Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026
.Kıyamet ve Alametleri, Kıyamet Alametleri, Kıyamet Günü, Kıyamet Günü Alametleri, Deccal, Ye'cüc ve Me'cüc, Dabbet-ül Arz, Hz. Mehdi...TIKLAYINIZ

 

 

 

Kıyâmet alâmetlerine dâir birkaç kelime...

Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
"Beklenilen Mehdî, Hazret-i Fâtıma'nın soyundan olacaktır. Mekke'de zuhûr edecektir. O zaman, Müslümânlar Halîfesiz olacaktır; istemediği hâlde, kendisi zorla Halîfe yapılacaktır..."
 
Dünkü makâlemizde, Hazret-i Îsâ aleyhisselâmın inişine dâir çok önemli bir kitâbı tanıtmıştık. Bugün de, Hazret-i Mehdî ile ilgili bazı önemli kitapları zikredelim...
Onaltıncı yüzyılda yetişen büyük İslâm âlimlerinden Ahmed İbn-i Hacer-i Mekkî Heytemî'nin (v. 974/1566) "el-Kavlü'l-Muhtasar fî Alâmâti'l-Mehdî el-Muntazar", yine büyük âlimlerden İmâm Celâleddîn-i Suyûtî'nin (v. 911/1505) "Cüz'ün mine'l-Ehâdîs ve'l-Âsâri'l-vârideti fî Alâmâti'l-Mehdî" ve "el-Bürhân" kitapları ve İmâm-ı Şa'rânî'nin (v. 973/1565) "Muhtasaru Tezkireti'l-Kurtubî" kitâbında da, Mehdî'nin alâmetlerinden iki yüz kadarı bildirilmektedir. "el-Fütûhâtü'l-İslâmiyye"de de (c. 2, s. 297) deniliyor ki:
"Beklenilen Mehdî, Hazret-i Fâtıma'nın soyundan olacaktır. Mekke'de zuhûr edecektir. O zaman, Müslümânlar Halîfesiz olacaktır; istemediği hâlde, kendisi zorla Halîfe yapılacaktır. Zuhûr edeceği zaman, yaşı ve ömrü kesin belli değildir."
Allahü teâlâ, Hazret-i Mehdî'yi dilediği zaman yaratıp insanlara gönderir; İslâm dînine yardım için gönderilecektir. Hazret-i Mehdî'nin ismi Muhammed, babasının adı Abdullah olacaktır. Resûlullah Efendimizin soyundan, Hazret-i Fâtıma evlâdından âdil bir devlet reîsi ve zamanın halîfesi olup, mutlak müctehid derecesine yükselmiş ve velî olan mübârek bir zât olacaktır.
Burada hemen belirtelim ki, İslâm âlimlerinin kitaplarında şu hüküm vardır: "Mehdî'nin ve Deccâl'ın geleceğine inanmayan kâfir olur." Âhir zamanda dünyâya gelecek olan Hazret-i Mehdî'nin alâmetlerini de, Resûlullah Efendimiz muhtelif hadîs-i şerîflerinde bildirmiştir.
"Kıyâmetin ne zaman kopacağı kesin olarak bilinebilir mi?" diye bir suâl hâtıra gelecek olursa, hemen şunu ifâde edelim ki, "Kıyâmet"in ne zaman kopacağı bizlere bildirilmedi; "Onu ancak Allah bilir" (A'râf, 187; Ahzâb, 63) buyuruldu. Fakat Peygamber Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem), "Kıyâmet"in birçok alâmetini bizlere haber verdi.
Hadîs-i şerîflerde, "Kıyâmet"in kopmasından önce, on büyük alâmetin çıkacağı bildirilmiştir.
Eshâb-ı kirâmdan bir cemâatın, kıyâmetten konuştuğu bir sırada, Peygamber Efendimiz buyurmuşlardır ki: "On büyük alâmet görülmedikçe kıyâmet kopmaz. Bunlar: Duhân (duman), Deccâl, Dâbbetül-arz, Ye'cûc ve Me'cûc [ve Mehdî'nin] çıkması; Îsâ aleyhisselâmın gökten inmesi; Güneş'in batıdan doğması; Doğuda, Batıda ve Arabistan'da yer batması, çökme olması; bunlardan sonra Yemen'den bir ateşin çıkıp, insanları bir araya getirmesidir. [Büyük zelzele(deprem)lerin olması.]"

25.07.2015

Kıyamet alametleri müteşabih mi?
 
 

Sual: (Deccal ve Dabbet-ül-arz ile ilgili hadislere, tevil etmeden inanmak gülünç olduğu gibi, o şekilde inanmak insanları dinden çıkarır, çünkü hadislerde bildirildiği gibi meydana gelmesi mümkün değildir. İmtihana da aykırıdır. Böyle bir şey olursa herkes Müslüman olur. Deccal, gözü kör olan bir insan değil, ateizmdir. Dabbet-ül-arz ise yerden çıkacak bir hayvan değil, telefonlardır) diyenler var. Hadislere inanmak insanı dinden çıkarır demek, Resulullah yanlış söylemiştir demek değil midir?
CEVAP
Hadis-i şeriflere inanmak imandandır, inkâr etmek maksadıyla tevile kalkışmak sapıklıktır. Hele mütevatir olan bir hadis-i şerifi inkâr etmek, küfür olur. Bu hadis-i şeriflere kimse inanmaz demek, asırlardan beri gelen âlimlere ve Müslümanlara çok çirkin bir iftiradır. Bu çirkin tevilin sebebi şudur:
Hazret-i Mehdi gelince, Deccal ve Dabbet-ül-arz da çıkacağı için, Mehdi geldi diyebilmek için bunları tevil etmek zorunda kalıyorlar. Tevil etmezlerse kendilerinin veya hocalarının Mehdi olduğunu nasıl söyleyecekler ki?

Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz gibi alametler, olağanüstü yani harikulade olaylardır. Elbette akılla izah edilemez. Peygamber efendimizin bin kadar mucizesi görülmüştür, ama yine de Ebu Cehil gibiler inanmamıştır. İbrahim aleyhisselamı ateş yakmadığı halde, Nemrut ve avenesi iman etmemiştir. Musa aleyhisselamın âsâsı büyük bir yılan olduğu halde, Firavun ve taraftarları iman etmemiş, sadece sihirbazlar iman etmiştir. İsa aleyhisselamın, birçok mucizesi olmuştur. Körleri iyi etmesi, ölüleri diriltmesi gibi mucizeleri görüldüğü halde, 12 kişiden başka, iman eden olmamıştır. Bu 12 kişi de, sadece mucize gördükleri için değil, Peygamber olduğuna inandıkları için, iman etmişlerdir. Salih aleyhisselamın devesi, her kapıya giderek sütünü sağdırmış ve sütü hiç eksilmediği halde, inanmayıp deveyi kesmişlerdir. Evliya-yı kiramdan da, binlerce kerametler zuhur ettiği halde, bunları gören gayrimüslimlerden, iman etmeyen çoktur. Demek ki, mucize ve keramet gibi olaylar, imtihanı bozmuyor.

Kıyametin bu büyük alametleriyle, (Akıl alacak şey değil) diye alay etmek büyük felakettir. Hem de, Allah böyle şeyler yaratamaz anlamı çıkar ki, onun kudretinden şüphe etmek olur. Harikulade olaylar olduğu için, bu alametleri tevil etmek, çok yanlış olur. Zaten, Dabbet-ül arz, Deccal ve güneşin batıdan doğması gibi, kıyametin büyük alametleri görüldükten sonra, (İman edin) denmiyor ki, aksine imtihan müddetinin bittiği, bundan sonra imanın kabul edilmeyeceği bildiriliyor. Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında bir hayır kazanmamış kimseye, o günkü imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Bu âyet-i kerimeyi açıklar mahiyetteki iki hadis-i şerif meali şöyledir:
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır görmemiş olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Müslim, Tirmizi, Beyheki] (Bunların peş peşe çıkacağı aşağıda açıkça bildiriliyor. “Deccal ve Dabbet-ül-arz çıktı, ama güneş 100 sene sonra batıdan doğacak” da denemez.)

(Kıyamet alametlerinin ilki, güneşin battığı yerden doğması ve kuşluk vaktinde insanlara Dabbet-ül-arzın çıkmasıdır. Bunlardan hangisi önce çıkarsa, diğeri de onun hemen peşindedir.) [Müslim, Ebu Davud]

(Dabbe, âyette ve hadiste bildirildiği gibi hayvan değildir) demek, âyetleri ve hadisleri tevil yoluyla inkâr etmek demektir. Bu Bâtınîliğin bâtıl yoludur. (Bunun Bâtınî mânâsı var) yahut (Bunlar müteşabihtir) demek gerçek mânâsını inkâr etmektir. Nelerin müteşabih olduğunu dinimiz bildirmiştir. Bunlar da, genelde Allahü teâlânın zatıyla ilgili âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerdir. Yoksa herkes kendi kafasına göre, bu da müteşabihtir diye, istediği âyet ve hadisi tevil ederse, ortada din diye bir şey kalmaz. Mealci denilen mezhepsizler de, (Salât dua demektir, namaz dinimizde yoktur, dua vardır) diyorlar. Böylece namazı inkâr ediyorlar. Salât dua demektir diyerek salâtın namaz olduğunu inkâr etmekle, Dabbe’nin hayvan olduğunu inkâr etmek arasında fark yoktur.

Mutezile denilen fırka da, Sırat, Mizan gibi akılla anlaşılması zor olan hususları, sahih hadislerle bildirilmesine rağmen, akılları almadığı için inkâr etmişlerdir. Hadis-i şerifte, (Sırat köprüsü, kıldan ince, kılıçtan keskindir) buyuruldu. (İ. Ahmed)

Yine hadis-i şeriflerde, Mizanda amellerin terazide tartılacağı bildirilmiştir. Mutezile fırkası, (Amelin ağırlığı mı olur) diyerek kabul edememiştir.

Deccal ve Dabbet-ül-arzı tevil edenler olduğu gibi, güneşin batıdan doğmasını, Hazret-i İsa ve Hazret-i Mehdi’yi de tevil ederek, (Güneşin batıdan doğması, İslamiyet’in batıdan yayılmasıdır. İsa ve Mehdi de birer akım, şahs-ı manevi olarak gelecektir) diyen bid’at ehli sapıklar da çıkmıştır. Görüldüğü gibi, tevilin yolu açılınca, bunun sınırı olmaz. Herkes her şeyi dilediği gibi tevil edebilir. O zaman ortada din diye bir şey kalmaz.

İbni Abbas hazretleri, Hazret-i Ömer’in şöyle buyurduğunu bildirmiştir:
(Recmi, Deccal’ıgüneşin batıdan doğuşunu, kabir azabını, şefaati ve müminlerin günahları kadar yandıktan sonra, Cehennemden çıkartılmasını yalanlayan kimseler çıkacaktır.)[İbni Abdilberr, Kurtubi]

Hazret-i Ömer, kerametle söylediği bu sözüyle, bunları inkâr eden birçok mezhepsize cevap vermiştir. Tevil yoluyla inkâr, mezhepsizlerin ortak özelliğidir. Tevil ederek, Mirac, Şakkul-kamer gibi birçok mucizeyi inkâr etmişlerdir. Açıkça (Deccal gelmeyecek) veya (Güneş batıdan doğmayacak) diyen yoksa da, tevil yoluyla inkâr eden sapıklar çoktur. Hazret-i Ömer’in de kerametle bunları bildirdiği pek açıktır. Zaten aynı tevilciler, yani kıyamet alametlerini tevil edenler; recmi, şefaati, kabir azabını ve affa, şefaate uğramayan müminlerin, günahları kadar yandıktan sonra Cehennemden çıkıp Cennete gireceği gibi birçok hususu inkâr ediyorlar. İmam-ı a’zam hazretleri de buyuruyor ki:
Yecüc ve Mecüc’ün ortaya çıkması, güneşin batıdan doğması, Hazret-i İsa’nın gökten inmesi, Deccal’ın ve diğer kıyamet alametlerinin hepsinin, aynen hadis-i şerifte bildirildiği gibi, [tevilsiz olarak] zamanı gelince gerçekleşeceğine inanırız. (Fıkh-ı ekber)

Hiçbir Ehl-i sünnet âlimi de bunları tevil etmemiş, müteşabih olduğunu söylememiştir. Hâşâ Resulullah, bilmece gibi mi söz söylüyor? Böyle tevil etmek, çocukların oyunda (Elma dersem çık, armut dersem çıkma) demelerine benzer. (Ben hayvan dersem sen telefon anla, insan dersem ateistliği anla) demek, dini, değiştirmek suretiyle yıkmak olur.

İmam-ı a’zam hazretlerinin bildirdiği gibi, kıyametin bütün alametlerinin, hadis-i şeriflerde bildirildiği şekilde, aynen meydana geleceğini kabul etmeli ve tevil eden inkârcılardan olmamalıdır.
 

 
Kıyametin küçük alametleri
 
 

Sual: Kıyametin küçük alametleri nelerdir?
CEVAP
Kıyametin kopmasına yakın önce küçük alametler çıkacaktır. Sonra da büyük alametler çıkacaktır. Kıyametin küçük alametleri ile ilgili hadis-i şeriflerden bazıları şunlardır:
(İnsanlar camilerle ve camilerin süsüyle övünmedikçe kıyamet kopmaz.) [İbni Mace]

(Erkek erkekle, kadın kadınla yetinmedikçe, kıyamet kopmaz.)[Hatib]

(Fitneler artmadıkça, kıyamet kopmaz.) 
[Buhari]

(İnsanlarda cimrilik artar ve kıyamet kötülerden başkası üzerine kopmaz.) [İ.Neccar]

(Ahlaksızlık ve fuhuş açık olmadan komşular kötüleşmeden hainler emin, eminler hain sayılmadan, akrabalık arasında soğukluk olmadan kıyamet kopmaz.)
 [İ. Ahmed]

(Yemin ederim ki, cimrilik, fuhuş meydana çıkmadıkça, emine hıyanet edilip, haine güvenilmedikçe, iyiler helak olup kötüler kalmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Hakim]

(Yağmurların bereketi kaldıkça kıyamet kopmaz.) 
[Ebu Ya’la]

(Yeryüzünde Allah diyen Müslüman kaldıkça kıyamet kopmaz.)[Müslim]

(Zamanda yakınlık olmadıkça, bir yıl bir ay gibi, bir ay bir hafta gibi, bir hafta bir gün, bir gün bir saat gibi kısa gelmedikçe kıyamet kopmaz.) 
[Tirmizi]

(İlim kalkmadıkça, depremler, katliamlar çoğalmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Buhari]

(Mal çoğalıp artmadıkça kıyamet kopmaz. Öyle ki, zekât verilecek kimse bulunmaz. Birine zekât teklif edilince, 
“Benim buna ihtiyacım yok” der.) [Buhari] 

(İki büyük taife, davaları bir olduğu halde, çarpışmadıkça, kendilerine Allah’ın resulüyüm 
[peygamberim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari]

(Müslümanlar Yahudilerle savaşmadıkça, taşlar bile, “Ey Müslüman şu arkamda gizlenen Yahudi’yi öldür” diye haber vermedikçe kıyamet kopmaz.) 
[Buhari]

(Yetmiş tane resulüm diyen yalancı çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Taberani]

(Erkekler azalacak, kadınlar çoğalacak.) [Buhari] 

(Bir erkek çocuk bir kadın gibi kıskanılmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Deylemi]

(Livata mubah sayılmadıkça, gökten taş yağmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Deylemi]

(Çocuklar öfkeli olmadıkça, büyüğe saygısızlık yapılmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Harâiti]

(Kıyamet kopmadan yüz yıl öncesinde yeryüzünde Allah’a ibadet eden kalmaz.) 
[Hâkim]

(
“Keşke şu kabirdeki ben olsaydım” denmedikçe kıyamet kopmaz.)[Müslim] 

(Deprem, fitne, katillik artmadıkça, kıyamet kopmaz.) [Buhari] 

(Kardeşler farklı dinden olmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Deylemi]

(Kötüler dünyaya hâkim olmadıkça kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] 

(Kıyamet ancak kötü insanların başına kopar.) 
[Müslim, İbni Mace]

(Kur’an-ı kerim kalkmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Ebu Nuaym]

Kıyamet yaklaştığı zaman şunların da olacağı bildirilmiştir:

(İnsanlar temizlikte fazla titiz olacak, vesvese edip dinde haddi aşacaklar.) 
[Ebu Davud]

(Çeşitli isimler altında şaraplar çıkacak, helal sayılacak.) 
[İ. Ahmed]

(Ortalık bozulacak, dine uymak avuçta ateş tutmak gibi zor olacak.) 
[Hâkim]

(Köpek beslemek, evlat yetiştirmekten daha cazip olacak.)[Hâkim] 

(Kötü kadınlar, çoğalıp, fuhuş bir toplum içinde yayılırsa, halk, daha önce görülmemiş 
[frengi, aids gibi] bulaşıcı hastalıklara maruz kalacak. Ölçüde, tartıda hile yapılacak ve geçim darlığı baş gösterecek.) [Beyheki]

(Çalgı her yere yayılacak, güvenlik güçleri çoğalacak.)
 [Beyheki] 

(İşler, ehli olmayana verilecek.) [Buhari] 

(Bu dinin başlangıcı gibi, sonu da garip olacak!) 
[Tirmizi] 

(Kur'an [Radyo, TV gibi] çalgı aletlerinden okunacak.) [Tergib-üs-salât] 

(Sadece tanıdıklara selam verilecek ve yazarlar çoğalacak.)[Hâkim] 

(Zengine malı için tazim edilecek, fuhuş yayılacak, piçler çoğalacak. Büyüğe hürmet, küçüğe de merhamet edilmeyecek. Kurtlar, kuzu postuna bürünecek.) 
[Hâkim]

(Tehiyyet-ül-mescid namazı kılınmaz olur.) 
[Taberani] 

(İlim kalkar, cehalet, anarşi ve ölüm çoğalır.) [İbni Mace] 

(Ulema, halkın istediği yönde fetva verip, helale haram, harama helal derler; Kur'anı ticarete, menfaate alet ederler.) 
[Deylemi] 

(İnsanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünecekler, helalini, haramını düşünmeyecekler.) 
[R.Nasıhin] 

(Bir camide binden fazla kişi namaz kılacak, fakat, içlerinde bir tane mümin bulunmayacak.) 
[Deylemi] 

(İzinsiz ticaret yapılmaz.) 
[Müslim] 

(Vahşi hayvanlar, insanlarla konuşmadıkça kıyamet kopmaz.)[Tirmizi] 

(Kıyamet alametleri bir ipteki boncukların peş peşe kopması gibi birbirini takip eder.) 
[İ.Ahmed, Taberani] 

(Kıyamet Cuma günü kopacaktır.) 
[Buhari]

Hadis-i şerifle bildirilen kıyametin diğer alametlerinden bazıları da şöyledir: 
1- Emanete riayet kalkar.
2- Veled-i zina çoğalır.
3- İçki çok içilir.
4- Zekât verilmez.
5- Hanıma uyup, anneye isyan edilir.
6- Erkekler ipek giyer.
7- Zararından korunmak için insanlara mudara edilir.
8- Gençler fasık olur.
9- Daha önce yaşamış âlimler cahillikle suçlanır.
10- Tefecilik, faiz aşikâre olur.
11- Bilgin veya âlim denilenlerde, zerre kadar iman olmaz.
12- İslam’a uymak ayıp sayılır.
13- Herkese iyilik eden Müslüman ahmak sayılır.
14- İslam’a uymak, ateşi elde tutmak gibi zor olur.
15- Mescitlerde, toplantılarda fasıkların sesi yükselir.
16- Cihad terk edilir.
17- Bid'atler yayılır.
18- Günaha teşvik artar. 
19- İyiliğe mani olunur.
20- Emr-i bil maruf ve nehy-i anil münker kalkar.
21- Komşuluk kötüleşir.
22- Camilerde Kur'an-ı kerim teganni ile okunur.
23- Aşağı kimseler söz sahibi olur.
24- Zararından korunmak için insanlara ikram olunur.
25- Çalgı aletleri çoğalır. Her yerde çalgı çalınır.
26- Anarşi çoğalır.
27- Adam öldürmek çoğalır. 
28- Dine uymak, güzel ahlaklı olmak ayıp sayılır.
29- Cansızlar da konuşur.


 
Kıyametin büyük alametleri
 
 

Sual: Kıyametin büyük alametleri nelerdir?
CEVAP
Müslim
İbni MaceEbu DavudNesai, Tirmizi, İ. Ahmed,Taberani, İbni Cerir ve İbni Hibban’daki hadis-i şerifte, şu on alametin çıkacağı bildirilmiştir:

1- Hazret-i Mehdi gelecek

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Kıyamet kopmadan önce, Allahü teâlâ, benim evladımdan birini yaratır ki, ismi benim ismim gibi, babasının ismi, benim babamın ismi gibi olur. Ondan önce dünya zulümle dolu iken, onun zamanında adaletle dolar.) [Tirmizi]

(Mehdi’nin başı hizasında bir bulut olacak, buluttan bir melek,
“Bu Mehdidir, sözünü dinleyin” diyecektir.) [Ebu Nuaym] 

2- Deccal gelecek 

Hadis-i şerifte buyuruldu ki: 
(Deccal çıkar, tanrı olduğunu söyler. Onun tanrılığına inanan kâfir olur.) [İ. E. Şeybe] 

3- Hazret-i İsa gökten inecek: 
Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: 

(Allah’ın Resulü Meryem oğlu İsa’yı öldürdük dedikleri için Yahudileri lanetledik. Onlar İsa’yı öldürmediler, asmadılar da. Öldürülen, kendilerine İsa gibi gösterildi.) [Nisa 157] 

Hazret-i İsa göğe kaldırılmıştır. (Nisa 158) 

(Elbette o 
[Hazret-i İsa’nın Kıyamete yakın gökten inmesi],Kıyametin yaklaştığını gösteren bilgidir. Sakın bunda şüphe etmeyiniz!) [Zuhruf 61, Beydavi] 

Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: 

(İsa, âdil bir hakem olarak gökten inecek, haçı kıracak, [Hıristiyanlığı kaldıracak] domuzu öldürecek, [domuz etini yasaklayacak] İslam’dan başka şeyi yasaklayacaktır.) [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbni Ebi Şeybe] 

(İsa inince, her yerde sükûn, emniyet meydana gelir. Öyle ki aslanla deve, kurtla kuzu serbestçe dolaşır, çocuklar yılanlarla oynar.) 
[Ebu Davud]

(On alamet çıkmadan kıyamet kopmaz. Biri İsa’nın gökten inmesidir.)
 [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ. Mace, Nesai, İ.Ahmed, Taberani, İ.Hibban, İ. Cerir] 

4- Dabbet-ül-arz çıkacak 

Bu husustaki hadis-i şeriflerden birinin meali şöyledir: 
(Dabbet-ül arz, Musa’nın asası ile mümine dokunur, alnınaCennetlik yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Süleyman’ın mührü ile vurur, Cehennemlik yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizi] 

Bu hayvandan Kur'an-ı kerimde de bahsedilmektedir. (Neml 82) 

5- Yecüc ve Mecüc çıkacak 

Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: 
(Yecüc ve Mecüc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.) [Enbiya 96] 

Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: 
(Yecüc ve Mecüc, kıyametin ilk alametlerindendir.) [İbni Cerir] 

6- Duman çıkacak 

Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki: 
(Gökten bir duman çıkacağı günü gözetle!) [Duhan 10] 

Hadis-i şerifte de buyuruldu ki: 
(Dumanın tesiri mümine nezle gibi gelir, kâfire ise çok şiddetlidir.) [Ebu Davud] 

7- Güneş batıdan doğacak 

Hadis-i şerifte buyuruldu ki: 
(Güneş batıdan doğmadıkça kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman eder, ama imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim]

Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında bir hayır kazanmamış kimseye, o günkü imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Âlimler, bu âyetteki alametlerden birinin de güneşin batıdan doğması olarak bildirmişlerdir. Yukarıdaki hadis-i şerif de zaten bunu açıkça bildiriyor. 

8- Ateş çıkacak

Hadis-i şerifte buyuruldu ki: 
(Hicazdan çıkan ateş, Basra’daki develerin boyunlarını aydınlatır.) [Müslim] 

9- Yer batması görülecek

Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Doğu, Batı ve Ceziret-ül Arab’da yer batışı görülecek.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbni Mace] 

10- Kâbe yıkılacak

Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Bir Habeşli Kâbe’yi tahrip edecektir. Onu şu anda siyah elleri ile Kâbe’nin taşlarını bir bir söker halde görüyorum.)
 [Buhari, Müslim]
 

 
Kıyamet alametleri ve imtihan
 
 

Sual: Bazıları, (Bizler bu dünyaya imtihan edilmek için gönderilmişiz. Bu imtihanı bozacak derecede açık deliller gelemez. Mesela güneş batıdan doğmaz. İslamiyet’in batıdan yayılacağı diye tevil gerekir. Dabbet-ül-arz ise hadislerde bildirildiği gibi insanların alnına mühür vuran bir hayvan değil, AIDS hastalığının virüsü olarak tevil gerekir. Mehdi’nin geldiğini herkes bilemez. Davul zurna ile gelecek değil. İsa’nın ve Mehdi’nin gelmesi gibi kıyamet alametleri ile ilgili bütün hadislerin senetleri sahih olsa da, Kur’anın ruhuna aykırıdır. Bütün hadisleri Kur’anın ruhuna uydurarak tevil etmek gerekir) diyorlar. Hem hadislerin senetleri sahih olsa da itibar edilmez derken, bir yandan da onları tevil etmek gerekir deniyor. Bu bir çelişki değil mi?
CEVAP
(Senedi sahih olsa da itibar edilmez) demek, bu sözü Allah Resulü söylemiştir ama yanlış söylemiştir demektir. Senedi sahih olan meşhur hadis-i şeriflere inanmamak küfre kadar götürür. İkincisi, hadis âlimleri, hadislerin hâşâ Kur’ana aykırı olduğunu, imtihan için gönderildiğimizi bilememişler de, şimdiki türediler mi biliyor? Dini yıkmak için, âyetleri ve hadisleri yalan yanlış tevil etmeye çalışıyorlar.

Hadis-i şeriflerle bildirilen kıyamet alametleri niye imtihanı bozsun ki? Bir harikulade olay olunca veya bir keramet görülünce yahut mucizeler meydana çıkınca imtihan bozulur mu? Din kitaplarında bildiriliyor ki, Peygamber efendimizin bin kadar mucizesi görülmüştür. Buna rağmen Ebu Cehiller, Ebu Lehebler ve birçok müşrik iman etmemiştir. Demek ki mucize ve keramet gibi olaylar imtihanı bozmuyor. Üstelik bunlar olunca iman edin denmiyor ki, aksine imtihan müddetinin bittiğini, bundan sonra imanın kabul edilmeyeceği bildiriliyor.

Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü]imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Âyet-i kerimede bildirilen alametlerden üçünü Peygamber efendimiz şöyle açıklıyor:
(Güneş batıdan doğmadıkça, Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim]

(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.)
 [Tirmizi]

Kıyamet alametlerinden güneşin batıdan doğmasını, Avrupa'nın Müslüman olması diye tevil etmeli diyorlar. Avrupa Müslüman olunca, iman fayda vermez mi?

Güneşin batıdan doğması aklen de, ilmen de mümkündür. Tevile ihtiyaç yoktur. Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarır. Başka yörüngeye girer. Dönüşü değişince, güneş batıdan doğmuş olarak görülür.

Peygamber efendimiz, o hadis-i şerifi Arabistan’da söylemiştir. Arabistan’a göre, Batı, Avrupa değildir, Afrika’dır. Afrika Müslüman olacak dense, biraz daha az yanlış olur. Türkiye’ye göre Avrupa Batı’dadır. Asya’ya göre de Türkiye Batı’dadır. Her ülkenin batısında başka bir ülke vardır. Batı’nın Müslüman olması demek, bütün dünyanın Müslüman olması demektir. Batıda olmayan tek ülke yoktur. Çünkü dünya yuvarlaktır. Bu tevilin ne kadar mantıksız ve saçma olduğu meydandadır.

Hadisi-i şerifte, (Güneş Batı’dan doğunca tevbe kapısı kapanır, iman edenin imanı fayda vermez) buyuruluyor. Şimdi, saçma tevile göre, Afrika veya Avrupa, yahut bütün dünya Müslüman olunca, tevbe kapısı niye kapansın ki? Tevbe kapısı kapalı, iman edene imanı fayda vermiyor, bunlar nasıl Müslüman olacak ki? Öyle ya ötekine tevil bulan buna da bir kulp takabilir. Peygamber efendimizin hadisleri bulmaca bilmece gibi değildir. Müteşabih olanlar hariç, hepsi anlatıldığı gibidir, (Ben elma dersem, sen muz anla, ben koca karı dersem sen kız anla) cinsinden değildir. Hâşâ Resulullah efendimiz, bilmece gibi mi söz söylüyor? 

Bunun gibi, (Salat, duadır, namaz diye bir şey yok) diyenler çıkmıştır. Tevil ederek dini yıkmaya çalışıyorlar.

AIDS hastalığına da, Kur'an-ı kerimde bildirilen hayvan olduğunu söylemek yanlıştır.

(O söz başlarına geldiği zaman, [Kıyamet alametleri zuhur edince], onlara yerden bir hayvan çıkarırız, bu hayvan, onlara, insanların âyetlerimize kesin bir iman etmemiş olduklarını söyler.) [Neml 82, Tefsir-i Kurtubi]

Dabbet-ül-arz hakkında birçok hadis-i şerif vardır. (Feraid-ül fevaid), (Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi), (Megaribüz zaman) ve (El kavlül muhtasar fi alamatil Mehdil muntazar) isimli kitaplardaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyle:

(Dabbet-ül arzın deve ayağı gibi dört ayağı ve kuş gibi kanatları vardır. Başı öküz başına, kulağı fil kulağına, kuyruğu ise, koç kuyruğuna benzer.)

(Dabbet-ül arz, asa-i Musa ile mümine dokunur, alnına “Cennetlik” yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, mührü Süleymanı vurur, “Cehennemlik” yazılır, yüzü simsiyah olur.)

(İnsanlar, bu hayvandan kaçarlar. Kimi ondan korkarak namaza durur. Hayvan bunun yanına gelir, “
Ey kişi şimdi mi namaz kılıyorsun” diyerek yüzünü damgalar. Böylece müminler kâfirlerden ayırt edilerek tanınır.)

Hazret-i Mehdi davul zurna ile gelmeyecek; ama gökten bir melek bunu haber verecek ve bütün dünya duyacaktır. İki hadis-i şerif meali: 

(Mehdi’nin başı hizasında bir bulut olacak, buluttan bir melek,“Bu Mehdidir, sözünü dinleyin” diyecektir.) [Ebu Nuaym]

(Ehl-i beytimden bir zat yeryüzüne hâkim olmadıkça kıyamet kopmaz. Onun alnı açıktır, kemer burunludur. Yeryüzü zulümle dolu iken, o, dünyayı adaletle doldurur. İdaresi yedi yıl sürer.)
[Müslim] (Mehdiyim diyenler geldi de hangisi dünyayı adaletle doldurdu?)

İmam-ı a’zam hazretleri buyuruyor ki:
Yecüc ve Mecüc'ün ortaya çıkması, güneşin batıdan doğması, Hazret-i İsa'nın gökten inmesi, Deccal’ın ve diğer kıyamet alametlerinin hepsi aynen hadis-i şerifte bildirildiği gibi, [tevilsiz olarak] zamanı gelince gerçekleşeceğine inanırız. (Fıkhı ekber)

Kıyamet alametlerini tevil etmek, İmam-ı a’zamın sözüne aykırıdır. Hiçbir İslam âlimi kıyamet alametlerini tevil etmemiştir. Buna rağmen tevil etmeye çalışmak, biz bunlara inanmıyoruz, ama bunu da açıkça diyemiyoruz, demenin başka şeklidir.
 

 
Kıyamet alametlerinin tevili
 
 

 
Sual: Bazı kimseler, hadislerle bildirilen, güneşin batıdan doğmasını,Dabbe-tül-arz denilen hayvanın, çıkıp elindeki mühürle, bu Müslümanbu kâfir diye mühürlemesini, Hazret-i Mehdi’nin, Hazret-i İsa’nın ve Deccal’ın gelmesini tevil ediyorlar. (Bu kadar açık şeyler, harikulade haller, imtihana aykırıdır. O zaman herkes Müslüman olur) diyorlar. Hiçbir İslam âlimi, kıyametin büyük alametlerini böyle tevil etmediğine göre, bunların tevilleri yersiz değil midir?
CEVAP
Elbette yersizdir. Mucize ve keramet, harikulade bir haldir. Peygamber efendimizin bin kadar mucizesi görülmüştür; ama yine de, Ebu Cehil gibiler inanmamıştır. İsa aleyhisselamın da, birçok mucizesi olmuştur. Körleri iyi etmesi, ölüleri diriltmesi gibi mucizeleri görüldüğü halde, 12 kişiden başka, iman eden olmamıştır. Bu 12 kişi de, mucize gördükleri için değil, Peygamber olduğuna inandıkları için, iman etmişlerdir.

Evliya-i kiramdan da, binlerce kerametler zuhur etmiştir. Bunları gören gayrimüslimlerden, iman etmeyen çoktur. Demek ki, mucize ve keramet gibi olaylar, imtihanı bozmuyor. Üstelik kıyamet alametleri görülünce iman edin denmiyor ki, aksine imtihan müddetinin bittiği, bundan sonra imanın kabul edilmeyeceği bildiriliyor.

Zaten, kıyametin büyük alametleri görüldükten sonra iman etseler de, imanları kabul edilmeyecektir. Yani bunları tevil etmek çok yersizdir. İmtihan bittikten sonra, doğru cevapları açıklamak niye imtihana aykırı olsun ki?

Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü]imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Âyet-i kerimede bildirilen alametlerden üçünü, Peygamber efendimiz şöyle açıklıyor:
(Güneş batıdan doğmadıkça, Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de, imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim]

(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Tirmizi]

Tevil edenlerin maksadı, güneşin batıdan doğması, Deccal’ın ve Dabbe’nin çıkması değildir. Maksat, Hazret-i Mehdi’nin ve Hazret-i İsa’nın gelmesini inkâr etmektir. Kendilerinin ileri sürdüğü kimselere Mehdi demektir. Böyle tevil etmeyince, kendi adamlarının Mehdi olduğuna başkalarını inandıramayacakları için, bu yola sapmışlardır.

Yanlış teviller
Sual: 
Kıyametin büyük alametlerinden olan güneşin batıdan doğmasını, İslamiyet’in batıdan yayılacağı, Dabbet-ül-arzın ise, Aidshastalığının virüsü olduğu şeklinde tevil caiz midir?
CEVAP
Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü]imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Bir hadis-i şerifte, bazı alametlerden üçü şöyle açıklanmaktadır: 
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Tirmizi]

Yine hadis-i şerifte buyuruldu ki: 
(Şu alametler çıkmadan kıyamet kopmaz: Güneş batıdan doğar, üç yer batar, İsa iner, Duman, Dabbet-ül-arz, Deccal, Yecüc Mecüc ve Aden’den bir ateş çıkar.) [Müslim]

Konumuzla ilgili bir hadis-i şerifin meali şöyle: 
(Güneş batıdan doğmadıkça, Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de fayda vermez.) [Buhari, Müslim] 

Avrupa Müslüman olunca, iman fayda vermez mi? Güneşin batıdan doğması aklen de, ilmen de mümkündür. Tevile ihtiyaç yoktur. Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarır. Başka yörüngeye girer. Dönüşü değişince, güneş batıdan doğmuş olarak görülür.

Aids 
hastalığına da, Kur'an-ı kerimde bildirilen hayvan olduğunu söylemek yanlıştır. Dabbet-ül-arzın, aynı zamanda konuşan bir hayvan olduğu âyet-i kerimede bildirilmektedir: 
(O söz başlarına geldiği zaman, [Kıyamet alametleri zuhur edince],onlara yerden bir hayvan çıkarırız, bu hayvan, onlara, insanların âyetlerimize kesin bir iman etmemiş olduklarını söyler.) [Neml 82, Tefsir-i Kurtubi] 

Bu hayvanın konuşması aklen de caizdir; çünkü Allahü teâlâ hayvana konuşma sıfatı vermeye kadirdir. (Sevab-ül kelam fi akaid-il İslam) 

Dabbet-ül-arz hakkında birçok hadis-i şerif vardır. (Feraid-ül fevaid), (Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi), (Megaribüz zaman) ve (El kavlül muhtasar fi alamatil Mehdil muntazar) isimli kitaplardaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyle: 

(Dabbet-ül arzın deve ayağı gibi dört ayağı ve kuş gibi kanatları vardır. Başı öküz başına, kulağı fil kulağına, kuyruğu ise, koç kuyruğuna benzer.) 

(Dabbet-ül arz,
 asa-i Musa ile mümine dokunur, alnına “Cennetlik”yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, mührü Süleymanı vurur,“Cehennemlik” yazılır, yüzü simsiyah olur.) 

(İnsanlar, bu hayvandan kaçarlar. Kimi ondan korkarak namaza durur. Hayvan bunun yanına gelir, 
“Ey kişi şimdi mi namaz kılıyorsun” diyerek yüzünü damgalar. Böylece müminler kâfirlerden ayırt edilerek tanınır.) 

Güneşin batıdan doğması
Sual:
 Hadis-i şerifte bildirilen kıyametin büyük alametlerinden birisi de Güneşin Batı’dan doğmasıdır. O zaman tevbe kapısı da kapanıyor. Bugün bilim adamlarına göre Güneş’in batıdan doğabilmesi için dünyanın bir an için durması, sonra da ters yönde dönmeye başlaması gerekiyor ve bu da fiziken imkânsız bir olay. Buna göre Güneşin Batı’dan doğması, Batı'da bulunan Avrupa’nın Müslüman olması demek değil midir? 
CEVAP
Kesinlikle değildir. Allah için imkânsız diye bir şey olur mu? Bunu yapacak olan Allahü teâlâdır. Allah yapamaz denir mi hiç? Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarıp başka yörüngeye sokamaz mı? Dönüşü değişince, Güneş batıdan doğmuş olarak görülür.

Peygamber efendimiz, o hadis-i şerifi Arabistan’da söylemiştir. Arabistan’a göre, Batı, Avrupa değildir, Afrika’dır. Afrika Müslüman olacak dense, biraz daha az yanlış olur. Türkiye’ye göre Avrupa Batı’dadır. Asya’ya göre de Türkiye Batı’dadır. Her ülkenin batısında başka bir ülke vardır. Batı’nın Müslüman olması demek, bütün dünyanın Müslüman olması demektir; çünkü batıda olmayan tek ülke yoktur. Dünya yuvarlaktır. Bu tevilin ne kadar mantıksız olduğu meydanda değil mi? 

Hadis-i şerifte, (Güneş Batı’dan doğunca tevbe kapısı kapanır, iman edenin imanı fayda vermez) buyuruluyor. Şimdi, yukarıdaki saçma tevile göre, Afrika veya Avrupa yahut bütün dünya Müslüman olunca, tevbe kapısı niye kapansın ki? Tevbe kapısı kapalı, iman edene imanı fayda vermiyor, bunlar nasıl Müslüman olacak? Öyle ya ötekine tevil bulan buna da bir kulp takar. Peygamber efendimizin hadisleri bulmaca bilmece gibi değildir. Müteşabih olanlar hariç, hepsi anlatıldığı gibidir, (Ben elma dersem, sen muz anla) cinsinden değildir.

Dabbet-ül-arz
Sual
: Kıyametin büyük alametlerinden olan Dabbet-ül-arz için AIDS hastalığı diyenler de olmuştu. Şimdi de, “bilgisayar ve internettir” diyenler çıktı. Yarın ışınlama çıksa, ona da mı Dabbet-ül-arz diyecekler? Bunlar yanlış değil mi?
CEVAP
Elbette yanlış, hem de çok büyük yanlıştır. Pek açık olan âyet ve hadisleri inkâr etmek, büyük veballi bir iştir.

Dabbet-ül-arz, kıyametin kopmasına yakın çıkacak olan bir hayvandır. Kur’an-ı kerimde hayvan olduğu söyleniyor. Hayvan için bilgisayar diyene, zırva tevil götürmez denir. Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(O söz başlarına geldiği zaman, [Kıyamet alametleri zuhur edince],onlara yerden bir hayvan çıkarırız, bu hayvan, onlara, insanların âyetlerimize kesin bir iman etmemiş olduklarını söyler.) [Neml 82, Tefsir-i Kurtubi]

İki hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Dabbet-ül-arz denilen hayvan, asa-i Musa ile mümine dokunur, alnına cennetlik yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, mühr-ü Süleyman’ı vurur, cehennemlik yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizi]

(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Tirmizi]

Bu kadar açık hükümleri tevil edebilmek için, ya deli veya bid’atçi olmak gerekir. Normal insan, hayvana bilgisayar diyemez.

Dabbet-ül-arz gelince artık iman fayda vermez deniyor; çünkü bu, kıyametin büyük ve açık alametlerindendir. Onu görünce, artık kimse inkâr edemeyecektir. Eğer iddia edildiği gibi, AIDS, bilgisayar veya internet olsaydı, bunlar çıkınca imanın fayda vermemesi gerekirdi. Dabbet-ül-arz çıkınca iman etmek artık fayda vermeyeceğine göre, Dabbe bilgisayardır diyenler, niye hâlâ imansızların iman etmesi için uğraşıyorlar ki?

İmam-ı Rabbani hazretleri de buyuruyor ki:
Dabbet-ül-arz denilen hayvan çıkacak, gökleri bir duman kaplayıp, bütün insanlara gelip, canlarını yakacak, herkes bunun acısından dua edip, (Ya Rabbi! Bu azabı üzerimizden kaldır. Sana iman ediyoruz!) diyecektir. (2/67)
 

 
Ahir zaman
 
 

Sual: (Hicri bin yılından sonra ahir zamandır) deniyor. Ahir zaman Peygamber efendimizin gelmesiyle başlamadı mı?
CEVAP
Evet. Muhammed aleyhisselamdan sonra, başka peygamber gelmeyecek, kıyamete kadar Onun bildirdiği İslam dini geçerli olacaktır. (Bin yılından sonra ahir zamandır) demek, ahir zaman alametlerinin çoğalmaya başladığı zaman demektir. Bu alametler gittikçe çoğalacak, en son büyük alametler çıkacak, ondan sonra da artık kıyamet kopacaktır.

Âhir zaman fitnesi
Sual: 
Âhir zaman fitnesi nedir?
CEVAP
Bid’atler, küfür, irtidat, anarşi, bölücülük, çeşitli karışıklıklar, âhir zaman fitnesidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Kıyamet yaklaştıkla, fitneler çoğalır. Gece başlarken karanlığın artması gibi olur. Sabah evinden mümin olarak çıkan çok kimse, akşam kâfir olarak döner. Akşam mümin iken, gece imanları gider. Böyle zamanlarda, eve kapanmak fitneye karışmaktan iyidir. Kenarda kalan, ileri atılandan iyidir. O gün oklarınızı kırın, silahlarınızı bırakın! Herkesi tatlı dil ile, güler yüzle karşılayın!)[Ebu Davud]

Bozuk asırlar
Sual: 
Hadis-i şerifte, (Her asır, önceki asırdan daha bozuk olur. Böylece kıyamete kadar hep bozulur) buyurulduğu halde, dünyada, İslami bir uyanışın görülmesi nasıl izah edilir?
CEVAP
Hadis-i şerif genel manadadır. Yani gittikçe insanların bozulacağını gösterir. İstisna olarak bazı bölgelerde her zaman İslamiyet’e sarılanların olması buna mani değildir.
 
 
Zırva tevil götürmez
 
 

Sual: Bazı kimseler, açıkça bildirilen âyet ve hadisleri, hiçbir kitapta olmayacak şekilde tevil ediyorlar. Bunlar dine aykırı değil midir? Tevil etmek ne demektir? Kimlerin tevil etme yetkisi vardır?
CEVAP
Tevil,
 bir kelimenin çeşitli manalarından, İslamiyet’e uygun olanını seçmektir. Bunu herkes yapamaz. Ulema-i rasihin denilen derin Ehl-i sünnet âlimleri yapar. Tevillerin doğruluğu da, tefsirle ölçülerek anlaşılır. Tevil, tefsire uymazsa atılır.

Tevil ilmi yüksek bir ilimdir. Herkesin tevile kalkışması, bid’at ve hurafelerin çıkmasına sebep olur. Herkes tevil edebilseydi, Peygamber efendimiz İbni Abbas hazretleri için şöyle dua etmezdi:
(Ya Rabbi İbni Abbas’ı fakih kıl ve ona Kur’anın tevil ilmini öğret!) [Buhari]

Günümüzdeki yetkisiz kimselerin kendi görüşlerine göre âyetleri ve hadisleri tevil etmeleri, dine aykırıdır. Âyet ve hadisleri inkâr etmiş oluyorlar.

