 |
|
|
 |
|
| ABDULHAMİD HAN |
ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026 |
|
|
|
|
 |
Kurbanla ilgili çeşitli meseleler
Sual: Kimlerin kurban kesmesi vacip olur ve kurban ne zamana kadar kesilebilir? CEVAP: Mukim, akıl-baliğ Müslümanın, ihtiyacından fazla nisap miktarı malı veya parası varsa, kurban kesmesi vacip olur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli, baygın-ayık olmaya bakılmaz. 3. günü yukarıdaki şartlar mevcutsa, kurban kesmek vacip olur. Demek ki, bayramın ikinci günü de baliğ olmayıp, 3. günü büluğa erene, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü komada iken 3. günü ayılana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü fakirken 3. günü zengin olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü seferi, 3. günü mukim olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü, esir iken, 3. günü hür olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Kurban Bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacip olmaz. Keserse vacip olarak eda etmiş olur. Fakir, bayramın ilk günü bir koyun alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacip yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. Bir zengin, bayramın birinci ve ikinci günü kurban kesmeden ölse, kurban borcu ile ölmüş olmaz. ? Kurban ne zamana kadar kesilebilir? 1- Kurban, bayramın üçüncü günü, güneş batıncaya kadar kesilebilir. 2- Cuma kılınmayan mezra denilen küçük köylerde, fecirden sonra, bayram namazından önce de kesilebilir. Gece kurban kesmek caiz ise de mekruhtur. 3- Şâfii'de, bayramın 4. günü de, kesilebilir. Birçok kimsenin vekili olan, bir mazeretle bayramın 3. günü de kurbanları kesememişse, Şâfii'yi taklit edip, dördüncü günü de kesebilir. 4- Nafile, akika ve adak hayvanı, her zaman kesilebilir. Fakat bayramda kesilmesi iyi olur. 5- Bayram Cumaya rastlarsa da, kurban, bayram namazı kılındıktan sonra kesilir. 6- Kurban Bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilene, ilk günü kurban kesmek vacip olmaz. Keserse vacip olarak eda etmiş olur. 7- Fakir, bayramın ilk günü bir koç alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacip yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. ? Hayvan kesilirken mekruh olan şeyler 1- Kurbanı, kesilecek yere sürükleyerek çekmek, sebepsiz incitmek. 2- Bıçakları hayvanı yatırdıktan sonra bilemek ve birini ötekinin gözü önünde kesmek mekruhtur. 3- Soğumaya başlamadan, yani çırpınması durmadan ensesini de kesmek mekruhtur. 4- Hayvan tamamen ölüp çırpınması durmadan, omuriliğini keserek başını koparmak ve derisini yüzmeye başlamak mekruhtur. 5- Kamış, taş gibi keskin şeyler ile kesmek, kör bıçakla kesmeye çalışmak mekruhtur. 6- Doğurması yakın olan hayvanı kesmek mekruhtur. 7- Gasp edilmiş bıçakla kesmek mekruhtur.
Sual: Kurban eti hakkında yapılacak işler nelerdir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Eti tartarak, eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz, faiz olur. Altı kişiden dördüne et ile birlikte bir bacak, beşinciye et ile birlikte derisi, altıncıya et ile birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yağ, sakatat ve yenilen her şey paylaşılır. 2- Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur'a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur'a çekmek caiz ve sünnettir. 3- Taksim etmeden pişirip, ortaklar müşterek yeseler caizdir. 4- Yedi kişi, kurbanlık ineği birisine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden etin tamamını da kendisi alabilir veya herhangi bir kimseye verebilir. 5- Mutfakları bir olan baba oğul, kestikleri kurbanı, tartıp paylaşmaları gerekir. Yukarıda bildirildiği gibi, herbirine, et ile birlikte bacak veya derisi veya başı verilirse, tartmadan da paylaşmak caiz olur. 6- Hayvanın boğazında yemek borusu, hava borusu ve iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört borudan üçü bir anda besmele ile kesilmelidir. Kurt, koyunun bu 3 damarını kopardıktan sonra yetişip hayvan bıçakla kesilse de artık yenmez. 7- Koyunun karnını yarıp, yavrusunu çıkardıktan sonra, o yaradan ölürken kesilse de yenmez. 8- Müslüman bir kimsenin kesip, gayri müslimin yüzdüğü kurbanın etini yemekte mahzur yoktur. 9- Kurbanın ve her hayvanın şu 7 yeri yenmez: Akan kanı, zekeri, husyeleri [koç yumurtası denilen yerleri] bezleri [guddeleri] safra kesesi, dişi hayvanın önü ve idrar kesesi [mesanesi] 10- Canlı hayvanın her parçası haramdır. Kesildikten sonra, kendine zarar vermeyen kimsenin pişirmeden yemesi caizdir. [Mesela çiğ köfte, sucuk ve pastırma yemekte mahzur yoktur.] 11- Canlı olup olmadığı kesin olarak bilinmeyen hayvan, kesildikten sonra, kan çıkarsa ve hareket ederse, eti yenir. Bunların ikisi de yoksa, yenmez. 12- Makam sahibine saygı için kesilen hayvan leş olur. Sevip saydığı kimse gelince sırf ona saygı için hayvan kesmek caiz değildir. "Eğer falanca zat gelirse, Allah için bir hayvan keseceğim" derse, o zat gelince kesilir. O hayvan adak olduğu için, etinden kesen ve zenginler yiyemez. Fakirlere verir. Yolcuya, misafire, bir makam sahibine yedirmek niyetiyle hayvan kesmek caiz ve sevaptır. Çünkü misafire ikramda bulunmak, ziyafet vermek sünnettir. Kesen de yiyebilir 13- Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir olsun, zengin olsun, herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehaptır. Hepsini fakirlere de verebilir. 14- Kurban etini, evinde 3 günden fazla bırakabilir. Kurban sahibi zengin değilse, çoluk çocuğunun et ihtiyacını karşılamak için hepsini evinde bırakabilir. 15- Hayvan kesildikten sonra eti telef olsa [mesela yansa, köpekler yese] vacip sâkıt olur. Tekrar kesmek gerekmez. Kan akıtmakla vacip yerine gelmiştir. 16- Kurbanın hiçbir yeri satılmaz. Eğer bir kısmı satılırsa, satılan kadarının bedelini tasadduk etmek gerekir. Fakat kurbanın eti ile yenecek bir şey alınıp yense, o miktarı tasadduk gerekmez. 17- Dört mezhepte de, gayri müslime zekat verilmez. Ama Hanefi'de zimmi olan gayri müslime kurban eti de verilebilir, Şâfii'de verilmez. 18- Ortaklardan birisi kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban nasıl kesilir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Önce diz boyu çukur kazılır. Kurbanın gözleri tülbent ile bağlanır. Kıbleye dönük olarak sol yanı üzerine yatırılır. Boğazı çukurun kenarına getirilir. İki ön ve bir arka ayakları, uçlarından bir araya bağlanır. Üç kere bayram tekbiri okunur. Sonra (Bismillahi Allahü ekber) diyerek, deveden başka hayvanın boğazının herhangi bir yerinden kesilir. (Bismillahi) derken, (h)yi belli etmek gerekir. Belli edince, Allahü teâlânın ismi olduğunu düşünmek lazım olmaz. (h)yi açıkça belli etmezse, Allahü teâlânın ismini söylediğini düşünmek gerekir. Bunu da düşünmezse, hayvan leş olur, yenmez. 2- Sadece Bismillahi veya Bismillahirrahmanirrahim, yahut Lâ ilâhe illallahü demek de caizdir. Fakat evlâ olanı, (Bismillahi Allahü ekber) demektir. 3- Besmele çekilince hemen kesmek şarttır. Besmele çektikten sonra, bıçağı bilerse Besmeleyi tekrar etmesi gerekir. Besmele çektikten sonra, hayvan yerinden kalkarsa, yatırdığı zaman tekrar Besmele çekmesi gerekir. Fakat bir kelime söylemek, bir lokma yemek ve bir yudum su içmek gibi az bir ara vermenin zararı yoktur. 4- Besmele çektikten sonra, elindeki bıçağı bırakıp, başka bir bıçak alsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekmez. Fakat bir hayvan için Besmele çektikten sonra, onu bırakıp başka bir hayvan kesecek olsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekir. 5- Arka arkaya birkaç hayvanı boğazlayacak kişinin, hepsi için ayrı ayrı Besmele çekmesi gerekir. Fakat hayvanları, üst üste yatırıp kesecek olsa, bir Besmele kâfidir. Bir hayvanı iki kişi kesse, ikisinin de Besmele çekmesi gerekir. 6- Besmele unutulursa zararı olmaz. Kasten Besmelesiz kesmek haramdır. 7- Hayvanın boğazında Meri denilen yemek borusu, Hulkum denilen hava borusu ve Evdâc denilen iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört damardan üçü bir anda kesilmelidir. 8- Şâfii'de ise yemek borusu ile nefes borusu kesilirse kâfidir. Ancak gırtlak düğümü baş tarafında kalmalıdır! Gırtlak düğümünün tamamı vücut tarafında kalırsa, kesilen hayvan yenmez. Bilhassa bu hususa dikkat etmek gerekir. 9- Kurban kesenin kıbleye karşı dönmesi sünnettir. ? Ehl-i kitabın kestiği 10- Erkek ve kadın Müslümanın, sarhoşun, cünübün, delinin, bunağın, çocuğun ve sarhoşun Besmele ile kestiği yenir. Ehl-i kitabın [Gerçek Hıristiyan veya Yahudinin] kestiği de yenir. Fakat ehl-i kitaba kurban kestirmek mekruhtur. Dilsiz ve sünnetsizin hayvan kesmesi mekruhtur. 11- Solak bir kimsenin sol eli ile kurban kesmesinde mahzur yoktur. Temiz işleri yaparken, sağdan başlamak sünnet-i zevaiddir. Yani müstehaptır. Özürsüz terk etmek tenzihen mekruh olur. Bir özürle soldan başlamak mekruh olmaz. Yani sol el ile kesilen hayvan ve kurban yenir. 12- Kurbanı bayıltıp kesmek caizdir. Kafasını bir kerede koparıp kesilen de yenir fakat öyle kesmek günah olur. Hayvanı ensesinden kesmek haramdır ama eti yenir. 13- İstanbul'da oturan ve kendisine kurban kesmek vacip olan bir kimse, bayramda Ankara'ya gidip ikinci gün kurbanını Ankara'da kesse, üçüncü günü İstanbul'a gelse, Ankara'da seferi olduğu için kestiği nafile olur, İstanbul'a gelince bir kurban daha kesmesi gerekir.
Seferî olanın kurban kesmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evli olup ailesi ile beraber gurbette bulunduğu şehirde uzun yıllar bulunsa ve fakat ömür boyu yerleşmeyi düşünmese, buradan doğup evlendiği yere bayramlarda 15 günden az süre ile gidip orada kurban kesse kesilen kurbanlar vacip kurban olur mu? CEVAP: Bir günlüğüne de gitse orada mukim olur kestiği kurban vacip olur. Sual: Birçok insan Kurban Bayramlarında memleketine gidip kurbanı orada ifa ediyorlar. Bunlar bilerek veya bilmeyerek yaşadıkları şehre yerleşmeye niyet etmişse ve fakat kurbanları doğdukları yerde bayram vesilesiyle gittiklerinde orada kesseler bunlar vacip olan kurban borcundan kurtulur mu? CEVAP: Sefere gidene zaten kurban vacip olmuyor, keserlerse nafile olur. Vacip olan kurban borcu diye bir şey kalmıyor. Sual: Vatan-ı aslimiz İstanbul'dur. Hanımım nisap miktarı mala sahip olduğu için kurban kesmesi vacip. Bayramda Tekirdağ'a gidiyoruz. Tekirdağ'da birisine kurban için vekalet verdik. Fakat Tekirdağ'da seferî oluyoruz. Vacip sevabı almak için ne yapmak gerekir? CEVAP: Tekirdağ'da kurban kesilirken İstanbul'da bulunursanız yani mukim olursanız kurban vacip olur. Telefonla öğrenirsiniz. Kestik derlerse buradan hareket edersiniz. Sual: Seferde olan zengin birisi Kurban Bayramının üçüncü günü vatan-ı aslisinin içinden transit geçse kurban kesmesi vacip olur mu? CEVAP: Şehir küçük ise, içinden geçiyorsa vacip olur. Büyük şehir ise, evleri ile çevre yolu arasında, mezarlık, fabrika, kışla, ırmak, deniz, harman yeri, futbol sahası gibi yerler var ise, o zaman vatan-ı aslisine girmemiş olur, vacip olmaz. Sual: Kurban Bayramına tekabül eden ama bayram tatil olduğu için bayramdan sonra ödenmesi gereken elektrik, telefon, su vb... paraların tutarı cebimizde iken bunları da kurban nisabına dahil edecek miyiz? CEVAP: O paraları hesaba katmazsınız. Çünkü o paraları bayramdan sonra vereceksiniz. Yani o para sizde emanet gibi durmaktadır. Sual: Benim borcum var. Ancak borcumun karşılığı elimde para da var. Bu miktar nisap miktarını aşıyor. Borcu düşersem nisap miktarını bulmuyor. Kurban kesecek miyim? CEVAP: Borcu olan önce borcunu öder, kalan miktar nisap miktarını bulmuyorsa kurban kesmez. Sual: Çalışan bayan ve erkeğin kurban kestirmesi mecbur mu? CEVAP: Kurban nisabına malik olanın kurban kesmesi gerekir, çalışmakla alakası yok. Fakir bir kapıcının hanımında 100 gram bileziği olup borcu da yoksa kadının kurban kesmesi vacip olur, arabası evi olan adam parası nisabı bulmuyorsa kesmez. Sual: Kurban nisabına malik olmayan, kurban alıp kesebilir mi? CEVAP: Evet kesebilir ve kestiği nafile olur. Sual: Bir evde kadın kocası oğlu ve kızı var. 4 tane kurban kestirmek istiyorlar. Bu dört kişinin adına evin erkeği nasıl vekalet vermesi lazım? CEVAP: Hepsi zengin ise hepsinin kurban kesmesi gerekir. Hepsi fakir ise hiçbirisinin kesmesi gerekmez. Kimi fakir kimi zengin ise zengin olanlar keser. Fakirler de kesse zararı olmaz. Hepsi birisine vekalet verebilir. O da yabancıya vekalet verebilir. Zengin aile Sual: Hali vakti yerinde olan bir aile, kaç kurban kesmesi lazım? CEVAP: Evde kaç zengin var ise o kadar keserler. Sual: Babam 25 senedir kendisine vacip olsun olmasın, çocuklarım çalışıyor diyerek kendine kurban kesmiş. "Annenize hiç kesmedim bu sefer ona keselim" diyor. Olur mu? İkisine de vacip değil. CEVAP: Kendisine vacip değilse annenize kesebilir. Mahzuru olmaz iyi olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir zengin, bayramın ilk günü kurban kesmeden sefere çıksa günaha girer mi? CEVAP: Kurban, bayramın üçüncü günü kesilmesi vacip olduğu için sefere çıkmakla günaha girilmiş olmaz. Sual: Bir zengin, bayramın birinci veya ikinci yahut üçüncü günü kurban kesip, sefere çıksa vacibi yerine getirmiş olur mu? CEVAP: Evet vacibi yerine getirmiş olur. Sual: Bir zengin, kurban kesmek niyetiyle bir koyun satın aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü de seferde olsa, vekalet verip o koyunu kestirmesi gerekir mi? CEVAP: Kestirmesi gerekmez, yani seferde olduğu için kurban kesmesi vacip olmaz. Ama alınmış bir kurbanı kesmek, nafile de olsa çok sevaptır, Sırattan geçirir. Bu bakımdan zengin olan kimse, sevaptan mahrum kalmamak için seferi de olsa kurban kesmelidir. Kendi kesemezse, kesen birine vekalet verip kestirmelidir. Sual: Zengin, bayramın üçüncü günü, kurbanını kesmeden sefere çıkarsa, günaha girmiş olur mu? CEVAP: Üçüncü günü kesmeden çıkarsa, üzerine vacip olduktan sonra çıktığı için günaha girer. Bedelini bir fakire altın olarak vermesi gerekir. Birinci veya ikinci günü çıksa idi kendisine vacip olmadan çıktığı için günah olmazdı. Sual: Zengin, sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil etse, gittiği yerde mukim olsa, vekilin, kestiği hayvan vacip kurban olur mu? CEVAP: Evet. Sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil eden zengin, gittiği yerde mukim olsa, vekilin kestiği hayvan, vacip kurban olur. Çünkü zengin mukimdir ve vekaletle istediği şehirde kestirebilir. Mukim hacının vekaleti Sual: Hacda kesilmesi gereken kurban, Türkiye'de kesilebilir mi? CEVAP: Hacca giderek, orada 15 günden fazla kalan kimsenin, mukim olduğundan kendisine kurban kesmesi vacip olacağı için, bayram kurbanını kestirmek üzere telefonla Türkiye'deki bir yakınına vekalet verip kestirebilir. Fakat şükür kurbanını Harem'de kesmesi gerekir, vekaletle Türkiye'de kestiremez. Sual: İstanbul'a temelli yerleştik. Bayramda memleketim olan Rize'ye gidip orada kurban kesmemde mahzur var mıdır? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur. İstanbul'a temelli yerleşmekle Rize, vatan-ı asli olmaktan çıkar. 15 günden az kalmak üzere Rize'ye gidince orada seferi olursunuz. Seferde, kurban kesmek gerekmez. Kesilirse sevap olur.Sual: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkan, vacip sevabı alır mı? Üçüncü günü seferden dönenin, tekrar kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkarsa, vacip sevabı alır. Üçüncü günü seferden dönene, artık tekrar kurban kesmek gerekmez. Sual: Kurban kesmeden sefere çıkan ve üçüncü günü memleketine gelip mukim olan zengin günaha girer mi? CEVAP: Kurban kesmeden sefere çıkan zengin, seferde iken kurban kesmiş olsa bile, üçüncü günü mukim olunca, tekrar kesmesi vaciptir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yûşa aleyhisselâm, Erîha ve Kudüs şehirlerini fethedince, o beldelerin ahalisinden birçoğu, eman dileyip, imana geldi. Bu bölgedeki diğer şehirleri de fetheden Yûşa aleyhisselâm, batıda beş şehire gidip orayı da düşmanlardan aldı. Daha sonra Şam diyarına giderek, orada yerleşmiş otuz bir hükümdarlığın beldelerini zapt etti. Putperest ve Allahü teâlâya isyan eden hükümdarları öldürtüp, memleketlerini İsrailoğulları arasında taksim eyledi. "Arz-ı Mev'ûd" denilen beldeleri yedi yılda fethedip, İsrailoğullarını oraya yerleştiren Yûşa aleyhisselâm, yirmi yıl daha İsrailoğullarına, Musa aleyhisselâma nazil olan Tevrat'ı okudu ve hükümlerini açıkladı. Onların Allahü teâlâya iman ve ibadet üzere kalmalarına çalıştı. Yûşa aleyhisselâm, ömrünün sonuna doğru hastalandı. Bunu duyan Selem hükümdarı Bârık, bütün halkıyla mürted olup, dinden çıktı. Yûşa aleyhisselâm, hastalığı sebebiyle ona karşı harbe gidemedi. Yerine Kâlib bin Yuknâ'yı halife tayin etti. Mürtedlere de bedduada bulundu. Musa aleyhisselâmın vefatından sonra, yirmi yedi yıl, insanlara, Allahü teâlânın emirlerini bildirdi ve 127 yaşında vefat etti. Kabri, Nablûs veya Halep yakınındaki Mearre şehrinde olduğu rivayet edilir. Yûşa aleyhisselâmın vefatından sonra, Kâlib bin Yuknâ, Allahü teâlâya iman edenlerle birlikte, daha önce mürted olup dinden çıkan Bârık üzerine yürüdü. Selem diyarını fethedip, bunlardan on bin kadarını öldürdü. Bârık ve ileri gelenlerini yakalayıp esir etti. Ölümden kurtulup dağlara kaçanlar da, Yûşa aleyhisselâm daha önce beddua ettiği için, zillet ve sıkıntı içinde yaşayıp telef oldular. Yûşa aleyhisselâm kara yağız, orta boylu, güzel yüzlü, iri gözlü, yassı göğüslü bir görünüşe sahip idi. Yüzünün güzelliği Yusuf aleyhisselâma çok benzerdi. Görenler hayran kalırdı. Güzelliğini görmek için gelirler; "Ey salih kul, sana selâm vermeye geldik! " derlerdi. O ise cevap vermeye hayâ ederdi. Cesur, kahraman, yiğit, harp taktik ve tekniğinde maharet sahibi idi. Zamanında yaşayan insanların; gerek dış görünüş, gerekse ahlâk ve huy yönünden en üstünlerindendi. Musa aleyhisselâma gönderilen Tevrat'ın hükümleri üzerine amel edip, insanlara tebliğ etmekle vazifelendirilmişti. Yûşa aleyhisselâm, bazı mucizeler de göstermiştir. Askerleri ile Şeria (Ürdün) nehri üzerinden yürüyerek geçmesi, yıkılmayan kalenin, duası ile yıkılması ve Yûşa aleyhisselâm ve ona inananlar girip, şehri fethetmeleri bunlardandır.
Kurbanla ilgili sual ve cevaplar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şu anda nisap miktarı malı olmayan ancak Kurban Bayramından hemen sonra eline nisap miktarından çok fazla para geçecek kimsenin kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Vacip olması için, bayramın üçüncü günü eline geçmesi gerekir. Sual : Kıymeti nisabın üstünde olan bir arsam var. Kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Kurban kesmeniz gerekmez. Sual: Bir kadının geçmiş yıllardan kurban borcu olsa, değerini altın olarak fakir kocasına verebilir mi? CEVAP: Bir kavle göre verebilir. Sual: Ailesi zengin olan bir öğrencinin de kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Hayır, zengin olan herkes kendi keser. Ana babanın zenginliği ile olmaz. Sual: Nisabı aşan alacağım var ama alamıyorum. Başka da param yok. Kurban kesmem vacip mi? CEVAP: Alacaklar zekatta olduğu gibi nisaba dahil edilir, fakat elinde parası olmayan kesmez. Sual: Geliri iyi olan bayanın kurban kesmesi gerekir mi? Yoksa eşim keseceği için bana gerekmez mi? CEVAP: Nisaba malik iseniz kesmeniz gerekir. İkiniz de zenginseniz, ikinizin de kesmesi gerekir. İkiniz de fakirseniz ikinizin de kesmesi gerekmez. Yani zengin olan keser, fakir olanın kesmesi gerekmez, keserse mahzuru olmaz, sevap olur. Sual: Şâfiiler ekseriya kurban kesmiyorlar. Sebebi nedir? CEVAP: Şâfii'de kurban kesmek sünnet-i müekkededir, yani kuvvetli sünnettir. Hanefi'de farzdan sonra vacip gelir, Şâfii'de ise sünnet gelir. Farzdan sonra gelen bir emri, gücü yeterken yapmamak doğru olmaz. Peygamber efendimiz, (Kurban kesmeyen mescidimize gelmesin) ve (Cimrilerin en kötüsü kurban kesmeyendir) buyuruyor. Bunu bütün Müslümanlar için söylüyor. Gücü yeten Şâfiiler, bu sünneti ihmal etmemeli. Şâfii'de, akika kesmek de sünnettir. Şâfiiler bayramda akika da kesebilirler. Sual: İçinde oturduğum bir evim, bir binek otomobilim, borsada hisse senetlerim var. Borçlarım da var. Bu durumda kurban kesmem vacip oluyor mu? CEVAP: Bir ev ve araba nisaba dahil edilmez. Borçlarınız mevcut paranızdan ve hisse senetlerinizden çıkarılır, geriye nisap kadar paranız kalırsa kurban kesmeniz gerekir. Sual: Borsada hisse senetlerim var. Kooperatife 1 milyar ödemem gereken borcum var. Ayda 360 milyon olmak üzere 30 ay ödemem gereken araba taksiti var. Kirada oturuyorum. 470 milyon taksitli okul borcum var. Bu durumda kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Bütün borçlarınızı, mevcut paranızdan ve hisse senetlerinin rayiç değerinden çıkarırsınız, geriye nisap miktarı paranız kalırsa, kurban kesmeniz gerekir. Çeyiz ve nisap Sual: Çeyiz eşyalarım var. Beyaz eşya, mobilya, süs eşyaları, halı, mutfak malzemeleri, bunlar kullanılmadığı için tamamı mı nisaba dahil olur, yoksa sadece beyaz eşyalar mı? CEVAP: Kullanılmayan her eşya dahil edilir. Sual: Ne zaman verileceğini bilmediğim beş on milyar alacağım var. Borcum yok. Bu alacağımı nisap hesabıma katacak mıyım, zekatını verecek miyim, kurban kesecek miyim? CEVAP: Senetli veya inkâr edilmeyen alacaklar, iflas edende ve fakirde de olsa, nisaba katılır. Ele geçince, geçmiş yılların zekatı da verilir. Eğer kurban kesecek kadar paranız varsa, kurban kesersiniz. Sual: Namazda Maliki'yi taklit eden bir zengin, 10 gün kaldığı yerde kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Kurban için taklit etmiyorsunuz. 10 gün kalan Hanefi'de seferi olur, kurban kesmesi gerekmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
c(Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya, bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesini ihya etmeye bedeldir.) [İbni Mace] (Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevap verilir.) [Beyheki] (Terviye günü oruç tutan ve günah söz söylemeyen Müslüman Cennete girer.) [Ramuz] [Terviye, Arefe gününden bir önceki güne denir.] (Zilhiccenin ilk 9 gününde oruç tutan, her günü için, helal malından yüz köle azat etmiş veya Allah yolundaki mücahidlere yüz at vermiş veya Kâbe'ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevaba kavuşur.) [R. Nasıhin] (Bu on günün hayrından mahrum olana yazıklar olsun! Bilhassa dokuzuncu [Arefe] günü oruçla geçirmelidir! Onda o kadar çok hayır vardır ki, saymakla bitmez.) [T. Gafilin] (Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.) [Ebul Berekat] (Zilhiccenin ilk on günü fazilette bin güne, Arefe günü ise, on bin güne eşittir.) [Beyheki] (Allah indinde zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerden daha kıymetlisi yoktur. Bugünlerde tesbihi, tahmidi, tehlili ve tekbiri çok söyleyin!)[Taberani] (Tesbih: Sübhanallah, Tahmid: Elhamdülillah, Tehlil: Lâ ilâhe illallah, Tekbir: Allahü ekber, demektir.) Peygamber Efendimiz, Zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerin, diğer aylarda yapılan amellerden daha kıymetli olduğunu bildirince, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, Allah yolundaki cihaddan da mı daha kıymetlidir) dediklerinde, (Evet cihaddan da kıymetlidir. Ancak canını, malını esirgemeden harbe gidip şehid olan kimsenin cihadı daha kıymetlidir)buyurdu. (Buhari) Hz. Ebüdderda buyurdu ki: (Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutmalı, çok sadaka vermeli ve çok dua ve istiğfar etmelidir! Çünkü Resulullah, (Bu on günün hayır ve bereketinden mahrum kalanayazıklar olsun) buyurdu. Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutanın, ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur, iyiliklerine kat kat sevap verilir, ölürken kolay can verir, kabri aydınlanır, Mizan'da sevabı ağır gelir ve Cennette yüksek derecelere kavuşur.) [Şir'a] Hasta ziyaret eden... Bu on gün içinde, bir hasta ziyaret eden, Hak teâlânın dostları olan kulların hatırını sormuş ve ziyaret etmiş gibi olur. Bu on gün içinde Ehl-i sünnete uygun bir kitap okumak çok sevaptır. Din ilmini, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek kadın erkek herkese farzdır. Çocuklara öğretmek, birinci görevdir. Her hafta saç, sakal, tırnak kesmek, koltuk, kasık temizlemek sünnettir. İbni Âbidin hazretleri, (Zilhicce ayının ilk on günü, bu sünnetleri geciktirmemeli. (Kurban kesecek kimse, Zilhicce ayı girince, saçını ve tırnağını kesmesin) hadis-i şerifi, emir değildir. Bunları, kurban kesinceye kadar geciktirmek müstehaptır. Ama daha fazla geciktirmek ve hele kırk gün uzatmak günah olur) buyurmaktadır. Kurban kesecek kimsenin, Zilhicce ayının ilk gününden, kurban kesinceye kadar, saçını, sakalını, bıyığını ve tırnağını kesmemesi müstehaptır. Fakat vacip değildir. Bunları kesmesi günah olmaz ve kurban sevabı azalmaz.
Kurbanla ilgili meseleler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekat nisabına ulaşmış altınları olan çocukların kurbanlarını babalarının mı kesmesi gerekir? CEVAP: Zengin çocukların kurban kesmesi gerekmez. Sual: Özel bir okulda yüksek lisans yapıyorum. İş yeri eğitim masraflarını karşılayacağını üstlenmişti. Ancak iş yeri son iki taksiti ödemiyor. Bu borçlar da benim üzerime kalmış görünüyor. Kurban ve zekat nisabı hesaplarken bu borçları da düşmem mi gerekiyor? Belki iş yerindeki kriz biterse, bu ödemelerin tamamını veya bir kısmını karşılayabilir, ama şu anda ödemiyor. CEVAP: Kurbanda bayramın üçüncü günündeki duruma göre konuşulur. Şimdi konuşmak geçersiz olur. Zekat için de zekatın son günü hangisi ise o tarihe göre hesap edilir. O tarihteki durum şimdiki gibi ise, borçlar düşülür. Sual: Ayda elime 600 milyon civarında bir para geçiyor. Eşim de 350 milyon alıyor. 225 milyon ev kiramız var. Arabamızın taksiti, diğer taksit ve ödemelerde 500 milyonu buluyor. Kenarda 550 $ birikmişimiz var. Kurban bize vacip olur mu? CEVAP: Aylığın az veya çok olmasının hiç önemi yoktur, adam ayda bir milyar alır, harcar elinde para kalmaz zekat da vermez kurban da kesmez. 100 milyon alan birinin elinde ise 96 gram altın değerinde para veya bileziği olur, borcu olmaz, zengin olduğu için hem zekat verir hem de kurban keser. İkinci bir husus, kadın erkek dinen birbirinden ayrıdır, herkesin kazancı kendinedir. Diyelim ki hanımınızın 100 gram altını varsa, borcu yoksa dinen zengindir, zekat verir ve kurban keser. Bayram günü borçlarını mevcut paradan çıkarırsın, geriye elinde nisap kadar paran kalırsa zenginsin demektir kurban kesersin. Hanım da aynısını yapar. Bayramda elinde nisap miktarı para ve altını varsa zengindir. Sual: Alacağım var ama elimde para yok. Alacağım olan şahısa desem ki, (diyelim bir hayvan 100 milyon lira) benim için beş tane kurban kes, yarım milyarı da hesabımdan düş. Bu caiz olur mu? CEVAP: Evet caiz olur. Hatta hiç alacağınız olmasa, benim için bir kurban kes deseniz, o da kesse vacip sevabına kavuşursunuz. Zekat verirken de böyledir. Birini vekil etseniz, benim için şu kadar zekat ver deseniz o da verse, zekatınız verilmiş olur. Para vermekle ilgisi yok. Yani vekil kendi parasından verebilir. Vekil kendi parası ile kurban kesebilir. Daha sonra isterse sizden para alabilir veya hediye de edebilir. Akika kesmek müstehap Sual: 96 gr. altını olan kişinin borcu varsa vacip kurban mı kesmeli yoksa akika borcunu mu ödemeli? CEVAP: Akika borç değildir, kesilmesi müstehaptır, yani kesilmese de olur. Kurban vaciptir. Fakat borcu olan, borcunu çıkardıktan sonra nisabı bulmazsa, kurban kesmesi gerekmez. Nisabı bulursa kesmesi vacip olur. Sual: İstanbul'da doğdum büyüdüm, vatan-ı aslim İstanbul'dur. Fakat bir seneyi aşkın bir zamandır yurt dışında yaşıyorum. Nasipse birkaç sene daha kalacağım. Yaklaşan kurban bayramı için İstanbul'a gitmeye niyetliyim.10 gün kalmayı planlıyorum. Bu durumda İstanbul'da kalacağım süre için seferi sayılır mıyım? Kurban kesmem vacip mi? CEVAP: Vatan-ı aslide bir saat bile kalsanız mukim olursunuz. Kurban kesmeniz vacip olur. Sual: Keçi kurban etmekte mahzur var mı? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbanını, hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse nasıl vekalet verir? CEVAP: Kurbanını, bir hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse, kurban parasını, bu işle vazifeli kimseye teslim ederken, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya aldırmaya, kesmeye ve dilediğine kestirmeye ve etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim)demelidir. Vekalet, mektupla, faksla veya telefonla da verilir. Kurban parası, önceden verilebildiği gibi, daha sonra da gönderilebilir. Vazifeli kimse, satın aldığı kurbana bir numara bağlar. Bu numarayı ve kurban sahibinin ismini deftere yazar. Kesilirken sahiplerinin ismini söyleyerek kasapları vekil eder. Ancak böyle kesilen kurbanlar sahih olur. Sual: Kurban nisabının zekat nisabından farkı nedir? CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan her hür Müslümanın kurban bayramında kurban kesmesi vacip olur. Kurban nisabı hesabına katılacak malın, zekatta olduğu gibi ticaret için olması ve elinde bir yıl kalmış olması şartı yoktur. İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut iseler nisap hesabına katılmazlar. Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Bunlar kurban için, nisap hesabına katılır. Oturduğu ev büyük olsa, ihtiyacından fazla, kullanılmayan odaları bile olsa nisaba dahil edilmez. Sual: Annem zengin, ama şuursuzdur. Kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Emrederse kesersiniz. Bilmiyorsa kesilmez. Sual:Bu yılki vacip kurbanı kesemeyen, gelecek yıl kesse caiz olur mu? CEVAP: Gelecek yıl kesilmez. Kurbanı, bayramın üçüncü günü akşamına kadar kesemeyen, kurbanı satın almışsa, canlı olarak bunu, satın almamışsa, orta derecede bir kurban değerini altın olarak bir fakire verir. Böylece cezadan kurtulursa da, kurban sevabına kavuşamaz. Sual: Borçsuz fakir kurban keserse nafile mi olur? CEVAP: Evet nafile olur ve çok sevaptır. Paylaşmanın kolay yolu Sual: 7 kişiyiz. Ortak kurban keseceğiz. Paylaştırmayı tam bilmiyoruz. Bunun kolay bir yolu var mı? CEVAP: Kolay yolu var. Ortaklar ilk size vekalet verirken, (Bayram kurbanımı kesmeye, kestirmeye ve etini ve derisini istediğin gibi kullanmaya seni umumi vekil ettim) derlerse, artık et de sizin olur, istediğinize istediği kadar verebilir veya vermeyebilirsiniz. Et sizin demektir. Hiç ayırmadan öylece fakirlere de verebilirsiniz. Yedi ortağa göz kararı ile de verebilirsiniz. Sual: Dört kişi ortak kurban almaya niyet edip bir dana aldık, sonradan birkaç kişi daha bu kurbana katılabilir mi? CEVAP: Eğer dört kişi alırken yedi kişiye kadar ortak oluruz diye düşünülmüşse ortak olmak caizdir, düşünülmemişse, mekruh olur. Mekruhtan kurtulmak için, onu bir başkasına satarsınız veya içinizden biri de satın alabilir. Sonra o kimse bunu alırken yedi kişiye kadar ortak ederim diye alırsa yeniden ortak olabilirler. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kurban etini taksim ederken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir evde, bütün aile bireyleri için kurban kesiliyor. Kurban kesilip eve geldikten sonra taksim edilmeden annemize herkes kurbanını hediye etse taksim işinden kurtulur muyuz? Taksimde göz kararı kâfi midir? CEVAP: Faiz olur, haram olur. Her parçanın yanına ayak, baş ve deri konursa tartmadan taksim yapılması caiz olur. Mesela 7 kişi ortak varsa, dört kişinin hissesine birer ayak konur, birinin yanına baş konur, birininkine deri konur, biri de ötekilerden farklı olur yani boş olur. Eğer ortak dört kişi ise birer ayak koymak da yeterlidir, beş kişiyse birine de baş veya deri konur. Sual: Biri adak, biri akika, biri vacip olan bayram kurbanı, biri nafile, biri ölü için, biri de Peygamber efendimiz için kurban kesmek istese, bir inek kesebilirler mi? CEVAP: Evet kesebilirler. Yedi kişiye kadar ortak olmak caizdir. Sual: Kurbanlık ineğe en az ve en çok kaç kişi ortak girebilir. CEVAP: Bir ineğe yedi hisseye kadar girilir. Yani 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 kişi girebilir. 3 kişi girerse inek üç hisseye bölünür. Dört kişi girerse dörde bölünür. Sual: İki kardeş bir dana almışlar. Bunlar çocukları için şimdiye kadar akikalarını kesmemişler. Şimdi akika kesmenin müstehap olduğunu öğrenmişler. Aldıkları kurbanlık dana için akikaları için de niyet edip aldıkları bu kurbana dahil edip akikalarını kesebilirler mi? Adağı olan birisi böyle alınmış bir kurbana adaklarını da dahil edebilir mi? CEVAP: Akika, vacip, adak hepsi katılır. Ancak ilk alırken yedi kişiye kadar ortak olmak niyetiyle hayvan alınmalıdır. Sırf kendisi için alıp da sonradan başkasını ortak etmesi mekruh olur. Sual: Kurbanı kesen kasaba bir miktar para veriliyor. Bu parayı bir kişinin ödemesinde ve sonra herkesin payını ödemesinde ya da bu parayı veren kişinin eksik ya da fazla, önce ya da sonra bu paraları kurban sahiplerinden almasında veya almamasında bir mahzur olur mu?. CEVAP: Hepsi caizdir. Bir kişi öder, diğerlerinden alabilir, isterse almayabilir. Sual: Ortak kurbanın başını ortaklar, dilenciye verse, kalanını taksim caiz mi? CEVAP: Evet. Sual:Üç ortak, farklı miktarlarda para verip kurban alsalar caiz olur mu? CEVAP: Birine düşen para, 1/7'den az olmazsa, caiz olur. Sual: Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, herbiri diğerine, mendil, defter, kalem gibi bir şey verse, paylaşma sahih olur mu? CEVAP: Evet sahih olur. Sual: Seferî olan vekil, vekaleten kurban kesebilir mi? CEVAP: Vekilin seferi olmasının önemi yok. Vekil asıl gibidir Sual: Bayramda annem, babam, eşim ve ben birisi evli ikisi üniversitede okuyan oğullarım için (toplam 7 kişi oluyor) dana kurban kesmek istiyorum. Kurbanın parasını ben vereceğim. Bu kurbanın bedeli olan parayı onlara tek tek verip onların kurban alınması için bana vekalet vermesi mi gerek yoksa ben onlara birer haklarını hediye kurban mı edeyim? CEVAP: Sizin onlara onların size para hediye etmesi gerekmez. Sadece herbiri, (Benim için bir kurban kesmeye veya dilediğine kestirmeye seni umumi vekil ettim) demeleri yeter. Vekil asıl gibidir, kendi parası ile de keser.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban kesmenin önemi nedir? CEVAP:Kurban nisabına mâlik olan kimsenin kurban kesmesi vaciptir. Zaruretsiz kurban kesmemek günah olur. Kurban kesmesi vacip iken, içindekilerin kurban kesmediği ev, inleyerek, sahibine beddua edip, "Kurban kesmediğin gibi Cenab-ı Allah sana iyilik yapmayı nasip etmesin!" der. O ev, o yıl belalara duçâr kalır. Kurban kesenin evi ise, memnun olur, sahibine hayır dua eder. Bu bakımdan kurban kesmeyi bir nimet bilmelidir! Kurban kesen Müslüman, kendini Cehennemden azat etmiş olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Cimrilerin en kötüsü [vacip iken] kurban kesmeyendir.) [S.Ebediyye] (Hâli vakti yerinde olup da kurban kesmeyen, namaz kıldığımız yere gelmesin!) [Hakim] (Kurbanın postunun her kılına ve her parçasına bir sevap vardır.) [Hakim] (Kurbanlarınız, semiz olsun. Onlar, Sıratta bineklerinizdir.) [Zâd-ül mukvin] (Kurbanın derisindeki her tüy sayısınca size sevap vardır. Kanının her damlası kadar mükafat vardır. O sizin mizanınıza konacaktır. Müjdeler olsun!) [İbni Mace] (Kurbanlarınızı gönül hoşluğu ile kesin! Çünkü hiçbir Müslüman yoktur ki, kurbanını kıbleye döndürüp kessin de, bunun kanı, boynuzu, yünü, her şeyi kıyamette kendi mizânına konan sevabı olmasın!) [Deylemi] (Sevap umarak kurban kesen, Cehennemden korunur.) [Taberani] (Kurban bayramında yapılan amellerden Allahü teâlâ katında kurban kesmekten daha kıymetlisi yoktur. Daha kanı yere düşmeden Allahü teâlâ, onu muhafaza eder. Onunla nefsinizi tezkiye edin, onu seve seve kesin!) [Tirmizi] (Kurbanların en hayırlısı boynuzlu koçtur.) [İbni Mace] (Ya Fatıma, kurbanının yanına git! Kesilirken orada bulun! Yere akacak ilk kan damlası ile, geçmiş günahların affedilir.) [İbni Hibban] (Kesilen kurban, Kıyamette, etiyle, kanıyla 70 kat büyüyerek mizana konur.) [İsfehani] Kurban kimlere vaciptir? Mukim olan, akıl-baliğ, hür ve Müslüman erkek ve kadının ihtiyaç eşyasından fazla nisap miktarı, malı veya parası varsa, Kurban Bayramı için niyet ederek, belli günlerde, belli bir hayvanı kesmeleri vacip olur. Dinen karı kocadan hangisi zengin ise kurbanı o keser, ikisi zengin ise ikisi de keser, ikisi de fakir ise ikisi de kesmez. Fakir kurban kesmek zorunda değildir ama keserse çok sevap olur. Kurban, davar [koyun, keçi] sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban Bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, dünyada vacip vazifesini yerine getirmiş olmak ve ahiretteki sevabına nail olmak için kesilir. Babanın, çocuğu için, çocuğun malından da kurban kesmesi gerekmez. Deli ile bunak, çocuk hükmündedir. Büyük çocuk ve hanımdan izinsiz, onlar adına kurban kesilmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Adak denilince her zaman kesilebiliyor da, kurban denilince niye bayramdan başka günde kesilmiyor? Bu koyunu Şaban ayında keseceğim diyenin Şaban ayında mı kesmesi gerekir? CEVAP: Hayır Şabanda kesmesi gerekmez, ama kurban denilirse Kurban Bayramında kesmesi gerekir. Çünküİbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Kurban, dinimizin bildirdiği özel bir vakitte kesilen hayvanın adıdır, onda vakti kaldırmak söz konusu olmaz. O halde (Şu hayvanı kurban edeceğim) diye adadığı takdirde, onu o vakitte, yani bayram günü kesmesi gerekir. Yoksa adağını yerine getirmiş olmaz. Çünkü kurban kesim günleri geçtikten sonra, artık ona kurban denilemez. Bundan dolayı kurban vakti çıktıktan sonra onu canlı olarak bir fakire tasadduk eder. Ama bunun aksine falan vakitte [mesela Şaban ayında] bir koyun kesilmesini adasa, vakti zikretmesi lağvdır, yani geçersizdir. Bundan dolayı Hanefi âlimleri adakta yer ve zamanın tayinini geçersiz saymışlardır. [Mesela Cuma günü Sultanahmet'teki bir fakire 1 altın sadaka vereceğim dese, başka gün başka yerdeki fakire 1 altın verebilir.] Ama kurban bunun aksinedir. Çünkü vakit, kurbanın mefhumundan bir parçadır. O zaman kurbanda vakte itibar etmek gerekir. [Yani kurban denilmişse kurban bayramında kesmesi gerekir.) Birisi bir hedykurbanı adasa, durum farklı olur. Hedy, Harem-i şerifte kesilmek üzere gönderilen kurbanın ismidir. Kurban ise, bayram günlerinde kesilen hayvanın ismidir. Eğer hedy Harem-i şerifte kesilmezse hedy ismi; kurban, bayram günlerinde kesilmezse kurbanismi bulunmamış olur. Çünkü fakihler demiştir ki, bu kimsenin bu adaktan kurtulması için onu ancak haremde kesmesi ve tasadduk etmesi gerekir. Eğer bir kimse Mekke'nin fakirlerine verilmek üzere bir miktar para adamış olsa, o kimse Mekke fakirlerinden başkasına da onu tasadduk edebilir. Hedy, kurbanı Mekke'ye hediye edilen, orada kesilip tasadduk edilen hayvana denilir. O zaman yer, bunun mefhumunun bir parçası olmuş bulunur. Zamanın kurbanın bir parçası olması gibi. Hedy olarak adadığı bir hayvanı Mekke dışında kesip tasadduk etse, adadığını yerine getirmiş olmaz. Ama Mekke'de para sadaka vermeyi adamak bunun aksinedir. Çünkü yer, para mefhumunun bir parçası değildir. İster Mekke'de tasadduk etsin, ister başka yerde. Hedy bunun aksinedir. Harem-i şerifte kesilmesi gerekir, kurban denilince de hayvanı kurban kesmek gerekir. (Redd-ül muhtar) Geçen yılın kurbanı Sual: Bir ineğe ortak olan yedi kişinin bir kısmı o yılın kurbanına, bir kısmı da geçen yılın kesmediği kurbanına niyet etse, kestikleri kurban sahih olur mu? Bir kısmının geçen yıla ait kestikleri bilinmezse ne olur, bilinirse ne olur? Adak hayvanı yedi kişilik kurbana dahil edilebilir mi? CEVAP: İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Birisi aynı yılın kurbanını, diğerleri ise, geçmiş yılların kurbanını murat etseler, aynı yılın kurbanını irade edenin kurbanı caiz, diğerlerininki bâtıldır. Çünkü diğer ortaklarınki nafile olur. Bu kurbanın etinin tamamını tasadduk etmeleri gerekir. Çünkü onun hissesi de hayvanın etine dahildir. Haniye'de de böyle bildirilmiştir. (Redd-ül muhtar) Bu bilindiğine göre böyledir. Bilinmezse, geçen yılın kurbanına niyet edenler, öğrendikleri zaman tövbe ederler. Geçmiş yıllarda kesmedikleri kurbanlarının bedelini bir veya birkaç fakire verirler. Adak hayvanı yedi kişilik kurbana ortak edilebilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Arefe günü neler yapmak gerekir? CEVAP:Kıymetli geceye kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Fakat Arefe ve Kurban Bayramının üç gecesi böyle değildir. Bu dört gece, bugünleri takip eden gecelerdir. Arefe, yalnız Zilhiccenin 9. günüdür. Başka güne Arefe denmez. Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır: 1-Arefe günü sabah namazından, Kurban Bayramının dördüncü günü ikindi namazına kadar, erkek-kadın herkes, cemaatle kılsın, yalnız kılsın, 23 vakit farz namazda selam verir vermez, (Allahümme entesselam...) demeden önce, bir kere, vacip olan teşrik tekbirini söylemeli, yani, (Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) demelidir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra, artık teşrik tekbirini okumak gerekmez. (Halebi) 2-Zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmak sevaptır; fakat Arefe günü oruç tutmak daha çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevap yazılır.) [R. Nasıhin] (Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani] (Arefede tutulan oruç, iki bin köle azat etmeye, iki bin deve kurban kesmeye ve Allah yolunda cihad için verilen iki bin ata bedeldir.) [T. Gâfilin] (Arefe günü [Besmele ile]bin İhlas okuyanın günahları affolup duası kabul olur.) [Ebuşşeyh] (Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.)[Müslim] (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberani] (Şeytan, Arefe gününden başka bir günde daha zelil, rezil, hakir ve kinli görülmez.) [İ. Malik] (Allahü teâlâ, Arefe günü kullarına nazar eder. Zerre kadar imanı olanı affeder.)[Gunye] (Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, reddolmaz. Fıtr ve Kurban bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesi.) [İsfehani] (Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] İbadet olarak ilim öğrenmek en faziletlisidir. İlmihal okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz. Bugünü fırsat bilmeli 3-Bugünü fırsat bilip dua etmeli! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki] 4-Arefe gününü ibadetle, Allah'ı anmakla ve tefekkürle geçirmeye, insanlara iyilik etmeye çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allah'ın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemi] (Hürmet etmek, günah işlememekle olur.) (Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.)[Taberani] Kulağına sahip olmak, gıybet, çalgı gibi haram olan şeyleri dinlememektir. Eğer biz istemeden kulağımıza gelmişse, bize günah olmaz. Gözüne sahip olmak da, haram olan şeylere bakmamak ve mubah olarak baktığı şeylerden ibret almaktır. Diline sahip olmak ise, yalan söylememek, dedikodu etmemek, laf taşımamak, kötü söz söylememek, hatta boş şey konuşmamak, kimseyi dili ile incitmemek demektir. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müslüman olduğunu söyleyen bir dönme diyor ki: "Kurban kesmek bir hayvan katliamıdır, hayvancıklara ölüm acısı çektirilmektedir. Ben dönme Müslümanım ama kurban kesenlerin dininden değilim." Kurban kesmek âyet ve hadisle meşru kılınmış bir ibadet değil midir? CEVAP: Kurban, elbette âyet ve hadisle sabit meşru bir ibadettir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Başladığınız hac ve umreyi Allah için tamamlayın. [Elde olmayan sebeplerle] Alıkonursanız, kolayınıza gelen [deve, sığır veya davardan] bir kurban gönderin. Kurban, yerine ulaşıncaya kadar, başlarınızı tıraş etmeyin. İçinizde hasta olan veya başından rahatsız bulunan varsa fidye olarak ya oruç tutması, ya sadaka vermesi ya da kurban kesmesi gerekir. Güven içinde olursanız, hacca kadar umreden faydalanabilen kimseye kolayına gelen bir kurban kesmek, bulamayana, hac esnasında üç gün ve döndüğünüzde yedi gün, ki o tam on gündür, oruç tutmak gerekir.)[Bekara 196] (Allah'ın kendilerine rızk olarak verdiği dört ayaklı [Kurban olabilecek deve, sığır ve davar cinsinden]hayvanlar üzerine belirli günlerde [kurban kesme günlerinde]Allah'ın adını ansınlar. Bu kurbanlıklardan kendiniz de yiyin, yoksullara da verin.)[Hac 28] (Her ümmet için, Allah'ın kendilerine rızk olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerlerine Onun adını anarak kurban kesmeyi meşru kıldık.)[Hac 34] (Kurbanlık deve ve sığırları Allah'ın size olan nişanelerinden kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Şükredesiniz diye onları böylece sizin buyruğunuza verdik.)[Hac 36] (Ey iman edenler, Allah'ın hac âdetlerine, haram aya, kurbanlık hediyelere, [onlardaki]gerdanlıklara, Rablerinden gerek fazlını ve gerek rızasını arayarak Beyt-i Haram'ı kastedip gelenlere sakın hürmetsizlik etmeyin.)[Maide 2] (Allah, hürmetli ev Kâbe'yi, hürmetli ayı, kurbanı, boynu tasmalı kurbanlıkları insanların faydası için ortaya koydu.)[Maide 97] ([Kesmek istediği oğlu için] ona büyük bir kurbanlık[koç] fidye verdik.) [Saffat 107] (O kâfirler, Mescid-i haramı ziyarete ve kurbanların yerlerine ulaşmasına mani oldular.)[Fetih 25] (Rabb'in için namaz kıl ve kurban kes.) [Kevser 2] ? Allahü teala bildiriyor Kurban kesmek hâşâ katliam olsa idi, Allah kurbanın meşru olduğunu bildirir miydi? Peygamber efendimiz vefat edene kadar kurban kesmiştir. Bu konudaki hadis-i şeriflerden üçü şöyledir: (Kurban kesmek, atalarınızdan İbrahim'in sünnetidir.) [Hakim] (Kurbanların en iyisi boynuzlu koçtur.) [İbni Mace] (Bayramda kurban kesmekten daha faziletli bir amel yoktur. Ancak sıla-i rahm bundan müstesnadır.)[Taberani] Bu dönmenin, her gün dünyanın her yerinde kasaplarda kesilen yüz binlerce hayvanı görmeyip, özellikle Kurban'a dil uzatması, Allah'ın emrini hayvan katliamı olarak göstermesi, kendisinin dönme değil, sinsi bir misyoner olduğunu göstermektedir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda neler yapmak gerekir? CEVAP:Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek sünnettir. Bayram günü yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Bayram gecelerini ihya edenin büyük saadete kavuşacağı bildirilmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez.)[Taberani] Dargın olanların, bayramı beklemeyip, hemen barışması gerekir. Allahü teâlâyı ve Peygamber efendimizi seven kimse, insanların kusurlarına bakmaz, hoşgörülü olur. İyi insan, yani mümin, herkesle iyi geçinir. Başkalarına sıkıntı vermediği gibi, onlardan gelecek eziyetlere de katlanır. Bir kusurundan dolayı kimseye darılmamak gerekir. Küs durulmamalı Dargınlık olsa bile üç günden fazla sürmemelidir. Şayet bayrama kadar süren bir dargınlık olduysa, daha fazla gecikmeden barışmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Birbirinizle münasebeti kesmeyin! Birbirinize arka çevirmeyin! Birbirinize kin ve düşmanlık beslemeyin! Birbirinizi kıskanmayın! Ey Allah'ın kulları kardeş olun! Bir Müslümanın diğer kardeşine darılarak üç günden çok uzaklaşması helal değildir.)[Buhari] (Müslümana üç günden fazla dargın duran, Cehenneme gider.) [Nesai] (Birbirine dargın iki kimseden, hangisi önce selam verirse, günahları affolur. Verilen selamı öteki almazsa, bu selamı melekler alır. Selam almayan kimseye de şeytan, sevinerek iltifatta bulunur.) [İbni Ebi Şeybe] (Müminin kardeşine üç günden çok dargın durması caiz değildir. Üç gün sonra, ona selam verip hatırını sormalıdır. Onun selamını alırsa, birlikte sevaba ortak olurlar. Selamını almazsa günaha girer. Selam veren de küs durma mesuliyetinden kurtulmuş olur.) [Ebu Davud] (İki kişi, birbirine dargın olarak ölürse, Cehennemi görmeden Cennete giremez. Cennete girseler de birbiriyle karşılaşamazlar.) [İbni Hibban] (Din kardeşiyle bir yıl dargın duran, onu öldürmüş gibi günaha girer.)[Beyheki] (Ameller, pazartesi ve perşembe günleri Hak teâlâya arz olunur. Hak teâlâ da, kendisine şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu mağfiretten birbirine kin tutan iki kişi istifade edemez. Hak teâlâ "O iki kişi barışıncaya kadar amellerini bana getirmeyin" buyurur.) [İ.Malik] El öpmek Sual: Bayramda herkesin eli öpülür mü, yani kimlerin eli öpülür, kimlerin eli öpülmez? CEVAP: Herkesin eli öpülmez. Ana-babanın, bir de âdet olduğu için yaşlı akrabaların elini öpmek caizdir. Arkadaşın elini öpmek haramdır. Kadın kocasının elini öpebilir, fakat, kendine namahrem yani yabancı erkeğin, erkek de yabancı kadının, zaruret olmadıkça, elini öpemez Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, ataların dini diyerek dinimize saldırdıkları gibi, ceddimizi kötülemek maksadı ile, deyimlerde, atasözlerinde de kusur arıyorlar. Kasten kötüye tevil ediyorlar. Özellikle şu iki söz için hırsızlığı, haramı teşvik ediyor diyorlar. Yağmur yağarken küpünü doldur Üzümünü ye bağını sorma Bu iki söz haramı teşvik ediyor mu? CEVAP: Ceddimiz dinsiz, imansız kimseler değildi. Niye haramı teşvik edici sözler söylesinler ki? Her söz kötüye yorumlanırsa kötü mana çıkar. Ne diye onların bildirmek istedikleri mana değil de kötüye yorumlanır ki? Her sapığın, her misyonerin, her cahilin dini bozmak, tarihle irtibatı kesmek için yaptıkları iftiralara inanmamalı, bu tuzaklara düşmemeli. Kur'an âyetlerini bile kötüye yorumlayanlardan Allahü teâlâ şikayet ederek buyuruyor ki: (Kalblerinde eğrilik olanlar, fitne çıkarmak için, âyetleri kendilerine göre tevil ederler.) [Al-i İmran 7] (Yağmur yağarken küpünü doldur) deyimi güzel bir sözdür. Elinde imkan varken fırsatları değerlendir, sonra pişman olma demektir. Yaşlanmadan gençliğin, hastalanmadan sağlığın ve ölmeden önce hayatın kıymetini bil demektir. Gafil olma, ölmeden, imkanın varken ahiret için azık topla demektir. Kışın ihtiyacını yazdan tedarik et demektir. Yazın güneş varken güneşlen demektir. Sular kesilmeden su kaplarını doldur demektir. Sebzeler ucuzken turşu, konserve gibi şeyler yap, ileride lazım olur demektir. Sakla sarı samanı gelir zamanı demektir. Yağmur Allah'ın rahmetidir. Allah'ın rahmeti ile kabını doldur demenin hırsızlıkla haramla ne ilgisi vardır. (Üzümünü ye, bağını sorma) sözü de, çok güzel bir söz. Üzümünü ye, bağını sorma demek, üstüne gerekmeyen şeylere karışma, her şeye burnunu sokma, faydasız, lüzumsuz işlerle meşgul olma demektir. Önemli olan, bir nimetin gelmesidir, nereden geldiğini bilmek lüzumsuz demektir. Size bir salkım üzüm verdiler. Bu üzüm acaba yerli mi? İzmir'den mi geldi, yoksa Manisa'dan mı diye sormak lüzumsuzdur. Burada üzüm denmiş, ama her şey için bu kural geçerlidir. (Yemişini ye ağacını sorma) da demişlerdir. Bu söz, ecdat düşmanlarının iddia ettiği gibi, (Üzümün haram olup olmadığını sorma) demek değildir. Zaten bunu sormak tecessüse girer, haramdır. Size bir muz verseler, acaba bunu çaldın mı, haram parayla mı aldın denir mi? Bir ahmak dese bile tecessüs etmiş olur, haram işlemiş olur, kalb kırması da ayrı haram. Bir bardak süt verseler, bunu acaba hangi inekten sağdılar, sarı inekten mi, yoksa siyah inekten mi diye sormak yersiz olmaz mı? Bu sözlerin hırsızlıkla haramla bir ilgisi yoktur. Ne diye ceddimizin bildirdiği deyimlere, atasözlerine suizan ediliyor ki? *** Cemaatle kılmak için Sual: Farz namazını yalnız kılarken cemaatle namaz kılınmaya başlansa ne yaparız? CEVAP: Birinci rekatı kılıyorsak, secdeden önce ise, hemen selam verip onlara uyarız. İkinci rekatı kılıyorsak, o rekatı tamamlayıp yani iki rekat kılıp selam verdikten sonra imama uyarız. Üçüncü rekatı kılıyorsak, hemen selam verip cemaate uyarız. Dördüncü rekatı kılıyorsak, namazı tamamlarız. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: 1-Faiz ekonomiye zarar veriyorsa haramdır, vermiyorsa haram değildir, demek doğru değil mi? CEVAP: Faizin hiçbir zararı olmasa da, dinimiz yasak ettiği için haramdır. 2-"Domuz eti, kancalı tenya üremesine müsait olduğu için, domuz pislik ve dışkılı ortamlarda yaşamayı sevdiği için yasaktır" demek yanlış mıdır? CEVAP: O zaman ateist diyor ki: "Biz o etlerin içindeki tenyalarını öldürüp, mikrop falan bırakmayız, sterilize ederiz, lokum gibi yeriz, niye haram olsun!" Biz ona diyoruz ki: Hayır tenya ile falan ilgili değil. Besmelesiz kuzu eti bile haramdır. Yani Allah haram ettiği için haramdır. Hıristiyan da "Biz domuz yiyoruz hiç zararını görmüyoruz, biz uygar milletiz, domuzun zararı olsa yer miyiz" diyor. Ne diyeceksiniz onlara? Pislik yediği için haram edilmesi de yanlış olur, tavuklar da pis ortama konursa her türlü pisliği yer. Yani bunlar dinde ölçü olamaz, aklımızla bir şeyi haram veya helal edemeyiz. Haram olmasının hikmetini bilemeyiz. Bir değil birçok hikmeti olabilir. 3-Faizin; zorda kalıp borç alanın bu sıkışık halinden yararlanmak gibi bir zararı vardır. İnsanların yardımlaşması, komşusu açken tok yatmaması, işçinin alın teri kurumadan hakkının verilmesi gibi insancıl kuralları olan İslam dininde, faiz de insanların birbirleri ile yardımlaşma, güçsüzleri koruma ilkelerine ters düştüğü için haram edilmiş denemez mi? CEVAP: Peki adam, bankaya para yatırıyor faizini alıyor, bunun bankaya zararı olmadığı gibi kendine de olmuyor, niye yasak edilmiş ki? Bir de Avrupa gibi gayrimüslim ülkelerde Peygamber efendimiz faiz almak günah değilbuyuruyor. Faiz haramsa her yerde her zaman haram olması lazım diyen çıkabilir. Buna ne diyeceğiz? Hepsine bir şey uydurabilirsiniz başkaları da başka şey uydurabilir ama, uydurulan şey İslamiyet olmaz, kendi görüşümüz olur. İnsan görüşü kadar din olursa hangisi hak, hangisi bâtıl anlaşılamaz. Çoğunluk da ölçü olmaz. Bugün dünyanın çoğunluğu gayrimüslim, hatta dinsizdir. Papazlar, Hıristiyanlar İncilleri akla uydurabilmek için devamlı değiştirdiler fakat herkesin görüşü farklı olduğu için en sonunda 4 İncil'de karar kıldılar. Şimdi üç tanrı fikrini İncillerden silmeye çalışıyorlar, yahut tevil ediyorlar. Üç demek bir demek bir demek üç demek gibi. Avrupalılara akılsız diyemezsiniz. Onların aklı da öyle çalışıyor. Demek istediğimiz sadece akıl ile yola çıkan yolda kalır, kurda kuşa yem olur. Aklı dine uydurmak lazım 4- Cep telefonu sektörünü öldürür, tüketiciler mahkemelerde tazminat davaları kazanır diye cep telefonunun zararlarını söyleyen insanlar susturuldu. Faizin zararını söyleyen insanlar da, zar zor kurulmuş ve dışa bağımlı ekonomiyi çökertmemek için susturulmuştur. İçki de böyle değil midir? CEVAP: Böyle düşününce dini aklımıza uydurmuş oluruz. Halbuki aklı dine uydurmak lazım. İçkinin zararı olduğu için yasak edilmiş demek de aynıdır. O zaman adam zarar vermeyecek, sarhoş etmeyecek kadar az içersem niye günah olsun diyebilir. Allah bizleri imtihan ediyor. Hiç zararı olmasa da yasak ettiğinden kaçmak lazımdır. Mesela kız kardeşi şehvetle öpmek haram. Halbuki bu öpmenin ne zararı olur ki? Hani evlenince çocukları sakat falan olur deniyor. Bugün tıp ileri sayılır. Kan gruplarına bakar, hatta genlerini inceler, çocuk sakat olmayacaksa kız kardeşi ile evlenir. Mesele zarar kâr meselesi değil Allah'ın emrine uymak veya uymamak meselesidir. Yoksa aklımıza uymayanları kabul etmezsek ortada din diye bir şey kalmaz. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tezellül nedir, birkaç örnek verir misiniz? CEVAP: Tevazuun aşırı miktarına tezellül denir. Bayağılık, kendini aşağı tutmak denir. Tezellül haramdır. Başka haramlarda olduğu gibi, bu da zaruret ile caiz olur. Dinini, canını, malını, ırzını korumak, zalimden kurtulmak, zarurettir. Böyle bir sıkıntı bulununca, kolaylık aramak, caiz olur. Kendinden aşağı olanlara karşı tevazu göstermek iyi ise de, bunun aşırı olmaması gerekir. Aşırı olan tevazua yaltaklanmak [tezellül] denir. Tevazu sahibi olmak ayrı, tevazu göstermek ayrıdır. Âlimler, kibirli olan, tevazu gösterir buyuruyor. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Yaltaklanmak, Müslüman ahlakından değildir.)[Berika] (Hak için zillete girmek, kibirlenmeye göre izzete daha yakındır.)[Deylemi] (Zillete düşmeyecek şekilde tevazu gösterene müjdeler olsun!)[Taberani] (Mütevazılara tevazu gösterin, kibirlilere de kibirli görünün!) [İ.Gazali] (Kendisine el pençe divan durulmasını isteyen Cehenneme hazırlansın!) [İ. Ahmed] Tezellül için birkaç örnek: 1- Davet olunmadan ziyafete gitmek tezellüldür. 2-Bir günlük yiyeceği olanın dilenmesi, tezellül olur, haram olur. 3-Fazla hediye almak için, az bir şeyi hediye vermek de, tezellül olur. Alınan hediyenin karşılığını bundan fazla vermek efdaldir. Fakat fazla karşılık için hediye vermek caiz değildir. 4-Bir menfaate kavuşmak düşüncesiyle, devlet adamları ile, hakimlerle, zenginlerle arkadaşlık yapmak tezellül olur. Böyle kimselerle karşılaşınca, bunlara selam verirken eğilmek tezellüldür. Büyük günahtır. İbadet için eğilmek küfür olur. 5- Bir âlimin yanına bir çoban geldiği zaman, âlimin ayağa kalkıp, bunu yerine oturtması ve giderken ayakkabılarını önüne koyması tezellül olur. Yalnız ayağa kalkıp oturması, ona yer göstermesi, işini, hâlini ve niçin geldiğini sorması, suallerine güler yüzle cevap vermesi ve davetini kabul etmesi tezellül değildir, tevazudur. Kibirden uzak olmak! Her sanatı ve ticareti yapmak, maaş, ücret karşılığında mubah olan işleri yapmak, mesela çobanlık, bahçıvanlık yapmak, inşaatta çalışmak ve hamallık etmek tezellül değildir. Salih kimseler böyle işler yapmıştır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Söküklerini diken, ayakkabısını tamir eden, hizmetçisi ile yemek yiyen ve çarşıdan, pazardan yükünü kendi taşıyan kibirden uzaktır.)[Ebu Nuaym] (Fakir ile oturmak, merkebe binmek, davarını, sığırını sağmak kibirden uzaklaştırır.)[Beyheki] (Selamı önce vermek kibirden uzaklaştırır.)[Beyheki, Hatib] Buna benzer işleri yapmaktan çekinmek, utanmak, kibir olur. Çok kimse burada yanılır. Tevazu ile tezellülü birbiri ile karıştırmamalıdır. (İslam Ahlakı)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı azamın hadislere önem vermeyip kıyas yaptığı söyleniyor. Bu doğru olabilir mi? CEVAP: Asla doğru değildir. İmam-ı a'zam hazretleri, (Mezhebim, hadis-i şeriflere yapışmaktır) buyururdu. İmam-ı Şâfiî, imam-ı a'zamın ictihadının inceliğinden, az bir şey anlayabildiği içindir ki, "Bütün müctehidler, imam-ı a'zam Ebu Hanife'nin çocukları gibidir. Fıkıh âlimi olmak isteyen, Ebu Hanife'nin kitaplarını okusun" demiştir. (Sîret-i Şâmî) Evliyanın büyüğü, tasavvuf deryasının dalgıcı Muhammed Bahâeddin-i Buhari hazretlerinin yetiştirdiği evliyanın büyüklerinden olan hâce Muhammed Parisa hazretleri buyuruyor ki: İsa aleyhisselam gökten indiği zaman, ictihad edecek, ictihadı imam-ı a'zam Ebu Hanîfe mezhebine uygun gelecektir. Onun helal dediğine helal, haram dediğine haram diyecektir. (Fusul-i sitte) Son haccında, Kâ'be-i muazzama içine girip, burada iki rekat namaz kıldı. Namazda, bütün Kur'an-ı kerimi okudu. Sonra, ağlayarak (Ya Rabbi, Sana layık ibadet yapamadım. Fakat, senin akıl ile anlaşılamayacağını iyi anladım. Hizmetimdeki kusurumu, bu anlayışıma bağışla!) diyerek dua etti. O anda bir ses işitildi: (Ey Ebu Hanîfe! Sen beni iyi tanıdın ve bana güzel hizmet ettin. Seni ve kıyamete kadar, senin mezhebinde olup, yolunda gidenleri afv ve mağfiret ettim)buyuruldu. (Mir'ât-i kâinât) İlmî bir münazarası şöyledir: Hz. Ali'nin torunu, Muhammed bin Hasan hazretleri, İmam-ı a'zam hazretlerine gelip dedi ki: - Ceddimin hadis-i şeriflerine kıyas ile muhalefet ettiğinizi duydum. Onun için geldim. - Bundan Allahü teâlâya sığınırım. Sonra Hazret-i İmam dizleri üzerine oturup edeble sor?du: - Efendim, erkek mi zayıftır, kadın mı? - Kadın, daha zayıf yaratılışlıdır. - Dinimize göre kadının hissesi ne kadardır? - Erkeğin yarısı kadardır. - Bakın, eğer kıyas ile söyleseydim, bu hükmün tersini söylerdim. Kadın zayıf olduğu için ona iki, erkeğe bir hisse verilmeli derdim. Sizin söylediğiniz gibi bildirdiğime göre, bu durum, hadis-i şeriflere sıkı sıkıya bağlı olduğumu göstermez mi? - Evet hadis-i şerife aykırılık yok. Hazret-i İmam tekrar sordu: - Namaz mı efdaldir, oruç mu? - Elbette namaz efdaldir. - Eğer kıyas ederek söyleseydim, hayzlı kadına ramazan orucunu değil, namazını kaza etmesini bildirirdim. Bu da hadis-i şeriflere bağlılığımı göstermez mi? - Evet bunda da hadis-i şeriflere aykırılık yok. "Eğer kıyas etseydim..." - Size bir soru daha sorayım. İdrar mı necistir, meni mi? - Elbette idrar necistir. - Eğer kıyas ederek söyleseydim, meni çıkınca değil, idrar çıkınca gusletmeyi söylerdim. Hadis-i şerife aykırı şey söylemekten Allahü teâlâya sığınırım. Ben Peygamber aleyhisselamın sözlerine kıymet veriyorum, onları açıklıyorum, başka bir şey yapmıyorum. Bu konuşma üzerine Muhammed bin Hasan hazretleri, imam-ı a'zam Ebu Hanife'nin kendisine yanlış tanıtıldığını anlayarak kalkıp onun alnından öptü. Bu olay da gösteriyor ki, âlimi ancak âlim anlar. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir okuyucunun (Resulullah efendimiz ikindinin sünnetini bazen kılmazmış. Bizim de bazen terk etmemiz sünnet midir, Resulullaha ittiba olur mu?) şeklindeki sualine, (Resulullah efendimiz bazen ikindinin sünnetini terk etti diye sünneti terk etmek sünnet olmaz, ancak ibadet etmek sünnet olur, ibadeti terk etmek sünnet olmaz)diye cevap verdiniz. Bu yanlış değil mi? Resulullaha ittiba için Onun bütün yaptıklarını yapmak, yapmadıklarını yapmamak gerekmez mi? CEVAP: Resulullah efendimizin bütün yaptıklarını yapmak, yapmadıklarını yapmamak gerekmez. Yani Resulullahı her hususta taklit caiz olmaz. Çünkü Mevahib-i Ledünniyye kitabında bildirildiğine göre, yalnız Peygamber efendimize mahsus farzlar ve haramlar vardır. Mesela kurban kesmek, kuşluk namazı, sabah namazının sünneti ile gece namazı kılması, misvak kullanması, istişare ile iş görmesi, gördüğü yerde ve zamanda münker bir işi değiştirmesi, başladığı işi bitirmesi, sadece Peygamber efendimize mahsus farzlardan idi. Resulullaha mahsus haramlar da vardır. Kitap ehli olan kadınla evlenmesi, zekat, sadaka alması haram, zengin de olsa zekat vermesi farz değil idi. Bu konuda çok örnekler vardır. Mevahib kitabındaki birkaç örneği bildirelim: 1- Resulullah efendimiz dörtten fazla kadın ile evlenmiştir. Ona uymak için dörtten fazla kadınla evlenmek sünnete ittiba olmaz, aksine haram olur. 2- Resulullah efendimizin yazı yazması haram idi. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Allah'a ve Onun ümmi nebi olan Resulüne uyun ki doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Biz yazı yazmayı bilmeyen ümmi bir ümmetiz.)[Buhari] Resulullaha uymak için yazı yazmamak sünnete ittiba olur mu hiç? 3- Miras bırakması haram idi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Biz Peygamberler, miras bırakmayız. Bize kimse vâris olamaz.)[Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Bizim miras bırakmamız haram olmaz. Aksine dinin emrine uymuş oluruz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Mirasçıları zengin edecek kadar çok mal bırakmak, elbette onları fakir durumda bırakmaktan daha hayırlıdır.) [Buhari, Müslim] Miras bırakmamak sünnete ittiba olmaz. 4-Soğan sarımsak gibi çirkin kokulu şeyleri yemesi haram idi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Yanıma melek geldiği için soğan sarımsak yemem.)[Hakim] Resulullaha uymak için soğan sarımsak yememek sünnete ittiba olur mu hiç? Şiir söylemek... 5-Şiir söylemesi haramdır. Bir hadis-i şerif meali: (Şiir söylemek bana haramdır.)[Ebu Davud] Şiir söylememek sünnete ittiba olur mu hiç? Öyle olsa idi, birçok ulema ve evliya şiir yazmazdı. 6-Borçlu ölen müminin borcunu ödemek, ona farz idi. Bir hadis-i şerif meali: (Ölen müminin borcu varsa ödemek benim üzerime farzdır.)[Müslim] Resulullaha uymak için ölenlerin borcunu ödememiz gerekmez. 7- Zekat vermesi farz değildi. Bir hadis-i şerif meali: (Ben sadaka, zekat alıp yemem.)[Müslim] Resulullaha uymak için zenginin zekat vermemesi sünnete ittiba olur mu? Haram olur. Bunun gibi örnekler çoktur. Resulullah, gayri müekked sünnetleri bazen terk ettiği için bizim de terk etmemiz ona ittiba değil, onun emrine muhalefet olur. Çünkü o namaz kılın buyuruyor, namazı bırakın demiyor. Sonuç:Sevap getirecek iş yapmak sünnettir, sevaptan mahrum iş yapmak sünnet olmaz.
İslamiyet temizlik dinidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir misyoner (İslam ülkelerine gidin, her yer pisliktir. Bunlar Müslümanlığın temizlikten uzak, pislik dini olduğunu göstermektedir) şeklindeki sözlerine ne dersiniz? CEVAP: Misyonerin dediği yanlıştır. Gayri Müslimlerin çoğu pistir. Bugün Amerika'da, Avrupa'da hâlâ küvetteki aynı su ile yıkananlar, lavabodaki aynı su ile elini yüzünü yıkayanlar görülmektedir. Tuvaletlerdeki temizlik ve su durumlarını herkes bilir. L'Eau Potable=İçme Suyu adlı Fransızca eserde diyor ki: (Fransızların dünyaya övündükleri Versay sarayında bir hamam yoktur. Orta Çağda, Paris'te oturan bir Fransız, sabahleyin kalktığı zaman, evinde bir tuvalet olmadığı için, oturağa yaptığı pislik ile içme suyu şişesini beraberinde Seine=Sen nehrine götürür, o nehirden önce içmek için su alır, sonra pisliğini nehre dökerdi.) Hakiki Müslüman, hem temiz olur, hem de, sağlığına çok dikkat eder. Tarihte Müslümanlar temizliğe dikkat ettikleri halde, günümüzdeki Müslümanlar maalesef temizliğe gerektiği gibi riayet etmiyorlar. Kanûni Sultan Süleyman zamanında İstanbul'a gelen bir Alman rahibi, 1560'ta yazdığı bir eserde şöyle demektedir: (İstanbul'daki temizliğe hayran oldum. Burada herkes günde beş defa yıkanır. Bütün dükkanlar tertemizdir. Sokaklarda pislik yoktur. Satıcıların elbiseleri üzerinde ufak bir leke bile bulunmaz. Ayrıca ismine (hamam) dedikleri ve içinde sıcak su bulunan binalar vardır ki, buraya gelenler, bütün bedenlerini yıkarlar. Halbuki bizde insanlar pistir, yıkanmasını bilmezler.) Bugün, İslam ülkesi denilen yerlerde, iman bilgileri bozulduğu gibi, temizliğe de tam riayet edilmemektedir. Fakat burada suç, dinimizde değil, dinimizin esasının temizlik olduğunu unutan kimselerdedir. Her Müslüman, dinini iyi öğrense ve buna riayet etmiş olsa, bu pislik hemen ortadan kalkar. O zaman, başka milletler, Müslüman ülkeleri ziyaret ettiklerinde, tıpkı orta çağda olduğu gibi, Müslümanların temizliğine hayran kalırlar. Çiçek aşısını kim buldu! Hıristiyanlığın en revaçta olduğu Orta Çağda, büyük tıp âlimleri, yalnız Müslümanlardı ve Avrupalılar Endülüs'e tıp tahsil etmeye gelirlerdi. Çiçek hastalığına karşı aşıyı bulanlar, Müslüman Türklerdir. Türklerden bunu öğrenen Jenner, ancak 1796'da bu aşıyı Avrupa'ya götürdü ve haksız olarak (Çiçek aşısını bulan kimse) unvanını aldı. Halbuki, tam bir zulmet diyarı olan o zamanki Avrupa'da insanlar, hastalıktan kırılıyordu. Fransa Kralı XV. Louis 1774'te çiçekten öldü. Avrupa uzun zaman veba ve kolera salgınlarına uğradı. Napolyon 1798'de Akka kalesini çevirdiği zaman, ordusunda veba zuhur etmiş ve hastalığa karşı çaresiz kalınca, Müslüman Türklerden yardım istemek zorunda kalmıştı: (Türkler, ricamızı kabul ederek hekimlerini yolladılar. Bunlar tertemiz giyinmiş, nur yüzlü kimselerdi. Önce dua ettiler ve sonra ellerini bol su ve sabun ile iyice yıkadılar. Hastalarda zuhur eden hıyarcıkları neşterle yardılar. İçindeki sıvıyı akıttılar ve yaraları tertemiz yıkadılar. Sonra hastaları ayrı ayrı yerlere koydular ve sağlamların mümkün olduğu kadar onlara yaklaşmamasını tembih ettiler. Hastaların elbiselerini yaktılar ve onlara yeni elbiseler giydirdiler. Bizden hiçbir ücret almadan yanımızdan ayrıldılar.) (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
İslamiyet temizlik dinidir -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bugün tıp iki kısma ayrılıyor: 1-Hijyen, sağlığı korumak, 2-Therapeutique=terapötik, hastaları iyi etmektir. Bunlardan birincisi önce gelmektedir. İnsanları hastalıklardan korumak, sağlam kalmayı sağlamak, tıbbın birinci vazifesidir. Hasta insan, iyi edilse de, çok kere, arızalı, çürük kalır. İşte İslamiyet, tıbbın birinci vazifesini, hijyeni garanti etmiştir. Bu, Müslüman hiç hasta olmaz demek değildir. Temizliğe itina eden bir Müslüman, sağlam kalır, kolay kolay hasta olmaz demektir. Zamanımızdaki bazı Müslümanların temizliğe riayet etmediklerini gösteren Batılılar, bu suçu dinimize yüklüyorlar. Halbuki İslamiyet'te temizliğin önemi büyüktür. (Temizlik imandandır) buyurulmuştur. Eshab-ı kiramdan sonra gelen ve Tabiin adını alan Müslümanlardan bazıları Eshab-ı kirama, (Allahü teâlâ Kur'an-ı kerimde sizi çok sevdiğini bildirip övmektedir. Bunun sebebi nedir?) dediklerinde, (Biz temizliğe de çok dikkat ederdik)diye cevap verdiler. Müslümanlar, camilere, evlere ayakkabı ile girmez. Yere serili döşemeler tozsuz, temiz olur. Her Müslüman'ın evinde banyo bulunur. Vücutları, elbiseleri, çamaşırları, yemekleri hep temiz olur. Temiz olunca da mikrop ve hastalık bulunmaz. Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimin çeşitli yerlerinde,(Allah tövbe edenleri ve temiz olanları sever)buyuruyor. (Bekara 222) Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (Müslümanlık temizlik dinidir. Temiz olun! Cennete ancak temiz olan girer.) [Deylemi] (Mümin pis olmaz.) [Buhari] (Her şeyi iyi temizleyin! Temizlik imana, iman da Cennete götürür.) [Taberani] (Temizlik imanın yarısıdır.) [Müslim] (Namazın anahtarı temizliktir.) [Tirmizi] (Ağzınızı temizleyin, ağzınız Kur'an-ı kerim yoludur.) [Ebu Nuaym] (Cuma günü yıkanın, misvak kullanın ve güzel koku sürünün.) [Buhari] (Yemekten önce ve sonra el yıkamak, zenginliğe yol açar, fakirliği giderir.) [Ebuş-şeyh] (Evinin hayrını isteyen, yemekten önce ve sonra, elini ve ağzını yıkasın!) [İbni Ebi Şeybe] (Elbiselerinizi yıkayın, fazla kıllarınızı temizleyin, dişlerinizi misvakla temizleyin, temiz, güzel giyinin! Nezafet sahibi olun!) [İbni Asakir] (Tırnaklarınızı kesip gömün! Ağzınızdaki yemek kırıntılarını temizleyin ve misvak kullanın! Yanıma, dişleri sarı, ağzı kokar vaziyette gelmeyin!) [Taberani] (Kap kacak yıkamak, evi temiz tutmak, zenginliğe sebep olur.)[Hatib] Peygamber efendimiz, yanına gelen birisine, (Tırnakların kuş tırnağı gibi uzamış, içi pislik doludur) buyurarak, temiz olmasını emretmiştir. (Taberani) Sinekteki panzehir!.. (Sinek bir kaba konarsa, onu tamamen kabın içine batırsın ve sonra çıkarıp atsın) hadis-i şerifi,sineğin mikrop taşıyıcı olduğuna dikkat çekmekte ve sineğin bir kanadında şifa, diğer kanadında ise hastalık olduğunu bildirmektedir. Bu da Peygamber efendimizin bir mucizesidir. Sineğin bir yanında mikrop, diğer yanında ise, o mikrobu sterilize edecek, panzehir görevini yapan bir ilaç taşıdığı günümüz tıp araştırmalarının ortaya koyduğu bir gerçektir. Bu meseleyi inceleyen fen adamları, "Sineğin sırtına bastığımız zaman mikroskopla gördük ki, bir kısım mikro varlıklar sağa sola koşuyorlar. Bunların sterilize edici elemanlar olduklarını anladık" diyorlar.
31.01.2005
.Yetmiş üç fırka
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kitaplarınızda, (Kur'an-ı kerimi, kendi görüşü ile tefsir eden kâfir olur) mealindeki hadis bildiriliyor. Bir de (72 fırka, Kur'anı yanlış tefsir ettikleri için Cehenneme gideceklerdir, ancak Cehennemde sonsuz kalmayacaklardır) deniyor. Bu bir çelişki değil midir? CEVAP: Çelişki yok. Kendi görüşü ile tefsir etmek başka, âyetleri yanlış anlamak başkadır. Abdülgani Nablusi hazretleri buyuruyor ki: İcma ile ve zaruri olarak bildirilmiş olan inanılacak ve yapılacak din bilgilerinde ictihad yapmak caiz değildir. Çünkü, bunlara inanmayan kâfir olur. Bu ümmetten bazıları itikatta ictihad yaparak 73 fırkaya ayrıldı. Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde açıkça bildirilmemiş olan ve açık olanların da manaları icma ile ve zaruri olarak anlaşılmamış olan yapılacak işlerde ictihad etmek caizdir. İnanılacak olan bilgilerde ictihad hiç caiz değildir. Böyle bilgilerde ictihad ederken yanılmak, küfür olmaz ise de, büyük günah olur. Müslümanların 73 fırkasından 72 fırkası böyle yanılmış, doğru yoldan ayrılmış, Bid'at ehliolmuştur. Bunlar yanlış inançlarının cezası olarak Cehenneme gireceklerdir. Ama Müslüman oldukları için, Cehennemde sonsuz kalmazlar, azap gördükten sonra, çıkarılırlar. (Hadika) Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki: 72 bidat fırkasından, kâfir olmayanları, ehli kıbledir. Bunların hiçbiri kâfir değildir. Fakat 72 fırkadan herhangi birinde bulunduğunu söyleyen bir kimse, Kur'an-ı kerimde veya hadis-i şeriflerde açıkça bildirilmiş ve Müslümanlar arasına yayılmış bilgilerden birine inanmazsa, kâfir olur. (Tahtavi) Cehenneme gidecekleri bildirilen 72 fırkanın âlimleri, müctehid olmadıkları ve tefsirlerden yanlış mana çıkarttıkları için, sapıttılar. Kur'an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin manalarını herkes doğru anlayabilseydi 72 bidat fırkası meydana çıkmazdı. Bu fırkaları çıkaranlar, müctehid değildi ama hepsi de oldukça derin âlim idi. Fakat hiçbiri, Nassların [Kur'an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin] manalarını doğru anlayamadı. Yanlış anlayarak, doğru yoldan ayrıldılar. Kabri şerifi ziyaret Sual: Selefi bir genç, "(Kabrimi bayram yeri yapmayın) hadisi, Resulullahın kabrini ziyaret etmenin caiz olmadığını gösterir" dedi. Doğru mudur? CEVAP: Hadis-i şerif şöyledir: (Evlerinizi [ibadet etmeyerek] kabre çevirmeyin ve kabrimi bayram yeri yapmayın! Bana salevat getirin. Nerede salevat getirirseniz, bana bildirilir.)[Ebu Davud] Bu hadis-i şerif, Peygamberlerin kabirlerinde diri olduklarını göstermektedir. Çünkü, selam, diri olana bildirilir. Hadis âlimlerinden Abdülazim-i Münziri hazretleri (Kabrimi bayram yeri yapmayın) hadis-i şerifini açıklarken, (Kabrimi bayram gibi yılda bir ziyaret etmekle bırakmayın! Her zaman ziyaret etmeye gayret edin) demektir, buyuruyor. Hadis-i şerifin manası (Kabrimi ziyaret için, bayram gibi belli gün tayin etmeyin) demektir. Yahudiler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerinin mezarlarını ziyaret için toplanıp çalgı çalar, şarkı söyler, bayram yaparlardı. Siz böyle yapmayın, ziyaret için, bayramda haram şeylerle eğlenir gibi, ney, dümbelek çalmayın, toplanıp, tören yapmayın demektir. İmam-ı azam Ebu Hanife hazretleri buyurdu ki: (Kabri şerifi ziyaret etmek en kıymetli sünnettir.) Vacib diyen âlimler de vardır. Şafii mezhebinde Kabri saadeti ziyaret etmek adak edilir. Bu vesikalar gösteriyor ki, Resulullahın kabri şerifini ziyaret önemli bir sünnettir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'an-ı kerimde "Ahsen-ül-hâlikîn" ifadesine istinaden, bazı kimseler, insanlar için yaratmak, yaratıcı tabirini kullanıyorlar. Böyle kullanmak uygun mudur? CEVAP: Hâlık kelimesinin birkaç manası vardır. Esma-i hüsnadan olan Halık, yoktan yaratmak anlamına gelir. Bu kelimenin şekil verme anlamı da vardır. Bu bakımdan insanlar için yaratıcı tabiri kullanılmaz. Beydavi tefsirinin Şeyhzade haşiyesinde buyuruluyor ki: (Ahsen-ül-hâlıkin, takdîr edenlerin [tasvir edenlerin, şekil verenlerin, suret verenlerin, düzene koyanların -yeni tabirle- dizayn edenlerin] en güzeli, en iyisi demektir.) [4/68] Bir yazıda, halk edenlerin en güzeli denecekken, sehvenhalk edenlerin halıkı diye yazılmış. Hâlik-ul-hâlikîn=Halıkların halıkı, şekil verenlerin şekil vereni anlamında kullansa da uygun olmaz. Çünkü Allahın isimleri tevkifidir, yani dinin bildirdiği isimler söylenir. Herkes bir tabir uyduramaz. İnsanlar için yaratıcı tabiri kullanılmaz. Allah'tan başka yaratıcı yoktur. Halid bin Sinan Sual: Yeni Rehber Ansiklopedisi'nin c.10, s. 130 'da, (Benimle İsa arasında başka bir peygamber yoktur) hadis-i şerifi yer alıyor. Yine c.8, s. 250'de, Halid bin Sinan'ın peygamber olduğu, Hz.İsâ ile Muhammed aleyhisselam arasında geldiği ifade ediliyor. Bu ifadelerde bir tenakuz yok mu? CEVAP: Tenakuz yoktur. Çünkü Hadis-i şerifte, Hz. İsa'dan sonra kitap getiren resul yoktur buyuruluyor. Yoksa son resul ve son nebi olan Muhammed aleyhisselama kadar çok nebi gelmiştir. Hazret-i Âdem'den beri 124 bin kadar nebi geldiği bildirilmiştir. Yahya aleyhisselam da, her ne kadar Hz. İsa ile aynı devirde peygamberlik yapmış ise de, Hz. İsa ile Muhammed aleyhisselam arasında yaşamış bir nebidir. Çünkü İsa aleyhisselam göğe kaldırıldıktan sonra da peygamberlik yaptı. Hz. İsa'nın göğe kaldırıldığından bir buçuk sene sonra şehid edildi. Demek ki Halid bin Sinan bir nebidir. Hz. İbrahim'in dini Sual:Hz. İsa'nın dini önceki dinleri nesh etmesine rağmen, İslamiyet gelmeden önce Hicaz'da İbrahim aleyhisselamın dini üzerine oldukları kitaplarda yazılıdır. Niye İsa aleyhisselamın dini ile değil de, İbrahim aleyhisselamın dini ile amel ediliyordu? CEVAP: O zaman İsa aleyhisselamın dini doğru olarak Hicaz'a gelmemişti, bozuk halde gelmişti. Bozuk gelince orada dini bilenler, böyle din olmaz dediler. İsevilik gibi, Yahudilik de, Hicaz'a bozularak gelmişti. Bu yüzden İbrahim aleyhisselamın dini ile amel etmeye devam ettiler. Peygamber efendimizin mübarek anne ve babaları da bu bakımdan İbrahim aleyhisselamın dininde idi. Daha sonra diriltilerek, Muhammed aleyhisselamın ümmetinden de oldular. Kıble yönü Sual: Tam ilmihalde, abdestin sünnetleri bildirilirken, (Abdest aldığı kabı dolu bırakmaktır. İbriğin ağzını kıbleye karşı durdurmalıdır. Yolcu, kıble cihetini, ibriğin ağzına bakarak kolayca anlar) deniyor. Şimdi ibrikle abdest alınmıyor, hem alınsa bile, çocuklar başka yöne çeviremez mi? CEVAP: Eskiden köylerde misafir odaları bulunurdu. Yabancı birisi gelince yani bu misafir doğru oraya giderdi. Orada yatakları da hazır idi. Muhtar onların yemeğini verirdi. Köy bekçisi bu işle vazifeli idi. Seccade de kıble istikametine serilirdi. Bazı odalarda şu yazı asılı olurdu: Ey misafir kıl namazı, kıble şu caniptedir, İşte leğen, işte ibrik, havlu ise iptedir. Yani kıbleyi gösteren alametler var idi. Şayet kıblede tereddüt ederse birisine sorabilirdi. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Misafir için külfete girmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Misafiri gücendirmeden ona nasıl ikram etmelidir? CEVAP: Misafiri nimet bilmeli. Her nimetin bir külfet karşılığı olduğu da unutulmamalı. Külfetsiz nimet olmaz. Elbette misafirin sıkıntısı olur. Yüksünmeden hizmet etmeli! Yani yüksünsek bile bunu asla misafire hissettirmemeli. Ülfetin şartı, külfeti terktir. Külfeti olmayanın ülfeti artar. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Salihler, külfete girmez ve zahmet vermez.) [Dare Kutni] (Misafir için külfete girme, misafir üzülebilir. Misafirini üzen Allah'ı üzmüş olur.) [İbni Lal] (Müminin külfeti azdır.) [Beyhekî] Külfet:Lüzumundan fazla ikram, zahmetli iş, sıkıntı. Ülfet: Samimiyet, dostluk iyi geçinmek. Misafire iyi muamele etmeli. İmam-ı Evzai, (Misafire ikram, ona karşı güler yüzlü ve tatlı dilli olmaktır) buyurdu. Evde bulunan şeyleri bolca ikram etmeli, misafire verilen çok yemeği israf saymamalı. Allah için olan şey, çok olsa da israf olmaz. Allah için olmayan şey, az olsa da israftır. Misafire yediye üçten fazla teklif etmemeli. Hele (Allah aşkına ye) diye zorlamamalı. Bunlar misafiri gücendirebilir. Hikmet ehlinden birini yemeğe davet ederler. O da, (Şu üç şartla kabul ederim der: 1- Yediğimi zehir etmezseniz, 2- Sizin çok sevdiğiniz ama benim rahatsız olacağım birini yanıma oturtmazsanız, 3- Kendimi zindanda yani mahkum gibi hissettirmezseniz.) Teklife razı olurlar. Ev sahibi misafirin yanına küçük çocuğunu oturtur. Çocuk zararlı şeyler yapar. Ev sahibi de yemesi için ısrar edince misafir, (Verdiğin sözü bozdun. Üç şarta da uymadın, gidiyorum) der. Yine aynı zatı davet ederler. Yine üç şart ileri sürer: (Tekellüf, zulüm ve hıyanet olmazsa kabul...)der. Tekellüf: Evinde bulunmayan şeyi zahmet ve masrafa girerek getirmek. Hıyanet: Evinde olanı misafire ikramdan sakınmak. Zulüm: Evde bulunan her şeyi misafire verip çoluk çocuğu aç bırakmak. Hz. Ali buyuruyor ki: Daveti ancak şu üç şartla kabul ederim: 1-Bir şey almak için çarşıya gidilmeyecek. 2- Evinizde olan da esirgenmeyecek. 3- Benim yüzümden çoluk çocuk da aç kalmayacak. Dostların kötüsü!.. Dostların kötüsü, senin için külfete giren, seni özür dilemeye mecbur bırakandır.(Hz. Ali) Arkadaşlarımdan bana en çok ağırlık vereni benim için külfete giren ve bu suretle kendisinden çekindiğim kimsedir. Yalnız iken nasılsam, onunla beraber bulunduğum zaman da davranışımı değiştirmediğim kimseyi ise çok severim. (İmam-ı Cafer-i Sadık) İki arkadaşın aralarının açılması, fuzuli külfetler yüzündendir. Ziyaretine gittiği arkadaşı, lüzumsuz bir sürü külfete girince, insan bir daha ziyaretine gitmez. (Fudayl bin İyad) İki arkadaştan birinin diğerinden çekinmesi, mutlaka birinin kusurundandır. (Cüneyd-i Bağdadi) Çeşitli zahmetlere giren, arkadaşına ağırlık vermiş olur. Bu suretle kendisinden çekinilir. Yalnız iken nasıl hareket ediyorsa, arkadaşı varken de öyle hareket eden kimse ile arkadaşlık kolay olur. Yanımızda ev kıyafeti ile duramayan arkadaş bizden çekiniyor demektir. Bu ise samimi olamamanın alametidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hz. Rabia gibi evliya kadınlar veya Hz. Meryem gibi Kur'anda övülen kadınlar, sahabe olan hanımlardan üstün müdür? CEVAP: Hiçbir evliya kadın, eshab-ı kiramın hanımlarının seviyesine çıkamaz. Eshab-ı kiramın en alt derecesindeki bir sahabi, sahabi olmayan en büyük evliyadan daha üstündür. Hz. Meryem'in durumu farklıdır. Ona peygamber bile diyen âlimler olmuştur. Önce hadis-i şeriflerle övülen faziletli kadınlardan bahsedelim: Âişe-i Sıddıka: Resulullahın en sevgili hanımıdır. Çok akıllı, zeki, âlime, edibe ve afife ve saliha idi. Hafızası pek kuvvetli olduğu için, Eshab-ı kiram birçok şeyleri ondan sorup öğrenirdi. Nikahı Allahü teâlânın emri ile yapıldı. Âyetlerle de övülmüştür. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Erkeklerden vezirim Zübeyr bin Avvam, kadınlardan ise Âişe'dir.)[Deylemi] (En çok Âişe'yi seviyorum, erkeklerden de babasını.) [Buhari, İbni Mace] Resulullah, (Allahü teâlâ beni kendi nurundan yarattı. Benim nurumdan da Ebu Bekr'i, onunkinden de, Ömer ile Âişe'yi yarattı. Ömer'in nurundan, mümin erkekleri, Âişe'ninkinden de mümin kadınları yarattı)buyurup sonra Nur suresinin (Allah birine nur vermezse, o münevver olamaz) mealindeki 40. âyetini okudu. (Lübab-ül-elbab) Resulullahın hanımları ve kızları bütün kadınlardan üstündür. İbni Abbas, Resulullahın hanımlarını kötüleyenin tövbesi kabul olmaz. Âişe'ye sövmek, Kur'an-ı kerimi inkâr etmek olur ki, bunun küfür olduğunda icma vardır. (Mirat-i Kainat) Hz. Âişe validemize iftiradan bir müddet sonra Resulullah, (Müjdeler olsun sana ey Âişe! Allahü teâlâ, senin temiz olduğunu açıkladı) buyurup Nur suresinin 11. âyetinden başlayarak, on âyet okudu. (Mearicünnübüvve) Hz. Ali ve çocukları, Resulullahın mübarek kanından oldukları için, Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer'den daha üstün denilebilir ise de, bu üstünlükleri, her bakımdan üstünlük demek değildir. Hz. Hızır'ın, Hz. Musa'ya birkaç şey öğretmesine benzer. Kan bakımından daha yakın olan, daha üstün olsaydı, Hz. Abbas, Hz. Ali'den daha üstün olurdu. Kan bakımından çok yakın olan Ebu Leheb'de ise, müminlerin en aşağısında bulunan şeref ve üstünlük hiç yoktur. Kan bakımından yakın olduğu için, Hz. Fatıma, Resulullahın hanımlarından daha üstündür. Fakat, bu bir bakımdan üstünlük, her bakımdan üstün olmayı göstermez. Fatıma-tüz-zehra: Resulullahın en sevgili kızı idi. Aklı, zekası, güzelliği, zühdü ve takvası pek fazla idi. Yüzü beyaz ve parlak olduğundan Zehra denildi. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Hatice, dönemindeki kadınların en iyisidir. Meryem, dönemindeki kadınların en iyisidir. Fâtıma, dönemindeki kadınların en iyisidir.)[Taberani, Bezzar] (Bir melek geldi. Hasan ve Hüseyin'in Cennet gençlerinin seyyidi, Fatıma'nın da Cennet kadınlarının seyyidesi olduğunu müjdeledi.) [İ.Asakir] (Fatıma, İmran kızı Meryem, Firavun'un ailesi Asiye ve Hüveylid kızı Hatice'den sonra bütün kadınların seyyidesidir.) [İbni Ebi Şeybe] (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadice-tül-kübra: Resulullahın ilk hanımıdır. Çok zengin ve âlime ve akıllı idi. Bütün malını Resulullaha bağışladı. 24 yıl çok iyi hizmet etti. Bir kere incitmedi. İlk imana gelen hür kadındır. Resulullah, vefatına kadar, her zaman kendisini överdi. Hatta bir gün, evde överken, Âişe validemiz dayanamayıp "Cenab-ı Hak size ondan daha iyisini verdi" dedi. (Hayır, herkes bana yalancı dediği günlerde, o bana inandı. Herkes bana eziyet ederken, o bana yâr oldu) buyurdu. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Cennet kadınların en üstünü Hüveylid'in kızı Hatice, Muhammed'in kızı Fâtıma, İmran'ın kızı Meryem ve Müzahim'in kızı Âsiye'dir.) [İ.Ahmed, Taberani, Hakim] İmran kızı Meryem: İsa aleyhisselamın annesidir. Davud aleyhisselam soyundan olan İmran ile Hunne'nin kızı idi. Allahü teâlâ, buna babasız olarak İsa aleyhisselamı verdi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ beni Cennette İmran kızı Meryem ve Müzahim kızı Âsiye ile nikahladı.) [İ.Sünni] Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Rabbi Meryem'e hüsnü kabul gösterdi; onu güzel bir bitki gibi yetiştirdi. Zekeriyya'yı da onun bakımı ile görevlendirdi. Zekeriyya, onun yanına, mâbede her girişinde orada bir rızık bulur ve "Ey Meryem, bu sana nereden geliyor?" der; o da: Bu, Allah tarafındandır. Allah, dilediğine sayısız rızık verir, dedi.) [Al-i İmran 37] (Melekler dediler ki: Ey Meryem! Allah seni seçti; seni tertemiz yarattı ve seni bütün dünya kadınlarına tercih etti, hepsinden üstün tuttu.) [Al-i İmran 42] (İffetini korumuş olan Meryem'e ruhumuzdan üfledik; onu ve oğlunu cümle âlem için bir ibret kıldık.)[Enbiya 91] (İmran kızı Meryem, gönülden itaat edenlerdendi.)[Tahrim 12] Bazı âlimler de, Hz. Meryem'in bütün kadınların en üstünü olduğunu bildirmişlerdir. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Cennet kadınlarının seyyideleri İmran kızı Meryem'den sonra Fatıma, Hatice ve Firavun'un ailesi Âsiye'dir.)[Taberâni, Hâkim] (Fatıma, İmran kızı Meryem hariç Cennet kadınlarının üstünüdür.)[Hâkim] Müzahim kızı Âsiye: En üstün kadınlardan biridir. Bir âyet meali şöyledir: Ona "Betül" dendi (Allah, inananlara Firavun'un karısını [Âsiye'yi]örnek gösterir: O, "Rabbim, katından bana Cennette bir ev yap; beni Firavun'dan ve onun [kötü]işlerinden koru; beni zalim milletten kurtar" demişti.)[Tahrim 11] İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Ehl-i sünnet âlimleri buyurdu ki; İlimde ve ictihadda Hz. Âişe, Hz. Fatıma'dan üstündür. İlimde ve ictihadda Hz. Âişe, zühd ve dünyadan kesilmekte ise, Hz. Fatıma daha ileridir. Bunun içindir ki, Hz. Fatıma'ya Betülyani çok temiz demişlerdir. Hz. Âişe Eshab-ı kirama İslamiyet'i öğretirdi. (c. 2, m.67) Resulullahın torunlarından Seyyid Abdülkadir-i Geylani hazretleri ise, (Hz. Âişe, bütün kadınlardan daha üstündür) buyurdu. (Gunye) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eshabın hepsi Cennetliktir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kuzman ismindeki bir sahabi, savaşta katledilince Eshab Cennetliktir dedi, Resulullah (Hayır o Allah için değil kahraman desinler diye çarpıştı, o yüzden şehit değildir) buyurdu. Eshabın hepsi Cennetlik değil midir, sahabi nasıl şehit olmaz? Sonra sahabi nasıl kahraman desinler diye savaşır? CEVAP: Evet sahabenin tamamı Cennetliktir. Hepsi de savaşta ölürse şehit olur. Kuzman veya Kazman, sahabiden değil idi. Münafık idi. Şevahid-ün-nübüvve kitabında diyor ki: Eshab-ı kiram Uhud Savaşına gidince, Kuzman gitmedi. Kadınlar, (Anlaşılan senin bizden farkın yok) dediler. Bu söz onun nefsine çok dokundu. Gidip savaşa katıldı. Müthiş bir şekilde savaşıyor, (Kaçıp âleme rezil olmaktansa savaşıp ölmek daha iyi) diyordu. Öyle savaştı ki, müşriklerden yedi kişi öldürdü. Kendisi de yaralandı. Eshab-ı kiramdan bazıları onu savaş sırasında yaralı halde görüp (şehitlik sana afiyet olsun) dediler. Bunun üzerine Kuzman şöyle dedi: (Ben din için savaşmadım.Kureyş'in galip gelerek hurma bahçelerini harap etmelerinden korktuğum için ve daha başka sebeplerle savaştım)dedi. Yaraları çok acı veriyordu, kılıcını göğsüne dayayıp intihar etti. Sahabeden bazıları onun durumunu bilmedikleri için Resulullaha Kuzman müşriklerden yedi kişi öldürüp şehit oldu, dediler. Resulullah (O Cehennem ehlidir) buyurdu. Sonra Kuzman'ın gerçek niyetini açıklayıp, "Ben Allah'ın Resulüyüm, Allahü teâlâ bana dilediklerini bildirir" buyurdu. Bundan sonra Eshab-ı kirama dönüp "Allahü teâlâ bu dini facirlerle de elbette kuvvetlendirir" buyurdu. (Şevahid-ün-nübüvve) Nefs Cennete girmez Sual: Cennette nefs olmadığı bildiriliyor. Halbuki (Ey mutmaine olan nefs! Sen ondan, o da senden razı olarak Rabbine dön! Benim kullarımın arasına katıl, Cennetime gir!) (Fecr 27-30) mealindeki âyet, nefsin de Cennete gireceğini göstermiyor mu? Bir de Allah ne diye benim kullarım diyor? Allah'tan başkasının da mı kulu var? Nefsin Allah'tan razı olması ne demek? CEVAP: Nefs, kelimesinin birçok manası var. Burada ruh, can, insan anlamındadır. Bildiğimiz nefs değildir. Bunun için doğru anlamı şöyle olur: (Ey huzura kavuşan ruh, sen ondan, o da senden razı olarak rabbine dön! Benim [salih] kullarımın arasına katılıp Cennetime gir!)[Fecr 27-30] (Sen ondan, o da senden razı olarak) demek, imanlı olduğun için Allah senden razıdır. Sana da Cennette öyle nimetler verecek ki sen de Allah'tan razı olacaksın demektir. Benim kullarım ifadesi bir tabirdir. Benim adamım, benim sağ kolum gibi. Cenab-ı Hak, şeytana diyor ki: (Benim kullarıma senin hakimiyetin yoktur.) [İsra-65] İyiler de kötüler de Allahü teâlânın kulu olduğu hâlde salih kimseler için (Benim kulum) buyuruyor. Demek ki Rabbimizin (Benim kulum)dediği salih kimselerdir. Paraya, kötü arzularına kul olanlar için de buyuruyor ki: (Hevasını ilah edinenler...)[Casiye 23] Cenab-ı hak bunlar için benim kulum buyurmuyor, bunlar hevasının kulu buyuruyor. Onları Allah yarattığı halde başkalarını ilah edinmiş, onlara tapıyorlar. Bunlar nefs-i mutmaine değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamberimiz Muhammed aleyhisselam, miladi 571'de 20 Nisana rastlayan, Rebiul-evvel ayının on ikinci pazartesi sabahı, Mekke'de doğdu. 622'de Mekke'den Medine'ye hicret etti. 20 Eylül pazartesi günü, Medine'nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların Şemsi yılbaşı oldu. O yılın Muharrem ayının birinci günü de, Kameri yılbaşı oldu. Muharrem ayının birinci gecesi (bu gece) Müslümanların kameri yılbaşı gecesidir, mübarek olsun. Bu geceyi ihya etmeli ve gecelere saygı göstermeli. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Zilhiccenin son günü ve Muharremin birinci günü oruç tutan, o yılın tamamını oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. Bir hadis-i şerifte, (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur) buyuruldu. İslâmiyet'ten önce Araplar, Muharremde harp etmek isteyince, o yıl Muharrem ayının ismini, sonraki aya korlar, sonraki ayın ismini, Muharrem ayına takarlardı. Böylece, haram ay, Muharremden bir sonraki ay olurdu. (Bir ayın haramlığını başka aya geciktirmek, ancak kâfirliği arttırır. Kâfirler, böylece sapıtıyorlar. Onlar, Allah'ın haram kıldığı ayların sayılarını denk getirmek için, haram ayı bir yıl helal edip, başka yıl onu yine haram ederler. Böylece, Allah'ın haram kıldığını helal kılmaya çalışırlar) mealindeki Tevbe suresinin 37. âyet-i kerimesi, ayların yerlerini değiştirmeyi yasak etti. Her yıl on gün önce Kur'an-ı kerimde bildirilen ve dinde kullanılan Arabi ayların bir yılı, bir güneş yılından on gün kısadır. Hicri kameri aylar, hicri şemsi ve miladi aylara göre, on gün önce gelmektedir. Bunun için Müslümanların mübarek günleri veya geceleri, şemsi yıllara göre, her yıl on gün önce olur. Çünkü, mübarek günler, güneş aylarına göre değil, kameri aylara göre yapılır. Dinimiz böyle emretmektedir. İslâmiyette, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Doğum günü ve mübarek geceler, hicri yıl ile kutlanır. Bütün ibâdetlerde ve dini faaliyetlerde kameri aylar esas alınır. Hac, oruç, kurban ve bayram günleri kameri aylara göre tespit edilir. Haccı Allahın bildirdiği zilhicce ayında yapmayıp da, miladi bir ayda, mesela ocakta yapmak, orucu, ramazanda değil de, Şubatta tutmak, dini değiştirmek olur. Bütün mübarek geceler de kameri aylara göre tespit edilir. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bu gecelere kıymet vermiş, bu gecelerdeki, duâ ve tövbeleri kabul edeceğini bildirmiştir. Bu geceleri de başka günlere almak dini değiştirmek olur. Allahü teâlâ, (Bu gecelerde yapılan duâ ve tövbeleri kabul ederim) buyuruyor. Ayların efendisi... Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Ayların efendisi Muharrem, günlerin efendisi Cuma'dır.) [Deylemi] (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allah'ın ayı Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Müslim, İbni Mace, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Nafile oruç tutacaksan Muharrem ayında tut. Çünkü o, Allah'ın ayıdır. O ayda bir gün vardır ki, O günde Allah geçmiş kavimlerden birinin tövbesini kabul etti. Yine o gün tövbe edenlerin günahlarını da affeder.) [Tirmizi]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual:Kabir sıkması diye bir şey var mıdır? CEVAP: Evet elbette vardır. Kabir azabı ve kabrin sıkmasına inanmayan bid'at sahibi olur. Hakkında hadis olsa da, olmasa da, kabir azabına inanmam diyen kâfir olur. İmam-ı a'zam hazretleri buyurdu ki: (Kabirde ruhun cesede iadesi ve kabrin sıkması ve azap edilmesi haktır.) [Kavl-ül fasl]İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Kabrin bedeni sıkması vardır. (3/17) İmam-ı Gazali hazretleri de buyuruyor ki: Kabir azabı ruha ve cesede birlikte olacaktır. (İhya) Kara ve denizde ölene de sual sorulur. (Nuhbet-ül-leâli s.116, Bidaye s.91) Ahirette peygamberler dahil, herkese sual sorulacağı gibi, kabir sıkması da herkese olacaktır. Kâfirleri ve fasıkları çok şiddetli sıkacaktır. Peygamber, sahabe ve salihleri ise adeta okşar gibi hafif sıkacaktır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Kabrin sıkmasından kurtulan biri olsaydı, Sa'd bin Muaz kurtulurdu.) [İ.Ahmed] (Zekeriya oğlu Yahya'yı kabrin sıkması, yediği bir arpa sebebi ile olmuştur.) [İ. Rafiî] (Kabrin sıkması bir müminin affedilmemiş günahlarına kefarettir.) [İ. Rafiî] (Yemin ederim ki, 99 ejderha kıyamete kadar, kâfire kabrinde azap eder.) [Ebu Ya'la] Kurretüluyunkitabındaki hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Namazı özürsüz kılmayana, Allahü teâlâ 15 sıkıntı verir. Bunlardan altısı dünyada, üçü ölüm anında, üçü kabirde, üçü kabirden kalkarken olur. Kabirde çekeceği acılar şunlardır: 1- Kabir onu sıkar. Kemikleri birbirine geçer. 2- Kabri ateşle doldurulur. Gece, gündüz onu yakar. 3- Allahü teâlâ, kabrine çok büyük yılan gönderir. Dünya yılanlarına benzemez. Her gün, her namaz vaktinde onu sokar. Bir an bırakmaz.) İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: İyi bir kimse, talihli bir insan, kusurları, günahları, lütuf ve ihsan ile af olunan ve yüzüne vurulmayan kimsedir. Eğer günahı yüzüne vurulursa ve bunun için de, merhamet olunarak, yalnız dünya sıkıntıları çektirilip günahları, böylece temizlenen kimse de, çok talihlidir. Bununla da temizlenmeyip, geri kalan günahları için, kabir sıkması ve kabir azabı çekerek günahları biten, kıyamette, mahşer meydanına günahsız olarak götürülen de, ne kadar çok talihlidir. Eğer böyle yapmayıp, ahirette de cezalandırılırsa, yine adalettir. Fakat o gün, günahlı olan ve mahcup ve yüzleri kara olan, ne kadar güç durumdadır. Ama bunlardan, Müslüman olanlara yine acınacak, bunlar, sonunda yine merhamete kavuşacak, Cehennem azabında, sonsuz kalmaktan kurtulacaktır. Bu da, büyük bir nimettir. (m. 266) Bilinmeyen bir hayat... Ölü kabre konunca, bilinmeyen bir hayat ile dirilecek, rahat veya azap görecektir. Münker ve Nekir adındaki iki meleğin, bilinmeyen korkunç insan şeklinde mezara gelip sual soracaklarını hadis-i şerifler açıkça bildirmektedir. Doğru cevap verenlerin kabri genişleyecek, buraya Cennetten bir pencere açılacaktır. Sabah ve akşam, Cennetteki yerlerini görüp, melekler tarafından iyilikler yapılacak, müjdeler verilecektir. Doğru cevap veremezse, demir tokmaklarla öyle vurulacak ki, bağırmasını, insandan ve cinden başka her mahluk işitecektir. Kabir o kadar daralır ki, kemiklerini birbirine geçirecek gibi sıkar. Cehennemden bir pencere açılır. Sabah ve akşam Cehennemdeki yerini görüp, mezarda, mahşere kadar, acı azaplar çeker. (H.L.O iman)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yahudilik ve Hıristiyanlık da hak dindir. Cennet Müslümanların tekelinde değildir. Onlar da Cennete gidecektir. Çünkü Onlar da Allah'a, kitaplara ve peygamberlere inanıyorlar. Ehl-i kitapla iman birliğimiz olduğu halde nasıl olur da Ehl-i kitaba kâfir denebilir? CEVAP: Ehl-i kitaba kâfir diyen, Allah'tır. Müslüman Allah'ın âyetlerini gizlemez ve hepsine inanır. Aşağıda bu âyetlerden birkaçı bildirilmiştir. Ehl-i kitap, Müslümanlığa inanmıyor. Müslümanlığa inanmayanlarla imanda ne birliği olur ki? Hz. Musa'nın getirdiği din bozulunca ve Tevrat'ta değişiklikler yapılınca Allahü teâlâ, Hz. İsa'yı gönderdi. Musevilik böylece yürürlükten kalkmış oldu. İsevilik çok geçmeden bozuldu. Pavlosisimli bir Yahudi, Hıristiyanlığı iyice bozdu. Ortaya birbirinden farklı İnciller çıktı. Aralarında eleme yapılarak İncillerin sayısı dörde indirildi. Allahü teâlâ tarafından bir daha değişmemek ve hep baki kalmak üzere İslam dinigeldi. Amentü'deki altı esasa inanmayanlarda iman birliği olur mu? İmanın altı esasından birisini bile kabul etmeyen nasıl imanlı olur? Ehl-i kitapla [Yahudi ve Hıristiyanlarla] imanın altı esasında da farklı inanca sahibiz. Bunların en barizi, tevili mümkün olamayanları, Kitaplara ve Resullere imandır. Müslüman, bütün peygamberlere inanır. Birini bile kabul etmeyen Müslüman olamaz. Ehl-i kitap, Muhammed aleyhisselamı peygamber olarak kabul ediyorlar mı? Kabul etmiyorlar, etseler, Müslüman olurlar. Kur'an-ı kerimde bütün peygamberlere iman gerektiği bildiriliyor. Birinin meali şöyledir: (Onlar gayba inanırlar, namazı doğru kılarlar, kendilerine rızk olarak verdiğimizden de [Allah yolunda] harcarlar. Sana gönderilene [Kur'ana], senden öncekilere [Resullere] gönderilene [Tevrat, İncil ve diğer kitaplara]ve ahirete yakînen iman ederler.) [Bekara 3, 4] Muhammed aleyhisselama iman edip, Ona uymak ise hassaten [özellikle] bildiriliyor: (Allah'a ve onun ümmi nebi olan Resulüne iman edin, ona uyun ki doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] (Muhammed aleyhisselama inanıp ona uymayan Ehl-i kitap doğru yolda değildir.) [Ey habibim, Ehl-i kitaba] De ki: (Eğer Allah'ı seviyorsanız, bana uyun ki Allah da sizi sevsin.) [Al-i İmran 31]{Demek ki Ehl-i kitap, Peygamberimize iman etmedikçe, Allah onları sevmez.} Allah ve Resulüne itaat (De ki: Allah'a ve Resulüne itaat edin! Eğer [uymayıp] yüz çevirirlerse, [kâfir olurlar] Elbette Allah kâfirleri sevmez.)[Al-i İmran 32] {Bir önceki âyette, Resule uymak, iki öncekinde ise, Allah'a iman gibi resulüne de iman edilmesi emrediliyordu. Bu âyette ise, Resule itaat etmeyenin kâfir olduğu, Allah'ın da kâfirleri sevmediği bildiriliyor. Ehl-i kitap, Peygamberimize inanıp ona uyuyor mu? Ona uysa zaten Müslüman olur. Ehl-i kitap Cennete girecek diyen, bu âyetleri inkâr etmiş olur. İnkâr eden de kâfir olur.} Hıristiyanlık ve Yahudilik hak değil, hak olan yalnız İslamiyet'tir İşte üç âyet-i kerime meali: (Allah indinde hak din ancak İslam'dır.) [Al-i İmran 19] (Yahudilik ve Hıristiyanlık denmiyor) (Sizin için din olarak İslam'ı beğendim.) [Maide 3] (Yahudilik ve Hıristiyanlık denmiyor) (İslam'dan başka din arayan, bilsin ki, o din asla kabul edilmez.) [Al-i İmran 85] {Hıristiyanlık hak diyenler, bu âyetleri nasıl inkâr ediyorlar ki?} (Devamı var)
Ehl-i kitap mü'min midir? -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün kitaplara iman şarttır. Özellikle de, (Sana indirilene [Kur'ana]) buyuruluyor. (Bekara 4) Peygamberimize uymayı bildiren birçok âyet vardır. Üçünün meali şöyledir: (Allah'a ve Resulüne inanmayan [kâfir olur] kâfirler için de çılgın bir ateş hazırladık.) [Feth 13] {Demek ki sadece Allah'a inandım demek yetmiyor, Resulüne de inanmayan kâfir oluyor. Kitap ehli, Allah'ın Resulüne inanıyor mu?} (Allah'a ve Resulüne karşı gelen, bilsin ki, Allah'ın azabı çok şiddetlidir.)[Enfal 13] {Allah'ın, (Hak din ancak İslam'dır), (Resulüme inanıp ona uyun) emirlerine tâbi olmayan Allah ve Resulüne karşı gelmiş olur. Böyle kâfirler için de Allah'ın azabı şiddetlidir.} (Kimi, ona [Resulüme] iman etti, kimi de, ondan yüz çevirdi. Bunlara da çılgın ateşli Cehennem yetti. Âyetlerimizi inkâr ederek kâfir olanları elbette ateşe atacağız.) [Nisa 55-56] {Bu âyette de, Allah'ın Resulüne inanmayanların kâfir oldukları ve çılgın Cehennem ateşine layık oldukları bildiriliyor. Böyle kâfirleri savunanlara ne denir ki?} Ehl-i kitapla Allah inancında da ittifakımız yok. Çünkü Hıristiyanlar teslise [üç tanrıya] inanırlar, Hz. İsa'ya Allah'ın oğlu dediler, Yahudiler de, Hz. Üzeyr'e Allah'ın oğlu dediler. Bu nasıl iman birliği ki? Kur'an-ı kerimde,Ehl-i kitabın kâfir olduğunu bildiren birkaç âyet şöyledir: (İbrahim ne Yahudi, ne de Hıristiyan'dı. O Allah'ı tanıyan doğru bir Müslüman idi.) [Al-i imran 67] [Her peygamber gibi Hz. İbrahim de Müslüman idi. Ehl-i kitap hak olsa idi, böyle denmezdi.] (Yahudiler, Üzeyre, Hıristiyanlar da İsa'ya Allah'ın oğlu dediler. Daha önceki kâfirlerin sözlerini taklit ediyorlar. Allah onları kahretsin.) [Tevbe 30] [Ehl-i kitap, diğer kâfirleri taklit ettikleri için lanetlendi.] (Sen, onların dinine uymadıkça, Hıristiyanlar ve Yahudiler senden hoşnut olmazlar. De ki "Doğru yol, ancak Allah'ın yoludur.") [Bekara 120] [Yani, Ehl-i kitap, doğru yolda, [Allah'ın yolunda] değildir. Ehl-i kitabın bozuk dinine girmedikçe, Resulullahtan hoşnut olmazlar. Kiliseye gitmekle, papanın elini öpmekle, Hıristiyanlar, Müslümanlardan hoşnut olmaz.] (İbrahim, İsmail, İshak, Yakub ve torunlarının Yahudi veya Hıristiyan olduğunu söyleyenlere de ki: siz mi iyi bilirsiniz, yoksa Allah mı? Allah'ın bildirdiğini gizleyenden daha zâlim kim olur?) [Bekara 140] [Demek ki her peygamber Müslüman, Ehl-i kitap ise bâtıldır.] (De ki: "Ey Ehl-i kitap, gelin aramızda şu müşterek söze uyalım: "Ancak Allah'a kulluk edelim, Ona şirk koşmayalım, Allah'ı bırakıp insanları Rabler edinmeyelim" Yine de, yüz çevirirlerse, "Şahit olun ki, biz Müslüman'ız" deyin!) [Al-i İmran 64]{Ehl-i kitap buna yanaşmadı, yani Müslüman olmadılar.} İmana davet ediliyorlar! (Ehl-i kitap [İslâm'a] iman edip, [kötülüklerden] sakınsalardı, kötülüklerini örter ve onları nimetleri bol Cennete sokardık.) [Maide 65] {Ehl-i kitap hak olsa idi, imana davet edilmezdi.} (Ey iman edenler, Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmeyin! Onlar, [İslâm düşmanlığında] birbirinin dostudur. Onları dost edinen de onlardan [kâfir] olur. Allah, [kâfirleri dost edinip kendine] zulmedenlere hidâyet etmez.) [Maide 51] {Ehl-i kitap hak olsa idi, onlara dost olana kâfir denmez idi.} Netice:Ehl-i kitap, Kur'an-ı kerimi ve Muhammed aleyhisselamı kabul etmedikleri için kâfirdir. Bütün kâfirler de Cehenneme gidecektir. Bunun aksini söyleyen, cahil değilse hain veya sinsi misyonerdir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Beni zikredeni zikrederim"
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Konevi'nin 40 hadis kitabındaki, (Kim Allah için olursa, Allah onun için olur) hadisi sahih midir? CEVAP: Bunu sormak, ilkokul talebesine matematik profesörünün yaptığı bir işlemi kontrol ettirmekten çok daha abestir. Sadreddin Konevi hazretlerinin bizim kadar bilgisi yok mu? Kitabına uydurma hadis alacak kadar gâfil ve cahil mi? O hadis-i şerif şu manadadır: (Kimin maksadı Allah rızası olursa, Allah da, onu maksadına kavuşturur.) Kur'an-ı kerimde, buna benzer âyetler vardır. Birkaçı şöyledir: (Rabbinden korkan [günahlardan kaçan] kimselerden [ibadetlerini kabul etmek suretiyle]Allah razıdır. Onlar da, [umduklarından daha fazlasına kavuştukları için] Allah'tan razıdır.) [Beyyine 8] (Beni zikredin ki, ben de sizi zikredeyim.) [Bekara 152] Yani, Beni ibadetle ananı, ben de rahmetle anarım, bana dua edenin duasını kabul ederim, dünyada beni hatırlayanı, ben de ahirette hatırlarım, rahat iken beni hatırlayanı, ben de onu sıkıntılı iken hatırlar, yardım ederim. (Allah'a yardım ederseniz, O da size yardım eder.)[Muhammed suresi 7] Yani siz Allah'ın dinine hizmet etmek için çalışırsanız, Allah da, düşmanlarınıza karşı size yardım eder. (Allah, kendisine yardım edenlere yardım eder.)[Hac 40] Kendisine yardımdan maksat dinine hizmet etmektir. Yani Allah yolunda çalışanın yardımcısı Allah'tır. Kulunun azıcık bir gayretine çok mükâfatlar ihsan eder. Bire on verir. Hatta bire yedi yüz ve daha fazla da verir. (Bekara 261) Bu konuda çok kudsi hadis-i şerif vardır. Bazıları şöyledir: (Ey Âdemoğlu, bana gelmek için ayağa kalkarsan, ben de sana doğru yürürüm. Bana doğru yürürsen, ben de sana doğru koşarım.) [İ. Ahmed] (Sevdiğim kulumun gören gözü, işiten kulağı, tutan eli, yürüyen ayağı, konuşan dili olurum. İstediğini veririm.) [Beyheki] (Bana bir karış yaklaşana, ben bir arşın yaklaşırım. Bir arşın yaklaşana, bir kulaç yaklaşırım. Yürüyerek gelene, koşarak yaklaşırım.) [Buhari] (Beni taatımla zikredin. Ben de sizi mağfiretimle zikredeyim. Beni muti olarak zikredeni mağfiret ederim. Beni asi olarak ananı da, azabımla anarım.) [Deylemi] Unutursan nankörsün! (Beni zikrettikçe şükürde, unuttukça küfürdesin.) [Hatîb] {Yani nankörsün} (Beni kimse yokken zikredeni ben melekler içinde zikrederim. Beni cemaat içinde zikredeni, ben de onlardan daha hayırlı ve büyük bir toplulukta zikrederim.) [Taberani] (Ey Adem oğlu eğer bana bir karış yaklaşırsan ben sana bir arşın yaklaşırım. Eğer bana bir arşın yaklaşırsan, ben de sana bir kulaç yaklaşırım. Eğer bana yürüyerek gelirsen ben sana koşarak gelirim.) [İbni Şâhîn] (Ey Âdem oğlu kızdığın zaman beni zikret ki, gazaplandığım zaman seni affımla anarak helâk olunanlar arasında seni helâk etmeyeyim.) [İbni Şâhîn] (Kulum, benim zikrimle dudakları kıpırdadıkça ben onunla beraberim.) [Buhari] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Almanya'da oturuyoruz. Küçük kızım, okuldan gelince, "Anne, ya Hıristiyan dini hak ise, onun hak din olmadığını nereden biliyoruz?" dedi. Küçük çocuğuma nasıl bir cevap vermeliyim? CEVAP: Çocuk her şeyi sorabilir. Ona şimdilik şu kadarını söyleseniz yeter: Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselamdan beri, insanları doğru yola iletmek üzere birçok peygamber göndermiştir. Bazılarına da kitap vermiştir. Kitap verdiği peygamberler, bir din ile gelmiştir. O din bozulunca Allah başka bir din göndermiştir. Mesela İbrahim aleyhisselamın dini bozulup insanlar, doğru yoldan ayrılınca, Allah onlara Musa aleyhisselamı göndermiştir. Onun dinine Musevilik deniyordu. Şimdi Yahudilik deniyor. Yahudilik dini bozulunca da, Allah İsa aleyhisselamı gönderdi. Dinine İsevilik deniyordu. Şimdi Hıristiyanlık deniyor. Hıristiyanlık da bozulunca, Allah, bizim Peygamberimiz Muhammed aleyhisselamı gönderdi. Onun dininin adı İslamiyet'tir. Allah, artık bu din bozulmayacak, kıyamete kadar kalacak dedi. Ben İslamiyet'ten razıyım dedi. Şimdi Hak din ancak İslamiyet'tir dedi. İslamiyet'ten başka din arayanları, başka dini hak bilenleri Cehenneme atarım dedi. Bütün peygamberler de Müslüman idi. Onları ve getirdikleri kitapları inkâr etmeyiz. Onlar da hak idi, ancak İslamiyet ile Allahü teâlâ onları yürürlükten kaldırdı, böyle olduğuna inanmayanların kâfir olduğunu bildirdi. Evi kabre çevirmek Sual: (Namazlarınızın bir kısmını evde kılın ve evlerinizi kabre çevirmeyin) hadisine uyarak, ara sıra namazlarımızı evde kılıyor, camiye, cemaate gitmiyoruz. Uygun mudur? CEVAP: İmam uygunsa, evde kılmak uygun olmaz. Evlerde kaza kılarak veya mümkünse namazların sünnetlerini kılarak evleri ibadetsiz geçen kabir haline getirmemeli. İmam-ı Münziri hazretleri buyuruyor ki: (Evlerinizi kabre çevirmeyin) hadis-i şerifi, evlerinizi namaz kılmamakla, kabirlere benzetmeyin demektir. Çünkü kabristanda namaz kılmak caiz değildir. Asr ikindi demektir Sual: Herhangi bir özürle öğleyi vaktinde kılamayan, asr-ı evvelde mi, yoksa asr-ı sanide mi kılması gerekir? Siz asr-ı evvelde kılar demişsiniz, asr-ı sani olmayacak mı? CEVAP: Bu yanlış anlaşılmalar ASR kelimesinin anlamı bilinmediğinden oluyor. Çok kişi şaşırıyor. Asr=ikindi demektir. Öğleyi öğle vaktinde bir özürle kılamayan, birinci ikindi vaktinde kılar. Yani ikindi vakti girdikten sonra kılar. Buna Asr-ı evvel denir. Asr-ı sani ise, Asr-ı evvelden bir saat kadar sonra başlar. Yazın 72 dakikaya kadar çıkar, kışın ise 36 dakikaya kadar iner. Yani öğleyi asr-ı evvelde kılan, ikindi ezanları okunduktan sonra, yazın 72, kışın 36 dakika geçmeden ikindiyi kılamaz. Felçlinin namazı Sual: Bacaklarını bükemeyen hastaların sandalyede namaz kılamayacaklarını yazdınız. Hasta oturup kalkamıyorsa, felçli ise ne olacak? Tekerlekli sandalyesinde kılamaz mı? CEVAP: Ayaklarını bükemeyen hasta, yatağının içinde, ayaklarını kıbleye karşı uzatarak ima ile kılabilir demiştik. Somyada böyle oturarak kılar. Koltuğa oturursa ayaklarını sehpaya, veya başka bir koltuğa koyarak kılabilir. Bunları da yapamayan hasta yatarak ima ile kılar. Tekerlekli sandalyesinde oturan felçli de, ayaklarını önündeki sehpaya koyamayacağı için, ayaklarını sarkıtarak da kılması caiz olur. Sadece felçli olanlar değil, yerden oturup kalkamayan başka hastalar da aynı şekilde yapar. Dinimizde güçlük yoktur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamberimiz, bizim bildiğimiz şalvarı hiç giymiş midir? Giymemişse bazı kimseler giydiğini nasıl iddia edebiliyor? CEVAP: Araplar şalvar giymediği gibi, Peygamber efendimiz de giymemiştir. Bazı kimselerin iddiası, seravil kelimesini yanlış olarak şalvar diye tercüme etmekten ileri geliyor. Nitekim cilbab kelimesini de çarşaf diye tercüme edenler olmuş, erkeklerin de çarşaf giydiği gibi gülünç iddialarda bulunulmuştur. Seravil, iç donu demektir. Çoğulu seravilat'tır. Peygamber efendimizin seravil bile giymediği muteber eserlerde bildirilmektedir. Baki efendi tarafından tercüme edilen Mevahib-i ledünniyye isimli muteber eserde deniyor ki: Fahri kâinat efendimizin, seravil denilen iç donu giydiği hususunda ihtilaf edilmiştir. Çünkü o zaman izar giyerlerdi. Seravil Arap kıyafeti değildi. Bazı âlimler, Fahri kâinat efendimizin seravil giymediğine kesin olarak hükmetmişlerdir. İmam-ı Nevevi, Tehzibül esma kitabında, (Hz. Osman, asla seravil giymedi, ancak, şehid olduğu gün giymişti) demektedir. Eshab-ı kiram, Resulullahın sünnetine uymak için can atarlarken, Hz. Osman'ın o gün hariç, seravil giymemesi, Fahri kâinat efendimizin giymediğine delalet eder dediler. Hz. Osman'ın o gün giyinmesi de kerametine delildir. Olay günü giyinmesi, seravilin izardan daha iyi örtücü olduğu içindir. Bununla beraber, Ebu Ya'la, zayıf bir senetle, Fahri kâinat efendimizin giymek için bir seravil satın aldığını bildirmektedir. Şifa haşiyesinde, (Peygamber efendimizin seravil giymesi ile ilgili ifade, kalem hatasıdır) denmektedir. Mevahib-i ledünniyye'deki bu ifadeler gösteriyor ki, Peygamber efendimiz seyrek de olsa, seravil giymiştir. Bu seravil, iç donu demektir. Bildiğimiz şalvarlarla bir alakası yoktur. Osmanlı, seravil de, şalvar da giymiştir. Elbise şekli sünnet-i zevaiddir, mubah âdetlere uymakta mahzur olmaz. Osmanlı şalvar giymekle sünnete muhalif iş yapmış değildir. Âdet olan yerlerde şalvar giyinmek iyidir. Seravil [iç donu] hakkında bildirilen hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Ümmetimden seravil giyen kadınlara, Allah rahmet eyleye. Ey insanlar kendinize seravil edinin. Bu tesettür için çok elverişlidir ve kadınlarınız da dışarı çıkarken bununla korunsun.) [Bezzar, İbni Adiy, Abdürrezzak, İ.Rafii, İ.Asâkir] Yeryüzü istiğfar eder! (Arz [yeryüzü], seravil ile namaz kılanlara istiğfar eder.)[Deylemi] (Ehl-i kitaba muhalefet edin, seravil ve izar giyinin.)[İ. Ahmed, Taberani] (İhramlı kimse izar bulamazsa seravil giyer. Nalın bulamazsa topuksuz mest giyer.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai, İbni Mace, Ebu Davud, İ. Ahmed, Taberani] (İhramlı; kamis, imame, seravil, bornoz ve mest giymesin, nalını olmayan, topukları kesik mest giyebilir.) [Buhari, Müslim, İbni Mace, Nesai, Tirmizi, İ.Malik] Kamis=gömlek, imame=sarık, nalın=pabuç demektir. İzar, belden altını örten; rida ise, belden yukarısını örten giysidir. İhramın da alt kısmına izar, üst kısmına rida denir. İzar, bir cins peştamal, rida ise bir cins gömlektir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mübarek geceleri kutlamaya, Mevlit okumaya karşı olanlar diyor ki: (İbni Âbidin, "İbadet telakki ederek minarelerden mevlit okuyarak, hastalarının şifaya kavuşması ve kayıplarının bulunması için adarlar. Halbuki mevlit okutmak müzik ve eğlenceden başka bir şey değildir" diyor. Görüldüğü gibi mevlit okumak kötü bir bid'attir.) Mevlit okutmak bid'at midir? CEVAP: Böyle bir yazının aslı yoktur, tamamen uydurmadır. Bunu Resulullaha olan düşmanlıklarından dolayı yapıyorlar. Peygamberimizi övmekten ancak başka dinlerde olanlar rahatsız olur. İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: (Yatırın üzerindeki kandilde veya minarede yakılmak için yağ adamak bâtıldır. Nitekim kadınların Seyyid Abdülkadir için adadıkları yağ, minarenin doğu tarafında yakılır. Bundan daha çirkini de, mevlitlere şarkı, oyun gibi şeyler katarak minarelerde okutmayı adayıp bunun sevabını Peygamber efendimize hediye ederler.) O günkü mevlitlerde de, bugünkü bazı mevlitlerde olduğu gibi teganni ve uygunsuz şeyler de var imiş. Dikkat edilirse mevlide oyun gibi şeyler karıştırılıyordeniyor, mevlidin kendisi kötülenmiyor. Mevlidi oyun eğlence haline getiriyorlar deniyor. Bir kimse Kur'an-ı kerimi de öyle teganni ile okursa, oyun ve eğlence arasında okursa elbette caiz olmaz. Böyle okumak caiz değil demek, Kur'an okumak caiz demek değildir anlamına gelmez ki. Kasten bunu çarpıtıyorlar. Mevlit okumak ibadettir. Çünkü Peygamber efendimizi övmek ibadettir. Mevlit Gecesi, Kadir Gecesinden sonra en kıymetli gecedir. Hatta, Mevlit Gecesinin Kadir Gecesinden kıymetli olduğunu bildiren âlimler de vardır. (Allah, bir kimseye söz ve yazı sanatı ihsan ederse, Resulullahı övsün, düşmanlarını kötülesin) hadis-i şerifine uyularak, asırlardır İslâm ülkelerinde mevlit kitapları yazılmış ve okunmuştur. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Peygamberleri anmak, hatırlamak ibadettir.)[Deylemi] Bu ibadeti, şiir olarak söylemek daha tesirli olur. Resulullah efendimizin şairleri vardı, camide, Resulullahı övücü şiirler okurlardı. Camide şiir okumaya, Resulullahı övmeye bid'at demek çok yanlıştır. Şiir okumayı âdet haline getirmek uygun olmaz. Kandillerde okunmasının mahzuru olmaz. Mevlitlere bid'at ve günah olan şeyler karıştırmak caiz olmaz. Mesela para ile mevlit okumak caiz olmaz. Bunu bahane ederek mevlidin bizzat kendisine hücum etmek yanlıştır. Çocuğun kıyafeti... Sual: 11 yaşında bir kızım var. Annesi dekolte kıyafetle gezdiriyor. "Şimdilik çocuk hevesini alsın, zamanla bıkar ve kendisi bırakır" diyor. Hanımın görüşünde isabet payı var mıdır? CEVAP: Hanımınız çok yanlış söylüyor. Aksine kız çocuğu, açık saçık giyinmeye alıştı mı, artık kolay kolay bırakamaz. Kabul ederse eğer, ona fıkıh kitaplarındaki mesela Tam İlmihaldeki şu ifadeyi gösterirsiniz: (7-10 yaşında olan gösterişli kızlar ve 15 yaşını dolduran veya bâliğa olan bütün kızlar, kadın hükmündedir. Böyle kızların başları, saçları, kolları, bacakları açık olarak, [zaruretsiz] yabancı erkeklere görünmeleri haram olur.) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hz. Ali'yi ilk halife seçmeyen sahabe hakkında çok ağır sözler sarf ediliyor. Ayrıca, "Hz. Ali'nin üç halifeye biat etmesi, onları idare etmek için yapılan bir takıyyedir" diyenlere ne cevap vermeli? CEVAP: Resulullah efendimizin arkadaşlarına sövmek, Resulullaha hakaret olur. Ehl-i beyti sevmek farzdır, ehl-i beyti sevmeyen Müslüman olarak ölmez. Ehl-i beyti sevdiğimiz gibi ehl-i beytin sevdiklerini de sevmemiz gerekir. Sevmezsek ehl-i beyti sevmemiz yalan olur. Mesela Resulullahı seven onun kayınpederlerini de, damatlarını da sevmesi gerekir. Hz. Ali'yi seven onun damadı Hz. Ömer'i de sevmesi gerekir. Hz. Ömer'e lanet eden onun kayınpederi olan Hz. Ali'yi üzmez mi? Bir Müslüman'a lanet edenin kendisi lanetlik olur. Hz. Ali'ye lanet eden de lanetliktir. Ama uydurma tarih kitaplarına değil, Allah ve Resulünün buyurduklarına yani Kur'an-ı kerime, hadis-i şeriflere bakmak lazım. Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde Eshab-ı kiramın tamamının Cennetlik olduğu bildiriliyor. Ölçümüz uydurma tarih kitapları değil, Kur'an-ı kerim ve hadis-i şerifler olmalı, İbni Sebe'nin uydurduğu yalanlara itibar etmemeli. Hz. Ali de, üç halifeye biat etti. Meşru halife olmasalardı, Hz. Ali biat eder miydi? Üç halifeye meşru halife değil diye lanet edilirse, dolayısıyla üç halifeye biat edenlere de, onları halife yapanlara da lanet edilmiş olur. Üç halifeye biat edenlerin içinde Hz. Ali de vardır. O zaman Hz. Ali'ye lanet edilmiş olur. Ayrıca Hz. Ali için (24 yıl boyunca üç halifeye ses çıkartmayarak, hakkı gizleyerek, iki yüzlülük ederek onları idare etti) demek de çok çirkin bir iftiradır. Lanet etmek Sual: Yezid'e lanet etmek caiz midir? CEVAP: Yezid, Müslüman idi. Namaz kılardı. İslamiyet'e düşman değildi. Yüzüğünün taşı üzerinde Rabbünallahyazılı idi. Kerbela olayına o da üzülmüştür. (S. Ebediyye) İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Evet, alçak Yezid, inatçı ve fasık idi. Ona da lanet edilmemesi Ehl-i sünnetin, kâfir bile olsa, bir kişiye lanete izin vermediği içindir. Ancak kâfir olarak öldüğü bilinen kimseye lanet etmek caizdir. Ebu Leheb ve eşi gibi. Yoksa Yezid'e lanet edilmemeli, demek değildir. Allahü teâlâyı ve Onun Resulünü incitenlere Allah lanet etsin demek caizdir. (1/251) Yezid'in kâfir olduğuna dair bir delil bulunmadığı için ona da lanet edilmez. Ama yukarıda bildirildiği gibi, Allah ve Resulünü incitenlere lanet olsun demekte mahzur olmaz. Ödünce tarih koymak Sual: Bekara suresinin 282. âyetinde (Borç verirken vadesini yazın) buyuruluyor. Her ne kadar ödünç denmiyorsa da, halk arasında ödünce de borç deniyor. Ödünç verirken, senede tarih koymak caiz midir? CEVAP: Alış veriş yapıp borçlanınca senede tarih konur, ödünç alıp verirken ödeme tarihi bildirilmez ve senede tarih konmaz. Koymak gerekirse, Maliki'yi taklit ettim demek yeterlidir. Diğer üç mezhepte ödünç verirken vade tarihini belirtmenin mahzuru yoktur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (İstiğfar eden, hiç günah işlememiş gibi olur), (İstiğfar eden, günde yetmiş defa aynı günahı işlese ısrar etmiş sayılmaz), (Günahı bırakmadan istiğfar eden, Allah ile alay etmiş olur) mealindeki hadisler birbirine zıt gibidir. Günahta ısrar ne demektir? CEVAP: Günahta ısrar demek, hiç pişman olmadan, Allah'tan çekinmeden günah işlemeye devam etmektir. Üç hadis-i şerifi âlimler nasıl açıklamışsa bildirelim: Bir insan yıllarca içki içmiştir, tesettüre riayet etmemiştir. Bir gün yaptığı günahlara pişman olur, bir daha aynı günahı işlemezse, Allah onun bu günahlarını affeder, hiç günah işlememiş gibi olur. Bunun için Peygamber efendimiz, (İstiğfar eden, hiç günah işlememiş gibi olur)buyurdu. (İbni Mace) İnsan, bu günahı terk ettiği halde, kötü arkadaşlara veya nefsine uyarak aynı günahı işlese, sonra pişman olsa, tekrar tövbe etse, aradan bir müddet geçtikten sonra yine nefsine veya şeytana uyup aynı günahı işlese, tekrar pişman olup bir daha işlemeye tövbe etse, tövbesi yine makbul olur. Yani ben bu günaha kaç kere tövbe ettim ve yine işledim, artık Allah beni affetmez diye Allah'tan ümit kesmek caiz değildir. Onun için Hz. Mevlana, (Bin kere tövbeni bozsan da yine gel, bu kapı ümitsizlik kapısı değildir) buyuruyor. Peygamber efendimiz de, aynı anlamda, (İstiğfar eden, günde 70 defa aynı günahı işlese ısrar etmiş sayılmaz)buyuruyor. (Tirmizi) Bazı kimseler de, içki içmeye veya başka günaha hiç çekinmeden devam ederler, bu arada, (Ya Rabbi, hep sana isyan ediyoruz, sen çok affedicisin, bizi de affet) derler. Bu af dilemek, özür dilemek değildir. Evet Allah af dileyeni kabul eder ama, bu af dilemek değildir. Bir daha yapmam diye yalvarmak af dilemektir. Günahtan vazgeçmeden af dilemek edepsizlik olur. Onun için Peygamber efendimiz, (Günahı bırakmadan istiğfar eden, Allah ile alay etmiş olur) buyuruyor. (İbni Asakir) Görüldüğü gibi hadis-i şerifler birbirine zıt değildir. Hadis-i şerifler hangi olay üzerine söylenmişse onu bilmeden bu hadis, ötekine zıt dememelidir. Haşema ile yıkanmak Sual: Kadınların tam tesettürlü haşema ile bayanlarla beraber denize girmesi niye caiz değildir? CEVAP: Kadınlara pantolon ve benzeri şeyleri, başkalarının yanında giymesi caiz olmaz. Bir de suya girince haşema ıslanıp yapışabilir. Saliha kadının, saliha kadına göbek ile diz arasını göstermesi haram olur. İnce ve vücuda yapışık elbise yok hükmündedir. Fasık ve gayri müslim kadınlara vücudunu gösteremez. Ama bir ihtiyaç olunca Hanbeli mezhebini taklit ederek, saçı ve kolları açık onların yanında durabilir. *** Sual: Evde hiç kimse yoksa çıplak yıkanmak caiz mi? CEVAP: Bu konuda üç kavil vardır: 1-Çıplak yıkanmak mekruhtur. 2- Ancak küçük yerde caiz olur. 3- Mekruh olmaz, caiz olur. Salih kimse, daima ihtiyata riayet eder. Ruhsat yolunu değil, azimet yolunu tercih eder. Bunun için erkek olsun, kadın olsun göbek ile diz arasını peştamal gibi bir şey ile kapatıp yıkanmalıdır. Duruma göre üçüncü kavil de tercih edilebilir. Yani peştamal falan bulunmazsa veya başka sebepler varsa caiz olan kavle göre hareket edilebilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ateistler, "Bazı insanların cüce, bazıların sakat, bazılarının çirkin yaratılması adaletsizliktir, madem tanrı her şeye gücü yetiyor, her şeyi düzgün yaratmalı idi" diyerek Allah'a dil uzatıyorlar. Bunlara nasıl bir cevap verebiliriz? CEVAP: Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Dinlerine uymadıkça, Yahudilerle Hıristiyanlar senden asla hoşnut olmazlar.) [Bekara 120] Bu ateistlere de, her konuda delil getirilse, ispat edilse, yine onların dinini yani dinsizliklerini kabul etmedikçe Müslümanları sevmezler ve İslamiyet'i kötülemeye devam ederler. Bir yılanın, beni niye yılan yarattın, beni aslan yaratsaydın demeye hakkı olur mu? Aslan da, beni niye hayvan olarak yarattın, beni de insan yaratsaydın daha iyi olmaz mı idi demeye hakkı var mı? Bu her hayvan için böyledir. Domuz, karınca, akrep, sinek hepsi benzer şeyler söyleyebilir. Fakirin beni niye zengin yaratmadın diyerek Allah'tan hesap sormaya kalkması uygun olur mu? Erkek, şimdi rağbet güzel ile zengine, beni niye kadın yaratmadın dese uygun olur mu? Onu domuz veya köpek olarak da yaratabilirdi. Kadın, ben güçlü bir pehlivan olmak isterdim, beni niye erkek yaratmadın dese uygun olur mu? Zenci, beni niye beyaz yaratmadın diyebilir mi? Bunları çoğaltmak hatta ne olursa tersini iddia etmek mümkündür. Bir çiftlik sahibi, aynı cins hayvanları ayrı yere koysa, veya her birine ayrı yer yapsa yahut bazı cins hayvanları aynı ahıra koysa, buna kimin ne demeye hakkı vardır? Yahut canı istediği zaman bir kuzu veya tavuk kesip yese, buna kim ne diyebilir? Çünkü hayvanlar adamın malıdır, istediği şekilde besler, istediklerini kesip yiyebilir. Kâinattaki her şey de Allah'ın mülküdür, dilediği gibi kullanabilir. Buna kimse karışamaz. Başka bir kimsenin malını kullansa o zaman bir haksızlık mevzubahis olabilir. Hiç kimsenin özel işine karışılmaz. Teyemmümde niyet farzdır Sual: Teyemmüm ederken sadece niyet ettim teyemmüme desek bununla namaz kılınabilir mi? Mushaf'ı tutup bir yere koymak niyetiyle teyemmüm etsek, bu teyemmümle namaz kılmamız caiz mi? Bir de hem teyemmüme, hem de cünüplükten temizlenmeye niyet etmek mi gerekir? CEVAP: Sadece teyemmüme niyet etmekle namaz kılmak caiz olmadığı gibi, Mushaf'ı tutmak için teyemmüm edilince de, bu teyemmümle namaz kılınmaz. İbadet olan başka bir şeyi, mesela, secde-i tilavet yapmaya veya abdest için teyemmüm etmeye niyet gerekir. Teyemmüme niyet ederken, abdest ile guslü ayırmaya gerek yoktur. Abdest için niyet etmekle, cünüplükten de temiz olur. Cünüplükten temizlenmeye niyet edilen teyemmüm ile namaz kılınır. Abdest için ikinci teyemmüme lüzum yoktur. (S. Ebediyye-Redd-ül-muhtar) İmam Züfer'e göre, abdestte olduğu gibi, teyemmümde de niyet farz değildir. Teyemmüme niyet etmeden teyemmüm alıp namaz kılan kimse, İmam-ı Züfer'e göre teyemmümünün sahih olduğunu, yani o kavle uyduğuna niyet ederse, kıldığı namaz sahih olur. İhtiyaç olmadan başka bir kaville amel edilmez.
