâ Rabbî bu, filan kardeşi için onun gıyabında dua ediyor, aynısını buna da ver) diye dua eder. Meleklerin duası da kabul olur, çünkü hiç günah işlemezler. Sonuç olarak, hem dua edilen, hem de dua eden, kâr eder.
Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, duaları kabul edeceğine dair söz veriyor, (Bana dua edin, kabul ederim) buyuruyor. Cenab-ı Hak, dua edenin elini boş çevirmez. Hâl böyleyken, bazı müminler, çok dua ederler, fakat karşılığını hemen görmedikleri için üzülürler. Merhum Hocamız bu hususta, (Kardeşim, Allahü teâlâ o kadar çok merhametli ki, kabul olan duaların karşılığını, kulları en çok ne zaman sıkışırsa, o zaman verecektir) buyururdu.
Mesela insan ölürken, çok acı azaplar çeker. Karşılığı daha önce verilmemiş olan o dualar, o zaman imdada gelir. İnsan kabre girdiği zaman, dehşete kapılır. Bütün o dualar, kabirde imdada gelir. Mizanda sevabı eksik kalırsa, insan Cehenneme gider. Dualar burada da imdada koşar. Sırat köprüsünden geçerken ve kul hakları hesaplanırken de yine böyle imdada gelirler. Velhâsıl, tevbe istiğfar ettikten sonra, Allahü teâlâya hüsnüzan ederek dua etmeli, sonra da, (Rabbim mutlaka kabul eder) diye inanmalıdır. Yoksa, (Acaba kabul eder mi?) diye şüphe ederek dua olmaz.
Kavil ve fetva neye denir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir müctehidin, başka bir müctehide tâbi olması caiz değildir. Mezhepte müctehid olan âlimler, mezhep imamının koyduğu usul ve kurallara göre ictihad ederler.
Sual: İlmihâllerde, (İmam-ı Ebu Yusuf'a göre caiz, İmam-ı Muhammed'in kavline göre ise caiz değildir, fetva da böyledir, müftabih kavle göre caiz değildir) gibi ifadeler var. Buradaki, fetva, kavil ve müftabih ifadeleri ne demektir?
CEVAP: Mezhepte müctehid olan âlimler, mezhep imamının koyduğu usul ve kurallara göre ictihad ederler. Bir müctehidin, başka bir müctehide tâbi olması caiz değildir. Bunun için farklı ictihadlar olabiliyor. Mezhep içindeki müctehidlerin bu ictihadlarına kavil de denir. Kavil, söz demek ise de, burada müctehidin ictihadı demektir.
Tercih ehli denen fıkıh âlimleri, mezhep içindeki farklı kavilleri inceleyip, hangi kaville amel etmek gerektiğini bildirirlerse, o kavle, müftabih yani tercih edilen kavil denir. Bu husus, (Fetva bu kavle göredir) şeklinde de ifade ediliyor. Her Müslümanın, amel ederken tercih edilen kavle uyması gerekir. Ancak bir sıkıntı olunca, diğer kavle, hattâ başka hak mezhepteki bir hükme de uymak caiz olur.
Sual: Tam İlmihâl'de, Mektubat-ı Rabbânî'den alınan bir mektupta, (Zamanımızın Müslümanları, farzları bırakıp, nafile ibadetlere sarılıyor. Nafile ibadetleri yapmaya [mesela, kadın erkek karışık olarak mevlid okutmaya, cami yapmaya, sadaka ve hayrat yapmaya] ehemmiyet verip, farzları hafif ve ehemmiyetsiz görüyorlar) deniyor. Kadın erkek karışık mevlid okutmak günah iken, niye nafile ibadetler arasında sayılıyor?
CEVAP: Nafile ibadetler arasında sayılmıyor. S. Ebediyye'nin birçok yerinde, kadın erkek karışık mevlid okumanın günah olduğu bildiriliyor. Burada, farzın önemi anlatılırken, mevlid okutmanın nafile ibadet olduğu bildiriliyor. Farzı bırakıp nafileyle meşgul olmanın yanlışlığı açıklanırken, üstelik bir de kadın erkek karışık yapılarak, haram karıştırıldığı vurgulanıyor. Yani haram işlemeye nafile ibadet denmiyor.
Sual: Âyet-i kerime yazılı kâğıt parçalarını ne yapmak lazımdır?
CEVAP: İçinde âyet-i kerime bulunan kâğıt parçalarının kendilerini veya bunları yakıp küllerini, denize dökmek veya ayak basılmayan temiz bir yere gömmek gerekir.
Kâfirin kâfir olduğunda şüphe etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Ehl-i kitabdan olsun, müşriklerden olsun bütün kâfirler Cehennem ateşindedir, orada ebedî kalırlar. Onlar mahlûkların en kötüsüdür."
Sual: Bir hoca, ("Hristiyanlar ve Yahudiler Cennet'e girecek" diyen kâfir olur) diyor. Böyle demesi dinimize uygun mudur?
CEVAP: Evet, Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde, Yahudi ve Hristiyanların Cehennemlik olduğu pek açık yazılıdır. Bu âyet-i kerimelere inanmayan elbette kâfir olur.
Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(Âyetlerimizi yalanlayanlar kâfirdir, ebedî Cehennemde kalırlar.) [Bekara 39]
Demek ki, Müslüman olmayan herkes kâfirdir. Hristiyanların çoğu müşriktir. Müşrikler zaten kâfirdir. Ehl-i kitab olanları da kâfirdir.
(Elbette, Ehl-i kitabdan [Yahudi ve Hristiyan] olsun, müşriklerden olsun bütün kâfirler Cehennem ateşindedir, orada ebedî kalırlar. Onlar mahlûkların en kötüsüdür.) [Beyyine 6]
Bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Beni duyup da, bana inanmayan Yahudi ve Hristiyanlar, muhakkak Cehenneme girecektir.) [Hâkim]
Yine din kitaplarında bildiriliyor ki:
Hristiyanlar, Ehl-i kitabdır. Ehl-i kitabın hepsi de kâfirdir. (Fetava-yı Hindiyye)
Dinde zaruri olan şeylerden birine inanmayan kâfir olur ve Cehennemde sonsuz azap çeker. (Belki kâfir olmaz) diye şüphe edenin de kâfir olacağı, Bezzaziyye, Dürr-ül-muhtar, Kadı İyad'ın Şifa, İmam-ı Nevevi'nin Ravda ve İbni Hacer-i Mekki'nin el-A'lam kitaplarında açıkça bildirilmiştir. Bir Hristiyan'ı, bir Yahudi'yi ve din-i İslam'dan ayrılanlardan birini kâfir kabul etmeyen kimsenin kâfir olacağından şüphe eden kimsenin de kâfir olacağını, İslam âlimleri söz birliğiyle bildirdiler. Bu söz birliği adı geçen kitaplarda yazılıdır. Kâfir olmasından şüphe eden de kâfir olunca, onu Müslüman bilenin nasıl olacağını ve hele, onu İslam âlimleri için kullanılan unvanlarla övenin nasıl olacağını düşünmeli. Bu sözümüzden, böyle kimseleri İslam âlimi sananların ve bunların küfür saçan sözlerini, yazılarını övenlerin, yayanların, kâfir olacaklarını iyi anlamalı. Övmek, yaymaya çalışmak ve reklamını yapmak, razı olmayı, beğenmeyi gösterir. Küfre rıza, küfür olur. Küfre rıza demek, kâfirin küfür üzere kalmasını istemek değil, onun küfrünü beğenmek demektir. (Fetavel-Haremeyn, Faideli bilgiler)
Bu vesikalardan açıkça anlaşıldığına göre:
1- Ehl-i kitabın tamamı, yani bütün Yahudi ve Hristiyanlar kâfirdir.
2- Yahudi ve Hristiyanları kâfir kabul etmeyen de kâfirdir.
3- Yahudi ve Hristiyanları kâfir kabul etmeyenin kâfir olduğundan şüphe eden de kâfirdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, Cehennem kapıcısına, cömert kâfir için, "Bunu cömertliği derecesinde hafif yere koy" buyurur. Cehennem azabının en hafifi bile çok şiddetlidir.
Sual: Cömert olan kâfirlerin, Cehennemdeki azabı hafifler mi?
CEVAP: Kâfirlerin azaplarının durdurulduğu anlar olursa da, her zamanki azapları hafiflemez.
(Kâfirlerin azapları hiç hafifletilmez.) [Bekara 86]
Cömert kâfirlerin azapları ise, diğer kâfirlere göre daha hafif olur.
(Allahü teâlâ, Cehennem kapıcısına, cömert kâfir için, "Bunu cömertliği derecesinde hafif yere koy" buyurur.) [Deylemî, Ebu-ş-şeyh]
Cehennem azabının en hafifi bile çok şiddetlidir. Dünyadaki ateşten kat kat daha şiddetlidir.
(Cehennemde en hafif azap gören, beynini kaynatan ateşten iki nalını olan bir kimsedir. Bazıları topuğuna kadar ateşe girmiş olarak azap görür. Kimi dizlerine, kimi göğsüne kadar, kimi burnuna kadar, kimi de tamamen ateşe batmış olarak azap görür.) [Hâkim]
Sadece cömertlerin değil, bütün Cehennem halkının azabının durdurulduğu anlar olur. Mesela cuma günleri ve Mevlid gününde azap yapılmaz. Bu ayrı bir şeydir. Cömert de olsa kâfirin azabı hiç hafiflemez. Bunun gibi, Ebu Leheb, Resulullah efendimizin dünyaya geldiğini müjdeleyen cariyesini sevincinden dolayı azat ettiği için, her yıl, o gece, azabı hafifler. Bunlar kâfirlerin azabının hafiflediğini göstermez. Hattâ bu hafif azabı görerek, (İman etseydim, hiç azap görmezdim) diyerek, bu olayın ona her yıl hatırlatılması, belki de pişmanlığını artırır.
Sual: İkindi namazını kerahat vaktine geciktirmek tahrimen mekruhtur. Böyle tahrimen mekruh olarak kılınan namazın kazası lazım mıdır?
CEVAP: İkindi namazını kerahat vaktinde kılmak değil, o vakte bırakmak günahtır. Kerahat vakti de olsa kılmak farzdır. Kerahat vaktinde de kılınsa, namaz kılınmış olur, kazası gerekmez.
Sual: Cemaate yetişmek için yatsının ilk sünneti farzdan sonra kılınabilir mi? Kılınırsa kazaya da niyet edilir mi?
CEVAP: Yatsıdan sonra mekruh vakit olmadığı için yatsının ilk sünneti farzdan sonra da kılınabilir. Sünneti kılarken ilk kazaya kalan dört rekâtlık bir farza da niyet edilebilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Türkiye gazetesinin tirajının artması için abone çalışmaları yapılıyor. Dînî yazılar da olduğu için, gazetenin çok kişiye ulaşmasının mânevî yönden de faydası olur mu?
CEVAP: Türkiye gazetesi, her zaman haberleri, itidalli, provokasyondan uzak bir şekilde vermiş, devletinin ve milletinin yanında durarak, "Huzur veren gazete" olmuştur. Bizim Sayfa'da da, nakle dayanan doğru ve lüzumlu bilgiler verilmektedir. Bid'atlerden uzak durulmakta, Ehl-i sünnetten taviz verilmemektedir. Yani Bizim Sayfa'da, dînî konularda yanlış yazılmasına asla müsaade edilmez. Diğer sayfalar ise, dînî bakımdan zaten ölçü olmaz.
Bu kıymetli bilgilerin yer aldığı gazetenin, her eve girmesi çok faydalıdır. Hiç okunmasa bile, evliya zatların, Ehl-i sünnet âlimlerinin isimleri, sözleri, eve feyz gelmesine, ev halkının istifade etmesine sebep olur.
İşin önemini bilenler, abone değilse abone olmalı, yeni abone de bulmalı, hattâ mümkünse parasını kendi vererek tanıdıklarını abone etmeli. Böylece millî ve mânevî değerlerin korunmasına katkısı olmalı. Bunu yapan, farz olan emr-i maruf sevabına da kavuşmuş olur.
Her sabah güneş gibi, evimize ulaşır,
Taze haber, net bilgi, dilden dile dolaşır,
Güzel ahlâk, herkese bu yollarla bulaşır;
Kırk beş yıldır ayakta, doğruluk âbidesi,
Daha nice yıllara, Türkiye gazetesi.
Her gün ayrı emekle, sevgiyle dokunursun,
Bir dost gibi beklenir, hasretle okunursun,
Karanlık ruhumuzu aydınlatan bir nursun;
Doğruları anlatan, insanlık reçetesi,
Daha nice yıllara, Türkiye gazetesi.
Farklı nice kalemler, köşelerinde yazar,
Geniş bir çevresi var, kolu her yere uzar,
Kimse haset etmesin, değmesin asla nazar;
Uzun soluklu olsun, o şifalı nefesi,
Daha nice yıllara, Türkiye gazetesi.
İhlâslı muhabirler, verir ilginç haberler,
Gergef gibi işlenir, dinî-millî değerler,
Gazetemle gezilir, dünyada güzel yerler;
Ülkelere duyulur, vatanın şanlı sesi,
Daha nice yıllara, Türkiye gazetesi.
Değişik yazılarla içi dışı süslenir,
Politika ve sanat, sağduyuya seslenir,
Kültür hazinesiyle, nice gönül beslenir;
Bayrak elinde koşar, duyarlı abonesi,
Daha nice yıllara, Türkiye gazetesi.
Nasipli olanların evlerine giriyor,
Gizlenmiş gerçekleri, önlerine seriyor,
Dînî sual sorana, doğru cevap veriyor,
Yayılıyor dünyaya, Ehl-i sünnetin sesi,
Daha nice yıllara, Türkiye Gazetesi.
Hediyeleşmek sevgiyi artırır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Yabancı bir ülkeye gidildiği zaman, orada yolu bilen, oranın dilini bilen birine rastlamanın insana verdiği sevinci, başına gelmeyen anlayamaz. Orada tanıyan ve seven biri gelip, (Beraberiz, hiç üzülme!) derse, garip olan o insanın sevinci tahmin edilemez. Ölünce de İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyüklerden biri, (Hoş geldin, artık üzülme, beraberiz) derse ne güzel olur! Bunun için yapılması gereken şeyler de çok kolaydır. Peygamber efendimiz, (Hediyeleşmek sevgiyi artırır) buyuruyor. İşte bizden önce âhirete intikal etmiş olan sevdiklerimizin, büyüklerimizin ruhlarına gönderdiğimiz hatimler, Fâtihalar ve dualar, hep bizim onlara verdiğimiz hediyelerdir.
Mübarek bir zata gönderdiğimiz Fâtiha, altın tabaklar içinde ona sunulur. Denilir ki: (Dünyadan sizi seven filan oğlu filan size bu Fâtiha'yı göndermiştir...)
Mazhar-ı Can-ı Canan hazretleri: (Büyük bir zata Fâtiha gönderilince, o anda, hediyeyi alan o zat, mutlaka teşekkür için teveccüh eder) buyuruyor. O büyükler teveccüh edince, maddî mânevî nimetlere kavuşulur.
Her seferinde altın tabaklar içerisinde bu hediye ikram edilir. Üç beş on derken, (Bunu kim gönderdi?) sorusuna hep (Aynı şahıs efendim) cevabını alırlar. İşte o şahıs da, vefat ettiği zaman, orada o büyükler, (Sen bize çok şeyler göndermiştin, hoş geldin) derler. Bu şekilde hediyeleşerek, o büyüklerle olan âşinalık ne kadar artarsa, âhirette buluşmak ümidi de o kadar çok artar.
Hepimiz, böyle Fâtihalar, hatimler gönderdikçe, sanki o zatlar üzerinde bir hak teşekkül ediyor. Çünkü Peygamber efendimiz, (Hediyeleşin) buyuruyor. Bu, (Hediye verin, hediye alın) demektir. Hediyeleşmek, tek taraflı değil, karşılıklı olur. Yine Peygamber efendimiz, (Hediye verene verecek bir şey bulamazsanız, ona dua edin) buyuruyor. Bu da bir karşılıktır.
Ölmüşlerimize vereceğimiz hediye, Kur'ân-ı kerim okumak, sadaka vermek, sevabını ruhlarına bağışlamaktır. Onlar bu işin altında kalırlar mı hiç? Onlar da bize fazlasını ikram ederler. O hâlde bütün sevdiklerimize, Silsile-i aliyye büyüklerine her gün hiç olmazsa bir Fâtiha okumalı.
Hizmetimiz büyüsün ama biz büyümeyelim!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i sünnet âlimleri, istirahatlerini, sıhhatlerini feda ederek, bu kıymetli kitapları mum ışığında hazırladılar. Hayatları bununla geçti.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bid'at ve küfür zulmetinin her tarafı sardığı, haramla helâlin, sünnetle bid'atin, imanla küfrün karıştığı âhir zamandayız. Böyle bir zamanda, Ehl-i sünnet itikadında olmak, bu yolun büyüklerini sevmek, bu yolda dinimize hizmet etmek, büyük nimettir. Bütün bu kavuştuklarımıza vesile olan büyüklerimize ne kadar teşekkür etsek, haklarını ödeyemeyiz. Eh-i sünnet âlimleri, istirahatlerini, sıhhatlerini feda ederek, bu kıymetli kitapları mum ışığında hazırladılar. Hayatları bununla geçti. Yanlarında bir kuru odun dursa, orada, o nurun altında yeşerirdi. O hâlde, onlarla beraber olan, evlatlarının, talebelerinin de kıymetini bilmeliyiz. Merhum hocamız da, kitaplarla meşgul iken, dünyayla alakaları kesilir, yiyip içmeyi unuturlardı. Başlarını kaldırmadan okurlar veya yazarlardı. Bu, çok büyük bir meziyettir.
Ehl-i sünnet âlimlerinin kitapları, hepimizin hidayetine vesile oldular. Onların sayesinde buradayız. Onun için bu emeklerin, bu gayretlerin hakkını vermek çok zor bir iştir. Çok çalışmayı, çok hassas olmayı ister. Kendimizi, nefsimizi aradan çekmeyi ister. Bu yolda (Ben) demek yoktur. İşler, hizmetler, büyüsün ama biz büyümeyelim. Bir kişi daha kurtulsun diye uğraşalım.
Buhârî kitabının ilk hadis-i şerifinde, (Ameller niyetlere göredir) buyuruluyor. Niyetimiz, emr-i maruf olmalı, Ehl-i sünnet kitaplarına bir kişinin daha kavuşması olmalı. Niyetimiz doğru olursa, dünyalık görünen işler bile âhiretlik olur. Nerede olursak olalım, ne iş yaparsak yapalım, kitap hizmetinden ayrı kalmayalım. Bu bağ koparsa, sonra dönüp âhirette hangi yüzle Cenneti talep ederiz?
Rütbe ve makam sahibi olmanın, orada hiçbir kıymeti yoktur. Bu hizmetler için gece gündüz koşturmalı, doğru yolu anlatan kitapların ve diğer yayınların yayılması için, maddî ve mânevî olarak çalışmalıyız. Maddî olarak çalışmak, bedenen ve para ile yardım etmekle, emr-i maruf yapmakla; mânevî olarak çalışmak da dua etmekle olur. Bu nimeti, doğru imanı, doğru din bilgilerini herkese ulaştırmak, hepimiz için büyük bir mesuliyettir. Bunu hissederek, bunu bilerek yapacağımız her işte başarılı oluruz. Yoksa mutlaka hata yaparız, mutlaka bir yerde zarar ederiz.
Karar verirken ölçümüz ne olmalı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Niyetimiz bu büyük hizmetin kıymetini bilmek, kitaplarımızı okuyup amel etmek ve bu kitapları diğer insanlara ulaştırmaya çalışmak olmalıdır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her gün binlerce kişi ölüyor. Bir gün bunlardan biri de biz olacağız. Hani pamuk ipliğine bağlı denir ya, onun gibi, her an kopabilecek bir bağla bu hayata bağlıyız. Bir kalp krizi, bir kaza, bu bağı koparabilir. Bunu bildiğimiz hâlde, kendimizi işlere, makamlara, dünyaya kaptırmayalım. Gafletten uyanmalı; Ehl-i sünnet büyüklerinin, (Biz bu kitapları, raflarda beklesin, tozlansın diye değil, okunsun ve ihlâsla amel edilsin diye yazdık) sözlerine uymalıdır.
Niyetimiz, bu büyük hizmetin kıymetini bilmek, kitaplarımızı okuyup amel etmek, bu kitaplar sayesinde doğru iman ve ibadet bilgilerini diğer insanlara da ulaştırmaya çalışmak olmalıdır. Diğerleri onunla beraber zaten olur. 1 sayısı olmazsa, arkasındaki sıfırların hiçbir kıymeti yoktur. İşte 1 sayısı, büyüklerin sevgisi ve kitaplarıdır.
Her an zorlu bir imtihandayız. Başımıza gelen iyi veya kötü her şey bizim için imtihandır.
Bir gün bir zat, hocasına, (Efendim, arkadaşlar, işleriyle alakalı soruyorlar. Bunlara cevap verirken, "Bu cevap onun dünya menfaati için midir, âhiret menfaati için midir?" diye düşünüyor ve ona göre cevap veriyorum. Hep âhiret menfaatine bakıyorum. Uygun mu efendim?) diye arz eder. Hocası, (Aferin kardeşim, çok güzel yapıyorsunuz) buyurur.
Bu ölçü her şey için lâzım. Özellikle bu hizmetler için çalışanlar, işleriyle ilgili karar verirken, alınan bu kararın, İslamiyet için yaptığımız hizmetlere faydalı mı, zararlı mı olacağını düşünmeli. Bu doğru yapılırsa, her işimiz düzgün olur. Her işimizin bereketi, maddî ve manevî kazancı artar, işlerimiz muhafaza altında olur.
Allah için bir araya gelelim, sohbet edelim. Çünkü yüz yüze bakıp, kalpten kalbe olan o yol açılırsa, bütün hayır ve berekete kavuşulur. Her müsâfeha edişte, günahlarımız dökülür. Bunu aksatmadan devam ettirmeliyiz. Birbirimizin elinden tutarak, birbirimize bakarak, birbirimizden kuvvet alarak, bu hizmetleri yapmaya devam etmeliyiz.
Müminin yüzüne, Allah rızası için sevgiyle bakanların, âhirette, hiçbir gölgenin bulunmadığı o dehşetli mahşer günü, Arş-ı alânın altında gölgeleneceğini Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" bildiriyor. Arş'la, Cennet aynı yerdedir. (Arş-ı alânın altında gölgelenecek) demek, mahşerde sıkıntı çekmeden Cennete gidecek demektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir âyet-i kerime meali: "O gün, kimse şefaat edemez. Ancak Rahman olan Allah'ın izin verdiği ve sözünden hoşlandığı kimse şefaat eder." [Taha 109]
Sual: ("Şefaat Yâ Resulallah!" demek şirktir, çünkü hiçbir peygamber şefaat edemez. Allah'ın izin verdiği meleklerden başkası şefaat edemez) deniyor. Peygamberler şefaat etmez mi?
CEVAP: Elbette, şefaat ederler.
Birkaç âyet-i kerime meali:
(O gün, kimse şefaat edemez. Ancak Rahman olan Allah'ın izin verdiği ve sözünden hoşlandığı kimse şefaat eder.) [Taha 109]
Tefsir âlimleri, bu âyetin, Allahü teâlânın izin verdiklerinin şefaat edeceğini, başkalarının edemeyeceğini açıkça gösterdiğini bildiriyor. Burada, sadece melekler şefaat edecek denmiyor.
(Allah'ı bırakıp da, taptıkları putlar şefaat edemez. Ancak hak dine inanıp ona şahitlik eden kimseler şefaat eder.) [Zuhruf 86] Putlar şefaat edemez deniyor. Ama hak yoldakilerin şefaat edeceği bu âyette de açıkça bildiriliyor. Sadece melekler denmiyor.
(Allah, şefaat edene ve şefaat edilene izin vermedikçe, hiç kimse şefaat edemez, şefaati fayda vermez. Kalblerindeki müthiş korku giderilince, [şefaat bekleyenler, şefaat edenlere] "Rabbiniz şefaat hakkında ne buyurdu?" diye soracaklar. Onlar [şefaat edenler] ise, "Hak olanı buyurdu [şefaate izin verdi]" diyecekler.) [Sebe 23] (Allah'ın izin verdikleri şefaat eder) deniyor. Sadece melekler denmiyor.
(Allah'ın dilediği ve razı olduğu kimselere şefaat etmesi için izin verilen, göklerde nice melekler vardır.) [Necm 26] Melekler de ancak, Allah'ın hoşnut olduğu kimselere şefaat edebiliyor, kâfirlerden hoşnut olmadığı için onlara şefaat yoktur.
(Allah'ın izni olmadan kim şefaat edebilir?) [Bekara 255] Bu âyet de, Allah'ın izniyle şefaat edileceğini gösteriyor. Sadece melekler denmiyor.
(Bütün şefaatler Allah'ın iznine bağlıdır.) [Zümer 44]
Demek ki, peygamberler, âlimler ve şehitler gibi çok şefaat edecek kimseler vardır ki, hepsinin şefaat etmeleri Allahü teâlânın iznine bağlıdır.
Bid'at ehli, kâfirlere şefaatçi olmadığını ve putların şefaat edemeyeceğini gösteren âyetleri, Müslümanlara yüklemeye çalışıyor, (Peygamberler de şefaat edemez) diyor. (Devamı var)
Peygamberler, âlimler ve sâlihler şefaat edecektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Kâfir için dost ve şefaatçi yok) demek, (Müminler için dost ve şefaatçi var) demektir. Peygamber efendimiz, (Şefaat edeceğim) buyuruyor.
Şefaate sadece iman ehli kavuşacak, kâfirler şefaatten mahrum kalacaktır.
(Artık şefaat edicilerin [peygamberlerin, meleklerin, sâlihlerin, şehitlerin ve diğer şefaat edeceklerin] şefaati, onlara [kâfirlere] fayda vermez.) [Müddesir 48]
(O gün zâlimler için, ne müşfik bir dost, ne de sözü dinlenecek şefaatçi vardır.) [Mümin 18] Âyette (Zâlimlere şefaat yok) deniliyor, müminlere denmiyor. Burada zâlimin kâfir demek olduğunu, tefsir âlimleri bildirmiştir. (Müminler için de yoktur) demek, Kur'an-ı kerimi değiştirmek olur.
(Kâfir için dost ve şefaatçi yok) demek, (Müminler için dost ve şefaatçi var) demektir.
Kur'an-ı kerimi en iyi anlayan Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Kıyamette ilk şefaat eden ben olacağım.) [Müslim]
(Bütün peygamberler şefaat edecektir.) [Buhârî]
(Kıyamette peygamberler, sonra âlimler ve şehitler şefaat eder.) [İbni Mâce]
(Kur'an, Kıyamette Kur'an okuyanlara şefaat eder.) [Müslim]
(Kıyamette Allahü teâlâ, "Melekler, peygamberler ve sâlihler şefaatlerini yaptılar. Bundan sonra benim büyük rahmetim kaldı" buyurur.) [Buhârî]
Görüldüğü gibi peygamberler de şefaat edecektir. Bütün müfessirler, muhaddisler ve fakihler gibi, dört mezhebin imamları da şefaatin hak olduğunu bildirmişlerdir. Bütün âlimlerin en büyüğü olan İmam-ı a'zam hazretleri, (Peygamberler, âlimler ve sâlihler, günahkârlara şefaat edecektir) buyurdu. (Fıkh-ı ekber)
Başta Peygamber efendimiz olmak üzere bütün âlimler, (Şefaat vardır, şefaat haktır, peygamberler, âlimler ve sâlihler şefaat edecektir) buyururken, şefaati inkâr eden sapıklara inanmak ahmaklık olur.
Sual: Akıllı seccadenin talimatıyla namaz kılınır mı?
CEVAP: Asla caiz olmaz. Namaz kılan birine, dışarıdan başka biri de talimat verse, namaz kılan, o talimata uysa, namaz bozulmuş olur. Ama namaz dışında, bu seccadeden, namazın nasıl kılındığını öğrenmenin mahzuru olmaz.
Sual: Kâbe, cami resimli seccadeyi, namaz kılmak için yere sermek küfür müdür?
CEVAP: Hakaret niyetiyle yere serilmediği için küfür olmaz. Namaz kılmak niyetiyle yere sermek mekruh olur.
Sükût her zaman ikrardan mı gelir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Sükût ikrardan gelir) atasözü her yerde geçerli midir?
CEVAP: Her yerde geçerli olmaz. Çok eskiden, Müslüman kızlar, çok edepli, çok hayâlı oldukları için, (Falancayla evlenmeyi kabul ediyor musun?) diye sorulunca, kabul ediyorlarsa konuşmazlar, susmakla kabul ettiklerini beyan etmiş olurlardı. Bir hadis-i şerif şöyledir:
(Evlendirirken, kadınların fikirlerini söylemelerini emredin! Dul kadın isteğini açıkça söyler! Bâkire kızın susması, kabul etmesi demektir.) [Taberânî]
(Nikâhta kızın susması, razı olmasına alamettir.) [Müslim]
Yapılan bir işi, Peygamber efendimizin "sallallahü aleyhi ve sellem" görüp de bir şey söylememesi, yani susması da, o işin caiz olduğunu gösterirdi. Dinimize aykırı bir iş olursa ona müdahale ederdi. Resulullah efendimizin sözleri, ibadetleri, işleri, itikatları, ahlâkı sünnet olduğu gibi, bir şey yapılırken görünce, mâni olmayıp susması da sünnettir. Bu sünnete, Takrir-i resul denir.
Kötü işler karşısında susmak da zımnen onu kabul etmek anlamına gelir. (Yâ Resulallah! Geçmiş ümmetlerden bir kısmına zelzeleyle azap yapıldı. Toprak altında kaldılar. Bunların arasında sâlihler [iyi insanlar] da vardı) denilince, (Evet, sâlihler de birlikte helâk oldular, çünkü Allah'a isyan edilirken susmuşlar, onlardan ayrılmamışlardı) buyuruldu. Demek ki kötülük karşısında susmamalı, önleme imkânı yoksa, oradan uzaklaşmalıdır.
Sual: Haram olan afyon gibi uyuşturucu otlar ve tütün necis midir? Cebe konarak onunla namaz kılınır mı?
CEVAP: Necis değildir. Namaz kılarken cepte bulunmaları namazın sıhhatine mâni olmaz. Uyuşturucu katı maddelerin, aklı giderecek kadar fazla miktarını kullanmak haramdır. İlâçlarda az miktar kullanılması günah değildir.
Sual: Bir arkadaşa borcum vardı. Arkadaş iflas edip ortadan kayboldu. Başka bir arkadaşın da, bu iflas edende aynı miktar alacağı varmış. Ben borcumu arkadaşa versem, bir gün çıkıp gelirse, iflas eden şahsın, benden alacağını istemeye hakkı olur mu?
CEVAP: Evet, hakkı olur. Alacaklının emri olmadan başkasına ödeme yapılmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Özellikle İbni Sebeciler, ilk üç halifeyi sevmezler ve mest üzerine meshi caiz görmezler. Çıplak ayağa mesh ederler.
Sual: Bir muteber kitapta, (Tafdil-uş-şeyhayn, hubb-ül-hateneyn ve mest üzerine mesh, Ehl-i sünnet olmanın alametidir) deniyor. Burada ne denmek isteniyor?
CEVAP: Tafdil-uş-şeyhayn, iki kayınpeder olan Hazret-i Ebu Bekir ile Hazret-i Ömer'in diğer sahabe-i kiramdan üstün olduğuna inanmaktır. Hubb-ül-hateneyn, iki damadı, yani Hazret-i Osman ile Hazret-i Ali'yi sevmek demektir. Bir de, mest üzerine mesh etmek, Ehl-i sünnet olmanın alametlerindendir. Özellikle İbni Sebeciler, ilk üç halifeyi sevmezler ve mest üzerine meshi caiz görmezler. Çıplak ayağa mesh ederler. Bunları kabul etmeyenin Ehl-i sünnet olmadığı anlaşılır.
Sual: Zâhirî mezhebi nedir?
CEVAP: Zâhirî sapık mezhebini milâdî 883'te vefat eden Davud-i İsfehânî kurmuştur. Daha önce Şafiî iken, sonra müctehidleri taklide ve kıyasa karşı çıktı. Bâtıl Zâhirî mezhebine göre, Kur'an-ı kerim ve hadis-i şeriflerin zâhir yani görünen mânâlarından başka hiçbir delil ve kıyas geçerli değildir. Fakat bu mezhepte olanlar, kendi görüşlerini nass gibi, yani âyet ve hadis gibi göstermeye çalışmışlardır.
Herkese ictihad yapmayı emredip, (Başkasına uymak haramdır) diyen mezhepsiz İbn-i Hazm da Zâhirî mezhebindeydi. İbni Hazm, Kur'an-ı kerim ve hadis-i şeriflerin zahir yani görünen mânâlarından başka hiçbir delili ve kıyası kabul etmezdi. (Eşeddül-cihad)
İbni Hazm, Selef-i sâlihini beğenmeyip hak yoldan, Ehl-i sünnet'ten ayrılarak, Zâhirîye fırkasına giren bir felsefecidir. (Keşf-üz-zünun)
Zâhirî mezhebini 1184-1198 yıllarında iktidarda olan Muvahhidî hükümdarı Yakub bin Yusuf, Kuzey Afrika ve Endülüs'te yaymaya çalışmıştır. Bu hükümdar, halkın Zâhirî mezhebine uymasını ve Ehl-i sünnet olan Mâlikî mezhebini bırakmasını istemiş, hattâ Mâlikî mezhebine göre yazılan fıkıh kitaplarını toplatıp yaktırmıştır. Bu hükümdarın ölümünden sonra, Zâhirî mezhebi, yavaş yavaş sönerek yok olmuştur. Ancak günümüzdeki bazı mezhepsizler, her sapık mezhebin olduğu gibi, bunun da fikrini körüklemeye çalışıyorlar. Zâhirî olan İbni Hazm'dan kaynak veriyorlar.
Sual: Süt kız kardeşimin emzirdiği kızla evlenebilir miyim?
CEVAP: Evlenemezsiniz. Öz yeğeniniz gibi size mahremdir, yani evlenmeniz haramdır.
Nimetleri elden kaçırmamanın yolu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimde mealen, (Eğer siz kendinizi değiştirmezseniz, Allah, size verdiği nimeti değiştirmez) buyuruluyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimizi doğru olarak yaymak için yapılan hizmetlere fiilen iştirak etmek, yani Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını, doğru iman ve ibadet bilgilerini yaymak, büyük saadettir. Bu nimet, ancak seçilmiş kimselere nasip olur. Fakat ihmal ve gaflet neticesinde yapılan bir yanlışla bu hizmetlerin zarar görmesine sebep olmak, büyük felakettir. Zira ihmal ve gafletle zarar veren, sanki hainlikle zarar vermiş gibidir. Çünkü netice aynıdır. Onun için, böyle hizmet edenin, çok temkinli ve dikkatli olması, gaflete düşmekten, fitneye sebep olmaktan çok sakınması lazımdır.
Kur'an-ı kerimde mealen, (Eğer siz kendinizi değiştirmezseniz, Allah, size verdiği nimeti değiştirmez) buyuruluyor. O hâlde, verilen nimetin değişmesi, insanların değişmesi yüzündendir. Mesela bir kimsenin ihlâsı azalınca, Allahü teâlâ ilk başta verdiği başarıyı ondan alır. Çünkü o kimse, artık başka biri olmuştur. O bakımdan, dinimize hizmetle şereflenen bir kimsenin, kendini değiştirmemeye çok dikkat etmesi lazımdır. Değişmemenin yolu da, büyüklere itaattir. Söylenen sözlere, akla danışmadan tâbi olmaktır. Kendi kafasına göre iş yapmamaktır. Tâbi olmak gibi hiçbir üstünlük yoktur.
Kendini haklı, akıllı bilen, üstün gören, yani nefsini yücelten, daima sıkıntı çeker. Allahü teâlâ, nefse düşmandır. Çünkü nefs, Allah'a düşmandır. Nefs, yaşamamız için gereklidir. Ama bize âmir olması, bize günah işletmesi değil, bizim emrimizde olması, bize tâbi olması lazımdır. İslâmiyet, nefse tâbi olmamamız için, nefsi bize tanıtmak, onun zararından kurtuluş yollarını öğretmek için gönderilmiştir. İnsan, nefsin ne olduğunu, ancak dinini bilmekle öğrenebilir.
Kadsiye savaşında, Müslüman ordusu yedi bin kişiyken, Mecusi İran ordusu, altmış bin kişiydi. İran ordusunda, o zamanın tankları olan filler de vardı. Eshâb-ı kiram, o tarihe kadar, hiçbir savaşta fil görmemişti. İran'da nehirler ve muhkem kaleler de vardı.
Hazret-i Ömer, başarının formülünü, ordunun komutanı Sa'd bin Ebi Vakkas hazretlerine birkaç cümleyle izah etti:
(Yâ Sa'd, düşmandan korkma, Allah'tan kork! Günah işleme! Eğer askerlerin arasında günah işleyen varsa, onu ayır! Çünkü Allah, günah işleyen kavmi muvaffak etmez. Eğer günah işlerseniz, o İran ordusundan ne farkınız kalır?)
Demek ki, dine hizmette başarının yolu nefsimize uymayıp günahlardan sakınmaktır.
Başarı, yekvücut olmaya bağlıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün organlar, beynin verdiği talimata uymak zorundadır. O talimatın uygunluğunun veya bozukluğunun tartışmasını yapamaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her mümin, Ehl-i sünneti ve evliya zatları gösteren bir ayna gibi olmalı. Yani o büyükleri güzel bir şekilde temsil etmelidir. Bir kimse, doğru yolda olan bir mümini gördüğü zaman, evliya zatları görmüş gibi, onlardan faydalanmalı. Bu yolu temsil edenlerin yapacağı ufak bir yanlış, insanları, büyük zatlardan, dolayısıyla dinden uzaklaştırır. Bunun vebali ise çok büyüktür.
Eğer bir mümin, kavuştuğu nimetlerin, kendi çalışması sebebiyle geldiğini düşünüp, bunların, büyük zatların bereketi ve Allahü teâlânın ihsanı olduğunu unutursa, o kimsenin, büyüklerle olan irtibatı kopmuş demektir.
Başarı, yekvücut, yek kalb ve yek cihet olmaya bağlıdır. Bir vücudun organları, ne kadar sağlamsa, o vücut o kadar sıhhatli olur. Şayet insanın bir ayağı ağrısa, o gün belki işine bile gidemez. O hâlde, müminler, bir vücudun organları gibi olduklarını unutmadan, uyum içinde yaşamak ve çalışmak zorundadır. Bir kimsenin burnu, ağzı veya kulağı, normalden çok fazla büyürse, o kimse çirkinleşir. O bakımdan, her organ, büyümeyi düşünmeden, sadece vazifesini en iyi şekilde yapmakla meşgul olmalıdır.
Başarılı olmanın sırrı, emredilene tâbi olmaktır. Aklımızı fikrimizi bir tarafa bırakalım. Bir organ, kalpten kan alamazsa, yaşayamaz. Binaenaleyh, bu vücuttan, yani din büyüklerimizden, doğru din kitaplarımızda bildirilenlerden ayrı olmamaya, ayrı düşünmemeye, ayrı icraatta bulunmamaya, günah işlememeye gayret etmelidir. Yoksa başına buyruk şekilde çalışan, kendi aklına göre dine hizmet etmek isteyen bir kimse, ne kadar başarılı gözükse de, yaptıkları meşru değildir. Hepsi boşa gider ve vebali ağır olur.
Bütün organlar, beynin verdiği talimata uymak zorundadır. O talimatın uygunluğunun veya bozukluğunun tartışmasını yapamaz. Beyin bir tanedir. Bir vücutta, birden çok beyin olmaz. Beyne tâbi olmayan organlarda üreyen anarşist hücreler, kansere sebep olur. Vücudu korumak için, o anarşist hücrelerin hepsi, ameliyatla vücuttan sökülüp atılmalıdır. Bu, vücuda gösterilecek merhametin ta kendisidir.
O hâlde, bu kıymetli vücudun içerisinde organ olmak vasfımızı kaybetmemeliyiz.
Dinini öğrenmek isteyene hizmetçi olmalıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinimize hizmet etmek isteyenin, İslâmiyet'i öğrenmesi, ona uygun yaşaması ve her şeyi Allah için yapması lazımdır. Başarının sırrı budur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimize hizmet edip, doğru iman ve ibadet bilgilerini çeşitli neşir vasıtalarıyla yayan, (Bütün ibadetlere verilen sevap, Allah yolunda cihada verilen sevaba göre, deniz yanında bir damla su gibidir. Cihad sevabı da, emr-i maruf sevabı yanında, denize nispetle bir damla su gibidir) hadis-i şerifindeki müjdeye kavuşur. Bunu yapan, kavuştuğu nimetin büyüklüğünü anlamalı ve bunun şuurunda olmalı, nimetin elden gitmemesi için çok dikkatli olmalıdır.
Etiketimiz ve yetkimiz ne olursa olsun, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını yaymak için, Allah rızası için gece gündüz madden ve manen çalışmalıyız. Kendimizi bu işin, âmiri memuru gibi değil, hizmetçisi olarak görmeliyiz. Çünkü yapılan iş, dine hizmet işidir. Bu işte, en tehlikelisi, kendinde bir varlık görüp başkalarına yön vermeye çalışmaktır. Yiğitlik verilen emri uygulamak ve o yönde ilerlemektir.
Allahü teâlâ, (Beni talep edene hizmetçi ol) buyuruyor. (Dinini öğrenmek için sana biri gelirse, ona hizmetçi ol) demektir. Dine hizmet eden bir kişi, dinini öğrenmek isteyene karşı böyle olmalı, bilgiçlik taslamaktan sakınmalıdır.
Dinimize hizmet etmek isteyenin, İslâmiyet'i öğrenmesi, ona uygun yaşaması ve her şeyi ihlâsla, yani Allah için yapması lazımdır. Başarının sırrı budur. Âhirette, insanın ne kadar çok ibadet yaptığına değil, ihlâsına bakılacaktır.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Başarılı olmak isteyen, bir dua ehli bulmalı, onun duasını almalı) buyuruyor. Nitekim Osmanlılar, savaşa giderken, hep evliya zatları yanlarında götürürlerdi. Çünkü ancak bedenle ruh bir arada olursa zafer elde edilir. Evliya zatlar, dua ordusudur ve insanın ruhu gibidir. Savaşan askerler de, gaza ordusudur ve insanın bedeni gibidir. Ruhsuz insan bir iş yapamayacağı gibi, dua askeri olmadan da zafer kazanılamaz. Bununla birlikte, bu iki ordunun ikisi de lazımdır. Nitekim elektrikli bir sobayla ısınmak için, hem elektriğe, hem de sobaya ihtiyaç vardır. Sobayı çalıştıran elektrik, büyüklerin duaları ve himmetleridir. Bizim görevimiz ise, başkasının işine karışmadan, bir vücudun organları gibi, bize verilen görevi en iyi şekilde yapıp, ortaya iyi bir ısı çıkmasını sağlamaktır. Yani kendimiz, dinimizi doğru öğrenip ona uygun yaşamalı, başkalarının da doğru kitaplara kavuşması için maddî ve mânevî olarak çalışmalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her şeyi sebeplerle yaratmak, Allahü teâlânın âdetidir. Böylece, madde âlemine ve sosyal hayata düzen vermektedir.
Sual: Bir ateist, (Yağmurların, karların yağması, tsunami, deprem gibi bütün doğa olayları kendiliğinden meydana gelir. Depremi Allah'ın yaptığını söylemek yanlıştır) diyor. Kâinat başıboş mudur, kendi kendine bir olay olur mu?
CEVAP: Dünya'nın dönüşü, eğimi, yaz ve kışların meydana gelmesi, yağmurun ve karın yağması hep bir hesap dâhilinde meydana gelmektedir. Dünya'nın dönüşünde, yavaşlama, hızlanma veya eğilme gibi bir olay, yıldırımın çarpması, yangınların çıkması, selde, denizde boğulmalar, trafik kazaları gibi olaylar, Allah dileyip yaratmadıkça olmaz. Deprem kuşakları, faylar, yer altındaki soğuk ve sıcak sular, madenler, petrol, rastgele değil, bir plan dâhilinde yerleştirilmiştir. Her olay, kaza ve kaderle meydana gelir. Kanseri ve diğer hastalıkları meydana getiren, her ilaca şifa tesirini veren de, vermeyen de, Allah'tır.
Her şeyi sebeplerle yaratmak, Allahü teâlânın âdetidir. Böylece, madde âlemine ve sosyal hayata düzen vermektedir. Sebepsiz yaratsaydı, âlemdeki bu düzen olmazdı. Bütün bu sebeplere kuvvet, tesir veren Allahü teâlâdır. Elektrik, ısı, mekanik, ışık ve kimya enerjilerini ve tepkimeleri hâsıl eden çeşitli kuvvet şekillerini sebep olarak yaratmıştır. Bu sebepleri, cisimleri yaratmasına vasıta kıldığı gibi, insan aklını, insan gücünü de, kendi yaratmasına vasıta kılmıştır. Meselâ, kömürün, 500 derece üstüne, yani tutuşma sıcaklığına kadar ısınarak yanma olayının başlamasına, kibritin alevi sebep olmaktaysa da, kömürün oksitlenmesini, yanmasını yaratan Odur. Kibrit, yanma olayının yaratıcısı değildir. Ne kendinin, ne de kullandığı şeylerin birçok inceliklerinden haberi olmayan bir vasıtaya, bir sebebe yaratıcı denmez. Yaratıcı, bunların en ufağını, en incesini, hepsini bilen, hepsini yapandır ki, bu da ancak Allahü teâlâdır. (S. Ebediyye)
İşte her şey gibi, depremler de, fay kuşakları da sebeplerle yaratılır. Kader demek, kişinin yapacağı işleri, başına gelecekleri Allahü teâlânın bilmesi ve Levh-i mahfuz'a yazması demektir. Mesela (Günah olan şu işleri veya sevap olan şu ibadetleri yapacak ve şu sebeplerle ölecek) diye yazılıdır. Depremden mi ölecek, trafik kazasından mı ölecek, hastalanarak mı ölecek, denizde mi boğulacak, uçaktan mı düşecek, nasıl ölecekse hepsi yazılıdır. Zamanı gelince bunlar olur. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Belalara mâruz kalıp ölen Müslümanlar şehittir, en büyük mükâfatı almış olurlar. Ölmeyenler de, bu çektikleri sıkıntılara karşılık âhirette çok büyük nimetlere kavuşurlar.
Depremlerin olduğu gibi, trafik kazasının da sebepleri vardır. Şoför, çok hızlı veya içkili araç kullanır yahut yavaş giderken biri gelip arkadan vurur. Araçta olan günahkâr da, günahsız da ölebilir. Deprem de böyledir. Çeşitli günahları olan biri, deprem bölgesine yerleşir. Günahları sebebiyle depremde ölür. Deprem bölgesindeki günahsızlar da, çocuklar da ölür. Onlar da şehid olur, sonsuz Cennet nimetlerine kavuşurlar. Depremde kimse ölmesin veya trafik kazası olmasın diye elbette tedbir almak gerekir. Ama tedbir de alınsa ölenler olabilir.
Fay hatları, diğer olaylar, buna sebep olurlar. Ateistler sebepleri yaratan yaratıcıyı görmedikleri, tanımadıkları için, her şey kendi kendine oluyor zannediyorlar. Hâlbuki o sebepleri yaratan da, o sebeplere iş yapma gücünü veren ve yaptıkları her işi yaratan da sadece Allahü teâlâdır. Yarasa Güneş'i göremiyorsa, Güneş yok denemez.
Cümle eşya Hâlık'ındır, kul eliyle işlenir,
Emr-i Bâri olmayınca, sanma bir çöp deprenir.
Bir âyette mealen, (Sizi de, işlerinizi de yaratan Allah'tır) buyuruldu. (Saffat 96)
Bu âfetlerin hepsi genelde günahlarımızın karşılığıdır.
(Başınıza gelen bir bela, kendi ellerinizle işledikleriniz yüzündendir. [Bununla beraber] Allah çoğunu affeder.) [Şura 30]
Demek ki bela, günahlarımız yüzünden gönderiliyor. Zulüm ve zina, depremlere sebeptir.
Üç hadis-i şerif şöyledir:
(Zina yayılınca depremler ve terör çoğalır.) [Deylemî]
(Zina ve faizin yaygınlaştığı toplum, azabı hak etmiş olur.) [Hâkim]
(Günahlar açıktan işlenince, iyi kötü herkes genel bir azaba maruz kalır.) [Taberânî]
Bu belalara maruz kalıp ölen Müslümanlar zaten şehiddir, en büyük mükâfatı almış olurlar. Ölmeyenler de, bu çektikleri sıkıntılara karşılık âhirette çok büyük nimetlere kavuşurlar. Bunlara verilen sevapların büyüklüğünü görenler, (Keşke bizim de dünyada vücutlarımız makaslarla doğransaydı da, biz de böyle büyük nimetlere kavuşsaydık) derler. Onlar deprem altında kaldıklarına veya başka belalara uğradıklarına çok sevinirler. Günahkâr olanların da, çektikleri her sıkıntı günahlarına kefaret olur. Özetle depremlerin olması kâfirler için bir ceza, Müslümanlar için bir mükâfattır.
Gösteriş için namaz kılmak!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın rızası için, namaza başlanırsa, sonradan hâsıl olan riyanın, zararı olmaz. Riya ile başlanan farzlar, sahih olur, ibadet borcu ödenmiş olursa da, sevabı olmaz.
Sual: Patronumun gözüne girmek için, sadece iş yerinde namaz kılıyorum. Eve gidince kılmıyorum. İş yerinde kılarken, olur ya belki işe yarar ümidiyle sahih olacak şekilde kılıyorum, yani namazı bozan bir şey yapmadan, Allah rızası için kılıyorum, ama patronun gözüne girmeyi de düşünüyorum. İş yerinde kıldığım namazlar, boşa mı gidiyor, yoksa şirk mi oluyor?
CEVAP: Namaz, Allah rızası için kılınınca, karıştırılan riya, şirk olmaz, o namaz da, boşa gitmez. Müslüman, ibadetini Allah için yaparken ibadete riya karışabilir. Riya karışan ibadete, şirk denmez. İbadeti bir menfaat için yapmak da, şirk veya küfür değildir. Mesela hacca gidenin niyeti, para kazanmak, oradan ucuz mal getirmek olsa da, buna şirk denmez. Patronun gözüne girmeyi düşünsek bile, namaza dururken niyetimizi düzeltip, (Allah rızası için) diye niyet edince, namaz sahih olur.
Ticaret maksadıyla hacca gidenin, hiç ibadet niyeti yoksa, riya olur. Ticaret niyeti yanında, ibadet niyeti de olursa, ibadet niyeti çok olursa, sevap hâsıl olur. Allahü teâlânın rızası için, namaza başlanırsa, sonradan hâsıl olan riyanın zararı olmaz. Riya ile başlanan farzlar, sahih olur, ibadet borcu ödenmiş olursa da, sevabı olmaz. İbadet yaparak Allahü teâlâdan, dünya çıkarlarını istemek, riya olmaz. Yağmur duasına çıkmak böyledir. İstihare yapmak da, böyledir. Ücretle imamlık ve Kur'an kursu hocalığı yapmak, sıkıntıdan, hastalıktan ve fakirlikten kurtulmak için âyet-i kerime okumak da böyledir. Bunlarda hem ibadet, hem de menfaat niyetleri bulunmaktadır. İbadet niyeti hiç bulunmazsa riya olur. İbadet niyeti çok olursa, sevap hâsıl olur. İbadetlerini başkalarına göstermek, onlara öğretmek ve teşvik etmek niyetiyle olursa, yine riya olmaz, hattâ çok sevap olur. Allahü teâlânın rızası için namaza durup, namazı bitirinceye kadar hep dünya işlerini düşünürse, namazı yine sahih olur. (İslam Ahlakı)
Sual: Yatsının sünnetini kıldıktan sonra, unutup farzı kılmadan vitri kıldım. Sonra yatsının farzını kıldım. Kıldığım vitri iade etmem gerekir miydi?
CEVAP: Vitri, kasten yatsının farzından önce kılmak sahih olmaz, ama unutarak kılınınca, vitri iade etmek gerekmez. Unutmak burada özür oluyor. (Mecmua-i Zühdiyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mekke'den Kudüs'e ancak bir ayda gidip gelinebilir. Kısa bir anda Mekke'den Kudüs'e varıp gelmek ancak Allahü teâlânın kudretiyle olur.
Sual: Mirac'ı inkâr edenler, Allah'ın kudretinden mi şüphe ediyorlar?
CEVAP: Başka ne olabilir ki? Çünkü başka delilleri olsa onu söylerler. Mekke'den Kudüs'e ancak bir ayda gidip gelinebilir. Kısa bir anda Mekke'den Kudüs'e varıp gelmek ancak Allahü teâlânın kudretiyle olur. Buna inanıp da, daha uzaklara gittiğine inanmamak, Allahü teâlânın kudretinden şüphe etmeyi gerektirir. İşte mezhepsizlerin anlamadığı husus burasıdır. Allahü teâlâ dilerse niçin olmasın? Peygamber efendimiz, (Göklere ve daha uzaklara gidip geldim) buyuruyor. Bunu inkâr etmekteki maksat nedir? Gayrimüslimler, İslamiyet'i yıkmak için böyle konularda yerli maşalarını kullanıyorlar.
Zaman ve mekân mefhumu mahlûklar yani insanlar içindir. Yaratan yani Allahü teâlâ için değildir. Zamanları, mekânları her şeyi o yaratmıştır. İnsanlara göre olan "ezel" ile "ebed"i birleştirip Cenneti Cehennemi insanlarla nasıl doldurduğunu Habibine göstermiştir. Şimdi Cehennem boşken, ezel ile ebed birleşince, Resulullah efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" Cehenneme girenleri görmüştür. Allahü teâlâyı, Cenneti ve Cehennemi âhirete giderek görmüştür.
Allahü teâlânın kullarının cennetlik veya cehennemlik olmasını bilmesi de böyledir. (Allah ileride ne olacaksa bilir) demek insanlara anlatmak içindir. Yoksa Allahü teâlâ için zaman diye bir mefhum yok, ilerisi gerisi diye bir şey yok. Gelecek ve geçmiş, insanlar içindir. Allahü teâlâ hepsini bir anda görüyor, biliyor. An kelimesi de Allah için söylenmez, ama başka kelime olmadığı için böyle söyleniyor.
Bid'at ehli bazı kimseler, Peygamber efendimizin bir anda, Cenneti, Cehennemi ve daha birçok yerleri gezip gelmesine akıl erdiremiyorlar. Bir kısmı da hâşâ (Mirac'ı kabul etmek, Allah'a mekân tâyin etmek olur) diyerek Mirac'ı inkâr ediyor. Allahü teâlâ, Musa aleyhisselamla Tur Dağı'nda konuşmuştur. Tur Dağı Allah'ın mekânı mıdır? Elbette değildir. Cennete giren müminler de, Allahü teâlâyı, nasıl olduğu anlaşılmadan görecektir. Cennet de Allahü teâlânın mekânı değildir. Allahü teâlâ mekândan münezzehtir.
Peygamber efendimiz Mirac'da âhireti gördü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dünyada âhireti görmek mümkündür. Kalb gözüyle görülebilir. Kalbden pencere açılır. O pencereden âhireti seyreder. Sırat köprüsünü, teraziyi, hesabı, kitabı, her şeyi görür.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (İnsanın yaratılması, ibadet yapmak içindir. İbadet yapmak da, yakîn yani hakiki imana kavuşmak içindir) buyuruyor. Yakîn, imanın hakikati demektir. Kur'an-ı kerimde mealen, (Ey iman eden kullarım, iman edin) buyuruluyor. (Lafla iman eden kullarım, kalble iman edin! Hakiki imana kavuşun! İmanınız lafta kalmasın) demektir. Hakiki imana kavuşmak da ibadet yapmakla olur. İbadet yapmamızın sebebi nedir? Allahü teâlâ, gerekince soğuk su ile yıkanmayı, ibadet yapmayı niçin emrediyor? Bunun sebebi de, hakiki imana kavuşmak içindir.
Dünya var, bir de âhiret var. Dünyada âhiretten haberimiz yok. Kâfirler, kendini ilerici sananlar, (Cenneti, Cehennemi gidip gören var mı?) diyorlar. Hâlbuki dünyada âhireti görmek mümkündür. Kalb gözüyle görülebilir. Kalbden açılan pencere ile âhireti seyreder. Sırat köprüsünü, teraziyi, hesabı, kitabı, her şeyi görür. Zaten âhirette zaman yoktur.
Peygamber efendimiz, Mirac'a çıkınca hazret-i Osman'ın koşa koşa Cennete girdiğini gördü. Koşa koşa şimdi mi girdi? Hayır, kıyamet kopunca girecek. Ama o, kıyamet kopunca girişini Mirac'da gördü. Benzerini, hayâlini değil, kendisini gördü. Milyonlarca sene sonra girecek, ama o şimdi görüyor aynısını, çünkü orada zaman yoktur. Başlangıç ve son, milyarlarca sene, aslında (Bir an)dır. Biz zamanlı yaratıldık. Zamanlı doğduk, zamanlı büyüdük. Zamansızlığın ne demek olduğunu anlayamayız.
İşte kalb gözü açık olanlar her şeyi görür. Kıyameti de, Cenneti de görür, İslam düşmanlarının Cehennemde yandıklarını da görür. Kalbden açılan pencereden âhireti görür.
Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Gözümün nuru namazdır) buyuruyor. Vuslat, namazdadır. Mirac, namazdır. Peygamberimiz Mirac'da Allahü teâlâyı baş gözüyle gördü. Bu kavuştuğu nimete, ümmetinin de kavuşmasını istedi. Allahü teâlâ da, beş vakit namazı emretti. İşte müminin miracı namazdır. Namaz için bin sene konuşulsa azdır, çünkü namazda her şey var. Namazda iman var, kelime-i şehadeti okuyoruz. Namazda oruç var, bir şey yiyemeyiz, bir şey yersek namaz bozulur. Namazda hac vardır, kıbleye dönmezsek namaz olmaz. Namazda zekât da vardır. Namaz var, her şey var. Namaz var, hayat var! Namaz yoksa, çok tehlikelidir. Çünkü Peygamber efendimiz, (Müminle kâfiri ayıran fark namazdır) buyuruyor.
En büyük merhamet, bu ümmetedir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namaz, müminin miracıdır. Allahü teâlânın bu ümmete en büyük merhameti ve şefkati, ihsan ettiği namazdır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Namaz, müminin miracıdır. Allahü teâlânın bu ümmete en büyük merhameti ve şefkati, ihsan ettiği namazdır.
Bir gün İsa aleyhisselam bir yerden geçerken çok güzel bir kuş görür. Kuş o kadar parlaktır ki, her zerresinden yayılan nurla ortalık aydınlanır. Bir süre sonra bu kuş bataklığa dalar, çamurda debelenir sonra bir çıkar, ama her tarafı çamur olmuştur. Kuşta nur kalmamıştır Kuş kendisini zar zor yandaki göle atar. Göl çok berraktır. Orada silkelenip dışarı çıkar. Üzerinde hiç çamur kalmamıştır ve tekrar eskisi gibi parlamaya başlar. Uçup yine eski yerine konar. İsa aleyhisselam seyretmeye devam eder. Kuş, tekrar çamura dalıp simsiyah olur. Sonra tekrar göle dalıp çıkar ve nur saçar. Bunu beş defa tekrarlar. İsa aleyhisselam, bu kuşun yaptıklarındaki hikmeti öğrenmek ister. Allahü teâlâ şöyle bildirir:
(Bu gördüğün çok güzel, parlak, ışık saçan kuş, âhir zamanda gelecek olan habibim Muhammed aleyhisselamın ümmetini temsil eder. Çamur, bulaşacakları günah pisliklerini; kuşun dalıp çıkarak eski nurlu hâline geldiği temiz, berrak su da, namazı temsil eder. Onlar sabah namazını kılınca, nur olurlar. Öğleye kadar günahlara dalarlar, çamura batarlar, ama öğle vakti namaz kılınca, temizlenip, yine nurlanırlar. Sonra ikindiye kadar yine böyle batarlar, ikindi namazını kılınca yine temizlenir, nur saçarlar. İşte böyle, bir nur, bir çamur olurlar. Bu hâl, günde beş defa böyle tekrar eder. Her iki namaz vakti arasında işledikleri günahlar, namaz kıldıkça temizlenir ve nur saçarlar. İşte habibimin ümmetine, bunun için beş vakit namazı farz kıldım.)
DİNİN ASLI RESULULLAH'A UYMAKTIR
İşte Allahü teâlânın, bu ümmete şefkat ve merhameti çoktur. Bunun sebebi ise, Peygamber efendimizdir. Peygamber efendimize "sallallahü aleyhi ve sellem" tâbi olmadan, Onun emir ve yasaklarına uymadan, milyonlar dağıtılsa, Onun dinine uymadan, kendi aklına göre, yıllarca ibadet edilse, hiç faydası yoktur. Muhakkak Onun emriyle olması lazımdır. Dinin aslı Ona uymaktır. İnsanın nefsi bir başkasına tâbi olmayı sevmez. O kendine tapar, kendini haklı görür. Bu yüzden de her nimetten mahrum kalır ve mahvolur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Çocukların kalblerini dünya işleriyle karartmamalı, onlara büyük zatların sevgisini vermeli, ilmihâl bilgilerini ve Kur'ân-ı kerimi mutlaka öğretmeli.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Namaz vakti girince, hemen namazı kılmalı, başka şeylerle uğraşmamalı. Çünkü namaza mâni olan işte hayır yoktur.
Namaz dinin direğidir. Namaz kılan, dinini kurtarır. Terk eden ise dinini yıkmış olur. Ehl-i sünnet âlimleri, (En büyük günah, namaz kılmamaktır) buyuruyorlar.
Allahü teâlâ, nefse düşmandır. Nefs de namaza düşmandır. Namaz kılanın nefsi feryat eder. Nefsi, (Namaz kılma) diye ısrar eder. Bıraktıramazsa, bu sefer bozdurmaya uğraşır, rekâtları şaşırtır.
(Kulun, Allah'a en yakın olduğu an, secdede olduğu zamandır) hadis-i şerifi gösteriyor ki, namazdayken insan, Allahü teâlâya yakın olduğu gibi, secdede ise daha yakın oluyor. Buradaki yakınlık, Allah'ın sevgisine ve rızasına kavuşmak demektir.
Büyük zatlar, (Cephede kılınan namazın sevabı Kâbe-yi muazzamada, Medine-i münevverede kılınan namazdan daha sevaptır. Dinimize hizmet edenlerin kıldığı namaz, cephede kılınan namazdır) buyuruyorlar. İnsan, namazı tek başına kılarsa 1, evde cemaatle kılarsa 27, camide cemaatle kılarsa 50, büyük camide kılarsa 500, Mescid-i Aksa'da kılarsa 5 bin, Mescid-i Nebevî'de kılarsa 50 bin ve Mescid-i Haram'da kılarsa 100 bin misli sevab kazanır, ama cephede kılarsa, 700 bin misli sevab kazanır.
Cephe, sadece savaş yeri değildir. Dinimize hizmet edilen her yer cephedir. Bu cephe, zaruretsiz terk edilemez. Farzların yanında nâfileler, deniz yanında damla kadar bile değildir. Her an cephede olduğunun şuuruyla hizmet edenlerin ecri, elbette daha çok olur.
Çocuklarımızı yanımızdan ayırmamalı. Onların hem abisi, hem babası olmalı. Onları iyi yerlere götürmeli. Namazın önemini onlara anlatmalı, çünkü evladın yaptığı her şey, ana babaya misliyle yazılır. İyilik yapıyorsa iyilik, kötülük yapıyorsa kötülük yazılır.
Çocukların kalblerini dünya işleriyle karartmamalı, oyuna fazla vakit ayırmamalı, onlara büyük zatların sevgisini vermeli, ilmihâl bilgilerini ve Kur'ân-ı kerimi mutlaka öğretmeli. Çocuğuna Kur'ân-ı kerim okutan ana babaya çok sevap yazılır. Çocuk daha elif harfini okuduğu zaman, babasına (Oğlun bugün Kur'ân-ı kerimden bir harf öğrendi) diye berat götürülür. Babası Kâbe'yi ziyaret sevabı alır, vefat etmişse Cennete gider.
Ateistin iftirasına cevap
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinimizde iyi Müslüman olmak için hanımıyla iyi geçinmek şarttır. Kur'an-ı kerimde de mealen, (Onlarla iyi, güzel geçinin!) buyuruluyor.