Selef-i salihinin tevil etmedikleri nassları tevile kalkışmak çok tehlikelidir. Tevil ilminden habersiz cahillerin, tevil diye, icmaa aykırı görüş bildirmelerinin küfür olduğu din kitaplarında yazılıdır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ümmetime en çok tehlikeli olacak kimse, Kur’an-ı kerimi yersiz tevil edendir.) [Taberani]

Manaları açık ve kati olan âyet-i kerimelere ve hadis-i şeriflere, tevil yoluyla yanlış mânâ vererek dinden çıkana, yani imanı bozuk olana(Mülhid) denir. (Redd-ül-muhtar)

Bâtıniye fırkasındakiler, Kur’an-ı kerimin açık mânâlarına inanmayıp, kendilerine göre başka manalar çıkarırlar. (Kur’anın zâhir ve bâtın manaları vardır. Batın yani iç, öz mânâsı lazımdır. Cevizin kabuğu değil, içi, özü işe yarar) derler. Bu ise küfür ve ilhaddır, doğru yoldan sapmaktır. Bunlar, İslam âlimlerinin sözlerini inkâr ediyorlar. (Milel-nihal)

Yetkisiz kimselerin yaptığı yersiz tevillere birkaç örnek verelim:
1- Melek, cin ve şeytan gibi görünmeyen varlıkları tevil yoluyla inkâra çalışmışlar. Melekler için, rüzgâr ve tabiat kuvvetleri demişlerdir.
2- (Cebrail bir melek değil, programın adıdır) demişlerdir.
3- Cenneti ve Cehennemi bile, tevil yoluyla inkâr ederek, (Cennet ve Cehennem bu dünyadadır) demişlerdir.
4- Bir kısmı da, (Cehennem ebedi değildir) demişlerdir.
5- (Kur’anda geçen salât, namaz değil duadır, salâtı camide yapmaktan maksat ise, kalb camiinde Allah’a duadır) diyen mealci mezhepsizler, namazı ve camiyi inkâr etmişlerdir.
6- Mirac mucizesine, (Rüya veya ruhî bir hâldir) diyerek tevil edenler de çıkmıştır. Hâlbuki Resulullahın, Mekke’den Kudüs’e götürüldüğüne inanmayan kâfir olur. Göklere ve bilinmeyen yerlere götürüldüğüne inanmayan ise sapık olur. (Bahr)
7- Dabbe-tül-arz, hayvan değil, AIDS veya telefondur diyenler de çıkmıştır.
8- Abduh, şeytan, cin gibi şeyleri kabul etmez. Mucizeler, ona göre İslâmiyet’in alnına sürülmüş birer kara lekedir. Mesela Hazret-i Musa’nın denizi yarma mucizesine med-cezir olayı der. (Din tahripçileri s. 82)
9- Yine Abduh, Fil suresinde bildirilen kuşları sivrisinek, attıkları taşları da mikrop olarak tevil ederek, mucizelikten çıkarmaya çalışmıştır.
10- (Şakkul-kamer [Ayın ikiye ayrılması] fiilî değildir. Peygamber böyle bir görüntü meydana getirdi, yani o anda deprem olunca öyle sanılmıştır) diyenler de çıkmıştır.

Mezhepsizler, genelde mucizeleri tevil ederler. Kıyamet alametlerini de bunun için tevil ediyorlar. Hâlbuki mucize tevil edince, mucizelikten çıkıyor, basit bir olay haline geliyor. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Mucize demek, bir zamanda bulunan ve o zamanki insan gücüyle bunun yapılamayacağında sözbirliğine varılmış olan ve bu derecenin üstünde bir yapan bulunursa, bunun ancak Allahü teâlâ tarafından olduğuna inanılan şeydir. Böyle olmayan şeye mucize denmez. (İsbat-ün-Nübüvve)

Ehl-i sünnet âlimlerinin tevil edilmesi gerektiğini bildirdiği âyet-i kerime ve hadis-i şerifler, genelde Allahü teâlânın zatıyla ilgili olanlardır. Açık olanları tevil etmek, inkâr etmenin başka şeklidir. Böyle tevillerle din yıkılmaya çalışılmaktadır.
 

 
Dabbet-ül-arz
 
 

Sual: Âyet ve hadisle, kıyametten önce çıkacağı bildirilen Dabbe-tül-arz isimli hayvan için, (Dabbet-ül-arz konuşacağına göre, telefon, radyo veya TV olabilir. Hem Dabbe kelimesinin bir anlamı da debelenen demektir. Cep telefonlarındaki titreşim özelliği de buna benziyor) diyenler çıkıyor. Daha önce de, (Dabbe, hayvan değil, AIDS hastalığıdır) diyenler çıkmıştı. Yarın neler çıkaracakları belli değil. Mehdi’nin ortaya çıktığını da, meleklerin değil, telefonların, radyoların veya TV’lerin haber vereceğini söyleyenler oluyor. Böyle diyenlere göre, Dabbe hakkında Peygamber efendimizin bildirdiklerini eğip bükerek, başka mânâ vermek gerekirmiş, yoksa bu alametler, akla ve bilime aykırı olurmuş. Böyle büyük bir hayvanın yaratılması, 30 metrelik bir hayvanın insanları mümin veya kâfir diye damgalaması mümkün değilmiş. Allahü teâlâ böyle bir hayvanı yaratmaktan niye âciz olsun ki? Böyle denmekle Allahü teâlânın kudretine karşı gelinmiyor mu? Mucize ve keramet, elbette akla zıt olur. Bunlar nasıl inkâr edilir ki?
CEVAP
Hazret-i İsa, peygamber olduğunu bildirince, Yahudiler, mucize göstermesini istediler. (Şu hastayı iyileştir bakalım) dediler. O da mübarek elini sürünce hasta iyileşti. (Şu körün gözünü aç) dediler. O da mübarek elini sürünce, gözleri açıldı. Baktılar, dedikleri oluyor. Daha zor ve imkânsız bir şey istediler. (Şu ölüleri dirilt) dediler. Hazret-i İsa dua edince, o ölüler de dirildi. Çok daha zor bir şey aradılar. (Çamurdan bir kuş yap, memeli ve dişleri olsun, hayz görsün, yavru doğursun) dediler. Onlara göre böyle bir kuşun olması mümkün değildi. Hazret-i İsa, çamurdan yaptığı şekle üfürünce, bildirdikleri vasıfta bir hayvan [yarasa] meydana geldi. (Al-i İmran 49)

Görüldüğü gibi, inanmayacak olan, ölüleri dirilttiği halde yine inanmıyor. Demek ki, harikulade olaylar imtihana aykırı değildir.

Topraktan ilk insanı, çamurdan yarasayı yaratan Allahü teâlâ, Dabbe denilen hayvanı yaratmaktan aciz midir? Böyle bir hayvan olamaz demek, Allahü teâlâ böyle bir hayvan yaratamaz demektir. Kur’an-ı kerimde Allahü teâlâ, Dabbe [hayvan] diyor, hastalık veya alet demiyor. Açıkça, konuşan hayvan diyor. İşte o âyet-i kerimenin meali:
(O söz başlarına geldiği [kıyamet yaklaştığı] zaman, onlara yerden bir Dabbe [hayvan] çıkarırız. Bu Dabbe, onlara, insanların âyetlerimize kesin olarak iman etmediklerini söyler.) [Neml 82]

Âyet-i kerimeyle bildirilen Dabbe’yi peygamber efendimiz nasıl tarif etmiştir? Feraid-ül fevaid, Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi, Megarib-üz-zaman ve El kavl-ül muhtasar fi alamat-il Mehdi-yi muntazarkitaplarındaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyle:

(Dabbet-ül-arzın deve ayağı gibi dört ayağı ve kuş gibi kanatları vardır. Başı öküz başına, kulağı fil kulağına, kuyruğu ise koç kuyruğuna benzer.)

(İnsanlar, bu hayvandan kaçarlar. Kimi ondan korkarak namaza dururHayvan bunun yanına gelir
, “Ey kişi, şimdi mi namaz kılıyorsun” diyerek yüzünü damgalar. Böylece müminler, kâfirlerden ayırt edilerek tanınır.) [İnsanlar telefondan kaçıp, namaza mı duracaklar?]

(Dabbet-ül-arz, Musa’nın asası ile mümine dokunur, alnına Cennetlik yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Süleyman’ın mührünü vurur, Cehennemlik yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizi]

İmam-ı Kurtubi hazretleri buyuruyor ki:
Dabbe eğer sıradan bir şey veya insan olsaydı, onda olağanüstülük söz konusu olmazdı ve hadis-i şeriflerde sözü edilen alametler kendisinde bulunmazdı. Kâfirlerle mücadele edecek bir insan olsaydı, ona âlim denilmeyip, hayvan denilir miydi? Bu, akıl sahiplerinin yolu değildir. Dabbe bir hayvandır. (Câmi’ul ahkâm)

Bu hayvanın, deve gibi olacak olan ayakları ve kanatları için bir tevil bulamamışlar. İleride belki, telefonun, radyonun veya TV’nin üstüne konduğu masanın dört ayağını söyleyebilirler. Kanatları için de bir şey uydururlar. Telefondaki, radyodaki ve TV’deki sesler ve görüntüler, bir şehirden başka şehre uçup gittiği için, işte kanat budur diyebilirler. Cennet ve Cehennemi bile, bu dünyadadır diye tevil edenler çıkmıştır. O zaman tevil edilmeyen ne kalır ki?

Hadis-i şeriflerde, hayvanın ayaklarına, kulaklarına, kanatlarına, kuyruğuna ve başına varıncaya kadar tarif ediliyor. Allahü teâlâ ve Resulü hayvan derken, Ehl-i sünnet âlimleri de tevil etmeden, (İnsan veya başka bir şey değil, hayvandır) diye açıklarken, hayvan değil, AIDS, telefon, radyo veya TV’dir denebilir mi? Peygamber efendimiz, (Ben hayvan dersem, siz radyo gibi farklı bir şey anlayın) diyormuş gibi, çirkin bir şey nasıl iddia edilir? O zaman ortada din diye bir şey kalmaz. Hâşâ Allahü teâlâ ve Resulü, insanlar anlamasın diye, şifreli şekilde, bilmece gibi mi konuşuyor? Açıkça Dabbe diyor, hayvan diyor. Bu hayvan değil demek, âyetleri, tevil yoluyla inkâr etmek demektir. Bu Bâtınîliktir, yani (Kur’anın Bâtıni manası var) diyerek gerçek manasını inkâr etmektir. Mealci mezhepsizler de, (Salât dua demektir, namaz dinimizde yoktur, dua vardır. Cami diye bir şey de yoktur. Kalb camiinde Allah’a yalvarmak gerekir) diyorlar. Böylece namazı, camileri inkâr ediyorlar. Günümüzün Bâtınîleri de, Dabbe hayvan değil, başka şey diyerek Bâtıniliğe özeniyorlar.

Allahü teâlâ Dabbet-ül-arzı yerden, topraktan çıkaracağını bildirdiği gibi, insanı da topraktan yarattığını bildirmiştir. Yani, (Allah insanı sudan, Dabbe’yi ise topraktan yarattı) da denemez. Bu âyet-i kerimelerde, insanın da topraktan yaratıldığı bildiriliyor:
(Allah nezdinde İsa’nın durumu, Âdem’in durumu gibidir. Allah onu topraktan yarattı. Sonra ona ol dedi ve oluverdi.) [Al-i İmran 59]

(Sizi topraktan yaratması, Onun [varlığının] delillerindendir.) [Rum 20]

(O sizi yerden [topraktan] yarattı. Ve sizi o yerde yaşattı.) [Hud 61]

(Sizi yerden [toprakta] yarattık; yine sizi o yere [toprağa]döndüreceğiz.) [Taha 55]

Kütüb-ü sitte’de, Abdullah ibni Büreyde’nin rivayet ettiği hadis-i şerifte, Peygamber efendimiz, Dabbet-ül-arzın çıkacağı yeri göstermiştir. Abdullah ibni Büreyde, (Mekke’ye yakın olup etrafı kum olan bir yerde, Resulullah efendimiz, “Dabbet-ül-arz buradan çıkacak” buyurdu. İşaret edilen yerin eni ve boyu birer karıştı) buyurdu. (Telefonun, radyonun veya TV’nin genişliği bir karıştır) da denemez. Hadis-i şerifte, Dabbe’nin değil, çıkacağı yerin bir karış olduğu bildiriliyor. Bir karışlık yer yarılarak, oradan daha büyük bir hayvan da çıkabilir.

Dabbet-ül-arzın çıktığını söyleyen kimse, nasıl olur da, Güneş’in Batıdan doğmasına 80–90 sene var diyebilir? Hâlbuki Peygamber efendimiz, bunların peş peşe çıkacaklarını bildiriyor. Bir hadis-i şerif meali:
(Kıyamet alametlerinin ilki, güneşin battığı yerden doğması ve kuşluk vaktinde insanlara Dabbet-ül-arzın çıkmasıdır. Bunlardan hangisi önce çıkarsa, diğeri de onun hemen peşindedir.) [Müslim, Ebu Davud]

(Bu kadar büyük hayvan olamaz) demek, kıyametin büyük alametlerini inkâr etmek olur. Zaten kıyametin büyük alametlerinin hepsi olağanüstü olaylardır. İnanmayanların kabul etmesi mümkün değildir.

Enam suresinin, (Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, daha önce iman etmemiş veya imanında bir hayır kazanmamış kimseye, o günkü imanı fayda vermez) mealindeki 158. âyetini açıklayan Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır görmemiş olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Müslim, Tirmizi, Beyheki]

Kıyametin büyük alametleri çıkmış olsaydı, artık imanın fayda vermemesi gerekirdi. O zaman bu tevilciler, niye ateistleri Allah’a inandırmaya çalışıyorlar ki? Bu hususta İmam-ı Rabbani hazretleri de buyuruyor ki:
Dabbet-ül-arz denilen hayvan çıkacak, gökleri bir duman kaplayıp, bütün insanlara gelip, canlarını yakacak, herkes bunun acısından dua edip, (Ya Rabbi! Bu azabı üzerimizden kaldır. Sana iman ediyoruz) diyecektir. (2/67)

Görüldüğü gibi, Dabbet-ül-arz çıkınca herkes iman edecek, ama artık büyük alametler çıkmış olduğu için iman kabul edilmeyecektir.



 
Deccal da gelecektir
 
 

Sual: Mehdi gelince, Deccal’ın da gelmesi gerekiyor. Bunun için, Mehdi geldi diyenler, Deccal’a da bir kılıf bulmuşlar. (Deccal, hadiste bildirildiği gibi insan değil, ateizmdir. Ateizmin bilimsel bir dayanağı kalmadığına yani öldüğüne göre, Deccal da ölmüştür) diyorlar. Deccal’ı Hazret-i İsa öldürmeyecek miydi? Deccal’ın birçok vasıfları vardır. Deccal bir insan olacağına göre, ateizme nasıl deccal denir?
CEVAP
Deccal’ın geldiği de, öldüğü de doğru değildir. Mehdi geldi denince, Hazret-i İsa ile Deccal’ı da getirmek gerektiği için, akıl almaz teviller yapılıyor. Kimisi, Hazret-i İsa’nın kendisi gelmeyecek, manevi bir şahsiyet, bir akım olarak gelecek diyor; kimi de, gelecek, ama herkes tanımayacak diyor. Deccal için de, Mao, Lenin gibi diktatörleri gösteren olduğu gibi, o bir sistemdir diyenler oluyor. Deccal Amerika’dır diyenler de oldu. Hâlbuki Deccal’ın da, Hazret-i İsa ve Hazret-i Mehdi’nin de birer insan olarak geleceğini ve o zamanki Müslümanların bunları tanıyacağını Peygamber efendimiz, açıklamaya ihtiyaç bırakmadan, açıkça bildirmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali:
(Deccal, doğu taraftan çıkar.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ.Mace, İ.Ahmed, İ. Ebi Şeybe, Hakim]

(Deccal, Mekke ve Medine’ye giremez.) [Buhari, Müslim, Tirmizi, İ.Ahmed]

(Deccal’ın bir gözü kördür.)
 [Buhari, Müslim, Ebu Davud, Ebu Nuaym]

(Deccal’ın boyu kısa, saçları kıvırcıktır.) [Ebu Davud] (Bunu da, ateistlerin saçları kıvırcıktır diye mi tevil edilecek? Deccal ateizm diye tevil edilirse, yani Deccal insan olmayıp ateizm olduğuna göre, ateizmin saçları kıvırcık olur mu?)

(Deccal’ın çocuğu olmaz .) [İ.Ahmed]

(Deccal çıkınca, tanrıyım der. Onun tanrılığına inanan kâfir olur.)[İ.E.Şeybe]

(Deccal, bir kimseyi öldürüp diriltecektir.) [Buhari, Müslim]

(Miracda Deccal’ı da gördüm.) [Buhari, Müslim, İ.Ahmed]

(İsa inince, Deccal’ı öldürecektir.) [Müslim, Ebu Davud]

(İsa, Deccal’ı öldürdükten sonra iki kişi arasında düşmanlık kalmaz.) [Müslim] (Deccal öldüyse, niye hâlâ düşmanlıklar, savaşlar var?)

(Deccal’ın zamanında bulunan müminlerin gıdası, meleklerin gıdası gibi, tesbih olur. Allahü teâlâ, o zaman, tesbih edenlerin açlığını giderir.) [Hâkim] (Deccal çıktığına göre, Müslümanların acıkması nasıl yorumlanmalı?)

Peygamber efendimiz, (Deccal’ın son günleri o kadar kısa olur ki, sizden biriniz Medine kapısından çıkıp, tepesine varıncaya kadar, akşam olacaktır) buyurunca, (Ya Resulallah, o kısa günlerde nasıl namaz kılacağız) dediler. Cevaben buyurdu ki:
(O uzun günlerde takdir ettiğiniz gibi takdir edeceksiniz.) [İbni Mace] (Deccal öldü dendiğine göre, bu kısa günler ne zaman gelip geçti?)

(Kıyamet alametlerinin ilki, güneşin battığı yerden doğması ve kuşluk vaktinde insanlara Dabbe-tül-arzın çıkmasıdır. Bunlardan hangisi önce çıkarsa, diğeri de onun hemen peşindedir.) [Müslim, Ebu Davud]

Bir âyet-i kerime meali:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında bir hayır kazanmamış kimseye, o günkü imanı fayda vermez.) [Enam 158]

Bu âyet-i kerimeyi açıklayan Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır görmemiş olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Müslim, Tirmizi, Beyheki]

Demek ki, Deccal ortaya çıkınca artık herkes iman edecek, ama olağanüstü alametler görülmeye başladığı için, artık iman kabul edilmeyecek. Deccal çıkıp öldürüldüyse, o zaman niye hâlâ insanlar iman etsin diye uğraşılıyor ki? Yoksa bu konudaki âyet ve hadisler inkâr mı ediliyor?
Deccal ile ilgili birkaç hadis-i şerif meali daha şöyledir:
(Medine, körüğün demirin pasını çıkardığı gibi Deccalı çıkarır.)[Buhari, Müslim]

(Her Peygamber, ümmetini Deccal ile korkuttu.) [Buhari, Müslim]

(Ümmetimden hak üzere devam edenler, Deccal’le de savaşırlar.) [Ebu Davud]

(İsa, Deccal’le savaşırken, Mehdi, onunla beraber olacaktır.) [İ. Süyuti]

(On alamet çıkmadan Kıyamet kopmaz. Biri Deccal’dır.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ.Mace]

(Âdem aleyhisselamdan, Kıyamete kadar, Deccal’dan büyük fitne yoktur.) [Müslim]

Muhammed bin Hasan Askeri hazretleri buyurdu ki:
Deccal çıkmadan, onu gördüğünü söyleyen yalancıdır. (Şevahid-ün-Nübüvve)

İbni Abbas hazretleri de, Hazret-i Ömer ’in şöyle buyurduğunu bildirmiştir:
(Recmi, Deccal’ı, güneşin batıdan doğuşunu, kabir azabını, şefaati ve müminlerin günahları kadar yandıktan sonra, Cehennemden çıkartılmasını yalanlayan kimseler çıkacaktır.)[İbni Abdilberr, Kurtubi]

Deccal gelmeyecek ve güneş batıdan doğmayacak diyen yoksa da, bunları tevil eden, (Deccal ateistliktir, güneşin batıdan doğması da İslamiyet’in batıdan yayılmasıdır) diye tevil edenler vardır. Hazret-i Ömer, bu sözüyle, böyle tevilcileri bildirmektedir.

Deccal gelince
Sual: 
Hadis kitaplarında bildirildiğine göre, Sahabe Deccal’ın ne kadar kalacağını sorunca Resulullah, (Kırk gün kalır; fakat ilk günü bir sene gibi, ikinci günü bir ay gibi, üçüncü günü bir hafta gibi, diğer günleri de sizin günleriniz gibi olur) buyuruyor. Bu akla uygun mudur? Hiç, bir gün, bir sene olur mu? Dünyanın dönüşü bellidir. Elbette bunun tevil edilmesi gerekir. Mehdi ve Deccal manevi şahsiyetlerdir, insan olarak gelmeyeceklerdir. Bunları tevil etmeden yazmak yanlış değil mi?
CEVAP
Yanlış değildir. Bunlar tevili gerektirmez. Bu husus Eshab-ı kirama söylenince, bunun tevili nedir dememişler, (Yâ Resulallah! O zaman bu bir sene gibi olacak günde, bir günün namazı bize kâfi gelecek mi?) diye sormuşlardır. Cevabında, (Hayır, günün miktarını takdir edersiniz) buyurmuşlardır.

Demek ki, bir gün bir yıl gibi uzun olacaktır. Âlimlerimiz, kutuplar gibi, altı ay gece, altı ay gündüz olan yerlerde veya daha kısa, daha uzun olan yerlerde, böyle takdirle namaz kılınması ve oruç tutulması gerektiğini bildirmişlerdir. Yani belli bir saat oruç tutulur, belli saat aralığıyla namazlar kılınır. Bir gün bir yıl gibi uzun olmasaydı, namazı böyle kılın buyurmazdı.
 



 
Kıyamet ne zaman kopacak?
 
 

Sual: (Bu ümmetin ömrü 1500 yılı geçmez) diye bir hadis olduğu söyleniyor. Bunun için, (10 sene sonra Mehdi, 20 sene sonra İsa ortaya çıkacak. Kıyamet de, hicri 1545 ve miladi 2120’de kopacak) deniyor. Bu doğru olabilir mi?
CEVAP
Böyle bir hadis-i şerife rastlamadık. Böyle bir hadis-i şerif olsa bile, bundan kıyametin ne zaman kopacağı anlaşılmaz. Buna benzer başka hadis-i şerifler de vardır. Birkaç örnek verelim:
1- Abdullah bin Mesud’un haber verdiği hadis-i şerifte, (İslam değirmeni 35 yıl döner. Sonra helak olanlar bulunur. Daha sonra gelenler, İslamiyet’i 70 yıl kuvvetlendirirler) buyuruldu. Şah Veliyyullah-ı Dehlevi hazretleri buyuruyor ki:
Bu hadis-i şerifte bildirilen vaktin başlangıcı, ilk cihadın başladığı, hicretin ikinci yılıdır. 35. yılda, hazret-i Osman şehid edilerek, Müslümanlar arasında ayrılık oldu. Cihad ve İslamiyet’in yayılması durdu. Allahü teâlâ, hilafete tekrar düzen verip, cihad tekrar başladı. Emevi devletinin sonuna kadar devam etti. Abbasi devleti kurulurken, ortalık yine karıştı. Çok Müslüman öldü. Sonra Allahü teâlâ, hilafete düzen verip, Hülagü’nün Bağdat’ı yakıp yıkmasına kadar sürdü.(Kurret-ül ayneyn)

Buradaki tarihleri toplayıp da, İslamiyet 70 + 35 = 105 yıl sonra ortadan kalkar denmez. Bunlar, Müslümanların kuvvetli olduğu zamanı bildirmektedir.

2- Sa’d ibni Ebi Vakkas’ın bildirdiği hadis-i şerifte, (Dua ediyorum ki, ümmetimin kuvvetini, yarım günün sonuna kadar sürdürsün)buyuruldu. Yarım gün ne kadar denilince, Sa’d, (500 yıldır) dedi. Yine Şah Veliyyullah-ı Dehlevi, (Bu hadis-i şerif, Abbasi devletinin ömrünü [524 yılı] göstermektedir) buyurmuştur. (Kurret-ül ayneyn)

Bu hadis-i şerife bakıp da, Peygamberimizden 500 sene sonra kıyamet kopar diyen olmamıştır.

3- Bir hadis-i şerifte, (Ümmetim istikamet üzere giderse bir gün[bin yıl] yaşar. İstikamet üzere gitmezse, yarım gün [500 yıl]yaşar) buyuruldu.

Buna bakıp da, hicri 1000 veya 500’de kıyamet kopar diyen olmamıştır.
4- (Dünyanın ziyneti, yüz elli yılında kaldırılır.) [Hayrat-ül-hisan]

Büyük fıkıh âlimi Şems-ül-eimme Abdülgaffar Kerderi, (Bu hadis-i şerif, İmam-ı a’zam Ebu Hanife’yi bildiriyor, çünkü o 150’ de vefat etmiştir) dedi. (Redd-ül-muhtar)

Hicri 150’den sonra, İslamiyet ortadan kalkar denmez.
5- (Ümmetim beş tabakadır. Her bir tabaka 40 yıldır. Benim ve Eshabımın dönemi, ilim ve iman ehli dönemidir. 80’e kadar gelenler, iyilik ve takva ehlidir. 120’ye kadar gelenler, merhamet ve sıla ehlidir. Bunlardan sonra, 160’a kadar gelenler, sıla-ı rahimden kesilme ve birbirlerine yüz çevirme ehlidir. Bunlardan sonra, 200’e kadar gelenler ise, harpler ve karışıklıklar ehlidir.)[Ramuz]

Burada açıkça, (Ümmetim beş tabakadır. Her tabaka 40 yıldır)deniyor. Buna bakıp da, Peygamberimizden 200 yıl sonra kıyamet kopacak diyen olmamıştır.

Görüldüğü gibi, ümmetim şu kadar yaşar veya ümmetimin ömrü şu kadardır diye bildirilen hadis-i şeriflerin, kıyametin kopmasıyla hiçbir ilgisi yoktur.

Cebrail aleyhisselam, meşhur Cibril hadisinde bildirildiği gibi, (Kıyamet ne zaman kopacak) diye sorduğunda Peygamber efendimiz,(Bu konuda sorulan, sorandan daha bilgili değildir) buyurmuştur. (Buhari, Müslim)

Dört âyet-i kerime meali de şöyledir:
([Resulüm] Sana, kıyametin ne zaman gelip çatacağını soruyorlar. Onlara de ki: Onu ancak Rabbim bilir, onun vaktini, Ondan başka belirtecek yoktur. Göklerin ve yerin, ağırlığını kaldıramayacağı o saat, sizlere ansızın gelecektir. Sen sanki biliyormuşsun gibi sana ısrarla soruyorlar. Onlara de ki: Onu bilmek ancak Allah’a mahsustur, ama insanların çoğu bu gerçeği bilmez.) [Araf 187]

(İnsanlar senden kıyametin zamanını soruyorlar; Onlara de ki: Onun bilgisi ancak Allah katındadır. Ne bilirsin, belki de zamanı yakındır.) [Ahzab 63]

(Kıyametin ne zaman kopacağı bilgisi yalnız Allah’a aittir. Onun bilgisi dışında hiçbir ürün kabuğundan çıkmaz, hiçbir dişi gebe kalmaz ve doğurmaz. Onlara: “Bana koştuğunuz ortaklar nerede?” diye seslendiği gün: “Sana, buna dair bizden hiçbir şahit olmadığını arz ederiz” derler.) [Fussilet 47]

(Senden kıyametin ne zaman gelip çatacağını sorarlar. [Allah bildirmedikçe] sen onu nereden bilirsin ki? Onu ancak Allah bilir.)[Naziat 42-44]

Şu üç hadis-i şerif bile, hazret-i Mehdi’nin gelmesine, kıyametin kopmasına, daha çok zaman olduğunu açıkça bildirmektedir:
(Küfür, her tarafı kaplamadıkça ve açıktan yapılmadıkça Mehdi gelmez.) [M. Rabbani]

(Kıyamet kopmadan yüz yıl öncesinde yeryüzünde Allah’a ibadet eden kalmaz.) [Hâkim]

(Yeryüzünde Allah diyen Müslüman kaldığı sürece kıyamet kopmaz.) [Müslim, Tirmizi]

Allah diyen Müslüman olduğuna göre, bugün veya yarın nasıl kıyamet kopar?

Peygamber efendimizin, Cebrail aleyhisselamla kendisinin bilmediğini söylediği bir hususta kesin tarih vermek de, ne büyük cüret, ne çirkin bir iştir.


.

Kıyâmet nedir?

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 

Bir “Kıyâmet-i suğrâ (küçük kıyâmet): yani herkesin kendi ölümü” var; bir de “Kıyâmet-i kübrâ (büyük kıyâmet): Cânlıların öldükten sonra tekrar diriltilecekleri gün/zaman/kıyâmet günü” var.

 

 

 

Bilindiği gibi, îmânın şartlarından birisi [beşinci şartı]: “Âhiret gününe îmân/inanmak”tır. “Âmentü” duâsında: “Âmentü billahi …ve’l-yevmi’l-âhıri… vel-ba’sü badel-mevti hakkun…” “…Âhiret gününe de inandım…öldükten sonra dirilmeye de îmân ettim…” diye okuyoruz.

Bir “Kıyâmet-i suğrâ (küçük kıyâmet): yani herkesin kendi ölümü var; bir de “Kıyâmet-i kübrâ (büyük kıyâmet): Cânlıların öldükten sonra tekrar diriltilecekleri gün/zaman/kıyâmet günü” var.

“Kıyâmet günü”ne “El-yevmü’l-âhır: Son gün” denilmektedir, bu ifâde, kıyâmet gününün arkasından gece gelmediği; yahut da kıyâmet dünyâdan sonra geldiği içindir. Hadîs-i şerîfte bildirilen bu gün, bildiğimiz gece-gündüz demek değildir; bir vakit/bir zaman demektir. Bu zamanın başlangıcı, insanın öldüğü gün olup Kıyâmetin sonuna kadardır. 

Son zamanlarda, kıyâmetin kopmasının çok yaklaştığını iddiâ edenler çıktı. Birisi, yanındaki kişilere,“Gelecek sene kıyâmet kopacak, tapulu yerlerinizi bize verin” demişti. Bir genç de “Ben hesapladım, 3 yıl sonra kıyâmet kopacak” demişti. Bazı televizyon programlarında da konu ele alınmıştır.

“Kıyâmetin ne zaman kopacağı kesin olarak bilinebilir mi?” diye bir suâl sorulacak olursa, hemen şunu ifâde etmemiz gerekir: “Kıyâmet”in ne zaman kopacağı bizlere bildirilmedi; “Onu ancak Allah bilir” buyuruldu. [A’râf, 187; Ahzâb, 63, Fussılet, 47, Nâziât, 42-44...]

Kıyâmetin zamanını kimse anlayamadı. Fakat Peygamber Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem), birçok alâmetlerini/kıyâmet alâmetlerini haber verdi. Kıyâmetin kopmasına yakın önce küçük alâmetler, sonra da büyük alâmetler çıkacaktır. 

Meşhûr “Cibrîl hadîsi”nde bildirildiği gibi, Cebrâîl aleyhisselâm, Peygamber Efendimize, “Kıyâmet ne zaman kopacak?” diye sorduğunda “Bu konuda kendisine sual sorulan zât, sorandan daha bilgili değildir” buyurmuştur. [Buhârî, Müslim]

Şimdi burada, önce kıyâmetle alâkalı bazı âyet-i kerîmeleri zikredelim:

“(Resûlüm) Sana, kıyâmetin ne zaman gelip çatacağını soruyorlar. Onlara de ki: Onu ancak Rabbim bilir, onun vaktini, O’ndan başka belirtecek yoktur. Göklerin ve yerin, ağırlığını kaldıramayacağı o sâat, sizlere ansızın gelecektir. Sen sanki biliyormuşsun gibi sana ısrârla soruyorlar. Onlara de ki: Onu bilmek ancak Allah’a mahsûstur, ama insanların çoğu bu gerçeği bilmez.” [A’râf, 187]
“Kıyâmetin ne zaman kopacağı bilgisi yalnız Allah’a âittir...” [Fussılet, 47]

“Senden kıyâmetin ne zaman gelip çatacağını sorarlar. (Allah bildirmedikçe), sen onu nereden bilirsin ki? Onu ancak Allah bilir.” [Nâziât, 42-44]

[İnşâallah yarın da aynı konuya devam edelim.]

18.01.2016

Kıyâmet nasıl kopacaktır?

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
“Kıyâmet vardır. O gün, elbette gelecektir. O gün; göklerin parçalanacağı, yıldızların dağılacağı, yeryüzü ve dağların parçalanacağı ve yok olacağı Kur’ân-ı kerîmde bildirilmektedir..."
 
Bazıları kıyâmete inanmıyor, “hayâtın/yaşamın hepsi bu dünyâdadır” diyorlar. Büyük âlim ve velîlerden İmâm-ı Rabbânî (rahmetullahi aleyh), “Mektûbât” isimli kıymetli kitâbında buyuruyor ki:
“Kıyâmet vardır. O gün, elbette gelecektir. O gün; göklerin parçalanacağı, yıldızların dağılacağı, yeryüzü ve dağların parçalanacağı ve yok olacağı Kur’ân-ı kerîmde bildirilmektedir. [Müzzemmil, 14; İnfitâr, 1-5]
Kıyâmette, bütün mahluklar, yok olup tekrar yaratılacak, herkes mezardan kalkacaktır. Allahü teâlâ, çürümüş/toz olmuş kemikleri yine diriltecektir. O gün, terâzi kurulacak, herkesin hesap defterleri uçarak, iyilere sağ taraflarından, fenâlara/kötülere sol taraflarından gelecektir.
Cehennem üzerindeki sırât köprüsünden geçilecek, iyiler geçip Cennete gidecek, Cehennemlikler, Cehenneme düşecektir.
Mü’minler, Cennette ve Cennet nimetleri içerisinde sonsuz olarak kalacaklardır.
Kâfirler, hesaptan sonra, Cehenneme girecek, onlar da Cehennemde ve azapta ebedî kalacaklardır.
Günâhı, sevâbından çok olan mü’minlere gelince; onların Cehenneme girip, günâhlarına karşılık, bir müddet azap görmeleri câiz ise de, bunlar, Cehennemde sonsuz kalmayacaklardır. Kalbinde zerre kadar îmân olan bir kimse, Cehennemde sonsuz kalmayacak, rahmet-i İlâhiyeye kavuşarak Cennete girecektir.” [Mektûbât-ı İmâm-ı Rabbânî, c. 3, m. 17]
Kıyâmet alâmetleri, küçük ve büyük olmak üzere iki kısımdır.
Küçük alâmetler pek çok olup, hadîs-i şerîflerle bildirilmiştir. Bir kısmı ortaya çıkmış ve çıkmaya da devam etmektedir. Bazıları şunlardır:
“İslâmiyet'e uygun işler ayıp sayılıp, terk olunur. Allahü teâlânın emirleri yaptırılmaz. Harâmlar her yerde işlenir. Bid’atler çıkıp, sünnetler terk olunur. İslâm dîninin izin vermediği şekilde hareket edilir. İslâmın ismi, Kur’ân-ı kerîmin resmi kalır. Yani dînin emirlerine uyulmaz. Nitekim hadîs-i şerîfte; “Yakında insanlar üzerine bir zaman gelir ki, İslâmın ancak ismi, Kur’ân-ı kerîmin ancak resmi kalır. Mescidleri (câmileri) görünüşte mamûr, lâkin hidâyet ve irşâd yönünden haraptır” buyuruldu.
Din bilgileri unutulur. Fısk, kötülük çoğalır. Âlimler zulüm ve fısk (günâh) işler, ibâdet edenlerin çoğu da dîn bilgilerinden habersiz olup âdet üzere ibâdet ederler. Sonra gelenler, önce gelmiş olanlara “bilgisiz” ve “ahmak” derler. İnsanlara, zararlarından kurtulmak için ikrâm olunur.
İnsanlardan ilim, emânet kalkar, câhillik artar. Emîn kimse bulunmaz. İnsanlarda, birbirlerine karşı sevgi kalmaz. ‘Filân kimse pek akıllı ve nâzik kişidir’ dediklerinde, kalbinde zerre kadar îmân bulunmaz. Dinsiz, ahlâksız kimseler emîr olurlar/En aşağı kimseler dünyâda başa geçip, insanlar arasında muteber olurlar...”

19.01.2016


Kıyâmetin küçük alâmetleri

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 

Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Mal çoğalıp artmadıkça kıyâmet kopmaz. Öyle ki, zekât verilecek kimse bulunmaz. Birine zekât teklîf edilince, ‘Benim buna ihtiyâcım yok’ der.”

 

 

 

Hadîs-i şerîflerde, Kıyâmet yaklaştığı zaman şunların olacağı bildirilmiştir [Önce “Kütüb-i Sitte” denilen 6 muteber hadîs kitâbındaki, daha sonra da diğer hadîs kitaplarındaki hadîs-i şerîfleri sıralayalım]

“Fitneler artmadıkça, kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] “Deprem, fitne, katillik artmadıkça, kıyâmet kopmaz.” [Buhârî]  “İlim kalkmadıkça, depremler, katliâmlar çoğalmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Buhârî]  “Mal çoğalıp artmadıkça kıyâmet kopmaz. Öyle ki, zekât verilecek kimse bulunmaz. Birine zekât teklîf edilince, ‘Benim buna ihtiyâcım yok’ der.” [Buhârî]  “Kıyâmet, Cuma günü kopacaktır.” [Buhârî] “İşler, ehli olmayana verilecek.” [Buhârî] “Erkekler azalacak, kadınlar çoğalacak.” [Buhârî]  “İki büyük tâife, dâvâları bir olduğu hâlde, çarpışmadıkça, kendilerine Allah’ın resûlüyüm [ben peygamberim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] “Müslümanlar, Yahûdîlerle savaşmadıkça, taşlar bile, ‘Ey Müslümân! Şu arkamda gizlenen Yahûdî’yi öldür’ diye haber vermedikçe kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] “Kıyâmet ancak kötü insanların başına kopar.” [Müslim, İbn-i Mâce] “Yeryüzünde, Allah diyen Müslümân kaldıkça kıyâmet kopmaz.” [Müslim] 

‘Keşke şu kabirdeki ben olsaydım’ denmedikçe kıyâmet kopmaz.” [Müslim] “İzinsiz ticâret yapılmaz.” [Müslim] “İnsanlar temizlikte fazla titiz olacak, vesvese edip dînde haddi aşacaklar.”[Ebû Dâvûd] “Kötüler dünyâya hâkim olmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî]  “Zamanda yakınlık olmadıkça, bir yıl bir ay gibi, bir ay bir hafta gibi, bir hafta bir gün, bir gün bir sâat gibi kısa gelmedikçe kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî]  “Bu dînin başlangıcı gibi, sonu da garîp olacak!”[Tirmizî] “Vahşî hayvânlar, insanlarla konuşmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî]  “İlim kalkar, cehâlet, anarşi ve ölüm çoğalır.” [İbn-i Mâce]  “İnsanlar câmilerle ve câmilerin süsüyle övünmedikçe kıyâmet kopmaz.” [İbn-i Mâce] “Çeşitli isimler altında şaraplar çıkacak, helâl sayılacak.” [İmâm Ahmed] “Ahlâksızlık ve fuhuş açık olmadan, komşular kötüleşmeden, hâinler emîn, emînler hâin sayılmadan, akrabâlık arasında soğukluk olmadan kıyâmet kopmaz.” [İmâm Ahmed] 

“Kıyâmet alâmetleri bir ipteki boncukların peş peşe kopması gibi birbirini takîp eder.” [İmâm Ahmed, Taberânî]  “Yetmiş tane resûlüm diyen yalancı çıkmadıkça kıyâmet kopmaz.”[Taberânî] “Tehiyyetü’l-mescid namazı kılınmaz olur.” [Taberânî] “Ortalık bozulacak, dîne uymak avuçta ateş tutmak gibi zor olacak.” [Hâkim] “Köpek beslemek, evlât yetiştirmekten daha câzip olacak.” [Hâkim] “Kıyâmet kopmadan yüz yıl öncesinde, yeryüzünde Allah’a ibâdet eden kalmaz.” [Hâkim] “Sâdece tanıdıklara selâm verilecek ve yazarlar çoğalacak.” [Hâkim]

[İnşâallah yarın bu konudaki diğer bazı hadîs-i şerîfleri de zikredelim.]

25.01.2016

Kıyâmetin büyük alâmetleri

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 

Hadîs-i şerîflerde, “Kıyâmet”in kopmasından önce, "on büyük alâmet"in çıkacağı bildirilmiştir. Bu alâmetlerden birisi ortaya çıkınca, diğerleri birbiri ardından meydâna gelecektir.

 

 

 

Son iki haftada yazdığımız 4 makâlede, “Kıyâmet”in ne demek olduğundan, nasıl kopacağından ve küçük alâmetlerinden birer nebze bahsettik... Hadîs-i şerîflerde, “Kıyâmet”in kopmasından önce, on büyük alâmetin çıkacağı da bildirilmiştir. Bu alâmetlerden birisi ortaya çıkınca, diğerleri birbiri ardından meydâna gelecektir. Cennet’e ve Cehennem’e gideceklerin adedi tamâm olunca kıyâmet kopacaktır.

Eshâb-ı kirâmdan bir cemâatin, kıyâmetten konuştuğu bir sırada, Peygamber Efendimiz buyurmuştur ki: “On büyük alâmet görülmedikçe kıyâmet kopmaz. Bunlar: 1- Duhân (duman), 2- Deccâl, 3- Dâbbetül-arz, 4- Ye’cûc ve Me’cûc'ün çıkması; 5- Îsâ aleyhisselâmın gökten inmesi; 6- Güneşin batıdan doğması; 7-8-9- Doğuda, Batıda ve Arabistân'da yer batması/çökme olması; 10- Bunlardan sonra Yemen'den bir ateşin çıkıp, insanları bir araya getirmesidir.” (Müslim)

MüslimEbû DâvûdTirmizîNesâî, İbn-i Mâceİmâm Ahmed, Taberânî, İbn-i Hibbân ve İbn-i Cerîr’deki hadîs-i şerîflerde, şu on alâmetin çıkacağı bildirilmiştir:

1- Hazret-i Mehdî gelecek. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Kıyâmet kopmadan önce, Allahü teâlâ, benim evlâdımdan birini yaratır ki, ismi benim ismim gibi, babasının ismi, benim babamın ismi gibi olur. Ondan önce dünyâ zulümle dolu iken, onun zamanında adâletle dolar.” [Tirmizî] 

2- Deccâl gelecek. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Deccâl çıkar, tanrı olduğunu söyler. Onun tanrılığına inanan kâfir olur.) [İbnü Ebî Şeybe]

3- Hazret-i Îsâ gökten inecek. Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruluyor ki: “Allah’ın Resûlü Meryem oğlu İsâ’yı öldürdük dedikleri için Yahûdîeri lanetledik. Onlar İsâ’yı öldürmediler, asmadılar da. Öldürülen, kendilerine İsâ gibi gösterildi...” [Nisâ, 157] “Elbette o [Hazret-i İsâ’nın kıyâmete yakın gökten inmesi], kıyâmetin yaklaştığını gösteren bilgidir. Sakın bunda şüphe etmeyiniz!” [Zuhruf 61, Beydâvî Tefsîri]
Hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki:

“İsâ, âdil bir hakem olarak gökten inecek, haçı kıracak [yani Hıristiyânlığı kaldıracak], domuzu öldürecek [yani domuz etini yasaklayacak], İslam’dan başka şeyi yasaklayacaktır.) [Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, İbn-i Ebî Şeybe]

4- Dâbbetü’l-arz çıkacak. Bu husûstaki hadîs-i şerîflerden birinin meâli şöyledir: “Dâbbetü’l-arz, Mûsâ’nın asâsı ile mü’mine dokunur, alnına ‘Cennetlik’ yazılır, yüzü nûrlanır. Kâfire, Süleymân’ın mührü ile vurur, ‘Cehennemlik’ yazılır, yüzü simsiyâh olur.” [Tirmizî] Bu hayvândan Kur'ân-ı kerîmde de bahsedilmektedir. [Neml, 82[Devâmını inşâallah yarın yazalım.]

01.02.2016

İşte kıyâmetin büyük alâmetleri -2-

İstikamet
Ramazan Ayvallı
 
Facebook
 
 
İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyurdu ki: “Muhbir-i sâdık (sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem) kıyâmet alâmetlerinden her ne haber verdi ise, hepsi doğrudur. Yanlışlık olamaz...”
 