Hz. Davud resul ve nebi idi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yeni bir resul gelince, önceki resulün dinini nesh ediyor. Hz. Davud, gelince, önceki din olan Hz. Musa'nın dinini niye nesh etmedi? Yoksa Hz. Davud resul değil miydi? CEVAP: Bütün mucizeler mahluktur ama, istisna olarak Kur'an-ı kerim, mahluk olmayan mucizedir. Herkes bir ana babadan dünyaya gelir, ama Hz. Âdem babamız ile Hz. Havva validemiz ana babasız dünya gelmiştir. Hz. İsa da babasız yaratılmıştır. Bunlar istisna oluyor. Davud aleyhisselamda da bir istisna olduğu görülüyor. Hz. Davud, kendisine kitap verilen bir resul olmasına rağmen, kendinden önce gelen dini nesh etmedi. Ama Davud aleyhisselam, 40 yıl hükümdarlık etti. Allahü teâlâ, ona büyük ihsanlarda bulundu. Üç âyet meali şöyledir: (Davud'a da Zebur'u verdik.)[Nisa 163, İsra 55] (Ey Davud, biz seni yeryüzünde halife yaptık.)[Sad 26] (Biz Davud'a tarafımızdan [diğer insanlar ve nebiler üzerine] fazilet,[Peygamberlik, kitap, saltanat, güzel ses ve demire elinde şekil verme gibi] üstünlük verdik. Ey dağlar ve kuşlar, siz de Onunla beraber tesbih edin dedik. Ona demiri [mum gibi]yumuşak kıldık.)[Sebe 10] Hz. Davud, aynı zamanda nebi idi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Hiç kimse, eli ile [alnının teri ile] kazandığından daha hayırlı bir şey yemez. Allah'ın nebisi Davud da eli ile [alnının teri ile]kazandığını yerdi.) [Buhari] {Demirden güzel zırhlar yapıp satardı.} Peygamberlerin, birbirleri üzerinde, şerefleri, üstünlükleri vardır. Ülülazm olan resuller, diğerlerinden, Resuller ise, resul olmayan nebilerden daha üstündür. Yukarıdaki âyetler, hem resul hem nebi, hem de sultan olan Davud aleyhisselamın üstünlüğünü göstermektedir. Musaaleyhisselam, Benî İsrail'e gönderilmiştir. Yuşa, Harun, Davud, Süleyman, Zekeriyya ve Yahya[aleyhimüsselam] da, Benî İsrail'e gönderildi. Ama, bunların ayrı dinleri olmayıp, Benî İsrail'i, Hz. Musa'nın dinine davet ettiler. Davud aleyhisselama Zeburkitabı indi. Zebur'da şeriat [yani ahkam, emir, ibadet] yoktu. Vaaz ve nasihatlerle dolu idi. Bunun için, Tevrat'ı nesh etmedi, yani, yürürlükten kaldırmadı, onu kuvvetlendirdi. Bunun için, Hz. Musa'nın dini, İsa aleyhisselam zamanına kadar devam etti. Hz. İsa gelince, bunun dini, Hz. Musa'nın dinini nesh etti. Yani Tevrat'ın hükmü kalmadı ve bundan sonra, Hz. Musa'nın dinine uymak caiz olmayıp, Muhammed aleyhisselamın dini gelinceye kadar, Hz. İsa'nın dinine uymak lazım oldu. Sünnet kılarken Sual: Kazası olmayan kimse, zuhri ahiri kılarken, üçüncü ve dördüncü rekatlarda zammı sure okumalı dediniz. O zaman kazası olmayan, sünnetleri kılarken kazaya da niyet edince, üçüncü ve dördüncü rekatlarda zammı sure okuması gerekmez mi? CEVAP: Gerekmez. Zuhri ahir namazı bunlarla kıyas edilmez. Zuhri ahir namazı sırf o günkü cuma namazının sahih olup olmaması ile ilgilidir. Kazası olmayan kimse, sünnetleri kılarken kazaya da niyet edince, sünneti terk etmiş olmuyor, farz namaz yanında bir namaz kılınınca sünnet de kılınmış oluyor. Onun için, kazaya da niyet edilen dört rekatlı sünnetlerin üçüncü ve dördüncü rekatlarında zammı sure okunması gerekmez. Yani farzların üçüncü ve dördüncü rekatında zamm-ı sure okumanın mahzuru olmaz. Okunursa secde-i sehv gerekmez. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dünyanın çeşitli yerlerinde azınlıkta olan Müslümanlara zulüm ediliyor, canlarına, mallarına ve ırzlarına saldırılıyor. Bu durumda, öldürüleceklerini bile bile düşmana saldırmak fitne olur mu? İntihara teşebbüs sayılır mı? CEVAP: Meşru savaşı devlet yapar. Muayyen grupların isyan etmesi yanlış olur. Bunlar, hicret imkanı varsa başka diyara hicret etmeli. Buna da imkan yoksa yine de fitneye karışmamalı. Onlar öldürürse Müslümanlar şehid olur. Bu hususta Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kıyamet yaklaştıkça fitneler çoğalır. Sabah evinden mümin çıkan, akşam evine kâfir olarak döner. Akşam mümin iken, kâfir olarak sabaha çıkar. Böyle bir zamanda kenarda duran, ortaya atılandan, oturan ayakta olandan, ayakta olan yürüyenden, yürüyen koşandan hayırlıdır. Şu halde evinizde oturun, fitneye karışmayın!)[Ebu Davud] (Fitne zamanı saldırganlar, evinize girdiği zaman, [Maide suresinin 28. âyetinde bildirildiği gibi] "Beni öldürmek için, sen bana elini uzatsan da, seni öldürmek için ben sana elimi uzatmam" diyen Âdem'in oğlu Habil gibi ol!) [Tirmizi, Ebu Davud] (Fitne zamanı evlerinizden ayrılmayın! Oklarınızı kırın, yaylarınızı kesin! Âdem aleyhisselamın oğlu Habil gibi olun!)[Ebu Davud, Tirmizi] (Olaylar, fitneler, zuhur edince, katil değil, maktul [öldürülen] olabilirsen ol!) [Ebu Nuaym] (Ne mutlu fitneye karışmayana.) [Ebu Davud] Peştamalla örtünmek Sual: Yıkanırken peştamal veya başka bir şeyle göbekle diz arasını kapatmak gerektiğini biliyorum. Yıkanmaya mahsus uzun don edinmek veya peştamal kullanmak meşakkatli oluyor. Kuzuluk kaplıcalarına yeni geldim. Günde iki sefer küvete girdim. Uzun donun yıkaması, kurutması zor oluyor. İhtiyaç olunca şortla da yıkanırken Hanbeli veya Maliki bu konuda taklit edilemez mi? CEVAP: Evet ihtiyaç olunca caizdir. Zaruret olması lazım değildir. İmama amin demek Sual:Cemaat imamla dua ederken, imamın duasına mı âmin diyecek, kendi de dua edebilir mi? CEVAP: Her ikisini de yapacaktır. İmamın duasına da âmin diyecek, kendisi de dua edecek. Bazı kimseler hep kendisi dua okuyor, imamınkine âmin demiyor. Kimisi de hep âmin diyor, kendisi hiç dua etmiyor. Her ikisini de yapmalıdır. Şeytan melek değildi Sual:Şeytan melek değil miydi? Şeytan'ın başka ismi var mıdır? CEVAP: Şeytan melek değildi. O cin sınıfındandır. Ateşten yaratılmıştır. Melekler ise nurdan yaratılmıştır. Şeytan'ın adı İblis idi. İblis'e Azazil de denir. Ziynetlerini göstermek Sual: Bazı bölgelerde kadınlar ayaklarına halhal denilen bilezik gibi bir şey takıyorlar. Bunları takmak ve sesini duyurmak caiz midir? Abdest alırken çıkarmak şartı ile oje sürmek caiz midir? CEVAP: Kadınlara her türlü süs caizdir. Ancak yabancılara gösteremezler. Örtülü olarak takınabilirler. Ancak şıngırdatıp da halhal sesini duyurmak caiz olmaz. Koldaki bilezikleri ve eldeki yüzükleri de göstermemek gerekir. Kolye, kına, sürme gibi diğer ziynetlerini de göstermemek gerekir. Diğer süsler gibi oje de caizdir. Ancak yabancılara gösteremez. Altına su geçmeyeceği için abdest ve gusülde ojeyi çıkarmak gerekir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaşım, "Ebu Hüreyre'den nakledilen bir hadiste, Peygamberimizin (Allah'ın 99 ismi vardır. Bunları ihsâ eden, Cennete girer, sonsuz saadete ulaşır) dediği iddia edilmiştir. Bu hadis sahih değildir. Peygamberimiz şöyle söylemiş olabilir: (Allah'ın isimlerinden 99'unu ihsâ eden Cennete girer, sonsuz saadete erişir) dedi. Bu arkadaşımın sözünde doğruluk payı var mıdır? CEVAP: Zerre kadar doğruluk payı yoktur. Çünkü o hadis-i şerif, kütüb-i sittenin en kıymetli üç hadis kitabında, yani Buhari, Müslim ve Tirmizi'de vardır. O hadis-i şerifi yalan saymak, bu üç büyük âlimi cahil saymak olur. Hatta bu suçlama Hz. Ebu Hüreyre'ye kadar uzanır. O arkadaş, sanki Allah'ın sadece 99 ismi var sanıyor, okuduğunu anlamıyor. Din kitaplarında bu husus açıklanmıştır. Adam kendi anlayışını din yerine koyup, bütün âlimleri suçlamaya kalkıyor. Herkese Lazım Olan İman kitabında deniyor ki: Allahü teâlânın isimleri sonsuzdur. Bin bir ismi var diye meşhurdur. Yani, isimlerinden bin bir tanesini insanlara bildirmiştir. Bunlardan 99'una Esma-i hüsna denir. Demek ki Allah'ın ismi çoktur. Ama bunlardan 99'una Esma-i hüsnadeniyor. Kadızade Ahmed Efendi de, Birgivi vasiyetnamesi şerhinde, (Allahü teâlânın 99 ismine Esma-i hüsna denir) diyor. Arkadaşın dediği gibi, Allah'ın isimlerinden 99'unu değil, Resulullahın bildirdiği 99 ismi ihsâ etmek (saymak) gerekiyor. Yoksa Allahü teâlânın ismi çoktur. Bunlardan rastgele 99'unu ihsâ etmek değildir. Bildirilen 99 ismi ihsâ etmek gerekir. Burada ihsâ etmek, bu 99 ismi manaları ile birlikte ezberleyip amel etmek demektir. Böyle yapan elbette Cennete girer, sonsuz saadete ulaşır. Birkaç örnek verelim: Kerim: Lütfu ve ihsanı bol, çok ikram eden. Müslüman da, cömert ve ihsan sahibi olmalı. Gaffar: Günahları örten, çok mağfiret eden. Müslümanlar da birbirlerinin kusurlarını görmemeli. Razzâk: Her varlığın rızkını veren, ihtiyacını karşılayan. O halde, rızk için endişe etmemeli. Mütekebbir: Büyüklükte eşi, benzeri yok. Bu ismi okurken Allahü teâlânın azametini ve kibriyâsını düşünerek kibirden uzak durmalı. Bunlar gibi Esma-i hüsnadaki isimler okunurken, manalarını düşünmeli ve bunlarla amel etmeli. Arkadaşınızın, hadis-i şerif okuyup yanlış anlaması da gösteriyor ki, tefsirden, meal ve hadisten din öğrenilmez. Dinimi öğreneyim derken, yanlış anlayıp, dinsiz olup çıkabilir. Bu yüzden doğru yazılmış ilmihal kitaplarından dinimizi öğrenmeye çalışmalıyız. Ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetli eserlerinden tercüme edilerek derlenmiş olan, nakli esas alan, en kıymetli ilmihal kitabı Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye son sözünde diyor ki: Kalb ve ruh mütehassısları (Evliya olan Ehl-i sünnet âlimleri, kalb, ruh mütehassısları olup, herkesin bünyesine ve hastalığına ve zamanının zulmetine ve fesadına uygun ruh ilaçlarını, hadis-i şeriflerden seçerek söylemişler ve yazmışlardır. Resulullah, dünya eczanesine yüz binlerce ilaç hazırlayan baştabip olup, Evliya olan Ehl-i sünnet âlimleri de, bu hazır ilaçları, hastaların dertlerine göre dağıtan, emrindeki yardımcı tabipler gibidir. Hastalığımızı bilemediğimiz, ilaçları tanımadığımız için, yüz binlerce hadis içinden, kendimize ilaç aramaya kalkarsak, (Allergie) aksi tesir hasıl olarak, cahilliğimizin cezasını çeker, fayda yerine zarar görürüz. İşte bunun için, hadis-i şerifte, (Kur'an-ı kerimi kendi anladığına göre tefsir eden kâfir olur) buyuruldu. Mezhepsizler, bu inceliği anlayamadıkları için, (Herkes Kur'an ve hadis okumalı, dinini bunlardan kendi anlamalı, mezhep kitaplarını okumamalı) diyerek, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarının okunmasını yasaklıyor ve bütün Müslümanları felakete sürüklüyorlar.) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
28.02.2005
..Ortak hedef!..
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hıristiyanlar, camiye geliyor, bayramlarımıza katılıyor, oturup konuşuyor yiyip içiyoruz, ortak hedefler seçiyoruz. Onlar bu kadar taviz veriyor da biz niye vermeyelim? Kiliseye gidip âyinlerine katılmak, Noel ve yortularını kutlamakta ne mahzur olabilir ki? CEVAP: Dünya işleri değil ki Müslüman ile Hıristiyan'ın ortak hedefi olsun. İmanın altı şartına inanmayan kâfirdir. Muhammed aleyhisselamın hak peygamber, Kur'an-ı kerimin hak kitap olduğuna inanmadıkları için ve daha birçok sebeplerle Hıristiyanlar kâfirdir. Dini açıdan kâfirle ortak yön olmaz. Sonra, Hıristiyan, taviz vermekle dinine zarar gelmez. Kâbe'de zemzem içse, camide Kur'an dinlese Hıristiyanlığına zarar gelmez. Yani onun kaybedecek bir şeyi yok. Acaba sizin de kaybedecek bir şeyiniz yok mu? Bu tavizler sizi küfre sokmaz mı? Bu konuda din kitapları diyor ki: İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Bir kâfir için, başka kâfirden daha hayırlıdır demek küfür olur. Ötekinin bundan daha kötü olduğunu söylemelidir. (Redd-ül Muhtar) İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Hinduların bayram günlerine [ve Hıristiyanların Noel'ine ve diğer paskalyalarına] hürmet etmek, o zamanda onların âdetlerini, onlar gibi yapmak, şirk olur. Küfre sebep olur. Kâfir bayramlarında, kâfirlerin yaptıklarını yapmak ve onlar gibi, hediyeleşmek de şirktir. (3/41) İmam-ı Birgivi hazretleri buyuruyor ki: Zünnar denilen papaz kuşağını bağlamak ve boynuna haç asmak, tazim etmek emredilen bir şeyi tahkir ve tahkir etmek emredilen bir şeyi tazim etmek küfürdür. Bunları yapanın imanı gider, kâfir olur.Kâfirlerin ibadet olarak yaptıkları ve kâfirlik alameti olan şeyleri şaka olarak veya herkesi güldürmek için yapan da, kâfir olur. (Birgivi vasiyetnamesi) Muhammed bin Süleyman Halebi buyuruyor ki: Küfür alameti olan şeyi alay için, başkalarını güldürmek için, şaka için kullanmak da küfre sebep olur. İtikadının doğru olması fayda vermez. Kâfirlerin bayram günlerinde, o güne mahsus şeylerini, onlar gibi kullanmak, bunları kâfire hediye etmek küfür olur.(Nuhbet-ül-leali) "Hak din ancak İslam'dır" Kur'an-ı kerimde buyuruldu ki: (Allah indinde hak din ancak İslam'dır.), (İslam'dan başka din arayan, bilsin ki, o din asla kabul edilmez.) [Al-i İmran 19 ve 85] (İster ehli kitap [Yahudi ve Hıristiyan] olsun, ister müşrik olsun kâfirlerin hepsi Cehennem ateşindedir, orada ebedi kalırlar. Onlar yaratıkların en kötüsüdür.)[Beyyine 6] (Allah, Meryem oğlu Mesih'tir diyen kâfirdir. Allah, kendine şirk koşana Cenneti haram kılar; artık onun yeri ateştir ve zalimleri [ateşten kurtaracak] bir yardımcı da yoktur.) [Maide 72] (Ey iman edenler, Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmeyin! Onlar, [İslam düşmanlığında] birbirinin dostudur. Onları dost edinen de onlardan [kâfir] olur. Allahü teâlâ, [kâfirleri dost edinip, kendine] zulmedenlere hidayet etmez.) [Maide 51] (Sen, onların dinine uymadıkça, Hıristiyanlar ve Yahudiler senden hoşnut olmazlar. De ki "Doğru yol, ancak Allah'ın [bildirdiği İslamiyet] yoludur.") [Bekara 120] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eski ve yeni Hıristiyanlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yahudilerle Hıristiyanların kâfir olduğunu, hatta onları dost edinenlerin de kâfir olacağını bildiren âyetler hakkında bir hoca efendiye sorduk. O da, "Kâfir olan Yahudi ve Hıristiyanlar, Asr-ı saadetteki kitap ehli idi. Şimdikiler, Cennete gidecektir. Çünkü dinsizliği yok etmek için onlarla omuz omuza çalışıyoruz" dedi. Buna rağmen, siz hâlâ gayri Müslim olan ehl-i kitabın Cehenneme gideceğini nasıl söyleyebilirsiniz? CEVAP: Zırva tevil götürmez diye demek ki böyle sözler için söylenmiş. Şimdiki Hıristiyanların çoğu müşrik olup, kestikleri hayvan bile yenmez. Bir kimsenin, mümin olup Cennete gidebilmesi için imanın altı esasının hepsine de inanması gerekir. Birine bile inanmayan kâfirdir. Hıristiyanlar, imanın altı esasından kaçına inanıyorlar? İmanın altı esası şunlardır: 1-Allah'ın varlığına, bir olduğuna ve ortağının bulunmadığına inanmak. [Hıristiyanların Allah inancı bile yanlıştır. Eflatun'un uydurduğu teslis [trinite]=üç tanrı fikrine inanıyorlar. Baba tanrı, oğul tanrı, kutsal ruh gibi değişik üç tanrıya inanıyorlar. Hz. İsa böyle sözler söylememiştir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Allah, "Ey İsa, insanlara 'Beni ve anamı Allah'tan başka iki ilah bilin" diye sen mi dedin?" diye sorunca, o da, "Hâşâ, seni tenzih ederim. Bu söz bana yakışmaz" dedi.)[Maide 116] (İsa dedi ki: "Allah, benim de, sizin de Rabbinizdir.") [Zuhruf 63, 64] (İsa'ya, Allah diyenler kâfirdir. Halbuki Mesih, "Rabbim ve Rabbiniz olan Allah'a kulluk edin" dedi. "Allah üçün üçüncüsü" diyenler de kâfirdir.)[Maide 72, 73] Bir de tanrı gökte diyorlar. Bu da küfürdür. Böylece bu birinci maddeye inanmamış oluyorlar.] 2-Meleklerin varlığına, onlarda erkeklik ve dişilik olmadığına inanmak. [Hıristiyanlar, melekleri kız olarak kabul ediyorlar. Hatta "Onlar tanrının kızlarıdır" diyorlar. Melekleri kız olarak bildikleri için meleklere imanları da yanlıştır. Kur'an-ı kerimde, (Allah ile birlikte başka ilâh edinen Cehenneme atılır. Rabbiniz oğulları size ayırdı da kendisi için kız olarak melekleri mi edindi? Elbette vebali çok büyük söz ediyorsunuz) buyuruluyor. (İsra 39, 40) Bu âyet-i kerime, birinci ve ikinci maddeye yanlış inanan Hıristiyanların kâfir olduklarını açıkça gösteriyor.] Semavi kitaplara inanmak 3-Semavi kitapların hepsine inanmak. [Halbuki Ehl-i kitap, Kur'ana inanmaz. Kur'anda, (Âyetlerimize ancak kâfirler inanmaz) buyuruluyor. (Ankebut 47). Bir âyet meali de şöyledir: (Ey ehl-i kitap, resulümüz [Muhammed aleyhisselam] kitaptan gizlediğiniz şeyleri açıklamak üzere geldi. Size Allah'tan bir nur ve apaçık bir kitap geldi.)[Maide 15] Kitaplara imanları da yanlıştır. Kur'ana inanmadıkları için de kâfir oluyorlar.] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eski ve yeni Hıristiyanlar (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
4-Bütün peygamberlere inanmak. [Onlar, Muhammed aleyhisselama inanmazlar. Peygamberlerden bazısını kabul edip, bazısını inkâr ederek ayrım yapanlar kâfirdir. (Bekara 285) Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Kimi, ona [Resulüme] iman etti, kimi de, ondan yüz çevirdi. Bunlara da çılgın ateşli Cehennem yetti. Âyetlerimizi inkâr ederek kâfir olanları elbette ateşe atacağız.)[Nisa 55-56] (Allah'a ve Onun ümmi nebi olan Resulüne iman edin, Ona tâbi olun ki doğru yolu bulasınız.)[Araf 158] Bir hadis-i şerifte de, (Bana iman etmeyen Yahudi ve Hıristiyan, mutlaka Cehenneme girecektir) buyuruldu. Peygamberlere imanları da yanlıştır. Muhammed aleyhisselamı hak peygamber bilip ona tâbi olmadıkları için kâfir oluyorlar.] 5-Hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna inanmak. [Onlar, "Tanrı kötülükleri takdir etmez" derler. Acaba, takdir etmeyen, üç tanrıdan hangisi?!.] 6-Öldükten sonra dirilmeye, ahirete, Cennet ve Cehenneme inanmaktır. [Hıristiyanlar, İsa gökte krallık kuracak diyerek Cennete de inanmıyorlar. Bu altıncı maddeye aynen Müslümanlar gibi inansalar bile, diğer maddelere İslamiyet'in bildirdiğinin zıddına inandıkları için kâfir oluyorlar.] Kur'anda kâfir olarak bildirilen Hıristiyanların eski Hıristiyan olduğu, yenilerinin Cennetlik oldukları nasıl söylenebilir ki? Bu, Kur'anda mümin olarak bildirilen Müslümanların eski Müslüman olduğunu, yenilerinin Cehennemlik olduğunu iddia etmeye benziyor. Yahut Kur'anda bildirilen hususların ilk Müslümanlar veya ilk kâfirler için olduğunu, sonrakiler için bu hükümlerin geçersiz olduğunu iddia etmeye benziyor. Her ikisi de İslam'ı tanımıyorum demenin başka şeklidir. Yeni Hıristiyanlar imanın bu altı şartına inanıyorlar mı da Cennetlik olsunlar? Cennetlikse hepsine inanmıştır, tövbe edip Müslüman olmuştur, buna artık Hıristiyan denmez. Hıristiyansa kâfirdir, Allah ve Resulünün düşmanıdır, buna Müslüman denmez. Yeni Hıristiyanların eskilerden farkı nedir? Farkları şirkte daha ileri gitmeleri değil midir? (Hıristiyanlarla dinsizliği yenmek için omuz omuza çalışıyoruz) diyorlar. Misyonerlerle omuz omuza çalıştıkları doğrudur. Bütün Müslümanları Hıristiyan yapmak için omuz omuza çalışıyorlar. Allah indinde hak din Allahü teâlâ, kitap ehli gayri müslimlerle dinsizliği yok etmek için bile olsa, onlarla omuz omuza çalışmayı istemiyor. Onların Müslüman olmasını istiyor. Müslüman olana kadar onlarla mücadele etmeyi emrediyor. Bir âyet meali şöyledir: (Allah'a ve ahiret gününe inanmayan, Allah ve Resulünün haram kıldığını haram saymayan ve hak dini [İslamiyet'i] kendilerine din olarak kabul etmeyen kitap ehli [Yahudi ve Hıristiyanlar] ile, küçülerek boyun büküp kendi elleriyle cizye verinceye kadar savaşın.)[Tevbe 29] Ehl-i kitap Allah'ın âyetlerini gizliyordu. Şimdi o hoca efendiye ne oluyor da Allah'ın âyetlerini Ehl-i kitap gibi gizliyor? Allah'ın âyetlerini kim gizler? Niçin bu bildiğimiz âyetleri gizlemeye çalışıyor? Hak olan sadece İslam dinidir. Bu husustaki iki âyet-i kerime meali şöyledir: (Allah indinde hak din ancak İslam'dır.) [Al-i İmran 19] (Kim İslam'dan başka din ararsa, bilsin ki, bulacağı o din, asla kabul edilmez.) [A.İmran 85]
Dinin emri zamanla değişmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ilahiyatçı yazar, "Dinin emri ayrı, Arap âdetleri ayrı şeydir. Arabistan çok sıcak olduğu için orada yaşayan insanlar, sıcaktan korunmak amacıyla örtünmüşlerdir. Bu İslamiyet öncesi Arapların bir âdetidir, dinle alakası yoktur. Sonra dinin emri olsa bile Kur'andaki bazı hükümler günümüzde artık geçerli değildir. Toplumun şartlarına göre bazı hükümler değiştirilir" diyor. Tesettür Arap âdeti midir? CEVAP: Söylediklerinin hepsi yanlıştır. Birincisi, Dünyanın her yerinde sıcaktan rahatsız olanlar açılıyorlar. Arabistan'da ise, kapandıklarını söylemek tuhaf değil mi? İkincisi, Arap âdeti demek çok yanlış. Çünkü Araplar, İslamiyet'ten önce, Kâbe'yi bile çıplak tavaf ediyorlardı. Yani açıklık ve hayâsızlık meşhur idi. İslamiyet gelince açık gezmeyi yasakladı. Üçüncüsü, Kur'an-ı kerim ve hadis-i şerif ile bildirilen hükümler zamanla değişmez. Âdete ait olan hükümler zamanla değişebilir. Tesettür emri âdet değil, dinin bir hükmüdür. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Mümin kadınlara söyle: [Yabancı erkeklere bakmaktan] sakınsınlar, ırzlarını korusunlar, [el, yüz gibi] görünen kısmı hariç, ziynetlerini [Saç ve gerdan gibi ziynet takılan yerleri] göstermesinler, başörtülerini yakalarına kadar [saç, kulak ve gerdanlarını] örtsünler!) [Nur 31] Bu âyet-i kerimeden kadınların başörtüsünü sadece yakasına örteceği, baş ve vücudunun diğer yerlerini örtmenin gerekmediği anlaşılabilir. Gözünü neden sakınacak, ırzını nasıl koruyacak, ziynetten maksat nedir? Kına, sürme boya mıdır, altın, gümüş gibi ziynetler midir? Bu hususlar açık değildir, hadis-i şerifle bildirilmiştir. Bir âyet-i kerime de şöyledir: (Ey Nebi, hanımlarına, kızlarına ve müminlerin kadınlarına [dışarı çıkarken] cilbablarını [dış elbiselerini] giymelerini söyle! Bu, onların tanınıp, eza edilmemelerine daha uygundur.)[Ahzab 59] Bu tercümeye bakıp, "Kadın, tanınıp eza edilmemesi için dış elbise giyer. Tanınıp eza edilmezse, çıplak gezebilir" diyenler çıkmıştır. Bu âyetleri Resulullahın nasıl açıkladığına bakmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Kadının [yüz ve iki elinden başka] bütün bedeni avrettir.) [Mecmaul-enhür, El-mugni] "De ki, bana tâbi olun" Bu hadis-i şerifte kadının tesettürü açıkça, bildiriliyor. Kur'an-ı kerimin 17 yerinde Resulullaha (De ki, bana tâbi olun) buyuruluyor. Allahü teâlânın Resulüne tâbi olup Onun bildirdiği şekilde tesettüre riayet etmelidir! Hz. Esma, ince elbise ile gelince, Resulullah baldızına bakmadı. Mübarek yüzünü çevirip buyurdu ki: (Ya Esma, bir kız, namaz kılacak yaşa gelince, yüz ve elleri hariç, vücudunu erkeklere gösteremez.) [Ebu Davud] Hz. Âişe validemiz de buyurdu ki: (İlk muhacir kadınlara Allah rahmet etsin! Tesettür âyeti inince, hemen futalarını yırtıp başlarını örttüler.) [Buhari, Nesai] Kur'anı kendi görüşüne göre tefsir edip tesettür farzını inkâr etmek küfürdür. Bir kadın açık gezse kâfir olmaz. Fakat kapanmanın lüzumsuz olduğunu söylerse kâfir olur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual:Peygamber ve şehitlerin dışında başka kimselere de şefaat izni verilecek mi? CEVAP: Evet. Âlime, evliyaya, hacıya, mücahide, gaziye, akrabaya, dosta ve daha başkalarına şefaat izni verilir. Edilen iyilik ve ibadetler de şefaat eder. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Kur'an okuyun! Çünkü kıyamette şefaat eder.)[Müslim] (Kur'an-ı kerim, Peygamberiniz, akrabalarınız, emanete riayet edenler ve din kardeşleriniz ahirette şefaat eder.)[Deylemi] (Kıyamet günü Allahü teâlâ, "Ey âlimler, siz benim indimde bazı melekler gibisiniz, şefaat edin, şefaatiniz kabul edilecektir"buyurur.) [Zehebi] (Bir Müslüman, 90 yaşına ulaşınca, geçmiş ve gelecek birçok günahları affolur. Aile efradına şefaat etmesi için, kendisine izin verilir.) [Ebu Ya'la] (İyi kimse, ameline göre birkaç kişiye şefaat eder.)[Tirmizi] (Bir Cehennemlik, bir Cennetliğe, "Dünyada sana su vermiştim. Şimdi sen de bana şefaat et" der. O da Allahın izni ile şefaat edip, onu Cehennemden kurtarır.)[Deylemi] (Bir Müslüman, bir mümine bir iyilik edince, Allahü teâlâ bu iyilikten bir melek yaratır. Bu melek, hep ibadet eder, sevapları buna verilir. Bu kimse ölünce, bu melek, nurlu ve sevimli olarak bunun kabrine gelir. Meleği görünce sevinir, "Sen kimsin?" der. "Ben, falancaya yaptığın iyilik ve onun kalbine koyduğun neşeyim. Allahü teâlâ beni, bugün seni sevindirmek ve sana şefaat etmek ve Cennetteki yerini sana göstermek için gönderdi" der.)[Ebuş-şeyh] (Hacer-i esved, kıyamette insanlara şefaat eder)[İbni Hibban] (Tanıdığınız çok olsun! Kıyamette her biri şefaat eder.) [İbni Neccar] (Hacı, yakınlarından dört yüz kişiye şefaat eder.)[Bezzar] (Kıyamette peygamberler, âlimler ve şehidler şefaat eder.) [İbni Mace] (Bir kimse, ameline göre birkaç kişiye şefaat eder.) [Tirmizi] (Küçük çocuk ana babasına şefaat eder, onları Cennete çeker.) [İbni Mace] (İmamlarınız şefaatçilerinizdir.)[Dare Kutni] (Kıyamette Allahü teâlâ, "Melekler, peygamberler ve salihler şefaatlerini yaptılar. Bundan sonra benim büyük rahmetim kaldı"buyurur.) [Buhari] Fıkıh âlimlerinin yolu Sual: Dört mezhepten birinde olmayan Ehl-i sünnet olabilir mi? Yani Ehl-i sünnet olabilmek için illa dört mezhepten birinde bulunmak lazım mıdır? CEVAP: Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki: Kur'an-ı kerimdeki "Allahın ipi"nden maksat, cemaattir. Cemaat da, fıkıh ve ilim sahipleridir. Fıkıh âlimlerinden bir karış ayrılan dalalete düşer. Sivad-ı a'zam, fıkıh âlimlerinin yoludur. Fıkıh âlimlerinin yolu da, Resulullahın ve Hulefa-i raşidinin yoludur. Bu yoldan ayrılanlar, Cehenneme gider. Kurtuluş yolu, Ehl-i sünnet vel cemaat fırkasında bulunanlara, gazabı da bu yoldan ayrılanlaradır. Fırka-i naciyye, bugün dört mezhebde toplanmıştır. Bu dört mezhep, Hanefi, Maliki, Şafiî ve Hanbeli'dir. Bu zamanda bu dört hak mezhepten birine tâbi olmayan, ehl-i sünnetten ayrılır, bid'at sahibi olur. (Tahtavi)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Erkeğin ve kadının açık resimlerine bakmak caiz midir? CEVAP: Kadınların bakılması haram olan saç ve diğer avret yerlerinin resimlerine veya televizyondaki görüntülerine şehvetsiz olarak bakmak caizdir. Çünkü, bakılan kendileri değil, resimleridir. Fakat bunlara da lüzumsuz olarak, bir ihtiyaç yokken bakmak mekruhtur. Resimlere, ihtiyaç kadar bakmak caizdir. Bu resimlere, görüntülere şehvetli olarak bakmak ise haramdır. Erkeklerin göbek ile diz arası Hanefi ve Şafii'de avrettir. Hanbeli mezhebinde avret değildir. Avret kısmı sadece seveteyndir, yani iki çirkin yerdir, ön ve arkadır. Maliki'nin bir kavli de, Hanbeli mezhebi gibidir. Kadınların saçlarını göstermesi nasıl haram ise, erkeklerin de diz ile göbek arasını çıplak olarak göstermeleri haramdır. Hanefi'de diz avret, Şafii'de göbek avrettir. Kadın resimlerinin yüzüne ve saçına ihtiyaçsız ve şehvetsiz bakmak mekruh olduğu gibi, diz ile göbek arası açık erkek resimlerine de bakmak mekruhtur. Demek ki, başı açık kadın resmi ile bir erkeğin resmi arasında fark yoktur. İkisine de şehvetle bakmak haramdır. İkisine de şehvetsiz ve bir ihtiyaca binaen bakmak caizdir. Saliha ve fasık kadınlar Sual: Müslüman kadın, kâfir kadınları yanında saçı açık durabilir mi? CEVAP: Kadınların yüz ve ellerinden başka yerlerini Müslüman olmayan kadınlara göstermeleri ve bunların bakmaları üç mezhepte de haramdır. Hanbeli'de haram değildir. (El-fıkıh-u-alel-mezâhibil-erbe'a) İslam Ahlakı kitabında, (Müslüman kadının, fasık kadınlar yanında örtünmeleri de farzdır) deniyor. Saçı veya kolları açık gezen kadın fasık demektir. İhtiyaç hasıl olunca, saliha kadınlar, Hanbeli mezhebini taklit ederek kâfir veya fasık kadınlar yanında saçları ve kolları açık durabilirler. Lüzumsuz ve ihtiyaçsız açık duramazlar. Kadınlara her türlü süs caizdir. Ancak yabancılara gösteremezler. Örtülü olarak takınabilirler. Bir âyet meali şöyledir: (Gizledikleri [örtülü]ziynetleri bilinsin diye, ayaklarını [yere, birbirine]vurmasınlar.) [Nur 31] Dikkat edilirse, ayaktaki örtülü ziynet tabiri geçiyor. Yani ziynetlerin gizlenmesi gerekiyor. Koldaki bilezikleri ve eldeki yüzükleri de göstermemek gerekir. Kolye, kına, sürme gibi diğer ziynetlerini de göstermemek gerekir. Âyetin başında buna da işaret edilmektedir. Diğer süsler gibi oje de caizdir. Ancak yabancılara gösteremez. Altına su geçmeyeceği için abdest ve gusülde ojeyi çıkarmak gerekir.
Peygamber sevgisinin önemi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir misyoner, "Siz, Tanrının ismi anılınca hiç umursamıyorsunuz da, peygamberinizin ismi geçince hemen salevat okuyorsunuz. Allah aşkına şunu yap dense, yapmıyorsunuz da, peygamber aşkına dense hemen yapıyorsunuz" diyor. Buna ne demeliydim? CEVAP: Misyonere, "Biz Peygamberimize sizin gibi tanrı mı dedik, tanrının oğlu mu dedik? Putunu yapıp boynumuzda mı taşıdık? Putunun önünde günah mı çıkarttık? Kendi gözünüzdeki merteği görmüyor, bizim gözümüzde saman çöpü arıyorsunuz" demeliydiniz. Müslüman, Resulullahı, Allah'ın emri olduğu için sever. Biz, Allahü teâlâyı sevdiğimiz için, Resulünü seviyoruz. Müslüman, niye haramlardan kaçar? Niye namaz kılar, niye oruç tutar? Peygamberi sevdiği için mi, yoksa Allah'ı sevdiği için mi? Elbette Allah'ı sevdiği için. Allah, Resulü için habibim diyor, onu çok seviyor, bizim de sevmemizi ve ona uymamızı istiyor. Bir âyet meali şöyledir: (Resulüm de ki; Allah'ı seviyorsanız, bana uyun. Bana uyanları Allah sever!) [Âl-i İmran 31] Allah'ın sevgisi ile peygamberin sevgisi farklı olmadığı gibi, Allah'ın emri ile, Peygamberin emri de ayrı değildir. Bunu ayrı gösterenler kâfirdir. Bir âyet meali şöyledir: (Allah'ın emirleri ile, peygamberlerinin emirlerini birbirinden ayırmak isteyenler kâfirdir.) [Nisa 150-151] Müslüman, sadece Allah'ın resulünü değil, diğer Müslümanları da sevmesi gerekir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Müminleri Allah için seven ve kâfirleri Allah için düşman bilen, ancak o zaman Allahü teâlânın sevgisine kavuşur.) [Mektubat-ı Masum Faruki 3/58] İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Cenab-ı Hak, Kur'an-ı kerimde Resulüne itaat etmenin kendisine itaat etmek olduğunu bildiriyor. O halde, Resulüne itaat edilmedikçe, Ona itaat edilmiş olmaz. Bunun pek kesin ve çok kuvvetli olduğunu bildirmek için de (Muhakkak böyledir) buyurdu. Bazı doğru düşünmeyenlerin bu iki itaati birbirinden ayrı göstermelerine meydan vermedi. (1/152) Sultan Mahmud-i Gaznevî, birkaç adamını, Şeyh Ebül-Hasen-i Harkanî hazretlerine gönderip onu yanına çağırmıştı. "Eğer gelmek istemezse, (Allah'a, Resulüne ve sizden [Müslümanlardan] olan âmirlere itaat edin) mealindeki âyeti okuyun" demişti. Şeyh hazretleri de gelmek istemeyince, kendisine bu âyeti okudular. O ise, (Allah'ın itaatine o kadar çok dalmış bulunuyorum ki, Resule itaat etmekten hayâ ediyorum. Âmire itaate vakit nerede?) dedi. Şeyh hazretlerinin [sekr halindeki] bu sözü, Allahü teâlânın itaatini, Resulünün itaatinden ayrı bildiğini göstermektedir. Şeriatın, tarikatın ve hakikatin bütün basamaklarında, Resulullaha itaat, Allahü teâlâya itaattir. Resulullaha itaat ile olmayan Allaha itaat, dalalettir, sapıklıktır. Bir meczub... Mehene şehrinin şeyhi, üstad Ebu Saîd-i Ebül Hayr ile otururken, Horasan'daki seyyidlerin büyüklerinden Seyyid Ecel de yanlarında idi. Bir meczup içeri girdi. Şeyh hazretleri, onu, Seyyidin üst yanına oturttu. Sonra seyyide dönerek, (Size olan saygımız, Resulullahı sevdiğimiz içindir. Bu meczubu ise, Allahü teâlâyı sevdiğimiz için yüksek tutuyoruz) dedi. Allahü teâlânın sevgisi ile, Resulullahın sevgisini ayıran böyle sözleri doğru yolun büyükleri uygun görmez. Allah sevgisinin, Resulullaha olan sevgiden çok olmasının, tarikat sarhoşluğundan ileri geldiğini bilirler. Böyle sözlere izin vermezler. (1/153) [Devamı var]
Peygamber sevgisinin önemi (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Misyoner, "Siz Müslümanlar Allah ismi ile peygamberin ismini ayırmaz, yan yana söylersiniz" diyor. Buna ne diyebiliriz? CEVAP: Allahü teâlâ öyle emrettiği için, ikisini birlikte söylüyoruz. Allahü teâlâ, imanda da, itaatte de kendi isminin yanında bildirmiştir. Bu husustaki bazı âyet-i kerime mealleri şöyledir: (Allah'a ve ümmi nebi olan Resulüne iman edin ve uyun ki doğru yolu bulun.) [Araf 158] (Allah ve Resulüne itaat eden, en büyük kurtuluşa ermiştir.)[Ahzab 71] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.)[Nisa 80] (De ki, "Allah'a ve Peygambere itaat edin! Eğer [uymayıp] yüz çevirirlerse, [kâfir olurlar] Elbette Allah kâfirleri sevmez.) [Al-i İmran 32] (Allah ve Resulüne itaat eden Cennete, isyan eden Cehenneme gider.) [Nisa 13,14] (Allah'a ve Resulüne inanmayan [kâfir olur] kâfirler için çılgın bir ateş hazırladık.) [Feth 13] (Allah'a ve Resulüne karşı gelen, bilsin ki, Allah'ın azabı çok şiddetlidir.)[Enfal 13] (Allah'a ve Resulüne itaat edin ki rahmete kavuşturulasınız.) [Al-i İmran 132] (Allah'a ve Resulüne itaat edenler, Allah'ın kendilerine lütuflarda bulunduğu nebiler, sıddıklar, şehidler ve salihlerle beraberdir.) [Nisa 69] (Senin şanını, şöhretiniyücelttik.) [İnşirah 4] Bu âyetin tefsirinde deniyor ki: Ezan, ikamet, teşehhüt, hutbe gibi yerlerde benimle beraber adını andırıp şanını yücelttim. (Celâleyn) Senin ismini doğuda, batıda, yeryüzünün her yerinde yükselttim. (Savi tefsiri) [Batıya doğru, bir tul derecesi gidilince, namaz vakitleri 4 dakika gecikiyor. Her 28 km gidişte, aynı vaktin ezanı birer dakika sonra tekrar okunuyor. Böylece, yer yüzünün her yerinde, her an ezan okunmakta, Muhammed aleyhisselamın ismi, Allah'ın ismi ile beraber her an, her yerde işitilmektedir.] Öyle bir yükseltme ki, Allahü teâlâ, kendi ismini Habibinin ismi ile birlikte andırdı, ona itaati kendisine itaat olarak gösterdi, meleklerin ona salât etmesini, müminlerin salevât getirmesini emretti, ismiyle değil, hep resulüm, habibimgibi güzel sıfatlarla onu andı (Beydâvî) Cenab-ı Hak Resulünün nâmını dünya ve ahirette yükseltti. Hiçbir şehadet getiren, hiçbir namaz kılan yoktur ki şehadet kelimesini ve Resulullahın mübarek adını zikretmiş olmasın. (Katâde) (Allahü tealâ buyurdu ki: "Ben anıldıkça habîbim sen de benimle birlikte anılmak suretiyle şanını yükselttim.) [Ebû Ya'lâ, İbni Hibban] "Siz de salevat getirin" Sadece habibine uymayı da bildiriyor ve onu övüyor: (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulun!)[Araf 158, Nur 54] (Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) [Haşr 7] (O, kendiliğinden konuşmaz. Onun [din ile ilgili] her sözü vahy iledir.) [Necm 3-4] (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (Rabbinin sana verdiği nimetlerle mecnun değilsin. Senin için bitmez, tükenmez, sonsuz mükafat vardır. Elbette sen en büyük ahlâk üzeresin)[Kalem 2-4] (Sen razı oldum diyene kadar Rabbin sana[çok nimet] verecek!) [Duha 5] (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin.) [Ahzab 56] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ateist bir genç, "Kur'an'da, biz insanı en güzel şekilde kusursuz yarattık" deniyor. "Ya sakat doğanlara ne diyeceksiniz?" diyor. O âyetin doğru tercümesi nasıldır? CEVAP: Allahü teâlânın yaratması iki türlüdür. Birincisi, (Ol) der hemen o şey oluverir. İkincisi ise sebeplerle yaratır. Bu ikisinin arasındaki farkı elbette ateist bilemez. Her ikisini de Allahü teâlâ yarattığı halde bunlar farklı şeylerdir. Çocuk olması için ana ve babayı sebep kılmıştır. Ama Hz. İsa'yı babasız, Hz. Âdem'i ise hem anasız, hem de babasız yaratmıştır. Mucize ve kerametlerde sebepler ortadan kaldırılabilir. Allahü teâlâ, çok şeyi de sebeplerle yaratmaktadır. Mesela rızkı Allah verir, ama çalışmayı sebep kılmıştır. Çalışmadan rızık bekleyen açlıktan ölebilir. Hastalıklara şifayı veren de Allah'tır. Ancak doktoru, ilacı sebep kılmıştır. Doktora gitmeyen, tedaviyi ilacı kabul etmeyen hastalıktan ölebilir. Alkol ve zararlı ilaçlar almak, röntgen ışınlarının etkisinde kalmak veya yakın akraba ile evlenmek, iyi beslenememek gibi sebeplerle doğan çocuk kör de, sakat da olabilir. Sebeplerle yaratmak âdetidir. Bu ön bilgiden sonra sualin cevabına geçelim: Ateist genç, önyargılı olarak okuyor, inançsız olarak okuyor, yanlış tercümelerden okuyor, yanlış anlıyor. Suçu da Kur'an-ı kerime buluyor. Âyetin açıklamasından önce tercümesine bakalım: (Biz insanı ahsen-i takvim üzere [en güzel surette, yani boylu boslu, sureti güzel, organların yeri, sayısı, en iyi kullanmaya müsait tarzda, kâinatın bütün özelliklerini içine alacak şekilde] yarattık.)[Tin 4 Beydavi] Ahsen-i takvim=en güzel suret ne demektir? Kurtubi tefsirinde diyor ki: Allahü teâlâ kâinatta büyük âlemde yarattığı her şeyinden küçük âlem olan insanda da örneğini yaratmıştır. Bu âyet buna işaret etmektedir. Bir âyet meali de şöyledir: (Gerçeklere inananlar için, yeryüzünde [dağlarda, denizlerde, ağaçlarda, bitkilerde, madenlerde, hayvanlarda, Cenab-ı Hakkın mutlak kudretine, iradesine, rahmetine delalet eden] ve kendi vücudunuzda [Yaratılışınızın başlangıcından sonuna kadar ve insanı hayret içinde bırakan organların ve salgı bezlerinin işleyişinde] Allah'ın varlığına nice deliller vardır; bunları görmez misiniz? [Görüp de bununla bir yaratıcısının bulunduğunu anlamıyor musunuz?]) [Zariyat 20,21] ? Küçük âlem... İnsanın duygu organları, ışık saçan gezegenler gibidir. Kulak ve göz idrak edilebilenleri anlamakta, Güneş ve Ay yerindedir. İnsanın uzuvları çürüdüğünde toprağa karışır, Su, bedende bulunan kan ve rutubettir. Hava, ruh ve nefesidir. Ateşi safrasıdır. Damarları ırmaklar gibidir. Irmaklara kaynak derecesinde olan karaciğer pınar gibidir. Çünkü damarlar karaciğerden beslenir. Aynı zamanda deniz gibidir. Çünkü bedenin bütün damarları oraya bağlıdır. Irmakların denize dökülmesi gibidir. Kemikleri dağlara benzer. Dağlar, yerin direkleridir, uzuvlar ağaç gibidir. Nasıl ki ağacın yaprakları ve meyveleri varsa, her uzvun da bir işi ve eseri vardır. Vücuttaki kıllar, yeryüzündeki otlar gibidir. İnsan diliyle her türlü hayvanın ve diğer yaratıkların seslerini çıkarabilir. İşte koca kâinatta bulunan her şeyin bir örneği küçük âlem denilen insanda bulunur. (Kurtubi 4/95) Demek ki, küçük âlem olan insan, kâinattaki varlıklara benzemektedir. Bu bakımdan en güzel surette yaratıldığı bildirilmiştir. Doğarken her uzvu sağlam doğuyor denmiyor. Hilkat garibesi olarak ne sakatlar doğabiliyor. Bu da yine Allahü teâlânın kudretini göstermektedir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eğer herkesin Cennete veya Cehenneme gideceğini Allah biliyorsa, o zaman bizi niçin sorumlu tutuyor? Nereye gideceğimizi biliyorsa, peki niye bize Kitap gönderip emirler ve yasaklar bildirdi? Alın yazısı, kader diye bir şey var mı? CEVAP:Bir insanın Cennete mi Cehenneme mi gideceğini Allah bilmez mi? Bilmeyen ilah olur mu hiç? Kader, Allahü teâlânın, olacak şeyleri ezelde bilmesidir. Kaza, kaderde bulunan şeyleri, zamanı gelince yaratmasıdır. Yani kader, maaş bordrosu gibidir. Kaza ise, bu maaşın dağıtılmasıdır. Allahü teâlâ, herkesin ne yapacağını, nerede nasıl öleceğini bilir. Buna şans, kader, kısmet, baht, nasip, talih, yazgı, alınyazısı deniyor. İşte üç âyet-i kerime: (Allah, onların işlediklerini ve işleyeceklerini bilir.) [Bekara 255] (Allah her şeyi bilir.) [Hucurat 16] (Yeryüzünde hiçbir olay ve başınıza gelen hiçbir musibet yoktur ki, biz onu yaratmadan önce, bir kitapta [levh-i mahfuzda] yazmış olmayalım. Elbette bu, Allah'a göre kolaydır.) [Hadid 22] Bu âyetleri açıklayan üç örnek verelim: 1-Bir film defalarca gösterilse, bunu önceden seyretmiş birisi, ikinci, üçüncü defa seyrederken, (Başroldeki oyuncu, attan düşüp ölecek) dese, o dediği için mi filmdeki oyuncu ölüyor, yoksa, söyleyen daha önce seyrettiği için mi biliyor? Allahü teâlâ da ezeli ilmi ile kimin nerede nasıl öleceğini ve Cennete mi Cehenneme mi gideceğini elbette bilir. 2-Takvimlere, bir yıl içinde güneşin ne zaman doğup, ne zaman batacağı, hesaplanarak yazılıyor. Güneş, takvimde bildirilen saatlerde doğup batar. Güneş, takvime öyle yazıldı diye bilinen saatlerde doğup batmaz. Takvime yazılması, güneşin doğmasını ve batmasını etkilemez. Allahü teâlâ da insanların başlarına ne geleceğini bildiği için, bunları levh-i mahfuza yazmıştır. 3-Bir öğretmen, tecrübelerine dayanıp, tembel bir öğrencisi için, (Bu öğrenci bu sınavı kazanamaz) diye bir deftere yazsa, bu yazı, o öğrencinin sınavını etkilemez. Öğrenci sınavı kazanamazsa, (Sen deftere yazdığın için ben kazanamadım) diye suçu öğretmene yüklemesi insafsızlık olmaz mı? Allahü teâlâ da, bir kâfirin, Cehennemlik olduğunu bilmez mi hiç? Nitekim Allahü teâlâ Ebu Leheb'in kâfir olarak ölüp Cehenneme gideceğini bildiği için, (Ebu Leheb alevli ateşte yanacak) buyurdu. (Tebbet 3) Allahü teâlâ Ebu Leheb'in akıbetini Kur'an-ı kerimle bildirdi. Diğer insanlarınkini ise Levh-i mahfuza yazdı. İnsanların başlarına gelecek bütün işlerin levh-i mahfuzda yazılı olması onları o işleri yapmaya mecbur kılmaz. Kader, Allahü teâlânın ezeli ilmi ile kullarının başına gelecek işleri bilmesi demektir. Yoksa başına gelecek şeyleri onlara zorla yaptırması demek değildir. İbadet kimin için! Sual: Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yok. İbadet etmeme ne gerek vardır? CEVAP: Böyle söyleyen, perhiz yapmayan hastaya benzer. Bu hastasına doktor, perhiz tavsiye ediyor. Bu ise, "Perhiz yapmazsam doktora hiç zararı olmaz" diyerek, perhiz yapmıyor. Evet doktora zararı olmaz, ama kendine zarar vermektedir. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, onun hastalıktan kurtulması için, perhiz yapmasını tavsiye etmiştir. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifa bulur. Uymazsa ölür gider. Tabibin bundan hiç zararı olmaz. Bunun gibi, (Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yok) diyerek ibadetten kaçanlar da, Cehenneme gider. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ateistler gibi bir ilahiyatçı da, (Melek, cin, şeytan gibi varlıkları göremiyoruz. Görülmeyen şey yok demektir) diyor. Kur'an'da bunların varlığı bildirilmiyor mu? CEVAP: Evet bildiriliyor. Dünya, bir imtihan yeridir. Allahü teâlâ, Bekara suresinin başında gayba imanı, yani görmeden inanmamızı emretti. İyi ile kötünün, inananla inanmayanın ayırt edilmesi için bir imtihan gerekir. Allahü teâlâ imtihan etmeden de kullarının ne yapacağını, suç, günah işleyeceğini bilir. Fakat, henüz suç işlemeden cezalandırılsa, (Suçum yokken, imtihan edilmeden, beni cezalandırmak doğru değil) diyebilir. İşte bunun gibi sebeplerle, insanlar imtihan için dünyaya getirildi. Söz dinleyenle dinlemeyen, suç işleyenle işlemeyen belli olsun diye, bazı yasaklar kondu, bazı ibadetler emredildi. Mesela (domuz eti veya besmelesiz kesilen kuzu eti niye haram) diye soruluyor. Etin mutlaka bir zararı olduğu için değil, emri dinleyenle dinlemeyen belli olsun diye de haram edilmiş olamaz mı? Bu öyle bir imtihan ki sorular da, cevaplar da bellidir. Kabirde ne sorulacak, ahirette ne sorulacak hepsi bellidir. Ben soruları ve cevapları bilmiyordum diye itiraz edilemeyecektir. Cin, şeytan, nazar, cennet, cehennem gibi şeylerin görülmemesi de bir imtihandır. Görüldükten sonra imtihanın ne önemi kalır? Çok çalışkan ve bilgili bir öğrenci ile çok tembel ve cahil bir öğrenci sınava girse, sorular, cevaplar belli olsa, ikisi de aynı şeyi yazacak, o zaman bilen ile bilmeyen ayrılmaz. Sırf bunların ayrılması için bir imtihan gerekmez mi? Görülmeyen her şeye yok demek, aklı bırakıp, duyulara tâbi olmak demektir. Hayvanlar duyularına tâbi olur; insan ise, akla tâbi olur. İnsanların duyuları, hayvanlarınkinden daha geridedir. Köpek çok kuvvetli koku alır. İnsan, bu kadar koku alamaz, gecenin zifirî karanlığında yarasa gibi hareket edemez. İnsan, ışık olmadan, karanlıkta göremediği halde, kedi görebiliyor. O halde göze değil, akla göre karar vermek gerekir. Mıknatısın manyetik gücünü gözle göremiyoruz. Fakat demiri çekmesinden mıknatısta bir güç olduğunu anlıyoruz. Kumanda aleti ile, TV'yi açıp kapatıyoruz. Kumanda aletinde gözle görmediğimiz bir güç, bu işleri yapıyor. Uzaktan kumandalı bir aletle, otonun kapıları açılabiliyor. Fakat bu işi yapan gücü göremiyoruz. O halde, hisse değil, akla değer vermek gerekir. Lazer ışınları ile ameliyat yapılıyor, demir kesiliyor. Bu ışınları ve manyetik dalgaları gözle göremiyoruz. Göremediğimize yok demek akla, ilme uygun değildir. ? Yer çekimi görülür mü? Bir teldeki elektrik akımını gözle göremiyoruz. Fakat yaptığı işlerden, içinde cereyan olduğunu anlıyoruz. Gözle görmediğimiz için cereyanı inkâr edemeyiz. Yer çekimini de gözle göremiyoruz. Fakat cisimlerin havaya değil de yere düşmesinden, yerde bir çekim kuvvetinin olduğunu anlıyoruz. İnsanları ayakta tutup hareket etmesini sağladığı için ruhun varlığını anlıyoruz. Fakat gözle göremiyoruz. Hakkı bâtıldan ayıran insana akıllı diyoruz. Fakat aklı da göremiyoruz. Görülmediği halde, varlığı akılla anlaşılan çok şey vardır. Kimisi, bir şeye bakıp beğendiği zaman gözlerinden çıkan şualar, yani nazar, canlı cansız şeylerin bozulmasına sebep oluyor. Fen, belki bir gün, şuaları ve etkilerini daha iyi açıklayacaktır. Bu bakımdan görülemeyen varlığı inkâr etmek en azından ahmaklıktır. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Herkes eşit yaratılsaydı!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Allah; kimini sağlam, kimini sakat, kimini güzel, kimini çirkin, kimini zengin, kimini fakir yaratmıştır. Herkesi eşit yaratsaydı daha iyi olmaz mı?" diyorlar. Ben de Allah en iyisini yaratır. İyi olsaydı eşit yaratırdı. Demek ki bizim bilmediğimiz şeyler var dedim. Tatmin olmadılar. Ne demelidir? CEVAP: Siz en güzel cevabı vermişsiniz. Ondan daha güzeli olmaz. İnsanın yaratılış gayesi bilinmeyince, dünyadaki olayların sebebi anlaşılamaz. Allahü teâlâ, dünya ve ahireti, sevgili kulu ve resulü Muhammed aleyhisselam için yarattı. Diğer canlı ve cansız varlıkları da, insanoğlunun istifadesi için yarattı. Dünya zevk için yaratılmadı. Ahiret ise, ebedi mükâfat ve ceza yeridir. Dünya, ahiretin imtihan yeridir. Herkes her bakımdan eşit olsa, imtihanın manası kalmaz, iyi ile kötü ayrılmazdı. Allah'ın emir ve yasaklarına uymakla çeşitli sıkıntılar çekilecek, itaat edenle, isyan eden, birbirinden ayrılacaktır. İnsan cansız varlık gibi, ot veya hayvan gibi değil, kulluk ve imtihan için yaratıldı. İnsan, ihtiyaçsız, sıkıntısız ve her bakımdan eksiksiz yaratılsaydı, imtihan ve dünya manasız olurdu. İnsanların, hayvanların ve kâinattaki canlı, cansız diğer yaratıkların hareketleri, akılları durdurucu sistemleri incelenince, her şeye gücü yeten Rabbimizin dünyayı maksatsız yarattığı düşünülemez. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: İnsanlar, dünyada, birkaç gün dert çekmeselerdi, Cennetin, ebedi sıhhat ve afiyet nimetlerinin sonsuz lezzetlerinin kıymetini bilmezlerdi. Açlık çekmeyen, yemeğin lezzetini anlamaz. Acı çekmeyen rahatlığın kıymetini bilmez. Herkes, her bakımdan eşit yaratılsaydı, büyük bir felaket olur, toplumlar olmazdı. İnsanlar, boy, renk, şekil, akıl, zenginlik, sıhhat, kuvvet, güzellik, ahlâk gibi her hususta eşit olunca, tornadan çıkmış gibi eşit, yani birbirinin aynı olunca milyarlarca insanı birbirinden ayırmak mümkün olmaz. Karı koca birbirini tanıyamaz, insan hanımı ile kızını ayırt edemez, hayat felç olur. Sırf bu şekil benzerliği bakımından, binlerce problem ortaya çıkar. Diğer sahadaki eşitlikler görülmeden, yaşanmadan hayat söner. Herkes bilgi ve kültür bakımından da eşit olunca, gazeteye, kitaba, filme ihtiyaç kalmaz. Güreş, koşu, yüzme gibi sporlar ve yarışlar olmaz. Çünkü, herkes aynı kabiliyettedir. İyinin kıymeti, kötü ile bilinir. Herkes iyi olunca, iyinin kıymeti kalmaz. Çirkinlik olmayınca, güzellik anlaşılmaz. Hastalık olmayınca sağlığın kıymeti bilinmez. Bir kimse, okuyup her bakımdan mükemmel bir insan olmak ister. Herkes aynı olursa, kim kimden üstün olacaktır? Âmirsiz, memursuz, işçisiz, patronsuz toplum olmaz... Hikmet ve adalet... Her hususta eşitliğin zararları sayılamayacak kadar çoktur. Onun için Allahü teâlâ, her şeyi hikmetli ve adaletli yaratmıştır. Adalet olunca işler düzgün yürür. Mesela beş parmağın beşi de aynı olsaydı, baş parmak diğerlerinin arasında olsaydı, bugünkü kadar verimli iş yapılamaz, büyük eksiklik olurdu. Adaletli yaratılmak, eşit yaratılmakla mukayese bile edilmez. Aynı ana babadan, zekaları, kabiliyetleri farklı çocukların yaratılması, milyarlarca insanın birbirine benzememesi, hatta parmak izlerinin farklı olması bile, Yaratıcının kudretinin sonsuzluğunu göstermektedir. Onun kudreti sonsuz, şânı çok yücedir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Lanet etmek uygun mu? CEVAP: Lanet olsun demek, Allah'ın rahmetinden uzak olsun demektir. Çok kötü bir bedduadır. Bir Müslümanı Allah'ın rahmetinden uzaklaştırmak çok kötüdür. Ona kâfir olsun demek gibi bir şey. Bir Müslümana kâfir diyenin kendisi kâfir olur. Birçok hadis kitabında bulunan bir hadis-i şerif meali şöyle: (Bir Müslüman, diğer bir Müslümana kâfir derse, ikisinden biri kâfir olur. Eğer dediği kimse kâfirse, bu küfür ona gider, değilse kendisine döner, söyleyen kâfir olur.)[Buhari, Müslim,Tirmizi, Ebu Davud, Taberani] Lanet etmek Müslümanın ağzına yakışmaz. Çünkü bir hadis-i şerif şu mealdedir: (Mümin, lanet etmez.) [Tirmizî] Lanet etmenin bir faydası olmaz ki. Şeytana bile lanet etmek ibadet değildir, faydasız bir bedduadır. Ama Müslüman olan kimseye asla beddua edilmez. Hatta fasık Müslümanlara, mesela açıktan içki içip nara atanlara bile lanet etmek bid'attir, haramdır. Müslümana kâfir diyenin kendisi kâfir olduğu gibi, lanet edilen kimse lanete layık değilse, lanet, sahibine döner. Onun için mümine lanet etmekten çok sakınmalıdır! Bir hadis-i şerif meali: (Kul, lanet ettiği zaman, lanet edilen buna müstehak değilse, kendine döner.)[Beyheki] Kenara çekilmek Sual: Eş dost, konu komşu sıkıntı veriyor. Onlardan uzaklaşıp kenara çekilmek iyi değil midir? CEVAP: Toplumda görevlerimiz vardır. Kenara çekilmek vazifeden kaçmak gibi olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İnsanların arasına karışıp da onların sıkıntılarına sabreden mümin, insanların arasına karışmayıp sıkıntılarına sabretmeyen müminden daha üstündür.) [Tirmizi, İbni Mace, İ. Ahmed] İlim ehline zekat Saal: Tam ilmihalde, nisaba malik olsalar bile, ilim öğrenen ve öğretenlere zekat vermek efdaldir diyor. Bu ne demektir? CEVAP: Din ilmi tahsil eden ve öğretenlere zekat verilir. Çünkü Hadis-i şerifte, (Kırk yıllık nafakası olsa da, ilim öğrenmekte olana zekat vermek caizdir)buyuruldu. (Redd-ül muhtar) Eti yenen hayvanlar Sual: Buffalo, zürafa, zebra, kanguru, deve kuşu ve yunus balığı yenir mi? CEVAP: Hepsi de yenir. Avını köpek dişi ile yakalayan hayvanın eti yenmez. Avını pençesi ile yakalayan, leş yiyen kuşların eti yenmez. Hadis-i şerifte (Azı dişi olan yırtıcı hayvanlar ve pençesiyle avlanan kuşlar yenmez) buyuruluyor. Buffalo, sığır gibi ot yer, geviş getirir. Zürafa ve zebra ceylan gibi ot yer, kanguru, tavşan gibi ot yer. Bunların köpek dişleri yoktur. Deve kuşu, hindi gibidir, avını pençesiyle yakalamaz, leş yemez. Yumurtası da yenir. Balık şeklinde olan deniz hayvanları yenir. Kalkan, yunus ve yılan balığı yenir. Fakat deniz haşaratı olan yengeç, midye, istiridye, istakoz yenmez. Balık şeklinde olmayan deniz aygırı, deniz hınzırı yenmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mübarek gecelerde namaz kılın, gündüz oruç tutun, Kur'an okuyun diyorsunuz. Hayzlı kadınlar bunların hiç birisini yapamaz. Bizim ne yapmamızı tavsiye edersiniz? CEVAP: Hayzlı kadın şunları yapabilir: 1- Sadaka verebilir. 2-Evde birisi Kur'an-ı kerim okursa dinleyebilir. 3-Her çeşit zikir ve dua edebilir. 4-Hepsinden daha kıymetlisi de ilim öğrenebilir. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir saat ilim öğrenmek gece sabaha kadar ibadet etmekten kıymetlidir. Bir gün ilim öğrenmek, üç ay [nafile] oruç tutmaktan kıymetlidir.) [Ebu Nuaym] (İlim öğrenmek, namaz, oruç, hac ve cihaddan daha kıymetlidir.) [Deylemi] (İlim öğrenip de amel etmeyen bile; bin rekat [nafile] namaz kılmasından daha fazla sevab alır. Eğer öğrendiği ilimle amel ederse veya başkasına öğretirse, hem bunun sevabını alır, hem de kıyamete kadar bununla amel edenlerin sevabını alır.) [Hatib] (İlimden bir mesele öğrenmek, dünyadaki her şeyden kıymetlidir.) [Taberani] İlmin bu önemi, ibadetlerin sahih olması içindir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Fıkhı bilmeden ibadet eden, gece karanlıkta bina yapıp, gündüz yıkana benzer.)[Deylemi] Belki ilmi nereden ve nasıl öğrenebiliriz diye sorabilirsiniz. En uygun ilim, ilmihal okumaktır. Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye kitabı ise en uygun ilim kitabıdır. Ziynetleri göstermek Sual: Bir kadın, kolye, nişan yüzüğü gibi ziynetlerini yabancı erkeklere gösterse, renkli ipek eşarplar takarak şık bir kıyafetle gezse mahzuru olur mu? CEVAP: Faideli Bilgiler kitabında diyor ki: İmam-ı Zehebi buyuruyor ki: Erkeklere ziynetini gösteren kadınlara, mesela altın, inci gibi şeyleri örtüsünün üstüne takan, koku süren, renkli ve ipek kumaş örtünmüş olan, kol ağızları geniş olup kolları görünen ve bunlar gibi kendilerini erkeklere gösteren kadınlara Allahü teâlâ dünya ve ahirette azap edecektir. Bu kötülükler, kadınlarda çok olduğu için, Peygamber efendimiz, (Mirac'a çıktığım gece, Cehennemdekilerin çoğunun kadın olduğunu gördüm) buyurdu. (Tirmizi) Kadınların süslenmesi Sual: Kadınlar ziynetlerini yabancıya gösteremez. Burada yabancıdan maksat, sadece yabancı erkek mi, yoksa kadın da dahil mi? Kardeş, baba, kayın baba gibi mahremlerine de gösteremez mi? CEVAP: Yabancıdan maksat yabancı erkektir, kadın değildir. Amca, dayı, kayınpeder gibi mahrem akrabaya ziynetlerini, saçını ve kollarını göstermesi caizdir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Kadınların, kocasından başkasına, erkek ve kadın, kim olursa olsun, yabancıya süslenmeleri caiz değildir. Dikkat edilirse, süslenmek ifadesi geçiyor. Süsünü, ziynetini göstermek ayrı, onlar için süslenmek ayrıdır. Kadının kadına süslenmesi caiz değil, ama süslerini göstermesi caizdir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kısa kollu gömlekle namaz kılmak mekruh olduğu için kolluk takıyoruz. Fakat bu durum, bilmeyenlerin dikkatini çekiyor. Nasıl hareket etmeliyiz? CEVAP: Dedikoduya, fitneye sebep olmak caiz değildir. Fitne demek, bir söz veya bir işten dolayı Müslümanların ve Müslümanlığın zarar görmesidir. Şahsi olarak bizim zarar görüp görmemizin önemi yoktur. Yani biz zarar görmesek bile veya bu zarara razı olsak bile vebalden kurtulamayız. Bizim yüzümüzden diğer Müslümanlara ve Müslümanlığa zarar gelmemelidir. Dini iyi bilmeyen bir şahıs, "Kolluklu adamları görünce, çok tuhafıma gitti, ömrümde kolsuz gömlek giymediğim halde, sırf onlara inat olması için kısa kollu gömlek aldım, onunla namaz kılıyorum" dedi. Dikkati çekici her şeyden uzak durmalıdır. Mesela herkesin gözü önünde tesbihle veya dijital tesbihle tesbih çekmek de dikkati çekiyor. Bunun gibi yemeğe tuzla başlamak sünnettir. Fakat herkesin dikkatini çekecek şekilde tuzla başlamak yerine, ekmekteki tuza niyet ederek dikkatleri çekmemek gerekir. Bunun gibi şeyler çoktur. Hasıl-ı kelam dikkati çekecek şeylerden uzak durmalıdır. Sünnetle mekruh çatışırsa, mekruh işlememek için sünnet terk edilir. Farzla haram veya bid'at yahut fitne çatışırsa, farz tehir edilir. Fitneye sebep olmak çok günahtır. Kur'an-ı kerimde fitnenin adam öldürmekten daha kötü olduğu bildiriliyor. Peygamber efendimiz de, fitne çıkaranlara lanet ediyor. Müslüman fitneye sebep olacak işlerden uzak durmalıdır. Koku ve bid'at Sual: Bizim mahallenin muhtarı camide bazen yanındakilere esans sürer. Emekli bir hoca, "Bana verme bu bid'at" diyerek camide huzursuzluğa sebep oldu. Camide koku sürmek bid'at midir? CEVAP: Günah olan bid'at dinde değişiklik yapmak demektir. Esans sürmekle dinde değişiklik yapılmıyor. Camide koku sürmek belki dikkati çeker, rahatsız olan olabilir, istemeyene de koku sürmüş olunabilir. Ama bid'at demek uygun olmaz. Koku sürünmek sünnettir. Güzel kokuyu reddetmek sünnete aykırıdır. Tirmizi'nin bildirdiği hadis-i şerifte, Resulullah (Güzel kokuyu reddetmezdi) buyuruluyor. Koku hakkında bildirilen hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Şu üç ikrâm geri çevrilmez: Güzel koku, süt ve minder veya yastık.) [Tirmizi] (Güzel bir koku ikram edilen, onu sürünsün ve reddetmesin.) [Taberani, Hakim] (Verilen reyhanı reddetmeyin. Reyhan Cennet kokusudur.)[Tirmizi] (Şu üç şey her Müslümana vaciptir: Cuma günü yıkanmak, misvak kullanmak ve güzel koku sürünmek.) [Buhari, İ.Ahmed] (Buradaki vacib, bilinen vacib değildir, lüzumluanlamındadır.) (Güzel koku sıkıntıyı giderir.)[Ebu Nuaym] (Güzel kokuyu severim.) [Nesai] (Dört şey Peygamberlerin sünnetidir: Hayâ, güzel koku, misvak ve evlenmek.)[Tirmizi] (Koku sürünürken Besmele çekmeyen şeytanları sevindirmiş olur.) [İ.Sünni] (Rahmet melekleri kadınlara mahsus koku sürünen erkeğe yaklaşmaz.) [Taberani] (Bir kadın, cezbedici koku sürer ve erkekler de ona bakarsa, evine gelinceye kadar Allah'ın gazabında olur.)[Taberani] Kadınların güzel kokuyu eşlerine karşı evinde sürünmesi gerekir.
Kıyametin küçük alametleri
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Biri çıkıyor, (Ben hesapladım 3 yıl sonra kıyamet kopacak) diyor. Kıyamet ne zaman kopacaktır? CEVAP: Kıyametin kopma zamanı bildirilmedi, (Onu ancak Allah bilir) buyuruldu. (Araf 187) Kıyametin kopmasına yakın önce küçük alametler, sonra da büyük alametler çıkacaktır. Kıyametin küçük alametleri ile ilgili hadis-i şeriflerden bazıları şunlardır: (Ahlaksızlık ve fuhuş açık olmadan komşular kötüleşmeden hainler emin, eminler hain sayılmadan, akrabalık arasında soğukluk olmadan kıyamet kopmaz.) [İ. Ahmed] (İnsanlarda cimrilik artar ve kıyamet kötülerden başkası üzerine kopmaz.) [İ.Neccar] (Yemin ederim ki, cimrilik, fuhuş meydana çıkmadıkça, emine hıyanet edilip, haine güvenilmedikçe, iyiler helak olup kötüler kalmadıkça kıyamet kopmaz.) [Hakim] (Yağmurların bereketi kaldıkça kıyamet kopmaz.) [Ebu Ya'la] (Yer yüzünde Allah diyen Müslüman kaldıkça kıyamet kopmaz.) [Müslim] (Zamanda yakınlık olmadıkça, bir yıl bir ay gibi, bir ay bir hafta gibi, bir hafta bir gün, bir gün bir saat gibi kısa gelmedikçe kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] (İlim kalkmadıkça, depremler, katliamlar çoğalmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari] (Mal çoğalıp artmadıkça kıyamet kopmaz. Öyle ki, zekat verilecek kimse bulunmaz. Birine zekat teklif edilince, "Benim buna ihtiyacım yok"der.) [Buhari] (Davaları bir olan iki büyük taife, çarpışmadıkça, Allah'ın resulüyüm [peygamberim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari] (Müslümanlar Yahudilerle savaşmadıkça, taşlar bile, "Ey Müslüman şu arkamda gizlenen Yahudi'yi öldür" diye haber vermedikçe kıyamet kopmaz.) [Buhari] (Yetmiş tane resulüm diyen yalancı çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Taberani] (Livata mubah sayılmadıkça kıyamet kopmaz.) [Deylemi] (Kıyamet kopmadan yüz yıl önce yeryüzünde Allah'a ibadet eden kalmaz.) [Hakim] (Deprem, fitne, katillik artmadıkça, kıyamet kopmaz.) [Buhari] (Kardeşler farklı dinden olmadıkça kıyamet kopmaz.) [Deylemi] (Kötüler dünyaya hakim olmadıkça kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] (Vahşi hayvanlar, insanlarla konuşmadıkça kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] (Kıyamet alametleri bir ipteki boncukların peş peşe kopması gibi birbirini takip eder.) [İ.Ahmed] Diğer bazı alametler Hadis-i şerifle bildirilen kıyametin diğer alametlerinden bazıları şöyledir: Emanete riayet kalkar. Piç çoğalır.İçki çok içilir.Zekat verilmez. Hanıma uyup, anneye isyan edilir.Erkekler ipek giyer. Zararından korunmak için insanlara mudara edilir.Gençler fâsık olur.Tefecilik, faiz aşikâre olur. Bilgin veya âlim denilenlerde, zerre kadar iman olmaz. İslam'a uymak ayıp sayılır.Herkese iyilik eden Müslüman ahmak sayılır.İslam'a uymak, ateşi elde tutmak gibi zor olur. Mescitlerde, toplantılarda fâsıkların sesi yükselir. Cihad terk edilir. Günaha teşvik artar.İyiliğe mani olunur. Emr-i bil maruf ve nehy-i anil münker kalkar. Komşuluk kötüleşir. Camilerde Kur'an-ı kerim teganni ile okunur. Aşağı kimseler söz sahibi olur. Zararından korunmak için insanlara ikram olunur. Çalgı aletleri çoğalır. Her yerde çalgı çalınır. Sonra gelenler, önce gelen âlimleri bilgisizlikle, cahillikle suçlar. Adam öldürmek çoğalır. Dine uymak, güzel ahlâklı olmak ayıp sayılır. Cansızlar da konuşur.
Kıyametin büyük alametleri
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şu on alametin hepsi çıkmadıkça kıyamet kopmaz. 1- Hz. Mehdi gelecek: Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kıyamet kopmadan önce, Allahü teâlâ, neslimden birini yaratır ki, ismi ismim gibi, babasının ismi, babamın ismi gibi olur. Ondan önce dünya zulümle dolu iken, onun zamanında adaletle dolar.) [Tirmizi], (Mehdinin başı hizasında bir bulut olur, buluttan bir melek, "Bu Mehdidir, sözünü dinleyin" der.) [Ebu Nuaym], (Yeryüzü zulümle dolu iken, Mehdi, adaletle doldurur. İdaresi 7 yıl sürer.) [Müslim], (Eshab-ı Kehf, Mehdinin yardımcıları olur ve İsa bunun zamanında gökten iner ve Deccal ile harb ederken, Mehdi, onunla beraber olur.) [İ.Süyuti] 2- Deccal gelecek: Bir hadis-i şerif meali: (Deccal çıkar, tanrı olduğunu söyler.) [İ.E.Şeybe] 3- Hz. İsa gökten inecek: Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Allah'ın Resulü Meryem oğlu İsa'yı öldürdük dedikleri için Yahudileri lanetledik. Onlar İsa'yı öldürmediler, asmadılar da. Öldürülen, kendilerine İsa gibi gösterildi.) [Nisa 157], (Elbette o [Hz.İsa'nın Kıyamete yakın gökten inmesi], Kıyametin yaklaştığını gösteren bilgidir. Sakın bunda şüphe etmeyiniz!) [Zuhruf 61, Beydavi] Hz. İsa göğe kaldırılmıştır. (Nisa 158) Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (İsa, âdil bir hakem olarak gökten inecek, haçı kıracak, [Hıristiyanlığı kaldıracak] domuzu öldürecek, [domuz etini yasaklayacak] İslam'dan başka şeyi yasaklayacaktır.) Ebu Hüreyre der ki: "Nisa suresinin, (Kitap ehlinden hiç kimse yoktur ki, ölümünden önce onun [İsa'nın] hak peygamber olduğuna iman etmesin. Kıyamet gününde ise [İsa] onlar aleyhine şahitlik edecektir) [mealindeki 159.] âyetini okuyun.) [Buhari], (İsa, inince, her yerde sükun, emniyet meydana gelir. Öyle ki aslanla deve, kurtla kuzu serbestçe dolaşır, çocuklar yılanlarla oynar.) [Ebu Davud], (Deccal çıktıktan sonra, İsa inecek ve Deccal'ı öldürecektir.) [Müslim], (İsa benim dinim üzerine gelir.) [İ.Ahmed] (İsa, yere inince, evlenip bir oğlu olur, 40 yıl yaşayıp ölür ve yanıma defnedilir.) [Mevahib], (On alamet çıkmadan kıyamet kopmaz. Biri İsa'nın gökten inmesidir.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ.Mace, Nesai, İ.Ahmed,Taberani, İ.Hibban, İ.Cerir] (İsa gelmeyecek diyerek bu 9 muhaddisin bildirdiği hadis-i şerifi inkâr eden mezhepsizlere ne denir?) Asa ve mühür 4- Dabbet-ül-arz çıkacak: Bir hadis-i şerif meali: (Dabbet-ül arz, Musa'nın asası ile mümine dokunur, alnına Cennetlik yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Süleyman'ın mührü ile vurur, Cehennemlik yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizi] Bu hayvandan Kur'an-ı kerimde de bahsedilmektedir. (Neml 82) 5- Yecuc ve Mecuc çıkacak: Bir âyet meali: (Yecuc ve Mecuc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.) [Enbiya 96], Bir hadis-i şerif meali: (Yecuc ve Mecuc, Kıyametin ilk alametidir.) [İbni Cerir] 6- Duman çıkacak: Bir âyet meali: (Gökten bir duman çıkacağı günü gözetle!) [Duhan 10] 7- Güneş batıdan doğacak: Bir hadis-i şerif meali: (Güneş batıdan doğmadıkça Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman eder, ama imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim] 8- Ateş çıkacak: Bir hadis meali: (Hicaz'dan ateş çıkacaktır.) [Müslim] 9- Yer batması görülecek: Bir hadis-i şerif meali: (Doğu ve Batıda yer batışı görülecek) [Müslim] 10- Kâbe yıkılacak: Bir hadis-i şerif meali: (Bir Habeşli Kâbe'yi tahrip edecektir.) [Buhari]
Azı ayıltır, çoğu bayıltır!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir tek sigara vücuda zarar vermese de haramdır. Çünkü çoğu zararlı olan şeyin azı mubah olamaz. Çoğu haram olanın azı da haramdır. Azı mubah olan şeyin çoğu haram olamaz. CEVAP: (Çoğu sarhoş eden içkilerin azı da haramdır) kaidesi sıvı içkiler içindir, diğer maddeler için değildir. (Redd-ül muhtar) Azı mubah olduğu halde çoğu haram olan çok şey vardır. Birkaçını yazalım: 1- Ekmek: Doyana kadar yemek mubahtır. Doyduktan sonra yemek haramdır. 2- Su: Kanana kadar su içmek mubahtır. Kandıktan sonra su zararlıdır. Hatta çok suyun zehirlediği tıbbi bir gerçektir. 3- Eter: Azı ayıltır, çoğu bayıltır. Çoğu zararlıdır, azı ise mubahtır.Amber: Çoğu sarhoş eder. Ama azına hiçbir âlim haram dememiştir. Haşhaş: Sarhoş eden bütün otların azı mubahtır, sarhoş edecek miktarı haramdır. Kafein: Azı zihni açar, yorgunluğu giderir, sindirimi kolaylaştırır. Fazlası zararlıdır, sinir zafiyetine sebep olur. Aslında hemen her şeyin çoğu zararlıdır. 4- Yürümek, koşmak: Bunlar mubah harekettir. Ama çatlayana kadar koşmak günahtır. 5- Uyumak: 24 saatte 23 saat uyumak haramdır. Ama ihtiyaç kadar uyumak mubahtır. 6- Deniz iklimi: Rutubet ve deniz iklimi kendilerine zarar veren kimselerin, zaruretsiz deniz ikliminde yaşamaları günahtır. 7- Güneşlenmek: Mubahtır ama soyunup yazın güneş altında 5-10 saat kalmak zararlıdır. 8- Alerjik gıda: Bazı kimselere bazı şeyler alerji yapar. Diyelim on çilek bir adama alerji yapıyorsa bir tanesi de bir şey yapmıyorsa bir çilek yemesi haram olmaz, mubah olur. Yumurta, balık bazılarına alerji yapar. Alerji yapana haram, yapmayana mubahtır. Et, yumurta çok yenirse ihtiyarlara zarar verir. Felç yapabilir. Onların çok yemesi haram olur. Halbuki et ve yumurta mubah bir gıdadır. 9- Şeker: Diyabet hastası için çok zararlıdır. Diğer insanlara zararlı değildir. Tuzlu gıda: Tansiyon hastaları için zararlıdır. Diğer insanlar için zararlı değildir. 10- Işık: Bir odaya 100 wattlık ampul yeterken, on tane 100 wattlık ampul takmak israftır haramdır. Halbuki bir tanesi mubahtır. Az su ile abdest almak mubah, suyu çok fazla kullanmak israftır, caiz değildir. İsrafa giren her şeyin azı caiz, çoğu haramdır. Demek ki çoğu haram olan şeyin azı da haram değildir. Şu haldetütünün, zarar vermeyecek az miktarı mubah, zarar veren miktarı haramdır. Bu kadar örnekten sonra, (Çoğu zararlı olan şeyin azı mubah olamaz)demek gülünç olur. Firavun iman etti mi? Sual: Bir yazar, "Yusuf aleyhisselam, Firavunun Allahü teâlâya inanması için, gayret ederdi. Hz. Yusuf'un bu güzel muamelesi sayesinde, Firavun ve daha pek çok insan imanla şereflendi" diye yazdı. Kur'an-ı kerimde ise Firavunun imansız öldüğü yazılı. Bir yanlışlık mı var? CEVAP: Bir yanlışlık yok. Ama biraz daha açıklamalı olsa idi, herkes daha iyi anlardı. Kıpti krallarına Firavun, Mısır meliklerine Aziz, Rum krallarına Kayser, Acem hükümdarlarına Kisra, Habeş padişahlarına Necaşi, Geldani krallarına Nemrut, Türk sultanlarına Hakan denirdi. Yusuf aleyhisselamın Müslüman olmasına sebep olduğu Firavun, Kıpti krallarından idi. Musa aleyhisselam zamanındaki firavun başkadır, o imansız öldü. O Firavuna II. Ramses diyorlar. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hoca, "Resulullahın çömezleri, hazret-i Ali'yi ilk halife seçmedikleri için bence yanlış yapmışlardır" diyor. Böyle söylemek caiz midir? CEVAP: Böyle söylemek Allah'a ve Resulüne karşı gelmek olur. Yani, Allah ve Resulünün onlara verdiği kıymeti, makamı beğenmemek, itiraz etmek olur. Resulullah efendimiz, "Eshabım=Arkadaşlarım" diyor, çömezlerim demiyor. Çömez ifadesinde küçültme ve hakaret vardır. Allahü teâlâ onları övüyor,(Hepsine Cenneti söz verdim) buyuruyor. (Hadid 10) İkincisi, Eshab-ı kiramın icmaına karşı gelmiş oluyor. Çünkü ilk halife Hz. Ebu Bekir, Eshab-ı kiramın icmaı ile seçilmiştir. Biat etmeyen kimse kalmamıştır. Eshab-ı kiramın hepsinin söz birliğine icmadenir. İcmaya uymak farzdır. İcma'yı inkâr ise küfürdür. Hz. Ebu Bekir'le Hz.Ömer'in hilafetlerini inkâr eden kâfir olur. Cenaze namazının farzı kifaye olduğunu inkâr eden kâfir olur. Çünkü icma'ı inkâr etmiştir. (Redd-ül-muhtar) Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ümmetim dalalet üzerinde ittifak etmez.) [İbni Mace] (Cemaatten bir karış ayrılan, cahiliyet ölümü ile ölmüş olur.) [Buhari] (Cemaatle birlikte olun! Allah'ın rızası, rahmeti, yardımı cemaat ile birliktedir. Cemaatten ayrılan Cehenneme düşer.) [İbni Asakir] (Cemaatten ayrılan, yüzüstü Cehenneme düşer.) [Taberani] (Sürüden ayrılanı kurt, cemaatten ayrılanı şeytan kapar. Sakın cemaatten ayrılmayın!) [Tirmizi] (Cemaatten bir karış ayrılan İslam halkasını boynundan çıkarmış olur.) [Ebu Davud] Bir âyet meali şöyledir: (Müminlerin yolundan ayrılanı Cehenneme atarız.) [Nisa 115] Bu âyet-i kerime ve yukarıdaki hadis-i şerifler, icmanın önemini göstermektedir. Eshab-ı kiramın söz birliği ile yaptığı işleri beğenmeyenin kâfir olacağı bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Eshab-ı kirama itimat kalmayınca, onların topladığı Kur'an-ı kerime de, hadis-i şeriflere de gölge düşer. Bu hocanın da, Kur'an-ı kerime ve hadis-i şeriflere gölge düşürmek gibi gizli bir maksadı varsa, onu bilemeyiz. Maliki'yi taklit ederken Sual: Bir özürden dolayı Maliki'yi taklit ediyorum. Basur, yara, mantar gibi rahatsızlıklarım da var. Üstüm başım kan ve irinli iken namaz kılmamda mahzur var mıdır? CEVAP: Temizleme imkanı varken, namaza mani necaset miktarı varsa, namaz sahih olmaz. Çünkü Hanefi mezhebinden çıkmış değiliz. Eğer kirlenen elbisemizi değiştirme imkanı yoksa, o zaman Maliki'ye göre kılmak caiz olur. *** Sual: Basurdan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum. Bu arada, idrar tutamamak, yaradan irin akması, burun kanaması, elde olmadan yel kaçırmak gibi başka özürler de çıksa, her yeni özür için Maliki'yi taklit etmem gerekiyor mu, yoksa önceki basur için yaptığım niyet bütün özürler için geçerli mi? CEVAP: Evet, geçerlidir. Her özür için ayrı niyet gerekmez. Çünkü o özürleri hatırlayıp, "Bunlar Maliki'de abdesti bozmaz" diye düşünerek Maliki'yi taklit etmeniz niyettir. *** Sual: Bir akıntıdan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum. Maliki'de ağzın içini yıkamak farz değil diye, gusülde ağzı içi yıkanmasa mahzuru olur mu? CEVAP: Evet gusül sahih olmaz. Çünkü Hanefi'den çıkmadığımız için ağız içini yıkamak gerekir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ilahiyatçı, "Kur'anda bütün insanların Âdem ile Havva'dan yaratıldığı şeklinde bir söylem yoktur. Allah, ilk hücreyi yaratıp bütün canlıları bu hücreden yaratmıştır. Değişik kıtalarda insanların evrimleşerek yaratılış aşamalarına gelindiğinde Allah, kudreti ile çeşitli insanlar yaratmış olabilir. Bir tek ana babadan gelindi denirse, kan gruplarının ve deri renklerinin farklılığı izah edilemez. Hiç iki kişiden dört kan grubu meydana çıkar mı? İki insandan siyah, beyaz, sarı renkli çocuklar olur mu? Âyetlerde, insanın aşamalardan geçip evrimleşerek yaratıldığı bildirilmektedir" diyerek hem insan oğlunun Hz. Âdem'den geldiğini inkâr etmekte, hem de evrimden söz etmektedir. Bu adama nasıl bir cevap verilebilir? CEVAP: Bu tiplere göre sanki Peygamber efendimiz hiç dünyaya gelmedi, hiçbir âyeti açıklamadı. Kasten Resulullahın açıklamalarına hiç yer verilmemektedir. Sanki bu dinin sahibi, peygamberi yok. Her kafadan bir sesin çıkması normal mi? Ne diye Resulullahın açıklaması ve vârisleri olan müfessir âlimlerin nakli alınmaz ki? Şimdi Kur'an-ı kerime bakalım: (Sizi bir tek candan yaratan, ondan da eşini var eden, ikisinden de birçok erkek ve kadın yaratan Rabbinizden korkun.)[Nisa 1] (Sizi bir tek candan [Âdem'den], ondan da eşini [Havva'yı] yaratan Allah'tır.) [Araf 189] (Ey insanlar, sizi, bir erkekle bir kadından yarattık. Birbirinizle tanışmanız için milletlere ve kabilelere ayırdık.) [Hucurat 13] (Allah, birbirinden gelme bir nesil olarak Âdem'i, Nuh'u, İbrahim ve İmran ailesini seçip âlemlere üstün kıldı.) [Âl-i İmran 33] (Ey Âdemoğulları, şeytan, ana-babanızı, Cennetten çıkardığı gibi, sizi de aldatmasın.) [Araf 27] [İlk ana babamızın Hz. Âdem ile Hz. Havva olduğunu kâfirler dahil herkes bilir.] (Rabbin, Âdem Oğullarının sırtlarından zürriyetlerini çıkardı.) [Araf 172] (Allah indinde İsa'nın durumu, Âdem'in durumu gibidir. Allah onu [Âdem'i] topraktan yarattı. Sonra ona ol dedi ve oluverdi.) [Âl-i İmran 59] Allahü teâlâ, insanlara hitap ederken buyuruyor ki: (Ya benî Âdem'e=Ey Âdemoğulları) [Araf 26, 27, 31, 35, 172] (Bu âyetler de herkesin Hz. Âdem'in neslinden geldiğini göstermektedir.) (Velekad keremnâ benî Âdem'e=Âdemoğullarını şerefli kıldık) [İsra 70] Bu âyet de, insanların Hz. Âdem'den geldiğini göstermektedir. İlk insan çamurdan, nesli, nutfeden yaratıldı; nutfe, çeşitli devrelerden sonra et, kemik ve insan haline geldi. (Müminun 12-14, Secde 7-9, Hac 5, Mümin 67) Yazar, bu devrelere, evrim aşaması diyor. İlk resül... Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Hepiniz Âdem'in evladlarısınız.) [Ebu Davud, Tirmizi] (Resullerin ilki Âdemdir.) [Hâkim] (Âdem, Allah ile konuşan bir peygamberdir.) [Beyheki] (Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselamı yeryüzünün her tarafından alınan topraklardan yarattı. Bu sebeple neslinden, siyah, beyaz, esmer, kırmızı renkte olanlar olduğu gibi, bu renkler arasında bulunanlar da oldu. Kimi yumuşak, kimi sert, kimi de temiz oldu.) [Ebu Davud] (Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselamı yarattıktan sonra, "Git şu meleklere selam ver. İşte senin ve neslinin selamlaşması böyle olacaktır" buyurdu.) [Buhari, Müslim] (Yarın: Kan grupları) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İlahiyatçı bir yazar, "İnsanlar çeşitli ana babalardan gelmiştir. Bir tek ana babadan gelindi denirse, kan gruplarının ikiden fazla olması izah edilemez. Hiç iki kişiden dört kan grubu meydana çıkar mı?" diyor. Buna nasıl bir cevap verebiliriz? CEVAP: Yazar biyoloji bilmeyebilir. Ama bilen birisine soramaz mıydı? Sordu da kasten mi yanlış yazıyor? Biyologlar diyor ki: Çocuğun kan grubu, baba veya anasınınkine benzer. Bazen her ikisine de benzer veya her ikisine de benzemez. Eğer çocuğun kan grubu, ana-babasının kan grubundan başka türlü olmasaydı, yer yüzünde yalnız iki çeşit kan grubu bulunurdu. Çünkü bütün insanlar, bir erkekle bir kadından meydana gelmişlerdir. Âdem aleyhisselamın kan grubu (A), Hz. Havva validemizin kan grubu (B) ise, (A) grubunda, (B) grubunda ve (AB) grubunda çocukları olacağı gibi, 0 (Sıfır) grubunda da çocukları olabilir. Çünkü A ve B'nin yarısı 0(Sıfır) genini taşır. Hamilelik, lohusalık, narkoz, radyoterapi ve arsenikli ilaçlar bazen kan grubunu değiştirir. Bir insanın kan grubu değişince anasının da, babasının da kan grubuna benzemeyebilir. Bu bakımdan aynı ana babadan meydana gelen çocukların kan grupları iki çeşit değildir. Kan grupları sistemler şeklinde incelenmektedir. Mesela, AB0, Rh sistemi gibi başka kan grubu sistemleri de bilinmektedir. Daha başka bilinmeyenlerin de bulunduğu söylenmektedir. Her kan grubu sistemi, diğer sistemlerden müstakil olarak çalışmaktadır. Tıbbi tatbikatta, yani hastalık ve tedaviyi ilgilendiren kan grubu uyuşmazlıklarında herkesin bildiği yukarıdaki AB0 ve Rh sistemleri önemlidir. Dört çeşit kan grubu AB0 sisteminde dört çeşit kan grubu vardır: 1-Sıfır (0) grubunda, kişiler 0 ve 0 genlerini taşır ve homozigottur. (İki geni aynı) 2- A grubundakinin genleri, A ve 0'dır. (Heterozigot=iki geni farklı veya A ve A'dır. (Homozigot.) 3- B grubundakiler, ya B ve B'dir. (Homozigot) veya B ve 0'dır. (Heterozigot.) 4- AB grubundakinin genleri ise, A ve B'dir. (Heterozigot.) Mesela, A grubundaki heterozigot bir spermin yarısı A, yarısı da 0 genini taşır. B grubundaki heterozigot yumurtanın yarısı B, yarısı da 0 genini taşır. Bu vasfa haiz kimseler, evlendiklerinde aşağıda görüldüğü gibi, AB0 sisteminin dört grubunda da, yani A, B, AB, 0 gruplarında da çocukları olabilir. 1- Birinin A genini taşıyan yumurta veya sperm, diğerinin 0 genini taşıyan üreme elemanı ile bir embriyon yaparsa bundan A grubunda çocuk olur. 2- B geni 0 ile birleşince B grubunda, 3- A geni B geni ile birleşince AB grubunda, 4- 0 geni 0 geni ile birleşince 0 grubunda çocuk veya çocuklar olur. Rh sisteminde de Rh (+) olan bir kimse, heterozigot ise, yani genlerinden biri (+), diğeri (-) ise, kan grubu Rh (-) olan biri ile evlenince, çocukların kan grubu Rh (+) da olabilir, Rh (-) de olabilir. Yukarıdaki sistemde genlerin A, B ve (+) genleri, 0 ve (-)genlere karşı baskın (Dominant) olup, onların özelliklerini örter. Diğer kan grubu sistemlerinde de durum böyledir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Esmai hüsna ve manaları nelerdir? CEVAP: Allahü teâlânın Tirmizi'de bildirilen 99 ismi şunlardır: 1- Allah: Her ismin vasfını ihtiva eden öz adı. Kendinden başka ilah bulunmayan tek Allah. Bu ism-i şerif, Cenâb-ı Hakk'ın has ismidir. Bu itibarla diğer isimlerin ifade ettiği bütün güzel vasıfları ve İlâhî sıfatları içine alır. Diğer isimler ise, yalnız kendi manalarına delâlet ederler. Bu bakımdan Allah isminin yerini hiçbir isim tutamaz. Bu isim, Allah'tan başkasına mecazen de verilemez. Diğer isimlerinden bazılarının, Allah'tan başkasına isim olarak verilmesi caizdir. 2- Er-Rahmân: Dünyada bütün mahlukata merhamet eden, şefkat gösteren, ihsan eden. 3- Er-Rahîm: Ahirette, sadece müminlere acıyan, merhamet eden. 4- El-Melik: Mülkün, kâinatın sahibi, mülk ve saltanatı devamlı olan. 5- El-Kuddûs: Her noksanlıktan uzak ve her türlü takdîse lâyık olan. 6- Es-Selâm: Her türlü tehlikelerden selamete çıkaran. Cennetteki bahtiyar kullarına selâm eden 7- El-Mü'min: Güven veren, emin kılan, koruyan, iman nurunu veren. 8- El-Müheymin: Her şeyi görüp gözeten, her varlığın yaptıklarından haberdar olan. 9- El-Azîz: İzzet sahibi, her şeye galip olan, karşı gelinemeyen. 10- El-Cebbâr: Azamet ve kudret sahibi. Dilediğini yapan ve yaptıran. Hükmüne karşı gelinemeyen. 11- El-Mütekebbir: Büyüklükte eşi, benzeri yok. 12- El-Hâlık: Yaratan, yoktan var eden. Varlıkların geçireceği halleri takdir eden. 13- El-Bâri: Her şeyi kusursuz ve mütenasip yaratan. 14- El-Musavvir: Varlıklara şekil veren ve onları birbirinden farklı özellikte yaratan. 15- El-Gaffâr: Günahları örten ve çok mağfiret eden. Dilediğini günah işlemekten koruyan. 16- El-Kahhâr: Her istediğini yapacak güçte olan, galip ve hâkim. 17- El-Vehhâb: Karşılıksız nimetler veren, çok fazla ihsan eden. 18- Er-Razzâk: Her varlığın rızkını veren ve ihtiyacını karşılayan. 19- El-Fettâh: Her türlü sıkıntıları gideren. 20- El-Alîm: Gizli açık, geçmiş, gelecek, her şeyi, ezeli ve ebedi ilmi ile çok iyi bilen. 21- El-Kâbıd: Dilediğinin rızkını daraltan, ruhları alan. 22- El-Bâsıt: Dilediğinin rızkını genişleten, ruhları veren. 23- El-Hâfıd: Kâfir ve facirleri alçaltan. 24- Er-Râfi: Şeref verip yükselten. 25- El-Mu'ız: Dilediğini aziz eden. 26- El-Müzil: Dilediğini zillete düşüren, hor ve hakir eden. 27- Es-Semi: Her şeyi en iyi işiten, duaları kabul eden. 28- El-Basîr: Gizli açık, her şeyi çok iyi gören. 29- El-Hakem: Mutlak hakim, hakkı bâtıldan ayıran. Hikmet sahibi. 30- El-Adl: Mutlak adil, yerli yerinde yapan. 31- El-Lâtîf: Her şeye vâkıf, lütuf ve ihsan sahibi olan. 32- El-Habîr: Her şeyden haberdar. Her şeyin gizli taraflarından haberi olan. 33- El-Halîm: Cezada, acele etmeyen, yumuşak davranan, hilm sahibi. 34- El-Azîm: Büyüklükte benzeri yok. Pek yüce. 35- El-Gafûr: Affı, mağfireti bol. 36- Eş-Şekûr: Az amele, çok sevap veren. 37- El-Aliyy: Yüceler yücesi, çok yüce. 38- El-Kebîr: Büyüklükte benzeri yok, pek büyük. 39- El-Hafîz: Her şeyi koruyucu olan. 40- El-Mukît: Rızıkları yaratan. 41- El-Hasîb: Kulların hesabını en iyi gören. 42- El-Celîl: Celal ve azamet sahibi olan. 43- El- Kerîm: Keremi, lütuf ve ihsânı bol, karşılıksız veren, çok ikram eden. 44- Er-Rakîb: Her varlığı, her işi her an gözeten. Bütün işleri murakabesi altında bulunduran. 45- El-Mucîb: Duaları, istekleri kabul eden. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(E smai hüsna "Allahü teâlânın 99 ismi" ve manaları) 46- El-Vâsi: Rahmet ve kudret sahibi, ilmi ile her şeyi ihata eden. 47- El-Hakîm: Her işi hikmetli, her şeyi hikmetle yaratan. 48- El- Vedûd: İyiliği seven, iyilik edene ihsan eden. Sevgiye layık olan. 49- El-Mecîd: Nimeti, ihsanı sonsuz, şerefi çok üstün, her türlü övgüye layık bulunan. 50- El-Bâis: Mahşerde ölüleri dirilten, Peygamber gönderen. 51- Eş-Şehîd: Zamansız, mekansız hiçbir yerde olmayarak her zaman her yerde hazır ve nazır olan. 52- El-Hak: Varlığı hiç değişmeden duran. Var olan, hakkı ortaya çıkaran. 53- El-Vekîl: Kulların işlerini bitiren. Kendisine tevekkül edenlerin işlerini en iyi neticeye ulaştıran. 54- El-Kaviyy: Kudreti en üstün ve hiç azalmaz. 55- El-Metîn: Kuvvet ve kudret menbaı, pek güçlü. 56- El-Veliyy: Müslümanların dostu, onları sevip yardım eden. 57- El-Hamîd: Her türlü hamd ve senaya layık olan. 58- El-Muhsî: Yarattığı ve yaratacağı bütün varlıkların sayısını bilen. 59- El-Mübdi: Maddesiz, örneksiz yaratan. 60- El-Muîd: Yarattıklarını yok edip, sonra tekrar dirilten 61- El-Muhyî: İhya eden, yarattıklarına can veren. 62- El-Mümît: Her canlıya ölümü tattıran. 63- El-Hayy: Ezeli ve ebedi bir hayat ile diri olan. 64- El-Kayyûm: Mahlukları varlıkta durduran, zatı ile kaim olan. 65- El-Vâcid: Kendisinden hiçbir şey gizli kalmayan, hiçbir şeye muhtaç olmayan. 66- El-Macîd: Kadri ve şânı büyük, keremi, ihsanı bol olan. 67- El-Vâhid: Zat, sıfat ve fiillerinde benzeri ve ortağı olmayan, tek olan. 68- Es-Samed: Hiçbir şeye ihtiyacı olmayan, herkesin muhtaç olduğu merci. 69- El-Kâdir: Dilediğini dilediği gibi yaratmaya muktedir olan. 70- El-Muktedir: Dilediği gibi tasarruf eden, her şeyi kolayca yaratan kudret sahibi. 71- El-Mukaddim: Dilediğini yükselten, öne geçiren, öne alan. 72- El-Muahhir: Dilediğini alçaltan, sona, geriye bırakan. 73- El-Evvel: Ezeli olan, varlığının başlangıcı olmayan. 74- El-Âhir: Ebedi olan, varlığının sonu olmayan. 75- Ez-Zâhir: Yarattıkları ile varlığı açık, aşikâr olan, kesin delillerle bilinen. 76- El-Bâtın: Aklın tasavvurundan gizli olan. 77- El-Vâlî: Bütün kâinatı idare eden, onların işlerini yoluna koyan. 78- El-Müteâlî: Son derece yüce olan. 79- El-Birr: İyilik ve ihsanı bol olan. 80- Et-Tevvâb: Tevbeleri kabul edip, günahları bağışlayan. 81- El-Müntekım: Asilerin, zalimlerin cezasını veren. 82- El-Afüvv: Affı çok olan, günahları mağfiret eden. 83- Er-Raûf: Çok merhametli, pek şefkatli. 84- Mâlik-ül Mülk: Mülkün, her varlığın sahibi. 85- Zül-Celâli vel İkrâm: Celal, azamet, şeref, kemal ve ikram sahibi. 86- El-Muksit: Mazlumların hakkını alan, adaletle hükmeden,her işi birbirine uygun yapan. 87- El-Câmi: İki zıttı bir arada bulunduran. Kıyamette her mahlukatı bir araya toplayan. 88- El-Ganiyy: İhtiyaçsız, muhtaç olmayan, her şey Ona muhtaç olan. 89- El-Mugnî: Müstağni kılan. İhtiyaç gideren, zengin eden. 90- El-Mâni: Dilemediği şeye mani olan, engelleyen. 91- Ed-Dârr: Elem, zarar verenleri yaratan. 92- En-Nâfi: Fayda veren şeyleri yaratan. 93- En-Nûr: Âlemleri nurlandıran, dilediğine nur veren. 94- El-Hâdî: Hidayet veren. 95- El-Bedî: Misalsiz, örneksiz harikalar yaratan. Eşi ve benzeri olmayan. 96- El-Bâkî: Varlığının sonu olmayan, ebedi olan. 97- El-Vâris: Her şeyin asıl sahibi olan. 98- Er-Reşîd: Doğru yolu gösteren. 99- Es-Sabûr: Ceza vermede, acele etmeyen. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
31.03.2005
.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Evde hiç kimse yok iken çıplak durmak ve çıplak yıkanmak günah mıdır? CEVAP: Evet günahtır. Çünkü yalnız değiliz. Yanımızda, bizi cin ve şeytanlardan koruyan, amellerimizi "kamera gibi aletlerle" kayda alan melekler vardır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir kimse, iki salih komşusundan nasıl utanıyorsa, gece-gündüz, kendisi ile beraber olan iki melekten de öyle utanmalıdır!) [Beyheki] (Çıplak durmaktan sakının! Hep sizinle beraber bulunan ve yalnız cimada ve helâda ayrılan hafaza meleklerinden utanın ve onlara saygılı olun!) [Tirmizi] (Yalnızken de, avret yerinizi açmayın! Çünkü yanınızda hiç ayrılmayan [hafaza]melekler vardır. Onlardan utanın ve onlara saygılı olun.) [Eşiat-ül-lemeat] (Gece guslederken avret yerini açmaktan sakının. Eğer sakınmayan çıkar da, onda delilik alameti görülürse, kendisinden başkasını suçlamasın.) [Hakim] Biz her zaman Allahü teâlânın huzurundayız ama, namaza dururken onun huzuruna çıkıyoruz deniyor. Huzura çıkılırken kendimize çeki düzen vermemiz gerekiyor. Bir âyet meali şöyledir: (Her namaz kılarken, ziynetli[temiz, sevilen, güzel] elbiselerinizi giyiniz.) [Araf 31] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Namaz kılarken en iyi elbisenizi giyinin. Allah, kendisi için ziynetlenmeye, süslenmeye en layık olandır.) [Beyheki] Allahü teâlâ, bizim yeni ve ziynetli elbisemize bakarak bize ve namazımıza değer vermiyor, kalbimize ve niyetimize bakıyor. (Allahü teâlâ, sizin suretlerinize, mallarınıza, bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar) mealindeki hadis-i şerifte, Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrat ve hasenatına, malına, rütbesine bakarak sevap ve ikram vermez. Bunları ne düşünce ile, ne niyet ile yaptığına bakarak, sevap veya azap verir. Buna rağmen, sırf kendimiz için, dış kıyafetimizin de düzgün olmasını, edep yerlerimizin örtülü olmasını emrediyor. Allahü teâlâ, namazda da namaz haricinde de elbette bizi görüyor. O halde, ona isyan etmekten, terbiyesizce, edepsizce hareketlerden uzak durmamız gerekir. Yine hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Allah, hayâyı ve örtünmeyi sever. Öyle ise yıkanırken avret yerinizi örtün.) [Ebu Davud] (Allah'tan utanmak, insanlardan utanmaktan daha lüzumludur.) [Tirmizi, Nesai] (Yıkanırken örtünün! Allah, hayâ sahibidir. Utanıp örtüneni sever.) [Nesai] (Avret yerlerinizi örtün! Yalnız iken de Allahü teâlâdan hayâ edin!) [Tirmizi] Hatalı okumak Sual: Resulullah kelimesi bazen Resulallah yazılıyor. Muhammedün resulullah için de, kimi Muhammeder resulullah diyor, kimi Muhammedür resulullah diyor. Böyle okumak namazı bozar mı? Hangisi doğrudur? CEVAP: Bu yanlışlıklar namazı bozmaz. Ama doğru okumaya çalışmalı. Resulullah kelimesinin başına ya gelirse resulallaholur. Abdullah kelimesinin de başına ya gelince, Abdallah olur. Muhammedün resulullah ise, tecvit kaidesine göre, Muhammedür Resulullah olarak okunur. Muhammedün resulullah da dense, Muhammeder resulullah da dense yine namaz bozulmuş olmaz.