Sual: Bir ateist, (Hanımları dövmek gerektiğini bildiren hadisler var) diyerek Müslümanlığı tenkit ediyor. Bu, yalan değil mi?
CEVAP: Elbette yalandır. Ateist, Allah'a inanmadığı ve Ondan korkmadığı için her çeşit yalanı söylemekten çekinmez. Çünkü onda günah mefhumu yoktur. Kendine maddî bir zarar gelmeyeceğini bildiği sürece yalan üretmekten korkmaz.
Dinimizde iyi Müslüman olmak için hanımıyla iyi geçinmek şarttır. Kur'an-ı kerimde de mealen, (Onlarla iyi, güzel geçinin!) buyuruluyor. (Nisa 19)
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(Bir mümin, hanımının kötü huyuna kızmasın! Onun iyi huyu da olur.) [Müslim]
(Kadın, zayıf yaradılışlıdır. Zayıflığını susarak yenin! Evdeki kusurlarını görmeyin!) [İbni Lal]
(Müslümanların iman yönünden en üstünü, ahlakı en güzel olanı, hanımına, en iyi, en lütufkâr davranandır.) [Tirmizî]
(Müslümanların en iyisi, en faydalısı, hanımına en iyi, en faydalı olandır. Sizin aranızda hanımına karşı en iyi, en hayırlı, en faydalı olan benim.) [Nesâî]
(Hanımını dövenin, Kıyamette hasmı ben olurum. Hanımını döven, Allah ve Resulüne âsi olur.) [R. Nasıhîn]
(Kadınlarınızı üzmeyin! Onlar, Allahü teâlânın sizlere emanetidir. Onlara yumuşak olun, iyilik edin!) [Müslim]
(Hanımına güler yüzle bakan erkeğin defterine bir köle azat etmiş sevabı yazılır.) [R. Nasıhîn]
(Hanımıyla iyi geçinip şakalaşanı Allahü teâlâ sever, rızklarını artırır.) [İ. Lâl]
(Hanımının kötü huylarına katlanan erkek, belalara sabreden Eyyüb aleyhisselam gibi mükâfatlara kavuşur.) [İ. Gazâlî]
(Kendi yediğinden hanımına da yedir, kendi giyindiğin gibi ona da giydir, ona yüzünü ekşitme, kaşını çatma ve dövme!) [Ebu Davud]
(Allah'ın kulları olan kadınları dövmeyin!) [İbni Mace, Dârimî]
Başka bir ateist de, bu hadisleri okuyunca, (Erkekler için "Hanımını dövme, hanımına şunu al, bunu al" deniyor, erkek muhatap alınıyor. Hanıma, "Kocanı dövme!" denmiyor. Demek ki erkeklerin bu yetkisi vardır) demişti. Âmirsiz toplum olmaz. Dinimizde ailenin reisi yani âmiri erkektir. Onun için görevler erkeğe, yani âmire veriliyor, hitap da elbette âmire olur.
Makam için din ile oynamak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Haram işlemeyi hafife almak büyük felakettir. Böyle bir hareket, dinimizi sulandırarak içten yıkmaya çalışmak demektir.
Sual: (Mevki ve makam sahibi olmak, terfi etmek, ticarette kârını artırmak, etkili ve yetkili yerlere gelmek maksadıyla, namaz kıldığını kimseye göstermemek için su varken de abdest almayıp elini duvara sürerek teyemmüm edilir. Namaz için duvarda üç nokta tespit edilir. Ayakta veya otururken, kıyam için noktanın birine, rükû ve secde için diğerlerine bakmak yeter. Böylece hiç hareket etmeden namaz kılınır. Bu menfaatleri gerçekleştirmek için, Avrupa örnek alınır, kadın tesettüre riayet etmez. Toplantılarda herkesin içtiği içki içilir. Mensup olduğu grubu gizlemek için grubun liderine sövülebilir) deniyor. Dinden böyle taviz vermek caiz midir?
CEVAP: Bu tavize, açıkça dinde reform denir. Böyle bir reform da dinsizliktir. Peygamber efendimiz ve Eshab-ı kiram, savaş esnasında bile öyle abdest almadıkları gibi, o şekilde namaz da kılmamışlardır. Hastalıkta bile öyle namaz kılınmaz. Dinimizde farzla haram çakışınca, haram işlememek için farz tehir edilir. Zaruretsiz içki içmek ve kadınların açık gezmesi haramdır. Bir makama geçmek farz olsa bile, o makama geçmek için haram işlenmez. Çünkü farzlar ve haramlar teferruat değil, dinin temelidir. Haram işlemeyi böyle hafife almak büyük felakettir. Böyle bir hareket, dinimizi sulandırarak içten yıkmaya, farklı bir din oluşturmaya ve Müslümanları Hristiyan yapmaya çalışmak demektir.
NAMAZ KILARKEN GÜNEŞ DOĞSA
Sual: Sabah namazının farzını kılarken, Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra Güneş doğsa, namaz bozuluyor. Bu namazı bozulmaktan kurtarmanın yolu yok mu?
CEVAP: İmam-ı a'zam hazretlerine göre, Güneş doğunca namaz bozulmuş olur. Çünkü namazdan kendi isteğiyle çıkmamıştır. Böyle durumlarda Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra, Güneş doğmadan önce, hemen selam verilirse, namaz, Hanefî mezhebindeki bütün müctehidlere göre sahih olur. Eğer Güneş doğduktan sonra selam verilmişse, İmameyn'e göre yine namaz sahih olur. Böyle durumlarda İmameyn'in [İmam-ı Muhammed ile İmam-ı Yusuf'un] kavli esas alınırsa namaz bozulmaktan kurtulmuş olur. Yani namazı bozulmaktan kurtarmak için İmameyn'in kavline uymak gerekir.
Sual: Bir abla, (Evi ben süpüreyim) dedi. Ben de, (Vallahi sana süpürtmem) dedim. Ben namaza durunca evi süpürmüş. Yemin kefareti vermem gerekir mi?
CEVAP: Hayır, kefaret gerekmez, çünkü siz süpürtmediniz, mâni olma imkânınız da yoktu.
Yağmur yağarken namaz ve dua
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Kur'an okunurken ve yağmur yağarken yapılan dua makbuldür. Yağmur yağarken namaz kılana, her yağmur damlası için sevap verilir."
Sual: (Yağmur yağarken, namaz kılmak ve dua etmek iyi olur) deniyor. Böyle bir şey var mıdır?
CEVAP: Evet, yağmur yağarken namaz kılmak ve dua etmek çok kıymetlidir. Bu konudaki iki hadis-i şerif:
(Kur'an okunurken ve yağmur yağarken yapılan dua makbuldür.) [Taberânî]
(Yağmur yağarken namaz kılana, her yağmur damlası için sevap verilir.) [İslam Ahlakı]
Kazası olan kaza namazı kılmalı. Hem aynı sevaba kavuşur, hem de kazası ödenmiş olur. Kazası olanın kıldığı nâfile namazlar kabul olmaz. Hazret-i Ali'nin naklettiği bir hadis-i şerif şöyledir:
(Farz namaz borcu olanın nâfile kılması, doğumu yaklaşmışken, çocuğunu düşüren hâmileye benzer. Artık bu kadına, hâmile de, ana da denmez. Bu kimse de böyle olup, farz namazlarını ödemedikçe, Allahü teâlâ, onun nâfile namazlarını kabul etmez.) [Zahire-i Fıkh, Fütuh-ul-gayb m. 48]
(Farzın yanında, o cinsten nâfile ibadet, denizde damla bile değildir) buyuruluyor. Kazamız olmasa bile, kaza namazı kılmaya devam etmeliyiz.
Sual: Bir hoca, (Bizzat kendileri değil, resimleri olduğu için, namaz kılan evli veya bekâr erkeğin, açık görüntüleri seyretmesi mubahtır, en fazla mekruh olabilir) dedi. Göz zinası olmuyor mu? Haram değil mi?
CEVAP: Elbette haramdır. Muteber bir kitaptan nakletmeden rastgele konuşmanın vebali büyüktür. Harama helâl veya mubah demek insanı küfre sokar.
Kadınların bakılması haram olan yerlerinin resimlerine, sinemadaki ve televizyondaki görüntülerine şehvetle bakmak veya şehvete sebep olacak görüntülerine bakmak, böyle sesleri dinlemek haramdır. Kadınların avret yerlerine cam, herhangi gözlük ve su arkasından şehvetsiz de bakmak ve su içindeki kadına bakmak caiz değildir, haramdır. (S. Ebediyye)
Demek ki, şehvetsiz bile olsa, şehvete sebep olacak görüntü olduğu için, açık görüntülere bakmak haramdır. Hele namaz kılan birinin seyretmesi çok daha çirkin olur. Bir şeyin günah olduğunu ve haramın ateş olduğunu bilerek yapmak, günahta ısrar etmek, daha büyük günahtır. Küfre kadar götürebilir. Bir daha yapmamaya karar vererek, samimi tevbe edince ise muhakkak affolur.
Aklın bitip, imanın başladığı yer
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Mirac, aklın bitip, imanın başladığı yerdir) deniyor. Akıl bitince her şey bitmez mi? Akılsız iman olur mu hiç?
CEVAP: Bir saniyede, Mekke'den Kudüs'e oradan da göklere, Cennete, Cehenneme gidip geri gelmek aklen mümkün olsaydı, bütün müşrikler iman ederdi. Aklen, mümkün olmadığı için, sahabe hariç, diğer iman edenler inanmayıp mürted oldular. (Bu kadarı da olmaz) dediler, ama Hazret-i Ebu Bekir aklını devreden çıkarıp, (O demişse, elbette doğrudur, bir anda gider gelir) dedi. Bu, akılla değil, imanla söylenmiş bir sözdür. Akılla söylenmiş söz olsaydı, kendisine (Sıddîk) denmezdi.
Mevlana Celaleddin-i Rumî hazretleri, çok sevdiği hocasının işlerine, sözlerine akıl erdiremiyordu. İşin felakete gittiğini görünce, aklına değil hocasına uydu. En sonunda, gerçeklere vâkıf olunca, (Aklımı bıraktım, hocama tâbi olup kurtuldum) buyurarak, akla güvenilmemesi gerektiğini bildirdi.
Akıl herkeste eşit değildir. En yüksek akılla en aşağı akıl arasında binlerce derece vardır. Her işte ve hele dînî işlerde akla güvenilemez. Din işleri, akıl üzerine kurulamaz, çünkü akıl bir kararda kalmaz. Herkesin aklı birbirine uymadığı gibi, selim olmayan akıl bazen doğruyu bulur, yanılması ise daha çok olur. En akıllı denilen kişi, uzman olduğu dünya işlerinde bile çok hata eder. Hele âhiret bilgilerinde akla hiç güvenilmez.
İnsanların şekil ve ahlâkları gibi, akıl ve ilimleri de, farklıdır. Birinin aklına uygun gelen bir şey, başkasının aklına uygun gelmeyebilir. O hâlde, din işlerinde akıl tam bir ölçü olamaz. Ancak akılla din birlikte olursa, tam doğru bir vesika ve ölçü olur.
Âhiret bilgileri, Allahü teâlânın beğenip beğenmediği şeyler ve Ona ibadet şekilleri, eğer aklın çerçevesi içinde olsalardı ve akılla doğru olarak bilinebilselerdi binlerce peygamberin gönderilmesine lüzum kalmazdı. İnsanlar, dünya ve âhiret saadetini kendileri bulurdu. Allahü teâlâ, hâşâ peygamberleri boş ve lüzumsuz yere göndermiş olurdu.
Hiçbir akıl, âhiret bilgilerini bulamayacağı, çözemeyeceği içindir ki, Allahü teâlâ, her asırda dünyanın her yerine peygamber göndermiş, en son ve Kıyamete kadar değiştirmemek üzere, bütün dünyaya, peygamber olarak Muhammed aleyhisselamı göndermiştir. Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" bildirdiklerine inanıp amel eden kurtulur.
Allahü teâlâ huzuruna davet ediyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namaz kılmadan, bu nimetlere teşekkür etmek mümkün olmaz. Allahü teâlâ, ilk peygamberden son peygambere kadar, her ümmete namazı emretmiştir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, (Kâinatı sizin istifadenize, emrinize verdim. Her şeyi sizin için yarattım. Sizi de kendim için yarattım) buyuruyor.
Allahü teâlânın bize verdiği nimetleri saymamız mümkün değildir. Bu kadar maddî ve mânevî nimetlere kavuşan bir mümin, nasıl olur da Allahü teâlâya teşekkür etmez! Bir bardak su, bir bardak çay verene bile teşekkür ediliyor. O hâlde, Allahü teâlânın sayısız nimetlerine karşı da teşekkür şarttır. Namaz kılmadan, bu nimetlere teşekkür etmek mümkün olmaz. Allahü teâlâ, ilk peygamberden son peygambere kadar, her ümmete namazı emretmiştir.
Doğru imandan sonra, namaz gelir. Namaz kılmayan, yüz bin nâfile hac yapsa, yüz bin altın sadaka dağıtsa, gece gündüz ibadet etse hiç faydası olmaz. İnsanlar hangi dereceye çıkarsa çıksın, nasıl olağanüstü hâller gösterirse göstersin, namaz kılmadan kurtulması çok zordur. Bir vakit namazı terk ederse, felâket olur. (Namaz dinin direğidir) hadis-i şerifi gösteriyor ki, bir binanın ayakta durması, temel ile mümkündür. Direksiz bina olmaz. O hâlde, namazsız da din olmaz.
Mirac, Peygamber efendimizden "sallallahü aleyhi ve sellem" başka hiçbir peygambere nasip olmamıştır. Ümmetine miracdan getirdiği en büyük hediye ise namazdır. Beş vakit namazı kılan, beş kere miraca çıkmış demektir.
Allahü teâlâ kullarını her gün namaza davet ediyor. Davetine gitmemek, Ona isyan etmek olur. Büyük bir zat çağırsa, (Ben gitmem) denir mi? Peygamber efendimiz çağırsa, (Ben gitmem) denir mi? Bilakis işi gücü bırakıp hemen huzuruna koşup, (Buyur yâ Resulallah!) demek gerekmez mi? Her gün beş vakit namaz için ezan okunuyor, yani Allahü teâlâ çağırıyor. (Haydi namaza, kurtuluşa gel) deniyor. Allahü teâlânın dâvetine gitmemek hiç uygun olur mu? Bu büyük dâvete icabet eden, sonsuz saadete kavuşur, reddedip âsi olan ise elbette azaba müstehak olur.
[Merhum Enver abimiz de, her fırsatta namazın öneminden bahseder, (Namaz var, hayat var. Namaz yok, hayat yok) derdi. Bunun için, namaza çok önem vermeli. Doğru kılmak için de, namazı, nakli esas alan, doğru kaynaklardan öğrenmeli. Bu hususta Hakikat Kitabevi yayınlarından, Tam İlmihâl, İslam Ahlâkı ve Namaz Kitabı'nda geniş bilgi mevcuttur.]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namaz kılmamak günahların en büyüğüdür. Kılmadığı için kalbi sızlayanın, imanının olduğu anlaşılırsa da, yine çok büyük günahtır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her ana babanın, en önemli vazifesi, çocuklarına namaz kıldırmaktır. Namaz kılmayan evlat; en büyük tüccar, en yüksek makam sahibi veya çok zengin olsa da, hiç faydası olmaz. Bunlar, namazla birlikte olursa, dinimize ve Müslümanlara hizmet niyetiyle yapılırsa, ancak o zaman faydalı olur. Aksi hâlde, yarın âhirette, ana babasının gözü önünde ateşe götürülürken, o evladın, (Keşke benim dünyamı düşüneceğinize, bugünkü durumumu düşünseydiniz. Kılmadığım namazlar yüzünden beni ateşe atıyorlar) demesine nasıl tahammül edilir?
Çocuğa hangi hedef gösterilirse, o hedefte başarılı olur. (Evlatlarına İslamiyet'i, Kur'ân-ı kerimi öğretmeyen ana babalardan uzağım. Onlar da benden uzaktır. Onlar Veyl ismindeki Cehenneme gidecektir) hadis-i şerifini duyan, dünyalık bir şey için, kendisinin ve çoluk çocuğunun âhiretini, ebedî saadetini nasıl feda eder?
Hayat, hayâldir. İşte geçen günler, yıllar, yaşananlar hep hayâl oldu. Ölümün ne zaman geleceği belli değildir. O hâlde, bugünü değerlendirmeli, yüzümüzü âhirete dönmeli, Allahü teâlânın huzuruna, namaz borcu olmadan çıkmaya çalışmalı. Ehl-i sünnet âlimleri, (Namaz vakti geçerken, kılmadığı için üzülmeyenin imanı gider veya son nefeste imansız ölür) buyuruyor. Namaz kılmamak günahların en büyüğüdür. Kılmadığı için kalbi sızlayanın, imanının olduğu anlaşılırsa da, yine çok büyük günah işlenmiş olur. Dolayısıyla, beş vakit namazı severek kılmalı ve çocuklarımızı da alıştırmalı. (Çocuklarınıza namaz kılmasını öğretin! Yedi yaşına gelince kıldırmaya başlayın, on yaşına gelince ise mutlaka kıldırın!) hadis-i şerifine uymalıdır.
Namazı vaktinde kılmak bu kadar önemli olduğu gibi, vaktinde kılınmayan namazları kaza etmek de çok önemlidir. Bunun için, kaza borcumuz olsa da, olmasa da, ömür boyu kaza namazı kılmaya devam etmeli. Sabah namazından başka, diğer dört vakit namazın sünnetini kılarken, kazaya da niyet etmeli. Önceki namazlarımızda bir eksiklik, namazın sıhhatine mâni olan bir kusur veya bir mekruh olabilir. Abdestimizde veya guslümüzde de eksiklikler olmuş olabilir. İmam-ı Rabbânî hazretleri, İmam-ı a'zam hazretlerinin, abdestin bir edebini terk ettiği için, kırk yıllık namazını kaza ettiğini bildirmiştir. (1/29)
Namaz, diğer vakitlerdeki gaflete kefarettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâya şükretmek, Onu anmak, Ondan korkmak lazımdır. Çünkü Allahü teâlânın nimetleri, ihsanları, her an herkese gelmektedir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Müslüman için her gün, bir iyi, bir de kötü haber vardır. Kötü haber, ömrümüzden bir gün daha eksilmesidir. Geçen zaman, bir daha geri gelmez. İyi haber de, her gün, bir günlük daha fazla ibadet edilmiş ve namaz kılınmış olmasıdır.
İki arkadaştan biri şehid olur. Diğeri de altı sene sonra vefat eder, fakat şehid olandan daha büyük nimetlere kavuşur. Melekler merak edip hikmetini sorarlar. Allahü teâlâ da, daha sonra vefat edenin altı yıl daha fazla namaz kıldığını ve altı defa Ramazan ayında, oruç tuttuğunu bildirir.
Cüneyd-i Bağdadi hazretleri, (Dünyanın bir saati, kıyametin bin senesinden daha iyidir. Zira bu bir saatte, sâlih, makbul bir amel işlenebilir, ama o bin senede bir şey yapılamaz) buyurdu. Burada defter açıktır, bir defa (Allah) demekle terazi değişebilir. Orada bin defa dense de hiçbir şey fark etmez, çünkü defter kapanmıştır.
Beş vakit namaz kılan çok şanslıdır. Allahü teâlânın, her çeşit kusurumuza rağmen bizi huzuruna kabul etmesi, bizi sevdiğine alâmettir. Namaz, günahları temizleyen bir su gibidir.
Günahlarından dolayı tevbe etmek, her Müslümana farzdır. Tevbeyi geciktirmek caiz değildir, o günahı işlemekten daha büyük günahtır. Tevbe etmek, herkese farzdır. Allahü teâlâya şükretmek, Onu anmak, Ondan korkmak da farzdır. Çünkü Allahü teâlânın nimetleri, ihsanları, her an gelmektedir. Mesela, kısa bir müddet için nefes alıp verme nimetini insanlardan almış olsaydı, hepsi ölürdü. Öyleyse, nimete kavuşan kimseye, o nimeti verenden gâfil ve habersiz olması, Ondan başkasıyla meşgul olması asla yakışmaz. Bunun için de, pişman olmak, Ondan özür dilemek, Onun beğendiği işlere devam etmek ve Onu hatırlamak lâzımdır. İşte namaz, Onu hatırlamaya sebep oluyor.
Allahü teâlâ, beş vakit namazı farz kıldı. Kullarının bu namazları kılarken kendisini anmalarını ve kulluk vazifelerini yerine getirmelerini; beş vakit namazın dışında kendisinden gâfil olmalarına, kendisini unutmalarına kefaret yapar. Yani gaflet suçunu affeder. Eğer bir mümin, beş vakit namaz kılarsa, namaz aralarında da namazı düşündüğü için, mesela sabah namazına kalkmayı düşünerek uyuduğu için, bazen gaflete düşse bile, yirmi dört saat Allahü teâlâyı zikretmiş sayılır. Namazın ne kadar büyük nimet olduğu buradan da anlaşılır.
Zekât için zenginliğin ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinimize göre, karı kocanın mal varlığı ayrıdır. Bunlardan hangisi zenginse, zekâtını o verir. İkisi de zenginse ikisi de verir.
Sual: Zekâtın farz olması için gerekli zenginlik ölçüsü nasıl hesaplanır?
CEVAP: Zekât nisabı, 20 miskal yani 96 gr altın veya bu değerde para yahut ticaret eşyasıdır. Kurban nisabına mâlik olana zengin denir. Zengin olanın zekât alması caiz olmaz. Zekât nisabına ulaşma tarihinin üstünden bir sene geçince zekât vermek farz olur. Dinimize göre, karı kocanın mal varlığı ayrıdır. Hangisi zenginse, zekâtı o verir. İkisi de zenginse ikisi de verir.
Alacaklar nisap hesabına katılır. Miras ve mehir alacağı dışında, diğer alacaklar tahsil edildikten sonra, geçmiş senelerin zekâtları da verilir. Tahsil etmeden de verilebilir. Borçlar, mevcut para veya maldan çıkarılır. Geri kalanın zekâtı verilir.
Ticaret için alınan malların, altın, gümüş ve her çeşit paranın zekâtı verilir. Evin, arabanın, arsanın, demirbaş eşyanın zekâtı olmaz, fakat araba, ev ve arsa alıp satan, yani işi, mesleği bu olan, bunların zekâtını verir.
Zekâta tâbi malların veya paranın, yıl içindeki azalıp çoğalmasına itibar edilmez. Nisaba malik olduktan bir yıl sonra, elde kalan mal, nisabı bulursa, kırkta biri zekât olarak verilir. Zekât, kârdan değil, zekât verme tarihinde mevcut olan paranın ve eldeki ticaret malının tamamından verilir.
Kaybolmuş, gasbedilmiş, saklanılan yeri unutulmuş mal ve inkâr olunan alacaklar, nisaba katılmaz ve ele geçerlerse, önceki yılların zekâtları verilmez. Senetli veya iki şahitli yahut itiraf olunan alacaklar, iflas edende ve fakirde de olsa nisaba katılır. Ele geçince, geçmiş yılların zekâtı da verilir.
Kadının altın ve gümüşten başka diğer ziynet eşyaları zekâta tâbi değildir. Pırlanta, elmas, zümrüt gibi ziynet eşyalarının zekâtı verilmez. Şâfiî'de ise, kadının altın ve gümüş de olsa, ziynetlerinin zekâtı verilmez. (Hidaye)
Zekâtını herhangi bir sebeple zamanından önce verip de, bir altın zekât vermesi gerekirken iki altın veren, ikinci yıl vereceği zekâttan bu bir altını düşebilir. Eksik veren de, zamanı gelince tamamlar.
Çalışanların alacakları maaş veya ücret, ellerine geçmeden önce nisap hesabına katılmaz, çünkü bunlar, hak edilmiş ücretse de, hak edilen mal, ele geçmeden önce mülk olmaz. Maaşlardan kesilen ve henüz alınmamış olan yardım sandığı ve sigorta paraları zekât hesabına katılmaz.
Zekât verirken nelere dikkat etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, hicrî aya göre bir yere yazar ve her sene o tarihte zekâtını verir. Ramazan ayını beklemez.
Zekat verirken şunlara dikkat etmeli:
1- Zekât verirken bilezik, yüzük gibi altınların işçilik ve sanat değerine değil, ağırlığına bakılır. Mesela Reşat, Cumhuriyet ve Aziz liralar 7,2 gramdır. 12 ayardan fazla olan bütün altınlar tartılıp, kırkta biri zekât olarak verilir. Bilezik, küpe, yüzük gibi çeşitli ayarlarda altını olanın, bunların içinden en yüksek olanının ayarından vermesi daha iyi, ortasından, ortalamasından vermesi caiz, düşüğünden vermesi ise mekruhtur.
2- Zekâta tâbi mallar ile altın liraların fiyatı, en düşük olanının alış fiyatına göre hesaplanır.
3- Bir kimse, (Zekâtımı bir fakire ver) diye birini vekil ederse, vekil kendi parasıyla da zekâtı verebilir.
4- Zekât, farz olduktan sonra verilir. Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, hicrî kamerî aya göre bir yere yazar ve her sene o tarihte zekâtını verir. Ramazan ayını beklemez. Günü gelmeden zekât vermekte de mahzur yoktur. Gelecek birkaç yılın zekâtını önceden vermek de caizdir. Zamanı gelince tekrar hesaplanır, eksik verilmişse tamamlanır. Fazla verilmişse gelecek senenin zekâtından düşülür.
NİSAP SIFIRLANINCA YENİ TARİH ATILIR
5- Nisap, yıl içinde sıfırlanınca, ilk nisabı bulduğu gün yeniden tarih atılır. Bundan bir hicrî yıl sonra, nisaba mâlik ise zekât verir. Sıfırlandıktan sonra, bir daha zengin olana kadar tarih atılmaz. Sıfırlanmadan, mesela 50 gram altını varsa, yıl sonu diğer paralarıyla birlikte nisaba malikse zekâtını verir. Yani sıfırlanma hariç, yıl içindeki diğer dalgalanmalara itibar edilmez.
6- Uşru verilen mal, kırk yıl da kalsa, uşru da zekâtı da verilmez, ama ticaret malı hâline gelirse veya satılıp paraya, altına çevrilirse zekât malı olur. İlk zekât verme gününde zekâtını da vermek gerekir. Altın ve gümüş eşya ile kâğıt paralar, her ne suretle ele geçerse geçsin, zekât malı olurlar.
7- O ay tahakkuk eden kira borçları, zekât nisabından düşülür, gelecek aylarınki düşülmez.
8- 15-20 yıllık da olsa, uzun vadeli taksitlerle alınan krediler, zekât nisabından borç olarak düşülür.
9- Altın miktarı yarıdan az olan karışımın zekât hesabı, ağırlığıyla değil kıymetiyle yapılır.
Zekât kimlere verilir, kimlere verilmez?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eğer sâlih iseler, yakın akrabaya zekât vermek, daha çok sevap olur. Sâlih akraba yoksa, başka sâlihleri tercih etmelidir.
Sual: Zekât kimlere verilir?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Zengin olana, yani kurban nisabına malik olana zekât verilmez. Ana babaya, dedeye, büyükanneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire zekât verilmez. Fakir olmak şartıyla geline, kardeş, hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa zekât verilir. Eğer sâlih iseler, yakın akrabaya zekât vermek, daha çok sevap olur. Sâlih akraba yoksa, fâsık akrabaya da vermek sahih olursa da, başka sâlihleri tercih etmelidir.
2- Kadın, dinen fakir olan kocasına İmameyn'e göre zekât verir. Kocası maddî sıkıntı içinde ise, bu kavle uymakta mahzur olmaz.
3- Hayır kurumlarına zekât verilmez. Müctehid imamlar, kurumlara zekât verilemeyeceğini bildirmiş ve bu konuda icma hâsıl olmuştur. Öğrenci yurtlarına veya vakıflara zekât verebilmek için, bu kurumların bir yetkilisi, bir fakirden vekâlet alır. Fakir, kurumdaki yetkili şahsa vekâlet verirken, (Benim adıma zekât almaya ve aldığın zekâtı dilediğin yere vermeye seni vekil ettim) der. Sadece (Seni zekât almaya umumi vekil ettim) demesi de yeterlidir. O zaman vekil, aldığı zekâtı, talebelerin veya kurumun ihtiyaçlarına sarf edebilir. Böylece o kuruma yardım edilmiş, zekât da dine uygun olarak verilmiş olur.
4- Hadis-i şerifte, (İlim öğrenmekte olanın 40 yıllık nafakası olsa da, buna zekât vermek caizdir) buyuruldu. Din bilgilerini öğrenmekte ve öğretmekte olanlar yani işi, mesleği bu olanlar, dinen zengin olsalar da, çalışıp kazanmaya vakitleri olmadığı için zekât alabilirler. (Dürr-ül-muhtar)
5- Babası zenginse, küçük çocuğuna zekât verilmez. Babası fakirse, fakir olan küçük çocuğa zekât verilir. Deliye de, fakirse zekât verilir. Çocuğa, deliye verilecek zekât, babasına veya velisine yahut vasisine verilir. Zenginin küçük oğluna, fakir olsa da zekât verilmez, ama zenginin büyük çocuğuna, zenginin hanımına veya zenginin babasına fakirseler verilebilir. Burada büyük demek âkıl baliğ olmuş demektir. Küçük çocuk, henüz âkıl baliğ olmayana denir.
6- Peygamber efendimizin soyundan gelen seyyidlere ve şeriflere eskiden zekât verilmezdi. Günümüzde, bunlara da zekât verilir. (Dürr-i Yekta)
Zekât verme tarihi ne zaman değişir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yıl içindeki, sıfırlanma dışındaki inip çıkmalar, nisap tarihini etkilemez. Ancak bir yıl dolunca, nisaba mâlik olmazsa, o zaman eski tarih geçersiz olur.
Sual: Her yıl zekâtını, ilk zengin olduğu tarihte, mesela 27 Ramazan'da veren kimse, şu anda Ramazan ayı gelmeden nisaptan düşse, tekrar nisabı bulunca mı zekât tarihini belirler?
CEVAP: Hayır, yıl içindeki dalgalanmalar, nisabın altına düşse de, sıfırlanmadıkça dikkate alınmaz, yani bu düşüşler zengin olma tarihini değiştirmez. Eğer seneye 27 Ramazan'da nisabın üstüne çıkarsa, 27 Ramazan'da zekâtını vermesi lazımdır. Eğer o tarihte nisabın altında kalırsa, geçen yıldan bu yana bir yıl dolduğu için artık bu tarih iptal olur ve bu durumda nisabı bulana kadar bekler. Nisabı bulunca yeni tarih atar ve bu yeni tarihten bir hicrî yıl sonra nisaba mâlik ise zekâtını vermesi gerekir. Yıl içindeki inip çıkmalar, nisap tarihini etkilemez. Ancak bir yıl dolunca, nisaba mâlik olmazsa, o zaman eski tarih geçersiz olur. Bir de yıl içinde, malının hepsini elden çıkartarak veya borçlanarak, varlığı sıfırın altına düşerse, o zaman yıl dolmamış olsa da, önceki tarih iptal olur ve nisabı bulana kadar yeni tarih atılmaz.
Sual: Kâğıt paranın zekâtı hesaplanırken, altının gram fiyatı nasıl bulunur?
CEVAP: Kâğıt paranın zekâtı hesaplanırken, Cumhuriyet altını, Hamit lira, Aziz lira, Reşat lira gibi, piyasada mevcut, damgalı altın liraların, en ucuz olanın alış fiyatı ölçü alınır. Bunlar 7,2 gramdır. En düşüğünün fiyatı 7,2'ye bölünerek, altının gram fiyatı bulunur. Diyelim ki, Aziz lira en düşük olanıysa ve fiyatı da 648 liraysa, bir gram altının fiyatı, 648/7,2=90 liradır.
Sual: 18 bin lira param var. Bunun zekâtı nasıl verilir?
CEVAP: Önce altının gram fiyatı bulunur. Mesela gramı 90 liraysa, 18 bin lira, 200 gram altın eder. 200 gram altının kırkta biri de, 5 gram altın eder. 5 gram altın zekât olarak verilir. Tam 5 gram bulunamazsa, üç çeyrek altın verilir.
Sual: 70 gram 14 ayar altınla, 4500 lira parası olan, zekâtını nasıl verir?
CEVAP: Önce 4500 liranın ne kadar altın alabileceği hesaplanır. Altının gramının 90 lira olduğunu kabul edersek, 4500/90=50 gram altın eder. Bunu, 70 grama ilave edince, 120 gram olur. Bunun kırkta biri 3 gram eder. Zekât olarak 3 gram altın vermek gerekir. Bu 3 gramı 22 ayardan vermek çok iyi olur. 18 ayardan verilirse de caizdir. Eğer 70 gramını 14 ayardan, kalan 50 gramını da 22 ayardan verirse bir mahzuru olmaz. Hepsi 14 ayardan verilirse mekruh olur.
Nefsi en çok besleyen günah
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Nefsi en çok besleyen günah, kul hakkıdır. Çünkü her günah tevbe ile affolur. Fakat kul hakkı, sadece tevbeyle affolmaz, helâlleşmek de şarttır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanın içindeki ve dışındaki düşmanların tek hedefi, onu kâfir yapmaktır. Bu düşmanlar, kâfir oldukları için, başkalarını da kâfir yapmaya çalışırlar. Nitekim bir kumarcı, herkesin kumarcı olmasını ister. Uyuşturucu kullanan, başkalarının da uyuşturucu kullanmasını ister. Bu bir hastalıktır.
İçerideki düşman yani nefs, binek olarak kullanılan at gibi insana lazımdır. Çünkü yemek, içmek, evlenmek, hep nefs ile olur. Fakat at gibi olan nefsin yemi biraz fazla verilirse, zapt edilemez hâle gelir. Nefsin rızkı, haramlardır. Haramla beslendiği müddetçe, yapmayacağı kötü iş yoktur.
Nefsi en çok besleyen günah, kul hakkıdır. Çünkü her günah tevbe ile affolur. Fakat kul hakkı, sadece tevbeyle affolmaz, helâlleşmek de şarttır.
Hazret-i Ömer'in, insanlık hâli, bir iş için paraya ihtiyacı olur. Sa'd bin Ebî Vakkâs hazretlerine gidip, borç ister. O da, (Yâ Emirel müminin, beyt-ül-mal elindedir, git oradan ne kadar istiyorsan ödünç al, sonra öde! Niye böyle gelip de başkalarından borç istiyorsun?) buyurur. Bunun üzerine Hazret-i Ömer buyurur ki:
(Peki ya ölürsem? Sen benim arkadaşımsın. Seninle ödeşiriz. Gerekirse çocuklarım öder. Sen bir tek kişisin, hakkını da bana helâl edersin. Ama ben beyt-ül-maldan alıp da ölürsem, benim çocuklarım, kiminle helâlleşecekler? Beyt-ül-malda yüz binlerce insanın hakkı var. Bütün bunları tek tek bulup, "Babama hakkını helâl et" demeleri mümkün değil. Ben elimi nasıl ateşe sürerim?)
Onun için, dinimize hizmet için kullanılan paraya ateşe yaklaşır gibi yaklaşmalı. Çünkü bu mallar, bizlere emanettir. Emanet mal, insanın kendi malından daha büyük önem taşır, ona daha hassas davranmalıdır.
Ne kadar çok haramdan sakınırsak, o kadar çok Allahü teâlânın yardımına kavuşuruz. Takva ehlinin, yani haramlardan sakınan birinin bir vakit namazı, haramlara riayet etmeyenin bin senelik namazından daha kıymetlidir. Çünkü Allahü teâlâ, takva ehlini sever.
Mümin, alan değil, veren olmalı. Almanın sorumluluğu vardır. Hayır işlere para sarf etmenin ise sorumluluğu yoktur. Nitekim İmam-ı a'zam hazretleri, (İsrafta hayır yoktur. Hayırda da israf yoktur) buyurmuştur. Hayır işine güzel niyetlerle ne kadar çok verilirse, o kadar çok sevap kazanılır.
Başkasının kusurlarıyla meşgul olmak felakettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kendi kusur ve ayıplarını düşünmeyen, başkalarının kusurlarıyla meşgul olan bir kimsenin, Allahü teâlâyı tanıması, sâlih bir kul olması mümkün değildir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eğer dine hizmet ederken sıkıntıya ve haksızlığa uğrarsak, bunu nimet bilmeli. Çünkü Peygamber efendimiz, Allah'ın Resulü olduğu hâlde, hem de haklı iken iyilikten başka bir şey yapmamıştır. Çok büyük haksızlıklara, çok büyük sıkıntılara katlanmıştır.
İnsan günah işlemez mi? Hepimiz günahkârız. Günahı çok olmanın ölçüsü ne? Onu da bilmiyoruz. Büyük bir zat, (İçinizde en günahkâr benim. Çünkü içinizde en yaşlı, en çok nefes tüketen benim. Allahü teâlâyı unutarak gafletle alınıp verilen her nefes günah yazılır) buyuruyor. İnsanın Allahü teâlâyı unutarak, gafletle alıp verdiği nefes, günah olarak yeter. Bu yetmezmiş gibi, sabahtan akşama kadar kaç kişinin kalbi kırılıyor, gıybet ediliyor, nice günahlar işleniyor.
İnsanın koynunda yılan olsa, hiç onu unutur mu? Ha soktu ha sokacak, ha ısırdı ha ısıracak diye endişeyle yaşar. İnsanın nefsi, yılandan bin defa daha zararlıdır. İçimizdeki bu yılanı asla unutmamalı, hiçbir dünyevî konuda kendimizi haklı görmemeli.
Peygamber efendimiz, (Haklı olduğu hâlde, din kardeşinin kalbi kırılmasın diye "Sen haklısın" diyene, Cennette köşk verileceğine kefilim) buyuruyor. Âhirete yüzünü çeviren insan, sadece kendi kusur ve hatasını görür, başkasında kusur ve hata görmeye değil, düşünmeye dahi vakti yoktur. Zaten kendi kusur ve ayıplarını düşünmeyen, başkalarının kusurlarıyla meşgul olan bir kimsenin, Allahü teâlâyı tanıması, sâlih bir kul olması mümkün değildir.
ÜMİT VE KORKU ARASINDA OLMALI
Ümitsizliğe kapılmamalı, son nefesten tamamen emin de olmamalı. Her zaman için tevbe istiğfar etmeliyiz. Herkesle iyi geçinmeli, fitneye sebep olmamalı. Bütün Müslümanlara da iyilik ve dua etmeli.
İmam-ı Rabbânî hazretlerinin zindana girmesine, bir talebesi sebep olmuştur. Yani bir kimsenin fitnesi, yalnız kendisinde kalmaz, pek çok kişinin başını ağrıtır. Çok dikkatli davranmalı. Yapılan herhangi bir yanlış hareket, yalnız bizi değil, başkalarını da yakabilir. Bunun vebali ve günahı da bize yeter. Bir organın acısı, bütün vücudu tahrip etmeye yeterlidir. Onun için, hem kendimizi, hem de etrafımızdakileri düşünerek yaşamalı.
Haram işleyeni Allah görüyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Âhirette el, ayak, göz gibi bütün uzuvlar konuşacaktır. (Bu dinini biliyordu, ama nefsine uydu, onun derdi, niyeti başkaydı) derlerse hâlimiz ne olur?
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Çok ağır bir hastaya, (Dünyadaki bütün köşklerin senin olmasını ister misin?) dense, (Siz deli misiniz, ben ölümle pençeleşiyorum, siz bana köşklerden bahsediyorsunuz. Onların benim ağrılarıma ne faydası var, ölmeme mi mâni olacaklar?) diye cevap vermez mi?
İnsanlar, ölürken de öldükten sonra da hiç faydası olmayan o servetleri yığmakla ömrünü tüketiyorlar. Hâlbuki bir mal helâlden kazanılmışsa hesabı, haramdan kazanılmışsa azabı vardır. Her kuruşun nasıl kazanıldığı ve nereye harcandığı sorulacaktır.
Âhirette el, ayak, göz gibi bütün uzuvlar konuşacaktır. (Bu dinini biliyordu, ama nefsine uydu, onun derdi, niyeti başkaydı) derlerse hâlimiz ne olur? Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okuyup dinimizi öğrenmeye çalışmalıyız. Öğrensek de, yine o kitapları okumaktan vazgeçmemeli. Çünkü o kitapları okuyunca hem bilgilerimiz tazelenmiş, hem de o kitapları yazan büyük zatlardan istifade edilmiş olur.
Ömür çok kısadır. Bir mübarek zat buyuruyor ki:
Acibtü limen taleb-ed-dünya, vel-mevtü yatlibühü,
Acibtü limen benel-kasre, vel-kabrü menzilühü,
Acibtü limen zenebe ver-Rabbü şâhidühü,
Vel-mevtü bâbün, küllün nâsi dâhilühü.
Mânâsı: Hayret ederim o insana ki, dünyaya, şöhrete, paraya ve mevkiye taliptir, ölüm de ona taliptir. Saraylar, köşkler yapar, hâlbuki asıl evi kabirdir. Günah işler, fakat Allahü teâlâ onu görmektedir. Ölüm öyle bir kapıdır ki, herkes oradan girecektir.
Kur'ân-ı kerimde mealen, (Ben, iyi kötü yaptığınız her şeyi görüyorum, biliyorum) buyuruluyor. Bunu bile bile günah işleyenin, ya deli olması veya büyük gaflet içinde olması lazım. Fakat unutmamalı ki, nefsimiz kâfirdir. Allahü teâlâ nefsi öyle yaratmış ki, ne isterse, kendi aleyhinedir. Hep kendisini ateşe götürecek işleri ister. Düşmanını tanımayan, dostuna kavuşamaz. İnsan, düşmanı olan bu nefse uyarsa, Rabbini unutup günahlara dalar. Günahlardan uzak durabilmek için ölümü çok hatırlamak gerekir. Ölümü düşünebilenin dünya arzusu azalır.
31.05.2015
.Mübarek Berat Kandili bu gecedir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu gece Allahü teâlâ, (Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, âfiyet vereyim) buyurur.
Sual: Berat Gecesi ne zamandır, önemi nedir?
CEVAP: Berat Gecesi, Şaban ayının 15. gecesidir ki, bu yıl bu gecedir. Pazartesiyi salı gününe bağlayan gecedir. Berat Gecesi'nin günü, 2 Haziran'dır. Oruç tutacak olan, salı günü tutmalı, pazartesi de tutulması daha iyi olur.
(Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: "Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, âfiyet vereyim. Ne isteyen varsa istesin, vereyim." Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mâce]
Büyük zatlar, Berat gecesinde şöyle de dua ederlerdi:
(Yâ Rabbî, Kur'an-ı keriminde, "Allah, dilediğini siler, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i mahfuz Onun katındadır" buyuruyorsun. Eğer benim ismim saidler [cennetlikler] defterinde ise, orada sabit kıl! İsmim şakiler [cehennemlikler] defterinde ise, ismimi oradan silip, saidler defterine yaz! Ey büyük Allah'ım, kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, dininden döndürme, ayırma!)
Büyüklerimiz, Berât gecesinde şunları yapmayı tavsiye ediyor:
1- Gece bir saat kadar ibadet etmekle, gece ihya edilmiş olur. Fakat vakti müsait olan, bu gece daha az uyumalı.
2- Mümkünse din büyüklerimizin kabirlerini ziyaret edip feyizlerine kavuşmalı. Büyüklerimiz için çok dua etmeli.
3- Kendimiz ve bütün müminler için, dua ve istiğfar etmeli. Namazdan sonra çok dua etmeli. Duada ısrar etmeli, yani duayı çok tekrarlamalı. Peygamber efendimizin Berat gecesinde okuduğu, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyen) duasını çok okumalı.
4- Aile efradıyla merhametli konuşmalı, onlara iyi davranmalı.
5- Kur'an-ı kerim okumalı, özellikle Rabbenâ âtinâ ve Âmenerresûlü'yü çok okumalı.
6- En önemlisi de, ilim öğrenmeli, bunun için de, Tam İlmihâl Seadet-i Ebediyye'yi okumalı.
7- Kazası olmasa da, çok kaza namazı kılmalı. Namaz dışında, secdede dua ve istiğfar etmeli, mümkünse toprağa secde etmeli, secdeyi çok yapmalı.
9- Allahü teâlâya hamd ve şükretmeli.
10- Ertesi gün de oruç tutmalı.
Zekât alıp verirken nelere dikkat etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir günlük yiyeceği olanın, zekât veya sadaka istemesi haramdır, fakat istemeden verilen sadakayı, zekâtı alması caizdir.
Sual: Zekât alıp verirken nelere dikkat etmeli?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Gayrimüslime zekât verilmez.
2- Zekât verilecek kimseyi araştırmadan rastgele zekât verilmez. Zengine, ana baba, evlat gibi yakına veya Müslüman olmayana zekât vermek sahih değildir. Ancak araştırıp, zekâtını verdikten sonra, bunun zengin veya gayrimüslim olduğu anlaşılsa da verilen zekât sahihtir. Araştırdığı için, tekrar vermek gerekmez.
3- Zekâtta salih akrabayı tercih etmeli, çünkü zekâtı, salih olan fakir akrabaya vermek daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Fakir akrabası varken, başkalarına verilen zekâtı, Allahü teâlâ kabul etmez) buyuruldu. Yani zekât borcundan kurtulursa da, zekâttan hâsıl olan büyük sevaba kavuşamaz. Sâlih fakir akraba yoksa başka sâlihleri tercih etmeli.
4- Fakire verilen altın, onu zengin edecek kadar fazla olmamalı. Borçsuz fakire nisap miktarı yani 96 gram altın veya daha çok zekât vermek, mekruh olur. Fakirin 10 gr altın borcu varsa, 100 gr altını alması mekruh olmaz. Fakir çocukları da varsa, onlar adına da alabilir.
5- Zekât verirken, zekât demek gerekmez, hediye dense de caizdir.
6- Bir günlük yiyeceği olanın, zekât veya sadaka istemesi haramdır, fakat istemeden verilen sadakayı, zekâtı alması caizdir
7- Fakire zekât için altın verip, tekrar onu ucuza satın almak mekruhtur. Kâğıt para isterse, değerinden satın alınabilir.
8- Fakirdeki alacağını zekâta saymak caiz olmaz. Zenginin, zekâtını fakire vermesi, fakirin de, aldıktan sonra, tekrar zengine geri vererek borcunu ödemesi gerekir.
9- Fakirde alacağı olan zengin, fakirin borcunu vereceğine güvenemiyorsa, güvendiği birini fakire gösterip, (Zekâtını almak ve borcunu ödemek için, bunu vekil yap) der. Zekâtı bu vekile verir. Vekil de, zengine geri vererek, fakirin borcunu öder. Böylece hem zekât dine uygun verilmiş, hem de, fakirin borcu ödenmiş olur. (Dürr-i yekta, Mizan-ı kübra)
10- Ev kirasını ödeyemeyen fakir kiracıya, mal sahibi, kirayı almadan bağışlasa, bu para zekât yerine geçmez, sadaka olur. (Redd-ül-muhtar)
Kira alacakları zekât hesabına katılır mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her türlü alacak nisaba katıldığı gibi, evlerin tahakkuk etmiş kira alacakları da nisaba katılır.
Sual: Benim beş aylık ev kirası alacağım var. Bunlar zekât nisabına katılmaz mı?
CEVAP: Her türlü alacak nisaba katıldığı gibi, evlerin tahakkuk etmiş kira alacakları da nisaba katılır. Kira alacaklarının nisaba katılacağı S. Ebediyye'de şöyle bildiriliyor:
Ev, yiyecek, içecek gibi ihtiyaç maddelerinin satışları karşılığı ve binaların kira alacakları, nisap hesabına katıldığı gibi, satılan evin karşılığı olan alacaklar da nisaba katılır.
Sual: Zengin dedem, Alzheimer hastası oldu. Onun malından zekât vermek gerekir mi?
CEVAP: Diğer üç mezhepte verilirse de, Hanefi'de çocuğun ve delinin malından zekât verilmez.
Alzheimer hastasının şuuru yerinde olmadığı zaman deli hükmünde olur. Zekât, namaz ve oruç gibi ibadetlerle mükellef değildir. Velisi onun malından zekât vermez. Şuuru yerinde iken namazını kılar, orucunu da tutar. Şuuru giderse orucunu bozması, namaz kılmaması günah olmaz. Zekâtını verecek kadar şuur sahibi ise, zekâtını da verir. Kurban Bayramı'nda şuuru yerinde olup da, (Kurbanımı kesin!) derse, kurbanı da kesilir.
Sual: Küçük çocuk ve deli, zengin iseler, fitreleri kendi mallarından verilebilir mi?
CEVAP: Küçük çocuğun ve delinin malları varsa, yani zengin iseler, bunların fitreleri kendi mallarından verilir. Velileri vermezse, çocuk büyüyünce, deli iyileşince, eski fitrelerini de kendileri verir. Deli iyileşmezse zaten sorumlu olmaz.
Sual: Zekât vermek için, (Dilediğine ver) denilerek vekil edilen kimse, zekâtı kendi fakir hanımına veya fakir çocuğuna verebilir mi yahut fakirse kendisi de alabilir mi?
CEVAP: Üçünü de yapabilir. (Dürr-ül-muhtar)
Sual: Bir kimse, zekâtın fakirin hakkı olduğunu düşünerek, o üzülmesin diye, (Sana olan borcumdu) diyerek zekât verse, caiz olur mu?
CEVAP: Borcum demeyip, (Hediyemdir) denirse caiz olur.
Fitre vermenin önemi nedir, kimler verir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Fitre için bildirilen ürünlerden birini veya kıymetini vermek gerekir. Her sene, (Bu yıl fitre kaç lira?) diye sormaya lüzum yoktur.
Sual: Kimlerin fitre vermesi gerekir? Hangi ürünlerden verilebilir?
CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fitre vermesi vacib olur. Nisaba malik değilse fitre vermesi vacib olmaz, fakat vermesi iyidir.
(Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.) [Ebu Davud]
Tezkiye, temize çıkarma, temizleme demektir. Diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fitre vermesi farzdır. Dinen zengin olmayan herkes, fitre, zekât alabilir. Fitre ve kurban nisabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zenginse fitre vermesi gerekir.
Sadaka-i fıtr, Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caizse de bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevabdır. Şâfiî'de Ramazandan önce verilmez. Bayramdan sonraya da bırakılmaz.
Ana babaya, dedeye, büyükanneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire fitre verilmez. Fakir olmak şartıyla geline, kardeş, hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa verilebilir. Eğer salih iseler, yakın akrabaya vermek, daha çok sevab olur. İmameyn'e göre, borçlu ve fakir kimseye, hanımı fitre verebilir. (Mevkûfat)
Sadaka-i fıtrın miktarı her yıl değişmez. Bir kişinin fitresi için 1750 gram buğday veya un yahut 3500 gram arpa, kuru üzüm veya hurma verilir. Ya bu ürünlerden birini veya tutarını vermek gerekir. Her sene, (Bu yıl fitre kaç lira?) diye sormaya lüzum yoktur.
S. Ebediyye'de, Cevhere kitabından alınarak, (Sadaka-i fıtr olarak, arpa, buğday yerine kıymetleri kadar altın, gümüş veya fülus, yani bakır, bronz para [kâğıt para] ve her çeşit mal verilebilir) deniliyor. İhtiyaç hâlinde, fitreyi bu kavle göre, kâğıt para olarak vermek caiz olur. Bir sıkıntı, ihtiyaç yoksa altın olarak veya bildirilen ürünlerden vermelidir.
Bir kimse, yanında kalan ana babasının ve âkıl bâliğ olan oğlunun fitresini, onlardan habersiz verse, sonradan bildirmek şartıyla caiz olur. Başkalarınınkini, onlar ver demeden veremez. Seferi yani yolcu olan kimsenin de, nisaba malikse fitre vermesi gerekir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İyi ahlâk da, kötü ahlâk da bulaşır. İyilerle beraber olanın kalbine mutlaka iyilik gelir. Müminler bir araya gelince, bileşik kaplar usulü, mutlaka kalbden kalbe feyz akar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Şah-ı Nakşibend hazretleri, bir gün secdede çok dua eder, (Yâ Rabbî, ümmet-i Muhammedin hâli çok kötüdür. Bilhassa gençler dinden uzaklaşıyor. Bunların ıslahı için, nasıl hizmet edeyim, nasıl bir imkânım olsun ki, onları kurtarmak nasip olsun, çünkü bunlar uzun çalışmalara gelmez, uzun nasihatleri dinlemezler) diye çok yalvarır. Duası kabul olduktan sonra buyurdu ki:
(Allahü teâlâ bana teveccüh etme nimetini ihsan etti. Kime teveccüh etsem, onun kalbindeki bütün dünya sevgisi çıkar, onun yerine Allahü teâlânın ve Resulullah'ın sevgisi yerleşir.)
Ona verilen bu nimeti, bu yolun bütün büyüklerine de nasip etmiştir. Kalbinde zerre kadar bu büyüklere muhabbeti olan, imanla ölür, küfür üzerine ölmez. (Bu büyükleri tanıdık, kitaplarını okuduk, ama bu dünya sevgisi kalbimizden gitmiyor. Buna bir çare var mı?) diye hatıra gelebilir. Elbette çaresi var. Kalbinden dünya sevgisi çıkmış olanlarla beraber olmalı. Çünkü ahlâk bulaşıcıdır. İyi ahlâk da, kötü ahlâk da bulaşır. İyilerle beraber olanın kalbine mutlaka iyilik gelir. Müminler bir araya gelince, bileşik kaplar usulü, mutlaka kalbden kalbe feyz akar. Layık olsa da akar, olmasa da. Kalbde o büyük zatları beğenmemek gibi bir şey bulunmadıkça feyz gelir.
KENDİNİ BİR ŞEY SANMAMALI
O hâlde kendini bir şey sanmamalı. Kendine güvenen kaybeder. Allah'a güvenen ve din kardeşiyle beraber olan kurtulur. Böyle bir kardeşimizi, kalbinde Allah ve Peygamber sevgisi çok olan, kendimizden çok daha iyi bir kişi olarak görmeli. O zaman ondan istifade edilir. Bu, birlik ve beraberliği, feyz ve bereketi, her iyiliği sağlar.
Abdülhâlık Goncdüvani hazretleri, oğluna vasiyetinde, (Bu yolun büyükleri çok kıymetlidir. Bunları bulmak, tanımak çok büyük bir nimettir. Bu büyüklerden birini tanıyan ve seven birini bulursan, git eline, ayağına kapan! Bu senin için en büyük nimettir) buyuruyor.
Bu büyük zatların talebelerinin her biri gökteki yıldız gibidir. Günahkâr olabilir, ama hiçbiri bid'at ehli olmaz, kâfir olmaz. Kim bunlarla beraber olursa imanını kurtarır. Sâlihlerle beraber olduğu için, Kıtmir'e Cennet ihsan edildi. Köpeğe ihsan edilen, insana ihsan edilmez mi?
İstifade etmenin iki alameti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Bizim kitaplarımızın çok kıymetli olmasının sebebi, bunların içinde bize ait bir yazı olmayıp, hep büyüklerin yazıları olmasıdır."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Tam İlmihâl'i hazırlayan merhum Hocamız buyururdu ki:
(Soranlara, bizim kitaplarımızın çok kıymetli olmasının sebebini şöyle anlatıyorum: Bunların içinde bize ait bir yazı olmayıp, hep büyüklerin yazıları olmasıdır. Bize ait yazılar, cam parçaları gibidir. Eğer bize ait birkaç satır olsa, pırlantaların arasına cam parçaları karışmış olur. O zaman kıymeti kalmaz.)
Bu kitaplar hikâye okur gibi okunmaz. Anlayarak, içimize sindirerek, düzenli ve çok okumalıdır. Değişik çok kitap okumaktansa, doğru olan bir kitabı çok okumalıdır. Bir şeyi güzel yapmak, onu çok yapmakla mümkündür, düşünmekle olmaz. Bir insan, dinimizi ne kadar bilirse bilsin, amel ederse makbuldür, yapmadıktan sonra faydası olmaz.
Bu kitapları, kabul edip anlayarak okuyanın, şu iki alameti olur:
1- Mütevazı olur: İnsanın ilmi arttıkça tevazuu da artar. İlmi arttıkça daha alçakgönüllü olur, Allahü teâlâya yakınlığı yani sevgisi artar. Onun için büyüklerin kitaplarını okuyan, anladığı nispette alçak gönüllü olur. Kendisini kabahatli, karşısındakini haklı görmeye başlar. Hâlâ kendisini haklı görüyor, mütevazı olamıyorsa hatayı kendinde aramalı ve okumaya devam etmelidir.
2- Kimseyi incitmez: İnsanları inciten, en az iki bakımdan felakettedir: Kalb kırmış olur. Bu ise, Kâbe'yi yetmiş defa yıkmaktan daha büyük günahtır. Bir de, kul hakkına girer, helâlleşmedikten sonra günahtan kurtulamaz. Onun için bu kitapları okuyan biri, din kardeşini gördüğü vakit, onu kendisinden üstün bilir, her kabahati kendinden bilir ve (Yâ Rabbi, demek ki bir günah işledim ki bu başıma geldi, affet beni) diye dua eder.
Din kardeşi kadar, dünyada tatlı bir şey yoktur. Çünkü arada Allah sevgisi vardır. Allah sevgisi, sevgilerin en yücesidir. Bu sevgi varsa bütün sevgiler kıymetli, eğer bu sevgi yoksa, hepsi kıymetsizdir.
Din büyüklerimiz, (Bir Müslümanı methedemiyorsan, bâri kötüleme! Faydalı olamıyorsan bâri zararlı olma! Sevindiremiyorsan hiç olmazsa üzme!) buyuruyorlar.
Büyük zatlara itiraz felakettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hocasının kalbinden düşen Cehenneme düşer. Çünkü o kalb başka bir kalbe bağlıdır. O kalb de başka bir kalbe. Bu böyle Peygamber efendimize gidiyor...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Büyüklerin rızası Allahü teâlânın rızasıdır. Onların gadabı, gadab-ı ilahidir. Hayatta olup olmamaları da durumu değiştirmez. İnsan büyüklerin kalbine girdikten sonra, şayet bir düşerse, yedi kat gökten düşmekten beter olur. Zira, hocasının kalbinden düşen Cehenneme düşer. Çünkü o kalb başka bir kalbe bağlıdır. O kalb de başka bir kalbe. Bu böyle Peygamber efendimize gidiyor. Kalbe girmek çok iyi, ancak, orada kalabilmek çok zordur. Onun da şartı, edebli olmaktır. Edebli olmak, haddini bilmektir, itaat etmektir.
Şah-ı Nakşibend hazretleri, talebeleri ile yemek yerken, bir talebesinin uzakta durup yemeğe katılmadığını görür. Çağırıp sebebini sorar. (Nâfile oruç tutuyorum) deyince, (Orucunu boz, aramıza katıl) der. Talebe, (Yemek için oruç bozulur mu) deyince, son bir kez daha (Gel, ayrı kalma, Ramazan ayında tutulmuş bir farz oruç sevabı kazanırsın) der, fakat yine kabul etmeyip kenara çekilir. Bunun üzerine talebelerine, (Bundan uzak durun, gün gelir bu, Allahü teâlâyı da inkâr eder) buyurur. Öyle de olur, o talebe her şeyi terk edip, mürted olur.
Yine Şah-ı Nakşibend hazretleri, nehrin kenarında talebeleriyle otururken, oradaki insanlar, (Eskiden tasarrufu yüksek, keramet sahibi zatlar vardı, şimdi de var mı acaba?) derler. Talebeleri, bunu sorunca Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Doğru, eskiden öyle mübarek zatlar varmış. Nehir geri aksın deseler, nehir geri akarmış) buyurur. Bunun üzerine nehir tersine akmaya başlar. Oradakiler şaşırırlar. Şah-ı Nakşibend hazretleri bu sefer nehre, (Sana demedim, misal için söyledim) buyurur. Nehir tekrar eskisi gibi akmaya başlar. Sonra oraya kıymetli talebelerinden Emir Hüseyin gelir. Daha otururken, Şah-ı Nakşibend hazretleri Emir Hüseyin'e, (At şu nehre kendini!) buyurur. O da zerre kadar tereddüt etmeden kendini atar. Emir Hüseyin nehirde kaybolup gider. Sonra yemek sofrasına otururlar, ama Emir Hüseyin öldü diye kimsenin boğazından lokma geçmediğini gören Şah-ı Nakşibend hazretleri, onları üzmemek için, (Hüseyin gel!) der. O da gelir. Bir damla su yoktur üzerinde.
İşte bu zatlara, tereddüt etmeden itaat etmeli, peki demelidir. Peki demek çok zordur. Yerine göre, dünyada söylenmesi çok önemli olan iki kelime vardır: Peki ile hayır. Peki diyen, söz dinleyen Müslüman olur, sonsuz nimete kavuşur. Hayır diyen, inkâr eden kâfir olur, sonsuz azaba maruz kalır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Oruç ibadeti, dînî bir mazeretle kazaya bırakılırsa, kazası tutulunca sadece cezadan kurtulmuş olunur. Ramazan-ı şerifte tutulan orucun sevabına kavuşulamaz.
Sual: Ramazanda sıcak günlerde oruç tutmayıp, kışın kaza edilse sevabı az mı olur?
CEVAP: Dînî bir özür olmadan, orucu kazaya bırakmak haramdır, büyük günahtır. Oruç ibadeti, dînî bir mazeretle kazaya bırakılırsa, kazası tutulunca sadece cezadan kurtulmuş olunur. Ramazan-ı şerifte tutulan orucun sevabına kavuşulamaz. Ömür boyu kaza orucu tutulsa, Ramazanda tutulan bir gün orucun sevabına kavuşulamaz.
Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları başka ümmetlere vermemiştir:
1- Ramazanın birinci gecesinde oruca kalkana, Allahü teâlâ rahmetle nazar eder. Rahmetle nazar ettiği kul artık rahmete kavuşmuştur, hiçbir korku yoktur.
2- İftar vakti, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir.
3- Melekler, Ramazanın her gününde, gece gündüz, oruç tutanların affolması için dua eder. Melekler günahsız olduğu için duaları kabul olur.
4- Allahü teâlâ, oruç tutanlara mahsus olarak Cennette bir köşk ihsan eder.
5- Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini affeder.) [Beyhekî]
Bu nimetlere kavuşmak için mutlaka oruç tutmaya çalışılmalıdır.
Sual: Çalıştığımız yer çok sıcak. Oruçlu iken çalışmak imkânsızdır. Ramazanda izin de vermiyorlar. Çalışmasam çoluk çocuk nafakasız kalacak. Oruç tutmayıp kışın kaza etmem caiz olur mu?
CEVAP: Orucu zaruret olmadan kazaya bırakmak haramdır. Ama gerçekten zaruri bir durum varsa o zaman caiz olur.
İbni Âbidin hazretleri buyurdu ki:
Nafakaya muhtaç kimse, çalışınca hasta olacağını anlarsa, orucu bozar. Ücretle çalışmayı sözleşmişse ve iş sahibi, Ramazanda izin vermiyorsa, kendinin ve ailesinin nafakası mevcut olan, orucu bozmaz, çünkü böyle kimsenin dilenmesi haramdır. Kendinin ve ailesinin nafakasına mâlik değilse, orucun zarar vermeyeceği başka hafif iş bulması gerekir. Hafif iş de bulamazsa, işinde çalışarak, orucu bozması caiz olur. Bunun gibi, ekin biçen kimseye Ramazan ayının orucu ziyan verirse, yani oruçtan dolayı, ekini biçemeyip, ekin telef olursa yahut çalınırsa [veya bina yapılamayıp da yağmurdan yıkılmak tehlikesi muhakkak olursa] ve bunları ücretle yapacak bulamazsa, oruç tutmayıp, bu işlerini yapmak caiz olur. İş bitince, orucunu tutar ve Ramazandan sonra da, tutamadığı günleri kaza eder. Günah olmaz. Susuzluktan hasta olması, ölmesi muhakkak olan herkes de, orucu bozup kaza edebilir. Kefaret gerekmez. (S. Ebediyye)
Oruç tutmak vücuda da faydalıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Oruç, eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına gelmeyen nimetler, ancak oruç tutana nasip olur.
Sual: Oruç tutmak vücuda zarar verir mi?