Dünkü makâlemizde, kıyâmetin büyük alâmetlerinden 4 tanesini zikretmiştik. Bugün de inşâallah kalanları ele alalım:
5- Ye’cûc ve Me’cûc çıkacak. Kur'ân-ı kerîmde buyuruluyor ki: “Ye’cûc ve Me’cûc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.” [Enbiyâ, 96] Hadîs-i şerîfte buyurulmuştur ki: “Ye’cûc ve Me’cûc, kıyâmetin ilk alâmetlerindendir.” [İbn-i Cerîr]
6- Duman çıkacak. Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruluyor ki: “Gökten bir duman çıkacağı günü gözetle!” [Duhân, 10] Hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki: “Dumanın te’sîri mü’mine nezle gibi gelir, kâfire ise çok şiddetlidir.” [Ebû Dâvûd]
7- Güneş batıdan doğacak. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Güneş batıdan doğmadıkça kıyâmet kopmaz. O zaman herkes îmân eder, ama îmânı fayda vermez.” [Buhârî, Müslim]
Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruluyor ki: “Rabbinin bazı âyetleri [alâmetleri] geldiği gün, önce îmân etmemiş veya îmânında bir hayır kazanmamış kimseye, o günkü îmânı fayda vermez.” [En’âm, 158]
8- Ateş çıkacak. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Hicâzdan çıkan ateş, Basra’daki develerin boyunlarını aydınlatır.” [Müslim]
9- Yer batması görülecek. Hadîs-i şerîfte buyuruluyor ki: “Doğu, Batı ve Cezîretü’l-Arab’da yer batışı görülecek.” [Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, İbn-i Mâce]
10- Kâbe yıkılacak. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Bir Habeşli Kâbe’yi tahrip edecektir. Onu şu anda siyâh elleri ile Kâbe’nin taşlarını bir bir söker hâlde görüyorum.” [Buhârî, Müslim]
Peygamber Efendimiz, muhtelif hadîs-i şerîflerinde kıyâmet alâmetleri olarak şunları da zikretmiştir:
1- “Hazret-i Mehdî” gelecek2- “Deccâl” çıkacak. 3- “Ye’cûc” ve “Me’cûc” denilen kimseler her yeri karıştıracak. 4- Îsâ aleyhisselâm gökten Şâm’a inecek. 5- Güneş batıdan doğacak. 6- “Dâbbetü’l-arz” çıkacak. 7- “Duhân (Duman) çıkacak. 8- Üç yer batacak. 9- Hicâz’dan (veya Aden’den, Yemen’den) bir ateş çıkacak. 10- Büyük zelzele(deprem)ler olacak. 11- Gökler ve dağlar parçalanacak. 12- Güneş ve Ay kararacak. 13- Denizler birbirine karışacak ve kaynayıp kuruyacak. 14- Dîn bilgileri unutulacak. 15- Fısk, kötülük çoğalacak. 16- Harâmlar her yerde işlenecek. 17- Ahlâksız, uygunsuz kimseler işbaşına geçecek. 18- Allahü teâlânın emirleri yaptırılmıyacak...
İmâm-ı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî, “Mektûbât-ı şerîfesi”nde buyurmaktadır ki: “Muhbir-i sâdık [yani hep doğru haber verici] (sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem) kıyâmet alâmetlerinden her ne haber verdi ise, hepsi doğrudur. Yanlışlık olamaz... [2. cild,  67. mektûb]

02.02.2016

 
 
27 Mayıs 2000 Cumartesi
 
 
  Mehdilik hezeyanları    

 

 

 

 

 

Dün bahsettiğim “Dünyayı Aldatanlar” kitabında, psikiyatrist Sayın Sefa Saygılı’nın Mehdilik iddiasında bulunanlarla ilgili de enteresan tespitleri var. Gerçekten de bu Mehdilik, Müceddidlik, iddiaları asırlardır, Müslümanların kafasını karıştırmış, çok kimsenin dinimizin bildirdiği ana yoldan çıkmalarına sebep olmuştur. Günümüzde bile sadece İstanbul’da Mehdilik, Müceddidlik iddiasında bulunan yirmiden fazla insan bulunmaktadır. 
Sayın Saygılı’nın kitabını okumadan önce, bazı özel maksatlılar hariç bu tür iddiada bulunanları; dini istismar ederek köşe dönmek isteyen zavallı kimseler zannederdim. Sayın Saygılı mesleği itibariyle konuya farklı açıdan bakmakta; bu tür iddia sahiplerinin ruhen hasta kimseler olduğu gerçeğini vurgulamaktadır:
Bazı psikiyatrik hastalıklarda muhakeme melekesi bozulur ve hezeyanlar ortaya çıkar. Gerçeğe uymayan düşüncelere, hadiselere inanmak demek olan hezeyanlar, hastanın içinde bulunduğu çevre ve kültür ile paralel bir muhteva kazanır. Sözgelimi Fransa’da sık sık kendini Napolyon zanneden akıl hastalarına rastlanması bu yüzdendir.
Dini bilgisi olan çevrelerde ise, en sık “Mehdilik” hezeyanı görülür. Aslında akıl hastanelerinde bu kabil hastalar pek çoktur. Eğer hasta şizofren ise herkes rahatsızlığının farkına vardığı ve hastaneye yatırıldığı için kimse zarar görmez. Fakat paranoya dediğimiz akıl hastalığı bu açıdan çok ilginçtir ve bunları ancak bir psikiyatrist ciddi bir incelemeden sonra anlayabilir. Tarih bu tiplerin örnekleriyle doludur.
Bu tip yalancı mehdileri teşhis edip aldanmamak için “mistik paranoya” denilen akıl hastalığını bilmek gerekir. Paranoyanın tek klinik belirtisi sarsılmaz, sistemli ve hiçbir delille, izahla değişmeyen müzmin hezeyandır.
Paranoyaklar zekidirler. Zeka seviyeleri (IQ) yüksektir. Ve bu hastalar ekseriya zekaları ile uygun ölçüde hayatta başarı elde edememiş kişilerdir. Uydurduğu masala çoğu zaman kendi de inanır ve çevresinin inanmasını da ister. Kendilerini “kurtarıcı” “uyarıcı”, kabul ederler. Bu kabil hastaların, yeterli dini bilgisi olmayan kimseleri toplayıp mezhep ve tarikat kurduğu bile görülür.
Paranoyakları, ahir zamanda geleceği hadis-i şeriflerle bildirilen hakiki İslam tebliğcisinden (Hz. Mehdi’den) ayıran pek çok fark vardır: Sahte mehdilerin en belirgin farkları mağrur, kibirli, kendilerine aşırı güvenen, geçmişi inkar, insanlarla alaylı ve kinayeli konuşma özellikleridir. Paranoyaklar, tavsiye ve telkini hiçbir zaman dikkate almazlar. En akıllı, en üstün kendileridir.
Her olayı, her tavrı hezeyanına yarayacak şekilde yorumlarlar. Yeni bir durumla karşılaştıklarında durumun tümünü göz önüne almaksızın, dar bir açıdan, beklentilerini tasdik edecek veriler bulmaya girişirler. Vardıkları sonuç başlangıçta istediklerinin aynısıdır.
Mehdi olduklarını ilk başta gizlerler. Fakat uygun lisanla ağızları arandığında topuklarına kadar gevşedikleri, memnun bir ifade takındıkları gözlenir. 
Paranoyak mehdiler, sathi bakışla kuvvetli dini yaşayışa sahip görünseler de, incelendiklerinde; dinin hükümlerini alt üst ettikleri, birçok farz ibadeti reddettikleri veya saptırdıkları halde, olmayan bazı ibadet türlerini ortaya çıkardıkları görülür. Geçmişi reddedip, kendilerine göre, yeni bir inanç sistemi kurarlar. İnkar yolu ile meydana getirdikleri boşluğu kendileri doldururlar.
Maalesef, bunlara tedavi açısından hiçbir şey yapılamamakta ve ömür boyu hezeyanları sürmektedir. Bu tip kişilerin tuzaklarına düşmemek için bunların özelliklerini ve dinimizi doğru olarak bilmek şarttır. Cenab-ı Hak ölçüyü bildirmiş, “Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer-9). (“Dünyayı Aldatanlar” kitabı, Türdav A.Ş, 511 61 62’den temin edilebilir)
 

 

 
 
 
 
 
 
01 Aralık 2000 Cuma
 
 
  Mesihlik hezeyanları    

 

İslam tarihinde zaman zaman gündeme gelmiş olan “Mesihlik” iddiası ve tartışmaları bugünlerde yine gündemde... Önce şunu bilmekte fayda var: Böyle iddiada bulunanların normal insanlar olmadıklarını, ruh hastası olduklarını bütün psikiyatristler söylemekte. Bunun için bu tür klinik vakaların ciddiye alınacak bir tarafı yoktur. Fakat bazılarının ciddiye alıp, eteklerindeki taşları dökmeleri, bu vesileyle İslamiyete çamur atma gayretleri üzüntü verici tabii ki. Bizi ilgilendiren tarafı da bu zaten. 
Sağlıklı bir neticeye varabilmek için, Mesihlik (Kurtarıcılık) iddiasında bulunanları iki sınıfta mütalaa etmemiz gerekir: Birincisi, psikiyatristlerin bildirdiği gibi gerçekten ruh hastası kimselerdir. Dolayısıyla böyle kimseler üzerinde durmaya değmez. Bunlara şifa bulmaları için dua etmek gerekir. Ayrıca bunlar zararsız kimselerdir, zararları sadece kendilerinedir. Bunların çoğu, akıl hastanelerinin bir köşesinde ömürlerini tamamlarlar. Bunlar zaten pek medyanın gündemine de düşmezler. 
İkincisi, hasta olmadıkları halde (veya hastalığı ileri decede olmadığından, kullanılmaya müsait kimselerin) bazı çevrelerce kullanılan, bu maksatla kendilerine rol verilmiş kimselerdir. İşte, toplum için zararlı olanlar bunlardır. Ortaya çıkış veya çıkarılış maksadı da tam bilinemediği için zararlarından korunmak da oldukça zordur. Bu iki sınıf insanı ayırt etmek kolay değildir. Rol verilen kimseleri ayırmada bilinen özellik; bazı çevreler tarafından, müspet veya menfi yönden sahip çıkılması, devamlı propagandasının yapılması, gündemden düşürülmemesidir. 
Son günlerde kendini Mesih yani Hz. İsa ilân eden kişinin hangi kategoriye girdiği tercihini siz değerli okuyucularıma bıraktıktan sonra, hangi sınıftan olduğu açıkca belli olan tarihte önemli bir iz bırakmış başka bir Mesih(!) üzerinde durmak istiyorum bugün. 
Aslında bu tür olaylar sadece Müslümanlar arasında görülmüş değildir. Hıristiyanlarda ve Yahudilerde de çok görülmüştür. Benim üzerinde durmak istediğim her devirde gündemde kalmış, bugün bile çok tartışılan Yahudi “Sabatay Sevi” olayıdır. 
Sevi, 1626 yılının Temmuz’unda İzmir’de doğdu. İspanyol asıllı bir Yahudi aileden geliyordu. Özel mahâretleri vardı. Zeki, bilgili ve yakışıklıydı; güzel de konuşuyordu. Daha 15 yaşından itibaren özel olarak yetiştirilmeye başlandı. Kutsal kitaplarında “Mesihlik çağı” yaklaştığında evlenilmesi gerektiği bilindiğinden, 15 yaşında evlendirildi. 
İstenilen vasfa ulaşabilmek için, yemeyerek, içmeyerek ve vücuduna işkence ederek bir nevi inziva hayatı yaşıyordu. Böylece şöhrete ulaşıyor ve etrafına topladığı gençlere de riyazet yapmaları telkininde bulunuyordu.
O sıralarda Yahudiler zor durumdaydı. Yurtları yoktu, bütün dünyaya yayılmışlardı. İspanya ve Fransa’da istenmiyor, işkencelere tutuluyorlardı. Onlar da Türkiye’ye sığınmışlardı.
Bazı Yahudiler mistik izahlarında “Mesih”in geliş tarihinden bahsediyordu. Mesih’in gelişi, oraya buraya dağılmış olan Yahudilerin atalarının topraklarına dönüşünün müjdecisi kabul edilmekteydi.
1648’de Mesihin kendisi olduğunu ilan etti. Yakınları güçlük göstermeden kabul ettiler. Fakat haber İzmir Musevileri arasında yayılınca gürültü koptu. Hahambaşı Jozef Eskapa, diğer hahamlar ve Musevi alimleri onu ölüme mahkûm ettiler. Sabatay buna pek aldırmadı. Çünkü Osmanlı Devleti zabıtası, böyle bir cinayeti cezalandırırdı. Onun için düşmanları Sabatay’a bir şey yapamadılar.
İzmir’de başarılı olamayacağını anlayan Sabatay, 1650’de İstanbul’a geldi. Bir hahamdan yardım gördü. Fakat burada da tutunamadı. Selânik’e gitti. İyi karşılandıysa da iddiasını tekrarlayınca, orada da duramadı. Atina’ya sonra İzmir’e ve yine İstanbul’a döndü. 1659’da İzmir’e babasının yanına geçti ve dikkati çekecek hiçbirşey yapmadan beklemeye başladı... İsterseniz bu konunun devamını ve neticede olanları yarına bırakalım.
 

 

 
 
02 Aralık 2000 Cumartesi
 
 
  Adım adım plân tatbik edildi    

Mehdilik, Mesihlik iddiası belli çevreler tarafından, belli maksatlarla empoze edilince, halka bunları kabul ettirebilmek için bazı ince planlar da gerekiyordu. Sabatay Sevi’nin Mesih olarak takdim edilmesi için de bu çalışmalar yapıldı. 
Önce,1651 yılında İstanbul’dayken Abraham Yachi adındaki bir hahamla düzenledikleri vesikada; beklenen Mesih’in 1666’da geleceği ve bunun Sabatay Sevi olacağı şeklinde bir ifade uyduruldu. 
Sonra da evlilik olayını efsanevi bir havaya soktular: O sıralarda zekî, güzel ve hafif meşrep bir Polonyalı Yahudi kızı Sara, başından birçok maceralar geçirdikten sonra Amsterdam’a kardeşi Samuel’in yanına gelmişti. İzmir’de yakışıklı bir gencin Mesihlik iddiasında olduğunu duyunca, meşhur bir kadın olmak hülyası ile, bir rüya hikâyesi uydurarak Yahudiler arasında yaydı. Buna göre, rüyasında kendisine görünen bir nur, onun, yakında çıkacak olan Mesih’le evleneceğini söylemişti.
Bir zaman sonra bu haber yayılıp Sabatay’ın kulağına gelince, böyle bir fırsatı kaçırmamak için o da hemen, kendisine Polonyalı bir kız ile evleneceğinin, gaibden bildirildiğini söyledi. Bu hadise, kendilerine bir kurtarıcı bekleyen Yahudilerin arasında efsanevi bir olay sayıldı. Bu evlilik olayı da kendisini iyice meşhur etti.
Nihayet, Sabatay Sevi 1666’da Mesihliğini ilan etti. Bu hadise İzmir’de şiddetli çekişmelere sebep oldu. Yahudilerin arasında cereyan eden bu ikilik, halkı rahatsız etmişti. İzmir kadısı, meseleyi İstanbul’a bildirerek yardım istedi.
Sahte Mesih, İstanbul’da sorgulandı. Sabatay’a “Mesihlik iddiası hakkında dolaşan rivayetler” soruldu. Hepsini inkâr etti. Başındaki Yahudi şapkasını çıkarıp yere atarak, üzerine tükürdü ve Kelime-i Şehadet getirip Müslüman olduğunu söyledi. Böylece canını kurtarmış oldu. Kendisine “Mehmed Efendi” adı verildi.
Başta Padişah olmak üzere samimi Müslüman olduğunda şüpheler vardı. Vanî Mehmet Efendi, “Bu adamın kalben Müslüman olduğuna ben de kani değilim. Fakat dinimiz şüpheyi reddeder. Onun kalbini bilemeyiz. Müslüman kabul etmekten başka çaremiz yoktur” demiştir. 
Sabatay Sevi dış görünüş olarak Müslüman olduysa da, gizli gizli Yahudi inançlarını beslemeye ve amellerini yapmaya devam etti. Kendisinden sonra da yolundakiler bu gizliliği aynen devam ettirdiler. 
Bu gizli faaliyetten Osmanlı ve İslamiyet çok zarar gördü. Dış düşmanlar, Müslüman görüntüsü altında, o zamana kadar giremedikleri Tekkelere girdiler. Mevlevi, Bektaşi tekkelerine girdiklerini kendileri de ifade ediyorlar. Bu yolla İç isyanlara, kargaşaya sebep oldular. Jön Türkler ve İttihat Terakki devrinde devletin önemli makamlarına geldiler. Güçlü sermayeye sahip olduklarından Matbuata da girerek yaptıkları yayınlarla Osmanlının yıkılmasında ve İslamiyetin zayıflamasında önemli bir rol oynadılar. 
Yahudilerin bunları kabul etmemesi senaryo gereği olabilir. Bu işler ancak Ahmet, Mehmet... adı ile yapılabilirdi. Senaryo tamamlandığında kabul edebilirler. 
Bunun için Mehdilik, Mesihlik, Uyarıcılık iddiasında bulunanlara bu gözle bakmamız lazım: Dine, Devlete yönelik bir hareket mi, yoksa ferdi klinik bir vaka mı? 
Bu arada Mesih olayının dinimizin bildirdiği doğru şeklini de arz edeyim: Mesih yani İsa aleyhisselâm kıyamete yakın Şam’da Ümeyye Camii’nin minaresine inecek, hadis-i şeriflerde özellikleri geniş olarak bildirilen Hz. Mehdi ile buluşacak, 40 sene yaşayıp, Medine’de vefat edecek. En önemlisi de yeni bir din getirmeyecek ve Peygamberimizin dinine tabi olup onu yayacak. Hz. İsa’nın geleceği hususu Kur’an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde geçmektedir.
  

 
 
 
 
 
 
09 Aralık 2000 Cumartesi
 
 
  “Her oluşumda yer aldık” 

    Geçen hafta “Mesihlik” iddialarını ele alıp Yahudi Sabetaycılara göre Mesih kabul edilen Sabetay Sevi’den ve Sabetaycıların faaliyetlerinden bahsetmiştim. Bu yazıdan sonra, Eğitim-Bilim dergisinin Kasım sayısı elime geçti. Onyedinci asırdan beri konuşulan tartışılan “Sabetaycılık” konusuna bu sayıda geniş yer verilmiş. Bu konuda ciddi çalışmaları olan, Sabetaycı Ilgaz Zorlu, merak edilen birçok konuya açıklık getirmiş. Cemaatin içinden biri olduğu ve bu konuda ilmî çalışmaları da bulunduğu için, anlattıklarını ciddiye alıp bir özetini siz değerli okuyucularımın istifadelerine sunmak istedim: 
“Maalesef Sabetaycılık bugüne kadar gündeme getirilmeyen bir konu. Bu konuda cemaatten konuşan tek insan ben oldum. 
Türkiye’de büyük bir Sabetaycı cemaat var, bu cemaat Türkiye’de çok şey yaptı, bunu kabullenmek lâzım. Sabetaycılar geçmişleri ile kavgalı, bu sebeple geçmişlerinin araştırılmasını da istemiyorlar. 
Sabetaycılık, gizlilik esasına dayalı bir harekettir. Ancak, bugün cemaat içindekiler neden Müslüman görünüp Yahudi yaşamak zorunda kaldıklarını da bilmiyorlar. 
Aslında inancımızda çift dinli yaşamak gibi bir şey söz konusu değil, ancak yaşadığımız yerlerde Yahudiliğinizden dolayı zarar görüyorsanız, din değiştirme hareketine gidebilirsiniz. Fakat bunu kalpten yapmazsınız ve eski dininize geçeceğiniz günü beklersiniz. Sabetaycıların eski dinlerine dönmeleri zamanı geldi. 
Abdülhamid dönemi Sabetaycılar için dönüm noktası oldu, diyebiliriz. Bu dönemde bazı şikayetler, sıkıntılar vardı. Selanik’te başlayan memnuniyetsizlik sonunda İttihat ve Terakki kuruldu. Yahudiler ve Sabetaycılar çok ciddi sorunla karşı karşıya geldiler. Sabetaycılar, Siyonizmi desteklediler, bunu açık olarak söyleyebilirim. 
İttihat ve Terakki döneminde Sabetaycılığın fonksiyonunu üç yerde görüyorsunuz: İttihat ve Terakki, Mason locaları ve İslam tarikatları. Özellikle Melamilik ve Mevlevilik içinde yaygınlar. Bu üç ayrı grup Sabetaycıların siyasi yapısını belirliyor.
Türkleştirme politikalarında Ermeni ve Yahudilerin devlet kadrolarından çıkartılması ile bu mevkiler Sabetaycıların eline geçmiştir. Bu da gayet kolay. Çünkü, birkaç lisan konuşabilen, Avrupa’yla ilişkisi olmuş insanlar Sabetaycılar arasından çıkmıştır.
Genellikle Sabetaycıların dini, Masonluk olmuş veya dinsiz kalmışlar. Bu önemli bir sorun. 1917 senesinde Yahudi olmak istemişler ancak kabul edilmemişler. 
Sabetaycılar, Türkiye’ye geldikten sonra nüfus kağıtlarında Müslüman yazıyor, ama bu insanların İslam inancıyla hiçbir bağlantıları yok. 
Sabetaycılar kendi din adamlarını Melamilik tarikatı içinde yetiştirmişlerdir. Bu çok ilginç, adam hahamdır, ama dışarıdan baktığınız zaman Melamilik, Mevlevilik ve Bektaşilik tarikatları içinde yetişmiş din adamı gibi görünür. Böyle bir tuhaflık da vardır.
Ekonomiden politikaya, eğitimden devletin bütün organlarına kadar etkilidirler. 
Cemaat belli bir siyasi teşekkülde de toplanmamış. Hem sağ hem de sol oluşumlarda yer aldığını söyleyebilirim. Türkiye’de, sosyalizmin gelişmesinde çok önemli katkıları olmuş Sabetay kökenli insanlar vardır.”
  

 

 

 

 

 









06 Mayıs 2005 Cuma Kıyamet alametleri 



Artık o hale geldi ki, Batı’da ne yapılıyorsa, ne konuşuluyorsa, ne tartışılıyorsa ertesi gün ülkemizde de aynı şeyler yapılıyor. Bu günleri Resulullah efendimiz haber vermişti zaten. Bir hadis-i şerifinde, “Yemin ederim ki bir zaman gelir siz, Hıristiyan ve Yahudilere öylesine tâbi olursunuz ki, âdetlerinin peşinde, karış karış, onların ardı sıra yürürsünüz, arşın arşın, saat saat, adım adım onları takip edersiniz hatta öyle olur ki, eğer onlar keler (kertenkele)deliğine girseler, oranın tehlikeli olduğunu, zehirli olduğunu düşünmeyerek siz de oraya dahil olursunuz.” (İmamı Süyûtî) Son günlerde Batı’da, Kıyamet alametleri tartışılıyor. Hemen bizde de, bunun tartışması başlatıldı. Hıristiyanlar kendi dinlerine göre, ülkemizdekiler de kendi yorumlarına göre bu alametleri vermeye başladığı için insanların kafası karıştı. Bu önemli dini konuyu en doğru şekilde, Resulullahın ve Eshabının varisleri olan “Ehli Sünnet” alimleri açıklamışlardır. Kur’ân-ı kerîm’de A’râf sûresi 187. âyet-i kerîmesinde meâlen; “Habîbim! Sana kıyâmet ne zaman kopar, diye sorarlar. De ki: Onu ancak Rabbim bilir. Onu kimse bilemez. Vakti gelince onu ancak Alahü teâlâ meydana çıkarır. O size ansızın gelir.” buyurulmuştur. Fakat kıyâmetin alâmetleri hadis-i şeriflerde bildirilmiştir. Bu alâmetler iki kısımdır. Biri “Küçük alâmetler” olup, sayıları pekçoktur. Bunların birçokları görülmüş ve meydana çıkmaya devam etmektedir. Bir kısmı da büyük alâmetlerdir. Bunların sayısı bildirilmiştir. Bu alâmetler çıkmadıkça kıyâmet kopmaz. Ehli sünnet alimlerinin bildirdiği “Küçük alâmetler” den bazıları şunlardır: İnsanlardan ilim kalkıp, câhillik çok olur. Câhiller başa geçip, câhillikleri ile insanlara hükmeder. İnsanlardan emânet kalkar, yâni emin kişi bulunmaz ve aşağı insanlar yüksek tutulur. Âlimler zulüm ve fısk (günah) işler, ilmi, para karşılığı öğretirler. İbâdet edenlerin çoğu da din bilgilerinden habersiz olup âdet üzere ibâdet ederler. Zararından kurtulmak için, insanlara ikram olunur. Erkek karısına uyup, anasına muhâlefet ve isyan eder. Aşağı kimseler, meclislerde, toplantılarda söz ve nutuk söyler. Oyun ve çalgı âletleri çok kullanılır. Sonra gelenler, önce gelmiş olanlara bilgisiz ve ahmak der. Erkek ile kadınlar arasında harama, günaha vâsıta olanlar çok olur. İyi bilinen kimsede zerre kadar îmân bulunmaz. Adam öldürmek ve fitne çok olur. Bid’atler çıkıp, sünnetler terk olunur. Deccal vekilleri çıkıp, insanları doğru yoldan çıkarır. Her köşede zâlim ve cebbarlar görünüp, zorla insanların mallarını elinden alır. İnsanlarda, birbirine karşı sevgi kalmaz. Doğru söyleyene insanlar kızıp, onu başlarından kovmaya, işinden ayırmaya çalışır. Fuhuş, zina yayılır. Veled-i zina çoğalır. İçki çok içilir. İyilik tavsiye edilmez, kötülük men edilmez. Günaha teşvik artar ve iyiliğe mani olunur. Camilerde Kur’an-ı kerim teganni ile okunur. Akrabalık münasebetleri zayıflayıp kopar. Evlad, ana-babasına kin güder. Büyükler, küçüklere acımaz, küçükler de büyükleri saymaz. İltimas, rüşvet ve tefecilik çoğalır. Dünya menfaati için din alet edilir. Gençler, günahlara dalıp, kadınlar işi azıtarak baştan çıkar. Hadîs-i şerîfte; “Gençleriniz fâsık olunca, sizin hâliniz ne olur?”ve “Kadınlarınız taşkınlık edip, İslâmiyetin hudûdunu aşınca hâliniz ne olur?”buyruldu. İslâmiyete uygun işler ayıp sayılıp, terk olunur. Tuğyan, taşkınlık yapılıp, yeme, içme ve giyinmede isrâf edilir. Zengin aziz tutulur. Yüksek binalar yapılır. İslâm dîninin izin vermediği şekilde hareket edilir. Kadınlar evde söz sahibi olur. İslâmın ismi, Kur’ân-ı kerîmin resmi kalır. Yâni emirlerine uyulmaz. Nitekim hadîs-i şerîfte; “Yakında insanlar üzerine bir zaman gelir ki, İslâmın ancak ismi, Kur’ân-ı kerîmin ancak resmi kalır. Mescitleri (câmileri) görünüşte mâmur, lâkin hidâyet ve irşâd yönünden haraptır.” buyruldu. 

07 Mayıs 2005 Cumartesi Kıyamet alametleri (2)

Kıyametin Büyük alâmetleri: Eshâb-ı kirâmdan bir cemâatin, kıyâmetten konuştuğu bir sırada Peygamber efendimiz buyurdu ki: “On büyük alâmet görülmeyince, kıyâmet kopmaz: Duman, Deccâl, Dâbbetülerd, güneşin batıdan doğması, Îsâ’nın (aleyhisselâm) gökten inmesi, Ye’cüc ve Me’cücün çıkması, doğuda-batıda ve Arabistan’da çökme olacak, bunlardan sonra Yemen’den bir ateş çıkıp halkı bir araya getirecektir.” Diğer sahih hadislerde hazret-i Mehdî’nin geleceği de bildirilmektedir. Bir hadîs-i şerîfte; “Kıyâmet kopmadan önce, Allahü teâlâ benim evlâdımdan birisini yaratır ki, ismi benim ismim gibi, babasının ismi, benim babamın ismi gibi olur ve dünyâyı adâletle doldurur. Ondan önce dünyâ zulümle doluyken, onun zamanında adâlet ile dolar.” buyruldu. Bu alâmetlerden biri ortaya çıkınca, diğerleri birbiri ardından ortaya çıkar. Duman: Büyük bir duman her tarafı kaplayacaktır. Dumandan sorulunca sevgili Peygamberimiz, “Doğu ile batı arası dumanla dolar. Kırk gün, kırk gece kalır. Mü’minler nezle gibi küçük bir hastalığa tutulur. Kâfirler, sarhoşlar gibi olup, burunlarından, kulaklarından ve arkalarından duman çıkar.” buyurdu. Deccâl: Deccâl hakkında pekçok hadîs-i şerîf vardır. Buyruldu ki: “Geçmiş peygamberler şaşı, kör ve yalancı olan Deccâl’in, büyük fitne ve musîbet olduğunu haber verip, ümmetlerini, onun şerrinden, zararından korkuttular.” Dünyâda kırk gün kalır. Onu, Îsâ aleyhisselâm öldürür. Dâbbet-ül-Erd: Kıyâmete yakın çıkacak olan büyük bir hayvandır. Mekke-i mükerremede Safâ Tepesi altından çıkar. Onda her hayvanın rengi ve benzerliği bulunur. O kadar kuvvetlidir ki, kime kavuşmak istese yetişir. Onu öldürmek isteyen, başaramaz. Güneşin batıdan doğuşu: Peygamber efendimiz buyuruyor ki: “Güneş batıdan doğmayınca, kıyâmet kopmaz. Güneş batıdan doğunca, bütün insanlar Yahûdîler, Hıristiyanlar îmân ederler.” Fakat fayda vermez. Bir Cumâ gecesi, her zamanki gibi güneş batar. Üç gün doğmaz. Sonra âdet dışı olarak batıdan doğar. Bu doğuş mecazi değil fiziki olacaktır. Îsâ aleyhisselâmın gökten inmesi: Îsâ aleyhisselâm ölmemiştir, göktedir. Kıyâmete yakın, gökten inip, Deccâl’ı öldürür. Hazret-i Mehdî de onun yanında olacaktır. Hadîs-i şerîfte; “Îsâ aleyhisselâm yeryüzüne iner. Evlenir ve bir oğlu dünyaya gelir. Kırk beş yıl yaşar. Sonra vefât eder ve benim kabrimde defnolunur. Ve ben Ebû Bekr ile Ömer arasında Îsâ (aleyhisselâm) ile beraber bir kabirden kalkarım.”buyruldu. Ye’cüc ve Me’cüc: Arkasında kaldıkları seddi hergün oyarlar. Sed arkasından çıkınca insanlara saldırırlar. Îsâ aleyhisselâm ile eshâbı duâ ederler. Boyunlarında yara hâsıl olup, bir gecede hepsi ölür. Üç yerin batması: Hadîs-i şerîfte; “Kıyâmetten önce biri doğuda, biri batıda ve biri de Arabistan’da olmak üzere üç yer batması olur.” buyruldu. Üç gece, ardarda ay tutulur. Hicaz’dan ateşin çıkması: Resûlulah efendimiz buyurdular ki: “Kıyâmetten önce, Hicaz diyârından bir ateş çıkar. Basra’da bulunan develerin boyunlarını aydınlatır.” Yâni etrafa ışık saçar. Bu ateş, bütün alâmetlerin sonudur. Alâmetlerin hepsinin tamam olmasından sonra misk ve anber kokusu gibi ferahlatıcı serin rüzgarlar esip, bütün müminler vefât eder. Yeryüzünde yalnız kâfirler kalıp, her türlü zulümü ve çok azgınlığı yaparlar. İşte bu hâlde sûra üflenip, onların başına ansızın kıyâmet kopar. (Kıyametin kopması ve sonrasında olacaklar için, mehmetoruc.com sitesine bakılabilir)

 

 
 
 
 
 
 
6 Eylül 1999 Pazartesi
 
 
Kıyametin kopuşu
 

 

 

 

 

Kıyametin ne zaman kopacağı bildirilmemiş, (Onu ancak Allah bilir) buyurulmuştur. Kıyametin kopmasına yakın çeşitli alametler çıkacaktır. Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki: 
(Rabbinin bazı ayetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü] imanı fayda vermez.) [Enam 158] 
Hadis-i şerifte, bazı alametlerin ne olduğu şöyle bildirilmektedir:
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, deccal ve dabbet-ül-arz.) [Tirmizî] 
Kıyamet koparken, dünya, şimdiki yörüngesinden çıkıp, başka bir yörüngeye girer, daha sonra dağlar hallaç pamuğu gibi atılır, taş taş üstünde kalmaz, apartmanlar, gökdelenler, köşkler yıkılır. Her yer maddi ve manevî olarak viran olur. Kıyametin ne zaman kopacağı belli değil ise de, birçok alametleri çıkmıştır. On büyük alamet çıkmadıkça Kıyamet kopmayacağını Peygamber efendimiz bildirmiştir.
On büyük alamet 
Müslim’deki Hadis-i şerifte, şu on alametin çıkacağı bildirilmiştir: 
1- Mehdi gelecek: Babası Abdullah, anası Aminedir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Mehdinin başı hizasında bir bulut olur, buluttan bir melek, “Bu Mehdidir, sözünü dinleyin” der.) [Ebu Nuaym] 
2- Deccal gelecek: Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Deccal çıkar, tanrı olduğunu söyler. Onun tanrı olduğuna inananın imanı gider.) [İ.E.Şeybe] 
3- Hz. İsa gökten inecek: Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Elbette o [Hz.İsa’nın Kıyamete yakın gökten inmesi], Kıyametin yaklaştığını gösteren bilgidir. Bunda şüphe etmeyiniz!) [Zuhruf 61] 
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: 
(İsa aleyhisselam, inince, her yerde emniyet meydana gelir. Öyle ki aslanla deve, kurtla kuzu serbestçe dolaşır, çocuklar yılanlarla oynar.) [Ebu Dâvud] 
(Deccal, çıktıktan sonra, İsa inecek, Deccalı, öldürecektir.) [Müslim]
(İsa, yere inince, evlenecek bir oğlu olacak, kırk yıl kadar yaşayıp ölecek ve benim yanıma defnedilecektir.) [Mevahib]
(Eshab-ı Kehf, Hz. Mehdi’nin yardımcıları olacak ve İsa aleyhisselam bunun zamanında gökten inecek ve Deccal ile harb ederken, Hz. Mehdi, onunla beraber olacaktır.) [İ.Süyuti]
(Meryemin oğlu İsa, bir hakem olarak gökten inecek, haçı kıracak, domuzu öldürecektir.) [Buharî] [“Domuzu öldürecek” yani domuz eti yemeyi yasaklayacaktır. Haçı kıracak, yani Hıristiyanlığı kaldıracaktır. 
4- Dabbet-ül arz çıkacak: Bu hususta birçok Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dabbet-ül arz, Musa’nın asası ile mümine dokunur, alnına “Cennetlik” yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Süleyman’ın mührü ile vurur, “Cehennemlik” yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizî] 
5- Yecuc ve Mecuc çıkacak: Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Yecuc ve Mecuc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.) [Enbiya 96] 
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Yecuc ve Mecuc, Kıyametin ilk alametlerindendir.) [İ.Cerir] 
6- Duman çıkacak: Kur’an-ı kerimde, (Gökten duman çıkacağı günü gözetle!) buyuruldu. [Duhan 10] 
7- Güneş batıdan doğacak: Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Güneş batıdan doğmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buharî] 
8- Ateş çıkacaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Hicazdan ateş çıkacaktır.) [Müslim] 
9- Doğu, Batı ve Arabistan’da ay tutulacak ve yer batması olacaktır. (B.Arifin) 
10- Kâbe yıkılacaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Habeşli biri Kâbe’yi tahrip edecektir. Onu şu anda siyah elleri ile Kâbe’nin taşlarını bir bir söker hâlde görüyorum.) [Buharî]

 

 
 
 
 
 
 
15 Şubat 2001 Perşembe
 
 
Kıyamet alâmetleri ve AIDS
 

 

 

 

 

Bazıları, Kıyamet alametlerinden olan Dabbet-ül-arz denilen hayvana AIDS diyerek âyet ve hadisleri tevil ediyorlar. Batınî denilen sapık bir fırka, Kur’an-ı kerimin açık manalarını bırakıp, başka anlam verirler, (Kur’anın zahir ve batın manaları vardır; batın, yani iç manası lâzım. Cevizin kabuğu değil, içi işe yarar) diyerek, dini bozmaya çalışırlar. (Tarikat-ı Muhammediyye) ve (Akaid-i Nesefi) şerhinde böyle kimseler için verilen fetvada, (Kur’an-ı kerimin ayetlerine, kelimelerin açık, meşhur manaları verilir. Bu manaları değiştirerek Batınîlere uyanlar kâfir olur.) deniyor. Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Rabbinin bazı alametleri geldiği gün, iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü] imanı fayda vermez.) [Enam 158] 
Hadisi şeriflerde de buyuruluyor ki: 
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Tirmizî] 
(Güneş batıdan doğmadıkça, kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de fayda vermez.) [Buharî, Müslim] 
Dabbet-ül-arzın, konuşan bir hayvan olduğu Kur’an-ı kerimde de bildirilmektedir: (Kıyamet yaklaştığı zaman, yerden çıkardığımız bir hayvan, onlara, insanların âyetlerimize kesin bir iman etmemiş olduklarını söyler.) [Neml 82, Tefsir-i Kurtubi] 
Bu hayvanın konuşması aklen de caizdir. Çünkü Allahü teâlâ hayvanı konuşturmaya kadirdir. (Sevab-ül kelam fi akaid-il islâm) 
Dabbet-ül-arz hakkında birçok hadis-i şerif vardır. (Feraid-ül fevaid), (Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi), (Megaribüz zaman) ve (El kavlül muhtasar fi alamatil Mehdil muntazar) isimli kitaplardaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir: 
(Dabbet-ül-arzın deve ayağı gibi dört ayağı ve kuş gibi kanatları vardır. Başı öküz başına, kulağı fil kulağına, kuyruğu ise, koç kuyruğuna benzer.) 
(Dabbet-ül-arz, asa-i Musa ile mümine dokunur, alnına “Cennetlik” yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, mühr-ü Süleymanı vurur, “Cehennemlik” yazılır, yüzü simsiyah olur.) 
(Herkes bu hayvandan korkarak kaçar, kimi namaza durur. Hayvan ona, “Ey kişi şimdi mi namaz kılıyorsun” der, yüzünü damgalar. Böylece mümin, kâfirden ayırt edilerek tanınır.) 
(Mehdi evlenir, bir oğlu olur. Bu son doğan çocuk olur, ondan sonra kısırlık yayılır, doğum olmaz. Böylece halk tükenir.)
İmam-ı a’zam hazretleri, Ye’cüc ve Me’cüc’ün ortaya çıkması, Güneş’in batıdan doğması, Hz. İsa’nın gökten inmesi, Deccal’in ve diğer kıyamet alâmetlerinin hepsi aynen hadisi şerifle bildirildiği gibi, [tevilsiz olarak] zamanı gelince gerçekleşecek buyurmaktadır.
(Güneş batıdan doğunca tövbe kapısı kapanır) hadisi şerifini, İslamiyet batıdan yayılacak diye tevil edince, tövbe kapısı nasıl kapanmış olur ki? Bunu cahiller değil de, evliya bir zat ilham ile söylemişse, İmam-ı Rabbani hazretlerinin buyurduğu gibi, ilhamı delil olamaz. Kendisi ilhamından dolayı mesul olmazsa da, ona inananlar mesul olurlar.

 

 
 
 
 
 
 
26 Ağustos 2001 Pazar
 
 
Kıyametin diğer alametleri
 

 

 

 

 

 

 

Kıyametin büyük alametleri ile ilgili bir hadis-i şerif şöyledir: (Şu alâmetler çıkmadan kıyamet kopmaz: Güneş batıdan doğar, üç yer batar, İsa iner, Duman, Dabbetül arz, Deccal, Yecüc Mecüc ve Aden’den bir ateş çıkar.) [Müslim]
Hz. İsa’nın gökten inmesini, Deccal’ı ve Hz. Mehdi’yi bildirmiştik. Şimdi diğerlerini bildirelim:
1- Dabbet-ül-arz çıkar. Kur’an-ı kerimde, (O söz başlarına gelince, [Kıyamet yaklaşınca], yerden bir Dabbe [hayvan] çıkarırız, bu hayvan, onlara, insanların âyetlerimize hiç iman etmemiş olduklarını söyler.) buyuruldu. (Neml 82)
Feraid-ül fevaid, Muhtasar-ı Tezkire-i Kurtubi, Megaribüz zaman ve Kavl-ül-muhtasar fî alâmât-il-Mehdiyyil muntazır isimli kitaplardaki bir hadis-i şerifte, (Dabbet-ül arz, Asa-i Musa ile mümine dokunur, alnına “cennetlik” yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Mühr-ü Süleyman’ı vurur, “cehennemlik” yazılır, yüzü simsiyah olur.) buyuruldu. Bir hadis-i şerifte de buyuruldu ki: (Dabbetülarz, Asa-i Musa ile müminin yüzünü nurlandırır. kâfirin de mühürle burnunu mühürler. Mümin veya kâfir olduğu bilinir.) [Tirmizî] 
2- Yecüc ve Mecüc çıkar. Kur’an-ı kerimde, (Yecüc ve Mecüc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.) buyuruldu. (Enbiya 96), Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (Yecüc ve Mecüc, Kıyametin ilk alametlerindendir. Yecüc ve Mecüc, dünyayı harap etmeye çalışırlar. Fırat ve Dicle’den içer, Taberiye gölünü kuruturlar. Beyti Makdise vardıklarında ise “Yerdekileri öldürdük, şimdi de göktekileri öldürelim” derler ve oklarını göğe doğru atarlar, oklar kan bulaşmış olarak geri dönünce, “Göktekileri de öldürdük” derler.) [İ. Cerir]
3- Duman çıkar. Kur’an-ı kerimde, (Gökten bir dumanın çıkacağı günü gözetle) buyuruldu. [Duhan 10], Hadis-i şerifte de, (Duman, mümine nezle gibi gelir, kâfire şiddetlidir.) buyuruldu. [Ebu Dâvud]
4- Güneş batıdan doğar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Güneş batıdan doğmadıkça Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de fayda vermez.) [Buharî, Müslim] 
5- Doğu, Batı ve Arabistan’da ay tutulur ve yer batması olur. (B. Arifin) 
6- Kâbe yıkılır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir Habeşli Kâbe’yi yıkacaktır.) [Buharî, Müslim]
7- Sonuncu alamet, ateş çıkacak. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Hicaz’dan çıkan ateş, Basra’daki develerin boyunlarını aydınlatır.) [Müslim]
İmam-ı a’zam hazretleri, (Yecüc ve Mecüc’ün ortaya çıkması, güneşin batıdan doğması, Hz. İsa’nın gökten inmesi, Deccal’ın ve diğer kıyamet alâmetlerinin hepsi aynen hadisi şerifte bildirildiği gibi, [tevilsiz olarak] zamanı gelince gerçekleşeceğine inanırız.) buyuruyor.