.Kork Allah'tan korkmayandan
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı mücahitlerin isyan edip öldürülmesi fitne olarak gösteriliyor. Halbuki Allah'tan başkasından korkmak asla caiz değildir. Çünkü Kur'an diyor ki: Yalnız benden korkun. (Bekara 40) İnsanlardan korkmayın, benden korkun. (Maide 44) Eğer iman etmişseniz, onlardan değil benden korkun. (Al-i İmran 175) Bu âyetler gösteriyor ki, kanunlardan korkmak ve kaçmak Kur'ana aykırıdır. Kaçmaya hicret demek de korkaklığın başka adıdır. Müslüman hapse girmekten ve şehit olmaktan asla korkmaz. Hz. Musa'nın Kıpti'yi öldürüp kaçması, Hz. Zekeriya'nın Yahudilerden kaçıp ağaca saklanması, Hz.Yunus'un kaçıp gemiye binmesi, Müslümanların Mekke'yi terk edip Medine'ye gitmesi ve Hendek Harbinde hendek kazıp siperlenmeleri uygun değildir. Eshab-ı Kehfin, mağaraya kaçmayıp, çarpışmaları gerekirdi. Halbuki kimseden korkmamak Kur'anın emridir. Hakkı söylemek için kimseden korkmamak gerekir. Müslümanların haksızlıklara isyan etmesi cihattır, fitne olmaz! CEVAP: Bu tip sualleri de yazmak fitnedir. Ancak gün geçtikçe, bu tip sualler artıyor. Kur'andan başka kaynak olmaz diyenler çoğalıyor. Bunlar kıyamet alametleridir. Böyle sözler bir Müslümanın ağzından çıkmaz. Bunlar misyonerlerin İslamiyet'i yıkmak için hazırladıkları oyunlardır. Müslümanlar bu oyuna gelmemelidir. Dinimize göre, Peygamberlerin ismet sıfatı vardır, onlar günah işlemezler. Peygamber efendimizin hicreti Allahü teâlânın emri ile oldu. Eshab-ı kiramın hicreti de Peygamber efendimizin emri ile oldu. Peygamber efendimizin dine ait emirleri vahye dayanır. Resulullahın emri de Allah'ın emri demektir. Çünkü Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulun!) [Araf 158] (De ki, Allah'ı seviyorsanız bana uyun.) [Al-i İmran 31] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (Biz her peygamberi ancak Allah'ın izniyle itaat edilsin diye gönderdik.) [Nisa 64] Diğer peygamberleri de günah işlemekle suçlamak, Müslüman'ım diyen kimseye yakışmaz. Tehlikelerden kaçmak, dinimizin emridir. İbni Abidin hazretleri de buyuruyor ki: Savaşınca, ölüneceği, savaşmayınca esir olunacağı biliniyorsa, savaşılmaz. Müslümanların helâkinden korkulursa, kâfirlere mal verip barış yapılır. Sultanın, zalimin; ölüm ile, hapis ile, işkence ile korkutarak emrettiği günahı işlemek mubah, hatta farz olur; yapmamak günah olur. (Redd-ül-muhtar) Eshab-ı kehfin, mağaraya kaçmaları, yanlış olsa idi, Allahü teâlâ onları övmezdi. (Kehf 10-15) Eshab-ı kiramın hicreti de övülüyor: (Hicret edenlerle Ensar ve onların yolunda gidenlerden Allah razıdır.) [Tevbe 100] Hırsızlardan, hainlerden ve zalimlerden korkmamak cihad değildir. Atalarımız, (Kork Allah'tan korkmayandan) demişlerdir. Kükremiş bir aslanın karşısına çıkmak, ağaçları deviren bir selin önüne durmak, soğuk kış günü çıplak gezmek, bir kişinin binlerce zalime meydan okuması, kendini tehlikeye atmak olur, caiz olmaz. (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslam âlimleri buyuruyor ki: Cihadı devlet yapar. Devlete yardım etmek farz olur. Fertlerin beğenmediği şeyleri kendi elleriyle düzeltmeye kalkmaları cihad değil, çapulculuk olur, fitne olur. Hiçbir İslâm âlimi devlete, halifeye isyan etmemiştir. İmam-ı Rabbani iftiraya uğradığı için hapse mahkum olmuştur. İmam-ı Ahmed bin Hanbel ise, (Kur'an mahluktur) demediği için dövülmüştür. İmam-ı a'zam, (Kadılık yapamam) dediği için dövülerek şehit edilmiştir. Hazret-i Yusuf da iftiraya kurban gittiği için zindana düşmüştür. Dinimizde emîr olan zata isyan yoktur.Din kitaplarında, emîre isyan etmenin haram olduğu bildirilmektedir. Abdülgani Nablüsi hazretleri buyuruyor ki: Fitne, Müslümanlar arasında bölücülük yapmak, onları sıkıntıya, zarara, günaha sokmak, insanları isyana kışkırtmak demektir.(Hadika) İmam-ı Birgivi hazretleri de, fitneyi böyle tarif etmiştir. (Tarikat-ı Muhammediyye) Muhammed Hadimi hazretleri de fitneyi benzeri şekilde tarif ettikten sonra buyuruyor ki: Fitne çıkarmak haramdır. Kur'an-ı kerimde, fitne çıkaranların Cehenneme atılacağı ve fitne çıkarmanın adam öldürmekten daha kötü olduğu ve hadis-i şerifte de, fitne çıkarana Allahü teâlânın lanet edeceği bildirilmektedir. (Berika) Fitne önemli olduğu için, halifeye, devlete isyan etmemek ve yine itikat konusu olmamasına rağmen, bid'at ehline benzememek için, mest üstüne mesh etmek, Ehl-i sünnet itikadı arasına konmuştur. Fitne hakkındaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Fitneden sakının! Söz ile çıkarılan fitne, kılıç ile çıkarılan fitne gibidir.) [İbni Mace] (Fitne zamanında kendi işinize bakın, başkalarının işine karışmayın!)[Nesai, Ebu Davud] (Fitneler çıkınca, katil olmaktan kurtulup, maktul olabilirsen ol!) [Ebu Nuaym] (Fitne zamanı saldırganlar, evinize girdikleri zaman, [Maide suresinin 28. âyetinde bildirildiği gibi]" Beni öldürmek için sen bana elini uzatırsan da, seni öldürmek için ben sana elimi uzatmam" diyen Âdem aleyhisselamın oğlu Habil gibi ol!) [Ebu Davud, Tirmizi] (Allahü teâlâ da, Resulü de, kâfir olan Kabil'e (Ben sana el uzatmam) dediği için Habil'i övüyor.) (Fitne zamanı evlerinizden ayrılmayın! Oklarınızı kırın, yaylarınızı kesin! Âdem aleyhisselamın oğlu Habil gibi olun!) [Ebu Davud, Tirmizi] (Kıyamet yaklaştıkça fitneler çoğalır. Böyle zamanlarda kenarda kalan, ileri atılandan, oturan ayakta olandan, ayakta olan, yürüyenden, yürüyen de, koşandan hayırlı olduğu için evinizde oturun, fitneye karışmayın!)[Ebu Davud] İsyan etmediler!.. İslam âlimleri, bu hadis-i şeriflere uydukları için fitneden uzak kalmışlar, hiç birisi halifeye isyan etmemiştir. Halifeye isyan etmemek, halifeden korkulduğu için değil, dinin emrine uyulması içindir. Ahmak mezhepsizler ise, isyan etmiş, birçok Müslüman kanı dökülmesine sebep olmuştur. Üstelik İslamiyet'in bir anarşi dini gibi gösterilmesine yol açmışlardır. İslamiyet aleyhine kanunların çıkmasına da sebep olmuşlardır. Kendileri de ya hapse mahkum olmuş veya öldürülmüştür. Fitne demek, bir söz veya bir işten dolayı Müslümanların ve Müslümanlığın zarar görmesidir. Şahsi olarak bizim zarar görüp görmemizin önemi yoktur. Yani biz zarar görmesek bile veya bu zarara razı olsak bile vebalden kurtulamayız. Bizim yüzümüzden diğer Müslümanlara ve Müslümanlığa zarar gelmemelidir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Halifeye, sultana ve devlete isyan etmek fitnedir, cihad değildir deniyor. Hatta halifeye isyan etmemeyi Ehl-i sünnet itikadı arasına bile koymuşlar. Peki Ebu Hanife, halifenin zulümlerine isyan ettiği için şehit edilmedi mi? İmam-ı Ahmed bin Hanbel, halifeye isyanından dolayı dayak yemedi mi? İmam-ı Rabbani Ekber Şah ile savaşmadı mı? CEVAP: Hiçbir İslam âlimi halifeye, sultana isyan etmemiştir. Bu tamamen yalan ve iftiradır. Çünkü âlimlerin hepsi emir [başkan] ile ilgili şu hadis-i şerifleri bilirdi: (Emirinizin beğenmediğiniz işlerine sabredin! Çünkü cemaatten bir karış ayrılan [itaatsizlik eden, fitne çıkaran] cahiliyye ölümü ile [imansız] ölmüş olur.) [Buhari] (Malını zorla alsa da emirin sözünü dinle ve ona itaat et!) [Buhari] (Müslüman, hoşuna gitmese de, emirin sözünü dinler ve ona itaat eder. Emir, günah olan bir şeyi emrederse, o emri dinlemek gerekmez.) [Buhari] (Sultan, yeryüzünde Allah'ın gölgesidir. [Onun emirlerini tatbik eden kimsedir]Ona ikram eden ikram görür, ona ihanet eden de ihanete maruz kalır.) [Taberani] (Emirine isyan edenin sevablarının tamamı gider.) [Beyheki] (Başı siyah Habeşli bir köle olsa da, emirinize itaat edin!) [Buhari] (Elleri kesik, sakat bir köle olsa da, emirinize itaat edin!) [Müslim] Köle kâfir düşmandan oluyordu. Bu hadis-i şeriflerin açıklamaları Hadika'da vardır. (Habeşli köle olsa dademek, emiriniz siyah bir kâfir de olsa ona itaat edin) demektir. Müslüman'ın emiri kâfir olabilir. Mesela hadis-i şerifte, (Emir sana "Ya Müslümanlığı bırak veya öldürürüm" dese, Müslümanlığı bırakma, boynunu uzat) buyuruldu. (Hakim) [Müslüman olan emir, Müslümanlığı bırak demez.] Abbasi halifelerinden Ebu Cafer Mensur'un adamları, İmam-ı a'zam hazretlerine kâdı-l-kudat, yani şimdiki tabirle, Yargıtay başkanlığı teklif ettiler. O da, (Ben kadılık yapamam) buyurdu. (Yalan söylüyorsun) dediler. (Eğer yalan söylüyorsam, yalancıdan kadı olmaz. Doğru söylüyorsam kadılık yapamam diyorum) buyurdu. Çok takva ehli olup, dünya makamına kıymet vermediği için kabul etmedi. Zindana atıldı. Kamçı ile dövüldü. Her gün on kamçı arttırıldı. Kamçı sayısı yüz olduğu gün şehit oldu. (Rahmetullahi aleyh) İsyan etmediler... Bağdat'ta Mutezile fırkası mensupları, Kur'an mahluktur yanlış inançlarına Abbasi halifesi Memun'u da inandırdılar. Bunu kabul etmesi için, Ahmed bin Hanbel hazretlerini de zorlayıp, Memun vasıtasıyla bu hususta baskı ve işkence yaptırıp 28 ay hapsettiler. Bütün işkencelere rağmen, (Kur'an-ı kerim, mahluk değildir) dedi. Bunların Halifeye isyan ile hiçbir alakası yoktur. Bid'at ehli Hintli bazı kişiler, İmam-ı Rabbani hazretleri için (O kendini Ebu Bekir'den de üstün biliyor)diye iftira ederek sultana şikayet ettiler. Ekber Şah'ın oğlu Selim Cihangir Şah da, onu hapsettirdi. İki sene sonra pişman olup özür diledi. Görüldüğü gibi bunların zerre kadar isyanla alakası yoktur. (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.İmam-ı Rabbani ve zindan
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün İslâm âlimlerinden hiç birinin halifeye, sultana isyan etmediğini bildirmiştik. Bugün ise, İmam-ı Rabbani hazretlerinin hapsedilişini biraz teferruatlı olarak bildiriyoruz: O zamanın sultanı olan Selim Cihangir Han'ın devlet adamları, hatta büyük veziri ve baş müftüsü, hatta haremi Ehl-i sünnet değildi. Halbuki İmamın birçok mektupları ve bilhassa ayrıca yazdığı Redd-i revafıd risalesi, mezhepsizleri reddetmekte, cahil, ahmak ve alçak olduklarını anlatmaktadır. Hazret-i İmamın bazı talebeleri, kürsülerde ateşli vaazlar ederek fitneye sebep olmuşlardır. İmam-ı Rabbani hazretleri, Redd-i revafıd risalesini Buhara'da bulunan en büyük Özbek Hanı Abdullah-ı Cengizi Hana yollamıştı. (Bunu İran'da Şah Abbas-ı Safeviye gösterin! Kabul ederse mesele yok, etmezse onunla savaşmak caiz olur) demişti. İran şahı kabul etmedi. Savaş oldu. Abdullah han, Horasandaki şehirleri aldı. Buralarını yüz sene önce Safeviler almıştı. Bundan sonra, Hindistan'daki mezhepsizler el ele verdiler, (O kendini herkesten, hatta Ebu Bekir'den daha yüksek biliyor) dediler. Sultan, oğlu Şah Cihanı gönderip, İmamı ve evladını ve yetiştirdiği büyükleri davet etti. Hepsini öldürmeye karar verdi. Şah Cihan, bir müftü ile İmam-ı Rabbani'ye gitti. Sultana secde caiz olduğunu gösteren bir fetvayı da götürdü. İmam-ı Rabbani'nin ihlaslı bir zat olduğunu biliyordu. (Babama secde edersen, seni kurtarabilirim) dedi. Hazret-i İmam, bu fetvanın, zaruret zamanında yapılması caiz olan bir ruhsat olduğunu, ancak azimet yönünden secde etmemenin daha iyi olduğunu söyledi. Evladını ve arkadaşlarını bırakıp yalnız geldi. Sultan, 11. mektubu gösterip manasını sordu. O kadar güzel ve doyurucu cevap verdi ki, Sultan, yüksek hakikatleri ve esrarı anlayabilecek kabiliyette birisi olmadığı halde, neşelendi ve özür dileyerek İmam-ı Rabbani hazretlerini serbest bıraktı. Hasetçiler, Sultanın gayet hoş, tahriklerinin boş olduğunu görünce, Sultana, bir talebesinin yaptığı vaazları hatırlatarak, (Bunun adamları çoktur. Sözleri bütün memlekette yürürlüktedir. Bunu serbest bırakırsak bir anarşi çıkabilir. Hem ne kadar kendini beğenmiş ki, sizi bile küçük görüp, secde ile saygı göstermedi. Hatta, selam bile vermedi) dediler. Hazret-i İmam, içeri girince, Sultanı kızgın, azgın, yani hürmet ve değerden kendini sıyırmış görerek, selam vermemişti. Bunlar bahane edilerek Güvalyar Kalesinde hapsini emretti. İki sene sonra yaptığının yanlış olduğunu anlayan Cihangir Şah, özür dileyerek hazret-i İmamı hapisten çıkardı. (İsbat-ı nübüvvet, Ümdet-ül-makamat, Berekat) Hz. Yusuf'a iftira! Yusuf aleyhisselama da iftira ediliyor. Hapse girmek şeref olsaydı, Hz.Yusuf, hapse girmişken daha çok kalmak isterdi. Halbuki bir an önce çıkmak istedi. Bir âyet meali şöyledir: ([Melikin adamı olan sakiye]"Beni efendinin yanında an, belki beni zindandan çıkarır" dedi. Ama şeytan ona, efendisine anmayı unutturdu. Yusuf da, birkaç yıl [yedi yıl kadar] daha zindanda kaldı.)[Yusuf 42] Bu olayları sultana isyan etmek gibi gösterip, isyan eden, anarşi çıkaran, Müslümanların kanlarının dökülmesine sebep olan fitnecileri meşru saymak ahmaklık değilse, hainliktir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diş dolgusu gusle mani midir değil midir? Delilli olarak bildirebilir misiniz? CEVAP: Fıkıh kitaplarındaki ifadeler şöyledir: Dişler arasında yemek artığı kalıp, altı yıkanamazsa, gusül caiz olur. Çünkü, su akıcı olup, bu artıkların altına sızar. Fakat bu artıklar, katılaşmış ise, gusül caiz olmaz. Çünkü su, bunun altına sızmaz. Bunda zaruret ve güçlük de yoktur. (Halebi-yi kebir) Dişlerin arasında, diş kovuğunda katılaşmış yemek artığı bulunursa, gusül sahih olmaz. (Kadıhan) Diş arasındaki yemek kırıntısı katılaşır da, suyu geçirmezse, gusle mani olur. (Mec. Zühdiyye) Dürr-ül-muhtar'ın, (Diş çukurundaki şey, gusle zarar vermez diyen olmuş ise de, bu şey, katı olup, altına su geçmez ise, guslü caiz olmaz) ifadesini İbni Abidin hazretleri şöyle açıklıyor: Zarar vermez denilmesi; su, dişteki şeyin altına sızıp, ıslatacağı içindir. Hulasat-ül-fetava'da da, böyle yazmaktadır. Bu fetvadan da anlaşılıyor ki, altına su geçmezse, gusül caiz olmaz. Hilye'de ve Münyet-ül-musalli şerhinde de böyle yazılıdır. (Redd-ül Muhtar) Merakıl-felah'ı açıklayan Tahtavi, (Diş çukurundaki yemek artıklarının altına su geçerse, gusül caiz olur. Bunlar, sert olup altına su geçmez ise, gusül caiz olmaz. Feth-ul-kadir'de de böyle yazılıdır) diyor. Yine Tahtavi, (Dürr-ül-muhtar) haşiyesinde buyuruyor ki: Diş çukuruna giren yemek parçası altına su sızacağı için gusle mani olmaz. Suyun sızdığında şüphe varsa, bunları çıkarıp orayı yıkamalı. Mecmua-i Cedide'nin hicri 1329 tarihli ilaveli baskısındaki diş dolgusunun gusle mani olmadığı yazılı ise de, bahsedilen ifade, bu kitabın hicri 1299 tarihli ilk baskısında yoktur. O baskıya, İttihatçıların Şeyh-ül-islâmı mason Musa Kazım tarafından sokulmuştur. İttihatçıların adamlarına itibar edilmez. (Altın, gümüş veya plastik diş yaptırmak caiz ise, gusül de caiz olur) demek yanlıştır. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Hanefi mezhebinin usul-i fıkhında, şartsız bildirilen bir haber, şartlı olarak anlaşılır) buyuruyor. Fıkıh kitaplarında, (Geyik eti yemek caizdir) buyuruluyor. Hüküm şartsız olarak bildirilmiştir. Geyik eti caiz diye; canlı bir geyiği tutup, bir ayağını kesip yemek caiz olmaz. Ehl-i kitap dışındaki gayri müslim keserse veya kendiliğinden ölürse, leş olacağı için yine yenmez. Besmelesiz kesilirse yine yenmez. Görüldüğü gibi geyik etinin yenmesi için birçok şart vardır. Şartları vardır... (Harbde ölen şehit olur) hadis-i şerifi şartsız bildirildiğine göre, bazı şartları var demektir. Mesela mümin olmayan, harbde de ölse şehit olmaz. (Gümüş yüzük erkeklere de caizdir) hükmü de şartsız olarak bildirilmiştir. Yüzüğün ağırlığı 4.8 gramdan fazla olmamalıdır. Eğer yüzük çok sıkı olursa, altına su geçirmediği için alınan abdest veya gusül sahih olmaz. Böyle dar olan yüzüğü oynatarak veya çıkartarak altına su geçirmek şarttır. (Gümüş yüzük caizdir) diye altını yıkamaya lüzum yoktur şeklinde anlamak yanlış olur. Bunun gibi, (Sallanan dişi, altın tel ile bağlamak caiz) denince, bunun da bazı şartlarının olduğu anlaşılır. Altına su geçip geçmediğine bakılır. Yüzüğün altına su geçmeyince; abdest ve gusül sahih olmadığı gibi, ağzın içinde kuru yer kalınca gusül sahih olmaz. Bunun için diş dolgusu olanın, (ağzın içini yıkamak gusülde farz değil) diyen bir mezhebi, mesela Maliki'yi taklit etmesi gerekir.
İhtiyaç ve zaruret nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zaruretler, haramları mubah kılmaz mı? Diş dolgusu zaruret değil mi? CEVAP: Diş dolgusu ihtiyaçtır, zaruret değildir. Mecelle'de diyor ki: Zaruretler, memnu olanı mubah kılar. Yani yasak olan şeylerin, zaruret devam ettiği müddetçe yasaklığı kalkar. Ancak her ihtiyaç zaruret değildir. Eşbah'ta zaruret; aç, susuz, çıplak veya sokakta kalarak hasta olmak demektir. Kamus tercümesinde, (Zaruret; zor ile, başka şey yapmaya imkan olmadığı hallerde olur) diyor. Şu halde, insanı bir şey yapmaya zorlayan, insanın elinde olmayan semavi sebebe zaruret denir. Kısacası, dinimizin emrettiği veya yasakladığı bir işte, başka bir şey yapamama mecburiyeti zarurettir. Zarureti birkaç misal ile açıklayalım: Bir günlük yiyeceği olanın dilenmesi haramdır. Çalışmaktan aciz olup açlıktan ölecek kimse, ödünç arar. Ödünç veren olmazsa dilenir. Dilendiği halde, kimse bir şey vermezse, leş yiyebilir. 24 saat yemek yemeyen açtır. Bu açlığı ihtiyaçtır. Çünkü ölecek bir durum yoktur. Böyle birinin leş yemesi haram olur. Burada görüldüğü gibi, zaruret, bütün kapıların kapanması halinde yapılacak son çaredir. Kullanılmadığı zaman helake sebep olan yasak şeyi kullanmak zaruret olur. Kullanılmaması sıkıntıya, meşakkate sebep olursa, ihtiyaç denir. Mesela günlerce aç kalıp yiyecek bir şey bulamayanın, ölmeyecek kadar leş yemesi zarurettir. (Uyun-ül-Besair) İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (İhtiyaç başka, zaruret başkadır. Zaruret halinde caiz olan şey, ihtiyaç olunca caiz olmaz. (İhtiyacı olana faiz haram olmaz) demek, Kur'an-ı kerimin emrini değiştirmek olur. Maide suresinin (Ölüme sebep olan sıkışık hâle düşen) mealindeki 3. âyet-i kerimesi; zaruret halinde, haramdan affolunacak özrü beyan buyurmaktadır. Faiz ile ödünç almak için her ihtiyaç özür olsaydı, faizin haram edilmesinin sebebi kalmazdı. Çünkü faiz ödemeyi ancak ihtiyacı olan kabul eder. İhtiyacı olmayan, fazla para vermek istemez. Allahü teâlânın bu yasak emri, lüzumsuz olurdu. Her ihtiyaç zaruret sayılırsa, faizin haram olacağı yer kalmaz. (Müj. m. 202) Öldürmek için silah çekene karşı kendini korumak, meşru savunma olur. Saldırıya uğrayanın, kendisini korumak için saldırganı zararsız hâle getirmesi caizdir. Ancak bir kimse, sırf korkutmak için (seni öldürürüm) derse, beni öldürecek diye hemen onu öldürmek caiz olmaz. Yuvanın yıkılması önlenir Hanefi mezhebindeki bir kimse, evlenip çocukları olduktan sonra, hanımının kendisinin süt kardeşi olduğu meydana çıksa, (Artık olan olmuş, evlenmişler, çocukları olmuş, yuvayı yıkmak uygun olmaz) diyerek evliliğe devam edilemez. Böyle hallerde, yalnız o hususta başka bir mezhep taklit edilerek yuvanın yıkılması önlenir. Şafiî'de doyuncaya kadar 5 defa emen süt kardeş olur. 2-3 defa emerek süt kardeş olan böyle karı koca, Şafiî'yi taklit ederek evliliklerini devam ettirebilirler. Şafiî'yi taklit etmeden evliliklerini devam ettirmeleri mümkün olmaz. Diş dolgusu ihtiyaçtır, zaruret değildir. Dolgu yapmak, çürük dişi tedavi etmek değildir. Bir kimse, çürük dişini doldurtmayıp çektirse ölmez. Salih bir doktor, (Dişini doldurtmazsan veya kaplatmazsan ölürsün veya hasta olursun) demez. Salih doktor, (Diş dolgusu zaruret değil, ihtiyaçtır. Bunun için dişini doldur veya kaplat) diyor. İhtiyaç olunca, zaruret olmasa da başka mezhebi taklit etmek caiz ve lazım olur. (Redd-ül Muhtar) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dolgu dişleri mesh etmek, ayaktaki mesti mesh etmek gibi caiz olmaz mı? Yahut yaranın üstünü mesh etmek gibi caiz değil midir? CEVAP: Dinimizde mesh, yalnız ayaklara giyilen mest üzerine yapılır. Bu mestin müddeti de mukim için 24 saattir. Abdest aldıktan sonra tırnaklarına oje süren kadının, abdesti bozulunca, ojenin üstünü mesh etmesi caiz olmaz. Cahiller, dolguyu yaraya benzeterek, (kaplamanın altındaki yara yıkanmaz, mesh kâfi gelir) diyorlar. Vücuttaki yaraların üstüne konan sargılara mesh edilir. Yara iyi olduktan sonra, sargıya mesh etmek caiz olmaz. Eğer bu sargıları kaldırmak da bir güçlük olursa, sargıları çıkarıncaya kadar altlarını yıkamak sakıt olur. Çünkü bunlar zaruret ile konulmuş idi. Yani yarayı tedavi etmek, eski haline getirmek için konulmuştur. Kaplama ve dolgu ise, dişi tedavi etmiyor, eski haline getirmiyor. Hasta dişin, oyuk dişin o haliyle bir müddet daha kullanılmasını sağlıyor. Eğer dolgu, dişi tedavi etseydi, yani dişin çürüğünü kaldırıp eski haline getirseydi, sargı gibi zaruret olurdu. Kaplama üstüne meshetmek, yara üzerine meshetmek gibi değildir. Sargı, yaranın iyi olması, eski haline gelmesi için konuyor. Dolgu ve kaplamada ise dişin eski haline gelmesi mümkün değildir. Birbirine kıyas edilemez. İhtiyaç halinde başka mezhebi taklit caizdir. Fakat eli kanayan bir Hanefi, Şafiî'de kan abdesti bozmaz diyerek, Şafiî'yi taklit ederek o haliyle namaz kılamaz. Çünkü muteber eserlerde buyuruluyor ki: Başka mezhebi taklitte, o mezhebin şartlarına da uymak gerekir. (Hulasat-üt tahkik, Hadika) Güçlük varsa, farzı yapmak için başka mezhebi taklit caiz olur. (Fetava-i Hayriyye) Bir Hanefi; kendi mezhebine göre yapamadığı bir işi yapabilmek için, başka bir mezhebi mesela Şafiî'yi taklit edebilir. Bahr-ür-raık ve Nehr-ül-faık'ta da böyle yazılıdır. (Nimet-i İslâm) Zaruret olmasa da, güçlük, sıkıntı olduğu zaman, diğer üç mezhepten biri taklit edilir. Bir ibadetin sahih olması için dört mezhepten birine uygun olması gerekir. Eğer şartlarından biri, bir mezhebe, başka biri de başka mezhebe uygun olursa, bu ibadet sahih olmaz. (Redd-ül Muhtar) Çok eskiden sallanan diş, altın tel ile bağlanırdı. Çıkmış diş veya koyun dişi yahut altından yapılmış diş, çıkan dişin yerine konur, bir tel ile diğer dişlere tutturulurdu. Bu tellerin altına su sızardı. Gümüş yüzük takmak caizdir. Fakat yüzük dar olup altına su geçirmezse, guslü sahih olmaz. Guslün veya abdestin sahih olması için dar olan yüzüğü oynatarak altına suyu ulaştırmak gerekir. Diş kaplatmak da caizdir. Ancak altına suyu ulaştırmak mümkün olmaz. Dişleri sökmek gerekmez. Dinimizin bildirdiği ruhsattan faydalanılır. Gusülde ağzın içini yıkamanın farz olmadığını bildiren Maliki veya Şafiî taklit edilir. Başka mezhebi taklit... Bir Hanefi'nin kendi mezhebine göre yapamadığı bir işi yapabilmesi için Şafiî'yi taklit etmesinde beis yoktur. Fakat bu işi yaparken taklit ettiği mezhebin şartlarını da yerine getirmesi gerekir. İhtiyaç olmadan ve şartlarını yapmadan taklit etmesi telfîk olur ki caiz değildir. (Merakıl-felah haşiyesi) Zaruret olmadan yapılan bir şey sebebi ile ibadet yapmakta güçlük olunca, bu farzı yapmak için başka mezhebi taklit etmek gerektiği (Redd-ül Muhtar, Mizan, Hadika, Berika, Fetava-i Hadisiyye, F.Hayriyye ve Mafüvat) gibi kıymetli kitaplarda yazılıdır. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Merhum A. Fikri Yavuz, ilmihaline, İmam-ı Serahsi, diş kaplatmaya fetva verdi diye yazmıştır. İmam-ı Serahsi, miladi 1090'da vefat ettiğine göre o devirlerde kaplama var mıydı? CEVAP: O devirde kaplama yoktu. Sallanan diş veya herhangi bir diş, gümüş veya altın tel ile birbirine bağlanırdı. Bunu kaplama olarak tercüme etmek büyük hatadır. Bundan daha büyük hata ise, bu büyük yanlışlığı bilip de susmaktır. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Yalanlar yazılır, âdetler ibadetlere karıştırılır ve Eshabıma dil uzatılırsa, doğruyu bilen herkese bildirsin! Doğruyu bilip de, gücü yeterken bildirmeyene, Allah lânet etsin!)[Deylemi] Diş yapımının tarihçesi hakkında Prof. Dr. Gazanfer Zembilci'nin (Tam Protezler) kitabının Tarihçe kısmında (Protez yapımının başlangıcı, 18. yüzyıla tesadüf eder. Bu yüzyılda çoğunlukla kuron [kaplama] ve köprü protezlerinin yapıldığı görülmektedir. Modern diş hekimliğinin kurucusu Fauchard, 1761 yılında ölmüştür. 1825'te Paris'te ilk sun'i diş yapılmıştır) deniyor. Görüldüğü gibi, İmam-ı Serahsi hazretleri, modern diş hekimliğinin kurulmasından 7 asır kadar önce yaşamış, tadbibkelimesini kullanmıştır. Tadbib etmek, tel ile şerit ile bağlamak demektir. Mesela Bezzâziyye'de, (Mushafın cildini tadbib etmek caiz ise de, altın ve gümüş yerine dokunmamak gerekir) buyuruluyor. Tadbib kelimesi, bütün yüzeyi kaplama demek olsaydı, Mushafı hiç ele almak caiz olmazdı. Demek ki etrafına metal şerit çevirmek demektir. Fıkıh kitaplarındaki, (Sallanan dişi altın ile tadbib etmek caizdir) demek, sallanan diş, altın tel veya şerit ile bağlanabilir demektir. Dişleri kaplatmak diye bir ifade yoktur. Nasbur-raye'den alınan iki hadis, yanlış tercüme edilerek diş kaplatmaya caiz deniyor. Sahabeden bir zat, (Uhud'da dişim kırılınca Resulullah, kırılan dişimin yerine, altın bir diş edinmemi emretti) ve (Hz. Osman da, sallanan dişlerini altın ile tadbib ettirdi) diyor. Yanlışlık, tadbib kelimesinin kaplatma diye tercüme edilmesinden ve altın diş edinmeyi de kaplama sanılmasından ileri gelmektedir. Yanlış yazanlar Sual: Bu vesikalara rağmen, (diş dolgusu gusle mani olmaz) diye niçin yanlış yazıyorlar? CEVAP: Diş dolgusu gusle mani değil diye yanlış yazanlar, üç gruba ayrılmaktadır: 1-Tadbib kelimesini kaplatmak sanıp, (İmam-ı Muhammed ve İmam-ı Serahsi diş kaplatmaya fetva verdi) diyenler, o devirde kaplamanın olmadığını bilmeyip Siyer-i kebire ve Mebsut'a iftira edenler. 2-Fıkıhtan haberi olmayıp, diş dolgu ve kaplamasını zaruret sanarak yaraya benzetenler. Ki bu ilmi bir benzetme değildir. 3- Dinde reformcular. İbni Hazm, Şevkani, Abduh, Reşit Rıza gibi mezhepsizleri örnek alıp, reformcu İsmail Hakkı İzmirli'yi, İttihatçıların getirdiği şeyh-ül-islamları mesela mason Musa Kazım'ı ve Üryanizade'yi delil gösterirler. Bir kısmı taklidi haram sayarak, bir kısmı da telfîkı savunarak birçok kimseyi dalalete sürüklemişlerdir. İzmirli'nin camileri kiliseye çevirmek, namazı kaldırmak için diğer reformistlerle hazırladığı rapor, birçok kitap ve dergilerde yer almıştır. Kadir Mısıroğlu ve Sadık Albayrak da bu raporu tenkit maksadıyla kitaplarına almıştır. Necip Fazıl Kısakürek, (İman ve İslâm Atlası), Yusuf Kerimoğlu ise (Emanet ve Ehliyet) isimli ilmihal kitabında, diş dolgusu olanların Şafiî'yi taklit etmeleri gerektiğini bildirmiştir. Dini konularda bilmeden konuşmanın vebali, fetva vermenin mesuliyeti çok büyüktür. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Fetva vermeye en cüretli olanınız, Ateşe [girmeye]en cüretli olanınızdır.) [Darimi], (Bilmeden fetva verene, yer ve gökteki melekler lanet eder.) [İbni Lal, İbni Asakir] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Tadbib kelimesinin manası
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Lisan-ül Arap lügat) kitabında tadbib kelimesi kaplamak demektir diyor. Tadbib kelimesi sadece altın diş veya tel edinmeyi değil tamamen kaplamayı içine almaktadır. O halde diş dolgusu caiz olmaz mı? CEVAP: Birincisi din lügatten öğrenilmez, tefsir ilmi, fıkıh ilmi lügatten anlaşılmaz. Kelimenin sözlük manası ile ıstılah manaları farklı olabilir. İkincisi tadbib kelimesi bugün kaplama manasında kullanılsa bile, o devirlerde [1200 yıl önce] kaplama anlamında değildi. Çünkü 12 asır önce diş kaplatmak diye bir şey yoktu. Olmayan şeyden nasıl bahsedilir ki? (Bu İmam-ı a'zam uçakta kitap okurdu) demeye benzer. O zaman uçak mı vardı? Tadbib, şerit ile, dadbe yani kapı sürgü demiri gibi, enli, yassı bir şey ile sarmak demek olduğu, Tahtavi'nin ve İbni Âbidin'in Dürr-ül-muhtar haşiyelerinde, tadbib edilmiş kürsi üzerine oturmayı bildirirken ve Dürr-ül-münteka ve Camiur-rumuz'da yazmaktadır. Bezzâziye ve Hindiyye'de diyor ki: (Gümüş ve altın şekiller ile süslenmiş kaptan yiyip içmek caizdir. Fakat, elini, ağzını gümüşe, altına değdirmemek lazımdır. İmameyn, böyle kapları kullanmak mekruhtur dedi. Tadbib edilmiş kap da böyledir. Kürsiyi ve hayvan semerini tadbib etmek caiz ise de, altın ve gümüş bulunan yerlerine oturmamak lazımdır. Mushafın cildini tadbib etmek caizdir. Fakat, altına, gümüşe dokunmamak lazımdır.) Görüldüğü gibi, tadbib etmek, bütün yüzeyi kaplamak demek değildir. Etrafına metal şerit çevirmek demektir. Fıkıh kitaplarında, (Sallanan dişi altın ile tadbib etmek caizdir) diyor. Bu söz, sallanan dişi, düşmekten korumak için altın tel veya şerit ile bağlamak caizdir demektir. Çünkü, bu tellerin altına su sızar. Hem de, gusül abdesti alırken, protez dişlerin çıkarıldığı gibi, tel ve şerit bağlar da yerlerinden çıkarılmakta, temizlenip, gusülden sonra yerlerine konulmaktadır. Çıkarılıp temizlenmezlerse, aralarında kalan yemek artıkları ağızda kötü koku ve tahribat yapar. (Sallanan dişi kaplatmak caiz olur) demek, fıkıh âlimlerine iftira olur. Çünkü, sallanan diş kaplanamaz, bağlanabilir. Bir de o devirlerde zaten kaplama diş diye bir şey yoktu. Bu açıkça imamlara iftiradır. Yalanın daniskasıdır. Fetva uydurmak! Şu halde (diş kaplatmak gusle mani olmaz) diye fetva uydurmak, gerçek bir din adamının yapacağı şey değildir. Hiçbir fıkıh kitabında, (çürüyen dişleri kaplatmak veya doldurtmak gusle mani olmaz) diye asla bir ifade yoktur. Üçüncüsü diyelim ki tadbib tamamen kaplama olsa bile, diş kaplaması ile ne ilgisi var? Çünkü o devirde diş kaplatması yoktu. Olmayan şeyin neyi savunulur ki? Diş kaplamasının tarihi bellidir. Diş dolgu ve kaplama tekniği 150 yıl önce başlamıştır. Sanki asırlar önce diş kaplatılıyormuş gibi A. Fikri Yavuz, (900 yıl önce diş kaplatmasına fetva verilmiştir) diyordu. Allah'tan korkmak lazım. 9 veya 12 asır önce diş kaplatma tekniği mi vardı? Denize düşen yılana sarılırsa da, fetvaya bunalan da ittihatçıların adamlarına mason Musa Kazım ve Üryanizade ve benzerlerine sarılmamalı, kuru bir inadı bırakmalıdır. Müslümanların yanlış ibadet etmelerine sebep olmamalıdır.
Fetva olsa, kim itiraz eder ki!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Diş dolgusu ve diş kaplatmasının caiz olduğuna dair İmam-ı a'zam ve İmameyn'in [İmam-ı Ebu Yusuf ve İmam-ı Muhammed'in] fetvaları var) deniyor. Böyle bir fetva var mı? CEVAP: Asla yoktur. İmam-ı a'zam hazretleri zamanında dolgu ve kaplama yoktu. Birisi kalkıp (İmam-ı a'zam bilgisayarla yazı yazardı) dese buna ne denir? Eğer deli değilse yalancı denir. Çünkü İmam-ı a'zam hazretleri miladi 767 yılında vefat etti. Yani vefat edeli 1200 yılı geçmiştir. 1237 yıl olmuştur. O zaman ne kaplama, ne de dolgu ne de bilgisayar vardı. Dolgu ve kaplama 1850 yılında meydana çıkmıştır. Şimdi, İmam-ı a'zam dolgu ve kaplamaya fetva verdi demek cehaletten başka şey değildir. İmameyn altın tel ile, İmam-ı a'zam da gümüş tel ile bağlamaya izin veriyor. Bu konu gusül bahsinde değil, altın gümüş kullanma bahsindedir. Bu imamların altın veya gümüşe izin vermesi madenlerin kullanılması için fetvadır. Gusül ile hiçbir ilgisi yoktur. Gümüş yüzük için de imamların fetvası vardır. Gümüş yüzük takmak erkeklere caiz buyuruluyor. Ama gümüş yüzük sıkı ise, altına su geçmiyorsa, gusül sahih olmaz. Gümüş yüzüğe caiz dendi diye, dar olan gümüş yüzüğün altını yıkamamak mı gerekir? İlim ahlâkına uymalı Sual: Hindiyye'deki: (Dişinde kovuk bulunup içerisinde, ya da dişlerinin arasında yemek kalırsa veya burnunda ıslak kir bulunursa, esah görüşe göre guslü sahih olur. İhtiyatlı olan, kovuktaki yemeği çıkarıp suyu oraya ulaştırmasıdır) ifadesine dayanarak, diş kaplatmanın gusle mani olmadığını söylüyorlar. Doğru mudur? CEVAP: Yanlıştır. İfadeyi kasten eksik almışlar. Hindiyye'deki, (Burnundaki kuru kir, gusle manidir) ifadesini almamışlar. Kovuktaki yemeğin altına su sızacağı için gusle mani değildir. Fakat hamurlaşmış yemek parçasının altına su geçmezse gusül sahih olmaz. Mülteka tercümesine de, diş dolgusu gusle mani değil diye uydurma bir ilave yapılmış. Bunların maksatları nedir ki? Vücudun içi yıkanmaz Sual: (Diş dolgusu gusle mani değildir. Çünkü vücudun içini değil, dışını yıkamak gerektiği gibi, dişin de içini değil, dış yüzünü yıkamak gerekir. Diş dolgusunun altını yıkamak gerekmez) diyorlar. Buna ne denir? CEVAP: Elbette dişin içi yıkanmaz. Öyle bir şey yapan da yok. İnsanın bir parmağı kökten kesilse, kesilen yer artık vücudun dışı olur, kesik yer yıkanmazsa abdest de gusül de olmaz. İnsanın kolu, bilekten kesilse, kesilen yer, artık vücudun dışı olmuş olur. Kesik yer yıkanmazsa abdest de gusül de olmaz. Diş de böyledir. Dişin yarısı kırılsa, kırılan yer, vücudun dışı sayılır. Dış kısmını da gusülde yıkamak farzdır. Fıkıh kitapları ağzın içinde, dişlerin arasında ve dişlerin üstünde iğne ucu kadar kuru yer kalırsa, gusül sahih olmaz diyor. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaş, (Tabiat ana, insanı özgür olarak doğurmuştur. "Şunu yapmak, şundan sakınmak gerekir" gibi, dini baskıların hepsi özgürlüğe zıt, tabiat kanunlarına aykırıdır. İnsan, tam özgür ve hoşgörülü yaşamalı) diyor. İnsan özgür olarak mı doğmuştur, tam özgür olarak yaşaması mümkün müdür? CEVAP: Arkadaşınız ya ateist veya onların etkisinde kalmış birisidir. Önce tabiat ana dediği şey nedir? Tabiat ana ne özgür, ne de esir bir şey doğuramaz. İnsanları yaratan Allahü teâlâdır. Allah'ın emirlerine de dini baskı denmez. O zaman Yaratanı beğenmemek olur. Tabiat kanunu da ne? Orman kanunu gibi bir şey mi? Tabiat bir kanun mu koymuş? Şimdi sorulan suale onun anlayacağı şekilde cevap verelim: İnsan, birçok yönden özgür değil, kadere mahkum olarak doğmuştur. Ne cinsiyetini [erkek-kız oluşunu], ne boyunu [uzun-kısa oluşunu], ne de akıllı-deli oluşunu kendisi tayin edemez. Kör, sağır, dilsiz, felçli, çolak, sakat olarak doğmasına engel olamaz. Demek ki, insanın doğuşunda özgürlük yoktur. Doğuşunda yok da, hayatı boyunca özgürlük elinde midir? Kız ise, kendisini erkek yapabilir mi? Cüce ise boyunu uzatabilir mi? Hiç uyumadan ömür boyu uykusuz kalabilir mi, aç, susuz durabilir mi? Ehliyetsiz şoförlük, diplomasız hakimlik, doktorluk yapabilir mi? Kendi kendine vali, bakan olabilir mi? Şu halde tam özgür yaşamak mümkün olmadığı gibi, başkasının hürriyetini engelleyen sınırsız özgürlük de zararlıdır. Özgürlük, her istediğini yapabilmek değildir. Suç işleyeni mahkum etmek, hürriyetlere engel olan birkaç anarşisti hapsetmek esaret değildir. Sadece başkasına değil, kendine de zararlı olmak özgürlük değildir. Mesela uyuşturucu maddeleri, vücuda zararlı olan şeyleri yasaklamak, özgürlüğe zıt olarak vasıflandırılamaz. Trafiğin düzgün olması için, kurallar koyarak, soldan gitmeyi yasaklamak özgürlüğe vurulan bir darbe değildir. Aslında özgürlüğü kolaylaştırıcı tedbirlerdir. Suçluyu affetmeyip cezasını vermek, hürriyete aykırı değildir. Kafesteki yılanı, halkın içine salmak, yılan için bir özgürlük sanılsa da, insanlık için bir felakettir. Bir caninin serbest bırakılması da, onun için özgürlük ise de, millet için hürriyet düşmanlığıdır. Netice olarak, her işte eşitlik ve tarafsızlık gibi, sınırsız özgürlük de hürriyet düşmanlığıdır. Hoşgörü ne? Hoşgörü ne? Sözlüklerde, (Her şeyi anlayışla karşılayarak, olabildiği kadar hoş görme durumu) deniyor. Dikkat edin, her şey deniyor. Her şeyi hoş görmek ne kadar yanlıştır. Her şeyi hoş gören insan olur mu? Bu sözlükleri yazanlar da, her şeyi asla hoş görmez. Sınırsız hoşgörü olmaz. Sözlükte özgürlük de şöyle tarif edilmiş: (Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya, bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu.) Özgürlük, şöyle tarif edilse belki biraz daha az zararlı olurdu: Özgürlük, kendine ve başkalarına zarar vermemek şartı ile, dilediğini yapma hürriyeti. Hayvan gibi başı boş olmayı istemek yanlıştır. Dinimiz, hürriyete de, hoşgörüye de, bir sınır koymuştur. Dünyada ve ahirette rahat yaşayabilmemiz için, "şunu yapmak, şundan sakınmak gerekir" gibi altın hükümleri vardır. Bunlara dini baskı demek çok yanlıştır. Mesela dinimiz, uyuşturucuları, alkollü içkileri, başkalarına zarar vermeyi yasaklamış, temiz olmayı, herkese iyilik etmeyi ve iyi insan olmayı emretmiştir. Bunları ihsan edip bildiren Allahü teâlâyı inkâr etmek nankörlük olmaz mı?
Resulullahı övmek bid'at olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mevlid okumaya bazıları bid'at diyor doğru mu? CEVAP: Vehhabiler, mezhepsizler, Resulullahı öven ve ondan şefaat isteyen Müslümanlara müşrik, yani puta tapan kâfir damgasını basıyorlar. Ülkemizde bunu açıkça söyleyemedikleri için, mevlide bid'at diyorlar. Resulullahı övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allah'ı sevmeyen rahatsız olur. Çünkü Allahü teâlâ Onu övmektedir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107] (Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.)[Sebe, 28] (Senin için bitmeyen, sonsuz mükafat vardır. Elbette sen en büyük ahlak üzeresin) [Kalem 3-4] (Rabbin sana [çok nimet] verecek, sen de razı olacaksın!)[Duha 5] (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin.) [Ahzab 56] Mevlidi, erkek kadın karışık olmadan, çalgı ve başka haram karıştırmadan, Allah rızası için okumak, salevat-ı şerife getirmek, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece, o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehabdır. (Ni'met-ül kübrâ, Hadika, M.Nasihat) Doğum gününe önem vermeyi Hıristiyanlar, Müslümanlardan öğrenip almışlardır. Mevlid okumanın kıymetli bir ibadet olduğunu bildirmek için İslam âlimleri çeşitli dillerde kitaplar yazmışlardır. Bunlardan on tanesi, Keşf-üz-zünun'da bildirilmektedir. İbni Hacer-i Hiytemi hazretlerinin En-Nimet-ül-kübraisimli mevlid kitabı ile İmam-ı Süyuti hazretlerinin Erreddü ala men enkere kıraetel mevlid-in-Nebi kitabı meşhurdur. Resulullahı çok övmek, mahlukların en üstünde olduğunu söylemek, Allahü teâlânın, sevgili Peygamberine verdiği üstünlükleri saymak ve Ondan şefaat istemek, büyük ibadettir. Buna karşı koymak, koyu bir cahillik, pek çirkin bir inattır. Resulullahı övmek, anmak lazım geldiğine delil olarak, Ahzab suresinin (Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin) mealindeki 56. âyet-i kerimesi yetmez mi? İslam âlimleri buyuruyor ki: Mevlid gecelerinde toplanarak, mevlid kasidesi okumak, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece, o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehaptır. Salihlere elbise ve benzeri hediye vermek, bu geceye hürmet etmek olur. Bunları Allah rızası için yapmak çok sevap olur. (İbni Battal maliki) Haram karıştırmadan... Mevlid cemiyetinde, salihleri toplayıp, salevat okumak, fakirleri doyurmak, her zaman sevaptır. Fakat, bunlara çalgı gibi haram karıştırmak büyük günah olur. (Allame Zahirüddin bin Cafer) Mevlid cemiyetinde, sadaka, hediye vermek, neşe ve sevinç göstermek, haram karıştırmadan mevlid kasidesi okutmak çok sevap olur. (Allame Nasirüddin) Haram şeyler karıştırmadan mevlid cemiyeti yapmak müstehaptır. (S.ibni Mace şerhi) Pazarlık etmeden, sırf Allah rızası için hatim veya mevlid okuyan hafızın, okutanın verdiği hediyeyi alması caiz olur. Kur'an okuyup hediye almayı meslek haline getirmemelidir! Zira âdet haline gelen hediye, şart edilen ücret gibidir. (Dürr-ül muhtar) Ücretle okunan Kur'andan ölüye sevap hasıl olmaz. (Hidaye)
Mevlid Müslümanların bayramıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mevlid ne demektir? CEVAP: Mevlid, doğum zamanı demektir. Mevlid Gecesi, Rebiul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gecedir. Peygamber efendimizin doğum günü, bütün Müslümanların bayramıdır. Resulullah dünyaya gelince, amcası Ebu Leheb'in cariyesi Süveybe, (Kardeşin Abdullah'ın oğlu oldu) diyerek kendisine müjde getirince, sevinmişti. (Ona süt vermek şartı ile, seni azat ettim) demişti. Bunun için, Ebu Leheb'in, her mevlid gecesinde, azabı biraz hafiflemektedir. Mevlid Gecesi sevinen, o geceye kıymet veren müminlerin pek çok sevap kazanacağı buradan da anlaşılmaktadır. Hafız Muhammed ibni Cezeri Şafii diyor ki: (Ebu Leheb rüyada görülüp, ne halde olduğu sorulduğunda, çok azap çekiyorum. Ancak, her yıl, Rebiul-evvel ayının 12. geceleri, azabım hafifliyor. Resulullah dünyaya gelince, müjde veren cariyemi sevincimden azat etmiştim. Bunun için, bu gecelerde azabım hafifliyor) dedi. Ebu Leheb gibi azgın bir kâfirin azabı hafifleyince, O yüce Peygamberin ümmetinden olan bir mümin, Onun doğduğu gece sevinir, malını uygun yerlere dağıtır, ziyafet verir, böylece, Peygamberine olan sevgisini gösterirse, Allahü teâlâ onu Cennetine sokar.) [M. Nasihat] Resulullah efendimiz, mevlid gecelerinde eshab-ı kirama ziyafet verir, dünyayı teşrifindeki ve çocukluk zamanındaki şeyleri anlatırdı. Hz. Ebu Bekir de, halife iken, eshab-ı kiramı toplar, Resulullah efendimizin dünyayı teşrifindeki olağanüstü hâlleri konuşurlardı. Bu gece, Resulullahın doğum zamanında görülen hâlleri, mucizeleri okumak, dinlemek, öğrenmek çok sevaptır. Bugün veya ertesi gün oruç tutmakta mahzur yoktur. Tutulması iyi olur, sevap olur. İslam âlimleri Mevlid Gecesine çok önem vermişlerdir. Hz. Mevlana, (Mevlid okunan yerden belalar gider) buyurmuştur. Mevlid Gecesi, Kadir Gecesinden sonra en kıymetli gecedir. Hatta, Mevlid Gecesinin Kadir Gecesinden de kıymetli olduğunu bildiren âlimler de vardır. El-mukni, el-miyar ve Tenvir-ül-kulub kitaplarında Mevlid Gecesinin Kadir Gecesinden kıymetli olduğu bildiriliyor. (Ed-dürer-ül-mesun) (Allah, bir kimseye söz ve yazı sanatı ihsan ederse, Resulullahı övsün, düşmanlarını kötülesin) hadis-i şerifine uyularak, asırlardır mevlid kitapları yazılmış ve okunmuştur. Resulullahı öven çeşitli mevlid kasideleri vardır. Meşhur olan ve Türkiye'de her zaman okunan mevlid kasidesini Süleyman Çelebi, 15. asırda yazmıştır. Bu kasidenin asr-ı saadetten sonra yazılması, bid'at olmasını gerektirmez. Çünkü Resulullahı övmek ibadettir. Her zaman Onu övücü kasideler, yazılar yazılabilir. Onları da okumak bid'at değil, sevap olur. Mevlid-i şerif okumak, Resulullahın dünyaya gelişini, Miracını ve hayatını anlatmak, Onu hatırlamak, Onu övmek demektir. Her müminin Resulullahı çok sevmesi gerekir. Bu da zaten imanın gereğidir. Çok sevmek kâmil mümin olmanın da alametidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Beni ana-baba, evlat ve herkesten daha çok sevmeyen, mümin olamaz.) [Buhari] (Bir şeyi çok seven, elbette onu çok anar.) [Deylemi] (Resulullahı seven de onu çok anar.) (Peygamberleri anmak, hatırlamak ibadettir.)[Deylemi] Bu ibadeti, şiir olarak söylemek daha tesirli olur. Resulullah efendimizin şairleri, camide, Resulullahı öven ve kâfirleri kahreden şiirler okurlardı. Peygamber efendimiz, bunlardan Hassan bin Sabit hazretlerinin şiirlerini çok beğenirdi. Buyurdu ki: (Hassan'ın sözleri, düşmanlara ok yarasından daha tesirlidir.)[M. Nasihat], (Allahü teâlâ, Resulünü övmek ve müdafaa etmek hususunda Hassan'ı, Ruh-ül-kuds [Cebrail aleyhisselam] ile takviye etmektedir.) [Buhari]
Bu ümmet çok faziletlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eski kavimler, mesela Ad, Semud, Nuh kavmi gibi, inanmayanlar, günah işleyenler daha dünyada iken çeşitli cezalara çarptırılıyor, maymun, domuz şekline sokulanlar oluyor, bazıları da tamamen helak ediliyordu. Şimdi de aynı günahlar işleniyor. Niye aynı akıbete maruz kalmıyoruz? CEVAP: Allahü teâlâ, Peygamber efendimizin hürmetine bu ümmetten, o cezalardan çoğunu kaldırmıştır. Muhammed aleyhisselam bütün peygamberlerden üstün olduğu gibi, ümmeti de diğer bütün ümmetlerden üstündür. Bir âyet meali şöyledir: (Siz, insanların iyiliği için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz.) [Al-i İmran 110] Musa aleyhisselam, bu ümmetin faziletini Tevrat'ta okuyunca, (Bu hayırlı ümmete beni peygamber olarak gönder) diye dua etti. Cenab-ı Hak da, (Onlar Ahmed'in ümmetidir) buyurdu. Hz. Musa (Ya Rabbi, Ahmed'in ümmeti için bu kadar nimet ihsan ettin, beni de onun ümmetinden eyle) diye dua etti. Hz. Musa gibi büyük bir peygamberin, bu ümmetten olmayı istemesi, Muhammed aleyhisselamın ve onun ümmetinin üstünlüğünü göstermektedir. (Tenvir) İncil'in aslında Muhammed aleyhisselamın vasıfları, üstünlükleri yazılıydı. Bunları bilen İsa aleyhisselam da, Musa aleyhisselam gibi, Muhammed aleyhisselamın ümmetinden olmak için çok yalvardı, dua etti ve bu duası da kabul oldu. Allahü teâlâ, Onu diri olarak göğe yükseltti. Kıyamete yakın tekrar yer yüzüne inecek, Muhammed aleyhisselamın dinine uyacak ve onu yayacaktır. Bu ümmetin üstünlüğünü bildiren bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Allahü teâlâ, bu ümmeti şu üç halden emin etti: 1- Bu ümmete Peygamberiniz, [diğer peygamberlerin kavimlerine yaptıkları gibi] beddua edip de mahvolacak değildir. 2- Kâfirler, [Ne kadar çok olursa olsun] bu ümmeti mahvedecek kadar galebe edemez. 3- Bu ümmet dalâlet üzerinde [sapık bir yolda, sapık bir mezhepte] birleşmez. Allahın rahmeti [salih] cemaatle beraberdir. [Salih] Müslümanların çoğunluğuna tâbi olun. Böyle Müslümanların çoğunluğundan ayrılan Cehenneme gider.) [Ebu Davud] Saygı ifadeleri Sual:Aşağıdaki ifadelerin anlamları nedir? Kimler için kullanılır? CEVAP: Anlamları ve kimler için kullanıldığıkarşılarına yazılmıştır: Aleyhisselam: Ona selam olsun demektir, Peygamber için söylenir. Aleyhimüsselam: Onlara selam olsun demektir, ikiden çok Peygamber için söylenir. Aleyhimesselam: İkisine selam olsun demektir,Peygamberler için söylenir. Radıyallahü anh: Allah ondan razı olsun demektir, bir erkek sahabi için söylenir. Radıyallahü anha: Allah ondan razı olsun demektir, bir kadın sahabi için söylenir. Aleyhimürrıdvân: Allah onlardan razı olsun demektir, Eshab-ı kiram için söylenir. Rıdvanüllahi teala aleyhim ecmain: Allahü teâlâ, hepsinden razı olsun demektir. Sahabe için söylenir. Rahmetullahi aleyh: Allah ona rahmet etsin demektir, bir âlim için söylenir. Rahmetullahi aleyha: Allah ona rahmet etsin demektir, kadın için söylenir. Rahmetullahi aleyhim: Allah onlara rahmet etsin demektir, âlimler için söylenir. Aleyhirrahme: Allah rahmet etsin demektir, genelde bir âlim için söylenir. Kuddise sirruh: Allah onun ruhunu mukaddes etsin demektir, evliya için kullanılır. Kaddesallahü esrarehüm: Allah onların ruhlarını mukaddes etsin demektir, evliya için söylenir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ehl-i sünnet kitaplarında, hem hayır şer Allah'tan deniyor, hem de kul işlediği günahlardan sorumlu deniyor. Bu çelişki değil mi? Günahları nefsimiz yaratmıyor mu? CEVAP: Ehl-i sünnette çelişki olmaz. Her şeyin yaratıcısı yalnız Allahü teâlâdır, başka yaratıcı yoktur. Nefsimiz bir şey yaratamaz. Nefsimizi yaratıcı bilmek mutezilenin görüşüdür. Nefsimiz insan ve cin gibi mükellef bir mahluk bile değildir. İnsan ölünce nefsi yok olacaktır. Mükellef bile olmayan ve yok olup gidecek bir şeye yaratıcı demek ne kadar yanlıştır. İmanın altı esasından birisi de, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna inanmaktır. Buna inanmayan Müslüman olamaz. Resulullahın vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: Her şeyi yaratan, terbiye eden, yetiştiren, her iyiliği yaptıran, gönderen hep Allahü teâlâdır. Kuvvet ve kudret sahibi yalnız Odur. O hatırlatmazsa, kimse, iyilik ve kötülük yapmayı irade, arzu edemez. Kulun iradesinden sonra, O da istemedikçe, kuvvet ve fırsat vermedikçe, hiçbir kimse, hiçbir kimseye, zerre kadar, iyilik ve kötülük yapamaz. Kulun istediği her şeyi, O da irade ederse, dilerse yaratır. Yalnız Onun dilediği olur. İyilik ve kötülük yapmayı, çeşitli sebeplerle hatırlatmaktadır. Merhamet ettiği kulları kötülük yapmak irade edince, O irade etmez ve yaratmaz. İyilik yapmak irade ettikleri zaman, O da irade eder ve yaratır. Böyle kullardan hep iyilik meydana gelir. Gazap ettiği düşmanlarının kötü iradelerinin yaratılmasını, O da irade eder ve yaratır. Bu kötü kullar, iyilik yapmak irade etmedikleri için, bunlardan hep kötülük hasıl olur. Demek ki, insanlar, bir alet, bir vasıtadır. Kâtibin elindeki kalem gibidir. Şu kadar var ki, kendilerine ihsan edilmiş olan 'İrade-i cüziyye'lerini kullanarak, iyilik yaratılmasını isteyen, sevap, kötülük yaratılmasını isteyen, günah kazanır. Allahü teâlâ, insanların istekli işlerini onların iradeleri ile yaratmasını ezelde dilemiştir. İşlerin insan iradesi ile yaratılması, ezeldeki ilahi irade ile yaratılması demektir. Farzı geciktirmek Sual: Okuduğum kitaplarda, (Farz borcu olanın, Şafii, Maliki ve Hanbeli'de sünnet ve nafile kılması haram) diyor. Sünnet ve nafile kılmak niye haram olsun ki? Namaz kılmak hiç haram olur mu? Bir de, (Bir namazı, vakti çıktıktan sonra kılan, 80 hukbe Cehennemde kalacaktır) ve (İki farz namazı bir araya getirmek, büyük günahtır) mealindeki bu iki hadis, kaza namazı kılmayı haram etmiyor mu? CEVAP: Farz borcu olanın, sünnet veya nafile kılması haram değildir. Haram olan, farz borcunu özürsüz geciktirmektir. Sünnet ve nafile kılarken, farz geciktirilmiş oluyor. Bunun için sünnet ve nafile kılmak haramdır deniyor. Namaz kılmak haram değil, farzın tehiri haram oluyor. Bir namazı kaza ettiği için değil, özürsüz namazı kazaya bıraktığı için günah işlemiş oluyor. Kaza kıldığı için günah işlemiş olmuyor. Sebepsiz geciktirdiği için günah oluyor. İki farzı bir araya getirmek de böyledir. Yani özürsüz farzı kazaya bırakıp onu bir vakit içinde kaza etmektir. Günah olan kaza etmek değil, kazaya bırakmaktır. Kazasını yapmak farzdır. İkindi namazını da akşama çok az kala bir zamanda kılmak tahrimen mekruh, hatta haramdır. Burada da namaz kılmak haram değil, o vakte geciktirmek haramdır. Yoksa akşama bir dakika kalsa da, ikindiyi kılmak farzdır. Ama zaruretsiz bu vakte bırakmışsa günah işlemiş olur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kimsenin Ehl-i sünnet itikadında olup olmadığı nasıl bilinir? CEVAP: Bilinmesi çok kolaydır. Çünkü Ehl-i sünnet itikadı bellidir. Bunlara inanan Ehl-i sünnettir, inanmayan bid'at ehli veya kâfir olur. Ehl-i sünnet itikadında önemli olanlardan bazıları şunlardır: 1-Amentü'deki altı esasa inanmak. [Hayrın, şerrin ve her şeyin Allah'tan olduğuna inanmak. İnsanda irade-i cüziye vardır. İşlediği günahlardan mesuldür.] 2- Amel, imandan parça değildir. Yani ibadet etmeyen veya günah işleyen mümine kâfir denmez. [Vehhabiler, (amel imanın parçasıdır, namaz kılmayan ve haram işleyen kâfirdir) derler.] 3-İman artıp eksilmez. [Parlaklığı artıp eksilir.] 4-Kur'an-ı kerim mahluk [yaratık] değildir. 5-Allah mekândan münezzehtir. [(Allah gökte veya Arş'ta) demek küfürdür.] 6-Ehl-i kıble tekfir edilmez. [Vehhabiler, kendilerinden başka herkese kâfir derler.] 7-Kabir suali ve kabir azabı haktır. 8-Gaybı yalnız Allah bilir, dilerse enbiya ve evliyasına da bildirir. 9-Evliyanın kerameti haktır. 10-Eshab-ı kiramın hepsi cennetliktir. [Rafiziler, (Beşi hariç sahabenin tamamı kâfirdir) derler. Halbuki Kur'an'da, tamamı cennetlik deniyor.] (Hadid 10) 11-Ebu Bekr-i Sıddık, eshab-ı kiramın en üstünüdür. 12-Mirac, ruh ve bedenle birlikte olmuştur. 13- Öldürülen, intihar eden eceli ile ölmüştür. 14- Peygamberler günah işlemez. 15- Bugün için dört hak mezhepten birinde olmak. 16-Peygamberlerin ilki Âdem aleyhisselam, sonuncusu Muhammed aleyhisselamdır. [Vehhabiler, Hz. Âdem'in, Hz. Şit'in, Hz. İdris'in peygamber olduğunu inkâr ederler. İlk peygamber Hz. Nuh derler. Liderlerine resul [Peygamber] diyen bazı gruplar da, (Nebi gelmez, ama resul gelir) derler. Bunun için de Resulüm diyen zındıklar türemiştir.] 17-Şefaate, sırata, hesaba ve mizana inanmak. 18-Ruh ölmez. Kâfir ve Müslüman ölülerin ruhları işitir. 19-Kabir ziyareti caizdir. İstigase, yani Enbiya ve evliyanın kabirlerine gidip, onların hürmetine dua etmek ve onlardan yardım istemek caizdir. [Vehhabiler ise buna şirk derler. Bu yüzden sünnilere ve şiilere müşrik, yani kâfir derler.] 20-Kıyamet alametlerinden olan Deccal, Dabbet-ül-arz, Hz. Mehdi'nin geleceğine, Hz. İsa'nın gökten ineceğine, Güneş'in batıdan doğacağına ve bildirilen diğer kıyamet alametlerine inanmak. İmam-ı a'zam hazretleri (Kıyamet alametlerine tevilsiz inanmalı) buyuruyor. Bir hadis-i şerif meali: (Güneş batıdan doğmadıkça, Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman eder, ama iman artık fayda vermez.) [Buhari, Müslim] Güneşin batıdan doğmasını, (Avrupa Müslüman olacak) diye tevil etmek, İmam-ı a'zamın sözüne aykırıdır. Hiçbir İslam âlimi tevil etmemiştir. Hâşâ Resulullah, bilmece gibi mi söz söylüyor? Böyle tevil etmek, (elma dersem çık, armut dersem çıkma) demeye benzer. Nitekim (Salat, duadır, namaz diye bir şey yok) diyenler çıkmıştır. O zaman ortada din diye bir şey kalmaz. Bir de Avrupa Müslüman olunca, iman niye fayda vermesin? Güneş'in batıdan doğması, ilmen de mümkündür. Dinsizler itiraz eder diye zoraki tevile gitmek gerekmez. Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarır, başka yörüngeye koyar. Dönüşü değişince, Güneş batıdan doğmuş olur. 21- Ahirette Allahü teâlâ görülecektir. 22-Kâfirler Cehennemde sonsuz kalır ve azapları hafiflemez, hatta gittikçe artar. 23- Mest üzerine mesh caizdir. 24-Sultana isyan caiz değildir. (Bu bilgiler, Fıkhı ekber, Nuhbet-ül-leali, R. Nasihin, Mek. Rabbani, F. Fevaid'den alınmıştır.) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir yerde şöyle bir hadis okudum: (Meşhur İslam âlimlerinden İmam Ahmed b. Hanbel ve Ebu Davud'un rivayetlerine göre beş vakit namaz kılmaya vakit olmadığını söyleyip "Bana öyle bir şey emret ki yaptığım zaman yeterli olsun" diyen Fudale'ye Hz. Muhammed sabah ve ikindi namazlarına devam etmesini, iki vakti kılmasının ona yeterli olacağını söylemiştir.) Yukarıda bildirilen hadis doğru mu? CEVAP: Böyle bir ifadeye rastlamadık. Uydurma olma ihtimali vardır. Çünkü İslam âlimleri Hz. Muhammed demez. Bunu yabancılar söyler. Ayrıca bu ifade, aşağıda bildirilen sahih hadislerin hepsine aykırıdır. Bir vakit namazı kasten terk etmek çok büyük günahtır. Böyle bir hadis varsa eğer, bu olay beş vakit namaz farz olmadan önce vuku bulmuş olabilir. Çünkü Miraçtan önce, yalnız sabah ve ikindi namazı vardı. Hac, namazdan on yıl sonra farz oldu. Mesela şu hadis-i şerifte, hacdan hiç bahsedilmiyor. Saçları dağınık biri [belki de İslamiyet'i öğrenmek için] gelip, Resulullaha sordu: (- Ya Resulallah İslam nedir? - Günde beş vakit namaz kılmaktır. - Beşten fazla değil mi? - Hayır, nafile kılmak isteyen kılabilir. Bir de yılda bir ay ramazan orucu vardır. - Bundan başka, oruç yok mu? - Nafile olarak tutmak isteyen tutabilir. Bir de zengin için malının zekatı vardır. - Bundan fazlası var mıdır? - İsteyen nafile olarak sadaka verebilir. - Vallahi ne fazla, ne de bundan noksan yaparım. - Bunları yapan kurtuluşa erer.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Nesai] Yahut sırf o söylenen şahsa ait özel bir durumdur, namaza alışana kadar ona öyle denmiş olabilir. Çünkü o zaman din yeni geldiği için, özel olaylar olabiliyordu. Mesela buna benzer bir olay şöyle idi: Bir genç, (Ya Resulallah, yalan, zina ve içkiyi bırakamıyorum. Ne buyurursunuz?) dedi. Resulullah efendimiz, (Yalanı benim için bırak) buyurdu. O genç, kabul edip gitti. Daha sonra, diğer iki günahı işlemek isteyince, (Bu günahları işleyip Resulullahın karşısına çıkınca, "işlemedim" desem yalan olur. Eğer "işledim" dersem, beni cezalandırır) diye düşündü. Diğer iki günahtan da vazgeçti. Namazın beş vakit olduğuna dair hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (İslam beş şey [temel] üzerine kuruldu: 1- Allah'a ve Muhammed aleyhisselamın Onun resulü olduğuna inanmak, 2- Her gün beş vakit namaz kılmak, 3- Senede bir kere malının kırkta birini Müslüman olan fakirlere zekat vermek, 4- Ramazan-ı şerif ayında her gün oruç tutmak, 5- Mekke'ye giderek, ömründe bir kere hac etmek.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai] (Beş vakit namaz kılanın hâli, evinin önünden akan suda beş defa yıkanan kimse gibidir. Nasıl böyle bir kimse kirden temizlenirse namaz kılan da küçük günahlardan öyle temizlenir.) [Buhari, Müslim, İ.Ahmed, Beyheki, Darimi, Taberani] (Hz. Cebrail inip, bana imamlık yaptı ve kendisi ile birlikte beş vakit namazı kıldım ve beş vakit namazla emrolundum.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Nesai] (Farz olduğuna inanıp, rüku, sücud, abdest ve vakitlerine riayet ederek beş vakit farz namaza devam edene Cennet vacib, Cehennem haram olur.) [Taberani]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namazın beş vakit olduğuna dair hadis-i şeriflerden bazıları: (Beş vakit namazı, ilk tekbire yetişerek kırk gün cemaatle kılana Cennet vacibdir.) [Ebu Ya'la] (Allah'tan korkun, beş vakit namazı kılın, [Ramazan ayında] oruç tutun, mallarınızın zekatını, isteyerek verin, âmirinize itaat edin, böylece Rabbinizin Cennetine girin.) [Tirmizi] (Allah için ibadetinizi ihlaslı yapın. Beş vakit namazı kılın, gönül hoşluğu ile malınızın zekatını verin, ramazan orucunu tutun, hacca gidin, böylece Rabbinizin Cennetine girersiniz.) [Taberani] (Allahü teâlânın ilk farz kıldığı şey beş vakit namazdır. İlk ortadan kalkacak olan da yine beş vakit namazdır. İlk sorgu da beş vakit namazdan olacaktır.) [Hakim] (Kıyamette herkes korku içinde iken korkmayan üç grup insandan biri, sırf Allah rızası için, her gün beş vakit namaza çağıran müezzindir.) [Taberani] (Allahü teâlâ beş vakit namazı emretti. Güzel abdest alıp, bunları vaktinde kılanı, rüku ve huşularını tamam yapanı affedeceğine söz verdi. Bunları yapmayan için söz vermedi. Onu dilerse affeder, dilerse azab eder.) [Ebu Davud, İbni Mace, Nesai, İ.Malik, İ.Ahmed] (Beş vakit namaz, güzelce kılan için Kıyamette nur, delil ve kurtuluş olur.) [İbni Nasr] (Allahü teâlâ buyurdu ki: "Beş vakit namazı farz kıldım. Şartlarına uyarak, vaktinde kılanı Cennete koyacağıma söz verdim. Kılmayana verilmiş bir sözüm yoktur.") [İbni Mace, Ebu Davud] (Beş vakit namaz ve cuma namazı, gelecek cumaya kadar ve ramazan orucu, gelecek ramazana kadar yapılan günahlara kefarettir. Büyük günah işlemekten sakınanların küçük günahlarının affına sebep olur.) [Müslim, İ.Ahmed] (Mirac gecesi, 50 vakit namaz farz oldu. Sonra beş vakte indirildi.) [Buhari, Müslim, İ.Ahmed] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Bende söz ve hüküm asla değiştirilmez. Bu beş vakit namaz karşılığında elli vakit namaz sevabı vardır.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai] (Bir kadın, beş vakit namazı kılar, orucunu tutar, kendini yabancılardan korur ve kocasına itaat ederse, Cennete istediği kapıdan girer.) [İbni Hibban] (Beş vakit namazı terk eden, Allah'ın hıfz ve emanından mahrum olur.) [İbni Mace] (Herkes bozulunca, beş vakit namazı cemaatle kılana her gün yüz şehid sevabı yazılır.) [İ.Nasr] (Beş vakit namazı cemaatle kılan, Sırat köprüsünü şimşek gibi geçer.) [Taberani] (Beş vakit namazı kılan, Ramazan orucunu tutan, zekat veren ve büyük günahlardan sakınan herkese, kıyamette, Cennetin sekiz kapısı açılır. Dilediği kapıdan girer.) [Hakim] (Beş vakit namazlardan sonra yapılan dua kabul olur.) [Buhari] (Beş vakit namaza devam edin, çünkü küçük günahlara kefaret olur.) [Taberani] (Kitab ehli olan bir kavme vazifeli olarak gittiğin zaman, önce, Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şehadet etmeye davet et. Bunu kabul ederlerse, Allah'ın günde beş vakit namazı farz kıldığını haber ver. Bunu da kabul ederlerse, Allah'ın kendilerine zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen bir sadakayı [zekatı] farz kıldığını söyle.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud] (Beş vakit namazı kılan, ramazan orucunu tutan, zekatını veren ve yedi büyük günahtan kaçan kimseye, Cennetin bütün kapıları açılıp, "Selamet ve emniyet içinde gir" denilir.) [Nesai] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hoparlörden çıkan sese âmin diyenin namazı bozulur deniyor. Halbuki ben ilmihallere baktım, namazı bozanlar arasında hoparlör yazmıyor. Hoparlörden çıkan sese âmin demek niye namazı bozuyor ki? Hoparlörle sesin yükseltilmesinin ne mahzuru olur ki? CEVAP: Her ilimde olduğu gibi, fen ilminde de, o işin uzmanı söz sahibidir. Dinimiz de buna kıymet verir. Çünkü fen ilimleri, İslami ilimlerin bir koludur. Dinî bilgilerde ise edille-i şeriyye esastır. Fen bilgileri bunlara göre açıklanır. Müslüman ve uzman bir doktor, bu hasta guslederse ölür diyorsa, teyemmüm gerekir diyorsa, o doktora inanılması gerektiğini, diğer fen işlerinde de durumun böyle olduğunu dinimiz bildiriyor. Hoparlörden çıkan ses, nakli seda mı, aksi seda mı, yoksa başka bir ses mi, bunu ancak uzmanı bildirir. Bütün uzman mühendisler bildiriyor ki: (Hoparlörden çıkan ses, nakli seda değildir. Hoparlör, sesi yükseltici bir alet değildir. Yankı da değildir. İmamın sesi, hoparlöre verilince, elektrik ve mıknatısın hasıl ettiği bir ses haline dönüşüyor. Duyulan ses, imamın sesi değil, elektrik ve mıknatısın hasıl ettiği sestir. Yani hoparlörden çıkan ses, elektrik tesiriyle hasıl olan mıknatıs kuvvetlerinin titreyerek demir levhanın husule getirdiği sestir. TV ekranındaki resim, imamın bizzat kendisi değil, görüntüsüdür. TV'deki ses de, imamın bizzat kendi sesi değil, sesin benzeridir.) Bütün uzmanlar böyle söyleyince, dinin emri gereği onlara inanmak gerekir. Helal olan üzüm şırası, alkol haline, şarap haline dönüşünce, o sıvı haram oluyor. Yok bu üzüm şırası diye inat etmek cahillikten başka şey değildir. Şarap da sirkeleşince helal oluyor. Şarap nasıl helal olur demek de cahilliktir. Yine uzman kimyager, (Necis yağ, mesela domuz yağı sabun haline dönüşse temiz olur) diyor. Evet bütün uzmanlar ne diyor? (TV'deki konuşan kimsenin resmi bizzat kendisi olmadığı gibi, sesi de bizzat kendi sesi değil, benzeridir) diyorlar. Şimdi gelelim dini hükmüne. İbni Abidin'de diyor ki: "Başkasının sesine âmin diyenin namazı bozulur." Hoparlörden çıkan ses de, başka bir ses olduğuna göre, ona âmin diyenin namazı bozulur. Demek ki, namazı bozanların arasında başka bir sese âmin demek de var imiş. İnsan bunu bilmeyince, (Hoparlör sesi yükseltiyor ne büyük nimet. Herkes biliyor, siz bilmiyorsunuz) diyerek cahilliğini gösterir. (Herkes öyle diyo) demekle, çoğunluk dinde ölçü olmaz. Şaraptan yapılan sirkeye herkes haram dese de sirke helaldir. Dinde çoğunluğa uymak değil, hakka, doğruya uymak gerektiği bildiriliyor. Bir âyet meali şöyledir: (İnsanların çoğuna uyarsan, seni Allah yolundan saptırırlar.) [Enam 116] Allah diyen kalmasa da... Herkes dinsizleşse, Allah diyen kalmasa da tek başına Allah demeli. Herkes ibadetlerde hoparlör sünnet dese de, sünnet olmadığını, bid'at olduğunu bilmeli. Dünyanın çoğunluğu, zina suç değildir dese de, haram olduğunu bilmeli. Hoparlör bid'atine güzel demek ne kadar çirkindir. İbadetlere bid'at sokmakla daha güzel ibadet edilmiş olmaz. (İbadetleri bizim gibi yapmayanlar, bizden değildir) hadis-i şerifini düşünerek, ibadetlere bid'at karıştırmaktan çok sakınmalıdır! Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Bid'atten sakının; çünkü her bid'at dalalettir.) [İbni Asakir]
28.04.2005
.Soğuk Cehennem (Zemherir)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ateistler, "İslamiyet sıcak bölgede olduğu için insanlar ateş ile korkutulmuştur. Kutuplarda gelseydi, soğuk azaplardan bahsedilirdi. Şimdi din kitaplarında niye soğukla azaptan bahsedilmiyor" diyorlar. Bazı kimseler de "Şeytan ateşten yaratıldığı için Cehennem ateşi onu yakamaz, onun için şeytan, açıkça meydan okuyor"diyorlar. Yine bir zat da, "Kâfir, yaptığı kötü amellerle cezayı hak etmiş ise de, bu amellerinin cezasını çektikten sonra, zamanla ateş ile ülfet peyda eder ve artık ateş ona azap edemez" diyor. Bu konuda dinimizin hükmü nedir? CEVAP: Önce şunu bilmek gerekir. Allah'ın kudreti sonsuzdur. Kudreti sınırlı olan ilah olamaz. Allah kâfirlere azap etmekten aciz değildir. Kâfirlerin azapları hafiflemez, aksine artar. Bu konudaki âyetlerden birkaçının meali şöyledir: (Onların azapları hiç hafifletilmez.)[Bekara 86] (Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların lâneti kâfir olarak ölenlerin üzerinedir. Lanette temelli kalırlar, azapları da hafifletilmez ve geciktirilmez.) [Bekara 162] (Orada temelli kalırlar, azapları hafifletilmez ve geciktirilmez.) [Al-i İmran 88] (Onların azapları hafifletilmez ve tehir de edilmez.) [Nahl 85] (Kâfirler öldürülmez ki ölsünler, Cehennem azabı da biraz olsun hafiflemez.) [Fatır 36] (Ateşte olanlar, Cehennemin bekçilerine, "Rabbinize yalvarın da hiç değilse bir gün, azabımızı hafifletsin" derler. Halbuki kâfirlerin yalvarması boşunadır.)[Mümin 49,50] (Orada devamlı kalırlar, azapları hafifletilmez, kurtuluş ümitleri de yoktur.) [Zuhruf 75] Cehennem azabı sadece ateş değildir. Birçok azap çeşitleri vardır. Bazıları şöyledir: 1-Soğukla azap, 2-Yılan ve akreplere sokturmak, 3-Başa topuzlarla vurmak, 4-Aç bırakmak, 5- Zakkum yedirmek, 6-Vücutlarını büyültmek, 7-İrinli su içirmek, 8- Gayya kuyusuna atmak. 9- Uçurumlardan yuvarlamak, 10-Zifiri karanlıkta azap, 11-Pis kokulara maruz bırakmak, 12-Azapları her gün artırmak. 13- Sonsuza kadar katlanarak azap etmek. Kadızade Ahmed efendi buyuruyor ki: Cehennemde bir yere Zemherir denir, yani, soğuk Cehennemdir. Soğukluğu pek şiddetlidir. Bir an dayanılmaz. Kâfirlere, bir soğuk bir sıcak, sonra soğuk, sonra sıcak Cehenneme atılarak, azap yapılacaktır. (Amentü şerhi) Cehennemde çok soğuk Zemherir azapları bulunduğu, Kimya-i saadet ve Dürret-ül-fahire kitabında yazılıdır. Buhari, Müslim, İbni Mace ve diğer hadis kitaplarında, yazın sıcaklığı sıcak Cehennemin nefesinden, kışın soğukluğu da Zemherir Cehennemin nefesinden olduğu bildiriliyor. Reşahat kitabında deniyor ki: Zemherir denilen soğuk Cehennemin azabı çok şiddetlidir. Ateş ateşi yakar! İlk insan topraktan, diğer insanların bedenleri toprak maddelerinden meydana geldi. Ama insan, et ve kemiktir, toprak değildir. Şeytan da ateş ve havadan yaratılmışsa da ateş ve hava değildir. (Eşbah) Allahü teâlânın, şeytana soğuk Cehennemde de, sıcak Cehennemde de azap etmeye gücü yeter. Demir testere demiri kestiği gibi, ateş de ateşi yakar. Bugün fen ilmine vakıf olanlar, cisimlerin elementlerden meydana geldiğini bilir. Mesela, yanıcı hidrojen gazı ile yakıcı oksijen gazının terkibiyle su meydana gelir. Su ise, kendini meydana getiren oksijen ve hidrojene hiç benzemez. İnsan topraktan, şeytan ateş ve havadan yaratıldığı halde, yaratılış maddelerine benzemez. (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimin birçok yerinde, (Ve hüve ala külli şey'in kadir=Onun her şeye gücü yeter) buyuruluyor. İki âyet meali şöyledir: (Göklerin ve yerin hükümranlığının Allah'ın olduğunu elbette bilirsin. O dilediğine azap eder, dilediğini bağışlar. Allah her şeye kadirdir.)[Maide 40] (Allah, sana bir sıkıntı verirse, Ondan başkası gideremez. Sana bir iyilik verirse, onu başkası engelleyemez. O, her şeye kadirdir.)[Enam 17] Cehennem azapları çeşit çeşittir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Yakıtı insan ve taş olan ateşten sakının. O ateş kâfirler için hazırlanmıştır.) [Bekara 24] (Zakkum ağacı, günahkârların yemeğidir. O, karınlarda maden eriyiği gibi, suyun kaynaması gibi kaynar. "Suçluyu yakalayın, Cehennemin ortasına sürükleyin, sonra başına azap olarak kaynar su dökün" denir.) [Duhan 43-50] (Elbette zakkum ağacından yiyeceksiniz. Karınlarınızı onunla dolduracaksınız; kaynar sudan içeceksiniz; susamış develerin suya saldırışı gibi içeceksiniz. İşte ceza gününde onlara sunulacak ziyafet budur!) [Duhan 52-56] (Cehennemde ona irinli su içirilir! O suyu yudumlar, ama yutamaz. Ölüm [öldürücü azap]ona her yönden gelirse de, ölüp kurtulamaz, arkasından çetin bir azap gelir.) [İbrahim16,17] (Âyetlerimizi inkâr edenleri ateşe sokarız; onların derileri yandıkça, daha fazla acı duymaları için derilerini değiştiririz. Allah güçlü ve hakîmdir!) [Nisa 56] {Onların derileri değişmese de Allah'ın azap etmeye gücü yeter. Ancak yeni deriler yaratarak azap edecektir.} (Onların azaplarını kat kat artıracağız.) [Nahl 88] {Cennette, müminlere nimetleri her gün kat kat artırıldığı gibi, Cehennemde de kâfirlere her gün azapları katlanır. Katlanarak çoğalan azaplar sonsuza kadar böyle devam eder. Bu Allah için güç bir şey değildir. Ol demesi yeterlidir.} (Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insan ve taş olan ateşten koruyun.) [Tahrim 6] {Düşünün, taşı yakan ateş, deri ile ülfet mi kurar?} Bu âyeti dinleyen bir genç, bu nasıl taş diye sorunca,Resulullah, (O taşlardan biri bir dağ üstüne konsa, bütün dağlar [bütün dünya] kül olur) buyurdu. (İbni Ebiddünya) İlham senet değildir! Yukarıdaki âyet-i kerimeleri açıklayan hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Cehennemliklere ateş dokununca, yakıp kömür eder.)[Müslim] (Cehennemde yılanın soktuğu kimse, 70 yıl acısını çeker.) [İ. Ahmed, Taberani, Hakim] (Eğer dünyaya Cehennemden bir kıvılcım gelse, doğu batı her yeri yakardı.) [Taberani] (Cehennemin demir topuzu ile, bir dağa vurulsa, dağ parçalanır kül haline gelir.) [Hakim] Yukarıdaki âyet ve hadisler, Allahü teâlânın her şeye gücü yeteceğini, azap etmekten aciz olmadığını, kâfirlere artırarak sonsuza kadar çeşitli şekillerde azap edeceğini göstermektedir. Bazı şeylere güç yetiremeyen, ilah olamaz. "Deri ateşle ülfet eder, artık ateş yakmaz" sözü eğer ilhamla söylenmemişse büyük bir sapıklık olur. İlhamla söylenmişse söyleyen mazur olur, ancak ona inananlar felaketten kurtulamaz. Çünkü ilham dinde senet değildir.
.Cennetteki en büyük nimet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Cennet nimetleri yalnız bedene mi olacaktır? Allah'ı dünyada gören olmuş mudur? Ahirette herkes görecek midir? Çok kimse ben görmediğime inanmam diyor. CEVAP: Cennet nimetlerini, lezzetlerini yalnız bedenin lezzeti zannetmek yanlıştır. Dünyada yükselmeye başlayan bir ruh, bedenden ayrılınca, kıyamete kadar, her an, yükselmeye devam eder. Cennette beden, sonsuz kalabilecek evsafta dünyadakinden bambaşka özellikte var olacaktır. Yükselmiş olan ruh, bu ceset ile birleşerek kıyamet hayatı başlayacaktır. Cennette, bedenin ve ruhun çok farklı nimetleri, lezzetleri olacaktır. Yüksek olanlar, Cennette de ruhun lezzetlerine önem vereceklerdir. Ruhun lezzeti, bedenin lezzetlerinden çok farklı ve çok fazla olacaktır. Ruhun lezzetlerinin en tatlısı, en yükseği de, Allahü teâlâyı cemal sıfatı ile görmek olacaktır. Cennet lezzetlerinin tadını alabilmek için, önce acı, sıkıntı çekmek lazım değildir. Çünkü, Cennetteki bedenin yapısı, dünyadaki gibi değildir. Dünyadaki beden, yok olacak bir halde yaratıldı. Takriben yüz sene dayanacak kadar sağlamdır. Cennetteki beden ise, sonsuz kalacak, hiç yıpranmayacak sağlamlıktadır. Aralarındaki benzerlik, insan ile, aynadaki hayali arasındaki benzerlik gibidir. İnsan aklı, kıyametteki varlıkları anlayamaz. Akıl, his organları ile duyulanları ve bunlara benzeyenleri anlayabilir. Cennet nimetlerini, lezzetlerini, dünyadakilere benzetmek, onlar üzerinde mantık, fikir yürütmek insanı, yanlış sonuçlara götürür. Bilinmeyen şeylerin, bilinen şeylere benzetilmesi bâtıldır. Allahü teâlâyı, dünyada baş gözü ile görmek caiz ise de, kimse görmemiştir. Peygamber efendimiz Miracda ahirete giderek görmüştür. Allahü teâlâ, kıyamette, mahşer yerinde, kâfirlere kahır ve celal ile, yani azap edici olarak; salih müminlere ise, lütuf ve cemal ile yani büyük bir nimet, büyük bir zevk olarak görünecektir. Cennette de, cemal sıfatı ile görünecektir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Kıyamet günü ışıl ışıl parlayan yüzler, [müminler]Rablerine bakacaklardır.) [Kıyamet 22, 23] Meşhur bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Gökteki şu ayı nasıl net görüyorsanız, [siz müminler Cennette] Rabbinizi, böyle açıkça göreceksiniz.) [Buhari, Müslim, İbni Mace, Tirmizi, Ebu Davud, Nesai, İ.Ahmed, İbni Huzeyme, İbni Hibban] Kâfirler, Cennete giremeyecekleri için cemal sıfatı ile Allahü teâlâyı görme nimetinden mahrum kalacaklardır. Bir âyet meali şöyledir (Onlar [kâfirler] o gün Rablerini [cemal sıfatı ile]görmekten mahrumdur.) [Mutaffifin 15] Allah'ı cemal sıfatı ile görmek büyük nimettir. Cennetteki bütün nimetlerden daha üstündür. Kâfirlere ise, Cennet haram olduğu için bu büyük nimetten mahrum kalacaklardır. Kâfirler, ahirette Allah'ı kahır sıfatı ile göreceklerdir, ancak bu görme bir nimet değil, büyük bir azap olacaktır. Dünyada çekilen bütün azaplardan daha büyük bir azap olacaktır. Mutezile fırkası ahirette de Allah görülemez demiştir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihalde, (İslamiyet'te, ilim, ahlak, doğruluk, adalet üzerine dayanan ve tam liberal olan demokratik devletler kurulmuştur) deniyor. Liberal ekonomi, beşeri bir sistem değil midir? CEVAP: Batılılar, çeşitli ekonomik sistemleri incelemişler, özel ve hür teşebbüs bulunduğu, serbest rekabete imkan verdiği için İslam'ın serbest ekonomi sistemini beğenmişler ve bunu kendilerine mal etmişlerdir. Bir de buna isim bulmuşlar, adına Liberal ekonomi demişlerdir. [Liberal, eli açık, kerim, cömert, hürriyet taraftarı, hürriyete uygun gibi manalara gelir.] Liberal kelimesinin ifade ettiği manalar, dinimize aykırı değildir. Ama batının elinde, Adam Smithe ve faizci zihniyete göre değişik şekiller almıştır. Dinimizde ihtikâr, karaborsa, faiz gibi şeyler yoktur. Şu halde, İslam ekonomisi, ilme, ahlaka, doğruluğa, adalete, hürriyete dayanan bir sistemdir. Bunu günümüzde en iyi şekilde Liberal kelimesi anlatmaktadır. Bu güzel sistemi başka bir kelime ile anlatmak yerleşmediği için bu kelime kullanılmaktadır. Sırf kelimeden dolayı yanlış aramak yanlıştır. Batı, İslami sistemlerin hepsini kullansa, hepsine de kendine göre birer isim bulsa, biz de o isimleri alsak ne çıkar? Dinimizde bu manada kelime değil, mahiyet mühimdir. Mesela efendi kelimesi Yunancadır. Bugün Türkçe'ye o kadar yerleşmiş ki, en çok saygı duyduğumuz zatlar için kullanıyoruz. Mesela Peygamber efendimiz diyoruz. Batıdan gelmiş diye efendi kelimesini kullanmamak yanlış olur. Batılı, Müslümanların bulunduğu bir çok keşifleri, matematikteki, cebirdeki, tıptaki ve daha başka ilimlerdeki buluşları kendilerine mal etmiştir. Bunları batı bile bulsaydı, Müslümanların onlardan almalarında bir mahzur yoktu. (Fen ve sanat müminin kaybettiği malıdır, nerede bulursa alsın!) ve(İlim Çin'de de olsa alın) hadis-i şerifleri, dünyanın en uzak yerinde, hatta kâfirlerde bile olsa ilim öğrenmeyi emretmekte, batıdan gelme diyerek fenni reddetmemek gerektiğini bildirmektedir. Liberal ekonomi gibi, Cumhuriyet sistemleri de farklı uygulanmaktadır. Mesela Rusya'da komünizm, İngiltere'de krallık, Libya'da sosyalizm, Mısır ve Suriye gibi yerlerde ise gayrı İslami bir idare şekli olarak uygulanmaktadır. Nasıl ki, beşeri sistemlerin başına İslam kelimesini koymakla mesela "İslam Cumhuriyeti" demekle, o sistemin İslami olması mümkün değilse, liberal kelimesini de, Müslümanlar kullanmakla, dine aykırı bir şey yapmış olmazlar. Cemaatin hali Sual: Yatsı namazında evdekilere imam oluyorum. İmam-ı rabbani hazretleri, (Rükuda ve secdelerde tesbih en az üç kere, en çoğu on birdir. İmam için ise, cemaatin haline göredir) buyuruyor. Ben de buna göre namazda Yasin gibi uzun sureler okuyorum. Mahzuru var mı? CEVAP: Namazda Kur'an-ı kerimi sünnet olan miktarda okumalı. Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (İmam olan zat, namazı uzatmadan hafif kıldırsın. Cemaatin içinde, küçük, yaşlı, hasta ve ihtiyaç sahibi bulunabilir. Yalnız kılarken dilediği kadar uzatabilir.)[Buhari, Müslim] (İmam cemaatin hâline göre okur) demek, sünnet miktarından bile az okuyabilir demektir. Mesela cemaat yatsının sünnetini kılmayalım diyorsa, çok kısa sure oku diyorsa, o şekilde hareket edilir demektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz kılan biriyim. Namahreme bakmak veya başka bir günah işlemek istendiği zaman, bundan korunacak bir dua var mıdır? CEVAP: Evet vardır. Ancak doğru kılınan namazın, her kötülükten koruduğu Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. Onun için ilkönce namazı doğru kılmaya çalışın. Namazın farz, vacib, sünnet ve müstehablarına riayet edin. Mekruhlarından kaçının. Böyle namaz kılan kimse elini harama uzatamaz. Duaya gelince, Allahü teâlâyı zikretmeli, yani anmalı, hatırlamalı. Mesela La ilahe illallah demeli. Allah'ı anmadan gaflet içinde yaşayana şeytan musallat olur. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Rahman olan Allah'ı zikretmekten gâfil olana, yanından ayrılmayan bir şeytan musallat ederiz.) [Zuhruf 36] Şeytan, insana musallat olup da günaha teşvik edince, hemen Allah'ı zikretmeli yani kelime-i tevhid okuyarak, estağfirullah diyerek, La havle... okuyarak Allah'ı anmalıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Şeytan, Allah zikredilince, kaçar, zikredilmezse, vesvese vermeye devam eder.) [Ebu Ya'la] Her zaman Allah zikredilirse, şeytan musallat olamaz. Şeytanın şerrinden ve vesvesesinden kurtulmuş olunur. Zaten şeytan gâfillere musallat olur. İyilere bir zararı dokunamaz. Allahü teâlâ şeytana diyor ki: (Benim kullarıma senin hakimiyetin yoktur, onlara musallat olamazsın.) [İsra 65] İyiler de, kötüler de, Allahü teâlânın kulu olduğu hâlde salihler için (Benim kulum) buyuruyor. Demek ki Rabbimizin (Benim kulum) dediği salih kimselere şeytan musallat olamıyor. Paraya, kötü arzularına kul olanlara şeytan musallat oluyor. Casiye suresinde (Hevasını ilah edinenler) tabiri geçiyor. Yani kötü arzularının kulu olanlar buyuruluyor. Kişi neye tapıyorsa onun kuludur. Ezelle ebed Sual: Peygamberimiz Miraca çıkınca, Cennet ve Cehennemde insanların başına gelenleri gördüğünü bildiriyor. İnsanlar Cennete ve Cehenneme kıyamet kopup hesaptan sonra gitmeyecekler mi? Bu nasıl oluyor? CEVAP: Zaman ve mekan mefhumu yaratıklar yani insanlar içindir. Yaratan yani Allahü teâlâ için değildir. Zamanları, mekanları her şeyi o yaratmıştır. İnsanlara göre olan ezelle ebedi birleştirip Cennetin Cehennemin insanlarla nasıl doldurduğunu Habibine göstermiştir. Allahü teâlânın kullarının Cennetlik ve Cehennemlik olmasını bilmesi de böyledir. Allah ileride ne olacaksa bilir demek insanlara anlatmak içindir. Yoksa Allah için zaman diye bir mefhum yok, ilerisi gerisi diye bir şey yok. Gelecek geçmiş insanlar içindir. Allah hepsini bir anda görüyor, biliyor. An kelimesi de Allah için söylenmez, ama başka kelime olmadığı için böyle söyleniyor. Zaruret olunca Sual: Hanefi mezhebindeyim. Senelerdir namaz kılıyorum. Ancak şimdi iş yerinde bir arkadaş, ağzında dolgu kaplama olanların Maliki mezhebini taklit etmeleri gerektiğini anlattı. Ben de kabul ettim. İşten ayrılamıyorum, burada da gusül imkanı yok. Eve gidene kadar öğle ve ikindi namazlarımı nasıl kılacağım? CEVAP: İlk fırsatta Maliki'ye göre gusletmeniz gerekir. İnsan tuvalette bile gusleder. Gerekirse öğle ile ikindi takdim ve tehir edilerek kılınır. Mukimken iki namazı cem edebilmek için Hanbeli'ye göre kılmak gerekir. İzin alma ve tuvalette bile gusletme imkanı yoksa, zaruret olduğu için, mevcut guslünü Maliki'ye göre aldım denir. Namazını da Maliki'ye göre kılar. Gusül imkanı bulur bulmaz da Maliki'ye göre gusledilir. [Maliki'yi taklit ile ilgili geniş bilgi, www.dinibilgiler.org Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslam ve müslüman düşmanlarını dost edinenler, onlar gibi olur deniyor. Ama onları Müslüman yapmak için, onlarla olan dostluğumuz; sağlam imanımıza ne zarar verir? diyenlere ne demeli? CEVAP: Sağlam imanları olsaydı böyle yapmazlardı. Bu, namaz kılmayanın, 'kalbim çok temiz' demesine benziyor. Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Ey iman edenler, kafirleri dost edinmeyin! Onlar, [İslam düşmanlığında] birbirinin dostudur. Onları dost edinen onlardanolur. Allahü teâlâ, [kâfirleri dost edinip, kendine] zulmedenlere hidayet etmez.) [Maide 51] (Müminler, kâfirleri dost edinmesinler! Onları dost edinenler, Allah'ın dostluğunu bırakmış olur.) [Âl-i İmran 28] (Kâfirlere ve münafıklara karşı cihad et, onlara karşı sert davran.) [Tevbe 73] ([Eshab-ı kiram] kâfirlere karşı çetin, kendi aralarında merhametlidir.) [Fetih 29] (Gayri müslimleri dost ve yardımcı edinmeyin.)[Nisa 89] (Ey iman edenler, müminleri bırakıp da kâfirleri dostlar edinmeyin. [Onları dost edinerek] Allah'a, aleyhinizde apaçık bir delil mi vermek istiyorsunuz?)[Nisa 144] (Sizin dostunuz ancak Allah, Onun peygamberi ve namaz kılan, zekat veren ve rüku eden müminlerdir.) [Maide 55] Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (İmanın efdali hubb-i fillah, buğd-i fillah, yani Allah için sevgi, Allah için buğzdur.)[Taberani] (İmanın temeli, Müslümanları sevmek ve kâfirleri sevmemektir.) [İ.Ahmed] (Hz. Cebrail gibi ibadet etseniz, Müslümanları Allah için sevmedikçe ve kâfirleri Allah için kötü bilmedikçe, hiç bir ibadetiniz, hayrat ve hasenatınız kabul olmaz!) [Ey Oğul İlmihali] (Üç şey imanın lezzetini artırır: Allah ve Resulünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslüman'ı Allah rızası için sevmek, kâfirleri sevmemektir.) [Taberani] Cenab-ı Hak, Hz. İsa'ya buyurdu ki: (Yer ve göklerdeki bütün mahlukatın ibadetlerini yapsan, dostlarımı sevmedikçe ve düşmanlarıma düşmanlık etmedikçe, hiç faydası olmaz.) [K.Saadet] İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Muhammed aleyhisselama tam ve kusursuz tâbi olabilmek için, Onu tam ve kusursuz sevmek lazımdır. Tam ve olgun sevginin alameti de, Onun düşmanlarını düşman bilmektir. İslamiyet'i beğenmeyenleri sevmemektir. Sevgiye gevşeklik sığmaz. İki zıt şeyin sevgisi bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıt şeyin, aynı anda bir araya gelmesi, mümkün değildir.(1/165) Allahü teâlâyı sevmenin en büyük alameti, Müslümanları sevmek, gayri Müslimleri sevmemektir, yani Onun dostlarını sevmek ve düşmanlarını sevmemektir. (1/22) [Devamı var] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Kimleri dost edinmeli (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Resulullaha uymak demek, İslamiyet'e uymak ve küfrü ve kâfirliği yok etmeye çalışmaktır. Çünkü İslam ile küfür birbirinin zıddıdır, tersidir. Birinin bulunduğu yerde, öteki bulunamaz, gider. Bu iki zıt şey bir arada bulunamaz. Birisine kıymet vermek, ötekini aşağılamak olur. Kur'an-ı kerimde, Tevbe suresinin 73. âyetinde mealen, (Ey Resulüm, kâfirlere ve münafıklara karşı cihad et! Onlara sert davran) buyuruldu. Çok merhametli olan Peygamberine, kâfirlerle cihat etmeyi, onlara karşı sert davranmayı emrediyor. Bundan anlaşılıyor ki, İslam'a saldıranlara sert davranmak da, yüksek ahlakın gereğidir. İslam'a izzet vermek, kıymetini artırmak için, küfrü ve kâfirleri kötülemek, onları aşağı tutmak lazımdır. Böyle kâfirlere kıymet vermek, onları yüksek tutmak, İslamiyet'i ve Müslümanları kötülemek, aşağılamak olur. Kâfirlere kıymet vermek demek, onları üstün tutmak, karşılarında eğilmek olmakla beraber, onlarla birlikte bulunmak, konuşmak, görüşmek de, onlara kıymet vermek olur. İslam düşmanlarından, İslamiyet'e saldıranlardan, köpekten kaçar gibi kaçmak, onların pis ve alçak olduklarını bilmek lazımdır. İslam dinine saldıran, bir mevki', makam sahibi ise ve bir Müslüman'ın bu kimseye bir işi düşerse ve bu işi muhakkak onun yapması gerekirse, tuvalete gider gibi, işi bitirinceye kadar yanına gidilir. Fakat, yine o alçağa kıymet verecek bir şey söylenmez ve böyle bir hareket yapılmaz. Olgun bir Müslüman, onun yüzünü görmemek için, o işinden bile vazgeçer. Onun zehirli, zararlı sözlerini işitmekten, Cehennemlik yüzünü görmekten kurtulur. Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde böyle kâfirlerin kendisine ve sevgili Peygamberine düşman olduklarını bildiriyor. Allahü teâlânın ve Onun Resulünün düşmanları ile düşüp kalkmak, o alçaklarla arkadaşlık etmek büyük cinayet, çok çirkin bir suç olur. Bu kimselerle görüşmek, arkadaşlık etmek, çeşitli zararlara sebep olur. Bu zararların en küçüğü, insan onların arasında Allah'ın emirlerini yapamaz. Küfre sebep olan şeylerden kaçınamaz. Bu vazifeleri yapmaya sıkılır. Arkadaşlarından utanır, çok küçük görünen bu zarar, dikkat edilirse, pek büyüktür. Kâfirlerle arkadaşlık etmek, onlarla görüşmek, insanı Allahü teâlâya ve Onun Peygamberine düşman olmaya kadar sürükler. Bir kimse, kendini Müslüman sanır, kelime-i tevhid söyler, Müslüman'ım der. Halbuki kâfirlerle, görüşerek, onun Müslümanlığı, imanı saf kalmaz. Hatta, büsbütün gider de, farkında bile olmaz. (1/163) "Onu hemen değiştir" Urvetülvüska Muhammed Masum Faruki hazretleri buyuruyor ki: Hz. Ömer'e, (Hireli bir kâfir var. Çok zeki, yazısı da çok güzel, bunu kendine kâtip yap) dendi. Kabul etmedi. Aşağıdaki âyeti okuyup, (Mümin olmayan birini dost edinemem) dedi. Ebu Musel Eşari hazretleri anlatır: Halife Ömer'e (Gayri müslim kâtibim çok işe yarıyor) dedim. "Niçin bir Müslüman kâtip almadın? (Ey müminler, kâfirleri sevmeyin) âyetini işitmedin mi sen?" dedi. Ben de, "Onu dini için değil, kâtipliği için aldım" dedim. "Allahü teâlânın hakir ettiğine ikram etme! Onun zelil ettiğini aziz eyleme! Allah'ın uzaklaştırdığına yaklaşma" dedi. "Ama Basra'yı onunla idare ediyorum" dedim. "Kâfir ölürse ne yapacaksan, şimdi onu yap! Derhal onu değiştir"dedi. (3/55) Bir hadis-i şerif meali: (Allahü teâlâ, hakkı Ömer'in diline ve kalbine yerleştirdi.) [Tirmizi] Bildirilen âyet ve hadisler ile din büyüklerinin yazıları, kâfirleri sevmenin, onlarla arkadaşlık yapmanın caiz olmadığını açıkça göstermektedir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mestin ne kadarını mesh etmek farzdır? Sünnet üzere mesh nasıl yapılır? CEVAP: Meshin elin üç parmağı eninde ve boyunda olması farzdır.Yani bir kimse, yaş elinin dört parmağını mestin üstüne koymakla farz yerine gelmiş olur. Sünnet üzere mesh etmek için de, sağ elin yaş beş parmağı, sağ mest üzerine, sol elin parmakları da, sol mest üzerine, boylu boyunca yapıştırılıp, ayak parmakları üzerine gelen ucundan, bacağa doğru çekilir. Böyle yapınca sünnete de uyulmuş olur. Talebenin edebi Sual: Eski talebeler hocalarına karşı edebe nasıl riayet ederlerdi? CEVAP: Ahmed Yesevî hazretleri, buyuruyor ki: Talebenin hocasına karşı riayet etmesi gerekli şeylerden bazıları şunlardır: 1-Hocanın, talebelerin hepsinden efdal olduğunu bilmek ve ona tam tâbi ve teslim olmak. Ona uyarak, yiyip içmek veya uyumak, ona uymadan gece sabaha kadar namaz kılmaktan ve her gün nafile oruç tutmaktan daha faydalıdır. Zira birincisinde, uymak ve teslimiyet, ikincisinde ise, kendi kafasına göre hareket etmek vardır. 2-Talebe, uyanık ve dikkatli olmalı, hocasının söz ve işaretlerini anlamalıdır. 3-Hocasının bütün sözlerinden ve işlerinden razı olmalı ve ona itaat etmeli. 4-Hocasının özel hizmetinde veya emrettiği bir hizmeti yaparken gayet atik, dikkatli, ağırbaşlı olmalıdır. İsteksizlik, gevşeklik hâli, hocasının rızasızlığına sebep olabilir. Onun rızasızlığı, silsile yoluyla Resulullaha, gider. Zira İslam âlimleri Onun vârisleridir. 5-Sözünde sadık olmalıdır. Hocasının büyüklüğü hususunda hiçbir zaman şüpheye düşmemeli ki, şüphe onun felaketine sebep olabilir. 6-Hocasına itaatte ve teslimiyette çok titizlik göstermeli. 7-Hocasının ufak bir işareti ile bütün malını ve mülkünü fedaya hazır olmalı, bunda en ufak bir tereddüt hâli bulunmamalı. 8-Hocasına ait özel hâl ve sırları gizlemesini bilmelidir. 9-Hocasının bütün hareket ve sözlerini dikkatle takip edip bunlara uymakta gevşeklik göstermemeli. 10-Allahü teâlâya kavuşmak yolunda, kendisini vasıta yaptığı hocası için, her fedakârlığa hazır olmalı. Onu sevenlere dost olmalı, sevmeyenlere ve düşmanlarına sevgi göstermeyi öldürücü zehir bilmelidir. Kaderin suçu yok Sual:Şu Osmanlıca şiirde ne denmek isteniyor? Hep kesbindendir ki bu belaları çekersin Sa'yin deki noksanını atfı kader edersin CEVAP: Başına gelen belalar, çektiğin sıkıntılar, hep dine uygun olmayan yanlış işlerindendir. Yani işlediğin günahlar sebebiyle başına bunlar geliyor. Sonra da kader böyleymiş dersin, suçunu kadere yüklersin. Bu manada benim de bir nüktem var idi: Günahların yüzünden sıkıntılar çekersin Cahillikten suçunu kaderine yüklersin Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Her zikir namaz değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, "Kur'an der ki: (Beni zikir için/beni anmak için namaz kıl Taha 14), (Allah'ı çok zikredin/çok anın Ahzab 41) Namaz zikirdir yani Allah'ı anmadır. Bir kimse, çıplak da olsa, hayzlı da olsa, cünüp de olsa, Al?lah'ı anma olan temel öğe düşmez. Hiçbir şey, hiçbir durum namaza engel olamaz" diyorlar. Namaz için abdeste ve gusle ihtiyaç yok mu denmek isteniyor? CEVAP: Müslüman böyle iddiada bulunamaz, ancak münafık veya misyoner bulunabilir. Allah'ı an da nasıl anarsan an, çıplak, hayzlı ve cünüp olmak fark etmez denildiğine göre, namaza inanılmadığı anlaşılıyor. Maksat ise dini bozmaktır. Evet namaz Allah'ı anmaktır ama her Allah'ı anma işi namaz değildir. Bunun için, "Allah'ı anmak için gusle, abdeste ihtiyaç olmadığına göre, namaz da Allah'ı anmaktır, namaz için de gusle, abdeste ihtiyaç yoktur" demek, sinsi bir şekilde dini bozmaya çalışmak demektir. Dinimizde namaz kılmak için gerekli şartlar bildirilmiştir. 1- Hadesten taharet şartı: Cünüp olanın ve hayzı bitenin gusletmesi, su yoksa teyemmüm etmesi, abdestsiz olanın da abdest alması şarttır. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Cünüpken, gusledene kadar namaza yaklaşmayın.)[Nisa 43] (Ey iman edenler, namaz için yüzlerinizi, ellerinizi dirseklerinize kadar yıkayın, başlarınızı meshedip, topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüp oldunuz ise, gusledin.) [Maide 6] Hadesle ilgili çok hadis-i şerif vardır. Bazıları şöyledir: (Abdestsiz kılınan namaz sahih olmaz.)[Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud] (Temizlenmeden [abdestsiz, gusülsüz]kılınan namazı Allahü teâlâ kabul etmez.)[Müslim] (Dua rahmetin, abdest namazın, namaz da Cennetin anahtarıdır.) [Deylemi] (Kadın hayızlı iken namazı bırakır, hayzı bittikten sonra özür kanı devam ederse yıkanır, namazını kılar, orucunu da tutar. Fakat her namaz vakti girince abdest alır.)[Daremi] (Cebrail aleyhisselam, ilk vahyi getirince, abdesti ve namazı öğretti.)[Dare Kutni] (İki melek birinin kabrine gelip, ona şiddetli bir darbe vurdular. Kabir ateşle doldu. Adam bayıldı. Ayılınca, meleklere, "Neden bana vurdunuz" dedi . Melekler, "Sen temiz olmadığın halde namaz kıldın ve mazlûm birine imkanın varken yardım etmedin" dediler.)[Taberani] Deliller çok açık 2- Necasetten taharet: Elbisenin ve namaz kılınacak yerin temiz olması şarttır. (Hindiye) Bir âyet meali şöyledir: (Elbisen de temiz olsun.) [Müddessir 4] 3- Setri avret: Kadınların el ve yüz hariç her yerini namazda örtmeleri farzdır. (Redd-ül muhtar) Bir âyet meali: (Her secde edişinizde ziynetli[temiz, güzel] elbiselerinizi giyinin.) [Araf 31] 4- Vakit: Namaz vakti girmeden kılınmaz. Vaktin girmesi şarttır. (Halebi) Bir âyet meali şöyledir: (Namaz, müminlere belli vakitlerde farz kılındı.) [Nisa 103] 5- Niyet: Namaz kılacağına niyet etmek de şarttır. (Dürer) Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Niyetsiz ibadet makbul olmaz.) [Deylemi] 6- İstikbali kıble: Bir âyet meali şöyledir: (Yüzünü mescid-i haram tarafına dön. Siz de nerede bulunursanız bulunun, yüzünüzü o tarafa döndürün.)[Bekara 144] Bu deliller açıkça gösteriyor ki, bildirilen şartlara riayet etmeden kılınan namaz sahih olmaz.
