 |
|
|
 |
|
| ABDULHAMİD HAN |
ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026 |
|
|
|
|
 |
Kurbanla ilgili meseleler
Sual: Zekat nisabına ulaşmış altınları olan çocukların kurbanlarını babalarının mı kesmesi gerekir? CEVAP: Zengin çocukların kurban kesmesi gerekmez. Sual: Özel bir okulda yüksek lisans yapıyorum. İş yeri eğitim masraflarını karşılayacağını üstlenmişti, ancak son iki taksiti ödemiyor. Bu borçlar da benim üzerime kalmış görünüyor. Kurban ve zekat nisabı hesaplarken bu borçları da düşmem mi gerekiyor? Belki iş yerindeki kriz biterse, bu ödemelerin tamamını veya bir kısmını karşılayabilir, ama şu anda ödemiyor. CEVAP: Kurbanda bayramın üçüncü günündeki duruma göre konuşulur. Şimdi konuşmak geçersiz olur. Zekat için de zekatın son günü hangisi ise o tarihe göre hesap edilir. O tarihteki durum şimdiki gibi ise, borçlar düşülür. Sual: Ayda elime 600 milyon civarında bir para geçiyor. Eşim de 350 milyon alıyor. 225 milyon ev kiramız var. Arabamızın taksiti, diğer taksit ve ödemelerde 500 milyonu buluyor. Kenarda 550 dolar birikmişimiz var. Kurban bize vacip olur mu? CEVAP: Aylığın az veya çok olmasının hiç önemi yoktur, adam ayda bir milyar alır, harcar elinde para kalmaz zekat da vermez kurban da kesmez. 100 milyon alan birinin elinde ise 96 gram altın değerinde para veya bileziği olur, borcu olmaz, zengin olduğu için hem zekat verir hem de kurban keser. İkinci bir husus, kadın erkek dinen birbirinden ayrıdır, herkesin kazancı kendinedir. Diyelim ki hanımınızın 100 gram altını varsa, borcu yoksa dinen zengindir, zekat verir ve kurban keser. Bayram günü borçlarını mevcut paradan çıkarırsın, geriye elinde nisap kadar paran kalırsa zenginsin demektir kurban kesersin. Hanım da aynısını yapar. Bayramda elinde nisap miktarı para ve altını varsa zengindir. Sual: Alacağım var ama elimde para yok. Alacağım olan şahsa desem ki, (diyelim bir hayvan 100 milyon lira) benim için beş tane kurban kes, yarım milyarı da hesabımdan düş. Bu caiz olur mu? CEVAP: Evet caiz olur. Hatta hiç alacağınız olmasa, benim için bir kurban kes deseniz, o da kesse vacip sevabına kavuşursunuz. Zekat verirken de böyledir. Birini vekil etseniz, benim için şu kadar zekat ver deseniz o da verse, zekatınız verilmiş olur. Para vermekle ilgisi yok. Yani vekil kendi parasından verebilir. Vekil kendi parası ile kurban kesebilir. Daha sonra isterse sizden para alabilir veya hediye de edebilir. Sual: 96 gr. altını olan kişinin borcu varsa vacip kurban mı kesmeli yoksa akika borcunu mu ödemeli? CEVAP: Akika borç değildir, kesilmesi müstehaptır, yani kesilmese de olur. Kurban vaciptir. Fakat borcu olan, borcunu çıkardıktan sonra nisabı bulmazsa, kurban kesmesi gerekmez. Nisabı bulursa kesmesi vacip olur. Sual: İstanbul'da doğdum büyüdüm, vatan-ı aslim İstanbul'dur. Fakat bir seneyi aşkın bir zamandır yurt dışında yaşıyorum. Nasipse birkaç sene daha kalacağım. Yaklaşan Kurban Bayramı için İstanbul'a gitmeye niyetliyim.10 gün kalmayı planlıyorum. Bu durumda İstanbul'da kalacağım süre için seferî sayılır mıyım? Kurban kesmem vacip mi? CEVAP: Vatan-ı aslide bir saat bile kalsanız mukim olursunuz. Kurban kesmeniz vacip olur. Sual: Keçi kurban etmekte mahzur var mı? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur. * Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Sual: Kurbanını, hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse nasıl vekalet verir? CEVAP: Kurbanını, bir hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse, kurban parasını, bu işle vazifeli kimseye teslim ederken, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya aldırmaya, kesmeye ve dilediğine kestirmeye ve etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim) demelidir. Vekalet, mektupla, faksla veya telefonla da verilir. Kurban parası, önceden verilebildiği gibi, daha sonra da gönderilebilir. Vazifeli kimse, satın aldığı kurbana bir numara bağlar. Bu numarayı ve kurban sahibinin ismini deftere yazar. Kesilirken sahiplerinin ismini söyleyerek kasapları vekil eder. Ancak böyle kesilen kurbanlar sahih olur. Sual: Kurban nisabının zekat nisabından farkı nedir? CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan her hür Müslümanın kurban bayramında kurban kesmesi vacip olur. Kurban nisabı hesabına katılacak malın, zekatta olduğu gibi ticaret için olması ve elinde bir yıl kalmış olması şartı yoktur. İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut iseler nisap hesabına katılmazlar. Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Bunlar kurban için, nisap hesabına katılır. Oturduğu ev büyük olsa, ihtiyacından fazla, kullanılmayan odaları bile olsa nisaba dahil edilmez. Sual: Annem zengin, ama şuursuzdur. Kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Emrederse kesersiniz. Bilmiyorsa kesilmez. Sual: Bu yılki vacip kurbanı kesemeyen, gelecek yıl kesse caiz olur mu? CEVAP: Gelecek yıl kesilmez. Kurbanı, bayramın üçüncü günü akşamına kadar kesemeyen, kurbanı satın almışsa, canlı olarak bunu, satın almamışsa, orta derecede bir kurban değerini altın olarak bir fakire verir. Böylece cezadan kurtulursa da, kurban sevabına kavuşamaz. Sual: Borçsuz fakir kurban keserse nafile mi olur? CEVAP: Evet nafile olur ve çok sevaptır. Sual: 7 kişiyiz. Ortak kurban keseceğiz. Paylaştırmayı tam bilmiyoruz. Bunun kolay bir yolu var mı? CEVAP: Kolay yolu var. Ortaklar ilk size vekalet verirken, (Bayram kurbanımı kesmeye, kestirmeye ve etini ve derisini istediğin gibi kullanmaya seni umumi vekil ettim) derlerse, artık et de sizin olur, istediğinize istediği kadar verebilir veya vermeyebilirsiniz. Et sizin demektir. Hiç ayırmadan öylece fakirlere de verebilirsiniz. Yedi ortağa göz kararı ile de verebilirsiniz. Sual: Üzerine kurban kesmek vacip olan üç zenginle, üzerine kurban kesmek vacip olmayan bir fakir birlikte bir sığırı ortak olarak kurban kesebilir mi? CEVAP: Evet kesebilirler. Sual: Biri adak hayvanı, biri akika, biri de bayram kurbanı kesmem için bana vekalet verdi. Alacağım ineğe bunları da ortak etmem caiz midir? CEVAP: Evet caizdir. Sual: Dört kişi ortak kurban almaya niyet edip bir dana aldık, sonradan birkaç kişi daha bu kurbana katılabilir mi? CEVAP: Eğer dört kişi alırken yedi kişiye kadar ortak oluruz diye düşünülmüşse ortak olmak caizdir, düşünülmemişse, mekruh olur. Mekruhtan kurtulmak için, onu bir başkasına satarsınız veya içinizden biri de satın alabilir. Sonra o kimse bunu alırken yedi kişiye kadar ortak ederim diye alırsa yeniden ortak olabilirler. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kurban etini taksim ederken
Sual: Bir evde, bütün aile bireyleri için kurban kesiliyor. Kurban kesilip eve geldikten sonra taksim edilmeden annemize herkes kurbanını hediye etse taksim işinden kurtulur muyuz? Taksimde göz kararı kâfi midir? CEVAP: Faiz olur, haram olur. Her parçanın yanına ayak, baş ve deri konursa tartmadan taksim yapılması caiz olur. Mesela 7 kişi ortak varsa, dört kişinin hissesine birer ayak konur, birinin yanına baş konur, birininkine deri konur, biri de ötekilerden farklı olur yani boş olur. Eğer ortak dört kişi ise birer ayak koymak da yeterlidir, beş kişiyse birine de baş veya deri konur. Sual: Biri adak, biri akika, biri vacip olan bayram kurbanı, biri nafile, biri ölü için, biri de Peygamber efendimiz için kurban kesmek istese, bir inek kesebilirler mi? CEVAP: Evet kesebilirler. Yedi kişiye kadar ortak olmak caizdir. Sual: Kurbanlık ineğe en az ve en çok kaç kişi ortak girebilir. CEVAP: Bir ineğe yedi hisseye kadar girilir. Yani 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 kişi girebilir. 3 kişi girerse inek üç hisseye bölünür. Dört kişi girerse dörde bölünür. Sual: İki kardeş bir dana almışlar. Bunlar çocukları için şimdiye kadar akikalarını kesmemişler. Şimdi akika kesmenin müstehap olduğunu öğrenmişler. Aldıkları kurbanlık dana için akikaları için de niyet edip aldıkları bu kurbana dahil edip akikalarını kesebilirler mi? Adağı olan birisi böyle alınmış bir kurbana adaklarını da dahil edebilir mi? CEVAP: Akika, vacip, adak hepsi katılır. Ancak ilk alırken yedi kişiye kadar ortak olmak niyetiyle hayvan alınmalıdır. Sırf kendisi için alıp da sonradan başkasını ortak etmesi mekruh olur. Sual: Kurbanı kesen kasaba bir para veriliyor. Bu parayı bir kişinin ödemesinde ve sonra herkesin payını ödemesinde ya da bu parayı veren kişinin eksik ya da fazla, önce ya da sonra bu paraları kurban sahiplerinden almasında veya almamasında bir mahzur olur mu?. CEVAP: Hepsi caizdir. Bir kişi öder, diğerlerinden alabilir, isterse almayabilir. Sual: Ortak kurbanın başını ortaklar, dilenciye verse, kalanını taksim caiz mi? CEVAP: Evet. Sual: Üç ortak, farklı para verip kurban alsalar caiz olur mu? CEVAP: Birine düşen para, 1/7'den az olmazsa, caiz olur. Sual: Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, her biri diğerine, mendil, defter, kalem gibi bir şey verse, paylaşma sahih olur mu? CEVAP: Evet sahih olur. Sual: Seferi olan vekil, vekaleten kurban kesebilir mi? CEVAP: Vekilin seferi olmasının önemi yok. Sual: Bayramda annem, babam, eşim ve ben birisi evli ikisi üniversitede okuyan oğullarım için (toplam 7 kişi oluyor) dana kurban kesmek istiyorum. Kurbanın parasını ben vereceğim. Bu kurbanın bedeli olan parayı onlara tek tek verip onların kurban alınması için bana vekalet vermesi mi gerek yoksa ben onlara birer haklarını hediye mi edeyim? CEVAP: Sizin onlara onların size para hediye etmesi gerekmez. Sadece her biri, (Benim için bir kurban kesmeye veya dilediğine kestirmeye seni umumi vekil ettim) demeleri yeter. Vekil asıl gibidir, kendi parası ile de keser. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Sual: Kurban kesmenin önemi nedir? CEVAP: Kurban nisabına mâlik olan kimsenin kurban kesmesi vaciptir. Zaruretsiz kurban kesmemek günah olur. Kurban kesmesi vacip iken, içindekilerin kurban kesmediği ev, inleyerek, sahibine beddua edip, "Kurban kesmediğin gibi Cenab-ı Allah sana iyilik yapmayı nasip etmesin!" der. O ev, o yıl belalara düçâr kalır. Kurban kesenin evi ise, memnun olur, sahibine hayır dua eder. Bu bakımdan kurban kesmeyi bir nimet bilmelidir! Kurban kesen Müslüman, kendini Cehennemden azat etmiş olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Cimrilerin en kötüsü [vacip iken] kurban kesmeyendir.) [S.Ebediyye] (Hâli vakti yerinde olup da kurban kesmeyen, namaz kıldığımız yere gelmesin!) [Hakim] (Kurbanın postunun her kılına ve her parçasına bir sevap vardır.) [Hakim] (Kurbanlarınız, semiz olsun. Onlar, Sıratta bineklerinizdir.) [Zâd-ül mukvin] (Kurbanın derisindeki her tüy sayısınca size sevap vardır. Kanının her damlası kadar mükafat vardır. O sizin mizanınıza konacaktır. Müjdeler olsun!) [İbni Mace] (Kurbanlarınızı gönül hoşluğu ile kesin! Çünkü hiçbir Müslüman yoktur ki, kurbanını kıbleye döndürüp kessin de, bunun kanı, boynuzu, yünü, her şeyi kıyamette kendi mizânına konan sevabı olmasın!) [Deylemi] (Sevap umarak kurban kesen, Cehennemden korunur.) [Taberani] (Kurban bayramında yapılan amellerden Allahü teâlâ katında kurban kesmekten daha kıymetlisi yoktur. Daha kanı yere düşmeden Allahü teâlâ, onu muhafaza eder. Onunla nefsinizi tezkiye edin, onu seve seve kesin!) [Tirmizi] (Kurbanların en hayırlısı boynuzlu koçtur.) [İbni Mace] (Yâ Fatıma, kurbanının yanına git! Kesilirken orada bulun! Yere akacak ilk kan damlası ile, geçmiş günahların affedilir.) [İbni Hibban] (Kesilen kurban, Kıyamette, etiyle, kanıyla 70 kat büyüyerek mizana konur.) [İsfehani] Kurban kesmek kimlere vaciptir? Mukim olan, akıl-baliğ, hür ve Müslüman erkek ve kadının ihtiyaç eşyasından fazla nisap miktarı, malı veya parası varsa, Kurban Bayramı için niyet ederek, belli günlerde, belli bir hayvanı kesmeleri vacip olur. Dinen karı kocadan hangisi zengin ise kurbanı o keser, ikisi zengin ise ikisi de keser, ikisi de fakir ise ikisi de kesmez. Fakir kurban kesmek zorunda değildir ama keserse çok sevap olur. Kurban, davar [koyun, keçi] sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban Bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, dünyada vacip vazifesini yerine getirmiş olmak ve ahiretteki sevabına nail olmak için kesilir. Babanın, çocuğu için, çocuğun malından da kurban kesmesi gerekmez. Deli ile bunak, çocuk hükmündedir. Büyük çocuk ve hanımdan izinsiz, onlar adına kurban kesilmez. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Adak denilince her zaman kesilebiliyor da, kurban denilince niye bayramdan başka günde kesilmiyor? Bu koyunu şaban ayında keseceğim diyenin şaban ayında mı kesmesi gerekir? CEVAP: Hayır şabanda kesmesi gerekmez, ama kurban denilirse kurban bayramında kesmesi gerekir. Çünkü İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Kurban, dinimizin bildirdiği özel bir vakitte kesilen hayvanın adıdır, onda vakti kaldırmak söz konusu olmaz. O halde (Şu hayvanı kurban edeceğim) diye adadığı takdirde, onu o vakitte, yani bayram günü kesmesi gerekir. Yoksa adağını yerine getirmiş olmaz. Çünkü kurban kesim günleri geçtikten sonra, artık ona kurban denilemez. Bundan dolayı kurban vakti çıktıktan sonra onu canlı olarak bir fakire tasadduk eder. Ama bunun aksine falan vakitte [mesela şaban ayında] bir koyun kesilmesini adasa, vakti zikretmesi lağvdır, yani geçersizdir. Bundan dolayı Hanefi âlimleri adakta yer ve zamanın tayinini geçersiz saymışlardır. [Mesela cuma günü Sultanahmet'teki bir fakire 1 altın sadaka vereceğim dese, başka gün başka yerdeki fakire 1 altın verebilir.] Ama kurban bunun aksinedir. Çünkü vakit, kurbanın mefhumundan bir parçadır. O zaman kurbanda vakte itibar etmek gerekir. [Yani kurban denilmişse Kurban Bayramında kesmesi gerekir.) Birisi bir hedy kurbanı adasa, durum farklı olur. Hedy, Harem-i şerifte kesilmek üzere gönderilen kurbanın ismidir. Kurban ise, bayram günlerinde kesilen hayvanın ismidir. Eğer hedy, Harem-i şerifte kesilmezse hedy ismi; kurban, bayram günlerinde kesilmezse kurban ismi bulunmamış olur. Çünkü fakihler demiştir ki: Bu kimsenin bu adaktan kurtulması için onu ancak haremde kesmesi ve tasadduk etmesi gerekir. Eğer bir kimse Mekke'nin fakirlerine verilmek üzere bir miktar para adamış olsa, o kimse Mekke fakirlerinden başkasına da onu tasadduk edebilir. Hedy, kurbanı Mekke'ye hediye edilen, orada kesilip tasadduk edilen hayvana denilir. O zaman yer, bunun mefhumunun bir parçası olmuş bulunur. Zamanın kurbanın bir parçası olması gibi. Hedy olarak adadığı bir hayvanı Mekke dışında kesip tasadduk etse, adadığını yerine getirmiş olmaz. Ama Mekke'de para sadaka vermeyi adamak bunun aksinedir. Çünkü yer, para mefhumunun bir parçası değildir. İster Mekke'de tasadduk etsin, ister başka yerde. Hedy bunun aksinedir. Harem-i şerifte kesilmesi gerekir, kurban denilince de hayvanı kurban kesmek gerekir. (Redd-ül muhtar) Geçen yılın kurbanı Sual: Bir ineğe ortak olan yedi kişinin bir kısmı o yılın kurbanına, bir kısmı da geçen yılın kesmediği kurbanına niyet etse, kestikleri kurban sahih olur mu? Bir kısmının geçen yıla ait kestikleri bilinmezse ne olur, bilinirse ne olur? Adak hayvanı yedi kişilik kurbana dahil edilebilir mi? CEVAP: İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Birisi aynı yılın kurbanını, diğerleri ise, geçmiş yılların kurbanını murat etseler, aynı yılın kurbanını irade edenin kurbanı caiz, diğerlerininki bâtıldır. Çünkü diğer ortaklarınki nafile olur. Bu kurbanın etinin tamamını tasadduk etmeleri gerekir. Çünkü onun hissesi de hayvanın etine dahildir. Haniye'de de böyle bildirilmiştir. (Redd-ül muhtar) Bu bilindiğine göre böyledir. Bilinmezse, geçen yılın kurbanına niyet edenler, öğrendikleri zaman tövbe ederler. Geçmiş yıllarda kesmedikleri kurbanlarının bedelini bir veya birkaç fakire verirler. Adak hayvanı yedi kişilik kurbana ortak edilebilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Arefe günü neler yapmak gerekir? CEVAP: Kıymetli geceye kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Fakat Arefe ve Kurban Bayramının üç gecesi böyle değildir. Bu dört gece, bugünleri takip eden gecelerdir. Arefe, yalnız Zilhiccenin 9. günüdür. Başka güne Arefe denmez. Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır: 1- Arefe günü sabah namazından, Kurban Bayramının dördüncü günü ikindi namazına kadar, erkek-kadın herkes, cemaatle kılsın, yalnız kılsın, 23 vakit farz namazda selam verir vermez, (Allahümme entesselam...) demeden önce, bir kere, vacip olan teşrik tekbirini söylemeli, yani, (Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) demelidir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra, artık teşrik tekbirini okumak gerekmez. (Halebi) 2- Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak sevaptır; fakat Arefe günü oruç tutmak daha çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevap yazılır.) [R. Nasıhin] (Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani] (Arefede tutulan oruç, iki bin köle azat etmeye, iki bin deve kurban kesmeye ve Allah yolunda cihad için verilen iki bin ata bedeldir.) [T. Gâfilin] (Arefe günü [Besmele ile] bin İhlas okuyanın günahları affolup duası kabul olur.) [Ebuşşeyh] (Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.) [Müslim] (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberani] (Şeytan, Arefe gününden başka bir günde daha zelil, rezil, hakir ve kinli görülmez.) [İ. Malik] (Allahü teâlâ, Arefe günü kullarına nazar eder. Zerre kadar imanı olanı affeder.) [Gunye] (Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, reddolmaz. Fıtr ve Kurban Bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesi.) [İsfehani] (Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] İbadet olarak ilim öğrenmek en faziletlisidir. İlmihal okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz. 3- Bugünü fırsat bilip dua etmeli! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki] 4- Arefe gününü ibadetle, Allahü teâlâyı anmakla ve tefekkürle geçirmeye, insanlara iyilik etmeye çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allahü teâlânın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemi] (Hürmet etmek, günah işlememekle olur.) (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberani] Kulağına sahip olmak, gıybet, çalgı gibi haram olan şeyleri dinlememektir. Eğer biz istemeden kulağımıza gelmişse, bize günah olmaz. Gözüne sahip olmak da, haram olan şeylere bakmamak ve mubah olarak baktığı şeylerden ibret almaktır. Diline sahip olmak ise, yalan söylememek, dedikodu etmemek, laf taşımamak, kötü söz söylememek, hatta boş şey konuşmamak, kimseyi dili ile incitmemek demektir. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimseler kurban kesmeye "katliam" gözüyle bakıyor. Kurban kesmek âyet ve hadisle meşru kılınmış bir ibadet değil midir? CEVAP: Kurban, elbette âyet ve hadisle sabit meşru bir ibadettir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Başladığınız hac ve umreyi Allah için tamamlayın. [Elde olmayan sebeplerle] Alıkonursanız, kolayınıza gelen [deve, sığır veya davardan] bir kurban gönderin. Kurban, yerine ulaşıncaya kadar, başlarınızı tıraş etmeyin. İçinizde hasta olan veya başından rahatsız bulunan varsa fidye olarak ya oruç tutması, ya sadaka vermesi ya da kurban kesmesi gerekir. Güven içinde olursanız, hacca kadar umreden faydalanabilen kimseye kolayına gelen bir kurban kesmek, bulamayana, hac esnasında üç gün ve döndüğünüzde yedi gün, ki o tam on gündür, oruç tutmak gerekir.) [Bekara 196] (Allah'ın kendilerine rızk olarak verdiği dört ayaklı [Kurban olabilecek deve, sığır ve davar cinsinden] hayvanlar üzerine belirli günlerde [kurban kesme günlerinde] Allah'ın adını ansınlar. Bu kurbanlıklardan kendiniz de yiyin, yoksullara da verin.) [Hac 28] (Her ümmet için, Allah'ın kendilerine rızk olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerlerine Onun adını anarak kurban kesmeyi meşru kıldık.) [Hac 34] (Kurbanlık deve ve sığırları Allah'ın size olan nişanelerinden kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Şükredesiniz diye onları böylece sizin buyruğunuza verdik.) [Hac 36] (Ey iman edenler, Allah'ın hac âdetlerine, haram aya, kurbanlık hediyelere, [onlardaki] gerdanlıklara, Rablerinden gerek fazlını ve gerek rızasını arayarak Beyt-i Haram'ı kastedip gelenlere sakın hürmetsizlik etmeyin.) [Maide 2] (Allah, hürmetli ev Kâbe'yi, hürmetli ayı, kurbanı, boynu tasmalı kurbanlıkları insanların faydası için ortaya koydu.) [Maide 97] ([Kesmek istediği oğlu için] ona büyük bir kurbanlık [koç] fidye verdik.) [Saffat 107] (O kâfirler, Mescid-i haramı ziyarete ve kurbanların yerlerine ulaşmasına mani oldular.) [Fetih 25] (Rabbin için namaz kıl ve kurban kes.) [Kevser 2] Kurban kesmek hâşâ katliam olsa idi, Allahü teâlâ kurbanın meşru olduğunu bildirir miydi? Peygamber efendimiz vefat edene kadar kurban kesmiştir. Bu konudaki hadis-i şeriflerden üçü şöyledir: (Kurban kesmek, atalarınızdan İbrahim'in sünnetidir.) [Hakim] (Kurbanların en iyisi boynuzlu koçtur.) [İbni Mace] (Bayramda kurban kesmekten daha faziletli bir amel yoktur. Ancak sıla-i rahm bundan müstesnadır.) [Taberani] O sözleri söyleyenlerin; her gün dünyanın her yerinde kasaplarda kesilen yüz binlerce hayvanı görmeyip, özellikle Kurban'a dil uzatmaları, Allah'ın emrini "hayvan katliamı" olarak göstermeleri, kendilerinin "din cahili" değil, sinsi birer "misyoner" olduklarını göstermektedir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda neler yapmak gerekir? CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek sünnettir. Bayram günü yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Bayram gecelerini ihya edenin büyük saadete kavuşacağı bildirilmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez.) [Taberani] Dargın olanların, bayramı beklemeyip, hemen barışması gerekir. Allahü teâlâyı ve Peygamber efendimizi seven kimse, insanların kusurlarına bakmaz, hoşgörülü olur. İyi insan, yani mümin, herkesle iyi geçinir. Başkalarına sıkıntı vermediği gibi, onlardan gelecek eziyetlere de katlanır. Bir kusurundan dolayı kimseye darılmamak gerekir. Küs durulmamalı Dargınlık olsa bile üç günden fazla sürmemelidir. Şayet bayrama kadar süren bir dargınlık olduysa, daha fazla gecikmeden barışmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Birbirinizle münasebeti kesmeyin! Birbirinize arka çevirmeyin! Birbirinize kin ve düşmanlık beslemeyin! Birbirinizi kıskanmayın! Ey Allah'ın kulları kardeş olun! Bir Müslümanın diğer kardeşine darılarak üç günden çok uzaklaşması helal değildir.) [Buhari] (Müslümana üç günden fazla dargın duran, Cehenneme gider.) [Nesai] (Birbirine dargın iki kimseden, hangisi önce selam verirse, günahları affolur. Verilen selamı öteki almazsa, bu selamı melekler alır. Selam almayan kimseye de şeytan, sevinerek iltifatta bulunur.) [İbni Ebi Şeybe] (Müminin kardeşine üç günden çok dargın durması caiz değildir. Üç gün sonra, ona selam verip hatırını sormalıdır. Onun selamını alırsa, birlikte sevaba ortak olurlar. Selamını almazsa günaha girer. Selam veren de küs durma mesuliyetinden kurtulmuş olur.) [Ebu Davud] (İki kişi, birbirine dargın olarak ölürse, Cehennemi görmeden Cennete giremez. Cennete girseler de birbiriyle karşılaşamazlar.) [İbni Hibban] (Din kardeşiyle bir yıl dargın duran, onu öldürmüş gibi günaha girer.) [Beyheki] (Ameller, pazartesi ve perşembe günleri Hak teâlâya arz olunur. Hak teâlâ da, kendisine şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu mağfiretten birbirine kin tutan iki kişi istifade edemez. Hak teâlâ "O iki kişi barışıncaya kadar amellerini bana getirmeyin" buyurur.) [İ.Malik] El öpmek Sual: Bayramda herkesin eli öpülür mü, yani kimlerin eli öpülür, kimlerin eli öpülmez? CEVAP: Herkesin eli öpülmez. Ana-babanın, bir de âdet olduğu için yaşlı akrabaların elini öpmek caizdir. Arkadaşın elini öpmek haramdır. Kadın kocasının elini öpebilir.
Fakirlikten kurtuluş ve borç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Fakirlikten kurtulmak, borçları ödemek için bir dua var mı? CEVAP: İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Günde yüz kere, La ilahe illallah, el-melikül hakkul mübin, Muhammedün Resulullah, sadikul vâdül emin diyen, fakirleşmez, zenginleşir, kabirde kendisine yoldaş olur, Cennetin kapısını da açmış olur.) [Hatîb] (Ya Muaz, sana bir dua öğreteyim mi? Bu duayı okursan dağ gibi borcun da olsa, Allah sana onu ödetmeyi nasip eder. De ki: (Allahümme malikel mülki tü'til mülke men teşâü ve tüzillü men teşâü ve tenziul mülke mimmen teşaü ve tüızzu men teşâü ve tüzillü men teşâü bi yedikel hayr, inneke alâ külli şey'in kadîr. Tülicul leyle fin nehar ve tülicün nehare fil leyli, tühricul hayye minel meyti, ve tühricul meyyite minel hayyi ve terzu men teşau bi gayri hisab. [Bu Âl-i imran suresinin 26-27. âyetleridir.] Ya Rahmaned- dünya vel ahireti, Tü'ti minhüma men teşaü ve temneu minhüma men teşaü, ferhamni rahmeten tuğnini, biha an rahmeti men sivak.) [Tenbihül Gafilin, Hâkim] Dört mezhebe uygun abdest almak Sual: Abdest alırken dört mezhebe uymaya da, niyet etmek uygun olur mu? CEVAP: İyi olur. Zaten Hanefi mezhebine uygun, yani farz, sünnet ve müstehablarına uyarak abdest alan kimse, diğer üç mezhebe de uymuş olur. Mesela abdest alırken: 1- Niyet Hanefi'de sünnet, diğer üç mezhepte farzdır. 2- Besmele çekmek, Hanefi'de sünnet, Hanbeli'de farzdır. 3- Ağza, burna su vermek, Hanefi'de sünnet, Hanbeli'de farzdır. 4- Başın tamamını meshetmek, Hanefi'de sünnet, Maliki ve Hanbeli'de farzdır. 5- Tertip yani sıra ile yıkamak, Hanefi'de sünnet, Şafii ve Hanbeli'de farzdır. 6- Müvalat, yani ara vermeden yıkamak Hanefi'de sünnet, diğer üç mezhepte farzdır. 7- Delk, yani uzuvları ovmak, Hanefi'de sünnet, Maliki'de farzdır. Görüldüğü gibi, Hanefi'ye uygun abdest alan, yani farz, sünnet ve müstehablarına da riayet eden diğer mezheplere göre de abdest almış olur. Anlamadan Kur'an okumak Sual: Bazıları "Anlamadan Kur'an okumanın faydası olmaz, insanın namazda okuduğunu anlaması gerekir, onun için Kur'an'ın tercümesini okumalı"diyorlar. Anlamadan Kur'an okumak ve namazda tercümesini okumak caiz midir? CEVAP: İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: (İmam-ı Ahmed bin Hanbel, Allahü teâlânın, (Anlayarak da, anlamayarak da Kur'an okuyan benim rızama kavuşur) buyurduğunu bildirdi.) [İhya] Namazda Kur'an'ın tercümesini okumalı demek, ibadetlerin ne demek olduğunu bilmemektir. Namazı, insanın kendisi tertip etmedi. Her ibadetin nasıl yapılacağını Allahü teâlâ Resulüne bildirdi. O da, bunları öğrendiği gibi Eshabına bildirdi. Din imamlarımız bunların hepsini Eshab-ı kiramdan öğrenerek bildiriyorlar ki: Namazda okunacak Kur'an'ın, Allah kelamı olması gerekir. Tercümeleri Allah kelamı olmaz. Namaz dışında her Müslüman, kendi dili ile de, dua edebilir. (Fetava-i fıkhiyye) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zikir nedir? Kur'an'da geçen zikir kelimeleri değişik anlamlara mı geliyor? CEVAP: Zikir, zihinde tutmak, hatırlamak, anmak gibi manalara gelir. Kur'an-ı Kerim'de ise, kitap, Kur'an, Allah'ı anmak, namaz, şeref gibi manalara gelir. Kitap manasına gelenler: (Sana tarafımızdan bir zikir [kitap] verdik.) [Taha 99] (Sen ancak zikre [Kur'ana] uyan ve görmeden Rahman'dan korkanı uyarabilirsin.) [Yasin11] (Kâfirler zikri [Kur'anı] işittikleri zaman, gözleriyle [nazarla] seni devireceklerdi.) [Kalem 51] (Eğer bilmiyorsanız ehli zikre [kitabı bilen âlimlere] sorun.) [Nahl 43] (Zikirden [Tevrat kitabından] sonra Zebur'da da, yeryüzüne salih kullarımın mirasçı olduğunu yazmıştık.) [Enbiya105] Anmak manasına gelenler: (Kalbler ancak zikrullah [Allah'ı anmak] ile huzur bulur.) [Rad 28] (Allah'a ve ahiret gününe [inanıp] kavuşmayı arzulayanlar ve Allah'ı çok zikredenler [ananlar] için Resulullah elbette güzel bir örnektir.) [Ahzab 21] (Rahmân'ı zikirden [anmaktan] yüz çevirene, yanından ayrılmayan bir şeytan musallat ederiz.) [Zuhruf 36] (Şeytan galebe edip onlara zikrullahı [Allah'ı anmayı] unutturdu.) [Mücadele 19] (Biz senin zikrini yükseltmedik mi?) [İnşirah 4] (Senin zikrini kendi zikrim kıldım, seni [Resulullahı] zikreden beni zikretmiş olur. İmanın sahih olması için benim zikrimin seninkiyle beraber olmasını sağladım) [İbni Ata] Zikirle ilgili birkaç hadis-i şerif meali: (Kur'an okumak ve zikir imanı kuvvetlendirir.) [Deylemi] (Zikrin efdali, la ilahe illallah, duanın efdali de elhamdülillah demektir.) [Tirmizi] (Zikirde "La ilahe illallah" demekten efdali yoktur.) [Taberani] (En iyi zikir, gizli yapılandır.) [İ. Ahmed] (Zikir, sadakadan da hayırlıdır.) [Ebuşşeyh] Namaz manasına gelenler: (Namaz, münker ve fahşadan [edepsizlikten, akla ve dine uymayan her türlü kötülükten, her türlü günahtan] alıkoyar. Çünkü zikrullah [Namaz kılmak] elbette en büyüktür. [En büyük ibadettir]) [Ankebut 45] (Zikrullah, namazdır. Namaz diğer ibadetlerden daha büyüktür. (Beydavi) (Onlar ayakta, otururken, yanları üzerine yatarken Allah'ı zikrederler.) [Al-i İmran 191] (Namazı, gücü yeten ayakta kılar, ayakta kılmaktan aciz olan oturarak kılar, bundan da aciz olan, yatarak ima ile kılar demektir. (Bahr-ür-raık) Şeref manasına gelenler: (Size öyle muazzam bir kitap indirdik ki, bütün zikriniz [?şerefiniz] ondad?ır.) [Enbiya 10] (O zikirle [ş?erefle] dolu Kur'an hakkı? için.) [Sad 1] (Bu Kur'an sana da, ümmetine de zikirdir [şereftir], ileride [kı?yamette, hükümlerine riayet edip etmediğinizden] sorumlu olacaks?ını?z.) [Zuhruf 44] >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kur'anı herkes anlayabilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir genç, "Kur'anı anlamak için âlim olmaya gerek yok herkes anlar, çoban da anlar. Atalarınızın yani mezhep imamlarının, âlimlerin yolundan gitmeyi bırakın da, Kur'an okuyun. O gayet açıktır" diyor. Kur'anı herkes anlar mı? Buna nasıl cevap vermeli? CEVAP: Kur'an-ı kerimi ancak Peygamber efendimiz anlamıştır. Ehli olan âlimler ise ancak ilimleri nispetinde anlar. Herkes anlayabilseydi, Allahü teâlâ peygamber göndermezdi. Binlerce, milyonlarca hadis-i şerife lüzum kalmazdı. Herkes Kur'anı anlasaydı, kapalı olanları açıklayabilselerdi ve Kur'an-ı kerimden hüküm çıkarabilselerdi, Allahü teâlâ (Resulüm sadece sana vahiy olunanı tebliğ et yeter, açıklamana gerek yok) derdi. Ama öyle demiyor, şöyle buyuruyor: (Bu Kitabı, insanların ihtilafa düştükleri şeyi açıklayasın diye sana indirdik.) [Nahl 64] (İndirdiğimi insanlara beyan edesin.) [Nahl 44] Beyan etmek, âyetleri, başka kelimelerle ve başka suretle anlatmak demektir. (Anlaşamadığınız işin hükmünü Allah'a [Kur'ana] ve Resulüne [Sünnete] arz edin!) [Nisa 59] Siz şimdi o gence aşağıdaki soruları sorun: 1- Kur'anı çoban anlayabiliyor da, niye âlim olanlar anlayamadı? Hani herkes anlıyordu? 2- Niye mezhep imamları, muhaddisler ve müfessirler anlayamadı da sen anladın? Peşlerinden gitmeyin diyerek, niye onların anlamadığını söylüyorsun? 3- Mademki herkes anlar daha niye âlimlerin anladığına itiraz ediyor ki? 4- Kur'anı herkes anlasaydı, çeşitli gruplar çıkar mıydı? [Demek ki herkes Kur'anı farklı anlıyor.] 5- Peygamber efendimizin açıklamasından niye korkuluyor? Resulullaha olan düşmanlık neyin nesidir? Allahü teâlâ, (sadece Kur'ana uyun, sadece bana itaat edin) demiyor. Şöyle buyuruyor: (Allah'a ve Onun Resulüne iman edin, ona uyun ki doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (Peygamberin emrine uyun, nehyettiğinden sakının.) [Haşr 7] 6- (Kur'anı çoban bile anlar, âlim olmaya gerek yok) diyerek Kur'ana inanmadığını açıkça söylemiş olmuyor musun? Niye ilmi ayağa düşürüyorsun? Ehliyetli ile ehliyetsiz, âlim ile cahil, bilenle bilmeyen bir midir? Allahü teâlâ âlimleri övüyor, onlara sorun buyuruyor. Birkaç âyet meali şöyledir: ? "Âlimlere sorun!" (Allah'tan en çok korkan âlimlerdir.) [Fatır 28] (Verdiğimiz bu misalleri ancak âlim olanlar anlar.) [Ankebut 43] (Bilmiyorsanız âlimlere sorun.) [Nahl 43] (Eğer onun hükmünü Resule veya ülül-emre [âlimlere] sorsalardı, öğrenirlerdi.) [Nisa 83] (Her ilim sahibinin üstünde bir âlim vardır.) [Yusuf 76] 7- Bu âyetlere rağmen, âlimlere, mezhep imamlarına düşmanlık neden? Kur'an-ı kerime el ve dil uzatmamalı, işi ehline bırakmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kur'anı kendi görüşü ile açıklayan, doğru olsa bile, muhakkak hata etmiştir.) [Nesai] (Kur'ana ehliyeti olmadan mana veren, Cehennemde azap görecektir.) [Tirmizi] (Kur'anı kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur.) [Deylemi, M.Rabbani] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kur'an-ı kerimin açıklanması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anı herkes anlayamaz diyorsunuz. Halbuki Yusuf suresinin ikinci, Fussilet suresinin 44. âyetinde herkesin anlayacağı açıkça bildirilmiyor mu? CEVAP: Hayır bildirilmiyor. Yusuf suresinin, (Anlayabilmeniz için, Kur'anı Arapça olarak indirdik) mealindeki ikinci âyet-i kerimesi, tefsirlerde özetle şöyle açıklanıyor: (Kur'an-ı kerimi herhangi bir lisan ile değil, en geniş, en açık olan Arapça olarak indirdik. Eğer iyi düşünürseniz, bu Kitabın ulviyetini, kendisinin bir şaheser, sözlerinin, bütün insanlığa hitap ettiğini görür, Müslüman olmayı en büyük bir vazife, en yüksek bir saadet telakki edersiniz. Ey Araplar, Kur'an-ı kerim, sizin dilinizle indi. Edebiyatçıların, şairlerin sözlerine benzemediğini gördünüz. Bunun insan sözü olmadığını, İlâhi bir kelam olduğunu düşünürseniz, anlarsınız.) Demek ki âyetteki anlamak, bunun ilâhi kelam olduğunu anlamaktır. Yoksa ahkâmını anlamak değildir. Eğer öyle olsaydı, Allahü teâlâ, (Resulüm, Kur'anı insanlara açıkla) buyurmazdı. (Nahl 44) Fussilet suresinin, (Eğer biz Kur'anı yabancı bir dil ile gönderseydik, "âyetleri tafsilatlı şekilde açıklanmalıydı. Araplar için, Arapça olmayan bir kitap mı olur" derlerdi. De ki: O Kur'an, inananlar için doğru yolu gösteren bir rehber ve şifadır. İnanmayanların ise, kulaklarında bir ağırlık vardır ve Kur'an onlara kapalıdır. Sanki onlara uzak mesafeden bağırılıyor da Kur'anın ne söylediğini anlamıyorlar) mealindeki 44. âyetin açıklaması da şöyledir: Kur'an-ı kerim, [Çince, Yunanca, Rusça değil de], sizin lisanınızda, yani Arapça'dır. Siz Arap olduğunuza göre, ifadelerinin vecizliğinden, şaheserliğinden bu Kur'anın ilâhi bir kelam olduğunu anlarsınız. Yoksa, (Arapça bildiğinize göre, Kur'anın hükümlerini de anlarsınız) denmiyor. Âyetin devamında, inanmayanların, [ve yalnız Kur'an diyen zındıkların] Kur'anı sağırlar gibi duymadıkları ve anlayamadıkları bildiriliyor. Zaten herkes Kur'andaki aynı şeyi doğru olarak anlasaydı, 72 bid'at fırkası meydana çıkmazdı. İmanı, farzları ve haramları öğrenmek farzdır. Bunlar, ancak fıkıh kitaplarından öğrenilir. Fıkhı, âlimler, âyet ve hadislerden çıkarmışlardır. (Hadika) Resulullah açıkladı... İmam-ı Şarani hazretleri buyuruyor ki: Namazların kaç rekat olduğunu, bayram ve cenaze namazlarının nasıl kılınacağını, zekat nisabını, orucun ve haccın farzlarını, hukuk bilgilerini, Resulullah açıklamasaydı Kur'an-ı kerimden anlamak mümkün değildi. İmran bin Husayn hazretleri, (Bize yalnız Kur'andan söyle) diyene, (Ey ahmak, Kur'andan her şeyi anlamak mümkün mü? Mesela namazların kaç rekat olduğunu bulabilir miyiz?) buyurdu. Hz. Ömer'e de, (Farzların, seferde kaç rekat kılındığını Kur'anda bulamadık) dediler. Cevaben, "Biz, Kur'anda bulamadığımızı, Resulullahtan gördüğümüz gibi yapıyoruz. O, seferde dört rekatlık farzları, iki rekat olarak kılardı" buyurdu. (Mizan-ül-kübra) Zaten, bizim gibilerin, dini öğrenmek için, tefsir ve hadis okuması uygun değildir. Çünkü Kur'an ve hadisi yanlış anlamak veya şüphe etmek imanı giderir. Bu inceliği iyi bilen Hz. Ebu Bekir buyurdu ki: (Kur'anı kendi görüşümle tefsire kalkarsam, beni hangi yer taşır, hangi gök gölgeler.) [Şir'a] >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bekara, 63, 242, Nisa 82, Kehf 54, Zuhruf 3. âyetleri düşünen kimselerin Kur'anı anlayacaklarını açıkça bildirmiyor mu? CEVAP: Bildirilen âyetlere bakalım: (Akıl edesiniz diye, onu Arapça bir Kur'an yaptık.) [Zuhruf 3] Burada vurgulanması, düşünülmesi gereken şey, Kur'an niye Arapça indi? Arapça'nın diğer dillere göre bir özelliği vardır. Maksadı en iyi şekilde anlatabilen bir dildir. Bu âyetin tefsiri şöyledir: Kur'an-ı kerimi herhangi bir dil ile değil, en geniş, en açık, en ahenkli olan Arapça olarak indirdik. Eğer iyi düşünürseniz, bu Kitabın ulviyetini, kendisinin bir şaheser, sözlerinin, bütün insanlığa hitap ettiğini görür, Müslüman olmayı en büyük bir vazife, en yüksek bir saadet telakki edersiniz. Ey Araplar, Kur'an-ı kerim, sizin dilinizle indi. Edebiyatçıların, şairlerin sözlerine benzemediğini gördünüz. Bunun insan sözü olmadığını, İlâhi bir kelam olduğunu düşünürseniz, anlarsınız. Demek ki âyetteki akıl etmek, bunun ilâhi kelam olduğunu anlamaktır. Yoksa ahkâmını anlamak değildir. Ahkamını herkesin anlaması mümkün değildir. Eğer öyle olsaydı, (Ey Resulüm, Kur'an-ı kerimi insanlara açıkla) buyurulmazdı. (Nahl 44) (Hani [Tevrat ile amel edeceğinize dair] sizden sağlam söz almıştık; Tur dağını da, üstünüze kaldırıp, "Size verdiğimiz kitaba kuvvetle sarılın, içindekilerden gafil olmayın, onları hatırlayın" demiştik.) [Bekara 63] (Akıl edesiniz diye Allah size âyetlerini böyle açıklamaktadır.) [Bekara 242] Bundan önceki âyetlere bakıyoruz. Evlenme, boşanma ile ilgili bilgiler veriliyor. Kimlerle evlenilir, kimlerle evlenilmez gibi birçok husus Kur'an-ı kerimin çeşitli yerlerinde bildiriliyor. Allahü teâlâ, (Ne yapmanız gerektiği bildiriliyor. Bu emirlere uyun) buyuruyor. (Hâlâ Kur'anı düşünüp anlamaya çalışmıyorlar mı? Eğer o, Allah'tan başkası tarafından indirilseydi, mutlaka onda birçok çelişki bulunurdu.) [Nisâ 82] "Anlayamadınız mı?" Bu âyette Kur'an-ı kerimi Resulullahın yazmadığı, Allah tarafından indirildiği vurgulanmak isteniyor. Allah tarafından indiğini hâlâ anlayamadınız mı deniyor. Yoksa âyetlerden herkes hüküm çıkarabilir denmiyor. (Biz bu Kur'anda insanlar için misallerin her çeşidini açıkladık. Ama insan cedele [münakaşaya] çok düşkündür.) [Kehf 54] Bundan önceki âyetlerde, müşriklerin Cehenneme gideceği, son pişmanlığın fayda vermeyeceği gibi örnekler veriliyor. Allahü teâlâ, (Biz size ahirette nelerle karşılaşacağınızı açıkça bildiriyoruz, ama insanoğlu düşmanlıkta çok ileri gidiyor) buyuruyor. Bu dünyadan sonra Cennetin Cehennemin olduğu açıkça bildiriliyor. Yoksa Kur'anda her şey açıktır, çoban da her şeyi anlar, istediği gibi hüküm çıkarır denmek istenmiyor. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Allah'a ulaşmak ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, Kur'anda geçen her hidayet kelimesini, ruhun ölmeden önce Allah'a ulaşması olarak tarif ediyorlar. Bu manada bir âyet veya hadis var mıdır? Allah'a ulaşmak ne demektir? CEVAP: Hayır, o manada bir âyet ve hadis yoktur. Hiçbir İslâm âlimi de, böyle bir şey söylememiştir. Hidayet; doğru yol, hak yol, İslamiyet demektir. Zıttı dalalettir. Hakkı hak, bâtılı bâtıl olarak görüp doğru yola girmek. Dalaletten ve bâtıl yoldan uzaklaşmak, iman etmek, Müslüman olmak demektir. Esma-i hüsnadan olan Hâdi ve Mehdi, hidayet eden, doğru yola ileten demektir. Allah'a ulaşmak diye bir tabir yok, Allah'a kavuşmak tabiri vardır. Bu da ölmeden önce ruhun Allah'a ulaşması değildir. Tefsir âlimleri Allah'a kavuşmayı şöyle açıklıyorlar: [Dirilmeyi inkâr edip, hesap için] Bize kavuşmayı ummayanlar, [ahiretten gafil oldukları için] dünya hayatına razı olup [dünyayı ahirete tercih ederek] bununla rahatlayanlar ve âyetlerimizden [Yaratanın varlığını gösteren delillerden] gafil olanlar, işledikleri [günahlar] yüzünden Cehenneme gideceklerdir.) [Yunus 7-8] (Öldükten sonra Allah'a kavuşmayı inkâr, dirilmeyi inkârdır.) Hidayet kelimesi geçen âyetlerden bazılarının mealleri: (İnne hüdallahi hüvel hüda=Allah'ın hidayet yolu [İslamiyet] doğru yolun tâ kendisidir.) Bu âyetin Türkçe'ye uygun tercümesi şöyledir: (Doğru yol, ancak Allah'ın yoludur.) [Bekara120] (İnnelhüda, hüdallahi=Doğru yol, şüphesiz Allah'ın yoludur.) [Al-i İmran 73] (Ülaikellezine, hedahümullahü=İşte onlar, Allah'ın hidayete eriştirdiği [doğru yola ulaştırdığı] kimselerdir.) [Zümer 18] (Vellezine-h-tedev zadehüm hüda=Hidayete erenlerin [Doğru yola girenlerin] Allah hidayetlerini artırır.) [Muhammed 17] (Ve men yü'min billahi yehdi kalbehü=Kim Allah'a inanırsa, Allah onun kalbini hidayete [doğruluğa] ulaştırır.) [Tegabün 11] (Ve yezidullahüllezine-h-tedev hüda=Allah, hidayete [imana] kavuşanların hidayetini artırır.) [Meryem 76] (Vallahü yehdi men yeşâü ila sıratım müstekîm=Allah dilediğini doğru yola hidayet eder [eriştirir.]) [Bekara 213] (Seyehdihim=Onları hidayete erdirir [doğru yola kavuşturur.]) [Muhammed 5] (Hedena li heda ve ma künna li nehtedi=Eğer Allah bize hidâyet vermeseydi kendiliğimizden hidayete kavuşamazdık.) [Araf 43] (Ülaikellezine-ş-terev-üd-dalalete bil hüda=Onlar doğruluk yerine sapıklığı satın alanlardır.) [Bekara 175] (İnneke la tehdî men ahbebte velakinnallahe yehdî men yeşâü=Sen sevdiğini hidayete eriştiremezsin [Müslüman yapamazsın], Allah ise, dilediğine hidayet verir.) [Kasas 56] (Vallahü la yehdil kavmezzalimin=Allah zalimleri hidayete kavuşturmaz.) [Tevbe 9] (Leyse aleyke hüdahüm=Onları hidayete erdirmek senin vazifen değildir.) [Bekara 272] Hidayetle ilgili birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız, hidayete [doğru yola] kavuşursunuz.) [Darimi, Beyheki, İbni Adiy, Münavi] (Rabbim vahyetti ki: Ey Resulüm Eshabın gökteki yıldızlar gibidir. Bazısı daha parlaktır. Onlardan birine uyan hidayet üzeredir.) [Deylemi] (Birinin hidayetine [imana gelmesine] sebep olan Cennete girer.) [Buhari] (Hidayete kavuşturmak, dalaletten uzaklaştırmak için çalışan salih âlimlerin sohbetinde bulunun.) [İ. Maverdi]
Nafile farzın yerine geçmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Nafileler farzın yerine geçer. Onun için, gündüz namaz kılmayıp gece nafile kılıyoruz" diyorlar. Böyle bir şey var mıdır? CEVAP: Nafile farzın yerine geçmez. İmam-ı Rabbani hazretleri (Nafile farzın yanında denizde damla bile değildir) buyuruyor. Nafile farzın yerine geçseydi, sadaka, hayır hasenat yapanların verdikleri zekat yerine sayılır, ayrıca zekat farzına lüzum kalmazdı. Nafile farzın yerine geçseydi, nafile hac, umre yapanların yaptıkları hac farzının yerine kabul edilir, ayrıca hac farzına lüzum kalmazdı. Nafile farzın yerine geçseydi, nafile oruç tutanların tuttukları oruç, farz olan ramazan orucunun yerine kabul edilir, ayrıca Ramazanda oruç tutmaya lüzum kalmazdı. Nafile farzın yerine geçseydi, vakitleri ve şartları belirli olarak 5 vakit namaz farz olmaz, farzı vaktinde kılmamak yani kazaya bırakmak büyük günah olmazdı. Namazı kazaya bırakmak haramdır, kaza etmedikçe farz borcundan kurtulamaz. Bir farz namazı, vakti çıktıktan sonra kılmakla, yani kaza etmekle, kazaya bırakma günahı affolmaz. Ayrıca tövbe etmesi de gerekir. Hadis-i şerifte, (Bir namazı, bilerek, özürsüz kılmayan, seksen hukbe [1 hukbe 80 yıl] cehennemde kalacaktır) buyuruluyor. Bu müthiş günahların altından kurtulabilmek için, namazları bir an önce kaza etmek gerekir. (Tergib-üs-salât) İbni Nüceym hazretleri buyuruyor ki: Farz namazları vaktinde sonraya bırakmak büyük günah olup, ancak tövbe etmekle affolur. Tövbe ederken, kılmadığı namazları kaza etmesi gerekir. Kaza etmeye gücü varken kaza etmezse, ayrıca büyük bir günah daha işlemiş olur. (Kebair ve segair) ? Sihir gerçektir Sual: Resulullaha da sihir yani büyü yapıldı mı? Büyünün mahiyeti nedir? CEVAP: Büyü, insanları hasta eder. Sevgi veya nefrete sebep olur. Yani cesede ve ruha tesir eder. Büyü, kadınlara ve çocuklara daha çok etki eder. Büyünün tesiri kesin değildir. İlacın tesiri gibi olup, Allahü teâlâ dilerse tesirini yaratır. Dilerse tesirini yaratmaz. Şu halde, (Büyücü, büyü ile istediğini şüphesiz yapar, büyü muhakkak tesir eder) diyen ve inanan kâfir olur. (Allahü teâlâ takdir etmişse, büyü tesir edebilir) demelidir! Peygamber efendimize de büyü yapmışlardır. Resulullah efendimiz, Medine'ye hicretinden önce, Medine halkı Abdullah bin Selul'ün etrafında toplanmışlardı. Resulullah Medine'ye teşrif edince, Medine halkı tamamen Ona hürmet ve alaka gösterdiler. İbni Selul'ü bıraktılar. Bunun üzerine Resulullahı öldürmek için harekete geçti. Yahudiler onun yanına toplandılar. Bazı planlar yaptılar. Lebid bin Asım'dan yardım istediler. Lebid, falan mahallede Hayre adında sihir yapmakta çok ileri yaşlı bir kadın var. Onu bulun dedi. Bulup o kadına çok para verdiler. Yaşlı kadın bir güvercin yavrusuna iğneler batırıp, 11 düğüm yaparak güvercin yavrusunun üzerine sardı. Medine'nin dışında harap bir kuyunun içine koyup, ağzını kapattı. Resulullah hastalandı. Azaları hareketsiz kaldı. Bu hâl 9 gün devam etti. Nihayet Cebrail aleyhisselam geldi, durumu haber verdi. Resulullahı oraya götürdüler. Kuyuyu açıp güvercini çıkardı. Fakat düğümleri çözemediler. Cebrail aleyhisselam Muavvizeteyn [Kul Euzü] surelerini getirdi. Resulullah bu sureleri o düğümlerin üzerine okudu. Her âyeti okudukça bir düğüm çözüldü. İki suredeki 11 âyet okununca, 11 düğüm de çözüldü. Resulullah hastalıktan tamamen kurtulup, sıhhate kavuştu. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evlenemeyen kimsenin Yasin okuması faydalı mıdır? CEVAP: Evet, Yasin okumak çok faydalıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Yasin-i şerif okumanın on faydası vardır: 1- Aç olan, tok olur (Ummadığı yerden rızka kavuşur). 2- Elbisesi olmayan, elbise bulur. 3- Bekârların evlenmesi kolay olur. 4- İnsan korktuğundan emin olur. 5- Mahzun okursa, ferahlar. 6- Misafir ve garip yardımcı bulur. 7- Kaybolan şey bulunur. 8- Eceli gelmeyen hasta şifa bulur. 9- Eceli gelen hasta, ölüm acısı duymaz. Ölürken, Cennet melekleri gelip, görünür. 10- Susayan suya kavuşur.) [Deylemi] Bunlara niyet ederek ve inanarak okumak lazımdır. Hadis naklederken Sual: Bir hadisi naklederken, başını sona, son kısmını başa yazmak caiz olur mu? CEVAP: Vaaz, nasihat kitaplarında, manayı değiştirmiyorsa öyle yapmanın mahzuru olmaz. Çünkü Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Hadis naklinde, mana değişmezse, takdim ve tehirin zararı olmaz.) [Hakim] Mesela bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kişi dostunun dini üzeredir, onun yolundan gider. O halde kiminle dostluk ettiğinize dikkat edin.) [Ebu Davud, Tirmizi] Bunu şu şekilde de söylemek caizdir: (Kiminle dostluk ettiğinize dikkat edin. Çünkü kişi dostunun dini üzeredir, onun yolundan gider.) [Ebu Davud, Tirmizi] Fakat hadis kitaplarında değişiklik olmaz. Ne bildirilmişse aynen nakledilir. İnşallah diyerek yemin etmek Sual: Yemin ederken inşallah dense, yemin yine sahih olur mu? Yeminimizde durmasak yemin kefareti vermemiz gerekir mi? CEVAP: Yemin sahih olmaz. Mesela (İnşallah [Allah izin verirse] vallahi yarın size geleceğim) deseniz, sonra gelemeseniz, yemin kefareti vermeniz gerekmez. Çünkü Allah izin vermemiş oluyor. Eğer İnşallah demeden yemin etseydiniz, gidemeyince yemin kefareti vermeniz gerekirdi. Güvercinle oynamak Sual: Güvercinle oynamak uygun değil diyorlar. Doğru mu? CEVAP: Evet doğrudur. Büyük âlim Abdullah-i Dehlevi hazretleri buyuruyor ki: Horoz dövüştürmek, güvercinle oynamak gibi her oyun haramdır (Mekatibi şerife m. 85) Bir hadis-i şerifte de, Lut kavminin helakine sebep olan şeyler anlatılırken, Livata, içki, çalgı gibi şeyler arasında güvercinle oynamak da bildiriliyor. (İbni Asakir) Bir fayda için güvercin beslemekte mahzur yoktur. Mesela eskiden alıştırılınca mektup bile gönderilebiliyordu. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İki âyet meali şöyledir: (Nebilerden [Yalnız Allah'a kulluk ve ümmetlerini buna davet edeceklerine dair] söz almıştık. Senden, Nuh, İbrahim, Musa ve Meryem oğlu İsa'dan misak [sözüne sâdık olan o resullerden, ahitlerinde duracaklarına dair sağlam söz] aldık.) [Ahzab 7] (O, Dîni doğru tutun [Allah'ı bir tanıyın, ona itaat edin, peygamberlerine, kitaplarına, âhiret gününe inanın, mümin ve Müslüman olun], ayrılığa düşmeyin diye dinden [iman esaslarından] Nuh'a emrettiğini sana da [senin ümmetine de] din olarak emretti. İbrahim'e, Musa'ya ve İsa'ya vahyedilenleri, sizin için de din kıldı.) [Şura 13] Bu âyetler, bu beş peygambere gelen dinin aynı olduğunu ve ülülazm peygamberlerin beş olduğunu, Hz. Âdem'in ülülazm peygamber olmadığını göstermiyor mu? CEVAP: Hayır. Sadece iki âyet alınmaz. Bir âyet, başka âyetlerle açıklanabilir. Bu âyet-i kerimeler, her peygamberin getirdiği dinin, iman esasları yönünden aynı olduğunu gösteriyor. Yani diğer dinler kötü insanlar tarafından bozulmadan önce Amentü'nün esasları bütün dinlerde aynı idi. Seçilmişlerden olan Hz. Âdem ile ilgili üç âyet-i kerime meali: (Allah, Âdem'i, Nuh'u, İbrahim ve İmran ailesini âlemlere seçkin kıldı.) [Al-i İmran 33] (Âdem'e bütün isimleri öğretti, sonra eşyayı meleklere gösterdi. "Eğer sözünüzde samimi iseniz bunların isimlerini bana söyleyin" dedi.) [Bekara 31] (Sizi yarattık, sonra şekil verdik, sonra meleklere, "Âdem'e secde edin" dedik; İblis'ten başka hepsi secde etti, o secde edenlerden olmadı.) [Araf 11] Bu âyet-i kerimelerde, Hz. Âdem'in âlemlere tercih edilenler arasında, meleklerden daha üstün olduğu, Meleklerin kendisine secde ettiği ve eşyanın mahiyetini bildiği açıklanıyor. Kur'an-ı kerimde, Peygamber gönderilmeyen kavme azap yapılmayacağı ve Hz. Âdem'in oğlu Kabil'in Cehennemlik olduğu bildiriliyor. Bu âyet-i kerimeler de Hz. Âdem'in peygamber olduğunu göstermektedir. Hz. Âdem ile ilgili birkaç hadis-i şerif meali: (Resullerin ilki Âdem ve sonuncusu Muhammed'dir. Benî İsrail nebilerinin ilki Musa ve sonuncusu İsa'dır.) [Hakîm-i Tirmizi] (Âdem, Allahü teâlâ ile konuşan bir nebidir.) [Hâkim, Beyheki] (Allahü teâlâ, Âdem'i kudret eliyle Cuma günü yaratıp ruhundan nefhetti.) [Müslim] (Allah'ın indinde günlerin seyyidi Cumadır, Kurban ve Ramazan Bayramı gününden de kıymetlidir. Cuma gününün beş hasletinden biri; Allahü teâlâ, Âdem'i Cuma günü yarattı. Dünyaya o gün indirildi, o gün vefat etti.) [Buhari, İ. Ahmed] (Musa, "Ya Rabbi, Âdem sana nasıl şükretti?" dedi. Allahü teâlâ buyurdu ki: "Başına gelenin benden olduğunu bildi. Bu onun şükrü oldu.") [Hakîm-i Tirmizi] (Allahü teâlâ Âdem'e her şeyin sanatını öğretti. Cennet meyvelerinden ona rızık verdi. Dünya meyveleri bozulur, Cennet meyveleri bozulmaz.) [Taberani] (Her gün üç kere, "Selâvatullahi alâ Âdeme" diyenin bütün günahları affolur ve Cennette Âdem aleyhisselama arkadaş olur.) [Deylemi] (Âdem ile Musa Rableri nezdinde münazara etti, Âdem Musa'ya galip geldi.) [Buhari, Müslim] Hz. Âdem ülülazm bir peygamberdir. (İtikadname, Ahlak-i alai) >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Halk arasında saplantı veya vesvese denilen hastalığı olan birisiydim. Buna tıpta Obsession deniyor. Bu hastalık, toplumda % 3 civarında imiş. Ama çok kimse, kendisinin hasta olduğunu bilmiyor. Bilmediği için de tedavi olmuyor. Tedaviden önce, evden çıkarken, acaba doğal gazı açık mı bıraktım, ütünün fişini çekmiş miydim, elektriklerden açık kalan var mı, kapıları kapattım mı, anahtarlar ve akbil yanımda mı? Buna benzer şeyleri defalarca kontrol ederdim. Temizliğe karşı sözde çok titizdim. Kapkacağı defalarca yıkardım. Eve misafir gelip gitse evi kirlettiler diye, evi baştan sona temizlerdim. Tuvaletten çıkınca elimi defalarca yıkardım. Ev halkının su içtiği bardağı birkaç defa yıkamadıkça onunla su içmezdim. Herkesin normal bakışından şüphelenirdim. Herkes bana bakıyor gibi gelirdi. Hemen her işte vesveseli idim. Abdestte de, gusülde de, buraya su değmedi galiba diyerek defalarca yıkardım. Sehiv secdesi yapmadan kıldığım namaz yok gibiydi. Sonra bu yanılma secdelerinden bıktım, belki sehiv secdesi gereken yerlerde de yapmamaya başladım. Sonunda böyle namaz olmaz diyerek, vesvese yüzünden namazı bırakmak zorunda kaldım. Durumumu size yazdım, bana bazı dualar gönderdiniz. Dini konuda vesvesenin, o konuyu iyi bilmemekten kaynaklandığını söylediniz. Bir psikiyatriye de gitmemi tavsiye ettiniz. Vesveseden kurtulmak için, gönderdiğiniz şu duayı her gün okudum: (Ya Allah-ür-rakib-ül-hafiz-ür-rahim. Ya Allah-ül-hayy-ül-halim-ülazim-ür-rauf-ül-kerim. Ya Allah-ül-hayy-ül-kayyüm-ül-kaimü alâ külli nefsin bima kesebet, hul beyni ve beyne adüvvi!) Ayrıca psikiyatriye de gittim. Doktorun tavsiyelerine de uydum. Şimdi çok rahatım. Bu hastalığın özelliği, insan kendini hasta bilmiyor. Bu durumda olup da, kendilerinin hasta olduğunu bilmeyenler kesinlikle tedavi olmaları gerekir. Belki de sehiv secdesi gerekmediği halde çok sehiv secdesi yaptım. Bu namazları kaza etmem gerekir mi? CEVAP: Hayır kaza etmek gerekmez Borcu geciktirme cezası Sual: Kredi kartını gününde ödeyemezsek, bizden aldıkları fazlalık faiz değil mi? CEVAP: Faiz değil geciktirme cezasıdır. Elektrik, su, doğal gaz, kredi kartı borcu gibi olanlar gününde ödenmeyince ödenen fazlalık, geciktirme cezasıdır. Sebepsiz, zaruretsiz borcumuzu geciktirip ceza vermek günahtır. Deniz heşeratı Sual: Salyangoz tutmak, alıp satmak caiz midir? CEVAP: İki türlü salyangoz vardır. Karada ve denizde yaşayanı vardır. Karada yaşayanları hiçbir mezhepte yenmez. Deniz salyangozu; midye, istiridye, kerevit gibi deniz haşeratı sınıfındandır, Hanefi mezhebinde yenmez. Diğer üç mezhepte ise, denizde yaşayan her hayvan yenir. Kazancı bu haşerat üzerine olanlar, ihtiyaç halinde diğer üç mezhepten birini taklit ederek alıp satabilirler. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Kıyametten önce azap yoktur. Ahirette günahlar sevaplar belli olmadan, suçlar meydana çıkmadan kabirde azap çektirmek, Yargısız infaz olmaz mı? Mahkemeye çıkmadan karakolda dayak atmaya benzer. Bu ise ilahi adalete aykırıdır" diyorlar. Kabir azabı hak değil midir? CEVAP: Böyle konuşmak, dini hiç bilmemek demektir. Çünkü kimin ne suçu işlediğini, kimin Cennete kimin Cehenneme gideceğini Allahü teâlâ elbette bilir. Hatta insanlar doğmadan önce de biliyordu. Hafaza melekleri, insanların iyi kötü amellerini tespit ediyor. Kimin suçu ne ise bellidir. Kabirde yargısız infaz yapılmıyor. Günahlarına karşılık azaba maruz bırakılıyor. Kabirde sıkıntı çeken müminin günahları azalır, hesap yerine günahsız gidebilir. Aklı ölçü alan Mutezile fırkası, kabir hayatını ve kabir azabını inkâr etti. Ehl-i sünnet âlimleri ise, kabir azabının hak olduğunu vesikalarla bildirdiler. Birkaç vesika: İmam-ı a'zam hazretleri buyuruyor ki: Mümin suresinin, (Onlar, sabah-akşam ateşe sokulurlar. Kıyametin kopacağı günde, Firavun hanedanını azabın en çetinine sokun! denilecek) mealindeki 46. âyetinde, sabah-akşam görülecek azap, Kıyametten öncedir. Âyetin devamında onların şiddetli azaba sokulacağı bildiriliyor. İlki kabir azabını, ikincisi Cehennem azabını gösteriyor. (El-Kavl-ül fasl) İmam-ı Gazali hazretleri de, aynı âyetin kabir azabını gösterdiğini bildirdi. (İhya) İmam-ı Süyuti hazretlerinin "Kabir azabı" ile ilgili (Şerh-us-sudur) isminde bir eseri vardır. Buhari ve Müslim ve diğer hadis kitabından kabir azabı ile ilgili hadisler nakledilmiştir. Her hadis kitabında kabir azabı ile ilgili hadisler vardır. Kabir azabını inkâr eden, bütün bu hadis kitaplarını inkâr etmiş olur. İmam-ı a'zam hazretleri buyurdu ki: (Kabirde ruhun cesede iadesi, kâfirleri ve bazı günahkâr Müslümanları kabrin sıkması ve azap edilmesi haktır.) [Kavl-ül fasl] İmam-ı Gazali hazretleri, (Kabir azabı ruha ve cesede birliktedir) buyurdu. (İhya) Bu konudaki âyet-i kerimelerden bazıları: 1- (Günahları yüzünden suda boğuldular, ardından da ateşe atıldılar.) [Nuh 25] Âyette geçen "Feüdhılu" kelimesindeki F harfi, hiç ara verilmediğini gösterir. (Suda boğulduktan hemen sonra kabirdeki azaba maruz kaldılar) demektir. (El-Kavl-ül fasl) 2- (Allah yolunda öldürülenleri ölü sanmayın; onlar diridir.) [Al-i İmran 169] 3- Aişe validemiz, (Ya Resulallah, benim gibi zayıflar kabir azabından nasıl kurtulacak) diye sual edince, Peygamber efendimiz, [aşağıda meali bulunan] âyeti okudu. (Bezzar) (Allah, iman edenlere, dünya ve ahirette sabit sözlerinde sebat ihsan eder.) [İbrahim 27] Bu âyette kabir hayatının ve kabir sualinin hak olduğu, müminlere kavl-i sabit [kelime-i tevhid] ihsan edildiği bildiriliyor. Buhari ve Müslim'deki hadis-i şeriflerde kabir sualinde müminlerin kavl-i sabit üzere olacakları bildirildi. (Celaleyn) [Devamı var] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir okuyucunun kabir azabıyla alakalı sorusunu cevaplandırmaya bugün de devam ediyoruz. 4- İmam-ı Şarani hazretleri, (Taha suresinin 124. âyetindeki "Maişeten danken" kabir azabını bildiriyor) buyurdu. Hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (Mümin, kabrinde yeşil bir bahçe içindedir. Ayın on dördü gibi parlar. "Feinne lehü maişeten danken" âyeti, kâfirlerin kabirde görecekleri azabı bildirir.) [Tirmizi] 5- Tekasür suresi üçüncü âyetteki, (Bu övünmenizin kötü akıbetini "İleride bileceksiniz") demek, "Ölürken" demektir. 4. âyetindeki "Yine ileride bileceksiniz" ise "Kabirde" demektir. (Celaleyn, Medarik, M. Tezkire-i Kurtubi) 6- (Ölü iken sizi diriltti. Tekrar öldürecek, tekrar diriltecek) [Bekara 28] İmam-ı Nesefi, "Bu âyet kabir azabını bildiriyor" dedi. İkinci dirilme kabirde olacaktır. (Şeyhzade) 7- (Orada yaşayıp, orada öleceksiniz, yine oradan dirilip çıkarılacaksınız.) [Araf 25] İmam-ı Nesefi hazretleri, "Orada"dan maksat "kabir" olduğunu bildiriyor. (Şeyhzade) 8- (Allah sizi diriltir, sonra öldürür.) [Casiye 26] İmam-ı Nesefi, bu âyette bildirilen diriltmenin kabirde olacağını bildiriyor. (Şeyhzade) 9- (Onları iki defa azaba uğratırız.) [Tevbe 101] Bu âyette bildirilen azabın biri kabir azabıdır. (Beydavi) 10- Kabir azabı ile ilgili bazı hadis-i şerif mealleri: (Kabir azabı haktır.) [Buhari] (Cuma günü ölen, kabir azabından kurtulur.) [Ebu Nuaym] (Kabir, ya Cennet bahçesi veya Cehennem çukurudur.) [Tirmizi] (Kabir azabının çoğu, üzerine idrar sıçratmaktan olacaktır.) [İbni Mace, Nesai] (Sadaka, kabir azabından korur.) [Beyheki] (Tebareke suresini okumak kabir azabından korur.) [İbni Mürdeveyh] (Cuma günü ölen mümine kabir azabı olmaz.) [Tirmizi, Ebu Nuaym] (Kovuculuk, kabir azabına sebep olur.) [Beyheki] (Şehid kabir azabından emindir.) [İbni Mace, Beyheki, imam-ı Ahmed] (Rüyamda, birini kabir sıkarken gördüm. Namazı gelip onu kurtardı.) [Hakim] (Cuma gecesi "Fâtiha" ve 15 kere "İzâ zülzilet" okuyarak iki rekat namaz kılan, kabir azabından emin olur.) [Deylemi] (Fisebilillah gözcü olarak vefat eden, kabir azabı görmez.) [İ. Ahmed] (Kabir azabından Allah'a sığının.) [Müslim, Nesai, İ.Ahmed] (Gizleyebilseydiniz, kabir azabını işitmeniz için dua ederdim.) [Müslim, Nesai] (99 tinnin yılanı, Kıyamete kadar, kâfire kabrinde azap eder.) [Tirmizi, Ebu Ya'la] (Kabre konan mümin ise, kabri hoş kokularla doldurulur, kâfir ise, başına demir tokmakla vurulur.) [Buhari, Müslim] (İnsanların ihtiyaçlarını görenler kabir azabından emindirler.) [Taberani] İbni Ömer, (Yerden boynu zincirli birinin çıktığını, bir adamın bunu dövdüğünü, zincirli adamın yerde kaybolduğunu, böylece toprağa girip çıktığını gördüm) dedi. Resulullah, ona, (O Ebu Cehil'dir, kıyamete kadar kabrinde böyle azap çeker) buyurdu. (Taberani) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hak sahibi ölmüşse veya sağ ise kul hakkından nasıl kurtuluruz? CEVAP: Kul hakkı beş türlüdür: 1- Mali [Parasal] 2- Nefsi [hayati yönden] 3- Irzi [Haysiyetle ilgili] 4- Mahremi [Namusla ilgili] 5- Dini. 1- Mali olan kul hakları: Hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan söyleyerek mal satmak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, rüşvet almak gibi. Bu haklar için sahibi ile helalleşmek gerekir. Dünyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir. Mal sahibi ölmüş ise, vârisine ödenir. Vârisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gönderilir. Salih fakir yoksa, İslamiyet'e hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir. Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, çocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur. Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları için dua eder. Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir. Gönlü alınmazsa, ahirette af olunması, çok güç olur. 2- Nefsi, yani hayati günah olan kul hakları: Adam öldürmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir. Önce tövbe eder. Adam ölmüş ise, velisi ile helalleşmek gerekir. Velisi isterse af eder. İsterse belli bir mal ister. İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını ister. İslamiyet'te kan davası yoktur. 3- Irza dokunan kul hakları: Dedikodu, iftira, alay, sövmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir. Tövbe etmek ve helalleşmek lazımdır. Bunlarda vârisleri ile helalleşmek olmaz. 4- Mahremi olan kul hakları: Başkasının çoluk çocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir. Tövbe ve istiğfar eder. Fitne çıkmak ihtimali yoksa, sahibi ile helalleşir. Fitne ihtimali varsa helalleşmek yerine, ona dua eder ve onun için sadaka verir. Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar. Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği günahları bildirmeyip, bendeki bütün haklarını af et demekle yetinir. 5- Dini olan kul hakları: Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi öğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kâfir, fasık demek. Bid'at çıkarıp veya mevcut bid'atleri savunup Müslümanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak. Açıktan oruç yiyerek veya açıktan başka haram işleyerek kötü örnek olmak. Bu günahlar için de tövbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir. ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hicri yılbaşı ne demektir, bu gecenin önemi nedir? CEVAP: Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam, miladi 571'de 20 Nisana rastlayan, Rebiul-evvel ayının on ikinci Pazartesi sabahı, Mekke'de doğdu. 622'de Mekke'den Medine'ye hicret etti. 20 Eylül Pazartesi günü, Medine'nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların şemsî yılbaşı oldu. O yılın Muharrem ayının birinci günü de, hicri [kameri] yılbaşı oldu. Muharrem ayının birinci gecesi [bu gece] Müslümanların yılbaşı gecesidir. Yılbaşı gecemiz mübarek olsun... Bu geceyi ihya etmeli ve saygı göstermeli. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Zilhiccenin son günü ve Muharremin birinci günü oruç tutan, o yılın tamamını oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. Bir hadis-i şerifte, (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur) buyuruldu. İslamiyet'ten önce Araplar, Muharremde harp etmek isteyince, o yıl Muharrem ayının ismini, sonraki aya korlar, sonraki ayın ismini, Muharrem ayına takarlardı. Böylece, haram ay, Muharremden bir sonraki ay olurdu. (Bir ayın haramlığını başka aya geciktirmek, ancak kâfirliği artırır. Kâfirler, böylece sapıtıyorlar. Onlar, Allah'ın haram kıldığı ayların sayılarını denk getirmek için, haram ayı bir yıl helal edip, başka yıl onu yine haram ederler. Böylece, Allah'ın haram kıldığını helal kılmaya çalışırlar) mealindeki Tevbe suresinin 37. âyet-i kerimesi, ayların yerlerini değiştirmeyi yasak etti. Kur'an-ı kerimde bildirilen ve dinde kullanılan Arabi ayların bir yılı, bir güneş yılından on gün kısadır. Hicri kamerî aylar, hicri şemsi ve miladi aylara göre, on gün önce gelmektedir. Bunun için Müslümanların mübarek günleri veya geceleri, şemsî yıllara göre, her yıl on gün önce olur. Çünkü, mübarek günler, güneş aylarına göre değil, kamerî aylara göre yapılır. Dinimiz böyle emretmektedir. İslamiyet'te, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Doğum günü ve mübarek geceler, hicri yıl ile kutlanır. Bütün ibadetlerde ve dini faaliyetlerde kamerî aylar esas alınır. Hac, oruç, kurban ve bayram günleri kameri aylara göre tespit edilir. Haccı Allahü teâlânın bildirdiği Zilhicce ayında yapmayıp da, miladi bir ayda, mesela ocakta yapmak, orucu, ramazanda değil de, şubatta tutmak, dini değiştirmek olur. Bütün mübarek geceler de kamerî aylara göre tespit edilir. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bu gecelere kıymet vermiş, bu gecelerdeki, dua ve tövbeleri kabul edeceğini bildirmiştir. Bu geceleri de başka günlere almak dini değiştirmek olur. Allahü teâlâ, (Bu gecelerde yapılan dua ve tövbeleri kabul ederim) buyuruyor. Kıymet verilen dört aydan biri Muharrem ayı, Zilkade, Zilhicce ve Receb ile beraber Kur'an-ı kerimde kıymet verilen dört aydan biridir. (Tevbe 36) Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Ayların efendisi muharrem, günlerin efendisi cumadır.) [Deylemi] (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allahü teâlânın ayı muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Müslim, İbni Mace, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Nafile oruç tutacaksan muharrem ayında tut. Çünkü o, Allahü teâlânın ayıdır. O ayda bir gün vardır ki, O günde Allahü teâlâ geçmiş kavimlerden birinin tövbesini kabul etti. Yine o gün tövbe edenlerin günahlarını da affeder.) [Tirmizi] ------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
30.01.2006
.Gayri müslimlere dua
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Anam babam gayri müslim idi. Şimdi öldüler. (Ya Rabbi, anama babama rahmet eyle, onları affet) diye dua etmem caiz midir? CEVAP: Kâfire mağfiret duasında bulunmak küfürdür. Çünkü kâfirlerin hiç affolmayacağı, ebedi Cehennemde kalacağı Kur'an-ı kerimde açıkça bildirilmektedir. Onların affı için dua etmek Allahü teâlânın emrine inanmamak olur. Kâfirler için dua etmek yasaklanmıştır. Bir âyet-i kerime meali: (Cehennemlik oldukları [Kâfir olarak öldükleri] açıkça belli olduktan sonra, akraba da olsa, nebinin de, müminlerin de, müşrikler için af dilemeleri doğru değildir.) [Tevbe 113] Yaşayan gayri müslimlerin hidayete ermeleri için dua edilir. Peygamber efendimiz, kâfirlerin hidayete kavuşmaları için dua etmiştir. Kâfirlerin yok olması için dua et denildiğinde Resulullah efendimiz, (Ben lanet etmek için gönderilmedim. Ya Rabbi, bunlara hidayet et. Tanımıyorlar, bilmiyorlar) dedi. Başka bir zaman da, (Ya Rabbi, bu dini, Ömer bin Hattab ile yahut Amr bin Hişam [Ebu Cehil] ile kuvvetlendir) buyurmuştur. Hz. Ömer bu dua sebebiyle Müslüman olmuştur. Hazret-i Ebu Hüreyre anlatır: (Annem müşrik bir kadın idi. Ne kadar İslam'a davet ettiysem de kabul etmedi. Resulullah efendimize gittim, (Ya Resulallah, dua edin de anneme iman nasip olsun, hidayete kavuşsun) dedim. Dua buyurdu. Ben de anneme müjde vermek için eve gittim. Evin kapısı kilitli idi. Su seslerinden guslettiğini anladım. Annem az sonra elbisesini giyip kapıyı açtı, şehadet getirerek Müslüman olduğunu bildirdi. Hemen koşarak Resulullahın huzuruna gittim. (Müjde ya Resulallah, annem Müslüman oldu) dedim. Sonra, (Ya Resulallah, bir dua daha edin de, beni ve annemi bütün Müslümanlar sevsin, biz de bütün Müslümanları sevelim) dedim. Resulullah bunun için de dua buyurdu. Hiçbir mümin yoktur ki, benim adımı işitsin de beni sevmemiş olsun.) (Şevahid-ün-nübüvve) Bu olay gösteriyor ki, Hz. Ebu Hüreyre'yi sevmeyenlerin Müslümanlıklarından şüphe edilir. Hiçbir müminin Cehenneme girmemesi için dua etmek caiz değildir. Çünkü, sapık günahkâr, bid'at ehlinden bir kısmı günahları sebebiyle mutlaka Cehennemde azap görecekler, şefaat yahut başka bir sebeple çıkacaklardır. Bu bakımdan öyle dua etmemelidir. Ama (Bütün Müslümanlara, bütün müminlere rahmet eyle, onları affet) diye dua etmekte mahzur yoktur. Böyle dua edilmesi âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Bir âyet-i kerime meali: (Ey Rabbimiz, herkesin hesaba çekileceği gün, beni, ana babamı ve bütün müminleri affet.) [İbrahim 41] İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Erkek ve kadın müminlere dua eden, bütün mümin sayısınca sevap alır.) [Taberani] (Sizin amelleriniz ölü akrabanıza duyurulur. Durumunuz iyi ise sevinirler, günahkâr iseniz şöyle dua ederler: Ya Rabbi bize nasıl hidayet ettinse, onlara da hidayet etmeden canlarını alma.) [Hakim] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacda gördük. Bazıları tesbih çekmeden, dua etmeden kalkıyorlar. Namazdan sonra toplu olarak tesbih çekmek, imamın duasına âmin demek bid'at diyorlar. Bunlar bid'at midir? CEVAP: Cemaatin imam ile birlikte, sessizce dua etmeleri efdaldir. Ayrı ayrı dua yapmaları ve dua etmeden kalkıp gitmeleri de caizdir. Ama bunu âdet haline getirmemelidir. Hem imamın duasına âmin demeli, hem de kendimiz dua etmeliyiz. Bid'at olan sadece müezzinin komut etmesidir. Tesbih çekmek, dua etmek bid'at değildir. Din kitaplarındaki ifadeler şöyledir: Farzı veya son sünneti kılınca, imamın sağa, sola veya cemaate dönmesi müstehabdır. İşlerini görmesi için, hemen gitmesi de caizdir. Hadis-i şerifte, (Her namazdan sonra, üç kere, Estagfirullahel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ huv el-hayyel-kayyume ve etubü ileyh okuyanın, bütün günahları afv olur) buyuruldu. İstiğfârdan sonra, Âyet-el-kürsî ve 33 kere (Sübhânallah), 33 kere (Elhamdülillah) ve 33 kere (Allahü ekber) ve bir (kelime-i tahlîl) okumaları ve ellerini göğüs hizâsına kaldırarak, dua etmeleri de müstehabdır. (Merâkıl-felâh, Tahtâvî) İmam ve cemaat ile beraber kollarını, az ileriye uzatıp ve göğüs hizasına kaldırıp, avuçları tam açık olarak semaya çevirip dua et ve âmin de. (Ey oğul ilmihali) "Âmin" demekle ilgili dört hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir cemaat topluca dua eder, bir kısmı da âmin derse, Allahü teâlâ o duayı kabul eder.) [Hâkim] (Dua edenle âmin diyen sevapta ortaktır.) [Deylemi] (İmam duada, cemaati hariç tutmasın. Hariç tutarsa onlara hıyanet etmiş olur.) [Beyheki] (İmam âmin dediği zaman siz de âmin deyin. Çünkü birinin âmin demesi meleklerin âmin demesine tesadüf ederse onun geçmiş günahları mağfiret olunur.) [Buhari] Cemaatin imam ile tesbih çekmesi ve dua etmesi bid'at değil, müstehabdır. (Nimet-i İslam) Doğuran kazan Sual: Din kitaplarını okudum. Evrende tesadüfe yer olmadığını, bunların bir yaratıcısının bulunduğunu iddia ediyorsunuz. Biz, Ay, Güneş, Dünya ve her şey kendiliğinden oldu diyoruz. Ölüp toprak olduktan sonra tekrar dirilme yok diyoruz. Bunun aksini ispat edebilir misiniz? CEVAP: Din kitaplarını okumuşsanız, orada bütün akli ve nakli deliller var idi. İnanmayana neyi ispat edebiliriz ki? Size bir tek soru soracağız. Buna cevap verebilecek misiniz? Bu muazzam kâinatın tesadüfen olduğuna inancınızda samimi misiniz? Evet diyorsanız, sorumuz şu: Bu insanlar madem tesadüfen var oldu, tesadüfen de dirilemez mi? Tesadüfen doğan tesadüfen ölemez mi? Tesadüfen ölen, tesadüfen dirilemez mi? Nasreddin Hocanın kazan olayı, ateistleri susturmak için mükemmel bir cevaptır. (Kazanın yoktan var olduğuna inanıyorsun da, tekrar yok olacağına, öleceğine niye inanmıyorsun) diyor. Madem tesadüfle her şey yoktan var olabiliyor, o halde, yok olduktan sonra yine var olmasına imkansız demek çok yanlıştır, kendi kendini yalanlamak olur. Bugün teknoloji zirvelere çıkmaya çalışıyor. Buna rağmen değil bir karıncayı, bir buğday tanesini, bile yapmaktan âciz kalıyor. Bırakın insan veya bir hayvan yapmayı, bir buğday yapılabilse, dünyada açlıktan ölen olmaz. Bir buğdayı yapmaktan âciz olan insan, kendini ve bu muazzam kâinatı yoktan var edeni inkâr etmesi, akıl işi değildir. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Yalnız senden yardım isteriz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah'tan başka bir şeyin bir iş yaptığını söyleyen, müşrik olur. Mesela (Aspirin ağrıyı kesti) veya (Resulullahın hürmetine, Abdülkadir Geylani'nin hürmetine Allah duamı kabul etti) diyen müşrik olur. Çünkü Fatiha suresinde (Biz yalnız senden yardım dileriz) deniyor. Bunun için ilaçtan, aspirinden, peygamberden veya evliyadan yardım isteyen müşrik olmuyor mu? CEVAP: Enbiya ve evliyadan şefaat istemek, yardım istemek, Allahü teâlâyı bırakmak, Onun yaratıcı olduğunu unutmak demek değildir. Bulut vasıtası ile Allahü teâlâdan yağmur beklemek, ilaç içerek Allahü teâlâdan şifa beklemek, top, bomba, füze kullanarak Allahü teâlâdan zafer beklemek, hep Allahü teâlâdan istemek olur. Bunlar sebeptir. Allahü teâlâ, her şeyi sebeple yaratmaktadır. Bu sebeplere yapışmak, şirk değildir. Peygamberler hep sebeplere yapıştılar. Allahü teâlânın yarattığı suyu içmek için çeşmeye, Onun yarattığı ekmeği yemek için fırıncıya gidildiği ve Allahü teâlânın zafer vermesi için, savaş vasıtaları ve talim terbiye yapıldığı gibi, Allahü teâlânın duayı kabul etmesi için de, Peygamberin, evliyanın ruhlarına gönül bağlanır. Allahü teâlânın elektro magnetik dalgalarla yarattığı sesi almak için radyo kullanmak, Allahü teâlâyı bırakıp bir kutuya başvurmak değildir. Çünkü, radyo kutusundaki aletlere o özellikleri, o kuvvetleri veren Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, her şeyde, kendi kudretini gizlemiştir. Müşrik, puta tapar, Allahü teâlâyı düşünmez. Müslüman, sebepleri, vasıtaları kullanırken, sebeplere, mahluklara, tesir, hassa veren Allahü teâlâyı düşünür. İstediğini Allahü teâlâdan bekler. Geleni Allahü teâlâdan bilir. Müminler her namazda Fatiha suresini okurken, (Ya Rabbi, dünyadaki arzularıma, ihtiyaçlarıma kavuşmak için maddi, fenni sebeplere yapışıyor ve bana yardım etmeleri için, sevdiğin kullarına yalvarıyorum. Bunları yaparken ve her zaman, dilekleri verenin, yaratanın yalnız Sen olduğuna inanıyorum. Yalnız Senden bekliyorum) anlamında söylüyorlar. Her gün böyle söyleyen müminlere nasıl müşrik denir ki? Enbiya ve evliyanın ruhlarından yardım istemek, Allahü teâlânın yarattığı bu sebeplere yapışmaktır. Bunların müşrik olmadıklarını, halis mümin olduklarını (Fatiha) suresinin bu ayeti açıkça haber vermektedir. Mezhepsizler maddi, fenni sebeplere yapışıyor, nefislerinin isteklerine kavuşmak için, her vesileye, her çareye başvuruyorlar da, Enbiya ve evliyayı vesileye şirk diyorlar. (S. Ebediyye) (Yalnız senden yardım dileriz) diyerek birinden bir bardak su istesek müşrik mi oluruz? (Yalnız Allah'a güvenin) buyuruluyor. (Maide 23) Bir doktora muayene olsak, ilaç verse, güvensek, bu âyete aykırı olur mu? Müşrik mi oluruz? Topkapı'dan Sirkeci'ye giden tramvaya binsek, "Bu tramvay, bizi Sirkeci'ye götürür" desek, Allah'tan başkasına mı güvenmiş olacağız? Müşrik mi olacağız? Peygamber efendimizin ve âlimlerin sözlerine güvensek, Allah'tan gayrisine mi güvenmiş oluruz? (Yalnız benden korkun) buyuruluyor. (Bekara 40) Başka bir âyette, (İnsanlardan değil, benden korkun) buyuruluyor. (Maide 44) Hırsızdan, hainden ve yılandan korksak bu âyete aykırı mı olur? Müşrik mi oluruz? Sen evliyayı vasıta kılarak dua ettin diyerek Müslümanlara müşrik damgası basmak ne kadar çirkindir. ----- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eshab-ı kiramdan büyük günah işleyenler de mi Cennetliktir? CEVAP: Evet hepsi Cennetliktir. Allahü teâlâ, onlara en güzel mükafatı vereceğine yani Cennete koyacağına dair söz verdi. (Hadid 10) Âyet-i kerimede, ve küllen vaadallahü hüsna buyuruldu. Yani Allah hepsine Cenneti söz verdi demektir. (Muhacirlerin [Mekke'den hicret eden eshabın] ve Ensarın [Medine'de muhacir eshaba yardım edenlerin] önce gelenlerinden ve bunların yolunda gidenlerden Allah razıdır ve bunlar da, Allah'tan razıdır. Allah bunlar için, altından ırmaklar akan Cennetler hazırladı. Bunlar Cennetlerde sonsuz olarak kalacaklardır.) [Tevbe 100] Allahü teâlânın zatı gibi sıfatları da sonsuzdur. Razı olması da sonsuzdur. Allahü teâlâ, Eshabdan birkaç sene razı olup sonra vazgeçmez. Hepsinin Cennetlik olduğunu bildirdiği gibi ayrı ayrı da bildirdi. Mesela ağaç altında biat eden 1400 eshabdan razı olduğunu da bildirdi: (Ağaç altında, sana söz veren müminlerden, Allah razıdır.) [Fetih 18] Resulullah efendimiz, (Ağaç altında sözleşenlerden hiçbiri Cehenneme girmez) buyurdu. Bu biate, (Biat-ür-rıdvan=Razı olunan biat) denir. Çünkü Allahü teâlâ bunlardan razıdır. (Meâlimüttenzil) Eshab-ı kiramdan büyük günah işleyenlere bir örnek verelim: Hatib bin Ebi Beltea hazretleri, Saire isimli casus bir kadınla Mekke'deki müşriklere, Mekke'nin fethi için hazırlık yapıldığını bildiren bir mektup gönderdi. Vahiy ile durumu öğrenen Resulullah efendimiz, üç kişiye emretti. Onlar da, kadına yetişip, mektubu istediler. Kadın "Bende mektup yok" dedi. "Resulullah yalan söylemez, mektubu çıkar. Yoksa..." diyerek tehdit edilince, kadın örülü saçlarının arasındaki mektubu çıkarıp verdi. Mektup getirilince Peygamber efendimiz, Hz. Hatib'e niçin böyle yaptığını sordu. Hatib Radıyallahü anh, (Mekke'de çoluk çocuğum var. Müşriklerin bir zararı dokunmasın diye bunu yazdım) dedi. Hz. Ömer (Ya Resulallah, izin ver, hemen şu münafığın kellesini uçurayım) dedi. Fakat Peygamber efendimiz (Allahü teâlâ, Bedir gazasında bulunanlara "İstediğinizi yapın! Sizin her işinizi affettim" buyurdu. Bu Bedir ehlindedir) buyurunca, Hz. Ömer, eshab-ı kiramdan birisine böyle söylediği için ağladı, pişman oldu, tövbe istiğfar etti. Bir örnek daha: Eshab-ı kiramdan Sabit bin Kays bin Şemmâs, ses tonu yüksek idi. Hücurat suresinin, (Ey iman edenler, seslerinizi Peygamberin sesinden fazla yükseltmeyin. Birbirinize bağırdığınız gibi, Peygambere yüksek sesle konuşmayın. Farkına varmadan amelleriniz boşa gider) mealindeki ikinci âyeti inince huzur-ı saadete artık gelmedi. Resul-i Ekrem efendimiz, haber gönderip çağırttı. Ona gelmeyiş sebebini sorunca, Hz. Sabit, "Ya Resulallah, bu âyet inince amellerimin boşa gideceğinden korktum. Çünkü ses tonum yüksektir" dedi. Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Sen o mevkide değilsin. Sen eshabımdansın, sen hayr ile yaşayıp hayr ile de öleceksin. Sen Cennet ehlisin.) [Beydavi, Medarik, Buhari, Müslim] Bu husus, bundan sonraki âyet-i kerime ile de bildirildi: (Allah'ın elçisinin huzurunda seslerini kısanlar, Allah'ın kalblerini takva ile imtihan ettiği kimselerdir. Onlara mağfiret ve büyük mükâfat vardır.) [Hücurat 2] (Büyük mükafat, Cennette büyük makamlara kavuşmak demektir.) -------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mestin ne kadarını mesh etmek farzdır? Sünnet üzere mesh nasıl yapılır? CEVAP: Meshin elin üç parmağı eninde ve boyunda olması farzdır. Yani bir kimse, yaş elinin dört parmağını mestin üstüne koymakla farz yerine gelmiş olur. Sünnet üzere mesh etmek için de, sağ elin yaş beş parmağı, sağ mest üzerine, sol elin parmakları da, sol mest üzerine, boylu boyunca yapıştırılıp, ayak parmakları üzerine gelen ucundan, bacağa doğru çekilir. Böyle yapınca sünnete de uyulmuş olur. Talebenin edebi Sual: Eski talebeler hocalarına yani mürşid-i kâmile karşı edebe nasıl riayet ederlerdi? CEVAP: Ahmed Yesevî hazretleri buyuruyor ki: Talebenin hocasına karşı riayet etmesi gerekli şeylerden bazıları şunlardır: 1- Hocanın, talebelerin hepsinden efdal olduğunu bilmek ve ona tam tâbi ve teslim olmak. Ona uyarak, yiyip içmek veya uyumak, ona uymadan gece sabaha kadar namaz kılmaktan ve her gün nafile oruç tutmaktan daha faydalıdır. Zira birincisinde, uymak ve teslimiyet, ikincisinde ise, kendi kafasına göre hareket etmek vardır. 2- Talebe, uyanık ve dikkatli olmalı, hocasının söz ve işaretlerini anlamalıdır. 3- Hocasının bütün sözlerinden ve işlerinden razı olmalı ve ona itaat etmeli. 4- Hocasının özel hizmetinde veya emrettiği bir hizmeti yaparken gayet atik, dikkatli, ağırbaşlı olmalıdır. İsteksizlik, gevşeklik hâli, hocasının rızasızlığına sebep olabilir. Onun rızasızlığı, silsile yoluyla Resulullaha gider. Zira İslam âlimleri Onun vârisleridir. 5- Sözünde sadık olmalıdır. Hocasının büyüklüğü hususunda hiçbir zaman şüpheye düşmemeli ki, şüphe onun felaketine sebep olabilir. 6- Hocasına itaatte ve teslimiyette çok titizlik göstermeli. 7- Hocasının ufak bir işareti ile bütün malını ve mülkünü fedaya hazır olmalı, bunda en ufak bir tereddüt hâli bulunmamalı. 8- Hocasına ait özel hâl ve sırları gizlemesini bilmelidir. 9- Hocasının bütün hareket ve sözlerini dikkatle takip edip bunlara uymakta gevşeklik göstermemeli. 10- Allahü teâlâya kavuşmak yolunda, kendisini vasıta yaptığı hocası için, her fedakârlığa hazır olmalı. Onu sevenlere dost olmalı, sevmeyenlere ve düşmanlarına sevgi göstermeyi öldürücü zehir bilmelidir. Kaderin suçu yok Sual: Şu Osmanlıca şiirde ne denmek isteniyor? Hep kesbindendir ki bu belaları çekersin Sa'yindeki noksanını atfı kader edersin CEVAP: Başına gelen belalar, çektiğin sıkıntılar, hep dine uygun olmayan yanlış işlerindendir. Yani işlediğin günahlar sebebiyle başına bunlar geliyor. Sonra da kader böyleymiş dersin, suçunu kadere yüklersin. ------------------------------------------------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Aşure günü ve gecesinin önemi nedir? CEVAP: Muharrem ayının onuncu günü yani yarın Aşure günüdür. Muharrem ayı, Kur'an-ı kerimde, kıymet verilen dört aydan biridir. Bu ayın en kıymetli gecesi de Aşure gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duaları Aşure günü kabul etmiştir. Hz. Âdem'in tövbesinin kabul olması, Hz. Nuh'un tufandan kurtulması, Hz. Yunus'un balığın karnından çıkması, Hz. İbrahim'in ateşte yanmaması, Hz. İdris'in canlı olarak göğe çıkarılması, Hz. Yakub'un, oğlu Hz. Yusuf'a kavuşması, Hz. Yusuf'un kuyudan çıkması, Hz. Eyyüb'ün hastalıktan kurtulması, Hz. Musa'nın Kızıl Denizi geçmesi, Hz. İsa'nın doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çıkarılması Aşure günü oldu. Bugün yapılacak işler: 1- Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Aşure günü oruç tutanın, bir yıllık günahları affolur.) [Müslim, Tirmizi, İ. Ahmed, Taberani] (Aşure günü oruç tutan o yıl tutamadığı [nafile] oruçlarının sevabına kavuşur.) [Deylemi] (Aşure günü bir gün önce, bir gün sonra da tutarak Yahudilere muhalefet edin.) [İ.Ahmed] (Aşurenin faziletinden faydalanın! Bu mübarek günde oruç tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şir'a] [Yalnız Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutmalı!] Peygamber efendimiz bir gün öğleye doğru buyurdu ki: (Herkese duyurun! Bugün bir şey yiyen, akşama kadar yemesin, oruçlu gibi dursun! Bir şey yemeyen de oruç tutsun! Çünkü bugün Aşure günüdür.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud] 2- Sıla-i rahim yapmalı. Yani akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli yardım ile gönüllerini almalı. Hadis-i şerifte, (Sıla-i rahmi terk eden, Aşure günü akrabasını ziyaret ederse, Yahya ve İsa'nın sevabı kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir'a) 3- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun ilmihal okumalıdır. Ayrıca Kur'an-ı kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı. (Şir'a) 4- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a) (Bugün aşure ibadet) diye aşure pişirmek günahtır. Aşurenin bugüne mahsus ibadet olmadığını bilerek, bugün aşure veya başka tatlı yapmak günah olmaz, sevap olur. Bu inceliği iyi anlamalı. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü ismidle sürmelenen, göz ağrısı görmez) buyuruldu. (Hakim) 5- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a) 6- Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur) buyuruldu. (Beyheki) 7- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a) [Bu sevaplar, namaz kılan ve haramlardan kaçan mümin içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşure günü, bir değil, defalarca gusletse, günahları affolmaz.] >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
. Domuzun derisi de necistir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinin her gün bir hükmü sorgulanıyor, bozmaya, değiştirmeye çalışılıyor. Mesela, "domuzun sadece eti haramdır, yağı, derisi ve gerisi haram değildir" diyorlar. Bir kısmı da, dabağlanınca temiz olur, derisinde namaz kılınır diyorlar. Domuzun her şeyi haram değil mi? CEVAP: Önce muteber din kitaplarına bakalım: Hanefi mezhebinde en meşhur fıkıh kitabının müellifi İbni Abidin hazretleri, (Domuzdan başka yırtıcı hayvan leşlerinin postları, derileri dabağlanınca temiz olur) buyuruyor. (Redd-ül muhtar 5/223) Sadece Redd-ül muhtar değil bütün fıkıh kitapları aynısını yazıyor: Domuz ve yılan derisi, dabağlansa da temiz olmaz. (Halebi, Hidaye, Hindiyye) İmam-ı Şarani hazretleri, dört mezhebin fıkhını anlatan eserinde bildiriyor ki; (İmam-ı azam Ebu Hanife, "Domuz hariç, diğer hayvanların derileri dabağlanmakla temiz olur" dedi.) [Mizan-ül-kübra] Mezahibil Erbea kitabında da (Yılan derisi ile domuz derisi dabağlanmakla temiz olmaz) deniyor. (Taharet bölümü) Nimet-i İslam kitabında, (Debagat ile temizleme) bahsinde, (Hınzırdan maada [başka] her hayvanın derisi dibagat ile tahir [temiz] olur) buyuruluyor. Ö. Nasuhi Bilmen hoca, (Boğazlama ve Tabaklama Yolu ile Temizleme) bahsinde, (Domuzdan başka her hayvanın derisi tabaklanmakla temiz olur) diyor. (B.İslam İlmihali) Van ulemasından Muhammed Mazhar Efendi, (Şafii mezhebinde, köpek ve domuzdan başkasının derileri dabağlanınca, temiz olur) diyor. (Misbah-un-necat) Zeydiye fırkasına mensup mezhepsiz Şevkani ise, (Domuz derisi dabağlanınca temiz olur) diyor. Onun sözü Ehl-i sünnet Müslümanları için senet olamaz. Hadis-i şerifte, (Cömert Cennete gider) buyuruluyor. Bu sözün içinde Müslüman olma şartı vardır. (Kuzu eti helaldir) buyuruluyor. Bunun içinde de bıçakla kesme şartı vardır. Tokmakla tepesine vurulup öldürülse leş olur. Kuzu eti helal ifadesinden, tokmakla öldürülünce de yeneceği anlaşılmaz. (Besmele ile kesilen hayvan yenir) ifadesinden de, eti yenen hayvanlar kast ediliyor. Her hayvan kast edilmiyor. Böyle ifadeler Türkçe'de de vardır. Mesela, (Eski buzdolabınızı getirin, yenisini götürün) levhalarına çok yerde rastlamışsınızdır. Bir kimse, eskisini getirip yenisini şartsız olarak götüremez. Bir hadis-i şerifte, (Hayvan derisi dabağlanınca temiz olur) buyuruluyor. Bu hadis-i şerifi delil alarak, "baksanıza hayvan derisi dabağlanınca temiz olur, diye hadis var" diyerek domuzu da buna dahil etmek yanlış olur. Allahü teâlâ, o kadar hayvan içinde sadece domuzun ismini bildirmiştir. Domuzun sadece eti pis, yağı, derisi ve gerisi temiz olur mu? Âyet-i kerimede (Domuzun idrarı necis) diye bir ifade yok diye, domuzun idrarı da temiz mi kabul edilir? Dinimizin kesin hükmüne rağmen, İbrahimî dinler adı altında Hristiyanları Cennete sokma gayretinden sonra, Hristiyanların önemli yiyecek bildikleri domuzu gündeme getirmelerinin, yağını ve derisini de temiz sayma gayretlerinin altındaki gizli maksat ne ola ki? > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: En güvendiğim kimse, aldığı ödünçleri vermedi. Malımı çaldı. Benden başkalarına laf taşıdı. Sırlarımı ifşa etti. Kısacası bana ihanet etti. Müslüman olan kimseye güvenmek gerekmiyor mu? CEVAP: Müslümana elbette güvenilir. Ama dinin emri dahilinde itimat edilir. Mesela ödünç verince senet yapılır. Mal çalınacak yere konmaz. Her işte tedbir alınır. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Zebur'da bildirildi ki, akıllı kimse, diline sahip olur, işine yönelir ve en sağlam dostuna karşı bile ihtiyatlı olur.) [Deylemi] (Sevdiğin kimseyi itidalli sev, bir gün düşman olabilir, sevmediğine de itidalli ol, bir gün dost olabilir.) [Tirmizi] Görüldüğü gibi tedbirli, ihtiyatlı olmak gerekiyor. Bütün suçu hırsıza yüklememeli, tedbir almayanda da kusur vardır. İslamiyet her işte orta yolda olmayı emreder. Arkadaşa, ne haddinden fazla güvenmeli, ne de ona hep güvensizlik içinde olmalı. Onun da insan olduğunu şeytana uyabileceğini düşünerek tedbiri elden bırakmamalı. Nafile ibadet Sual: Nafile ibadet yapmak şart mıdır? Mesela nafile oruç tutmak, nafile namaz kılmak gerekir mi? CEVAP: Hayır, nafile ibadet yapmak şart değildir. Ancak Resulullah efendimizin sünnetine, emirlerine uymak büyük saadettir. Önce farzları yapmalı, farz borcu olmayan nafile ibadetleri de yapması çok iyi olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ayda üç gün oruç tutmanızı ve her gün iki rekat kuşluk namazı kılmanızı tavsiye ederim.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Peygamber efendimizin tavsiyesini emir telakki etmeli, ayda üç gün oruç tutmaya çalışmalı. Farz namaz kazası olan da, kuşluk vakti, iki rekat kaza namazı kılarsa Kuşluk namazı da kılınmış olur. Yeni abdest almışsa, Sübha namazı da kılınmış olur. Sefere çıkarken kılarsa, Tehıyyat-ül menzil namazı da kılınmış olur. Camide kılarsa, Tehıyyat-ül mescid de kılınmış olur. Bunların hepsi için niyet edilirse, ayrıca niyet sevabı da alınır. Düşman kazanma Sual: Bir arkadaş, "Bu zamanda dost kazanmaya çalışma, ama düşman kazanma" diye bir söz nakletti. Dost kazanmak zararlı mı da öyle söyleniyor? CEVAP: Hayır öyle değil. Burada düşman kazanmamanın önemi vurgulanıyor. Bir düşman kazanmak, bin dost kazanmaktan kötüdür denmek isteniyor. Burada ehemi mühime tercih vardır. Yani önemli olanı önce yapmak gerekir. Mecelle'de, (Defi mefasid, celb-i menafiden evladır) buyuruluyor. Yani zarardan korunmak, menfaat sağlamaktan önce gelir. Demek ki önce zarar yok edilir. Zarar yok edilmeden fayda temin edilemez. Düşmanın zarar vermesine veya yeni düşman kazanmaya fırsat vermemelidir. Faydasız şeylerden el çek, her şeye uzanma Bu zamanda dostu bırak, önce düşman kazanma Düşman kazanmamak, dost kazanmaktan iyidir Çünkü zararı yok etmek, faydalıdan önce gelir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacca gittim. Fakat tekrar nafile olarak gitmeyi düşünüyorum. Nafile hac ve umre mi daha sevap, yoksa fakirlere sadaka vermek mi? CEVAP: Her ikisi de nafiledir. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Nafile, farzın yanında denizde damla bile değildir) buyuruyor. O halde farz olan bir ibadeti yapmaya çalışmalıdır. İbni Abidin hazretleri, hac bahsinin sonunda buyuruyor ki: Yazı ve propaganda ile [Doğru yazılmış din kitabı vererek veya medya ile] İslamiyet'e hizmet etmek, nafile hacdan ve umreden daha sevaptır. Böyle cihad hizmeti olmayan için, memleketinde fakir, muhtaç ve salihlere, seyyidlere ve Ehl-i sünnet bilgilerini yayanlara para yardımı etmek, nafile haclardan, cami, Kur'an kursu ve benzeri hizmetleri yapmaktan daha sevaptır. [Cami, Kur'an kursu ve benzeri, İslam'a faydası olan şeyleri yapmak, nafile hacdan ve umreden daha sevaptır.] Şehit olmak Sual: Bir kitapta okudum. (Hristiyanların mazlumları şehit olarak ölür ve Cennete gider) deniyor. Niye Yahudilerin veya başka kâfirlerin değil de, Hristiyan kâfirlerin mazlumları şehit oluyor ve Cennete gidiyor? CEVAP: Müslüman olmayan kimse, mazlum da olsa, zalim de olsa asla Cennete giremez. Zerre imanı olan Müslüman da, çok zalim de olsa, çok günahkâr da olsa, yine sonunda Cennete gider. Böyle inanmayan kimse Müslüman olamaz. Şehitlik makamı İslamiyet'e bağlıdır ve Müslümanlara mahsustur. Çocuklar da taklit eder Sual: 15-18 yaşındaki gençlerle kitap okuyorduk. Oradaki gençler, (Gerek diş dolgusundan, gerekse herhangi bir akıntı sebebiyle gençler taklit etmez. Taklit ihtiyarlara mahsustur) dediler. Gençler taklit edemez mi? CEVAP: İhtiyaç halinde genç de, ihtiyar da taklit eder. Gencin çıbanı, yarası veya başka bir hastalığı olmaz mı? İhtiyarda hastalık daha çok olur. Prostat olur, basur olur, yel kaçırabilir. Gençlerde bunların az olması, taklit etmemeyi gerektirmez. Akıl baliğ olan genç de ihtiyar gibi dini emirleri yapmakla mükelleftir. Henüz akıl baliğ olmamış gençlerin dolgu dişi varsa, onların da Maliki'yi taklit etmesi iyi olur. Mezhep taklidi Sual: Diş dolgusu sebebiyle Maliki'yi taklit edenin, haccı da Maliki'ye göre yapması gerekmez deniyor. Peki Hanefi'ye göre guslü olmayan kimse nasıl cünüp tavaf yapacaktır? CEVAP: Cünüp tavaf edilmiyor ki. Bir mezhebin bir kısmını taklit, her konuda tamamen o mezhebe uymak demek değildir. Diş dolgusundan dolayı Maliki'yi taklit eden kimse, sadece gusülde, abdestte ve namazda taklit eder. Çünkü bunlar birbirine bağlıdır. Oruçta, zekatta, hacda, nikahta, talakta, kurbanda, adakta, diğer işlerde o mezhebi taklit etmek gerekmez. Guslederken, abdest alırken Maliki'yi taklit ettiğimiz için guslümüz ve abdestimiz vardır. Bu abdestle tavaf ediyoruz. Bu abdestle de, abdestli yapılacak diğer işleri yaparız. Mesela Kur'an-ı kerim okuruz, camiye girebiliriz, tilavet secdesi yapabiliriz. Çünkü abdestimiz vardır. -------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Gündüz namaz kılmaya gerek yok, gece nafile namaz kılarsan onun yerine geçer" diyerek farza hiç önem vermiyorlar, nafileye teşvik ediyorlar. Hatta cemaatle Tesbih namazı gibi nafile namaz kılıyorlar. Farzın dindeki önemi nedir? CEVAP: Farzın dindeki önemi çok büyüktür. Farzdan önemli bir şey yoktur. Bu konuda çok hadis-i şerif vardır. Birisi gelip Resulullah efendimize sual etti: - Ya Resulallah Cennete gidecek amel nedir? - Allah'a ortak koşmazsın, farzları yaparsın, farz olan namazı kılarsın, farz olan zekatı verirsin, ramazanda orucu tutarsın. - Ya Resulallah bu söylediklerinizden başka yapılması gereken şey var mı? - Farz olarak bu kadardır; ama nafile olarak yapmak istersen başka. - Allah'a yemin ederim ki farzları yaparım daha fazlasını yapmam. Adam dönüp giderken Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Cennetlik bir kimse görmek isteyen bu adama baksın.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Nesai]] Saçları dağınık birisi yine Resulullah efendimize bazı sorular sormaya başladı: - İslam nedir? - Birincisi günde beş vakit namaz kılmak... - Beşten fazla bir namaz yok mu? - Hayır yoktur. Nafile kılmak istersen o başka. Bir de ramazan orucu var. - Bundan başka, oruç yok mu? - Farz olarak yok. Nafile olarak tutmak istersen var. Bir de zekat vardır. - Bundan fazlası var mıdır? - Hayır yoktur. Nafile olarak sadaka verebilirsin. Adam, (Vallahi ne fazla, ne de bundan noksan yaparım) diyerek çekip gitti. Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Sözünde durursa, kurtuluşa erdi.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Nesai] İslam âlimleri bu hadis-i şerifi delil getirip, sünnet ve nafile kılmayanların ahirette ceza görmeyeceğini, sadece sevabından mahrum kalacağını bildirmişlerdir. Farzın önemi hakkında, bazı hadis-i şerif mealleri: (Farz namaz borcu olanın, nafile namazı kabul olmaz.) [Dürret-ül fahire] (Nafile kılmak günah değildir. Farzın yanında denizde damla gibidir. Farzı kılma imkanı varken tehir ederek nafile ile meşgul olunca, farzı tehir günahı büyük olur. Bu günahtan azıcık nafile sevabı çıkarılınca yine ortada büyük günah kalmaktadır. Onun için Peygamber efendimiz, nafilesi kabul olmaz buyurmuştur.) (Borcu var iken verilen sadaka kabul olmaz.) [Buhari] (Borcu ödemek farzdır. Sadaka vermek nafiledir. Farz borcunu geciktirmek de günahtır. Bu bakımdan verdiği sadaka geciktirme günahını affettiremediği için kabul olmaz buyurulmuştur.) (Allahü teâlâ, "Farzla bana yaklaşıldığı gibi, hiçbir şeyle yaklaşılamaz" buyurdu.) [Buhari, Beyheki, Uyun-ül besair] (Yani Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için önce farzları eda etmek şarttır.) ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Farzın önemi büyüktür (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Farzın dindeki önemi hakkındaki yazımıza bugün de devam ediyoruz... (En üstün amel, cihaddır. En üstün cihad, farzları ifa etmektir.) [İ.Ahmed Taberani] (Farzları yapmak en üstün cihad oluyor.) (Allah indinde en üstün amel, vaktinde kılınan farz namazdır.) [Müslim, Ebu Davud] (En üstün amel, farz namazdan sonra zekattır.) [Taberani] (Ya Fâtıma, önce Rabbinin farzını yerine getir.) [Ebu Davud] (Önce farzın ifası emrediliyor.) (Allahü teâlânın sana farz kıldığı şeyleri eda et ki, insanların en âbidi olasın.) [İbni Adiy] (Çok nafile ibadet eden değil, farzları aksatmayan insanların en çok ibadet edeni oluyor.) (Farzları öğrenip onunla amel edene veya başkasına öğretene Allah rahmet etsin.) [Ebu-ş-Şeyh] (Bir Müslüman yoktur ki, farz namaz için layığı ile abdest alsın da, o gün ayaklarının yürüdüğü ellerinin tuttuğu, gözlerinin baktığı, kulaklarının dinlediği, dilinin söylediği, nefsinin arzuladığı kötü şeyler affolmasın.) [İ.Asakir] (Kıyamette işlediği farzlarla içi dolu olana müjdeler olsun.) [Deylemi] (Cihad için atılan adım ile bir farzı ifa için atılan adımdan daha üstünü yoktur.) [Tirmizi] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Beş vakit farz namazı, şartlarına uyarak, vaktinde kılanı Cennete koyacağıma söz verdim. Kılmayana verilmiş bir sözüm yoktur.) [İbni Mace, Ebu Davud] (Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizi] (Farz orucu kaza ediyor, oruç borcundan kurtuluyor ama, farzı zamanında yapma sevabına kavuşamıyor. Hatta ömür boyu nafile oruç tutsa da bir farzı zamanında yapma sevabına kavuşamıyor. Farzın ne kadar önemli olduğunu bu hadis-i şerif açıkça bildiriyor.) (Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece kılınan teheccüd namazıdır.) [Müslim, İbni Mace, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Bir kimse, en kıymetli bir sünnet olan teheccüd namazını ömründe hiç kılmasa, ahirette hiçbir ceza verilmez, sadece sevabından mahrum kalır. Ama bir farzı terkin cezası çok büyüktür. Din kitaplarında deniyor ki: Düşman karşısında, bir farz namazı; kılma imkanı varken, terk etmenin cezası, yedi yüz büyük günaha bedeldir. (Cami-ül-fetâvâ Umdet-ül İslam) Farz namazları kazaya bırakmak büyük günahtır. İmkanı varken kaza etmezse, ayrıca büyük bir günah daha işlemiş olur. (Kebair ve segair) [Farz borcu olanın nafile ile meşgul olması, farzı tehir ettiğinden dolayı günahtır.] Hz. Ali'nin rivayet ettiği hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Farz namaz borcu olanın nafile kılması, doğurmak üzere olan hâmileye benzer. Doğumu yaklaşmışken, çocuğu düşürür. Artık bu kadına, hâmile de, ana da denmez. Bu kimse de böyle olup, farz namazlarını ödemedikçe, nafile namazları kabul olmaz.) [Fütuh-ul-gayb m.48] (Bu hadisi açıklayan Hanefî âlimlerinden Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: Bu hadis-i şerif gösteriyor ki, farz borcu olanın, sünnetleri de kabul olmaz. Çünkü sünnetler de nafiledir. Bu hadis-i şerif, Zahire-i Fıkh kitabında da vardır.) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Farzın önemi büyüktür (3)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Farzın dindeki önemi hakkındaki yazımıza bugün de devam ediyoruz... Seyyid Abdülkadir-i Geylanî hazretleri buyurdu ki: (Farz namaz borcu olanın nafilesi kabul olmaz) hadis-i şerifi gösteriyor ki, farz borcu varken nafile ile meşgul olmak ahmaklıktır. Kaza borcu olanın nafile kılması, alacaklıya, borçlunun hediye götürmesine benzer ki, elbette kabul olmaz. Mümin, bir tüccara benzer, farzlar sermayesi, nafileler ise kazancıdır. Sermaye kurtarılmadan kâr olmaz. (Fütuh-ul-gayb m. 48) Kaza namazı borcu var iken, nafile kılmak ahmaklıktır. (Bey ve Şira risalesi) Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer'e yaptığı vasiyette buyurdu ki: (Allahü teâlânın gece yapman gereken hakkını gündüz yapsan ve gündüz yapman gerekeni de gece yapsan kabul etmez. Üzerine farz olan ibadetleri ödemeden nafile ibadetini kabul etmez.) [Kitab-ül Harac] Denizde damla gibidir İmam-ı Rabbanî hazretleri buyuruyor ki: Farzın yanında nafileler kıymetsizdir. Sünnetlerin farzlar yanındaki kıymeti de, deniz yanında bir damla su gibi bile değildir. (Mektubat-ı Rabbani 1/29, 260) [Yıllarca farz kaza namazı borcu olana sünnetleri bırakma demek, koca denize değil, bir damlaya itibar etmek gibi çok abes ve cahilce bir sözdür.] Seyyid Abdülhakim Arvasî hazretleri buyurdu ki: (Yıllarca kaza borcu olanın, sünnetleri kılarken, kaza namazına da niyet etmesi, dört mezhepte de lazımdır) (S. Ebediyye) Sünnet yerine kaza kılan, sünneti terk etmiş olmaz. (Eşbah) Hiç kazası olmayanın da kaza namazı kılması caizdir. (Redd-ül muhtar, Hindiyye) Âlimlerin söz birliği Ruh-ul-beyân'da En'am suresinin 165. âyetinin tefsirindeki hadis-i şerifte bildiriliyor ki: Kıyamette helal yoldan kazanan kimseye denir ki: - Bu malları kazanırken ve sarf ederken farz bir namazı vaktinde kıldın mı? Namazın rükuunu, secdesini ve abdestte farzları tam yaptın mı? - Ya Rabbi helalden kazanıp helal yerlere harcadım, hiçbir farzı kaçırmadım. - Helal kazanırken bazı yanlışların olmadı mı? - Ya Rabbi helal yollardan kazandım ve helal yollarda harcadım, hiçbir farzı zayi etmedim, farzları yerine getirirken ihlasıma halel getirmedim. (Ruh-ul-beyân 3/132) Nafile ile farz borcu ödenmez Âlimler sözbirliği ile bildirdiler ki: Regaib ve revatib ameller ile vacibler, sevapta, hükümde ve üstünlükte farza ulaşamaz. Sünnetler farzların eksiklerini tamamlar. Nafileler ise sünnetlerin eksiklerini tamamlar. Hiçbir nafile ile farz borcu ödenmiş olmaz. Bazı avamın [cahillerin] iddia ettiği gibi farzı bırakıp da nafile ile uğraşmalarının, mesela, evvabin namazının farz kazaların yerine geçeceğini iddia etmelerinin dinde yeri yoktur. (Ruh-ul-beyân 3/127) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamberimizin ismi her geçişte salevat getirmek farz mıdır? Verilen salevatları Peygamber efendimiz duyar mı? CEVAP: Resulullah sallallahü aleyhi ve sellemin ismini işitenin ömründe bir defa salevat getirmesi farz, okuyunca, yazınca, söyleyince, işitince ilkinde söylemek vacip, tekrarında müstehabdır. (Redd-ül Muhtar) Peygamber efendimiz, (Cuma günleri bana çok salevat okuyun! Bunlar, bana bildirilir) buyurdu. Öldükten sonra da bildirilir mi denilince buyurdu ki: (Toprak, Peygamberlerin vücudunu çürütmez. Bir mümin salevat okuyunca, bir melek bana haber verir, "Falan oğlu filan, sana selam söyledi" der.) [İbni Mace] Süfyan-ı Sevri hazretleri anlatır: Kâbe'yi tavaf ederken, her adımda salevat okuyan bir genç gördüm. Ona (Her yerde farklı dua okunur. Sen ne diye okunması gereken duaları değil de, hep salevat okuyorsun?) dedim. Genç yüzüme bakıp, (Sen kimsin, niye soruyorsun?) dedi. Ben de kendimi tanıttım. (Sen âlimsin, halden anlarsın, sana anlatayım) diyerek şunları söyledi: Babamla Beytullaha gitmek üzere yola çıkmıştık. Yolda babam hastalandı. Çok geçmeden vefat etti. Ölünce yüzü simsiyah karardı. Yüzünü kapattım. Üzüntülü halde iken uyuya kalmışım. Rüyamda öyle bir zat geldi ki, ondan daha güzel yüzlü hiç kimse görmemiştim. Babamın yüzündeki örtüyü kaldırıp elini onun yüzüne sürdü. Babamın o siyah yüzü nurlandı, bembeyaz oldu. Sen kimsin dedim. (Ben Resulullahım. Baban, ömrünü boşa harcadı. Fakat bana çok salevat okurdu, benden yardım istedi. Çok salevat okuyan mümine ben elbette yardım ederim) buyurdu. Uyanınca babamın yüzünün bembeyaz olduğunu gördüm. İşte bu yüzden her yerde Resulullah efendimize salevat okuyorum. İlmi gizlemenin vebali Sual: Bazıları sual sorunca bilmiyoruz diyorlar. İlmi gizlemek uygun mu? CEVAP: Eğer gerçekten bilmiyorlarsa, bilmiyorum demelidir. Çünkü üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Bilmeden fetva verene, yer ve gökteki melekler lanet eder.) [İ. Lal, İ. Asakir] (Bilmiyorum demek ilimdendir.) [İ. Mace] (Allah rızası için, bilmediği bir hususta susanın aldığı sevap, bildiği hususta konuşanın, cevap verenin aldığı sevaptan az değildir.) [Şabi] Bildiği halde söylemiyorlarsa bunun vebali büyüktür. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (İlmini gizleyenin, bildiği bir mesele sorulduğunda cevap vermeyenin ağzına kıyamette ateşten gem vurulur.) [Buhari, Tirmizi, Ebu Davud İbni Mace, Hakim] (İlmini gizleyene, denizdeki balıktan, gökteki kuşa kadar her şey lanet eder.) [Darimi] (İlmini gizlemek, hazineyi gömüp kimseye yardım etmeyene benzer.) [Taberani] (Âlimin bildiğini söylememesi helal değildir.) [Taberani] Kurban ve adak Sual: İki kişinin bir koyunu kurban adaması caiz midir? CEVAP: İki kişinin bir koyunu adaması caiz olmaz. İki kişi bir koyunu kurban da edemez. Bir kişi bir tavuk veya bir yumurta bile adayabilir. Ama kurban kesecekse, kurbanlık vasfı olan bir hayvan kesmesi gerekir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Ali'nin yüzüne bakmak) hadisi uydurmadır" deniyor. Bu hadis, hangi âyete aykırıdır? CEVAP: Hz. Ali, Eshab-ı kiramın en âlimlerinden birisi idi. Âlimin yüzüne bakmak ise ibadettir. Hatta ana babaya, denize bile bakmak ibadettir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Âlimin yüzüne bakmak ibadettir.) [Ebu Davud] (Âlim ile oturmak, yüzüne bakmak ibadettir.) [Hâkim] (Kâbe'ye, ana babanın yüzüne ve Mushaf'a bakmak ibadettir.) [Ebu Davud] (Üç şeye bakmak ibadettir: Ana babanın yüzüne, Mushaf'a ve denize bakmak.) [Ebu Nuaym] (Şu beş şey ibadettendir: Az yiyip içmek, camide oturmak, Beytullaha bakmak, Mushaf'ı açıp okumadan bakmak ve salih âlimin yüzüne bakmak.) [Deylemi] (Ali'nin güzel yüzüne bakmak ibadettir.) [Hâkim] (Ali'nin yüzüne nazar etmek ibadettir.) [C.Y.Güzin] Sahih hadislere uydurma demenin maksadı şudur: Önce âlimlere olan itimadı sarsmak. Âlimlere, din kitaplarına güvenilmez hissini vermek. Sonra diğer hadis-i şeriflere de şüphe gözü ile baktırmayı sağlamak. Daha sonra bu hadis-i şerifleri nakleden Eshab-ı kirama suizanna sebep olmak. En sonunda da Kur'an-ı kerimi toplayan Eshab-ı kirama olan itimadı sarsmak ve böylece dinimizi içten yıkmaya çalışmaktır. Allahü teâlâ da, Peygamber efendimiz de (ÂIimlere uyun) buyuruyor. Salih âlimler, Resulullahın vârisleridir. Vârise dil uzatmak, miras bırakana dil uzatmak olur. Kadın imamın gayesi! Sual: Amerika'da kadın imamın, kilisede cuma namazı kıldırmasının amacı nedir? Feminizm için mi, yoksa başka maksatlar da var mıdır? CEVAP: Maksatsız değil elbette. Ama asıl maksadı nedir bilmiyoruz. Görünenler var. Hutbede ve demeçlerinde şu hususları vurguluyor: (Kadın da erkeğin yaptığı işleri yapmalıdır. Mesela kadın, yaptığı zinadan dolayı cezalandırılamaz. Yaptığı zinaları gizleme ve zina yapma hakkına sahiptir. Bu, feminizmden çok, bir reform hareketidir, İslam'ın kuralları artık değişmelidir. Sultanahmet Camii'nde de cuma namazı kıldırmak istiyorum...) İranlı kadın bir profesör ile ilahiyatçı erkek bir profesör de, (İmamlık için kadın erkek fark etmez, kim daha liyakatli ise o imam olmalıdır) diyerek, Amerikalı kadının imamlığını onaylamışlardır. Bu arada daha başkalarından da çatlak sesler çıkmıştır. Bunların maksadı, ne feminizmdir, ne de dinde reformdur. Dinde reform adı altında dini içten yıkmaktır. Önce kadın cuma namazına gitmeli dendi, sonra, âdetli ve lohusalı iken namaz kılabilir, tesettür şart değildir denerek âdetli bazı kadınlara cenaze namazı kıldırıldı. Kadın kadına imamlık yapabilir dendi. Şimdi de kadın erkeklere imam olabilir dendi. Adım adım dinin emirleri yıkılmaya başlanıyor. Bunlar kıyamet alametlerindendir. Böyle bir zamanda Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarına sarılmanın önemi daha da artmaktadır. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Allah Cennette görülecektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Abdurrahim Semerkandi, Füsuli imadi fıkıh kitabında diyor ki: (Bir kimse, Allah'ı Cennette görüyorum derse kâfirdir. Cennetten görüyorum derse kâfir değildir. Zira birincisinde Allah mekâna nispet edilmiştir. "Cennetten görüyorum" sözündeki maksat, "Allah Cennette olacağı için, Onu Cennette görürüm" ise yine kâfirdir.) Okuduğum diğer kitaplarda ise, (Cennette Allah görülecektir) deniyor. Bu nasıl küfür olur? CEVAP: Bir kere tercüme Türkçe'ye uygun değil. Cennette veya Cennetten görüyorum denmez. Çünkü henüz Cennete gitmedi ki öyle bir şey desin. Cennette veya Cennetten görülecek der. Tercüme düzgün değil, maksat açık anlatılamamış. Ahirette, mahşerde Allahü teâlâ görülecektir. Bu demek hâşâ, (Allah ahirettedir, mahşerdedir) demek değildir. Allahü teâlâ Cennette de görülecektir. Cennette müminlere hitap edecektir. Böyle söylemek de hâşâ, (Allah, Cennettedir) anlamında değildir. Allahü teâlâ mekandan münezzehtir. (Allah, Cennettedir, ahirettedir, dünyadadır, kâinattadır, Arş'tadır) gibi sözlerin hepsi yanlıştır. Cennette mekandan münezzeh olarak görülecektir. Cennetten görülecek derken, bir yönden görülecek demek de aynı şekilde caiz değildir. O da mekan tayin edilmiş olur. Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: Allahü teâlâyı müminler Cennette, cihetsiz olarak ve karşısında bulunmayarak ve nasıl olduğu anlaşılmayarak ve ihatasız, yani bir şekilde olmayarak görecektir. Allahü teâlâyı ahirette görmeye inanırız. Nasıl görüleceğini düşünmeyiz. Çünkü, Onu görmeyi akıl anlayamaz. İnanmaktan başka çare yoktur. Felsefecilere ve Mutezile'ye ve Ehl-i sünnetten başka bütün fırkalara yazıklar olsun ki, kör olduklarından, buna inanmaktan mahrum kaldılar. Görmedikleri, bilmedikleri şeyi gördükleri şeylere benzetmeye kalkarak iman şerefine kavuşamadılar. (Mektubat-ı Rabbani 2/67) Allahü teâlâyı müminler Cennette görecektir. Fakat, nasıl olduğu bilinmeyen bir görmekle göreceklerdir. Nasıl olduğu bilinmeyeni, anlaşılmayanı görmek de, nasıl olduğu anlaşılmayan bir görmek olur. (Mektubat-ı Rabbani 3/17) Allahü teâlâ, Cennette mümin kullarına (Kullarım, Benden daha ne istersiniz ki vereyim) buyuracak, Cennette, mekandan münezzeh olduğu halde cemalini gösterecektir. (Miftah-ül cenne) Kıyamette, mahşer yerinde, kâfirlere, kahr ve celal ile; salih müminlere ise, lütuf ve cemal ile görünecektir. Müminler, Cennette, cemal sıfatı ile görecektir. (İtikadname-Mevlana Halid-i Bağdadi) Misvak sünnettir Sual: Namaz kitabında, abdest alırken dişleri misvak ile temizlemek müstehabdır denirken, abdestin sünnetleri bahsinde ise, misvak önemli sünnet deniyor. Burada bir çelişki yok mu? Bunun gibi namaz kılarken rüku ve secdelerde tesbihleri üçer kere okumak sünnet, 5, 7, 9 gibi fazla okumak ise müstehabdır deniyor. Fazla okuyunca sevabı niye azalıyor ki? CEVAP: Abdest alırken dişleri temizlemek, fırçalamak sünnettir. Bunu misvak ile yapmak müstehabdır, daha iyidir. Yani misvak kullanılınca hem sünnet yerine geliyor hem müstehab, parmakla veya diş fırçası ile dişler temizlenirse sadece sünnet yerine gelir. Bu sünnet misvakla yapılınca ayrıca müstehab sevabı da alınıyor. Rüku ve secdelerde üçer defa tesbih çekmek sünnet, daha fazla çekince ayrıca müstehab sevabı da alınıyor. Bunun gibi namazda selam verirken sağa sola bakmak sünnet, başını iyice çevirmek ve omuzlara bakmak müstehabdır. ------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimseler, "Çocuk din dersini, ancak lise, hatta üniversiteyi bitirince öğrenmelidir. Daha önce öğrenirse aklı karışır. Fen bilgilerini öğrenmesi ve inanması zor olur" diyorlar. Çocuğa küçükken dinini öğretmek gerekmez mi? CEVAP: Fen bilgisi din bilgisinden ayrı değildir. Fen bilgisi İslami ilimlerin bir koludur. İslami bilgileri öğrenen fen ilimlerini de öğrenir. Her Müslüman, çoluk çocuğuna ve emri altında bulunanlara dinini öğretmekle sorumludur. Bir hadis-i şerif meali: (Hepiniz, bir sürünün çobanı gibisiniz. Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evinizde ve emriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara Müslümanlığı öğretmezseniz, mesul olursunuz.) [Müslim] Bir âyet-i kerime meali de şöyledir: (Ey iman edenler, yakıtı insan ve taş olan Cehennem ateşinden kendinizi ve çoluk çocuğunuzu koruyun.) [Tahrim 6] İyiliğe de, kötülüğe de sebep olanlar, yaptıkları işe ortak olurlar. Üç hadis-i şerif meali: (Dinimizde iyi bir çığır açan, bununla amel edenler gibi sevaba kavuşur, onların sevabından da hiçbir şey eksilmez. Kim de, dinimizde kötü bir çığır açarsa, onların günahı, ona da verilir, o kötü yoldakilerin günahından hiçbir şey eksilmez.) [Müslim] (Hayra delalet eden [yol gösteren, sebep olan] o hayrı yapan gibi sevaba kavuşur.) [Taberani] (Bir Müslümanın evladı ibadet edince, kazandığı sevap kadar, babasına da verilir. Bir kimse, çocuğuna dinini öğretmeyip, günah olan şeyler öğretirse, bu çocuk ne kadar günah işlerse, babasına da o kadar günah yazılır.) [S. Ebediyye] (Ağaç yaşken eğilir) ve (Demir tavında dövülür) gibi atasözleri meşhurdur. Her şey zamanında yapılır. Bir hadis-i şerif meali: (Çocukken öğrenilen şey, taş üzerine kazınan nakış gibi kalıcıdır. Yaşlandıktan sonra öğrenmeye kalkması ise, su üzerine yazı yazmaya benzer.) [Hatib] Bu bakımdan çocuklarımıza ilkönce, dinimizin emir ve yasaklarını ve Kur'an-ı kerimi öğretmeliyiz. Daha sonraya bırakmamalıyız. (Helekel-müsevvifun) hadis-i şeriftir. Anlamı ise, (Hayırlı işlerinizi hemen yapın. Yarına bırakmayın, yoksa helak olursunuz) demektir. Hayırlı işlerin birincisi ve en önemlisi çoluk çocuğuna İslamiyet'i öğretmektir. Her Müslümanın bu birinci görevi hemen yapması, yarınlara bırakmaması gerekir. Ne söylediğini bilmeli Sual: Bir şeyi çok görse, (Mahalakallah) dese, manasını bilmese, kâfir olur. Burada, (Bir şeyi çok görse), (Mahalakallah) ve (manasını bilmese kâfir olur) ifadelerinin anlamları nedir? CEVAP: Bir şeyi çok görse demek, çok şey görse demektir. Denizde binlerce balık görse, havada binlerce bıldırcın görse demektir. Mahalakallah, Allah ne kadar çok şey yaratmış anlamındadır. Denizdeki balıkları görüp Allahü teâlâ ne kadar da çok şey yaratmış anlamında, mahalakallah demek böyledir. Manasını bilmese kâfir olur demek, mahalakallahın ikinci manası, Allah yaratmadı demektir. Balıkları görüyor, kuşları görüyor, bunları Allah yaratmadı anlamında söylüyorsa küfür olur. Her şeyi Allahü teâlâ yaratmıştır. Bir şey söylerken ne söylediğini bilmeli denmek isteniyor. ---------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Esma-i hüsnadan El Berr kelimesi El Birr olarak mı yazılır? İkisi arasındaki fark nedir? CEVAP: Bu kelime BR olarak yazılır. Ber, bir ve bur olarak okunabilir. Birr, iyilik demektir. Kur'an-ı kerimde çok yerde geçer: Bekara 44, 177, 189; Al-i İmran 92, Maide 2. Tur suresinin 28. âyetinde ise, el-berr-ür-rahim olarak geçmektedir. Bu esma-i hüsnadan olan berr'dir. Bu berr olarak yazılır. Berr, ayrıca kara parçası anlamına da gelir. Maide suresinin 96. âyetinde, sayd-ül bahri=deniz avı, sayd-ül berri=Kara avı ifadesi geçer. Şu surelerde de kara parçası olarak geçmektedir: 6/59; 6/63; 6/97;10/22; 17/67; 7/68; 17/70; 27/63; 29/65-66; 30/41; 31/32 Burr, buğday demektir. Bir hadis-i şerifte, (Buğdayı buğdaya satarken birisi fazla olursa faiz olur) buyuruluyor. Vel burru bil burri ifadesi geçiyor. (Tirmizi) Şu halde birr, iyilik demektir. Berr, Esma-i hüsnadandır, ayrıca kara parçası anlamına da geliyor. Sultana isyan Sual: "Sultana isyan edilmez" isimli yazınızda, büyük bir tezat var. Bir yerde, (Hiçbir İslâm âlimi, sultana isyan etmemiştir) denirken, bir başka yerde İmam-ı a'zam Ebu Hanife'nin ben kadılık yapmam diyerek sultana isyan ettiği bildiriliyor. Bu apaçık bir çelişki değil mi? CEVAP: Yazıda çelişki yok. İmam-ı a'zam hazretleri, "Ben kadılık yapmam" demedi, (Ben kadılık yapamam) dedi. İkisi arasında çok fark var. Mesela sultan ona, (Gel satranç oynayalım) dese, o da (Ben satranç oynamasını bilmediğim için satranç oynayamam) diye cevap verse, bu sultana isyan mıdır, yoksa bilmediğini itiraf etmek midir? Kadılık yapamayacağını bildiriyor. Bu bildirmenin isyan neresindedir? Ama zalim idareciler, (Yalan söylüyorsun) dediler. (Eğer yalan söylüyorsam, yalancıdan kadı olmaz. Doğru söylüyorsam kadılık yapamam diyorum) buyurarak, isyan etmediğini bildirdi. O göreve layık olmadığını bildirmesi isyan mıdır? Gönderilen selamı almak Sual: Biri, falancanın selamı var dediği zaman, biz ne demeliyiz? Aleyhisselam demek mi gerekir? CEVAP: Evet aleyhisselam [ona selam olsun] demekle onun selamı alınmış olur. Ama getirene de, hem teşekkür, hem dua için, (aleyhi ve aleykes-selam) denebilir. Ancak müminin yanında melekler de bulunduğu için, (Aleyhi ve aleyküm selam) demek en uygunudur. Sadece (ve aleyküm selam) denirse de yine kurtarır. Yani küm=siz demekle, hem getirene, hem meleklere, hem de gönderene selam verilmiş olur. Konuşurken aksırmak Sual: Konuşurken aksırmak, yani hapşırmak o konuşmanın doğru olduğunu gösterir diyorlar. Böyle bir şey var mıdır? CEVAP: Evet vardır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Aksırmak söylenen söze doğru bir şahittir.) [Taberani, Hâkim] Afat ne demek? Sual: Bir kitapta (şimdi geldim Bismillah dese, afattır) deniyor. Burada afattan murat nedir? CEVAP: Tehlikeli iş, felaket demektir. Kibirlenerek, kendini büyük göstererek, sanki padişah gelmiş gibi, yanıma besmele ile girilir gibi şeyler söylemek uygun değildir anlamındadır. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Nezrim olsun, yani adağım olsun dese, neyi adadığını söylemese, niyet de etmese, ne yapması gerekir? CEVAP: Yemin kefareti vermesi gerekir. Adak orucu Sual: Bir kimse, Allahü teâlânın rızası için oruç tutayım dese, kaç gün olduğunu söylemese, oruç tutması gerekir mi? CEVAP: Evet, bu orucu adak olur ve üç gün oruç tutması gerekir. Adak ve yemin Sual: Bir kimse, Allahü teâlânın rızası için oruç tutayım dese, hem adak hem yemin olmasını niyet etse, tutacağı oruç, yemin mi olur, adak mı olur? Orucunu bozarsa ne yapması gerekir? CEVAP: Bu oruç, hem yemin, hem de adak olur. Bu orucu bozarsa, hem kaza, hem de yemin kefareti gerekir. Bayram günü oruç adamak Sual: Kurban Bayramı günü oruç tutacağım diye adakta bulundum. Ancak Kurban Bayramında oruç tutulmayacağını öğrendim. Bu durumda orucumu başka gün mü tutmam gerekir? CEVAP: Evet, başka gün tutması lazım olur. Haram adamak Sual: Çocuğuma kızıp, senin gözünü oymak Allah için adağım olsun dedim. Ne yapmam gerekir? CEVAP: Haram bir şeyi adamak, yemin olur. Yemin kefareti verirseniz mesele kalmaz. Allah hakkı için Sual: Allah hakkı için demek yemin olur mu? CEVAP: Evet, yemin olur. Ant içmek Allah'a ant içiyorum demek yemin olur mu? CEVAP: Evet, yemin olur. Ceketim haram olsun Sual: O işi yaparsam, ceketim haram olsun denince, o işi yapınca ceket haram olur mu? CEVAP: O işi yapınca ceket haram olmaz. Fakat, ceketi giyince kefaret vermek gerekir. Her şey haram olsun Sual: Şunu yaparsam her helal bana haram olsun denirse, her şey haram olur mu? CEVAP: O işi yapınca yenilip içilen şeyler haram olduğu gibi, evli ise karısı da bir bain talak ile boş olur. Fakat yemin kefareti vermesi gerekmez. Evli ise, iddet müddeti bitince nikahını tazelemesi gerekir. Namazda esnemek Sual: Esnerken ağzımızı elin içi ile mi yoksa dışı ile mi kapatmalıyız? CEVAP: Ağzı açarak esnemek mekruhtur. Esnemeye mani olmak için, alt dudağı dişlerin arasına sıkıştırmalıdır. Esnemeye mani olunamazsa, ayakta sağ elin, diğer rükünlerde ve namaz dışında sol elin dışı ile, ağzı örtmek gerekir.