CEVAP: Hayır, çünkü Allahü teâlâ, vücuda zarar veren bir şeyi emretmez. Oruç tutan, vücudunun zekâtını ödemiş, onu hastalıklardan korumuş olur. Peygamber efendimiz, (Her şeyin bir zekâtı vardır. Vücudun zekâtıysa oruçtur. Oruç tutun, sıhhat bulun!) buyurmuştur. (İbni Mace)
Orucun faydaları çoktur. İki hadis-i şerif:
(Oruç, eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına gelmeyen nimetler, ancak oruç tutana nasip olur.) [Taberânî]
(Allah rızası için bir gün oruç tutanı, Allahü teâlâ, Cehennem ateşinden 70 yıl uzak tutar.) [Buhârî]
Orucun sevabı diğer ibadetlere göre daha fazladır. Hadis-i kudside, (Her iyiliğe, 10 mislinden 700 misline kadar sevab verilir, fakat oruç bana mahsustur, onun mükâfatını ben veririm, çünkü kulum, benim için şehvetini ve yeme içmesini bırakmıştır) buyuruldu. (Buhârî)
Her iyiliğin sevabını Allahü teâlâ verdiği hâlde, orucun sevabı için, (Ben veririm) buyurmasının hikmeti vardır. Yeryüzünün tamamı Allahü teâlânın mülkü olduğu hâlde, Kâbe'ye (Beytullah) yani (Allah'ın evi) denmesi, ona şeref vermek içindir. (Oruç bana mahsustur) demekle de ona özel bir şeref vermiştir. Oruç tutana verilecek sevabın muayyen bir ölçüsü yoktur. Oruçlunun durumuna ve karşılaştığı zorluklara göre, çok sevab verilecektir. Başkaları oruç yerken oruç tutmak daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Oruçlunun yanında oruçsuzlar yiyince, melekler oruçluya dua eder) buyuruldu. (Tirmizî)
Sual: Mâlikî'yi taklit eden kadının, âdeti 10 gün iken, bundan sonra hep 11-15 gün arasında olursa, yani 10 günü aşarsa, 10 günden sonra hayzı devam ederken oruç tutması gerekir mi?
CEVAP: 10. günden önce hayızdan kesilmiş olabilir veya öncekiler özür olup Hanefî'ye göre hayzı, 10. günden sonra yeni başlamış da olabilir. Oruçta Mâlikî taklit edilmediği için, Hanefî'ye göre hayzlı olmadığı günlerde orucunu tutar.
ŞÂFİÎ'DE BORÇLAR DÜŞÜLMEZ
Sual: Şâfiî mezhebindeyim. 50 bin lira kadar param var, ama bir o kadar da borcum var. Zekât vermem gerekir mi?
CEVAP: Evet, 50 bin liranın zekâtını vermek gerekir. Şâfiî'de borçlar düşülmez. Hanefî'de zekâtta bütün borçlar nisaptan düşülür, ama uşur verilirken Şâfiî'deki gibi borçlar düşülmez. Borçlu veya fakir olanın da, mahsulün uşrunu vermesi gerekir.
İftar vermenin sevabı çoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevab verilir.
Sual: İftar vermenin sevabı nedir?
CEVAP: İftar vermek çok sevabdır. Yolda giderken bir oruçluya bir hurma veya bir zeytin verilse de iftar verme sevabına kavuşulur. Peygamber efendimiz, (Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevab verilir) buyurunca, Eshab-ı kiramdan bazıları, bir oruçluyu iftar ettirecek kadar zengin olmadıklarını söylediler. Onlara, (Bir hurmayla iftar verene de, yalnız suyla oruç açtırana da, biraz süt ikram edene de bu sevab verilir) buyurdu. (Beyhekî)
Yine bir hadis-i şerifte, (Ramazanda bir misafire oruç açtırana Sırat Köprüsü'nü geçmek kolaylaşır) buyuruldu. (V. Necat)
Yemek yedirmek çok sevabdır. Hele oruçluya yedirmek daha çok sevabdır. Oruç tutanın sevabı kadar sevab alır, oruçlunun sevabından eksilme olmaz.
Sual: Bazıları, (Namaz kılmayan, içki içen, açık gezen veya başka günah işleyen, boşuna oruç tutmamalı) diyor. Bu söz doğru mudur?
CEVAP: Hayır, dine aykırıdır. Birkaç günah işleyenin, diğer günahları da yapması gerekmez. Hem oruç tutup hem de günah işleyen kimse, oruç tutmakla hâsıl olan büyük sevaba kavuşamaz, fakat âhirette, niçin oruç tutmadın diye hesaba çekilmez. Oruç borcunu ödemiş olur, hattâ orucun bereketiyle diğer günahlardan da kaçma imkânı olur. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: (Bütün günahlara tevbe edip hepsinden kaçmak büyük nimettir. Bu yapılamazsa, bazı günahlara tevbe etmek de nimettir. Bunların bereketiyle belki bütün günahlara tevbe etmek nasip olur. Bir şeyin bütünü ele geçmezse, hepsini de kaçırmamalıdır.)
Sual: İftara veya başka davetlere tanıdıklarımızı davet ederken bazıları, (Kimler geliyor?) diye soruyor. Söylemek gerekir mi?
CEVAP: Elbette, gerekir. Hattâ davet ederken, sorulmasını beklemeden, kimlerin geleceğini söylemeli. Gelecekler arasında onun görüşmek istemediği kişiler olabilir.
Orucun farzları ve oruca niyet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ramazanda ve nâfile oruçlarda niyetin vakti, güneş battıktan sonra başlar. Son vakti ise, ertesi günü dahve-i kübra vaktine kadardır.
Sual: Orucun farzları nelerdir?
CEVAP: Orucun farzı üçtür: 1- Niyet, 2- Niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmak, 3- İmsak vaktinden güneş batana kadar orucu bozan her şeyden sakınmak.
Ramazanda ve nâfile oruçlarda niyetin vakti, güneş battıktan sonra başlar. Son vakti ise, ertesi günü dahve-i kübra vaktine kadardır. Bu vakit, her gün ve her şehir için www.turktakvim.com sitesinde vardır. Kaza ve kefaret oruçlarında ise, akşamdan imsak vaktine kadar niyet edilebilir. Ramazanda oruca niyet ederken, akşamdan imsak vaktine kadar (Yarın oruç tutmaya), imsak vaktinden sonraysa (Bugün oruç tutmaya) denir. Yanılıp yanlış söylense de, oruç tutulacak gün bilindiği için mahzuru olmaz. Gece yatarken yemeği yiyip veya yemek yemeden niyet edilse, sonra sahura kalkınca yemek yemekte mahzur yoktur. Akşam yemeği yerken niyet etmek iyi olur. Niyetten sonra da, imsak vaktine kadar yiyip içmekte mahzur yoktur.
Ramazanda, (Yarın dişim ağrımazsa oruç tutarım, ağrırsa tutmam) diye akşamdan niyet edilse, böyle şüpheli niyetle oruç tutmak sahih olmaz. Niyetin son vaktinden önce, kesin karar vermek gerekir. Oruç tutmak niyetiyle yatmak da niyettir, sahura kalkılmasa da oruca niyet edilmiş olur.
İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlamasıdır. 1983'te değişen takvime göre değil, ecdadımızın asırlardır kullandığı vakitlere göre hazırlanan Türkiye Takvimi'ne göre hareket etmeli. Farklı takvim ve imsakiyeler hakkında, www.turktakvim.com sitesinde, Bilgiler kısmında geniş açıklama vardır.
Sual: Sahura kalkmadan oruç tutmak günah mıdır?
CEVAP: Günah değildir, ancak sahura kalkmak çok sevabdır. Bir yudum su içmek için de olsa, sahura kalkmak iyi olur.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Sahur yemeği mübarektir. Sahurun tamamı berekettir. Bir yudum su için de olsa sahura kalkın! Allahü teâlâ ve melekleri, sahura kalkanlara salât ve selam ederler.) [İ. Ahmed] (Allah'ın salât etmesi rahmet, meleklerinki ise duadır.)
(Sahurda yemek yiyerek, oruç tutmanıza yardımcı olun!) [Beyhekî]
(Yedikleri helâl olmak şartıyla oruçlu ve sahur yemeği yiyen hesaba çekilmez. )[Nesâî]
(Bir lokma da olsa sahur yemeği yiyin, çünkü onda bereket vardır.) [Deylemî]
(Müminin sahurunun hurmayla olması ne güzeldir.) [Ebu Davud]
Kıyamette müflis olmamak için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eğer bu dünya kalmaya değer bir yer olsaydı, Allahü teâlâ, en sevdiği kulunu burada bırakırdı. Demek ki sıra hepimize gelecek.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir şeyin başlangıcı, sonunun habercisidir. Onun için doğmak da ölmenin habercisidir. Hayat herkes için olduğu gibi bizim için de bitecektir.
Eskiden bir mübarek zat vefat ettiği zaman, aile efradına baş sağlığına gittiklerinde, (Mâte Resulullah) yani (Resulullah vefat etti) derlermiş. Yani Allahü teâlânın habibi, sevgilisi olan Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" vefat ettiyse herkes vefat edecek. Eğer bu dünya kalmaya değer bir yer olsaydı, Allahü teâlâ en sevdiği kulunu burada bırakırdı. Demek ki sıra hepimize gelecek. Nefes sayısı bellidir. Ne bir saniye ileri, ne bir saniye geri gider.
Âhirete müflis olarak gitmemek için çalışmalı. Çünkü müflis, (Hakkım var) diye gidip de eli boş dönendir. Yani iflas edendir.
Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", Eshab-ı kirama, (Müflis kime denir bilir misiniz?) diye sorduğunda, (Bizim bildiğimiz müflis, parası, malı kalmayan kimsedir) dediler. Buyurdu ki:
(Esas müflis, şu kimsedir ki, kıyamette, defterinde pek çok namaz, oruç ve zekât sevabı bulunur. Fakat, bazılarına çeşitli yönden zararı dokunmuştur. Sevapları, bu hak sahiplerine dağıtılır. Hakları ödenmeden önce sevapları biterse, hak sahiplerinin günahları, bunun üzerine yükletilip Cehenneme atılır.)
Eshab-ı kiram, Resulullah efendimiz bunu bildirdiği için, nefes almakta âdeta zorlanırlar, belki boş bir söz söyleriz diye sükut ederlerdi.
Hazret-i Ebu Bekir "radıyallahü anh" Allahü teâlânın razı olmadığı bir şeyi söylememek için, mübarek ağzına taş koyardı. Faydalı bir şey söyleyeceği zaman, taşı çıkarırdı. Allahü teâlâdan o kadar çok korkardı ki, bir kuş görüp, (Ey kuş ne mutlu sana ki meyveleri yersin. Yapraklar arasında gölgelenirsin. Kıyamette hesaba çekilmezsin. Keşke, Ebu Bekir de senin gibi olsa idi) demişti.
Bir kere de, (Keşke bir yeşil ot olaydım. Hayvanlar beni yiyeydi. Böylece, kıyamet günü yaratılıp hesaba çekilmeseydim) buyurdu.
Onun için Resulullah efendimiz, (Ya hayır konuş, ya da sus) buyurmuştur. Hayır konuşmayan dil, âfettir.
İki günü eşit olan ziyandadır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kıyamette kâfirler Allahü teâlâya yalvaracaklar, (Yâ Rabbi, bizi tekrar dünyaya gönder, bütün emir ve yasaklarına uyacağız, hiç isyan etmeyeceğiz) diyecekler.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (İki günü eşit olan aldanmış; bugünü dünkü günden kötü olan ise lânetlenmiştir) buyuruyor.
İki günü eşit olmamak, zarara girmemek demektir; bugün dünkünden daha çok ibadet yapmak değildir. Herkesin belli bir sevabı vardır. Bugün çok az bir sevab da işlense, düne göre sevabımız artıyor demektir. Demek ki, sadece çok sevab işlemek yetmiyor, sevabları götürecek günahlardan da sakınmak gerekiyor.
Birinin kalbini kırarak veya birini gıybet ederek onun günahlarını alınca çok zarara uğramış oluruz. Günah işlemekten çekinilmezse, Allah saklasın, zamanla ibadetler sıfırlanabilir, hattâ günahları hafif görmeye başlayınca küfre girilebilir.
Her gün aynı ibadetleri yapan, mesela her gün beş vakit namaz kılan, günahlardan da sakınıyorsa zararda değil, üstelik çok kâra geçmiş olur. Namaz kılmayan kimse, her gün zararını çoğaltmaktadır. Namaz kılmamak haram olduğu için, her gün dağlar gibi günaha girmektedir. Sevabları olsa bile, bu günahlar, o sevabları da alıp götürür.
Namaz kılmayanın başka iyiliklerine zaten sevab verilmez, yani namaz kılmama günahı o sevabları alıp götürür.
Kıyamet günündeki pişmanlıktan geri dönüş yok. Orada kâfirler Allahü teâlâya yalvaracaklar, (Yâ Rabbi, bizi tekrar dünyaya gönder, bütün emir ve yasaklarına uyacağız, hiç isyan etmeyeceğiz) diyecekler. Onlara, (Siz oradan gelmediniz mi?) denilecektir.
Ahirete gidiş tek yönlü bir yoldur. Tek gidiştir, geri dönüşü yok. Günler hızla geçiyor. Gitmeden önce üzerimize düşen vazife her ne ise buna çok dikkat etmelidir.
Dine hizmet çok kıymetlidir. Dua etmeli ki, Allahü teâlâ, dinimize hizmetler içinde bizi meşgul olmaya devam ettirsin! Çünkü Allahü teâlâ dine hizmeti herhangi bir şekilde devam ettirir. Hatta hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ dilerse facirle de bu dini yayar) buyuruluyor.
Ehl-i sünnet kitaplarını yayarak dine hizmet edersek, biz kazanırız. Birkaç kitap vererek de olsa bu nimetten mahrum kalmamalı. Bu işi yapanlara dua da etmelidir.
Âhirette mahcup olmamak için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, (Allah için birbirini seven müminler, Mahşer günü, Arş-ı alânın altında gölgeleneceklerdir) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünyadaki hakiki bayram, bir günü günahsız ve kul hakkına girmeden geçirebilmektir. Âhiretteki bayram da, Kıyamet günü, mahcup duruma düşmemek, sonra da Cennete kavuşabilmektir.
Resulullah efendimiz, (Yâ Rabbi, ümmetimin günahlarını Kıyamet günü kimseye gösterme! Sadece ben göreyim) diye yalvarıyor. Allahü teâlâ, (Sana olan sevgimden dolayı sana da göstermeyeceğim, senin gözünden de gizleyeceğim) buyuruyor. Bu müjde, bu bayram, Müslüman olanlara yeter!
Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Allah için birbirini seven müminler, Mahşer günü, Arş-ı alânın altında gölgeleneceklerdir) buyuruyor. Güneş'in bir mızrak boyu yakın olacağı, hiçbir gölgenin olmayacağı, elli bin âhiret senesi beklenecek olan Mahşer yerinde, o uzun ve dehşetli günde, herkes felaket içindeyken, bir grup insan Arş'ın altında gölgelenecek, çok rahat edecek. Onları görenler, (Acaba bunlar peygamberler midir?) diye soracaklar. Onlara, (Hayır) denecek. (Peki bunlar bu evliya zatlardan mı?) diyecekler. (Hayır) denecek. (Peki, kim bunlar?) diye soracaklar. (Bunlar ümmet-i Muhammed'den olup, Allah için birbirini seven müminlerdir) denecektir.
Allah için olan işte sevgi vardır. Dünya için olan işte sevgi yoktur. Dünyanın tabiatında sevgi yoktur. Allahü teâlâ dünyayı yarattığından beri, bir defa olsun rahmet nazarıyla bakmamıştır. Dünya, nefs ve şeytanın azmasına yardımcı olmaktadır. İnsanın dünyalığı arttıkça nefsi azar, gurur, kibir artar, kontrolden çıkar. Ahireti bırakıp, hep dünyalığı artırmak için gece gündüz çalışmak, ızdırabı, sıkıntıyı, sevgisizliği artırmak, ahmaklık alametidir.
Ehl-i sünnet âlimleri, (Allahü teâlâya şükretmek için birbirinizi sevin) buyuruyorlar. Eğer birbirimizi seversek, çok faydaları var. Birincisi, Allahü teâlâya şükretmiş oluyoruz. Çünkü Allahü teâlâ verdiği nimetinin şükrünü istiyor. Onun şükrü de, müminlerin birbirini sevmesidir. İkinci faydası, dünyada kim kimi severse âhirette onunla beraber olacaktır. Üçüncüsü, birbirini Allah için sevenler, âhirette herkesin gıpta ettiği büyük nimetlere kavuşacak, Allah'ın razı olduğu, sevdiği yerde yani Cennette buluşacaklardır.
Teravih namazı kaç rekattir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Teravihin 20 rekât oluşu ve cemaatle kılınması hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sünnet olduğu icma ile sabittir...
Sual: Teravih namazı kaç rekâttır? Cemaatle kılmak gerekir mi?
CEVAP: Peygamber efendimiz, 3-4 gün teravihi cemaatle kıldırdı, daha sonra evden çıkmadı. Sebebi sorulunca, (Teravih namazının size farz olacağından korktuğum için, evden çıkmadım) buyurdu. (Buhârî)
Teravihin 20 rekât oluşu ve cemaatle kılınması hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sünnet olduğu icma ile sabittir.
Teravihin cemaatle kılınması, sünnet-i kifâyedir. Yani bir mahallede cemaatle kılınınca, diğerleri evde kılsa da, sünnet ifa edilmiş olur.
Kadınların, beş vakit namaz için veya cuma, teravih ve bayram namazları için, camiye gitmeleri caiz değildir. (Redd-ül-muhtar)
Teravih namazı iki veya dört rekâtta bir selam verilerek kılınır, fakat iki rekâtta bir selam vermek daha iyidir. Teravih namazını on rekâtta bir selam vererek iki selamla bitirmek mekruhtur. Şâfiî'de ise hiç sahih olmaz. Teravih, vitirden önce kılınır. Vitirden sonra da kılmak caizdir. Ta'dil-i erkân, Hanefî'de vacib, Şâfiî'de ise farzdır. Bunun için ta'dil-i erkâna riayet etmeli, teravihi hızlı kılmamalı.
Sual: Kitap okuma sohbetinde yalnız kitap mı okumalı, yoksa sohbeti yapan, başka konulara da girmeli mi?
CEVAP: Sohbetten maksat, birkaç kişi toplanıp muteber bir kitap okumaktır. Sohbetlerde sadece kitap okumalı, kendinden bir şey ilave etmemeli. Başka kitaplardaki bilgileri veya başka duyduğu şeyleri orada söylememeli. Birinin konuşup ötekilerin dinlediği sohbeti büyüklerimiz uygun bulmuyor. Emir olarak seçilen kişi, orada şeyh gibi davranmamalı. Herkes aynı seviyede olmalı. Konuşmak gerekiyorsa herkes konuşabilmeli, isteyen soru sorabilmeli. Bilinmeyen sorular olursa, not alıp ilgili yere sormalı.
Bu işe icazet verilen büyük zatların halifelerinin bile, şeyhlik yapmalarına izin verilmemiştir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Bazı talebelerimize, sohbet izni vermekten maksadımız, imanın gevşediği, çok kimselerin yoldan çıktığı, din bilgilerinin unutulduğu, bu fırtınalı zamanda, Müslüman evlatlarına Allah yolunu göstermesi, kendilerinin de, talebelerle uğraşırken, onlarla birlikte, ilerlemesi içindir. Bu inceliği iyi anlamalı ve ömürde geri kalan birkaç günlük fırsatta, çalışarak, talebe ile birlikte, nimete kavuşmalı. Yoksa bu izni, büyüklük ve olgunluk alameti sanıp, şeyh gibi davranarak maksattan mahrum kalmamalıdır.
Özürsüz oruç tutmamak günahtır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Özürsüz olarak Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz."
Sual: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler nelerdir?
CEVAP: Orucu tutmayıp kazaya bırakmayı mubah kılan özürler şunlardır:
1- Hastalık: Hasta olan veya oruç tutunca, hastalığı artan kimse, oruç tutmaz veya tutuyorsa bozabilir. Hastaya bakan da, oruç tutunca hastaya bakmakta zorlanırsa, o da oruç tutmayabilir. Orucu kazaya bırakabilmek için, orucun kendisine zarar verdiğini, kendi tecrübesi veya sâlih doktorun sözüyle anlaması gerekir. Her hastayım diyenin kazaya bırakması caiz olmaz.
2- Sefer: 104 km uzağa giden kimse, 15 günden az kaldığı yerde seferî olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Seferde sıkıntı içinde oruç tutmak, takva sayılmaz) buyuruldu. (Buhârî)
3- Gebe ve emzikli olmak: Kendine veya çocuğuna bir zarar gelecekse, gebe ve emzikli kadın oruç tutmaz. Hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, gebeyle emzikli kadına, oruç tutmaması için ruhsat verdi, orucunu tehir etti) buyuruluyor. (Tirmizî)
Emzikli kadın, kendi çocuğunu veya başkasının çocuğunu emzirse de hüküm aynıdır.
4- Açlık ve susuzluk: Kendisinde şiddetli açlık ve susuzluk meydana gelen kimse, ölüm tehlikesi varsa veya aklı gidecekse yahut hastalanacaksa orucunu bozabilir. Hastalığın artıp artmayacağı kesin değilse, kefaret gerekmemesi için, küçük bir kâğıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.
5- İhtiyarlık: Oruç tutamayan ve iyileşme ihtimali de olmayan yaşlı hasta, tutamadığı günler için fidye verir. 30 günün fidyesi 53 kg undur. 53 kg un alacak kadar altın da verilebilir.
6- İkrah: Oruçlu, (Orucunu bozmazsan seni öldürür veya bir uzvunu keseriz) diye tehdit edilmişse, dediklerini yapmaya güçleri yetiyor ve blöf yapmıyorlarsa, orucu bozmak mubah olur.
Ramazan-ı şerifte, özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz olarak Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizî)
Orucu bozan şeyler nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi, ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak orucu bozar, kaza gerekir, kefaret gerekmez.
Sual: Ramazan orucunu bozan şeyler nelerdir?
CEVAP: Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler:
1- Boğaza kar ve yağmur kaçması, 2- Astım spreyi kullanmak, 3- Zorla, tehditle bozdurulmak, 4- Burnuna sıvı ilaç koymak, 5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.] 6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek, 7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi, 8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek, 9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak, 10- Derideki açık yaraya konan sıvı ilacın sindirim yoluna girmesi, 11- Vücuda ilaç şırınga etmek, 12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak, 13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması, 14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek, 15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak, 16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak, 17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması, 18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî'de bozmaz.] 19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak, 20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması, 21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek, 22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması, 23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî'de bozmaz.] 24- Dil altına konan ilacı emmek, 25- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması, 26- Lavman yaptırmak, [Mâlikî'de bozmaz.] 27- Özel olarak su buharı teneffüs etmek, 28- Burundan genze giden kanı yutmak, 29- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak, 30- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kâğıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.]
Sual: Yeni bir makine çıkmış, kanı alıyor, bir kısmını geri vücuda veriyormuş. Bu durum orucu bozar mı?
CEVAP: Kanın bir kısmı vücuda girince orucu bozar, kaza gerekir. Genelde, vücuttan çıkanlar bozmaz, vücuda girenler bozar. Bunun istisnaları da vardır.
Not: Oruçla ilgili geniş bilgi, www.dinimizislam.com sitemizde mevcuttur.
Oruçluya mekruh olanlar ve olmayanlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Orucu bozulanın, akşama kadar oruçlu gibi sakınması vacib olur, hastalık gibi meşru bir mazeret olmadan yiyip içmesi tahrimen mekruh olur.
Sual: Oruçluya mekruh olan ve olmayan şeyler nelerdir?
CEVAP: Mekruh olanlar şunlardır:
1- Dişleri diş macunuyla fırçalamak.
2- İlaçla gargara yapmak. Eğer ağızdaki yara, namazda okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz, çünkü özür vardır.
3- Cünüp olma ihtimali varsa hanımını öpmek.
4- Ramazan günü, bir kimse herhangi bir sebeple orucunu bozarsa, çocuk büluğa ererse, kâfir Müslüman olursa, seferdeki yolcu şehrine gelirse, kadının hayzı kesilirse, akşama kadar oruçlu gibi sakınmaları vacib olur, hastalık gibi meşru bir mazeret olmadan yiyip içmeleri tahrimen mekruh olur. (Redd-ül muhtar)
1- Gece ihtilam olup sahura kalkınca, imsak vaktine az kalmışsa, önce ağzını yıkayıp yemek yense, imsak çıktıktan sonra gusledilse, yani oruca cünüpken başlansa sahih olur. Daha sonra gusletmek caizdir.
2- Bozulursa kefaret olmasın diye, Ramazan orucuna imsak vaktinden sonra niyet etmek caizdir.
3- Ramazanda yatsıdan sonra cünüp olan, daha sonra guslederim diye uyuyup kalsa, uyanınca da güneş doğmuş olsa oruca zarar gelmez, fakat namaz kılmak için ilk fırsatta gusletmelidir.
4- Orucun aksamaması için hayzı ilaçla geciktirmek caizdir.
5- Oruçluyken hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, gizli yiyip içer.
Sual: Oruçlu iken hayızlı hanımını öpmenin mahzuru olur mu?
CEVAP: Erkek yaşlı ise, hanımına zaten zararı olmadığı gibi, kendine de zararı olmaz. Erkek genç ise ve şehvetle öperse, kendine mekruh olur.
Sual: İftar açarken hangi dua okunur?
CEVAP: İftardan önce, Euzü ve Besmele çekilip, (Allahümme yâ vâsi'al-mağfireh iğfirlî ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminîne vel müminât yevme yekûmülhisâb) denir.
Mânâsı: (Ey mağfireti çok geniş olan Allah'ım! Kıyamette hesaba çekilirken, beni, ana babamı, hocamı, erkek ve kadın bütün müminleri affet!)
Bir iki lokma yedikten sonra, (Zehebezzama' vebtelletil urûk ve sebe-tel-ecr inşâallahü teâlâ) denir.
Mânâsı: (Açlık bitti. Damarlarımız suya kavuştu. İnşallah sevab da hâsıl oldu.)
Duaların Arapça orijinali, www.dinimizislam.com sitemizde vardır.
Kadınların süslenmesi caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kadınların, her türlü kokuyla ve başkalarının göreceği süs, takı ile dışarı çıkmaları günah oluyor.
Sual: Kadının sokağa makyajlı ve takma kirpikle çıkması, koku sürünmesi, alyans takması, renkli lens kullanması, eline kına yakması günah değil mi?
CEVAP: Elbette günah olur. Kadının, kocasından başkası için süslenmesi caiz olmaz. Koku veya kokulu parfüm kullanması caiz olmaz. Birkaç hadis-i şerif:
(Kadın sokağa çıkarken koku sürünmesin!) [Müslim]
(Bir kadın, cezbedici koku sürer ve erkekler de ona bakarsa, evine gelinceye kadar Allahü teâlânın gazabında olur.) [Taberânî]
(Bir kadın koku sürünüp dışarı çıkar ve kokusunu duyurmak için bir topluluğun yanından geçerse, ona bakana da, kendisine de zina [göz zinası] günahı yazılır.) [Nesâî]
(Bir kadın, güzel kokular sürünüp, göz alıcı güzel elbiseler giyerek, bir topluluğun yanından geçerse, zina [göz zinası] olur.) [İbni Hibban]
(Her göz zina edebilir. Koku sürünüp sokağa çıkan kadın da öyledir.) [Tirmizî]
(Koku sürünen kadın, sokağa çıkarken, cünüplükten yıkanır gibi yıkansın!) [Nesâî]
(Bir kadın güzel kokularla, namaz kılmak için mescide gelse, cünüplükten gusleder gibi, gusletmedikçe namazı kabul olmaz) [Nesâî]
Güzel kokuyla, camiye gitmek caiz olmayınca, başka yerlere gidip yabancı erkeklere görünmek günahının derecesini ve çekilecek azabı buradan anlamalıdır. (İslam Ahlâkı)
Kadının, kocasına da olsa, güzel görünmek için, yaratılışındaki şekli çoğaltması, eklemesi veya azaltması caiz değildir. (Berika)
(Kaşlarını cımbız veya başka bir âletle alan, yüzlerine güzellik vermek için yanağını çizerek Allah'ın yarattığı şekli değiştiren lânetlenmiştir.) [Buhârî]
(Eğreti saç takan ve taktıran; kaşları incelten ve incelttiren, dövme yapan ve yaptıran lânetlenmiştir.) [Buhârî, Müslim]
Kadının biri, (Yâ Resulallah, evli kızımın hastalık sebebiyle saçları döküldü. Eğreti bir saç takmam uygun mudur?) diye sorunca, Resulullah efendimiz, (Hak teâlâ, eğreti saç takanı ve taktıranı lânetlemiştir) buyurdu. (Müslim)
Görüldüğü gibi, kadınların, her türlü kokuyla ve başkalarının göreceği süs, takı ile dışarı çıkmaları günah oluyor.
Sıkıntılar bu yolun şanındandır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allah yolundaki mümine isabet eden her yorgunluk, hastalık, sıkıntı, üzüntü, keder, hattâ ayağına batan diken bile, günahlarına kefaret olur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünyada rahatlık iyi bir şey olsaydı Allahü teâlânın habibi, sevgili Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" çok rahat olur, hiç sıkıntı çekmezdi. Hâlbuki Resulullah efendimiz, (En çok sıkıntıyı ben çektim) buyuruyor. Cebrail aleyhisselam gelip, (Yâ Resulallah, kardeşim Mikail karşıda, dağın üzerinde bekliyor. Emredin, bütün kâfirleri yok edelim) deyince, (Hayır. Ben insanların azap çekmesi için değil, herkese iyilik etmek için, huzura kavuşmaları için gönderildim) buyurdu.
Sıkıntılar, üzüntüler, yokluklar, hattâ iftiralara uğramak, bu yolun şânındandır. Evliya-yı kiramın, hattâ Eshab-ı kiramın çektiği sıkıntılar da çok fazla idi. Onlar bizim çektiğimiz sıkıntılardan kat kat fazlasını çektiler. Bu sıkıntılar mücahidlerin aşkını, hevesini arttırır.
Hastalığa, sıkıntıya üzülmemeli. Ancak ibadetlerine ve dine hizmet etmesine mâni olursa o zaman üzülmenin mahzuru olmaz. Bununla beraber, hastalık ve sıkıntıları istememelidir. Hasta olmamak için sebeplere yapışılır, buna rağmen gelirse sabredilir.
Âhiret lezzetlerini gideren, câhillerin aradıkları lezzetlerdir. Allahü teâlânın başkalarına verdiği nimetler, dostlarına rahmettir. Başkaları nimet gelince sevinir, dert gelince üzülür. Bu büyükler, nimette de, dertte de sevinçlidir. Çünkü bunlar, işin güzelliğine, çirkinliğine değil, işi yapanın güzelliğine bakar. İşi yapan sevgili olduğu gibi, işleri de sevgili olur ve tatlı gelir. Bu dünyada, her şey, güzel olan yapıcının işi olduğundan, dert ve zarar verse de, bunlara, istedikleri ve sevdikleri şey olur. Kendilerine tatlı gelir.
Allahü teâlâ, dostlarını her an, kendi arzusuna razı ettirip, zevk ve lezzet içinde tutuyor. Başkasına dert olan, dostlar için, cemal ve kemal oluyor. Bunların arzularını, arzu edilmeyen şeyler içine yerleştirdi. Dünya lezzetlerini, başkalarının aksine, âhiret derece ve lezzetlerinin artmasına sebep eyledi.
(Allah yolundaki mümine isabet eden her yorgunluk, hastalık, sıkıntı, üzüntü, keder, hattâ ayağına batan diken bile günahlarına kefaret olur.) [Buhârî]
(Allahü teâlânın hayrını murat ettiği kul, belalara maruz kalır ve meşgul olacağı mal ve evladı kalmaz.) [Taberânî]
(Nimete kavuşması için insana musibet gelir.) [Buhârî]
Çok büyük nimet içindeyiz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Rabbânî hazretleri (Allah'a şükretmek, Ona inanıp, emir ve yasaklarına riayet etmekle olur) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlânın milyarlarca kulu içinden birini seçip, Ehl-i sünnet itikadını, bu yolun büyüklerini tanımayı, sevmeyi ve dinimize hizmet etmeyi nasip etmesi onun için büyük nimettir. Ne zengin kâfirler var. Kuvvetlisi de var, güzeli de var. Hepsi zengin de olsa, çok kuvvetli de olsa, kâfirler bütün varlıklarını bırakıp, Cehenneme gidecekler. Onlardan biri bizim yerimizde, biz de onun yerinde olabilirdik. Nimetin büyüklüğünü buradan anlayalım.
Bize biri bir bardak su verse, yemek ikram etse, teşekkür ederiz. Doğru iman ve Ehl-i sünnet âlimlerini tanıma nimetine ise elbette çok şükretmeli. Onların bıraktıkları emanetlere sahip çıkarak, onların verdikleri sözleri yerine getirerek şükredeceğiz. Şükretmek de bıraktıkları emanetlere, yani kitaplarına ve evlatlarına, talebelerine sahip çıkmakla olur. Kitaplarına sahip çıkmak, okumak ve okutmakla; evlatlarına ve talebelerine sahip çıkmak da onları üzmemek ve haklarını yerine getirmekle olur. Yoksa sadece, (Çok şükür) demekle şükredilmiş olmaz.
İmam-ı Rabbânî hazretleri (Allah'a şükretmek, Ona inanıp, emir ve yasaklarına riayet etmekle olur) buyuruyor. (3/41)
ŞÜKÜR ÇEŞİTLERİNDEN BAZILARI
Allah'ı tanımanın şükrü: Bildirdiği emir ve yasaklara riayet edip hubb-i fillah ve buğd-i fillah üzere olmak, yani sevdiklerini sevip düşmanlarına düşman olmak ve ayrıca çok elhamdülillah demektir.
Peygamber efendimizi tanımanın şükrü: Ehl-i sünnet itikadı üzere olup, başta Eshabı olmak üzere, sevdiklerini ve onu sevenleri sevmek, sevmediklerini ve onu sevmeyenleri sevmemek, sünnetiyle amel etmektir.
Bir büyüğü tanımanın şükrü: Eserlerini okumak, okutmak ve yaymak, talebeleriyle birlik beraberlik içinde olmaktır.
İmanın şükrü: Doğru iman bilgilerini Allahü teâlânın diğer kullarına ulaştırmak, hubb-i fillah, buğd-i fillah üzere olmak. Yani sevdiğini Allah için sevmek, sevmediğini de Allah için sevmemektir.
Günün şükrü: (Allahümme mâ esbaha bî min ni'metin ev bi-ehadin min halkıke, fe minke vahdeke, lâ şerîke leke, fe lekel hamdü ve lekeş-şükr) diyen gündüzün şükrünü yerine getirir. Akşam (Mâ esbaha) yerine (Mâ emsâ) diyerek okuyan da gecenin şükrünü yerine getirmiş olur.
İğne yaptırmak orucu bozar mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yapılan iğnelerin, serumların orucu bozduğu açıkça bildirilirken, (Bozmaz) diyenlere itibar etmemelidir.
Sual: (S. Ebediyye'de, iğne [enjeksiyon] yaptırmanın, serum vermenin İmameyn'in kavline göre orucu bozmadığı yazılıdır) deniyor. Doğru mu?
CEVAP: Doğru değil. Bir yanlış anlaşılma var. Serum ve iğne, dört mezhepte de orucu bozar.
S. Ebediyye'de Merakıl-felah şerhinden alınarak şöyle deniyor:
(Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi.)
Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da (Orucu bozar) buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır. (S. Ebediyye)
Görüldüğü gibi, yapılan iğnelerin, serumların orucu bozduğu açıkça bildirilirken, (Bozmaz) diyenlere itibar etmemelidir.
Sual: Ramazan ayı sıcak ve uzun günlere denk geliyor. İşimizin olduğu günlerde oruç tutmayıp kışın kısa günlerde kaza etsek bir mahzuru olur mu?
CEVAP: Çok mahzuru olur. Orucu kazaya bırakmayı mubah kılan özürlerin dışında, kazaya bırakmak haramdır, büyük günah olur.
(Ramazanda mazeretsiz bir gün orucunu bozan kimse, ömür boyu oruç tutsa, o günü kaza edemez, yani o orucun sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Hadis-i şerifin birinde (bütün yıl) denirken, diğerinde (ömür boyu oruç tutsa) deniyor. O hâlde, Ramazan-ı şerifte oruç tutmayı ganimet bilmeli. 8 ve 16 Haziran tarihli yazılarımızdaki bildirilen şer'i bir mazeret olmadıkça, (İşim var, imtihana gireceğim, sahura kalkamadım, havalar sıcak) gibi bir bahane ile orucu kazaya bırakmak asla caiz olmaz.
Sual: Oruçluya şeytanın vesvese veremeyeceği, ona yaklaşamayacağı doğru mudur?
CEVAP: Evet, doğrudur. İmam-ı Şa'rânî hazretleri buyuruyor ki: Orucun birçok faydasından biri de, bedenimize şeytanın gireceği bütün yolları tıkamasıdır. (Uhud-ül-kübra)
Orucu bozmayan şeyler nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sağlam deriye ilaç, krem sürmek, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak orucu bozmaz.
Sual: Orucu bozmayan şeyler nelerdir?
CEVAP: Bazıları şunlardır:
1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek, 2- Ağzına gelen kusuntunun geri gitmesi, 3- Oksijen tüpüyle ilaçsız suni hava vermek, 4- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak, 5- İstemeyerek ağız dolusu kusmak, 6- İsteyerek, zorlayarak biraz kusmak, 7- Sahurda, tokluk veren ilaçlar kullanmak, 8- Göze katı veya sıvı ilaç koymak, ıslak lens takmak, 9- Gıybet etmek, 10- Rüyada ihtilâm olmak, 11- Diş çukuruna ilaç koymak, 12- Çiçek, kolonya veya parfüm koklamak, 13- Morfinsiz, iğnesiz diş çektirmek, 14- Yutmadan yemeğin tadına bakmak, 15- Sakındığı hâlde toz ve dumanın boğazdan veya burundan içeri girmesi, 16- Diş çektirince gelen tükürükten az kanı yutmak, 17- Ağzını yıkadıktan sonra, kalan yaşlığı tükürükle yutmak, 18- Dişleri arasında kalan, nohuttan küçük olan şeyi yutmak, 19- Hacamat olmak, kan aldırmak, akupunktur kullanmak, 20- Kulağa su kaçması, 21- Misvak kullanmak, macunsuz diş fırçalamak, 22- Gusletmek, banyo yapmak, 23- İdrar yoluna pamuk koymak, [Şâfiî'de bozar.] 24- Sağlam deriye ilaç, krem sürmek, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak, 25- Yaraya imsak vaktinden önce konan sıvı ilacın, imsak vaktinden sonra emilmesi, 26- Yaradan çıkan kan, irin ve benzerlerinin tekrar içeri girmesi, 27- Arı sokması, 28- Dudaktaki yaşlığı yutmak, 29- Banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek, 30- Ele iğne batıp, kırığının içinde kalması, 31- Kulağa pamuklu çubuk sokmak, [Şâfiî'de bozar.] 32- Kanayan yere, kanın durması için kan taşı sürmek.
Sual: (Oruçta, ağız vücudun dışı olduğu için, kusmuğun bir kısmı veya balgam mideye giderse oruç bozulur) deniyor. İstemeden yutulursa da mı bozar?
CEVAP: Ağza gelen kusmuk, kendiliğinden mideye geri giderse orucu bozmaz. Balgam yutmak da orucu bozmaz. (Dürr-ül-muhtar)
EZAN OKUNURKEN ORUÇ AÇMAK
Sual: Ezan okunurken hemen orucumuzu açmakta mahzur var mıdır?
CEVAP: Vaktin girmesi şarttır, ezan erken veya geç okunabilir. Türkiye Takvimi'ndeki vakit girmişse, ezan okunmasa bile orucu açmalı. Sonra namazı kılmalı. Yemeğin namazdan sonra yenmesi daha uygun olur. Vakit girmemişse, ezan okunsa da, top atılsa da orucu açmak caiz olmaz. İmsak vakti yiyip içmek de böyledir. İmsak vakti girmişse, daha ezan okunmasa bile, artık yiyip içmeyi kesmek gerekir. Ezana değil vakte itibar edilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Taharetlenirken veya küvet gibi bir yerde su içine oturulunca, içeri su kaçarsa, Hanbelî mezhebi taklit edilir ve oruç bozulmaktan kurtulmuş olur.
Sual: Taharetlenirken veya su içine oturunca içeri su kaçıp oruç bozulursa yahut lavman yaptırmak zorunda kalınca, bu orucu kurtarmak için başka mezhebi taklit gibi bir çare var mıdır?
CEVAP: Evet, var. Taharetlenirken veya küvet gibi bir yerde su içine oturulunca, içeri su kaçarsa, Hanbelî mezhebi taklit edilir ve oruç bozulmaktan kurtulmuş olur.
Hanbelî'de, serinlemek için suya dalmak mekruhtur. Fakat içeri su kaçsa da oruç bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Hanefî'de lavman, orucu bozar. Ancak kabızlık çeken, bu sıkıntıdan kurtulmak için Mâlikî'yi taklid ederek, oruçluyken lavman yaptırırsa, oruca devam eder, çünkü Mâlikî'de lavman orucu bozmaz. (Mizan-ül-kübra)
Sual: Sülük, sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, abdesti ve orucu bozar mı?
CEVAP: Sülük, çok kan emerse, abdesti bozar. Sinek, sivrisinek, pire, tahta biti gibi haşereler, çok emseler de abdest bozulmaz. (S. Ebediyye)
Sivrisinek, tahtakurusu gibi haşereler, kan emerken içeri bir sıvı salgıladıkları bilinmediği için orucu bozmaz. İkincisi, bu haşerelerin, içeri bir şey salgıladıkları bilinse bile, bundan sakınma imkânı olmadığı için, yine orucu bozmaz. Sülüğün, kan emmeden önce veya emerken, içeri bir şeyler salgıladığı söyleniyor. Bu, kesin biliniyorsa orucu bozar, bilinmiyorsa bozmaz. İhtiyaten, oruçlu iken sülük kullanmamalıdır.
Sual: S. Ebediyye'de okuduğumuza göre, yemin kefareti için, (On fakire her gün bir fıtra değerinde başka mal vermek de olur) deniyor. Kefaret orucunu tutamayan hastalar için de, (Bir günün kefareti için, altmış fakire bir gün veya bir fakire altmış gün bir fıtra değerinde başka mal vermek de olur) deniyor. Başka mal denince, din kitabı vermek daha uygun oluyor. İlmihâl'de, (Sadaka-i fıtır verirken, bir fıtra değeri kadar altın, gümüş veya fülüs [kâğıt para] ve her çeşit mal verilebilir) diyor. Her çeşit malın içine din kitabının da girdiğini anlıyoruz. Fıtra yerine din kitabı verebilir miyiz?
CEVAP: Evet, muteber bir din kitabı, mesela İslam Ahlakı kitabı da verilebilir. Ancak, bütün âlimlerin sözüne uyabilmek için, ya fıtra olarak bizzat arpa, buğday, un vermeli veya değeri kadar altın veya gümüş vermelidir. Kâğıt para da verilebilirse de, evla olanı bunları vermektir. Çünkü (Başka mal veya kâğıt para verilmez) diyen âlimler de vardır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Fakir veya fakir vekili, zekât malı kendi mülkü olduktan sonra onu zekât verilmesi caiz olmayan yerlere, mesela kurumlara da verebilir.
Sual: Bir yazar, (Kurumlara zekât verilmez, vekâleten de verilmez. Zekâtı alan şahıs, zekâtı kurumlara verirse, o zekât sahih olmaz) diyor. Bu, yanlış değil mi?
CEVAP: Evet, vekaleten diyerek de olsa kuruma zekât verilmez, fakat teslim alan şahıs, fakir ise veya fakir vekili ise, ona zekât vermenin hiç mahzuru olmaz. Kurumlara ancak bu yolla zekât verilebilir. Zekât veren kimse, kuruma değil, fakire zekât veriyor. Fakir, bunu dilediği gibi harcar, dilediği yere bağışlayabilir. Kuruma da verse zekât sahih olur. Günah olan bir yere vermişse fakir sorumlu olur, ama zekât yine verilmiş olur. Fakirin harcayacağı yer, zekât vereni ilgilendirmez. Salih fakirlere vermek elbette daha iyidir. Salih fakir de, aldığı zekâtı hayır kurumlarına verirse bunun hiç mahzuru olmaz. Kendisine de sevap olur.
Aişe "radıyallahü anha" buyurdu ki: (Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" odama geldi. Çömlekte et kaynıyordu. Ekmekle evde bulunan bir şey ikram ettim. (Et piştiğini gördüm) buyurdu. Hizmetçimiz Berire'ye sadaka verilen et idi. (Siz sadaka [zekât] yemediğiniz için, bundan vermedim) dedim. (Bu et Berire için sadakadır. Onun bize verdiği ise hediye olur) buyurdu). Fakir aldığı zekatı, zengine de verebilir. Verdiği hediye olur. Zenginin bunu alması helâl olur. Çünkü fakir kendi mülkünden vermiştir. (Eşiat-ül lemeat)
Görüldüğü gibi, Peygamber efendimizin zekât, sadaka alması caiz değil iken, fakir kendi malını verince caiz oluyor. Fakir veya fakir vekili, zekât malı kendi mülkü olduktan sonra onu zekât verilmesi caiz olmayan yerlere, mesela zenginlere, kendi ana babasına veya kurumlara da verebilir. (Sen verilen zekâtı her yere harcayamazsın) demek çok yanlış olur. Bilmeden yanlış fetva verenlere meleklerin lânet ettiği, hadis-i şerifle bildirilmektedir.
Sual: Namaz kılarken, gürültüden dolayı okuduğunu işitemeyenin, kendi işitecek kadar yüksek sesle mi okuması lazımdır?
CEVAP: Ölçü; sağlam insana ve gürültüsüz ortama göredir. Gürültüsüz ortamda duyulacak kadar bir sesle okunursa gürültüden dolayı duymamış da olsa, yine sahihtir. Kulağı ağır işiten de böyledir. Kendi sesini duyması için yüksek sesle okuması gerekmez.
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Namazda kıraatin en aşağı hududu, kendi işitecek kadar olmasıdır. Eğer ortada sağırlık veya gürültü gibi bir mâni bulunursa hükmen işitmiş sayılır. (Redd-ül-muhtar)
Kalbin hasta olmaması için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinimizde ruhbanlık yoktur. Nefsi öldürmek, bütün isteklerini reddetmek diye bir şey yoktur. İslamiyet nefsi öldürmeyi değil, kontrol altına almayı istemektedir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Nefsin ve aklın bütün istekleri bedenin ihtiyaçları içindir. Ancak dünyadaki her şey insan için yaratıldığından bu isteklerin, ihtiyaçların ardı arkası gelmez. Akıl ve nefs, bu isteklerini kalbe bildirirler. Kalb de bunlardan gelene göre hareket eder.
Bu akıl, İslamiyet'e kavuşunca, kıymetlenir. Yine istekleri beden içindir ama bu sefer âhireti, ebedî hayatı görür, bu bedenin orada da saadete kavuşması için çırpınır. Nefsin her isteğine boyun eğmez. Sınırlama getirir. Şunları ancak şu kadar yapabilirsin der, yani bu talimatı kalbe gönderir. Nefsimiz ise kâfir olduğu için, isteklerine devam eder. Kalb yine akıl ve nefisten gelenlere göre hareket eder. Ancak kalbin doğru, sıhhatli karar verebilmesi için sağlam olması, hasta olmaması lazım. Kalbin hasta olmaması için, mezhep imamlarımızın, Ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda olmak, onların kitaplarını okumak ve okuyan sâlihlerle beraber olmak şarttır.
Dinimizde ruhbanlık yoktur. Nefsi öldürmek, bütün isteklerini reddetmek diye bir şey yoktur. İslamiyet nefsi öldürmeyi değil, kontrol altına almayı istemektedir. Nefsin isteklerinden helal olanları yapmaya izin veriyor. Haram olanlarına izin vermiyor.
(La ilahe illallah Muhammedün Resulullah) öyle bir kelime ki, söylemesi hafif, ama değeri çok yüksek. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bu kelime-i tevhidin sevabını terazinin bir kefesine koysalar, yedi kat yerler, yedi kat gökler günahlarla dolsa, bu kelime-i tevhidin bulunduğu yer ağır gelir) buyuruyor.
İmanı olanı ateş yakmaz. Çünkü kelime-i tevhid onu korur. Asırlarca, imansızlar bu kelimeyi söylememek için öldüler, Cehenneme gittiler, asırlarca Müslümanlar bu kelimeyi söyletmek için şehit oldular, Cennete gittiler.
Bu kelime-i tevhidi söylemeyi yani buna iman etmeyi, Allahü teâlâ kime nasip etmişse, ondan daha zengin, ondan daha mutlu, ondan daha bahtiyar hiç kimse olamaz. Onun için bunu söylemek, buna inanmak kime nasip olmuşsa, onun başka bir şey için üzülmesi doğru değildir. Çünkü Allahü teâlâ ona en kıymetli nimeti vermiştir.
Allahü teâlâya hamd olsun ki, biz Müslümanlara bu kelime-i tevhidi söylemek nasip etmiş. Hazret-i Ebu Bekir ve Hazret-i Ömer kelime-i tevhidi söyledi, Ebu Cehil ve Ebu Leheb birçok mucize görmesine rağmen söylemedi. Bu işin neticesi şaka değil. Sonunda Cennet veya? Cehennem vardır. İnanarak söyleyen Cennete, söylemeyen Cehenneme gidiyor. Allahü teâlâ muhafaza buyursun! Onun için her zaman kelime-i tevhid söyleyelim.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kalbi kırılan bir müminden, onun bedduasından çok korkmalı. Kalb, nazargâh-ı ilahidir. Müslüman olsun, kâfir olsun, hiç kimsenin kalbini kırmamalı.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eden kendine eder. Müslüman kardeşlerimizde hata, kusur görmemeli, görülenleri de affetmeli.
Hazret-i Muaviye'ye, (Siz valilikte çok kaldınız, hiçbir halife sizi değiştirmedi, bunun hikmeti nedir?) diye sordular. Buyurdu ki: Resulullah efendimiz bana, (Yâ Muaviye, iyilik edene iyilik et, kötülük edeni affet) buyurmuştu. Bunu kendime düstur edindim, çok rahat ettim, herkes benden memnun kaldı.
Büyüklerimiz buyuruyor ki:
Üzerinde bir kuruş kul hakkı olan Cennete giremez. İnsanın giydiği elbisenin tamamı helâl olsa, bir düğmesi, bir ipliği haram olsa, bu elbiseyle kılınan namaz kabul olmaz, yani namaz borcu ödenmiş olursa da, namaz kılmakla hâsıl olacak büyük sevablara kavuşamaz.
Peygamber efendimiz yine buyuruyor ki:
(Sırat köprüsünde, her Müslümana yedi sual sorulacaktır: Birincisi imandan, ikincisi namazdan, üçüncüsü oruçtan, dördüncüsü hacdan, beşincisi zekâttan, altıncısı gusülden, yedincisi kul hakkından sorulacaktır. Bu yedinci sualden Peygamberler bile korkmuştur.)
İşte kul hakkının hesabı da verildikten sonra Sırat köprüsünden geçilebiliyor.
Kul haklarından biri, gıybet ve dedikodudur. Onun kalbini kıracak bir sözü, bir kimsenin arkasından konuşmak gıybettir. Gıybet, zinadan bile günahtır, kalb kırarsa yani haberi olursa kul hakkına girer ve helâlleşmek gerekir. Haberi olmasa da çok büyük günahtır. O hâlde, kesinlikle, hiçbir Müslümanın, gıybetini yapmamalı. Kul hakkının hesabı çetin olacaktır.
BEDDUASINDAN ÇOK KORKMALI
Küfürden sonra en büyük günah, kalb kırmaktır. Kâbe'yi yıkmaktan daha büyük günahtır. Kalbi kırılan bir müminden, onun bedduasından çok korkmalıdır. Kalb, nazargâh-ı ilahidir. Allahü teâlâ, insan vücudunda, kendine en yakın, komşu olarak kalbi yaratmıştır. Eğer kalb incitilirse, kalbin komşusu Allahü teâlâ da incitilir. O hâlde Müslüman olsun, kâfir olsun, hiç kimsenin kalbini kırmamalı. Aksine, iyilik yapmalı.
Hikmet-i ilahî, bazı kulları küfre hizmet ederken, bazı kulları da her şeyini feda ederek, insanların dünya ve âhiret saadetlerine kavuşmaları için dinimize hizmet ediyor. Müslüman için en büyük felaket, bu nimetin kıymetini bilmemek olur.
Evliya zatları seven kurtulur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Silsile-i aliyye büyüklerinden, "Yâ Rabbî, bizi seveni dostun yap" diye dua edenler oldu ve bu duaları kabul oldu.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kâbe-yi muazzama ilk görüldüğü anda yapılan dua reddedilmez. Silsile-i aliyye büyüklerinden, Kâbe-yi muazzamayı görünce, (Yâ Rabbî, bizi seveni dostun yap) diye dua edenler oldu ve bu duaları kabul oldu. Bu büyükleri seven, ne kadar şükretse azdır!
Eğer Allah'ın veli kulları olmasaydı, yeryüzü, bütün içindekilerle beraber batardı. Sadıklar olmasaydı, yeryüzü fesada uğrardı. Âlimler olmasaydı, insanlar hayvanlar gibi olurdu.
Ahmaklar, aklı kısa kimseler olmasaydı, yeryüzü harap olur, dünyayı mamur edecek kimse olmazdı. Rüzgâr olmasaydı, yerle gök arasında, pis kokudan yaşanmaz olurdu.
Bir Müslüman, dünyalık ve kadın konusunda imtihanı kazanmadıkça olgunlaşamaz.
Bizi üzen, bize sıkıntı veren herhangi bir olayın, şayet dinimize zararı yoksa müdahale etmemeli, sabretmeli. Dinimize zarar vermiyorsa, nefsimize zarar veriyor demektir. Ona da sabretmek, nefse uymamak gerekir.
Geçimsizliklerin, boşanmaların sebebi, dine değil, âdetlere uyulmasıdır. Alaeddin-i Attar hazretleri, (Âdetleri bırakın, Allah'ın emrine uyun) buyurdu.
Haram parayla cami yaptırmak, kirli elbiseyi idrarla yıkamaya benzer, daha çok pislenir. Böyle camide namaz kılınmaz. Eldeki haram paraya, eğer, bir miktar helâl para karışmışsa, haramla helâl karışınca, mülk olur. Her ne kadar tayyip [temiz] olmasa da, kullanmak caiz olur. Böyle, helâl haram karışık paralarla yapılan camide, namaz kılmak caiz olur.
Kar bembeyazdır, bütün pisliklerin üzerini kapatır, her taraf bembeyaz görünür. Müslüman da, kar gibi din kardeşinin kusurunu örtüp gizlemelidir.
Her kim, her gün, (Allah'ım! Ümmet-i Muhammed'e rahmetini ihsan buyur! Ümmet-i Muhammed'in hâlini ıslâh eyle! Ümmet-i Muhammed'i bela ve kederlerden salim kıl!) diye dua ederse, Allahü teâlâ onu, ermiş kullarından kılar.
Zıtlar arasında rekabet olmaz, aynı işi yapanlar arasında olur. Mesela marangozla terzi arasında rekabet olmaz, iki marangoz, iki terzi arasında rekabet olabilir.
Fitnecilere itibar etmemeli, fitne çıkmasına izin ve fırsat vermemeli. Fitneye sebep olmamalı, birbirimize düşmekten ve düşürmekten çok sakınmalı. Bütün büyük devletleri, cemiyetleri, fitne, birbirine düşürerek yıkmıştır.
Kişi, kendisinin eksik, yanlış ve suçlu olduğunu kabul etmedikçe düzelemez, çünkü çaresini aramamış olur. Bundan sonra, düzelmek için dört şey lazımdır: 1- Sohbet, 2- Doğru ilmihal kitabı okumak, 3- Tevbe etmek, 4- Peki demek, yani söz dinlemek.
Oruçta mezhep taklidi nasıl yapılır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir mezhepte yapılması zor olan bir şeyi, diğer mezheplerden birini taklit ederek yapmak, bütün İslam âlimlerine göre caiz, hattâ bazen lazım olur.
Sual: Oruçta ihtiyaç hâlinde diğer üç mezhep taklit edilebilir mi?
CEVAP: Elbette edilebilir. Dinimizde dört hak mezhep vardır. Bunlar hâşâ sözde değil, fiiliyatta da haktır. Bir mezhepte yapılması zor olan bir şeyi, diğer mezheplerden birini taklit ederek yapmak, bütün İslam âlimlerine göre caiz, hattâ bazen lazım olur. Mesela Şâfiî'de abdest alırken, elde olmadan boğaza su kaçsa oruç bozulmaz. Boğazına su kaçan Hanefî, Şâfiî'yi taklit ederek orucuna devam eder. Yine Hanefî'de, idrar yoluna pamuk koymak orucu bozmazken, Şâfiî'de bozar. Bunu bilmeyen bir Şâfiî, (Önceki oruçlarımı Hanefî'ye göre tuttum) diye niyet ederek oruçlarını kurtarır. Bunun gibi, Hanbelî'de istemeden kan yutmak orucu bozmaz. Böyle durumda olan bir Hanefî veya Şâfiî de, Hanbelî'yi taklit ederek orucuna devam eder.
Sual: Bir kimse, oruç tutarken, bir şey kendi mezhebinde orucunu bozsa, fakat Şâfiî'de bozmasa, Şâfiî'yi taklit ederek orucunu kurtarabiliyor. Şâfiî'yi taklit ederken, Şâfiî'de de orucunu bozan başka şey yapsa ve bu da Hanbelî veya Mâlikî'de orucu bozmasa, üçüncü mezhebi taklit ederek orucunu kurtarabilir mi?
CEVAP: Elbette, kurtarabilir. Hattâ üçüncü mezhepte de bozan bir şey yapsa, dördüncü mezhepte bozmuyorsa onu taklit ederek yine kurtarma imkânı vardır. Dört mezhebin dördü de haktır. Farklı olmaları rahmettir. İhtiyaç olursa taklit edilir. İhtiyaç yokken, keyfî olarak taklit edilmez.
Sual: Devamlı hasta veya çok yaşlı olup, peş peşe 60 gün oruç tutamayan kimse, oruç kefaretini ödemek için, her gün, bir fitre değerinde pide veya ekmek alıp bir fakire altmış gün veya altmış fakire bir günde verse, kefareti ödemiş olur mu? Bunun gibi ekmek yerine, her gün bir İslam Ahlakı veya başka bir muteber din kitabı yahut bir kilo elma veya bir kilo süt verse, oruç kefareti ödenmiş olur mu?
CEVAP: Evet, bildirdiğiniz şeylerin herhangi birinin değeri, bir fitre değerinden aşağı değilse, kefaret ödenmiş olur. Ancak peş peşe iki ay oruç tutabilen kimse, bunları yapsa da, kefareti ödemiş olmaz. 60 gün peş peşe oruç tutması lazımdır. Sonra da, kasten bozduğu orucu kaza etmesi gerekir.
Orucu bozup kefaret gerektirenler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Susuzluktan hastalanacak veya ölebilecek durumda olan kimse, orucu bozup, kaza edebilir. Kefaret gerekmez.
Sual: Ramazan günü orucu bozup kefaret gerektirenler ve gerektirmeyenler nelerdir?
CEVAP: Gerektirenler şunlardır:
2- Cinsel ilişkiye girmek,
3- Ramazanda, kaza gerektiren bir şey yaparak orucunu bozanın, aynı Ramazanın başka gününde de bu şeyi, kasten yine yapması,
5- Gıybet, sürme çekmek ve kan aldırmak gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak, yiyip içmek. [Meşhur bir şeyi bilmemek özür olmuyor.]
Ramazan orucunu kasten bozduğu hâlde, kefaret gerektirmeyen bazı hâller:
Bir kadın, orucunu kasten bozsa, sonra o gün iftardan önce hayz olsa kefaret gerekmez. (Tahtâvî)
Orucunu kasten bozduktan sonra, o gün bayılana veya oruç tutamayacak kadar hastalanana kefaret gerekmez. (Hindiyye, Kadıhan)
Ciddi bir tehditle orucu bozdurulan kimseye kefaret gerekmez. (Kadıhan)
Susuzluktan hastalanacak veya ölebilecek durumda olan kimse, orucu bozup, kaza edebilir. Kefaret gerekmez. (Redd-ül-muhtar)
Niyetli orucu sefere çıkınca bozmak günahtır, ama günah işlese de, seferde bozduğu için kefaret gerekmez. (Cevhere)
Ağız dolusu kusan veya ihtilam olan kimse, orucu bozuldu sanarak yiyip içerse kefaret gerekmez. (Redd-ül-muhtar)
İğne olduktan sonra yiyip içse, kefaret gerekmediği gibi; kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi kasten susuz yutmak da kefaret gerektirmez. (Nimet-i İslam)
Daha imsak vaktine vakit var sanarak veya güneş battı diye yiyip içenin orucu bozulur, kefaret gerekmez. (M. Zühdiyye)
Sual: Yemin kefaretinde olduğu gibi, kefaret orucunu tutamayan da kitap verebilir mi?
CEVAP: Bir kimse devamlı hasta veya çok yaşlı olup, 60 gün kefaret orucunu tutamaz ise, 60 fakiri bir gün doyurur. Aç olan 60 fakiri, bir günde iki kere doyurmak lazımdır. Bir fakiri her gün iki defa doyurmak üzere 60 gün veya her gün bir defa doyurmak üzere 120 gün yedirmek de olur. Yahut 60 fakirin her birine bir fitre veya o değerde din kitabı da verilebilir. Mesela 60 tane İslam Ahlakı kitabı, 60 fakire verilir. 60 fakir bulunmazsa bir fakire her gün 1 tane vermek üzere 60 gün verilir. 30 fakir varsa 2 gün verilir. 20 fakir varsa 3 gün verilir. 10 fakir varsa 6 gün verilir. 5 fakir varsa 12 gün birer tane kitap verilir.
İtikâf nedir, nasıl yapılır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Camide itikâf etmek, ezan okumak, ikamet getirmek ve cemaatle namaz kılmak sünnet-i hüdadır. Bunlar, İslam dininin şiarıdır.
Sual: İtikâf nedir? Kadınlar evde itikâfa girebilir mi?
CEVAP: Ramazan ayının son on gününde, gece gündüz bir camide kapanıp ibadet etmeye, itikâf denir. Ramazan-ı şerifte itikâf, müekked sünnettir. Ancak itikâf, sünnet-i kifâye olduğu için bir mahallede birkaç kişi itikâfa girerse, diğerlerinin bu sünneti yapması gerekmez. İmkânı olanlar itikâfa girmeli.
İtikâf eden, camide yiyip içer, yatar. Abdest için dışarı çıkabilir.
(İtikâfta olan, günahlardan uzaklaşır, her iyiliği işlemiş gibi sevaba kavuşur.) [İbni Mâce]
(Bir devenin iki sağımı kadar itikâf eden, bir köle azat etmiş gibi sevab kazanır.) [Tenvir]
(Ramazanda on gün itikâf eden, iki defa [nafile] hac yapmış gibi sevab kazanır.) [Beyhekî]
(Allah rızası için bir gün itikâf, insanı Cehennemden çok uzaklaştırır.) [Taberânî]
Sünnet iki türlüdür: Sünnet-i hüda ve sünnet-i zevaid. Camide itikâf etmek, ezan okumak, ikamet getirmek ve cemaatle namaz kılmak sünnet-i hüdadır. Bunlar, İslam dininin şiarıdır. Bu ümmete mahsustur. (Hadikat-ün-nediyye)
Resulullah efendimiz, (Mirac gecesi, beşinci gökte, Osman'ın suretini gördüm. Bu mertebeye neyle eriştin, dedim. Mescitte itikâf etmekle diye cevap verdi) buyurdu. (M. Çihâr Yâr-i Güzin)
İtikâf; oruç, namaz gibi adak olunur. (Hastam iyi olursa, itikâfa gireceğim) denmez. (Hastam iyi olursa, Allah rızası için, şu kadar gün itikâfa gireceğim) demek adak olur. (S. Ebediyye)
İtikâf gibi başlı başına ibadet olan bir şeyi nezredenin, bunu yerine getirmesi gerekir. (Dürer)
UNUTULMUŞ SÜNNETİ İHYA ETMELİ
Kadınlar camide itikâf yapmaz. Evdeyse şarta bağlıdır. Eğer mescid olarak kullandıkları bir oda varsa, o odada itikâfa girebilirler. Yemek yapmak, temizlik gibi ev işlerinin hiçbiri yapılmaz. Sadece ibadetle uğraşılır. Abdest gibi zaruri işleri yapmanın mahzuru olmaz. Ramazanın son on gününde olanı sünnet-i kifâyedir. Az itikâf da yapılabilir. Bir gün veya birkaç saat gibi...