.Her ilmin tabirleri olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bütün dini kitap ve yazılarda, sık sık, (Müşrik, kâfir, mürted, münafık, ateist, zındık, mülhid, bid'at ehli, sapık, dinsiz, mezhepsiz) gibi tabirler geçiyor. Bir arkadaş bunları göstererek, "Bak, insanlara nasıl hakaret ediliyor" dedi. Gerçekten insanlara niye böyle saldırılıyor? CEVAP: O ifadeler insanlara hakaret için yazılmıyor. Bunlar birer dinî tabirdir. Mecburen yazılıyor. İslam âlimlerinin kitaplarından aldığımız yazıları aynen aktarıyoruz. Bu tabirleri kullanmadan din anlatılmaz. Her mesleğin, her ilmin tabirleri olduğu gibi dini bilgilerin de tabirleri vardır. Bu tabirleri kullanmak ilmin gereğidir. Birkaç örnek verelim: 1- Kurban kesme anlatılırken, kurban kelimesi kullanılmak zorundadır. Hayvan boğazlamak dense olmaz. Kurban derisi yerine hayvan derisi dense olmaz. Kurban kesme bir ibadettir, hayvan kesme her zaman yapılan bir iştir. 2-Namaz kılma anlatılırken, Namaz tabiri kullanılmak zorundadır. Bunun yerine yatıp kalkmak dense uygun olur mu? Farz, vacib, sünnet, mekruh kelimelerinin yerine başka kelimeler kullanılamaz. Namazın farzları yerine, yatıp kalkmakta Allah'ın emirleri dense gülünç olmaz mı? 3- Oruç, zekat, hac, gibi dini tabirler yerine başka kelime veya ifade kullanmak uygun olmaz. Mesela Oruç yerine aç durmak, Zekatyerine fakirin hakkını vermek, Hac yerine turistik seyahat denmez. Abdest yerine tarifi söylenmez, mesela yüz, kol ve ayakları yıkamak ve başı mesh etmek denmez. Taharet etmekyerine, şurayı burayı yıkamak denmez. Dünya işlerinde, teknikte de öyledir. Birkaç örnek verelim: 1-Bir spiker maçı anlatırken, gol oldu yerine top iki direk arasına girdi dese tuhaf olmaz mı? Korner, ofsayt, faul, penaltı gibi kelimeler yerine başka kelimeler kullanılsa çok tuhaf olur. 2-Bilgisayardaki teknik tabirler herkesin malumudur, mesela internete girdim yerine başka ifade kullanılamaz. 3- Tıpta da bazı terimler kullanılır. Mesela, karantina, terapi, psikiyatri, kardiyoloji, jinekoloji, üroloji, nöroloji, çekap, anestezi, narkoz, operasyon, enjeksiyon, tahlil, tomografi, röntgen, migren, tansiyon, prostat, menopoz, glokom, katarakt, aft, kolesterol, kist, sinüzit, farenjit, menenjit, bronşit, siroz, diyabet, egzama, alerji, kanser, ülser, enfeksiyon, nevrasteni gibi kelimelerin Türkçe'si olmaz. Bazı dinî tabirler Her ilmin, her mesleğin kendine has deyimleri bulunur. Bunlar yadırganmaz. Din kitaplarında geçen bahsettiğiniz dinî tabirlerin manaları da şöyledir: Allah'a ortak koşana, puta tapana Müşrik denir. İslamiyet'i kabul etmeyen gayri Müslimlere Kâfir denir. Müslüman iken, dinden çıkana Mürted denir. Dinsiz olduğu halde menfaati için müslüman görünene Münafık denir. Allah'a, Peygambere, Cennete Cehenneme inanmayana, dinsize Ateist denir. Münafık gibi inancını gizleyip ancak maksadı İslamiyet'i yıkmak olan sinsi kâfire Zındık denir. Kendini samimi Müslüman bilen, âyet ve hadise kendi görüşü ile mana vererek, imanı bozulan, küfre giren kimseye Mülhid denir. Dinde olmayan bir şeyi, ibadet olarak yapana Bid'at ehli denir. Doğru yoldan ayrılana Sapık denir. Dini olmayana dinsiz, mezhebi olmayana da mezhepsiz denir. Bu tabirleri yerli yerinde kullanmak ilmin gereğidir, hakaret etmek için falan değildir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kırk hadis ezberleyen Cennete girer) diye bir hadis var mıdır? CEVAP: Sadece kırk hadisi, hatta Kur'an-ı kerimi ezberleyen Cennete girmez. Hadisleri bizim anlamamız zordur. Bir kâfir de 40 hadis ezberleyebilir, bid'at ehli de ezberleyebilir. Başka bir hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (Allahü teâlânın şu 99 esma-i hüsnasını ihsâ eden, Cennete girer, sonsuz saadete ulaşır.) [Buhari] (İhsa etmek, bu 99 ismi manaları ile birlikte ezberleyip amel etmek demektir. Böyle yapan Cennete girer.) Kırk hadis ile ilgili hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: ([Yazılı halde] Kırk hadis bırakarak vefat eden Cennette arkadaşımdır.)[Deylemi] (Allah'ın rızası için, helâli ve haramı açıklayan, kırk hadisi ümmetime bildiren, âlim olarak haşr olur.)[Ebu Nuaym] (Ümmetimin din işlerinde faydalı kırk hadis ezberleyen, âlimlerle haşr olur.) [Taberani] (Allah'ın kendisine mağfiret etmesi ümidi ile, benden kırk hadis yazana, Allahü teâlâ rahmet edip şehid mertebesi verir.) [İbni Cevzi] (Ümmetime iletmek üzere kırk hadis ezberleyene şefaat ederim.) [İbni Adiy] Cennete girmek için birinci şart, doğru iman sahibi olmaktır. İmanın altı esasına inanmak şarttır. Birine bile inanmayan Müslüman olamaz ve Cennete giremez. Bundan sonra haramlardan kaçıp farzları yapmak gerekir. Farz ve haramları hadis-i şeriflerden değil, ehl-i sünnet âlimlerinin açıklamasından öğrenmek lazımdır. Ondan sonra, kendisinin de amel ettiği, haram ve helali bildiren kırk hadisi, Ehl-i sünnet âlimlerinin açıklaması ile birlikte yazarak cd'ye, kasete falan alarak veya başka yollarla başkalarına ulaştıran kimse Cennete girer. Aşağıdaki hadis-i şeriflerde bildirilen Müslümanlar da yukarıda bildirilen şartlar dahilinde ancak Cennete girer. Sadece aşağıdakileri yapmakla girmez: (Allah'ın verdiği rızka kanaat eden Cennete girer.)[Dare Kutni] (Allah'ın verdiğine razı olan Cennete girer.)[Deylemi] (Kadın, eşine eziyet etmezse, sırf namazları yüzünden Cennete girer.) [Hâkim] (Kul doğru ise, ihsan sahibi olur. İhsan sahibi olunca da imanı kemale erer. İmanı kemale erince de Cennete girer.) [İ.Ahmed] "Hepsi Cennete girer" (İstemeyen hariç, ümmetimin hepsi Cennete girer. Bana itaat eden Cennete girmeyi istiyor demektir, isyan eden ise istemiyor demektir.) [Buhari] (İlim öğrenen, kocasına itaat eden kadın, ana babasına iyilik eden evlat, peygamberlerle beraber hesap görmeden Cennete girerler.) [İ. Rafii] (Kibri, hıyaneti ve kul borcu olmayan Cennete girer.) [Nesai, İbni Hibban] (Farz olduğunu bilerek, beş vakit farz namaza rükû, secde, abdest ve vakitlerine riayet ederek devam eden kimse Cennete girer.)[Taberani] (Ramazan orucunu tutan Cennete girer.) [Deylemi] (Oruçlu iken ölen Cennete girer.) [Bezzar] (Bir Müslüman kardeşinin hacetini gördükten sonra ölen Cennete girer.) [Ebu Ya'la] (Yemek yediren ve selâmı yayan Cennete girer.) [Tirmizi, Taberani] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Kırk hadis ezberlemek (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Aşağıdaki hadis-i şeriflerde bildirilen Müslümanlar da dün bildirdiğimiz şartlar dahilinde ancak Cennete girer. Sadece bu bildirilenleri yapmakla girmez: (Kocası kendisinden hoşnut olarak ölen kadın, Cennete girer.) [İbni Mace] (Kadın, kocasına eziyet etmeyip namazlarını kılsa Cennete girer.) [İbni Mace] (Cana kıymayan, haram yemeyen, zina etmeyen ve içki içmeyen Cennete girer.)[Bezzar] (Helal yiyen, sünnete uyan ve şerrinden emin olunan kimse Cennete girer.)[Tirmizi] (Sünnete sarılan Cennete girer.)[Dare Kutni] (Cennete ancak Müslüman olan girer.) [Buhari, Müslim] (Aşkını gizleyip, namusunu koruyarak sabreden, Cennete girer.) [İbni Asakir] (Cenaze namazında, üç saf cemaat bulunan kimse Cennete girer.) [Tirmizi] (Günahlarını hatırlayıp ağlayan, hesap görmeden Cennete girer.) [İ.Gazali] (Cennete ancak temiz olanlar girer.) [Deylemi] (İki kız evladına güzel muamele eden Cennete girer.)[İbni Mace] (İnsanları affedenler, hesaba çekilmeden Cennete girer.) [İ. Ebiddünya] (Yiyip içtikten sonra "Elhamdülillah" diyen kimse Cennete girer.)[İbni Asakir] (Zinadan korunan Cennete girer.) [Beyheki] (Üç, hatta bir çocuğu ölen Cennete girer.)[Taberani] (Her hâl-ü kârda Allah'a şükredenler Cennete girer.) [İ.Gazali] (Sabırlı ve ihlaslı olanlar, hesaba çekilmeden Cennete girer.)[Taberani] (Tartışmayan, kimseyi incitmeyen Cennete girer.)[Tirmizi] (Bir insanın hidayetine sebep olan Cennete girer.)[Buhari] (Allahü teâlâ, iki gözü olmayanı Cehenneme koymaz, Cennete koyar.) [Taberani] (İpten kopup, sahibinden kaçan deve gibi Allah'tan kaçan hariç, herkes Cennete girer.)[Taberani] (Allah'ın bildirdiği dine, Müslümanlığa veya imanın altı şartından birine inanmayan, ibadet etmeyen veya haram işleyen kimse, Allah'tan kaçıyor demektir.) (İhlasla, Rabbim Allah, dinim İslam ve peygamberim Muhammed aleyhisselamdır diyen Cennete girer.)[İ. Ahmed] (İhlas ile Eşhedü en lâilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve Resulühü diyen Cennete girer.)[Taberani] (Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed aleyhisselamın, Onun kulu ve resulü olduğuna şehadet eden, Cennete girer.) [Deylemi] (Sabah ve akşam, "Allahümme ente rabbi lailahe illa ente halakteni ve ene abdüke ve ene ala ahdike ve vadike mestetatü euzü bike min şerri ma sanatü ebuü leke bi-nimetike aleyye ve ebuü bi zenbi fağfirli zünubi feinnehü la yağfirüzzünübe illa ente. La ilahe illa ente sübhaneke inni küntü minez-zâlimin) diyen, o günü veya gecesi ölürse Cennete girer.) [Tirmizi]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yoruma ihtiyaç duyulmayan kırk hadis ezberleyip ve onunla amel ettikten sonra, mail ile falan arkadaşlara göndermenin iyi olduğunu söylediniz. Kolayca anlaşılabilen ve ihtiyaç duyulan kırk hadis yazar mısınız? CEVAP: Hemen her hadis-i şerif açıklamayı gerektirir. Onun için hadis-i şerifleri şerh kitaplarından almak gerekir. Yine de biraz açıklama gerektiren hadis-i şeriflerden kırk tanesinin meali şöyledir: (Acele eden hata eder.) [Beyheki] (Gülerek günah işleyen, ağlayarak Cehenneme gider.) [Ebu Nuaym] (Affedin ki affa kavuşasınız!) [İ.Ahmed] (Cennete cömertler girer.) [Ebuşşeyh] (Âlimim diyen cahildir.) [Taberani] (Bilmeden fetva verene, melekler lanet eder.) [İ.Lal] (İstiğfara devam eden, ummadığı yerden rızıklanır.) [İbni Mace] (Sabah uykusu rızka manidir.) [Beyheki] (Helal kazanmak için sıkıntı çekene, Cennet vacip olur.) [İ.Gazali] (Dünya, ahiretin tarlasıdır.) [Deylemi] (Din, güzel ahlaktır.)[Deylemi] (En iyiniz, ahlakı en güzel olanınızdır.) [Buhari] (İyi geçinmek aklın başıdır.)[Beyheki] (Namus gayreti imandandır.)[Deylemi] (Onun bunun karısını kızını ayartan bizden değildir.) [İ.Ahmed] (Namuslu olun ki, kadınlarınız da iffetli olsun!) [Taberani] (Allah korkusu, her hikmetin başıdır.) [Taberani] (Her iyilik sadakadır.)[Tirmizi] (Yumuşak davranmayan hayır yapmamış olur.) [Müslim] (İmanı olmayan Cennete girmez.) [Tirmizi] (Cennete sadece Müslüman olan girer.) [Buhari] (Mümini sevindireni Allahü teâlâ sevindirir.) [İbni Mübarek] (Hediye, dostluğu artırır, düşmanlığı giderir.) [Taberani] (İktisat eden zenginleşir, israf eden fakirleşir.)[Bezzar] (İstişare, pişmanlığa karşı kaledir.) [İ.Maverdi] (Kendi düşüncenize göre hareket etmeyin!)[Taberani] (Din kardeşine itiraz etme.)[Tirmizi] (Kendini beğenen helak olur.)[Buhari] (Veren el, alan elden üstündür.) [Buhari] (Hayra vesilen olan onu yapan gibidir.) [Tirmizi] (Ancak ihlaslı amel makbuldür.) [Nesai] (En üstün cihad, nefisle yapılandır.) [İbni Neccar] (En üstün sadaka, ilim öğrenip öğretmektir.) [İbni Mace] (En üstün ibadet, fıkıhtır.) [Taberani] (Namaz dinin direğidir.) [Beyheki] (Oruç tutun, sıhhat bulun.) [Taberani] (Tebessüm etmek sadakadır.) [C.Sagir] (Kişinin dini, arkadaşının dini gibidir, kiminle arkadaşlık ettiğinize bakın.) [Hakim] (Dilini tutan kurtuldu.) [Tirmizi] (Dua müminin silahıdır.) [İ. Ebiddünya] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Felaketten kurtulmanın çaresi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, ümmetinin 73 parçaya bölüneceğini, bunlardan yalnız birinin Cennete gideceğini bildiriyor. Bu fırkanın vasfını da sorduklarında, (Benim ve Eshabımın gittiği yol)buyurdu. Ehl-i sünnet âlimleri de, bu yolun Ehl-i sünnet vel cemaat fırkası olduğunu bildirdi. Bir kimse, kendi başına Kur'an-ı kerimi ve hadis-i şerifleri okuyup da doğru yolu bulamaz. İşin ehli olan âlimlere ihtiyaç vardır. 73 sahte altının içine bir tane hakiki altın konsa, bunu sarraflardan başkası anlayamadığı gibi, 73 fırkadan hangisinin doğru olduğunu da ancak Ehl-i sünnet âlimleri anlar. Akıl ile doğruyu bulmaya çalışırsak bu çok güç, hatta imkansızdır. Bu işte selim olmayan akıl ölçü olmaz. Ölçü olsaydı, 72 sapık fırka meydana çıkmazdı. Akla uyulursa, insan sayısı kadar fırka meydana çıkar. Piyasada birçok kitap, birçok fırka var. Bunların hangisi doğru, hangisi yanlış? Elimizde ölçü olursa anlarız. Ölçüyü İmam-ı Rabbani hazretleri veriyor: (Bir hükmün doğru veya yanlışlığı Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olup olmamakla anlaşılır. Çünkü Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uymayan her mana yanlıştır.) [1/ 286] Yine Ehl-i sünnet âlimleri diyor ki: Allahü teâlâ, İslamiyet'i doğru olarak öğrenmek isteyene, bunu nasip edeceğine söz verdi. Bunun için, Ya Rabbi, sana inanıyorum, seni ve Peygamberlerini seviyorum. İslam bilgilerini doğru olarak öğrenmek istiyorum. Bunu bana nasip et ve beni, yanlış yollara gitmekten koru diye dua etmeli, istihare yapmalı! Cenab-ı Hak ona doğru yolu gösterir. Hiç kimsenin, böyle dua etmekten çekinmemesi gerekir. Hâşâ Allahü teâlâ yanlış bir iş yapmaz. Belki yanlış yolda olabilirim diye düşünerek, Ya Rabbi, bana doğru itikadı nasip eyledemelidir. Kuran-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Doğru yolu arayanları, saadete ulaştıran yollara kavuştururuz.)[Ankebut 69] (Allah, kendisine yöneleni doğru yola iletir.)[Şûra 13] Kurtulanlarla beraber olmak Dünyadan herkes ahirete yolculuk yapıyor. Herkes bir vasıtaya binip gidiyor. Bir vasıtaya binmek değil, doğru vasıtaya binmek önemlidir. Yanlış vasıtaya binen, istediği yere değil, vasıtanın gittiği yere gider. Kâbe'ye gitmek için niyet edip Paris'e giden uçağa binen, niyeti halis olsa da Kâbe'ye varamaz. Bütün dünya bize verilse, fakat itikadımız düzgün değilse, hâlimiz haraptır. Eğer bütün dertler bize verilse, itikadımız doğru ise, üzülmek gerekmez. Felaketten kurtulmanın tek çaresi, kurtulanlarla beraber olmaktır. Kıtmir, köpek iken, Eshab-ı kehf ile beraber olduğu için Cennete girdi. O halde kim ve ne olduğumuz değil, kimlerle bulunduğumuz önemlidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Salihlerle beraber olan kötülerden olmaz.) [Buhari]
. Saptıran zenginlik ve fakirlik
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Fakir bir kimsenin zengin olmak için dua etmesinde bir mahzur var mıdır? CEVAP: Hayır hiç mahzuru yoktur. Ancak zenginlik bizim hakkımızda hayırlı mı olacak yoksa şerli mi olacak bilemeyiz. Onun için ne istersek (ya Rabbi hayırlısı ise ver) demeliyiz. Çünkü, hadis-i şerifte, zenginliğin de, fakirliğin de, insanı doğru yoldan çıkarabileceği bildirilmiştir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ buyurdu ki: "Kimisi ancak zengin olmakla imanını kurtarabilir. Eğer o fakir olsa idi, [fakirliğe sabredemez] küfre girerdi. Kimi de ancak fakir olmakla imanını kurtarabilir. Eğer o zengin olsaydı, [mal onu azdırır] küfre giderdi. Kimi de ancak sıhhatli olmakla imanını kurtarabilir. O hasta olsaydı, [hastalığa sabredemez] küfre düşerdi. [Bunun için genelde Müslüman kulumun hakkında ne hayırlı ise onu veririm"]) [Hatib] Sual: Dinimizde fakirlik mi, zenginlik mi daha iyidir? CEVAP: Dinimiz, sabreden fakirleri ve şükreden zenginleri övmüştür. Bazı âlimler, (Fukarai sabirin, ağniyayı şakirin'den=Sabreden fakir, şükreden zenginden daha üstündür) demişlerdir. Kimileri de, zenginliğe şükür, fakirliğe sabretmekten daha kolaydır, şükreden fakir daha üstündür demişlerdir. Fakirin parası da yoktur, aç yatar uyur. Ama zengin nereye, nasıl harcayacağım diye para kendisini rahatsız eder. Allah'ın istediği yerlere harcayamazsa malı kendisini tehlikeye sokar. İslamiyet'in başlangıcında fakirlik övülürken, ahir zamanda ise, zenginlik övülmüştür. İnsan, dünyasını da, ahiretini de para ile koruyabilir. Bir de zenginlik ve fakirlik kişilere göre değişir. Kimi için fakirlik iyidir, kimisi için zenginlik. Çünkü fakirlik de zenginlik de insanın sapıtmasına sebep olabilir. Hayırlısı ne ise onun için dua etmelidir. Fakirlik ve zenginlikle ilgili birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Şu yedi şey gelmeden faydalı amel etmekte acele edin: 1- [Allah'ı] Unutturan fakirlik, 2- Azdıran zenginlik, 3- Sağlığı bozan hastalık, 4- Bunaklık veren ihtiyarlık, 5- Ani ölüm, 6- Deccal, 7- Kıyamet ki, hepsinden daha dehşetlidir.) [Tirmizi, Hâkim] (Helâk edici üç şey: 1- Cimrilik, 2- Nefsine uymak , 3- Kendini beğenmek. Kurtarıcı üç şey: 1- Gizli açık Allah'tan korkmak, 2- Fakirlik ve zenginlikte itidalli olmak, 3- Öfkede ve rızâda adalet üzere olmak. Günahlara kefaret olan üç şey: 1- Mescide gitmek, 2- Namazı kıldıktan sonra öteki namazı beklemek, 3- Şiddetli soğukta güzelce abdest almak. Dereceleri yükselten üç şey: 1- Yemek yedirmek, 2- Selamı yaymak, 3- Herkes uykuda iken gece namazı kılmak.)[Hatib] (Cahillikten daha şiddetli fakirlik, akıldan daha faydalı zenginlik, tefekkürden daha kıymetli ibadet yoktur.) [İ. Neccar] (Ölümü çok hatırlamak, günahları yok eder; dünyadan soğutur. Zenginken hatırlamak mal hırsını yok eder. Fakirken hatırlamak, eldeki ile kanaat etmeye sebep olur.) [İbni Ebid-dünya] (Gerçek zenginlik, insanların elindekilere göz dikmemektir. Aç gözlülük peşin bir fakirliktir.)[Askerî]
Eshabın hepsinden Allah razıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kıyamet günü, tanıdığım çok kimseyi havuzumdan uzaklaştırırlarken, ben, bunlar benim eshabım derim. Fakat, "Senden sonra, onlar neler yapmıştır neler" diye bir ses gelir) mealindeki hadis, sahabenin çoğunun kâfir olduğunu göstermiyor mu? CEVAP: Hiç birinin kâfir olduğunu göstermez. Hadis-i şerifler ehl-i sünnet âlimlerinin açıklamaları olmadan okunursa insan dinden çıkabilir. Bu hadis-i şerife açıklamasız bakan birisi, bir kısım eshab-ı kiramın küfre düştüğüne inanıp, hepsinin cennetlik olduğunu bildiren âyet-i kerimeleri inkâr ederek dinden çıkar. Yahut âyet-i kerimelere bakıp, sahih olan bu hadisi inkâr ederek dinden çıkar. Zaten din düşmanlarının maksadı da bu, (Âyetten, hadisten dinini öğren) sözleri ile herkesi dinden çıkarmaya çalışıyorlar. Bu tehlikeli tuzağa düşmemelidir. Eshab-ı kiramın hepsi Cennetliktir. Allahü teâlâ, hepsinden razı olduğunu, hepsini Cennete koyacağına söz verdiğini Kur'an-ı kerimde defalarca bildirmiştir. Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir: (Ağaç altında, sana söz veren müminlerden [1400 kişi olan Eshabından], Allah razıdır. Kalblerinde olanı bilmiş, onlara güven duygusu vermiş ve onları pek yakın bir fetihle ödüllendirmiştir.)[Fetih 18] (Mekke'nin fethinden önce Allah için mal verip savaşanlar, daha sonra harcayıp savaşanlarla eşit değildir. Onların derecesi, sonradan Allah yolunda harcayan ve savaşanlardan daha yüksektir. Bununla beraber Allah [Eshabın] hepsine de en güzel olanı [Cenneti] vaad etti.) [Hadid 10] (Muhacirlerin [Mekke'den hicret eden eshabın] ve Ensarın [Medine'de muhacir eshaba yardım edenlerin] önce gelenlerinden ve bunların yolunda gidenlerden Allah razıdır ve bunlar da, Allah'tan razıdır. Allah bunlar için, altından ırmaklar akan Cennetler hazırladı. Bunlar Cennetlerde sonsuz olarak kalacaklardır.)[Tevbe 100] ([Habibimin Eshabı olan] sizler, en hayırlı ümmetsiniz.) [Âli İmran 110] (Allah'a ve ahirete inanan bir toplumun [Eshab-ı kiramın] babaları, oğulları, kardeşleri, yahut akrabaları da olsa, Allah'a ve Resûlüne düşman olanlarla dostluk etmez. İşte onların [Eshab-ı kiramın] kalbine Allah, iman yazıp katından bir ruh ile onları destekledi. Onları içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokacak, orada ebedî kalacaklardır.) [Mücadele 22] Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Eshabımın hiçbirine dil uzatmayın! Onlara dil uzatan Allah'a dil uzatmış olur.)[Buhari] (Eshabımı kötüleyene Allah lanet etsin.) [Taberani, Beyheki, Hakim] (Eshabım, cin ve insanların hepsinden üstündür.)[Bezzar] (Beni gören Müslüman [Eshab] Cehenneme girmez.) [Taberani] (Eshabımdan herhangisine uyarsanız, Allahü teâlânın sevgisine kavuşursunuz.) [Beyheki] (Gökteki yıldızlar gibi olan Eshabımın hangisine uyarsanız, hidayete kavuşursunuz.) [Darimi, Beyheki, İbni Adiy, İ.Münavi] (Rabbim bana vahyetti ki: "Eshabın gökteki yıldızlar gibidir. Bazısı bazısından daha parlaktır. Onlardan birine uyan hidayet üzeredir") [Deylemi] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eshabın hepsinden Allah razıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
[Dünkü yazıda Eshab-ı kiramın hepsinin Cennetlik olduğu âyet ve hadislerle bildirilmişti.] Bu kadar hadis-i şerifi ve âyet-i kerimeyi görmeyip de, tevil gerektiren bir hadis-i şerifi bahane ederek Eshab-ı kiramı suçlamak Müslüman olan hiç kimseye yakışmaz. Sualdeki o hadis-i şerif, Müslüman görünen münafıkları bildiriyor. Dinimiz zahire göre hükmeder. Birisi ben Müslümanım derse o Müslüman kabul edilir. Resulullahın (Bunlar eshabımdı) buyurması bundan dolayıdır. Diğer yandan, gaybı Allah'tan başkası bilmez. Allahü teâlâ bildirmedikçe, Resulullah onların içinde münafık, zındık olduklarını elbette bilemez. Ancak bildirdiklerini bilir. Eshab-ı kiramın tamamının cennetlik olduğunu bildirmiştir. Eshab arasında bulunan sahabi sanılan birkaç kimsenin Resulullah zamanında mürtedolduğu, hadis-i şerifle bildirildi. Bunlar Eshablık şerefine dahil değildir. Bunlar, Beni Hanif ve Beni Sakif gibi kabilelerden elçi olarak gelip, Müslüman olduklarını söyleyip gidenlerden idi. Deve ve Sıffin savaşlarında Hz. Ali'nin yanında bulunup, sonra harici olan Harkus bin Zübeyr de onlardandır. Salih işler yapan ve kâfirlerle cihad eden Eshabın hepsinin imanla vefat ettiklerinde, Ehl-i sünnet âlimleri sözbirliğine varmıştır. Deve ve Sıffin olaylarında her iki tarafta bulunan Sahabiler, hep böyle idi. İki gruptan hiç biri diğerine kâfir demedi. Hz. Ali, (Onlar bizim kardeşlerimiz)buyurdu. İbni Hacer-i Mekki hazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiramın hepsini adil, salih, evliya, âlim, müctehid bilmek her Müslüman'a lazımdır. Kur'an-ı kerimde, (Allah onlardan razı, onlar da Allah'tan razıdır) buyuruluyor. Onlardan birini kötülemek, bu âyete inanmamak olur. (Savaık-ul muhrika) Allahü teâlâ, Eshab-ı kiramdan razı olduğunu bildiriyor. Allah'ın sıfatları sonsuzdur. Onlardan razı olması sonsuzdur. Allahü teâlânın bunlardan razı olması değişmez. Sonradan mürted olacak, kâfir olacak kimseden Allahü teâlâ razı olmaz. Bu bakımdan Allahü teâlânın razı olduğu Eshabdan hiçbiri mürted, münafık olmaz. Münafıklar, Eshabdan değildir. Münafıklardan birkaçının, imansızlıklarını açıklamaları, Eshab-ı kiramın sonradan mürted olması demek değildir. Salebe de münafık iken, Müslüman görünmüş, namaz kılmıştır. Sonradan zekatı inkâr edince münafıklığı meydana çıktı. Daha önce Müslüman göründüğü için kendisine (sahabi iken mürted oldu) denilmiştir. Yoksa aşağıdaki âyette bildirildiği gibi, hakiki imana kavuşan, asla mürted olmaz. Senaullah-i Dehlevi hazretleri buyuruyor ki: Tasavvufta Fena makamına kavuşan, elbette imanla ölür. Bekara suresinin (Allah, imanınızı zayi etmez)mealindeki 143. âyeti ve (Allahü teâlâ, [Fena makamına kavuşan evliya] kulların imanlarını geri almaz)hadisi, hakiki imanın geri alınmayacağını göstermektedir. (İrşad-üd-talibin) Evliyanın bile imanı gitmez, yani mürted olmazken, evliyadan daha yüksek olan sahabi asla mürted olmaz. Allah onları mürted etmez. Allah onlardan razıyım, onlara Cenneti söz verdim buyurdu. Allah hiç sözünden döner mi? Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Allah asla sözünden dönmez.)[Al-i İmran 9, Zümer 20, Rad 31, Rum 6]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir Müslüman, Resulullah ile bir kerecik sohbet etse, hemen sahabi ve müctehid mi olur? CEVAP: Evet sahabi olur. Sahabi olunca da hem Cennetliktir, hem evliyanın en büyüklerinden olur, ilim yönüyle de müctehid olur. İmam-ı Rabbanihazretleri buyuruyor ki: Ehl-i beytin ve Eshab-ı kiramın hepsini sevmek, saymak lazımdır. Birini sevmemek, hepsini sevmemek olur. Çünkü, insanların en iyisinin sohbeti ile şereflenmek fazileti, hepsinde vardır. Sohbetin fazileti ise, bütün faziletlerin üstündedir. İşte bunun için, Tâbiinin en üstünü olan Veysel Karani, Eshab-ı kiramın en aşağısının derecesine yetişemedi. Hiçbir üstünlük, sohbetin üstünlüğü kadar olamaz. Çünkü, sohbete kavuşanların [Eshab-ı kiramın] imanları, sohbetin bereketi ve vahyin bereketi sayesinde, görmüş gibi kuvvetli iman olur. Sonra gelenlerden hiçbir kimsenin imanı, bu kadar yükselemez. (m.59) Eshab-ı kiramın mübarek nefisleri, insanların en iyisinin sohbetinde bulunmakla, kalbleri cilalayan sözlerini dinlemekle, tezkiye bulmuş, emmârelikten kurtulmuştu. Nefislerinde, İslamiyet'e uymayan istek kalmamıştı.(m.54) Eshab-ı kiram, o Serverin sohbetinde, daha ilk günde, öyle şeylere kavuştu ki, sonra gelen en büyük Evliya, en nihayette, ancak, bundan bir parçaya kavuşabildi. (m.66) Hiç bir şey sohbet gibi faydalı değildir. Eshab-ı kiram, sohbet ile, Peygamberlerden başka herkesten, hatta Veysel Karani'den ve Ömer bin Abdülaziz'den daha üstün oldular. Halbuki Veysel Karani ile Ömer bin Abdülaziz son dereceye yükselmişler ve sohbetten başka kemâlâtın hepsine varmışlardı. Çünkü bu büyükler, Resulullahı görmekle ve melekle birlikte bulunmakla ve vahyi ve mucizeleri görmekle, imanları görerek inanmak oldu. Bu saydığımız üstünlükler, bütün başka üstünlüklerin temelidir, kaynağıdır. Eshab-ı kiramdan başkası bunlara kavuşamadı. (m.120) Sohbetin fazileti, bütün faziletlerin ve kemâllerin üstündedir. Çünkü, onların imanları, görerek kuvvetlendi. Bu nimet, başkalarına nasip olmadı. (m.210) Veysel Karani, Resulullahın yanında olmadığı için, yanında olanlardan [Eshab-ı kiramdan] en aşağıdakinin derecesine yükselemedi. Bunun için de, onun dağ kadar altın sadaka vermesi, bir avuç arpa sadakalarının sevabı gibi olamadı. Hiç bir şeref, sohbet şerefi gibi olamaz! (m.222) Veysel Karani, sohbete kavuşamadığı için, birinci olmaktan ikinci dereceye düştü. (m. 270) Fenâ ve Bekâ ve Süluk ve Cezbe ile olan yaklaşmaya Kurb-i vilâyetdenir. Bu ümmetin evliyası, bu yol ile şereflenmişlerdir. Eshab-ı kiram ise, Kurb-i nübüvvet ile Resulullaha uyarak ve ona vâris olarak kavuşmuşlardır. (m.313) Görüldüğü gibi imam-ı rabbani hazretleri, Eshab-ı kiramın diğer insanlardan her bakımdan üstün olduğunu bildiriyor. İman yönüyle üstündür, fazilet yönüyle üstündür, ilim yönüyle üstündür. Zahiri ve bâtıni ilim yönünden üstündür. İlim yönüyle üstün olunca, başka müctehidlerden elbette üstündür. İbni Hacer-i Mekki hazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiramın hepsini adil, salih, evliya, âlim, müctehid bilmek her Müslümana lazımdır. Kur'an-ı kerimde, (Allah onlardan razı, onlar da Allah'tan razıdır) buyuruluyor. Onlardan birini kötülemek, bu âyete inanmamak olur. (Savaık-ul muhrika) Yine buyuruluyor ki: Âlimin bir nazarı, bulunmaz hazinedir, Bir sohbeti, yıllarca, bitmez kütüphanedir. Âlimin bir nazarı bir hazine olursa, Resulullahın nazarı ne olur diye düşünmek gerekir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yunus Emre'nin (Yaratılanı hoş gör yaratandan ötürü)sözü ile Hz. Mevlana'nın, (Putperest olsan da gel)sözü, kâfirleri sevmeyi teşvik etmiyor mu? CEVAP: Hayır. Yaratılanı sev denmiyor, hoş gör deniyor. Çünkü onu da yaratan Allahü teâlâdır. Yasak olan, itikadlarını sevmemek, kâfirliklerini beğenmemektir. Kâfirliğini hoş görerek dost edinmemektir. Bunun haricinde, kâfirleri de incitmemek, onlara iyilik etmek gerekir. Çünkü bir hadis-i şerif meali şöyledir: ([Kâfir, Müslüman bütün] İnsanlar, Allah'ın ıyalidir [çoluk çocuğu gibidir], Allahü teâlânın en çok sevdiği kimse, Onun ıyaline iyilik edendir.)[Bezzar] Cihar-i Yari Güzin'deki bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Ya Ali, kâfir de olsa, komşuna ikram et. Kâfir de olsa misafire ikram et. Anaya babaya kâfir de olsalar ikram et. Dilenciyi kâfir de olsa ret etme.) Yaratılış bakımından insanlar birbirine eşittir. Hiçbir ırk diğerinden üstün değildir. Üstünlük takvadadır. Yani Müslüman olup haramlardan daha çok sakınan daha üstündür. İki hadis-i şerif meali: (İnsanlar [insan olarak]bir tarağın dişleri gibi eşittir.) [İbni Lal] (Rabbiniz bir, babalarınız, dininiz ve Peygamberiniz de birdir. Arab'ın Aceme, Acemin Arab'a üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızının karaya, karanın kırmızıya üstünlüğü yoktur. Hiçbir milletin diğerine üstünlüğü yoktur. Ancak takva yönünden biri diğerinden üstün olur.)[İbni Neccar] Mevlana Celaleddin-i Rumi hazretlerinin, (Gel, gel, her kim olursan ol gel, müşrik, Mecusi olsan veya puta tapsan da gel! Bizim dergahımız ümitsizlik dergahı değildir. Tevbeni yüz defa bozmuş olsan da gel) demesi, (Gel sana Müslümanlığı öğreteyim de gerçeği gör) demektir. Gel de gavurluğuna devam et demek değildir. Cenaze için ayağa kalkmak Sual:Cenaze için ayağa kalkmak caiz midir? Peygamber efendimizin ayağa kalktığı doğru mudur? CEVAP: Cenaze için saygı duruşu olarak ayağa kalkmak caiz değildir. (Merak-ıl-felah, Dürr-ül-Muhtar) Cenazeyi görünce, olduğu yerde ona karşı dikilip beklemek tahrimen mekruhtur. (Merakıl-felah) Musallada cenaze namazı için bekleyenler, cenaze yere konmadan önce ayağa kalkmazlar. (Surret-ül-fetava) Dükkan veya kahvedeki Müslümanlar, bir cenaze görünce, gidip hiç olmazsa 40 adım taşımalı ve biraz arkasından yürümeli, ruhuna Fatiha ve dua okumalıdır! Önünden cenaze geçen kimse, cenaze için ayağa kalkıp dikili durmamalıdır. Cenazeyi taşımak ve arkasından yürümek için kalkmalıdır. Resulullah efendimizin cenaze görünce kalktığı, geçtikten sonra oturduğu ve siz de böyle yapın diye emir buyurduğu bildirildi ise de, bu emir nesh edildi. Yani bir zaman sonra, bu emrini değiştirdi. (Halebi-i kebir)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kalbe gelen kötü düşüncelerden sorumlu muyuz? CEVAP:Düşünce kalbe beş şekilde gelir: 1- Kalbe gelip gider. 2- Kalbe gelip kalır. Ama insan o işi yapmak istemez. 3- Kalbe geleni yapıp yapmamakta tereddüt eder. 4- Kalbe geleni yapmayı tercih eder. 5- Kalbe geleni yapmaya kendini zorlar. Kalbe gelen, ilk üç düşünce, elde olmadığı için günah olmaz. İki hadis-i şerif meali: (Allahü teâlâ, kalbe gelip de, söylenmeyen ve yapılmayan kötü şeyleri affeder.) [Buhari] (Haram işlemeyi düşünüp, Allah'tan korkarak yapmayana günah yazılmaz.) [Berika] Biri, haram işlemeye niyet edip, Allah'tan korktuğu için vazgeçerse, niyetinden dolayı günaha girmez. Nefse ve şeytana uymadığı, Allahü teâlâya itaat ettiği için büyük sevaba da kavuşur. Eğer o haramı işlemeyişi Allah korkusundan değil de, insanlardan utandığı için ise, sevaba kavuşamaz. Hatta böyle düşüncenin de günah olduğunu söyleyen âlimler vardır. Mesela İmam-ı Gazali ve İmam-ı Fahreddin Razi, (Harama kastedip de insanlardan utandığı için işlemeyen kimse günaha girer) buyurdu. Bazı âlimler de, (Haram işlemeyi hatırından geçirse, fakat azmetmese günahkâr olmaz) buyurdu. Azmederse günahkâr olur, ama o işi yapma günahı kadar değildir. (Bezzaziye) Bazı âlimler de, (Yalnız kalbe gelen şeyler günah olmaz) buyurdu. Bir hadis-i şerif meali: (Kötü düşünce, söylenmedikçe ve buna uygun hareket edilmedikçe affolur.)[Beyheki] Kibir, ucub, suizan gibi hususlar bunun dışındadır. Çünkü bunlar zaten kalb ile olur. Canlı resmi Sual: Bitki resimlerini değil de, insan ve hayvan resimlerini duvara asmak haram deniyor. Duvara asmayıp sehpanın, masanın üstüne dayasak uygun mudur? CEVAP: Belden yukarı ise yine haram olur. Belden aşağı bir yerde durursa haram olmaz, ama açıkta olduğu için yine o eve rahmet melekleri girmez. Kapalı bir yere mesela albüme koymalıdır. Fitil abdesti bozmaz Sual: Erkeğin ve kadının kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı? CEVAP: Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklıdır. Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır. Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur. Kusur aramak Sual: (Hz. Mehdi gelince mezhepleri kaldırmayacak, fakat doğru olan mezhep hükümleri unutulacak, Hz. Mehdi, ictihad edecek, ictihadı Hanefi mezhebine uygun olacaktır) deniyor. Mezheplerin yanlış bilgileri de mi var? CEVAP: Yüce Allah desek, yüce olmayan Allah da var anlamı çıkar mı? Büyük Allah'ım beni affet dense, küçük Allah da var anlamı çıkarılır mı? O zaman her şeyde kusur bulunur. Sevgili peygamberimiz dersek, sevgili olmayan da mı var denebilir. Böyle şeyler ilmi tenkit değildir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları Hz. Âdem'in ilk peygamber olduğunu inkâr ediyorlar. Oğlu Kabil'in cehennemlik olması, Hz. Âdem'in ilk Resul olduğunun başka bir delili değil midir? CEVAP: Elbette öyledir. Allah'ın emrini kabul etmeyen Kabil'in, cehennemlik olması, babasının peygamber olduğunu göstermektedir. Çünkü Allahü teâlâ bir peygamber gönderip, dinini bildirmeden insanları mesul tutup, yaptıklarından dolayı cehenneme atmaz. Bir âyet meali: (Biz, [helal ve haramları bildiren] bir resul göndermeden önce azap etmeyiz.) [İsra 15] Hz. Âdem gibi, İdris aleyhisselamın da peygamberliğini inkâr edenler var. Hz. İdris, Şit peygamberin torunlarından, kendisine 30 suhuf indirilen bir peygamberdir: (İdris de doğru bir nebidir.)[Meryem 56] Üç hadis-i şerif meali de şöyledir: (Miraç'ta, ikinci gökte iken Cebrâil, "Bu İdris Peygamberdir" dedi.)[Buhari, Müslim], (Resullerin ilki Âdem, sonuncusu Muhammed'dir. Kalemle yazan ilk nebi İdris'tir.)[Hakîm], (Nebilerin ilki Âdem aleyhisselamdır.)[Taberani] Hz. Âdem, ilk peygamberdir. İki âyet meali: (Allah birbirinden gelme bir nesil olarak Âdem'i, Nuh'u, İbrahim ailesi ile İmran ailesini [peygamber]seçip âlemlere üstün kıldı.) [Al-i İmran 33], (İşte bunlar, Allah'ın kendilerine nimetler verdiği nebilerden Âdem'in soyundan, Nuh ile birlikte [gemide]taşıdıklarımızdan, İbrahim ve İsrail'in soyundan, doğruya ulaştırdığımız ve seçkin kıldığımız kimselerdendir.) [Meryem 58] Resullerin ilki Âdem, sonuncusu Muhammed'dir [aleyhimesselam] (İmam-ı a'zam - Fıkh-ı ekber) ? Kabil'in katil olması Sual: Hz. Âdem'in oğlu Kabil, niçin kardeşi Habil'i öldürdü? CEVAP: Hz. Havva bir kız, bir erkek doğururdu. Kabil ile doğan kız [Eklima] çok güzeldi. Kabil bununla evlenmek istedi. Hz. Âdem, (Allah'ın emri böyle. Sen Eklima ile evlenemezsin. Eğer bana inanmazsan, Habil ile Allah'a birer kurban kesin, hanginizin kurbanı kabul olursa Eklima ile o evlenir. Sürü sahibi Habil, bir koç, çiftçi olan Kabil de, bir demet buğday başağı ortaya koydu. Kabul olan kurbanı gökten bir ateş inip yakardı. Gökten inen ateş, Habil'in kurbanını yaktı. Başak demetine bir şey olmadı. Kabil, buna kızıp, Habil'i öldürdü. Bu olay Kur'an-ı kerimde mealen şöyle bildiriliyor: (Onlara, Âdem'in iki oğlunun gerçek olan haberini anlat: Hani birer kurban takdim etmişlerdi de, birisinden kabul edilmiş, diğerinden ise kabul edilmemişti. [Kurbanı kabul edilmeyen Kabil, kıskançlık yüzünden, kardeşi Habil'e], "Andolsun seni öldüreceğim" dedi. Diğeri de dedi ki: "Allah ancak takvâ sahiplerinden kabul eder. Andolsun ki sen, öldürmek için bana elini uzatsan da ben öldürmek için sana el uzatacak değilim. Ben, âlemlerin Rabbi olan Allah'tan korkarım. Sen, hem benim günahımı hem de [beni öldürmek, Allahü teâlâya ve babamıza isyan ederek işlediğin] kendi günahını yüklenip ateşe atılacaklardan olursun, zalimlerin cezası işte budur." Bunun üzerine, [Kabil, bir insan nasıl öldürülür bilmiyordu, ilk insan öldürülecekti. İblis'in, bir kuşun başına taş vurarak öldürdüğünü görüp] nefsine uyup kardeşini [başına taş ile]öldürerek, hüsrana [cehenneme giderek büyük zarara] uğrayanlardan oldu. [Kabil, ölünün gömüleceğini bilmiyordu.] Allah, kardeşinin ölüsünü nasıl gömeceğini göstermek üzere, ona [ölü kargayı gömmek için] yeri eşeleyen bir karga gönderdi. [Kabil]"Bana yazıklar olsun! Kardeşimin ölüsünü gömmek için bu karga kadar olmaktan aciz kaldım" dedi.) [Maide 27-30]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İnsanlığa birçok hizmet veren kâfirlerin iyi işleri, keşifleri, nazarı itibara alınacak mı? Yoksa topluma büyük zulümleri olan bir kâfir ile aynı kefeye mi konacaktır? CEVAP: Hayır aynı kefeye konmaz.Sekiz Cennet, yedi Cehennem vardır. Cennettekilerin, ihlaslarına ve amellerine göre dereceleri farklıdır. Peygamberlerle, şehitlerle sıradan bir Müslümanın derecesi aynı değildir. Cehennemdeki kâfirlerin durumu da böyledir. Firavun gibi ilahlık davası güdüp yeni doğan masum çocukları kesen bir zalim ile, kendisinden başka hiç kimseye zararı olmamış, topluma çeşitli hizmetler veren bir kâfirin durumu aynı değildir. Cehennem 7 tabakadır. Her birinin azabı üstündekinden daha şiddetlidir. (Feraid-ül-fevaid) 1. tabaka: Adı Cehennem'dir, azabı en hafiftir. Burada, günahkâr Müslümanlar azap görür. 2. tabaka: Adı Sair'dir. Ateşi ve azabı şiddetlidir. Burada, Yahudiler azap görür. 3. tabaka: Adı Sekar'dır. Bu daha şiddetlidir. Burada Hıristiyanlar azap görür. 4. tabaka: Adı Cahim'dir. Burada, güneşe, yıldızlara tapanlar azap görür. 5. tabaka: Adı Hutame'dir. Burada Mecusiler, Budistler, Brehmenler azap görür. 6. tabaka: Adı Lazy'dir. Ateistler, müşrikler, dinsizler azap görür. 7. tabaka: Adı Haviye'dir. En şiddetlisidir. Burada münafık ve mürtedler azap görür. Her tabakadaki kâfirlerin de azabı farklıdır. Aynı tabakada olan cömert bir kâfir ile zalim bir kâfirin azabı aynı değildir. Her kâfir, zulmünün derecesine göre farklı azap görür. Yerleri aynı olmasına rağmen azapları farklı olur. Zalim kâfir, diğer kâfirlere göre azabı daha şiddetli hisseder. Cennet nimetleri de böyledir. Derecesi yüksek olan daha çok faydalanır. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Dünyada İslamiyet'in yalnız suretine kavuşanlar, Cennetin de yalnız suretine kavuşacaklar, yalnız onun zevkini, tadını alacaklardır. Dünyada İslamiyet'in hakikatine kavuşanlar, Cennetin de hakikatine kavuşacaklardır. Cennetin yalnız suretine ve yalnız hakikatine kavuşanlar, aynı nimetlerden mesela aynı meyvesinden yedikleri halde, farklı lezzet duyacaklardır. Resulullahın zevceleri, müminlerin anneleri olup, Cennette Resulullahın yanında bulunacaklar, aynı meyveyi yiyecekler, fakat, farklı tad alacaklardır. Duydukları lezzet, hep aynı olsa idi, müminlerin annelerinin, bütün insanlardan [Peygamberlerden de] daha üstün olmaları lazım gelirdi. (2/50) "Rüzgârın savurduğu küller gibi" Cehennemden kurtulmak yalnız Müslümanlara mahsustur. Kâfirlerin iyi işleri, ne kadar çok olursa olsun, onları Cehennemden kurtaramaz ve azaplarını hafifletemez. Birkaç âyet meali şöyledir: (Kâfirlerin faydalı işleri fırtınalı bir günde rüzgârın savurduğu küller gibidir. Ahirette o işlerin hiç faydası olmaz.) [İbrahim 18] (Deki: Size en çok ziyana uğrayanları haber verelim mi? Onlar dünya hayatında iyi işler yaptıklarını sandıkları halde, çabaları boşa giden kimselerdir. İşte onlar, Rablerinin âyetlerini ve Ona kavuşmayı (dirilmeyi, hesabı, ceza ve mükafat) inkâr eden, bu yüzden amelleri boşa giden kimselerdir. Onlar için, kıyamet günü, hiçbir terazi tutmayız. [İyilikleri ile kötülüklerini ölçmeyiz çünkü amelleri boşa gitmiştir, tartıya girecek makbul şeyleri kalmamıştır.]) [Kehf 103, 104, 105] (Kâfirlerin iyi işleri engin çöllerde görünen seraba benzer. Susayan kimse onu uzaktan su sanır. Ama, yanına varınca, umduğunu bulamaz.) [Nur 39] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Eshab-ı kiramın hepsi müctehiddir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sahabenin tamamı müctehid midir? CEVAP: Evet tamamı müctehiddir. Resulullahın vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimleri onların hepsi müctehiddir diyorlar. Peygamber efendimiz de, (Onların herhangi birisine uyan hidayete kavuşur) buyuruyor. Müctehid olmayan insana uyulur mu? İşte iki hadis-i şerif meali: (Eshabım gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine uyarsanız, hidayete kavuşursunuz.) [Darimi, Beyheki, İbni Adiy, Münavi] (Rabbim bana vahyetti ki: "Eshabın gökteki yıldızlar gibidir. Bazısı bazısından daha parlaktır. Onlardan birine uyan hidayet üzeredir") [Deylemi] İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Resulullah ile sohbetin fazileti bütün faziletlerin üstündedir. İşte bunun için, Tâbi'inin en üstünü olan Veysel Karani, Eshab-ı kiramın en aşağısının derecesine yetişemedi. Hiçbir üstünlük, sohbetin üstünlüğü kadar olamaz. Çünkü, sohbete kavuşanların [Eshab-ı kiramın] imanları, sohbetin bereketi ve vahyin bereketi sayesinde, görmüş gibi kuvvetli iman olur. Sonra gelenlerden hiçbir kimsenin imanı, bu kadar yüksek olmadı. (m.59) Hiçbir şey sohbet gibi faydalı değildir. Eshab-ı kiram, sohbet ile, Peygamberlerden başka herkesten, hatta Veysel Karani'den ve Ömer bin Abdülaziz'den daha üstün oldular. (m.120) Sohbetin fazileti, bütün faziletlerin ve kemâllerin üstündedir. Çünkü, Eshab-ı kiramın imanları, görerek kuvvetlendi. Bu nimet, başkalarına nasip olmadı. (m.210) Hiçbir şeref, sohbet şerefi gibi olamaz! (m.222) Veysel Karani sohbete kavuşamadığı için birinci olmaktan ikinci dereceye düştü. (m. 270) Fenâ ve Bekâ ve Süluk ve Cezbe ile olan evliya olmaya Kurb-i vilâyetdenir. Bu ümmetin evliyası, böyle şereflendi. Eshab-ı kiram ise, Kurb-i nübüvvet ile Resulullaha uyarak ve ona vâris olarak büyük derecelere kavuştu. (m.313) İbni Hacer-i Mekkihazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiramın hepsini adil, salih, evliya, âlim, müctehidbilmek her Müslümana lazımdır. Onlardan birini kötülemek(Allah onlardan razı, onlar da Allah'tan razıdır)mealindeki âyete inanmamak olur. (Savaık-ul muhrika) Yine buyuruluyor ki: Âlimin bir nazarı, bulunmaz hazinedir, Bir sohbeti, yıllarca, bitmez kütüphanedir. Âlimin bir nazarı bir hazine olursa, Resulullahın nazarı ne olur acaba düşünebiliyor musunuz? Masum olmak! Mevlana Halidi Bağdadi hazretleri, (Adab-ı tarikai aliyye) kitabında buyuruyor ki: (Evliyanın masum olması şart değildir. Eshab-ı kiram arasında had cezası verilen ve eli kesilen oldu. Halbuki, Sahabenin en aşağı derecede olanı da velî idi. Hepsi, Sahabi olmayan velilerin hepsinden daha yüksek idiler. Velilerin hepsi, günaha devam etmekten mahfuzdur. Belki, bazen günah işlediği için pişmanlıkları, ağlamaları, Allahü teâlâya yalvarmaları daha çok olur. Dereceleri artar. Günaha devam etmek, tövbeyi terk etmek, helak eder. Âdem aleyhisselamın zellesi ile, İblisin isyanı, bundan dolayı farklı oldular.)
31.05.2005
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, mektup veya maillerimizdeki verdiğimiz selamlara cevap vermiyorlar. Selam almak farz değil mi? CEVAP: Tam İlmihal'de deniyor ki: Mektupla [veya mail ile] gelen selamı okuyunca hemen ve aleyküm selam demek farzdır. Bunu yazıp cevap olarak göndermek müstehabdır. Yani eğer o kimse, size cevap vermeden ve aleyküm selam demişse farzı yerine getirmiş olur. Bunu size bildirmesi lazım değildir. Bildirme imkanı varsa, bildirmesi iyi olur. Bu hususu bilmeden, selamı bile almıyor diye suizan etmek doğru olmaz. Üstelik, suizan ettiği için haram işlemiş olur. Dini tam bilmeden, insan kendisini haram veya küfürden koruyamaz. Dini tam bilmek yani her hususta lüzumlu bilgileri, kaideleri öğrenmek için, Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye kitabını okumayı tavsiye ederiz. Ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetli eserlerinden derlenerek hazırlanmıştır. www.hakikatkitabevi.com http://www.hakikatkitabevi.com adresinden okunabilir ve temin edilebilir. Biz de bütün suallere, bu kıymetli esere bakarak cevap veriyoruz. Evlada bırakılabilecek en kıymetli miras, eş dost için en kıymetli hediyedir. *** Sual: Kitaplarda el ile selam vermenin ve eli başa kaldırarak ve eğilerek selamlaşmanın günah olduğu bildiriliyor. Peki uzaktaki bir kimseye nasıl selam vereceğiz? CEVAP: Uzakta olunca el sallayıp, ağız ile de yavaşça Selamün aleyküm demek günah olmaz. O da, yavaşça, Ve aleyküm selam diye cevap verebilir. Hep Allah ile kal Sual: Kur'anda mealen, (Nerede olursanız, olun, Allah sizinle beraberdir) buyuruluyor. Bu bakımdan (Hep Allah ile kal) demek caiz olur mu? CEVAP: Âyet-i kerimede de, söylenilen sözde de, mecaz var. Allahü teâlânın bizim ile beraber olması, bir kimsenin bir kimse ile beraber olması gibi elbette değildir. O zaman hâşâ mahluka benzetilmiş olur. Hep Allah ile kal demek de, (Allahü teâlânın seni gördüğünü, ne yaptığını, ne düşündüğünü, yani her şeyini bildiğini hiç unutma, hep uyanık ol) anlamındadır. Bu bakımdan Allah ile kal demenin bir mahzuru olmaz ise de, tevilsiz yanlış anlaşılabilecek böyle sözleri, hiç söylememek iyi olur. Atalarımız, (Allah'a emanet olun) veya (Allah'a ısmarladık) demişler veya selam verip ayrılmışlardır. Biz de onlar gibi yapmalıyız, onlar gibi söylemeliyiz. Allah'a ısmarlamak, Allah'a emanet etmek demektir. Misyonerlerin veya diğer din düşmanlarının itikadımızı bozmak için uydurdukları şeylere itibar etmemelidir. Ata sözlerimiz genellikle âyet-i kerime ve hadis-i şerif meallerinden alınmıştır. Bir âyet meali: [Babaları]dedi ki, "Daha önce [Bünyamin'in]kardeşini [Yusuf'u]size emanet ettiğim gibi, şimdi onu [Bünyamin'i] emanet eder miyim? Ben onu Allah'a emanet ediyorum, Allah en iyi koruyandır, O merhametlilerin merhametlisidir" dedi. [Yusuf 64] Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Vedalaşırken, birbirinizden ayrılırken, seni, emanetleri zayi etmeyen Allah'a emanet ediyorum deyin.) [İbni Mace] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Birileri çıkıp, "İntihar etmek küfürdür. Nisa suresinin 29. âyetinde yazıyor. Kâfir olduğu için cenaze namazı da kılınmaz" diyor. İntihar eden dini inkâr etmiyor ki, niye küfür olsun? Sadece haram işliyor. Amel imandan parça değil ki. Bu mutezile itikadı değil mi? CEVAP Evet, Mutezile inancı böyledir. Bu bâtıl inanç, sinsice Müslümanlar arasında yayılmaya çalışılmaktadır. Amel imandan parça değildir. İntihar edene kâfir denmez. Din kitapları diyor ki: Şuuru yerinde iken intihar etmek, başkasını öldürmekten daha büyük günahtır. (Berika) İntihar eden kâfir olmadığı için cenaze namazı kılınır. (Dürer ve Gurer) Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İntihar etmiş olsa da, her Müslüman ölünün cenaze namazını kıl!)[Deylemi] Şimdi bildirilen âyete bakalım: (Ey iman edenler, aranızda karşılıklı rızaya dayanan ticaret hâli müstesna, mallarınızı, bâtıl [haksız ve haram] yolla yemeyin ve nefislerinizi öldürmeyin. Elbette Allah size merhamet eder. Düşmanlıkla, zulüm ve tecavüz ile bu yasakları işleyeni ateşe koyarız; bu ise Allah'a çok kolaydır.)[Nisa 29-30] Burada faiz, kumar gibi bâtıl yollarla kazanç sağlayanların da Cehenneme atılacağı bildiriliyor. Haram yoldan para kazanmak küfür değil haramdır. Haram işleyenler elbette cezalandırılır. (Nefislerinizi öldürmeyin) âyeti için, tefsirlerde, (Birbirinizin canına kıymayın) demek olduğu bildiriliyor. Başkasının canına kıymak da haramdır, küfür değildir. Sadece, Müslümanı, Müslüman olduğu için öldürmek küfürdür. Bu ise farklı şeydir. Müslümanı, Müslüman olduğu için öldürmek ise İslam'a düşmanlık olduğundan dolayı küfürdür. Misvak ve abdest Sual: Abdest alırken, misvak kullanılmasa, sadece dişler, diş fırçası ile fırçalansa, sünnet yerine gelmiş olur mu? Bir de namaz takke ile kılınsa sünnet yerine gelmiş olur mu? CEVAP: Fırça, misvak yerine, takke de, sarık yerine geçmez. Ancak dişleri fırça ile temizlemekle sünnet yerine gelmiş olur. Çünkü, dişleri, bir şey ile ovmakla, temizlemekle sünnet yerine gelmiş olur. Parmaklarla da temizlense sünnet ifa edilmiş olur. Fırça ile veya parmakla değil de, misvak ile temizlenirse müstehab sevabı da alınmış olur. Müstehabı küçümsememelidir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Müstehab, Allahü teâlânın sevdiği şeydir. Eğer bütün dünyayı Allahü teâlânın sevdiği bir şey için verseler, hiçbir şey vermiş olmazlar. (Berekat) Takke ile namaz kılınca sünnet yerine gelmiş ve mekruh da işlenmemiş olur. Sarık sarmak zevaid sünnettir. Yani kılık kıyafetle ilgili bir sünnettir. Arapların kâfirleri de sarıkla gezerlerdi. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Sarık Arapların tacıdır.)[Beyheki] Resulullah efendimiz de giydiği için bize zevaid sünnet olmuştur. Namazda giyilmesi ise müstehabdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda (Allah'a kavuşmayı inkâr eden kâfir olur) deniyor. Allah'a kavuşmak nedir? CEVAP: Allah'a kavuşmanın ne demek olduğunu Resulullah ve Onun vârisleri şöyle açıklıyor: Allah'a kavuşmayı inkâr etmek, dirilmeyi inkârdır, Cenneti, Cehennemi, yani ahireti inkârdır. Allah'ın manevi huzuruna çıkmayı inkârdır. Likaullah [Allah'a kavuşmak] ile ilgili bazı âyet mealleri: Köşeli parantez içindeki açıklamalar Beydavi, Celaleyn, Medarik, Kurtubi gibi muteber eserlerden alınmıştır. (Allah'a [Rahmetini umup azabından korkarak, Onun rızasına] kavuşmak isteyen, bilsin ki Allah'ın tayin ettiği o vakit [ahiret] elbette gelecektir.) [Ankebut 5] (Kavuşma günü ahirettir.) (Ey insan, sen Rabbine çalışıp çabalarsın, sonunda [ahirette] Ona kavuşacaksın.) [İnşikak 6] (Hayır ve şer ne yaptıysan kıyamette onların karşılığına kavuşacaksın [Beydavi]) (Denilir ki: Bugüne [kıyamet gününe] kavuşacağınızı unuttuğunuz [inkâr ettiğiniz] gibi, biz de bugün [Kıyamet günü] sizi unuturuz [Cezalandırırız]. Yeriniz ateştir, yardımcılarınız da yoktur. [Sizi cehennem azabından hiç kimse kurtaramaz]) [Casiye 34] (Bugüne kavuşmayı unutmanızın [inanmayışınızın] cezasını şimdi görün. İşte biz de sizi unuttuk [Azaba maruz bıraktık], yaptıklarınıza karşılık ebedi azabı tadın!) [Secde 14] (Ahiret gününe kavuşmayı inkârın, dirilmeyi inkâr olduğu bildiriliyor. ) (Allah'a kavuşmayı [ahireti] yalanlayanlar, gerçekten hüsrana uğramışlardır. Kıyamet günü ansızın gelince onlar, günahlarını sırtlarına yüklenmiş olarak, "Dünyada yaptığımız kusurlardan dolayı yazıklar olsun bize" derler. Bakın yüklendikleri günah ne kötüdür.) [Enam 31] ("[Ölüp] toprakta kaybolduğumuz zaman, gerçekten biz yeniden yaratılacak mıyız" derler. Doğrusu onlar Rablerine kavuşmayı [dirilmeyi, ahireti] inkâr ediyorlar.) [Secde 10] (Allah'a kavuşmayı inkârın, dirilmeyi inkâr olduğu bildiriliyor.) (Sabır ve namazla Allah'a sığınıp yardım isteyin; Rablerine kavuşacaklarına, Ona döneceklerine inanan ve Allah'tan korkanlardan başkasına namaz elbette ağır gelir.) [Bekara 45, 46] (Allah'tan geldik, Ona döneceğiz) âyetinde olduğu gibi, burada da Ona dönmekten kasıt dirilmektir, Ona kavuşmak da manevi huzuruna çıkmaktır.) "İnananlara müjdele" (İstikbal [ahiret] için hazırlıklı olun, Allah'tan sakının. Ona, hiç şüphesiz kavuşacağınızı [dirilerek manevi huzuruna çıkacağınızı] bilin, bunu inananlara müjdele.) [Bekara 223] (Eğer Allah insanlara, hayrı tez istedikleri gibi, şerri de acele verseydi, elbette onların ecelleri bitirilmiş olurdu. Fakat bize kavuşmayı ummayanları [ahireti inkâr edenleri] biz, azgınlıkları içinde bocalar bir halde bırakırız.) [Yunus 11] (Rabbinize kavuşacağınızı kesin olarak bilesiniz.) [Rad 2] (Diriliş ve ahiret hayatı var.) (Allah'ın âyetlerini ve Ona kavuşmayı inkâr edenler, rahmetimden ümitlerini kesenlerdir. Onlar için acıklı azap vardır.) [Ankebut 23] (İnsanların çoğu, Rablerine kavuşmayı [ahireti] gerçekten inkâr ediyorlar.) [Rum 8] (Rabbine [Ahirette Onun rızasına] kavuşmayı arzu eden kimse, salih amel işlesin ve Rabbine kullukta hiçbir şeyi ortak koşmasın.) [Kehf 110] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Allah'a kavuşmayı inkâr (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allah'a kavuşmak hususunda Resulullah efendimizin açıklamalarına bakalım: (Hastalıktan dolayı sızlayan mümine hayret ederim. Eğer hastalıktaki mükâfatı bilseydi, ölüp, Allah'a kavuşuncaya kadar hasta kalmak isterdi.) [Taberani] (Allah'a ihlasla ibadet eden ve şirk koşmadan Ona mülaki olana [kavuşana] Cennet vacib olur. Allah'a şirk koşarak mülaki olana da Cehennem vacib olur.) [Hakim] (Demek ki kâfir olan da Allah'a kavuşuyor, yani diriliyor.) (Müslüman'ın her iyiliği için, on katından yedi yüz katına kadar sevap yazılır. Her günahı için ise bir misli yazılır. Allah'a kavuşuncaya [kıyamete]kadar böyle devam eder.) [Müslim] (Bir tüccar, alacaklarını tahsil eden adamına, "Borcunu veremeyecek fakirden alma, onu hoş gör" derdi. Allah'a kavuşunca [ahirette], Allah da onu hoş görüp, affetti.) [Buhari] (Mümin için, Allah'a kavuşmadan [ölmeden], rahat yoktur.) [Müslim] (Bir Müslüman, "Sübhanallahi ve bihamdihi ve estağfirullah ve etübü ileyh" derse, bu söz Arş'a asılır ve o kimse Allah'a kavuşuncaya [ahirete] kadar sahibinin işlediği hiçbir günah onu silmez ve o, söylediği gibi mühürlü olarak kalır.) [Taberani] (Bela müminin bedeninde, malında ve evladında devam eder. Tâ ki üzerinde hiçbir günah kalmadan Allah'a kavuşuncaya [ahirete] kadar.) [Hâkim] (İmrenilen mümin, yükü hafif, namazını doğru kılan, Allah'a kavuşuncaya [ahirete] kadar kâfi rızka sabreden, kulluk vazifesini güzelce yerine getiren, halk arasında fazla tanınmayan, musibeti dünyada iken verilen, mirası ve ardından ağlayanı az olan kişidir.) [Tirmizi, İbni Mace] (Allah'ım, sana kavuşana [ahirete]kadar dünyadan ihtiyaç bağlarımı kopar.) [Ebu Nuaym] (Hiç kimsenin bende bir hakkı olmadığı halde Rabbime kavuşmak isterim.)[Ebu Davud] (Hak teâlâ, kıyamette Müslümanlara, "Bana kavuşmayı arzu eder miydiniz?" buyurur. Evet derler. Niçin diye sorar. Affını umardık derler. "Ben de sizi affettim" buyurur.) [İ. Ahmed] (Her gün öncekinden kötü olur. Rabbinize kavuşana [kıyamete] kadar böyle olur.) [Buhari] (Allahü teâlâ buyurdu: Bana kavuşmak isteyen kuluma ben de kavuşmak isterim. Bana kavuşmaktan hoşlanmayandan ben de hoşlanmam.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Darimi] Ölüm anında... Peygamber efendimiz, (Kim Allah'a kavuşmayı severse, Allah da ona kavuşmayı sever. Kim Allah'a kavuşmaktan hoşlanmazsa, Allah da ona kavuşmaktan hoşlanmaz) buyurunca, Âişe validemiz, [Allah'a kavuşmanın ancak ölmekle, ahirette mümkün olacağını bildiği için] (İnsan ölümü hoş görmez, bu durumda ne yapmalıyız) dedi. Resulullah buyurdu ki: (Hayır öyle değil, imanlı kişi öleceği zaman, Allah'ın fazlı, keremi ona müjdelenir. Ona ahirete gitmekten daha sevgili bir şey olmaz, Allah'a kavuşmayı sever. Allah da, ona kavuşmayı ister. Bir kâfir, öleceği zaman, göreceği azap haber verilir. Onun için ahirete gitmekten daha kötü bir şey olmaz. Allah da ona kavuşmaktan hoşlanmaz.) [Buhari] Bu hadis-i şeriflerin hepsi de, Allah'a kavuşmanın, dirildikten sonra Allah'ın manevi huzuruna çıkmak olduğunu bildirmektedir. Tek istisnası yoktur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah insanlar için kurallar koymuş? Bu özgürlüğe, doğallığa aykırı değil mi? CEVAP: Allahü teâlânın kural koymadığı mahlukları da var. Mesela aslan, geyik dağda özgürce gezip dolaşırlar. Özgürlük ve doğallıktan kasıt, başıboş, serbest yaşamak olmasa gerek. Önce sizi düşünelim. Küçük çocuğunuz, pis ve zararlı şeyleri yemek için eline alsa, yeme o pistir, zararlıdır der misiniz? Ateşe uzansa, cızzz yakar o der misiniz? Yılana elini uzatsa, sakın dokunma sokar der misiniz? Kışın sokağa çıplak çıksa, üşürsün hırkanı giy de çık der misiniz? Derseniz, çocuk size baba benim özgürlüğüme karışma dese ne dersiniz? En azından ben babayım, çocuğumun iyiliğini düşünmem gerekir, onun için böyle söyledim dersiniz. Evinizdeki eşyaları, rastgele hepsini üst üste bir odaya mı koydunuz, yoksa buzdolabını ve bulaşık makinesini mutfağa, çamaşır makinesini banyoya, karyolayı yatak odasına mı koydunuz? Hangi halde koyarsanız koyun, eşya sizindir kimse karışamaz. Bu kâinat ve içindekiler de başıboş değildir. Hepsinin bir sahibi vardır. Siz nasıl çocuğunuza zarar gelmesini istemiyorsanız, her şeyin sahibi olan Allahü teâlâ da, kendi mülkü olan insana, o kişinin faydası için bazı emir ve yasaklar bildirmiştir. Evinizdeki eşyalar nasıl sahipsiz değilse, bu kâinat da sahipsiz değildir. Arapça'da Abd, kul, köle demektir. Orta Çağda bütün dünyada kölelik sistemi vardı. Köleler eşya gibi, hayvan gibi alınıp satılırdı. Sahibi de, köleye istediği işleri yaptırma yetkisine sahipti. Köle, şunu yaparım, şunu yapmam diyemezdi. Çünkü onun sahibi ne isterse öyle yapmak zorunda idi. Köle tam bir esir idi. İslamiyet köleliği kaldırmak için epey çareler koymuştur. Bütün insanları da Allah yoktan yarattı. Yani bütün insanlar, Allah'ın kulu, kölesidir. Efendimiz Allah'tır. Hepimiz köleyiz. Köle köleliğini bilmeli, efendisi ne emrediyorsa onu yapmalıdır. Bu efendi, kölelik sistemindeki efendiden çok farklıdır. Bizi dünyaya getiren akıl veren; can veren, el kol, bacak, göz gibi organlar veren, rızık veren bir efendidir. Üstelik diğer köleler gibi kaçıp kurtulma imkanımız da yok. (Sözümü dinlersen ebedi olarak Cennet denilen bir yerde seni ağırlarım, sözümü dinlemezsen, ebedi olarak Cehennem denilen yerde sana azap ederim) diyor. Bunları da yapabilecek kuvvettedir. Gerekirse dünyadaki efendileri dövebiliriz, öldürebiliriz, ama, bu efendiye hiç kimsenin gücü yetmez. "Efendiler efendisi" Dünyadaki efendiler, bizim iyiliğimizi, kötülüğümüzü tam bilemezler, başımıza gelecek işleri, düşüncelerimizi, arzularımızı bilemezler. Ama bu efendi, her şeyi bilir, her şeye gücü yeter. Üstelik çok merhametlidir. Her istediği şey bizim iyiliğimiz içindir. Bütün doktorlardan daha iyi sağlığımız için reçeteler verir. (İçki içme, uyuşturucu kullanma, zina ve hırsızlık etme, temiz ol, namaz kıl, oruç tut, zekat ver) diyorsa bizim bunda mutlaka bir faydamız vardır. İyilik edene teşekkür etmek insanlık icabıdır. Beden ve ruhumuzun, dünyada ve ahirette saadet ve felaketine sebep olacak şeyleri bildiren "Efendiler efendisi"ne teşekkür etmek insanlık vazifesi değil mi? İnkâr etmek nankörlük olmaz mı? Bir doktor, hastasına ilaç verse, o da (İlacı kullanmazsam doktora hiç zararı olmaz) diyerek, ilaç kullanmasa, doktora zararı olmaz. Fakat kendine zararı olur. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, hastalıktan kurtulması için, hastasına ilaç verdi. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifa bulur, uymazsa ölür gider. Bu işte doktorun hiç zararı olmaz. Bunun gibi, (Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yok) diyerek ibadetten kaçan da, Cehenneme gider. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Allah dünyada da ceza verir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir genç, "Allah kullarını yaptıklarıyla cezalandıran konumundan münezzehtir. O cezalandırıcı değil, rahmet edicidir, yoksa hangimiz bir saniye göz açabiliriz" diyor. Allah dünyada insanları cezalandırmaz mı, sadece öldükten sonra mı cezalandırır? CEVAP: Elbette dünyada da cezalandırır ve cezalandırdığı da Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. Azap âyetleri, rahmet âyetlerinden daha çoktur. Kâfirler, Hz. Nuh'a (Madem Allah cezalandırıyor, haydi bizi cezalandırsın) demişlerdir. (Hud 32) Daha sonraki âyetlerde ise, inananların gemiye alındığı, inanmayanları ise Allah'ın suda boğduğu bildiriliyor. Allahü teâlâ ibret olsun diye birçok milletleri cezalandırıp helak ettiğini bildirmiştir. Bu konudaki bazı âyet mealleri: (O kâfirleri dünyada da, ahirette de en şiddetli azap ile cezalandıracağım.) [Al-i İmran 56] (Kendilerine yapılanöğütleri unutunca, biz kötülükten men edenleri kurtardık ve zalimleri, Allah'a karşı gelmelerindenötürü şiddetli azaba uğrattık.) [Araf 165] (Melekler dediler: Ey Lut, biz Rabbinin elçileriyiz. Onlar sana dokunamaz. Gece ailenle yola çık. Azap emrimiz gelince oranın altını üstüne getirdik; üzerlerine taş yağdırdık.) [Hud 81,82] (Onlara kendilerinden öncekilerin, Nuh, Ad ve Semud kavimlerinin, İbrahim kavminin, Medyen halkının ve altüst olan şehirlerin haberi ulaşmadı mı?)[Tevbe 70] (Seni yalancı sayıyorlarsa bil ki, onlardan önce Nuh milleti, Ad, Semud, İbrahim milleti, Lut milleti ve Medyen halkı da peygamberlerini yalancı saymış ve Musa da yalanlanmıştı. Ama Ben, kâfirlere önce bir süre tanıdım, sonra da onları yakalayıverdim. Beni tanımamak nasılmış görsünler. Nice beldelerin halkını haksızlık yaparken yok ettik. Artık çatıları çökmüş, kuyuları yıkık, sarayları bomboş kalmıştır.) [Hac 42-45] (Ad'ı, Semud'u, Res halkını ve daha birçok kâfirleri yerle bir ettik.) [Furkan 38] (Eyke halkı ve Tübba kavmi de, resullerini yalanladılar da, azabım gerçekleşti.) [Kaf 14] (Önce Ad milletini, Semud milletini yok eden, pek azgın olan Nuh kavmini helâk eden, Lut milletinin beldelerini yere batıran Odur.) [Necm 50-53] (Rabbin onları azap kırbacından geçirdi. Çünkü Rabbin hep gözetlemededir.) [Fecr 13-14] İbretlik bir ceza! (Cumartesi günü [balık avından men edilmişken]içinizden [bu emri çiğneyerek] azgınlık edenleri biliyorsunuz. Onlara "Aşağılık birer maymun olun" dedik; [Maymuna çevrilenler üç gün sonra öldü] Bu olayı önündekilere [o zamankilere]ve ardındakilere [sonra geleceklere]ibret verici bir ceza örneği ve Allah'a karşı gelmekten sakınanlara bir ders olsun diye yaptık.) [Bekara 65,66] (Firavun ailesini, ders alsınlar diye, yıllarca kuraklık ve ürün kıtlığına uğrattık.) [Araf 130] Diğer peygamberlere inanmayanlar dünyada çeşitli belaya maruz kaldıkları halde, Peygamber efendimizin rahmet olması sebebiyle, cezalar genelde ahirete tehir edilmiştir. Onun hürmetine bu ümmete dünyada hemen ceza verilmiyor. Bir âyet meali şöyledir: (Sen aralarında bulundukça, o kâfirlere azap etmem.) [Enfal 34] (Devamı var) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Allah dünyada da ceza verir (2)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kâfirler Resulullah ile alay ederek, (Rabbine söyle de, bize çabuk azap göndersin) diyorlardı. Allahü teâlâ, kâfirlerden müminler dünyaya getirmeyi ezelde takdir buyurduğu için, (O kâfirlere azap etmem) buyurdu. Enfal suresinin, (İstiğfar ettikleri için Allah onlara azap yapmaz) mealindeki 33. âyeti için, (onlardan, istiğfar edecek olan çocuklar dünyaya geleceği için, onlara azap etmem demek) olduğunu, âlimler bildiriyor. Bu ümmet seçilmiştir. Bir âyet meali: (Siz, insanların iyiliği için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz.) [Al-i İmran 110] Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (Allah'tan gafil olmayın. Huşulu gençler, rüku eden ihtiyarlar, otlayan hayvanlar, emzikteki çocuklar olmasaydı, üzerinize azap üstüne yağardı.) [Beyheki, Taberani] (Ümmetim, merhamete kavuşmuştur, Onlara ahirette azap yoktur. Dünyadaki depremler, belalar, fitneler günahlarına kefaret olur.) [Hakim] (Allah, bir ümmeti [müstahak oldukları] azaba uğratmamışsa, gıda maddeleri pahalanır, ömürleri kısalır, tüccarları ticaret edemez, yağmurları azalır ve başlarına şerli kimseler musallat olur.) [Deylemî] (Allahü teâlâ özel bir kesimin kötü ameli yüzünden genel bir azap vermez. Şayet toplum, gücü yettiği halde, özel kesime aldırmaz ise, hepsine azap eder.) [Taberani] (Depremler olur. 10, 20 veya 30 bin kişi ölür. Allah, bu ölümü müminlere rahmet, kâfirlere ise azap kılar.) [İ.Asakir] Peygamber efendimiz,(Ümmetimde günahlar zuhur ettiğinde, Allahü teâlâ onlara genel bir azap verir) buyurunca, "O zaman onların içinde salihler olmaz mı?" diye soruldu. Buyurdu ki: (Evet olur. Azap herkese isabet eder. Fakat salihler, Allahü teâlânın affına ve rızasına kavuşur.) [İ. Ahmed] (Allahü teâlâ, kullara bela murat ettiğinde, çocuklar ölür. Kadınlar doğurmaz ve içlerinde rahmete şayan biri yoksa, başlarına bela gelir.) [Şirazi] Ölünceye kadar bela! (Müminin kendine, çocuğuna ve malına, hiç günahı kalmayıncaya kadar bela gelir, bu Allah'a mülaki oluncaya [ölünceye] kadar devam eder.) [Tirmizi] (Kul, ameliyle kendisine takdir edilen mertebeye ulaşamıyorsa, Allahü teâlâ ona, ailesine veya malına bela verir ve o belalara sabretmeyi de verir ki ezelde onun için takdir ettiği dereceye nail olsun.) [Buhari] (Şüphe edilen altın, ateşle muayene edildiği gibi, insan da bela ile imtihan olur.) [Taberani] Bela günahsız olanlara da gelir. Allah indinde derecesi daha yüksek olana daha çok, daha şiddetli bela gelir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (En şiddetli belaya duçâr olanlar, Peygamberler, sonra fazilet derecesine göre onları takip edenlerdir. Kişi dindarlığı derecesinde belaya duçâr olur. Eğer kişi dininde kuvvetli ise onun belası da şiddetli olur. Eğer dini gevşek ise belası da ona göre olur. Bela, kula öyle yapışır ki, günahı kaldığı müddetçe onu bırakmaz.) [Tirmizi]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İman ve İslam farklı tarif ediliyor. Ehl-i sünnet, imanı ve İslam'ı nasıl tarif etmiştir? CEVAP: Farklı tarifi olmaz. Farklı olunca farklı din olur. İslamiyet tek dindir, tarifi de tektir. Ehl-i sünnet, Peygamber efendimizin bildirdiği tarifi aynen aktarıyor. İman, Amentü'de bildirilen altı esasa inanmaktır. Amentü olarak bildirilen hadis-i şerifin Türkçe'si şöyledir: (İman; Allah'a, meleklere, kitaplara, peygamberlere, ahiret gününe, [yani Cennete, Cehenneme, hesaba, mizana],kadere, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğuna, ölüme, öldükten sonra dirilmeye, inanmaktır.) [Buhari, Müslim, Nesai] Meşhur Cibril hadisi de, imanın ve İslam'ın şartlarını açıklıyor: Hazret-i Ömer anlatır: Bir gün, Resulullahın yanında oturuyorduk. Tanımadığımız bir adam gelip sordu: - İslam ne demektir ya Resulallah? - Kelime-i şehadet söylemek, her gün beş vakit namaz kılmak, ramazan ayında oruç tutmak, zekat vermek ve gücü yeterse hacca gitmek. - Doğru söyledin. İman ne demektir? [Biz bu kimsenin hem sorup hem de doğru diye tasdik etmesine hayret ettik.] - İman, Allah'a ve meleklere ve kitaplara ve peygamberlere ve kıyamet gününe ve hayrın şerrin, Allah'ın takdiri ile olduğuna inanmaktır. - Doğru söyledin. İhsan ne demektir? - Allahü teâlâya, Onu görür gibi ibadet etmendir. Sen Onu görmüyor isen de, O seni hep görmektedir. - Kıyamet günü ne zaman olacaktır? - Bunu, kendisinden sorulan, sorandan daha iyi bilmez. Kıyametin alametlerini sordu. Resulullah da bildirdi. O kimse gittikten sonra, Resulullah bize dönerek, (Bunları sorup giden, Cebrail aleyhisselam idi. Size dininizi bildirmek için gelmişti) buyurdu. (Müslim, Nesai, Ebu Davud, Tirmizi) Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Bazısı hayrın anahtarı, şerrin kilididir. Bazısı da, şerrin anahtarı, hayrın kilididir. Allah'ın hayrın anahtarını verdiği kimselere müjdeler olsun, şerrin anahtarlarını verdiği kimselere de yazıklar olsun.) [İbni Mace, Ebu Davud, Taberani, İbni Hibban] Hayır da şer de Allah'tandır Bu hadis-i şerif de gösteriyor ki, hayır da şer de Allah'tandır. Şu âyet-i kerime de, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğunu bildirmektedir: (Eğer Allah insanlara, hayrı çarçabuk istedikleri gibi, şerri de acele verseydi, elbette onların ecelleri bitirilmiş olurdu. Fakat bize kavuşmayı ummayanları [ahireti, dirilmeyi inkâr edenleri]biz, azgınlıkları içinde bocalar bir halde bırakırız.) [Yunus 11] Hayrı da şerri de yaratan Allah'tır. Kul hayır veya şer ister, Allah da kabul ederse kul iradei cüziyesi ile onu işler. Allah izin vermezse, kul hayrı da, şerri de işleyemez. Onun için Peygamberimiz, (Hayır da, şer de Allah'tandır) buyurmuştur. Yoksa kimseye zorla hayır veya şer işletmez. Öyle olsa, şer işleyen kimse, "falancaya hayır işlettin bana niye şer işlettin" der. Cebriye fırkası, hayrı da şerri de Allah zorla işletir der, Mutezile ise, hayra da şerre de Allah karışmaz, ikisini de kul yaratır der. Bunun ikisi de yanlıştır.
.İşin uzmanına inanmak gerekir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hoparlörden çıkan sese âmin diyenin namazı niçin bozulur? Hoparlörle sesin yükseltilmesinin ne mahzuru olur? CEVAP: Her ilimde olduğu gibi, fen ilminde de o işin uzmanı söz sahibidir. Dinimiz de buna kıymet verir. Çünkü fen ilimleri, İslami ilimlerin bir koludur. Dini bilgilerde ise edille-i şeriyye esastır. Fen bilgileri bunlara göre açıklanır. Müslüman ve uzman bir doktor, bu hasta guslederse ölür diyorsa, teyemmüm etmeli diyorsa, o doktora inanılması gerektiğini, diğer fen işlerinde de durumun böyle olduğunu dinimiz bildiriyor. Hoparlörden çıkan ses, nakli seda mı, aksi seda mı, yoksa başka bir ses mi, bunu ancak uzmanı bildirir. Bütün uzman mühendisler bildiriyor ki: (Hoparlörden çıkan ses, nakli seda değildir. Hoparlör, sesi yükseltici bir alet değildir. Yankı da değildir. İmamın sesi, hoparlöre verilince, elektrik ve mıknatısın hasıl ettiği bir ses haline dönüşüyor. Duyulan ses, imamın sesi değil, elektrik ve mıknatısın hasıl ettiği sestir. Yani hoparlörden çıkan ses, elektrik tesiriyle hasıl olan mıknatıs kuvvetlerinin titreyerek demir levhanın husule getirdiği sestir. TV ekranındaki resim, imamın bizzat kendisi değil, görüntüsüdür. TV'deki ses de, imamın bizzat kendi sesi değil, sesin benzeridir.) Uzmanlar böyle söyleyince, dinin emri gereği onlara inanmak gerekir. Helal olan üzüm şırası, alkol haline, şarap haline dönüşünce, o sıvı haram oluyor. Hâlâ bu üzüm şırası diye inat etmek cahillikten başka şey değildir. Şarap da, sirkeleşince helal oluyor. Şarap, sirkeleşmekle nasıl helal olur demek de cahilliktir. Yine uzman kimyager, (Necis yağ, mesela domuz yağı sabun haline dönüşse temiz olur) diyor. Evet bu işin uzmanı ne diyor? (TV'deki konuşan kimsenin resmi bizzat kendisi olmadığı gibi, sesi de bizzat kendi sesi değil, benzeridir) diyor. Benzer sesle dünya işleri yapılır vaaz, nasihat edilir, ilim öğretilir, sadece ibadet yapılmaz. Bir insanın fotoğrafı veya TV'deki görüntüsü gibidir. Her ne kadar fotoğraf veya TV'deki görüntü, o insana ait ise de, bizzat kendi değildir. Bu bakımdan radyodan, TV'den okunan secde âyetleri için secde-i tilavet gerekmez. (M. Erbea) TV'deki görüntüye imam diye uymakla, hoparlörden çıkan sese imamın sesi diye uymak aynıdır. Görüntü bizzat imam olmadığı gibi, ses de bizzat imamın sesi değildir. Onun için görüntüye ve cihazdan çıkan sese uymakla imama uyulmuş olmaz. TV'deki sesler yankı da değildir. Yankıya da uymak caiz olmaz. Redd-ül-muhtar'da, (Dağa çarpıp yankılanan ses, insan sesi olarak kabul edilmez. Vasıtasız, bizzat insanın söylemesi gerekir. Yankı ile gelen ses, hakiki ses hükmünde olmadığı için, yankı ile gelen bir secde âyeti için secde-i tilavet gerekmez) buyuruluyor. Namaz kılarken görüntüsü videoya alınmış imama uymak caiz olmadığı gibi, TV'nin naklen yayınında, imamı da görsek, böyle bir imama da uymak caiz olmaz. Yahut hoparlör veya radyo vasıtasıyla gelen ses de imamın sesi olmadığı için, bu ses ile hareket ederek ibadet etmek de caiz olmaz. Namaz vakitli ibadettir Okunan Kur'an-ı kerimi kasete alıp, mezara gidince, teybi açarak kaseti dinlemekle bizzat Kur'an-ı kerim okunmuş olmaz. Bunun gibi, bir kimse, namaz kılarken kendi filmini çekse, sonra her namaz vakti gelince, video ile bu filmi oynatsa, namaz kılmış olmaz. Namaz kılmak, ezan okumak vakitli ibadetlerdir. Bunları teyple, video ile yapmak, bid'at olup, büyük günahtır. ------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.İbadetle başka şey mukayese edilmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hoparlörden çıkan ses, sahibinin gerçek sesi olmadığına göre, radyodan, kasetten dinlediğimiz sesler de gerçek müzik olmaz. O zaman radyodan müzik dinlemek caiz olmuyor mu? İbni Abidin'de, "Birisinin yüzüne bakmayacağım diye yemin eden, aynadaki görüntüsüne bakabilir. Çünkü, bu görüntü, kendisi değildir, benzeridir" deniyor. Bu durumda müstehcen filmleri seyretmek uygun olur mu? CEVAP: Her ikisi de caiz olmaz. Birinci örnekte ibadetle müzik dinlemek birbirine karıştırılıyor.İbadet ayrı, müzik ayrıdır. İbadetle başka şey mukayese edilmez. Namazda yiyip içmek namazı bozar, ama başka zaman yiyip içmenin mahzuru olmaz. Namazda iken başkasının sözü ile hareket edince namaz bozulur, ama başka zaman mahzuru olmaz. Biz namazda iken, birisi Fatiha okusa, sonunda biz âmin desek namaz bozulur. Ama imamın Fatihasına âmin dense bozmaz. İmamdan gayrisine âmin denmez. Hoparlörden çıkan ses de hakiki bir sestir, ama imamın sesi değildir. Hoparlörden çıkan sese gerçek ses değildir denmez. Gerçek sestir. Ama imamın sesi değildir, benzeri bir sestir. Onun için namaz sahih olmuyor. Müzik, müziktir, ister bunu Yeliz söylesin, ister Kaya. İsterse teypten gelsin, fark eden bir şey olmaz. Şarkıcının bizzat kendi sesi olmasa da, benzer bir ses oluyor, yani yine aynı günah oluyor. Burada sesin benzeri ile aynısı fark etmiyor. Ortada bir iş ve bir ses var, benzeri ile aynısı olması neticeyi değiştirmiyor. Resim bir insanın bizzat kendisi değildir, kendisinin resmidir. Resme bakmakla kendisine bakılmış olmaz. Ama çıplak resmine bakmak haram olur. Şimdi bilgisayarla çıplak kadın resmi de yapılıyor. Bu tamamen hayali bir resimdir buna bakmak haram olmaz denemez. Bilgisayarla yazılan yazı, asıl yazı değil diye, bu yazılar, şahıslar ve kanun nezdinde ve dinimize göre geçersiz olur mu hiç? İyi ise iyi yazıdır, kötü ise kötü yazıdır. Bir CD'nin içine yüzlerce cilt kitap sığıyor. Elektronik ortamda kitaplar, hatta kütüphaneler var. Hakiki kitap değil diye bunlar yok sayılır mı? Radyoda, TV'de, telefonda veya bilgisayarda, çeşitli suç işlesek, sonra bunları dikkate almayın, bunlar bizim hakiki görüntümüz, hakiki sesimiz ve hakiki yazımız değil, benzerleridir desek, suç işlememiş mi oluruz? Yazdığımız ve söylediğimiz şeyler dinen yasak ise, günahtan kurtulur muyuz? Telefon sapıkları, musallat oldukları insanlara neler çektiriyor. İlanı aşk yapan, sövüp sayan veya müstehcen konuşanları var, her türlüsü var. Şimdi bunların hakiki sesi değil diye yaptıklarını hoş görebilir miyiz? Bu sapık, benim hakiki sesim değil, beni suçlu sayamazsınız diyebilir mi? Dinimizle ne ilgisi var! Bunun için ibadetle ibadet olmayan işi karıştırmamak gerekir. Robotla çok iş yapılabilir ama, robota namaz kıldırsak kendimiz kılmış olmayız veya namazımızı filme alsak, namaz vakitlerinde onu oynatsak namaz kılmış olmayız. Bazı kimseler, "Hoparlör günlük işlerde kullanılıyor da niye ibadette kullanılmasın" diyorlar. Robotlara birçok işler yaptırılıyor. Robota imamlık da yaptırılabilir, Kur'an da okutulabilir, namaz da kıldırılabilir. Belki hacca da robot gönderilir. Peki ama, bunların dinimizle ne alakası olur? Bu aletler ibadet olmayan işlerde kullanılır. İbadete bid'at sokulmaz. ---------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün nebi ve resul olan âyetleri bildirmiştik. Verilen örnekler gösteriyor ki, kendisine kitap verilen peygamberlere resuldenir. Resullerin getirdiği dini tebliğ edenlere de nebidenir. Her resul aynı zamanda nebidir. Peygamber efendimizden sonra, nebi gelmeyecektir. Bir âyet meali şöyledir: (O, Allah'ın resulü ve nebilerin sonuncusudur.) [Ahzab 40] Nebi gelmeyince, resul hiç gelmez. Çünkü resullük makamı, nebilikten daha özel ve yüksektir. Bu âyetlerden sonra, bu konudaki Hadis-i şerifleri bildirelim: (Nübüvvet ve risalet sona ermiştir. Benden sonra nebi de, resul de yoktur.) [Tirmizi] (Nebiler benimle son buldu.) [Müslim] (Resullerin ilki Âdem ve sonuncusu Muhammed'dir.) [Hakim, Taberani] (Övünmek için söylemiyorum [hakikati bildiriyorum], ben mürsellerin [Nebi ve resul olarak gönderilen peygamberlerin] efendisiyim. Hepsinin sonuncusu ve şefaat edicilerin ilkiyim.)[Darimi] (Diğer nebilere göre benim durumum şu misale benzer. Bir kimse, güzel bir ev yapar, fakat bir kerpici noksandır. Ziyarete gelen halk, evi beğenir. Yalnız "Şu boşluğa da bir kerpiç konsaydı" derler. İşte ben o kerpicim. "Hatem-ün-nebiyyin" yani nebilerin sonuncusu, tamamlayıcısıyım.)[Buhari, Müslim] (Ya Ali, Musa'nın yanında Harun nasıl idiyse, sen de, benim yanımda öylesin. Ancak, benden sonra nebi gelmeyecektir.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, İbni Mace, İ.Ahmed, Taberani] Peygamber efendimiz, sadece zamanının ve Arabistan'ın değil, kıyamete kadar bütün insanların, bütün dünyanın resulüdür. Bir âyet meali şöyledir: (Biz seni bütün insanlara ancak müjdeci ve uyarıcı olarak gönderdik; fakat insanların çoğu bilmez.) [Sebe 8] Bir hadis-i şerif meali: (Ben bütün insanlara gönderildim.) [Müslim] (Size, âyetlerimizi okuyacak, sizi her kötülükten arıtacak, size kitabı ve hikmeti öğretecek ve bilmediklerinizi bildirecek aranızdan, bir resul gönderdik.) [Bekara 151] (Bu âyet de kitabın nebiye değil, resule geldiğini göstermektedir.) "Dininizi ikmal ettim" Kur'an-ı kerimde, Resulullahın, son nebiolduğu bildirildikten sonra, İslam binasının tamamlandığı şöyle açıklanıyor: (Bugün size dininizi ikmal ettim, üzerinize nimetimi tamamladım ve sizin için din olarak İslam'ı beğendim) [Maide 3] Allahü teâlâ, son nebi ve son resulünü gönderip dinini tamamladığına ve dinde noksan kalmadığına göre artık başka din ve başka peygamber aramak, Kur'an-ı kerimi inkâr olur. Nisa suresinin, (Kıssalarını sana bildirmediğimiz resuller de gönderdik) mealindeki 64. âyeti, resul sayısının Kur'an-ı kerimde bildirilmediğini göstermektedir. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Nebiler 124 bin, resuller ise 313'tür.) [Hâkim] Bu hadis-i şerif de, kitap getiren resullerin nebilere göre daha az olduğunu göstermektedir. Nebilerin çok olması, resullerin dinlerini yaymalarından dolayıdır. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Hadis-i şeriflerin yazılması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir genç, (Kütüb-i sitte ve daha birçok hadis kitapları hadisleri toplamışlar. Halbuki, Peygamber, (Benim hadislerimi yazmayın. Kim benden bir hadis yazmışsa, onu imha etsin) diye bildiriyor. Peki âlimleriniz ne diye peygamberin bu sözüne uymamışlar da ciltlerle hadis kitapları yazmışlar?) diyor. Bunlara nasıl cevap vermeli? CEVAP: Böyle sözler, hadislere inanmayan, "Peygamber postacı idi, Kur'anı getirmekle vazifesi bitti" diyen din düşmanlarının iddiasıdır. O kadar hadis âlimi geldi, fıkıh âlimi, tefsir âlimi geldi, hiçbirisi bunu bilmiyor muydu? İslâm âlimleri din düşmanı mı idi de, Resulullahın sözlerine uymadılar? Böyle bir soruyu samimi bir Müslüman soramaz! Bunlar, işlerine gelince hadisi delil gösterirler, gelmeyince de hepsi uydurma derler. Bunların en bariz hile ve taktiği, olmuş bir olayı bozarak, Bektaşi gibi bir kısmını alıp diğer kısmını almayarak yarım anlatırlar. Olmamış bir şeyi, iftira ve yanlış olduğu hemen bilineceği için pek anlatmazlar. Ama olmuş olayı değiştirerek, yarısını alıp yarısını gizleyerek anlatıp, Müslümanların şüpheye düşmesine çalışırlar. Hainler bu taktikleriyle çok insanı da kandırmışlardır. Bunları iyi tanıyıp tuzaklarına düşmemeli. Şu husus da iyi bilinmeli ki, Peygamber efendimiz bütün hadis-i şeriflerini en son günde, hepsini bir anda söylemedi. 23 sene boyunca söyledi. Çeşitli olaylara göre, şahıslara göre, şartlara göre söyledi. Rahmet olması için, aynı hususta farklı söylediği de olurdu. Bu yüzden hadis-i şeriflerin ne zaman ve niçin söylendikleri de önemlidir. Din 23 sene boyunca yaşanarak bildirildi. Bazı emir ve yasaklar zamanla farz veya haram oldu. Bir şey haram olmadan ki durumları anlatan hadisleri yazıp, bak Resulullah böyle buyurdu demek dini içten yıkmaya çalışmaktır. Veya farz olmadanki durumları anlatıp, bak böyle yapılırdı, demek ki sonradan mezhepler bunu haram etmiş demek hainliktir. Ayrıca, farklı hadis-i şerifleri görünce, birbirine tenakuz zannetmemeli, onları bize bildiren ehli sünnet âlimlerine suizan etmemeli. Hadis âlimleri bunları hâşâ bilmiyor muydu? Doğru yolu nereden bulmuş? İslam âlimlerinin kitaplarının bozuk olduğunu söyleyenin, aklından ve dininden şüphe olunur. Çünkü bu kimse, Resulullahı ve Eshab-ı kiramdan hiçbirini görmediğine göre ilmini nereden öğrendi? Bir şeyler öğrendi ise, İslam âlimlerinin kitaplarından öğrenmiştir. O âlimlerin kitaplarına bozuk derse, kendisi doğru yolu nereden bulmuştur? İlk zamanlarda, ölenlerin çoğu müşrik olduğu için, kabir ziyareti yasak edilmişti. Daha sonra, müminler de ölünce, (Daha önce kabir ziyaretini yasaklamıştım, şimdi ziyaret edin) buyuruldu. (İbni Mace) Tesettür emri sonradan geldi, içki sonradan yasak edildi. Bunun gibi, daha önce Kur'an-ı kerim yeni inerken, âyetlerle hadislerin karışmaması için, hadis-i şeriflerin yazılması yasaklanmışsa da, daha sonra yazılması emredildi. Bunu istismar ediyorlar. Yarınki yazımızda, Resulullah efendimizin hadislerinin yazılmasını emreden sözleri bildirilecektir. ------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Diyanet İşlerinin, (Sahih-i Buharî muhtasarı tecrid sarih) tercümesinin önsözünde özetle deniyor ki: İlmi talep etmek her Müslümana farz olduğu gibi, ilmi neşretmek de böyledir. Hadis-i şerifte de, hikmetin, müminin kaybolmuş malı olduğu, nerede bulursa, derhal alması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca, (Burada olanlarınız, burada olmayanlara tebliğ etsinler! Belki de, kendilerinden daha anlayışlı birine tebliğ etmiş olabilirler. Sözlerimi işitip belledikten sonra, başkalarına aynen aktaranın Allah yüzünü ağartsın) [Ebu Davud, Tirmizi, İbni Mace, Darimi, İ. Ahmed] hadis-i şeriflerine uyan âlimler, dini yaymaya çok gayret göstermişlerdir. Hz. Ebu Zer-i Gıfari'nin, (Kılıcı enseme dayasanız, Resulullahtan duyduğum bir sözü, başım kesilinceye kadar tebliğe vakit bulacağımı bilsem, o sözü muhakkak size yetiştiririm) sözleri hadis ilmine verilen önemi göstermektedir. Kur'an ilk nazil olurken, âyetlerle karışmasın diye, (Kur'andan başka benden bir şey yazan onu imha etsin) buyurulmuştu. Daha sonra Kur'anı ezberleyenler çok olduğu için, hadis-i şeriflerin de yazılması emredildi. Abdullah bin Amr bin As, her hadisi yazar, Resulullah buna mani olmazdı. Hatta bazıları, (Sen her şeyi yazıyorsun. Ama Resulullah da insandır. Öfkeli iken de söz söyler) dediler. Durumu Resulullaha arz edince, mübarek parmağını ağzına götürüp, (Yaz! Allah'a yemin ederim ki, bu ağızdan hak sözden başkası çıkmaz) buyurdu. (Ebu Davud, Hakim) Şu âyet de aynı mealdedir: (O, vahyedilenden başkasını söylemez.)[Necm3,4] Resulullah hadisleri zor ezberleyen sahabiye (Sağ elinden yardım iste, yani yaz) buyurdu. (Tirmizi) (Sözlerinizi yazalım mı ya Resulallah?) diyen Rafi bin Hadic'e (Evet yazın) buyurdu. (R. Hürmüzi) Yine hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Hadislerimi senedi ile birlikte yazın. Eğer o hadis doğru ise ecirde ravi ile ortak olursunuz. Eğer yanlış ise, onun vebali isnat edilen ravinin üzerine olur.) [Hâkim, Ebu Nuaym] (Benden hadis yazana, o hadis devam ettikçe, sevap yazılmaya devam edilir.)[Hâkim] (Geriye kırk hadis bırakarak ölen, Cennette arkadaşımdır.) [Deylemi] (Hadisimi hıfz edip ona tutunan, Kur'anla haşrolur. Hadisime önem vermeyen Kur'anı hor görmüş olur. Kur'anı hor gören de, dünya ve ahirette perişan olur.) [Ebu Nuaym, Hatib] (İlmi talep etmeye koşun. Sadık bir kimseden işitilecek bir hadis-i şerif, dünya ve dünya hazinelerinin hepsinden daha hayırlıdır.) [İ. Râfi'î] (Kendine fayda veren iki hadis bile öğrenip, onları başkasına da öğreten ve onlardan faydalanan, altmış yıllık ibadetten daha fazla sevap alır.) [Deylemi] "Sözlerimi tebliğ edin!" (Allah'ım, hadislerimi nakledip insanlara öğreten halifelerime rahmet eyle.)[Taberani] (Bir sünneti ihya veya bir bid'ati yıkmak için bir hadis nakleden Cennettedir.)[Ebu Nuaym] (Size ilim öğrenmek için bazı insanlar geldiği zaman "Resulullahın tavsiye ettiği ilmi öğrenmeye hoş geldiniz" deyin ve sorularını cevaplandırıp, problemlerini çözün.) [İbni Mace] (Benden duyduklarınızı tebliğ edin. Benî İsrail'den bildirdiklerimi de anlatın. Yalnız bana, bilerek yalan isnat eden kimse Cehennemdeki yerine hazırlansın.)[Tirmizi] (Burada olanlar, olmayanlara sözlerimi tebliğ etsin, duyursun.) [Buhari] (İlmi yazı ile bağlayınız!) [Hakim]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda (Hadisler uydurmadır) diye bir âyet varmış. Böyle bir şey var mı? Hadis, kadim [eski] kelimesinin zıttıdır, yani yeni demektir. Ayrıca söz ve haber anlamına da gelir. Kur'an-ı kerimde geçen bütün hadis kelimeleri, söz ve haber anlamındadır. Deyim olarak, Resulullahtan rivayet edilen haberlere hadis denir. Hadis-i şerif, Resulullah efendimizin şerefli, mübarek sözleridir. Dini yıkmak isteyenler, önce âlimlerden, mezheplerden başladılar, sonra da hadis-i şeriflere saldırdılar. Sahih de olsa hadis-i şerife düşmanlıklarını gizlemediler. Ama her Müslüman bilir ki, hadis-i şeriflere düşman olmak, (O, Resul vahiyden başka söylemez) buyuran Allah'a düşmanlıktır. Bu Allah düşmanları, (Yalnız Kur'an) yaftası altında, hadislerden başlayarak İslamiyet'i yıkmaya çalışıyorlar. Allahü teâlâ, Resulüne uymayı, kendine uymak olarak bildirmekte ve Resulün emri ile kendi emrini ayıranlara kâfir demektedir. İşte âyet-i kerime mealleri: (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.) [Nisa 80] (Allah ve Resulüne itaat eden, en büyük kurtuluşa ermiştir.) [Ahzab 71] (Peygamberin verdiğini alın, yasak ettiğinden sakının!) [Haşr 7] (Resulüm de ki: "Bana uyun ki, Allah da sizi sevsin!" ) [Al-i İmran 31] (O, kendisine vahyedilenden başkasını söylemez.) [Necm 3,4] (Ona uyun ki, doğru yolu bulasınız!) [Araf 158] (De ki, "Allah'a ve Peygambere itaat edin! Eğer [uymayıp] yüz çevirirlerse, [kâfir olurlar] Elbette Allah kâfirleri sevmez.) [Âl-i İmran 32] (Allah'ın yolu ile, resullerin yolunu farklı göstermek isteyenler kâfirdir.) [Nisa 150,151] Bu âyetlere rağmen, hadislere savaş açıldı. Mezhepsizler, kasten söz anlamındaki hadis kelimesini sanki hadis-i şerif gibi göstermeye çalışıyorlar. Uygunsuz bir söz ifadesini, uygunsuz bir hadis diye tercüme ediyorlar. Hadis kelimesini söz olarak tercüme etmeyip hadis olarak söylüyorlar, mesela (Kur'andan sonra hangi söze inanacaklar?) âyetini, (Hangi hadise inanacaklar)diye değiştiriyorlar. Halbuki Kur'anda, hadis kelimesi bazen, Kur'an anlamında da kullanılıyor. O zaman hadis kelimesini, hadis-i şerif olarak göstermek, kendi aleyhlerine delildir. İşte âyet mealleri: ? "Lehv-el hadis" (Bu hadise [söze yani Kur'ana] inanmayanlar[helak olacakları için] arkalarından üzülerek neredeyse kendini harap edeceksin!)[Kehf 6] (Allah, hadislerin [sözlerin] en güzelini bir kitap halinde indirdi.) [Zümer 23] (Şimdi siz bu hadise[söze, yani Kur'ana] mı şaşıyorsunuz?) [Necm 59] (Âlemlerin Rabbi tarafından indirilen bu Kur'an-ı kerime ancak temiz olanlar dokunabilir. Siz bu hadisi mi [sözü mü yani Kur'anı mı] küçümsüyorsunuz?) [Vakıa 77-81] Kur'an-ı kerimde lehv-el hadis, boş laf demektir. Bir âyet meali: (İnsanlardan öylesi var ki, herhangi bir ilmî delile dayanmadan Allah yolundan saptırmak ve sonra da onunla alay etmek için boş lafı satın alır.) [Lokman 6] Hadis düşmanları, buradaki boş lafa, hadis eğlencesi veya uydurma hadis demişlerdir. Bu hileye, bu oyuna gelmemelidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Selefiyim diyen bir arkadaş, (Ledün ilmi, bâtın ilmi, keramet, evliya diye bir şey yok) diyor. Bu Kur'an-ı kerime ve hadis-i şeriflere aykırı değil mi? CEVAP: Bunu çok yazdık. Bu yazıda ledün ilminin önemini bildirelim. Ledün ilmi, Allahü teâlânın ihsanı ile kalbe ilham edilen, İlahi sırlara ait bilgilerdir. Görünüşte, akla ve nakle zıt gelebilir. İlm-i ledün sahibi olanlar, olaylardaki gizli sırları ve hikmetleri bilir. Abdülgani Nablusi hazretleri buyuruyor ki: İlmi bâtından habersiz olanlar, tasavvuf kitaplarını okuyunca, âriflerin sözlerini küfür ve sapıklık sanıyorlar. Anlamadıkları marifet bilgilerine inanmayıp tasavvuf büyüklerine dil uzatıyorlar. Bâtın bilgilerine inanmayan dinimizin sırlarına inanmamış olur. Böyle kimse bid'at ehli ve sapıktır. (Hadika) Kehf suresinde geçen bir olay bâtıni ilimden, ilm-i ledünden bahsetmektedir. Ubey ibni Ka'b hazretleri bildiriyor ki: Resulullah şöyle anlattı: Musa aleyhisselam, kavmine, (İnsanların en âlimi benim)dedi. Allahü teâlâ, onu ikaz edip (Denizlerin birleştiği yerdeki kulum senden âlimdir) buyurdu. Musa onu nasıl bulacağını sordu. (Bir sepet içine balık koy, balık nerede kaybolursa oradadır) buyurdu. Musa, sepete bir balık koyarak Yuşa ile birlikte yola çıktılar. Bir kayanın dibinde uyudular. O sırada sepetteki ölü balık canlanıp denize yüzerek gitti. Denizde izi belli oluyordu. Yuşa buna hayret etti. Bir müddet daha yol aldıktan sonra Musa, gence, (Yorulduk, gıdamızı getir) dedi. Halbuki Musa emredilen yere kadar yorulmamıştı. Genç: (Biz uyurken balığın denize gittiğini söylemeyi unuttum) dedi. Geri dönüp oraya geldiklerinde, orada elbisesini üstüne örtmüş birisini gördüler. Bu Hızır idi. Musa ona selam verdi. Hızır, (Sen kimsin?) dedi. (Ben Musa'yım) dedi. Hızır, (Benî İsrail'in peygamberi Musa mı?) diye sordu. (Evet. Bildiğin ilimlerden bana öğretmen için seninle gelebilir miyim?) dedi. Hızır, (Benimle arkadaşlığa sabredemezsin. Çünkü Allah'ın bana bildirdiği ilmi sen bilmezsin, sana bildirdiği ilmi de ben bilmem) dedi. Musa, (İnşallah beni sabredenlerden bulursun) dedi. Hızır da, (O halde, yaptığım işlerin hikmetini sorma) dedi. Deniz kenarına gittiler, az sonra gemi geldi. Hızır'ı tanıdıkları için gemiye bunları ücretsiz aldılar. O sırada bir serçe gemiye kondu ve denizden bir iki damla su aldı. Hızır, (Ya Musa, benim ilmimle senin ilmin, şu serçenin denizden aldığı su kadar değildir) dedi. Sonra geminin bir tahtasını söküp attı. [Açılan delikten gemi su almaya başladı.] Musa, dayanamayıp, (Adamlar bizi ücretsiz gemiye bindirdiler. Sen gemiyi mi batıracaksın?) dedi. (Ya Musa, sen benimle yoldaşlığa dayanamazsın demedim mi?) dedi. Musa, (Mazur gör, unuttum) dedi. Hz. Musa sabretseydi... Gemiden indikten sonra, oynayan çocuklara rastladılar. Hızır, çocuğun birini tutup öldürdü. Musa yine dayanamayıp, (Ortada bir şey yokken, suçsuz yere bir cana nasıl kıyarsın? Ne kötü şey bu) dedi. Hızır, (Ya Musa, sen benimle arkadaşlık yapamazsın demedim mi sana?) dedi. Musa, (Bunu da mazur gör. Bir daha işine karışırsam, arkadaşlığı bırakırsın. Çünkü artık yüzüm kalmaz) dedi. Nihayet bir köye geldiler. Köylüler onları misafir etmedi, yemek istediler, köylüler vermedi. Orada yıkık bir duvar var idi. Hızır eli ile [kerametle] duvarı kaldırıp doğrulttu. Musa, bu işe de hayret edip (İsteseydin ücretle yapardın) dedi. Hızır, (Ya Musa, artık ayrılma zamanımız geldi) dedi. Musa aleyhisselam eğer sabretseydi, çok ibretli olaylarla karşılaşacaktı.(Buhari)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün Hz. Hızır ile Hz. Musa'nın enteresan deniz yolculuğunun nasıl bittiğini yazmıştık... Daha sonra Hızır aleyhisselam, yaptığı işlerin hikmetini şöyle anlattı: Gemiciler on kardeşti. Geminin kazancı ile geçiniyorlardı. Bir derebeyi, sağlam gemileri zorla alıyordu. Bu geminin arızalı olduğunu duydu ve içine su alıp yolcuların canını zorla kurtardığını öğrenince, almaktan vazgeçti. Biz de böylece iyiliğe iyilik etmiş olduk. Günahsız çocuğa gelince, bunun ana babası salihti. Çocuk büyüyünce onları küfre zorlayacak, zulüm ve işkence edecekti. Kendisi de imansız ölecekti. Onu bundan kurtardık. Bunun yerine hayırlı bir evlat vermesi için Allahü teâlâya dua ettim. [Yeni doğan hayırlı evlattan, yetmiş peygamber meydana geldi.] Doğrulttuğum duvar, öksüz çocuklara aitti. Babaları duvarın altına bir hazine saklamıştı. Duvarı düzeltmeseydim, yıkılıp hazine meydana çıkacak, başkalarının eline geçecekti. Onun için biz öksüzlere iyilik etmiş olduk. Bahsedilen hazine, üzeri yazılı bir altın levha idi. Levhada da şöyle yazılı idi: "Ölümü bildiği halde gülüp neşelenen, kadere iman ettiği halde üzülen, rızka Allahü teâlânın kefil olduğunu bildiği halde lüzumsuz zahmetlere giren, kıyamette sorgu suale inandığı halde gaflete dalan, fani olduğunu bildiği halde, dünyaya bel bağlayan kimseye hayret etmemek imkansızdır." Musa aleyhisselam gibi büyük bir peygamber bile, Allah'ın emri ile, nebi veya velî olduğu söylenen bir zattan bâtın ilmini öğrenmek için gidiyor. Gayba ait böyle ilimleri Allahü teâlâ herkese bildirmiyor, dilediklerine bildiriyor. Hz. Hızır'ın bu ilmi bildiği anlaşılmaktadır. Bu ilmi bilenler evliya veya peygamberdir. Kur'an-ı kerimden keramet için üç örnek daha: 1- Hz. Süleyman, "Sebe Melikesinin tahtını bana kim getirebilir?"dedi. Cinlerden bir ifrit: "Sen yerinden kalkmadan önce, onu getiririm, buna gücüm yeter" dedi. İlmi ledün [ilmi bâtın] sahibi olan vezir Asaf bin Berhiya ise, "Gözünü açıp kapamadan ben onu sana getiririm"dedi ve bir anda getirdi. (Neml 38-40) [Vezir de, cin de peygamber değildi. Vezir bu işi kerametle yapmıştı. Cin Müslüman ise kerametle, kâfir ise sihirle yapacaktı.] 2-Hz. Meryem peygamber değildi. Kocasız çocuk doğurdu ve mabette yaşar, yiyecekleri, kerametle hep yanında hazır olurdu. Bir âyet meali: (Hurma dalını kendine doğru silkele, taze hurma dökülsün.) [Meryem 24] Hz. Zekeriya, Hz. Meryem'in yanında taze meyveleri görünce hayret ederdi. Bir âyet meali: (Rabbi Meryem'e hüsnü kabul gösterdi; onu güzel bir bitki gibi yetiştirdi. Zekeriya, onun yanına, mabede her girişinde orada bir rızık görür, "Ey Meryem, bunlar sana nereden geliyor?" der; o da: Bunlar, Allah tarafından" diye cevap verirdi.) [Al-i imran 37] 3-Eshab-ı kehf, yiyip içmeden, bir zarara uğramadan 309 yıl uykuda kaldılar. Bir âyet meali: (İşte bu, Allah'ın kudretini gösteren delillerden biridir. Uykuda iken sen onları uyanık sanırdın.) [Kehf 17, 18] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Dinini bilmeyenin dini yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün, Kur'an-ı kerim öğretmenin ve öğrenmenin önemi üzerinde durmuştuk. Kur'an-ı kerim öğrenmenin dinimizde çok önemli bir yeri vardır. Büyük sevaba ve nimetlere kavuşulur. Peygamber efendimiz, "Çocuklarına Kur'an-ı kerim öğretenlere veya Kur'an-ı kerim hocasına gönderenlere, öğretilen Kur'an'ın her harfi için, on kere Kâbe-i muazzama ziyareti sevabı verilir ve kıyamette, başına devlet tacı konur. Bütün insanlar görüp imrenir" buyurmuştur. Sadece, Kur'an-ı kerimi öğrenmekle kalmayıp en azından namaz kılacak kadar sure ve duayı da tecvid üzere ezberletmek lazımdır. Çünkü namaz kılmak için bunlar şarttır. Bu kadarı bilinmezse namaz kılınamaz. Halbuki namaz dinin direğidir. Direksiz bina düşünülemeyeceği gibi namazsız da Müslüman düşünülemez. Hadis-i şerifte, "Namaz dinin direğidir. Onu doğru kılan dinini korumuş, terk eden dinini yıkmış olur" buyuruldu. Ayrıca çocuklara, Kur'an-ı kerimin açıklaması, tefsiri mahiyetinde olan ilmihal kitaplarından zaruri iman ve ibadet bilgilerinin de öğretilmesi şarttır. (Bu bilgilerin doğrudan Kur'an meallerinden öğrenilmesi mümkün değildir.) Bu çok önemlidir. Çünkü, Müslüman ana babanın çocuğu âkıl bâlig olduğu zaman, yalnız "Lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlullah" demekle Müslüman olmaz. İmanı ve İslâmı bilmesi, anlatması da lâzımdır. İmanı anlatmak demek, inanılacak altı şeyi anlamak ve sorunca söylemek demektir. İslâmı bilmek demek, Allahü teâlânın emirlerinin ve yasaklarının hepsini beğenip kabûl etmek demektir. Bunun için her Müslümanın, çocuğuna Âmentüyü yani imanın şartlarını ezberletmesi ve manasını öğretmesi lâzımdır. Âkıl bâlig olunca imanı, İslâmı bilmeyen yeterli ilmi olmayan kimse, Müslüman olmaz. Ben Müslümanım demekle, Müslüman olmaz. Dinini bilmeyenin dini yoktur. Hadis-i şerifte, "İlim bulunan yerde Müslümanlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümanlık kalmaz" buyuruldu. Çocuklarına imanı, İslâmı öğretmeyen analar babalar, çocuklarını Müslüman olmaktan mahrum etmiş, kâfir olmalarına sebep olmuş olurlar. Çocukları ile birlikte, kendileri de Cehennemde bunun cezâsını, azâbını çekerler. Namazları, oruçları ve hacca gitmeleri, kendilerini bu azaptan kurtaramaz. Çünkü, başkasının ve hele kendi yavrularının kâfir olmasına sebep olan kimse de, kâfir olur.Hadis-i şerifte, "Çok Müslüman evladı, babaları yüzünden Veyl ismindeki Cehenneme gidecektir. Çünkü bunların babaları, yalnız para kazanmak ve keyif sürmek hırsına düşüp ve yalnız dünya işleri arkasında koşup, evladlarına Müslümanlığı ve Kur'an-ı kerimi öğretmediler. Ben böyle babalardan uzağım. Onlar da benden uzaktır. Çocuklarına dinlerini öğretmeyenler Cehenneme gidecektir" buyuruldu. Bu duruma düşmemek için, anne-baba, çocukların anlayabileceği seviyede hazırlanmış ilmihal kitaplarından (Mesela, Hakikat Kitabevi'nin, "Namaz Kitabı"ndan) okuyup çocuklarına anlatması, tekrarlatması lazımdır. Kitabı çocuğun eline verip "al oku!" demekle istenilen netice alınamaz. Böylece anne baba hem çocuğuna zaruri iman ve ibadet bilgilerini öğretmiş hem de kendisi bilgilerini tazelemiş olur. Dininin öğrenilmesine ve öğretilmesine verilen sevap cihada verilen sevaptan daha çoktur. Hadis-i şerifte, "Bütün ameller, Allah için cihada nisbetle, büyük deniz yanında bir damla su gibidir. Allah yolunda cihad ve bütün ameller, emr-i maruf (dinin emirlerini öğrenmek ve öğretmek) ve nehy-i münkere (dinin yasakladığı şeylerin yapılmasına mani olmak) nisbetle yine bir damla gibidir" buyuruldu. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İhtiyat adı altında, Müslümanlara zorluk çıkarmak doğru mudur? Mesela "fakirin kurban kesmesi adak olur" diyerek fakirin kestiği nafile kurbandan yedirmemek, hatta "Büyükbaş hayvana ortak olarak giremez, girerse onların kurbanları sahih olmaz" demek uygun olur mu? CEVAP: Bunlar çok yanlıştır. Dinimizde bir hususta iki kavil varsa, gerektiğinde kolay olanını tercih etmeli. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Gerektiğinde en kolay fetvaya uymalı! Allahü teâlâ, insanlara güç gelen şeyleri değil, kolay olanların yapılmasını istiyor. Çünkü insan zayıf, dayanıksız yaratılmıştır) buyuruyor. Bir âyet meali şöyledir: (Allah, size kolaylık diler zorluk dilemez.) [Bekara 185] Resulullah, kendisi çok sıkıntı çekmesine rağmen ruhsatla amel etmeyi emredip buyururdu ki: (Allah'ın rahmetinden ümit kestirip dinden nefret ettirene lanet olsun!) [Nesai] (Kolaylaştırın, güçleştirmeyin, müjdeleyin, sevdirin, nefret ettirmeyin!) [Buhari] (Allahü teâlâ, emrettiği şeyler gibi, ruhsat, izin verdiği şeyleri yapmanızı da sever.) [Beyheki] (Allahü teâlânın size verdiği kolaylık ve ruhsatlardan faydalanın!) [Buhari] (Ruhsatlardan faydalanmayan, Arafat dağı kadar günah işlemiş olur.) [Taberani] Şimdi iki ayrı kavillerden bazılarını bildirelim: 1-Fakir, kurban bayramında kurban keserse adak olur, etinden yiyemez. Başka bir kavilde ise, fakir, kurban bayramında kurban keserse, kestiği hayvan nafile olur, etinden yer. Şimdi bu fakire sen onun etinden yiyemezsin diye ısrar etmek uygun olmaz. 2-Kurban kesmede iki kavil vardır. Evin, dükkanın, atölyenin, kamyonun bir yıllık kirası, ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı maaş ve ücret, aylık ihtiyacını ve borçlarını karşılamayan kimse, İmam-ı a'zamla imam-ı Ebu Yusuf'a göre zengin sayılır. Kurban kesmesi gerekir. Ama imam-ı Muhammed'e göre fakirdir, kurban kesmesi gerekmez. İkinci kavli tercih ederek kurban kesmeyen günaha girmez. (İbni Abidin) 3-İmam-ı a'zama göre, karı koca birbirine zekat veremez. İmameyne göre ise, kadın, fakir kocasına zekat verir. Fakir kocaya, hanımı zekat verebilir. İlla öteki kavli ileri sürmek uygun olmaz. 4-Oyuncak bebek ve oyuncak hayvanlar, âlimlerin çoğuna göre caiz değildir. İmam-ı Ebu Yusuf'a göre caizdir. Bu kavilden istifade ederek oyuncak bebek ve hayvan alıp satmak, oynamak caiz olur. İlla öteki âlimlere uymayı istemekte diretmek doğru değildir. 5-Kolonya, parfüm, tentürdiyot gibi alkol karışımları necistir. Başka bir kavilde ise affedilmiştir, yani necis değildir. Yarasına tentürdiyot sürüp namaz kılana namazın sahih değil demek yanlış olur. 6-Maliki'de necaset namaza mani değildir. Bir kimse unutup, günlerce necis elbise ile namaz kılsa, sonra bunu görse, bu namazları Maliki'ye göre kıldım dese sahih olur. İdrar veya yel kaçıran, yahut bir akıntısı olan da Maliki'yi taklit ederse, özrü abdestini bozmaz. Bunun gibi, kendi mezhebine göre caiz olmayan, fakat başka bir mezhepte caiz olan şeyi, ihtiyaç halinde taklit caiz olur. 7-Süt kardeş ile evlenilmez. Evlendiği kızın yıllar sonra süt kardeş olduğu meydana çıksa, fakat bir iki kere emdiği tespit edilse, Şafii mezhebi taklit edilerek evliliklerine devam edebilirler. Ayrılmaları gerekir diye inat etmek doğru olmaz. Nikahta [Evlilikte] ve talakta [boşanmada] da aynı durumlar çok görülüyor. Şafii bir genç, bir kızı alıp kaçırıyor, babası vermiyor. Hanefi'yi taklit ederek evlenebilirler. Bilahare, çocukları olunca, oğlan bu kızı boşasa, sonra pişman olsa, Şafii mezhebi taklit edilerek evlenebilirler. Böyle ruhsatlardan faydalanmaya karşı çıkmak yanlıştır, taassuptan başka şey değildir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tanımadığımız kadınlar, telefonla veya dükkanımıza girince selam veriyorlar. Bunların selamlarını almak günah mıdır? CEVAP: Günah değildir. Selam; emniyet, huzur, selamet, sağlık, barış, rahatlık, kurtuluş gibi manalara gelir. Selam vermek, yani "Selamün aleyküm" demek, (Ben Müslümanım, benden sana zarar gelmez, selamet üzere ol, Müslüman olarak öl) manalarına da gelen en güzel bir duadır. Mecelle'nin 39. maddesinde, (Zamanın değişmesiyle, hükümler değişir) kaidesinin açıklaması şöyledir: Zamanın değişmesi ile, örf ve âdete ait hükümler değişebilir. Nassa, delile dayanan hükümler, zamanla değişmez. (Dürer-ül-hükkam) Namaz, oruç, zekat gibi hükümler zamanla değişmez ama, âdete ait hükümler değişebilir. Mesela sokakta tanımadığınız bir kimseye selam verseniz, (Bu adam beni nereden tanıyor, niye selam verdi) gibi size tuhaf tuhaf bakar. Selamı yaymak dinimizin emri iken, böyle durumlarda herkese selam verilmez. Bid'at ehli ve fasıklar Dinimizde bid'at ehline, fasıklara selam verilmez. Amagünümüzde bunlar tanıdık kimseler ise, karşılaşınca selam verilir. Selam vermeseniz veya selam almasanız, (Bu adam bana niye selam vermedi, selamımı niye almadı) diye düşünür. Halbuki eski devirde, bir kimseye selam vermeyince, o kimse anlardı ki, ben şu günahı açıkça işlediğim için bana Müslümanlar selam vermiyorlar... Bazı hükümler, gayri Müslim ülkelerde farklıdır. Peygamber efendimiz, böyle ülkelerde, onlardan faiz almanın caiz olduğunu bildirmiştir. Alış verişe ait fasid hükümler de caizdir. Hz. Ömer, günah işleyen şarkıcı kadına ceza uygularken, kadının başı açıldığında, (Haram işlemeyi âdet edindiği için, hürmeti kalmamıştır, ihtiyaç kadar saçlarına bakmak günah olmaz) buyurmuştur. Ebu Bekr-i Belhî hazretleri de, dere kenarında giderken, başları ve kolları açık kadınlar görüyor, (Bunların hürmetleri kalmadığı için ihtiyaç kadar bakmak günah değildir) buyuruyor. İş icabı böyle kadınlara selam vermek ve selamlarını da almak caizdir. Ruhsatlardan faydalanmalı Çalışmaya mecbur kalan muhtaç, kimsesiz kadınlar, işin gerektirdiği kadar, ayaklarını ve kollarını açabilir. Erkeklerin, bunları, iş için görmeleri, şehvetsiz bakmaları, verdikleri selamı almaları ve onlara selam vermeleri caiz olur. Yukarıda açıklanan sebeplerle bazı yasaklar mubah hale geliyor. Mesela iş yerimize gelen veya onların iş yerlerine gittiğimizde, konuşmak zorunda kaldığımız kadınlara selam vermek, selamlarını almak günah olmuyor. Hatta kadın, hoş geldiniz diyerek elini uzatırsa, tokalaşmak bile caiz oluyor. Dinimizin verdiği ruhsatlardan ihtiyaç kadar faydalanmalı, fitneye sebep olmamalı. Fitne yoksa dinin emri ne ise ona uymalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İnternet sitenizi inceledim. Evrende tesadüfe yer olmadığını, bunların bir yaratıcısının bulunduğunu iddia ediyorsunuz. Ay, Güneş, Dünya ve her şey kendiliğinden olmadı mı? Ben, "Ölüp toprak olduktan sonra tekrar dirilme yok" diyorum. Bunun aksini ispat edebilir misiniz? CEVAP: Sitemizi okumuşsanız, orada bütün akli ve nakli deliller var idi. İnanmayana neyi ispat edebiliriz ki? Size bir tek soru soracağız. Buna cevap verebilecek misiniz? Bu muazzam kâinatın tesadüfen olduğuna inancınızda samimi misiniz? Evet diyorsanız, sorumuz şu: Bu insanlar madem tesadüfen var oldu, tesadüfen de dirilemez mi? Tesadüfen doğan tesadüfen ölemez mi? Tesadüfen ölen, tesadüfen dirilemez mi? Nasreddin Hocanın kazan olayı, ateistleri susturmak için mükemmel bir cevaptır. (Kazanın yoktan var olduğuna inanıyorsun da, tekrar yok olacağına, öleceğine niye inanmıyorsun) diyor. Madem tesadüfle her şey yoktan var olabiliyor, o halde, yok olduktan sonra yine var olmasına imkansız demek çok yanlıştır, kendi kendini yalanlamak olur. Bugün teknoloji zirvelere çıkmaya çalışıyor. Buna rağmen değil bir karıncayı, bir buğday tanesini, bile yapmaktan âciz kalıyor. Bırakın insan veya bir hayvan yapmayı, bir buğday yapılabilse, dünyada açlıktan ölen olmaz. Bir buğdayı yapmaktan aciz olan insan, kendini ve bu muazzam kâinatı yoktan var edeni inkâr etmesi, akıl işi değildir; ahmaklığın daniskasıdır. Dua ve tesbih Sual: Hacda gördük. Bazıları tesbih çekmeden, dua etmeden kalkıyorlar. Namazdan sonra toplu olarak tesbih çekmek, imamın duasına amin demek bid'at diyorlar. Bunlar bid'at midir? CEVAP: Cemaatin imam ile birlikte, sessizce dua etmeleri efdaldir. Ayrı ayrı dua yapmaları ve dua etmeden kalkıp gitmeleri de caizdir. Ama bunu âdet haline getirmemelidir. Hem imamın duasına âmin demeli, hem de kendimiz dua etmeliyiz. Bid'at olan sadece müezzinin komut etmesidir. Tesbih çekmek, dua etmek bid'at değildir. Din kitaplarında ifadeler şöyledir: Farzı veya son sünneti kılınca, imamın sağa, sola veya cemaate dönmesi müstehabdır. İşlerini görmesi için, hemen gitmesi de caizdir. Hadis-i şerifte, (Her namazdan sonra, üç kere, Estagfirullahel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ huv el-hayyel-kayyume ve etubü ileyh okuyanın, bütün günahları afv olur) buyuruldu. İstiğfârdan sonra, Âyet-el-kürsî ve 33 kere (Sübhânallah), 33 kere (Elhamdülillah) ve 33 kere (Allahü ekber) ve bir (kelime-i tahlîl) okumaları ve ellerini göğüs hizâsına kaldırarak, dua etmeleri de müstehabdır. (Merâkıl-felâh, Tahtavi) İmam ve cemaat ile beraber kollarını, az ileriye uzatıp ve göğüs hizasına kaldırıp, avuçları tam açık olarak semaya çevirip dua et ve âmin de. (Ey oğul ilmihali) "Âmin" demek... Âmin ile ilgili üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir cemaat topluca dua eder, bir kısmı da âmin derse, Allah o duayı kabul eder.)[Hâkim] (Dua edenle âmin diyen sevabda ortaktır.) [Deylemi] (İmam duada, cemaati hariç tutmasın. Hariç tutarsa onlara hıyanet etmiş olur.) [Beyheki] (İmam âmin dediği zaman siz de âmin deyin. Çünkü birinin âmin demesi meleklerin âmin demesine tesadüf ederse onun geçmiş günahları mağfiret olunur.)[Buhari] Cemaatin imam ile tesbih çekmesi ve dua etmesi bid'at değil, müstehabdır. (Nimet-i İslam) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Adak yerine yemin kefareti verilebilir mi? Bütün yatırların yanında bir yazı var. İlk ikaz şöyle; türbelere adak adanmaz. Bu doğru mu? Beyheki'nin rivayet ettiği, (Tayin etmediği nezirde bulunanın, günah olan veya gücü yetmeyecek şeyi nezredenin kefareti, yemin kefaretidir) mealindeki hadisi açıklar mısınız? CEVAP: Hadis-i şerifte şu üç husus bildiriliyor: 1-Nezrim olsun der de, neyi adadığını söylemez ve niyet etmezse yemin kefareti verir. 2-Filânca kimseyi öldürmek, Allah için nezrim olsun deyince, öldürmeyip, yemin kefareti verir. 3-Her sigara içişte bin dolar sadaka vereceğim diyen, bir defa yemin kefareti verir. Bu konularla ilgili meseleler şöyledir: Bir kimse, vallahi Allah rızası için oruç tutayım diyerek, hem adak, hem yemin olmasını niyet ederse, hem yemin, hem de adak olur. Bu orucu bozarsa, hem kaza, hem de yemin kefâreti gerekir. Hasıl olmasını istemediği bir şeyi şart ederse, istemediği şey hasıl olunca, oruç, sadaka, nafile namaz gibi adaklarını isterse yapar. İstemezse, yapmayıp, yemin kefareti verir. Mesela, Ali ile konuşursam, Allah için yüz lira sadaka nezrim olsun deyip, Ali ile konuşursa, isterse, sadakayı verir, isterse vermeyip, yemin kefareti verir. Yahut falancanın çantasını çalarsam, bir ay oruç nezrim olsun derse, çalmadan oruç tutar veya yemin kefareti verir. (Tahtavi) Hastam iyi olursa, Allah için şu kadar sadaka vermek ve sevabını seyyid Ahmed Bedevi hazretlerine bağışlamak nezrim olsun deyip, hasta iyi olmadan önce nezrini yapması caiz olmaz. Hasta iyi olduktan sonra yapması lazım olur. (Tahtavi) Ya Rabbi, hastamı iyi edersen, şu türbenin yanındaki fakirlere şu parayı senin için adak ettim. Sadaka sevabını da bu velinin ruhuna bağışladım, demek caizdir. Türbelerdeki o yazılar açık değil, tevile muhtaçtır. Yani kendilerine sorulsa, (Biz; ey yatır, hastamı iyileştirirsen senin için bir adak keseceğim demenin uygun olmadığını söylüyoruz) diyebilirler. Sevabı bağışlanır... Şarta bağlı olarak evliyâya adak yapmak da, kendini, günahı çok, dua etmeye yüzü yok bilerek, mübarek birini vesile edip, Allahü teâlâya yalvarmak demektir. Mesela (Hastam iyi olursa veya şu işim meydana gelirse, sevabı (Seyyidet Nefise) hazretlerine olmak üzere, Allah için, üç Yasin okumak veya bir koyun kesmek nezrim olsun) deyince, bu dileğin kabul olduğu çok tecrübe edilmiştir. Burada, Allahü teâlâ için Kur'an-ı kerim okunup veya koyun kesip, sevabı Seyyidet Nefise hazretlerine bağışlanmakta, onun şefaati ile, Allahü teâlâ, hastaya şifa vermekte, kazayı, belayı gidermektedir. Koyunu mezar başında kesmek haramdır. Hiçbir mezarın yanında kesmemelidir. Puta tapanların put yanında kesmelerine benzememelidir. İbni Âbidin'in, nafile namazları adak yaparak kılmayı anlatırken bildirdiği hadis-i şerife göre, bir dilek için adak edilen bir ibadet, o dileği hasıl etmez. Bu ibadet, o dileğin hasıl olması için yapılmaz. Allahü teâlâ, o ibadetten dolayı veya sevdiği bir kuluna yapılan bir iyilikten dolayı, merhamet ederek, o dileği kabul ve ihsan etmektedir.(S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmanlı mıyım değil miyim bilemiyorum. Bunun bir ölçüsü yok mu? CEVAP: Elbette vardır. Amentü'de bildirilen altı esasa inanan mümindir. Birini bile inkâr eden mümin değildir. Amentü'deki altı esasa inandığı halde, küfre düşürücü şeyleri söylemekten ve yapmaktan çekinmeyen kimseler de mümin değildir. Altı esasa inanıp, haramlardan kaçan kimse mümindir. Mümin olmanın alâmeti, hubbi fillah, buğdi fillahtır. Sevdiklerini Allah için sevmek, sevmediklerini Allah için sevmemektir. Allahü teâlâ, sadece Müslüman'ı sever, gayri müslimi sevmez, Resulullaha uymayanı, İslam'dan başka din arayanı sevmez. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İyilik edince sevinen, günah işleyince üzülen imanlıdır.) [Taberani] İmanlı olup olmadığını bilmek için şu hadis-i şerif meali de önemlidir: (Şu üç husus kimde varsa, imanın lezzetini artırır: 1- Allah ve Resûlünü, her şeyden çok sevmek. 2- Sevdiğini Allah için sevmek, kendisini sevmeyen Müslüman'ı Allah rızası için sevmek, 3- Küfre düşmekten ateşe atılmak gibi korkmak, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek.) [Buhari, Müslim] (Bütün gayri müslimler, Allah ve Resulünün düşmanıdır.) Abdestte sıra Sual: Bazı kimseler abdestte, yüzlerini yıkadıktan sonra başa mest yapıp sonra kolları yıkıyorlar. Sünnet şekli yüzü, sonra kolları yıkamak, sonra başa mesh etmek değil midir? CEVAP: Evet Hanefi'de o sıra ile yıkamak sünnettir. Şafii'de ise farzdır. Bütün din kitapları böyle yazar. Kur'an-ı kerimde abdest âyetinin meali şöyledir: (Ey inananlar, namaza kalktığınızda yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip topuk kemiklerine kadar ayaklarınızı yıkayın.) [Maide 6] Abdestin âyetteki sıraya göre alınacağı hadis-i şeriflerde de bildirilmiştir. Birinin meali şöyledir: (Hz. Osman abdest alırken, üç defa ellerini yıkadı; sonra ağzını ve burnunun içini; sonra üç defa yüzünü; üç defa dirseklerine kadar sağ ve sol kolunu yıkadı; sonra da başının tamamını meshedip üç defa sağ ayağını, üç defa sol ayağını topuklarına kadar yıkadı. Sonra, "Resulullah böyle abdest alıyor" dedi.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi] Abdestten sonra kurulanmak Sual: Abdestten sonra havlu ile kurulanmak caiz midir? Şafiiler niçin kurulanmıyor? CEVAP: Hanefi'de abdest aldıktan sonra kurulanmak caizdir, mahzuru yoktur. Hatta müstehab diyen âlimler vardır. Kışın soğukta kurulanmasa zararı olabilir. Ekvatora yakın sıcak memleketlerde kurulanmak o kadar önemli değildir. Şafii'de kurulanmamak evladır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Abdest aldıktan sonra temiz bir havlu ile kurulanmakta beis yoktur. Kurulanmamak iyidir. Çünkü abdest suyu, diğer amellerle beraber tartıya girer.) [İ. Asakir] Yaranın altını yıkamak Sual: "Şeytan tırnağı" denilen, tırnak kenarında ete batan kısım koparılınca abdest bozulur mu? CEVAP: Abdest bozulmuş olmaz. Saç, sakal, bıyık, tırnak kesmekle de abdest bozulmuş olmaz. Kesilen yerleri yıkamak lazım olmaz. Derideki yaraya merhem sürülmüş ise, merhemin üstü yıkanır. Yıkamak yaraya zarar verirse, mesh edilir. Yıkadıktan sonra merhem düşerse, altı iyi olmuş ise, altı yıkanır, iyi olmamış ise, yıkanmaz. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
. İslam'ın şartı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslam'ın beş şartı, ne zaman farz oldu? CEVAP: Şu zamanlarda oldu: 1- Kelime-i şehadet: Müslümanlığın başlangıcında farz oldu. Beş şarttan ilk farz olan budur. 2- Beş vakit namaz: Hicretten bir yıl önce mirac gecesinde farz oldu. 3- Ramazan-ı şerif orucu: Hicretin ikinci yılında, Şaban ayında farz oldu. 4- Zekat vermek: Orucun farz olduğu yıl, Ramazan ayında farz oldu. 5- Hac: Hicretin dokuzuncu yılında farz oldu. Sigara içmek Sual: Bir yazarın internet sitesinde okudum. Şöyle yazıyor: (Sigara kişinin hem kendisine hem de çevresine bilerek zulmetmesidir ki, bu zinadan çok daha büyük günahtır. Öyleyse, ister sigara yollu, ister başka fiillerle kendisine veya çevresine bilerek zarar veren kişinin imanından ne kadar söz edilebilir?) Bu kişi, iman amelden parça demek istemiyor mu? Nasıl oluyor da (sigara, zinadan daha büyük günah) diyebiliyor? CEVAP: O kişi, felsefecidir. Kitaplarının hiç birisinde İslam âlimlerinden nakli esas almaz. Yukarıda görüldüğü gibi hadis-i şeriflere de, kendi anlayışına göre mana verir. Bu mutezilenin, felsefecilerin yoludur. Sigara hakkında İslam âlimlerinin ciltler dolusu kitapları vardır. Hiç birisinden nakil yapmadan kendi görüşünü din gibi ortaya koymaktadır. Sigara içmenin, yani amelin iman ile irtibatı olduğunu bildirmektedir. Halbuki Ehl-i sünnet itikadına göre, hangi günah olursa olsun, günah işleyene kâfir denmez. Günah işleyene kâfir demek, İngilizlerin kurduğu Vehhabilik inanışında da vardır. Hâşâ günah işleyene kâfir denirse, dünyada Müslüman kalmaz. Unutkanlık Sual: Unutkanlığa sebep olan şeyler nelerdir? CEVAP: Çok şey vardır. Bazıları şunlardır: Günah işlemek. (İsyanı [günahı] çok olanın, nisyanı [unutması] çok olur) buyuruluyor. Sabah namazı vakti uyumak, dünya için çok üzüntü, dünya ile çok meşgul olmak, tuzlu et yemek, çok sıcak yiyip içmek, çok şaka yapmak, mezarlıkta gülmek, mezar taşlarını okumak, tuvalette abdest almak, çok cünüp durmak, ellerini elbisesine silmek, camiye sol ayakla girmek, avret yerine bakmak, çok aç durmak, hep tok durmak, işlerin dağınık olması, kötü kokulu şeyler yemek, uyuşturucu kullanmak, ekşi elma yemek. Zihni açan ve unutkanlığı gideren şeyler: Kereviz, kuru üzüm, çörek otu yemek, koyun sütü içmek, başı, gül yağı ile yağlamak, badem yemek, misk ve karanfil kullanmak, kimyon unu koklamak, öd buharını teneffüs etmek. Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Hacamat, aklı artırır, hafızayı kuvvetlendirir.) [Hakim] (Hafızayı kuvvetlendirmek için bal yiyin!) [M.Nasihat] (Kabak dimağı besler, aklı artırır.) [Deylemi, İ.Münavi]
Gemisini kurtaran kaptan!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Biri bana "Ben tarihselliğe inanırım. Bana göre, Kur'an'ın dörtte biri Arap örf ve âdetlerinden ibarettir. Bunlara ilahi hüküm diye bakılamaz. Miras hükmü de bunlardan biridir. İnanmadığım bir şeyi ben karıma, kızıma nasıl anlatabilirim" dedi. Bu dini değiştirmek değil midir? İslamiyet kıyamete kadar geçerli değil midir? CEVAP: O kişinin, ya aklından, ya dininden zoru var. Akıl hastası değilse misyonerdir. Tarihsellik diye İslamiyet'i yıkmaya çalışanlar çıksa da, bu dine inanan ve onu yaşayan halis Müslümanların olacağını Peygamber efendimiz bildirmektedir. Dini yıkmaya önce hadislerden başladılar, işlerine gelmeyen hadislerin kimine uydurma, kimine zayıf dediler. Şimdi de, Kur'andaki âyetler o zaman içindi, şimdi geçersizdir demeye başladılar. Hatta, (O zamanki Yahudi ve Hristiyanlar kâfir idi, şimdikiler değildir. O zaman Müslüman olmak için La ilahe illallah Muhammedün Resulullah demek şart idi, şimdi sadece La ilahe illallah diyen Müslüman'dır. Böyle inanana İsevi Müslüman denir) dediler. Bunlar, İslamiyet'i içten yıkmak için hazırlanmış oyunlardır. O kişi, karısına, kızına miras hükmünü anlatamasa da, anlatanlar çıkar. Anlatan çıkmasa bile, Kur'an'da bir hüküm varsa, buna inanmak şarttır. İnanmayan, bu hükümler o devre aittidiyen nasıl Müslüman olur? Böyle düşünmek, Allah'a ve Onun kudretine inanmamanın başka şeklidir. Hâşâ Allah, geleceği bilmez mi? Yirminci asrı, otuzuncu asrı bilemez mi? Bu miras hukuku, Arap toplumu içindir, yirminci asırda, miras şöyle olacaktır demekten aciz mi? Kur'an-ı kerime, dolayısıyla Allahü teâlâya nasıl böyle dil uzatılabiliyor? Hâşâ Allah, Arap toplumu için yanlış hükümler mi bildirdi? Arap toplumu, tefecilikle, faizcilikle uğraşıyor, içki içiyor, putlara tapıyor, kız çocuklarını diri diri toprağa gömerken, bunları yasaklamadı mı? Allah kimden korkacak da, doğru hükmü bildirmeyecektir? Faideli Bilgiler kitabında deniyor ki: (İslamiyet'te kadın, mirastan hiçbir şey almaya muhtaç bırakılmamıştır. Onun bütün ihtiyaçlarını, kocası, babası, erkek kardeş ve amca gibi mahrem yakınları, çalışıp, kazanıp, ona vermeye mecbur tutulmuştur. Erkeklerin, bu güç vazifelerinden dolayı, mirasın hepsini almaları lazım gelirken, İslamiyet kadınlara, erkeğe verilenin yarısını da onlara vermektedir. Erkek, kadına bakmaya mecbur, kadının ise, kendine bile bakması lazım olmadığı halde, İslamiyet kadını kayırmakta, ona ayrıca miras da vermektedir. [Hiç bir yakını yoksa, kadının ihtiyaçlarını Beytülmal karşılar.] İslamiyet'te kadınların çok kıymetli oldukları, buradan da anlaşılmaktadır.) Hurafelerden korunmak için Böyle bir fitne ortamında, Ehl-i sünnet âlimlerini kitaplarına sarılmaktan başka çare yoktur. Mızraklı ilmihal'i bile okuyup amel eden kimse, imanını kurtarabilir. Başka kitaplara ihtiyaç kalmaz. Mızraklı ilmihal, Cennet yolu ilmihaliadı ile İslam Ahlakı kitabının içinde bulunmaktadır. İslam Ahlakı kitabını okuyan, dinini bid'at ve hurafelerden koruyabilir. O arkadaş, Kur'an-ı kerimdeki âyetler için, (Bunlara ilahi hüküm diye bakılamaz)diyor. (Kur'anda bildirilen namaz, oruç, zekat, hac gibi ibadetler de, o zamanki insanlar içindi, bugünkü modern insanın bunlara ihtiyacı yok) diyen tarihselciler de vardır. Böyle bir ortamda, medyada konuşanlara, şahsi sözlerini din gibi anlatanlara uymayıp, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarına yapışarak din gemisini kurtarana kaptan denir. Ne mutlu onlara. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
İki namazı cem etmek için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir zaruret veya harac [zorluk] sebebiyle bir mezhebi, bir hususta taklit ederken, o husustaki o mezhebin bütün şartlarına da riayet etmek gerektiğini, şartlarına riayet etmeden bir mezhebin bir hükmünü almanın veya mezheplerin kolay olan hükümleri ile amel etmenin "Telfîk" olup haram olduğunu biliyoruz. Ancak taklit ettiğimiz bir mezhebin bir veya birkaç şartına elde olmadan uyamazsak, taklidimiz sahih olmaz mı? Mesela ağzında dolgusu olan Hanbeli'yi taklit edemez. Ama ibadeti kaçırmamak için, Hanbeli'yi taklit ederek iki namazı cem etmesi sahih olur mu? CEVAP: Evet sahih olur. O zaman uyabildiği kadar bütün şartlarına uyar, uyamadıkları affolur. Çünkü başka çare kalmamıştır. Mesela mukim iken şu kimseler, ihtiyaç halinde Hanbeli'yi taklit ederek iki namazı yani ya öğle ile ikindiyi veya akşamla yatsıyı cem edebilirler: 1-Doktor ameliyatta, ebe doğumda ise, 2- Boğulacak olan birini kurtarırken namaz vakti çıkacaksa, 3-Öğrenci sınavda ise, memur kaçırılmaması gereken bir toplantıda ise, 4-Hasta veya yaşlı, abdest almakta veya namaz kılmakta zorluk çekiyorsa, 5- Abdesti bozan özrü var ise, mesela ishalini veya idrarını tutamıyorsa, çıbanından veya yarasından kan akıyorsa, basurdan kan, fistüllerden, göbekten akıntı çıkıyorsa, elde olmadan gaz kaçırıyorsa, ağız dolusu kusuyorsa, bunlar gibi abdesti bozan bir özrü varsa,kadın istihazalı ise, 6- Abdest alacak veya namaz kılacak yer bulunmazsa, 7- Abdest ve teyemmüm için zorluk çekiliyorsa, 8-Âmâ veya yer altında çalışıp da, namaz vaktini anlamakta aciz ise, 9- Namaz kılarken, canına, malına veya namusuna zarar gelme ihtimali varsa, 10-Namaz kıldığı takdirde, maişetine zarar gelecek ise, 11-Güvenlik görevlisi veya nöbetçi olup da namaz kılma imkanı yoksa, 12-Dağda, çölde, gurbette, kışta kalıp vakitleri anlamak zor ise, 13-Yağmur, çamur, fırtına gibi sebeplerle namaz kaçacaksa, 14-Namazı tuvalette bile kılma imkanı yoksa, 15-Uçakta abdest alması ve namaz kılması zor ise, 16-Şehirlerarası yolculuklarda, otobüs durmayacaksa, 17-Şehir içinde özel arabası ile giderken trafik sıkışıp namaz kazaya kalacaksa. Bunlara benzer başka durumlar da olabilir. Böyle durumlarda iki namazı cem etmek, yani birleştirip bir vakitte kılmak caiz olur. Bunlar namaz kılmanın ne kadar önemli bir ibadet olduğunu ve namazı kaçırmanın ise, ne büyük günah olduğunu göstermektedir. (Düşman karşısında savaşırken bir farz namazı kılmak mümkün iken kılmamanın cezası, 700 büyük günaha bedeldir.)[Cami-ül fetava] Bir hadis-i şerif meali: (Namaz dinin direğidir, terk eden dinini yıkmış olur.)[Beyheki] Takdim ve tehir Not: Öğle ile ikindi cem edilirken, ikindiyi öğle vaktinde, öğle ile birlikte kılmaya takdim ederek cem etmek, öğleyi ikindi vaktinde ikindi ile birlikte kılmaya tehir ederek cem etmek denir. Akşamı yatsı vaktinde, yatsı ile birlikte kılmaya da tehir ederek cem etmek, yatsıyı akşam ile birlikte akşam vaktinde kılmaya takdim ederek cem etmek denir. İki namazı birleştirirken öğleyi ikindiden, akşamı yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken ceme niyet etmek, ikisini peş peşe kılmak gerekir. Kılarken, Hanbeli'ye uymaya niyet edilir. İki farz arasında sünnet kılınmaz. Sabah namazı cem edilmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sabah akşam 100 kere okununca bütün günahların affedileceği tesbih: (Sübhânallahi ve bi-hamdihi, sübhânallahil azîm) Manası: Kemâl sıfatlarla muttasıf ve noksan sıfatlardan beri olan Allah'ı hamd ile tesbih ederim. *** Korku ve belalardan kurtulmak için sabah akşam üç kere okunan dua: (Bismillâhillezi lâ yedurru measmihi şey ün fil erdı ve lâ fissemâi ve hüves-semi ul alim) Manası: Allah'ın yüce adına sığınana yerde, gökte hiçbir şey zarar veremez, O, her şeyi işitir ve bilir. *** Nazardan ve her türlü zarardan korunmak için okunan dua: (Euzü bikelimâtillahittammâti min şerri mâ haleka) Manası: Bütün yaratıkların şerrinden Allah'ın kusursuz kelamlarına [âyetlerine yani Kur'ana] sığınırım. [Zira âyetlerinde gizli açık her ilim, her ihsan, her tedbir vardır.] *** Nazar değene okunacak dua: (Euzü bi-kelimatillahittammati min şerri külli şeytanin ve hammatin ve min şerri külli aynin lammetin) [Bu dua her sabah ve akşam üç defa okunup kendi üzerine veya hastanın üzerine üflenirse, göz değmesinden ve şeytanların ve hayvanların zararından korur.] Manası: Şeytanların, haşaratın ve kem gözlerin şerrinden Allah'ın kusursuz kelamlarına [âyetlerine yani Kur'ana] sığınırım. [Zira âyetlerinde gizli açık her ilim, her ihsan, her tedbir vardır.] *** Günahları affettiren en kıymetli tesbih: (Sübhânallahi velhamdü lillahi ve lâ ilâhe illallahü vallahü ekber) Manası: Allah'ı hamd ve tesbih ederim. Allah'tan başka ilah yoktur ve O en büyüktür. *** Sabah akşam okunması gereken istiğfar: (Allahümme ente rabbi lailahe illa ente halakteni ve ene abdüke ve ene ala ahdike ve vadike mestetatü euzü bike min şerri ma sanatü ebuü leke bi-nimetike aleyye ve ebuü bi zenbi fağfirli zünubi feinnehü la yağfirüzzünübe illa ente. La ilahe illa ente sübhaneke inni küntü minez zâlimin) [Bunu sabah okuyan, akşama kadar, akşam okuyan, sabaha kadar ölürse, şehid olur.] Manası: Allah'ım, sen benim Rabbimsin, senden başka [ibadete layık] mabud yoktur, ancak sen varsın, beni yoktan yaratan sensin ve ben senin kulunum, gücüm nispetinde sana verdiğim ahdimde ve sözümde duruyorum, işlemiş olduğum kötü şeylerin şerrinden sana sığınırım, bana olan nimetlerini ve günahlarımı da sana itiraf ederim, benim günahlarımı affet çünkü senden başka bağışlayıcı yoktur. Senden başka hiçbir ilâh yoktur, seni bütün noksanlıklardan, tenzîh ederim. Gerçekten ben, nefsime haksızlık edenlerdenim. *** Tecdid-i iman ve nikâh duası: (Allahümme innî ürîdü en üceddidel-îmâne ven-nikaha tecdîden bikavli la ilahe illallah Muhammedün Resulullah) Manası: Allahım, la ilahe illallah Muhammedün Resulullah diyerek imanımı ve nikahımı tazeliyorum. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimseler diyor ki: "Evlenirken asalet çok önemlidir, asil kimse ile evlenmeli, yani ana babası iyi insan olmalı. Hatta, terbiyenin de önemi olmaz, mesela, Cebrail'in terbiye ettiği kimse eşkıya oldu, ama Firavun'un terbiye ettiği Musa peygamber oldu. Kim terbiye ederse etsin, çocuk asil değilse eşkıya olur, Firavun bile terbiye etse çocuk asilse peygamber olur. Asalet olmayınca, verilen terbiyenin de fazla etkisi olmaz. Bakırı ne kadar silip parlatsanız, üç gün sonra gene kararmaya başlar. Sunî [yapay] parlaklık kısa bir zaman devam eder. Altın kirlenmez, kirlense bile silinince gider." Asalet bu kadar önemli midir, dindar olmanın önemi yok mudur? CEVAP: Evet asalet çok önemlidir, evlenirken asil aile olmasına dikkat etmelidir, ancak asalet her şey değildir. Bahsettiğiniz yazıda, asaletin önemini anlatmak için akla nefse hoş gelen, felsefe kokan örneklerle naklin dışına çıkmak çok yanlıştır. Dinde nakil esastır. Evliyanın ilhamı bile senet değildir. Din adına söylenilen ve yazılan her harfin hesabı vardır. Ehli sünnet âlimlerinden nakil değil ise, çok şiddetli zararı ve azabı vardır. Asalet her şey olsaydı, hâşâ dinler lüzumsuz yere gönderilmiş olurdu. Âdem babamızdan ve Havva validemizden sonra hiçbir insanın kâfir olmaması lazım gelirdi. Asalet her şey olsaydı, babası kâfir olan bir insanın Müslüman olmaması lazım gelirdi. Halbuki Müslüman olup evliya ve İslam âlimi olanlar bile vardır. Mesela Ebucehil kâfirinin oğlu Hz. İkrime radıyallahü anh eshab-ı kiramdan idi. Yani sonraki gelen evliyadan da büyük zat idi. Asalet her şey olsaydı, babası peygamber iken kâfir olanlar olmazdı. Halbuki Hz. Âdem'in oğlu Kabil ve Hz. Nuh'un oğlu Kenan kâfir idi. Çocuk mutlaka babaya çeker diye bir kural yoktur. Bir başka husus, eğitimle, terbiye ile de bir insan peygamber olmaz. Peygamberlik Allahü teâlâ tarafından verilir. Bir kimse, asil bir aileye mensup olmasa da, güzel huylu ise, dindar ise, onun için güzel huyu ve dindarlığı asaletten çok kıymetlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Güzel huy gibi asalet olmaz.)[İbni Mace] (Kadın, malı, güzelliği, asaleti ve dindarlığı için nikah edilir. Sen dindar olanı seç ki, maddi ve manevî nimete kavuşasın!) [Buhari] (Kadını sırf malı ve güzelliği için alan, malından da, güzelliğinden de hayır görmez. Dindarlığı için evlenene Allahü teâlâ ikisini de nasip eder.)[Taberani] (Kadını güzelliği için tercih etmemeli, güzelliği onu helake sürükleyebilir. Sırf malı için de tercih etmeyin, malı onu zarara sokabilir. Dindar olanla evlenin!) [İbni Mace] Nasihat fayda verir Nasihat ile asaletsiz insan da terbiye edilebilir. Onun için Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Nasihat et, nasihat müminlere elbette fayda verir.) [Zariyat 55] Asaletsiz olanı da terbiye etmek mümkün olmasaydı, Peygamber efendimiz, (Ahlâkınızı güzelleştirin) buyurur muydu? (İbni Lal) Hazret-i Lokman'a, (Edep, asalet, mal ve ilimden hangisi daha üstündür?) diye sordular. (Edep asaletten, ilim maldan üstündür) buyurdu.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün, son yıllarda fıkıh ve mezhep düşmanlığının yaygınlaştığından bahsetmiştik. Tabii ki bu duruma birkaç yılda gelinmedi. Bunun en az, yüz, yüz elli yıllık geçmişi var. İslâm düşmanları, özellikle İngilizler, Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sonunda, Orta Doğu'da birçok memlekette, kendi sinsi plânlarını yerine getiren ve kendi menfaatlerini koruyan kimseleri iş başına getirdiler. Bunlarda, fıkha önem vermeyen, mezhepsizliği körükleyen sözde âlimlere görev verdiler. Önemli dinî müesseselerin başına getirdiler. Fıkhın, dinin temeli olduğunu, fıkhı ve fıkıh âlimlerini bertaraf ettikleri takdirde İslamiyeti yıkmalarının kolay olacağını biliyorlardı. Hadis-i şerifte, "Her şeyin dayandığı direk vardır. Dinin temel direği, fıkıh ilmidir." (Beyhekî) "Fıkhı bilmeden ibâdet eden, gece karanlıkta bina yapıp, gündüz yıkana benzer." (Deylemî) buyuruldu. Batılılar, İslam'ın hâmisi olan Osmanlı Devletini yıkarak, İmparatorluk topraklarında 23 adet irili ufaklı devlet kurdular. Bunda maksat Müslümanların kuvvetli ve büyük bir devlet kurmalarına engelleyerek, İslamın ayakta kalmasına, kuvvetlenmesine mani olmaktı. Bununla da yetinmediler, İslâm ülkeleri diye isimlendirilen memleketler arasında, devâmlı birbirlerine düşmanlık aşıladılar. Yönetimlere de dinle ilgisi olmayan bir avuç enteli getirdiler. Meselâ, sünnî Müslümanların büyük ekseriyeti teşkil ettikleri Suriye'de, % 9 olan Nusayrîleri iktidar yaptılar. Ehli sünnet âlimleri ve kitapları saf dışı edilerek, bunların yerine, kendileri tarafından yetiştirilen, İbni Teymiyyeve İbnu'l-Kayyım'un yolunda olan din câhili, Efgani, Abduh, Reşid Rıza, Fuzlurrahman, İkbal, Seyid Kutubgibi mezhebsiz kimseleri getirdiler. Bunlardan, Cemâleddîn-i Efgânî ve Muhammed Abduh masonluğun Müslümanlar arasında yayılmasına çok yardım ettiler. Muhammed Abduh, İngilizlerin yardımı ile Kâhire Müftîsi oldu. İlk işi Câmi'-ül ezher medresesini mezhepsizliğin, batıl fikirlerin merkezi haline getirmek oldu. Hamîdullah da koyu Ehl-i sünnet düşmanı olarak yetişerek Ehl-i sünnete çok zarar verdi. Batı'nın İslâmiyeti yok etme savaşında, vatanına, milletine, dînine hizmet etmek isteyen Müslümanları aldatmak için kullandıkları en tesîrli silâhları; İslâmiyeti asra uydurmak, modernleştirmek, İslâmiyetin aslını ortaya çıkarmak propagandaları içinde, dinsizliği yerleştirmek idi. Mezhepleri, Ehl-i sünnet âlimlerini kötüleyerek Müslümanları dinsizliğe sürüklediler. Mezheplere, fıkıh âlimlerine itimâdını yitiren Müslümanın îmânını muhafazası çok zordur. Son devir İslam âlimlerinden Şeyhülislam Vekili Zahidül Kevseri bunu çok iyi anlayanlardandır. Onun için, "Mezhebsizlik dinsizliğe kurulan bir köprüdür" buyurarak, İslâm düşmanlarının arzûlarını, gâyelerinin ne olduğunu çok iyi anlattı. Ehli sünnet âlimlerinden Yusuf Nebhanidiyor ki: "Bunlara, Hristiyanları taklit etmek kolay geldi de, fıkıh âlimlerini, mezheb imamlarını taklit etmek kolay gelmedi. Muhammed Abduh ve Cemaleddin Efgani gibileri taklit kolay geldi de, bin yıldan fazla bir zamandır Müslümanlara rehberlik yapan, İslam büyüklerini taklit etmek kolay gelmedi..." İslâmiyet, asırlardır bozulmadan dört mezhebin fıkhı sayesinde bizlere ulaştı. Mezhepleri, fıkhı ortadan kaldırmak Müslümanların felâketine sebep olur. Bunu iyi bilen dış düşmanlar devamlı mezhepsizliği ve fıkıh düşmanlığını körüklediler. Maalesef zamanımızda bilerek veya bilmeyerek birçok Müslüman bu oyuna âlet olmaktadır!..