Seferilikte mesafe geçerlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamberin zamanında otobüs ve uçak gibi araçlar olmadığı için yüz km'den fazla giden seferi olur demiştir. Ama bugün için bu mesafe çok azdır. Seferilikte mesafe değil, varılan zaman yani süre önemli olmalıdır. Yüz km bir yol için namazı kısaltmak nasıl doğru olabilir? Bu dini kolayına geldiği gibi değiştirmek olmuyor mu? CEVAP: Kaş yapayım derken göz çıkardığınızın farkında değilsiniz galiba. Farkında olmasanız bile hatta aksini iddia etseniz bile, sözlerinizden şu anlam çıkıyor: Allah, ileride otobüs, tren, uçak, deniz otobüsü, hızlı giden deniz motorlarının veya füzelerin çıkacağını [hâşâ] bilmiyordu. Onun Peygamberi de, kıyamete kadar geçerli dininde, sadece günündeki problemleri bildirmiştir. Bu çok kötü bir suçlama olur. Allahü teâlâ, kıyamete kadar olacak lüzumlu bütün olayları Peygamberine bildirdiği için, Resulullah efendimiz her asra uygulanabilecek hükümler bildirmiştir. Asıl sizin aklınıza göre yaptığınız teklif, dini değiştirmek olur. Dinimiz mesafe önemli diyor, zaman, süre hesaba katılmaz diyor. Keşfedilecek yeni bir vasıta ile, bir saniyede, bir anda Amerika'ya giden de seferi olur. Eskiden kerametle bir anda başka ülkelere giden evliya da seferi olarak namazlarını kılmıştır. Yine din kitaplarında deniyor ki: Bir yere giden iki yol olsa, biri kısa, öteki uzun olsa, uzun yol, yüz kilometreden fazla ise, bu uzun yoldan her vasıta ile [otobüsle, uçakla veya kerametle] giden seferî olur. Eskiden hızlı giden atlar da var idi. Ama dinimiz, atı değil deve yürüyüşünü esas almıştır. Mesela Fetava-i Hindiyyede buyuruluyor ki: Bir kimse, üç günlük [yüz kilometreden fazla] mesafede bulunan bir yere, süratli koşan bir at ile iki günde veya daha az bir zamanda varmış olsa da, yine seferi olur, dört rekatlık namazlarını kısaltarak iki rekat olarak kılar. Cevhere kitabında da böyle bildirilmektedir. (On beşinci bab) İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Âlimlerin hepsi, seferiliği fersah denilen, bir saatte gidilen yolun uzunluğu ile bildirmişlerdir. Seferî olacak mesafeyi de, 15, 18 ve 21 fersah olarak tespit etmişlerdir. Fetva ise, 18 fersaha göre verilmiştir. (Redd-ül- Muhtar) Bir fersah 6 kilometre civarındadır. Net olarak 5.8 kilometredir. Bu da yaklaşık 104 km ediyor. Maliki, Şafiî ve Hanbeli mezheplerinde ise 80 kilometreden fazla giden seferî olur. (Mezahib-i Erbea) Netice: İbadet demek, Allah ve Resulü tarafından emredilen şeyi, bildirilen zaman ve miktarda yapmak demektir. Bunu azaltmak veya artırmak dini değiştirmek olur. Bunun da ibadetle alakası kalmaz. Güzel ahlâk Sual: Bazen arkadaşların ricasını kıramayıp müstehcen film seyrediyoruz. Kimi zaman da fuhuş sözler ediyoruz. Günah mıdır? CEVAP: Elbette günahtır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Çirkin hareketler yapan, çirkin sözler söyleyenden Allah nefret eder.) [Tirmizi] Güzel ahlâklı olmalı. Çünkü bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Kıyamette müminin terazisinde güzel ahlâktan daha ağır bir şey bulunmaz.) [Tirmizi] -------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Osmanlılarda halife seçimi dine aykırı değil mi idi? Halifenin oğlunu tayin etmesi saltanat değil midir? Niye Hz. Ömer gibi şûraya havale edilmemiştir? CEVAP: Osmanlıların halife seçme usulü, Hz. Ebu Bekir'in ictihadına göre idi. O tayinle yerine halife seçmiştir. (Yerime Ömer halife olsun) demiştir. Hz. Ömer de, yerine tek kişiyi seçmek istemiştir. (Eğer Ebu Ubeyde bin Cerrah hayatta olaydı, onu halife tayin ederdim. Çünkü Resulullah ona "Ümmetin emini" buyurmuştu) demiştir. Bu da gösteriyor ki, halife kendisinden sonrakini tayin edebilir. Yine Hz. Ömer'e, oğlunu halife bırakmasını istediklerinde Hz. Ömer, (Halifelik ağır bir yüktür. Bir aileden bir kurban yeter. Oğlumun da kurban gitmesine razı olamam) buyurmuştur. Oğuldan halife olmaz veya tayinle halife olmaz dememiştir. Zaten böyle bir şey uygun olmasaydı, her biri bir müctehid olan Eshab-ı kiram, yerine oğlunu halife yap diye teklif etmezlerdi. Eshab-ı kiramın tamamının Cennetlik olduğu âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerde açıkça bildiriliyor. Peygamber efendimiz ayrıca bazılarına (Sen Cennetliksin) diye ikramda da bulunmuştur. Aşere-i mübeşşere denilen on zatın da, ikram olarak ismen Cennetlik olduğu bildirilmiştir. Hz. Ömer, şûraya Cennetle müjdelenenleri seçmiştir. Şûraya seçilenler şunlar idi: 1- Osman bin Affan, 2- Ali bin Ebi Talib, 3- Talha bin Ubeydullah, 4- Zübeyr bin Avvam, 5- Sad bin Ebi Vakkas 6- Abdurrahman bin Avf. Aşere-i mübeşşereden ikisi (Hz. Ebu Bekir ile Ebu Ubeyde bin Cerrah hazretleri) vefat etmişti. Biri kendisi, öteki de Said bin Zeyd idi. Hz.Ömer, bu zatı, amcasının oğlu olduğu için şûraya dahil etmemişti. Hatta kendi oğlunu, halife olmamak şartı ile, şûrada oy kullanmak için seçmişti. Hz. Ömer, ictihadına göre aranılan şartlara haiz birini tam seçemediği için halife işini şûraya havale etmiştir. İctihadında aradığı şartlar tam yerine gelse idi, Hz. Ebu Bekir gibi o da birisini tayin ederdi. Nitekim hayatta olsaydı bu ümmetin emini Ebu Ubeyde bin Cerrah hazretlerini halife tayin edeceğini bildirmişti. Hz. Ebu Bekir'in üstünlüğü Peygamberlerden sonra insanların en üstünü olan Hz. Ebu Bekir'in ictihadına uyup, onun tayin usulünü kabul eden Osmanlı sultanlarına dil uzatmak doğru olmaz. Osmanlı sultanları şehzadeleri özel eğitimle yetiştiriyorlardı. Rastgele bir oğlunu yerine tayin etmiyordu. Hz. Ebu Bekir'in üstünlüğü ile ilgili üç hadis-i şerif meali: (Peygamber hariç, Ebu Bekir, insanların en üstünüdür.) [Deylemi] (Ebu Bekir'i sevmek ve ona şükretmek her mümine vacibdir.) [Deylemi] (Cebrail aleyhisselama, Ömer'in üstünlüklerinden sordum. Onun kıymetini, Nuh aleyhisselamın Peygamberlik zamanı kadar [950 yıl] anlatsam, bitiremem. Bununla beraber, Ömer'in bütün kıymetleri, Ebu Bekir'in kıymetlerinden birisidir, dedi.) [Ebu Ya'la] Böyle bir zatın usulünü uygulayan Osmanlıyı tenkit etmek çok yanlıştır. --------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
28.02.2006
.Allah'ın rahmeti lüzumsuz değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaş, "iman etmek için Kelime-i şehadetteki 'Muhammedün Resulullah'a lüzum yok, 'la ilahe illallah' demek yetişir" dedi. İslam'ın birinci şartında Kelime-i şehadette Muhammedün Resulullah yok mudur? Amentü'nün sonunda, (Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve resulühü) demiyor muyuz? Böyle iman sahih midir? Kelime-i şehadetin manası nedir? CEVAP Kelime-i şehadetin manası şudur: (Ben şehadet ederim ki, yani görmüş gibi bilirim ve bildiririm ki, Allah'tan başka ilah yoktur. Ve yine şehadet ederim ki, Muhammed aleyhisselam Onun kulu ve resulüdür.) Peygamberlere iman, imanın şartıdır. Bunlardan birine bile inanmayan Müslüman olamaz. Mesela Hz. Âdem peygamber değil diyen Müslüman değildir. ("Muhammedün Resulullah"a lüzum yok) demek, "İslamiyet'in bildirdiği şeylere inanmayın" demenin başka şeklidir. Çünkü, ("Muhammedün Resulullah"a lüzum yok) demek, hâşâ Allahü teâlâyı cahillikle itham etmek olur. Lüzum olmasaydı, Kelime-i şehadette, tehıyyatta, ezanda, âyet-i kerimelerde, hadis-i kudsilerde defalarca hiç bildirilir miydi? İnanmak tabirinin bir manası da beğenmek demektir. Dinde bildirilen bir hususa inandığı halde, beğenmeyenin imanı gider. Mesela sünnet olan sakal-ı şerife inandığı halde, beğenmeyen dinden çıkar. Nerde kaldı ki, dinin sahibini, peygamberini beğenmeyen Müslüman olabilsin. ("Muhammedün Resulullah"a lüzum yok) demek, Allah'ın rahmetine lüzum yok demek midir yoksa Allah'a da, Kur'ana da, Peygambere de inanmayın demek midir? Kur'an-ı kerim baştan sona kadar Resulullah efendimizi övmektedir. Bu konudaki üç âyet-i kerime meali şöyledir: (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (De ki, ey insanlar, ben, Allah'ın hepiniz için gönderdiği Resulüyüm.) [Araf 158] (Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik; fakat insanların çoğu bunu bilmez.) [Sebe 28] Resule uymak şarttır ("Muhammedün Resulullah"a lüzum yok) demek, Resulullaha uymaya lüzum yok demek midir? Allahü teâlâ defalarca, Muhammed aleyhisselama iman edip uymayı emrediyor, uymayan Müslüman olamaz, kâfir olur buyuruyor. Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir: (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulun!) [Nur 54] (De ki, "Allah'a ve Peygambere itaat edin! Eğer [uymayıp] yüz çevirirlerse, [kâfir olurlar] Elbette Allah kâfirleri sevmez.) [Al-i İmran 32] (Allah'a ve Resulüne inanmayan [kâfir olur] kâfirler için de çılgın bir ateş hazırladık.) [Fetih 13] (Allah ve Resulü, bir işte hüküm verince, artık inanmış kadın ve erkeğe, o işi kendi isteğine göre, tercih, seçme hakkı kalmaz.) [Ahzab 36] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
İslam'ın olmazsa olmaz şartı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün, bir okuyucumuzun "Kelime-i tevhidin La ilahe illallah kısmını söyleyen, fakat Muhammedün Resulullah kısmını söylemeyen"lerle ilgili sorduğu sualini cevaplandırmaya bugün de devam ediyoruz... Müslüman olmak için, cennete girmek için (La ilahe illallah Muhammedün Resulullah) demek şarttır. Muhammedün Resulullah demek imanın şartlarındandır. Olmazsa olmaz bir şarttır. Her gün beş kere ezanda söylenir. Beş vakit namazın tehıyyatında söylenir. Kur'an-ı kerimde, (Resulüme uyun, Ona iman edin, Ona itaat edin, Ona itaat bana itaattir, O âlemlere rahmettir) diye bir çok âyet-i kerime vardır. (Muhammedün Resulullah demeye lüzum yok) demek, İslamiyet'e lüzum yok demenin başka şeklidir. Birkaç hadis-i şerif meali: (Kim Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın resulü olduğuna şehadet ederse Allah ona ateşi haram kılar.) [Müslim, Deylemi] (Resulullaha inanmak demek, onun bildirdiklerinin tamamını kabul etmek, inanmak ve hepsini beğenmek demektir.) (Rab olarak Allah'ı, din olarak İslam'ı, Resul olarak Muhammed aleyhisselamı seçtim [beğendim, inandım, Müslüman oldum] diyene cennet vacib olur.) [Ebu Davud] (Kitab ehli bir kavme görevle gidince, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah demeye davet et! Bunu kabul ederlerse, günde beş vakit namazın farz olduğunu bildir! Sonra da, Müslüman zenginlerden alınıp fakirlerine verilen zekatın farz olduğunu söyle!) [Buhari, Müslim] (Beni duyup da, bana inanmayan Yahudi ve Hristiyanlar elbette Cehenneme girecektir.) [Müslim] (Cennete sadece Müslüman olan girer.) [Buhari, Müslim] (İman; Allah'a, meleklere, kitaplara, peygamberlere, ahiret gününe [Cennete, Cehenneme, hesaba, mizana], kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna ölüme, öldükten sonra dirilmeye, inanmaktır. Allah'tan başka ilah olmadığına ve benim Onun kulu ve resulü olduğuma şehadet etmektir.) [Buhari, Müslim, Nesai] Çocuk ezan okuyabilir mi? Yedi yaşından büyük çocuk, ezan okuyabilir, kamet getirebilir ve onunla cemaat olup namaz kılınır. Yani cemaat sevabı hasıl olur. Akıllı çocuğun ezan okuması, kerahatsiz caizdir. Bir çocukla da cemaat olur. (S. Ebediyye) 7-9 yaşındaki çocuğa, akıllı çocuk denir. (Bey ve Şira risalesi) Çocuğun yaşı 6 mı 7 mi diye tereddüt edilmişse ne olacak? Din kitapları onu da bildirmiştir: Küçük çocuk parayı başka şeyden ayırabiliyorsa ve aldatılarak elinden alınamıyor ise, bu çocuk akıllıdır. Bir çocuk, satın alınan malın mülk olacağını ve satınca mülkten çıkacağını anlarsa, buna Mümeyyiz çocuk yani akıllı çocuk denir. (S. Ebediyye) Mürahık sabinin [çocuğun], hatta mümeyyiz çocuğun ezanı kerahatsiz caizdir. Fakat mümeyyiz olmayanın ezanı sahih değildir. (Nimet-i İslam) 9 yaşını doldurup da, baliğ olmamış çocuğa Mürahık çocuk denir. 7 yaşından, 9 yaşına kadar olana da Mümeyyiz çocuk denir. (S. Ebediyye) Akıl baliğ kimseler gibi çocuğun da, namaz kılarken ezan okuması sünnettir. Aklı eren çocuk ezan okursa mekruh olmaz ve asla tekrarlanmaz. Çünkü maksat hasıl olmuştur. Hutbeyi bir çocuk okur; namazı akıl baliğ biri kıldırırsa caiz olur. (İbni Abidin) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Sübhane Rabbike âyet-i kerîmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihal'de, Sübhane Rabbike âyetini namazda ve namaz dışında okumanın çok sevap olduğu bildiriliyor. Bu âyeti namazda, selamdan önce, Salli barik ve Rabbena okuduktan sonra mı okuyacağız yoksa dua ederken mi? Başka nerelerde okunur? CEVAP: Sübhane Rabbike âyeti birçok yerde okunur. Birkaçını bildirelim: 1- Zammı sure olarak okunur. 2- Kur'an-ı kerim okunduktan sonra okunur. 3- Dine aykırı olmayan toplantıdan sonra okunur. Hz. Ali buyurdu ki: Kıyamet günü, bol sevaba kavuşmak isteyen, her toplantı sonunda, Sübhane Rabbike âyetini sonuna kadar okusun! (Beydavi, Mevakib) Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Kıyamet günü bol sevap kazanmak isteyen, bir toplantıdan kalkınca Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okusun!) [İbni Hibban] 4- Selamdan önce, Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şerifte bildirilen duaları okumak caizdir. Sübhane Rabbike âyetini de okumak caizdir. Abdullah İbni Abbas radıyallahü anhüma, (Resulullah, namazda selam vermeden önce, Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okurdu) buyurmaktadır. (S. Ebediyye-Taberani) Ebu Saidi Hudri hazretleri rivayet ediyor: (Resulullah namazda selam vereceği zaman, Sübhane Rabbike âyetini okurdu.) [S. Ebediyye-ibni Ebi Şeybe, Ebu Ya'la] 5- Namaz bitip dua ettikten sonra da okumak çok sevaptır. 11 kere İhlas-ı şerif, birer kere Kuleuzüler okunur ve 67 Estağfirullah denilir. On kere (Sübhanallah ve bi-hamdihi sübhanallahilazim) denir. Sübhane Rabbike âyeti de okunur. (S. Ebediyye) Namazdan sonra, duayı Sübhane Rabbike âyetini okuyarak tamamlamalı. (Dürr-ül-muhtar, Dürer) Hatmi tehlilin önemi Sual: Hatmi tehlil ve önemi nedir? CEVAP: Tehlil, La ilahe illallah demektir. 70 bin kelime-i tehlil okumaya hatmi tehlil denir. Hadis-i şerifte, (Bir kimse, kendisi için veya başkası için 70 bin Kelime-i tevhid okursa, günahları af olur) buyuruldu. Mazheri Can-ı Canan hazretleri, bir kabrin yanına oturmuştu. Kabre teveccüh eyledi. Bu mezarda Cehennem ateşi var. Onun imanlı olmasında şüphe ediyorum. Ruhuna Hatmi tehlil sevabı bağışlayacağım. İmanı varsa, affolur buyurdu. Hatmi tehlilin sevabını bağışladıktan sonra, elhamdülillah imanı varmış, Kelime-i tayyibe tesirini gösterip azaptan kurtuldu buyurdu. (Makamati Mazheriyye) 70 bin Kelime-i tevhidi bir kimse veya birkaç kimse okuyabilir. (Menahic-ülibad) Hatmi tehlilin dirilere de faydası çoktur. (Mekatibi şerife) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eski devirlerde müctehid âlimler ve evliya zatlar çok idi. Şimdi eskisi gibi çok olmayışının hikmeti ne olabilir? CEVAP: Asr-ı saadetten uzaklaştıkça insanların bozulacağını, iyi kimselerin çok azalacağını peygamber efendimiz haber veriyor. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (İnsanların en hayırlısı asrımdaki Müslümanlar [Eshab-ı kiram]dır. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenler [Tabiin]dir. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenler [Tebe-i tabiin]dir. Bunlardan sonra yalan yayılır. Bunların sözlerine ve işlerine inanmayın!) [Buhari] (İlmin azalması âlimlerin azalması ile olur. Cahil din adamları, kendi görüşleri ile fetva vererek fitne çıkarırlar, halkı yoldan saptırırlar.) [Buhari] (Her asır, önceki asırdan daha bozuk olur. Böylece kıyamete kadar hep bozulur.) [Hadika] (Allahü teâlâ bir âlimin ruhunu alırsa, bu İslam'da açılan bir gedik olur. Kıyâmete kadar onun boşluğu doldurulamaz.) [Deylemi] (Kıyamete yakın ilim azalır, cehalet artar.) [İbni Mace] (Kıyamet, yalnız kötü insanların üzerine kopar.) [Buhari] (Bu din garip olarak başladı, sonu da garip olur.) [Tirmizî] (Bir zaman gelir, sünnetim unutulur, bid'atler yayılır. Sünnete uyanlar garip olur, yalnız kalır. Bid'atçiler, kendilerine çok arkadaş, yardımcı bulur. O zamandaki Müslümanlar, sudaki tuz, sirke içindeki kurtçuk gibi zor şart altında yaşarlar, dinlerini korumaları güçleşir, avuçtaki ateş koru gibi, bırakırsa söner, tutarsa elini yakar.) [Şir'a] (Ahir zamanda zalim idareci ve yalancı âlimler gelir. Onların yardımcısı olmayın.) [Hatib] (Kıyamete doğru Kur'an okuyan çok, âlimler az olur. İlim yok olur. Kargaşalık çoğalır. Yine öyle bir zaman gelir ki, müşrik müminle aynı konuda tartışır.) [Hâkim] ? Vahid ve Ehad Sual: "Bir" anlamına gelen Vahid ve Ehad kelimeleri arasındaki fark nedir? CEVAP: Evet Vahid de, Ehad da (Bir) manasına gelir. Birisi sıfat ismi, birisi zat ismidir. Vâhid, Allahü tealanın sıfat isimlerindendir, Esma-i hüsnada bildirilen 99 isminden biridir. Vâhid, zat, sıfat ve fiillerinde benzeri ve ortağı olmayan, tek olan anlamındadır. Bir âyet meali şöyledir: (Elbette ilahınız vahiddir, birdir) [Saffat 4) Ehad da Onun zat ismidir. Bir âyet meali şöyledir: (De ki, Allah ehaddir, birdir) [İhlas 1] Burada zatı bakımdan bir demektir. Buradaki (Bir) kelimesini sayı bakımından bir gibi anlamamalı. Öyle anlaşılırsa Allah madde, cisim gibi anlaşılır. Halbuki Allah hiçbir şeye benzemez, hayal edilen şey mahluktur, O her hayalden farklıdır. Mücessime ve Müşebbihe denilen fırkalar, Allah'ı yürüyen, oturan madde, cisim gibi görür. Bir ayet-i kerime meali şöyledir: (Onun benzeri hiçbir şey yoktur, O hiçbir şeye benzemez.) [Şura 11] ------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Peygambersiz din, dinsizliktir!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, yalnız Kur'an sloganı ile, "Peygambere Kur'an harici başka bilgi verilmedi. Vahiy haricindeki sözleri senet olamaz" diyerek peygambersiz bir din meydana çıkarmak istiyorlar. Kur'anda Peygamber efendimize Kur'an harici bilgi verildiğine dair âyet yok mudur? CEVAP: Çok âyet var. Kur'an, yalnız Allah'a değil, Resulüne itaati de şart koşuyor: (Allah'a ve Resulüne itaat edin!) [Al-i İmran 32] (Resulullahta sizin için [uyulması gereken] güzel örnekler vardır.) [Ahzab 21] Allahü teâlâ, Resulünü kendi ile beraber bildirirken şu âyetlerde de sadece Resulünü bildiriyor: (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulasınız!) [Araf 158] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (Peygamberin verdiğini alın, yasak ettiğinden sakının!) [Haşr 7] (İhtilaflarda seni hakem edip verdiğin hükmü kabullenmeyen iman etmiş olmaz.) [Nisa 65] Resulullahın Kur'an dışındaki, dini hükümlere ait bütün sözleri de, vahye dayanır. Bir âyet meali: (Resul, kendi arzusuyla konuşmaz. Onun [dini hükümlere ait her] sözü vahiydir.) [Necm 3, 4] Demek ki dini emir ve yasaklarda hüküm bildiren her sözü vahiyledir. Birkaç örnek verelim: Birinci örnek: Bir âyet-i kerime meali: (Hani, Allah size, iki taifeden [Kervan veya Kureyş ordusundan] birinin sizin olacağını vaat etmişti. Siz de kuvvetsiz olanın [kervanın] sizin olmasını istiyordunuz. Oysa, suçluların hoşuna gitmese de, hakkı ortaya çıkarmak ve batılı yıkmak için, Allah hakkı ortaya koymak ve [Kureyş ordusunu yok edip] kâfirlerin kökünü kesmek istiyordu.) [Enfal 7] Kervan kaçarak kurtuldu. Fakat Kureyş ordusu birkaç misli çok olmasına rağmen Bedir'de yenildi. Allahü teâlâ daha önce bunu bildirdiğini söylüyor. Halbuki daha önce böyle bir şey söylediği Kur'an-ı kerimde yok. Demek ki, Peygamber efendimize vahiy ile bildirdi. İkinci örnek: Bir âyet-i kerime meali de şöyle: (Hani siz Rabbinizden yardım istemiştiniz de, O da, "Ben peş peşe gelen bin melek ile size yardım edeceğim" diyerek bu duanızı kabul etmişti.) [Enfal 9] Allahü teâlâ, (Bin melekle size yardım edeceğim) dediğini bildiriyor. Bunu Kur'an-ı kerimde daha önce bildirmediğine göre, Kur'andan ayrı olarak Resulullaha vahiy ile bildirdiği ortaya çıkıyor. Üçüncü örnek: Peygamber efendimiz Hz. Hafsa'ya gizlice bir söz söylemişti. Tefsirlerde bu gizli sözün Hz. Ebu Bekir'in halife olacağına dair olduğu bildiriliyor. O da, bunu, mahzur yok diye Hz. Âişe'ye anlattı. Allahü teâlâ da bunu Resulüne bildirdi. İşte âyet-i kerime meali: (Peygamber, hanımlarından birine [Hz. Hafsa'ya] gizlice bir söz söylemişti. O, bunu [Hz. Âişe'ye] haber verince, Allah da Resulüne durumu bildirdi, o da bir kısmını açıkladı, bir kısmını da söylemedi. Hanımı [Hafsa], "Bunu sana kim haber verdi?" dedi, o da, "Bana, her şeyi bilen ve her şeyden haberdar olan Allah haber verdi" dedi.) [Tahrim 3] Allahü teâlâ, Hz. Hafsa'nın sözünü Resulüne bildirdiğini söylüyor. Ama bu Kur'anda yok. Demek ki, Allahü teâlâ, Kur'andan başka da, Resulüne vahiy ile bildiriyor. (Devamı var) --------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Peygambersiz din, dinsizliktir -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dördüncü örnek: Bir âyet-i kerime meali şöyle: (Siz [Hayber'den gelen] ganimetleri almak için giderken, [Hudeybiye Seferinden] geri bırakılanlar, "Biz de sizin arkanızdan gelelim" diyecekler. Onlar [böyle söylemekle] Allah'ın [Hudeybiye Seferine katılmayan bedevileri, bundan böyle başka bir sefere çıkarma] emrini değiştirmelerini isterler. De ki: "Bizim arkamıza asla gelemezsiniz. Allah, daha önce böyle buyurdu." Bunun üzerine de "Hayır, siz bizi çekemiyorsunuz" diyeceklerdir. Halbuki onlar pek az söz anlayan kimselerdir.) [Fetih 15] Burada Bedevilerin Hayber Savaşına katılmalarının yasaklandığı, bu savaşa sadece Hudeybiye'de bulunanların katılacağı, bunun da, Resulullaha daha önce bildirildiği belirtiliyor. Kur'anda bunu bildiren bir âyet yoktur. Bu da gösteriyor ki, Resulullaha Kur'an harici vahiy de gelmektedir. Kur'an-ı kerimde hikmet ile ilgili birçok âyet vardır. Bir tanesinin meali şöyledir: (Size kitabı, hikmeti getiren ve bilmediklerinizi öğreten bir Resul gönderdik.) [Bekara 151] İmam-ı Şafii hazretleri, (Bu âyetteki hikmet, Sünnettir) buyurdu. (Risale s.78) Sünnetler de, Kur'an gibi vahiy iledir. Dinimizdeki dört delilin ikincisidir. Üç hadis-i şerif meali: (Cebrail aleyhisselam, Kur'an ile beraber açıklaması olan sünneti de getirmiştir.) [Darimi] (Bana Kur'anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed] (Ben size ancak Allah'ın emrettiğini emrediyor, nehyettiğini nehyediyorum.) [Taberani] Kur'an dışı gelen iki vahiy de şöyledir: Bir gün Resulullah efendimizin devesi kayboldu. Münafıklar bunu fırsat bilip, "Hani göklerden, Cennetten, Cehennemden bahsediyordu. Kaybolan devesinin yerini bile bilmiyor" dediler. Münafıkların bu sözü Resulullaha ulaşınca, (Vallahi ben ancak Rabbimin bana bildirdiklerini bilirim. Şu anda Rabbim, bana devemin nerede olduğunu bildirdi. Devem, şu anda falanca yerdedir) buyurdu. Tarif edilen yere gidip deveyi bir ağaca bağlı olarak buldular. (Mevahib-i ledünniyye) (Üzeyr'in ve Zülkarneyn'in Peygamber olup olmadığını bilmiyorum. Hz. Cebrail gelinceye kadar, oturulacak yerlerin en iyisi ve en kötüsünün ne olduğunu soranlara "bilmiyorum" dedim. Cebrail de, "bilmiyorum" dedi. Nihayet Allahü teâlâ bildirdi ki, "Oturulacak yerlerin en iyisi camiler, en kötüsü de sokaklardır.") [Ebu Davud] Gayb bilgilerini de tebliğ etti Resulullah, bütün emir ve yasakları mesela namazın ve diğer ibadetlerin farzlarını, sünnetlerini, müfsitlerini vahiy ile bildirmiş, hiçbir şeyi gizli bırakmamıştır. İşte iki âyet-i kerime meali: (Eğer O [Peygamber] bize atfen, [Kur'ana] bazı sözler katsaydı, biz onu kuvvetle yakalayıp şah damarını koparır, helak ederdik, hiçbiriniz de buna engel olamazdınız.) [Hakka 44-47] (O gayb hakkında cimri değildir.) [Tekvir 24] Müfessirler bunu şöyle açıklıyor: (Gaybdan, kimsenin bilmediği vahiyle bildirilen bilgileri ümmetine açıklamak hususunda cimrilik yapmaz, hepsini bildirir. Allah'ın bildirdiklerini niye gizledin diye töhmet altında bırakılamaz, itham edilemez.) Bu gayb bilgilerini de Resulullah ümmetine tebliğ etmiştir. Namazın farzları, nasıl kılınacağı, diğer ibadet bilgileri hep bu gayb bilgilerdendir. Bunları -hâşâ- bildirmemesi mümkün mü? Bir âyet meali: (Ey Resulüm, Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer bunu yapmazsan Onun elçiliğini yapmamış olursun.) [Maide 67] > (Devamı var) ------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Vahiysiz dine ait hüküm yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Peygamber efendimizin Kur'an dışındaki sözleri de vahye dayanır) deniyor. Az da olsa, ictihada dayanan sözleri yok mudur? CEVAP: Evet vardır. Bazı sözlerine, Allahü teâlâ, yanlış diyor ve affettiğini bildiriyor. Tevbe suresinin, 43. âyetinde mealen, (Hay Allah seni affetsin [iyiliğini versin; mazeretinde] doğru olanlar ile, yalancı olanlar belli olmadan, niçin onlara izin verdin?) buyuruldu. Demek ki ictihadla söyledikleri de var. Eshab-ı kiram, Resulullahın Kur'an-ı kerim dışındaki mübarek sözlerini anlamak için, (Ya Resulallah, bu vahiy mi, yani Allahü teâlânın kesin emri mi, yoksa kendi ictihadınız mı?) diye sorarlardı. Peygamber efendimiz de, vahiyse vahiy, değilse kendi ictihadı olduğunu bildirirdi. İctihad makamına varmış bulunan yüksek kimseler, kendi ictihadlarına göre hareket etmek mecburiyetindedir. Başka müctehidlerin ictihadlarına tâbi olamazlar. Hatta Peygamberlerin zamanlarında da, sahabeden biri, kendi Peygamberinin ictihadına uymayan ictihadda bulunursa, kendi ictihadına göre hareket ederdi. Peygamberler de ictihad ederlerdi. Fakat ictihadlarında hata ederlerse, Allahü teâlâ, derhal Cebrail aleyhisselamı göndererek, hataları vahiy ile düzeltilirdi. Yani Peygamberlerin ictihadları hatalı kalmazdı. Mesela, Bedir Gazasında alınan esirlere yapılacak şey için, Server-i âlem bazı Sahabe-i kiram ile birlikte bir türlü, Hz. Ömer ise, başka türlü ictihad etmişti. Sonra, âyet-i kerime gelerek, Allahü teâlâ, Hz. Ömer'in ictihadının doğru olduğunu bildirdi. Peygamber efendimiz tarafından böyle ictihadla söylenenler, dini emir ve yasaklara ait hüküm ise, düzeltildiği için, neticede Peygamber efendimizin söyledikleri vahiy oluyor, yani son söylediği vahiy oluyor. Âyet âyeti nesh edebiliyor, hadis hadisi nesh edebiliyor, hadis âyeti nesh edebiliyor. Bunlar da vahiy ile oluyor, yani dine ait bir hüküm vahiy ile oluyor. Vahiysiz dine ait hüküm yoktur. İctihadda Eshab-ı kiramdan biri, Peygamber efendimize uymayabilirdi. Fakat bu ahkam, Peygamber efendimiz zamanında hatalı ve şüpheli olamazdı. Çünkü, Cebrail aleyhisselam gelerek, yanlış olan ictihadlar, Allahü teâlâ tarafından hemen düzeltilir, hak ile bâtıl birbirinden hemen ayrılırdı. Peygamber efendimizin vefatından sonra meydana çıkarılan ahkam ise, böyle değildir. Bunun için, vahiy zamanında ictihad olunan ahkamı, hem yapmak, hem de inanmak lazımdır. Düzeltildiği için Resulullahın yanlış olan, vahye dayanmayan bir ictihadı yoktur. Hepsi vahye dayanır. "Hepsinden razıyım" Peygamber efendimizin zamanında eshab-ı kiramın ictihadı bile hatalı olmuyor, hemen vahiy gelip düzeltiliyor, düzeltilmiş hâli vahiy oluyordu. [Buradan, (Her birine Cenneti vaat ettim, Hepsinden razıyım, onlar da benden razıdır) mealindeki âyet-i kerimelerle ve, (Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız, hidayete kavuşursunuz) mealindeki hadis-i şerifle methedilen Eshab-ı kiramın derecesini de anlamalıdır. Bu yüzden mezhep imamlarımız da onlardan gelen her haberi senet kabul etmiş, bunlara uymayan ictihadlarını bile hemen terk etmişlerdir.] Önemli olan neticedir. Bunun için Peygamber efendimiz, (Yemin ederim ki, ben size ancak Allahü teâlânın emrettiğini emrediyor, nehyettiğini nehyediyorum) buyuruyor. (Taberani) Bu hadis-i şerif de gösteriyor ki, hüküm bildiren sözleri vahiyledir, yanlış olma ihtimali yoktur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacıların Hacer-i esvede el sürmeleri, ondan bir yarar beklemeleri, şefaat ummaları putun şefaati ile aynı değil mi? Şirk değil mi bunlar? CEVAP: Hacer-ül esved denilen taş, Cennetten gelmiştir. O taşı oraya Allahü teâlâ koydurdu. Hz. Ömer, tavaf ederken, Hacer-i esvede karşı, (Sen bir taşsın, bir şey yapamazsın! Ama Resulullah öptüğü için, sünnet olduğu için seni öpüyorum) dedi. Hz. Ali, bunu işitince, Resulullahın, (Hacer-ül esved, kıyamette insanlara şefaat eder) buyurduğunu ben işittim dedi. Hz. Ömer, Hacer-ül esvedin Cennetten geldiğini ve onun şefaat edeceğini elbette biliyordu. Böyle söylemesi, Hz. Ali'nin o hadis-i şerifi nakletmesi ve dindeki bir hükmün vesika haline gelmesi içindi. Canlıyı konuşturan ve bazılarına şefaat yetkisi veren Allahü teâlâ, hayvanları ve cansızları konuşturamaz mı? Onlara şefaat yetkisi veremez mi? Kur'an-ı kerimde de canlı-cansız her varlığın tesbih ettiği bildiriliyor. Fakat biz anlamıyoruz diye -hâşâ- Kur'an-ı kerimi mi inkâr etmek gerekir? Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Yedi kat gök ve yer ve bunların içindekiler, Allah'ı tesbih eder. Hiçbir varlık yok ki, Onu hamd ile tesbih etmesin. Fakat onların tesbihini anlayamazsınız!) [İsra 44] (Göktekiler, yerdekiler, kanatlarını çırparak uçan kuşlar, Allah'ı hep tesbih ederler.) [Nur 41] (Göklerde ve yerde ne varsa, hepsi Allahü teâlâyı tesbih etmektedir.) [Hadid 1] Allahü teâlâ dilerse taş da konuşur, ağaç da konuşur, hayvan da konuşur. Bütün mahlukat Allah'ı zikrediyor. Onlara zikir etme kuvvetini veren Allahü teâlâ onları konuşturamaz mı, onlara şefaat izni veremez mi? Hacer-ül esvedle ilgili çok hadis-i şerif vardır. Bazıları şöyledir: (Hacer-ül esved, tazim ve sıdk ile istilam edenin lehinde şahitlik eder. Riya ve alay ile istilam edenin de aleyhine şahitlik eder.) [Tirmizi] (Hacer-ül esved, kıyamette insanlara şefaat eder.) [İbni Hibban] (Zulmetle kararmasaydı, Hacer-ül esvede dokunup da iyi olmayan dertli kalmazdı.) [Beyheki] (Resulullah, Hacer-ül esvedi istilâm ettiklerinde, onu öper ve yüzünü sürerdi.) [İbni Mace] (Hacer-ül esvede el sürmek günahları döker.) [Nesai] (Hacer-ül esved kardan daha beyazdı, insanların günahları onu kararttı.) [Taberani] (Allah'a yemin ederim ki, kıyamette Hacer-ül esved, gören gözleri ve konuşan dili olduğu halde, kendisine ihlâs ile el sürüp öpenin cennetlik olduğuna şahit edecektir.) [Tirmizi] Allahü teâlâ dilerse... Şefaati inkâr edenler bile kendi kitaplarında diyor ki: (Gökler Allah'tan korkar, Allah göklerde his yaratır. Anlarlar, Kur'anda, yerlerin ve göklerin tesbih ettikleri bildirildi. Resulullahın avucuna aldığı taş parçalarının tesbih ettiklerini ve mescitteki Hannane denilen direğin inlediğini ve yemeğin tesbih ettiğini Eshab işittiler. Buhari'de, İbni Mesud diyor ki: Yediğimiz yemeğin tesbih sesini işitirdik... Ebu Zer diyor ki: Resulullah, avucuna taş parçaları aldı. Bunların tesbih sesleri işitildi... Resulullahın hutbe okurken dayandığı odunun inlemesi haberi sahihtir.) [Feth-ül-mecid s. 200, 201] Netice: Allahü teâlâ dilerse taş da konuşur, ağaç da konuşur, hayvan da konuşur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evde kedi köpek, tavşan, papağan, bülbül, kanarya gibi kuşları, akvaryumda ise balık beslemek caiz midir? CEVAP: Hayvanları eve, kafese hapsetmek günahtır. Evde kediden başka hayvan beslenmez. Ey oğul kitabında diyor ki: Bülbülü kafese hapsetmek caiz değildir. Kanarya, muhabbet kuşu gibi, kafese alışık olanları kafeste beslemek caizdir. Çünkü dışarı bırakılırsa ölüme terk edilmiş olur. Eve köpek sokmak, papağan gibi kuşları evde beslemek caiz değildir. Akvaryumda balık beslemek ise balığı hapis değildir. Balık zaten suda yaşar, mahzuru olmaz. Saçsız deri Sual: Tam İlmihalde (Abdestte, kulak memesi hizasındaki deri ve saçlar, Hanefi'de yüzdendir. Yıkamak farzdır. Maliki'de baştandır, meshetmek farzdır) deniyor. Bunu anlamakta zorluk çekiyoruz. Kulağı da mesh etmek farz mıdır? CEVAP: Abdestte, kulak ile saç arasında kalan arkadaki ve üstteki saçsız deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır. Yüz yıkanırken zaten kulak memesi hizasındaki deri yıkanmış oluyor. Yıkamak mesh yerine de geçer. Ayrıca mesh etmek gerekmez. Baş mesh edilirken de eller kulaklara kadar götürülünce saçlı deri ile birlikte kulağın arkasındaki ve üstündeki saçsız deri de mesh edilmiş olur. Yani kulağın kendisini mesh etmek farz değildir. Yukarıda belirtilen şekilde, üstteki ve yanlardaki saç ile kulak arasındaki saçsız deriyi mesh farzdır. Maliki'de niyet Sual: Tam İlmihalde, (Maliki'de abdeste başlarken niyet şarttır) deniyor. Gusül bahsinde ise, Abdeste başlarken veya yüzü yıkarken niyet farzdır) deniyor. İslam Ahlakı kitabında ise, (Elleri yıkarken farzdır) deniyor. Ne zaman niyet etmek gerekiyor? CEVAP: Abdest başlarken niyet etmek demek, yüzün yıkanması bitene kadar niyet edilir demektir. Yani niyet; elleri yıkarken de olur, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken de olur. Yüz yıkandıktan sonra olmaz. Eğer unutulur da abdestten sonra, ne kadar zaman geçerse geçsin hatırlanırsa, hemen "bu abdesti Maliki'ye göre aldım" demekle abdest sahih olur. Yani böyle niyet unutulan namazı da kaza etmek gerekmez. Gayri müslim eş Sual: Hristiyan bir kadınla evlendim. Sonradan öğrendim ki Hristiyan kadınla evlenmek tahrimen mekruh imiş. Bir kere mi tahrimen mekruh işledim, yoksa ömür boyu mu tahrimen mekruh işliyorum? CEVAP: Hristiyan kadınla evlenmek tahrimen mekruhtur. Bir kere mekruh işlenmiş olur. Kıble saati Sual: Türkiye Takvimi'nde kıble saati diye bir şey var. Bu nedir? CEVAP: Her şehir için gösterilen Kıble saati vakti'nde, güneşe doğru yüzünü dönen kimse, Kâbe yönüne dönmüş ve o yerin kıblesini bulmuş olur. ---------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müslüman olmak için Amentü'deki altı esasa inanmak şarttır, ama inanmak ne demektir? CEVAP: İnanmak, görmüş gibi, kabul etmek, tasdik etmek, beğenmek demektir. Bir insanın Müslüman olabilmesi için, iman sahibi olması, yani dinimizin emir ve yasaklarına inanması şarttır. Yalnız inanması da kâfi değildir; bu emirleri beğenmesi ve sevmesi de şarttır. Bu da bir bilgi işidir. Yapıp yapmamak ayrı, bunları kabul etmek, beğenmek ve sevmek ayrı şeydir. Yapıp yapmamak günah ve sevapla ilgili, kabul etmek ve beğenmek imanla ilgilidir. İmanın altı esası bir bütün olup, çok önemlidir. Ufak bir şüphe götürmez. İnandığı halde, birini bile beğenmemek kâfirliktir. Amentü'nün manası: Allah'a, meleklerine, gönderdiği kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna, öldükten sonra dirilmeye inanıyorum. Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed aleyhisselamın da Allah'ın kulu ve Resulü olduğuna şehadet ediyorum. Allah'a inanmak: Allahü teâlânın varlığına, birliğine, Ondan başka ilah olmadığına, her şeyi yoktan yarattığına, Ondan başka yaratıcı olmadığına kalben inanmak, kabul etmek demektir. Âlemlere rahmet olarak gönderdiği son Peygamberi Muhammed aleyhisselam vasıtasıyla bildirdiği dinin hepsini kabul etmek, beğenmek demektir. [Allah'a ve Resulüne iman etmeyi emreden bir âyet: Araf 158] Meleklere inanmak: Melekler nurani cisimlerdir. Hiçbirinde erkeklik dişilik yoktur. Hepsinin günahsız, emin olduğunu kabul etmek, tasdik etmek, yaptıkları işleri beğenmek şarttır. Kitaplara inanmak: Zebur, Tevrat, İncil, Kur'an ve diğer kitapların Allahü teâlâ tarafından gönderildiğine, hepsinin hak olduğuna, ancak son kitap Kur'an-ı kerimle diğerlerinin [Hiç birisi değişmemiş bile olsa] Allahü teâlâ tarafından nesh edildiğine yani yürürlükten kaldırıldığına iman etmek, böyle olduğunu kabul etmek demektir. Ayrıca, Kur'an-ı kerimden önceki kitapların insanlar tarafından değiştirildiğini, Allah kelamı olmaktan çıktıklarını bilmek, bunu kabul ve tasdik etmek demektir. Peygamberlere inanmak: Peygamberlerin hepsinin Allahü teâlâ tarafından seçilmiş olup, sadık, doğru sözlü, günahtan masum olduklarını kabul ile tasdik etmek demektir. Onlardan birini bile kabul etmeyen, beğenmeyen kimse, kâfir olur. Peygamberlerin ilkinin Âdem aleyhisselam ve sonuncusunun, Muhammed aleyhisselam olduğuna iman etmek, kabul ve tasdik etmek demektir. Peygamber efendimizin bildirdiği dini hükümlerin hepsini, en güzel şekilde ve eksiksiz tebliğ ettiğine inanmak, bu emir ve yasakların hepsini kabul edip, hepsini beğenmek demektir. [Meleklere, Kitaplara, Peygamberlere inanmayı emreden bir âyet: Bekara 177] Kaza ve kadere inanmak: Allahü teâlânın insanlara cüzi irade verdiğini, insanların bu cüzi iradeye göre tercih ettikleri ve yaptıkları her şeyi Allahü teâlânın yarattığına iman etmek demektir. Hayır ve şer, her şeyi kulların talep ettiklerini, Allah'ın da bunu dilediği takdirde yarattığını bilmek, bunu kabul ile tasdik etmek ve beğenmek demektir. [Kadere imanı emreden bir âyet: Ahzab 38] Ahirete inanmak: İnsanların kıyamet kopunca, dirileceklerine, hesap ve mizandan sonra, Müslümanların Cennete, kâfirlerin Cehenneme gideceklerine ve orada ebedi kalacaklarına iman etmek, bunu kabul etmek ve beğenmek demektir. [Ahirete iman etmeyi bildiren bir âyet: Bekara 4] Kelime-i şehadete inanmak şöyle olmalı: Ben şehadet ederim ki, yani görmüş gibi bilirim ve bildiririm ki, Allah'tan başka ilah yoktur. Ve yine şehadet ederim ki, Muhammed aleyhisselam Onun kulu, resulü ve son Peygamberidir. [Allah'a ve Resulüne iman etmeyi emreden bir âyet: Araf 158] -------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: "Peygamberimizin yaşadığı zaman ve şartlarla ilgili boyutu yöresel olup, evrensel değildir. Bunun için Peygamberimizin kendi örf-âdetleri ve o zamanki uygulamaları din açısından bizi bağlamaz" demek caiz midir? CEVAP: Bizi bağlamaz sözü çok çirkin ve nahoştur. Çünkü İmam-ı Rabbani hazretleri buyurdu ki: Peygamber efendimizin âdet olarak yaptığı şeyleri yapmamak bid'at değildir. Bunları yapıp yapmamak, ülkelerin ve insanların âdetlerine bağlı olup, dinî hükümler değildir. Her ülkenin âdeti başka başkadır. Hatta bir ülkenin âdeti zamanla değişir. Bununla beraber, âdete bağlı şeylerde de [Bir mazeret yoksa] Resulullaha tâbi olmak, dünya ve ahirette insana çok şey kazandırır ve çeşitli saadetlere yol açar. (Mekt. 2/55) Bu din edep dinidir. Sualdeki çirkin ifadede her ne kadar örf ve âdetler kastediliyorsa da, Allahü teâlâya ve Onun âlemlere rahmet olarak gönderdiği Resulüne karşı edebi muhafaza etmeli. Muhatap şu veya bu zât değil, Allah ve Resulüdür. Âyet-i kerimelerde mealen buyuruluyor ki: (Resulullahta sizin için [uyulması gereken] güzel örnekler vardır.) [Ahzab 21] (Resulüm, kendi arzusu ile konuşmaz. Onun [dini hükümlere ait her] sözü vahiydir.) [Necm 3, 4] (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (Resulüm de ki; "Bana uyun ki, Allah da sizi sevsin!") [Al-i İmran 31] Böyle yüce bir Peygamberin, sünnet-i zevaid olarak yaptıkları, giyiniş şekli, yürümesi, konuşması, sakal bırakması, sarık sarması, sağdan başlaması gibi âdetleri bizi bağlamaz demek çirkin bir söz değil midir? Peygamber efendimiz ümmi idi Sual: Hristiyan misyonerleri ile bazı ateistler, (İslam Peygamberi okur yazar idi, Kur'andaki olayların bir kısmı, Hristiyan papazlarından, bir kısmı da Sümerlerden alınmıştır) diyorlar. Peygamberimiz ümmi değil miydi? CEVAP: Batılılar ve onların izinde giden ateistler; Peygamber efendimizin bu bilgileri, başkalarından öğrendiğini söyleyebilmeleri için, ümmi olduğunu inkâr etmeye çalışıp, Onun okur yazar olduğunu söylüyorlar. Peygamber efendimizin ümmi olduğu pek meşhurdur. Bütün bilgileri vahiy ile Allahü teâlâdan öğrendi. Kur'an-ı kerimde de mealen buyuruluyor ki: (Sen bundan [Kur'an-ı kerim indirilmeden] önce de, bir yazı, bir kitap okumadın, elinle de yazı yazmadın. Böyle olsaydı, bâtıl yoldakiler şüpheye düşerlerdi.) [Ankebut 48] (Müşrikler, Kur'anı başkasından öğrenmiş veya önceki semavi kitaplardan almış derlerdi. Yahudiler de, Onun vasfı Tevrat'ta ümmi olarak bildirilmiştir, bu ise ümmi değil diye şüpheye düşerlerdi.) (Yanlarındaki Tevrat ve İncil'de [ismini ve sıfatını] yazılı buldukları ümmi nebi olan o Resule [Muhammed aleyhisselama] tâbi olanlar.) [Araf 157] (Allah'a ve onun ümmi nebi olan Resulüne [Muhammed aleyhisselama] uyun ki doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] İlk âyet inip (Rabbinin ismi ile oku) buyurulunca, Peygamber efendimizin, (Ben okuma bilmem) dediği meşhurdur. ----------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kişi, sevdiğiyle beraberdir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah adamları ile beraber olmanın veya onların eserlerini okumanın önemi nedir? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Doğru yolda gidenleri sevmek, onlarla tanışmak ve görüşmek ve onlar gibi olmaya özenmek ve o büyüklerin sözlerini işitmek ve kitaplarını okumak, Allahü teâlânın nimetlerinin en büyüklerindendir ve Onun ihsanlarının en kıymetlilerindendir. Muhbiri sadık, yani hep doğru söyleyici olan Muhammed aleyhisselam, (El merü mea men ehabbe) buyurdu. Yani, kişi, dünyada kimi seviyorsa, ahirette sevdiği ile beraber olur. Bunun için din büyüklerini seven kimse, onlar ile beraber olur. Onların Allahü teâlâya manevi olan yakınlığında, onlar gibi olur. Allahü teâlâ, bu yolun büyüklerine olan sevginizi artırsın! Onlara bağlılık arzusunu, ömrünüzün sermayesi yapsın! Bu büyükleri seven, onlarla beraber olur. Onlarla beraber olan, şaki olmaktan [küfürden ve günah işlemekten] korunmuş olur (El merü mea men ehabbe) hadis-i şerifinden ümitli olmalı! Bu hadis-i şerifi, hicran [ayrılık] ateşi ile yananlara teselli vermektedir. Not: Bu saadete kavuşmanın en kestirme yolu, bu büyüklerden birini mesela ikinci binin müceddidi İmam-ı Rabbani hazretlerini sevmek, kıymetli eserlerini severek okumaktır. Eshab-ı kiram ve Müjdeci Mektublar isimli eserleri, http://www.hakikatkitabevi.com adresinden okunabilir. Müstamel su Sual: Müstamel su nedir? Bu su ne işe yarar? CEVAP: Abdestte ve gusülde kullanılmış olan suya müstamel su denir. Cenaze yıkanmış su da, yemekten önce ve sonra, sünnet olduğu için el yıkanmış su da müstamel sudur. Müstamel su, İmam-ı a'zama göre kaba necasettir. İmam-ı Ebu Yusuf'a göre, hafif necasettir. İmam-ı Muhammed'e göre temizdir. Fetva da İmam-ı Muhammed'e göredir. Bununla necaset temizlenir; ama, abdest alınmaz ve gusledilmez. İçmek ve hamur yapmak mekruhtur. Müstamel su, Maliki hariç, diğer üç mezhepte, tahirdir, ama mutahhir değildir. Yani temizdir, temizleyici değildir. Necaset temizlenir, ama o su ile tekrar abdest alınmaz. Maliki'de, hem tahirdir, hem de mutahhirdir. (Mizan-ül kübra) Cenâze yıkanmış su, mai müstamel ise de necistir. Bunun için, yıkayanların üstüne sıçramaması, peştamal sarınmaları lazımdır. Cuma günü ilk ezan Sual: Cuma günü cami içinde niye ezan okunuyor? Dışarıda okunması yetmiyor mu? CEVAP: Cami içinde okunmasını Peygamber efendimiz emretmiştir. Birinci ezanı ise Hz. Osman emretti. Hulefa-i raşidinin sünneti Peygamber efendimizin sünneti demektir. Resulullah ile Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer'in devrinde cuma günü ilk ezan imam minbere çıkıp oturduğu zamanda idi. Hz. Osman halife olup, insanlar çoğalınca, dışarıda birinci ezanın okunmasını emretti. (Taç) Hz. Osman hulefa-i raşidindendir. Onun sünneti de dinde senettir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Benden sonra ihtilaflar çıkacaktır. İşte o zaman sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine uyun! Onlara azı dişinizle ısırır gibi sımsıkı sarılın!) [Tirmizi] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Gayri Müslim ülkelerde fasid alışverişler caizdir, ancak gadr etmek caiz değildir) deniyor. Gadr etmek ne demek? Birkaç örnek verilebilir mi? CEVAP: Gadr etmek, verdiği sözde, yaptığı anlaşmasında durmamak, hainlik etmek demektir. Tam İlmihalde diyor ki: Dar-ül-harbde bulunan bir müstemin Müslüman, mesela, Türkiye'den Fransa'ya, ticaret için gitmiş olan bir Müslüman, kâfirlerin malını, fasit akit ile alabilir. Çünkü, Dâr-ül-harbde bulunan müsteminin, gayri müslimlerin mallarını, onların rızası ile alması caizdir. Fakat, gadr ile almak caiz olmaz. Yani sözünde durmamak, hıyanet etmek, her yerde haramdır. Gönül rızası ile malını almak, gadr değildir. Malına, canına, kadınına, kızına saldırmak gadr olur. Haram olur. Fakat, Müslüman ülkesinde bulunan müstemin kâfirin malını, gönül rızası ile olsa da, caiz olmayacak yol ile almak, gadr olur. Çünkü, İslam ülkesinde, İslamiyet'in emirlerine uygun hareket edilir. Mesela Meryem anayı ziyaret için Kudüs'e gelenlerden ve turistlerden ayakbastı parası veya başka isimlerle bir şey almak caiz olmaz. Müslüman hacıdan ayakbastı parası almak da haramdır. Dar-ül-harbde, gayri Müslimlerin mallarını gönül rızası ile, gadr yapmadan almak Hanefi'de caizdir. Diğer üç mezhepte caiz değildir. (Mecmâ'ul-enhür) Müstemin: Başka bir ülkeye, onların izni ile giren kimse demektir. > Lut kavmi Sual: Melekler Lut aleyhisselamın kavmini yere batırmak için gelince, Lut aleyhisselama, Kur'an-ı kerimde, (Hiç biriniz dönüp ardına bakmasın) dendiği bildiriliyor. (Hicr 65) Arkaya bakılmamasının sebebi ne idi? CEVAP: Tefsirlerde yazıyor ki: Meydana gelecek korkunç felaketi görmemeleri için, Veya kendilerine de o felaketin isabet etmemesi için, Yahut hiçbiri yolundan geri dönmemek için. Hicrete kendilerini alıştırmak için diye de tefsir edenler olmuştur. (Beydavi) > Mesbukun namazı Sual: 2, 3 veya 4 rekatlı bir namazda imama son teşehhüdde uyan, namazı nasıl kılar? Bir de yatsının üçüncü ve dördüncü rekatında imama yetişen nasıl kılar? CEVAP: Son teşehhüdde yetişen, yalnız kılan gibi, yani yeni baştan kılıyormuş gibi kılar. Okumalar baştan, oturmalar sondan şekliyle de kılması caizdir. Yatsının üçüncü rekatına yetişmek demek, imamla iki rekat kılmış, iki rekatına da yetişememiş demektir. Böyle kimse kalkıp, sübhaneke, fatiha ve zammı sure okuyup, rüku ve secdeleri yapınca oturur. Ettehıyyatüyü okuduktan sonra kalkar, bir rekat daha kılıp selam verir. Kalkınca oturmayıp, iki rekat kıldıktan sonra selam vermesi de caizdir. Yatsının son rekatına yetişen kimse, imam selam verdikten sonra, kalkıp, bir rekat kıldıktan sonra oturur, sonra iki rekat daha kılıp oturur, namazı tamamlar. Okumaları yine baştan yapar. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
"Yalnız senden yardım isteriz"
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah'tan başka bir şeyin bir iş yaptığını söyleyen, müşrik olur. Mesela (Aspirin ağrıyı kesti) veya (Resulullahın hürmetine, Abdülkadir Geylani'nin hürmetine Allah duamı kabul etti) diyen müşrik olur. Çünkü Fatiha suresinde (Biz yalnız senden yardım dileriz) deniyor. Bunun için ilaçtan, aspirinden, peygamberden veya evliyadan yardım isteyen müşrik olmuyor mu? CEVAP: Enbiya ve evliyadan şefaat istemek, yardım istemek, Allahü teâlâyı bırakmak, Onun yaratıcı olduğunu unutmak demek değildir. Bulut vasıtası ile Allahü teâlâdan yağmur beklemek, ilaç içerek Allahü teâlâdan şifa beklemek, top, bomba, füze kullanarak Allahü teâlâdan zafer beklemek, hep Allahü teâlâdan istemek olur. Bunlar sebeptir. Allahü teâlâ, her şeyi sebeple yaratmaktadır. Bu sebeplere yapışmak, şirk değildir. Peygamberler hep sebeplere yapıştılar. Allahü teâlânın yarattığı suyu içmek için çeşmeye, Onun yarattığı ekmeği yemek için fırıncıya gidildiği ve Allahü teâlânın zafer vermesi için, savaş vasıtaları ve talim terbiye yapıldığı gibi, Allahü teâlânın duayı kabul etmesi için de, Peygamberin, evliyanın ruhlarına gönül bağlanır. Allahü teâlânın elektro magnetik dalgalarla yarattığı sesi almak için radyo kullanmak, Allahü teâlâyı bırakıp bir kutuya başvurmak değildir. Çünkü, radyo kutusundaki aletlere o özellikleri, o kuvvetleri veren Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, her şeyde, kendi kudretini gizlemiştir. Müşrik, puta tapar, Allahü teâlâyı düşünmez. Müslüman, sebepleri, vasıtaları kullanırken, sebeplere, mahluklara, tesir, hassa veren Allahü teâlâyı düşünür. İstediğini Allahü teâlâdan bekler. Geleni Allahü teâlâdan bilir. Müminler her namazda Fatiha suresini okurken, (Ya Rabbi, dünyadaki arzularıma, ihtiyaçlarıma kavuşmak için maddi, fenni sebeplere yapışıyor ve bana yardım etmeleri için, sevdiğin kullarına yalvarıyorum. Bunları yaparken ve her zaman, dilekleri verenin, yaratanın yalnız Sen olduğuna inanıyorum. Yalnız Senden bekliyorum) anlamında söylüyorlar. Her gün böyle söyleyen müminlere nasıl müşrik denir ki? Enbiya ve evliyanın ruhlarından yardım istemek, Allahü teâlânın yarattığı bu sebeplere yapışmaktır. Bunların müşrik olmadıklarını, halis mümin olduklarını (Fatiha) suresinin bu ayeti açıkça haber vermektedir. Mezhepsizler maddi, fenni sebeplere yapışıyor, nefislerinin isteklerine kavuşmak için, her vesileye, her çareye başvuruyorlar da, Enbiya ve evliyayı vesileye şirk diyorlar. (S. Ebediyye) (Yalnız senden yardım dileriz) diyerek birinden bir bardak su istesek müşrik mi oluruz? (Yalnız Allah'a güvenin) buyuruluyor. (Maide 23) Bir doktora muayene olsak, ilaç verse, güvensek, bu âyete aykırı olur mu? Müşrik mi oluruz? Topkapı'dan Sirkeci'ye giden tramvaya binsek, "Bu tramvay, bizi Sirkeci'ye götürür" desek, Allah'tan başkasına mı güvenmiş olacağız? Müşrik mi olacağız? Peygamber efendimizin ve âlimlerin sözlerine güvensek, Allah'tan gayrisine mi güvenmiş oluruz? (Yalnız benden korkun) buyuruluyor. (Bekara 40) Başka bir âyette, (İnsanlardan değil, benden korkun) buyuruluyor. (Maide 44) Hırsızdan, hainden ve yılandan korksak bu âyete aykırı mı olur? Müşrik mi oluruz? "Sen evliyayı vasıta kılarak dua ettin" diyerek Müslümanlara müşrik damgası basmak ne kadar çirkindir. ----------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Evladınıza merhamet edin!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çocukların namaz kılması için ne yapmak lâzım? CEVAP: Bu konuda kelamı kibar olarak şunlar bildiriliyor: Evladınıza namazın önemini anlatın ve mutlaka namaz kıldırın. Namaz kılmasına mani her şeyin, felaketine sebep olacağını bilmeli ve bildirmelisiniz. Onun istikbalini garantiye almak, iyi bir Müslüman olması ile mümkündür. Diploma ile istikbal garantiye alınmış olmaz. İyi bir Müslüman olduktan sonra diploma işe yarar. O zaman, hem kendisine hem insanlara daha çok faydalı olur. Merhamet, doktorun hastasına acıması gibidir. Hakiki merhametli doktor, hastasını kurtarandır. Bir annenin, babanın şefkati de onun merhameti gibi olmalı. Namaz kılmayan çocuğa acımamak, yardım etmemek, yani bu hastalığın çaresine bakmamak hiç merhamet olur mu? Oradaki merhamet gibi görünen şey merhametsizliktir. Çocukları perişan ediyorlar. (Ameliyata giden çocuğa annesi acıdığı için gizli yemek yediriyor. Doktorlar, çocuğu ölümden zor döndürüyorlar.) Anne ve baba, eğer evlatlarına büyüklerin sevgisini, İslamiyet'in sevgisini veremiyorsa, onların en baş düşmanıdır. Nefsine düşkün anne ve baba, yani çocuklarını nefsi için seven anne ve baba çocuklarının en büyük düşmanıdır. Çocuklarınızı büyüklerin yanına götürün. Çocuklarınızı yanınızdan ayırmayın. Çocuklarınızın hem abisi hem babası olun. Alıştırın, iyi yerlere götürmeye. Çocuğunuza deyin ki: Aman evladım, ne sen kendini yak, ne beni yak, çünkü evladın yaptığı anaya, babaya gider. Maazallah, kendin gidersin beni de götürürsün. Yani bu kadar emekler boşa gider. Çünkü ana babaya evladın yaptığı her şey misliyle yazılır, iyilik yapıyorsa iyilik yazılır. Kötülük yapıyorsa kötülük yazılır. Çocuklarımıza Kur'an-ı kerimi öğretelim mutlaka. Kur'an okusunlar. Bari onlar bir şeyler öğrensinler. Çocuğuna Kur'an-ı kerim okutan ana babaya da çok sevap yazılıyor. Mutlaka çocuklarınıza büyüklerin yani ehli sünnet âlimlerinin kıymetli kitaplarından bir şeyler okuyun, onların sineleri şimdi tertemiz. Bu ruha, bu sineye şimdi ne konulsa o kalıcıdır. Onlarla beraber kitap okumadan yatmayın. Mutlaka bir şey okuyun. Çocuk Allahü teâlânın size emanetidir, sahiplenmeyin, İslam terbiyesi verin, dinimizi öğretin. Siz onlardan mesulsünüz. Çok Müslüman onları sahiplenerek azmalarına, yoldan çıkmalarına sebep olmuşlardır. Çocuklarınızı iyi ahlaklı, dini bütün kimse ile evlendirin. Güzelliğine değil, itikadına bakın. Büyükler buyuruyor ki: Küllükte [çöplükte] biten gülü koklamayın. Toprakta büyüyen gül mis gibidir. Dinimizi doğru öğretin Çocuklarınıza iyi bir isim, Müslüman ismi verin. En önemlisi de dinimizi, dosdoğru öğretin. Ehli sünnet âlimlerinin kıymetli kitaplarından öğretin, din diye dinsizlik, mezhepsizlik öğretmeyin. Dünyada saadet, ahirette Cennet, iki şeyle çok kolay olur: Biri, Allahü teâlânın bir sevgili dostuna kavuşmak ve onun tarafından kabul edilmek. İkincisi ise doğru kılınan namaz. Bir büyüğü tanıyan zaten namaz kılar. Hem tanımak hem namaz kılmamak olmaz. Böyle tanımak, tanımak değildir. Namazsız Allah'a kavuşulmaz, namazsız hayat olmaz, namaz her şeyin başıdır. Namazları geciktirmeden kılın. Severek kılın. Şartlarına uygun kılın, güzel örnek olun. Çocuklarınıza yemek yiyip içmekten önce, namazlarını vaktinde kılmalarını öğretin. Dinimizde haramdan sakınmanın önemi büyüktür. Bunları öğrenmek, sakınmak ve çocuklarımıza öğretmek gerekir. --------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gıybetin zinadan kötü olduğunu bildiren hadise uydurma diyorlar. Bu hadis din kitaplarında yok mudur? CEVAP: O hadis-i şerifin meali şöyledir: (Gıybetten sakının; çünkü gıybet zinadan daha şiddetlidir. Kişi zina edip tövbe eder de, [bir daha yapmazsa], Allahü teâlâ onun tövbesini kabul eder. Gıybet edilen, gıybet edeni affetmedikçe, affolmaz.) [İbni Ebid-Dünya, Deylemi, Taberani, Beyheki, Tergib ve Terhib, İ. Şarani, İ. Gazali] İslam âlimlerinin kitaplarında bulunan hadis-i şeriflere itiraz edilmez, dil uzatılamaz. Ancak acaba açıklaması nasıldır, âlimlerimiz ne bildirmişlerdir diye sorulabilir. Bir âyet-i kerime meali de şöyledir: (Fitne, katillikten daha kötüdür.) [Bekara 191] Âyet-i kerimede fitnenin adam öldürmekten daha büyük günah olduğu bildiriliyor. Fitne nasıl olur da katillikten daha kötü denmediği gibi, gıybet nasıl olur da zinadan daha kötüdür denmez. Adam öldürmek bir suç ise, fitne birçok suçlara sebep olabilir. Fitnenin, birçok anlamı vardır. Daha çok küfür, bozgunculuk, bölücülük, bela, imtihan gibi anlamlara gelir. Fitne, birçok Müslüman kanı dökülmesine veya bir Müslüman ülkenin küffârın eline geçmesine sebep olabilir. Bir kimse, nefsine, şeytana ve kötü arkadaşa uyup zina etmişse, sonra pişman olup bir daha yapmamışsa, Allahü teâlâ onun tövbesini kabul eder. Ama gıybet, söz taşımak, birçok fitnelere sebep olabilir. Gıybete kolayca girildiği, zararının sınırı olmadığı için bu şiddetli bir ikazdır. Gıybet, Kur'an-ı kerimde, ölü kardeşinin etini yemeye benzetilmiştir. Bir âyet-i kerime meali: (Birbirinizin kusurunu araştırmayın, arkasından çekiştirmeyin, gıybet etmeyin. Kim ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır? Bu tiksindiricidir. O halde Allah'tan korkun.) [Hücurat 12] Gıybet, söz taşımak ve diğer günahlardan kaçınmak, nefs ile cihad olup, cihad-ı ekber olarak bildirilmiştir. Gıybetin verdiği zararlar hakkında hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Miracda göğüslerinden asılarak azap edilenleri gördüm. "Bunlar, kaş göz işaretiyle alay ve gıybet edenlerdir" dendi. Nitekim Kur'anda, [mealen] şöyle buyuruluyor: (İnsanları arkadan çekiştirip, kaş göz ile alay edenlerin vay haline!) [Hümeze 1] (Beyheki) (Miracda, Cehennemde kokmuş leş yiyenlerin kim olduğunu sordum. "Bunlar, gıybet ederek insanların etlerini yiyenlerdir" dendi.) [İ. Ahmed] (Gıybet ve kovuculuk, kişinin imanını zayıflatarak yok eder.) [İsfehani] (Cehennemden en son çıkan, gıybetten tövbe edendir. Cehenneme ilk giren, gıybetten tövbe etmeden ölendir.) [R.Nasıhin] (Gıybet, etmek leş yemekten daha kötüdür.) [İ.Hibban] (Biri için söylenen kusur, onda varsa, gıybettir, yoksa iftira olur.) [Müslim] (Kıyamette, bir kimse amel defterine bakar, "Şu ibadetleri yapmıştım. Bunlar yazılı değil" der. "Onlar, silindi, gıybet ettiklerinin defterlerine yazıldı" denir.) [İsfehani] (Gıybet edenin duası kabul olmaz.) [Şir'a] (Gıybet eden Cehennemliktir.) [İsfehani] (Devamı var) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Gıybet zinadan kötüdür (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Gıybetin zararını bildiren hadis-i şeriflerin meallerine bugün de devam ediyoruz: (Dört kişinin, çektikleri şiddetli azaptan, Cehennemdekiler rahatsız olur. Biri, ateşten bir tabut içindedir, ikincisi bağırsaklarını yerde sürür, üçüncüsü kan ve irin kusar, dördüncüsü kendi etini yer. İlki borçlu olarak öldü. İkincisi idrardan sakınmazdı. Üçüncüsü, müstehcen konuşurdu. Dördüncüsü, gıybet ve kovuculuk ederdi.) [Taberani] (Beş şey oruç ve abdestte hayır bırakmaz: Yalan, gıybet, söz taşıma, şehvetle harama bakmak, yalan yere yemin etmek.) [Deylemi] (Oruç, ateşe kalkandır. Gıybetle parçalanmadıkça korur.) [Buhari] (Gıybet yapmayan Allahü teâlânın güvencesindedir.) [İbni Huzeyme] (Leş yemek, gıybet ederek, arkadaşının etini yemekten daha hafiftir.) [Ebuşşeyh] Yeni defnedilen iki ölü için Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Şimdi onların kabirleri ateşle dolduruldu, azap içindedir. Feryatlarını insan ve cinden başka her mahluk işitti. Eğer gizleyebilseydiniz, benim işittiklerimi siz de işitirdiniz. Bunlardan biri, idrardan sakınmazdı, öteki de, insan eti yerdi [gıybet ederdi].) [İ.Ahmed, İbni Cerir] Resulullah gıybet edene, (Tövbe et, kardeşinin etini yedin) buyurdu. (Taberani, İ. Ebi Şeybe) Suç işleyerek cezalandırılan birisini gıybet edenlere, Resulullah efendimiz, (Şu eşeğin leşinden yiyin. Gıybet etmek, şu eşek leşini yemekten daha kötüdür) buyurdu. (İbni Hibban] Netice: Resulullah efendimizin (Vârislerim) dediği, Allahü teâlânın güvendiği zatlara yani İslam âlimlerine karşı en azından edebi muhafaza etmeli, din düşmanlarına aldanıp suizan etmemeli. Allahü teâlânın, dinini, soysuzlara karşı bu mübarek zatlar vasıtasıyla muhafaza edip, yaydığını unutmamalı. Gıybetin kefareti Gıybet etmenin kefareti, üzülüp tövbe etmek ve helalleşmektir. Pişman olmadan helalleşmek, riya olur, ayrı bir günah olur. Gıybet, üç türlüdür: 1- (Bu gıybet değil, onda olan şeyleri söyledim) demek. Böyle söylemekle, harama helal demiş olur ki, çok tehlikelidir. 2- Gıybet olunan, bunu duymuşsa, tövbe etmekle affedilmez. Onunla helalleşmek de gerekir. Bir hadis-i şerif meali: (Gıybetini yaptığı kişi, gıybet edeni affetmedikçe, mağfiret olunmaz.) [Deylemi] 3- Gıybet olunanın bundan haberi yoksa, tövbe ve istiğfar etmekle ve ona hayır dua etmekle affolur. (Ya Rabbi beni de, gıybetini ettiğim kişiyi de affet) diye dua etmelidir! İki hadis-i şerif meali: (Gıybetin kefareti, gıybet edilenin mağfireti için dua etmektir.) [İbni Lâl] (Gıybet eden, gıybet edilen için mağfiret dilerse gıybet günahına kefaret olur.) [Hatib] İhtiyaç halinde gıybeti caiz olanlar: 1- Bir haksızlığı, bir yolsuzluğu şikayet için, ilgili mercilere bildirmek. 2- Etkili ve yetkili birisine, (Falanca, gayri meşru iş yapıyor, buna mani olun) demek. 3- Bid'at sahibi ile gezen birine, (Onunla gezme, o mezhepsizdir) demek. 4- Şahitlikte, (Falanca şöyle yaptı) demek. 5- İnsanları, açıktan günah işleyenlerden korumak için, mesela (O kumarbazdır) demek. 6- Müslümanları, bid'at ehlinin zararlarından korumak için, bunların kitaplarının ve yazılarının bozukluğunu, sözle veya yazı ile bildirmek. [Bunu yapmak, aynı zamanda dinin emridir.] ------------------------------------------------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eshab-ı kiram kitap yazmadı mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ehl-i sünnet âlimleri binlerce kitap yazdığı halde, niçin Eshab-ı kiram yazmadı? CEVAP: Bu konuda İslam âlimleri buyuruyor ki: Kur'an-ı kerimde Cenab-ı Hak, Eshab-ı kiram için cihad edin, buyuruyor. 124 bin Eshab-ı kiram, Afrika'ya, Hindistan'a, Mısır'a, İspanya'ya, Anadolu'ya, İstanbul'a, her yere dağıldılar. Hiç kitap yazmaya vakit bulamadılar. Sadece Allahü teâlânın dinini yaymak için kullarına terk-i diyar ettiler. Vatanlarını terk ettiler. Evlerini terk ettiler, hepsinin çok güzel evleri vardı. Bağlarını, bostanlarını terk ettiler. Bir daha da geri dönmediler. O hanımlar, ne sabırlı hanımlarmış. O evlatlar ne sabırlı evlatlarmış. O mübarek zatlar da, ne mücahitlermiş ki; gittiler, bir daha gelmediler. Erzurum'da dağın tepesinde eshab-ı kiram kabri var. Nereye gelmişler. Önce lisan yok. Sonra tamamen küffar diyarına gidiyorlar. Niye? Şehit düşmeye. Belli ki orada şehit düşecekler. Ama Allahın emri o, cihad edin, çıkın. Sonra, âlimler hep rastladıkları Eshab-ı kiramdan İslamiyet'i sordular ve yazdılar. O halde, âlimler de cihad ettiler, ama âlimler iki türlü cihad ettiler. Bir, kitaplar ile, bir de fiilen. Yani onlar da gittiler harplere. İşte Eshab-ı kiramdan alınan İslami bilgiler, bizlere kadar müteselsilen ehl-i sünnet âlimleri tarafından ulaştırılmıştır. Allahü teâlânın cihad emri, yalnız eshab-ı kiram için değildir. Kıyamete kadar gelecek bütün Müslümanların üzerine cihad farzdır. Hiç kimse namazdan, oruçtan, hacdan, zekattan kurtulamaz, çünkü farzdır. Cihad da farzdır. Eğer cihad etmese yanar. Allahın bu emrini dinlememiş olur. Allahü teâlâ kime, ne imkan vermişse, onu Allah yolunda, cihad yolunda yani insanların dünya ve ahiret saadetlerine kavuşmaları için sarf edecek. Sarf etmezse, namazı terk etmiş gibi, orucu terk etmiş gibi, zekatı terk etmiş gibi vebal altında kalacaktır. Eğer bu İslamiyet, bu din bizden öncekilerin canlarıyla, mallarıyla, her türlü fedakârlıklarıyla bize kadar gelmeseydi, biz bugün nasıl bir inanca sahip olurduk, düşünebiliyor musunuz? Ama Osmanlılardan Allah razı olsun. Aynı eshab-ı kiram gibi, onlar da terk-i diyar ederek, terk-i vatan ederek Viyana kapılarına kadar, bir daha dönmemek üzere, Kafkaslar'dan tut da, İspanya'ya kadar Eshab-ı kiram gibi İslamiyet'i her tarafa yaydılar. "En kötüleriniz başınıza gelir" Onların evlatları ve torunları olarak bizler de İslamiyet'i anlatacağız, iş bu. Kimlere anlatacağız? Önce hanımımıza, çocuğumuza, komşumuza, sonra lafımız kime geçiyorsa. Fitneye sebep olmadan, hiç kimseyi incitmeden, kırmadan ya bir kelime söyleyerek, ya doğru bir kitap vererek, bir şey yaparak mutlaka Cenab-ı Hakkın dininden bahsetmeliyiz. Eğer emr-i maruf, nehyi anil münker terk edilirse, "en kötüleriniz başınıza gelir" diye hadis-i şerif var. Eğer, biz iyi insanların başımıza gelmelerini istiyorsak, önce bize düşen vazifeyi yapmak lazım. Biz Allahü teâlânın emirlerine, yasaklarına ne kadar uyarsak, amirlerimiz de, büyüklerimiz de o kadar güzel olur. Biz bu emr-i marufu terk edersek, hem dünyada azap çekeriz, başımıza bela kesilirler, hem de ahirette azap çekeriz. Allah azap çektirmesin!.. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Belim ağrıyor, eğilemiyor ve secde edemiyorum. Ayaklarımı bükemiyorum, namazımı nasıl kılabilirim? CEVAP: Yere oturup ayaklarınızı kıbleye doğru uzatarak ima ile kılarsınız. Yere oturamazsanız, kıbleye karşı uzatılmış divan veya yatak üzerinde, ayaklarınızı sarkıtmadan oturarak kılarsınız. Eğer sandalyeye veya koltuğa oturmak gerekiyorsa, o zaman önünüze başka bir sandalye veya sehpa koyarak ayaklarınızı onun üstüne koyarsınız, yani ayaklar kıbleye karşı uzatılarak namaz kılınır. Sandalyede namaz Sual: Ayakta namaz kılamayan ve uygun oturamayan hasta ne yapar, sandalyede kılabilir mi? CEVAP: Uygun oturamayan hasta, kolayına geldiği gibi oturur. Sandalyeye oturup ima ile kılması caiz değildir. Sandalyede oturabilen, yerde de oturabilir. Namazdan sonra, yerden ayağa kalkamayan, sandalyeden kolay kalkan hastayı, yerden bir kimse kaldırır. Yahut, kıbleye karşı uzatılmış divan veya yatak üzerinde, ayaklarını sarkıtmadan oturarak kılar. Namazdan sonra, ayaklarını divanın bir yanına sarkıtıp, sandalyeden kalkar gibi kalkar. Bir şeye dayanarak veya bir kimsenin tutması ile de, yerde oturamayan hasta, sırt üstü yatarak kılar. Başı altına yastık koyar. Yüzü kıbleye karşı olur. Veya kıbleye karşı sağ veya sol yanı üzerine yatar. Rüku ve secdeleri, başı ile ima eder. Felçlinin namazı Sual: Bacaklarını bükemeyen hastalar sandalyede namaz kılamıyor. Bu hasta oturup kalkamıyorsa veya felçli ise ne olacak? Tekerlekli sandalyesinde kılamaz mı? CEVAP: Ayaklarını bükemeyen hasta, yatağının içinde, ayaklarını kıbleye karşı uzatarak ima ile kılabilir. Divanda, somyada veya yatakta böyle oturarak kılar. Koltuğa oturursa ayaklarını sehpaya, veya başka bir koltuğa koyarak kılabilir. Bunları da yapamayan hasta yatarak ima ile kılar. Tekerlekli sandalyesinde oturan felçli de, bir yardımcısı yoksa, ayaklarını önündeki sehpaya koyamayacağı için, ayaklarını sarkıtarak da kılması caiz olur. Allah'ın rızasını aramak Sual: Yakınlarım fasık, kötü insanlar. İyi geçinmek için bazan onlarla birlikte günah işlemek zorunda kalıyorum. Böyle hareket etmem caiz olur mu? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri, (Eşin, dostların gönüllerini yapmak için, kendini günaha sokmak ve ahiretin sonsuz azaplarına atılmak, aklı olanın yapacağı iş değildir) buyuruyor. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Bir kimse kötü insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızasını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızasını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.) [Tirmizi] Camiye abdestsiz girilmez Sual: Bir caminin iki kapısı olsa, hayzlının bir kapıdan girip ötekinden çıkması caiz olur mu? Camiye abdestsiz girilebilir mi? CEVAP: Cünüp veya hayzlı iken camiye girmek, hatta cami içinden geçmek haramdır. Geçecek başka yol bulamazsa veya camide uyuyup cünüp olursa veya camiden başka yerde su bulamazsa, teyemmüm edip girer ve çıkar. Camiye abdestsiz girmek ise mekruhtur. (Dürer) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Din kitaplarında, (Musa aleyhisselam, Azrail aleyhisselamın gözünü çıkardı) mealinde bir hadisten bahsediyorlar. Hem melekler nurani varlıklardır gözleri çıkmaz, hem de, melekler de, Peygamberler de günah işlemez. Bu hadis hakkında âlimler neler bildirmiştir? CEVAP: Evet, Peygamberler de, melekler de günah işlemezler. Sünen Nesai'de bu hadis-i şerifin, müteşabih hadislerden olduğu bildiriliyor. Müteşabih, görülen, anlaşılan, meşhur olan manayı vermeyip başka mana verilmesi gereken âyet ve hadis demektir. Yani bunların açık ve meşhur manalarını vermek, akla ve dine uygun olmazsa, meşhur olmayan mana vermek, yani tevil etmek gerekir. Mesela bir âyette mealen Resulullah efendimize buyuruluyor ki: (Kanadını müminler için indir!) [Hicr 88] Resulullahın kanadı mı var? Bu bir deyim, bir mecazdır. O halde bu âyetin anlamı şöyle olur: (Ey Habibim, müminlere merhamet et, şefkat göster, onlara karşı tevazu sahibi ol!) Böyle âyet ve hadis çoktur. Yukarıdaki hadis-i şerif de böyle müteşabih bir hadistir. Türkçe'de de buna benzer deyimler vardır. Mesela, (Ali, Veli'nin gözünden düştü) denince, gözüne çıkıp oradan aşağıya yuvarlandı demek değildir. Ali, Veli'nin yanındaki itibarını kaybetti demektir. İmam-ı Nevevi, Müslim şerhinde buyuruyor ki: (Musa aleyhisselam, Azrail aleyhisselama münazarada üstün geldi) demektir. Mesela denir ki, (Falan, filanın gözünü çıkardı) demek, delil ile onu yendi, susturdu demektir. Bir hadis-i şerifte de, Musa aleyhisselamın, Âdem aleyhisselam ile münazara ettiği ve Âdem aleyhisselamın galip geldiği de bildiriliyor. Her milletin, zamana ve kendine mahsus deyimleri vardır. Deyimlerin o günkü manalarını bilmeden, suizan etmek doğru olmaz. Mesela eli kolu uzun Arapça'da cömert demek iken, Türkçe'de hırsız demektir. İbrahim aleyhisselamın eli kolu uzundu denince, hâşâ hırsız olduğu anlaşılmaz. Aksine çok cömert olduğu anlaşılır. Bir hadis okuyunca, hemen görünüşe göre mana vermek yanlış olur. Âlimlerin açıklamasına bakmak gerekir. "Gemide olmak" ne demek Sual: (İslam gemisi içinde bulunanlar yani gemiye alınan kurtulmuş sayılır. Çünkü gemiden atılacak olanı baştan gemiye hiç almazlar) deniyor. Gemide olmanın alameti nedir? CEVAP: Gemi tabiri bir benzetmedir, Resulullah efendimizin vârisleri olan, mezhep imamlarımızın, ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda olmayı, onlara tâbi olmayı, bu istikamet üzere devam etmeyi anlatmak için söylenmiştir. Gemide olmanın alameti, doğru imandır; yani Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği şekilde iman etmek ve onları çok sevmektir. Bu ikisi olan gemide demektir. Bu nimet güneş gibi, sıkıntılar ise yıldızlar gibidir. Güneş olunca yıldızların görünmediği gibi, bu nimet olunca da sıkıntılardan dolayı aşırı üzülmemek gerekir. Çünkü İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Kardeşim mir Muhibbullahın şerefli mektubu geldi. Sıkıntılardan dolayı ümitsiz olduğunu bildiriyor. Allah'tan ümit kesmek küfürdür. Ümitli olun! İki şey sizde varsa, hiç üzülmeyin! Biri, bu parlak dinin sahibine uymak "aleyhi ve ala alihissalatü vesselam", ikincisi, dini öğrendiğiniz zatın büyüklüğüne inanmak ve onu sevmek. Allahü teâlâya sığının ve Ona yalvarın ki, bu iki büyük nimette gevşeklik olmasın. Bu ikisi olunca, başka şeylerin düzelmesi kolaydır. (3/13) ------------------------------------------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Namaz ne vakit farz olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kitaplarda, (Bir namazın vakti girince hemen edası farz olmaz, o vakit çıkarken o vakti kılacak kadar bir zaman kalınca edası farz olur) deniyor. Vakti girince edası farz olmuyor mu? CEVAP: Evet, vakit girince edası hemen farz olmuyor, öyle olsa, on dakika, bir saat sonra kılmak haram olur. Elbette hemen kılınırsa iyi olur, ama edası ancak vaktin sonunda farz oluyor. Bir insan vakit girdikten sonra, namaz kılmadan ölse, o vakti kılmadığı için sorumlu olmaz, çünkü o vakti kılacak kadar zaman kalınca edası farz olur. Ancak bir namazın vakti gelince, bu namazı edaya [kılmaya] başlandığı vakit, kılmak farz olur. Kurban kesmek de zengine bayramın üçüncü günü vacib olur, daha önce vacib olmaz. Bir kimse bayramın ikinci günü ölse, kurban kesme borcu ile ölmüş olmaz. Eğer üçüncü günü, kurban kesmeden ölürse, borçlu olarak ölür. Birinci günü kesse, vacib yerine gelmiş olur. Ancak namazda olduğu gibi, Kurban Bayramı birinci veya ikinci veya üçüncü günü kurbanı kesmeye veya vekile kestirmeye başlandığı vakit, kesmek vacib olur. Hac da böyledir. Hac günleri gelmeden Kâbe'ye gidince hac farz olmaz. Hac zamanı farz olur. Yolda ölürse hac sakıt olur, borçlu olarak ölmüş olmaz. Ama zengin olduğu birinci sene gitmeyip ikinci sene giderken yolda ölürse, o zaman hac borcu ile ölmüş olur. Haccı tehir ederek daha sonra giderse haccını eda etmiş olur. Zekat da öyledir. Bir sene dolmadan farz olmaz. Fakat günü hatta senesi gelmeden bile, zekat vermekle farz yerine gelmiş olur. Birkaç yılın zekatı daha önce de verilse, ama o seneler hep zengin ise farz sevabı alınır. Belkıs'ın tahtı Sual: Belkıs'ın tahtını göz açıp kapayıncaya kadar getiren veziri Asaf, Kur'an-ı kerimde, Kitap bilgisine sahip biri olarak bildiriliyor. Bu zat, hangi kuvvetle bu tahtı bir anda getirebildi? CEVAP: Asaf bin Berhiya, "ismi a'zam" duasını bilen evliya bir zat idi. Kerametle getirdi. Kerameti de yaratan Allahü teâlâdır. Sebeplerle yaratmak âdet-i ilahidir. Allahü teâlâ, bu âdetini bozarak, harikulade bir şeyi, evliya kulları vasıtasıyla yaratınca buna keramet, Peygamberleri vasıtasıyla yaratırsa buna mucize denir. Tüp bebek Sual: Tüp bebek yolu ile çocuk sahibi olmak caiz mi? Döllenmiş yumurta rahme konunca gusletmek gerekir mi? CEVAP: Materyaller evli karı kocadan alınır ve haram işlemeden bu iş yapılırsa caiz olur. Ancak, Avrupa'daki gibi, döllenmiş yumurta başka bir kadının rahmine konursa veya sperm bankasından alınarak tüp bebek yapılırsa bu caiz olmaz, yani doğacak çocuk, veledi zina olur. Bu usul ile kadın gebe kalırsa, gusletmesi gerekir. Döllenmiş yumurta rahme konunca gusletmek iyidir. Vergi ve zekat Sual: Bir tüccar, vergisini veya çaldırdığı yahut alamadığı malını zekat olarak sayabilir mi? CEVAP: Sayamaz. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah, insanların ne yapacağını, Cennete veya Cehenneme gideceğini ezeli ilmi ile elbette bilir. Bilmese zaten ilah olamaz. Bildiğine göre, ne diye insanları imtihan ediyor? Bir öğretmen, öğrencisinin durumunu biliyorsa imtihana ne gerek var? CEVAP: Öğretmen öğrencisini imtihan etmeden sınıfta bıraksa, öğrenci, (Ben çalışmıştım, eğer imtihan etseydin, elbette bilirdim) diyebilir. Böyle söyleyip itiraz etmemesi için imtihan ediliyor. Hiçbir öğretmen, öğrencisinin sınıfta kalacağını yüzde yüz bilse de, (Sen zaten bilmiyorsun, imtihana girmene gerek yok) demez. Allahü teâlâ, imtihan etmeden de kullarının ne yapacağını, elbette bilir. Fakat, bir kimse, henüz suç işlemeden cezalandırılsa, (Suçum yokken, imtihan edilmeden, cezalandırılmam uygun değildir) demez mi? Suç işleyenle işlemeyen belli olsun diye, emir ve yasaklar konmuştur. Ahirette hiç kimse, ben haksızlığa uğratıldım diye herhangi bir bahane ileri süremeyecektir. Allah her şeyi bilir Sual: Tam İlmihalde, "Belli bir kâfirin kâfir kalacağını, Allahü teâlânın bildiğini kimse söyleyemez" deniyor. Bu cümlede sanki Allah bilmez gibi anlaşılmıyor mu? CEVAP: O konu hatta o paragraf tamamen okunursa öyle bir şey anlaşılmaz. Tek cümle alınınca yanlış anlaşılabilir. Ondan bir önceki cümle ise şöyledir: "Belli bir kâfirin ebedi kâfir kalıp kalmayacağını Allahü teâlâ bilir." Demek ki, Allahü teâlâ biliyor ki, bu kâfir ebedi kâfir kalacaktır diye kimse söyleyemez. Çünkü Allah'ın takdirini hiç kimse bilemez. Yani Allah indinde, o kimse kâfir olarak mı ölecek, yoksa imanlı mı ölecek bunu kimse bilemez denmek isteniyor. Sigara Sual: Tam İlmihalde sigaraya mubah deniyormuş. Öyle midir? CEVAP: Tam İlmihal kitabı nakle dayanır. Tütün bahsinde de âlimlerden nakil yapılmıştır. Tam İlmihale itiraz eden oradaki âlimlere itiraz ediyor demektir. Tam İlmihalde diyor ki: Tütüne haram diyen birkaç âlim ve mekruh diyenler oldu. Dikkat edilirse, bütün bu kitaplarda, tütünün haram olmasında bazı şartlar bildirilmekte, haram olmasını (Nafakadan kesilmesi, dumanı ile başkasını rahatsız etmesi, çok içerek bedene zarar vermesi... gibi şeylere) bağlanmakta, bu şartlar için kötülenmektedir. Yoksa, mücerret tütünün içilmesini kötüleyen hiçbir âlim yoktur. O hâlde, sigara içmenin kötülenmesine sebep olan şartları taşımayan bir kimsenin az miktarda tütün içmesine, haram ve mekruh denmemiştir. Hediyeyi hediye etmek Sual: Kimisi, (hediye, hediye edilmez) derken; kimisi de, (hediyeyi hediye etmek sünnet) diyor. Hangisi doğrudur? CEVAP: İkisi de doğru değildir. Hediyeyi hediye etmek caizdir. Peygamber efendimiz, kendisine gelen hediyeyi kendisi kullandığı gibi, başkalarına da vermiştir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
30.03.2006
.Sünnet de delildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sünnetin delil olduğuna dair İmam-ı Şafii'nin bir yazısı varmış. Bu yazı nasıldır? CEVAP: Çok yazısı vardır. Birinin özeti şöyledir: Kur'an-ı kerimin açıklaması olan sünnete önem vermeyen biri, İmam-ı Şafii hazretlerine der ki: - Kur'anın bir kelimesini inkâr eden kâfir olur. Öyleyse neden, herhangi bir emir hakkında; âyet yok iken "bu farzdır" nasıl denebilir? Şu halde biz bazı hadisleri kabul etmesek ne lazım gelir? İmam Şafii, Kur'anda geçen Hikmet'in sünnet demek olduğunu ispat ettikten sonra der ki: - Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Resule itaat eden Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (Hayır Rabbine andolsun ki anlaşmazlıklarda seni hakem kılıp verdiğin hükmü hiçbir sıkıntı duymadan tam manasıyla kabullenmedikçe iman etmiş olmazlar.) [Nisa 65] Demek ki, Allah'ın hükmünden ayrı olarak, Resulullahın hükmü de vardır. Bir âyet meali: (Peygamber size neyi verdiyse onu alın, neyi yasakladıysa ondan da sakının!) [Haşr 7] Bu âyet de, Resulullahın emir ve nehyine sarılmanın farz olduğunu bildiriyor. İmam Şafii, Kur'anda bulunan genel hükümlerden sünnet ile özel hükümlerin çıkarıldığını bildirir: - Namaz kılmanın genel emrinden hayızlı kadınların hariç bırakılması, zekata bazı malların tâbi tutulması, vasiyetin feraiz âyetleriyle nesh edilmesi, miras âyetlerinin bütün ana, baba ve çocuklara şamil olduğu halde, kâfir olanlarına miras verilmeyeceği gibi istisnalara sünnet ile açıklık getirilmiştir. İnsaf ehli olan zat, sünnetin de delil olduğunu kabul eder. Ama yine bazı sorular sorar. Der ki: - Peki sünnet ile kesin bir haram nasıl mubah kılınabilir? - Şu yanındaki adamın kanına ve malına kimse dokunamaz. İki salih şahit, "Bu kişi falancayı öldürdü ve elindeki malını aldı ve işte şu mal da gasbettiği maldır" dese, bu durumda ne yapılır? - Kısas olarak öldürülür, malı da asıl sahibinin vârislerine dağıtılır. - Peki bu şahitlerin yalan söyleme veya yanılma ihtimali var mıdır? - Elbette vardır. - Kesinlikle dokunulmaz olan can ve mal, ne diye kesin olmayan iki şahidin sözü ile mubah oldu? - Çünkü şahitliği kabul etmek de dinin emridir. - Peki Kur'anda katillikte şahitliğin kabulünü gösteren bir âyet var mı? - Hayır, Allah'ın diğer emirlerinden kıyas ederek bunu çıkarıyorum. - Şahitlerin hakiki hallerine yalnız Allah vakıf olduğu halde, zahire göre onları kabul ettin. Biz de muhaddisten zapt, hıfz, adalet, tek kalmama gibi şartları arıyoruz. Yani iki şahitten beklenenden daha fazlasını hadis âliminden istiyoruz. Ancak bu şartlara haiz hadisler delil oluyor. (El Ümm) [Sen iki şahit ile, bu şahitlerin yanılma ve yalan söyleme durumları da olabildiği halde, bunlara inandın hüküm verdin, bir cana kıydın. Allahü teâlâ Kur'an-ı kerimde defalarca (Resulüme uyun, getirdiklerini alın, yasak ettiklerinden kaçının, O kendiliğinden konuşmaz, sözleri vahye dayanır. Sizi sevmemi istiyorsanız Ona tâbi olun, Onun yolu ile benim yolumu ayıranlar kâfirdir) buyuruyor. Sünneti delil almak için, Allah'ın emri ve şahitliği yetmiyor mu?] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Abdullah bin Mübârek hazretlerinin "Şu dört cümle, dört bin hadîs-i şerîften seçilmiştir; kadına güvenme, mala aldanma, mîdeni fazlaca doldurma, işine yarayacak kadar ilim öğren" nasihatinde geçen kadına güvenme ne demektir? Burada kadın kötülenmiyor değil mi? CEVAP: Burada kadın kötülenmiyor. Çünkü Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kadınlara ancak asalet ve şeref sahibi kimse değer verir. Onları ancak kötü ve aşağılık kimseler hor görür.) [İ.Asakir] Tedbirsiz hareket etme, tecrübe etmeden, iyi tanımadan her kadına güvenme demektir. İşin önemini belirtmek için her dilde mübalağalı anlatım olur. Türkçe'de, biraz bekleyen kimse, (Kaç saattir bekliyorum, sabahtan beri bekliyorum, sana bin kere söyledim bunu) gibi. Peygamber efendimiz, (Cehenneme baktım kadınların ve zenginlerin çoğu orada idi) buyuruyor. Saliha kadın ve salih zengin cehenneme gitmez. Demek ki çoğunluk olarak Cehennemde kadın ve zengin bulunuyor. (Okur yazar değilim ama Kayseriliyim) diye de bir söz var. Bu demek her Kayserili gözü açık demek değildir. Ama gözü açıklar çok olduğu için böyle denmiş. Kadına güvenme demek, bazı kadınlara güvenilmez, iyi tanımadan güvenme demektir. Mesela bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kardeşine bile güvenme.) [Taberânî] Bu da hiçbir kardeşe güvenme demek değildir. Tecrübe etmeden, iyi tanımadan güvenme demektir. Yahya bin Muaz Razi hazretleri buyuruyor ki: (Allah'tan başka hiç kimseye güvenme.) Salih insanlara da güvenme demek değildir. Bunlar tedbir için söylenmiş sözlerdir. Hz. Ali, Ehli beyte buyururdu ki: (Soyunuza güvenmeyin, ibadet yapmaya devam edin.) Halbuki onların cennete gidecekleri hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sanki böyle bir şey yokmuş gibi dinin emrine uyun diye ikaz ediyor. İmâm-ı a'zam hazretleri, İmam-ı Ebu Yusuf'a ettiği nasihatte buyurdu ki: (İlim sâhiplerine hürmet et. Yaşlılara saygı, gençlere sevgi göster. Fâsıklardan uzaklaş, iyilerle düşüp kalk. Kimseyi küçümseyip hafife alma. Sırrını kimseye açma. Çok iyi bilmedikçe kimsenin arkadaşlığına güvenme.) İmam-ı azam hazretlerinin sözü sorduğunuz hadis-i şerifi açıklar mahiyettedir. (Çok iyi bilmediğiniz kimseye güvenmeyin) buyuruyor. Buna kadın da dahil elbette. "Beni niçin övüyorsun?" Zeynel Abidin hazretleri, oğlu Muhammed Bâkır'a buyurdu ki: Ey oğlum, dört çeşit kimseyle arkadaşlık etme ve onlara güvenme! 1- Fâsıklarla, 2- Cimrilerle, 3- Yalancılarla, 4- Sıla-i rahmi terk edenlerle. Demek ki güvenilmeyecek kimseler kötü kimselerdir. Yalancı mı, cimri mi bilmeden, tanımadan hemen güvenme diye bir ikaz var burada. Bir atasözü: Güvenme varlığa, düşersin darlığa. Bu sözler hep tedbir için söylenmiştir. Bir âlim de, kendini yüzüne karşı övene buyurdu ki: (Beni niçin övüyorsun? Öfkeli iken tecrübe ettin de beni halim selim mi buldun? Benimle yolculuk ettin de iyi biri olarak mı gördün? Bana bir emanet verdin de buna riayet ettim mi? Bilmediğin kimseyi nasıl översin?) -------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evliya zatlardan bazıları, (Biz cenneti, cehennemi görsek, imanımızda bir artma, bir değişiklik olmaz) demişler. Bu nasıl olur? İnsanın bir şeyi bilmesine ilmel yakîn, gözle görmesine de aynel yakîn deniyor. Gözle görmek, ilimle bilmekten çok daha üstün değil midir? Atalarımız, (Gözüm sana mı inanayım, yoksa sözüm sana mı inanayım?) diye boşuna mı söylediler? Bu zatların böyle söylemesinin hikmeti ne olabilir? CEVAP: Elbette göz, bilmeye göre daha sağlam delildir. Ama bu bizim gibi insanlar içindir. Hakiki imana kavuşmuş evliya zatların ilimleri farklıdır. Hz. Ebu Bekir'in (O söylediyse doğrudur) demesi bunun bariz örneğidir. Göz yanılabilir ama, bu ilim sahiplerinin imanları öyle sağlamdır ki, hiçbir şey onu değiştiremez. Göz ile görenin imanı bu kadar sağlam olamaz. İman etmede göz ölçü değildir. Sadece göz ölçü olsaydı, Resulullah efendimizi gören herkesin iman etmesi gerekirdi. (Abdullah'ın yetimi) diye bakanlar kâfirlikte kaldı, (Allah Resulü) diye bakanlar hidayete erdi. Baştaki göz yanılabilir, kalbdeki göz yanılmaz. Müslümanların görmeleri, anlamaları kalb gözü ile olur. Göz bakınca, kalb inanınca görür. Müslümanın kalbi inanmıştır, Allahü teâlânın ihsanlarına kavuşmuştur. Derecesine göre neler görür neler, dünya ahiret fark etmez. Doğru yolu aramak Sual: Fanatik birine, şu mealdeki ayeti okudum: (İnsanlar, dinde çeşitli gruplara bölündüler. Her grup, kendi yolunu doğru sanıp sevinmektedir.) [Müminun 53] Sonra dedim ki: Ehl-i sünnet âlimleri diyor ki: Allahü teâlâ, İslamiyet'i doğru olarak öğrenmek isteyene, bunu nasip edeceğine söz verdi. Bunun için, (Ya Rabbi beni, yanlış yollara gitmekten koru) diye dua etmeli, istihare yapmalı. Dua etmekten çekinmemeli. Hâşâ Allahü teâlâ yanlış bir iş yapmaz. Samimi dua edene doğru yolu muhakkak gösterir. Kuran-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Doğru yolu arayanları, saadete ulaştıran yollara kavuştururuz.) [Ankebut 69] (Allah, kendisine yöneleni doğru yola iletir.) [Şûra 13] Fakat arkadaş, (Ben böyle dua edemem, edersem, kendi inancımı, kendi yolumu, kendi rehberimi inkâr etmiş olur, küfre girerim) dedi. Allah'a dua edince insan küfre mi girer? CEVAP: İlk başta bildirdiğiniz ayet-i kerimede, Müslümanların çeşitli gruplara ayrılacağı, her grubun kendisini doğru sanacağı bildiriliyor. Peygamber efendimiz de, ümmetinin 73 fırkaya ayrılacağını bildiriyor. Her grup ben doğru yoldayım diyerek, dua etmekten çekinirse, biri hariç hepsi dalalete düşmüş olur. Dua etmekten niçin korkulur ki? Sizin dediğiniz gibi -haşa- Allah yanlış iş yapmaz. Müslümanlık mı hak, yoksa kâfirlik mi hak diye bir istihare yapılmaz. Ama doğru yolda olup olmadığını anlamak için istihare yapılır ve dua edilir. Böyle bir dua etmemek ahmaklığın, cahilliğin daniskası olur. ---------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kitaplarınızda Muaviye övülmektedir. İyi birisi olsa idi, oğlu Yezid'i iyi yetiştirirdi. Oğlu Yezid'in melanetleri ortada iken, babasını övmek Müslümanlığa aykırı değil midir? CEVAP: Bu mantık Müslümanlığa aykırıdır. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Kim doğru yola girerse, kendi lehine girer. Kim, kendi aklına uyarsa, sapıtırsa, kendi zararına sapıtır. Kimse kimsenin günahını çekmez.) [İsra 15] Kocası yüzünden karısı, karısı yüzünden kocası, babası için oğlu, oğlu için babası suçlanamaz. 1- Kabil'in yaptığı cinayetten babası Âdem aleyhisselam suçlanamaz. İlk insan ve ilk Peygamber olan Âdem aleyhisselam için (Eğer oğlunu iyi yetiştirseydi, kâfir olmasını önlerdi) denir mi hiç? 2- Kenan'ın inkârcılığı yüzünden gemiye binmemesi, "Dağa çıkıp kurtulurum" demesi, kâfirlerden olması yüzünden, babası Nuh aleyhisselam suçlanamaz. Nuh aleyhisselam için (Eğer oğlunu iyi yetiştirseydi, kâfir olmasını önlerdi) demek doğru olur mu? 3- İkrime radıyallahü anh, babası Ebu Cehil idi. Her sahabi gibi cennetlik idi. Babası Ebu Cehil diye suçlanamaz. Eshab-ı kiramdan birçok sahabinin babası kâfir idi. 4- Hz. Ali'nin babası Ebu Talib kâfir idi. Bundan dolayı Hz. Ali suçlanamaz. [Ebu Talib, öldükten sonra diriltilip iman etti.] 5- Hz. Asiye, Firavun'un hanım idi. Kocası Firavun kâfir diye, hanımı Hz. Asiye suçlanamaz. 6- Lut aleyhisselam ile Nuh aleyhisselamın hanımları kâfir idi. Hanımları için kocaları suçlanamaz. 7- Peygamber efendimizin amcası Ebu Leheb müşrik idi. Yukarıda bildirilen âyetten de anlaşılacağı gibi, hiç kimse, yakınlarından dolayı suçlanamaz. Hele Eshab-ı kiramın hiç biri suçlanamaz. Çünkü hepsini Allahü teâlâ Cennete koyacağına söz vermiştir. (Hadid 10) Hepsinden razı olduğunu bildirmiştir. (Maide 119) Hz. Muaviye, Resulullah efendimizin kayınbiraderi olup, vahiy kâtiplerindendi. Oğlu Yezid'in melanetleri diye anlatılanların çoğu da, İbni Sebecilerin uydurmalarıdır. Hepsi doğru olsa bile, âyet-i kerimelerle ve hadis-i şeriflerle cennetlik olduğu sabit olan babasına nasıl dil uzatılabilir? NOT: İbni Sebeciler, hadis-i şeriflere uydurma derken, kendileri uydurma tarihlere inanmaktadır. Genelde tarihi yazanlar sıradan insanlardır. Ama hadisleri toplayanlar büyük İslam âlimleridir. Yalan yazmaktan korkan dindar insanlardır. Alîm bilen demektir Sual: Esma-i hüsnadan olan alîm ismine tam bilen demek uygun mudur? Bunun gibi Basir ismine de tam gören demek uygun olur mu? CEVAP: Alîm ismi Kur'an-ı kerimde yüzden fazla geçiyor. Hiçbir tefsirde tam bilen diye bir ifadeye rastlamadık. Hemen bütün tefsirlerde, hakkıyla bilen, her şeyin içini ve dışını en mükemmel bilen diye açıklanıyor. Alîm, bilen demektir. Neyi bilen, her şeyi bilen demektir. Nasıl bilendir? Hakkıyla bilen, en iyi bilen demektir. Alîm, kısaca her şeyi hakkı ile, en iyi bilen demektir. Basîr de gören demektir. Neyi gören? Gizli açık her şeyi gören demektir. Nasıl görendir? Her şeyin dışını ve içini bir uzuv olmadan müşahede edendir. Tam gören ifadesi biraz yavan kalmaktadır. Gizli açık her şeyi en iyi gören demek daha uygun olur. ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Resulullahı övmek ibadettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mevlid okumaya bazıları bid'at diyor doğru mu? CEVAP: Vehhabiler, mezhepsizler, Resulullah efendimizi öven ve ondan şefaat isteyen Müslümanlara müşrik, yani puta tapan kâfir damgasını basıyorlar. Ülkemizde bunu açıkça söyleyemedikleri için, mevlide bid'at diyorlar. Resulullah efendimizi övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allah'ı sevmeyen rahatsız olur. Çünkü Allahü teâlâ Onu övmektedir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.) [Sebe, 28] (Senin için bitmeyen, sonsuz mükafat vardır. Elbette sen en büyük ahlak üzeresin) [Kalem 3-4] (Rabbin sana [çok nimet] verecek, sen de razı olacaksın!) [Duha 5] (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin.) [Ahzab 56] Mevlidi, erkek kadın karışık olmadan, çalgı ve başka haram karıştırmadan, Allah rızası için okumak, salevat-ı şerife getirmek, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece, o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehabdır. (Ni'met-ül kübrâ, Hadika, M.Nasihat) Doğum gününe önem vermeyi Hristiyanlar, Müslümanlardan öğrenip almışlardır. Mevlid okumanın kıymetli bir ibadet olduğunu bildirmek için İslam âlimleri çeşitli dillerde kitaplar yazmışlardır. Bunlardan on tanesi, Keşf-üz-zünunda bildirilmektedir. İbni Hacer-i Hiytemi hazretlerinin En-Nimet-ül-kübra isimli mevlid kitabı ile İmam-ı Süyuti hazretlerinin Erreddü ala men enkere kıraetel mevlid-in-Nebi kitabı meşhurdur. Resulullahı çok övmek, mahlukların en üstünde olduğunu söylemek, Allahü teâlânın, sevgili Peygamberine verdiği üstünlükleri saymak ve Ondan şefaat istemek, büyük ibadettir. Buna karşı koymak, koyu bir cahillik, pek çirkin bir inattır. Resulullahı övmek, anmak lazım geldiğine delil olarak, Ahzab suresinin (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin) mealindeki 56. âyet-i kerimesi yetmez mi? ? İslam âlimleri buyuruyor ki: Mevlid gecelerinde toplanarak, mevlid kasidesi okumak, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece, o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehaptır. Salihlere elbise ve benzeri hediye vermek, bu geceye hürmet etmek olur. Bunları Allah rızası için yapmak çok sevap olur. (İbni Battal maliki) Mevlid cemiyetinde, salihleri toplayıp, salevat okumak, fakirleri doyurmak, her zaman sevaptır. Fakat, bunlara çalgı gibi haram karıştırmak büyük günah olur. (Allame Zahirüddin bin Cafer) Mevlid cemiyetinde, sadaka, hediye vermek, neşe ve sevinç göstermek, haram karıştırmadan mevlid kasidesi okutmak çok sevap olur. (Allame Nasirüddin) Haram şeyler karıştırmadan mevlid cemiyeti yapmak müstehaptır. (S. ibni Mace şerhi) Pazarlık etmeden, sırf Allah rızası için hatim veya mevlid okuyan hafızın, okutanın verdiği hediyeyi alması caiz olur. Kur'an okuyup hediye almayı meslek haline getirmemelidir! Zira âdet haline gelen hediye, şart edilen ücret gibidir. (Dürr-ül muhtar) Ücretle okunan Kur'andan ölüye sevap hasıl olmaz. (Hidaye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mevlid ne demektir? CEVAP: Mevlid, doğum zamanı demektir. Mevlid Gecesi, Rebiul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gecedir. Peygamber efendimizin doğum günü, bütün Müslümanların bayramıdır. Resulullah dünyaya gelince, amcası Ebu Leheb'in cariyesi Süveybe, (Kardeşin Abdullah'ın oğlu oldu) diyerek kendisine müjde getirince, sevinmişti. (Ona süt vermek şartı ile, seni azat ettim) demişti. Bunun için, Ebu Leheb'in, her Mevlid Gecesinde, azabı biraz hafiflemektedir. Mevlid Gecesi sevinen, o geceye kıymet veren müminlerin pek çok sevap kazanacağı buradan da anlaşılmaktadır. Hafız Muhammed ibni Cezeri Şafii diyor ki: (Ebu Leheb rüyada görülüp, ne halde olduğu sorulduğunda, çok azap çekiyorum. Ancak, her yıl, Rebiul-evvel ayının 12. geceleri, azabım hafifliyor. Resulullah dünyaya gelince, müjde veren cariyemi sevincimden azat etmiştim. Bunun için, bu gecelerde azabım hafifliyor) dedi. Ebu Leheb gibi azgın bir kâfirin azabı hafifleyince, O yüce Peygamberin ümmetinden olan bir mümin, Onun doğduğu gece sevinir, malını uygun yerlere dağıtır, ziyafet verir, böylece, Peygamberine olan sevgisini gösterirse, Allahü teâlâ onu Cennetine sokar.) [M. Nasihat] Resulullah efendimiz, mevlid gecelerinde eshab-ı kirama ziyafet verir, dünyayı teşrifindeki ve çocukluk zamanındaki şeyleri anlatırdı. Hz. Ebu Bekir de, halife iken, eshab-ı kiramı toplar, Resulullah efendimizin dünyayı teşrifindeki olağanüstü hâlleri konuşurlardı. Bu gece, Resulullahın doğum zamanında görülen hâlleri, mucizeleri okumak, dinlemek, öğrenmek çok sevaptır. Bugün veya ertesi gün oruç tutmakta mahzur yoktur. Tutulması iyi olur, sevap olur. İslam âlimleri Mevlid Gecesine çok önem vermişlerdir. Hz. Mevlana, (Mevlid okunan yerden belalar gider) buyurmuştur. Mevlid Gecesi, Kadir Gecesinden sonra en kıymetli gecedir. Hatta, Mevlid gecesinin Kadir Gecesinden de kıymetli olduğunu bildiren âlimler de vardır. El-mukni, el-miyar ve Tenvir-ül-kulub kitaplarında Mevlid Gecesinin Kadir Gecesinden kıymetli olduğu bildiriliyor. (Ed-dürer-ül-mesun) (Allah, bir kimseye söz ve yazı sanatı ihsan ederse, Resulullahı övsün, düşmanlarını kötülesin) hadis-i şerifine uyularak, asırlardır mevlid kitapları yazılmış ve okunmuştur. Resulullahı öven çeşitli mevlid kasideleri vardır. Meşhur olan ve Türkiye'de her zaman okunan Mevlid Kasidesini Süleyman Çelebi, 15. asırda yazmıştır. Bu kasidenin asr-ı saadetten sonra yazılması, bid'at olmasını gerektirmez. Çünkü Resulullahı övmek ibadettir. Her zaman Onu övücü kasideler, yazılar yazılabilir. Onları da okumak bid'at değil, sevap olur. Mevlid-i şerif okumak, Resulullahın dünyaya gelişini, miracını ve hayatını anlatmak, Onu hatırlamak, Onu övmek demektir. Her müminin Resulullahı çok sevmesi gerekir. Bu da zaten imanın gereğidir. Çok sevmek kâmil mümin olmanın da alametidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Beni ana-baba, evlat ve herkesten daha çok sevmeyen, mümin olamaz.) [Buhari] (Bir şeyi çok seven, elbette onu çok anar.) [Deylemi] (Resulullahı seven de onu çok anar.) (Peygamberleri anmak, hatırlamak ibadettir.) [Deylemi] Bu ibadeti, şiir olarak söylemek daha tesirli olur. Resulullah efendimizin şairleri, camide, Resulullahı öven ve kâfirleri kahreden şiirler okurlardı. Peygamber efendimiz, bunlardan Hassan bin Sabit hazretlerinin şiirlerini çok beğenirdi. Buyurdu ki: (Hassanın sözleri, düşmanlara ok yarasından daha tesirlidir.) [M. Nasihat], (Allahü teâlâ, Resulünü övmek ve müdafaa etmek hususunda Hassan'ı, Ruh-ül-kuds [Cebrail aleyhisselam] ile takviye etmektedir.) [Buhari] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Zayıflamak için pratik bilgiler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zayıflamak için bazı pratik bilgiler yazmanız mümkün müdür? CEVAP: Pratik bilgi yazmanın pek faydası olmaz. Bu işin esası şu: Nasıl iyi bir Müslüman haramlardan kaçıyorsa, zayıflamak isteyen kimse de, kilo aldıran gıdalardan sakınmalı. Beyin her zaman zayıflamaya hazır olmalıdır. Önüne konulan nefis bir baklava için, "Hayır ben yemem" diyecek azme sahip olmalıdır. Nefsinin çektiği gıdalarda taviz verirse, diyetinden fayda görmez. Mideyi küçültmeden yapılacak bütün diyetlerin etkisi sınırlı kalır, iradesini kaybettiği an daha fazla yiyip içmesine, daha fazla kilo almasına sebep olur. Her şeyden önce mideyi büyültecek veya mevcut büyük şekli dolduracak kadar çok yiyip içmemeli. Diyette esas vücudun ihtiyaç duyduğu gıdaları, mineralleri, vitaminleri eksiksiz almalı; ama harcanan kalori alınan kaloriden fazla olmalı. Zayıflarken vücudun temel çatısını bozmamalı, her gün yeterli proteini mutlaka almalı. Yiyecekler proteince zengin olmalı. En faydalı protein yumurta akında bulunur. Sonra balık, süt, et ve baklagillerde. Protein kaybı ile olan zayıflama, gerçekte vücuttan su kaybedilmesidir. Normal diyete geçince, kaybedilen su vücut tarafından tutulur ve eski kiloya geri dönülür. Ayrıca vücudun adale yapısı da eriyerek vücutta çökme olur. Zayıflamak geçici bir uygulama değil, ömür boyu sürecek bir iştir. İstenilen kiloya geldikten sonra, en az 6 ay bu kilo muhafaza edilmezse, diyetin gevşetilmesiyle, eski kiloya varılır ve hatta geçilir. Yapılması gereken bazı şeyleri bildirelim: 1- Zayıflamanın temel şartı, kabız olmamaktır. Bunun için kabız yapan gıdalardan uzak durmalı. 2- Sabahları aç karnına ve yemek arasında, yetecek kadar ılık veya sıcak su yahut çay içmeli. Normalden fazla su içmemeli. Kalb ve böbrek hastaları ve bazı kimselere fazla su zarar verir. 3- Yeteri kadar su içerek kepekli ekmek yemeli, az su içilirse, kepek kabızlık yapar. 4- İki günde üç öğün yemek en uygun olanıdır. Eğer buna dayanamazsa, iştah kesici, kalorisi düşük gıdaları az miktarda almalı. Mesela yoğurt, salatalık, leblebi gibi gıdalar yenmelidir. İştahı azaltmak için yağsız küçük bir yoğurt, az süt gibi gıdalar tercih edilmeli. Çok yemek vücutta çeşitli zararlara sebep olur. Dinimizde de çok yemek haramdır. 5- Acıkmadan sofraya oturmamalı, doymadan sofradan kalkmalı. 6- Unlu, şekerli ve yağlı gıdalardan uzak durmalı. 7- Baklagilleri, sebze ve bazı meyveleri bol yemeli, şekerli meyveleri az yemeli. 8- Yiyecekleri çok yavaş yemeli ve çok çiğnemeli. 9- Meyveleri yemeklerden önce yemeli. 10- Akşam yemekleri hafif olmalı, çünkü gece enerji sarfı az olur. (Devamı var)