İmkânı olan kadınların evde itikâfa girmeleri, unutulmuş bu sünneti ihya etmeleri ve sünneti ihya etme sevabına kavuşmaları çok iyi olur.
Teravih namazı nasıl kılınır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Teravihte her dört rekât veya iki rekât kılındıktan sonra neler okunur?
CEVAP: Teravih, terviha kelimesinin çoğuludur. Terviha, dinlenmek için oturmak demektir. Her dört rekâttan sonra oturulduğu için bu namaza teravih denilmiştir. İki rekât arasında oturulmaz. Dört rekât arasında, dört rekât kılacak kadar zaman oturup, salevat-ı şerife getirmek, tesbih veya Kur'an okumak sünnettir. (Redd-ül-muhtar)
Teravih duaları, İslam harfleriyle internet sitemizde mevcuttur.
Kur'an-ı kerim okunursa teganni ile okumamalı, çünkü Kur'an-ı kerimi nağme ile yani sesi musiki perdelerine uydurarak okumak, harfleri bozmazsa mekruh olur. Fâsıkların nağmelerine benzemek olur. Eğer harfler değişirse, haramdır. Okuması mekruh olan bir şeyi dinlemek de mekruhtur. Okuması haram olan şeyi, dinlemek de haramdır. Teganni ile okuyan bir imam arkasında kılınan namazın iadesi, tekrar kılınması lazımdır. (Halebî-yi sagir)
Sual: Teravih ne zamana kadar kılınabilir?
CEVAP: Teravih, yatsı kılındıktan sonra, imsak vaktine kadar, vitirden önce de, sonra da kılınabilir. (Hindiyye)
Sual: Cemaate yetişemeyip yatsı namazını yalnız kılmış olan kimse, teravihi cemaatle kılabilir mi?
TERAVİHİ BAŞKA İMAMLA KILMAK
Sual: Ramazanda yatsının farzını cemaat ile kılmayanlar, toplanıp da, teravihi ve vitri cemaat ile kılabilirler mi?
CEVAP: Kılamazlar, çünkü, teravih, yatsının cemaati ile kılınır. (S. Ebediyye)
Sual: Teravihi cemaatle kılamayan, farzı kıldığı imamla vitri kılabilir mi?
Sual: Ramazanda, vitrin üçüncü rekâtının rükûunda imama yetişen kimse, namazının kalan kısmını kendi kılarken Kunut okur mu?
CEVAP: Üçüncü rekâtı imamla kılmış sayıldığı için, artık Kunut okumaz. İmama daha sonra yetişirse okuması gerekir. Yani vitri baştan kılıyor gibi kılar. (Hindiyye)
Tatlı dil ve güler yüzün olduğu yerde...
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslümanlıkla birlikte, tatlı dil ve güler yüzün olduğu yerde, üzüntü olmaz, nefs araya karışamaz, gıybet, dedikodu, fitne, kalb kırmak ve başka günahlar olmaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Nefsi kontrol etmek çok zordur. Bir savaşta Hazret-i Ali, cengâver olan bir düşmanı yere yatırır, öldürmeden önce, ona (Müslüman ol) der. Cengâver, bu durumu hazmedemez, çabuk öldürmesi için Hazret-i Ali'nin yüzüne tükürür. Hazret-i Ali, onu öldürmeyip bırakır. Cengâver şaşkınlıkla, (Beni niye öldürmedin) der. Hazret-i Ali, (Seni Allah için öldürecektim, ama tükürünce iş değişti, araya nefsim de girdi. İhlasıma zarar gelir diye öldürmedim) der. Cengâver İslamiyet'in güzelliğine hayran olur, hak din olduğunu kabul ederek Müslüman olur.
Müslümanlıkla birlikte, tatlı dil ve güler yüzün olduğu yerde, üzüntü olmaz, nefs araya karışamaz, gıybet, dedikodu, fitne, kalb kırmak ve başka günahlar olmaz.
Merhum Enver abimizi tanıyanlar, onun her şartta gösterdiği tatlı dil ve güler yüzüne hayret ederler, hattâ (Ameliyata girerken de gülüyordu, çıkarken de gülüyordu. Bu nasıl insan!) derlerdi. İnsan, işin hakikatine ne kadar yakın olursa, yaşayışı o kadar dine uygun olur. (Onlar öyleydi, biz böyleyiz) demek mazeret değildir. Elimizden geldiği kadar onlara benzemeye çalışmalıyız.
Eshab-ı kiramdan bir zat genç yaşta vefat eder. Yeni doğmuş oğlu, daha bebekken yetim kalır. Çok garip, çok nazlı ve muhtaç vaziyette büyür. Delikanlı olduğunda bir gün kapı çalınır. Kapıyı açınca, gelen ihtiyar zat der ki:
(Ben İblis'im. Senin hayatın çok sıkıntılı, çok garip geçti. Ben insanlara iyilik olsun, hayırlı olsun diye bir şey söylemem, ama senin hâline acıdım, sana bir tek şey söylemek için geldim. Bundan sonraki hayatında ne yaparsan yap, ama sakın öfkelenme! Çünkü öfkelendiğin zaman ben seni avucumun içine alırım, artık sen, sen olmaktan çıkarsın, benim kontrolüme geçersin ve ben sana her türlü kötülüğü yaptırırım. Bu benim işim. Ama senin bu çocukluktan beri olan hâlin bana tesir etti ve bunu söylemeye geldim.)
Onun için öfkeden uzak durmak çok önemlidir. Nerede öfke yoksa, melekler oradadır. Nerede öfke varsa, şeytanlar oradadır. Onun için Peygamber efendimiz üç sefer, (Öfkelenme, öfkelenme, öfkelenme) buyuruyor. Öfke hem aklı, hem de imanı giderebilir, çünkü öfkenin olduğu yerde, hemen şeytanlar toplanır, burada biraz fitne var, hâlledelim şunları derler. Öfke olmayan yere melekler gelir, (Şu Müslümanlara dua edelim) derler.
Dua, nelere sebep olur, bilinmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir Müslüman, arkadaşının gıyabında dua edince, bir melek de ona, "Aynısını Allahü teâlâ sana da versin" diye dua eder.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Birbirimize ve din büyüklerimize dua etmek zorundayız. Peygamber efendimiz, (Bir Müslüman, arkadaşının gıyabında dua edince, bir melek de ona, "Aynısını Allahü teâlâ sana da versin" diye dua eder) buyuruyor. Meleğin duası ise elbette kabul olur. Bize bir nimet gelmesine sebep olanlara hem dua ve teşekkür etmeli, hem de Allahü teâlâya şükretmeli.
Nimete şükretmek iki yolla olur:
Birincisi, tevbe edip kıymetini bilmekle, ikincisi de o nimetin bize olan faydasını fark etmekle olur. Allahü teâlânın bir yerde olan rahmet ve nimetinin hepimize olan faydasını çok iyi anlamak lazım. Zira, bu rahmet ve nimet oradan kalkarsa, arkasından oraya azab-ı ilâhî gelir.
Dua etmek gibi dua istemek de çok güzeldir. Bütün büyükler, dua almayı yollarının esası kabul edip, herkesten dua istemişlerdir. Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri, herkesten dua alırdı. Onu Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri yapan, bir köylünün, (Yâ Rabbi, bunun kalp gözünü aç!) diye ettiği dua olmuştur. Meğer o köylü, mübarek bir zatmış. Kimin ne olduğunu biz bilemeyiz.
Dua, nelere sebep olur, bilinmez. Eshab-ı kiramdan Nevfel isimli bir yiğit vardı, evli ve iki çocuğu vardı. Bir savaşta şehid düştü. Geri dönülürken Resulullah efendimiz önde idi. Hazret-i Nevfel'in hanımı (Yâ Resulallah, Nevfel nerede?) dedi. Nasıl cevap versin mübarek, (Nevfel geride kaldı) buyurdu ve devam etti.
Biraz sonra Hazret-i Ali geldi, ona sordu. Baktı ki Resulullah efendimiz cevap vermemiş, o nasıl versin! O da arkayı işaret edip, devam etti. Sonra Hazret-i Osman'a, ondan sonra da Hazret-i Ömer'e sordu. Onlar da söyleyemediler, arkayı işaret ettiler. Hazret-i Ebu Bekir, en arkada kalmıştı. Nevfel'in hanımı bu sefer ona sordu. Anladı ki, Resulullah efendimiz ve diğerleri cevap vermemişler. Allahü teâlâya sığınıp, (Ya Rabbî, Bir gönül ki, yıkmaktan Habibin ve kardeşlerim sakındılar. Ben zor durumda kaldım. Eğer Nevfel'in şehâdet haberini verirsem, Habibine muhalefet etmiş olurum. Eğer geri kaldı, geliyor desem, yalan söylemiş olurum. (Yâ Rabbî, yardım et) diye dua edince, o anda okun yaydan çıktığı gibi, kılıcı elinde, Nevfel süratle geldi. Selam verip, (Buyur yâ Sıddîk, emrine hazırım) dedi.
Ondan sonra Nevfel nice yıllar yaşadı. İki oğlu daha oldu. Sonra Yemâme cenginde şehid oldu. Onun için duanın neye tesir edeceğini kimse bilemez. Akıllı olan, dua alır.
Büyüklerin en çok sevinecekleri şey
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerin en çok sevinecekleri, onları en çok mutlu edecek şey, bir arada, birlik beraberlik içinde olmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Hakiki bayram, âhirette Peygamber efendimiz, Eshab-ı kiram ve diğer büyüklerle beraber olduğumuz zaman olacaktır. Bu da, ancak onların yoluna, eserlerine sahip çıkıp, bu nimetlerin kıymetini bilmekle olur. Kıymet bilmek de, okumak ve okutmakla olur. Onların bıraktıkları emanet, kitaplarıdır, nasihatleridir.
Bunların hepsi, bir anda elden gidebilir!
Eden kendine eder. Herkes ettiğinin karşılığını bu dünyada da, âhirette de bulur. İşin başı değil, sonu muteberdir. Her şey çok güzel geçer, bir hatayla hepsi ters döner, tepetaklak olur. (Ben yokum onlar var) demek, bu işin çaresidir. Kurtulmanın çaresi budur. Buna çok dikkat etmeli. Çünkü hepimizin kurtuluşu bundan geçiyor. Bu, sen ben meselesi değildir.
Büyüklerin en çok sevinecekleri, onları en çok mutlu edecek şey, bir arada, birlik beraberlik içinde olmaktır. Cenab-ı Hakk'ın rızası da buradadır.
Büyüklerin vasiyetlerinde en çok ısrarla söyledikleri şudur:
(Birlik ve beraberlikten ayrılmayın! Beraberlikte rahmet, ayrılıkta azab-ı ilahi vardır. Birbirinize karşı güler yüzlü tatlı dilli olun!)
Her işin başı, din gayretidir. Bu gayret varsa, kaya bile erir. Başarılı olmak için, her yaptığımızı Allah rızası için yapmalıyız. Birlik ve beraberlikten ayrılmayıp, yalan ve hileden sakınarak doğru olmalıyız.
Âhirete giden iyi kötü herkes, pişmanlık duyacaktır. İyiler, daha çok iyilik etmedikleri için, kötüler de, kötülük edip iyilik etmedikleri için pişman olacaklar. Dünya için kanaat olur, âhiret için kanaat olmaz. Dünya için tevekkül olur, âhiret için tevekkül olmaz. Dünyada pişmanlık nimettir, fakat âhirette pişmanlık, felakettir.
Kabirden biri çıkıp dünyaya gelse, nasıl yaşar? Elbette bir anını boş geçirmez, hep âhireti için çalışır, günah işlemez, kalb kırmaz... Peki, biz oraya gitmeyecek miyiz? Gidince başımıza neler geleceğini, nelerle karşılaşacağımızı dinimiz bildiriyor. Allah'a iman etmeyenler, Peygamber efendimizin getirdiklerine inanmayanlar, beğenmeyenler, din-i İslam'ı kabul etmeyenler, Cehennemde feryat edecek. (Yâ Rabbî, bizi tekrar dünyaya gönder, hiç günah işlemeyeceğiz, hep ibadet edeceğiz) diyecekler. Onlara, (Zaten oradan gelmediniz mi?) denilecektir. Şimdi dünyada olduğumuza göre bu fırsatı değerlendirmeliyiz. Oradaki pişmanlık fayda vermez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Seferî olanın orucunu kazaya bırakması caizdir. Ama imkânı varsa tutması iyi olur.
Sual: Ertesi gün sefere çıkacak olanın veya belli bir saatte ilaç içecek, ameliyat olacak olanın, oruca niyet etmeyip, o gün oruç tutmaması, caiz olur mu?
CEVAP: Hayır, caiz olmaz. Sefere çıkacağı da, ameliyat olacağı da kesin değildir. Seferden veya ameliyattan önce başka önemli bir işi çıkabilir, kaza geçirebilir, hastalanabilir, hattâ ölebilir. Doktor o gün gelmeyebilir. Daha başka mâniler çıkabilir.
Seferî olanın orucunu kazaya bırakması caizdir. Ama imkânı varsa tutması iyi olur. Ramazan orucuna niyetin son zamanı, dahve vaktidir. İmsak vaktinde seferî değilse, imsak vaktinden sonra, dahve vaktinden önce sefere çıkacaksa, imsak vaktinden sonra niyet eder. Böyle niyetle tutulan orucu seferde bozmak mekruh olursa da, kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir.
İlaç içecek veya ameliyat olacak olan da, oruca imsak vaktinden sonra niyet etmeli, çünkü imsak vaktinden sonra niyet edilen oruç, kasten de bozulsa kefaret gerekmez.
İmsak vaktinden önce niyet edilmişse, önce küçük bir kâğıt parçası veya çiğ pirinç tanesi susuz yutulduktan yahut kulağa sıvı yağ damlatıldıktan sonra ilaç alınırsa yine kefaret gerekmez.
Sual: Özellikle Ramazan ayında, hayzımız bitiyor, imsak vakti çıkmadan yemeğimizi yiyor ve yıkanma imkânı olmadan oruca başlıyoruz, az da olsa cünüp iken oruç tutmuş oluyoruz. Bazen ihtilam olunca da, yemek yüzünden gusletmek gecikebiliyor. Bu durumlarda orucumuz sahih olur mu?
CEVAP: Evet, sahih olur. El-fıkh-ü alel-mezahib-il-erbea'da, (Cünübün, farz veya nâfile oruç tutması sahih olur) deniyor. (İslam Ahlâkı)
Yıkanma imkânı varken, guslü geciktirip namazı kazaya bırakmak haram olur. Güneş doğmadan önce gusledip namazı kılmak gerekir. Oruç için guslü geciktirmek caiz ise de, namaz kazaya kalacak kadar geciktirmek caiz olmaz, haram olur.
Sual: Oruca niyet edip de, sonra başka bir memlekete giden kimse, iftarını hangi yere göre açar? Yani sahurda niyet ettiği yerin iftar vaktini mi, yoksa gittiği yerin vaktini mi esas alır?
CEVAP: Bulunduğu yerin vakti esas alınır. Nereye giderse gitsin, bulunduğu yerde güneş batınca, yani akşam vakti olunca orucunu açar. Otobüste, arabada veya gemide gidiyorsa, yine bulunduğu yerde iftar vakti olunca orucunu açar. Ama uçaktaysa üstünden geçtiği şehri esas alamaz, çünkü bir yerin iftar ve namaz vakitlerinin hesaplanmasında, yükseklik de hesaba katılır. Uçakta güneşin batması çok daha geç olacağı için, iftar vakti de üstünde bulunduğu şehirden daha sonra olur. Bunun için uçakta olan kimse, güneşin battığını, ufukta kaybolduğunu görmeden orucunu açamaz.
Hastalıkta oruç tutmak gerekir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya hasta ne yapar?
CEVAP: Çok yaşlanıp, ölene kadar ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Bir hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir) buyuruluyor. (Nesaî)
Fakir ise fidye vermez, affı için dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fitre miktarı un verilir. Bir fitre miktarı un 1750 gramdır. Bir aylık oruç için 53 kg un vermek kâfidir. Yahut bunun kıymeti kadar altın, tutulamayan bir aylık orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir.(Nehr-ül-fâık)
Sual: Hasta olan oruç tutmaz mı?
CEVAP: Orucun birçok hastalığa faydalı olduğu açıklanmıştır. Hadis-i şerifte,(Her şeyin bir zekâtı vardır. Bedenin zekâtı da oruçtur) buyuruldu. (Beyhekî)
Oruç tutan vücudunu hastalıklardan korur. Bir hadis-i şerifte, (Sıhhate kavuşmak için oruç tutun!)buyuruldu. (Taberânî)
Oruca mâni olan hastalık çok azdır. Sâlih bir doktora sormadan, böyle bir doktor, (Senin oruç tutmaman gerekir) demedikçe veya orucun zarar verdiğini kendi tecrübesiyle anlamadıkça, orucu kazaya bırakmamalı!
Sual: Ramazanda oruç tutamayan hasta, iyileşince kaza edecek olsa, yine de kaza ettiği oruçların fidyesini vermesi gerekir mi?
CEVAP: Hayır, kaza edecek olan, fidye vermez. Fidye verse de, iyileşince kaza etmesi gerekir.
Sual: Ramazanda, orucu bozulan kimse yiyip içebilir mi?
CEVAP: Ramazan günü orucunu herhangi bir sebeple bozan, seferdeyken kendi şehrine gelen yani mukim olan ve hayzı kesilen kadın, hastalık veya başka bir mazeret yoksa, akşama kadar oruçlu gibi durur, yiyip içmez. Fakat hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, yiyip içer. Oruç tutamayacak bir özrü olanlar, oruç tutamadıkları günler, gizli yiyip içmelidir.
Sıkıntı içinde ibadet daha kıymetlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sıkıntılı, hastalıklı hâlde ve güçlükler içinde namaz kılmak, oruç tutmak ve başka ibadetleri yapmak, rahat, sağlıklı ve kolay yapılan ibadetten daha mı kıymetlidir?
CEVAP: Evet, daha kıymetlidir. Mesela, yazın sıcak ve uzun günlerde oruç tutmak, kışın kısa günlerde tutmaya göre daha sevab olur. Ancak o sıkıntılı ortamın, kendi elinde olmadan meydana gelmesi gerekir.
Fitne, fesat zamanında yapılan hizmetler de, çok kıymetlidir. Hele başka mâniler de araya girerse, bunları göğüsleyip yapılan ibadetin sevabı o kadar çoktur ki, ancak Allahü teâlâ bilir. Çünkü mâniler karşısında ibadeti yapmak güçlüğü, sıkıntısı, o ibadetlerin şanını, şerefini göklere çıkarır. Engelsiz kolay yapılan ibadetler, o kadar faziletli olmaz. Bir hadis-i şerif:
(Mümin, hastalanıp ibadet edemeyince, Allahü teâlâ, günahları yazan soldaki meleğe, "Onun günahlarını yazma" emrini verir. Sevabları yazan sağdaki meleğe de, "Ona sıhhatliyken yaptığı amellere verilen sevabların en güzelini yaz, ben onun durumunu bilirim ve onu bu hâle ben getirdim" buyurur.) [İbni Asakir]
Sual: Ramazan ayının son cuma namazından sonra 4 rekât kefaret-i namaz kılınırsa, bütün kaza borçlarının affedileceği söyleniyor. Bu doğru mu?
CEVAP: Hayır, doğru değildir. Bu, namaz sadece, namazları vaktinde kılmama ve geciktirme günahları için yapılan tevbenin kabulüne vesile olur.
Kefaret-i namaz ve mübarek zamanlarda yapılan diğer ibadetler, kaza edilmiş olan farz namazların, kazaya bırakma ve kazasını geciktirme günahlarının affolması maksadıyla yapılan tevbenin kabul olması içindir. Yoksa kılınmamış namazlar kaza edilmedikçe affolmaz. Nitekim oruç kefareti de, oruç borcunu ödemiyor, gün sayısınca orucun kazası da gerekiyor. (S. Ebediyye)
Bu dört rekâtlı namazın her rekâtında, bir Fâtiha, bir Âyet-el kürsi ve 10 Kevser sûresi okunur. (Kazaya kalan ve kazası geciken namazlarımın günahlarının affolması için, kefaret namazı kılmaya) diye niyet edilir. Cuma namazından sonra, ikindi namazına kadar kılınır.
Aynen ikindinin sünneti gibi kılınır. Ondan tek farkı, her rekâtın kıyamında Fâtiha'dan sonra 1 Âyet-el kürsi ile 10 Kevser sûresi okunur. Diğerleri aynıdır. Âyet-el kürsî'den ve Kevser'den önce Besmele okumak gerekmez, okunsa da zararı olmaz.
Zorla oruç bozdurulunca ne olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tehdidini yerine getirebilecek biri, başka birinin orucunu zorla bozdursa veya bir kimse zorla kendi hanımıyla beraber olsa, Hanefî mezhebine göre bozulan bu orucu, kurtarma çaresi var mıdır?
CEVAP: Mâlikî, Hanbelî ve Şâfiî mezhebi ile İmam-ı Râfiî'ye göre, zorla yedirilip içirilen kimsenin orucu bozulmuş olmaz. İmam-ı a'zam Ebu Hanife'nin kavli de böyledir. Hanımıyla zorla beraber olmaya gelince, İmam-ı Ahmed hariç, diğer imamlara göre de, hanımının orucu bozulmuş olmaz. (Mizan-ı Kübra)
Böyle zor durumda kalan Hanefî, ya İmam-ı a'zamın kavline uyar veya bu üç mezhepten birini taklit ederse orucu bozulmamış olur.
Peygamber efendimiz, (Âlimlerin farklı ictihadları, mezheplere ayrılması rahmettir) buyuruyor. Bu rahmetten istifade ederek bozulan oruçlarımızı kurtarmaya çalışmalıyız. Bozulan oruç yerine ömür boyu oruç tutsak ramazandaki sevaba kavuşamayız. Bir hadis-i şerif şöyledir:
(Ramazanda bir gün orucu bozulan kimse, ömür boyu oruç tutsa, o orucun sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
TUTULAMAYAN ORUÇLARIN KAZASI
Sual: Babam bu ramazanda orucunu tutamadı. Bir hocaya, (Sonra kaza edebilir miyim?) diye sormuş, o da, (Öyle kaza etmek diye bir şey yok, tutmadıysa artık fidye verir) demiş. Tutulamayan oruçlar kaza edilmiyor mu?
CEVAP: Elbette kaza edilir. Nakli esas almayan, kafadan konuşan, böyle zamane hocalarına itibar edilmez. Onlar, kitaplara bakarak değil, kafadan konuşurlar. Ramazan orucunu tutamayan hasta, iyi olunca bunları kaza eder. Seferde tutulamayan oruçlar, daha sonra kaza edilir. Kadın, hayzı sebebiyle tutamadığı oruçları daha sonra kaza eder. Bunlar her fıkıh kitabında yazılıdır. Mesela Hindiyye'de, Redd-ül muhtar'da, Halebî'de yazılıdır. Yazılı olmayan kitap yoktur. Hele (Kaza edilmez) diye bir ifade, hiçbir kitapta yoktur. Muteber olmayan kitaplarda bile, (Kaza edilmez) diye yazmaz.
Çok yaşlanıp, ölene kadar ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık)
(Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir.) [Nesaî]
İki günü aynı olan zarardadır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ çalışana verir. İster kâfir ister mümin olsun, bir gayeye kilitlenerek çalışıyorsa, önüne çıkacak mânileri kaldırır ve onu hedefine ulaştırır. Ne niyetle yapmışsa, karşılığını âhirette alır.
Her iş niyetine göredir. Bir sultan, savaş için, muazzam bir ordu hazırlar. Tepeye çıkıp, ordunun olduğu vadiye bakar. (Yâ Rabbî, bu ordumla beraber Peygamber efendimizin zamanında yaşasaydım da, Onun emrinde savaşa katılsaydım) diye içinden geçirir. Aradan zaman geçer, sultan vefat eder. Kıyamette, sadece bu niyetinin hürmetine Allahü teâlâ onu affedip Cennete koyar. Çünkü sevdiklerine o kadar yüksek kıymetler vermiş ki, kul bir şey yapamasa bile, kendi rızası için olan böyle ufacık bir niyeti, her şeyden çok daha kıymetli kabul ediyor.
(İki günü eşit olan aldanmış, bugünü dününden kötü olan ise lanetlenmiştir) hadis-i şerifinde bildirilen "İki günü eşit olmamak", zarara girmemek demektir; bugün dünkünden daha çok ibadet yapmak değildir. Herkesin belli bir sevabı vardır. Bugün çok az bir sevab da işlense, düne göre sevabımız artıyor demektir. Mesela dün 500 birim sevabımız varsa, bugün bir tek sevab işlersek 501 birim olur. Dünküne göre durumumuz iyi olmuş demektir. Çok az da olsa, her gün sevabımızın artması lazım. Bugün çok sevab işlediğimiz hâlde, çok da günah işlersek, diyelim 50 birim sevab işledik, 60 birim de günah işlemişsek, 10 birim zarardayız demektir. Toplam sevabımız olan 500 birimden bu 10 birim günahımız çıkınca, 490 birim sevabımız kalıyor. İşte bu durumda, bugün zarar ettiğimiz için aldanmış oluyoruz. Demek ki, sadece çok sevab işlemek yetmiyor, sevabları götürecek günahlardan da sakınmak gerekiyor.
Farz namazı kılmamışsak, birinin kalbini kırmışsak veya birini gıybet etmişsek, bu günahlar sebebiyle çok zarara uğramış oluruz. Günah işlemekten çekinilmezse, Allah saklasın, zamanla ibadetler sıfırlanabilir, hattâ günahları hafif görmeye başlayınca küfre girilebilir.
İbadetlerin kıymeti, niyete, ihlâsa ve imanın kuvvetine, parlaklığına göredir. Yani imanı parlak, niyeti düzgün ve ihlâsı çok olanın ibadeti daha kıymetlidir. İhlâsla ibadetlere devam edilince, her gün iman daha kuvvetlenir, daha parlar ve böylece ibadetlerin kıymeti de artar.
Her başarıyı o büyüklerin bereketinden bilmeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimize hizmet ederken, birlik ve beraberlik içerisinde olmaya çalışmalı. Eğer hepimiz, aynı şeye, aynı şekilde niyet edip, birlikte hareket edersek, aynı şeyi hedeflersek, istediğimiz neticeyi elde ederiz. Ama nefsimize uyarsak veya tek başına hareket edersek o zaman netice hüsran olur. Biz tek başımıza bir hiçiz. Bir arada olduğumuz zaman dua kabul olur, beraberken himmet, yardım gelir. Herhangi bir işimizde eksiklik veya aksama olursa, suçu başkasında değil, kendimizde aramalıyız, çünkü asıl düşman içimizdedir. Mürşid-i kâmil olan zat, Allahü teâlânın bildirmesiyle talebelerinin yaptıklarından haberdar olur. Bunu bildiren Allahü teâlâdır. Onun kudretinden şüphe etmemelidir. Bunu düşünerek, her adımda Rabbimizin rızasına uygun hareket etmeli. Kendimizi aradan çekmeli, her başarıyı o büyüklerin bereketinden bilmeli.
Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri, (Tekrar dünyaya gelseydim, çıplak ayakla, her yeri dolaşır, herkesin kapısına gider, âhiretten geliyorum, âhiret var, ölüm var, Cennet var, Cehennem var derdim) buyuruyor. Şimdi çıplak ayakla da gezmek gerekmiyor. Her türlü imkân mevcut. Buna rağmen tembellik edip, Ehl-i sünnet kitaplarının yayılması için çalışmazsak vebali ağır olur.
Yine Ubeydullah-ı Ahrar hazretleri, (Eğer şeyhlik yapsaydım, hiçbir şeyh, bir yerde, bir mürid bulamazdı. Fakat, bana başka vazife verildi. O vazife de, İslamiyet'i yaymak ve kuvvetlendirmektir) buyuruyor. Bunun için, sultanlara, gidip nasihat verirdi. Tesirli sözleriyle, hepsini doğru yola getirirdi. Onlar vasıtasıyla İslamiyet'i yayardı.
PEYGAMBERLER GIPTA EDERLER
(Yâ Eba Hüreyre, Allah'ın kullarına, Allah'ın dinini öğret! Onlara öğretmeye giderken bastığın yere melekler kanatlarını serer. Gökteki melekler, yerdeki hayvanlar, havadaki kuşlar, denizdeki balıklar senin için dua ederler. Kıyamette sana öyle bir makam ihsan olunur ki, Peygamberler gıpta ederler) hadis-i şerifindeki müjdeye kavuşmak için, imkân nispetinde Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını dağıtmak, yaymak için çok çalışmalıdır.
Birine bir meseleyi kendimiz anlatmak yerine, ona bir kitap verilir. (Buradan okuyabilirsin) denir. En iyi emr-i maruf yolu budur. Çünkü anlatmaya kalkarsak, nefsimiz araya girer, belki kabul etmez veya iyi anlatamayız. Büyüklerin, kitaplarındaki kıymetli sözleriyle yola gelmeyen, bizim sözümüzle hiç yola gelmez.
Hizmet delisi olmaya çalışmalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmanı korumak çok zordur. Rüzgâr esince, kırılacak kadar incecik bir camdan bir top olsa, onu düşürmeden, çatlatmadan, kırmadan gitmek ne kadar zorsa, doğru imanı muhafaza etmek de böyle çok zordur. Bunun için, bu doğru imanın kıymetini bilmeli, elden gitmemesi için çok dua etmelidir. Küfre düşmemek, şirkten korunmak için, sabah akşam, hadis-i şerifte bildirilen şu iman duasını okumalı:
(Allahümme innî eûzü bike min en üşrike bike şey'en ve ene a'lemü ve estagfirüke limâ lâ a'lemü inneke ente allâmülguyûb.)
Bu imanın elden gitmemesi için, ayrıca çok şükretmelidir. İmanın şükrü, bunu diğer insanlara da ulaştırmaktır. Bunu yaparken ayıplayanların deli demelerine aldırmamalı, (Bir kişiye deli denmedikçe, o kişinin imanı tamam olmaz) hadis-i şerifinde bildirilen deli gibi olmaya çalışmalı. Buradaki deli, hizmet delisidir. Çünkü nefs kâfir olduğu için, bu hizmete engel olur. Nefsini ayaklar altına alıp, bir kişiyi daha Cehennem ateşinden kurtarmak için yola çıkana, insanların hidayeti için gece gündüz demeden çalışana, doğru din kitaplarını tavsiye edene ve bu kitapları, hiçbir karşılık beklemeden tanıdıklarına verene, nefsi deli dediği gibi, münafıklar ve câhiller de ona deli der. Kimsenin kınamasına aldırış etmemelidir. Ne mutlu böyle hizmet delisi olanlara!
DİNE HİZMETE MÂNİ OLANLAR
Bir gün bir talebe, hocasına, (Efendim, ben şöyle dua ediyorum: "Yâ Rabbi, hiçbirimiz, dinimizin doğru olarak yayılması için, sizin rehberliğinizde yaptığımız bu hizmetlerden daha kıymetli değiliz. Yapacağımız bu kıymetli hizmetlere içimizden kim mâni oluyorsa veya herhangi bir zararı dokunuyorsa, hattâ zarar vermese bile faydası yoksa, onu oradan bir şekilde al" diyorum. Böyle dua uygun mudur?) diye sorar. Hocası, (Evet, yaptığınız dua doğrudur) buyurur.
Ehl-i sünnet kitaplarını yayarak, dinimize hizmet edenlerin her adımına cihad sevabı verilir. İmam-ı Rabbânî hazretlerinin 65. mektubunda bu hizmetlerin kıymeti anlatılıyor. Sözle, yazıyla yapılan cihad, kılıçla, topla ve tüfekle yapılan cihaddan kıymetlidir. Cenab-ı Hak, dilediklerini seçer ve onları bu hizmette kullanır. Bu bir lütf-i ilâhîdir. Bu ihsana kavuşanlara müjdeler olsun!
Kadir Gecesi'ni nasıl ihya etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kadir Gecesi hakkında, hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerim Levh-i mahfuz'a, Berat Gecesi'nde bir defada indi. Levh-i mahfuz 7. kat semada, Cennet 6. kat semadadır. 1. kat semaya Kadir Gecesi inmeye başladı. İlk âyet-i kerimeden sonra 3 yıl âyet gelmedi.
Bu gece bütün müminler affolur, yalnız şu beş sınıf insan affolmaz:
1- Falcılar, kâhinler, Yıldızname gibi kitaplara bakıp gelecekten haber verenler, 2- Büyü yapanlar ve yaptıranlar, 3- Ana-babaya âsi olanlar, 4- İçkiye devam edenler, 5- Zinâ edenler, namahrem kadınlarla düşüp kalkanlar. Bunlardan yalnız, bu günahına tevbe edenler affolur.
Bir Ramazan-ı şerif daha geldi geçiyor. Kadir gecesi bir fırsattır, onu iyi değerlendirmeli. Hanefî mezhebinde bir geceyi ihyâ etmenin en iyi yolu, ilim öğrenmektir yani ilmihâl okumaktır. İkinci önemli husus da, bu gecede günah işlememektir.
Bir kimse Kadir Gecesi'ni ibadetle geçirirse kalbi ölmez ve o geceyi ihya edeni Allahü teâlâ affeder. Kadir Gecesi'nde ve gündüzünde çok ibadet etmeli, çünkü gündüzünde yapılan ibadete de gece yapılmış gibi sevab verilir. Bu gecenin, Ramazan-ı şerifte olduğu kesindir. Bunu Allahü teâlâ bu ayda saklamıştır ve her sene değişir. Kuvvetli ihtimâl, 20'sinden sonradır. Saklamasından maksat da, sadece o gece değil, bütün ay ibadet edilmesi içindir. Bu gece şöyle dua etmeli:
(Yâ Rabbî, sen bizi şeytanın şerrinden, düşmanın şerrinden ve nefs-i emmaremizin şerrinden muhafaza eyle, evlerimize iyilik ver, helâl ve hayırlı rızklar ihsan eyle. Hastalarımıza şifa, dertli olanlarımıza deva, borçlularımıza eda ihsan eyle. Bizi cuma gününün ve Kadir Gecesi'nin şefaatine, bereketine nâil eyle. Cuma günü ve Kadir Gecesi hürmetine günahlarımızı affet, Cennette de cemalinle müşerref eyle, kusurlarımızı affet!)
Resulullah efendimiz, Kadir Gecesi'nde, (Allahümme inneke afüvvün kerîmün tühıbbül afve fa'fü annî) duasını da çok okurdu. (Yâ Rabbî, sen affedicisin, kerîmsin, affı seversin, beni de affet) demektir. Bu gece Kadir sûresi ve Kur'an-ı kerim de okumalı. (Kadir gecesine rastlamış olan bir geceyi ihya eden, Kadir Gecesi'ni ihya etmiş gibi sevab kazanır) hadis-i şerifini ve Kadir Gecesi'ni kaçıranın 27. geceyi ihya etmesini bildiren hadis-i şerifleri düşünerek, sık sık vaki olan 27. gece ihya edilirse, o gece Kadir Gecesi olmasa bile, büyük sevaba kavuşulur.
Uyuyanın ağzına su dökmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Uyuyanın ağzına su dökülse veya uyuyan birine herhangi bir hastalığı için iğne vurulsa yahut sinir krizi geçireni sakinleştirmek için yere yatırılıp enjeksiyonla cildine ilaç şırınga edilse, orucu bozulmuş olur mu?
CEVAP: Evet, bunlar Hanefî'de orucu bozar. İmam-ı Züfer'e ve İmam-ı Şâfiî'ye göre ise uyuyan birinin boğazına su dökülse orucu bozulmaz. Çünkü uyumakta, unutmaya göre daha çok mazeret vardır. Uyuyanın, boğazına suyun gitmesinde kendi katkısı yoktur. (Mebsut, Redd-ül muhtar)
Böyle durumlarda, İmam-ı Züfer'in veya İmam-ı Şâfiî'nin kavline uyulursa oruç bozulmamış olur.
Şâfiî'de orucu bozan bir şey o kişiye zorla yaptırılırsa orucu bozulmaz.
Şâfiî'de orucun bozdurulması konusunda, kişinin kendi fiilinin olup olmadığına bakılır. Kendi yapmayıp başkası zorla yaptırmışsa oruç bozulmaz. (Mebsut)
Şâfiî'de, başkaları tarafından zorla oruçlunun midesine bir şey sokulursa orucu bozulmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Şâfiî ve Hanbelî'de, zorla, tehditle bir şey yedirilen kimsenin orucu bozulmuş olmaz. (İslam Fıkhı Ans.)
Şâfiî'deki bu hükümlere göre, sinir krizi geçiren bir kimseyi sakinleştirmek için yatırıp zorla iğne vurulsa, o kişinin orucu bozulmuş olmaz. Böyle bir durumla karşılaşan Hanefî, orucunu kurtarmak için, Şâfiî mezhebini taklit edebilir.
Sual: Bir zamane hocası, (Abdestten sonra ağızdaki yaşlığı yutmak orucu bozmadığına göre, astım ilaçlarındaki ağızdaki yaşlıktan daha az olan ilaç da orucu bozmaz) diyor. Az ilaç orucu bozmaz mı?
CEVAP: Orucu az ilaç da bozar, toz, duman da bozar. Tozdan, dumandan sakınılması imkânsızsa veya zorsa o zaman bozmaz. İlaç böyle değildir. Az da olsa, onu kendimiz kullanıyoruz. Ağızdaki yaşlığa kıyas etmek yanlıştır. Çünkü İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Bezzaziye'de (Abdestten sonra, ağızda kalan yaşlığı, tükürükle yutmak orucu bozmaz. Çünkü bundan korunmak imkânsızdır) deniyor. (Redd-ül muhtar)
Ağızdaki yaşlığı yutmanın orucu bozmaması, bundan sakınmak imkânsız olduğu içindir. Astım ilacından korunma imkânımız var. Yanlış kıyas yaparak Müslümanların oruçlarını bozmaktan sakınmalıdır. Eğer astım hastası, ilaç kullanmak zorunda ise, ilacını kullanır, tutamadığı günleri bayramdan sonra kaza eder. Kaza da edemeyecek kadar hasta ise, o zaman fidyesini verir.
Fitre kâğıt parayla da verilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihâl'de, fitre için iki kavil bildirilmekte, birincisinde kâğıt para ve her çeşit mal verilebileceği, ikincisinde ise, âlimlerin çoğunluğuna göre, altın veya gümüş verilmesi gerektiği bildiriliyor. Fitre miktarı az olduğu için o kadar küçük altın bulmak zor. Böyle bir ihtiyaçtan dolayı birinci kavil tercih edilemez mi?
CEVAP: O ihtiyacı düşünerek, durumu merhum Enver abimize 16 Ağustos 2011 tarihinde yazılı olarak arz etmiştik. Kâğıt parayla verilebileceğini bildiren kavli tercih etmenin mahzuru olmadığını bildirmişlerdi. Bunun üzerine biz de o zaman, gazetede fitrenin kâğıt parayla da verilebileceğini yazmıştık.
Tam İlmihâl'deki, Cevhere'den alınan, (Sadaka-i fıtr verirken, arpa, buğday yerine kıymetleri kadar altın, gümüş veya fülus, yani bakır, bronz para [kâğıt para] ve her çeşit mal verilebilir) hükmü, zayıf bir kavil de değildir. Zayıf olsa bile, harac [ihtiyaç, güçlük, meşakkat, sıkıntı] olunca zayıf kaville amel etmek gerektiği kitaplarımızda yazılıdır.
İslam Ahlakı kitabında deniyor ki: Zayıf kavil olsa bile, Müslümanlara yapabileceklerini söylemeli. Harac olduğu zaman, zayıf kavil ile amel etmek lazım olduğu, İbni Âbidin'de de yazılıdır. Harac olduğu zaman zayıf olan kavil ile amel etmenin evla olduğu Hadîka'da da, yazılıdır. (İslam Ahlakı)
İbni Âbidin ve Hadîka'da deniyor ki: Bir işi yapmakta harac olursa, zayıf kavle uyulur. Buna uymakta da harac olursa, başka mezhebi taklit ederek yapılır. (S. Ebediyye)
GÜÇLEŞTİRMEYİN, İHTİLAFA DÜŞMEYİN!
Buhârî'deki, (Kolaylaştırın, güçleştirmeyin, müjdeleyin, sevdirin, nefret ettirmeyin! Birbirinizle iyi geçinin, ihtilafa düşmeyin!) hadis-i şerifinde bildirilen, (Kolaylaştırın) sözü, (Dinimize aykırı olmamak şartıyla, dinin verdiği ruhsatlardan faydalanın) demektir. Yoksa (Dine aykırı olsa da, kolayınıza geleni yapın) demek değildir.
Bir fitre bedeli, 1750 gram undur, en fazla 5 lira eder. 5 liralık altın bulmak imkânsız denecek kadar zordur. Enver abi de, fitrenin kâğıt parayla verilebileceğini bildirirken, (İlla altın veya un vereceksin, başkası verilmez) demek, ihtilaf çıkarmak, dinin emrini güçleştirmeye ve nefrete sebep olur.
Bayramda yapılması sünnet olan işler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda ne yapmak gerekir?
CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, Ramazan Bayramı'nda bayram namazından önce tatlı yemek, hurma yemek, hurmayı 1, 3, 5 gibi tek adet yemek, teke riayet etmek, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, salih akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye vermek sünnettir. Ramazan gittiği için değil, günahlarımız affolup, büyük sevaba ve büyük nimete kavuştuğumuz için bayram yapıyoruz. Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem", (Ramazan ayının son günü Allahü teâlâ, oruç tutanları affeder) buyurunca, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, o gün Kadir Gecesi mi?) diye sual etti. Onlara, (Kadir gecesiyle ilgisi yok. İş yapana, işi bitirince ücreti verilir) buyurdu. (Beyhekî)
Bir hadis-i şerif daha: (Ramazan ayındaki özel sevablar bilinmiş olsaydı, bütün yılın Ramazan olması istenirdi.) [Ebu Nasr]
Bunları bilen Müslüman nasıl sevinmez ve bayram etmez! Bayram günleri sevinmek, neşelenmek gerekir. Hazret-i Ebu Bekir, kızı Âişe validemizin evine gidince, iki cariyenin def çalıp oynadığını gördü. Ensar-ı kiramın kahramanlıklarını övüyor, destan söylüyorlardı. Hazret-i Ebu Bekir, (Resulullah'ın evinde böyle şey yapılmaz, susun!) dedi. Düğünlerde ve bayramlarda, kadınların def çalmaları caiz olduğu için, Peygamber efendimiz hazret-i Ebu Bekir'e, (Onlara mâni olma! Her kavmin bir bayramı vardır, bu da bizim bayramımızdır. Bayram, sevinç günleridir) buyurdu. (Buhârî)
Hazret-i Ali, (Bugün, orucu kabul edilenlerin ve günahları affedilenlerin bayramıdır) buyurdu. Hadis-i şerifte de, (Ramazan ayında, içkiye devam eden, ana babasına âsi olan ve sıla-i rahmi terk eden hariç, herkesin günahları affolur) buyuruldu. (Gunye)
Eğer bunlar tevbe ederse, Allahü teâlâ günahlarını affeder. Ne mutlu günahlardan sakınarak oruç tutanlara! Bunlar, asıl bayramı âhirette yapacaklardır.
Sıkıntılar, cihat edenlerin aşkını, hevesini artırır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allah'ın kullarına, Allah'ın dinini öğret! Onlara öğretmeye giderken bastığın yere melekler kanatlarını serer. Gökteki melekler, yerdeki hayvanlar, havadaki kuşlar, denizdeki balıklar senin için dua ederler.
Merhum hocamızın bir bayram sohbetinden:
Rabbime çok şükürler olsun, bizi sıhhat ve selametle bu mübarek güne eriştirdi ve hayatlarını tehlikeye koyarak, Onun dinini doğru olarak anlatan kitapları, Onun kullarına yaymak için oruçlu oruçlu dolaşan, yorulan, sizin gibi mücahid kardeşlerimizle böyle karşılaştığımız, mübarek ellerinizi sıkmakla şereflendiğim için Rabbime sonsuz şükrediyorum. İslamiyet'in garip olduğu, Kahhâr sıfatının tecelli ettiği bir zamanda, böyle Onun dini için aşkla gayret eden, çalışanlara ne mutlu! Ne mutlu Onun seçtiği mücahidlere, o mücahidlerin arasında bulunmak saadetine kavuşan siz kardeşlerime ne mutlu! İnanıyorum ki sizin o cihadınızda, gittiğiniz, bastığınız yerlere melekler kanadını serdiler.
Çünkü Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Allah'ın kullarına, Allah'ın dinini öğret! Dini öğretmeye giderken basılan yerlere melekler kanatlarını serer. Gökteki melekler, yerdeki hayvanlar, havadaki kuşlar, denizdeki balıklar onun için dua ederler. Kıyamette ona, peygamberlerin bile imreneceği makam ihsan olunur.)
Elhamdülillah, bu müjdeye mazhar olan kardeşlerimizsiniz, onun için çok bahtiyarsınız. Allahü teâlânın bu nimetine karşı çok şükretmeli. Belki bu cihadınızda çok sıkıntılar çektiniz, çok üzüldünüz, çok yeise düştüğünüz anlar da oldu. Ama Eshab-ı kiramın, hattâ peygamberlerin çektiği sıkıntılar, bunlardan kat kat daha fazlaydı. Bu sıkıntılar, mücahidlerin aşkını, hevesini artırır.
Allahü teâlâ, sevgili peygamberine minnet ediyor, (Sana yardımcılar yarattım) buyuruyor. Biz de sizin gibi yardımcılar, sizin gibi mücahidlerle Rabbimize şükrediyoruz. Elhamdülillah, Rabbimiz sizleri seçmiş, bu cihadın şerefiyle şereflendirmiş. Bu cihadın, bu hizmetin devamını arzu ediyoruz. Nasıl devam eder bu? Allahü teâlâ, (Nimetime şükrederseniz artırırım) buyuruyor. Onun yolunda çalışmak, Onun dinine hizmet etmekten daha büyük nimet olur mu? Bu nimetin devamı için Rabbimize çok şükretmeli.
Öncelikle bizi bu cihada sürükleyen kuvvetli imanımıza şükretmeliyiz. Bu iman nimetinin şükrünü ifa etmek için, hubb-i fillah ile şerefleneceğiz, birbirimizi seveceğiz, birbirimizin kalbini kırmaktan titreyeceğiz.
Sabredenin gideceği yer Cennettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Sabredenin gideceği yer Cennettir) hadis-i şerif şerifindeki müjdeye kavuşmak için, bizi inciten din kardeşlerimize sabretmemiz, ona dua etmemiz lazımdır.
Merhum hocamızın bayram sohbeti:
Peygamberler hariç, herkesin kusuru, günahı olur. Bir müminin kalbini incitmek, Beytullah'ı yetmiş kere yıkmaktan daha büyük günahtır. Kusurları görmemeli, affetmeli ve sabretmeliyiz. (Sabredenin gideceği yer Cennettir) hadis-i şerifindeki müjdeye kavuşmak için bizi inciten kardeşimize sabretmek, ona dua etmek lazımdır.
Ana baba hakkı çok büyüktür. İlk imanımızı onlardan öğrendik. Bu yüzden, din düşmanları, aile yuvasını yıkarak, İslâmiyet'i kökünden kazımaya çalışıyorlar. Ana babamızın kıymetini bilmeliyiz. Resulullah efendimiz, bir bayramda, hutbe için minberin ilk basamağına çıkınca (Yâ Rabbî! Ana babasının hizmetinde kusur eden, onların kalblerini inciten, onların rızasını, duasını almayanı, Cehenneme sok yâ Rabbî!) buyurdu. Yine (Ana babanın evladına duası, peygamberin ümmetine duası gibi kıymetlidir) buyuruyor. O hâlde, onların dualarını, rızalarını almalıyız.
Hanımların kıymetini de bilmeliyiz. Onlar, Allahü teâlânın bize emanetidir. Saliha bir hanım, Cennet nimetidir. O, hayatını bize vakfetmiştir. Biz neşeliysek o da neşeli, biz üzüntülüysek o da üzüntülü olur. Onun kalbini incitmek, Beytullah'ı yıkmaktan daha büyük günahtır. Ona sert söylememeli, kusurlarına sabretmeli. Üzülürse, sinirleri bozulur. Bugün hastalıkların çoğu da, hep sinirden kaynaklanıyor. Hasta olunca, sıkıntısını yine kocası çeker. Doktor peşinde koşar, ağzının tadı kalmaz. Aklı olan kendini bu hâle düşürür mü?
Peygamber efendimiz, (Kızmayın! Güzel huylu olun! Hanımınızla iyi geçinin!) buyuruyor. Hiç kimseyle münakaşa etmemeli. Münakaşa, dostun dostluğunu azaltır, düşmanın düşmanlığını arttırır. (Sabreden kazanır) hadis-i şerifine uymalı.
Birbirimize gıyaben hayır dua edelim. Gıyaben yapılan dua kabul olur. Fâsıklar, mürtedler dedikodu yapar, sâlih Müslümanlar dua eder. Biz, Müslümanlara ve Allah'ın bütün kullarının hidayeti için dua ederiz.
Nimet içinde olan sevinmeli, kızmamalı. Saadete kavuşan kızmaz, neşelenir. Peygamber efendimiz, (Müminin alâmeti güler yüzdür. Münafığın alâmeti asık surattır) buyuruyor. Allahü teâlâ ihsan ettiği nimeti göstermemizi sever. Cihad etmek, yani Allah'ın dinine hizmet etmek en büyük nimettir, bu nimet, güler yüzle, tatlı dille, şefkatle, merhametle gösterilir.
Doğru kitapları okuyup çenemizi tutmalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu büyükler bizim elimizden tutmuş Cennete götürürken, derdimiz ne ki, üstümüze vazife olmayan işlere karışıyoruz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İyilerle beraber olan, zarar etmez. Gül ağacının dibindeki çamura, gül kokusu siner. Gül tutan elde, gül kokusu olur. Koku satan dükkâna giren, koku sürünmese de yine kokulardan istifade eder. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Hadis-i şerifte, (Kişi, sevdikleriyle beraberdir) buyuruldu. Bu büyükleri seven, onlarla beraber olur. Onlarla beraber olan, şakî olmaktan [küfürden] korunmuş olur) buyuruyor. Demek ki, Ehl-i sünnet âlimlerini, Evliya zatları sevenler, Cennete giden yola girmiş olur. Bu büyükler bizim elimizden tutup Cennete götürürken, derdimiz ne ki, üstümüze vazife olmayan işlere karışıyoruz. Yapılacak şey, (Fitne zamanında evinizde oturun, günahlarınıza tevbe edin, dilinizi tutun, kendi işinize bakın, başkalarının işine karışmayın!) hadis-i şerifine uyarak, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumak ve susmaktır. Burada susmaktan maksat, sadece kendi işimizi yapmak, başkasının ve âmirlerimizin işine karışmamak, gıybetten, söz taşımaktan, fitneye sebep olacak her türlü söz ve hareketten sakınmak demektir.
Peygamber efendimiz, (Kur'an okunan evin hayrı artar, melekler oraya toplanır, şeytanlar oradan uzaklaşır. Kur'an okunmayan ev, içindekilere dar gelir, sıkıntı verir, bereketsiz olur. Bu evden melekler çıkar, şeytanlar girer) buyuruyor. Kur'an-ı kerimi her gün az da olsa, birkaç satır da olsa mutlaka okumalı. Çok okuyamıyorum diye temelli terk etmemeli.
HER GÜN AZ DA OLSA OKUMALI
Yapılacak diğer önemli bir iş de, her gün düzenli olarak kitaplarımızdan okumaktır. Dinimize ait bir meseleyi öğretmek veya öğretmeye sebep olmanın sevabı, yüz umre sevabından daha fazladır. Ehl-i sünnet itikadını anlatan bir kitabı başkalarına vermek, çok kıymetli bir iştir.
Âhir zamanda en büyük tehlike, sağı solu dinlemek, onlara göre yön belirlemektir. Ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetli kitaplarına kavuşanlar, hazineye kavuşmuş demektir. Bu hazine kıyamete kadar onlara yeter. Ehl-i sünnet âlimleri bize her şeyi bildirdiler, söylenmedik şey bırakmadılar. Ama bu hazine rafta, vitrinde beklemek için değildir. İlaç rafta istediği kadar beklesin, hasta gerekli ilacını almazsa ölür gider. O ilacı kullanmak lazım. Her gün mutlaka, az da olsa kitap okumalıdır.
Şevval ayında (bu ayda) oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: ''Ramazandan sonra Şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.''
Sual: Ramazandan sonra, Şevval ayında oruç tutmanın önemi nedir?
CEVAP: Her zaman oruç tutmak sevabdır. Hadis-i şerifte, (Oruç, Cehennem ateşinden koruyan bir kalkandır) buyuruldu. (Buhârî)
Şevval ayında tutulan orucun çok sevabı vardır. Üç hadis-i şerif:
(Ramazandan sonra Şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.) [Taberânî]
(Ramazan orucuyla Şevvalde de 6 gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İbni Mâce]
(Ramazan ayı orucu on aya, Ramazandan sonra tutulan 6 gün oruç da iki aya mukabil olur ki, böylece bir yıl oruç tutma sevabına kavuşulur.) [İbni Huzeyme]
Bu 6 gün orucun bayramdan sonra hemen tutulması iyidir. Aralıklı tutmak da caizdir. Kazaya niyet ederek tutmalı. Kaza oruçlarını, pazartesi ve perşembe günleri tutmak daha iyidir.
Sual: Ramazan ayında tuttuğumuz oruçlar tam isabet etse, yani 30 gün oruç tutsak, yine bayramdan sonra iki gün oruç tutmak gerekiyor mu?
CEVAP: Evet, hilâl dinin emrine uygun gözetlenemediği için, tutulan oruçların tamamı, Ramazana rastlasa bile, ilk ve son günü şüpheli olduğundan, bayramdan sonra iki gün kaza orucu tutmak gerektiği Bahr, Hindiyye, Kadıhan gibi muteber eserlerde yazılıdır. Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri de, (Böyle yerlerde bulunan Müslümanların bayramdan sonra, kaza niyetiyle, iki gün daha oruç tutmaları lazımdır) buyurmuştur.
Şevval ayında altı gün oruç tutarken, kazaya da niyet edilirse, bu iki günlük kaza orucu da tutulmuş olur.
SOLAK OLANIN YİYİP İÇMESİ
Sual: S. Ebediyye kitabında, (Sağ elle yiyip için! Çünkü şeytan, sol elle yiyip içer!) hadisi bildirildikten sonra; giyinmek, yiyip içmek gibi âdetteki sünnetleri mazeretsiz yapmamanın tenzihen mekruh olduğu ve Peygamber efendimizin ekmeği sağ, karpuzu sol eline alıp yediği, bir ihtiyaç olunca, sol elle yiyip içmenin caiz olduğu bildiriliyor. Solak olanın, sol elle yiyip içmesi, caiz değil mi?
CEVAP: Elbette caizdir. Resulullah efendimizin "sallallahü aleyhi ve sellem", iyi şeylere sağdan başlamak, yiyip içmek, giyinmek ve sakal bırakmak gibi zevaid sünnetlerini unutarak veya bir özürle terk etmek caizdir. Bunlar, tenzihen mekruh olduğu için, özürsüz bile terk edilse günah olmadığı S. Ebediyye'de, Hadîka'dan alınarak bildirilmektedir. Bir mazeret olmadıkça, elbette bu sünnetlere de uymalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimde mealen, (Resulümün emrettiklerine uyun, yasakladıklarından sakının) buyuruluyor.
Sual: (Yalnız Kur'an) diyen etiketli yamuklardan biri, (Sünnet namaz diye bir şey yoktur, Peygamber sünnet değil nâfile kılardı. Sünnet kılmak peygambere tapmak olur) diyor. Bütün İslam âlimleri sünnet kılmadı mı? Bunlar peygamberimize mi tapmıştır?
CEVAP: Hâşâ, bu çok çirkin bir iftiradır. Sünnet kılan, sünnete uyan, Peygamber efendimize tapmış olmaz. Ona uymuş olur, ona uymak da Allah'ın emridir. Allahü teâlâ, Peygamber efendimize mealen, (De ki, eğer, Allah'ı seviyorsanız, bana uyun ki, Allah da sizi sevsin, günahlarınızı affetsin!) buyuruyor. (Âl-i İmran 31) [Allah'ı seviyorum iddiasında bulunanın, Peygamber efendimize uyması lazım.]
Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" farzların yanında nâfile kıldığı gibi, başka vakitlerde de nâfile kılardı. Bu nâfile namazlara sünnet adı verilmiştir. Bunun tapmakla ne alakası var? Peygamber efendimizin farzların haricinde yaptığı her şeye sünnet denir. Mesela farz oruçlar haricinde tuttuğu nâfile oruçlara sünnet oruç denir. Abdestin, namazın, haccın, orucun sünnetleri olur. Yemeğin, elbise giymenin sünneti olur. Yaptığı her mübah şey sünnettir. Âdet olarak yaptığı sünnetlerin yanında ezan okumak; kamet getirmek gibi ibadet olarak yaptıkları da vardır. Bu sünnetlere uymayı Resulullah'a tapmak gibi göstermek şeytanın kıyasına benziyor. Başka bir mezhepsiz de, Kâbe istikametinde namaz kılmayı, Kâbe'ye tapmak olarak göstermişti. Şeytan da, Hazret-i Âdem istikametinde secde edilmesini, Hazret-i Âdem'e secde olarak kabul edip isyan etmişti. Biz, Kâbe istikametinde Allahü teâlâya secde ediyoruz. Sünneti de Peygamber efendimize uymak için yapıyoruz. Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen, (Resulüme uyun, o size ne emrederse onu yapın, neden sakındırırsa ondan kaçının) buyuruluyor. Resulullah'ın sünnetine uymak, Allah'a uymak olur. Allah'ın emrine uyan Müslümanlara (Peygambere tapıyorsunuz) demek, ne kadar çirkin bir hakarettir.
Sual: Mübarek gecelerin gündüzü de, geceleri gibi kıymetli midir?
CEVAP: Genelde öyledir. Bir hadis-i şerif: (Dört gece, gündüzü gibi, dört gündüz de, gecesi gibi kıymetlidir. Allahü teâlâ, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onları bol ihsana kavuşturur. Bunlar, Kadir Gecesi, Arefe, Berat ve Cuma geceleriyle gündüzleridir.) [Deylemî] (Bu dört kıymetli gecenin gündüzlerini de iyi değerlendirmelidir.)
Vermek istemeseydi istek vermezdi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"İstemek, kavuşmanın müjdecisidir. Yanıp yakılmak da, kavuşmanın başlangıcı demektir. Büyükler, (Vermek istemeseydi, istek vermezdi) buyuruyor."
Sual: İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Allahü teâlâ vermek istemeseydi, istek vermezdi) buyuruyor. Benim uygunsuz bir kızla evlenme isteğim olduğu gibi, bende çeşitli günahları işleme isteği de mevcuttur. Bu istekleri Allah bana vermeseydi elbette ben bunları istemezdim. Bu istekleri Allah verdiğine göre, bunları işlemem günah olmuyor mu?
CEVAP: İmam-ı Rabbânî hazretlerinin bildirdiği bu istek, günah işleme isteği değil, Allah'a kavuşma isteğidir. O yazının tamamı şöyledir:
Allahü teâlâ, kendini aramak arzusunu arttırsın. Ona kavuşmaya mani olan şeylerden sakınmak nasip eylesin! Allahü teâlâyı istemekte, Onun için yanıp yakılmakta olduğunuzu bildirdiği için, çok hoşumuza gitti. Çünkü istemek, kavuşmanın müjdecisidir. Yanıp yakılmak da, kavuşmanın başlangıcı demektir. Büyükler, (Vermek istemeseydi, istek vermezdi) buyuruyor. İstek nimetinin kıymetini bilip, bunun elden kaçmasına sebep olacak şeylerden sakınmalı. İsteğin gevşememesine ve ateşin soğumamasına dikkat etmeli. Bu nimetin elden çıkmamasına en çok yarayan şey, buna şükretmektir. Çünkü İbrahim sûresinin yedinci âyetinde mealen, (Nimetlerime şükrederseniz, elbette arttırırım) buyuruldu. (61. Mektup)
Günah işlemek Allah'a kavuşmaya mâni olur. Allah'a kavuşmaya mâni olan şeylerden sakınmak ve Ona kavuşma isteğine şükretmek gerekir.
Sual: Mahlûkların en şereflisi Peygamber efendimiz değil mi? İmam-ı Rabbânî hazretleri niye, mahlûkların şereflisi Arş diye bildiriyor?
CEVAP: İnsanoğlunun en üstünü, en şereflisi, en kıymetlisi ve mahlûkların yaratılmasına sebep olan Muhammed aleyhisselamdır. (H.L.O.İman)
İmam-ı Rabbânî hazretleri de, (Âlem-i kebirdeki mahlûkların en şereflisi Arş'tır) buyuruyor. (3/11)
Âlem-i kebir, insandan başka bütün mahlûkat, kâinat ve içindekilerin hepsine denir. Demek ki Arş, insandan başka bütün yaratılmışların en üstünü oluyor. İnsanların en üstünü de Peygamber efendimizdir.
Sual: Cennete gitmek için çok okuyup çok şey bilmek yeterli midir?
CEVAP: Çok şey öğrenmek yeterli değildir. İblis de çok şey biliyordu. Meleklere hocalık yapmıştı. Hattâ ibadeti de çoktu. Cenneti, Cehennemi de görmüştü. Ama ihlâsı olmadığından kibirlenip Cehennemlik oldu. İbadet az da olsa, bid'at karıştırmadan ihlâsla yapmak lazımdır.
Allah'a inanıyorum diyen kimse
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Tanrı'ya inancım çok kuvvetli) dediği hâlde, hiçbir emrini yapmayan, yasak ettiği hiçbir şeyden kaçmayan kimse, nasıl mümin olabilir?
Sual: Bir yaratıcıya inandığını söyleyip, dinlere, peygamberlere inanmayan deistlerden farklı olarak, dine, peygambere inanan ve inancının çok kuvvetli olduğunu söyleyen, fakat hiçbir ibadeti yapmayan, hiçbir haramdan sakınmayan bir kimsenin (Tanrı'ya inanıyorum) demesi doğru olabilir mi?
CEVAP: O, yine deist gibidir, Allah'a değil, hayâlindeki bir ilaha, robot gibi bir varlığa inandığı anlaşılıyor. Robot değil de, her şeye gücü yeten, emrine uymayanları şiddetli şekilde cezalandıracak olan bir Allah'a inansaydı, gereği neyse onu yapardı. 1- Akıllı bir kimse, yanan bir ateşe kendini atar mı? Ateşin kesin olarak yaktığına inandığı için kendini ateşe atmaz. Allah'ın, inanmayanı, emrini dinlemeyenleri ateşe atacağını bilen de, Allah'a inanıp emrine uyar. 2- Düşünce paramparça olacağını bilen kimse, kendini uçaktan aşağı atar mı? Atarsa ya aklı yoktur veya uçaktan düşenin öleceğine inanmıyor demektir. Ölünce dirilmeye, suçluların Cehenneme gideceğine kesin inanan kimse, nasıl öyle hiç inanmayan gibi rahatça gezebilir, haramı helâli nasıl düşünmez? İmanı olsa, haramdan korkar. 3- Zehir içenin öleceğini kesin bilen kimse, zehri gazoz gibi içer mi? İçerse, zehrin tesir ettiğine inanmıyordur.
Bunun gibi sayısız örnek vardır. Bir şeyin büyük zararını bilen onu nasıl yapar? Bu, imansızlıktan kaynaklanmaz mı? (Tanrı'ya inancım çok kuvvetli) dediği hâlde, hiçbir emrini yapmayan, yasak ettiği hiçbir şeyden kaçmayan kimse, nasıl mümin olabilir?
İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki: Hucürat sûresi, 18. âyetinde mealen, (Allahü teâlâ yaptıklarınızı hep görmektedir) buyurulduğu hâlde, haramları yapıyorlar. Hâlbuki herhangi bir kimse, bu çirkin işleri görecek olsa, belki görmek ihtimali olsa, yapmaktan vazgeçerler. Bu hâlin iki sebebi olabilir: Ya Allahü teâlânın verdiği habere inanmıyorlar yahut Allahü teâlânın görmesine önem vermiyorlar. Haramları bu iki sebeple işlemek, imanı mı gösterir, kâfir olmayı mı gösterir? (73. Mektup)
Sual: Bir kâfir, Müslüman olunca, bütün günahları affoluyor, hattâ günahları sevaba çevriliyor. Kâfirin kul hakkı varsa, hak sahipleri onu affetmezse ne olacak?