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbni Abidin, Hindiyye, Dürer gibi muteber eserlerde okuduğum bazı hadis-i şerifler âyetlere zıt gibi görünüyor. Mezhebimizin bazı hükümleri de hadis-i şeriflere zıttır. Bu durumda hadislere mi uymamız lazım, yoksa mezhebimizin hükmüne mi? CEVAP: Önce kısaca ölçüyü verelim: 1- Bir hadis, bir âyete zıt gibi görünürse, hadis-i şerife uyulur. Çünkü Resulullah âyeti elbette bizden daha iyi anlar. Allahü teâlânın muradını, Resulünden daha iyi bilen olur mu? 2- Bir hadis, mezhebin hükmüne zıt gibi görünürse, mezhebin hükmüne uyulur. Çünkü mezhebimizin âlimleri, hadis-i şerifleri elbette bizlerden daha iyi bilir. Yani Resulullahın emrini, muradını, Onun vârislerinden daha iyi anlayan olur mu? Vârislerinin farklı ictihadları da yine Resulullahın iznine, emrine göredir. Nasıl ki Allahü teâlâ Resulünü yetkili kıldı, Resulullah da vârislerini yetkili kıldı. Bunlar, kıyamete kadar, her ülkede, her iklim ve şartlarda yaşayacak Müslümanlar için ihsan-ı ilâhidir. Tek hüküm olsaydı, Müslümanların hâlleri çok zor olurdu, uyamayanlar ya haram işlemiş olur veya küfre düşerdi. Müctehid olmayan din adamı, okuduğu hadisten kendi anladığına uyarak amel edemez. Müctehidlerin âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerden anlayarak, verdikleri fetva ile amel etmesi gerekir. Takrir kitabında da böyle yazılıdır. (Kifaye) Muhammed Hadimi hazretleri buyuruyor ki: Dindeki dört delil, yani 1- Kur'an, 2- Hadis, 3- İcma, 4- Kıyas-ıfukahamüctehidler içindir. Bizim için delil, mezhebimizin bildirdiği hükümdür. Çünkü bizler, âyet ve hadisten hüküm çıkaramayız. Mezhebin bir hükmü, âyete, hadise uymuyor gibi görünse de yanlış değildir. Çünkü âyet ve hadis ictihad isteyebilir, başka bir âyet veya hadisle değişmiş olabilir, nesh edilmiş olabilir veya bilmediğimiz bir tevili vardır. (Berika) Müctehid olmayanın dindeki bu hükümleri hadis-i şeriflerden anlaması mümkün olmaz. Bunun için, müctehid olmayan, hadis kitabı okursa, ya hadislerin uydurma olduğunu zanneder veya kendi aklına göre, yanlış bir hüküm çıkarır. Her ikisi de felaketine sebep olur. O halde bir Müslüman'a yapılacak en büyük kötülük, (Kütüb-i sitteyi al, hadisleri oku ve buradan dinini öğren)veya (Kur'an meali oku, dinini asıl kaynaktan öğren) demektir. Bu, bir hastaya, (falan hastaneye git, falan kattaki falan oda ameliyathanedir, orada her türlü lüzumlu alet vardır, kendi kendini ameliyat et) veya (falan ilaç fabrikasına veya falan ecza deposuna git, orada her türlü ilaç var, bulduğunu, beğendiğini iç, tedavi ol) demekten daha beterdir. Peki mezhep imamları âyet ve hadise uymamışlar mı? Onlar âyet ve hadisi bizim kadar anlamamışlar mı? Ne diye o yetkili âlimlerin anladıklarına değil de kendi anlayışımıza uyuyoruz? Günlük işlerde bile işin ehline gidiliyor. Kendi kendini ameliyat eden, kendi ilacını kendi yapan insan var mı? Kur'an-ı kerimde, (Hep birlikte Allah'ın ipine sımsıkı yapışın; parçalanmayın) buyuruluyor. (Al-i İmran 103) Sivad-ı a'zam... Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki: Burada Allah'ın ipinden maksat, cemaattir. Cemaat da, fıkıh ve ilim sahipleridir. Fıkıh âlimlerinden bir karış ayrılan dalalete düşer. Sivad-ı a'zam, fıkıh âlimlerinin yoludur. Fıkıh âlimlerinin yolu da, Peygamber aleyhisselamın ve Hulefa-i raşidinin yoludur. Bu yola tâbi olmayan, bid'at ehli olur, Cehenneme gider. (Tahtavi) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gençlikteki ibadetle ihtiyarlıktaki ibadet arasında fark var mıdır? CEVAP: Evet çok fark vardır. Gençlikte ibadet daha kıymetlidir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Gençlikte, şehvetin, asabiyetin kapladığı anlarda, İslamiyet'in bir emrini yerine getirmek, ihtiyarlıkta yapılan aynı ibadetten çok üstün ve kıymetli olur. (3/35) Muhammed Masum hazretleri buyuruyor ki: Gençlik, ömrün en kıymetli zamanıdır. İnsanın sıhhatli, kuvvetli olduğu zamandır. Bu zaman, her gün geçiyor, azalıyor, ihtiyarlık yaklaşıyor. En şerefli, en lüzumlu iş olan, marifetullahı kazanmayı [Allahü teâlâyı tanımayı], hayâl olan ömrün sonuna bırakanlara yazıklar olsun. En şerefli olan zamanları, en zararlı, en kötü şey olan nefsin arzularına kavuşmak için sarf etmemeliyiz. Peygamber efendimiz, (Yarın yaparım diyenler, aldandı) buyurdu. (1/65) Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Allahü teâlâ, ibadet eden genci, meleklerine gösterip, "Bakın bu genç, benim için şehvetini bırakıyor. O benim nazarımda kıymetli bir melek gibidir" buyurur.)[Deylemi] (Bir genç, ilim ve ibadet içerisinde yetişir, olgunlaşırsa, Allahü teâlâ, Kıyamet günü ona yetmiş iki sıddık sevabı kadar sevap verir.)[Taberani] (Cömert ve güzel ahlâklı bir genç, Allah katında kendisini ibadete vermiş cimri ve kötü huylu bir ihtiyardan daha üstündür.) [Deylemi] (Allahü teâlâ, Kıyamette, şu yedi kişiyi, hiçbir gölgenin bulunmadığı günde, Arş'ın altında gölgelendirir. Yani onu kendi himayesine alır: 1- Adaletli hükümdar, 2- Rabbine ibadet ederek yetişen genç, 3- Gönlü [namaz için, ibadet için] mescitlere bağlı olan, 4- Allah için birbirini seven, o sevgi ile bir araya gelip, o sevgiyle birbirinden ayrılan iki kişi, 5- Güzel ve mevki sahibi bir kadın, davet edince, ben Allah'tan korkarım diye red eden, 6- Sağ elinin verdiğini sol eli bilmeyecek kadar sadakayı gizli veren, 7- Tenhada Allah'ı zikredip de gözleri yaşla dolan.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai] (Beş şey gelmeden önce beş şeyin kıymetini bil! 1- İhtiyarlıktan önce gençliğin, 2- Hastalıktan önce sağlığın, 3- Meşguliyetten önce boş vaktin, 4- Fakirlikten önce zenginliğin, 5- Ölümden önce hayatın kıymetini bil!)[Ebu Nuaym, Hakim] Genç kime denir? Sual: Bir insana kaç yaşına kadar genç denir? CEVAP: 30 yaşından küçüklere genç, 30-50 yaş arasındakilere yetişkin, 50-70 yaş arasındakilere ihtiyar, 70 yaşından yukarı olana piri fani denir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mezarlıkta, kilisede, hamamda ve necis olma ihtimali olan yerde namaz kılmak caiz midir? CEVAP: Üstü açık necasete ve kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. Necis olma ihtimali olan yerlerde, mesela kabristanda, hamam içinde ve kilisede kılmak mekruh olup, yıkayıp temizleyerek kılmak mekruh olmaz. Başka yer bulunamazsa, kilisede de kılmak caiz olur. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Çünkü, kilisede, şeytanlar toplanır. Kilisedeki küfür alametleri boşaltılırsa, namaz kılmak mekruh olmaz. (Redd-ül-muhtar) Hadis-i şerifte (Mezar üzerinde namaz kılanlara lanet olsun) buyuruldu. Çünkü, kabir üzerinde namaz kılmak, Yahudilere benzemek olur. Bunun için, mekruhtur. Kabristanın kabir olmayan yerinde kılmanın mekruh olmadığı Haniyye ve Havi kitaplarında yazılıdır. Kabir, namaz kılanın arkasında olursa veya önünde olup da, önünden geçmesi caiz olacak uzaklıkta ise, yine mekruh olmaz. Peygamberlerin ve salihlerin türbelerini de mescid haline getirmek, Yahudilere benzemek olur. İbadette, başkasını Allahü teâlâya ortak yapmaya benzediği için Peygamber efendimiz, bunu da yasak etmiş, (Ya Rabbi, kabrimi ibadet olunur put haline getirme) buyurmuştur. Fakat, salih bir kimseye yakın mescid yapılırsa veya onun yüzünden Allahü teâlânın merhametine kavuşmayı veya ibadetinden ona da fayda olmasını düşünerek, kabri yanında namaz kılınırsa, ona saygı olmak için, ona karşı kılmayı düşünmezse, hiç zararı olmaz. Çünkü, İsmail aleyhisselamın kabri, Kâbe'nin yanında, Hatim, denilen yerdedir. Mescid-i haramda kılınan namazların en kıymetlisi, burada kılınan namazdır. (Hadika) Perdesiz kabre karşı namaz kılmak mekruhtur.(Marifetname) Mescidin kıblesi ile kabir arasında perde olursa veya kabir yanda, arkada bulunursa, mekruh olmaz. (Fetava-yı-Hindiyye) Allah'tan ümit kesmek Sual: Bir arkadaş, "Biz bütün dünyanın Müslüman olması için çalışıyoruz" dedi. Ben de "Bu mümkün mü?" dedim. "Hemen tövbe et, Allah'tan ümit kesmek küfürdür. Senin imanın gitti" dedi. Böyle söylemekle küfre düşülür mü? CEVAP: Hayır, böyle söylemek küfür değildir. Allah'tan ümit kesmenin bu konu ile ilgisi yoktur. Allah'ın rahmetinden ümit kesmek küfürdür. Yani, beni garanti Cehenneme atar, ben bu günahkâr halimle asla Cennete giremem demek küfür olur. Kendini garanti Cehennemlik bilmek küfür olduğu gibi, kendini garanti Cennetlik bilmek de küfürdür, yani doğru imana, emir ve yasaklara önem verilmez, varlığıyla yokluğu, yapmasıyla yapmaması eşit hale gelir, yani onun için fark etmez, bu yüzden küfre düşer. Hz. Mehdi geldiği zaman bütün dünyaya hakim olacak ama o ayrı bir konudur. *** Sual: Avrupa'da yaşıyoruz. Domuz çobanlığı yapmak caiz mi? CEVAP: Gayri müslime ücretle domuz çobanlığı yapmak İmam-ı a'zam Ebu Hanife'ye göre caizdir, aldığı ücret helal olur. (Redd-ül Muhtar) *** Sual:Bazen imamlık yapıyorum. Diş dolgusundan ve bazı hastalıklardan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum. Cemaatte her mezhepten insan varken de, bunlara imam olmam caiz mi? CEVAP: Evet. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı muteber kitaplarda iman artar diye okuyoruz. İman artar mı? CEVAP: Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Onlara [iman edenlere], [Düşmanlarınız] "Size karşı bir ordu topladı, onlardan korkun" dediler. Bu, onların imanını artırdı ve "Allah bize yeter. O ne güzel vekildir" dediler.) [Al-i İmran 173] (Müminler, Allah anılınca kalbleri ürperen, âyetler okununca, imanları artan ve yalnız Rablerine dayanıp güvenen kimselerdir.) [Enfal 2] (Bir sure inince onlardan [Münafıklardan]bir kısmı, [alay ederek]" Bu sure hanginizin imanını artırdı?" derler. İman edenlerin ise, [her inen sure] imanlarını artırır.) [Tevbe 124] (O [Allah] imanlarını bir kat daha arttırsınlar diye müminlerin kalblerine güven verdi.) [Fetih 4] (Cehennemin görevlilerini yalnız meleklerden kıldık. Meleklerin sayısını [19 olarak] bildirmekle de, inkârcılar için bir fitne [imtihan] yaptık. Böylece inananların imanlarının artmasını sağladık. İnkârcılar "Allah bu misalle ne demek istiyor ki" derler. İşte Allah, böylece, dilediğini saptırır, dilediğini de doğru yola eriştirir.) [Müddessir 31] Bu âyetlerde imanın arttığı bildiriliyor. İman, belli olan altı esasa inanmaktır. Bu altı esas azalıp çoğalmaz. Âlimler, imanın artması, parlaklığının, nurunun, kuvvetinin artmasıdır diye açıklıyorlar. Mesela İmam-ı Rabbani hazretleri Mektubat kitabında buyuruyor ki: İmam-ı a'zam Ebu Hanife, (iman artmaz ve azalmaz) buyuruyor. Çünkü iman, kalbin tasdîk etmesi, kabul etmesi, inanması demektir. İnanmanın azı, çoğu olmaz. Azalan ve çoğalan bir inanışa, inanmak değil, zan ve vehim denir. İmanın kâmil veya noksan olması, ibadetlerin çok ve az olması demektir. İbadet çok olunca, imanın kemâli çok denir. O halde, müminlerin imanları, Peygamberlerin imanları gibi olmaz. Çünkü, bunların imanları ibadetler sebebi ile kemâlin tepesine varmıştır. Diğer müminlerin imanları oraya yaklaşamaz. Her ne kadar, her iki iman, iman olmakta ortak iseler de, birincisi, ibadetler vasıtası ile, başka türlü olmuştur. Sanki aralarında benzerlik yoktur. Müminlerin hepsi, insan olmakta, Peygamberler ile ortaktır. Fakat, başka kıymetler, üstünlükler bunları yüksek derecelere çıkarmıştır. İnsanlıkları, sanki başka türlü olmuştur. Sanki, müşterek olan insanlıktan daha yüksek insandırlar. Belki, insan bunlardır. Başkaları sanki insan değildir. (2/67) Fazlalık sıfatlardadır Bir hadis-i şerifte, (Ebu Bekr-i Sıddık'ın imanı, bu ümmetin hepsinin imanlarının toplamından daha ağırdır) buyuruldu. Bu da, imanın nuru, parlaklığı bakımındandır. Fazlalık, asılda, özde değil, sıfatlardadır. Nitekim, Peygamberler de, herkes gibi insandır. İnsanlık bakımından, arada fark yoktur. Fark, kâmil, üstün sıfatlardan ileri gelmektedir. Üstün sıfatları olmayan, sanki olanlardan ayrıdır. Bununla beraber, insan olmakta hepsi birdir. Aralarında azlık, çokluk yoktur. İnsanlık, azalır, çoğalır denilemez. İmanın doğrusu, kalbin tasdiki, yani inanmasıdır. Zan ve şüpheye, iman denmez. (1/266) İmam-ı a'zam hazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiram, her şeye topluca inanmıştı. Sonra, zamanla birçok şeyler farz oldu. Bunlara birer birer inandılar. İmanları böylece, zamanla çoğaldı. Bu hal, yalnız Eshab-ı kiram içindir. Sonra gelen Müslümanlar için, imanın böyle artması düşünülemez. (Hadika) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyoruz. Maliki'deki farzlara uymamız gerekir. Namazda selam vermek Maliki'de farzdır. Secde-i sehv yaparken selam verince namaz bitmiyor mu? Yani selam vermeden mi secde-i sehv yapmamız gerekiyor? CEVAP: Selam verirken namazdan çıkmaya niyet edilir. Secde-i sehv yaparken namazdan çıkmaya niyet edilmiş olmaz. Onun için secde-i sehv yaparken bir tarafa da, hatta iki tarafa da selam verilse mahzuru olmaz. Yolda yürürken Sual: Evden çıktıktan sonra sokakta yürürken okuduğumuz sureler oluyor, biz okurken karşılaştığımız arkadaşlarla selamlaşmak gerekiyor, tabii ki okuduklarımızı keserek selamlaşıyoruz. Selamlaştıktan sonra kaldığımız yerden devam etsek olur mu, yoksa yeniden mi başlamak gerekir? CEVAP: Kalınan yerden devam edilir. Vitri kılarken Sual: Vitir namazında 4. rekata kalkarsak 5'e mi tamamlamamız gerekir? CEVAP: Secdeden önce hatırlarsak, oturur secde-i sehv yaparız. Dördüncü rekatın secdelerini de yapınca hatırlarsak, o zaman bir rekat daha kılıp beşe tamamlarız. Ancak üçüncü rekatta oturmuş olmamız şarttır. Oturulmamışsa, dört rekat bitince selam veririz. Hepsi nafile olur, vitri yeniden kılarız. Cem ederken Sual: İkindiyi takdim ederek öğle ile birlikte cem edip kıldıktan sonra, ikindi vakti içinde namaz kılacak müsait yer ve zaman bulunursa, ikindinin yeniden kılınması gerekir mi? CEVAP: Gerekmez, ama kılınırsa iyi olur. Belki şartlarına uyulmadan kılınmış olabilir. Bunun için (Vaktine yetişip de kılmadığım son ikindi namazını kılmaya) diye niyet edilirse iyi olur. Altın taşımak Sual: Cepte altın taşımak sıkıntıya iyi gelir mi? CEVAP: Evet. Akıntı Sual: Akıntı Maliki'yi taklit edenin abdestini bozar mı? Peddeki akıntı bulaşığı ile namaz kılmak caiz olur mu? CEVAP: Akıntı Maliki'yi taklit edenin abdestini bozmaz. Ped kirlense de namaza mani olmaz. Ama namaza dururken çıkarıp temizini koymak daha iyi olur. Âyet meali Sual: Âyet meallerini okuduktan sonra (sadakallahülazîm) demekte bir sakınca var mıdır? CEVAP: Evet denmez. Çünkü onlar Allah'ın kelamı değil, mütercimin anladığı manalardır. Yanlış olma ihtimali her zaman mevcuttur. (Sadakallahülazîm=Allahü teâlâ doğru söyledi demektir.) İşlemeli seccade Sual: İşlemeli seccadede namaz kılmak caiz midir? CEVAP: Zihni meşgul eden şeyler üzerinde mesela nakışlı seccadede namaz kılmak mekruhtur. Seccadeler sade olmalı veya nakışlı ise ters çevirip kılmalıdır. Oyuncaklı oda Sual: Bebek, ayı oyuncakları gibi çeşitli oyuncaklar bulunan odada namaz kılmak mekruh olur mu? Böyle bir odaya rahmet melekleri girer mi? CEVAP: İmam-ı Ebu Yusuf'a göre, çocukların oyuncakla oynaması caizdir, o odaya rahmet melekleri de girer, o odada namaz kılmak da mekruh olmaz. Namaz kılarken, oyuncaklar kıble tarafında olmamalıdır. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İtikatta ve amelde mezhebimiz nedir? İtikatta mezhebi üçe ayırıyorlar. Selefiye, Eşariye ve Matüridiye diye. Bu doğru mudur? Doğru ise biz hangi mezhepteyiz? CEVAP: İman ve itikat aynıdır. Bunları anlatan derin ilme İlm-i kelam denir. Kelam ilmi, Kelime-i şehadeti ve buna bağlı olan, imanın altı temel bilgisini öğreten ilimdir. Kelam ilmi âlimleri, çok büyük insanlardır ve kelam kitapları pek çoktur. Bu kitaplara, Akâid kitabı da denir. Kelam ilmini, Ehl-i sünnet vel-cemaat âlimlerinin bildirdikleri itikadı öğrenecek ve bunları akıl ile nakil ile ispat edecek ve doğru yoldan ayrılanlara, dinsizlere anlatacak kadar okumak farz-ı ayn olup, bundan fazlasını öğrenmek, ancak din âlimlerine lazımdır. Sünnilerin itikatta mezhebi, Ehl-i sünnet vel cemaattir. Amelde mezhebi ise, dört hak mezhepten birisidir. İtikatta ayrılık olmaz. İtikatta mezhep üçe ayrılmaz. Her müctehidin kendine göre bir mezhebi bulunur. Bir müctehidin ictihad ederek elde ettiği bilgilerin hepsine, o müctehidin mezhebi denir. Her müctehidin ictihadı, başka müctehidin ictihadından farklı olabilir. Birine hak, ötekine bâtıl denmez. Mesela İmam-ı Ebu Yusuf'un mezhebi, İmam-ı Züfer'in mezhebi şudur denir. Ama bunlar Hanefi mezhebinden ayrı sayılmaz. Bunun gibi İmam-ı Eşari ve İmam-ı Matüridi'nin de mezhepleri vardır. Fakat bunlar Ehl-i sünnetten ayrı değildir. İkisi de, Ehl-i sünnetin imamıdır. Ehl-i sünnetin imamı iki tane değildir, çoktur. İmam-ı a'zam, sadece fıkıhta değil, itikatta da Ehl-i sünnetin imamlarından biridir. İmam-ıRabbani, İmam-ıGazali ve Abdülhakim-i Siyalkuti birer kelam âlimi ve akaid imamıdır. Namaz ne vakit farz olur? Sual: Kitaplarda, (Bir namazın vakti girince hemen edası farz olmaz, o vakit çıkarken o vakti kılacak kadar bir zaman kalınca edası farz olur) deniyor. Vakti girince edası farz olmuyor mu? CEVAP: Evet, vakit girince edası hemen farz olmuyor, öyle olsa, on dakika, yarım saat, bir saat sonra kılmak haram olur. Elbette hemen kılınırsa iyi olur, ama edası ancak vaktin sonunda farz oluyor. Bir insan vakit girdikten sonra, namaz kılmadan ölse, o vakti kılmadığı için sorumlu olmaz, çünkü o vakti kılacak kadar zaman kalınca edası farz olur. Ancak bir namazın vakti gelince, bu namazı edaya [kılmaya] başlandığı vakit, kılmak farz olur. Kurban kesmek de zengine bayramın üçüncü günü vacib olur, daha önce vacib olmaz. Bir kimse bayramın ikinci günü ölse, kurban kesme borcu ile ölmüş olmaz. Eğer üçüncü günü, kurban kesmeden ölürse, borçlu olarak ölür. Birinci günü kesse, vacib yerine gelmiş olur. Ancak namazda olduğu gibi, kurban bayramı birinci veya ikinci veya üçüncü günü kurbanı kesmeye veya vekile kestirmeye başlandığı vakit, kesmek vacib olur. Hac da böyledir. Hac günleri gelmeden Kâbe'ye gidince hac farz olmaz. Hac zamanı farz olur. Yolda ölürse hac sakıt olur, borçlu olarak ölmüş olmaz. Ama zengin olduğu birinci sene gitmeyip ikinci sene giderken yolda ölürse, o zaman hac borcu ile ölmüş olur. Haccı tehir ederek daha sonra giderse haccını eda etmiş olur. Zekat da öyledir. Bir sene dolmadan farz olmaz. Fakat günü hatta senesi gelmeden bile, zekat vermekle farz yerine gelmiş olur. Birkaç yılın zekatı daha önce de verilse, ama o seneler hep zengin ise farz sevabı alınır. --------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Cennet kapıları açılır" ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hadiste, (Ramazanda Cennet kapıları açılır, Cehennem kapıları, kapanır) deniyor. Cennetin kapıları açılır, Cehennemin kapıları kapanır ne demektir? Bir iyilik yapınca da Cennetin kapısını açtın deniyor. Cennetin kapısı kapalı da, biz mi açıyoruz? CEVAP: Biz açmıyoruz, amelimize göre açılıyor. İman edip salih amel işleyenlere Cennetin kapıları açılır, kâfirlere ise Cehennem kapıları açılır. Müslüman birisine Cennetin kapısını açtın demek, Cennete girmeye vesile olacak iş yaptın, Cennete girmeye layık oldun, demektir. Bu tür teşvik edici, müjde veren hadis-i şerifler, itikadı düzgün Müslümanlar içindir. Kâfirler Müslüman olmadıkça, ne yaparlarsa yapsınlar Cennete giremezler. Cennetin kapıları ne zaman açılır, yani insan Cennete girmeye ne zaman layık olur? Hangi işleri yapınca Cennete girebiliriz? Bu konudaki hadis-i şerif meallerinden bazıları şöyledir: (Receb ayında 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün oruç tutana Cennetin 8 kapısı açılır.) [Taberani] (Bugünlerde oruç tutanın Cennete gidebileceği bildiriliyor.) (Namaz kılmaya duran kimseye Cennet kapıları açılır.) [Taberani] (Namaz kılanın Cennete gideceği bildiriliyor.) (Cuma, Pazartesi ve Perşembe günleri Cennetin kapıları açılır.) [Müslim] (Bugünler daha çok ibadet edilmesi tavsiye ediliyor.) (Besmele ile başlayıp, güzelce abdest aldıktan sonra her uzvu yıkarken, Kelime-i şehadet okuyana ve abdestten sonra da, "Allahümme ec'alni minettevvabine vecalni minel mütatahhirin" diyene Cennetin sekiz kapısı açılır. Dilediği kapıdan içeri girer.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, Hakim] (Sünnetlerine, müstehablarına riayet ederek alınan abdest ve okunan duaların, o kimseyi Cennete götürebileceği bildiriliyor.) (İlim öğrenmek için evinden çıkana Cennette bir kapı açılır.) [İ.Asakir] (Müslümanlara faydalı olmak için, dine uygun ilim öğrenenlerin Cennete girebileceği bildiriliyor.) (Allah rızası için ana babasına muti olarak sabahlayana Cennetten iki kapı açılır. Ana babadan biri varsa bir kapı açılır.) [ İ. Asakir] (Ana babasını dine uygun şekilde razı eden Müslüman evladın, Cennete gidebileceği bildiriliyor.) (Beş vakit namaz kılan, Ramazan orucunu tutan, zekatını veren ve yedi büyük günahtan kaçınana, Cennetin bütün kapıları açılır, selamet ve emniyet içinde gir denilir.) [Nesai] (Farzları yapıp haramlardan kaçan Müslüman'ın Cennete girebileceği bildiriliyor.) (Hâ-mim'ler yedidir. Cehennemin kapıları da yedidir. Her biri, Cehennemin bir kapısına gelir, "Ya Rabbi, bana inanıp da beni okuyanı bu kapıdan sokma!" der.) [Beyheki] (Kur'an-ı kerimde bahsedilen âyetleri okuyanın Cennete gidebileceği bildiriliyor.) (Doğru olun. Doğruluk, Cennet kapılarından bir kapıdır. Yalandan sakının. Yalan, Cehennem kapılarından bir kapıdır.) [Hatib] (Doğru olanların Cennete, yalancıların Cehenneme gidebileceği bildiriliyor. Böyle ifadeler, zikrül cüz, irâdetül kül cinsindendir. Yani meselenin bir veya bir kısmı bildirilir, tamamı kast edilir. Kâfir de doğru söyleyebilir, ama kâfir doğru söylese de Cennete girmez, Müslüman yalan söylese de Cennete sonunda muhakkak girer.) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
En üstün mümin eşine en iyi davranandır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hikmetini bilmesem de İslamiyet'in emirlerine inanan bir bayanım. Ancak hem feministlere cevap verebilmek için, hem de merakımın gitmesi için bazı sorularım var. Niçin Kur'anda, hadiste ve İslam âlimlerinin yazılarında genelde hitap erkeğedir, kadına hitap yok. Bir de âyet ve hadislerde erkeğe kadından önce hitap ediliyor. Mesela şu âyetlerde hitap hep erkeğedir: (Erkekler, kadınlar üzerine idareci ve hâkimdir[evin reisidir.]Ey iman edenler, hicret ederek gelen mümin kadınları imtihan edin. Eğer imanlı iseler, kâfirlere geri göndermeyin. Çünkü mümin kadının kâfirle evlenmesi helâl değildir.) [Mümtehine 10] (İman etmedikçe, müşrik [ateist] kadınlarla evlenmeyin. Kadınlarınızı da, iman edinceye kadar müşrik erkeklerle evlendirmeyin!)[Bekara 221] (Oruç gecesinde kadınlarınıza yaklaşmak size helâl kılındı.)[Bekara187] (Kitap ehli [Yahudi ve Hristiyan] kadınlarla evlenmeniz helaldir.)[Maide 5] (Naşize kadınlara öğüt verin, yataklarına girmeyin.) [Nisa 34] Kadın naşize olur da erkek naşiz olmaz mı? Ne diye, Allah, erkeğin kadına öğüt verip onu terbiye etmesini emrediyor? [Naşiz: Eşine zulmeden erkek. Naşize: Kocasının yatağına gelmeyen ve ondan izinsiz evi terk edip giden kadın.] CEVAP: Âyet ve hadisten din öğrenilmez. Din öğreniyorum derken, yanlış anlayıp dinden çıkılabilir. İlk yazdığınız âyetin başında bildirildiği gibi, Allah, erkeği âmir olarak yaratmıştır. Allah'ın emrine razı olmak gerekir. Bir fabrikada, çeşitli kısımların müdürleri veya âmirleri olur. Patron, her işçiye teker teker şunu yapacaksınız demez. İdarecilere söyler. İşlerden idarecileri sorumlu tutar. İşte Allahü teâlâ da, evin reisine emrediyor, onu sorumlu tutuyor. Erkeklerin işledikleri günahlardan kadını sorumlu tutmuyor, fakat kadınların işledikleri günahlardan erkekleri sorumlu tutuyor. Her nimet bir külfet karşılığıdır. Sorumlunun, idarecilik görevini yapması da normaldir. Maide suresinin 38. âyetinde, (Hırsızlık eden erkek ve kadın) ifadesi geçiyor. Önce erkeğin bildirilmesi onun Allah katında yüksek olduğunu göstermez. Belki de hırsızlık daha çok erkekler tarafından yapıldığı için önce söylendi. Nur suresinin 2. âyetinde, (Zina eden kadın ve erkek) ifadesi geçiyor. Burada belki kadının rolü daha çok olduğu için, kadın erkekten önce bildirildi. Önce hitap edilmesi onun üstün veya aşağı olduğunu göstermez. Bir âyet meali de şöyle: (Erkek veya kadın, mümin olarak iyi işler yapan, cennete girer.)[Nisa 124] "Eşinizi üzmeyin!" Bu âyet de, erkeğin kadından üstün olduğunu bildirmiyor. Üstünlük mümin olarak iyi iş yapmaktır. Erkek olsun, kadın olsun, kâfirin iyi iş yapmasının kıymeti yoktur. Allahü teâlâ kadını erkeğe emanet edip, emanete riayet etmesini de emretti. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Eşinizi üzmeyin. O, Allah'ın size emanetidir.)[Müslim] (En üstün mümin, eşine, en iyi, en lütufkâr davranandır.)[Tirmizi] (Eşinin haklarını ifa etmeyen erkeğin namazları, oruçları kabul olmaz.) [Mürşid-ün-nisa] (Eşini döven, Allah'a ve Resulüne asi olur. Kıyamette onun hasmı ben olurum.) [R.Nasıhin] Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Fıkıh kitaplarında, tertip sahibi kimsenin, unuttuğu bir farz namazı kaza etmeden vaktin namazını kılsa sahih olmayacağı bildiriliyor. Peki kazasını kılmadan vaktin farzını kılması sahih olmayınca, kazası varken sünnet veya nafile kılması sahih olur mu? CEVAP: Tertip sahibinin durumu ile tertip sahibi olmayanın durumu farklıdır. Tertip sahibi olan, yani hiç namaz borcu olmayan kimse, unutarak veya başka dini bir mazeretle, namazı kazaya kalsa, o namazını kaza etmeden vaktin namazını kılsa, vaktin namazı sahih olmaz. Bu hususu bildiren üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir kimse, unuttuğu bir farz namazı kaza etmeden vaktin namazını kılsa, o namaz sahih olmaz.) [Dare Kutni, Kurtubi, İ.Süyuti] (Bir namazı unutup da bir farz namazı kılarken onu hatırlayan, başladığı namazı tamamladıktan sonra, unuttuğunu kılsın.) [Beyheki, Dare Kutni, İbni Adiy] (Kim bir farz namazı kılmayı unutsa, imamla başka bir namaza durmuşken hatırlasa, o namazını imamla kılsın, namazını bitirince, unuttuğunu kaza etsin. Sonra imamla kıldığını da iade etsin.) [Taberani, Hatib] Kaza namazı borcundaki durum ise, bunlar bir özürle namazını kaçıranlar içindir. Kasten terk edilmiş namazları var ise, onları kaza etmeden de vaktin namazı sahih olur, ama sünnet ve nafileleri kabul olmaz. (Bey ve şira risalesi, Nevadir-i fıkhıyye fi mezheb-il-hanefiyye) Hz. Ali'nin naklettiği bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Farz namaz borcu olanın nafile kılması, doğurmak üzere olan hamileye benzer. Doğumu yaklaşmışken, çocuğu düşürür. Artık bu kadına, hamile de, ana da denmez. Bu kimse de böyle olup, farz namazlarını ödemedikçe, Allahü teâlâ, onun nafile namazlarını kabul etmez.) [Fütuh-ul-gayb m.48] (Fıkıh kitaplarında bütün sünnetlerin nafile namaz olduğu bildirilmiştir. Yani kazası olan, sünnet de kılamaz.) Abdestte şüphe ne demek? Sual: Hanefi'de ve Maliki'de abdesti bozan şüphe nedir? Hangi şüpheler abdesti bozmaz? Abdestinin bozulduğunda şüphe eden veya abdestli olduğunu unutan kimse, daha sonra abdestinin olduğunu hatırlasa yine önceki şüpheden dolayı abdesti bozulmuş olur mu? CEVAP: Daha sonra abdestinin bozulmadığını hatırlarsa, Maliki'de de, abdesti bozulmamış olur. Hanefi'de, abdest aldığını bilip, sonra bozulduğunda şüphe ederse, abdesti var kabul edilir. Abdesti bozulduğunu bilip, sonra abdest aldığında şüphe ederse, abdesti yok kabul edilir. Namaz kılması için yeniden alması gerekir. Maliki'de, abdest alıp almadığını hatırlamazsa, abdesti yok kabul edilir. Daha sonra abdesti olduğunu hatırlarsa yine abdesti var demektir. Yani abdestli olduğunu unutmak abdesti bozmuş olmaz. Yine Maliki'de abdestini bozup bozmadığını kesin olarak bilemiyorsa, şüphe içinde ise yeniden abdest alması gerekir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Resulullahı tasdik şarttır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir insan Allah'a inansa, hatta bizim Peygamberimiz hariç bütün peygamberlere inansa, Amentü'nün diğer şartlarına da inansa, bu kimse yine cehennemlik midir? CEVAP: Evet yine cehennemliktir. Çünkü Allah'a inancında samimi değildir. Allah'ın bildirdiğinin hepsine inanmak şarttır, birisine inanılmazsa bu iman olur mu hiç? Hac ibadeti henüz farz olmadan önce, Resulullah efendimiz şöyle buyurmuştu: (Size şunları emrediyorum: 1- Allah'a iman. Allah'a iman nedir biliyor musunuz? Allah'tan başka mabud olmadığına ve Muhammed'in O'nun peygamberi olduğuna şehadet etmektir. 2- Namazı kılmak, 3- Zekât vermek, 4- Ramazan orucunu tutmak. 5- Aldığınız ganimetlerin beşte birini Allah için vermek. Bunları sizden sonrakilere de bildirin.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai, Ebu Davud, İbni Hibban, Taberani] Dikkat edilirse, Muhammed aleyhisselamın Allah'ın peygamberi olduğunu kabul etme şartı bildiriliyor. Kabul etmek ise, beğenip ona tabi olmak demektir. Tâbi olunca da zaten misyonerlerin uydurduğu böyle kâfirlik iddiaları gündeme bile gelmez, insanın gözü kâfirlikte olmaz. Allah için niyet Sual:Tam İlmihal'de deniyor ki: (Taat veya kurbet olan bir iş yapılırken, Allah için niyet edilirse, ibadet yapılmış olur. Fakat bunlar, ibadet olarak emir olunmadı. Allahü teâlâyı tanımaya yarayan fizik, kimya, biyoloji, astronomi gibi bilgileri öğrenmek taattır, kurbet değildir. Çünkü kâfir, Allahü teâlânın varlığını, bunları öğrenirken değil, öğrendikten sonra anlar.) Bu ilimleri öğrenmek kâfir için taat mıdır? CEVAP: Hayır taat değildir. Taat olabilmesi için Müslüman olması gerekir. Orada, (Çünkü kâfir, Allahü teâlânın varlığını, bunları öğrenirken değil, öğrendikten sonra anlar) deniyor. Allah'ın varlığını anlayıp Müslüman olursa, o zaman okudukları taat olur. Evladın hakkı Sual: Almanya'da yaşıyoruz. Bir oğlum ile bir kızım var. Oğlum bir ateist oldu. Kızım da birkaç yıl önce Hristiyan birisi ile evlendi. Gayri müslim ile evlenen Müslüman kızın mürted olacağını bildirdiysek de anlatamadık. Beyim o halleri yüzünden iki çocuğumuzu evlatlıktan reddetmişti. Şimdi ise beyim vefat etti. Bu iki evladın dinimizce miras hakları var mıdır? CEVAP: Tam İlmihal'de diyor ki: Müslüman evladı olduğu halde, helale, harama, farzlara, mesela, namaza, gusle önem vermeyen, oruç tutmak istemeyen, günah işleyince pişman olmayan mürted olur, Müslüman'dan miras alamaz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Müslüman kâfire, kâfir de müslümana mirasçı olamaz.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi] Hz. Nuh (Ya Rabbi, benim ailemden olanları kurtaracaktın. Oğlum suda boğuldu) dedi. Allahü teâlâ, (Ey Nuh, o oğlun, yaptığı kötü iş yüzünden senin ailenden sayılmaz) buyurdu. (Hud 46) Görüldüğü gibi, bir Müslümanın dinsiz imansız oğlu, onun ailesinden sayılmıyor. Aileden sayılmayınca miras da düşmüyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Herkes şehid olabilir mi? Şehid olmanın faydası ne? CEVAP: Şehid, kendisine şahitlik yapılmış, cennetlik olduğuna şahitlik edilmiş anlamındadır. Şahit manası da vardır. Çünkü Allah katında, ölü değil diridir. Şehid olmak için Müslüman olmak şarttır. Gayri müslim nasıl ölürse ölsün veya öldürülsün şehid olmaz. Hayzlı veya cünüp ölmek şehidliğe mani değildir. Şehid olmak büyük nimettir. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Şehid, kabir azabından emindir.) [İbni Mace, Beyheki, İmam-ı Ahmed] (Deniz savaşında şehid olanların, bütün günahları, hatta [gıybet, hakaret, gibi bütün] kul hakları da affolur.) [İbni Mace] (Şehid, yakınlarından 70 kişiye şefaat eder.) [Beyheki] (Şehid, ölüm acısı duymaz, kabirde üzülmez, kıyametin dehşeti, hesab, mizan, Sırat onu rahatsız etmez, doğruca Cennete gider.) [Beyheki] (Karada şehid olanın borçları ve emanetleri hariç, bütün günahları affolur. Denizde, suda boğularak ölen şehidin ise, borç ve emanetleri de dahil bütün günahları affolur.) [Ebu Nuaym] [Suda boğularak ölen şehidlerin kul borçları da affedilir. Hak sahipleri, bu şehidden haklarını istedikleri zaman, Allahü teâlâ, (Ondaki haklarınızı benden isteyin) buyuracak, hak sahiplerine alacaklarını fazla fazla verecektir. Şehid de, sorgusuz sualsiz Cennete gidecektir.] Şehid, kanının ilk damlasında günahları affolur. Kabir azabından ve Kıyamet korkusundan emindir. Şehidin, kul haklarından başka bütün günahları affolur. Kul haklarını da, Allahü teâlâ Kıyamette helâlleştirecektir. Suda boğularak ölen şehidlerin kul borçları da affedilir. Aşağıdaki yazının tamamına yakını İbni Abidin hazretlerinin Redd-ül muhtar kitabından alınmıştır. Müslüman olmak şartı ile aşağıdaki 37 maddede bildirilen kimseler şehid olarak ölür. Hepsi de hadis-i şerif ile bildirilmiştir: 1-Kendinin, komşusunun, can, mal ve namusunu müdafaa ederken öldürülen, 2-Haksız olarak hapsedilip ölen, 3-Mülci ikrah ile öldürülen, mesela bu içkiyi iç denilse onu içmesi caiz olur. Caiz olacağını bilmediği için, içmeyip öldürülürse, şehid olur. 4- Hırsızın, gaspçının, kapkaççının, yol kesicinin, eşkıyanın, yan kesicinin öldürdüğü kimse, 5-Yüksekten veya attan düşüp ölen, başına taş veya başka şey düşerek ölen, 6-Aslan, kurt gibi yırtıcı hayvanlar tarafından parçalanarak ölen, 7- Akrep ve yılan gibi zehirli hayvan sokmasından ölen, 8- Suda boğulan, 9- Yangında ölen, 10- Gurbette garip iken ölen, 11- Depremde, duvar ve enkaz altında kalarak ölen, 12- Sara, sari hastalıklar, ateşli hastalıklar verem, kanser, kolera, veba, şiddetli öksürük, ishal ve diğer iç hastalıkları sebebiyle ölen, [Ameliyat edilirken ölen] 13- Soğukta gusledip ölen. 14- Hamile, lohusa ve doğumda ölen kadın, [Bir hadis-i şerif meali: (Müslüman kadın, hamilelikten doğuma kadar ve çocuğu memeden kesene kadar Allah yolundaki mücahid gibi olup ölürse şehid olur.) [Taberani] (Devamı var) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dünden devam ettiğimiz bu yazı, İbni Abidin hazretlerinin Redd-ül muhtar kitabından alınmıştır. Müslüman olmak şartı ile aşağıdaki bildirilen kimseler şehid olarak ölür. Hepsi de hadis-i şerif ile bildirilmiştir: 15- Cuma günü veya gecesi ölen, 16- Aşkını gizleyip iffetini korurken ölen, 17- Emr-i maruf ve nehy-i münker yaparken öldürülen şehiddir. Doğru imanı ve namaz kılmayı meydana çıkaranlar, dinini öğrenmek, öğretmek ve yaymakta iken ölen, 18- Allah rızası için müezzinlik yaparken ölen, 19- Deniz tutup kusarak ölen, 20- Beş vakit namazı doğru olarak kılan. İki hadis-i şerif meali: (5 vakit namazı doğru kılana, her gün için bin şehid sevabı verilir.) [Tergib-i Hadimi] (Ümmetimin fesadı zamanında sünnetime [Ehl-i sünnete]yapışan ve beş vakit namazı cemaatle kılanın amel defterine her gün yüz şehid sevabı yazılır.)[İ. Nasiruddin] 21- Kuşluk namazı kılan, 22-Yolculukta da vitir namazını terk etmeyen, 23- Her ay üç gün oruç tutan, 24- Abdestli iken ölen, abdestli yatıp ölen, 25- Namazda iken ölen, 26- Günde yirmi kere ölümü düşünen, 27- Dine uygun ticaret yapan, 28- Gıda maddelerini ucuza satan, 29- Helal kazanıp çoluk çocuğunun din bilgisi öğrenmeleri ve ibadet yapmaları için çalışan, 30- Altmış yaşını geçen salih kimse, 31- Günde 25 kere "Allahümme barik li filmevt ve fi-ma bad-el-mevt" okuyan, 32- Müdara eden, yani insanlarla iyi geçinen, dinini koruyabilmek için dünyalık veren. Bir hadis-i şerif meali: (Müdara eden, şehid olarak ölür.) [Deylemi] 33- Ölüm hastalığında, kırk kere "La ilahe illa ente sübhaneke inni küntü min-ez-zâlimin" okuyan, 34-Günde yüz defa salevat-ı şerife okuyan, 35-Her gece Yasin okuyan, sabah akşam Haşr suresinin sonunu okuyan, 36-Allah yolunda şehid olarak ölmeyi isteyen. [Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Sıdk ile ihlas ile şehidlik isteyen, yatağında ölse de, şehid olur.) [Müslim] (Şehidlerin çoğu, yatakta ölür. Savaşta öldürülenin niyetini ancak Allah bilir.) [İ.Ahmed] (İhlasla şehidliği arzu eden, şehid olmasa da, şehidlik sevabına kavuşur.) [Müslim] 37- Günah işlerken zulmen öldürülen. Mâliki âlimlerinden Ali Echûri diyor ki: (Eşkıya, suda boğulursa veya çaldığı at üzerinde cihad ederken öldürülen kimse ve bir odada günah işleyenler üzerine ev çökse, bunların hepsi şehid olur. Çünkü, günah sebebi ile ölenler şehid olmaz. Günah işlerken, şehidliğe sebep olan bir sebeple ölürse, Ahiret şehidi olur ve günahının cezâsını da yüklenir. Bunun gibi, şarap içip çatlayan şehid olmaz. Fakat şarap içip, sarhoş halde iken, zulüm ile öldürülen kimse şehid olur. Çünkü, şaraptan ölmemiş, başka sebeple ölmüştür. Fakat, şarap günahını da yüklenir.) [İbni Âbidin]
Şafii mezhebini taklit ederken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Diş dolgusu sebebiyle Şafii mezhebini taklit eden nelere dikkat eder? CEVAP: Maliki mezhebi daha kolaydır. Maliki'yi taklit etmenizi tavsiye ederiz. Şâfii'yi taklit eden, sadece Şâfii'deki farzlara uyar, müfsidlerinden kaçar. Bunlar da şunlardan ibarettir: 1- Abdestte ve teyemmümde niyet ve tertip farzdır. Abdestte yüzü yıkamaya başlarken niyet edilir. Sakalın altındaki deriyi de ıslatmak farzdır. 2- Gusülde niyet farzdır. Gusle başlarken niyet edilir. 3-Gusülde sünnet derisinin altını ıslatmak da farzdır. Kadının da örgülü saçı çözüp her tarafını ıslatması farzdır. 4- Namaz vakti girmeden önce teyemmüm edilmez. 5- Abdestte çenenin altını da yıkamak farzdır. 6- Meni şehvetsiz de gelse, guslü gerektirir. Fakat her akıntı meni değildir. Gusülden sonra, idrar yapmış olsa da meni çıkarsa gusül gerekir. 7- Teyemmüm yalnız toprakla yapılır. Aynı topraktan birden fazla teyemmüm edilemez. 8- İmam arkasında da her rekatta Fatiha okumak farzdır. Fatihadan önce besmele farzdır.Fatihayı rükuda tamamlamak namazı bozar. 9- Yabancı kadına ve kendi hanımının tenine hâilsiz yani çıplak olarak dokunmak, abdesti bozar. 10- Kendisinin, başkasının veya bebeğin iki avret yerine elinin içi ile dokunmak abdesti bozar. 11- Tadil-i erkân farzdır. 12- El üzerine secde sahih değildir. İkinci teşehhüdde tahiyyat ve salevât-i şerife okumak farzdır. Namazdan çıkmak için selam vermek farzdır. 13-Bir kimsenin avret mahalli çok az açık olsa ve çok az bir zaman açık kalsa da namaz bozulur. Mesela uyluğundaki yırtık bir yerinden azıcık teni görülse bozulur. Yahut başörtüsü açılsa hemen kapasa bile yine bozulur. Halbuki Hanefi'de bir rükün miktarı açık kalırsa ancak o zaman bozulur. Hem de Hanefi'de bir uzvun dörtte biri açılırsa bozulur, daha az açılırsa bozulmaz. 14- Mestin hiç yırtığı olmamalıdır. 15- Köpeğe dokunmak abdesti bozmaz. Köpeğe, yaş olarak dokunursa, o yeri biri çamurlu su olmak üzere yedi defa temiz su ile yıkamak lazımdır. 16- Çok az bir necasetten de sakınmak lazımdır. Mesela, bir damla kan veya idrar bulunan elbise ile namaz kılınmaz. 17- Kadınların hayz müddeti en fazla 15 gündür. En azı bir gündür.24 saatten az ve 15 günden çok devam eden kana istihaza kanı denir, hayz değildir. 18-Nifasın en çoğu 60 gündür. 19-Hamile kadın âdet görebilir. 20- Âdeti kesilen kadın, yıkanmadan kocası ile beraber olamaz. Hanefi'de mahzuru olmaz. 21-Cünüp ve hayzlı, bir kılıf ile de olsa Mushaf'ı tutamaz. Hanefi'de kılıflı olunca tutabilir. 22-Teravih namazında dört rekatta bir selam vermek caiz değildir, her iki rekatta bir selam verilir. 23- Cuma namazında en az mukim kırk kişi olması şarttır. 24-Giriş çıkış günleri hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden mukim olur. 3 veya daha az kalırsa seferi olur. 25-Bir iş için gittiği yerde önceden kaç gün kalacağına karar vermeyen kimse, bugün yarın derken 18 gün geçtikten sonra mukim olur. Hanefi'de ne kadar çok kalırsa kalsın hep seferi olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Adak, kurbana dahil edilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kitaplarda, bayramda kesilen kurbana, adak kurbanı da ilave edilebilir denilirken, bazılarında da ilave edilemez deniliyor. Bunların hangisi doğrudur? CEVAP: Bir sığırı yedi kişiye kadar kimse ortak olarak kesebilir. Bunlara adak kurbanı da ortak edilebilir. Dürr-ül-muhtar'da deniyor ki: Büyük baş hayvana ortak olan yedi kişiden birisi Hristiyan olsa veya bir Müslüman sırf et için ortak olsa, onlardan hiçbirisinin kurbanı olmaz. Çünkü kan akıtmak parçalanmaz. (Hidaye) Bunu şerh eden İbni Abidin hazretleri diyor ki: Kan akıtmak parçalanmaz sözünün illeti [sebebi, hikmeti] şudur: Kurbanın bazısında kurbet kast edilmemiştir. Yani Allah rızası için, sevap kazanmak için kesilmemiştir. Demek ki bir kimse, sırf eti için kurban kesse, sevap beklemediği için o hayvan kurban olmaz. Ama, akikada, şükür kurbanında, adakta kurbet vardır. Yani Allah rızası için kesilmektedir. Kurbet olan adak hayvanını Hristiyan ortağın kestiği hayvana veya sırf et için kesilen hayvana, yahut geçen yıl kesilemeyip tasadduk edilmesi gereken hayvana benzetmek çok yanlıştır. Geçen sene kesilmesi gereken kurban kesilmemişse, artık bu sene kesilmez. Bunu sahibi kesip yiyemez. Bedelini bir fakire verir. Bir kimse kurban adasa, kurban bayramı gelince kesmese, artık bunu kesemez, bedelini fakirlere verir. Bir kimse, (Ben ölünce, benim için kurban kesin) dese, bunun da etini sahibi yiyemez, fakirlere vermesi gerekir. Bir de kurbanlığın karnından çıkan yavru yenmez, fakirlere verilir. Bir kavle göre de, fakirin kestiği kurban adak hükmüne gireceği için sahibi bu etten yiyemez. Sahih olan başka bir kavle göre etinden yemesi caizdir. Bu konuda yine İbni Abidin hazretleri diyor ki: (Önce nezredilip, bayram günleri geçtikten sonra, tasadduk edilmesi vacib olan kurbanın eti ile, ölen kimsenin vasiyetiyle kesilen kurbanın etini sahibi yiyemez. Biz bunu Bezzaziyye'den naklen zikrettik. Bir de kurban almakla fakirin üzerine vacib olan kurbanın etidir. Ki bu da geçen iki kavilden birisine göredir. Bir de kurbanlığın doğurduğu yavru. Bunu da Haniye'den naklen zikrettik. Bir de ortaklardan bazısının kendi hissesiyle geçmiş yılın kurbanını kaza etmeye niyetlendikleri yedi kişi arasında ortaklı hayvanın eti. Bunu da Haniye'den naklen zikrettik. İşte saydığımız bu kurbanların hepsinin etlerinin sarf yeri fakire tasadduktur. Bu yazıyı ganimet bil.) [Redd-ül Muhtar] İbni Abidin'de görüldüğü gibi, adak hayvanı, bayram kurbanı olarak kesilen yedi kişilik sığıra ortak edilemez diye bir ifade yoktur. Bazılarının, (adak etinden sahibi yiyemez) ifadesini yanlış yorumlayıp, (ortak olarak yedi kişilik kurbana, adak hayvanı dahil edilemez) demesi yanlıştır. Nitekim Ebu Bekir Kaşani diyor ki: (Ortaklar bayram kurbanı veya diğer kurbanlarla kurbeti [Allah'a yaklaşmayı, yani sevabını] murat ederlerse onlara bu kurban sahih olur. Kurbanın vacib, nafile veya bazısına vacip bazılarına vacip olmaması fark etmez. Aynı şekilde ortakların bazıları vacib olan kurbanına, bazıları ceza kurbanına, bazıları kefâret kurbanına, bazıları nafile, bazıları Hacc-ı temettü ve Hacc-ı kıran kurbanına niyet suretiyle kurbet yönlerinin aynı veya farklı olması fark etmez.) [Bedayı-us-sanayi fi-tertibiş-şerayı]
Ahirette sorguya çekilmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ahirette dinsizler hangi dine göre imtihan edilecek, yani sorguları hangi dine göre yapılacaktır? CEVAP: Dinsizlere, hak olan din hangisi ise ondan sorulur; yani hangi Peygamber döneminde yaşamışsa o Peygamberin getirdiği dinden sorulur. Ahir zamanda ise kıyamete kadar İslam dininden sorulur. İslamiyet'in de ahkamından değil, yani niye namaz kılmadın, niye oruç tutmadın, niye zekat vermedin diye sorulmaz. Niye İslamiyet'e ve onun bildirdiklerine inanmadın diye sorulur. Mezhepsiz Müslümana da Ehl-i sünnet olup olmadığı sorulur. Mezhepsiz olan Ehl-i sünnet değildir. İtikat, imanla ilgili olduğu halde, Ehl-i sünnet âlimleri, amele ait bazı işleri de Ehl-i sünnet itikadına sokmuşlardır. Yani Ehl-i sünnetin alameti olarak bildirmişlerdir. Üç örnek verelim: 1- Mest üstüne meshi caiz görmek, Ehl-i sünnet itikadındandır. Çünkü bid'at fırkaları bunu caiz görmezler. Hz. Ali'nin şu sözü meşhurdur: (Eğer akıl ile din olsaydı, mestin altını mesh etmek gerekirdi. Halbuki ben Resulullahtan gördüm, mestlerinin üstünü meshederdi.) 2- Sultana isyan etmemek de Ehl-i sünnet itikadındandır. Emire isyan etmemek Ehl-i sünnet itikadına konmuştur. Bid'at fırkaları, emirleri yanlış iş yapınca hemen isyan ederler. 3- Sünnet olmak, kılık kıyafet gibi zevaid bir sünnet iken, âlimler, bunu da sünnet-i hüdaolarak, yani ezan gibi İslam'ın şiarı olarak kabul etmişlerdir. İşte bunun gibi, dört mezhepten birine tâbi olmayı da Ehl-i sünnet itikadı arasına koymuşlardır. Dört mezhepten birinde olmayanın mezhepsiz olacağını, mezhepsiz olanın ise Ehl-i sünnet olamayacağını, yani bid'at ehli olacağını Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri Tahtavi haşiyesinde bildirmektedir. Bid'at ehlinin amelinin de kabul olmayacağı hadis-i şerifle bildirilmiştir. Mezhebe göre sorgu Sual: Dört mezhep arasında farklı ictihadlar vardır. Birisinin mekruh dediğine öteki sünnet diyor. Birisinin sünnet dediğine öteki farz diyor. Hatta haram diyor. Mesela Maliki'de kaplama mesh farzdır, Şafii'de bir parmak değse de yeter. Maliki'nin ictihadı doğru ise Şafiiler yandı demektir. İmam arkasında Fatiha okumak farz, Hanefi'de ise tahrimen mekruhtur. Eğer Şafiilerinki doğru ise, Hanefiler yandı demektir. Bunun gibi çok mesele var. Allah indinde doğru tektir. Ahirette mezhep imamlarının ve mezhep mensuplarının durumu ne olacaktır? CEVAP: Mezhep imamları müctehid kimselerdir. Allah Resulü müctehid âlimlere ictihad etme yetkisini vermiştir. Hatta isabet edemeseler de, yanılsalar da sevap kazanacaklarını bildirmiştir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Âlim, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse iki sevab alır.)[Buhari] Allahü teâlâ da, (Bilmiyorsanız, bilmediklerinizi âlimlere sorun) buyuruyor. (Nahl 43) Biz Allah'ın emrine uyarak mezhebimizin hükmü ile amel ederiz. Allahü teâlâ müctehid âlime sevap verdiği gibi, bize de sevab verir. Her Müslüman, kendi mezhebine göre sorgulanacaktır. Bizden önceki din mensupları da o zamanki kendi dinlerine göre sorgulanacaktır. Musa aleyhisselamın ümmetine, İsa aleyhisselamın dininden sorulmaz. Mesela bizim dinimizde içki haramdır. Daha önce, haram olmayan bir ümmete, siz niye içki içtiniz diye sorulmayacaktır. Mezhepler de böyledir. Bir mezhepte haram olan bir şey, öteki mezhepte caiz ise, caiz olanlara sorulmayacak, haram olanlara sorulacaktır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dine saldırmak için hülleyi dillerine dolayıp alay konusu yapanlar oluyor. Hülle nedir? CEVAP: Hüllenin meşru ve gayri meşru olanı vardır. Gayri meşru olanını gösterip İslamiyet böyle yapıyor demek insafsızlık olur. Dinimizde, bir erkek bir kadını üç talakla boşadıktan sonra, artık o kadınla evlenmesi helal olmaz. Yani nikah yapılsa da nikah geçerli olmaz. Erkek, kadını boşayınca kadın, üç hayız müddeti iddet bekler. Sonra, isterse bu kadın, başka bir erkekle evlenebilir. Kadın, bu erkekle de geçinemeyip ayrılırlarsa, o zaman bu kadın yine iddet müddeti bekledikten sonra, istediği erkekle evlenebilir. Eski kocası talip olursa, onunla da evlenebilir. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (İki defa boşadıktan sonra, ya iyilikle tutulur veya güzellikle bırakılır. Kadınlarınıza verdiklerinizi [mehirlerini] geri almanız size helâl olmaz. Eğer, bu karı kocanın Allah'ın emirlerini yerine getirmelerinden korkarsanız, o zaman kadının [serbestçe boşanması için] fidye vermesinde [hakkından vazgeçmesinde] günah yoktur. Bunlar Allah'ın koyduğu sınırlardır, onları çiğnemeyin, Allah'ın sınırlarını aşanlar ancak zalimlerdir.) [Bekara 229] (Eğer erkek kadını [üçüncü defa da] boşarsa, ondan sonra kadın bir başka erkekle evlenmedikçe [zifaf olmadıkça] onunla evlenmesi kendisine helâl olmaz. Eğer bu kişi de onu boşarsa, Allah'ın koyduğu sınırları muhafaza edeceklerine inandıkları takdirde, yeniden evlenmelerine engel yoktur. İşte bunlar, Allah'ın tayin ettiği sınırdır. Bunlar, anlayan [emri yerine getirecek olan] bir kavim için Allah'ın açıkladığı sınırlardır.) [Bekara 230] (Kadınlara mehirlerini gönül rızası ile verin.) [Nisa 4] Bu şekilde kadının evlenmesi meşrudur, dinimizin emrine aykırı değildir. Boşanan kadının mehrini ödememek kul hakkıdır. Ödenmezse, ahirette azabı çok şiddetlidir. Mehir, evliliğin düzenli, mutlu olarak devam etmesi, kadının hak ve hürriyetlerinin korunması, din cahili huysuz erkeğin elinde oyuncak olmaması içindir. Mehir parasını vermek ve çocukların nafaka paralarını her ay ödemek korkusundan, erkek, hanımını boşayamaz. Mehir parası, kadın için bir sigorta sayılır. Erkeğin zor ödeyeceği bir mehir ile evlenen kadını, erkek boşayamaz. Boşarsa, maddî hayatı felce uğrar. Mehir vermek korkusu, erkeğin iyi geçinmesine de sebep olur. Hülle yapmak demek, bir erkeğin, üç talakla boşadığı eşi ile tekrar evlenebilmesi için, o kadını rızasıyla başka bir erkekle nikahlayıp, bir geceliğine zifafa sokması demektir. Şayet o erkek zifaftan sonra boşarsa, o zaman bu kadın da isterse ilk kocasıyla evlenebilir. Böyle bir uygulama ise bir erkek için zillettir, aşağılıktır. Allahü teâlâ, erkeklere boşamak hakkını verdi ise de, bu hakkı gelişigüzel kullanmamaları ve kadınlar, erkeklerin elinde oyuncak olmamaları için, erkeklere bu hülle zilletini yüklemiştir. Hülle korkusundan bir erkek, boşama lafını ağzına bile alamaz. Aile arasında boşamanın şakası da olamaz. Hülle için, hileye baş vuranlar olmuş, iddet beklemeden evlenmek caiz değil iken, nikah yapanlar çıkmıştır. Bu gece evlenip sabah boşayacak kiralık adam aramışlardır. Dinimizde böyle geçici nikah yoktur. Birisi ile anlaşıp bu gece evlen, yarın boşarsın diye bir anlaşma yapmak, yani belli bir süreliğine evlenmek sahih değildir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
31.07.2005
.Yoksulluk ve kader
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist tanıdığım "Yoksulluk kader değildir, böyle adalet mi olur?" diyor. Buna nasıl bir cevap vermeli? CEVAP: Ateist, Allah'a inanmıyor ki Onun adaletine güvensin. Ateist, haydi, ölüme çare bulsun, geceyi gündüzü, mevsimleri istediği gibi yapsın. O inkârdan başka şey bilmez. Eceli gelmeden kimse ölmez. Trafik kazasında veya vurularak ölen de; eceli gelerek, kaderi ile ölür. Yani öldürülen veya kazada ölenin ömrü ortadan kesilmiş olmaz. O anda eceli gelmiştir, yani ömrü biterek ölmüştür. Her insanın bir tek eceli vardır. Fakirlik zenginlik de kaderdendir. Sapık fırkalardan Mutezile, (İnsan kendi kaderini kendi çizer. İnsanların işlerine Allah karışmaz) der. Halbuki bir âyet meali şöyledir: (Allah, her şeyin yaratıcısıdır.) [Zümer 62] (Hayrı şerri, imanı küfrü, fakirliği zenginliği, iyiyi kötüyü, tatlıyı acıyı her şeyi yaratan Allah'tır.) [Beydavi] Allahü teâlâ ezelî ilmi ile, kullarının yapacakları işleri bilir. İlahın her şeyi bilmesi, her şeye gücü yetmesi gerekir. Bilmeyen, gücü yetmeyen, muhtaç olan, ölebilen ilah olamaz. Allah herkesin ne yapacağını bilir. Sapık fırkalardan Cebriyye, (Allah her işi zorla yaptırır. İnsan kaderine mahkumdur. Hiç kimse, işlediği günahtan sorumlu değildir) der. Bu da Mutezile gibi çok yanlıştır. İnsan günah işlerse cezasını, sevap işlerse mükafatını görür. İnsan yaptığı işleri kendi yaratmıyor. İrade-i cüziyye ile yapılan işlerin yaratıcısı yani hayrın ve şerrin yaratıcısı Allahü teâlâdır. Hayrın ve şerrin Allah'tan olduğunu inkâr etmek, "İntihar eden takdir-i ilahiyi değiştirir" demek küfürdür. Allahü teâlâ, onun intihar edeceğini elbet bilir. Allah, bizim fakir mi zengin mi, cehennemlik mi, cennetlik mi olacağımızı, nerede nasıl öleceğimizi bilir. Onun bilmesi demek, bize bunları zorla yaptırır demek değildir. Birkaç örnek: 1- Bir film defalarca gösterilse, bunu önceden seyretmiş birisi, ikinci, üçüncü defa seyrederken, (Başroldeki oyuncu, attan düşüp ölecek) dese, o dediği için mi filmdeki oyuncu ölüyor, yoksa, söyleyen daha önce seyrettiği için mi biliyor? Allahü teâlâ da ezeli ilmi ile kimin nerede nasıl öleceğini ve Cennete mi Cehenneme mi gideceğini elbette bilir. 2- Takvimlere, bir yıl içinde güneşin ne zaman doğup, ne zaman batacağı, hesaplanarak yazılıyor. Güneş, takvimde bildirilen saatlerde doğup batar. Güneş, takvime öyle yazıldı diye bilinen saatlerde doğup batmaz. Takvime yazılması, güneşin doğmasını ve batmasını etkilemez. Allahü teâlâ da insanların başlarına ne geleceğini bildiği için, bunları levh-i mahfuza yazmıştır. 3- Bir öğretmen, daha önceki birçok tecrübesine dayanarak, çok tembel bir öğrencisi için, (Bu öğrenci bu sınavı kazanamaz) diye bir deftere yazsa, yazılan yazı, o öğrencinin sınavını etkilemez. Öğrenci imtihanı kazanamayınca, (Sen deftere yazdığın için ben imtihanı kazanamadım) diye suçu öğretmene yüklemesi yanlış olur. Şu halde yoksulluğu, kötü işleri kadere yüklemek yanlış olur. Herkes yaptığından sorumludur. Birkaç âyet meali: (Allah, onlara zulmetmez. Onlar, kendilerine zulmediyorlar.) [Nahl 33] (Herkesi yaptıklarından dolayı sorguya çekeceğiz.) [Hicr 92, 93] (Kıyamet günü adalet terazileri kurarız. Hiç kimse haksızlığa uğratılmaz. Hardal tanesi kadar iyilik eden, karşılığına kavuşur.) [Enbiya 47]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İbrahim suresinin, (Allah, dilediğini saptırır, dilediğini de doğru yola iletir) mealindeki 4. âyeti ile aynı anlamda âyetler vardır. Bunları nasıl anlamalıyız? CEVAP: Kur'an-ı kerimi anlamak öyle kolay değildir. Öyle olsa idi, Allahü teâlâ, (Resulüm, Kur'anı insanlara açıkla) diye emretmezdi. Bazı âyetler, bazısını açıklar. Mesela buyuruluyor ki: (Allah, dilediğini saptırır, hakka yöneleni de doğru yola eriştirir.) [Rad 27] (Allah, iman edenleri dünya ve ahirette sağlam tutar, zalimleri ise saptırır.) [İbrahim 27] (Elbette zalimler iflah olmaz.) [Kasas 37] Demek ki, iflah olmayanlar yani kurtuluşa ermeyenler, zalimler, hainler ve bunun gibi kötü kimselerdir. Allahü teâlâ, iyiliği ve kötülüğü, insanların irade etmesi, dilemesi ile yaratır. Namaz kılana da, hırsızlık edene de mani olmaz. Onlara namaz kılma ve hırsızlık etme gücünü veren de Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, dilerse, bir kimseyi layık olmadığı halde, hidayete kavuşturabilir. İyi kimseyi ise asla sapıklıkta bırakmaz. Zalim, hain bir kimseyi ise, adaletinin gereği olarak sapıklığa düşürür. Bir iyilik yapana on katı, yüz katı, bin katı sevap verebilir. Ama genelde bir günah işleyene bir ceza verir. Sevap ve günah işlemek, insanların irade-i cüziyesine bağlı kılınmıştır ki, buna kesb denir. Kesb kuldan, yaratmak Allah'tandır. Allahü teâlâ, insanlara zorla günah işletmez. Hâşâ zorla günah işletse, yarın "Niye günah işledin?" diye sorar mı hiç? Diyelim ki, önümüzde iki tren yolu var. Garda da şunlar yazılıdır: (Sağ yoldaki trene binen, sonsuz mutluluk diyarı olan Cennete gider. Sol yoldaki tren ise sonsuz azap diyarı olan Cehenneme gider.) Yolcu, hür iradesiyle, gideceği yerin biletini alır. İstediği trene biner. Son istasyona varmadan, fikir değiştirebilir, dönüş yapabilir. Sağ yoldan giden trenden inip, sol yoldan giden trene binenler çıkabildiği gibi, sol yoldan giden trenden inip, sağ yoldan giden trene binenler de çıkabilir. Zerre kadar iyilik yapan... Demek ki, insan serbesttir. İstediği trene binip, istediği diyara gidebilir. Ancak o, yaya değil, trenle gidiyor. Treni süren de birisi var. İnsanları mutluluk diyarına da, azap diyarına da götüren trendir. İşte iyi kötü dahil, bütün işleri Allah yaratır demek, kula o işi yapma gücünü Allah veriyor demektir. Bir benzinci bir arabaya benzin verse, araba da kaza yapsa, kaza yapanın, "Sen benzin vermeseydin ben kaza yapmazdım" demesi meşru mazeret sayılmaz. Kendi iradesi ile azap diyarına giden kimsenin, "Bu diyara tren seferi koymasaydınız, biz de buraya gelmezdik" diyerek, tren işletmesini suçlaması doğru olmaz. Çünkü bu trene hiç kimse zorla bindirilmemiştir. Herkes kendi arzusu ile, iradesi ile binmiştir. İnsan iradesini kullanarak, iyilik yaratılmasını isteyen, sevap; kötülük yaratılmasını isteyen, günah kazanır. Kur'an-ı kerimde de buyuruluyor ki: (İnsan, önceden ne hazırladığını görecektir.) [Tekvir 14] (Zerre kadar iyilik ve kötülük yapan, karşılığını görecektir.) [Zilzal 7, 8]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Adalet nedir? CEVAP: Adalet, kelime olarak bir şeyi yerli yerine koymak demektir. Adalet, bir âmirin, ülkeyi idare için koyduğu kanunlar içinde hareket etmesidir. Zulüm ise, bu kanunun dışına çıkmaktır. Her şeyi yoktan yaratan Allahü teâlâ, hakimler hakimi, her şeyin asıl sahibi ve tek yaratıcısıdır. Üstünde bir âmiri yoktur ki, Onu bir kanun altında bulundursun? Bundan dolayı, (Allah'ın yaptığı şu iş, adalete uymuyor) denilemez. Adaletin bir başka tarifi ise kendi mülkünde olanı kullanmak demektir. Zulüm ise, başkasının mülküne tecavüzdür. Kâinat ve içinde bulunan her şeyin yaratıcısı Allahü teâlâ olduğuna, Ondan başka yaratıcı bulunmadığına ve hiçbir kimse, hiçbir şeye sahip olmadığına göre, Rabbimizin yaptığı işler, hiç kimsenin malına, mülküne tecavüz değildir. Onun yaptığı işler için (Adalete uymuyor) denilemez. Mülk Onundur, dilediği gibi kullanır. Kimsenin bir şey sormaya hakkı yoktur. Depremde kimi ölmüş, kimi sakat kalmış, kimi fakirleşmiş olabilir. Mümin, Allahü teâlânın kaza ve kaderine razı olur. Razı olmazsa, fakir olunca az diye itiraz eder. Zengin olursa, doymaz, daha ister. Kazandığını haramlara sarf eder. Böyle kimsenin zenginliği de, fakirliği de felaketine sebep olur. Körlük, topallık ve diğer sakatlıkların faydalı veya zararlı olması insandan insana değişir. Kimi, Allahü teâlânın takdirine razı olduğu için, sonsuz olan Cennet nimetlerine kavuşur, kimi de razı olmadığı için, sonsuz olan Cehennemde cezaya müstahak olabilir. Bir kimse kendisi için sakatlığın faydalı veya zararlı olduğunu bilemez. Bazısı illa son model bir arabasının olmasını ister. Arabayı alıp çoluk çocuğuyla bir dereye uçabilir. Lüks bir ev ister. Alır depremde çoluk çocuk beraber ölebilir. Onun için, illa bir şeyin olmasını değil, hayırlı olmasını istemelidir! Çocuğun sakat olarak doğmasında kendi günahı yoktur. Eğer bunda ana babasının kusuru varsa, günahı onlara aittir. Görmeyen bir kimse, eğer kör olmasaydı kötü işler peşinde gezip, dünya ve ahiretini mahvedebilirdi. Kimi de kör olduğu için isyan edip, Yaratıcının takdirine razı olmaz ve ebedi felaketine sebep olur. Kör olan bir Müslüman, Cennete gider. Bir hadis-i şerif meali: (Gözsüz kimse, sabrederse, Allahü teâlâ ona Cenneti verir.) [Buhari] Yalnız gözü olmayan değil, diğer sakatlıkları olan da sabrederse, kabirde ve mahşerde sıkıntı çekmeden Cennete girer. İmansız olan, sağlam da, sakat da olsa, yeri sonsuz olarak Cehennemdir. Her türlü felakette suçu kendimizde aramalıyız. Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Size gelen musibet, kendi ellerinizle işlediğiniz [günahlar] yüzündendir.) [Şura 30] (Sana gelen her iyilik, Allah'ın [bir ihsanı, bir nimeti olarak]gelmekte, her kötülük de [günahlara karşılık olarak] kendinden gelmektedir.[Hepsini yaratan, gönderen Allah'tır.]) [Nisa 79] Herkes cezasını çeker Derecelerin yükselmesi gibi sebepler hariç, suçsuza bela gelmiyor. Herkes kendi cezasını çekiyor. Belanın genel gelmesinin de sebepleri vardır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir kötülük, [gücü yetenlerce]önlenmezse, Allah azabını hepsine umumi kılar.) [Hakim] (Günahlar açıktan işlenince, iyi kötü herkes genel bir azaba maruz kalır.) [Taberani] (Eski kavimlerden deprem ile azap edilenler arasında salihler de vardı. Salihler de onlarla birlikte helak oldu. Zira günah işlenirken susmuşlar, önlemeye çalışmamışlardı.) [Taberani] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Receb ayı: Hürmet edilmesi gereken 4 kıymetli aydan birisidir. Bir âyet meali şöyledir: (Allah'ın, gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmetli]olan aylardır.)[Tevbe 36] Resulullah efendimiz, Receb ayına çok değer verir ve "Ya Rabbi, Receb ve Şabanı bizler için mübarek kıl ve bizi Ramazana eriştir" diye dua ederdi. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.)[İbni Cerir] (Receb ayında Allah'a çok istiğfar edin; çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemi] (Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.)[Gunye] (Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Recebin hepsini tutmuş gibi sevap verilir.)[Miftah-ül-cenne] (Receb büyük bir aydır. Allah bu ayda hasenatı kat kat eder. Recebde bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün tutana, Allah istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların af oldu" der. Recebde Allahü teâlâ Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi. O da, Receb ayını oruçlu geçirdi ve yanındakilere oruç tutmalarını emretti.)[Taberani] (Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutana, oruç tutulan günler dile gelip "Ya Rabbi onu mağfiret et" derler.) [Ebu Muhammed] Şaban ayı Resulullah efendimiz, Şaban ayına çok değer verirdi. Âişe validemiz buyuruyor ki: (Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.) [Buhari] Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini isterim.) [Nesai] Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizi] (Şabanda üç gün oruç tutana, Hak teâlâ, Cennette bir yer hazırlar.) [Ey oğul ilmihali] Ramazan ayı Peygamber efendimiz, Ramazan-ı şerifin fazileti hakkında buyuruyor ki: (Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir gecesinin]hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır.) [Nesai] (Farz namaz, sonraki namaza kadar; Cuma, sonraki Cumaya kadar; Ramazan ayı, sonraki Ramazana kadar olan günahlara kefaret olur.) [Taberani] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır.) [Taberani]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı hadislerde şu on kısım, dokuzu şöyle deniyor. Bunlar kesinlik bildirir mi? Mesela (Hayâ on kısımdır. 9'u kadında, biri erkektedir) hadisi de aynen böyle mi, yoksa bir açıklaması var mı? CEVAP: Genelde bu ifadeler çoğunluğu bildirir. İlla on olması gerekmez. Bu genel bir oranlamadır. Genelde kadın, erkekten daha hayâlıdır anlamındadır. Hayâsız kadın olmaz veya kadından daha hayâlı erkek olmaz anlamında değildir. Mesela Eshab-ı kiram, Peygamber efendimiz için, (Resulullahın hayâsı, bâkire İslam kızlarının hayalarından daha çoktu)buyuruyorlar. Aşağıdaki hadis-i şeriflerde bilinenleri bu açıdan anlamak gerekir: (İbadet on kısımdır; dokuzu helal kazanmak, biri de diğer ibadetlerdir.) [Beyheki] (İbadetlerin kabul olması için helal kazanmanın önemi bildiriliyor. Helal kazan da ibadet etmesen de olur denmiyor.) (Hayâ on kısımdır; dokuzu kadında, biri erkektedir.) [Deylemi] [Kadınların daha hayâlı olduğu bildiriliyor, kadın bozulunca, ailenin, cemiyetin bozulacağına işaret vardır.] (İlim on kısımdır; dokuzu Ali'de, biri diğer insanlardadır.) [Ebu Nuaym] (Hz. Ali'nin ilminin çok olduğu bildiriliyor.) (Hikmet [faydalı şeyler], on kısımdır. dokuzu uzlette, biri susmaktadır.) [Beyheki] (İnsanlardan uzak duran, az konuşan insanın daha az günah işleyeceği bildiriliyor.) (Cimrilik on kısımdır; dokuzu Fars'ta, biri de diğer insanlardadır. Cömertlik ondur; dokuzu Sudan'da biri diğer insanlardadır. Kibir on kısımdır; dokuzu Rum'da, biri diğer milletlerdedir.) [Hatib] (Cimriliğin Fars'ta, cömertliğin Sudan'da, kibrin ise Rum'da daha çok olduğu bildiriliyor.) (Rızkın dokuzu ticarette, biri de hayvancılıktadır.) [İbni Sa'd] (Ticaretin önemi bildiriliyor. Bunların dışında da ticaret yolları yok demek değildir. Mesela çiftçilik, terzilik, marangozluk, demircilik, hizmetçilik vs.) (Hayrın dokuzu Şam'da, biri diğer ülkelerde. Şam da fesada uğrarsa sizde artık hayır kalmaz.) [Hatib] (Şam o zaman en uygun yerlerden imiş. Şimdi Şam da bozuldu, Bağdat da...) Tefsir-i kebir'de diyor ki: Haset on kısımdır; bunların dokuzu din adamlarında bulunur. (Din adamlarının daha çok haset ettikleri bildiriliyor.) Dünya sıkıntıları on çeşittir; bunların dokuzu salihlerde bulunur. (Salihlere daha çok sıkıntı, bela geleceği bildiriliyor.) Zillet on kısımdır; 9'u Yahudilerdedir. (O devirde Yahudilerin zillet içinde yaşadıkları bildiriliyor.) Tevazu on kısımdır; 9'u Nasara'dadır. (O devirde Hristiyanların genelde alçakgönüllü oldukları bildiriliyor.) Şehvet on kısımdır; dokuzu kadında, biri erkektedir. (Şehvetin kadında daha çok olduğu anlaşılıyor. Ama hayâsı da çok olduğu için birbirini dengeliyor. Kadın hayâsızlaşınca denge bozulur.) Akıl on kısımdır; dokuzu erkekte, biri kadındadır. (Erkeklerin genelde daha akıllı olduğu bildiriliyor. Bu, her erkek, her kadından akıllı demek değildir.) Peygamber efendimiz, (En akıllınız, Allah'tan en çok korkan, dinimizin emir ve yasaklarına en güzel şekilde riayet edendir) buyurdu. Bir başka hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (En akıllınız, ölümü çok hatırlayan, ahiret için azık toplamakta acele edendir. Ölümü çok hatırlayan dünya ve ahiret saadetine kavuşur.) [Taberani] Kısacası sonsuz saadetini düşünen ve buna göre tedbirini alan daha akıllıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mısırlı bir yazarın (Biz Müslüman mıyız) isimli bir kitabını okudum. Kitabın adı tuhafıma gitmişti. Kitapta büyük günah işleyenlerin Müslüman olmadıklarını bildiriyor. Dinimizde büyük günah işleyen kâfir mi olur? CEVAP: 30 sene önce, bir dergide, bu kitabın ismi için bir fiske yazılmıştı. (Biz Müslüman mıyız diyorsunuz, sizi bilmeyiz, ama Elhamdülillah biz Müslümanız) denmişti. Müslüman, imanından, Müslümanlığından şüphe etmemelidir. Günah ayrı, kâfirlik ayrıdır. Mısırlı yazarlar genelde, Selefiye itikadında mezhepsiz kimselerdir. Ameli imandan parça bilirler ve günah işleyen Müslümanlara kâfir derler. Özel olarak şu hadis-i şerifi delil olarak alırlar: (Zâni, zina ederken, şârib, şarap içerken, hırsız, çalarken mümin değildir.) [Buhari] Halbuki İslam âlimleri, bu hadis-i şerifi açıklarken, kâmil mümin değildir diye açıklamışlar. İmanı parlak değildir, kuvvetli değildir diye açıklamışlardır. Çünkü başka bir hadis-i şerifin meali şöyledir: (Cibril aleyhisselam, "Allah'a şirk koşmadan ölen Cennete girecektir" dedi. Ben "hırsızlık yapsa, zina etse de mi?" dedim evet dedi. Üç kere sordum. Sonra evet şarap içse de dedi.) [Buhari, Tirmizi] Demek ki, zina eden, içki içen ve hırsızlık eden de, sonunda Cennete gidecektir. Çünkü Ehl-i sünnet itikadında amel imandan parça değildir. Günah işleyen kâfir olsaydı, dünyada Müslüman kalmazdı. Bu iddia sahipleri de Müslüman olamazdı. Masum olmak, yani günah işlememek peygamberlere mahsustur. Mezhep taklidi Sual:Tam İlmihalde diyor ki: (Hanbeli mezhebinde, seferde, hastalıkta, kadının emzikli veya müstehaza olmasında, abdesti bozan özürlerde, abdest ve teyemmüm için meşakkat çekenlerde ve âmâ ve yer altında çalışan gibi, namaz vaktini anlamakta âciz olanın ve canından, malından ve namusundan korkanın ve maişetine zarar gelecek olanın, iki namazı cem etmeleri câiz olur.) Müstehaza halinde kadın niye namazlarını cem edebilir? CEVAP: İstihaza halindeki kadına müstehaza denir. İstihaza ise, normal adetinden sonra, kan gelmesi demektir. Böyle kadının her namaz vaktinde tekrar abdest alması sıkıntılı olur. Hem çamaşırını değiştirecek hem de ikinci vakitte tekrar abdest alma zorluğu vardır. Bu zorluktan dolayı iki namazı cem etmesi caiz olur. Zaten mezhep taklidi zaruret olduğu zaman değil, ihtiyaç, haraç, bir sıkıntı olduğu zaman yapılır. Zaruret olunca, başka mezhepte de kolaylık yoksa kendi mezhebi affeder. Eğer başka mezhepte bir kurtuluş varsa o taklit edilir. Diş dolgusu böyledir. Çünkü başka bir mezhepte kurtuluş yolu vardır. Hiçbir mezhepte kurtuluş yolu olmasaydı, o zaman kendi mezhebi onu affederdi, yani yaptığı şey caiz olurdu. Maliki mezhebini taklit eden istihazalı kadın için iki namazı cem etmeye lüzum yoktur. Çünkü istihaza hali onun abdestini bozmaz. Aynı abdestle ikinci vakitteki namazı da kılabilir. Mezhep taklidi bir rahmeti ilahidir. Bu rahmetten faydalanmalı, taassuba [bağnazlığa] kapılıp da bu rahmetten kaçmamalıdır.