Zayıflamak için pratik bilgiler (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zayıflamak için pratik bilgilere bugün de devam ediyoruz: 11- Yatmadan önce bir şey yememeli, tok karnına yatmamalı. 12- Hareketli olmalı, enerji veren işlerde çalışmalı, bu mümkün olmazsa, bol egzersiz yapmalı. Hızlı yürümek de bir egzersizdir. İlk 20 dakikasından sonra vücuttaki yağ dokusu harcanır. Bunun için yapılan egzersiz 20 dakikadan fazla sürmelidir. 13- Sağlık için sıvı yağları tercih etmeli, ama zayıflamak için bütün yağları az yemelidir. Margarini hiç eve sokmamalıdır. Çünkü Margarin, sıvı bitkisel yağların ve balık yağlarının, hidrojenlenerek katılaştırılmasından elde ediliyor. Margarin, beden sıcaklığında erimiş hale gelmiyor. Zerreler halinde dağılmış olmadığından mide ve bağırsaklarda, taş parçaları gibi katı kalıyor, yüzeylerinden aşınarak güç hazm oluyor. Bu bakımdan margarinli gıdaları yemekten uzak durmalıdır. 14- Yağlı kızartmalardan kaçmalı. 15- Sirke, limon gibi ekşi şeyler, zayıflamaya yardımcı olurlar ise de, iştah açıcı olduğu için, fazla yemek yemeye sebep olabilir. Sofradan kalkarken sirke içilebilir. 16 - Yemeklerden sonra, bir çorba kaşığı kekik suyu içmek de faydalıdır. 17- Fındık, fıstık, ceviz gibi kuru yemişleri az yemeli. 18- Bisküvi, pasta, gofret, çikolata gibi gıdalar; margarinli, şekerli ve unlu olduğu için, zayıflamada çok zararlıdır. 19- Yiyecekler karbonhidrat [şekerli gıdalar] yönünden fakir olmalı. Ekmek, bulgur, pirinç, makarna, hamur işi gibi maddelerde çok miktarda şeker vardır. 20- Kabız olmamaya dikkat etmeli, kabız olmamanın yolu da, yeterli miktarda lifli gıda almaktır. Lif; tahıllarda, bazı meyve ve sebzelerde çok bulunur. Mesela: Portakal, greyfurt, mandalina gibi meyveler, salatalık, havuç, marul, maydanoz, tere gibi sebzeler liflidir. Yulaf ezmesi de liflidir. % 100 saf olan yulaf ezmesini yoğurtla karıştırıp yemeli. 21- Sıkıntıdan, stresten uzak durmalı. İnsan sıkıntılı iken çok yer, içer. Aile içindeki sevgisizlik, çocukların ana babalarını sevmemeleri, evdeki geçimsizlikler strese yol açar. Stres de çok yemeye sebep olabilir. 22- Ne çok uyumalı, ne de az. Yeterli uykuyu almalı. Yetersiz uykularda, metabolizma hızı düşer, enerji sarfiyatı azalır ve yağ artar. 23 - Tok karnına uyumamalı. Özellikle göbek kısmında çok kilo yapar. Bunun için akşam yemekleri biraz erken yenirse iyi olur. 24 - Mideyi küçültmeden fazla egzersiz yapmak, metabolizmayı hızlandırdığı için iştahın açılmasına, daha fazla yiyip içmeye sebep olabilir. 25 - Bütün zayıflama metotları diyetle beraber olursa istenen netice alınır. Ancak herkesin bünyesi ve ihtiyacı değişiktir. Birine iyi gelen bir şey, ötekine zarar verebilir. Bu diyetleri doktor tavsiyesine uygun yapmalıdır. [Bu yazı, doktor ve diyet uzmanlarının kontrolünden geçmiştir.] -------------------------------------------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kalbim hep aynı kararda kalmıyor. Bazen çeşitli vesveseler geliyor. Huzursuz oluyorum. Bu hal normal midir? CEVAP: Kalbe ruh ve gönül de denir. Kalb, kelime manası olarak, bir halden bir hale değişme, dönme gibi anlama gelir. Bir Müslümana da çeşitli vesveseler gelir. Günahlara meyledebilir. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Müminin kalbi, kaynayan tencereden çok değişikliğe maruz kalır.) [İ.Ahmed, Taberani, Hakim, Ebu Nuaym, Hatib, İbni Asakir, İbni Neccar] (Kalb, serçe kuşu gibidir, her an bir tarafa yönelebilir.) [Hâkim] (Kalb, kıra atılan kuş tüyü gibidir. Bu tüy, rüzgârla nasıl sağa sola uçarsa, kalb de öyledir.) [Taberani, Beyheki] İşte bunun için Peygamber efendimiz şöyle dua etmiştir: (Ey Kalbleri [iyiden kötüye, kötüden iyiye] çeviren Allahım, kalbimi, dininde sabit kıl, [dininden döndürme, ayırma!]) [Tirmizi] (Ümmetim böyle dua etsin diye bildirmiştir.) Bir ayet meali de şöyledir: (İman edenlerin kalbleri Allah'ı anmakla itminana [huzura] kavuşur. İyi bilin ki, kalbler ancak Allah'ı anmakla huzura kavuşur.) [Rad 28] İman etmeyeceği Allah indinde bilinen kâfirin kalbi ise mühürlüdür. Onun hidayete gelmesi mümkün değildir. Hakkı işitmezler, gerçekleri görmez ve anlamazlar. Birkaç âyet-i kerime meali: (Allah onların kalblerini de, kulaklarını da mühürlemiştir. Gözlerinde de [gerçekleri görmeyen] perde vardır. En büyük azap onlarındır.) [Bekara 7] (Biz onların kalplerini mühürleriz de, onlar [gerçekleri] işitmezler.) [Araf 100] (İşte Allah'ın kalblerini, kulaklarını ve gözlerini mühürlediği kimseler bunlardır. Gafiller de bunlardır.) [Nahl 108] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Kalbler dört çeşittir: 1- Kılıfsız kalb, 2- Kılıflı kalb, 3- Ters Kalb, 4- Yamuk kalb. Kılıfsız kalb: Bu müminin nurlu kalbidir. Hep iman nuru parlar.[Rahmete açıktır.] Kılıflı kalb: Kâfirin kalbidir. [Taş gibidir, hareketsizdir. Rahmete kapalıdır.] Ters kalb: Münafığın kalbidir. [İnanmaz, ama inanır görünür. Kâfir kalbi gibi bu da terstir.] Yamuk kalb: İçinde imanda, nifakta olan kalbdir. Onun imanının misali, bir tohum tanesi gibidir ki, o taneyi su büyütür. Oradaki nifakın misali ise, irin ve kanın büyüttüğü çıban gibidir. Bu ikisinden hangisi diğerine galip gelirse kalbde o hâkim olur.) [İ. Ahmed] Çekiliş kuponu almak Sual: Bazı mağazalar promosyon olsun diye, belli bir miktar alışverişi geçen müşterilerine çekiliş kuponu veriyorlar. Bu kuponu almakta ve çekilişe katılmakta mahzur var mıdır? CEVAP: Hayır hiç mahzur yoktur. Çünkü kupon için ayrıca bir para verilmiyor. Ancak, bazı mağazalar da, (Falanca yere bir mesaj atarsan, çekilişe katılmayı hak edersin) diyorlar. Bu kumara girer. Çünkü çekiliş için mesaj atmak, piyango bileti almak gibidir. --------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Farzın nafile ile mukayesesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: "Tehıyyet-ül mescid, camiye, mescide girince, mekruh vakit değilse, iki rekat nafile namaz kılmak demektir. Kur'an-ı kerim okunuyorsa, tehıyyet kılınmaz. Çünkü, Kur'an-ı kerimi dinlemek farzdır. Farzı kifaye için de sünneti terk etmek evladır" deniyor. Okunan Kur'anı dinleyenler var iken, bizim tesbih çekmemiz veya nafile namaz kılmamızda mahzur olur mu? CEVAP: Okunan Kur'an-ı kerim, namaz kılarken sizi şaşırtmıyorsa, arkada veya kenar bir yerde kılmanız caiz olur. Başkaları Kur'an-ı kerimi dinlediği için, sizin zikir çekmeniz de caiz olur. Ancak okunan Kur'anı dinlemek farzdır, yani çok büyük sevabdır. İmam-ı Rabbani hazretleri buyurdu ki: (Farz ibadetin yanında nafile ibadetin hiç kıymeti yoktur, deniz yanında damla bile değildir. Sünnetlerin farzlar yanındaki kıymeti de, deniz yanında bir damla su gibi bile değildir. Melun şeytan, müminleri aldatarak, farzları küçük gösteriyor, nafileyi teşvik ediyor. Halbuki bir altın zekat vermek, yüz bin altın sadaka vermekten daha sevabdır.) [1/ 29, 3/17] Dikkat edilirse, (Nafile, farzın yanında denizde damladır) denmiyor. (Nafilenin farzın yanında hiç kıymeti yoktur, denizde damla bile değildir) deniyor. Onun için farz ile nafile asla mukayese edilemez. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Allahü teâlâ buyuruyor ki, bir kimse farzı yapmakla bana yaklaştığı gibi, hiçbir şeyle yaklaşamaz.) [Beyhekî] "Tek yetkili" Soru: Hz. Havva validemiz, her doğumunda bir kız ve bir erkek, ikinci doğumunda da bir kız ve bir erkek dünyaya getiriyordu. Bunlar birbirleriyle nasıl evleniyorlardı? CEVAP: O zaman, beraber doğanla değil, öteki ile evlenmeye izin verilmişti. Bir şeyi haram eden de, izin veren de Allah'tır. Mesela eski milletlere içkiyi helal etti, bizim ümmetimize haram etti. İç yağını Musa aleyhisselamın kavmine haram etti. Bize ise helal etti. Allahü teâlâya niye böyle yapıyorsun demeye kimin hakkı ve yetkisi vardır? Yaratılan bir mahluk, kendisini yoktan var eden, her an varlıkta durduran, bütün nimetleri kendisine veren yüce Rabbine ne diyebilir? Mülkün sahibi Allahü teâlâdır. Mülkünde kullanılmasına müsaade ettiklerine helal, müsaade etmediklerine haram denir. Kendi mülkünü kullanmaktadır. Müslüman, böyle iğrenç sözlerinden uzak durmalı. Bir âyet-i kerime meali: (Allah, insanı bir damla nutfeden yarattı. Buna rağmen Rabbine karşı apaçık düşman kesilenler vardır.) [Nahl 4] Guslederken Sual: Guslederken sabunlanmak, keselenmekte mahzur var mıdır? Maliki'yi taklit eden için durum nasıl olur? CEVAP: Guslederken sabunlanmak, keselenmek uygun olmaz. Kirden yıkanma işini ya gusülden sonra veya önce yapmak gerekir. İkisinin aynı anda yapılması uygun olmaz. Gusülde fazla su harcanmış olur, mekruh olur. Maliki'de ise muvalata mani olursa gusül sahih olmaz. Banyoya girince önce gusledilir. Sonra kir için yıkanılır. Kir için yıkanırken ihtiyaç kadar fazla su sarf etmenin mahzuru olmaz. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Guslederken, guslettiğim suya bazen üstümden damla düşebiliyor. Bu su necis oluyor mu? Aldığım gusül sahih midir? Cünüp iken elimiz bu temiz suya girse, o su ile gusül caiz olur mu? CEVAP: Abdest veya gusülde kullanılan suya müstamel su denir. Temiz suya karışan müstamel su miktarı temiz sudan az ise, bu su ile abdest ve gusül caiz olur. Mesela 5 litre suya 2 litre müstamel su karışsa bununla abdest veya gusül sahih olur. Müstamel suyun küçük havuza akması ve abdestsizin elini sokması da aynıdır. Cünüp olan kimse veya kâfir, necaset bulaşmamış olan avucunu bir yere sokup su alsa veya kolunu sokup, içindeki tası alsa, o yerdeki su dört mezhepte de pis olmaz. Necaset üzerinden akan suyun yarıdan fazlası necasete temas ederse, bu su pis olur. Azı değerse ve necasetin üç sıfatı suda bulunmazsa, pis olmaz. Müstamel su, Maliki'de hem temizdir, hem de temizleyicidir. Yani müstamel su ile abdest alınır ve gusledilir. (Menahic-ülibad) Az idrar kaçırmak Sual: Günde bir defa veya iki günde bir defa idrar kaçırıyorum. Bazen namazda kaçırdığımı sanıyorum. Namazım sahih oluyor mu? CEVAP: İdrar kaçıran, fakat sizin gibi özür sahibi olmayan kimse, temiz olarak bağladığı bezde yaşlık görür, ne vakit damladığını bilmezse, hayz kanında olduğu gibi, gördüğü anda damladı sayılır. Şüphe eden kimse, namaza dururken beze bakar, yaşlık görürse, yeniden abdest alır. Namazda iken şüphelenirse, selâm verince hemen bakıp, damlamış olduğunu görürse, namazını iâde eder. Selamdan birkaç dakika sonra bakıp görürse, namazını abdestli kılmış sayılır. Bu durumda olan kimse, Hanefi'de özürlü sayılmaz ise de, Maliki'de özürlü sayılır. Onun için Maliki mezhebini taklit ederse, idrar kaçırmakla abdesti bozulmuş olmaz ve namazda iken beze veya çamaşıra akan idrar da necis sayılmaz. Bu ruhsattan faydalanıp kendimizi sıkıntıya sokmamalıyız. Necis elbise ile namaz Sual: Namaz vakti çıkmak üzere iken, temiz elbisesi olmayan ve temiz elbise de bulamayan kimse, namazını kazaya bıraksa günah olur mu? CEVAP: Namazı kazaya bırakmak haramdır. Maliki'yi taklit ederek necasetli elbise ile kılar. Maliki'de necaset namaza mani değildir. Unutup necis elbise ile namaz kılan kimse, sonra elbisesinin necis olduğunu hatırlasa, kıldığı namazı iade etmez, Maliki'ye göre kıldım demesi yeter. Kuş pisliği necis mi? Sual: Kuş pisliği bulaşan elbise ile namaz kılınır mı? CEVAP: Eti yenmeyen kuşların pisliği hafif necasettir. Hafif olan necaset, bir uzva ve elbisenin bir kısmına bulaşınca, bu kısmın veya uzvun dörtte biri kadarı namaza zarar vermez. Güvercin ve serçe gibi eti yenen kuşların pisliği temizdir, yani bu pislikle namaz kılmak caizdir. Temizlenip kılınırsa iyi olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Suâl: Bir hoca, "Müslümanlık, sadece yatıp kalkmak değildir, namazdan başka yapılacak çok iş vardır" dedi. Namaz için yatıp kalkmak tabiri uygun mudur? CEVAP: Uygun değildir. Kelam, mantık ve matematiğe dair eserleri de olan büyük âlim Sarı Lütfi denilen Tokatlı Molla Lütfi, bir dersinde, insanların doğru namaz kılmadıklarını bildirmek için, (Bizim kıldığımız namaz, yatıp kalkmaktan başka bir şey değildir) demiş. Onu çekemeyen muhalifleri, (Namaz için yatıp kalma tabirini kullandı) diyerek şikâyet etmişler, yatıp kalkmak tabiri namazı önemsiz görmek kabul edildiği için Hatibzade Muhyiddin Efendinin verdiği fetvaya istinaden mahkeme neticesinde Sultanahmet meydanında idam olunmuştur. (1495) Yavuz Sultan Selim Han, Ahmed ibni Kemâl Paşaya "Tokatlı Molla Lütfi hocanız imiş. İlmi, irfanı yüksek, değerli, dört başı mâmur bir ilim adamı iken idamına sebep ne oldu" diye sordu. Kemâl Paşazâde, "Hocam haset belâsına uğradı. Tam bir âlim, kâmil, sâlih, dindar bir kişi iken, düşmanları haset ettiler, namaza önem vermiyor diyerek katline sebep oldular" dedi. Şakadan da olsa, başka bir niyetle de olsa, namaza yatıp kalkmak dememelidir. Namazı doğru kılanın her işi düzgün olur. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Namaz, münker ve fahşadan [edepsizlikten, akla ve dine uymayan her türlü kötülükten, her türlü günahtan] alıkoyar. Zira zikrullah [Namaz kılmak] elbette en büyüktür ibadettir.) [Ankebut 45] Bir genç, namaz kılar ve her türlü kötülüğü de yapardı. Bu gencin durumunu Resulullaha bildirdiler. Peygamber efendimiz, (Bir gün gelir namaz, onu diğer günahlardan alıkoyar) buyurdu. Aradan çok zaman geçmedi. O genç günahlarına tövbe etti, iyi hâl sahibi oldu. Bu bakımdan namazı doğru kılmalıdır! Doğru kılınan namaz, bütün kötülüklerden uzaklaştırır. Yani insan namazı doğru kılarsa, dine tam uymuş olur. Dine tam uyan da, hiçbir kötülüğü işlemez, ayrıca dinimizin emrettiği iyi işleri yapmaya çalışır. Namaz gibi çok önemli bir ibadet için yatıp kalkmak tabiri kullanılmamalıdır! Varis çorabına mesh Sual: "Varis çorabına mesh edilebilir. Çünkü altı yara hükmündedir" diyorlar. Böyle bir şey mümkün olur mu? CEVAP: Varis çorabı hiç ayaktan çıkmayacak diye bir şey yok. Gece yatarken çıkarılır. Bir abdest alacak kadar çıkarmanın da mahzuru olmadığını doktorlar söylüyor. Bu bakımdan varis çorabına mesh edilmez. Eğer salih ve uzman bir doktor, "Abdest alacak kadar bir zaman da yine varis çorabı çıkarılamaz" derse, orası yara gibi olur, mesh etmek caiz olur. İpek böceği kozası Sual: İpek böceğini kaynar suda öldürmek caiz mi? CEVAP: Caiz değildir. Fakat ipek böceğini öldürmek için kozayı güneşe koymak caizdir. Güneşte öldürmeyip de, ateşte ısıtarak, kaynar suya koyarak öldürmek caiz değildir. (Berika) Cumayı kılamamak Sual: Memur, işçi ve öğrenci, cuma namazı için izin alamazsa ne yapması gerekir? CEVAP: O günkü öğle namazını kılmak şart olur. Başka bir şey yapması gerekmez. ---------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hadis-i şerifte bildirilen kıyametin büyük alametlerinden birisi de Güneş'in batıdan doğmasıdır. O zaman tövbe kapısı da kapanıyor. Bugün bilim adamlarına göre Güneş'in batıdan doğabilmesi için dünyanın bir an durması, sonra da ters yönde dönmeye başlaması gerekiyor ve bu da fiziken imkansız bir olay. Buna göre Güneş'in batıdan doğması, batıda bulunan Avrupa'nın Müslüman olması demek değil midir? CEVAP: Kesinlikle değildir. Allah için imkansız diye bir şey olur mu? Bunu yapacak olan Allah'tır. Allah yapamaz denir mi hiç? Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarıp başka yörüngeye sokamaz mı? Dönüşü değişince, Güneş batıdan doğmuş olarak görülür. Peygamber efendimiz, o hadis-i şerifi Arabistan'da söylemiştir. Arabistan'a göre, batı, Avrupa değildir, Afrika'dır. Afrika Müslüman olacak dense, biraz daha az yanlış olur. Türkiye'ye göre Avrupa batıdadır. Asya'ya göre de Türkiye batıdadır. Her ülkenin batısında başka bir ülke vardır. Batının Müslüman olması demek, bütün dünyanın Müslüman olması demektir. Çünkü batıda olmayan tek ülke yoktur. Çünkü dünya yuvarlaktır. Bu tevilin ne kadar mantıksız olduğu meydanda değil mi? Hadis-i şerifte, (Güneş batıdan doğunca tövbe kapısı kapanır, iman edenin imanı fayda vermez) buyuruluyor. Şimdi, yukarıdaki saçma tevile göre, Afrika veya Avrupa, yahut bütün dünya Müslüman olunca, tövbe kapısı niye kapansın ki? Tövbe kapısı kapalı, iman edene imanı fayda vermiyor, bunlar nasıl Müslüman olacak? Öyle ya ötekine tevil bulan buna da bir kulp takar. Peygamber efendimizin hadisleri bulmaca bilmece gibi değildir. Müteşabih olanlar hariç, hepsi anlatıldığı gibidir, (Ben elma dersem, sen muz anla) cinsinden değildir. Madımak toplamak Sual: Bir kimsenin etrafı çevrili yerine girip, kendiliğinden yetişen yemlik, madımak ve benzeri otları toplamakta mahzur var mıdır? CEVAP: Çevrili yerine izinsiz girilmez. Çünkü Tam İlmihal'de diyor ki: Tarlada yetişen yabani otları biçmeden önce ve mülkünde bulunan kaynaktaki, nehirdeki suyu, bulunduğu yerde iken satmak batıldır. Kendiliğinden yetişen otu, yerden çıkan suyu kullanmak ve birinin ateşinde ısınmak, herkesin hakkı ise de, bu hakkından istifade için başkasının mülküne izinsiz girilemez. Etrafı çevrili olmayan tarlalardaki, arazilerdeki otları toplamakta mahzur yoktur. Sitelerde, site yönetimi tarafından dikilen çiçekleri izinsiz koparmak, site yönetiminin diktiği meyve ağaçlarındaki meyveleri izinsiz yemek caiz olmaz. Kadının hacca gitmesi Sual: Dul bir kadının mahremi yoksa, başka kadınlarla birlikte hacca gidemez mi? CEVAP: Evet gidemez. Giderse, haccı sahih olur ise de, kabul olmaz. Yani hac borcundan kurtulur, fakat hacdan hasıl olan büyük sevaba kavuşamaz. Mahrem bir akrabası giderse onunla birlikte gider. Mahrem akrabası yoksa, ben ölünce yerime vekil gönderin diye vasiyet eder. --------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihal'de diyor ki: (Yanından geçerken, kalkmak isteyene, (Allah aşkına) veya (Allah için) kalkma dese, o da dinlemeyip kalksa, söyleyene bir şey lazım gelmez ama, ötekinin Allahü teâlânın ismine saygı göstermesi, ant verilen işi yapmaması lazımdır. Bir işe başlamak için ant verirse, yemin olur. Öteki yapmazsa, ant verenin kefaret vermesi lazım olur.) Burada ant verilen işi yapmamanın saygısızlık olduğu anlaşılıyor. Ama son cümlede, ant verenin niye kefaret vermesi gerekiyor? CEVAP: Birinci cümlede, zaruret olmadıkça, mubah bir iş için, Allah aşkına şunu yapma denince yapmamak gerekir. Ama dine aykırı bir iş için yapmak gerekmez. Mesela, (Allah aşkına bir bardak bira iç) denilse, içmek gerekmez, içmek haram olur. Son cümlenin açıklaması ise şöyledir: Biri, arkadaşına, "Allah'a ant içiyorum, bu akşam sana ilmihal okutacağım" dese, arkadaşı da okumasa, veya (Allah hakkı için bu akşam sana çay içireceğim) dese, öteki de, çay içmese, sözünde durmadığı için, dediklerini yaptırmadığı için, ant verenin yemin kefareti vermesi gerekir. Kilo almak için Sual: Zayıflamak için pratik bilgiler yazdınız. Ama ben kilo almak istiyorum. Ne yapmalıyım? CEVAP: Eğer kilo alamamanız, vücut yapısından ise, vücudunuz gıdaları çok yakıyorsa, hormon muayenesi yaptırmak ve ona göre hareket etmek gerekir. Yani uzman doktorun teşhisinden sonra, onun tavsiyelerine uymak gerekir. Normal bir insanın kilo almak için şunları yapması yeter: 1- Her zaman unlu, şekerli ve yağlı gıdalar yemeli. Hamur işi ve yağlı börekler, tatlılar yemeli. 2- Zeytinyağı hem sağlık için hem de kilo almak için çok iyidir. 3- İştah açıcı gıdalar yemeli, sofrada sirkeyi eksik etmemeli. 4- Fındık, fıstık, ceviz, incir gibi kuru yemişler yemeli. 5- Yiyecekler karbonhidrat [şekerli gıdalar] yönünden zengin olmalı. Mesela pilav yemeli. Kilo almada, ölçü, verilen kaloriden daha çok kalori almaktır. Bunlar yapılırsa normal insan kısa zamanda çok kilo alır. Trafik problemi ve ruhsat Sual: Bir yazıda, "İstanbul gibi trafik problemi çekilen bir yerde, arabası ile giderken trafik sıkışıklığından dolayı, evine ulaşamayıp yolda da, abdest alıp namaz kılacak yer bulamayan iki namazı cem edebilir" deniyor. Bu, namaza önem vermemeyi ve namazı hafife almayı göstermez mi? CEVAP: Tam tersine, namaza çok önem vermeyi gösterir. Çünkü namazı zaruretsiz kazaya bırakmak haramdır, büyük günahtır. İçki içmekten ve başka haramlardan daha büyük günahtır. Böyle bir günaha düşmemek için, hak olan başka bir mezhebi taklit etmek gerekir. Bu önemli ruhsattan da faydalanmak lâzımdır. Çünkü bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ruhsatlardan faydalanmayan, Arafat Dağı kadar günah işlemiş olur.) [Taberani] Bir âyet-i kerime meali de şöyledir: (Allah size kolaylık ister, zorluk istemez.) [Bekara 185] ----------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diş dolgusuna fetva veren Şeyh-ül-İslam Musa Kazım kimdir? CEVAP: Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın tahttan indirilmesi ile din işlerine de fesat karıştı. İttihat ve Terakki fırkasına kayıtlı olan cahiller, hatta masonlar, din işlerinde yüksek mevkilere getirildi. İlk iş olarak, Sultan Abdülhamid Han'ın son Şeyh-ül-İslamı Muhammed Ziya-üd-din Efendi, vazifesinden alındı. Bu yüksek makama 1910'da Musa Kazım Efendi getirildi. Bu zat, koyu ittihatçı ve mason idi. Bunun gibi, İslamiyet'e uymayan hareketlerinden ve sapık yazılarından dolayı İkinci Abdülhamid Han tarafından Irak'a ve Fizan'a sürülmüş olan bölücü kimseler, İstanbul'a getirilip, kendilerine din işlerinde vazifeler verildi. Bu cahil ve partizan kimseler, bozuk, sapık din kitaplarının yazılmasına, yayılmasına, önayak oldular. Abdülhamid Han zamanında yazılan din kitapları, bir ilim heyeti tarafından tetkik edilirdi. Tasdik edilip, izin verilenler bastırıldı. Böylece, o tarihlerde basılan din kitaplarına güvenilir. 1909'dan sonra din kitapları yetkili âlimler tarafından kontrol edilmez oldu. Bu kitaplardan, ancak vesikalar vererek, yazılanlara güvenilir. Ne oldukları belirsiz kimselerin ve bid'at fırkalarına satılmış olan mezhepsiz din adamlarının yazdıkları bozuk kitapları okuyan Müslüman yavruları, temiz gençler, dini yanlış öğrendiler. Böyle cahil yetiştirilen Müslümanlardan bazıları, siyaset cambazlarının tuzaklarına düştüler. Kendi partilerinden olmayanlara kâfir diyecek kadar taşkınlık yapanları oldu. Müslümanlar arasındaki bu fitne, İslam düşmanlarının işlerine yaradı. İngilizlerin (İslamiyet'i yok etmek) planlarının gerçekleşmesini kolaylaştırdı. İşte bunun için, Allahü teâlâ, Müslümanların bölünmelerini yasak etti, kardeş olduklarını bildirip, birbirlerini sevmelerini, vatan düşmanlarına karşı birleşerek kuvvetli olmalarını emretti. (Eshab-ı kiram kitabı) Bütün şer güçler, Sultana karşı İttihat ve Terakki fırkası ile iş birliği yaptılar. 1909'da tahttan indirilip, bütün Müslümanlar öksüz bırakıldı. İttihat ve Terakki'nin başında bulunanlar, din düşmanlarını ve masonları devletin en yüksek mevkilerine getirdiler. Hatta, Şeyh-ül-İslam yaptıkları Hasan Hayrullah ve Musa Kazım mason idi. Ülkeyi kana buladılar. Bu İngiliz uşaklarının sebep oldukları, Balkan, Çanakkale, Rus ve Filistin cephelerinde, haince hazırlanmış İngiliz planları ile, Abdülhamid Hanın yetiştirdiği, dünyanın birinci kara ordusu yok edildi. Yüz binlerce vatan evladı şehit edildi. İngilizlerin hileleri ile, devletin başına geçen masonlar, vatanın savunmaya muhtaç olduğu bir zamanda, milleti sahipsiz bırakıp kaçtılar. Hainliklerini böylece de ispat ettiler. (İngiliz Casusu kitabı) Bölücülere aldanmamalı! (Diş doldurtmaya Musa Kazım Efendi de fetva vermiş) sözü, vesika olamaz. Fetvanın fıkıh kitaplarından alınmış olması ve alınmış olduğu kitaptaki mehaz olan yazının fetva altında bildirilmesi lazımdır. Musa Kazım Efendi, böyle yapmamış, kendi mantığı ve düşüncesi ile birçok yanlış fetvalar vermiştir. Meşrutiyetin ilanından sonra, İttihatçıların iş başına getirdikleri cahil, hatta mason din adamları böyle bozuk fetvalar vermekten çekinmediler. Müslümanın uyanık olması, masonların ve mezhepsizlerin, münafıkların ve bidat sahiplerinin, bölücülerin güler yüzlerine ve tatlı sözlerine aldanmaması, onların yazılarına değil, (Ehl-i sünnet) âlimlerinin kitaplarına uyması ve bu kitaplara uyan hakiki din adamlarına tabi olması lazımdır. (İslam Ahlakı kitabı) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gündüz işte çalıştığım için öğle ile ikindiyi kılamıyor, akşam eve gelince kaza ediyordum. Bir hocaya sordum. (Nafileler farzı tamamlar, gece eve gelince 8 rekat nafile kıl, öğle ile ikindi kılınmış olur) dedi. Kaza kılmayıp nafile mi kılmalıyım? CEVAP: (Çalıştığım için öğle ile ikindiyi kılamıyorum) demek beynamaz özrü, yani sudan bahane olur, geçersiz bir gerekçedir. Dini bir özür olmadan namazı bırakmak çok büyük günahtır, içki içmekten ve diğer bütün günahlardan daha büyüktür. İş namaza mani olmaz veya olmamalıdır. Bir yolunu bulup namazı kılmalıdır. Gerekirse iki namazı [öğle ile ikindiyi] cem edip, yani birleştirip bir vakitte kılınabilir. Namazı kazaya bırakmamak için cem etmek geçerli bir özürdür. Öğle paydosunda, öğle ile ikindi 8-10 dakikada kılınabilir. Namaz için bu kadar zaman ayırmamak bir Müslümana yakışmaz. Eğer bir özürle namaz kılınamazsa, muhakkak kaza edilmelidir. Milyon rekat nafile namaz kılınsa, iki rekat farz yerine geçmez. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Farz ibadetin yanında nafile ibadetin hiç kıymeti yoktur, deniz yanında damla bile değildir. Sünnetlerin farzlar yanındaki kıymeti de, deniz yanında bir damla su gibi bile değildir. Melun şeytan, müminleri aldatarak, farzları küçük gösteriyor, nafileyi teşvik ediyor. Halbuki bir altın zekat vermek, yüz bin altın sadaka vermekten daha sevaptır.) [1/ 29, 3/17] Dikkat edilmişse, (Nafile, farzın yanında denizde damladır) denmiyor, (damla bile değildir) deniyor, (hiç kıymeti yok) deniyor. Onun için farz ile nafile, hatta sünnet ile nafile asla mukayese edilemez. Ömür boyu nafile namaz kılınsa iki rekat farz namaz yerine geçmez. Zamane hocalarını değil, hakiki İslâm âlimlerinin kitaplarını ölçü almalıdır. Başka ülkeye göç etmek Sual: Müslümanlara zulmediliyorsa, o ülkeden başka ülkeye göç etmek uygun olur mu? CEVAP: Evet uygundur hatta lazımdır. Bid'at ve fısk [açıkta günah işlemek] çoğalan yerlerde oturmak caiz değildir. Dinini muhafaza için hicret eden [başka yere göç eden] Cennet ile müjdelendi. Bir mahallede salih kimse kalmayıp, fesat ve bid'at artınca, başka mahalleye hicret etmek veya böyle bir şehirden başka şehre hicret etmek vacib olur. Bütün şehirlerde, Müslümanlara saldırılıyorsa, başka İslam ülkesine hicret edilir. İslam ülkesi yoksa, insan haklarına riayet edilen, ibadet etmek serbest olan gayri müslim bir ülkeye yerleşmek gerekir. Çünkü oradan uzaklaşmazsa, onların arasında bulunan, gelecek belaya ortak olur. Bir âyet meali şöyledir: (Öyle bir fitneden [gayri meşru işlerin meydana çıkması, emr-i maruf ve nehyi münker yapmakta gevşeklik gösterilmesi, birliğin parçalanması, bid'atlerin yayılması, cihadda tembellik gösterilmesi gibi günahlardan] sakının ki, içinizden yalnızca zulmedenlere isabet etmekle, erişmekle kalmaz, [umumileşir, herkese isabet eder], iyi bilin ki Allah'ın azabı çok şiddetlidir.) [Enfal 25] (Kenzi mahfi) Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Günahkâr bir toplumdaki iyi kimseler, kötülükleri düzeltmeye güçleri yettiği halde, düzeltmezlerse, Allahü teâlâ, ölümlerinden önce onların hepsine şiddetli azap eder.) [Ebu Davud] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şaraptan yapılan sirkeyi, domuz yağından yapılan sabunu kullanmak caiz mi? CEVAP: Evet caizdir. Çünkü değişime uğruyor. Domuz veya leş, tuz içine düşüp, tuz olsa, temiz olur. Kuyuya düşen gübre, zamanla çamur haline gelse, temiz olur. Şarap sirke haline gelince temiz olur. Bütün kimyevi değişmeler böyledir. (Redd-ül muhtar, Tahtavi, Menahic-ül-ibad) Domuz da, şarap da âyet-i kerime ile yasak edildi. Domuz leşi tuz gölüne düşüp tuz olsa, kimyasal değişime uğradığı için tuz temiz oluyor. Şarap da şiddetle yasaklandı. Hz. Enes anlatıyor: Resulullah şarapla ilgili şu on kişiye lanet etti: 1- Şarap yapmak için üzümü sıkana, 2- Sıktırana, 3- İçene, 4- Sâkilik yapana [içkiyi getirip sunana], 5- Şarap yapmak üzere üzümü taşıyana, 6- Taşıtana, 7- Satana, 8- Satın alana, 9- Ücretsiz verene, 10- Satıp parasını yiyene. (Tirmizi, İbni Mace) On sınıf insanın lanetlenmesine sebep olan şarap, sirke yapılırsa, temiz oluyor. Sirke bazı meyvelerden de yapılırsa da, en kalitelisi üzüm şırasından, yani şaraptan yapılandır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Sirke ne güzel yiyecektir.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Hoparlörde dönüşüm Sual: Üzüm suyu, şarap haline gelince haram oluyor. Acaba imamın sesi, kasete, teybe alınca, ses nakli mi oluyor, yoksa özelliği değişiyor mu? CEVAP: Bu işin uzmanları diyor ki: Mikrofon, ses enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bir transduser, bir alettir. Hoparlör, elektrik enerjisini ses enerjisine dönüştüren bir transduser, bir alettir. Mikrofonla hoparlör arasında ses nakli olmuyor, sesi yükseltmiyor, bir enerji dönüşümü oluyor. Mikrofona karşı konuşan insanın sesi, önce elektrik enerjisine dönüşüyor. Buradan hoparlöre giden elektrik sinyalleri tekrar sese dönüşüyor. Mikrofona giren ses dalgalarının etkisiyle, diyafram, kristal elemanı hareket ettirerek manyetik bobinin uçlarında elektriksel gerilim meydana gelmektedir. Meydana gelen bu elektrik sinyalleri yükseltici vasıtasıyla hoparlöre girmektedir. Ses bilgilerini taşıyan elektriksel akımların ses bobininde oluşturduğu manyetik alan ve mıknatısın kendi sabit manyetik alanı etkilenerek hoparlör diyaframını titretmektedir. Diyafram titreşerek ses dalgalarını yaymaktadır. Bu orijinal sesin nakli değildir, farklı frekanslarda enerji dönüşümüyle başka özellikte yeni bir ses meydana gelmektedir. Bu ses, tıpa tıp aynı benzese de farklı bir sestir. Meydana gelen yeni ses, konuşanın kendi sesi değildir. Elektrik tesiri ile hasıl olan, mıknatıs kuvvetlerinin titrettiği demir levhanın, husule getirdiği başka bir sestir. Namaz kılarken, imamdan başkasının sesine uymak caiz olmaz. Bu inceliği iyi anlamak gerekir. Her ilimde olduğu gibi, fen ilminde de o işin uzmanı söz sahibidir. Dinimiz de buna kıymet verir. Çünkü fen ilimleri, İslami ilimlerin bir koludur. Dini bilgilerde ise edille-i şeriyye esastır. Fen bilgileri bunlara göre açıklanır. Müslüman ve uzman bir doktor, bu hasta guslederse ölür diyorsa, teyemmüm etmeli diyorsa, o doktora inanılması gerektiğini, diğer fen işlerinde de durumun böyle olduğunu dinimiz bildiriyor. Hoparlörden çıkan ses, nakli seda mı, yankı mı, yoksa başka bir ses mi, bunu ancak uzmanı bildirir. Uzmanlar da bu sesin nakli seda veya yankı olmadığını yukarıda bildirmişlerdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Ölüm meleği Azrail aleyhisselam
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Vehhabiler, Azrail aleyhisselamın melek-ül mevt=ölüm meleği olduğuna da inanmıyorlar. Hadislerde ve din kitaplarında ölüm meleğinin Azrail aleyhisselam olduğuna dair bilgi yok mu? CEVAP: Bu hususta çok bilgi vardır. Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Azrail aleyhisselamın kişinin canını alması bin kılıç darbesinden şiddetlidir.) [Ebu Nuaym] (Ey insanlar, ben de bir insanım. Pek yakında Allahü teâlânın elçisi olan Azrail gelebilir ve ben de onun davetine icâbet edebilirim.) [İ.Ahmed] (Bütün hayvanların ecelleri tesbihlerine bağlıdır. Tesbihleri bitince Allahü teâlâ onların ruhunu kabzeder. Azrail aleyhisselamın bu kabzla alâkası yoktur.) [Beyheki] Hz. Fatıma anlatır: Babam Resulullahın başı ucunda beklerken, aniden kapıya bir kimse geldi. (Esselamü aleyke ey ehli beyti nübüvvet! İçeri girmeme izin var mı? Resulullahın yanına varayım) dedi. (Ey Allah'ın kulu, şu anda Resulullahı ziyarete kimseye izin yok) dedim. (Ya Fatıma, beni men etme, benim içeri girmem lazım) dedi. O sırada babamın ağrıları biraz hafifledi. Mübarek gözlerini açıp, (Ya Fatıma, kiminle konuştuğunu biliyor musun? O melek-ül-mevttir. İzin ver içeri girsin) buyurdu. Azrail aleyhisselam, selam verip (Allah hakkı için, senden önce içeri girmek için hiç kimseden izin almadım. Bundan sonra da kimseden izin almam) dedi. (Şevahid-ün nübüvve) Davud aleyhisselamın yanına iki kişi gelip, birbirinden şikayet etti. Dinleyip karar verip giderken, Azrail aleyhisselam gelip, (Bu iki kişiden, birincisinin eceline bir hafta kaldı. İkincisinin ömrü de, bir hafta önce bitmişti, fakat ölmedi) dedi. Davud aleyhisselam şaşıp, sebebini sorunca, (İkincisinin bir akrabası vardı. Buna dargın idi. Bu gidip, onun gönlünü aldı. Bundan dolayı, Allahü teâlâ, buna yirmi yıl ömür takdir buyurdu) dedi. (Levh-il-mahfuz ve Ümm-ül-kitap) Azrail aleyhisselam, İbrahim aleyhisselamdan ruhunu almak için izin isteyince, (Dost, dostun canını alır mı?) dedi. Allahü teâlâ, Azrail aleyhisselam ile haber gönderip, (Dost dosta kavuşmaktan kaçınır mı?) buyurunca, (Ya Rabbi, ruhumu hemen al!) diye dua eyledi. Mevlana Celaleddini Rumi, Azrail aleyhisselamı görünce: (Çabuk gel, canım çabuk gel. Beni Rabbime tez kavuştur!) demiştir. (Seferi Ahiret risalesi) Ecel gelince, Azrail aleyhisselam, insanı nerde olursa olsun bulur. (Berika) Hak teâlâ, Azrail'e (Dostların canını kolay, düşmanlarınkini güç al) buyurdu. (Miftahül cenne) Dört büyük melekten biri Azrail aleyhisselamdır. İnsanların ruhunu alır. (İtikadname) Rüzgârla gönderildi! Azrail aleyhisselam, Süleyman aleyhisselamın yanına gelince, oradaki birine dikkatle baktı. Bu kimse, böyle sert bakışından korktu. Azrail aleyhisselam gidince, Süleyman aleyhisselama yalvarıp, rüzgara emretmesini, rüzgarın kendisini Batı ülkelerinden birine götürüp, Azrail'den kurtulmasını istedi. Azrail tekrar gelince, Süleyman aleyhisselam, o adamın yüzüne niçin sert baktığını sordu. Azrail aleyhisselam, (Bir saat sonra, Batıdaki şehirlerden birinde, o kimsenin canını almak için emir olunmuştum. Onu senin yanında görünce, hayretimden dikkat ile baktım. Emre uyup Batıya gidince, onu orada görüp canını aldım) dedi. [Mesnevi-Hz. Mevlana) Cenab-ı hak ölüm meleği Azrail aleyhisselama herkesin ruhunu almak için kudret bahşettiği gibi İblis'e de herkesle beraber bulunmak kudreti vermiştir. (Redd-ül muhtar) ------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Şehadet parmağını kaldırmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz kılarken teşehhüdde şehadet parmağını kaldırmak, işaret etmek caiz midir? Bazı kimseler, bu konuda hadis var, nasıl olsa Şafii'de caiz diyerek parmaklarını kaldırıyorlar. Hanefi mezhebinde namazda parmak kaldırmak caiz midir? CEVAP: Şafii'de şehadet parmağını kaldırmak sünnet, Hanefi'de caiz değildir. Parmak kaldırmaya, müctehid âlimlerin bir kısmı mekruh bir kısmı sünnet demiştir. Dinde bir kaide vardır. Bir işe sünnet ve mekruh denilmişse, o iş yapılmaz. Fetvalar birbirine uymazsa, yani (Câizdir, câiz değildir veya helaldir, haramdır) şeklinde olduğu zaman, câiz değildir veya haramdır diyen fetvalara uymak esastır. Böylece mekruh veya haram işlemekten sakınılmış olur. Sünnettir veya bid'attir denilen bir şeyi yapmamak lazım olduğu, Berika, Hadika ve İbni Âbidin'de bildirilmektedir. Parmak kaldırmakla ilgili muteber kitaplardaki yazılardan bazıları şöyledir: (İşâret etmek sünnet diyenler olduğu gibi, müstehab diyenler de vardır. Doğrusu, işâret etmek haramdır. (Fetâvâ-i garâib) Şehadet parmağı ile işaret mekruhtur. (Kübrâ) kitabı da böyle diyor. Fetva da böyledir. Çünkü, namazda sâkin, hareketsiz olmak lazımdır. (Fetâvâ-i Sirâciyye) Şehadet parmağı ile işaret edilmez. Fetva böyledir. (Gıyâsiyye, Bezzaziye) İşaret edilmez ve parmak bükülmez. Fetva da böyledir. Mudmerât, Velvâlciyye, Hulâsa ve daha başka kitaplarda da böyle yazılıdır. (Cami-ur-rumuz) Şehadet parmağı ile işaret edilmez. Fetva da böyledir. (Dürr-ül-muhtar) Ebussüud Efendi, namazda otururken, şehadet parmağını kaldırmak mı, kaldırmamak mı daha iyidir şeklindeki bir suale, (Her ikisi de iyi, demişlerdir. Fakat, parmağı kaldırmamak daha iyi olduğu meydanda) diye fetva vermiştir. Bütün âlimler diyor ki: Parmakları, gücü yettiği kadar kıbleye karşı bulundurmak sünnettir. (Namazda, her uzvunu, gücün yettiği kadar, kıbleye karşı bulundur) hadis-i şerifi bunu gösteriyor. Bizim gibi mukallidler İşaret etmenin haram olduğunu söyleyen âlimler vardır. Mekruh olduğunu bildiren fetvalar mevcuttur. İşâret edilmez, parmak bükülmez, usul haberleri böyledir, diyenler çoktur. O halde, bizim gibi mukallidlerin, hadis-i şerif vardır diyerek, işâret etmeye kalkışması ve böylece, birçok müctehidin fetvaları ile haram veya mekruh ve yasak olduğu bildirilen bir işi yapması doğru olmaz. Bir Müslüman şöyle düşünmelidir: Bu büyük âlimler, işâret etmenin haram veya mekruh olacağına bir delîl, vesika elde etmeselerdi, haram veya mekruh demezlerdi. İşaret etmenin sünnet ve müstehab olduğunu bildiren haberleri söyledikten sonra, (Böyle demişler ise de, doğrusu işâretin haram olduğudur) buyurmazlardı. Demek ki, bu din büyükleri, işâretin sünnet ve müstehab olduğunu gösteren haberlerin değil, yasak olduğunu gösteren vesikaların daha kuvvetli olduğunu anlamışlardır. Bir Hanefi'nin, "nasıl olsa Şafii'de sünnetmiş" diyerek parmak kaldırması caiz olmaz. Buna mezhep taklidi de denmez. Mezhep taklidi, ancak ihtiyaç halinde caiz olur. ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbni Sebeci biri, iki el ile yüzünü yıkamıyor, sağ el ile yıkıyor. Kulak ve boynuna mesh etmiyor. Ayaklarını yıkamayıp mesh ediyor. Selefiyim diyen bir arkadaş da, boynu mesh etmenin ve namazda elleri göbek altına bağlamanın bid'at olduğunu söylüyor. 14 asırdır bid'at mi işleniyor? CEVAP: İslam âlimlerine olan güveni sarsmak için her gün yeni bir mesele ortaya atıyorlar. Bu bilgiler asırlardır, her asrın âlimlerince onaylanarak günümüze kadar gelmiştir. 14 asırdan beri gelen âlimler bunları bilemiyor da, kendilerine selefiyim diyen veletler mi biliyor? Resulullah efendimiz, kolaylık olsun diye, namazda ellerini farklı bağlardı. Bazen de yanlarına salardı. Herkes kendi mezhebinin hükümlerine uyar. Hz. Ali'nin rivayet ettiği bir hadis-i şerif meali: Namazda sağ eli, sol el üstüne koyup göbek altına bağlamak sünnettir. (Ebu Davud, İ.Ahmed) Bütün fıkıh kitaplarında, namazda eller göbek altına bağlanır deniyor. Dürr-ül muhtar'da namazın sünnetlerinin sekizincisinde diyor ki: Erkekler, sağ eli sol elin üzerine koyup göbek altına bağlar. Hazret-i Ali (Elleri göbek altına bağlamak sünnettir) demiştir. Namazda erkek, bileğini baş ve küçük parmağıyla tutarak sağ eli sol eli üzerine bağlar ve göbeğinin altına koyar. Muhtar olan kavil budur. (Dürr ül muhtar) Türkçe Nimeti İslam kitabında namazın sünnetlerinin beşincisinde diyor ki: (Erkek kısmı, sağ elini sol eli üzerine olmak üzere göbeği altına koymak) Bunları bütün fıkıh kitaplarında bulmak mümkündür. Boynu mesh etmek ise, bid'at değil sünnettir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: Resulullah, başının tamamını, kulaklarının da iç ve dış kısımlarını mesh ederdi. (Tirmizi, Ebu Davud) Boynu mesh etmeye müstehab diyenler var ise de, el-Bahr ve diğer kitaplarda sünnet olduğu bildirilmiştir. Gırtlağı mesh etmek ise bid'attir. (Redd-ül muhtar) Yine Nimet-i İslam kitabının abdestin sünnetlerinin on altıncısında diyor ki: Baş ve kulaklardan sonra, iki elin arkası ile boynu mesh etmek. Boynu mesh etmenin sünnet olduğu bütün fıkıh kitaplarında vardır. Ayaklar da üç kere yıkanır Sual: Abdestte her uzvu üç kere yıkıyorum. Fakat ayakları bir defa yıkıyorum, su akarken kalbimden üç kere saymam yetmiyor mu? CEVAP: Ayakları da ayrı su ile üç kere yıkamak gerekir. Tam İlmihal'de diyor ki: Yıkanacak yerleri, üç kere yıkamaktır. Her birinde, uzvun her yeri ıslanmalıdır. Üç kere su dökmek değil, üç kere tam yıkamak sünnettir. Nimet-i İslam kitabında, abdestin sünnetlerinin dokuzuncusunda diyor ki: Yıkanacak uzvu üçer kere yıkamaktır. Maksut, su ile üç defa kaplayarak yıkamaktır. Yoksa bir uzvu yıkarken, bir defa aldığı su ile o uzvu üç kere yıkamakla sünnet hasıl olmaz. Üçten fazla yıkayan haddi aşmış olur, üçten eksik yıkayan da zulmetmiş olur. Eğer her yıkayışta, musluk kapatılır veya ayak musluktan çekilirse, sünnete uyulmuş olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Cuma günü gusletmek vacib diyorlar. Bu konuda hadis de varmış. Doğru mu? Bir de cuma gecesi cünüplükten gusleden de cuma guslü sevabı alır mı? CEVAP: Hadis-i şerifleri, müctehid âlimlerin açıklaması olmadan okumak yanlışlıklara sebep olur. Cuma günü gusletmek müekked sünnettir. O hadis-i şerifin meali şöyledir: (Cuma günü gusletmek vacibdir [Yani lüzumludur]) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, İ.Ahmed, İ. Mâlik, Taberani, Deylemi, İ. Hibban, Ebu Nuaym] Başka bir hadis-i şerifin meali de şöyledir: (Cuma günü gusletmek bana farz, size nafiledir [sünnettir].) [Deylemi] Bu hadis-i şerif, önceki hadis-i şerifi açıklamaktadır. Peygamber efendimizin farzdan başka yaptığı amellerin hepsine nafile denir. O işlediği için bize sünnet oluyor. Beş vakit namazın sünnetleri ve diğer bütün sünnetler nafiledir. Cuma günü gusletmek çok önemlidir. Resulullah efendimizin bu konuda birçok hadis-i şerifi vardır. Birkaçının meali şöyledir: (Cumaya gelen gusletsin!) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Cuma günü gusletmek, bir haftalık günahlara kefarettir. Üç gün fazlası ile.) [Taberani] (Bir cuma diğerine kadar, beş vakit namaz da, diğer namaza kadar işlenen günahlara kefarettir. Cuma guslü de öyledir. Cumaya gitmek için atılan her adım, yirmi yıllık amele bedeldir. Cumadan çıkınca da, 200 yıllık amel mükafatı verilir.) [Beyheki] (Cuma günü gusledenin günahları affolur.) [Taberani] (Cuma günü gusledenin günahları temizlenir, ona "Ameline yeniden başla" denir.) [Deylemi] (Cuma günü ehline yakın olana iki sevap vardır. Biri kendi, diğeri de eşinin guslünün sevabı.) [Beyheki] (Kim cuma günü gusledip, mescide erken gider, hutbeyi dinler ve sükût ederse, onun attığı her adım için kendisine bir yıllık [nafile] oruç ve bir yıllık [nafile] namaz sevap yazılır.) [Taberani] (Cuma günü gusledip ilk saatlerde giden, bir deve kurban edip sadaka olarak dağıtmış gibi sevaba kavuşur. Daha sonra gelene bir inek; ondan sonra gelene bir koç, bundan da sonra gelene bir tavuk kesip sadaka olarak dağıtmış kadar sevap verilir. En son gelene de yumurta sadaka sevabı yazılır. İmam hutbeye çıkınca, melekler de, sevap yazmayı bırakıp hutbeyi dinler.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Cuma gecesi cünüplükten gusleden de cuma guslü sevabına kavuşur. Kuşluk namazı Sual: Duha, kuşluk ve işrak namazlarının vakti, ne zaman başlar, ne zamana kadar kılınabilir? CEVAP: Duha, kuşluk demektir. Âlimlerin çoğu işrak namazının da kuşluk namazı olduğunu bildirmektedir. Tam İlmihal'de diyor ki: Duha vakti olunca, iki rekat (İşrak namazı) kılmak sünnettir. Bu namaza (Kuşluk namazı) da denir. İşrak vakti, yani bayram namazı kılınan vakitte başlar. Öğleye 20 dakika kalıncaya kadar kılınır. Kaza namazı olan kuşluğa da niyet ederek kılar. Böylece hem kaza namazı ödenmiş olur, hem de kuşluk namazı kılınmış olur.
30.04.2006
.Amel-i kesir namazı bozar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Amel-i kesir namazı bozar deniyor. Amel-i kesir nedir? CEVAP: Amel-i kesir, namazı bozan çok iş, çok hareket demektir. Amel-i kalil, namazı bozmayan az iş, az hareket demektir. Namaz kılarken başını, yüzünü etrafa çevirmek amel-i kalil olup mekruhtur. (Falanca şey nerede?) diye sorana, eli ile kolu ile işaret etmek de amel-i kalil olup mekruhtur. Amel-i kesirin beş türlü olduğu bildirilmiştir: 1- Uzaktan bakan bir kimse, namaz kılanın yaptığı çok hareketlerden dolayı onun namazda olmadığına şüphe etmediği iştir. Namaz kıldığında şüphe ederse o iş amel-i kalildir. [Bir kimse, namaz kılarken çok hareket etse, bu kısım kamera ile tespit edilse, sonra bu kesit seyredilse, bu kimse namaz kılmıyor intibaını uyandırırsa, bu amel-i kesir olur, namazı bozar. 2- Âdeten iki el ile yapılan iş amel-i kesirdir. O iş, bir el ile de yapılsa yine namazı bozar. Mesela, sarık sarmak, elbise giymek, düşmekte olan pantolonunu çekip kayışını bağlamak gibi iki el ile yapılması gereken işler, bir el ile de yapılsa da amel-i kesir olur, namazı bozar. Bir kadının, açılan başörtüsünü az bir hareketle örtmesi mümkün olmazsa, kapatmaya uğraşması amel-i kesir olup namazı bozar. Yanındaki kimseye vurmak namazı bozar. Bu vurmak, ya düşmanlıktandır veya onu terbiye etmek içindir, yahut şakalaşmak için olur. Üçü de amel-i kesir olup namazı bozar. Yanında hareket eden çocuğa 'dur oynama' diye eli ile veya ayağı ile vurmak da amel-i kesir olup namazı bozar. Âdeten bir el ile yapılan iş amel-i kalildir. İki el ile yapılsa da namazı bozmaz. Mesela pantolonun fermuarını kapatmak, yanında duran elektrik düğmesine basıp elektrikleri yakmak veya söndürmek, yahut açık kapıyı eli ile iterek kapatmak amel-i kalildir, namazı bozmaz. Düşen takkeyi giymek de bozmaz. 3- Peş peşe yapılan üç hareket amel-i kesirdir. Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak, saçını taramak veya kapalı kapıyı açmak, ağzındaki ufak bir şeyi üç kere çiğnemek yahut eritip yutmak, namazı bozar. Diş arasında kalmış, nohuttan küçük şeyi yutmak bozmaz ise de, küçük de olsa, mesela bir susam tanesini dışardan alıp yutmak bozar. Başını çevirip gelene bakmak, mekruh ise de, namazı bozmaz. göğsünü kıbleden çevirirse namazı bozulur. Sorulan veya istenilen bir şey için baş, göz ve kaş ile işarette bulunulsa, namaz bozulmaz. Fakat bir namaz kılana: "Yanında namaz kılacak kimseye yer ver biraz ileri git" denilince, o da bu emre uyarak hareket etse, namazı bozulur. Çünkü namaz içinde Allah'tan başkasının emrine uymuş olur. Fakat kendiliğinden çekilirse namaz bozulmuş olmaz. 4- Kasten yapılan işler. Mesela namaz kılan bir kadını kocası şehvetle tutar veya öperse; yahut bir çocuk emer de süt çıkarsa namazı bozulur. 5- Bu kavle göre, namaz kılana göre çok hareket namazı bozar. Yani bir kimse, benim yaptığım amel-i kesirdir, bu namazı bozar diyorsa, bu kavle göre namazı bozulur. --------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mirac rüyada oldu diyorlar. Peygamberimiz uyanıkken olmadı mı? CEVAP: Rüyada olanlar da oldu. Ancak meşhur İsra olayı uyanıkken oldu. Namaz da o gece beş vakit olarak farz oldu. İsra suresinin ilk âyet-i kerimesinin meali şöyledir: (Kuluna [Muhammed aleyhisselama] bir gece bazı âyetlerimizi [Allahü teâlânın kudret ve azametine delâlet eden nice harika olayları] göstermek için, onu Mescid-i Haram'dan [Mekke'den], çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksa'ya [Kudüs'e] götüren Allah, her türlü noksan sıfatlardan münezzehtir. Her şeyi hakkıyla işiten, hakkıyla gören Odur.) [İsra 1] Âyet-i kerimede geçen İsra kelimesi, gece yürümek anlamındadır. İsra kelimesi, rüya için kullanılmaz. Uyanık iken, yürümek manasına kullanılır. Yine aynı surede mealen buyuruluyor ki: (İsra gecesi, sana, o temaşayı [o gece gösterdiğimiz olayları] ve Kur'anda lanetlenen [Cehennemdeki Zakkum isimli] ağacı da, yalnız insanlara bir fitne [imtihan] yaptık. [Miracı ve zakkum ağacını inkâr ettiler.] Bizim ikazımız, ancak onların taşkınlıklarını artırıyor.) [İsra 60] İmtihan rüyada olmaz, uyanıkken olur. Peygamber efendimizin anlattığı rüya olsaydı, hiç kimse tuhaf karşılamaz, kâfirler, hep birlikte isyan etmez, Müslüman görünen münafıklar, böyle şey olmaz demezlerdi. Onları Müslüman sananlar da, bunları mürted oldu zannettiler. Onun için bazı kitaplarda, (Mirac olayı, birçok kişinin mürted olmasına sebep oldu) diye yazar. Mirac, inançları sarsan bir olay olmasaydı, Hz. Ebu Bekir de, inkâr fırtınası içinde, Resulullahın Miracını tasdik etmezdi. Allahü teâlâ, bu tasdikinden dolayı Resulü Muhammed aleyhisselam vasıtası ile ona Sıddık ismini verdi. Burada sıddık, sözünde ve imanında çok doğru olan demektir. Ebu Bekri Sıddık, Resulullahın Miracını ilk tasdik edenlerden olduğu için yüksek derecelere kavuştu, Peygamberlerden sonra insanların en üstünü oldu. Allah'a ve Resulüne iman edip, onların sözünü tasdik etmek müminlerin alametlerindendir. Bir âyet meali: (Müminler, "İşittik, itaat ettik [Allah ve Resulünün sözlerini beğendik, kabul ettik]" derler, işte kurtuluşa erenler bunlardır.) [Nur 51] İsra suresinin 60 âyet-i kerimesinde bildirilen fitne [imtihan] hâlâ devam ediyor, aklını ölçü alan Mutezile kafalı kimseler, böyle bir mucizeye akıl erdiremedikleri için, Miracı bir türlü kabul edemiyorlar. Evet olay çok büyüktür, bir mucizedir, insanların yapması imkansızdır, ama bunu Allahü teâlâ yapıyor. Onun kudretinden hiç şüphe edilir mi? Miraca gidip gelme olayı bir anda oldu. Geldiğinde, mübarek yatakları henüz sıcak idi. Gelince, nasıl gidip geldiğini anlattı. Burak'la Mescid-i Aksa'ya gittiğini, oradan gökleri geçerek Cenneti, Cehennemi ve daha başka yerleri gezdiğini söyledi. Dönüşte yolda, develi yolcular gördüğünü, bir devenin ürküp yıkıldığını söyledi. (İnşallah çarşamba günü Mekke'ye gelirler) buyurdu. (Devamı var) ----------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Mirac olayı ve imtihan (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kâfirler, Mirac olayını işitince inkâr edip, "Akla zıttır, mümkün değildir" dediler. "Bu iş burada bitti, mal, mülk, saltanat verdik, davasından vazgeçiremedik. Ama artık ondan kurtulduk" diye sevinçlerinden oynamaya başladılar. Birkaçı hemen Hz. Ebu Bekir'in evine geldi. Çünkü onun akıllı, tecrübeli, hesaplı bir tüccar olduğunu biliyorlardı. Kapıya çıkınca hemen sordular: "Ey Ebu Bekir, sen çok kere Kudüs'e gittin geldin, iyi bilirsin. Mekke'den Kudüs'e gidip gelmek ne kadar zaman sürer" dediler. Hz. Ebu Bekir, "İyi biliyorum, bir aydan fazla" dedi. Kâfirler bu söze sevindiler. "Akıllı, tecrübeli adamın sözü böyle olur" dediler. Gülerek, alay ederek ve Hz. Ebu Bekir'in de kendi kafalarında olduğuna sevinerek, "Senin efendin, Kudüs'e bir gecede gidip geldiğini söylüyor, artık iyice sapıttı" diyerek, Hz. Ebu Bekir'e sevgi, saygı ve güven gösterdiler. Hz. Ebu Bekir, Resulullahın mübarek adını işitince "Eğer O söyledi ise, inandım. Bir anda gidip gelebilir. O, gerçek söyler. Yalan konuşmaz" diyerek içeri girdi. Kâfirler şaşkına dönüp, "Vay canına, Muhammed ne yaman büyücü imiş. Ebu Bekir'e sihir yapmış" dediler. Hz. Ebu Bekir hemen, Resulullahın yanına geldi. Büyük kalabalık arasında yüksek sesle, "Ya Resulallah! Miracınız mübarek olsun! Allah'a sonsuz şükürler ederim ki, bizleri, senin gibi büyük Peygambere hizmetçi yapmakla şereflendirdi. Parlayan yüzünü görmekle, kalbleri alan, ruhları çeken tatlı sözlerini işitmekle nimetlendirdi. Ya Resulallah! Senin her sözün doğrudur, inandım. Canım sana feda olsun" dedi. Kâfirler bu hâle çok kızdı. Müminlerin kuvvetli imanına hayret ettiler. Resulullah daha önce Mescid-i Aksa'yı görmemişti, bunu kâfirler de biliyordu. Resulullahı mahcup etmek için, imtihan ettiler: "Sen Kudüs'e gittim diyorsun. Söyle bakalım! Mescidin kaç kapısı, kaç penceresi var?" Resulullah hepsine cevap verirken, Hz. Ebu Bekir, "Öyledir ya Resulallah, aynen öyledir ya Resulallah" derdi. Çünkü Hz. Ebu Bekir, tüccardı, Kudüs'ü Mescid-i Aksa'yı iyi biliyordu, çok gidip gelmişti. Kâfirlerin kendileri de oraları çok iyi biliyorlardı. Bu bakımdan kâfirler, "Yanlış söylüyorsun" diyemiyorlar, inat için dahi olsa, Resulullahın cevaplarını inkâr edemiyorlardı. Resulullah, edebinden, hayâsından karşısındakinin yüzüne bile bakmazdı. Mescid-i Aksa'nın kaç penceresi olduğunu bilmiyordu. Daha sonra bu olayı şöyle anlattı: (Mescid-i Aksa'da etrafıma bakmamıştım. Sorduklarını görmemiştim. Kureyş beni yalanlayınca, o anda Cebrail aleyhisselam, Mescid-i Aksa'yı gözümün önüne getirdi. [Televizyon gibi] görüyor, sayıyordum. Sorularına, hemen cevap veriyordum.) [Buhari] Çarşamba günü Resulullahın bahsettiği kervan Mekke'ye geldi. Kervandakiler, fırtına eser gibi olduğunu, bir devenin yıkıldığını söylediler. Bu hâl müminlerin imanını kuvvetlendirirken, kâfirlerin düşmanlığını artırdı. Âyetlerin inmesi, mucizelerin görülmesi müminlerin imanlarını kuvvetlendirdiği gibi, kâfirlerin de düşmanlıklarını artırırdı. İki âyet meali: (Müminler, Allah anılınca kalbleri ürperen, âyetler okununca, imanları artan [kuvvetlenen] ve yalnız Rablerine dayanıp güvenen kimselerdir.) [Enfal 2] (Rabbinden indirilen âyetler, kâfirlerin çoğunun azgınlığını ve küfrünü artırır.) [Maide 64] ---------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekata muhtaç bir fakir, tarlasından, bahçesinden elde ettiği az ürünün uşrunu da vermek zorunda mıdır? Mesela böyle bir fakirin, 20 kilo domatesin, 30 kilo patlıcanın, 50 kilo elmanın, 500 kilo buğdayın uşrunu vermesi gerekir mi? CEVAP: İmam-ı a'zama göre, her sebze ve meyve, az olsun, çok olsun, mahsul topraktan alındığı zaman, onda birini veya kıymetini altın olarak Müslüman fakirlere vermek farzdır. Hayvan gücü ile, dolap veya motor ile sulanan yerdeki mahsul elde edilince, yirmide biri verilir. Uşur verirken, hayvan, tohum, alet, gübre, ilâç ve işçi masrafları düşülmez. Bir sâ'dan az ürünün uşru verilmez. Bir sâ, 4 litreden biraz fazladır. İmam-ı Ebu Yusuf ile imam-ı Muhammed'e göre uşur vermek için, topraktan çıkan mahsulün, [normal şartlarda] bir yıl dayanıklı olması ve miktarının beş veskten çok olması lazımdır. Vesk, 250 litrelik bir hacim ölçüsüdür. Beş vesk 5x250=1250 litre eder. Buna göre, iki imam, uşur için nisâbın 1250 litre olduğunu bildirmektedir. Fakat fetvâ İmâm-ı a'zamın ictihâdına göredir. Her ne kadar fetva İmam-ı a'zama göre ise de, zekat almaya muhtaç fakir, İmameyn'in ictihadına uyarak, bir yıl dayanıklı olmayan meyve ve sebzeler ile, 1250 litreden az olan buğday, arpa, mercimek gibi hububatın uşrunu vermezse günah olmaz. Diğer üç mezhepte ise, sebze çok olsa da uşrunu vermek gerekmez. Hanbeli'de cevizin uşru olmaz. Maliki ve Şafii'de, badem, susam, fıstık, keten tohumu, kimyon ve anasonun uşru olmaz. Hanbeli'de zeytinin uşru olmaz. Şafii ve Maliki'de ise zeytinin uşru verilir ve verilmez diye farklı iki kavil vardır. Maliki ve Şafii'de balın uşru olmaz. Üç mezhepte, meyvenin uşrunu tahminen vermek caizdir. Hanefi mezhebinde tahminen vermek caiz değildir, tartmak veya ölçmek gerekir. Bir zaruret veya ihtiyaç olunca, başka mezhep taklit edilir. Ev bahçesindekilerin uşru Sual: Tam İlmihal'de, (Ne kadar olursa olsun, ev bahçesindeki meyve ve sebzeler için uşru verilmez) deniyor. Bizim Karadeniz'de, hemen herkesin evi bahçenin içindedir. Çok büyük olan bahçelerdeki fındıkların, diğer meyve ve sebzelerin uşru verilmez mi? CEVAP: Verilmesi gerekir. Ev tarlaya, bahçeye yapılmışsa, bunun uşru verilir. Fakat evin yanındaki bahçede yetiştirilen meyve ve sebzelerin uşrunu vermek gerekmez. Çünkü bu meyve ve sebze ev halkının ihtiyacı için ekilmiştir. Ama bir kısmı satılsa da yine uşrunu vermek gerekmez. Saman ve yaprağın uşru olmaz Sual: Biz üzümü de asmanın yapraklarını da satıyoruz. Her ikisinin uşrunu da verecek miyiz? Bir de ektiğimiz buğdaylardan elde edilen samanları da satıyoruz, bunların da uşru verilir mi? CEVAP: Üzümün uşru verilir, satılan üzüm yaprağının uşru verilmez. Buğdayın uşru verilir satılan samanının uşru verilmez. Üzüm yaprağı ve samandan elde edilen para ile eldeki mevcut para, nisabı bulursa zekatı verilir. Yani saman ve yaprağın satılması ile elde edilen para nisaba katılır. Üzüm yaprağı ve kavak Sual: İpek böceğinden elde ettiğimiz ipeklerin, dut yaprağının, üzüm yaprağının ve satmak üzere yetiştirdiğimiz kavakların uşru verilir mi? Dağlardan toplanan meyvelerin uşru olur mu? CEVAP: Meyvesi olmayıp ticaret için yetiştirilen kavak gibi ağaçların ve istifade edilen dut yapraklarının uşru verilir. İpeğin uşru verilmez. Üzüm yaprağının uşru olmaz. Üzüm yaprağı çok olup satılırsa, parası nisaba eklenerek zekatı verilir. Dağlardan toplanan meyvelerin de uşru verilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaş, "Ben ateist değilim ama, dine inanmak için peygambere ve kutsal kitaba ihtiyaç var mı? İnsan akıl yoluyla Allahın varlığını anlar ve onun emirlerini yerine getirebilir. Çünkü aklın yolu birdir, diye düşünüyorum" diyor. Bu mümkün mü? CEVAP: Hiç mümkün olur mu? O zaman hâşâ, Allahü teâlâ, peygamberleri ve kitapları lüzumsuz yere mi göndermiş oldu? Allah'ın emirlerinin ne olduğu nereden bilinecek? Mesela en önemlisi iman nedir? İmanın esasları nelerdir? Bu bilinmedikçe nasıl iman edilir ki? Namaz, zekat gibi emirler zaten bilinemez. Ama imanı bile bilmek imkansızdır. İmanın altı esası bildirilmeden nasıl bilinir ki? Hatta, insan kendisini de bilemezdi. Kimdir, ihtiyacı nedir, saadeti felaketi nededir? Ne yapacak, ne yiyip içecek, niye yaratıldı, başına neler gelecek, bunların hiçbirisini bilemezdi. Peki, bunları bilemeyen insanın hayvandan ne farkı kalırdı? Aklın yolu bir olsa idi, dünyadaki insanlar hep aynı inanışa sahip olurlardı. Ahiret bilgileri ve Allahü teâlânın beğenip beğenmediği şeyler ve Ona ibâdet şekilleri, eğer aklın çerçevesi içinde olsalardı ve akıl ile doğru olarak, bilinebilselerdi, binlerce peygamberin gönderilmesine lüzum kalmazdı. İnsanlar, dünya ve ahiret saadetini kendileri bulurdu. Allahü teâlâ, hâşâ peygamberleri boş ve lüzumsuz yere göndermiş olurdu. Hiçbir akıl, ahiret bilgilerini bulamayacağı, çözemeyeceği içindir ki, Allahü teâlâ, her asırda dünyanın her yerine, peygamber göndermiş ve en son ve kıyamete kadar değiştirmemek üzere ve bütün dünyaya, peygamber olarak, Muhammed aleyhisselamı göndermiştir. Fatihanın fazileti Sual: İmam veya müezzin El Fatiha dedikleri zaman Fatiha okumak gerekir mi? CEVAP: Gerekmez yani şart değil, ama Fatiha okumak çok sevap, çok kıymetli, çok faydalı olup, dertlere devadır. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Kur'an-ı kerimde hayrı en çok olan sure Fatihadır.) [İ. Ahmed] (Kur'anın en faziletli suresi Fatihadır.) [Hakim] (Fatiha suresi, bütün dertlere devadır.) [Beyheki] (Fatiha suresi zehre şifadır.) [Ebu-ş-şeyh] (Yemin ederim ki, Allahü teâlâ, ne Tevrat'ta, ne İncil'de, ne Zebur'da, ne de Furkan'da, o surenin benzerini indirmedi. O, namazlarda tekrar edilen yedi ayet olup, bana verilen Kur'an-ı azimdendir.) [Tirmizi] Sünnetleri kılarken Sual: Sünnetleri kılarken kazaya da niyet ediyoruz. Öğlenin ilk dört sünnetini kılarken ilk kazaya kalan öğlenin farzına, ikindinin sünnetini kılarken ilk kazaya kalan ikindinin farzına, akşamın sünnetini kılarken ilk kazaya kalan akşamın farzını kılmaya diye niyet ediyoruz. Öğlenin sünnetini kılarken akşamın veya yatsının farzına yahut vitre niyet edemez miyiz? CEVAP: Fark etmez, hangisine niyet ederseniz edebilirsiniz. Ancak bunun hesabı zor olur. Öğlenin sünnetini kılarken öğlenin farzı diğerlerinin sünnetlerini kılarken farzları da kılınırsa hesaba lüzum kalmaz. Karışık kılınca, ne kadar kaza borcu kaldı diye hesabı zor olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir tarihçi "İstanbul'da bazı camilerde Hacer-i esvedin parçaları var, bunları öpenler oluyor. Böyle şeylere el sürenlerin çoğu, eşya ile irtibata yani, onu maddeleştirmeye, farkına varmadan da başlayabiliyor. Hali, kıyafeti uygun olmadığı halde, el sürerek işleri halle çalışanlar çoktur" diyor. Bu ifadeler dine aykırı değil mi? Hacer-i esved ile, mübarek eşya ile bereketlenmek dinimizce uygun değil mi? CEVAP: Her meslekte söz hakkı, o konudaki uzman olan kişinindir. Nedense dini konuda bilen de bilmeyen de, köylüsü de şehirlisi de, odacısı da müdürü de ahkam kesiyor. Bence uygun olmaz diyebiliyorlar. Sen ben kim oluyoruz? Falanca İslam âlimi, falanca kitabında böyle buyuruyor diyenler çok azaldı. Osman Ünlü hocadan başkasını görmek imkansız denecek kadar azdır. Mübarek eşyalardan bereketlenmeye Selefiyye denilen bid'at ehli karşıdır. Teberrükle ilgili birçok âyet ve hadis vardır. Önce Hacer-ül-esvedle ilgili üç hadis-i şerif mealini bildirelim: (Hacer-ül esvede el sürmek günahları döker.) [Nesai] (Hacer-ül esved, kıyamette insanlara şefaat eder.) [İbni Hibban] (Allah'a yemin ederim ki, kıyamette Hacer-ül esvedin, gören gözleri ve konuşan dili olacak ve kendisine ihlâs ile el sürüp öpenin Cennetlik olduğuna şahitlik edecektir.) [Tirmizi] Görülüyor ki o siyah taşı öpmek bile büyük fazilettir. İstanbul'da parçalarının bulunması ne büyük nimettir. İmkanı olan herkes öpmelidir. El sürerek işleri halletmeye çalışmalıdır. Bir insanın hali kötü olsa da, çok günahkâr olsa da, kıyafeti pejmürde olsa da, yine o mübarek taşı öpmek için can atmalıdır. (Üsul-ül-erbea fi terdidil vehhabiyye) kitabında diyor ki: Allahü teâlâdan başkasını da tazim etmek caizdir. İki âyet meali: (Allah'ın şeairini [Allah'ı hatırlatan alametleri] tazim etmek, kalplerin takvasındandır.) [Hac 32] (Safa ve Merve, Allah'ın şeairindendir.) [Bekara 158] Bunun için, Allahü teâlânın şeairini tazim etmek vacib oldu. Allahü teâlânın şeairi, yalnız Safa ve Merve tepeleri değildir. Allah'ın şeairleri çoktur. Allahü tealayı hatırlatan şeyler onun şeairidir. Fetava-i Hindiyye'de bildiriliyor ki, ana babanın kabrini öpmek caizdir. Ana babanın kabrini öpmek caiz olunca, onlardan daha kıymetli olan evliya veya Peygamber türbesini öpmek elbette caizdir. Resulullah efendimizin giydiği elbisenin bir parçası, bir sakalı şerifi çok kıymetlidir. İbni Sirin hazretleri diyor ki: Resulullah efendimizin sakal-ı şerifinin bir teline sahip olmak, dünyada olan her şeyden daha kıymetlidir. (Buhari) Roma ordularını yere seren, kaleleri, memleketleri fetheden Halid bin Velid hazretleri, bütün bu başarılarının sarığında taşıdığı bir sakal-ı şerif sayesinde olduğunu söylemiştir. Sakal-ı şerif ile, Hacer-ül Esved ile, evliya kabrinden alınan toprak ile, onların giydikleri elbise ile bereketlenmek, evliya kabirlerini öpmek gibi nimetleri bir ganimet bilmelidir. ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmamlık yapıyorum. Namaz geç kalınca camiye koşarak gidiyorum. Görevli olduğum için camiye koşup gitmenin dinen mahzuru var mıdır? CEVAP: Zaruretsiz camiye koşarak gitmek mekruhtur. Cemaati kaçırma ihtimali de olsa koşmak yine mekruhtur. Cemaatle namaz kılmak sünnet, koşarak camiye gitmek mekruhtur. Mekruh işleyerek sünnet yapılmaz. Eskiler bu durumu tenkit için şöyle derlerdi: Görürsen camiye koşup giden iki civan, Bil ki, biri müezzindir, öteki de imam. Ayakkabıyı arkada bırakmak Sual: Ayakkabımı caminin girişindeki ayakkabılıklara koydum. Bir arkadaş, "Ayakkabı namaz kılanın solunda bulunması gerekir" dedi. Evimizde de ayakkabılar arkada kalıyor. Ayakkabıları arkaya koymanın mahzuru var mıdır? CEVAP: Çalınma endişesiyle, huşuya mani olacağı için camide ayakkabıları arkaya bırakmak mekruhtur. Huşuya mani olan her şey mekruhtur. Bu bakımdan ayakkabıları arkaya, öne veya sağa değil, namaz kılarken sola koymak sünnettir. Eski olduğu için veya başka bir sebeple ayakkabıların çalınma tehlikesi yoksa, yani huşu ile namaz kılınıyorsa ayakkabıları arkaya koymak mekruh olmaz. Bazı camilerde arkada kilitli küçük ayakkabı dolapları da oluyor. Onlara da koymak mekruh olmaz. Evde çalınma endişesi olmadığı için arkaya koymak mekruh olmaz. Vitri kaza etmek Sual: Tertip sahibi bir kimse, vitri gece kalkınca kılarım dese, uyanınca sabah vakti girdiğini görse, nasıl olsa vitir kazaya kaldı diye, vitri kılmayıp sabah namazını kılsa, sabah namazı sahih olur mu? Uyanınca güneşin doğmasına üç rekat namaz kılacak kadar zaman kalsa ne yapması gerekir? Vitri mi kılması gerekir, yoksa sabah namazının farzını mı? CEVAP: Vitir eda ve kaza yönünden aynen farz namazlar gibidir. Yani tertip sahibi için vitri kılmadan sabah namazının farzını kılmak sahih olmaz. Ancak unutarak veya vakit darlığı sebebiyle olursa o zaman caiz olur. Güneşin doğmasına üç rekat namaz kılacak kadar zaman kalınca, sabahın farzı kılınır. Güneş doğduktan 50 dakika sonra veya öğleye 20 dakika kalıncaya kadar vitri kaza etmek şarttır. Aksi takdirde, vitri kaza etmeden öğle namazını kılmak sahih olmaz. Dövme yaptırmak Sual: Bir arkadaş, "Dövme yaptırmanın günah olduğu söyleniyor. Ben meal okudum. Kur'anda böyle bir şey göremedim" diyor. Dövme yapmak günah değil mi? CEVAP: Evet günahtır. Her şeyi Kur'anda bulmak zordur. Sahih-i Müslim'de bildiriliyor ki: İbni Mesud hazretleri, (Dövme yapan ve yaptırana, peruk takan ve taktırana lanet olsun) mealindeki hadisi rivayet edince, Ümmü Yakub adında ihtiyar bir kadın itiraz edip, "Ben Kur'anın hepsini okudum, ama böyle bir lanet yok" dedi. İbni Mesud hazretleri, "Dikkatli okusaydın mutlaka görürdün" diyerek şu mealdeki âyet-i kerimeyi okudu: (Resulullahın size verdiklerini alın, yasakladıklarından sakının!) [Haşr 7] ------------------------------------------------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Âlimlere uymayan şeytana uymuş olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kabul olan hac sayesinde, kul borcu ve namaz, oruç gibi farzların ödenmedikçe affedilmeyeceği söyleniyor. Halbuki şu hadis-i şerif, bunların da affedileceğini göstermiyor mu? Resulullah, Arefe akşamı ümmeti için dua etti. Allahü teâlâ (Onları mağfiret ettim. Ancak zalimler hariç, çünkü zalimlerden mazlumun hakkını alacağım) buyurdu. (Ya Rabbi, dilersen mazlumu razı edici Cennette nimetler verirsin, zalimleri de affet sen) diye duaya devam etti. Fakat kabul olduğu bildirilmedi. Sabah Müzdelife'de aynı duayı tekrarlayan Resulullah efendimizin tebessüm ettiği görüldü. Sebebi sorulduğunda buyurdu ki: (Allahü teâlânın, duamı kabul edip ümmetimi mağfiret ettiğini İblis öğrenince, başına topraklar saçarak feryat etmeye başladı. İşte onun bu hali beni güldürdü.) [İbni Mace, İ. Ahmed, Kurtubi] CEVAP: Allahü teâlâ, (Resulüme itaat edin, Ona itaat bana itaattir, bilmiyorsanız âlimlere sorun) buyuruyor. Resulü de (Âlimler benim vârislerimdir) buyuruyor. Demek ki işin önemi çok büyük, âlimlere uymakta çok büyük fayda, uymamakta ise, çok büyük zarar vardır. Bu zarar insanı bid'atten küfre kadar götürür. Mesela aşağıdaki hadis-i şerifleri okuyan, her türlü günahı işleyip, hiçbir ibadet yapmayıp, sadece üç estağfirullah okumakla, abdest almakla bütün günahlardan kurtulduğunu zanneder. Halbuki bu dine aykırıdır. Böyle hadis-i şeriflerden birkaçının meali: (Her namazdan sonra; 3 kere "Estağfirullahelazim ellezi la ilahe illa hüvel-hayyel-kayyume ve etubü ileyh" okuyanın, bütün günahları affolur.) [İbni Sünni] (Cuma günü sabah namazından önce, "Estağfirullahelazim ellezi la ilahe illa hüvel-hayyel kayyume ve etubü ileyh" okuyanın, bütün günahları affolur.) [İbni Sünni] (Güzelce abdest alıp namazını cemaatle kılanın bütün günahları affolur.) [Müslim] (Günde beş vakit namaz kılanın bütün günahları temizlenir.) [Buhari] (İşrak vakti iki rekat namaz kılanın bütün günahları affolur.) [İ.Ahmed] (Abdest alan bütün günahlardan temizlenmiş olur.) [Müslim] (Arefe günü, bin "İhlas" okuyanın bütün günahları affolur.) [Ebu-ş-şeyh] (Hacca giderken veya gelirken ölenin, bütün günahları affolur.) [İsfehani] (Kendi ihtiyacı olan bir şeyi başkasına verirse, Allah onun günahlarını affeder.) [İbni Hibban] (Ramazan orucunu tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin bütün günahları affolur.) [Nesai] (Kadir Gecesini ibâdetle geçirenin geçmiş ve gelecek günahları affolur.) [İ.Ahmed] Hadis-i şeriflerin açıklamasında buyuruluyor ki: Kadir Gecesini ihya edenin, ramazan orucunu tutanın, haccı kabul olanın, bütün günahları affolursa da, namaz, oruç ve kul borçları ödenmiş olmaz. Bunları kaza ederek, ödeyerek borçtan kurtulmak gerekir. (Hadika) Böyle bütün günahların affedilmesi için, o kişinin, düzgün itikada sahip olması, kul hakkını, kazaya kalan farzlarını ödemesi ve haramlardan vazgeçmesi şarttır. Kul hakkı önemlidir. Bir hadis-i şerif meali: (Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette paranın pulun değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevapları olmazsa, hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari] ----------------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda olmadığı halde, namazlarda Sübhaneke, Ettehıyyatü, salli-barik duaları neden okunur? Eğer hadislerde var derseniz, ben hadislere inanmam, çünkü onlar Emevi uydurmasıdır. Salli barik okumakla Resule tapılmış olmuyor mu? CEVAP: Kur'an-ı kerim Resulullaha inmedi mi? Resulullah namaz kılmadı mı? Ömür boyu kıldığı namaz tevatürle yani icma ile bildirilmedi mi? Onun kıldığı namaz gibi kılmak niye yanlış olsun? Namazın nasıl kılınacağı, kaç rekat olduğu, hangi vakitlerde kılınacağı, namazı nelerin bozacağı, nelerin bozmayacağı hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Hadis-i şeriflere inanmayan Müslüman, Kur'ana da asla inanmaz. Çünkü Kur'anı toplayıp Mushaf haline getiren Eshab-ı kiramdır. Onların bildirdiği âyetlere inananın, onların bildirdiği hadis-i şeriflere de inanması gerekmez mi? Hadis-i şeriflere nasıl uydurma denir? Peygamber efendimiz, 23 sene hiç mi konuşmadı, hiç mi bir söz söylemedi, namaz şöyle kılınır demedi mi? Rüku nasıl yapılır, secde nasıl yapılır hiç mi göstermedi, hep evinde gizli mi kıldı? Camiye hiç mi gelmedi? Son hastalığı hariç, bütün namazlarda Allah Resulü cemaate namaz kıldırmadı mı? Eshab-ı kiram, Resulullahtan görerek Sübhanekeyi okudu, Ettehıyyatüyü okudu, salli barikleri okudu. Rabbena'yı okudu. Bunları Emevilerin uydurduğu nasıl söylenebilir? Peki Emevi diye kimselerin bulunduğunu nereden öğrendiniz? Kitaplar mı yazıyor? O kitaplar hadis-i şerifleri de yazıyor. Emevilerin yaşadığına, kitap yazdığı için inanıyorsunuz da, kitap yazdığı için hadislere niye inanmıyorsunuz? Bu tezat değil mi? Kur'anda baştan sona kadar (Resulüme itaat edin, Ona uyun) buyuruluyor. Resule uymak ona tapmak ise Allahü teâlâ niye (Resulüme uyan bana uymuş olur) dedi? Hâşâ, (Benimle beraber Resulüme de tapın) mı buyuruyor? Peygambersiz din olur mu hiç? Peygamberi lüzumsuz yere mi gönderdi hâşâ? Öyle olsa idi, Allah hiç Peygamber göndermez, sadece kitap gönderir, alın bununla amel edin derdi. Her asırda Peygamberler gönderdi. 124 binden fazla Peygamber gönderildiği bildirilmektedir. Hâşâ bunlar boş yere mi gönderildi? (Yalnız Kur'an) diyerek sünnetleri kabul etmeyenler din düşmanlarıdır. Çok namaz kılmak Sual: Kitaplarda, teheccüd ve kuşluk namazlarının en çoğu 12 rekat olarak bildiriliyor. Daha fazla kılsak günah olur mu? Kuşluk vaktinde ve gece kaza namazı kılıyorum, gündüz kuşluğa gece de teheccüde niyet ediyorum. Bu durumda 12 rekattan fazla namaz kılmamda mahzur var mıdır? CEVAP: Hayır hiç mahzuru olmaz. Su geldi teyemmüm bozuldu Sual: Sudan ve şehirden uzak bir yerde çadır kurup konaklayan kimse, su kalmadı zannederek teyemmüm ederek namazını kılsa, sonra su meydana çıksa o namazı iade eder mi? CEVAP: Suyunun bittiğini zanneden kimse, namazdan sonra suyunu görse, abdest alarak, teyemmüm ile kıldığı namazı iade eder. Unutup abdestsiz kılan da, abdestsiz olduğunu hatırlayınca, namazı iade eder. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Nice canları yok eden hastalık!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kalb hastalıklarının, yani kötü huyların en tehlikelisi, mal ve makam hırsıdır. Tarih boyunca bu hırs yüzünden nice canlar, nice devletler yok olup gitmişlerdir. "Hubbürriyaset" denilen, bu hastalığın tehlikesini şu hadis-i şerifler açıkça göstermektedir: "İki aç kurt, bir koyun sürüsüne girdiği zaman, yaptıkları zarardan, mal ve şöhret hırsının yapacağı zarar daha çoktur.", "İnsana zarar olarak, din ve dünya işlerinde parmakla gösterilmesi yetişir." İnsandan en son çıkacak huy, baş olma, emretme huyudur. Emir almak, peki demek İnsana en zor gelen şeydir. İnsanın malına, canına gelen çoğu zarar bu yüzden gelir: Günün birinde, gözünün biri kör olan bir adam, köyüne muhtar olmak ister. Bu uğurda varını yoğunu harcar. Fakat, gözünün biri yok diye köy halkı muhtar seçmez bunu. O da kızar köyü terk eder. Bir gün yolu garip bir köye düşer. Körler köyüymüş burası, herkesin gözü körmüş. Adam, "Hiç değilse benim bir gözüm var. Körler ülkesinde şaşılar kral olur, derler. Ben de buraya muhtar olayım" der. Körlerin gözleri yokmuş ama, elleri, kulakları, burunları çok hassasmış. Adam onların şaşkın şaşkın hallerine bakıyormuş. Yürümeleri, konuşmaları doğrusu her işleri başkaymış. Bir gün körlerden biri, öteki körün malını çalmış. Tek gözlü adam bunu görmüş. Bağırarak ilan etmiş, bu malı falanca çaldı diye. Körler şüphe ile yaklaşmış bu söze. Kendisine, "Nereden biliyorsun o kadar uzaktan duyulmaz ki" demişler. Bu da, "Ben duymadım gördüm. Gözüm var benim. Görüyorum" demiş. Körler, göz diye, görmek diye bir şey bilmiyorlarmış. Uzun yıllar içinde çoktan unutmuşlar bu hissi. Bunun için sormuşlar: "Ne demek görmek, nasıl görüyorsun yani, duyulmayacak mesafeden anlıyor musun ne olup bittiğini?" O da, "Anlıyorum tabii" deyince, "İnanmayız, imtihan edeceğiz seni" demişler. Adamı almışlar uzakça bir yere dikmişler. Tecrübeleriyle biliyorlarmış o uzaklıktan hiçbir şeyin işitilmeyeceğini. Sonra, "Anlat bakalım, şimdi biz ne yapıyoruz?" demişler. Adam anlatmış: "Oturuyorsunuz, konuşuyorsunuz. Şu ayağa kalktı, bu elini oynattı, beriki bacağını sallıyor vs..." Derken körler bir evin içine girmişler, bağırmışlar: "Anlatmaya devam et!" O da cevap vermiş: "İçeri girdiniz göremiyorum ki!" Körler bilmedikleri için içeri girmenin ne olduğunu: "Ne olmuş yani içeri girmişsek. Elli santim fark etti, anlat anlat, diye ısrar etmişler. O da, "Arada duvar var görmüyorum" deyince körler, "Sen atıyorsun" demişler. "Demincek tesadüf etti. Bak şimdi bilemiyorsun!" "Çıkın dışarı söyleyeyim." " Bu kadar uzaktan duyunca; ha içerisi, ha dışarısı, ne çıkar yani." "Ben duymuyorum, ben görüyorum" diyormuş adam. "Öyle şey olmaz, demişler. Sende bir bozukluk var. Saçmalıyorsun, acayip şeyler söylüyorsun. Hekime muayene ettireceğiz seni!" Adamı yaka paça köyün hekimine götürmüşler. Hekim de kör tabii. Elleriyle yoklayarak muayene etmeye başlamış adamı. Yoklamış yoklamış ve parmaklarını adamın yüzünde gezdirirken, "Buldum, bozukluk burada!.." demiş. Adamın açık olan gözünü kastediyormuş. "Saçmalaması bundan dolayı, ben şimdi hallederim, düzeltirim onu..." diyerek, parmağını bastırdığı gibi gözünü çıkartmış adamın. "Şimdi normale döndü, o da bizim gibi oldu artık" demiş. Böylece, baş olma sevdası ile körler ülkesinde muhtar olmaya kalkışan tek gözlü adam diğer gözünden de olmuş. > Tel: 0 212 - 454 38 21 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.mehmetoruc.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sevgi nedir? Allah'tan başkasını sevmek günah mıdır? CEVAP: Sevgi, gönlün zevk aldığı şeye meyletmesi demektir. Bu meylin kuvvetlisine aşk denir. Sevgi çeşitlidir. Ağaç sevgisi, yemek sevgisi, ana-baba sevgisi, evlat sevgisi, arkadaş sevgisi, karı-koca sevgisi, Allah sevgisi, Peygamber sevgisi, hoca sevgisi gibi sevgiler çeşitlidir. Allah'ı sevmek ayrı, diğerlerini sevmek ayrıdır. Eşini seven Allah'ı sevmiyor demek değildir. Allah sevgisi farklıdır. Bu sevgi, hiçbir karşılık beklemeden sevgiliye [Allahü teâlâya] tâbi olmak, Ona itaat etmek, Onun her işini güzel, her eziyetini, her iyilikten daha tatlı görmek ve Onun dostlarını dost, düşmanlarını düşman bilmek, kısacası Onun rızası için yaşamaktır. Nefsi kuvvetlendirmek! Sual: Bir arkadaşım, "Müzik, bana ferahlık veriyor ve bana göre çiçeğe bakmak gibi mubahtır" diye bir kıyaslamada bulundu. Bir cevap verir misiniz? CEVAP: Çok yanlış bir kıyas. Güzel bir çiçeğe bakmak, onu koklamak ruha tatlı gelir. Ruhun Allahü teâlânın varlığını, büyüklüğünü anlamasına, Onun emirlerine uymasına sebep olmaktadır. Açık kadınlara bakmak ise, nefse hoş gelir. Kulak, renkten zevk almaz. Göz de sesten zevk almaz. Çünkü, anlamazlar. Nefs, Allahü teâlânın düşmanıdır. Zevklerine kavuşmak için her kötülüğü yapmaktan çekinmez. Onun zevklerinin sonu yoktur. Nefsin taşkın zevkleri, insanı sefalete, hastalıklara, aile facialarına, felaketlere sürüklemektedir. Allahü teâlâ, bu facialara mani olmak için, kadınların, kızların açılmalarını, yabancı erkeklere yaklaşmalarını, içkiyi, kumarı, çalgıyı yasak etmiştir. İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: Bir kimse İslamiyet'e uymaz, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsine uyarsa, kalbi bozulur. Çalgı dinlemek ve her günahı işlemek nefsi kuvvetlendirir. Salim, temiz kalb müzikten zevk alamaz. Müzik nefsi kuvvetlendirip, harekete getirip zararlı olur. (K.Saadet) Haram olan teganni, musiki perdelerine, notalarına uyarak okumaktır. Böyle teganni, harfleri, kelimeleri bozuyor. Manayı değiştiriyor. Böyle okuyanların nağmeleri, nefsi emmareye hoş, tatlı geliyor. Nefslerine mağlup kimseleri ağlatıyor, zıplatıyor. Manalardan haberleri olmuyor. Kalbleri, ruhları, gafletten, hastalıktan kurtulamıyor. Kur'an-ı kerimi bile böyle teganni ile okumak haramdır. Müzikle ilgili bazı hadis-i şerif mealleri: (İlk teganni eden şeytandır.) [Taberani], (Rahmet melekleri, ceres, [çan, zil, çıngırak] bulunan yere girmez.) [Nesai] (Melekler, köpek ve çan bulunan kafileye yaklaşmaz.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi] (Ceres, şeytanın mizmarıdır.) [Müslim Ebu Davud, Nesai] [Mizmar çalgıdır] (Çalgıları yok etmek için gönderildim.) [Ebu Nuaym] (Bir zaman gelecek, zina, ipek, içki ve mizmar helal sayılacaktır.) [Buhari] (Musiki, kalbde nifak hasıl eder.) [Beyheki] (Kur'anı mizmarlardan okuyanlara Allah lânet eder) [Müsamere] Çalgı böyle şiddetle yasak edilirken, onu savunmanın sebebi ne olabilir ki?!.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kelim-i şehadeti söyleyip imanla ölen herkes mutlaka Cennete girecek midir? CEVAP: Zerre imana sahip olan elbette girecektir. Ancak, ibadet etmeyen ve günahlardan kaçınmayan imanını muhafaza edemez, küfre düşer. Muhafaza edebilen ise muhakkak Cennete girer. Hz. Muaz anlatır: Resulullah, (Ya Muaz, Allah'ın, kulları üzerine ve kulların Allah üzerine hakkı nedir?) buyurdu. Ben de, (Allah ve Resulü daha iyi bilir) dedim. (Allah'ın kulları üzerine hakkı, Allah'a [Onun bildirdiği gibi inanarak, beğenerek] ibadet etmeleri ve Ona şerik koşmamalarıdır. Kulların Allah üzerine hakkı da, Ona şerik koşmayana azap etmemesidir) buyurdu. (Ya Resulallah insanlara bu müjdeyi vereyim) mi diye sorunca, (Hayır, buna güvenirler de iyi işlerden vazgeçebilirler [diğer emir ve yasaklara riayet etmeyip felakete düşebilirler]) buyurdu. (Buhari, Müslim, Tirmizi) Resulullah, (Allah'tan başka ilah olmadığına, Muhammed'in Allahın Resulü olduğuna ihlasla şehadet eden [bunu muhafaza edip Müslüman olarak ölen] herkese, Allah ateşi haram kıldı) buyurunca, (Ya Resulallah bunu insanlara haber vereyim mi) dedim. (O zaman buna güvenirler de iyi işlerden vazgeçerler) buyurdu. (Buhari, Müslim, Tirmizi) Hz. Muaz, bildiği şeyi gizlemek günahından kurtulmak için bunu vefatından az önce haber verdi. İctihad delildir Sual: İctihadın dinde delil olduğuna dair bir hadis var mıdır? CEVAP: Delil olmasa müctehidler hiç ictihad eder miydi? Bir hadis-i şerif meali şöyledir: Resulullah, Muaz bin Cebel'i Yemen'e vali olarak gönderirken buyurdu ki: - Orada ne ile hüküm edeceksin? - Allahın kitabı ile... - Allahın kitabında bulamazsan? - Allahın Resulünün sünneti ile... - Resulullahın sünnetinde de bulamazsan? - İctihad ederek, anladığımla hüküm veririm. Resulullah, mübarek elini Muaz'ın göğsüne koyup, (Elhamdülillah, Allahü teala, Resulünün elçisini, Resulullahın rızasına uygun eyledi) buyurdu. (Tirmizi, Ebu Davud, Darimi) İstihsan nedir? Sual: İbni Hazm, kıyasın, istihsanın ve taklidin câiz olmadığını bildiriyor. İstihsan nedir? CEVAP: İbni Hazm'ın kendisi de sözü de senet değildir. Selef-i salihini beğenmeyip hak yoldan ayrılarak Zahiriye fırkasına girmiş felsefeci bir âlimdir. (Keşf-üz-zünun) İstihsan, birçok müctehid tarafından dinde delil kabul edilmiştir. İstihsan, müctehidin daha kuvvetli gördüğü bir husustan dolayı, bir meselede benzerlerinin hükmünden başka bir hüküm vermesidir. Hanefi müctehidleri gibi İmam Mâlik de, "İstihsan ilmin onda dokuzudur" diyerek istihsanı övmüştür. İmam Şafiî, istihsanı bir delil saymamıştır. Bazı kimseler, "Niye İmam-ı Şafii, istihsanı delil kabul etmemiştir" diyorlar. Doğru cevabı, müctehid olduğu içindir. Müctehid, kendi ictihadı ile hareket etmek zorundadır. Hanefi müctehidleri, İmam-ı Şafii'ye istihsan delildir, sen de kabul et demedikleri gibi, İmam-ı Şafii de, istihsan delil değildir, siz de kabul etmeyin demez. Çünkü ictihad ictihadla nakzedilmez. Yani bir müctehidin ictihadı ile başka müctehidin ictihadı bâtıl sayılamaz.