 
 
 
 
 
 
9 Nisan 2003 Çarşamba
 
 
Müslüman için zor asırlar
 

 

 

 

 

Kıyamet yarın kopacak, öbür gün kopacak diye tarih verenlere itibar etmemelidir. Çünkü dünyada Müslüman bulunduğu müddetçe kıyamet kopmayacaktır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: 
(Allah diyen bir kimse kaldığı müddetçe kıyamet kopmaz.) [Müslim]
Ama kıyamet yaklaştıkça Müslümanlar çok garip olacak, çok zulüm görecek, çok sıkıntı çekecek, dinini rahatça yaşaması çok zor olacaktır. Bir hadis-i şerifte, (Bir zaman gelir, sünnet unutulur, bid’atler meydana çıkar. Sünnete uyanlar garip olur, yalnız kalır. Bid’atlere uyan ise, kendilerine çok arkadaş, yardımcı bulur) buyuruldu. O zamandaki Müslümanların nasıl yaşayacağı sorulduğunda, (Sudaki tuz, sirke içindeki kurt gibi) buyuruldu. Dinlerini nasıl koruyacağı sorulduğunda, (Avuçtaki ateş koru gibi. Bırakırsa söner, tutarsa elini yakar) buyuruldu. (Şir’a)
Bir hadis-i şerif de şöyledir: 
(Bir zaman gelir ki, sünnetime tutunmak, avucuna ateş almak gibi olacaktır.) [Hâkim]
Müslümanlar, bütün dünyada garip olacaktır. Bir hadis-i şerif şöyledir: 
(İslâm dini, garip olarak başladı, sonu da garip olacaktır.) [Müslim, Tirmizî] 
Garip olmasının sebebi ise, insanlar gittikçe bozulmaktadır. Bir hadis-i şerif de şöyledir: 
(En iyi, en hayırlı insanlar benim asrımda bulunan Müslümanlar [Eshab-ı kiram]dır. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenler [tabiin]dir. Onlardan sonra da en iyiler onlardan sonra gelenler [tebe-i tabiin]dir. Onlardan sonra gelenlerde yalanlar yayılır. Bunların sözlerine, işlerine inanmayınız.) [Buharî]
Her biri bir mucizeyi bildiren bu hadis-i şerifler gösteriyor ki, günümüzdeki insanların sözlerine ve işlerine ihtiyatla yaklaşmak lazımdır. Kendi sözlerine değil, eski âlimlerden bildirdiklerine itimat etmelidir. Şayet eski âlimler kötülenirse asla itibar etmemelidir. Yine bir mucizeyi bildiren hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Ahir zamanda sonra gelenler, önceki âlimleri cahillikle suçlayacaktır.) [Asakir]
Peygamber efendimiz o zaman ne yapılacağını da bildirmiştir:
(Bu ümmetin son zamanlarında gelenler, önceki âlimleri kötülediği zaman, ilmini gizleyen, Allahın indirdiği Kur’anı gizlemiş olur.) [İbni Mâce, İbni Adiy, İbni Asakir]
Kıyamet alametini bildiren hadis-i şeriflerden bazıları da şöyledir:
(Haine itimat edilir, emine ihanet edilir.) [Haraiti]
(Hadisi bırak, Kur’ana bak diyerek beni yalanlayanlar çıkar.) [Ebu Ya’la]
(Kur’andan başka delil kabul etmem diyenler çıkar.) [Ebu Dâvud]
(Doğru söyleyenler yalanlanır, yalancılar kabul görür.) [İ. Ahmed] 
(Gençler, çocuklar âmir olur.) [Hâkim]
(Camilerde binden fazla kişi namaz kılar, içlerinde bir mümin bulunmaz.) [Deylemî]
(Camiler ve hafızlar çoğalır, ama, hakiki âlim hiç bulunmaz.) [Ebu Nuaym]
(Kıyamete yakın ilim azalır, cehalet artar.) [İbni Mace]
(İlmin azalması, âlimlerin azalması ile olur. Cahil din adamları, kendi görüşleri ile fetva verir, insanları doğru yoldan saptırırlar.) [Buharî]
(İşler ehli olmayana verildiği zaman, kıyâmeti bekleyin.) [Buhârî]
(Kıyamet kopmadan önce Deccal çıkar, Deccal’den önce de 30 veya daha fazla yalancı Deccaller gelir.) Bu yalancıların alâmetleri sorulduğunda buyuruldu ki: 
(Yeni âdetler çıkarıp dininizi değiştirenler çıkar, bunlardan sakının ve onlara düşman olun.) [Taberânî]
(Hakkın peşinde olmak, garip ve yalnız kalmak demektir.) [İbni Asakir]
(Kötülerin arasında kalan salih kimse gariptir.) [Deylemî]

 


 
 
 
 
 
 
11 Mayıs 2004 Salı
 
 
Kıyamet günü nasıl haşr olunur?
 

 

 

 

 

Kıyamet ve Ahiret kitabında deniyor ki: Peygamber efendimiz, (Halk kıyamet günü çıplak haşr olunur) buyurunca, Âişe-i Sıddîka validemiz, (O zaman herkes birbirine bakmaz mı?) diye sordu. Peygamber efendimiz, şu mealdeki âyeti okudu: (O gün herkesin kendine göre derdi vardır.) [Abese 37] Yani kıyametin şiddeti ile insanların birbirlerine bakacak halleri kalmaz.
Yukarıda bildirilen hadis-i şerife göre, evliya ve enbiya da çıplak olarak mı haşr edilecektir?
CEVAP: Aynı kitabın daha önceki sayfalarındaki ifadeler ise şöyledir:
Peygamber efendimiz, (Herkes elbisesiz, hepsi çıplak ve sünnetsiz olarak haşr olunur) buyuruyor. Fakat gurbette elbisesiz olarak vefat etti ise, onlara Cennetten elbise getirilip giydirilir. Şehidler ve sünnet-i seniyyeye, yani dinin emir ve yasaklarına uyup ölenler elbisesiz kalmaz. Çünkü hadis-i şerifte, (Ölülerinizin kefenlerini bol yapın. Çünkü benim ümmetim kefenleriyle haşr olunur. Diğer ümmetler ise çıplaktır) buyuruldu. 
Yukarıdaki ifadelerden, şehidlerin, dinimizin emir ve yasaklarına riayet edenlerin çıplak olmayacakları, elbiseli olacakları anlaşılmaktadır. Dinin emrine uyanlar çıplak olmayacaklarına göre, evliya ve enbiya elbette elbiseli olarak haşr edileceklerdir. Şair diyor ki:
Mahşerde insanların çoğu çıplak olacak
Dine uygun yaşayan örtülü olur ancak.
? Vesvese etmemeli
Tanıdığım salih arkadaşlara baktım cemaatle ikindi namazını kılıyorlar. Ben de onlara uyup kıldım. Sonra saatime baktım ki namaz vakti yeni girmiş. İade ettim. Eğer saatime bakmasaydım bu namaz veya daha önce böyle saatime bakmadan onlara hüsnü zan edip kıldığım namazlar ne oldu? Bazen unutup abdestsiz kıldırsalar veya iyi sandığımız kimsenin, sonradan inançsız olduğu meydana çıksa, bütün bu namazları kaza etmemiz gerekir mi?
CEVAP: Kaza etmeniz gerekmez. Bu konuda birkaç örnek:
1- Dinimiz, zahire göre hükmeder. Adamın abdestsiz olduğunu niye bilmedin veya inançsız birisi olduğunu niye anlamadın diye sorguya çekmez.
2- İmam unutup abdestsiz kıldırsa, namazdan sonra hatırlasa cemaate söylemese, abdest alıp namazını kılsa, cemaate söylemediği için günaha girmiş olmaz. Eğer cemaate benim abdestim yoktu demişse, duyanların tekrar kılmaları gerekir. Duymayanlar sorumlu olmazlar.
3- Vesvese etmekten sakınmalıdır. İbadette zannı galip yeterlidir. Mesela gusledip banyodan çıksa, fakat bazı yerleri kuru kalmış olsa, kuru kaldığını bilmese guslü sahih olur. Bunun gibi insan domuz yağı bulunan bir şey yese, domuz yağı olduğunu bilmese, bilmediği için ona günah olmaz.
4- Araştırıp kıble istikameti diye yanlış olarak ters yöne dönse bile, yine namazı sahih olur.
5- Bayram hilâline baksa hava bulutlu olduğu için görülmese, ama gerçekte ise ertesi günü bayram olsa, o kimse hilâli görmediği için ertesi günü yani bayram günü oruç tutsa, hem günah olmaz, hem de o oruç ramazan ayından sayılır.

 
 
 
 
 
 
 
22 Mart 2005 Salı
 
 
Kıyametin küçük alametleri
 

Sual: Biri çıkıyor, (Ben hesapladım 3 yıl sonra kıyamet kopacak) diyor. Kıyamet ne zaman kopacaktır?
CEVAP: Kıyametin kopma zamanı bildirilmedi, (Onu ancak Allah bilir) buyuruldu. (Araf 187)
Kıyametin kopmasına yakın önce küçük alametler, sonra da büyük alametler çıkacaktır. Kıyametin küçük alametleri ile ilgili hadis-i şeriflerden bazıları şunlardır:
(Ahlaksızlık ve fuhuş açık olmadan komşular kötüleşmeden hainler emin, eminler hain sayılmadan, akrabalık arasında soğukluk olmadan kıyamet kopmaz.) [İ. Ahmed]
(İnsanlarda cimrilik artar ve kıyamet kötülerden başkası üzerine kopmaz.) [İ.Neccar]
(Yemin ederim ki, cimrilik, fuhuş meydana çıkmadıkça, emine hıyanet edilip, haine güvenilmedikçe, iyiler helak olup kötüler kalmadıkça kıyamet kopmaz.) 
[Hakim]
(Yağmurların bereketi kaldıkça kıyamet kopmaz.) [Ebu Ya’la]
(Yer yüzünde Allah diyen Müslüman kaldıkça kıyamet kopmaz.) [Müslim]
(Zamanda yakınlık olmadıkça, bir yıl bir ay gibi, bir ay bir hafta gibi, bir hafta bir gün, bir gün bir saat gibi kısa gelmedikçe kıyamet kopmaz.) [Tirmizi]
(İlim kalkmadıkça, depremler, katliamlar çoğalmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari] 
(Mal çoğalıp artmadıkça kıyamet kopmaz. Öyle ki, zekat verilecek kimse bulunmaz. Birine zekat teklif edilince, “Benim buna ihtiyacım yok”der.) [Buhari] 
(Davaları bir olan iki büyük taife, çarpışmadıkça, Allah’ın resulüyüm [peygamberim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Buhari]
(Müslümanlar Yahudilerle savaşmadıkça, taşlar bile, “Ey Müslüman şu arkamda gizlenen Yahudi’yi öldür” diye haber vermedikçe kıyamet kopmaz.) [Buhari]
(Yetmiş tane resulüm diyen yalancı çıkmadıkça kıyamet kopmaz.) [Taberani]
(Livata mubah sayılmadıkça kıyamet kopmaz.) [Deylemi]
(Kıyamet kopmadan yüz yıl önce yeryüzünde Allah’a ibadet eden kalmaz.) [Hakim]
(Deprem, fitne, katillik artmadıkça, kıyamet kopmaz.) [Buhari] 
(Kardeşler farklı dinden olmadıkça kıyamet kopmaz.) [Deylemi] 
(Kötüler dünyaya hakim olmadıkça kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] 
(Vahşi hayvanlar, insanlarla konuşmadıkça kıyamet kopmaz.) [Tirmizi] 
(Kıyamet alametleri bir ipteki boncukların peş peşe kopması gibi birbirini takip eder.) [İ.Ahmed] 

Diğer bazı alametler

Hadis-i şerifle bildirilen kıyametin diğer alametlerinden bazıları şöyledir: Emanete riayet kalkar. Piç çoğalır.İçki çok içilir.Zekat verilmez. Hanıma uyup, anneye isyan edilir.Erkekler ipek giyer. Zararından korunmak için insanlara mudara edilir.Gençler fâsık olur.Tefecilik, faiz aşikâre olur. Bilgin veya âlim denilenlerde, zerre kadar iman olmaz. İslam’a uymak ayıp sayılır.Herkese iyilik eden Müslüman ahmak sayılır.İslam’a uymak, ateşi elde tutmak gibi zor olur. Mescitlerde, toplantılarda fâsıkların sesi yükselir. Cihad terk edilir. Günaha teşvik artar.İyiliğe mani olunur. Emr-i bil maruf ve nehy-i anil münker kalkar. Komşuluk kötüleşir. Camilerde Kur’an-ı kerim teganni ile okunur. Aşağı kimseler söz sahibi olur. Zararından korunmak için insanlara ikram olunur. Çalgı aletleri çoğalır. Her yerde çalgı çalınır. Sonra gelenler, önce gelen âlimleri bilgisizlikle, cahillikle suçlar. Adam öldürmek çoğalır. Dine uymak, güzel ahlâklı olmak ayıp sayılır. Cansızlar da konuşur.


 
 
 
23 Mart 2005 Çarşamba
 
 
Kıyametin büyük alametleri
 

Şu on alametin hepsi çıkmadıkça kıyamet kopmaz. 1- Hz. Mehdi gelecek: Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kıyamet kopmadan önce, Allahü teâlâ, neslimden birini yaratır ki, ismi ismim gibi, babasının ismi, babamın ismi gibi olur. Ondan önce dünya zulümle dolu iken, onun zamanında adaletle dolar.) [Tirmizi], (Mehdinin başı hizasında bir bulut olur, buluttan bir melek, “Bu Mehdidir, sözünü dinleyin” der.) [Ebu Nuaym], (Yeryüzü zulümle dolu iken, Mehdi, adaletle doldurur. İdaresi 7 yıl sürer.) [Müslim], (Eshab-ı Kehf, Mehdinin yardımcıları olur ve İsa bunun zamanında gökten iner ve Deccal ile harb ederken, Mehdi, onunla beraber olur.) [İ.Süyuti]
2- Deccal gelecek: Bir hadis-i şerif meali: (Deccal çıkar, tanrı olduğunu söyler.) [İ.E.Şeybe] 
3- Hz. İsa gökten inecek: Kur’an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Allah’ın Resulü Meryem oğlu İsa’yı öldürdük dedikleri için Yahudileri lanetledik. Onlar İsa’yı öldürmediler, asmadılar da. Öldürülen, kendilerine İsa gibi gösterildi.) [Nisa 157], (Elbette o [Hz.İsa’nın Kıyamete yakın gökten inmesi], Kıyametin yaklaştığını gösteren bilgidir. Sakın bunda şüphe etmeyiniz!) [Zuhruf 61, Beydavi] Hz. İsa göğe kaldırılmıştır. (Nisa 158) Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki: (İsa, âdil bir hakem olarak gökten inecek, haçı kıracak, [Hıristiyanlığı kaldıracak] domuzu öldürecek, [domuz etini yasaklayacak] İslam’dan başka şeyi yasaklayacaktır.) Ebu Hüreyre der ki: “Nisa suresinin, (Kitap ehlinden hiç kimse yoktur ki, ölümünden önce onun [İsa’nın] hak peygamber olduğuna iman etmesin. Kıyamet gününde ise [İsa] onlar aleyhine şahitlik edecektir) [mealindeki 159.] âyetini okuyun.) [Buhari], (İsa, inince, her yerde sükun, emniyet meydana gelir. Öyle ki aslanla deve, kurtla kuzu serbestçe dolaşır, çocuklar yılanlarla oynar.) [Ebu Davud], (Deccal çıktıktan sonra, İsa inecek ve Deccal’ı öldürecektir.) [Müslim], (İsa benim dinim üzerine gelir.) [İ.Ahmed] (İsa, yere inince, evlenip bir oğlu olur, 40 yıl yaşayıp ölür ve yanıma defnedilir.) [Mevahib], (On alamet çıkmadan kıyamet kopmaz. Biri İsa’nın gökten inmesidir.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İ.Mace, Nesai, İ.Ahmed,Taberani, İ.Hibban, İ.Cerir] (İsa gelmeyecek diyerek bu 9 muhaddisin bildirdiği hadis-i şerifi inkâr eden mezhepsizlere ne denir?)

Asa ve mühür
4- Dabbet-ül-arz çıkacak: Bir hadis-i şerif meali: (Dabbet-ül arz, Musa’nın asası ile mümine dokunur, alnına Cennetlik yazılır, yüzü nurlanır. Kâfire, Süleyman’ın mührü ile vurur, Cehennemlik yazılır, yüzü simsiyah olur.) [Tirmizi] Bu hayvandan Kur’an-ı kerimde de bahsedilmektedir. (Neml 82) 
5- Yecuc ve Mecuc çıkacak: Bir âyet meali: (Yecuc ve Mecuc, set yıkılıp her tepeden akın ederler.) [Enbiya 96], Bir hadis-i şerif meali: (Yecuc ve Mecuc, Kıyametin ilk alametidir.) [İbni Cerir] 
6- Duman çıkacak: Bir âyet meali: (Gökten bir duman çıkacağı günü gözetle!) 
[Duhan 10] 
7- Güneş batıdan doğacak: Bir hadis-i şerif meali: (Güneş batıdan doğmadıkça Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman eder, ama imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim] 
8- Ateş çıkacak: Bir hadis meali: (Hicaz’dan ateş çıkacaktır.) [Müslim]
9- Yer batması görülecek: Bir hadis-i şerif meali: (Doğu ve Batıda yer batışı görülecek) [Müslim] 
10- Kâbe yıkılacak: Bir hadis-i şerif meali: (Bir Habeşli Kâbe’yi tahrip edecektir.) 
[Buhari]

 
 
18 Nisan 2006 Salı
 
 
Güneşin batıdan doğması
 

Sual: Hadis-i şerifte bildirilen kıyametin büyük alametlerinden birisi de Güneş’in batıdan doğmasıdır. O zaman tövbe kapısı da kapanıyor. Bugün bilim adamlarına göre Güneş’in batıdan doğabilmesi için dünyanın bir an durması, sonra da ters yönde dönmeye başlaması gerekiyor ve bu da fiziken imkansız bir olay. Buna göre Güneş’in batıdan doğması, batıda bulunan Avrupa’nın Müslüman olması demek değil midir? 
CEVAP: Kesinlikle değildir. Allah için imkansız diye bir şey olur mu? Bunu yapacak olan Allah’tır. Allah yapamaz denir mi hiç? Allahü teâlâ, dünyayı şimdiki yörüngesinden çıkarıp başka yörüngeye sokamaz mı? Dönüşü değişince, Güneş batıdan doğmuş olarak görülür.
Peygamber efendimiz, o hadis-i şerifi Arabistan’da söylemiştir. Arabistan’a göre, batı, Avrupa değildir, Afrika’dır. Afrika Müslüman olacak dense, biraz daha az yanlış olur. Türkiye’ye göre Avrupa batıdadır. Asya’ya göre de Türkiye batıdadır. Her ülkenin batısında başka bir ülke vardır. Batının Müslüman olması demek, bütün dünyanın Müslüman olması demektir. Çünkü batıda olmayan tek ülke yoktur. Çünkü dünya yuvarlaktır. Bu tevilin ne kadar mantıksız olduğu meydanda değil mi? 
Hadis-i şerifte, (Güneş batıdan doğunca tövbe kapısı kapanır, iman edenin imanı fayda vermez) buyuruluyor. Şimdi, yukarıdaki saçma tevile göre, Afrika veya Avrupa, yahut bütün dünya Müslüman olunca, tövbe kapısı niye kapansın ki? Tövbe kapısı kapalı, iman edene imanı fayda vermiyor, bunlar nasıl Müslüman olacak? Öyle ya ötekine tevil bulan buna da bir kulp takar. Peygamber efendimizin hadisleri bulmaca bilmece gibi değildir. Müteşabih olanlar hariç, hepsi anlatıldığı gibidir, (Ben elma dersem, sen muz anla) cinsinden değildir.

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
26 Temmuz 2006 Çarşamba
 
 
Kıyamet ne zaman kopacak?
 

 

 

 

 

 

 

Sual: Bazı gençler, âyetlerdeki sayıları toplayıp çıkarıyor ve bölüyorlar, kıyamet şu zaman kopacak diyorlar. Kıyametin ne zaman kopacağı belli midir?
CEVAP: Senelerdir böyle söyleyen zındıklar çıkmıştır. Hiç birinin aslı çıkmamıştır. Çıkması da mümkün olamaz. Çünkü Allahü teâlâ hiç kimseye bunu bildirmediğini söylüyor. Ben hesapla bilirim diyen Allahü teâlâyı yalanlamış olur. Birkaç âyet-i kerime meali şöyledir:
([Resulüm] Sana, kıyametin ne zaman gelip çatacağını soruyorlar. Onlara de ki: Onu ancak Rabbim bilir, onun vaktini, Ondan başka belirtecek yoktur. Göklerin ve yerin, ağırlığını kaldıramayacağı o saat, sizlere ansızın gelecektir. Sen sanki biliyormuşsun gibi sana ısrarla soruyorlar. Onlara de ki: Onu bilmek ancak Allah’a mahsustur” ama insanların çoğu bu gerçeği bilmezler.) [Araf 187] 
(İnsanlar senden kıyametin zamanını soruyorlar; Onlara de ki: “Onun bilgisi ancak Allah katındadır. Ne bilirsin, belki de zamanı yakındır.) [Ahzab 63]
(Kıyametin ne zaman kopacağı bilgisi yalnız Allah’a aittir. Onun bilgisi dışında hiçbir ürün kabuğundan çıkmaz, hiçbir dişi gebe kalmaz ve doğurmaz. Onlara: “Bana koştuğunuz ortaklar nerede?” diye seslendiği gün, “Sana, buna dair bizden hiçbir şahit olmadığını arz ederiz” derler.) [Fussilet 47]
(Senden kıyametin ne zaman gelip çatacağını sorarlar. [Allah bildirmedikçe] sen onu nereden bilirsin ki? Onu ancak Allah bilir.) [Naziat 42-44]
Görüldüğü gibi, kıyametin ne zaman kopacağını ancak Allahü teâlâ biliyor. Tek Müslüman var olduğu müddetçe kıyamet kopmayacaktır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir: 
(Yeryüzünde Allah diyen [Müslüman] var oldukça kıyamet kopmaz.) [Müslim, Tirmizi, Ahmed]

Vaaz ve hatim duası 
Sual: Bir vaizimiz var, vaazları ve duaları çok uzun sürüyor. Hatim duasını yarım saatte yaptı. Yaşlılar hastalar, abdesti daralanlar perişan oldu. İşi olanlar da oluyor. Bu kadar uzun dua yapmanın âlemi ne? Bir amca torunu ile gelmiş, torunu kucağında uyuyup kaldı. Vaize sordum, niye bu kadar uzatıyorsun diye. “Rahatsız oluyorsan çıkıp gidersin, seni iple bağlayan mı var?” dedi. Böyle durumlarda çıkıp gitmek uygun olur mu?
CEVAP: Elbette işi olan, ihtiyacı olan çıkıp gidebilir. Cemaati rahatsız etmek de asla uygun değildir. Peygamber efendimiz böyle yapan birine (Sen fitneci misin) buyurarak, onu azarlamıştır.
Bizim Temel seyis imiş. Bir gün camiye geliyor hiç kimse yok. Hoca, buna diyor ki:
- Senden başka kimse yok. Ne diyorsun vaaz etmesem uygun olmaz mı?
- Ben seyisim bu işlerden anlamam. Ama benim 20 atım var. Hepsi kaçıp gitse, biri kalsa, o birine yine bakarım. Senin de tek cemaatin olsa ona vaaz etmelisin.
Hoca, birkaç saat vaaz ediyor, Temel’in canı çıkıyor. Hoca Temel’e soruyor:
- Nasıl vaazımı beğendin mi?
- Ben seyisim, vaazdan anlamam. Nezaket icabı dinledim işte. Ancak ben bir atıma da bakarım dedim ama, yirmi atın suyunu yemini bir ata verip de onu çatlatmam.
Vaazları uzatıp da insanları nefret ettirmemelidir.

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
21 Ocak 2009 Çarşamba
 
 
Kıyamet alametlerinin tevili
 

 

 

 

 

Sual: Bazı kimseler, hadislerle bildirilen, güneşin batıdan doğmasını, Dabbe-tül-arz denilen hayvanın, çıkıp elindeki mühürle, bu Müslüman, bu kâfir diye mühürlemesini, Hazret-i Mehdi’nin, Hazret-i İsa’nın ve Deccal’ın gelmesini tevil ediyorlar. (Bu kadar açık şeyler, harikulade haller, imtihana aykırıdır. O zaman herkes Müslüman olur) diyorlar. Hiçbir İslam âlimi, kıyametin büyük alametlerini böyle tevil etmediğine göre, bunların tevilleri yersiz değil midir?
CEVAP: Elbette yersizdir. Mucize ve keramet, harikulade bir haldir. Peygamber efendimizin bin kadar mucizesi görülmüştür; ama yine de, Ebu Cehil gibiler inanmamıştır. İsa aleyhisselamın da, birçok mucizesi olmuştur. Körleri iyi etmesi, ölüleri diriltmesi gibi mucizeleri görüldüğü halde, 12 kişiden başka, iman eden olmamıştır. Bu 12 kişi de, mucize gördükleri için değil, Peygamber olduğuna inandıkları için, iman etmişlerdir. 
Evliya-i kiramdan da, binlerce kerametler zuhur etmiştir. Bunları gören gayrimüslimlerden, iman etmeyen çoktur. Demek ki, mucize ve keramet gibi olaylar, imtihanı bozmuyor. Üstelik kıyamet alametleri görülünce iman edin denmiyor ki, aksine imtihan müddetinin bittiği, bundan sonra imanın kabul edilmeyeceği bildiriliyor.
Zaten, kıyametin büyük alametleri görüldükten sonra iman etseler de, imanları kabul edilmeyecektir. Yani bunları tevil etmek çok yersizdir. İmtihan bittikten sonra, doğru cevapları açıklamak niye imtihana aykırı olsun ki?
Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Rabbinin bazı âyetleri [alametleri] geldiği gün, önce iman etmemiş veya imanında hayır kazanmamış olana, [o günkü] imanı fayda vermez.) [Enam 158]
Âyet-i kerimede bildirilen alametlerden üçünü, Peygamber efendimiz şöyle açıklıyor:
(Güneş batıdan doğmadıkça, Kıyamet kopmaz. O zaman herkes iman ederse de, imanı fayda vermez.) [Buhari, Müslim]
(Şu üç şey ortaya çıkınca, iman etmemiş veya imanından hayır kazanmamış olana, imanı fayda vermez: Güneşin batıdan doğması, Deccal ve Dabbet-ül-arz.) [Tirmizi]
Tevil edenlerin maksadı, güneşin batıdan doğması, Deccal’ın ve Dabbe’nin çıkması değildir. Maksat, Hazret-i Mehdi’nin ve Hazret-i İsa’nın gelmesini inkâr etmektir. Kendilerinin ileri sürdüğü kimselere Mehdi demektir. Böyle tevil etmeyince, kendi adamlarının Mehdi olduğuna başkalarını inandıramayacakları için, bu yola sapmışlardır.

 
 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
09 Şubat 2007 Cuma
 
 
Kıyâmet alâmetlerine dâir...
 

 

 

 

 

[Son zamanlarda, Kıyâmetin kopmasının çok yaklaştığını iddiâ edenler çıkmaya başladı. Birisi, "Gelecek sene kıyâmet kopacak, tapulu yerlerinizi bize verin" diyor. Bir genç de "Ben hesapladım, 3 yıl sonra kıyâmet kopacak" diyor. Kıyâmet kesin olarak bilinebilir mi?] diye bir suâl sorulacak olursa, önemine binâen önce hemen şunu ifâde edelim ki, "Kıyâmet"in ne zamân kopacağı bizlere bildirilmedi; "Onu ancak Allah bilir" (A'râf, 187; Ahzâb, 63) buyuruldu. 
Binâenaleyh kimse kıyâmetin zamânını anlayamadı. Fakat Peygamber Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem), birçok alâmetlerini ["Kıyâmet Alâmetleri"ni] haber verdi. Kıyâmetin kopmasına yakın önce küçük alâmetler, sonra da büyük alâmetler çıkacaktır. 
Bilindiği gibi, îmânın şartlarından birisi de [beşinci şartı]: "Âhiret gününe îmân, inanmak"tır. "Âmentü" duâsında: "Âmentü billahi ...ve'l- yevmi'l-âhıri... vel-ba'sü badel-mevti hakkun..." "...Âhiret gününe de inandım... öldükten sonra dirilmeye de îmân ettim..." diye okuyoruz. 
Kıyâmet gününe "El-yevmü'l-âhır: Son gün" denilmesi, arkasından gece gelmediği; yahut da dünyadan sonra geldiği içindir. Hadis-i şerifte bildirilen bu gün, bildiğimiz gece-gündüz demek değildir. Bir vakit, bir zaman demektir. Bu zamanın başlangıcı, insanın öldüğü gün olup Kıyâmetin sonuna kadardır. Bu bakımdan bir "Kıyâmet-i Suğrâ (Küçük kıyâmet): Yanî herkesin kendi ölümü" var; bir de "Kıyâmet-i Kübrâ (Büyük kıyâmet): Canlıların öldükten sonra tekrâr diriltildikleri gün, zaman, "Kıyâmet Günü" var. 
İmâm-ı Rabbânî Ahmed Fârûkî Serhendî, "Mektûbât-ı şerîfesi"nde buyurmaktadır ki: "Muhbir-i sâdık [ya'nî hep doğru haber verici] (sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem) kıyâmet alâmetlerinden her ne haber verdi ise, hepsi doğrudur. Yanlışlık olamaz. O zamân Güneş, âdet dışı olarak garb(batı)dan doğacaktır. Hazret-i Mehdî (aleyhirrıdvân) gelecek, Îsâ (aleyhisselâm) gökten inecek, Deccâl çıkacak, "Ye'cûc ve Me'cûc" denilen kimseler yeryüzüne yayılacak, her yeri karıştıracak....." [2. cild, 67. mektûb] 
Kıyâmet alâmetleri, küçük ve büyük olmak üzere iki kısımdır. 
Küçük alâmetler pek çok olup, hadîs-i şerîflerle bildirilmiştir. Bir kısmı ortaya çıkmış ve çıkmaya da devâm etmektedir. Bâzıları şunlardır: 
"İslâmiyet'e uygun işler ayıp sayılıp, terk olunur. Allahü teâlânın emirleri yaptırılmaz. Harâmlar her yerde işlenir. Bid'atler çıkıp, sünnetler terk olunur. İslâm dîninin izin vermediği şekilde hareket edilir. İslâmın ismi, Kur'ân-ı kerîmin resmi kalır. Yâni emirlerine uyulmaz. Nitekim hadîs-i şerîfte; "Yakında insanlar üzerine bir zaman gelir ki, İslâmın ancak ismi, Kur'ân-ı kerîmin ancak resmi kalır. Mescitleri (câmileri) görünüşte mâmûr, lâkin hidâyet ve irşâd yönünden harâptır" buyuruldu.
İnsanlardan ilim, emânet kalkar, câhillik artar. Emîn kimse bulunmaz. İnsanlarda, birbirlerine karşı sevgi kalmaz. Filân kimse pek akıllı ve nâzik kişidir, dediklerinde, kalbinde zerre kadar îmân bulunmaz. Dînsiz, ahlâksız kimseler emîr olur. [Bu husûs, kitaplarda değişik şekillerde de ifâde edilmiştir: En aşağı kimseler dünyâda başa geçip, insanlar arasında mûteber olur. Câhiller başa geçip, câhillikleri ile insanlara hükmeder ve aşağı insanlar yüksek tutulur. Aşağı kimseler, meclislerde, toplantılarda söz ve nutuk söylerler.] 
Dîn bilgileri unutulur. Fısk, kötülük çoğalır. Âlimler zulüm ve fısk (günâh) işler, ibâdet edenlerin çoğu da dîn bilgilerinden habersiz olup âdet üzere ibâdet ederler. Sonra gelenler, önce gelmiş olanlara "bilgisiz" ve "ahmak" der. İnsanlara, zararlarından kurtulmak için ikrâm olunur. 
Oyun ve çalgı âletleri çok kullanılır. Adam öldürmek ve fitne çok olur. Her köşede zâlim ve cebbârlar görünüp, zorla insanların mallarını ellerinden alırlar. Tuğyân, taşkınlık yapılıp, yeme, içme ve giyinmede isrâf edilir. Deccâl vekîlleri çıkıp, insanları doğru yoldan çıkarırlar. Doğru söyleyene insanlar kızıp, onu başlarından kovmaya, işinden ayırmaya çalışırlar. 
Erkek karısına uyup, anasına muhâlefet ve isyân eder. Kadınlar kocalarına karşı gelir ve dediklerini yapmazlar. Erkek ile kadınlar arasında harâma, günâha vâsıta olanlar çok olur. 
Gençler, günâhlara dalıp, kadınlar işi azıtarak baştan çıkarlar. Hadîs-i şerîfte; "Gençleriniz fâsık olunca, sizin hâliniz ne olur?" ve "Kadınlarınız taşkınlık edip, İslâmiyetin hudûdunu aşınca hâliniz ne olur?" buyuruldu....." [İbn-i Hacer-i Mekkî, İmâm-ı Süyûtî]
Bilindiği üzere, günâh işleri yapan Müslümanlara "fâsık" denir. Fâsıklara ve bütün kâfirlere kabirde azâp vardır. Bunlara elbette inanmak lâzımdır. Ölü kabre konunca, bilinmeyen bir hayât ile dirilecek, nimet veya azâp görecektir. 

Büyük alâmetler
Bir hadîs-i şerîfte kıyâmetin on büyük alâmeti bildirilmiştir. Bu alâmetlerden birisi ortaya çıkınca, diğerleri birbiri ardından ortaya çıkacaktır. Cennet'e ve Cehennem'e gideceklerin adedi tamam olunca kıyâmet kopacaktır.
Eshâb-ı kirâmdan bir cemâatin, kıyâmetten konuştuğu bir sırada, Peygamber Efendimiz buyurmuşlardır ki: "On büyük alâmet görülmedikçe kıyâmet kopmaz. Bunlar: Duhân (duman), Deccâl, Dâbbetül-arz, Ye'cûc ve Me'cûc'ün çıkması; Îsâ aleyhisselâmın gökten inmesi; Güneş'in batıdan doğması; Doğuda, Batıda ve Arabistan'da yer batması, çökme olması; bunlardan sonra Yemen'den bir ateşin çıkıp, insanları bir araya getirmesidir." (Müslim)
İnşâallah yarınki makâlemizde bu konuya devâm etmek istiyoruz.




 

 
 
 
 
 
 
10 Şubat 2007 Cumartesi
 
 
Kıyâmet ne zaman kopacak?
 

 

 

 

 

 

 

Dünkü makalemizde, “Kıyâmet”in küçük ve büyük alâmetleriyle ilgili bir giriş yapmıştık. Bu konuya bugün de devâm etmek istiyoruz. [Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâî, İbn-i Mâce, İ. Ahmed, İbn-i Hibbân, Taberânî ve İbn-i Cerîr’in zikrettikleri hadis-i şeriflerde, “Kıyâmet”in kopmasından önce, on büyük alâmetin çıkacağı bildirilmiştir.] 
Peygamber Efendimiz, muhtelif hadîs-i şerîflerinde kıyâmet alâmetleri olarak şunları da zikretmiştir: 
1- “Hazret-i Mehdî” gelecek, 2- “Deccâl” çıkacak, 3- “Ye’cûc” ve “Me’cûc” denilen kimseler her yeri karıştıracak, 4- Îsâ aleyhisselâm gökden Şâm’a inecek, 5- Güneş batıdan doğacak, 6- “Dâbbetü’l-arz” çıkacak, 7- “Duhân (Duman)” çıkacak, 8- Üç yer batacak, 9- Hicâz’dan (veya Aden’den, Yemen’den) bir ateş çıkacak, 10- Büyük zelzele(deprem)ler olacak, 11- Gökler ve dağlar parçalanacak, 12- Güneş ve Ay kararacak, 13- Denizler birbirine karışacak ve kaynayıp kuruyacak, 14- Dîn bilgileri unutulacak, 15- Fısk, kötülük çoğalacak, 16- Harâmlar her yerde işlenecek, 17- Ahlâksız, uygunsuz kimseler işbaşına geçecek, 18- Allahü teâlânın emirleri yaptırılmıyacak... 
Hadîs-i şerîflerde, Kıyâmet yaklaştığı zaman şunların da olacağı bildirilmiştir [Önce “Kütüb-i Sitte” denilen 6 muteber hadîs kitâbındaki, daha sonra da diğer hadîs kitaplarındaki hadîsleri sıralıyalım]: 
“İlim kalkmadıkça, depremler, katliâmlar çoğalmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] 
“Deprem, fitne, katillik artmadıkça, kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] 
“Fitneler artmadıkça, kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] 
“Mal çoğalıp artmadıkça kıyâmet kopmaz. Öyle ki, zekât verilecek kimse bulunmaz. Birine zekât teklîf edilince, “Benim buna ihtiyâcım yok” der.” [Buhârî] 
“Kıyâmet, Cuma günü kopacaktır.” [Buhârî]
“İşler, ehli olmayana verilecek.” [Buhârî] 
“Erkekler azalacak, kadınlar çoğalacak.” [Buhârî] 
“İki büyük tâife, davâları bir olduğu hâlde, çarpışmadıkça, kendilerine Allah’ın resûlüyüm [peygamberim] diyen yalancılar çıkmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] 
“Müslümanlar Yahûdîlerle savaşmadıkça, taşlar bile, “Ey Müslüman! Şu arkamda gizlenen Yahûdî’yi öldür” diye haber vermedikçe kıyâmet kopmaz.” [Buhârî] 
“Yer yüzünde Allah diyen Müslüman kaldıkça kıyâmet kopmaz.” [Müslim] 
“Kıyâmet ancak kötü insanların başına kopar.” [Müslim, İbn-i Mâce]
“‘Keşke şu kabirdeki ben olsaydım’ denmedikçe kıyâmet kopmaz.” [Müslim] 
“İzinsiz ticaret yapılmaz.” [Müslim] 
“İnsanlar temizlikte fazla titiz olacak, vesvese edip dînde haddi aşacaklar.” [Ebû Dâvûd]
“Kötüler dünyaya hâkim olmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî] 
“Zamanda yakınlık olmadıkça, bir yıl bir ay gibi, bir ay bir hafta gibi, bir hafta bir gün, bir gün bir sâat gibi kısa gelmedikçe kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî] 
“Bu dînin başlangıcı gibi, sonu da garîp olacak!” [Tirmizî] 
“Vahşî hayvânlar, insanlarla konuşmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Tirmizî] 
“İlim kalkar, cehâlet, anarşi ve ölüm çoğalır.” [İbn-i Mâce] 
“İnsanlar câmilerle ve câmilerin süsüyle övünmedikçe kıyâmet kopmaz.” [İbn-i Mâce]
“Çeşitli isimler altında şaraplar çıkacak, helâl sayılacak.” [İ. Ahmed] 
“Ahlâksızlık ve fuhuş açık olmadan, komşular kötüleşmeden, hâinler emîn, emînler hâin sayılmadan, akrabâlık arasında soğukluk olmadan kıyâmet kopmaz.” [İ. Ahmed] 
“Kıyâmet alâmetleri bir ipteki boncukların peş peşe kopması gibi birbirini takîp eder.” [İ. Ahmed, Taberânî] 
“Yetmiş tane resûlüm diyen yalancı çıkmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Taberânî]
“Tehiyyetü’l-mescid namazı kılınmaz olur.” [Taberânî] 
“Ortalık bozulacak, dîne uymak avuçta ateş tutmak gibi zor olacak.” [Hâkim]
“Köpek beslemek, evlât yetiştirmekten daha câzip olacak.” [Hâkim] 
“Yemîn ederim ki, cimrilik, fuhuş meydâna çıkmadıkça, emîne hıyânet edilip, hâine güvenilmedikçe, iyiler helâk olup kötüler kalmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Hâkim] 
“Kıyâmet kopmadan yüz yıl öncesinde yeryüzünde Allah’a ibâdet eden kalmaz.”[Hâkim]
“Sadece tanıdıklara selâm verilecek ve yazarlar çoğalacak.” [Hâkim] 
“Kötü kadınlar çoğalıp, fuhuş bir toplum içinde yayılırsa, halk, daha önce görülmemiş [frengi, AIDS gibi] bulaşıcı hastalıklara marûz kalacak. Ölçüde, tartıda hîle yapılacak ve geçim darlığı baş gösterecek.” [Beyhekî] 
“Çalgı her yere yayılacak, güvenlik güçleri çoğalacak.” [Beyhekî] 
“Erkek erkekle, kadın kadınla yetinmedikçe, kıyâmet kopmaz.” [Hatîb] 
“Bir erkek çocuk, bir kadın gibi kıskanılmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Deylemî]
“Livâta mubâh sayılmadıkça, gökten taş yağmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Deylemî] 
“Kardeşler farklı dînden olmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Deylemî] 
“Ulemâ, halkın istediği yönde fetvâ verip, helâle harâm, harâma helâl derler; Kur’ânı ticârete, menfaate âlet ederler.” [Deylemî] 
“Bir câmide binden fazla kişi namaz kılacak, fakat, içlerinde bir tane mü’min bulunmayacak.” [Deylemî] 
“İnsanlarda cimrilik artar ve kıyâmet kötülerden başkası üzerine kopmaz.” [İ. Neccâr] 
“Yağmurların bereketi kaldıkça kıyâmet kopmaz.” [Ebû Ya’lâ]
“Çocuklar öfkeli olmadıkça, büyüğe saygısızlık yapılmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Harâitî]
“Kur’ân-ı kerîm kalkmadıkça kıyâmet kopmaz.” [Ebû Nuaym]
“Kur’ân [Radyo, TV gibi] çalgı âletlerinden okunacak.” [Tergîbüs-salât]
“İnsanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünecekler, helâlini, harâmını düşünmeyecekler.” [R. Nâsıhîn]
 


KIYAMET VE AHİRET KİTABI ÖNSÖZÜ
       

Allahü teâlâ, dünyâda bütün insanlara acıyarak, fâideli şeyleri yaratıp göndermekdedir. Bütün insanların, dünyâda ve âhıretde râhat ve huzûr içinde yaşamaları için, nasıl hareket etmeleri lâzım olduğunu bildirmişdir. Âhıretde, Cehenneme gitmesi gereken müminlerden dilediğine ihsân ederek afv edecek, Cennete kavuşduracakdır. Her canlıyı yaratan, her vârı, her ân varlıkda durduran, hepsini korku ve dehşetden koruyan yalnız Odur. Böyle bir Allahın şerefli ismine sığınarak bu kitâbı yazmağa başlıyoruz.

Allahü teâlâya hamd olsun! Onun, verdiği nimetlere, iyiliklere, sonsuz şükrler olsun!

Herhangi bir kimse, herhangi bir zemânda, herhangi bir yerde, herhangi bir kimseye, herhangi birşeyden dolayı, herhangi bir sûretle hamd ederse, bu hamd ve şükrlerin hepsi, Allahü teâlâya yapılmış olur. Çünki, herşeyi yaratan, terbiye eden, yetişdiren, her iyiliği yapdıran hep Odur. Kuvvet, kudret sâhibi yalnız Odur. O hâtırlatmazsa, hiçbir kimse, iyilik ve kötülük yapmayı irâde, arzû edemez. Kul irâde etdikden sonra, O da istemedikçe, kuvvet ve fırsat vermedikçe, hiçbir kimse hiçbir kimseye, zerre kadar iyilik veyâ kötülük yapamaz.

Onun Peygamberlerinin hepsine aleyhimüssalevâtü vetteslîmât ve önce, onların en üstünü olan Muhammed Mustafâya aleyhi ve aleyhimüssalevâtü vetteslîmât selâmlar ve düâlar olsun! O yüce Peygamberin sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem Ehl-i beytine ve Onun rûhlara şifâ olan güzel yüzünü görmekle, fâideli sözlerini işitmekle şereflenen, böylece bütün insanların en kıymetlileri olan Eshâbının herbirine radıyallahü teâlâ anhüm ecmaîn bizden selâmlar ve düâlar olsun!

Müslimân olmak için, (Kelime-i tevhîd) denilen (Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah) sözünü söylemek ve bunun manâsını kısaca bilmek ve inanmak lâzımdır. Bunun manâsını bilmek de, altı şeyi bilmek demekdir. Bu altı şeye (Îmânın şartları) denir. Bu altı şeyden beşincisi âhıret hayâtına inanmakdır. (450) hicrî yılında tevellüd ve 505 [m. 1111] de vefât etmiş olan, büyük islâm âlimi imâm-ı Muhammed Gazâlî rahmetullahi aleyh kıyâmet bilgilerini açıklamak için (Dürre-tül Fâhire fî-keşf-i ulûm-il-âhıre) adında ayrıca bir kitâb yazmışdır. Bu kitâbı, (Keşf-üz-zünûn)da da bildirilmekdedir. Kastamoni Askerî Rüşdiyye, yanî ortamekteb arabî muallimi Ömer beğ, bu kıymetli kitâbı, arabîden türkçeye çevirerek, (Kurân-ı kerîmde kıyâmet ve âhıret hâlleri) ismini vermiş ve 13 Kasım 1911 ve 5 Zilkade 1329 hicrî yılında Kastamonide basılmışdır. Şimdi, bu kıymetli kitâbı yeniden basdırmak, kitâbevimize nasîb oldu. Başka muteber kitâblardan alarak sonradan yapılan açıklamalar, bir köşeli parantez [ ] içine yazıldı. Din kardeşlerimize bu hizmetde bulunmağı ihsân buyuran Allahü teâlâya sonsuz şükrler olsun! Allahü teâlâ hepimize, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği doğru bilgileri öğrenmek ve bunlara inanmak ve sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği emrlere ve yasaklara uyarak, iyi bir insan olmak nasîb eylesin! İyi bir insan, herkese iyilik eder. Kimsenin malına, canına, ırzına, nâmûsuna saldırmaz. Devlete, kanûnlara karşı gelmez. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem (İslâmiyyet, kılıncların gölgeleri altındadır) buyurdu. Bunun manâsı (İnsanlar, devletin, kanûnların idâresi, himâyesi altında, râhat yaşarlar. İbâdetlerini râhat yaparlar) demekdir. Devlet ne kadar kuvvetli olursa, râhat ve huzûr da o kadar artar. Bunun için, müslimânların devlete dâimâ yardım etmesi, vergilerini vaktinde vermesi, tatlı dil ve güler yüz ile herkese nasîhat etmesi lâzımdır. Din düşmanlarının yalanlarına, hîlelerine ve iftirâlarına aldanarak, dînine ve devletine hiyânet etmekden muhâfaza buyursun! Âmîn.


 

Bugün, bütün dünyâdaki müslimânlar üç fırkaya ayrılmışdır. Birinci fırka, Eshâb-ı kirâmın yolunda olan, hakîkî müslimânlardır. Bunlara (Ehl-i sünnet) ve (Sünnî) ve (Fırka-i nâciyye), Cehennemden kurtulan fırka denir. İkinci fırka, Eshâb-ı kirâma düşman olanlardır. Bunlara (Şîî) veyâ (Fırka-i dâlle) sapık fırka denir. Üçüncüsü, sünnîlere ve şîîlere düşman olanlardır. Bunlara (Vehhâbî) ve (Necdî) denir. Çünki bunlar, ilk olarak Arabistânın Necd şehrinde meydâna çıkmışdır. Bunlara (Fırka-i melûne) de denir. Çünki, bunların müslimânlara müşrik dedikleri (Kıyâmet ve Âhıret) ve (Seâdet-i Ebediyye) kitâblarımızda yazılıdır. Müslimâlara kâfir diyene Peygamberimiz lanet etmişdir. Müslimânları bu üç fırkaya parçalayan, yehûdîlerle ingilizlerdir.