. Mübarek gecelerin önemi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki: Ahiret yolcusu, ibadetle ihya edilmesi kuvvetle müstehab olan mübarek geceleri boş geçirmemelidir. Çünkü bunlar hayır mevsimleri ve kârı bol olan gecelerdir. Kazançlı mevsimleri ihmal eden tüccar, bir kâr sağlayamadığı gibi, mübarek geceleri gafletle geçiren ahiret yolcusu da maksada ulaşamaz. (İhya) Mübarek geceler, İslâm dininin kıymet verdiği gecelerdir. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bazı gecelere kıymet vermiş, bu gecelerdeki, dua ve tövbeleri kabul edeceğini bildirmiştir. Kullarının çok ibadet yapması, dua ve tövbe etmeleri için bu geceleri sebep kılmıştır. Bu geceleri ihya etmeli ve gecelere saygı göstermelidir. (S. Ebediyye) Bu gecelerin önemini bildiren hadis-i şerifler çoktur. Yerimiz az olduğu için birer tane bildiriyoruz: Arefe gecesi: Arefe günü ile Kurban bayramının birinci günü arasındaki gecedir. Bir hadis-i şerif meali: (Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.)[Müslim] Bayram geceleri: Bir hadis-i şerif meali: (Ramazan ve Kurban bayramının gecelerini ihya eden kimsenin kalbi, kalblerin öldüğü gün ölmez.) [İbni Mace] Mirac gecesi: Receb ayının 27. Gecesidir. Bir hadis-i şerif meali: (Bu gece iyi amel eden için yüz yıllık mükafat vardır.) [İ.Gazali, Ebu Musa el Medeni] Regaib gecesi: Receb ayının ilk Cuma gecesidir. Bir hadis-i şerif meali: (Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez. Regaib, Berat ve Cuma gecesi ile iki bayram gecesi.) [İbni Asakir] Mevlid gecesi: Resulullahın doğum günüdür. O doğduğu için sevinmek ibadettir. Bir hadis-i şerif meali: (Peygamberleri anmak, hatırlamak ibadettir.) [Deylemi] (Bu ibadeti, şiir olarak söylemek daha tesirli olur. Resulullahın şairleri, camide, Resulullahı övücü ve kâfirleri kahredici şiirler okurlardı.) Berat gecesi : Şaban'ın 15. Gecesidir. Bir hadis-i şerif meali: (Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: "Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim" Bu hâl, sabaha kadar devam eder.)[İbni Mace] Kadir gecesi : Bir hadis-i şerif meali: (Kadir gecesi ümmetime hediye edildi.) [Deylemi] Muharrem ayı Muharrem ayı: Muharremin birinci gecesi, Müslümanların yılbaşı gecesidir. Bir hadis-i şerif meali: (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharremde tutulan oruçtur.) [Müslim] Aşure gecesi: Muharremin 10. gecesidir. Bir hadis-i şerif meali: (Aşure günü oruç tutmak geçmiş bir yılın günahlarının affına sebep olur.) [Müslim] Cuma günü ve gecesi : Bir hadis-i şerif meali: (Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allah, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsana nail olurlar. Bunlar: Kadir gecesi, Arefe gecesi, Berat gecesi, Cuma gecesi ve günleri.)[Deylemi] NOT: Bu geceler hakkında detaylı bilgi www.dinibilgiler.org http://www.dinibilgiler.org sitesinde vardır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihalde, (Midye yemek haramdır, akşam namazını yıldızlar görünene kadar geciktirmek haramdır, ikindiyi, güneş batmasına bir mızrak boyu yaklaşıncaya kadar geciktirmek haramdır) gibi ifadeler geçmektedir. Bazı kitaplarda ise tahrimen mekruh deniyor. Bunun sebebi nedir? CEVAP: İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Bahr-ür raık kitabında, tahrimen mekruha haram demenin sahih olduğu beyan edilmiştir. İmam-ı Muhammed'e göre tahrimen mekruh haramdır. Şeyhayn'a göre ise harama yakındır. (Redd-ül muhtar) Lağım suyu Sual: Bir yerel gazetede şu haber vardı: (Sebzelerin dibine gübre olarak, foseptik çukurundan lağım suyunu doldurup geliyoruz.) Böyle sulanmış sebzeleri yemek caiz midir? CEVAP: İnsan necasetini yalnız başına kullanmak caiz değildir. Toprak veya başka şeyle karışık satmak ve kullanmak caizdir. İnsan veya hayvan necaseti ile sulanmış sebzeleri yıkayıp yemek caizdir. Lağım suyu ile sulanmış sebzeleri yemek caiz değildir.(S. Ebediyye) Secdede alnı yere koymak Sual: Kitaplarda secde için, alnı, burun ile beraber yere koymak vacib diye okudum. Bunlardan birisi yere gelirse secdenin sahih olduğunu mu anlayacağız? CEVAP: Secde için alnı yere koymak farzdır. Alın yere konmazsa namaz sahih olmaz. Burnu alınla beraber koymak vacibdir. Burnu koymayıp yalnız alnı koymak mekruhtur. Yedi büyük günah Sual: Şu hadisi bildirdiniz:(Beş vakit namaz kılan, Ramazan orucunu tutan, zekatını veren ve yedi büyük günahtan kaçınana, Cennetin bütün kapıları açılır, selamet ve emniyet içinde gir denilir.)[Nesai] Bu hadiste bildirilen yedi büyük hangileridir? CEVAP: Yedi büyük günah şunlardır: 1- Allah'a şirk koşmak. 2- Büyücülük, 3- Katillik, 4- Harpten kaçmak, 5- Yetim malı yemek, 6- Faizcilik, 7- Namuslu kadına iftira etmek. (Buhari, Müslim) Başka bir hadis-i şerifte de, yedi büyük günah içinde Müslüman olan ana babaya asi olmak ifadesi geçiyor. Allah'a şirk koşmak küfürdür. Küfür de, bazen büyük günahlar arasında sayılır. Fasıkları reddetmek Sual: Fasık olan erkek arkadaşımın evlenme teklifini reddettim. Bana hakkı geçti mi? Teklifini kabul etmediğim için bana beddua ediyor. Helalleşmem gerekir mi? CEVAP: Evlenme teklifini kabul etmemekle hak geçmez. Haksız olarak yapılan beddualar da geçerli değildir, hatta kendisine geri döner. Helalleşmek de gerekmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Regaib Kandili ne zamandır, önemi nedir? CEVAP: Recebin ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. (Bu gece Regaib gecesidir.) Her cuma gecesi kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ, bu gecede, müminlere, ragibetler [ihsanlar, ikramlar] yapar. Bu geceye hürmet edenleri affeder. Bu gece, Peygamber efendimizin babasının evlendiği gece değildir. Böyle söylemek yanlıştır. Resulullahın dokuz aydan önce dünyayı teşrif etmiş olduğunu bildirmek olur ki, bu da, noksanlık ve kusurdur. Her bakımdan, her insanın üstünde ve her bakımdan kusursuz olduğu gibi, Âmine validemizi nurlandırdığı zaman da, noksan ve kusurlu değildi. Bu zamanın noksan olması, tıp ilminde ayb ve kusur sayılmaktadır. Bu geceye mahsus bir namaz yoktur. Bugün oruç tutup, gecesini de ihya etmek çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Receb ayında Allah'a çok istiğfar edin; çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.)[Deylemi] (Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib gecesi, Şabanın 15. gecesi, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı gecesi.) [İ.Asakir] (Recebin ilk cuma gecesini ihya edene, Allahü teâlâ, kabir azabı yapmaz. Dualarını kabul eder. Yalnız, 7 kimseyi affetmez ve dualarını kabul etmez: Faiz alan veya veren, Müslümanları aşağı gören, ana-babasına eziyet edip karşı gelen çocuk, Müslüman olan ve dinin emirlerine uyan kocasını dinlemeyen kadın, şarkı ve çalgıcılığı sanat edinenler, livata ve zina edenler, beş vakit namazı kılmayanlar.)[S.Ebediyye] [Bunlar, bu günahlardan vazgeçmedikçe, tövbe etmedikçe, duaları kabul olmaz.] Recebde edilen dua kabul edilir, hatalar affedilir. Günah işleyenin cezası da kat kat olur. Hz. Hüseyin anlatır: "Kâbe'yi tavaf ederken yanık sesle dua eden birinin sesini işittik. Babam bunu çağırdı. Güzel yüzlü temiz bir gençti. Ancak sağ tarafı felç olmuş, hareketsiz idi. Ona dedim ki: - Sen kimsin, vaziyetin ne böyle? - Menâzil bin Lâhık... Ben çalgı çalmakla, şarkı söylemekle her yere ün salmış, Arabistan'ın artisti denilen ünlü bir kimseydim. Recep ve Şaban aylarında bile bu günahlara devam ederdim. Salih babam, beni bu günahlardan kurtarmaya çalıştı. Bana, (Allahü teâlânın azabı şiddetlidir, bir anda kahredebilir. Kötü arkadaşlardan vazgeç, bu kötü işleri bırak! Melekler ve bu aylar senden şikayet ediyorlar) dedi. Nasihate hiç tahammülüm yoktu. Babamın üzerine yürüyüp, döverek susturdum. Üzüntülü ve kırık kalble, (Bu aylarda oruç tutar, geceleri ibadet ederim. Beytullaha gidip şerrinden korunmak için Allahü teâlâdan yardım dilerim) dedi. Bir hafta oruç tutup Kâbe'ye giderek, (Ey Rabbim, mazlumların âhını yerde bırakmazsın. Bu ayda, bu mübarek yerlerde yapılan duaları reddetmezsin. Hakkımı oğlumdan al, onu felç et) diye dua etti. Henüz duası bitmeden sağ tarafım felç oldu. - Baban bu hâline ne dedi? - Babamdan af ve özür diledim. Onun da babalık şefkati galip gelerek beni bağışladı. Beddua ettiği yerde, bu sefer şifa bulmam için hayır dua etmek üzere deve ile Beytullaha gelirken, devenin ürkmesi ile babam düşüp öldü. Şimdi çaresiz kaldım. Hz. Hüseyin dedi ki: Babam gence dua etti. Recebde yaptığı dua bereketiyle Allah ona şifa ihsan etti." > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Çok namaz kılmak, çok oruç tutmak, Allah'ı çok zikretmek insanı kurtarmıyor da salihlerle beraber olmak mı insanı kurtarır? Böyle şeyler nasıl söylenebiliyor? CEVAP: Bunları Allah buyuruyor, Resulü söylüyor. Resulullahın vârisleri olan İslam âlimleri söylüyor. Doğru itikat ve ihlas olmadıkça, insanı hiçbir ibadeti kurtaramaz. Eshab-ı kiram niçin çok övülüyor? Bir hadis-i şerif meali: (Yemin ederim ki, bir kimse, Uhud Dağı kadar altın sadaka verse, eshabımdan birinin bir avuç arpa sevabına kavuşamaz.) [Buhari] Çünkü iyilerle beraber bulundukları içindir. Onlardan çok namaz kılanlar da var idi. Ama onların derecesine asla ulaşamazlar. Eshab-ı Kehf'in köpeği niye ibret-i âlem için Cennete girdi? Salihlere hizmet ettiği, onlarla beraber bulunduğu için girdi. Nuh aleyhisselamın oğlu niye imansız öldü? Salihlerle beraber olmayıp onları kabul etmediği için, gemiye binmeyip dağa çıktığı için. (Ebu Bekr'in üstünlüğü, çok namaz kıldığı, çok oruç tuttuğu için değil, kalbindeki bir şeyiçindir)mealindeki hadis-i şerif niye varit oldu? Çünkü Hz. Ebu Bekr'in kalbinde Resulullahın sevgisi vardı, hep onunla beraber idi. Demek ki sadıklarla [doğrularla] beraber olmak, kötülerden uzak durmak gerekir. Üç âyet-i kerime meali: (Allah'tan korkup sadıklarla beraber olun!)[Tevbe 119] (Kâfirlerle beraber oturmayın; yoksa siz de onlar gibi olursunuz.)[Nisa 140] (Benim yolumda gidenlere uy.) [Lokman 15] Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (Âlimin yüzüne bakmak ibadettir.) [Ebu Davud] (Âlimle beraber bulunmak ibadettir.) [Deylemi] (Haramdan sakınan kimse ile oturmak ibadettir.)[Deylemi] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Benim evliyam şunlardır ki, ben anılırsam, onlar hatırlanır, onlar hatırlanınca ben anılırım.)[Ebu Nuaym] (Evliya görülünce, Allahü teâlâ hatırlanır.) [İbni Mace] (Gördüğünüzde sizlere Allah'ı hatırlatan, konuşması ilminizi artıran, ilmi ahireti düşünmenize yarayanla beraber olun!) [Ebu Ya'la] (İyi arkadaş, güzel koku satan gibidir. Sana koku sürmese de, yanında bulunduğun müddetçe güzel kokusundan faydalanırsın.)[Müslim] (Kişinin dini arkadaşının dini gibidir. Kiminle dostluk ettiğinize dikkat edin.) [Hakim] Allahü teâlâ, Davud aleyhisselama şöyle vahyetti: (Beni sevmeyenlerle arkadaşlık etme! Bunlar senin düşmanındır. Kalbini karartır ve seni benden uzaklaştırır.) [İ.Gazali] Bir kimse, Peygamber efendimize, (Kıyamet ne zaman kopacaktır?) diye sordu. Ona cevaben, (Kıyamet için ne hazırladın?)buyurdu. O kimse, (Fazla ibadetim yok. Fakat Allah ve Resulünü seviyorum) dedi. O kimseye, (Herkes sevdiği ile beraber olacaktır. Sen de, ahirette sevdiğinle beraber olacaksın)buyurdu. (Buhari) Arş'taki yazı... Melekler, Allah'ı anan bir toplulukla karşılaşırlar. Allahü teâlâ meleklere, (Şahid olun ki ben bunların hepsini affettim) buyurur. Melekler, (Bunların içinde başka bir iş için gelen günahkârı da mı affettin?) diye sorarlar. Allahü teâlâ, (Evet onu da affettim. İyilerle beraber olan kötü olmaz) buyurdu. (Buhari, Müslim) Arş'ın altında şöyle yazılı: Bir kimse, salihler gibi amel işlese; ama günahkârlarla düşüp kalksa, iyi amelleri boşa gider, kıyamette kötülerle beraber haşrolur. Bir kişi de, kötüler gibi amel işlese; ama salihleri sevse, onlarla beraber olsa, günahları iyiliğe çevrilir, iyilerle beraber haşrolur. (Ka'b-ül-Ahbar) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Selefiyeciler kör ve sağır mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Selefiyiz diyenler, (Sen ölülere işittiremezsin) âyetini delil getirerek, Resulullah ölüdür, işitmez, şefaat ya Resulallah demek şirktir diyorlar. Ruhun ölmediği, şehitlere ölü denmeyeceği, onların diri oldukları, Allah'ın onları rızıklandırdığı, yiyip içtikleri Kur'an'da apaçık yazılı iken, şehitlerden üstün olan Peygamberimizi nasıl ölü kabul ediyorlar? Nasıl o işitmez diyebiliyorlar? CEVAP: İngiliz casusunun itiraflarına göre, selefiyeciler dinimizi İngilizlerden öğrenmiştir. İngilizlerin kurdurduğu dinde böyle iddiaların olması yadırganmamalıdır. (Sen ölülere işittiremezsin) demek, (Sen kâfirleri imana kavuşturamazsın) demektir. Bunun gibi, kinaye, mecaz ifade eden birçok âyet vardır. Bazıları şöyledir: (Kâfirler sağır, dilsiz ve kör oldukları için, akıl edemezler, düşünemezler.) [Bekara 171] (Kâfirler sağır, dilsiz ve kör değildir. Hakkı işitmedikleri için sağır, doğruyu söylemedikleri için dilsiz, gerçeği görmedikleri için kör, denilerek hidayete kavuşmadıkları bildirilmiştir.) (Beydavi) (Kâfirler, sağır, dilsiz, kör oldukları için doğru yola gelmezler.Yahut, onların hali, karanlıkta, gök gürlemesi ve şimşek arasında gökten boşanan sağanağa tutulup, yıldırımlardan ölüm korkusu ile parmaklarını kulaklarına tıkayana benzer. Allah kâfirleri [ilim ve kudretiyle]çepeçevre kuşatmıştır.) [Bekara18, 19] (Kâfirler, burada da sağır, dilsiz ve körler ile karanlıkta korku içinde yaşayanlara benzetilmiştir.) (Bu dünyada kör olan, ahirette de kördür.)[İsra 72] (Bu âyette de, yaşayan ve ölen kâfirlere kördeniyor. Yoksa dünyadaki körler ahirette kör olmayacaktır.) (Bir bela gelmez zannettiler de, kör ve sağır kesildiler. Sonra Allah tövbelerini kabul etti. Fakat çoğu yine kör ve sağır oldu. Allah onların yaptıklarını görmektedir.) [Maide 71] (Kâfirlerin küfrü, kör ve sağır kesilmekle ifade ediliyor.) (Kendilerine Rablerinin âyetleri hatırlatılınca, onlara karşı kör ve sağır davranmazlar.) [Furkan 73] (Tövbe eden müminler, kör ve sağır davranmazlar, yani hakkı işiterek ve doğruyu görerek hakka bağlanırlar.) (Celaleyn) (İşte bu kâfirler, Allah'ın lanetlediği, sağır ve kör ettiği kimselerdir.)[Muhammed 23] (Hakkı işitmedikleri için sağır, gerçeği görmedikleri için kör denmekte ve böyle inatçı kâfirler lanetlenmektedir. Yoksa normal sakat olan kör ve sağır kimse lanetlenmez.) (Âyetlerimizi yalanlayanlar karanlıklarda kalan sağır ve dilsizlerdir.) [Enam 39] (Kâfirlerin küfür karanlığında kaldıkları, hakkı işitmedikleri ve söylemedikleri bildiriliyor.) (Şeyhzade) (De ki: Ben sizi ancak vahiy [Kur'an]ile uyarıyorum. Ama, sağırlar [kâfirler],bu çağrıyı duymazlar.) [Enbiya 45] (Bu âyette de kâfirlerin sağır oldukları hakkı işitmedikleri, yani kabul etmedikleri açıklanıyor.) (Hazin) (Rabbiniz size basiret [kalb gözü, idrak kabiliyeti]vermiştir. Artık kim hakkı görürse faydası kendisine, kim de kör olursa zararı kendinedir.) [Enam 104] (Hakkı görmemeye körlük deniyor.) (Onu [Nuh'u]yalanladılar. Biz de onu ve gemidekileri kurtardık. Âyetlerimizi yalanlayanları ise, suda boğduk. Çünkü onlar kör bir kavim idi.) [Araf 64] (Kâfirler, hakkı görmedikleri için, kör deniyor.)
Selefiyeciler kör ve sağır mı? -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
([Kâfirler]yeryüzünde dolaşmadılar mı? [helak edilen yerleri, o yerlerin harabelerini görüp ibret almadılar mı?] Eğer [ibretle]dolaşsalardı elbette düşünecek kalbleri ve işitecek kulakları olurdu. Ama gerçek şu ki, gözleri değil, göğüslerindeki kalbleri kördür.) [Hac 46] (Kâfirlerin gözleri değil, göğüslerindeki kalblerinin kör olduğu, yani kâfirlerin gözleri değil, basiretlerinin kör olduğu bildiriliyor. Öteki âyetleri de açıklamış oluyor. Yukarıdaki âyetlerde onlar kör, sağır ve dilsiz deniyordu. Bu âyette ise kör demek, maddi gözün olmadığı, kalblerinin kör olduğu yani kâfir oldukları bildiriliyor. O halde kör denilince baş gözü anlaşılmadığı gibi, ölü veya kabirdekiler denilince de, mezardaki ölü anlaşılmaz.) (Bu iki zümrenin [kâfir ve müminin] durumu, körle sağır ve görenle işiten gibidir. Bunların hali hiç eşit olur mu? Hâlâ ibret almıyor musunuz?) [Hud 24] (Bu âyette de kâfirlerin kör ve sağır oldukları, yani hakkı göremeyip işitmedikleri bildiriliyor.) (Sağırlara işittiremez, körleri ve sapıkları doğru yola eriştiremezsin.) [Zuhruf 40] (Sen işittiremezsin demek, sen hakkı kabul ettiremezsin demektir.) (Beydavi) (Savaşta öldürülenleri siz değil, Allah öldürdü. Attığın zaman sen değil, Allah attı.) [Enfal 17] Savaşta mücahitler düşmanı öldürüyor, Allah, ben öldürdüm diyor, Resulullah ok atıyor, sen atmadın ben attım buyuruyor. Aşağıda da kabirdekilere sen değil, ben işittiririm buyuruyor. (Körle gören [kâfir ile mümin] karanlıkla aydınlık [Bâtıl ile hak], gölge ile sıcak[cennetle cehennem] bir olmaz. Dirilerle ölüler de bir olmaz. Elbette Allah, dilediğine işittirir. Sen kabirdekilere[kâfirlere] işittiremezsin, sen sadece bir uyarıcısın.) [Fatır 19-22 Celaleyn] (Bu âyette, kâfire kör, mümine gören, cennete gölge deniyor. Resulullah kabirdekilere ne söyleyecek de işittirecek? Hâşâ bu abes, boş söz olmaz mı? Kabirdekileri niye hidayete kavuşturmaya uğraşsın ki? Hemen âyetin devamında, (Sen sadece bir uyarıcısın), yani vazifen kâfirleri hidayete kavuşturmak değil, sadece tebliğdir buyuruluyor. Demek ki kabirdekilerden maksat, yaşayan inatçı kâfirlerdir. (Beydavi) (Sen, ölülere işittiremezsin; arkalarını dönüp giden sağırlara da daveti duyuramazsın. Körleri sapıklıklarından vazgeçirip doğru yola getiremezsin; ancak âyetlerimize inananlara duyurabilirsin.)[Neml 80, 81 Rum 52, 53] (Burada diri olup, gözü kulağı ve beyni olan kâfirler ölüye benzetiliyor, (Ölüleri [kâfirleri] imana kavuşturamazsın) deniyor. (Ölülere, sağırlara işittiremezsin)ifadesinden sonra, (Sen ancak âyetlerimize iman edeceklere işittirebilirsin)buyuruluyor. Kâfirlerin işitmeyeceği, yani hakkı kabul etmeyeceği, ancak iman edeceklerin işitecekleri, yani kabul edecekleri açıkça bildirilmektedir. Eğer gerçekten kabirdekilerden maksat ölü olsa idi, ölü de işitmeseydi iman edenlere işittirebilirsin ifadesi yersiz ve yanlış olurdu ve kâfir ölü işitmez, mümin ölü işitir anlamı çıkardı. Halbuki Buhari'deki hadis-i şerifte (Kâfir ölü de işitir)buyuruluyor. (Bir şeyi çok sevmek insanı kör ve sağır eder.) [İbni Mace] (Bu hadis-i şerifte de, baş gözü kör olur, kulağı sağır olur demek değildir. Gerçekleri göremez, doğru nasihatleri duyamaz demektir. Bu kadar vesikadan sonra, Resulullah efendimize hâlâ (O ölüdür işitmez, şefaat ya Resulallah demek şirktir) diyenlere yazıklar olsun. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yemeğe tuzla başlamak sünnettir. Sofrada tuzlu zeytin falan oluyor. Zeytinle başlasak sünnet yerine geçer mi? Böyle sünnetlere uymasak günah olur mu? CEVAP: Evet geçer. Hatta ekmekteki tuza niyet ederek bir lokma ekmek yemekle de bu sünnet yerine getirilmiş olur. Bu sünnetlere uyulmasa günah olmaz. Ancak bir sünnete uymak dünyadaki her şeyden daha kıymetlidir. Unutmazsak, imkanımız varsa sünnetlere uymaya çalışmalıyız. Tuzla başlamakla ilgili iki hadis-i şerif meali şöyledir: (Ya Ali, yemeğe tuz ile başla!) [Şir'a] (Yemeğe tuzla başlamak ve bitirmek 70 hastalığa şifadır.) [R.Nasıhin] Yemeğe tuz ile başlayıp tuz ile bitirmenin tıbben de çok faydalı olduğu bildirilmektedir. Sadece tuz ile çıkan salgı varmış. Bu salgı hazım için önemli imiş. Tuz ile başlayıp bitirilince, yemek bu iki salgı arasında kalıp daha kolay hazmediliyormuş. Gıdalar tam hazmedilmezse, çeşitli hastalıklar zuhur edebilir. Her sünnette birçok hikmetler vardır. Bayılanın namazı Sual: Ameliyat esnasında narkozlu iken geçen namazlar sonradan kaza ediliyor mu? CEVAP: Kendiliğinden bayılan kimse, 24 saat veya daha fazla zaman ayılmazsa, iyi olunca, namazlarını kaza etmez. Afyon, narkoz ve ilaç gibi şeylerle aklı giden kimse, ne kadar baygın kalırsa kalsın, ayılınca kılmadığı namazlarını kaza eder. Delk Sual: Maliki'de delk farzdır. Delk ovalamak veya dokunmak anlamına geliyor. Abdestte veya gusülde el parmaklarının arasını hilallemek de farzdır. Bu farz sadece parmaklarımızı açıp kapatmakla yerine gelir mi? Çünkü iki parmak birbirine dokunuyor. CEVAP: Evet açıp kapatmakla farz yerine gelir. Cuma günü oruç Sual: Cuma günü kaza orucu tutmak mekruh mu? CEVAP: Cuma günü nafile oruç tutmak müstehabdır. Yani mahzuru olmaz. Kaza orucu tutmak da böyledir. Bazı âlimler Cuma günü tek başına nafile oruç tutmak mekruh dediği için, bütün âlimlere uymak gayesiyle yalnız Cuma günü oruç tutmamak daha uygun olur. Bir ihtiyaçtan dolayı tutulursa mekruh olmaz. Mest giymek Sual: Abdestli olarak mestlerimi giydim, az sonra abdestim bozuldu. Aradan 22 saat geçtikten sonra sefere çıktım. Seferde mestlerime 72 saat mi, yoksa 72-22=50 saat mi mesh edebilirim? CEVAP: 72 saat mestlerinize mesh edebilirsiniz. Mestin müddeti Sual: Seferde 48 saat yani iki gün mestlerime mesh ettim. Sonra mukim oldum, bir gün daha mestlerime mesh edebilir miyim? CEVAP: Edemezsiniz. Çünkü mestin müddeti bitmiştir. İslam Ahlakıkitabındaki ifade şöyledir: Bir gün bir gece mesh etmiş olan misafir, mukîm olunca, bunlara mesh edemez. Nafile kılana uyulmaz Sual: Ankara'ya gitmek üzere evden çıktım, 10 km uzaklıktaki iş yerime geldim, daha İstanbul'da olduğum için kendimi seferi hissetmedim. İmam olup öğleyi mukimlere kıldırdım. Benim ve cemaatin namazları sahih oldu mu? CEVAP: Sizinki mekruh olarak sahih oldu. Cemaatinki ise hiç sahih olmadı. Çünkü farz kılanın nafile kılana uyması caiz değildir. Sizin son iki rekatınız nafile olduğu için cemaatin namazı sahih olmadı. Vitirde elleri kaldırmak Sual: Vitir namazında tekbir alırken eller yana salınır mı? CEVAP: Hayır aşağı salmadan kaldırılır.
"Bizden değildir" ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı hadislerde, (Şunu yapan bizden değildir veya benden değildir)deniyor. Böyle demek, (Müslüman değildir) demek midir? Aşağıdaki hadislerdekiler aynı anlamda mıdır? CEVAP: Kimi küfür, kimi haram, kimi de mekruhtur. Muteber kitaplara göre açıklaması şöyledir: 1- (Emr-i maruf ve nehy-i münker yapmayan bizden değildir.) [Tirmizi] (Emr-i maruf farz-ı kifayedir. Bir yerde emr-i maruf yapılmazsa, gücü yeten herkes mesul olur. Yani haram işlemiş olur.) 2- (İbadetleri bizim gibi yapmayan, bizden değildir.) [Miftah-ül cenne] (İbadetleri sünnete aykırı yapmak bid'at olur. Bid'atin bir kısmı mekruh, bir kısmı haram, bir kısmı ise küfürdür.) 3- (Başkasının karısını, kızını ayartan bizden değildir.) [İ.Ahmed](Haramdır.) 4- (Yılandan korkup öldürmeyen bizden değildir.) [Ebu Davud] (Öldürme imkanı varken, yılandan korktuğu için, onu öldürmeyen, sünnete uymamış, mekruh işlemiş olur.) 5- (Irkçılık yapan bizden değildir.) [Ebu Davud] (Dinimizde ırkçılık yoktur. Bir ırkı sevmenin mahzuru olmaz. Hristiyan bir Türk, Müslüman Arap'tan üstündür denmez. Böyle demek küfürdür.) 6- (Tırnaklarını kesmeyen bizden değildir.) [İ.Ahmed](Sünnete uymamış, mekruh işlemiş olur.) 7- (Büyü yapan ve yaptıran ve bunlara inanan bizden değildir.) [Bezzar] (Büyü yapmak haramdır. (Büyücü, büyü ile istediğini elbette yapar, büyü muhakkak tesir eder) diye inanmak küfür olur. (Allahü teâlâ takdir etmişse, büyü tesir eder) demelidir.) 8- (Müslümana zarar veren, hile yapan, onu kandıran, bizden değildir.) [Müslim] (Haramdır.) 9- (Bela gelince, üstünü başını yırtan, bağırıp çağıran bizden değildir.) [Buhari] (Belaya isyan etmek, bağırıp çağırmak haramdır. Elde olmadan üzülmek, ağlamak caizdir.) 10- (İlim öğrenmeyen bizden değildir.) [Deylemi] (Farz-ı ayn olan ilmi öğrenmemek haramdır.) 11- (Elinde varken ailesini sıkıntı içinde yaşatan bizden değildir.)[Cami-us-sagir] (Haramdır.) 12- (Karşı cinse benzemeye çalışan bizden değildir.) [İ.Ahmed](Haram işlemiş olur.) 13- (Evlenmeyen benden değildir.) [İbni Mace](Mazeretsiz evlenmeyen sünnete uymamış olur. Ahir zamanda bir mazeretle evlenmemek sünnete aykırı değildir.) 14- (Selamı almayan bizden değildir.) [ İ.Sünni](Selamı almak farzdır. Almamak haramdır.) 15- (Guslettikten sonra abdest alan bizden değildir.) [Ebu Davud] (Gusleden abdest almış oluyor. Abdestini kullanmadan abdest üstüne abdest almak mekruhtur.) 16- (Bize silah çeken bizden değildir.) [Buhari, Müslim] (Müslüman'a Müslüman olduğu için silah çekip, onu öldürmek küfür olur. Fakat başka bir sebeple Müslüman ile dövüşmek, savaşmak küfür değildir. Eshab-ı kiram arasında savaşlar olmuştur. Timur Han, kendisi gibi Müslüman sultanlarla savaşmıştır. İki tarafa da kâfir denmez. Bir âyet meali şöyledir:(Eğer müminlerden iki grup birbirleriyle savaşırlarsa aralarını düzeltin.) [Hücurat 9] 17- (Yahudi ve Hristiyanlara benzemeyin. Bizden başkasına benzeyen bizden değildir.) [Tirmizi] (Haram olmayan âdetlerde kâfirlere benzemek caizdir. Onlar gibi ceket, kravat, gömlek giymek caizdir. İtikat yönüyle onlara benzemek küfür olur. Mesela kutsal bilerek haç takmak, âyinlerine iştirak edip onlar gibi ibadet etmek küfür olur.) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Ahirette rahmet Müslümanadır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İtikadı düzgün Müslümanlar, Cehenneme hiç girmez diyorlar doğru mudur? CEVAP: Evet doğrudur. Cehenneme hiç girmez demek, girse de azap görmez demektir. Çünkü bütün insanlar, Peygamberler de Cehenneme girecek. Müminin nuru, narı [ateşi] söndürecektir.Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ümmetime Cehennemin sıcaklığı, hamam sıcağı gibi olacaktır.) [Ebu Nuaym] Dünyadan imanla yani Müslüman olarak ayrılan herkes Cennete gidecektir. Allah'ın rahmeti gazabını aştı. Üç âyet meali: (Ey günahta haddi aşanlar, Allah'ın rahmetinden ümit kesmeyin! Çünkü Allah, bütün günahları affeder. Affı, merhameti çoktur.) [Zümer 53] (Kötülük eden, nefsine zulmeden, af dilerse, Allah'ı çok affedici, çok merhametli bulur.) [Nisa 110] (Allah şirk hariç, bütün günahları, istediği kimselerden affeder.)[Nisa 48] Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Günahınız çok olup göklere ulaşsa, tevbe edince, Allah affeder.) [İbni Mace, Tirmizi] (Allahü teâlâ buyurdu ki: "Ey kulum, af dilersen, günahlarının çokluğuna bakmadan affederim. Günahların bulutlara kadar yükselse de affederim. Yer dolusu günahla gelsen, yer dolusu mağfiretle karşılarım. Yeter ki iman ile gel.") [Tirmizi] (Allahü teâlâ, günah işleyip pişman olanı, istiğfar etmeden önce affeder.) [Taberani] (İşlediği günahı, Allah'ın bildiğine inanan, tevbe etmese bile, Allah onu affeder.) [Taberani] (Kâfir Allah'ın rahmetinin çokluğunu bilseydi, Cennetten ümit kesmezdi.) [Buhari, Müslim] (Melekler, Allah'ı ananlarla karşılaşır. Allahü teâlâ meleklere, "Şahit olun, bunları affettim" buyurur. Melekler, "İçlerinde başka bir iş için gelen günahkâr biri var. Onu da mı affettin?" derler. Allah,"Evet onu da affettim. İyilerle beraber olan kötü olmaz" buyurur.) [Buhari, Müslim] (Ömründe bir defa Allah'ı anan veya Ondan korkan Cehennemden çıkar.) [Tirmizi] (Cebrail "mümin olarak ölen herkes Cennete girer" dedi. "Zina ve hırsızlık eden de Cennete girer mi?"dedim. "Evet" dedi. Üç defa sordum. "Evet şarap içse de Cennete girer" dedi.) [Tirmizi] (Eğer Allah'ın affının çok olduğu bilinseydi, hiç kimse günahtan çekinmezdi.) [Nesefi] (Şu annenin çocuğuna olan merhametinden Allah, kullarına daha merhametlidir.) [Buhari] (Günah işlemeyen olsaydı, Allahü teâlâ günah işleyecek kimseler yaratır, sonra onları affederdi. Çünkü Allahü teâlâ, çok affedici, çok merhametlidir.) [Taberani] (Allahü teâlâ, hiç kimsenin hatırına gelmeyecek şekilde, günahkârları affeder.) [Beyheki] (Havf ve reca arasındaki mümin, umduğuna kavuşur, korktuğundan emin olur.) [Tirmizi, İbni Mace] (Havf,Allah'ın azabından korkmak, Reca, Allah'ın rahmetini ümit etmek.) (Büyük günah işleyenlere şefaat edeceğim.) [Nesai, Tirmizi] (Şirk üzere ölmeyen her mümine şefaat edeceğim.) [Buhari, Müslim] (Ümmetim hariç, her ümmetin bir kısmı Cennette, bir kısmı Cehennemdedir.) [Deylemi] (Allah'ı Rab, beni de Peygamber bilene, Cehennem haram olur.) [Hakim] Bu vesikalar gösteriyor ki, küfür hariç, mümin ne kadar büyük günah işlerse işlesin, affa ve şefaate kavuşarak Cehenneme girmez, girse bile ona hamam sıcaklığı gibi olur. (Asıl müjde yarınki yazımızdadır.) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Ahirette rahmet Müslümanadır -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmanla ölen ve küfür pisliği olmayan her günahkâr Müslümanın yerine bir kâfir yanacaktır. Bu husustaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Bu ümmet rahmete kavuşmuştur. Azapları dünyada ve birbirlerindendir. Kıyamette her Müslüman için bir müşrik ayrılır, "Bu senin Cehennemden fidyendir" denir.) [İbni Mace] (Kıyamette, her Müslümana bir kâfir verilir, "Bu senin ateşten fidyendir" denir.) [Müslim] (Ümmetim, ümmeti merhumedir, mukaddestir, mübarektir, kıyamette onlara azap yoktur. Azapları ancak dünyada aralarındaki fitnelerledir.)[Taberani, İbni Asakir] (Kıyamette bütün Müslümanlar secde halinde iken, onlara denir ki: "Başınızı kaldırın, küfür ehlinden sayınız kadar size karşılık fidye kıldık.") [İbni Mace] (Kıyamette bir melek, bir kâfirle gelir. Mümine "Şu kâfir, ateşe karşı fidyendir" der.) [Hakim] (Ümmetime ahirette azap yoktur. Kıyamette onlar yerine bedel olarak bâtıl din ehlinden bir kâfir verilir. Bu onların Cehennemde fidyesidir.) [Hatib, İbni Neccar] İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Kelime-i tevhidi söyleyip, bunun manasını kabul eden Müslüman, Muhammed aleyhisselam, Allahü teâlânın Peygamberidir, her sözü doğrudur, ona uygun olmayanlar yanlıştır, kötüdür diye inanırsa ve son nefesinde de böyle ölüp, ahirete, bu iman ile giderse, küfür pislikleri varsa, onların cezasını çektikten sonra Cennete gider. Yani kâfirlere mahsus olan âdetlere ve bayramlara katılır, kâfirlerin mukaddes bildikleri günlerinde ve gecelerinde, onların yaptıklarını yaparsa muhakkak Cehenneme girer. Ama, kalbinde zerre kadar imanı olduğu için, Cehennemde sonsuz kalmaz. Küfür pislikleri temizleninceye kadar azap çekip sonunda Cehennemden çıkar. Bir hasta ziyaretine gitmiştim. Ölüm halinde idi. Kalbine teveccüh ettim. Kalbi kararmış idi. Uğraşmama rağmen o zulmet temizlenmedi. Nihayet, o siyahlıkların, kâfirlik bulaşıklıkları ve sıfatları olduğu ve küfür ile olan bağlılığından olduğu anlaşıldı. O zulmetlerin ancak, küfrün cezası olan, Cehennem ateşi ile temizleneceği anlaşıldı. Fakat, kalbinde zerre kadar iman nuru da görüldüğünden, bunun sayesinde cezasını çektikten sonra Cehennemden çıkarılacaktır. Cehennem azabı küfür için ve küfür sıfatları ve bulaşıklıkları içindir. Cennete gitmek için... Küfürden kaçınan, iman sahiplerinin yaptıkları büyük günahlar, ya imanları hürmetine, Cenab-ı Hakkın merhameti ile veya kalb ile tövbe ve dil ile istiğfar ederek ve beden ile hayırlı bir iş yaparak veya şefaate kavuşmaları ile af olunur. Günahta kul hakkı varsa, hak sahibi ile helalleşmek lazımdır. Böyle af olmayanlar, dünya sıkıntıları ve dertleri ile veya son nefeste can verirken, çekecekleri zahmetler ile temizlenir. Bunlarla da temizlenmezse, bazıları kabir azabı çekmekle affa kavuşur. Bazıları ise, kabir azabı ve sıkıntıları ve kıyamet gününün şiddetleri ile af olunup, günahları biter ve Cehennem azabı ile temizlenmeye lüzum kalmaz. Küfürden başka günahlara Cehennemde azap olunacağını bildiren haberler, hep bu günahlarda küfür bulaşıklığı olduğu içindir. Mesela, günahı hafif görerek, önem vermeyerek işlemek, İslam dininin emirlerini aşağı görerek, namaz kılmamak ve günah yapmak gibi küfür bulaşan günahlardır.(1/266) Cennete gitmek için Müslüman olarak ölmek lazımdır. Müslümanları Müslüman oldukları için sevmek, kâfirleri kâfir olduğu için sevmemek lazımdır. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (İslam'dan başka din arayan, bilsin ki, o din asla kabul edilmez.)[Al-i İmran 85]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gayri müslimlerle düşüp kalkmak, onları sevmek, âyinlerine katılmak küfür müdür? CEVAP: Cenab-ı Hak, (Ya İsa, eğer yer ve göktekilerin ibadetlerini yapsan, dostlarımı [Müminleri]sevmedikçe, düşmanlarıma [kâfirlere]düşmanlık etmedikçe, hiç faydası olmaz) buyurdu. Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (İmanın temeli ve en kuvvetli alameti, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır.) [Ebu Davud, İ.Ahmed] (Yani sevdiklerini yalnız Allah için sevmek, buğzettiklerine de yalnız Allah için buğzetmektir.) (İmanın esası Allah için sevmek, Allah için buğzetmektir.)[Taberani] (Allah için seven, Allah için düşmanlık eden, Allah için veren ve Allah için vermeyen kimse kâmil iman sahibidir.)[Ebu Davud, Tirmizi, İ.Ahmed] (Üç şey imanın lezzetini artırır: Allah ve Resulünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen mümini Allah rızası için sevmek ve kâfirleri sevmemek.)[Taberani] (Kişi, dünyada kimi severse, ahirette onun yanında olur.)[Buhari] İmam-ı Rabbani hazretleri buyurdu ki: Resulullaha tam ve kusursuz tâbi olabilmek için, Onu tam ve kusursuz sevmek gerekir. Tam ve olgun sevginin alameti de, onun düşmanlarını düşman bilmektir. Onu beğenmeyenleri sevmemektir. Sevgiye müdahene [gevşeklik] sığmaz. İki zıt şeyin sevgisi bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıttan birini sevmek, diğerine düşmanlığı gerektirir. (1/165) Mektubat-ı Masumiyye'de deniyor ki: (Sevgi, sevgilinin [Allah'ın] dostlarını sevmeyi, düşmanlarına düşmanlık etmeyi gerektirir. Seviyorum diyen, sevgilisinin düşmanlarından uzaklaşmadıkça sözünün eri sayılmaz, o yalancıdır. Allah'ın düşmanlarını sevmek, insanı Allah'tan uzaklaştırır. Onun düşmanlarından uzaklaşmadıkça, sevgiliye dost olunmaz.) [4/29], Allahü teâlâ, Hz. Musa'ya, (Benim için ne işledin?) buyurdu. O da namaz, oruç, zekat gibi ibadetleri saydı. (Bunların faydası sanadır. Benim için ne yaptın?) buyurdu. Hz. Musa, (Ya Rabbi, senin için ne yapmak gerekirdi?) dedi. Allahü teâlâ, (Sırf benim için dostlarımı sevip, düşmanlarıma düşmanlık ettin mi?) buyurdu. Hz. Musa, Allah için olan en kıymetli amelin, Hubb-i fillah ve Buğd-i fillah olduğunu anladı. (1/22), Allah'ın rızasını kazanmak isteyenlerin kâfirlerden uzaklaşması gerekir. Allahü teâlâ, (Kâfirleri sevmek, Allah'ı sevmemektir) buyuruyor. Bir kimse, ben Allah'ı seviyorum dese, ama kâfirlerden uzak durmasa bu sözüne inanılmaz. Bir âyet meali: (Kâfirleri sevenleri, Allah, azabı ile korkutuyor)[Al-i İmran 28] Bu büyük tehdit, çirkinliğin çok büyük olduğunu gösteriyor. (3/55) "Onlar senin düşmanındır!" Allahü teâlâ buyurdu ki: (Ya Davud, beni sevmeyenlerle arkadaşlık etme! Çünkü onlar senin düşmanındır, kalbini karartır ve seni benden uzaklaştırmaya çalışır.) Hz. İsa da buyurdu ki: (Allah düşmanlarına buğzederek, Allah sevgisini kazanın! Onlardan uzaklaşarak Allah'a yaklaşın!) [İhya] İmanın sahih ve muteber olması için gerekli şartlardan bazıları: 1-Havf ve reca arasında olmak: Yani Allah'ın azabından korkup, rahmetinden ümit kesmemek. 2-Can boğaza gelmeden ve güneş batıdan doğmadan önce iman etmek. 3- Küfür alameti kullanmamak ve küfrü gerektiren söz söylememek. 4- Sevgi ve buğzu yalnız Allah için olmak. Kâfirleri dost edinmek küfürdür. 5- Ehl-i sünnet vel cemaate uygun itikat etmek. (R. Nasıhin) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Bizi kim diriltir?" diyenler!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist, (Kemikleri çürüyüp toprak olmuş bir ceset tekrar dirilmez. Dirilecek demek eskilerin masallarıdır) diyor. Buna nasıl bir cevap verebiliriz? Bu konuda âyet yok mudur? CEVAP: Müslümanlar nasıl ki Müslüman atalarının yolunda ise, ateistlerin de dinsiz atalarının yolunda olduğu yukarıdaki sorudan anlaşılmaktadır. Bakın onların bir atası da aynı şeyi savunmuş: Bir kâfir, eline bir insan kemiği alır, Resulullah efendimizin yanına gelir, kemiği ufalayıp üfledikten sonra, meydan okurcasına (Ölülerin, dirileceğini söylüyorsun. Bu çürümüş kemik, nasıl dirilir?)diye sorar. Resulullah efendimiz, (Elbette, kâinatı yoktan yaratan Allahü teâlâ, onu canlandırır, seni de öldürüp, diriltir ve Cehenneme sokar)buyurur. (Beydavi, Hakim) Sonra şu mealdeki âyetler iner: (İnsan bilmez mi ki, biz onu bir damla nutfeden yarattık. O [inkârcı], apaçık düşman kesilip kendi yaratılışını düşünmeden bize örnek getirmeye kalkışarak "şu çürümüş kemikleri kim diriltir" der. De ki: Onları ilk defa yaratan diriltecektir.) [Yasin 77-79] Bu konuda çok âyet var, ateist âyete inanmaz; ama biz yine de bazılarını bildirelim: (İnkârcılar, "Biz ve atalarımız, toprak olduktan sonra dirilecek miyiz? And olsun ki, bu tehdit, bize olduğu gibi, daha önce atalarımıza da yapılmıştı. Bu, öncekilerin masallarından başka bir şey değildir" dediler.) [Neml 67, 68] (İlk yaratışta âcizlik mi gösterdik? [diriltmekten niçin âciz kalalım] Onlar dirilteceğimizden niye şüphe ederler ki?) [Kaf 15] (Gökleri ve yeri yaratan Allah'ın, onların benzerlerini de [kendilerinin aynı olan insanları da] tekrar yaratmaya kadir olduğunu düşünemiyorlar mı? Allah onlar için elbette belli bir ecel tayin etmiştir. Buna rağmen zalimler, inkârlarında direnirler.) [İsra 99] (Bizi kim diriltir derler. De ki, sizi ilk defa yaratan diriltir. [Alaylı bir tarzda] başlarını sallayıp "Ne zaman" derler. De ki, yakındır.) [İsra 51] (Ey insanlar, eğer öldükten sonra dirilmekten şüpheniz varsa, [bilin ki] biz, sizi [Âdem'den, Âdem'i de] topraktan, sonra nutfeden [spermadan] sonra alekadan [embriyodan]sonra yapısı belli belirsiz bir et parçasından yarattık. Dilediğimizi belli bir süreye kadar rahimlerde tutarız. Sonra bir bebek olarak çıkartırız, sonra sizi, olgunluk çağına erişmeniz için bırakırız. Kiminiz öldürülür, kiminiz de önceki bilgisinden sonra, ömrünün en verimsiz çağına ulaştırılır ki bilirken bilmez hale gelir. Yeryüzünü de kupkuru, ölü bir halde görürsün; ama biz onun üzerine yağmur indirince, harekete geçer, kabarır ve her çeşit, çift çift bitki bitirir. Bütün bunlar gösteriyor ki, Allah elbette haktır, ölüleri o diriltir ve o her şeye kadirdir. Kıyamet de şüphesiz gelecek ve muhakkak Allah kabirlerdekileri de diriltecektir.)[Hac 5-7] (O gün yer yarılıp, halk kabirlerinden süratle çıkar. Bunları diriltip toplamak bizim için kolaydır.)[Kaf 44] (İnsan, kendisinin kemiklerini bir araya toplayamayız mı sanıyor? Evet, biz onu, parmak uçlarına varıncaya kadar bütün incelikleriyle, yeniden yaratmaya kadiriz.) [Kıyamet 3, 4] (Bilindiği gibi herkesin parmak izi farklıdır. Bu daha yakın zamanda keşfedildi. Allahü teâlâ, hepinizde farklı olan parmak uçlarınızdaki çizgilere kadar aynen yaratmaya gücümüz yeter buyuruyor.) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı Rabbani, (Mehdi, Medine'deki bid'at ehli olan âlimi öldürecektir) diyor. Bid'at ehli olana âlim denir mi hiç? Bir de Seyyid Abdülhakim efendi, (Zemahşerî, tefsir, fıkıh ve lügat âlimi idi. Mutezile mezhebinde idi. Ölürken tövbe ettiği söylenmektedir. Kur'an-ı azîm-üş-şanın muciz olduğunu anlatmakta; esas, senet olan belâgat ilminin âlimlerinin en yüksek derecesinde olduğundan, Ehl-i sünnetin tefsir âlimleri, Kur'an-ı kerimin belâgatini anlatan kısımları, onun tefsirinden almışlardır) diyor. Mutezile olan birine âlim demek caiz midir? CEVAP: Her âlim, cennetlik demek değildir. Onlardan da Cehenneme giden olacaktır. Kur'an'da, kötü âlimler, dilini sarkıtıp soluyan köpeğe, kitap yüklü merkebe benzetilmiştir. (Cuma 5, Araf 176) Kötü âlimler hakkında hadis-i şeriflerden bazıları da şöyledir: (Âlimlerin iyisi, insanların en iyisi, kötüsü de, insanların en kötüsüdür.) [Bezzar] (Yazıklar olsun kötü âlimlere ki, ilmi ticarete alet ederler.)[Hakim] (Amelsiz âlim, mum gibidir, kendini yakar, insanları aydınlatır.)[Bezzar] (Ümmetim, kötü âlimler, cahil abidler yüzünden helak olur.) [Darimi] (Kıyamette en şiddetli azab, ilmi kendine fayda vermeyen âlime olur.) [Beyheki] (İlmini, insanlara öğretmeyen âlime, kıyamette ateşten yular bağlanır.) [Tirmizi] (Kıyamette bir din adamı Cehenneme atılır. Tanıdıkları ona, "Sen dünyada dinin emirlerini bildirirdin. Niçin bu azaba düştün?" derler. O da, "İnsanlara, günahtır, yapmayın" der, kendim yapardım. "Yapın" dediklerimi de yapmazdım. Bunun cezasını çekiyorum" der.)[Buhari] (Öyle bir zaman gelir ki, âlimler fitne unsuru olur.) [Ebu Nuaym] Demek ki âlimlerin iyisi de, kötüsü de oluyor. Hakiki İslam âlimleri elbette çok kıymetlidir. İslamiyet'in temeli üçtür: 1-İlim, 2- Amel 3- İhlas. 1-İlim, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından öğrenilir. 2-İlme uygun olan ameldir. İlmi ile amel etmeyen hakiki âlim olamaz. Bir hadis-i şerif meali: (Âlim, ilmi ile amel edendir.) [Ebuşşeyh] 3-İlimde ve amelde ihlas sahibi olmaktır. İhlas, ilmin ve amelin Allah rızası, Allah sevgisi ile olmasıdır. İhlas yoksa ilim de amel de makbul değildir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ, ancak ihlasla yapılan ameli kabul eder.) [Dâre Kutni] İslâm âlimi İlim, amel ve ihlas sahibi olana ancak İslâm âlimi denir. Hakiki âlim, Kur'an-ı kerimi, hadis-i şerifleri açıklayan salahiyetli, yüksek insandır. Sünneti, bid'ati bilir. Hakkı bâtıldan ayırır. İlmi çok olduğu halde, hakkı bâtıldan ayıramayan, hakiki âlim değildir. 72 bid'at fırkasının önderleri de âlim idi, hakkı bâtıldan ayıramadıkları, Ehl-i sünnetten ayrıldıkları için dalalete düşmüşlerdir. Yalnız akla uyup, yalnız ona güvenip yanılan kimseye felsefeci denir. Aklın erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği yanıldığı yerlerde, İslam ışığı altında akla doğruyu gösteren büyüklere İslam âlimi denir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Dünyalık peşinde olan din adamlarının sözlerini dinlemek, kitaplarını okumak zehir yemek gibi zararlıdır. Kötü din adamlarının zararları bulaşıcıdır. Toplumları bozar. Tarihte İslam devletlerinin başlarına gelen felaketlere hep kötü din adamları sebep oldu. Devlet adamlarını doğru yoldan bunlar saptırdı. 72 bid'at fırkasının reisleri, hep kötü din adamları idi.) [1/47] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihal'de, (Bir kimse, hareketlerde, işlerde, Allahü teâlâdan başkasının tesir ettiğini düşünse, bu kimsenin tevhîdi, noksan olur. Eğer, hiçbir sebep lazım değildir dese, İslamiyet'ten ayrılmış olur. Eğer sebepleri araya koymak lazım değildir derse, akla uymamış olur. Lazımdır derse, sebepleri hazırlayana tevekkül etmiş olur ki, bu da tevhidde noksanlık olur) deniyor. Burasını anlayamadım. Sebeplere güvensek de güvenmesek de suç oluyor. Nasıl tevekkül etmemiz gerekiyor? CEVAP: Evet tevekkül bahsi zordur. Yukarıdaki yazıyı üç madde halinde açıklayalım: 1-İyi kötü, hayır şer her şeyi Allahü teâlânın yarattığına inanacağız. Bazı şeylere bazı şeyler tesir ediyor denirse itikadımız düzgün olmaz. Her şeyin yaratıcısı Allah'tır. Bir âyet meali: (Sizi de, işlerinizi de yaratan Allah'tır.)[Saffat 96] 2-İşlerin yapılması için hiçbir sebep lazım değil denirse, Allah'ın koyduğu sebepler inkâr edilmiş olur. Mesela, ben evlenmesem de benim çocuklarım olur demek çok yanlıştır. Çocuk olması için ana baba gibi sebeplere ihtiyaç vardır. 3-Sebepler lazımdır, sebepsiz olmaz derse, sebeplere güvenmiş olur, yine tevhidi noksan olur. Yani nasıl ana baba olmadan çocuk olur demek yanlış ise, çocuğun olması için mutlaka ana babayı şart etmek de çok yanlıştır. Ana baba olsa da çocuk olmayabilir. Ana baba olmadan da Allah çocuk yaratabilir. Hazret-i Âdem ile Hz. Havva'yı anasız babasız, Hz. İsa'yı babasız yaratmıştır. Sebeplere güvenmeyeceğiz, sebepleri yaratanın da Allah olduğunu bileceğiz. Sebepler âlemindeyiz, Allahü teâlânın âdeti sebeplerle yaratmaktır. Sebepsiz yaratılması mucize veya keramet olur. Sihri yaratan da Allah'tır. Her şeyi yaratan Odur. Bu üç maddeyi özetleyelim: Bir iş yapmak istersek sebeplerine yapışacağız, ama, sebepler mutlaka bu işi yapar demeyeceğiz. Mesela çocuk sahibi olmak için evleneceğiz, ama evlendik garanti çocuğumuz olur da demeyeceğiz. Hastaysak doktora gideceğiz, ilaç alacağız, ameliyat olacağız, ama bu sebepler bizi iyi etti demeyeceğiz. Çünkü ameliyat masasından kalkamayız da. Sebeplere güvenmeyeceğiz. Sebepleri yaratanın da, sebeplere tesir kuvvetini verenin de Allah olduğunu bileceğiz. İlim öğrenmek ve öğretmek Sual: Ehl-i sünnete uygun bir din kitabını başkasına hediye edince bize de sevap olur mu? CEVAP: Evet çok sevap olur. Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir kimse amel etmese de, ilimden bir mesele öğrenirse, bin rekat [nafile]namazdan efdal olur. Eğer öğrendiği ilim ile amel eder veya bunu başkasına öğretirse hem bunun sevabını alır, hem de kıyamete kadar onunla amel edenlerin sevabını alır.) [Hatib] (Din kardeşine, öğretilecek ilimden daha faziletli olan sadaka yoktur.) [İbni Neccar] (En üstün sadaka, ilim öğrenmek, sonra da onu başkasına öğretmektir.) [İbni Mace] Muteber bir kitap vermek de o ilmi başkasına öğretmek olur. İyiliğe vesile olan o iyiliği yapmış gibi sevap kazanır. Bunun aksi de, yani bozuk bir kitabı başkasına verip onun itikadını da bozmak çok veballidir. Bu sefer günaha ortak olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ahirette sorgusuz sualsiz Cennete gireceklerin olduğunu okuyoruz. Mesela Hz. Osman'ın şefaatiyle yetmiş bin kişi sorgusuz Cennete girecektir. Kendisi de sorgusuz girecektir. Ama başka yerde herkese sorgu sual olacağı bildiriliyor. Bir de Müslümanlar hiç Cehenneme girmeyecek deniyor, bazı yerlerde de herkes girecek deniyor. Bunlar çelişki değil mi? CEVAP: Dinde çelişki olmaz. Sorgusuz sualsiz demek, hiç sıkıntı çekmeden Cennete girer demektir. Yoksa sual sorulmadan hiç kimse Cennete konmaz. Mesela Hz. Osman'a, (Sen kimsin denecek?) o da, (Ben, Resulullaha iki defa damat olmakla şereflenen, Cennetle müjdelenen on kişiden biri olan Osman bin Affanım)diyecek. (O büyük zat sen misin, buyur hemen içeri)denecek. İşte sorgusu bu kadar olacaktır. Buna sorgu denmez. Ama böyle basit sorular kıymetli zatlara sorulacaktır. Hatta Peygamberlere de sorulacaktır. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (Kendilerine peygamber gönderilenlere ve gönderilen peygamberlere de elbette hesap soracağız.) [Araf 6] (İnsanlara peygamberlere tâbi olup olmadıkları, peygamberlere de tebliğ vazifesini ne derece yaptıkları sorulacaktır. Beydavi) İtikadı düzgün olan Müslüman Cehenneme girmeyecek demek, girse de, azap olmayacak demektir. Cehennemin ateşi onu yakamayacaktır. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: (İçinizden oraya [Cehenneme] uğramayacak hiç kimse yoktur.) [Meryem 71] Evet Cehenneme her Müslüman uğrayacak ama azap görmeyecektir. Azap görmeyeceği için de hiç girmez demek tenakuz değildir. İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Cehennem üzerine Sırat köprüsü kurulur. Buradan ümmetiyle ilk geçecek Peygamber benim.) [Buhari] (Kıyamette Sırat köprüsünün başında durur, ümmetimin geçmesini beklerim. Allahü teâlâ, "Dilediğini iste, istediklerine şefaat et, şefaatin kabul olunacaktır"buyurur. Ümmetime şefaatten sonra, yalvarmaya devam ederim. Rabbim bana "Ümmetinden ihlasla bir defa 'La ilahe illallah Muhammedün Resulullah'diyerek imanla ölen herkesi Cennete koy" buyuruncaya kadar yerimden kalkmam.)[İ. Ahmed] Sırat köprüsünden herkes geçecek, ama Müslümanlar geçtiğinin farkında bile olmayacaktır. Göz ile ima olmaz Sual: Namaz kıldığımız bilinmesin diye göz ile kılmamız caiz mi? CEVAP: Hanefi'de kılınmaz. Ayakta duramayan oturarak kılar. Oturarak kılamayan yatarak başı ile ima eder. Yatarak başı ile de kılamayan gözü ile kılamaz ve namazını kazaya bırakır. Bu haliyle namazını kazaya bıraktığı için günaha girmez. Çünkü kılmaya imkanı yoktur. Bir zaruret olursa, başka hiçbir imkan da bulunmazsa, Şafii mezhebi taklit edilerek kılınabilir Abdestsiz olduğunu hatırlamak Sual: Cemaate namaz kıldırdıktan sonra abdestsiz olduğumu hatırladım. Kendim iade ettim. Cemaate de haber vermem gerekir miydi? CEVAP: Evet duyurabildiğiniz cemaate de haber vermek gerekir. Ancak başka bir kavle göre haber vermek gerekmez, sadece sizin iade etmeniz yeter. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir tanıdığım diyor ki: "Mezhep imamlarının ictihadlarının doğrularını alır, hatalarını atarız. Yahut delilleri daha kuvvetli olanı seçeriz." Böyle söylemesi doğru mudur? CEVAP: Bir müctehid bile, başka müctehidin hata ettiğini bilemez. Çünkü, (İctihad ictihadla nakz olunamaz) buyuruluyor. Bunun için şu ictihad doğrudur veya delili daha kuvvetlidir denemez. Bir müctehid, Allah indinde isabet edemese, hata etse bile yine sevap alır. Bir hadis-i şerif meali: (Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse iki sevap alır.)[Buhari] Sevap olan bir şey için hata tabirini kullanmak caiz değildir. Böyle farklı ictihadlar da Allahü teâlânın bir rahmetidir. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Ümmetimin [âlimlerin]ihtilafı [farklı ictihadları] rahmettir.)[Beyheki, Deylemi, İ.Münavi, İ. Nasr] Rahmet ve sevap olan bir ictihad için, nasıl olur da İmam-ı A'zamın veya İmam-ı Gazali'nin hatası var diyebiliriz? İşte bunun için (Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında hata yoktur, uydurma hadis olmaz) deniyor. İctihadları hatalı, kitaplarında uydurma hadis var zannı ile Resulullahın vârislerine dil uzatmak caiz olmaz. Hatalı ictihad tabirini kullanmak da bu bakımdan hatalıdır. Mezhep imamlarının hatası olmaz. Allah indinde hatası varsa o da sevap aldığı için hata sayılmaz. İnsanlar da onun hata olduğunu bilemez. Bir kimse, müctehid bile olsa, şu ictihad doğru, şu ictihad yanlış diyemez. Ancak müctehid, (Benim ictihadım şudur) diyebilir. Halife Harun Reşid, İmam-ı Malik hazretlerinin ictihadlarını çok beğenmişti. Bunun için herkesin Maliki olmasını şiddetle arzu ediyordu. İmam-ı Malik hazretlerine "Ya İmam senin kitaplarını çoğaltıp, her yere göndereceğim. Herkesin senin mezhebine uymasını emredeceğim" dedi. İmam-ı Malik hazretleri buyurdu ki: "Ya halife, hadis-i şerifte; "Ümmetimin âlimlerinin farklı ictihadları rahmettir" buyuruluyor. Bu farklı ictihadlar Allahü teâlânın rahmetidir. Hepsi hidayet üzeredir. Müslümanları bu rahmetten mahrum bırakmak yanlıştır." Hakkı teslim eden halife bu arzusundan vazgeçti. Seferi olmak Sual: Bir kimse, Yenikapı'dan deniz yolu ile Armutlu Tatil Köyü'ne gitmek üzere, İstanbul Marmaraevleri Birinci Kısımdan çıksa, direkt Armutlu'ya vapur bulamasa, Yalova üzerinden gitmeye karar verse, Armutlu'da seferi olur mu? CEVAP: Armutlu'ya Gemlik üzerinden gelirse, Yenikapı-Yalova arası 48 km'dir. Yalova-Armutlu 73 km'dir. 48+73=121 km olur ki seferi olur. Armutlu'ya Çınarcık üzerinden giderse Yenikapı-Yalova arası 48 km'dir. Yalova-Armutlu 58 km'dir. Toplam 106 km'yi buluyor ki bu yoldan giden de seferi olur. Mesafe Marmaraevleri'nden değil, Yenikapı'dan hesap edilir. Çünkü niyet değiştirdiği yer önemlidir. Marmaraevleri Birinci Kısımdan, Armutlu'ya deniz yolu ile giden seferi olmaz. Çünkü Marmaraevleri-Yenikapı 35 km, Yenikapı-Armutlu 58 km'dir. 104 km'yi bulmamaktadır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mirac ne demektir, bu gecenin önemi nedir? CEVAP: Mirac, merdiven demektir. Resulullah efendimizin göklere çıkarıldığı, bilinmeyen yerlere götürüldüğü gecedir. Recebin 27. gecesidir. Mutezile fırkası, Resulullahın bir anda, Cenneti, Cehennemi ve daha birçok yerleri gezip gelmesine akıl erdirememiş, "Miracı kabul etmek, Allah'a mekan ittihaz etmek olur" diyerek Miracı inkâr etmiştir. Allahü teâlâ, Hz. Musa ile Tur dağında konuştu. Tur dağı Allah'ın mekanı mıdır? Elbette değildir. Cennete giren müminler de Allah'ı görecektir. Cennet de Allah'ın mekanı değildir. Allahü teâlâ mekandan münezzehtir. Kavl-ül-fasl kitabında deniyor ki: İsra suresinin ilk âyetinde, Allahü teâlâ, kudret ve azametinden nice acayip işlerden bazılarını göstermek için, Resulullahı, Mekke'den Kudüs'e götürdüğünü bildiriyor. İsra kelimesi, rüya için kullanılmaz. Uyanık iken, gece yürümek manasına kullanılır. (Sana [Miraçta] gösterdiğimiz temaşayı insanlar için bir fitne kıldık) âyetindeki fitne, imtihan demektir. İmtihan ise uyanıkken olur. Resulullahın anlattığı rüya olsaydı, hiç kimse tuhaf karşılamazdı. Hz. Ebu Bekir tasdik edip, yüksek derecelere kavuşmazdı. Resulullahın, Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayan kâfir olur. Göklere götürüldüğüne inanmayan sapık olur. (Bahr) Birkaç saniyede Mekke'den Kudüs'e götüren Allah, neden daha uzaklara götüremesin? Allah'ın kudretinden ancak kâfirler şüphe eder. Peygamber efendimiz miracını özetle şöyle anlatıyor: Verilen Burak'a binip Beyt-ül-Makdis'e geldim. Onu, önceki Peygamberlerin bağladığı halkaya bağladım, sonra Mescide girip orada iki rekat namaz kıldım. Sonra çıktım. Hz. Cebrail bir kap şarap, bir kap da süt getirdi. Ben sütü seçtim. Cebrail, yaratılışa uygun olanı seçtin, dedi. Sonra bizi birinci semayaçıkardı. Gök kapısında, "Sen kimsin" diye bir ses geldi. Ben Cebrail'im dedi. Yanındaki kim? dendi. Muhammed aleyhisselam dedi. O, Peygamber olarak gönderildi mi? dendi. Cebrail, evet dedi. Gök kapısı açıldı. Hz. Âdem ile karşılaştım. Bana merhaba diyerek hayır dua etti. 2. semaya çıktık. Yine orada da aynı konuşmalar geçti. Göğün kapısı açıldı. Burada iki teyze oğlu İsa ve Yahya ile karşılaştım. Onlar da bana merhaba diyerek dua ettiler. 3. semaya çıktık. Bu kapıda da aynı konuşmalar geçti. Göğün kapısı açıldı. Orada Hz. Yusuf'u gördüm. O da dua etti. 4. semaya çıktık. Aynı sualler ve konuşmalar oldu. Kapı açıldı. Hz. İdris'i gördüm. O da dua etti. 5. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar geçti. Kapı açıldı. Hz. Harun'u gördüm. O da dua etti. 6. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar oldu ve kapı açıldı. Hz. Musa'yı gördüm. Merhaba diyerek dua etti. 7. semaya çıktık. Yine aynı konuşmalar geçti ve kapı açıldı. Arkasını Beyt-ül-mamura dayamış Hz. İbrahim'i gördüm. O da dua etti. Beyt-ül-Mamur'u gördüm. Beş vakit namaz... Sonra Hz. Cebrail beni Sidretü'l-Münteha'ya götürdü. Allah, günde elli vakit namazı farz kıldı. Hz. Musa'nın yanına geldim. Ona elli vakit namazın farz kılındığını bildirdim. Rabbinden azaltmasını iste. Ümmetin buna güç yetiremez. Tecrübem var dedi. Birkaç defa Rabbim ile görüşmeye devam ettim. Nihayet Rabbim buyurdu ki: "Ya Habibim, 5 vakit namazı farz kıldım. Her vakit için on sevap vardır. Böylece elli vakit namaz olur." (Müslim) Mirac gecesini ibadetle gündüzünü de oruçla geçirmeli. Bu konudaki iki hadis-i şerif meali: (Bu gece iyi amel eden için yüz yıllık mükafat vardır.) [İ.Gazali, Ebu Musa el Medeni], (Recebin 27. günü oruç tutana, 60 yıllık oruç sevabı verilir.) [İ.Gazali, Ebu Musa el Medeni] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
31.08.2005
.Bir kavme benzemek ve niyet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinde (küfre rıza küfürdür) kuralı var. (Bir kavme benzeyen onlardandır) hadisi de var. Gayri müslimlerin nelerine benzeyen kâfir olur, nelerine benzemek caizdir? CEVAP: O hadis-i şerifteki benzemek, ibadetlerde benzemektir. Kılık kıyafetle ilgili şeyler âdettir. Çirkin olmayan âdetlerde kâfirlere benzemek günah olmaz. Mesela kâfir gömleği giymek, saç uzatmak, saç kazımak ve diğer mubah âdetlerde kâfirlere benzemek günah olmaz. İbadette kâfirlere benzemek bazı yerlerde mekruh, bazı yerlerde haram, bazı yerlerde küfür olur. Mesela haç takmak küfürdür. Nevruz veya Mihrican günlerinde, bunların isimlerini söyleyerek hediye vermek haramdır. Bu günleri bayram bilerek vermek, küfür olur. Noel gününde, kâfirlerin paskalya ve yortularında, onlar gibi bayram yapmak da küfürdür. Yalnız Aşure günü veya Nevruz ve Mihrican günleri oruç tutmak mekruhtur. Çünkü o kavme benzemiş oluyor. Üç hadis-i şerif meali: (Bir kavmin hayır, şer amellerinden hoşlanan, o amelleri işlemiş gibi olur.) [Deylemi] (Bir kavmin işini seven, o amelleri işlemese de, kıyamette onlarla haşr olur.) [Hatib] (Bir kavmin ameline razı olan onların ameline ortak olur.) [Deylemi] Küfrün veya haramın iyi niyet ile yapılması, bunları küfürden ve haramlıktan çıkarmaz. Üç örnek: 1- Bir kadın, farz olan haccını eda niyeti ile mahremsiz hacca gitse haram işlemiş olur. Bir kız, Amerika'ya İslamiyet'e hizmet için mahremsiz gitse günah olur. İyi niyet haramları helal hâle getirmez. 2-Bir Hristiyan kızı, bir Müslüman erkeğe, (Benimle içki içersen Müslüman olurum) dese, Müslümanın, iyi niyetle onunla içki içmesi veya başka günah işlemesi caiz olmaz. 3- Birinin gönlünü almak için, (Mümini sevindireni Allahü teâlâ sevindirir) hadis-i şerifine uyabilmek için, içki içenlerin masasına oturmak sevap olmaz, günah olur. Haram para ile cami yaptırmak da caiz değildir. Haramdan iyi niyet ile [Allah'tan korkarak] vazgeçen sevap kazanır. Başka bir sebep ile vazgeçen sevap kazanmaz. Yalnız, günahından kurtulur. Niyet ve söz... Dinimizde niyetin geçersiz, sözün geçerli olduğu yerlerden bazıları şunlardır: Nikahta: Şakadan veya rol icabı, iki şahit yanında evlenen, gerçekten evlenmiş olur. Boşamakta: Şaka ile veya hanımını korkutmak niyetiyle "seni boşadım" diyen, eşini boşamış olur. Vazgeçmekte: Bir kimse, hanımına "seni boşadım" dese, sonra, şakadan boşamaktan vazgeçtiğini bildirse, boşamaktan vazgeçmiş olur. Ancak, 3 talak hakkından birisi gitmiş olur. Adakta: Adak yaparken hiç niyet etmese de, söz arasında dilinden çıksa da, adağını yapması vacip olur. Çünkü, adakta niyetsiz, düşünmeden söylemek, ciddi, isteyerek söylemek gibidir. Alış verişte: Alıcı veya satıcıdan biri, ben şaka yaptım, vazgeçtim dese de geçersizdir. Hediyede: Alacağını hediye eden, şakadan söylemiştim dese de, hediyesinden vazgeçemez. Yeminde: Kalbden yemin geçerli olmaz, söz geçerlidir. Küfürde: Şakadan ben Hristiyan'ım demek küfürdür. Niyet geçersizdir. (Suyu alkollü içki içenler gibi [mesela bardak tokuşturarak] içmek haramdır) hadis-i şerifi gösteriyor ki, suyu bile içerken fasıklara benzemek yasaktır, nerde kaldı ki kâfirlere benzemek hoş karşılansın. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bütün İslam âlimleri, ittifakla, kaderin ve hayrın şerrin Allah'tan olduğunu bildirdiği halde, Amentü'nün esasları Buhari gibi hadis kitaplarında açıklandığına göre, kader nasıl inkâr edilebilir? CEVAP: Peygamber efendimiz, (Ahir zamanda kaderi inkâr edenler çıkacaktır) buyurarak bu durumu mucize olarak bildirmiştir. (Tirmizi) Yine hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ahir zamanda, şu üç şeyden korkuyorum: Müneccimlere [falcılara]inanmak, kaderi inkâr ve idarecilerin zulmü.) [Taberani, İbni Asakir, Hatib, İbni Ebi Âsım] (Kaderi inkâr etmeyin. Hristiyanlar kaderi inkâr eder.) [Cami-us-sagir] (Ümmetim kaderi inkâr etmedikçe, dinde sabittir. Kaderi yalanlayınca helak olurlar.) [Taberani] (Ahirette kaderi tekzib edene rahmet nazarı ile bakılmaz.) [İ. Adiy] (Şu üç şeyden korkuyorum: Âlimlerin sürçmesi, münafıkların Kur'an ile tartışması [Kur'an böyle söylüyor diyerek dini yozlaştırması]ve kaderi inkâr.) [Taberani] (Bütün Peygamberler şunlara lanet etmiştir: 1) Allah'ın kitabında olmayan şeyi ona ekleyen [Kur'anda böyle yazıyor diye yalan söyleyen, Kur'anı kendi görüşüne göre tevil eden], 2) Allah'ın kaderini inkâr eden, 3) Allah'ın zelil ettiğini aziz, aziz ettiğini de zelil eden zalim idareci.) [Taberani] (Mesela fasık bir kimseye değer vermek, onu itibarlı bir yere getirmek, salih bir kimseye değer vermemek, onu itibarsız, aşağı bir yere getirmek.) Kaderi yaratan Allah'tır. Her şeyi yaratan Allah'tır. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Allahü teâlâ buyurur: "Ben âlemlerin Rabbiyim, hayrı da, şerri de ancak ben tayin ederim. Hakkında şer yazdığıma yazıklar olsun, hakkında hayır yazdığıma ise ne mutlu.) [İ.Neccar] (Allahü teâlâ, kullarının iyilik mi kötülük mü işleyeceklerini, Cehennemlik mi, Cennetlik mi olduklarını elbette bilir, bildiğini yazıyor. Yoksa yazdığı için kul öyle yapmak zorunda kalmıyor. Cebriye zorla Allah yaptırır der, Mutezile ise Allah'ın kaderini inkâr eder.) Hayır da şer de... (Bütün işler Allah'tandır; hayır olanı da şer olanı da.)[Taberani] (Kaderiyenin İslam'dan nasibi yoktur. Bunlar,'Şer takdir edilmedi' derler.)[Beyheki] (Kaderiye, Mutezile demektir.) (Denge, Rahman olan Allah'ın elindedir. Kimini yükseltir, kimini alçaltır.)[Bezzar] (Allah hayır murat ettiğinin maişetini kolaylıkla verir. Şer murat ettiğinin ise, maişetini zorlukla karşılaştırır.)[Beyheki] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Bana iman edip de kadere, hayır ve şerrin benim takdirimle olduğuna iman etmeyen, benden başka Rab arasın.) [Şirazi] (Ümmetimin helaki üç şeydedir: Irkçılık, kaderi inkâr ve nakle itibar etmemek [Kendi görüşünü din gibi anlatmak].) [Taberani]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allahü teâlâ, Mümin suresinin 60. âyetinde (Dua edin, kabul edeyim) buyuruyor. Ama benim dualarım hep boşa gidiyor. Bunun sebebi nedir? CEVAP: Hayır dua boşa gitmez. İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Rabbiniz, elbette hayâ ve kerem sahibidir. Kulları ellerini kaldırıp bir şey istedikleri zaman, onların ellerini boş çevirmekten hayâ eder.)[Tirmizi, Ebu Davud] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Ey insanoğlu, bana ortak koşmadan kulluk edersen, amelinin karşılığını veririm. Dua istemek senden, kabul edip vermek de bendendir.) [Taberani] Allahü teâlâ, (Duanızı kabul ederim, elinizi boş çevirmem) buyuruyor. Demek ki boşa gitmiyor. Ama bizim isteğimiz olmayınca boşa gittiğini sanıyoruz. Kitaplarda diyor ki: Dua sebebiyle ya günahlar affolur, ya gelecek bir bela önlenir, ya mevcut bir bela kalkar, yahut ahirette büyük sevaba kavuşulur. (Şir'a) Demek ki, dua sayesinde, günahlarımız affediliyor, gelecek bir bela önlenmiş oluyor, mevcut bir bela veya dert kalkıyor yahut dua sebebiyle sevaplara kavuşuyoruz. İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Dua eden, üç şeyden hali değildir: Ya günahı affolur veya hemen hayırlı karşılığını görür, yahut ahirette mükafatını bulur.)[Deylemi] (Kul bir dua ettiği zaman, isteği yerine gelmezse ona bir hasene [sevap] yazılır.)[Dare Kutni] Geciken dua da olur elbette. Onun da hikmetleri vardır. Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Mümin dua ettiği zaman, Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama, "İsteğini hemen yapma, ben onun sesini seviyorum" buyurur. Facir dua edince de, "Bunun isteğini hemen yerine getir, ben onun sesini sevmiyorum" buyurur.) [İbni Neccar] Cenab-ı hak duanın kabulünü geciktirince de çok nimet verecek demektir. Onun için acele edip duam niye kabul olmuyor dememelidir. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Biriniz acele edip de "Benim duam kabul olmadı" demedikçe duası kabul edilir.) [Buhari] Gıyabda dua Sual: Haberi olmadan bir arkadaşın arkasından edilen duanın kabul olduğu doğru mu? CEVAP: Evet bir müminin, diğer din kardeşi hakkında gıyabında yaptığı duayı Allah kabul ediyor. Buna gıyabda dua deniyor. Yüze karşı duaya riya karışabilir, ama arkadan olunca sırf Allah rızası için dua edilmiş olur. Allah rızası için yapılan duaları da Allahü teâlâ kabul eder. Din kardeşinin gıyabında dua edince, Allahü teâlâ onun için istediğimiz şeyi önce bize verir. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir Müslümanın din kardeşinin arkasından ettiği hayır dua kabul olur. O dua edince, bir melek, "Âmin, kardeşin için istediğinin aynısı sana da verilsin" der.)[Müslim, Tirmizi, İbni Mace] (Birinin, diğerinin gıyabında yaptığı dua müstecab olur. Yapılan duaya bir melek "Amin, aynı şeyler sana da olsun" der.) [İbni Ebi Şeybe] (Bir kimse, gıyabında birine dua ederse, melekler, aynı şekilde ona dua ederler.) [Müslim] (En çabuk kabul olunan dua, kişinin din kardeşinin gıyabında ettiği duadır.)[Buhari] (Gizli [gıyabda] yapılan dua aşikârenin 70 misline eşittir.) [Ebuşşeyh] (Allah ile arasında hicab bulunmayan iki dua var. Biri mazlumun duası, diğeri de kişinin din kardeşinin gıyabında ettiği duadır.) [Taberani] (Bir kimsenin arkadaşının gıyabında yaptığı dua reddedilmez.) [Haraiti] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Herkese gönderilen Peygamber
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yeni bir peygamber gelecek mi? Bazıları, (Nebi gelmez ama, resul her zaman gelir, şu anda resuller, yani elçiler vardır) diyorlar. Peygamberimiz son nebi ve son resul değil midir? CEVAP: Evet son nebi ve son resuldür. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Nübüvvet ve risalet sona erdi. Benden sonra nebi de, resul de yoktur.) [Tirmizi] (Nübüvvet ve risalet peygamberlik demektir. Bu hadis, açıkça, nebi de, resul de gelmeyeceğini bildirmektedir.) (Resullerin ilki Âdem ve sonuncusu Muhammed'dir.) [Hakim] (Nebiler benimle son buldu.) [Müslim] (Bu iki hadis-i şerif de, resulün de, nebinin de gelmeyeceğini açıkça bildiriyor. Necdiler, ilk peygamber olan Âdem aleyhisselamı inkâr ediyorlar.) (Öğünmüyorum, ben nebilerin efendisi, sonuncusu ve şefaat edicilerin de ilkiyim.) [Darimi] (Peygamberim diyen yalancılar çıkar, benden sonra peygamber gelmez.) [Mişkat-ül-mesabih] (Diğer nebilere göre benim durumum şuna benzer. Güzel bir ev yapılır, ama bir kerpici eksiktir. Ziyaretçiler, evi beğenir. Yalnız "Şu boşluğa da bir kerpiç konsaydı" derler. İşte ben o kerpicim, nebilerin sonuncusuyum.) [Buhari, Müslim] (Her peygamber yalnız kendi kavmine geldi, ben ise bütün insanlara gönderildim.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai] (Peygamberimiz, âlemlere rahmet olarak bütün dünyaya gelmiştir. Hatta cinlerin de peygamberidir.Birkaç âyet meali şöyledir: (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107], (De ki, ey insanlar, ben, Allah'ın hepiniz için gönderdiği Resulüyüm.)[Araf 158], (Âlemlere [Cin ve insanlara ilahi azap ile] korkutucu [uyarıcı] olarak Furkanı [Kur'anı] kuluna [Muhammed aleyhisselama] indiren[Allah'ın şânı] ne yücedir.) [Furkan 1], (Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.) [Sebe 28]) Allah, âlemlere rahmet olarak gönderdim diyor, o, bütün insanların peygamberi diyor. Allah'ın bu rahmeti yetmiyor mu da, yeni elçi aranıyor? İslam binası tamamlanmıştır. Bir âyet meali: (Bugün size dininizi ikmal ettim, üzerinize nimetimi tamamladım ve sizin için din olarak İslam'ı beğendim.) [Maide 3] (Son resul gelip din tamamlandığına göre, artık başka din ve başka Resul aranmaz.) "Benden sonra resul yoktur" Nebi, Resul gelmeyecek ama, ben resulüm diyen yalancılar çıkacak. Birkaç hadis-i şerif meali: (Davaları bir olan iki büyük ordu, çarpışmadıkça ve kendilerine ben resulüm [peygamberim, elçiyim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, İ.Ahmed] (Bu hadis-i şerifler Resulullahın mucizelerindendir.) (Resulüm diyen yalancılar çıkacaktır. Benden sonra resul yoktur.) [Nesai, İ.Ahmed,Taberani] (Deccal gelmeden otuz kadar veya daha fazla kendilerine resul [elçi] diyen yalancılar çıkar. Bunlar, sizde olmayan âdetler, bid'atler çıkarır ve dininizi değiştirirler. Bunlardan sakının ve onlara düşman olun.) [Taberani] (Mesela bunlar imanın şartını eksiltir veya çoğaltırlar, kaderi inkâr ederler, hayrın ve şerrin Allah'tan olduğunu kabul etmezler. 19'un katı olmayan âyetler uydurma derler. Hadisleri inkâr ederler. İslâm âlimleri dini yanlış bildirmiş derler.) (Kıyametten önce resulüm diyen yalancılar çıkar. Onlardan sakının.) [Müslim, Taberani] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaşın, bazı alametlerine bakarak günah işlediğini zannediyoruz. Ama kesin bilmiyoruz. Bu suizan olur mu? Suizan nedir? CEVAP: Suizan, bir kimseyi kötü zannetmek, onun günah işlediğine inanmak demektir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Suizan etmeyin! Suizan, yanlış karar vermeye sebep olur. İnsanların gizli şeylerini araştırmayın, kusurlarını görmeyin, münakaşa, haset ve düşmanlık etmeyin, birbirinizi çekiştirmeyin, kardeş gibi birbirinizi sevin! Müslüman Müslümanın kardeşidir; ona zulmetmez, yardım eder, onu kendinden aşağı görmez.) [Buhari, Müslim] (Emir [âmir], mahiyetini töhmet altında bırakırsa, onları ifsad eder.) [Taberani] (Suizan ettiğiniz zaman, gerçekten öyle mi diye araştırmayın.) [İbni Adiy] (Töhmete sebep olacak yerlerden kaçının!) [İ.Gazali] (Hüsnü zan sahibi olması, kişinin kulluğunun güzelliğindendir.) [Hatib] Bir müminin günah işlediğini zannetmek, suizan olur. Kalbe gelen düşünce, suizan olmaz. Eğer kalb o tarafa meylederse, suizan olur. Kâfire değil, Müslümana suizan edilmez. Yani, Müslüman olduğunu söyleyen ve küfre sebep olan bir sözde ve işte bulunmayan kimsenin bir sözünden veya bir işinden hem imanlı olduğu, hem de imansız olduğu anlaşılırsa, küfre düştü dememelidir. Kâfir zaten kâfirdir. Bu kâfir galiba içki içiyor diye düşünmek suizan olmaz. Dini bozanlara, bid'at ehline de böyle hüsnü zan edilmez. Bunların yanlışlarını açıklamak da gıybet olmaz, dinin emrini yerine getirmek olur. Müslümana suizan etmemek gerektiği gibi, başka Müslümanların da bizim hakkımızda suizan etmelerine sebep olabilecek durumlardan sakınmak gerekir. İnsanları suizandan kurtarmak için, töhmet yerlerinden uzak durmalıdır. Onların dedikodularına kendisi sebep olduğu için işleyecekleri günaha ortak olur. Peygamber efendimiz, hanımı ile konuşurken, oradan geçenlere buyurdu ki: - Bu benim zevcemdir. - Ya Resulallah, sizden de mi şüphe edilir, dediler. Buyurdu ki: - Kan, insanın damarlarında dolaştığı gibi, şeytan da insana nüfuz eder, kalbine şüphe sokar. (Buhari) Başkalarının suizannına sebep olacak hareketlerden kaçmalıdır. Salih bir kimse, şişe ile evine bir şey getirirken şişeyi kapalı bir torba içine koymalıdır. Böyle yapmayıp da bir gazete kağıdına sararak açıktan getirirse, suizanna sebep olabilir. "Acaba içki mi?" diyenler çıkabilir. Böyle, şüphe uyandıracak hareketlerden uzak durmalı, başkalarının kendi hakkında dedi kodu etmesine sebep olmamalı. Bir kişi, bir kadınla şüphe uyandıracak şekilde konuşuyordu. Hz. Ömer, onun yanına varıp, öfkeli şekilde bakınca o kişi, (Bu benim hanımım) dedi. Hz. Ömer o zaman buyurdu ki: (Peki hanımın ise, ne diye üzerinize şüphe çekecek şekilde konuşuyorsunuz?) Bu olaylar da, Müslümanın, suizanna sebep olacak, töhmet altında bıraktıracak söz ve işlerden kaçması gerektiğini göstermektedir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Aşağıdaki hadislerde aziz ve zelil geçiyor. Bunları açıklar mısınız? CEVAP: Aziz; izzetli, şerefli demektir. Zelil; hor, hakir, alçak, rezil demektir. (Kullara dayanarak izzet kazanmaya çalışanı Allah zelil eder.)[Hâkim] (İnsanları, dinin emrine aykırı olarak memnun ederek, şeref kazanmak isteyen rezil perişan olur.) (Hak için zelillik, bâtıl için azizlikten iyidir. Bâtıl ile aziz olmak isteyen zelil olur.) [Deylemi] (Dinin emrine uyarak yaşarken zelil olmak, dine aykırı iş yaparak aziz olmaktan iyidir.) (Allah'a ibadet ile nefsini zelil eden, günahta şeref arayandan daha aziz olur.) [Ebu Nuaym] (Dinin emrine uyarak zelil olmak, haram işleyerek itibar kazanmaya çalışmaktan üstündür.) (Allah'ın emrini aziz edeni Allah aziz eder.)[Deylemi] (Allah'ın emrine uyanlar aziz, şerefli olur.) (Allahü teâlâ bir kimseyi cehaletle aziz etmez, ilimle de zelil etmez.)[Askeri] (Cahil aziz olamaz, farz-ı ayn bilgilerini öğrenen aziz olur.) (Nefsini hor gören dinini kıymetlendirmiş, nefsini aziz gören dinini horlamış olur. Din azizdir. Nefsini besleyenin dini zayıflar, dinini besleyenin, nefsine zarar gelmez.) [Ebu Nuaym] (Nefsimiz, her zaman günah olan, kendi zararına olan şeyleri ister. Dinin emrine uyan nefsinin zararından kurtulur. Nefsine uyan da, dinine zarar vermiş olur.) (Sultanını zelil etmek için koşan ilk fırkayı kıyamette önce Allah zelil edecektir.) [Deylemi] (Sultana isyan etmemek, Ehl-i sünnet itikadı arasına girmiştir. İsyancı dünya ve ahirette zelil olur.) (Bir sultanı zelil etmeye kast eden kavmi, kıyamette ilk önce Allah zelil eder.) [Nesai] (Sultanı kötülemek, anarşiye sebep olur. Anarşi çıkaranı da Allah ahirette hesaba çeker.) (Allah beni Müslümanları aziz, kâfirleri zelil kılmak için gönderdi.) [İ.Asakir] (Çünkü İslamiyet aziz, kâfirlik zelildir.) (Zulme uğrayana gücü yeterken yardım etmeyeni, Allah kıyamette herkesin gözü önünde zelil eder.) [İ. Ahmed] (Gücü yeten, fitne çıkarmadan zulme mani olmalı, mazluma yardım etmeli.) (Bir Müslümanın gıybeti yapılır da, gücü yeterken ona yardım etmeyeni Allah dünya ve ahirette zelil kılar.) [İbni Ebid-Dünya] (Müslümanın gıybeti yapılırken, mani olmaya çalışmalı, buna imkan yoksa, bir bahane ile çıkıp gitmeli. Bu da imkansız ise, konuşanı tasdik etmemeli, demek öylediyerek onun konuşmasına fırsat vermemeli.) (Allah'ın rezil ettiği kimseye ilim ve edep nasip olmaz.) [Cami-us-sagir] (İlim ve edepten uzak olan, dünya ve ahirette rezil olmuş demektir.) (Borç, bir bayraktır. Allah, birini zelil etmeyi dilerse onu, o kişinin boynuna asar.)[Hâkim] (İktisat edip, israf etmemeli. Lüzumsuz yere borçlanan zelil olur. Ödemek niyetiyle borçlananın da yardımcısı Allah'tır.) (Musa aleyhisselam, Allahü teâlâya, "Kim daha azizdir" diye sordu. Allahü teâlâ, "Kudreti var iken arkadaşını affeden" buyurdu.) [İ. Asakir] (İntikam almaya gücü yeterken, Müslüman arkadaşını affetmek büyük şeref oluyor.) (Allah, nimet verdiği kulunun üzerinde bu nimetinin alâmetinin görülmesini ister, zilleti ve zelil görüneni sevmez.) [Beyheki] (Makam ve mevki sahibi bir zenginin, cimrilik etmesi, eski elbiseler giymesi uygun olmaz.) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Vesveseye itibar etmemeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz kıldıktan sonra, kaç rekat kıldığımda şüphe ediyorum, yeniden mi kılmam gerekiyor? Bir de, galiba ben iftitah tekbirini söylemedim, abdestim var mı idi, elbiseme necaset bulaşmış mıydı? Abdestte, kollarımı yıkamış mıydım gibi şüpheler sık sık geliyor. Bu durumda ne yapmam lazımdır? CEVAP: Genellikle böyle şüphe ediyorsanız, namazı bozmaz, tamamlarsınız. Yeniden abdest almanız, elbise değiştirmeniz gerekmez. Namaz bittikten sonra, kaç rekat kıldığınızda şüphe ederseniz, bu vesvesedir. Yeniden kılmanız gerekmez. Zekât affolur Sual: Zengindim, hacca gitmeyi erteledim. Ama şimdi fakirim. Hacca gitmek yine bana farz mı? Ayrıca zekatımı da vermemiştim. Ne yapmam gerekir? CEVAP: Hac farz olduktan sonra mal elden çıksa da, affolmaz. Ama zekat, malın elden çıkması ile affolur. Fatihayı okumamak! Sual: Çok acil işimiz olduğu zaman, farzların üçüncü rekatında Fatiha okumasak azıcık dursak mahzuru olur mu? CEVAP: Caizdir. Tam İlmihalde diyor ki: Farzların üçüncü ve dördüncü rekatlarında imamın ve yalnız kılanın Fâtiha okuması sünnettir kavli daha kuvvetlidir. Üçüncü ve dördüncü rekatlarda zamm-ı sure okusa da veya hiçbir şey okumasa da olur. (İbni Âbidin s 343) Maliki ve Şafiide her rekatta Fatiha okumak farzdır. Taklit edenin okuması lazımdır. Allah'ın dostu Sual: İtikadı düzgün Müslümanlar Cehenneme girmez dediniz. Günahları ne olacaktır? CEVAP: Haramlardan kaçan ve ibadetlerini yapan Müslüman Allah'ın dostudur. Allah dostunu Cehenneme koymaz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Vallahi, Allah dostunu ateşe atmaz.)[Cami-us-sagir] Eğer Müslüman küfre düşmemişse, dünyada çektiği sıkıntılar günahlarına kefaret olur, şefaate de kavuşur ve Cehenneme hiç girmez. Ölünün komşusu! Sual: Avrupa'da ölen bir yakınımızı, kâfirlerin mezarlığına koymakta mahzur var mıdır? CEVAP: Müslüman kabri Cennet bahçesi, kâfirin mezarı Cehennem çukuru olur. Kâfir mezarlığına zulmet yağar. Müslüman o kabirde azap görmez ise de, kâfirlere inen zulmetten rahatsız olur. Onun için Müslüman kabristanına koyma imkanı varsa onu tercih etmelidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Ölülerinizi salih bir kavmin arasına defnedin. Çünkü diriler kötü komşudan rahatsız olduğu gibi, ölüler de kötü komşudan rahatsız olur.)[Ebu Nuaym] Yemeğe başlarken Sual: Misafirliğe gidince, önümüze yemek konuyor. İzinsiz başlamanın mahzuru var mıdır? CEVAP: Önünüze konduğuna göre, izinsiz başlanabilir. Ancak ev sahibinin başlaması sünnete uygundur. Yahut varsa o kavmin emiri önce başlar. Yahut âlim, fazıl bilinen birisi de başlayabilir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Sofrada yemeğe önce kavmin emiri veya ev sahibi veya kavmin iyisi başlasın.) [İbni Asakir] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazen içimde dua etme arzusu doğuyor. Her seferinde dua etmemde mahzur var mıdır? CEVAP: Dua etmekte mahzur olmaz. İmam-ı rabbani hazretleri buyuruyor ki: İstemek, kavuşmanın müjdecisidir. Yanıp yakılmak da, kavuşmanın başlangıcı demektir. Büyükler (Vermek istemeseydi, istek vermezdi) buyuruyor. (m.61) Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki: (Dua etme arzusu gelince, dua edin. Çünkü bu, duanın kabul olacağına alamettir.) [Tirmizi] (Allah birine dua etmesini takdir etmişse, kabul etmeyi de takdir etmiştir.) [Ebu Nuaym] On gece Sual: Fecr suresinde, (Fecre, on geceye yemin olsun) buyuruluyor. On gece ne demektir? CEVAP: Zilhicce ayının on gecesidir. (Beydavi, Celaleyn) İbni Abbas hazretlerine göre on geceden murat, Zilhiccenin ilk on gecesidir. O günler hac amelleriyle iştigâl günleridir. (Hazin) İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Fecr sûresindeki on gün, kurban ayının ilk on günüdür.)[Hâkim] (Allah indinde zilhiccenin ilk on günündeki amellerden daha kıymetlisi yoktur.) [Tirmizi] On geceden murat, Ramazanın son on gecesi veya Muharremin ilk on günüdür. (Medarik) Boşamaktan vazgeçmek Sual: Sitedeki yazı şöyle: Bir kimse, hanımına "seni boşadım" dese, sonra, şakadan boşamaktan vazgeçtiğini bildirse, boşamaktan vazgeçmiş olur. Hadis-i şerifte, (Üç şeyin şakası da, ciddisi gibi sahihtir. Nikah, boşamak, boşamaktan vazgeçmek) buyuruldu. Boşamaktan vazgeçince, yine üç talak baki mi, yoksa birisi gitmiş olur mu? CEVAP: Şakadan boşayınca da bir talak vermiş oluyor, iki talak kalıyor. Rici talakta erkek, iddet zamanı içinde, söz ile veya fiilen, eski nikaha dönebilir. Yani hanımı istemese de, nikah yapmadan evliliğe devam eder. Tekrar almak için, Hanefi ve Maliki'de şahide lüzum olmadan, (Önceki nikaha döndüm) demesi yetişir. Yahut, önceki nikaha dönmek niyeti ile öpmesi veya şehvetle elinden tutması da yetişir. Nikah tazelenmiş olur. Şafii ve Hanbeli'de ise, iki şahit yanında, (Önceki nikaha döndüm) demesi lazımdır. Fakat, velinin bulunması ve izin vermesi gerekmez. Özür dilemek Sual: Bana dargın bir arkadaş, gelip özür diledi. Özründe samimi olmadığını sanıyorum. Özrünü kabul etmek zorunda mıyım? CEVAP: Samimi olmasa bile özrünü kabul etmek gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Özür dilemek üzere gelen din kardeşiniz, niyetinde samimi olmasa da, özrünü kabul edin. Özür kabul etmeyen Kevser havuzunun başında yanıma gelemez.) [Hâkim] (Müslüman kardeşinin özrünü kabul etmemek günahtır.) [Ebu Davud] (Özrü kabul etmeyen, özür dileyenin günahını yüklenmiş olur.) [İbni Mace]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah'tan korkmak yerine onu sevmek gerekmez mi? CEVAP: Allah'tan korkmak, bir zalimden korkmak gibi değildir. Bu korku, saygı ve sevgi ile karışık olan bir korkudur. Çok sevilen bir şeyi kaybetmekten, elbette korkmak gerekir. Birkaç âyet meali: (Eğer iman etmişseniz, onlardan değil, benden korkun!) [Al-i İmran 175] (Sizden öncekilere de, size de Allah'tan korkmanızı emrettik.) [Nisa 131] (Allah indinde en kıymetliniz, Ondan en çok korkandır.) [Hücurat 13] (Allah'tan korkup sakınan kurtuluşa erer.) [Nur 52] Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Aklın çokluğu, Allah korkusunun çokluğu ile belli olur.) [İ. Muhber] (Allah korkusu, her hikmetin başıdır.) [Taberani] (Allah'tan hakkıyla korksaydınız, cehilsiz ilme kavuşurdunuz.) [İbni Sünni] (Allah'tan korkandan, her şey korkar, korkmayan ise, her şeyden korkar.) [E.Şeyh] (Allah kendisinden korkanı her şeyden korur.) [Cami-us-sagir] (Allah korkusundan ağlayan, Cehenneme girmez.) [Nesai] (Allah korkusu ile ürperenin, ağaçtan yaprak dökülür gibi, günahları dökülür.) [Beyheki] Kalbinde Allah korkusu bulunmayan kalbler harap olmuştur. Allah'tan korkmanın alameti, kendini hasta görüp, ölüm korkusuyla dinin müsaade etmediği bütün isteklerinden kaçınmaya çalışmaktır. Kişinin, bilmediği şeyi gereği gibi sevmesi ve ondan korkması mümkün değildir. Allah'ı çok seven ve Onu iyi tanıyan, Allah'tan çok korkar. Allah'ı en iyi tanıyan da Peygamber efendimiz olduğuna göre, en çok korkan da elbette Odur. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (İçinizde Allah'tan en çok korkan benim.) [Buhari] Resulullahtan sonra Allah'tan en çok korkan onun vârisleri, yani âlimlerdir. Bir âyet meali: (Allah'tan, kulları içinde, [gereği gibi]ancak âlimler korkar.) [Fatır 28] Çocuklarımıza Allah korkusunu öğretmeye çalışmak, en başta gelen vazifemiz olmalıdır. Bunun için önce Allah sevgisi olmalı. Bunun elde edilmesi için de Peygamber efendimizin sevgisi verilmeli. Bu olursa, her nimetin anahtarı ele geçmiş olur. Bu saadet anahtarına kavuşmanın en kestirme yolu da, İmam-ı Rabbani hazretleri gibi büyük zatları sevmek, eserlerini okuyup, itikadını onların bildirdiği şekilde düzeltmektir. Cuma gününün özelliği Sual: Cumanın özelliği nedir? Niye kıymetlidir? CEVAP: Cuma müminlerin bayramıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Allah katında günlerin efendisi Cumadır. O kurban ve Ramazan bayramı günlerinden de faziletlidir. Cuma gününde şu beş özellik vardır: 1- Hz. Âdem o gün yaratıldı. 2- O gün yeryüzüne indirildi. 3- O gün vefat etti. 4- O günde öyle bir an vardır ki, günah veya akrabalarla ilişkiyi kesme konularında olmamak şartıyla kul Allah'tan bir şey isterse Allah mutlaka onu verir. 5- Kıyâmet o gün kopacaktır. Allah'a yakın hiç bir melek, hiçbir gök, hiçbir yer yoktur, hiçbir rüzgar, hiçbir dağ ve taş yoktur ki, Kıyametin kopmasına sahne olacağı için Cuma gününün heybetinden korkmasın.) [Buhari, İ. Ahmed] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sadaka nedir, sadece para vermek midir? Sadakanın faydası nedir? En iyi sadaka nedir? CEVAP: Sadaka sadece para vermek değildir. Dinimiz verme dinidir, sevgi, merhamet, paylaşma, iyilik ve yardım etme dinidir. Üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Her iyilik sadakadır.) [Tirmizi], (Sübhanallah, Elhamdülillah, La ilahe illallah veya Allahü ekber demek birer sadakadır. İyiliği tavsiye etmek, kötülüğe mani olmaya çalışmak birer sadakadır. İki rekat kuşluk namazı kılmak ise bütün bunları karşılar.)[Müslim], (Güler yüz ve tatlı dil ve güzel ahlakla insanları memnun etmek sadakadır!) [Hakim] Sadakanın faydaları çoktur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: 1- (Malı temizler.) [T.Gafilin], 2- (Günahları temizler.)[Tirmizi], 3-(Kibri kırar.) [Tirmizi], 4- (Gam ve sıkıntıları giderir,hastalıkları ve belayı önler. Düşmanlarınıza karşı size yardım eder ve şiddetli anlarda sizi sabırlı kılar.)[Deylemi] , 5- (Rızkı artırır, malı bereketlendirir ve duaların kabul olmasına sebep olur.) [İbni Mace],(Sadaka vermekle mal eksilmez.) [Tirmizi] Üç âyet meali de şöyledir: (Gece gündüz, gizli açık, Allah yolunda mallarını infak edenlerin mükafatları Rableri katındadır. Bunlar için korku ve üzüntü yoktur.) [Bekara 274] (Allah için ne verirseniz, Allah onun yerine [daha iyisini, daha fazlasını]verir.) [Sebe 39] (Mallarını Allah yolunda harcayanların hali, 7 başak bitiren ve her başakta yüz dane bulunan bir tohuma benzer. Allah, [bire 700, hatta] dilediğine daha fazla da verir.)[Bekara 261] 6- (Kabir azabından korur.)[ Beyheki], 7- (Cehennemden korur.) [Taberani] En iyi sadaka, öldükten sonra da amel defterimize sevap yazdıran sadakadır. Buna cari sadaka [gelir getirmeye devam eden sadaka] veya sadaka-i cariye denir. Sadaka-i cariye, cami, çeşme, yol yapmak, ağaç dikmek, faydalı ilmi eser bırakmak gibi insanlara faydası dokunan her çeşit iyi işlerdir. Bir hadis-i şerif meali: (İnsan ölünce, üç şey hariç ameli kesilir: Sadaka-i cariye, faydalı ilmi eser bırakmak veya ona dua ve istiğfar edecek salih evlat.) [Müslim] Herkes cari sadaka olarak cami yaptıramaz, ilmi eser yazamaz. Ama kolayı var. Faydalı bir eserin dağılmasına sebep olmak da, o kitabı yazmak gibi sevap getirir. Bir hadis-i şerif meali: (Mümine, öğrenip yaydığı ilmin sevabı, ölümünden sonra da devam eder.) [İbni Mace] Faydalı eserden maksat, dinimize dünyamıza faydalı olan her eser buna dahildir. Fıkıh kitabı, tefsir kitabı, ilmihal kitabı, tıp, fizik, kimya kitabı faydalı kitaplardandır. Kasetler, CD'ler, filmler faydalı olmak şartı ile hepsi sadaka-i cariye hükmündedir. Faydalı olmak şartı ile bir radyo, bir televizyon, bir gazete, bir dergi, bir internet sitesi gibi her çeşit yayın, sadaka-i cariyeye dahildir. (Unutulmuş bir sünnetimi meydana çıkarana yüz şehid sevabı vardır.) [Hakim] (Ya bir farzı veya vacibi meydana çıkarmanın sevabının ne kadar çok olduğu buradan anlaşılmalıdır.) Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdıkları, hakiki din kitaplarına uyanlara yüzlerce şehid sevabı verilir. Sünnete yapışmak, sünneti ortaya çıkarmak Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını öğrenmekle olur. Bayramlarda, özel günlerde hediye olarak bir kimse, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından bir kitap, mesela bir (İslam Ahlakı) kitabı hediye verse, yüz şehid sevabı alır. Çünkü unutulmuş sünnetlerin yanında, farzlar ve vacibler de yayılmış oluyor. Bozuk din kitabı vermek de bunun aksi olup, çok veballi bir iştir, bu sefer işlenen günaha da ortak olmuş olur. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Emre uymak üzerine bir konuşma - Büyükleri sevmek ne demektir? Yani seviyorum diyen asgari ne yapması gerekir? Sevmenin ölçüsü nedir? - Sevmenin ölçüsü söz dinlemektir. Çok söz dinleyen çok seviyor demektir. Bir kimse, Allah'ın emirlerinene kadar çok uyarsa, o kimsenin Allah'ı o derece çok sevdiği anlaşılır. Allah'ın hiçbir emrini yapmadan ben Allah'ı çok seviyorum demek yalan olur. Sevginin derecesi, itaatteki sürat ile ölçülür. -Emre itaat nasıl olur? - Söylenileni, bildirilen zamanda ve istenilen miktarda yapmakla olur. - Önemli olan işin olması değil mi, erken veya geç olması, az veya çok yapılması o kadar önemli midir? İstenilenden daha iyisini yapmanın mahzuru olur mu? - Evet, verilen emri aynen uygulamak gerekir. Fazlası da noksanı da yanlış olabilir. Bazen işin bildirilen zamanda yapılması önemlidir. Daha önce veya daha sonra yapılması mahzurlu olabilir. Bize göre daha iyi sanılan şekil, emri verene göre yanlış olabilir. Bunu da ancak emri veren bilir. Bize düşen emre aynen itaat etmektir. Daha iyisini yapmak için geciktirmek veya bazı ilaveler yapmak yanlış olur. - Size göre söz dinlemek, iş yapmaktan önce geliyor. Önemli olan işin yapılması değil mi? Mesela (Şifa eczanesinden bir aspirin al gel) dense, ben de, daha yakın olan Hayat eczanesine gidip, daha iyisi olan İngiliz aspirininden alıp gelsem, daha iyi iş yapmış olmaz mıyım? Hem daha yakın eczaneden aldım, hem de daha kaliteli aspirinden aldım, bu takdire layık değil mi? - Şifa eczanesinden alıp getirmen, emri verenin isteğidir. Başka eczaneden alıp gelmen senin isteğindir. Sen kendi isteğini yapmış oldun. O eczaneden almamızda bilmediğimiz bir sebep, bir hikmet olabilir. Sadece (Aspirin getir) denseydi istediğiniz eczaneden alabilirdiniz. Ama isim vererek Şifa eczanesinden al denince, sizin emre itaat için o eczaneden alıp gelmeniz lazım. O da eczane, bu da eczane ne fark eder demekle verilen emri değiştirmiş olursunuz. Şifa eczanesi demesi lüzumsuzdu diyerek emri vereni bir nevi cahillikle suçlamış oluyorsunuz. Bu durum, yani kraldan çok kralcı kesilmek bir hastalıktır. Bu hastalıktan kurtulmak lazımdır. Bugün aspirinde olur, basit deyip geçersiniz, yarın önemli bir iş olur, onda da aynı şeyi yaparsınız. İkincisi kaliteli aspirin almanız da yanlıştır. Hangi firmanın ilacı ise onu almanız gerekirdi. Daha iyisini almak daha iyi değildir. Neticede siz bir iş yapmış olursunuz, ama yaptığınız iş olsa da, hizmet olmaz. Hizmeti seven yapar, işi ise para karşılığı herkes yapar. - Peki, Şifa eczanesi kapalı olsaydı, başka eczaneden alsaydım bir mahzuru olur muydu? - Evet, bu da yanlıştır. O zaman, telefonla veya bizzat giderek hemen emri verene durumu anlatıp, ne yapacağınızı tekrar sormanız lazım olurdu. Bu husus çok önemlidir, emir yerine getirilemediği zaman veya emri yerine getirirken kusur veya zarar ziyan oluyorsa, hemen emri verene dönüp, durum anlatılmalı, yeni talimatına göre hareket edilmelidir. - Yani aklımıza değil, verilen emre uymaya çalışmalı demek istiyorsunuz öyle mi? - Evet > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Berat gecesi ne zamandır, önemi nedir? CEVAP: Berat gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesidir. Yani 14 Şabanın bittiği günün gecesi ki, bu yıl Pazarı Pazartesiye bağlayan gece yani bu gecedir. Berat gecesinin günü, 19 Eylüldür. Oruç tutmak isteyen Pazartesi günü tutmalıdır. Bünyesi zayıf olanın, Şabanın 15'inden sonra oruç tutmayıp, farz olan Ramazan-ı şerif orucuna hazırlanması iyi olur. Sağlığı yerinde olan ise, Şaban ayının çoğunu, hatta tamamını oruçlu geçirebilir. Âişe validemiz buyuruyor ki: (Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.) [Buhari] Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini isterim.) [Nesai] Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizi] (Şabanda üç gün oruç tutana, Hak teâlâ, Cennette bir yer hazırlar.) [Ey oğul ilmihali] (Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez. Regaib gecesi, Berat gecesi, Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban bayramı gecesi.) [İ.Asakir] (Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: "Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim" Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace] (Cebrail aleyhisselam gelip, "Kalk namaz kıl ve dua et! Bu gece Şabanın 15. gecesidir" dedi. Bu geceyi ihya edenleri Allahü teâlâ affeder. Yalnız, müşrik, büyücü, falcı, cimri, kinci, müşahin, içkici, faizci ve zaniyi affetmez.) [Taberani] (Müşahin, bid'at ehli demektir.) (Salih akrabayı terk eden, ana babaya asi olan da bu gece affa kavuşamaz.) [Beyheki] İçki içmek, cimrilik, kin gütmek, ana babaya isyan gibi günahları işleyen kâfir olmaz. İmanı düzgün ise, günahlarının cezasını çektikten sonra Cennete girer. Sevapları günahlarından daha çok ise Cehenneme girmeden de Cennete gider. Bu geceyi ganimet bilmeli, tevbe istiğfar etmeli, kaza namazı kılmalı, Kur'an-ı kerim okumalı, Bilhassa ilim öğrenmelidir. En kıymetli ilim, doğru yazılan ilmihal bilgileridir. Peygamber efendimiz Berat gecesinde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyen) duasını çok okurdu. Hz. Âişe validemiz, (Ya Resulallah, Allahü teâlâ seni günah işlemekten muhafaza buyurduğu halde, neden Berat gecesinde çok ibadet ettin?) diye sordu. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Şükredici kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur.) [Gunye] Tefsirlerde Kur'an-ı kerimin, Levh-il-mahfuza bu gece indirildiği bildirilmektedir. Bir âyet meali: (Apaçık olan Kitab'a andolsun ki, biz onu [Kur'an'ı]mübarek bir gecede indirdik.) [Duhan 2] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Misyonerlerle düşüp kalkan gençler, (Köpek, yılan, kartal gibi bütün hayvanlar helaldir. Domuzdan başka hiçbir hayvan haram değildir. Domuzun da yağı, derisi ve gerisi helaldir. Hiçbir hadise inanılmaz) diyorlar. Peygamber efendimiz 23 yıl dini tebliğ etmedi mi? 23 yıl içinde neyin haram, neyin helal olduğunu bildirmedi mi? Köpeğin helal olduğunu bildiren hiçbir kitap var mıdır? Bunlar Peygamber efendimizin bildirdiklerine niye inanmıyorlar? CEVAP: Bir hayvan leş ise, eti pis, yağı ve kanı temiz olmaz. Kur'an'da açıkça yazmıyor diye domuzun pisliğine helal denir mi hiç? Bunların hadis-i şeriflere inanmamalarının birkaç sebebi olabilir: 1-Resulullahın yalan veya yanlış söyleyeceğini sanmış olabilirler. Peygamber efendimizin doğru, emin olduğu bir çok âyet ile bildiriliyor. Hâşâ Allah'ın helal ettiklerine haram demiş olsaydı, Allah müdahale etmez miydi? İşte bir âyet meali: (Eğer o [peygamber]bize atfen, bazı sözler uydursaydı, biz onu kıskıvrak yakalayıp can damarını koparır, helak ederdik, hiçbiriniz de buna engel olamazdınız.)[Hakka 44-47] Demek ki, Peygamber efendimizin Kur'an-ı kerime aykırı bir şey söylemediği, bu âyet-i kerime ile de sabittir. Şu halde, Resulullah efendimizin haram ettiği her şey Kur'ana uygundur.Ona uymak Kur'ana uymak olur. Birkaç âyet-i kerime meali: (İhtilaflı bir işin hükmünü öğrenmek için Kur'ana ve Sünnete bakın!)[Nisa 59] (İhtilaflı şeyleri insanlara açıklayasın diye bu Kitabı sana indirdik.)[Nahl 44, 64] (Resulüme uyun ki, doğru yolu bulun!) [Araf 158, Nur 54] (Resule itaat eden, Allah'a itaat etmiş olur.)[Nisa 80] (O nebi, güzel şeyleri helal, çirkin şeyleri haram kılar.)[Araf 157] 2-Eshab-ı kiramın yalan söylediğini sanıyorlardır. Eshab-ı kiram Tevrat'ta, İncil'de ve Kur'an-ı kerimde övülmüş, her birinin Cennetlik olduğu açıkça bildirilmiştir. Bir âyet meali şöyledir: (Mekke'nin fethinden önce Allah için mal verip savaşanlar, daha sonra mal verip savaşanlarla eşit değildir. Onların derecesi, sonradan Allah yolunda harcayıp savaşanlardan daha yüksektir. Fakat Allah hepsine de en güzel olanı [Cenneti] vaad etti.) [Hadid 10] Âyet-i kerimede, sapıklara fırsat vermemek için, ve küllen vaadallahü husna buyuruluyor. Yani Allah her birine Cenneti söz vermiştir buyuruluyor. Fazilet bakımından, Mekke'nin fethinden önce Müslüman olanlar, daha sonra Müslüman olanlardan elbette üstündür. Ama hepsi de Cennetliktir. Hepsinin Cennetlik olduğuna dair başka bir âyet-i kerime meali: (Muhacirlerin ve Ensarın [Muhacir eshaba yardım edenlerin] önce gelenlerinden ve bunların yolunda gidenlerden Allah razıdır ve bunlar da, Allah'tan razıdır. Allah bunlar için, altından ırmaklar akan Cennetler hazırladı. Bunlar Cennetlerde sonsuz olarak kalacaklardır.)[Tevbe 100] 3-Resulullah da, Eshab da doğru söyledi. Ama hadis âlimleri yalan söylemiş sanabilirler. Âlimlere itimat etmemizi Allah bildiriyor. (Bilmiyorsanız âlimlere sorun)buyuruyor. (Nahl 43) Peygamber efendimiz de buyuruyor ki: (Âlimlere tâbi olun.) [Deylemi], (Alimler, Peygamberlerin vârisleridir.) [Tirmizi], (Âlimler rehberdir.)[İ.Neccar] Bu iddia sahipleri başka dinden olabilirler. Müslümanmış gibi gözüküp müslümanların itikadlarını bozmak istiyorlardır. Geriye, başka ihtimal kalmadı zaten. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gayri Müslimlerden alınan ilimlerden istifade etmenin mahzuru olur mu? CEVAP: Dini bilgiler, ehli sünnet âlimlerinden alınır yani onların kitaplarından öğrenilir. Fen ilmi ise her yerden alınır. Bu konudaki üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Hikmet, [fen ve sanat] müminin kaybettiği malıdır. Nerede bulursa alması gerekir.) [İbni Asakir, Askeri] (Hikmeti al, hangi kaptan çıktığı sana zarar vermez.)[Künuz-ül hakaik] (İlim Çin'de de olsa alın.)[Beyheki] Bu hadis-i şerifler, dünyanın en uzak yerinde, hatta kâfirlerde bile olsa ilmi almayı emretmekte, doğu veya batıdan gelme diyerek fenni reddetmemek gerektiğini bildirmektedir. (Mevduat-ül-ulum) Hikmet, fen ilmi anlamına geldiği gibi, başka anlamlara da gelir. Mesela fıkıh ilmi anlamına da gelir. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Allah, hikmeti [fıkıh ilmini]kime dilerse ona verir. Her kime hikmet verilmişse, muhakkak ona çok hayır verilmiştir.) [Bekara 269] Hikmet, eşyanın mahiyetini, vasfını ve özelliğini bilmek anlamına da gelir. Bir âyet meali şöyledir: (Allah'a şükret diye Lokmana hikmet verdik. Şükreden kendisi için şükreder.) [Lokman 12] Çocuğa gelen hediye Sual: Çocuğa gelen hediyeyi ana baba alabilir veya yiyebilir mi? CEVAP: Çocuğa gelen hediyeyi, çocuğa zaruri lazım değilse, yalnız fakir olan anası babası yiyebilir. [Başka fakirlere de veremez.] Ana baba fakir değil, zengin ise, o hediye kendilerinde bulunmayan bir şey ise, yiyebilirler ve kıymetini çocuğa öderler. Anaya babaya hediye etmek niyeti ile getirilen şeyi, kıymetsiz olduğunu bildirmek için, çocuğa hediye diyerek verilirse, anaya babaya getirilmiş olur. Bunu, zengin olsalar da yiyebilirler ve dilediklerine verebilirler. Sual: Ana baba kendi parasıyla, çocuğun kullanması için aldığı şeyleri başkasına hediye edebilir mi? CEVAP: Evet hediye edebilir. Tabutla gömmek Sual: Kadın veya erkek cenazeyi tabut ile gömmek caiz midir? CEVAP: Toprak çürük, nemli ise, tabut ile gömmek câiz olur. Toprak kuru ve sağlam ise, erkeği tabut ile gömmek mekruh olur. Tabut ile gömünce tabut içine biraz toprak konur. Kadınları, her zaman tabut ile gömmek efdaldir. Bâtılın galibiyeti Sual: Dünyada bâtıl ve bid'at ehli olanlar daha çoktur, sesleri de daha yüksek çıkıyor. Bunun sebebi nedir? CEVAP: Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir ümmet peygamberinden sonra ihtilafa düşer, gruplara ayrılırlarsa, bâtıl ehli olanlar hak ehline galip gelir.) [Taberani] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Malımız nisaba ulaştıktan sonra, bir yıl dolunca hemen zekatını vermek farz mıdır? Bugün yarın zekat vereceğim derken ölürse, miras bıraktığı maldan vermek lazım mıdır? CEVAP: Zekat, farz olur olmaz hemen vermek gerekmez. Vermeden ölürse, bıraktığı maldan verilmez. Bazı âlimlere göre de zekatı geciktirmek mekruhtur, hemen ilk fırsatta vermek gerekir. Zekat affolur mu? Sual: Bir yıl doldu, zekat verecektik, sonra, elimdeki parayı harcadım, zekat verecek param kalmadı. Zekat vermem affolur mu? CEVAP: Zekat farz olduktan sonra, nisab helâk olmayıp, kendi harcar veya telef ederse, zekat af olmaz. Malı ödünç veya âriyet verip geri alamazsa, o zaman zekat vermek gerekmez. Zekatta hile Sual: Zekat farz olmadan veya farz olduktan sonra eldeki para tamamen harcansa veya eldeki para birisine hediye edilse zekat vermek gerekir mi? CEVAP: Zekat vermemek için, farz olduktan sonra malı helâk etmek, mekruhtur. Farz olmadan önce, farz olmaması için çare aramak da, İmam-ı Muhammede göre mekruhtur. Günü gelmeden zekat vermek Sual: Daha vakti gelmeden, birkaç yılın zekatını günü gelmeden vermek caiz midir? CEVAP: Evet caizdir. Haccı geciktirmek Sual: Hac farz olduğu halde tehir etsek, sonra da fakirleşsek, yine hacca gitmemiz gerekir mi? CEVAP: Nisâba mâlik olup hac farz olduktan sonra para elinden çıkarsa, hac af olmaz. Her mümine şefaat Sual: Büyük günahlar işlediği halde imanla ölen herkes şefaate kavuşacak mıdır? CEVAP: Evet. Hz. Ebu Hüreyre anlatır: Resulullah efendimizden, kıyamette şefaatinize kavuşacak en mutlu kişinin kim olduğunu sordum. (Senin hadislerime olan sevginin çokluğunu bildiğim için, böyle bir soruyu senden önce hiç kimsenin sormayacağını tahmin etmiştim. O mesut kişi, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah diyerek imanla ölen kişidir) buyurdu. (Buhari) İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Büyük günah işleyenlere şefaat edeceğim.) [Nesai, Tirmizi, Ebu Davud] (İmanla ölen herkese şefaat edeceğim.) [Buhari, Müslim] Övgüye itibar etmemeli Sual: Onu bunu övmek, yani yağcılık yapmak günah mıdır? CEVAP: İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Meddahların yüzüne toprak saçın.) [Buhari] (Meddah onu bunu öven demektir. Toprak saçmak da, onu aşağı bilmek, sözlerine değer vermemektir.) (Meddahların ağzına toprak atın.) [İbni Hibban] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekatın önemi nedir? CEVAP: Bir günlük yiyeceği olanın, zekat veya sadaka istemesi haramdır. Fakat istemeden verilen sadakayı, zekatı alması caizdir. Muhtaç olmayan fakirin, verilen zekat veya sadakayı almaması iyi olur. Birisi zekat toplamak için vazife isteyince, Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem, (Seni, insanların yıkayıp attıkları kirleri toplamaya memur etmek istemem) buyurdu. (İ.Huzeyme) Zekat olarak verilen bir deveyi isteyen bir zata, (Şişman birinin, sıcakta terleyip vücudunu yıkadığı kirli su içilir mi? Zekat böyle kir gibidir) buyurdu. (İ.Malik) Zekatı muhtaçlara vermeli! Kur'an-ı kerimde, çok yerde namaz ile zekat beraber bildiriliyor. (Namazı kılın, zekatı verin)buyuruluyor. (2/43) Zekat önemlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allah'a ve Resulüne inanan zekat versin!) [Taberani] (En faziletli ibadet namaz, sonra zekattır.)[Taberani] (Hastayı sadaka ile, malı zekat ile koruyun!)[Deylemi] (Malın temizlenmesi için zekat farz kılındı.)[Hakim] (Zekat vermeyen, kıtlıklara maruz kalır.) [Taberani] (Zekat vermeyene Allah lanet eder.) [Nesai] (Zekat vermeyen, temiz malını kirletir.)[Taberani] (Zekat vermeyen, kıyamette ateştedir.)[Taberani] (Zekat vermeyen toplum, rahmetten mahrum kalır.)[Taberani] (Zekatı verilmeyen mal, kara veya denizde telef olur.)[Taberani] (Zekatını veren o malın şerrinden korunur.)[Beyheki] (Zekat vermeyenin namazı kabul olmaz.)[Taberani] [Zekat vermemek haram olduğu için, böyle günahkârın kıldığı namaz sahih olup, borcu ödenirse de; namazdan hasıl olacak sevaba kavuşamaz. Her günah böyledir.] (Zenginlerin zekatı, fakirlere kâfi gelmeseydi, Allahü teâlâ fakirlerin rızkını başka yollardan verirdi. Aç kalan fakir varsa, zenginlerin zulmü yüzündendir.)[El-Askeri] [Eli ayağı tutup da çalışabilenlerin zekat istemesi haramdır. İstemediği halde, kendisine zekat verilirse, alması günah olmaz. Zekat, çalışamayacak kadar hasta, sakat olanlara ve çalışıp da güç geçinenlere verilir. Allahü teâlâ böyle fakirleri de milletin içinde kırkta bir yaratmıştır.] (Zekat, karıştığı malı ifsat eder) [İmam-ı Ahmed hazretleri, bu hadis-i şerifi, (İhtiyacı olmadığı halde, zekat olarak alınan mal, diğer malları helak eder) diye açıklamıştır. (Tergib) Resulullah, (Zekatı verilmeyen mallar, ejderha olup sahibinin boynuna sarılır) buyurduktan sonra şu mealdeki âyet-i kerimeyi okudu: (Hak teâlânın ihsan ettiği malın zekatını vermeyenler; iyi ettiklerini, zengin kalacaklarını zannediyorlar. Halbuki kendilerine kötülük etmiş oluyorlar, o mallar Cehennemde azap aleti olacak, yılan şeklinde boyunlarına sarılıp, baştan ayağa kadar onları sokacaktır.)[3/180] Bu acı azaplardan kurtulmak için malların zekatını, tarla mahsullerinin, sebze ve meyvenin uşrunu vermek şarttır. Zekat kırkta bir, uşur onda bir verilir. Kur'anda, (Malı, parayı biriktirip zekatını vermeyene çok acı azabı müjdele! Zekatı verilmeyen mal, para, Cehennem ateşinde kızdırılıp, sahibinin alnına, böğrüne, sırtına mühür gibi basılacaktır)buyuruldu. (Tevbe 34,35) Fakire verilen altın, onu zengin edecek kadar fazla olmamalıdır. Borçsuz fakire nisap miktarı veya daha çok zekat vermek mekruh olarak caizdir. 10 g altın kadar borcu var ise, 100 g altını alması mekruh olmaz. Altın ile gümüş, ne niyetle saklanırsa saklansın ticaret eşyası kabul edilir. Nisap miktarı ise zekatı verilir. "Ev, araba almak için biriktirilen paranın bana göre zekatı olmaz" diyen mezhepsizlere itibar edilmemelidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekat nisabı ve zekatla ilgili konular hakkında bilgi verir misiniz? CEVAP: Zekat nisabı, 20 miskal, yani 96 galtın veya bu değerde para veya ticaret eşyasıdır. Zekat nisabına malik olan kimseye zengin denir. Zekata tabi malların veya paranın, sene içindeki azalıp çoğalmasına itibar edilmez. Nisaba malik olduktan bir yıl sonra elde kalan mal, nisabı buluyorsa, kırkta biri zekat olarak fakirlere verilir. Nisabdan aşağı ise verilmez. Zekat; kârdan değil, ticaret malının veya paranın tamamından verilir. Alacaklar nisap hesabına dahil edilir. Alacaklar tahsil edildikten sonra zekatları verilir. Daha almadan verilebilir. Borçlar, mevcut para veya maldan çıkarılır. Geri kalanın zekatı verilir. Ticaret için olmayan evler, arsalar, vasıtalar, demirbaş eşyalar zekat nisabına dahil edilmez. Ticaret için alınıp ticaret için saklanan malların, altın, gümüş, her çeşit paranın zekatı verilir. Evin, arabanın, zekatı olmaz. Araba, ev ve arsa alıp satan, bunların zekatını verir. Çünkü bunlar ticaret malı olmuştur. Bir zenginin bir fakirden alacağı olsa, fakire borç senedini verip, "Sana alacağım kadar zekat vermeye niyet ettim. Sen de borcuna karşılık kabul et, böylece ödeşmiş olalım" dese, fakir de kabul etse, zengin zekatını vermiş olmaz. Çünkü zekat, borç senedi vermekle, razı olmakla verilmiş olmaz. Ancak mal teslim etmekle olur. Bu zenginin zekatını fakire vermesi, fakirin de, aldıktan sonra, tekrar zengine geri vererek borcunu ödemesi gerekir. Ev kirasını ödeyemeyen fakir kiracıya, mal sahibi kirayı almadan ona bağışlasa, bu para zekat yerine geçmez sadaka olur. (R.Muhtar) Zekat verirken bilezik, yüzük gibi altınların işçilik ve sanat değerine değil, ağırlığına itibar edilir. Mesela Reşat altını ile Aziz lira 7.2 g olarak kabul edilir. Yani 12 ayardan fazla olan bütün altınlar, tartılır. Kırkta biri zekat olarak verilir. Bilezik, küpe, yüzük gibi çeşitli ayarlarda altını olan, bunların içinden en yüksek olanının ayarından vermesi evla, ortalamasından vermesi caiz, en düşüğünden vermesi ise, mekruhtur. Zekata tabi mallar, altın liraların en düşüğünün alış fiyatına göre hesap edilir. Kadınların altın ve gümüşten başka diğer süs [ziynet] eşyaları zekata tabi değildir. Pırlanta, elmas gibi ziynet eşyalarının zekatı verilmez. Şafii'de, kadınların taktıkları altınların zekatı verilmez. Nisabın üstünde bileziği olan kadın, zekatını kendi verir. Veya (Zekatımı sen bir fakire ver) diye kocasını veya başka birini vekil ederse, vekil kendi parası ile zekatı verebilir. Borçlu ve fakire, hanımı zekat verebilir. Namaz kılmayan, oruç tutmayan bir müslümanın da zekat vermesi gerekir. Borçsuz fakire nisap miktarı veya daha çok zekat vermek mekruhtur. Zekat verirken, zekat demek gerekmez. Hediye denilse de caizdir. Zekat, ticareti yapılan maldan veya aynı değerde altın olarak verilir. Zekat, farz olduktan sonra verilir. Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, kameri aya göre bir yere yazar. Mesela, 3 Recepte zengin olmuşsa, bir yıl sonra Recebin üçü gelince yine nisap kadar parası ve ticaret malı varsa zekatını verir. Ramazan ayını beklemez. Günü gelmeden zekat vermekte de mahzur yoktur, çok iyi olur. Hatta gelecek birkaç yılın zekatını önceden vermek de caizdir. Bir kimse, zekatını yanlış hesap edip, bir altın zekat vermesi gerekirken iki altın hesap etse, fakire verdikten sonra tekrar hesap etse, bir altın vereceğini anlasa, ikinci yıl vereceği zekata bu bir altını mahsup eder. Ana babaya, dedeye, büyük anneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire zekat verilmez. Fakir olmak şartı ile geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa zekat verilir. Hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya zekat vermek daha çok sevap olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, Kur'an-ı kerimdeki Fi-sebilillahkelimesini, Allah yolunda olan her kurum ve kuruluş dahil diyerek, dernekten partiye kadar her kuruluşa zekat verileceğini söylüyorlar. Bu doğru mudur? CEVAP:Kur'an-ı kerimde zekat verileceği bildirilen 8 sınıftan birisi de Fi-sebilillahyani (Allah yolundakiler)dir. Bu sınıfa girenler: 1- Fi-sebilillahtan murad, fakir askerlerdir. (Nur-ül izah) 2- Fi-sebilillahtan murad, cihad ve hac yolundaki muhtaçlardır. (R. Muhtar) 3- İmam-ı Ebu Yusuf'a göre, savaşa gidemeyen fakirler, imam-ı Muhammed'e göre de hac yolundaki fakirlerdir. (Dürer) 4-Gaza veya hac için çıkıp da nafakası tükenenlerdir. (Tahtavi) 5- Üç mezhebe göre, gazi ve askerlerdir. Hanbeli'ye göre hac yolundakiler de dahildir. (Mizan) 6-Gaziler olduğunda dört mezhepte ittifak vardır. (M.Erbea) 7- Zahid-ül Kevseri hazretleri, Makalatkitabında, (Hayır kurumlarına zekat verilmesi caiz değildir. Müctehid imamların hiçbirisi, hayır kurumlara zekat verileceğini bildirmemiş ve bu konuda icmahasıl olmuştur. Sonra gelen âlimlerin sözleri icmayı bozamaz) buyuruyor. [Demek ki, bugün bir âlim çıksa, kurumlara zekat verilmesine fetva verse, icmayı bozamayacağı için fetvası geçersiz olur. Zaten hakiki âlim de icmayı bozucu fetva vermez.] İbni Abidinhazretleri, Bedayi'de, fi-sebilillah kelimesinin bütün kurbetler (Allah için olan bütün işler) olarak açıklandığını bildirmekte ve Nehr kitabından alarak, (Âlimler, zekat toplayanlardan başka, bütün sınıflara fakirlik şartı ile zekat verileceğinde ittifak etmişlerdir) buyurmakta, ayrıca, (Mescid, köprü, yol yaptırmak, hac ve cihad etmek gibi temlik sayılmayan yerlere zekat verilmez) hükmünü Zeylai'den naklen bildirmektedir. [Temlik, zekatı fakirin eline vermektir.] Bedayi'de, fi-sebilillah kelimesi ile Allah yolunda çalışanlar bildirilmiştir. Mesela zengin de olsa, ilim talebesine zekat verilir. Dürr-ül-muhtar'da diyor ki: Din bilgilerini öğrenmekte ve öğretmekte olanlar da, zengin olsalar bile, çalışıp kazanmaya vakitleri olmadığı için zekat alabilirler. İbni Abidin hazretleri bunu açıklarken buyuruyor ki: Hadis-i şerifte, (İlim öğrenmekte olanın 40 yıllık nafakası olsa da, buna zekat vermek caizdir)buyuruldu. Durum böyle iken, çeşitli kurumlar, zekat fonu diye bankaya bir hesap numarası açıyorlar, yahut makbuzla para topluyorlar. Yukarıdaki vesikalardan anlaşılacağı gibi, bu yolla verilen paralar zekat yerine geçmez. Dinden haberi olmayan bazı kimseler de, kitaptan değil de, kendi aklını ölçü alarak, (zekattan gaye, fakirin istifadesidir. Her ne şekilde olursa olsun fakire yardım edilirse, zekat yerine geçer) diyorlar. Bu çok yanlıştır. Zekat fonundan fakire yardım etmekle, fona yatan para zekat yerine geçmez. Mesela, "Oruç tutmaktan maksat aç kalmaktır. Ha Ramazan ayında aç kalınmış, ha Recebde aç kalınmış fark etmez" denilemez. "Kurbandan maksat, bir hayvan boğazlamaktır" denilerek bu hayvanı istenildiği zaman kesmek, kurban olmaz. Kurban vasfı olan bir hayvanı, kurban bayramında kesmek gerekir. Zekatı da dinimizin emrettiği şekilde vermek gerekir. Ülkemizde, dine hizmet eden, ilim talebesi yetiştiren yurtlar, Kur'an kursları, vakıflar ve başka hayır kurumları vardır. Buraları desteklemek gerekir. Bunun için bu kurumların bir yetkilisi, bir fakirden vekalet alır. Fakir, kurumdaki yetkili şahsa vekalet verirken, (Benim adıma zekat almaya ve aldığın zekatı dilediğin yere vermeye seni vekil ettim) der. Yahut sadece (Seni umumi vekil ettim) demesi de kâfidir. Vekil de, aldığı zekatı, talebelerin ihtiyaçlarına, kurumun başka ihtiyaçlarına sarf edebilir. Böylece hem dine uygun zekat verilmiş, hem de istenilen hayır kurumuna yardım edilmiş olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimseler, para paradır, kağıt para ile niye zekat verilmez ki diyorlar. Dinimizin bu husustaki hükmü nedir? CEVAP: Günümüzde herkes, dinden bahseder, aklına göre fetvalar verir. Niye böyle olmasın ki, bence bal gibi olur diyorlar. Allah ne emrediyor, Peygamberimiz ne buyuruyor, din kitaplarımız ne yazıyor demiyorlar. Akla göre ölçü olsa, akıl sayısı kadar din olur. Onun için dinde nakil esastır. Şimdi bu konudaki muteber din kitaplarındaki ifadelere bakalım: Zekat olarak verilecek mallar yerine, bunların kıymetlerini de vermek caizdir. Kıymet denilince, altın ve gümüş anlaşılır, başka mal, çek, senet veya paralar anlaşılmaz. Çünkü eşyanın kıymeti altın ve gümüş ile anlaşılır. (Keşfi rümuz-i gurer) Fülus [bakır] paraların kıymetleri nisabı bulunca zekat olarak, bu fülusun değerlerinin kırkta birini gümüş olarak vermek gerekir. (Miftah-üs-seade) Bakır paranın zekatı, aynı cins bakır paradan verilmez, gümüş olarak verilmesi gerekir. İmam-ı Ebu Yusuf hazretleri buyurdu ki: "Toprak sahiplerinden uşur ve zekat olarak, altın ve gümüş yerine, başka geçer akçe [kağıt para] almak haram olur. Her ne kadar bunlar, herkesin kabul ettiği damgalı para ise de, altın değil, bakır paradır." (Redd-ül-Muhtar) Altın ve gümüş olmayan, tedavüldeki para ile zekat verilmez. Zekat, ya altın veya gümüş, yahut ticareti yapılan maldan verilir. İmam-ı Nesefi hazretleri buyuruyor ki: "Bir zengin, yemek satın alıp fakire yedirse, zekat vermiş olmaz." (Zahire) Zekat olarak altın ve gümüş yerine, bunların kıymeti kadar uruz [Ticaret malı] vermek sahihtir. Elbise tüccarı, ya ticaretini yaptığı elbiseden veya değeri kadar altın, gümüş verir. (Tahtavi) Zekat olarak, erkek deve verilmez. Erkek develerin zekatı bile dişi deve olarak verilir. Dişi devesi yoksa değeri kadar altın veya gümüş verilir. Başka mal verilmez. (Hindiyye) Niye dişi deve verilmesi gerektiğini bilemeyiz. Deveye binilir, eti yenir, yük taşır. Dişi devenin erkek deveden farkı var, süt verir, yavru doğurur. Fakat dişi deve, erkek deve olmadan yavru doğuramaz. Buna rağmen dinimiz erkek deveyi zekat olarak vermeyi caiz görmemektedir. Bir bakkal, dükkanında sattığı mallardan zekat verebilir, konfeksiyon malından zekat veremez. Bir konfeksiyoncu da, ceket pantolon gibi sattığı mallardan zekat verebilir, pirinç, yağ gibi bakkalın sattığı mallardan zekat veremez. Bir eczacı ancak, sattığı ilaçları zekat olarak verebilir. Yahut altın olarak verir. Konfeksiyon veya bakkal malzemeleri veremez. Halıcı veya mobilyacı ancak ticaretini yaptığı, sattığı malları zekat olarak verebilir. Halıcı mobilya, mobilyacı halı veremez. Bazıları (Fakire ne versen alır, yeter ki ver, fakir razı olur) diyorlar. Evet fakir razı olur. Fakat fakirin rızası önemli değildir, önemli olan Allah'ın rızasıdır. Kumarda da, faizde de, zinada da tarafların rızası vardır. Ama Allah'ın rızası yoktur. Önemli olan Allah'ın emridir. Niye?, Niçin? demeden kitaplarda ne yazıyorsa ona uymak gerekir. Aklını kullanarak, niye altın veya ticareti yapılan maldan zekat veriliyor da, başka maldan ve kağıt paradan zekat verilmiyor demeye kimsenin hakkı yoktur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihal'de, (Bir kimse, hareketlerde, işlerde, Allahü teâlâdan başkasının tesir ettiğini düşünse, bu kimsenin tevhîdi, noksan olur. Eğer, hiçbir sebep lazım değildir dese, İslamiyet'ten ayrılmış olur. Eğer sebepleri araya koymak lazım değildir derse, akla uymamış olur. Lazımdır derse, sebepleri hazırlayana tevekkül etmiş olur ki, bu da tevhidde noksanlık olur) deniyor. Burasını anlayamadım. Sebeplere güvensek de güvenmesek de suç oluyor. Nasıl tevekkül etmemiz gerekiyor? CEVAP: Evet tevekkül bahsi zordur. Yukarıdaki yazıyı üç madde halinde açıklayalım: 1-İyi kötü, hayır şer her şeyi Allahü teâlânın yarattığına inanacağız. Bazı şeylere bazı şeyler tesir ediyor denirse itikadımız düzgün olmaz. Her şeyin yaratıcısı Allah'tır. Bir âyet meali: (Sizi de, işlerinizi de yaratan Allah'tır.)[Saffat 96] 2-İşlerin yapılması için hiçbir sebep lazım değil denirse, Allah'ın koyduğu sebepler inkâr edilmiş olur. Mesela, ben evlenmesem de benim çocuklarım olur demek çok yanlıştır. Çocuk olması için ana baba gibi sebeplere ihtiyaç vardır. 3-Sebepler lazımdır, sebepsiz olmaz derse, sebeplere güvenmiş olur, yine tevhidi noksan olur. Yani nasıl ana baba olmadan çocuk olur demek yanlış ise, çocuğun olması için mutlaka ana babayı şart etmek ve çocukları Allah'ın yaratmasında rolü olmadığını söylemek de çok yanlıştır. Ana baba olsa da çocuk olmayabilir. Ana baba olmadan da Allah çocuk yaratabilir. Hazret-i Adem ile Hz. Havva'yı anasız babasız, Hz. İsa'yı babasız yaratmıştır. Sebeplere güvenmeyeceğiz, sebepleri yaratanın da Allah olduğunu bileceğiz. Sebepler âlemindeyiz, Allahü teâlânın âdeti sebeplerle yaratmaktır. Sebepsiz yaratılması mucize veya keramet olur. Sihri yaratan da Allah'tır. Her şeyi yaratan Odur. Bu üç maddeyi özetleyelim: Bir iş yapmak istersek sebeplerine yapışacağız, ama, sebepler mutlaka bu işi yapar demeyeceğiz. Mesela çocuk sahibi olmak için evleneceğiz, ama evlendik garanti çocuğumuz olur da demeyeceğiz. Hastaysak doktora gideceğiz, ilaç alacağız, ameliyat olacağız, ama bu sebepler bizi iyi etti demeyeceğiz. Çünkü ameliyat masasından kalkamayız da. Sebeplere güvenmeyeceğiz. Sebepleri yaratanın da, sebeplere tesir kuvvetini verenin de Allah olduğunu bileceğiz. İlim öğrenmek ve öğretmek Sual: Ehl-i sünnete uygun bir din kitabını başkasına hediye edince bize de sevap olur mu? CEVAP: Evet çok sevap olur. Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Bir kimse amel etmese de, ilimden bir mesele öğrenirse, bin rekat [nafile]namazdan efdal olur. Eğer öğrendiği ilim ile amel eder veya bunu başkasına öğretirse hem bunun sevabını alır, hem de kıyamete kadar onunla amel edenlerin sevabını alır.) [Hatib] (Din kardeşine, öğretilecek ilimden daha faziletli olan sadaka yoktur.) [İbni Neccar] (En üstün sadaka, ilim öğrenmek, sonra da onu başkasına öğretmektir.) [İbni Mace] Muteber bir kitap vermek de o ilmi başkasına öğretmek olur. İyiliğe vesile olan o iyiliği yapmış gibi sevap kazanır. Bunun aksi de, yani bozuk bir kitabı başkasına verip onun itikadını da bozmak çok veballidir. Bu sefer günaha ortak olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan ayının fazileti nedir? CEVAP: Peygamber efendimiz, Ramazan-ı şerifin fazileti hakkında buyuruyor ki: (Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır. O ayda bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin [Kadir gecesinin]hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır.) [Nesai] (Ramazan ayı gelince, "Hayır ehli, hayra koş, şer ehli, kötülüklerden el çek" denir.) [Nesai] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder.) [Taberani] (Ramazan gelince, Allahü teâlâ meleklere, müminlere istiğfar etmelerini emreder.) [Deylemi] (Farz namaz, sonraki namaza kadar; Cuma, sonraki Cumaya kadar; Ramazan ayı, sonraki Ramazana kadar olan günahlara kefaret olur.) [Taberani] (Peş peşe üç gün oruç tutabilenin, Ramazan orucunu tutması gerekir.) [Ebu Nuaym] (Bu aya Ramazan denmesinin sebebi, günahları yakıp erittiği içindir.) [İ.Mansur] (Ramazanın başı rahmet, ortası mağfiret, sonu ise, Cehennemden kurtuluştur.) [İ.Ebiddünya] (İslam, kelime-i şahadet getirmek, namaz kılmak, zekat vermek, Ramazan orucunu tutmak ve haccetmektir.) [Müslim] (Allahü teâlânın, gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hayaline bile gelmeyen nimet dolu sofrası, ancak oruçlular içindir.) [Taberani] Resulullah Efendimizin Rüyası Rüyamda acayip şeyler gördüm. Ümmetimden birini azap melekleri yakalamıştı. Aldığı abdestler gelip, onu içindeki zor durumdan kurtardı. Birini gördüm, kabri onu sıkıyordu. Kıldığı namazlar gelip, onu kabir azabından kurtardı. Birine şeytanlar musallat olmuştu. Ettiği zikirler gelip, şeytandan onu kurtardı. Birinin de susuzluktan dili çıkmıştı. Tuttuğu Ramazan orucu gelip, susuzluğunu giderdi. Birini zulmet sarmıştı. Yaptığı hac gelip karanlıktan çıkardı. Birine ölüm meleği gelmişti. Ana babasına yaptığı iyilikler gelip, ölümüne engel oldu, geciktirdi. Birini Müslümanlarla konuşturmuyorlardı. Sıla-i rahim gelip, ona şefaat etti, onlarla konuştu. Peygamberinin yanına gitmek isteyene engel oluyorlardı. Aldığı gusül, onu alıp yanıma getirdi. Ateşten korunmak isteyen birisine, sadakası gelip ateşe perde oldu. Birini zebaniler alıp Cehenneme götürürken, yaptığı emr-i maruf ve nehy-i münker gelip kurtardı. Biri Cehennem ateşine atılmıştı. (Allah korkusu ile döktüğü) gözyaşları gelip oradan kurtardı. Birine amel defteri solundan verilirken, Allah korkusu gelip, defterini sağa aldı. Sevapları hafif gelen birine, kendinden önce ölen çocukları gelip, sevabını ağırlaştırdı. Cehennemin kenarında korkudan titreyen birine, Allah'a olan hüsnü zannı gelince, titremesi durdu. Sırattan zorla geçen biri, Cennete geldi. Fakat kapılar kapalıydı. Kelime-i şahadeti gelip, onu Cennete koydu. (Hakim) ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
.Ramazan ayı çok şereflidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan ayı yaklaşmaktadır. Bu ayın önemi nedir? CEVAP: Bu konuda imam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Mübarek Ramazan ayı, çok şereflidir. Bu ayda yapılan, nafile namaz, zikir, sadaka ve bütün nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu ayda bir oruçluya iftar verenin günahları affolur. Cehennemden azat olur. O oruçlunun sevabı kadar, ayrıca buna da sevap verilir. O oruçlunun sevabı hiç azalmaz. Bu ayda, emri altında bulunanların, işlerini hafifleten, onların ibadet etmelerine kolaylık gösteren âmirler de affolur, Cehennemden azat olur. Ramazan-ı şerif ayında, Resulullah, esirleri azat eder, her istenilen şeyi verirdi. Bu ayda ibadet ve iyi iş yapabilenlere, bütün sene bu işleri yapmak nasip olur. Bu aya saygısızlık edenin, günah işleyenin bütün senesi, günah işlemekle geçer. Bu ayı fırsat bilmeli, elden geldiği kadar ibadet etmelidir. Allahü teâlânın razı olduğu işleri yapmalıdır. Bu ayı, ahireti kazanmak için fırsat bilmelidir. Kur'an-ı kerim Ramazanda indi. Kadir gecesi bu aydadır. Ramazan-ı şerifte iftarı erken yapmak, sahuru geç yapmak sünnettir. Resulullah bu iki sünneti yapmaya çok önem verirdi. İftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, belki insanın aczini, yiyip içmeye ve dolayısıyla her şeye muhtaç olduğunu göstermektedir. İbadet etmek de zaten bu demektir. Hurma ile iftar etmek sünnettir. İftar edince, (Zehebez-zama' vebtellet-il uruk ve sebet-el-ecr inşaallahü teâlâ) duasını okumak, teravih kılmak ve hatim okumak önemli sünnettir. Bu ayda, her gece, Cehenneme girmesi gereken, binlerce Müslüman affolur, azat olur. Bu ayda, Cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapanır. Şeytanlar, zincirlere bağlanır. Rahmet kapıları açılır. Allahü teâlâ, bu mübarek ayda Onun şanına yakışacak, kulluk yapmayı ve Rabbimizin razı olduğu, beğendiği yolda bulunmayı, hepimize nasip eylesin! Açıktan oruç yiyen, bu aya hürmet etmemiş olur. Namaz kılmayanın da, oruç tutması ve haramlardan kaçınması gerekir. Bunların orucu kabul olur ve imanları olduğu anlaşılır. Ramazanda oruç tutmak hakkındaki hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ramazan orucu farz, teravih namazı ise sünnettir. Bu ayda oruç tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin günahları affolur.) [Nesai] (Ramazan orucunu farz bilip, sevap bekleyerek oruç tutanın günahları affolur.) [Buhari] (Ramazan orucunu tutup ölen mümin, Cennete girer.) [Deylemi] (Ramazan bereket ayıdır. Allah bu ayda, günahları bağışlar, duaları kabul eder. Bu ayın hakkını gözetin! Ancak Cehenneme gidecek olan, bu ayda rahmetten mahrum kalır.) [Taberani] "Ben oruçluyum" deyin! (Ramazan ayında ailenizin nafakasını geniş tutun! Bu ayda yapılan harcama, Allah yolunda yapılan harcama gibi sevaptır.) [İbni Ebiddünya] (Oruçlunun susması tesbih, uykusu ibadet, duası makbul, ameli de çok sevaptır.) [Deylemi] (Oruçlu iken çirkin konuşmayın! Birisi size sataşırsa, "Ben oruçluyum" deyin!) [Buhari] Ramazan-ı şerifte, oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz, Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizi) Ama dinî bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları aç ve susuz durmanın ne faydası olur ki diyorlar. Oruç tutmaktan maksat nedir? CEVAP: Oruç, yalnız aç ve susuz kalmak değildir. Bir hayvanı veya inanmayan bir kimseyi bir odaya hapsedip aç, susuz bırakmakla oruç tutturulmuş olmaz. Orucun, sabır, şükür, nefis terbiyesi gibi diğer ibadetlerle irtibatı vardır. Onun için hadis-i şerifte, (Her şeyin bir kapısı vardır. İbadetlerin kapısı ise oruçtur) buyuruldu. (İ.Mübarek) Sinir sistemimizin vücuttaki yeri çok mühimdir. Dil sinirleri felç olan konuşamaz. Bacaktaki sinirler felç olursa, insan yürüyemez. Sinirimizin bozulması nispetinde hayatımız, az veya çok tehlike içindedir. Siniri bozuk kimse, huzursuz olur, sabredemez. Cemiyetteki kavgaların, cinayetlerin çoğu sinirli olmaktan, sabredememekten ileri gelmektedir. (Oruç sabrın, sabır da imanın yarısıdır) hadis-i şerifi oruç tutanın sabırlı olduğunu bildirmektedir. (Ebu Nuaym) Böylece orucun imandan olduğu da görülmektedir. İmanlı olan da, imanının kuvvetine göre suç ve günah işlemez. Sinirine hakim olur. Her şeyin bir zekatı vardır. Vücudun zekatı ise açlıktır. Oruç tutarak aç kalanın arzuları kırıldığı için sabretmesi kolay olur. Oruç tutan aç durur. Aç durmak iyidir: Aç duranın basireti açılır. Anlayış kabiliyeti artar. Hadis-i şerifte, (Aç duranın idraki artar, zekası açılır) ve(Tefekkür, ibadetin yarısı, az yemek ise tamamıdır) buyurulmuştur. (İ.Gazali) Çok yiyen çok uyur, çok uyuyanın da ömrü boşa geçmiş olur. Çok yiyen sarhoş gibi olur, dimağı yorgunlaşır. Zekası, zihni dumura uğrar. Açlık, kalbde incelik doğurur. Hadis-i şerifte, (Az yiyenin içi nurla dolar ve Allahü teâlâ, az yiyip içen ve bedeni hafif olan mümini sever) buyuruldu. (Deylemi) Açlıkta arzular kırılır, nefsimiz uysallaşır, serkeşliği kalkar. Çok yemek, gaflet doğurur. Azgın bir atı zaptetmek zor olduğu gibi, çok yedirmekle azan nefsi zaptetmek de zordur. Açlıkla terbiyesi kolaylaşır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (İnsan kalbi tarladaki ekin, yemek ise yağmur gibidir. Fazla su ekini kuruttuğu gibi, fazla gıda da kalbi öldürür.) [İ.Gazali] Her zaman tok olan şefkatsiz ve merhametsiz olur. Tok, acın halini bilmez. Çok yiyen sert ve katı kalbli olur. Hadis-i şerifte, (Çok yiyip içmekle kalbinizi öldürmeyin!) buyuruldu. (İ.Gazali) Açlık, günah işleme arzusunu kırar, kötülük etmeye mani olur. Hadis-i şerifte, (Açlık ve susuzlukla nefisle cihad etmek, Allah yolunda cihad gibidir) buyuruldu. (İ.Gazali) Çok yiyen çok su içer. Çok su içen çok uyur. Çok uyuyanın ömrü uyku ile geçtiği için dünya ve ahiret kazancına mani olur. Demek ki açlık, sinirleri uyanık, zinde tutar. Fazla tokluk ahmaklığa yol açar. Okuduğunu ezberlemesi ve hatırında tutması zor olur. Hadis-i şerifte, (Her gün bir defa yemek yenmesi itidaldir) buyuruldu. (Beyheki) İki günde üç defa yemek yemenin normal olduğu bildirilmiştir. Hastalıkların başı!.. Hastalıkların çoğu çok yemekten ileri gelir. Hadis-i şerifte, (Çok yiyip içmek hastalıkların başıdır)buyuruldu. (Dare Kutni) Az yiyenin vücudu sıhhatli olur. Hadis-i şerifte, (Oruç tutan sağlıklı olur)buyuruldu. (Taberani) Çok yiyende acıma hissi azalır. Arzuları artar, harama dalar. Gayri meşru arzuları harekete geçiren yolları tıkamak gerekir. Açlık şeytanın yolunu tıkar. Hadis-i şerifte, (Şeytan, damardaki kan gibi, vücutta dolaşır, açlık ile yolunu daraltın) buyuruldu. (İhya)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, oruç tutmak vücuda zararlı diyorlar. Doğru mudur? CEVAP: Yanlıştır. Çünkü Allahü teâlâ, zararlı olan bir şeyi emretmez. Tıp uzmanları diyor ki: Oruçlu kimselerde adrenalin ve kortizon hormonları kana daha kolaylıkla karışmaktadır. Bu hormonlar, tesirlerini kanserli hücreler üzerinde de göstermektedir. Böylece bu hormonlar kansere karşı bir çeşit kalkan rolünü oynamakta, yani kanser hücrelerinin çoğalmasını önlemektedir. Oruç tutan bünye, adeta bakıma girer, iç organları saran yağlar erir, vücudun zindeliği artar, direnme gücü kazanır, mide, böbrek, şeker, kalb ve karaciğer hastalıklarına karşı mukavemeti artar. Karaciğer, oruçlu iken, 3-5 saat istirahat eder, gıda depolama işine bir müddet ara vermiş olur. Bu arada, korunma sistemini güçlendirici globülinleri hazırlar. Midedeki kaslar ve salgı ifraz eden hücreler, oruç müddetince birkaç saat dinlenir. Kan hacmi de azaldığı için tansiyon düşerek kalb rahatlar. Gıda artıkları iyi yakılmayınca, damarları yıpratır. Yakılmayan yağlar, damarları daraltır, damar sertliği denilen rahatsızlığa sebep olur. Akşama doğru vücutta gıda hemen hiç kalmaz. Yani bütün gıdalar yakılmış olur. Bu bakımdan bazı hastalıklara oruç tutmak iyi gelmektedir. Oruçlu iken vücudun diğer organlarında da dinlenme olur. Az yemek ve oruç tutmak vücudun sıhhati için önemlidir. Zekat, malın kiridir. Zekat veren, malını kirden koruduğu gibi, oruç tutan da vücudun zekatını ödemiş, hastalıklardan onu korumuş olur. Peygamber efendimiz, (Her şeyin bir zekatı vardır. Vücudun zekatı ise oruçtur) buyurmuştur. (İbni Mace) Orucun faydaları çoktur. Bir hadis-i şerif meali de şöyledir: (Oruç iç organları inceltir. Eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına, hayaline gelmeyen Allah'ın nimetleri ancak oruç tutana nasip olur.)[Taberani] Orucun sevabı diğer ibadetlere göre daha fazladır. Hadis-i kudside, (Her iyiliğe, on mislinden 700 misline kadar sevap verilir. Fakat oruç bana mahsustur, onun mükafatını ben veririm. Çünkü kulum, benim için şehvetini ve yeme içmesini bırakmıştır) buyuruldu. (Buhari) Her iyiliğin sevabını Allahü teâlâ verdiği halde, orucun sevabı için, (Ben veririm) buyurmasının hikmeti vardır. Yeryüzünün tamamı Allahü teâlânın mülkü olduğu halde, Kâbe'ye (Beytullah) yani (Allah'ın evi) denmesi ona şeref vermek içindir. (Oruç bana mahsustur)demekle de ona özel bir şeref vermiştir. Oruç tutana verilecek sevabın muayyen bir ölçüsü yoktur. Oruçlunun durumuna göre, çok sevap verilecektir. Başkaları oruç yerken oruç tutmak daha sevaptır. Hadis-i şerifte, (Oruçlunun yanında oruçsuzlar yiyince, melekler, oruçluya dua eder) buyuruldu. (Tirmizi) Herhangi bir sebeple nafile oruç tutamayan, şükretmeli; misafirlere, fakirlere yemek yedirmelidir. Hadis-i şerifte, (Şükredip yemek yediren, sabredip oruç tutan gibidir) buyuruldu. (Tirmizi) Şükredenlere çok mükafat verilecektir. Şükür, İslamiyet'e uymak demektir. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Ramazanda nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu aya saygısızlık edenin, bu ayda günah işleyenin bütün senesi günah işlemekle geçer) buyurmaktadır. O halde bilhassa Ramazan ayında günah işlemekten daha çok sakınmak gerekir. Cuma günü yapılan ibadetlere de kat kat sevap verilir. Cuma günü işlenen günahlar da iki kat yazılır. Kıymetli günlerin değerini bilmeye çalışmalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazıları, (Namaz kılmayan, içki içen, açık gezen veya başka günah işleyen bir kimse, boşuna oruç tutmamalı) diyorlar. Bu söz doğru mudur? CEVAP: Hayır dine aykırıdır. Birkaç günah işleyenin, diğer günahları da yapması gerekmez. Hem oruç tutup hem de günah işleyen kimse, oruç tutmakla hasıl olan büyük sevaba kavuşamaz. Fakat ahirette niçin oruç tutmadın diye hesaba çekilmez. Oruç borcunu ödemiş olur. Hatta orucun bereketiyle diğer günahlardan da kaçma imkanı olur. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Bütün günahlara tövbe edip hepsinden kaçmak büyük nimettir. Bu yapılamazsa, bazı günahlara tövbe etmek de nimettir. Bunların bereketiyle belki bütün günahlara tövbe etmek nasip olur. Bir şeyin bütünü ele geçmezse, hepsini de kaçırmamalı.) Namazın dinimizdeki yeri, oruca göre daha önemli ise de, bir kimseye namaz kılmadığı için, (oruç da tutma) denmez. Aksine, (Namaz kılamıyorsan, orucu bari terk etme) denir. Namaz kılmamakla büyük bir günaha giren kimse, oruç tutmazsa günah miktarı daha da çok artar. Birkaç günaha müptela olan kimse, birinden vazgeçmek isterse, ona, (Diğerlerini bırakmadığına göre bu günaha da devam et) denmez. Günah miktarı ne kadar azaltılırsa o kadar iyi olur. Allah'tan korkup bir günahtan vazgeçmek iman alametidir. Hadis-i şerifte, (Ömründe bir defa Allah'ı anan veya Ondan korkan Müslüman, Cehennemden çıkar) buyuruldu. (Tirmizi) Günah işleyen, oruç tutuyor veya zekat veriyorsa, (Aman bunları bari bırakma) demelidir! Bu ibadetleri de yapmazsa, dinden tamamen uzaklaşabilir. Korkutmaktan çok, müjdeleyici olmak gerekir. Peygamber efendimiz, (Allah'ın rahmetinden ümit kestirip, dinden nefret ettirenlere lanet olsun! Kolaylaştırın, güçleştirmeyin) buyurdu. (Buhari) Bir genç, Peygamber efendimize, (Şu üç günahı bırakamıyorum) dedi. O üç günah, yalan, zina ve içkidir. Resulullah efendimiz, (Bu üç günahtan yalanı benim için bırak) buyurdu. O genç, kabul edip gitti. Daha sonra, diğer iki günahı işlemek isteyince, (Bu günahları işleyip Resulullahın karşısına çıkınca, "Ben işlemedim" desem yalan söylemiş olurum. Eğer işlediğimi söylersem, beni cezalandırır) diye düşündü. Diğer iki günahtan da vazgeçip salihlerden oldu. İnsanlardan utanarak günahı gizlemek de hayâdandır. Hayâ da imandandır. Günah gizlenmezse, fasıklar bundan cesaret alır. (Falanca günah işliyor. Ben de işlesem ne çıkar?) diyebilirler. Falancalar şunu bunu yapıyor, onlara günah değil de bize mi günah diyebilirler. Buna sebep olmamalı. Her ne kadar bazı kimseler, (günah işleyen, mesela namaz kılmayan kâfir olur) diyorlarsa da, günah işleyen, Müslümanlıktan çıkmaz. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Cebrail aleyhisselam, "Ümmetine müjde ver ki, müşrik olarak ölmeyen Cennete girer" dedi. Ben, "Zina ve hırsızlık eden de mi Cennete girer" diye üç defa sordum. Evet, zina ve hırsızlık eden de Cennete girer" dedi. Daha sonra, "İçki içse de, yine sonunda Cennete girer" dedi.) [Buhari] [Ancak bu günahların cezaları çekildikten sonra Cennete girilir.] Bu, Ehl-i sünnet itikadıdır. Günahları hafif görmek değildir. Bu inanış, insanı günaha sevk etmemeli! Her günah, kalbi karartır ve insanı küfre sürükleyip ebedi Cehennemde kalmaya sebep olabilir. Her günahtan kaçınmalı, çünkü Allah'ın gazabı günahlar içinde saklıdır. Belam-ı Baura, çok ibadet eden büyük bir âlim iken, bir günah yüzünden kâfir oldu. Günah işleyen hemen tövbe etmelidir!