CEVAP: Âyet-i kerimede ve hadis-i şeriflerde (İman edenin bütün günahları affedilir) buyuruluyor. Bütün günahlarının içinde, kul hakları da olduğu tefsirlerde bildiriliyor. Cenab-ı Hak, hak sahiplerinin haklarını verir, hiç kimseyi mağdur etmez.
Dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın bir kulundan razı olması, o insan için en büyük müjdedir. Müminin en güzel duası, birine, "Allahü teâlâ senden razı olsun" demektir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet âlimleri, (Biz dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz) buyururdu. Çünkü insanlar günah, bid'at ve küfür pislikleri içinde boğulurken, biz doğru iman sahibi olarak, huzur içinde yaşıyoruz. Yine bu âlimler, (Büyük zatlar, hocalarımız, vefat ettiği hâlde, yüzümüz gülüyor) buyururlardı. Çünkü bu, sonsuz bir ayrılık değildir. Biz de oraya gittiğimizde inşallah beraber olacağız, bunun bilincinde olmak çok büyük nimettir. Çünkü orada herkes, sevdiği ile beraberdir.
Dünyaca meşhur bir firmanın sahibi olan iş adamı, kanserden öldü. Çok zengin, çok zeki biriydi. Ölümüne yakın ibret-i âlem olan bir sözü var. Onun hayatını bir gazeteci biyografi hâline getirdi. Kitapta bu gazeteci diyor ki:
(Artık son günlerini yaşıyor. Evinde konuşuyoruz, bana dedi ki: Bu kadar başarılı oldum, bu kadar para kazandım, bu kadar ürünler geliştirdim, şimdi ölmek üzereyim, bu hastalık ölümlü, biliyorum, ama öldükten sonra nereye gideceğim hakkında hiçbir fikrim yok. Bütün bu değerler, maddi ve manevi bütün her şeyim yok olacak, gideceğim yer hakkında ise hiçbir şey bilmiyorum, bu beni çıldırtıyor.)
İşte bu konuşmanın altına yazılacak sözü İmam-ı Rabbânî hazretleri bildiriyor:
(Ölmek, felaket değildir. Öldükten sonra başına gelecekleri bilmemek felakettir.)
Adam dünyada belki çok şeye kavuşmuş görünüyor, ama hepsi gitti. Ama biz bunu bildiğimiz için, daha doğrusu bize öğrettikleri için çok şanslıyız. Çünkü kimse kendi kendine bilemez. Biz biliyoruz ki, Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Bu dünyada insan kimi severse, âhirette onunla beraber olacaktır) buyuruyor. Biz büyüklerimizi çok seviyoruz. Onlar bizi sevdiği için biz de onları çok seviyoruz. İnşallah beraber olacağız. Böyle olunca, o zaman bu dünya Cennet hayatı olur. Yoksa zindan! İşlerde bir sıkıntı problem olabilir, evde problem olabilir, dünya hayatının her tarafı dert. Niçin o kadar dert çekilirken bir yandan yüzümüz gülsün? İşte bundan dolayı. Peygamber efendimizin verdiği bu müjde sebebiyle, bunca üzüntü mevcutken yüzümüz gülüyor. İnşallah bu nimete biz de kavuşuruz.
Allahü teâlânın bir kulundan razı olması, o insan için en büyük müjdedir. Müminin en güzel duası, birine, Allahü teâlâ senden razı olsun demektir. Eğer Allahü teâlâ bir kulundan razı olursa, ona her şeyi vermiş demektir. Cenab-ı Hak razı olduklarını razı olduğu yerde bulundurur. Rabbimizin de razı olduğu yer Cennettir.
Dünyalık bir şey için üzülmeye değmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu yolun büyüklerine olan sevgiyi, dünya ve âhiret saadetinin sermayesi biliniz! Bu sevginizin artması için, Allahü teâlâya dua ediniz!
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimize hizmet ederken, birlik ve beraberlik içinde olduğumuz müddetçe muhafaza altındayız. Bu muhafaza, imanı korumak demektir. İbadetler, imandan sonra ikinci sıradadır. Oradaki emirlerde, yasaklarda her insan hata edebilir, ama bu birlik ve beraberlik içinde olanların imanı muhafaza altındadır. Onun için çok şanslıyız.
Dine hizmette iki türlü insan çalışır. Biri hem ücretini alır, hem de âhirette ecrini, mükâfatını alır. Bir kısmı da yalnız burada ücretini alır. Âhiretteki ecre, mükâfata talip olmalı. Herkes rızkını bir şekilde alıyor. Asıl mükâfat öbür taraftadır. Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" bu konuda en büyük müjdeyi vererek, (Dünyada kim kimi severse, âhirette de onlarla beraber olacaktır) buyuruyor. Biz bu büyükleri, Ehl-i sünnet âlimlerini çok seviyoruz, inşallah onlar da bizi kabul ederler ve orada da beraber oluruz.
Bir adamcağız diyordu ki: (Benim de hanımımın da gözlerimiz görmüyor. Küçük, hasta bir çocuğumuz var. Tedavi için her ay İstanbul'a getiriyorum. Gece havalimanında bir yerde yatıyorum ve küçük oğluma sarılıp yatıyorum, kaybolursa bulamam diye korkuyorum. Hiç maddî imkânım yok, birileri yardım ediyor, bir şekilde tedavi devam ediyor.)
Gözyaşları içinde dinledik. Yâ Rabbî, ne imtihanlar var! Bizim neyimiz eksik de, neyimizden şikayet edeceğiz? Allahü teâlâ kaldıramayacağımız yüklerle bizi imtihan etmesin! Çok büyük nimetlere kavuştuk. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyurdu ki:
(Dünya işlerinin bozuk gitmesinden ve halinizi toparlayamadığınızdan hiç sıkılmayınız! Çünkü dünya işleri, üzülmeye değmez. Bu dünyada olan her şey geçecek, yok olacaktır. Allahü teâlânın razı olduğu şeylerin arkasında koşmak lazımdır. Güç olsa da, kolay olsa da, bunları yapmaya çalışmalıdır. Aranılacak, gönül verilecek, Allahü teâlâdan başka hiçbir şey yoktur. Geçici, yok olucu şeylere gönül vermek pek yazık olur. Bu yolun büyüklerine olan sevgiyi, dünya ve âhiret saadetinin sermayesi biliniz! Bu sevginizin artması için, Allahü teâlâya dua ediniz! Bu sevgi, insanın İslamiyet'e uymasını kolaylaştırır. Kalbin her an Allahü teâlâ ile olması, bu sevgi ile elde edilir. Eğer dünyanın bütün sıkıntılarını kalbe doldursalar, bu sevgi bulunursa, hiç üzülmemelidir.)
Cennetin en yüksek derecesi kime?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cennetin en yüksek derecesi şehidlere değil, İslamiyet'i yayanlaradır. Şehidler de İslamiyet'i yaymak için şehid olmuşlarsa, o makamlara kavuşurlar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Evliya-yı kiramı görmek, isimlerini söylemek, düşünmek, gözünün önüne getirmek, en büyük ibadettir. Allah dostlarını sevmek ibadettir. İslamiyet'in temeli, sevgiye dayanır. Allahın dostlarını tanıyacağız, ondan sonra seveceğiz. Sevmek ise, onların yolunda yürümek demektir.
Cennetin en yüksek derecesi şehidlere değil, İslamiyet'i yayanlaradır. Şehidler de İslamiyet'i yaymak için şehid olmuşlarsa, o makamlara kavuşurlar.
Peygamber efendimize, (İnsanların en kıymetlisi kimdir) diye sormuşlar. (İlim öğrenen ve öğretendir) buyurmuş. Yalnız öğrenmek yetmez. Öğrendiğini de öğretmesi lazımdır. Asıl lazım olan bu. Birine doğru bir kitap vermek, öğretmek demektir. Peygamber efendimizin müjdesi budur. İlmi öğrendikten sonra, öğretmek için yaymalıdır. Bu da, bu zamanda kitap vermekle olur. Ne mutlu ilim öğrenene ve Allah'ın kullarına yayanlara!
Bunu yaparken de, fitne çıkmamasına çok dikkat etmelidir. Şeyh Sadi hazretleri, Gülistan kitabında, (Fitne çıkaran doğru, fitneyi önleyen yalandan zararlıdır. İş bitiren yalan, fitne çıkaran doğrudan daha iyidir) buyuruyor.
Hubb-i fillah, Allahın dostlarını sevmek; buğd-i fillah, Allah'ın düşmanlarını sevmemektir. Bunlar kalble olur. Bunların yeri kalbdir. Elle, ayakla, tabancayla değil. Ahmak olana verilecek cevap susmaktır. Ahmakla dikkatli konuşmak lazım, onun birçok sözlerine cevap vermemek lazım. Her sözüne cevap verilirse düşmanlığı artar.
Çok konuşanın aklının az olduğu anlaşılır. Lüzumsuz konuşmamalı. Hiçbir toplantıda, hiçbir yerde, hiçbir kimseye lüzumsuz bir şey dememeli. Hele münakaşa yasaktır. Münakaşa dostla da yapılmaz, düşmanla da yapılması zararlıdır. Dostla yapılırsa muhabbet azalır, düşmanla yapılırsa düşmanlık artar.
Allahü teâlâ, hepimizi âhir zaman fitnelerinden muhafaza buyursun. İmam-ı Rabbânî hazretleri 400 sene önce, (Âhir zaman fitneleri başladı) buyuruyor. Şimdi tam içinde yüzüyoruz fitnelerin. Allahü teâlâ muhafaza etsin! Onun için her zaman birbirimize dua etmeliyiz, gıyaben yapılan dualar kabul olur.
(Fitne fesat zamanında sünnetime sarılana yüz şehid sevabı vardır) hadis-i şerifindeki sünnet, Ehl-i sünnet yolu demektir. Yani bu zamanda, Ehl-i sünnet kitaplarına sarılanlara yüz şehid sevabı verilecektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cemaatle teheccüd kılanlar oluyor. Hâlbuki üç kişiden fazla kimsenin cemaatle nâfile kılması, söz birliğiyle mekruhtur.
Sual: Cemaatle nâfile namaz kılmak caiz midir?
CEVAP: Tahrimen mekruh olduğu muteber din kitaplarında yazılıdır.
Üç kişiden fazla cemaatle kılmak mekruhtur. (Dürr-ül-muhtar, Redd-ül-muhtar, Halebi-yi Sagir, Fetava-i Hindiyye, Mezahib-i Erbea, Nimet-i İslam)
Ravda-tül Fetâvâ'da diyor ki: Nâfile namazı cemaatle kılmak mekruhtur. Teravih namazını bile yirmi rekâttan fazla cemaatle kılmak mekruhtur. Vacib olan vitri de, Ramazandan başka zamanda cemaatle kılmak mekruhtur. (Tergib-üs salat)
İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki: Birçok bid'at meydana çıkarıldı. Mesela cemaatle teheccüd kılanlar oluyor. Hâlbuki üç kişiden fazla kimsenin cemaatle nâfile kılması, söz birliğiyle mekruhtur. (1/131)
Sual: Şâfiî mezhebinde, canlı resmi bulunan elbiseyle namaz kılmak caiz midir? Duvardaki resim de namazı mekruh eder mi?
CEVAP: Hanefî mezhebindeki gibi, Şâfiî mezhebinde de, canlı resmi bulunan elbiseyle namaz kılmak mekruhtur. (El-fıkhü alel mezâhibil-erbea)
Şâfiî mezhebinde, canlı resmi, namaz kılınan odanın neresinde bulunursa bulunsun, kalbi meşgul etmiyorsa, namaz mekruh olmaz. (İslam Ahlâkı)
Sual: Hâmile kadın, son aylarında namaz kılarken, secde yapabiliyor, fakat ayağa kalkmakta zorlanıyorsa oturarak kılabilir mi?
CEVAP: Hâmile veya başka hasta, ayağa kalkmakta zorlanıyorsa, sağ ve sol yanına sehpa, tabure gibi bir şey koyar. Onlara dayanarak ayağa kalkar. Böyle de kalkması zor oluyorsa, o zaman oturarak kılar. Biraz ayakta durabiliyorsa namaza ayakta başlar. Sonra oturarak namaza devam eder, tekrar ayağa kalkmaz.
KADININ SESİNİN DUYULMASI
Sual: İslam Ahlâkı kitabında, (Kadınların, mevlid okuyarak ve lüzumundan fazla konuşarak seslerini yabancı erkeklere duyurması ve erkeklerin bunların seslerini dinlemeleri haramdır) deniyor. Kadının okuduğu mevlidi veya ilahiyi CD'den, kasetten, banttan erkeğin dinlemesi de mi haram oluyor?
CEVAP: Erkeklerin bizzat kadından dinlemeleri haram, bu aletlerden dinlemeleri ise mekruhtur. S. Ebediyye'de (Radyo ve TV ile duyurmaları mekruh olur) deniyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir âyet-i kerimede mealen, (Bilenlerden sorun!) buyuruldu. Bunun için, müctehide sormak, bir mezhebe uymak vacib oldu.
Sual: Selefiyiz diyenlerden bazıları, (İbni Teymiyye'nin bildirdiği yola uymak farzdır) diyorlar. İbni Teymiyye'nin yanlışlarına değil, doğru sözlerine uymak farz değil mi?
CEVAP: Peygamberler hariç, hiç kimsenin yoluna, mezhebine uymaya farz denmez. Çünkü Faideli Bilgiler kitabında, (Peygamber olmayan herhangi bir kimsenin mezhebine uymanın farz olduğunu söyleyen kâfir olur) deniyor. Çünkü âlim ne kadar büyük olursa olsun, ictihadında hata olabilir. Bu bakımdan, (Şu âlime uymak farzdır) denmez.
Müctehid âlimlerin hataları affedilmekle kalmaz, bu ictihad hatalarına sevab da verilir. Bu bakımdan, müctehid olmayan bir kimse, dört hak mezhepten en iyi bildiği hangisiyse, ona uyar. (Muhakkak şu mezhebe, şu zata uymak farzdır) denmez, ama bugün için dört mezhepten birine uymak lazımdır. Çünkü din kitaplarında deniyor ki:
Müctehid olmayan bir âlimin, dört mezhepten birini taklit etmesi vacibdir. (Mizan-ı kübra)
İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Bir âyet-i kerimede mealen, (Bilenlerden sorun!) buyuruldu. Bunun için, müctehide sormak, bir mezhebe uymak vacib oldu. (F. Bilgiler)
Bu iki yerdeki vacib, farz demektir.
Sual: Ben dua ederken, (Yâ Rabbî, sen kalblerdekini bilirsin. Benim ne isteyeceğimi, neye ihtiyacım olduğunu sen bilirsin. Onları kabul et!) diyorum. Başka dua etmiyorum. Bunun mahzuru var mı?
CEVAP: Dua ibadettir, ibadetin tarif edilmesi değil, yapılması gerekir. Allahü teâlâ elbette istediklerimizi bilir, fakat bunları duada söylemek ibadettir. Yapılmadan (Yaptım kabul et!) veya (Yâ Rabbî, namaz kılacağımı ve namazda neleri okuyacağımı sen biliyorsun, o hâlde onları kılmış ve okumuş gibi kabul et!) denmez. Bildirildiği şekilde okumak ve yapmak lazımdır.
Sual: Üstünde küçük timsah amblemi olan kıyafetle namaz kılmakta mahzur var mıdır?
CEVAP: Canlı resmi, küçük olup yere koyunca, ayakta duran kimse, uzuvlarını ayırt edemezse, namaz mekruh olmaz. (S. Ebediyye)
Sual: Yeşil bir şeyi kopartmak günahmış, (Yaş kesen, baş keser) diyorlar. Yeşil otu veya yeşil bir yaprağı koparmak da günah mıdır?
CEVAP: Günah değildir. Fidanları, genç ağaçları bir ihtiyaç olmadan kesmenin uygun olmadığını belirtmek için öyle denmiştir.
Âlimlerin bildirdiklerine uyulur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Rabbânî, Mevlana Halid-i Bağdadî, Seyyid Abdülhakim-i Arvasî hazretleri gibi zatlara zül-cenâhayn denir ki, "iki kanat sahibi", yani hem âlim, hem evliya demektir.
Sual: Âlimlerle tasavvuf ehli zatlar arasında, bir konuda farklı hükümler görülürse, hangisine uymak gerekir?
CEVAP: Âlimlere uyulur. Tasavvuf ehli olan evliya zatlar, sekr hâlinde söylemiş veya ilhamla anlamış olabilir. İkisi de dinde senet değildir. Ama âlimler, Edille-i şeriyye'ye yani dindeki dört delile dayanarak bildirirler. Mürşid-i kâmille evliya zatları karıştırmamalı. Her evliya, mürşid-i kâmil değildir. Ama her mürşid-i kâmil evliyadır.
Mürşid-i kâmil, sofi zatlar gibi değildir, ictihad derecesinde yüksek âlim olduğu için, hem ilim, hem de marifet sahibidir. Yani bunların dinden bildirdiklerini, sekr halinde veya ilhamla söylenen sözler zannetmemeli. İmam-ı Rabbânî, Mevlana Halid-i Bağdadî, Seyyid Abdülhakim-i Arvasî hazretleri gibi zatlar böyledir. Böyle bir zata zül-cenâhayn denir ki, iki kanat sahibi, yani hem âlim, hem evliya zat demektir. Akılla, delille anlaşılan bilgilere ilim denir. Kalble anlaşılan bilgilere marifet veya irfan denir.
Sual: Bende çok vesvese var. (Burayı galiba yıkamadım veya delk etmedim) diye defalarca yıkıyorum veya delk ediyorum. Buna bir çare yok mu?
CEVAP: Vesveseden kurtulmak için, kendi kendine, (Buranın kuru kaldığına veya burayı delk etmediğine yemin eder misin?) diye sormalı. Yemin edemiyorsa, orası yıkanmış veya delk edilmiştir, tekrar yıkamak veya delk etmek gerekmez.
Her vesvese için de, kendine aynı soruyu sorabilir. (Ben, yemin edecek kadar emin olsam zaten vesvese etmem) demek de vesvesedir. Yemin edemiyorsa, bunun vesvese olduğunu anlamalı. (Bir daha yıkasam daha iyi olmaz mı?) dememeli. Böyle düşünmek vesveseyi artırır.
Sual: Çobanlık yapıyorum. Dağın neresinde su olduğunu biliyorum. Bir kilometre mesafede su var. Ancak oraya gidene kadar, namaz vakti çıkar. Bu durumda teyemmüm ederek namaz kılabilir miyim?
CEVAP: Vakit çıkacaksa, teyemmümle kılınır. Vakit çıkmayacaksa kılınmaz. Çünkü İslam Ahlâkı kitabında, (Suyun bulunduğu yer, bir milden uzaksa, teyemmüm caizdir. Bir milden yakınsa ve vakit geçmeyecekse, teyemmüm etmek caiz değildir) deniyor. Bir kilometre bir milden azdır. Vakit de çıkacağı için teyemmüm caiz oluyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaşıma, (Satın aldığım şu bir kilo baklavayı yiyebilirsen senden para istemem, yiyemezsen, sen bana yüz lira ver!) dedim. Böyle bir şartla yapılan anlaşma kumar hükmüne girer mi, yani haram mıdır?
CEVAP: Kumardır, haramdır. Böyle bahislerde, iki taraftan birinin kâr veya zarar etme ihtimali varsa kumar olur. Burada, arkadaşınız kazanırsa, yediği baklavanın parasını vermeyecek, baklava ona kâr olarak kalacak, kaybederse 100 lira zarara girecektir. O yerse, siz satın aldığınız baklavayı kaybetmiş olacaksınız, kazanırsanız 100 lirayı alacaksınız. Bu kumar oluyor.
Sual: (Kaşları aldırmak bir uygunsuzluğu düzeltmek için yapılırsa erkek olsun kadın olsun fark etmez caiz olur) deniyor. Erkek ve kadın için bu farklı değil mi?
CEVAP: Erkek ve kadın için farklıdır. Erkeklerin cemal için peruk takmaları caizdir, fakat kadınların zaruretsiz peruk takmaları yasaklanmıştır.
Cemal, çirkinliği gidermek, vakar sahibi olmak ve şükretmek için, nimeti göstermek demektir.
Erkeklerin cemal niyetiyle şık giyinmeleri caiz, kadınların ise süslü giyinmeleri yasaktır. Erkeklerin cemal niyetiyle kaşlarının dağınıklıklarını düzeltmeleri caizdir, fakat kadınların kaşlarını almaları yasaklanmıştır. Erkek kürklü palto giyebilir, kadın kürklü manto giyemez. Erkek gümüş yüzük takabilir, kadın sokakta gümüş de takamaz. Kısacası, kadın, hiçbir ziynetini yabancıya gösteremez, sadece evinde kullanabilir.
Sual: İmama birinci rekâttan sonra yetişen kimse, son oturuşta, Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra ayağa kalksa, fakat imam, az sonra secde-i sehv yapsa, bu kimse, oturup imamla secde-i sehv yapmasa, namazı bozulmuş olur mu?
CEVAP: Ettehıyyatü'yü okuyup ayağa kalkmak yanlıştır. İmamın selam vermesini beklemek lazımdır. Beklemeden ayağa kalkılırsa, namaz bozulmuş olmaz, ama namazın sonunda secde-i sehv yapmak gerekir. (Halebî)
Sual: Misafirler, dairemizin kapısı önüne ayakkabılarını çıkarıyorlar. Kapı önünden de ayakkabılar çalınıyor. Ev sahibi, bu ayakkabıları ödemek zorunda mıdır?
CEVAP: Ödemek zorunda değildir.
Evliya zatlara sevgi, en büyük sermayemizdir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Kurtuluşun yolu, kurtulanlarla beraber olmaktır" buyuruluyor. Bu sevgi en büyük sermayemizdir. Buna zarar verecek bir şey duyunca mani olmalıyız.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bütün dünyada savaşlar, huzursuzluk, kavga, isyan, küfür var. Elhamdülillah biz çok rahatız, muhafaza altındayız. Bir isyan, bir hata, bir kalb kırmakla bu nimetten mahrum kalınabilir. Hep dua etmeliyiz ki, Allahü teâlâ bizi bundan mahrum etmesin.
Bir kalb kırmak, Kâbe-i muazzama'yı yetmiş sefer yıkmaktan daha büyük günahtır. Gıybet de kanser gibidir. Gıybet, bir Müslümanın arkasından doğru olduğu hâlde üzüleceği bir şeyi söylemektir. Ya doğru değilse, bir de o iftira olacak, kat kat fazla günahı olur. Gıybet, iftira, suizan, dedikodu, her ne varsa, aileler, topluluklar, bunlardan dolayı sıkıntıya girerler, Allah korusun dağılır ve bozulurlar. Başka türlü sebeplerin hepsi telafi edilir, ama gıybet, dedikodu, iftiranın olduğu yerde ne huzur, ne de birlik kalır.
(Kurtuluşun yolu, kurtulanlarla beraber olmaktır) buyuruluyor. Bu sevgi en büyük sermayemizdir. Buna zarar verecek bir şey duyunca mani olmalıyız. Bir kişinin gıybet ettiğini duyarsak, onu susturmalı, ona mâni olmalı. Mâni olana yüz şehit sevabı veriliyor. Mâni olamıyorsak, kalkıp oradan gitmeliyiz. Birini içki masasına çağırsalar, haram olduğu için gitmese nasıl sevab kazanırsa, gıybet edene mâni olmak da aynı, hattâ daha önemli, daha sevabdır.
ALLAH RIZASI İÇİN ZİYARET
Bir mümin, Allah rızası için bir mümini ziyaret etse, Cenab-ı Hak, bundan çok memnun olur ve o kişiden razı olur. Eğer Allahü teâlânın o rızası bir ampul gibi gökten yere inseydi, o kadar parlak bir nur olurdu ki Güneş kararırdı. Yani gündüz yıldızları görmediğimiz gibi, Güneş de görünmez olurdu.
Böyle şeyler iman edilecek hususlardır. Çünkü dinimizin aslı görmek değil, inanmaktır. Bu göz her şeyi görmek için yeterli değildir. Başka göz var, o, büyüklere has bir gözdür. Onlar dünyadayken âhireti görürler, fark buradadır. Hele hele insanlar karşılarına geldikleri zaman, şişenin içindeki mürekkep göründüğü gibi, onlar ayrıca kalb mütehassısı oldukları için, insanın kalbinden ne geçiyor onu da görürler.
Büyükler, bir anda her yeri kalb gözleriyle görebilirler, fakat bakmazlar. Zaten bakmak isteseler, düşkün olsalar, göremezler. Kalb gözleri kapanır.
Bebekler niçin sevimli olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, yüz merhametten birini mahlûklarına verdi. Bu sebeple anne evladına şefkat eder, hayvanlar yavrularını sever ve her mahlûk birbirine merhamet eder.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Küçük çocuklar, bebekler niçin çok sevimli olur, onları koklayınca ruhumuz neden ferahlar? Çünkü onlar günahsızdır. O günahsızlığın verdiği temizlikten dolayı onların Cennet kokusuna doyulmaz. Peki, bu büyüklerin, evliya zatların yanına gidildiği zaman niçin hiç ayrılmak istemeyiz? Onların yüzüne baktığımız zaman niçin içimiz ferahlar? Çünkü onlar da günahsızdır. Yani günahsızlar seviliyor.
Tevekkül etmek çok önemlidir. Çünkü tevekkül imanın bir parçasıdır. Mesela çocuğumuz doğacağı, dünyaya geleceği zaman, eli ayağı düzgün mü, aklı yerinde mi, sıhhatli mi diye düşünülüyor. Bunlarla alakalı herhangi bir tercih hakkımız var mı? (Ben bunu beğenmedim, geri gönderiyorum) diyebilir miyiz? O anda Allahü teâlâya teslim olmaktan başka çaremiz yoktur. (Yâ Rabbî, sıhhatle, aklıselim sahibi, iyi huylu, hayırlı bir evlat ihsan et!) diye dua etmekten başka yapacak hiçbir şeyimiz yok. Cenab-ı Hak, ne gönderdiyse ona razıyız. Biz orada bir hiçiz. O hiç olma hissini duymak da bir nimettir. Çünkü bu nefs, şeytanla beraber, her dakika, her saniye, (Sen çok önemli adamsın, her şeye sen karar verirsin) diyor. Kibre, ben dedirtmeye uğraşıyor. Bütün gayesi o. Bebek doğacağı zaman, insan âcizliğini zerrelerine kadar yaşıyor, bize bir ders oluyor.
Allahü teâlâ, (Ben, kulumun kaldıramayacağı yükü ona yüklemem) buyuruyor. Cenab-ı Hakk'a şükürler olsun ki, kaldıramayacağımız yükleri bize, ailelerimize, hiçbirimize vermiyor. Çok büyük bir merhamet bu. Bebeğine şefkatle sarılan, emziren annenin hâlini görünce, çok ümitlenip, seviniyoruz. Peygamber efendimiz, (Allahü teâlâ, yüz merhametinden birini mahlûklarına verdi. Bu sebeple anne evladına şefkat eder, hayvanlar yavrularını sever ve bütün mahlûklar birbirine merhamet eder) buyuruyor.
Allahü teâlâ merhametinin yüzde doksan dokuzunu âhirette mümin kulları için ayırdı. İnsan ve hayvanlardaki merhamet de, hepsi o yüzde bir merhamettendir. Annenin o anki o merhamet ve o şefkat hâlini görünce, kurtuluş ümidimiz artıyor. Çünkü o zerre merhameti, o şefkati görünce, Cenab-ı Hakk'ın âhirette mümin kullarına ayırdığı o muazzam merhametten biz de faydalanırız diye seviniyoruz. Ondan başka da tutunacak bir şeyimiz yok.
Dünya mümine zindan, kâfire Cennettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, "Mümin, illet, zillet ve kılletten kurtulamaz. En az birine maruz kalır" buyuruyor...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Dünya, müminin zindanı, kâfirin ise Cennetidir) buyuruyor. Sâlih Müslüman, genelde, gayet rahat bir araya gelir, güzel evlerde oturur, güzel vasıtalara biner, güzel elbiseler giyer ve güzel yemekler yer. Burası ona nasıl zindan olur? Cennetteki sonsuz olan o güzelliklerin, o nimetlerin, o sohbetlerin yanında elbette zindan olur.
Burası kâfir için niçin Cennet? Kâfir, çok sıkıntılı bir hayat yaşasa da, Cehennemde çekeceği sonsuz acı azaplar yanında, dünya ona Cennet gibi gelir. Yani Cehennemdeki hayatına göre burası onun için Cennet sayılır. Müslüman isterse altın sarayda olsa da, yine onun için dünya zindandır. Niye? Sevdiklerimiz yok, hatıralar yok. Cennetteki güzellikler ve sohbetler yok. Bunların hepsi olsa bile, burası geçicidir, bir rüyadan farksızdır, bu fâni dünya, sonsuz olan Cennet hayatı ile nasıl mukayese edilebilir?
Peki, dünya müminin zindanı olduğu hâlde, nasıl oluyor da yüzümüz gülebiliyor? Çünkü Resulullah efendimiz, (Dünyada birbirini seven, Cennette beraber olur) buyuruyor. Büyükleri hasretle ananlar, onları severek hatırlayanlar, bu sevgiden dolayı bir araya gelirler. Şimdi yüzümüzün gülmesi bundandır. Yoksa iyi bir arabamız, rahat bir evimiz olsa çok para da kazansak, geçici dünyada gülmeye değer mi? Bunları sonsuz nimet saymak, sırf dünya için yaşamak, âhiretteki sonsuz azapları düşünememek, büyüklük ahmaklık olur...
Sıkıntısız Müslüman olmaz. Çünkü Peygamber efendimiz, (Mümin, illet, zillet ve kılletten kurtulamaz. En az birine maruz kalır) buyuruyor. İllet, hastalık; kıllet, fakirlik; zillet de, zelil olmak, hakarete uğramaktır. O zaman yapacağımız ilk iş, tevbe ve istigfar etmektir. Eskiden bir Müslüman, evde bir bardak, bir çanak kırılsa, benim yüzümden oldu diye tevbe edip, iki rekât namaz kılarmış.
İkincisi de, kendimiz büyüklerin nasihatlerine uyduğumuz gibi, biz de başkalarına dine uygun şekilde nasihat etmeliyiz. Ama (Nasıl olsa ağzım laf yapıyor, şöyle bir konuşurum, herkesi yola getiririm) demek ve böyle düşünmek yanlıştır, kendi kendimizi kandırmaktır. Bizim nasihatimizle hiç kimse düzelmez. Aksine daha da bozulur. Nasihatin yolu vardır. Kitaptan açıp büyüklerin sözlerinden okumalı veya kitabı ona vermeli. O nasihat, okuyana da, okutana da, dinleyene de, herkese faydalı olur. Büyüklerin sözüyle düzelmeyen kimse, zaten bizim sözlerimizle asla düzelmez. Onun için kendimizi aradan çekip, trafik levhası gibi büyükleri göstermeliyiz.
Kaza etmeden kaza yapmak!..
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şoför kaza yapmasa, yolcu, namazını kılmayıp evinde kaza etmiş olsa da, namazını kazaya bıraktığı için büyük günah işlemiş olur.
Sual: Şehirler arası otobüste giderken, bir yolcu, şoföre, (Kaptan abi, namaz vakti geçiyor. Uygun bir yerde dur da namazımızı kılalım) der. Şoför, (Yolda namaz mı kılınır? Evine gidince kaza edersin) der. Yolcu, (Ya ben eve gidip kaza etmeden sen yolda kaza yaparsan ne olacak) der. Bu cevap uygun mu?
CEVAP: Uygun değil. Şoför kaza yapmasa, yolcu, namazını kılmayıp evinde kaza etmiş olsa da, namazını kazaya bıraktığı için büyük günah işlemiş olur. Yolcunun şoföre, (Durmayacaksan beni hemen indir, ben namazımı kazaya bırakamam) demesi lazımdı. Bunun gibi, (Emekli olunca, kaza ederim) diyene, (Emekli olacağın garanti mi?) demek de yanlıştır. Emekli olacağı garanti olsa da, namazlarını kazaya bırakması çok büyük günahtır.
Sual: Sünnet namazları kılarken, (Sünnet kılmaya) diye niyet etmek şart mıdır?
CEVAP: Sünnetleri kılarken sünnet demek şart değildir. Nâfile namaz kılmaya demek caiz olduğu gibi, sadece namaz kılmaya demek de sahih olur. Gece iki rekât Teheccüt namazı kılan da, bu namazı imsak vaktinden sonra kıldığı anlaşılırsa, bu iki rekât, sabahın sünneti yerine geçer. Ayrıca sabahın sünnetini kılmaz, kılarsa mekruh olur. (Eşbah-Redd-ül muhtar-S. Ebediyye)
Resulullah efendimiz, beş vakit namazın sünnetlerini kılarken, (Allah rızası için namaz kılmaya) der, sünnet demezdi. O vaktin farzından başka, namaz kılınca sünnet de kılınmış olur. (Halebi-yi kebir)
Sünnet kılarken, kazaya da niyet edilirse sünnet de kılınmış olur. Hiç kazası olmayan da, vaktin farzının yanında bir namaz kılarsa, sünnet de kılınmış olur. (İslâm Ahlâkı)
Sual: Sünnetle farz arasında konuşmak, başka bir iş yapmak ve bir şey okumak mekruh olduğu gibi, konuşmadan, bir şey okumadan beklemek de mekruh olur mu?
CEVAP: Evet, mekruh olur. Son sünneti olan namazlarda, farzı kıldıktan sonra, (Allahümme entesselâm ve minkesselâm tebârekte yâ zel-celâli vel-ikrâm) diyecek kadar oturulur. Daha fazla beklemek mekruhtur. Hemen sünneti kılmaya kalkmalıdır. (İbni Âbidin)
Sual: İmam selam verirken cemaate niyet eder mi?
CEVAP: Evet, imam her iki tarafa selam verirken, cemaate de niyet eder. (Nimet-i İslâm)
Oje gusle ve abdeste mânidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Gusülde, ağıza ve buruna su vermek ve vücudun tamamını yıkamak farzdır. Bilerek bir kıl dibi kuru kalırsa cünüplükten kurtulamaz.
Sual: (Tırnaklar, saçlar ve dişler ayrı birer uzuv olmadığı için, buraları abdestte ve gusülde yıkamak gerekmez. Bu bakımdan oje, abdeste ve gusle mâni olmaz) diyen kimsenin maksadı nedir?
CEVAP: Maksadı dinle oynamak, dinde reform yapmaktır. Tırnak uzvun tamamı değilse, parmak da uzvun tamamı değil, uzuvdan bir parçadır. Eli yıkayıp parmağı yıkamayınca abdest ve gusül olmaz. Bir uzvun tamamını yıkamak şarttır. Fıkıh kitaplarında deniyor ki:
İğne ucu kadar kuru bir yer kalsa veya tırnağının altına giren çamur orada kurusa, abdest sahih olmaz. (Hindiyye)
Cünübün bedeninde, guslederken iğne ucu miktarında su değmedik yer kalsa, cünüplüğü gitmez, çünkü bütün bedene suyu ulaştırmak farzdır. (Halebi-yi sagir)
Gusülde, ağzının ve burnunun içini ve tepeden tırnağa kadar bütün bedenini, hiçbir kıl dibi kuru kalmamak üzere, güzelce yıkamak farzdır. (Nimet-i İslam)
Guslün farzının üçüncüsü, tepeden tırnağa kadar, bütün bedeni üzerinde, mum, hamur, göz çapağı gibi, altına suyun geçmesine mâni bir şey bırakmamak üzere, bir kere yıkamaktır. (Nimet-i İslam)
Diş çukurundaki yemek artıkları sert olup, altına su geçmezse, gusül sahih olmaz. (Merakıl-felah, Tahtavi, Feth-ul-kadir, Halebi-yi kebir, Mecmua-i Zühdiyye)
Gusülde, ağıza ve buruna su vermek ve vücudun tamamını yıkamak farzdır. Bilerek bir kıl dibi kuru kalırsa cünüplükten kurtulamaz. (Tergib-üs-salat)
Yıkaması farz olan yerde, iğne ucu kadar ıslanmamış yer kalırsa, abdest sahih olmaz. (İslam Ahlâkı)
Görüldüğü gibi, vücudun bir yerinde iğne ucu kadar ıslanmadık kuru yer kalsa gusül sahih olmuyor. Elin parçası olan tırnakları ve ağzın parçası olan dişleri de, gusülde yıkamak farzdır. İğne ucu kadar kuru yer, kasten bırakılırsa gusle mânidir, fakat farkında olmadan, avuç içi kadar da kuru yer kalsa yine gusle mâni olmaz. (Acaba kuru yer kaldı mı?) diye vesvese edip tekrar tekrar yıkamak günah olur.
Sual: (Toplantıya geç kalan, on lira para verecek veya bir kilo tatlı getirecektir) gibi bir anlaşma yapmak caiz midir?
CEVAP: Evet, caizdir. Bahse girmek değildir, yani kumara girmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Tevrat'ta ve İncil'de de geleceği bildirilen Muhammed aleyhisselama iman edip, her iki kitabın belirttiği bu hüküm gereğince de amel etmedikçe, Ehl-i kitap iman etmiş olamaz.
Sual: Mâide sûresinin 68. âyetinde mealen, (Ey Ehl-i kitab! Siz Tevrat'a, İncil'e ve Rabbinizden size indirilen Kur'an'a uymadıkça, doğru yol üzerinde değilsiniz. And olsun, sana Rabbinden indirilen bu Kur'an, onlardan birçoğunun azgınlığını ve küfrünü artırır. O hâlde kâfirlerin azgınlığına karşı üzülme!) deniyor. Burada Ehl-i kitaba yani Yahudi ve Hristiyanlara, kendi kitaplarına uymaları bildirilmiyor mu?
CEVAP: Hayır, aksine Kur'an-ı kerime iman edip, ona uymaları emrediliyor.
Kur'an-ı kerimin muhatabı Peygamber efendimizdir. Onu doğru açıklayan da, hadis-i şeriflerdir. İşte Peygamber efendimiz Kur'an-ı kerimi açıklayarak, (Beni duyup da iman etmeyen Yahudi ve Hristiyanlar, elbette Cehenneme girecektir) buyuruyor. (Hâkim)
İmam-ı Kurtubi hazretleri de bu âyetin tefsirinde buyuruyor ki: İbni Abbas hazretlerinin bildirdiğine göre, Yahudilerden bir topluluk Resulullah efendimize gelip, (Sen, Tevrat'ın Allah'tan gelmiş hak bir kitap olduğunu kabul etmiyor musun?) diye sordular. Peygamberimiz, (Elbette kabul ediyorum) diye cevap verdi. Bunun üzerine Yahudiler, (Biz de ona iman ediyoruz, fakat onun dışındakilere iman etmiyoruz) dediler. Bunun üzerine, bu âyet-i kerime nazil oldu. Burada, (Her iki kitapta [Tevrat'ta ve İncil'de] geleceği bildirilen Muhammed aleyhisselama iman edip, her iki kitabın belirttiği bu hüküm gereğince de amel etmedikçe, iman etmiş olmazsınız) deniliyor. Ebu Ali el-Fârisî de, (Bu âyet-i kerime, Tevrat ve İncil'in nesh edilmeden önceki hâlleri hakkındadır) demiştir. (Cami-ul Ahkâm)
Âyet-i kerimenin sonunda, Ehl-i kitab kâfir olduğu için, (Kâfirlerin azgınlığına karşı üzülme!) deniyor. Ehl-i kitabın kâfir olduğu başka âyet-i kerimelerde de bildiriliyor.
Başka bir âyet-i kerime meali:
(Elbette, Ehl-i kitap [Yahudi veya Hıristiyan] olsun, müşrik olsun, bütün kâfirler Cehennem ateşindedir. Orada ebedî kalırlar. Onlar insanların en kötüsü, en şerlileridir.) [Beyyine 6; Kurtubi tefsiri]
Sual: Beş aylık çocuğun kabri de, büyük insan kabri gibi derin mi olmalıdır?
CEVAP: Evet, büyük insan kabri gibi derin olması iyidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İstisnasız bütün muteber kitaplarda, "Ağzın içinde ve vücudun herhangi bir yerinde su geçirmeyen bir madde bulunursa, gusle mâni olur" denmektedir.
Sual: Diş kovuğundaki yemek kırıntılarının altına su geçer mi? Gusle mâni olur mu?
CEVAP: Dişlerin arasındaki yemek kırıntılarının altına su geçer, gusle mâni olmaz. Eğer aylarca, yıllarca temizlenmeyip kuru hamur hâline gelip altına su geçirmezse, o zaman temizlemek gerekir. Temizlenmezse gusle mâni olur. (Mecmua-i Zühdiyye, Kadıhan, Tahtâvî, Feth-ul-kadir)
Dişi oyuk olan ve bu oyukta yemek artığı kalmış veya dişlerinin arasında yiyecek parçası kalmış olanın guslü sahihtir. İhtiyata uygun olan ise, oyuk yerlerden yemek artığını çıkartıp, suyu oraya kadar ulaştırmaktır. Burundaki kuru kir ise gusle mânidir. (Fetava-i Hindiyye)
Dürr-ül-muhtar'ın, ("Diş çukurundaki şey, gusle zarar vermez" diyen olmuşsa da, bu şey, katı olup, altına su geçmezse guslü caiz olmaz) ifadesini İbni Âbidin hazretleri şöyle açıklıyor: Zarar vermez denilmesi; su, dişteki şeyin altına sızıp, ıslatacağı içindir. Hulasat-ül-fetava'da da, böyle yazmaktadır. Bu fetvadan da anlaşılıyor ki, altına su geçmezse, gusül caiz olmaz. (Redd-ül-muhtar)
İstisnasız bütün muteber kitaplar, (Ağzın içinde ve vücudun herhangi bir yerinde su geçirmeyen bir madde bulunursa, gusle mâni olur) diyor. Mesela oje gusle mânidir. Ağızdaki dolgu diş de gusle mânidir.
DOLGU, ÇÜRÜK DİŞİ TEDAVİ ETMEZ
Diş dolgusu yaraya sarılan sargıya benzetilemez. Bunun için, (Kaplamanın altındaki yara yıkanmaz, mesh kâfi gelir) demek cahilliktir. Vücuttaki yaraların üstüne konan sargıya mesh edilir. Yara iyi olduktan sonra, sargıya mesh caiz olmaz. Eğer bu sargıyı kaldırmakta da bir güçlük olursa, sargıyı çıkarıncaya kadar altını yıkamak gerekmez. Çünkü bu zaruretle, yani yarayı tedavi etmek, eski hâline getirmek için konulmuştur. Kaplama ve dolgu ise, dişi eski hâline getirmiyor. Eğer dolgu, dişin çürüğünü kaldırıp eski hâline getirseydi, sargı gibi zaruret olurdu.
Derinin üstünü yıkamak dört mezhepte de farzdır. Hiçbir mezhepte çıkış yolu olmadığı için, bu durum zaruret olup, yara üzerindeki sargının altını yıkamak gerekmez. Hiçbir mezhepte çıkış yolu bulunmazsa, o zaman zaruret olur. Diş dolgusu için başka mezheplerde çıkış yolu vardır. Mâlikî ve Şâfiî'de gusülde ağzın içini yıkamak farz değildir. Diş dolgusu olan bu iki mezhepten birini taklid ederse, guslü sahih olur.
Sultan Abdülhamid Han'ın hediyesidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bilgili, temiz bir gençlik yetiştirdi. Haksızlığın, kötülüğün, ahlaksızlığın kökünü kazıdı. Bu yüzden kötü kimselerin hedefi oldu.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
II. Abdülhamid Han, Avrupa'da belirli ocakların İslamiyet'i yok etmek için hazırladığı yıkıcı planlarının önlerine dikildi. Aklı, zekâsı ve ilmi üstün olduğu için, asırlar boyunca hazırlanmış olan sinsi planları hemen sezdi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları sahte kahramanları, iş başından uzaklaştırdı. İslam bilgilerini, yani din, fen ve ahlak bilgilerini memleketin her yerine yaydı. Çok sayıda kültürlü din adamı yetiştirdi. Milleti 31 yıl adaletle idare etti. Bilgili, temiz bir gençlik yetiştirdi. Haksızlığın, kötülüğün, ahlaksızlığın kökünü kazıdı. Bu yüzden kötü kimselerin hedefi oldu. Yıllarca kötülendi. İftiralara uğradı. Sonra gelen gençliğe, büsbütün yanlış olarak tanıtıldı. Fakat, insaflı yazılan tarihleri okuyanlar ve onun ilme, fenne, insanlığa bıraktığı eserlerini görenler, bu iftiralara aldanmadı. Ona dil uzatan yalancılardan, ilim adamı, araştırmacı yazar maskesi altında çalışan düşmanlarından ve bunların söyledikleri yalanlardan nefret ettiler. Onun büyüklüğü karşısında hayran kaldılar.
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyurdular ki: "Başkale'deki medresemde, 20-30 talebe okutuyordum. Talebenin yiyip içmesi, elbiseleri, bütün masrafları hep bana aitti. Bir gün ders veriyordum, kapı açıktı, içeri gayet temiz giyinmiş bir bey geldi. Selam verdi ve dersi dinledi. Ders sonunda yanıma gelip, (Efendim, kaç talebeniz var? Hangi kitapları okutuyorsunuz? Hangi kitaplara ihtiyacınız var?) diye sordu. Ben de lazım olan birçok kitap ismi verdim. Hepsini teker teker not aldı. Eğitimle ilgili bütün ihtiyaçlarımı deftere yazdı. Biraz sonra veda edip gitti. Konuşması gayet nazik, elbisesi gayet muntazam ve temiz olduğundan, bunun bir İstanbul beyefendisi olduğunu anladım. O söylemeyince ben de kim olduğunu soramadım... Birkaç ay geçti, unutmuştum. Bir gün medreseye postacı geldi. (Size birkaç sandık geldi, postaneden alabilirsiniz) dedi. Gittim, iki sandık kitap dolu idi. Kitapları, sandıkları aldım, o günün şartlarında hayvana bindirdim. Medreseye getirdim. Sandıklar açılınca, bir de ne göreyim, sandığın içinde iki ay önce isimlerini yazdırdığım kitaplar bulunuyordu. Üzerinde bir kağıt vardı. (Halife-i müslimîn Sultan Abdülhamid Han'ın hediyesidir) yazılıydı."
Sultan Abdülhamid Han hazretleri, bütün ilim yuvalarına, Anadolu'ya ve dünya devletlerindeki Müslümanlara, Hindistan'a kadar Ehl-i sünnet kitaplarını ulaştırmıştır.
Hazret-i Dıhye ve Cebrail aleyhisselam
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Yâ Resulallah! Senin, hiçbir sözün, hiçbir sözünü bozmuyor. Hep iyilikten, faydalı şeylerden bahsediyorsun. Anladım ki, sen Allah'ın peygamberisin."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Asr-ı saadette Dıhye isminde zengin, yakışıklı, genç bir tüccar vardı. Dıhye, Peygamber efendimize hediyeler getirirdi. Peygamberimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" onun hediyelerini kabul ederdi. (Yâ Dıhye, yakışıklısın, gençsin, zenginsin. Öldükten sonra Cehenneme gitmen yazık olmaz mı? Bir kere "La ilahe illallah, Muhammedün Resulullah" de, kendini Cehennemden kurtar) derdi. Dıhye, Peygamberimizi hakikaten severdi, fakat bir türlü Müslüman olmaz, Peygamberimizi kırmak da istemezdi. (Düşüneyim, inşallah o da olur) gibi tatlı sözlerle geçiştirmeye çalışırdı...
Dıhye, yine bir gün hediyeler getirdi, sonra da, (Yâ Resulallah, yüzlerce defa Şam'a ve başka Rum ülkelerine gittim. Birçok Rumlarla, papazlarla konuştum. Çok dikkat ettim, papazların sözleri birbirini tutmadığı gibi, sözlerinde samimiyet, ciddiyet ve bir bütünlük yok. Senin ise, hiçbir sözün, hiçbir sözünü bozmuyor. Hep iyilikten, faydalı şeylerden bahsediyorsun. Anladım ki, sen Allah'ın peygamberisin. Müslüman olmak istiyorum) dedi. Kelime-i şehadet getirdi. Peygamber efendimiz, Dıhye'nin Müslüman olmasına o kadar sevindi ki, Eshabına Onun şerefine ziyafet verdi...
Cebrail aleyhisselam, insan şeklinde geldiği zaman, Dıhye'nin şeklinde gelirdi. Hazret-i Dıhye, Şam şekerlerinden getirir, o zaman çocuk olan hazret-i Hasan ile hazret-i Hüseyin'e verirdi...
Bir gün yine, Hasan ile Hüseyin, uzaktan Onu görünce oyunu bıraktılar ve Dıhye'nin kucağına geldiler. Acaba ne getirdi diye, ceplerini karıştırdılar. Hâlbuki o gelen, Cebrail aleyhisselamdı. Resulullah, torunlarının böyle davranmasını pek hoş görmedi, (Kardeşim Cebrail, torunlarım seni Dıhye zannettiler. Yoksa onlar herkese öyle samimi davranmazlar) dedi. Cebrail aleyhisselam mahcup oldu. (Çocuklar benden bir şey bekliyor) diye düşündü. Hemen elini uzatıp Cennet bahçesinden birer salkım üzüm ve nar koparıp onlara verdi. O anda bir ihtiyar geldi. (Kaç gündür hastayım, açım, hiçbir şey yemedim, açlıktan ölmek üzereyim, Allah rızası için yiyecek bir şey veren yok mu?) dedi. Çocuklardaki asalete ve terbiyeye bakın, tam yiyecekleri zaman, ihtiyarı görünce koşa koşa götürdüler. İhtiyara verecekleri anda Cebrail aleyhisselam geldi, (Defol, seni hain şeytan! Cennet bahçesinden bunları kopardığımı görünce, ihtiyar şekline girdi. Cennet meyvesini yemek için hile yapıyordu. Hâlbuki Allahü teâlâ ona Cennet nimetlerini haram etmiştir. Vermeyin!) dedi. Şeytan da o anda kayboldu.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Önce ne yapacağımıza iyi karar vereceğiz. Daldan dala atlamak uygun değil... İkincisi de niyetimiz neyse onun için çok çalışacağız.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, her şeyi hesap üzere yani sebeple yaratmıştır. Bunun için, bir şeye kavuşmak isteyenin, önce onun sebebine yapışması, sonra da dua etmesi gerekir.
İnsanlar genelde tembeldir. Allahü teâlânın verdiği kapasitenin çok altında iş yapıyorlar. Eshab-ı kiram zamanından itibaren tarihe bakarsak, âlim ve evliya zatların hayatlarını öğrenirsek, onların gayretleri, onların çalışmaları yanında hiçbir şey yapmadığımızı görürüz. Maksat on tane iş birden yapmak değil. Önemli olan tek bir iş de olsa, kendimizi o işe verip başarılı olmaya çalışmak, elimizden geleni yapmaktır.
Demek ki, önce ne yapacağımıza iyi karar vereceğiz. Daldan dala atlamak uygun değil... İkincisi de niyetimiz neyse onun için çok çalışacağız. Bir çocuk, küçük yaşta, ben devlet başkanı olacağım diye aklına koyarsa, Allahü teâlâ ona o kapıları açar ve o da muradına erer. İstediği şey hayırlıysa, düzgün bir işse, niyeti de iyi ise sevab da kazanır, âhirette de rahat eder. Hayırsız, kötü bir şey ise hesabını verir, ama o yol ona yine açılır. Herkes neyi isterse ona kavuşur.
(Âhiret için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünya menfaati için çalışanlara da, [sağlık, para, şöhret gibi] dünya nimetlerini veririz. Ama âhirette bunların eline bir şey geçmez.) [Şûra 20]
Genelde insanlar, dünyada ne istiyorsa elde eder, kimi sultan olur, dine ve Müslümanlara hizmet eder, kimi imparator olur, insanlara zulmeder. Cengiz Han koskoca bir imparatordu, yetim olarak yetişti. İnanılmaz bir hırsla, bir inatla, istediğini başardı ve bizzat kendi elinden ölen insan sayısı 40 milyondan fazla. Buna niyet etmiş ve istediğine kavuşmuş. Hayırlı bir şey mi? Elbette değil. Hesabını verecek. Onun için hedefimiz, gayemiz neyse, elbette doğru tarafta olmak kaydıyla, bir tane olsun, sağlam olsun, ona dört elle sarılmalı, çok çalışmalıyız. Yani kısacası (Allahü teâlâ, yüksek himmet sahibi olanı sever) hadis-i şerifine uymalı, himmet sahibi olmaya çalışmalıdır. Himmet, bütün gayretin, bütün duanın, bütün düşüncenin, her şeyin aynı noktada birleşmesidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz buyurdu ki: "Ebu Bekir, insanların en üstünüdür. Yalnız peygamber değildir."
Sual: Her haramı mubah görenler, (Üstadımız Peygamberimizden sonra en üstün insandır) derken, bazıları daha ileri giderek, (Allah sorgulanabilir, ama üstadımız sorgulanamaz) diyorlar. Hâşâ Allah sorgulanır mı? Peygamberlerden sonra en üstün insan, Hazret-i Ebu Bekir değil mi?
CEVAP: Önce üstünlükle ilgili suale cevap verelim: Peygamberlerden sonra en üstün insan, elbette Hazret-i Ebu Bekir'dir. Üstadımız dedikleri hocaları, en büyük evliya da olsa, Eshab-ı kiramın en alt derecesindeki bir zata yetişemez. Ama evliya olsaydı, talebeleri zaten böyle bozuk bir kıyas yapmazdı. Hoca talebesiyle ölçülür. Genelde talebe bozuksa, hocalarında da bozukluk var demektir. (Şeyh uçmaz, mürit uçurur) diye bir söz var. Şimdi piyasadaki herkes, kendi hocaları için zamanın en üstünü, kutb-üz-zaman, zamanın sahibi, gavs-ı kebir, mehdi, halîfe, hattâ resul yani peygamber diyor. Gözlerini taassup bürüyen böyle kimselerin, üstatlarının Hazret-i Ebu Bekir'den üstün olduğunu söylemeleri çok çirkindir.
Çünkü Peygamber efendimiz, Hazret-i Ebu Bekir'in üstünlüğü ile ilgili buyuruyor ki:
(Ebu Bekir, insanların en üstünüdür. Yalnız peygamber değildir.) [Deylemî]
(Ebu Bekir'i sevip, ona şükretmek her mümine vacibdir.) [Deylemî]
(Cebrail aleyhisselama, Ömer'in üstünlüklerinden sordum. "Onun kıymetini, Nuh aleyhisselamın peygamberlik zamanı kadar [950 yıl] anlatsam, bitiremem. Bununla beraber, Ömer'in bütün kıymeti, Ebu Bekir'in kıymetlerinden biri kadardır" dedi.) [Ebu Ya'la]
(Allah sorgulanabilir, ama üstadımız sorgulanamaz) demeleri ise, açıkça küfürdür. (Lâ yüs'el=Sorgulanamaz) ifadesi Allahü teâlâ için kullanılır. Sorgulama işi, bir üst makamın suçluyu hesaba çekmesidir. Hâşâ, Allahü teâlâ sorgulanamaz ve Onun üstünde bir makam olmaz. Bu sözleri, onların küfürde ne kadar ileri gittiklerini göstermektedir.
HRİSTİYAN KADIN, ATEİST OLSA
Sual: Müslümanla evli olan Hristiyan kadın, ateist olsa, yani kitaplı kâfir iken kitapsız kâfir olsa, evliliğe zarar gelir mi?
CEVAP: Dinimiz, kitapsız kâfirle evlenmeyi yasak etmiştir. Evlenmeye karar verince, küfre girilmiş olur. Onun için, kitapsız kâfir kadınla evli kalmak caiz olmaz. Bugün müşrik olmayan kitaplı kâfir bile bulmak çok zordur. Hristiyan'ım diyen her kadının, kitap ehli olduğu zannedilmemelidir.
Sual: Domuz etli mamayı kedinin yemesi günah olur mu?
CEVAP: Hayvana hiçbir şey günah olmaz. Bunu yedirene de günah olmaz. Domuz eti olmayanları tercih etmek iyi olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Veba olduğunu işittiğiniz yere gitmeyin! Siz bir yerde iken orada veba meydana çıkarsa, oradan çıkmayın!"
Sual: İmam-ı Rabbânî hazretleri, veba olan yerden kaçmanın uygun olmadığını söylüyor. Bu, dinimizin ruhuna aykırı değil midir? Dinimiz, tedbiri emretmiyor mu?
CEVAP: Sual, dine, edebe uygun olmalı. Böyle bir sual sormak Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" vârisleri olan âlimlere hakaret olur. İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi, ikinci bin yılın müceddidi olan, büyük bir âlim ve evliya zatın bir sözü için, (Dinimizin ruhuna aykırı değil mi?) denir mi? Dinin ruhu diye bir şey yoktur. Mezhepsizlerin uydurduğu bir tâbirdir. Dinin ruhunu İmam-ı Rabbânî hazretleri bilmiyorsa, biz nereden bileceğiz ki?
İmam-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: Halîfe Hazret-i Ömer, bir kafileyle Şam'a gidiyordu. Şam'da veba hastalığı olduğunu işittiler. Kimi, (Şam'a girmeyelim) dedi. Kimi de, (Allahü teâlânın kaderinden kaçmayalım) dedi.
Halife de, (Allahü teâlânın kaderinden, yine Onun kaderine kaçalım, şehre girmeyelim) buyurdu.
Abdurrahman bin Avf da dedi ki: Ben Resulullah'tan işittim, şöyle buyurmuştu:
(Veba olduğunu işittiğiniz yere gitmeyin! Bulunduğunuz yerde veba meydana çıkarsa, oradan çıkmayın!) [Buhârî, Müslim, Taberânî]
Halife Hazret-i Ömer, (Elhamdülillah, benim sözüm, hadis-i şerife uygun oldu) buyurdu. Şam'a girmediler. Veba bulunan yerden dışarı çıkmanın yasak edilmesine sebep, sağlam olanlar, çıkınca, hastalara bakacak kimse kalmaz, helâk olurlar. Veba bulaşıcı hastalıktır. Bu hastalık [veba basilleri], herkesin içine yerleşince, kaçanlar [hastalığı başka yerlere götürüp bulaştırmış olurlar ve kendileri de] hastalıktan kurtulamazlar.
Bir hadis-i şerif: (Veba hastalığı bulunan yerden kaçmak, savaşta kâfir karşısından kaçmak gibi günahtır.) [Taberânî] (İhya)
İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki: Veba olan yerden kaçanlara yazıklar olsun! Kaçmayanlara müjdeler olsun! Bunlar ölürlerse şehid sevabına kavuşurlar. Vebadan ölen savaşta ölen şehid gibidir. Ona sual sorulmaz.
Sual: Hayvan kesecek gücü olmadığı hâlde (Şu işim olursa, Allah rızası için bir koyun kesmek nezrim olsun) diyen kimsenin işi olunca, adağı kesmesi vacib olur mu?
CEVAP: Vacib olmaz. Gücü yetmezken böyle adakta bulunmak günahtır.
Mukim ve seferî ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Biri bana, (İnsan dünyada mukim değil, seferîdir) diye bir mesaj göndermiş. Mukim ve seferî ne demektir?
CEVAP: Bu söz, söyleyen kişiye göre değişir. Rastgele biri söylemişse hiç önemi yoktur. Büyük bir zat söylemişse, tevil edilir. Dünyanın geçiciliğini, asıl yaşanılacak yerin âhiret olduğunu belirtmek için söylendiği anlaşılır.
Mukim, ikamet eden, oturan, bir yerde çok veya temelli kalan kimse demektir. İkamet ettiği yerden 15 günden az kalmak için gittiği yerde seferî olur. Dînî tâbir olarak buna misafir deniyor. 15 günden fazla kalacaksa artık misafir olmaz, orada mukim olur.
Temelli kalınan yere vatan-ı asli denir. Dünya vatan-ı asli olamaz, sonsuz kalınacak âhiret yurdu vatan-ı aslidir. Dînî tâbire uydurarak şöyle denebilir:
(Dünya vatan-ı aslî değildir, vatan-ı ikamette misafir olarak kalmaktadır.)
Misafir de er geç, kendi vatanına dönecektir. Misafirin, gittiği yerlere, sonsuz kalacakmış gibi ev yaptırması yadırganır. İnsan da, dünyada misafirdir. Misafirin orada ebedî kalacak gibi, davranması elbette uygun olmaz. Sonsuz olan âhiret hayatı için hazırlık yapması lazımdır.
Sual: Erkeğin, hanımının ev işlerine karışmasının, evdeki huzura ne gibi etkisi olur?
CEVAP: Bu konuda, Enver abimiz şunları anlatmıştı:
Allahü teâlâ, evin dışını erkeğe, içini de kadına vermiştir. Bir erkek, evin içine ne kadar çok karışırsa, dünyada ve âhirette o kadar sıkıntısını çeker. Fizikî kaideye göre, mıknatısın aynı kutupları birbirini iter, zıt kutupları birbirini çeker. Yani artı kutup artıyı, eksi kutup eksiyi iter, artı kutup eksiyi, eksi kutup da artıyı çeker. İki kişinin ikisi de, (Ben haklıyım) derse neticede kavga çıkar, huzursuzluk başlar. Biri, (Sen haklısın) diyebilirse, kavga biter. Karı kocadan biri de, diğerine (Sen haklısın) derse geçim olur. Yani hiç olmazsa, bir taraf mutlaka alttan almalı. Ama bunu kendisi yapmalı, karşı taraftan beklememeli. İkisi de, (Ben haklıyım) derse, o evde kavga bitmez. İkisi de, (Sen haklısın) derse ne olur? Hiç kavga olmaz, o evde ilâhî aşk başlar.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir yazar, (Osmanlı, hiçbir zaman kendisine imparator veya imparatorluk şeklinde hitap edilmesine izin vermedi. Çünkü imparatorluk, emperyalizme yani sömürüye dayanan bir soygun düzenidir) diyor. İyi imparator olmaz mı yani? Kelimenin ne suçu var ki?
CEVAP: İdarî şekil ve sistemlerle, idarecileri karıştırmamalı. Her sistemde, idarecinin adaletlisi, merhametlisi, şefkatlisi, akıllısı veya zalimi, ahmağı olabilir. Bunlar da bu özelliklerine göre, sistem ne olursa olsun, milletlerine ve komşu ülkelere faydalı veya zararlı olabilir.
Monarşi idarelerin hükümdarlarına padişah, sultan, halife, han, kağan, hakan, şah, hünkâr dendiği gibi, kral da deniyor. İmparatorluk, kendi topraklarında yaşayan çeşitli milletleri, egemenliği altında toplayan bir devlet biçimidir. Emperyalizmle, sömürmekle hiç ilgisi yoktur. Latince imperare [emretmek, komuta etmek] kökünden gelir.
Padişah, halife, sultan iyi biri ise, onun idaresi de iyidir, kötü ise onun idaresi de kötüdür. Osmanlıda olduğu gibi, Osmanlıdan önce de halifelik vardı. İyi halifeler olduğu gibi zâlim halifeler de oldu. Kötü halifeler geldi diye halifelik sistemini suçlamak yanlış olur.
Seçimle işbaşına gelen sistemlerde de, iyi insanlar seçilirse, o kimselerin idaresinden halk memnun kalır, kötü insanlar seçilirse, halka zulmeder.
Sultanlık, halifelik, şahlık kötülenmez. Başlarındaki sultan, halife veya şah iyi ise idaresi de iyi olur, kötü ise idaresi de kötü olur. İmparator da böyledir. İmparator iyi ise, imparatorluğu da iyidir, imparator kötü ise imparatorluğu da kötüdür. Bizzat imparatorluk sistemine soygun düzeni demek yanlıştır.
KUR'AN-I KERİM OKUMAYI ÖĞRENMEK
Sual: Bir arkadaş, (Kur'an okumayı öğreniyorum) diye bir CD verdi. Orada, (Kur'an okumayı öğrenmek farzdır) diyor. Ben Kur'an okumayı bilmiyorum. Şimdi ben haram mı işliyorum?
CEVAP: Kur'an-ı kerim okumayı bilmek çok kıymetliyse de, farz değildir. Yani Kur'an-ı kerimi yüzünden okuyamayan haram işlemiş olmaz. Kur'an okumayı bilmeyen, ümmî olan, yani okur yazar olmayan evliya zatlar vardır. Haram işleyen kimse evliya olamaz. Peygamber efendimiz de ümmî idi. (Kur'an okumayı öğrenmek herkese farzdır) denirse, Peygamber efendimiz de, haram işlemekle suçlanmış olur.