Hangi fırkadan olursa olsun, nefsine uyan ve kalbi bozuk olan, Cehenneme gidecekdir. Her mümin, nefsini tezkiye için, yanî nefsin yaratılışında mevcûd olan küfrü ve günâhları temizlemek için, her zemân çok (Lâ ilâhe illallah) ve kalbini tasfiye için, yanî nefsden ve şeytândan ve kötü arkadaşlardan ve zararlı, bozuk kitâblardan gelmiş olan küfrden ve günâhlardan kurtulmak için (Estagfirullah) okumalıdır. Ahkâm-ı islâmiyyeye uyanın düâsı muhakkak kabûl olur. Nemâz kılmıyanın, açık kadınlara bakanın ve harâm yiyip içenin, ahkâm-ı islâmiyyeye uymadığı anlaşılır. Bunların düâları kabûl olmaz.

Mîlâdî seneHicrî şemsîHicrî kamerî
200213811423

TENBÎH: Misyonerler, hıristiyanlığı yaymağa, yehûdîler hahamlarının bozuk sözlerini yaymağa, İstanbuldaki Hakîkat Kitâbevi, islâmiyyeti yaymağa, masonlar ise, dinleri yok etmeğe çalışıyorlar. Aklı, ilmi ve insâfı olan, bunlardan doğrusunu anlar ve bunun yayılmasına yardım ederek, bütün insanların seâdete kavuşmalarına sebeb olur. İnsanlığa islâmiyyeti yaymakdan dahâ kıymetli ve dahâ fâideli hizmet olamaz.

KIYÂMET ve ÂHIRET

Hamd, zâtının ebedî olduğunu bildiren Allahü teâlâya olsun. Kendisinden başka bütün varlıkların yok olmalarını diledi. Kâfirleri ve günâhkârları kabr azâbı ile cezâlandıracakdır. Kullarının dünyâ ve âhıret seâdetine kavuşmaları için Peygamberleri vâsıtası ile emrlerini ve yasaklarını bildirdi. Kullarının âhıretde azâb veyâ mükâfât görmelerini dünyâdaki yapdıkları birkaç günlük amellerine bağladı. Âhıret yoluna girip, rızâsına kavuşmağı, seçdiği ve sevdiği kullarına kolay eyledi.

Allahü teâlâ, sevgili peygamberi Muhammed aleyhisselâma, Onun Âline ve Eshâbına salât ve selâm eylesin ki, onların ismlerini müslimânlar arasında pek yüksek eyledi.

Bilmelisin ki, herşeyi dirilten ve öldüren Allahü teâlâ, Âl-i İmrân sûresinin yüzseksenbeşinci ve El-Enbiyâ sûresinin otuzbeşinci ve El-Ankebût sûresinin elliyedinci âyetinin meâl-i şerîfinde, (Her canlı ölümü tadacakdır) buyurdu. Bununla âlemlerin üç ölümünü bildirdi. Dünyâ âlemine gelen elbette ölür. Ceberût âlemine ve melekût âlemine gelenler de elbette ölür. Bunlardan dünyâ âleminde olanlar, Âdemoğulları (insanlar) ile karada, denizde ve havada olan hayvanlardır.

Melekûtî olan [yanî gözle görülemiyen] ikinci âlem, melekler ile cin sınıflarının bulunduğu âlemdir.

Ceberûtî olan üçüncü âlem ki, meleklerden seçilenlerin âlemidir. Nitekim Kurân-ı kerîmde, Hac sûresinin yetmişbeşinci âyetinde meâlen, (Allahü teâlâ, meleklerden ve insanlardan Peygamberler seçdi) buyuruldu.

İşte bu üçüncü sınıf Ceberût âleminin ehli, Kerûbiyân, Rûhâniyân, Hamele-i Arş melekleri ve Surâdıkât-ı celâl ehli olanlardır. Enbiyâ sûresinin ondokuz ve yirminci âyetlerinde meâlen, (Allahü teâlânın indinde olan öyle melekler vardır ki, kendisine ibâdetde, kendilerini beğenmezler ve hiç yorulmazlar. Gece gündüz hep Allahü teâlâyı tesbîh ederler, usanmazlar) buyurularak, bunları bildirmekdedir. Allahü teâlâ onları bu âyet-i kerîme ile medh buyurmuşdur. Bunlar çok şerefli olup, Cennet bağçelerinde bulunurlar. Bunlar Kurân-ı kerîmde bildirilmiş olup, sıfatları anlatılmışdır. Bunlar cenâb-ı Hakka yakîn oldukları ve bulundukları mekânları Cennet olduğu hâlde yine ölürler. Allahü teâlâya yakîn olmaları, ölmelerine mâni olmaz.

Sana önce dünyâ ölümünü anlatacağım. Haber vereceğim şeyi dinlemek için kulağını iyi ver ki, eğer Allahü teâlâya ve Onun Resûlüne, kıyâmet gününe ve âhırete inanıyorsan; sana insanların bir hâlden diğer bir hâle nasıl geçdiklerini nakl edip, onların hâllerini, vasflarını haber vereceğim. Çünki, bu haberler ancak delîl ve şâhid iledir ki, anlatacaklarıma Allahü teâlâ ve Kurân-ı kerîm şâhiddir. Kurân-ı kerîm ile Resûlullahdan sallallahü aleyhi ve sellem nakl edilen sahîh hadîsler sözümü tasdîk eder. [İnsân ölünce, (Dünyâ hayâtı) biter. (Âhiret hayâtı) başlar. Âhiret hayâtı üç kısmdır: Tekrâr dirilinciye kadar, (Kabr hayâtı) dır. Sonra, (Kıyâmet hayâtı), bundan sonra, (Cennet ve Cehennem hayâtı) dır. Bu üçüncü hayât, sonsuzdur.]

____________________

Dünyâda iyi, fâideli şeyler, kötü, zararlı şeylerle karışıkdır. Seâdete, râhat ve huzûra kavuşmak için, hep iyi, fâideli şeyleri yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ çok merhametli olduğu için, iyi şeyleri kötülerden ayıran bir kuvvet yaratdı. Bu kuvvete (akl) denir. Temiz ve sağlam olan akl, bu işini, çok iyi yapar, hiç yanılmaz. Günâh işlemek, nefse uymak, aklı ve kalbi hasta yapar. İyiyi kötüden ayıramaz. Allahü teâlâ, merhamet ederek, bu işi kendi yapmakda, iyi işleri Peygamberler vâsıtası ile bildirmekde ve bunları yapmağı emr etmekdedir. Zararlı şeyleri de bildirip, bunları yapmağı yasak etmekdedir. Bu emr ve yasaklara (Din) denir. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği dîne (İslâmiyyet) denir. Bugün, yeryüzünde, değişdirilmemiş, bozulmamış tek din vardır. O da islâmiyyetdir. Râhata kavuşmak için, islâmiyyete uymak, yanî müslimân olmak lâzımdır. Müslimân olmak için de, hiçbir formaliteye, imâma, müftîye gitmeğe lüzûm yokdur. Önce kalb ile îmân etmeli, sonra da, islâmiyyetin emr ve yasaklarını öğrenmeli ve yapmalıdır.

____________________

Süâl melekleri kabre geleler,
Nemâzını doğru kıldın mı diyeler.
Hemen kurtuldun mu sandın ölünce,
Senin için azâb hâzır diyeler.

BİRİNCİ FASL

Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselâmı yaratınca, belini kudretiyle mesh buyurduğu zemân, ondan iki avuç aldı. Birisini sağ tarafından, diğerini ise sol tarafından aldı. Her insanın zerresini birbirinden ayırdı. Âdem aleyhisselâm onlara bakdı ki, onların zerreler gibi olduğunu gördü. El-Vâkıa sûresindeki bir âyet-i kerîmede meâlen, (İşte bu sağdakiler Cennet ehlinin amelini yapacaklarından, Cennetlik olanlardır. Bana bunların amellerinden bir fâide ve zarar yokdur. Bu soldakiler Cehennem ehlinin amelini yapacaklarından, Cehennemlik olanlardır. Bana bunlardan da bir fâide ve bir zarar yokdur) buyuruldu.

Âdem aleyhisselâm Allahü teâlâya, (Yâ Rabbî! Cehennem ehlinin ameli nedir?) diye sordu. Allahü teâlâ da, (Bana şirk koşmak ve gönderdiğim Peygamberlere inanmamak ve ilâhî kitâblarımda (Peygamberlere verilen kitâblar) olan emr ve nehyimi tutmayıp, bana isyân etmekdir) buyurdu.

Bunun üzerine Âdem aleyhisselâm, Allahü teâlâya düâ ederek, (Yâ Rabbî! Bunları kendilerine şâhid kıl. Umulur ki, Cehennem ehli ameli işlemezler) dedi. Allahü teâlâ da, nefslerini şâhid yapıp (Ben sizin Rabbiniz değil miyim?) buyurdu. Hepsi, (Rabbimizsin. Biz şehâdet eyledik) dediler. Allahü teâlâ, melekleri ve Âdemi aleyhisselâm de şâhid tutdu ki, onlar Allahü teâlânın rubûbiyyetini ikrâr etdiler. Bu sözleşmeden sonra, onları tekrar eski mekânlarına gönderdi. Çünki bunların hayâtları yalnız rûhânî bir hayât idi. Cismânî bir hayât değildi. Allahü teâlâ bunları Âdem aleyhisselâmın sulbüne yerleşdirdi. Rûhlarını kabz edip, arşın hazînelerinden birinde muhâfaza kıldı.

Bir babanın nutfesi ananın rahminde karar edip, çocuğun cismânî sûreti temâm olduğu zemân, henüz ölüdür. Melekûtî bir cevheri olduğundan, cesedin fenâlaşması men edildi. Allahü teâlâ rahmde ölü olan bu çocuğa rûh vermeyi murâd buyurduğunda, arşın hazînelerinde bir müddet gizleyip muhâfaza buyurduğu rûhu, o cesede iâde eder. Çocuk o zemân hareket etmeye başlar. Çok çocuk vardır ki, anne karnında hareket eder. Vâlidesi bazan işitir. Bazan işitmez. Allahü teâlânın rûhlara, (Ben sizin rabbiniz değil miyim) diye sorduğu mîsâkdan (sözleşmeden) sonraki ölüm yanî, rûhunu arşın hazînelerine göndermesi birinci ölüm ve şimdiki ana karnındaki hayât, ikinci hayâtdır.

İKİNCİ FASL

Bundan sonra, Allahü teâlâ, insanı hayâtı boyunca, dünyâda durdurur. Belli olan eceli gelinceye kadar ve rızkı tükeninceye kadar ve ezelde takdîr edilmiş olan amelleri bitinceye kadar, dünyâda durur. Dünyâdaki ölümü yaklaşdığı vakt, dört melek gelir. Bunların biri, rûhunu sağ ayağından ve biri sol ayağından ve biri sağ elinden ve biri sol elinden çekerler. Çok defa, rûhu gargara hâline gelmezden evvel (Âlem-i melekûtî)yi görmeğe başlar. Melekleri, yapdıkları işlerin hakîkatini, âlemlerinde durdukları hâl üzere görür. Eğer dili söyler ise, onların vücûdünü haber verir. Çok defa da, gördüğü şeyleri, şeytânın bir işi zan eder. Lisânı tutuluncaya kadar hareketsiz kalır. Bu hâlde, yine melâike rûhunu parmak uçlarından çekerler. Soluğu ise, sanki saka kırbasından su boşalır gibi, gırıl gırıl öter. Fâcirin rûhu da yaş keçeye takılmış olan diken çekilir gibi çıkarılır ki, bunu insanların en üstünü olan Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem haber verdi. Bu hâlde ölü karnını diken ile dolu zân eder. Rûhunu da, sanki bir iğne deliğinden çıkıyor ve gök yere bitişiyor ve kendisi arasında kalıyor zan eder.

Hazret-i Kâbdan radıyallahü anh, ölüm nasıl oluyor diye süâl olundu. Buyurdu ki: (Bir diken dalını bir kişinin içerisine koymuşlar. Ve kuvvetli bir kimse onu çekiyor. Kesdiğini kesiyor. Kalan kalıyor gibi buldum).

Peygamberlerin efendisi sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem buyurdu ki, (Elbette ölüm acılarından birinin şiddeti, üçyüz kerre kılınç vurmakdan dahâ şiddetlidir).

İşte bu zemânda insanın cesedi terler. Gözleri sürat ile iki tarafa gider. Burnunun iki tarafı çekilir. Göğüs kemikleri kalkar, soluğu kabarır, benzi sararır. Âişe-i sıddîka radıyallahü anhâ vâlidemiz, Resûlullah kucağında iken, bu hâli görünce, gözünden yaş dökerek şu meâlde şir söyledi:

(Nefsimi sana fedâ ederim yâ Resûlallah ki, seni fenâ hareketlerden birşey kederlendirmedi, incitmedi. Bu zemâna kadar seni cin de çarpmadı. Birşeyden dahî korkmadın. Şimdi ne oldu ki, güzel yüzün inci gibi terle örtülmüş görüyorum. Her ölünün rengi solduğu hâlde, senin mubârek yüzünün nûrları hakîkaten her tarafı aydınlatıyor.)

Rûhu kalbe gelince dili tutulur. Hiç kimse rûhu göğsüne gelmiş iken konuşamaz. Bunun iki sebebi vardır. Biri, iş gâyet büyük olduğundan, göğüs nefeslerle sıkışıp, daralmışdır.

Görmezmisiniz, insanın göğsüne vurulsa bayılır. Ancak az sonra söze kâdir olur. Çok kerre de söyliyemez. İnsanın neresine vurulsa seslenir. Göğsüne vurulsa, hemen sessiz ölü gibi düşer.

İkinci sebebi de, ses akciğerlerinden dışarı çıkan havanın hareketinden hâsıl oluyor idi. Bu soluk ise kalmadı. Nefes alıp veremediği için, bedenin harâreti kalmaz, soğur. Bu zemânda mevtâların hâlleri muhtelif olur.

Bazıları vardır ki, melek zehr ile su verilmiş kızgın demir ile vurur. Hemen rûh kaçar, hârice çıkar. Melek onu eline alır, civa gibi titremeye başlar. Bal arısı kadar insan şeklinde olur. Sonra melek onu zebânîye (azâb yapıcı meleğe) teslîm eder.

Bazı mevtâ vardır ki, rûhu azar azar çekilir. Tâ ki, boğazında tutulur. Boğazında da kalmaz. Ancak kalbe bağlı olarak kalır. Bu zemânda, melek zehrli kızgın demir ile vurur. Zîrâ, o demirle vurmayınca, rûh kalbden ayrılmaz. Bu demirle vurmanın sebebi, demir ölüm denizine daldırılmışdır. Kalb üzerine konulunca, diğer yerlerine de sirâyet eden zehr gibi olur. Zîrâ, hayâtın sırrı ancak kalbdedir. Onun sırrı ancak dünyâ hayâtında tesîr eder. Bunun için, bazı kelâm âlimleri (hayât rûhun gayrıdır) ve (hayâtın manâsı, rûhun beden ile karışmasıdır) dediler.

Rûh çekilip, son bağı kopacağı zemân, kendisine birçok fitneler ârız olur. Bu, ol fitnelerdir ki, iblîs avânını (yardımcılarını) hâssaten o kimseye musallat eder. O hâlde iken o insana gelirler ve onun anası ve babası ve kardeşi ve kızkardeşi ve sevdiği kimselerden vefât etmiş olanlar sûretinde görünürler ve ona derler ki:

(Ey filân! Sen ölüyorsun. Biz, bu hâlde seni geçdik. Sen yehûdî dîninde olarak öl. Bu din, Allah indinde, makbûl olan hak dindir). Eğer bunların sözlerine aldanmaz, dinlemez ise, yanından giderler. Başkaları gelip, derler ki, (Sen nasrânî (hıristiyan) olarak öl! Zîrâ o din Mesîhin, yanî Îsâ aleyhisselâmın dînidir ki, Mûsâ aleyhisselâmın dînini, nesh etmişdir.) Böylece, her milletin dinlerini ona söylerler. O zemânda ,Cenâb-ı Hakkın şaşırmasını dilediği kimse şaşırır. İşte bu; (Ey bizim Rabbimiz! Dünyâda iken bize îmân verdiğin gibi, ölürken de kalblerimizi şaşırtma) meâlindeki Âl-i İmrân sûresinin sekizinci âyet-i kerîmesinin haber verdiği hâldir.

Cenâb-ı Hak bir kuluna hidâyet ve îmânda sebâtını dilerse, o kimseye rahmet-i ilâhiyye gelir. Bazıları, bu rahmetden maksad Cebrâîl aleyhisselâmdır, dediler.

Rahmet-i ilâhiyye, şeytânı uzaklaşdırıp, hastanın yüzünden o yorgunluğu giderir. O zemân insan ferahlar, güler. Çok kimselerin bu hâlde güldüğü görülür ki, Allahü teâlâ tarafından rahmet gelmesi ile onu müjdeleyip, (Beni bilir misin, ben Cebrâîlim. Bunlar ise, senin düşmanların olan şeytânlardır. Sen Millet-i Hanîfiyye ve dîn-i Muhammediyye üzre vefât et!) der. İnsana işte bu melekden dahâ çok sevgili ve ferahlandırıcı bir şey yokdur. (Yâ Rabbî, bize rahmetini ihsân eyle. İhsân sâhibi ancak sensin) meâl-i şerîfindeki, Âl-i İmrân sûresi sekizinci âyet-i kerîmesi, bu hâli haber vermekdedir.

Bazı kimseler vardır ki, ayakda nemâz kılarken vefât eder. Bazısı uykuda iken, bazısı, bir şeyle meşgûl iken, bazısı da, çalgı ve oyunlara dalmış iken, kimisi de, serhoş iken, ansızın vefât eder. Bazı kimselere, rûhu çıkarken kendinden evvel geçen tanıdıkları gösterilir. Bunun için, etrâfında olan kimselere bakar. Bu zemânda, o kimse için horuldamak olur ki, insandan başka herşey onu işitir. İnsan işitmiş olsa, elbette helâk olur, korkudan ölürdü.

Ölünün his duygularından en son gayb edeceği şey işitmesidir. Zîrâ rûh kalbden ayrıldığı vakt yalnız görmesi bozulur. Fekat işitmek, rûh kabz oluncaya kadar gayb olmaz. Bunun için Fahr-i âlem sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem efendimiz, (Ölüm hastalığında olanlara şehâdeteyn-i kelimeteyn ki, Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullahdır. Bu kelimeyi telkin ediniz!) buyurmuşdur. Ölüm hâlinde olanın yanında çok söz söylemekden de nehy buyurmuşdur. Çünki o zemân, insan şiddetli sıkıntı içindedir.

Eğer ölünün ağzından tükrüğü akmış, dudağı sarkmış, yüzü kararmış, gözü dönmüş ise, bilmiş ol ki, o şakîdir. Âhıretdeki şekâvetini görmüşdür.

Eğer görür isen ki, ağzı açık, sanki gülüyor, yüzü gülümsiyor, gözü dahî kırpık gibidir. Bilmiş ol ki, o kimse âhıretde kavuşacağı sürûr ile tebşir (müjde) olunmuşdur.

Melekler, bu rûhu Cennet ipeklerinden bir ipeğe sararlar. O saîd olan kimsenin rûhu, bal arısı kadar insan şeklindedir. Aklından ve ilminden hiçbirşey gayb etmemişdir. Dünyâda ne yapmış ise, hepsini bilir. O melekler, bu rûhla berâber semâya doğru uçarak yükselirler. Bu yükselmeyi bazı ölü bilir, bazı ölü ise bilmez. Böylece, önceki geçmiş Peygamberlerin aleyhimüsselâm ümmetlerini ve yeni ölmüş olanları, bir yere yayılmış olan çekirgeler gibi görerek geçerler ve birinci kat semâ olan dünyâ semâsına varırlar.

Bu meleklerin başında olan Cebrâîl aleyhisselâm, dünyâ semâsına çıkar. Kimsin diye sorulur. Ben Cebrâîlim, yanımdaki de filândır, diyerek o kimsenin güzel ve sevdiği ismleri ile haber verir. Dünyâ semâsının bekçileri olan melekler, (Bu ne iyi bir kimsedir ki, itikâdı, inancı güzel idi. Ve hiç şübhesi yokdu) derler.

Bundan sonra ikinci kat semâya çıkarlar. Kimsin denir. Cebrâîl aleyhisselâm birinci kat semâdaki meleklere söylediği sözünü tekrâr eder. İkinci kat semâdaki melekler, o sâlih rûha, (Hoş safâ geldi. Dünyâda iken nemâzlarını bütün farzlarına riâyet ederek edâ ederdi) derler.

Sonra geçer, üçüncü kat semâya ulaşırlar. Kimsin denir. Cebrâîl aleyhisselâm dahâ önce söylediklerini tekrâr eder. Bunun üzerine (Malının hakkını muhâfaza edip zekâtını, tarladan aldığı mahsûlün uşrunu emr olunan kimselere seve seve verip, hiç esirgemeyen bu zât hoş ve safâ geldi) denir. Oradan da geçerler.

Dördüncü kat semâya varırlar. Kimsin denir. Dahâ önce söylediği gibi cevâb verir. (Dünyâda, Ramezân orucunu tutup da, orucu bozan şeylerden ve yabancı kadınlarla görüşmekden ve harâm yemekden kendini muhâfaza eden kimse, hoş ve safâ geldi) denir.

Sonra geçerler. Beşinci kat semâya varırlar. Kimsin denir. Dahâ önce söylediği gibi cevâb verir. (Farz olduğu zemân haccını riyâsız ve Allahü teâlâ için edâ eden kimse hoş ve safâ geldi) denir.

Sonra geçerler. Altıncı kat semâya varırlar. Kimsin denir. Evvelce vermiş olduğu cevâbı verir. (Seher vaktlerinde çok istiğfâr eden, gizli çok sadaka veren ve yetimlere yardım eden zât, hoş, safâ geldi) denir.

Oradan da geçerek (Surâdikât-i celâl) denilen, celâl perdelerinin bulunduğu bir makâma varırlar. Kimsin diye sorulunca, öncekiler gibi cevâb verir. Yine (Hoş ve safâ geldi. Çok istiğfâr edip, [çoluk çocuğuna ve sözü geçenlere] emr-i marûf yapan, Allahü teâlânın dînini, Onun kullarına öğreten, miskinlere [ve darda kalanlara] yardım eden, sâlih kula ve güzel rûha merhabâlar olsun) denir. Sonra meleklerden bir cemâate uğrarlar ki, hepsi onu Cennet ile müjdeleyip, onunla müsâfeha ederler.

Sonra (sidret-ül-müntehâya) kadar giderler. Yine kimdir diye sorulunca, öncekiler gibi cevâb verir. (Hoş safâ geldi. Her iyiliğini Allahü teâlânın rızâsı için yapan zâta merhabâ) denir.

Bundan sonra ateş tabakasından geçer. Sonra nûr, zulmet, su ve kar tabakalarından geçer. Sonra soğuk denizine uğrar ve geçerler. Her tabakanın birbirine uzaklığı bin senelik yoldur.

Sonra Arş-ur-Rahmân üzerine örtülmüş olan perdeler açılır ki, seksen bin perdedir. Her perdede seksen bin şerefe vardır. Her şerefede bin kamer yanî ay vardır ki, Allahü teâlâyı tehlîl ve tesbîh ederler. Onlardan bir kamer dünyâda görünse, nûru âlemi yakar ve herkes Allahü teâlâdan başka olarak ona ibâdet ederdi. Bu zemânda, perde arkasından bir münâdî nidâ eder ki, bu getirdiğiniz rûh kimdir? Cebrâîl aleyhisselâm filân oğlu filândır, der.

Allahü teâlâ, (Bunu yakınlaşdırın. Ve sen ne güzel kulumsun buyurur.) Allahü teâlânın huzûr-i maneviye-i ilâhiyyesinde durduğu vakt, bazı levm-ü itâb (azarlamak) ile Hak teâlâ onu utandırır. Hattâ o kul, zan eder ki, hakîkaten helâk oldu. Sonra, Cenâb-ı Hak onu afv eder.

Nitekim Kâdî Yahyâ bin Eksem hazretlerinden rivâyet olundu. Vefâtından sonra rüyâda görülüp de süâl olundu ki, Hak teâlâ sana ne muâmele eyledi. Yahyâ bin Eksem, (Allahü teâlâ beni manevî huzûrunda durdurdu. Ey Şeyh-i Sû [yanî fenâ ihtiyâr]! Sen şunu ve bunu işlemedin mi? buyurdu. Allahü teâlânın yapdıklarımı bildiğini anladığım zemân, beni korku kapladı ve yâ Rabbî, böyle süâl soracağını bana dünyâda bildirmediler, dedim. (Sana nasıl bildirildi) buyurdu. Ben de, bana Muammer, İmâm-ı Zührîden, o da Urveden, o da Âişe-i Sıddîka radıyallahü anhâdan, O da hazret-i Peygamberden sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem, O da hazret-i Cibrîlden, O da Zât-i teâlâdan haber verdiler. Raûf ve rahîm olan Allahü teâlâ, (Ben azîmüşşan, islâmda ağaran saç ve sakala azâb etmekden hayâ ederim) buyurdu; dedim. O zemân Allahü teâlâ buyurdu ki, (Sen ve Muammer ve İmâm-ı Zührî ve Urve ve Âişe ve Muhammed aleyhisselâm ve Cibrîl sâdıksınız. Ben de seni mağfiret etdim.)

[Kâdî Yahyâ bin Eksem rahmetullahi aleyh Bağdâdda kâdî iken 242 [m. 856] de Medînede vefât etdi. Şâfiî fıkh âlimi idi. (Tenbîh) adındaki kitâbı meşhûrdur.

Muammer bin Müsennâ, Ebû Ubeyd-i Nahvi adı ile meşhûrdur. Edib idi. 110 da Basrada tevellüd, 210 [m. 825] da vefât etdi. Hâricî idi. Çok kitâb yazdı. Hadîs ve târîh âlimi idi.

Muhammed bin Müslim Zührî tâbiîndendir. Kitâblarını dıvar gibi dizip, içine kapanarak okumakla vakt geçirirdi. Zevcesi bir gün (Bu kitâblar bana üç ortakdan dahâ şiddetlidir) demişdi. 124 [m. 741] de vefât etdi rahime-hullahü teâlâ.

Urve bin Zübeyr, Zübeyr bin Avvâmın ikinci oğludur. Esmâ bint-i Ebî Bekrin oğludur. Fukahâ-i sebadan biridir. Âişeden radıyallahü anhâ çok hadîs-i şerîf bildirdi. 22 de tevellüd, 93 de Medînede vefât etdi rahime-hullahü teâlâ]

Yine, Abdülazîz ibni Nübâte rüyâda görülüp, Allahü teâlâ hazretleri sana nasıl muâmele buyurdu diye sorulunca, Allahü teâlâ bana buyurdu ki, (Sen şu kimse değilmisin ki, sözünü kısaltır. Ve sana bu ne güzel fesâhatli söz söyler denilsin diye konuşurdun.) Ben de, yâ Rabbî! Yüce zâtını noksan sıfatlardan tenzîh ve takdîs ederim ki, ben hakîr kulun, dünyâda zât-i rubûbiyyetini vasf ve medh ve senâ ederdim.) (Öyle ise, dünyâda dediğin gibi vasf eyle) buyurdu. Ben dahî, (Önce yokdan yaratan, onların yine rûhlarını kabz ederek öldürür. Onlara nutk (konuşma hassası) veren, yine nutklarını yok eder. Yok etdiği gibi, sonra yine yokdan îcâd eder. İnsan öldükden sonra, uzvlarını birbirinden ayırdığı gibi, onları yine kıyâmet günü cem eder) dedim. Günâhları afv edici olan Allahü teâlâ, (Doğru söyledin. Git ben de seni mağfiret etdim) buyurdu dedi. [İbni Nübâte şâir olup, divânı vardır. 405 [m. 1014] de Bağdâdda vefât etdi.]

Mensûr bin Ammâr da rahmetullahi aleyh, rüyâda görülüp, Allahü teâlâ sana ne muâmele buyurdu diye sorulunca, şöyle cevâb verdi. Cenâb-ı Hak, beni manevî huzûrunda durdurup, (Bana ne ile geldin ey Mensûr) buyurdu. Ben de, yâ Rabbî, otuzaltı hac ile geldim. (Onlardan hiçbirini kabûl etmedim. Ne ile geldin?) buyurdu Ben de; yâ Rabbî, senin rızân için, okuduğum üçyüzaltmış hatm-i şerîf ile geldim. (Onlardan hiçbirini kabûl etmedim. Ne ile geldin, ey Mensûr?) buyurdu. Ben de yâ Rabbî, rahmetin ile geldim, dedim. Bunun üzerine, Allahü teâlâ da, (İşte şimdi bana geldin, git ben de seni mağfiret etdim) buyurdu dedi.

Bu hikâyelerin çoğu ölümün korkulu hâllerini haber verir. Ben sana, Allahü teâlânın yardımı ile, söz dinleyecek kimselerin uyabilecekleri şeyleri haber verdim. Bazı insanlar vardır ki, kürsîye ulaşdıkları zemân bir nidâ işitir. Ve orada, onu geri çevirirler. Bazıları da, perdelerden geri çevrilir. Allahü teâlânın huzûruna ulaşanlar, Ârif-i billâh olanlardır, yanî Evliyâ-i kirâmdır. Vilâyetin dördüncü derecesi ve dahâ üst makâmlarında olan kimselerin dışındakiler, Allahü teâlânın huzûruna ulaşamazlar.

____________________

Beterdir günbegün hâlim, begâyet, yâ Resûlallah!
Düzelsin artık efâlim, inâyet yâ Resûlallah!

Azıtdı bu denî nefsim, beni şeytâna uydurdu.
Ne mümkin bunca isyânla, dehâlet yâ Resûlallah!

Aceb kâbil mi kurtulmak, hevây-i nefs-ü şeytândan?
Erişmezse, eğer senden, hidâyet yâ Resûlallah!

Gelince feyz-ü ihsânın, günâhkâr kimseye bir ân,
Onun râhı, dü-âlemde, selâmet yâ Resûlallah!

Emri, nehyi tazîm etdim, harâma demedim halâl.
Her günâhın sonu oldu, nedâmet yâ Resûlallah!

Ey ins-ü cinnin Resûlü, insanların en üstünü,
İhlâsıma bağışla kıl, şefâat yâ Resûlallah!

ÜÇÜNCÜ FASL

Fâcirin, yanî kâfirin rûhu sert olarak şiddet ile alınır ve yüzü Ebû Cehl karpuzu gibi olur. Melekler ona hitâben, (Ey habîs olan rûh! Habîs olan cesedden çık der. O da merkeb gibi bağırır. Rûhu çıkınca, Azrâîl aleyhisselâm, onu yüzü gâyet çirkin ve siyâh elbiseli ve fenâ kokulu zebânîlere (yanî azâb yapan meleklere) teslîm eder ki, ellerinde yünden yapılmış, eski kilim parçası gibi bir bez vardır. O rûhu buna sararlar. Bu zemânda, çekirge kadar insan şekline çevrilir. Bunun sebebi, kâfirin cesedi âhıretde müminin cisminden büyük olur. Hadîs-i şerîfde, (Cehennemde kâfirin bir azı dişi Uhud dağı kadardır) buyuruldu.

Cebrâîl aleyhisselâm, bu kötü rûhu yükseltir ve dünyâ semâsına ulaşırlar. Sen kimsin denir. Ben Cebrâîlim der. Yanındaki kimdir denir. Filân oğlu filân diye, kötü, çirkin ve dünyâda sevmediği fenâ ismleriyle onu zikr eder. Onun için gök ve semâ kapısı açılmaz ve deve iğne deliğinden geçmedikçe, bu gibi kimseler Cennete girmezler denir.

Cebrâîl aleyhisselâm bu sözü işitince, onu elinden bırakıverir. Rüzgâr onu uzaklara sürükler. İşte bu, Hac sûresinde, (Allahü teâlâya ortak koşan kimse, şuna benzer ki, gökden düşüp, kendini yâ kuşlar kapışır. Yâhud rüzgâr onu uzak bir yere atar da orada helâk olur) olan otuzbirinci âyet-i kerîmenin meâli şerîfidir. O kimse yere düşünce, bir zebânî onu alıp siccîne götürür. Siccîn yerin altında veyâ Cehennemin dibinde büyük bir taşdır ki, kâfir ve fâsıkların rûhu oraya götürülür.

Yehûdî ile nasârânın rûhları kürsîden kabrlerine geri gönderilir. Eğer bunlar kendi dinleri üzere olurlarsa (bozulmamış yehûdîlik ve hıristiyanlık) kendilerinin yıkanmalarını ve defn olunmalarını seyr ederler.

Müşrik yanî dinlere inanmayanlar, bunlardan birşey seyredemez. Zîrâ kendisi dünyâ semâsından hakîr olarak bırakılmışdır.

Münâfık, ikinciler gibi, yanî müşrik gibi,Allahü teâlânın kahrına uğramış ve red olunmuş olarak, mezârına geri gönderilir.

Müminlerden kullukda kusûr edenler çeşid çeşiddir. Bazılarını, kılmış olduğu nemâzı geri çevirir. Zîrâ bir kimse, nemâzını horozun yem yediği gibi çabuk çabuk kılarsa, nemâzından hırsızlık etmiş olur. Onun nemâzı eski bir bez parçası gibi toplanıp yüzüne vurulur. Sonra yükselir ve sen beni zâyi etdiğin gibi, Allahü teâlâ da, seni zâyi etsin der.

Bazılarını zekâtı geri çevirir. Zîrâ o kimse, zekâtını filân kimse tesadduk ediyor, zekâtını veriyor desinler diye verirdi. Ve çok defa kadınların muhabbetini çekmek için zekâtını onlara verirdi. Biz bunları gördük. Biz bunu müşâhede eyledik. Halâl olan şeylerle Allahü teâlâ herkese âfiyet versin.

Bazılarını da orucu geri çevirir. Çünki o kimse yemekden oruc tutmuş, fekat mâlâyanî sözlerden ve gıybetden ve günâh işlemekden kaçınmamış idi. İşte bu oruc fuhş ve hüsrândır. Bu şeklde oruc tutarken, Ramezân ayı çıkar. Zâhirde oruc tutmuş, hakîkatde ise,oruc tutmamış olur.

Bazı kimseleri de haccı geri çevirir. Çünki o kimse, hac ediyor desinler diye veyâ harâm mal ile hac etmişdir.

Baı insanı da anaya-babaya âsî olmak gibi bir günâhı geri çevirir. Bu hâlleri, esrâr âleminden haberi olanlar ve Allahü teâlânın rızâsı için ilm öğrenen âlimler bilir.

Şimdiye kadar anlatdığımız husûslar hakkında, Peygamberimizden sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem hadîsler, Eshâb-ı kirâmdan ve tâbiînden de haberler gelmişdir. Muâz bin Cebel radıyallahü anhın rivâyetinde bildirildiği gibi, amellerin geri çevrilmesi ve bunun dışındaki husûslarda çok haberler gelmişdir. Ben bu meseleyi kısaca ayırarak anlatmak istedim. Eğer kısaltmamış olsaydım, çok kitâbları doldururdum. Ehl-i sünnet itikâdında olan yanî doğru itikâd ve îmâna sâhib olanlar, çocuklarını bildikleri gibi, bu anlatdıklarımızın doğru olduğunu bilirler.

Rûh cesede geri döndürüldüğü zemân cesedi yıkanırken bulur ve başı ucunda gasli bitinceye kadar durur. Allahü teâlâ iyiliğini istediği kimsenin gözünden perdeyi kaldırır ve o kimse, ölünün rûhunu dünyâdaki insan sûretinde görür. Bir zât oğlunu yıkarken başı ucunda olduğunu gördü. Kendisine korku gelip gördüğü tarafdan diğer tarafa geçdi. Kefenine sarılıncaya kadar bu hâli gördü. Kefene sarılınca, o şahsın şeklindeki rûh kefene geri döndü. Naş, yanî tabut içine koyunca da rûhu görenler oldu. Nitekim sâlihlerden çok kimseden rivâyet olundu ki, naş üzerinde iken filân nerededir. Rûh nerededir? diye ses işitildi. Kefen göğüs tarafından iki yâhud üç kerre hareket eyledi.

Rebî bin Heysemden rahimehullah rivâyet edildi ki, bir zât, yıkayan kimsenin elinde hareket etmişdir. Yine Ebû Bekr-i Sıddîk radıyallahü anh zemânında bir ölünün tabut üzerinde konuşduğu görüldü ki, Ebû Bekr ve Ömer radıyallahü anhümâ nın fazîletlerini zikr etdi.

Mevtânın bu hâlini görenler, melekler âlemini seyr eden Velîlerdir. Allahü teâlâ dilediği kimsenin gözünden ve kulağından perdeyi kaldırır, o da bu hâli görür ve bilir.

Ölü kefene sarıldığı zemân rûh hâricde olarak göğüse yakın gelir. Bu sırada onun bağırması ve inlemesi vardır. Der ki, beni Rabbimin rahmetine acele götürünüz. Eğer bana ihsân olunan nimetleri bilseydiniz, beni götürmekde acele ederdiniz.

Eğer şekâvet ile korkutulmuş ise, der ki, aman bana azâb-ı ilâhîden bir müddet mühlet verip, ağır götürünüz. Eğer bilseydiniz, elbette beni omuzunuzda taşımazdınız. Bunun için, Resûlullah sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem, bir cenâze görünce, hemen ayağa kalkarlar, kırk adım kadar berâber giderlerdi.

Sahîh hadîsde bildirildi. Peygamberimizin sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem önünden bir cenâze geçirildi. Tazîm için Peygamberimiz ayağa kalkdı. Eshâb-ı kirâm aleyhimürrıdvân (Yâ Resûlallah, bu cenâze yehûdî cenâzesidir) dediler. Peygamberimiz sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem (nefs değil midir?) buyurdu. Yanî insan değil midir? Resûlullah efendimizin böyle yapmalarının sebebi, mubârek zâtına melekler âlemi keşf olunmuş, gösterilmişdir. Bunun için, cenâze gördüğü vakt neşeli olurlar idi.

[(Halebî)de diyor ki, önünden cenâze geçen kimse, cenâze için ayağa kalkıp dikili durmamalıdır. Cenâzeyi taşımak ve arkasından yürümek için kalkmalıdır. Resûlullah sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem efendimizin cenâze görünce kalkdığı, geçdikden sonra oturduğu ve siz de böyle yapın diye emr buyurduğu bildirildi ise de, bu emr nesh edildi. Yanî bir zemân sonra, bu emrini değişdirdi. (Merâk-ıl-felâh) ve (Dürr-ül-Muhtâr)da da cenâzeyi görenin saygı duruşu olarak ayağa kalkmasının câiz olmadığı yazılıdır.]

Ölü kabre konulduğu zemân, üzerine toprak örtülünce, kabr meyyite şöyle söyler ki, benim üzerimde iken ferah idin. Şimdi altımda mahzûn olursun. Benim üzerimde yemekler yirdin. Şimdi de seni benim altımda kurtlar yir. Kabr dolup, toprakla üzeri örtülünceye kadar böyle çok acı sözler söyler.

İbni Mesûddan radıyallahü anh rivâyet olundu ki, Yâ Resûlallah, ölü kabre konduğu vakt, ilk karşılaşdığı şey nedir diye sordu. Peygamberimiz sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem buyurdu ki, (Yâ İbni Mesûd! Bunu bana senden başka kimse sormadı. Ancak sen sordun. Ölü kabre konulduğu vakt ,önce bir melek seslenir. O meleğin ismi (Rûmân)dır. Kabrlerin arasına girer. Der ki, Yâ Abdellah! Amelini yaz! O kimse der ki, benim burada ne kâğıdım, ne kalemim var. Ne yazayım? O melek der ki; bu sözün kabûl edilmez. Senin kefenin kâğıdındır. Tükrüğün mürekkebindir. Parmakların kalemindir. Melek kefeninden bir parça kesip verir. O kul dünyâda her ne kadar yazı yazmak bilmese de, orada sevâbını ve günâhını, âdeta o bir günde işlemiş gibi yazar. Bundan sonra melek, o yazdığı kefen parçasını dürer. O ölünün boynuna asar.) Bundan sonra Resûlullah sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem efendimiz, (Her insanın yapdığı işleri gösteren sahîfelerini biz boynunda kıldık) meâlindeki İsrâ sûresinin onüçüncü âyet-i kerîmesini okudular.

Sonra, gâyet korkunç iki melek gelir. İnsan şeklinde görünürler. Yüzleri gâyet siyâh olup, dişleriyle yeri yararlar. Başlarının tüyleri yeryüzüne sarkmış görünür. Sözleri gök gürler gibi, gözleri şimşek çakar gibidir. Nefesleri de, şiddet ile esen rüzgâr gibidir. Herbirinin demir kamçıları vardır ki, insanlar ve cinler bir araya gelseler, yerden kaldıramazlar. Dağlardan dahâ büyük ve ağırdır. Bir kerre, bir kimseye vurursa, mâzallah parça parça eder. Rûh bunları görünce, hemen kaçar. Ölünün burnundan göğsüne girerler. Göğsünden yukarısı dirilir. Öleceği zemândaki hâli gibi olur. Hareket etmeğe kâdir olmaz. Fekat ne söylenirse onu işitir ve görür. Bunlar ona şiddet ile süâl ederler. Cefâ ederek onu üzerler. Toprak ona su gibi olmuşdur. Ne vakt kımıldarsa yer açılıp bir boşluk olur.

Bu iki melek (Rabbin kimdir? Dînin nedir? Peygamberin kimdir? Kıblen neresidir?) diye süâl sorarlar. Allahü teâlâ, kimi muvaffak eder ve kimin kalbine hak sözü yerleşdirirse, der ki, (Sizi vekîl ederek bana kim gönderdi ise, rabbim odur. Benim rabbim Allah, Peygamberim Muhammed aleyhisselâm, dînim Dîn-i islâmdır.) Buna ancak, ilmi ile âmil olan hayrlı âlimler böyle cevâb verir.

O zemân bunlar da der ki, (Doğru söyledi. Delîlini getirdi. Bizim elimizden kurtuldu.) Bundan sonra onun üzerine kabrini büyük bir kubbe gibi yaparlar. Onun için sağ tarafına iki kapı açarlar. Sonra da kabrini güzel kokulu fesleğenlerle döşerler. Cennet kokuları, o meyyitin üzerine gelir. Dünyâda yapdığı güzel amelleri, en sevdiği dostu sûretinde gelip, onu eğlendirir ve ona güzel haberler söyler. Kabri nûr ile dolar. Kıyâmet kopuncaya kadar kabrinde neşeli ve sevinçli olur. O kimseye kıyâmet kopmasından dahâ sevgili bir şey olmaz.

İlmi ve ameli az olan ve ilmden ve melekût esrârından haberi olmıyan müminlerin derecesi bundan aşağıdır ki, onun yanına Rûmândan sonra, güzel sûretde ve güzel kokulu ve güzel elbiseli olarak ameli gelir. (Beni bilmez misin) der. O da der ki, (Sen kimsin ki, Allahü teâlâ seni benim şu garîb olduğum zemânda bana ihsân eyledi.) O da der ki, (Ben senin sâlih işlerinim. Korkma, mahzûn olma! Biraz sonra, Münker ve Nekîr melekleri gelirler ve sana süâl ederler. Onlardan korkma) der.

Bundan sonra, süâl meleklerine söyleyeceği şeyleri öğretirken, Münker ve Nekîr melekleri gelir. Şimdi anlatacağımız şeklde onu sıkışdırırlar. Onu oturturlar. Ona (Men Rabbüke), yanî Rabbin kimdir, derler. O da evvelki söylediği gibi söyler: (Rabbim Allahdır. Peygamberim Muhammed aleyhisselâm, İmâmım Kurân-ı kerîm, kıblem Kâbe-i şerîf ve babam İbrâhîm aleyhisselâmdır ki, Onun milleti benim milletimdir) der. Onun dili hiç tutulmaz. Onlar da, (Doğru söyledin) derler. Önceki melekler gibi muamele, ederler. Fekat onun için sol tarafından Cehennemden bir kapı açarlar. Cehennemin yılan, akrep, zincir, sıcak suyu ve zakkûmu, velhâsıl ne varsa hepsini görür. O kimse, onun üzerine pek çok feryâd eder.

Ona (Korkma, buranın dehşeti sana bir zarar vermez. Burası senin Cehennemdeki yerindir ki, Allahü teâlâ, bunu senin Cennetde olan yerinle değişdirdi. Uyu, sen saîdsin) derler. Sonra onun üzerine Cehennem kapısı kapanır. Aylarca, senelerce geçen zemânı bilmez, öylece kalır.