.İmsakiyelerin farklı olması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan imsakiyeleri neden farklıdır? CEVAP: Bugün ülkemizde, iki çeşit imsakiye dağıtılmaktadır. Bir kısmı, yüz senedir kullanılmakta olup, doğruluğunda en ufak bir şüphe, tereddüt hasıl olmamış namaz vakitleri cetvelini aynen muhafaza eden takvimler; bir kısmı da, 1983'ten sonra, çok oruç tutuyoruz diyenleri susturmak gayesiyle, imsak vaktini uzatan takvimlerdir. 1983 yılından önce bütün takvimler aynı idi. Fakat 1983'ten itibaren Diyanet İşleri temkin vakitlerini kaldırdığından, böyle farklı iki durum ortaya çıkmıştır. 1983 tarihinden önceki takvimlerin yanlış olmadığını herkes kabul etmektedir. Bu hususta bir ihtilaf yoktur. Nitekim, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 30 Mart 1988 tarih ve 234-497 sayılı müftülüklere gönderdiği tamimde şöyle denilmektedir: "1983 öncesi takvim ile yeni uygulama arasında sadece temkin farkı bulunmaktadır. Buna göre 1983 öncesindeki uygulama yanlış değildir." Türkiye Gazetesinin Takvimi ve Fazilet Takvimi ile diğer bazı takvimler, doğruluğunda ittifak olan 1983 öncesine göre hazırlanmaktadır. Diyanet'in tamiminde bildirdiği gibi, 1983 yılından önceki uygulamaya göre hazırlanan takvimler ile bu takvimlere dayanılarak hazırlanan "Ramazan imsakiyeleri" yanlış değil, sadece temkinlidir. Temkin nedir, âlimler, bu temkini niçin koymuştur? Kısaca bunu da izah edelim: Bir namaz vakti hesaplanırken, hesabı yapılan şehrin arazisinin yükseklik ve alçaklık, doğu-batı, kuzey-güney, genişlik gibi durumlarının göz önüne alınması gereklidir. Ayrıca vakte tesir edecek atmosfer şartlarının da en anormal hali düşünülerek, bütün bu şartların hepsini karşılayarak, vakti emniyet altında tutacak zamana, vaktin temkini denir. Bu vakit, ibadet vaktinin emniyeti bakımından zaruri olarak konulması şart olan bir zamandır. Temkinsiz yapılan ibadet, vaktin dışına taşmış olabilir. Bilindiği gibi, namazları vaktinde kılmak şarttır. Birkaç dakika önce kılınsa namaz sahih olmaz. Oruç da böyledir. Güneş batmadan önce yiyip içilince, oruç sahih olmaz. Namazları vakit girdikten üç-beş dakika sonra kılmakta hiç mahzur yoktur. Güneş battıktan 5-10 dakika sonra orucu açmakta da mahzur yoktur. Hatta yıldızlar görülünceye kadar geciktirmek caizdir. Nur-ül izâhşerhinde; "Bulutlu gecelerde, orucun bozulmasından korunmak için, ihtiyatlı davranarak oruç açmayı biraz geciktirmelidir. Yıldızlar görülmeden önce iftar eden acele etmiş olur" buyuruluyor. Türkiye Gazetesi Takvimi Yeni takvimlerde, imsak vakti 10-15 dakika geciktirilmektedir. Böyle olunca, oruç tehlikeye sokulmaktadır. İmsak vaktinde eski cetvelleri esas alıp, yeni takvimlerden 10-15 dakika önce yiyip içmeyi kesmekte hiç mahzur yoktur. Hatta çok iyi olur, tedbirli ve temkinli hareket edilmiş olur. Tedbirsizlik ve temkinsizlik sebebiyle namaz ve oruçları ifsat etmemek gerekir. İki takvim arasında fark, biri temkinli, öteki temkinsizdir. Türkiye Gazetesi Takvimi, ehil kimseler tarafından, çok hassas bir şekilde hazırlanmıştır. Bu hususta takvimimizde her ay, "Mühim Tenbih"başlığı altında ikaz yapılmaktadır. Mevcut takvimler içinde, Türkiye Gazetesi Takvimi ve bu takvim esas alınarak hazırlanan "Ramazan imsakiyeleri" temkinli olup, en uygun olanıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Orucun farzı kaçtır? CEVAP: Orucun farzı üçtür. Bunlar: 1- Niyet etmek. 2- Niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmak. 3-İmsak vaktinden güneşin batmasına kadar olan zaman içinde, orucu bozan her şeyden sakınmaktır. Sual: Oruca niyetin vakti ne zaman başlar? CEVAP: Ramazanda ve nafile oruçlarda niyetin ilk vakti, güneş battıktan sonra başlar. Son vakti ise, ertesi günü öğleye bir saat kalıncaya kadardır. Kaza ve kefaret oruçlarında ise, akşamdan imsak vaktine kadardır. Ramazanda oruca niyet ederken, akşamdan imsak vaktine kadar, "Yarın oruç tutmaya", imsaktan sonra ise "Bugün oruç tutmaya" denir. Yanılıp yanlış söylense de, oruç tutulacak gün bilindiği için mahzuru olmaz. Ramazanda bir aylık oruca toptan niyet edilmez, her gün ayrı ayrı niyet etmek farzdır. Gece yatarken yemeği yiyip veya yemek yemeden niyet edilse, sonra gece uyanınca, sahura kalkınca yemek yemekte mahzur yoktur. Akşam yemeği yerken niyet etmek iyi olur. Niyetten sonra da, imsak vaktine kadar yiyip içmekte mahzur yoktur. Ramazanda, "Yarın dişim ağrımazsa oruç tutarım, ağrırsa tutmam" diye akşamdan niyet edilse, böyle şüpheli niyet ile oruç tutmak sahih olmaz. Sual: Bozulursa kefaret olmasın diye, ramazan orucuna imsaktan sonra niyet etmek caiz mi? CEVAP: Caizdir, fakat böyle bir şeye lüzum yoktur. Sual: Ramazanda gece niyet etmeyi unutan ne yapmalı? CEVAP: Öğleye bir saat kalıncaya kadar niyet edilir. Sahura kalkmak niyettir, oruç tutmak niyetiyle yatmak da niyettir, sahura kalkılmasa da oruca niyet edilmiş olur. Sual: Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı kılınır mı? CEVAP: İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olan vaktin başlaması demektir. Türkiye Gazetesi Takvimi'nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi kesmelidir! Bundan 20 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir! Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten kurtaramaz! Güneş enerjisi ile ısınan su Sual: Güneş enerjisi ile ısınan su ile abdest almak caiz mi? CEVAP: Evet caizdir. Sual: Dul bir kadın, amcası veya dayısı ile hacca gidebilir mi? CEVAP: Amcası, dayısı onun ebedi mahrem akrabasıdır, babası gibidir. Beraber gidebilirler. Sual: Prostat hastasıyım. İdrar kaçırıyorum. Bu halde iken namaz kılabilir miyim? CEVAP: Hanefide özürlü olarak kılınır. Maliki mezhebi taklit edilirse, elde olmadan idrar kaçırmak abdesti bozmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir iş sebebiyle iftarı ne kadar geciktirmek caiz olur? CEVAP: Akşam vaktinin girdiği kesin olarak biliniyorsa, önce hurma, su gibi bir şey ile oruç açılır sonra namaz kılınır. Yemeği tezce yiyip sonra namaz kılmak da caizdir. Ancak iftar sofrasında çeşitli yemekler olduğu için, akşam namazı gecikebilir. Namaz mekruh vakte kalabilir. Bu bakımdan önce namazı kılmak ve sonra yavaş yavaş yemeği yemek daha uygun olur. Vaktin girdiği kesin belli değilse, önce namazı kılmak gerekir. Daha sonra vaktin girmediği anlaşılırsa, namazı iade etmek mümkündür. Fakat vakit girmeden oruç açılırsa, oruç bozulmuş olur. Telafisi de mümkün olmaz. Hadis-i şerifte, (İftarı acele edin) buyuruldu. Acelenin son vaktinin, muteber kitaplarda, yıldızlar görününceye kadar olduğu bildiriliyor. Bu da takriben akşam vakti girdikten yarım saat sonradır. Hadis-i şerifte, (Yıldızlar görünmeden iftar eden, sünnetimle amel etmiş olur) buyuruldu. (İbni Hibban) Güneşin battığı iyi anlaşılınca, önce E'uzü ve Besmele okuyup, (Allahümme yâ vâsi'al-magfireh igfirli ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminine vel müminât yevme yekumülhisâb)denir. Bir iki lokma iftarlık yiyip, (zehebezzama' vebtelletil-uruk ve sebetel-ecr inşâallahü teâlâ) denir ve yemeğe başlanır. İftar duasının manası, (Açlık zamanı bitti. Damarlarımızın suya kavuşması vakti geldi. İnşâallah sevap hasıl oldu) demektir. Ramazanda şöyle dua da edilir: Ya Rabbi, Ramazan-ı şerifin şefaatine nail eyle! Ramazan-ı şerifte af ve mağfiret eylediğin ve Cehennemden azat eylediğin kulların arasına bizleri de dahil eyle! *** Sual: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler nelerdir? CEVAP: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler şunlardır: 1- Hastalık: Hasta olan veya oruç tutunca hastalığı artan kimse, oruç tutmaz veya tutuyorsa bozabilir. Hastaya bakan da, hasta hükmündedir. Hastaya bakmak için sıkıntıya girerse, oruç tutmayabilir. 2- Sefer:104 km uzağa giden kimse, 15 günden az kaldığı yerde seferî olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Seferde, sıkıntı içinde oruç tutmak iyilik sayılmaz) buyuruldu. (Buhari) 3- Gebe ve emzikli olmak:Kendine veya çocuğuna bir zarar gelecekse, gebe ve emzikli kadın oruç tutmaz. Hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, gebe ile emzikli kadına oruç tutmaması için ruhsat verdi, orucunu tehir etti) buyuruluyor. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesai) Emzikli kadın, ister kendi çocuğunu emzirsin, isterse başkasının çocuğunu emzirsin hüküm aynıdır. 4- Açlık ve susuzluk: Kendisine şiddetli açlık ve susuzluk meydana gelen kimse, ölüm tehlikesi varsa veya aklı gidecekse yahut hastalanıp bir zarara uğrayacaksa, orucunu bozabilir. 5- İhtiyarlık: Çok yaşlı kimse, oruç tutamayacak halde ise, oruç tutmaz, iyileşme ihtimali de yoksa, tutamadığı günler için fidye verir. 30 günün fidyesi 53 kg undur. 6- İkrah: Oruç tutan, (Orucunu bozmazsan seni öldürürüm veya bir uzvunu keserim) diye tehdit edilmişse, dediğini yapmaya gücü yetiyor ve blöf yapmıyorsa, oruçlunun orucunu bozması mubah olur. Ramazan-ı şerifte, oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz, ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizi) Ama dini bir mazeret varsa oruç tutmamak günah olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Teravih kaç rekattır ve cemaatle kılmak sünnet midir, nasıl kılınır? CEVAP: Peygamber efendimiz, 3-4 gün teravihi cemaatle kıldırdı, daha sonra evden çıkmadı. Sebebi sorulunca, (Teravih namazının size farz olacağından korktuğum için evden çıkmadım) buyurdu. (Buhari) Teravihin 20 rekat oluşu ve cemaatle kılınması hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sünnet olduğu İcmaile sabittir. Peygamber efendimiz, teravihi, 8, 12 ve 20 rekat olarak da kılmıştır. İbni Abbas hazretleri bildiriyor ki, Resulullah, yatsıdan sonra, vitirden önce, 20 rekat namaz kıldıktan sonra, (Ramazanda 20 rekat teravih namazı kılanın, yirmi bin günahı affolur) buyurdu. (İbni Ebi Şeybe) İmam-ı a'zam hazretleri, (Teravih namazı sünnet-i müekkededir. Hz. Ömer, teravihin 20 rekat olarak cemaatle kılınmasını kendiliğinden ortaya çıkarmadı. O, elindeki sağlam esasa, yani Resulullahın sünnetine dayanarak emretti) buyuruyor. (El-İhtiyar) Resulullah teravihi hiç kılmasa bile hulefa-i raşidinin kılması, sünnet olması için kâfidir. Hadis-i şerifte, (Sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın)buyuruldu. (Buhari) Teravihin cemaatle kılınması Sünnet-i kifaye'dir. Yani bir mahallede cemaatle kılınınca, diğerleri evde kılsa, sünnet ifa edilmiş olur. Erkeklerin camide cemaatle namaz kılmalarının, evde kıldıkları namazdan 27 derece daha fazla sevap olduğu, kadınların ise, evde namaz kılmalarının, camide namaz kılmalarından daha çok sevap olduğu hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Kadınlar, zaruretsiz camiye gidemez. Çünkü Redd-ül-muhtar'da buyuruluyor ki: (Genç ve yaşlı kadınların 5 vakit namaza, Cuma ve bayram namazları için, vaaz dinlemek için camiye gitmeleri caiz değildir. Eskiden, yalnız çok yaşlı kadınların, akşam ve yatsı namazına gitmesine izin verilmiş idi ise de, şimdi bunların da gitmesi caiz değildir.) Teravih namazı iki veya dört rekatta bir selam vererek kılınır. Fakat iki rekatta bir selam vermek daha iyidir. Teravih namazını on rekatta bir selam vererek iki selamla bitirmek caiz, fakat mekruhtur. Şafii'de ise hiç sahih olmaz. Teravih, vitirden önce kılınır. Vitirden sonra da kılmak caizdir. Kılınamayan teravih namazının kazası gerekmez Yatsıyı cemaatle kılan, teravihi yalnız, vitri de cemaatle kılsa mahzuru olmaz. Hatta teravihi kılmasa da, farzı kılmış olduğu imama uyarak vitri kılabilir. İmamla birlikte yatsının farzı kılınsa, sonra imam gitse, cemaatten biri imam olup teravihi ve vitri kıldırsa sahih olur. Birkaç kişi camiye girince, yatsının farzının kılınmış olduğunu görseler, biri imam olup yatsının farzını kıldırsa ve teravih kıldıran imama uysalar vitri de bu imamla kılsalar sahih olur. Tadil-i erkana riayet Bir özrü sebebiyle camiye gidemeyen, teravihi evde yalnız başına kılabilir. Hanımı, anası ve kızı ile de cemaat yapıp kılabilir. Fakat imam, sünnete uygun kıldırıyorsa, erkekler camiye gitmelidir. Bazı imamlar tadil-i erkana riayet etmeyerek teravihi hızlı kıldırıyor. Halbuki Hanefi'de tadil-i erkan vaciptir. Vaciplerinden biri kasten terk edilerek kılınan namazı tekrar kılmak vaciptir. Unutularak vacip terk edilirse, secde-i sehv gerekir. Tadil-i erkan, Şafii'de ise farzdır. Farz terk edilince namaz sahih olmaz. Teravih de olsa, sahih olmayacak kadar hızlı kılmak caiz olmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Seferde oruç tutmak gerekmediği halde, ramazan orucunu tutan nafile sevabı mı alır? CEVAP: Seferi olan, Ramazan orucunu tutarsa, farz sevabı alır. Sual: Devamlı şehirler arasında şoförlük yapanın, oruç tutmaması günah olur mu? CEVAP: İşi aksatacak zorluk yoksa, Ramazan-ı şerifte oruç tutmak çok sevaptır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Şer'i mazeretsiz, ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.)[Tirmizi] Şu halde bir özür olmadan oruç yememeli. Dini bir özrü olanın orucunu kazaya bırakması caiz olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Yolculukta [sıkıntı içinde] oruç tutmak takva değildir) buyuruldu. (Buhari) [Yolculuk, sefer demek, 104 km'den uzak yere gitmek üzere yola çıkmaktır. Bunlardan daha kısa yola giden seferî olmaz. Burada takva daha çok sevap kazanmak manasındadır.] Sual: Günaha şeytanlar sebep olduğuna göre, ramazanda şeytanlar nasıl günah işletiyor? CEVAP: Günah işlememize yalnız şeytanlar değil, kendi nefsimiz de sebep olmaktadır. Nefsin zararı, şeytanınkinden çok fazladır. Nefsin her istediği kendi zararınadır. Ramazanda günah işleten, nefsimizdir. Bu ayda, şeytanlar bağlı olduğu için, vesvese veremezler. Ramazanda esnemeler de şeytandan değildir. Asabi esnemeler, yorgunluk, uykusuzluk gibi hallerde meydana gelir. Sual: Bazı imsakiyeler, Türkiye Gazetesi Takviminden farklıdır. Hangisine uymak ihtiyatlı olur? CEVAP: İhtiyata riayet etmek tedbirli ve temkinli hareket etmek elbette iyi olur. Türkiye Gazetesi Takvimine göre hareket edilmelidir. Yoksa oruçlar tehlikeye girer. Türkiye Gazetesinin hesapları yüz yıldır uygulanan hesaplardır. Sual: Bazıları diyor ki, "Ramazanda orucun ilk gününü tutmazsak diğerlerini de tuttuğumuz zaman gerektiği zaman bozabilirmişiz." Böyle bir şey var mı? CEVAP: Öyle bir şey yok. Ramazanda her gün oruç tutmak farzdır. Böyle hurafelere inanmamak lazım. İnsan sağlık durumuna göre, ilk günler tutamaz da sonraki günler tutabilir veya ilk günler tutar da hastalanınca diğer günler tutamaz. Bu hallerde ne yapılacağı, nasıl yapılacağı muteber ilmihallerde vardır. Sual: Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Çünkü, sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de oruç bozulmaz. Sual: İstemeyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. İsteyerek, zorlayarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar. Hadis-i şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz. İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir)buyuruldu. (Nesai) Sual: Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı? CEVAP: Hayır, bozmaz. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Hasta ve ihtiyarlıkta oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, orucunu nasıl tutar? CEVAP: Çok yaşlanıp, ölünceye kadar ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta, gizli yiyip içmeli. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta fidye verir.) [Nesai] Çok yaşlı olup oruç tutamayan kimse, zengin ise, her günün orucu için fidye verir. Fakir olan fidye vermez, dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fıtra miktarı un, hurma veya üzüm verilir. Mesela 30 gün oruç için 53 kg un veya 105 kg hurma veya üzüm verilmesi kâfidir. Yahut bu kadar unun kıymeti kadar altın tutulamayan otuz gün orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hale gelen tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık) Hastalık, yaşlılık gibi bir özürden dolayı ramazan orucunu tutamayan zenginin, bu durumu ölünceye kadar devam etse, fakirlere yemek verilmesini vasiyet eder. Velisi de, onun tutamadığı her oruç için, fakire bir fıtra veya değerini verir. Sual: Bir hastalık sebebiyle iğne [enjeksiyon] yapılınca oruç bozulur mu? CEVAP: Evet bozulur kaza gerekir. Böyle bozulan oruçtan sonra yiyip içmekle kefaret gerekmez. Sual: Bir hasta, ilaç alarak orucunu bozsa, kefaret gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Çünkü dinimizin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca yalnız kaza gerekir. Fakat basit bir şey için oruç bozulursa kefaret de gerekir. Sual: Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu? CEVAP: Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır. Sual: İş yerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor. Bunlar orucuma zarar verir mi? CEVAP: Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar. Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz. Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz. Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz. Çünkü bundan sakınma imkanı yoktur. Sual: Midesi tamamen alınan kimse, oruç tutabilir mi? CEVAP: Evet tutabilir. Sual: Bir kadın ramazanda hayz olursa, yiyip içebilir mi? Hayzı sona erince, yiyip içebilir mi? CEVAP: Ramazan-ı şerifte, gündüz hayzı sona eren kadın, bir şey yiyip içmeden oruçlu gibi durur. Fakat oruçlu iken hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, yiyip içebilir. Ancak oruçluların gözü önünde yememelidir! Sual: Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu? CEVAP: Hayır bozulmaz. Uyanınca ilk fırsatta gusledilir. Hadis-i şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz)buyuruldu. (Beyheki) Gusletmekle de oruç bozulmaz. Su içine oturmamalı. Vücudun içine su girerse oruç bozulur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kimlerin fıtra vermesi gerekir? CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak zekat nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fıtra vermesi vacip olur. Nisaba malik değilse fıtra vermesi vacip olmaz. Fakat vermesi iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ramazan orucu, gökle yer arasında durur. Sadaka-i fıtr verilince yükselir.) [Ebu Hafs] (Sadaka-i fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hasıl olan günahları temizler.) [Beyheki] (Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.) [Ebu Davud] [Tezkiye, temize çıkarma, temizleme demektir.] Diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır. Hadis-i şerifte, (Sadaka-i fıtrı, küçük büyük, zengin fakir herkesin vermesi gerekir) buyuruldu. (Ebu Davud) Dinen zengin olmayan herkes, fıtra, zekat alabilir. İhtiyacı olan eşya ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın, fıtra vermesi vacip olur. Fıtra, zekat alması, haram olur. Fıtra nisabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez Halk arasındaki zenginlikle, dinin bildirdiği zenginlik farklıdır. Nisap miktarı malı veya parası olmayan bir kimse, fakir demektir. Evi olmayan, kirada oturan bir kimse nisap miktarı paraya, altına veya ticaret malına sahip ise dinen zengin sayılır, böyle bir kimsenin zekat vermesi gerekir ve zekat alması caiz olmaz. Ticaret için olmayan malların zekatı verilmez. Gelirleri nisaba dahil edilir. Nisaba malik olmayan herkes fakir sayılır, zekat alabilir. Nisaba malikse fıtra vermesi vacip olur. Asgari maaş alan bir kimse, borçları çıktıktan sonra, nisaba malik ise, zengin sayılır, fıtra vermesi gerekir. [Nisap, 96 gr altın veya bu değerde para, ticaret malı demektir.] Sadaka-i fıtr, Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır. Şafii'de Ramazandan önce verilmez. Bayramdan sonraya da bırakılmaz. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zengin ise fıtra vermesi gerekir. Sadaka-i fıtrın miktarı her yıl değişmez. Fıtra olarak yarım sa' buğday veya un, yahut bir sa' arpa, hurma veya kuru üzüm verilir. Yarım sa' ölçek, ihtiyatlı olarak 1750 gramdır. Bir sa' ise 3500 gramdır. Bu miktarlar kıyamete kadar hiç değişmez. Fıtra olarak, ya bizzat buğday, un, arpa, hurma veya kuru üzüm verilir. Yahut değeri kadar altın veya gümüş verilir. Buğday, un ve diğerlerini vermek güç olursa, bunların kıymeti kadar, ekmek veya mısır verilebilir. Fıtra miktarları ve bugünkü değerleri yaklaşık olarak şöyledir: > Fıtranın cinsi Miktarı Değeri Buğday 1750 1,- Un 1750 1,2 Un (İyi) 1750 1,5 Arpa 3500 1,1 Kuru üzüm 3500 7,- K. Üzüm(İyi) 3500 12,- Hurma 3500 7,- Hurma (İyi) 3500 90,- > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Rahatsızım, oruç tutmasam günah olur mu? CEVAP: Orucun, birçok hastalığa faydalı olduğu, tıp mütehassısları tarafından açıklanmıştır. Hadis-i şerifte, (Her şeyin bir zekatı vardır. Bedenin zekatı da oruçtur) buyuruldu. (Beyheki) Zekat veren, malını kirden temizleyip, tehlikelerden koruduğu gibi, oruç tutan da vücudunu hastalıklardan korur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Sağlığa kavuşmak için oruç tutun!)[Taberani] Midesinden veya başka bir yerinden rahatsızlığı olan bazı kimseler, hastayız diyerek oruç tutmuyorlar. Oruç tutmanın kendisine zararı olup olmayacağını bilemeyen hasta, salih ve uzman bir doktora sorar. Böyle bir doktor, "Oruç tutmak sana zarar verir" derse, orucunu kazaya bırakır. Salih olmayan doktorun sözü ile hareket edilmez. İlaç kullanan hastalar da, doktorun tavsiyesine uygun olarak ilaçların dozunu sahur ve iftara göre ayarlayarak oruçlarını tutabilirler. Oruç tutmaya mani olan hastalık çok azdır. Bu bakımdan salih bir doktora sormadan, orucu kazaya bırakmamalı! Sual: Şeker hastası oruç tutabilir mi? Hamile ve emzikli kadın oruç tutmayabilir mi? CEVAP: Şeker hastalığı çeşitlidir. Salih bir doktor, "oruç tutamaz" demişse, tutmaz, fidye verir. Hamile veya emzikli kadın, zayıf olursa, oruç tutmayıp, iyi olunca kaza eder. Sual: Akşamdan yarınki oruca niyet eden kadın, gündüz hayzı başlasa o gün oruç tutması gerekir mi? CEVAP: Hayz başlayınca oruç bozulmuş olur, yer içer. Sual: Maliki'yi taklit eden bir kadının hayzı, 7 gün iken 13 veya 15 gün devam etse, 10 günden sonra, namazını kılması gerekir mi? Orucu için nasıl davranır? CEVAP: Maliki'de kan geldiği günler namaz kılmaz. 15 güne kadar böyledir. 15 günden sonra kan gelse de yine namazını kılar. Hanefi'de hayzı 7 gün olduğu için yedi günden sonra kılamadığı namazları kaza eder. Dört mezhepte de, hayz sebebiyle tutulamayan oruçlar kaza edilir. Oruçta Maliki'yi taklit etmediğimiz için, Hanefi mezhebine göre hareket edilir. Sual: Bazı kimseler, "Allah'ın bildiği kuldan saklanmaz" diyerek, oruç tutan Müslümanlara saygısızlık yapıyorlar, açıktan oruç yiyorlar. Açıktan oruç yemek günah değil mi? CEVAP: Evet günahtır. Günahı, açık da, gizli de işlemek caiz olmaz. Fakat nefsine, şeytana uyarak günah işleyen, günahını gizlemeli! Günahı gizlemek faydalıdır: Cenab-ı Hak, (Günahı gizleyin)buyuruyor. Peygamber efendimiz de, (İnsan günahını dünyada gizlerse, Allahü teâlâ da, Kıyamette, bu günahı kullarından saklar)buyurdu. (Müslim) Kötü örnek olmamalı Allahü teâlâ açıktan, çekinmeden günah işleyenlere daha çok buğz eder. Fakat üzülerek günahını gizleyenleri, gizlediği için affedebilir. Hadis-i şerifte, (Bir günaha düşen, günahını gizlesin! Allahü teâlânın örtüsünü onun üzerinde bulundursun!) buyuruldu. (Müslim) Günah işlerken halktan olsun utanmalı! Başkasını kendi hakkında konuşturmamak, gıybetini ettirmemek için günahı gizlemeli! Çünkü (Haya imandandır) buyuruluyor. (Buhari) Kötü örnek olmamak, başkalarının da günah işlemesine cesaret vermemek için de günahı gizlemeli! Ancak, gizli de olsa günah işlemekten sakınmalıdır! ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Oruç tutmak için kolaylıklar!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutmak için aşağıdaki kolaylıklardan istifade etmek caiz midir? 1- Susayınca, harareti azaltmak amacıyla ağza su almak, serinlemek için başa soğuk su dökmek, soğuk su ile yıkanmak. 2- Sigara ihtiyacı hissedince, sigara yakısı vurmak. 3- Ağrılı, romatizmalı yerlere, sprey veya merhem sürmek. Kalb krizlerinde göğse konularak emilen ilaç, yakı koymak. 4- Açlık hissedince, akupunktur iğnelerini batırmak. Bu hem açlık hissini gideriyor, hem de kilo vermeye yardımcı oluyor. 5- Ramazanı aksatmamak, tam tutmak amacıyla hayzı geciktirmek için ilaç kullanmak. CEVAP: Bunların hepsi caizdir. Ancak, birinci maddedeki husus, imam-ı a'zam hazretlerine göre tenzihen mekruhtur. Çünkü böyle bir hareket, ibadetten bıkkınlığı gösterebilir. Ama imam-ı Ebu Yusuf hazretlerine göre, bunun mahzuru olmaz. Çünkü böyle yapmakla ibadete yardım edilerek sıkıntı nispeten giderilmiş olur. İmam-ı Ebu Yusuf'un kavline uyularak, yukarıdakilerin hepsi yapılabilir. Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi? CEVAP: İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon halinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir. Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefaret mi gerekir? CEVAP: Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne yapılınca oruç bozulur ve kaza lazım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefaret gerektirmez. Sual: Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir? CEVAP: Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir. Sual: Nisaiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir? CEVAP: Doktor, eldivene ilaç, yağ gibi bir şey sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir. Sual: Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefaret gerekir mi? CEVAP: Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kaza lazım olur, kefaret lazım olmaz. Eğer unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği halde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kaza, hem de kefaret lazım olur. Sual: Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefaret gerekir mi? CEVAP: Ramazanda mazeretsiz oruç tutmamak büyük günahtır. Önce tutulmayan oruçlar için tövbe edilir. Sonra gününe gün yani kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kaza orucu tutulur. Bir kimse, ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza gerekir, kefaret gerekmez. Kefaret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezasıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Üç sorum var: 1- Hanefi'yim, abdest alırken dikkat etmeme rağmen boğazıma su kaçabiliyor. Orucum bozuluyor. Şafii'de bozulmuyormuş. Şafii mezhebini taklit etsem orucum bozulmuş olmaz mı? 2- Şafii olan bir erkek arkadaşım var. İdrar yoluna pamuk konunca orucun bozulduğunu bilmiyormuş. 16 gün pamuk koymuş. Acaba Hanefi mezhebini taklit ederek oruçlarını kurtaramaz mı? 3- Annemin dişi hep kanıyor, ağzı kan içinde kalıyor, uyurken de ağzına kan gitmiş olabilir. Kan yutmak orucu bozduğuna göre, sabah imsaktan sonra uyuyor, annem oruç tutmasın mı? CEVAP: Dinimizde dört hak mezhep vardır. Bunlar hâşâ sözde değil, fiiliyatta da haktır. Bir mezhepte yapılması zor olan bir şeyi, diğer mezheplerden birini taklit ederek yapmak bütün İslam âlimlerine göre caiz, hatta lazım olur. Maalesef piyasada üç grup insan var. Birincisi: Hem mezhepleri kabul etmezler, hem de hangi mezhebin hükmü kolay ise ona göre hareket ederler. Mesela derisinden kan çıkınca Şafii'de bozmaz diyerek o hükümle amel eder, kadına dokununca Şafii'de bozsa da Hanefi'de bozmaz diyerek bir mezhebe göre hareket etmez. Buna telfîk denir, caiz değildir, haramdır. Bu yol ifrattır. İkincisi:Din cahili kimselerdir, üstelik dindar görünürler. İslam âlimlerinin aksine, hak mezheplerin fiiliyatta hak olduklarını ve ihtiyaç veya zaruret olunca başka bir hak mezhebi taklit etmenin dinde bir rahmet olduğunu kabul edemezler. Bu yol tefrittir. Üçüncüsü: İfrat ve tefritten uzak, orta yolu tutan kimseler, ihtiyaç halinde, İslam âlimlerinin bildirdiği şekilde, kendi mezhebinde yapması zor olan işlerde hak olan diğer mezhepten birini taklit ederler. Doğru yolda olanlar bunlardır. Şimdi suallere kısaca cevap verelim: 1- Bir mezhep ihtiyaç halinde taklit edilince, o hususta o mezhebin mümkün olan bütün şartlarına uymak gerekir. Şafii mezhebini oruçta taklit eden, Şafii'nin orucun farzlarına ve orucu bozanlarına da dikkat etmesi gerekir. Bu takdirde taklidi sahih olur. Şafii mezhebi taklit edilirse, abdest alırken dikkat etmesine rağmen elde olmadan boğaza su kaçarsa, orucu bozulmuş olmaz. 2- Şafii'de, idrar yoluna pamuk koymanın orucunu bozduğunu bilmeyen bir Şafii, o halde oruçlarını tutsa, sonradan orucu bozduğunu öğrense, "Bu oruçlarımı Hanefi mezhebine uygun olarak tuttum" diye niyet ederse, oruçları sahih olur. Oruçları Hanefi mezhebinin bütün şartlarına uygun olmasa bile, başka çare olmadığı için, yani zaruret olduğu için, Hanefi mezhebine uygun tutmuş sayılır. Bunun gibi, diş dolgusunun Hanefi mezhebinde gusle mani olduğunu bilmeden yıllarca namaz kılsa, sonra durumu öğrense, "Bu namazlarımı Maliki mezhebine göre kıldım" dese, namazları sahih olur. Kıldığı namazlar Maliki mezhebinin bütün şartlarına uygun olmasa bile, başka çare olmadığı için, yani zaruret olduğu için, namazlarını Maliki mezhebine uygun kılmış sayılır. 3- Her mezhepte elde olmadan yapılan şeylerin orucu bozması farklıdır. Mesela Şafii'de abdest alırken boğaza su kaçması orucu bozmaz. Hanefi'de ağzından veya burnundan boğazına toz, duman, sinek kaçsa, başkalarının içtiği sigaranın dumanı gelerek, ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa orucu bozmaz. Hanbeli mezhebinde, istemeden kan yutmak gibi elde olmayan hususlar orucu bozmaz. Bu durumda olan kimse, Hanbeli mezhebini taklit ederse oruçları sahih olur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihalde, "Oruç kefareti için peş peşe 60 gün oruç tutmak gerekir" deniyor. Peş peşe iki kameri ay oruç tutulsa, ayın birisi 29 çekse toplam 59 gün tutulsa, kefaret yerini bulmaz mı? Bir de oruç kefareti hakkında hadis var mıdır? CEVAP: Tam İlmihalde, ihtiyatlı olan bildirilmektedir. Ayın birinde, hilali gözetleyerek iki hicri ay oruç tutmakla kefaret yerine gelmiş olur. İsterse 59 gün olsun. Hilal gözetlenmeden takvime bakarak iki ay oruç tutulursa, iki ayın toplamı 59 gün olursa, kefaret sahih olmaz. Hilal gözetlenerek tutulursa iki ay oruç tutmak yeterlidir. Hatta ayın 15 inde orucu başlayıp, ondan sonra gelen ayı tam tuttuktan sonra, 15 gün daha tutarsa yine iki ay oruç tutmuş olur. İmam-ı a'zam hazretleri ise, "60 gün oruç tutmak gerekiyor" buyuruyor. Günümüzde hilali gözetlemek ve birinci günü görmek kolay değildir. Bunun için 60 gün peş peşe oruç tutmak gerekir. Hem de bu ihtiyatlı olur. (Mebsut, Redd-ül-muhtar) Oruç kefareti hakkındaki hadis-i şerif şu mealdedir: Hz. Ebu Hüreyre anlatır: Bir kimse gelip, şöyle dedi: - Helak oldum, ya Resulallah! - Seni helak eden nedir? - Ramazanda ailemle beraber oldum, orucum bozuldu. - Bir köle azat etmen gerekir. - Kölem yok. - Kölen yoksa, aralıksız iki ay oruç tutman gerekir. - İki ay oruç da tutamam. - Altmış fakire birer fıtra vermen gerekir. (Un olarak 53 kg ediyor) - Bunu da bulamam. Bu arada Resulullaha bir sepet kuru hurma getirmişlerdi. Adama buyurdu ki: - Al şunları fakirlere sadaka olarak dağıt! - Kime vereyim ya Resulallah? Vallahi bu şehirde bizden daha fakiri yoktur. İzin verirseniz bunları aileme götüreyim. Resulullah mübarek dişleri görünecek kadar güldü. Sonra buyurdu ki: - Götür onlara yedir. (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, İbni Mace) Sual: Hamile oruç tutabilir mi? CEVAP: Hasta, hastalığı artacak ise; hamile veya süt veren kadın, zayıf olursa, oruç tutmayıp, iyi olunca kaza eder. Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Hasta, çocuğuna zarar gelmesinden korkan hamile kadın, oruca gücü yetmeyen ihtiyar, oruç tutarsa öleceğinden korkan çok zayıf kimse oruç tutmaz.) [Deylemi] (Gebe ve emzikli kadın, kendisinin veya çocuğun sıhhatine zarar gelecekse, oruç tutmaz.) [Buhari Ebu Davud] (Allahü teâlâ, gebe ve emzikli kadına oruç tutmamak için ruhsat vermiştir.)[Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Sual: Hamile kadın, "Ramazanda oruç tutmamak haram olur" diyerek oruç tutuyor, kendini ve doğacak çocuğunu riske sokuyor. Riske sokması uygun mu? CEVAP: Müslüman, salih ve uzman bir doktor, oruç tutma derse onun sözüne uyulur, kâfir veya fasık bir doktorun sözü ile oruç bozulmaz. Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı? CEVAP: Alete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene etse de, eldivene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur. İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Astımlının ilaç kullanması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Astım hastası, mecburiyet halinde ilaç kullanınca oruç bozulur mu? CEVAP: Evet bozulur. Sadece kaza gerekir. Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen astım ilaçları orucu bozar mı? CEVAP: Evet bozar. Ama oksijen gazı bozmaz. Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı? CEVAP: Sigara dumanı gibi orucu bozar. Sual: Evi haşere için ilaçladım. Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı? CEVAP: Az olursa bozmaz. Çünkü sakınmak zordur. Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap ve fitil veriliyor. Guslü gerektirir mi, orucu bozar mı? CEVAP: Gusül gerekmez. Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAP: Ruj sürmek orucu bozmaz. Fakat yalayıp yutulursa oruç bozulur. Kaza gerekir. Sual: Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi? CEVAP: Unutulunca mahzuru olmaz. Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz. Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir. Sual: Balıkların suyunu temizlerken ağzıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu? CEVAP: Ağza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir Sual: Oruçlu iken misvak kullanmak mekruh mudur? CEVAP: Mekruh değildir. Şafii'de öğleden sonra kullanmamak iyi olur, çünkü ağızdaki kokuyu giderdiği için, öğleden sonra misvak kullanmayı mekruh sayarlar. (Oruçlunun ağız kokusu Allah için kıymetlidir. Öyle ise Allah'a sevimli gelen bir şeyi biz niye yok edelim) derler. Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su, irin ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girip orucu bozar mı? CEVAP: Orucu bozmaz. Sual: İstemeyerek yağmur suyu ağzımıza kaçsa orucu bozar mı? CEVAP: Boğaza kaçarsa bozar. Sual: Ben diyabet hastasıyım. Kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı? CEVAP: Kan aldırmak orucu bozmaz. Sual: Arı soksa oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. Sual: Kadın geceden niyet ettiği orucu öğleyin bozsa, öğleden sonra da âdet görse, kaza mı gerekir? CEVAP: Âdet olmasa idi kefaret gerekirdi. Âdet olduğu için kaza gerekir. Bir kimse de orucunu bozsa, sonra oruç tutamayacak kadar hastalansa yine kaza gerekir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaşın migren ağrısı olduğu için ramazan orucunu tutmuyor. Ne yapması lazım? CEVAP: Çok yaşlanıp, ölünceye kadar ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta, gizli yiyip içmelidir! Hadis-i şerifte (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta fidye verir) buyuruluyor. (Nesai) Çok yaşlı olup oruç tutamayan kimse, zengin ise, her günün orucu için fidye verir. Fakir olan fidye vermez, dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fıtra miktarı un, hurma veya üzüm verilir. Mesela 30 gün oruç için 53 kg un veya 105 kg hurma veya üzüm verilmesi kâfidir. Yahut bu kadar unun kıymeti kadar altın, tutulamayan otuz gün orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, ramazanın içinde verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hale gelen kimse, tutamadığı oruçlarını kaza eder. Sual: Oruç tutamayan hasta fidyeyi ne zaman verir? CEVAP: Ramazanın içinde verilebilir. Sual: Hayzlının, ramazanda oruç tutması caiz mi? CEVAP: Hayır. Sual: Ramazanda şeytani rüya görülür mü? CEVAP: Görülmez. Nefsani rüya görülür. Sual: Ramazanda şeytanların azgınları mı bağlanır? CEVAP: Hayır hepsi bağlanır. Sual: Fıtır bayramına şeker bayramı denir mi? CEVAP: Bayramdan önce hurma, şeker gibi bir tatlı yemek müstehab olduğu için caizdir. Sual: Seferde olana da ramazan orucu farz mı? CEVAP: Evet. Ama kazaya bırakması caizdir. Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı? CEVAP: Hayır, bozmaz. Sual: Oruçlu iken kalbi ağrıyınca trinitrin alana kefaret gerekir mi? CEVAP: Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı? CEVAP: Evet. Beyne veya boğaza kaçarsa bozar. Sual: Açlık veya susuzluğa dayanamayıp orucunu bozana kaza mı gerekir? CEVAP: Gerçekten dayanamamışsa, kaza gerekir. Sual: Kalb için, dil altına konup, emilen hap, orucu bozar mı? CEVAP: Evet bozar. Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu? CEVAP: Yutmadıkça bozulmaz. Ama böyle yapmamalı. Sual: Burun kanı, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu? CEVAP: Evet. Sual: Kulağa kaçan sabunlu su orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: Orucun aksamaması için hayzı ilaçla geciktirmek caiz mi? CEVAP: Caizdir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İftar vermenin sevabı nedir? CEVAP: Yolda giderken bir oruçluya bir hurma veya bir zeytin verilse de, iftar verme sevabına kavuşulur. Peygamber efendimiz, (Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevap verilir) buyurunca, Eshab-ı kiramdan bazıları, bir oruçluyu iftar ettirecek kadar zengin olmadıklarını söylediler. Onlara cevaben buyurdu ki: (Bir hurma ile iftar verene de, yalnız su ile oruç açtırana da, biraz süt ikram edene de bu sevap verilir.) [Beyheki] Yine bir hadis-i şerifte, (Ramazanda bir misafire oruç açtırana, Sırat köprüsünü geçmek kolaylaşır)buyuruldu. (V.Necat) Yemek yedirmek çok sevaptır. Hele oruçluya yedirmek daha çok sevaptır. Oruç tutanın sevabı kadar sevap alır, oruçlunun sevabından eksilme olmaz. Yemek yedirmeyi nimet bilmelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Amellerin en faziletlisi, bir müminin aybını örtmek, karnını doyurmak ve bir ihtiyacını karşılamak suretiyle onu sevindirmektir.) [Taberani] (Allah, yemek yediren cömertle meleklerine övünür.) [İ. Gazali] (Misafir, sofrada bulunduğu müddetçe, melekler, ev sahibine dua eder.) [Taberani] (Cennette öyle güzel köşkler vardır ki, bunlar, tatlı konuşan, yemek yediren ve herkes uyurken namaz kılanlar içindir.) [Tirmizi] (Arkadaşına, sevdiği yemeği verenin günahları affolur.) [Bezzar] Dost ve arkadaşlara yemek yedirmek, sadaka vermekten efdaldir. Hz. Ali buyurdu ki: (Dostlara yedirdiğim bir ekmek, fakirlere verdiğim beş ekmekten daha kıymetlidir. Dostlarla yenilen yemek, köle azat etmekten daha makbuldür.) "O beni yemeğe çağırmıyor. Onu niye çağırayım" dememeli! Yemeğe çağırırken de, yemeğe giderken de yalnız Allah rızasını düşünmelidir! Yemekte günah işlenen davetlere gidilmez. Fakirlerin davetine gitmeyip de, zenginlerinkine gitmek kibirdendir. Kendinden aşağı olanları ziyaret etmek de tevazu alametidir. Fakir yoksa... Sual: Almanya'da şöyle söylentiler var: "Burada herkes zengin istediği her şeyi alıp yiyor. Hiç kimseyi davet etmek gerekmez. Asıl sevap kazanmak için bir fakiri davet edeceksin ki sevap kazanasın. Burada fakir olmadığına göre iftara davet etmek gerekmez"diyorlar. Doğru mu? CEVAP: Yanlış. Akıl ile din olmaz. Din kitapları ne yazıyorsa, ona bakılır. Bazı kimseler de, "Mahallende fakir varken hacca gitmek gerekmez. Fakiri sevindirmek hacdan önemlidir" diyorlar. Ama dinimiz öyle demiyor. Müslüman olanın dinimizin bildirdiklerine inanması gerekir. Bütün dünyanın fakirlerini doyursanız, hepsini zengin etseniz, hac yerine geçmez. Fakire yemek yedirmenin sevabı ayrı, iftar açtırmanın sevabı ayrıdır. Peygamber efendimiz, (Ramazan ayında bir oruçluyu su ile iftar ettiren, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur) buyurunca, Eshab-ı kiram, "Su az ve kıymetli iken mi?" diye sual etti. Onlara cevaben (Hayır, ırmak kenarında olsa da, ırmaktan bir bardak su alıp verilse de aynı sevaba kavuşur)buyurdu. (V.Necat) Görüldüğü gibi ırmaktan su almak bedavadır. Burada önemli olan oruçluya iftar açtırmaktır. Bu su ile de olur, hurma ile de olur, zeytin ile de olur. Yemek yedirilirse daha çok sevap kazanılır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Günah, iyilik etmek ve itikaf
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruçlu iken günah işlemek, gıybet etmek orucu bozar mı? CEVAP: Oruçlu iken günahtan sakınmalıdır. Hadis-i şerifte, (Gıybet etmek, söz taşımak, yalan yere yemin etmek, namahreme şehvetle bakmak orucu bozar) buyuruldu. (Deylemi) İmam-ı a'zam hazretleri, bu hadis-i şerifi açıklıyor ve (Bu günahlar orucun sevabını bozar, sıhhatini bozmaz, oruç mekruh olur) buyuruyor. Yani bu günahları işleyen, oruç borcundan kurtulur ise de, oruca mahsus olan büyük sevaba kavuşamaz. Hadis-i şerifte, (Nice oruç tutan vardır ki, açlık ve susuzluktan başka bir şey elde etmez) buyuruldu. (İbni Mace) Oruç, müminler için bir nimet ve emanettir. Emanete riayet etmek gerekir. Onun zayi olmaması için şartlarını gözetmek gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Harama bakmak, şeytanın zehirli oklarından bir oktur. Allah korkusu ile bunu terk edene, Allahü teâlâ öyle bir iman verir ki, tatlılığını kalbinde bulur.) [Hakim] (Oruç, ateşe kalkandır. Gıybet ile parçalanmadıkça korur. Oruçlu, cahillik edip de kötü söz söylemesin! Birisi kendine sataşmak isterse, "Ben oruçluyum" desin!) [Buhari] Gözü ve dili günahlardan koruduğumuz gibi, kulağımızı da korumamız gerekir. Konuşulması haram olan şeyi, dinlemek de haramdır. El, ayak ve diğer uzuvları da haramdan korumalıdır! Oruç tutup azaları ile günah işleyen, ilaç yerine zehir içen hastaya benzer. Çünkü günah zehirdir, sevapları yok eder. Bir günah işledikten sonra pişman olmak ve iyilik ve ibadet etmeye devam etmek gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Bir günah işleyince hemen bir iyilik yap, bir sevap işle ki onu mahvetsin!) [Beyheki] (Her yerde her zaman Allah'tan kork, kötülükten sonra bir iyilik et ki onu yok etsin!) [Tirmizi] Kur'an-ı kerimde de buyuruluyor ki: (Elbette hasenat, seyyiatı yok eder.) [Hud 141] [Hasenat, her çeşit iyilik, seyyiat ise, her çeşit kötülük demektir] Kötü-iyi ayrımı yapmadan herkese iyilik etmelidir! Güçsüzlere yardım etmek, ihtiyarlara, muhtaçlara yardım etmek dinimizin emirlerindendir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Güçsüzlere, hastalara, yaşlılara ve küçüklere merhamet ediniz!) [Şir'a] (Büyüklerimizi saymayan, küçüklerimize acımayan bizden değildir.) [Buhari] (Bir genç, bir ihtiyara, yaşından dolayı hürmet ederse, onun yaşına varınca, Allahü teâlâ, ona gençleri hürmet ettirir.) [Şir'a] (Bütün insanlar Allah'ın ıyâli [ev halkı]gibidir. Allah'ın en çok sevdiği kimse, Onun ıyâline [insanlara] en faydalı olandır. En buğzettiği kişi de Onun ıyâline iyilik etmeyendir.) [Bezzar] (Şu iki şeyden daha iyisi yoktur: Allah'a iman ve Onun kullarına iyilik etmek. Şu iki şeyden de kötüsü yoktur: Şirk ve insanlara kötülük etmek.) [Deylemi] (En iyi kimse, kendisinden hep iyilik beklenendir.) [Tirmizi] (İyilik etmek ömrü uzatır.) [Taberani] (İyilik yapılan, o iyiliği ansın! İyiliği anmak şükür, gizlemek ise nankörlüktür.) [Ebu Davud] İtikaf nedir? İtikaf, camiye girip ibadetle meşgul olmak demektir. Ramazan-ı şerifte itikaf, sünnet-i müekkededir. Ancak itikaf, sünnet-i kifaye olduğu için bir mahallede birkaç kişi itikafa girerse, diğerlerinden bu sünnet sakıt olur. Bu bakımdan imkanı olanlar itikafa girmelidir! İtikaf eden kimse camide yiyip içer, yatar. Abdest için dışarı çıkabilir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (İtikafta olan, günahlardan uzaklaşır, her iyiliği işlemiş gibi sevaba kavuşur.) [İbni Mace] (Ramazanda on gün itikaf eden, 2 defa [nafile] hac yapmış gibi sevap kazanır.) [Beyheki] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Seher vaktinin önemi nedir ve nasıl hesaplanır? CEVAP: Seher vakti gecenin son altıda biridir. Yani güneşin batışından imsak vaktine kadar olan zamanın son altıda biridir. Mesela akşam 17.30'da, imsak da 5.30'da oluyorsa, gecenin tamamı 12 saat demektir. Bunun altıda biri 2 saat eder. 5.30'dan çıkarılınca 3.30 kalır. Saat 3.30'dan saat 5.30'a kadar seher vakti demektir. Yaz ve kış bu vakit azalıp çoğalır. Teheccüd namazını ve vitri seher vaktinde kılmak iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Gecenin sonunda uyanamayacağından korkan, gecenin evvelinde vitri eda etsin! Sonra yatsın! Gece sonunda uyanacağını ümit eden, vitri o zaman kılsın! Çünkü gecenin sonundaki kalkmakta rahmet melekleri hazır olur.) [Müslim] (Gece seher vaktinde ve namazlardan sonra yapılan dua kabul olur.) [Tirmizi] (Seher vakti Allahü teâlâ buyurur ki: İstiğfar eden yok mu, onu mağfiret edeyim. İsteyen yok mu, istediğini vereyim, duasını kabul edeyim.) [Müslim] Seher vakti, dua ve istiğfarların kabul olduğu zamandır. Ramazan ayında sahur için kalkınca seher vaktinde kalkılmış olur. Bu vakitte dua etmeyi ganimet bilmelidir! Allahü teâlâ iyileri överken, (Onlar seher vaktinde istiğfar eder) buyuruyor. (Zariyat 18) Hz.Yakub, oğullarına, (Sizin için yakında [seher vakti] Rabbime istiğfar edeceğim) dedi. (Yusüf 98) Al-i İmran suresinin 17. âyetinde, sabredenler, sadıklar, namaz kılanlar, zekat verenler ve seher vakitlerinde istiğfar edenler övülmektedir. Hepsinden sonra, istiğfar edenlerin bildirilmesi, insanın her ibadetini kusurlu görüp, daima istiğfar etmesi içindir. Fırsat ganimettir. Ömrü faydasız işlerle geçirmemeli, Hak teâlânın rızasına uygun şeylere sarf etmeli! Beş vakit namazı, tadil-i erkan ile ve cemaat ile eda etmeli! Teheccüd namazı kılmalı, seher vakitlerini istiğfarsız geçirmemeli, gaflet uykusuna dalmamalı, ölümü ve ahireti düşünmeli, haram olan dünya işlerinden yüz çevirip, ahiret işlerine yönelmeli! Zaruri olan dünya kazancı ile meşgul olup, diğer vakitleri, ahireti imar etmekle meşgul olmalıdır!. (Mek. Masumiyye) Sahura kalkmadan oruç tutmakta mahzur yoktur. Yani günah değildir. Ancak sahura kalkmak çok sevaptır. Bir yudum su içmek için de olsa, sahura kalkmalıdır! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: Sahurda bereket vardır (Sahura kalkın, sahurda bereket vardır.) [Buhari] (Sahurda yemek yiyerek, oruç tutmanıza yardımcı olun!) [Beyheki] (Sahur yemeğine kalkmak, Allah'ın size bağışladığı berekettir, bunu kaçırmayın!) [Nesai] (Yedikleri helal olmak şartı ile hesaba çekilmeyecek üç kişi; oruçlu, sahur yemeği yiyen ve Allah yolunda nöbet tutandır.)[Nesai] (Bir lokma olsa da sahur yemeği yiyin! Çünkü onda bereket vardır.) [Deylemi] (Müminin sahurunun hurma ile olması ne güzeldir.) [Ebu Davud] (Allahü teâlâ, sahura kalkanlara rahmet eder.) [Taberani] (Sahur yemeği mübarektir. Sahurun tamamı berekettir. Bir yudum su için de olsa sahura kalkın! Allahü teâlâ ve melekleri, sahura kalkanlara salat ve selam ederler.) [İ.Ahmed] (Yani Allahü teâlâ, sahura kalkanları mağfiret eder, melekler de onlar için dua eder.) Sahur yemeklerinin fazileti çoktur, Sahur yemeği için sual ve hesap yoktur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kadir Gecesinin önemi nedir? CEVAP: Ramazan-ı şerif ayı içinde bulunan en kıymetli gecedir. Kadir Gecesi, Muhammed aleyhisselamın ümmetine mahsus bir gecedir. Başka peygamberlere böyle bir gece verilmemiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ, Kadir Gecesini ümmetime hediye etti, ondan önce kimseye vermedi.) [Deylemi] Peygamber efendimiz, daha önceki ümmetlerden bin sene cihad eden insanları düşünüp, benim ümmetimin ömrü kısadır, az ibadet ederler diye üzülünce, Allahü teâlâ, (Kadir Gecesi senin ve ümmetinindir) buyurup Habibinin kalbini ferahlandırdı. Resulullah efendimize kendisinden önceki insanların ömürlerinin ne kadar olduğu bildirilince, kendi ümmetinin ömürlerini kısa buldu, uzun ömürlü olan diğerlerinin işledikleri salih amelleri işleyemezler diye düşününce, Allahü teâlâ Ona bin aydan hayırlı olan Kadir Gecesini ihsan etti. (İ. Malik) Resulullah efendimiz, (Beni İsrail peygamberlerinden 80 yıl Allahü teâlâya ibadet eden oldu) buyurunca, Eshab-ı kiram hayret ettiler. Bunun üzerine Cebrail aleyhisselam gelip; "Ya Resulallah, senin ümmetin bu peygamberlerin, 80 yıllık ibadetine şaşarlar. Allah sana ondan iyisini gönderdi" diyerek, (Kadir Gecesi, bin aydan hayırlıdır) mealindeki âyeti okudu. (Tefsir-i Mugni) Kadir Gecesi hakkındaki hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allah, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsana nail olurlar. Bunlar, Kadir Gecesi, Arefe Gecesi, Berat Gecesi, cuma gecesi ve günleri.) [Deylemi] (Sevabını Allah'tan umarak, Kadir Gecesini ihya edenin geçmiş günahları affolur.) [Buhari] (Kadir Gecesinde, bir kere Kadir suresini okumak, başka zamanda Kur'an-ı kerimi hatim etmekten daha sevaptır. Kadir gecesinde bir tesbih (Sübhanallah), bir tahmid (Elhamdülillah), bir tehlil (Allahü ekber) söylemek yedi yüz bin tesbih, tahmid ve tehlilden kıymetlidir. Bu gece koyun sağımı müddeti kadar [az bir zaman] namaz kılmak, ibadet etmek, bir ay bütün geceleri sabaha kadar ibadetle geçirmekten daha kıymetlidir.) [Tefsir-i Mugni] (Kadir Gecesi üç defa "La ilahe illallah" söyleyen Müslümanın, birincisinde bütün günahları bağışlanır. İkincisinde Cehennemden kurtulur, üçüncüsünde Cennete girer.) [Tefsir-i Mugni] Bin aydan faziletli Kadir Gecesi ramazan ayı içindedir ve hangi gece olduğu, kesin olarak belli değildir. Âlimlerimiz, (Allahü teâlâ, rızasını taatte, gazabını günahlarda, orta namazı beş vakit namazda, evliyasını halk arasında, Kadir Gecesini ramazan ayı içinde gizlemiştir) buyuruyorlar. O halde Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için, hiçbir iyiliği küçük görmemeli! Gazabı günahlar içinde saklı olduğu için, hiçbir günahı küçük görmemeli; orta namazı kaçırmamak için, beş vakit namazı vaktinde kılmalı; evliya halk arasında gizli olduğu için herkese iyi muamele etmeli. Her geleni Hıdır, her geceyi Kadir bilmelidir. Resulullah, Kadir Gecesinde, (Allahümme inneke afüvvün kerimun tühıbbül afve fa'fü anni) duasını okurdu. (Ya Rabbi, sen affedicisin, kerimsin, affı seversin, beni de affeyle) demektir. Bin aydan faziletli, ne kadar kadri yüce! Sayısız günahkâr kul, affa uğrar bu gece... > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Orucu bozan ve bozmayanlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kadın ve erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi? CEVAP: Gündüz kullanırsa oruç bozulur. Fakat guslü gerektirmez. Sual: Burnu kanayan genzine giden kanı yutarsa orucu bozar mı? CEVAP: Burundan genze giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur. Sadece kaza gerekir. Sual: Buruna sıvı ilaç veya tuzlu su çekmek orucu bozar mı? CEVAP: Beyne veya boğaza giderse bozar. Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozar. İlaçsız su ile yıkamak bozmaz. Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu? CEVAP: Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Göze damlatılan ilaç bozmaz. Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz. Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz. Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı? CEVAP: Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz. Sual: Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı? CEVAP: Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir. Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu? CEVAP: Az olduğu için bozulmaz. Sual: Gusletmek ve epilasyon orucu bozar mı? CEVAP: Gusletmekle oruç bozulmaz. Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur. Epilasyon orucu bozmaz. Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: İmsak vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilaç, gündüz emilmeye başlasa oruç bozulur mu? CEVAP: İmsaktan önce konulduğu için bozulmaz. Sual: Kalb hastasıyım. Bazen çok ağrıyınca hap alıyorum. Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilaç alırsam, kefaret gerekir mi? Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı? CEVAP: Zaruret olduğu için yalnız kaza gerekir. Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz. Dil altına konulup emilen bozar. Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı? CEVAP: Diş çektirmek orucu bozmaz. Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur. Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Omuzlarımda ağrılar için doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi. Yapılacak iğne ve sürülecek krem orucu bozar mı? CEVAP: İğne olmak [enjeksiyon] orucu bozar, kaza gerekir. Krem sürmek orucu bozmaz. Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest bozulur, oruç bozulur mu? CEVAP: Kan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz. Sual: Müstehcenlik ihtiva eden film seyrederken cünüp olanın orucu bozulur mu? CEVAP: Sadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz. Ancak, öyle uygunsuz filmleri seyretmek haramdır. Haram işleyenin ibadetleri sahih olur, farz borcundan kurtulur ise de, kazandığı günahlardan dolayı kavuşacağı büyük sevaplardan mahrum kalır. Özellikle oruçlunun böyle günah işlemesi çok çirkindir. Sual: Nezle olduğu için burnunun içine gelen akıntıyı geri çekip yutanın orucu bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. Sual: Ağza gelen balgamı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: İmsak çıktıktan sonra, sahurda yenilen yemek ağza geliyor, yutuyorum. Orucum bozuluyor mu? CEVAP: Bozulmaz. Hatta ağza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz. Sual: Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulur. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir. Sual: Abdest alınca veya ağzımızı yıkayınca kalan yaşlığı yutmak orucu bozar mı? CEVAP: Ağzı yıkadıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürük ile yutmak orucu bozmaz. Sual: Erkeklerin idrar damlası gelmesin diye idrar yoluna koydukları pamuk orucu bozar mı? CEVAP: Orucu bozmaz. Maliki'de de pamuk koymak bozmaz. Şafii'de pamuk koymak orucu bozar ama, Şafii'yi namazda taklit eden Hanefi'nin orucu yine bozulmuş olmaz. Sual: Hasta, özel olarak su buharını teneffüs etse orucu bozulur mu? CEVAP: Ciğerlere giderse bozar. Sual: Banyo yapınca, banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek orucu bozar mı? CEVAP: Bozmaz. Sual: Bir kimse, ramazanda yatsıdan sonra gusül icab ettiren bir hal yaşasa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederim dese uyandığında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir? CEVAP: Kaza da gerekmez. Yani orucu bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmaz. Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir. [Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı.] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Göz damlası orucu bozar mı? Lens ıslakken göze takılırsa oruç bozulur mu? CEVAP: İkisi de bozmaz. Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı? CEVAP: Hayır bozmaz. Sual: Tükürünce, tükürükte az kan olursa abdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu? CEVAP: Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz. Sual: Aşırı derecede sigara tiryakisiyim, içmezsem oruç tutmam çok zor. Sigara yakıları var. Bunları koluma koysam, deri nikotini emiyormuş. Oruç bozulur mu? CEVAP: Sağlam deriye konan hiçbir yakı, ilaç, krem orucu bozmaz. Emilmesinin önemi yok. Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mı? CEVAP: Şafii'de bozar, Hanefi'de bozmaz. Sual: Buruna ilaç sürmek orucu bozar mı? CEVAP: Katı ilaç bozmaz, sıvı ilaç bozar. Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı? CEVAP: Hiçbirisi bozmaz. Sual: Oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulur mu? CEVAP: Teneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz. Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir. İçinde ilaç olursa bozar. Sual: Hanımını öpenin orucu bozulur mu? CEVAP: Hayır, bozulmaz. Ancak, orucu bozacak derecede öperse haram işlemiş olur. Çünkü orucu mazeretsiz bozmak haramdır. Sual: Yıkanırken kulağa sabunlu su kaçsa, oruç bozulur mu? CEVAP: Bozulmaz. Sual: Denize girmek orucu bozar mı? CEVAP: Denize girdiği için değil, su girecek deliklerden içine su kaçarsa oruç bozulur. Eğer su girmezse oruç bozulmaz. Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi? CEVAP: Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar. Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 05.10 olarak gördüm. Dikkatli olarak baktığıma eminim. Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktım ki saat 06.10 çok üzüldüm. İmsak 5.30'du. Orucum bozuldu mu? Bozulduysa kefaret mi gerekir? CEVAP: Evet bozuldu. Sizin kastınız olmadığı için sadece kaza gerekir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayramda ne yapmak gerekir? CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, fıtr, yani Ramazan Bayramında, bayram namazından önce tatlı yemek, hurma yemek, hurmayı 1, 3, 5 gibi tek adet yemek, teke riayet etmek, yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Ramazan gittiği için değil, günahlarımızın affolduğu için, büyük sevap ve nimete kavuştuğumuz için bayram yapıyoruz. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bayram sabahı Müslümanlar, namaz için camilerde toplanınca, Allahü teâlâ, meleklere, "İşini yapıp ikmal edenin karşılığı nedir?" diye sorar. Melekler de, "Ücretini almaktır" derler. Allahü teâlâ da, "Siz şahit olun ki, ramazandaki oruçların ve namazların karşılığı olarak kullarıma kendi rızamı ve mağfiretimi verdim. Ey kullarım, bugün benden isteyin, izzet ve celâlim hakkı için istediklerinizi veririm" buyurur.) [Beyheki] Peygamber efendimiz, (Ramazanın son günü Allahü teâlâ, oruç tutanları affeder) buyurunca, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, o gün Kadir Gecesi mi?) diye sual etti. Peygamber efendimiz, (Bilmez misiniz ki, iş yapana, işi bitirince ücreti verilir)buyurdu. (Beyheki) Bu mükafatları bilen bir Müslüman nasıl sevinmez ve bayram etmez ki? Bayram günleri sevinmek, neşelenmek gerekir. Hz. Ebu Bekir, kızı Âişe validemizin evine gidince, iki cariyenin tef çalıp oynadığını gördü. Ensar-ı kiramın kahramanlıklarını övüyor, destan söylüyorlardı. Hz. Ebu Bekir, Resulullahın evinde böyle şey yapılmasının uygun olmayacağını bildirerek, onların susmalarını söyledi. Peygamber efendimiz, Hz. Ebu Bekir'e, (Onlara mani olma! Her kavmin bir bayramı vardır, bu da bizim bayramımızdır. Bayram, sevinç günleridir) buyurdu. (Buhari) Hz. Ali, (Bugün, orucu kabul edilmiş, çalışmasının mükafatını görmüş ve günahları affedilmiş olanların bayramıdır.) buyurdu. Hadis-i şerifte de, (Allahü teâlâ, ramazanda dört sınıf insan hariç, herkesin günahlarını affeder. Bunlar, içki içmeye devam eden, ana-babasına âsi olan, sıla-i rahmi terk eden, mümin olmaktan ümidini kesendir) buyuruldu. (Gunye) Eğer bunlar tövbe ederse, Allahü teâlâ günahlarını affeder. Ramazandaki sevaplar bilinseydi, her günün ramazan olması istenirdi. Hadis-i şerifte, (Ramazandaki özel sevaplar bilinmiş olsaydı, bütün yılın ramazan olması istenirdi)buyuruldu. (Ebu Nasr) Ne mutlu günahlardan sakınarak oruç tutanlara. Bunlar, asıl bayramı ahirette yapacaklardır. Dargınlar barışmalı... Kimseye dargın durmamalı. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Din kardeşiyle 3 günden çok dargın durmak caiz değildir. 3 gün sonra, onunla karşılaşırsa, ona selam verip hatırını sormalıdır. O kimse selamını alırsa, birlikte sevaba ortak olurlar. Selamını almazsa günaha girer. Selam veren de küs durma mesuliyetinden kurtulmuş olur.) [Ebu Davud] (Hak teâlâ şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu mağfiretten birbirine kin tutan istifade edemez. Cenab-ı Hak, "Onlar barışıncaya kadar amellerini bana getirmeyin" buyurur.) [İ.Malik] Ramazan-ı şerifi memnun ederek salan, Bugün artık sevinsin, orucu kabul olan. Çok şükür Rabbimize orucu ettik edâ. Bugün ayrıldık senden, yâ ramazan elvedâ.
Şevval ayında [bu ayda] oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şevval ayında oruç tutmak sevap mıdır? CEVAP: Her zaman oruç tutmak sevaptır. Hadis-i şerifte, (Oruç, Cehennem ateşinden koruyan bir kalkandır) buyuruldu. (Buhari) Şevval ayında tutulan orucun çok sevabı vardır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ramazandan sonra Şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.)[Taberani] (Ramazan orucu ile Şevvalde de 6 gün oruç tutan kimse, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İ.Mace] (Ramazan ayı orucu on aya, Ramazandan sonra tutulan 6 gün oruç da iki aya mukabil olur ki, böylece bir yıl oruç tutma sevabına kavuşulur.) [İbni Huzeyme] Bazı âlimler, bu 6 gün orucun vakit geçirmeden, bayramdan sonra hemen tutulmasının iyi olacağını bildirmişlerdir. Bu oruçları aralıklı tutmak da caizdir. Şevval ayında tutulan nafile veya kaza oruçlarını pazartesi ve perşembe günleri tutmak daha iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ameller, pazartesi ve perşembe günleri arz olunur. Ben de amelimin oruçlu iken arz olunmasını isterim.) [Tirmizi] (Pazartesi ve perşembe, günahların affedildiği gün olduğu için oruç tutuyorum.) [Müslim] (Cennetin kapıları pazartesi ve perşembe günleri açılır.) [Müslim] Oruç kazası olmayan nafile oruç tutmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Bir gün nafile oruç tutana, yeryüzü dolusu altın verilse, o orucun sevabını karşılamaz.) [İbni Neccar] (Gizleyerek, bir gün nafile oruç tutana, Allahü teâlâ, Cennetini ihsan eder.) [Hatib] Her ay 3 gün oruç tutmak çok iyidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Her [kameri]ayda, üç gün oruç tutmak, bütün yılı oruçlu geçirmek gibi sevaptır.)Buhari] (İbrahim aleyhisselam, her ayda 3 gün oruç tuttu. Allahü teâlâ da ona ömrü boyu oruç tutmuş gibi sevap verdi ve ömür boyu sanki yiyip içmiş gibi kuvvet, zindelik verdi.) [Beyheki] (Her ay 3 gün oruç tutan, yılın tamamında oruç tutmuş gibi olur.)[Müslim] (Her ay 3 gün oruç tutanın kalbindeki kin yok olur.) [Bezzar] "Eyyâm-ı biyd" denilen kameri ayların 13, 14 ve 15. günleri de oruç tutmak iyi olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ayda 3 gün oruç tutan, ayın 13, 14 ve 15. günlerinde tutsun!) [Nesai] (Her ay, eyyâm-ı biyd'de oruç tutan, yılın hepsini oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.) [Nesai] Arkadaşı sevindirmek için... Nafile oruç tutarken uygun bir davete gidilince, orucu bozmak günah değildir. Bir mümin arkadaşı sevindirmek ve onu üzmemek için davetine gidilir. Davete gidip de orucunu bozmayan bir kimseye Peygamber efendimiz, (Arkadaşın senin için bu kadar külfete girdiği halde, sen hâlâ oruçluyum diyorsun. Şimdi ye, sonra yerine bir gün tutarsın) buyurdu. (Dare Kutni) Yine buyurdu ki: (Davete giden, Ramazan, kaza ve adak orucu değilse, [nafile] orucunu bozsun!) [Taberani] (Din kardeşinin hatırı için nafile orucu bozana, bin günlük oruç sevabı yazılır. Bu orucu kaza edince de iki bin günlük sevap yazılır.) [Şir'a] Öğleden sonra, bir zaruret olmadıkça, nafile orucu bozmamalıdır! Hadis-i şerifte, (Nafile oruç tutan kimse, öğleye kadar muhayyerdir)buyuruldu. (Taberani) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Benzerine de saygı gerekir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'an-ı kerimi teybe, kasete, VCD veya CD'ye almak caiz midir? Alınca saygı gerekir mi? Bunları dinlemek ibadet olur mu? CEVAP: Bunlara Kur'an-ı kerim almak, kağıt üzerine yazmak gibidir. Teyp, kaset ve cd, müzik, şarkı, keyif, oyun ve eğlence için kullanılıyor ise de, kağıt da, roman, açık resim, eğlence ve fuhuş dergileri olmaktadır. Kur'an-ı kerim kağıda yazılınca Mushaf olur. Mushaf, Kur'an-ı kerimin okunmasına ve öğrenmesine ve ezberlenmesine sebep ve vasıta olduğu için kıymetlidir. Kaset ve diğerleri, Kur'an-ı kerimin benzerini işiterek öğrenilmesine ve ezberlenmesine vasıta olmaktadır. Kur'an-ı kerimi, bu niyet ile, teyp, cd ve kaset üzerine almak caiz olur. Bunlara da, Mushaf-ı şerife olduğu gibi hürmet etmek, bunlara başka şeyler doldurmamak, yükseğe koymak, üzerlerine bir şey koymamak, abdestsiz tutmamak, kâfirlere, fasıklara vermemek, başka şeyler bulunan bantlar ve plaklar arasına koymamak, fısk, oyun, eğlence yerlerinde çalmamak lazımdır. Kur'an-ı kerim dinlemek için kullanılan teyp, hiçbir zaman fısk meclislerine [günah işlenen yerlere] götürülmemeli, bunlarda hiçbir zaman, haram olan çirkin şeyler çalınmamalı. Çalgı çalmakta kullanılan bir teybin Kur'an dinlemek için de kullanılması, şarkı, türkü okuyan fasık bir hafızın okuduğu Kur'anı dinlemeye benzer ki, bu da caiz değildir. Kısacası, Kur'an-ı kerim bulunan bantlar ve kasetler Mushaf-ı şerif gibi kıymetlidir. Bunlara da saygısızlık yapmamalı. Şu kadar var ki, bunlardan Kur'an-ı kerimi dinlemek, hafızdan dinlemek gibi olmaz. Tam benzerini dinlemek olur. Kur'an-ı kerimi dinlemek sevabı hasıl olmaz. Çünkü İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Kur'an-ı kerimi tilavet etmek [okumak] demek, şuurlu bir kimsenin, Kur'an-ı kerim okuduğunu bilen insanın okuması demektir. Benzerini de saygı ile dinlemek farzdır. Küçük çocuğun şuursuz olarak okuduğunu dinlemek de lazımdır. (Redd-ül-muhtar) Benzeri ile ibadet olmaz ise de, okunan Allah kelamıdır, saygı durmak şarttır. Fetvaya uyulur Sual: Okuduğumuz kitaplarda İmam-ı azama göre böyle, İmameyn'e göre şöyle, Ebu Yusuf'a göre caiz, İmam-ı Muhammed'e göre caiz değil gibi ifadeler geçiyor. Bunların hepsi Hanefi olduğuna göre, birisine göre hareket edilse mahzuru olur mu? Mesela vitir namazı iki imama göre sünnettir. İmameyn'in kavline uyarak bazen vitri kılmasak ne mahzuru olur? CEVAP: Biz, müftabih görülen yani fetva verilen kavle göre hareket etmek zorundayız. İctihadlardan birini tercih etme yetkimiz yoktur. Hatta ictihad sahibi müftüler bile belli kaideler içinde hareket eder. Mesela İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Müftü, İmam-ı a'zamın sözüne uygun olarak fetva verir. Onda bulamazsa, İmam-ı Ebu Yusuf'un, sonra İmam-ı Muhammed Şeybani'nin sözünü alır. Ondan sonra da, İmam-ı Züfer'in, daha sonra Hasan bin Ziyad'ın sözünü alır. Eshabı tercih olan müftüler, ictihadlar arasında delilleri kuvvetli gördüklerini seçerler. Müctehid olmayanlar, bunların tercih ettikleri söze uyar. Tercih ehlinin seçmediği şeylerde, İmam-ı a'zamın sözünü almak lazımdır.(Redd-ül-muhtar) Nasıl yapılacağı Nass ile açıkça bildirilmemiş olup, ictihad ile anlaşılan bir iş için, çeşitli ictihadlar varsa, İmam-ı Müslimin, bu ictihadlardan hangisi ile amel olunmasını emrederse, o işi bu emre göre yapmak vacib olur. (Mecelle) > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sabrın önemi nedir? Neye sabretmek daha çok sevaptır? CEVAP: Sabır üç çeşittir. En önemlisi günah işlememeye sabırdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Sabır üç çeşittir: 1- Belaya, musibete sabır, 2- Din bilgilerini öğrenirken ve ibadetlerini yaparken sabır, 3- Günah işlememek için sabır. Belaya sabredene 300, ibadet yapmaya sabredene 600, günah işlememeye sabredene ise, 900 derece ihsan edilir.) [Ebuşşeyh] Musa aleyhisselam, Hızır aleyhisselama, (Ledün ilmine nasıl kavuştun?) diye sorunca, o da, (Günah işlememeye sabretmek sayesinde) diye cevap verdi. Kur'an-ı kerimde sabrın önemi çok âyette bildiriliyor. Dört âyet meali şöyledir: (Sabredenlere, mükafatlar hesapsız verilir.) [Zümer 10] (Sabredenlerin mükafatını, yaptıklarının daha güzeliyle vereceğiz.) [Nahl 96] (Ey iman edenler, Allah'tan sabır ve namazla yardım isteyin. Allahü teâlâ elbette sabredenlerle beraberdir.) [Bekara 153] (Ey Resulüm, kâfirlerin eziyetlerine, ülülazm peygamberler gibi sabret!) [Ahkaf 35] Sabır hakkında hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (İmanı en üstün olan; sabırlı, cömert ve hoşgörülü olandır.)[Deylemi] (Hak teâlâ, sevdiği kulu dertlere müptela kılar, o da sabrederse, ondan razı olur.) [Deylemi] (İbadetin başı sabırdır.) [Hakim] (Sabrın imandaki yeri, başın vücuttaki yeri gibidir.) [Deylemi] (Hak teâlâ, sabırlı ve ihlaslı olanı, sorguya çekmeden Cennete koyar.) [Taberani] (Kötü komşunun eziyetlerine ölünceye kadar sabredeni Allah sever.) [Hakim] (Allah, sabredeni sever.) [Taberani] (Hoşlanılmayan şeye sabretmekte büyük hayır vardır.) [Tirmizi] (Allahü teâlâ buyurdu ki: "Kimin, bedenine, evladına veya malına bir musibet gelir, o da güzel sabrederse, Kıyamette ona hesap sormaya hayâ ederim.) [Hakim] (Hak teâlâ, kendini sabretmeye zorlayanı sabretmeye muvaffak kılar.) [Buhari] (Sevmediklerinize sabretmedikçe, sevdiklerinize kavuşamazsınız.) [İ. Maverdi] (Acıya sabredip uğradığı felaketi gizlemesi ve kimseye şikayet etmemesi, kişinin Allah'ı iyi tanımış olmasındandır.) [İ.Gazali] (En üstün ibadet sıkıntıya sabretmektir.) [Tirmizi] (En şiddetli bela sabrın az olmasıdır.) [Deylemi] (Yeminle söylüyorum, uğradığı zulme sabredenin Allahü teâlâ şerefini arttırır.) [Taberani] (Geçim sıkıntısına sabredeni Allahü teâlâ Firdevs Cennetine koyar.) [Ebuşşeyh] (Kıt kanaat geçinecek kadar az rızka sabredenlere müjdeler olsun.) [Deylemi] (İki gözünü kaybeden sabrederse Cennete gider.) [Hatib] (İmanın yarısı sabır, yarısı şükürdür.) [Beyheki] (Müminin silahı sabır ve duadır.)[Deylemi] (Allahü teâlâ buyurdu ki: Benim hükmüme razı olmayan ve verdiğim musibete sabretmeyen benden başka Rab arasın) [Taberani] Resulullah, Allah'tan sabır isteyen birine buyurdu ki: (Allah'tan bela mı istiyorsun, önce afiyet iste.) [Tirmizi] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Cennet sevdası ve Cehennem korkusundan dolayı yapılan ibadet kabul olur mu? CEVAP: Hiçbir Müslüman Cennet Cehennem için ibadet etmez. Allah için eder, O emrettiği için eder. Onun rızasına kavuşmak için eder. Onun sevdiklerini sever, Onun sevmediklerini sevmez. Mesela Müslümanları sever, kâfirleri sevmez. Cenneti istemek Allah rızasına aykırı değildir. Allah'ı seven, onunla buluşmayı ister. Buluşma yeri Cennettir. Cenneti isteyen, aslında Allahü teâlâ ile buluşmayı, Ona kavuşmayı istemektedir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâyı istemek ve sevmek, ahireti istemek ve sevmektir. Çünkü Allahü teâlâya kavuşmak, ahirette vaat edilmiştir ve Allahü teâlânın kulundan rızası, ahirette belli olacaktır. Hak teâlâ, ahireti sever. Beğenilenden yüz çevirmek, Allahü teâlânın davet etmesine ve beğenmesine karşı gelmektir. Yunus suresinin 25. âyetinde (Allahü teâlâ, Dar-üs-selama [Cennete] çağırıyor) buyurmaktadır. Cenneti istememek ahiretten yüz çevirmek olur. Büyükler, Cenneti, Allahü teâlânın razı olduğu yer olduğundan ve Cenneti isteyenleri sevdiği için, isterler. Cehennemden sakınmaları da, Allahü teâlânın gazap ettiği yer olduğu içindir. Yoksa, Cenneti istemeleri, nefislerine tatlı geldiği için değildir. Cehennemden kaçınmaları, orada azap ve sıkıntı olduğu için değildir. Çünkü bu büyükler, sevgilinin yaptığı her şeyi güzel görür. Bunları kendilerinin, matlubu, maksadı bilirler. Topukları birleştirmek Sual: Rükuda topuk kemiklerini birleştirmeye çalışırken çok zor oluyor. Rükuda ve secdede topukları birleştirmek yeterli midir, yoksa illâ topuk kemiklerini de birleştirmek şart mıdır? CEVAP: Şart değildir. Sadece topukları birleştirmekle sünnet yerine gelir. Tam İlmihalde diyor ki: (Halebi-i kebir)'de, üç yüz on beşinci sayfada ve (Dürr-ül-muhtar)'da diyor ki; (Rükuda sünnetlerden birisi de, topuk kemiklerini birbirine bitiştirmektir) Bunun için, rükua eğilirken, sol ayağın topuğu, sağ ayak yanına getirilir. Secdeden kıyama kalkarken açılır. Son cümlede, (Bunun için, rükua eğilirken, sol ayağın topuğu, sağ ayak yanına getirilir) deniyor. Sadece topukları birleştirmek yeterlidir. Bunu İlmihalin müellifine yazılı olarak sormuştuk. (Topukları birleştirmek kâfidir)diye cevap gelmişti. Cennet Yolu İlmihalinde namazın müstehabları sayılırken, (Rükuda ayakları bitiştirmek)ifadesi geçiyor. Halebi, Dürr-ül-muhtar ve Redd-ül-muhtar'da (kâbeyni [iki kâbı] birleştirmek)ifadesindeki kâ'b kelimesi, ayakların iç tarafındaki çıkıntılı kemiktir. Buna topuk kemiği de denir. Topukların birleştirilmesi yeterlidir. Bu iki kemiği zorla birleştirmeye kalkmak gerekmez, iki topuk yan yana gelince sünnet yerini bulmuş olur. Bu olayı büyütmek yanlıştır. Namazda sakin olmak esastır. Topuk kemiklerini birleştirmeye çalışarak kendini zorlamak uygun olmaz. Birleştirene de, birleştirmeyene de bir şey dememek gerekir. Kadınlar ayaklarını birleştirmez. Bu erkeklere mahsustur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Özür dileyen kimseyi affetmek gerekir mi? CEVAP: Özür dilemek üç türlü olur: 1- Yaptığı şeye mazeret göstermek, mesela uyuyakaldığım için gelemedim demek gibi. Böyle bir özrü, doğru olup olmadığını araştırmadan kabul etmelidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Din kardeşinin özrünü kabul etmeyen, Kevser havuzundan içemez.) [Hakim] (Müslüman kardeşinin özrünü kabul etmemek günahtır.) [Ebu Davud] (Özrü kabul etmeyen, özür dileyenin günahını yüklenmiş olur.) [İbni Mace] Bu hadis-i şerifler, din kardeşinin kötülük yaptığını ve özrünün yalan olduğunu bilmeyen kimse içindir. Çünkü, bunun özrünü red etmek Müslümana suizan etmek olur. 2-Yaptım ama bir daha yapmam, keşke yapmasaydım demek. Bu, suçunu kabul edip özür dilemektir. Böyle özrü de kabul etmeyene, Allahü teâlâ azap ve gazap eder. Bir hadis-i şerif meali: (Allahü teâlâ özür dileyenin özrünü kabul eder.) [Ebu Ya'la] Mümin, af etmesi için özür dilemesini bekler. Münafık, ayıpların ortaya çıkmasını ister. 3-Yapmadım diyerek inkâr etmek. Yalan söylediğini bilerek özrünü kabul etmek, o kimseyi affetmek olur. Yalan söyleyerek özür dileyen böyle bir kimseyi affetmek vacip değil, müstehaptır. Affetmek çok faziletlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allah rızası için affedeni, Allahü teâlâ yükseltir.) [Müslim] (Affedin ki affedilesiniz!)[İ. Ahmed] (Kaba davranana nazik olan, zulmedeni affeden, vermeyene ihsan eden, kendinden uzaklaşana yaklaşan, yüksek derecelere kavuşur.) [Bezzar] İstiğfarın önemi Sual: Sıkıntı için ne yapmalıyım? CEVAP: "La havle..."yi çok söyleyin. Bir de istiğfarı ihmal etmeyin. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Elinizden geldiği kadar çok istiğfar edin. Çünkü Allah katında kurtuluşunuza bundan daha iyi vesile olacak ve Allah'ın bundan daha çok sevdiği bir şey yoktur.) [Hakim] Hasan-ı Basri hazretlerine, kıtlıktan, fakirlikten, çocuğunun olmadığından şikayette bulunuldu. Hepsine de istiğfar edin buyurdu. Sebebini sorduklarında, üç âyet-i kerime okudu. Meali şöyle: (Çok affedici olan Rabbinize istiğfar edin ki, gökten bol yağmur indirsin; size, mal ve oğullar ile yardım etsin, sizin için bahçeler, ırmaklar versin.) [Nuh 10-12] Bela ve nimet Sual: Silsile-i aliyyeden büyük zatların fakirlik ve sıkıntı içinde yaşayanları olduğunu okuyoruz. Allah sevdiği zatlara niye nimet vermiyor da, bela ve sıkıntı gönderiyor? CEVAP: Kâfirler, (Allah, dostlarına niçin bela gönderiyor da, nimet vermiyor) dediler. Resulullah için de şöyle demişlerdi: (Bu ne biçim peygamber; [bizim gibi]yiyip içiyor, çarşıda, sokakta geziyor! Kendisiyle birlikte [cehennemden korkutan] ikaz eden bir melek de indirilmeli, yahut kendisine bir hazine veya yiyeceği [geçimini rahatça sağlayacağı] bir bahçe [çiftlik] verilmeliydi.) [Furkan 7-8] Bela gelmesi onların şanına leke getirmez. Aksine derecelerinin yükselmelerine sebep olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (En şiddetli bela, enbiya, evliya ve benzerlerine gelir.) [Tirmizi] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Balık nasıl avlanır ve yenir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yalnız Kur'an diyenlere göre, balık avlayıp yemek caiz mi? CEVAP: Kur'an-ı kerimde balık eti hakkında buyuruluyor ki: (Taze et [balık] yemeniz ve [inci mercan gibi] ziynet çıkarmanız için denizi emrinize veren Odur.) [Nahl 14] Hangi hayvanların nasıl yeneceği de şöyle bildiriliyor: (Meyte, kan, domuz eti ve Allah'tan başkası adına kesilenler size haram kılındı. Henüz ölmeden kesmeniz hariç, boğulmuş, vurulmuş, düşmüş, boynuzlanmış ve canavar tarafından parçalanmış hayvanlar haramdır.) [Maide 3] Devamındaki âyette de, keserken Allah adının anılması, yani Besmele çekilmesi bildiriliyor. Meyte, boğazlanmadan, dine uygun kesilmeden ölen hayvandır, leştir. Bir hayvan ötekini öldürse, dine uygun boğazlanmadığı için yenmez. Âyete bakınca, balığın da Besmele ile boğazlanması gerektiği anlaşılıyor. Ama balıkları hiç kimse kesmiyor. Âyetten anladığımıza uyarsak, balığı kesmeden yemek caiz olmaz. Fakat Peygamber efendimiz açıklıyor, (Balıkları kesmek gerekmez), hatta (Besmele çekmek de gerekmez) buyuruyor. Balıkları dinamitle veya başka şeylerle öldürünce yine yenir. Hatta bir balık ötekini yese, her iki balık da yenir. Halbuki aslan bir geyiği parçalasa, o geyik yenmez. Peygamber efendimizin açıklaması olmadan bunları Kur'an-ı kerimden anlamak mümkün olmaz. Âyette, kanın da haram olduğu bildiriliyor. Dalak da kandır. Âyete bakarak dalak yemenin de haram olduğunu söyleyen cahiller olmuştur. Peygamber efendimiz, iki kanın helal olduğunu bildirmiştir. Bu iki kanın birisi dalak, öteki de ciğerdir. Namazlar ne zaman, nasıl kılınır? Namazın farzları, müfsitleri, vacibleri, sünnet ve mekruhları nelerdir? Bunları Kur'an-ı kerimden çıkarmamız mümkün değildir. Peygamber efendimiz bunların hepsini açıklamıştır. Onun açıklamasına uymayan, mezhep tanımayan kimseler büyük dalalet içindedir. Akıllı kimdir? Sual: Bir kimsenin akıllı olup olmadığı nasıl bilinir? CEVAP: Allah'ın emir ve yasaklarına riayette kim daha titiz ise o daha akıllıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Biri camiye gider, namaz kılar, Allah indinde sivrisinek kanadı kadar kıymeti olmaz. Başka birinin de kıldığı namaz, sevap bakımından Uhud Dağı kadar kıymeti olur, sebebi, bunun daha akıllı olmasıdır. Haramdan daha çok sakınan daha akıllıdır.) [Hakim] Oruç faydalıdır Sual:Ara sıra oruç tutmak gerekir mi? CEVAP: Evet ara sıra oruç tutmak faydalıdır. İki hadis-i şerif meali: (Oruç iç organları inceltir, eti eritir ve Cehennemden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına, hayaline gelmeyen Allah'ın nimetleri ancak oruç tutana nasip olur.) [Taberani] (Oruçlu, uykuda bile olsa ibadet halindedir.) [Deylemi] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
İslâm âlimleri nebiler gibidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Peygamber efendimizden sonra, bir peygamber gelmeyeceğine göre, Hz. İsa'nın peygamber olarak gelmesi Kur'ana aykırı değil mi? Eskiden her bin senede yeni bir din ile bir resul gönderiliyormuş. Şimdi aradan bin sene geçse de, Peygamberimizden sonra peygamber gönderilmemesinin hikmeti ne olabilir? CEVAP: Hz. İsa, yeni bir peygamber olarak gelmeyecek, İslamiyet'i kuvvetlendirmek için gelecek. Hz. Mehdi de aynı görevle gelecek. Eskiden nebiler geliyor, Resullerin getirdiği dini kuvvetlendiriyordu. Muhammed aleyhisselamdan sonra gelen âlimler bu işi yapıyorlar. Onun için Peygamber efendimiz, (Ümmetimin âlimleri benî İsrail peygamberleri gibidir) buyurdu. (İmam-ı Yâfiî, İmam-ı Rabbani, Abdülgani Nablusi, Neşr-ül-mehasin) İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: İsa aleyhisselâm gökten inerek, ahir zaman Peygamberinin dinine uyunca, Onun hakîkati, kendi makamından yükselerek, Ona uyduğu için, hakîkat-i Muhammedînin makamına gelir. Onun dinini kuvvetlendirir. Bunun için, eski dinlerde, ülülazm Peygamberden sonra bin yıl içinde, yeni bir Resul gönderilirdi. Bunlarla, o Resulün dini kuvvetlendirilirdi. Onun dininin zamanı bitince, başka bir ülülazm Resul ile yeni bir din gönderilirdi. Muhammed aleyhisselâm, Peygamberlerin sonuncusu olduğu için ve Onun dini hiç değiştirilemeyeceği için, Onun ümmetinin âlimleri, nebiler gibi oldu. İslâmiyet'i kuvvetlendirmek işi bunlara yaptırıldı. Resulullahın vefatından bin yıl geçtikten sonra, gelecek âlimlerin sayısı az ise de, İslamiyet'i tam kuvvetlendirmeleri için, çok yüksek derecede olacaklardır. Bunlardan başka, ülülazm bir Peygambere de [Hz. İsa'ya da], Onun dinini kuvvetlendirme işi verildi. (m.209) Fakir ve kurban Sual: Kurban Bayramının üçüncü günü fakir olacağını bilen zengin, kurban kesse, üçüncü günü fakir olsa, vacib sevabı alır mı? CEVAP: Evet, zengin iken kestiği için vacib sevabı alır. Birinci günü kurbanını kesip sefere çıksa da yine vacib sevabı alır. Çünkü kurban kestiği vakit hem zengin, hem de mukim idi. Bunun gibi, vakit girince namazını kılan kimse, namazdan sonra ölse, farz sevabı almış olur. Fakat namazını kılmadan ölse, borçlu olarak ölmez. Çünkü namaz ancak o vakti kılacak kadar zaman olunca farz olur. Daha önce farz olmaz, ama vakit girmişse, kılınırsa farz sevabı hasıl olur. Sual: Kurban Bayramı'nın üçüncü günü zengin olacağını bilen fakir, birinci günü kurban kesse, üçüncü günü zengin olsa, tekrar kesmesi gerekir mi? Birinci günü kestiği vacib olur mu? CEVAP: Evet birinci günü kestiği vacib olur, yeniden kesmesi gerekmez. Üçüncü günü zengin olmazsa kestiği nafile olur. Sual: Fakir bir kimse, bayramın birinci günü bir kurban kesse, bayramın üçüncü günü zengin olsa, bir kurban daha kesmesi gerekir mi? CEVAP: Evet kesmesi gerekir. Çünkü zengin olacağını bilmiyor. Bilse idi kesmesi gerekmezdi. Fakat sonra gelen âlimler, "Fakir, bayramın birinci günü kurban kesse, üçüncü günü zengin olsa, tekrar kurban kesmesi gerekmez" demişlerdir. (İbni Abidin)
Kurbanın kazası nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bayram kurbanını bayramda kesemeyen bayramdan sonra kesse caiz olur mu? Yahut geçen seneki vacip kurbanı kesemeyen, bu yıl kesse caiz olur mu? CEVAP: Bayram kurbanını üçüncü günün akşamına kadar kesmeyen kimse, kurbanı satın almışsa, canlı olarak kendini veya kıymetini [altın olarak] fakirlere verir. Bayramdan sonra keser ise, etinden kendi yiyemez. Hepsini fakirlere dağıtır. Bütün etinin kıymeti canlı kıymetinden az ise, değer farkını da sadaka verir. Satın almamış ise, orta derece bir kurban değerini fakirlere verir. Böylece, cezadan kurtulur ise de, kurban kesmek sevabını kazanamaz. (Redd-ül Muhtar) Cami içinde ezan okumak Sual: Cami içinde ezan okunurken cemaat ezanı tekrar etmez mi? İkamet okunurken ikameti de tekrar etmek gerekir mi? CEVAP: Seadet-i Ebediyye kitabında diyor ki: Ezan minarede veya mescidin dışında okunur. Mescidin içinde okunmaz. Cami içinde okumak mekruhtur. Cuma günü ikinci ezan cami içinde okunur. Ancak, hazır olan cemaat için veya kendi için olan ezan ve ikamet de yerde okunur. Seferi olanlar da, ezanı evde veya mescitte okur. Cami içinde Kur'an-ı kerim okurken, ezan tekrar edilmez. [Kur'an okunmuyorsa tekrar edilir.] İkameti işitenin tekrar etmesi şart değildir, ancak müstehabdır, tekrar edilmesi iyi olur. Hazır olan cemaat Sual: Tam İlmihal'de, (hazır olan cemaat için veya kendi için olan ezan ve ikamet de yerde okunur) deniyor. Hazır olan cemaat ne demek? Her camide namaz vakti bir cemaat hazır olabilir. Hazır cemaat var diye, ezan cami içinde mi okunur? CEVAP: Hayır. Oradaki ifadenin tamamı şöyledir: (Ezan, başkalarına vakti bildirmek için, yüksekte okunur. Hazır olan cemaat için veya kendi için olan ezan ve ikamet yerde okunur.) Bu ifadede caminin içi geçmiyor. Hazır olan cemaat için caminin kapısının önünde okunabilir. Yağmur falan olursa caminin içinde de okunabilir. Bir ihtiyaç olmadan cami içinde ezan okumak mekruhtur. Hazır olan cemaat, genellikle uzun veya kısa yolculuklarda olur. Yollarda imamsız mescitler vardır. Her gelenin mescidin içinde ezan ve ikamet okuması gerekir. Yahut bir grup cemaat, namaz kılındıktan sonra camiye veya bir eve gelir, içlerinden birisi caminin veya evin içinde ezan okursa mekruh olmaz. Çünkü okunan ezan orada hazır olan cemaat içindir. Dışarıdaki insanlar için değildir. Dışarıdaki insanlar için okunan ezan, cami içinde okunmaz. Cuma günü cami içinde okunan ikinci ezan da oradakiler içindir. Secdeye giderken Sual: Secdeye giderken ve secdeden kalkarken sağ sol önceliği var mıdır? CEVAP: Secdeye varırken, önce sağ, sonra sol diz, sonra sağ, sonra sol el, sonra burun ve alın yere konur. Secdeden kalkarken de bunun tersi yapılır. Yani secdeden kalkarken önce alın, sonra burun, sonra da sol el ve sağ el, sonra sol diz ve sağ diz yerden kaldırılır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Her şeyden önce doğru itikat
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: 72 fırka, Ehl-i kıble midir? CEVAP: Din kitaplarında bildiriliyor ki: 1-İmam-ı a'zam ve imam-ı Şafii, Ehl-i kıble olana kâfir denilmez buyurdu. Bu söz, Ehl-i kıble olan, günah işlemekle kâfir olmaz demektir. 72 fırka, Ehl-i kıbledir. İctihad yapılması caiz olan açıkça anlaşılamayan delillerin tevillerinde yanıldıkları için, bunlara kâfir denilmez. Fakat, zaruri olan ve tevatür ile bildirilmiş olan din bilgilerinde ictihad caiz olmadığı için, böyle bilgilere inanmayan, sözbirliği ile kâfir olur. Çünkü, bunlara inanmayan, Resulullaha inanmamış olur. İman demek, Resulullahın Allahü teâlâ tarafından getirdiği, zaruri olarak bilinen bilgilere inanmak demektir. Bu bilgilerden birine bile inanmamak küfür olur. (Milel-nihal tercümesi) 2-72 bid'at fırkası, namaz kıldığı ve her ibadeti yaptığı halde, bir kısmı mülhittir. Dinde icma ile bildirilen bir inanışı veya bir işi inkâr eden, kâfir olacağı için, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah dese ve her ibadeti yapsa ve her günahtan sakınsa da, artık buna ehl-i kıble denmez. (Hadika) 3-Zaruri din bilgilerinden veya iman edilecek şeylerden birine bile inanmayan, La ilahe illallah Muhammedün Resulullah dese de, kâfir olur. (Redd-ül Muhtar) 4-72 bid'at fırkası, Ehl-i kıble olduğu için, bunlara kâfir denmez. Fakat bunların, dinde inanması zaruri olan şeylere inanmayanları kâfir olur. (Mekt. Rabbani 2/67, 3/38) 5-Meşhur bir farzı inkâr eden kimse, namaz kılsa da kâfir olur. (Berika) 6-Her namaz kılana ehl-i kıble denmez. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Yalan söyleyen, sözünde durmayan ve emanete hıyanet eden, Müslüman olduğunu söylese, namaz kılsa, oruç tutsa da münafıktır.) [Buhari] 7-İmanın 6 şartından birine inanmayan, namaz kılsa da kâfirdir. (Eşiat-ül-lemeat) 8- Ahir zamanda, namaz kıldığı halde kâfir olanlar olacaktır. Bir hadis-i şerif meali: (Ahir zamanda bir camide binden fazla kişi namaz kılacak, fakat, içlerinde bir tane mümin bulunmayacaktır.) [Deylemi] 9- Bir Müminin kâfir olmasını isteyerek ona kâfir diyen Mümin kâfir olur. Bir hadis-i şerif meali: (Bir Müslümana kâfir diyenin kendisi kâfir olur.) [Buhari] Vehhabiler, Ehl-i sünnete müşrik dedikleri için, bu yönden de küfre düşüyorlar. Kâfire Müslüman diyen de kâfirdir. (Şevahid-ül-hak) 10- Küfür söz söyleyen namaz kılsa da kâfir olur. Küfür söz çoktur. Mesela şunlar küfürdür: - Zaruretsiz Hristiyanın Noel'ini kutlamak, kiliseye gidip âyinlerine katılmak, âyinlerini tasvip etmek, haçlarını takmak. (Birgivi, Mek. Rabbani) - (Muhammedün Resulullah demek şart değil, Allah'a inanan herkes Cennete gidecek) demek. (Feraid-ül-fevaid) - Allah'ı cisim sanmak, gökte oturuyor demek. (Miftah-ül Cenne) Bir âyet meali: (Onun benzeri hiçbir şey yoktur.) [Şûra 11] (Mekan sahibi olmak, bir yere oturmak mahluka benzetmek olur.) - Mirac'da Resulullahın, Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmamak. (Bahr) Doğru iman sahibi olmaya çalışmalı. İtikadı düzeltmeden namazın, ibadetin faydası olmaz. Doğru itikat, ehl-i sünnet itikadıdır, bu da 1 rakamı gibidir. İhlaslı ibadetler sağına konan sıfır gibidir. Bir sıfır konunca 10, iki sıfır konunca 100 olur. Sağına ne kadar 0 konursa değeri artar. 1 çekilirse hepsi 0 olur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Vehhabilik, selefilik adı altında hızla yayılıyor. Mezhep, âlim falan tanımıyorlar. Vehhabi olmayana kâfir diyorlar. Vehhabilikten önce ölenlerin de müşrik olarak öldüklerini söylüyorlar. İslam âlimleri Vehhabilik hakkında ne diyor? CEVAP: Vehhabiliği İngilizler kurdurmuştur. Vehhabilerin bozuk itikadlı olduklarına dair birçok kitap yazılmıştır. Ahmed bin Seyyid Zeyni Dahlan, Mekke'nin müftisi ve reis-ül-uleması ve Şafii şeyhul-hutebası idi. Birçok eserleri olup, (Hülasat-ül-kelam fi beyani umerail beledil-haram), (Firreddi alel-vehhabiyyeti-etba-ı mezhebi İbni Teymiyye) ve (Ed-Dürer-üs-seniyye) kitaplarında Vehhabilerin iç yüzlerini açıklamakta, yanlış yolda olduklarını âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerle göstermektedir. Yusüf Nebhaninin (Şevahid-ül-hak) kitabında, ikinci Abdülhamid Han'ın bahriye mirlivası [amirali] Eyyub Sabri Paşanın (Tarihi Vehhabiyan) ve (Mirat-ül-Haremeyn) kitaplarında da iç yüzleri yazılıdır. İbni Abidin'in üçüncü cildinde bagileri anlatırken ve (Nimet-i İslam) kitabının nikah bahsinde, Vehhabilerin ibahioldukları açıkça yazılıdır. İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki: Vehhabiler, kendilerine muhalif olanların müşrik olduğuna inanırlar. Bundan dolayı Ehli sünneti ve Ehli sünnet âlimlerinin öldürülmesini mubah görürler. (Redd-ül muhtar) Nimet-i İslam kitabını her yerde bulmak mümkündür. Bu kitapta Hristiyan ve Yahudi kadınlarla evlenmek caiz olduğu bildirilirken Vehhabilerle evlenmenin caiz olmadığı bildiriliyor. Şirk sebebiyle muharremattan olanlar bahsinde batıniyye ile evlenmenin haram olduğu bildirildikten sonra, 1 numaralı dipnotta deniyor ki: Batınıyye ki, onlara Talimiyye ve İsmailiyye ve İbahiyye dahi denir. Son asırlarda onlar Vehhabiyye ismini almışlardır Ve din kisvesi içre ehli dine ihanet ede gelmişlerdir. NOT: Nimet-i İslam kitabı, herkes tarafından en sahih ilmihal olarak kabul edilmektedir. Mezhepsizler bile bu kitabı övmektedir. Mezhepsizliği savunmak için (Mezhepsizlik Yaygarası) isimli kitap yazan müteveffa Ahmet Gürtaş bile, adı geçen yaygarasında Nimet-i İslam için "Şaheser" tabirini kullanmıştır. İbni Abidin hazretlerinin Redd-ül muhtar kitabı ise en sahih, en kıymetli fıkıh kitabıdır. Kâbe'de günah Sual: Bu yıl hacca gidiyorum. Kâbe'yi görünce dua kabul oluyormuş. Kâbe'yi görünce nasıl dua edelim? "Ya Rabbi, yapacağım bütün dualarımı kabul et" diye dua etmek uygun mu? CEVAP: Biz bilmeden kendimiz için zararlı olacak dua da edebiliriz. Malın çokluğu, ömrün uzunluğu gibi şeyler hayırlı olacaksa istenmelidir. Bunu da biz bilemeyiz. Onun için dua ederken, (Ya Rabbi, yapacağım bütün hayırlı dualarımı kabul et) demeli. Kâbe'yi görünce ve zemzem içerken, (Ya rabbi imanla ve şehid olarak ölmeyi nasip eyle) denebilir. En uygunu da (Hakiki imana kavuştur) diye dua etmelidir. Çünkü hakiki imana kavuşunca artık imansız ölme tehlikesi yoktur.