Diri olan Peygamber mi, şehid mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Selefiyim diyen bir arkadaş, "Ölü olmayan ve yiyip içen sadece şehitlerdir. Bekara suresinin, (Fisebilillah [Allah yolunda] öldürülenlere ölü demeyin. Bilâkis onlar diridir, ama siz bunu anlayamazsınız) mealindeki 154. âyeti ve Âl-i İmran suresinin, (Allah yolunda öldürülenleri ölü sanmayın, onlar, Rableri indinde diridir ve Allah'ın bol nimetinden sevinç içinde rızıklanırlar, arkalarından kendilerine ulaşamayanlara [henüz şehit olmamışlara, şehitlikte] korku olmadığını ve üzülmeyeceklerini müjdelemek isterler) mealindeki 169. ayeti şehitler içindir. Peygamber ölüdür, çürüyüp toprak olmuştur, işitmez, şehitler gibi diri değildir. Bu bakımdan, "Şefaat ya Resulallah" demek şirktir" diyor. Peygamber şehitten üstün değil mi? Şehit işitir de peygamber işitmez mi? CEVAP: Elbette Peygamber, şehitten üstündür. Resulullah ise, bütün evliyadan, ulemadan ve diğer enbiyadan [Peygamberlerden] üstündür. Dini de diğer dinlerden daha üstündür. Eshabı yani arkadaşları da diğer peygamberlerin eshabından üstündür. Ümmeti de diğer ümmetlerden üstündür. Şehitlerin ruhu yaşıyor da, âlemlere rahmet olarak gönderilen Resulullahın ruhu yaşamıyor mu? Ruh ölmez, kâfirin ruhu bile ölmez. Peygamberin Allah yanında bir şehid kadar da kıymeti yok mu? Şehid diri oluyor da, Peygamber niye diri olmasın? Şehid Cennette rızıklanıyor da, Peygamber niye rızıklanmıyor? Allahü teâlâ şehide böyle ikram ediyor da Peygamberine ikram etmez mi? Allah'ın Peygamberi şehitten yani ümmetinden birisinden üstün değil mi? Şehid olan Hz. Ömer'den, Hz. Ali'den, Hz. Hamza'dan, Hz. Cafer-i Tayyar'dan üstün değil mi? Peygamber hâşâ Allah yolunda değilse, şehid Allah yolunda nasıl olur? Peygamber diri olmazsa şehid nasıl diri olur? Peygamber işitmezse, şehid nasıl işitir? Halbuki şehidin, Müslümanlığı da şehitliği de bu peygambere iman etmeye bağlıdır. Şehitler Allah yolunda da, hâşâ Peygamber, başka yolda mı? Bu ne çirkin suçlama öyle? Resulullah şehid değil mi? Resulullah, son hastalığında, (Hayber'de yediğim zehirli etin acısını hâlâ hissediyorum. Zehrin tesirinden aort damarım, bıçak gibi kesiliyor) buyurdu. (Buhari) Resulullahın dini, bütün dinlerden üstündür. Bir âyet meali: (Bütün dinlerden üstün kılmak üzere, Resulünü hidayet [doğruluk rehberi olan Kur'an] ve hak din [İslamiyet] ile gönderen Odur.) [Fetih 28] Eshabı hepsinden üstündür, hepsi Cennetliktir. Bir âyet meali: (Allah, hepsine husnayı [Cenneti] vadetmiştir!) [Nisa 95] Ümmeti de diğer ümmetlerden üstündür. Bir âyet meali: (Siz, insanların için en hayırlı ümmetsiniz.) [Al-i İmran 110] Allah yolunda ölen şehide ölü demek caiz değil iken, bütün ömrünü Allah yolunda geçiren Resulullaha ölü demek nasıl caiz olur? Üç hadis-i şerif meali: (Her Peygamber, kabrinde diri olup namaz kılar.) [Beyheki, Ebu Ya'la] (Toprak, Peygamberlerin vücudunu çürütmez.) [İbni Mace] (Kabrimin yanında okunan salevatı işitirim. Uzaktakiler bana bildirilir.) [İ.Ebi Şeybe] -------------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kün feyekün = OL denince olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda, Allah bir şeyin olmasını isterse, kün feyekün = ol der, o da hemen oluverir deniyor. Bekara 117, Enam 73, Nahl 40, Yasin 82'de, Kün feyekün ifadesi geçiyor. Hadid suresinin, (O, gökleri ve yeri altı günde yarattı) deniyor. Hani Allah ol deyince oluyordu? Niye yeri ve gökleri altı günde yaratmıştır? CEVAP: İki bilgiyi de Kur'an'dan aldınız. İkisini de bildiren Allahü teâlâdır. Hikmeti bildirilmese bile, biz anlamasak bile olduğu gibi inanmak lazım. Müslümanın yapması gereken de, müslümana yakışan da budur. Allahü teâlâ bir şeyi, sebeplerle de yaratır, araya hiçbir sebep koymadan da yaratır. İnsanı yaratırken ana babayı sebep kılmıştır. Hz. Âdemi yaratırken ana babayı sebep kılmamış toprağı sebep olarak yaratmıştır. Hz. İsa'yı yaratırken sadece annesini sebep kılmıştır. Hz. Havva'yı yaratırken, ana babayı, toprağı sebep kılmamış, sadece Hz. Âdem'in varlığını sebep kılmıştır. Allahü teâlâ dilediği zaman ol der, anında yaratır, dilerse sebeplerle belirli bir vakitte yaratır. Mesela çocuğu Allahü teâlâ yaratır. Çocuğun dünyaya gelmesi 9 ay kadar bir zaman alır. Niye bir anda yaratmıyor denir mi? Peygamberlerine ihsan ettiği mucizeler de bir anda olur. Musa aleyhisselama denizin anında yarılıp, ortadan yol alıp gitmesi, Peygamber efendimizin işaretiyle Ay'ın ikiye ayrılması gibi. Allahü teâlâ dilediği gibi yaratır, istediği zaman ve istediği şekilde yaratır. Layüseldir, yani kimse ona hesap soramaz. Her şeyin hikmetini de bildirmemiştir, öylece inanmak lazım. Yatsı mekruh vakte girince Sual: Zaruri sebeplerle, yani dini bir mazeretle yatsı gecikip mekruh vakte girince, 4+3 formülünü uyguluyoruz. Yani sadece farzla vitri kılıyoruz. Cemaate yetişince de, ikindinin sünnetini kılmadığımız gibi, gayri müekkede olan yatsının sünnetini de kılmıyoruz. Doğru mudur? CEVAP: Yanlıştır. Bir kere son sünnet mekruh vakte girmiyor, imsak vaktine kadar kılınır. Vitir de mekruh vakte girmiyor, o da imsak vaktine kadar kılınır. Yatsının ilk sünneti de mekruh vakte girmiyor. 4+3 formülü yanlıştır. Dini hususlarda böyle şeyler uydurmamalı, vakit müsaitse 4+4+2+3 şekliyle kılmalı, yani sünnetleri terk etmemelidir. Yatsının sünneti farzdan sonra da kılınır. İkindinin sünneti gibi değildir. İkindinin farzından sonra sünnet ve nafile kılınmaz. Ama yatsının farzından sonra kılınır. Zaruri durumlar hariç, namazları mekruh vakte bırakmak caiz olmaz. Yatsıyı gece yarısından sonra kılmak tahrimen mekruhtur. Namaz, mazeretsiz böyle mekruh olarak kılınınca, sadece borç ödenmiş olur, sevap hasıl olmaz, yahut çok az sevabı olur. Namazı vakti girince hemen kılmalı, zaruretsiz mekruh vakte bırakmamalıdır. ? Şehit olur Sual: Kanser, verem, kolera, bronşit, ishal gibi iç hastalıklarından ölen Müslüman şehid midir? CEVAP: Evet şehid sevabına kavuşur. Sadece iç hastalıkları değil başka hastalıklardan ölen Müslümanlar da şehid olur. Mesela sara, bulaşıcı ve ateşli hastalıklardan ölenler de şehittir. Hatta ameliyat edilirken ölen de şehittir. ------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbni Sebeci biri, iki el ile yüzünü yıkamıyor, sağ el ile yıkıyor. Kulak ve boynuna mesh etmiyor. Ayaklarını yıkamayıp mesh ediyor. Selefiyim diyen bir arkadaş da, boynu mesh etmenin ve namazda elleri göbek altına bağlamanın bid'at olduğunu söylüyor. 14 asırdır bid'at mi işleniyor? CEVAP: İslam âlimlerine olan güveni sarsmak için her gün yeni bir mesele ortaya atıyorlar. Bu bilgiler asırlardır, her asrın âlimlerince onaylanarak günümüze kadar gelmiştir. 14 asırdan beri gelen âlimler bunları bilemiyor da, kendilerine selefiyim diyen veletler mi biliyor? Resulullah efendimiz, kolaylık olsun diye, namazda ellerini farklı bağlardı. Bazen de yanlarına salardı. Herkes kendi mezhebinin hükümlerine uyar. Hz. Alinin rivayet ettiği bir hadis-i şerif meali: Namazda sağ eli, sol el üstüne koyup göbek altına bağlamak sünnettir. (Ebu Davud, İ.Ahmed) Bütün fıkıh kitaplarında, namazda eller göbek altına bağlanır deniyor. Dürr-ül muhtar'da namazın sünnetlerinin sekizincisinde diyor ki: Erkekler, sağ eli sol elin üzerine koyup göbek altına bağlar. Hazret-i Ali (Elleri göbek altına bağlamak sünnettir) demiştir. Namazda erkek, bileğini baş ve küçük parmağıyla tutarak sağ eli sol eli üzerine bağlar ve göbeğinin altına koyar. Muhtar olan kavil budur. (Dürr ül muhtar) Türkçe Nimet-i İslam kitabında namazın sünnetlerinin beşincisinde diyor ki: (Erkek kısmı, sağ elini sol eli üzerine olmak üzere göbeği altına koymak) Bunları bütün fıkıh kitaplarında bulmak mümkündür. Boynu mesh etmek ise, bid'at değil sünnettir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: Resulullah, başının tamamını, kulaklarının da iç ve dış kısımlarını mesh ederdi. (Tirmizi, Ebu Davud) Boynu meshetmeye müstehab diyenler var ise de, el-Bahr ve diğer kitaplarda sünnet olduğu bildirilmiştir. Gırtlağı mesh etmek ise bidattir. (Redd-ül muhtar) Yine Nimet-i İslam kitabının abdestin sünnetlerinin on altıncısında diyor ki: (Baş ve kulaklardan sonra, iki elin arkası ile boynu mesh etmek.) Boynu meshetmenin sünnet olduğu bütün fıkıh kitaplarında vardır. Aksırmak çok iyidir Sual: Aksırmanın imanla, doğru söylemekle ve duanın kabul olması ile bir ilgisi var mıdır? CEVAP: Evet vardır. Aksırmak çok iyidir. Bir hadis-i şerif meali: (Aksırmak Rahmandan, esnemek Şeytandandır.) [Tirmizî] Hz. Osman aksırınca Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Müjde sana ya Osman. Şu Cebrail aleyhisselamdır. Allah'tan haber getirdi: Hiç bir mümin yoktur ki, peş peşe üç kere aksırsın da onun kalbinde iman sabit olmasın.) [Tirmizi, Hakim] Konuşurken aksıran kimsenin doğru söylediği anlaşılır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Konuşurken aksırmak, sözün doğruluğuna işarettir.) [Taberani, Hakim] Dua ederken aksırmak da o duanın kabul olduğuna alamettir. Bir hadis-i şerif meali: (Dua ederken aksırmak, duanın kabulüne işarettir.) [Taberani] Kuvvetli aksırmak iyi değildir. Bir hadis-i şerif meali: (Kuvvetli aksırmak da şeytandandır.) [İbni Sünni] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamber ile tevessül, kabir ve benzerleri ile teberrük etmek şirk değil mi? CEVAP: Eshab-ı kiramın hepsi ana babalarını, çocuklarını, ailelerini, o Servere feda etmişlerdi. Ona olan imanları, ihlasları o kadar çoktu ki, Mübarek saçlarını, sakal kesintilerini yere düşmeden kapışırlar, bir kılını taşımayı, hazinelerden kıymetli bilirlerdi. Abdülhak-ı Dehlevi hazretleri (Görülünce, Allah'ı hatırlatan her şey, Onun şeairidir) buyurdu. Bir âyet meali: (Safa ve Merve, Allah'ın şeairindendir.) [Bekara 158] Allah'ın şeairi, yalnız Safa ve Merve tepeleri veya yalnız Arafat, Müzdelife ve Mina gibi yerler değildir. Allah'ın şeairleri çoktur. Mekke-i mükerreme şehrinde, Mescid-i haramın yanında bulunan Safa ve Merve ismindeki iki tepecik arasında, İsmail aleyhisselamın annesi, gidip geldiği için, bu iki tepecik, Allahü teâlânın şeairi oluyor. O mübarek anneyi hatırlamaya sebep oluyorlar da, bütün mahlukların en üstünü ve Allah'ın sevgilisi Muhammed aleyhisselamın doğduğu, büyüdüğü, ibadet ettiği, hicret ettiği, namaz kıldığı, vefat ettiği yerler ve mübarek türbesi ve Eshabının yerleri niçin şeairden olmasın? Allah'ın şeairinin büyükleri dörttür: Kur'an, Kâbe, Resulullah ve namaz. (Huccetullahil-baliga) Allahü teâlânın şeairini sevmek, Kur'anı, Peygamberi ve Kâbe'yi sevmek demektir. Hatta, Allahü teâlâyı hatırlatan her şeyi sevmektir. Evliyayı sevmek de böyledir. (Eltaf-ül-kuds s.30) Bir hadis-i şerif meali: (Evliya görülünce, Allah hatırlanır.) [İbni Ebi Şeybe] Bu hadis de gösteriyor ki, evliya da, Allahü teâlânın şeairindendir. Evliyayı tazim için, türbe yapmak caizdir. (Camiul fetava) Birçok âyet-i kerime, Resulullahı tazim etmektedir. Eshab-ı kiram Resulullahın eserleri ile teberrük ederlerdi. Abdest alırken kullandığı su ile, mübarek teri ile bereketlenirlerdi. Gömleği, asası, kılıcı, nalınları, bardağı, yüzüğü ile ve kullanmış olduğu her şeyle bereketlenirlerdi. Ümm-i Seleme validemizin yanında mübarek sakalından bir kıl vardı. Hasta gelince, kılı suda bırakır. Sonra çıkarıp bu suyu ona içirirdi. Mübarek kadehine su koyar, şifa için içerlerdi. İmam-ı Buhari'nin kabrinden misk kokusu duyulurdu. Bereketlenmek için toprağından alıp götürürlerdi. Hiçbir âlim buna mani olmazdı. Hadis ve fıkıh âlimleri, bunlara izin vermiştir. (Üsul-ül-erbea fi terdidil vehhabiyye) Resulullaha çok hizmet etmekle şereflenen Enes bin Malik, bir sakal-ı şerifle defnolunmasını vasiyet etti. Kabirde, Allah'ın huzuruna sakal-ı şerif ile birlikte çıkmak istedi. (Buhari) Sakal-ı şerif hürmetine... Resulullahın fazilet ve bereketlerinden birisi de şudur ki, Halid bin Velid, başında sarığı arasında bir sakal-ı şerif taşırdı. Bunu taşıdığı her muharebede zafer kazanırdı. Halid, mübarek bir kılı sebebi ile muradına kavuşuyor da, Resulullahın mübarek zat-ı şerifini vesile ederek Allahü teâlâdan dilekte bulunanlar kavuşmaz olur mu? (Şifa-i şerif) İki hadis-i şerif meali: (Bir müminin kabrini ziyarette: Ya Rabbi, Muhammed aleyhisselamın hürmetine, buna azap yapma denirse, Allah, kıyamete kadar azâbını durdurur.), (Bir müminin kabrini ziyaret ederken, Allahümme innî es'elüke-bi-hurmet-i Muhammed aleyhisselam en lâ tü'azzibe hâzelmeyyit derse, o ölünün azabı kıyamete kadar kalkar.) [Etfâl-ül-müslimîn İmâm-ı Birgivî) İmam-ı Münavi, (Ey Allah'ım, Rahmet Peygamberi olan Resulünle sana yöneliyor ve senden istiyorum) hadisini açıklarken diyor ki: İmam-ı Sübki dedi ki: Peygamber ile onun Rabbine tevessül etmek güzeldir. Seleften ve haleften İbni Teymiyye hariç hiç kimse bunu mekruh görmedi. (Redd-ül muhtar) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Ev tozu ile teyemmüm olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ev tozlu eşyaya, mesela yastığa teyemmüm caiz midir? CEVAP: Caiz değildir. Ancak kumaş, elbise, yastık gibi, teyemmüm caiz olmayan eşya üzerindeki, teyemmüm caiz olan toprak cinsi şeylerin tozu ile veya kül ile tozlanırsa veya silkelendikleri zaman havaya böyle toz çıkarsa, bunlarla teyemmüm caizdir. Ev eşyası üzerinde bulunan organik tozlar böyle değildir. Ev tozu toprak tozu değildir, organik tozdur. Organik tozlarla teyemmüm olmaz. Toprak cinsinden olan her temiz şey ile, üzerinde bunların tozu olmasa bile, teyemmüm edilir. Hanefi'de teyemmüm şunlarla olur: 1- Toprak ve kum ile, 2- Kireç ve alçı ile, 3- Taş ile, cilasız ve yıkanmış mermer ile, 4- Çimento, tuğla ve kiremit ile, [Bunların tozu ile], 5- Sırsız yani cilasız olmak şartı ile fayans, porselen çanak çömlek, testi ile, 6- Çamur ile, [Çamurun suyu yarıdan az ise, bununla teyemmüm edilir. Suyu çoksa, bir bez çamura sokulup, çıkarılıp rüzgarda kurutup, bu tozlu bezle teyemmüm edilir.] 7- Toprak kerpiçle, kerpiç duvar ile, kireçle badana edilmiş duvar ile teyemmüm caizdir. Teyemmüm caiz olmayan maddeler: Yanıp kül olan veya sıcakta eriyen şeyler, toprak cinsinden değildir. Teyemmüm caiz olmayanlar: 1- Ağaç ile. 2- Ot, meyve ve sebze yaprakları ile. 3- Tahta ile. 4- Hasır ile. 5- Demir, pirinç, alüminyum bakır, altın gibi madenler ile. 6- Yağlı boya sıvalı duvar ile, naylon ile, plastik ile. 7- Cam ile teyemmüm edilemez. Şafii ve Hanbeli mezheplerinde, teyemmüm yalnız toprakla ve tozlu kum ile olur. Maliki'de yer cinsinden olanlarla da olur. Mesela taş, kum, çamur, kireç, ağaç ve ot ile teyemmüm caizdir. Hatta altın, gümüş ve mücevher hariç, madenlerle de teyemmüm caizdir. Yanmış kiremitle caiz değildir. Şafii, Hanbeli ve Maliki'de, teyemmüm ancak vakit girdikten sonra yapılır. Bir teyemmümle ancak bir vaktin farzı kılınır. Çocuk aldırmak Sual: Fakir bir aileyiz, eşim bir çocuğa hamiledir. Fakir olduğumuz için bakamayacağız, bu yüzden aldırmamız günah mıdır? CEVAP: Çocuğun da, sizin de rızkınızı veren Allahü teâlâdır. Fakirlikten dolayı, iyi bakamamak, besleyememek korkusu, çocuk düşürmek için özür olmaz. Çocuk aldırmak demek, çocuğu öldürmek demektir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Fakirlik korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin.) [Enam 151] (Allahü teâlânın rızk vermediği, yer yüzünde bir mahluk yoktur) [Hud 6] Ancak din bilgisi verememek, İslam terbiyesi ile yetiştirememek korkusu özür olur. Uzuvları teşekkül etmeden [120 günden önce] düşürmek câiz olur. Demek ki, fakirlikten dolayı bakamamak değil, İslam terbiyesi ile yetiştirememek niyetiyle anne karnındaki cenini aldırmak caiz oluyor. Çekilişe katılmak Sual: Bir dondurma üreticisi, dondurma paketlerine araba hediyesi çekilişi için şifre vermiş. Sadece dondurma alarak çekilişe katılmak ve çıkarsa arabayı almak caiz midir? CEVAP: Caizdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Teyemmüm edemeyen bir hasta ve mahpus, namaz kılar mı? CEVAP: Abdest alamayan ve gusledemeyen bir hasta, para ile de bir yardımcı bulamazsa, teyemmüm eder. Yardımcı ile de teyemmüm edemeyen kılmaz. İyi olunca kaza eder. Temiz yer, su ve toprak bulamayan mahpus, okumadan, namaz kılar gibi yapar. Kurtulunca, hepsini iade eder. Aradaki fark şu: Birisi teyemmüm bile edemiyor. Öteki teyemmüm edecek ve namaza kılacak gücü var ama ne su var, ne de teyemmüm etme imkanı var. Biri hasta, öteki sağlamdır. Sağlam olanın namaz için bir şeyler yapması gerekir. Onun için namaz kılar gibi yapıyor. Kurtulunca iade ediyor. Hapiste olanın özrü olduğu halde, bir çare araması namaz kılar gibi yapması, namazın ne kadar önemli olduğuna güzel bir örnektir. Hastanın ise, teyemmüm bile edemediği için namazını kazaya bırakması caiz oluyor. İyi olursa kaza eder. İyi olmazsa affoluyor. Eğitim metodu Sual: Bir yazar, "Eğitim metodu" isimli yazısında, Resulullahın eğitimde isabet ettiğini bildirmekte, "Bu esasları, 23 yıl zarfında, dînî, içtimâî, ahlâkî ve siyâsî yönden tedrîce riâyet ederek hayata uygulamıştır " demektedir. Burada isabet kelimesi yanlış değil mi? Sanki Resulullah ok atıyor da, o da gidip hedefe isabet ediyor! Bunun isabet ettiğini kim söylüyor, bu tespit neye göre yapılıyor? Peygamberlik makamından daha yüksek makam var mı ki, Allah Resulünün yaptığını isabet etti diye tespit kimin haddine düşer? Gayri Müslimler isabet etti diyemez, hepsinin ayrı bir metodu var. Onlarınki bize göre isabetli değil, bizimki ise onlara göre isabetli değildir. O halde isabet kelimesi yersiz değil mi? Bir de, "Pozitivizm, pragmatizm, natüralizm, idealizm gibi cereyanların da eğitim teorileri vardır. Ama bu ve benzeri eğitim teorileri, başarıları ispatlanmış değildir" deniyor. Peygamber efendimizin metodu kim tarafından ispatlandı? İspatlansa da ispatlanmasa da, aklımız alsa da almasa da bu dindir. Her şeyiyle kabul etmek gerekmez mi? Ötekiler felsefi sistemlerdir, bütün dünya onları ispatlasa da, İslamiyet'e aykırı ise bir kıymeti olur mu? Üçüncüsü, din her şeyi içine almıyor mu da, niye dinî, içtimai, ahlâkî ve siyasî deniyor? CEVAP: (Dinî) kelimesinden sonraki parantez unutulmuş olabilir. Yani dinî (içtimaî, ahlâkî ve siyasî) denmek istenmiş olabilir. Bunlar din mefhumunun içindedir. Pozitivizm, pragmatizm gibi felsefi sistemler, beşeri sistemlerdir, ilahî sistemle mukayese edilemez, bunların başarıları ispatlanmadığı gibi, ispatlanması da mümkün değildir, isabetten maksat da, isabetli olanı uyguladı, Allahü teâlânın bildirdiklerini tatbik etti denmiş olabilir. Bunlar yazarına göre değişir, yani yazarı iyi ise, tevil etmek gerekir. Bid'at ehli ise, tevile gerek kalmaz. ----------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Zengin zekat alabilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir fakir aldığı zekatı herhangi bir zengine veya bizzat zekat veren zengine hediye etse, zenginin o parayı kullanması caiz olur mu? CEVAP: Fakir aldığı zekatı, zengine verebilir. Verdiği hediye olur. Zenginin bunu alması helal olur. Çünkü fakir kendi mülkünden vermiştir. Hz. Aişe validemiz buyurdu ki: Resulullaha ekmek ile evde bulunan bir şey ikram ettim. (Et piştiğini gördüm) buyurdu. Hizmetçimiz Berire'ye sadaka verilen et idi. Siz zekat almadığınız için, bundan vermedim dedim. (Bu et Berire için sadakadır. Ama onun bize verdiği hediye olur) buyurdu (Eşiat-ül lemeat) Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Şu beş Müslüman zengin zekat alabilir: 1- Allah yolunda cihad eden, 2- Zekat toplamakla görevli olan, 3- Borçlu ve borcunu ödeyemeyen zengin, 4- Kendi memleketinde zengin olduğu halde, bulunduğu yerde parasız kalan ve çok alacağı varsa da, alamayıp muhtaç kalan. 5- Fakir, aldığı zekatı zengine hediye ederse, zengin bunu alabilir.) [Ebu Davud] Bir söz ile Sual: Bir ateist ile talak üzerine konuşuyorduk. "Bir söz ile talak olur mu?" dedi. Ne cevap vermeliyiz? CEVAP: Bu hüküm, Müslümanlar içindir, ateistler için değildir demeniz yetişir. Din öyle diyorsa öyledir. Müslüman için durum şöyledir: Bir söz ile [boşadım demekle] insanın hanımı yabancı olduğu gibi, bir söz [nikah] ile de elin kızı, bizim hanımımız olur. Bir söz ile [Kelime-i şehadet ile] Müslüman olur. Bir söz ile [Mesela Allah yok demekle] insan kâfir olur. Kanunlar bir Evet ile çıkar, bir Hayır ile reddedilir. Bütün hayatımız bir evet ve hayır ile cereyan eder. Günlük işlerde bunu ateist de bilir ve yapar, ancak söz konusu din olunca, ateistliğini gösterir. Unutmamalı ki, Allahü teâlâ, Cenneti boşuna yaratmadığı gibi, Cehennemi de boşuna yaratmadı. Diş çektirince Sual: Dişini çektiren kimsenin kanaması devam ediyorsa, vaktin sonunu mu bekler, yoksa hemen kılabilir mi? CEVAP: Vaktin sonunu beklemesine lüzum yoktur, hemen kılabilir. Çünkü ağızdan kan çıkmadığı müddetçe, abdest bozulmuş olmaz. Ağzı tuz ile gargara yaptıktan sonra, pamuk konur. Sonra abdest alıp namaz kılınır. Şayet namaz kılarken ağızdan dışarı kan çıkarsa abdest bozulur. Abdestin bu sebeple bozulmaması için, abdest alırken Maliki taklit edilir. O zaman dişten gelen kan, ağızdan dışarı çıksa da abdest bozulmuş olmaz. ---------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: 1- Bir kuzu alıp kesecektim. Satıcı, "Bu kuzuyu çocuklarınla yemek üzere sana ucuza veririm veya hediye ederim. Bana da sevap olur" dedi. Kuzuyu arkadaşlarımla yesem veya satsam mahzuru olur mu? CEVAP: Hayır mahzuru olmaz. Çünkü kesmek şartı ile hayvan satın almak sahihtir, şart ise geçersizdir. Hediye de aynıdır. Hediyesi geçerlidir, şartı geçersizdir. Sual: 2- Bir kişi, küçük bir kuzusu olan koyunu gösterip, "Sana bu koyunu hediye ediyorum, yavrusunu büyüyünce bana verirsin" diyor. Kuzuyu büyüyünce o arkadaşa vermem gerekir mi? CEVAP: Kitaplarda, (Yavrusu benim olmak şartı ile bu hayvanı sana hediye ederim) demenin caiz olduğu, yavrusunu da hediye etmiş olur deniyor. Bu bakımdan kuzuyu ona vermek gerekmez. Sual: 3 - Evleneceğim kıza, "Ben mehir veremem. Eğer mehir istemezsen, seninle evlenirim" dedim. Kız da kabul etti. Yapacağımız nikah sahih olur mu? CEVAP: Evet nikah sahih olur. Fakat mehri misil vermeniz gerekir. Yani sizin oralarda ne kadar mehir veriliyorsa aynısını vermeniz gerekir. Veresiye hayvan satışı Sual: Şu tavuğu bana ver, üç gün sonra sana bir horoz vereyim veya şu koçu ver, sana bir hafta sonra iyi bir koyun vereyim demek, böyle bir alışveriş yapmak caiz midir? CEVAP: Caiz değil, fasiddir. Çünkü hayvanı hayvana veresiye satmak fasiddir. Biri veresiye olmaz, ama ikisi de peşin olursa caizdir. İpek elbise ile namaz Sual: Bir erkeğin yanında çalınmış elbise ve ipek varsa bunlarla namaz kılamazsa, namazını kazaya mı bırakması gerekir? CEVAP: Namaz kazaya bırakılmaz. Özürsüz namazı kazaya bırakmak büyük günah olur. İpek elbise ile namazını kılar. İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: İpek ve gasp edilmiş, çalınmış elbise ile namaz kılmak tahrimen mekruhtur. Hiçbir şey bulamayan bir erkeğin, yalnız ipek bulunca, ipek elbise ile namaz kılması lazım olur. (Redd-ül-muhtar) Yere düşen meyve Sual: Sokakta giderken yere düşmüş meyveler oluyor. Bunları alıp yemek caiz midir? CEVAP: Şehirde olsun, köyde olsun, ağaçtan sokağa düşmüş, ceviz gibi çürümeyen meyveleri, sahibinin izin vermiş olduğu biliniyorsa, alıp yemek caiz olur. Dut gibi çürüyecek meyve ise, sahibinin yasak ettiği bilinmedikçe alıp yenilebilir. Şafiide veli sırası Sual: Şafii mezhebinde nikahta veli sırası nasıldır? CEVAP: Veli sırası şöyledir: 1- Baba, 2- Babanın babası, 3- Babanın babasının babası, 4- Erkek kardeş, 5- Erkek kardeş oğlu, 6- Erkek kardeş oğlunun oğlu, 7- Amca, 8- Amca oğlu, 9- Amca oğlunun oğlu, 10- Bunların hiçbiri yoksa kadın kendisine bir veli seçer. ----------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Guslederken abdest bozulsa
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Maliki'ye göre guslederken ön avret yerine el dokununca abdest bozuluyor. Abdest bozulunca gusle yeniden mi başlamak gerekiyor? CEVAP: Hanefi'de de Maliki'de de guslederken herhangi bir şekilde abdest bozulunca yeniden başlanmaz. Abdest bozulunca, sadece o gusül abdesti ile namaz kılınmaz. Abdest bozulduğundan, namaz kılabilmek için yeniden abdest almak gerekir. Maliki'yi taklit eden, gusle başlarken önce iki edep yerini yıkar. Sonra namaz abdesti alır ve gusleder. O gusül abdesti ile namazını kılar. Tehıyyat-ül-mescid namazı Sual: Tehıyyat-ül-mescid namazı mekruh vakitlerde de kılınabilir mi? Şâfiiler mekruh vakit olsa da camiye gelince, iki rekat tehıyyat-ül-mescid namazı kılıyorlar. Hanefiler de kılabilir mi? CEVAP: Hanefi'de mekruh vakitlerde tehıyyat-ül-mescid namazı kılınmaz. Mesela öğle ezanı okunduktan sonra camiye girince iki rekat tehıyyat-ül-mescid kılabilir. İkindi namazı için camiye gelince kılabilir. Bir de yatsı için gelince kılabilir. Sabah namazına gelince imsaktan sonra tehıyyat-ül-mescid kılmak mekruh olur. Bir de akşam namazından önce ve öğle namazına 20 dakika kala kılınmaz. Camiye gelen kimse, farz veya sünnet yahut kaza kılarken, tehıyyat-ül-mescide de niyet ederse, bütün âlimlere göre, tehıyyat-ül-mescid namazı da kılınmış olur. Şafii mezhebinde, tehıyyat-ül-mescid namazı, o vaktin namazı olduğu için, kerahet vakti de olsa kılmak caizdir. Kız da ana babaya bakar Sual: Fakir olan ana ve babaya, zengin olan kız çocuğunun da nafaka vermesi bakması gerekir mi? CEVAP: Evet nafaka vermesi ve bakması gerekir. Kız ve oğlan çocuklar eşit miktarda nafaka verir. Oğlunun oğlu ile kızı bulunan ana ve babaya yalnız kızları bakar. Halbuki, mirası kız ile torun yarı yarıya alır. Gayri müslimle evlenmek Sual: Gayri müslim bir kadın, (Benimle evlenirsen Müslüman olacağım) dese, onunla evlenmeyi reddetmek küfür olur mu? CEVAP: Hayır küfür olmaz. Evlenme zorunluluğu yoktur. Süt çocuğunun idrarı Sual: Şafii mezhebinde süt çocuğunun idrarı necis midir? CEVAP: Şâfiî'de süt oğlanın idrarı hafif necâsettir. Sıkarak veya kurutarak izâle ettikten sonra, üzerine su serpince, akmasa dahi, temiz olur. Oğlan sütten başka bir şey, bir kere bile yerse veya iki yaşını geçerse idrarı kaba necaset olur. Süt emen kızın her zaman idrarı necistir, su ile yıkayarak temizlemek lazım olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şarap fabrikasına üzüm satmak veya taşımak caiz midir? Bazı hocalara sordum, kesinlikle haramdır diyorlar. CEVAP: Dürr-ül-muhtar kitabında diyor ki: Üzüm şırasını şarap yaptığı bilinen bir kimseye satmak caizdir. Çünkü günah şıranın kendisinde değildir. [Şıradan pekmez de, sirke de yapılabilir.], Şıra [şarap yapılarak] değişikliğe uğratıldıktan sonra alınıp satılması günah olur. İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: Şarap yapan Müslümana üzüm satmak câizdir. (K. Saadet) İbni Âbidin hazretleri bâgîleri, âsîleri anlatırken buyuruyor ki: Fitne yapanlara, âsîlere silah satmak, tahrîmen mekruhtur. Fakat, silah yapmaya yarayan eşyâyı, mesela demir satmak mekruh değildir. Yani, günah yapmakta kullanılan şeyin kendini satmak, tahrimen mekruh olur. Bu şeyi hazırlamaya yarayan maddeleri satmak ise, tenzîhen mekruh olur. Çalgıları satmak da tahrîmen mekruh olup, çalgı yapılan tahtayı, çalgıcıya satmak, tenzîhen mekruh olur. Şarkıcı câriyeyi, dövüş horozunu da, fâsıklara satmak tenzîhen mekruhtur. Çünkü, câriye, hizmetçi olarak satılır. Şarkı için satılmaz. Şarap yapana üzüm satmak da tenzîhen mekruhtur. Çünkü, kendileri haram işlemekte kullanılmaz. Haram olan şeyin hazırlanmasında kullanılır. Bunları, helal olan yere satamayan kimsenin, tenzîhen mekruh olan yere satması câizdir. (Redd-ül-muhtar) İslamî ülkede caiz olunca, gayri İslami ülkelerde caiz olduğunda hiç şüphe kalmaz. Şarap fabrikasına üzüm, bira fabrikasına arpa taşımak da bunun gibi caizdir. Kilise tamirinde çalışmak mekruh değildir. Çünkü, bu işin kendisi günah değildir. (Bezzaziyye) Yine İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Ücret ile kâfirin şarabını taşımak, kilise tamir etmek ve Hristiyana zünnar gibi küfür alametlerini satmak İmam-ı a'zama göre caizdir. (Reddül muhtar 5/251) Dini konularda bilmeden konuşmanın vebali, fetva nakletmenin mesuliyeti çok büyüktür. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Fetva vermeye en cüretli olanınız, ateşe [girmeye] en cüretli olanınızdır.) [Darimi] (Bilmeden fetva verene, yer ve gökteki melekler lanet eder.) [İbni Lâl, İbni Asakir] Allah'a sanatçı denmez Sual: Kur'an için anti virüs programı, Resulullah için yürüyen Kur'an, savaş peygamberi, Allah için mimar, sanatçı diyenler var. Böyle söylemek caiz midir? CEVAP: Allahü teâlânın isimleri, tevkîfîdir, yani dinin sahibinin bildirmesine mevkuftur, bağlıdır. İslamiyetin söylediği ismi söylemelidir. İslamiyet'in bildirmediği isim söylenemez. Ne kadar iyi, güzel isim olsa da, söylenmez. Dinde bid'at çıkarılmamalı. Diğerleri de böyledir. Allah Resulüne, Allah kelamına saygı göstermeli, misyonerlerin tuzaklarına düşüp de Müslüman olarak böyle şeyler söylememeli. --------------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Misvakın önemi nedir? CEVAP: Misvak, erak ağacının dalından, kesilen parçadır. Erak dalı bulunmazsa, zeytin veya başka dallardan da olabilir. Nar dalından misvak olmaz. Bugün, modern tıbbın diş sağlığı konusunda ortaya koymaya yeni başladığı tedavi usullerini, İslâmiyet 14 asır önce öğretmiştir. Diş sağlığına büyük bir fayda temin eden misvak, gayet basit ve en iyi diş temizleme vasıtasıdır. Dişlerin çürümesini önlemek için misvak kullanmak çok faydalıdır. Diş macunları ve tozları, dişlere zarar verebiliyor. En iyisi, sert bir fırçadır. Önce, dişleri kanatırsa da, korkmamalıdır. Diş etlerini kuvvetlendirir ve artık kanamaz. (Larousse İllustre Medical) Bu şekildeki diş temizliğini sağlayan en iyi vasıta misvaktır. Diş macunları, ağızdaki faydalı ve zararlı bütün mikropları öldürürken, misvak sadece zararlı mikropları öldürür. Dinimiz, temizliğin her çeşidini emretmiştir. Allahü teâlâ, (Temiz olanları severim) buyuruyor. (Bekara 222) Misvak abdestin, Şafiî'de ise namazın sünnetidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Cebrail aleyhisselam, misvak kullanmayı o kadar tavsiye etti ki, misvakın farz olacağından korktum.) [İbni Mace] (Eğer ümmetime güçlük vermeyeceğini bilseydim, her namaz için abdest almalarını ve her abdestte misvak kullanmalarını emrederdim.) [Buharî, Müslim] (Gece namazı için kalkınca, ağzınızı misvakla temizleyin! Çünkü bir melek, namazda Kur'an okuyanın ağzına yaklaşarak dinler.) [Deylemi] (Ağzı temizleyin! Ağızdaki yemek artıklarının kokusu melekleri rahatsız eder.) [Deylemi] (Misvak; ağzı temizler, görmeyi keskinleştirir, diş etlerini güçlendirir, dişleri beyazlaştırır ve çürümeyi önler, hazmı kolaylaştırır, mideye sıhhat verir, balgamı keser, hasenatı artırır. Allahü teâlâyı razı eder, melekleri sevindirir.) [Ebu Nuaym] (Misvak erkeğin fesahatini [konuşma güzelliğini] artırır.) [İ. Adiy, Hatib] (Ağzınız Kur'an yoludur, misvakla temizleyin.) [Ebu Nuaym] (Peygamberlerin beş sünneti: Hayâ, hilm, hacamat, misvak, güzel koku.) [Taberânî] (Misvakla kılınan iki rekat namaz, misvaksız kılınan 70 rekattan daha sevabdır.) [İ. Ahmed] Misvakın faydaları çoktur. En aşağısı sıkıntıyı giderir, en iyisi de ölürken şehadet getirmeyi hatırlatır. Sırat'ı geçmeyi kolaylaştırır, yaşlanmayı yavaşlatır. Resulullah her zaman yanında ayna, tarak ve misvak taşırdı. Eshab-ı kiram, savaşlarda bile misvaklarını ihmal etmezlerdi. İmam-ı a'zam hazretleri, "Misvak kullanmak, dinin sünnetlerindendir" buyurdu. Misvakı kullanmanın en az miktarı üst dişlere üç, alt dişlere de üç defa sürmektir. Misvaklarken dişlerin içi, dışı, üst ve alt kısımları ovuşturulur. Misvakı sağ el ile kullanmalıdır. Misvakı avucunun içine almamalı ve emmemelidir. Misvak, sağ elin küçük ve baş parmağı altta, diğer üç parmak üstte olarak tutulur. Misvaklamaya başlanınca, ağızdaki yaşlığı yutmak iyidir. Ondan sonra yutmak iyi değildir. Kullandıktan sonra misvakı yıkamalıdır. Misvakı yere yatırmamalı, dikine koymalıdır. Misvak, çok yaş, çok kuru ve bir karıştan uzun olmamalıdır! Yeni alınan misvakın ucu hafifçe çekiçle dövülünce tel tel ayrılır. Suya koymak gerekmez. ------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Âyet-el kürsiden önce veya sonra salâten tüncina'yı okumak niye bid'attir? CEVAP: Sünnete aykırı olduğu için bid'attir. Tesbihleri 33 iken 34 veya daha iyi olur diye 43 çekilse bid'at olur. Çünkü Peygamber efendimizin yaptığını değiştirmek olur. Başka zaman istediğiniz kadar tesbih çekmenizde mahzur olmaz; ama namazdan sonra 33 çekilir. 30 çekilse ne olur bid'at olur, 40 çekilse ne olur bid'at olur. Hiç çekilmese ne olur, bir şey olmaz; sevabından mahrum kalınır sadece. Bid'at, dinin o husustaki hükmünü beğenmemek, eksik veya fazla görerek ilave ve çıkarma yapmak demektir. Hanefilerde namazda parmak kaldırmak mekruhtur, haram diyen hatta bid'at diyen âlimler vardır. Mezhepsiz değilsek mezhebimizin hükmüne uymamız gerekir. Salâten tüncînâ'nın yeri orası değildir. Tesbihler bitip duaya başlanınca okunur. Tesbihlerden önce çekmek veya ayet-el kürsiden önce veya sonra çekmek bid'at olur. Orda sadece Salâten tüncînâ değil mesela Rabbena atina okunsa da bid'at olur çünkü orası dua ve salevat yeri değildir. Üç ihlas okumak Kur'an-ı kerimi hatmetmek gibi sevaptır, ancak bunu farz ile sünnet; sünnet ile farz arasında okumak bid'attir, yahut ayet-el kürsiden önce veya sonra okumak bidattir. Sünnet ile farz, farz ile sünnet arasında dua edilmez, Hanefi'de dua edilirse sünnet hiç kılınmamış gibi oluyor bazı âlimlere göre de sevabı gidiyor. Onun için din nasıl bildirmişse ona uymak gerekir. Günaha sebep olmak Sual: Bir âyet ve bir hadiste, (Kimse kimsenin günahını çekmez) denirken, başka bir hadiste, (Kötülüğe sebep olan, o kötülüğü işleyenin günahını çeker) deniyor. Bunda bir tenakuz yok mu? CEVAP: Hiç bir tenakuz yoktur. Son hadis-i şerifin meali şöyledir: (Dinimizde iyi bir çığır açan bunun sevabı ile, bununla amel edenlerin sevabına kavuşur, o yolda gidenlerin sevabından da hiçbir şey eksilmez. Kim de, dinimizde kötü bir çığır açarsa bunun günahı ile, bu yolda gidenlerin günahı, ona da verilir, o kötü yolda gidenlerin günahından da hiçbir şey eksilmez.) [Müslim] Bu hadis-i şerifte, iyiliğe vesile olanın sevap kazandığı, kötülüğe vesile olanın günah işlediği bildiriliyor. Günaha sebep olan, kendi günahını çekiyor. Günah işleyenin günahı azalmıyor, onun günahı başkasının sırtına vurulmuyor. Günaha sebep olan da aynı günaha ortak oluyor. Kimse kimsenin günahını çekmiyor, herkes ektiğini biçiyor. Cenazeyi yıkarken Sual: Cenazeyi yıkarken kıbleye karşı yan yatırarak mı yıkamak gerekir? CEVAP: Cenaze, göbek ile diz arası örtülü olarak, sırt üstü veya kolay olan şekilde yatırılır. Kıbleye karşı yatırmak sünnettir. Kadın hayvan keser Sual: Kadınlar hayvan kesebilir mi? CEVAP: Evet kadınlar da hayvan kesebilir, mahzuru yoktur. Genelde hayvan kesimi güç kuvvet istediği için kadınlar büyükbaş hayvan kesemezler. Tavuk, kaz gibi hayvanları ise rahatça kesebilirler. -------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Hacca gitmek yerine o parayı muhtaç bir fakire vermek hacca gitmekten iyidir. Adak kurbanını kesmek yerine parasını bir fakire vermek kurbanı kesmekten daha iyidir" diyorlar. O zaman hiç hacca gitmemek ve hiç kurban kesmemek mi gerekiyor? CEVAP: Kurban diye adanınca, onu ilk kurban bayramında kesmek gerekir. Kesilmezse artık bir daha kesilmez. Kurban demeyip adak denirse, her zaman kesilebilir. Fakire yardım etmek sadaka vermek adak yerine geçmez. Sadaka vermek veya yoksullara yardım etmek, hac yerine geçmez. Böyle söyleyenlerin ya dinden haberleri yok veya kasıtlı olarak ibadetleri bozmak için böyle şeyler uyduruyorlar. Hac farzdır, sadaka nafiledir. Kurban vaciptir, sadaka nafiledir. Nafile, vacibin ve farzın yerine geçmez. Fakire yardım etmek nafile ibadettir. Hac ise farzdır. Kurban ise vaciptir. Adak da vaciptir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Farzın yanında nafilenin hiç kıymeti yoktur. Deniz yanında, damla bile değildir. İnandığın gibi yaşamazsan, yaşadığın gibi inanmaya başlarsın. Bunun için Hz. Ömer buyurdu ki: (Dininizi doğru öğrenip, buna uygun yaşayın. Yoksa yaşadığınızı din zannedersiniz.) Nefsin ağlaması Sual: Tam İlmihal'de diyor ki: "Radyoda, Kur'an-ı kerimi ve mevlidi hürmetle dinleyenler, hâfızın nağmeleri ile ağlayanlar olur. Güzel ses, nağme, kalbi hastalanmış olanların nefsine tesir etmektedir. Nefsi beslemektedir. Nefs, insanı ağlatmaktadır. Halbuki, Kur'an-ı kerim okumak sünnettir. Harama, hatta mekruha sebep olan sünneti terk etmek lazım olduğu, fıkıhta, temel bilgilerden biridir. O hâlde, radyoda Kur'an-ı kerim ve mevlid okumamak daha doğru olmaktadır." Bu ifadelerden radyodan ilahi, mevlid ve Kur'an dinlemenin uygun olmadığı mı anlaşılıyor? Bunları dinleyip ağlamak nefisten midir? Allah korkusundan ağlanmaz mı? Allah korkusunu veren müzik helal olmaz mı? CEVAP: Güzel sesten, müzikten ağlamak nefisten diyor. Kur'anın manasını anlayıp da, Allah korkusundan ağlamak başkadır. Yani Kur'an ve ilahi dinleyip her ağlamanın Allah korkusundan olduğu sanılmamalı deniyor. Müzik Allah korkusu vermez. Ağlamanın Allah korkusundan değil, nefisten olduğu bildiriliyor. Allahü teâlânın rızası, haram ettiği, yasak ettiği şeylerde olmaz, yani haramları işleyerek Allah'ın rızası kazanılmaz. Aksine, bu haramları terk ederek kazanılır. İki kat azap Sual: Araf suresinde, (İki kat azap veriliyor) deniyor. Niye normal ceza değil de, iki kat ceza veriliyor? CEVAP: İki kat verilmesi de normal. Tefsirlerde iki kat azaptan maksat şöyle bildiriliyor: Hem kendi küfürlerinden, hem de başkalarını saptırdıklarından dolayı iki kat azap veriliyor. Onlara uyanlar da, hem kâfir olduklarından, hem de sapık bir lideri körü körüne taklit ettiklerinden dolayı iki kat azaba maruz kalacaklardır. (Beydavi) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamberimiz dünyaya ait, fenne ait işlerde, (Dünya işini siz daha iyi bilirsiniz) buyuruyor. Peygamber efendimiz dünya işlerinden anlamıyor muydu? CEVAP: Elbette anlardı ve daha iyisini de bilirdi. Ancak tecrübeye önem verilmesi için öyle buyurmuştur. (Dünya işlerini siz daha iyi bilirsiniz) demek, dünyanıza faydalı olan şeyleri bulup yapmanız için benim bildirmeme lüzum yoktur demektir. Dini vazifelerinizi, ibadetlerinizi bilemezsiniz. Onları benden öğreniniz demektir. Eshab-ı kiram, Peygamber efendimize sordu: - Yemen'e gidenlerimiz, orada hurma ağaçlarını, başka türlü aşıladıklarını ve daha iyi hurma aldıklarını gördük. Biz Medine'deki ağaçlarımızı babalarımızdan gördüğümüz gibi mi aşılayalım, yoksa, Yemen'de gördüğümüz gibi aşılayıp da, daha iyi ve daha bol mu elde edelim? Resulullah bunlara şöyle diyebilirdi: - Biraz bekleyin! Cebrail aleyhisselam gelince, ona sorar, anlar, size bildiririm. Veya, biraz düşüneyim. Allahü teâlâ, kalbime doğrusunu bildirir. Ben de, size söylerim. Ama böyle demedi. Buyurdu ki: - Tecrübe edin! Bir kısım ağaçları, babalarınızın usulü ile, başka ağaçları da, Yemen'de öğrendiğiniz usul ile aşılayın! Hangisi daha iyi hurma verirse, her zaman o usul ile yapın! Yani tecrübeyi, fennin esası olan tecrübeye güvenmeyi emir buyurdu. Kendisi melekten anlar veya mübarek kalbine elbette doğar idi. Fakat, dünyanın her tarafında, kıyamete kadar gelecek Müslümanların, tecrübeye, fenne güvenmelerini işaret buyurdu. Din âlimlerinin vazifesi de dünya işlerini öğretmek değildir. Yani Müslümanlara, anadan doğar doğmaz meme aradıkları gibi, içgüdüleri ile bilecekleri, anlayacakları ihtiyaçlarını, menfaatlerini, kısacası tabii vazifelerini öğretmek değildir. Para kazan, aç kalma, karnını doyur, lokmayı ağzına koy, yorulunca dinlen... gibi nasihatleri hayvanlara bile bildirmeye lüzum yoktur. Din âlimlerinin vazifesi dünya menfaatlerini elde ederken, ahireti unutmamak, hak ve adaleti gözetmek, nefse uymamak ve çalışırken, Allah'a güvenmek, gevşeklik yapmamak, böylece kendi kuvvetine manevi bir kuvvet de eklemek gibi faydalı ve ışıklı yolları insanlara göstermektir. Tavuk kesimi Sual: Duyduğuma göre, bazı kesim yerlerinde, bıçaklara besmele yazdırmışlar onlarla kesiyorlarmış. Bazı yerlerde de, makineye besmele yazmışlar. Bazı yerlerde de sabah bir kere besmele çekmek yeter deniyormuş. Böyle kesilen tavuk ve diğer hayvanlar yenir mi? CEVAP: Bütün din kitaplarında her hayvan için ayrı besmele çekilmesinin gerektiği bildiriliyor. Evcil hayvan ile yabani hayvanların kesimi farklıdır. Avcı, tavşana, kekliğe silah atarken, ava, tazıyı [av köpeğini] salarken, kekliğe, bıldırcına şahini gönderirken besmele çekmekle o hayvan dine uygun kesilmiş sayılır. Ama bir tavuğa besmele ile kurşun atılsa o hayvan yenmez. Çünkü tavuğu tutup kesme imkanı vardır. Büyük çiftliklerde yüzlerce tavuk aynı anda kesilecekse, her tavuk kesim yerine konunca besmele çekmek gerekir. Sonra makinenin düğmesine basarken de bir besmele çekilse kifayet eder. Çünkü her biri besmele ile konulmuştur. ---------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mucize ve keramet ile istidrac ve sihir arasındaki fark nedir? Allahü teâlâ, kâfire bu kuvveti niçin verdi? Bunlar birbirinden nasıl ayırt edilir? CEVAP: İslâm âlimleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, her şeyi bir sebep altında yaratmaktadır. Bu sebeplere, iş yapabilecek tesir, kuvvet vermiştir. Bu kuvvetlere, tabiat kuvvetleri, fizik, kimya ve biyoloji kanunları diyoruz. Bir iş yapmamız, bir şeyi elde etmemiz için, bu işin sebeplerine yapışmamız lazımdır. İnsanların bütün hareketleri, işleri, Allahü teâlânın bu âdeti içinde meydana gelmektedir. Allahü teâlâ, sevdiği insanlara, iyilik, ikram olmak için ve azılı düşmanlarını da "aldatmak" için, bunlara, âdetini bozarak, sebepsiz harika şeyler yaratıyor. [İslamiyet'e uyanların nefisleri temizlenir, düşmanlıkları kalmaz. Açlık çeken, sıkıntılı yaşayan kâfirlerin nefisleri ise zayıflar. Kötülük yapamaz. Bunun için, papazlarda da harikulade işler hasıl olur.] Harikalar beş çeşittir: 1- Peygamberlerden, meydana gelen harikalara (Mucize) denir. 2- Evliyadan meydana gelen harikalara (Keramet) denir. 3- Evliya olmayan müminlerden meydana gelen harikalara (Firaset) denir. 4- Fasıklardan, günahı çok olanlardan zuhur edenlere (İstidrac) denir. Allahü teâlânın aldatarak, nimet şeklinde gösterdiği musibetlerdir. Onları derece derece, yavaş yavaş Cehenneme götürür. 5- Kâfirlerden zuhur edenlere ise (Sihir), yani büyü denir. İbni Hacer-i Hiytemi hazretleri diyor ki: Sihir ile, birinin kolunu kesip, sonra yapıştırmak, kendi ağzına, bedenine bıçak, kama sokup çıkarmak gibi gösteriler yapan tarikatçılar, bu gösterilerine keramet derse, kadı tarafından öldürülür. Başka şekilde yapıyorsa, ağır cezalandırılır. (Fetava-yı hadisiyye) Allahü teâlânın, bir kulun bütün muradını yerine getirmesi, her istediğini vermesi, harikalar göstermesi, onun Allahü teâlâ katında makbul bir kul olduğunu göstermez. Bunlar, bazı kullarına iyilik ve ihsandır. Bazılarına da istidracdır. Allahü teâlâ, mealen (Onları derece derece aşağı indiriyoruz, helake sürüklüyoruz; ama onlar bunu bilmiyorlar) buyurdu. (Araf 182) [Birbiri ardınca kendilerine nimetler gelir, onlar bunu bir lütuf sanırlar da şımarırlar. İşte o zaman üzerlerine Allah'ın azabı hak olur (Beydavi) Onlar her günah işledikçe biz de nimetimizi yenileriz demektir. (Dahhak)] Evliya, keramet ile meşgul olmaz ve onunla öğünmez. Fakat istidrac sahibi olan kimse, bu durumu, güzel haller zan eder. Bunların aldatma olduğunu anlamaz. Kendini azab-ı ilahiden emin bulur. Kötü akıbetten sakınmaz. [Firavun'un dişlerinin arası açık değildi, yemek kırıntıları girip rahatsız etmezdi. Ömründe bir kere başı ağrımamıştı. Bunları kendinden bilip tanrılık iddiasında bulundu.] Velinin keramete ihtiyacı yoktur. Kalbin zikre alışması yanında, kerametin hiç kıymeti yoktur. Keramet sahibi olmak, derecenin yüksek olmasını bildirmez. Harikalar gösteren kimsede İslamiyet'e kıl ucu kadar aykırılık var ise, onunki keramet değil istidracdır. Salih biri, keramet ile istidracı ayırabilir. Harika gösteren biri ile konuşunca, kalbinde, dünya sevgisi azalıp, Allahü teâlâya bağlılığı artarsa onun, keramet sahibi olduğunu anlar. Eğer böyle olmazsa, istidrac sahibidir. Evliyanın sözleri ile, kalbinde bir değişiklik duymayan kimsenin ruhu hasta, basireti, yani kalb gözü kördür, duygusuzdur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Resulullah'ın çok evlenmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gayri Müslimler Resulullahın çok evlenmesini tenkit ediyorlar. Peygamberimizin çok evlenmesinin sebebi nedir? CEVAP: Resulullah ilk olarak, 25 yaşında iken, 40 yaşında ve dul bir kadın olan Hz. Hatice ile evlendi. 25 yıl beraber yaşadı. Bu hayatta iken, Resul-i Ekrem hiç evlenmedi. 55 yaşında iken, Hz. Hatice'nin ölümünden uzun bir müddet sonra, Allahü teâlânın emri ile Hz. Âişe ile nikâhlandı. Hz. Âişe büluğa erdikten bir müddet sonra da onunla evlendi. Diğerlerini dini sebeplerle veya merhamet ve ihsan ederek nikâh etti. Bunların hepsi dul idi. Çoğu da yaşlı idi. Mesela, Mekke'deki kâfirlerin, eziyetleri dayanılamayacak bir dereceye geldiğinde, Eshab-ı kiramın bir kısmı Habeşistan'a hicret etmişti. Habeş padişahı Necaşi, İsevî idi. Müslümanlara çeşitli şeyler sorup, aldığı olgun cevaplara hayran kalarak imana geldi. Müslümanlara çok iyilik etti. Ubeydullah bin Cahş, papazlara aldanıp, karısı Ümm-i Habibe'yi de dinden çıkıp zengin olmaya zorladı ise de, kadın, fakirliğe ve ölüme razı olacağını, fakat İslamiyet'ten çıkmayacağını söyleyince, bunu boşadı. Sefalet içinde ölmesini bekliyordu. Hz. Ümm-i Habibe, Kureyş kâfirlerinin başkumandanı Ebu Süfyan'ın kızı idi. Resulullah, o zamanlarda, Kureyş orduları ile, çok çetin savaşlarla uğraşıyordu. Resulullah, Hz. Ümm-i Habibe'nin dininin kuvvetini ve başına gelenleri işitince, Necaşi'ye mektup yazıp, (Ümm-i Habibe ile evleneceğim. Nikâhımı yap! Sonra, kendisini buraya gönder) şeklinde talepte bulundu. Necaşi daha önce Müslüman olduğu için mektuba çok hürmet edip, oradaki Müslümanları sarayına davet ederek, ziyafet verdi. Nikâh yapılıp, hediye ve ihsanlarda bulundu. Bu suretle, Hz.Ümm-i Habibe, imanının mükafatına kavuşarak, zengin ve rahat oldu. Onun sayesinde, oradaki Müslümanlar da rahat etti. Bu nikâh, Ebu Süfyan'ın ilerde Müslüman olmakla şereflenmesini hazırlayan sebeplerden birisi oldu. Görülüyor ki bu nikâh, kâfirlerin iftiralarının ne kadar çürük olduğunu bildirdiği gibi, Resulullahın aklının, zekasının, dehasının ve merhametinin yüksek derecesini de göstermektedir... Hz. Ömer'in kızı Hz. Hafsa dul kalmıştı. Hz. Ömer, Hz. Ebu Bekir'e ve Hz. Osman'a, "Kızımı alır mısın?" dediğinde, "Düşüneyim" demişlerdi. Bir gün, Resulullah, onların yanında iken Hz. Ömer'e üzüntüsünün sebebini sordu, o da anlattı. Resulullah, çok sevdiği üç Eshabının üzülmesini istemediğinden, onları sevindirmek için, (Ya Ömer, kızını, bu ikisinden daha iyisi ile evlendirmek ister misin?) buyurdu Hz. Ömer şaşırdı! Çünkü, onlardan daha iyi kimse olmadığını biliyordu. (Ya Ömer, kızınla ben evleneyim) buyurdu... Benî Mustalak kabilesinden alınan yüzlerce esir arasında, Cüveyriyye, kabilenin reisi Haris'in kızı idi. Bunu satın alıp azat ederek, kendilerine nikâh edince, Eshab-ı kiramın hepsi, (Resulullahın ailesinin, annemizin akrabasını hizmetçi olarak kullanmaktan hayâ ederiz) dedi. Hepsi, esirlerini azat etti. Bu nikâh, yüzlerce esirin azat olmasına sebep oldu. Resulullahın çok evlenmesinin mühim bir sebebi de, dini bildirmek içindi. Hz. Aişe, kadınların suallerinin hepsine cevap vermeye vakit bulamıyordu. Bu mühim hizmeti kolaylaştırmak ve Hz. Âişe'nin yükünü hafifletmek için, gerektiği kadar hanımı nikah etti... ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Kur'anda her şey açık değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hadisler olmadan Kur'anla amel edebilir miyiz? CEVAP: Hadis-i şerifler olmadan Kur'an-ı kerimle amel etmek mümkün olmadığı gibi, mezhepler olmadan da hadis-i şeriflerle amel etmemiz mümkün olmaz. İmam-ı Şarani hazretleri buyuruyor ki: İmam-ı Beyheki Delail kitabında şöyle rivayet eder: Eshab-ı kiramdan İmran bin Husayn (Radıyallahü anh), şefaatle ilgili bazı hadisler nakleder. Oradakilerden biri der ki: - Siz hadisler bildiriyorsunuz, fakat biz bunlarla ilgili Kur'anda bir şey bulamıyoruz. İmran bin Husayn hazretleri buyurur ki: - Sen Kur'anı okudun mu? - Evet. - Kur'anda sabah namazının farzının iki, akşamınkinin üç, öğle, ikindi ve yatsının farzının ise dört rekat olduğuna rastladın mı? - Hayır. - Peki bunları kimden öğrendiniz? Bizden [Eshab-ı kiramdan] öğrenmediniz mi? Biz de Resulullahtan öğrenmedik mi? Peki Kur'anda kırk koyunda bir koyun, şu kadar devede şu kadar, şu kadar paraya şu kadar dirhem zekat düştüğüne rastladın mı? - Hayır. - Öyleyse bunları kimden öğrendiniz? Bizden öğrenmediniz mi? Biz de Resulullahtan öğrenmedik mi? Hac suresinde (Eski evi [Kâbe'yi] tavaf etsinler) âyetini okumadınız mı? Peki orada Kâbe'yi yedi defa tavaf edin diye bir ifadeye rastladınız mı? - Hayır. - Allahü teâlânın Kur'anda şöyle buyurduğunu duymadınız mı? (Peygamber size neyi verdiyse onu alın, size neyi yasakladıysa ondan sakının.) [Haşr 7] Hz. İmran daha sonra buyurur ki: Sizin bilmediğiniz bizim Resulullahtan öğrendiğimiz daha çok şey vardır. (Mizan) Bir âyet-i kerime meali: (Size, âyetlerimizi okuyacak, sizi her kötülükten arıtacak, size kitabı ve hikmeti öğretecek ve bilmediklerinizi bildirecek aranızdan, bir resul gönderdik.) [Bekara 151] İmam-ı Şafii hazretleri, (Bu âyetteki hikmetten maksat, Resulullahın sünnetidir. Önce Kur'an zikredilmiş, peşinden hikmet bildirilmiştir) buyuruyor. Kur'an-ı kerim açıklamasız öğrenilseydi, Peygamber efendimize, (tebliğ et yeter) denilirdi, ayrıca (açıkla) denmezdi. Halbuki, açıklanması da emredilmiştir. İki ayet meali şöyledir: (Kur'anı insanlara açıklayasın diye sana indirdik.) [Nahl 44] (Biz bu Kitabı, hakkında ihtilafa düştükleri şeyi insanlara açıklayasın ve iman eden bir kavme de hidayet ve rahmet olsun diye sana indirdik.) [Nahl 64] Bu âyetler, açıklamayı gerektiren âyetlerin bulunduğunu gösterdiği gibi, bunu açıklamaya Resulullahın yetkisi olduğunu da göstermektedir. Kur'an-ı kerimde her bilgi vardır. Ancak açık değildir. Resulullah bunları vahiy ile öğrenmiş ve ümmetine bildirmiştir. İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Bana Kur'anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed] (Cebrail aleyhisselam, Kur'an ile beraber açıklaması olan sünneti de getirdi.) [Darimi] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namazda ilk safta durmak diğer saflardakinden daha fazla sevap mıdır? CEVAP: Evet. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (İmamın tam arkasında durana 100, onun sağındakilere 75, solundakilere 50 ve diğer saflarda duranlara da 25 sevap verilir.) [Şir'a] (Mescid ehline rahmet, önce imama, sonra sağ taraftakilere, sonra da diğer saflara iner.) [Deylemi] (Allahü teâlâ, ilk saftakilere rahmet eder, melekler de ilk saftakilere dua ve istiğfar eder.) [Ebu Davud, Nesai, İ. Ahmed] (En hayırlı saf, ilk saftır. Sevabı en az olan da geri saflardır.) [Müslim] (İlk safın fazileti bilinseydi, oraya geçmek için kur'a çekilirdi.) [Müslim] (Namaz kılarken [cemaat içinde] daha faziletli olanlara ilk safta, ötekilere de, son safta bulunmak nasip olur.) [Müslim] Peygamber efendimiz, (Cennete girmek için ne yapayım?) diyen zata, (Müezzin veya imam ol) buyurdu. O da (yapamam) dedi. (Öyle ise namazını ilk safta kıl) buyurdu. (Buhari) Ön safa geçerken kimseyi incitmemeli! Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Halkı incitmemek için ön safa geçmeyen, iki misli sevaba kavuşur.) [Taberani] Bir gün daha çok sevaba kavuşmak için, cemaat mescidin sağ tarafını doldurup sol tarafta açıklık kalınca, Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mescidin solundaki açıklığı dolduran, iki misli sevap kazanır.) [Taberani] İlk önce lazım olan Sual: Yeni Müslüman olan bir yabancı arkadaş var. Buna ilk önce neyi öğretmeliyiz? CEVAP: İlk önce imanı, yani Allahü teâlâyı, Onun sıfatlarını, Resulullah efendimizin Allah'ın Peygamberi olduğunu, Amentü'de bildirilen altı esası, sonra da İslam'ın beş şartını öğretip namaz kılmasını sağlamalıdır. Çünkü bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kitab ehli olan bir kavme görevle gidince, önce, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah demeye davet et. Bunu kabul ederlerse, günde beş vakit namazın farz olduğunu bildir. Bunu da kabul ederlerse, Allah'ın Müslümanların zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen zekatı farz kıldığını söyle.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud] Bu hadis-i şerifte ilk önce, Allah'a imanla birlikte Resulünü de tasdik bildirilmiştir. Resulullahı tasdik etmeyen mümin ve Müslüman olamaz Kamet okurken Sual: Kamet okurken, hayyealassalatü, Kad kametisselatü mü denir? CEVAP: Hayyealessalati ve Kad kametissalatü diye okunur. Ti mi, tü mü diye tereddüt edince ikisini de salah diye bitirmek caizdir. Yani Hayyealessalah ve Kad kametissalah diye okunur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mezhepsiz biri, "Yaygın kanaate göre kadınlar hayzlı, yani âdetli iken namaz kılamaz, oruç tutamaz, Mushaf'a el süremez, camiye giremez deniyorsa da, bunu yasaklayan ne bir hadis, ne de başka bir delil yoktur" diyor. Peki din kitaplarının hepsi yanlış mı yazıyor? CEVAP: Hepsi doğru yazıyor. Hepsinin delili vardır. Mezhepsiz, hak olan dört mezhep demiyor, Ehl-i sünnet âlimleri demiyor, yaygın kanaate göre diyerek, Allah ve Resulünün emirlerine, Resulullahın vârisleri olan âlimlerin naklettiklerine yanlış bir kanaat diyor. Halbuki aksini söyleyen bir tek Ehl-i sünnet âlimi yoktur. Hayzlı kadın şunları yapamaz: 1-) Namaz kılamaz. Bir hadis-i şerif meali: (Hayzlı kadın namaz kılamaz.) [Ebu Davud] Ümmü Büsse radıyallahü anha anlatır: Hac esnasında Ümmü Seleme radıyallahü anhaya sordum: - Ey müminlerin annesi, hayız sırasında kılınmayan namazların kazası gerekir mi? - Hayır, kaza edilmez. Hanımlarından biri, nifas sebebiyle kırk gün namaz kılmadı, Resulullah nifas zamanı kılınmayan namazları kaza etmesini emretmedi. (Ebu Davud) Nifas da hayz gibi olduğu için böyle bildirilmiştir. 2-) Kur'an okuyamaz. Bir hadis-i şerif meali: (Hayzlı ve cünüp, Kur'an okuyamaz.) [Tirmizi] 3-) Oruç tutamaz. Bir kadın Hz. Âişe validemize sordu: - Niye hayzlı kadın orucunu kaza ediyor da, namazını kaza etmiyor? Âişe validemiz buyurdu ki: - Sen Haruriye [harici] misin? - Haruriye değilim, fakat soruyorum. - Hayzımız Ramazana rastlardı da, oruç tutmayıp, kazası ile emrolunur; fakat hayzlı iken kılmadığımız namazları kaza etmekle emrolunmazdık. (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai) Bir hadis-i şerif meali de şöyle: Resulullah zamanında hayz veya nifas sebebiyle Ramazanda hanımlarından biri orucunu yerdi de, Resulullah ile birlikte Şaban ayına kadar kaza etmediği olurdu. (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai) 4-) Mushaf'a el süremez. Bir hadis-i şerif meali: (Kur'ana ancak temiz olan dokunabilir.) [Nesai] 5-) Camiye giremez. Bir hadis-i şerif meali: (Cünübe ve hayzlıya mescide girmek helal olmaz.) [İbni Mace] 6-) Kâbe'yi tavaf edemez. Bir hadis-i şerif meali: (Beytullahı tavaf etmek, namaz kılmak gibidir, yani abdestli olmak lazımdır.) [Tirmizi] 7-) Kocası ile cima edemez. Bu husus Bekara 222. âyet-i kerimde de bildiriliyor. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Hayzın başladığını ve bittiğini kocasından saklayan kadın melundur.) [Cevhere] Hayzlı iken kadına yaklaşmak haram olduğu için bunu saklayan kadın günaha girer. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Çıplak ayakla namaz kılmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kadın ve erkeğin çıplak ayakla namaz kılması mekruh mudur? CEVAP: Erkeklerin çıplak ayakla namaz kılmaları mekruhtur. İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Namazı, nalın veya mest ile kılmak, çıplak ayakla kılmaktan efdaldir. Böylece, Yahudilere uyulmamış olur. Hadis-i şerifte, (Yahudilere benzememek için namazları, nalın [bir cins ayakkabı] ile kılın) buyuruldu. Resulullah ve Eshab-ı kiram, sokakta giydikleri nalın ile kılarlardı. Nalınları temiz idi ve Mescid-i Nebi kum döşeli idi. Kirli nalınla girilmezdi. (Redd-ül muhtar) Ayakları herhangi bir şey ile örterek namaz kılmayı bildiren üç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Yahudiler, namaz kılarken nalın veya mest ile ayaklarını örtmezler. Siz onlara muhalefet edin, nalın veya mest giyinin!) [Müslim, Ebu Davud, Hakim, Taberani] (Müşriklere muhalefet edin, namaz kılarken mestlerinizi giyin.) [Hakim] (Nalını olmayan, mestlerini giysin.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ. Ahmed] Kirli mest, nalın vs. ile mescide girilmezdi. Şimdi çorap giyerek bu sünnet yerine getirilir. Eshab-ı kiram kamis denilen ayağa kadar uzun olan gömlek ile, yani entari ile namaz kıldıkları için ayakları örtülmüş olurdu. Ayaklar örtülü kılınan namazın çok sevap olduğu Halebi, Berika ve Hadika kitaplarında da yazılıdır. Müslüman olmayanlar, kiliselerinde başı açık, ayağı çıplak tapınıyor, onlar gibi, uygar, modern ibadet etmeli diyerek, başı açık, ayağı çıplak kılmak veya yükseğe secde etmek caiz değildir. Kadınların ayaklarının açık olmasında iki kavil vardır. Birinci kavle göre mekruh, ikinci kavle göre namaz bozulur. Kadınlar, ya çorap veya ayaklara kadar uzun etek ile namaz kılmalı! Gecikme cezası Sual: Bir hoca, "Elektrik, su parasını geciktikten sonra ödenince alınan fazlalık faizdir, büyük günahtır. Kredi kartlarını zamanında ödemeyince de alınan fazlalık da böyledir" dedi. Unutuyoruz veya o an için para bulamıyoruz, gecikince niye büyük günah oluyor? CEVAP: Bunlar gecikme cezasıdır. Mesela şu anda önümde İSKİ'nın su faturası var. Gecikme cezası diye yazıyor. Ötekiler de gecikme cezasıdır. Kırmızı ışıkta geçince ceza yazarlar, adına faiz dense de cezadır. Bir malı belli bir kârla satan kimse, (Şu kadar kâr alıyorum) yerine (Şu kadar faiz alıyorum) dese faiz olmaz. Bankalar gecikme cezasına faiz demekle faiz olmuş olmaz. Zaruretsiz gecikme cezasına çarpılmak da günahtır. O ayrıdır. Gecikme cezalarına faiz denilse de, faiz olmaz. Şahitlerin kızı tanıması Sual: Almanya'da yaşıyorum. Türkiye'deki bir kızla nikahlanacağım. Kız, vekaletini telefonla bir arkadaşıma verse, burada nikah kıymamız sahih olur mu? CEVAP: Şahitler kızı tanımıyorsa nikah sahih olmaz. Tam İlmihal'de diyor ki: Vekil yapmakta ve nikahta, şahitlerin kadını tanımaları lazımdır. Yanında iseler, yüzünü görmeleri iyi olur. Başka odadan sesini duyarlarsa, kadın odada yalnız ise, caiz olur. Nikâh kıyılırken, veli veya vekil şahitlerin bildiği kadının yalnız ismini söyler. Şahitlerin tanımadıkları kadının, babasının ve dedesinin adını da söylemesi lazımdır. Tanımak, kimin kızı ve hangi kızı olduğunu bilmek demektir. Şahsını, şeklini bilmek değildir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Düşmanın işkence ve tecavüzüne maruz kalacağını bilenin kendini ve yakınlarını öldürmesi veya acı duymamak için uyku hapı ile intihar etmesi günah mıdır? CEVAP: Hastalık ve dünya sıkıntılarından kurtulmak için ölümü istemek caiz değildir. Fakat dindeki fitneler sebebiyle ölüm istenebilir. Bu konudaki iki hadis-i şerif meali şöyledir: (Ölümü istemeyin! Çünkü bir kişi iyi ise, yaşadıkça iyiliği artar. Kötü ise, hatalarından dönüp doğru yola gelebilir.) [Buhari] (Sıkıntılardan dolayı ölümü istemeyin! Dayanamayan, "Ya Rabbi, hakkımda yaşamak hayırlı ise, yaşamayı, ölmek hayırlı ise, ölümü nasip et!" desin!) [Buhari] Düşmanın her türlü işkence ve tecavüzüne maruz kalacağını bilen kimsenin kendini ve yakınlarını öldürmesi caiz değildir. Zorla tecavüze uğrayan günah işlemiş de olmaz. Ayrıca düşman elinde ölen şehid olur. Şehid olan kimse, ölüm acısını duymaz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Şehid, ölüm acısı duymaz, kabirde üzülmez, kıyametin dehşeti, hesap, mizan, sırat onu rahatsız etmez, doğruca Cennete gider.) [Beyheki] Genel olarak imansız veya imanı zayıf olan intihar eder. Müslüman, intiharı düşünmez. Çünkü intihar, bir çare, bir kurtuluş değil, aksine tarifi imkânsız azaplara kendini atmak demektir. İntihar etmek, küfre yakın çok büyük günah olduğu için, ölürken dayanılmaz acılara maruz kalınır. Ölüm acısı, sanıldığı gibi bir an değildir. İntihar edince ahirette de daha büyük acılara girilir. Ahiret sıkıntıları dünya sıkıntıları gibi değildir. Çok ağırdır. Dünya sıkıntılarına dayanamayıp intihar eden, ölüm acısına ve ahiret sıkıntılarına nasıl dayanır? İntihar eden, dirilene kadar intihar acısını duyar. Kendini öldürmek, başkasını öldürmekten daha büyük günahtır. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir şeyle canına kıyana, Cehennemde onunla azap edilir.) [Buhari] (İple boğazını sıkarak intihar eden, boğazı sıkılarak azap görür. Herhangi bir bıçakla intihar eden, Cehennemde bıçaklanarak azap görür.) [Buhari] Ölüm acısı... Bir kâfir, uyku hapı içerek veya narkozla her tarafı uyuşturulduktan sonra da ölse, çok şiddetli olan ölüm acısını duyar. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Ölüm meleğini görmek, bin kılıç darbesinden daha şiddetlidir.) [Ebu Nuaym] (Ölüm acısı çok şiddetli ise de, ölümden sonraki acılara göre çok hafiftir.) [İ.Ahmed] Dirilene kadar ölüm acısı duyulur. (İ.Evzai) Maalesef şimdiki bazı gençler, Avrupa'nın her türlü kötülüğüne özeniyorlar. İntihar etmek de bunlardan birisidir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Ölmek felaket değil, öldükten sonra başına gelecekleri bilmemek, tedbirini almamak felakettir.) Narkozlu hasta, ameliyat acısını duymadığı gibi, salih mümin de kurşun yağmuruna tutulsa, vücudu dilim dilim dilinse ölüm acısını duymaz. Hz.Yusuf'un güzelliği karşısında kendinden geçen kadınlar, ellerini kestikleri halde farkına varamadılar. Ölüm meleğinin güzel suretini gören mümine Allahü teâlâ acı duyurmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı Rabbani hazretleri, 105. mektubunda, "(Kalblerinde hastalık vardır) mealindeki âyette bildirilen kalb hastalığına yakalanmış olanların hiçbir ibadeti fayda vermez, belki zarar verir buyuruyor. Hasta iyi olmadıkça, gıda ona fayda vermez" diyor. Kalbdeki hastalık düzelinceye kadar ibadete ara vermek mi gerekiyor? CEVAP: Bütün ibadetler, zikirler kalbdeki hastalığı tedavi içindir. Yani hastalığın ilacıdır. Hastalığım geçene kadar ilaç kullanmamalıyım denir mi hiç? (Haram işleyenlerin ibadetleri kabul olmaz) buyuruluyor. Haramları terk edip ibadetlere sarılmak yerine, ibadetleri bırakıp haramlara dalmalı denir mi? Kabul olmaz demek ise, ibadetleri sahih olur, fakat sevapları çok azalır demektir. Bildirilen âyet-i kerimenin mealinin tamamı şöyledir: (Onların kalblerinde maraz [nifak, haset hastalığı] vardır. Allah da, [İslam'ı güçlü kılmasıyla onların kin ve nifak] hastalıklarını artırdı. [İnanmadıkları halde inandık diyerek] yalan söylemeleri sebebiyle onlar için elim [çok şiddetli, ebedi] bir azap vardır.) [Bekara 10] Âyet-i kerime münafıklar, yani kâfirler için inmiştir. Kalbin en ağır hastalığı, Allah'tan başkasına bağlanmasıdır. Neye bağlanıyorsa yani her ne Allahü teâlâya bağlanmasına engel oluyorsa mabudu o olur. Aslında onun mabudu, tapındığı şey, kendi nefsidir. Kalb, bu şekilde değil de, ibadetleri aksatmak, haramlara düşkünlük yüzünden hasta ise, tedavisine çalışmalı. Buna kendi iradesi gücü yetmeyebilir. Bunun en kestirme tedavisi, İmam-ı Rabbani hazretleri gibi büyükleri çok sevmek, onların hürmetine yardım istemektir. Kalb, bu bağlılıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur. Hastalık ne ise tedavi ona göre yapılır. Hastalık inkâr ise tedavisi imandır. Hastalık cimrilik ise tedavisi cömertliktir. Hastalık yalan ise, doğru söyleyerek bu hastalıktan kurtulmaya çalışmalıdır. Emir ve yasak Sual: Haram işlememek için kapalı gezmek mi daha sevap, yoksa namaz, oruç gibi farzları yapmak mı daha sevaptır? Namaz kılmamak mı daha büyük günah, yoksa içki içmek, kumar oynamak mı daha büyük günahtır? CEVAP: Kapalı gezmek, namaz, oruç gibi farzlardan daha çok sevaptır. Namaz kılmamak ise, açık gezmekten, içki, kumar, zina gibi büyük günahlardan daha büyük günahtır. Çünkü Ey Oğul İlmihali'nde şöyle yazıyor: Haramdan kaçmanın sevabı, farzları yapmanın sevabından daha fazladır. Farzları yapmamanın günahı, haram işlemek günahından daha çoktur. Bunun için, haram ile farz çakışınca, yani farz işlerken haram işlemek zorunda kalan, farzı tehir eder. Yani emir ile yasak bir araya gelince, yasaktan kaçmak için emri geciktirmek caiz olur. Mesela üstünde namaza mani olacak kadar çok necaset bulunan kimse, yanında yabancılar bulunsa, temizlemeden namazını kılar. Çünkü başkalarının yanında avret yerini açmak yasak edilmiştir. Necaseti temizlemek ise emredilmiştir. Emir ile yasak bir araya gelince, yasağı işlememek için emir tehir edilir. Yani avret yeri açılmaz. Çünkü, haramdan kaçmak, farzı yapmaktan önce gelir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Akıl, kalb, nefs ve beyin
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Akıl, kalb, beyin ve nefsin görevleri nelerdir? Yerleri neresidir ve bizi idare eden beyin mi kalb midir? CEVAP: Allahü teâlâ insanda görülmeyen üç şey yarattı: Akıl, kalb ve nefs. Varlıklarını eserleri ile, yaptıkları işlerle ve dinimizin bildirmesi ile anlıyoruz. Akıl ve nefs beynimizde; kalb, yüreğimizdedir. Buralarda bulunmaları, elektriğin ampulde bulunması gibidir. Enbiya ve evliya hariç, herkesin nefsi, çok kötüdür, kâfirdir. Bu kötü nefse, (nefs-i emmare) denir. Kötülüklere sürükleyen nefs demektir, insanın en büyük düşmanıdır. Daha sonra kötü arkadaş ve şeytan gelir. Şeytan, verdiği vesveseye uyulmadığını görünce, bundan vazgeçer, başka bir vesvese verir. Şeytan köpeğe benzer, kovalanınca kaçar ise de, başka taraftan yine gelir. Nefs-i emmare ise kaplana benzer, saldırması ancak öldürmekle biter, ölünceye kadar yakamızı bırakmaz. Bir âyet meali: (Nefs-i emmare, elbette günahları, kötülükleri emreder.) [Yusuf 53] Edeb-üd-dünya isimli kitaptaki ha-dis-i şeriflerden birkaçının meali şöyledir: (İnsanın en kuvvetli düşmanı nefsidir, sonra çoluk çocuğu gelir.) [Deylemi] (Asıl kahraman, nefsini yenendir.) [El-Askeri] (Aklın alameti, nefse galip gelmek ve öldükten sonra lazım olanları hazırlamaktır. Ahmaklık alameti nefse uyup, Allah'tan af ve merhamet beklemektir.) [Tirmizi] Akıl, beyin vasıtası ile, his uzuvlarından, şeytan ve nefsten kalbe gelen arzuları inceleyip, iyilerini, kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Ayırırken yanılmazsa Akl-ı selim denir. Akıl, nefsin isteklerini Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercih ederse, nefsin arzularını yapmayı irade etmez. Yani beyin vasıtası ile, hareket uzuvlarına bunu yaptırmaz. Kalb, dinimizin iyi dediklerini, seçip yaptırırsa, insan saadete kavuşur. İnsanın hareket organları, beynine, beyni de kalbine tâbidir. Kalbin emrine uygun hareket ederler. Kalb, beyin vasıtası ile his organlarından ve ruh vasıtası ile taraf-ı ilahiden ve akıldan, melekten, hafızadan, nefsten ve şeytandan gelen tesirlerin toplandığı bir merkezdir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kalb, organların hükümdarıdır. Hükümdar iyi olunca emrindekiler de iyi olur. Bozuk olunca emrindekiler de bozulur.) [Beyheki, İbni Adiy] Kalb, akla uyunca, nefsin yaratılmış olması, insanların sonsuz nimetlere kavuşmalarına mani olmaz. Kalbin nefse aldanmaması, ona uymaması, nefs ile (Ciha-d-ı ekber) olur. Allahü teâlâ cihad edenlere, Cennette yüksek dereceler vereceğini bildiriyor. Bir âyet meali: (Allah'tan korkup, nefsini kötü arzulardan uzaklaştıranların varacakları yer, muhakkak Cennettir.) [Naziat 40, 41] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (En üstün cihad, Allah yolunda nefsle yapılan cihattır.) [Ebu Davud, Taberani] Nefs, insanların cihad sevabına kavuşmalarına meleklerden üstün olmalarına sebep olmaktadır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Gayri müslimlerin malına özenmek!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müslümanlıkla ilgisi olmayan birçok kimse ve gayri müslimlerden çoğu, mal mülk sahibi iken, birçok Müslüman yokluk ve sıkıntı içindedir. Allah kâfirlere niye bu kadar mal veriyor? CEVAP: Müslüman, dünyayı, yani malı mülkü de ahiret için ister. Eğer bu mal, ebedi yaşayacağımız ahiret yurduna zarar verirse makbul olmaz. Bunun için Peygamber efendimiz şöyle dua ederdi: (Ya Rabbi, fakirliğin ve zenginliğin vereceği fitneden sana sığınırım.) [Buhari, Müslim] Demek ki, fakirlik de, zenginlik de fitne olabilir. Hakkımızda hangisi hayırlı ise onu istemelidir. Âdet-i ilahi, sebeplerle yaratmaktır, bu sebebe yapışan herkese istediği şeyi verir. Çalışmasını bilen kazanır. İslamiyet, insanın ne yapacağına dair bildirilen kuralların toplamıdır. Bunları kâfir de uygularsa faydasını görür. Müslüman olarak uygulayan kimse de, ahirette de faydasını görür. Kâfirlere mal mülk vermek onlara iyilik değildir. Bir âyet meali: (Kâfirler, kendilerine çok mal ve evlat vermekle, iyilik ettiğimizi mi sanıyorlar? Hayır; işin farkında değiller. Bunların nimet değil, musibet olduğunu anlayamıyorlar.) [Müminun 55-56] Allah indinde dünya malının zerre kadar kıymeti yoktur. Bir hadis-i şerif meali: (Allah'a yemin ederim ki, bu dünyanın, Allah indinde sivrisinek kanadı kadar bir kıymeti olsa idi, kâfire bir yudum su vermezdi.) [Tirmizi, İbni Asakir] Allahü teâlâ kâfirlere çok mal ve mülk verirdi. Ancak bütün insanlar, kâfirliğin makbul bir şey olduğunu, bu yüzden mala mülke sahip olduklarını zannederek hepsi kâfir olabilirdi. Bunun için her kâfiri zengin yapmadı. Yoksa hiçbir kâfiri dünyada fakir yapmazdı, hepsini mala mülke boğardı. Nitekim Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Rabbinin rahmetini [Peygamber göndermesini] onlar mı paylaştırıyor? Dünya hayatında onların maişetlerini [gelir giderlerini] aralarında biz paylaştırdık. Birbirlerine iş gördürmeleri için [Kimini âlim, kimini câhil, kimini zengin, kimini fakir, kimini sağlam, kimini zayıf, kimini âmir, kimini memur, kimini patron, kimini işçi yapmak suretiyle] birini diğerine üstün kıldık. [İşte ancak bu suretle aralarında kaynaşma ve birleşme hasıl olur, âlem nizama kavuşur. Zenginin zenginlik yönünden bir üstünlüğü olmadığı gibi, fakirin fakirlik yönünden bir eksikliği yoktur. İnsanlar arasında yalnız rızıkta değil, ilimde, cehalette, iyilikte, kötülükte, kuvvette, zayıflıkta, vs'de farklılık vardır. Eğer her hususta eşitlik olsaydı kimse kimseye hizmet etmez, dünyanın nizamı bozulur, âlem harap olurdu. Bunlarda bile onların hiçbir rolü yoktur. Nerde kaldı ki peygamber göndermekte yetkileri olsun.] Rabbinin rahmeti onların biriktirdikleri şeylerden daha hayırlıdır. Eğer insanlar [kâfirliğe imrenerek, hepsi kâfir] bir tek millet haline gelmeyecek olsaydı, Rahman olan Allah'ı inkâr edenlerin evlerinin tavanlarını, üstünden çıkacakları merdivenleri, odalarının kapılarını, üzerine yaslanacakları tahtları hep gümüşten yapar, onları altın ziynetlere boğardık. Bunların hepsi dünya hayatının geçici menfaatlerinden başka şey değildir. Ahiret saadeti ise, Rabbinin katında Ona karşı gelmekten sakınanlaradır.) [Zuhruf 32-35] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: "Delilini bilmeden bir âlime, bir mezhebe tâbi olmak caiz değildir, haramdır, bâtıldır" diyorlar. Cahil bir kimse, delilden ne anlar ki? CEVAP: M. Hadimi hazretleri buyuruyor ki: Dindeki dört delil, müctehidler içindir. Bizim için delil, mezhebimizin bildirdiği hükümdür. Çünkü bizler, âyet ve hadisten hüküm çıkaramayız. Mezhebin bir hükmü, âyete, hadise uymuyor gibi görünse de yanlış değildir. Çünkü âyet ve hadis ictihad isteyebilir, başka bir âyet veya hadisle değişmiş olabilir veya bilmediğimiz bir tevili vardır. (Berika s. 94) Resulullahın getirdiklerinin hepsine, hikmetlerini, delillerini anlamasak bile, iman ve tasdik etmemiz gerektiği gibi, mezhep imamlarımızdan gelen bilgilere de, delillerini anlamasak bile, iman ve tasdik etmemiz gerekir. Tabiin, Eshab-ı kiramı taklit ederler, delillerini hiç sormazlardı. Bilmeyenin bilenden sorması dinin emridir. Bir âyet meali: (Bilmiyorsanız, zikir ehline sorun.) [Nahl 43] Seferde birinin başına bir taş isabet etti ve başını yaralayıp kemiğini kırdı. Uyurken de ihtilam oldu. Arkadaşlarına, (Teyemmüm edebilir miyim?) diye sordu. Onlar da, (Hayır, su varken teyemmüm olmaz) dediler. O da gusledince öldü. Durumu Resulullaha anlattıklarında buyurdu ki: (Bilmiyorlarsa sorsaydılar ya; cahilliğin ilâcı sormaktır, ona teyemmüm etmek kâfi gelirdi. Yarasına da bir bez parçası koyar, üzerine mesheder ve vücudunun öteki kısımlarını da yıkardı.) [Ebu Davud] Bu hadis-i şerif de, yukarıda bildirilen âyet-i kerime de, bilenlere sorulmasını, onlara tâbi olunmasını emrediyor. Bir âyet meali de şöyledir: (Bunun hükmünü peygambere ve ülül-emre sorsalardı, öğrenirlerdi.) [Nisa 83] Âyet-i kerimede geçen "ülül-emr"in âlim demek olduğu tefsirlerde yazılıdır. Üç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Ülül-emr, fıkıh âlimleridir.) [Darimi] (Âlimlere tâbi olun!) [Deylemi] (Bilmediklerinizi salih âlimlerden sorup öğrenin!) [Taberani] Zerre iman Sual: Hiçbir iyilik ve ibadeti olmayan günahlar içinde yüzen bir kimse, ihlasla kelime-i şehadeti söylese ve o hâl üzere ölse cennete gider mi? CEVAP: Günahlar içinde yüzüp ibadetten uzak kimsenin imanla ölmesi çok zordur. Ancak imanla ölebilirse, günahlarının cezasını çektikten sonra elbette Cennete gider. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kalbinde zerre kadar imanı olan kişi ateşten çıkar.) [Buhari, Müslim, Tirmizi] İbadeti ve iyiliği küçük görmemelidir. Basit sandığımız bir iyilik kurtuluşumuza sebep olabilir. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Ömründe hiç hayır yapmayan bir Müslüman, [başka Müslümanların ayağına batmasın diye] bir dikeni yoldan kaldırdı. Onun bu işi, Allah indinde makbul oldu ve Cennete gitti.) [Ebu Davud] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hakiki imana kavuşmak için ne yapmak gerekir? CEVAP: İslamiyet'in emirlerini yapmak nefsin tezkiyesi yani küfürden temizlenmesi ve kalbin tasfiyesi yani günahlardan temizlenmesi içindir. Nefis temizlenmedikçe ve kalb selamet bulmadıkça, hakiki iman hasıl olmaz. İman, üç kısımdır: 1- Dinin hükümlerini bilmeyen, ana babasından gördüğü gibi ibadet eden, inanan kimselerin imanına Taklid-i iman denir. Böyle kimselerin imanının gitmesinden korkulur. 2- Dinin hükümlerini yani farz, vacip, sünnet, müstehab, mubah, haram, mekruh ve müfsidi ilmihalden öğrenip amel eden kimselerin imanına iman-ı istidlali yani delil ile anlayarak bilmek demektir. Böyle kimselerin imanı kuvvetlidir. 3- Ariflerin imanıdır. Herkes dinsiz olsa, onun kalbine asla şüphe gelmez. Onun imanı Peygamber imanı gibidir. Buna iman-ı hakiki denir. Akıl yolu ile kalbde hasıl olan iman, imanın suretidir. Çünkü nefis, bu imanın tersini istemekte, küfründe inat ve ısrar etmektedir. Böyle iman, safra hastasının, şekerin tatlı olduğuna iman etmesi gibidir. Her ne kadar inandım dese de, vicdanı, şekeri acı bilmektedir. Safrası düzeldikten sonra, şekerin tatlı olduğuna hakiki iman hasıl olur. İmanın hakikati de, nefsin tezkiyesinden ve kalbin itminanından [hakiki imana kavuştuktan] sonra kalbde hasıl olur. İşte böyle hakiki iman yalnız Evliyada bulunur ve elden gitmez. Şu âyet meali, bu müjdeyi göstermektedir: (Biliniz ki, Allahın evliyası için, azab korkusu, nimetlere kavuşmamak üzüntüsü yoktur.) [Yunus 62] Hz. Said bin Cübeyr diyor ki: Üç türlü kalb vardır: 1- Müminin kalbidir. Temiz ve sevgi ile Allahü teâlâya bağlıdır. 2- Katı, ölü kalbdir. Kimseye acımaz. 3- Hasta kalbdir. Bu, münafıklık hastalığıdır. İlki kurtulur, son ikisi ise azaptadır. Müminin kalbi selimdir. Kalbi selim övülüyor. Bir âyet meali: (Kalbi selim ile gelen hariç, o gün, mal ve çocuklar fayda vermez.) [Şuara 88-89] Muhammed Masum hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâyı tanımak iki türlüdür: 1- Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi tanımak, 2- Tasavvuf büyüklerinin tanımaları. Birinci şekildeki imanda nefs azgınlığından vazgeçmemiştir, iman hakiki değil, mecazidir. Bu iman gidebilir. İkincisinde nefs de imana geldiği için iman yok olmaktan korunmuştur. (Ya Rabbi, senden sonu küfür olmayan iman istiyorum) hadis-i şerifi ve Nisa suresinin (Ey iman sahipleri, iman edin) mealindeki 136. âyet de hakiki imanı bildirmektedir. Bu âyet, (Hakiki imana kavuşun) manasındadır. İmam-ı Ahmed ilim ve ictihadda çok yüksek dereceye sahip olduğu hâlde, hakiki imana kavuşmak için Bişr-i Hafi [ve Zünnun-i Mısri] hazretleri gibi evliyanın sohbetinde bulundu. İmam-ı a'zam da, ömrünün son yıllarında Cafer-i Sadık hazretlerinin sohbetinde bulunduktan sonra, (Bu iki sene olmasaydı, Numan helak olurdu), yani (Hakiki imana kavuşamazdım) buyurdu. Her iki imam da ilimde ve ibadette son derece ileri oldukları hâlde, tasavvuf büyüklerinin sohbetinde hakiki imanı elde ettiler. (2/10) Senaullah-i Dehlevi hazretleri buyuruyor ki: Tasavvufta fena makamına kavuşan, muhakkak imanla ölür. Bekara suresinin (Allah imanınızı zayi etmez) mealindeki 143. âyeti ve (Allahü teâlâ, kullarının imanlarını geri almaz. Fakat âlimleri yok ederek ilmi geri alır) hadis-i şerifi, hakiki imanın ve batın ilminin geri alınmayacağını göstermektedir. (İrşad-üt-talibin) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Din düşmanlarının taktikleri
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Din düşmanlarının taktikleri nelerdir? Bunları bilirsek daha dikkatli olabiliriz. CEVAP: Din düşmanlarının [ateist, misyoner, vesaire], yıllardır yaptığı saldırılar aşağıda maddeler halinde bildirilmektedir. Bazen mezhepsizler de kısmen aynı taktikleri uygulamaktadır. Bunların maksatları, Müslümanları kendi uydurdukları hurafelerle uğraştırmak olduğu gibi, itikatlarını sarsmaktır. Asıl gizli maksatları ise kendi dinsizliklerini örtbas etmek, gündeme bile getirmemektir. Kendi dinsizlikleri, bozuk itikatları hiç gündeme bile gelmemektedir. Müslümanlar, kendilerini ve mukaddes en son din olan İslamiyet'i hesaba çekmeye çalışan bu din düşmanlarının tuzağına düşmemelidir. Din düşmanlarının bazı taktikleri: 1- Âlemlerin Rabbi Allahü teâlâya inanmıyorlar, yaratıcı falan yoktur diyorlar. Evrimle çoğaldık, ayıdan maymundan geldik diye insanlığı hazmedemiyorlar. Her şeyi cansız tabiat yapıyor diyorlar. 2- Allahü teâlâya hesap sormaya çalışıyorlar. Niye şöyle yarattı, niye böyle yarattı, böyle yapması adaletli değil, mantıklı değil diye hâşâ Yaratana hesap sormaya çalışıyorlar. Yaratılan, Yaratıcısını nasıl, ne ile, hangi kuvvetle hesaba çekebilir? Bir sivrisineği veya bir buğday tanesini bile yapmaktan aciz olan ahmak insan, hâşâ Rabbini nasıl hesaba çekebilir? 3- Dinleri kabul etmiyorlar. Buna rağmen bozuk dinleri İslamiyet'e tercih ediyorlar. Bazı saf Müslümanlar da, madem öyle, gelin birlik olalım, ortak noktalar bulalım diye nefes tüketiyorlar. 4- Âlemlere rahmet olarak gönderilen, son peygamber için, hâşâ postacı idi, Kur'anı getirdi, vazifesi bitti diyerek peygambersiz din meydana getirmeye çalışıyorlar. "Yalnız Kur'an, Kur'andaki din, herkes Kur'andan anladığına uysun" diyerek dini değiştirmeye, yozlaştırmaya çalışıyorlar. 5- Bunlar, işlerine gelince hadisi delil gösterirler, gelmeyince de hepsi uydurma derler. Bunların en bariz hile ve taktiği, olmuş bir olayı bozarak, Bektaşi gibi bir kısmını alıp diğer kısmını almayarak yarım anlatırlar, olayı değiştirerek, yarısını alıp yarısını gizleyerek Müslümanların şüpheye düşmesine çalışırlar. Bunları iyi tanıyıp tuzaklarına düşmemeli. 6- Âlimler köprüsünü yıkmak istiyorlar. Çoban da anlar diyorlar da, İmam-ı a'zamın, İmam-ı Malik'in, İmam-ı Rabbani'nin, İmam-ı Gazali'nin anladığını kabul etmiyorlar. Hak mezheplere bölücülük diyerek yıkmaya ve herkesi mezhepsiz yapmaya çalışıyorlar. 7- Eshaba olan itimadı sarsarak, hadislerin ve Kur'anın doğruluğunda şüphe uyandırıyorlar. 8- Gerçek halife olmadığını, onların hilafetinin sahih olduğunu söyleyen binlerce âlimin de gerçek âlim olmadığını, dolayısıyla bu âlimlerin sözlerine itimat edilemeyeceği fikrini yaymaya çalışıyorlar. 9- Geri kalışımızı ictihad yapılmayışına bağlamak, Kur'an-ı kerimin yalan yanlış şekilde tevil ederek yeni ictihadlar çıkarmak suretiyle dini bozuyorlar. 10- Resulullah Kur'an-ı kerimi açıklamış, onun hadis-i şeriflerini de âlimler açıklamıştır. Din düşmanları bunları hiçe sayarak herkesin bizzat Kur'an-ı kerimden kendi anlayışının ölçü alınmasını istiyorlar. Böylece herkese göre farklı din meydana çıkarmaya çalışıyorlar. Bunları uzatmak mümkün. Müslümanlar bunlara dikkat etmelidir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Uşru verilen malın zekatı da verilmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Uşru verilen bir ürün, senelerce elde kalsa zekatı verilir mi? Bu ürünü satıp paraya çevirince para nisaba dahil edilir mi? CEVAP: Toprak mahsullerinden verilen zekata uşur denir. İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Zekatla uşur, bir arada bulunamaz, yani bir malın hem uşru, hem de zekatı verilmez. Çünkü bir malda zekat farz olursa uşur farz olmaz. Bir kimse tarlasından çıkan mahsulün uşrunu verir de kalan mahsulde ticareti niyet eder ve üzerinden seneler geçse de, o mahsulün zekatı olmaz. Keza uşur yeri satın alır da onunla ticareti niyet eder; üzerinden sene geçerse hüküm yine böyledir. Zira uşur arazisinden çıkan mahsulde iki hak bir araya gelmesin diye ticareti niyet etmek sahih değildir. Bunun gibi ticareti niyet ederek uşur arazisi satın alır da oraya bir şey ekerse o arazi ticaret için olmaz. (Redd-ül muhtar) Tam İlmihal'de de diyor ki: Eşyanın ticaret niyeti ile satın alınması lazımdır. Uşur vermesi lazım gelen topraklardan hasıl olan ve miras olarak ele geçen veya hediye, vasiyet gibi kabul edince mülk olan şeylerde, ticarete niyet edilse de, bunlar ticaret malı olmaz. Çünkü, ticaret niyeti, alış verişte olur. Mesela, tarlasından buğday alıp uşrunu veren veya mirastan eline mal geçen kimse, satmak niyeti ile saklasa, nisab miktarından fazla olsa ve bir seneden fazla kalsa, zekatlarını vermek icap etmez. Ticaret niyeti ile [yani satmak için] satın aldığı buğdayı tarlasına ekse veya ticaret için aldığı hayvanı, kumaşı kendi kullanmaya niyet etse, ticaret malı olmaktan çıkarlar. Sonra bunları satmaya niyet ederse, ticaret malı olmazlar. Bunları satınca veya kiraya verince, eline geçen mal ticaret malı olur. Kullanmak için satın aldığı malı, aldıktan sonra ve miras olarak eline geçen malı veya hediye, vasiyet, sadaka gibi kendinin kabul etmesi ile malik olduğu malı alırken veya tarlasından aldığı buğdayı satmaya niyet etse, ticaret malı olmazlar. Bunları satsa ve satarken semenleri olan uruzu ticarette kullanmayı niyet etse, bu bedelleri ticaret malı olurlar. Çünkü ticaret bir iştir. Yalnız niyet ile olmaz. Başlamak da lazımdır. Ticareti terk etmek ise, yalnız niyet ile olur. Altın ve gümüş eşya ve kağıt paralar, her ne suretle ele geçerse geçsin, zekat malı olurlar. İbni Abidin'den ve Tam İlmihal'den açıkça anlaşılacağı gibi, uşru verilen ürün, senelerce ambarda saklansa yine zekatı verilmez, fakat bu ürün satılıp altın veya kağıt para haline getirilirse, ele geçen bu bedel ticaret eşyası olur. Zekata dahil edilir. İnsanların sevmesi Sual: İnsanlara kendimi nasıl sevdirebilirim? CEVAP: İnsanların bizi sevmesi önemli değil. Önemli olan Allah'ın sevmesidir. Yahya bin Muaz-ı Razi hazretleri buyuruyor ki: (Herkes seni, Allah'ı sevdiğin kadar sever. Allah'tan korktuğun kadar, senden korkarlar. Allah'a itaat ettiğin kadar, sana itaat ederler. Allahü teâlâya hizmet ettiğin kadar, sana hizmet ederler. Her işin, Onun için olsun! Yoksa, hiçbir işinin faydası olmaz. Hep kendini düşünme, Ondan gayriye güvenme, çok ibadet etsen de, amelinle övünme!)
Tersini yaparak doğruyu bulma metodu!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Geçen pazar ÖSS yapıldı. Sınava katılan bütün öğrencilere haklarında hayırlısı neyse onun olmasını temenni ediyorum. Bu arada sınav öncesi, bir din görevlisinin açıklaması dikkatimi çekti. Görevli aklınca, öğrencilerin sınav öncesi İslam büyüklerinin türbelerine gidip dua etmelerinin, bu büyükleri vesile kılmalarının yanlış olduğunu söyleyerek onları uyarıyordu: "Bazı öğrencilerin yanlış yaptığını görüyoruz. ÖSS öncesi türbe gibi yerleri ziyaret edip, bu insanlardan yardım dilemek caiz değildir, yanlıştır. Hatta, bu tür durumlarda kâr beklerken zarar edilebileceği de unutulmamalıdır." Bu yanıltıcı açıklamayı ve uyarıyı(!) fırsat bilen, her vesile ile İslami değerlerden insanları uzaklaştırmayı kendilerine gaye edinmiş malum zevatlar, malum kanallarda hemen boy gösterdiler. İşi daha da ileriye götürüp, türbe ziyaretinin, türbede dua etmenin, buradaki İslam büyüğünden yardım istemenin şirk, küfür olduğunu söylediler. Yıllardır bu kimseler, "hurafe" "şirk" yakıştırmaları ile halkımızı manevi değerlerimizden uzaklaştırmaya çalışmakta; halkımız da inadına bunların söylediklerinin tersini yaparak manevi değerlerini korumaya çalışmaktadır. Geçmiş yıllarda bir Ramazan-ı şerifte, birisi çıkıp, "Hırka-i şerif, sakal-ı şerif ziyareti şirk, kimse gitmesin!" demişti. Bu açıklamasından sonra, Fatih'te, Hırka-i şerif Camii'ne büyük bir akın olmuş, izdiham sebebiyle ziyaretler güçlükle yapılabilmişti. Halkımız aklıselim sahibi olduğu için doğruyu bulmada önemli bir metot geliştirdi; bu malum zevatlar ne söylüyorlarsa tersini yaparak en doğruyu buluyor. Bu defa da öyle oldu, İstanbul'da başta Eyüp Sultan hazretlerinin türbesi olmak üzere meşhur bütün türbeler dolup taştı. Sadece İstanbul değil Anadolu'da da durum aynıydı. Halkımızın inancıyla oynama, asli değerlerinden uzaklaştırma gayretleri yeni değil, sadece bu olay ile de sınırlı değil tabii ki. Tanzimattan beri, halkının örf ve âdetlerinden, inancından uzak, sesleri gür çıkan entelektüel bir azınlık, her fırsatta, her olayda temcit pilavı gibi böyle dayatmaları halkın önüne koymaktadır. Gerçek niyetlerini halktan çekindikleri için açıkça ortaya koyamasalar da, çeşitli kılıflarla, dolaylı yollardan halkın önüne sürüyorlar. Örnek mi, sayamayacağımız kadar çok: Zinanın suç sayılması istendi, bunlar hemen karşı çıkıp, "hayır suç sayamazsınız" dediler. Gençlerimiz bağımlı olmasınlar diye içkiye sınır konulmak istendi, bütün güçleri ile ortaya çıkıp, içkiye karşı çıkmak gericiliktir, diyerek buna da mani oldular. İhtiyaç olan yerlerde cami yapılmak istendi, bu kadar camiye ne lüzum var, deyip buna da engel oldular. Fakat kilise yapımına karşı çıkmadıkları gibi alkış da verdiler. Okullarda, insanı yaratan Allahtır, denildiğinde, böyle söymemek gericiliktir, insan maymundan geldi diyerek tepki gösterdiler. Merak ediyorum; dünyada halkının değerlerine bu kadar uzak, bu kadar düşman başka bir "aydın" kesimi var mı? İşin sevindirici tarafı halkımızın doğruyu bulmada sağlam bir metodu olduğu için gür seslerine rağmen manevi değerlerimize istedikleri zararı veremediler. Konumuza dönecek olursak; öğrenciler türbe ziyaretlerinde, belki aşırılıklar ve yanlışlıklar yapmış olabilirler. Bunu düzeltmeye çalışmayıp, 14 asırdır yapıla gelen türbe ziyaretlerini tamamen ortadan kaldırma teşebbüsleri art niyetli olduklarını göstermiyor mu? Yarın da, türbe ziyaretinin dinimizdeki yeri üzerinde durmak istiyorum. > Tel: 0 212 - 454 38 21 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.mehmetoruc.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ben bir sünnete uyunca, bid'at ehli "Herkes böyle yapıyor, Mekke'de bile hoparlörle ibadet ediliyor, onların hepsi yanlış yolda da, sadece sen mi doğru yoldasın" diyorlar. Her yerde kötü işlerin, bid'atin rağbet görmesinin, iyi işlerin, Allah'ın emirlerinin öcü gibi gösterilmesinin sebebi nedir? CEVAP: Alimler azalıp cahiller çoğalacağı için, insanlar bozulup gün günü aratacağı için, kıyamet kötüler üzerine kopacağı için çoğunluğa uyuluyor. Beş hadis-i şerif meali şöyledir: (Her asır, önceki asırdan daha bozuk olur. Böylece Kıyamete kadar hep bozulur.) [Tezkire-i Kurtubi muhtasar, Hadika] (İnsanların en hayırlısı, en iyisi benim asrımda bulunanlar [Eshab-ı kiram]dır. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenler [tabiin]dir. Onlardan sonra da en iyiler onlardan sonra gelenler [tebe-i tabiin]dir. Artık bundan sonra yalanlar yayılır.) [Buhari] (Sonra gelenler, önceki âlimleri cahillikle suçlar.) [İ.Asakir] (Kötüler iyi, iyiler kötü gösterilmedikçe, kıyamet kopmaz.) [Haraiti] (Bu din garip olarak başladı, sonu da garip olur.) [Tirmizi] Bu devirde herkese inanmak yanlıştır. İyilik, güzellik, hak gibi hususlar, her zaman çoğunluğun bulunduğu yerde olmaz. Mesela Çin'in, Japonya'nın nüfusu çoktur. Dinleri Budizm'dir. İnsanların çoğu Budist diye, Budizm'in doğru olduğu söylenemez. Dünyada gayrı müslimler, Müslümanlardan daha fazla. Azınlıkta kaldığı için (Müslümanlık hak din değildir) denemez. Çünkü on âyet meali şöyledir: İnsanların çoğuna uyan sapıtır. (Enam 116); Halkın çoğu kâfirdir. (Nahl 83), Çoğu fasıktır. (Maide 49), Çoğu müşriktir. (Rum 42), Çoğu iman etmez. (Rad 1), Çoğu inkârcıdır. (İsra 89), Çoğu gafildir. (Yunus 92), İslamiyet'in hak ve doğru olduğunu çoğu bilmez. (Rum 30), İnananlar azdır. (Sad 24), Şükredenler azdır. (Sebe 13) (Herkes öyle diyo) demekle, çoğunluk dinde ölçü olmaz. Şaraptan yapılan sirkeye herkes haram dese de sirke helaldir. Dinde çoğunluğa uymak değil, hakka, doğruya uymak gerekir. Herkes dinsizleşse, Allah diyen kalmasa da tek başına Allah demeli. Herkes açık gezse de kapanmalı. Herkes ibadetlerde hoparlör sünnet dese de, sünnet olmadığını, bid'at olduğunu bilmeli. Dünyanın çoğunluğu, zina suç değildir dese de, haram olduğunu bilmeli. Herkes, (Bir kereden bir şey olmaz) dese de, bir kere de olsa günah işlememeli. Hoparlör bid'atine güzel demek ne kadar çirkindir. İbadetlere bid'at sokmakla daha güzel ibadet edilmiş olmaz. (İbadetleri bizim gibi yapmayanlar, bizden değildir) hadis-i şerifini düşünerek, ibadetlere bid'at karıştırmaktan çok sakınmalıdır! Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Bid'atten sakının; çünkü her bid'at dalalettir.) [İbni Asakir] Üzüm suyu, şarap haline gelince haram oluyor. İmamın sesi, kasete, teybe alınca, mikrofon hoparlör ile uzaklara duyurulunca, ses nakli olmuyor, özelliği değişiyor. Bu işin uzmanları diyor ki: Mikrofon, ses enerjisini elektrik enerjisine dönüştürür. Hoparlör ise, elektrik enerjisini ses enerjisine dönüştürür. Mikrofonla hoparlör arasında ses nakli olmuyor, sesi yükseltmiyor, bir enerji dönüşümü oluyor. Mikrofona karşı konuşan insanın sesi, önce elektrik enerjisine dönüşüyor. Buradan hoparlöre giden elektrik sinyalleri tekrar sese dönüşüyor. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Arap milletinin üstünlüğü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hadiste, (Rabbiniz bir olduğu gibi, babalarınız, dininiz ve Peygamberiniz de birdir. Arabın aceme, acemin araba üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızının karaya, karanın kırmızıya üstünlüğü yoktur. Hiçbir milletin diğerine üstünlüğü yoktur. Ancak takva bakımından biri diğerinden üstün olur) buyuruluyor. Bu hadis, dinimizde ırkçılığın olmadığını açıkça gösteriyor. Ancak, genelde bir millet diğer milletlerden üstün olamaz mı? CEVAP: Elbette olur. Genelde bazı milletler cömert, bazıları cimri olur, bazıları yiğit bazıları korkak olur. Bazıları çalışkan, bazıları tembel, bazıları kavgacı, bazıları uysal olur. Ama bir millet toptan hep böyle olmaz. Bir babanın bile iki evladı olsa biri iyi, öteki kötü olabilir. Âdem aleyhisselamın oğlunun birisi çok uysal bir mümin idi, öteki ise zalim bir kâfir idi. Resulullah efendimizin amcasının biri mümin, öteki kızıl kâfir idi. Buna rağmen Arap milleti genelde üstün vasıflara haizdir. Bu soylu Arap milletinin Arabistan'da kalmadığı din kitaplarında yazılıdır. Seadet-i Ebediyye kitabında diyor ki: (Bugün, Arabistan'da, Mekke-i mükerreme ve Medine-i münevverede bulunanlar, asırlar boyunca, Afrika'dan, Asya'dan ve diğer yerlerden gelip yerleşen yabancıların soyundandır. Sultan ikinci Abdülhamid hanın amirallerinden Eyyub Sabri paşa, beş ciltlik Türkçe (Mirat-ül-Haremeyn) kitabında, koca Mekke şehrinde, iki Arap evinin kalmış olduğunu yazmaktadır. Bugün ise hiç yoktur.) Arab, kelime olarak güzel demektir. Zenciler ve fellahlar Arap değildir. Müslüman olan Araplar hakkında bir çok hadis-i şerif vardır. Bazılarının mealleri şöyledir: (Her asırdaki insanların en iyilerinden dünyaya getirildim.) [Buhari] (Allahü teâlâ, İsmail peygamberin neslinden Kureyş'i seçti. Ondan da, Beni Haşimi seçti. Onlardan da, beni süzüp seçti.) [Müslim] (Hak teâlâ, seçtiklerini Arabistan'a yerleştirdi. Onların içinden de, beni seçti. Onlardan bana uyanları seven, benim için sever, onlara düşmanlık eden, bana düşmanlık etmiş olur.) [Taberani] (Şu üç sebepten dolayı Arabı sevin: Ben Arabım. Kur'an Arap'çadır ve Cennet ehlinin lisanı da Arapça'dır.) [Taberani, Hâkim, İbni Asakir, Abdürrazzak] (Fakirleri sevin ve onlarla oturup kalkın. Müslüman Arabı da kalbden sevin.) [Hâkim] (Arabı ve bekalarını sevin. Bekaları İslam'da nurdur, yok olmaları zulmettir.) [Ebu-ş-şeyh] (Ebu Bekri ve Ömer'i sevmek sünnet, buğz etmek küfürdür. Ensarı sevmek imandandır, buğzetmek küfürdür. Arabı sevmek de imandandır, buğz etmek küfürdür.) [İ.Neccâr] (Arabı sevmek iman alameti, buğz ise münafıklık alametidir.) [Hâkim; Beyheki, Dare Kutni] (Kureyş'i sevin. Çünkü Allahü teâlâ, onları sevenleri sever.) [Taberani] (Dört kabilesi hariç, Arabın hepsi İbrahim oğlu İsmail evladıdır.) [İ.Asakir] (İnsanların iyisi Arap, Arabın iyisi Kureyş, Kureyş'in iyisi beni Haşim'dir.) [Deylemi] (Ehli beytimin, Ensarın ve Arabın hakkını tanımayan, ya münafık, veya veledi zina, yahut haram karışmıştır.) [Beyheki, İ.Adiy, El Baverdi] (Arabın helâk olması kıyamet alametidir.) [Tirmizi, Taberani] (Bana buğzeden dinden çıkar. Araba buğz eden bana buğzetmiş olur.) [Tirmizi, İ.Ahmed] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir iş için Suudi Arabistan'a giden kimse, Mekke'ye gidip ihrama girerek umre yapabilir mi? CEVAP: Suudi Arabistan'ın hangi yerine gittiğinizi yazmamışsınız. Eğer Mikât denilen yerin içinde iseniz, dışına çıkıp ihram giyerek öyle Mekke'ye gitmeniz gerekir. Mikât'ta ihrama girmek gerekir. Daha önce de giyilse olur. Çünkü Tam İlmihal'de diyor ki: Hac için, ömre için, ticaret için veya herhangi bir şey için uzaktan gelenlerin, Mikât denilen yerleri, ihramsız geçerek, Mekke-i mükerreme Haremine girmeleri haramdır. Geçenin, geri Mikât'a gelip ihrama girmesi lazımdır. İhrama girmezse, kurban kesmek lazım olur. Mikât denilen yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikât'tan geçerken, bir iş için Hil'de kalmaya niyet edenlerin ve Hil'de oturanların, hacdan başka niyet ile, ihramsız Harem'e girmeleri caizdir. Mikât yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, usulü ile, ihrama girilir. Mikât yerinden önce, hatta kendi memleketinde de giymek caiz ve daha iyidir. Alacağı zekata saymak Sual: Fakirde alacağımız var. Zekat yerine sayalım bari diyoruz. Fakire zekatımızı versek, borcunu yine vermez. Yani borcunu vermez diye fakire güvenemiyoruz. Hangi yolla fakirin borcunu zekata mahsup edebiliriz? CEVAP: Fakirin, borcunu vereceğine güvenemiyorsa, güvendiği birini fakire göstererek, (Zekatını almak ve borcunu ödemek için, bunu vekil yap) der. Zekatı bu vekile verir. Vekil de, zengine geri vererek, fakirin borcunu öder. Böylece hem zekat verilmiş olur, hem de fakirin borcu ödenmiş olur. (Dürr-i yektâ Mizân-ı Kübra) Kadın ve cenaze Sual: Kadınların cenazelere iştirak etmeleri, cenaze namazı kılmaları, cenaze taşımaları ve cenazeyi defnetmeleri farz mıdır? CEVAP: Hayır kadınlara farz değildir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Kadınlar, cenazelere iştirak etmezler.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud] Belayı önlemek Sual: Gece bir yerde kaldığımız zaman, yılanların veya başka hayvanların zarar vermemesi için, yahut sel gibi bir âfetten kurtulmak için hangi duayı okumalıdır? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri şu hadis-i şerifte bildirilen duayı okumayı tavsiye ediyor: (Biriniz bir yere geldiği zaman, "Euzü bi kelimâtillahi-t-tammati min şerri ma haleka" derse, oradan ayrılıncaya kadar hiçbir şey ona zarar veremez.) [Müslim] Zalime yardım etmek Sual: Birine iyilik ettinizse ondan kötülük bekleyin deniyor. Böyle bir şey olabilir mi? CEVAP: İyilere iyilik etmek iyidir, onlardan zarar gelmez. Fakat kötülere iyilik edince onlardan zarar gelebilir. Kötülük eden zâlimdir. Zâlime yardım edince, ondan zarar göreceği hadis-i şerif ile bildiriliyor. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Kim bir zâlime yardım ederse, Allahü teâlâ o zâlimi ona musallat eder.) [İ.Asakir] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir yazar diyor ki: (Zenginin evi yoksa, kirada oturuyorsa ona zekat düşmez. Ev, onun ihtiyacıdır. Nakit tasarruflarında zekat oranı % 2.5 tur. Ev almak için biriktirilen para için bu oran büyük yekun tutar. Ev alana kadar bu para bence zekattan muaf tutulmalı. Kur'anda nisapla ilgili bir âyet yok. Ancak nisabı açıklayan hadisler ile Peygamberin uygulaması ve fıkıhçıların görüşleri var. Hz. Peygamber'in uygulaması, kendi döneminin ortalama zenginlik ölçüsünü veren ictihadına dayalıdır. Peygamberin ictihadı bağlayıcı değil, yol göstericidir. Yani değişmez bir ölçü değildir. Nisap, günün şartlarına göre yeniden tespit edilmelidir.) Kur'anda nisap miktarı yok diyor. Kur'anda beş vakit namazın vakitleri de yok. Ama Resulullah bunu bildirmedi mi? Onun bildirmesi niye bağlayıcı olmuyor ki? O zaman namaz vakitleri de, namazın farzları da bağlayıcı olmaktan çıkarılıp bir reform mu yapılmak isteniyor? Bu yazarın görüşleri doğru mudur? CEVAP: Deveye boynun eğri demişler, nerem doğru ki demiş. Yukarıdaki görüşler tamamen yanlıştır. Yazar, asırlardır gelen fıkıh kitaplarının hiç birine itimat etmiyor, fıkıhçıların görüşü diye basite alıyor. Hatta Resulullah efendimizin hükümlerine bile, ictihad diyor, bağlayıcı olamaz diyor. Bunlar değişmeli diyor. Yazara hadis-i şerifleri bildirsek bağlayıcı değil diyecek. Mezhebimizin fıkıh kitaplarını delil getirsek, onlar birer görüş, benim de görüşüm var diyecek. Adam mezhep falan kabul etmiyor ki. Ama biz mezhebe inanan, Resulullahın koyduğu hükmü bağlayıcı ve fıkıh kitaplarını senet kabul eden okuyucularımız için, bütün muteber fıkıh kitaplarında yazılı olan mezhebimizin hükümlerini bildiriyoruz: 1- Altın, gümüş ve ticaret eşyasında zekat nisabı kırkta birdir. 2- Koyunda kırkta bir, sığırda otuzda bir, beş devede de bir koyun. 3- Madenlerde beşte bir, toprak mahsullerinde onda birdir. Parayla sulanırsa yirmide bire iner. Burada bildirilen zekata tâbi mallar çok ucuzlasa da, çok pahalı olsa da yine oranları kıyamete kadar değişmez. Mezhepsizler beğenmeyip değiştirse de, değişmiş olmaz. Öyle zenginler var ki, parayı eve yatırmıyor, eve vereceği para ile ticaret yapıyor veya tahvil senedi falan alıp ev kirasından fazla kâr getiriyor. Bu yazara göre, böyle zenginler de, evi olmadığı için zekat vermez. Muteber fıkıh kitaplarında para ne için biriktirilirse biriktirilsin, nisabı buluyorsa zekat vermek gerektiği şöyle bildiriliyor: İhtiyaç eşyası; yiyecek, giyecek, ev gibi şeylerdir. Bu ihtiyaç eşyasının mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut ise, zekat nisap hesabına katılmaz. İhtiyaç eşyasını almak için biriktirilen para nisap hesabına katılır. Zira zekat için, ihtiyaç eşyasına malik olmak şart değildir. Bu eşya mevcutsa nisaba katılmaz. Altın ile gümüş, para olarak veya kadınların ziynet eşyası olarak kullanılsın, ev, yiyecek, kefen satın almak için saklanılsın, kılıç gibi ihtiyaç eşyası olsalar da, zekat nisabının hesabına katılır. Ticaret için olmayan ev, apartman, tezgah, kamyon, gemi ve demirbaş eşyanın zekatı verilmez. Bir senelik ev ihtiyacı için ayrılmış olan gıdaların da zekatı verilmez. Yiyecek, içecek, giyecek ve barınacak ev gibi lüzumlu nafakadan olan ihtiyaç eşyası satın almak için sakladığı altın, gümüş ve kağıt paranın hepsi nisap hesabına katılır, yani zekatları verilir. (Redd-ül-muhtar, Dürer Gurer, Hindiyye, Cevhere, Dürr-ül-münteka, Camiur-rümuz, Uyun-ül-besâir, Tahtavi, Seadet-i Ebediyye) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eski dinlerdeki insanlara yasak olmayan bazı şeylerin Müslümanlara yasak olması, şimdiki insanlara serbest olan bazı şeylerin, eski insanlara yasak olması, kiminin güzel, kiminin çirkin, kiminin sağlam, kiminin sakat yaratılması adalet mi? CEVAP: Adalet, kelime olarak, bir şeyi yerli yerine koymak demektir. Adalet, bir âmirin, ülkesini idare için koyduğu kanunlar içinde hareket etmesidir. Zulüm ise, bu kanunların dışına çıkmaktır. Her şeyi yoktan yaratan Allahü teâlâ, her şeyin asıl sahibi ve tek yaratıcısıdır. Üstünde bir âmiri, sahibi yoktur ki, Onu bir kanun altında bulundursun? Bunun için, (Allah'ın yaptığı şu iş, adalete uymuyor) denilemez. Adaletin bir tarifi de kendi mülkünde olanı kullanmak demektir. Zulüm ise, başkasının mülküne tecavüzdür. Kâinat ve içinde bulunan her şeyin yaratıcısı Allahü teâlâ olduğuna, Ondan başka yaratıcı bulunmadığına göre, hiçbir kimse, hiç bir şeye sahip olmadığına göre, Rabbimizin yaptığı işler, hiç kimsenin malına, mülküne tecavüz değildir. Onun yaptığı işler için (Adalete uymuyor) denilemez. Yasak ettiği bir şeyi, daha sonra serbest bırakabildiği gibi, önceden serbest ettiği bir şeyi de daha sonra yasaklayabilir. Mülk Onundur, dilediği gibi kullanır. Kimsenin bir şey sormaya hakkı yoktur. Gayri müslim ülkede doğmak Sual: İslâm ülkelerinde doğan çocuk, dinini kolayca öğrenip Cennete gidiyor. Gayrı müslim ülkelerdeki çocuklar bundan mahrum kalıyor, gayri müslim olarak yetiştiği için Cehenneme gidiyor. Bu haksızlık değil mi? Buna adalet denir mi? CEVAP: Adalet ve ihsanı karıştırmamalı! Allahü teâlâ, her ülkede yetişen kulları için, adaleti fazlası ile yapmıştır. Yani akıl baliğ olmadan ölen kâfir çocuklarını Cehenneme sokmayacaktır. Akıl-baliğ olduktan sonra, İslamiyet'i duymadan ölen kâfirlere de azap yapmayacaktır. Bunlar, İslâm dinini, Cenneti, Cehennemi işittikten sonra, merak etmez, öğrenmez ise, inat edip inanmazsa, o zaman azap görecektir. Akıl baliğ olan, ana baba ve çevrenin tesirleri altında muhakkak kalır denilemez. Eğer kalsaydı, yıllardır İslâm ülkelerinde, İslam terbiyesi altında yetişen yüzlerce Müslüman evladı, İslam düşmanlarının yalanlarına, iftiralarına aldanmaz, dinsiz, din düşmanı olmazdı. Bunlar, akıl baliğ olunca, hatta kırkından sonra, hoca olanları bile, dinden çıkıyor, din düşmanı oluyor ve din düşmanlığında önderlik ediyorlar. Ana babasına, komşularına ve akrabasına, yobaz, gerici diyerek alay ediyorlar. Bu pek acı örnekler, ana baba terbiyesinin tesirinin devamlı olmadığını açıkça göstermektedir. Bunun içindir ki, bugün dinden çıkmak, bütün dünyayı saran bir afet halindedir. Diğer taraftan, birçok kâfirlerin, ilim, fen adamlarının Müslüman olduğunu görüyoruz. Pek az olsa da, dinini değiştirmeyenlerin bulunması, ana baba terbiyesinin tesirinin, bazen de devamlı olduğunu gösteriyor denirse, bir çocuğun Müslüman evladı olması, İslam terbiyesi ile yetişmesi, Allahü teâlânın bir ihsanıdır. Kâfir çocuklarına bu ihsanı yapmıyor, ama kimseye ihsan yapmaya mecbur değildir. İhsan yapmamak zulüm olmaz. Mesela, bakkaldan bir kilo pirinç alsak, tam bir kilo tartması adalet, noksan tartması ise zulüm olur. Biraz fazla vermesi ise ihsan olur. Bu ihsanı istemek, kimsenin hakkı değildir. Allahü teâlânın İslam terbiyesi ile yetiştirmesi, büyük ihsandır. Dilediğine ihsan eder. Kâfir çocuklarına bu ihsanı yapmaması zulüm, haksızlık olmaz. İhsan ettiği kimseler kâfir olursa, bunların cezası da, daha çok olur. (S. Ebediyye) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Şeytanın hileleri ve itirafları
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İbni Abbas hazretleri anlatır: Resulullah ile beraber iken birisi izin isteyip içeri girmek istedi. Resulullah (O İblistir) dedi. Hz. Ömer, (Ya Resulallah izin verin onu öldüreyim) dedi. (Ya Ömer, ona belli bir vakte kadar mühlet verildi. Kapıyı açın gelsin) buyurdu. İblis, içeri girince (Ben buraya mecburen geldim. Allah gönderdi beni. İnsanları nasıl kandırdığımı doğru olarak anlatacağım) dedi. Resulullah efendimiz sordu: - Sevmediğin ve düşman olduğun kimseler kimlerdir? - Dünyada en çok sevmediğim ve düşman olduğum kimseler, başta sensin, sonra adil sultanlar, tevazu sahibi ve şükreden ve zekatını veren zenginler, halinden şikayetçi olmayan sabırlı, kanaatkâr ve ihtiyacını bildirmeyen müslüman fakirler, doğru sözlü tüccarlar, ihlas sahibi ve ilmi ile amel eden, şüpheli işlerden kaçan âlimler, din-i İslamı yaymaya çalışan mücahidler, emr-i maruf ve nehy-i münker yapanlar, insanlara karşı merhametli olanlar, tevbe-i nasuh ile tevbe edenler, haramdan kaçınanlar, takva ehli gençler, daima abdestli bulunanlar, daima hayır ve hasenatta bulunan cömertler, hayâ ve edep sahibi güzel huylu olan ve insanlara faydalı olan müslümanlar, Kur'an-ı kerimi tecvide uygun olarak okuyan hafızlar, namazı vaktinde kılanlar ve herkes uyurken namaz kılan kimselerdir. Muhtaçları bulup sadaka verenleri de sevmem. - Sevdiğin ve dost olduğun kimseler kimlerdir? - Zalim idareciler, kibirli zenginler, hain tüccarlar, içki içenler, kötü yerlerde teganni eden, şarkı söyleyen, fuhuş yapanlar, yetim malı yiyenler, cimriler, yalan söyleyenler, gıybet edenler, kovuculuk edenler, hırsızlar, Allah'tan gayrisi üzerine yemin edenler, şart olsun diyerek ikide bir nikah üzerine yemin edenler, böylece nikahları gider, çocukları veled-i zina olur. Farz borcu dururken nafile ile iştigal edenler, zekat vermeyip sadaka verenler, namaza önem vermeyen ve geç kılanlar, temizlikte, abdestte, namazda vesvese edenler, tul-i emele [uzun dünya arzularına] sahip olanlar, hemen öfkelenip öfkesini yenemeyen kimseler benim dostum, sevdiğim kimselerdir. - Kimleri nasıl aldatmaya çalışırsın? - En kuvvetli adamlarımın bir kısmını âlimlere gönderirim. Bazısını gençlere, bazısını şeyhlere, bazısını da ihtiyar kadınlara musallat ederim. Bir kısmını âbidlere, bir kısmını da zahitlerin başına dert ederim. Önceki ümmetlerden bir âbid, tam 70 yıl ihlas ile Allah'a ibadet etti. Bu ibadetleri sonucunda ona öyle bir hâl ihsan edilmişti ki; dua ettiği her hasta, şifaya kavuşurdu. Onun peşine takıldım. Ona öyle numaralar yaptım ki, içki içirdim, zina ettirdim ve katil yaptım, sonunda küfre soktum onu. - En çok neyi seversin? - Yalanı ve kibri. Çünkü ilk yalan söyleyen ve ilk kibirlenen benim. Yalan söyleyen ve kibirlenen benim dostumdur. Yalan ve kibir benim sıfatlarımdandır, kimde ne kadar varsa, o kadar bana benzemiş olur. - Sana göre en büyük günah hangisi? - Dünya sevgisi ve baş olma sevdası... - Bir müslüman namaz kılınca, Kur'an okuyunca, tövbe edince ne yaparsın? - Namaz kılarken sıtma tutar gibi titrerim. Kur'an okuyunca, o zaman eririm, tıpkı ateşte eriyen kurşun gibi. Tövbe edince, belim kırılır, saçımı başımı yolarım, bütün emeklerim boşa gitti diye feryat ederim. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Gönül, nefs, can ve akıl
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dört sualim var: 1- Gönlüm böyle istiyor deniyor. Gönlün yeri vücutta neresidir? 2- Nefsle mücadele etmeli deniyor. Nefsin vücuttaki yeri neresidir? 3- Canım acıdı deniyor. Can vücudun neresindedir? 4- Aklım almadı deniyor. Akıl vücudun neresindedir? CEVAP 1- Gönül, yürekte bulunan bir kuvvettir. Buna kalb de denir. Görülmez. Ampulde bulunan elektrik cereyanı gibidir. Gönül insanlarda bulunur, hayvanlarda bulunmaz. Bedendeki bütün aza, kalbin emrindedir. His uzuvlarımızın duydukları bütün bilgiler gönülde toplanır. İnsanın, inanmak, sevmek, korkmak, gönlündedir. İtikat eden, yani iman eden, kâfir olan, gönül, yani kalbdir. Kalbi temiz olan, dine uyar. Kalbi kötü olan dinden kaçar. Güzel, iyi ahlakın ve kötü huyların yeri kalbdir. Allahü teâlâ dinlerini peygamberleri, kalbi temizlemek için gönderdi. Kalbi temiz olan, herkese iyilik eder. Dünyada rahat, huzur içinde yaşarlar. Ahirette de, ebedi, sonsuz saadete kavuşurlar. 2- Nefsin vücuttaki yeri sabit değildir, genelde beyinde bulunur. Nefs, daima haramları, zararlı şeyleri yapmayı düşünür. Aklın, nefsin ve his uzuvlarından beyne ve beyinden kalbe ulaşan haram şeylerin düşünceleri kalbi hasta yapar. Kalbi bunlardan kurtarmak güçtür. Bu düşüncelerden kurtulursa, Allahü teâlâyı hatırlar, düşünür. Yani kalb, hiç düşüncesiz kalmaz. Kalbin kötü düşünceden kurtulması, Allahü teâlânın ismini çok söylemekle veya Resulullah efendimizin vârisi bir evliyayı severek görmek ile olur. Böyle bir evliya bilinmiyorsa, meşhur bir evliyanın mesela İmam-ı Rabbani hazretlerinin hayatını okuyup öğrenmesi ve onu çok sevmesi gerekir. Bugün için doğrusu da budur. 3- Can, ruh demektir. Ruh, sütte yağın bulunduğu gibi, bedende bulunmaz. Bunun için kolu kesilen kimsenin ruhundan eksilme olmaz. Başkasının yüreği ile yaşayan bir insanın ruhunda değişiklik olmadığı için başkasının o adama hiç tesiri olmaz. İnsan, ruhu sayesinde ayakta durur. Aklı, düşüncesi, ruhu sayesinde vardır. İnsanın, vücudu bir marangozun aletleri gibidir. İnsan ölünce, aletleri olmadığından, ruh bir iş yapamaz. Bir kimseye, başkasının bütün organları takılsa, o insanın aklında, düşüncesinde değişiklik olmaz. Marangozun eski aletleri yerine, yeni aletleri gelmiş demektir. Alet değişmekle, marangozdaki bilgi, kabiliyet değişmez. Kesmeyen bir testere yerine, iyi kesen bir testere gelirse, daha kolay iş yapar. Görmeyen gözün yerine sağlam göz takılırsa görür. Kanı, kalbi, beyni de değişse, yine düşünceye tesir etmez. Sağlam organ takılmışsa, daha kolay iş görür. Çünkü insan, ruh demektir. 4- Akıl, beyinde bulunur. En yüksek akıl ile en aşağı akıl arasında binlerce derece vardır. Her işte ve hele dini işlerde akla güvenilemez. Din işleri, akıl üzerine kurulamaz. Çünkü akıl, bir kararda kalmaz. Herkesin aklı, birbirine uymadığı gibi, selim olmayan akıl, bezen doğruyu bulur, yanılması ise, daha çok olur. En akıllı denilen kişi, uzman olduğu dünya işlerinde bile, çok hata eder. Hele ahiret bilgilerinde akla hiç güvenilmez. Akıl tek başına doğruyu bulabilseydi, Peygamberler gönderilmezdi. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Çocuk terbiyesinde ilk şart
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İki çocuğumuz var. Biri kız biri erkek. Ergenlik çağına girdiler. Ancak son bir iki senedir çok değiştiler, asabi oldular, nasihat kabul etmiyorlar, karşılık vermeye, bizi azarlamaya bile başladılar. Bunun üzerine beyimle beraber çocuk eğitimi kitaplarını okuduk, bunlar ergenlik çağında normalmiş, sevgi ve şefkatle yaklaşmalı, onlarla arkadaş olmalı imiş. Bunu da denedik ancak değişen bir şey yok. Sizin bir tavsiyeniz var mı? CEVAP: Teşhis doğru yapılmazsa tedavi de hem yanlış olur hem de netice vermez. Bir çocuk akıl baliğ olunca yani ergenlik çağına gelince mükellef olur, yani dinimizin emir ve yasaklarına muhatap olur. İmanın şartlarını yani Amentü'yü manasıyla beraber bilip söylemesi, İslam'ın beş şartına inanması, gereğini yapması farz olur. Gusletmesi, abdest alması, namaz kılması farz olur. Anne babalar ve gençler buna dikkat etmezse, hem günaha girdikleri gibi hem de huzur yüzü görmezler. Ergenlik çağındaki gençlerdeki problemlerin ana sebebi, belki imanlarının olmayışı, varsa gusletmemeleri ve namaz kılmamalarıdır. Çocuk akıl baliğ olunca bunları bilmezse, inanmazsa, beğenmezse mürted olur. Buna sebep olan anne baba da mürted olur. Yeni müslüman olanın veya akıl-baliğ olan çocuğun, önce Kelime-i şehadet söylemesi ve bunun manasını öğrenip, inanması gerekir. Bundan sonra, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında yazılı olan itikat, yani iman edilmesi gereken bilgileri öğrenip, bunlara inanması gerekir. Sonra Ehl-i sünnetin dört mezhebinden birinin kitaplarında yazılı olan fıkıh bilgilerini, yani İslam'ın beş şartını ve helal, haram olan şeyleri öğrenmesi ve bunlara inanması ve uygun yaşaması gerekir. Bunları öğrenmek ve uymak gerektiğine inanmayan, önem vermeyen mürted olur. Yani kelime-i şehadet getirerek müslüman olduktan sonra, tekrar kâfir olur. Nikahlı müslüman bir kız, baliga olduğu zaman, Müslümanlığı bilmezse, nikahı bozulur. Yani mürted olur. Allahü teâlânın sıfatlarını ona bildirmelidir. O da, tekrar etmeli ve (bunlara inandım) demelidir. (Dürr-ül-muhtar) İbni Abidin hazretleri bunu açıklarken diyor ki: Kız küçük iken, ana-babasına tâbi olarak müslümandır. Baliga olunca, ana babasının dinine tâbi olması devam etmez. İslamiyet'i bilmeyerek baliga olunca, mürted olur. İman edilecek şeyleri işitip de, inanmamış kimse, kelime-i tevhid söylese, yani (La ilahe illallah Muhammedün resulullah) dese, müslüman olmaz. Amentü'de bulunan altı esasa inanan ve (Allahü teâlânın emirlerinin ve yasaklarının hepsini kabul ettim, beğendim) diyen kimse müslüman olur. Her müslüman, çocuklarına Amentü'yü ezberletmeli, manasını iyice öğretmelidir! Çocuk bu altı esası öğrenmez ve inandığını söylemezse, baliğ olduğu zaman müslüman olmaz, mürted olur. Sadece Allah'a inandım demek kâfi değildir. Amentü'de bildirilen altı esastan birini, mesela kaderi inkâr eden, kâfir olur, bütün iyi amelleri yok olur. (Redd-ül Muhtar) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları (Allah'ın dini yoktur) diyorlar. Hz. Âdem'den beri dinleri Allah göndermedi mi? Bu konuda âyet ve hadis yok mudur? CEVAP: Böyle söyleyenlerin niyeti iyi olsa da, böyle sözler asla uygun olmaz. Allahü teâlânın Resullere gönderdiği dinler çoktur. Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir: (Fitne tamamen yok olup, Allah'ın dini uygulanıncaya kadar onlarla savaşın.) [Bekara 193] (Fitne kalmayıp, yalnız Allah'ın dini kalana kadar onlarla savaşın.) [Enfal 39] (Allah katında hak din İslâm'dır.) [Al-i imran 19] (Allah'ın dininden başka bir din mi istiyorlar?) [Al-i imran 83] (Göklerde ve yerde ne varsa, Onundur, din de yalnız Onundur. O halde Allah'tan başkasından mı korkuyorsunuz?) [Nahl 52] (Dikkat edin, halis din Allah'ındır.) [Zümer 3] (Allahü teâlâ, Resulünü, hidayet ve hak din, İslamiyet ile gönderdi. İslam dinini, diğer dinler üzerine üstün kıldı. Senin hak Resul olduğuna şahit olarak Allah yeter.) [Feth 28] (Halbuki onlara ancak, dini yalnız Allah'a has kılarak ve doğru olarak Allah'a kulluk etmeleri, namaz kılmaları ve zekat vermeleri emrolunmuştu. Sağlam din de budur.)[Beyine 5] Bu konudaki hadis-i şeriflerden birkaçının meali de şöyledir: (Allah'ın dininde ilim sahibi olanın sıkıntıları yok olur ve ummadığı yerden rızıklanır.) [Hatib] (Şüphesiz Allahü teâlâ, dinini günahkâr kimse ile de kuvvetlendirir.) [Buhari] (Cennete ancak müslüman girer. Allahü teâlâ dinini isterse facirle de kuvvetlendirir.) [Buhari] (Allahü teâlâ, her asırda dinini yenileyecek bir müceddid gönderir.) [Ebu Davud] (Ümmetimin en şefkatlisi Ebu Bekir'dir. Allah'ın dininde en kuvvetlisi Ömer'dir. Hayâsı en çok olan Osman'dır. En güzel hüküm vereni Ali'dir. Ferâiz ilmini en iyi bileni Zeyd bin Sabit'tir. Kur'anı en güzel okuyanı Ubey bin Ka'bdır. Helal ve haramı en iyi bileni Muaz bin Cebel'dir. Her ümmetin bir emîni vardır, bu ümmetin emîni ise Ebû Ubeyde bin Cerrâh'tır.) [Ebu Ya'la] Resulullah efendimiz en çok şöyle dua ederdi: (Allahümme ya Mukallibel kulûb, sebbit kalbi alâ dinike = (Ey kalbleri çeviren Rabbim, kalbimi kendi dinin üzerine sabit kıl.) [Tirmizi] Müslümanları haramdan korumak için Sual: Tam İlmihal'in eski baskılarındaki bir ifade, yeni baskılarında değişiktir. Bu uygun mu? CEVAP: Bir mahzuru olmaz. İmam-ı Şafii hazretlerinin eski ictihadlarını bırakıp yeni ictihadlarda bulunduğu meşhurdur. Kadim kavli, cedid kavli diye bildirilmiştir. Diğer İslam âlimlerinin hepsinde buna benzer durumlar olmuştur. Âlimin, daha kuvvetli gördüğü hükmü bildirmesi, yanlış anlaşılan hususu tekrar değişik şekilde açıklaması, müslümanlar harama düşmesin diye başka kavilleri de bildirmesi, ihtiyaç halinde hak mezhepleri taklit için ruhsatları, çareleri bildirmesi dinin emridir. Bundan dolayı hiçbir âlim suçlanamaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gerçek Müslüman olmak için neler yapmak gerekir? CEVAP: Gerçek Müslüman olmak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi iman etmek ve ibadetlerini doğru ve ihlas ile yapmak lazımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlas ile ibadet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyada feyizler, nurlar vereceğini, ahirette de sevap vereceğini vaat etti. İslamiyet'in aslı, temeli üçtür: İlim, amel, ihlas. Bunların biri yoksa o işin değeri olmaz. Yani ilimsiz veya ihlassız ibadetin kıymeti yoktur. İlim ve ihlas var, fakat amel yani ibadet yoksa yine kıymetsizdir. İbadet, emirleri yapmak demektir. İbadetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lazımdır. Sevap, iyilik, Allahü teâlâ tarafından verilen mükafattır. Takva, haramlardan, yasak edilmiş olanlardan sakınmaktır. İhlas, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veya nafile bütün ibadetleri, mesela hayrat ve hasenat yapmayı, Müslümanları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istiğfarı Allah rızası için yapmaktır. İhlas, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemekle, yalnız Onu sevmekle, kendiliğinden hasıl olur. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibadette ihlas olmaz, riya olur. Böyle ibadete sevap verilmez. Günah olur, azap yapılır. Bid'at işleyenlerin, haram işleyenlerin ve böyle kimselerle ve kâfirlerle, mezhepsizlerle arkadaşlık, komşuluk yapanların kalblerinde, ihlas kalmaz. Zulmet, kara lekeler hasıl olur. Doğru itikat ve ibadetlerin şartları ve ihlas da, ancak Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından elde edilir İbadetin kıymetli olması da, bazı şartlara bağlıdır. Müslüman, faydasız şeyler ile vakit geçirmez. Hz. Ebu Bekir, (Biz, bir harama düşmek korkusundan dolayı, yetmiş helali işlemekten sakınırdık) buyurdu. Bunun için, kimse ibadetine güvenmemeli. İbadetim çok diye kibirlenmemeli. İbadetin kabul olması için, niyetin halis olması, yani yalnız Allahü teâlânın rızası için yapılması gerekir. Bu ihlası elde etmek kolay değildir. Nefsi temizlemek takva ile olur. Nefsi temizlenmeyen kimsenin ibadetlerini ihlas ile yapması çok güçtür. Zina edenin nikahı gider mi? Sual: Zina eden evli erkek veya kadının nikahı gider mi? CEVAP: Hayır. Zina büyük günah ise de nikaha zarar vermez. Ancak, zina aniden olmaz, yani zina işi olana kadar çok haram işlenir, bu arada imanı gitmişse mürted olur, o zaman iman gittiği için nikah da gider. Müslüman her haramdan uzak durmalı. Haram demek Allahü teâlâya isyan demektir. Ahirette Cennetten Cehennemden başka yer yoktur. Ölümün ne zaman geleceği ise belli değildir. Ölmek felaket değil, tedbir almamak, ahirette başına gelecekleri bilmemek felakettir. Büyük zatlar diyor ki: Dün öldü, bugün can çekişiyor, yarın var mı? Genç olan ölmez mi, ölenler hep ihtiyar mı? > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbadet nedir? Allah'a niçin ibadet etmek gerekir? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: İbadet, kulluk etmek, tapınmak, yani kendini aşağılamak, alçaltmak demektir. Bütün yükseklikler, iyilikler kendisinde bulunan, hiçbir noksanlığı olmayan ve her şey, var olmak için ve varlıkta kalabilmek için, Ona muhtaç olan ve kendisi hiçbir şey için, hiçbir şeye muhtaç olmayan ve herkese fayda ve zarar yalnız Ondan gelen ve Onun izni ve emri olmadıkça, hiçbir şeyin, hiçbir şeye zarar ve iyilik yapamayacağı, Ondan başka her şeyin önü ve sonu yokluk olup, hep var olana ancak ibadet olunur. İbadet, yalnız böyle birinin hakkıdır. Allahü teâlâdan başka, böyle birisi yoktur ve olamaz. Bu yüksek sıfatlar başkasında da var denirse, Ona, başkası denilemez. Başka olmak için, farklı olmak lazımdır. Böyle bir başkasını, Ondan farklı, ayrı düşünmek, ilahlık ve mabutluk şartları, bu ikincisinde noksan olur. İlahlık ve mabutluk hakkı olamaz. Çünkü, bunun, birinciden ayrı olması için, mabutluk sıfatlarından birinin, bunda bulunmaması lazımdır. Bunun için de, noksan olmuş olur. Bu ikincisinin, kemal sıfatlarını tamam kabul edip de, ayrılık olmak için, noksan sıfatlardan bir tanesini kendisinde bırakırsak, yine kendisi kusurlu olmuş olur. Mesela, her şey Ona muhtaç olmasa, muhtaç olmayanların ibadet etmesi niçin lazım olur? Eğer, bir işte, bir şeye muhtaç olursa, yine noksanlık olur. Eğer her şeye iyilik ve zarar Ondan olmasa, Ona ne lüzum olur. İbadete neden layık olur? Eğer, Onun izni, haberi olmadan, bir kimse, bir şeye iyilik ve zarar yapabilirse, Ona yine lüzum kalmaz. İbadet olunmaya hakkı olmaz. Bütün kâmil sıfatları kendinde toplayan, ancak bir olmak, ortağı bulunmamak lazımdır. İbadete hakkı olan, yalnız bir olmak lazımdır. O da bir olan, Allahü teâlâdır. (c.3, m.3) Şeytanın tuzakları İblis yeryüzüne indiği zaman Allahü teâlâya sordu: - Ya Rab, beni kovdun ve yere indirdin. Benim evim yok. - Evin hamamlardır. - Toplantı yerlerim neresidir? - Sokak, çarşı ve pazarlar. - Yemeğim nedir? - Besmelesiz yenilenler. - İçeceğim nedir? - Alkollü içkiler. - Ezanım nedir? - Çalgı aletleri. - Kitabım nedir? Ne okuyacağım? - Uygunsuz şiirler. - Benim hadislerim nedir? - Yalan sözler. - Av aleti ve tuzağım nedir? - Kötü kadınlar. - Yatak arkadaşım kimdir? - Besmelesiz yatağa girenler ve sarhoşlar. - Yol arkadaşlarım kimlerdir? - Yola çıkarken, benim rızamı kazanmak için değil de nefsinin peşinde gitmeyi düşünenin yol arkadaşı olursun. - Yardımcılarım ve elçilerim kimdir? - Bid'at ehli senin yardımcılarındır, büyücüler elçilerindir. - Kardeşlerim kim? - Mallarını israf edenler ve kötü yolda harcayanlar senin kardeşlerindir.