Birçok kimsenin, ölürken dili tutulur. Eğer itikâdı bozuk olursa, [Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak inanmadı, bidat ehline uydu ise], (Rabbim Allah) diyemez. Başka söz söylemeğe başlar. Melekler bir kerre vururlar, kabri ateşle dolar. Sonra söner. Birkaç gün sönük olarak durur. Sonra yine kabrde, onun üzerinde ateş hâsıl olur. Kıyâmet kopuncaya kadar, bu hâl devâm eder.

Birçok kimse dahî, (Dînim İslâmdır) diyemez. Bunlar, yâ şübhe üzre vefât etmişlerdir. Yâhud, vefât ederken, kendisine fitnelerden bir fitne ârız olmuşdur. [Ehl-i sünnet olmıyan kimselerin sözlerine, yazılarına aldanmışdır.] Buna bir kerre vururlar. Kabri, yukarıda denildiği gibi ateşle dolar.

Bazı kimseler (El-Kurânı imâmî) yanî Kurân-ı kerîm imâmımdır diyemezler. Çünki bunlar, Kurân-ı kerîmi okurlar, fekat ondan nasîhat almazlardı ve Kurân-ı kerîmde olan emrlerle amel etmezler ve nehy etdiği şeylerden kaçınmazlardı. Bunlara da öncekilere yapdıkları gibi yaparlar.

Bazı kimsenin de ameli, korkunç şekl alır. Bunu çekerler. Kabrinde günâhları kadar azâb olunur. Ahbârda vârid oldu ki, (Bazı insanların ameli hunût şekline çevrilir.) Hunût, hınzır yavrusuna derler.

Bazı kimse de, Peygamberim Muhammed aleyhisselâmdır diyemez. Zîrâ bu kimse, dünyâda sünnet-i nebeviyyeyi (yanî islâmiyyetin emrlerini ve yasaklarını)unutmuş idi. Zemâna, modaya uymuş idi. Çocuklarına Kurân-ı kerîm okutmamış, Allahü teâlânın emrlerini, yasaklarını öğretmemiş idi.

Bazı kimse, kıblem Kâbe-i şerîf diyemez. Zîrâ, nemâz kılmak için kıbleye az yönelmiş, yâhud abdestinde fesâd bulunurmuş, yâhud nemâzında başka şeylere iltifât eder, dünyâ işleri ile meşgûl olurmuş, yâhud rükûünde ve sücûdünde noksânlık olup, tadîl-i erkâna riâyet etmezmiş.

Sana, Peygamberimizden sallallahü aleyhi ve sellem rivâyet olunan (Allahü teâlâ, üzerinde kazâya kalmış nemâz borcu bulunan kimsenin ve harâm elbise [cilbâb] giyen kimsenin nemâzını kabûl etmez) hadîs-i şerîfi kifâyet eder. [Bundan anlaşılıyor ki, farz nemâzını kazâya bırakan kimselerin sünnetleri ve nâfileleri kabûl olmaz.] Bazı kimse, (Ve İbrâhîmü ebî) yanî İbrâhîm aleyhisselâm babamdır diyemez. Zîrâ, bir gün İbrâhîm aleyhisselâm yehûdîdir, yâhud nasrânîdir diye söz işitmiş ve bunun için şübheye düşmüşdü. [Yâhud, kâfir olan Âzer, İbrâhîm aleyhisselâmın babasıdır demişdi.] Buna dahî evvelkilere yapıldığı gibi yapılır. Bunların hepsini (İhyâ-ül-ulûm) kitâbımızda geniş olarak bildirdik.

[Yukarıdaki hadîs-i şerîf, nemâzını özrsüz olarak kılmamış ve derhâl kazâ etmemiş olan kimsenin, bundan sonra kılacağı nemâzlarının hiçbirinin kabûl olmıyacağını bildiriyor. Sonra kıldığı nemâzlar şartlarına uygun olarak ve doğru, ihlâs ile kılınırsa, sahîh olurlar, yanî nemâz kılmak vazîfesini yerine getirmiş, bunların günâhından kurtulmuş olur. Bu nemâzlarının hiç biri kabûl olmaz demek, Allahü teâlânın vad etdiği sevâblara kavuşamaz, bunların fâidesini görmez demekdir. Beş vakt nemâzın sünnetleri, sevâb kazanmak için kılınıyor. Bu kimsenin sünnet nemâzları kabûl olunmıyacağı için, sünnetleri boşuna kılmış olur. Sünnet nemâzlarının kendisine hiç fâidesi olmaz. Bunun için, farz nemâzı özrsüz kılmıyan kimse, bu nemâzını hemen kazâ etmelidir. Kılmadığı nemâzların sayısı çok ise, sünnetleri kılarken, o vaktin kılınmamış nemâzını kazâ etmeğe niyyet etmelidir. Böylece, nemâzını kazâ etdiği için, bunun büyük azâbından kurtulmuş olur. Kazâları çabuk biterek, sünnetlerin sevâbına da kavuşmağa başlar. Özr ile kaçırılmış olan farz nemâzlar böyle değildir. Bu hadîs-i şerîf, özrsüz olarak, tenbellikle kılınmayan nemâzlar içindir. Bu husûsda (Seâdet-i Ebediyye) kitâbında, kazâ nemâzları bahsinde geniş bilgi vardır.]

DÖRDÜNCÜ FASL

Fâcire, yanî kâfir olanlara Münker ve Nekîr melekleri (Men Rabbüke) dedikleri vakt, (Lâ-edrî), yanî (Ben bilmem)der. Onlar da, bilmedin ve hâtırlamadın derler.

Sonra onu demirden kamçı ile döverler. Tâ ki, yedinci kat yerin altına girer. Sonra yer silkelenir. Yine kabrine çıkar. Böyle yedi defa döverler. Sonra da, bunların hâlleri başka başka olur. Bazısının ameli köpek şekline çevrilip kıyâmete kadar onu ısırır. Bunlar, kıyâmet ve islâmiyyetin bildirdiği husûslarda şübhe edenlerdir. Kabrde bulunanların karşılaşacakları hâller çeşid çeşiddir. Ancak biz burada çok kısa anlatdık. Bu azâbın aslı şöyledir ki, bir insan dünyâda en çok neden korkarsa, kabrde onunla azâb olunur.

Meselâ, bazı insanlar, yırtıcı hayvan yavrusundan çok korkar. İnsanların tabîatleri bunda muhtelifdir. Allahü teâlâdan selâmet ve nedâmetden evvel mağfiret isteriz.

Mevtâlardan çok defa rivâyet olunmuş ve rüyâda görülüp, hâlleri sorulmuş ve cevâblar alınmışdır. Bunlardan birisine hâli sorulunca, (Birgün abdestsiz nemâz kılmış idim. Allahü teâlâ, bana bir kurtcağız musallat etdi. Onunla hâlim pek fenâdır) dedi. [Nemâz kılmıyanların ve kılmadığı nemâzı kazâ etmiyenlerin hâllerinin ne olacağını, buradan anlamalıdır.]

Bir diğeri de, rüyâda görülüp, Allahü teâlâ sana ne muâmele buyurdu diye sorulunca, (Bir gün cenâbetden gusl etmemişdim. Allahü teâlâ, ateşden bir elbise giydirdi. Onun içinde, kıyâmete kadar bir yerden bir yere çevirerek bana azâb ediyorlar) dedi. [Her müslimân ana ve baba, çocuklarına gusl abdesti almasını öğretmelidir.]

Bir diğeri de, rüyâda görülüp, Allahü teâlâ sana ne muâmele buyurdu diye sorulunca, (Beni yıkayan kimse, bir tarafdan bir tarafa şiddet ile çevirirken, teneşirdeki demir çivi vücûdümü tırmaladı. Bundan çok zahmet çekdim) dedi. Sabâh olunca, yıkayan kimseden sorulunca, (İstemiyerek böyle birşey olmuşdu) dedi.

Bir başkası da, rüyâda görülüp, hâlin nasıldır, sen ölmemiş miydin? diye sorulunca, (Evet, ben hayr üzereyim, lâkin üzerime toprak atılırken, bir taş düşüp, iki kemiğimi kırdı. Bana çok sıkıntı verdi) dedi. Bunun üzerine kabrini açdılar. Dediği gibi buldular.

Bir kimse oğluna, rüyâsında gelip, (Ey fenâ oğul! Babanın kabrini düzelt! Zîrâ, yağmur çok ezâ verdi) dedi. Bunun da kabrini açdılar. Âdeta su arkı (harkı) gibi dolmuş buldular ki, sel doldurmuş idi.

Arâbîden biri, rivâyet eder ki, oğluma, Allahü teâlâ sana ne muâmele etdi diye sordum. (Zararım yok, lâkin filân fâsıkın yanına defn olunduğumdan, ona olunan azâblardan kalbime korku giriyor) dedi. Çok defa haber verilen, bunlar gibi hikâyelerden açıkca anlaşılan şudur ki, kabr ehli kabrlerinde azâb çekerler. Onun için, Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem ölünün kemiklerini kırmakdan nehy buyurmuşlar ve bir kimseyi kabrin bir tarafında oturduğunu gördüklerinde, (Mevtâya kabrlerinde ezâ etmeyiniz) ve (Diri kimseler evlerinde nasıl elemi ve azâbı duyar ve his ederlerse, mevtâ da kabrinde öylece elem ve azâbı duyar, his eder) buyurmuşdur.

Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem vâlideleri hazret-i Âminenin kabrini ziyâret etdiklerinde ağladılar. Yanlarında bulunanları da ağlatdılar. Buyurdular ki, (Rabbimden bunun için mağfiret taleb etmeğe izn istedim. İzn vermedi), sonra (Kabrini ziyâret etmek için izn istedim, izn verdi. Öyle ise, siz de kabrleri ziyâret ediniz! Zîrâ, ziyâret ölümü hâtırlamağa sebebdir.) [Resûlullaha, mubârek anasına, babasına mağfiret için sonradan izn verildi. Zâten mümin idiler. Sonradan diriltilip, bu ümmetden de oldular].

[Bu hadîs-i şerîf, Resûlullahın sallallahü aleyhi ve sellem muhterem ana ve babasının mümin olduklarını göstermekdedir. Çünki, kâfirlerin kabrini ziyâret etmek yasakdır. Bunların kabrlerini ziyâret etmeğe izn verilmesi, kâfir olmadıklarını açıkca bildiriyor. Mağfiret için izn verilmemesinin de sebebi vardı. Cenâb-ı Hak, Habîbinin hâtırı için, Onun şerefi için, mubârek ana babasını dahâ büyük nimete kavuşdurmak istiyordu. Tayîn buyurduğu, takdîr etdiği zemân gelince, onları diriltecek, oğullarının Peygamberlerin en üstünü olduğunu gösterecek, Ona îmân edecek, ümmeti olmakla şereflenecek ve sahâbîlik yüksek derecesine kavuşacaklardı.

Nişâncı zâde Muhammed bin Ahmed efendinin rahmetullahi aleyh [1] yazdığı türkçe (Mirât-ül-kâinât) kitâbı, birinci kısm, ikiyüzyirmiyedinci sahîfede diyor ki:

Resûlullahın sallallahü aleyhi ve sellem mubârek ana babalarının îmân edip etmediklerinde, âlimler başka başka söyledi. 911 [m. 1505] de vefât eden Abdürrahmân bin Ebî Bekr Süyûtî (Mesâlik-ül-hunefâ) kitâbında ve başka birçok kıymetli kitâblarında beş çeşid haber bildirmişdir:

1  Onların ikisi de, Resûlullahın dîne çağırmasından yanî bisetden önce, câhillik zemânında vefât etdi. Şâfiî âlimlerinin hepsine ve hanefîlerin çoğuna göre, bir Peygamberin dînini işitmiyen kimsenin îmân etmesi vâcib olmaz. Çünki, Peygamberin dînini işitmeden önce düşünerek îmânı akl ile bulmak vâcib değildir. İşitdikden sonra, Allahü teâlânın var olduğunu düşünüp anlamak, îmân etmek lâzım olur. Câhillik zemânında, geçmiş Peygamberler unutulmuş idi. Çünki asrlar boyunca, kâfirler, zâlimler idâreleri ele alarak, dinleri ortadan kaldırmışlar, din adamlarına baskı, işkence yapmışlar, îmânlılar azalmış, gizlenmiş, böylece, dîni, îmânı bilen kalmamışdı. Her asrda gelen zâlimler, kötü rûhlu, alçak kimseler, böyle çalışmakda, din adamlarını, din bilgilerini yok etmek için îmânlılara karşı amansız bir kin ile, canavar gibi saldırmakdadır. İngilizler ve komünistler böyledir. Fekat, bu zâlimlerden hiçbiri îmânı yok edememiş, kendileri kahr olmuş, çok acı, perîşan hâlde, saltanatlarından ayrılmış, zevklerine doyamadan ölümün pençesine düşmüşler, ismleri lanet ile anılmış veyâ unutulmuşdur. Allahü teâlâ, bir Peygamber veyâ bir âlim yaratarak, îmân ışığı ile yer yüzünü yeniden aydınlatmışdır. Aklı olanların, bundan ibret alması, uyanması, dünyâda ve âhıretde rezîl olmamak için, din düşmanlarına aldanmaması lâzımdır.

2  Câhillik zemânında yaşamış olanlar, kıyâmet günü imtihân edilecek, orada îmân edenler, Cennete girecekdir, diyen âlimler de varsa da, bu sözün zaîf olduğu (Müjdeci Mektûblar Tercemesi) kitâbında, 259. ncu mektûbun tercemesinde açıklanmışdır.

3  Allahü teâlâ, sevgili Peygamberinin sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem mubârek ana babasını diriltdi. Oğullarına îmân edip, ona ümmet olmakla şereflendiler ve tekrâr vefât etdiler. İmâm-ı Süyûtî rahmetullahi aleyh, bunların diriltildiğini bildiren hadîs-i şerîfi yazıyor. (Zaîf bir hadîs ise de, çok kimse bildirdiği için, kuvvetli olmuşdur. Âlimlerin çoğuna göre, kuvvetli hadîsdir. İbâdetlerin kıymetini, bir müslimânın üstünlüğünü bildiren zaîf hadîse uyulur) buyuruyor.

4  Fahrüddîn-i Râzî [1] ve birçok âlimler buyuruyor ki, Tevbe sûresinin yirmisekizinci âyetinde meâlen, (Müşrikler necesdir) buyuruldu. Yanî bütün kâfirler pisdir. Hâlbuki, Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem (Ben her zemânda, temiz babalardan, temiz analara geçerek geldim) buyurdu. Başka bir hadîs-i şerîfde, (Her asrda, o zemânın insanlarının en hayrlılarından getirildim) buyuruldu. Kâfire hayrlı demek ise, câiz değildir. Hele Şuarâ sûresindeki ikiyüzondokuzuncu âyetinde meâlen, (Seni secde edicilerden geçirir) buyuruldu. Buradan, bütün babalarının, analarının mümin oldukları anlaşılmakdadır. İbrâhîm aleyhisselâmın babası denilen Âzerin kâfir olduğu Kurân-ı kerîmde bildiriliyor ise de, Abdüllah ibni Abbâs ve İmâm-ı Mücâhid, (Âzer, İbrâhîm aleyhisselâmın amcası idi) dediler. Arabistânda amcaya baba denilir. Hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (Cehennemde en hafîf azâb, Ebû Tâlibin azâbıdır). Ebû Tâlibin azâbı, azâbların en hafîfi olunca, Resûlullahın mubârek ana-babası Cehennemde olsaydı, azâbın en hafîfi, bu ikisinin azâbı olurdu. Bu hadîs-i şerîf de, bu bakımdan, ikisinin de mümin olduğunu göstermekdedir.

5  Âlimlerden çoğu, bu meselede edebe, saygıya aykırı konuşulmamasını, işin doğrusunu Allahü teâlâ bilir deyip, susulmasını uygun görmüşdür. Şeyh-ul-islâm allâme Ahmed ibni Kemâl Pâşa da, (Ebeveyn) risâlesinin sonunda buyuruyor ki, (Ölüleri kötüleyerek dirileri incitmeyiniz!) hadîs-i şerîfi ve Tevbe sûresinin (Resûlullahı incitenlere Allah lanet eylesin!) meâlindeki altmışikinci âyet-i kerîmesine göre, (Resûlullahın babası Cehennemdedir) diyen kimse melûndur. (Mirât-ül-kâinât)ın yazısı temâm oldu].

Peygamberimiz aleyhisselâm bir kabr yanında hâzır oldukları vakt, (Dünyâ ve âhıret selâmeti, müslimânlardan ve müminlerden bu kabrde bulunanların üzerine olsun. Biz inşâallah size lâhık oluruz [kavuşuruz]. Siz bizden evvel göçdünüz. Biz de, size tâbi olup, sonradan varırız. Yâ Rabbî! Bizi ve bunları mağfiret et ve afvınla günâhlarımızdan geç) buyururdu. Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem mubârek zevcelerine de radıyallahü teâlâ anhünne kabr ziyâretinde bu kelâmı (düâyı) söylemelerini emr ederdi.

Sâlih-i Müzenî rahimehullah buyurdu ki, bazı ulemâdan (Kabristânda nemâz kılmak niçin nehy olundu?) diye süâl eyledim. Bunun hakkında hadîs-i şerîf vârid oldu diye haber verdiler. (Siz kabrler arasında nemâz kılmayınız. Zîrâ bu, nihâyeti olmıyan hasretdir). Yanî pişmân olursunuz hadîs-i şerîfini okudular. [İsmâîl Müzenî, imâm-ı Şâfiînin talebesi idi. 264 [m. 878] de Mısrda vefât etdi.]

Bunun içindir ki, necâset bulunan yerlerde, meselâ kabristânda ve hamâmda nemâz kılmak mekrûhdur.

Bir zâtdan rivâyet olundu. Dedi ki, birgün kabrler arasında nemâza durdum. Güneşin sıcaklığı pek şiddetli idi. Hemen pederime benzer bir şahsı kabrinin üzerinde oturur gördüm. Korkarak nemâzın secdesini noksan etdim. İşitdim ki, (Yeryüzünün genişliği sana dar geldi de, burayı mı buldun? Nemâzınla bir zemân, bize ezâ edersin) dedi.

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem bir yetîme rastgeldi. Babasının kabri başında, yüksek sesle ağlıyordu. O yetîme merhamet ederek, kendileri dahî ağladılar. Buyurdular ki, (Ölü elbette yakınlarının bağırarak ağlaması sebebi ile azâb olunur. Yanî hüzn ve fenâlık gelir.)

Nice ölü vardır ki, rüyâda görülüp, süâl eden kimseye, hâlim pek fenâdır. Filân ve filândan eziyyet görüyorum. Onların çok ağlayıp, feryâd ve figânı bana ezâ ediyor diye, haber verdiği vâkidir. Lâkin zındıklar [kısa akllarına uyarak], bunu inkâr ediyorlar.

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz: (Sizlerden biriniz dünyâda bildiğiniz bir ölmüş kimsenin kabrine uğrayıp da, selâm verince, o mümin sizi tanır ve selâmınıza cevâb verir) buyurdu.

Yine bunun gibi, Peygamberimiz sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem bir cenâze defninden geldikde, (Ölü, ayakların sesini işitir ve işitirim işitirim diyerek üzüldüğünü bildirir) buyurdu.

Fıkh âlimlerinden rahime-hümullahüteâlâ, rivâyet olunur ki, bir kimse vasıyyet etmeden vefât etmişdi. Sonra, gece çoluk çocuğunu dolaşıp (Filâna ve filâna şu kadar ekin verin. Filân kimseden emânet aldığım kitâbını verin) dedi. Sabâh olunca, her biri diğerine gördükleri rüyâyı söylediler. Ekini verdiler. Lâkin kitâbı araşdırdılar, bulamadılar. Buna teaccüb etdiler. Bir zemân sonra, evin bir köşesinde buldular.

Bir zâtdan rivâyet olundu ki, babam bizim için terbiye edici bir kimse tayin eylemişdi. Bize evde yazı öğretirdi. Bu zât vefât eyledi. Altı gün sonra kabrine vardık. Allahü teâlânın emrini düşünüyorduk. Oradan bir tabak incir geçiriyorlardı. Onu satın aldık, yidik. Saplarını oraya atdık. O gece bizim üstâdımız babamızın rüyâsında görünüp, hâlin nasıldır, diye sorunca, iyidir, ben de hayr üzereyim. Fekat evlâdın kabrimi mezbele yanî süprüntülük etdiler. Fenâ lâflar söylediler dedi. Babam bize sordu. Biz ise (Sübhânallah! Bizi dünyâda terbiye etmiş iken, âhırete gitdiği hâlde, yine terbiye ediyor) dedik. Bu gibi şeyler hakkında anlatılanlar çokdur. Fekat bu kadar vaz ve nasîhati kâfî gördüm ki, az sözden çok ibret alınsın.

BEŞİNCİ FASL

Kabrde ölüler dört hâlde bulunur. Bazısı ökçesi üzere oturur. Gözü dağılıp, bedeni şişip, cismi toprak oluncaya kadar bu hâlde kalır. Sonra rûhu, dünyâ göğünden başka melekût âlemini dolaşır.

Bazısına cenâb-ı Hak bir uyku verir. Birinci sûra kadar ne olduğunu bilmez. Birinci sûrda uyanır, sonra yine ölür.

Bazısı kabrinde iki ay kadar yâhud üç ay kadar durur. Sonra rûhu bir Cennet kuşu üzerine biner, kuş onu Cennete kadar uçurur. Bunları bildiren hadîs-i şerîfler sahîhdir. İslâmiyyetin sâhibi sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: (Müminin rûhu kuş ile berâberdir. Cennet ağaçlarından birine asılmış durur).

Bunun gibi şehîdlerin rûhlarından sorulunca:(Şehîdlerin rûhları, yeşil kuş kursaklarında olarak Cennet ağaçlarına asılı dururlar) buyurdu.

Bazı insanlar, diledikleri zemân makâmlarından yükselirler. Bazıları da, sûr üfleninceye kadar orada durur.

Dördüncü nev -Enbiyâ ve Evliyâya mahsûsdur. Bunların bazısı kıyâmete kadar uçar ve çoğu gece görünür. Ben inanıyorum ki, Ebû Bekr-i Sıddîk ve Ömer-ül-Fârûk radıyallahü teâlâ anhümâ bunlardandır.

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem, üç âlemi (Âlem-i nâsût, Âlem-i melekût, Âlem-i ceberût) dolaşmakda serbestdir. Buna tenbîh ve işâret için bir gün Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz, (Allahü teâlâ beni üçden ziyâde yeryüzünde durdurmamasını kereminden ricâ ederim) buyurdu. Hakîkaten, üç aşerat olunca yanî otuz olunca, hazret-i Alî, Resûlullahın vefâtından otuz sene sonra [kırkbirinci yılda] şehîd olup, hazret-i Peygamber yerin ehâlîsine gücendi. Mubârek rûhu temâmen semâya yükseldi.

Bunu bazı sâlihler rüyâsında gördü [1]. Bir zât buyurdu ki: (Yâ Resûlallah! Babam, anam sana fedâ olsun! Ümmetinin fitnelerini görmüyor musun?) Hazret-i Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem, (Allahü teâlâ fitnelerini ziyâde eder. Hazret-i Hüseyni de şehîd etdiler. Benim hürmetimi muhâfaza etmediler) buyurdu. Dahâ çok söylediler ise de, diğerlerine râvînin şübheleri olduğundan terk olundu.

Bunlardan bazısı (İbrâhîm aleyhisselâm gibi) yedinci kat semâyı seçmiş olup, orada bulunur. Peygamberimiz aleyhisselâm Mirâc gecesi İbrâhîm aleyhisselâma uğradı. Gördü ki: Beyt-i mamûre sırtını vermiş, müslimânların çocuklarına oradan şiddetli nazarla bakmakdadır.

Îsâ aleyhisselâm da, beşinci kat gökdedir. Her gökde Resûller ve Nebîler aleyhimüsselâm vardır ki, oradan çıkmazlar ve gitmezler. Kıyâmete kadar orada dururlar. Bunlardan istediği yere gitmekde muhayyer olanları, ancak hazret-i İbrâhîm ve hazret-i Mûsâ ve hazret-i Îsâ aleyhimüsselâmla, hazret-i Muhammed Mustafâ sallallahü aleyhi ve sellemdir. Bunlar, üç âlemdeki istedikleri yere gidebilirler.

Evliyâ-i kirâmdan bazıları kıyâmet gününe kadar tavakkuf ederler, dururlar. Nitekim Bâyezîd-i Bistâmînin rahimehullahü teâlâ Arşı aâ altındaki sofradan yemek yimede olduğu rivâyet olundu.

İşte kabrde olanların halleri bu dört şekldedir. Yanî azâb olunurlar, rahmet olunurlar, tahkîr olunurlar, ikrâm olunurlar.

Evliyâ-i kirâmdan rahimehümullahü teâlâ çok kimse vardır ki, ölüm hâlindeki bir kimseye dikkat ile bakarlar. O kimseye geniş menziller daralır. Çok kerre de açılır. Bu hâli görürler ve haber verirler. Ben, bu cinsden haber vereni gördüm.

Bazı arkadaşlarımı gördüm ki, kalb gözünden perde kaldırılıp, ölmüş olan çocuğunun evine girdiğini gördü. Bu bâtınî (gizli) fâideler, ikrâmlar ancak kerîm yâhud nesîb, mubârek olan kimseler içindir.

Kabrde olanlardan bazısı, Cuma ile bayramı bilirler. Dünyâdan bir kimse çıkdı mı onun yanına toplanırlar. Onu tanırlar. Kimi hanımından sorar. Kimi de babasından. Her biri kendisi ile alâkası olan şeylerden süâl ederler.

Çok ölüler vardır ki, bildiği kimselerden dahâ önce ölmüş olan birine tesâdüf etmez. Çünki, onun dünyâda iken kendinde bulunan şey, ölüm hâlinde gitmişdi. Bunun içindir ki, bazısı yehûdî olarak ölür. Bazısı nasrânî olarak ölür de onların içine gider. Bir kimse dünyâdan çıkıp mevtâların yanlarına vardı mı, mevtâlar, ona dünyâdaki komşularından sorarlar ve filân nerededir derler. O, çokdan ölmüşdü der. Biz onu görmedik, belki Hâviye Cehennemine gitmişdir, derler.

Bir kimse, rüyâda görülüp (Allahü teâlâ sana ne muâmele buyurdu?) diye sorulunca, (Ben ve filân ve filân diyerek arkadaşlarından beş kimseyi sayıp, cümlemiz çok hayr ve nimetlere nâil olduk) der. Hâlbuki, onu arkadaşları ile berâber, hâricîler yanî yezîdî denilen sapıklar öldürmüşdü. Komşusundan süâl olundukda, biz onu görmedik, dedi. Hâlbuki o kimse de, kendini denize atıp boğularak vefât etmişdi. Yemîn ederek dedi ki: (Vallahi ben onu, intihâr edenlerle, yanî kendisini öldürenlerle berâber olduğunu zan ederim).

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: (Bir kimse kendini bir demir parçasiyle öldürürse, kıyâmet gününde, o demir parçası elinde karnına vurarak gelir. Cehennem içinde müebbed olarak kalır. Ve bir kimse kendisini dağdan atar da öldürürse, kendini Cehennem ateşine atar).

Bir kadın da böyle yapar, intihâr ederse, onun acısını sûr üfürülünceye kadar duyar. [Bu hadîs-i şerîf, dünyâda sıkıntıdan kurtulup râhata kavuşmak için intihâr edenler içindir. Çünki böyle düşünmek âhıret azâbını inkâr etmek olur ki, küfrdür. Aklını kaybederek intihâr eden veyâ hemen ölmeyip tevbe eden ise, kâfir olmaz.] Sahîh haberde bize geldi ki, Âdem aleyhisselâm Mûsâ aleyhisselâm ile buluşdu. Mûsâ aleyhisselâm ona dedi ki: (Sen o kimsesin ki, Allahü teâlâ seni kudretiyle yaratdı ve sana rûh verdi. Seni Cennetine koydu. Niçin Ona isyân etdin?) Âdem aleyhisselâm da dedi ki: (Yâ Mûsâ! Allahü teâlâ seninle konuşdu ve sana Tevrâtı indirdi. Tevrâtda görmedin mi ki, (Âdem, Rabbine karşı kendisinden zelle sâdır oldu). Mûsâ aleyhisselâm (Evet, gördüm) dedi. Hazret-i Âdem (Ben bunu işlemeden kaç sene önce takdîr olundu) dedi. Mûsâ aleyhisselâm, (Sen işlemeden ellibin sene evvel takdîr olundu) deyince, yine hazret-i Âdem: (Öyle ise yâ Mûsâ, benim üzerime, işlemeden ellibin sene evvel takdîr olunan bir günâh ile mi beni ayblıyor ve kınıyorsun) dedi.

[Böyle konuşmaları, (Seâdet-i Ebediyye) kitâbının ikinci kısm, ellinci maddesinde dahâ geniş yazılıdır. Âdem aleyhisselâmın bu cevâbının (Bu işin yapılmasını irâde ve ihtiyâr edeceğimi, Allahü teâlânın ezelde bildiğini Tevrâtda okuduğun hâlde ve bu işden meydâna gelecek nice fâideleri bildiğin hâlde, beni ayblamak sana yakışmaz) demek olduğu (Seâdet-i Ebediyye)de uzun yazılıdır.]

Sahîh olan hadîs-i şerîfde haber verildi ki: Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem Mirâc gecesi Peygamberlerle aleyhimüssalevâtü vetteslîmât iki rekat nemâz kıldı. Hârûn aleyhisselâma selâm verdi. Hârûn aleyhisselâm da hazret-i Peygambere ve ümmetine rahmet ile düâ buyurdu.

İdrîs aleyhisselâma da selâm verip, o da Peygamberimize aleyhissalâtü vesselâm ve ümmetine rahmet ile düâ eyledi. Hâlbuki, Hârûn aleyhisselâm Peygamberimizin sallallahü aleyhi ve sellem peygamberliği bildirilmeden evvel vefât etmiş idi. Mubârek rûhu göründü. İşte bu hâyat, hayât-i rûhânîdir.

Bu dünyâ hayâtından sonra üçüncü bir hayât dahâ vardır. Birinci hayât, yanî dirilmek, Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselâmın belinden çıkarıp şehâdet etdirdiği ve (Ben sizin rabbiniz değil miyim?) buyurduğu vakt, (Evet, biz kabûl etdik. Sen bizim rabbimizsin. Yâ Rabbî) dedikleri zemândır. Dünyâ hayâtına itibâr olunmaz. Zîrâ bu hayât, insanın nimetlenmesine vâsıta olup, geçici ve gidicidir.

Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem (İnsanlar uykudadırlar, öldükleri vakt uyanırlar) buyurdu.

Bu hadîs-i şerîf üçüncü hayâtı, yanî kabr hayâtını bildiriyor.

Kabr hayâtındaki hâller, mevtâların hakîkatleri, sıfatları zâhir olduğu vaktdeki hâllerdir. Mevtânın bazısı yerinde kalır. Bazısı dolaşır. Bazısı döğülür. Bazısına da şiddetli azâb edilir. Bunun doğruluğuna delîl, Mümin sûresinin, (Nâr, füccar üzerine sabâh akşam arz olunur. Kıyâmet gününde de, Cehennemde vazîfeli olan meleklere, Firavna tâbi olanları azâbın en şiddetli mahalline atın) meâlindeki kırkaltıncı âyet-i kerîmesidir.

ALTINCI FASL

Allahü teâlâ, Sûr üfürüldükden sonra, kıyâmetin kopmasını murâd buyurduğu vakt, dağlar uçar, bulutlar gibi yürümeğe başlar. Denizlerin bazısı bazısına taşar. Güneşin nûru giderek simsiyâh olur. Dağlar toz hâline gelir. Âlemler birbirine girer. Yıldızlar, dizili incinin kopup dağıldığı gibi olur. Gökler gülyağı gibi erir ve değirmen döner gibi deverân eder ki, şiddetli bir şeklde hareket eder. Bazı kerre toplanır, bazı kerre de dümdüz olur. Allahü teâlâ, göklerin parça parça olmasını emr eder. Yedi kat yerde ve yedi kat gökde ve kürsîde diri olarak kimse kalmaz. Her canlı vefât etmiş olur ve eğer rûhânî ise, rûhu gitmiş olur. Her dürlü varlık ölür. Yerde taş taş üstünde kalmaz. Göklerde hiç canlı kalmaz.

Allahü teâlâ ilâhlık makâmında tecellî buyurup, yedi kat gökleri sağ kudreti dâhiline ve yedi kat yeri sol kudreti dâhiline alıp der ki: (Ey alçak dünyâ! Senin içinde rablık davâsı edenler ve ahmakların rab tanıdıkları âcizler nerededir ve senin güzel ve latîf görünerek aldatdığın ve âhıreti unutdurduğun kimseler nerededir?) Bundan sonra kahr, yok edici kuvveti ve hikmeti ile iftihâr eder. Sonra, Mümin sûresinde bildirildiği gibi, meâlen, (Mülk kimindir) der. Hiç kimse cevâb vermez. Kahhâr olan Allahü teâlâ kendi kendine meâlen, (Vâhid ve kahhâr olan cenâb-ı Allahındır) buyurur.

Bundan sonra evvelkinden dahâ büyük bir irâde ve kudret-i ilâhiyye zâhir olur. Sonra meâlen, (Ben azîmüşşân, Melik-ü deyyânım [Yanî kıyâmet gününün tek hâkimi ve sâhibiyim]. Benim verdiğim rızkı yiyip de, bana ortak koşanlar ve benden gayrı, putlara ibâdet edenler nerededirler? Benim verdiğim rızk ile kuvvetlenip de âsî olan cebbâr ve zâlimler nerededirler? Kibrlenen ve öğünenler nerededirler? Şimdi mülk kimindir?) buyurur. Buna cevâb verecek kimse bulunmaz. Hak sübhânehu ve teâlâ, murâd etdiği bir zemân kadar bekler, sessizlik olur ki, o zemân, Arş-ı alâdan makâm-ı ehâdiyyete kadar düşünen ve görünen bir canlı yokdur. Zîrâ cenâb-ı Hak, hûrî ve gılmânın da Cennetlerinde rûhlarını kabz etmişdir.

Bundan sonra Allahü teâlâ, Cehennem derekelerinden, çukurlarından olan Sakardan bir kapı açar. Oradan ateş fışkırır. İşte bu ateş, her şeyi yakdığı gibi, ondört denizi kurutup, yeryüzünü kapkara eder ve gökleri sarı zeytinyağı yâhud erimiş bakır gibi bir hâle koyar. Sonra, ateşin şiddeti göklere yakın olduğu vakt, Allahü teâlâ öyle bir dehşet ile men eder ki, temâmen söner. Ateşden hiç eser kalmaz.

Bundan sonra, Allahü teâlâ, Arş-ı alânın hazînelerinden birini açar. Onda hayât denizi vardır. Bu deniz, Allahü teâlânın emri ile yer üzerine şiddetli yağmur yağdırır. Yağmur, o derece devâm eder ki, yeryüzünü kaplayıp, kırk arşın kadar yukarı yükselir. O zemân, toprak olmuş olan insanlar ve hayvanlar, ot gibi biterler. Zîrâ, hadîs-i şerîfde buyuruldu ki: (İnsan kuyruk sokumu kemiğinden yaratılmışdır. Sonra yine ondan yaratılacakdır). Diğer bir hadîs-i şerîfde, (Kişinin her yeri mahv olup çürür. Lâkin, kuyruk sokumu kemiği çürümez. İnsan ondan çıkmışdı. Yine ondan iâde olunur) buyuruldu. [Bu kuyruk sokumu kemiği omurganın son kemiğidir.] Nohud kadar bir kemikdir ki, içinde iliği olmaz.

Canlılar ve bütün parçaları, mezârlarında yeşil ot gibi biter. Her biri o kemikden neşet ederler. Bazısı bazısına girmiş ağ örgüsü gibi dolanmış olur ki, birinin başı diğerinin omuzunda, öbürünün eli, diğerinin sırtında olarak insanın çokluğundan böyle girift olurlar. Allahü teâlâ Kaf sûresinin dördüncü âyetinde meâlen, (Hakîkaten biz biliriz ki, arz onlardan birini noksân etmez. Zîrâ, bizim indimizde mahfûz kitâb vardır. Yanî biz yaratdıklarımızın hepsini biliriz) buyurur.

Bu dirilmek hâli temâm olunca, hesâb üzere, sabî, yine sabîdir. İhtiyâr, yine ihtiyârdır. Olgun yaşda olanlar, yine öyledir. Yiğit olanlar yine delikanlıdır. Yanî Fenâ âlemi olan dünyâdan Bekâ âlemi olan âhırete geçdikleri zemân yanî ölürken ne hâldeyseler, yine o sûret ile dirilirler. Allahü teâlâ, Arş-ı alânın altında bir latîf rüzgâr esdirir. Bu rüzgâr yeryüzünü baştanbaşa kaplar. Yeryüzü toz gibi ince kum hâline girer.

Bundan sonra, Allahü teâlâ, İsrâfil aleyhisselâmı diriltir. Kudüs şehrindeki mubârek taşdan sûr üfürülür. Sûr, nûrdan boynuz gibi bir mahlûkdur ki, ondört parçadır. Bir parçasında karada olan hayvanların adedince delikler vardır. Karada olan hayvânâtın rûhları onlardan çıkar. Arı sesi gibi sesler işitilir. Yerle gök arasını doldurur. Sonra her bir rûh kendi cesedlerine girerler. Hak sübhânehu ve teâlâ bunlara kendi cesedlerini ilhâm eder. Hattâ dağlarda ölmüş olan, vahşî hayvanların ve kuşların yimiş olduğu insanların rûhları, kendi cesedlerini bulur. Nitekim Allahü teâlâ Zümer sûresinin altmışikinci âyetinde meâlen, (Kıyâmetin yok edici sûrundan sonra, ikinci bir sûr üflenir. Bu sese bütün beşeriyyet tâbi olur. Bu emr ile kalkıp, hâzır olurlar) buyurur.

İnsanlar kabrlerinden ve yanıp kül oldukları, çürüdükleri yerlerden kalkdıkları vakt görürler ki, dağlar atılmış pamuk gibi, denizler susuz kalmış, yer ise, kendisinde ne iğrilik, ne de yükseklik var. Hepsi dümdüz olmuş, bir kâğıd sahîfesi gibi görünür. İşte insanlar, kabrlerinin üzerine oturdukları vakt, uryân olarak, her tarafa hayret ve düşünceli bir şeklde bakarlar. Nitekim, hazret-i Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem sahîh olan hadîsde: (İnsanlar her biri elbisesiz olup, hepsi çıplak ve sünnetsiz oldukları hâlde haşr olunurlar) buyurur. Fekat gurbetde elbisesiz olarak vefât etdi ise, onlara Cennetden elbise getirilir ve giydirilir. Şehîdlerin ve sünnet-i seniyyeye [yanî ahkâm-ı islâmiyyeye] tutunup vefât etmiş olanların iğne deliği kadar elbisesiz yeri kalmaz. Zîrâ Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem: (Ey ümmetim ve Eshâbım! Siz ölülerinizin kefeninde mübâlaga ediniz! Zîrâ, benim ümmetim kefenleriyle haşr olunurlar. Hâlbuki sâir ümmetler çıplakdırlar) buyurdu. Bu hadîs-i şerîfi, Ebû Süfyân radıyallahü anh rivâyet eyledi. Yine Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem buyurmuşdur ki: (Ölüler kefenleri ile haşr olunur).

Bir hastanın, ölüm hâline gelince, bana filân elbisemi giydirin dediğini işitdim. İstediğini giydirmediler. Tâ ki, üzerinde bir kısa gömlek olduğu hâlde vefât etdi. Başka hiç kefen de bulunmadı. Birkaç gün sonra, rüyâda görüldü. Üzüntülü idi. (Sana ne oldu?) diye süâl olundukda; (Benden, istediğim elbiseyi men etdiniz. Beni bu kısacık gömlekle haşr olunmağa terk eylediniz) dedi.

YEDİNCİ FASL

BU FASL, İKİ NEFHA ARASINDAKİ TEVAKKUFU BİLDİRMEKDEDİR

Birinci nefhada olan ölüm ikinci ölümdür. Çünki bu ölüm bâtınî hisleri de giderir, yok eder. Birinci ölüm ise, sâdece [konuşma, işitme, tadma gibi] zâhirî hisleri gidermişdi. O zemân ba�zı cesedler hareket ederdi. [Peygamberlerin kabrlerinde nemâz kıldığını bildiren hadîs-i şerîf bunun açık delîlidir. Buna bozuk itikâdlı kimseler inanmıyor.] İkinci ölümden sonra ise, nemâz kılamazlar. Oruc tutamazlar. İbâdet edemezler. Allahü teâlâ bir yere melek koysa elbette orada dururdu. Zîrâ melek de âleminde bulunmağa hırslıdır. Nefs [yanî rûh] basîtdir. Eğer cesedde olursa his etmeğe ve harekete sebeb olur. Âlimler bu iki nefha arasındaki mevt zemânında ihtilâf etdiler. Çok âlimlere göre kırk senedir.

İlm ve marifetde kâmil olduğuna inandığım bir zât haber verip, bunu Allahdan başka kimse bilmez. Bu ilâhî sırlardandır, dedi. Yine bana haber verdi ki, (İllâ men şâ Allah) âyet-i kerîmesindeki istisnâ, hâssaten Allahü teâlâdır, dedi. Ben de cevâben dedim ki: Hazret-i Peygamber aleyhisselâmın, (Kıyâmet gününde, ilk benim kabrim açılacakdır. O zemân, kardeşim Mûsâ aleyhisselâmı, Arş-ı alânın ayağına yapışmış bulurum. Benden evvel mi bas olundu veyâ Allahü teâlânın istisnâ etdiği kimselerden midir bilmiyorum) hadîs-i şerîfinin manâsı nedir?

Bizim anladığımıza göre, eğer cismsiz olup, Mûsâ aleyhisselâmın rûhu cism olarak görülmüş ise, bu hadîs-i şerîfden hâric olmaz ve hazret-i Peygamberin sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem istisnâsından sonra, emr-i fezada yanî dehşet ve korku zemânında olur ise yine böyledir. Zîrâ her cânlı, o zemân korku ve fezadadır. Yanî, birinci sûr üfürüldüğü vakt insanı korku alır ve hemen vefât ediverir. İkinci nefhaya kadar, o hâlde devâm eder. İşte o zemân mahlûkâtda cesedli, cüsseli birşey bulunmaz. Hazret-i Fahr-i âlemin kendisine yerin yarılması zemânı bu zemândır.

Nitekim Kab-ül-ahbâr rahmetullahi aleyh, hazret-i Ömerin radıyallahü anh meclisinde, bu makâmın korku ve şiddetinden haber verdiği zemân dedi ki: (Yâ Hattâb oğlu! Bu zemânda yetmiş Peygamberin amelini yapmış olsan, zan ederim ki, sen kurtulamazsın, bu meşakkat ve feryâddan Allahü teâlânın müstesnâ kıldığı kimseler kurtulur. Onlar da dördüncü kat semâda bulunan kimselerdir.) Şübhesiz Mûsâ aleyhisselâm onlardandır. Allahü teâlânın müstesnâ buyurması, (Bugün mülk kimindir) ilâhî süâlinin beyânından öncedir. Eğer emr olunduğu zemân, bir kimse bulunsaydı, Allahü teâlânın (Limen-il-mülk-ül-yevm) süâline cevâb verip, muhakkak (Ey Vâhid, ey Kahhâr olan Allahım, elbette senindir) derdi.

SEKİZİNCİ FASL

Herkes kabri üzerine çıkıp, bazısı çıplak, bazısı siyâh, bazısı beyâz elbiseli, bazısı da nûr saçar bir hâlde oturur. Her biri başlarını eğmiş olarak, ne yapacağını bilmiyerek, bin sene kadar dururlar. Sonra magribden bir ateş zuhûr eder ki, onun gürültüsüyle halk mahşere sürülür. Bu zemânda her mahlûk dehşete düşer. İnsan olsun, cin olsun, vahşî hayvanlar olsun, her birini kendi ameli alıp, kalk mahşere git, der.

Ameli güzel olan kimsenin ameli eşek, bazısının da katır sûretinde görünür. Amel sâhibini üzerine alıp mahşere götürür. Bazısının da, koç şeklinde görünür. Bazı kerre amel sâhibini üzerine alır götürür, bazan da bırakır. Her müminin bir nûru olur ki, önünden ve sağ yanından, o zemânki karanlık içerisinde her tarafı aydınlatır.