Kur'an-ı kerimi yüzünden okumak değil, namaz kılacak kadar birkaç sûre ezbere bilmek farzdır. Ama Müslümanın kendi kitabını okumasını öğrenmesi iyi olur.
Ehl-i kitabın seçkin yeri
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kur'an-ı kerimde, Ehl-i kitabın yani Yahudilerle Hristiyanların, diğer gayrimüslimlere göre daha seçkin yeri vardır. Bunun için, imamların, papaz ve hahamlarla diyalog kurarak bir araya gelmeleri, ateizme yani dinsizliğe karşı mücadele için iş birliği yapmaları farzdır) deniyor. Kâfirlerle nasıl bir iş birliği yapılabilir? Kur'anda, Ehl-i kitabın nasıl seçkin bir yeri vardır?
CEVAP: Kur'an-ı kerimde Ehl-i kitabın seçkin yerinden kasıt, onlar için seçilen yer denmek isteniyorsa, bu konuda bir âyet-i kerime meali:
(Elbette, Ehl-i kitabdan [Yahudi ve Hristiyan] olsun, müşriklerden olsun bütün kâfirler Cehennem ateşindedir, orada ebedî kalırlar. Onlar mahlûkların en kötüsüdür.) [Beyyine 6]
Demek ki Ehl-i kitab için Allahü teâlâ tarafından seçilen yer, Cehennemdir. Onlar için sıfat olarak da, kâfir ve mahlûkların en kötüsü tabirlerini seçmiştir. Dolayısıyla, adına Ehl-i kitab denilen kâfirlerle iş birliği içine girmek kadar tehlikeli ne olabilir?
Kur'an-ı kerimde, mahlûkların en kötüsü denirken, onlarla yakınlaşmanın ne faydası olacak? Yani kâfirlerle iş birliği yapıp, ateistleri Ehl-i kitap [Yahudi veya Hristiyan] yapmanın Müslümanlığa faydası ne? Bir hadis-i şerif:
(Beni duyup da, bana inanmayan Yahudi ve Hristiyanlar, muhakkak Cehenneme girecektir.) [Hâkim]
Yine din kitaplarında, (Ehl-i kitabın hepsi kâfirdir) buyuruluyor. (Fetava-i Hindiyye)
Sual: Almanya'da yaşıyorum. Buradaki bazı hocalar, (Bankaların verdiği faizi yiyecek içecekte kullanmamalı, başka ihtiyaçlara vermeli) diyorlar. Bazı hocalar da, (Eğer bankaların verdiği faiz haramsa, nereye harcanırsa harcansın haram olur; helâl ise her şeye harcanabilir) diyorlar. Hangisi doğrudur?
CEVAP: Birinci hocalarınki yanlış, ikinci hocaların söyledikleri doğrudur. Yani haramdan gelen para, nereye harcanırsa harcansın yine haramdır. Ancak İslâmiyet'le idare edilmeyen Almanya gibi yerlerde bankaların verdiği faizin haram olmadığı Kuduri, Cevhere, Vikâye, Hindiyye, Mebsut, Dürr-ül Muhtar, Redd-ül Muhtar gibi muteber eserlerde yazılıdır. Bu hususta, sitemizdeki Faiz bahsinde geniş bilgi mevcuttur.
İşin esası bilmek değil, fedakârlıktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünya fânidir, dert ve belaların toplandığı bir yerdir. Âhiret ise rahatlık, ferahlık, huzur yeridir. Dolayısıyla, insanlar dünyaya daldıkça, dertleri, üzüntüleri, sıkıntıları artar ve sonu hüsran olur. Hâlbuki dünyadan yani Allah'ın rızasına aykırı işlerden uzaklaşsa, rahatı, huzuru artar.
Dine uyanların çok derdi de olur. Bu dertler, huzurlu olmasına aykırı değildir. Allahü teâlâ, has kullarına, makamları çabuk aşsınlar, yürüyerek değil de uçarak kavuşsunlar diye çeşitli bela verir. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Yıllarca uğraştım, belli bir makamdan sonra ilerleyemedim. Ama ne zaman ki, iftira yüzünden zindana düştüm, o zaman bütün dereceleri aştım) buyuruyor.
Ahmed Yesevi hazretleri, vefatına yakın dergâhı teslim etmek üzere, en seçkin dört talebesini imtihan için, onlara, (Hava soğudu. Şimdi siz dağa ormana gidin, ayrı ayrı yerlerden odun kesin, ayrı yollardan tekkeye getirin, sobada yakıp ısınalım) der. Dördü de dağa, ayrı ayrı yerlere giderler. Odunları kesip, gelirken yağmura yakalanırlar. Hepsi sırılsıklam tekkeye gelirler, odunlar da ıslaktır.
Ahmed Yesevî hazretleri, herkesin getirdiği odunlara bakar. İlk üçünün odunları ıslak, dördüncünün getirdikleri ise kurudur. O talebesine, (Nasıl oldu da bu odunlar kuru geldi böyle?) diye sorar. Talebe, (Hocam, yağmur başlayınca, yaş odun işe yaramaz, yanmaz. Siz ve arkadaşlarım üşütüp hasta olmayasınız diye, ben de elbiselerimi çıkarıp odunları sardım, kendimi bu dergâha feda ettim. Ben hastalansam da, siz ve arkadaşlarım yaşasın, hizmetler devam etsin, tekke açık kalsın diye düşündüm. Onun için odunlar kuru kaldı) der. (Bizi düşüneni, biz de düşünürüz. Tekkeyi düşüneni, tekke de düşünür. Sen benim halifemsin, buranın idaresi sana aittir. Madem sen kendini hocaya ve dergâha feda ettin, dergâh da sana feda olsun) buyurur.
Demek ki, işin esası sadece ilim sahibi olmak değil, fedakârlık da şarttır. Bu hususu İmam-ı Rabbânî hazretleri şöyle bildiriyor:
Üstünlük; fazileti, iyi sıfatları çok olmak değildir. Önce imana gelmek, din için herkesten çok mal vermek ve canını tehlikelere atmaktır. Bu üç şartın hepsi, Ebu Bekr-i Sıddîk "radıyallahü anh"da toplanmıştır. Bunun için bu ümmetin en üstünü olmuştur.
İnsanın yüzü nereye dönükse öyle anılır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün dünyalık görünen işler, bir niyetle âhiretlik olur, bütün âhiret işleri de, bir bozuk niyetle dünyalık olur. Bunun için niyetlerimizi düzeltmeliyiz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanın yüzü nereye dönükse öyle bilinir, öyle anılır. En rahat geçim, en rahat iş birliği, en rahat çalışma ortamı, en rahat yolculuk, yüzü âhirete dönük olan insanlarla olur.
Hazret-i Ömer, Ebu Ubeyde bin Cerrah'a bir kese altın gönderir. Parayı götüren adama da, (Oradan ayrılma, bakalım altınları ne yapacak) der. Ebu Ubeyde hazretleri, altınlara elini sürmeden yardımcısına, (Al bunları, şu fakirlere dağıt) buyurur.
O kimse, Hazret-i Ömer'e durumu arzeder. Hazret-i Ömer ona bir kese daha verip, bunu da, Sa'd bin Muaz'a gönderir. O da elini sürmez, (Fakirlere dağıtın) der. O kimse yine gelir, hazret-i Ömer'e durumu arz eder, (Efendim, bu zatların parayla alakası yok, hep dağıtıyorlar) der.
Hazret-i Ömer, (İşte ben buna şükrediyorum. Dağıtmazlarsa geçim sıkıntılı olur. Dağıttıkları için huzur ve düzen var. Eshab-ı kiram bu şekilde kardeşçe yaşıyorlar. O sevginin aslında, esasında bu var) buyurur.
(Büyüklerin kalbinde zerre kadar dünya menfaati olsa kimse onları sevmez) buyuruluyor. Bu husus, her Müslüman için de geçerlidir.
Paraya düşkün olan sevilmez, onunla oturup dertleşilemez, samimi dost olunamaz.
Ölüp gittikten sonra, dünyaya düşkün olan hangi zengin rahmetle anılıyor? Ama binlerce kilometre uzaklıktaki evliya zatların kabirlerini ziyarete gidilebiliyor.
MAKAM VE MEVKİSİNE DEĞİL NİYETİNE BAKAR
Niyet hayır, âkıbet hayır! Allahü teâlâ kullarının mevkiine, makamına, elbisesine değil, kalbine ve niyetine göre muamele eder. Allahü teâlâ, insanın istediği neticeye kavuşturmak için, ona giden yolu açar. Ancak, çok sevdiği kullarının gideceği yer felaketse, onun istediği o iş için mâniler çıkarır.
Bütün dünyalık görünen işler, bir niyetle âhiretlik olur, bütün âhiret işleri de, bozuk bir niyetle dünyalık olur. Bunun için niyetlerimizi düzeltip, yaptığımız her şeyi Allah için yapmalı.
İbadetlerimize, dinin yayılması için yapacağımız hizmetlere, riya ve ucub gibi hiçbir bozuk niyeti karıştırmamalıyız.
"Kur'an'ı herkes anlar" diyorlar!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimi yanlış anladıklarından dolayı, Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" haber verdiği gibi, 72 sapık fırka meydana çıkmıştır.
Sual: (Yalnız Kur'an) diyen bir mealci, (Kur'an'ı Peygamberin açıklamasına gerek yoktur. Kur'an'ı herkes anlar. Onun için Peygamberin hadisleri çöpe atılmalı) diyecek kadar ileri gidiyor ve daha sonra da, (Piyasadaki bütün Kur'an çevirileri yanlıştır) diyor. Madem herkes Kur'an'ı anlayabiliyordu, niye herkes yanlış tercüme ediyor? Herkes aynı şeyi anlasa farklı bir tercüme olmaz. Bu kadar farklı dînî gruplar olduğuna göre, bu kadar farklı anlayanlar vardır. Buna rağmen hâlâ, (Kur'an'ı herkes anlar) iddiası nasıl yapılabiliyor?
CEVAP: Evet, Kur'an-ı kerimi yanlış anladıklarından dolayı, Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" haber verdiği gibi, 72 sapık fırka meydana çıkmıştır. Eğer herkes aynı şeyi anlayabilseydi bu kadar sapık fırka meydana çıkmazdı. Herkes, (Benim anladığım doğru) diyor. Peygamber efendimizinkinden farklı anlayanların anlayışları geçerli değildir. Onun için Kur'an-ı kerimi en iyi anlayan elbette Peygamber efendimizdir. Onun hadis-i şeriflerini de en iyi anlayan Onun vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimleridir. Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uyan, Kur'an-ı kerimi doğru anlamış olur.
Kendilerinin de açıkça itiraf ettikleri gibi, herkes âyetlerden aynı hükmü çıkaramıyor. Bu mesele, gün gibi açıkken yine, (Herkes Kur'an'dan anladığına uysun!) demek ne büyük rezalet ve felakettir. Allahü teâlâ, (Resulüme uyun, ona uyan bana uymuş olur) buyururken, Kur'an-ı kerimin (Resulümün emrine uyun!) emrinden insanları uzaklaştırmaktan daha büyük sapıklık olur mu?
"ŞEYTANIN SÜNNETİ" DENMEZ
Sual: (Sünnet, yol, iş demek olduğu için, anamın sünneti, babamın sünneti, hatta şeytanın sünneti demekte mahzur yoktur) diyorlar. Bir de, hadis-i şerifte geçiyormuş, kötü sünnet, iyi sünnet demek caiz midir?
CEVAP: Caizdir, ancak toplumda yanlış anlaşılabilen şeyler söylenmemeli ve yapılmamalıdır. Sünnetin meşhur mânâsı, Peygamber efendimizin yaptığı işlerdir. Bunun için şeytanın sünneti dememeli. Aynı mânâda, şeytanın yolu, şeytanın işi demeli.
Evet, hadis-i şerifte, sünnet-i hasene ve sünnet-i seyyie denmiştir, ama bunun Türkçesini söylemek, iyi sünnet veya kötü sünnet demek yanlışlığa sebebiyet verir. Bunun yerine iyi iş, kötü iş demelidir. Büyük zatlar böyle kullanmıştır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Allah insanı veya şu çocuğu özenerek yaratmış) demek caiz midir?
CEVAP: Caiz değildir. Böyle söylemek, Allahü teâlâyı âcizlikle suçlamak olur. Allah bir şeye "Ol!" dedi mi, hemen oluverir. O şeyi yaratmak için zahmet çekmez, yorulmaz, özenmez. Yaratıcı, yaratılanla mukayese edilmez.
(Özenerek yarattı) demek, insanı veya güzel çocuğu yaratmak için çok gayret ediyor, hayvan veya çirkin çocuk için özenmiyor demek olur ki, böyle sözleri söylemek, insanı imandan çıkarır. (Hadîka)
Aşağıdaki ifadeleri söylemek de aynı şekilde caiz değildir:
(1- Allah ovum hücrelerinin her birini itina ile yaratmıştır. 2- Hazret-i İsa gibi babasız doğmak mucize değildir. Babalı çocuk doğurmaya mecbur olma olayı mucizedir. 3- Bir yumurta hücresinden insan meydana gelmesi için, mutlaka Cenab-ı Hakk'ın özel bir müdahalesi gerekir.)
Dinde nakli değil de, aklı esas alanların kullandığı böyle ifadelerden sakınmak gerekir.
Sual: Allah mekândan münezzeh olduğu için, (Allah her yerdedir) demek küfür olurken, niye (Allah her yerde hazır ve nazırdır) denince küfür olmuyor?
CEVAP: (Her yerde) demekle, mekân tayin edilmiş oluyor. (Allah her yerde hazır ve nazırdır) demek farklıdır. İkisi bir kullanılınca, (Zamansız ve mekânsız, hiçbir yerde olmayarak hazır ve nazır) demektir. Hazır ve nazır demek, (Her yerde her şeyi bilir, görür) demektir. Hâşâ (Mekânı oralardır) demek değildir. (Eşedd-ül-cihad)
Ama (Allah her yerdedir) denince, açıkça mekân bildirilmiş oluyor. Burada artık mecaza, tevile yer kalmıyor.
Sual: Namazdan sonra, sünnete uygun hangi dualar okunur?
CEVAP: Allahümme entesselam... dedikten sonra üç kere istiğfar duası yani (Estagfirullâhel'azîm, ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbü ileyh) okunur. Sonra Âyet-el kürsi okunur. Sonra 33'er kere Sübhanallah, Elhamdülillah ve Allahü ekber denir. Sonra, (Lâ ilahe illallahü vahdehü lâ şerîke leh, lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve alâ külli şey'in kadîr) diyerek eller kaldırılıp dua edilir. Yukarıda bildirilenlerin arasına, Salâten tüncinâ veya başka herhangi bir dua karıştırmak bid'at olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinimizden habersiz yetişen bir çocuk, âkıl baliğ olunca, sadece (La ilahe illallah Muhammedün Resulullah) dese, Müslüman sayılmaz mı?
CEVAP: Hayır, kelime-i tevhidin mânâsını, imanın şartlarını, dinin esaslarını bilmezse Müslüman sayılmaz. İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: Kız küçükken, ana babasına tâbi olarak Müslümandır. Büluğa erince, ana babasının dinine tâbi olması devam etmez. İslamiyet'i bilmeyerek büluğa erince, mürted olur. İman edilecek şeyleri işitip de inanmamış kimse, kelime-i tevhidi söylese, yani (La ilahe illallah Muhammedün Resulullah) dese, Müslüman olmaz. Amentü'de bulunan altı şeye inanan ve (Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını kabul ettim) diyen kimse, Müslüman olur. (Redd-ül muhtar)
Demek ki, her Müslüman, çocuklarına Amentü'yü ezberletmeli, mânâsını iyice öğretmeli. Çocuk bu altı şeyi ve İslamiyet'in emirlerinden ve yasaklarından birini öğrenmez ve inandığını söylemezse, baliğ olduğu zaman Müslüman olmaz, mürted hükmünde olur. Âkıl ve baliğ olunca, bir kızla bir oğlana, nikâh yapılsa, fakat imanın sıfatlarını bilmeseler, Müslüman olmazlar. Onlara iman edilecek şeyleri öğretip, yeniden nikâhlarını kıymak gerekir. (İslam Ahlakı)
Sual: (Küfre düşülmüş olabilir) diye iman tazelemeye caiz denirken, imanın varlığından şüphe etmeye ise küfür deniyor. İkisi arasında ne fark vardır? İkisi de imanda şüphe değil mi?
CEVAP: İkisi farklıdır. İman tazeleyen kişi, imanının olduğunu biliyor, şayet bilmeden küfre düşmüşse, iman zayıflamış veya eskimişse diye düşünerek tazeliyor. Peygamber efendimiz, (Elbisenin eskidiği gibi, içinizdeki iman da eskir. İmanınızı tazeleyin!) buyuruyor. İmanımızı yenilemek için ara sıra kelime-i şehadet getirmelidir.
(İmanım var mı yok mu) diye şüphe etmek küfür olur. Yani (Acaba imanım var mı?) diye şüphe edilmez. Fakat (Ölürken imanımızı muhafaza edebilir miyiz?) diye şimdi korkmak imanlı olmanın alametidir. Bu, imanından şüphe değildir. İmanı kaybetmekten meydana gelen haklı bir korkudur.
Sual: Avrupa'da, çok cirolu bir bonoyu, gayrimüslime vermek günah mıdır?
CEVAP: Günah değildir, çünkü gayrimüslim ülkelerde, gayrimüslimlerle fasit akit caizdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Arkadaşlarımdan biri, tartışmayı kazanamayacağını anlayınca, (Haklıyken münakaşayı terk edene, Cennet vardır) hadis-i şerifini söylüyor. (Ben Cennete gitmek için susuyorum, yoksa seni perişan ederdim) diye bağırıyor. Başka bir arkadaş da, tartışmayı kazanamayacağını anlayınca, (Özür dilerim, elbette sen haklısın. Biz kimiz ki? Zaten sen hep haklı olursun) diyor. Yanındakilere göz kırparak, dalga geçtiğini anlatmaya çalışıyor. Bu iki arkadaş tartışmayı bu şekilde sonlandırmakla, Cenneti gerçekten kazanmış oluyorlar mı?
CEVAP: Tartışma sonlandırılınca, muhataba, (Gerçekten bu hakkı kabul etti. Benim doğruluğumu tasdik etti) intibaını vermeli. Muhatabımız, (Tartışmaya girdimse de, doğruyu kabul ettirdim) diye düşünmeli.
Sualdeki her iki kişi de, hakkı kabul etmiş olmuyor. Samimi olarak, (Sen haklısın) demiyorlar. Samimi olmayınca da, özür dilemeleri sırıtıyor. Karşımızdaki bizi idare etmek için öyle söylese bile, biz bunu anlayamamalıyız. İdare edildiğimiz anlaşılacak şekilde, (Özür dilerim, elbette sen doğrusun) demek daha kötüdür. Karşıdakine hakaret olur. O zaman susmak daha az zararlıdır. Yiğitlik arkadaşını üzmemektir.
Sual: Elde olmadan idrar kaçırmak, Mâlikî'yi taklit edenin abdestini bozmuyor. Erkekler tuvaletten çıkınca istibra yapmazsa, elde olmadan idrar çıkabiliyor ve yine, elde olmadan mezi de gelebiliyor. Bunlar niye abdesti bozuyor?
CEVAP: Mâlikî'de, abdesti bozan şeyler, hastalıkla çıkarsa abdesti bozmaz. Mesela soğuktan veya hastalıktan mezi sızarsa abdest bozulmaz. Şehvetle sızarsa bozulur. (S. Ebediyye)
Prostat hastasının elde olmadan idrar kaçırmasıyla, yeni tuvaletten çıkıp istibra yapmayanın idrar kaçırması farklıdır. Birincisi hastalıktan dolayı, öteki ise istibra yapmadığı için idrar kaçırıyor. Yani istibra yapmayanın idrar kaçırması, hastalıktan dolayı değildir. Bunun için abdesti bozuyor. Mezi de bir hastalıktan dolayı gelirse yahut elde olmadan idrar veya yel kaçarsa, Mâlikî'de abdest bozulmaz. Ama düşünmekle gelen mezi, dört mezhepte de abdesti bozar.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz âyeti Mekke'de, abdest âyeti ise Medine'de inmiştir. Mekke'de namaz abdestsiz mi kılınıyordu?
CEVAP: Hayır, abdestle kılıyorlardı. Abdest almanın farz olduğu Peygamber efendimize bildirilmişti. Hattâ önceki ümmetlere de farzdı. Yani namazı abdestsiz kılan ümmet olmadı. Miracdan önce, Eshab-ı kiram da, namazı abdest alarak kılardı. Eğer abdest âyeti inmeseydi, (Yalnız Kur'an) diyen mezhepsizler, (Kur'anda abdest âyeti yoktur) diyerek Müslümanlara abdestsiz namaz kıldırırlardı. İşte bunun gibi olumsuz durumların meydana çıkmaması için, abdest âyet-i kerimesi inerek abdestin önemi bildirildi. (Redd-ül-muhtar)
Abdest âyeti gelmeden önce, alınan abdestle ilgili Sahih-i Müslim'deki bir hadis-i şerif şöyledir:
Câbir radıyallahü anh, abdest alıp mestleri üzerine mesh edince (Niçin böyle yaptın?) diye sordular. O da, (Ben Resulullah'tan "sallallahü aleyhi ve sellem" böyle gördüm) dedi. Mecmau'I-Beyân adlı eserde deniyor ki:
Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" bu âyet ininceye kadar her amelini abdestli yapardı. Hattâ sorulan suallere bile abdestsiz cevap vermezdi. Şu hâlde abdestin, vahy-i gayr-i metlü olduğu gibi, eski şeriatlardan beri devam ettiği de anlaşılmaktadır. Çünkü Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" abdest alıp, (İşte bu aldığım abdest, benim ve benden önceki Peygamberlerin abdestidir) buyurmuştur. (Dürer ve Gurer)
Sual: Bir ilahide, (Allah'a el aç!) deniyor. Böyle demek Allah'a mekân isnat etmek olmaz mı?
CEVAP: Hayır, öyle söylemenin mahzuru olmaz. (El açmak) bir deyimdir. Allah'a veya insanlara el açmak şeklinde kullanılabilir.
(Kimseye el açmam) demek, bizzat elini açmak değildir. (Kimseden bir şey istemem) demektir.
Birinden bir şey istesek, (Falancaya el açmak zorunda kaldım) denir. Hâlbuki elini açmadı, diliyle istedi.
Allah'a el açmak, dua etmek demektir. (Allah'a elini aç) demek, (Allah'a dua et!) demektir.
Sual: Tüp bebek yoluyla, istenen cinsiyette çocuk sahibi olunuyormuş. Çocuğun cinsiyetini böyle tâyin etmekte mahzur var mıdır?
Kibir her iyiliğe engeldir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Başarılı olmak için mutlaka kendimizi aradan çekmek gerekir. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Kişinin, kendisinin kemale erdiğini zannetmesi, gerçekte böyle olmadığını gösterir. Kendisinin kemale ermediğini bilmesi, o kişide bir olgunluğun olduğunu gösterir) buyuruyor.
Kendini bir şey zannetmek kadar ahmaklık olamaz. İhlasla, (Biz bir şey değiliz, biz arada yokuz, bu işin sahipleri büyüklerdir) diyerek, dinimize hizmet etmeye, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını tanıdıklarımıza vermeye çalışırsak, her gün evden bu niyetle yola çıkarsak, Allahü teâlâ bize yardım eder. Hayırlı yardımcılar gönderir. Çünkü kendi kendine hiç kimsenin büyük işleri başarması mümkün değildir. Her tarafımız, her işimiz noksan olduğu için, birbirimize yardımcı olmamız, hayırlı yardımcılarla çalışmamız gerekir.
Kendimizi bir şey zannetmeye başladığımız an bütün kapılar kapanır. Büyüklerimiz, (Kibir, her iyiliğe engeldir) buyuruyor. İnsan kendini yüksek görürse, iki melek onu aşağı çeker, insanların gözünden düşer. Kim de yapmacık değil, gerçek tevazu sahibi olursa, iki melek onu yükseltir ve insanların gözünde çok kıymetli olur. (Ben biliyorum, ben yaparım) diyenler, bir şekilde itici olmaya başlar, bir süre sonra da insanlar onun etrafından uzaklaşırlar. (İnsanların en kötüsü, zarar vereceğinden korkulduğu için yanına yaklaşılamayan kişidir) hadis-i şerifini düşünmeli, kendimizi bir şey sanmaktan, başkasına zarar vermekten ne kadar uzaklaşırsak her işte o kadar başarılı oluruz.
DUA VE YARDIM KAPILARI KAPANIR
(Benden adam olmaz, bu işi bilenlere havale edeyim) demeyip de, (Kendim yaparım, ben en iyisini bilirim, bunu benden daha iyi yapacak yoktur) diye düşünmek kadar kötü bir şey olamaz. Bize verilen görev icabı kendimiz yapsak bile, yine hiçbir başarıyı kendimizden bilmemeli. Kendimizi aradan çekersek, başarılı oluruz. (Ben biliyorum) dedikçe insanlar da bizden uzaklaşır, dua ve yardım kapıları kapanır.
Gösteriş yapmadan, (Biz yokuz, biz bu işten anlamayız) demek, çok tatlı ve çok kıymetli bir şeydir. Bunu tevazu sahibi görünmek için söylemek ise çok çirkin olur.
Sevgi ve güven başarının şartıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Din kardeşimizi, iş arkadaşımızı, patronumuzu, hocamızı veya öğretmenimizi biz seversek, onlar da bizi sever. Biz onlara güvenirsek, onlar da bize güvenir...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Din ve dünya işlerinde başarılı olmak için, doğruluktan kesinlikle ayrılmamak gerekir. Yalan, yanlış veya zarar üzerinde ısrar ederek hiçbir işte başarılı olunamaz. Hatada ısrar ederek bir yere varılmaz.
Başarılı olmak için ikinci önemli şart, sevgi ve güvendir. Din kardeşimizi, iş arkadaşımızı, patronumuzu, hocamızı veya öğretmenimizi biz seversek, onlar da bizi sever. Biz onlara güvenirsek, onlar da bize güvenir. Onlara, bu sevgi ve güveni tesis edecek şekilde davranmak gerekir. Yoksa zorlamayla sevgi ve güven ortamı oluşmaz. O şekilde davranınca, sevgi ve güven kendiliğinden oluşur.
İnsan sevmediği işte başarılı olamaz, o işe faydası olamaz. Kendine de, o işe de faydadan çok zararı olur. Çalıştığı işte, âmirine, arkadaşlarına güvenmiyorsa ve güven vermiyorsa, kimse ona yardımcı olmaz. Kendi başına kalır. Dolayısıyla sevgi ve güven, bir arada olmanın ve başarının şartıdır.
Başarılı olmak için üçüncü önemli bir şart da sohbet toplantılarıdır. Sohbet, illa konuşma yapmak, birilerini dinlemek değil; sâlihlerle yani Ehl-i sünnet âlimlerini sevip onların kitaplarını okuyanlarla bir arada olmak demektir. İş için bir araya gelsek de, ortam müsaitse, birkaç satır da olsa Ehl-i sünnet kitaplarından okumalı. Her gün bunu âdet edinmelidir. İş toplantılarında da, bir sayfa kadar kitap okumak faydalıdır.
Tek başına bir ordu olamayız. Kendi kendimize bir şey yapamayız. (Ben biliyorum) demekle başarılı olunmaz. Sevgi ve güven içinde beraber olmayanlar, başarılı olamazlar. Kurmalı mekanik saatlerin içinde bir sürü küçük çarklar olur. Bunların hepsi birbirine tam uyumlu şekilde çalışırlar. Arada bir çatlak olsa, bir tanesi dönmese, bir tanesi kopsa o saat durur. Özellikle bir arada olduğumuz zaman, yaptığımız işte başarılı olmak için, saatin içindeki çarklar gibi uyum içerisinde olmak, aynı hedef için çalışmak lazım.
Boş oturanı Allahü teâlâ sevmez. Kendi işimiz de olsa, başkasına ait bir işte çalışsak da, boş vaktimiz kalmışsa, bu işe nasıl faydalı olabilirim diye düşünmeli, mutlaka faydalı bir şeylerle meşgul olmalı, kendimizi o işe daha faydalı olacak şekilde geliştirmeye çalışmalı. Yine boş vaktimiz kalırsa Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından okumalı, boş durmamaya çalışmalıdır.
Tevbeyi başkalarına duyurmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Gizli işlediğin günaha gizli, açık işlediğin günaha açık tevbe et!) hadis-i şerifi, (Gizli işlediğiniz günahları kimseye duyurmayın) demektir.
Sual: Geçen gün bir vaiz, (Açıktan işlenen bir günahın tevbesi açıktan yapılmazsa, o tevbenin faydası olmaz. Mesela, kurban kesmeyi terörle bir tutan kadın, bu günahına gizli tevbe etse de faydasızdır. Gizli işlenen günahın tevbesi de açıktan yapılmaz) dedi. Açıktan işlenen günahın tevbesi gizli yapılırsa, sahih olmaz mı? Bir kimse de, gizli işlediği günahına alenen tevbe etse niye sahih olmuyor?
CEVAP: Elbette sahih olur. (Gizli işlediğin günaha gizli, açık işlediğin günaha açık tevbe et!) hadis-i şerifi, gizli işlenen günahın tevbesi gizli olmazsa sahih olmayacağını göstermez. (Gizli işlediğiniz günahları kimseye duyurmayın) demektir. Günahı duyurmak da ayrıca günahtır.
Açıktan işlenen günahın tevbesini gizli yaparsak, hiç kimse, bizim o günaha tevbe ettiğimizi bilmez. Bizi hep o günahı işliyor zanneder. Müslümanları bu zandan kurtarmak için, işlediğimiz o günahı bilenlerin yanında tevbe ettiğimizi onlara bildirmek gerekir. Yoksa tevbe edip, kimseye duyurmasak da, tevbemiz sahih olur.
Kâfir olarak bilinen biri, Müslüman olsa, Müslümanlığını hiç duyurmasa, insanlar onun Müslüman olduğunu bilmez. Cenaze namazını kılmaz, Müslüman mezarlığına koymaz. Müslüman olduğunu duyurması, Müslümanların kendisine Müslüman muamelesi yapması içindir. Yoksa tevbesinin, imanının makbul olması için değildir.
Sual: Komşunun ağacının evimize uzanan ve bize zarar veren dallarını dinen kesme hakkımız var mıdır?
CEVAP: Komşuya, ağacın size zarar veren dalını kesmesini rica etmeli. Yani güzellikle hâlletmeye çalışmalı. Hakkım var diyerek tartışmaya girmemeli. Bu konuda dinimizin emri şöyledir:
Bir kimsenin bahçesindeki ağacın dalları komşusunun evi veya bahçesi üzerine uzanmış olsa, o dalları bağlayarak geri çektirmeye veya kestirmeye komşusunun hakkı vardır. Ağaç sahibine müracaat edip de dallarını çekmediği takdirde, bahçe sahibi kesebileceği gibi, kestirme masrafını da ağaç sahibinden isteyebilir. (Mecelle m. 1196)
Sual: Evlenmek niyetiyle, sünnete uygun olarak kız görmeye giderken, babamın da benimle gelip kıza bakması caiz olur mu?
Evlenen rızka kavuşur mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"İçinizdeki bekârları, kölelerinizden ve cariyelerinizden iyi olanları evlendirin. Eğer yoksul iseler Allah onları lütfuyla zenginleştirir. Allahü teâlâ lütfu bol olandır, bilendir."
Sual: (Evlenen rızka kavuşur) deniyor. Doğru mudur?
CEVAP: Evet, doğrudur. Evlenenin rızka kavuşması kolay olur. Peygamber efendimiz, (Evlenerek rızık arayın!) buyuruyor. (Deylemî)
Hazret-i Ömer de, (Evlenmeden rızık arayanlara şaşarım) buyurup, Nur sûresinin 32. âyetini okumuştur.
(İçinizdeki bekârları, kölelerinizden ve cariyelerinizden iyi olanları evlendirin. Eğer yoksul iseler Allah onları lütfuyla zenginleştirir. Allahü teâlâ lütfu bol olandır, bilendir.) [Nur 32; Medârik Tefsiri]
Bir atasözümüz de şöyledir: (Ev alan ile evlenene, Allahü teâlâ yardım eder.)
Demek ki, zengin olmasa da, Allahü teâlâ, dine uymak, haramlardan korunmak niyetiyle evlenen sâlih Müslümana rızık sıkıntısı çektirmez.
(Haramdan korunmak için evlenene, Allah'ın yardımı hak olur.) [İbni Meniy]
Sual: (Lamı cimi yok) demek caiz mi?
CEVAP: Evet, caizdir. Kur'an-ı kerimde secavent denilen duraklar vardır. Bu duraklar Mim, Cim, Lam gibi harflerle gösterilir. Mesela Cim harfinde durulur, Lam harfinde geçilir. "Lamı cimi yok" demek, (Bu işin böyle bir işareti yok) demektir. Yani (Hiçbir bahane bulmadan ve itiraz etmeden, duraklamadan hemen bu işi yap!) demektir. Birkaç örnek verelim: 1- Bu işin lamı cimi yok, en kısa zamanda Kur'an-ı kerim okumayı öğrenmelidir. 2- Namazı aksatmanın lamı cimi olmaz. 3- Lamı cimi yok, herkes ölecektir.
Sual: Çok yorgun olduğum için Teheccüd namazına kalkamadım, her gece okuduğum bazı dua ve sûreleri, okuyamadım. Bunların telafisi mümkün mü?
CEVAP: Mümkündür. Herhangi bir sebeple gece kalkılamadığı zaman, Teheccüd öğleye kadar kılınırsa, okunamayan sûreler öğleye kadar okunursa, bunlar gece yapılmış gibi sevab olur.
Sual: Yeni doğan çocuk için (Allah, analı babalı büyütsün) demek mahzurlu mudur?
CEVAP: Mahzuru yoksa da, faydalı bir dua etmeli, mesela, (Allahü teâlâ, sâlih olarak büyümesini nasip eylesin) denebilir. Analı babalı büyür de, fâsık, eşkıya biri olabilir. Yani esas maksat, analı babalı büyümesi değil, iyi evlat olarak büyümesidir. İyi evlat olması için dua etmeli, sebeplere yapışmalıdır.
Sünnette aynı sûreyi okumak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Vitir namazı vacibdir, ama zamm-ı sûre okuma yönünden nâfile hükmündedir. Sünnetler de nâfiledir. Aynı sûre okunabilir.
Sual: (Sünnet ve nâfilelerde hep aynı sûreleri okumak caizdir) deniyor. Sabah namazının sünnetine vacib diyen âlimler de olduğuna göre, sabah namazında hep aynı sûreleri okumak, mesela Kâfirun sûresi ile İhlas sûresini okumak mekruh olur mu?
CEVAP: Hayır, mekruh olmaz. Sabah namazının sünneti vacib de olsa, aynı sûreyi okumak mekruh olmaz. Vitir de vacibdir, ama zamm-ı sûre okuma yönünden nâfile hükmündedir. Sünnetler de nâfiledir. Aynı sûre okunabilir. Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas'ı, öğle namazının ilk dört rekât sünnetinde dört Kul'ü [Kâfirûn, İhlâs, Felak, Nas], öğlenin son sünnetiyle yatsının son sünnetinde Felak ve Nas'ı okumuştur. Bu sûreleri devamlı bu sünnetlerde okuyan kimse, diş ve kulunç ağrısı da görmez. (Tergib-üs-salat)
Sual: Günümüzde dinsizler ve yalancılar, niye çok rağbet görüyor?
CEVAP: Bu, kıyamet alametidir. Âhir zamanda kötülere, fâsıklara, imansızlara rağbet edileceğini Peygamber efendimiz haber vermiştir. Bir hadis-i şerif:
(Kıyamet yaklaştıkça, doğru konuşan Müslümanlar yalanlanır, yalancılar ise tasdik olunur. Haine güvenilir, emin olan Müslüman ise hain kabul edilir.) [Taberânî]
Sual: Cemaatle namaz kılarken, mikrofon bozuldu. İmam hemen namazı bozup tamire çalıştı. Hâlbuki bir saf cemaat vardı. İmama göre de, hoparlöre ihtiyaç yoktu. İmamın namazı bozması günah olmadı mı?
CEVAP: Cemaat çok olsa da, mikrofon bozulunca namazı bozmak haramdır. Çünkü mikrofonla namaz kıldırmak farz veya vacib değil, aksine bid'attir, günahtır. Namazı bozmak ise büyük günahtır. Namazı bozmak, ancak imdat diye bağıran bir kimseyi, kuyuya düşecek âmâyı, yanacak, boğulacak kimseyi kurtarmak, yangını söndürmek gibi sebeplerle caiz olur.
Sual: Dine aykırı olarak, (Annemin ölüsünü göreyim), (Çocuğumun ölüsünü öpeyim), (Babam hakkı için) veya (Annem üzerine) diye yemin eden ne yapmalıdır?
CEVAP: Böyle yemin etmek haramdır, hattâ küfür olur. Hemen tevbe etmeli ve bir daha söylememelidir. Dine uygun yemin olmadığı için, bozulunca yemin kefareti gerekmez. Yemin, yalnız Allahü teâlânın isimleri ile olur. Başka şeylerle Müslüman yemini olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"İnsan, kendini yaratanını nasıl kavrayabilir? Mahluk [yaratılmış olan], hep var olandan ne anlayabilir? Yokluktan gelen, yok olmayandan ne elde edebilir?"
Sual: Ateist diyor ki: "Hem Tanrı bilinemez deniyor, hem de Tanrı hakkında birçok şeyler söyleniyor. Bu çelişki değil mi?"
CEVAP: Müslümanlar, ancak Allahü teâlânın bildirdiklerini bilir, bildirmediklerini elbette bilemez. Çelişki bunun neresindedir?
Mesela bilinenlerden, her Müslümanın bilmesi lâzım olanlardan bazısı şunlardır:
1- Allahü teâlâ, vacib-ül-vücud [varlığı lazım olan], hakiki mabud ve bütün varlıkların yaratıcısıdır. Ondan başka ilah yoktur. Allahü teâlâ zamandan, mekândan münezzehtir. Hiçbir şeye benzemez.
2- Her şeyi yoktan yaratan Allah'tır.
3- Herkesi öldürecek, diriltecek, hesaptan sonra Cennete veya Cehenneme gönderecektir. Cennet de Cehennem de sonsuzdur. Müslümanlar Cennette, kâfirler Cehennemde sonsuz kalacaktır.
Allah'ın zatî sıfatları altıdır: Vücud, Kıdem, Beka, Vahdaniyyet, Muhalefet-ün lil-havadis, Kıyam bi-nefsihi. [Vücud var olmak, Kıdem varlığının öncesi olmamak, Beka varlığı sonsuz olmak, hiç yok olmamak, Vahdaniyyet ortağı, benzeri olmamak, Muhalefet-ün lil-havadis hiçbir şeyinde, hiçbir mahluka, hiçbir bakımdan benzememek, Kıyam bi-nefsihi varlığı kendinden olmak, hep var olması için, hiçbir şeye muhtaç olmamaktır.]
Sübutî sıfatları sekizdir: Hayat, İlm, Sem', Basar, Kudret, İrade, Kelam, Tekvin. [Hayat diri olmak, İlm bilmek, Sem' işitmek, Basar görmek, Kudret gücü yetmek, İrade istemek, Kelam söylemek, Tekvin yaratmaktır.] Bu sıfatları da kadimdir yani ezelîdir.
ONU ANLAYAMAZLAR, KAVRAYAMAZLAR
Bildirilenlerden başkasını ise, insanın bilmesi mümkün değildir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
İnsan, insanların yaratanını nasıl kavrayabilir? Mahluk [yaratılmış olan], hep var olandan ne anlayabilir? Yokluktan gelen, yok olmayandan ne elde edebilir? Tâhâ sûresinin 110. âyetinde mealen, (Onu anlayamazlar, kavrayamazlar) buyuruldu. (1/173)
At da yaratık, insan da yaratıktır. At, bir yaratık olan insanı nasıl anlasın ki? İnsan da bir yaratıktır, yaratanını nasıl bilebilir? Hayvan, bir yaratık olan insanı veya kendi gibi yaratık olan başka bir hayvanı bile anlayamazsa, insan yaratık olmayan Allah'ı nasıl anlar?
Günah işlemeyen insan olur mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbni Sebeci biri diyor ki: "(Allah, sizi [Ehl-i beyti] tertemiz kılmak istiyor) âyeti, peygamberler gibi, Ehl-i beytin de günahsız yani mâsum olduğunu göstermektedir. Onlar hata işlemez." İsmet sıfatı, yalnız peygamberlere mahsus değil midir?
CEVAP: Elbette, ismet sıfatı yani günahtan mâsum olmak sadece peygamberlere mahsustur. Ehl-i sünnet âlimlerinin hiçbiri, (Ehl-i beyt, peygamberler gibi mâsumdur) dememiştir.
Hiçbir kitaptan nakil yapmadan âyet-i kerimeyi kendi görüşüne göre tefsir etmek çok tehlikelidir. Mektubat-ı Rabbânî'deki hadis-i şerifte, (Kur'anı kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur) buyuruldu. (Deylemî)
İşte bundan dolayı, peygamberler hariç, insanların en üstünü olan Hazret-i Ebu Bekir Sıddık, (Kur'an-ı kerimi kendi görüşümle tefsire kalkarsam, beni hangi yer taşır, hangi gök gölgeler?) buyurmuştur. (Şir'a)
İmam-ı Beydâvî, İmam-ı Râzî ve İmam-ı Kurtubî gibi müfessirler, Ehl-i beytin mâsum olmadıklarını, fakat Allahü teâlânın onları günahlardan temizleyeceğini bildirmişlerdir. Eğer mâsum olsalardı, (Sizi günahlardan temizleyeceğim) buyurulmazdı. Demek ki, Allahü teâlâ, onların günahlarını affediyor.
İmam-ı a'zam hazretleri buyuruyor ki: Yalnız peygamberler günahsızdır. Peygamberlerin hepsi, küçük ve büyük günahlardan ve çirkin hâllerden uzaktır, fakat onlarda da sürçmeler, yani zelle vâki olmuştur. (Fıkh-ı ekber)
Peygamberler bile ictihadda yanılabilir. Eshab-ı kiram, Peygamber efendimizin Kur'an-ı kerim dışındaki mübarek sözlerini anlamak için, (Ya Resulallah, bu vahiy mi yani Allahü teâlânın kesin emri mi, yoksa kendi ictihadınız mı?) diye sorarlardı. Peygamberler ictihadlarında hata ederlerse, Allahü teâlâ, derhal Cebrail aleyhisselamı göndererek, hataları vahiy ile düzeltilirdi. Yani peygamberlerin ictihadları hatalı kalmazdı. Mesela, Bedir Gazası'nda alınan esirlere yapılacak muamele için, Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" bazı Sahabe-i kiramla birlikte bir türlü, Hazret-i Ömer ve Hazret-i Sad bin Muaz ise, başka türlü ictihad etmişti. Sonra, âyet-i kerime gelerek, Allahü teâlâ, Hazret-i Ömer ve Hazret-i Sad bin Muaz'ın ictihadının doğru olduğunu bildirdi. Peygamber efendimiz bile ictihadında hata ederken, Ehl-i beyt için (Hata etmez) demek, bunu doğru gibi savunmak, İslâmiyet'i yani Ehl-i sünneti bozmaya çalışmaktan başka bir şey değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Doğru imanımıza çok şükretmeliyiz. Yoksa kıymetini bilmezsek, dünya sıkıntılarından şikâyet edersek, cezası da çok ağır olur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Çok zengin, makam ve mevki sahibi de olsa, herkes mutlaka sonunda ölecektir. İmanı yoksa, imansız ölürse, sonsuz olarak Cehenneme gidecektir. Müminler ise Cennete girecek ve sonsuz nimetlere kavuşacaktır. Bu kadar kısa bir hayatın neticesinde, bu kadar büyük bir nimet! Bunun için, Ehl-i sünnet itikadında, doğru yolda olan ve Allahü teâlânın sevgili kullarını, evliya zatları seven müminler, bu büyük nimet için ne kadar şükretse azdır.
Günlük hayatımızda, kâfirlerle, bid'at ehli ile, fâsıklarla yani hiç sıkılmadan günah işleyenlerle bir arada olabiliyoruz; onlarla görüşüyor, alışveriş yapıyoruz. Bu hâlde ölürlerse onlar Cehenneme; onlarla görüşen mümin de, imanını muhafaza edebilirse Cennete gidecek. O görüşülen kâfirlerden ölenler, artık gitti. Onları bulsak da, kelime-i şehadet getir diyebilseydik, dinimizi anlatan bir kitap verebilseydik diye hatırımıza gelse bile artık o kapı kapandı, geri dönüşü yok. Ebedî Cehennemden kurtulmaları artık mümkün değil. Bunun için henüz imkân varken, uygun olan kişilere kitap vermeye çalışmalıdır.
Doğru imanımıza çok şükretmeliyiz. Yoksa kıymetini bilmezsek, dünya sıkıntılarından şikâyet edersek, cezası da çok ağır olur. Abdeste başlarken, (Elhamdülillahi alâ dînil islâm ve alâ tevfîkıl îmân ve alâ hidâyetir-rahman!) duasını okuyan, iman nimetine şükretmiş olur. İmanının sağlamlaşması için bu duayı okumalı. Diğer nimetlere şükredince artar, iman nimetine şükredince sağlamlaşır, kuvvetlenir. İmam-ı Tirmizî, (İmanın gitmesine sebep olan günahların birincisi, iman nimetine kavuştuğuna şükretmemektir) buyurdu. Şükür, İslâmiyet'e uymak demektir.
Büyüklerimiz, Ehl-i sünnet âlimleri, çok büyük bir emanet bıraktılar. Bu emanete, bu işlere dört elle sarılmak, bıraktıkları noktadan daha ileriye götürmek her Müslümanın görevidir. Onların bu kıymetli hizmetleriyle, yazdıkları kitaplar vesilesiyle Ehl-i sünnet itikadını öğrendik, bu yolun büyüklerini tanıdık, sevdik, dinimizi doğru olarak yaşamaya başladık. Bu büyük nimete şükretmek için, bu doğru bilgileri başkalarına ulaştırmak için çalışmak gerekir. Hazret-i Ebu Bekir "radıyallahü anh" iman edince ilk sözü, (Yâ Resulallah, altı arkadaşım var, onları da getireyim mi?) oldu. Herkes imkânı nispetinde, bedenle, para veya dua ile bu hizmete katılmak zorundadır. Önemli olan, omuzumuzdaki hafaza meleklerine, Ehl-i sünnet kitaplarını yayanların arasına ismimizi yazdırmaktır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Doğru imanımıza çok şükretmeliyiz. Yoksa kıymetini bilmezsek, dünya sıkıntılarından şikâyet edersek, cezası da çok ağır olur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Çok zengin, makam ve mevki sahibi de olsa, herkes mutlaka sonunda ölecektir. İmanı yoksa, imansız ölürse, sonsuz olarak Cehenneme gidecektir. Müminler ise Cennete girecek ve sonsuz nimetlere kavuşacaktır. Bu kadar kısa bir hayatın neticesinde, bu kadar büyük bir nimet! Bunun için, Ehl-i sünnet itikadında, doğru yolda olan ve Allahü teâlânın sevgili kullarını, evliya zatları seven müminler, bu büyük nimet için ne kadar şükretse azdır.
Günlük hayatımızda, kâfirlerle, bid'at ehli ile, fâsıklarla yani hiç sıkılmadan günah işleyenlerle bir arada olabiliyoruz; onlarla görüşüyor, alışveriş yapıyoruz. Bu hâlde ölürlerse onlar Cehenneme; onlarla görüşen mümin de, imanını muhafaza edebilirse Cennete gidecek. O görüşülen kâfirlerden ölenler, artık gitti. Onları bulsak da, kelime-i şehadet getir diyebilseydik, dinimizi anlatan bir kitap verebilseydik diye hatırımıza gelse bile artık o kapı kapandı, geri dönüşü yok. Ebedî Cehennemden kurtulmaları artık mümkün değil. Bunun için henüz imkân varken, uygun olan kişilere kitap vermeye çalışmalıdır.
Doğru imanımıza çok şükretmeliyiz. Yoksa kıymetini bilmezsek, dünya sıkıntılarından şikâyet edersek, cezası da çok ağır olur. Abdeste başlarken, (Elhamdülillahi alâ dînil islâm ve alâ tevfîkıl îmân ve alâ hidâyetir-rahman!) duasını okuyan, iman nimetine şükretmiş olur. İmanının sağlamlaşması için bu duayı okumalı. Diğer nimetlere şükredince artar, iman nimetine şükredince sağlamlaşır, kuvvetlenir. İmam-ı Tirmizî, (İmanın gitmesine sebep olan günahların birincisi, iman nimetine kavuştuğuna şükretmemektir) buyurdu. Şükür, İslâmiyet'e uymak demektir.
Büyüklerimiz, Ehl-i sünnet âlimleri, çok büyük bir emanet bıraktılar. Bu emanete, bu işlere dört elle sarılmak, bıraktıkları noktadan daha ileriye götürmek her Müslümanın görevidir. Onların bu kıymetli hizmetleriyle, yazdıkları kitaplar vesilesiyle Ehl-i sünnet itikadını öğrendik, bu yolun büyüklerini tanıdık, sevdik, dinimizi doğru olarak yaşamaya başladık. Bu büyük nimete şükretmek için, bu doğru bilgileri başkalarına ulaştırmak için çalışmak gerekir. Hazret-i Ebu Bekir "radıyallahü anh" iman edince ilk sözü, (Yâ Resulallah, altı arkadaşım var, onları da getireyim mi?) oldu. Herkes imkânı nispetinde, bedenle, para veya dua ile bu hizmete katılmak zorundadır. Önemli olan, omuzumuzdaki hafaza meleklerine, Ehl-i sünnet kitaplarını yayanların arasına ismimizi yazdırmaktır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Küfür seli, önüne çıkanı alır götürür. Ancak bir Ehl-i sünnet âliminin, böyle yüce bir çınarın kovuğuna girenleri götüremez, bunlara bir şey yapamaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eskiden günahlar yayıldığı için insanlar korkar, üzülür, tedbir alırdı. Sonra bid'atler de yayılmaya başladı.
İmam-ı Rabbânî hazretleri dört asır önce, (Bid'atler o kadar çoğaldı ki, onların zulmetinden dünya karardı) buyuruyor.
Günümüzde ise günahtan çok küfür rüzgârları esiyor. Dışarısı yangın yeri, küfür sel gibi akıyor. Şiddetli sel, önüne çıkanı alır götürür. Ancak bir çınarın kovuğuna girmiş saman çöpünü götüremez. O saman çöpü, çınarın kovuğunda döner durur, sel ona bir şey yapamaz. Küfür seli de önüne çıkanı alır götürür. Ancak bir Ehl-i sünnet âliminin, böyle yüce bir çınarın kovuğuna girenleri götüremez, bunlara bir şey yapamaz. Bu büyüklerin himayesine girenler, yani onları sevip yollarında olanlar, seçilmiş, mübarek insanlardır.
Ölümü çok hatırlamak sünnettir. Her gün yirmi kere hatırlayan, ölünce şehid olur. Her gün en az bir kere kendimizi ölmüş, teneşir tahtası üzerinde yıkanmış, kefene sarılmış, tabuta konulmuş ve mezara gömülmüş olarak düşünmeli. Neyi geride bıraktık, yanımızda neyi götürebildik? Bunları düşünmeli. Dünyalık, para, mal mülk, aile, evlat, dost, arkadaş, diploma, ne varsa hepsi gitti. Geriye ne kaldı? Allah rızası için yaptıklarımız, günahlarımız, bir de şefaat için yalvaracaklarımız kaldı. Günahım yok diyen, ayrıca kibir ve ucub günahına girer. Elbette hepimizin günahı var. O anda büyük zatları hatırlamak, onların yardımına, şefaatine kavuşmak, her gün onlarla beraber olmak, irtibata geçmek, kitaplarını okumakla, hatırlamakla mümkündür.
Yarın ne olacağını kimse bilmez. Her şey Allahü teâlânın takdirindedir. Onun için her akşam yatarken, tevbe ederek, şükrederek, dua ederek yatıp, sabah da kalkınca yine şükrederek işimizin başına gelelim. Çünkü günlerimiz sayılıdır. Eğer kendimizi düzeltirsek, etrafımız, ailemiz düzelir. Bunlar düzelirse iş yerimiz düzelir. İş yerimiz düzelirse işler de düzelir. Dolayısıyla hepsi, bu gönlün ne tarafa doğru gittiğine bağlıdır. Dünya tarafına mı kayıyor, ortada mı duruyor, âhiret tarafına mı kayıyor? Bunu tespit etmek, yanlışsa düzeltmek lazımdır. Bunun için her gün az da olsa düzenli olarak kitap okumaya devam edelim. Çünkü kitap okuyunca, o büyüklerle rabıta yapmış oluyoruz. Onlar, o zaman, ihtiyacımız olan şeyi ihsan ederler, ölürken, kabirde ve mahşer yerinde elimizden tutarlar inşallah.
İnsanlar yaratılırken soruldu mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın, insanları yaratmadan önce de, yarattıktan sonra emir verirken de, kimseye bir şey sorması gerekmez. Çamurdan bir varlık yaratmak isteyince, ona bir şey sormak gerekir mi?
Sual: Ateist diyor ki: Tanrı bizi yaratırken, (Seni kadın veya erkek, zengin veya fakir yaratacağım, benim sözümü dinleyecek misin?) dedi mi? Biz istemediğimiz hâlde, bizi kul yani köle olarak yaratıyor ve sonra da (Benim sözümü tutmadınız) diye hesaba çekiyor. Bu olacak şey midir?
CEVAP: Elbette Allahü teâlâ, bizi kendi isteğimizle yaratmadı. Kendi mülkünde tasarrufta bulundu. (Temsilde hata olmaz) derler. Biz hayvancılık yapsak, kuzuları kendi malımız diye kasaba satsak veya kesip kebap yaparak yesek, kuzunun, (Niye bana sormadan beni yetiştirdin ve şimdi de kebap yapıyorsun?) demeye hakkı olur mu? Sebze yetiştirsek hepsini istediğimiz gibi kullanma yetkisine sahip değil miyiz? Herkes malını dilediği gibi kullanır. Mal kime ait ise, kullanma yetkisi de onundur. (Malını kullanamazsın) denmez. Allahü teâlâ da kâinatta yarattığı her şeyin sahibidir. Yarattığı her şeyi istediği gibi kullanabilir. Hiç kimse, (Dünyayı niye kendi etrafında döndürüyorsun?) veya (Evrendeki nizamı niye böyle kurdun?) diyemez. Dese de, Allah'a karşı ne yapabilir? Ne gücü vardır ki? İnsan, âcizliğini ve haddini bilmeli. Yaradan'ın işine karışmamalıdır.
Allahü teâlânın, insanları yaratmadan önce de, yarattıktan sonra emir verirken de, kimseye bir şey sorması gerekmez. Çamurdan bir varlık yaratmak isteyince, ona bir şey sormak gerekir mi? Sorulma durumu olsa, insanlar niye kul, köle olsunlar ki, hepsi, (Ben hükümdar, hattâ tanrı olmak isterim) der. Kadının, (Beni niye kadın yarattın?), erkeğin de, (Beni niye erkek yarattın?) demeye hakkı olmadığı gibi, hiç kimsenin, (Bizi niye yaratıp dünyaya getirdin, niye bunları emrettin, niye bunları yasakladın?) demeye hakkı yoktur. Kul, kulluğunu bilmeli. Yoksa Cehennemde haddi bildirilecektir, ama iş işten geçmiş olacak, sonsuz azaba düçar olacaktır.
Sual: Biz, birkaç arkadaş, kantinden yiyecek içecek aldık. Birlikte yerken kantinci geldi, ona da ikram ettik. Bir arkadaş, (Satıcı, sattığı maldan yiyemez) dedi. Böyle bir şey var mı?
CEVAP: Hayır, öyle bir şey yoktur.
HRİSTİYAN KADIN ATEİST OLSA
Sual: Müslümanla evli olan Hristiyan kadın, Hristiyanlığı bırakıp ateist olsa, yani kitaplı kâfir iken kitapsız kâfir olsa, evliliğe zarar gelir mi?
CEVAP: Dinimiz, kitapsız kâfirle evlenmeyi yasak etmiştir. Evlenmeye karar verince, küfre girilmiş olur. Onun için, kitapsız kâfir kadınla evli kalmak caiz olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"En şiddetli bela, enbiya, evliya ve benzerlerine gelir. Kişi imanının sağlamlığı oranında belaya maruz kalır. İmanı sağlamsa, belası şiddetli, imanı zayıfsa hafif olur."
Sual: (Müslüman, dünyada da rahat, âhirette de rahat olur. Sıkıntıya maruz kalmak, âhirette de sıkıntıya maruz kalacağını gösterir) diyorlar. Bu söz doğru mudur?
CEVAP: Birinci cümle doğru, ikincisi yanlıştır. Allahü teâlâ sevdiklerine sevgisi nispetinde ağır bela gönderir. O mümin de, bu belayı büyük nimet olarak görür. Neticede o da sevinir, rahat eder.
(Allahü teâlâ buyuruyor ki: Bana kavuşmayı arzulasınlar diye, ben dünyanın dostlarım için acı, bulanık, dar ve sıkıntılı olmasını istedim. Dünyayı dostlarım için bir zindan, düşmanlarım için de bir Cennet olarak yarattım.) [Beyhekî]
(Dünyanın tatlılığı, âhirette acılığa, dünyanın acılığı ise âhirette tatlılığa; yani rahatlıklar sıkıntıya, sıkıntılar rahatlığa sebep olur.) [İ. Ahmed]
(En şiddetli bela, enbiya, evliya ve benzerlerine gelir. Kişi imanının sağlamlığı oranında belaya maruz kalır. İmanı sağlamsa, belası şiddetli, imanı zayıfsa hafif olur.) [Tirmizî]
Derde çok mâruz kalır, enbiya ve evliya,
Şiddetli yağmur gibi, onlara yağar belâ.
Çok sıkıntı ve belâya maruz kalan Müslümanı, çok günahkâr değil, belki de iyi bir zat olabilir diye düşünmelidir.
Sual: (Son sözü La ilahe illallah olan Cennete girer) hadis-i şerifinden murat nedir? Bir mümin, Allah diyemeden âniden ölse, Cehenneme mi gider?
CEVAP: Son sözün kelime-i tevhid olması şart değildir. İmanlı ölen herkes er geç Cennete girecektir. (Son sözü La ilahe illallah olan Cennete girer) hadis-i şerifinden murat; Cehenneme uğramadan Cennete gireceğinin müjdesidir. Yoksa her Müslüman, velev ki fâsık olsun, günahlarının cezasını çektikten sonra da Cennete girecektir. (İbni Âbidin)
Âniden, bunu söyleyemeden ölen salih mümin de Cehenneme uğramaz, ama son sözü kelime-i tevhid olmak ayrı bir müjdedir.
Sual: Yoğurdun yağını aldıktan sonra, ayran yapıp satmak veya sütün yağını almak günah olur mu?
CEVAP: Dinimizde, yavan süt veya yağsız ayran satmak değil, yağsız süte, (Tam yağlı) veya (Yarım yağlı) diyerek müşteriyi kandırmak günahtır. Müşteri kandırılmıyorsa, rızası varsa, (Yağsız süt, yağsız ayran) diye yazıp satılıyorsa, günah olmaz.
Sual: Namazda Fâtiha veya zamm-ı sûreyi yarısına kadar okuduktan sonra şaşırıp, başa dönüp tekrar okuyunca secde-i sehv gerekir mi?
Hacca gitmenin önemi nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kabul olan hac; namaz, oruç ve zekât borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur.
Sual: Hacca gitmenin önemi nedir?
CEVAP: Gücü yetenin, ömründe bir kere Kâbe'ye gidip, oraya mahsus ibadetleri yapması farzdır. Daha sonra yapılan haclar nâfile olur. Farz olan hacca gitmeye çalışmalı. Bir kere farz olan haccı yapmak, 20 kere Allah yolunda savaşmaktan daha sevabdır.
Hadis-i şerifte, (Hac, suyun kirleri temizlediği gibi, günahları yok eder) buyuruldu. (Taberânî)
Kabul olan hac; namaz, oruç ve zekât borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur. Kul borçları verilmezse veya helâlleşilmezse ödenmiş olmaz. Kul ve Hak borçlarından başka günahlar affedilir.
Haccın sahih olması için, vaktinde yapılması gerekir. Kabul olması için de, haccın sahih olması, o kimsenin itikadının düzgün olması, bid'at ehli olmaması gibi şartları vardır.
Hadis-i şerifte, (Bid'at işleyenin orucu, haccı, cihadı kabul olmaz) buyuruldu. (Deylemî)
1- İfrad hac: Bu haccı yapana müfrid hacı denir. İhrama girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir. Mekke'de oturanlar, yalnız müfrid hacı olur.
2- Kıran hac: Bu haccı yapana karin hacı denir. Hacla umreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce umre için tavaf ve sa'y edip, sonra ihramını çıkarmadan ve tıraş olmadan, hac günlerinde hac için, tekrar tavaf ve sa'y yapar.
3- Temettü hac: Bu haccı yapana mütemetti hacı denir. Hac aylarında, yani Şevval, Zilkade, Zilhiccenin ilk on gününde umre yapmak için ihrama girip, umre için tavaf ve sa'y yapıp ve tıraş olup ihramdan çıkar. Memleketine gitmeyerek, o sene, Terviye gününde veya daha önce, hac için ihrama girerek müfrid hacı gibi hac yapar. Yalnız, tavaf-ı ziyaretten sonra da sa'y yapar.
Karin ve mütemetti hacıların şükür kurbanı kesmeleri vacibdir.
Temettü veya kıran haccı yapanlardan, kurbanlık hayvan bulunmaması veya alınamaması sebebiyle, kurban kesme imkânı olmayanlar, üç gün hac esnasında, yedi gün hacdan sonra olmak üzere on gün oruç tutarlar.
Sual: Annem yaşlı ve rahatsızdır. Hac etmek için birini yerine vekil olarak gönderebilir mi?
CEVAP: Annenizin iyileşme ihtimali yoksa, yerine vekil gönderebilir. Çünkü Seadet-i Ebediyye kitabında, (Hayatta iken, ancak devamlı özrü olan kimsenin, emri ve malı ile yerine başkası hac yapabilir) deniyor.
Not: Hacla ilgili bütün bilgiler, www.dinimizislam.com sitemizde vardır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namazı doğru olarak, şartlarına uygun da kılsak, abdestli veya abdestsiz de kılsak, dört yerine üç veya beş de kılsak, Cenab-ı Hakk'ın bunda bir kârı veya zararı olmaz.
Sual: Namazda bilmeden yanlış yaparsak mesela abdestsiz kılsak yahut dört yerine üç veya beş rekât kılsak, bunları sonra hiç hatırlamasak bu namaz sahih olur mu?
CEVAP: Evet, sahih olur. Çünkü unutmak özürdür. Bir hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ, ümmetimin yanlışlıkla, unutarak işlediği günahları affetmiştir.) [İbni Mace]
Bu konuda vesvese edenler şunu düşünmelidir: Namazı doğru olarak, şartlarına uygun da kılsak, abdestli veya abdestsiz de kılsak, dört yerine üç veya beş de kılsak, Cenab-ı Hakk'ın bunda bir kârı veya zararı olmaz. İbadeti düzgün yapmanın faydası bizedir. Biz, emre uyarak yapmalıyız. Mesela cünüp olan, su bulamazsa teyemmüm eder. Allah'ın emrine uyduğumuz için su ile yıkanmış gibi temiz olur, namazımızı kılarız. Yaparken bilmeden yanlış yaparsak, unutursak, bunda bir kasıt olmadığı için affediliyoruz. Bu da Allahü teâlânın bize büyük bir ihsanıdır.
GOL OLDU DİYE SECDE ETMEK
Sual: Maçlarda gol atan Hristiyan futbolcu, sevinince "İstavroz" çıkarıyor. Müslüman futbolcu da, çimlere secde ediyor. Bu caiz midir?
CEVAP: Müslüman, Hristiyanları, dinsizleri örnek almamalı, yaptığı işin, dinimize uygun olup olmadığına bakmalı. Sevinince yapılan secdeye şükür secdesi denir. Şükür secdesinin sahih olması için birkaç şart vardır: Abdestli olmak, kıbleye dönmek, avret yeri [mesela diz kapağı ve üstü] açık olmamak ve sevindiği şeyin dine aykırı bir iş için olmaması lazımdır. Mesela (Bir fıçı şarap içebildim) diye şükür secdesi yapmak caiz olmaz.