Sıkıntıların asıl sebebi!..
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri buyuruyor ki: Siz bu âleme, kendiliğinizden gelmediğiniz gibi, yine kendiniz de gidemezsiniz. Gördüğünüz gözler, işittiğiniz kulaklar, duygu edindiğiniz organlar, düşündüğünüz zekâlar, kullandığınız eller ve ayaklar, geçeceğiniz bütün yollar, girip çıktığınız bütün yerler, hülasa, ruh ve cesedinize bağlı bütün aletler, sistemler, hepsi ve hepsi, Allahü teâlânın mülkü ve mahlukudur. Siz Ondan hiçbir şey gasp edemez, mülk edinemezsiniz! O, görür, bilir, işitir ve her var olan şeyi, her an varlıkta durdurmaktadır. Hepsinin idaresinden, hallerinden bir an gafil olmaz. Mülkünü kimseye çaldırmaz. Emirlerine uymayanların cezasını vermekten de, aciz kalmaz. Mesela, Ay'da ve diğer yıldızlarda insan olmadığı gibi, yeryüzünde de bulunmasaydı, bir şey lazım gelmezdi. Bundan dolayı, büyüklüğünden bir şey eksilmezdi. Bir hadis-i kudsi meali: (Önce gelenleriniz, sonra gelenleriniz; küçüğünüz, büyüğünüz; dirileriniz, ölüleriniz; insanlarınız, cinleriniz; en mütteki, itaatli kulum gibi olsanız, büyüklüğüm artmaz. Aksine, hepiniz, bana karşı duran, Peygamberlerimi aşağı gören, düşmanım gibi olsanız, ilahlığımdan bir şey eksilmez. Rabbiniz, sizden ganidir, Ona hiçbiriniz lazım değildir. Siz ise, var olmanız için ve varlıkta kalabilmeniz için ve her şeyinizle, hep Ona muhtaçsınız.) Ey taşkınlık içinde yüzen insan! Siz, ne hep, ne de hiçsiniz! İkisi arası bir şeysiniz. Evet siz, icat etmekten, her şeye hakim ve galip olmaktan, şüphesiz uzaksınız. Fakat, inkâr olunamayan bir hürriyet ve ihtiyarınız, sizi hakim kılan, bir arzu ve seçim hakkınız vardır. Siz, eşi ortağı bulunmayan bir hakim ve mutlak, başlı başına bir malik olan, Hak teâlânın emri altında, bazı vazifeler alan, birer görevlisiniz. Onun koyduğu ahkam ve nizam ile, Onun tayin ettiği mevkileriniz ve emanet olarak verdiği yetki nispetinde vazife yaparsınız. Amir ancak O, hakim yalnız O, malik yine Odur. Sizin o kadar benimseyerek, hevesle atıldığınız maksatlar, giriştiğiniz mücadeleler, sarf ettiğiniz gayretler, duyduğunuz iftiharlar, kazandığınız başarılar, Onun için olmadıkça, hep boştur. Niçin, eşsiz hakim olan, Hak teâlânın emirlerine uymuyor, Onu mabut tanımıyorsunuz da, binlerce, hayal olan, mabutlar arkasında koşuyor, hepiniz sıkıntılar içinde boğuluyorsunuz? Her neye koşuyorsanız, sizi sürükleyen bir emel değil midir? Niçin o emeli Haktan başkasında arıyorsunuz? Hak teâlânın hakimliğini tanıdığınız, emaneti ve emniyeti bozmayarak çalıştığınız zaman, birbirinizi ne kadar sevecek, ne kadar bağlı kardeş olacaksınız. Sizin o kardeşliğinizden, Allah'ın merhameti, neler yaratacaktır. Kavuştuğunuz her nimet, hep Hakka imanın hasıl ettiği kardeşliğin neticesi ve Allahü teâlânın merhameti ve ihsanıdır. Gördüğünüz her musibet ve felaket de, hep kızgınlığın, nefretin ve düşmanlığın neticesidir. Bunlar ise, hakkı tanımamanın ve haksızlık etmenin cezasıdır. Bu da, hukuku kendiniz kurmaya kalkışmanın, Hak teâlâ ile yarış edebilecek ortaklara tâbi olmanın, hasılı, halis tevhid ile, yalnız Hak teâlâya iman etmemenin neticesidir. İnsanlığı kaplayan sıkıntıların birinci sebebi şirktir. İlim ve fen, ilerlediği halde, insanlığın ufuklarını sarmış olan fesat karanlığı, hep imansızlığın, vahdetsizliğin ve sevişmezliğin neticesidir. Beşeriyet ne kadar uğraşırsa uğraşsın, sevip sevilmedikçe, ıstırap ve felaketten kurtulamaz. Hakkı tanımadıkça, Hakkı sevmedikçe, Hak teâlâyı hakim bilip, Ona kulluk etmedikçe, insanlar, birbirini sevemez... > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kadın, boşanma hakkı kendi elinde olmak üzere nikahlanmak için ne yapması gerekiyor? CEVAP: Seadet-i Ebediyye'de diyor ki: Kadın, "boşanmak benim elimde olmak üzere seninle evlendim" der ve erkek de "bunu kabul ettim" derse, kadının boşanması kendi elinde de olur. Erkek eşine (İşin, senin elinde olsun) veya (Kendini sen boşa) yahut (Diler isen boşsun) gibi cümlelerden birini söylerse, kadın, ancak o oturumda kendisini boşayabilir. Kocası (Ne zaman istersen kendini boşa) derse, o oturuma mahsus olmaz. Kadın istediği zaman, kendini boşayabilir. Kendisine boşanmak hakkı verilen kadın, kocasına (Seni boşadım) derse, boşanma işi gerçekleşmez. (Kendimi boşadım) demesi lazımdır. Nikah yapılırken kadın, (Ne vakit istersem, kendimi senden boşamak üzere...) diyerek, şart ederse, erkek de, nikah yapılırken, "bu şartı kabul ettim" derse, böyle şartlı nikah sahih olur ve kadın da boşanmak hakkına sahip olur. Erkek boşanma hakkını verse, kadın (Ben boşanma hakkını istemem) dese de, hakkını ret etmiş olmaz. Dilediği zamanda, kendini boşayabilir. Erkek nikah yaparken, (Boşanmak senin elinde olmak üzere, seni nikah ettim) derse, nikah sahih olup, boşanmak hakkı kadının elinde olmaz. Fakat, önce kadın, (istediğim zaman, boşanma hakkı elimde olmak üzere sana nikahlandım) der, erkek de, (kabul ettim) derse, hem nikah sahih olur, hem de, boşanmak kadının elinde olur. Genelde kadın erkeğe göre daha duygusaldır. Olaylarda tez etkilenir. Hislerine mağlup olur. Zaruri haller hariç, boşanma hakkını almamalıdır. Save Gölünün kuruması Sual: Peygamber efendimiz doğduğu zaman, Kâbe'deki putlar yüzüstü yıkılıyor, Kisra'nın sarayı çöküyor, bin yıldan beri Mecusilerin yanan ateşi sönüyor. Bir de Save Gölünün kuruduğu bildiriliyor. Save Gölünün suçu ne idi de kurudu? CEVAP: Cansız varlıkların ne suçu olur ki, yani suçu falan olduğundan değil, bu gölü halk mukaddes sayar, kuruyacağına asla ihtimal vermezlermiş. Çok tuzlu imiş, sağdan soldan su gelmiyor, su seviyesi hep aynı hiç eksilme olmuyormuş, derinliği beş metre yüzeyi 12.5 km imiş. Bu göl bir anda kuruyor. Bunun aksine, Şam tarafında bin yıldan beri suyu akmayan ve kurumuş olan Semave Nehrinin vâdisi de, o gece, su ile dolup taşarak akmaya başlıyor. Bu tür olaylar cansız varlıkların suçu falan olduğu için değil, onları mukaddes sayan insanları ikaz için, ibret almaları için ve daha başka hikmetler yüzünden ihsan ediliyor. Nakışlı seccade Sual: Seccadedeki nakışlar dikkati çekerse, huşuyu bozarsa kılmamak gerekir deniyor. Seccademiz nakışlı ise ne yapmalıyız? CEVAP: Ters çevirip kılmalıdır. Soğan yerken besmele Sual: Soğan veya soğanlı yemek, salata, turşu yerken besmele çekmek caiz mi? CEVAP: Tam İlmihal'de diyor ki: Kötü kokulu şeyleri, mesela soğan, sarımsak gibi şeyleri yemeye [ve sakal tıraşı olmaya başlarken], Besmele çekmek mekruhtur. Sarımsaklı, soğanlı yemekleri, salatayı, turşuyu yerken besmele çekilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Allah onun yüzüne baktı) veya (Allah onun yüzüne bakmadı) gibi tabirleri kullanmanın küfür olduğu söyleniyor. Böyle konuşmak caiz mi, küfür mü? CEVAP: Bunları söylemenin bir mahzuru yoktur. Bunlar birer tabirdir. Yüzüne baktı demek, Allah ona merhamet etti, acıdı demektir. Yüzüne bakmadı demek, ona acımadı, azap etti demektir. Bu konuda din kitaplarında çok bilgi vardır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ, şeklinize, mallarınıza bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar.) [Müslim] Buradaki bakmak, sevap veya azap verir demektir. Yani Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, makam ve rütbesine bakarak sevap vermez. Amelini ne düşünce ile, ne niyet ile yaptığına bakarak sevap veya azap verir. (S. Ebediyye) İki hadis-i şerif meali: (Kıyamet günü Allahü teâlâ, şu üç sınıf insana rahmet nazarı ile bakmaz: 1- Alışverişinde yalan söyleyerek fahiş fiyatla mal satana. 2- Gelişigüzel her şeye yemin edene. 3- Kendisinde su olduğu halde, başkasına vermeyene.) [Ey Oğul İlmihali] (Altı şey, altı halde gariptir: 1- İçinde namaz kılınmayan mescitler gariptir. 2- Okunmayan Kur'an-ı kerim gariptir. 3- Fısk işleyenler yanında Kur'an-ı kerim gariptir. 4-Kötü huylu, zâlim kocanın elindeki saliha kadın gariptir. 5- Kötü huylu kadının elindeki salih koca gariptir. 6- Kendini dinlemeyen kavmin arasındaki âlim gariptir. Allahü teâlâ, kıyamette bunlara elbette rahmet nazarı ile bakmaz. [Yani onlara acımaz, azap eder.]) (Menakıbı Çihar Yari Güzin) Allahü teâlâ, bu ümmete ramazanda 5 şey verir ki, başka ümmetlere vermedi. 1- Ramazanın ilk gecesi, bu ümmete rahmet nazarı ile bakar. Rahmet nazarı ile baktığına da artık azap etmez. 2- Hak teâlâ meleklere (Bu ayda ibadetleri bırakın, bu ümmete istiğfar edin) buyurur. 3- Cennet meleklerinin reisi Rıdvan'a da buyurur ki: (Cenneti süsleyip kapılarını aç. Bu ümmetten biri bu ayda ölürse, bedeni gelene kadar, ruhu Cennete dahil olsun.) 4- Cehennem meleklerinin reisi Malik'e de, Cehennemin kapılarını kapatmasını emreder. Bu ümmetten günahkâr biri ölürse, Ramazan ayı çıkana kadar Cehennemde azap görmesin. 5- Kadir Gecesinde ibadet edenin de günahlarını affeder. (Ravda-tül ulema) Bu konudaki hadis-i şerif meallerinden bazıları da şöyledir: (Komşusunun hanımı ile zina edenin Allahü teâlâ yüzüne bakmaz.) [Deylemi, Haraiti] (Elbisesini yerde sürüyen kibirlinin yüzüne Allahü teâlâ kıyamette rahmetle bakmaz.) [Buhari] (Allahü teâlâ şu üç kişinin yüzüne bakmaz, onlara azap eder: 1- Eteklerini yerde sürüyerek yürüyen kibirliye, 2- Verdiği şeyi başa kakana, 3- Yalan yeminle malını satana.) [Müslim, Nesai] (Allahü teâlâ şu üç kişinin yüzüne bakmaz, onlar için acıklı bir azap vardır: 1- Zina eden ihtiyar, 2- Yalan söyleyen idareci, 3- Kibirli fakir.) [Müslim] (Hak teâlâ, kıyamette, tövbe etmedikçe, şunların yüzüne bakmaz, onları Cehenneme sokar: 1- İstimna eden, 2- Homoseksüel, 3- Devamlı içki içen, 4- Ana-babasını döven, 5- Komşusuna eziyet eden, 6- Komşusunun karısı ile zina eden.) [Beyheki] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anın mantığına, ruhuna göre, mübarek gün ve gecelerde doğup ölmenin hiç önemi yoktur. Çünkü doğmak ve ölmek bizim elimizde değildir. Kadir Gecesinde de doğup, yine o gece ölsek ne fark eder? İster meyhanede öl, ister tuvalette öl, istersen camide namaz kılarken öl hiç önemi yoktur. Çünkü insan fiiliyle değer kazanır. Bu görüşümde yanlış mıyım? CEVAP: Dini konularda sizin ve bizim görüşümüzün ne önemi olur? Din kitapları ne yazıyorsa o esastır. Din kitaplarında Kur'anın mantığı, Kur'anın ruhu diye bir deyim yoktur. Bunlar, İslam dininin hak din olduğuna inanmayan, Resulullahın hâşâ kendi kurduğu beşeri bir sistem olduğunu sanan gayri müslimlerin etkisinde kalıp, yazılarında, kitaplarında İslam düşüncesi tabiri kullanan bid'at ehlinin uydurmasıdır. Eğer Kur'anın manası denmek isteniyorsa, Kur'an-ı kerimi siz ve biz mi iyi anlarız, yoksa Peygamber efendimiz ve İslam âlimleri mi? Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Cuma günü veya gecesi ölen mümine kabir azabı olmaz.) [Tirmizi] (Tirmizi, kütüb-i sitte adı ile maruf, en kıymetli altı hadis kitabından birisidir. Cuma günü ölen Müslüman, o günün şerefine kabir azabı görmüyor. Kâfir o gün ölürse elbette cezasını çeker.) (Cuma günü veya gecesi ölen mümin, şehit olur, kabir azabından kurtulur.) [Ebu Nuaym-Hilyet-ül evliya, İ. Süyuti-Cami-üs-sagir, İbni Abidin-Redd-ül Muhtar] (Görüldüğü gibi bu âlimler de bu hadis-i şerifi bildiriyorlar. Cuma günü ölen Müslümana kabir azabı olmaması, Allahü teâlânın bir ihsanıdır, bu nimeti dilediğine verir. Buna kimse itiraz edemez.) (Cuma günü günah işlemeden geçerse, diğer günler de selametle geçer.) [İ.Gazali] (Bu da Allahü teâlânın bir ihsanıdır.) (Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allahü teâlâ, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsana nail olurlar. Bunlar: Kadir Gecesi, Arefe Gecesi, Berat Gecesi, Cuma gecesi ve günleri.) [Deylemi] (Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bazı gecelere kıymet vermiş, bu gecelerdeki, dua ve tövbeleri kabul edeceğini bildirmiştir. Hiç kimsenin, niye Allah bazı gecelere kıymet verdi diye bir sual sormaya hakkı yoktur.) "Nass" dogma değildir! Sual: Batıdan gelme kelimeleri kullanmayı bir meziyet sananlar, "Nass" yerine "dogma" diyorlar. Dogma, Nass yerine kullanılabilir mi? Bir de "dogmacılık" var. Bunun da Nass ile bir ilgisi var mı? CEVAP: Türk Dil Kurumunun sözlüğünde, 'dogma'nın tarifi şöyledir: (Doğruluğu sınanmadan benimsenen, bir öğretinin veya bir ideolojinin temeli yapılan sav, nas.) TDK'ya göre, Dogmacılık kelimesinin anlamı da şöyledir: (Öne sürülen öğreti ve ilkeleri eleştirmeden doğru olarak benimseyen ve benimsediği varsayımlardan katı bir yöntemle önermeler türeten anlayış, dogmatizm.) Dinimizde Nass, manaları açık olan âyet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere yani Allah ve Resulünün sözlerine denir. Dogma ile dogmacılıkla ilgisi yoktur. Ateistler, Müslümanlara, siz körü körüne inanıyorsunuz anlamında, "Siz dogmalara inanıyorsunuz" diyorlar. Müslümanlar dogma kelimesini Nass anlamında kullanmamalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tarihsellik nedir, tarihselciler ne yapmak istiyor? CEVAP: Dinde reform gibi, tarihselcilik de, Hristiyan Batı kültürünün problemlerini çözmek için ortaya atılmış bir metot iken, mezhepsizler ve dinsizler Müslümanlıkta da uygulamak istiyorlar. "Hristiyanlıkta nasıl Luther dinde reform yapmışsa, İslam'da da gerekli reformlar ve yeni ictihadlar yapılmalı, indiği zamana mahsus olan tarihi âyetler Kur'andan çıkarılmalıdır. (Zaman sana uymazsa, sen zamana uy) kuralı uygulanmalıdır" diyorlar. Maksatları İslamiyet'i yıkmaktır. Önce hadislere saldırdılar, bu zayıftır, bu uydurmadır diyerek İslam âlimlerine olan itimadı sarsmaya başladılar. Şimdi de Kur'an-ı kerimi değiştirmeye çalışıyorlar. Adı İslam olan, fakat Müslümanlıkla hiç ilgisi olmayan, hiçbir ibadeti emretmeyen ve hiçbir haramı yasaklamayan felsefi bir din ortaya çıkarmaya çalışıyorlar. Halbuki Allahü teâlâ buyuruyor ki: (İslam'dan başka din arayan, bilsin ki, o din asla kabul edilmez.) [Al-i İmran 85] (Allah'ın kelamını [Kur'an-ı kerimi] kimse değiştiremez.) [Enam 115] (Bugün, dininizi ikmal ettim. Size olan nimetlerimi tamamladım ve sizin için din olarak İslam'ı seçtim, beğendim, razı oldum.) [Maide 3] Tarihselciliği savunanların başında mason Abduh, Abduhcular ve Fazlurrahman gibi mezhepsizler gelmektedir. Mezhepsizlerin teklifleri, dinsizlerin de işine gelmiş ve her fırsatta dinde reformun ve tarihselliğin lüzumundan bahsetmişler, İslam'ın beş şartının beşini de yok etmeye çalışmışlardır. Birkaç örnek verelim. Bunlar diyor ki: 1- Kelime-i şehadete gerek yoktur. Allah'ın rahmeti geniştir. Müşterek Tek tanrı inancına sahip olan dinler ve insanlar, ameli ne olursa olsun, birbirleriyle kucaklaşmalıdır. 2- Namaz o günkü şartlarda normal bir idman idi. Bugün modern idman şekilleri vardır. Bu bakımdan namaza ihtiyaç yoktur. Araplar pis insanlardı, temizlenmeleri için abdest, gusül emredilmiştir. Bugün buna ihtiyaç yoktur. Kirlenen kirlerini elbette temizler. 3- Oruç, o günün bir diyet şekli idi. Bugün modern diyetler vardır. Oruca hiç gerek kalmamıştır. 4- Zekat ve uşur o günün vergi şekli idi. Bugün modern vergi sistemleri vardır, bu bakımdan zekat ve uşur denilen vergiye gerek yoktur. 5- Hac Müslümanların toplanıp istişare etme yeriydi. Bugünkü modern kongrelerle her yerde kolayca toplanma imkanları vardır. Belli bir yerde toplanmaya gerek yoktur. 6- Cahiliyet devrinde kadınlara hiç değer verilmez, kız çocukları diri diri gömülürdü. Kadına değer verilmediği için, miras taksiminde kadına erkeğin yarısı verilmekteydi. Bugün kadın erkek eşit olduğu için miras da eşit olarak taksim edilmelidir. 7- Kur'anda Yahudi ve Hristiyanların kâfir oldukları, onlarla dostluk kurulmaması bildiriliyor. Bu o günkü kitap ehli içindir. Bugünküler cennete gidecektir. Yukarıdaki 7 maddenin de İslamiyet'le ilgisi olmadığı halde, bugün ilk ve sonuncu madde, bazı Müslümanlar tarafından da kabul edilerek Kiliselere gidip âyinlere katılıyorlar, papazların ellerini öpüyorlar, Noellerini ve bayramlarını kutluyorlar, bozuk İncillerin dağıtılmalarında ön ayak oluyorlar. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist, "İslam dininde hoşgörü yoktur. Örneğin zina, hırsızlık gibi suçlara ağır cezalar veriliyor. Müslümanlığı bırakan öldürülüyor. Eğer hak ve mantıklı bir din olsaydı böyle cezalar olmazdı. Dinde zorlama yoktur demeleri yalandır. Öyle olsa idi, namaz kılmayan, açıktan oruç yiyen ağır şekilde cezalandırılmazdı. Hoşgörülü olmayan bir dine inanmam ben" diyor. Buna nasıl bir cevap vermeli? CEVAP: Ateist Allah'a inanmaz ki, Allah'ın kanunlarına inansın. Âyete, hadise yani Allahü teâlânın ve Onun gönderdiği Resulünün sözlerine inanmayana ne delil getirilir? Önümüzde delil olarak uçsuz bucaksız koca bir kâinat var. (Bu, kendiliğinden oldu) diyene ne denir? Aynı topraktan çeşitli sebze meyve bitki çıkıyor, kimisi tatlı kimisi acı. Arı yiyor bal yapıyor, yılan yiyor zehir yapıyor. (Bunlar hep kendiliğinden oluyor. Gezegenler, Ay, Güneş, deniz hepsi kendi kendine oldu) diyene, yani mantıksız birine ne söylenebilir? Bir âyet meali şöyledir: (Göklerde ve yerde neler var, [ibretle] bakın. Ama inanmayan bir topluma deliller ve uyarılar fayda sağlamaz.) [Yunus 101] Bir toplumda suç işleyenlerin cezasının verilmesine itiraz edilmez ki? Hoşgörülü olmak için zina edeni, hırsızı, eşkıyayı hoş mu görmek gerekir? Hoşgörü ne demektir? TDK'nın sözlüğünde, (Her şeyi anlayışla karşılayarak olabildiği kadar hoş görme durumu) diye tarif ediliyor. Dikkat ediniz, her şey deniyor. Adam hırsızlık yapacak, namusumuza tecavüz edecek biz hoş göreceğiz öyle mi? Yine TDK'da, "mezhebi geniş" ifadesini tarif ederken, (Namus konusunda aşırı hoşgörülü davranan kimse) deniyor. Domuz çiftliğine gitmiştim, sualdeki ateistin tarifine göre, domuzun çok "hoşgörülü" bir hayvan olduğunu gözümle gördüm. Dişi domuz pislik yerken, bir erkek domuzla çiftleştiğini gördüm. Diğer domuzlar, gayet hoşgörülü! Başlarını döndürüp de bir kere olsun bakmıyorlar. Halbuki birçok hayvanda bile böyle hoşgörünün olmadığını, dişisine yaklaşana saldırdığını çok kere gördüm. Her şeyde her zaman hoşgörü olmaz. Sınırsız hürriyet [özgürlük] gibi, sınırsız hoşgörü de çok yanlıştır. Kötüler hoş görülür mü? Suçlular hoş görülürse, toplumun nizamı nasıl sağlanır? Suçun azaltılması için cezaların ağır olması gerekir. İdam cezası kalkınca olaylar azalmadı, aksine daha çok arttı. Amerika ölüm cezasını kaldırmıyor diye suçlamak mantıksızlık olur. Dinin kuralları insanların istedikleri gibi değiştirilirse, o zaman o ilahi bir din olmaz. "Dinde zorlama yoktur" İbadetleri yapmayana verilen ceza Müslüman tebaa [vatandaş] içindir. Gayri müslim vatandaş için böyle bir ceza yoktur. İslam devleti Hristiyan ve Yahudilerin ibadetlerine karışmaz. Hiçbir baskı yapılmaz. Bu kurallar, Müslümanların ahlakını ve milli birliğini bozulmaktan muhafaza eder. (Dinde zorlama yoktur) âyeti, başka dinde bulunan bir kimsenin zor ile Müslüman yapılamayacağını ifade etmektedir. Bir gayri müslim, zorla Müslüman yapılmaz. Müslümanlar hiçbir zaman, kâfirlerin yaptıklarını yapmazlar. Yani maddi ve manevi kazançlar bahşederek veya müdür, profesör, dekan gibi unvanlar vererek bir insanı Müslüman yapmaya teşebbüs etmezler. İslamiyet tebliğ edilirken de, hiçbir zorlama ve tehdit yapılmamıştır. Bunlar vesikaları ile doğru yazılmış tarih kitaplarında vardır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mürşid-i kâmilin birisi, bir talebesine sorar: - Evladım, kaç senedir bizi tanıyorsun? - 22 senedir efendim. - Bu kadar zamanda bizden ne öğrendin? - Üç şey öğrendim efendim. - Nedir onlar? - Birincisi, efendim demiştiniz ki: (Yaptığın işin, söylediğin sözün hesabını ver. Kime? Kim soruyorsa. Âmirine ver, insanlara ver, kanunlara ver, vicdanına ver, dinine ver. Bu hesap bir gün nasıl olsa sorulacak sana. Ona göre hareket et, ona göre konuş.) Bunu kendime prensip edindim ve uygulamaya çalışıyorum. - İkincisi ne? - Yine demiştiniz ki: (Akılla mantıkla din olmaz. Olsaydı Peygamberlere, kitaplara lüzum kalmazdı. Dinimiz nakil dinidir. Allahü teâlâ ne bildirmişse, Peygamber efendimiz nasıl açıklayıp ne bildirmişse, mezhep imamlarımız, ehl-i sünnet âlimleri bunları nasıl sistemleştirip, herkesin anlayacağı şekilde nasıl nakletmişse, öylece inanıp tâbi olmak lazım. Yoksa insan felaketten kurtulamaz. Müctehidlerin farklı ictihadları rahmettir, bunu Peygamber efendimiz buyuruyor. Allahü teâlâ böyle olmasını murad etmiştir. Yoksa tek hüküm bildirirdi, o zaman Müslümanların işi zor olurdu, yapamayanlar harama veya küfre düşebilirlerdi. Bu kolaylık, bir ihsan-ı ilâhidir.) Bunun böyle olduğunu bizzat yakînen yaşadım ve aklımı attım, rahat ettim. - Üçüncüsü ne evladım? - Yine demiştiniz ki: (İnsanların en alçağı, büyükleri kendisi gibi zannedendir. Büyükler, Peygamber efendimizin vârisleridir. Ana karnında şaki olanlar, büyüklere dil uzatır. Said olanlar ise ne kadar günahkâr olsa bile, onlara dil uzatmazlar. Allahü teâlânın rızası, onların iki dudağı arasındadır. Büyüklerin münkirleri, Peygamber efendimizin zamanında yaşasalardı, Onu da inkâr ederlerdi. Sevip tâbi olanları o zaman yaşasalardı, eshab-ı kiram olurlardı. Çünkü yol aynıdır. Allahü teâlâdan gelen nimetlerin şartı yoktur, dinli dinsiz, istesin istemesin herkese gelir. Ancak Peygamber efendimizden gelen nimetlerin iki şartı vardır, birincisi Onu tasdik etmek, ikincisi Onu sevmektir. Gelen nimetlerin derecesi bu sevgiye bağlıdır. Bu, Resulullah efendimizin sağlığında böyle idi. Vefatından sonra ne oldu? Ne olduğunu bizzat kendisi bildiriyor: (Kalbimde ne varsa, kardeşim Ebu Bekir'in kalbine akıttım) buyuruyor. Bu emanetler silsile yoluyla vârislerindedir. Sevmenin ve inkârın nereye gittiğini unutmamak lazım. Sevmek itaat demektir, tam yapamasa bile boyun büküp, kusurunu kabul etmektir.) İşte hocam, bu üç şey, bana çok tesir etti, inandım, uygulamaya çalışıyorum, çok rahat ettim. - Üçüncü öğrendiğin saraya malik olmaktır. İkinci öğrendiğin bu sarayın anahtarıdır. Birinci öğrendiğin de, sarayda rahat etmenin, selamet bulmanın şartıdır. Bu üç şeyden başka bir şey öğrenmedin mi? Mesela Ehl-i sünnet itikadı, namaz, oruç, bid'atin zararı gibi hususları öğrenmedin mi? - Evet hocam onların hepsini öğrendim ama, bu üçü beni etkilediği için, bunları saydım. - Bu hâl üzere devam edersen umduklarına kavuşur, korktuklarından emin olursun. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hoca unvanlı bir tanıdığım var. Diyor ki: "Zina mahiyeti itibariyle haram değildir, kötü değildir. Nikahla zina arasında fark yoktur! Size yazmaktan hayâ ettiğim daha neler saçmalıyor." Buna bir cevap verir misiniz? CEVAP: Meşhur bir mezhepsiz hoca da, (Domuzun haram edilişinin sebepleri çoktur. İçinde trişin ve tenya denilen kurtçuklar var. Pislik yemesi ve çok yağlı olması da hastalıklara sebebiyet verdiği için haram edilmiştir) demişti. Bir misyonerle, bir ateist, hocaya, (Şimdiki domuzların pislik yemesi önleniyor, yeşil gıdalarla besleniyor, kaynar suda haşlanarak içindeki kurtçuklar öldürülüyor. Haram olmasına bir sebep kalmıyor) demişlerdi. Öyle ya, domuzun haram edilmesine sebep bunlar ise, bunlar ortadan kaldırılınca helal olması gerekir. Ama dinimiz böyle demiyor. Dinimizde bir şey haram ise, hikmetini bilmesek de onun haram olduğuna inanmak ve sakınmak gerekir. Allahü teâlâ ile Resulünün bildirdiği hususlara akla uygun olduğu, yahut tecrübe ile anlaşıldığı için inanmak iman olmaz. Çünkü bu, aklı tasdik etmek demektir. Haramlarda muhakkak vücuda zarar veren bir şey aranmamalıdır! Eğer vücuda zarar vermesi gerçek sebep olsa idi, Besmelesiz kesilen kuzu da haram edilmezdi. Bir yudum içki de haram olmazdı. Tanıdığım bir ateist de, (Doğada nikah diye bir şey yoktur. Nikah gereksizdir) demişti. Ben de, (O zaman sen aile içinde en yakınlarınla zina edebilir misin?) demiştim. O da, (Tıp, yakın akraba evliliğinden meydana gelecek çocukların sakat olacağını bildiriyor) demişti. Ben de, (Korunursunuz, çocuk yapmazsınız) demiştim. (Toplumun geleneklerine ters olduğu için uygun olmaz) demişti. (Böyle geleneği olmayan topluma gidersiniz) demiştim. (Öyle toplum yok ki) deyince, (Yamyamların, puta tapanların bile yapmadığı bir şeyi, uygarlık, özgürlük adına nasıl savunursun? Savunduğun ancak hayvanlar âleminde olur, insanlığı niye hayvanlık derecesine düşürüyorsun?) deyince bana kızıp, (Ben gerici değilim) deyip, yanımdan uzaklaşmıştı. Şimdi, (Zinada neslin yani çocukların zayi olduğu için zina haram edilmiştir) diyene değil de, zira o dine imana inanmadığı için böyle iddiada bulunuyor, bu iddiaya (acaba) diye şüphe eden Müslümana sorsak ki: Çocuk yapmadan zina etmek caiz olur mu? Mesela çocuğu olmayan kadın ile veya hayzdan kesilen kadınla yahut korunmak suretiyle genç kadınla zina nasıl caiz olur? Nikahla zina arasında fark yoksa, kendisine nikahı düşmeyen mahremleriyle zina caiz mi? Elbette (Kesinlikle olmaz) diyecek. Peki o zaman, ne diye böyle dinsizlerin her sözü dikkate alınıyor? Ne diye, acaba diye soruluyor? Böyle dine imana sığmayan iddiaların gündeme bile gelmesi kıyamet alametidir. Üstelik birkaç hoca unvanlı kişilerden gelmesi maksatlıdır. Bunlar hoca kılığına girmiş din düşmanlarıdır. Maksatları İslamiyet'i yıkmak, bütün hocaları şaibe altına sokup lekelemek, din adamlarına olan itibarı sarsmaktır. Bırakın herhangi bir hocayı, bir çocuk bile bunun dinsizlik olduğunu bilir. Bu iddia sahipleri bilmiyor mu sanki? > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kanser hastası ve şehitlik...
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ben 54 yaşında bir bayanım. Mayıs ayında safra kesesi ameliyatı oldum. Ameliyatımda mide kanseri olduğum ve kanserin yayıldığı ortaya çıktı. Doktorum, (Bu safhadan sonra tedavi sonuç vermez, kemoterapi ilaçları sizi iyice yıpratır) dedi ve 6 aylık ömrümün olduğunu söyledi. Şu anda ölüm iyice yaklaştı. Ölmekten çok korkuyorum. Bazen çok rahatsızlaşınca ne olacaksa olsun diyorum, biraz iyileşince de ölmekten çok korkuyorum. Çok rahatsızım. Beni rahatlatmak için ne tavsiye edersiniz? Ölümle ilgili beni rahatlatacak kitaplar gönderebilir misiniz? Lütfen bana yardım edin bu dünyam zaten bitmek üzere ama ahiretimi de kaybetmek istemiyorum. CEVAP: Allahü teâlâ şifalar versin. Kimin ne zaman öleceğini doktor falan bilmez. Allahü teâlâdan başka hiç kimse bilmez. Kâzım amca diye bir akrabamız vardı. Böbrekleri tamamen yok olmuş, iplik gibi kalmıştı. Doktor, birkaç aya kalmaz ölür demişti. O haliyle 20 yıl kadar yaşadı. Onun için, şu kadar ömrün kaldı gibi sözlere itibar edilmez. Bu hiç ölmeyeceksiniz demek değildir, biz de öleceğiz, siz de öleceksiniz, yani her canlı ölecek. Hepimiz ahirete gideceğiz. Asıl hayat orada. Müslüman ölmekten korkmaz, bilakis bir an önce ölsem de yüce Rabbime, sevgili Peygamberime, asıl vatanıma kavuşsam diye sevinçle bekler. Hepimizin hatası günahı çok. İbadetlerimiz kusurludur. Sevgili Peygamber efendimiz (İmanla öl, gerisine karışma) buyuruyor. Bunun için, imanla ölmek için dua etmeli. Mesela şöyle dua edilebilir: (Ya Rabbi, bilerek veya bilmeyerek küfre sebep olan bir iş yaptıysam, bir söz söylediysem, ben hepsine tövbe ettim, pişman oldum, beni affet. Ben sana iman ettim. Ben Peygamber efendimize ve ne bildirdiyse hepsine iman ettim, hepsini kabul ettim, beğendim. İmanla ölmemi nasip et. Şeytanın, nefsimin şerrinden sana sığınırım. Beni bunlardan ve diğer şerlerden muhafaza et, imanla öldür.) Şehitliğe sebep hastalıklar, sabrın önemi gibi yazılar da gönderdik, onları okursunuz. Ayrıca adresinize en kıymetli iki din kitabı gönderiyoruz. Bunları severek okuyun, ne yazıyorsa hepsini kabul ettim, inandım diye dua edin. Bir diğer husus da, sevgili Peygamber efendimiz, kanser gibi iç hastalıklarından ölen Müslümanın, şehid olacağını bildirmiştir. Şehid olmak büyük nimettir. Bu yüzden de hiç üzülmemelidir. Sevgili Peygamber efendimizin torunları olan tanıdığımız seyyidler var, çoğu kanserden vefat etti. Neticesi hayırlı... Demek ki siz de çok sevgili kulmuşsunuz ki, şu anda kansere yakalanmışsınız. Müslüman için vaki olanda hayır vardır. İnsanız, aciziz, insanlık icabı üzülüyoruz ancak neticesine de sevinmek lazım. Allahü teâlâ size de bize de son nefeste şehitlik nasip etsin. Bir de gönderdiğimiz kıymetli kitapta, kanser için şu ilaç tavsiye ediliyor: Sarımsak, sayılmayacak kadar çok faydası olan süper bir bitkidir. Soyulmuş bir avuç sarımsak, akşam bir litre süt ile, pelte haline gelene kadar kaynatılır, nemlenmesi için sabaha kadar bahçede bırakılır. Süt kısmı, aç iken [bir veya birkaç defada] içilirse kansere iyi gelir. [Bu işe bir hafta devam edilebilir. Sonra haftada bir, daha sonra da ayda bir içilmesi iyi olur.] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinin emir ve yasaklarını anlatırken, sert bir üslup kullanmak doğru mu? CEVAP: Dinin emirlerini veya yasakladığı şeyleri anlatmaya emr-i bil maruf ve nehy-i anil münker denir. Yani iyiliği yaymaya, kötülükten sakındırmaya çalışmaktır. Bunları sertlik kullanmadan, en güzel şekilde öğretmeye çalışmak farzdır. Bir âyet meali şöyledir: (Rabbinin yoluna hikmetle, güzel öğütle çağır! Onlarla en güzel şekilde tartış!) [Nahl 125] Birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir: (İlim öğretirken sert davranmayın.) [Beyheki] (Allahü teâlâ yumuşaktır, yumuşaklığı sever.) [Müslim] (Kibirsiz, yumuşak, cana yakın ve sert olmayana Cehennem haram olur.) [Beyheki] (Yumuşak huyluluğa dört elle sarıl. Sertlikten uzak dur.) [Buhari] (Emr-i maruf ve nehy-i münkeri, ancak rıfk ve hilm sahibi fakihler yapar.) [İ.Gazali] (Rıfk, yumuşaklıktır, sertliğin, kaba konuşmanın zıttıdır. Hilm, tatlılıkla söylemek, şefkatle muameledir.) (Allah'tan korkan kırıcı konuşmaz ve öfkesine hakim olur.) [İbni Ebid-dünya] Allahü teâlâ, (Önce kendine nasihat et, eğer kendin bu nasihati tutarsan, kendin bunu yaparsan, başkalarına da söyle! Kendin yapmazsan benden utan) buyurdu. (Şir'a) O halde emr-i maruf yapan, ilmi ile âmil olmalı, sert olmamalı, daima yumuşak olmalıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İsrâ gecesinde, [Miraca çıktığım gece] ateşten makaslarla, dudakları kesilen insanlar gördüm. Kim olduklarını sordum. Onlar da, "İyiliği emreder, kendimiz yapmazdık. Kötülükten nehyeder; fakat kendimiz sakınmazdık" diye cevap verdiler.) [İbni Hibban] Kâdızâde Ahmed efendi buyuruyor ki: El ile, güç kullanarak emr-i maruf ve nehy-i münker yapmak, yani günah işleyene mani olmak; hükümetin vazifesidir. Söz ile, yazı ile cihad etmek, âlimlerin vazifesidir. Kalb ile dua etmek ise, her müminin vazifesidir. Mevki zata tabidir Sual: Necdiler (Zat mevkiye tâbidir) diyorlar. Peygamberler üstün kimseler olduğu için mi, yoksa peygamber oldukları için mi üstündür? Mevki sahibi oldukları için mi üstün, üstün oldukları için mi mevki sahibi oldular? CEVAP: Peygamberler üstün kimseler oldukları için Allahü teâlâ onları peygamber yapmıştır. Peygamber olan da zaten yüksek kimsedir. Allahü teâlânın, Muhammed aleyhisselamı, insanlar arasından seçmesi ve Onu bütün Peygamberlerinden üstün yapması, mübarek zatı içindir, kendisi içindir. Diğer enbiya ve evliyanın üstünlükleri de, hep böyledir. Mevki, mertebe ve her yükseklik zata tâbidir. Zat, mevkiye tâbi değildir. Mesela, insan vezir olduğu için kıymetlidir, denilmez. Kıymetli olduğu için, vezir yapılmıştır denir. Necdilerin, madde, cisim ve zat, sebep olamaz sözleri yanlıştır. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hiçbir âlimden ders almadan, hiçbir müctehide tâbi olmadan ilhamla din öğrenilir mi? İlham dinde senet midir? CEVAP: Din kitaplarında deniyor ki: İslam dini dört vesika ile bizlere gelmiştir. Bu dört vesikaya (Edille-i şerıyye) denir. Bunların dışında kalan her şey bid'attir, zındıklıktır ve dinsizliktir. Tasavvuf büyüklerinin, yani büyük evliya zatların kalblerine gelen ilhamlar, keşifler, ahkam-ı İslamiye için senet ve vesika olamaz. İlhamların doğru olup olmadığı, İslamiyet'e uygun olup olmamaları ile anlaşılır. Tasavvufun, vilayetin yüksek tabakalarında bulunan evliya da, ilmi olmayan, aşağı derecelerdeki Müslümanlar gibi, bir müctehide tâbi olmak mecburiyetindedir. Bâyezîd-i Bistami, Cüneyd-i Bağdadi, Celaleddin-i Rumi ve İbni Arabî gibi evliya, herkes gibi, bir mezhebe tâbi olarak yükselmişlerdir. Bugün din bilgileri, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından öğrenilir. İlham ile, ilim elde edilmez. (S. Ebediyye) İslamiyet'in hükümleri ilham ile anlaşılmaz. Evliyanın ilhamı başkalarına hüccet, senet olamaz. İlhamın doğruluğu, İslamiyet bilgilerine uygun olmalarından anlaşılır. Fakat, evliya olmak için, İslamiyet bilgilerini öğrenmek ve bunlara uymak şarttır. İslamiyet'e sarılmayan, bid'atten sakınmayan kimsenin kalbine ilham gelmez. Bunun söyledikleri, nefisten ve şeytandan gelen bozuk şeylerdir. İslamiyet bilgileri, rüya ile de anlaşılamaz. (Faideli Bilgiler) İlim ancak üstaddan öğrenilir. İlmi, kendi kendine kitaptan öğrenenler çok yanılır, yanlışı, doğrusundan çok olur. Bugün, ictihad edecek kimse yoktur. İmam-ı Rafii ve İmam-ı Nevevi ve İmam-ı Razi dediler ki: Bugün hiç müctehid kalmadığında âlimler söz birliğine varmıştır. (Müslümana Nasihat) Hülasa fetva kitabında, (Fıkıh kitabı okumak, geceleri namaz kılmaktan daha sevaptır) deniyor. Çünkü, farzları, haramları, [Ehl-i sünnet âlimlerinden veya onların yazmış oldukları] kitaplardan öğrenmek farzdır. Kendisi yapmak ve başkalarına öğretmek için fıkıh kitapları okumak, tesbih namazı kılmaktan daha sevaptır. İslam bilgileri, ancak üstaddan ve kitaptan öğrenilir. İslam kitaplarına ve rehbere lüzum yoktur, [bana ilham geliyor, ben direkt Allah'tan öğreniyorum] diyenler yalancıdır, zındıktır. Müslümanları aldatmakta, felakete sürüklemektedir. Din kitaplarındaki bilgiler, İslam âlimleri tarafından Kur'an-ı kerimden ve hadis-i şeriflerden çıkarılmıştır. (Hadika s.365) İbadetlerin yapılması ve bütün İslam bilgileri, üstaddan öğrenmekle elde edilir. Bu bilgiler, ilham ile hasıl olsaydı, Peygamberlere ve kitaplara lüzum olmazdı. (Hadika s.378) Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (İlim üstaddan öğrenilir.) [Taberani] (Ey insanlar, biliniz ki, ilim âlimden işiterek öğrenilir.) [Hadika] (Âlimden ilim öğrenmek, teheccüd namazı kılmak gibidir.) [Hadika] İmam-ı Ebu Yusuf'un çok sevdiği bir oğlu vardı. 15 yaşında iken ansızın vefat etti. Talebelerine, (Defin işini siz yapın. Ben üstadımın dersine gidiyorum. Bugünkü dersi kaçırmayayım) dedi. İmam-ı Ebu Yusuf'u vefatından sonra rüyada gördüler. Cennette, büyük bir köşkte idi. Bu köşke nasıl kavuştun denilince, (İlim öğrenmeye ve öğretmeye olan sevgim ile) buyurdu. (İslam Ahlakı) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Üç ayların fazileti nedir? CEVAP: Üç aylar yarın başlamaktadır. Faziletleri özetle şöyledir: Receb ayı Hürmet edilmesi gereken 4 kıymetli aydan birisidir. Bir âyet meali şöyledir: (Allah'ın, gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmetli] olan aylardır.) [Tevbe 36] Resulullah efendimiz, Receb ayına çok değer verir ve "Ya Rabbi, Receb ve Şabanı bizler için mübarek kıl ve bizi Ramazana eriştir" diye dua ederdi. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.) [İbni Cerir] (Receb ayında Allah'a çok istiğfar edin; çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemi] (Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye] (Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Recebin hepsini tutmuş gibi sevap verilir.) [Miftah-ül-cenne] (Receb büyük bir aydır. Allah bu ayda hasenatı kat kat eder. Recebde bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün tutana, Allah istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların af oldu" der. Recebde Allahü teâlâ Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi. O da, Receb ayını oruçlu geçirdi ve yanındakilere oruç tutmalarını emretti.) [Taberani] (Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutana, oruç tutulan günler dile gelip "Ya Rabbi onu mağfiret et" derler.) [Ebu Muhammed] Şaban ayı Resulullah efendimiz, Şaban ayına çok değer verirdi. Âişe validemiz buyuruyor ki: (Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.) [Buhari] Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini isterim.) [Nesai] Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizi] (Şabanda üç gün oruç tutana, Hak teâlâ, Cennette bir yer hazırlar.) [Ey oğul ilmihali] Ramazan ayı Peygamber efendimiz, Ramazan-ı şerifin fazileti hakkında buyuruyor ki: (Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir Gecesinin] hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır.) [Nesai] (Farz namaz, sonraki namaza kadar; Cuma, sonraki Cumaya kadar; Ramazan ayı, sonraki Ramazana kadar olan günahlara kefaret olur.) [Taberani] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır.) [Taberani] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kıyamet ne zaman kopacak?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı gençler, âyetlerdeki sayıları toplayıp çıkarıyor ve bölüyorlar, kıyamet şu zaman kopacak diyorlar. Kıyametin ne zaman kopacağı belli midir? CEVAP: Senelerdir böyle söyleyen zındıklar çıkmıştır. Hiç birinin aslı çıkmamıştır. Çıkması da mümkün olamaz. Çünkü Allahü teâlâ hiç kimseye bunu bildirmediğini söylüyor. Ben hesapla bilirim diyen Allahü teâlâyı yalanlamış olur. Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir: ([Resulüm] Sana, kıyametin ne zaman gelip çatacağını soruyorlar. Onlara de ki: Onu ancak Rabbim bilir, onun vaktini, Ondan başka belirtecek yoktur. Göklerin ve yerin, ağırlığını kaldıramayacağı o saat, sizlere ansızın gelecektir. Sen sanki biliyormuşsun gibi sana ısrarla soruyorlar. Onlara de ki: Onu bilmek ancak Allah'a mahsustur" ama insanların çoğu bu gerçeği bilmezler.) [Araf 187] (İnsanlar senden kıyametin zamanını soruyorlar; Onlara de ki: "Onun bilgisi ancak Allah katındadır. Ne bilirsin, belki de zamanı yakındır.) [Ahzab 63] (Kıyametin ne zaman kopacağı bilgisi yalnız Allah'a aittir. Onun bilgisi dışında hiçbir ürün kabuğundan çıkmaz, hiçbir dişi gebe kalmaz ve doğurmaz. Onlara: "Bana koştuğunuz ortaklar nerede?" diye seslendiği gün, "Sana, buna dair bizden hiçbir şahit olmadığını arz ederiz" derler.) [Fussilet 47] (Senden kıyametin ne zaman gelip çatacağını sorarlar. [Allah bildirmedikçe] sen onu nereden bilirsin ki? Onu ancak Allah bilir.) [Naziat 42-44] Görüldüğü gibi, kıyametin ne zaman kopacağını ancak Allahü teâlâ biliyor. Tek Müslüman var olduğu müddetçe kıyamet kopmayacaktır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Yeryüzünde Allah diyen [Müslüman] var oldukça kıyamet kopmaz.) [Müslim, Tirmizi, Ahmed] Vaaz ve hatim duası Sual: Bir vaizimiz var, vaazları ve duaları çok uzun sürüyor. Hatim duasını yarım saatte yaptı. Yaşlılar hastalar, abdesti daralanlar perişan oldu. İşi olanlar da oluyor. Bu kadar uzun dua yapmanın âlemi ne? Bir amca torunu ile gelmiş, torunu kucağında uyuyup kaldı. Vaize sordum, niye bu kadar uzatıyorsun diye. "Rahatsız oluyorsan çıkıp gidersin, seni iple bağlayan mı var?" dedi. Böyle durumlarda çıkıp gitmek uygun olur mu? CEVAP: Elbette işi olan, ihtiyacı olan çıkıp gidebilir. Cemaati rahatsız etmek de asla uygun değildir. Peygamber efendimiz böyle yapan birine (Sen fitneci misin) buyurarak, onu azarlamıştır. Bizim Temel seyis imiş. Bir gün camiye geliyor hiç kimse yok. Hoca, buna diyor ki: - Senden başka kimse yok. Ne diyorsun vaaz etmesem uygun olmaz mı? - Ben seyisim bu işlerden anlamam. Ama benim 20 atım var. Hepsi kaçıp gitse, biri kalsa, o birine yine bakarım. Senin de tek cemaatin olsa ona vaaz etmelisin. Hoca, birkaç saat vaaz ediyor, Temel'in canı çıkıyor. Hoca Temel'e soruyor: - Nasıl vaazımı beğendin mi? - Ben seyisim, vaazdan anlamam. Nezaket icabı dinledim işte. Ancak ben bir atıma da bakarım dedim ama, yirmi atın suyunu yemini bir ata verip de onu çatlatmam. Vaazları uzatıp da insanları nefret ettirmemelidir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Regaib Kandili ne zamandır, önemi nedir? CEVAP: Recebin ilk Cuma gecesine Regaib Gecesi denir. Bu gece Regaib Gecesidir. Her Cuma gecesi kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ, bu gecede, müminlere, ragibetler [ihsanlar, ikramlar] yapar. Bu geceye hürmet edenleri affeder. Bu gece, Peygamber efendimizin babasının evlendiği gece değildir. Böyle söylemek yanlıştır. Resulullahın dokuz aydan önce dünyayı teşrif etmiş olduğunu bildirmek olur ki, bu da, noksanlık ve kusurdur. Her bakımdan, her insanın üstünde ve her bakımdan kusursuz olduğu gibi, Âmine validemizi nurlandırdığı zaman da, noksan ve kusurlu değildi. Bu zamanın noksan olması, tıp ilminde ayıp ve kusur sayılmaktadır... Bu geceye mahsus bir namaz yoktur. Bugün oruç tutup, gecesini de ihya etmek çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Receb ayında Allah'a çok istiğfar edin; çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemi] (Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Şabanın 15. gecesi, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı gecesi.) [İ.Asakir] (Recebin ilk Cuma gecesini ihya edene, Allahü teâlâ, kabir azabı yapmaz. Dualarını kabul eder. Yalnız, 7 kimseyi affetmez ve dualarını kabul etmez: Faiz alan veya veren, Müslümanları aşağı gören, ana-babasına eziyet edip karşı gelen çocuk, Müslüman olan ve dinin emirlerine uyan kocasını dinlemeyen kadın, şarkı ve çalgıcılığı sanat edinenler, livata ve zina edenler, beş vakit namazı kılmayanlar.) [S.Ebediyye] [Bunlar, bu günahlardan vazgeçmedikçe, tövbe etmedikçe, duaları kabul olmaz.] Recebde edilen dua kabul edilir, hatalar affedilir. Günah işleyenin cezası da kat kat olur. Hz. Hüseyin anlatır: "Kâbe'yi tavaf ederken yanık sesle dua eden birinin sesini işittik. Babam bunu çağırdı. Güzel yüzlü temiz bir gençti. Ancak sağ tarafı felç olmuş, hareketsiz idi. Ona dedim ki: - Sen kimsin, vaziyetin ne böyle? - Menâzil bin Lâhık... Ben çalgı çalmakla, şarkı söylemekle her yere ün salmış, Arabistan'ın artisti denilen ünlü bir kimseydim. Recep ve Şaban aylarında bile bu günahlara devam ederdim. Salih babam, beni bu günahlardan kurtarmaya çalıştı. Bana, (Allahü teâlânın azabı şiddetlidir, bir anda kahredebilir. Kötü arkadaşlardan vazgeç, bu kötü işleri bırak! Melekler ve bu aylar senden şikayet ediyorlar) dedi. Nasihate hiç tahammülüm yoktu. Babamın üzerine yürüyüp, döverek susturdum. Üzüntülü ve kırık kalble, (Bu aylarda oruç tutar, geceleri ibadet ederim. Beytullaha gidip şerrinden korunmak için Allahü teâlâdan yardım dilerim) dedi. Bir hafta oruç tutup Kâbe'ye giderek, (Ey Rabbim, mazlumların âhını yerde bırakmazsın. Bu ayda, bu mübarek yerlerde yapılan duaları reddetmezsin. Hakkımı oğlumdan al, onu felç et) diye dua etti. Henüz duası bitmeden sağ tarafım felç oldu. - Baban bu hâline ne dedi? - Babamdan af ve özür diledim. Onun da babalık şefkati galip gelerek beni bağışladı. Beddua ettiği yerde, bu sefer şifa bulmam için hayır dua etmek üzere deve ile Beytullaha gelirken, devenin ürkmesi ile babam düşüp öldü. Şimdi çaresiz kaldım. Hz. Hüseyin dedi ki: Babam gence dua etti. Recebde yaptığı dua bereketiyle Allahü teâlâ ona şifa ihsan etti." > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Seferde niyet değiştirmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İstanbul'dan deniz otobüsü ile Armutlu tatil köyüne geldik. Yol kısa olduğu için seferi olmuyoruz. Armutlu'da iken, 80 km uzaktaki Bursa'ya gidip gezmeye karar verdik. Bursa'da seferi olur muyuz? CEVAP: Mukim bir kimse, 104 km'den uzak yere gitmeye karar verince ancak seferi olur. 80 km'ye gitmeye niyet etmekle seferi olmaz. Yani Bursa'da seferi olmaz. Eğer İstanbul'da iken Bursa'ya gideceğinizi bilseydiniz, hem Armutlu'da hem de Bursa'da seferi olurdunuz. Şimdi Bursa'da seferi olmazsınız. Ancak Bursa'dan dönerken İstanbul'a gelmeye niyetiniz olduğu için Bursa'yı çıkar çıkmaz seferi olursunuz. Armutlu'da da seferi olursunuz. İstanbul'a gelene kadar seferi olursunuz. İki niyet Sual: Bir takvim yaprağında, (Kaza ile sünnete birlikte niyet edilmez) diyor. Doğru mudur? CEVAP: Fıkıh kitaplarında (Vaktin farzı ile vaktin sünnetine birlikte niyet edilmez. Niyet edilirse farz kılınmış olur, sünnet sahih olmaz) diyor. Ama kaza namazı ile vaktin sünnetine niyet edilir. Hatta kaza namazı ile sübha namazına, tehıyyat-ül mescid namazına, kuşluk namazına, teheccüd namazına ve diğer nafile namazlara niyet edilirse hem o nafile kılınmış olur, hem de kaza namazı. Bazı cahil ve art niyetli kimseler, (Vaktin farzı ile vaktin sünnetine birlikte niyet edilmez) kaidesini, kaza ile vaktin sünnetine de edilmez diye uydurup yalan söylüyorlar. Hiçbir din kitabında öyle bir şey yoktur. Kaza namazı ile vaktin sünneti dahil, her türlü nafile namaza niyet etmek sahihtir. Mehir vermek Sual: Bir kızla nişanlandım, sonra nikahlandık. Fakat şimdi vazgeçtik. Kız benimle konuştuğun için mehrimin tamamını vereceksin diyor. Ben ise, elini bile tutmadığım için, halvet olmadığı için ancak yarısını veririm diyorum. Bir iki defa görüştük ama, birisinde 9 yaşında bir kardeşi vardı, birisinde hayz halinde idi. Mehrin tamamını mı vermem gerekiyor? CEVAP: Hayır halvet olmadığına göre yarısını vermeniz gerekir. Karı koca arasında olan meşru halvet, yabancı kadın ile olan haram halvet gibi değildir. Yanlarında hissen veya şeran yahut tabiaten cinsi münasebete mani bir sebep bulunursa, meşru halvet olmaz. İkisinden birinin hasta olması, ihramlı olması, farz namazda, Ramazan orucunda olması, kadının hayız veya nifas halinde olması, yanlarında akıllı bir çocuk bulunması bu halvete mani olur. (Mezahib-i erbea) Çocuk halvete mani olmaz Sual: On yaşında bir oğlum var. Bu oğlum yanımda iken eniştemle bir odada oturmamız halvet olur mu? Günah mıdır? CEVAP: Evet günahtır. Çünkü bu yaştaki çocuk, halvete mani değildir. Sıkıntı ve istiğfar Sual: 70 kere "Estagfirullah min külli mâ kerihallah" demek, sıkıntıları giderir. Bu istiğfarın anlamı nedir? CEVAP: Ya Rabbi, razı olmadığın şeylerden ne yapmışsam tövbe ettim, hepsini affet, yapmadıklarımı da yapmaktan koru, demektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Neden kibirliler sevilmiyor da, alçak gönüllü olanlar seviliyor? CEVAP: Kibirlenmek, en büyük günahlardan biridir. Kibirliyi Allahü teâlâ insanlara sevimli göstermez. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allah için tevazu edeni, Allahü teâlâ yükseltir, o kendini küçük görse de, insanların gözünde büyüktür. Kibirliyi de alçaltır, o kendini büyük görse de, insanların gözünde küçük olur. Öyle ki, herkes onu köpekten, domuzdan daha kötü görür.) [Ebu Nuaym] "Allah'ın sopası yok ki" demek Sual: Allah'ın sopası yok ki demek küfür olur mu? CEVAP: Niyete bağlıdır, tevil edilirse küfür olmaz. Günah işleyeni, hainlik edeni, caniyi anında cezalandırmaz anlamında söyleniyor ki küfür olmaz. Sanki Allah'ın bir şeyi noksan gibi böyle ifadeler kullanmak uygun değildir. Âmânın bakışı Sual: Kör Allah'a nasıl bakarsa Allah da köre öyle bakar demek küfür mü? CEVAP: Niyete bağlıdır. Birisi size kötülük edince bu sözü söylemek, sen bana kötülük ediyorsun benden iyilik mi bekliyorsun anlamında söylenmişse küfür olmaz. Sen Allah'a bir adım gidersen o sana on adım yaklaşır demek de böyle caizdir. Sen ibadet etmezsen, Allah'a inanmazsan Ondan merhamet beklemeye ne hakkın var demek anlamında söyleniyorsa mahzuru olmaz. Mahzuru olmasa da böyle ifadeler kullanmamalı. Bunlar hoş sözler değil. Cüppe ve sarık Sual: Din kitaplarında, (Resulullah, beyaz, bazen siyah tülbendi başına sarık olarak sarıp, ucunu bir iki karış kadar iki omuzu arasına sarkıtırdı. Sarığı 3.5 metre kadar uzundu. Sarığını takkesiz sarar, bazen sarıksız takke giyerdi) deniyor. Cüppesinin de önü kapalı olduğu bildiriliyor. Fakat bugünkü camilerde sarıkların ucu yok. Cüppeler de düğmesiz. Bunlar bid'at olmuyor mu? CEVAP: Sarığın ucunu iki kürek arasına sarkıtmak sünnettir. Ama Resulullah efendimizin ucu olmayan sarık kullandığı rivayeti de olduğu için, şimdiki sarıklara bid'at denmez. Evla olanı iki omuz arasına 1-2 karış uzatmaktır. Cüppenin, ceketin önünü iliklemek daha uygun olur. Düğmesiz olana bid'at denmez. Bir nasihat Sual: Bana bir nasihat verir misiniz? CEVAP: Din kitaplarında bildirilen her şey nasihattir. Dinimizin emrine uymak, haramlardan kaçmak, ne bildirilmişse hepsini beğenmek nasihatlerin başıdır. Özel bir nasihat de yazayım. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Özür dilemek zorunda kalacağın söz ve hareketten uzak dur!) [Hakim] Çin yakısı Sual: Bazı hastalıklar için ayak altına Chi patche denilen Çin yakısı vuruluyor. Bu yakı, vücuttaki toksinleri emiyor. Yakı, çıkarıldığı zaman su ile ıslatmış gibi sırılsıklam oluyor. Sağlam deriden çıkan bu toksinli su, abdesti bozar mı? CEVAP: Aynen ter gibidir, dört mezhepte de abdesti bozmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
31.07.2006
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz kılarken kapının zili çalınca, hemen konuşmadan otomatiğe basıp namaza devam ediyorum. Namazım bozulur mu? Telefon çalınca namazı bozmak gerekir mi? Hangi hallerde namazı bozmak caiz olur? CEVAP: Namazı özürsüz bozmak haramdır. Telefon çalınca, kapı çalınınca namaz bozulmaz. Namaza devam edilir. Her namazı bozmayı mubah kılan sebepler şunlardır: 1- Yaklaşan yılanı öldürmek için, 2- Kaçan hayvanı yakalamak için, 3- Sürüyü kurttan kurtarmak için, 4- Taşan tencereyi ateşten ayırmak için, 5- Kendinin veya başkasının kıymetli bir malını zâyi olmaktan korumak için, 6- Abdest ve yel sıkıştırmasından kurtulmak için, 7- Vaktin veya cemaatin kaçmasından korku olmadığı zaman, başka mezhepte namazı bozan bir şeyden kurtulmak için. Her namazı bozmayı gerektiren sebepler ikidir: 1- İmdât diye bağıran bir kimseyi kurtarmak için, kuyuya düşecek körü, yanacak, boğulacak kimseyi kurtarmak veya yangını söndürmek için. 2- Ana, baba, dede, nine çağırınca, farz namazı bozmak caiz ise de, ihtiyaç yoksa, bozmamalı. Nafile ve sünnetler bozulur. Bunlar, imdat isterse, farzları da bozmak gerekir. Namaz kıldığını bilerek çağırıyorlarsa, nafileyi de bozmayabilir, bilmeyerek çağırdılarsa, bozması gerekir. (S. Ebediyye) Kötülüğe mani olmak Sual: Bir hadiste, (Sizden her kim kötülük görürse onu eliyle düzeltsin, gücü yetmezse diliyle düzeltsin, buna gücü yetmezse kalbiyle buğz etsin. Bu imanın en zayıf derecesidir) deniyor. İmanın en zayıf noktasına düşmemek için, içki içene, kumar oynayana, insanlara zulmedene ve başka kötülükleri işleyene mani olmak mı gerekir? Mani olmazsak dil ile hakaret etmek mi gerekir? CEVAP: Bizim gibi insanların hadis-i şerifi anlaması, açıklaması ve onunla amel etmesi caiz değildir. Bunu ancak gerçek İslam âlimleri yapar. Bu hadis-i şerifi açıklayan Abdulgani Nablüsi hazretleri Hadika isimli kitabında buyuruyor ki: (Söz ve yazı ile emr-i maruf, âlimlerin vazifesidir. Kalb ile, dua ederek günah işleyene mani olmaya çalışmak da her müminin vazifesidir. El ile müdahale ise devletin vazifesidir.) [Ayrıca Hindiyye c.5, s.352, Kadıhan c.3, s.429, Bezzaziyye c.6, s.356] Demek ki bizim vazifemiz, günah işleyenlere dua ederek mani olmaktır. Devletin işini bizim yapmaya kalkmamız caiz olmaz. Namaz ve resim Sual: Bir odada namaz kılarken o odada bulunan resimleri ters çevirmek veya üstünü örtmek, namazın mekruh olmaması için çözüm olur mu? CEVAP: Evet. Ters çevrilirse veya üstü örtülürse mekruh olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ehl-i sünnet olarak bildiğimiz bir hoca, "Eski zamanlarda sigaranın zararı o günkü teknoloji ile tamamen anlaşılmadığı için, âlimler sigaraya ittifakla mubah demişlerdir. Ancak fıkıhta, (Zararı kesin olan şey haramdır) kaidesi vardır. Bugünkü bilim adamları da ittifakla, sigaranın zararlı olduğunu söylüyor. Bu bakımdan sigara kesinlikle haramdır" dedi. Bir ateist de, "Eskiden domuzda trişin ve başka zararlı maddeler olduğu için İslamiyet yasaklamıştı. Bugünkü teknoloji ile domuz etindeki bütün zararlı maddeler yok ediliyor, fazla yağı da alınarak taze kuzu eti gibi yapılıyor. Bu bakımdan yenmesinde mahzur kalmıyor" demişti. Aynı mantıkla, bir bardak biranın zararı olmaz. Halbuki haram olması için illa zararlı olması gerekmiyor. Besmelesiz kesilen kuzu eti de haramdır. Dinde bildirilen bir harama, az miktarının zararı yok diye haram değil demek yanlış değil mi? CEVAP: Bazı şeyler bazı kişilere zararlıdır, bazılarına zararlı değildir. Bazılarına zararlıdır diye herkese haramdır denilemez. Bir de bir şeyin az miktarı zararsız olur da çok miktarı zararlı olur. Mesela eterin azı ayıltır, çoğu bayıltır. Eter zararlıdır, azı da haramdır denemez. Afyon gibi uyuşturuculardan yapılan ilaçlar vardır. Az miktarları faydalıdır, çok miktarları zararlıdır. Çoğu zararlı diye azına da haram demek yanlıştır. (Çoğu sarhoş eden şeyin azı da haramdır) kaidesi sıvı içkiler içindir. Katı maddelerin az miktarlarını ilaç olarak kullanmakta mahzur yoktur. Tanıdığımız salih Müslüman ve branşında uzman bir doktor diyor ki: "Bazı astım hastalarına bir tek sigara bile zararlıdır. Hastalıksız insanlara, birkaç tane sigaranın zararı olmaz. Bazı kimselere 5-10 tanesi, hatta 20 tanesi bile zararlı değildir. Çilek, patlıcan gibi bazı besinler alerji yapar, yani zararlıdır. Kendisine zararı dokunan şeyleri elbette yememek gerekir." Bir tek sigaranın tütününü içmek yerine, ekmeğin arasına koyup yense vücuda bir zararı olmaz. Eskiden ceffel kalem diye bir tabir kullanılırdı. Düşünülmeden, hemen söylenen sözlere denirdi. Sigaraya da, az çok kaydı koymadan, ceffel kalem haram demek büyük veballi iştir. İkincisi, asrımıza kadar gelen İslam âlimleri, sigaraya mubah dediğine göre, o günkü teknolojiyle zararı bilinmediği için denmiş demek de, İslam âlimlerini ceffel kalem suçlamak olur. İslam âlimleri, bilmediği bir şeye haram veya helal diyecek kadar sorumsuz kimseler midir? Resulullahın vârisi olan İslam âlimlerini suçlamak vâris sahibi Resulullahı üzmez mi? Dinde bildirilen bir harama, az miktarının zararı yok diye haram değil demek çok yanlıştır. Tersi de böyledir. Mubah olan bir şeyin çoğu zarar veriyorsa, azına da haram demek çok yanlış olur. Mesela yemek yemek mubahtır, çok yenince haram olur. Azına da haram demek çok yanlıştır. Aynı mantıkla, faydası tam tespit edilemeyen farzların da terki mümkündür demek doğru mu? Harama mubah demek nasıl küfrü gerektiriyorsa, mubaha da haram demek aynı hükme girer. Din hakkında hüküm verirken, Allah'tan korkmalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çalışmakla evliya olunur mu? Olunursa nasıl çalışmak gerekir? CEVAP: Din kitaplarında şöyle bildiriliyor: Evliya olmak için, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmak ve masivayı [Allah'tan başka şeyleri] kalbden çıkarmak gerekir. Allahü teâlânın sevgisine kavuşmak için de, önce Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi iman etmek, haramlardan sakınmak, emredilen ibadetleri yapmak ve müminleri sevmek gerekir. İhlassız ibadetin faydası olmaz. İhlas, her şeyi yalnız Allah rızası için yapmaktır. Namaz kılan, haram işlemeyen Ehl-i sünnet itikadındaki bir kimseye salih [iyi insan] denir. Allahü teâlânın rızasına kavuşarak evliya olur. Kalbde tabiat halini almadan, kendini zorlayarak günahlardan sakınmak da, takva olur ise de, veli olmak için, günah işlememek tabiat, huy halini almalı. Bunun için de, kalbin temizlenmesi gerekir. Kalbi temizlemek, İslamiyet'e uymakla olur. Veli olmak için, İslamiyet bilgilerini öğrenmek ve bunlara uymak şarttır. (Takva sahiplerine Allah ilim ihsan eder) mealindeki âyet bunu ispat etmektedir. Evliyalık, kötü huylardan kurtulmak demektir. Bid'atten sakınmayan kimsenin kalbine ilham gelmez. Bunun söyledikleri, nefisten ve şeytandan gelen bozuk şeylerdir. Veli olmak için, Allahü teâlânın ahlakı ile ahlaklanmalı. Yani Allahü teâlânın sıfatlarına uygun sıfatlar evliyada hasıl olur. Fakat, bu benzerlik, yalnız isimdedir ve uygunluk, sıfatların topluluğundadır. Yoksa, sıfatların özelliklerinde beraberlik olamaz. (Allahü teâlânın ahlakı ile ahlaklanın) emrini anlatırken, Hace Muhammed Parisa hazretleri buyuruyor ki: (Allahü teâlânın bir ismi, Melik'tir. Bu, her şeye hakim, galip demektir. Talib tasavvuf yolunda ilerlerken, kendi nefsine hakim, galip olur ve başkalarının kalblerine tesir etmeye başlarsa, bu sıfat ile ahlaklanmış olur. Onun bir ismi de, Semi'dir. Yani işiticidir. Talip, kim söylerse söylesin doğru sözü kabul eder ve gizli hakikatleri, can kulağı ile duyarsa, bu sıfatla, huylanmış olur. Bir sıfatı da, Basir'dir. Yani, O, her şeyi görür. Talibin kalb gözü açılır ve firaset ışığı ile, kendi ayıplarını ve başkalarının iyi huylarını görürse, yani başkalarını kendinden daha üstün görürse ve Allahü teâlânın her an gördüğünü, göz önünde bulundurarak, hep Onun beğendiği şeyleri yaparsa, bu sıfatla huylanmış olur. Bir sıfatı da, Muhyi'dir. Yani O dirilticidir. Talip, unutulmuş sünnetleri canlandırır, meydana çıkarırsa, bu sıfatla, sıfatlanmış olur. Bir sıfatı da Mümit'tir, yani öldürücü demektir. Talip, sünnetlerin yerine yerleşmiş olan, bid'atleri yok ederse, bu sıfatla sıfatlanmış olur. Bütün sıfatlar, bunlar gibidir.) Hz. Musa rastladığı bir çobana, (Yiyip içecek bir şeyin var mı?) dedi. Çoban, (Allah kerimdir) diyerek değneğini yere vurdu. Yerden iki pınar fışkırdı. Birinden su, diğerinden süt çıktı. Hz. Musa, çobandan ayrıldıktan sonra Allahü teâlâya (Ya Rabbi, bu çobana keramet vermene sebep nedir?) dedi. Allahü teâlâ, (Ya Musa, beş iyi hasleti bulunduğu için ona bu kerameti verdim. Bu hasletler şunlardır: 1- Beni bir an bile, hatırından çıkarmaz. 2- Kimseye haset etmez. 3- Daima günahtan kaçınır. 4- Rızkı için endişe etmez, üzülmez. 5- Hep benden korku içindedir.) İtikadına veya ameline bid'at karıştıran evliya olamaz. Bir kimse, ihlas ile dinin emirlerine uyarsa, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okursa, Allahü teâlâ ona bilmediği ilimleri öğretir. Böyle ihlaslı bir zatın, büyük evliya zatların ruhaniyetinden istifade ederek evliya olması kolaylaşır. (Hadika) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ehl-i sünnet bildiğimiz bir hoca, "Bazı fukaha kan naklini caiz görmüş, bazısı ise caiz görmemiştir. Bizim görüşümüz de caiz değil diyen fakihlerle beraberdir" diyor. Acaba hangi fakih caiz görmemiş ki? CEVAP: Biz caiz görmeyen tek fakih bilmiyoruz. Günümüzde bir fakih olduğunu da zannetmiyoruz. Gerçi bizim bilmememiz müctehidin yok olduğunu göstermez. Ama müctehid taslaklarını çok gördük. Anladığımıza göre bu hoca fıkıh kitabı okuyanı fakih sanıyor. Fıkıh kitabı okuyana fakih denirse, tıp kitabı okuyana doktor, kimya kitabı okuyana kimyager demek gerekir ki, ne kadar tuhaf olur! "Bizim görüşümüz de caiz değil diyen fakihlerle beraberdir" sözünden kendisini fakih ve müctehid kabul ettiği anlaşılıyor. Bu bir dil sürçmesi olamaz. Din kitapları ne diyor: Nihaye'de deniyor ki: Tezhip isimli eserde, Müslüman ve uzman doktor lüzum görürse, hastanın idrar veya kan içmesi, leş yemesi başka çare yoksa caizdir. (Redd-ül muhtar) Müslüman, uzman doktor, kadın sütünün iyi edeceğini ve başka ilacı olmadığını söylerse, hastanın, kadın sütü içmesi ve bu sütü satın alması caiz olur. (Feth-ul-kadîr) Bir organı kurtarmak, hayatı kurtarmak gibi zaruridir. Diri insanın organını, etini yemek, bir kadının sütünü içmek caiz değildir. Kanını nakletmek ise caizdir. (Mecmua tül muallim) El-Hedyül-İslamî adındaki Mecelle'de nakledilen fetvada deniyor ki: (Hadis-i şerifte, Allahü teâlânın her hastalık için ilaç yarattığı bildirildi. (Ey Allah'ın kulları! Hasta olunca, tedavi olun! Çünkü Allahü teâlâ, hastalık gönderince, ilacını da gönderir) buyuruldu. Peygamberimiz, hastaların karantinaya alınmaları, perhiz yapmaları ve temizlenmeleri gibi birçok tedavi yolları göstermiştir. Tıp ilmini öğrenmek ve tedavi yapmak, farz-ı kifayedir. Tıb ilmi, din bilgisinden önce gelmektedir. Yeni ölen birinin kalbini ve başka organlarını diri insana takmak caizdir. Bu iş ölüye hakaret olmaz. Müslümanın kendini koruması lazım olduğu gibi, din kardeşlerini koruması da lazımdır. Düşman saldırınca ona karşı koymak, yani cihat etmek bunun için farzdır. Dirinin veya ölünün, diri için bir uzvunu vermesi, dirinin canını vermesinden, daha kolaydır. İnsana ölünce de kıymet vermek, saygı göstermek vaciptir. Fakat, zaruret olunca, bu haramlık kalkar. Müslüman uzman hekimlerce bir hastanın ölümden kurtulması için, kan, diriden veya ölüden organ naklinden başka çare olmadığını bildirdikleri zaman, bunu yapmak caiz olur. Din ayrılığı gözetilmez.) Yukarıdaki din kitaplarında bildirilen hususların özeti şudur: Zaruret olunca, başka ilaç veya madde bulunmayınca, leş, idrar, kadın sütü, insan kanı ve şarap, tıpta ve sanayi için kullanılmaları caiz olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
İmanın da ibadetin de temeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir âlime (Hocandan ne öğrendin?) diye soruyorlar. O da, (Hubb-i fillah, buğd-i fillah, yani kimler sevilir, kimler sevilmez onu öğrendim) diyor. Bu o kadar önemli bir husus mudur? CEVAP: Çok önemli bir husustur. İmanın da, ibadetlerin de esası, temeli bu husustur. Elli dört farzdan birisi de budur. Hubb-i fillah, Allah için sevmek, Allah için dost olmak, buğd-i fillah, Allah için buğzetmek, dargın durmak, sevmemek demektir. Bu husustaki hadis-i şeriflerden birkaçının meali: (İmanın esası ve en kuvvetli alameti, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır.) [Ebu Davud, İ.Ahmed, Taberani] (Allah için seven, Allah için düşmanlık edenin imanı kâmildir.) [Ebu Davud, Tirmizi] (İmanın temeli, Müslümanları yani Allah'ın dostlarını sevmek ve kâfirleri yani Allah'ın düşmanlarını, din düşmanlarını sevmemektir.) [İ.Ahmed] (İbadeti, takvası ihlası çok olan Müslümanı, az olandan daha çok sevmek gerekir. Sevmek demek, onların yolunda bulunmak demektir. İsyanı daha çok olan, küfrü ve fuhşu yayan kâfirleri daha çok sevmemek gerekir. Allah için düşmanlık edilmesi gerekenlerin başında, insanın kendi nefsi gelir.) (İbadetlerin en kıymetlisi, hubb-i fillah, buğd-i fillahtır.) [Ebu Davud] (Üç şey imanın lezzetini artırır: 1- Allah ve Resulünü her şeyden çok sevmek, 2- Kendisini sevmeyen Müslümanı Allah rızası için sevmek, 3- Kâfirleri [kendisini sevseler de onları] sevmemektir.) [Taberani] (Cebrail aleyhisselam gibi ibadet etseniz, Müslümanları Allah için sevmedikçe ve kâfirleri Allah için kötü bilmedikçe, hiçbir ibadetiniz, hayrat ve hasenatınız kabul olmaz!) [Ey Oğul İlm.] Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Yer ve göklerdeki bütün mahlukatın ibadetlerini yapsan, dostlarımı sevmedikçe ve düşmanlarıma düşmanlık etmedikçe, hiç faydası olmaz.) [K.Saadet] Musa aleyhisselam, Allahü teâlâyı sevmenin, Onun için olan en kıymetli amelin, Hubb-i fillah ve Buğd-i fillah olduğunu anladı. (Mektubat-ı Masumiyye) İmam-ı Rabbani hazretleri buyurdu ki: Muhammed aleyhisselama tam ve kusursuz tâbi olabilmek için, Onu tam ve kusursuz sevmek gerekir. Tam ve olgun sevginin alameti de, Onun düşmanlarını düşman bilmektir. Onu beğenmeyenleri sevmemektir. Sevgiye gevşeklik sığmaz. Âşıklar, sevgililerinin divanesi olup, onlara aykırı bir şey yapamaz. Aykırı gidenlerle uyuşamaz. İki zıt şeyin sevgisi bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıttan birini sevmek, diğerine düşmanlığı gerektirir. (1/ m.165) Muhammed Masum hazretleri buyurdu ki: Sevginin şartı olan hubb-i fillah, buğd-i fillah, Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şerifte bildiriliyor. Allahü teâlânın düşmanlarını sevmek, insanı Allah'tan uzaklaştırır. Düşmanlarından uzaklaşmadıkça, Allah'a dost olunmaz. Sevgi, sevgilinin dostlarını sevmeyi, düşmanlarına düşmanlık etmeyi gerektirir. Seviyorum diyen, sevgilisinin düşmanlarından uzaklaşmadıkça sözünün eri sayılmaz. Allahü teâlânın düşmanlarını sevmek, insanı Allah'tan uzaklaştırır.) (4/ m.29) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yazılarınızda, âyet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere şimdi hiç kimsenin mana veremeyeceğini, (Kur'anı kendi görüşüne göre açıklayan kâfir olur) hadis-i şerifini naklettiğiniz halde, hadis kitaplarından hadis nakledilmez demenize rağmen âyet ve hadis meali yazmanız yanlış değil mi? CEVAP: Kitaplarda özetle deniyor ki: Tefsir, murad-ı ilahiyi anlamak demektir. Kendiliğinden verdiği mana doğru olsa bile, meşru yoldan çıkarmadığı için, hata olur. Verdiği mana yanlış ise, kâfir olur. (Berika) Hazret-i Ebu Bekr-i Sıddık, (Kur'anı kendi görüşümle tefsire kalkarsam, beni hangi toprak kabul eder, hangi gök gölgeler?) buyurdu. (Şira) Hadis kitaplarından, hadis nakletmek için, hadis âlimlerinden icazet almış olmak gerekir. Hadis-i şeriflerin de sahih olup olmadığını bilmeden, sahih bir hadis-i şerifi bile söylemek günah olur. Böyle kimsenin hadis-i şerif okuması caiz olmaz. Hadis-i şerifte, (Bilmediği sözü hadis olarak söyleyen, Cehennemde azap görecektir) buyuruldu. Onun için âlim olmayan kimsenin hadis-i şerif okuyup anladığı ile amel etmesi caiz olmaz. (Berika) Müctehid olmayan din adamı, okuduğu hadisten kendi anladığına uyarak amel edemez. Müctehidlerin âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerden anlayarak, verdikleri fetva ile amel etmesi gerekir. Takrir kitabında da böyle yazılıdır. Böyle yapmazsa, vacibi terk etmiş olur. (Kifaye) Biz yazılarımızda bu hususlara çok önem veriyoruz. Hiçbir hadis kitabından hadis alıp yazmıyoruz. Hiçbir âyet-i kerimeye kendi görüşümüze göre mana vermiyoruz. İmam-ı Gazali, İmam-ı Rabbani, İmam-ı Şarani, İbni Abidin hazretleri gibi âlimlerin kitaplarındaki hadisleri açıklamaları ile birlikte alıyoruz. Mezhepsiz gençler, hadis kitaplarından alınmayan hadislere itibar etmedikleri için, biz de o hadisin hangi hadis kitabında olduğunu sonuna yazıyoruz. Yoksa hadis kitaplarından asla almıyoruz. Seadet-i Ebediyye kitabındaki hadisleri naklederken de, hadis kitaplarından kaynağını bularak yazıyoruz. Âyet meallerini de yine Seadet-i Ebediyye'den, Mektubat-ı Rabbani'den, İhya'dan, Mizan'dan, Halebi'den, Redd-ül muhtar'dan, Hadika'dan, Berika'dan alıp yazıyoruz. Hiçbir âyete kendimiz mana vermiyoruz. Hazret-i Ebu Bekir efendimizin cesaret edemediği işe, biz nasıl cesaret edebiliriz? Hüsnü zan etmeli, (Bunlar âyetlere kendileri mana veriyor, hadisleri hadis kitaplarından alıyor) diye suizan ederek bizi suçlamamalı. Kâfirlerin, çok Müslümanı (Dinini Kur'andan öğren, tek delil yalnız Kur'andır, Peygamber postacıydı, vazifesi bitti) zehirleriyle aldattığı, zehirlediği bir dönemde, (İbni Abidin) (Hadika) (Berika) (Mektubat-ı Rabbani) deyince, (Geç onları, bana âyetten hadisten söyle) diyenlerin cirit attığı bir dönemde, (Ruj hakkındaki bilgiyi hangi âyet ve hadiste bulabilirim) diye samimi olarak bilgi isteyen Müslümanlara, o büyük İslam âlimlerinin kitaplarından aldığımız yazıları, âyet-i kerime ve hadis-i şerif meallerini bildirmek bu bakımdan anormal karşılanmamalıdır. Hem yukarıda böyle yapanlar için bildirilen azapları yazacağız, hem de inadına böyle yapacağız. Böyle şey olur mu? Bunun Müslümanlıkla ne alakası olur? Ancak dini yıkmak isteyenler böyle yapar. Onlar bile böyle yapmıyor, dinini yalnız Kur'andan öğren diyor, diğerlerini boş ver diyor. Bu işin mesuliyetini, böyle yapanlar için gerekli azapları bildirip, hem de aksinin yapılması hiç mümkün mü? >Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Cömerdin yeri Cennettir, ihlasla la ilahe illallah diyen Cennete girer) gibi hadisler var. Bunlar Müslüman olmasa da, namaz kılmasa da, her türlü haramı işlese de yine mi Cennete girer? CEVAP: Dinimizde bu bir kuraldır: Şartsız bildirilen böyle haberler, şartlı olarak anlaşılır. Müslüman olmayan kimse kesinlikle Cennete giremez. Kâfir cömert de olsa Cennete giremez. Bir gayri müslim, la ilahe illallah dese de Cennete giremez. İmanın altı şartına inanma mecburiyeti vardır. İnanmak da yetmez, ayrıca beğenerek söylemesi gerekir. Dil ile söylemesi de yetmez, kalb ile tasdik etmesi şarttır. İmanın alameti, farzları yapıp haramlardan sakınmayı gerektirir. Hiçbir haramdan sakınmayıp önem vermiyorsa, yine iman sahibi olamaz. İhlasla ilgili birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (İhlasla, lâ ilâhe illallah diyen Cennete girer. İhlas, haramlardan sizi men etmesidir.) [Bezzar, Hatib] (Demek ki, haramlardan kaçılmıyorsa, ihlas yok demektir.) (Kalb ile tasdik edip ihlasla kelime-i şehadeti söyleyen Cennete girer.) [Taberani] (Kelime-i şehadet hem ihlasla söylenecek, hem de kalb ile tasdik edilecektir. Dilden söylenmesi yetmiyor.) (İnanarak, beğenerek ihlasla lâ ilâhe illallah diyene Cennet vardır.) [İbni Hibban] (Sadece inanmak yetmiyor, bir de beğenmek şarttır.) (İhlâsla, "Rabbimin Allah, Dinimin İslam ve Peygamberimin Muhammed aleyhisselam olduğuna razıyım" diyen Cennete girer.) [İ.Ahmed] (İhlasın yanında bir de, bunlardan razı olmak şartı var.) Sarhoşun sözlerinin hükmü Sual: Sarhoşun nikahı talakı ve küfrü geçerli midir? CEVAP: Delinin, çocuğun, bunağın, baygının, uyuyanın ve hastalıkla ve kızarak dalgın olanın söylemesi ile talak olmaz. Kızarak dalgın olmak, söylediğini bilmemek demektir. Bu da iki türlü olur: Manasını bilmeden, kast ve arzu etmeden söyleyince, talak vaki olmaz. Manasını bilerek ve isteyerek söyleyip, sonra söylediğini bilmemek, hatırlamamaktır. Bu sözünü iki şahit işitip, sonra söylerlerse, talak vaki olur. Bayılanın, delirenin, ilaçla veya içki içerek sarhoş olanın abdesti bozulur. Talak veren erkeğin uyanık olması lazımdır. Sarhoşun sözü ile veya mektubu ile talak vaki olur. Şafii mezhebinde, sarhoşun sözü ile, talak vaki olmaz. (Mecmuai Zühdiyye) Sarhoş iken, bilmeyerek küfre sebep olan bir şey söyleyenin imanı gitmez. Mürtet olmaz. Sarhoş iken, zevcesini boşaması, alış verişi sahih olur. (Emali kasidesi) Sarhoş iken, ne söylediğini bilerek kıldığı namazları sahih olur, borçtan kurtulur ancak namaz kılmakla hasıl olacak büyük sevaba kavuşamaz. İhtilam olunca Sual: İhtilam olunca veya eşiyle beraber olduktan sonra, üstündeki bütün elbiseleri çıkarıp yıkamak gerekir mi? Cünüp iken ter bulaşan elbiselerle namaz kılınır mı? CEVAP: Cünübün teri necis değildir. O elbiselerle namaz kılınır. Meni, Hanefi'de necis, diğer üç mezhepte temizdir. Maliki'de, bir kavle göre meni necistir. İhtilam olan kimse, elbiselerin tamamını çıkarması gerekmez, sadece meni bulaşan yeri yıkaması kâfi gelir. Meni kurumuş ise, ufalanırsa temizlenmiş olur. O elbise ile namaz kılınabilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hoca, zengin de olsa her çeşit öğrenciye zekat verilebileceğini söyledi. Zekat fakirin hakkı değil mi? Zengine nasıl verilir? Öğrenci olmanın ayrıcalığı nedir? CEVAP: Her çeşit öğrenciye zekat verilmez. Müslüman ve fakir olma şartı aranır. Fakir olmayan öğrencilerden biri istisnadır. O da din ilmini öğrenen ve öğretenlerdir. Din kitaplarında şöyle bildiriliyor: Din bilgilerini öğrenmekte ve öğretmekte olanlar da, zengin olsalar bile, çalışıp kazanmaya vakitleri olmadığı için zekat alabilirler. (Dürr-ül-muhtar) İbni Abidin hazretleri Dürr-ül-muhtarın bu ifadesini açıklarken buyuruyor ki: Cami-ul-fetava'da bildirilen hadisi şerifte, (İlim öğrenmekte olanın kırk yıllık nafakası olsa da, buna zekat vermek caizdir) buyuruldu. Bir hadis-i şerifte de, şu zenginlerin de zekat alabileceği bildirilmiştir: Allah yolunda cihad eden, borçlu ve borcunu ödeyemeyen zengin, kendi memleketinde zengin olduğu halde, bulunduğu yerde parasız kalan ve çok alacağı varsa da, alamayıp muhtaç kalan Müslümanlar. (Ebu Davud) Araştırarak zekat verince Sual: Bazı kimselere, "Zekat vereceğim, tanıdığınız fakir kimse var mı?" diye sordum. Onlar da, "Şurada bir fakir var, ona verebilirsin" dediler. Zekatımı verdim. Daha sonra, zekat verdiğim kişinin Müslüman olmadığını öğrendim. Zekatım sahih oldu mu? Yeniden mi vermem gerekir? CEVAP: Müslüman olmayana zekat vermek sahih değildir. Ancak zekat verecek kimseyi soruşturup araştırarak, zekatını verdikten sonra, bunun zengin veya zekat verilmesi caiz olmayan biri olduğu anlaşılsa, zararı olmaz. Yani zekatınız sahihtir. Çünkü rastgele değil, araştırarak verdiğiniz için yeniden vermek gerekmez. Borçlunun hayrı Sual: Zekatını vermeyen ve imkânı var iken borçlarını ödemeyen kimsenin yaptığı hayır hasenata sevap verilir mi? Duası kabul olur mu? CEVAP: Zekat vermemek ve borcunu ödememek haramdır. Din kitaplarında, (Haram işleyenin, haram yiyenin duası kabul olmaz) ve (Farz borcu olanın nafileleri kabul olmaz) buyuruluyor. Zekat vermeyen zengin, binlerce fakirin hakkını gasp etmiş olduğu için ve Allahü teâlânın emrini yapmadığı için, bunun bütün hayratı, hasenatı kabul olmuyor. İmkânı varken borcunu ödemeyen de, böyle haklar altında kalmaktadır. Fakir akrabayı tercih Sual: Akrabaya sadaka, zekat vermek çok sevap deniyor. Ama benim akrabalarım fasık, verdiğim para ile gidip içki içecektir. Buna da zekat ve sadaka vermem gerekir mi? Yoksa din ilmi öğrenen salihleri mi tercih etmeliyim? CEVAP: Salih akrabaları tercih etmek gerekir. Çünkü zekatı, salih olan fakir akrabaya, vermek daha sevaptır. Hadis-i şerifte, (Fakir akrabası varken, başkalarına verilen zekatı, Allahü teâlâ kabul etmez) buyuruldu. Yani, zekat borcundan kurtulursa da, zekattan hasıl olan büyük sevaba kavuşamaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Haram olan, farzı tehir etmektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şafii mezhebinde kazası olanın sünnet kılması harammış. Şafii âlimleri nasıl olur da namaz kılmaya haram diyebiliyorlar? Bu ifadeyi anlayamadım? CEVAP: Bazı deyimler, tabirler vardır, bir şey söylenir başka şey anlaşılır. Mesela soba yanıyor denir, maksat içindeki odun yanıyor demektir, yoksa demir sobanın kendisi değil. Şafii âlimlerinin ve diğer mezhep âlimlerinin, kaza namazı varken sünnetle iştigal etmeye haram demeleri de böyledir. Haram olan sünnet kılmak değildir, farzı tehir etmektir. Sünnet olsun, nafile olsun namazla meşgul olmak sevaptır, ancak farz borcunu tehir etmek haramdır. Onun için sünnet kılmak haramdır deniyor. Sünnet kılınınca farz tehir edildiği için sünnet kılmak haramdır deniyor. Yoksa bizzat sünnet kılmak haramdır denmiyor. Bu konuya örnek vermek için Tergib-us-salat kitabındaki iki hadis-i şerifi bildirelim: (Bir namazı, vakti çıktıktan sonra kılan, 80 hukbe Cehennemde kalacaktır.) (İki farz namazı bir araya getirmek, büyük günahtır.) Birinci hadis-i şerifte, sanki namaz kılmak veya kazasını kılmanın cezası Cehennemde 80 hukbe kalmak olarak bildiriliyor. Burada namaz kılmak, kaza namazı kılmak günahtır denmiyor. Namazı özürsüz kazaya bırakmak günahtır deniyor. İkinci hadis-i şerif de böyledir. Diyelim mazeretsiz öğle namazının farzını kılmayıp ikindi ile beraber kılmak büyük günahtır deniyor. Bu ne demek? Öğleyi mazeretsiz ikindi vaktine bırakmak büyük günahtır demek. Kaza etmekle bile günah affolmuyor. Ayrıca istiğfar etmek gerekir. Kamet okunduktan sonra namaz Sual: Okuduğum bir hadiste, Peygamber efendimiz, (Farz namaz için kamet okununca, artık başka namaz kılınmaz) buyurunca, oradakiler, "Ya Resulallah, sabahın iki rekat sünneti de mi kılınmaz?" diye sorduklarında, (Evet, sabahın iki rekat sünneti de kılınmaz) buyurduğu bildiriliyor. Kamet okunduktan sonra niye namaz kılınmıyor? CEVAP: Âlimler bu hadis-i şerifi şöyle açıklıyorlar: Cemaatle farz namaz kılınırken sünnet kılmaya başlanmaz, hemen cemaate uyup farz kılınır demektir. Onun için cemaate geç gelen, sünnete hemen başlamamalı, farzı kıldıktan sonra o sünneti kılmalıdır. Ancak bundan sabah namazının sünneti ile ikindinin sünneti hariçtir. Sabah namazının kuvvetli sünneti farzdan sonra kılınmayacağı için, mümkünse, farza yetişebileceğini iyi anladığı takdirde, caminin girişinde cemaatten ayrı bir yerde kılmalıdır. Buna da imkân yoksa bir direk arkasında kılınabilir. Cemaatin arasında kılınmaz. En kıymetli amel Sual: Zamanımızda en kıymetli amel nedir? CEVAP: İslam Ahlakı kitabında deniyor ki: Zamanımızda, amellerin en efdali, yazı ile, medya yolu ile, kâfirlere, mezhepsizlere cevap vermek, Ehl-i sünnet itikadını yaymaktır. Böyle cihad edenlere, para ile, mal ile, beden ile yardım edenler de bunların kazandıkları sevaplara ortak olurlar. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kimisi, semavi dinlerin hepsinin hak olduğunu, onların da Cennete gideceklerini söylüyor. Semavi dinler bozulmadı mı? Yalnız Müslümanlığın hak din olduğuna dair âyet ve hadis yok mu? CEVAP: Semavi dinler hiç bozulmamış olsaydı bile, onlarla amel edilmez. Onlar nesh edildi, yani yürürlükten kalktı. Bunları nesh eden ise Allahü teâlâdır. Bu konuda www.dinimizislam.com sitesinde yeterli bilgi vardır. Üç âyet-i kerime meali şöyledir: (Allah indinde hak din ancak İslâm'dır.) [Al-i İmran 19] (Sizin için din olarak İslâm'ı beğendim.) [Maide 3] (İslâm'dan başka din arayanın bulacağı din asla kabul edilmez.) [Al-i İmran 85] Üç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Cennete ancak Müslüman olan girer.) [Buhari, Müslim] (Beni duyup da iman etmeyen Yahudi ve Hristiyan, mutlaka Cehenneme girecektir.) [Hakim] (Ancak rab olarak Allah'a, din olarak İslâm'a, resûl olarak Muhammed aleyhisselama inanıp razı olan, beğenen kimse Cenneti hak eder.) [Müslim Nesai] Bugün herhangi bir kâfirin imana gelmesi için, Kelime-i şehadeti söylemesi ve imanın altı şartını bildiren Amentü'ye inanması lazımdır. Birini bile kabul etmese Müslüman olamaz. Arşullah=Allah'ın Arşı Sual: Bir kitapta okudum. (Şunlar Allahü teâlânın Arş'ında gölgelenir) deniyor. Buradan başka Arşların da olacağı anlamı çıkar mı? CEVAP: Çıkmaz. Mesela (Allahü teâlâ, salih Müslümanları Cennetine koyar, kâfirleri de Cehennemine koyar) dense, başka Cennet ve Cehennem olduğu anlaşılmaz. Yerler gökler, yıldızlar hepsi Allah'ındır. Arş'a, Arşullah=Allah'ın Arşı denmesi, Arş'ın değerinin yüceliğini göstermektedir. Kur'an-ı kerimde Mekke'nin Rabbi diye geçer. Allahü teâlânın âlemlerin, herkesin rabbi olduğu bildirildiği halde, Rabbike [Senin Rabbin] ifadesi vardır. Senin Rabbin demek, âlemlerin Rabbinden ayrı değildir. Senin Rabbin ile Mekke'nin Rabbi ifadesindeki Rab, farklı değildir. Farklı olmadığı hâlde niçin ayrı ifade kullanılmıştır? Allahü teâlâ mekândan münezzehtir. Kâbe, kıymetli, şerefli yer olduğu için Beytullah, yani Allah'ın evi denmiştir. Arş da çok kıymetli, şerefli olduğu için Arş'ın Rabbi denmiştir. Allahü teâlâ, Mekke-i mükerremeyi emniyetli kıldı. Orada kan dökülmez. Av hayvanları avlanmaz ve yaş bitkiler koparılmaz. Bunun için bu şerefli beldeden bahsederken, Mekke'nin Rabbi denmiştir. Üveylerin evlenmesi Sual: Üvey abimle, üvey ablam evlenebilir mi? Yani babamın hanımı ölünce, dul bir kadınla evlendi. Bu kadının bir kızı var. Babamın da ölen karısından bir oğlu var. Bu oğlan bu kız ile evlenebilir mi? CEVAP: Evlenebilir. Çünkü hiç akrabalığı yoktur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şevahid-ün nübüvve kitabında okudum. Şöyle deniyor: Allahü teâlâ Salebe hakkında, (Onlardan kimi de, "Eğer bize lutuf ve kereminden ihsan ederse, muhakkak zekatını vereceğiz, gerçekten salihlerden olacağız" diyerek Allah'a kesin söz vermişti. Ne zaman ki Allah, kereminden isteklerini verdi, cimrilik edip yüz çevirdiler. Zaten yan çizip duruyorlardı) buyurdu. Salebe'nin kabilesi bunu işitince, Salebe'ye haber verip, "Helak oldun. Allahü teâlâ senin hakkında âyet gönderdi" dediler. Salebe, Resulullahın huzuruna gelip, "İşte malımın zekatı kabul eyle" dedi. Resulullah, (Allahü teâlâ senin zekatını kabul etmekten beni men etti) buyurdu. Salebe ağladı ve saçını başını yoldu. Resulullah, (Sen kendi kendine ettin! Sana söyledim, sözümü dinlemedin) buyurdu ve onun zekatını almadı. Resulullah vefat ettikten sonra Salebe zekatını Hz. Ebu Bekir'e getirdi. Ya Emir-el müminin, zekatımı kabul eyle, dedi. Hz. Ebu Bekir, (Ben Resulullahın kabul etmediğini nasıl kabul edebilirim) buyurdu. Daha sonra Hz. Ömer'in halifeliği zamanında zekatını ona da getirdi. O da kabul etmedi. Fakat Hz. Osman halifeliği sırasında o kabul etti. Burada iki sualim var: 1- Salebe sahabeden değil miydi? Normal bir Müslüman bile zekat verdiği halde, sahabeden olan zat nasıl zekat vermez ki? Sonra tövbe ediyor Allah zekatını niye kabul etmiyor? 2- Hz. Osman, Resulullahın almadığı zekatı niye kabul etti? CEVAP:1- Salebe sahabeden değil, münafık idi. Allahü teâlâ onun münafık olduğunu, tövbe de etmeyeceğini bildiği için zekatını kabul etmedi. Halk arasında ayıplanmamak için, münafıklığı meydana çıkmaması için zekatını vermek istedi. Allahü teâlâ da, Müslümanların bu oyuna gelmemesi için zekatını kabul etmedi. Tevbe suresinin 76 âyetinin sonunda, hüm mu'ridun buyuruluyor. Tefsirlerde, onlar yan çizenlerdendi, sağa sola yalpalayanlardandı, döneklerdendi, sözünde durmayanlardandı, itiraz edenlerdendi gibi manalar verilmiştir. Bundan sonraki iki âyetin meali: (Allah'a verdikleri sözü tutmadıkları ve yalan söyledikleri için, O da bu yaptıklarının sonucunu kıyamete kadar kalblerinde sürüp gidecek bir münafıklığa çevirdi.) [Tevbe 77] (Hâlâ, o münafıklar bilmez mi ki, Allah, onların gizledikleri sırları da bilir, fısıltılarını da.) [Tevbe 78] 2- Resulullahın kabul etmediğini Hz. Ebu Bekir de kabul etmedi ki, Müslümanlara örnek, önemli bir örnek olsun diye. Hz. Ömer ise her hususta kayıtsız şartsız Hz. Ebu Bekir'e tâbi olduğu için o da onun zekatını kabul etmedi. Böylece münafıkların zekatlarının kabul edilmeyeceği iyice sabit oldu. Hz. Osman'ın zekatı alıp almaması artık fark etmiyordu. Bir kâfirin verdiğini almanın dinen bir mahzuru olmadığı için, zekat olarak değil, bir bağış olarak kabul etti. Bu da kâfirlerin verdiği hediyeleri kabul etmenin mahzurlu olmadığını göstermektedir. Günah işlenen yere girmek! Sual: Bir iş için meyhaneye, kumarhaneye girerken Besmele çekmek caiz olur mu? CEVAP: Evet caiz olur. Haram işlerken Besmele çekilmez. Bir iş için günah işlenen yere girmek günah olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
La ilahe illallah diyen Cennete girer mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İhlasla bir defa La ilahe illallah diyerek imanla ölen herkesin Cennete gireceğine, Resulullahın şefaat edeceğine dair hadis yok mu? Yine bir hadiste (İhlasla "La ilahe illallah" diyen Cennete girer) denmiyor mu? Hiçbir ibadeti yapmasak da, hiçbir haramdan kaçmasak da, Resulullahın bu sözlerine göre Cennete girmeyecek miyiz? Hâşâ Resulullah yalan mı söylüyor? La ilahe illallah diyen İsevi ve Musevi Müslümanlar da Cennete girmeyecek mi? CEVAP: Yazdığınız hadis-i şerifler doğrudur. Ama bunların açıklaması vardır. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Şartsız bildirilen bir hüküm şartlı olarak anlaşılır) buyuruyor. Mesela koyun eti yemek caizdir. Hüküm şartsız bildirilmiştir. Koyun eti caiz diye canlı bir koyunun bir budunu kesip yiyemeyiz. Ehl-i kitap hariç, gayri müslim keserse veya kendiliğinden ölürse, leş olur, yenmez. Besmelesiz kesilirse de yenmez. Bu anlaşılınca hangi şartlar altında Cennete girileceği anlaşılır. Mesela Resulullah efendimiz, (İhlasla La ilahe illallah diyen Cennete girer) buyurunca (İhlasla ne demektir?) diye sual ettiler. Cevaben, (Söyleyeni haramlardan alıkoymasıdır) buyurdu. (Taberani) Cennete girebilmek için birkaç şart var: 1- Birincisi Kelime-i tevhidi ihlasla söylemek gerekiyor. İhlas ise ibadetleri yaparak haramlardan kaçmaktır. Namaz kılmayan, oruç tutmayan, haram işlemiş oluyor. İçki, zina, kumar, yalan, gıybet, hırsızlık, günahlar zaten haramdır. 2- Sadece La ilahe illallah demek yetmez. Resulullaha da iman etmek, son Peygamber olduğuna şehadet getirmek şarttır. Yani Muhammedün Resulullah demek de gerekir. Birkaç hadis-i şerif meali: (İhlas ile Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve Resulühü diyen Cennete girer.) [Taberani, Deylemi] (La ilahe illallah, Muhammedün Resulullah diyene Cehennem ateşi haramdır.) [Müslim] (Allah'tan başka ilah olmadığına Allah'ın bir ve ortağı olmadığına ve Muhammed'in onun kulu ve Resulü olduğuna, keza Cennet ve Cehennemin hak olduğuna şehadet ederse, Allah onu Cennetine koyar.) [Buhari, Müslim, Tirmizi] (Rab olarak Allah'ı, din olarak İslam'ı, Resul olarak Muhammed'i seçen yani kabul edip beğenene Cennet vacip olur.) [Ebu Davud] (Kitab ehli olan bir kavme [İsevi veya Musevilere] görevle gidince, önce, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah demeye davet et. Bunu kabul ederlerse, günde beş vakit namazın farz olduğunu bildir. Bunu da kabul ederlerse, Allah'ın Müslümanların zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen zekatı farz kıldığını söyle.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud] (Size şu beş şeyi emrediyorum. Birincisi Allah'a imandır. Allah'a iman nedir biliyor musunuz? Allah'tan başka mabud olmadığına ve benim son peygamber olduğuma şehadet etmektir.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai, Ebu Davud, İbni Hibban, Taberani] (Demek ki, Allah'a imanın içinde Resulüne de iman vardır. Resulullahın son Peygamber olduğuna inanmak demek, Onun bildirdiklerinin tamamını beğenerek kabul etmek demektir. Üç âyet meali: (Peygamberin verdiğini alın, yasak ettiğinden sakının!) [Haşr 7] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (De ki, Allah'a ve Peygambere uyun! Eğer [uymayıp] yüz çevirirlerse, [kâfir olurlar] Allah da kâfirleri sevmez.) [Al-i İmran 32] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
La ilahe illallah diyen Cennete girer mi? (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Muhammedün Resulullah demeyen İsevi ve Museviler, Müslüman olamaz ve Cennete giremez. Vehb bin Münebbih hazretlerine: (La ilahe illallahın Cennetin anahtarı olduğu hadis-i şerif ile bildirilmedi mi?) diye sordular. Cevaben, (Evet, Cennetin anahtarıdır, ama dişsiz anahtar olur mu? Anahtarın dişleri varsa kapı açılır, yoksa kapı açılmaz) buyurdu. (Buhari) Anahtarın dişi yalnız Muhammedün Resulullah değil, imanın 6 şartı da var. Bir hadis-i şerif meali: (İman; Allah'a, meleklere, kitaplara, peygamberlere, ahiret gününe, [Cennete, Cehenneme, hesaba, mizana], kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna, öldükten sonra dirilmeye, Muhammed'in Allah'ın kulu ve Resulü olduğuna inanmaktır.) [Buhari, Müslim, Nesai] Bu altı şarta da inanıp da, hubb-i fillah buğd-i fillahı terk eden, yani Müslümanı sevmeyen, gayri Müslimi seven veya sadece gayri Müslimi sevenin imanı onu kurtarmaz. İşte bir hadis-i şerif meali: (İmanın esası ve en kuvvetli alameti, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır.) [Ebu Davud, İ.Ahmed] Resulullahın açıkladığı imanın altı esası, çeşitli âyetlerde bildirildi. (Allah'a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere iman) Bekara 177'de bildirildi. Âyetlerde Peygamberlere iman bildirildiği halde, ayrıca ve özellikle Resulullah da vurgulandı: (Allah'a ve Onun ümmi nebi olan Resulüne iman edin, ona uyun ki doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] (Demek ki İsevisi de, Musevisi de Resulullaha inanmadıkça iman etmiş olamazlar.) İki âyet-i kerime meali de şöyledir: (Onlar gayba [Allah'a, meleklere, kıyamete, kaza ve kadere görmeden] inanırlar.) [Bekara 3] (Onlar, sana indirilene, senden önceki kitaplara ve ahirete iman ederler.) [Bekara 4] Dikkat edilirse diğer âyetlerde kitaplara iman bildirildiği halde, özellikle bu âyette, (Sana indirilen kitaba) iman şartı bildiriliyor. Kur'ana inanmayan İsevi ve Musevi bu yönden de Müslüman olamaz. Amentü'deki altı esastan biri olan kadere iman etmeyi inkâr edenler de vardır. Kadere, yani her şeyin yaratıcısının Allah olduğuna dair çok âyet-i kerime vardır. Birkaçı şu mealdedir: ([Hayır ve şer] Her şeyin yaratıcısı Allah'tır.) [Zümer 62, Mümin 62] (Sizi de, [iyi-kötü, hayır-şer bütün] işlerinizi de yaratan Allah'tır.) [Saffat 96] (Yeryüzünde vuku bulan ve başınıza gelen bir musibet yoktur ki, biz onu yaratmadan önce, bir kitapta olmasın. Elbette bu, Allah'a kolaydır.) [Hadid 22] (Kendilerine bir iyilik dokununca, "Bu Allah'tan" derler; başlarına bir kötülük gelince de "Bu senin yüzünden" derler. "Küllün min indillah" [Hepsi Allah'tandır] de, bunlara ne oluyor ki bir türlü laf anlamıyorlar.) [Nisa 78] (Bu âyet de hayır ve şerrin Allah'tan olduğunu bildirmektedir.) Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Kadere, hayra ve şerre iman etmedikçe, hiç kimse iman etmiş sayılmaz.) [Tirmizi] Netice: Müslüman olan Allah'a inanır. Allahü teâlâ mealen buyuruyor ki: (Allah indinde hak din ancak İslam'dır.) [Al-i İmran 19] (Sizin için din olarak İslam'ı beğendim.) [Maide 3] (Allah'a ve Resulüne inanmayan [kâfirdir] kâfirler için de çılgın bir ateş hazırladık.) [Feth 13] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mirac ne demektir, bu gecenin önemi nedir? CEVAP: Mirac, merdiven demektir. Resulullah efendimizin göklere çıkarıldığı, bilinmeyen yerlere götürüldüğü gecedir. Recebin 27. gecesidir. Mutezile fırkası, Resulullahın bir anda, Cenneti, Cehennemi ve daha birçok yerleri gezip gelmesine akıl erdirememiş, "Miracı kabul etmek, Allah'a mekan ittihaz etmek olur" diyerek Miracı inkâr etmiştir. Allahü teâlâ, Hz. Musa ile Tur Dağında konuştu. Tur Dağı Allah'ın mekanı mıdır? Elbette değildir. Cennete giren müminler de Allah'ı görecektir. Cennet de Allah'ın mekanı değildir. Allahü teâlâ mekandan münezzehtir. Kavl-ül-fasl kitabında deniyor ki: İsra suresinin ilk âyetinde, Allahü teâlâ, kudret ve azametinden nice acayip işlerden bazılarını göstermek için, Resulullahı, Mekke'den Kudüs'e götürdüğünü bildiriyor. İsra kelimesi, rüya için kullanılmaz. Uyanık iken, gece yürümek manasına kullanılır. (Sana [Miracda] gösterdiğimiz temaşayı insanlar için bir fitne kıldık) âyetindeki fitne, imtihan demektir. İmtihan ise uyanıkken olur. Resulullahın anlattığı rüya olsaydı, hiç kimse tuhaf karşılamazdı. Hz. Ebu Bekir tasdik edip, yüksek derecelere kavuşmazdı. Resulullahın, Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayan kâfir olur. Göklere götürüldüğüne inanmayan sapık olur. (Bahr) Bir anda Mekke'den Kudüs'e götüren Allah, neden daha uzaklara götüremesin? Allah'ın kudretinden ancak kâfirler şüphe eder. Peygamber efendimiz Miracını özetle şöyle anlatıyor: Verilen Burak'a binip Beyt-ül-Makdis'e geldim. Onu, önceki Peygamberlerin bağladığı halkaya bağladım, sonra Mescide girip orada iki rekat namaz kıldım. Sonra çıktım. Hz. Cebrail bir kap şarap, bir kap da süt getirdi. Ben sütü seçtim. Cebrail, yaratılışa uygun olanı seçtin, dedi. Sonra bizi birinci semaya çıkardı. Gök kapısında, "Sen kimsin" diye bir ses geldi. Ben Cebrail'im dedi. Yanındaki kim? dendi. Muhammed aleyhisselam dedi. O, Peygamber olarak gönderildi mi? dendi. Cebrail, evet dedi. Gök kapısı açıldı. Hz. Âdem ile karşılaştım. Bana merhaba diyerek hayır dua etti. 2. semaya çıktık. Yine orada da aynı konuşmalar geçti. Göğün kapısı açıldı. Burada iki teyze oğlu İsa ve Yahya ile karşılaştım. Onlar da bana merhaba diyerek dua ettiler. 3. semaya çıktık. Bu kapıda da aynı konuşmalar geçti. Göğün kapısı açıldı. Orada Hz. Yusuf'u gördüm. O da dua etti. 4. semaya çıktık. Aynı sualler ve konuşmalar oldu. Kapı açıldı. Hz. İdris'i gördüm. O da dua etti. 5. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar geçti. Kapı açıldı. Hz. Harun'u gördüm. O da dua etti. 6. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar oldu ve kapı açıldı. Hz. Musa'yı gördüm. Merhaba diyerek dua etti. 7. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar geçti ve kapı açıldı. Arkasını Beyt-ül-mamura dayamış Hz. İbrahim'i gördüm. O da dua etti. Beyt-ül-Mamur'u gördüm. Sonra Hz. Cebrail beni Sidretü'l-Münteha'ya götürdü. Allah, günde elli vakit namazı farz kıldı. Hz. Musa'nın yanına geldim. Ona elli vakit namaz farz kılındığını bildirdim. Rabbinden azaltmasını iste. Ümmetin buna güç yetiremez. Tecrübem var dedi. Birkaç defa Rabbim ile görüşmeye devam ettim. Nihayet Rabbim buyurdu ki: "Ya Habibim, 5 vakit namazı farz kıldım. Her vakit için on sevap vardır. Böylece elli vakit namaz olur." (Müslim) Mirac Gecesini ibadetle gündüzünü de oruçla geçirmeli. Bu konudaki iki hadis-i şerif meali: (Bu gece iyi amel eden için yüz yıllık mükafat vardır.) [İ.Gazali, Ebu Musa el Medeni],(Recebin 27. günü oruç tutana, 60 yıllık oruç sevabı verilir.) [İ.Gazali, Ebu Musa el Medeni]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah ve Resulünden başkasına itaat etmek şirk ve bid'at iken, niye âlimlere ve mezheplere uyuluyor? Sahabeye bile uymak niçin uygun değildir? CEVAP: Bu, cevabı bir kitap olacak kadar uzun izah isteyen bir sualdir. Kısaca arz edelim. Allah ve Resulünden başkasına itaat etmek dinin emridir, şirk ve bid'at değildir. Bu husus âyetlerle ve hadislerle sabittir. Resulullahın vârisleri olan âlimler buyuruyor ki: Dinin hükümlerini bizim gibi cahillere derin âlimler ve olgun salihler bildirdi. Bunlar, Muhaddisler ve Müctehidler'dir. Hadis âlimleri, hadis-i şerifleri inceleyip sahih olanlarını ayırdılar. Müctehidler de, âyet ve hadislerden ahkam çıkarmışlardır. Biz, ibadetlerimizi ve bütün işlerimizi bu ahkama uygun olarak yapıyoruz. (Üsul-ül-erbea fi-terdidil-vehhabiyye) Avam [müctehid olmayan], bir hadis-i şerif işitince, bundan kendi anladığına göre iş yapması caiz olmaz. Ya onun anladığından başka mana verilmesi gerekir veya mensuh [yürürlükten kaldırılmış] olabilir. Müctehidin fetvası ise, böyle şüpheli değildir. (Kifaye) Avamın Eshab-ı kiramı taklit etmekten men olunmalarını ve bunların, İslamiyet'i açıklayan, sözleri kolay anlaşılan, kısımlara ayırmış olan âlimlere uymaları lazım olduğunu derin âlimler söz birliği ile bildirmişlerdir. (Müsellem-üs-sübut, Fevatih-ur-rahemut) İmam-ül-Haremeyn, Burhan kitabında, avam Eshab-ı kiramın mezheplerine uymamalı. Din imamlarının, yani dört mezhep imamının mezheplerine uymalıdır demektedir. (Şerhi minhac-ül-üsul) İslam âlimlerinin yukarıda yazılı icmalarına uymayanların hak yoldan ayrıldıkları anlaşılır. Çünkü, Eshab-ı kiram cihad ile, İslamiyet'i yaymak ile uğraştıkları için, tefsir ve hadis kitapları hazırlamaya vakit bulamadılar. Resulullahın nuru, Onların mübarek kalblerine o kadar çok işledi ki, kitaptan öğrenmeye ihtiyaçları kalmadı. Her biri, bu nurun kuvveti ile, doğru yolu bulurdu. Asırların en iyisi olan saadet asrı bitince, fikirlerde, bilgilerde ayrılıklar hasıl oldu. Eshab-ı kiramdan ve Tabiinden nakil edilen haberler, birbirlerine uymaz oldu. Hak yolu arayanlar şaşırdılar. Allahü teâlâ, lütfederek, bu ümmet arasından salih, mütteki dört âlimi seçti. Nasslardan hüküm çıkarmak üstünlüğünü bunlara ihsan eyledi. Bunların taklit edilmesini emrederek bütün Müslümanların hidayete kavuşmalarını diledi. İşte bir âyet meali: (Ey iman edenler, Allah'a itaat edin, Resule itaat edin ve Ülül-emrinize itaat edin!) [Nisa 58] Burada ülül-emr, ictihad derecesine yükselmiş olan âlimler demektir. Böyle âlimler de, herkesin bildiği dört hak mezhebin dört büyük imamıdır. Ülül-emr'in müctehid oldukları yine âyetle bildiriliyor: (Resule veya ülül-emre sorsalardı, onlar bilirdi.) [Nisa 83] Hakimlere, valilere de ülül-emr denir. Yani, nasslardan ahkam çıkarabilen hakimler içindir. Bunlar, âlim oldukları için, Ülül-emrdirler. Hakim oldukları için değil! Dört halife ve Ömer bin Abdülaziz böyle idi. Cahil, fasık veya kâfir olan emirler böyle değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Nisa suresinde, (Ey iman edenler, Allah'a itaat edin, Resule itaat edin ve Ülül-emrinize itaat edin!) buyuruluyor. Burada bildirilen ülül-emir kimlerdir? CEVAP: İctihad derecesine yükselmiş olan âlimlerdir. Böyle âlimler de, herkesin bildiği dört hak mezhebin dört büyük imamıdır. Bu âyetteki Ülül-emir denilen üstün kimselerin, müctehid oldukları yine âyetle bildiriliyor: (Resule veya ülül-emre sorsalardı, onlar bilirdi.) [Nisa 83] Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ülül-emir, fıkıh âlimleridir) [Darimi] İbni Abbas (Ülül-emir, fıkıh ve din âlimleridir) buyurdu. (İtkan, Müslim şerhi, Tefsir-i kebir) Âyet-i kerimelerin ve hadis ve tefsir âlimlerinin bu açık beyanları, müctehidlere itaat etmek lazım olduğunu gösterdiği gibi, mezhepsizlerin (Allah'tan ve Peygamberden başkasına itaat etmek şirk ve bid'attir) sözlerinin bozuk ve saçma olduğunu da ortaya koymaktadır. Bu konuda birçok hadis-i şerif vardır. Birkaçı şöyledir: 1- Resulullah, Muaz bin Cebel'i Yemen'e hakim olarak gönderirken, (Orada nasıl hüküm edeceksin?) buyurunca, Allah'ın kitabı ile dedi. (Allah'ın kitabında bulamazsan?) buyurdu. Allah'ın Resulünün sünneti ile dedi. (Resulullahın sünnetinde de bulamazsan?) buyurunca, ictihad ederek, anladığımla dedi. Resulullah, mübarek elini Muaz'ın göğsüne koyup buyurdu ki: (Elhamdülillah, Allahü teâlâ, Resulünün elçisini, Resulullahın rızasına uygun eyledi.) [Tirmizi, Ebu Davud, Darimi] Ülül-emrin müctehid demek olduğunu ve buna itaat edenden Resulullahın razı olduğunu, bu hadis-i şerif açıkça göstermektedir. 2- Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İlim üçtür: Âyet-i muhkeme, Sünneti kaime ve Faridai [fariza] âdile.) [Ebu Davud, İbni Mace] Mişkat şerhi, bu hadis-i şerifi şöyle açıklıyor: Faridai âdile, Kitaba ve sünnete uygun ilimdir. İcmaa ve Kıyasa işarettir. Çünkü, İcma ve Kıyas, Kitaptan ve Sünnetten çıkarılmaktadır. Bunun için, İcma ve Kıyas, Kitaba ve Sünnete eşit tutuldu, Faridai âdile denildi. Böylece, ikisi ile amel etmenin vacib olduğu tenbih edildi. Hadis-i şerifin manası, dinin kaynağı dörttür: Kitab, Sünnet, İcma ve Kıyas demek oldu. (Eşiat-ül-lemeat) 3- Hz. Ömer, Şüreyh'i kadı olarak gönderirken buyurdu ki: Allah'ın kitabında açık olarak bildirilene bak. Bunu başkasından sorma! Burada bulamazsan Resulullahın Sünnetine uy! Burada da bulamazsan, ictihad et ve anladığına göre cevap ver! 4- Hz. Ebu Bekir'e davacı gelince, Allahü teâlânın kitabına bakardı. Burada bulduğuna göre hüküm ederdi. Burada bulamazsa, Resulullahtan işittiğine göre cevap verirdi. İşitmemiş ise, Eshab-ı kiramdan sorup, onların icması ile hüküm ederdi. 5- Abdullah ibni Abbas'a bir şey sorulunca cevabını Kur'ân-ı kerimde bulup, cevap verirdi. Kur'ân-ı kerimde bulamazsa, Resulullahtan işittiğini söylerdi. İşitmemiş ise, Hz. Ebu Bekir ile Hz. Ömer'e sorardı. Cevap alamaz ise, kendi reyi ile bulup hüküm ederdi. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir mezhebi taklit etmek vacip midir? CEVAP: Evet vaciptir. Dört delil ile bildirelim: 1- Birinci delil: Eshab-ı kiramın asrından ve ondan sonraki asırdan, bu zamana kadar, bütün Müslümanlar, dört mezhepten birini taklit etmişler. Bunda icma hasıl olmuştur. Şu üç hadis-i şerif de bu icmanın sahih olduğunu göstermektedir: (Ümmetim dalalet olan bir şeyde icma yapmaz!) [İ.Ahmed] (Allahü teâlânın rızası, icmadadır. Cemaatten ayrılan, Cehenneme gider.) [İbni Asakir] (Cemaatten ayrılan, yüzüstü Cehenneme düşer.) [Taberani] 2- İkinci delil: Bir âyet-i kerime meali: (O gün, her fırkayı imamları ile çağırırız!) [İsra 71] Kadi Beydavi hazretleri, bu âyetin tefsirinde, (Her ümmeti Peygamberleri ve dinde uydukları imamların isimleri ile çağırırız) buyuruyor. Medarik'te de böyle yazılıdır. Mealim-üt-tenzil tefsirinde (İbni Abbas, kendilerini dalalete veya hidayete sürükleyen devlet reisleri ile çağrılır dedi. Said bin Müseyyib ise, her kavim, kendilerini hayra ve şerre sürükleyen reislerinin yanına toplanırlar dedi) demektedir. Tefsiri Hüseyni'de ve Ruh-ul-beyan'da (Mezhebinin imamı ile çağrılırlar. Mesela, ya Şafii yahut ya Hanefi denilir) demektedir. Demek ki, kâmil olan imamlar kendilerine uyanlara şefaat edecekler. Kıyamette herkes mezhep imamının ismi ile çağrılacaktır. İmam, kendisini taklit edene, şefaat edecektir. Dört mezhep imamlarının her biri böyle yüksek idi. Lokman suresinin 15. âyetinde, (Bana inabet edenin yoluna tâbi ol) buyurdu. Bu dört büyük imamın, Allahü teâlâya inabet etmiş oldukları söz birliği ile bildirilmiştir. 3- Üçüncü delil: Bir âyet meali: (Hidayet yolunu öğrendikten sonra, Resule uymayıp müminlerin yolundan ayrılanı, saptığı yola sürükler, Cehenneme sokarız!) [Nisa 114] İmam-ı Şafii'ye İcmaın delil olduğunu gösteren âyet hangisidir diye sordular. Cevap olarak, bu âyeti gösterdi. Bu âyet, müminlerin yolundan ayrılmayı haram ettiği için, bu yola uymak vacib olur. Medarik tefsirinde, bu âyet açıklanırken, (İcmaın delil olduğunu ve Kitaptan, Sünnetten ayrılmak caiz olmadığı gibi, icmadan ayrılmanın da caiz olmadığını bu âyet göstermektedir) buyurulmaktadır. Beydavi tefsiri de, bu âyeti açıklarken, (Bu âyet, icmadan ayrılmanın haram olduğunu gösteriyor. Müminlerin yolundan ayrılmak haram olunca, bu yola uymak vacib olur) buyuruyor. Bu ümmetin salihleri, âlimleri, (Bir mezhebi taklit etmek vaciptir. Mezhepsiz olmak büyük günahtır) dediler. Âlimlerin bu söz birliğinden ayrılmak, bu âyetten ayrılmak olur. Bir ayet meali de şöyle: (Siz, insanlar için hayırlı ümmetsiniz.) [Âl-i İmran 110] Bu ümmetin âlimleri mezhepsizliğin kötü olduğunu bildirdiler. Bunun için, mezhepsiz olmak caizdir diyerek, âlimlerin bu sözlerinden ayrılan, bu âyet-i kerimeyi inkâr etmiş olur. 4- Dördüncü delil: Bir âyet meali: (Bilmiyorsanız, zikir ehline sorunuz!) [Nahl 43] Bu âyet, ibadetlerin ve işlerin nasıl yapılacağını bilmeyenlerin, bilenlerden sorup öğrenmelerini emretmektedir. Bunun için, bir kimse, yapacağı şeyi, mezhebinin kitaplarından okuyup öğrenmesi gerekir. Öğrendiğine göre yapan, o müctehidi taklit etmiş olur. Müctehide uymayan mezhepsiz olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gazetelerde şöyle bir fetva yayınlandı: (Sarhoşluk verecek derecede alkol bulunmayan içeceklerin içilmesi caiz, sarhoş edecek derecede alkol bulunan içeceklerin içilmesi ise haramdır. Sarhoş etmediği için kefirin içilmesi caizdir.) Peki bir iki bardak bira da insanı sarhoş etmiyor. Bira da mı caizdir? CEVAP: Duyulan her şeye inanmamak gerekir. Yukarıdaki ifadeleri bir ilim adamı söyleyemez. Çünkü din kitaplarında bildirilen hadis-i şeriflerde alkolün zerresi de haramdır. Ayrıca çoğu sarhoş eden içeceklerin azı da haramdır. Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Çoğu sarhoş eden şeyin, azını da içmek haramdır.) [Nesai, Tirmizi] (İhtimar [mayalanarak alkol teşekkül] etmiş her içki haramdır.) [Ebu Davud] (Bir zaman gelecek, içkinin adı değiştirilecek ve helal sayılacaktır.) [İ.Ahmed] Bu hadis-i şeriflerin fıkıh kitaplarında nasıl açıklandığına bakalım: Bal, incir, arpa, buğday, mısır, darı, erik, kayısı, elma ve benzerlerinden biri soğuk suda durup ısıtılmasa da, alkol teşekkül ederek bira gibi olur. Bira, tadı acı ve keskin olduğu [alkol bulunduğu] için azı da çoğu da, her ne maksatla içilirse içilsin, İmam-ı Muhammed'e göre haramdır, fetva da böyledir. Diğer üç mezhepte de haramdır. Çünkü, Peygamberimiz, (Çoğu sarhoş eden içkinin, azını içmek de haramdır) buyurdu. Bu hadis-i şerif, hepsinin haram olduğunu bildirmektedir. Yapıları, bileşimleri aynıdır demek değildir. Çünkü Muhammed aleyhisselam, maddelerin hakikatlerini, fen bilgilerini öğretmek için değil, bunların hükümlerini bildirmek için gönderilmiştir. Kısrak, inek sütleri, mayalanıp, tadı keskin olunca, bira gibi haram olur. Kısrak sütünden yapılana Kımız, inek sütünden yapılana Kefir denir. (S.Ebediyye) Kefir bira gibidir, zaruretsiz içilmez. Bugün kefirin yerini tutan ilaçlar vardır. Bunları kullanmaya zaruret yoktur. Eğer, salih bir doktor, (Kefir, şu hastalığa iyi gelir. Bu hastalık için mubah başka ilaç yoktur) derse, o zaman kefir kullanmak caiz olur. Bazı cahiller, portakal ve diğer meyvelerdeki alkol oranı kefirdekinden çok diyerek kefir içmeyi caiz görüyorlar. Dinimiz, alkol de bulunsa meyve yemeyi haram kılmamıştır. Nakli bırakıp aklı ölçü alınca, yukarıdaki mantıkla, zararı az diye bir çayına oyun oynamaya yani kumara da fetva verebilirler, bir dilim domuz eti yemenin mahzuru olmaz diyerek de fetva verebilirler. Aklı değil, nakli ölçü almalıdır. Farz namazı bozmak Sual: Geçen günkü bir mailde, (Namaz kılarken namazı bozmak haramdır, ancak ana, baba, dede, nine çağırınca, farz namazı bozmak caiz olur) deniyordu. Peki, ana, baba, dede ve nineden daha kıymetli olan hoca çağırırsa farz namazı bozmak caiz olmaz mı? CEVAP: Evet caiz olur. Ancak hoca denince, fizik hocası, din dersi hocası veya cami hocası anlaşılmamalı. Eskiden mürşid-i kâmil olan veli hocalar var idi. Onlar, ana baba, dede ve nineden daha kıymetlidir. Dua ederken de önce böyle hocadan başlamak gerekir. Kabri öpmek de haramdır. Ancak ana babanın ve bunlardan daha kıymetli olan evliya kabrini öpmek caizdir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Gayri Müslimlere rahmet dilemek!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Papanın imansız öldüğünü nereden biliyorsunuz, belki son nefesinde iman etmiştir. Bu bakımdan 'rahmetli papa' demek gerekir. İman kalbde bulunur. Kalbde iman olduğunu Allah bilir. Başkası bilemez. Kalbinde iman bulunan kimseye, mesela papaya kâfir diyenin kendisi kâfir olur. Gayri Müslimlere de imanlı olabilir gözü ile bakmak, onları sevmek gerekir. Papa gibi yaşlı ise elini de öpmek gerekir" diyorlar. Gayri Müslimlerin ölülerine rahmetli demek caiz midir? CEVAP: Dinimiz zahire göre hükmeder. Müslüman olduğunu söyleyen ve küfre sebep olan bir sözde ve işte bulunmayan kimsenin bir sözünden veya işinden hem imanı olduğu, hem de imansız olduğu anlaşılırsa, imanı olduğunu anlamalı, dinden çıktı dememelidir. Fakat bir kimse, gayri Müslim ise, buna kâfir denir. Kâfirlerin ölüsüne dirisine dua eden, onlara rahmetli diyen kimse, eğer Müslüman ise, o da kâfir olur. Sualdeki aynı bozuk mantık, puta tapanlar için de, ineğe maymuna tapanlar için de, Ay'a Güneş'e ağaca tapanlar için de ve diğer bütün kâfirler için de kullanılabilir. Peki ama bunun Müslümanlıkla ne alâkası olur? Bu tür iddialar, "âyet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere, Allah indinde hak dinin İslam olduğuna inanmıyorum" demenin kamufleli şeklidir!.. Haşr suresinin sonu Sual: Armutlu tatil köyüne gitmiştim. Orada biri, vaaz eden birisine, "Akşam sabah okunan Haşr suresinin sonu neresidir? Lev enzelnadan okunsa mahzuru olur mu?" diye sordu. O da "Lev enzelna'dan değil, Huvallahüllezi'den itibaren okunmalı" dedi. Lev enzelnadan okumak bid'at midir? CEVAP: Hayır bid'at değildir. Peygamber efendimizin Lev enzelnadan okuduğu da bildirildi. La yestevi'den okunsa, hatta Haşr suresinin tamamı okunsa yine bid'at olmaz. Yatsı vakti, Bekara suresinin son iki âyeti yani Amenerresulü diye başlayan iki âyet okunur. Daha fazla okunsa, Bekara'nın tamamı okunsa yine bid'at olmaz. Bildiğini gizlemek Sual: Müslüman biri, komşu kızına talip oldu. Bize de, bu kızın kötü huyları var mı dedi. Biz de bazı kötü huylarını biliyorduk. Biz bilmiyoruz diyerek bu kötü huylarını saklamamız caiz olur mu? CEVAP: Caiz olmaz. Söylenmesi gerekenleri söylemek gerekir. Kendimizi sevdirmek Sual: İnsanların beni sevmesini nasıl sağlayabilirim? CEVAP: Kendinizi herkese sevdiremezsiniz. Çünkü iyiler kötüleri, kötüler iyileri sevmez. İnsanların sevip sevmemesi pek önemli sayılmaz. Bizi Allah seviyorsa yeter. Allah sevmiyorsa, herkes bizi sevse ne kıymeti var. Kıymetli bir zat buyuruyor ki: Herkes seni, Allah'ını sevdiğin kadar sever. Allah'tan korktuğun kadar, senden korkarlar. Allah'a itaat ettiğin kadar, sana itaat ederler. Allahü teâlâya hizmet ettiğin kadar, sana hizmet ederler. Her işin, Onun için olsun! Yoksa, hiçbir işinin faydası olmaz. Hep kendini düşünme, Ondan gayriye güvenme, çok ibadet etsen de, amelinle övünme! (Yahya bin Muaz-ı Razi) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinimizde mübarek gece ve gündüzler ne zaman başlar ne zaman biter? Mesela cuma gecesi hangi gecedir? Cumayı cumartesine bağlayan gece mi, yoksa perşembeyi cumaya bağlayan gece mi? Gece ve gündüz okunacak dualar ne zamana kadar okunur? CEVAP: Toplamı 24 saat olan gece ile gündüze bir gün denir. Şer'i gündüz, imsak ile başlar akşam ezanına kadar olan zamandır. Oruç bu vakitte tutulur. Şer'i gece ise, akşam ile imsak vaktine kadar olan zamandır. Mübarek geceye, kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Önceki günü öğle namazı vaktinden, o gecenin fecrine kadar olan zamandır. Mesela cuma gecesi, perşembe gününü cuma gününe bağlayan gecedir. Perşembe günü öğleden sonra artık cuma gecesi sayılır. Yalnız, Arefe ve üç kurban günlerinin geceleri farklıdır. Bu dört gece, bu günleri takip eden gecelerdir. Sabah akşam iman duası okunmalı deniyor. Burada sabah ne demektir? Ne zaman başlar ne zamana kadar okunabilir? Sabah duası gece yarısında okunmaya başlanır, öğle ezanına kadar okunabilir. Akşam duası ise, öğleden sonra başlar, gece yarısına kadar okunabilir. Gece okunması gereken dualar, unutulursa veya bir iş sebebiyle okunamazsa, eğer o gün öğleye kadar okunabilirse, zamanında okunmuş gibi sevaba kavuşulur. Tövbe eden affolur Sual: Büyük bir günah işledim, ama kesinlikle bir daha işlemeyeceğime tövbe ettim. Acaba Allah beni affeder mi? CEVAP: Günah ne kadar büyük olursa olsun, tövbe edilip bir daha işlenmezse kesin olarak affedilir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ, tövbe edenin tövbesinden dolayı, susamış kimsenin, suya kavuşmasından, evladı olmayanın çocuk sahibi olmasından ve bir şey kaybedenin o yitiğini bulmasından daha çok sevinir. İhlasla ve bir daha o günahı işlememek şartı ile tövbe edenin günahlarını yazan iki meleğe, kendi organlarına ve günah işlediği yere, günahları unutturulur.) [Ebu-l-Abbas] (Allahü teâlâ, herkese unutturunca günah işlediğine şahit kalmaz.) Kur'an hangi gece indi? Sual: Kur'an Kadir Gecesi mi indi, yoksa Berat Gecesi mi? CEVAP: Tefsirlerdeki bilginin özeti şöyledir: Levhi mahfuza inişi Berat Gecesinde oluyor, dünya semasına indirilmesi ise Kadir Gecesinde oluyor. İlk inişi Kadir Gecesinde olmuştur. 23 senede indi. Bir âyet meali: (Apaçık olan Kitaba and olsun ki, biz onu [Kur'anı] mübarek bir gecede indirdik. Her hikmetli iş o mübarek gecede ayırt edilir.) [Duhan 3-4] Bu âyetin açıklamasında, (Kur'an-ı kerim, Levh-il-mahfuza bu gece indirildi) buyuruluyor. Dünya semasına indirilmesi ise, Kadir Gecesinde oldu. Bir âyet meali şöyledir: (Biz onu [Kur'anı] Kadir Gecesinde indirdik.) [Kadr 1]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekatın önemi nedir? CEVAP: Bir günlük yiyeceği olanın, zekat veya sadaka istemesi haramdır. Fakat istemeden verilen sadakayı, zekatı alması caizdir. Muhtaç olmayan fakirin, verilen zekat veya sadakayı almaması iyi olur. Birisi zekat toplamak için vazife isteyince, Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem, (Seni, insanların yıkayıp attıkları kirleri toplamaya memur etmek istemem) buyurdu. (İ.Huzeyme) Zekat olarak verilen bir deveyi isteyen bir zata, (Şişman birinin, sıcakta terleyip vücudunu yıkadığı kirli su içilir mi? Zekat böyle kir gibidir) buyurdu. (İ.Malik) Zekatı muhtaçlara vermeli! Kur'an-ı kerimde, çok yerde namaz ile zekat beraber bildiriliyor. (Namazı kılın, zekatı verin) buyuruluyor. (2/43) Zekat önemlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allah'a ve Resulüne inanan zekat versin!) [Taberani] (En faziletli ibadet namaz, sonra zekattır.) [Taberani] (Hastayı sadaka ile, malı zekat ile koruyun!) [Deylemi] (Malın temizlenmesi için zekat farz kılındı.) [Hakim] (Zekat vermeyen, kıtlıklara maruz kalır.) [Taberani] (Zekat vermeyene Allah lanet eder.) [Nesai] (Zekat vermeyen, temiz malını kirletir.) [Taberani] (Zekat vermeyen, kıyamette ateştedir.) [Taberani] (Zekat vermeyen toplum, rahmetten mahrum kalır.) [Taberani] (Zekatı verilmeyen mal, karada veya denizde telef olur.) [Taberani] (Zekatını veren o malın şerrinden korunur.) [Beyheki] (Zekat vermeyenin namazı kabul olmaz.) [Taberani] [Zekat vermemek haram olduğu için, böyle günahkârın kıldığı namaz sahih olup, borcu ödenirse de; namazdan hasıl olacak sevaba kavuşamaz. Her günah böyledir.] (Zenginlerin zekatı, fakirlere kâfi gelmeseydi, Allahü teâlâ fakirlerin rızkını başka yollardan verirdi. Aç kalan fakir varsa, zenginlerin zulmü yüzündendir.) [El-Askeri] [Eli ayağı tutup da çalışabilenlerin zekat istemesi haramdır. İstemediği halde, kendisine zekat verilirse, alması günah olmaz. Zekat, çalışamayacak kadar hasta, sakat olanlara ve çalışıp da güç geçinenlere verilir. Allahü teâlâ böyle fakirleri de milletin içinde kırkta bir yaratmıştır.] (Zekat, karıştığı malı ifsat eder) [İmam-ı Ahmed hazretleri, bu hadis-i şerifi, (İhtiyacı olmadığı halde, zekat olarak alınan mal, diğer malları helak eder) diye açıklamıştır. (Tergib) Resulullah efendimiz, (Zekatı verilmeyen mallar, ejderha olup sahibinin boynuna sarılır) buyurduktan sonra şu mealdeki âyet-i kerimeyi okudu: (Hak teâlânın ihsan ettiği malın zekatını vermeyenler; iyi ettiklerini, zengin kalacaklarını zannediyorlar. Halbuki kendilerine kötülük etmiş oluyorlar, o mallar Cehennemde azap aleti olacak, yılan şeklinde boyunlarına sarılıp, baştan ayağa kadar onları sokacaktır.) [3/180] Bu acı azaplardan kurtulmak için malların zekatını, tarla mahsullerinin, sebze ve meyvenin uşrunu vermek şarttır. Zekat kırkta bir, uşur onda bir verilir. Kur'an-ı kerimde, (Malı, parayı biriktirip zekatını vermeyene çok acı azabı müjdele! Zekatı verilmeyen mal, para, Cehennem ateşinde kızdırılıp, sahibinin alnına, böğrüne, sırtına mühür gibi basılacaktır) buyuruldu. (Tevbe 34, 35) Fakire verilen altın, onu zengin edecek kadar fazla olmamalıdır. Borçsuz fakire nisap miktarı veya daha çok zekat vermek mekruh olarak caizdir. 10 gram altın kadar borcu var ise, 100 gram altını alması mekruh olmaz. Altın ile gümüş, ne niyetle saklanırsa saklansın ticaret eşyası kabul edilir. Nisap miktarı ise zekatı verilir. "Ev, araba almak için biriktirilen paranın bana göre zekatı olmaz" diyen mezhepsizlere itibar edilmemelidir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekat nisabı ve zekatla ilgili konular hakkında bilgi verir misiniz? CEVAP: Zekat nisabı, 20 miskal, yani 96 g altın veya bu değerde para veya ticaret eşyasıdır. Zekat nisabına malik olan kimseye zengin denir. Zekata tabi malların veya paranın, sene içindeki azalıp çoğalmasına itibar edilmez. Nisaba malik olduktan bir yıl sonra elde kalan mal, nisabı buluyorsa, kırkta biri zekat olarak fakirlere verilir. Nisabdan aşağı ise verilmez. Zekat; kârdan değil, ticaret malının veya paranın tamamından verilir. Alacaklar nisap hesabına dahil edilir. Alacaklar tahsil edildikten sonra zekatları verilir. Daha almadan verilebilir. Borçlar, mevcut para veya maldan çıkarılır. Geri kalanın zekatı verilir. Ticaret için olmayan evler, arsalar, vasıtalar, demirbaş eşyalar zekat nisabına dahil edilmez. Ticaret için alınıp ticaret için saklanan malların, altın, gümüş, her çeşit paranın zekatı verilir. Evin, arabanın, zekatı olmaz. Araba, ev ve arsa alıp satan, bunların zekatını verir. Çünkü bunlar ticaret malı olmuştur. Bir zenginin bir fakirden alacağı olsa, fakire borç senedini verip, "Sana alacağım kadar zekat vermeye niyet ettim. Sen de borcuna karşılık kabul et, böylece ödeşmiş olalım" dese, fakir de kabul etse, zengin zekatını vermiş olmaz. Çünkü zekat, borç senedi vermekle, razı olmakla verilmiş olmaz. Ancak mal teslim etmekle olur. Bu zenginin zekatını fakire vermesi, fakirin de, aldıktan sonra, tekrar zengine geri vererek borcunu ödemesi gerekir. Ev kirasını ödeyemeyen fakir kiracıya, mal sahibi kirayı almadan ona bağışlasa, bu para zekat yerine geçmez sadaka olur. (R.Muhtar) Zekat verirken bilezik, yüzük gibi altınların işçilik ve sanat değerine değil, ağırlığına itibar edilir. Mesela Reşat altını ile Aziz lira 7.2 g olarak kabul edilir. Yani 12 ayardan fazla olan bütün altınlar, tartılır. Kırkta biri zekat olarak verilir. Bilezik, küpe, yüzük gibi çeşitli ayarlarda altını olan, bunların içinden en yüksek olanının ayarından vermesi evla, ortalamasından vermesi caiz, en düşüğünden vermesi ise, mekruhtur. Zekata tabi mallar, altın liraların en düşüğünün alış fiyatına göre hesap edilir. Kadınların altın ve gümüşten başka diğer süs [ziynet] eşyaları zekata tabi değildir. Pırlanta, elmas gibi ziynet eşyalarının zekatı verilmez. Şafii'de, kadınların taktıkları altınların zekatı verilmez. Nisabın üstünde bileziği olan kadın, zekatını kendi verir. Veya (Zekatımı sen bir fakire ver) diye kocasını veya başka birini vekil ederse, vekil kendi parası ile zekatı verebilir. Borçlu ve fakire, hanımı zekat verebilir. Namaz kılmayan, oruç tutmayan bir Müslümanın da zekat vermesi gerekir. Borçsuz fakire nisap miktarı veya daha çok zekat vermek mekruhtur. Zekat verirken, zekat demek gerekmez. Hediye denilse de caizdir. Zekat, ticareti yapılan maldan veya aynı değerde altın olarak verilir. Zekat, farz olduktan sonra verilir. Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, kameri aya göre bir yere yazar. Mesela, 3 Recepte zengin olmuşsa, bir yıl sonra Recebin üçü gelince yine nisap kadar parası ve ticaret malı varsa zekatını verir. Ramazan ayını beklemez. Günü gelmeden zekat vermekte de mahzur yoktur, çok iyi olur. Hatta gelecek birkaç yılın zekatını önceden vermek de caizdir. Bir kimse, zekatını yanlış hesap edip, bir altın zekat vermesi gerekirken iki altın hesap etse, fakire verdikten sonra tekrar hesap etse, bir altın vereceğini anlasa, ikinci yıl vereceği zekata bu bir altını mahsup eder. Ana babaya, dedeye, büyük anneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire zekat verilmez. Fakir olmak şartı ile geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa zekat verilir. Hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya zekat vermek daha çok sevap olur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, Kur'an-ı kerimdeki Fi-sebilillah kelimesini, Allah yolunda olan her kurum ve kuruluş dahil diyerek, dernekten partiye kadar her kuruluşa zekat verileceğini söylüyorlar. Bu doğru mudur? CEVAP: Kur'an-ı kerimde zekat verileceği bildirilen 8 sınıftan birisi de Fi-sebilillah yani (Allah yolundakiler)dir. Bu sınıfa girenler: 1- Fi-sebilillahtan murad, fakir askerlerdir. (Nur-ül izah) 2- Fi-sebilillahtan murad, cihad ve hac yolundaki muhtaçlardır. (R. Muhtar) 3- İmam-ı Ebu Yusuf'a göre, savaşa gidemeyen fakirler, imam-ı Muhammed'e göre de hac yolundaki fakirlerdir. (Dürer) 4- Gaza veya hac için çıkıp da nafakası tükenenlerdir. (Tahtavi) 5- Üç mezhebe göre, gazi ve askerlerdir. Hanbeli'ye göre hac yolundakiler de dahildir. (Mizan) 6- Gaziler olduğunda dört mezhepte ittifak vardır. (M.Erbea) 7- Zahid-ül Kevseri hazretleri, Makalat kitabında, (Hayır kurumlarına zekat verilmesi caiz değildir. Müctehid imamların hiçbirisi, hayır kurumlarına zekat verileceğini bildirmemiş ve bu konuda icma hasıl olmuştur. Sonra gelen âlimlerin sözleri icmayı bozamaz) buyuruyor. [Demek ki, bugün bir âlim çıksa, kurumlara zekat verilmesine fetva verse, icmayı bozamayacağı için fetvası geçersiz olur. Zaten hakiki âlim de icmayı bozucu fetva vermez.] İbni Abidin hazretleri, Bedayi'de, fi-sebilillah kelimesinin bütün kurbetler (Allah için olan bütün işler) olarak açıklandığını bildirmekte ve Nehr kitabından alarak, (Âlimler, zekat toplayanlardan başka, bütün sınıflara fakirlik şartı ile zekat verileceğinde ittifak etmişlerdir) buyurmakta, ayrıca, (Mescid, köprü, yol yaptırmak, hac ve cihad etmek gibi temlik sayılmayan yerlere zekat verilmez) hükmünü Zeylai'den naklen bildirmektedir. [Temlik, zekatı fakirin eline vermektir.] Bedayi'de, fi-sebilillah kelimesi ile Allah yolunda çalışanlar bildirilmiştir. Mesela zengin de olsa, ilim talebesine zekat verilir. Dürr-ül-muhtar'da diyor ki: Din bilgilerini öğrenmekte ve öğretmekte olanlar da, zengin olsalar bile, çalışıp kazanmaya vakitleri olmadığı için zekat alabilirler. İbni Abidin hazretleri bunu açıklarken buyuruyor ki: Hadis-i şerifte, (İlim öğrenmekte olanın 40 yıllık nafakası olsa da, buna zekat vermek caizdir) buyuruldu. Durum böyle iken, çeşitli kurumlar, zekat fonu diye bankaya bir hesap numarası açıyorlar, yahut makbuzla para topluyorlar. Yukarıdaki vesikalardan anlaşılacağı gibi, bu yolla verilen paralar zekat yerine geçmez. Dinden haberi olmayan bazı kimseler de, kitaptan değil de, kendi aklını ölçü alarak, (zekattan gaye, fakirin istifadesidir. Her ne şekilde olursa olsun fakire yardım edilirse, zekat yerine geçer) diyorlar. Bu çok yanlıştır. Zekat fonundan fakire yardım etmekle, fona yatan para zekat yerine geçmez. Mesela, "Oruç tutmaktan maksat aç kalmaktır. Ha Ramazan ayında aç kalınmış, ha Recebde aç kalınmış fark etmez" denilemez. "Kurbandan maksat, bir hayvan boğazlamaktır" denilerek bu hayvanı istenildiği zaman kesmek, kurban olmaz. Kurban vasfı olan bir hayvanı, Kurban Bayramında kesmek gerekir. Zekatı da dinimizin emrettiği şekilde vermek gerekir. Ülkemizde, dine hizmet eden, ilim talebesi yetiştiren yurtlar, Kur'an kursları, vakıflar ve başka hayır kurumları vardır. Buraları desteklemek gerekir. Bunun için bu kurumların bir yetkilisi, bir fakirden vekalet alır. Fakir, kurumdaki yetkili şahsa vekalet verirken, (Benim adıma zekat almaya ve aldığın zekatı dilediğin yere vermeye seni vekil ettim) der. Yahut sadece (Seni umumi vekil ettim) demesi de kâfidir. Vekil de, aldığı zekatı, talebelerin ihtiyaçlarına, kurumun başka ihtiyaçlarına sarf edebilir. Böylece hem dine uygun zekat verilmiş, hem de istenilen hayır kurumuna yardım edilmiş olur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
31.08.2006
.Kâğıt para ve zekat
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimseler, para paradır, kâğıt para ile niye zekat verilmez ki diyorlar. Dinimizin bu husustaki hükmü nedir? CEVAP: Günümüzde herkes, dinden bahseder, aklına göre fetvalar verir. Niye böyle olmasın ki, bence bal gibi olur diyorlar. Allah ne emrediyor, Peygamberimiz ne buyuruyor, din kitaplarımız ne yazıyor demiyorlar. Akla göre ölçü olsa, akıl sayısı kadar din olur. Onun için dinde nakil esastır. Şimdi bu konudaki muteber din kitaplarındaki ifadelere bakalım: Zekat olarak verilecek mallar yerine, bunların kıymetlerini de vermek caizdir. Kıymet denilince, altın ve gümüş anlaşılır, başka mal, çek, senet veya paralar anlaşılmaz. Çünkü eşyanın kıymeti altın ve gümüş ile anlaşılır. (Keşfi rümuz-i gurer) Fülus [bakır] paraların kıymetleri nisabı bulunca zekat olarak, bu fülusun değerlerinin kırkta birini gümüş olarak vermek gerekir. (Miftah-üs-seade) Bakır paranın zekatı, aynı cins bakır paradan verilmez, gümüş olarak verilmesi gerekir. İmam-ı Ebu Yusuf hazretleri buyurdu ki: "Toprak sahiplerinden uşur ve zekat olarak, altın ve gümüş yerine, başka geçer akçe [kağıt para] almak haram olur. Her ne kadar bunlar, herkesin kabul ettiği damgalı para ise de, altın değil, bakır paradır." (Redd-ül-Muhtar) Altın ve gümüş olmayan, tedavüldeki para ile zekat verilmez. Zekat, ya altın veya gümüş, yahut ticareti yapılan maldan verilir. İmam-ı Nesefi hazretleri buyuruyor ki: "Bir zengin, yemek satın alıp fakire yedirse, zekat vermiş olmaz." (Zahire) Zekat olarak altın ve gümüş yerine, bunların kıymeti kadar uruz [Ticaret malı] vermek sahihtir. Elbise tüccarı, ya ticaretini yaptığı elbiseden veya değeri kadar altın, gümüş verir. (Tahtavi) Zekat olarak, erkek deve verilmez. Erkek develerin zekatı bile dişi deve olarak verilir. Dişi devesi yoksa değeri kadar altın veya gümüş verilir. Başka mal verilmez. (Hindiyye) Niye dişi deve verilmesi gerektiğini bilemeyiz. Deveye binilir, eti yenir, yük taşır. Dişi devenin erkek deveden farkı var, süt verir, yavru doğurur. Fakat dişi deve, erkek deve olmadan yavru doğuramaz. Buna rağmen dinimiz erkek deveyi zekat olarak vermeyi caiz görmemektedir. Bir bakkal, dükkanında sattığı mallardan zekat verebilir, konfeksiyon malından zekat veremez. Bir konfeksiyoncu da, ceket pantolon gibi sattığı mallardan zekat verebilir, pirinç, yağ gibi bakkalın sattığı mallardan zekat veremez. Bir eczacı ancak, sattığı ilaçları zekat olarak verebilir. Yahut altın olarak verir. Konfeksiyon veya bakkal malzemeleri veremez. Halıcı veya mobilyacı ancak ticaretini yaptığı, sattığı malları zekat olarak verebilir. Halıcı mobilya, mobilyacı halı veremez. Bazıları (Fakire ne versen alır, yeter ki ver, fakir razı olur) diyorlar. Evet fakir razı olur. Fakat fakirin rızası önemli değildir, önemli olan Allah'ın rızasıdır. Kumarda da, faizde de, zinada da tarafların rızası vardır. Ama Allah'ın rızası yoktur. Önemli olan Allah'ın emridir. Niye? Niçin? demeden kitaplarda ne yazıyorsa ona uymak gerekir. Aklını kullanarak, niye altın veya ticareti yapılan maldan zekat veriliyor da, başka maldan ve kâğıt paradan zekat verilmiyor demeye kimsenin hakkı yoktur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Ramazan ayı çok şereflidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan ayı yaklaşmaktadır. Bu ayın önemi nedir? CEVAP: Bu konuda imam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Mübarek Ramazan ayı, çok şereflidir. Bu ayda yapılan, nafile namaz, zikir, sadaka ve bütün nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu ayda bir oruçluya iftar verenin günahları affolur. Cehennemden azat olur. O oruçlunun sevabı kadar, ayrıca buna da sevap verilir. O oruçlunun sevabı hiç azalmaz. Bu ayda, emri altında bulunanların, işlerini hafifleten, onların ibadet etmelerine kolaylık gösteren âmirler de affolur, Cehennemden azat olur. Ramazan-ı şerif ayında, Resulullah, esirleri azat eder, her istenilen şeyi verirdi. Bu ayda ibadet ve iyi iş yapabilenlere, bütün sene bu işleri yapmak nasip olur. Bu aya saygısızlık edenin, günah işleyenin bütün senesi, günah işlemekle geçer. Bu ayı fırsat bilmeli, elden geldiği kadar ibadet etmelidir. Allahü teâlânın razı olduğu işleri yapmalıdır. Bu ayı, ahireti kazanmak için fırsat bilmelidir. Kur'an-ı kerim Ramazanda indi. Kadir Gecesi bu aydadır. Ramazan-ı şerifte iftarı erken yapmak, sahuru geç yapmak sünnettir. Resulullah bu iki sünneti yapmaya çok önem verirdi. İftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, belki insanın aczini, yiyip içmeye ve dolayısıyla her şeye muhtaç olduğunu göstermektedir. İbadet etmek de zaten bu demektir. Hurma ile iftar etmek sünnettir. İftar edince, (Zehebez-zama' vebtellet-il uruk ve sebet-el-ecr inşaallahü teâlâ) duasını okumak, teravih kılmak ve hatim okumak önemli sünnettir. Bu ayda, her gece, Cehenneme girmesi gereken, binlerce Müslüman affolur, azat olur. Bu ayda, Cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapanır. Şeytanlar, zincirlere bağlanır. Rahmet kapıları açılır. Allahü teâlâ, bu mübarek ayda Onun şanına yakışacak, kulluk yapmayı ve Rabbimizin razı olduğu, beğendiği yolda bulunmayı, hepimize nasip eylesin! Açıktan oruç yiyen, bu aya hürmet etmemiş olur. Namaz kılmayanın da, oruç tutması ve haramlardan kaçınması gerekir. Bunların orucu kabul olur ve imanları olduğu anlaşılır. Ramazanda oruç tutmak hakkındaki hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ramazan orucu farz, teravih namazı ise sünnettir. Bu ayda oruç tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin günahları affolur.) [Nesai] (Ramazan orucunu farz bilip, sevap bekleyerek oruç tutanın günahları affolur.) [Buhari] (Ramazan orucunu tutup ölen mümin, Cennete girer.) [Deylemi] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır.) [Taberani] (Ramazan ayında ailenizin nafakasını geniş tutun! Bu ayda yapılan harcama, Allah yolunda yapılan harcama gibi sevaptır.) [İbni Ebiddünya] (Oruçlunun susması tesbih, uykusu ibadet, duası makbul, ameli de çok sevaptır.) [Deylemi] (Oruçlu iken çirkin konuşmayın! Birisi size sataşırsa, "Ben oruçluyum" deyin!) [Buhari] Ramazan-ı şerifte, oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizi) Ama dinî bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz.