Sol taraflarında nûr yokdur. Belki karanlıkda hiçbir kimse hiçbirşey göremez. O karanlıkda kâfirler hayretde kalır. Îmânlarında şek ve şübhe olan kimseler [ve bidat sâhibi olanlar, mezhebsizler] şaşırırlar. Ehl-i sünnet âlimlerinin rahmetullahi aleyhim ecmaîn bildirdiklerine uygun olarak doğru inanmış olan [Sünnî] müminler ise, onların zulmet ve tereddütlerine bakıp, Allahü teâlânın kendilerine hidâyet nûru verdiğine hamd ederler. Zîrâ, Cenâb-ı Hak, müminler için, azâb gören şakîlerin hâllerini ortaya koyar ki, bunda bazı fâideler vardır. Nitekim, Cennet ehli ve Cehennem ehli ne yapmışlarsa hepsi belli olur. Onun için, Allahü teâlâ meâlen, (Arkadaşına nazar etdi. Onu Cehennem ateşinde gördü), buyurdu. Arâf sûresinin kırkyedinci âyetinde de meâlen: (Cehennem ehline bakdıkları zemân, Cennet ehli: Ey Rabbimiz! Bizi zâlim kavmlerle berâber kılma derler) buyurdu. Zîrâ, dört şey vardır ki, kadrini, kıymetini ancak dört kimse bilir:

Hayâtın kadrini ancak ölü bilir. Nimetin kadrini azâb çeken bilir. Servetin kadrini fakîr bilir. (Burada dördüncüsü yazılmamış. Fekat, Cennet ehlinin kadrini, Cehennem ehli bilir, demekdir).

Bazısının nûru, iki ayağı üzerinde ve parmakları ucunda görünür. Bazısının nûru, bir parlar, bir söner. Bunların nûrları îmânları kadardır. Kabrlerinden kalkdıkları vakt, hareketleri de, amelleri mikdârıdır. Sahîh olan bir hadîs-i şerîfde Peygamber efendimize sallallahü aleyhi ve sellem (Yâ Resûlallah! Biz nasıl haşr olunuruz?) diye sorulunca, cevâbında, (İki kişi bir deve üzerinde, beş kişi ve on kişi bir deve üzerinde haşr olunur) buyurdu.

Allahü teâlâ bilir, bu hadîs-i şerîfin manâsı: (Bir kavm, islâmda birbirine yardım eder, dîni, îmânı, halâli, harâmı birbirlerine öğretirlerse, Allahü teâlâ onlara rahmet eder. Onların amelinden deve yaratır da, onun üzerine binerler. Öylece haşr olunurlar) demekdir. Bu ise, amelin zaîf olmasındandır. Çünki bunların, kendi amelleri bir deve olamadığından, ancak bir kaçının ameli bir deve olmakda ve buna müşterek binmekdedirler.

Bunlar şu insanlara benzerler ki, yolculuğa çıkmışlar. Fekat hiç kimsenin bir hayvan satın almağa vakti olmadığından, hayvan alıp gidecekleri yere gidemezler. Bunlardan iki veyâ üç kişi, bir hayvan satın alıp yolda ona müşterek binerler. Bu yolda bazan bir deveye on kişi binerler. Bu âcizlik amellerindendir. Bunun manâsı, malda elini kısmakdır. Yanî hasîs olmakdır. Bununla berâber, selâmete çıkarılırlar. Öyle ise, bir amel işle ki, o amel sebebiyle Allahü teâlâ sana binek hayvanını nasîb etsin.

Şunu bilmelidir ki, bu kimseler âhıret ticâretinde fâide görüp, kâr edenlerdir. Bu takdîrde Allahü teâlâdan korkanlar,Allahü teâlânın dînini yayanlar, binicilerdir. Bunun için, Allahü teâlâ Meryem sûresinin seksenbeşinci âyetinde meâlen, (Allahü teâlâdan korkanlar, o gün, Rablerinin ni�metlerine müşterek olarak giderler) buyurdu.

Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem birgün Eshâbına buyurdular ki: (Benî-İsrâilde bir kişi vardı. Çok hayr yapardı. Hattâ, o zât sizin içinizde haşr olunacakdır). Eshâb-ı kirâm dediler ki: (Yâ Resûlallah! Bu zât ne hayr yapardı?) Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki: (Ona babasından çok mal kalmışdı. Bununla, bir bostan satın alıp, onu fakîrlere vakf etdi. Rabbim huzûruna vardığım zemân, bu, benim bostanım olur dedi. Yine bir çok altın ayırıp, onu fakîr ve zaîf kimselere verdi. Bununla da, cenâb-ı Hakdan câriye ve köle satın alırım, dedi. Yine birçok köle âzâd etdi. Bunlar dahî, Allahü teâlânın huzûrunda benim hizmetçilerim olur, dedi. Birgün de, bir amâya rast geldi. Gördü ki, bazan yürür, bazan düşer. Ona bir binecek hayvan satın alıp, bu da, Allahü teâlânın huzûrunda benim binecek hayvanımdır dedi.)

Peygamber efendimiz bu hikâyeyi haber verdikden sonra da, (Nefsim, kudreti elinde olan Allahü teâlâya yemîn ederim ki, bu hayvan onun için eyerlenmiş ve gem vurulmuş hâzır olduğunu görüyorum. Bu zât, ona biner de mahşere öylece gelir) buyurdu.

(Sırât-ı müstekîm üzre gidenle, gözleri amâ olup yüzüstüne gitdiği yolu bilmiyen müsâvi midir) meâlindeki Mülk sûresi yirmiikinci âyet-i kerîmesinin tefsîrinde buyuruldu ki, Allahü teâlâ, kıyâmet günü için müminlerin haşr olunması ile, kâfirlerin haşrine, bu âyet-i kerîmeyi misâl kıldı.

Nitekim Meryem sûresi seksenaltıncı âyet-i kerîmesinde meâlen, (Kâfirleri yüzleri üzerine sürünerek, Cehenneme göndeririz) buyurdu. Bu manâ, bazı kerre yürürler, bazı kerre de sürünürler demekdir. Çünki, cenâb-ı Hak, başka bir âyet-i kerîmede, (Yürürler) buyuruyor. Nûr sûresi yirmidördüncü âyetinde meâlen, (Ve yapdıklarını dilleri, elleri ve ayakları haber verir) buyurdu. Bunun gibi, âyet-i kerîmedeki (Kör olarak) manâsı da, kâfirler, müminlerin önünde ve sağ yanında parlayan nûrdan mahrûm olurlar demekdir. Temâmen kör olurlar demek değildir. Yanî karanlıkda kalır, göremezler demekdir. Çünki, biliyoruz ki, kâfirler semâya bakarlar, bulut ile yarılmış olduğunu, meleklerin indiğini, dağların yürüdüğünü, yıldızların döküldüğünü görürler.

Kıyâmet gününün korkuları, meâli, (Bu Kurân-ı kerîm sihr midir? Yâhud siz onu göremiyorsunuz) olan Tûr sûresinin onbeşinci âyet-i kerîmesinin tefsîridir. Bunun için, kıyâmetde olan amâlıkdan murâd, karanlığa dalmakdır. Ve Allahü teâlânın cemâl-i ilâhîsini görmekden men olunmakdır. Çünki, Allahü teâlânın nûru ile mahşer yeri aydınlanır. Hâlbuki, o zemân, onların gözlerine perde gelip bu nûrlardan birşey görmezler.

Allahü teâlâ, onların kulaklarına da perde çeker. Kelâmullahı işitmezler. Hâlbuki melekler, meâl-i şerîfi, (Şimdi sizin üzerinize korku yokdur. Siz mahzûn dahî olmazsınız. Siz ve zevceleriniz, Cennete sevincle dâhil oldunuz) olan Araf sûresi kırkdokuzuncu ve Zuhruf sûresinin yetmişinci âyetleri ile nidâ ederler. Müminler bunu işitir, kâfirler işitmezler.

Kâfirler konuşmakdan da men olunur. Onlar dilsiz gibidirler. Bu da, Allahü teâlânın meâli, (Bu bir zemândır ki, onlar söylemezler ve söylemeğe izn dahî verilmez) olan, Mürselât sûresinin otuzbeş ve otuzaltıncı âyet-i kerîmelerinden anlaşılmakdadır.

İnsanlar dünyâdaki işlerine göre haşr olunur. Bazıları çalgı çalmakla ve dinlemekle meşgûl olmuşdur. [Her çalgı kasd olunmakdadır. İbâdetleri, Kurân-ı kerîm ve zikr okumağı, çalgı ile yapmak da buna dâhildir. Çünki hiçbir çalgıda Allahü teâlânın rızâsı yokdur.] Hayâtlarında çalgı çalmağa ve dinlemeğe devâm edenler, kabrinden kalkdığı vakt, sağ eliyle onu alır ve atar. O çalgıya der ki, (Lanet olsun sana! Beni Allahü teâlânın zikrinden meşgûl etdin!). O çalgı ona geri gelir. Der ki, (Allahü teâlâ, aramızda hükm edinceye kadar, ben senin arkadaşınım. O vakte kadar ayrılamam). Böylece dünyâda alkollü içki içenler, serhoş olarak haşr olunur. Başları, kolları, bacakları açık olarak sokağa çıkan kadınlar, kızlar, buralarından kanlar, irinler akarak haşr olunur. Zurnacı zurna çalarak haşr olunur. Her kimse, böyle Allahü teâlânın yolundan ayrılırsa, o hâl üzere haşr olunur.

Sahîh olan hadîs-i şerîfde rivâyet olundu ki: (Şerâb içen kimse, ateşden şerâb kabı boynuna asılmış ve kadehi elinde olarak yeryüzündeki leşlerin hepsinden dahâ fenâ kokduğu ve yeryüzündeki eşyânın hepsi ona lanet etdiği hâlde haşr olunur).

Zulm edilerek ölenler, zulm olundukları üzre haşr olunurlar. Sahîh olan hadîs-i şerîfde buyuruldu ki: (Allah yolunda öldürülüp, şehîd olanlar, kıyâmet gününde, yaralarının kanı akarak gelirler. Rengi kan ve kokusu misk kokusu gibi olur. Huzûr-ı Mevlâya haşr oluncaya kadar, bu hâl üzre bulunurlar.)

Bu zemânda melekler, onları, fırka fırka, cemâat cemâat sevk ederler. Herbirinin altında, kendilerine zulm edenler bulunarak haşr olunurlar. İnsan, cin ve şeytân ve yırtıcı hayvanlar ve kuşlar, bir yerde toplanırlar. O zemân yeryüzü düz beyâz, gümüş gibi düz olur.

Melekler, yeryüzündeki bütün cânlıların etrâfında bir halka olmuşlardır. Yeryüzünde bulunanlardan on katdan ziyâdedir.

Bundan sonra, Allahü teâlâ, ikinci kat gök meleklerine emr eder ki, birinci kat gök meleklerini ve mahlûkâtı çevirirler. Bunlar da, hepsinin yirmi mislinden ziyâdedir.

Sonra, üçüncü kat melekleri nâzil olup, hepsinin etrâfını bir halka olarak çevirirler. Bunlar da hepsinin otuz mislinden ziyâdedir.

Sonra dördüncü kat melekleri, hepsinin etrâfını bir halka olarak çevirirler. Bunlar da hepsinin kırk mislinden ziyâdedir.

Sonra, beşinci kat göğün melekleri nâzil olup, bir halka olarak çevirirler. Bunlar da hepsinin elli mislinden ziyâdedir.

Dahâ sonra, altıncı kat gök melekleri nâzil olup, hepsinin etrâfını bir halka olarak çevirirler. Bunlar da hepsinin altmış mislinden ziyâdedirler.

En sonra, yedinci kat gök melekleri nâzil olup, bir halka olarak hepsini çevirirler ki, bunlar cümlesinin yetmiş mislinden ziyâdedirler.

Bu zemânda, halk birbirine karma karışık olur. İzdihâmın çok olmasından birbirlerinin ayaklarına basarlar. Herkes, günâhına göre, tere gark olur. Bazısı, kulaklarına kadar, bazısı boğazına kadar, bazısı göğsüne kadar, bazısı omuzlarına kadar, bazısı dizlerine kadar, hamamdaki gibi bir tere gark olunmuşlardır. Bazı kimseler de vardır, susuz olan kimse, su içdiği vakt, nasıl terlerse, o kadar az terler.

(Eshâb-ı rey) ki, onlar minber sâhibi olanlardır. (Eshâb-ı rışh), terliyenlerdir. (Eshâb-ı kabeyn), [yanî topuklarına kadar terliyenler] suda boğularak vefât edenlerdir. Melekler bunlara: (Sizin için şimdi korku ve hüzn yokdur) diye nidâ ederler.

Bazı Ârifler bana haber verdi ki, bunlar (Evvâbûn)durlar. (Fudayl bin İyâd)rahmetullahi aleyh[1] ve gayrıları bunlardandır. Çünki, Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem (Günâhından tevbe eden kimse, hiç günâh işlememiş gibidir) buyururdu. Bu hadîs-i şerîf mutlakdır. Yanî bir şarta bağlı değildir. Bu üç sınıf, yanî (ehl-i rey, ehl-i rışh, ehl-i kab), (O gün bazılarının yüzleri ak, bazılarının ise siyâh olur) meâlindeki Âl-i İmrân sûresinin yüzaltıncı âyet-i kerîmesince, yüzleri beyâz olanlardır. Bunlardan gayrisinin yüzleri siyâh olur. Nasıl ızdırâb ve terlemek olmasın ki, güneş başlarına yaklaşmışdır. Hattâ bir kimse elini uzatırsa yapışacağım zan eder. Güneşin harâreti şimdiki gibi değildir. Yetmiş kat kadardır. Bazı selef dedi ki: Eğer güneş, kıyâmetde olduğu gibi, şimdi yer üzerine doğsa, elbette yeryüzünü yakar, taşları eritir ve ırmakları kuruturdu.

Bu zemânda, mahlûkât Arasât meydânında beyâz yerde, gâyet şiddet ile sıkıntı çekerler. Bu beyâz yeri, Allahü teâlâ, meâl-i şerîfi, (O gün, Vâhid ve Kahhâr olarak yeryüzünü başka şekle, gökleri de başka şekle çevirdiğim zemândır. O gün, herşey bana itâat eder) olan İbrâhîm sûresinin kırksekizinci âyetinde beyân buyurmuşdur.

O zemân, yeryüzünde bulunanlar, çeşidli şekllerdedirler. Dünyâda büyük görünenler, büyüklenenler, mahşerde zerre kadardır. Hadîs-i şerîfde kibrlilerin zerre gibi olacakları bildirilmişdir. Onlar hakîkaten zerre kadar küçük değildirler. Belki ayaklar altında kalıp çiğnendiklerinden, zelîl ve hakîr olmalarından, zerreler gibidir buyurulmuşdur.

Bunların arasında bir kavm, tatlı ve soğuk sâf sular içerler. Zîrâ, sabî, küçük çocuk iken vefât eden mümin çocuklar, babalarının etrâfında, Cennet ırmaklarından doldurdukları kâselerle dönerler ve onlara su verirler.

Selef-i sâlihînden bazılarından rivâyet olundu ki, bir zâtın rüyâsında kıyâmet kopmuş. O zât, mevkıfde gâyet susuz olarak dururmuş. Küçük çocukların su dağıtdığını görmüş. O zât buyurur ki:(Aman bana da bir yudum su verin). İçlerinden bir sabî dedi ki: (Bizim içimizde senin çocuğun var mıdır?) Ben hayır dedim. (Öyle ise Cennet şerâbından sana nasîb yokdur) dedi.

Bu hikâyede evlenme ve çocuk sâhibi olmanın efdal olmasına işâret vardır. Su dağıtan çocukların şartları (İhyâ-ül-ulûm) kitâbımızda anlatıldı.

Bir kısm insanlar da bulunur ki, başlarına yakın bir gölge gelmiş. Mahşerin harâretinden onları muhâfaza eder. Bu gölge ise, dünyâda verdiği zekât ve sadakalardır.

Bu hâlde bin sene kadar dururlar. (İhyâ-ül-ulûm) kitâbımızda anlatılan Müddessir sûresinde meâl-i şerîfi, (Sûra üfürüldüğü zemân) olan âyet-i kerîmeyi işitince bu hâlde dururlar. Bu âyet-i kerîme Kuân-ı kerîmin sırlarındandır.

Sûra üfürmenin dehşetinden tüyler titrer, gözler nereye bakacağını şaşırır ve mümin ve kâfirler sevk olunurlar. Bu kıyâmet gününün şiddetini ziyâdeleşdiren bir azâbdır.

Bu vakt, Arşı sekiz melek yüklenip götürür. Onlardan bir melek bir adımında, yirmibin senelik dünyâ yolunu yürür.

Melekler ve bulutlar, Arş-ı alâ karâr edinceye kadar, aklların anlayamıyacağı tesbîhler ile tesbîh ederler. Bu şeklde, Arş-ı alâ, Allahü teâlâ kendisi için halk eylediği beyâz arzın üzerinde karar kılar. Bu zemân, hiçbirşeyin tâkat getiremiyeceği, Allahü teâlânın azâbından, başlar aşağı eğilir. Cümle halk sıkıntı içinde mahbûs ve şaşkın kalıp, şefkat ararlar. Peygamberlere ve âlimlere korku gelir. Evliyâ ve şehîdler rahmetullahi aleyhim ecmaîn hiç tâkat getirilemiyecek olan Allahü teâlânın azâbından feryâd ederler. Bunlar, bu hâl üzereyken, güneşin nûrundan çok dahâ fazla olan bir nûr bunları içine alır. Zâten güneşin harâretine tâkat getiremiyen kimseler, bunu müşâhede etdikleri gibi, karma karışık olurlar. Bin sene de, bu hâl üzere kalırlar. Allahü teâlâ tarafından kendilerine bir şey söylenmez.

Bu vakt insanlar, ilk Peygamber olan Âdem aleyhisselâma giderler. (Ey insanların babası! Hâlimiz pek fenâdır). Kâfirler ise: (Yâ Rab! Bize merhamet et. Bizi şu şiddet ve meşakkatden kurtar), derler.

İnsanlar Âdem aleyhisselâma derler ki, (Yâ Âdem aleyhisselâm! Sen azîz ve şerîf bir Peygambersin ki, Allahü teâlâ seni yaratdı. Melekleri sana secde etdirdi. Sana kendi rûhundan üfledi. Kazâ ve hesâba başlaması için bize şefâat eyle ki, Allahü teâlâ ne murâd ederse, onunla mahkûm olalım. Ve nereye emr ederse, herkes oraya gitsin. Herşeyin hâkimi ve mâliki olan Allahü teâlâ, mahlûklarına dilediğini yapsın) diye yalvarırlar.

Âdem aleyhisselâm buyurur ki: (Ben Allahü teâlânın yasak etdiği ağacın meyvesinden yidim. Bu zemânda Allahü teâlâdan utanırım. Fekat siz, Resûllerin ilki olan Nûh aleyhisselâma gidiniz). Bunun üzerine bin sene aralarında meşveret ederek dururlar.

Sonra Nûh aleyhisselâma giderler de: (Sen Resûllerin ilkisin. Hiç dayanılmayacak bir hâldeyiz. Bizim muhâkememizin çabuk yapılması için bize şefâat eyle! Şu mahşer cezâsından kurtulalım) diye yalvarırlar. Nûh aleyhisselâm onlara cevâb olarak: (Ben Allahü teâlâya düâ eyledim. Yeryüzünde ne kadar insan varsa, o düâ sebebiyle boğuldu. Bunun için, Allahü teâlâdan utanırım. Fekat siz, İbrâhîm aleyhisselâma gidiniz ki, o Halîlullahdır. Allahü teâlâ Hac sûresinin son âyetinde meâlen, (İbrâhîm aleyhisselâm siz dünyâya gelmezden evvel, size müslimân diye ism verdi) buyurdu. Belki o size şefâat eder) der.

Yine evvelki gibi aralarında bin sene dahâ konuşurlar. Sonra, İbrâhîm aleyhisselâma gelirler. (Ey müslimânların babası! Sen o zâtsın ki, Allahü teâlâ, seni kendine halîl, dost eyledi. Bize şefâat eyle! Allahü teâlâ, mahlûkat arasında, hükmünü versin) derler. İbrâhîm aleyhisselâmonlara: (Ben dünyâda üç kerre kinâye söyledim. Bunları söyliyerek din yolunda mücâdele etdim. Şimdi Allahü teâlâdan bu makâmda şefâat izni istemekden utanırım. Siz Mûsâ aleyhisselâma gidiniz. Zîrâ, Allahü teâlâ onunla konuşdu ve kendisine manevî yakınlık gösterdi. O, sizin için şefâat eder) buyurur. Bunun üzerine yine bin sene durarak birbirleriyle istişâre ederler. Fekat bu zemânda hâlleri gâyet güçleşir. Mahşer yeri ise, çok daralır. Sonra Mûsâ aleyhisselâma gelip, derler ki: (Yâ ibni İmrân! Sen o zâtsın ki, Allahü teâlâ seninle konuşdu. Sana Tevrâtı indirdi. Hesâbın başlaması için bize şefâat eyle! Zîrâ burada durmamız çok uzadı. İzdihâm pek ziyâdeleşdi. Ayaklar birbirleri üzerine birikdi). Mûsâ aleyhisselâm onlara der ki: (Ben, Allahü teâlâya, âl-i Fiavnın senelerce hoşlanmıyacakları şeylerle cezâlandırılması için düâ etdim. Sonra gelenlere ibret olmalarını ricâ eyledim. Şimdi şefâat etmeğe utanırım. Fekat, Cenâb-ı Hak rahmet, mağfiret sâhibidir. Siz Îsâ aleyhisselâma gidiniz. Çünki yakîn cihetiyle Resûllerin en esahhı, marifet ve zühd cihetinden, en efdali ve hikmet cihetinden en üstünüdür. Size O şefâat eder) buyurur. Bunlar, aralarında bin sene müşâvere ederler. Hâlbuki, onların sıkıntıları dahâ ziyâde olur.

Sonra Îsâ aleyhisselâma gelirler. Derler ki: (Sen Allahü teâlânın rûhu ve kelimesisin, Allahü teâlâ senin için Âl-i İmrân sûresinin kırkbeşinci âyetinde meâlen, (Dünyâda ve âhıretde Vecîh yanî çok kıymetli) buyurdu. Bize Rabbinden şefâat eyle!) Îsâ aleyhisselâm buyurur ki: (Benim kavmim, beni ve annemi Allahdan başka ilâh ittihâz eylediler. Nasıl şefâat ederim ki, bana da ibâdet etdiler. Ve bana oğul ve Allahü teâlâya baba ismini verdiler. Fekat, siz gördünüz mü ki, birinizin kesesi olsun da, içinde nafakası olmasın. Ve ağzı da mühürlü olsun. O mührü bozmadan o nafakaya vâsıl olsun. Peygamberlerin en üstünü ve sonuncusu Muhammede sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem gidiniz. Zîrâ O, davetini ve şefâatini ümmeti için hâzırladı. Çünki, kavmi Ona çok kerre ezâ etdiler. Mubârek alnını yardılar. Mubârek dişini kırdılar. Kendisine delilik isnâd etdiler. Hâlbuki, o yüce Peygamber sallallahü aleyhi ve sellemonların iftihâr cihetinden en iyisi ve şeref cihetinden en yükseği idi. Onların tehammül olunmıyacak ezâ ve cefâlarına mukâbil, Yûsüf aleyhisselâmın kardeşlerine söylediği, (Şimdi sizin, başınıza kakmak yokdur. Erhamürrâhimîn olan Cenâb-ı Allah, size mağfiret eder) meâlindeki âyet-i kerîme ile cevâb verirdi. Îsâ aleyhisselâm, Peygamberimizin sallallahü aleyhi ve sellem fazîletlerini anlatır, hepsi Muhammed aleyhisselâma bir an evvel kavuşmak ister.

Hemen Muhammed aleyhisselâmın minberine gelirler. Derler ki: (Sen Habîbullahsın! Habîb ise, vâsıtaların en fâidelisidir. Bize Rabbinden şefâat eyle! Zîrâ, Peygamberlerin birincisi olan Âdem aleyhisselâma gitdik. Bizi Nûh aleyhisselâma gönderdi. Nûh aleyhisselâma gitdik. İbrâhîm aleyhisselâma gönderdi. İbrâhîm aleyhisselâma gitdik. Mûsâ aleyhisselâma gönderdi. Musâ aleyhisselâma gitdik. Îsâ aleyhisselâma gönderdi. Îsâ aleyhisselâm ise, size gönderdi. Yâ Resûlallah sallallahü aleyhi ve sellem Senden sonra gidecek bir yer yokdur).

Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellemefendimiz: (Allahü teâlâ izn verir ve râzı olursa, şefâat ederim) buyurur.

(Surâdikât-i celâl), yanî celâl perdesine varır. Allahü teâlâdan şefâat için izn ister. Kendisine izn verilir. Perdeler kalkar. Arş-ı alâya girer. Secdeye kapanır. Bin sene secdede durur. Bundan sonra, cenâb-ı Hakkı bir hamd ile hamd eder ki, âlem yaratıldığından beri, hiç kimse, Allahü teâlâyı böyle medh etmemişdir.

Bazı ârifler dedi ki: (Allahü teâlâ âlemleri yaratınca kendisini böyle hamdler ile medh ve senâ buyurmuşdu). Arş-ı alâ, Cenâb-ı Hakka tazîmen hareket etmekdedir. Bu müddet içinde hâlleri pek ziyâde kötüleşir. Meşakkat ve zahmetleri artar. İnsanlardan her biri, dünyâda sımsıkı sakladıkları malı boyunlarına geçirmişlerdir. Deve zekâtını vermiyenlerin, boynuna deve yüklenir. Öyle bağırır ve ağırlaşır ki, büyük dağlar gibi olur. Sığır, koyun zekâtı vermiyenler de, böyle olur. Bunların feryâdları âdetâ gök gürlemesi gibidir.

Ekin zekâtını, yanî uşrunu vermiyenlerin boynuna ekin denkleri yüklenir ki, dünyâda hangi cins ekinin zekâtını vermemiş ise, o nevden, o denkler dolmuşdur. Eğer buğday ise, buğday, arpa ise arpa dolmuşdur ki, ağırlığından altında vâveylâ, vâseburâ [1] diye bağırır. Altın, gümüş ve [kâğıd] para ve sâir ticâret malı zekâtından vermeyenler de, dehşetli bir yılanı yüklenir ki, o yılanın başında yalnız iki örgüsü vardır. Kuyruğu burnuna girmişdir. Boynu ile halkalanmış, boynu üzerinde yüklenmiş, hattâ değirmen taşlarını yüklenmiş kadar ağırlığı vardır. Bağırırlar, bu nedir, derler. Melekler onlara: (Bunlar, dünyâda zekâtını vermediğiniz mallarınızdır) derler. İşte bu dehşetli hâl, Âl-i İmrân sûresinin meâl-i şerîfi, (Dünyâda esirgedikleri, kıyâmet günü boyunlarına takılır) olan, yüzsekseninci âyet-i kerîmesi ile bildirilmişdir.

Diğer bir fırka ise, avret yerleri gâyet büyümüş, cerâhat ve irin akar. Onların fenâ kokusundan etrâfda bulunanlar çok râhatsız olur. Bunlar, zinâ yapanlar ve başları, saçları, kolları, bacakları açık sokağa çıkan kadınlardır.

Diğer bir fırka da vardır ki, ağaç dallarına asılırlar. Bunlar dünyâda livâta yapanlardır.

Diğer bir fırkası da, dilleri ağızlarından çıkmış ve göğüslerine sarkmış, gâyet çirkin bir hâldedirler ki, insan görmek istemez. Bunlar yalan ve iftirâ söyliyenlerdir.

Bir fırka dahî, karınları yüksek dağlar kadar büyümüş olduğu hâlde bulunur. Bunlar, dünyâda zarûret olmadan ve muâmele yapmadan fâizli mal ve para alıp verenlerdir. Bu gibi harâm işliyenlerin günâhları, fenâ hâlde açığa vurulur. [Fâiz için zarûretin ne olduğu ve muâmele ile satış yaparak fâiz almak (Seâdet-i Ebediyye) kitâbında bildirilmişdir.]

DOKUZUNCU FASL

Allahü teâlâ meâlen buyurur ki, (Yâ Muhammed, başını secdeden kaldır! Söyle, dinlenir. Şefâat et, kabûl olunur). Bunun üzerine, Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem: (Yâ Rabbî! Kulların arasından iyileri ve kötüleri ayır ki, zemânları gâyet uzadı. Herbiri, günâhlarıyle arasât meydânında rezîl ve rüsvây oldular) der.

Bir nidâ gelir: (Evet yâ Muhammed!) sallallahü aleyhi ve sellem denilir. Cenâb-ı Hak, Cennete emr eder ki, her cins zîneti ile zînetlenir. Arasât meydânına getirilir. O derece güzel kokusu vardır ki, beşyüz senelik yoldan duyulur. Bu hâlden kalbler ferâhlanır. Rûhlar dirilir. [Lâkin kâfirler, mürtedler ve müslimânlarla alay edenler, Kurân-ı kerîme hakâret edenler, gençleri aldatarak îmânlarını çalanlar ve] amelleri habîs, kötü olanlar, Cennetin kokusunu duymazlar.

Cennet, Arş-ı alânın sağ tarafına konulur. Bundan sonra, cenâb-ı Hak, Cehennemi getirmeği emr eder. Cehenneme korku gelir, feryâd eder. Kendisine gönderilen meleklere: (Allahü teâlâ, bana azâb etdirmek için bir mahlûk yaratdı da, onunla bana azâb mı edecek) der. Onlar da: (Allahü teâlânın izzeti ve celâli ve ceberûtü hakkı için, Rabbin seninle âsîlerden, islâm düşmanlarından intikam almak için, bizi sana gönderdi. Sen ise, bunun için halk olundun) derler. Cehennemi dört tarafından çekerek götürürler. Yetmişbin ip takıp çekerler ki, her bir ipde yetmişbin halka vardır. Dünyâdaki demirlerin hepsi toplansa onun bir halkası kadar olamaz. Her halkada, zebânî denilen azâb meleklerinden yetmişbin melek vardır ki, yalnız birine dünyâdaki dağları koparmak emr olunsa, parça parça ederdi. O vakt, Cehennemin bağırması ve gürültüsü ve ateş saçması ve şiddetli dumanı vardır ki, bütün gökyüzünü simsiyâh eder. Mahşer yerine bin senelik yol kalınca, meleklerin ellerinden kurtulur. Gürültüsü ve gümbürtüsü ve sıcaklığı tehammül olunmıyacak derecededir. Mahşerdekilerin hepsi, bundan çok korkarlar. Bu nedir diye sorarlar. Haber verilir ki, Cehennem, zebânîlerin elinden kurtulmuş, size yaklaşıyor da, onun gürültüsüdür derler. Bunun üzerine, herkesin dizinin bağı çözülüp çöküverirler. Hattâ Peygamberler ve Resûller dahî kendilerini tutamaz. Hazret-i İbrâhîm, hazret-i Mûsâ, hazret-i Îsâ, arş-ı alâya sarılır. İbrâhîm aleyhisselâm kurban etdiği İsmâîl aleyhisselâmı unutur. Mûsâ aleyhisselâm birâderi Hârûn aleyhisselâmı ve Îsâ aleyhisselâm vâlidesi hazret-i Meryemi unuturlar. Her biri: (Yâ Rabbî! Bugün nefsimden başka birşey istemem) der.

O zemân Muhammed aleyhisselâm ise: (Ümmetime selâmet ve necât ver yâ Rabbî) der.

Orada buna tehammül edebilecek kimse bulunmaz. Zîrâ Allahü teâlâ, bunu haber verip; Câsiye sûresinin yirmisekizinci âyetinde meâlen, (Her ümmeti, dizleri üzre cenâb-ı Hakkın korkusundan çökmüş olarak görürsün. Herbiri, dünyâda işledikleri amellerin kitâbına davet olunurlar) buyurmuşdur. Cehennemin böyle kurtulup kükremesi üzerine, herkes boğulma derecesinde ve kederlerinden yüzleri üzerine kapanırlar. Bu da, Allahü teâlânın Furkân sûresinin onikinci âyetinde meâlen: (Nâr ehl-i mahşeri uzak mahalden gördüğü vakt, nâs ondan boğuk ve çirkin ve gâyet büyük ses işitirler) buyurmasıyle sâbitdir.

Allahü teâlâ, Mülk sûresinin sekizinci âyetinde meâlen, (Gayz ve şiddetinin çokluğundan, Nâr ikiye ayrılacak gibi olur) buyurur. Bunun üzerine, Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem ortaya çıkıp, Cehennemi durdurur. Buyurur ki, (Hakîr ve zelîl olarak geriye dön! Tâ ki, sana ehlin gürûh gürûh gelsinler). Cehennem dahî (Yâ Muhammed, bana müsâade et! Zîrâ, sen bana harâmsın) der. Arşdan nidâ gelerek: (Ey Cehennem, Muhammed aleyhisselâmın kelâmını dinle! Ve ona itâat et) der. Sonra Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem, Cehennemi çeker, Arş-ı alânın sol tarafında bir yere yerleşdirir. Mahşerdekiler, Peygamber efendimizin bu merhametli muâmelesini birbirine müjdelerler. Korkuları bir mikdâr azalır. Enbiyâ sûresinde yüzyedinci âyet-i kerîmenin (Seni âlemlere rahmet olarak gönderdik) meâl-i şerîfi zâhir olur.

Bu zemânda nasıl olduğu bilinmiyen mîzân kurulur. Mîzânın iki kefesi, yanî gözü vardır. Birisi nûrdan ve biri zulmetden yanî karanlıkdandır.

Bundan sonra, Allahü teâlâ zemândan, mekândan, cismden münezzeh ve berî, uzak olduğu hâlde, kudretini izhâr buyurması üzerine, insanlar ona tazîm ederek, secdeye varırlar. Fekat kâfirler, mürtedler, secde edemezler. Zîrâ, onların belleri demir kesilip secde etmeleri mümkin olmaz. İşte bu da, Nûn sûresi, kırkikinci âyet-i celîl-i ilâhiyyesinin (Gözlerden perde kaldırılıp sıkıntıların artdığı zemânda secde etmeğe çağrılırlar. Fekat secde edemezler) meâl-i şerîfidir.

İmâm-ı Buhârînin rahmetullahi aleyh,[1] bunun tefsîrinde, Peygamberimize sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem kadar senedini yanî râvîlerini zikr ederek bildirdiği hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (Allahü teâlâ kıyâmet gününde sâkından keşf eder. [Paçalar sıvanır. Yanî çok çetin ve sıkıntılı bir hâl olur. Secde ediniz denir.] Bütün müminler secde ederler). Ben, bu hadîs-i şerîfin tevîlinden korkdum. Meseldir diyerek söz söyliyenlerin sözünü dahî beğenmedim. Mîzân yanî terâzî de, melekûta mahsûs olan bilinmiyen şeylerdendir, dünyâ terâzîlerine benzemez. Zîrâ iyilikler ve kötülükler, madde ve cism değildir. Araz, yanî sıfatdırlar. Arazları, özellikleri, bildiğimiz terâzîler ile, maddeyi dartar gibi, vezn etmek sahîh olmaz. Ancak, bilinmiyen terâzî ile dartmak sahîh olur.

Müminler secdede iken, Allahü teâlâ nidâ eder. Yakından ve uzakdan işitilir. İmâm-ı Buhârînin rivâyet etdiği gibi, cenâb-ı Hak [hadîs-i kudsîde]; (Ben azîm-üş-şân herkese mücâzât eden deyyânım. Bana hiçbir zâlimin zulmü tecâvüz etmez. Eğer tecâvüz ederse, ben zâlim olurum) buyurur.

Bundan sonra, hayvânât arasında hükm eder. Boynuzlu koyundan, boynuzsuz koyunun hakkını alıverir. Dağ hayvanlarıyle kuşlar arasındaki hakları ödeşdirir. Sonra da bunlara: (Toprak olunuz) der. Hemen hayvanlar toprak oluverirler. Kâfirler, bu hâli görünce her biri, Nebe sûresi kırkıncı âyetinin meâlinde haber verildiği üzere (Ne olaydı, toprak olaydım) derler.

Sonra, Allahü teâlâ tarafından nidâ olunup, (Levh-i mahfûz nerededir?) buyurur. Bu ses, akllara hayret verecek sûretde işitilir. Allahü teâlâ, (Ey Levh! Tevrât ve İncîl ve Kurân-ı azîm-üş-şândan sende yazdığım şey nerededir?) der. Levh-i mahfûz der ki: (Yâ Rabb-elâlemîn! Bunu Cebrâîl aleyhisselâmdan süâl buyur!).

Bu vakt, Cebrâîl aleyhisselâm getirilir ki, âdetâ kendisini titremek alır. Hayretinden diz üstü çöker. Cenâb-ı Hak buyurur ki: (Yâ Cebrâîl! Bu Levh der ki, sen benim kelâmımı ve vahyimi kullarıma nakl eylemişsin, doğru mudur?) Cebrâîl aleyhisselâm (Yâ Rabbî doğrudur) der. Allahü teâlâ, (Onu nasıl yapdın?) buyurur. Cebrâîl aleyhisselâm, (Yâ Rabbî, Tevrâtı Mûsâ aleyhisselâm, İncîli Îsâ aleyhisselâma, Kurân-ı kerîmi Muhammed aleyhisselâma inzâl ve her bir Resûle risâleti ve her bir suhuf sâhibi Peygambere de sahîfelerini ulaşdırdım) der.

Bir nidâ gelir ki; (Yâ Nûh!), Nûh aleyhisselâm getirilir. Titrediği hâlde, huzûr-i ilâhîye gelir. Ona hitâben: (Yâ Nûh! Cebrâîl leyhisselâm der ki, sen Resûllerdensin). (Evet yâ Rabbî! Doğrudur) der. Yine buyurur ki, (Kavminle ne iş gördün?). Nûh aleyhisselâm, (Yâ Rabbî! Onları gece ve gündüz îmâna davet etdim. Benim davetim onlara bir fâide vermedi. Benden kaçdılar). O zemân, yine nidâ olunarak, (Yâ Nûh kavmi!) denir. Onlar bir fırka olarak getirilir. Denilir ki, (İşbu kardeşiniz Nûh aleyhisselâm der ki, size benim risâletimi teblîg etmiş). Onlar: (Ey bizim Rabbimiz, yalan söylüyor. Bize birşey teblîg etmedi) derler. Risâleti inkâr ederler.

Allahü teâlâ, (Yâ Nûh! Senin şâhidin var mıdır) buyurur. Nûh aleyhisselâm, (Yâ Rabbî! Benim şâhidim, Muhammed aleyhisselâm ile ümmetidir) der.

Allahü teâlâ, (Yâ Muhammed!) aleyhisselâm. Bu Nûh aleyhisselâm risâleti teblîg etdiğine seni şâhid kılar) buyurur. Peygamberimiz aleyhisselâm, Nûh aleyhisselâmın risâleti teblîg etdiğine şâhid olup, Hûd sûresinin yirmi beşinci âyet-i kerîmesini okur. Bu âyet-i kerîmede meâlen, (Biz Nûhu insanlara Peygamber olarak gönderdik. Onları Allahü teâlânın azâbı ile korkutdu. Allahü teâlâdan başka şeylere ibâdet etmeyiniz dedi) buyurulmuşdur. Cenâb-ı Hak, Nûh aleyhisselâmın kavmine: (Sizin üzerinize azâb hak oldu. Zîrâ, azâb kâfirler üzerine lâyıkdır) buyurur.

Böylece, hepsi Cehenneme atılır. Ne amelleri tartılır, ne de hesâb olunurlar.

Bundan sonra (Âd kavmi nerededir?) diye nidâ olunur. Nûh aleyhisselâmın kavmine yapıldığı gibi, Hûd aleyhisselâm ile, kavmi olan Âd kavmi arasında muâmele cereyân eder. Peygamberimiz aleyhisselâm ile ümmetinin hayrlıları şehâdet ederler. Peygamberimiz Şuarâ sûresinin yüzyirmiüçüncü âyet-i kerîmesini okur. Bu kavm de Cehenneme atılır.

Bundan sonra (Yâ Sâlih veyâ Semûd) diye nidâ olunur. Sâlih aleyhisselâm ve kavmi gelirler. İnkârları üzerine, hazret-i Peygamberden şehâdet taleb olunur. Peygamberimiz aleyhisselâm Şuarâ sûresinin yüzkırkbirinci âyet-i kerîmesini okur. Onlar da, evvelkiler gibi Cehenneme atılır.

Kurân-ı azîm-üş-şânın haber verdiği gibi, ümmetler, birbiri arkası sıra, Allahü teâlânın huzûruna gelirler. Furkân sûresinin otuzsekizinci ve İbrâhîm sûresinin sekizinci âyet-i kerîmeleri bunu haber vermekdedir. Bunda tenbîh vardır ki, bunlar âsî ve azgın kavmlerdir. (Bârîh, Mârih, Duhâ, Esrâ) kavmleri ve bunlar gibi kâfirlerdir. Bunlardan sonra, nidâ, Eshâb-ı res ve tübba ve İbrâhîm aleyhisselâmın kavmine gelir. Bunların hiç birinde mîzân kurulmaz. Ve hesâb sorulmaz. Bunlar, o gün Rablerinden mahcûbdurlar. Allahü teâlânın kelâmını onlara bir tercümân söyler. Çünki, bir kimse, nazar ve kelâm-ı ilâhîye mazhar olursa, o kimse azâb olunmaz.

Bundan sonra, Mûsâ aleyhisselâma nidâ olunur. Şiddetli rüzgârda yapraklar nasıl titrerse, öyle titreyerek gelir. Cenâb-ı Hak, ona hitâben: (Yâ Mûsâ! Cebrâîl sana risâletini ve Tevrâtı kavmine teblîg etdiğine şehâdet ediyor) buyurur. Mûsâ aleyhisselâm (Evet yâ Rabbî) der. (Öyle ise, minberine çık! Sana vahy olunan şeyleri oku!) buyurulur. Mûsâ aleyhisselâm, minbere çıkar, okur. Herkes kendi mevkı inde sükût ederler. Tevrâtı dahâ yeni nâzil olmuş gibi okur. Yehûdî âlimleri, sanki bundan evvel, Tevrâtı hiç görmemişler, bilmemişler gibi olurlar.

Sonra da, Dâvüde aleyhisselâm nidâ olunur. Bu da, sanki şiddetli rüzgârda yaprak titrer gibi, son derece titreyerek gelir.

Allahü teâlâ: (Yâ Dâvüd! Cibrîl aleyhisselâm Zebûru ümmetine teblîg etdiğine şehâdet ediyor) deyince, Dâvüd aleyhisselâm, (Evet yâ Rabbî!) der. Cenâb-ı Hak, (Minberine çık ve sana vahy olunan şeyi tilâvet eyle) buyurur. Dâvüd aleyhisselâ minbere çıkar. Güzel sesle Zebûr-u şerîfi okur. Hadîs-i şerîfde bildirildi ki, Dâvüd aleyhisselâm Cennet ehlinin münâdîsidir. [Dâvüd aleyhisselâmın sesi çok güzel ve gür idi.] Nidâ edince sesini tâbüt-i sekînenin imâmı işitir ve cemâatin içine girerek safları yararak, Dâvüd aleyhisselâmın yanına gelir. Ona sarılır. Der ki: (Sana Zebûr vaz vermedi mi ki, benim için yanlış niyyet etdi?). Hazret-i Dâvüd, çok utanır, sıkılır. Cevâb veremez. Arasât ızdırâba gelir. İnsanlar Dâvüd aleyhisselâmdan gördüğü hâllerden dolayı çok üzüntülü olurlar. Bundan sonra Dâvüd aleyhisselâma sarılıp, huzûr-i Mevlâya çıkarır. Üzerlerine perde iner. Tâbütün imâmı der ki: (Yâ Rabbî! Dâvüd aleyhisselâmın hürmetine bana rahmet eyle ki, bu beni harbe gönderdi. Hattâ öldürüldüm. Nikâh etmek istediğim hâtunu kendine almak istedi. Hâlbuki o zemân bundan başka, doksandokuz hâtunu vardı). Allahü teâlâ, Dâvüd aleyhisselâma sorar, (Yâ Dâvüd! Bunun sözü doğru mudur?) buyurur. Dâvüd aleyhisselâm utancından ve Allahü teâlânın azâbı korkusundan, mağfiret vadini ricâ ederek, başını aşağı eğer. Zîrâ, insan birşeyden korkar ve mahcûb olursa, başını önüne eğer. Birşey umar ve ricâ ederse, başını yukarı kaldırır. Bu vakt, Allahü teâlâ tâbütün imâmı olan zâta buyurur ki: (Ben, buna mukâbil, sana köşk ve vildândan şu kadar, bu kadar şey verdim. Râzı mısın?) O zât da: (Râzıyım yâ Rabbî) der. Bundan sonra, Dâvüd aleyhisselâma: (Sen de yâ Dâvüd, git seni de mağfiret etdim) buyurur.[1]

Bundan sonra Dâvüd aleyhisselâma: (Minberine dön, Zebûrun devâmını oku) buyurur. O da, Allahü teâlânın emrini yerine getirir. Bu zemânda, Benî İsrâîle iki kısm olmaları emr olunur. Bir kısmı, müminler ile, bir kısmı da, kâfirler ile berâber olur.

Bundan sonra, bir ses işitilir ki: (Îsâ aleyhisselâm nerededir?) der. Îsâ aleyhisselâm getirilir. Allahü teâlâ ona hitâben Mâide sûresinin yüzondokuzuncu âyet-i kerîmesinin meâl-i şerîfi olan, (Yâ Îsâ! Sen insânlara Allahdan başka beni ve annemi ilâh edininiz dedin mi?) buyurur.