VİTİRDE AYNI SÛREYİ OKUMAK
Sual: Vitir namazında Asr, Kevser ve İhlâs'ı devamlı okumak mekruh olur mu?
CEVAP: Vacib olan vitir namazı, sûre okuma yönünden nâfile gibidir. (Nimet-i İslam)
Yani nâfilelerde olduğu gibi, vitirde de her zaman Asr, Kevser ve İhlas sûrelerini okumak mekruh olmaz. (Tergib-üs-salat)
Nâfile namazların bir rekâtında aynı sûreyi tekrar okumak ve bir sûreyi iki rekâtta tekrar etmek mekruh değildir. (Halebî)
Vitirde birinci rekâtta A'lâ, ikinci rekâtta Kâfirun ve üçüncü rekâtta İhlas okumak mekruh olmaz. Çünkü Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" vitir namazını bu şekilde de kılmıştır. (Halebî)
Sual: Vitirde sırayla Felak, Nas, Fil sûresini okumak mekruh mu?
CEVAP: Felak ve Nas'tan sonra Fil sûresi okunursa, geriye dönüldüğü için mekruh olur. (Hindiyye, Redd-ül muhtar)
Allah'ı sevmenin ölçüsü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmanı olanlar, imanları bereketi sebebiyle şu veya bu şekilde azap da görseler, sonunda hepsi Cennete kavuşurlar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bizi kurtaracak olan, sevgi ve itaattir. Çünkü sevginin aslı peki demektir, itaattir. Bir gün mübarek bir zat sohbetinde, (Allahü teâlâ çok şefkatli, çok merhametlidir. İmanı olanlar, imanları bereketi sebebiyle şu veya bu şekilde azap da görseler, sonunda hepsi Cennete kavuşurlar. Allahü teâlâ, kullarından çok şey istemiyor. "Benden başka rab, ilah tanımayın! Peygamberlerime inanın! Âhirete iman edin!" diyor. Allah kelamı bu. İnanan kurtulur) buyurunca, bir talebesi, (Efendim, bunu söylemeyen yok ki burada. Hattâ her cins insan gidiyor türbelere, yalvarıyor, ağlıyor. Bunların hepsi Allah diyor. Hepsi Allah'ı sevdiğini söylüyor. Yani şimdi bunların hepsi kurtuldu mu?) diye sorar. Hocası, (Sen beni seviyor musun?) buyurur. (Elbette efendim) der. (Peki, ben sana su getir desem getirir misin?) diye sorar. (Elbette efendim, uçarım) der. (İşte evladım, sevgi budur. Sen bana, seni seviyorum diyeceksin, ben senden su isteyeceğim, boş ver, şimdi itaat zamanı değil diyeceksin. Buna sevgi denir mi? Sevgi itaattir. Allah'ı seven Onun emir ve yasaklarına itaat eder. Buna sevgi derler. Bunlar hem istedikleri gibi yaşıyorlar, sonra da gözyaşı döküp, bir kuşun ötmesine olan sevgi gibi kendi kafalarında hayal ettikleri bir ilahı seviyorlar. Yoksa Allah'ı seven, öyle mi yaşar?) buyurur. Yani Allah'ı seven onun emir ve yasaklarına riayet eder.
Lokman Hakîm bir padişahın kölesiydi. Padişah bunu çok severdi. O kadar itaatkârdı ki, ona sormadan nefes alamazdı, o kadar sadıktı. Bir gün padişaha bir kavun getirirler. Lokman Hakîm'i çağırır. (Gel Lokman, güzel bir kavun geldi, beraber yiyelim) der. Padişah keser, bir dilim verir ona. Lokman Hakîm, padişahın elinden bir dilim aldım diye mest olur, hemen bitirir. Padişah, (Maşallah yâ Lokman) der. Bir dilim daha, bir dilim daha, tam dokuz dilim yer. Padişah, (Yâ Lokman, bu nasıl bir iştah? Hele biraz da ben yiyeyim. Bırak da dibinden bari bize kalsın) der. Sonra padişah bir yer ki, zehir, acı, tatsız ve hamdır. Hemen tükürür. (Yâ Lokman, sen nasıl yedin bunu?) diye sorar. Lokman Hakîm, (Sultanım, ben kim vermiş ona bakarım. Mübarek elinizden geldikten sonra bana ne, kavunun acılığından tatlılığından! Bu, mübarek padişahımın elinden benim elime geçmiş, bundan daha tatlı dünyada ne olur?) cevabını verir. İşte Allahü teâlânın bize gönderdiği nimetler ve belalar böyle karşılanırsa, o insan, kulluğunu ve sevgisini ispat etmiş olur.
Büyüklerden feyz almanın üç şartı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
En büyük güneş Peygamber efendimizdir. Bu büyüklerden gelen feyz, insanın göğsüne kadar gelir. Ama içeri girmesi alıcıya bağlıdır. Alıcısı bozuksa girmez, bu da kendi kabahatidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Güneş, ışığını ve ısısını herkese, her yere verir. Evliyalar da güneş gibidir. En büyük güneş Peygamber efendimizdir, sallallahü aleyhi ve sellem. Bu büyüklerden gelen feyz, insanın göğsüne kadar gelir. Ama içeri girmesi alıcıya bağlıdır. Alıcısı bozuksa girmez, bu da kendi kabahatidir. Mesela TV aleti bozuksa, diğer sağlam TV, yayınları alır, bu alamaz. Yayında kabahat yok, arıza TV'dedir.
Mevlana Hâlid-i Bağdadî hazretleri buyuruyor ki:
Büyüklerden feyz almanın üç şartı var:
1- Muhabbet: Muhabbet, bağlı bulunduğun zatı eşinden dostundan, herkesten daha çok sevmektir. Sevmenin alameti de, itaattir, söz dinlemektir. Allah'ı ve Resulünü sevmenin şartı da, onlara itaat etmek, emir ve yasaklarına riayet etmektir. İtaat olmayınca, sevgiden söz edilemez.
(Resulüm de ki: Allah'ı seviyorsanız, bana uyun.) [Âl-i İmran 31]
(Allah'a ve Resulüne itaat edin. İtaat etmezseniz [kâfir olursunuz],kâfirleri de elbette Allah sevmez.) [Âl-i İmran 32]
2- Edeb: En zor iş budur. Edeb haddini bilmektir, itaat edilmesi gerekenlere itaat etmektir. Şâh-ı Nakşibend hazretleri (Bizden istifade etmek isteyenlerin, bizim yola girenlerin yolun başında da, ortasında da, sonunda da edepli olması lâzım. Çünkü edebe riayet etmeyen, Allah'ın dostu olamaz) buyurdu. Yine büyüklerimiz, (En büyük edeb, ilahi hududu muhafaza etmek, emir ve yasağı gözetmektir) buyurdu. Haddini bilmek, aklın her şeyi bilemeyeceğini ve bilenlere tâbi olmak gerektiğini anlamak demektir.
3- Hizmet: Hizmette esas, soru sormamaktır. Ne derse peki denir. Sadece onlar, (Siz ne diyorsunuz?) derlerse, bir sefer fikrinizi beyan etme hakkı var. Ama sadece sorulduğu zaman. Sorulmuyorsa o da yoktur.
Çünkü merhum Hocamız buyurdu ki:
(Sorulduğu zaman bir kere fikir beyan edilir. Eğer söylenmezse emre itaatsizlik olur. Bir gün hocam, "Gözümden ameliyat olmamı söylüyorlar, sen ne dersin? Ameliyat olayım mı, olmayayım mı?" diye sormuştu. Ben de, "Efendim, bunların eline mübarek gözlerinizi teslim etmeniz bana uygun gelmiyor" dedim. Hocam da, "Zaten ben de öyle düşünüyor, öyle istiyordum" buyurdular. Hâlbuki mübarek gözlerinden rahatsızlardı. Son zamanlarda okumak için iki tane gözlük üst üste koyarlardı. Ama o zamana kadar sormadıkları için bir şey demedim. Dolayısıyla yolun aslı, esası bir şey sorulmadan fikir beyan etmemektir.)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir zengin herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehabdır.
Sual: Kurban eti hakkında yapılacak işler nelerdir?
CEVAP: Eti tartıp eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz. Altı kişiden dördüne etle birlikte bir bacak, beşinciye etle birlikte derisi, altıncıya etle birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Eğer ortak dört kişiyse birer ayak koymak da yeterlidir, beş kişiyse birine de baş veya deri konur. Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur'a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur'a çekmek caiz ve sünnettir. Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, biri diğerine, mendil, defter, kalem gibi bir şey verse, paylaşma sahih olur. Taksim etmeden etin bir kısmını pişirip, ortakların müşterek yemeleri caizdir.
Yedi kişi, kurbanlık ineği birine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden eti dağıtabilir. Mutfakları bir olan baba oğlun, karı kocanın ortak olarak kestikleri kurbanı, tartıp paylaşmaları gerekir.
Müslüman bir kimsenin kesip, gayrimüslimin yüzdüğü kurbanın etini yemek caizdir. Kurbanın ve her hayvanın şu yedi yeri yenmez: Akan kanı, zekeri, husyeleri [koç yumurtası denilen yerleri], bezleri [guddeleri], safra kesesi, dişi hayvanın önü ve idrar kesesi [mesanesi]. Ölü mü, diri mi olduğu bilinmeyen hayvan kesilince kan çıkar ve hareket ederse, eti yenir.
Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir zengin herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehabdır. Kurban etini, evinde 3 günden fazla bırakabilir. Kurban sahibi zengin değilse, çoluk çocuğunun et ihtiyacını karşılamak için hepsini evinde bırakabilir.
Hayvan kesildikten sonra eti telef olsa [mesela yansa, köpekler yese] vacib sakıt olur. Tekrar kesmek gerekmez. Kan akıtmakla vacib yerine gelmiştir. Ortaklardan biri kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir.
Kurbanın hiçbir yeri satılmaz. Eğer bir kısmı satılırsa, satılan kadarının bedelini sadaka olarak vermek gerekir, fakat kurbanın etiyle yenecek bir şey alınıp yense, o miktarı sadaka etmek gerekmez. Kurban derisi namaz kılan fakire verilir. Ne yapıldığı bilinmeyen yerlere vermemelidir. Evde de kullanılabilir. Parayla satılmaz. Derisi, eti satılırsa, parası fakirlere sadaka olarak verilir. Yahut devamlı kullanılacak bir şey karşılığı da satılabilir.
Kurbanlık hayvanı kestikten sonra satmak!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hacda kurbanı kestireceklere vekâlet verilir. Kestirecek kimsenin de, her hayvanı hangi hacı için kestirdiğini bilmesi şarttır.
Sual: Kurbanlık satılırken, alıcıya bir hayvan veriliyor. Alıcıya, (Bunu kestikten sonra tartarız, kaç lira gelirse parasını verirsiniz) deniyor. Yahut satıcı, alıcının istediği fiyata yakın bir hayvanı bayram günü kesiyor. Tartıp alıcıya satıyor. Hacda ve bazı hayır kurumlarında, diyelim bin kişinin adına bin tane kurban kesiliyor. Ama hangi kurbanın kimin için kesildiği belli değil. Böyle kesilen kurbanlar sahih olur mu?
CEVAP: Her üç şekilde de kesilen kurbanlar sahih olmaz, sadece et için kesilmiş olur.
Hacda kasabın, bir hayvanı kimin için kestiğini bilmesi lazım. Hayvanları kesip, (Gel hangisini istersen onu al!) denince de kurban sahih olmaz. Bir hayvanı emanet alıp, onu kestikten sonra parasını vermek de sahih olmaz. Çünkü emanet hayvan kurban edilmez. Şunlardan biri olursa kurban sahih olur:
1- Hacda kurbanı kestireceklere vekâlet verilir. Kestirecek kimsenin de, her hayvanı hangi hacı için kestirdiğini bilmesi şarttır. Kurbanını bir hayır kurumuna hediye eden kimse de, bu işle görevli kişiye, (Allah rızası için, bayram kurbanımı kesmeye, dilediğine kestirmeye, etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim) demelidir.
Görevli satın alacağı kurbana bir numara bağlar. Kesilirken, sahiplerinin ismini söyleyerek kasapları vekil eder. Böyle kesilirse hacdakiler ve hayır kurumundakiler sahih olur. Rastgele bir hayvanı kesip de, (Vekâlet verenlerden birinin olsun) denirse sahih olmaz.
2- Kestikten sonra et tartılarak satılacaksa, kurbanların sahih olması için, kurban kesecek kişi, hayvanları satana, yukarıda bildirildiği gibi vekâlet verir. Vekil de, o kişinin adına bir hayvan keserse sahih olur. Etini tartıp, (Kurban için şu kadar para vereceksin) diyebilir veya hiç para almasa bile kurban yine sahih olur. Önemli olan kesene vekâlet verilmesi, kesenin de bu kişi adına kesmesidir.
3- Satıcı, (Bunu götür kurban olarak kes, sonra etini tartıp parasını alırız) derse kurban sahih olmaz. Çünkü böyle verilen hayvan emanet olur. O hayvanı alıcıya belli bir fiyatla satar veya hediye ederse o zaman kurban edilir.
İhlas Vakfı'na kurban vekâleti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İhlas Vakfı, en iyi şekilde kamu hizmeti yapmaktadır. Kurban veya zekât vekâleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur...
Sual: Vacib, akika ve adak kurbanlarını hayır kurumlarına nasıl kestirebiliriz?
CEVAP: Vacib olan kurban, adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban, işin dînî yönünü de iyi bilen ve ilim neşriyle meşgul bir vakfa, vekâlet yoluyla kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı da alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, dine uygun şekilde zekât, fitre, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardımlar, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve âfiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Bir hadis-i şerif: (Hastalarınızı sadakayla tedavi edin! Bela sadakayı geçemez.) [Taberânî]
Vakıf yetkilisine dine uygun vekâlet verilmeli ve her hayvanın, kimin adına kesildiği belli olmalıdır.
İhlas Vakfı, bu işi senelerdir dine uygun olarak yapmaktadır. İhlas Vakfı, öğrenci yurtlarında, binlerce üniversiteli fakir öğrenciyi ve Türk dünyasından gelen muhtaç öğrencileri barındırmaktadır. Onların birçok ihtiyacı, hayırseverlerin yardımlarıyla sağlanmaktadır. Birçok önemli eseri çeşitli dillere tercüme ettirerek, yurt içinde ve yurt dışında dağıtmakta, böylece dinimizin doğru olarak öğrenilmesine, ülkemizin ve milletimizin tanınmasına vesile olmaktadır. Ayrıca, Türk dünyasından ve yurt içinden gelen fakir öğrencilere her türlü yardımı yapmaktadır. Fakir ve muhtaç Müslüman ülkelere de yardım etmektedir.
Bu öğrenci yurtlarının bir yıllık et ihtiyacı, hayırseverlerin verdikleri kurban vekâletleriyle karşılanmaktadır. Vakfa verilen kurban vekâletleriyle, hayırseverler adına kurbanlıklar satın alınmakta ve dinimize uygun olarak kesilen kurbanlar, soğuk hava depolarında muhafaza edilmektedir. Yıl boyu, bu etler yurtların yemek ve et ihtiyacında kullanılmaktadır.
İhlas Vakfı, eğitime ve devletimize verdiği destekle, en iyi şekilde kamu hizmeti yapmaktadır. İhlas Vakfı'na kurban veya zekât vekâleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur. Telefonla veya internet üzerinden de kurban vekâleti verilebilir. Kurban bedelleri, banka hesap numaraları, (0212) 451 49 00 numaralı telefondan veya www.ihlasvakfi.org.tr adresinden öğrenilebilir. Bu siteden vekâlet verilip, havale veya kredi kartıyla da kolaylıkla ödeme yapılabilir.
Kurban için zenginlik ölçüsü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez.
Sual: Kurban Bayramı'nda kurban kesmenin vacib olması için şartlar nelerdir?
1- Mukim, âkıl baliğ ve Müslüman olmak.
3- Kadınların, altın ve gümüş olan ziynetleri, zekât ve kurban nisabına katılır. İnci, mercan, pırlanta, zümrüt gibi ziynet eşyaları ise sadece kurban nisabına katılır, zekât nisabına katılmaz.
4- Birden çok evi olan erkeğin, nisaptan düşürecek kadar borcu yoksa, kurban kesmesi gerekir.
5- Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Bütün borçlar, alacaklardan ve mevcut maldan çıkarılır. Kalan alacaklar, zekâtta olduğu gibi, kurban nisabına da dâhil edilir.
Sual: Kurban alırken nelere dikkat etmelidir?
CEVAP: Kurban satın alırken, (Bayram günü kesmesi vacib olan kurbanı almaya) diye niyet etmeli. Bunu keserken, tekrar niyet etmesi şart değildir. Bu aldığı hayvanı kurban etmesi de şart değildir, fakat keseceğinin kıymeti bundan az olmamalı. Satın alırken, hiç niyet etmese de olur, fakat bunu keserken veya kesecek olanı vekil ederken niyet etmesi gerekir. Kurbanlık hayvanı canlı olarak tartıp satmak caiz olmaz. Canlı olarak tartıp, (Bu hayvana şu kadar para vereceksin) denirse, hayvanın tamamı üzerinde pazarlık yapılırsa, o zaman alışveriş götürü usulü olduğundan sahih olur. Kesildikten sonra tartıp satın almak ise caiz olmaz.
Üç ortak, 7000 liraya bir inek alsa, ortağın biri 3000 diğeri de 3000 verse, üçüncü ortak 1000 lira verse, üçüncüye düşen hisse, yedide birden az olmadığı için caiz olur. Etin yedide birini alır. Diğer ikisi yedide üçünü alır. Eşit para verip, 3 kişi, 3 koyun alsa, kesmeden önce, (Şu senin, şu onun, şu da benim) diye paylaşmaları caizdir. Kurbanı veresiye veya kredi kartıyla almak caizdir. İki kişinin kurbanı karışırsa, her birinin kendinin sanarak kestiği, kendi kurbanı olur. İki kurbanlıktan biri diğerini öldürmüşse, sahibine ödetilemez.
Kurban alan, niyetini değiştirip, akika veya adak olarak kesebilir. Büyükbaş hayvana, vacib, nâfile, adak, akika ve ölüye kesilecek kurban için ortak olunabilir.
Resulullah'ın yetkisi yok mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Allah ve Resulü, bir işte hüküm verince, artık inanmış kadın ve erkeğe, o işi kendi isteğine göre, tercih, seçme hakkı kalmaz."
Sual: Peygamberin dînî bir hüküm koyma veya bir şeyi yasaklama yetkisi var mı?
CEVAP: Elbette vardır. Ebu Davud ve Tirmizî'deki bir hadis-i şerifte, (Koltuğuna kurulup "Allah, Kur'an'dakilerden başka hiçbir şeyi yasaklamadı" diyen bilsin ki, Allahü teâlâya yemin ederek söylüyorum: Ben de bazı şeyleri emrettim, bazı şeyleri de yasakladım. Bunların miktarı Kur'anda bildirilenlerden sayıca daha fazladır) buyuruluyor. Birkaç âyet-i kerime meali:
(Allah'a ve Resulüne itaat edin!) [Âl-i İmran 32]
(İhtilaflı bir işin hükmünü Allah'tan [Kur'andan] ve Resulünden [Sünnetten] anlayın!) [Nisa 59]
(Allah ve Resulü, bir işte hüküm verince, artık inanmış kadın ve erkeğe, o işi kendi isteğine göre, tercih, seçme hakkı kalmaz.) [Ahzab 36]
(Resulullahta sizin için [uyulması gereken] güzel örnekler vardır.) [Ahzab 21]
Bu hususta, sayısız başka kaynaklar da vardır. Sitemizdeki (Resulullah'ın hüküm koyma yetkisi ve vahyin mahiyeti) başlıklı yazıda yeterli bilgi mevcuttur:
Sual: Dinden habersiz biri, (Bir sözle insan kâfir olmaz, bir sözle kadın boş olmaz) dedi. Bu, yanlış değil mi?
CEVAP: Evet, yanlıştır. Birçok şey bir söze bağlıdır. Birkaç örnek verelim:
1- Bir kelime-i şehadet getirmekle, kâfir Müslüman olur.
2- (Allah yok) diyen Müslüman, kâfir olur.
3- Elin kızı, bir sözle yani nikâhla hanımı olduğu gibi, yine bir sözle yani (Boşadım) demekle de hanımı yabancı olur.
4- Adakta hiç niyet etmese de ağzından çıksa, mesela (Allah için bir gün oruç tutmayı adıyorum) diyeceği yerde (bir ay) diye ağzından çıksa bir ay oruç tutması gerekir. Söz geçerli, niyet geçersizdir. (Dürer)
5- Bir sözle çok şey olur. İnsan bir sözle vezir, bir sözle rezil olur. Öldürülsün denir, öldürülür. Yunus Emre onun için, (Söz ola, kese savaşı/Söz ola, kestire başı) demiştir.
Sual: Farz namaz kılarken aynı rekâtlarda hep aynı sûre veya âyetleri okumak caiz midir?
CEVAP: Mekruh olur. Eğer başka sûre bilmiyorsa, okuması mekruh olmaz, ama bir iki sûre daha ezberlenebilir.
Eshab-ı kiramın derecesini anlayamayız
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Nasıl bir at, insanı anlayamazsa, diğer insanlar da Eshab-ı kiramı anlayamaz. Önceki hayatlarıyla, Resulullah'a inanıp, onu gördükten sonraki hayatları mukâyese bile edilemez.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eshâb-ı kiramın hepsi mutlak müctehid idi. Yani hepsi mezheb sahibiydi. Birkaç dakika Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" sohbetinde bulunduktan sonra hikmet söylerlerdi. Hangi ilim dalında kim gelirse gelsin, onun o ilim dalından anlattıklarını anlamazdı. Hikmet, kalbden kalbe akan bir ilimdir. Anlatmakla öğrenilmez. O ilim bir paket hâlindedir, yani içinde her alanda bilgi vardır. Kalbden kalbe geçer. Nasıl bir at, insanı anlayamazsa, diğer insanlar da Eshab-ı kiramı anlayamaz.
Bir kumaş bir boyaya batırılıp çıkarılsa, o kumaşın rengi artık değişmez. Yıkansa da artık rengi odur. İşte Eshâb-ı kiram, Peygamber efendimizin huzurunda boyaya batırılmış bir kumaş gibiydiler. Yani bir kere o sohbete kavuşunca, artık Eshab-ı kiram vasfını kaybetmeleri mümkün değildir. Resulullah efendimizi görmedikleri, inanmadıkları önceki hayatlarıyla, ona inanıp gördükten sonraki hayatlarının alâkası yoktur. Mesela Hazret-i Ömer'in cahiliye devriyle Müslüman olduktan sonrasını mukayese etmek mümkün değildir. Önce helvadan yaptığı puta taparken, böyle mantıksız işler yaparken, hidayete erdikten sonra, hem de halifeyken kölesiyle deveye sırayla binip devenin yularını çekiyor. Adaletten asla ayrılmıyor.
Eshab-ı kiramdan sonra Tabiîn'in, onların yüksekleri olan mezhep imamlarımızın, onların talebelerinin ve onlardan bu zamana kadar gelen Ehl-i sünnet âlimlerinin kalbleri feyzin kaynağıdır. Kimin kalbinde o mübareklerin sevgisi varsa, onların kitaplarını okuyup, öğrendikleriyle amel ediyorsa, onlardan gelen feyzi alabilir ve istifade eder.
Feyzin alınıp alınmadığı nasıl anlaşılır? Feyz alanın kalbinden dünya sevgisi çıkar. Feyz, Allah sevgisidir. Dünya sevgisi ile Allah sevgisi birbirine zıttır. Birinin olduğu yerde diğeri olmaz. Eğer bir müminin kalbinde dünya muhabbeti, yani servet ve şöhret, eğlence ve oyun, gösteriş yapmak, kibirlenmek, mal ve evlat isteği artmış ve bu dünya muhabbeti o insanı Allahü teâlâyı inanmaktan alıkoyuyorsa o büyük bir felakete düşmüştür. Bu husus Kur'an-ı kerimde bildirilmiştir. Feyz insanı dünyadan soğutur. Tasavvufun nihai gayesi zaten budur. Cem-i zıddeyn muhaldir, yani iki sevgi bir kalbde bulunamaz. Allah sevgisiyle dünya sevgisi bir kalbde olmaz, biri gelirse diğeri kendiliğinden gider.
İlkler olmasaydı, ikinciler olmazdı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eshâb-ı kiramın hepsini sevmek, hürmet etmek lazım. Hepsine (Allah razı olsun) demek lazım...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eshab-ı kiram, mallarıyla, canlarıyla, her şeyleriyle, Allahü teâlânın dininin yayılması için, herkesin Müslüman olması için her şeylerini, hayatlarını feda ettiler. Bunlar bir ilk olarak Peygamber efendimize iman ettiler, destek verdiler. Herkes inkâr ederken, düşmanlık ederken, onlar, mallarını, canlarını, Resulullah efendimiz için, İslamiyet'in yayılması için, gözlerini kırpmadan seve seve feda ettiler ve o yolda vefat ettiler.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Allah indinde makbul olanlar ilklerdir. Eshâb-ı kiram bunun için makbuldür) buyuruyor. O hâlde Eshab-ı kiram hakkında, ileri geri konuşulamaz, (Falan kişinin ne kadar çok kerameti var, Eshâb-ı kiramın var mıydı?) denemez. Kerametin çok olması, daha üstün olmayı göstermez.
İlkler olmasaydı, ikinciler olmazdı. Eshab-ı kiramın ilki hazret-i Ebu Bekir ile birkaç kişidir. Peygamberlerden sonra insanların en üstünü hazret-i Ebu Bekir'dir. Çünkü ilk tasdik eden odur. Bütün insanların ibadeti bir tarafa Onun ibadetleri bir tarafa! Talebenin ibadetlerinin sevabları hocasına misliyle verilir. Onun da sevabları misliyle hocasına verilir. En son hazret-i Ebu Bekir'de toplanır. Bunların da hepsi Peygamber efendimize verilir. Bizden öncekiler, Eshab-ı kiram ve diğer din büyükerimiz Müslüman olmasaydı, İslâmiyet'i yaymasaydı, bize Müslümanlığı bildirmeselerdi, biz nereden Müslüman olacaktık. Fazilet, üstünlük sırası, İslamiyet'e olan hizmetine bağlıdır. Üstünlük ve fazilet, çok keramette değildir. İslamiyet'e faydalı mı? Ne kadar faydalı olabiliyor, ne kadar destek veriyor? Esas ölçü o. Eshâb-ı kiramda bunların hepsi var.
Hiç kerameti görülmeyen Eshâb-ı kiram var. Hâlbuki en büyük evliya zatlar, Eshab-ı kiram derecesine yetişemezler. Bizim işiterek iman ettiklerimize onlar görerek iman etti Cebrail aleyhisselam insan şeklinde geldi, aralarına oturdu. Onlara İslamiyet'i anlattı. İslamiyet yok olsun, Müslümanlar yok olsun diye kâfirler savaş çıkardı. Eshab-ı kiram bunlarla savaştı, can, mal, aile, çoluk çocuk feda ettiler. Hiç onların önüne geçilir mi? O hâlde, Eshâb-ı kiramın hepsini sevmek, hürmet etmek lazım. Hepsine (Allah razı olsun) demek lazım. Onların ismi geçince söylenen (radıyallahü anh) sözünün mânâsı da budur. Peygamber efendimizin "sallallahü aleyhi ve sellem" arkadaşları olan Eshab-ı kiram, aynı zamanda talebeleri idi. Talebeye edilen laf, hocasına gider. Onun için Eshab-ı kirama dil uzatmaktan çok sakınmalıdır. Bir hadis-i şerif: (Eshabıma dil uzatan hariç, kıyamette her müminin kurtulma ümidi vardır.)
Zilhicce ayında oruç çok faziletlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutanın ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur.
Sual: Zilhicce ayının fazileti nedir?
CEVAP: Kurban Bayramı'nın bulunduğu aya Zilhicce denir. Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin kıymeti çoktur.
(Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya bedeldir. Bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesi'ni ihya etmek gibidir.) [İbni Mace]
(Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevab verilir.) [Beyhekî]
(Terviye günü [Arefe'den önceki gün] oruç tutup, günah söz söylemeyen Müslüman Cennete girer.) [Ramuz]
(Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutan, her günü için yüz köle azat etmiş veya cihad edenlere yüz at vermiş yahut Kâbe'ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevab alır.) [R. Nâsıhîn]
(Zilhiccenin ilk on günü, fazilette bin güne, Arefe günü ise on bin güne eşittir.) [Beyhekî]
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua reddedilmez. Ramazan ve Kurban Bayramı'nın birinci geceleri, Berat ve Arefe Gecesi.) [İsfehânî]
Sual: Kurbana ortak olacaklarda aranan şartlar nelerdir?
CEVAP: Her ortağın Müslüman olması, kurban ve ibadete niyet etmesi ve her birinin hissesinin yedide birden az olmaması şarttır. Sırf eti için ortak olan varsa ve biliniyorsa, hiçbirinin kurbanı sahih olmaz. Ortakların bir kısmı ölmüş olsa yahut bunak olsa, zararı olmaz.
Ortaklardan biri, mutlak nezir için giremez. Yani belli bir hayvanı, mesela (Şu boynuzlu koçu keseceğim) diye adayan, bunun yerine başkasını kesemez, bu adağı için ortak giremez. Ortaklardan biri geçen sene kesmediği kurbana niyet etse caiz olmaz.
Bir sığırı veya deveyi, yedi kişiye kadar Müslüman ve âkıl baliğ kimselerle ortak olarak da, satın alıp kesebilirler. Bunlara adak veya akika kurbanı da ortak edilebilir.
Zenginin satın aldığı sığıra, sonradan ortak olmak caiz ise de mekruhtur. Bir kavle göre fakir, bir sığırı kurban etmek için satın alsa, sonra başkalarını ortak edemez. Onunki adak hükmüne girer.
Bir sığırı mesela bir ineği, en çok 7 kişi kesebilir. Bir sığıra 3, 5, 7 gibi tek ortak şartı yoktur. 2, 4, 6 gibi çift de olur, fakat her işte teke riayet etmek iyidir. Sünnet-i zevaiddir.
Kurbanlık hayvanın vasıfları
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sadece davar, sığır ve deveden kurban olur. Davar denince koyun, keçi; sığır denince de, inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır.
Sual: Hangi hayvanlardan kurban olur?
CEVAP: Sadece davar, sığır ve deveden kurban olur. Davar denince koyun, keçi; sığır denince de, inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır. Dişi hayvan da, erkek hayvan da kurban olur.
Davarın 1, sığırın 2, devenin 5 yaşını geçmesi gerekir. 6 ayı geçen kuzu, iriyse kurban olur. Yünü kırkılmış koyunu kurban etmek mekruhtur. Bir gözü görmeyen, topal olup yürüyemeyen, dişlerinin yarısı yok olan, kulağının veya kuyruğunun çoğu olmayan, bir ayağı kesik veya ölmek üzere olan hasta hayvan kurban olmaz.
Eti yenen vahşi hayvandan kurban olmaz. Yabani öküz [buffalo], yabani deve [lama] ve yabani koyundan da kurban olmaz. Melez ise, anaya itibar edilir. Anası evcil ise, yavrusu kurban edilebilir.
Husyeleri küçük, gebe, tüyü dökülmüş hayvanı kurban etmek mekruhtur. Burnu veya dili kesik yahut çoğu yok olan hayvan kurban olmaz. Davarda bir, sığırda iki meme kesik ise kurban olmaz, ama yavrusunu emziriyorsa olur. İki kulağı kesik, biri kökten kesik, kuyruğu kesik, bir veya iki kulağı yoksa, kurban olmaz. Diz kapakları gibi bir yeri kemik başına kadar kırılan hayvan kurban olmaz.
Kurban olmaya mani olmayan kusurlar ise şunlardır:
Boynuzu kırık veya boynuzsuz olan, kurban olur. Kulağın çoğu kesilip ayrılmasa, asılı kalsa mekruh olmakla beraber sahih olur. Yarıdan azı kesik olsa, kurban olur. Kulağı enine veya boyuna yarık olsa, kurban olur. Kulağın yırtık olması tenzihen mekruhtur. Burun da kulak gibidir. Uyuz, burulmuş olan kurban edilir.
Kulağı, kuyruğu küçük olarak doğan, kurban olur. Yayılmasına mani olmayacak kadar deli olup, sürüsünden ayrılmayan hayvan, kurban olur. Sürüsünden ayrılan ve otlayamayacak kadar deli olan hayvan kurban olmaz.
Bir gözünde görmeye mâni olmayan perde bulunan hayvanı kurban etmek caizdir. Kurbanlık, kesim yerine getirilirken ayağı kırılır, sonra kesilirse, caiz olur. Dişlerinin çoğu varsa mekruh olur, fakat sahih olur.
Sual: Cin denince, cinler gelip bize musallat olduğu için, cin demeyip (Üç harfliler), (Ters ayaklılar) veya (Mahlûklar) denmesi gerektiği söyleniyor. Bu doğru mu?
CEVAP: Öyle denince cinlerin musallat olacağına inanmak yanlıştır. Cin demenin hiç mahzuru olmaz. Cin demekle cini çağırmış olmayız. Çağırılmasa da, bazılarına musallat olabilirler. İmam-ı Rabbânî hazretleri, cinden korunmak için, (Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azîm) okunmasını bildiriyor.
Kurban olmaya mâni olan kusurlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kulağının, kuyruğunun, gözünün azı arızalı olan hayvan, kurban olur. Çoğu arızalıysa kurban olmaz.
Sual: Bir hayvandaki hangi kusurlar kurban olmaya mâni olur?
CEVAP: Bir gözü görmeyen, topal olup yürüyemeyen, dişlerinin yarısı yok olan, gözünün, kulağının veya kuyruğunun çoğu, ön veya arka bir ayağı kesilmiş olan, çok zayıf olan hayvan kurban olmaz. (S. Ebediyye)
Kulağının, kuyruğunun, gözünün azı arızalı olan, kurban olur. Çoğu arızalıysa kurban olmaz. (Hindiyye)
Sual: Erkek veya dişi olduğu tespit edilemeyen hayvan kurban olur mu?
CEVAP: Hünsa yani cinsiyeti belli olmayan hayvanlar kurban olmaz. (İbni Âbidin)
Doğuştan tenasül organı olmayan hayvan kurban olmaz. Şâfiî'de ise caizdir. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Sual: Zayıf hayvan kurban olur mu?
CEVAP: Çok zayıf olan hayvan kurban olmaz. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Topal hayvan kurban olur mu?
CEVAP: Kesim yerine kadar yürüyemeyecek derecede topal olan hayvan kurban olmaz. (Redd-ül muhtar)
Sual: Bizim buralarda kuzuların kuyruklarını kesiyorlar. Kuyruksuz koyun bulmak imkânsızdır. Kuyruksuz hayvan kurban olur mu?
CEVAP: Kuyruksuz veya kuyruğunun yarıdan fazlası kesik olan hayvan kurban olmadığı gibi, doğuştan kuyruğu olmayan da kurban olmaz. Eğer koyunun kuyruğu doğuştan kuş kuyruğu gibi küçük olursa caizdir. (İbni Âbidin)
Kuyruklu hayvan bulma imkânı yoksa yani zaruret varsa Şâfiî mezhebi taklit edilerek kuyruksuz olanı da kurban etmek caiz olur.
Şâfiî'de doğuştan kuyruksuz olan hayvanı kurban etmek caizdir. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Sual: Kurbanlık hayvanların yaşları ne kadar olmalıdır?
CEVAP: Davarın bir yaşını, sığırın iki, devenin beş yaşını geçmiş olanı kurban olur. Yalnız, altı ayı geçmiş koyun, iri ve semiz ise kurban olması caiz olur. Yaş, hicri yıla göre hesap edilir. (Dürer ve Gurer)
Davar: Koyun, kuzu, şişek, koç, keçi, oğlak, çebiş, teke gibi hayvanların ortak adıdır.
Sığır: Öküz, boğa, inek, tosun, düve, dana, manda gibi hayvanların ortak adıdır.
Tevbe bin kere bozulsa da af vardır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ buyurdu ki: "Kulumun, günahı göklere kadar yükselse, benden ümit kesmeyip, af dilerse, onu affederim."
Sual: Peygamberlik iddiasında bulunan biri, Nisa sûresinin (İman edip sonra küfre girenleri, sonra yine iman edip tekrar küfre girenleri, sonra da kâfirliklerini arttıranları, Allah ne bağışlar, ne de onları doğru yola iletir) mealindeki 137. âyetini, (Üç kere tevbesini bozan, tekrar tevbe etse de kabul olmaz. O, ebedî kâfirdir) diye tefsir etmiş. Hâlbuki Hazret-i Mevlana (Tevbeni bin kere bozsan da gel) diyor. Peygamberim diyen bu adamın söylediği yanlış değil mi?
CEVAP: Peygamberim diyenin nesi düzgün olur ki? Elbette söylediği yanlıştır. Resulullah efendimiz, öyle tefsir etmediği gibi, hiçbir İslam âlimi de, bu âyete öyle mânâ vermemiştir. Kur'an-ı kerime yanlış mânâ vermek Müslümanı küfre sokar. Mektubat-ı Rabbânî'deki hadis-i şerifte, (Kur'an-ı kerimi kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur) buyuruldu. (Deylemî)
Bildirilen âyet-i kerimede, (Kâfir olduktan sonra tevbe edenler affedilmez) denmiyor, (Kâfirliklerini arttıranlar, küfürde ısrar edenler affedilmez) deniyor. Bir kimse, kaç kere küfre girerse girsin, sonunda tevbe ederse Müslüman olur. Yani bin kere tevbesini bozsa da sonunda tevbe etmişse, son durumu geçerli olur. Hüküm neticeye göre verilir. İmam-ı Kurtubî hazretleri de buyurdu ki: Bu âyete göre, Musa aleyhisselama iman ettikten sonra, Üzeyir aleyhisselamı inkâr edip kâfir olanları, sonra Üzeyir aleyhisselama iman ettikten sonra İsa aleyhisselamı inkâr edip kâfir olanları, sonra da Muhammed aleyhisselamı inkâr ederek küfürlerini artırmış olanları Allah mağfiret etmez. (Sonra da küfürlerini artırmış olanlar) sözünün anlamı, (Küfür üzere ısrar edenler) demektir. (Kurtubî Tefsiri)
Bir kimseye (Üç hakkın vardı, artık tevben kabul olmaz) demek, tevbe kapısını kapatmak ve Allah'ın rahmetinden ümit kestirmek olur. Bunlar lânetliktir. Bir hadis-i şerif: (Allah'ın rahmetinden ümit kestirenlere Allah lânet etsin!) [Nesâî]
Bir âyet-i kerime meali: (Ey günahta haddi aşanlar, Allah'ın rahmetinden ümit kesmeyin! Zira Allah, bütün günahları affeder. O, gafururrahimdir, affı, merhameti çoktur.) [Zümer 53]
Yine bir hadis-i şerif: (Allahü teâlâ buyurdu ki: "Kulumun günahı göklere kadar yükselse, benden ümit kesmeyip, af dilerse, onu affederim.") [Tirmizî]
Allahü teâlâ, en azılı kâfirin bile tevbesini kabul ediyor. Kur'an-ı kerimden kendi anladığını din zannedip, nakle itibar etmeyenlerin dine verdikleri zarar büyük olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bazı hainler, hükümetleri yıkıp bir kaos oluşturmak için, kamuya her türlü zararı meşru kabul ediyorlar.
Sual: Bir büyüğümüzün, devleti bir otobüse, hükümetleri de şoförlere benzetip, (Şoföre kızıp, otobüse zarar verilmez. Şoförü beğenmeyen, otobüsü durdurup, usulüne göre şoförü değiştirir. Devlet zaafa uğradığı zaman, sokağa anarşi hâkim olur. Kuzgun leşe gider. Onun için topluma zarar veren çapulculara fırsat vermemelidir) sözüne kızan, kendini bilmez birkaç kişi, (Bu aptal millet, böyle şoförlere oy verdiği sürece, şoförleri değiştirmek mümkün olmaz. Otobüs uçuruma gidiyor, devlet yıkılıyor. Uçuruma giden otobüsü durdurmak için, ya şoförünü zararsız hâle getirmeli veya otobüsü çalışamaz duruma sokmalıdır. Yani illegal yollarla olsa da, kamu çok zarar görse de, şoförler direksiyondan indirilmelidir) gibi tepki gösterdiler. Her çeşit iftira ile, gayrimeşru işlerle böyle bir yola girenlerin maksadı ne olabilir?
CEVAP: Bunların maksatlarının üzüm yemek olmayıp, bağcıyı dövmek olduğu pek açıktır. Yani devleti koruma bahanesi altında, hükümetleri yıkıp bir kaos oluşturmak için, kamuya her türlü zararı meşru kabul ediyorlar. Orman yakmaları, topluma bomba atmaları, dükkânları yağma etmeleri, banka soymaları, vandallık yapmaları, uyuşturucu satmaları, anarşi çıkarmaları, fuhşu yaymaları bunlardan birkaçıdır. Milletimizin gözü açıldı, yıkıcı propagandalara rağmen, otobüse de, güvenip inandığı şoförlerine de sahip çıkar. Devletimiz güçlendikçe, bunların yalanlarının, iftiralarının fazla bir önemi olmaz.
SEFERDE NİYET DEĞİŞTİRMEK
Sual: İstanbul'dan gelip, seferi uzaklıktaki Akyazı Kuzuluk'ta 20 günden fazla kalmaya niyet ettim. 17. gün Ankara'ya gitmeye karar verdim. Karar verdikten sonra, Kuzuluk'ta seferî miyim, mukim miyim?
CEVAP: Mukim kimse, sefere çıkmaya niyet etmekle seferî olmaz. Mezarlık, kışla, fabrika, okul gibi fina denilen yerleri geçince ancak o zaman seferî olur. Ama seferî iken mukimliğe karar verse, mesela 3 gün kalmak üzere geldiği yerde 20 gün kalmaya karar verse karar verdikten sonra mukim olur.
Kuzuluk'ta 20 gün kalmaya karar verip 3 gün kaldıktan sonra Ankara'ya gitmeye karar verse, henüz mukimliği gerçekleşmediği için, niyet değiştirdikten sonra seferî olur.
Sual: Ön safta boşluk vardı. Ben de bir adım atarak boşluğu doldurdum. Emekli bir imam, namazın bozulduğunu söyledi. Namazım bozuldu mu?
CEVAP: Hayır, bozulmadı. Çünkü kıbleye karşı bir saf yani bir buçuk metre kadar yürümek namazı bozmaz. (Dürr-ül-muhtar, S. Ebediyye)
Kimin duasının kabul olacağı bilinmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, (Sadaka belayı önler, ömrü uzatır) buyuruyor. En iyi sadaka da insanlara faydalı olmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Herkese iyilik yapmak zorunda değiliz, ama hiç kimseye kötülük yapmamak zorundayız.
Hekimoğlu Ali Paşa, salih bir Müslüman olup, Osmanlı paşasıdır. Çok cömertti, hayatında hiç kimseye hayır dememiş, gelene vermiş, gidene vermiş. Hele dervişlere sofrası açık. Evi dergâh gibi. Kâhyaya, (Dervişlere öncelik tanı, onlar Allah adamı) der. 5-10 gün sonra bu duyulunca, o civarda ne kadar ayyaş varsa hepsi sarık sarıp, derviş diye sıraya girerler.
Kâhya, paşaya gider, (Efendim bu iş sahtekârlığa döküldü. Başlangıçta dervişler geliyordu. Ama şimdi her türlü insan gelmeye başladı, sarhoşlar da geliyor. Bol bol yiyip gidiyorlar. Devam edelim mi, etmeyelim mi? Bunların duasından size ne hayır gelir) der.
Paşa ona, (Giderken ne diyorlar?) diye sorar. O da, (Paşadan Allah razı olsun diyorlar) der. Bunun üzerine paşa, (Yetmez mi be oğlum? Kimin duasının kabul olacağını Allah bilir. Ama mazlumun bedduası mutlaka kabul olur. Biri beddua eder, yanarız. Ne isterlerse verin. O, Allah'ın kuludur, önce öyle düşünün! Belki şimdi dünyanın en kötü insanı, ama on sene sonra, bakarsın evliyadan biri olur o da) der.
Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Sadaka belayı önler, ömrü uzatır) buyuruyor. En iyi sadaka da insanlara faydalı olmaktır. Bunun da en iyi şekli, insanların dinlerini doğru olarak öğrenmelerine vesile olmak, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını dağıtmaktır. Bundan sonra da, en iyi yardım, muhtaç olanlara maddî yardım yapmaktır.
Firavun, müsrifti, ama cömertliği de çoktu. Her gün 4 bin koyun, 400 sığır, 200 deve kestirir, bu oranda helva, tatlı, salata hazırlatır, bütün Mısır halkı ve ordu bu sofrada her gün yemek yer. Musa aleyhisselam, (Yâ Rabbî, bu Firavun'un canını al, bizi mahvediyor, çok sıkıntı veriyor) diye dua eder. Allahü teâlâ da, (Onu helâk edeceğim, ama şimdi kullarımı doyuruyor. Ne zaman ki yedirmeyi keser, o zaman onu helâk ederim) buyurur.
Firavun bir müddet sonra, Musa aleyhisselama inananların çoğalması, düşmanlara karşı kuvvet hazırlanması ve kuraklık gibi sebepler yüzünden, yedirmeyi her gün azalttı. Bunları öğrenen Musa aleyhisselam, böylece Allahü teâlânın vaadinin gerçekleşmesinin yakın olduğunu anladı. Firavun suda boğulduğu gün, koca sarayın mutfağında sadece iki cılız koyun kesilmişti.
Kendini mübarek bilen, Allah'a düşmandır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kişinin, kendisinin olgun olduğunu zannetmesi, gerçekte ham olduğunu gösterir. Kendini uyuz köpekten üstün görmek felakettir!..
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kişinin, kendisinin olgun olduğunu zannetmesi, gerçekte ham olduğunu gösterir. Kendini uyuz köpekten üstün görmek felakettir. Frenk kâfirinden üstün bilmek felakettir. Ama böyle düşünmek, böyle hissetmek çok zordur, Evliya zatlara mahsustur.
Bir gün Allahü teâlâ, Musa aleyhisselama, (Kavminin içinden sâlih Müslümanları ayır) buyurdu. (Yâ Rabbî, ben senin sevdiğin sâlih kulları nasıl bileyim?) dedi. Allahü teâlâ, (İlan et, sâlih kullar bu tarafa gelsin de, onlar kendileri ayrılsın) buyurdu. Gitti kavmine, (Ey kavmim, Allahü teâlânın emri bu, içinizden sâlih olan kullar bu tarafa geçsin) dedi. Üç-beş tanesi kaldı orada, hepsi bu tarafa geçti.
Allahü teala yine bildirdi, (Onların içinde daha sâlih olanlar, bu tarafa ayrılsın) buyurdu. Bu sefer yarısı öbür tarafa gitti, yarısı kaldı. (Onların içinde de daha sâlih olanlar bu tarafa ayrılsın) buyuruldu. Bu sefer yetmiş kişi ayrıldı. (Onların içinden de en sâlih olanlar ayrılsın) buyuruldu. Yedi kişi ayrıldı oradan. (Hayır, daha sâlih olanlar ayrılsın) buyuruldu. Üç kişi daha çıktı.
Herkes buz kesmiş, ne olacak diye bekliyordu. Allahü teâlâ, Musa aleyhisselama, (Yâ Musa, bunlar benim baş düşmanımdır, onlar da bana düşmandır. Onları hiç sevmiyorum) buyurdu. Musa aleyhisselam hikmetini sual edince, (Ben sâlihim, çok ibadet ederim diyenlerin hepsi bana düşmandır. Çünkü onlar nefslerini işaret ediyorlar. Allah için tevazu etselerdi, Allah için sâlih kul olsalardı, ortalığa çıkmazlardı) buyurdu.
Ziyaeddîn Nahşebî hazretleri, (Ben sâlihim, ben mübareğim, ben çok ibadet ediyorum diyen kimse, ibadet etmeyenlerden daha kötüdür) buyuruyor. Ben dedi mi, arkasından ne gelirse gelsin, çöpe atılır. (Bende zerre kibir yoktur, ben kendimi kimseden üstün görmem) derse daha kötüdür. Onun yaptığı ibadeti nefsi yapıyor, kendi değil. Bunlar Allahü teâlânın düşmanıdır. İbadetlerinin kabul olup olmadığını bile bilmiyor. Sadece, benlik iddiasında ve davasında konuşuyor.
Büyüklerden biri, sohbetle görevlendirdiği talebelerine, (Sohbetlerinizde ilahlık ve peygamberlik davasında bulunmayın!) der. Talebeleri şaşırınca, (Benim her dediğim olsun derseniz, ilahlık davasında bulunmuş olursunuz. Bana uymayan, sohbetimize gelmeyen Cehenneme gider derseniz, peygamberlik davasında bulunmuş olursunuz) buyurur. Onun için nefsimizi yani kendimizi iyi tanımalıyız. (Kendini tanımayan, rabbini tanıyamaz) buyurulmuştur.
Bayramda sefere çıkacak olan zengin
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zengin, bayramın üçüncü günü imsak vaktinden sonra, kurban kesmeden sefere çıkarsa, üzerine vacib olduktan sonra çıktığı için günaha girer.
Sual: Kurban Bayramı'nda sefere çıkacak olan nasıl hareket eder?
CEVAP: Bir zengin, bayramın birinci, ikinci veya üçüncü günü kurban kesip sefere çıksa vacibi yerine getirmiş olur. Üçüncü günü seferden dönse de, artık tekrar kurban kesmesi gerekmez.
Zengin, bayramın üçüncü günü imsak vaktinden sonra, kurban kesmeden sefere çıkarsa, üzerine vacib olduktan sonra çıktığı için günaha girer. Birinci veya ikinci günü çıksaydı kendisine vacib olmadan çıktığı için günah olmazdı.
Bir zengin, kurban kesmek niyetiyle bir koyun satın aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü de seferde olsa, vekâlet verip o koyunu kestirmesi gerekmez, yani seferi olduğu için kurban kesmesi vacib olmaz. Ama yine kestirmesi iyi olur, çok sevab olur.
Sual: Bazıları, (Kurban kesmek farz değildir. Kurban kesmek üzere topladığımız paraları, farz olan hizmetlerimize harcıyoruz) diyorlar. Kurban kesmeyip, paralarımız başka yere gidince kurbanımız kesilmiş oluyor mu?
CEVAP: Hayır, kesilmiş olmaz. Allahü teâlâ, (Kurban kes!) buyuruyor. (Kurban kesmeyip parasını başka yere de verebilirsin) demiyor. Eğer kurban kesilmezse, dinin emri ortadan kalkar. Dinin her emri böyle akla göre değiştirilirse ortada din kalmaz.
Sual: Bir ilahide, (Allah'a el aç!) deniyor. Böyle demek Allah'a mekân isnat etmek olmaz mı?
CEVAP: Hayır, öyle söylemenin mahzuru olmaz. (El açmak) bir deyimdir. (Allah'a veya insanlara el açmak) şeklinde kullanılabilir.
(Kimseye el açmam) demek, bizzat elini açmak değildir. (Kimseden bir şey istemem) demektir.
Birinden bir şey istesek, (Falancaya el açmak zorunda kaldım) denir. Hâlbuki elini açmadı, diliyle istedi.
Dua etmek, (Allah'a el açmak) demektir. (Allah'a elini aç) demek, (Allah'a dua et!) demektir.
Sual: Arefe günü okunan bin İhlâs-ı şerifi okurken ve namazlardan sonra okunan 11 İhlas-ı şerifi okurken, ilk başlarken euzü besmele çekilir, sûre aralarında ise sadece besmele çekilir diye biliyorum. Doğru mu?
Arefe günü neler yapmalı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İbadet olarak, ilim öğrenmek en faziletlisidir. Doğru ilmihâl okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz.
Sual: Arefe gününü nasıl değerlendirmeli?
CEVAP: Arefe günü sabah namazından, bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, 23 farz namazın bitiminde selam verince, teşrik tekbiri okumak vacibdir. Bir kere, (Allahü ekber, Allahü ekber, lâ ilâhe illallahü, vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) denir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra okumak gerekmez. İmam tekbiri unutursa, cemaat terk etmez. Erkekler, yüksek sesle okuyabilir. Bu tekbir getirilen günler, Arefe, bayram ve eyyâm-ı teşrik denilen üç gündür, hepsi beş gün ediyor. İlk güne Arefe, ikinci güne bayram, Zilhiccenin 11., 12. ve 13. günü olan diğer üç güne de, eyyâm-ı teşrik [teşrik günleri] deniyor.
Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak sevabdır. Ama dokuzuncu yani Arefe günü daha çok sevabdır. Birkaç hadis-i şerif:
(Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevab yazılır.) [R. Nasıhin]
(Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nâfile] oruca bedeldir.) [Taberânî]
(Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.) [Müslim]
(Arefe günü [Besmeleyle] bin İhlâs okuyanın günahları affolup duası kabul olur.) [Ebu-ş-şeyh]
(Şeytan, Arefe gününden başka zaman daha zelil, rezil, hakir ve kinli görülmez.) [İ. Mâlik]
(Allahü teâlâ, Arefe günü zerre kadar imanı olanı affeder.) [Gunye]
(Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılandır.) [Beyhekî]
(Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allah'ın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemî]
(Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] (İbadet olarak, ilim öğrenmek en faziletlisidir. Doğru ilmihâl okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz.)
(Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberânî]
Bu uzuvlarına sahip olmak, bunlarla günah işlememek, yani gıybet, çalgı, harama bakmak gibi günahlardan uzak durmakla olur. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur.
Sual: Arefe günü okunması gereken bin İhlâs'ı yetiştiremeyen, akşamdan sonra da okuyabilir mi?
CEVAP: Evet, okuyabilir. Arefe ve Kurban Bayramı günlerinin geceleri, diğer mübarek geceler gibi değildir. Kendilerini takip eden gecelerdir. Gece ve gündüzüyle birlikte olan 24 saate gün denir. Bin İhlâs okumayı yetiştiremeyen, akşamdan sonra da devam edebilir.
Üçüncü gün sefere çıkan zengin
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra sefere çıkan zengin, kurban borcundan kurtulmuş olmaz.
Sual: Bayramın 3. günü sefere çıkan zengin, kurban kesmese günaha girer mi?
CEVAP: Zengin, Kurban Bayramı'nın birinci veya ikinci günü sefere çıkarsa, seferde olduğu için üçüncü gün kurban kesmesi ona vacib olmaz. Ama üçüncü günü yani kurban vacib olduktan sonra sefere çıkarsa borçtan kurtulmuş olmaz. (S. Ebediyye)
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, kurban kesmek vacib olur. Üçüncü güne girmeden kesmek vacib olmaz. Kesilirse yine vacib yerine gelir.
Namaz da böyledir. Kurban üç gün içinde kesilebildiği gibi, namaz da, vaktin başından sonuna kadar herhangi bir zamanda kılınınca sahih olur. Vakit girince kılınırsa, farz yerine gelir. Hattâ vakit geciktikçe sevabı azalır. Vakti girince kılmayıp vakti çıkmadan on dakika kadar önce ölse namaz borcuyla ölmez, çünkü namaz, vaktin çıkmasına o namazı kılacak kadar bir zaman kalınca farz olur. Vakit çıkınca ölse namaz borcuyla ölür.
Namaz, nasıl son vakitte farz olursa, kurban da bayramın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra vacib olur. Hanefî'de kurban, üçüncü gün akşama kadar kesilebildiği için son günü üçüncü gün olur. Şâfiî'de ise dördüncü gün de kesilebilir.
Orucun farz olması da böyledir. Ramazanda mukimken, oruç tutmamak haramdır. (Yarın öğle vakti sefere çıkacağım) diye, oruç tutmaya niyet etmese yine haram işlemiş olur.
Bir kimse, orucunu bozsa, sonra sefere niyet edip gitse, hem kaza, hem kefaret gerekir. Yolculuk, orucu bozmayı mubah yapmaz. Sefere çıkanın o gün orucu bozmaması vacibdir. Dahve vaktine kadar niyet eden seferinin o gün orucunu bozması helâl olmaz. Eğer bozarsa, yalnız kaza eder. (İslam Ahlakı)
Zekât da böyledir. Günü gelmeden yani farz olmadan önce zekât vermek caizdir. Zekât tarihi gelince, imsak vaktinden itibaren zekât vermek farz olur, çünkü şer'i gün, imsak ile başlar.
Zekâtı gününde vermeyenin, daha sonra malını kasten harcayıp, elinde hiç parası kalmasa, zekât borcu affolmaz. Hac da böyledir. Hac farz olduktan sonra mal elden çıksa hac borcu affolmaz. Demek ki, Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra sefere çıkan zengin, kurban borcundan kurtulmuş olmaz.
Sual: (Abdestte uzuvları yıkarken iki mi, üç mü yıkadım) diye tereddüt eden ne yapmalı? Namazda rükû ve secde tesbihlerinde böyle şaşıran ne yapmalıdır?
CEVAP: Abdest alırken bir uzvu iki mi, üç mü yıkadığında şüphe eden, bir kere daha yıkar. Dört olsa da, kasten yapmadığı için mekruh olmaz. (S. Ebediyye)
Rükû ve secde tesbihlerinde de aynı şüphe hâsıl olunca, bir kere daha söyler. Tesbihi tek olarak 5, 7, 9 veya 11 kere söylemek müstehab olur.
Bayramda yapılması sünnet olan işler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda neler yapmak gerekir?
CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Bayram gecelerini ihya eden, büyük saadete kavuşur. Kurban Bayramı geceleri, bayramın 1., 2. ve 3. gününden sonraki gecelerdir. İki hadis-i şerif:
(Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez.) [Taberânî]
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dualar reddolmaz. Ramazan ve Kurban Bayramı'nın birinci geceleri, Berat Gecesi ve Arefe Gecesi.) [İsfehanî]
Sual: Bir arkadaş, (Allahü teâlâ, kullarını Cehennemde yakmak istemez, kullar layık olduğu için Cehenneme atıyor) dedi. Diğer bir arkadaş da, (Allahü teâlânın istemediği olmaz, Onu hâşâ mecbur eden mi var? İstemezse hiçbirini yakmaz. Demek ki istiyor) dedi. Hangisi doğru?
CEVAP: Bu, kaza kader konusudur. Birkaç kelime ile izah edilmez. Bir kul, bir şey yapmak isteyince, Allahü teâlâ da dilerse o işi yaratır. Kul dilemezse, Allahü teâlâ da dilemez ve o şeyi yaratmaz. Cehenneme gidenler, kendileri istedikleri için gidiyorlar. Hâşâ Allah onlara zulmetmiyor. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: İmam-ı a'zam, hocası İmam-ı Cafer-i Sadık'a, (Allahü teâlâ, insanların istekli işlerini, onların arzularına bırakmış mı) diye sordu. O da, (Allahü teâlâ, yaratmak ve her istediğini yapmak büyüklüğünü kullara bırakmaktan münezzehtir. Ancak cebir yani zorlama da yoktur. Yaratmayı kullara bırakmak da yoktur. İkisi arası olagelmektedir) buyurdu. Bir âyet-i kerime meali: (Allahü teâlâ, onlara zulmetmedi. Onlar [küfre girerek] kendilerine zulmettiler.) [Nahl 33]
İnsanlarda ihtiyar, yani seçmek kuvveti bulunmasaydı, Allahü teâlâ bu âyet-i kerimede, (Onlar, kendilerine zulmettiler) demezdi. (Mektubat-ı Rabbânî)
Hâşâ zulmetmez kuluna Huda'sı,
Herkesin çektiği kendi cezası.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaş, bize imamlık yaptı. (Namazdan sonra Amenerresulü, Hüvallahüllezi gibi âyetleri okuyunca Sübhane rabbike âyeti okunmaz) dedi. Dediği doğru mu, okumak caiz değil mi?
CEVAP: Caizdir elbette. Muteber kitaplarda yazılanlara göre hareket etmelidir. Kur'an okuyup (Sadakallahül azîm) dedikten sonra, (Sübhane rabbike) âyetini, Fâtiha ve salevât-ı şerifeyi okumalı.
Hazret-i Ali "radıyallahü anh" buyuruyor ki: Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" (Bir meclisin, yani bir dersin, bir kitabın veya Kur'an-ı kerim okumanın sonunda "Sübhane rabbike rabbil izzeti amma yasifun..." âyetini, sonuna kadar okuyana Kıyamette çok sevab verilir) buyurdu. (İslam Ahlakı)
Berîka kitabında buyuruluyor ki: Fâtiha sûresi duaların en iyisini bildirmek için nazil oldu. Herkesin birlikte yüksek sesle okumaları yasaktır. İmam, Fâtiha dediği zaman, herkesin sessizce okumaları iyi olur. Çünkü duaların sonunda hamd etmek müstehabdır. Hamd etmenin en iyisi de, Fâtiha okumaktır. Fakat farzla sünnet arasında okumak ve isteklerine kavuşmak için okumak mekruhtur. (Fâideli Bilgiler)
Fâtiha'dan önce salevat-ı şerife de okunmalı. Duaya başlarken ve bitirince salevat okumak duanın kabul olmasına sebep olur. Bir hadis-i şerif: (Dua ile Allah arasında perde vardır, salevat getirilince perde açılır ve dua kabul olur.) [Taberânî]
Bir yere toplanırken, oradan dağılırken, abdest alırken, abdestten sonra, kitap okurken, dînî sohbete ve önemli işlere başlarken salevat okumak müstehabdır. Bir hadis-i şerif:
(Allah'a hamd ve Resulüne salevatla başlanmayan her önemli işin neticesi hayırlı olmaz ve her bereketten mahrum olur.) [İbni Âbidin]
DUANIN BAŞINDA VE SONUNDA
Duanın başında ve sonunda salevat okumalı, yani Peygamber efendimize dua edilmeli. Allahü teâlâ, salevatı kabul eder. Duanın başı ve sonu kabul olunca ortasının kabul olmaması düşünülemez.
Hamd ve salevat getirmek, iki kanat gibidir. Kuş, kanatsız uçamadığı gibi, dualar da hamdsiz ve salevatsız yapılırsa, kabul olma ihtimali çok zayıftır. Hamd etmenin en güzeli de Fâtiha okumaktır. Resulullah efendimize okunan dua, yani salevat kabul olacağı için, kabul olmuş iki dua arasında edilen dualar da kabul olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cömert kişi, "Ben kendimi mutfaktaki kepçe olarak görüyorum. Kepçenin nasıl olup bitenlerden hiç haberi olmazsa ben de öyleyim" der.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünyanın en ahmak insanı rızkından endişe duyandır. Çünkü çocuk daha anne karnındayken Cebrail aleyhisselam ona, (Senin ömrün şu kadardır. Allahü teâlâ yiyeceğin rızıkların hepsinin üstüne senin ismini yazmıştır) der. Bütün rızıklar Allahü teâlâya aittir. Bir âyet-i kerimede mealen, (Her canlının rızkı, Allah'a aittir) buyuruluyor. Allah'a güvenmeyen elbette ahmak olur.
Allahü teâlâ vereni sever. Kur'ân-ı kerimde çok yerde vermeyi emrediyor. İnsanlar söz verir, ama para veremez. Verenlerin mükâfatını Cenab-ı Hak verecektir. İhsanları çok olacaktır. (İhsanın karşılığı, ancak ihsandır) buyuruluyor.
Vermeyi öğrenmeyen, vermeye alışık olmayan, canını da çok zor verir. Onun için büyükler, (Kâfir de olsa, cömerdin Müslüman olup, imanla ölme ihtimali büyüktür. Cimri Müslümanın, Müslüman olarak ölmesi zordur. Allah korusun, çünkü cimriler son nefeste şeytana esir olabilirler) buyuruyorlar.
Kurban Bayramında insanlar vermeyi öğreniyorlar. İnsanlar cimri yaratılmıştır. Allah için vermek çok kıymetlidir. Çünkü burada imanın tezahürü vardır. İmanı olan ancak bunu Allah için keser. İmanlı olmanın bir alameti de, kurban kesmektir. İnsanları sevindirmek, salih bir Müslüman için sevinç kaynağıdır.