.Kuzey ülkelerde namaz ve oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Avrupa'daki bazı Müslümanlar, yatsı ve sabahın vakti girmeyen yerlerde cemaatle nafile namaz kılıyorlar. Bu doğru mudur? CEVAP: Doğru değildir. Ramazanda kılınan teravih hariç, nafile namazlar cemaatle kılınmaz. Kur'an-ı kerimde, beş vakit namazın vakitleri çeşitli âyet-i kerimelerde bildirildiği halde, "Beş vakit namaz" tabiri geçmez. Bunun hikmetlerinden birisi de, kutuplara yakın yerlerde beş vakit namazın hepsinin vaktinin girmemesidir. Şafiilerin çoğuna göre, yatsı ve sabah namazının vakti girmeyen yerlerde bu namazlar, vakitleri giren en yakın bölgeye kıyas edilerek kılınır. Hanefi âlimlerinin çoğuna göre de, vakit girmediği için bu iki namaz farz olmaz. Nitekim, ayakları olmayan kimse için abdestin farzı dört değil, üçtür. Biri sakıt olmuştur. Bulunmayan ayaklar yerine vücudun başka yerini yıkamak gerekmez. Zengin, İslam'ın beş şartını da yapmakla mükellef iken, fakire zekat vermek ve şartları yoksa, hacca gitmek de farz değildir. Şu halde ifa bakımından, İslam'ın şartı zengine göre beş iken, fakire göre üçtür. Fakire de, (Sen İslam'ın beş şartını yapmaya mecbursun) denilemez. Çünkü onda zenginlik şartı yoktur. Hayzı on gün devam eden bir kadın, her ay on gün namaz kılmaz. Çünkü namaz kılmak için o kadında, hadesten taharet şartı mevcut değildir. Hayzdan kurtulunca kaza etmesi de emredilmemiştir. Kısa gecelerde şafak kaybolmadan fecrin tulu ettiği ülkelerde, yatsı ve vitrin vakitleri girmediği için bu namazları kılmak gerekmez. (Nimet-i İslam) Halebi'de buyuruluyor ki: Vakit girmedikçe, namaz farz olmaz. Nitekim Sadrüddin Bürhan-ül eimme, (Vakti girmediği için yatsı namazı size farz olmaz) diye fetva vermiştir. Şems-ül-eimme Hulvani, (Vakit girmeyen yerlerde yatsı namazı kaza olarak kılınır) diye fetva vermiştir. Ancak bu fetvayı duyan Harezm'de Şeyh-i kebir Bakkali, (Vakit girmeyen yerlerde yatsı namazı farz olmaz) diye fetva verdi. İmam-ı Hulvani bu fetva üzerine, Şeyh-i Kebir'e, (Beş vakit namazdan birini kaldıran kimse, kâfir olmaz mı?) diye sordurunca, Şeyh-i Kebir de, (Dirsekleri ile birlikte elleri veya aşık kemikleri ile birlikte ayakları olmayan kimse için abdestin farzı kaçtır?) dedi. Daha sonra, (İşte bir abdest uzvu noksan olana abdestin farzı, dört değil, üç olduğu gibi, namaz vakitlerinden bazısı girmeyen yerdeki Müslümanlara, sadece vakti giren namazlar farzdır) buyurdu. Bu cevap karşısında, İmam-ı Hulvani, hakkı teslim edip, önceki fetvasından döndü. Hanefi'de vakit, namazın hem şartı hem de sebebi olduğu için, sebep bulunmayınca yani vakit girmeyince, o namaz farz olmaz. Vakit girmeden de kılınmaz. Kaza etmek de gerekmez. Fakat bazı âlimlere göre bu iki namazı kılmak farzdır. İhtiyata riayet etmek çok iyi olur. Bu bakımdan bu iki namaz, (Vaktine yetişip de kılamadığım son yatsı veya sabah namazının farzını kılmaya) diye niyet edilerek kılınmalıdır. Bu iki namazı, vakitlerinin başladığı en son günün vakitlerinde kılmak iyi olur. Seferi olanın, dört mezhepte de oruç tutması farz değildir. Kutuplara ve Ay'a giden Müslüman, seferi ise oruç tutmaz. Geriye dönünce kaza eder. Ramazan ayı gelince, oruç tutmak farz olur. Bu bakımdan gündüzleri 24 saatten daha uzun yerlerde, mesela altı ay gündüz olan yerlerde, oruca saat ile başlanır ve saat ile bozulur. Gündüzü böyle uzun olmayan, vakitleri normal teşekkül eden, yani gündüzleri 24 saatten az olan bir şehirdeki Müslümanların zamanına uyularak oruç tutulur. (Dürer) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Ramazan ayının üstünlüğü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan ayının fazileti nedir? CEVAP: Peygamber efendimiz, Ramazan-ı şerifin fazileti hakkında buyuruyor ki: (Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir Gecesinin] hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır.) [Nesai] (Ramazan ayı gelince, "Hayır ehli, hayra koş, şer ehli, kötülüklerden el çek" denir.) [Nesai] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder.) [Taberani] (Ramazan gelince, Allahü teâlâ meleklere, müminlere istiğfar etmelerini emreder.) [Deylemi] (Farz namaz, sonraki namaza kadar; Cuma, sonraki Cumaya kadar; Ramazan ayı, sonraki Ramazana kadar olan günahlara kefaret olur.) [Taberani] (Peş peşe üç gün oruç tutabilenin, Ramazan orucunu tutması gerekir.) [Ebu Nuaym] (Bu aya Ramazan denmesinin sebebi, günahları yakıp erittiği içindir.) [İ.Mansur] (Ramazanın başı rahmet, ortası mağfiret, sonu ise, Cehennemden kurtuluştur.) [İ.Ebiddünya] (İslam, kelime-i şahadet getirmek, namaz kılmak, zekat vermek, Ramazan orucunu tutmak ve haccetmektir.) [Müslim] (Allahü teâlânın, gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hayaline bile gelmeyen nimet dolu sofrası, ancak oruçlular içindir.) [Taberani] Resulullah Efendimizin Rüyası Rüyamda acayip şeyler gördüm. Ümmetimden birini azap melekleri yakalamıştı. Aldığı abdestler gelip, onu içindeki zor durumdan kurtardı. Birini gördüm, kabri onu sıkıyordu. Kıldığı namazlar gelip, onu kabir azabından kurtardı. Birine şeytanlar musallat olmuştu. Ettiği zikirler gelip, şeytandan onu kurtardı. Birinin de susuzluktan dili çıkmıştı. Tuttuğu Ramazan orucu gelip, susuzluğunu giderdi. Birini zulmet sarmıştı. Yaptığı hac gelip karanlıktan çıkardı. Birine ölüm meleği gelmişti. Ana babasına yaptığı iyilikler gelip, ölümüne engel oldu, geciktirdi. Birini Müslümanlarla konuşturmuyorlardı. Sıla-i rahim gelip, ona şefaat etti, onlarla konuştu. Peygamberinin yanına gitmek isteyene engel oluyorlardı. Aldığı gusül, onu alıp yanıma getirdi. Ateşten korunmak isteyen birisine, sadakası gelip ateşe perde oldu. Birini zebaniler alıp Cehenneme götürürken, yaptığı emr-i maruf ve nehy-i münker gelip kurtardı. Biri Cehennem ateşine atılmıştı. (Allah korkusu ile döktüğü) gözyaşları gelip oradan kurtardı. Birine amel defteri solundan verilirken, Allah korkusu gelip, defterini sağa aldı. Sevapları hafif gelen birine, kendinden önce ölen çocukları gelip, sevabını ağırlaştırdı. Cehennemin kenarında korkudan titreyen birine, Allah'a olan hüsnü zannı gelince, titremesi durdu. Sırattan zorla geçen biri, Cennete geldi. Fakat kapılar kapalıydı. Kelime-i şahadeti gelip, onu Cennete koydu. (Hakim-i Tirmizi) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Berat Gecesi ne zamandır, önemi nedir? CEVAP: Berat Gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesidir. 14 Şabanın bittiği günün gecesi yani bu gecedir. Berat gecesinin günü, 8 Eylüldür. Oruç tutmak isteyen; (perşembe-cuma) veya (cuma-cumartesi) günü tutmalıdır. Bünyesi zayıf olanın, Şabanın 15'inden sonra oruç tutmayıp, farz olan Ramazan-ı şerif orucuna hazırlanması iyi olur. Sağlığı yerinde olan ise, Şaban ayının çoğunu, hatta tamamını oruçlu geçirebilir. Âişe validemiz buyuruyor ki: (Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.) [Buhari] Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini isterim.) [Nesai] Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizi] (Şabanda üç gün oruç tutana, Hak teâlâ, Cennette bir yer hazırlar.) [Ey oğul ilmihali] (Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez. Regaib Gecesi, Berat Gecesi, cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı gecesi.) [İ.Asakir] (Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: "Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim" Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace] (Cebrail aleyhisselam gelip, "Kalk namaz kıl ve dua et! Bu gece Şabanın 15. gecesidir" dedi. Bu geceyi ihya edenleri Allahü teâlâ affeder. Yalnız, müşrik, büyücü, falcı, cimri, kinci, müşahin, içkici, faizci ve zaniyi affetmez.) [Taberani] (Müşahin, bid'at ehli demektir.) (Salih akrabayı terk eden, ana babaya asi olan da bu gece affa kavuşamaz.) [Beyheki] İçki içmek, cimrilik, kin gütmek, ana babaya isyan gibi günahları işleyen kâfir olmaz. İmanı düzgün ise, günahlarının cezasını çektikten sonra Cennete girer. Sevapları günahlarından daha çok ise Cehenneme girmeden de Cennete gider. Bu geceyi ganimet bilmeli, tövbe istiğfar etmeli, kaza namazı kılmalı, Kur'an-ı kerim okumalı, bilhassa ilim öğrenmelidir. En kıymetli ilim, doğru yazılan ilmihal bilgileridir. Peygamber efendimiz Berat Gecesinde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyen) duasını çok okurdu. Hz. Âişe validemiz, (Ya Resulallah, Allahü teâlâ seni günah işlemekten muhafaza buyurduğu halde, neden Berat Gecesinde çok ibadet ettin?) diye sordu. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Şükredici kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur.) [Gunye] Tefsirlerde Kur'an-ı kerimin, Levh-il-mahfuza bu gece indirildiği bildirilmektedir. Bir âyet meali: (Apaçık olan Kitab'a andolsun ki, biz onu [Kur'anı] mübarek bir gecede indirdik.) [Duhan 2] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları aç ve susuz durmanın ne faydası olur ki diyorlar. Oruç tutmaktan maksat nedir? CEVAP: Oruç, yalnız aç ve susuz kalmak değildir. Bir hayvanı veya inanmayan bir kimseyi bir odaya hapsedip aç, susuz bırakmakla oruç tutturulmuş olmaz. Orucun, sabır, şükür, nefis terbiyesi gibi diğer ibadetlerle irtibatı vardır. Onun için hadis-i şerifte, (Her şeyin bir kapısı vardır. İbadetlerin kapısı ise oruçtur) buyuruldu. (İ.Mübarek) Sinir sistemimizin vücuttaki yeri çok mühimdir. Dil sinirleri felç olan konuşamaz. Bacaktaki sinirler felç olursa, insan yürüyemez. Sinirimizin bozulması nispetinde hayatımız, az veya çok tehlike içindedir. Siniri bozuk kimse, huzursuz olur, sabredemez. Cemiyetteki kavgaların, cinayetlerin çoğu sinirli olmaktan, sabredememekten ileri gelmektedir. (Oruç sabrın, sabır da imanın yarısıdır) hadis-i şerifi oruç tutanın sabırlı olduğunu bildirmektedir. (Ebu Nuaym) Böylece orucun imandan da olduğu görülmektedir. İmanlı olan da, imanının kuvvetine göre suç ve günah işlemez. Sinirine hakim olur. Her şeyin bir zekatı vardır. Vücudun zekatı ise açlıktır. Oruç tutarak aç kalanın arzuları kırıldığı için sabretmesi kolay olur. Oruç tutan aç durur. Aç durmak iyidir: Aç duranın basireti açılır. Anlayış kabiliyeti artar. Hadis-i şerifte, (Aç duranın idraki artar, zekası açılır) ve (Tefekkür, ibadetin yarısı, az yemek ise tamamıdır) buyurulmuştur. (İ.Gazali) Çok yiyen çok uyur, çok uyuyanın da ömrü boşa geçmiş olur. Çok yiyen sarhoş gibi olur, dimağı yorgunlaşır. Zekası, zihni dumura uğrar. Açlık, kalbde incelik doğurur. Hadis-i şerifte, (Az yiyenin içi nurla dolar ve Allahü teâlâ, az yiyip içen ve bedeni hafif olan mümini sever) buyuruldu. (Deylemi) Açlıkta arzular kırılır, nefsimiz uysallaşır, serkeşliği kalkar. Çok yemek, gafleti doğurur. Azgın bir atı zaptetmek zor olduğu gibi, çok yedirmekle azan nefsi zaptetmek de zordur. Açlıkla terbiyesi kolaylaşır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İnsan kalbi tarladaki ekin, yemek ise yağmur gibidir. Fazla su ekini kuruttuğu gibi, fazla gıda da kalbi öldürür.) [İ.Gazali] Her zaman tok olan şefkatsiz ve merhametsiz olur. Tok, acın halini bilmez. Çok yiyen sert ve katı kalbli olur. Hadis-i şerifte, (Çok yiyip içmekle kalbinizi öldürmeyin!) buyuruldu. (İ.Gazali) Açlık, günah işleme arzusunu kırar, kötülük etmeye mani olur. Hadis-i şerifte, (Açlık ve susuzlukla nefisle cihad etmek, Allah yolunda cihad gibidir) buyuruldu. (İ.Gazali) Çok yiyen çok su içer. Çok su içen çok uyur. Çok uyuyanın ömrü uyku ile geçtiği için dünya ve ahiret kazancına mani olur. Demek ki açlık, sinirleri uyanık, zinde tutar. Fazla tokluk ahmaklığa yol açar. Okuduğunu ezberlemesi ve hatırında tutması zor olur. Hadis-i şerifte, (Her gün bir defa yemek yenmesi itidaldir) buyuruldu. (Beyheki) İki günde üç defa yemek yemenin normal olduğu bildirilmiştir. Hastalıkların çoğu çok yemekten ileri gelir. Hadis-i şerifte, (Çok yiyip içmek hastalıkların başıdır) buyuruldu. (Dare Kutni) Az yiyenin vücudu sıhhatli olur. Hadis-i şerifte, (Oruç tutan sağlıklı olur) buyuruldu. (Taberani) Çok yiyende acıma hissi azalır. Arzuları artar, harama dalar. Gayri meşru arzuları harekete geçiren yolları tıkamak gerekir. Açlık şeytanın yolunu tıkar. Hadis-i şerifte, (Şeytan, damardaki kan gibi, vücutta dolaşır, açlık ile yolunu daraltın) buyuruldu. (İhya) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutmak vücuda zararlı diyorlar. Doğru mudur? CEVAP: Yanlıştır. Çünkü Allahü teâlâ, zararlı olan bir şeyi emretmez. Tıp uzmanları diyor ki: Oruçlu kimselerde adrenalin ve kortizon hormonları kana daha kolaylıkla karışmaktadır. Bu hormonlar, tesirlerini kanserli hücreler üzerinde de göstermektedir. Böylece bu hormonlar kansere karşı bir çeşit kalkan rolünü oynamakta, yani kanser hücrelerinin çoğalmasını önlemektedir. Oruç tutan bünye, âdeta bakıma girer, iç organları saran yağlar erir, vücudun zindeliği artar, direnme gücü kazanır, mide, böbrek, şeker, kalb ve karaciğer hastalıklarına karşı mukavemeti artar. Karaciğer, oruçlu iken, 3-5 saat istirahat eder, gıda depolama işine bir müddet ara vermiş olur. Bu arada, korunma sistemini güçlendirici globülinleri hazırlar. Midedeki kaslar ve salgı ifraz eden hücreler, oruç müddetince birkaç saat dinlenir. Kan hacmi de azaldığı için tansiyon düşerek kalb rahatlar. Gıda artıkları iyi yakılmayınca, damarları yıpratır. Yakılmayan yağlar, damarları daraltır, damar sertliği denilen rahatsızlığa sebep olur. Akşama doğru vücutta gıda hemen hiç kalmaz. Yani bütün gıdalar yakılmış olur. Bu bakımdan bazı hastalıklara oruç tutmak iyi gelmektedir. Oruçlu iken vücudun diğer organlarında da dinlenme olur. Az yemek ve oruç tutmak vücudun sıhhati için önemlidir. Zekat, malın kiridir. Zekat veren, malını kirden koruduğu gibi, oruç tutan da vücudun zekatını ödemiş, hastalıklardan onu korumuş olur. Peygamber efendimiz, (Her şeyin bir zekatı vardır. Vücudun zekatı ise oruçtur) buyurmuştur. (İbni Mace) Orucun faydaları çoktur. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Oruç iç organları inceltir. Eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına, hayaline gelmeyen Allah'ın nimetleri ancak oruç tutana nasip olur.) [Taberani] Orucun sevabı diğer ibadetlere göre daha fazladır. Hadis-i kudside, (Her iyiliğe, on mislinden 700 misline kadar sevap verilir. Fakat oruç bana mahsustur, onun mükafatını ben veririm. Çünkü kulum, benim için şehvetini ve yeme içmesini bırakmıştır) buyuruldu. (Buhari) Her iyiliğin sevabını Allahü teâlâ verdiği halde, orucun sevabı için, (Ben veririm) buyurmasının hikmeti vardır. Yeryüzünün tamamı Allahü teâlânın mülkü olduğu halde, Kâbe'ye (Beytullah) yani (Allah'ın evi) denmesi ona şeref vermek içindir. (Oruç bana mahsustur) demekle de ona özel bir şeref vermiştir. Oruç tutana verilecek sevabın muayyen bir ölçüsü yoktur. Oruçlunun durumuna göre, çok sevap verilecektir. Başkaları oruç yerken oruç tutmak daha sevaptır. Hadis-i şerifte, (Oruçlunun yanında oruçsuzlar yiyince, melekler, oruçluya dua eder) buyuruldu. (Tirmizi) Herhangi bir sebeple nafile oruç tutamayan, şükretmeli; misafirlere, fakirlere yemek yedirmelidir. Hadis-i şerifte, (Şükredip yemek yediren, sabredip oruç tutan gibidir) buyuruldu. (Tirmizi) Şükredenlere çok mükafat verilecektir. Şükür, İslamiyet'e uymak demektir. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Ramazanda nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu aya saygısızlık edenin, bu ayda günah işleyenin bütün senesi günah işlemekle geçer) buyurmaktadır. O halde bilhassa Ramazan ayında günah işlemekten daha çok sakınmak gerekir. Cuma günü yapılan ibadetlere de kat kat sevap verilir. Cuma günü işlenen günahlar da iki kat yazılır. Kıymetli günlerin değerini bilmeye çalışmalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, (Namaz kılmayan, içki içen, açık gezen veya başka günah işleyen bir kimse, boşuna oruç tutmamalı) diyorlar. Bu söz doğru mudur? CEVAP: Hayır dine aykırıdır. Birkaç günah işleyenin, diğer günahları da yapması gerekmez. Hem oruç tutup hem de günah işleyen kimse, oruç tutmakla hasıl olan büyük sevaba kavuşamaz. Fakat ahirette niçin oruç tutmadın diye hesaba çekilmez. Oruç borcunu ödemiş olur. Hatta orucun bereketiyle diğer günahlardan da kaçma imkânı olur. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Bütün günahlara tövbe edip hepsinden kaçmak büyük nimettir. Bu yapılamazsa, bazı günahlara tövbe etmek de nimettir. Bunların bereketiyle belki bütün günahlara tövbe etmek nasip olur. Bir şeyin bütünü ele geçmezse, hepsini de kaçırmamalı.) Namazın dinimizdeki yeri, oruca göre daha önemli ise de, bir kimseye namaz kılmadığı için, (oruç da tutma) denmez. Aksine, (Namaz kılamıyorsan, orucu bari terk etme) denir. Namaz kılmamakla büyük bir günaha giren kimse, oruç tutmazsa günah miktarı daha da çok artar. Birkaç günaha müptela olan kimse, birinden vazgeçmek isterse, ona, (Diğerlerini bırakmadığına göre bu günaha da devam et) denmez. Günah miktarı ne kadar azaltılırsa o kadar iyi olur. Allah'tan korkup bir günahtan vazgeçmek iman alametidir. Hadis-i şerifte, (Ömründe bir defa Allah'ı anan veya Ondan korkan Müslüman, Cehennemden çıkar) buyuruldu. (Tirmizi) Günah işleyen, oruç tutuyor veya zekat veriyorsa, (Aman bunları bari bırakma) demelidir! Bu ibadetleri de yapmazsa, dinden tamamen uzaklaşabilir. Korkutmaktan çok, müjdeleyici olmak gerekir. Peygamber efendimiz, (Allah'ın rahmetinden ümit kestirip, dinden nefret ettirenlere lanet olsun! Kolaylaştırın, güçleştirmeyin) buyurdu. (Buhari) Bir genç, Peygamber efendimize, (Şu üç günahı bırakamıyorum) dedi. O üç günah, yalan, zina ve içkidir. Resulullah efendimiz, (Bu üç günahtan yalanı benim için bırak) buyurdu. O genç, kabul edip gitti. Daha sonra, diğer iki günahı işlemek isteyince, (Bu günahları işleyip Resulullahın karşısına çıkınca, 'Ben işlemedim' desem yalan söylemiş olurum. Eğer işlediğimi söylersem, beni cezalandırır) diye düşündü. Diğer iki günahtan da vazgeçip salihlerden oldu. İnsanlardan utanarak günahı gizlemek de hayâdandır. Hayâ da imandandır. Günah gizlenmezse, fasıklar bundan cesaret alır. (Falanca günah işliyor. Ben de işlesem ne çıkar?) diyebilirler. Falancalar şunu bunu yapıyor, onlara günah değil de bize mi günah diyebilirler. Buna sebep olmamalı. Her ne kadar bazı cahiller, (günah işleyen, mesela namaz kılmayan kâfir olur) diyorlarsa da, günah işleyen, Müslümanlıktan çıkmaz. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Cebrail aleyhisselam, "Ümmetine müjde ver ki, müşrik olarak ölmeyen Cennete girer" dedi. Ben, "Zina ve hırsızlık eden de mi Cennete girer" diye üç defa sordum. Evet, zina ve hırsızlık eden de Cennete girer" dedi. Daha sonra, "İçki içse de, yine sonunda Cennete girer" dedi.) [Buhari] [Ancak bu günahların cezaları çekildikten sonra Cennete girilir.] Bu Ehl-i sünnet itikadıdır. Günahları hafif görmek değildir. Bu inanış, insanı günaha sevk etmemeli! Her günah, kalbi karartır ve insanı küfre sürükleyip ebedi Cehennemde kalmaya sebep olabilir. Her günahtan kaçınmalı, çünkü Allah'ın gazabı günahlar içinde saklıdır. Belam-ı Baura, çok ibadet eden büyük bir âlim iken, bir günah yüzünden kâfir oldu. Günah işleyen hemen tövbe etmelidir! > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
İmsakiyelerin farklı olması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan imsakiyeleri neden farklıdır? CEVAP: Bugün ülkemizde, iki çeşit imsakiye dağıtılmaktadır. Bir kısmı, yüz senedir kullanılmakta olup, doğruluğunda en ufak bir şüphe, tereddüt hasıl olmamış namaz vakitleri cetvelini aynen muhafaza eden takvimler; bir kısmı da, 1983'ten sonra, çok oruç tutuyoruz diyenleri susturmak gayesiyle, imsak vaktini uzatan takvimlerdir. 1983 yılından önce bütün takvimler aynı idi. Fakat 1983'ten itibaren Diyanet İşleri temkin vakitlerini kaldırdığından, böyle farklı iki durum ortaya çıkmıştır. 1983 tarihinden önceki takvimlerin yanlış olmadığını herkes kabul etmektedir. Bu hususta bir ihtilaf yoktur. Nitekim, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 30 Mart 1988 tarih ve 234-497 sayılı müftülüklere gönderdiği tamimde şöyle denilmektedir: "1983 öncesi takvim ile yeni uygulama arasında sadece temkin farkı bulunmaktadır. Buna göre 1983 öncesindeki uygulama yanlış değildir." Türkiye Takvimi ve Fazilet takvimi ile diğer bazı takvimler, doğruluğunda ittifak olan 1983 öncesine göre hazırlanmaktadır. Diyanetin tamiminde bildirdiği gibi, 1983 yılından önceki uygulamaya göre hazırlanan takvimler ile bu takvimlere dayanılarak hazırlanan "Ramazan imsakiyeleri" yanlış değil, sadece temkinlidir. Temkin nedir, âlimler, bu temkini niçin koymuştur? Kısaca bunu da izah edelim: Bir namaz vakti hesaplanırken, hesabı yapılan şehrin arazisinin yükseklik ve alçaklık, doğu-batı, kuzey-güney, genişlik gibi durumlarının göz önüne alınması gereklidir. Ayrıca vakte tesir edecek atmosfer şartlarının da en anormal hali düşünülerek, bütün bu şartların hepsini karşılayarak, vakti emniyet altında tutacak zamana, vaktin temkini denir. Bu vakit, ibadet vaktinin emniyeti bakımından zaruri olarak konulması şart olan bir zamandır. Temkinsiz yapılan ibadet, vaktin dışına taşmış olabilir. Bilindiği gibi, namazları vaktinde kılmak şarttır. Birkaç dakika önce kılınsa namaz sahih olmaz. Oruç da böyledir. Güneş batmadan önce yiyip içilince, oruç sahih olmaz. Namazları vakit girdikten üç-beş dakika sonra kılmakta hiç mahzur yoktur. Güneş battıktan 5-10 dakika sonra orucu açmakta da mahzur yoktur. Hatta yıldızlar görülünceye kadar geciktirmek caizdir. Nur-ül izâh şerhinde; "Bulutlu gecelerde, orucun bozulmasından korunmak için, ihtiyatlı davranarak oruç açmayı biraz geciktirmelidir. Yıldızlar görülmeden önce iftar eden acele etmiş olur" buyuruluyor. Yeni takvimlerde, imsak vakti 10-15 dakika geciktirilmektedir. Böyle olunca, oruç tehlikeye sokulmaktadır. İmsak vaktinde eski cetvelleri esas alıp, yeni takvimlerden 10-15 dakika önce yiyip içmeyi kesmekte hiç mahzur yoktur. Hatta çok iyi olur, tedbirli ve temkinli hareket edilmiş olur. Tedbirsizlik ve temkinsizlik sebebiyle namaz ve oruçları ifsat etmemek gerekir. İki takvim arasında fark, biri temkinli, öteki temkinsizdir. Türkiye Takvimi, ehil kimseler tarafından, çok hassas bir şekilde hazırlanmıştır. Bu hususta takvimimizde her ay, "Mühim Tenbih" başlığı altında ikaz yapılmaktadır. Mevcut takvimler içinde, Türkiye Takvimi ve bu takvim esas alınarak hazırlanan "Ramazan imsakiyeleri" temkinli olup, en uygun olanıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İftar vermenin sevabı nedir? CEVAP: Yolda giderken bir oruçluya bir hurma veya bir zeytin verilse de, iftar verme sevabına kavuşulur. Peygamber efendimiz, (Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevap verilir) buyurunca, Eshab-ı kiramdan bazıları, bir oruçluyu iftar ettirecek kadar zengin olmadıklarını söylediler. Onlara cevaben buyurdu ki: (Bir hurma ile iftar verene de, yalnız su ile oruç açtırana da, biraz süt ikram edene de bu sevap verilir.) [Beyheki] Yine bir hadis-i şerifte, (Ramazanda bir misafire oruç açtırana, Sırat köprüsünü geçmek kolaylaşır) buyuruldu. (V.Necat) Yemek yedirmek çok sevaptır. Hele oruçluya yedirmek daha çok sevaptır. Oruç tutanın sevabı kadar sevap alır, oruçlunun sevabından eksilme olmaz. Yemek yedirmeyi nimet bilmelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Amellerin en faziletlisi, bir müminin aybını örtmek, karnını doyurmak ve bir ihtiyacını karşılamak suretiyle onu sevindirmektir.) [Taberani] (Allah, yemek yediren cömertle meleklerine övünür.) [İ. Gazali] (Misafir, sofrada bulunduğu müddetçe, melekler, ev sahibine dua eder.) [Taberani] (Cennette öyle güzel köşkler vardır ki, bunlar, tatlı konuşan, yemek yediren ve herkes uyurken namaz kılanlar içindir.) [Tirmizi] (Arkadaşına, sevdiği yemeği verenin günahları affolur.) [Bezzar] Dost ve arkadaşlara yemek yedirmek, sadaka vermekten efdaldir. Hz. Ali buyurdu ki: (Dostlara yedirdiğim bir ekmek, fakirlere verdiğim beş ekmekten daha kıymetlidir. Dostlarla yenilen yemek, köle azat etmekten daha makbuldür.) "O beni yemeğe çağırmıyor. Onu niye çağırayım" dememeli! Yemeğe çağırırken de, yemeğe giderken de yalnız Allah rızasını düşünmelidir! Yemekte günah işlenen davetlere gidilmez. Fakirlerin davetine gitmeyip de, zenginlerinkine gitmek kibirdendir. Kendinden aşağı olanları ziyaret etmek de tevazu alametidir. Sual: Almanya'da şöyle söylentiler var: ´Burada herkes zengin istediği her şeyi alıp yiyor. Hiç kimseyi davet etmek gerekmez. Asıl sevap kazanmak için bir fakiri davet edeceksin ki sevap kazanasın. Burada fakir olmadığına göre iftara davet etmek gerekmez diyorlar. Doğru mu? CEVAP: Yanlış. Akıl ile din olmaz. Din kitapları ne yazıyorsa, ona bakılır. Bazı kimseler de, "Mahallende fakir varken hacca gitmek gerekmez. Fakiri sevindirmek hacdan önemlidir" diyorlar. Ama dinimiz öyle demiyor. Müslüman olanın dinimizin bildirdiklerine inanması gerekir. Bütün dünyanın fakirlerini doyursanız, hepsini zengin etseniz, hac yerine geçmez. Fakire yemek yedirmenin sevabı ayrı, iftar açtırmanın sevabı ayrıdır. Peygamber efendimiz, (Ramazan ayında bir oruçluyu su ile iftar ettiren, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur) buyurunca, Eshab-ı kiram, "Su az ve kıymetli iken mi?" diye sual etti. Onlara cevaben (Hayır, ırmak kenarında olsa da, ırmaktan bir bardak su alıp verilse de aynı sevaba kavuşur) buyurdu. (V.Necat) Görüldüğü gibi ırmaktan su almak bedavadır. Burada önemli olan oruçluya iftar açtırmaktır. Bu su ile de olur, hurma ile de olur, zeytin ile de olur. Yemek yedirilirse daha çok sevap kazanılır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Günahtan sakınmalı, iyilik etmeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruçlu iken günah işlemek, gıybet etmek orucu bozar mı? CEVAP: Oruçlu iken günahtan sakınmalıdır. Hadis-i şerifte, (Gıybet etmek, söz taşımak, yalan yere yemin etmek, namahreme şehvetle bakmak orucu bozar) buyuruldu. (Deylemi) İmam-ı a'zam hazretleri, bu hadis-i şerifi açıklıyor ve (Bu günahlar orucun sevabını bozar, sıhhatini bozmaz, oruç mekruh olur) buyuruyor. Yani bu günahları işleyen, oruç borcundan kurtulur ise de, oruca mahsus olan büyük sevaba kavuşamaz. Hadis-i şerifte, (Nice oruç tutan vardır ki, açlık ve susuzluktan başka bir şey elde etmez) buyuruldu. (İbni Mace) Oruç, müminler için bir nimet ve emanettir. Emanete riayet etmek gerekir. Onun zayi olmaması için şartlarını gözetmek gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Harama bakmak, şeytanın zehirli oklarından bir oktur. Allah korkusu ile bunu terk edene, Allahü teâlâ öyle bir iman verir ki, tatlılığını kalbinde bulur.) [Hakim] (Oruç, ateşe kalkandır. Gıybet ile parçalanmadıkça korur. Oruçlu, cahillik edip de kötü söz söylemesin! Birisi kendine sataşmak isterse, "Ben oruçluyum" desin!) [Buhari] Gözü ve dili günahlardan koruduğumuz gibi, kulağımızı da korumamız gerekir. Konuşulması haram olan şeyi, dinlemek de haramdır. El, ayak ve diğer uzuvları da haramdan korumalıdır! Oruç tutup azaları ile günah işleyen, ilaç yerine zehir içen hastaya benzer. Çünkü günah zehirdir, sevapları yok eder. Bir günah işledikten sonra pişman olmak ve iyilik ve ibadet etmeye devam etmek gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Bir günah işleyince hemen bir iyilik yap, bir sevap işle ki onu mahvetsin!) [Beyheki] (Her yerde her zaman Allah'tan kork, kötülükten sonra bir iyilik et ki onu yok etsin!) [Tirmizi] Kur'an-ı kerimde de buyuruluyor ki: (Elbette hasenat, seyyiatı yok eder.) [Hud 141] [Hasenat, her çeşit iyilik, seyyiat ise, her çeşit kötülük demektir] Kötü-iyi ayrımı yapmadan herkese iyilik etmelidir! Güçsüzlere yardım etmek, ihtiyarlara, muhtaçlara yardım etmek dinimizin emirlerindendir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Güçsüzlere, hastalara, yaşlılara ve küçüklere merhamet ediniz!) [Şir'a] (Büyüklerimizi saymayan, küçüklerimize acımayan bizden değildir.) [Buhari] (Bir genç, bir ihtiyara, yaşından dolayı hürmet ederse, onun yaşına varınca, Allahü teâlâ, ona gençleri hürmet ettirir.) [Şir'a] (Bütün insanlar Allah'ın ıyâli [ev halkı] gibidir. Allah'ın en çok sevdiği kimse, Onun ıyâline [insanlara] en faydalı olandır. En buğzettiği kişi de Onun ıyâline iyilik etmeyendir.) [Bezzar] (Şu iki şeyden daha iyisi yoktur: Allah'a iman ve Onun kullarına iyilik etmek. Şu iki şeyden de kötüsü yoktur: Şirk ve insanlara kötülük etmek.) [Deylemi] (En iyi kimse, kendisinden hep iyilik beklenendir.) [Tirmizi] (İyilik etmek ömrü uzatır.) [Taberani] (İyilik yapılan, o iyiliği ansın! İyiliği anmak şükür, gizlemek ise nankörlüktür.) [Ebu Davud] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Seher vaktinin önemi nedir ve nasıl hesaplanır? CEVAP: Seher vakti gecenin son altıda biridir. Yani güneşin batışından imsak vaktine kadar olan zamanın son altıda biridir. Mesela akşam 17.30'da, imsak da 5.30'da oluyorsa, gecenin tamamı 12 saat demektir. Bunun altıda biri 2 saat eder. 5.30'dan çıkarılınca 3.30 kalır. Saat 3.30'dan saat 5.30'a kadar seher vakti demektir. Yaz ve kış bu vakit azalıp çoğalır. Teheccüd namazını ve vitri seher vaktinde kılmak iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Gecenin sonunda uyanamayacağından korkan, gecenin evvelinde vitri eda etsin! Sonra yatsın! Gece sonunda uyanacağını ümit eden, vitri o zaman kılsın! Çünkü gecenin sonundaki kalkmakta rahmet melekleri hazır olur.) [Müslim] (Gece seher vaktinde ve namazlardan sonra yapılan dua kabul olur.) [Tirmizi] (Seher vakti Allahü teâlâ buyurur ki: İstiğfar eden yok mu, onu mağfiret edeyim. İsteyen yok mu, istediğini vereyim, duasını kabul edeyim.) [Müslim] Seher vakti, dua ve istiğfarların kabul olduğu zamandır. Ramazan ayında sahur için kalkınca seher vaktinde kalkılmış olur. Bu vakitte dua etmeyi ganimet bilmelidir! Allahü teâlâ iyileri överken, (Onlar seher vaktinde istiğfar eder) buyuruyor. (Zariyat 18) Hz.Yakub, oğullarına, (Sizin için yakında [seher vakti] Rabbime istiğfar edeceğim) dedi. (Yusüf 98) Al-i İmran suresinin 17. âyetinde, sabredenler, sadıklar, namaz kılanlar, zekat verenler ve seher vakitlerinde istiğfar edenler övülmektedir. Hepsinden sonra, istiğfar edenlerin bildirilmesi, insanın her ibadetini kusurlu görüp, daima istiğfar etmesi içindir. Fırsat ganimettir. Ömrü faydasız işlerle geçirmemeli, Hak teâlânın rızasına uygun şeylere sarf etmeli! Beş vakit namazı, tadil-i erkan ile ve cemaat ile eda etmeli! Teheccüd namazı kılmalı, seher vakitlerini istiğfarsız geçirmemeli, gaflet uykusuna dalmamalı, ölümü ve ahireti düşünmeli, haram olan dünya işlerinden yüz çevirip, ahiret işlerine yönelmeli! Zaruri olan dünya kazancı ile meşgul olup, diğer vakitleri, ahireti imar etmekle meşgul olmalıdır!. (Mek.Masumiyye) Sahura kalkmadan oruç tutmakta mahzur yoktur. Yani günah değildir. Ancak sahura kalkmak çok sevaptır. Bir yudum su içmek için de olsa, sahura kalkmalıdır! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Sahura kalkın, sahurda bereket vardır.) [Buhari] (Sahurda yemek yiyerek, oruç tutmanıza yardımcı olun!) [Beyheki] (Sahur yemeğine kalkmak, Allah'ın size bağışladığı berekettir, bunu kaçırmayın!) [Nesai] (Yedikleri helal olmak şartı ile hesaba çekilmeyecek üç kişi; oruçlu, sahur yemeği yiyen ve Allah yolunda nöbet tutandır.) [Nesai] (Bir lokma olsa da sahur yemeği yiyin! Çünkü onda bereket vardır.) [Deylemi] (Müminin sahurunun hurma ile olması ne güzeldir.) [Ebu Davud] (Allahü teâlâ, sahura kalkanlara rahmet eder.) [Taberani] (Sahur yemeği mübarektir. Sahurun tamamı berekettir. Bir yudum su için de olsa sahura kalkın! Allahü teâlâ ve melekleri, sahura kalkanlara salat ve selam ederler.) [İ.Ahmed] (Yani Allahü teâlâ, sahura kalkanları mağfiret eder, melekler de onlar için dua eder.) Sahur yemeklerinin fazileti çoktur, Sahur yemeği için sual ve hesap yoktur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Ramazanda sağlıklı beslenmek için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazanda sağlık açısından yiyip içerken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? CEVAP: Bir doktor arkadaşımızın verdiği cevap şöyledir: Ramazan ayında, dengesiz beslenen kişilerde halsizlik, depresyon, mide ağrısı, hazımsızlık, tansiyon düşmesi gibi birçok sağlık problemi görülebiliyor. Sahura kalkmamak veya sahurda fazla miktarda yağlı besinler almak, iftarda ise, çok miktarda ve çok çeşitli yemekler, kan şekerini hızla yükselten gıdaları almak, hızlı yemek yemek ve yeteri kadar su içmemek yanlıştır. İftar ve sahurda ağır ve yağlı gıdalar yerine hafif, posalı ve sebze ağırlıklı besinler tercih edilmeli. Bazı tavsiyelerimiz şöyledir: 1- Besin yönünden dengeli bir iftar sofrası hazırlamaya dikkat etmeli. 2- İftarda, ilk önce hafif, az yağlı gıdalar yenmeli. Çok yemek, boş olan mideye yüklenilmesine sebep olur. Bu durumda sindirim zorlaşır, midede ağırlık, ekşime, yanma, bulantı, bağırsaklarda kabızlık, şişkinlik gibi sağlık problemleri yaşanır. Bunun için ilk oruç açıldığında hurma, peynir, domates, zeytin, kepek ekmeği gibi kahvaltılıklar veya çorba, etli sebze yemeği gibi hafif yemeklerle iftara başlanmalı, sindirime zaman tanıyarak 15-20 dakika sonra az yağlı ızgara et yemeği, kuru baklagil, sebze yemeği, salata, ayran, cacık gibi yemeklerle devam edilmeli. 3- Kan şekerini hızla yükselten beyaz ekmek, pirinç pilavı gibi glisemik indeksi yüksek olan gıdalar yerine bulgur pilavı, kepekli ekmek veya kepekli makarna gibi posalı, glisemik indeksi düşük besinleri tercih etmeli. 4- Yemekler yavaş yavaş, iyi çiğneyerek yenmeli. 5- İftarda kızartma ve yağlı gıdalar yerine ızgara, haşlama, buğulama gibi usullerle pişirilmiş hafif yemekler tercih edilmeli. 6- Tatlı yerine hamurlu, ağır tatlılar yerine sütlü tatlılar tercih edilmeli. 7- İftar ile sahur arasında 2-2.5 litre su veya sulu içecekler içilmeli. 8- Ara öğün yenecekse, meyve yemeli. 9- Çay ve kahve, demirin emilimini azalttığı için, yemekten bir iki saat sonra içilmeli. 10- İftarda henüz karın doymadan sigara içilmemeli. En az 20 dakika sonra içilmeli. Vücutta hücreler gıda beklerken birden nikotin başta olmak üzere zehir yoğunluğu ile karşı karşıya kalır. Bu durumda kan pıhtılaşır ve kalp krizi riski artar. Oksijen taşıması gereken hücreler bir anda zehir taşımaya başladığından, beyin hücreleri başta olmak üzere çok sayıda hücre ölür. Vücutta ciddi anlamda zarar meydana gelir. 11- Akşamki yemekle iktifa edilmemeli, sahura mutlaka kalkılmalı, az da olsa sahurda yemek yenmeli ve hafif besinler tercih edilmeli. Çok uzun açlıklarda kan şekeri ve tansiyon düşer, boş midede asit salgısı artar. Ertesi gün ise aç kalma süresinin uzamasıyla metabolik hız düşer, halsizlik, baş ağrısı görülür. Bunun için geceyi ve ertesi günü aç geçirmemek için mutlaka sahura kalkılmalı. 12- Sahurda yenilen besinlerin miktarı ve çeşidi çok önemlidir. Sahurda yağlı ve ağır besinler metabolizma hızı yavaş olduğundan vücuda alınan besinlerin yağa dönüşümü daha fazla olur. Ayrıca bu tür yağlı ve ağır besinler yenip ardından yatıldığında ciddi mide rahatsızlıkları görülebilir. Sahurda bunların yerine daha hafif, yağ oranı düşük, günlük alınması gereken protein ihtiyacının karşılanması bakımından protein içeriği yüksek, kan şekerini hızla yükseltmeyen kompleks şekerlerden oluşan bir öğün tercih edilmeli. Süt, peynir, zeytin, kepekli ekmek, çorba, domates, salatalık, biber, reçel gibi kahvaltılık besinler veya süt, yulaf gevreği, meyve gibi besinlerden oluşan hafif bir öğün en uygunudur. Günlük su ihtiyacı 2-2.5 litredir ve bütün gün su içilemeyeceğinden dolayı sahurda bol sıvı alınmalı. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Teravih kaç rekattır ve cemaatle kılmak sünnet midir, nasıl kılınır? CEVAP: Peygamber efendimiz, 3-4 gün teravihi cemaatle kıldırdı, daha sonra evden çıkmadı. Sebebi sorulunca, (Teravih namazının size farz olacağından korktuğum için evden çıkmadım) buyurdu. (Buhari) Teravihin 20 rekat oluşu ve cemaatle kılınması hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sünnet olduğu İcma ile sabittir. Peygamber efendimiz, teravihi, 8, 12 ve 20 rekat olarak da kılmıştır. İbni Abbas hazretleri bildiriyor ki, Resulullah, yatsıdan sonra, vitirden önce, 20 rekat namaz kıldıktan sonra, (Ramazanda 20 rekat teravih namazı kılanın, yirmi bin günahı affolur) buyurdu. (İbni Ebi Şeybe) Teravihin yirmi rekat olduğuna inanmayanın sapık olduğu (Nur-ül-izah) şerhinde de yazılıdır İmam-ı a'zam hazretleri, (Teravih namazı sünnet-i müekkededir. Hz. Ömer, teravihin 20 rekat olarak cemaatle kılınmasını kendiliğinden ortaya çıkarmadı. O, elindeki sağlam esasa, yani Resulullahın sünnetine dayanarak emretti) buyuruyor. (El-İhtiyar) Resulullah teravihi hiç kılmasa bile hulefa-i raşidinin kılması, sünnet olması için kâfidir. Hadis-i şerifte, (Sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın) buyuruldu. (Buhari) Teravihin cemaatle kılınması Sünnet-i kifaye'dir. Yani bir mahallede cemaatle kılınınca, diğerleri evde kılsa, sünnet ifa edilmiş olur. Erkeklerin camide cemaatle namaz kılmalarının, evde kıldıkları namazdan 27 derece daha fazla sevap olduğu, kadınların ise, evde namaz kılmalarının, camide namaz kılmalarından daha çok sevap olduğu hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Kadınlar, zaruretsiz camiye gidemez. Çünkü Redd-ül-muhtar'da buyuruluyor ki: (Genç ve yaşlı kadınların 5 vakit namaza, Cuma ve bayram namazları için, vaaz dinlemek için camiye gitmeleri caiz değildir. Eskiden, yalnız çok yaşlı kadınların, akşam ve yatsı namazına gitmesine izin verilmiş idi ise de, şimdi bunların da gitmesi caiz değildir.) Teravih namazı iki veya dört rekatta bir selam vererek kılınır. Fakat iki rekatta bir selam vermek daha iyidir. Teravih namazını on rekatta bir selam vererek iki selamla bitirmek caiz, fakat mekruhtur. Şafii'de ise hiç sahih olmaz. Teravih, vitirden önce kılınır. Vitirden sonra da kılmak caizdir. Kılınamayan teravih namazının kazası gerekmez Yatsıyı cemaatle kılan, teravihi yalnız, vitri de cemaatle kılsa mahzuru olmaz. Hatta teravihi kılmasa da, farzı kılmış olduğu imama uyarak vitri kılabilir. İmamla birlikte yatsının farzı kılınsa, sonra imam gitse, cemaatten biri imam olup teravihi ve vitri kıldırsa sahih olur. Birkaç kişi camiye girince, yatsının farzının kılınmış olduğunu görseler, biri imam olup yatsının farzını kıldırsa ve teravih kıldıran imama uysalar vitri de bu imamla kılsalar sahih olur. Bir özrü sebebiyle camiye gidemeyen, teravihi evde yalnız başına kılabilir. Hanımı, anası ve kızı ile de cemaat yapıp kılabilir. Fakat imam, sünnete uygun kıldırıyorsa, erkekler camiye gitmelidir. Bazı imamlar tadil-i erkana riayet etmeyerek teravihi hızlı kıldırıyor. Halbuki Hanefi'de tadil-i erkan vaciptir. Vaciplerinden biri kasten terk edilerek kılınan namazı tekrar kılmak vaciptir. Unutularak vacip terk edilirse, secde-i sehv gerekir. Tadil-i erkan, Şafii'de ise farzdır. Farz terk edilince namaz sahih olmaz. Teravih de olsa, sahih olmayacak kadar hızlı kılmak caiz olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler nelerdir? CEVAP: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler şunlardır: 1- Hastalık: Hasta olan veya oruç tutunca hastalığı artan kimse, oruç tutmaz veya tutuyorsa bozabilir. Hastaya bakan da, hasta hükmündedir. Hastaya bakmak için sıkıntıya girerse, oruç tutmayabilir. 2- Sefer: 104 km uzağa giden kimse, 15 günden az kaldığı yerde seferi olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Seferde, sıkıntı içinde oruç tutmak iyilik sayılmaz) buyuruldu. (Buhari) 3- Gebe ve emzikli olmak: Kendine veya çocuğuna bir zarar gelecekse, gebe ve emzikli kadın oruç tutmaz. Hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, gebe ile emzikli kadına oruç tutmaması için ruhsat verdi, orucunu tehir etti) buyuruluyor. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesai) Emzikli kadın, ister kendi çocuğunu emzirsin, isterse başkasının çocuğunu emzirsin hüküm aynıdır. 4- Açlık ve susuzluk: Kendisine şiddetli açlık ve susuzluk meydana gelen kimse, ölüm tehlikesi varsa veya aklı gidecekse yahut hastalanıp bir zarara uğrayacaksa, orucunu bozabilir. 5- İhtiyarlık: Çok yaşlı kimse, oruç tutamayacak halde ise, oruç tutmaz, iyileşme ihtimali de yoksa, tutamadığı günler için fidye verir. 30 günün fidyesi 53 kg. undur. 6- İkrah: Oruç tutan, (Orucunu bozmazsan seni öldürürüm veya bir uzvunu keserim) diye tehdit edilmişse, dediğini yapmaya gücü yetiyor ve blöf yapmıyorsa, oruçlunun orucunu bozması mubah olur. Ramazan-ı şerifte, oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizi) Ama dini bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz. İftarı geciktirmek caiz mi? Sual: Bir iş sebebiyle iftarı ne kadar geciktirmek caiz olur? CEVAP: Akşam vaktinin girdiği kesin olarak biliniyorsa, önce hurma, su gibi bir şey ile oruç açılır sonra namaz kılınır. Yemeği tezce yiyip sonra namaz kılmak da caizdir. Ancak iftar sofrasında çeşitli yemekler olduğu için, akşam namazı gecikebilir. Namaz mekruh vakte kalabilir. Bu bakımdan önce namazı kılmak ve sonra yavaş yavaş yemeği yemek daha uygun olur. Vaktin girdiği kesin belli değilse, önce namazı kılmak gerekir. Daha sonra vaktin girmediği anlaşılırsa, namazı iade etmek mümkündür. Fakat vakit girmeden oruç açılırsa, oruç bozulmuş olur. Telafisi de mümkün olmaz. Hadis-i şerifte, (İftarı acele edin) buyuruldu. Acelenin son vaktinin, muteber kitaplarda, yıldızlar görününceye kadar olduğu bildiriliyor. Bu da takriben akşam vakti girdikten yarım saat sonradır. Hadis-i şerifte, (Yıldızlar görünmeden iftar eden, sünnetimle amel etmiş olur) buyuruldu. (İbni Hibban) Güneşin battığı iyi anlaşılınca, önce E'uzü ve Besmele okuyup, (Allahümme yâ vâsi'al-magfireh igfirli ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminine vel müminât yevme yekumülhisâb) denir. Bir iki lokma iftarlık yiyip, (zehebezzama' vebtelletil-uruk ve sebetel-ecr inşâallahü teâlâ) denir ve yemeğe başlanır. İftar duasının manası, (Açlık zamanı bitti. Damarlarımızın suya kavuşması vakti geldi. İnşâallah sevap hasıl oldu) demektir. Ramazanda şöyle dua da edilir: Ya Rabbi, Ramazan-ı şerifin şefaatine nail eyle! Ramazan-ı şerifte af ve mağfiret eylediğin ve Cehennemden azat eylediğin kulların arasına bizleri de dahil eyle! > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Orucun farzı kaçtır? CEVAP: Orucun farzı üçtür. Bunlar: 1- Niyet etmek. 2- Niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmak. 3- İmsak vaktinden güneşin batmasına kadar olan zaman içinde, orucu bozan her şeyden sakınmaktır. Sual: Oruca niyetin vakti ne zaman başlar? CEVAP: Ramazanda ve nafile oruçlarda niyetin ilk vakti, güneş battıktan sonra başlar. Son vakti ise, ertesi günü öğleye bir saat kalıncaya kadardır. Kaza ve kefaret oruçlarında ise, akşamdan imsak vaktine kadardır. Ramazanda oruca niyet ederken, akşamdan imsak vaktine kadar, "Yarın oruç tutmaya", imsaktan sonra ise "Bugün oruç tutmaya" denir. Yanılıp yanlış söylense de, oruç tutulacak gün bilindiği için mahzuru olmaz. Ramazanda bir aylık oruca toptan niyet edilmez, her gün ayrı ayrı niyet etmek farzdır. Gece yatarken yemeği yiyip veya yemek yemeden niyet edilse, sonra gece uyanınca, sahura kalkınca yemek yemekte mahzur yoktur. Akşam yemeği yerken niyet etmek iyi olur. Niyetten sonra da, imsak vaktine kadar yiyip içmekte mahzur yoktur. Ramazanda, "Yarın dişim ağrımazsa oruç tutarım, ağrırsa tutmam" diye akşamdan niyet edilse, böyle şüpheli niyet ile oruç tutmak sahih olmaz. Sual: Bozulursa kefaret olmasın diye, Ramazan orucuna imsaktan sonra niyet etmek caiz mi? CEVAP: Caizdir, fakat böyle bir şeye lüzum yoktur. Sual: Ramazanda gece niyet etmeyi unutan ne yapmalı? CEVAP: Öğleye bir saat kalıncaya kadar niyet edilir. Sahura kalkmak niyettir, oruç tutmak niyetiyle yatmak da niyettir, sahura kalkılmasa da oruca niyet edilmiş olur. Sual: Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı kılınır mı? CEVAP: İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olan vaktin başlaması demektir. Türkiye Takvimi'nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi kesmelidir! Bundan 20 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir! Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten kurtaramaz! Sual: Babam oruç tutarken, takvime göre değil, Kur'an'a göre hareket ediyor. Siyah iplikle beyaz iplik birbirinden ayrılıncaya kadar yiyip içiyor. Ortalık ağardığı için şüpheleniyorum. Doğru mu? CEVAP: Bekara suresindeki, (Beyaz iplik siyah iplikten ayırt edilinceye kadar yiyip için) mealindeki 187. âyetindeki iplikler, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığıdır. Âyet-i kerimenin anlamı, (Gündüzün aydınlığı ile gecenin karanlığı, iplik gibi birbirinden ayrılıncaya kadar yiyip için) demektir. Bu âyet-i kerimeyi duyan bir zat, (Ya Resulallah, ben gündüzün geceden ayrıldığını öğrenmek için yastığımın altına bir beyaz iplik ile bir siyah iplik koydum. Fakat gecenin bitişini yine de tespit edemedim) dedi. Bunun üzerine, Peygamber efendimiz, (O iplikler, gündüzün aydınlığı ile gecenin karanlığıdır) buyurdu. Eğer Peygamber efendimiz açıklamasa idi, beyaz ipliğin aydınlık, siyah ipliğin karanlık olduğunu nereden bilecektik? Kur'an-ı kerimden anladığımıza uyarak, gencin babası gibi, bilhassa bulutlu havalarda, daha ortalık karanlık diye, güneş doğana kadar yiyip içerdik.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, orucunu nasıl tutar? Tutamazsa kime ne kadar para verir? CEVAP: Çok yaşlanıp, ölünceye kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta, oruç tutmaz. Ama yine herkesin gözü önünde yiyip içmemeli, gizli yiyip içmeli. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta fidye verir.) [Nesai] Yaşlı olup oruç tutamayan kimse, zengin ise, her günün orucu için fidye verir. Fakir olan fidye vermez, dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fıtra miktarı un verilir. Bir fıtra miktarı un 1750 gramdır. 1750 gram un ise, en fazla 2 YTL eder. 30 gün oruç için 53 kg un vermek kâfidir. Yahut bu kadar unun kıymeti kadar [mesela 50 YTL tutarında] altın, tutulamayan 30 gün orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, Ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hale gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık) Bu yıl için bir çeyrek altın fidye olarak kâfi gelir. İki çeyrek, yani yarım altın verilirse daha iyi olur. Hastalık, yaşlılık gibi bir özürden dolayı Ramazan orucunu tutamayan zenginin, bu durumu ölünceye kadar devam etse, fakirlere yemek verilmesini vasiyet eder. Velisi de, onun tutamadığı her oruç için, fakire bir fıtra veya değeri kadar altın verir. Hastaların oruç tutması Sual: Rahatsızlığım var, oruç tutmasam günah olur mu? CEVAP: Orucun, birçok hastalığa faydalı olduğu, tıp uzmanları tarafından açıklanmıştır. Hadis-i şerifte, (Her şeyin bir zekatı vardır. Bedenin zekatı da oruçtur) buyuruldu. (Beyheki) Zekat veren, malını kirden temizleyip, tehlikelerden koruduğu gibi, oruç tutan da vücudunu hastalıklardan korur.Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Sağlığa kavuşmak için oruç tutun!) [Taberani] Midesinden veya başka bir yerinden rahatsızlığı olan bazı kimseler, hastayız diyerek oruç tutmuyorlar. Oruç tutmanın kendisine zararı olup olmayacağını bilemeyen hasta, salih ve uzman bir doktora sorar. Böyle bir doktor, "Oruç tutmak sana zarar verir" derse, orucunu kazaya bırakır. Salih olmayan doktorun sözü ile hareket edilmez. İlaç kullanan hastalar da, doktorun tavsiyesine uygun olarak ilaçların dozunu sahur ve iftara göre ayarlayarak oruçlarını tutabilirler. Oruç tutmaya mani olan hastalık çok azdır. Bu bakımdan salih bir doktora sormadan, orucu kazaya bırakmamalı! Sual: Şeker hastası oruç tutabilir mi? Hamile ve emzikli kadın oruç tutmayabilir mi? CEVAP: Şeker hastalığı çeşitlidir. Salih bir doktor, "oruç tutamaz" demişse, tutmaz, fidye verir. Hamile veya emzikli kadın, zayıf olursa, oruç tutmayıp, iyi olunca kaza eder. Bir kimse, oruç tutunca sağlığına zarar verip vermeyeceğini bilmeyebilir. Çünkü oruç tutabilirim der, oruç tutar ve hastalığı artabilir. Tersine ben oruç tutamam der, halbuki oruç tutması ona iyi gelebilir. Bunun için hasta olan kimsenin, oruç tutacaksa da, tutmayacaksa da, salih bir doktora sorup onun tavsiyesine göre hareket etmesi gerekir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslamcı yazarlardan birisi, (Mukabele okumak ve dinlemek uygun değildir. Kur'anı okuyanın ve dinleyenin anlaması şarttır. Papağan gibi okumak fayda yerine zarar verir) diyor. Kur'anı herkesin anlaması mümkün olmadığına göre, her milletten Müslüman olanlar var. Arapça bilmeyenlerin Kur'an okuması günah mıdır? CEVAP: Kur'an-ı kerimi, lisanı Arapça olanlar bile anlayamaz. Hatta evliyanın ve ulemanın en büyükleri olan Eshab-ı kiram bile, âyetlerin manalarını Resulullaha sual ederlerdi. Bir hadis-i şerif meali: (Kur'an-ı kerim Allahü teâlânın metin [sağlam] ipidir. Manalarının hepsi anlaşılmaz. Çok okumak ve dinlemekle eskimez.) [İbni Mace] Kur'an-ı kerimin, çok veciz olup, bitmez tükenmez manalarının bulunduğu, bütün manaları bildirilse bile, yazmak için kağıt ve mürekkep bulunamayacağı bizzat Kur'an-ı kerimde bildirilmektedir. Mealen buyuruluyor ki: (De ki, Rabbimin [İlmini, hikmetini bildiren, hayrete düşüren] sözleri için, denizler mürekkep olsa, bir o kadar daha deniz ilave edilse, denizler tükenir, Rabbimin sözleri tükenmez.) [Kehf 109 - Beydavi] Demek ki, her Arapça bilen, Kur'an-ı kerimi anlayamaz. İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: (İmam-ı Ahmed bin Hanbel, Cenab-ı Hakkın, (Anlayarak da anlamayarak da Kur'an-ı kerim okuyan, benim rızama kavuşur) buyurduğunu bildirmektedir.) [İhya] İslam âlimlerinin en büyüklerinden, Hanbeli mezhebinin reisi imam-ı Ahmed hazretleri böyle buyururken, hâlâ herkesin Kur'an-ı kerimi anlayarak okuması gerektiğini söylemek ne büyük gaflettir. ? Günahı gizlemeli Sual: Bazı kimseler, "Allah'ın bildiği kuldan saklanmaz" diyerek, oruç tutan Müslümanlara saygısızlık yapıyorlar, açıktan oruç yiyorlar. Açıktan oruç yemek günah değil mi? CEVAP: Evet günahtır. Günahı, açık da, gizli de işlemek caiz olmaz. Fakat nefsine, şeytana uyarak günah işleyen, günahını gizlemeli! Günahı gizlemek faydalıdır: Cenab-ı Hak, (Günahı gizleyin) buyuruyor. Peygamber efendimiz de, (İnsan günahını dünyada gizlerse, Allahü teâlâ da, Kıyamette, bu günahı kullarından saklar) buyurdu. (Müslim) Allahü teâlâ açıktan, çekinmeden günah işleyenlere daha çok buğz eder. Fakat üzülerek günahını gizleyenleri, gizlediği için affedebilir. Hadis-i şerifte, (Bir günaha düşen, günahını gizlesin! Allahü teâlânın örtüsünü onun üzerinde bulundursun!) buyuruldu. (Müslim) Günah işlerken halktan olsun utanmalı! Başkasını kendi hakkında konuşturmamak, gıybetini ettirmemek için günahı gizlemeli! Çünkü (Haya imandandır) buyuruluyor. (Buhari) Kötü örnek olmamak, başkalarının da günah işlemesine cesaret vermemek için de günahı gizlemeli! Ancak, gizli de olsa günah işlemekten sakınmalıdır! Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gece vardiyasında çalışıyorum. Ramazan orucuna niyet etmeyi unutup yattım. Uyandığımda öğle ezanları okunuyordu. Artık niyet edilmez dediler. Ben de belki bir çaresi vardır diye akşama kadar bir şey yiyip içmedim. Oruçlu gibi durdum. Bu orucu kaza etmem gerekir mi? CEVAP: Evet kaza etmek gerekir. Çünkü niyet farzdır. Niyetsiz oruç sahih olmaz. Ancak böyle istisnai durumlarda, ibadeti kurtarmak için, zayıf da olsa başka kavil veya diğer hak mezheplerde bir çaresi varsa, o taklit edilerek ibadet kurtarılır. Bu hususta zayıf da olsa bir kavil vardır. Hanefi imamlarından İmam-ı Züfere göre, orucunuz sahihtir, kaza etmek gerekmez. Bu imama göre, niyet unutulmuşsa veya herhangi bir sebeple niyet edilmemişse, o gün orucu bozan bir şey de yapılmadıysa oruç tutulmuş olur. Yukarıdaki gibi zaruri durumlarda İmam-ı Züferin kavli ile amel etmek caiz olur. Sefere çıkarken Sual: Sefere çıkacağım diye orucu niyet etmedim. Güneş doğduktan sonra yiyip içtim. Kaza mı kefaret mi gerekir? CEVAP: Kefaret oruç tutmamanın değil, niyetli orucu kasten bozmanın cezasıdır. Mazeretsiz oruç tutmamak haramdır ama kefareti gerektirmez. İmameyne [imam-ı Ebu Yusuf ile imam-ı Muhammede] göre ise, öğleden bir saat önceye kadar niyet etme imkanı varken kasten yiyip içene kefaret gerekir. Ama öğleden sonra yiyip içene, niyet etme imkanını kaçırdığı için imameyne göre de kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Fetva imameyne göre değil, İmam-ı azama göredir. Niyetsiz oruç ne zaman açılırsa açılsın kaza gerekir, kefaret gerekmez. Ağızdaki kanı yutmak Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı? CEVAP: Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar. (Halebi) Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur. Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur. Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur. Ağza su alınca oruç bozulmaz. (Bahr-ür-râık, Cevhere) Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz. Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur. Kaza ve teravih Sual: Kaza namazı borcumuz yok. Buna rağmen, sünnetleri kılarken kaza namazına da niyet ediyoruz. Olur ya bir kaza namazımız varsa onun yerine geçer. Yoksa zaten, farz yanında bir namaz kılmakla sünneti işlemiş oluyoruz. Ayrıca sünnet kılmaya dediğimiz için sünnet sevabı da alıyoruz. Evde iken, vaktin sünnetlerinde olduğu gibi, kazası olmayan, akşam ve vitrin kazasını kılarken teravihe de niyet edebilir mi? CEVAP: Kazası olmayan vaktin sünnetlerinde olduğu gibi, akşam ve vitrin kazasını kılarken teravihe de niyet edebilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Seferde oruç tutmak gerekmediği halde, Ramazan orucunu tutan nafile sevabı mı alır? CEVAP: Seferi olan, Ramazan orucunu tutarsa, farz sevabı alır. Sual: Seferde olana da Ramazan orucu farz mı? CEVAP: Evet. Ama kazaya bırakması caizdir. Sual: Devamlı şehirler arasında şoförlük yapanın, oruç tutmaması günah olur mu? CEVAP: İşi aksatacak zorluk yoksa, Ramazan-ı şerifte oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Şer'i mazeretsiz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizi] Şu halde bir özür olmadan oruç yememeli. Dini bir özrü olanın orucunu kazaya bırakması caiz olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Yolculukta [sıkıntı içinde] oruç tutmak takva değildir) buyuruldu. (Buhari) [Yolculuk, sefer demek, 104 km'den uzak yere gitmek üzere yola çıkmaktır. Bunlardan daha kısa yola giden seferi olmaz. Burada takva daha çok sevap kazanmak manasındadır.] Sual: İmsak vaktinden sonra, seferden memleketine dönse, oruca niyet etse ve bu niyetli orucunu kasten bozsa, kefaret gerekir mi? CEVAP: Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Sual: Güneş doğduktan sonra niyet eden kimse, bu orucunu öğleden önce veya sonra bozduğunda, kaza mı kefaret mi gerekir? CEVAP: Niyet imsak vaktinden sonra olduğu için her iki halde de kaza gerekir. Sual: Yolculukta oruç tutmamaya izin var diye oruca niyetlenmedim. Saat 11.00 de uçağa bineceğim için sabah kahvaltımı yapıp yola çıktım. Gittiğim yerdeki arkadaş, yanlış yaptığımı, günah işlediğimi söyledi. Seferde oruç tutmamak caiz değil mi? CEVAP: İmsak vaktinden önce sefere çıksaydınız, oruca niyet etmeyip sefere çıkınca yiyip içebilirdiniz. Halbuki kahvaltı yaptığınız zaman, mukimsiniz ve niyet etmiyorsunuz, yiyip içiyorsunuz, bu yüzden günah oluyor. Niyet edip oruçlu yola çıkacaktınız ve o gün o orucu bozmayacaktınız, yani o gün orucu tutmanız gerekirdi. Niyet etmeden yiyip içtiğiniz için sadece kaza gerekir. Sual: İmsak vaktinden sonra sefere çıktığımız için mecburen oruca niyet ediyoruz. Yani o gün seferde de olsak oruç tutmamız lazım. Ancak, mesela sabah 11'de ABD'ye gitmek üzere uçağa biniyoruz. Devamlı Batı'ya gittiğimiz için gün, New York'a giderken 7 saat, Los Angeles'e giderken de 10 saat uzuyor. Bu durumda ne yapmak lazım? CEVAP: Oruç tutabilirse sevap kazanır, açlık ve susuzluğa dayanamayıp bozarsa günah olmaz. Seferde iken orucu özürsüz bozana da kefaret gerekmez. Oruç sabrın yarısı, ateşe perde olur. Mükafatı büyüktür, oruçlu felah bulur. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Astım spreyi, kulak ve burun damlası ile dil altı hapı kullanmak, makata veya hazneye sokulan ultrason orucu bozar mı? CEVAP: Bunların hepsi orucu bozar ve kaza gerekir. Astım spreyi, oksijen değildir. İçinde ilaç vardır. Orucu bozar. İlacın orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Kulağa yağ ve ilaç damlatılması da orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Buruna sıvı ilaç damlatılması da orucu bozar. Katı merhem sürülürse bozmaz. Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir. Orucu bozar. Ultrasona merhem gibi kaygan bir madde sürülüyor. Vücudun içine bu kaygan madde girince, oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene yapılsa da, eldivene bir ilaç sürülüyorsa eldivenle muayene de orucu bozar. Teknik gelişti, mükemmel cihazlar yapıldı, tedavi şekilleri geliştirildi, ancak insan vücudu değişmedi, ona eklenen çıkan olmadı. Oruç bir ibadettir. Bu ibadetin fazileti ve şartları din kitaplarımızda bildirildi. Bu, kıyamete kadar geçerlidir. Eskiden bilinmiyordu, şöyleydi böyleydi demek cahilliktir. O zamanlar vücuda girenler çıkanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir şey girmiyor çıkmıyor muydu? İbadetleri zamanla değiştirmek, dini değiştirmek olur. *** Sual: Astım hastası, mecburiyet halinde ilaç kullanınca oruç bozulur mu? CEVAP: Evet bozulur. Sadece kaza gerekir. *** Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen astım ilaçları orucu bozar mı? CEVAP: Evet bozar. Çünkü içinde ilaç vardır. Ama oksijen gazı bozmaz. *** Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı? CEVAP: Sigara dumanı gibi orucu bozar. *** Sual: Hamile oruç tutabilir mi? CEVAP: Hasta, hastalığı artacak ise; hamile veya süt veren kadın, zayıf olursa, oruç tutmayıp, iyi olunca kaza eder. Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Hasta, çocuğuna zarar gelmesinden korkan hamile kadın, oruca gücü yetmeyen ihtiyar, oruç tutarsa öleceğinden korkan çok zayıf kimse oruç tutmaz.) [Deylemi] (Gebe ve emzikli kadın, kendisinin veya çocuğun sıhhate zarar gelecekse, oruç tutmaz.) [Buhari, Ebu Davud] (Allahü teâlâ, gebe ve emzikli kadına oruç tutmamak için ruhsat vermiştir.) [Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] *** Sual: Hamile kadın, "Ramazanda oruç tutmamak haram olur" diyerek oruç tutuyor, kendini ve doğacak çocuğunu riske sokuyor. Riske sokması uygun mu? CEVAP: Müslüman, salih ve uzman bir doktor, oruç tutma derse onun sözüne uyulur, kâfir veya fasık bir doktorun sözü ile oruç bozulmaz. *** Sual: Orucun aksamaması için hayzı ilaçla geciktirmek caiz mi? CEVAP: Caizdir. *** Sual: Hayzlının, ramazanda oruç tutması caiz mi? CEVAP: Hayır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İş yerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor. Bunlar orucuma zarar verir mi? CEVAP: Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar. Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz. Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz. Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz. Çünkü bundan sakınma imkânı yoktur. *** Sual: Bir hastalık sebebiyle iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur mu? CEVAP: Evet bozulur kaza gerekir. Böyle bozulan oruçtan sonra yiyip içmekle kefaret gerekmez. *** Sual: Bir hasta, ilaç alarak orucunu bozsa, kefaret gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Çünkü dinimizin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca yalnız kaza gerekir. Fakat basit bir şey için oruç bozulursa kefaret de gerekir *** Sual: Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu? CEVAP: Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır. *** Sual: Midesi tamamen alınan kimse, oruç tutabilir mi? CEVAP: Evet tutabilir. *** Sual: Bir kadın ramazanda hayz olursa, yiyip içebilir mi? Hayzı sona erince, yiyip içebilir mi? CEVAP: Ramazan-ı şerifte, gündüz hayzı sona eren kadın, bir şey yiyip içmeden oruçlu gibi durur. Fakat oruçlu iken hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, yiyip içebilir. Ancak oruçluların gözü önünde yememelidir! *** Sual: Maliki'yi taklit eden bir kadının hayzı, 7 gün iken 13 veya 15 gün devam etse, 10 günden sonra, namazını kılması gerekir mi? Oruç işini nasıl yapar? CEVAP: Maliki'de kan geldiği günler namaz kılmaz. 15 güne kadar böyledir. 15 günden sonra kan gelse de yine namazını kılar. Hanefi'de hayzı 7 gün olduğu için yedi günden sonra kılamadığı namazları kaza eder. Dört mezhepte de, hayz sebebiyle tutulamayan oruçlar kaza edilir. Oruçta Maliki'yi taklit etmediğimiz için, Hanefi mezhebine göre hareket edilir. *** Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi? CEVAP: İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon halinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kimlerin fıtra vermesi gerekir? CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak zekat nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fıtra vermesi vacip olur. Nisaba malik değilse fıtra vermesi vacip olmaz. Fakat vermesi iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ramazan orucu, gökle yer arasında durur. Sadaka-i fıtr verilince yükselir.) [Ebu Hafs] (Sadaka-i fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hasıl olan günahları temizler.) [Beyheki] (Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.) [Ebu Davud] [Tezkiye, temize çıkarma, temizleme demektir.] Diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır. Hadis-i şerifte, (Sadaka-i fıtrı, küçük büyük, zengin fakir herkesin vermesi gerekir) buyuruldu. (Ebu Davud) Dinen zengin olmayan herkes, fıtra, zekat alabilir. İhtiyacı olan eşya ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın, fıtra vermesi vacip olur. Fıtra, zekat alması, haram olur. Fıtra nisabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez Halk arasındaki zenginlikle, dinin bildirdiği zenginlik farklıdır. Nisap miktarı malı veya parası olmayan bir kimse, fakir demektir. Evi olmayan, kirada oturan bir kimse nisap miktarı paraya, altına veya ticaret malına sahip ise dinen zengin sayılır, böyle bir kimsenin zekat vermesi gerekir ve zekat alması caiz olmaz. [Nisap, 96 gr altın veya bu değerde para, ticaret malı demektir.] Sadaka-i fıtr, Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır. Şafii'de Ramazandan önce verilmez. Bayramdan sonraya da bırakılmaz. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zengin ise fıtra vermesi gerekir. Ana babaya, dedeye, büyük anneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire fitre verilmez. Fakir olmak şartı ile geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa fitre verilir. Hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya fitre vermek daha çok sevap olur. İmameyne göre, borçlu ve fakir kimseye, hanımı fitre verebilir. (Mevkufat) Sadaka-i fıtrın miktarı her yıl değişmez. Fıtra olarak yarım sa' buğday veya un, yahut bir sa' arpa, hurma veya kuru üzüm verilir. Yarım sa' ölçek, ihtiyatlı olarak 1750 gramdır. Bir sa' ise 3500 gramdır. Bu miktarlar kıyamete kadar hiç değişmez. Fıtra olarak, ya bizzat buğday, un, arpa, hurma veya kuru üzüm verilir. Yahut değeri kadar altın veya gümüş verilir. Buğday, un ve diğerlerini vermek güç olursa, bunların kıymeti kadar, ekmek veya mısır verilebilir. Fıtra miktarları ve bugünkü değerleri yaklaşık olarak şöyledir: Fıtranın cinsi - Miktarı (gr) - Değeri (YTL)Buğday 1750 1 Un 1750 1.5 Un (İyi) 1750 1.7 Arpa 3500 1.1 Kuru üzüm 3500 8 K. Üzüm (İyi) 3500 13 Hurma 3500 15 Hurma (İyi) 3500 85 Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Oruç tutmak için kolaylıklar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutmak için aşağıdaki kolaylıklardan istifade etmek caiz midir? 1- Susayınca, harareti azaltmak amacıyla ağza su almak, serinlemek için başa soğuk su dökmek, soğuk su ile yıkanmak. 2- Sigara ihtiyacı hissedince, sigara yakısı vurmak. 3- Ağrılı, romatizmalı yerlere, sprey veya merhem sürmek. Kalb krizlerinde göğse konularak emilen ilaç, yakı koymak. 4- Açlık hissedince, akupunktur iğnelerini batırmak. Bu hem açlık hissini gideriyor, hem de kilo vermeye yardımcı oluyor. 5- Ramazanı aksatmamak, tam tutmak amacıyla hayzı geciktirmek için ilaç kullanmak. CEVAP: Bunların hepsi caizdir. Ancak, birinci maddedeki husus, imam-ı a'zam hazretlerine göre tenzihen mekruhtur. Çünkü böyle bir hareket, ibadetten bıkkınlığı gösterebilir. Ama imam-ı Ebu Yusuf hazretlerine göre, bunun mahzuru olmaz. Çünkü böyle yapmakla ibadete yardım edilerek sıkıntı nispeten giderilmiş olur. İmam-ı Ebu Yusuf'un kavline uyularak, yukarıdakilerin hepsi yapılabilir. *** Sual: Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir? CEVAP: Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir. *** Sual: Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefaret gerekir mi? CEVAP: Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kaza lazım olur, kefaret lazım olmaz. Eğer unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği halde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kaza, hem de kefaret lazım olur. *** Sual: Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefaret gerekir mi? CEVAP: Ramazanda mazeretsiz oruç tutmamak büyük günahtır. Önce tutulmayan oruçlar için tövbe edilir. Sonra gününe gün yani kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kaza orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza gerekir, kefaret gerekmez. Kefaret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezasıdır. Açıktan oruç yemek Sual: İslam Ahlâkı kitabında deniyor ki: Özrü yok iken, Ramazan günü aşikâre yiyen, içen, mürted olur. (Feyziyye) Seadet-i Ebediyye kitabında da şöyle deniyor: Ramazan-ı şerifte umumi yerlerde, Müslümanların karşısında, oruç yiyenlerin ve oruç tutanları aldatarak, oruç tutturmayanların imanı gider. Bu iki ifadeyi anlayamadık. Açıktan oruç yiyen kâfir mi oluyor? CEVAP: Hayır büyük günah işleyene kâfir denmez. Burada, oruç emrini hafife almanın, farz olduğunu inkâr etmenin küfür olduğu bildiriliyor. Her farz böyledir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Üç sorum var: 1- Hanefi'yim, abdest alırken dikkat etmeme rağmen boğazıma su kaçabiliyor. Orucum bozuluyor. Şafii'de bozulmuyormuş. Şafii mezhebini taklit etsem orucum bozulmuş olmaz mı? 2- Şafii olan bir erkek arkadaşım var. İdrar yoluna pamuk konunca orucun bozulduğunu bilmiyormuş. 16 gün pamuk koymuş. Acaba Hanefi mezhebini taklit ederek oruçlarını kurtaramaz mı? 3- Annemin dişi hep kanıyor, ağzı kan içinde kalıyor, uyurken de ağzına kan gitmiş olabilir. Kan yutmak orucu bozduğuna göre, sabah imsaktan sonra uyuyor, annem oruç tutmasın mı? CEVAP: Dinimizde dört hak mezhep vardır. Bunlar hâşâ sözde değil, fiiliyatta da haktır. Bir mezhepte yapılması zor olan bir şeyi, diğer mezheplerden birini taklit ederek yapmak bütün İslam âlimlerine göre caiz, hatta lazım olur. Maalesef piyasada üç grup insan var. Birincisi: Hem mezhepleri kabul etmezler, hem de hangi mezhebin hükmü kolay ise ona göre hareket ederler. Mesela derisinden kan çıkınca Şafii'de bozmaz diyerek o hükümle amel eder, kadına dokununca Şafii'de bozsa da Hanefi'de bozmaz diyerek bir mezhebe göre hareket etmez. Buna telfîk denir, caiz değildir, haramdır. Bu yol ifrattır. İkincisi: Din cahili kimselerdir, üstelik dindar görünürler. İslam âlimlerinin aksine, hak mezheplerin fiiliyatta hak olduklarını ve ihtiyaç veya zaruret olunca başka bir hak mezhebi taklit etmenin dinde bir rahmet olduğunu kabul edemezler. Bu yol tefrittir. Üçüncüsü: İfrat ve tefritten uzak, orta yolu tutan kimseler, ihtiyaç halinde, İslam âlimlerinin bildirdiği şekilde, kendi mezhebinde yapması zor olan işlerde hak olan diğer mezhepten birini taklit ederler. Doğru yolda olanlar bunlardır. Şimdi suallere kısaca cevap verelim: 1- Bir mezhep ihtiyaç halinde taklit edilince, o hususta o mezhebin mümkün olan bütün şartlarına uymak gerekir. Şafii mezhebini oruçta taklit eden, Şafii'nin orucun farzlarına ve orucu bozanlarına da dikkat etmesi gerekir. Bu takdirde taklidi sahih olur. Şafii mezhebi taklit edilirse, abdest alırken dikkat etmesine rağmen elde olmadan boğaza su kaçarsa, orucu bozulmuş olmaz. 2- Şafii'de, idrar yoluna pamuk koymanın orucunu bozduğunu bilmeyen bir Şafii, o halde oruçlarını tutsa, sonradan orucu bozduğunu öğrense, "Bu oruçlarımı Hanefi mezhebine uygun olarak tuttum" diye niyet ederse, oruçları sahih olur. Oruçları Hanefi mezhebinin bütün şartlarına uygun olmasa bile, başka çare olmadığı için, yani zaruret olduğu için, Hanefi mezhebine uygun tutmuş sayılır. Bunun gibi, diş dolgusunun Hanefi mezhebinde gusle mani olduğunu bilmeden yıllarca namaz kılsa, sonra durumu öğrense, "Bu namazlarımı Maliki mezhebine göre kıldım" dese, namazları sahih olur. Kıldığı namazlar Maliki mezhebinin bütün şartlarına uygun olmasa bile, başka çare olmadığı için, yani zaruret olduğu için, namazlarını Maliki mezhebine uygun kılmış sayılır. 3- Her mezhepte elde olmadan yapılan şeylerin orucu bozması farklıdır. Mesela Şafii'de abdest alırken boğaza su kaçması orucu bozmaz. Hanefi'de ağzından veya burnundan boğazına toz, duman, sinek kaçsa, başkalarının içtiği sigaranın dumanı gelerek, ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa orucu bozmaz. Hanbeli mezhebinde, istemeden kan yutmak gibi elde olmayan hususlar orucu bozmaz. Bu durumda olan kimse, Hanbeli mezhebini taklit ederse oruçları sahih olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hastayım, oruç tutabiliyorum. Ancak şiddetli kabızlık çekiyorum. Gündüz oruçlu iken lavman yapılarak dışarı çıkabiliyorum. Lavman orucu bozuyor. Kaza mı kefaret mi gerekir? CEVAP: Sadece kaza gerekir. Böyle ihtiyaç hallerinde sıkıntımızdan kurtulmak için, ibadetlerimizi aksatmamak için dört hak mezhepten biri caiz diyorsa, bozmaz diyorsa o mezhep taklit edilmelidir. Mesela, Maliki mezhebinde lavman yapmak orucu bozmaz. Hasta olduğunuza göre, Maliki'yi taklit ederek lavman yaptırır, oruca devam edersiniz. Niyeti unutan Şafii Sual: Şafii mezhebindeyim. Akşam niyet etmeden yattım. Uyanınca güneşin doğduğunu gördüm. Şafii'de imsaktan önce niyet etmek şart. Bu durumda Hanefi'yi taklit edip oruca devam edebilir miyim? CEVAP: Elbette taklit etmek gerekir. Sadece o gün Hanefi'ye uygun oruç tutulur. Bugünkü orucumu Hanefi mezhebine uyarak tutuyorum denir. Geçmiş yılların orucu Sual: Diş dolgusu sebebiyle gusülsüz oruç tuttum. (Oruç tuttuğum yıllardaki gusülleri Şafii'ye veya Maliki'ye göre aldım) demek gerekir mi? CEVAP: Evet, hem tövbe gerekir, hem de böyle niyet etmeli! Guslederken içeri su kaçsa Sual: Cünüplükten guslederken içeri su kaçsa oruç bozulur mu? CEVAP: Su kaçarsa bozulur. Hanbeli'de ise, gusül için denize bile girse, ağzından burnundan veya alttan içeri su girse yine oruç bozulmuş olmaz. Elde olmayan böyle durumlarda, oruçlarımızı kurtarmak için, Hanbeli mezhebini taklit edersek, oruçlarımız bozulmuş olmaz. Bir aylık oruca niyet Sual: Ramazanın başında, ramazanın sonuna kadar oruç tutacağıma niyet ettim. Ondan sonra niyet etmeden oruçlarımı tuttum. Sonradan her gün için ayrı niyet edilmesi gerektiğini öğrendim. Bu oruçlarımı kaza etmem mi gerekir? CEVAP: Her gün ayrı ayrı niyet etmek gerekir. Fakat illa dil ile söylemek gerekmez. Mesela, sahura kalkmak niyettir. Yarın oruç tutacağım diye düşünmek niyettir. Sahura kalkıp oruç tutmak niyetiyle yatan kimse sahura kalkamasa bile, ertesi günü oruç tutmaya niyet ettiği için yine oruç için niyet etmiş olur. Buna benzer niyet olabilecek hiçbir şey yoksa, Maliki mezhebi taklit edilir. Maliki mezhebinde, Ramazanın başında bir kere niyet etmek yetişir. (O oruçları, Maliki mezhebine göre tuttum) denirse, kaza etmek gerekmez. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihalde, "Oruç kefareti için peş peşe 60 gün oruç tutmak gerekir" deniyor. Peş peşe iki kameri ay oruç tutulsa, ayın birisi 29 çekse toplam 59 gün tutulsa, kefaret yerini bulmaz mı? Bir de oruç kefareti hakkında hadis var mıdır? CEVAP: Tam İlmihalde, ihtiyatlı olan bildirilmektedir. Ayın birinde, hilali gözetleyerek iki hicri ay oruç tutmakla kefaret yerine gelmiş olur. İsterse 59 gün olsun. Hilal gözetlenmeden takvime bakarak iki ay oruç tutulursa, iki ayın toplamı 59 gün olursa, kefaret sahih olmaz. Hilal gözetlenerek tutulursa iki ay oruç tutmak yeterlidir. Hatta ayın 15'inde oruca başlayıp, ondan sonra gelen ayı tam tuttuktan sonra, 15 gün daha tutarsa yine iki ay oruç tutmuş olur. İmam-ı a'zam hazretleri ise, "60 gün oruç tutmak gerekiyor" buyuruyor. Günümüzde hilali gözetlemek ve birinci günü görmek kolay değildir. Bunun için 60 gün peş peşe oruç tutmak gerekir. Hem de bu ihtiyatlı olur. (Mebsut, Redd-ül-muhtar) Oruç kefareti hakkındaki hadis-i şerif şu mealdedir: Hz. Ebu Hüreyre anlatır: Bir kimse gelip, şöyle dedi: - Helak oldum, ya Resulallah! - Seni helak eden nedir? - Ramazanda ailemle beraber oldum, orucum bozuldu. - Bir köle azat etmen gerekir. - Kölem yok. - Kölen yoksa, aralıksız iki ay oruç tutman gerekir. - İki ay oruç da tutamam. - Altmış fakire birer fıtra vermen gerekir. (Un olarak 53 kg ediyor) - Bunu da bulamam. Bu arada Resulullaha bir sepet kuru hurma getirmişlerdi. Adama buyurdu ki: - Al şunları fakirlere sadaka olarak dağıt! - Kime vereyim ya Resulallah? Vallahi bu şehirde bizden daha fakiri yoktur. İzin verirseniz bunları aileme götüreyim. Resulullah mübarek dişleri görünecek kadar güldü. Sonra buyurdu ki: - Götür onlara yedir. (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, İbni Mace) Oruç ve kefaret Sual: Ramazan günü ağız dolusu kusan veya ihtilam olan kimse, orucum bozuldu sanarak yiyip içerse kefaret gerekir mi? CEVAP: Bunların orucu bozmadığını bilmiyorsa kefaret gerekmez. Fakat bu hallerin orucu bozmayacağını öğrenmiş ise, buna rağmen yiyip içmişse kefaret gerekir. Gıybet, kadınlara bakmak, sürme çekmek ve kan aldırmak gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak, yiyip içilirse kefaret gerekir. Önceden bunların orucu bozmadığını bilip bilmemesi fark etmez. Her tarafa yayılan şeyi bilmemek özür olmaz, kefaret gerekir. (Redd-ül muhtar) Önce kefaret Sual: Kefareti olan bir kimse önce kefareti tutup sonra kazasını mı tutmalıdır? CEVAP: Evet. Kefaretten önce kazası yapılmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları diyor ki, ramazanda orucun ilk gününü tutmazsak diğerlerini de tuttuğumuz zaman gerektiği zaman bozabilirmişiz. Böyle bir şey var mı? CEVAP: Öyle bir şey yok. Ramazanda her gün oruç tutmak farzdır. Böyle hurafelere inanmamak lazım. İnsan sağlık durumuna göre, ilk günler tutamaz da sonraki günler tutabilir veya ilk günler tutar da hastalanınca diğer günler tutamaz. *** Sual: Evi haşere için ilaçladım. Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı? CEVAP: Az olursa bozmaz. Çünkü sakınmak zordur. *** Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAP: Ruj sürmek orucu bozmaz. Fakat yenirse oruç bozulur. Kaza gerekir. *** Sual: Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi? CEVAP: Unutulunca mahzuru olmaz. Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz. Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir. *** Sual: Balıkların suyunu temizlerken ağzıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu? CEVAP: Ağza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir *** Sual: Oruçlu iken misvak kullanmak mekruh mudur? CEVAP: Mekruh değildir. Şafii'de öğleden sonra kullanmamak iyi olur, çünkü ağızdaki kokuyu giderdiği için, öğleden sonra misvak kullanmayı mekruh sayarlar. (Oruçlunun ağız kokusu Allah için kıymetlidir. Öyle ise Allah'a sevimli gelen bir şeyi biz niye yok edelim) derler. *** Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su, irin ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girip orucu bozar mı? CEVAP: Orucu bozmaz. *** Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa orucu bozar mı? CEVAP: Boğaza kaçarsa bozar. *** Sual: Ben diyabet hastasıyım. Kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? CEVAP: Kan aldırmak orucu bozmaz. *** Sual: Arı soksa oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. *** Sual: Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu? CEVAP: Hayır bozulmaz. Uyanınca ilk fırsatta gusledilir. Hadis-i şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz) buyuruldu. (Beyheki) Gusletmekle de oruç bozulmaz. Su içine oturmamalı. Vücudun içine su girerse oruç bozulur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.İtikaf nedir, kadınlar nasıl yapar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yaşlı ve dul bir kadınım. Evde gelinim de var. İtikafın çok sevap olduğunu duydum. Kadınlar evde itikafa girebiliyorlarmış. Evde itikafa nasıl girilir? En az, en çok ne kadar durmak gerekir? İtikafta oruçlu olmak şart mı? CEVAP: Ramazan ayının son on gününde, gece gündüz bir camide kapanıp ibadet etmeye, itikaf denir. Ramazan-ı şerifte itikaf, sünnet-i müekkededir. Ancak itikaf, sünnet-i kifaye olduğu için bir mahallede birkaç kişi itikafa girerse, diğerlerinden bu sünnet sakıt olur. Bu bakımdan imkanı olanlar itikafa girmelidir! İtikaf eden kimse camide yiyip içer, yatar. Abdest için dışarı çıkabilir. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (İtikafta olan, günahlardan uzaklaşır, her iyiliği işlemiş gibi sevaba kavuşur.) [İbni Mace] (Bir devenin iki sağımı kadar itikaf eden, bir köle azat etmiş gibi sevap kazanır.) [Tenvir] (Ramazanda on gün itikaf eden, 2 defa [nafile] hac yapmış gibi sevap kazanır.) [Beyheki] (Allah rızası için bir gün itikaf, insanı Cehennemden çok uzaklaştırır.) [Taberani, Hakim] Sünnet iki türlüdür: Sünnet-i hüda ve sünnet-i zevaid. Camide itikaf etmek, ezan okumak, ikamet getirmek ve cemaat ile namaz kılmak sünnet-i hüdadır. Bunlar, İslam dininin şiarıdır. Bu ümmete mahsustur. (Hadikat-ün-nediyye) Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Mirac gecesi, beşinci göğe geldiğimde, Osman'ın suretini gördüm. Bu mertebeye ne ile eriştin dedim. Mescidde itikaf etmekle dedi.) [Menakıb-ı Cihar Yâri Güzin] İtikaf; oruç, namaz gibi adak olunur. Çünkü başlı başına bir ibadettir. Hastam iyi olursa, itikafa gireceğim denmez. Hastam iyi olursa, Allah rızası için, şu kadar gün itikafa gireceğim demek adak olur. (S.Ebediyye) İtikaf gibi başlı başına ibadet olan bir şeyi nezredenin, bunu yerine getirmesi gerekir. (Dürer) Kadınlar camide itikaf yapmaz. Evde ise şarta bağlıdır. Eğer mescit olarak kullandığı bir oda varsa, o odada itikafa girebilir. Yemek yapmak, temizlik gibi ev işlerinin hiç biri yapılmaz. Sadece ibadetle uğraşılır. Abdest gibi zaruri işleri yapmanın mahzuru olmaz. Ramazanın son on gününde olanı sünnet-i kifayedir. Az itikaf da yapılabilir. Bir gün veya birkaç saat gibi. İtikafa girenin oruçlu olması şarttır. Sadece Şafii mezhebinde oruçlu olma şartı yoktur. Diğer üç mezhepte oruçlu olmak şarttır. İmkanı olan kadınların evde itikafa girmesi, unutulmuş bu sünneti ihya etmesi ve sünneti ihya etme sevabına kavuşmaları çok iyi olur. Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da âdet görse, kaza mı gerekir? CEVAP: Âdet olmasa idi kefaret gerekirdi. Âdet olduğu için kaza gerekir. Bir kimse de orucunu bozsa, sonra oruç tutamayacak kadar hastalansa yine kaza gerekir. Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap ve fitil veriliyor. Guslü gerektirir mi, orucu bozar mı? CEVAP: Genelde zevk alınmadığı için gusül gerekmez. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Pamuk konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur. Yaş parmak girse de oruç bozulur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İstemeyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. İsteyerek, zorlayarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar. Hadis-i şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz. İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir) buyuruldu. (Nesai) Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefaret mi gerekir? CEVAP: Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne yapılınca oruç bozulur ve kaza lazım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefaret gerektirmez. Sual: Gündüz taharette basuru yıkayıp içeri sokmak orucu bozar mı? CEVAP: Dışarıdan içeri su veya herhangi bir şey girerse oruç bozulur. Eğer taharetlendikten sonra, bir havlu ile kurulanırsa basurun [hemoroidin] içeri girmesi orucu bozmaz. Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı? CEVAP: Mideye girmeyince bozmaz. Sual: Oruçlu iken kalbi ağrıyınca trinitrin alana kefaret gerekir mi? CEVAP: Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı? CEVAP: Evet. Beyne veya boğaza kaçarsa bozar. Sual: Açlık veya susuzluğa dayanamayıp orucunu bozana kaza mı gerekir? CEVAP: Gerçekten dayanamamışsa, kaza gerekir. Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu? CEVAP: Yutmadıkça bozulmaz. Ama böyle yapmamalı. Sual: Burun kanı, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu? CEVAP: Evet. Sual: Kulağa kaçan sabunlu su orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: Ramazanda şeytani rüya görülür mü? CEVAP: Görülmez. Nefsani rüya görülür. Sual: Ramazanda şeytanların azgınları mı bağlanır? CEVAP: Hayır hepsi bağlanır. Sual: Hatmi tehlil ve önemi nedir? CEVAP: Tehlil, La ilahe illallah demektir. 70 bin kelime-i tehlil okumaya hatmi tehlil denir. Hadis-i şerifte, (Bir kimse, kendisi için veya başkası için 70 bin Kelime-i tevhid okursa, günahları af olur) buyuruldu. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
. Krem sürmek orucu bozmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Omuzlarımda ağrılar için doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne ve sürülecek krem orucu bozar mı? CEVAP: İğne olmak [enjeksiyon] orucu bozar, kaza gerekir. Krem sürmek orucu bozmaz. Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest ve oruç bozulur mu? CEVAP: Kan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz. Sual: Nezle olduğu için burnunun içine gelen akıntıyı geri çekip yutanın orucu bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. Sual: Ağza gelen balgamı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Balgamı yutmakla oruç bozulmaz. Sual: İmsak çıktıktan sonra, sahurda yenilen yemek ağza geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu? CEVAP: Bozulmaz. Hatta ağza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz. Sual: Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulur. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Sual: Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz. Sual: Erkeklerin idrar damlası gelmesin diye idrar yoluna koydukları pamuk orucu bozar mı? CEVAP: Orucu bozmaz. Maliki'de de pamuk koymak bozmaz. Şafii'de pamuk koymak orucu bozar ama, Şafii'yi namazda taklit eden Hanefi'nin orucu yine bozulmuş olmaz. Sual: Hasta, özel olarak su buharını teneffüs etse orucu bozulur mu? CEVAP: Ciğerlere giderse bozar. Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek orucu bozar mı? CEVAP: Normal su buharı zarar vermez. Sual: Ramazanda bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir? CEVAP: Kaza da gerekmez. Yani oruçları bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz. Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir. [Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı.] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Göz damlası orucu bozar mı? Lens ıslakken göze takılırsa oruç bozulur mu? CEVAP: İkisi de bozmaz. Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı? CEVAP: Hayır bozmaz. Sual: Tükürünce, tükürükte az kan olursa abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu? CEVAP: Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz. Sual: Sigara tiryakisiyim, sigara içmezsem oruç tutmam çok zor. Sigara yakıları var. Bunları koluma koysam, deri nikotini emiyormuş. Oruç bozulur mu? CEVAP: Sağlam deriye konan hiçbir yakı, ilaç, krem orucu bozmaz. Emilmesinin önemi yok. Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mı? CEVAP: Şafii'de bozar, Hanefi'de bozmaz. Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı? CEVAP: Hiçbirisi bozmaz. Sual: Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı? CEVAP: Hayır, bozmaz. Sual: Oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulur mu? CEVAP: Teneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz. Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir. İçinde ilaç olursa bozar. Sual: Hanımını öpenin orucu bozulur mu? CEVAP: Öpmekle orucu bozulmaz. Öperken cünüp olursa bozulur. Cünüp olma ihtimali varsa, hanımını öpmesi mekruh olur. Orucu bozacak derece çok öperse haram işlemiş olur. Çünkü orucu mazeretsiz bozmak haramdır. Sual: Denize girmek orucu bozar mı? CEVAP: Denize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçtığı için oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz. Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın Ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi? CEVAP: Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar. Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım, saati 05:10 olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktım ki, saat 06:10, çok üzüldüm. İmsak vakti 5:30 idi. Orucum bozuldu mu? Bozulduysa kefaret mi gerekir? CEVAP: Evet bozuldu. Sizin kastınız olmadığı için sadece kaza gerekir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ağzın içindeki çürük dişe konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altına konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki sağlam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, ağızdaki sağlam deriye konan ilaç emildiği için niye orucu bozuyor? CEVAP: Dil altındaki deri, vücudun dışındaki deri değildir. Yumuşak, kaygan bir dokudur. Tıpta buna mukoza deniyor. Çok farklı özelliğe sahiptir. Birbiri ile asla mukayese edilmez. Dişin yapısı da mukozanın yapısından farklıdır. Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki: Dil altına ilaç konunca, sinir sisteminin uyarısı ile beyne çok acil haber gider. Beyin, dil altındaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir. Sonra, tükürük salgı sistemi çalışıp, tükürük üretir, sulandırır. Sulandıktan sonra, reflekslerin uyarmasıyla, kılcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kısa zamanda kana karışır. Tükürük salgısı olmazsa, ilaç sadece kılcal damarlar vasıtasıyla kana karışamaz. Çünkü ilacın sulanarak kılcal damarlara gitmesi lazım. Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgısı olmadığı için dil altındaki gibi emilmez. Tükürük salgısı otomobil, ilaç şoför gibi, mukoza altındaki kılcal damarlar da yollar gibidir. Vücutta otomobil ve yollar var, şoför yok. Şoför de gelirse otomobil hareket eder. Tıbbi olarak, diş de, diş eti de, mukoza değildir, diş ile diş altı farklı özelliklere sahip iki ayrı organ gibidir. Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir. Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz değildir. İkisi de ayağa giyiliyor ama vasıfları farklıdır. İşte bunun gibi, dil altındaki mukoza denilen yumuşak doku vücuttaki deriden çok farklıdır. Dil altına ilaç, hap koyarak yukarıda izah edildiği gibi, kılcal damarlarca emilmesini sağlamak, deriye ilaç enjekte edip kılcal damarlara ulaştırmaya benzer, bu yüzden orucu bozar. Sual: Derslerimi daha iyi anlamak için, bazı günler oruç tutmasam, bayramdan sonra kaza etsem sakıncası var mı? CEVAP: Oruç tutmak, derslere engel olmaz. Bilakis destek olur. Mide çok doyarsa insanın kafası o kadar çalışmaz. Aç olanın zekası keskin, anlayışı kuvvetli olur. Bu, daha işin tıbbi yönü. Allahü teâlânın rahmeti ihsanı ise ayrı. Onu akıl almaz. Ders için oruç tutmamak haram olur. Ramazan günü oruç tutmak büyük nimettir. Bu nimetten mahrum kalmamalı. Oruç tutmayı ganimet bilmeli. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizi] Başka zaman ömür boyu oruç tutulsa Ramazanda tutulan bir orucun sevabına kavuşulmaz. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Allah rızası için bir gün oruç tutan kimseyi Allahü teâlâ, bu bir günlük oruç sebebiyle Cehennem ateşinden 70 yıl uzak tutar.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai, İbni Mace] Sual: Başımızdan burnumuza gelen her hangi bir akıntıyı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi. Abdestim bozuldu mu? CEVAP: Kulağa damlatılan yağ, burundan çıkınca bozmaz, ağızdan çıkarsa bozar. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Orucu bozulan yiyip içebilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazanda herhangi bir şekilde orucu bozulan kimse, yiyip içebilir mi? CEVAP: Ramazan günü, iğne olmak, kendi isteğiyle ağız dolusu kusmak gibi bir sebeple oruç bozulursa, yolcu şehrine gelirse, kadının hayzı kesilirse, akşama kadar oruçlu gibi sakınmaları gerekir. Yiyip içmeleri mekruh olur. Sual: İlmihallerde, diş arasında kalan, nohuttan küçük yemek artıklarını yutmanın orucu bozmayacağı bildiriliyor. Peki nohuttan küçük bir pirinç tanesini, bir buğday tanesini yutmak orucu niye bozuyor? CEVAP: Diş arasında kalan yemek artığı dışarıdan alınmış olmuyor. Pirinç tanesi dışarıdan alınıyor. Oruçlu iken, pişmiş bir pirinç tanesi, nohuttan küçük olduğu halde yenirse kefaret de gerekiyor. Pişmemiş pirinç yenirse kaza gerekiyor. Ama dinimizin emrine göre, diş arasında kalan pişmiş pirinç tanesi [pilav] yutulursa oruç bozulmuyor. Namaz esnasında yutarsa namaz da bozulmuyor. Ama dışarıdan bir pirinç tanesi alıp yutsa namazı bozuluyor. Demek ki, diş arasında kalanı yutmakla, dışarıdan alıp yutmak farklıdır. Kıt aklımızla dini hükümleri incelemek, mukayese etmek, hikmetini anlamaya çalışmak bir hastalıktır. Bundan çok sakınmalı. Akılla mantıkla din olsaydı, Peygamberler gönderilmez, dini hükümler bildirilmezdi. Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı? CEVAP: Alete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene etse de, eldivene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur. İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur. Sual: Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı? CEVAP: Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklıdır. Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır. Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur. Oruca mani özür Sual: Kasten orucunu bozan kimse, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, yine de kefaret gerekir mi? CEVAP: Öyle bir durum vaki olursa kefaret gerekmez. Mesela kadının hayzı başlasa, yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat sefere çıksa, kefaret gerekir. Çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kadir gecesinin önemi nedir? CEVAP: Ramazan-ı şerif ayı içinde bulunan en kıymetli gecedir. Kadir Gecesi, Muhammed aleyhisselamın ümmetine mahsus bir gecedir. Başka peygamberlere böyle bir gece verilmemiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ, Kadir gecesini ümmetime hediye etti, ondan önce kimseye vermedi.) [Deylemi] Peygamber efendimiz, daha önceki ümmetlerden bin sene cihad eden insanları düşünüp, benim ümmetimin ömrü kısadır, az ibadet ederler diye üzülünce, Allahü teâlâ, (Kadir gecesi senin ve ümmetinindir) buyurup Habibinin kalbini ferahlandırdı. Hem Kadir gecesi, her Ramazan ayında gelir. Resulullah efendimize kendisinden önceki insanların ömürlerinin ne kadar olduğu bildirilince, kendi ümmetinin ömürlerini kısa buldu, uzun ömürlü olan diğerlerinin işledikleri salih amelleri işleyemezler diye düşününce, Allahü teâlâ Ona bin aydan hayırlı olan Kadir gecesini ihsan etti. (İ. Malik) Resulullah efendimiz, (Beni İsrail peygamberlerinden 80 yıl Allahü teâlâya ibadet eden oldu) buyurunca, Eshab-ı kiram hayret ettiler. Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam gelip; "Ya Resulallah, senin ümmetin bu peygamberlerin, 80 yıllık ibadetine şaşarlar. Allah sana ondan iyisini gönderdi" diyerek, (Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır) mealindeki âyeti okudu. (Tefsir-i Mugni) Kadir gecesi hakkındaki hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allah, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsana nail olurlar. Bunlar, Kadir gecesi, Arefe gecesi, Berat gecesi, Cuma gecesi ve günleri.) [Deylemi] (Sevabını Allah'tan umarak, Kadir gecesini ihya edenin geçmiş günahları affolur.) [Buhari] (Kadir gecesinde, bir kere Kadir suresini okumak, başka zamanda Kur'an-ı kerimi hatim etmekten daha sevaptır. Kadir gecesinde bir tesbih (Sübhanallah), bir tahmid (Elhamdülillah), bir tehlil (Allahü ekber) söylemek yedi yüz bin tesbih, tahmid ve tehlilden kıymetlidir. Bu gece koyun sağımı müddeti kadar [az bir zaman] namaz kılmak, ibadet etmek, bir ay bütün geceleri sabaha kadar ibadetle geçirmekten daha kıymetlidir.) [Tefsir-i Mugni] (Kadir gecesi üç defa "La ilahe illallah" söyleyen müslümanın, birincisinde bütün günahları bağışlanır. İkincisinde Cehennemden kurtulur, üçüncüsünde Cennete girer.) [Tefsir-i Mugni] Kadir gecesi Ramazan ayı içindedir. Kadir gecesinin hangi gece olduğu, kesin olarak belli değildir. Âlimlerimiz, (Allahü teâlâ, rızasını taatte, gazabını günahlarda, orta namazı beş vakit namazda, evliyasını halk arasında, Kadir gecesini Ramazan ayı içinde gizlemiştir) buyuruyorlar. O halde Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için, hiçbir iyiliği küçük görmemeli! Gazabı günahlar içinde saklı olduğu için, hiçbir günahı küçük görmemeli; orta namazı kaçırmamak için, beş vakit namazı vaktinde kılmalı; evliya halk arasında gizli olduğu için herkese iyi muamele etmeli. Her geleni Hıdır, her geceyi Kadir bilmelidir. Resulullah, Kadir gecesinde, (Allahümme inneke afüvvün kerîmun tühıbbül afve fa'fü annî) duasını okurdu. (Ya Rabbi, sen affedicisin, kerimsin, affı seversin, beni de affeyle) demektir. Bin aydan faziletli, ne kadar kadri yüce! Sayısız günahkâr kul, affa uğrar bu gece. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Esans koklamak orucu bozmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kadın ve erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi? CEVAP: Gündüz kullanırsa oruç bozulur. Fakat guslü gerektirmez. Sual: Burnu kanayan genzine giden kanı yutarsa orucu bozar mı? CEVAP: Burundan genze giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur. Sadece kaza gerekir. Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozar. İlaçsız su ile yıkamak bozmaz. Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu? CEVAP: Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Göze damlatılan ilaç bozmaz. Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz. Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz. Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı? CEVAP: Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz. Sual: Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı? CEVAP: Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir. Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu? CEVAP: Az olduğu için bozulmaz. Sual: Gusletmek ve epilasyon orucu bozar mı? CEVAP: Gusletmekle oruç bozulmaz. Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur. Epilasyon orucu bozmaz. Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz, hepsi içeri girerse bozar. Sual: İmsak vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilaç, gündüz emilmeye başlasa oruç bozulur mu? CEVAP: İmsaktan önce konulduğu için bozulmaz. Sual: Kalb hastasıyım. Bazen çok ağrıyınca hap alıyorum. Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilaç alırsam, kefaret gerekir mi? Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı? CEVAP: Zaruret olduğu için yalnız kaza gerekir. Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz. Dil altına konulup emilen bozar. Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı? CEVAP: Diş çektirmek orucu bozmaz. Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur. Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez. Sual: Fıtır bayramına şeker bayramı denir mi? CEVAP: Bayramdan önce hurma, şeker gibi bir tatlı yemek müstehab olduğu için caizdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda ne yapmak gerekir? CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, fıtr yani Ramazan bayramında, bayram namazından önce tatlı yemek, hurma yemek, hurmayı 1, 3, 5 gibi tek adet yemek, teke riayet etmek, yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Ramazan bittiği için değil, günahlarımız affolduğu için, büyük sevab ve nimete kavuştuğumuz için bayram yapıyoruz. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bayram sabahı Müslümanlar, namaz için camilerde toplanınca, Allahü teâlâ, meleklere, "İşini yapıp ikmal edenin karşılığı nedir?" diye sorar. Melekler de, "Ücretini almaktır" derler. Allahü teâlâ da, "Siz şahit olun ki, Ramazandaki oruçların ve namazların karşılığı olarak, kullarıma kendi rızamı ve mağfiretimi verdim. Ey kullarım, bugün benden isteyin, izzet ve celâlim hakkı için istediklerinizi veririm" buyurur.) [Beyheki] Peygamber efendimiz, (Ramazanın son günü Allahü teâlâ, oruç tutanları affeder) buyurunca, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, o gün Kadir gecesi mi?) diye sual etti. Peygamber efendimiz, (Bilmez misiniz ki, iş yapana, işi bitirince ücreti verilir) buyurdu. (Beyheki) Bu mükafatları bilen bir Müslüman nasıl sevinmez ve bayram etmez ki? Bayram günleri sevinmek, neşelenmek gerekir. Hazret-i Ebu Bekir, kızı Âişe validemizin evine gidince, iki cariyenin tef çalıp oynadığını gördü. Ensar-ı kiramın kahramanlıklarını övüyor, destan söylüyorlardı. Hazret-i Ebu Bekir, Resulullahın evinde böyle şey yapılmasının uygun olmayacağını bildirerek, onların susmalarını söyledi. Peygamber efendimiz, Hazret-i Ebu Bekir'e, (Onlara mani olma! Her kavmin bir bayramı vardır, bu da bizim bayramımızdır. Bayram, sevinç günleridir) buyurdu. (Buhari) Hazret-i Ali, (Bugün, orucu kabul edilmiş, çalışmasının mükafatını görmüş ve günahları affedilmiş olanların bayramıdır) buyurdu. Hadis-i şerifte de, (Allahü teâlâ, Ramazanda dört sınıf insan hariç, herkesin günahlarını affeder. Bunlar, içki içmeye devam eden, ana-babasına âsi olan, sıla-i rahmi terk eden, mümin olmaktan ümidini kesendir) buyuruldu. (Gunye) Eğer bunlar tevbe ederse, Allahü teâlâ günahlarını affeder. Ramazandaki sevaplar bilinseydi, her günün Ramazan olması istenirdi. Hadis-i şerifte, (Ramazandaki özel sevaplar bilinmiş olsaydı, bütün yılın Ramazan olması istenirdi) buyuruldu. (Ebu Nasr) Ne mutlu günahlardan sakınarak oruç tutanlara. Bunlar, asıl bayramı ahirette yapacaklardır. Kimseye dargın durmamalı. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Din kardeşiyle 3 günden çok dargın caiz değildir. 