Kan yutmak abdesti bozmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı? CEVAP: Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar. (Halebi) Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur. Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur. Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur. Ağza su alınca oruç bozulmaz. (Bahr-ür-râık,Cevhere) Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce oruç bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz. Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur. Dinin delilleri Sual: Ef'âl-i mükellefin, yani, farz, vacib, sünnet, müstehab, mubah, haram, mekruh, müfsid olan hükümler, âyet ve hadisten nasıl çıkartılıyor? CEVAP: Ahkam-ı İslamiye'yi bildiren deliller dörttür: 1-Sübutu [sabit olması] ve delaleti [işareti] kati [kesin] olanlar. Açık anlaşılan âyetler ve tevâtürle [sözbirliği ile] bildirilmiş açıkça anlaşılan hadis-i şerifler böyledir. Bunlar farz ile haramları bildirir. Mesela namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek, hac etmek gibi farzlar, âyet-i kerimelerde açıkça bildirilmiştir. Namazın beş vakit olduğu ve nasıl kılınacağı da, mütevatir hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Leş, domuz, kan, şarap gibi haramlar âyet-i kerimelerde açıkça bildirilmektedir. Köpek, aslan gibi hayvanların haram olması da, mütevatir hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. 2-Sübutu kati olup, delaleti zanni olanlar. Açıkça anlaşılamayan âyetler böyledir. Bunlar vacib ile tahrimen mekruhu bildirirler. Mesela (Kurban kes) âyet-i kerimesinin sübutu katidir, fakat delaleti [herkesin kurban kesmesi gerektiğinin bildirilmesi] zannidir. Bunun için kurban kesmek vacibdir. 3-Sübutu zanni, delaleti kati olanlar. Bir sahabinin bildirdiği açık hadisler böyledir. Bunlar da vacib ile tahrimen mekruhu bildirirler. 4-Sübutu de, delaleti de zannidir. Bir sahabinin bildirdiği, açık anlaşılamayan hadisler böyledir. Sünnet ile müstehabı ve tenzihi mekruhu bildirir. (Tam İlmihal) Gemi vatan olmaz Sual:Gemi mürettebatındanız. Gemimiz İzmir'de tamirdedir. Ayrılış tarihi bilinmiyor. Seferi miyiz? CEVAP: Kaptan, 15 günden fazla kalacağız derse, karada mukim, gemide seferi olunur. Gemi vatan olmaz. Böyle söylemedikçe hep seferi olunur. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Olgun imana kavuştuğumuzu bilebilir miyiz? CEVAP: Evet bazı alametler vardır. İnsan bunlara bakarak kâmil iman sahibi olup olmadığını anlayabilir. Mesela Hasan bin Muhammed bin Hasan hazretleri buyuruyor ki: Şu üç şeyi yapan kâmil iman sahibidir: 1- Sever ama sevgisi bâtıla düşürmez. 2-Kızar ama, kızması haktan ayırmaz. 3-Güçlü iken de, hakkı olmayana el uzatmaz. Eshab-ı kiram, "Biz, insanlardan gelen sıkıntılara sabretmeyenleri, kâmil iman sahibi saymazdık" buyuruyorlar. Bir âyet meali: (Asıl iyilik, Allah'a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanmak, Allah rızası için akrabaya, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, saillere ve mükateb köle [ve esirlere] sevdiği maldan harcamak, namaz kılmak, zekât vermek, antlaşmada sözlerini yerine getirmek, sıkıntı, hastalık ve savaşta sabretmektir.) [Bekara 177] Bu âyet-i kerimede, insanı olgunlaştıran esaslar açıkça bildirilmiştir. Bunlar da sağlam iman, iyilik, yardım ve nefsin ıslahıdır. Bu hasletleri kendisinde toplayan bir kimse, iman ve itikadına göre, sıdkla vasıflandırılmış, takva ile övülmüştür. Peygamber efendimiz, (Bu âyetin bildirdiği hususlarla amel eden, kâmil iman sahibi olur) buyurdu. (Tibyan) Bu konudaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Şu üç şey bulunan kimsenin imanı kâmildir: Herkesle iyi geçinen güzel ahlâk, kendini haramlardan alıkoyan vera, cehlini örten hilm.) [Nesai] (Şu üç kimsenin imanı kemâle ermiştir: 1- Hiç kimsenin kınamasından korkmadan Allah yolunda yürüyen, 2- Ameline riya karıştırmayan, 3- Dünya ve ahiretle ilgili iki işten ahirete ait olanı dünya işine tercih eden.) [Deylemi] (Şunları yapan kâmil imana sahiptir: 1- Allah için seven, Allah için buğzeden, 2- Diliyle de Allah'ı anan, 3- Kendisine hoş geleni, başkasına da hoş gören, 4- Kendisi için istemediği bir şeyi başkası için de istemeyen, 5- Hayır konuşan veya susan.) [Taberani] (Sevdiğini yalnız Allah için sevenin imanı kâmildir.) [Beyheki] (Allah'ın dostlarını sevip, düşmanlarını düşman bilenin imanı kâmildir.) [Ebu Davud] (İmanı kâmil olan mümin, güzel ahlâka sahip olandır.) [Taberani, Deylemi] (Nerede olursa olsun, Allahü teâlâyı unutmamak, kâmil imanı gösterir.) [Beyheki] (Allah ve Resulünü her şeyden çok seven, sevdiğini yalnız Allah rızası için seven ve ateşe düşmekten çok, küfre düşmekten korkanın imanı kâmildir.) [Buhari] (Belayı nimet, bolluk ve rahatlığı musibet saymayanın imanı kâmil olmaz.) [Taberani] (Emanete riayet etmeyenin imanı kâmil değildir.) [Taberani] (Komşusu, zararından emin olmayanın imanı kâmil değildir.) [Bezzar] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı kimselere bir hadis-i şerif söyleyince o İsrailiyattır inanma diyorlar. İsrailiyat nedir? Peygamberimiz İsrailiyat'tan bahsetmiş midir? CEVAP: İsrâil oğullarından yani Ehl-i kitap denilen Yahudi ve Hıristiyanlardan gelen haberlerdir. Yakub aleyhisselamın bir ismi de İsrail'dir. Bu sebeple onun nesline Benî İsrail denilmiştir. Onlardan gelen haberlere İsrailiyat denmesi bu sebepledir. İslami inanca, iman esaslarına ve dinî hükümlere ters düşmeyen mubah olan haberleri anlatmak yasak değildir. Mezhepsizlere göre İsrailiyat aslı olmayan hadisler demektir. Halbuki Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Benî İsrail'den naklen bazı şeyler söyleyin, bunda vebal yoktur. Çünkü onlarda duyduklarınızdan daha acayip şeyler geçmiştir.)[İ. Şâfii, İbni Menığ] (Bildirdiğim âyeti [ve hadisi] tebliğ edin. Benî İsrail'den de söyleyin. Yalnız bana, bilerek yalan isnat eden kimse Cehennemdeki yerine hazırlansın.) [Buhari, Tirmizi, İbni Hibban] Demek ki İsrailiyat'tan bahsetmekte mahzur yoktur, hatta dinin emridir. Yasak olan Peygamber efendimizin bildirmediği şeyleri, Resulullah bildirdi diye söylemektir. Bu bakımdan muhaddis âlimlerin bildirdikleri hadis-i şeriflere bu İsrailiyat demek çok çirkin bir iftira olur. Doğru olarak İsrailiyat'tan bahsetmek dinin emridir. Mesela hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Ne yazık benî İsrail'e ki, kendilerine iç yağı haram edildiği halde, onu alıp sattılar, bedelini yediler. İşte bunun gibi size de içkinin alıp satılması haramdır.)[Taberâni] (Benî İsrail'den iki kişi arkadaş idiler. Birisi günahkâr, diğeri ise çok ibadet eden bir âbid idi. Abid, diğerinin günah işlediğini gördükçe "Vazgeç" diye ikaz ediyordu. Onu yine bir gün bir günah işlerken görüp ona "Bu günahlardan vazgeç" dedi. Günahkâr olan "Beni yalnız bırak, Rabbim seni bana gözcü mü gönderdi?"dedi. Abid, "Vallahi Allah seni mağfiret etmez ve Cennetine koymaz" dedi. İkisi de ölüp Rabbül âleminin huzurunda buluştular. Allahü teâlâ, [günahlarının ezikliği içinde kıvranan]günahkâra "Git rahmetimle Cennete gir" buyurdu. [İbadetiyle ucba kapılan ve günahkâra Cehennemlik diye yemin eden]Abid için de, "Bunu da Cehenneme götürün" buyurdu.)[Ebu Davud, İ.Ahmed] "Allah, Kifl'i mağfiret etti" (Benî İsrail'den Kifl isimli biri vardı. Günahtan pek sakınmazdı. Ona [paraya ihtiyacı olan] bir kadın geldi. Durumunu bildirdi. Kifl, onunla beraber olmak için altmış altın vererek anlaştı. Kadınla kapalı bir yere geldiler. Kadın zangır zangır titriyordu. Sonra ağlamaya başladı. Adam, "Neden ağlıyorsun, seni zorladım mı?" dedi. Kadın, "Hayır, ama ben şimdiye kadar böyle bir iş yapmadım. Bu çirkin işe beni ihtiyacım sürükledi" dedi. Kifl, "Mademki sen yapmadığın işi ihtiyacından dolayı yapmak zorundasın, öyleyse git, para da senin olsun" dedi. Kifl ayrıca yemin ederek "Vallahi bundan sonra ben de bu çirkin işi bir daha yapmam" dedi ve o gece de öldü. Sabahleyin kapısına şöyle yazılmış olduğu görüldü: "Allah, Kifl'i mağfiret etti.") [Tirmizi, İ.Ahmed, İbni Ebi Şeybe, Taberani, Hakim] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Anam babam gayri müslim idi. Şimdi öldüler. (Ya Rabbi, anama babama rahmet eyle, onları affet)diye dua etmem caiz midir? CEVAP: Kâfire mağfiret duasında bulunmak küfürdür. Çünkü kâfirlerin hiç affolmayacağı, ebedi Cehennemde kalacağı Kur'an-ı kerimde açıkça bildirilmektedir. Onların affı için dua etmek Allahü teâlânın emrine inanmamak olur. Kâfirler için dua etmek yasaklanmıştır. Bir âyet-i kerime meali: (Cehennemlik oldukları [Kâfir olarak öldükleri]açıkça belli olduktan sonra, akraba da olsa, nebinin de, müminlerin de, müşrikler için af dilemeleri doğru değildir.) [Tevbe 113] Yaşayan gayri müslimlerin hidayete ermeleri için dua edilir. Peygamber efendimiz, kâfirlerin hidayete kavuşmaları için dua etmiştir. Kâfirlerin yok olması için dua et denildiğinde Resulullah efendimiz, (Ben lanet etmek için gönderilmedim. Ya Rabbi, bunlara hidayet et. Tanımıyorlar, bilmiyorlar) dedi. Başka bir zaman da, (Ya Rabbi, bu dini, Ömer bin Hattab ile yahut Amr bin Hişam[Ebu Cehil] ile kuvvetlendir)buyurmuştur. Hz. Ömer bu dua sebebiyle Müslüman olmuştur. Hazret-i Ebu Hüreyre anlatır: (Annem müşrik bir kadın idi. Ne kadar İslam'a davet ettiysem de kabul etmedi. Resulullaha gittim, (Ya Resulallah, dua edin de anneme iman nasip olsun, hidayete kavuşsun) dedim. Dua buyurdu. Ben de anneme müjde vermek için eve gittim. Evin kapısı kilitli idi. Su seslerinden guslettiğini anladım. Annem az sonra elbisesini giyip kapıyı açtı, şehadet getirerek Müslüman olduğunu bildirdi. Hemen koşarak Resulullahın huzuruna gittim. (Müjde ya Resulallah, annem Müslüman oldu) dedim. Sonra, (Ya Resulallah, bir dua daha edin de, beni ve annemi bütün Müslümanlar sevsin, biz de bütün Müslümanları sevelim) dedim. Resulullah bunun için de dua buyurdu. Hiçbir mümin yoktur ki, benim adımı işitsin de beni sevmemiş olsun.) (Şevahid-ün-nübüvve) Bu olay gösteriyor ki, Hz. Ebu Hüreyre'yi sevmeyenlerin Müslümanlıklarından şüphe edilir. "Bütün müminleri affet!" Hiçbir müminin Cehenneme girmemesi için dua etmek caiz değildir. Çünkü, sapık günahkâr, bid'at ehlinden bir kısmı günahları sebebiyle mutlaka Cehennemde azap görecekler, şefaat yahut başka bir sebeple çıkacaklardır. Bu bakımdan öyle dua etmemelidir. Ama (Bütün Müslümanlara, bütün müminlere rahmet eyle, onları affet)diye dua etmekte mahzur yoktur. Böyle dua edilmesi âyet ve hadislerle bildirilmiştir. Bir âyet-i kerime meali: (Ey Rabbimiz, herkesin hesaba çekileceği gün, beni, ana babamı ve bütün müminleri affet.) [İbrahim 41] İki hadis-i şerif meali de şöyledir: (Erkek ve kadın müminlere dua eden, bütün mümin sayısınca sevab alır.) [Taberani] (Sizin amelleriniz ölü akrabanıza duyurulur. Durumunuz iyi ise sevinirler, günahkâr iseniz şöyle dua ederler: Ya Rabbi bize nasıl hidayet ettinse, onlara da hidayet etmeden canlarını alma.) [Hakim] ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Namaz kılan biriyim. Günah işlemek istendiği zaman, bundan korunacak bir dua var mıdır? CEVAP: Evet vardır. Ancak doğru kılınan namazın, her kötülükten koruduğu Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. Onun için ilkönce namazı doğru kılmaya çalışın. Namazın farz, vacib, sünnet ve müstehablarına riayet edin. Mekruhlarından kaçının. Böyle namaz kılan kimse elini harama uzatamaz. Duaya gelince, Allahü teâlâyı zikretmeli, yani anmalı, hatırlamalı. Mesela La ilahe illallahdemeli. Allah'ı anmadan gaflet içinde yaşayana şeytan musallat olur. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Rahman olan Allah'ı zikretmekten gâfil olana, yanından ayrılmayan bir şeytan musallat ederiz.) [Zuhruf 36] Şeytan, insana musallat olup da günaha teşvik edince, hemen Allah'ı zikretmeli yani kelime-i tevhid okuyarak, estağfirullah diyerek, La havle... okuyarak Allah'ı anmalıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: (Şeytan, Allah zikredilince, kaçar, zikredilmezse, vesvese vermeye devam eder.) [Ebu Ya'la] Her zaman Allah zikredilirse, şeytan musallat olamaz. Şeytanın şerrinden ve vesvesesinden kurtulmuş olunur. Zaten şeytan gâfillere musallat olur. İyilere bir zararı dokunamaz. Allahü teâlâ şeytana diyor ki: (Benim kullarıma senin hakimiyetin yoktur, onlara musallat olamazsın.) [İsra 65] İyiler de, kötüler de, Allahü teâlânın kulu olduğu hâlde salihler için (Benim kulum) buyuruyor. Demek ki Rabbimizin (Benim kulum)dediği salih kimselere şeytan musallat olamıyor. Paraya, kötü arzularına kul olanlara şeytan musallat oluyor. Casiye suresinde (Hevasını ilah edinenler) tabiri geçiyor. Yani kötü arzularının kulu olanlar buyuruluyor. Kişi neye tapıyorsa onun kuludur. Ezelle ebed Sual: Peygamberimiz Mirac'a çıkınca, Cennet ve Cehennemde insanların başına gelenleri gördüğünü bildiriyor. İnsanlar Cennete ve Cehenneme kıyamet kopup hesaptan sonra gitmeyecekler mi? Bu nasıl oluyor? CEVAP: Zaman ve mekan mefhumu yaratıklar yani insanlar içindir. Yaratan yani Allahü teâlâ için değildir. Zamanları, mekanları her şeyi o yaratmıştır. İnsanlara göre olan ezelle ebedi birleştirip Cenneti Cehennemi insanlarla nasıl doldurduğunu Habibine göstermiştir. Allahü teâlânın kullarının Cennetlik ve Cehennemlik olmasını bilmesi de böyledir. Allah ileride ne olacaksa bilir demek insanlara anlatmak içindir. Yoksa Allah için zaman diye bir mefhum yok, ilerisi gerisi diye bir şey yok. Gelecek geçmiş insanlar içindir. Allah hepsini bir anda görüyor, biliyor. An kelimesi de Allah için söylenmez, ama başka kelime olmadığı için böyle söyleniyor. Zaruret olunca Sual: Hanefi mezhebindeyim. Senelerdir namaz kılıyorum. Ancak şimdi iş yerinde bir arkadaş, ağzında dolgu kaplama olanların Maliki mezhebini taklit etmeleri gerektiğini anlattı. Ben de kabul ettim. İşten ayrılamıyorum, burada da gusül imkanı yok. Eve gidene kadar öğle ve ikindi namazlarımı nasıl kılacağım? CEVAP: İlk fırsatta Maliki'ye göre gusletmeniz gerekir. İnsan tuvalette bile gusleder. Gerekirse öğle ile ikindi takdim ve tehir edilerek kılınır. Mukimken iki namazı cem edebilmek için Hanbeli'ye göre kılmak gerekir. İzin alma ve tuvalette bile gusletme imkanı yoksa, zaruret olduğu için, mevcut guslünü Maliki'ye göre aldım denir. Namazını da Maliki'ye göre kılar. Gusül imkanı bulur bulmaz da Maliki'ye göre gusledilir. [Maliki'yi taklit ile ilgili geniş bilgi, www.dinibilgiler.org http://www.dinibilgiler.org sitesinde var.] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah ne diye namaz kıl, oruç tut, içki içme, zina etme gibi kurallar koymuş? Bu özgürlüğe, doğallığa aykırı değil mi? CEVAP: Allahü teâlânın kural koymadığı mahlukları da var. Mesela aslan, geyik dağda özgürce gezip dolaşırlar. Özgürlük ve doğallıktan kasıt, hayvan gibi başıboş, serbest yaşamak olmasa gerek. Önce sizi düşünelim. Küçük çocuğunuz, pis ve zararlı şeyleri yese, yeme o pistir, zararlıdır der misiniz? Ateşe uzansa, cısss yakar o der misiniz? Yılana elini uzatsa, sakın dokunma sokar der misiniz? Kışın sokağa çıplak çıksa, üşürsün hırkanı giy de çık der misiniz? Derseniz, çocuk size baba benim özgürlüğüme karışma dese ne dersiniz? En azından ben babayım, çocuğumun iyiliğini düşünmem gerekir, onun için böyle söyledim dersiniz. Evinizdeki eşyaları, rastgele hepsini üst üste bir odaya mı koydunuz, yoksa buzdolabını ve bulaşık makinesini mutfağa, çamaşır makinesini banyoya, karyolayı yatak odasına mı koydunuz? Hangi halde koyarsanız koyun, eşya sizindir kimse karışamaz... Bu kâinat ve içindekiler de başı boş değildir. Hepsinin bir sahibi vardır. Siz nasıl çocuğunuza zarar gelmesini istemiyorsanız, her şeyin sahibi olan Allahü teâlâ da, kendi mülkü olan insana, o kişinin faydası için bazı emir ve yasaklar bildirmiştir. Evinizdeki eşyalar nasıl sahipsiz değilse, bu kâinat da sahipsiz değildir. Arapça'da Abd, kul, köle demektir. Eskiden bütün dünyada kölelik sistemi vardı. Köleler eşya gibi, hayvan gibi alınıp satılırdı. Sahibi de, köleye istediği işleri yaptırma yetkisine sahipti. Köle, şunu yaparım, şunu yapmam diyemezdi. Çünkü onun sahibi ne isterse öyle yapmak zorunda idi. Köle tam bir esir idi. İslamiyet köleliği kaldırmak için epey çareler koymuştur. Bütün insanları da Allah yoktan yarattı. Yani bütün insanlar, Allah'ın kulu, kölesidir. Efendimiz Allah'tır. Hepimiz köleyiz. Köle köleliğini bilmeli, efendisi ne emrediyorsa onu yapmalıdır. Bu efendi, kölelik sistemindeki efendiden çok farklıdır. Bizi dünyaya getiren akıl veren; can veren, el kol, bacak, göz gibi organlar veren, rızık veren bir efendidir. Üstelik diğer köleler gibi kaçıp kurtulma imkanımız da yok. (Sözümü dinlersen ebedi olarak Cennet denilen bir yerde seni ağırlarım, sözümü dinlemezsen, ebedi olarak Cehennem denilen yerde sana azap ederim) diyor. Bunları da yapabilecek kuvvettedir. O, her şeyi bilir Dünyadaki efendiler, bizim iyiliğimizi, kötülüğümüzü tam bilemezler, başımıza gelecek işleri, düşüncelerimizi, arzularımızı bilemezler. Ama bu efendi, her şeyi bilir, her şeye gücü yeter. Üstelik çok merhametlidir. Her istediği şey bizim iyiliğimiz içindir. Bütün doktorlardan daha iyi sağlığımız için reçeteler verir. (İçki içme, uyuşturucu kullanma, zina ve hırsızlık etme, temiz ol, namaz kıl, oruç tut, zekat ver) diyorsa bizim bunda mutlaka bir faydamız vardır. İyilik edene teşekkür etmek insanlık icabıdır. Beden ve ruhumuzun, dünyada ve ahirette saadet ve felaketine sebep olacak şeyleri bildiren Efendiler efendisine teşekkür etmek insanlık vazifesi değil mi? İnkâr etmek nankörlük olmaz mı? Bir doktor, hastasına ilaç verse, o da (İlacı kullanmazsam doktora hiç zararı olmaz) diyerek, ilaç kullanmasa, doktora zararı olmaz. Fakat kendine zararı olur. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, hastalıktan kurtulması için, hastasına ilaç verdi. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifa bulur, uymazsa ölür gider. Bu işte doktorun hiç zararı olmaz. Bunun gibi, (Allah'ın benim ibadetime ihtiyacı yok) diyerek ibadetten kaçan da, Cehenneme gider. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Herkese selam verilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tanımadığımız kimselerle de selamlaşmalı mıyız? CEVAP: Selam; emniyet, huzur, selamet, sağlık, barış, rahatlık, kurtuluş gibi manalara gelir. Selam vermek, yani Selamün aleyküm demek, (Ben Müslümanım, benden sana zarar gelmez, selamet üzere ol, Müslüman olarak öl) manalarına da gelen en güzel bir duadır. Mecelle'nin 39. maddesinde, (Zamanın değişmesiyle, hükümler değişir) kaidesinin açıklaması şöyledir: Zamanın değişmesi ile, örf ve âdete ait hükümler değişebilir. Nassa, delile dayanan hükümler, zamanla değişmez. (Dürer-ül-hükkam) Namaz, oruç, zekat gibi hükümler zamanla değişmez ama, âdete ait hükümler değişebilir. Mesela sokakta tanımadığınız bir kimseye selam verseniz, (Bu adam beni nereden tanıyor, niye selam verdi) gibi size tuhaf tuhaf bakar. Selamı yaymak dinimizin emri iken, böyle durumlarda herkese selam verilmez. Dinimizde bid'at ehline, fasıklara selam verilmez. Amagünümüzde bunlar tanıdık kimseler ise, karşılaşınca selam verilir. Selam vermeseniz veya selam almasanız, (Bu adam bana niye selam vermedi, selamımı niye almadı) diye düşünür. Halbuki eski devirde, bir kimseye selam vermeyince, o kimse anlardı ki, ben şu günahı açıkça işlediğim için bana Müslümanlar selam vermiyorlar. Bugün bunu uygulamak fitneye sebep olur. Gerektiğinde kâfire de selam vermek caizdir. Çalışmaya mecbur kalan muhtaç, kimsesiz kadınların, iş gereği, ayakları ve kolları açılabiliyor. Erkeklerin, bunları, iş için görmeleri, şehvetsiz bakmaları, verdikleri selamı almaları ve onlara selam vermeleri caiz olur. Yukarıda açıklanan sebeplerle bazı yasaklar mubah hale geliyor. Dinimizin verdiği ruhsatlardan ihtiyaç kadar faydalanmalı, fitneye sebep olmamalı. Fitne tehlikesi yoksa dinin emri ne ise ona uymalıdır. İman birliği yok Sual: Dinimiz, Yahudi ve Hıristiyanlar, Müslümanların inandığı gibi Amentü'nün altı şartına inanırlarsa, onların da doğru yolu bulacaklarını bildiriyor mu? Ehl-i kitab ile iman birliğimiz var mı? CEVAP: Elbette yoktur. Onların inanışları çok farklıdır. Bir âyet meali şöyledir: ([Kitab ehli olan Yahudi ve Hıristiyanlar] Sizin inandığınız gibi inanmış olsalar, [Müslüman olurlar ve] doğru yolu bulmuş olurlar.) [Bekara 137] Geçmiş dinler bozulduğu için, Allahü teâlâ, İslamiyet'i göndermiştir. Doğru yol, hak din İslamiyet'tir. Üç âyet meali: (Allah indinde hak din ancak İslâm'dır.) [Al-i İmran 19] (Sizin için din olarak İslâm'ı beğendim.) [Maide 3] (Kim İslâm'dan başka din ararsa, bilsin ki, bulduğu din asla kabul edilmez.) [Al-i İmran 85]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sitenizi inceledim. Evrende tesadüfe yer olmadığını, bunların bir yaratıcısının bulunduğunu iddia ediyorsunuz. Biz, Ay, Güneş, Dünya ve her şey kendiliğinden oldu diyoruz. Ölüp toprak olduktan sonra tekrar dirilme yok diyoruz. Bunun aksini ispat edebilir misiniz? CEVAP: Sitemizi okumuşsanız, orada bütün akli ve nakli deliller var idi. İnanmayana neyi ispat edebiliriz ki? Size bir tek soru soracağız. Buna cevap verebilecek misiniz? Bu muazzam kâinatın tesadüfen olduğuna inancınızda samimi misiniz? Evet diyorsanız, sorumuz şu: Bu insanlar madem tesadüfen var oldu, tesadüfen de dirilemez mi? Tesadüfen doğan tesadüfen ölemez mi? Tesadüfen ölen, tesadüfen dirilemez mi? Nasreddin Hocanın kazan olayı, ateistleri susturmak için mükemmel bir cevaptır. (Kazanın yoktan var olduğuna inanıyorsun da, tekrar yok olacağına, öleceğine niye inanmıyorsun)diyor. Madem tesadüfle her şey yoktan var olabiliyor, o halde, yok olduktan sonra yine var olmasına imkansız demek çok yanlıştır, kendi kendini yalanlamak olur. Bugün teknoloji zirvelere çıkmaya çalışıyor. Buna rağmen değil bir karıncayı, bir buğday tanesini, bile yapmaktan âciz kalıyor. Bırakın insan veya bir hayvan yapmayı, bir buğday yapılabilse, dünyada açlıktan ölen olmaz. Bir buğdayı yapmaktan aciz olan insanın; kendini ve bu muazzam kâinatı yoktan var edeni inkâr etmesi, akıl işi değildir; ahmaklığın daniskasıdır. Dua ve tesbih Sual: Hacda gördük. Bazıları tesbih çekmeden, dua etmeden kalkıyorlar. Namazdan sonra toplu olarak tesbih çekmek, imamın duasına amin demek bid'at diyorlar. Bunlar bid'at midir? CEVAP: Cemaatin imam ile birlikte, sessizce dua etmeleri efdaldir. Ayrı ayrı dua yapmaları ve dua etmeden kalkıp gitmeleri de caizdir. Ama bunu âdet haline getirmemelidir. Hem imamın duasına âmin demeli, hem de kendimiz dua etmeliyiz. Bid'at olan sadece müezzinin komut etmesidir. Tesbih çekmek, dua etmek bid'at değildir. Din kitaplarında ifadeler şöyledir: Farzı veya son sünneti kılınca, imamın sağa, sola veya cemaate dönmesi müstehabdır. İşlerini görmesi için, hemen gitmesi de caizdir. Hadis-i şerifte, (Her namazdan sonra, üç kere, Estagfirullahel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ huv el-hayyel-kayyume ve etubü ileyh okuyanın, bütün günahları afv olur) buyuruldu. İstiğfârdan sonra, Âyet-el-kürsî ve 33 kere (Sübhânallah), 33 kere (Elhamdülillah) ve 33 kere (Allahü ekber) ve bir (kelime-i tahlîl) okumaları ve ellerini göğüs hizâsına kaldırarak, dua etmeleri de müstehabdır. (Merâkıl-felâh, Tahtavi) İmam ve cemaat ile beraber kollarını, az ileriye uzatıp ve göğüs hizasına kaldırıp, avuçları tam açık olarak semaya çevirip dua et ve âmin de. (Ey oğul ilmihali) Âmin ile ilgili üç hadis-i şerif meali şöyledir: (Bir cemaat topluca dua eder, bir kısmı da âmin derse, Allah o duayı kabul eder.)[Hâkim] (Dua edenle âmin diyen sevabda ortaktır.) [Deylemi] (İmam duada, cemaati hariç tutmasın. Hariç tutarsa onlara hıyanet etmiş olur.) [Beyheki] (İmam âmin dediği zaman siz de âmin deyin. Çünkü birinin âmin demesi meleklerin âmin demesine tesadüf ederse onun geçmiş günahları mağfiret olunur.)[Buhari] Cemaatin imam ile tesbih çekmesi ve dua etmesi bid'at değil, müstehabdır. (Nimet-i İslam) Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacca gitmenin önemi nedir? CEVAP: Gücü yetenin, ömründe bir kere, Kâbe'ye gidip, oraya mahsus ibadetleri yapması farzdır. Daha sonra yapılan haclar, nafile olur. Nüsük, ibadet demektir. Farz olan hacca gitmeye çalışmalı! Bir kere farz olan haccı yapmak, 20 kere Allah yolunda savaşmaktan daha sevaptır. Hadis-i şerifte, (Hac, suyun kirleri temizlediği gibi, günahları yok eder) buyuruldu. (Taberani) Kabul olan hac, namaz, oruç ve zekat borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur. Kul borçları verilmedikçe veya helalleşilmedikçe ödenmiş olmaz. Kul ve Hak borçlarından başka günahlar affedilir. Haccın sahih olması için vaktinde hac yapılması lazımdır. Kabul olması için de, haccın sahih olması, o kimsenin itikadının düzgün olması, bid'at ehli olmaması gibi şartları vardır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bid'at işleyenin, orucu, haccı, cihadı kabul olmaz.) [Deylemi] Haccın kabul olması için, haccın farz, vacip ve sünnetlerini eksiksiz yapmaya çalışmalı, niyeti düzeltmeli, riya karıştırmamalı ve helal para ile gitmeli! Dünyalık işleri hac işine karıştırmamalı. Borçları varsa ödemeli, hak sahipleri ile helalleşmeli, günahlarına tövbe etmeli. Bunlara riayet edilerek yapılan hac makbul olur. Hacca giden, başkalarına sıkıntı vermemeli, onlardan gelecek sıkıntılara da katlanmalı, yumuşak davranmalı. Hadis-i şerifte, (Sertlikten ve çirkin şeyden sakının. Yumuşaklık insanı süsler, çirkinliği giderir) buyuruldu. (Müslim) Üç türlü hac vardır: 1- İfrad hac: Bu haccı yapana müfrid hacı denir. İhrama girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir. Mekke'de oturanlar, yalnız müfrid hacı olur. 2- Kıran hac: Bu haccı yapana karin hacı denir. Hac ile umreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce umre için tavaf ve say edip, sonra ihramını çıkarmadan ve tıraş olmadan, hac günlerinde hac için, tekrar tavaf ve say yapar. 3- Temettü hac: Bu haccı yapana mütemetti hacı denir. Hac aylarında [yani Şevval, Zilkade ile, Zilhiccenin ilk on gününde] umre yapmak için ihrama girip ve umre için tavaf ve say yapıp ve tıraş olup, ihramdan çıkar. Memleketine gitmeyerek, o sene, terviye gününde veya daha önce, hac için ihrama girerek, müfrid hacı gibi hac yapar. Yalnız, tavaf-ı ziyaretten sonra da say yapar. Karin ve mütemetti hacıların şükür kurbanı kesmesi vaciptir. Temettü veya Kıran haccı yapanlardan, kurbanlık hayvan bulunmaması veya alınamaması sebebiyle, kurban kesme imkanı olmayanlar, üç gün Hac esnasında yedi gün Hac'dan sonra olmak üzere On gün oruç tutarlar. İlk üç günün, ihrama girdikten sonra hac ayları içinde ve kurban bayramının ilk gününden önce Mekke'de tutulmuş olması zorunludur. Kurban kesme imkanı elde edilebileceği ümidiyle bu üç günlük orucun son vaktine kadar geciktirilmesi yani Arefe günü tamamlanmak üzere 7, 8 ve 9 Zilhicce günlerinde tutulması efdaldir. Temettü Haccında bu oruç henüz Hac için ihrama girmeden Umre ihramından sonra da tutulabilir. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
30.11.2005
.Haccın şartları iki kısımdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Haccın şartları nelerdir? CEVAP: Haccın Vücub ve Eda şartları vardır. Vücub şartları şunlardır: 1- Müslüman olmak. 2-Kâfir ülkesinde olanın, haccın farz olduğunu işitmesi. 3-Akıl baliğ olmak. 4- Hür olmak. 5-Geçim ihtiyacından fazla olarak hacca götürüp getirecek ve evindekilere yetecek kadar, helal parası olmak. 6-Hac vakti gelmiş olmak. [Hac vakti, arefe ve bayram günleri olmak üzere, 5 gündür.] 7- Hacca gidemeyecek kadar, kör, hasta, ihtiyar ve sakat olmamak. Eda şartları da şunlardır: 1- Hapsedilmiş veya yasaklı olmamak. 2-Hac için gideceği yolda ve hac yerinde selamet ve emniyet olmak. 3- Kadın, kocasının veya ebedi mahrem akrabasından fasık ve mürted olmayan akıl baliğ veya mürâhık bir erkekle beraber gitmesi lazımdır. Bunun yol parasını verecek kadar, kadının zengin olması da lazımdır. Hadis-i şerifte, (Kadın, yanında bir mahremi olmadan hacca gidemez!) buyuruldu. (Bezzâr) [Şafii'de, mahremsiz olarak, kadınlar, farz olan hacca gidebilir. Kadının mahreminin hac yolunda ölmesi, Şafii'yi taklit etmesi için özür olur.] Erkeksiz kadın hacca gidemez. Giderse, haccı sahih olur ise de, haramdır. Erkeği ile gidince de, otelde, tavafta, say'da ve taş atarken, erkekler arasına karışması haccın sevabını giderdiği gibi, büyük günaha da girer. Ebedi mahrem erkeği bulunmayan kadın, ihtiyarlayınca, göremez olunca veya iyi olmayacak bir hastalığa yakalanınca, yerine vekil gönderir. Daha önce göndermez. 4-Kadın, iddet halinde olmamak. [Vücub şartları bulunmakla beraber, eda şartları da kendisinde bulunanın, o yıl hacca gitmesi farz olur. O yıl, hac yolunda ölürse hac sâkıt olur. Vekil gönderilmesi için vasiyet etmesi gerekmez. O yıl gitmez ise, günah olur. Sonraki senelerde, hac yolunda veya evinde hasta, hapis veya sakat olursa, yerine başkasını, bedel [vekil] göndermesi veya bunun için vasiyet etmesi lazımdır. Vekil gönderdikten sonra iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım olur. Sonraki yıllarda hacca giderse, tehir günahı af olur.] Vekilin, ihrama girerken, emreden kimse için, kalb ile niyet etmesi şarttır. Hac borcu olanın, öldükten sonra kendi için hac yapacak vekilin adını bildirerek, vasi olan kimseye emir vermesi gerekir. Ölü veya ölünün vasi yaptığı yabancı kimse, vârislerden birini, diğer vârisler izin vermedikçe, vekil yapamaz. Bir kimse izin vermeden, başkasını bunun yerine hacca gönderemez. Yalnız vâris, ölen akrabası, vasiyet etmemiş, yani hac parası ayırmamış ise, kendine miras kalan para ile, onun yerine hacca gidebilir veya başkasını gönderebilir. Böylece ana babasını hac borcundan kurtarmış olur. Kendine de, farz olmuş ise, kendi için, ayrıca gitmesi gerekir. İstanbul'daki bir kimsenin babası Erzurum'da sakin iken vefat etse, babası, vasiyet etmedi ise, babası için birini vekil gönderirse, Erzurum'dan göndermesi farzdır. Başka yerden gönderemez. Şafii'de Mikât dışındaki her yerden gönderebilir; hatta, hacca giden birine para vererek, Mekke'de bir vekil bulup, babası için, buna Mikât'tan hac yaptırtabilir. Hanefiler, paraları az ise, Şafii'yi taklit edip, vasiyet etmemiş ana, baba ve yakınları için, Mekke'de vekil tutabilirler. Parayı verirken, Şafii'yi taklit etmeleri gerekir. Sual: Haccın farzı kaçtır? CEVAP: Haccın farzı üçtür: 1-Haccı, ihramlı yapmak. 2- Vakfeye durmak. (Arefe günü Arafat'ın, Vâdi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve ikindi namazlarından sonra vakfeye durulur.) 3-Kâbe-i muazzamayı Tavaf-ı ziyaret etmektir. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İhram ve hükümleri nelerdir? CEVAP: İhram, iki parçalı bez olup, iple bağlanmaz, düğümlenmez. Hac, umre, ticaret veya herhangi bir şey için uzaktan gelenlerin, mikât denilen yerleri, ihramsız geçerek, Mekke Haremi'ne girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikâta gelip ihrama girmesi gerekir. İhrama girmezse, kurban kesmek gerekir. Mikât denilen yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikâttan geçerken, bir iş için Hil'de kalmaya niyet edenlerin ve Hil'de oturanların, hacdan başka niyet ile, ihramsız Harem'e girmeleri caizdir. Mikât yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, usulü ile, ihrama girilir. Mikât yerinden önce, hatta kendi memleketinde de giymek caiz ve daha iyidir. İhramlıya yasak olanlar: 1- Karadaki av hayvanlarını öldürmek. 2- Dikilmiş elbise giymek. 3-Bir yerini tıraş etmek. 4- Cima etmek. 5- Kavga ve münakaşa etmek. 6- Koku sürünmek. 7-Tırnak kesmek. 8- Mest, ayakkabı giymek ve başını örtmek [Erkek için] 9- Eldiven, çorap giymek. 10- Kendiliğinden çıkan ot ve ağaçları koparmak. Bunları bilerek veya bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen kurban etinden sahibi yiyemez. İfrad hacda bir kurban icap ettiren suçu, karin hacı işlerse, biri umre için, iki tane kesmesi lazımdır. İhramlıya yasak olmayanlar: 1- Pire, her türlü sinek, başkasının üzerinde bulunan bit, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak gibi zararlı ve insana saldıran hayvanları öldürmek. 2- Başını kokusuz sabun ile yıkamak. 3- Terlik gibi üstü açık ayakkabı giymek. 4- Diş çektirmek. 5- Renkli ihram giymek. 6- Gusletmek. 7- Başına dokundurmamak şartı ile, tavan, çadır, şemsiye altında gölgelenmek. 8- Başı âdet olmayan şey ile [tas, tepsi] örtmek, paket gibi şeyler koymak. 9-Beline kuşak, kemer, para kesesi, silah bağlamak. 10- Yüzük takmak. 11-İnsanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak. 12- Düşman ile dövüşmek. 13-Kadınların, deriye değmemek üzere yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir. Bir hacı, Arefe günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan zaman içinde, Arafat'ta biraz dursa veya ihramlı olarak Arafat'tan geçse veya ihramlandıktan sonra hasta olup, uykuda iken, baygın iken sedye içinde veya başka bir şeyle taşınarak nüsükler yaptırılırsa veyahut ihrama girmeden önce, hasta olan, bayılan yerine başkası ihrama girip, bu uyanmadan, ayılmadan önce, o, bunun yerine de nüsükleri ayrıca yaparsa veya Arefe günü olduğunu bilmeyerek, Arafat'ta dursa, haccı sahih ve tavaf-ı kudum sâkıt olur. O yerin Arafat olduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir. O gün veya gece, Arafat'ta bulunmayan veya Arafat'tan geçmeyen hacı olmaz. ? Zemzem içmek... Zemzem içmeyi bir nimet bilmeli. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Zemzemi, belalardan korunmak niyeti ile içeni Allah korur.) [Hakim] İbni Abbas hazretleri de, zemzem içerken, (Ya Rabbi, senden faydalı ilim, bol rızık ve her türlü hastalıktan şifa istiyorum) derdi. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
1-Tavaf-ı kudum'dan sonra Safâ ile Merve tepeleri arasında 7 kere say etmek. Tavafsız say, sahih olmaz. 2-Arafat'tan dönüşte, Müzdelife'de, vakfeye durmak. 3-Mina'da, 3 gün şeytan taşlamak. 4-İhram'dan çıkmadan önce, erkek, başın en az dörtte birini ustura ile tıraş ettirmek veya en az 3 cm kırkmak. Berber veya ustura bulamamak özür sayılmaz. Saçsız olan veya başı yara olan da, usturayı, değmeden baştan geçirir. Kadın saçını tıraş etmez, makasla biraz keser. 5-Âfâki, yani mikât denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacıları, Mekke'den son ayrılacağı gün, tavaf-ı veda yapmak. Hayzlı kadına bu tavaf vacip değildir. 6-Arafat'ta, güneş battıktan sonra da, biraz kalmak. Güneş batmadan önce, Arafat meydanından dışarı çıkanın kurban kesmesi gerekir. 7-Tavaf-ı ziyarette, Kâbe etrafında dörtten sonra üç kere daha dönmek. 8- Tavafta abdestsiz ve cünüp olmamak. 9- Üzerindeki elbise temiz olmak. 10-Tavaf yaparken, Hatim denilen yerin dışından dolaşmak. 11- Tavafta, Kâbe-i muazzama, sol tarafta kalmak. 12-Tavaf-ı ziyareti, bayramın üçüncü gününün güneşi batıncaya kadar yapmak. 13- Tavaf ederken, avret yeri kapalı olmak. 14-Safâ tepesi ile Merve tepesi arasında say ederken, Safâ'dan başlamak. (Safâ tepesine çıkınca, Kâbe'ye dönüp, tekbir, tehlil ve salevat getirmek ve dua etmek. Sonra Merve'ye doğru yürümek. Safâ'dan Merve'ye dört, Merve'den Safâ'ya üç kere gidilir.) 15- Her tavaftan sonra, Mescid-i haram içinde iki rekat namaz kılmak. 16-Şeytan taşlamayı bayram günlerinde yapmak. 17-Tıraşı, bayramın birinci günü ve Harem hududu içinde yapmak. 18-Say'ı yürüyerek yapmak. 19-Kıran ve temettü hac yapan, şükür kurbanı kesmek. 20-Kurbanı, bayramın ilk günü kesmek. 21-Arafat'ta durmadan önce cima yapılırsa, haccı bozar. Cimadan başkalarını, ihramdan çıkıncaya, cimayı, tavaf-ı ziyareti yapana kadar terk etmek vaciptir. Vacipleri hastalık, ihtiyarlık veya kalabalık gibi bir özürle terk edene bir şey lazım olmaz, bir vekile yaptırmak gerekmez. Haccın sünnetleri 1- Âfâki olanların, hemen Mescid-i harama girerek Tavaf-ı kudum yapmaları. 2- Tavafa Hacerül-esved'den başlamak ve burada bitirmek. 3-İmamın üç yerde hutbe okuması. Zilhiccenin 7. günü Mekke'de; 9. günü, öğle namazı olunca, öğle ve ikindi namazlarından önce, Arafat'ta; 11. günü, Mina'da okunur. Arafat'ta, hutbe bitince öğle ve hemen sonra ikindi namazı, cemaat ile kılınır. İmama yetişemeyen, ikindi namazını, ikindi vaktinde kılar. Namazdan sonra, Mescid-i Nemre'den, Mevkıf'e gelip, kıbleye karşı, ayakta veya oturarak vakfeye durulur. Cebel-i rahme kayaları üstüne çıkmak ve vakfe için niyet gerekmez. 4- Arafat'a gitmek için, Mekke'den, Terviye [zilhiccenin 8.] günü, sabah namazından sonra çıkmak. 5- Arefeden önceki ve bayramın 1., 2. ve 3. günlerinin geceleri, Mina'da yatmak. 6- Arafat'a gitmek için, Mina'dan, güneş doğduktan sonra yola çıkmak. 7- Arefe gecesi Müzdelife'de yatmak. 8- Müzdelife'de, vakfeye, fecir ağardıktan sonra durmak. 9- Arafat'ta, vakfeden önce gusletmek. 10- Mina'dan Mekke'ye son dönüşte, önce Ebtah denilen vadiye gelip, burada bir miktar durmak. 11- Hacca giderken, muhtaç olmayan ana babadan, izin almak sünnettir. Ana baba muhtaç ise, izinsiz gitmek haramdır. Nafaka bırakmadı ise, hanımından izinsiz gitmesi de haram olur. Haccın sünnetini yapmayana ceza lazım gelmez. Mekruh olur. Sevabı azalır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mikâttan önce şunlar yapılır: 1) Tırnaklar kesilir. 2) Koltuk altı ve kasık temizlenir. 3) Gusledilir, olmazsa abdest alınır. 4) Erkek, ihram giyer, baş açık ve ayaklar çıplak olur. Mikât sınırında: İhramın sünneti olarak iki rekat nafile namaz kılınır. Sadece umre için niyet ve telbiye yapılır. İhramdan çıkana kadar ihramlıya yasak olan işlerden sakınılır. Tekbir, tehlil, salevat ve telbiye söyleyerek yola devam edilir. Mekke-i mükerremede: 1) Gusledip veya abdest alıp Harem-i şerife giderek "Umre tavafı" yapılır. 2) Tavaftan sonra, "Tavaf namazı" kılınır. 3) Zemzem içilir. 4) Safâ ile Merve arasında "umrenin say'ı" yapılır. Sonra saçın en az dörtte biri veya tamamı kesilir yahut kısaltılır. Böylece umre bitmiş, ihramdan çıkılmış olur. 5)İhramsız olarak Mekke'de kalınır. İstenildiği kadar nafile tavaf yapılabilir. Terviye günü [8 zilhicce]: Terviye günü hac için niyet ve telbiye yaparak yeniden ihrama girilir. Sabah namazı Mekke'de kılınıp Mina'ya çıkılır. Arefe günü sabah namazını müteakip Arafat'a hareket edilir. Arefe günü [9 zilhicce]: 1) Her fırsatta telbiye, tesbih, tekbir, tehlil ve salevat okunur. Kendine, ana baba ve bütün müminlere dua edilir. 2) Öğle ve ikindi namazları, öğle vaktinde cem edilerek kılınır. 3) Öğleden sonra vakfe yapılır. 4) Güneş batmadan Arafat'tan ayrılmamalı. Güneş battıktan sonra, akşam namazı kılınmadan Müzdelife'ye hareket edilir. 5) Akşam ve yatsı namazları Müzdelife'de cem-i tehir ile kılınır. Gece Müzdelife'de kalınır. Bayramın birinci günü [10 Zilhicce]: 1) Sabah namazı kılınınca, Müzdelife'de Meş'aril harama gidilip, orada vakfe yapılır. 2) Ortalık ağarıp güneş doğmadan, Mina'ya hareket edilir. Mina'da [çadıra yerleştikten sonra]: 1) Akabe cemresine 7 taş atılır. 2) Vacip olan şükür kurbanı kesilir. 3) Saçın en az dörtte biri veya tamamı kesilir yahut kısaltılır. Böylece, ihramdan çıkılmış olur. Bayramın 2, 3 ve 4. günleri: 1) Bayramın ilk günü yapılmamışsa, ziyaret tavafı yapılır. Daha önce yapılmamışsa, haccın say'ı yapılır. 2) Küçük, Orta ve Akabe Cemrelerine her gün 7'şer taş atılır. Mina'dan dönünce: "Veda tavafı" yapılır. Beytullah'a karşı durup kana kana zemzem içilir. Baş ve yüz yıkanır. Sonra Kâbe-i şerifin yüksek eşiği öpülür. CEZA GEREKTİREN ŞEYLER: 1- Bedene [deve veya sığır] gerektirenler. 2- Dem [koyun veya keçi] gerektirenler. 3- Sadaka gerektirenler. 4- Bedelini ödemeyi gerektirenler. Bedene kesmeyi gerektirenler: 1-Arafat vakfesinden sonra ve ziyaret tavafından önce cimada bulunmak. [Arafat'ta durmadan önce olursa, haccı bozar.] 2- Ziyaret tavafını cünüp olarak yapmak. Dem kesmeyi gerektirenler: 1- Kudum ve veda tavafını cünüp yapmak. 2- Bir uzvun tamamına koku sürmek. 3- Saçına yağ sürmek, kına yakmak. 4-Dikişli elbiseyi tam bir gün giymek. 5- Başını bir şeyle örtmek. 6-Tıraş olmak. 7- Koltuk veya yüz kıllarını veyahut boyun kıllarını koparmak. 8-Tırnakları kesmek. 9-Haccın vaciplerinden birini terk etmek veya zamanında yapmamak. Bir Fıtra sadaka gerektirenler: 1- Bir uzuvdan az bir yere koku sürmek. 2- Bir günden az elbise giyinmek. 3- Başın veya sakalın dörtte birinden daha azını tıraş etmek. 4- Bir tırnak kesmek. 5-Veda tavafını abdestsiz yapmak. 6- Veda tavafından bir şavtı terk etmek. 7- Cemrelerde eksik taş atmak. 8-Başkalarını tıraş etmek, tırnaklarını kesmek. Fıtra'dan az sadaka gerektirenler: Çekirge öldürmek. Bedel ödemeyi gerektirenler: Av hayvanını öldürmek. Ayrıca Harem'in, kesilmesi haram olan bitkilerini kesmek. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Hacdan sonra Medine'ye gitmelidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hacdan sonra Medine'ye gitmek gerekir mi? CEVAP: Medine-i münevvere şehri çok kıymetlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Medine, kötüleri çıkarır, körüğün, demirin pasını çıkarıp attığı gibi.) [Buhari] (Medine'de ölebilen, orada ölsün. Ben, orada ölenlere şefaat ederim.) [Tirmizi] (Bütün beldeler kılıçla, Medine ise Kur'an-ı kerimle fetholundu.) [İbni Neccar] (Haremeynden [Mekke ve Medine'den] birinde ölen, korkulardan emin olarak dirilir.) [Beyheki] (Medine, İslam'ın kubbesi, hicretin toprağı, helal ve haramın meskenidir.) [Taberani] (Medine'nin açlık ve şiddetine sabreden her mümine, kıyamette şefaat ederim.) [Müslim] İmam-ı Malik hazretleri, Medine içinde hayvana binmekten kaçınır, (Bir yer ki, Resulullah yaya gezip mübarek ayağı dokunmuştur, ben oraya hayvan ayağıyla basmam) buyururdu. Üç mescidi ziyaret Fahr-i âlem efendimizin ziyaretine gitmeye niyet eden, Onun Mescid-i şerifini ziyarete, orada namaz kılmaya da niyet etmeli! Çünkü Onun mescidi, ziyaret için yolculuk yapılan üç mescitten biridir. Bu üç mescit şunlardır: Mescid-i Haram, Mescid-i Aksa, Mescid-i Nebevi. Namazları Ravda-i mutahharada kılmaya gayret etmeli. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Mescid-i haram hariç, mescidimde kılınan bir namaz, başka mescidde kılınan bin namazdan daha sevaptır.) [Buhari] (Mescidimde, kırk vakit namaz kılan için, Cehennemden kurtuluş beratı yazılır.) [Tirmizi] Kuba mescidi de önemlidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Kuba mescidinde namaz kılmak umre yapmak gibidir.) [Tirmizi] Eshab-ı kiramın bulunduğu Baki Kabristanını da ziyaret etmeli! Peygamber efendimiz, Baki'ye çıkar (Esselamü aleyküm ey müminler topluluğunun yurdu) diye selam verirdi. (Müslim) Diğer kabirleri de ziyaret etmelidir. Bir hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (İki kabristan, güneş ve ayın yer halkına ışık vermesi gibi gök halkına ışık verir. Birisi Medine kabristanı, öteki de Askalân kabristanıdır.) [İbni Neccar] Kabr-i şerifi ziyaret Peygamber efendimizin mübarek kabr-i şerifini ziyaret ederek büyük nimetlere kavuşmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kabrimi ziyaret edene şefaatim vacip olur.) [Beyheki] (Medine'ye gelip kabrimi ziyaret eden, Kıyamette komşum olur, ona şefaat ederim.) [Şir'a] (Hac edip kabrimi ziyaret eden, beni diri iken ziyaret etmiş gibi olur.) [Taberani] (Sırf beni ziyaret etmek için gelen, kıyamette şefaatimi hak etmiş olur.) [Müslim] (Hac edip de, beni ziyaret etmeyen, beni incitmiş olur.) [Darekutni] (Kabrimi ziyaret edene şefaatim helal oldu.) [Bezzar] (Kabrimin yanında, benim için okunan salevatı işitirim. Uzak yerlerde okunanlar bana bildirilir.) [İbni Ebi Şeybe] > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Hacla ilgili bazı kelimelerin anlamı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Afaki: Mikât sınırlarının dışından gelen hacılar. Cem-i takdim:Vakti girmemiş bir namazı, vakti giren bir namazla beraber kılmaktır. Hanefi'de yalnız hac mevsiminde arefe günü Arafât'ta, öğle ve ikindi, öğle vaktinde kılınır. Cem-i tehir: Vakti çıkan namazı, vakti giren namazla birlikte kılmaktır. Hanefi'de yalnız hac mevsiminde arefe günü Müzdelife'de akşam, yatsı ile yatsı vaktinde kılınır. Cemreler: Minâ'da birbirine birer ok uzaklıkta bulunan üç taş kümesidir. Bunlardan birincisine Cemre-i ula, ikincisine Cemre-i Vusta, üçüncüsüne Cemre-i Akâ'be denir. Eyyam-ı Teşrik: Zilhiccenin 11, 12 ve 13. günleridir. Kurban Bayramının arefesinin sabah namazından, 4. günün ikindi namazına kadar, 23 farz namazdan sonra, tekbir-i teşrik okunan günler. Hervele:Safâ ve Merve arasında sa'y yapılırken yeşil direkler arasında süratli, çalımlı yürümek. İstilam: Hac ve umrede Kâbe'yi tavâfa başlarken veya tavâf sırasında Hacer-ül esved önüne gelindiğinde, elleri namaza durur gibi kaldırıp tekbir, tehlil getirerek (Allahü ekber, la ilahe illallahü vallahü ekber) diyerek onu selamlamak. El sürülemiyorsa uzaktan elleri kaldırıp, işaret yapmak. İzar: İhrâmlının belden aşağıya doladığı örtü.Belden üst kısmını örtene de rida denir. İztiba: Ridanın bir ucunu sağ koltuk altından geçirip sol omuz üzerine atmak. Böylece sağ omuz ve kolu ihramın dışında bırakmaktır. Remel yapılması gereken tavafların bütün şaftlarında iztiba sünnettir. Tavaf bitince omuz örtülür. Tavaf namazı omuz örtülü olarak kılınır. Remel yapılan tavaflar dışında hiçbir zaman iztiba yapılmaz. Remel: Erkeklerin tavafın ilk üç şaftında kısa adımlarla koşarak ve omuzları silkerek çalımlı ve süratli yürümeleri. Devamında say yapılacak tavaflarda Remel yapılması sünnettir. Sonunda say yapılmayacak tavaflarda Remel yapılmaz. Mikât:Afakilerin ihrâma girdikleri yerler ki Mekke'ye en uzağı Zülhuleyfe en yakın yerlerdir. Sa'y:Safâdan başlayarak Merveye, Merveden Safâya dört gidiş, üç geliş. Şavt:Tavâfta Hacer-i Esvedden başlayıp Kâbe'nin etrafında dönüp tekrar aynı hizâya gelmek. Sa'yda Safâ'dan Merve'ye, Merve'den Safâ'ya bir kere gitmek. Her tavâf ve sa'yde 7'şer şavt vardır. Tavâf:Kâbe'nin etrafında, Hacer-i esvedden başlayıp Kâbe sola alınarak yedi kere dönmektir. Tavâf-ı Kudum: Mekke'ye varınca, yapılan ilk tavâf, Afakiler için sünnettir. Tavâf-ı Sadr: Hac esnasında cemrelerin taşlanması bittikten sonra Minâ'dan Mekke'ye gelindiğinde yapılan tavâf. Tavâf-ı Veda da denir. Hac vazifeleri bununla sona erer. Tehlil:La ilahe illahü vahdehü la şerike leh Lehül-mülkü ve lehül-hamdü ve hüve ala külli şey'in kadir Tekbir: Allahü ekber, Allahü ekber. La ilahe illallahu vallahü ekber. Allahü ekber ve lillahil hamd. Telbiye: "Lebbeyk. Allahümme Lebbeyk. Lebbeyk la şerike leke lebbeyk. İnnel hamde ve'n-ni'mete vel mülke leke la şerike lek" Terviye günü: Zilhiccenin 8. günü. Bugün Minâ'ya çıkmak ve geceyi orada geçirmek sünnettir. Vakfe:Durma. Arefe günü Arafâtın Vadi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve ikindi namazlarından sonra bir miktar durmak. Bu farzdır. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kurban için zenginlik ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbanlıkta zenginlik ölçüsü nedir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1-Fıtra ve kurban nisabına malik olana zengin denir. Bunun fıtra vermesi vacip olur. Mükellef ise, yani akıl, baliğ ve mukim ise, yalnız kendisi için kurban kesmek de vacip olur. Bunun zekat alması haram olur ve fakir olan kadın mahrem akrabasına ve çalışamayan fakir erkek akrabasına yardım etmesi vacip olur. 2- Miras ve mehir malları, nisap hesabına katılır. Nisap miktarı malı teslim aldıktan bir yıl sonra yalnız o yılın zekatı verilir. 3- İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekat nisabı kadar malı veya parası bulunan müslümanın kurban kesmesi vaciptir. Kurban nisabı ve eşyanın kıymeti, altın ve gümüş ile tespit edilir. 4- Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da lazım değildir. Borçlar alacaklardan ve mevcut maldan çıkarılır. Kalan alacaklar, zekatta olduğu gibi, kurban nisabına dahil edilir. 5- İhtiyaç eşyaları kurban nisabına dahil edilmez. İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev, bir aylık yiyecek, her yıl 3 kat elbise, çamaşır, evde kullanılan eşya ve aletler, hizmetçiler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut iseler, zekat, fıtra ve kurban için nisap hesabına katılmazlar. 6- Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler, evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası sayılmaz. Yani, bunlar, kurban nisabına dahil edilir. Hepsi hesaplanınca 96 gr altın değerinde olursa, böyle kimsenin kurban kesmesi vacip olur. Oturduğu ev büyük olsa, ihtiyacından fazla, kullanılmayan odaları olsa, nisaba katılmaz. 7- Kadınların incisi ve her çeşit süs, ziynet eşyası kurban nisabına katılır. 8- Evde kullanılan tabanca, teypler, kasetler, kıymetli dini levhalar, avizeler kurban nisabına dahil edilmez. Bunlar kullanılan eşyadır. 9- Nisap değerinde Mushafı, hadis, fıkıh ve diğer ilim kitapları bulunan kişi, bunları okuyorsa, nisaba dahil etmez. Okumuyorsa, okumayı bilmiyorsa, dahil eder. 10- Evde kullanılmayan eşyalar nisabın üzerinde olursa, kurban kesmek vacip olur. Mesela çeyiz olarak alınan eşyalar, kimin ise, o kurban keser. Baba, çeyiz olarak aldığı halde, kızına hediye etmemişse, çeyiz hâlâ babanın malıdır. Babanın kurban kesmesi gerekir. Hediye etmişse, kızının kesmesi gerekir. Çeyiz nisabı buluyorsa böyledir. 11- Her yıl 3 kat elbise ihtiyaç eşyasıdır. Fazlası eski de olsa nisaba dahil edilir. Kullanılmayan eski ev eşyaları, kap kacak da, kurban nisabına dahil edilir. (Üç kat elbise demek, üç ceket, üç pantolon, bir palto, üç gömlek, üç atlet, üç don ve bir kazak demektir. Bundan fazla olanlar kurban nisabına katılır.) 12- Bir evi olan kadın, zengin sayılır, içinde otursa da, oturmasa da, kurban kesmesi gerekir. Bir evi olan erkek zengin sayılmaz. Ama hanım için ev nafakadan sayılmaz. Kocası onu bir ev bulup oturtmaya mecburdur. Ama kadının kocası yok ise, oturduğu evi nafakadan sayılır. 13- Biri yazlık, diğeri kışlık iki evi olanın kurban kesmesi gerekir. 14- Kurban kesmenin vacip olmasında, bayramın üçüncü gününe itibar olunur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli, baygın-ayık olmaya bakılmaz. Bayramın üçüncü günü yukarıdaki şartlar mevcutsa, kurban kesmek vacip olur. 15- Zengin kimse, elinde parası olmasa da, ödünç alarak veya herhangi bir malını satarak kurban kesip büyük sevaba kavuşmalıdır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban alırken nelere dikkat etmelidir? CEVAP: Şunlara dikkat etmelidir: 1- Kurban satın alınırken, (Bayram günü kesmesi vacip olan kurbanı almaya) niyet etmelidir. Bunu keserken, tekrar niyet etmesi şart değildir. Bu aldığı hayvanı kurban etmesi de şart değildir. Fakat, keseceğinin kıymeti bundan az olmamalıdır. Satın alırken, hiç niyet etmese de olur. Fakat, bunu keserken veya kesecek olanı vekil ederken niyet edebilir. 2-Bazı yerlerde kurbanlık hayvan alırken, satıcı, (Hayvanı kesip et haline getirdikten sonra kilosunu şu fiyattan veriyorum. Sen hayvanı seç, bayramda gelirsin, eti kaç kilo gelirse, parasını verirsin) diyor. Canlı olarak tartıp satanlar da vardır. Bu şekilde kurbanlık almak sahih olmaz. Canlı olarak tartıp, (Bu hayvana şu kadar para vereceksin) denirse, sahih olur. 3-Üç ortak, farklı para verip 980 milyona bir inek alsa, ortağın ikisi 420'şer milyon, üçüncü ortak da 140 milyon verse, üçüncüye düşen para, yedide birden az olmadığı için caiz olur. 4-Eşit para verip 3 kişi, 3 koyun alsa, kesmeden önce, (Şu senin, şu onun, şu da benim) diye paylaşmak caizdir. 5- Necaset yiyen hayvanın etinin temiz olması için, deve 40, sığır 20, davar 10, tavuk 3, serçe 1 gün hapsedilir. Bir başka kavil ise, deve ile sığır 10, koyun 4, tavuk 3 gün hapsedilir. 6-İki kişinin kurbanı karışırsa, herbirinin kendinin sanarak kestiği, kendi kurbanı olur. Yedikten sonra helalleşirse, yine sahih olur. 7-Emanet olarak bulunan hayvanı kurban etmek caiz değildir. 8-Başkasının koyununu gasp eden, çalan, kıymetini sonradan öderse, kurban etmesi caiz olur. Çünkü, kıymeti ödenince, gasp ettiği zaman mülkü olur. Gasp günahına ayrıca tövbe gerekir. 9-Borcu olmayan fakir, kurban keserse, çok sevap olur. Borcu varsa, önce borcunu vermelidir. Çünkü borç ödemek farzdır. Kurban nisabına malik olmayan fakir, kendi malı olan hayvanını kurban etmeyi niyet ederse veya kurban niyeti olmayarak, hayvanı bayramda satın alıp, sonra kurban etmeyi niyet ederse, yahut kurban niyeti ile bayramdan önce satın alırsa, bunları kesmesi vacip olmaz. Keserse, nafile olur ve etinden yiyebilir ve fakirlere verdiği et sadaka olur. 10-Başkasının hayvanını ondan habersiz, onun için kurban etmek caizdir. Başkasının hayvanını, ondan izinsiz, kendi için kurban eden, sonra kıymetini öderse, caiz olur. Sahibi kıymetini kabul etmeyip, kesilmiş hayvanı alırsa, sahibi için kurban edilmiş olur. 11-Allah rızası için niyet ettikten sonra ayrıca çoluk çocuk çok et yesin diye semiz koyun almayı niyetine karıştırmamalı, semiz alırken sadece sevabını düşünmeli. 12-İki kurbanlıktan biri diğerini öldürmüşse, sahibine ödetilemez. 13- Kurban alan, niyetini değiştirip, akika veya adak olarak kesebilir. 14-Kurban rayiçten çok pahalı satılıyorsa kurban almak gerekmez. 15-Fakirin kurbanı bayramdan önce doğurursa, bir kavle göre, bayramda yavrusunu da anasıyla beraber kesmek gerekir. Zenginin kurbanı bayramdan önce doğurursa, yavrusunu kesmesi gerekmez. 16-Kurbanı veresiye veya kredi kartı ile almakta bir mahzur yoktur. 17-Herkes beslediği kendi hayvanlarından birini kurban edebilir. Nisaba malik olan birisine bir koyun hediye edilse, o da bunu kurban olarak kesse, vacip kurban yerine gelmiş olur. Kurbanı para ile alma şartı yoktur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban nedir ve kimler keser? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1-Kurban, davar [koyun, keçi], sığır [manda, inek, dana, öküz, boğa] veya deveyi, Kurban Bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Kurban, vacip vazifesini yerine getirerek sevaba kavuşmak için kesilir. Mukim olan, akıllı, büluğa ermiş, hür ve Müslüman erkeğin ve kadının, ihtiyaç eşyasından fazla nisap miktarı malı veya parası varsa, Kurban Bayramı için niyet ederek, belli günlerde, kurban kesmeleri vacip olur. 2-Kurban kesmenin vacip olmasında, bayramın üçüncü gününe itibar olunur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli olmaya bakılmaz. Bayramın üçüncü günü nisaba malikse, diğer şartlar da varsa kurban kesmek vacip olur. 3-Bir çocuk, bayramın üçüncü günü büluğa erse, diğer şartlar da varsa, ona kurban kesmek vacip olur. 4-Baygın iken, bayramın üçüncü günü ayılanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacip olur. Bayramın ikinci günü bayılıp, üçüncü günü güneş battıktan sonra ayılan zenginin kurban kesmesi vacip olmaz. Yahut bayramın birinci ve ikinci günü ölen zengin, kurban borcu ile ölmüş olmaz. 5-Fakir iken, bayramın üçüncü günü zengin olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacip olur. Fakir bir kimse, bayramın birinci veya ikinci günü, bir kurban kesse, bayramın üçüncü günü zengin olsa, bir kurban daha kesmesi lazımdır. Çünkü üstüne vacip olmadan kesmiştir. Ancak, Bezzaziyye gibi muteber eserlerde, sonradan gelen âlimler, "Fakir, bayramın birinci günü kurban kesse, üçüncü günü zengin olsa, tekrar kurban kesmesi gerekmez" demişlerdir. 6-Seferi iken, bayramın üçüncü günü mukim olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacip olur. Mukim iken, bayramın birinci ve ikinci günü sefere çıkanın, kurban kesmesi vacip olmaz. Daha önce kesmişse, vacip sevabı alır. Kesmemişse, sefere çıktığı için borç üzerinden düşer. 7- Mukim bir zengin, seferdeki bir vekile kurban kestirse, vacip sevabı alır. 8-Esir iken, üçüncü günü hür olanın, diğer şartlar da varsa, kurban kesmesi vacip olur. Hür iken, bayramın üçüncü günü esir olup, güneş batana kadar esir kalanın kurban kesmesi vacip olmaz. 9-Tarlasından aldığı mahsul veya tarlanın, evin, dükkanın [atölyenin, kamyonun] bir senelik kirası, ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı maaş ve ücret, aylık ihtiyacını ve kul borcunu karşılamayan kimse, imam-ı Muhammed'e göre fakirdir. Fetva da böyledir. Şeyhayn'e göre zengin sayılır. Mülkü olan tarlanın ve bu demirbaş malların değeri, ihtiyacını karşılar ve nisabı da bulursa, bunun kirayı her alışta, bir miktar ayırıp, biriktirerek fıtra vermesi ve kurban keserek büyük sevaba kavuşması gerekir. Böyle bir kimse, fıtra vermez ve kurban kesmezse, imam-ı Muhammed'e göre, günahtan kurtulur. Tarlasından hiç mahsul almayan, kiraya da veremeyen kimse ve ihtiyacından fazla malı olup da, parası bulunmayan kimse, imam-ı Muhammed'e uyarak, fıtra vermez ve kurban kesmez. Verir ve keserse, ikinci ictihada göre, fıtra ve kurban sevabına kavuşur. Aldığı kira ile güç geçinen kişi, nisaba malik ise, para biriktirip, fıtra vermeli ve kurban kesmelidir. Etin hepsini kavurma yapıp, birkaç ay et parasından biriktirip gelecek yılın fıtra ve kurban parası olarak saklamalıdır. Böylece, fıtra ve kurban sevabından mahrum kalmamalıdır. Aile efradı çok olup güç geçinenin, kurbanın etini evinde bırakması müstehaptır. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbana ortak olacaklarda aranan şartlar nelerdir? CEVAP: Bazıları şöyledir: 1-Ortakların Müslüman olmaları, kurban ve ibadete niyet etmeleri ve hisselerinin yedide birden az olmaması şarttır. 2-Sırf eti için ortak olan varsa ve biliniyorsa, hiçbirinin kurbanı sahih olmaz. 3-Ortakların bir kısmı ölmüş olsa, yahut bunak olsa, zararı olmaz. 4-Ortaklardan biri mutlak nezir için giremez. Yani şu koyunu keseceğim diye adayan, bunun yerine başkasını kesemez. 5- Ortaklardan biri geçen sene kesmediği kurbanı niyet eylese caiz olmaz. 6-Bir sığırı veya deveyi, yedi kişiye kadar Müslüman, bâliğ kimse, ortak olarak da satın alıp kesebilirler. Bunlara adak veya akika da ortak edilebilir. 7-Zenginin satın aldığı sığıra, sonradan ortak olmak caiz ise de mekruhtur. Fakir, bir sığırı kurban etmek için satın alsa, sonra başkalarını ortak edemez. 8-Bir sığırı mesela bir ineği, en çok 7 kişi kesebilir. Yediden fazla kişi, bir veya birden fazla, ineğe ortak olamaz. Mesela, 8 kişinin 7 sığırı ortak satın almaları caiz olmaz. Çünkü, her birinin her hayvanda hissesi vardır. Hiçbirinin hissesi yedide birden az olamaz. Bunun gibi, 10 kişinin 15 ineği, kurban etmek için, ortak satın almaları da caiz olmaz. Çünkü 10 kişi, 15 ineğin her birine onda bir oranında ortak olmuş olur. Onda bir, yedide birden azdır. Bunun gibi, 3 kişinin 9 koyunu ortak satın almaları da caiz olmaz. Çünkü 3 kişi, 9 koyunun her birine üçte bir nispetinde ortaktır. Bir koyunu ise, ancak bir kişi kesebilir. Birden fazla kişinin, bir koyunu ortak alıp, kurban olarak kesmeleri caiz olmaz. 9-Bir sığıra 3, 5, 7 gibi tek ortak şartı yoktur. 2, 4, 6 gibi çift de olur. Fakat her işte teke riayet iyidir. Sünnet-i zevaiddir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allah tektir, teke riayet edeni sever. Ey Kur'an ehli, teke riayet edin!) [Tirmizi] 10-Eti tartarak, eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz, faiz olur. Altı kişiden dördüne et ile birlikte bir bacak, beşinciye et ile birlikte derisi, altıncıya et ile birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yağ, sakatat ve yenilen her şey paylaşılır. 11-Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kura çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kura çekmek caiz ve sünnettir. 12-Taksim etmeden pişirip, ortaklar müşterek yeseler caizdir. 13-Yedi kişi, kurbanlık ineği birisine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi harcamaya, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden etin tamamını da kendisi alabilir veya herhangi bir kimseye verebilir. 14-Ortaklardan birisi kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir. 15-Mutfakları bir olan karı-koca veya baba-oğul da, kestikleri kurbanı, tartıp paylaşırlar. Paylaştıktan sonra biri diğerine isterse etin tamamını hediye edebilir. Paylaşmadan hediye edemez. Yahut yukarıda bildirildiği gibi, her birine, et ile birlikte bacak veya derisi veya başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban için vekalet nasıl verilir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1-Kurban kesmesini bilmeyenin, başkasına kestirirken, (Allah rızası için bayram kurbanımı kesmeye seni vekil ettim) demesi ve kalben de niyet etmesi gerekir. Eğer kurbanı da başkasına aldıracaksa, kurbanı alacak kimse de, kesmeyi bilmediği için başkasına kestirecekse, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya, aldırmaya, kesmeye ve kestirmeye seni umumi vekil ettim) der. 2- Bir kimse, kendisine kurban kesmesi vacip olmasa da, vekil vacip diye kesse, kurban yine sahih olur. Adak hayvanı, akika veya nafile kurban yanlışlıkla vacip diye kesilse mahzuru olmaz. 3-Bir kimsenin kendi hayvanını başkası adına kesmesinin caiz olması için, bu kimsenin, kendi hayvanını başkasına veya onun vekiline hediye etmesi, onların da teslim alması, sonra bunu vekil ederek geri verip kestirmeleri gerekir. 4-Başkasının hayvanını ondan habersiz, onun için kurban etmek caizdir. 5-Başkasının hayvanını, ondan izinsiz, kendi için kurban eden, sonra kıymetini öderse, caiz olur. Sahibi kıymetini kabul etmeyip, kesilmiş hayvanı alırsa, sahibi için kurban edilmiş olur. 6-Bir kimse, birine, kurban işimi hallet dese, ona para bile vermese, vekalet vermiş olur. O kişi de bir hayvan alıp kesebilir. 7- Vekaleten kurban kesene, kimi çok, kimi az para verebilir. Kimi de hiç para vermeden, (Bana da bir hisse verin) diyebilir. Vekil asıl gibidir. Vekil, vekalet aldığı kimseler adına kurban keser veya kestirebilir. Daha sonra vekil, ondan para ister veya istemez. İki kurbana yetecek para veren için de iki kurban alır veya ona iki hisse verir. Yahut iyisinden bir kurban alır. Çünkü umumi vekil, tam yetkilidir. 8-Kurban kesmeye vekil olan, zekat hariç, sahibinden ayrıca izin almadıkça veya, (İstediğini yap) diyerek umumi vekil edilmedikçe, başkasını kendine vekil yapamaz. Umumi vekil ise, başkasını, o da bir başkasını vekil yapabilir. 9-Birden çok kişiye vekalet vermek sahihtir. Bir işe vekil olan iki kişiden biri, tek başına yetkili olamaz. Ancak emaneti vermede, borcu ödemede, kurban kesme gibi işlerde birisi tek başına yetkili olabilir. Çünkü bu işlerde vekillerden birisinin, diğerinin görüşünü sormaya ihtiyacı yoktur. Bir kimse, kurbanını kesmek üzere dört kişiye vekalet verse, bu vekillerden biri kesince ötekilerin görüşünü almaya ihtiyaç yoktur. Kurban dinimize uygun kesilmiş olur. 10-Üzerinde birçok kimsenin vekaleti bulunan kimse, herhangi bir mazeretle bayramın üçüncü günü de kesememişse, Şâfii'yi taklit edip dördüncü günü de kesebilir. 11-Kurbanda kanın akması yeter, etin dağıtılması şart değildir. Kan akıtılmakla vacip olan kurban kesilmiş olur. Eğer eti de uygun yerlere verilirse daha çok sevap olur. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehaptır. Hepsini fakirlere vermek de caizdir. 12-Derisi namaz kılan fakire verilir. Ne olduğu bilinmeyen kimselere verilmez. Veya evde kullanılır. Yahut devamlı kullanılacak bir şey karşılığı verilir. Tükenen bir şey veya para karşılığı satılmaz. Derisi, eti satılırsa, parası fakire sadaka verilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurbana mani olan kusurlar nelerdir? CEVAP: Kurban olmaya mani olan kusurlardan bazıları şunlardır: 1-Davar, sığır ve deveden kurban olur. Başka hayvanlardan kurban olmaz. Davar denince koyun, keçi; sığır denince inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır. 2-Dişi hayvan da, erkek hayvan da kurban edilebilir. Koyunun erkeği ve beyazı siyahından çok olanı, keçinin dişisi daha sevaptır. Kıymetleri eşit ise, koyun kesmek, sığır kesmekten daha sevaptır. 3-Boynuzu kırık veya boynuzsuz, uyuz, burulmuş olan kurban caizdir. Enenmiş [burulmuş] enenmemiş olandan daha efdâldir. Çünkü kısırlaştırılan koçlar, daha yağlı ve etleri de daha lezzetli olur. Peygamber efendimiz, kısırlaştırılmış bir koç kurban etmiştir. 4-Koyunun, keçinin, bir yaşını, sığırın iki, devenin beş yaşını geçmiş olması gerekir. 6 ayı geçmiş kuzu, iri ve semiz ise caiz olur. (Altı ayını tamamlayan her kuzu kurban olur) diyen âlimler de vardır. 5-Bir gözü görmeyen, topal olup yürüyemeyen, dişlerinin yarısı yok olan, gözünün, kulağının veya kuyruğunun çoğu olmayan, bir ayağı kesilmiş olan, çok zayıf olan, ölmek üzere olan hasta hayvan kurban olmaz. 6-Vahşi olan hayvanlardan da, mesela geyikten kurban olmaz. Vahşi ve ehli [evcil] olan hayvandan doğan bir hayvanda, itibar anasınadır. Eğer ana ehli ise, kurban olur; değilse olmaz. 7-Husyeleri küçük, gebe, kurt kuyruklu, iri gözlü, tüyü dökülen hayvanı kurban etmek mekruhtur. 8- Burnu veya dili kesik veya ekserisi yok olan hayvan kurban olmaz. 9-Davarda bir meme, sığırda ikisi kesik olsa, kurban olmaz, ama yavrusunu emzirebiliyorsa, olur. 10- İki kulağı kesik, biri kökten kesik, kuyruğu kesik; bir veya iki kulağı olmayan kurban olmaz. 11- Bir hayvanın dizkapakları gibi bir yeri, kemik başına kadar kırılmışsa, o hayvan kurban olmaz. 12-Kurbana binmek, çift sürmek, kırkılmış koyunu kurban etmek ve kurban için almak mekruhtur. Kurban olmaya mani olmayan kusurlar 1-Boynuzu kırık veya boynuzsuz olan, kurban olur. 2-Kulakta ekserisi kesilip ayrılmasa, asılı kalsa kerâhetle caizdir. Yarıdan azı kesik olsa kurban olur. Kulağı enine veyahut uzununa yarık olsa kurban olur. Kulağın yırtık olması tenzihen mekruhtur. Burnunun hükmü de kulak gibidir. 3-Kulağı veya kuyruğu küçük olarak doğan hayvan kurban olur. 4-Hünsa [çift cinsiyetli] olan hayvanı kurban etmemeli. 5-Yayılmasına mani olmayacak kadar deli olup, sürüsünden ayrılmayan hayvan kurban olur. Sürüsünden ayrılan ve otlamayacak kadar deli olan hayvan kurban olmaz. 6-Bir gözünde görmeye mani olmayan perde bulunan hayvanı kurban etmek caizdir. 7-Kurbanlık, kesilme yerine getirilirken, tepinir ve bir ayağı kırılır; sonra da kesilirse, caiz olur. 8- Uyuz olan hayvanı kurban etmek caizdir. 9-Kurbanlık hayvanın dişlerinin ekserisi olsa, mekruh olmakla beraber caizdir. Eğer dişsiz olup, karnını, dişli hayvan gibi yayılıp doyurursa, caiz olur. 10-Merinosun küçükken kuyrukları kesiliyor. Kesilmezse Merinostan da kurban olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Mekke'de mukim olunmaz mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Tam İlmihâl'de (Mekke, Minâ ve Arafât gibi başka başka yerlerde toptan 15 gün kalmaya niyet eden de, mukim olmaz) deniyor. Bir kimse Mekke'de bir ay kalsa, mukim olmaz mı? CEVAP: Mukim olur. Bir yerde 15 günden fazla kalınınca mukim olur. Mesela bir kimse 13 gün Mekke'de kalmaya, sonra bir gün Arafat veya Mina'da kalmaya, sonra 13 gün yine Mekke'de kalmaya niyet edip sonra, Medine'ye gitmeye niyet etse, bir yerde 15 günden fazla kalmaya niyet etmediği için Mekke'de toplam 26 gün kalmasına rağmen seferî olur. Namazlarını kısaltarak kılar. Seferî olanın da bayram kurbanını kesmesi vacip olmaz. Fakat şükür kurbanını kesmesi vacip olur. Ama kişi, ramazanda gidip Mekke'de 15 günden fazla kalmaya mesela bir ay kalmaya niyet etmişse, artık Mekke'de mukimdir. Arafat'ta da, Mina'da da, Müzdelife'de de seferî olamaz, mukimdir. Namazlarını kısaltamaz ve bayram kurbanını da kesmesi vacip olur. Bütün fıkıh kitapları hep aynı şeyi yazmaktadır. Farklı bir kavil yoktur. Fakat anlatılışları farklıdır. Birkaç örnek verelim: Misafir olan yolcu, Mekke ve Mina'da 15 gün ikamet etmeye niyet etse namazları dört kılmaz, çünkü iki yerde kalmayı niyet etmek çok yerde kalmayı gerektirir, bu ise yolculuğun gerçekleşmesine manidir. Ancak yolcu geceyi birinde kalmayı niyet ederse oraya girmesiyle mukim olur, çünkü kişinin ikameti gece kaldığı yere izafe olunur. (Hidaye) Mekke ve Mina'da 15 gün kalmaya niyet eden namazları dört kılmaz; çünkü ikamet iki yerde kalmaya niyet etmekle mukim olunmaz. Yolcunun ikametleri toplansa 15 günü geçse de seferîdir. Ancak geceyi birinde ikamet etmeye niyet ederse o zaman oraya girmesiyle mukim olur, çünkü kişinin ikameti kaldığı, yattığı yere izafe olunur. Hac farzını yerine getirmek için hac ayının on günü içinde Mekke'ye girse ve 15 gün ikamete niyet etse, mukim olmaz, çünkü Arafat'a çıkmak zorundadır. Bir yerde 15 günden çok kalmadıkça mukim olamaz. (Bahr-ür Raik) Kişi Kufe'den çıksa Mekke ve Mina'da 15 gün ikamet etmek üzere yola çıksa Mekke'ye girdiğinde namazı dört kılamaz, çünkü sadece Mekke'de 15 gün kalmayacaktır. (Mebsut-Şeybani) Yolcu bir yerde 15 gün kalmaya niyet ederse mukim olur. Ama iki yerde 15 gün kalmayı niyet eder ise, bu iki yerin her biri kendi başına bir şehirdir. Dolayısıyla biri diğerine tâbi değildir. Mekke ve Mina'da toplam 20 gün kalmaya niyet eden mukim olmaz. Ancak bu iki yerden birinde 15 gün kalmaya niyet eden mukim olur. (Tuhfetül Fukaha) İki yerde mesela Mekke ve Mina'da, yahut Kufe ve Hira'da kalmayı niyet eden şayet geceyi bunlardan birinde ikamet etmeye azmetse ve gündüzleri oradan diğerlerine gitmeyi planlasa, eğer gece kalmayı azmettiği yere gündüz girse mukim olmaz. Ama gece ikamet etmeyi azmettiği yere geceleri girse mukim olur, sonra diğer yerlere oradan yola çıksa misafir olmaz. Çünkü kişinin ikamet yeri kaldığı yerdir. Başkasının yerine hac yapan arkadaşları gittikten sonra Mekke'de 15 gün veya daha çok kalmayı niyet eden Mekke'de mukim olur. (Mebsut-Serahsi) Diğer üç mezhepte seferîlik farklıdır. Giriş çıkış günleri hariç, bir yerde dört gün kalmaya niyet eden mukim olur. Bir ihtiyaçtan dolayı bu mezheplerden birisini taklit eden Hanefi de, taklit ettiği mezhebin şart ve müfsitlerine riayet eder. Yani dört gün kalınca mukim olur ve namazlarını kısaltamaz. ------ Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Akika, adak, kurban, sadaka
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Akika kesmenin önemi nedir? CEVAP: Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için hayvan kesmektir. Akika, çocukları bela ve hastalıklardan korur. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir koyun kesilir. Şefaat etsin diye ölmüş çocuk için, torun için, hatta yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban da, ilim neşri ile meşgul bir vakfa kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, zekat, fıtra, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardım, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve afiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Ayrıca farz olan ilim yayma sevabına kavuşulur. Malı olup da, zekat, sadaka vermeyen, sıkıntı içinde yaşar. Peygamber efendimiz, (Hastalarınızı sadaka ile tedavi edin. Sadaka, her hastalığı defeder, bela sadakayı geçemez, onun için sadaka vermekte acele edin)buyuruyor. (Taberani, Beyheki) İhlas Vakfı, öğrenci yurtlarında binlerce üniversiteli fakir öğrenciyi ve bilhassa Türk dünyasından gelen muhtaç öğrencileri barındırmaktadır. Onların birçok ihtiyacı, hayırseverlerin yardımları ile sağlanmaktadır. İhlas Vakfı senelerdir, hayırsever vatandaşlarımızın yaptıkları yardımları, en iyi şekilde değerlendirmektedir. İhlas Vakfı, Türk dünyasından gelen fakir öğrencilere her türlü yardımı yapmaktadır. Azerbaycan, Türkmenistan, Çeçenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Kırım, Doğu Türkistan ve diğer Türk topluluklarından gelen öğrencilere Türkiye'nin büyük şehirlerinde açtığı 30 öğrenci yurdunda her türlü maddi ve manevi yardımı yapmaktadır. Yurtlarda üç öğün yemek çıkmakta, İhlas Vakfı, öğrencilere sevgi ve şefkat kucağını açmaktadır. İhlas Vakfı öğrenci yurtlarının bir yıllık et ihtiyacı hayırseverlerin verdikleri kurban vekaletleri ile karşılanmaktadır. Vakfa verilen kurban vekaletleri ile hayırseverler adına, kurbanlıklar satın alınmakta ve dinimize uygun olarak kesilen kurbanlar, soğuk hava depolarında muhafaza edilmektedir. Bir yıl boyunca da, bu etler yurtların yemek ve et ihtiyacında kullanılmaktadır. Yıllardır ülkemizin ve Türk dünyasının binlerce gencine, öğrenci yurtlarında bir aile ortamı sıcaklığında sevgi ve şefkatle muamele eden İhlas Vakfı'na kurban vekaleti vererek yardım etmek, destek vermek gerekir. Çünkü hadis-i şerifte, (Hayra vesile olan hayır yapan gibidir)buyuruluyor. Ülkemizin yüz akı 70 yıllık komünizm zulmünden kurtularak ülkemize gelen misafir öğrencilere en iyi ev sahipliği yapan İhlas Vakfı, ülkemizin yüz akıdır. Eğitime ve devletimize verdiği hizmet ve destek ile en iyi şekilde kamu hizmeti yapmaktadır. Dünya tarihinde vakıf medeniyetini kuran dedelerimizin torunları olarak vakıfları, hayır kurumlarını ve ilim yuvalarını kurban vekaleti vererek veya başka şekilde desteklemek, bilgili, kültürlü öğrencilerin yetişmesine katkıda bulunmak milli ve dini bir vazifedir. İhlas Vakfı'na kurban vekaleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur. Kurban vekaleti vermek isteyenler, herhangi bir İhlas Vakfı öğrenci yurduna veya Türkiye Gazetesi bürosuna giderek veya telefon ederek, kurban vekaleti verebilirler. İhlas vakfı ile irtibat için: (0 212) 513 99 00numaralı telefona veya (0 212) 513 68 57numaralı faksa başvurabilirler. Her türlü yardım, İhlas Vakfı'nın, Vakıflar Bankası Nuruosmaniye Şb. (2007042) numaralı TL hesabına yapılabilir. NOT: Kurban bedelleri yukarıdaki irtibat telefonundan öğrenilebilir. ---------------------------------------------------------------------- Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kurbanla ilgili çeşitli meseleler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kimlerin kurban kesmesi vacip olur ve kurban ne zamana kadar kesilebilir? CEVAP: Mukim, akıl-baliğ Müslümanın, ihtiyacından fazla nisap miktarı malı veya parası varsa, kurban kesmesi vacip olur. Bayramın birinci ve ikinci günü, zengin-fakir, mukim-misafir, akıllı-deli, baygın-ayık olmaya bakılmaz. 3. günü yukarıdaki şartlar mevcutsa, kurban kesmek vacip olur. Demek ki, bayramın ikinci günü de baliğ olmayıp, 3. günü büluğa erene, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü komada iken 3. günü ayılana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü fakirken 3. günü zengin olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü seferî, 3. günü mukim olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Bayramın ilk günü, esir iken, 3. günü hür olana, diğer şartlar da varsa, kurban kesmek vacip olur. Kurban Bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacip olmaz. Keserse vacip olarak eda etmiş olur. Fakir, bayramın ilk günü bir koyun alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacip yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. Bir zengin, bayramın birinci ve ikinci günü kurban kesmeden ölse, kurban borcu ile ölmüş olmaz. Ne zamana kadar kesilebilir? 1- Kurban, bayramın üçüncü günü, güneş batıncaya kadar kesilebilir. 2- Cuma kılınmayan mezra denilen küçük köylerde, fecirden sonra, bayram namazından önce de kesilebilir. Gece kurban kesmek caiz ise de mekruhtur. 3- Şâfii'de, bayramın 4. günü de, kesilebilir. Birçok kimsenin vekili olan, bir mazeretle bayramın 3. günü de kurbanları kesememişse, Şâfii'yi taklit edip, dördüncü günü de kesebilir. 4- Nafile, akika ve adak hayvanı, her zaman kesilebilir. Fakat bayramda kesilmesi iyi olur. 5- Bayram cumaya rastlarsa da, kurban, bayram namazı kılındıktan sonra kesilir. 6- Kurban bayramının üçüncü günü fakir olacağını veya sefere çıkacağını bilene, ilk günü kurban kesmek vacip olmaz. Keserse vacip olarak eda etmiş olur. 7- Fakir, bayramın ilk günü bir koç alıp kestikten sonra, 3. günü zengin olsa, iade gerekmez. Vacip yerine gelmiş olur. 3. günü zengin olacağını bilenin de, ilk günü kurban kesmesinde mahzur yoktur. Hayvan kesilirken mekruh olan şeyler 1- Kurbanı, kesilecek yere sürükleyerek çekmek, sebepsiz incitmek. 2- Bıçakları hayvanı yatırdıktan sonra bilemek ve birini ötekinin gözü önünde kesmek mekruhtur. 3- Soğumaya başlamadan, yani çırpınması durmadan ensesini de kesmek mekruhtur. 4- Hayvan tamamen ölüp çırpınması durmadan, omuriliğini keserek başını koparmak ve derisini yüzmeye başlamak mekruhtur. 5- Kamış, taş gibi keskin şeyler ile kesmek, kör bıçakla kesmeye çalışmak mekruhtur. 6- Doğurması yakın olan hayvanı kesmek mekruhtur. 7- Gasp edilmiş bıçakla kesmek mekruhtur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban eti hakkında yapılacak işler nelerdir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Eti tartarak, eşit olarak paylaşmak gerekir. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz, faiz olur. Altı kişiden dördüne et ile birlikte bir bacak, beşinciye et ile birlikte derisi, altıncıya et ile birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yağ, sakatat ve yenilen her şey paylaşılır. 2- Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur'a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur'a çekmek caiz ve sünnettir. 3- Taksim etmeden pişirip, ortaklar müşterek yeseler caizdir. 4- Yedi kişi, kurbanlık ineği birisine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil olan bu kimse, bölüştürmeden etin tamamını da kendisi alabilir veya herhangi bir kimseye verebilir. 5- Mutfakları bir olan baba-oğul, kestikleri kurbanı, tartıp paylaşmaları gerekir. Yukarıda bildirildiği gibi, her birine, et ile birlikte bacak veya derisi veya başı verilirse, tartmadan da paylaşmak caiz olur. 6- Hayvanın boğazında yemek borusu, hava borusu ve iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört borudan üçü bir anda besmele ile kesilmelidir. Kurt, koyunun bu 3 damarını kopardıktan sonra yetişip hayvan bıçakla kesilse de artık yenmez. 7- Koyunun karnını yarıp, yavrusunu çıkardıktan sonra, o yaradan ölürken kesilse de yenmez. 8- Müslüman bir kimsenin kesip, gayrı müslimin yüzdüğü kurbanın etini yemekte mahzur yoktur. 9- Kurbanın ve her hayvanın şu 7 yeri yenmez: Akan kanı, zekeri, husyeleri [koç yumurtası denilen yerleri] bezleri [guddeleri] safra kesesi, dişi hayvanın önü ve idrar kesesi [mesanesi] 10- Canlı hayvanın her parçası haramdır. Kesildikten sonra, kendine zarar vermeyen kimsenin pişirmeden yemesi caizdir. [Mesela çiğ köfte, sucuk ve pastırma yemekte mahzur yoktur.] 11- Canlı olup olmadığı kesin olarak bilinmeyen hayvan, kesildikten sonra, kan çıkarsa ve hareket ederse, eti yenir. Bunların ikisi de yoksa, yenmez. 12- Makam sahibine saygı için kesilen hayvan leş olur. Sevip saydığı kimse gelince sırf ona saygı için hayvan kesmek caiz değildir. "Eğer falanca zat gelirse, Allah için bir hayvan keseceğim" derse, o zat gelince kesilir. O hayvan adak olduğu için, etinden kesen ve zenginler yiyemez. Fakirlere verir. Yolcuya, misafire, bir makam sahibine yedirmek niyetiyle hayvan kesmek caiz ve sevaptır. Çünkü misafire ikramda bulunmak, ziyafet vermek sünnettir. 13- Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir olsun, zengin olsun, herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehaptır. Hepsini fakirlere de verebilir. 14- Kurban etini, evinde 3 günden fazla bırakabilir. Kurban sahibi zengin değilse, çoluk çocuğunun et ihtiyacını karşılamak için hepsini evinde bırakabilir. 15- Hayvan kesildikten sonra eti telef olsa [mesela yansa, köpekler yese] vacip sâkıt olur. Tekrar kesmek gerekmez. Kan akıtmakla vacip yerine gelmiştir. 16- Kurbanın hiçbir yeri satılmaz. Eğer bir kısmı satılırsa, satılan kadarının bedelini tasadduk etmek gerekir. Fakat kurbanın eti ile yenecek bir şey alınıp yense, o miktarı tasadduk gerekmez. 17- Dört mezhepte de, gayri müslime zekat verilmez. Ama Hanefi'de zimmi olan gayri müslime kurban eti de verilebilir, Şâfii'de verilmez. 18- Ortaklardan birisi kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir. Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kurban nasıl kesilir? CEVAP: Maddeler halinde bildirelim: 1- Önce diz boyu çukur kazılır. Kurbanın gözleri tülbent ile bağlanır. Kıbleye dönük olarak sol yanı üzerine yatırılır. Boğazı çukurun kenarına getirilir. İki ön ve bir arka ayakları, uçlarından bir araya bağlanır. Üç kere bayram tekbiri okunur. Sonra (Bismillahi Allahü ekber) diyerek, deveden başka hayvanın boğazının herhangi bir yerinden kesilir. (Bismillahi) derken, (h)yi belli etmek gerekir. Belli edince, Allahü teâlânın ismi olduğunu düşünmek lazım olmaz. (h)yi açıkça belli etmezse, Allahü teâlânın ismini söylediğini düşünmek gerekir. Bunu da düşünmezse, hayvan leş olur, yenmez. 2- Sadece Bismillahi veya Bismillahirrahmanirrahim, yahut Lâ ilâhe illallahü demek de caizdir. Fakat evlâ olanı, (Bismillahi Allahü ekber) demektir. 3- Besmele çekilince hemen kesmek şarttır. Besmele çektikten sonra, bıçağı bilerse Besmeleyi tekrar etmesi gerekir. Besmele çektikten sonra, hayvan yerinden kalkarsa, yatırdığı zaman tekrar Besmele çekmesi gerekir. Fakat bir kelime söylemek, bir lokma yemek ve bir yudum su içmek gibi az bir ara vermenin zararı yoktur. 4- Besmele çektikten sonra, elindeki bıçağı bırakıp, başka bir bıçak alsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekmez. Fakat bir hayvan için Besmele çektikten sonra, onu bırakıp başka bir hayvan kesecek olsa, Besmeleyi tekrar çekmesi gerekir. 5- Arka arkaya birkaç hayvanı boğazlayacak kişinin, hepsi için ayrı ayrı Besmele çekmesi gerekir. Fakat hayvanları, üst üste yatırıp kesecek olsa, bir Besmele kâfidir. Bir hayvanı iki kişi kesse, ikisinin de Besmele çekmesi gerekir. 6- Besmele unutulursa zararı olmaz. Kasten Besmelesiz kesmek haramdır. 7- Hayvanın boğazında Meri denilen yemek borusu, Hulkum denilen hava borusu ve Evdâc denilen iki yanda birer kan damarı vardır. Bu dört damardan üçü bir anda kesilmelidir. 8- Şâfii'de ise yemek borusu ile nefes borusu kesilirse kâfidir. Ancak gırtlak düğümü baş tarafında kalmalıdır! Gırtlak düğümünün tamamı vücut tarafında kalırsa, kesilen hayvan yenmez. Bilhassa bu hususa dikkat etmek gerekir. 9- Kurban kesenin kıbleye karşı dönmesi sünnettir. 10- Erkek ve kadın Müslümanın, sarhoşun, cünübün, delinin, bunağın, çocuğun ve sarhoşun Besmele ile kestiği yenir. Ehl-i kitabın [Gerçek Hıristiyan veya Yahudinin] kestiği de yenir. Fakat ehl-i kitaba kurban kestirmek mekruhtur. Dilsiz ve sünnetsizin hayvan kesmesi mekruhtur. 11- Solak bir kimsenin sol eli ile kurban kesmesinde mahzur yoktur. Temiz işleri yaparken, sağdan başlamak sünnet-i zevaiddir. Yani müstehaptır. Özürsüz terk etmek tenzihen mekruh olur. Bir özürle soldan başlamak mekruh olmaz. Yani sol el ile kesilen hayvan ve kurban yenir. 12- Kurbanı bayıltıp kesmek caizdir. Kafasını bir kerede koparıp kesilen de yenir fakat öyle kesmek günah olur. Hayvanı ensesinden kesmek haramdır ama eti yenir. 13- İstanbul'da oturan ve kendisine kurban kesmek vacip olan bir kimse, bayramda Ankara'ya gidip ikinci gün kurbanını Ankara'da kesse, üçüncü günü İstanbul'a gelse, Ankara'da seferî olduğu için kestiği nafile olur, İstanbul'a gelince bir kurban daha kesmesi gerekir. * Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Seferi olanın kurban kesmesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kimse, evli olup ailesi ile beraber gurbette bulunduğu şehirde uzun yıllar bulunsa ve fakat ömür boyu yerleşmeyi düşünmese, buradan doğup evlendiği yere bayramlarda 15 günden az süre ile gidip orada kurban kesse kesilen kurbanlar vacip kurban olur mu? CEVAP: Bir günlüğüne de gitse orada mukim olur kestiği kurban vacip olur. Sual: Birçok insan Kurban bayramlarında memleketine gidip kurbanı orada ifa ediyorlar. Bunlar bilerek veya bilmeyerek yaşadıkları şehre yerleşmeye niyet etmişse ve fakat kurbanları doğdukları yerde bayram vesilesiyle gittiklerinde orada kesseler bunlar vacip olan kurban borcundan kurtulur mu? CEVAP: Sefere gidene zaten kurban vacip olmuyor, keserlerse nafile olur. Vacip olan kurban borcu diye bir şey kalmıyor. Sual: Vatan-ı aslimiz İstanbul'dur. Hanımım nisap miktarı mala sahip olduğu için kurban kesmesi vacip. Bayramda Tekirdağ'a gidiyoruz. Tekirdağ'da birisine kurban için vekalet verdik. Fakat Tekirdağ'da seferi oluyoruz. Vacip sevabı almak için ne yapmak gerekir? CEVAP: Tekirdağ'da kurban kesilirken İstanbul'da bulunursanız yani mukim olursanız kurban vacip olur. Telefonla öğrenirsiniz. Kestik derlerse buradan hareket edersiniz. Sual: Seferde olan zengin birisi kurban bayramının üçüncü günü vatan-ı aslisinin içinden transit geçse kurban kesmesi vacip olur mu? CEVAP: Şehir küçük ise, içinden geçiyorsa vacip olur. Büyük şehir ise, evleri ile çevre yolu arasında, mezarlık, fabrika, kışla, ırmak, deniz, harman yeri, futbol sahası gibi yerler var ise, o zaman vatan-ı aslisine girmemiş olur, vacip olmaz. Sual: Kurban Bayramına tekabül eden ama bayram tatil olduğu için bayramdan sonra ödenmesi gereken elektrik, telefon, su vb... paraların tutarı cebimizde iken bunları da kurban nisabına dahil edecek miyiz? CEVAP: O paraları hesaba katmazsınız. Çünkü o paraları bayramdan sonra vereceksiniz. Yani o para sizde emanet gibi durmaktadır. Sual: Benim borcum var. Ancak borcumun karşılığı elimde para da var. Bu miktar nisap miktarını aşıyor. Borcu düşersem nisap miktarını bulmuyor. Kurban kesecek miyim? CEVAP: Borcu olan önce borcunu öder, kalan miktar nisap miktarını bulmuyorsa kurban kesmez. Sual: Çalışan bayan ve erkeğin kurban kestirmesi mecbur mu? CEVAP: Kurban nisabına malik olanın kurban kesmesi gerekir, çalışmakla alakası yok. Fakir bir kapıcının hanımında 100 gram bileziği olup borcu da yoksa kadının kurban kesmesi vacip olur, arabası evi olan adam parası nisabı bulmuyorsa kesmez. Sual: Kurban nisabına malik olmayan, kurban alıp kesebilir mi? CEVAP: Evet kesebilir ve kestiği nafile olur. Sual: Bir evde kadın kocası oğlu ve kızı var. 4 tane kurban kestirmek istiyorlar. Bu dört kişinin adına evin erkeği nasıl vekalet vermesi lazım? CEVAP: Hepsi zengin ise hepsinin kurban kesmesi gerekir. Hepsi fakir ise hiçbirisinin kesmesi gerekmez. Kimi fakir kimi zengin ise zengin olanlar keser. Fakirler de kesse zararı olmaz. Hepsi birisine vekalet verebilir. O da yabancıya vekalet verebilir. Sual: Hali vakti yerinde olan bir ailenin, kaç kurban kesmesi lazım? CEVAP: Evde kaç zengin var ise o kadar keserler. Sual: Babam 25 senedir kendisine vacip olsun olmasın, çocuklarım çalışıyor diyerek kendine kurban kesmiş. "Annenize hiç kesmedim bu sefer ona keselim" diyor. Olur mu? İkisine de vacip değil. CEVAP: Kendisine vacip değilse annenize kesebilir. Mahzuru olmaz iyi olur. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir zengin, bayramın ilk günü kurban kesmeden sefere çıksa günaha girer mi? CEVAP: Kurban, bayramın üçüncü günü kesilmesi vacip olduğu için sefere çıkmakla günaha girilmiş olmaz. Sual: Bir zengin, bayramın birinci veya ikinci yahut üçüncü günü kurban kesip, sefere çıksa vacibi yerine getirmiş olur mu? CEVAP: Evet vacibi yerine getirmiş olur. Sual: Bir zengin, kurban kesmek niyetiyle bir koyun satın aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü de seferde olsa, vekalet verip o koyunu kestirmesi gerekir mi? CEVAP: Kestirmesi gerekmez, yani seferde olduğu için kurban kesmesi vacip olmaz. Ama alınmış bir kurbanı kesmek, nafile de olsa çok sevaptır, Sırattan geçirir. Bu bakımdan zengin olan kimse, sevaptan mahrum kalmamak için seferi de olsa kurban kesmelidir. Kendi kesemezse, kesen birine vekalet verip kestirmelidir. Sual: Zengin, bayramın üçüncü günü, kurbanını kesmeden sefere çıkarsa, günaha girmiş olur mu? CEVAP: Üçüncü günü kesmeden çıkarsa, üzerine vacip olduktan sonra çıktığı için günaha girer. Bedelini bir fakire altın olarak vermesi gerekir. Birinci veya ikinci günü çıksa idi kendisine vacip olmadan çıktığı için günah olmazdı. Sual: Zengin, sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil etse, gittiği yerde mukim olsa, vekilin, kestiği hayvan vacip kurban olur mu? CEVAP: Evet. Sefere çıkarken kurbanını kesmek için birini vekil eden zengin, gittiği yerde mukim olsa, vekilin kestiği hayvan, vacip kurban olur. Çünkü zengin mukimdir ve vekaletle istediği şehirde kestirebilir. Sual: Hacda kesilmesi gereken kurban, Türkiye'de kesilebilir mi? CEVAP: Hacca giderek, orada 15 günden fazla kalan kimsenin, mukim olduğundan kendisine kurban kesmesi vacip olacağı için, bayram kurbanını kestirmek üzere telefonla Türkiye'deki bir yakınına vekalet verip kestirebilir. Fakat şükür kurbanını Harem'de kesmesi gerekir, vekaletle Türkiye'de kestiremez. Sual: İstanbul'a temelli yerleştik. Bayramda memleketim olan Rize'ye gidip orada kurban kesmemde mahzur var mıdır? CEVAP: Hiç mahzuru yoktur. İstanbul'a temelli yerleşmekle Rize, vatan-ı asli olmaktan çıkar. 15 günden az kalmak üzere Rize'ye gidince orada seferi olursunuz. Seferde, kurban kesmek gerekmez. Kesilirse sevap olur. Sual: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkan, vacip sevabı alır mı? Üçüncü günü seferden dönenin, tekrar kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Bayramın birinci veya ikinci günü kurbanını kesip sefere çıkarsa, vacip sevabı alır. Üçüncü günü seferden dönene, artık tekrar kurban kesmek gerekmez. Sual: Kurban kesmeden sefere çıkan ve üçüncü günü memleketine gelip mukim olan zengin günaha girer mi? CEVAP: Kurban kesmeden sefere çıkan zengin, seferde iken kurban kesmiş olsa bile, üçüncü günü mukim olunca, tekrar kesmesi vaciptir. * Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
Kurbanla ilgili sual ve cevaplar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Şu anda nisap miktarı malı olmayan ancak Kurban Bayramından hemen sonra eline nisap miktarından çok fazla para geçecek kimsenin kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Gerekmez. Vacip olması için, bayramın üçüncü günü eline geçmesi gerekir. Sual: Kıymeti nisabın üstünde olan bir arsam var. Kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Kurban kesmeniz gerekmez. Sual: Bir kadının geçmiş yıllardan kurban borcu olsa, değerini altın olarak fakir kocasına verebilir mi? CEVAP: Bir kavle göre verebilir. Sual: Ailesi zengin olan bir öğrencinin de kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Hayır, zengin olan herkes kendi keser. Ana babanın zenginliği ile olmaz. Sual: Nisabı aşan alacağım var ama alamıyorum. Başka da param yok. Kurban kesmem vacip mi? CEVAP: Alacaklar zekatta olduğu gibi nisaba dahil edilir, fakat elinde parası olmayan kesmez. Sual: Geliri iyi olan bir bayanım, kurban kesmem gerekir mi? Yoksa eşim keseceği için bana gerekmez mi? CEVAP: Nisaba malik iseniz kesmeniz gerekir. İkiniz de zenginseniz, ikinizin de kesmesi gerekir. İkiniz de fakirseniz ikinizin de kesmesi gerekmez. Yani zengin olan keser, fakir olanın kesmesi gerekmez, keserse mahzuru olmaz, sevap olur. Sual: Şâfiiler ekseriya kurban kesmiyorlar. Sebebi nedir? CEVAP: Şâfii'de kurban kesmek sünnet-i müekkededir, yani kuvvetli sünnettir. Hanefi'de farzdan sonra vacip gelir, Şâfii'de ise sünnet gelir. Farzdan sonra gelen bir emri, gücü yeterken yapmamak doğru olmaz. Peygamber efendimiz, (Kurban kesmeyen mescidimize gelmesin) ve (Cimrilerin en kötüsü kurban kesmeyendir) buyuruyor. Bunu bütün Müslümanlar için söylüyor. Gücü yeten Şâfiiler, bu sünneti ihmal etmemeli. Şâfii'de, akika kesmek de sünnettir. Şâfiiler bayramda akika da kesebilirler. Sual: İçinde oturduğum bir evim, bir binek otomobilim, borsada hisse senetlerim var. Borçlarım da var. Bu durumda kurban kesmem vacip oluyor mu? CEVAP: Bir ev ve araba nisaba dahil edilmez. Borçlarınız mevcut paranızdan ve hisse senetlerinizden çıkarılır, geriye nisap kadar paranız kalırsa kurban kesmeniz gerekir. Sual: Borsada hisse senetlerim var. Kooperatife 1 milyar ödemem gereken borcum var. Ayda 360 milyon olmak üzere 30 ay ödemem gereken araba taksiti var. Kirada oturuyorum. 470 milyon taksitli okul borcum var. Bu durumda kurban kesmem gerekir mi? CEVAP: Bütün borçlarınızı, mevcut paranızdan ve hisse senetlerinin rayiç değerinden çıkarırsınız, geriye nisap miktarı paranız kalırsa, kurban kesmeniz gerekir. Sual: Çeyiz eşyalarım var. Beyaz eşya, mobilya, süs eşyaları, halı, mutfak malzemeleri, bunlar kullanılmadığı için tamamı mı nisaba dahil olur, yoksa sadece beyaz eşyalar mı? CEVAP: Kullanılmayan her eşya dahil edilir. Sual: Ne zaman verileceğini bilmediğim beş on milyar alacağım var. Borcum yok. Bu alacağımı nisap hesabıma katacak mıyım, zekatını verecek miyim, kurban kesecek miyim? CEVAP: Senetli veya inkâr edilmeyen alacaklar, iflas edende ve fakirde de olsa, nisaba katılır. Ele geçince, geçmiş yılların zekatı da verilir. Eğer kurban kesecek kadar paranız varsa, kurban kesersiniz. Sual: Namazda Maliki'yi taklit eden bir zengin, 10 gün kaldığı yerde kurban kesmesi gerekir mi? CEVAP: Kurban için taklit etmiyorsunuz. 10 gün kalan Hanefi'de seferi olur, kurban kesmesi gerekmez. > Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zilhicce ayının fazileti nedir? CEVAP: Kurban Bayramının bulunduğu aya Zilhicce denir. Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin kıymeti çoktur. Bu husustaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir: (Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya, bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesini ihya etmeye bedeldir.) [İbni Mace] (Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevap verilir.) [Beyheki] (Terviye günü oruç tutan ve günah söz söylemeyen Müslüman Cennete girer.) [Ramuz] [Terviye, Arefe gününden bir önceki güne denir.] (Zilhiccenin ilk 9 gününde oruç tutan, her günü için, helal malından yüz köle azat etmiş veya Allah yolundaki mücahidlere yüz at vermiş veya Kâbe'ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevaba kavuşur.) [R. Nasıhin] (Bu on günün hayrından mahrum olana yazıklar olsun! Bilhassa dokuzuncu [Arefe] günü oruçla geçirmelidir! Onda o kadar çok hayır vardır ki, saymakla bitmez.) [T. Gafilin] (Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutana, her günü için bir yıllık oruç sevabı verilir.) [Ebul Berekat] (Zilhiccenin ilk on günü fazilette bin güne, Arefe günü ise, on bin güne eşittir.) [Beyheki] (Allah indinde zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerden daha kıymetlisi yoktur. Bugünlerde tesbihi, tahmidi, tehlili ve tekbiri çok söyleyin!) [Taberani] (Tesbih: Sübhanallah, Tahmid: Elhamdülillah, Tehlil: Lâ ilâhe illallah, Tekbir: Allahü ekber, demektir.) Peygamber efendimiz, Zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerin, diğer aylarda yapılan amellerden daha kıymetli olduğunu bildirince, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, Allah yolundaki cihaddan da mı daha kıymetlidir) dediklerinde, (Evet cihaddan da kıymetlidir. Ancak canını, malını esirgemeden harbe gidip şehid olan kimsenin cihadı daha kıymetlidir) buyurdu. (Buhari) Hz. Ebüdderda buyurdu ki: (Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutmalı, çok sadaka vermeli ve çok dua ve istiğfar etmelidir! Çünkü Resulullah, (Bu on günün hayır ve bereketinden mahrum kalana yazıklar olsun) buyurdu. Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutanın, ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur, iyiliklerine kat kat sevap verilir, ölürken kolay can verir, kabri aydınlanır, Mizan'da sevabı ağır gelir ve Cennette yüksek derecelere kavuşur.) [Şir'a] Birinci vazife!.. Bu on gün içinde, bir hasta ziyaret eden, Hak teâlânın dostları olan kulların hatırını sormuş ve ziyaret etmiş gibi olur. Bu on gün içinde Ehl-i sünnete uygun bir kitap okumak çok sevaptır. Din ilmini, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek kadın erkek herkese farzdır. Çocuklara öğretmek, birinci görevdir. Her hafta saç, sakal, tırnak kesmek, koltuk, kasık temizlemek sünnettir. İbni Âbidin hazretleri, (Zilhicce ayının ilk on günü, bu sünnetleri geciktirmemeli. (Kurban kesecek kimse, Zilhicce ayı girince, saçını ve tırnağını kesmesin) hadis-i şerifi, emir değildir. Bunları, kurban kesinceye kadar geciktirmek müstehaptır. Ama daha fazla geciktirmek ve hele kırk gün uzatmak günah olur) buyurmaktadır. Kurban kesecek kimsenin, Zilhicce ayının ilk gününden, kurban kesinceye kadar, saçını, sakalını, bıyığını ve tırnağını kesmemesi müstehaptır. Fakat vacip değildir. Bunları kesmesi günah olmaz ve kurban sevabı azalmaz. * Tel: 0 212 - 454 38 20 Faks: 0 212 - 454 38 29
|
Bugün 75 ziyaretçi (190 klik) kişi burdaydı!
|
|
|
|
|
| Bugün 831 ziyaretçi (2135 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