Molla Cami hazretleri devrinde, zengin biri, büyük bir aşevi kurup, o civardaki bütün fakirlere yemek dağıtırdı. Komşusu Molla Cami hazretleri, bu komşusunu seviyordu ve yaptıklarından çok memnun oluyordu. Fakat işin içinde riya, gösteriş var mı diye endişe ediyordu, çünkü yaptıkları boşa giderdi... Bir gün bu komşusunu çağırıp, (Bu kadar garibin karnını doyuruyorsun, bu yaptıklarından dolayı, kalbinde gösteriş riya meydana geliyor mu?) diye sordu. O kimse yemin ederek, (Ben kendimi mutfaktaki kepçe olarak görüyorum. Kepçenin nasıl olup bitenlerden hiç haberi olmazsa, ben de öyleyim) dedi.
VERMEK DE, HÜRMET DE KARŞILIKLI
Demek ki önemli olan vermek değil, Allah rızası için vermektir. Kimseden bir şey beklememeli, gösteriş yapmamalıdır. Hep bana hep bana olmaz, yani hep başkaları versin, ben vermeyeyim denmez. Başka şeyler de böyledir. İnsanlar arasında, her şey karşılıklıdır. Mesela hep bana hürmet etsinler denmez. Bütün Müslümanlara hürmet etmeli, kimseyi kendinden aşağı görmemeli ki, onlar da bize hürmet etsinler. Saymayanı saymazlar, sevmeyeni sevmezler, vermeyene vermezler. Karşımızdakilerden beklediğimizi önce kendimiz yapmalıyız.
Allah'a karşı cimrilik nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslümanlığın yayılması için birine doğru dînî bir kitap veren, Allah için vermiş olur. Çünkü Onun kullarına iyilik, Allah için iyilik yapmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanların yaptığı bütün uğraşmalar rüyadan ibarettir. İnsan rüyadan uyanınca, bunlar rüyaymış dediği gibi, ölünce de dünyadaki her şeyin rüya olduğunu fark edecektir. Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruyor.
Nefs, heyula cinsi bir varlıktır. Doymak bilmez. Bütün dünya kendisine verilse yine doymaz, daha var mı der. Her ihtiyaç başka bir ihtiyacı doğurur. İnsanın her istediğine kavuşması, onu azgınlaştırır, Allah'ı unutturur. Allah'a karşı cimri davranmak çok kötüdür. Allahü teâlâ insanlara bu kadar cömertçe ikramda bulunuyor. Her türlü iyilikleri bol bol veriyor, ama insan Allah'a karşı hasislik yapıyor.
Allah'a karşı cimrilik ne demek? Kur'ân-ı kerimin birçok yerinde (Verin!) emri var. Yani insan bir fakire bir şey verse Allah'a yani Allah için vermiş olur. Müslümanlığın yayılması için birine doğru bir dînî kitap verse, yine Allah'a vermiş olur. Çünkü Onun kullarına iyilik, Allah için iyilik yapmaktır.
Zenginlerle fazla görüşmemeli. İnsan onlardaki dünyalıklara imrenir, gönlü dünyaya kayar. Helâlin hesabı, haramın azabı var. Zenginin biri ölmüş, mezara koyacaklar. Çocukları babalarına güya iyilik olsun diye bir fakir bulurlar. Garibin sadece bir küfesi, bir de ipi var. Buna derler ki:
- Sana bir kese altın. Babamızın mezarını epey geniş yapacağız. Hava alman için de yukarıya boru çıkaracağız. Sen bir gece burada kalacaksın. Sual melekleri geldiğinde babamıza yardımcı olacaksın. Sabah olunca da altınları alacaksın.
Fakir kendi kendine, (Bir gece kalsam bir zararı olmaz, bu kadar parayı bir senede kazanamam) diye düşünür ve kabul eder. Dedikleri gibi yaparlar. Melekler gelir, bunu görünce kim olduğunu sorarlar. O da anlatır. O zaman önce seni hesaba çekelim, sonra zengini derler. Başlarlar sorguya. Ne iş yaptığını sorarlar, hamalım der. Neyin var diye sorarlar, sadece bir küfesi ve ipi olduğunu söyler. Başlarlar ipin hesabını sormaya. Nereden aldın, hangi parayla aldın, nasıl aldın... Sabaha kadar ipin hesabı sürer. Sabah olunca mezardan çıkıp kaçmaya başlar.
Dışarıda bekleyen zenginin çocukları, (Nereye gidiyorsun, şu altınları alsana) diye arkasından bağırırlar. O hem koşar, hem de cevap verir, (Sabaha kadar bir ipin hesabı sürdü. Bir de o altınları alırsam hesabını nasıl vereceğim. İstemem, hepsi sizin olsun. Babanıza da Allah kolaylık versin, o kadar malın mülkün hesabını nasıl verecek bilemiyorum) der.
Demek ki, helâlden bile olsa, çok mal mülk sahibi olmaya özenmemelidir.
Yaratılanı hoş gör Yaratan'dan ötürü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Arab'ın Acem'e, Acem'in Arab'a üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızının karaya, karanın kırmızıya da üstünlüğü yoktur. Hiçbir milletin diğerine üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvâ iledir."
Sual: Yunus Emre'nin, (Yaratılanı hoş gör Yaratan'dan ötürü) sözü için bazıları, (Türk olmayanları hoş göremeyiz) diyorlar. Yunus Emre gibi, ırk farkı gözetmeden yetmiş iki milleti insan olarak değerlendirmek yanlış mıdır?
CEVAP: Yunus Emre gibi büyük zatların sözlerine yanlış demek doğru olmaz. O sözü ne maksatla söylediği anlaşılırsa yanlış olmadığı meydana çıkar. Dinimizde ırk üstünlüğü yoktur. Bir hadis-i şerifte, (İnsanlar [insan olarak] bir tarağın dişleri gibi eşittir) buyurulmuştur. (İbni Lâl)
Bir milletin diğerinden üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvâ iledir. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah indinde en üstününüz, takvâda en ileri olanınızdır.) [Hucurat 13]
(Arab'ın Acem'e, Acem'in Arab'a üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızının karaya, karanın kırmızıya da üstünlüğü yoktur. Hiçbir milletin diğerine üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvâ iledir.) [İbni Neccar] (Acem, Arap olmayan demektir.)
(Irkçılık yapan, ırkçılık için savaşan ve ırkçılık uğrunda ölen, bizden değildir.) [Ebu Davud]
Dinimiz, (Üstünlük takvâ iledir) buyururken, bunun aksini söylemek bir Müslümana yakışmaz. Bunun için kâfir de olsa, bir kimseden kendini üstün görmek caiz değildir. Çünkü kâfir, Müslüman olup cennetlik olabildiği gibi, Müslüman da, Allah korusun küfre düşüp cehennemlik olabilir. Kâfire bu gözle bakarsak, kendimizi ondan üstün bilemeyiz. Kâfir olduğu için kalben sevmemek gerekir, ama o ayrıdır.
Sual: Su geçirmediği ve çıkarılabildiği hâlde diş taşları gusle mâni olmuyor da, diş kovuğundaki hamur niye gusle mânidir?
CEVAP: Hamur bizim tarafımızdan konuyor. Diş taşı ise elimizde olmayan sebeple meydana geliyor. Diş taşı gibi, derideki sedef de kendiliğinden meydana gelip bunları kolayca yok eden bir ilaç da olmadığı yani harac olduğu için gusle mâni olmuyor. Tam İlmihâl'de de şöyle deniyor:
Tartar veya kefeki denilen ve dişlerin dibinde hâsıl olan kireçlenmeler, salgılardan, kendiliklerinden hâsıl oldukları için ve buna mâni olan ilaç bulunmadığı için, bunların mevcut olmasında zaruret vardır. İzale edilmesinde harac olanlar, derideki çıbanın, yaranın üstündeki zar, kabuk gibi olup, altlarını yıkamak, dört mezhepte de lazım olmaz. Bunun için başka mezhebi taklit gerekmez. (S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zamm-ı sûreleri Mushaf'taki sırayla okumak, Kur'an okumanın vaciblerinden olup, namazın vaciblerinden olmadığı için, tersine okununca secde-i sehv gerekmiyor.
Sual: Namazda Fâtiha'dan sonra zamm-ı sûre okurken nelere dikkat etmek gerekir?
CEVAP: İbni Âbidin hazretleri buyurdu ki: Her namazda, ikinci rekâtta, birinciden üç âyet uzun okumak [Mesela, Kevser sûresinden sonra Kâfirun sûresini okumak] mekruhtur. İmamın aynı namazların aynı rekâtlarında, aynı âyetleri okumayı âdet edinmesi mekruhtur. (Yalnız kılanlar için de, her namaz için böyledir) denildi. Ara sıra başka âyet de okumalıdır. Birinci rekâtta okuduğunu, ikinci rekâtta da okumak tenzihen mekruhtur. Birincide Nas sûresini okumuşsa, ikincide tekrar okur. Çünkü tersine [yani Nas'tan önceki sûrelerden birini] okumak, daha kerihtir. İkincide, birinci rekâtta okuduğundan sonraki bir kısa sûreyi atlayarak, daha sonrakini okumak [Mesela Nasr sûresini okuduktan sonra Tebbet sûresini atlayıp İhlas'ı okumak] mekruhtur. Bir rekâtta, sırayla birkaç sûre okumak mekruh değilse de, bir sûre okumak efdaldir. İkincide, birincide okuduğundan önceki âyetleri veya sûreleri okumak mekruhtur. Kur'an-ı kerimi Mushaf'taki sırayla okumak, her zaman vacibdir. Bir kısa sûre kadar üç âyet okumak, bir uzun âyet okumaktan efdaldir. (S. Ebediyye)
Zamm-ı sûreleri Mushaf'taki sırayla okumak, Kur'an okumanın vaciblerinden olup, namazın vaciblerinden olmadığı için, tersine okununca secde-i sehv gerekmiyor. Unutarak ters okununca mekruh da olmaz.
Sual: Kuşluk namazı kılmayı âdet edinen, sabah namazına kalkamayıp kuşluk vaktinde kaza etse, kuşluk namazı da kılmış olur mu?
CEVAP: Kuşluk vaktinde kaza kılmakla, kuşluk namazı da kılınmış olur. Ama sabah namazının sünnetini kılarken kuşluk namazına da niyet edilirse, ayrıca niyet sevabı da alınır.
Sual: (Dua okunarak bırakılan sakalı kesmek haramdır) deniyor. Ben sakal bırakırken dua edildi. Şimdi askere gideceğim. Sakalımı kestirmem haram olur mu?
CEVAP: Haram olmaz. Sakal bırakırken dua okutmak diye bir şey de yoktur. Bu âdet, sonradan çıkarıldı.
Sual: (Erkeklerin sakalını kesen berber haram kazanıyor) deniyor. Doğru mudur?
CEVAP: Hayır, haram değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (İstikamet, kerametten üstündür) sözü ne anlama geliyor?
CEVAP: İmam-ı Muhammed Masum-i Faruki hazretleri gibi büyük zatlar, (İstikamet, kerametten üstündür) buyuruyorlar. Keramet, su üstünde yürümek gibi olağanüstü bir olay demektir. Bu olaylar, peygamber ve evliya zatlardan meydana geldiği gibi fâsık ve kâfirlerden de meydana gelebilir. Kâfirden meydana gelen harikaya, sihir, büyü deniyor. Fâsıktan meydana gelene ise, istidraç deniyor. Bu durum bilinmediği için sapık şeyhlerde görülen istidraçlar, keramet sanılıyor.
Burada istikamet, doğru itikat ve doğru amel üzere olmak demektir. İşte ancak istikamet sahibi bir kimseden meydana gelen harika bir olaya keramet denir. Bu bilinmeyince, kerametle istidraç karıştırılır. Sapık kimseler evliya zannedilir. İstikamet üzere olan Müslüman, çok kıymetlidir, evliyadır. Bunun için, (Büyük zatları tanımak, onları sevmek ve onların yolunda gitmek, en büyük keramettir) buyuruluyor. Ehl-i sünnet itikadında olup da, bu üç şart kendinde bulunan kimse gıpta edilecek büyük bir zattır.
Sual: Asansörde halvet olur mu? Yani asansörde bir erkekle bir kadın bulunsa günah olur mu?
CEVAP: Bu husus, asansörün durumuna göre değişir. Mesela dışarıdan içi görülen asansörlerde halvet olmaz. Görünmeyen asansörlerde, katların birinde başka birinin girme ihtimali varsa veya asansörde kamera olduğu biliniyorsa halvet olmayacağı gibi, iki veya daha fazla erkek varsa yine halvet olmaz. Eğer dışarıdan asansöre müdahale imkânı yoksa, tamamen içeriden idare ediliyorsa, kapalı asansörde bir kadınla yabancı bir erkek varsa, o zaman günah olur.
Sual: Bilgisayarda sağ elimizle fare denilen mouse'u tutarken sol elimizle tesbih çekebilir miyiz? Yani sağ elimiz meşgulken sol elimizi kullanmanın mahzuru var mıdır? Sağ elimiz meşgul olmasa da, kasıtsız sol eli kullanmanın mahzuru olur mu?
CEVAP: Sol eli kullanmanın mahzuru olmazsa da, sağdan başlamak sünnet-i zevaiddir, yani âdete ait sünnettir. Mazeretsiz sol eli kullanmamalı. Ama böyle bir özürle sağ elin terk edilmesinde mahzur olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ateist, (Müslümanlar mucizeye inanır. Hâlbuki ne Kur'anda, ne de evrende bir mucize yoktur. Müslümanlar niye bu kadar saftır?) diyor. Mucize nedir?
CEVAP: Mucize, peygamberlerin gösterdiği harika yani olağanüstü olaylardır. Mesela Musa aleyhisselamın asasının ejderha olması, İsa aleyhisselamın ölüleri diriltmesi, Muhammed aleyhisselamın mübarek parmağından suyun akması ve bu sudan bir ordu içtiği hâlde tükenmemesi gibi olaylardır.
Ateistlere ve çok kişilere göre, mucize, hiç kimsenin yapamadığı olaylardır. Mucize, kelime olarak da, başkalarını âciz bırakan, kimsenin yapamadığı şey demektir. Bu mânâda, kâinatta mucize, sayılamayacak kadar çoktur. Ateist göremiyorsa suç mucizenin midir? Kör, Güneş'i görmüyorsa suç kimin?
Güneş, yıldızlar ve gezegenler Allah'ın birer mucizesi değil midir? Güneş'in yoktan yaratılması, asırlardır ışığının ve ısısının devam etmesi mucize değilse nedir? Gezegenlerin birbirine çarpmadan dönmesi mucize değil midir? Bir âyet-i kerime meali:
(Geceyi gündüzü, Güneş'i, Ay'ı sizin istifadenize vermiştir. Yıldızlar da Onun emrine boyun eğmiştir. Bunlarda, akıl edenler için dersler vardır.) [Nahl 12]
Güneş'ten koptuğu varsayılan Dünya'nın içindeki soğuk sıcak sular, madenler, petrol, denizler ve bitkiler nasıl inkâr edilebilir? (Kendi kendine, tesadüfen oldu) demek kadar büyük saçmalık olur mu?
Vücudumuzun birbirine uyumlu olarak yaratılan bütün organlarına bakalım. Hangi biri kendiliğinden olmuştur? Kalbimizi durmadan saat gibi çalıştıran kimdir?
Kuşların, balıkların, böceklerin, küçüğünden büyüğüne kadar, karıncadan devesine kadar bütün hayvanların yaratılması bir mucize değil midir? Bunları insan yapabilir mi? Kimsenin yapamadığı şeyler mucize değil midir? Bu mucizeler nasıl inkâr edilebilir?
Sayısız bitkilerin, ağaçların, meyvelerin ve sebzelerin yaratılması birer mucize değil midir? Kim bir arpa tanesi yaratabilir? Ateist, bu kadar mucizeleri göremeyecek kadar kördür.
Bu yaratılanların hepsinden daha mükemmel olan ise, insanların yaratılmasıdır. Aklı olan, konuşan, düşünen, karar verebilen bir insanın yaratılması büyük bir mucize değil midir? Bütün bunlara rağmen ateistin yaratıcıyı inkâr etmesi, her şeye tesadüf demesi akıldan, ilimden çok uzaktır. Ahmaklıktan başka şey değildir.
Namaz dinin direği değil mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kıyamette kulun ilk sorguya çekileceği ibadet namazdır. Namaz düzgünse, diğer amelleri kabul edilir. Namaz düzgün değilse, hiçbir ameli kabul edilmez.
Sual: Hoca denilen sosyalist bir yazar, (Namaz, karın doyurmaz, önce fakirin karnını doyurmalı. Namazın kazası da, cezası da yoktur. Dinin direği falan da değildir) diyor. Bu sözler küfür değil mi?
CEVAP: Elbette küfürdür. Bir Müslüman, namaz hakkında öyle çirkin sözler söyleyemez. Böyle söyleyen, Müslüman ise küfre düşer. Müslüman olmayan da, ne söylerse söylesin, sözünün hiçbir değeri olmaz.
(Allah'ın ve Peygamberin emrettiği namaz, herkesin yaptığı, yatıp kalkmak ve belli şeyleri okumak değildir. Allah'ın ismini zikretmek ve Onun büyüklüğünü düşünmek demektir) diyen kimse, namazı inkâr etmiş ve Müslümanların dinini bozmuş olur. Mahkeme kararıyla cezalandırılması lazım olur. Tutulduktan sonra yaptığı tevbesi kabul olmaz. (Dürr-i yekta şerhi)
En büyük ibadetin namaz olduğu Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. Bir âyet-i kerime meali:
(Namaz, münker ve fahşadan [edepsizlikten, akla ve dine uymayan her türlü kötülükten, her türlü günahtan] alıkoyar. Çünkü zikrullah [namaz kılmak] elbette en büyüktür [en büyük ibadettir].) [Ankebut 45]
Buradaki zikrullah, namazdır. Namaz diğer ibadetlerden daha büyüktür. (Beydâvî)
Namazın önemi hakkında bazı hadis-i şerifler:
(Namazın dindeki yeri, başın vücuttaki yeri gibidir.) [Taberânî]
(Namaz dinin direğidir, terk eden dinini yıkmış olur.) [Taberânî, Beyhekî, Deylemî]
(Namazı kasten terk eden kâfirdir.) [Taberânî]
(Namaz kılmayanın dini yoktur.) [İbni Nasr]
(Namaz kılmayanın Müslümanlığı yoktur.) [Bezzar]
(Namazı bırakanın ibadetleri kabul olmaz ve namaza başlayana kadar Allahü teâlânın himayesinden uzak kalır.) [Ebu Nuaym]
(Namaz kılmayanın diğer amellerini Allahü teâlâ kabul etmez. Tevbe edinceye kadar Allah'ın himayesinden uzak olur.) [İsfehânî]
(Bizimle kâfirlik arasındaki fark namazdır. Namazı terk eden kâfir olur.) [Nesaî]
(İman, namaz demektir. Namazı itina ile, vaktine ve diğer şartlarına riayet ederek kılan, mümindir.) [İbni Neccar]
(Kıyamette kulun ilk sorguya çekileceği ibadet namazdır. Namaz düzgünse, diğer amelleri kabul edilir. Namaz düzgün değilse, hiçbir ameli kabul edilmez.) [Taberânî]
(Namaz, imanın başı ve Cehennemden kurtarıcıdır.) [Miftah-ul-Cenne]
(Beş vakit namazı terk eden, Allah'ın hıfz ve emanından mahrum olur.) [İbni Mâce]
(Her peygamberin ümmetine son nefeste vasiyeti namazdır.) [Gunye]
Bu hadis-i şerifler de, namazın dinin direği olduğunu göstermektedir.
Onların ismi anılınca rahmet yağar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifte, "İnde zikrissâlihîn tenzîlürrahme" buyuruluyor. Yani sâlihlerin, evliya zatların ismi bir yerde anılırsa, oraya rahmet yağar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dışarıda çok güzel yağmur yağarken, mübarek bir zat şöyle sohbet etmektedir:
(Bakın, yağmur yağıyor. Buna, rahmet yağıyor derler. Yağmuru görüyoruz, işitiyoruz ve yakîn elde ediyoruz. Hadis-i şerifte, (İnde zikrissâlihîn tenzîlürrahme) buyuruluyor. Yani sâlihlerin, evliya zatların ismi bir yerde anılırsa, oraya rahmet yağar. Dışarıdaki rahmetin bin katı şimdi buraya yağıyor. Ama gaflet, bu rahmeti görmeye mâni oluyor. İnanıyoruz, ama yakîn elde edemiyoruz. Yakîn elde etmek için, haramlardan sakınmak ve bu büyük zatları çok anmak, her gün kitaplarını okumak lazımdır.)
Çünkü insan, sevdiğini çok anar, hep ondan bahsedilmesini ister. İşte Allahü teâlâyı çok sevenler de, Onu çok hatırlarlar ve çok zikrederler. Bunun için Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında bildirilen dua ve tesbihleri her gün okumalıdır. Evliya bir zatın sohbeti veya onların kitaplarını okumak da, en büyük zikirlerdendir. Namaz kılmak, baştan aşağı zikirdir. İnsanları sevindirmek de zikirdir. Yani Rabbimizin rızasına uygun olan her iş zikirdir.
Hattâ bir genç okula giderken, (Yâ Rabbi, alacağım diplomayla, inşallah senin kullarına iyilik yapacağım, evime helâl rızık götüreceğim, elimden geldiği kadar dinime hizmet edeceğim) diye niyet etse, okulunu bitirinceye kadar alıp verdiği her nefesi zikir olur. Bir kimse, gece yatarken, sabah namazına kalkmak niyetiyle uyursa, sabaha kadar her nefesi zikir olur. Yatmadan önce birkaç dakika da ilmihâl okursa, ilimle meşgul olduğu için, sabaha kadar ibadet sevabı alır.
"HÂLİS KULLARIMI BOZAMAZSIN!"
Bunlar, yapılması çok kolay olan büyük fırsatlardır. Şeytana aldanarak, bu fırsatları kaçırmamalı. O İblis ki, ebedî tard edildi yani kovuldu, cehennemlik oldu. Allahü teâlâdan kıyamete kadar izin istedi, (Sana ibadet eden kullarını bozacağım) dedi. Cenab-ı Hak, (Sen ancak senin gibileri bozarsın, benim hâlis kullarımı bozamazsın) buyurdu. Böylece insanlar, Allahü teâlânın yolunda olanlar ve şeytanın yolunda olanlar olmak üzere ikiye ayrıldılar. Şimdi er meydanındayız. Allahü teâlânın tarafında mıyız, yoksa İblisin tarafında mı? Allahü teâlânın tarafında olanlar Cennete, İblise tâbi olanlar ise onunla beraber Cehenneme gidecektir. Allah'ın yolunda olmak için her işte iyi niyeti unutmamalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Bir mümin, bir müminle istişare ettiğinde, cevap veren, zerre kadar kendi menfaatini düşünürse, o cevaptan hayır gelmez."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, dünyayı isteyene onu verir, ama sevab vermez. Âhireti isteyene ise hem dünyayı, hem de âhireti verir, ayrıca sevab da verir.
Bize gelen kötülüklerin kaynağı, nefsimizdir. Gelen her iyilik ise Allahü teâlâdandır. İyi kötü her şeyi yaratan Allah'tır. Ama kötülükleri göndermesine sebep, nefsimizdir. Kim ne isterse onu verir. Sevdiği kullarına, istedikleri her şeyi vermez. Bu onun iyiliği içindir. O kul, istediği o şeyin, aslında kendi felaketine sebep olacağını bilmez ve üzülür. Bunun için başımıza gelen her şeyi, aradığımız şeyler olarak görürsek, iki cihanda mutlu oluruz.
Hakiki bir Müslümanın üzüntüsü de, sevinci de Allah içindir. Ehl-i sünnet âlimleri, (Bir mümin, bir müminle istişare ettiğinde, cevap veren, zerre kadar kendi menfaatini düşünürse, o cevaptan hayır gelmez) buyuruyorlar. Onun için bir mümin, Allah rızası için bizimle istişare ederse aradan çekilelim. Eğer az da olsa menfaatimizi düşünürsek, cevap doğru da olsa sonu felakettir. Fakat hiç menfaatimizi düşünmeden verdiğimiz cevap, yanlış da olsa, ihlâsımız sebebiyle Allahü teâlâ, o işin neticesini düzeltir.
Basralı bir tüccar, Mekke-i mükerremede iken altın kesesini kaybeder, parasız kalır. Saçı sakalı uzayınca bir berbere gidip, (Benim param yok, Allah rızası için beni tıraş eder misin?) der. Berber o esnada tıraş etmekte olduğu adamı rica ederek kaldırır ve o tüccarı oturtur. Sırasını veren adam, sebebini sorar. Berber de, (Seni para için tıraş edecektim, bunu ise Allah rızası için tıraş edeceğim. Hiç Rabbimizin rızası parayla değişilir mi!) der.
Tıraştan sonra berber o tüccara bir kese de altın verir, (Sen burada garipsin, al bunları, ihtiyaçlarına harcarsın) der. Tüccar, önce almak istemez, fakat ısrar üzerine, berberin samimiyetine güvenerek alır. Bir ay sonra beklediği paralar gelince yine o berbere gider, (Sen bana bir kese altın verdin ya, onu ödemeye geldim) der ve aldığı altın kesesinden daha büyük bir altın kesesi uzatır. Bunun üzerine berber, (Ben sana onu Allah rızası için verdim, Rabbimizin rızası parayla değişilmez. Alacağımı aldım zaten, lütfen onu cebine koy! Sen bana o gün "Allah rızası için" dedin, benim elim ayağım kesildi. Dünyayı versen, Rabbimin rızasını vermem. Ben zaten onun için yaşıyorum) der. Her işte Rabbimizin rızasını gözeten maksadına kavuşur.
Namaza dört şeyle girilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Tekbir getirmek farzdır. Tekbir getirirken Allah demek farz, ekber ile birlikte Allahü ekber denince vacib de yerine gelmiş oluyor.
Sual: İslam Ahlâkı kitabında, (Namaza dört şeyle girilir: Farz, vacib, sünnet ve müstehab ile girilir) deniyor. Bunlar nelerdir?
CEVAP: Hanefî mezhebinde, ellerini kulağının hizasına kaldırmak ve avuç içini kıbleye çevirmek sünnettir. Erkeklerin başparmağını kulak yumuşağına değdirmesi ve kadınların, omuz hizasına kaldırması müstehabdır.
Tekbir getirmek farzdır. Tekbir getirirken Allah demek farz, ekber ile birlikte Allahü ekber denince vacib de yerine gelmiş oluyor. İmam-ı a'zama göre, Allah demekle farz yerine gelmiş olur. Fetva da böyledir. Allahü ekber ifadesinden başka şeyle namaza başlamak mekruhtur. (İbni Âbidin)
Yalnız Allah deyip de, ekber denmezse vacib terk edilmiş olduğundan tahrimen mekruh oluyor.
Allah-ül-kebîr veya Allahü kebîr demekle de farz yerine gelir. Allahü celle, Allahü a'zam, Er-Rahmanü ekber, Lâ ilahe illallah, Tebarekellah, Er-Rahman, El-Hâlık, Er-Rezzak derse farz yerine gelmiş olur. (Halebi)
Vacibin de yerine gelmesi için, Allahü ekber diyerek namaza başlamak şarttır. Diğer üç mezhepte Allahü ekber demek farzdır. (İslam Ahlâkı)
FARZLARI NÂFİLE OLARAK YAPMAK
Sual: S. Ebediyye'de, (Farzları nâfile olarak yapmak, müekked sünnetleri yapmaktan daha çok sevab olur) deniyor. Farzları nâfile olarak yapmak ne demektir? Bir örnek verilebilir mi?
CEVAP: Bir kimse öğle namazını kılsa, sonra, bazı kimseler öğleyi cemaatle kılmaya başlasalar, bu da onlara uysa, farzı nâfile olarak kılmış olur. Öğlenin farzını tekrar kılması nâfile oluyor. Bu kılınan nâfile, öğlenin sünnetinden daha çok sevab oluyor. Cemaat sevabına kavuşur. Yani 27 derece sevab alır.
Sual: Yeni namaza başladım. Sağ ayağımı dikip sol ayağımın üstüne oturmakta çok zorlanıyorum. Sağ ayağımın parmakları çok acıyor. Sağ ayağımı dikmeden otursam namazım sahih olur mu?
CEVAP: Erkeklerin, sağ ayağını dikip, sol ayağının üzerine oturmaları sünnettir. Bir özürle sünnet terk edilirse mekruh olmaz. Yeni namaza başlayanlarda, böyle durumlar olur. Sünnete uygun oturmalı, zamanla alışılır. Birkaç ay içinde rahat oturulabilir.
Her namazda aynı sûreyi okumak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sünnetlerde aynı sûreyi okumanın mahzuru olmaz. Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas'ı okumuştur.
Sual: Tam İlmihâl'de, (İmamın aynı namazların aynı rekâtlarında, aynı âyetleri okumayı âdet edinmesi mekruhtur. Yalnız kılanlar için de her namaz için böyledir denildi. Ara sıra başka âyet de okumalıdır) deniyor. Bu, farz için midir? Yoksa her namaz dendiğine göre, sünnet ve nâfilelerde de aynı sûreleri okumak mekruh mudur? Ben sadece Kevser, İhlas ve Felak sûresini biliyorum. Vitirde hep bu üç sûreyi okusam mahzuru olur mu?
CEVAP: Tam İlmihâl'de bildirilen, farz namazlar içindir. Her namazda aynı âyetleri okumanın mekruh olması imamlar içindir. (Yalnız kılanlar için de böyledir denildi) deniyor. Denildi denince bunun zayıf kavil olduğu anlaşılır. Yani yalnız kılan farz namazlarda bile aynı sûreleri okuyabilirse de, farklı sûreler biliyorsa ara sıra onları da okuması iyi olur. Nâfile için böyle bir kayıt yoktur. Sünnetler de nâfiledir. Hattâ vitir vacib bile, sûre okuma yönünden nâfile gibidir. Yani bir kimse vitirde hep, Kevser, İhlas ve Felak sûrelerini okusa mekruh olmaz. Üç sûre bildiğinize göre, farz namazlarda, bazen Kevser ile İhlas sûresini, bazen de Kevser ile Felak sûresini okumanız iyi olur. Böylece aynı sûreleri okumamış olursunuz.
Sünnetlerde aynı sûreyi okumanın mahzuru olmaz. Peygamber efendimiz, sabah namazının sünneti ile akşamın sünnetinde Kâfirun ve İhlas'ı; öğle namazının ilk dört rekât sünnetinde dört Kul'ü [Kâfirûn, İhlâs, Felak, Nas]; öğlenin son sünnetiyle yatsının son sünnetinde Felak ve Nas'ı okumuştur. Bu sûreleri, devamlı bu sünnetlerde okuyan kimse, diş ve kulunç ağrısı da görmez. (Tergib-üs salat)
Sual: Bir arkadaş, sabah namazı vaktinin, takvimde Güneş yazılan yerde başladığını ve İşrak vaktine kadar kılınabileceğini zannettiği için, sabah namazını yıllardır hep Güneş doğar doğmaz kılıyormuş. Mekruh vakitte kıldığı için bu namazlar sahih olmadığı gibi kaza yerine de geçmiyor, değil mi?
CEVAP: Evet, sabah namazı yerine geçmediği gibi, kaza namazı yerine de geçmez. O namazları, mekruh vakitler dışında kaza etmek gerekir.
Sabah namazı, Güneş doğana kadar kılınır. Bu vakte kadar kılınmamışsa, artık kazaya kalır. İşrak vaktine kadar kazası da kılınmaz. İşrak vaktinden sonra, öğle namazından önceki mekruh vakte kadar, sünnetiyle beraber kaza edilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz."
Sual: Bazı camilerde, (Hava soğuk, dışarıda insan kalmasın, saflardaki boşlukları doldurun) deniyor. Peki, insan az olsa, saflarda boşluk kalması normal midir?
CEVAP: Bir iki saf bile olsa, saflarda boşluk olması doğru değildir. Birbirine çok sıkı durmak lazımdır. Eshab-ı kiram safları çok sıkı yaptıkları için, elbiselerinin omuzları sürtünmekten eskirdi. Üç kişi bile olsa arada boşluk olmamalı, sıkı durmalı. Sıkı durmak, dışarıda insan kalmaması için değil, sünnet olduğu içindir.
Bunun gibi bazıları, (Namazı gençliğinde kıl, orucu gençken tut! Yaşlanınca bunları kaza etmek zor olur) diyorlar. Bazen de, (Çok yaşayacağını nereden biliyorsun, belki gençken ölebilirsin) deniyor. Böyle sözler yanlıştır. Bir kimse garanti bir asır yaşayacağını bilse de, namazını kazaya bırakması caiz olmaz. Namazı kazaya bırakmak büyük günahtır. Yaşlanan kimse, bütün namaz ve oruç borçlarını ödese bile, geciktirdiği için haram işlemiş olur. Kaza etmekle günahları affolmaz. İşlediği haramlardan dolayı ayrıca tevbe etmesi de gerekir. Bir kimse, yüz yaşında, genç delikanlı gibi olsa, namazını ve orucunu en uygun şekilde kaza etse de, vaktinde eda edilen ibadetin sevabının binde birine kavuşamaz. Bir hadis-i şerif:
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Bir kimse, kendisine vacib olduğu hâlde, kurban kesmese, bayramdan sonra onun bedelini altın olarak bir fakire vermesi gerekir. Fakire bedelini verince, kurban kesme borcundan kurtulursa da, kurban kesme sevabına kavuşamaz. Vakitli ibadetlerin hepsi böyledir. Bunun için de her ibadeti vaktinde yapmaya çalışmalı. Mümkün olmazsa diğer üç mezhepten birini taklit ederek namaz, oruç, kurban ve diğer ibadetleri kurtarmaya çalışmak gerektiği muteber kitaplarda bildirilmiştir.
Sual: Bir âyetin mealinde, (Bir mümini kasten öldüren, ebedî Cehennemde kalır) deniyor. Ebedî Cehennemde kâfirler kalıyor. Katil, kâfir mi oluyor?
CEVAP: Kasten insan öldürmek küfür değil, büyük günahtır. Bir mümini kazaen veya alacak, borç, dünya işleri gibi herhangi bir sebeple öldüren kâfir olmaz. O âyet-i kerimeyi Ehl-i sünnet âlimleri, (Bir mümini, mümin olduğu için öldüren ebedî Cehennemliktir) diye açıklamışlardır. Bunu da zaten ancak kâfir olan yapar.
Mübah için kaynak aranmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün meyve, sebze ve otlar mübahtır. Mübah olduğuna dair delil aranmaz. Haram deniliyorsa delil aranır. Mesela sarhoş edici otları, sarhoş edecek kadar yemek haramdır.
Sual: Tam İlmihâl'de, yaban eşeği zebra eti için helâl deniyor. Biz haram biliyoruz. Helâl ise Kur'an ve hadisten delil göstererek ispat etmelisiniz. Bir de meyve ağaçlarını birbirine aşılamanın mübah olduğunun delili nedir?
CEVAP: Mübah olan yani haram olmayan şey çoktur. Bunlar mübah diye Kur'an ve sünnette yazılı olmaz. Ama haram azdır ve haram olduğu edille-i şeriyyede bildirilmiştir. Bütün meyve, sebze ve otlar mübahtır. Mübah olduğuna dair delil aranmaz. Haram deniliyorsa delil aranır. Mesela sarhoş edici otları, sarhoş edecek kadar yemek haramdır. (Zehirleyen meyve veya gıdaları yemek haramdır) ifadesi bunun delili olur. Alerji yapıp hastalandıran mübah gıdaları yemek haramdır. Bunun delili olur. Ama bir kivi için, bir ananas için, bir muz için mübah mı diye delil aranmaz. Haram diyen çıkarsa delilini onun göstermesi lazımdır.
İftira edilen kimse, kendisinin temiz olduğunu ispat edemez. İspat, iddia edene düşer. Mesela bir kimse size, (Babanız hırsızdır, katildir. Falancanın malını çalmıştır, beş kişiyi öldürmüştür) dese, babanız bunları yapmadığını nasıl ispat edecektir? Elbette bunu söyleyenin ispat etmesi, delil göstermesi gerekir. Babanız, (Ben böyle bir şey yapmadım) diyorsa, ondan delil istenmez. Suçu kim isnat ediyorsa, şahit ve delil ondan istenir. Çünkü bir hadis-i şerif şöyledir: (İspat, davacıya düşer.) [Tirmizî]
Sual: Bir Müslümana kızıp, (Ne kâfir o!) diye hakaret etmek küfür olur mu?
CEVAP: Bir Müslümanı kötülemek için, hakaret için kâfir demek küfür olmaz. Kâfir olmasını isteyerek söylemek küfürdür. Yani bir Müslümanın kâfir olmasını istemek küfürdür. Yoksa kötülemek kastıyla kâfir demek küfür olmaz. (İslam Ahlâkı)
Sual: (Kâfirun sûresini okurken yanılan kimse küfre düşer) deniyor. Bilmeden söylenince veya dil sürçmesiyle söylenince de mi küfür olur?
CEVAP: Dil sürçmesiyle veya bilmeden, namazda küfre düşürücü şekilde bir âyet okunsa küfür olmaz. Yanılmak da özür olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mecelle'de (İki zararlıdan, hafif olanı tercih edilir) kaidesi vardır. Bu, zararlıyı tavsiye demek değildir.
Sual: Fudayl bin İyad hazretlerinin, (Huyu güzel olan bir fâsığın arkadaşlığını, huyu kötü olan sâlih birinin arkadaşlığına tercih ederim) sözü hoşuma gitmedi. Fâsıkla arkadaşlık niye tavsiye ediliyor?
CEVAP: Bu din, edep dinidir, haddini bilme dinidir. Haddini bilen övülmeye layıktır. Büyüklerin sözü tevil edilir, dine aykırı mânâ çıkarılmaz. Kesinlikle fâsıkla arkadaşlık tavsiye edilmiyor. İki uygunsuz şey mukayese ediliyor. Eskiden Rusya komünistti. (Kapitalist Amerika'yı, komünist Rusya'ya tercih ederim) derlerdi. Bu, Amerika'yı tercih demek değildir. Öldürülecek kimseye, (Kırk katır mı, kırk satır mı?) diye sorulsa, iki kötüden birini tercih etse, onu tavsiye etmiş mi olur? Mecelle'de (İki zararlıdan, hafif olanı tercih edilir) kaidesi vardır. Bu, zararlıyı tavsiye etmek demek değildir.
Biri sâlihtir, fakat huysuzdur, öteki fâsıktır, ama huyu güzeldir. Bunların biriyle yolculuk yapmaya mecbur olunca, (Fâsıkla gideriz) demek, fâsık olanı tavsiye etmiş olmayız. Zararı daha az olanı tercih etmiş oluruz.
Sual: Bir reklamda (Kalbim sevdi) deniyor. Bir başka reklamda ise (Gözüm tuttu) deniyor. Kalb tek başına nasıl sever, göz nasıl tutar?
CEVAP: Bunlar deyimdir. Genel olarak beş duyu organıyla yapılan şeyler için böyle ifadeler söylenir. Gözle görür, kulakla işitir, elle tutar, yenecek bir şeyse tadına bakar. Kokusu varsa koklar. Hepsi de uygun gelince, (Gözüm tuttu) denir. Kalble sevmek de öyle, göz görmese, kulak sesini işitmese, kalb nasıl sevecek ki? Kalb, diğer organların yardımıyla onu tanıyor ve seviyor.
Bu konu üzerinde durmamızın sebebi şudur: Vehhâbîler, Kur'anda geçen böyle deyimleri, tek mânâda anladıkları için küfre giriyorlar. Mesela Kur'an-ı kerimde (Allah'ın iki eli de sıkı değildir) ifadesi geçiyor. Buradan hâşâ (Allah'ın eli var) anlamı çıkarmak insanı küfre sürükler. (Eli sıkı olmak) bir deyimdir. (Eli sıkı değildir) demek, (Cimri değildir) demektir. (Gözümden düştün) demek, (Yanımda itibarını kaybettin) demektir. Gözle, düşmekle hiç alakası yoktur. Diğer deyimler de böyledir. Kendilerine Selefî diyerek kamufle etmeye çalışan Vehhâbîlerin, küfre düşürücü böyle sözlerinden çok sakınmalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i sünnet âlimlerinin dinimizi doğru olarak anlatan kitaplarını yaymak, bu kitapların yayılmasına vesile olan yayın yapmak çok sevabdır, ama çok da tehlikelidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Âhirette herkes, kul haklarından hesaba çekilir. Oradaki en büyük zorluk, kul hakkıdır. Mümin, kul hakları sebebiyle günaha girmişse, mesela birine hakaret etmişse, birinin gıybetini yapmışsa veya birine iftira etmişse, onunla helâlleşmedikçe affa uğramaz. O kimseyi arayıp bulması, bulamazsa o kimse için hac veya başka ibadetler yapıp sevabını ona bağışlaması veya o kimsenin çoluk çocuğuna bir şeyler vermesi, yani bir çareye başvurması gerekir.
Bir kimse, çok kötü bir çığır açmışsa, bir bid'at veya bir küfür yolu ihdas etmişse, bu felaketin önünü alamaz. Mesela bir kimse, din bilgilerini yanlış anlatan bir kitap çıkarsa, o bozuk kitaba göre, Allah'a yanlış iman edenler veya ibadetlere bid'at karıştıranlar, o kötülüğü işledikçe, o kitabı yazana da günah yazılır. Beş on sene sonra bu kitabın bozuk olduğunu anlasa bile, bu işi nasıl düzeltebilir? Elinden geldiği kadar, tevbesini ve önceki yazdıklarının yanlış olduğunu duyurması gerekir.
KENDİNE BAĞLAMAK FELAKETTİR!
Ehl-i sünnet âlimlerinin dinimizi doğru olarak anlatan kitaplarını dağıtmak, yaymak, bu kitapların yayılmasına vesile olan yayın yapmak çok sevabdır, ama çok da tehlikelidir. Allah korusun kötü bir şey yapılsa, bir kelime yanlış yazılsa veya konuşulsa, kendini ön plana çıkarsa, büyüklere giden yolu kesse, etrafındakileri zerre kadar da olsa büyüklerden uzaklaştırıp, kendine bağlamaya çalışsa, millet de ona sarılıp Cehenneme giderse, buna sebep olan da onlarla birlikte gider. O artık durmadan zikretse de, bin kere hacca gitse de, felaketten kurtulamaz. Çünkü kazandığı sevablar, o kul haklarını ödemeye yetmez. Bu sebepten dolayı, büyük bir zat, (Aman ha, sizin yüzünüzden kimse Cehenneme gitmesin. Sonra sizi de beraber götürür) buyuruyor.
Evlada dînî terbiyeyi vermek, güzel ahlâkı, dinini diyanetini öğretmek şöyle dursun, onun kötü yola düşmesine biz sebep olursak, onu günaha biz teşvik edersek, (İşte benim oğlum! Aferin evladım!) diyerek ateşe benzin sıkarsak, o çocuk Cehenneme giderken bizi de beraberinde götürür. Mesul olduğumuz, sözümüzün geçtiği herkes de böyledir. Çünkü onlara, (Senin buraya gelmene kim sebep oldu?) diye sorulduğunda, (Annem, babam, patronum, âmirim) deyince, (Tamam, onlar da senin yanına) denilecektir. Nitekim dünyadaki mahkemelerde de böyle yapılıyor. Yalnız suçu işleyen değil, onu azmettiren de, ona yardım eden de cezalandırılıyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse diğerine iftira ederse, bağırıp hakaret ederse, biri diğerine sert bakar da, diğerinin kalbi kırılırsa veya biri diğerinin yüzüne bakmazsa, yüzünü ona çevirmezse, hak doğar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, kul haklarını affetmez. Kullar arasındaki günahlarda mutlaka adalet olur. Kul hakkı karışmamış günahlar, Allah ile kul arasındadır. Cenab-ı Hak dilerse affeder, dilerse cezalandırır. Hattâ günahkâr bir kulunu bile evliya yapabilir. Bu, Rabbimizin bileceği bir iştir. Mesela, bir yerde çalışan bir kimsenin, işe gelip gelmemesi, işini güzel yapıp yapmaması, onun cezaya müstahak olup olmaması, patronla o kimse arasındadır. Patronu isterse affeder. Çünkü bu meselelerde o kimsenin muhatabı doğrudan doğruya patrondur. Ama o kimse, kanunlara göre bir suç işlerse, mesela birini öldürürse ve o mesele mahkemeye intikal ederse, patronun bu meseleye müdahalesi olamaz.
İşte kul hakkı da bunun gibidir. Allahü teâlâ, kullar arasındaki suçların, mahşer gününde kurulacak olan mahkemede çözülmesini takdir etmiştir. Oradaki mahkemede, boynuzsuz koyun, kendisine vuran boynuzludan hakkını alır. Bu kadar ince bir adalet vardır.
Müslümanlarla kâfirler arasında, Müslümanlarla hayvanlar arasında, Müslümanlarla Müslümanlar arasında, çok hassas bir mahkeme kurulur. Hayvan hakkı Müslümanın hakkından, kâfirin hakkı da hayvan hakkından daha çetindir. Evlat hakkı, hanım hakkı, hoca hakkı, ana baba hakkı, arkadaş hakkı gibi daha birçok hak vardır. Mesela bir kimse diğerine iftira ederse, bağırıp hakaret ederse, iki Müslüman karşılaştığı zaman biri diğerine sert bakar da, diğerinin kalbi kırılırsa veya biri diğerinin yüzüne bakmazsa, yüzünü ona çevirmezse, hak doğar. Çünkü diğeri, (Ben bu arkadaşa ne yaptım, bir suç mu işledim acaba? Niye bana böyle soğuk davranıyor?) diye düşünüp üzülecektir.
İmam-ı Nevevî hazretleri hiç evlenmemiştir. (Niye evlenmedin?) diye sorduklarında, (Kul hakkından korktum) buyurmuştur. Bişr-i Hafi hazretleri de, aynı sebepten dolayı evlenmemiştir. İbni Âbidin hazretleri de, (Hanımının kul hakkına riayet edemeyecek olan, evlenmemeli) buyuruyor. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Üzerimizde kimsenin hakkı kalmamasına çok dikkat etmeliyiz! Hakkı dünyada ödemek kolaydır. Nezaketle, yumuşaklıkla haktan kurtulmak mümkündür. Fakat âhirette, iş böyle değildir. Orada, hak altından kurtulmak çok güçtür, çaresi bulunmaz) buyuruyor.
Yarın gece Hicrî Yılbaşı gecesidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslamiyet'te, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Bütün ibadetlerde ve dînî faaliyetlerde kameri aylar esas alınır.
Sual: Hicri yılbaşı ne demektir?
CEVAP: Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam, miladi 571'de 20 Nisan'a rastlayan, Rebiulevvel ayının 12. Pazartesi sabahı, Mekke'de doğdu. 622'de Mekke'den Medine'ye hicret etti. 20 Eylül Pazartesi günü, Medine'nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların şemsî yılbaşı oldu. O yılın Muharrem ayının 1. günü de, hicri kamerî yılbaşı oldu. Muharrem ayının birinci gecesi [bu sene için, 13 Ekim Salı'yı, 14 Ekim Çarşamba'ya bağlayan gece]
Müslümanların yılbaşı gecesidir. Hilâl görülemedi diye, yılbaşının günü değişmez. Merhum Enver abimizin bu konudaki konuşmasının ses kaydı, internet sitemizde vardır. ?Zaten Allahü teâlânın nizamında saniye şaşmaz. Türkiye Takvimi'ndeki tarihlerin doğru olduğu, hicrî ayın 7. ve 14. gecesinde Ay'a bakarak kolayca anlaşılabilir. 7. gecede, tam yarım tepsi gibi, 14. gecede ise tam dolunay şeklinde olur.
Çünkü Tam İlmihâl'de deniyor ki:
Hesaplar, kamerî ayın başladığı vakti bulmak için değil, hilâlin görülebileceği geceyi anlamak içindir. Hilâlin doğması, görmekle değil, hesapladır ve hesap sahih olup, hilâl, hesabın bildirdiği gecede doğar. (S. Ebediyye)
Hicrî ayların başlamasında hilâlin gözetlenmesi esas alınırsa ve her ayın başında hava bulutlu olduğu için veya başka sebeple hilâl görülemese, o zaman hicrî aylar ve yıllar da uzamış olur. Dinimiz, Ramazan ayı ve bayramlar için hilâlin gözetlenmesini emrediyor. Diğer aylar için böyle bir şey yoktur.
Hicrî yılbaşı gecesini, Kur'an-ı kerim ve ilmihâl okuyarak, kaza namazları kılarak ihya etmeli ve bu geceye saygı göstermelidir. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Zilhicce ayının son günü ve Muharrem ayının birinci günü oruç tutan, o yılın tamamında oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. Bir hadis-i şerifte, (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur) buyuruldu.
İslamiyet'te, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Mübarek geceler, hicrî kamerî yıl ile kutlanır. Bütün ibadetlerde ve dînî faaliyetlerde kamerî aylar esas alınır. Hac, oruç, kurban ve bayram günleri, kamerî aylara göre tespit edilir. Haccı Allahü teâlânın bildirdiği zilhicce ayında yapmayıp da, miladî bir ayda, mesela ocak ayında yapmak; orucu ramazan ayında değil de, şubat ayında tutmak, dini değiştirmek olur. Bütün mübarek geceler de kamerî aylara göre tespit edilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Sabah uykusu rızka manidir) ve (Namaz uykudan hayırlıdır) hadis-i şeriflerini hiç unutmayıp sabah namazını kaçırmamak için gerekli tedbirleri almalıdır.
Sual: Çocuklar ve gençler için pratik birkaç öğüt vermek mümkün müdür?
CEVAP: İslam âlimlerinin nasihatlerinden bazıları şöyledir:
1- (Besmeleyle başlanmayan her önemli iş noksan kalır) hadis-i şerifine uyarak her işe Besmeleyle başlamalı. Allahü teâlâ Hazret-i İsa'ya, (Yatarken, kalkarken, otururken, ayaktayken, inerken, çıkarken, dururken, yürürken Besmele oku! Kıyamette bir kimsenin amel defterinde, 800 Besmele varsa, o kimse bana inanmış ve benim Rab olduğumu tasdik etmiştir. Onu Cehennemden çıkarır, Cennetime koyarım) buyurmuştur.
2- (Çalışmaya erken gidenin işi bereketli olur ve başarı kazanır) hadis-i şerifine uyarak, sabah erken kalkmalı ve işe erken başlamalı. İbni Abbas hazretleri sabah vakti uyuyan oğluna, (Rızıkların dağıtıldığı saatte uyunmaz. Bu saatte uyumak, tembellik alametidir, unutkanlığa sebep olur) buyurmuştur. (Sabah uykusu rızka manidir) ve (Namaz uykudan hayırlıdır) hadis-i şeriflerini hiç unutmayıp sabah namazını kaçırmamak için gerekli tedbirleri almalıdır.
3- Namazları vakti girince hemen kılmalı. Peygamber efendimizin son sözü, (Namaza dikkat edin!) mealindeydi. Merhum Hocamız da, (Namaza mani olan işte hayır yoktur) buyururdu.
KİMİNLE OLDUĞUN ÖNEMLİDİR
4- (İnsanın dini arkadaşının dini gibidir. O hâlde kiminle arkadaşlık ettiğinize dikkat edin!) hadis-i şerifinde bildirildiği gibi bütün kötülüklerin başı kötü arkadaştır. O hâlde sâlihlerle arkadaş olmalı. Atalarımız da, (Arkadaşını söyle senin kim olduğunu söyleyeyim) demiştir. İyi insan olmak için, iyilerle beraber ol! Büyüklerimiz, (Kim olduğun değil, kiminle olduğun önemlidir) buyururlardı.
5- Babamın iki nasihati beni mezhepsiz ve dinsiz olmaktan korumuştur: Birincisi, Mızraklı İlmihâli okumamı söyler, âyet ve hadislerde bildirildiği gibi, Eshab-ı kiramın tamamını istisnasız sevmek gerektiğini anlatırdı. Özellikle hazret-i Muaviye'ye dil uzatmamak gerektiğini belirtirdi. Bu öğüt, Ehl-i sünnet itikadında olmama sebep oldu. İkincisi de, çok büyük bilinen bazı kimselerin din düşmanı olduklarını söylerdi. Bu da, dinsiz olmaktan kurtulmama sebep oldu. (Devamı var)
Bazı kıymetli öğütler -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yaptığın iyilikleri unut, sakın bir daha bahsetme! Çünkü her anlatışta, bir miktar daha sevabı azalır. Sana yapılan kötülükleri de unut!
6- Öğle saatlerinde az da olsa uyumak, sağlık açısından iyidir. Buna kaylule denir, sünnettir.
7- Bir şey alırken, pahalı da olsa, iyi ve kalitelisini al! (Ucuz etin yahnisi yenmez) ve (Ucuz mal alacak kadar zengin değilim) demişlerdir. Bilhassa ev ve vasıtanın iyisini almalı, suyun ve yağın iyisini tercih etmelidir.
8- Zaruretsiz hiç kimseyi hiç kimseye ve herhangi bir makama şikâyet etmemeli.
9- (Saatinizi bir dakika ileri alın) buyurulmuştur. Şahsen bunun çok faydasını gördüm. Namazı vaktinde kılmaya, randevuya, otobüse yetişmeye sebep olmuştur.
10- Rahmetli babam, (Ayakkabı ve elbisenin biraz bolunu al!) derdi. Hele namaz kılan birinin dar pantolon giymesi uygun değildir.
11- (Sana yapılan iyilikleri taşa, sana yapılan kötülükleri kuma yaz!) demişlerdir. Hazret-i Lokman buyurdu ki: (İki şeyi unut, iki şeyi unutma! Yaptığın iyilikleri unut, sakın bir daha bahsetme! Çünkü her anlatışta, bir miktar daha sevabı azalır. Sana yapılan kötülükleri de unut! Çünkü sabrettin, Allahü teâlâ sana ecrini verdi, her söylediğinde kaybediyorsun. İki şeyi de unutma! Allahü teâlâyı, bir de ölümü...)
12- Akraba da olsa, kadın erkek karışık oturmamalı. Akrabası diye dikkati çekmezse de, baldız-enişte, kayın-yenge olayları çok görülmüştür. Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" (Kadınlarla yalnız kalmaktan sakının!) buyurunca, oradakiler, bir kadının, kayınbirader, enişte gibi akrabalarla yalnız kalmasının da mı uygun olmayacağını sordular. (Kayınbirader daha tehlikelidir, ölüm gibidir) buyurdu.
13- Abdülkuddüs hazretleri (Vaktin kıymetini bil! Gece gündüz ilim öğrenmeye çalış! İlim öğrenmek ibadet yapmak içindir. Kıyamet günü işten sorulacak, çok ilim öğrendin mi diye sorulmayacaktır. İş ve ibadet de ihlâs elde etmek içindir) buyuruyor. O hâlde, İmam-ı Rabbânî hazretlerinin bildirdiği gibi, ilim, amel ve ihlâsın üçü birlikte olmalıdır. Biri olmazsa, diğer ikisinin faydası olmaz.
14- Büyüklerimiz, (Çok gezen pabuç eve pislik getirir) derdi. Onun için, mutluluğu sokakta değil, evinde aramalıdır.
Kaza ve kadere razı olmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Karşılaştığımız her şeyi aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz. Kulluk böyle olur.
Sual: Başımıza gelen iyi veya kötü her şeye razı olmamak, kaza ve kadere razı olmamak anlamına mı geliyor?
CEVAP: Evet, başımıza gelen her şey Allahü teâlânın takdiriyle olduğuna göre, bunlara isyan etmek kadere razı olmamak anlamına gelir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Her gün insanın karşılaştığı her şey Allahü teâlânın dilemesi ve yaratmasıyla var olmaktadır. Bunun için iradelerimizi Onun iradesine uydurmalıyız. Karşılaştığımız her şeyi aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz. Kulluk böyle olur. Böyle olmamak, kulluğu kabul etmemek ve sahibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ hadis-i kudsîde buyuruyor ki: (Kaza ve kaderime razı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belalara sabretmeyen, benden başka Rab arasın! Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) [Taberânî] (C.3, M.59)
Başa gelen her şeyin Allah'tan geldiğine inanan ve sabredip onları güzel karşılayan kimse, dünyada da çok mutlu olur. Bunun tecrübeyle de sabit olduğu kitaplarda yazılıdır. Bunun için (Yâ Rabbî, kaza ve kaderine razı olan kullarından eyle!) diye dua etmeliyiz.
Sual: (Çocuk yaptım) demek şirk midir?
CEVAP: Hayır, şirk değildir. Burada niyet önemlidir. (Sebeplere yapışarak çocuk sahibi oldum) anlamında kullanmanın mahzuru olmaz. Zaten hiçbir Müslüman yoktan yaratmak anlamında kullanmaz. Her şeyi yaratan, öldüren, dirilten, şifa veren Allahü teâlâ olduğu hâlde (Falancayı öldürdüm. İlaç ağrımı kesti. Hastayı iyileştirdim) demenin mahzuru olmaz. Doğurmayan, kısır olan kadın için, (Çocuk yapmayan kadın) denebilir. Bunlar mecazdır, şirkle alakası yoktur.
Sual: Abdestte ayaklarını birer kere yıkamayı âdet edinen bir arkadaşa, bunun sebebini sorunca, (Üç kere yıkamak daha sevab, ama ben az sevaba da razı olduğum için bir kere yıkıyorum) dedi. Üçten az yıkamak mekruh değil mi?
CEVAP: Evet, mekruhtur. Her uzvu üçer kere yıkamak sünnettir. Abdestin sünnetlerini terk etmek mekruhtur. Çok kimse, bu mekruha dikkat etmiyor. Mekruh olarak alınan abdestin sevabı noksan olur. Sünnete veya mekruha önem vermemek ise daha tehlikelidir, küfre kadar götürür.
Ehl-i kıbleye kâfir denir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i sünneti bırakıp, bid'at fırkalarının birine tâbi olan kimsenin, sapıklıkta kalmayıp, küfre düşmesi çok kolay olur.
Sual: Tam İlmihâl'de, Ehl-i sünnet olmayanın, kâfir veya bid'at ehli olacağı bildiriliyor. Bid'at ehli kâfir değil mi?
CEVAP: Bid'at ehline kâfir denmez. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Hadis-i şerifte, bu ümmetin 73 fırkaya ayrılacağı, bunlardan 72'sinin Cehenneme gidecekleri bildiriliyor, Cehennemde sonsuz kalacakları bildirilmiyor. Cehennem ateşinde sonsuz azapta kalmak, imanı olmayanlar yani kâfirler içindir. 72 fırka, itikatları bozuk olduğu için Cehenneme girecekler ve itikatlarının bozukluğu kadar yanacaklardır. 72 bid'at fırkası Ehl-i kıble olduğu için, hepsine kâfir dememeli. Fakat bunların, dinde inanması zaruri lazım olan şeylere inanmayanları ve ahkâm-ı İslamiyyeden her Müslümanın işittiği, bildiği şeyleri tevilini bilmeden reddedenleri kâfir olur. (c.3, m.38)
72 bid'at fırkasına sapık denir. Bunların hiçbiri kâfir değildir. Fakat 72 fırkadan herhangi birinde bulunduğunu söyleyen bir kimse, Kur'an-ı kerimde veya hadis-i şeriflerde açıkça bildirilmiş ve Müslümanlar arasına yayılmış bilgilerden birine inanmazsa, kâfir olur. Şimdi, Ehl-i sünnetten çıkıp sapık veya kâfir olmuş kimseler çoktur. (Faideli Bilgiler)
Ehl-i sünnetten ayrılan kimse, tevatürle zaruri olarak öğrenilen din bilgilerinden birine inanmazsa, buna (La ilahe illallah ehli) denmez. Böyle kimse kâfir olur. İbni Âbidin'de de böyle yazılıdır. (S. Ebediyye)
72 bid'at fırkasının hiçbiri kâfir değilse de, Cehennemde uzun zaman yanacaklardır. İtikat bilgilerinde ictihad ederken, Resulullah'ın ve Eshab-ı kiramın itikatlarından ayrılan din âlimi, dinde zaruri ve söz birliğiyle bilinen itikattan ayrılırsa, kâfir olur. Zaruri ve söz birliğiyle bildirilmemiş olan itikattan ayrılırsa kâfir olmaz, itikatta bid'at sahibi olur. Bid'at ehline (Ehl-i kıble) de denir. Amel ve ibadet bilgilerinde ictihad ederken de, zaruri ve söz birliğiyle bilinen ibadetlere inanmayan kâfir olur. Fakat zaruri ve söz birliği ile bildirilmemiş olan ibadetlerden ayrılan âlim, eğer müctehid ise sevab kazanır. Müctehid değilse, amelde bid'at sahibi, (Mezhepsiz) olur. Zaruri olarak yani câhillerin de bildiği ve söz birliğiyle bildirilmiş olan bir inanışı veya bir işi inkâr eden, kâfir ve mürted olacağı için, (La ilahe illallah) dese, her ibadeti yapsa ve her günahtan da sakınsa bile, buna (La ilahe illallah ehli) veya (Ehl-i kıble) denmez. (Faideli Bilgiler)
Netice: Ehl-i sünneti bırakıp, bid'at fırkalarının birine tâbi olan kimsenin, sapıklıkta kalmayıp, küfre düşmesi çok kolay olur.
Allah bu nimeti, sevdiği kuluna verir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyük zatların kitaplarını severek her gün okuyan, zamanla onlara benzeyerek, dertlerden zevk almaya başlar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İslamiyet hasta olmamanın şartlarını bildirmiştir. Allahü teâlânın emirlerine ve yasaklarına uyanlar kolay kolay hasta olmazlar. Bunlara uyulduğu hâlde gelen hastalık, lütf-u ilâhîdir, mümine hediyedir.
Kimyada katalizör denilen maddeler vardır. Mesela kendi hâline bırakılınca beş sene süren bir deney, katalizör madde konulunca, beş saniyede biter. Yani senelerin işi, katalizör sayesinde saniyeler içerisinde tamamlanır. Allahü teâlâ, insanları kendisine kavuşturmak için yarattı. Mümin kulun bu dünyadaki tek gayesi budur. Fakat bu gayeye ulaşmak çok uzun sürebilir, belki bir ömür dahi yetmeyebilir. İşte Allahü teâlâ, kulunun vuslatını çabuklaştırmak için, katalizör madde olarak musibetler verir.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Allahü teâlâ tarafından gelen derd-ü bela, kemend-i mahbubdur) buyuruyor. Sevileni kendine çekici işlerdir. İnsan dünya nimetlerine kavuşunca, Allahü teâlâdan yüz çevirip başka yerlere kaçmak ister. İşte Cenâb-ı Hak o zaman kulunun boğazına kement atar. O kement, insanın boğazından geçer, fakat henüz gevşektir. İnsan Allahü teâlâdan uzaklaşırken, kement daralır, boğaz sıkılmaya başlar. Biraz daha uzaklaşacak olsa boğulacağını anlar. Onun için yine geriye döner. İşte Allahü teâlânın kuluna verdiği sıkıntılar, o kulun azmaması, kaçmaması için bir kementtir. Bu ne büyük nimettir!
Allahü teâlâ kullarını yaratırken, kalblerini hasta yaratmıştır. Ama o hastalık, hastanede tedavi olmaz. Zira yürek başka, kalb başkadır. Bu vücuda rahatsızlık veren her şey, insanın âcizliğini anlamasına, Allah'a dönmesine sebep olur. Onun için de bu sıkıntılar kalb için şifadır. İlacı bu dünyada verilmezse, Allah korusun, âhirette şifaya kavuşması çok daha zordur. Çünkü kalbdeki o hastalık, ancak ateşle temizlenir. Allahü teâlâ kulunu yakmamak için, ona dünyada biraz rahatsızlık verir. Kul da tevbe ve istiğfar eder.
(Her ne gelirse yahşîdir, zira o dostun bahşidir) buyurulmuştur. Allah'tan geleni kime şikâyet edeceğiz? Allahü teâlâ bu nimeti, sevdiği kuluna verir. Nimetten şikâyet edilir mi? Evliya zatlar bunu bildiği için, onlara dertler çok tatlı gelir. Günümüzde ise böyle zatlar yok gibidir. Sahtelerine de aldanmamalı, sadece bu büyüklerin kitaplarını okumalıdır. Büyüklerin istediği sohbet de, beraber kitap okumaktır, başka türlüsü uygun değildir. Onların kitaplarını severek her gün okuyan, zamanla onlara benzeyerek dertlerden zevk almaya başlar.
Not: Sağlık sebepleriyle bir süre yazılarıma ara vereceğim. Dualarınızı istirham ediyorum.
|
Bugün 38 ziyaretçi (74 klik) kişi burdaydı!
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ı! |
|
 |
| |
| |
 |
|
|
| Bugün 97 ziyaretçi (142 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