3 gün sonra, onunla karşılaşırsa, ona selam verip hatırını sormalıdır. O kimse selamını alırsa, birlikte sevaba ortak olurlar. Selamını almazsa günaha girer. Selam veren de küs durma mesuliyetinden kurtulmuş olur.) [Ebu Davud] (Hak teâlâ şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu mağfiretten birbirine kin tutan istifade edemez. Cenab-ı Hak, "Onlar barışıncaya kadar amellerini bana getirmeyin" buyurur.) [İ.Malik] Ramazan-ı şerifi memnun ederek salan, Bugün artık sevinsin, orucu kabul olan. Çok şükür Rabbimize orucu ettik edâ. Bugün ayrıldık senden, yâ Ramazan elvedâ. >> Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Şevval ayında [bu ayda] oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şevval ayında oruç tutmak sevab mıdır? CEVAP: Her zaman oruç tutmak sevabdır. Hadis-i şerifte, (Oruç, Cehennem ateşinden koruyan bir kalkandır) buyuruldu. (Buhari) Şevval ayında tutulan orucun çok sevabı vardır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ramazandan sonra Şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.) [Taberani] (Ramazan orucu ile Şevvalde de 6 gün oruç tutan kimse, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İ.Mace] (Ramazan ayı orucu on aya, Ramazandan sonra tutulan 6 gün oruç da iki aya mukabil olur ki, böylece bir yıl oruç tutma sevabına kavuşulur.) [İbni Huzeyme] Bazı âlimler, bu 6 gün orucun vakit geçirmeden, bayramdan sonra hemen tutulmasının iyi olacağını bildirmişlerdir. Bu oruçları aralıklı tutmak da caizdir. Şevval ayında tutulan nafile veya kaza oruçlarını pazartesi ve perşembe günleri tutmak daha iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ameller, pazartesi ve perşembe günleri arz olunur. Ben de amelimin oruçlu iken arz olunmasını isterim.) [Tirmizi] (Pazartesi ve perşembe, günahların affedildiği gün olduğu için oruç tutuyorum.) [Müslim] (Cennetin kapıları pazartesi ve perşembe günleri açılır.) [Müslim] Oruç kazası olmayan nafile oruç tutmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Bir gün nafile oruç tutana, yeryüzü dolusu altın verilse, o orucun sevabını karşılamaz.) [İbni Neccar] (Gizleyerek, bir gün nafile oruç tutana, Allahü teâlâ, Cennetini ihsan eder.) [Hatib] Her ay 3 gün oruç tutmak çok iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Her [kameri] ayda, üç gün oruç tutmak, bütün yılı oruçlu geçirmek gibi sevaptır.) Buhari] (İbrahim aleyhisselam, her ayda 3 gün oruç tuttu. Allahü teâlâ da ona ömrü boyu oruç tutmuş gibi sevap verdi ve ömür boyu sanki yiyip içmiş gibi kuvvet, zindelik verdi.) [Beyheki] (Her ay 3 gün oruç tutan, yılın tamamında oruç tutmuş gibi olur.) [Müslim] (Her ay 3 gün oruç tutanın kalbindeki kin yok olur.) [Bezzar] "Eyyâm-ı biyd" denilen kameri ayların 13, 14 ve 15. günleri de oruç tutmak iyi olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ayda 3 gün oruç tutan, ayın 13, 14 ve 15. günlerinde tutsun!) [Nesai] (Her ay, eyyâm-ı biyd'de oruç tutan, yılın hepsini oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.) [Nesai] Nafile oruç tutarken uygun bir davete gidilince, orucu bozmak günah değildir. Bir mümin arkadaşı sevindirmek ve onu üzmemek için davetine gidilir. Davete gidip de orucunu bozmayan bir kimseye Peygamber efendimiz, (Arkadaşın senin için bu kadar külfete girdiği halde, sen hâlâ oruçluyum diyorsun. Şimdi ye, sonra yerine bir gün tutarsın) buyurdu. (Dare Kutni) Yine buyurdu ki: (Davete giden, Ramazan, kaza ve adak orucu değilse, [nafile] orucunu bozsun!) [Taberani] (Din kardeşinin hatırı için nafile orucu bozana, bin günlük oruç sevabı yazılır. Bu orucu kaza edince de iki bin günlük sevap yazılır.) [Şir'a] Öğleden sonra, bir zaruret olmadıkça, nafile orucu bozmamalıdır! Hadis-i şerifte, (Nafile oruç tutan kimse, öğleye kadar muhayyerdir) buyuruldu. (Taberani) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kuruluşlar, bazı gazoz ve kolalarda alkol olduğunu tespit etmiştir. Alkolün damlası da haram olduğuna göre, böyle meşrubatları içmek haram değil midir? CEVAP Son zamanlarda yoğun bir şekilde, Cezayir, Mısır gibi ülkelerde, Müslümanlar hakkında çeşitli şekilde karalayıcı bir kampanya ve saldırı furyası başlatılmıştır. Özellikle Tunus'ta tesettür yasağı başlamış, polis, sokaktaki kadınların eşarbını başından almaktadır. Mısır'da kola içmenin haram olduğuna dair haberler gelmektedir. Gazozlardaki alkol yeni değildir. Bunu belli bir zamana getirmeleri maksatlıdır. Gayeleri, (Bakın Müslümanlar meşrubat bile içmiyorlar) yaygarasını yaygınlaştırmak, bu vesile ile (işte Müslümanlık budur, bakın Müslümanlar ne hale gelmiş) dedirtmek. Belki de bazı provokatörler çıkıp, (Alkollü gazozlara hayır) sloganı ile, protestolar yapabilirler. Müslümanlar bu fitneye, Müslümanlığın kötülenmesine alet olmamalıdır. Şarap, rakı gibi alkollü içkilerin damlası da haramdır. Fakat içki olarak değil de, başka sebeplerle bulunan alkoller bu hükme dahil değildir. Birkaç örnek verelim: 1- Taze sirkelerde alkol bulunduğu kesin olarak tespit edilmiştir. Ama bu alkollü bir içecek olmayıp sirke olduğu için, içilmesi haram edilmemiştir. Şaraptan yapılan sirkenin fazileti hadis-i şeriflerle de övülmüştür. 2- Hamurda, dolayısıyla ekmeklerde de alkol olduğu da bugün kesin olarak tespit edilmiştir. Ama Peygamber efendimiz ekmek yemeyi yasaklamamıştır. 3- Portakal ve diğer meyvelerdeki alkol oranı gazozdakilerden az değildir. Bu da kesin olarak tespit edilmiştir. Ama dinimiz, içinde alkol olduğu halde, meyve yemeyi haram kılmamıştır. 4- İlaçları ve kokuları ıslah için, içlerine konulan necis mayiler [alkol gibi sıvılar] affedilmiştir. (İslam Ahlakı, Ey Oğul İlmihali kısmı) 5- S. Ebediyye'de diyor ki: Şafii'de, necis sıvıyı [mesela alkolü], ilaç ve ıtriyat ıslahı için kullanmak affedilmiştir. (Mezahib-i erbea, El-mafüvat) 6- Necis olan sıvı, mesela ispirto, ilaç, koku gibi şeylere karıştırılınca, karışım temiz olur. Bunun için, tentürdiyot ve kolonya, hanefide temizdir. (İslam Ahlakı) [Kolonya, tentürdiyot içilmez ama, elbiseye dökülünce temizlemeden onunla namaz kılmak caizdir. Temizlemek elbette evladır.] 7- Necis yağlar sabun yapılınca, şarap sirkeye dönünce temiz olur. Bütün kimyasal değişmeler böyledir. (Redd-ül muhtar, Tahtavi, Menahic-ül-ibad, S. Ebediyye) Gazoz meselesini merhum hocamıza da sormuştum. Hocamız, din âlimi olmanın yanında kimya ilmini de iyi bilen bir kimyagerdi. (Esansı alkolde eritip gazozlara koyuyorlar. İçmek caiz mi?) diye sual etmiştim. Bir kavle göre içmenin caiz olduğunu, ahir zamanda zayıf kaville bile amel etmenin, kuvvetli kavil ile amel etmek gibi sahih olduğunu bildirmişlerdi. İçine esans konan meşrubatların, kolaların hemen hepsinde az da olsa, alkol mevcuttur. Gazoz gibi bu tür meşrubatlarda esansı eritmek için kullanılan bu alkol affedilmiştir; böyle meşrubatları içmek caizdir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yöneticilerin bozuk olmasında toplumun rolü var mıdır? Onları protesto için eylemler yapmak uygun mudur? CEVAP: Elbette toplumun rolü vardır. Onlar başka yerden gelmedi ki. Yönetici, sütün üzerindeki kaymak gibidir. Süt nasılsa, kaymağı da ona göredir. Yani manda sütünün kaymağı manda kaymağı, deveninki deve kaymağı olur. Domuz sütünün kaymağı da, domuz kaymağı olur. Demek ki, süt ne ise kaymağı da öyle olur. Tavuktan tavuk yumurtası çıkar. Tavuktan deve kuşu yumurtası beklenmez. Her kaptan içindeki sızar. Bir hadis-i şerif meali: (Siz nasıl iseniz, öyle idare edilirsiniz.) [Cami-us-sagir] Yani insanlar iyi ise, iyi idareciler gelir, kötü ise kötü idareciler gelir. Ortada bir suç varsa toplumda aramalı. Toplum kötü ise, kötü idareciyi değiştirmekle iş bitmez. Gelen gideni arattırabilir. Onun için dünyadaki kötü liderlerin toplumları da kötüdür. Eylem yapmak, anarşi çıkarmak olur. Dua ederek sabretmek gerekir. Bir hadis-i şerif meali: (Bozuk bir işi düzeltemezseniz, sabredin! Allahü teâlâ onu düzeltir.) [Beyheki] Bir âyet meali de şöyle: (Ey iman edenler, sabır ve namaz ile Allah'tan yardım isteyin. Çünkü Allah elbette sabredenlerle beraberdir.) [Bekara 153] Allah'a güvenmelidir. Sabreden zafere kavuşur. Uşrun zekatı da olur mu? Sual: Uşru verilen mahsul birkaç yıl saklansa günah olur mu? Satılsa parasının zekatı verilir mi? CEVAP: Uşru verilen mahsul birkaç yıl saklansa da günah olmaz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Zekatı verilen mal kenz değildir.) [Ebu Davud, Taberani, Hâkim, Hatib, Münavi] Kenz; biriktirilmiş, istif edilmiş, stok edilen mal demektir. İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Ticaret malının zekatı verilir. Uşur vermesi gereken topraklardan hasıl olan ve miras olarak ele geçen veya hediye gibi kabul edince mülk olan şeylerde, ticarete niyet edilse de, bunlar ticaret malı olmaz. Çünkü, ticaret niyeti, alış verişte olur. Mesela, uşrunu veren veya mirastan eline uruz [herhangi bir mal] geçen kimse, satmak niyeti ile saklasa, nisab miktarından fazla olsa ve bir yıldan fazla kalsa, zekatlarını vermek gerekmez. (Redd-ül Muhtar) Bunları satınca veya kiraya verince, ele geçen mal ticaret malı olur. Zekat gününde nisaba dahil edilir. Altın ve gümüş eşya ve kağıt paralar, her ne suretle ele geçerse geçsin, zekat malı olurlar. İyi haber getirmek Sual: Sevdiğimiz kimseye sevdiğimizi, sevmediğimize de sevmediğimizi söylemek gerekir mi? CEVAP: İyi şeyler bildirilir, kötü şeyler bildirilmez. Bir hadis-i şerif meali: (Sevdiğinize sevdiğinizi söyleyin, nefret ettiğinizden de uzak durun.) [Nevafi-ul-atıra] (İyi kişi, iyi haber getirir. Kötü de kötü haber.) [İ. Asakir] Sevgi ile ilgili iki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Din kardeşini seven, ona sevdiğini bildirsin.) [Buhari] (Din kardeşini seven, onun evine gitsin ve seni Allah için seviyorum desin.) [İ. Ahmed] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hakikat kitabevince basılan NAMAZ kitabında, (Cenaze namazında selam verirken cenazeye ve cemaate niyet edilir) diyor. Niyet namaza dururken yapılmaz mı? CEVAP: Namaza dururken yapılan niyet ayrı, namaz bitip selam verirken yapılan niyet ayrıdır. Birisi namaza başlamak için niyettir, diğeri de en sonda selama ortak etmek için yapılan niyettir. Beş vakit namazı kılıp selam verirken, sağ omzumuzdaki meleğe, sağımızdaki cemaate ve imam sağda ise imama da niyet edilir. Peygamber efendimize de niyet etmek iyi olur. Sola selam verilirken de, sol omzumuzdaki meleğe ve soldaki cemaate niyet edilir. İmam solda ise imama da niyet edilir. Cenaze namazı bitip selam verilirken de, cenazeye, sağımızdaki ve solumuzdaki cemaate niyet edilir. Baştaki niyet ayrıdır. Kitapta bildirilen, selam verilirken yapılacak niyettir. Cenaze namazını kılmaya başlarken, (Allah için namaza, meyyit için duaya) diye niyet edilir. Perhiz yapmayan hasta Sual: Bir arkadaşa niye namaz kılmıyorsun dedim. (Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yoktur. Hem benim kalbim temizdir) dedi. Bu arkadaşa ne demeliyiz? CEVAP: Namaz kılmayanın kalbi temiz olmaz. Kalbimiz temiz demek kendini aldatmaktan başka şey değildir. (Benim ibadetime Allahın ihtiyacı yok) diye, yanlış düşünen kimse, perhiz yapmayan hastaya benzer. Bu hastasına doktor, perhiz tavsiye ediyor. Bu ise, (Perhiz yapmazsam doktora hiç zararı olmaz) diyerek, perhiz yapmıyor. Doktora zararı olmadığı doğrudur. Fakat kendine zarar vermektedir. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, onun hastalıktan kurtulması için, perhiz yapmasını tavsiye etmiştir. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifa bulur. Uymazsa ölür gider. Doktorun bundan hiç zararı olmaz. Bunun gibi, (Allahın benim ibadetime ihtiyacı yok) diyerek ibadetten kaçanlar da, Cehenneme gider. Şüpheye düşmek Sual: Bazen namaz kıldım mı, kılmadım mı diye şüpheye düşüyorum, tam karar veremiyorum. Ne yapmam gerekiyor? CEVAP: Namazı kıldığında şüphe eden kimse, vakit çıkmadı ise, o namazı tekrar kılar. Vakit çıktı ise artık kılması gerekmez. Namazda abdestin bozulması Sual: Namazda abdesti bozulan kimse, namazdan çıkarken selam vermesi gerekir mi, yoksa, abdest bozulunca kalkıp gider mi? CEVAP: Abdesti bozulunca selam vererek namazdan çıkar. Zammı sureyi unutmak Sual: Zammı sureyi okumayı unutan kimse, rükuda iken hatırlarsa ne yapar? Kalkıp zammı sureyi okursa secde-i sehv gerekir mi? CEVAP: Zammı sureyi okumayı unutan kimse, rükuda iken hatırlarsa, doğrulup zammı sureyi okur, secde-i sehv gerekmez. Günah işlenmez Sual: Gayri müslim bir kadın, (Benimle içki içersen veya benimle zina edersen Müslüman olacağım) dese, onun Müslüman olmasını sağlamak için bu günahları işlemek caiz olur mu? CEVAP: Asla caiz olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Buzlu kutup bölgesinde yaşayan kimse nasıl abdest alır? Çünkü su yoktur. Toprak da bulamaz ki teyemmüm etsin. Her yer buzla ve karla kaplıdır. Bu adam nasıl gusleder? CEVAP: Bu adamın evi barkı yok mu? Namaz kılan birisi, niye yanında teyemmüm edeceği çanak, çömlek, taş, mermer, tuğla gibi bir şey taşımıyor? Karların ve buzların üstünde ne iş yapıyor? Yemek yemiyor mu, su içmiyor mu? Böyle yerde nasıl yaşıyor ki? Önce siz buna cevap verin, sizin sualinizin cevabı kolaydır. Bu ateistlerin sorusuna benziyor. Çünkü onlardan çok duydum, kutuplarda nasıl namaz kılınır veya oruç nasıl tutulur diye. İslamiyet cihanşümul [evrensel, üniversal] bir dindir. Her asra, her bölgeye, her iklime uygun emir ve yasakları vardır. Dinde, ölüm hariç, çaresiz hiçbir şey yoktur. Peygamber efendimiz, (Mezhepler rahmettir) buyurmuştur. Dört mezhebin birisinde bir çıkış yolu bulunur. Dört mezhebin birinde de bulunmayan şey de zarurettir. Zaruret halinde de birçok haramlar mubah hâle gelir. Yani namazı, abdesti tehir etmek günah olmaz. Maliki mezhebinde kar ile, buz ile teyemmüm etmek de caizdir. İhtiyaç olunca Maliki mezhebi taklit edilir. Maliki mezhebini de taklit etme imkânı olmasaydı, herhangi bir sebeple teyemmüm de edemeyen, suya kavuşuncaya kadar abdesti veya guslü tehir ederdi. Soğuk Cehennem Sual: İnsan suresinin, (Müslümanlar Cennette koltuklara kurulmuş olarak bulunurlar; orada ne yakıcı sıcak görülür, ne de dondurucu soğuk) mealindeki 13. âyeti cenneti anlatmaktadır. Bu âyet Cehennemde ateşin ve dondurucu soğuğun olduğunu işaret etmiyor mu? CEVAP: Âyete biz mana veremeyiz. Ancak İslam âlimleri, adı "Zemherir" olan soğuk cehennemin olduğunu bildiriyorlar. Kütüb-i sittede bulunan bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Allahü teâlâ ateşe iki defa nefes almaya izin verdi. Biri yazın, biri kışın. Yazın en şiddetli sıcağı ile kışın zemheri soğuğu onun iki nefesidir.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesai] Cennetlik ve Cehennemlik Sual: Genel olarak kimler cennetlik, kimler cehennemliktir? CEVAP; Allahü teâlâya inanan, Onun emir ve yasaklarına riayet eden, hepsini beğenen kimse yani Müslüman olarak ölen cennete gider. Bunun tersi olan da cehenneme gider. Genelde iyi huylular cennete, kötü huylular cehenneme gider. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Cennete gidecek olanları haber veriyorum, dikkatli dinleyin. Zayıftır, mazlumdur, güçleri yetmez. Bir şey için yemin ederlerse, Allahü teâlâ, bu Müslümanların yeminlerini, muhakkak yerine getirir. Cehenneme gidecek olanları da bildiriyorum: Sertlik gösterirler ve kendilerini üstün görürler.) [Tirmizi, Ebu Davud] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müslüman bir kadın doğum yapınca günahları affolur mu? CEVAP: Evet affolur. Hamile iken, doğumda veya lohusa iken ölürse şehid olur. Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Kadın hamileliğinde, doğum yapıncaya ve çocuğu emzikten keseceği güne kadar Allah yolunda nöbet bekleyen mücahit gibidir. Bu zaman ölürse şehid ecri vardır.) [Taberani] (Hamile iken, doğumda veya lohusa iken ölen kadın şehittir.) [Ebu Davud, Taberani] (Kadın, hamile iken, gündüz saim, gece kaim ve Allah korkusu kendisinde galip olan bir mücahit sevâbı hak eder. Onu ağrı tuttuğunda kendisine verilecek sevabın çokluğunu hiç kimse bilmez. Bebeğin her emişinde bir can diriltmiş gibi sevâb alır.) [Ebuş Şeyh] Saim, oruçlu; kaim, gece kalkıp ibadet eden demektir. Allah'a isyan etmek Sual: Babam, "Kızım, açılmazsan hakkımı helal etmem" diyor. Ben de babamın kalbinin kırılmaması için ve bana hakkını helal etmesi için açılsam günah olur mu? Beyim de, açılmamı istiyor. "Ben de hakkımı helal etmem" diyor. CEVAP: Dine aykırı işte hiç kimsenin sözüne uyulmaz. Ana, baba, koca ve âmir de emretse, onun sözü yerine getirilmez. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Halıka isyan olan işte, mahluka itaat olmaz.) [Hakim] Yani Allah'a karşı gelinen, günah olan bir işte, mahluka yani insanların sözüne uyulmaz. Yaptırılan iş, Allah'ın rızasına uygun değilse, ana baba da, koca da söylese önemi yok, kalbi kırılmış olmaz. Bedduaları da geçerli olmaz. Ana babanın ve kocanın hatırı için günah işlenmez. Onlara ana hakkını, baba hakkını, koca hakkını veren de Allahü teâlâdır. Seni de onlara emanet etmiştir. Senin hakkın ne oluyor? Senin hakkını niye hiç gündeme getirmiyorlar? Hepimiz en önce Allahü teâlânın hakkına, yani dinimizin emir ve yasaklarına riayet etmeliyiz. "Anam avradım olsun" demek Sual: Anam avradın olsun ki... demek küfür olur mu? Diyenin nikahı bozulur mu? CEVAP: İnsanın anası avradı olmaz, bu cahillik, görgüsüzlük, terbiyesizliktir. Böyle yemin olmaz. Yemin Allah adına yapılır. Maalesef Türkiye'de, Allah'tan gayrisi için yemin ediliyor. Anam avradım olsun demekle, nikahına zarar gelmez, küfür de olmaz. Fakat Allah'tan başkası için yemin etmekten çok sakınmalı. Kâbe için, nâmus için, çocuğumun ölüsünü öpeyim gibi yemin etmemeli. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Babam hakkı için diyerek yemin etmeyin! Yemin, Allah ismi ile olur.) [İbdâ] (Emanet, yani nâmus için yemin eden, bizden değildir.) [Ebu Davud] (Allah'tan başka bir isim ile yemin eden kâfir olur.) [Tirmizi] Sokakta selam Sual: Yolda hanımı ile veya kızı ile gezene selam verilir mi? CEVAP: Hanımı ile gezene selam vermemeli, kızı ile gezene selam verilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Cennet sevdası ve Cehennem korkusundan dolayı yapılan ibadet kabul olur mu? CEVAP: Hiçbir Müslüman Cennet Cehennem için ibadet etmez. Allah için eder, O emrettiği için eder. Onun rızasına kavuşmak için eder. Onun sevdiklerini sever, Onun sevmediklerini sevmez. Mesela Müslümanları sever, kâfirleri sevmez. Cenneti istemek Allah rızasına aykırı değildir. Allah'ı seven, onunla buluşmayı ister. Buluşma yeri Cennettir. Cenneti isteyen, aslında Allahü teâlâ ile buluşmayı, Ona kavuşmayı istemektedir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâyı istemek ve sevmek, ahireti istemek ve sevmektir. Çünkü Allahü teâlâya kavuşmak, ahirette vaat edilmiştir ve Allahü teâlânın kulundan rızası, ahirette belli olacaktır. Hak teâlâ, ahireti sever. Beğenilenden yüz çevirmek, Allahü teâlânın davet etmesine ve beğenmesine karşı gelmektir. Yunus suresinin 25. âyetinde (Allahü teâlâ, Dar-üs-selama [Cennete] çağırıyor) buyurmaktadır. Cenneti istememek ahiretten yüz çevirmek olur. Büyükler, Cenneti, Allahü teâlânın razı olduğu yer olduğundan ve Cenneti isteyenleri sevdiği için, isterler. Cehennemden sakınmaları da, Allahü teâlânın gazap ettiği yer olduğu içindir. Yoksa, Cenneti istemeleri, nefislerine tatlı geldiği için değildir. Cehennemden kaçınmaları, orada azap ve sıkıntı olduğu için değildir. Çünkü bu büyükler, sevgilinin yaptığı her şeyi güzel görür. Bunları kendilerinin, matlubu, maksadı bilirler. Bizde gazete dağıtıcısı olarak çalışan bir gençle konuşuyorduk. Genç dedi ki: - Eskiden Allah rızası için hizmet ediyordum, şimdi ise ne kadar çok gazete satarsam o kadar para alırım diyorum ve ihlasım kalmadı, Allah rızası ikinci plana düştü, hatta hiç Allah rızası kalmadı, sadece parayı düşünüyorum. - O zaman sana yağlı bir iş var. Falanca gazete bize telefon etti, bizim gazetelerden de satan varsa, ona şu kadar para veririz dediler. Ne dersin? - Açlıktan ölsem o küfre hizmet eden gazetenin işini yapmam. - Hani sende ihlas yoktu? Gördün mü sen para için değil Allah rızası için çalışıyorsun. Rükuda topukları birleştirmek Sual: Rükuda topuk kemiklerini birleştirmeye çalışırken çok zor oluyor. Rükuda ve secdede topukları birleştirmek yeterli midir, yoksa illâ topuk kemiklerini de birleştirmek şart mıdır? CEVAP: Şart değildir. Sadece topukları birleştirmekle sünnet yerine gelir. Tam İlmihalde diyor ki: (Halebi-i kebir)de, üç yüz on beşinci sayfada ve (Dürr-ül-muhtar)da diyor ki, (Rükuda sünnetlerden birisi de, topuk kemiklerini birbirine bitiştirmektir) Bunun için, rükua eğilirken, sol ayağın topuğu, sağ ayak yanına getirilir. Secdeden kıyama kalkarken açılır. Son cümlede, (Bunun için, rükua eğilirken, sol ayağın topuğu, sağ ayak yanına getirilir) deniyor. Sadece topukları birleştirmek yeterlidir. Bunu İlmihalin müellifine yazılı olarak sormuştuk. (Topukları birleştirmek kâfidir)diye cevap gelmişti. Cennet Yolu İlmihali'nde namazın müstehabları sayılırken, (Rükuda ayakları bitiştirmek)ifadesi geçiyor. Halebi, Dürr-ül-muhtar ve Redd-ül-muhtar'da (kâbeyni [iki kâbı] birleştirmek)ifadesindeki kâ'b kelimesi, ayakların iç tarafındaki çıkıntılı kemiktir. Buna topuk kemiği de denir. Topukların birleştirilmesi yeterlidir. Bu iki kemiği zorla birleştirmeye kalkmak gerekmez, iki topuk yan yana gelince sünnet yerini bulmuş olur. Bu olayı büyütmek yanlıştır. Namazda sakin olmak esastır. Topuk kemiklerini birleştirmeye çalışarak kendini zorlamak uygun olmaz. Birleştirene de, birleştirmeyene de bir şey dememek gerekir. Kadınlar ayaklarını birleştirmez. Bu erkeklere mahsustur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çeşitli kimseler iftitah tekbirini farklı alıyorlar. 1- Ellerini kulaklarına götürmeden önce, Allahü ekber diyenler oluyor. 2- Ellerini kulaklarına götürürken Allahü ekber diyenler oluyor. 3- Ellerini kulaklarına kaldırıp Allahü ekber demeye başlıyor, bitince ellerini bağlamış olanlar var. Bunların hangisi uygundur? CEVAP: Her üç şekilde de namaza başlansa namaz sahih olur. Hatta eller hiç kaldırılmadan da tekbir alınsa namaz yine sahih olur. Ancak sünnete uyulmamış olur. 1- Allahü ekber denince namaza girilmiş oluyor. Eller bundan sonra kaldırılınca, namaz içinde iki el hareket etmiş oluyor. Bu durum, namazı bozmaz ise de, böyle hareket etmemelidir. 2- İkinci gruptakiler de, Allahü ekber dedikten sonra eller kulakta oluyor, namaz başladığı halde elleri indirmekle meşgul oluyorlar. Bu durum, namazı bozmaz ise de, böyle hareket etmemelidir. 3- Üçüncü gruptakilerin yaptıkları en uygun olanıdır. Tekbir bitince eller bağlanmış oluyor. Namaza girilince başka bir hareket olmuyor. Sahabe mürted olmaz Sual: Ubeydullah bin Cahş'ın mürted olduğu bildiriliyor. Halbuki sahabe asla mürted olmaz. Ubeydullah bin Cahş sahabi değil miydi? CEVAP: Ubeydullah bin Cahş Müslüman görünen bir münafık idi. Müslümanım dediği için Hristiyan olunca mürted oldu deniyor. Yoksa zaten Müslüman değildi. Salebe gibiydi yani, Salebe'nin de münafıklığı zekat emri gelince ortaya çıkmıştı. Resulullah efendimiz Miracdan gelince bazı kimseler, bu olayı yalanladı. Onların mürted olduğu zannedildi. Aslında onlar da inanmamıştı, böyle bir olay sebebiyle münafıklıkları meydana çıktı. Eshab-ı kiramın hepsinin Cennetlik olduğu, hakiki imana kavuştukları âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerle bildiriliyor. Bu bakımdan mürted olan, sahabi değildir. Haç satmak Sual: Turistik bölgede dükkanım var. Hristiyan turistler 'haç var mı' diye sual ediyorlar. Onlara haç satmak caiz olur mu? Bir de, Hristiyanlar, çok para veriyorlar, haç imal etmemi istiyorlar. Bize yaptırmasınlar diye çok para istedim, verelim dediler. Onlar için haç imal etmem caiz midir? CEVAP: Haç, zünnar gibi küfür alametidir. Ancak bazı âlimlere göre satmak caizdir. İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: Ücret ile kâfirin şarabını taşımak, kilise tamir etmek ve Hristiyan'a zünnar [papaz kuşağı] gibi küfür alametlerini satmak İmam-ı a'zama göre caizdir. (Redd-ül muhtar 5/251) Caiz demek yapılması lazım demek değildir. İhtiyaç olmadan yapmamak daha iyi olur. Amca baba gibidir Sual: Dul bir kadın, amcası veya dayısı ile hacca gidebilir mi? CEVAP: Amcası, dayısı onun ebedi mahrem akrabasıdır, babası gibidir. Beraber gidebilirler. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Sıkıntıların sebebi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bütün dünyada bitmek bilmeyen savaşların, sıkıntıların, felaketlerin sebebi ne olabilir? CEVAP: Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri buyuruyor ki: Kavuştuğunuz her nimet, hep Hakka imanın hâsıl ettiği kardeşliğin neticesi ve Allahü teâlânın merhameti ve ihsanıdır. Gördüğünüz her musibet ve felaket de, nefretin ve düşmanlığın neticesidir. Bunlar ise, hakkı tanımamanın, zulüm ve haksızlık etmenin cezasıdır. Bu da, hukuku kendiniz kurmaya kalkışmanın, Hak teâlâ ile yarış edebilecek ortaklara uymanın, yani imansızlığın neticesidir. Hakiki bayram Sual: Cuma gününe de bayram denir mi? Bayram ne demektir? CEVAP: Bayram, sevinç günüdür. Cuma günü Müslümanların bayramıdır. Bir hadis-i şerif meali: (Günlerin en kıymetlisi Cumadır. Cuma günü, bayram günlerinden daha kıymetlidir. Cuma, dünyada ve Cennette Müminlerin bayramıdır.) [Riyad-ün-Nâsıhîn] Hakiki bayram ise, Rabbimizin huzuruna yüz akı ile çıkmaktır. İpek, altın ve karışım Sual: Yarıdan az ipek kumaş kullanmak ve altını yarıdan az gümüş yüzük kullanmak erkek ve kadına caiz midir? Altını yarıdan az olan karışımın zekatı nasıl hesaplanır? CEVAP: Altın miktarı yarıdan az olan karışımın zekat hesabı, ağırlığı ile değil, kıymeti ile yapılır. İpek erkeklere haramdır. %50'nin altında olan ipeği erkeklerin giymesi ise mekruhtur. Kadınların ipek giymesi caiz ise de, ipek pardesü gibi elbise ile sokağa çıkmaları caiz olmaz. Kadın, altın yüzük takabilirse de, sokakta takamaz. Gümüş kaplı altın yüzük takmak erkeklere caiz olur. Çünkü altın görülmemektedir. Eğer yüzük, altınla gümüş karışımı ise, altın %50'nin altında ise, o yüzüğü kullanmak mekruh olur. Ön safa geçmek Sual: Cemaatle namaz kılarken bazen ön safta boş yer oluyor. Namaza başlamış cemaatin önünden geçerek ön safı doldurmak gerekir mi? CEVAP: Öndeki safta boş yer varken, arkasındaki safta durmak mekruhtur. Ön safa geçmek için, cemaatin önünden geçmek de günah olmaz. Hatta, birinci safta boş yer olup ikinci safta boş yer yoksa, ikinci safı yarıp birinci safa geçilir. Semavi özür Sual: Malikiyi herhangi bir sebeple taklit eden Hanefinin bir yerinden kan aksa abdesti bozulmuş olur mu? CEVAP: Maliki mezhebinde semavi özürler, yani insanın elinde olmadan hâsıl olan şeyler abdesti bozmaz. Bir yerden ilk defa kan çıkarsa, mesela bıçak ile kesilse, Malikiyi taklit eden Hanefinin abdesti bozulur. Fakat, bu yaradan daha sonra tekrar kan çıkarsa, artık bu semavi özür olur ve abdesti bozulmaz. Olgunlaşmış çıbanın patlaması da semavi özürdür. Durup dururken burnun kanaması da semavi özürdür. İdrar tutamamak, ishale mani olamamak gibi şeyler semavi özür olur, Malikiyi taklit eden Hanefinin abdestini bozmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eve yarasa girmesi uğursuzluk mudur? Şu iş bana uğurlu veya uğursuz geldi demek caiz midir? CEVAP: Uğur, iyilik getirdiği sanılan şey veya belirti, hayır, iyilik, bereket demektir. Uğursuz, kötülük ve zarar getirdiği sanılan şeydir. Uğursuzluk, bir şeyi veya bir olayı kötüye yorumlamaktır. Dinimizde uğursuzluk yoktur. Eve yarasanın girmesi uğursuzluk değildir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Müslümanlıkta uğursuzluk yoktur.) [Hadika] Yahudiler ve Hristiyanlar, uğursuzluk var sanıyorlar. Mesela Hristiyanlar 13 rakamını uğursuz sayarlar. (Şu iş veya şu ev bana uğursuz geldi) veya (uğurlu geldi) gibi sözleri söylemekte ise mahzur yoktur. Bir hadis-i şerif meali: (Bir şeyi uğursuzluğa yorma, hayra yor!) [Beyheki] Mezhebine uyan kurtulur Sual: Bir müctehid ictihad ederken yanılsa veya bir hak mezhebin bir hükmü Allah katında yanlış ise, bizim o hükümle amel etmemiz günah olmaz mı? CEVAP: Hayır. Müctehid, ictihad ederken yanılsa bile, günah olmaz, sevab olur. Allahü teâlâ, insanları kendi katındaki mutlak doğruya göre değil, müctehidin ictihadına uyup uymamakla imtihan edecektir. Bu genişliği, bu rahmeti Habibinin ümmetine ihsan etmiştir. Müctehide yani kendi mezhebine uyan kurtulur. Bir müctehidin ictihadında yanıldığını da hiç kimse bilemez. Başka âlimin farklı ictihadı, bu ictihadın yanlış olduğunu gösteremez. Allahü teâlâ, ictihada sevab verdiği için hiç bir ictihada yanlış denemez. Bu ictihadla amel edenler de sevab kazanır. Tesbihe üflemek Sual: Namazdan sonra Âyet-el kürsiyi okuduktan sonra tesbihe üflemek bid'at midir? CEVAP: Âyet-el kürsiyi okuduktan sonra ele üflemek caizdir, ele üflerken tesbihe de gelirse mahzuru olmaz. Özel olarak tesbihe üflenmez. Asr-ı evvelde kılmak Sual: Maliki'yi taklid eden de öğleyi asr-ı sanide kılabilir mi? CEVAP: İmam-ı a'zama göre, ikindi ve yatsı vakti, bugünkü ezanlardan belli bir süre sonra giriyor. Bugünkü ezanların okunduğu ilk vakitlere asr-ı evvel (birinci ikindi) ve işa-i evvel (birinci yatsı) denir. Bir mazeretle öğleyi vaktinde kılamayan asr-ı sanide değil, asr-ı evvelde kılabilir. Asr-ı sani vakti girdiğinde hâlâ öğle kılınmamışsa, artık öğleyi kaza etmek gerekir. Maliki'yi taklid eden Hanefi de, öğle ve akşam namazını, bir ihtiyaç halinde bu kavle göre, asr-ı evvelde ve işa-i evvelde kılabilir. Bir ihtiyaç olmadıkça öğle ve akşam namazları bu vakitlere bırakılmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Çok olanın kıymeti bilinmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çok kıymetli bir şey, çok olunca da kıymetli midir? CEVAP: Evet, çok olsa da kıymetlidir. Ancak çok olduğu için kıymetlinin kıymeti bilinmez. Birkaç örnek verelim: 1- Çok kimse, beş vakit namazı kılmaz, ama bayram namazını ihmal etmez. Halbuki beş vakit namaz farz, bayram namazı ise vacibdir, diğer üç mezhepte ise sünnettir. 2- Çok kimse, bayramlaşır, bayram tebriki yazar. Ama dinimizde Cuma günü bayramlardan daha kıymetlidir. Cuma günü haftada bir geldiği için o kadar hatırlanmaz. Ama bayram, yılda iki kere geldiği için daha çok önem verilir. 3- Her zaman ve her yerde çok bulunan havanın kıymeti bilinmez. Bunun için bize bedava veren Allahü teâlâya şükretmeyi hatırlamayız bile. Halbuki birkaç dakika nefes almazsak ölürüz. 4- Bir devirde, Fatih'te oturur iken, çok su sıkıntısı çekmiştik. Şimdi, her gün suyumuz aktığı halde, yani çok olduğu halde, suyu getirenlere teşekkür etmeyi bile hatırlamıyoruz. Su nimetini veren Allahü teâlâya da şükretmekten aciziz. Çünkü hiç su sıkıntısı çekmiyoruz. 5- Gözümüz her zaman gördüğü için gözümüzün görmesine şükretmiyoruz. Kulak, dil ve diğer uzuvlarımızın hepsi böyledir. Bu uzuvların biri elden gidince o zaman kıymeti anlaşılıyor. Hastalanmadıkça sağlığın kıymeti bilinmiyor. Akıl büyük nimet iken, delileri görmedikçe kıymeti anlaşılmıyor. Hatta görsek bile gülüp geçiyoruz. Hepsinden önemlisi de, doğru imana sahip olma ve bu doğru yolun büyüklerini tanımakla şereflenmektir. 6- Yaşım yetmiş civarındadır. Küçüklüğümüzde, köyümüzde elektrik yoktu. İdare denilen muma benzeyen ışıklarla idare ederdik. Şimdi elektriğe kavuştuk ama her zaman elektrik olduğu için bu çok olan nimetin kıymeti bilinmiyor. Sadece elektrik kesilince anlaşılabiliyor. Bunun gibi güneş bizi her gün aydınlatıyor, ama kaçımız, elhamdülillah bugün yine güneş doğdu diyoruz ki? Allahü teâlânın böyle sayısız nimetleri vardır. Bunlara şükretmek gerekir. 7- Selam vermek yaygın hal aldığı için, çok kimse selamın önemini bilmemektedir. Selam verip alma sevabı, farz olduğu için diğer bütün nafilelerden üstündür. Bir kimse, dünyadaki bütün fakirleri doyursa, hepsine bir ev verse yine bir selamın sevabına ulaşamaz. Farzın yanında bütün nafileler, denizin yanında damla gibi bile değildir. Su zerresi bile değildir. Bütün nafilelerin, bütün farzların yanındaki değeri böyledir. Selam verirken, selamın sünnet olduğunu düşünmeli ve o kimseye dua etmeye niyet etmelidir! Alışkanlık halinde, şuursuzca selam verilince, sevab olmaz. Bir yere girerken de, çıkarken de selam verilir. Dinimizde selamın önemi büyüktür. Selam vermek sünnet, almak farz ise de, selamda istisna var. Selam veren de, selam alan gibi farz sevabına kavuşur. Eshab-ı kiram, bir arkadaşa selam vermek ve selamını almak için yollara çıkardı. İşin önemini bilen, bu büyük sevaba kavuşmak isterdi. Farz kazası olanın nafilelerle iştigal edememesi de bu yöndendir. Ama ahmaklar, denizi bırakıp bir damla peşinde koşuyor, farzın önemini anlayamıyorlar. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mümin kendi imanı hakkında hiç şüphe etmemeli deniyor. Bu şüphe etmek ne demek, bunu vesveseden nasıl ayırt edeceğiz? CEVAP: Benim imanım var mı yok mu diye şüphe olmaz. İmansız ölebilirim diye korkmak lazım. Elhamdülillah imanlıyım demelidir. Ölünceye kadar imanım gitmeyecek diye karar vermelidir. İmansız ölebilirim diye korkmak şüphe değil, iman alametidir. Şeker bayramı Sual: Ramazan bayramına şeker bayramı demek caiz midir? CEVAP: Bayramdan önce hurma, şeker gibi tatlı yemek müstehab olduğu için fıtır bayramına şeker bayramı demek caizdir. Günümüzde dini bayramları hafife almak için, kasıtlı olarak şeker bayramı diyen ateistler çıkıyorsa da, dinin bir emrinin meydana çıkmasına vesile olması için şeker bayramı demekte sakınca olmaz, hatta iyi olur. Çiğ et yemek Sual: Çiğ et, çiğ köfte, pişmemiş etten yapılan sucuk, pastırma ve kabak, patlıcan gibi çiğ sebze yemek caiz midir? CEVAP: Caizdir. Ancak bazı kimselere çiğ et yemek zarar verir. Vücuduna zarar verirse caiz olmaz. Yani zarar veren miktar caiz olmaz. Zarar vermeyecek kadar yemek caizdir. Bu da kişiden kişiye göre değişir. Mesela birine pişmemiş bir tane patlıcan zarar verebilir, bir dilim çiğ kabak zarar verebilir. Zarar vermiyorsa, haram olmaz. Ölçüsü zarar verip vermemektir. Sigara da böyledir. Birisine günde on sigara zarar veriyorsa, ona haram olur. Zehirli zehirsiz bütün otlar ve yiyecekler mubahtır. Ancak zarar verdikleri zaman haram olur. Zuhr-i ahir Sual: Acele işimiz olunca, Cuma namazının farzını kılıp hemen çıkabilir miyiz? CEVAP: Cuma namazının birçok eda ve vücub şartları var. Bunlardan bir veya birkaçı tahakkuk etmeyebilir. Bu durumda da Cuma namazı sahih olmaz. Bunun için (Vaktine yetişip kılmadığım son öğle namazına) diye niyet ederek Zuhr-i ahir adıyla dört rekat namaz kılınması gerekir. (İbni Hümam ve İbni Âbidin) Bu şekilde kılınınca, Cuma kabul olmuş ise, bu namaz, kaza namazı yerine geçer. Cuma namazı kabul olmamışsa öğlenin farzı yerine geçer. Zuhr-i ahir namazını terk etmemeli, mutlaka kılmalıdır. Acele bir işimiz olduğu zaman, Cumanın farzını kılıp camiden çıkmak ve zuhr-i ahir namazını öğle namazı vakti çıkmadan önce başka yerde kılmak da caizdir. Kadının kıymeti Sual: Kadınların çeşitli sanayi kollarında çalışmasında bir sakınca var mıdır? CEVAP: Dinimizde kadın, geçim derdinden, düşüncesinden muaf tutulmuştur. O, çalışarak, didinerek para kazanmaya mecbur değildir. Her şeyi onun ayağına getirmek mecburiyeti vardır. Dinimiz ona bu kıymeti vermiştir. Müslüman kadın ticaret, fen, sanat ve ziraat ile uğraşmaya mecbur değil ise de, bunlarla meşgul olması, para kazanması günah değildir, kendi isteği ile çalışırsa iyi olur. Yalnız, bunlarla meşgul olurken, haramlardan sakınması şarttır. Haram işleyerek iş yapılamadığı gibi, ibadet de yapılamaz.
Levh-i mahfuz ve ümm-i kitap
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kitaplarda yazılı olan levh-i mahfuz ve ümm-i kitap aynı şey midir? CEVAP: Evet, kitaplarda birbirinin yerine kullanıldıkları da görülüyor.. Levh-i mahfuz, ezeli ve ebedi, olmuş ve olacak her şeyin Allahü teâlânın indinde yazılı olduğu kitap, levha demektir. [Şimdi küçük bir diske, birçok kitaptaki yazılar alınıyor. Bu bilinince, o kadar çok bilginin, bir levha üzerine nasıl yazılabileceği daha iyi anlaşılır.] Allahü teâlâ dilerse Levh-i mahfuzda değişiklik yapabilir. Mesela, insanın işine göre ömrü ve rızkı değişir. İyiler kötü, kötüler iyi olarak değiştirilebilir. Resulullah efendimiz her zaman, (Ey büyük Allahım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, dininden döndürme, ayırma!) anlamındaki (Allahümme, ya mukallibelkulub, sebbit kalbi, ala dinik) duasını okurdu. Hadis-i kudside, (İnsanların kalbi Rahmanın kudretindedir. Kalbleri, dilediği gibi çevirir) buyurulmuştur. (Taberani) Levh-i mahfuza ilk olarak, (Benden başka Allah yoktur. Muhammed aleyhisselam benim resulümdür ve habibimdir ve her şey benim mahlukumdur. Her şeyin Rabbiyim, Halıkıyım) yazıldı. Sonra, Peygamberleri ve kıyamete kadar gelecek insanların iyileri said olarak, kötüleri de şaki olarak yazıldı. Rad suresindeki, (Allahü teâlâ, dilediğini siler. Dilediğini değiştirmez. Ümm-ül-kitap, Ondadır) mealindeki âyet-i kerime, levh-i mahfuzu bildirmektedir. Ümm-i kitap, kitabın anası demektir. Ezeli olan kelam-ı ilahinin ismidir. Melekler, bunu anlayamaz. Zamanlı değildir. Yani burada zaman yazılı değildir. Bunu Allahü teâlâdan başka kimse bilemez. Bunda hiç değişiklik olmaz, hiç yok olmaz. (Kaza kader risalesi) Yalan yere yemin etmek Sual: Eşimle aramın bozulmaması için yalan yere yemin etmek caiz olur mu? CEVAP: Karı-kocanın arasını düzeltmek için yalan söylemek caiz ise de, yalan yere yemin etmek caiz olmaz. Zaruret olunca da, yalan yere yemin etmek caiz olmaz. Zaruret olunca tariz söylenir, yani iki manalı kelime söyleyip yemin edilir. Bir hadis-i şerif meali: (Yalan yere yemin etmek, büyük günahtır.) [T. Muhammediyye] Doğru olarak da olsa, çok yemin etmek uygun değildir. Allahü teâlânın ismine ve yemine kıymet verilmemiş olur. Şarkılarda, türkülerde, eğlencelerde yemin etmek de böyle günah olur. Altın günü tertip etmek Sual: Paramızı değerlendirmek için arkadaşlarımızla altın günü tertip etmek uygun mu? CEVAP: Uygun değildir. Faiz olur, haram olur. Para veya altın verilirken de, hediye ettim diye verirse mahzuru olmaz. Kablosuz internet Sual: Başkasının kablosuz internet hattını kullanmak caiz midir, kul hakkı olur mu? CEVAP: Eğer kullanmanın kimseye zararı olmuyorsa mahzuru olmaz. Ama mesela hattın sahibi limitli ADSL kullanıyorsa ve siz kullandığınızda limiti azalıyorsa veya başka bir zararı varsa uygun olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Âyet-el kürsinin fazileti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Âyet-el kürsinin fazileti ile ilgili hadis-i şerif var mıdır? CEVAP: Elbette vardır. Bazıları şöyledir: (Farz namazlardan sonra, Âyet-el-kürsiyi okuyanın Cennete girmesi için ölümden başka engel yoktur.) [Nesai, İbni Hibban, Beyheki, Taberani] (Evinde, Fatiha ve Âyet-el kürsi okuyana, o gün cin ve şeytan zarar veremez.) [Deylemi] (Fatiha ile Âyet-el kürsiyi okuyana, o gün cin ve insanın nazarı değmez.) [Deylemi] (Cebrail aleyhisselam dedi ki: "Cinlerden bir ifrit sana zarar vermek istiyor. Yatağa girince Âyet-el-kürsiyi oku, zarar veremez.) [İbni Ebid-dünya] (Âyet-el kürsi Kur'an âyetlerinin seyyididir. Okunduğu yerden şeytan çıkar.) [Hâkim] (Âyet-el kürsi Kur'an-ı kerimin dörtte biridir.) [Ebu-ş-şeyh] Ey Oğul İlmihali'ndeki hadis-i şerifler de şöyledir: (Namazdan sonra, Âyet-el kürsiyi okuyana her harfi için 40 sevap verilir.) (Bir kişi namazdan sonra hemen bir defa Âyet-el kürsiyi okusa, o âyet Arş-ı alaya kadar gider ve orada durmadan hareket ederek "Ya Rabbi, beni okuyan kulunu affet!" der. Hak teâlâ, mekandan ve cihetten münezzeh olarak "Ey meleklerim, şahit olun, namazdan sonra Âyet-el kürsiyi okuyan kulumun günahlarını affettim" buyurur.) (Evden çıkarken Âyet-el kürsi okuyana, 70 melek, evine dönünceye kadar dua ve istiğfar eder.) (Farz namazı bitirdikten sonra, bir kere Âyet-el-kürsiyi okuyup, 33 kere Sübhanallah, 33 kere Elhamdülillah, 33 kere Allahü ekber, bir kere de La ilahe illallahü vahdehü la şerike leh lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve ala külli şeyin kadir diyenin günahlarını Hak teâlâ affeder.) İnanmak ve beğenmek Sual: Cennete, Cehenneme ve Allah'a inanan herkes mümindir ve Cennete gider deniyor. Böyle bir şey var mıdır? CEVAP: Çok yanlış bu. Şeytan da Allah'a inanıyor, o da Cennete Cehenneme inanıyor. Hatta imanın diğer şartlarına da inanıyor. Meleklere inanıyor, Peygamberlere inanıyor, gönderilen kitaplara inanıyor. Öldükten sonra dirilmeye inanıyor. Hesaba, kitaba inanıyor yani bunları biliyor. Demek ki Amentü'ye sadece inanmakla, bunları bilmekle iman olmuyor. Amentü'de bildirilen altı esasa inanmakla birlikte, Allahü teâlâ tarafından bildirilen emir ve yasakların tamamını kabul etmek ve hepsini beğenmek de şarttır. Birini bile beğenmeyen Müslüman olamaz. Bir de Hubb-i fillah buğd-i fillah var. Yani Allah dostlarını dost, düşmanlarını düşman bilmek gerekir. Tersi, yani Allah dostlarını düşman, düşmanlarını da dost bilen kimse mümin olamaz. Demek ki Amentü'ye şeytan da inanıyor, hepsini teker teker biliyor. Ancak şeytan, inandığı, teker teker bildiği bu şeyleri kabul etmiyor, beğenmiyor ve Allah dostlarını düşman, düşmanlarını da dost biliyor. Şeytan gibi bilen ve inanan kimse mümin olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Maliki mezhebini taklid ederken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diş dolgusu, idrar ve yel kaçırma veya bir akıntı sebebiyle Maliki mezhebini taklid eden kimse, nelere dikkat eder? CEVAP: Maliki mezhebini taklid eden Hanefi, sadece gusülde, abdestte ve namazda, kendi mezhebinin şartlarına ilaveten Maliki'nin farzlarına uyup müfsitlerinden kaçar. Diğer hususları aynen Hanefi gibi yapar. Sünnet ve mekruhlarda kendi mezhebine uyar. Hanefi'den farklı olan durumlar şunlardır: 1- Gusülde niyet, muvalat ve delk farzdır. a) Gusle, abdeste ve namaza başlarken Maliki mezhebine uymaya niyet etmelidir. [Abdest aldıktan veya guslettikten yahut namaz kıldıktan sonra, Maliki'ye uymaya niyet etmediğini hatırlasa, (Bu abdesti veya guslü Maliki'ye göre aldım, namazı Maliki'ye göre kıldım) derse, yeniden abdest alması, gusletmesi veya namaz kılması gerekmez.] Niyet, gusle başlarken yapılır. Unutulursa gusülden sonra hatırladığı zaman niyet etmesi de sahihtir. Muvalat, uzuvları ara vermeden yıkamaktır. Delk nedir? Delk, yıkanan yerleri el veya havlu ile hafif sıvazlamaktır. Dokunmak da delk yerine geçer. b) Gusülde saçı hilallemek, [saç arasına iki elin parmaklarını sokup çekmek] farzdır. [Hilallemek, tarakla da yapılabilir.] c) Kadın, gusülde, saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, saçındaki örgüyü çözmez. Yani, örülü saçın dibi ıslanınca, çözmeden örgünün üstünü ıslatmak yeterlidir. Saç dibi ıslanmazsa, örgüyü açmak gerekir. Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır. [Hanefi'de de böyledir.] d) Gusülde yıkamadık yer kaldığını bir ay sonra bile hatırlasa, yalnız orayı hemen yıkaması gerekir. Yıkamazsa guslü bâtıl olur. Abdestin farzları 2- Abdestte; niyet, muvalat, delk, başın tamamını meshetmek farzdır. Niyet; elleri, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken yapılır. a) Abdestte kaşların ve kirpiklerin altındaki deriyi yıkamak, kulak arkasıyla saç arasındaki deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır. b) Altında deri görünen hafif sakalı mesh, kesif sakalı yıkamak farzdır. c) Kadın, saçının hepsini mesheder. Örülü saçını açmaz. Örgünün üstünden mesheder. d) Ayak parmaklarını hilallemek müstehaptır. Abdest alırken el parmakları açılıp kapandığı için kendiliğinden delk meydana gelir. Ayrıca hilallemek gerekmez. Hilallemenin de mahzuru olmaz. (Devamı var) ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Maliki mezhebini taklid ederken (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
3- a) Oğlana, hanımına veya yabancı kadına [cildine veya saçlarına] şehvetle dokunan erkeğin, erkeklere şehvetle dokunan kadının abdesti bozulur. Şehvetsiz dokunursa abdest bozulmaz. [Kendi ön edep yerine, elinin içi ile veya parmak uçları ile dokunan erkeğin abdesti bozulur.] b) Kan, irin, sarı su hastalık sebebiyle çıkarsa, yel elde olmadan kaçarsa, idrar tutulamasa, bunlar abdesti bozmaz. Bunun gibi, kadınlardaki akıntı da abdesti bozmaz. c) Saç tıraşı olunca, tırnak kesilince abdest bozulmaz. Sakal tıraşı olunca bozar diyen âlimler de olduğu için, jiletle veya ustura ile sakal tıraşı olunca, abdest almak iyi olur. d) Abdesti bozulduğunu bilip, sonra abdest aldığında şüphe ederse, abdest alması gerekir. Abdest aldım mı almadım mı, abdestim bozuldu mu bozulmadı mı diye şüphe edenin abdesti bozulmuş olur. Eğer, abdest aldığını ve bozulmadığını hatırlarsa abdesti bozulmuş olmaz. e) Hanefi'de, namazda iken uyumak abdesti bozmaz. Namaz dışında yan yatarak, bir şeye dayanarak uyumak abdesti bozar; fakat Maliki'de, uyku ağır değilse bozmaz. Ağır ise bozar. Mesela tehiyyatta uyuyup kalırsa abdesti bozulur; ama hafif şekilde uyusa, abdesti bozulmaz. Kıyamda iken uyursa yine bozmaz. Yani ayakta uyumak bozmaz. 4- Teyemmüm, namaz vakti girdikten sonra yapılır. 5- a) Mestin üst ve altı tamamen meshedilir. Mesti, ayağı yıkamak meşakkatinden dolayı giymek sahih olmaz. Sünnete uymak veya soğuktan korunmak niyetiyle giymek gerekir. Hiç niyet etmeden giyse, sonra bu mesti sünnete uymak niyetiyle giydim dese yine niyeti sahih olur. b) Mest üzerinde hiç necaset olmaması gerekir, mestin temiz olması farzdır. c) Mest deri ve benzerinden olur, yünden olmaz. d) Maliki'de mestin mesh müddeti yoktur. Cünüp olana kadar çıkarmak gerekmez. Sadece Cuma günleri gusül için çıkarmak sünnettir. Maliki'yi taklid eden, 24 saatten fazla giyemez. Çünkü kendi mezhebi olan Hanefi'den çıkmış sayılmaz. 6- Namazda her rekatta Fatiha okumak, iki secde arasında oturmak, rükuda, secdelerde tumaninet, yani sakin durmak ve namaz sonunda selam vermek farzdır. [Cemaat, imam arkasında Fatiha okumaz. Aynı Hanefi gibi yapılınca bu farzlar da yerine gelmiş olur.] 7- Yatsı namazının son vakti gecenin ilk üçte biridir. Bir zaruret olursa imsak vaktine kadar kılınır. [Dinimizde şer'i gece, akşamla imsak vakti arasıdır. Bu vakit üçe bölünür, çıkan, akşam vaktine eklenirse, gecenin üçte biri bulunmuş olur.] 8- El üzerine secde sahih değildir. Şafii ve Hanbeli'de de böyledir. Hanefi'de tenzihen mekruhtur. 9- Fasık veya bid'at ehli imama uymak sahih değildir. 10- Maliki'yi taklid eden, bir ihtiyaç olunca seferde Maliki'yi taklid ederek iki namazı cem edebilir. (Devamı var) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Maliki mezhebini taklid ederken (3)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Malikiyi taklidde seferilik: 11- Seferde giriş çıkış günü hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden mukimdir. 4 günden önce biteceğini sandığı işi için gittiği yerde, belki yarın giderim diye 18 günden çok kalınca mukim olur. 12- Seferde on gün kalan 15 günden az kaldığı için Hanefi'ye göre misafir sayılırsa da Maliki'ye göre mukim sayılır. Çünkü giriş-çıkış günleri hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden Maliki'de mukim olur. 3 gün veya daha az kalırsa seferi olur. Eğer Hanefi'ye uyup, 3 günden fazla kaldığı yerde 2 rekat kılarsa, namaz sahih olmaz. Çünkü Maliki'de mukim olanın 4 rekat kılması farzdır. Hanefi'de ise seferde 4 rekat kılmak mekruhtur. Maliki farz dediği için farza uyulur, 4 rekat olarak kılınır. Giriş çıkış gününde ölçü Giriş çıkış gününde ölçü imsak vaktidir. Gün, oruçta olduğu gibi imsak vaktinde başlar. Ertesi günü imsak vaktine kadar devam eder. Mesela, İstanbul'a imsak vaktinden sonra, sabah ezanı okunurken giren kimse, giriş günü olduğu için o günü saymaz. Eğer imsak vaktinden önce girerse, imsak vaktinden sonraki gün giriş günü olmaz. İmsak vaktinden sonra çıkarsa, o gün çıkış günüdür. Demek bir kimse, bir yere güneş doğarken girse, o gün giriş günü olduğu için hesaba katmaz. Üç gün kaldıktan sonra, dördüncü günü imsak vaktinden sonra, mesela güneş doğarken oradan çıksa, giriş-çıkış günleri sayılmadığı için o kimse, üç gün o yerde kalmıştır ve seferidir. (Menahic-ül-ibad) 80 km'lik mesafeye gidince Maliki'de seferi olursa da, Hanefi'de seferi olmaz. Burada Maliki'ye uyup 2 rekat kılınırsa, Hanefi'ye göre namaz sahih olmaz, 4 rekat kılması farzdır. Başka mezhebi taklid Başka bir mezhebi taklid etmek, kendi mezhebinden çıkıp, o mezhebe girmek demek değildir. O mezhebdeki taklid edilen meselenin yalnız farzlarına ve müfsidlerine uyulur. Hanefi'de sünnet olan bir şey, Maliki'de mekruh olsa da yapılır. Mesela: a) Hanefi mezhebinde, namaz kılarken, Fatihadan önce, Euzü Besmele okumak sünnet, Maliki'de mekruhtur. Maliki'yi taklid eden, Euzü Besmele okur. b) Maliki'de Sübhaneke okumak mekruh, Hanefi'de sünnettir. Maliki'yi taklit eden Sübhaneke okur. c) Bir kadının muayyen hâli 13 gün devam ediyorsa, bu kadının Hanefi'ye göre on günden sonrakiler özür olduğu için gusledip namazlarını kılar. Maliki'de, muayyen hâl 15 güne kadardır. 15 güne kadar kan kesilmeden namaz kılamaz. Böyle kadın, 15 güne kadar kan kesilmezse bekler. 16. günü gusledip namaza başlar. Hanefi'nin farz dediği on günden sonrakileri de kaza eder. Nifastaki durum da aynıdır. Yani Maliki'ye göre nifas olup da Hanefi'ye göre nifas olmayan günlerde kılınamayan namazlar sonradan kaza edilir. Böylece her iki mezhebin farzlarına uyulmuş, müfsidlerinden kaçılmış olur.
Maliki'de hayz ve nifasın durumu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Malikiyi taklid eden kadın, hayz ve nifas durumlarında nasıl hareket eder? CEVAP: 1- Hayzın en azı yoktur. Bir damla gelse de hayz kabul edilir. En çoğu ise 15 gündür. 15 günden fazla gelirse istihaza olur. [Hanefi'de hayzın en azı 3, en çoğu 10 gündür. Bundan azı veya çoğu istihazadır.] 2- İkinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 15 gün geçmesi gerekir. 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz değildir, istihazadır [özürdür], burundan gelen kan gibidir. Gusletmeden namaz kılınır. 3- Ayiseden gelen kan hayz olmaz, istihaza olur. Ayise yaşı Maliki'de 70, Hanefi'de 55'tir. 4- Hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır. [Hanefi'de istihazadır.] 5- Sezaryenle, yani karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifas olmaz. [Hanefi'de nifas olur.] 6- Nifasın azami müddeti 60 gündür. [Hanefi'de 40 gündür.] 7- Nifas görürken, 15 gün hiç kan gelmese, artık temizlenmiş olur. Bu 15 günlük temizlikten sonra tekrar kan gelirse, bu kan nifas değil, hayz kanıdır. 8- Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır. Aradaki temizlik günleri hesaptan düşülerek kanama günleri toplanıp 60 günü bulursa, bu durumda kadının nifası sona ermiş olur. Mesela 20 gün kan, 7 gün temiz, sonra 17 gün kan, 10 gün temiz, tekrar 23 gün kan görürse, kan görülen günler toplamı 60'ı bulduğu için, nifası sona ermiş demektir. 15 gün geçmeden yine kan gelirse, istihaza olur. 15 gün geçtikten sonra gelirse, hayz olur. ? Kulakları mesh etmek Sual: Tam İlmihal'de (Abdestte, kulak memesi hizasındaki deri ve saçlar, Hanefi'de yüzdendir. Yıkamak farzdır. Maliki'de baştandır, meshetmek farzdır) deniyor. Kulağı da mesh etmek farz mıdır? CEVAP: Abdestte, kulak ile saç arasında kalan arkadaki ve üsteki saçsız deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır. Yüz yıkanırken zaten kulak memesi hizasındaki deri yıkanmış oluyor. Yıkamak mesh yerine de geçer. Ayrıca mesh etmek gerekmez. Baş mesh edilirken de eller kulaklara kadar götürülünce saçlı deri ile birlikte kulağın arkasındaki ve üstündeki saçsız deri de mesh edilmiş olur. Yani kulağın kendisini mesh etmek farz değildir. Yukarıda belirtilen şekilde, üstteki ve yanlardaki saç ile kulak arasındaki saçsız deriyi mesh farzdır. ? Kan abdesti bozar mı? Sual: Bir yerim kanadığında abdestim bozulmuyor mu? CEVAP: Elimizi bıçak kesse, kan çıksa abdestimiz bozulur, fakat Maliki'yi taklid ediyorsak, bundan sonra o yaralı yerden kan çıksa artık abdestimiz bozulmuş olmaz. İlk çıkan kan bozar ondan sonrakiler Maliki'yi taklit edenin abdestini bozmaz. İlk defa sözünü yanlış anlamamalı! Elin kesildi kan çıktı abdest bozuldu, ondan sonra oradaki yaradan yani aynı yaradan çıkan kan ve irinler abdesti bozmaz. Ama öteki elini bıçak kesince yine abdesti bozulur, oradan da sonraki çıkanlar abdesti bozmaz. Yani hastalık sebebi ile gelen kan, irin, yel, idrar vesaire abdesti bozmaz. Durup dururken burnumuz kanasa semavi özür olduğu için abdestimiz bozulmuş olmaz. Elde olmadan yellenmek, elde olmadan idrar kaçırmak gibi semavi özürler Maliki'de abdesti bozmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Semavi özürle abdestin bozulması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Maliki'de ilk kez elde olmadan yel kaçarsa abdest bozulur, sonrakilerde abdest bozulmaz mı? Kan çıkması da böyle mi? CEVAP: Maliki'de abdesti bozulmaz. O anda özür sahibi olur. Namazına devam eder. Semavi özürler, Maliki'de abdesti bozmuyor. Mesela namazda ishali dışarı çıksa, çıbanından veya yarasından kan aksa, kulağından irin aksa, makattan solucan çıksa, prostat hastasından idrar damlasa, kadınlardan akıntı çıksa, basurdan kan çıksa, elinde olmadan yel kaçsa, ağız dolusu kussa, bunlar semavi özür oldukları için, hiçbirisi Maliki'de abdesti bozmaz. Abdesti bozulmadığı için namazına devam eder. Böyle bir kimsenin ayağını bıçak kesip kan çıksa, abdesti bozuluyor, çünkü bu semavi özür olmuyor. Ama ondan sonra ayağı yara olduğu için, artık o yaradan çıkan kan veya irin abdestini bozmuyor. Soğuktan el veya dudak yarılıp kanarsa Maliki'yi taklid edenin abdestini bozmaz. Yani semavi sebepler bozmaz, bir müdahale varsa bozar. ? Teyemmüm Sual: Maliki'yi taklid eden için teyemmümde farklılık var mı? CEVAP: Teyemmümde farklılık yoktur. Sadece vakit girdikten sonra teyemmüm yapılır ve her vakit namaz için yeniden teyemmüm etmesi lazım olur. ? Yıkanmadık yer görülse Sual: Maliki'yi taklid eden, abdest alıp namaz kıldıktan bir ay sonra, elinde yağlı boya görse, boyayı kazıyıp yıkasa, kıldığı namaz ve abdesti sahih mi? CEVAP: Evet sahihtir. ? Muvalat nedir? Sual: Maliki mezhebinde farz olan muvalat nedir? CEVAP: Muvalat, her uzvu, birbiri arkasından ara vermeden, acele olarak yıkamaktır. Başka bir ifade ile, normal şartlar altında, bir önce yıkadığı uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir. Çok kısa zamanda yapılan bir iş, muvalata engel olmaz. Mesela, abdest alırken kapıdan biri girse, gelenin kim olduğuna bakılsa, muvalata mani olmaz. Musluktan su kesilse, kovadaki suyu almak veya bitişik odadaki musluğa gidip, o musluktan abdest almak, muvalatı engellemez. Sağ ayağı yıkadıktan sonra, kolayca giren bir çorabı hemen giyerek öteki ayağı yıkamaya başlamak da muvalata mani olmaz. Yavaşça giyerse, normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara verilirse, muvalata mani olur. Abdest alırken çorabın birisini veya ikisini çıkarmak muvalata mani olmaz. Uzuvların kuruyup kurumaması mutlak ölçü değildir. Çünkü sıcak ve rüzgarlı havada, uzuvlar hemen kuruyabilir. Yahut soğuk ve rüzgarsız bir yerde, uzuvlar geç kuruyabilir. Uzuvlar kurumadı diye, başka bir iş yapmak muvalata mani olur. Hararetli vücutta, uzuv tez kuruyabilir. Demek ki, kuruyup kurumaması kesin ölçü değildir. İbni Âbidin hazretleri de, Hanefi'ye göre muvalatı anlatırken, (Toprakla teyemmüm ederken de, su ile yıkamak olmadığı halde, normal şartlarda bir uzuv kuruyacak kadar ara vermek muvalata manidir) buyuruyor. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Hastalıkta namazı cem etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diş dolgusu olan hastanın, iki namazı cem için niye Hanbeli'yi değil de, Maliki'yi taklid etmesi gerekir? CEVAP: Çünkü gusülde Hanbeli'de ağzın içini yıkamak farzdır. Dolgusu olan Hanbeli'yi zaruret olmadıkça taklit edemez. Maliki'de de bu işe bir çare olduğuna göre Hanbeli'yi taklide ihtiyaç kalmıyor. Diş çektirmek Sual: Bugün öğleye doğru dişimi çektirdim, çektirdikten sonra diş etinde kanamalar devam ediyor. Maliki'yi taklid ediyorum. Öğleyi kaçırmamak için, abdest aldım namazımı kıldım. Ve kanama hâlâ devam ediyor. Kıldığım öğle namazının kazasını kılmam gerekir değil mi? CEVAP: Abdestiniz bile bozulmamıştır. Abdesti bozan başka bir şey olmamışsa o abdestle ikindiyi de akşamı da kılabilirsiniz. Kanamak Maliki'de abdesti bozmaz. Namazı kaza etmek gerekmez. Niyeti unutmak Sual: Maliki mezhebini taklid eden bir kişi namaz, gusül ve abdestte "Maliki mezhebine uymaya" niyetini unutursa ne yapmalı? CEVAP: Bir gün sonra hatırlarsa bir gün sonra eder, üç gün sonra hatırlarsa üç gün sonra eder, üç ay sonra hatırlarsa üç ay sonra eder. Asrı evvelde kılmak Sual: Maliki'yi taklid eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi'yi taklid edip öğleyi asr-ı evvelde kılması caiz mi? CEVAP: Evet caizdir, çünkü bir ihtiyaç hasıl olmuştur. Keyfi olarak geciktirmesi caiz olmaz. İkindiyi asrı sanide kılmak Sual: Hanefi'nin ikindiyi asr-ı sanide kılması iyi olduğuna göre Maliki'yi taklid eden de kılabilir mi? CEVAP: Maliki'yi taklit edenin de ikindiyi asr-ı sanide kılması iyi olur. Bir mahzuru olmaz. Harac olmadan öğleyi asr-ı evvelde kılamaz. Şehvetsiz öpmek Sual: Maliki'yi taklid eden bir kimse, eşini şehvetle veya şehvetsiz öpünce abdesti bozulur mu? CEVAP: Şehvetle öperse bozulur, "veda öpüşü" denilen öpüşle öperse bozulmaz. Genelde insan kendi eşine karşı fazla şehvet duymaz, yani öpmekle hemen şehvetlenmez. Ama şehvetlenmiş ise abdesti bozulur. Hanefi'de şehvetlense de bozmaz. Guslederken Sual: Malikiyi taklid eden, guslederken avret yerlerini el ile delk yapamasa olur mu? CEVAP: Banyoya girince, önce avret yerleri yıkanır. Ondan sonra gusledilir çıkılır. Bununla da namaz kılınır. Çünkü abdestten sonra avret yerine dokunulmamış oluyor. Delk demek mutlaka ovmak demek değildir. Peştamalla, havlu ile kese ile, lif ile dokunmak da delk yerine geçer. Donun üstünden el ile dokunmakla da delk olmuş olur. Çıplak el değmezse abdest de bozulmamış olur. Kanlı çamaşırla namaz Sual: Maliki'yi taklid eden, basurdan dolayı çamaşıra fazla kan bulaşmış iken namaz kılabilir mi? CEVAP: Kolayca temizlenemiyorsa, o haliyle kılabilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Namazda çıbanın patlaması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Maliki mezhebini taklid ediyorum. Namaz kılarken çıbanım patladı ve ben bunu hissettim. Namazdan sonra baktım ki kan ve irin el ayasından daha çok yere yayılmış. Abdestim bozuldu mu, namazım sahih oldu mu? CEVAP: Abdest bozulmadığı gibi, namaz da sahih olmuştur. Namazdan önce olsaydı, yine abdestinizi bozmazdı ancak imkân ve vakit varsa çamaşırı değiştirmek gerekirdi, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz. Buna da imkân yoksa, o hâliyle kılmakta mahzur yoktur. Eli hilallemek Sual: Maliki'de abdestte veya gusülde el parmaklarının arasını hilallemek de farzdır. Bu farz sadece parmaklarımızı açıp kapatmakla yerine gelir mi? Çünkü kendiliğinden iki parmak birbirine dokunuyor. CEVAP: Evet açıp kapatmakla yerine gelir. Ayrıca hilallemek gerekmez. Örülü saçları açmak Sual: Maliki'yi taklid eden kadın, abdestte ve gusülde, örülü saçını çözmesi gerekir mi? CEVAP: Maliki'de, kadının, abdestte örülü saçını açması gerekmez. Örgünün üstünden hepsini mesh eder. Gusülde de saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, örgüyü çözmek yine gerekmez. Hanefi'de de böyledir. Yani kadınlar, örülü saçın diplerini ıslatınca, örgüyü yıkamak lazım değildir. Saç dipleri ıslanmazsa, örgüyü açmak lazım olur. Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır. Maliki'de guslederken saçları hilallemek de gerekir. Anlamadan Kur'an okumak Sual: "İslamcı yazar" diye bilinenlerden birisi, (Mukabele okumak ve dinlemek uygun değildir. Kur'anı okuyanın ve dinleyenin anlaması şarttır. Papağan gibi okumak, fayda yerine zarar verir) diyor. Her milletten Müslüman olanlar var. Kur'anı herkesin anlaması mümkün olmadığına göre, Arapça bilmeyenlerin Kur'an okuması günah mıdır? CEVAP: Kur'an-ı kerimi, lisanı Arapça olanlar bile anlayamaz. Hatta evliyanın ve ulemanın en büyükleri olan Eshab-ı kiram bile, âyetlerin manalarını Resulullaha sual ederlerdi. Bir hadis-i şerif meali: (Kur'an-ı kerim Allahü teâlânın metin [sağlam] ipidir. Manalarının hepsi anlaşılmaz. Çok okumak ve dinlemekle eskimez.) [İbni Mace] Kur'an-ı kerimin, çok veciz olup, bitmez tükenmez manalarının bulunduğu, bütün manaları bildirilse bile, yazmak için kağıt ve mürekkep bulunamayacağı bizzat Kur'an-ı kerimde bildirilmektedir. Mealen buyuruluyor ki: (De ki, Rabbimin [ilmini, hikmetini bildiren, hayrete düşüren] sözleri için, denizler mürekkep olsa, bir o kadar daha deniz ilave edilse, denizler tükenir, Rabbimin sözleri tükenmez.) [Kehf 109 - Beydavi] Demek ki, her Arapça bilen, Kur'an-ı kerimi anlayamaz. İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: (İmam-ı Ahmed bin Hanbel, Cenab-ı Hakkın, (Anlayarak da anlamayarak da Kur'an-ı kerim okuyan, benim rızama kavuşur) buyurduğunu bildirmektedir.) [İhya] İslam âlimlerinin en büyüklerinden, Hanbeli mezhebinin reisi İmam-ı Ahmed hazretleri böyle buyururken, hâlâ herkesin Kur'an-ı kerimi anlayarak okuması gerektiğini söylemek ne büyük gaflettir! > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: En faziletli iman nedir? CEVAP: İmanın altı şartına inanıp, hubb-i fillah buğd-i fillaha sahip olduktan sonra, hep Allahü teâlâyı hatırlamak, her işini dine uygun olarak, Allah için yapmaktır. Bir hadis-i şerif meali: (En faziletli iman, nerede olursan ol, Allahü teâlânın seninle beraber olduğunu bilmendir.) [Taberani] Mezhebsiz ehli sünnet olmaz Sual: Mezhebsiz bir kimse, kendi anlayışına göre bir o mezhebden bir bu mezhebden alarak ibadet etse, Ehl-i sünnet itikadına aykırı hiçbir itikadı da olmasa, bu kimseye Ehl-i sünnet denmez mi? CEVAP: Bugün için dört hak mezhebden birisine uymayan kimse Ehl-i sünnet olamaz. Ehl-i sünnet olabilmek için dört hak mezhebden birisine de uyması gerekir. Uymazsa mezhebsiz olur. Mezhebsiz olan da Ehl-i sünnet olamaz. Akıntısı olanın abdesti Sual: Maliki'yi taklid eden bir kimsenin çıbanı, basuru veya başka bir akıntısı olsa, ara sıra idrar kaçırsa, sabahleyin aldığı abdest ile; abdesti bozan başka bir şey olmazsa, yatsıyı da, o abdest ile kılabilir mi? CEVAP: Evet kılabilir. Her vakitte abdest alması gerekmez. Vaktin sonu beklenmez Sual: Hanefi mezhebinde henüz özür sahibi olmayan, akıntısı kesilmezse o vaktin sonuna kadar bekler mi? Vücudunun herhangi bir yerinde akıntılı yara meydana gelse, bu yara kısa veya çok uzun sürse Maliki'yi taklit ederken guslünü de Maliki'ye göre mi alması gerekir? CEVAP: Özür sahibi olsaydı, vaktin sonuna kadar beklemesi gerekmezdi. Vakit girince hemen abdestini alıp namazını kılardı. İlk defa olan bu akıntıda ise, akıntının kesilip kesilmeyeceği bilinmediği için, vaktin çıkmasına abdest alıp farzı kılacak kadar zaman [10-15 dakika] kalınca, abdest alıp namazını kılar. İkindi vakti böyle bir durum olunca, akşam ezanına kadar, yatsı vaktinde de böyle bir durum olunca imsak vaktine kadar beklemesi gerekir. S. Ebediyye'de deniyor ki: Bir namaz vakti girdikten, farzı kılacak kadar zaman sonra özür başlasa, vaktin sonu yaklaşıncaya kadar bekler, hiç durmadı ise, vaktin sonunda abdest alıp, o vaktin namazını kılar. Namaz vakti çıktıktan sonra, sonraki namaz vakti içinde durursa, önceki namazını iade eder. İkinci namaz vaktinin başından sonuna kadar hiç kesilmezse, özür sahibi olduğu anlaşılır ve kılmış olduğu önceki vaktin namazını iade etmez. Ancak, böyle durumlarda, ikindiyi akşama [mekruh vakte] kadar geciktirmemek ve yatsıyı gece yarısından sonra kılmamak için Maliki mezhebine uyarak vaktin sonunu beklemeden abdest alıp namazını kılabilir. Abdesti bozacak başka şey olmamışsa, bu abdestle beş vakit namaz kılabilir. İşte, çarşıda, pazarda, yolculuk veya benzer yerlerde olup da, gusletme imkanı yoksa, Maliki'ye göre gusletmeden de Maliki'yi taklit edebilir. Gusletme imkanı varsa gusletmesi gerekir. Gusülde, abdestte ve namazda Malikinin şartlarına uyması gerekir. Çünkü bu üçü birbirine bağlıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah'tan başkasına secde etmek küfür değil mi? Küfür ise, ne diye Allah, Hazret-i Âdem'e secde edilmesini meleklere emretti? Neden Müslümanlar Kâbe'ye secde ediyorlar? CEVAP: İbadet niyetiyle Allah'tan başkasına secde etmek küfürdür. Saygı için yapılırsa küfür olmaz, haram olur. Çünkü Âdem aleyhisselamdan, İbrahim aleyhisselama kadar, selamlaşma, birbirine secde etmekle olurdu. Sonra, bunun yerine boynuna sarılmakla oldu. Muhammed aleyhisselam zamanında, el ile müsafeha sünnet oldu. Kâbe'ye karşı secde edilir. Kâbe için secde edilmez. Kâbe için secde eden kâfir olur. Kâbe kıbledir, kıble istikametinde Allah'a secde edilir. Secde, Kâbe için değil Allah içindir, kıblesi Kâbe'dir. Allahü teâlâ da, Âdem aleyhisselam istikametinde kendisine secde edilmesini emretti. Ama İblis bunu da kabul etmedi. Âdem aleyhisselama saygı için secde etmesini de emredebilirdi. Yukarıda bildirildiği gibi, Âdem aleyhisselam zamanında selamlaşmak secde etmekle oluyordu. Bu manada da olsa, İblis, Âdem aleyhisselama saygı göstermeyi kabul etmedi. Aslında Allahü teâlânın emrine karşı geldi. Karşı gelmek niye küfür olsun ki denebilir. İblis, Allahü teâlânın bu emrini beğenmedi, (Ateşten yaratılan bir varlık, topraktan yaratılana nasıl saygı gösterebilir. Bu emrin yanlış) dedi. Allahü teâlânın emrini beğenmediği için kâfirlerden oldu. Mekruh vakitler Sual: Kaza namazı ve nafile namazlar, hangi vakitlerde kılınmaz? CEVAP: Şu üç vakitte kaza namazı ve nafile kılınmaz: 1- Güneş doğarken [Güneşin doğmasından itibaren 50 dakika geçene kadar]. 2- Güneş, öğle üzeri tam tepedeyken istiva vakti, yani öğleye 20 dakika kala. 3- Güneş batarken, yani akşama 40 dakika kalınca. [O günün ikindisi hariç] Bu üç vakit hariç, her zaman kaza namazı kılınır. Kaza namazı kılması caiz, fakat nafile namaz kılması mekruh olan vakitler de şunlardır: 1- İmsak vaktinden sonra, güneş doğana kadar olan vakitte, yani sabah namazının farzından önce ve sonra nafile namaz kılınmaz. Sabahın farzından önce sadece sabahın sünneti kılınır. Farzdan sonra sabahın sünneti de kılınmaz. 2- İkindi namazının farzı kılındıktan sonra, güneş batana kadar nafile kılınmaz. 3- Güneş batımından, akşam namazının farzının kılınacağı vakte kadar nafile kılınmaz. Farz ve nafile kılınması mekruh olan vakitler haricinde her zaman farz ve nafile kılınır. Şu hallerde de farz ve nafile namaz kılmak mekruhtur: 1- Hatibin minbere çıkıp henüz hutbeye başlamadığı sırada, 2- Hutbe okunurken, 3- Hutbe bitiminden namazın başlayacağı ana kadar. 4- Cemaatle namaz için ikamet okunacağı sıra ve ikamet okunurken. 5- İmam namaza durduğu andan itibaren. 6- Bayram günü hutbe okunurken. 7- Hac hutbesi okunurken ve yağmur duası hutbesi esnasında.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hoca hakkı, ana-baba hakkından önce mi gelir? CEVAP: Bir kimseye Ehl-i sünnet itikadını, dinini, imanını öğreten, iki cihan saadetine kavuşmasına vesile olan hocasının hakkı elbette ana-baba hakkından önce gelir, yoksa her hoca denilen kimsenin değil! Bir hadis-i şerif meali: (Üç türlü baba vardır: Dünyaya getiren baba, kızını veren baba ve ilim öğreten baba. Bunların efdali, hocasıdır.) [Umdet-ül İslam] Evladına dinini, Ehl-i sünnet itikadını öğretmeyen ana-babanın evladı üzerinde ana-babalık hakkı olmaz. Günah işlemeye karar Sual: Bir günahı işlemek için karar verilse ama yapılmasa yine günah olur mu? CEVAP: Günah işlemeyi düşünmek, işlemeye niyet etmek, karar vermek günah olmaz, yapmak günah olur. Diğer ümmetlerde karar vermek de günah idi. Bu ümmete günah olmadı. Bu da ümmet-i Muhammed'e Allahü teâlânın bir ihsanıdır. Yalnız "Allah" demek Sual: Konuşurken, vaaz ederken (Allah diyor ki) demek uygun mu? CEVAP: Uygun değildir, saygısızlık olur. Hatta "Allah teâlâ" demek de uygun değildir. "Allahü teâlâ" demelidir. Allahü teâlânın ismini söyleyince, işitince, yazınca, "celle-celalüh", "teâlâ" gibi saygı sözlerinden birini söylemek, yazmak birincisinde vacib, tekrarında ise müstehabdır. Resulullah efendimizin ismini işitince salevat söylemek de böyledir. (Redd-ül muhtar) Depremden kaçmak Sual: Deprem olurken dışarıya kaçmak caiz midir? CEVAP: Peygamber efendimiz, yolda eğri duvarın önünden koşarak geçince, Allahü teâlânın kaza ve kaderinden mi kaçıyorsun dediler. (Allahü teâlânın kazasından, yine onun kazasına kaçıyorum) buyurdu. (Hindiyye) Deprem olurken kapalı yerde isek dışarıya kaçmanın caiz hatta müstehab olduğu kitaplarda yazılıdır. (Redd-ül Muhtar, Bezzaziye) Fakat kaçmak tehlikeli olacaksa içeride kalıp, tedbir almak gerekir. Evde hayvan beslemek Sual: Evde hangi hayvanları beslemek caizdir? CEVAP: Hayvanları eve, kafese hapsetmek günahtır. Evde kediden başka hayvan beslenmez. Kanarya, muhabbet kuşu gibi, kafese alışık olan kuşlar, dışarıya bırakılınca yaşaması zor olacağı için kafeste beslemek caiz olur. Bülbülü kafese hapsetmek caiz değildir. Balık zaten suda yaşar, akvaryumda beslemenin mahzuru olmaz. (Ey Oğul İlmihali) Köpek evin içine sokulmaz. Bir ihtiyaç varsa bahçede beslemek caiz olur. Güvercini, etini yemek için beslemek caizdir. Oyun ve eğlence için caiz olmaz. Maymun gibi vahşi hayvanları ve papağan gibi kuşları beslemek de caiz değildir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Namazda bir uzvun açılması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: S. Ebediyye kitabında namazı bozanlar bahsinde, (Bir rükünde, üç kere Sübhanallah diyecek kadar avret yeri açılırsa namaz bozulur) deniyor. Bir uzvun tamamı mı, yoksa dörtte biri mi açılırsa namaz bozulur? CEVAP: Bir uzvun tamamı değil, dörtte biri açık kalırsa bozulur. Çünkü yine S. Ebediyyenin setri avret bahsinde, (Avret uzuvlarından birinin dörtte biri, bir rükün açık kalırsa, namaz bozulur) deniyor. Fıkıhta, bir uzvun dörtte biri, tamamı yerine geçer. Mesela başı mesh etmek farzdır. Dörtte birisi mesh edilirse tamamı mesh edilmiş sayılıyor. Kol bir uzuvdur. Namazda kadınların kolunun dörtte biri açılırsa namaz bozulur. Erkeklerin kolunun dörtte biri açılırsa namaz mekruh olur. Rüknün uzunluğu Sual: Namazın içindeki farzlar, yani kıraat, rüku ve iki secde, son rekatta oturmak, birer rükün olduğuna göre, rüknün uzunluğu değişik oluyor. Kıraatte, Bekara suresini sonuna kadar okumak bir rükün olursa, bir rükünde bir uzvun açık kalması çok uzun bir zaman olur. Son oturuşta ise Ettehıyyatü okunuyor. Orada da rükün miktarı uzun olmuyor mu? O halde, üç kere Sübhanallah diyecek kadar geciktirmek ifadesi hangi rükünler için geçerlidir? CEVAP: Bütün rükünler için geçerlidir. İster kıyamda olsun, ister son teşehhüdde olsun ister rüku ve secdede olsun, avret uzuvlarından birinin dörtte biri, üç kere Sübhanallah diyecek kadar açık kalırsa, namaz bozulur. Rükuda, secdede, sadece Sübhanallah diyecek kadar durmak farzdır, yani rükündür. Ama orada da üç kere Sübhanallah diyecek kadar avret yerinin açık kalması namazı bozar. Son teşehhüdde de, kıyamda kıraat okurken de üç kere Sübhanallah diyecek kadar, avret olan yerin açık kalması namazı bozuyor. Kötüler de hizmet edebilir Sual: Dine hizmet edenin salih olması mı gerekir? Günahkâr da hizmet edemez mi? CEVAP: Öyle bir şart yok. Herkes hizmet edebilir. Bir hadis-i şerif meali: (Allahü teâlâ, bu dini bir facirle de kuvvetlendirebilir.) [Buhari] Facir, haramlara dalmış günahkâr ve kötü insan demektir. Hak helal etmek Sual: Ahirette lazım olur diye hakkımızı Müslüman olana helal etmemek daha uygun olmaz mı? CEVAP: Hayır. Helal etmek daha iyi olur. Hani derler ya, "kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez" diye. Eğer biz hakkımızı bir Müslümana helal edersek, hakkımızdan daha çoğunu Allahü teâlâ bize ihsan eder. Sadece Müslümanlara değil, kâfirlere de hakkımızı helal etmemiz iyi olur. Hatta kıyamete kadar devam edecek olan haklarımızı helal etmeliyiz. Ahiretteki ihtiyaçlarımızı düşünerek herkese hakkımızı helal etmek iyi olur. Kraldan çok kralcı Sual: Kâfir hükümdarlara kral dendiği için, Müslüman bir kimseye, (Kraldan çok kralcı geçiniyor) demek küfür olur mu? CEVAP: Küfür olmaz, öyle söylemek caizdir. Bu bir deyimdir. Sahibi veya yetkilisi razı oluyor, sana ne oluyor da razı olmuyorsun demektir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mecellede âdete ait hükümlerde değişiklik olabilir deniyor. Buna bir iki örnek verilebilir mi? CEVAP: Üç örnek verelim: 1- İmam ve müezzinin ücret alması caiz değildi, şimdi caizdir. Çünkü şimdi bu işleri ücretsiz, sırf Allah rızası için, hiç aksatmadan yapacak kimse bulmak çok zordur. 2- Eskiden açık havada ramazan hilâlini çok kişinin görmesi gerekirdi, şimdi iki kişi görse kâfi gelir. 3- Eskiden hapis ile ikrah, mülci değildi. Şimdi mülci ikrahtır. Mülci ikrah, insanın rızasını ve ihtiyarını yok eden tehdittir. Zorlanan şeyin yapılması zaruri olur. Bu da, ölüm, bir uzvun veya bütün malın telef olması veya bu ikisine sebep olacak hapis ve dayak demektir. Duaları izin ile okumak Sual: Yapılan zikirler için bir âlimden izin almak gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Fakat bir duayı, zikri şifa için veya bir ihtiyacın hasıl olması için okurken, izin ile okumak şifanın hasıl olmasına sebep olur. Muhammed Masum hazretleri buyurdu ki: Farz ve sünnet olan amelleri, zikri, dua ve âyet-i kerime okumayı sevab kazanmak için yaparken, izin almaya gerek yoktur. Bunları şifa için, bir ihtiyacın hasıl olması için okurken tesir etmeleri, üstadın izin vermesine bağlıdır. (2/36) İmam-ı Rabbani hazretleri de, (Kalbin temizlenmesi için, zikri izin ile yapmalıdır) buyuruyor. (c.3 m.25) Mürşid-i kâmillerin kitaplarından öğrenip okumak, izin almak olur. İzin alan, izin verenin vekili olur. Bunun okuması, vekil edenin okuması gibi tesirli, faydalı olur. (İslam Ahlakı) Sebepli yaratmak Sual: Allahü teâlâ her şeyi âdeti gereği sebepli mi yaratır? Sebep olmadan da yarattığı şeyler yok mudur? CEVAP: Allahü teâlânın yaratması iki türlüdür: Birincisi, (OL) der, hemen o şey oluverir. İkincisi ise sebeplerle yaratır. Allahü teâlânın âdeti, her şeyi sebeplerle yaratmaktır. Çocuk olması için ana ve babayı sebep kılmıştır. Dilerse baba olmadan veya hem ana hem baba olmadan da yaratabilir. Mesela Hazret-i İsa'yı babasız, Hazret-i Âdem'i ise anasız babasız yaratmıştır. Mucize ve keramet böyle değildir. Allahü teâlâ bunları sebepsiz olarak, harika olarak yaratır. Sebebe yapışmak, Allahü teâlânın âdetine uymaktır. Allahü teâlânın sebepsiz yaratması, âdetin haricine çıkmak olur, harika olur. Şiir yazmak Sual: Şiir yazmanın, okumanın mahzuru var mıdır? CEVAP: Mahzuru yok ise de, her zaman şiirle meşgul olmamalıdır. İki hadis-i şerif meali: (Şiir, güzeli daha güzel, çirkini daha çirkin olan bir sözdür.) [Buhari] (Bazı şiirlerde apaçık bir hikmet vardır.) [Buhari] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İkindinin sünnetini kılmayan bir hocaya niye kılmadığını sorunca, (Peygamber efendimiz ikindi namazını devamlı kılmaz, çok zaman terk ederdi. Biz de O'nun sünnetini yapıyoruz. Çünkü O'nun yaptığını yapmak, yapmadığını yapmamak bize sünnettir) dedi. Böyle düşünmek uygun mu? CEVAP: Böyle düşünmek çok yanlıştır. Resulullah efendimizin yaptıklarını yapmak sünnettir, yapmadıklarını yapmamak sünnet olmaz. İslam âlimleri, (Sevab getirecek iş yapmak sünnettir, sevabdan mahrum iş yapmak sünnet olmaz) buyuruyor. Birkaç örnek verelim: 1- Resulullah, uçağa binmediği için uçağa binmemek sünnettir demek çok yanlıştır. 2- Resulullah, bilgisayar kullanmadığı için bizim de bilgisayar kullanmamamız sünnet olamaz. 3- Peygamber efendimiz, ameliyat olmamıştır, ameliyat gereken bir hastalıktan dolayı ameliyat olmamak sünnettir demek cahilliğin daniskasıdır. Resulullah efendimizin bütün yaptıklarını yapmak, yapmadıklarını yapmamak gerekmez. Yani Resulullahı her hususta taklid caiz olmaz. Çünkü Mevahib-i Ledünniyye kitabında bildirildiğine göre, yalnız Peygamber efendimize mahsus farzlar ve haramlar vardır. Mesela kurban kesmek, kuşluk namazı, sabah namazının sünneti ile gece namazı kılması, misvak kullanması, istişare ile iş görmesi, gördüğü yerde ve zamanda münker bir işi değiştirmesi, başladığı işi bitirmesi, sadece Peygamber efendimize mahsus farzlardan idi. Resulullaha mahsus haramlar da vardır. Kitap ehli olan kadınla evlenmesi, zekat, sadaka alması haram idi. Zengin de olsa zekat vermesi farz değil idi. Şimdi ahmağın birisi çıkıp Peygamberimiz zekat vermezdi, ben de ona uyarak sünnet olsun diye zekat vermiyorum diyebilir mi? Bu konuda çok örnekler vardır. Mevahib kitabından birkaç örneği bildirelim: 1- Resulullah dörtten fazla kadın ile evlendi. Ona uymak için dörtten fazla kadınla evlenmek sünnete ittiba olmaz, aksine haram olur. 2- Resulullah yazı yazmazdı. (Ona uymak için yazı yazmamak sünnet olmaz.) 3- Miras bırakması haram idi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Biz Peygamberler, miras bırakmayız. Bize kimse vâris olamaz.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Miras bırakmamak sünnete ittiba olmaz.) 4- Soğan sarımsak gibi çirkin kokulu şeyleri yemesi haram idi. Resulullaha uymak için soğan sarımsak yememek sünnete ittiba olmaz. 5- Şiir söylemesi haramdır. Şiir söylememek sünnete ittiba olmaz. Öyle olsa idi, birçok ulema ve evliya şiir yazmazdı. 6- Ölen müminin borcunu ödemek, ona farz idi. Bizim de ölenlerin borcunu ödememiz gerekmez. 7- Resulullahın zekat alması haramdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Bizim zekat almamız helal değildir.) [Tirmizi, Ebu Davud] İmam-ı Münavi hazretleri buyuruyor ki: Peygamberlere zekat farz değildir; çünkü zekat, malın kirini temizlemek içindir. Peygamberler kirlenmekten masumdur. (Cami-üs-sagir şerhi) Resulullaha uymak için zenginin zekat vermemesi sünnete ittiba olmaz, haram olur. Bunun gibi örnekler çoktur. Resulullah, gayri müekked sünnetleri bazen terk ettiği için bizim de terk etmemiz O'na ittiba değil, O'nun emrine muhalefet olur. Çünkü O namaz kılın buyuruyor, namazı bırakın demiyor. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kabir ziyaretinde hayzlı, Fatihayı Besmelesiz mi okur? Cenaze namazında cenaze duasını bilmeyen de Fatihayı besmelesiz mi okur? CEVAP: Hayzlının Fatihayı dua niyetiyle okuması caizdir, besmele çekmesinin mahzuru olmaz. Dua niyeti olmadan âyetleri ve Fatihayı besmelesiz de olsa okuyamaz. Dua ayetlerini besmeleli veya besmelesiz okuyabilir. Hayzlı kadın, dua niyetiyle Fatiha okuyup ölülere bağışlayabilir. Cenaze duasını bilmeyen Fatihayı okur. Ayet olarak okumaz. Onun için besmele çekmeden okur. Unutup besmele çekerse de mahzuru olmaz. Hattı düzgün yazmak gerekir Sual: Besmeleyi veya dini yazıları ters, leylek gibi ve okunmayacak bir hat ile yazmak caiz mi? CEVAP: Caiz değildir. (B) harfinin noktasını koymayan bir hattatı Hz. Ömer kırbaçlamıştır. Hele leylek, hayvan insan şeklinde yazmak daha kötüdür. Okunmayacak şekilde, veya tersten simetri olarak da yazmak asla caiz değildir. Hattat Cemil bey, her fırsatta, İslam âlimlerinden duyduğu (Küllü hattatün câhilün) sözünü tekrar eder. Bütün hattatlar cahildir demektir. Buradaki küllü, hepsi anlamında değil, ekserisi anlamındadır. Yoksa Kur'an-ı kerimi düzgün yazan hattatlar övülmüştür. Dine uygun olmayacak şekilde yazı yazan hattatların facir olduğu da bildirilmiştir. (İzhar-ül hak) Mahrem ile halvet Sual: Bir hoca, süt bacı, genç kayınvalide, başka bir kocadan olma kızı ve benzerleriyle halvetin caiz olmadığını bildiriyor. Bunlar mahrem değil mi, bunlarla halvet caiz olmaz mı? CEVAP: Bu kadınlar ebedi mahremdir. Ebedi mahrem olan kadınlarla halvet caizdir. Süt kardeş ile, genç kaynana ve gelin ile, fitne şüphesi yani insanların suizan edip yanlış anlaması söz konusu olunca, mekruhtur. Fitne şüphesi olmayınca mekruh olmaz. Zekat ve hile Sual: 50 lira zekat vermem gerekiyordu. Bir fakir arkadaşımda 140 lira değerinde bir altın vardı. Bu altını bana 50 liraya satar mısın sana zekat vereceğim dedim. O da 140 lira değerindeki altını 50 liraya sattı. Ben de ona altını zekat olarak verdim. Zekatım sahih oldu mu? CEVAP: Zekat sahih oldu. Ancak fakir normalde 140 lira değerindeki altını 50 liraya satmaz. (Zekatı bana verecek) diye ucuza sattı. Böyle ucuza satın alınması mekruh olur. Bunun gibi, fakire 140 lira değerinde bir altın verip, mesela 100 liraya geri almak da aynı şekilde mekruhtur. Halbuki zekat işi olmasa idi, insan malını, altınını en ucuz fiyata satabilirdi. Hatta para almadan hediye bile edebilirdi. Güneş enerjisi Sual: Güneş enerjisi ile ısınan su ile abdest almak caiz mi? CEVAP: Evet caizdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Avrupa'da yaşıyoruz. Buradaki gayr-i Müslimlere Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdıkları din kitaplarını hediye ediyoruz. Müslüman olanlar da çıkıyor. Kitap hediye ettiğimizden dolayı sevab oluyor mu? CEVAP: Elbette olur. Emr-i maruf sevabı alınır. Hele onlardan biri Müslüman olursa, ayrıca daha büyük sevaba kavuşulur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allah'a yemin ederim ki, Cenab-ı Hakkın senin aracılığınla bir tek kişiyi hidayete kavuşturması, en kıymetli dünya malından, kırmızı develere sahip olmaktan daha iyidir.) [Buhari, Müslim] Hiçbiri Müslüman olmasa da, onlara kitap vermekle yine cihad sevabı alınır. Öte yandan, kitap vermek emr-i maruftur. Emr-i maruf sevabı da, cihad sevabından daha fazladır. Bir hadis-i şerif meali: (Bütün ibadetlere verilen sevab, Allah yolunda cihada verilen sevaba göre, deniz yanında bir damla su gibidir. Cihad sevabı da, emr-i maruf ve nehy-i anil münker [dinin emir ve yasaklarını herhangi bir usulle yaymaya çalışma] sevabı yanında, denize nispetle bir damla su gibidir.) [Deylemi] Tabii, yukarıda cihad ve emr-i maruf sevablarına ve bildirilen diğer müjdelere kavuşmak, doğru yazılmış din kitabı vermekle olur. Mezhebsizlerin, Müslüman maskeli din düşmanlarının yazdıkları kitapları verenler, tam aksine büyük vebal altına girmiş olurlar. Doğru din kitaplarından lüzumlu olanları www.hakikatkitabevi.com adresinde vardır Kurtuluş fırkası Sual: Dünyada çeşitli Müslüman gruplar var. Bunlardan sadece birisi doğru deniyor. O zaman, dört mezhebin dördü nasıl hak olabilir? Bu konuda bir hadis var mıdır? CEVAP: Bu ümmetin çeşitli gruplara ayrılacağı, birisi hariç, diğerlerinin bid'at fırkası olacağı, onların da Cehenneme gideceği Resulullah tarafından bildirdi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İsrailoğulları 72 fırkaya ayrıldı. Ümmetim ise 73 fırkaya ayrılacaktır. Onlardan bir fırkanın dışında, hepsi cehenneme gidecektir. Kurtulan fırka, benim ve Eshabımın yolu üzerine olanlardır.) [Tirmizi, Darimi] Dikkat edilirse, sadece (Benim yolumdan giden kurtulur) denmiyor, (Eshabımın yolundan giden de kurtulur) buyuruluyor. Eshabının ictihadları farklı idi. Onun için amelde mezheplere ayrılmanın mahzuru olmaz. Hatta rahmet olduğu hadis-i şerifle de bildirilmiştir. Yukarıdaki hadis-i şerifte bildirilen fırka, itikad yönüyle doğru olan fırka demektir. Hakiki âlimler bu hadis-i şerifteki kurtuluş fırkasının Ehl-i sünnet vel cemaat fırkası olduğunu bildirdiler. İtikadda ayrılık olmaz. Onun için, kurtulan tek fırka deniyor. Diğerleri bid'at fırkalarıdır. Bid'at ehli ise muhakkak cehenneme gidecektir. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Sözlerin en doğrusu Allahın kitabı, yolların en güzeli Resulullahın yoludur. İşlerin en kötüsü ise bid'attir. Her bid'at sapıklıktır, her sapıklığın yeri de Cehennemdir.) [Buhari, Müslim] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kelime-i tevhidin fazileti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslam Ahlakı kitabında, Kelime-i tevhidin sevabının, bütün günahlardan ağır geldiği bildirilerek, (Mahşer günü bir kişi gelecek, 99 amel defteri olup, her bir defterin yaprağı göz gördüğü kadar geniştir. Hiç birinde iyiliği olmayıp, yalnız bir parmak kadar, o kimsenin dünyada söylediği bir kelime-i tevhid bulunur. O 99 defter terazinin bir kefesine ve bir kelime-i tevhidi diğer kefesine koyarlar. Kelime-i tevhid tarafı ağır gelir) anlamındaki hadis bildiriliyor. O zaman, La ilahe illallah dedikten sonra, günahlardan sakınmaya ve ibadet etmeye gerek var mıdır? CEVAP: Akıl mantık yürütmekle din olmaz. Bizim gibilerin hadis-i şeriften mana çıkarması yanlış olur. Allah saklasın, günahlardan kaçmayıp, ibadeti lüzumsuz görebiliriz. Dinimizde bir şey şartsız bildirilirse, onun birçok şartlarının olduğu anlaşılır. La ilahe illallah diyenin Cennete gidebilmesi için birçok şartları var. Birkaçını bildirelim: 1- Kelime-i tevhidi inanarak söylemek şarttır. İnanmadan söylenirse faydası olmaz. Müslüman olarak söylemek gerekir. Kâfirliği bırakmadan bir gayri müslim söylese hiç kıymeti yoktur. 2- Amentü'deki altı esasa inanması ve beğenmesi şarttır. İnanmadan la ilahe illallah demenin hiç önemi yoktur. İnansa fakat beğenmese yine kıymetsizdir. Bu altı esastan birine inanmasa yine kıymetsizdir. Mesela Muhammedün Resulullah demese yine ebedi Cehennemliktir. 3- İtikadının düzgün olması şarttır. İtikadı bid'at olanlar, muhakkak Cehenneme gider. 4- Haramlardan kaçması lazım. Namaz, oruç gibi ibadetleri yapmamak haramdır. (Haramlardan kaçıp, ihlasla, la ilahe illallah diyen Cennete girer) hadis-i şerifindeki (ihlasla) ifadesi için Resulullah efendimiz, (Söyleyeni haramlardan alıkoymasıdır) buyurdu. (Taberani) Şu halde haramlardan kaçmadan la ilahe illallah demekle Cehennemden kurtulmak çok zordur. 5- Meşhur bir harama helal dese, mesela şarap veya domuz eti helaldir dese, la ilahe illallah demesi onu Cehennemden kurtarmaz. Meşhur bir farzı inkâr etse, mesela namaz, oruç farz değil dese, la ilahe illallah demesi onu Cennete sokmaz. Haramlardan kaçmayan, ibadetlerini yapmayan kimsenin ölürken imanını muhafaza etmesi çok zordur. O halde haramlardan kaçmak ve ibadetleri yapmak, imanlı ölmesine sebep olmaktadır. ? Aniden ölmek iyi mi? Sual: Kalb krizi, trafik kazası, bir bombanın patlaması gibi sebeplerle kelime-i şehadet getiremeden ölen, uyurken ölen müslüman kâfir olarak mı ölmüş olur? CEVAP: Hayır. İmanlı kimse son nefeste kelime-i şehadet getirmeden ölse, imansız ölmüş olmaz. Hatta aniden ölmek Müslüman için iyidir. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Fücceten [aniden] ölüm, müminlere rahmet, facirlere ise üzüntüdür.) [Beyheki] (Fücceten ölüm, müminlere rahat, kâfirlere ise azaptır.) [Taberani] Facir, kötü işlerle uğraşan kimsedir. Facirler, aniden ölmeyip de hastalık çekerek ölürlerse, günahlarına tövbe edebilirler. Kâfirlerin de hidayete kavuşma ihtimali vardır. Bu sebeplerden dolayı kâfirlere ve facirlere ani ölüm iyi değildir. Fakat salihler, her zaman tövbe ettikleri için ansızın ölüm onlar için bir nimet olur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ibadeti yapınca herkes bir sevab alırken iki sevab alan kimseler de olur mu? CEVAP: Evet vardır. Eshab-ı kiram, aynı ameli işleyen kimseden daha çok sevab alır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Yemin ederim ki, bir kimse, Uhud Dağı kadar altın sadaka verse, Eshabımdan birinin bir avuç kadar arpa sadakasının sevabına kavuşamaz.) [Buhari] İhlası çok olanın aldığı sevab da çok olur. İki kat sevab alanlar çoktur. Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Şunlar amellerine karşılık iki sevab alırlar: 1- Resulullahın ezvâc-ı tahiratı [müslümanların anneleri olan temiz hanımları], 2- Ehl-i kitap [kitaplı kâfir] iken tövbe edip Müslüman olanlar, 3- Köle olan, hem Allah'ın hem de efendisinin hakkını ödediği için.) [Buhari] (Akrabaya verilen sadakanın sevabı iki kat olarak verilir. Yani hem sadaka ve hem da sıla-i rahim sevabı kazandırır.) [Taberani] (İkindi namazı, sizden önceki ümmetlere de farz idi, fakat onlar bunu terk ettiler. Bu namaza devam edene iki kat ecir vardır.) [Müslim, Nesai] Cuma günü yapılan ibadetlere en az, iki kat sevab verilir. Cuma günü işlenen günahlar da, iki kat yazılır. (Riyad-ün-nasihın) Her günahtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir saat kadar geciktirince, günah iki kat olur. (Hak Sözün Vesikaları) Resulullaha verilecek sevablar, diğer Peygamberlere verilecek sevablardan kat kat fazladır. Makbul bir ibadet ve hayırlı bir iş işleyene verilen sevab kadar, bunun hocasına da verilir. Hocasının hocasına dört misli, onun hocasına sekiz misli, onun da hocasına on altı misli olmak üzere, Resulullaha kadar her hocaya talebesinin iki misli sevab verilir. Mesela, yirminci hocasına 524.288 sevab verilir. Resulullaha, ümmetinin her iyi işi için sevab verilir. Muhammed aleyhisselama verilecek olan sevabların sayısı, bu hesaba göre düşünülürse, hepsinin miktarını Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Selef-i salihinin, sonra gelenlerden daha efdal, daha üstün oldukları bildirildi. Sevab sayısı bakımından da bu üstünlük meydandadır. (Herkese Lazım Olan İman) (Bir hayrın yapılmasına yol gösteren, onu yapan gibidir) mealindeki hadis-i şerife göre, sadakayı açıktan vermek, iyiliği açıkça yapmak iki kat sevab olur. Birisi, sadaka sevabı, ikincisi ise, başkalarını teşvik etmek sevabıdır. Bir hadis-i şerif meali: (Sadakayı gizli vermek, açıktan vermekten efdaldir. Ancak, örnek olmak için, teşvik etmek için açıktan verilen sadaka, gizli sadakadan efdaldir.) [Deylemi] Riya korkusu olursa sadakayı gizli vermek daha sevabdır. (Ya Resulallah, hangi sadaka daha faziletlidir?) diye sorulunca, (Az maldan gizli verilen sadaka) buyurup, (Eğer sadakayı açık verirseniz güzel olur, gizli verirseniz, sizin için daha hayırlıdır) mealindeki âyet-i kerimeyi okudu. (Taberani)
Faydalı ve faydasız ilimler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Faydalı ve faydasız ilimler nelerdir? CEVAP: Faydalı ve faydasız ilimlere birkaç örnek verelim: 1- İman, ibadet ve kazanç ilimlerini öğrenmek farzdır. (Hindiyye) 2- Fıkıh öğrenmeyip, hadis ve tefsir ile meşgul olmak çok yanlış olur. (Berika) 3- Matematik, geometri ve astronomi gibi farz-ı kifaye olan ilimler, eğer Allahü teâlânın gösterdiği yerlerde yani insanlara hizmet etmek için kullanılırsa büyük hizmet olur. Kullanılmazsa, bunlarla uğraşmak, boşuna vakit öldürmek olur. Kıble ve namaz vakitlerini tespit için de bu ilimleri öğrenmekte mahzur yoktur. (M. Rabbani, Hindiyye) 4- Falcılık bilgileri öğrenmek haramdır. (Hindiyye) 5- Kelam, yani iman bilgilerini ihtiyaçtan fazla öğrenmek caiz değildir. (Hadika) İlmi, Allah rızası için ve Müslümanlara hizmet için öğrenmelidir. Mal, mevki kazanmak, kibir ve şöhret için öğrenmemelidir. İlmi de ancak Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdıkları kitaplardan öğrenmelidir. (İslam Ahlakı) Oyun oynamak Sual: Boş vakitlerimizde eğlenmek için kumarsız oyun oynamak caiz midir? CEVAP: İnsan, dünyaya oyun ve eğlence için gelmemiştir. Dünya iş ve kazanç yeridir. Peygamber efendimiz, (Dünya ahiretin tarlasıdır) buyurmaktadır. (Deylemi) Birçok oyunlar, kumarsız oynansa da, mâlâyâni oldukları için caiz değildir. Bazıları faydalı bir maksat için caiz olur. Mesela güreşmek, kuvvetlenmek için caiz, oyun ve eğlence için mekruhtur. (Fetava-yı Hindiyye) İşitmek ve dinlemek Sual: Dolmuşta veya lokanta gibi bir yerde iken müzik çalınıyorsa bize günah olur mu? CEVAP: Elde olmadan kulağa gelmekle, yani işitmekle, dinlemek ayrıdır. Özel olarak dinlemeyince bize günah olmaz. Emr-i maruf yaparken Sual: Emr-i maruf yapmanın ölçüsü nedir? CEVAP: Emr-i maruf herkese farz değildir. Farz-ı kifayedir. Yani emr-i maruf yapan varsa diğerleri sorumlu olmaz. Emr-i maruf ve nehy-i anil münkerin ölçüsü şudur: Hükümet güç kullanarak, âlimler söz ve yazı ile, diğer insanlar kalb ve dua ile, bir de imkânı nispetinde âlimlerin kitaplarının yayılmasına yardım ederek emr-i maruf yapar. Sözümüzün geçeceği kesin biliniyorsa, günah işleyenlere emr-i maruf yapılır. Eğer günah işleyen, tatlı sözle edilen nasihati dinlemezse, fitne de çıkacaksa susulur. Tepki gösterecek kimseye, emr-i maruf yapılmaz. Ölmeyi istemek Sual: Ölmeyi istemek günah mıdır? CEVAP: Dünya sıkıntılarından kurtulmak için ölümü istemek, mekruhtur. Fitnelerden uzak kalmak ve günaha düşmemek için istemek, caiz olur. (Hindiyye) --------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hayat sigortası yaptırdım. Her yıl belli miktar parayı yatırıyorum. 20 yıl sonra toplu olarak ödeme yapacaklar veya toplu ödeme istemezsem aylık olarak, maaş gibi ödeyecekler. Burada biriken para toplu olarak alınınca geçen 20 yılın tek tek zekatı hesaplanarak mı verilecek, yoksa 20 yıl sonra ele geçen paranın o zamanki zekatı mı verilecek? Eşim ve çocuklar için de hayat sigortası yaptırdım. Onların durumu nasıl? CEVAP: Sigorta paraları ve tasarruf bonoları zekat hesabına katılmaz. Senelerce sonra birikmiş olarak ele alınınca, yalnız alınan para, o senenin zekat nisabının hesabına katılır. Satış karşılığı alınan bonolar, böyle değildir. Bunlar ile hisse ve tahvil senetleri, her sene zekat hesabına katılır. (Seadet-i Ebediyye) Eş ve çocuklarınızın durumu da aynı. Ancak, hanım ve çocuklar için yatırdığınız para onların ise yani onların parasından vermişseniz veya onlara hediye etmiş iseniz zekatlarını onlar verecek, sizin ise siz vereceksiniz. Sigortanın onların adına olmasının önemi yok. Nisabın sıfırlanması Sual: Nisaba malik olan tarihi kaydettik, mesela miktar 250 gr altın ve tarih 1 Ramazan 1425. Bir sene içerisinde bu nisap 50'ye düştü, sıfırladı, 500'e çıktı. 1 Ramazan 1426 tarihinde elimizdeki 100 gr altının zekatını verecek miyiz? Elimizde 50 gr altın kalsa ne yaparız? CEVAP: Nisap sene içinde sıfırlanınca, ilk nisabı bulduğu gün yeniden tarih atılır. Bundan bir hicri yıl sonra nisaba malikse zekat verir. Sıfırlandıktan sonra, bir daha zengin olana kadar tarih atılmaz. Sıfırlanmadan 50 gram varsa, sene sonu diğer paraları ile birlikte nisaba malikse zekatını verir, yani sene içindeki sıfırlanma hariç diğer dalgalanmalara itibar edilmez. Nisabın helak olması Sual: Nisabın helak olması ne demektir? CEVAP: Sıfırlanması demektir. Sıfır veya sıfırın altına düşerse helak olmuş olur. Sıfırlanma demek ise, mevcut parası altını vs. hiç olmamak veya borçlu duruma düşmek demektir. Zekat verirken Sual: 70 lira zekat vermem gerekiyordu. Bir fakire 140 lira değerinde bir altın verdim. Sonra bu altını bana 70 liraya satar mısın dedim. Sattı. Zekatım sahih oldu mu? CEVAP: Altını fakire vermekle zekatınız sahih oldu. Ama 140 lira değerindeki altını ondan 70 liraya satın almak mekruh olur. Fakir bana zekat verdi diye utancından ucuza satmıştır. Böyle yapmak yanlış. Durumu olduğu gibi fakire bildirip, mekruh işlemekten kurtulmak gerekirdi. Yani benim 70 lira zekat vermem gerekiyor. Ancak elimde 70 lira değerinde altın yok. 140 lira değerinde var. Size bu altının yarısını zekat olarak verdim demek gerekirdi. Sonra o altının yarısını bana 70 liraya satar mısın denirdi. Satarsa altının yarısı zaten sizindi, diğer yarısını da rayiç fiyattan almış olurdunuz. Zenginin ailesine zekat Sual: Bir kimse, zengin birisinin fakir çocuğuna, zenginin fakir hanımına veya zenginin fakir babasına zekat verebiliri mi? CEVAP: Bir kimse, zekatını zenginin küçük çocuğuna veremez, ama zenginin büyük çocuğuna, zenginin hanımına veya zenginin babasına fakir iseler zekat verebilir. (S. Ebediyye) Burada büyük demek, akıl baliğ olmuş demektir. Küçük ise henüz akıl baliğ olmamış demektir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Zengin olmak ve iflas etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
> Sual: Bir öğretmenin, bir avukatın, bir doktorun beş on yıl kadar bir zamanda holding sahibi olacak kadar zenginleşmeleri, daha sonra borsada bile işlem gören bu şirketlerin zarar edip iflas etmesi nasıl mümkün olur? Demek istediğim şu: Hırsızlık yapmadan zengin olunmaz ve zengin bir şirket de, bir dalavere olmadan batmaz. Bu görüşlerim gerçek değil midir? * CEVAP: Zengin olmak için illa diploma veya herhangi bir meslek sahibi olma şartı yoktur. Yani zengin olmak için illa ilkokul mezunu olmak veya üniversite mezunu olmak diye bir şart yoktur. Meslek olarak da öyle. Keresteci olan muhakkak zengin olur da, mermerci olan zengin olamaz diye bir kural yoktur. Türkiye'nin iki büyük zengini Koç ve Sabancılara bakın. Ne tahsil yönünden, ne de meslek yönünden, emsali olup da zengin olmayanlardan farkı yoktur. Zengin olan herkesin gayri meşru yoldan zengin olduğunu söylemek çok yanlıştır. Adam hisse senetleri ile zengin olur, işleri rast gider zengin olur. Zengin olmanın yolları çoktur. Miras kalır zengin olur, piyango çıkar zengin olur, define bulur zengin olur. Bir buluş yapar zengin olur. Olur da olur... Microsoft ve Google sahiplerinin kısa zamanda dünya çapındaki zenginliği ise herkesin malumudur. Zengin olmanın dinle de alakası yoktur. Kazanmasını ve harcamasını yani hesabını kitabını bilerek çalışan herkes zengin olabilir de, olmayabilir de. Çalmakla insan muhakkak zengin olmaz. Piyasada hırsız dolu, hemen hepsi de fakirdir. Zengin olmayı hırsızlığa bağlamak servet düşmanlığı veya başka bir art niyetin ürünüdür. Bir de, her şirket her zaman kâr edecek diye de bir kaide yoktur. Kâr ettiği zaman da olur, zarar ettiği zaman da. Osmanlı devleti bile dünyaya hakim iken yıkıldı. Kemal de zeval de insanlar içindir. Her şirketin iyi kötü durumları olabilir. Kâr etmesini veya zarar etmesini gayri meşruluk ile suçlamak normal bir durum değildir. Herhangi bir holding ve buna bağlı şirketler borsada işlem görürse, bu şu demektir: (Bu şirketlerin A'dan Z'ye kadar her şeyleri devletin bilgisi ve kontrolü dahilindedir. Gelirleri, giderleri bellidir, yani her şeyi belgelerle sabittir. Haksız kazanç sağlayan hemen belli olur, devlet ensesine yapışır.) Bunların istisnaları olmaz mı? Elbette olur. Ama istisna kaideyi bozmaz. ------- > Abdestsiz namaz kıldırmak Sual: Birkaç arkadaşla cemaatle namaz kıldırıyordum. Bir müddet sonra abdestimin olmadığını hatırladım. Hemen namazı bozup yerime birisini vekil edip gittim. Niye gittiğimi sordular, ben de abdestimin olmadığını söyledim. Onların namazı sahih oldu mu? * CEVAP: Onların namazı sahih olmadı. Çünkü sizinle kıldıkları sahih değildi. S. Ebediyye'de şöyle bildiriliyor: İmamda namazı bozan bir şey bulunduğunu anlayan kimse, bu namazı tekrar kılar. Bunu imam namazda hatırlarsa, hemen cemaate bildirir. Namazdan sonra anlarsa, o cemaatten olduklarını hatırladığına, söyleyerek, haber göndererek, yazarak bildirir. Haber alan, iâde eder. Alamayan affolur. Bir kavilde ise imamın cemaate haber vermesi lazım değildir. Şafii mezhebinde haber vermesi gerekmez. *** > Sual: Ben imam oldum, birkaç arkadaşla evde cemaatle namaz kılarken, öbür odada hasta yatan annem çağırdı. Namazı bozdum. Giderken birini yerime vekil ettim. Bu namaz sahih oldu mu? * CEVAP: Evet, sahih oldu.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacda her yıl şeytan taşlanırken, izdiham oluyor, insanlar ölüyor. Buna çare olarak şeytan gece taşlanamaz mı? Başka bir yol bulunamaz mı, bir tedbir alınamaz mı? CEVAP: Her türlü tedbir alınabilir. Gece de taş atılabilir. Ancak organize edecek bir güvenliğe ihtiyaç vardır. Sadece bir taraftan girip öte taraftan çıkılsa yine gerekli tedbir alınmış olur. Gelenlerle gidenler aynı yolu paylaşınca izdihama sebep oluyor. Tavafta da tedbir alınmıyor. Kadın erkek, hasta sağlam karışık oluyor. Halbuki belli saatlerde kadınlar, yine belli saatlerde erkekler ziyaret etse rahat olur. İstanbul'da Hırka-i şerifte kadınların saati ayrı, erkeklerin saati ayrıdır. Tavafta da böyle yapabilirler. Şeytana taş atarken yürüyen merdivenler gibi şeritler yapılabilir, metro, tren, tramvay yapılabilir. Bir taraftan girip öteki taraftan çıkarlar. Hiç izdiham olmaz. Çözüm istense çare çoktur. Gece de taş atmak caizdir. Dinimizin hükmü aşağıda bildirilmiştir: Mina'da, bayram günleri üç gün şeytan taşlanır. Bayramın birinci günü Mina'da, Cemre-i Akabe [Büyük Şeytan] denilen yerde iki buçuk metreden veya daha uzaktan Cemre [Büyük Şeytan] yerini gösteren duvarın dibine nohut kadar yedi taş atılır. Ertesi sabaha kadar caiz ise de, o gün öğleden önce atmak sünnettir. Bayramın ikinci günü, öğle namazından sonra üç ayrı yerde, yedişer taş atılır. Mescid-i Hıf'e yakın olandan başlanır. Önce küçük şeytan, sonra orta şeytan ve büyük şeytana yedi taş atılır, toplam 21 taş eder. Bayramın üçüncü günü de böyle yedişer taş atılır ki, hepsi 49 taş olur. [Aynen ikinci günkü gibi.] Bu taşları öğleden önce atmak mekruhtur. [Birinci gün öğleden önce atılır, ikinci ve üçüncü gün öğleden sonra atılır.] Üçüncü günü güneş batmadan önce, Mina'dan ayrılınır. Dördüncü gün de Mina'da kalıp, sabahtan güneşin batışına kadar dilediği zaman 21 taş daha atmak müstehabdır. [Küçük, orta ve büyük şeytana yedişer taş atılır.] Dördüncü günü sabaha kadar Mina'da kalıp da taş atmadan ayrılırsa, ceza olarak koyun kesmek gerekir. (S. Ebediyye) İmanı düzeltmenin önemi Sual: Cehennemde azap, sadece küfrün cezası mıdır, yoksa günahkârlar da ceza çekecek midir? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri, Cehennemdeki azabın, küfür pislikleri ve imandaki bozukluklar için olduğunu bildiriyor. Bunu duyan kimse, (O halde ben hiç ibadet etmem, her türlü günahı da işlerim nasıl olsa itikadım düzgün) dememeli. Çünkü namaz kılmamak, oruç tutmamak, içki içmek ve zina etmek gibi günahları işleyenler, zamanla küfre düşebilirler, sonsuz Cehennemde kalırlar. Onun için her günahı öldürücü zehir bilmelidir. Demek ki, imanı düzeltip, haramlardan kaçan ve ibadetleri aksatmayan Cennete gider. Bir hadis-i şerif meali: (Cehennemde [Müslüman] günahkârlar, imanlarının bozukluğu kadar, azap çekerler.) [Hâkim] Bu hadis-i şerif de bid'at fırkalarının Cehennemde mutlaka azap çekeceklerini bildirmektedir. Günahlar, şefaatle veya başka sebeplerle affedilebilir, ama bozuk imanın cezasını ateş temizler. Doğru iman, Ehl-i sünnet itikadıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacca gitmenin önemi nedir? CEVAP: Gücü yetenin, ömründe bir kere Kâbe'ye gidip, oraya mahsus ibadetleri yapması farzdır. Daha sonra yapılan haclar, nafile olur. Nüsük, ibadet demektir. Farz olan hacca gitmeye çalışmalı! Bir kere farz olan haccı yapmak, 20 kere Allah yolunda savaşmaktan daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Hac, suyun kirleri temizlediği gibi, günahları yok eder) buyuruldu. (Taberani) Kabul olan hac, namaz, oruç ve zekat borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur. Kul borçları verilmedikçe veya helallaşılmadıkça ödenmiş olmaz. Kul ve hak borçlarından başka günahlar affedilir. Haccın sahih olması için vaktinde yapılması lazımdır. Kabul olması için de, haccın sahih olması, o kimsenin itikadının düzgün olması, bid'at ehli olmaması gibi şartları vardır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bid'at işleyenin, orucu, haccı, cihadı kabul olmaz.) [Deylemi] Haccın kabul olması için, haccın farz, vacip ve sünnetlerini eksiksiz yapmaya çalışmalı, niyeti düzeltmeli, riya karıştırmamalı ve helal para ile gitmeli! Dünyalık işleri hac işine karıştırmamalı. Borçları varsa ödemeli, hak sahipleri ile helallaşmalı, günahlarına tövbe etmeli. Bunlara riayet edilerek yapılan hac makbul olur. Hacca giden, başkalarına sıkıntı vermemeli, onlardan gelecek sıkıntılara da katlanmalı, yumuşak davranmalı. Hadis-i şerifte, (Sertlikten ve çirkin şeyden sakının. Yumuşaklık insanı süsler, çirkinliği giderir) buyuruldu. (Müslim) Üç türlü hac vardır: 1- İfrad hac: Bu haccı yapana müfrid hacı denir. İhrama girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir. Mekke'de oturanlar, yalnız müfrid hacı olur. 2- Kıran hac: Bu haccı yapana karin hacı denir. Hac ile umreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce umre için tavaf ve say edip, sonra ihramını çıkarmadan ve tıraş olmadan, hac günlerinde hac için, tekrar tavaf ve say yapar. 3- Temettü hac: Bu haccı yapana mütemetti hacı denir. Hac aylarında [yani Şevval, Zilkade ile, Zilhiccenin ilk on gününde] umre yapmak için ihrama girip ve umre için tavaf ve say yapıp ve tıraş olup, ihramdan çıkar. Memleketine gitmeyerek, o sene, terviye gününde veya daha önce, hac için ihrama girerek, müfrid hacı gibi hac yapar. Yalnız, tavaf-ı ziyaretten sonra da say yapar. Karin ve mütemetti hacıların şükür kurbanı kesmesi vacibdir. Temettü veya Kıran haccı yapanlardan, kurbanlık hayvan bulunamaması veya alınamaması sebebiyle, kurban kesme imkânı olmayanlar, üç gün hac esnasında yedi gün hacdan sonra olmak üzere on gün oruç tutarlar. İlk üç günün, ihrama girdikten sonra hac ayları içinde ve kurban bayramının ilk gününden önce Mekke'de tutulmuş olması zorunludur. Kurban kesme imkânı elde edilebileceği ümidiyle bu üç günlük orucun son vaktine kadar geciktirilmesi yani Arefe günü tamamlanmak üzere 7, 8 ve 9 Zilhicce günlerinde tutulması efdaldir. Temettü Haccında bu oruç henüz hac için ihrama girmeden umre ihramından sonra da tutulabilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Haccın şartları iki kısımdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Haccın şartları nelerdir? CEVAP: Haccın vücub ve eda şartları vardır. Vücub şartları şunlardır: 1- Müslüman olmak. 2- Kâfir ülkesinde olanın, haccın farz olduğunu işitmesi. 3- Akıl baliğ olmak. 4- Hür olmak. 5- Nafakadan fazla olarak, hacca götürüp getirecek ve evindekilere yetecek kadar parası olmak. 6- Hac vakti gelmiş olmak. [Hac vakti, arefe ve bayram günleri olmak üzere, 5 gündür.] 7- Hacca gidemeyecek kadar kör, hasta, ihtiyar ve sakat olmamak. Eda şartları da şunlardır: 1- Hapsedilmiş veya yasaklı olmamak. 2- Hac için gideceği yolda ve hac yerinde selamet ve emniyet olmak. 3- Kadın, kocasının veya ebedi mahrem akrabasından fasık ve mürted olmayan akıl baliğ veya mürâhık bir erkekle beraber gitmesi lazımdır. Bunun yol parasını verecek kadar, kadının zengin olması da lazımdır. Hadis-i şerifte, (Kadın, yanında bir mahremi olmadan hacca gidemez!) buyuruldu. (Bezzâr) [Şafii'de, mahremsiz olarak, kadınlar farz olan hacca gidebilir. Kadının mahreminin hac yolunda ölmesi, Şafii'yi taklid etmesi için özür olur.] Erkeksiz kadın hacca gidemez. Giderse, haccı sahih olur ise de, haramdır. Erkeği ile gidince de, otelde, tavafta, say'da ve taş atarken, erkekler arasına karışması haccın sevabını giderdiği gibi, büyük günaha da girer. 4- Kadın, iddet halinde olmamak. [Vücub şartları bulunmakla beraber, eda şartları da kendisinde bulunanın, o yıl hacca gitmesi farz olur. O yıl, hac yolunda ölürse hac sâkıt olur. Vekil gönderilmesi için vasiyet etmesi gerekmez. O yıl gitmez ise, günah olur. Sonraki yıllarda, hac yolunda veya evinde hasta, hapis veya sakat olursa, yerine başkasını, bedel [vekil] göndermesi veya bunun için vasiyet etmesi gerekir. Vekil gönderdikten sonra iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım olur.] Vekilin, ihrama girerken, emreden kimse için, kalb ile niyet etmesi şarttır. Hac borcu olanın, öldükten sonra kendi için hac yapacak vekilin adını bildirerek, vasi olana emir vermesi gerekir. Ölü veya ölünün vasi yaptığı yabancı kimse, vârislerden birini, diğer vârisler izin vermedikçe, vekil yapamaz. Bir kimse izin vermeden, başkasını bunun yerine hacca gönderemez. Yalnız vâris, ölen akrabası, vasiyet etmemiş, yani hac parası ayırmamış ise, kendine miras kalan para ile, onun yerine hacca gidebilir veya başkasını gönderebilir. Böylece ana babasını hac borcundan kurtarmış olur. İstanbul'daki bir kimsenin babası Erzurum'da sakin iken ölse, babası, vasiyet etmediyse, babası için birini vekil gönderirse, Erzurum'dan göndermesi farzdır. Başka yerden gönderemez. Şafii'de Mikât dışındaki her yerden gönderebilir; hatta hacca giden birine para vererek, Mekke'de bir vekil bulup, babası için, buna Mikât'tan hac yaptırabilir. Parası az olan Hanefi, Şafii'yi taklit edip, vasiyet etmemiş ana baba ve yakınları için, Mekke'de vekil tutabilirler. Parayı verirken, Şafii'yi taklid etmek gerekir. Mahrem erkeği bulunmayan kadın, ihtiyarlayınca, iyi olmayacak bir hastalığa yakalanınca, yerine vekil gönderir. Daha önce göndermez. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İhram ve hükümleri nelerdir? CEVAP: İhram, iki parçalı bez olup, iple bağlanmaz, düğümlenmez. Hac, umre, ticaret veya herhangi bir şey için uzaktan gelenlerin, mikât denilen yerleri, ihramsız geçerek, Mekke Haremi'ne girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikâta gelip ihrama girmesi gerekir. İhrama girmezse, kurban kesmek gerekir. Mikât denilen yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikâttan geçerken, bir iş için Hil'de kalmaya niyet edenlerin ve Hil'de oturanların, hacdan başka niyet ile, ihramsız Harem'e girmeleri caizdir. Mikât yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, usulü ile ihrama girilir. Mikât yerinden önce, hatta kendi memleketinde de giymek caiz ve daha iyidir. İhramlıya yasak olanlar: 1- Karadaki av hayvanlarını öldürmek. 2- Dikilmiş elbise giymek. 3- Bir yerini tıraş etmek. 4- Cima etmek. 5- Kavga ve münakaşa etmek. 6- Koku sürünmek. 7- Tırnak kesmek. 8- Mest, ayakkabı giymek ve başını örtmek [Erkek için] 9- Eldiven, çorap giymek. 10- Kendiliğinden çıkan ot ve ağaçları koparmak. Bunları bilerek veya bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen kurban etinden sahibi yiyemez. İfrad hacda bir kurban icap ettiren suçu, karin hacı işlerse, biri umre için iki tane kesmesi lazımdır. İhramlıya yasak olmayanlar: 1- Pire, her türlü sinek, başkasının üzerinde bulunan bit, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak gibi zararlı ve insana saldıran hayvanları öldürmek. 2- Başını kokusuz sabun ile yıkamak. 3- Terlik gibi üstü açık ayakkabı giymek. 4- Diş çektirmek. 5- Renkli ihram giymek. 6- Gusletmek. 7- Başına dokundurmamak şartı ile, tavan, çadır, şemsiye altında gölgelenmek. 8- Başı âdet olmayan şey ile [tas, tepsi] örtmek, paket gibi şeyler koymak. 9- Beline kuşak, kemer, para kesesi, silah bağlamak. 10- Yüzük takmak. 11- İnsanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak. 12- Düşman ile dövüşmek. 13- Kadınların, deriye değmemek üzere yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Haccın vacibleri nelerdir? CEVAP: Haccın vacibleri şunlardır: 1- Tavaf-ı kudum'dan sonra Safâ ile Merve tepeleri arasında 7 kere say etmek. Tavafsız say, sahih olmaz. 2- Arafat'tan dönüşte, Müzdelife'de, vakfeye durmak. 3- Mina'da, 3 gün şeytan taşlamak. 4- İhram'dan çıkmadan önce, erkek, başın en az dörtte birini ustura ile tıraş ettirmek veya en az 3 cm kırkmak. Berber veya ustura bulamamak özür sayılmaz. Saçsız olan veya başı yara olan da, usturayı, değmeden baştan geçirir. Kadın saçını tıraş etmez, makasla biraz keser. 5- Âfâki, yani mikât denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacıları, Mekke'den son ayrılacağı gün, tavaf-ı veda yapmak. Hayzlı kadına bu tavaf vacib değildir. 6- Arafat'ta, güneş battıktan sonra da biraz kalmak. Güneş batmadan önce Arafat meydanından dışarı çıkanın kurban kesmesi gerekir. 7- Tavaf-ı ziyarette, Kâbe etrafında dörtten sonra üç kere daha dönmek. 8- Tavafta abdestsiz ve cünüp olmamak. 9- Üzerindeki elbise temiz olmak. 10- Tavaf yaparken, Hatim denilen yerin dışından dolaşmak. 11- Tavafta, Kâbe-i muazzama, sol tarafta kalmak. 12- Tavaf-ı ziyareti, bayramın üçüncü gününün güneşi batıncaya kadar yapmak. 13- Tavaf ederken, avret yeri kapalı olmak. 14- Safâ tepesi ile Merve tepesi arasında say ederken, Safâ'dan başlamak. (Safâ tepesine çıkınca, Kâbe'ye dönüp, tekbir, tehlil ve salevat getirmek ve dua etmek. Sonra Merve'ye doğru yürümek. Safâ'dan Merve'ye dört, Merve'den Safâ'ya üç kere gidilir.) 15- Her tavaftan sonra, Mescid-i haram içinde iki rekat namaz kılmak. 16- Şeytan taşlamayı bayram günlerinde yapmak. 17- Tıraşı, bayramın birinci günü ve Harem hududu içinde yapmak. 18- Say'ı yürüyerek yapmak. 19- Kıran ve temettü hac yapan, şükür kurbanı kesmek. 20- Kurbanı, bayramın ilk günü kesmek. 21- Arafat'ta durmadan önce cima yapılırsa, haccı bozar. Cimadan başkalarını, ihramdan çıkıncaya, cimayı, tavaf-ı ziyareti yapana kadar terk etmek vacibdir. Vacibleri hastalık, ihtiyarlık veya kalabalık gibi bir özürle terk edene bir şey lazım olmaz, bir vekile yaptırmak da gerekmez. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Haccın sünnetleri nelerdir? CEVAP: Haccın sünnetleri şunlardır: 1- Âfâki olanların, hemen Mescid-i harama girerek Tavaf-ı kudüm yapmaları. 2- Tavafa Hacerül-esved'den başlamak ve burada bitirmek. 3- İmamın üç yerde hutbe okuması. Zilhiccenin 7. günü Mekke'de; 9. günü, öğle namazı olunca, öğle ve ikindi namazlarından önce, Arafat'ta; 11. günü, Mina'da okunur. Arafat'ta, hutbe bitince öğle ve hemen sonra ikindi namazı, cemaat ile kılınır. İmama yetişemeyen, ikindi namazını, ikindi vaktinde kılar. Namazdan sonra, Mescid-i Nemre'den, Mevkıf'e gelip, kıbleye karşı, ayakta veya oturarak vakfeye durulur. Cebel-i rahme kayaları üstüne çıkmak ve vakfe için niyet gerekmez. 4- Arafat'a gitmek için, Mekke'den, Terviye [Zilhiccenin 8.] günü, sabah namazından sonra çıkmak. 5- Arefeden önceki ve bayramın 1., 2. ve 3. günlerinin geceleri, Mina'da yatmak. 6- Arafat'a gitmek için, Mina'dan, güneş doğduktan sonra yola çıkmak. 7- Arefe gecesi Müzdelife'de yatmak. 8- Müzdelife'de, vakfeye, fecir ağardıktan sonra durmak. 9- Arafat'ta, vakfeden önce gusletmek. 10- Mina'dan Mekke'ye son dönüşte, önce Ebtah denilen vadiye gelip, burada bir miktar durmak. 11- Hacca giderken, muhtaç olmayan ana babadan, izin almak sünnettir. Ana baba muhtaç ise, izinsiz gitmek haramdır. Nafaka bırakmadı ise, hanımından izinsiz gitmesi de haram olur. Haccın sünnetlerini yapmayan kimseye ceza lazım gelmez. Mekruh olur. Sevabı azalır. Haccın farzları Sual: Haccın farzları kaçtır? CEVAP: Haccın farzları üçtür: 1- Haccı ihramlı yapmak. 2- Vakfeye durmak. (Arefe günü Arafat'ın, Vâdi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve ikindi namazlarından sonra vakfeye durulur.) 3- Kâbe-i muazzamayı Tavaf-ı ziyaret etmektir. Zemzem içmek Sual: Zemzem içilmese mahzuru olur mu? CEVAP: Zemzem içmeyi bir nimet bilmeli. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Zemzemi, belalardan korunmak niyeti ile içeni Allah korur.) [Hakim] İbni Abbas hazretleri de, zemzem içerken, (Ya Rabbi, senden faydalı ilim, bol rızık ve her türlü hastalıktan şifa istiyorum) derdi. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mikâttan önce şunlar yapılır: 1) Tırnaklar kesilir. 2) Koltuk altı ve kasık temizlenir. 3) Gusledilir, olmazsa abdest alınır. 4) Erkek, ihram giyer, baş açık ve ayaklar çıplak olur. Mikât sınırında: İhramın sünneti olarak iki rekat nafile namaz kılınır. Birinci rekatta Kâfirun, ikinci rekatta İhlas suresini okumak iyidir. Sadece umre için niyet ve telbiye yapılır. İhramdan çıkana kadar ihramlıya yasak olan işlerden sakınılır. Tekbir, tehlil, salevat ve telbiye söyleyerek yola devam edilir. Mekke-i mükerremede: 1) Gusledip veya abdest alıp Harem-i şerife giderek "Umre tavafı" yapılır. 2) Tavaftan sonra, "Tavaf namazı" kılınır. Birinci rekatta Kâfirun, ikinci rekatta İhlas suresini okumak iyidir. 3) Zemzem içilir. 4) Safâ ile Merve arasında "umrenin say'ı" yapılır. Sonra saçın en az dörtte biri veya tamamı kesilir yahut kısaltılır. Böylece umre bitmiş, ihramdan çıkılmış olur. 5) İhramsız olarak Mekke'de kalınır. İstenildiği kadar nafile tavaf yapılabilir. Terviye günü [8 zilhicce]: Terviye günü hac için niyet ve telbiye yaparak yeniden ihrama girilir. Sabah namazı mümkün olursa Mekke'de kılınıp Mina'ya çıkılır. Arefe günü sabah namazını müteakip Arafat'a hareket edilir. Arefe günü [9 zilhicce]: 1) Her fırsatta telbiye, tesbih, tekbir, tehlil ve salevat okunur. Kendine, ana baba ve bütün müminlere dua edilir. 2) Öğle ve ikindi namazları, öğle vaktinde cem edilerek kılınır. 3) Öğleden sonra vakfe yapılır. 4) Güneş batmadan Arafat'tan ayrılmamalı. Güneş battıktan sonra, akşam namazı kılınmadan Müzdelife'ye hareket edilir. 5) Akşam ve yatsı namazları Müzdelife'de yatsı vaktinde cem-i tehir ile kılınır. Gece Müzdelife'de kalınır. Şeytan taşlamalarında kullanılacak taşlar toplanır. Bayramın birinci günü [10 Zilhicce]: 1) Sabah namazı kılınınca, Müzdelife'de Meş'aril harama gidilip, orada vakfe yapılır. 2) Ortalık ağarıp güneş doğmadan, Mina'ya hareket edilir. Mina'da [çadıra yerleştikten sonra]: 1) Akabe cemresine 7 taş atılır. 2) Vacib olan şükür kurbanı kesilir. 3) Saçın en az dörtte biri veya tamamı kesilir yahut kısaltılır. Böylece, ihramdan çıkılmış olur. Bayramın 2, 3 ve 4. günleri: 1) Bayramın ilk günü yapılmamışsa, ziyaret tavafı yapılır. Daha önce yapılmamışsa, haccın say'ı yapılır. Bunlar üçüncü günü güneş batıncaya kadar yapılmalıdır. Yapılmamışsa vacibi zamanında yapmadığı için ceza gerekir. 2) Küçük, Orta ve Akabe Cemrelerine her gün 7'şer taş atılır. Mina'dan dönünce: "Veda tavafı" yapılır. Beytullah'a karşı durup kana kana zemzem içilir. Baş ve yüz yıkanır. Sonra imkân bulunursa Kâbe-i şerifin yüksek eşiği öpülür. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.Hacda ceza gerektiren şeyler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacda ceza gerektiren şeyler nelerdir? CEVAP: Bunlar dörde ayrılır: 1- Bedene [deve veya sığır] gerektirenler. 2- Dem [koyun veya keçi] gerektirenler. 3- Sadaka gerektirenler. 4- Bedelini ödemeyi gerektirenler. Bedene kesmeyi gerektirenler: 1- Arafat vakfesinden sonra ve ziyaret tavafından önce cimada bulunmak. [Arafat'ta durmadan önce olursa, haccı bozar.] 2- Ziyaret tavafını cünüp olarak yapmak. Dem kesmeyi gerektirenler: 1- Kudüm ve veda tavafını cünüp yapmak. 2- Bir uzvun tamamına koku sürmek. 3- Saçına yağ sürmek, kına yakmak. 4- Dikişli elbiseyi tam bir gün giymek. 5- Başını bir şeyle örtmek. 6- Tıraş olmak. 7- Koltuk veya yüz kıllarını veyahut boyun kıllarını koparmak. 8- Tırnakları kesmek. 9- Haccın vaciblerinden birini terk etmek veya zamanında yapmamak. Bir fıtra sadaka gerektirenler: 1- Bir uzuvdan az bir yere koku sürmek. 2- Bir günden az elbise giyinmek. 3- Başın veya sakalın dörtte birinden daha azını tıraş etmek. 4- Bir tırnak kesmek. 5- Veda tavafını abdestsiz yapmak. 6- Veda tavafından bir şavtı terk etmek. 7- Cemrelerde eksik taş atmak. 8- Başkalarını tıraş etmek, tırnaklarını kesmek. Fıtradan az sadaka gerektirenler: Çekirge öldürmek. Bedel ödemeyi gerektirenler: Av hayvanını öldürmek. Ayrıca Harem'in, kesilmesi haram olan bitkilerini kesmek. Arafat'ta durmak Sual: Arafatta durmak gerekir mi? CEVAP: Bir hacı, Arefe Günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan zaman içinde, Arafat'ta biraz dursa veya ihramlı olarak Arafat'tan geçse veya ihramlandıktan sonra hasta olup, uykuda iken, baygın iken sedye içinde veya başka bir şeyle taşınarak nüsükler yaptırılırsa veyahut ihrama girmeden önce, hasta olan, bayılan yerine başkası ihrama girip, bu uyanmadan, ayılmadan önce, o, bunun yerine de nüsükleri ayrıca yaparsa veya Arefe Günü olduğunu bilmeyerek, Arafat'ta dursa, haccı sahih ve tavaf-ı kudüm sâkıt olur. O yerin Arafat olduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir. O gün veya gece, Arafat'ta bulunmayan veya Arafat'tan geçmeyen hacı olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacdan sonra Medine'ye gitmek gerekir mi? CEVAP: Medine-i münevvere şehri çok kıymetlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Medine, kötüleri çıkarır; körüğün, demirin pasını çıkarıp attığı gibi.) [Buhari] (Medine'de ölebilen, orada ölsün. Ben, orada ölenlere şefaat ederim.) [Tirmizi] (Bütün beldeler kılıçla, Medine ise Kur'an-ı kerimle fetholundu.) [İbni Neccar] (Haremeynden [Mekke ve Medine'den] birinde ölen, korkulardan emin olarak dirilir.) [Beyheki] (Medine, İslam'ın kubbesi, hicretin toprağı, helal ve haramın meskenidir.) [Taberani] (Medine'nin açlık ve şiddetine sabreden her mümine, kıyamette şefaat ederim.) [Müslim] İmam-ı Malik hazretleri, Medine içinde hayvana binmekten kaçınır, (Bir yerde ki, Resulullah yaya gezip mübarek ayağı dokunmuştur, ben orada hayvana binmekten hayâ ederim) buyururdu. Üç mescidi ziyaret Fahr-i âlem efendimizin ziyaretine gitmeye niyet eden, Onun Mescid-i şerifini ziyarete, orada namaz kılmaya da niyet etmeli! Çünkü Onun mescidi, ziyaret için yolculuk yapılan üç mescitten biridir. Bu üç mescit şunlardır: Mescid-i Haram, Mescid-i Aksa, Mescid-i Nebevi. Namazları Ravda-i mutahharada kılmaya gayret etmeli. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Mescid-i haram hariç, mescidimde kılınan bir namaz, başka mescidde kılınan bin namazdan daha sevabdır.) [Buhari] (Mescidimde, kırk vakit namaz kılan için, Cehennemden kurtuluş beratı yazılır.) [Tirmizi] Kuba mescidi de önemlidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Kuba mescidinde namaz kılmak umre yapmak gibidir.) [Tirmizi] Eshab-ı kiramın bulunduğu Baki Kabristanını da ziyaret etmeli! Peygamber efendimiz, Baki'ye çıkar (Esselamü aleyküm, ey müminler topluluğunun yurdu) diye selam verirdi. (Müslim) Diğer kabirleri de ziyaret etmelidir. Bir hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (İki kabristan, güneş ve ayın yer halkına ışık vermesi gibi gök halkına ışık verir. Birisi Medine kabristanı, diğeri de Askalân kabristanıdır.) [İbni Neccar] Kabr-i şerifi ziyaret Peygamber efendimizin mübarek kabr-i şerifini ziyaret ederek büyük nimetlere kavuşmaya çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kabrimi ziyaret edene şefaatim vacib olur.) [Beyheki] (Medine'ye gelip kabrimi ziyaret eden, Kıyamette komşum olur, ona şefaat ederim.) [Şir'a] (Hac edip kabrimi ziyaret eden, beni diri iken ziyaret etmiş gibi olur.) [Taberani] (Sırf beni ziyaret etmek için gelen, kıyamette şefaatimi hak etmiş olur.) [Müslim] (Hac edip de, beni ziyaret etmeyen, beni incitmiş olur.) [Darekutni] (Kabrimi ziyaret edene şefaatim helal oldu.) [Bezzar] (Kabrimin yanında, benim için okunan salevatı işitirim. Uzak yerlerde okunanlar bana bildirilir.) [İbni Ebi Şeybe] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
05.12.2006 Borçlu hacca gidebilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Biz borçlu bir aileyiz. Borçlarımızı ödemeden umreye veya hacca gitmek doğru mu? CEVAP: Borçlarınızı ödemeden hacca, umreye ve başka yerlere gitmek doğru olmaz. Buna rağmen gidenler, istifade edeceğim derken zarar görür, yani kaş yapayım derken göz çıkarır da, farkında olmaz. Çünkü dinimizin bildirdiğinin değil, kendi arzusunun peşindedir. Nefsin ve şeytanın gizli hilesine düşmüştür! Kul hakkı, Allah hakkından önce gelir. Allahü teâlâ böyle takdir etmiştir. Kul haklarını, kul borçlarını sahibine ödemedikçe Cennete girilemez. Sırat köprüsündeki yedinci ve son soru kul hakkıdır. Bütün Peygamberlerin hepsi masum, günahsız oldukları halde burada korkacaklardır! Peygamberlerin masum oldukları halde korktukları bir hususta bizim cesaretimizin sebebi ne? Bundan dolayı, hac, umre gibi ibadetler için biriktirilen para, önce borçları ödemekte kullanılmalıdır. Rahmete, feyze kavuşmak isteyen, istifade etmek isteyen, dinimizin emrine uymalıdır. Hadis-i şerifte, (En iyiniz, borcunu bir an önce ödeyeninizdir) buyuruldu. Bir kimse, malı olduğu halde, borcunu ödemeyi bir saat geciktirirse, zalim ve asi olur. Namaz kılarken de, oruç tutarken de, uykuda da, yani her an, lanet altında bulunur. Borç ödememek öyle bir günahtır ki, uykuda bile durmadan yazılır. Malı olmak, parası olmak demek değildir. Satabileceği bir şeyi olup da, satmazsa, günah işlemiş olur. Âlimler de, (Borcu olan kimse, borcunu ödemedikçe yağlı ve sirkeli yemek yememeli) buyuruyor. Yani borcun vebali, sıkıntısı yüzünden ağzının tadını bile düşünmemeli, yiyip içmekte bile tasarruf edip bir an evvel borcunu ödemelidir. Nerde kaldı ki, sağa sola parasını savursun. (S. Ebediyye) Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir kimse, imkânı olduğu halde, borcunu vermeyip geciktirirse, [borcunu verinceye kadar] her gün amel defterine zulmetme günahı yazılır.) [Taberani] (Zenginin [ödeme imkânı varken] borcunu ödemeyip, oyalaması zulümdür.) [Buhari] (Borcu var iken verilen sadaka kabul olmaz.) [Buhari] Borçlu olana yardım etmek de çok sevaptır. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Darda olanı feraha kavuşturanı veya onun borcunu ödeyeni, Allahü teâlâ kıyamet gününün dehşet, korku ve sıkıntılarından kurtarır.) [Müslim] (Allah indinde, en kıymetli amel, müminin sıkıntısını gidermek, borcunu ödemek suretiyle onu sevindirmektir.) [Taberani, Beyheki] Farza mani olmak Sual: Kadın, kocasından izinsiz farz olan hacca gidebilir mi? Kocası izin vermezse hac kendisinden düşer mi? CEVAP: Farz olan hacca bir mahremi ile gidebilir. Farzlar için izin almak gerekmez. Zaruretsiz, farza mani olunmaz. Farz olan namaza, farz olan oruca mani olamaz, tesettürüne de mani olamaz. Mani olursa, bunlar farz olmaktan çıkmaz, yani yine farzdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Mekke'de mukim olunmaz mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihâl'de, (Mekke, Minâ ve Arafât gibi başka başka yerlerde toptan 15 gün kalmaya niyet eden de, mukim olmaz) deniyor. Bir kimse Mekke'de bir ay kalsa, mukim olmaz mı? CEVAP: Mukim olur. Bir yerde 15 günden fazla kalınınca mukim olur. Mesela bir kimse 13 gün Mekke'de kalmaya, sonra bir gün Arafat veya Mina'da kalmaya, sonra 13 gün yine Mekke'de kalmaya niyet edip sonra, Medine'ye gitmeye niyet etse, bir yerde 15 günden fazla kalmaya niyet etmediği için Mekke'de toplam 26 gün kalmasına rağmen seferi olur. Namazlarını kısaltarak kılar. Seferi olanın da bayram kurbanını kesmesi vacib olmaz. Fakat şükür kurbanını kesmesi vacib olur. Ama Ramazanda gidip Mekke'de 15 günden fazla kalmaya mesela bir ay kalmaya niyet etmişse, artık Mekke'de mukimdir. Arafat'ta da, Mina'da da, Müzdelife'de de seferi olamaz, mukimdir. Namazlarını kısaltamaz ve bayram kurbanını da kesmesi vacib olur. Bütün fıkıh kitapları hep aynı şeyi yazmaktadır. Farklı bir kavil yoktur. Fakat anlatılışları farklıdır. Birkaç örnek verelim: Misafir olan yolcu, Mekke ve Mina'da 15 gün ikamet etmeye niyet etse namazları dört kılmaz, çünkü iki yerde kalmayı niyet etmek çok yerde kalmayı gerektirir, bu ise yolculuğun gerçekleşmesine manidir. Ancak yolcu geceyi birinde kalmayı niyet ederse oraya girmesiyle mukim olur, çünkü kişinin ikameti gece kaldığı yere izafe olunur. (Hidaye) Mekke ve Mina'da 15 gün kalmaya niyet eden namazları dört kılmaz; çünkü ikamet iki yerde kalmaya niyet etmekle mukim olunmaz. Yolcunun ikametleri toplansa 15 günü geçse de seferidir. Ancak geceyi birinde ikamet etmeye niyet ederse o zaman oraya girmesiyle mukim olur, çünkü kişinin ikameti kaldığı, yattığı yere izafe olunur. Hac farzını yerine getirmek için hac ayının on günü içinde Mekke'ye girse ve 15 gün ikamete niyet etse, mukim olmaz, çünkü Arafat'a çıkmak zorundadır. Bir yerde 15 günden çok kalmadıkça mukim olamaz. (Bahr-ür Raik) Kişi Kufe'den çıksa Mekke ve Mina'da 15 gün ikamet etmek üzere yola çıksa Mekke'ye girdiğinde namazı dört kılamaz, çünkü sadece Mekke'de 15 gün kalmayacaktır. (Mebsut-Şeybani) Yolcu bir yerde 15 gün kalmaya niyet ederse mukim olur. Ama iki yerde 15 gün kalmayı niyet eder ise, bu iki yerin her biri kendi başına bir şehirdir. Dolayısıyla biri diğerine tâbi değildir. Mekke ve Mina'da toplam 20 gün kalmaya niyet eden mukim olmaz. Ancak bu iki yerden birinde 15 gün kalmaya niyet eden mukim olur. (Tuhfetül Fukaha) İki yerde mesela Mekke ve Mina'da, yahut Kufe ve Hira'da kalmayı niyet eden, şayet geceyi bunlardan birinde ikamet etmeye azmetse ve gündüzleri oradan diğerlerine gitmeyi planlasa, gece kalmayı azmettiği yere gündüz girse mukim olmaz. Ama gece ikamet etmeyi azmettiği yere geceleri girse mukim olur, sonra diğer yerlere oradan yola çıksa misafir olmaz. Çünkü kişinin ikamet yeri, kaldığı yerdir. Başkasının yerine hac yapan, arkadaşları gittikten sonra Mekke'de 15 gün veya daha çok kalmayı niyet eden, Mekke'de mukim olur. (Mebsut-Serahsi) Diğer üç mezhebde seferilik farklıdır. Giriş çıkış günleri hariç, bir yerde dört gün kalmaya niyet eden mukim olur. Bir ihtiyaçtan dolayı bu mezheblerden birisini taklid eden Hanefi de, taklid ettiği mezhebin şart ve müfsidlerine riayet eder. Yani dört gün kalınca mukim olur ve namazlarını kısaltamaz. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Hacla ilgili bazı kelimelerin anlamı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Afaki: Mikât sınırlarının dışından gelen hacılar. Cem-i takdim: Vakti girmemiş bir namazı, vakti giren bir namazla beraber kılmaktır. Hanefi'de yalnız hac mevsiminde Arefe Günü Arafât'ta, öğle ve ikindi, öğle vaktinde kılınır. Cem-i tehir: Vakti çıkan namazı, vakti giren namazla birlikte kılmaktır. Hanefi'de yalnız hac mevsiminde Arefe Günü Müzdelife'de akşam, yatsı ile, yatsı vaktinde kılınır. Cemreler: Minâ'da birbirine birer ok uzaklıkta bulunan üç taş kümesidir. Bunlardan birincisine Cemre-i Ula, ikincisine Cemre-i Vusta, üçüncüsüne Cemre-i Akâ'be denir. Eyyam-ı Teşrik: Zilhiccenin 11, 12 ve 13. günleridir. Kurban bayramının arefesinin sabah namazından, 4. günün ikindi namazına kadar, 23 farz namazdan sonra, tekbir-i teşrik okunan günler. Hervele: Safâ ve Merve arasında say yapılırken yeşil direkler arasında süratli, çalımlı yürümek. İstilam: Hac ve Umrede Kâbe'yi tavâfa başlarken veya tavâf sırasında Hacer-ül esved önüne gelindiğinde, elleri namaza durur gibi kaldırıp tekbir, tehlil getirerek (Allahü ekber, la ilahe illallahü vallahü ekber) diyerek onu selamlamak. El sürülemiyorsa uzaktan elleri kaldırıp, işaret yapmak. İzar: İhrâmlının belden aşağıya doladığı örtü. Belden üst kısmını örtene de rida denir. İztiba: Ridanın bir ucunu sağ koltuk altından geçirip sol omuz üzerine atmak. Böylece sağ omuz ve kolu ihramın dışında bırakmaktır. Remel yapılması gereken tavafların bütün şaftlarında iztiba sünnettir. Tavaf bitince omuz örtülür. Tavaf namazı omuz örtülü olarak kılınır. Remel yapılan tavaflar dışında hiçbir zaman iztiba yapılmaz. Remel: Erkeklerin tavafın ilk üç şaftında kısa adımlarla koşarak ve omuzları silkerek çalımlı ve süratli yürümeleri. Devamında say yapılacak tavaflarda Remel yapılması sünnettir. Sonunda say yapılmayacak tavaflarda Remel yapılmaz. Mikât: Afakilerin ihrâma girdikleri yerler ki, Mekke'ye en uzağı Zülhuleyfe en yakın yerlerdir. Sa'y: Safâ'dan başlayarak Merve'ye, Merve'den Safâ'ya dört gidiş, üç geliş. Şavt: Tavâfta Hacer-i esvedden başlayıp Kâbe'nin etrafında dönüp tekrar aynı hizâya gelmek. Sayda Safâ'dan Merve'ye, Merve'den Safâ'ya bir kere gitmek. Her tavaf ve sayda 7'şer şavt vardır. Tavâf: Kâbe'nin etrafında, Hacer-i esvedden başlayıp Kâbe sola alınarak yedi kere dönmektir. Tavâf-ı Kudum: Mekke'ye varınca, yapılan ilk tavaf, Afakiler için sünnettir. Tavâf-ı Sadr: Hac esnasında cemrelerin taşlanması bittikten sonra Minâ'dan Mekke'ye gelindiğinde yapılan tavâf. Tavâf-ı Veda da denir. Hac vazifeleri bununla sona erer. Tehlil: La ilahe illahü vahdehü la şerike leh. Lehül-mülkü ve lehül-hamdü ve hüve ala külli şey'in kadir Tekbir: Allahü ekber, Allahü ekber. La ilahe illallahu vallahü ekber. Allahü ekber ve lillahil hamd. Telbiye: Lebbeyk, Allahümme lebbeyk, lebbeyk lâ şerîke leke lebbeyk. İnnelhamde venni'mete leke vel-mülke lâ şerîke lek. Terviye günü: Zilhiccenin 8. günü. Bugün Minâ'ya çıkmak ve geceyi orada geçirmek sünnettir. Vakfe: Durma. Arefe Günü Arafât'ın Vadi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve ikindi namazlarından sonra bir miktar durmak. Bu farzdır. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kurban için zenginlik ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbanlıkta zenginlik ölçüsü nedir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Fıtra ve kurban nisabına malik olana zengin denir. Bunun fıtra vermesi vacib olur. Mükellef ise, yani akıl, baliğ ve mukim ise, yalnız kendisi için kurban kesmek de vacib olur. Bunun zekat alması haram olur. 2- Miras ve mehir malları, nisap hesabına katılır. Nisap miktarı malı teslim aldıktan bir yıl sonra yalnız o yılın zekatı verilir. 3- İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı veya parası bulunan Müslümanın kurban kesmesi vacibdir. Kurban nisabı ve eşyanın kıymeti, altın ve gümüş ile tespit edilir. 4- Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da lazım değildir. Borçlar alacaklardan ve mevcut maldan çıkarılır. Kalan alacaklar, zekatta olduğu gibi, kurban nisabına dahil edilir. 5- İhtiyaç eşyaları kurban nisabına dahil edilmez. İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl 3 kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, hizmetçiler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut iseler, zekat, fıtra ve kurban için nisap hesabına katılmazlar. 6- Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Yani, bunlar, kurban nisabına dahil edilir. Hepsi hesaplanınca 96 gr altın değerinde olursa, böyle kimsenin kurban kesmesi vacib olur. 7- Kadınların incisi ve her çeşit süs, ziynet eşyası kurban nisabına katılır. 8- Evde kullanılan tabanca, teypler, kasetler, kıymetli dini levhalar, avizeler kurban nisabına dahil edilmez. Bunlar kullanılan eşyadır. Nisap değerinde Mushafı, hadis, fıkıh ve diğer ilim kitapları bulunan kişi, bunları okuyorsa, nisaba dahil etmez. Okumuyorsa, okumayı bilmiyorsa, dahil eder. 9- Biri yazlık, diğeri kışlık iki evi olanın kurban kesmesi gerekir. 10- Evde kullanılmayan eşyalar nisabın üzerinde olursa, kurban kesmek vacib olur. Mesela çeyiz olarak alınan eşyalar, kimin ise, o kurban keser. Baba, çeyiz olarak aldığı halde, kızına hediye etmemişse, çeyiz hâlâ babanın malıdır. Babanın kurban kesmesi gerekir. 11- Her yıl, evdeki 3 kat elbise, ihtiyaç eşyasıdır. Fazlası eski de olsa nisaba dahil edilir. Kullanılmayan eski ev eşyaları, kap kacak da, kurban nisabına dahil edilir. (Üç kat elbise demek, üç ceket, üç pantolon, bir palto, üç gömlek, üç atlet, üç don ve bir kazak demektir. Bundan fazla olanlar kurban nisabına katılır.) 12- Kurban kesmenin vacib olmasında, bayramın üçüncü gününe itibar olunur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli, baygın-ayık olmaya bakılmaz. Bayramın üçüncü günü yukarıdaki şartlar mevcutsa, kurban kesmek vacib olur. 13- Zengin kimse, elinde parası olmasa da, ödünç alarak veya herhangi bir malını satarak kurban kesip büyük sevaba kavuşmalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ölü için kesilecek kurbanda aranan şartlar nelerdir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Sevabını ölüye göndermek için kesilecek kurban da, her kurban gibi, yalnız Allah rızası için kesilir. Kesilen kurbanın sevabı ölüye ve ölülere gönderilebilir. Farz olsun, nafile olsun, herhangi bir ibadeti yaparken veya yaptıktan sonra, sevabı, ölü, diri herkese hediye edilebilir. Namaz, oruç, hac, umre, sadaka, Kur'an-ı kerim okumak, evliyanın kabrini ziyaret, kurban, zikir gibi ibadetlerin sevapları başkasına hediye edilebilir. Hediye edenin kendi sevabından hiç azalmadan, bütün müminlere de sevabı erişir. Yani sevap, hediye edilen kimselere, taksim edilmeden, her birine bütünü kadar erişir. 2- Bir kurban kesip sevabını ölü diri bütün Müslümanlara göndersek, hiç eksilmeden herkese birer kurban sevabı gider. Bu Allahü teâlânın bizlere bir lütfudur. Onun için kazandığımız sevapları ölü diri bütün Müslümanlara bağışlamalıyız. 3- Resulullah efendimiz için de kurban kesmek müstehabdır ve çok sevaptır. Resulullah efendimiz iki kurban keserdi. Biri kendisi için, biri de ümmeti için idi. Kestiği iki kurban için, (Biri kendim ve evlatlarım için, biri de kurban kesemeyen ümmetim için) buyurdu. Resulullah efendimiz, Veda Haccına giderken yüz kurbanlık deve götürdü. 63'ünü kendi kesti. Sonra bıçağı Hz. Ali'ye verdi. Geri kalanı o kesti. Böylece 63 yıl yaşayacağına işaret etmiş oldu. Peygamber efendimiz için kurban keserken, (Allah rızası için kurban kesmeye ve sevabını Resulullah efendimize hediye etmeye) diye niyet edilir. 4- Bir kimse, biri adak, biri akika, biri vacib olan bayram kurbanı, biri nafile, biri ölü için, biri de Peygamber efendimiz için kurban kesmek istese, bir inek alıp kesebilir. 5- Kurban kesemeyen Müslüman, ölürken, bıraktığı maldan kendi için kurban kesilmesini, vârisine vasiyet ederse, vasiyet edilen kurban, bayram günleri kesilir. Bunun etinden, kesen kimse, fakir olsa da yiyemez. Etinin hepsini fakirlere vermesi gerekir. 6- Vasiyet etmemiş ölü için, vârisi veya başkaları, her zaman kendi malından hayvan kesip, sevabını ölüye hediye edebilir. Sevabı, kesenin olur. Bunların etinden, kesen de yiyebilir. 7- Sevabı ölüye gönderilecek olan hayvan her zaman kesilir. Kurban demek, bayramın ilk üç gününde zengin için vacib, fakir için ise nafile olarak kesilen koyun, keçi, sığır veya deve demektir. Kurban adayan kimse, bayramın ilk üç günü içinde keser. Bundan sonraya kalırsa, mevcut ise, diri olarak sadaka verir. Adak kurbanı, bayramın ilk üç gününde kesilmesi lazımdır. Bu günler gelmeden önce kesilirse, kurban olmaz ve adak yerine getirilmiş olmaz. Adak kurbanı, belli üç günde kesilemedi ise, altın, gümüş olarak değeri veya diri olarak kendisi fakirlere verilir. Belli üç günden sonra kesilip de, eti fakirlere dağıtılırsa, etin değeri, diri kurban değerinden az olmamalıdır. Az olursa, aradaki fark kadar para da dağıtılır. Kurban denmeden adanırsa, mesela bir koyun keseceğim denirse, gün ve yer belli etse de, kurban bayramı günleri dahil, istediği zaman ve istediği yerde kesebilir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban alırken nelere dikkat etmelidir? CEVAP: Şunlara dikkat etmelidir: 1- Kurban satın alınırken, (Bayram günü kesmesi vacib olan kurbanı almaya) niyet etmelidir. Bunu keserken, tekrar niyet etmesi şart değildir. Bu aldığı hayvanı kurban etmesi de şart değildir. Fakat, keseceğinin kıymeti bundan az olmamalıdır. Satın alırken, hiç niyet etmese de olur. Fakat, bunu keserken veya kesecek olanı vekil ederken niyet edebilir. 2- Bazı yerlerde kurbanlık hayvan alırken, satıcı, (Hayvanı kesip et haline getirdikten sonra kilosunu şu fiyattan veriyorum. Sen hayvanı seç, bayramda gelirsin, eti kaç kilo gelirse, parasını verirsin) diyor. Canlı olarak tartıp satanlar da vardır. Bu şekilde kurbanlık almak sahih olmaz. Canlı olarak tartıp, (Bu hayvana şu kadar para vereceksin) denirse, sahih olur. 3- Üç ortak, farklı para verip 980 liraya bir inek alsa, ortağın ikisi 420'şer lira, üçüncü ortak da 140 lira verse, üçüncüye düşen para, yedide birden az olmadığı için caiz olur. 4- Eşit para verip 3 kişi, 3 koyun alsa, kesmeden önce, (Şu senin, şu onun, şu da benim) diye paylaşmak caizdir. 5- Necaset yiyen hayvanın etinin temiz olması için, deve 40, sığır 20, davar 10, tavuk 3, serçe 1 gün hapsedilir. Bir başka kavil ise, deve ile sığır 10, koyun 4, tavuk 3 gün hapsedilir. 6- İki kişinin kurbanı karışırsa, her birinin kendinin sanarak kestiği, kendi kurbanı olur. Yedikten sonra helalleşirse, yine sahih olur. 7- Emanet olarak bulunan hayvanı kurban etmek caiz değildir. 8- Başkasının koyununu gasp eden, çalan, kıymetini sonradan öderse, kurban etmesi caiz olur. Çünkü, kıymeti ödenince, gasp ettiği zaman mülkü olur. Gasp günahına ayrıca tövbe gerekir. 9- Borcu olmayan fakir, kurban keserse, çok sevap olur. Borcu varsa, önce borcunu vermelidir. Çünkü borç ödemek farzdır. Kurban nisabına malik olmayan fakir, kendi malı olan hayvanını kurban etmeyi niyet ederse veya kurban niyeti olmayarak, hayvanı bayramda satın alıp, sonra kurban etmeyi niyet ederse, yahut kurban niyeti ile bayramdan önce satın alırsa, bunları kesmesi vacib olmaz. Keserse, nafile olur ve etinden yiyebilir ve fakirlere verdiği et sadaka olur. 10- Başkasının hayvanını ondan habersiz, onun için kurban etmek caizdir. Başkasının hayvanını, ondan izinsiz, kendi için kurban eden, sonra kıymetini öderse, caiz olur. Sahibi kıymetini kabul etmeyip, kesilmiş hayvanı alırsa, sahibi için kurban edilmiş olur. 11- Allah rızası için niyet ettikten sonra ayrıca çoluk çocuk çok et yesin diye semiz koyun almayı niyetine karıştırmamalı, semiz alırken sadece sevabını düşünmeli. 12- İki kurbanlıktan biri diğerini öldürmüşse, sahibine ödetilemez. 13- Kurban alan, niyetini değiştirip, akika veya adak olarak kesebilir. 14- Kurban rayiçten çok pahalı satılıyorsa kurban almak gerekmez. 15- Fakirin kurbanı bayramdan önce doğurursa, bir kavle göre, bayramda yavrusunu da anasıyla beraber kesmek gerekir. Zenginin kurbanı bayramdan önce doğurursa, yavrusunu kesmesi gerekmez. 16- Kurbanı veresiye veya kredi kartı ile almakta bir mahzur yoktur. 17- Herkes beslediği kendi hayvanlarından birini kurban edebilir. Nisaba malik olan birisine bir koyun hediye edilse, o da bunu kurban olarak kesse, vacib kurban yerine gelmiş olur. Kurbanı para ile alma şartı yoktur. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban nedir ve kimler keser? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Kurban, davar [koyun, keçi], sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban Bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, vacib vazifesini yerine getirerek sevaba kavuşmak için kesilir. Mukim olan, akıllı, büluğa ermiş, hür ve Müslüman erkeğin ve kadının, ihtiyaç eşyasından fazla nisap miktarı malı veya parası varsa, Kurban Bayramı için niyet ederek, belli günlerde, kurban kesmeleri vacib olur. 2- Kurban kesmenin vacib olmasında, bayramın üçüncü gününe itibar olunur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli olmaya bakılmaz. Bayramın üçüncü günü nisaba malikse, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacib olur. Zengin olan, birinci ve ikinci günü keserse vacib sevabı alır. Namaz da böyledir. Namaz, vaktinde sonunda kılınması farz olur ise de, vakti girince kılmaya başlayınca, farz yerine gelmiş olur. Kurbanın vakti de, ilk üç gündür. Bugünlerin birinde kesilince vacib yerine gelmiş olur. Aşağıdaki maddelerde açıklama vardır. 3- Bir çocuk, bayramın 3. günü büluğa erse, diğer şartlar da varsa, ona kurban kesmek vacib olur. 4- Baygın iken, bayramın üçüncü günü ayılanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacib olur. Bayramın ikinci günü bayılıp, üçüncü günü güneş battıktan sonra ayılan zenginin kurban kesmesi vacib olmaz. Yahut bayramın birinci ve ikinci günü ölen zengin, kurban borcu ile ölmüş olmaz. Kestikten sonra ölmüş ise, vacib sevabı almış olur. 5- Fakir iken, bayramın üçüncü günü zengin olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacib olur. Fakir bir kimse, bayramın birinci veya ikinci günü, bir kurban kesse, bayramın üçüncü günü zengin olsa, bir kurban daha kesmesi lazımdır. Çünkü üstüne vacib olmadan kesmiştir. Ancak, Bezzaziyye gibi muteber eserlerde, sonradan gelen âlimler, "Fakir, bayramın birinci günü kurban kesse, üçüncü günü zengin olsa, tekrar kurban kesmesi gerekmez" demişlerdir. 6- Seferi iken, bayramın üçüncü günü mukim olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacib olur. Mukim iken, bayramın birinci ve ikinci günü sefere çıkanın, kurban kesmesi vacib olmaz. Daha önce kesmişse, vacib sevabı alır. Kesmemişse, sefere çıktığı için borç üzerinden düşer. 7- Mukim bir zengin, seferdeki bir vekile kurban kestirse, vacib sevabı alır. 8- Esir iken, üçüncü günü hür olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacib olur. Hür iken, bayramın üçüncü günü esir olup, güneş batana kadar esir kalanın kurban kesmesi vacib olmaz. 9- Tarlasından aldığı mahsul veya tarlanın, evin, dükkanın [atölyenin, kamyonun] bir senelik kirası, ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı maaş ve ücret, aylık ihtiyacını ve kul borcunu karşılamayan kimse, İmam-ı Muhammed'e göre fakirdir. Fetva da böyledir. Şeyhayn'e göre zengin sayılır. Mülkü olan tarlanın ve bu demirbaş malların değeri, ihtiyacını karşılar ve nisabı da bulursa, bunun kirayı her alışta, bir miktar ayırıp, biriktirerek fıtra vermesi ve kurban keserek büyük sevaba kavuşması gerekir. Böyle bir kimse, fıtra vermez ve kurban kesmezse, İmam-ı Muhammed'e göre, günahtan kurtulur. Tarlasından hiç mahsul almayan, kiraya da veremeyen kimse ve ihtiyacından fazla malı olup da, parası bulunmayan kimse, İmam-ı Muhammed'e uyarak, fıtra vermez ve kurban kesmez. Verir ve keserse, ikinci ictihada göre, fıtra ve kurban sevabına kavuşur. 10- Aldığı kira ile güç geçinen kişi, nisaba malik ise, para biriktirip, fıtra vermeli ve kurban kesmelidir. Etin hepsini kavurma yapıp, birkaç ay et parasından biriktirip gelecek yılın fıtra ve kurban parası olarak saklamalıdır. Böylece, fıtra ve kurban sevabından mahrum kalmamalıdır. Aile efradı çok olup güç geçinenin, kurbanın etini evinde bırakması müstehabdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbana ortak olacaklarda aranan şartlar nelerdir? CEVAP: Bazıları şöyledir: 1- Ortakların Müslüman olmaları, kurban ve ibadete niyet etmeleri ve hisselerinin yedide birden az olmaması şarttır. 2- Sırf eti için ortak olan varsa ve biliniyorsa, hiçbirinin kurbanı sahih olmaz. 3- Ortakların bir kısmı ölmüş olsa, yahut bunak olsa, zararı olmaz. 4- Ortaklardan biri mutlak nezir için giremez. Yani şu koyunu keseceğim diye adayan, bunun yerine başkasını kesemez. 5- Ortaklardan biri geçen sene kesmediği kurbanı niyet eylese caiz olmaz. 6- Bir sığırı veya deveyi, yedi kişiye kadar Müslüman, bâliğ kimse, ortak olarak da satın alıp kesebilirler. Bunlara adak veya akika kurbanı da ortak edilebilir. 7- Zenginin satın aldığı sığıra, sonradan ortak olmak caiz ise de mekruhtur. Fakir, bir sığırı kurban etmek için satın alsa, sonra başkalarını ortak edemez. 8- Bir sığırı mesela bir ineği, en çok 7 kişi kesebilir. Yediden fazla kişi, bir veya birden fazla, ineğe ortak olamaz. Mesela, 8 kişinin 7 sığırı ortak satın almaları caiz olmaz. Çünkü, her birinin her hayvanda hissesi vardır. Hiçbirinin hissesi yedide birden az olamaz. Bunun gibi, 10 kişinin 15 ineği, kurban etmek için, ortak satın almaları da caiz olmaz. Çünkü 10 kişi, 15 ineğin her birine onda bir oranında ortak olmuş olur. Onda bir, yedide birden azdır. Bunun gibi, 3 kişinin 9 koyunu ortak satın almaları da caiz olmaz. Çünkü 3 kişi, 9 koyunun her birine üçte bir nispetinde ortaktır. Bir koyunu ise, ancak bir kişi kesebilir. Birden fazla kişinin, bir koyunu ortak alıp, kurban olarak kesmeleri caiz olmaz. 9- Bir sığıra 3, 5, 7 gibi tek ortak şartı yoktur. 2, 4, 6 gibi çift de olur. Fakat her işte 'tek'e riayet iyidir. Sünnet-i zevaiddir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allah tektir, teke riayet edeni sever. Ey Kur'an ehli, teke riayet edin!) [Tirmizi] 10- Eti tartarak, eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz, faiz olur. Altı kişiden dördüne et ile birlikte bir bacak, beşinciye et ile birlikte derisi, altıncıya et ile birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yağ, sakatat ve yenilen her şey paylaşılır. 11- Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur'a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur'a çekmek caiz ve sünnettir. 12- Taksim etmeden pişirip, ortaklar müşterek yeseler caizdir. 13- Yedi kişi, kurbanlık ineği birisine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi harcamaya, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden etin tamamını da kendisi alabilir veya herhangi bir kimseye verebilir. 14- Ortaklardan birisi kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir. 15- Mutfakları bir olan karı koca veya baba oğul da, kestikleri kurbanı, tartıp paylaşırlar. Paylaştıktan sonra biri diğerine isterse etin tamamını hediye edebilir. Paylaşmadan hediye edemez. Yahut yukarıda bildirildiği gibi, her birine, et ile birlikte bacak veya derisi veya başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban için vekalet nasıl verilir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Kurban kesmesini bilmeyenin, başkasına kestirirken, (Allah rızası için bayram kurbanımı kesmeye seni vekil ettim) demesi ve kalben de niyet etmesi gerekir. Eğer kurbanı da başkasına aldıracaksa, kurbanı alacak kimse de, kesmeyi bilmediği için başkasına kestirecekse, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya, aldırmaya, kesmeye ve kestirmeye seni umumi vekil ettim) der. 2- Bir kimse, kendisine kurban kesmesi vacib olmasa da, vekil vacib diye kesse, kurban yine sahih olur. Adak hayvanı, akika veya nafile kurban yanlışlıkla vacib diye kesilse mahzuru olmaz. 3- Bir kimsenin kendi hayvanını başkası adına kesmesinin caiz olması için, bu kimsenin, kendi hayvanını başkasına veya onun vekiline hediye etmesi, onların da teslim alması, sonra bunu vekil ederek geri verip kestirmeleri gerekir. 4- Başkasının hayvanını ondan habersiz, onun için kurban etmek caizdir. 5- Başkasının hayvanını, ondan izinsiz, kendi için kurban eden, sonra kıymetini öderse, caiz olur. Sahibi kıymetini kabul etmeyip, kesilmiş hayvanı alırsa, sahibi için kurban edilmiş olur. 6- Bir kimse, birine, kurban işimi hallet dese, ona para bile vermese, vekalet vermiş olur. O kişi de bir hayvan alıp kesebilir. 7- Vekaleten kurban kesene, kimi çok, kimi az para verebilir. Kimi de hiç para vermeden, (Bana da bir hisse verin) diyebilir. Vekil asıl gibidir. Vekil, vekalet aldığı kimseler adına kurban keser veya kestirebilir. Daha sonra vekil, ondan para ister veya istemez. İki kurbana yetecek para veren için de iki kurban alır veya ona iki hisse verir. Yahut iyisinden bir kurban alır. Çünkü umumi vekil, tam yetkilidir. 8- Kurban kesmeye vekil olan, zekat hariç, sahibinden ayrıca izin almadıkça veya, (İstediğini yap) diyerek umumi vekil edilmedikçe, başkasını kendine vekil yapamaz. Umumi vekil ise, başkasını, o da bir başkasını vekil yapabilir. 9- Birden çok kişiye vekalet vermek sahihtir. Bir işe vekil olan iki kişiden biri, tek başına yetkili olamaz. Ancak emaneti vermede, borcu ödemede, kurban kesme gibi işlerde birisi, tek başına yetkili olabilir. Çünkü bu işlerde vekillerden birisinin, diğerinin görüşünü sormaya ihtiyacı yoktur. Bir kimse, kurbanını kesmek üzere dört kişiye vekalet verse, bu vekillerden biri kesince ötekilerin görüşünü almaya ihtiyaç yoktur. Kurban dinimize uygun kesilmiş olur. 10- Üzerinde birçok kimsenin vekaleti bulunan kimse, herhangi bir mazeretle bayramın üçüncü günü de kesememişse, Şâfii'yi taklid edip dördüncü günü de kesebilir. 11- Kurbanda kanın akması yeter, etin dağıtılması şart değildir. Kan akıtılmakla vacib olan kurban kesilmiş olur. Eğer eti de uygun yerlere verilirse daha çok sevap olur. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehabdır. Hepsini fakirlere vermek de caizdir. 12- Derisi namaz kılan fakire verilir. Ne olduğu bilinmeyen kimselere verilmez. Veya evde kullanılır. Yahut devamlı kullanılacak bir şey karşılığı verilir. Tükenen bir şey veya para karşılığı satılmaz. Derisi, eti satılırsa, parası fakire sadaka verilir. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Akika, adak, kurban, sadaka
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çocuk için akika kesmek gerekir mi? CEVAP: Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için hayvan kesmektir. Akika, çocukları bela ve hastalıklardan korur. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir koyun kesilir. Şefaat etsin diye ölmüş çocuk için, torun için de kesilebilir. Hatta yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban da, ilim neşri ile meşgul bir vakfa kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, zekat, fıtra, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardım, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve afiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Ayrıca farz olan ilim yayma sevabına kavuşulur. Malı olup da, zekat, sadaka vermeyen, sıkıntı içinde yaşar. Peygamber efendimiz, (Hastalarınızı sadaka ile tedavi edin. Sadaka, her hastalığı defeder, bela sadakayı geçemez, onun için sadaka vermekte acele edin) buyuruyor. (Taberani, Beyheki) İhlas Vakfı, öğrenci yurtlarında binlerce üniversiteli fakir öğrenciyi ve bilhassa Türk dünyasından gelen muhtaç öğrencileri barındırmaktadır. Onların birçok ihtiyacı, hayırseverlerin yardımları ile sağlanmaktadır. İhlas Vakfı senelerdir, hayırsever vatandaşlarımızın yaptıkları yardımları, en iyi şekilde değerlendirmektedir. İhlas Vakfı, Türk Dünyası'ndan gelen fakir öğrencilere her türlü yardımı yapmaktadır. Azerbaycan, Türkmenistan, Çeçenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Kırım, Doğu Türkistan ve diğer Türk topluluklarından gelen öğrencilere Türkiye'nin büyük şehirlerinde açtığı öğrenci yurtlarında her türlü maddi ve manevi yardımı yapmaktadır. Yurtlarda üç öğün yemek çıkmakta, İhlas Vakfı, öğrencilere sevgi ve şefkat kucağını açmaktadır. İhlas Vakfı öğrenci yurtlarının bir yıllık et ihtiyacı hayırseverlerin verdikleri kurban vekaletleri ile karşılanmaktadır. Vakfa verilen kurban vekaletleri ile hayırseverler adına, kurbanlıklar satın alınmakta ve dinimize uygun olarak kesilen kurbanlar, soğuk hava depolarında muhafaza edilmektedir. Bir yıl boyunca da, bu etler yurtların yemek ve et ihtiyacında kullanılmaktadır. Yıllardır ülkemizin ve Türk dünyasının binlerce gencine, öğrenci yurtlarında bir aile ortamı sıcaklığında sevgi ve şefkatle muamele eden İhlas Vakfı'na kurban vekaleti vererek yardım etmek, destek vermek gerekir. Çünkü hadis-i şerifte, (Hayra vesile olan hayır yapan gibidir) buyuruluyor. 70 yıllık komünizm zulmünden kurtularak ülkemize gelen misafir öğrencilere en iyi ev sahipliği yapan İhlas Vakfı, ülkemizin yüz akıdır. Eğitime ve devletimize verdiği hizmet ve destek ile en iyi şekilde kamu hizmeti yapmaktadır. Dünya tarihinde vakıf medeniyetini kuran dedelerimizin torunu olarak vakıfları, hayır kurumlarını ve ilim yuvalarını kurban vekaleti vererek veya başka şekilde desteklemek, bilgili, kültürlü öğrencilerin yetişmesine katkıda bulunmak milli ve dini bir vazifedir. İhlas Vakfına kurban vekaleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur. Kurban vekaleti vermek isteyen, herhangi bir İhlas Vakfı öğrenci yurduna veya Türkiye Gazetesi bürosuna giderek veya telefon ederek, kurban vekaleti verebilir. İhlas Vakfı ile irtibat için: (0 212) 513 99 00 numaralı telefona veya (0 212) 513 68 57 numaralı faksa başvurabilirler. Her türlü yardım, İhlas Vakfı'nın, Vakıflar Bankası Nuruosmaniye Şb. (2007042) numaralı YTL hesabına yapılabilir. NOT: Kurban bedelleri yukarıdaki irtibat telefonundan öğrenilebilir. ------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Emekliyim, üç ayda bir nisabın üstünde maaş alıyorum. Maaşı alınca zengin oluyorum. Ancak ay sonuna kadar parayı zor yetiriyorum. Kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Nisabın üstünde para alınca dinen zengin oluyorsunuz. Kurban kesmeniz gerekir. Kesersiniz, etini kavurma yaparsınız. Böylece kurban sevabından mahrum kalmaz ve kurban kesme borcundan da kurtulmuş olursunuz. Aldığı kira [maaş ile] ile güç geçinen kimse, nisaba mâlik ise, para biriktirip, fıtra vermeli ve kurban kesmelidir. Etin hepsini kavurma yapıp, birkaç ay et parasından biriktirerek gelecek yılın fıtra ve kurban parası olarak saklamalıdır. Böylece, fıtra ve kurban sevabından mahrum kalmamalıdır. Kurban kesen, kendini Cehennemden azat etmiş olur. Bir hadis-i şerifte, (Cimrilerin en kötüsü, [kesmesi gerekirken] kurban kesmeyendir) buyuruldu. (S. Ebediyye) Altınım var, param yok Sual: 120 gr altınım var, borcum yok, gelirim yok. Kurbanı ne yapmam lazım? CEVAP: Zengin kimse, elinde parası olmasa da, ödünç alarak veya altınlarını yahut herhangi bir malını satarak kurban kesip büyük sevaba kavuşmalıdır. Altınları bozdurup kurban kesmek gerekir. Kurbana farklı ortak olmak Sual: Üç ortak, farklı para verseler kurbanları sahih olur mu? Mesela 2800 liraya bir inek alınsa, ortağın birisi 800 lira, biri de 1600 lira, üçüncü ortak da 400 lira verse, eti de verdikleri para oranında paylaşsalar caiz olur mu? CEVAP: Bir sığırı mesela bir ineği, en çok 7 kişi kesebilir. Yani, bir ortağın verdiği para yedide bir hisseden az olursa caiz olmaz. Her ortak kaç hisseye girmek istiyorsa o kadar para verir. Etin paylaşılması da bu hisseye göre yapılır. En az veren üçüncü ortağın parası, yedide birden az olmadığı için caizdir. Eti paylaşırken üçüncü ortak bir hisse alır, ikinci ortak dört hisse, birinci ortak ise iki hisse alır. Hepsi yedi hisse olur. Birisi yedide bir hisseden yani 400 liradan az para verseydi olmazdı. Kurbana parasız ortak olmak Sual: Kurbanlık ineğe yedi kişi ortak girse, ortaklardan birisinin parası olmasa, diğer ortaklardan birisi ben senin yerine veririm dese, herkes kendi parasını verse, biri de kendi parası ile birlikte param yok diyeninkini verse, kurban sahih olur mu? Yani kurban için para vermeden kurban sevabı alır mı ve kurban borcundan kurtulur mu? CEVAP: Evet sahih olur. Kurbanlık ineği birisi yedi kişiye hediye etseydi, hiç birisi para vermeden kesseydi, hepsinin de kurbanı sahih olurdu. Kurban için illa para vermek gerekmez. Başkasının hediye ettiği hayvan da kurban edilir. Vacib sevabı alınır ve kurban borcundan kurtulmuş olunur. Vekil ve kurban Sual: Eşimden vekalet almadan, onun adına vacib kurban kesmesi için bir arkadaşa vekalet verdim. Sonra hanımdan vekalet aldım. Böyle yapmam sahih oldu mu? CEVAP: Sonra eşiniz bunu kabul etmişse sahih olur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbana mani olan kusurlar nelerdir? CEVAP: Kurban olmaya mani olan kusurlardan bazıları şunlardır: 1- Davar, sığır ve deveden kurban olur. Başka hayvanlardan kurban olmaz. Davar denince koyun, keçi; sığır denince inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır. 2- Dişi hayvan da, erkek hayvan da kurban edilebilir. Koyunun erkeği ve beyazı siyahından çok olanı, keçinin dişisi daha sevaptır. Kıymetleri eşit ise, koyun kesmek, sığır kesmekten daha sevaptır. 3- Boynuzu kırık veya boynuzsuz, uyuz, burulmuş olan kurban caizdir. Enenmiş [burulmuş] enenmemiş olandan daha efdâldir. Çünkü kısırlaştırılan koçlar, daha yağlı ve etleri de daha lezzetli olur. Peygamber efendimiz, kısırlaştırılmış bir koç kurban etmiştir. 4- Koyunun, keçinin, bir yaşını, sığırın iki, devenin beş yaşını geçmiş olması gerekir. 6 ayı geçmiş kuzu, iri ve semiz ise caiz olur. (Altı ayını tamamlayan her kuzu kurban olur) diyen âlimler de vardır. 5- Bir gözü görmeyen, topal olup yürüyemeyen, dişlerinin yarısı yok olan, gözünün, kulağının veya kuyruğunun çoğu olmayan, bir ayağı kesik, çok zayıf ve ölmek üzere olan hasta hayvan kurban olmaz. 6- Vahşi olan hayvanlardan da, mesela geyikten kurban olmaz. Vahşi ve ehli [evcil] olan hayvandan doğan bir hayvanda, itibar anasınadır. Eğer ana ehli ise, kurban olur; değilse olmaz. 7- Husyeleri küçük, gebe, kurt kuyruklu, iri gözlü, tüyü dökülen hayvanı kurban etmek mekruhtur. 8- Burnu veya dili kesik veya ekserisi yok olan hayvan kurban olmaz. 9- Davarda bir meme, sığırda ikisi kesik olsa, kurban olmaz, ama yavrusunu emzirebiliyorsa, olur. 10- İki kulağı kesik, biri kökten kesik, kuyruğu kesik; bir veya iki kulağı olmayan kurban olmaz. 11- Bir hayvanın dizkapakları gibi bir yeri, kemik başına kadar kırılmışsa, o hayvan kurban olmaz. 12- Kurbana binmek, çift sürmek, kırkılmış koyunu kurban etmek ve kurban için almak mekruhtur. ? Kurban olmaya mani olmayan kusurlar 1- Boynuzu kırık veya boynuzsuz olan, kurban olur. 2- Kulakta ekserisi kesilip ayrılmasa, asılı kalsa kerâhetle caizdir. Yarıdan azı kesik olsa kurban olur. Kulağı enine veyahut uzununa yarık olsa kurban olur. Kulağın yırtık olması tenzihen mekruhtur. Burnunun hükmü de kulak gibidir. 3- Kulağı veya kuyruğu küçük olarak doğan hayvan kurban olur. 4- Dişiye aşamayan, zekeri kesik olan kurban olur. Hünsa [çift cinsiyetli] olanı kurban etmemeli. 5- Yayılmasına mani olmayacak kadar deli olup, sürüsünden ayrılmayan hayvan kurban olur. Sürüsünden ayrılan ve otlamayacak kadar deli olan hayvan kurban olmaz. 6- Bir gözünde görmeye mani olmayan perde bulunan hayvanı kurban etmek caizdir. 7- Kurbanlık, kesilme yerine getirilirken, tepinir ve bir ayağı kırılır; sonra da kesilirse, caiz olur. 8- Uyuz olan hayvanı kurban etmek caizdir. 9- Kurbanlık hayvanın dişlerinin ekserisi olsa, mekruh olmakla beraber caizdir. Eğer dişsiz olup, karnını, dişli hayvan gibi yayılıp doyurursa, caiz olur. 10- Merinosun küçükken kuyrukları kesiliyor. Kesilmezse Merinostan da kurban olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kurbanla ilgili çeşitli meseleler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kimlerin kurban kesmesi vacib olur ve kurban ne zamana kadar kesilebilir? CEVAP: Mukim, akıl-baliğ Müslümanın, ihtiyacından fazla nisap miktarı malı veya parası varsa, kurban kesmesi vacib olur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli, baygın-ayık olmaya bakılmaz. Bayramın ilk günü dinen zengin olan, kurban keser ve vacib sevabı alır. Bayramın ilk günü komada iken 3. günü ayılana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacib olur. Bayramın ilk günü fakirken 3. günü zengin olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacib olur. Bayramın ilk günü seferi, 3. günü mukim olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacib olur. Bayramın ilk günü, esir iken, 3. günü hür olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacib olur. Kurban bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacib olmaz; ama keserse vacib olarak eda etmiş olur. Fakir, bayramın ilk günü bir koyun alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacib yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. Bir zengin, bayramın birinci ve ikinci günü kurban kesmeden ölse, kurban borcu ile ölmüş olmaz. Kesip ölürse, vacib sevabı alarak ölmüş olur. Kurban ne zamana kadar kesilebilir? 1- Kurban, bayramın üçüncü günü, güneş batıncaya kadar kesilebilir. 2- Cuma kılınmayan mezra denilen küçük köylerde, fecirden sonra, bayram namazından önce de kesilebilir. Gece kurban kesmek, caiz ise de, mekruhtur. 3- Şâfii'de, bayramın 4. günü de, kesilebilir. Birçok kimsenin vekili olan, bir mazeretle bayramın 3. günü de kurbanları kesememişse, Şâfii'yi taklid edip, dördüncü günü de kesebilir. 4- Nafile, akika ve adak hayvanı, her zaman kesilebilir. Fakat bayramda kesilmesi iyi olur. 5- Bayram Cumaya rastlarsa da, kurban, bayram namazı kılındıktan sonra kesilir. 6- Kurban bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilene, ilk günü kurban kesmek vacib olmaz. Keserse vacib olarak eda etmiş olur. 7- Fakir, bayramın ilk günü bir koç alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacib yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. ? Hayvan kesilirken mekruh olan şeyler 1- Kurbanı, kesilecek yere sürükleyerek çekmek, sebepsiz incitmek mekruhtur. 2- Bıçakları hayvanı yatırdıktan sonra bilemek ve birini ötekinin gözü önünde kesmek mekruhtur. 3- Soğumaya başlamadan, yani çırpınması durmadan ensesini de kesmek mekruhtur. 4- Hayvan tamamen ölüp çırpınması durmadan, omuriliğini keserek başını koparmak ve derisini yüzmeye başlamak mekruhtur. 5- Kamış, taş gibi keskin şeyler ile kesmek, kör bıçakla kesmeye çalışmak mekruhtur. 6- Doğurması yakın olan hayvanı kesmek mekruhtur. 7- Gasp edilmiş bıçakla kesmek mekruhtur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban nasıl kesilir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Önce diz boyu çukur kazılır. Kurbanın gözleri tülbent ile bağlanır. Kıbleye dönük olarak sol yanı üzerine yatırılır. Boğazı çukurun kenarına getirilir. İki ön ve bir arka ayakları, uçlarından bir araya bağlanır. Üç kere bayram tekbiri okunur. Sonra (Bismillahi Allahü ekber) diyerek, deveden başka hayvanın boğazının herhangi bir yerinden kesilir. (Bismillahi) derken, (h)yi belli etmek gerekir. Belli edince, Allahü teâlânın ismi olduğunu düşünmek lazım olmaz. (h)yi açıkça belli etmezse, Allahü teâlânın ismini söylediğini düşünmek gerekir. Bunu da düşünmezse, hayvan leş olur, yenmez. 2- Sadece Bismillahi veya Bismillahirrahmanirrahim, yahut Lâ ilâhe illallahü demek de caizdir. Fakat evlâ olanı, (Bismillahi Allahü ekber) demektir. 3- Besmele çekilince hemen kesmek şarttır. Besmele çektikten sonra, bıçağı bilerse Besmeleyi tekrar etmesi gerekir. Besmele çektikten sonra, hayvan yerinden kalkarsa, yatırdığı zaman tekrar Besmele çekmesi gerekir. Fakat bir kelime söylemek, bir lokma yemek ve bir yudum su içmek gibi az bir ara vermenin zararı yoktur. 4- Besmele çektikten sonra, elindeki bıçağı bırakıp, başka bir bıçak alsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekmez. Fakat bir hayvan için Besmele çektikten sonra, onu bırakıp başka bir hayvan kesecek olsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekir. 5- Arka arkaya birkaç hayvanı boğazlayacak kişinin, hepsi için ayrı ayrı Besmele çekmesi gerekir. Fakat hayvanları, üst üste yatırıp kesecek olsa, bir Besmele kâfidir. Bir hayvanı iki kişi kesse, ikisinin de Besmele çekmesi gerekir. 6- Besmele unutulursa zararı olmaz. Kasten Besmelesiz kesmek haramdır. 7- Hayvanın boğazında yemek, nefes borusu ve iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört damardan üçü bir anda kesilmelidir. 8- Şâfii'de ise yemek borusu ile nefes borusu kesilirse kâfidir. Ancak gırtlak düğümü baş tarafında kalmalıdır! Gırtlak düğümünün tamamı vücut tarafında kalırsa, kesilen hayvan yenmez. 9- Kurban kesenin kıbleye karşı dönmesi sünnettir. 10- Erkek ve kadın Müslümanın, sarhoşun, cünübün, delinin, bunağın, çocuğun ve sarhoşun Besmele ile kestiği hayvan yenir. Ehl-i kitabın [Hıristiyan veya Yahudi'nin] kestiği de yenir. Fakat ehl-i kitaba kurban kestirmek mekruhtur. Dilsiz ve sünnetsizin hayvan kesmesi mekruhtur. 11- Solak bir kimsenin sol eli ile kurban kesmesinde mahzur yoktur. Temiz işleri yaparken, sağdan başlamak sünnet-i zevaiddir. Yani müstehabdır. Özürsüz terk etmek tenzihen mekruh olur. Bir özürle soldan başlamak mekruh olmaz. Yani sol el ile kesilen hayvan ve kurban yenir. 12- Kurbanı bayıltıp kesmek caizdir. Kafasını bir kerede koparıp kesilen de yenir fakat öyle kesmek günah olur. Hayvanı ensesinden kesmek haramdır ama eti yenir. 13- İstanbul'da oturan bir zengin, bayramda Ankara'ya gidip ikinci gün kurbanını Ankara'da kesse, üçüncü günü İstanbul'a gelse, İstanbul'a gelince bir kurban daha kesmesi gerekir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban eti hakkında yapılacak işler nelerdir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Eti tartıp eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz. Altı kişiden dördüne et ile birlikte bir bacak, beşinciye et ile birlikte derisi, altıncıya et ile birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. 2- Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur'a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur'a çekmek caiz ve sünnettir. 3- Taksim etmeden pişirip, ortaklar müşterek yeseler caizdir. 4- Yedi kişi, kurbanlık ineği birisine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden etin tamamını da kendisi alabilir veya herhangi bir kimseye verebilir. 5- Mutfakları bir olan baba oğul, kestikleri kurbanı, tartıp paylaşmaları gerekir. Yahut yukarıda bildirilen metot ile taksim edilir. 6- Hayvanın boğazında yemek borusu, hava borusu ve iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört borudan üçü bir anda besmele ile kesilmelidir. 7- Koyunun karnını yarıp, yavrusunu çıkardıktan sonra, o yaradan ölürken kesilse de yenmez. 8- Müslüman bir kimsenin kesip, gayri müslimin yüzdüğü kurbanın etini yemekte mahzur yoktur. 9- Kurbanın ve her hayvanın şu 7 yeri yenmez: Akan kanı, zekeri, husyeleri [koç yumurtası denilen yerleri], bezleri [guddeleri], safra kesesi, dişi hayvanın önü ve idrar kesesi [mesanesi] 10- Canlı hayvanın her parçası haramdır. Kesildikten sonra, kendine zarar vermeyen kimsenin pişirmeden yemesi caizdir. [Mesela çiğ köfte, sucuk ve pastırma yemekte mahzur yoktur.] 11- Ölü mü, diri mi olduğu bilinmeyen hayvan, kesilince kan çıkar ve hareket ederse, eti yenir. 12- Makam sahibine saygı için kesilen hayvan leş olur. Sırf ona saygı için hayvan kesmek caiz değildir. "Eğer falanca zat gelirse, Allah için bir hayvan keseceğim" derse, o zat gelince kesilir. O hayvan adak olduğu için, etinden kesen ve zenginler yiyemez. Fakirlere verir. Yolcuya, misafire, bir makam sahibine yedirmek için hayvan kesmek caizdir. 13- Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir olsun, zengin olsun, herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehabdır. Hepsini fakirlere de verebilir. 14- Kurban etini, evinde 3 günden fazla bırakabilir. Kurban sahibi zengin değilse, çoluk çocuğunun et ihtiyacını karşılamak için hepsini evinde bırakabilir. 15- Hayvan kesildikten sonra eti telef olsa [mesela yansa, köpekler yese] vacib sâkıt olur. Tekrar kesmek gerekmez. Kan akıtmakla vacib yerine gelmiştir. 16- Kurbanın hiçbir yeri satılmaz. Eğer bir kısmı satılırsa, satılan kadarının bedelini tasadduk etmek gerekir. Fakat kurbanın eti ile yenecek bir şey alınıp yense, o miktarı tasadduk gerekmez. 17- Ortaklardan birisi kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zilhicce ayının fazileti nedir? CEVAP: Kurban bayramının bulunduğu aya Zilhicce denir. Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin kıymeti çoktur. Bu husustaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir: (Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya, bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesini ihya etmeye bedeldir.) [İbni Mace] (Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevap verilir.) [Beyheki] (Terviye günü [arefeden bir önceki gün] oruç tutan ve günah söz söylemeyen Müslüman Cennete girer.) [Ramuz] (Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutan, her günü için, yüz köle azat etmiş veya cihad edenlere yüz at vermiş veya Kâbe'ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevab alır.) [R. Nasıhin] (Bu on günün hayrından mahrum olana yazıklar olsun! Bilhassa dokuzuncu [Arefe] gününü oruçla geçirmelidir! Onda o kadar çok hayır vardır ki, saymakla bitmez.) [T. Gafilin] (Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.) [Ebul Berekat] (Zilhiccenin ilk on günü fazilette bin güne, Arefe Günü ise, on bin güne eşittir.) [Beyheki] (Allah indinde Zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerden daha kıymetlisi yoktur. Bugünlerde tesbihi, tahmidi, tehlili ve tekbiri çok söyleyin!) [Taberani] [Tesbih: Sübhanallah, Tahmid: Elhamdülillah, Tehlil: Lâ ilâhe illallah, Tekbir: Allahü ekber demektir.] Peygamber efendimiz, Zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerin, diğer aylarda yapılan amellerden daha kıymetli olduğunu bildirince, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, Allah yolundaki cihaddan da mı daha kıymetlidir) dediklerinde, (Evet cihaddan da kıymetlidir. Ancak canını, malını esirgemeden harbe gidip şehid olan kimsenin cihadı daha kıymetlidir) buyurdu. (Buhari) Hazret-i Ebüdderda buyurdu ki: (Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmalı, çok sadaka vermeli ve çok dua ve istiğfar etmelidir! Çünkü Resulullah, (Bu on günün hayır ve bereketinden mahrum kalana yazıklar olsun) buyurdu. Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutanın, ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur, iyiliklerine kat kat sevap verilir, ölürken kolay can verir, kabri aydınlanır, Mizanda sevabı ağır gelir ve Cennette yüksek derecelere kavuşur.) [Şir'a] Bu on gün içinde, bir hasta ziyaret eden, Hak teâlânın dostları olan kulların hatırını sormuş ve ziyaret etmiş gibi olur. Bu on gün içinde Ehl-i sünnete uygun bir kitap okumak çok sevaptır. Din ilmini, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek kadın erkek herkese farzdır. Çocuklara öğretmek, birinci görevdir. Her hafta saç, sakal, tırnak kesmek sünnettir. İbni Âbidin hazretleri, (Zilhicce ayının ilk on günü, bu sünnetleri geciktirmemeli. (Kurban kesecek kimse, Zilhicce ayı girince, saçını ve tırnağını kesmesin) hadis-i şerifi, emir değildir. Bunları, kurban kesinceye kadar geciktirmek müstehabdır) buyurmaktadır. Kurban kesecek kimsenin, Zilhicce ayının ilk gününden, kurban kesinceye kadar, saçını, sakalını, bıyığını ve tırnağını kesmemesi müstehabdır. Fakat vacib değildir. Bunları kesmesi günah olmaz ve kurban sevabı azalmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Seferi olanın kurban kesmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evli olup ailesi ile beraber gurbette bulunduğu şehirde uzun yıllar bulunsa ve fakat ömür boyu yerleşmeyi düşünmese, buradan doğup evlendiği yere bayramlarda 15 günden az süre ile gidip orada kurban kesse kesilen kurbanlar vacib kurban olur mu? CEVAP: Bir günlüğüne de gitse orada mukim olur, kestiği kurban vacib olur. Memleketinde kurban kesmek Sual: Birçok insan Kurban Bayramlarında memleketine gidip kurban kesiyor. Bunlar bilerek veya bilmeyerek yaşadıkları şehre yerleşmeye niyet etmişse ve bayram vesilesiyle gittikleri memleketlerinde kurban kesseler vacib olan kurban borcundan kurtulur mu? CEVAP: Sefere gidene zaten kurban vacib olmuyor, kesmesi iyi olur. Kesmese de günah olmaz. Başka şehirdekine kurban kestirmek Sual: Vatan-ı aslimiz İstanbul'dur. Hanımım nisap miktarı mala sahip olduğu için kurban kesmesi vacib. Bayramda Tekirdağ'a gidiyoruz. Tekirdağ'da birisine kurban için vekalet verdik. Fakat Tekirdağ'da seferi oluyoruz. Vacib sevabı almak için ne yapmak gerekir? CEVAP: Tekirdağ'da kurban kesilirken İstanbul'da bulunursanız, yani mukim olursanız kurban vacib olur. Telefonla öğrenirsiniz. Kestik derlerse buradan hareket edersiniz. Vatan-ı asliden geçmek Sual: Seferde olan zengin, kurban bayramının üçüncü günü vatan-ı aslisinin içinden transit geçse kurban kesmesi vacib olur mu? CEVAP: Şehir küçük ise, içinden geçiyorsa vacib olur. Büyük şehir ise, evleri ile çevre yolu arasında mezarlık, fabrika, kışla, ırmak, deniz, harman yeri, futbol sahası gibi yerler var ise, o zaman vatan-ı aslisine girmemiş olur, vacib olmaz. Hac ve şükür kurbanı Sual: Hacda kesilmesi gereken kurban, Türkiye'de kesilebilir mi? CEVAP: Hacda 15 günden fazla kalan kimsenin, mukim olduğundan kendisine kurban kesmesi vacib olacağı için, bayram kurbanını kestirmek üzere telefonla Türkiye'deki bir yakınına vekalet verip kestirebilir. Fakat şükür kurbanını Harem'de kesmesi gerekir, vekaletle Türkiye'de kestiremez. Vatan-ı aslide seferi olunmaz Sual: Vatan-ı aslim İstanbul'dur. Fakat bir seneyi aşkın bir zamandır yurt dışında yaşıyorum. Birkaç yıl daha kalacağım. Kurban Bayramı için İstanbul'a gideceğim.10 gün kalmayı planlıyorum. Bu durumda İstanbul'da seferi miyim, kurban kesmem vacib mi? CEVAP: Vatan-ı aslide bir saat bile kalan seferi olmaz. Kurban kesmek vacib olur. Mukim iken kurban kesmek Sual: Kurban kesmeden sefere çıkan ve bayramın üçüncü günü memleketine gelen zengin kurban keser mi? CEVAP: Kurban kesmeden sefere çıkan zenginin, seferde iken kurban kesmiş olsa bile, üçüncü günü mukim olunca, tekrar kesmesi vacibdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir zengin, bayramın ilk günü kurban kesmeden sefere çıksa günaha girer mi? CEVAP: Hayır. Kurbanı kesip sefere çıkmak Sual: Bir zengin, bayramın birinci veya ikinci yahut üçüncü günü kurban kesip, sefere çıksa vacibi yerine getirmiş olur mu? CEVAP: Evet vacibi yerine getirmiş olur. Nafile de olsa kurban kesmeli Sual: Bir zengin, kurban kesmek niyetiyle bir koyun satın aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü de seferde olsa, vekalet verip o koyunu kestirmesi gerekir mi? CEVAP: Kestirmesi gerekmez, yani seferde olduğu için kurban kesmesi vacib olmaz. Ama alınmış bir kurbanı kesmek, nafile de olsa çok sevaptır, Sırattan geçirir. Bu bakımdan zengin olan, sevaptan mahrum kalmamak için seferde de kurban kesmeli. Kendi kesemezse, kesen birine vekalet verip kestirmelidir. Üçüncü günü sefere çıkmak Sual: Zengin, bayramın üçüncü günü, kurban kesmeden sefere çıkarsa, günaha girer mi? CEVAP: Üçüncü günü kesmeden çıkarsa, üzerine vacib olduktan sonra çıktığı için günaha girer. Birinci veya ikinci günü çıksa idi kendisine vacib olmadan çıktığı için günah olmazdı. Seferde mukim olunca Sual: Zengin, sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil etse, gittiği yerde mukim olsa, vekilin, kestiği hayvan vacib kurban olur mu? CEVAP: Evet. Sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil eden zengin, gittiği yerde mukim olsa, vekilin kestiği hayvan, vacib kurban olur. Çünkü zengin mukimdir ve vekaletle istediği şehirde kestirebilir. ? Seferde kurban kesmek Sual: İstanbul'a temelli yerleştik. Bayramda memleketim olan Anadolu'ya gidip orada kurban kesmemde mahzur var mıdır? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur. İstanbul'a temelli yerleşmekle memleket, vatan-ı asli olmaktan çıkar. 15 günden az kalmak üzere memleketine gidince orada seferi olursunuz. Seferde, kurban kesmek gerekmez. Kesilirse sevap olur. Seferden dönen tekrar keser mi? Sual: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkan, vacib sevabı alır mı? Üçüncü günü seferden dönenin, tekrar kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkarsa, vacib sevabı alır. Üçüncü günü seferden dönene, artık tekrar kurban kesmek gerekmez.
Kurbanla ilgili sual ve cevaplar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şu anda nisap miktarı malı olmayan ancak Kurban Bayramından hemen sonra eline nisap miktarından çok fazla para geçecek kimsenin kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Arsa ve kurban Sual: Kıymeti nisabın üstünde olan bir arsam var. Kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Kurban kesmeniz gerekmez. Kurban borcu Sual: Bir kadın, kesmediği yıllara ait kurban borçlarının değerini altın olarak fakir kocasına verebilir mi? CEVAP: Bir kavle göre verebilir. Zenginin fakir oğlu Sual: Zengin ailenin, âkil baliğ olan fakir oğlunun da, kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Hayır, zengin olan keser. Ana babanın zenginliği oğlunun kurban kesmesini gerektirmez. Alacak ve zekat Sual: Nisabı aşan alacağım var ama alamadım. Başka da param yok. Kurban kesmem vacib mi? CEVAP: Alacaklar zekatta olduğu gibi nisaba dahil edilir; ama elinde parası olmayan kurban kesmez. Zengin olan kurban keser Sual: Geliri iyi olan kadının kurban kesmesi gerekir mi? Yoksa eşi keserse ona gerekmez mi? CEVAP: Nisaba malik olanın kesmesi gerekir. Karı koca zengin ise, ikisinin de kesmesi gerekir. İkisi de fakirse ikisinin de kesmesi gerekmez. Yani zengin olan keser, fakir olanın kesmesi gerekmez, keserse de mahzuru olmaz, sevap olur. Şafiide kurban kesmek Sual: Şâfiiler ekseriya kurban kesmiyorlar. Sebebi nedir? CEVAP: Şâfii'de kurban kesmek sünnet-i müekkededir, yani kuvvetli sünnettir. Hanefi'de farzdan sonra vacib gelir, Şâfii'de ise sünnet gelir. Farzdan sonra gelen bir emri, gücü yeterken yapmamak doğru olmaz. Peygamber efendimiz, (Kurban kesmeyen mescidimize gelmesin) ve (Cimrilerin en kötüsü, [kesmesi gerektiği halde] kurban kesmeyendir) buyuruyor. Bunu bütün Müslümanlar için söylüyor. Gücü yeten Şâfiiler, bu sünneti ihmal etmemeli. Şâfii'de, akika kesmek de sünnettir. Şâfiiler bayramda, kurban kesmezlerse, akika da kesebilirler. Hisse senetleri ve kurban Sual: Borsada hisse senetlerim var. Kooperatife ödemem gereken borcum var. 30 ay ödemem gereken araba taksiti var. Kirada oturuyorum. Bu durumda kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Bütün borçlarınızı, mevcut paranızdan ve hisse senetlerinin rayiç değerinden çıkarırsınız, geriye nisap miktarı paranız kalırsa, kurban kesmeniz gerekir.
Kurbanla ilgili meseleler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekat nisabına ulaşmış altınları olan çocukların kurbanlarını babaları mı keser? CEVAP: Büluğa ermemiş olan çocuğa, zengin de olsa, kurban kesmek vacib olmaz. Babasının da, zengin çocuğu için kesmesi gerekmez. Üçüncü gün önemlidir Sual: Özel bir okulda yüksek lisans yapıyorum. İş yeri, eğitim masraflarını karşılayacağını üstlenmişti. Ancak iş yeri, son iki taksiti ödemiyor. Bu borçlar da benim üzerime kaldı. Kurban ve zekat nisabı hesaplarken, bu borçları da düşmem mi gerekiyor? CEVAP: Kurbanda bayramın üçüncü günündeki duruma göre konuşulur. Şimdi konuşmak geçersiz olur. Bayramın üçüncü günü durum şimdiki gibi olursa, borçlar düşülür. Zekatta da düşülür. Nisap önemlidir Sual: Aylığımız az ise, karı koca olarak kurban kesmemiz gerekir mi? CEVAP: Aylığın az veya çok olmasının hiç önemi yoktur. Adam ayda bin lira alır, harcar elinde para kalmaz, zekat da vermez kurban da kesmez. Yüz lira alan birinin elinde 96 gram altın değerinde para veya bileziği olur, borcu olmaz, zengin olduğu için, hem zekat verir, hem de kurban keser. İkinci bir husus, kadın erkek dinen birbirinden ayrıdır, herkesin kazancı kendinedir. Diyelim ki hanımın yüz gram altını varsa, borcu yoksa dinen zengindir. Zekat verir ve kurban keser. Bayram günü borçlar mevcut paradan çıkarılır, geriye elinde nisap kadar para kalan zengin demektir, kurban keser. Para vermeden kurban kestirmek Sual: Alacağım var, ama elimde para yok. Alacağım olan kimseye desem ki, (bir hayvan 500 lira) benim için iki tane kurban kes, bin lirayı da hesabımdan düş. Bu caiz olur mu? CEVAP: Evet caiz olur. Hatta hiç alacağınız olmasa, benim için bir kurban kes deseniz, o da kesse, vacib sevabına kavuşursunuz. Zekat verirken de böyledir. Birini vekil etseniz, benim için şu kadar zekat ver deseniz o da verse, zekatınız verilmiş olur. Para vermekle ilgisi yok. Yani vekil kendi parasından verebilir. Vekil kendi parası ile kurban kesebilir. Daha sonra sizden para isteyebilir veya hediye de edebilir. O ayrı bir konudur. Borcu olan zengin Sual: 96 gr altını olanın, borcu varsa, vacib olan kurbanı kesmesi gerekir mi? CEVAP: Borcu olan, borcunu çıkardıktan sonra nisabı bulmazsa, kurban kesmesi gerekmez. İsterse nafile kurban veya akika kesebilir. ? Keçiden kurban Sual: Keçi kurban etmekte mahzur var mı? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur; koyun gibidir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbanını, hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse nasıl vekalet verir? CEVAP: Kurbanını, bir hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse, kurban parasını, bu işle vazifeli kimseye teslim ederken, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya aldırmaya, kesmeye ve dilediğine kestirmeye, etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim) demelidir. Vekalet, mektupla, faksla, mail ile, mesajla veya telefonla da verilebilir. Kurban parası, önceden verilebildiği gibi, daha sonra da gönderilebilir. Vazifeli kimse, satın aldığı kurbana bir numara bağlar. Bu numarayı ve kurban sahibinin ismini deftere yazar. Kesilirken sahiplerinin ismini söyleyerek kasapları vekil eder. Ancak, böyle kesilen kurbanlar sahih olur. Piyasadaki hayır kurumlarının çoğu buna riayet etmemektedir. Araştırmalı, bu şartlara riayet etmeyenlere vekalet vermemelidir. Kurban ve zekat nisabı Sual: Kurban nisabının zekat nisabından farkı nedir? CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan her hür Müslümanın kurban bayramında kurban kesmesi vacib olur. Kurban nisabı hesabına katılacak malın, zekatta olduğu gibi ticaret için olması ve elinde bir yıl kalmış olması şartı yoktur. İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması gerekmez. Eğer mevcutsa nisap hesabına katılmaz. Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Bunlar kurban için, nisap hesabına katılır. Kurbanın kazası Sual: Bu yılki vacib kurbanı kesemeyen, gelecek yıl kesse caiz olur mu? CEVAP: Gelecek yıl kesilmez. Kurbanı, bayramın üçüncü günü akşamına kadar kesemeyen, kurbanı satın almışsa, canlı olarak bunu, satın almamışsa, orta derecede bir kurban değerini altın olarak bir fakire verir. Böylece kurban kesmemek günahından kurtulursa da, kurban sevabına kavuşamaz. Dördüncü günü kesme imkânı varsa, Şafii mezhebi taklit edilerek kesilebilir. Ortaklıkta farklı para Sual: Üç ortak, farklı para verip kurbanlık bir inek alsalar caiz olur mu? CEVAP: Birine düşen para, kurban bedelinin yedide birinden az olmazsa, caiz olur. Zengin ve fakir ortaklığı Sual: Üzerine kurban kesmek vacib olan üç zenginle, üzerine kurban kesmek vacib olmayan bir fakir birlikte bir sığırı ortak olarak kurban kesebilir mi? CEVAP: Evet kesebilirler. Adak ve akika Sual: Biri adak, biri akika, biri de bayram kurbanı kesmem için vekalet aldım. Alacağım ineğe bunları da ortak etmem caiz midir? CEVAP: Evet caizdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
Kurban etini taksim ederken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir evde, bütün aile bireyleri için kurban kesiliyor. Kurban kesilip eve geldikten sonra taksim edilmeden annemize herkes kurbanını hediye etse taksim işinden kurtulur muyuz? Taksimde göz kararı kâfi midir? CEVAP: Faiz olur, haram olur. Her parçanın yanına ayak, baş ve deri konursa, tartmadan taksim yapılması caiz olur. Mesela 7 kişi ortak varsa, dört kişinin hissesine birer ayak konur, birinin yanına baş konur, birininkine deri konur, biri de ötekilerden farklı olur yani boş olur. Eğer ortak dört kişi ise birer ayak koymak da yeterlidir, beş kişiyse birine de baş veya deri konur. Yahut kurban almadan önce hepsi, içlerinden birine, her türlü tasarrufa yetkili kılınarak umumi vekalet verirler. O zaman taksim edilmeden eve getirilmesi caiz olur. Kurbanın paylaştırılması Sual: 7 kişi ortak kurban keseceğiz. Paylaştırmayı tam bilmiyoruz. Bunun kolay bir yolu var mı? CEVAP: Kolay yolu var. Ortaklar ilk size vekalet verirken, (Bayram kurbanımı kesmeye, kestirmeye, etini ve derisini istediğin gibi kullanmaya seni umumi vekil ettim) derlerse, artık et de sizin olur, istediğinize istediği kadar verebilir veya vermeyebilirsiniz. Et sizin demektir. Hiç ayırmadan öylece fakirlere de verebilirsiniz. Yedi ortağa göz kararı ile de verebilirsiniz. Dilenciye et vermek Sual: Ortak kurbanın başını veya ciğerini ortaklar, dilenciye verse, kalanını taksim caiz mi? CEVAP: Evet. Adak, kurbana dahil edilir Sual: Biri adak, biri akika, biri vacib olan bayram kurbanı, biri nafile, biri ölü için, biri de Peygamber efendimiz için kurban kesmek istese, bir inek kesebilirler mi? CEVAP: Evet kesebilirler. Yedi kişiye kadar ortak olmak caizdir. Akika da kurbana dahil edilir Sual: Kendim, kurbanlık için iki yaşını doldurmuş bir dana aldım. Çocuklarım için şimdiye kadar akika kesmemiştim. İki oğlum için 4 akika, bir kızım için de bir akika kesmem gerekiyor. Hanımımın da bir adak kesmesi gerekiyor. Hepsini bu danaya ilave edebilir miyiz? CEVAP: Eğer alırken bu niyetle alınsaydı, caiz olurdu. Sırf kendisi için alıp da, sonradan başkasını ortak etmek mekruh olduğu için, bunları katmak da mekruh olur. Mekruh olmaması için, bu danayı, hanımınıza veya başka birine satarsınız. Aynı hayvanı veya başka bir hayvanı satın alırken yedi kişiye kadar ortak edebilirim diye alırsanız; o zaman, akika, vacib, adak hepsi katılabilir. Kasaba para vermek Sual: Kurbanı kesen kasaba bir miktar para veriliyor. Bu parayı bir kişinin ödemesinde ve sonra herkesin payını ödemesinde, ya da, bu parayı veren kişinin eksik yahut fazla, önce veya sonra bu paraları kurban sahiplerinden almasında veya almamasında bir mahzur olur mu? CEVAP: Hepsi caizdir. Bir kişi öder, diğerlerinden alabilir, isterse almayabilir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban kesmenin önemi nedir? CEVAP: Kurban nisabına mâlik olan kimsenin kurban kesmesi vacibdir. Zaruretsiz kurban kesmemek günah olur. Kurban kesmesi vacib iken, içindekilerin kurban kesmediği ev, inleyerek, sahibine beddua edip, "Kurban kesmediğin gibi Cenab-ı Allah sana iyilik yapmayı nasip etmesin!" der. O ev, o yıl belalara düçâr kalır. Kurban kesenin evi ise, memnun olur, sahibine hayır dua eder. Bu bakımdan kurban kesmeyi bir nimet bilmelidir! Kurban kesen Müslüman, kendini Cehennemden azat etmiş olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Cimrilerin en kötüsü [vacib iken] kurban kesmeyendir.) [S.Ebediyye] (Hâli vakti yerinde olup da kurban kesmeyen, namaz kıldığımız yere gelmesin!) [Hakim] (Kurbanın postunun her kılına ve her parçasına bir sevap vardır.) [Hakim] (Kurbanlarınız, semiz olsun. Onlar, Sıratta bineklerinizdir.) [Zâd-ül mukvin] (Kurbanın derisindeki her tüy sayısınca size sevab vardır. Kanının her damlası kadar mükafat vardır. O sizin mizanınıza konacaktır. Müjdeler olsun!) [İbni Mace] (Kurbanlarınızı gönül hoşluğu ile kesin! Çünkü hiçbir Müslüman yoktur ki, kurbanını kıbleye döndürüp kessin de, bunun kanı, boynuzu, yünü, her şeyi kıyamette kendi mizanına konan sevabı olmasın!) [Deylemi] (Sevab umarak kurban kesen, Cehennemden korunur.) [Taberani] (Kurban Bayramında yapılan amellerden, Allahü teâlâ katında, kurban kesmekten daha kıymetlisi yoktur. Daha kanı yere düşmeden, Allahü teâlâ onu muhafaza eder. Onunla nefsinizi tezkiye edin, onu seve seve kesin!) [Tirmizi] (Kurbanların en hayırlısı boynuzlu koçtur.) [İbni Mace] (Ya Fatıma, kurbanının yanına git! Kesilirken orada bulun! Yere akacak ilk kan damlası ile, geçmiş günahların affedilir.) [İbni Hibban] (Kesilen kurban, Kıyamette, etiyle, kanıyla 70 kat büyüyerek mizana konur.) [İsfehani] Kurban kime vacibdir? Sual: Kurban kesmek kime vacibdir? CEVAP: Mukim olan, akıl-baliğ, hür ve Müslüman erkek ve kadının ihtiyaç eşyasından fazla nisap miktarı, malı veya parası varsa, Kurban Bayramı için niyet ederek, belli günlerde, belli bir hayvanı kesmeleri vacib olur. Karı kocadan hangisi dinen zengin ise, kurbanı o keser. İkisi zengin ise, ikisi de keser. İkisi de fakirse, ikisi de kesmez. Fakirin kurban kesmesi gerekmez; ama keserse çok sevab olur. Kurban; davar [koyun, keçi] sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, dünyada vacib vazifesini yerine getirmiş olmak ve ahiretteki sevabına nail olmak için kesilir. Babanın, çocuğu için, çocuğun malından da kurban kesmesi gerekmez. Deli ile bunak, çocuk hükmündedir. Büyük çocuk ve hanımdan izinsiz, onlar adına kurban kesilmez. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan Bayramı gibi, Kurban Bayramının hilali de, dünyanın bir yerinden görülünce, her yerde görülmüş sayılmıyor mu? Bir de hilal görülmeden bir gün önce bayram edilse, kesilen kurbanlar sahih olmaz mı? CEVAP: İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: İmam-ı Sübki hazretleri, (Şabanın otuzuncu gecesi hilali gördüğünü bildiren olsa, hesap ile de, hilalin bir gece sonra doğacağı tespit edilse, burada hesaba inanılır. Çünkü, hesapla anlaşılan kesindir. Doğmadan bir gece önce görülmesi imkânsızdır) buyurdu. Şems-ül-eimme Halvani hazretleri de buyuruyor ki: (Ramazan ayının başlaması, hilalin görülmesi ile olur. Hilalin doğması ile başlamaz. Hesap, hilalin doğduğu geceyi bildirdiği için, Ramazan-ı şerif ayının başlaması hesap ile anlaşılamaz. İki adil Müslüman'ın, (hilali gördük) demeleri ile veya Kadı'nın hüküm etmesi ile, bir yerde Ramazan başlayınca, dünyanın her yerinde oruca başlamak lazım olur. Hac, kurban ve namaz vakitleri böyle değildir. Bunlar vakitlerinin bir yerde malum olması ile, başka yerlerde de böyle olmaları lazım gelmez.) [Redd-ül-muhtar] Hesaplar doğru yapılırsa, hilalin doğuşunu tespit etmek güç değildir. Çünkü, Allahü teâlânın nizamında, zerre kadar yanlışlık olmaz. Hilal, hesabın bildirdiği saatte doğar, saniye şaşmaz. Hesaptan bir gün önce bayram etmek, ilme aykırıdır, yanlıştır. Çünkü hesaptan önce hilalin görülmesi imkânsızdır. Güneş'in doğuşu da, aynen Ay'ın doğuşu gibidir. Bir kimsenin, Güneş doğmadan, ben Güneş'i gördüm demesi elbette yanlıştır. Güneş, ancak takvimlerde bildirilen saatte doğar. Daha önce doğması imkânsızdır. Ama, Güneş doğduğu halde, hava bulanık olduğu için görülmeyebilir. Ayların başlamasını gösteren hilal de, böyledir. Hilal, hesapla bulunan gün ve saatte doğar. Ancak o gün, o saatte, görülmeyebilir. Dinimiz hilalin doğmasını değil, görünmesini esas alır. Hilal görülmedikçe, hesapla veya ayları tespit usulleriyle bulunan günde bayram yapılmaz. Ramazan hilali, dünyanın herhangi bir yerinde görülünce, orucun başlaması ve Ramazan Bayramı her yerde aynı gün olur. Dürer'deki hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Sizin orucunuz, herkesin oruç tuttuğu gündedir. İftarınız da herkesin iftar ettiği gündedir.) [Tirmizi, Ebu Davud] Bu hadis-i şerifte denilmek isteniyor ki: (Herkes oruca başlayınca siz de başlayın, herkes bayram edince, siz de bayram edin.) Fakat kurban bayramı böyle değildir. Amerika'da zilhicce hilali görülse, Türkiye'de görülmese, Türkiye'de de görüldü kabul edilmez. Kurban Bayramının hesapla tespit edildiği yerlerde, dînen sabit olan bayramı bilmedikleri için, Müslümanların, bayram zannederek, Arefe Günü kestikleri kurbanlar sahih olur. *** NOT: Yarın sabah namazından itibaren teşrik tekbirlerini unutmayalım!.. ----------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Arefe günü neler yapmak gerekir? CEVAP: Kıymetli geceye kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Fakat Arefe ve Kurban Bayramının üç gecesi böyle değildir. Bu dört gece, bugünleri takip eden gecelerdir. Arefe, yalnız Zilhiccenin 9. günüdür. Başka güne, mesela Ramazan Bayramından önceki güne, Arefe denmez. Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır: 1- Arefe günü sabah namazından, Kurban Bayramının dördüncü günü, ikindi namazına kadar, erkek-kadın herkes, cemaatle kılsın, yalnız kılsın, 23 vakit namazın farzından sonra selam verir vermez, (Allahümme entesselam...) demeden önce, bir kere, vacib olan teşrik tekbirini söylemeli, yani, (Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) demelidir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra, artık teşrik tekbirini okumak gerekmez. (Halebi) 2- Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak sevabdır; fakat Arefe günü oruç tutmak daha çok sevabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevab yazılır.) [R. Nasıhin] (Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani] (Arefede tutulan oruç, iki bin köle azat etmeye, iki bin deve kurban kesmeye ve Allah yolunda cihad için verilen iki bin ata bedeldir.) [T. Gâfilin] (Arefe günü, [Besmele ile] bin defa İhlas suresini okuyanın günahları affolup, duası kabul olur.) [Ebuşşeyh] (Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.) [Müslim] (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan, mağfiret olur.) [Taberani] (Şeytan, Arefe gününden başka bir günde, daha zelil, rezil, hakir ve kinli görülmez.) [İ. Malik] (Allahü teâlâ, Arefe günü kullarına nazar eder. Zerre kadar imanı olanı affeder.) [Gunye] (Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, reddedilmez. Fıtr [Ramazan] ve Kurban Bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesi.) [İsfehani] (Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] İbadet olarak ilim öğrenmek en faziletlisidir. Nakli esas alan, doğru yazılmış bir ilmihal kitabı okumakla, en uygun ilmi öğrenmiş oluruz. 3- Bugünü fırsat bilip dua etmeli! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki] 4- Arefe gününü ibadetle, Allah'ı anmakla ve tefekkürle geçirmeye, insanlara iyilik etmeye çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allah'ın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemi] (Hürmet etmek, günah işlememekle olur.) (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberani] (Kulağına sahip olmak, gıybet, çalgı gibi haram olan şeyleri dinlememektir. Eğer istemeden, kulağımıza gelmişse, bize günah olmaz. Gözüne sahip olmak da, haram olan şeylere bakmamak ve mubah olarak baktığı şeylerden ibret almaktır. Diline sahip olmak ise, yalan söylememek, dedikodu etmemek, laf taşımamak, kötü söz söylememek, hatta boş şey konuşmamak, kimseyi dili ile incitmemek demektir.) Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda neler yapmak gerekir? CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek sünnettir. Bayram günü yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Bayram gecelerini ihya edenin büyük saadete kavuşacağı bildirilmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez.) [Taberani] Dargın olanların, bayramı beklemeyip, hemen barışması gerekir. Allahü teâlâyı ve Peygamber efendimizi seven kimse, insanların kusurlarına bakmaz, hoşgörülü olur. İyi insan, yani mümin, herkesle iyi geçinir. Başkalarına sıkıntı vermediği gibi, onlardan gelecek eziyetlere de katlanır. Bir kusurundan dolayı kimseye darılmamak gerekir. Bayramda küs durulmamalı Dargınlık olsa bile üç günden fazla sürmemelidir. Şayet bayrama kadar süren bir dargınlık olduysa, daha fazla gecikmeden barışmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Birbirinizle münasebeti kesmeyin! Birbirinize arka çevirmeyin! Birbirinize kin ve düşmanlık beslemeyin! Birbirinizi kıskanmayın! Ey Allah'ın kulları kardeş olun! Bir Müslüman'ın diğer kardeşine darılarak üç günden çok uzaklaşması helal değildir.) [Buhari] (Müslüman'a üç günden fazla dargın duran, Cehenneme gider.) [Nesai] (Birbirine dargın iki kimseden, hangisi önce selam verirse, günahları affedilir. Verilen selamı öteki almazsa, bu selamı melekler alır. Selam almayan kimseye de şeytan, sevinerek iltifatta bulunur.) [İbni Ebi Şeybe] (Müminin kardeşine üç günden çok dargın durması caiz değildir. Üç gün sonra, ona selam verip hatırını sormalıdır. Onun selamını alırsa, birlikte sevaba ortak olurlar. Selamını almazsa günaha girer. Selam veren de küs durma mesuliyetinden kurtulmuş olur.) [Ebu Davud] (İki kişi, birbirine dargın olarak ölürse, Cehennemi görmeden Cennete giremez. Cennete girseler de birbiriyle karşılaşamazlar.) [İbni Hibban] (Din kardeşiyle bir yıl dargın duran, onu öldürmüş gibi günaha girer.) [Beyheki] (Ameller, pazartesi ve perşembe günleri Hak teâlâya arz olunur. Hak teâlâ da, kendisine şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu mağfiretten birbirine kin tutan iki kişi istifade edemez. Hak teâlâ "O iki kişi barışıncaya kadar amellerini bana getirmeyin" buyurur.) [İ.Malik] El öpmek Sual: Bayramda herkesin eli öpülür mü, yani kimlerin eli öpülür, kimlerin eli öpülmez? CEVAP: Herkesin eli öpülmez. Ana-babanın, bir de âdet olduğu için yaşlı akrabaların elini öpmek caizdir. Arkadaşın elini öpmek haramdır. Kadın kocasının elini öpebilir; fakat kendine namahrem yani yabancı erkeğin, erkek de yabancı kadının, zaruret olmadıkça, elini öpemez. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29 www.dinimizislam.com
.
.
.
|
Bugün 75 ziyaretçi (191 klik) kişi burdaydı!
|
|
|
|
| Bugün 359 ziyaretçi (884 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