Îsâ aleyhisselâm Allahü teâlâya hamd eder ve çok senâlar eder. Sonra meâl-i şerîfi, (Yâ Rabbî! Seni noksan sıfatlardan tenzîh ve takdîs ederim ki, hakkım olmıyan şeyi benim için söylemek olmadı. Eğer ben onu söyledimse, hakîkaten Sen onu bilirsin. Yâ Rabbî! Sen benim nefsimde olanı bilirsin. Ben Senin zâtında olanı bilmem. Yâ Rabbî! Sen gâibleri bilensin) olan Mâide sûresinin yüzonaltıncı âyet-i kerîmesi ile cevâb verir.

Bunun üzerine cenâb-ı Hak, cemâl sıfâtını gösterir ve meâl-i şerîfi, (Bu zemân, sâdıklara sıdkının menfeat vereceği zemândır) olan Mâide sûresi yüzondokuzuncu âyet-i kerîmesini buyurur ve (Yâ Îsâ! Sen doğru söyledin. Minberine git! Sana Cebrâîlin teblîg etdiği İncîli tilâvet eyle) der. Îsâ aleyhisselâm, (Evet Yâ Rabbî) der. Sonra tilâvete başlar. Tilâvetin tesîrinden herkesin başı yukarı kalkar. Zîrâ, Îsâ aleyhisselâm rivâyet cihetinden insanların en ziyâde hakîmidir. Okumada, o kadar tâzelik ve nezâket gösterir ki, hıristiyanlar, ruhbânlar, kendilerini, İncîlden hiçbir âyet bilmiyorlarmış zannederler.

Bundan sonra, nasârâ da, iki kısm olurlar. Bozuk olanları, yanî hıristiyanlar kâfirlerle, bozulmamış olan müminleri, müminlerle haşr olunur.

Bundan sonra, bir nidâ işitilir ki, (Muhammed aleyhisselâm nerededir?) Peygamberimiz aleyhisselâm gelir. Cenâb-ı Hak buyurur ki: (Yâ Muhammed! Cibrîl, sana Kurân-ı kerîmi teblîg etdim diyor). O da: (Evet yâ Rabbî) der. Cenâb-ı Hak: (Yâ Muhammed, minberine çık ve Kurân-ı kerîmi kırâet et) buyurur. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellemKurân-ı kerîmi tilâvet edip, gâyet güzel ve tatlı bir şeklde okur. Müminleri müjdeler. Onların yüzleri güler ve sevinirler. Kurân-ı kerîme inanmıyanların, bu mubârek kitâba (Hâşâ) çöl kanûnu diyenlerin ise, yüzleri gâyet çirkin olur.

Buraya kadar beyân olunan Peygamberlere olunacak süâli, Arâf sûresindeki, (Biz kendilerine Peygamber gönderilen kavme elbette süâl ederiz. Peygamberlere de süâl ederiz) meâlindeki beşinci âyet-i kerîmesi haber vermekdedir.

Bazıları, Mâide sûresinin yüzonikinci (Allahü teâlâ, büyük Peygamberleri cem eylediği vakt, kavminizden nasıl icâbet ve kabûl olundunuz?) meâlindeki âyet-i kerîme ile haber verilmişdir dediler. O zemân Peygamberler: (Yâ Rabbî! Seni tesbîh ederiz ki, bizim için hiç ilm yokdur. Sen gaybleri en iyi bilensin) derler. Evvelki âyet-i kerîmenin haber verdiğini söyliyen âlimlerin sözü dahâ doğrudur. (İhyâ-ül-ulûm) adındaki kitâbımızda da bunu bildirdik. Zîrâ Peygamberlerin dereceleri vardır. Îsâ aleyhisselâ ise, onların büyüklerindendir. Zîrâ O (Rûhullah)dır. (Kelimetullah)dır. Peygamberimiz aleyhisselâm Kurân-ı kerîmi tilâvet buyurduğu zemân, ümmeti zan eder ki, hiç işitmemişlerdir. Bu bahsde, hazret-i Esma ye[1] dediler ki: (Sen Kurân-ı kerîmi en ziyâde ezberlemiş olansın. Sen de, böyle mi olursun?) Cevâbında, (Evet, hazret-i Peygamberden işitdiğim vakt, hiç işitmemiş gibi olurum) buyurdu.

Kitâbların kırâeti temâm oldukdan sonra bir nidâ gelir ki: Ey mücrimler, şimdi sizler ayrılınız!) denir. Bu nidâ üzerine, mevkıf yanî Arasât meydânı harekete gelir. O zemân, herkesi büyük korku alır. Birbirlerine girift olurlar. Melekler cin ile ve cin insanlar ile karışır. Bundan sonra, nidâ gelir ki: (Yâ Âdem! Evlâdından Cehenneme lâyık olanı gönder!) Âdem aleyhisselâm ise, (Yâ Rabbî! ne kadar?) diye süâl eder. Cenâb-ı Hak, buyurur ki: (Binde dokuzyüzdoksandokuzu Cehenneme ve biri Cennete). Kâfirlerden ve Ehl-i sünnetden rahmetullahi aleyhim ecmaîn ayrılmış mülhidlerden ve gâfillerden, çıkara çıkara, ancak Allahü teâlânın bir avuç buyurduğu kadar mümin geride kalırlar. Ebû Bekr-i Sıddîkın radıyallahü anh (Rabbimizin avuçlarından bir avuç kalır) buyurduğunun manâsı budur.

Bundan sonra İblîs şeytânlarıyle birlikde getirilir. Bunların mîzânının da seyyiâtları, hasenâtlarının üzerine ağır gelmişdir. Her kime ki, din ulaşmışdır, onun sevâbları ile günâhları muhakkak dartılacakdır. Şeytânlar, günâhları ağır gelip, azâb göreceklerini yakînen bildikleri vakt: (Bize Âdem zulm etdi. Zebânî denilen melekler saçlarımızdan tutarak bizi Cehenneme sürükledi) derler.

Bunun üzerine, cenâb-ı Hak tarafından bir nidâ gelir ki, Mümin sûresinin onyedinci âyet-i kerîmesinin, (Bu zemânda zulm yokdur. Allahü teâlâ hesâbda süratlidir) meâlindedir. Herkes için büyük bir kitâb çıkarılır ki, şark ve garb arasını tutar. Onda mahlûkların bütün amelleri yazılıdır. Küçük ve büyük hepsini bildirir. Allahü teâlâ, hiçbir kimseye zulm etmez. Mahlûkların her gün yapdıkları amelleri bu kitâb ile Allahü teâlâya arz olunur. Allahü teâlânın emri ile Abese sûresinin onaltıncı âyet-i kerîmesinde bildirilen (Kirâmün berere) meleklerine yanî kerîm ve itaâtkâr meleklere, o amelleri yazmağı emr eder. Bu kitâb işte odur. Câsiye sûresinin yirmisekizinci âyet-i kerîmesinin (Biz yapdığınız amellerin hepsini yazdırdık) meâl-i şerîfi bunu haber vermekdedir.

Bundan sonra, bir münâdî herkesi ayrı ayrı çağırır. Herkes, ayrı ayrı hesâba çekilir. Nûr sûresi, yirmidördüncü âyetinde meâlen, (Yapdıklarının hepsine, o gün dilleri ve elleri ve ayakları şehâdet eder) buyuruldu.

Doğru haberde bize bildirildi ki, bir kimse Allahü teâlânın huzûrunda durdurulur. Cenâb-ı Hak ona (Ey fenâ kul! Sen mücrim ve âsî oldun) der. O kul: (Yâ Rabbî! Ben işlemedim) der. (Senin aleyhine delîller ve şâhidler vardır) denir. O kimsenin Hafaza melekleri getirilir. O kimse: (Onlar benim üzerime yalan söylediler) der. Bu hâl, meâl-i şerîfi (O gün herkes getirilir. Herkes kendi nefsi ile mücâdele eder) olan, Nahl sûresinin yüzondördüncü âyetinde bildirilmekdedir. Sonra ağzına mühür vurulur. Bu da Yasîn-i şerîfin altmış beşinci âyetinin (Kıyâmet gününde, ben azîmüş-şân, mücrimlerin ağızlarını mühürlerim. Ne ki kazanıp kesb etdiler ise, bize elleri söyler ve ayakları şehâdet eder) meâl-i şerîfi ile bildirilmişdir. Öyle ise, âsîlerin azâsı şehâdet edip Cehenneme götürülmeleri emr olunur. Mücrimler [din düşmanları, harâm işliyenler, nemâza ehemmiyyet vermiyenler] azâlarına levm etmeğe, bağırmağa başlar. Azâsı da, der ki, (Bu şehâdet bizim ihtiyârımızla değildir. Bizi Allahü teâlâ söyletdi. Herşeyi söyleten Odur). Bunlar Fussilet sûresinin yirmibirinci âyet-i kerîmesinde bildirilmekdedir.

Hesâbdan sonra, bütün insanlar Sırât köprüsüne gönderilecekdir.

Sırât köprüsünden geçemeyip düşen mücrimler, Cehennem hazenesine, yanî azâb meleklerine teslîm olunurlar. Ağlamağa ve inlemeğe başlarlar. Hele müminîn ve müvahhidînin âsîleri Cehenneme konulurken, gâyet dehşetli ağlarlar. Melekler bunları yakalayıp atarken, (İşte bu, vad olunduğunuz kıyâmet günüdür) derler. Bu hâl Enbiyâ sûresinin yüzüçüncü âyet-i kerîmesinde bildirilmekdedir.

Büyük feryâd  Cehennem ehlinin çok feryâd edip ağladıkları dört yerden birincisi, sûr üfürüldüğü vaktde, ikincisi, Cehennem meleklerden kurtulup, mahşer ehli üzerine sıçradığı vaktde, üçüncüsü, Âdemi aleyhisselâm Allahü teâlâya şefâatci göndermek için çıkdıkları vaktde, dördüncüsü, Cehennemdeki azâb meleklerine teslîm olundukları zemândır.

Cehennemlik olanlar mahallerine gidip, Arasât meydânında yalnız, Müminler, Müslimler, hayr ve ihsân edenler, Ârifler, Sıddîklar, Velîler, Şehîdler, Sâlihler ve Resûller kalır. Îmânlarında şübheleri olanlar, münâfıklar, zındıklar, bidat sâhibleri [yanî Ehl-i sünnet itikâdında olmıyan müminler], zâten Cehenneme gönderilmişlerdir. Allahü teâlâ (Ey insanlar! Rabbiniz kimdir?) buyurur. Onlar (Allahdır) derler. Allahü teâlâ: (Siz Onu bilir misiniz?) buyurur. (Evet biliriz yâ Rabbî) derler. O zemân, onlara Arş-ı alânın sol tarafından bir melek görünür. O melek, o kadar azametlidir ki, yedi deniz başparmağının ucuna konsa içine alıp, hiçbir damlası gözükmez. O melek, mahşerde bulunanlara Allahü teâlânın emri ile, imtihân cihetinden (Ene Rabbüküm) yanî, ben sizin Rabbinizim der. Ehl-i mahşer: (Senden Allahü teâlâya sığınırız) derler.

Arşın sağ tarafında bir melek görünür ki, eğer ayağının ucu ile basmış olsa, ondört deniz, görünmez olurdu. Ehl-i mahşere (Ene Rabbüküm) der. Yanî, sizin Rabbinizim der. Ona dahî (Senden Allahü teâlâya sığınırız) derler.

Bundan sonra, Allahü teâlâ, onlara istedikleri şeklde gâyet yumuşak ve hoş muâmele buyurur. Mahşer ehlinin hepsi, secde ederler. Cenâb-ı Hak, onlara (Öyle bir yere geldiniz ki, sizin için yabancılık ve korku yokdur) buyurur.

Allahü teâlâ bütün müminleri Sırât üzerinden geçirir. Müminler derecelerine göre Cennete götürülür. İnsanlar gürûh gürûh geçerler. Önce Resûller, sonra Nebîler, Sonra Sıddîklar, sonra Velîler, Ârifler, sonra hayr ve ihsân edenler, sonra Şehîdler, sonra diğer müminler götürülür. Müslimânlardan günâhları afv edilmiyenler yüz üstü düşmüş, bazıları da Arâfda mahbus kalırlar. Îmânı zaîf olanlardan bazısı Sırâtı yüz senede, bazısı da bin senede geçerler. Bununla berâber, Cehennemde yanmazlar.

Bir kimse ki, Rabbini görür, o kimse Cehenneme sokulmaz. Müslim ve muhsin olanların makâmlarını (İstidrâc) nâmındaki kitâbımızda anlatdık. Onlar yüzü gülenlerdir. Çoğu Sırâtı şimşek gibi geçer. Çoğu da, açlık ve susuzlukla giderler ki, ciğerleri parça parça olmuş, solukları âdetâ duman gibi çıkar. Bunlar, kâseleri gökdeki yıldızlar adedince ve suyu, kevser ırmağından ve büyüklüğü Kudüsden Yemene kadar ve Adenden Medîne-i münevvereye kadar olan Kevser havzından içerler. İşte bu, Peygamberimizin sallallahü aleyhi ve sellem (Benim minberim, havzım üzerindedir). Yanî, minberim, Kevser havzının iki kenârından biri üzerindedir buyurmasiyle sâbitdir. Kevser havzından uzak olanlar, kabâhatlerinin derecesine göre, Sırâtda habs olunurlar.

Nice abdest alanlar vardır ki, abdesti güzel almaz ve temâm etmez. Ve nice nemâz kılanlar vardır ki, sorulmadığı hâlde, nemâzını başkalarına anlatır. Hudû ve huşû ile kılmazlar. Eğer kendini karınca ısırmış olsa, nemâzı bırakıp o karınca ile meşgul olurlar. Hâlbuki, Allahü teâlânın azamet ve celâletini ârif olanların ellerini ve ayaklarını kesmiş olsalar hiç direnmezler. Zîrâ onların ibâdetleri Allahü teâlâ içindir. Allahü teâlânın huzûrunda duran kimse, Onun celle celâlühü heybet ve azametini bildiği, tefekkür etdiği kadar huşû eder, korkar. Öyle olur ki, pâdişâhlardan birinin huzûrunda kişiyi akreb sokar, o da sabr eder. Pâdişâha hürmet için hiç hareket etmez. İşte bu, adamların mahlûkla berâber olduğu vaktdeki hâlidir. Mahlûk ise, o derece menfeat ve zararını ayıramaz.

O, azîz ve celîl olan Allahü teâlânın huzûrunda duranın hâli nasıl olur ki, heybet ve saltanat ve azamet ve ceberût ve kahr-ü galebe-i ilâhiyyeyi bilen bir kimsenin Allahü teâlânın huzûrunda durması, elbette ziyâde huzûru ve huşûu îcâb etdirir.

İbâdetleri yapdığı hâlde, zulm eden ve tevbe etdi ise de, mazlûmu bulamıyan, bununla dünyâda halâlleşmiyen bir kimse hakkında hikâye olundu ki, Allahü teâlânın huzûruna götürülür. Dünyâda halâlleşemediği kul hakları varsa, meydâna çıkarılır. Mazlûm onun boynuna sarılır. Allahü teâlâ mazlûma (Ey mazlûm! Yukarıya bak) buyurur. O mazlûm bakdığı vakt görür ki, bir köşk var. Gâyet büyükdür. Zîneti ve büyüklüğü akllara hayret verir. O mazlûm: (Yâ Rabbî! Bu nedir?) der. Allahü teâlâ: (Bu satılıkdır. Benden satın alır mısın?) buyurur. O mazlûm ise: (Yâ Rabbî! Bunun kıymetini ödeyecek benim birşeyim yokdur) der. Allahü teâlâ buyurur ki: (Kardeşini zulmden afv edip halâs edersen, köşk senindir). O kul da: (Yâ Rabbî! Emr-i ilâhin sebebiyle ondaki hakkımdan vazgeçdim) der.

Allahü teâlâ tevbe eden zâlimlere böyle muamele eder. Nitekim İsrâ sûresinin yirmibeşinci âyetinde meâlen, (Ben azîm-üş-şân, tevbe eden kimseleri mağfiret ederim) buyurur. Tevbe eden, zulmden, günâhdan ayrılıp da, ebediyyen bir dahâ o günâhı işlemiyendir. Dâvüd aleyhisselâm (Evvâb) ile tesmiye olunur. [Hâlbuki, Dâvüd aleyhisselâm hiç günâh işlemedi. Ondan (Hilâf-i evlâ) sâdır oldu.] Resûllerden hazret-i Dâvüdun gayrileri de böyledir.

Ey gönül, yakdı vücûdüm, o gizli nârın senin,
Fışkırıp çıkdı semâya âh ile zârın senin!

Çok garîb bir divânesin, niçin hiç uslanmazsın?
Herkesin rüsvâsı oldun, yokmudur ârın senin?

Ebedî aşk tuzağına düşdüğün günden beri,
Meyvemi verecek aceb, soldu behârın senin?

ONUNCU FASL

(Arasât meydânı)na (mevkıf) ve (mahşer yeri) de denir. Burada bulunanların nasıl davet edileceklerini âlimlerimiz başka başka söyledi. Tefsîrlerde anlatıldığı gibi, sahîh hadîslerde de bildirilmişdir. Allahü teâlânın en önce hükm edeceği, kâtillerdir. Ve en önce ecrlerini vereceği kimseler de îmânı doğru olan amâlardır. Evet! Bir münâdî nidâ eder ki: (Dünyâda görmekden men olunanlar nerededirler?) Onlara denilir ki: (Siz Allahü teâlânın cemâline bakmağa herkesden dahâ çok lâyıksınız). Bundan sonra cenâb-ı Hak, onlara hayâ muâmelesi eder de (Sağ tarafa gidiniz!) buyurur.

Bunlar için bir sancak bağlanıp Şuayb aleyhisselâmın eline verilir. Şuayb aleyhisselâm onlara imâm olur. Onlarla berâber, nûr meleklerinden, hesâbsız melek vardır. Adedlerini Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Onların yanına varırlar. Ve sırâtı yıldırım gibi geçerler. Sabrda ve hilmde onlardan herbiri, Abdüllah ibni Abbâs radıyallahü anhümâ[1] ve ona bu ümmet içinde, benzeyen kimseler gibidir.

Bundan sonra (Belâlara sabr edenler nerededir?) diye nidâ olunur. Ve meczûmîn yanî cüzzâm denilen miskin hastaları ve sârî hastalıklara yakalanmış olanlar getirilir. Allahü teâlâ, onlara selâm verir. Onlar dahî sağ tarafa emr olunurlar. Onlar için de, yeşil bir sancak bağlanır. Eyyûb aleyhisselâmın eline verilir. Eshâb-ı yemînin imâmı olur. Mübtelâ olanın sıfatı sabr ve hilmdir. Ukayl ibni Ebî Tâlib radıyallahü anh ve bu ümmetden Onun emsâli gibi olanlar böyledir.

Bundan sonra nidâ olunur ki: (İslâm düşmanlarının yalanlarına, iftirâlarına aldanmayıp, Ehl-i sünnet itikâdına sımsıkı sarılan ve bu doğru îmânını ve nâmûsunu kemâl derecede muhâfaza eden îmânlı ve iffetli gençler nerededirler?) Bunlar da getirilir. Allahü teâlâ bunlara da selâm verip, merhabâ, der. Ve murâd buyurduğu kelâm ile iltifât eder. Bunlara dahî (Sağ tarafa gidiniz) buyurur. Bunlar için de, bir sancak bağlanıp Yûsüf aleyhisselâmın eline verilir. Yûsüf aleyhisselâm onların imâmı olur. Böyle gençlerin sıfatı harâmlardan, yabancı kadın ve kızlardan sakınmakdır. Râşid bin Süleymân rahimehullahü teâlâ ve bu ümmetden onun emsâli gibi olanlar böyledir.

Bundan sonra bir nidâ dahî çıkar ki: (Allahü teâlâ için birbirlerine muhabbet edenler ve müslimânları sevenler ve kâfirleri, mürtedleri sevmiyenler nerededir?) denir. Onlar dahî Allahü teâlânın huzûruna götürülür. Allahü teâlâ, onlara da merhabâ deyip, ne murâd buyurur ise, onunla iltifâta mazhar olurlar. Sağ tarafa gitmeğe emr olunurlar. Allahü teâlânın düşmanlarını sevmiyenlerin sıfatı da sabr ve hilmdir ki dünyevî sebeblerden dolayı müminlere ne darılırlar ve ne de kötülük ederler. Hazret-i Alî radıyallahü anh ve bu ümmetden Ona benzeyenler bunlardandır.

Bundan sonra, bir nidâ dahî çıkar ki: (Allahü teâlânın korkusundan harâm işlemiyenler ve ağlayanlar nerededir?) denir. Onlar da götürülür. Bunların gözyaşları, şehîdler kanı ve ulemânın mürekkebi ile dartılır. Gözyaşı ağır gelir. Bunların da sağ tarafa gitmesi emr olunur. Onlar için her renkle süslenmiş bir sancak bağlanır. Zîrâ bunlar, muhtelif harâm işliyenlerin arasında bulunduğu, Allah rahîmdir, afv eder diye aldatılmağa çalışıldığı hâlde, harâm işlememişlerdi. Çeşidli günâhlardan sakınarak Allahü teâlânın korkusundan ağlamışlardı. Meselâ, biri Allahü teâlânın korkusundan, biri dünyâya düşkün olmakdan ve öbürü pişmânlıkdan ağlamışdı. Bunların sancakları Nûh aleyhisselâma verilir. Âlimler onların önlerine geçmek isterler. (Bunların ağlamalarının Allah için olmasını biz öğretdik) derler. Bir nidâ gelir ki: (Yâ Nûh, olduğun gibi dur!). Nûh aleyhisselâm hemen durur. O cemâat de Onunla berâber dururlar.

Ehl-i sünnet âlimlerinin mürekkebi ile şehîdlerin kanı dartılır. Âlimlerin mürekkebi ağır gelip, sağ tarafa emr olunurlar. Şehîdler için de safranlı bir sancak emr olunur. Yahyâ aleyhisselâmın eline verilir. Yahyâ aleyhisselâm önlerinden gider. Âlimler önlerine geçmek istiyerek derler ki: (Şehîdler bizim ilmimizden öğrenerek çarpışdılar. Biz onlardan ileri gitmeğe dahâ ziyâde lâyıkız). Bu zemânda Allahü teâlâ lütfünü ortaya koyup, meâlen buyurur ki: (Âlimler benim yanımda Peygamberlerim gibidir). Âlimlere hitâben: (Dilediğiniz kimselere şefâat ediniz) buyurur. Âlimler, ehl-i beytine ve komşusuna ve mümin kardeşlerine ve talebelerinden kendilerine tâbi olanlara şefâat ederler.

Şöyle ki, âlimlerden her biri için bir meleğe nidâ etdirilir. Melek insanlara bağırır ki: (Filân âlime Allahü teâlâ şefâat etmekle emr eyledi. Kim ki onun bir işini görüverdiyse, yâhud bir lokma yemek yidirdiyse, yâhud bir içim su verdiyse, yâhud kitâblarını yaydı ise, onlara şefâat edecekdir) der. O âlime bir iyilik yapanlar, kitâblarını dağıtanlar kalkarlar. O âlim de, o kimselere şefâat eder.

Hadîs-i şerîfde bildirildi ki, en önce şefâat edenler Resûllerdir. Sonra Nebîler aleyhimüssalevâtü vetteslîmât, sonra Âlimlerdir. Âlimler için bir beyâz sancak bağlanır. İbrâhîm aleyhisselâma verilir. İbrâhîm aleyhisselâm gizli marifetleri ortaya çıkarmak bakımından Resûllerin en ileride olanıdır. Bunun için sancak kendisine verilir.

Bundan sonra yine bir münâdî nidâ eder ki: (Nafakası için hergün çalışıp terliyen ve kazandığı ile kanâat eden fakîrler nerededir?) denir. Fakîrler de Allahü teâlânın huzûruna götürülür. Allahü teâlâ taltîf edip, (Merhabâ ey dünyâ kendileri için zindân olan kimseler) buyurur. Bunların da Eshâb-ı yemîn (Cennet ehli) ile berâber olmaları emr olunur. Bunlar için de, bir sarı sancak bağlanıp, Îsâ aleyhisselâmın eline verilir. Îsâ aleyhisselâm bunlara imâm olur.

Bundan sonra yine bir münâdî nidâ eder ki: (Agniyâ yanî şükr eden, mallarını, paralarını, dînî kuvvetlendirmek, müslimânları zâlimlerden korumak için veren zenginler nerededir?) denir. Onlar da götürülür. Onlara ihsân etdiği şeyleri cenâb-ı Hak, beşyüz sene tadâd etdirir. Yanî zenginlik ile ne yapdıklarının hesâbını sorar. Bunlar için dahî renklerle bir sancak bağlanıp Süleymân aleyhisselâma verilir. Süleymân aleyhisselâm bunlara imâm olur. Bunlara da, Eshâb-ı yemîne ulaşmalarını emr buyurur.

Hadîs-i şerîfde bildirildi ki, dört şey, dört şeye şehâdet etmelerini taleb ederler. Malları ile, mevkileri ile müslimânlara eziyyet edenlere nidâ olunur ki, (Sizi Allahü teâlâya ibâdetden ne mal meşgûl etdi?). Onlar der ki: (Allahü teâlâ bize mülk ve rütbe verdi. Bizi onlar, Allahü teâlânın hakkını yerine getirmekden men eyledi). Yine onlara (Mal mülk cihetinden siz mi büyüksünüz, yoksa Süleymân aleyhisselâm mı büyükdür?) denir. Onlar (Süleymân aleyhisselâm büyükdür) derler. (Öyle ise, onu benim için ibâdet etmekden, o mal mülk men etmedi de sizi mi men etdi) buyurur.

Bundan sonra, (Ehl-i belâ nerededir?) denilir. Onlar da getirilir. Onlara denilir ki: (Sizi Allahü teâlâya ibâdetden men eden şey nedir?) Onlar da derler ki: (Allühü teâlâ, bizi dünyâda derdlere, sıkıntılara mübtelâ kıldı. Onun için zikrinden ve hakkıyle ibâdetden mahrûm olduk). Onlara denilir ki:(Belâ cihetinden size gelen belâ mı, yoksa Eyyûba aleyhisselâm gelen belâ mı çok idi?). Onlar (Eyyûb aleyhisselâma gelen çok idi) derler. (Öyle ise, Onu Allahü teâlânın zikrinden ve Onun dînini kullarına yaymakdan ve hakkını ikâmeden belâ men etmedi de sizi mi etdi) denir.

Bundan sonra (Gençler ve memlûkler yanî köle ve câriyeler nerededir?) derler. Onlar da, Allahü teâlânın huzûruna getirilir. Onlara denilir ki; (Sizi Allahü teâlâya ibâdetden men eden şey nedir?). Onlar da, (Allahü teâlâ bize cemâl ve güzellik verdi. Onunla aldandık, gençlik zevklerine daldık. Gençlik bizde hep kalacak sandık. Allahü teâlânın dînini öğrenmedik. Hakkını yerine getiremedik) derler. Memlûkler de (Kölelik ve câriyelik ve beğlere kulluk etdik. Dünyâ büyüklerine tapındık. Din câhili kaldık. Aldandık. Yâ Rabbî, Senin hakkını yerine getirmekden mahrûm olduk) derler. Onlara hitâben denilir ki; (Siz mi, yoksa Yûsüf aleyhisselâm mı dahâ güzel idi?) Onlar (Yûsüf aleyhisselâm idi) derler. (Öyle ise, hazret-i Yûsüfü, kul itâatinde iken hakkullahı ikâme etmekden hiç birşey men etmedi de sizi mi etdi) denir.

Bundan sonra (Çalışmıyan, tenbel, fukarâ nerededir?) diye nidâ olunur. Onlar da götürülür. Onlara da, (Sizi Allahü teâlâya kulluk vazîfesini yapmakdan men eden nedir?) denilir. Onlar (İş yapmadık. Sanat öğrenmedik. [Kahvelerde, sinemalarda, maçlarda vakt geçirdik.] Allahü teâlâ da, bizi dünyâda fakîrlik ile mübtelâ kıldı. Fakîrlik ve tenbellik bizim kulluk vazîfemizi yapmamıza mânî oldu) derler. Onlara hitâben, (Siz mi dahâ fakîrdiniz, yoksa Îsâ aleyhisselâm mı?) diye süâl olunur. Onlar da (Îsâ aleyhisselâm bizden dahâ fakîr idi) derler. (Öyle ise, o kadar fakîrlik Onu kulluk vazîfelerini yapmakdan, din bilgilerini yaymakdan men etmedi de, sizi mi men etdi?) denir.

Bir kimse bu dört şeyden birine yakalanırsa, bunların sâhibini düşünsün! Peygamberimiz sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem düâsında (Yâ Rabbî! Zenginlik ve fakîrlik fitnesinden sana sığınıyorum) diye düâ ederdi.

Îsâdan aleyhisselâm ibret alınız ki, dünyâda birşeye mâlik olmadı. Bir yün cübbeyi yirmi sene giydi. Seyâhati esnâsında, ancak bir bardak ve bir kara kilim ve bir tarağı vardı. Birgün, birinin, eli ile su içdiğini gördü. Bardağı atdı. Birgün de, bir adamın eliyle sakalını tararken gördü. Tarağı da atdı. Der ki, benim hayvanım ayağımdır. Evim mağaralardır. Yiyeceğim yerin otlarıdır. İçeceğim ırmakların sularıdır. [Hâlbuki, islâm dîni böyle değildir. Çalışıp halâl kazanmak ibâdetdir. Çok çalışıp, çok kazanmak ve kazandığını, islâmiyyetin emr etdiği iyi yerlere vermek lâzımdır.

(Râmûz-ül-ehâdîs)de yazılı hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (Eshâbım için, fakîr olmak seâdetdir. Âhir zemânda gelecek olan ümmetim için, zengin olmak seâdetdir.) Şimdi âhir zemândayız. Günâh işleyenlerin, fitne çıkaranların, ibâdetlere bidat karışdıranların çoğaldığı bir zemândayız. Bu zemânda halâlı, harâmı, bidatleri ve küfre sebeb olan şeyleri öğrenmek ve bunlara uymak ve halâl yoldan kazanarak zengin olmak büyük ibâdetdir. Kazandığı ile fakîrlere ve Ehl-i sünnet bilgilerini yayan müslimânlara yardım etmek büyük seâdetdir. Bu seâdete kavuşanlara müjdeler olsun!]

Allahü teâlânın indirdiği bazı suhûflarda da bildirilmişdir ki, (Ey Âdem oğlu! Hastalık ve günâh işlemek hayât hâllerindendir. Müteammiden [kin güderek] adam öldürmenin keffâretinden, hatâen öldürmenin keffâreti ehven görülür, buna kısâs olunmaz ise de, bu da çok kötü işdir. Bundan da sakın!)

Büyük günâhların sâhibinin kalbinde îmân varsa, azâbdan sonra şefâate kavuşur. Allahü teâlâ, onlara ikrâm eder. Binlerce sene geçdikden sonra, onları Cehennemden çıkarır. Hâlbuki, Cehennemdekilerin derileri yandıkdan sonra, tekrâr yaratılmakdadır. Hasen-i Basrî rahmetullahi aleyh,[1] (Keşke ben, böyle olan kişi olsaydım) buyururdu. Şübhe yokdur ki, Hasen-i Basrî rahmetullahi aleyh âhiret hâllerini iyi bilen bir zâtdır. Kıyâmet gününde, bir müslimân getirilir. Onun hiç hasenesi (iyiliği) yokdur ki, mîzânında ağır gelsin. Allahü teâlâ, onun îmânına hürmeten ona rahmet olarak buyurur ki: (İnsanlara git, sana hasene ve sevâb verecek bir kimse ara. Onun ikrâmı sebebiyle Cennete giresin!). O kimse gider. İnsanlar arasında arzûsuna kavuşduracak bir kimse arar. Hâlini anlatacak bir kimse bulamaz. Kime söyler ve sorarsa: (Benim de mîzânımın hafîf gelmesinden korkuyorum. Ben senden dahâ çok muhtâcım) der. Bu hâline çok üzülür. Yanına bir kişi gelerek, (Ne istiyorsun?) der. Bu da, (Bir haseneye [sevâba] muhtâcım. Onu belki bin kişiden istedim. Her biri behâne edip esirgediler) der. Bu kişi, ona der ki, (Allahü teâlânın huzûruna vardım. Sahîfemde bir sevâbdan başka sevâb bulamadım. O da beni kurtarmağa yetmez. Onu sana hibe edeyim. Benden onu al!). O kimse, ferah ve sevinçli olarak gider. Allahü teâlâ, o kulun hâlini bildiği hâlde, (Nasıl geldin?) diye süâl eder. O kişi ile olan mâcerâyı haber verir. O hasenesini veren kulu da Allahü teâlâ huzûruna çağırır. Buyurur ki: (Îmân sâhiblerine benim keremim, senin kereminden, ihsânından dahâ çokdur. Din kardeşinin elinden tut, Cennete gidiniz).

Mîzânın iki gözü berâber olup, sevâb gözü ağır gelmezse, Allahü teâlâ buyurur ki: (Bu, ne Cennet ehlindendir, ne de Cehennem ehlindendir). Bunun üzerine, bir melek; bir sahîfe getirip seyyiât [günâh] kefesi üzerine kor ki, onda yalnız (üf) yazılmışdır. O göz hasene üzerine ağır basar. Çünki (üf) lâfzı, anaya, babaya isyân kelimesidir. Kişi bununla, Cehenneme atılması emr olunur. O kişi ise, iki tarafa bakınır. Allahü teâlâ tarafından kendisinin çağrılmasını talep eder. Allahü teâlâ bunu çağırır. Ve der ki: (Ey âsî kul! Niçin seni çağırmamı istiyorsun?) O kul: (Yâ Rabbî! Anladım ki anama babama âsî olduğum için Cehenneme gideceğim. Onların azâbını bana ilâve buyur da, (Onları Cehennemden azâd et!) deyince, Allahü teâlâ buyurur ki: (Anana babana dünyâda âsî oldun. Âhıretde ikrâm etdin. Onların elinden yapış da, Cennete götür).

Cennete gönderilmiyenleri melekler yakalarlar. Çünki melekler, âhıret ahkâmını çok iyi bilirler. Hattâ, âhıretden nasîbi olmıyan bir kavme nidâ olunur ki, bunlar âhıretin odunudurlar. Cehennemi doldurmak için halk olundular. Onlara hitâben Allahü teâlâ Sâffât sûresi yirmidördüncü âyetinde meâlen, (Onları durdurun, onlar süâl olunacaklardır) buyurur.

Bunlar habs olunurlar. Tâ ki, kendilerine, Sâffât sûresi yirmibeşinci âyet-i kerîmesinde meâlen, (Size ne oldu ki, birbirinize yardım etmiyorsunuz?) buyuruluncaya kadar kalırlar. Böylece, teslîm olurlar. Günâhlarını itirâf ederler ve hepsi Cehenneme gönderilirler. Bu şeklde ümmet-i Muhammedin büyük günâh işliyenleri getirilir. İhtiyâr, genç, erkek, kadın nerede ise hepsi bir araya toplanır. Cehennemin bekçisi olan (Mâlik) onlara bakdığı vakt der ki: (Siz, eşkiyâ zümresindensiniz. Ammâ görüyorum ki, ne eliniz bağlanmış ve ne de yüzünüz kararmış. Sizden güzel kimse Cehenneme gelmedi). Onlar da (Yâ Mâlik! Biz Muhammed aleyhisselâmın ümmetiyiz. Lâkin işlediğimiz günâhlar Cehenneme sürükledi. Bizi bırak da günâhlarımıza ağlıyalım) derler. Mâlik onlara: (Ağlayınız! Fekat şimdi size ağlamak fâide vermez!) der.

Nice orta yaşlılar (derdlerim, sıkıntılarım artdı!) diyerek ağlarlar.

Bir ihtiyâr erkek ellerini beyâz sakalı üzerine koyup (Âh gençlik geçdi. Elem, üzüntü artdı. Zelîl oldum, rezîl oldum!) diye ağlar.

Nice delikanlılar (Âh gençliği elden kaçırdım! Yanî gençliğimin kıymetini bilmedim!) diye ağlarlar.

Nice kadınlar, saçlarından tutup (Eyvâh! Yüzüm kara oldu, rezîl oldum!) diye ağlarlar.

Allahü teâlâ tarafından (Yâ Mâlik! Bunları birinci Cehenneme koy) diye nidâ gelir. Cehennem bunları içine alırken, (Lâ ilâhe illallah) diye bağırışırlar. Cehennem bu sözü işitince, bunlardan beşyüz senelik öteye kaçar. [Bir şeyin çok olduğunu bildirmek için, bunu büyük rakamla bildirmenin Arabistânda âdet olduğu (İbni Âbidîn)in[1] (El-hazer vel-ibâha) kısmında yazılıdır. Yanî büyük rakamlar, mikdârı değil, çokluğu bildirirler.] Yine bir nidâ gelir ki: (Ey Cehennem! Bunları içine al! Yâ Mâlik! Bunları birinci Cehenneme koy!) Bu zemân gök gürültüsü gibi, bir gürültü işitilir. Cehennem bunların kalblerini yakmak isteyince, Mâlik, Cehennemi men eder. (Ey Cehennem, kendisinde Kurân-ı kerîm olan ve îmân kabı olan kalbi yakma! Rahmân olan Allahü teâlâya secde eden alınları yakma!) der. Bu hâl üzre, Cehenneme atılır. Görülür ki, bir kişinin feryâdı Cehennem ehlinin seslerinden dahâ çokdur. Bunu Cehennemden çıkarırlar. Hâlbuki, derisi yanmış. Allahü teâlâ ona: (Sana ne oldu ki, Cehennem ehlinin en çok bağıranı sensin?) buyurur. O kişi der ki: (Yâ Rabbî! Beni hesâba çekdin. Senin rahmetinden dahâ ümmîdimi kesmedim. Bilirim ki, sen beni işitirsin. Onun için çok bağırdım) der. Allahü teâlâ, meâl-i şerîfi, (Bir kimse Allahü teâlânın rahmetinden ümmîdini keserse, o kimse ehl-i dalâletdir) olan Hicr sûresinin ellialtıncı âyet-i kerîmesi ile hitâb buyurup, (Git seni mağfiret etdim) der.

Yine bir kişi Cehennemden çıkar. Allahü teâlâ: (Ey kulum, Cehennemden çıkdın. Hangi amelinle Cennete gireceksin?) diye süâl eder. O kul: (Yâ Rabbî! Ben âcizim, azıcık şeyden başka bir şey istemem) der. O kimse için Cennetden bir ağaç gösterilir. Allahü teâlâ: (Gördüğün şu ağacı sana versem, başkasını ister misin?) buyurur. O kul; (Yâ Rabbî! İzzetin ve celâlin hakkı için, başkasını istemem) der. Allahü teâlâ (Bu sana benden hibe olsun!) buyurur. O ağacın meyvesinden yiyip gölgesinde gölgelendikden sonra, ondan dahâ güzel başka bir ağaç gösterilir. O kimse, o ağaca çokca bakar. Allahü teâlâ: (Sana ne oldu? Ona da mı muhabbet etdin?) buyurur. O kul, (Evet yâ Rabbî) der. Allahü teâlâ: (Sana onu da versem, başkasını istemez misin?) buyurur. (İstemem yâ Rabbî) der. O ağacın meyvesinden yir. Gölgesinde gölgelenir. Ondan dahâ güzel bir ağaç gösterilir. Bu kimse, ona da bakakalır. Cenâb-ı Hak ona hitâben: (Bunu da sana versem, başkasını istemez misin?) buyurur. (İzzetin hakkı için, istemem yâ Rabbî) der. O zemân, Cenâb-ı Hak, râzı olup, o mümin kimseyi, afv buyurur. Cennete idhâl eder.

Âhıretin şaşılacak işlerindendir ki, bir kişi de Allahü teâlânın huzûruna götürülür. Allahü teâlâ, onu hesâba çeker. Hasenât ve seyyiâti dartılır. O kimse, herhâlde bilir ki, Allahü teâlâ, o zemân, o kimsenin hesâbından başka bir şeyle meşgûl olmadı. Fekat öyle değil. Belki o anda milyonlarca, sayısını Allahü teâlâdan başka kimse bilemiyeceği mikdârda kimselerin hesâbına bakıldı. Onların her biri zan eder ki, hesâb, o anda ancak ona mahsûsdur.

Orada bazısı bazısını görmez. Birisi diğerinin kelâmını işitmez. Belki, her biri, Cenâb-ı Hakkın perdeleri altındadır. Sübhânallah ki, ne kuvvet ve ne büyük kudretdir. İşte bu Lokman sûresinin yirmisekizinci âyetinin, (Sizin dünyâda ve sonra âhıretde yaratılmanız bir nefes alacak kadar zemândadır) meâl-i şerîfi ile bildirilen zemândır. Cenâb-ı Hakkın bu kavlinde sırlar vardır ki, o zemânsız ve mekânsız olmak sırrıdır. Çünki, Allahü teâlânın mülkü için, efâli ve işleri için had ve gâye yokdur. Fe-subhânallah ki, fillerinden hiçbiri başka işleri yapmasına mâni olmaz.

İşte bu zemânda, kişi oğluna gelir ve: (Ey oğul! Ben sana elbiseler giydirdim ki, sen kendin elbise giymeye kâdir değildin. Seni doyurdum ve su verdim ki, bunlardan elbette sen âciz idin ve çocukluğunda seni muhâfaza eyledim ki, sen kendine zarar veren şeyleri def etmeğe ve fâide veren şeyi istemeğe kâdir değildin. Nice meyveleri benden istedin. Satın alıp sana getirdim. Sana dînini, îmânını öğretdim. Seni Kurân-ı kerîm hocasına gönderdim. Lâkin, işte kıyâmetin şiddetini görüyorsun. Günâhımın çokluğunu da biliyorsun. Bir mikdârını üzerine al! Tâ ki, günâhım azalsın. Bana bir iyilik, bir sevâb ver ki, mîzânım onun sebebi ile ziyâde olsun) der. Oğlu ondan kaçar ve der ki: (O bir sevâba, ben senden dahâ çok muhtâcım).

Böylece, evlâd ile ana arasında bu muâmele geçer, zevc ve zevce de birbirleriyle böyle konuşurlar. Kardeş kardeşle bu muâmeleyi yaparlar. İşte Allahü teâlâ hazretlerinin (Abese) sûresinin yirmidördüncü âyetinin, (O gün insân kardeşinden ve ana evlâdından kaçar) meâl-i şerîfi bu hâli haber vermekdedir.

Hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (İnsanlar kıyâmet günü çıplak haşr olunurlar). Âişe-i Sıddîka radıyallahü anhâ vâlidemiz, bunu işitdikleri vakt, (Bazısı bazısına bakmazlar mı?) buyurdu. Peygamber efendimiz sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem Abese sûresindeki, (Kıyâmet gününde herkesin hâli, kendisini diğerinin hâlinden ve durumundan uzaklaşdırır) meâlindeki otuzyedinci âyet-i kerîmeyi okuyuverdiler. Peygamberimiz sallallahü aleyhi ve sellem bu hadîs-i şerîfi ile murâd buyurdular ki, kıyâmet gününün şiddeti ile meşakkati, insanların birbirlerine bakmalarına mâni olur.

İnsanlar bu zemânda bir yerde toplanırlar. Onların üzerine siyâh bir bulut gelir. O bulut insânlar üzerine (Suhûf-i müneşşere) yanî amel defterlerini yağdırır. Müminin sahîfesi, sanki gül yaprağı üzerine yazılmışdır. Kâfirlerin ise, sedir yaprağı üzerine yazılmış gibidir.

Sahîfeler uçarak iner. Herkesin sağ veyâ sol tarafından gelir. Bu ise, ihtiyârî değildir. Nitekim, Cenâb-ı Hak, İsrâ sûresinin onüçüncü âyetinde meâlen, (Biz azîm-üş-şân insan için sahîfesi açılmış olarak kendisine vâsıl olan kitâb göndeririz) buyurur.

Âlimlerden bazıları buyurur ki, Kevser Havzı Sırâtı geçdikden sonra getirilir. Bu ise, yanlışdır. Zîrâ Sırâtı geçen kimse, bir dahâ Havza gelmez.

Yetmişbin [yanî pek çok] kimse ki sıkıntılı hesâba çekilmeden Cennete girerler. Onlar için mîzân kurulmaz. Onlar sahîfeler almazlar. Ancak onlara verilen sahîfeler üzerinde, (Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah. Bu filân ibni filânın Cennete girmesinin ve Cehennemden kurtulmasının berâtıdır) yazılıdır. Bir kulun günâhları mağfiret olduğu vakt, bir melek onu Arasât meydânına götürür. Ve nidâ ederek: (Bu filân oğlu filândır. Allahü teâlâ, onun günâhını afv eyledi. Bir dahâ şakî olmıyacak, seâdetle saîd oldu) der. O kimseye, bu makâmdan ziyâde sevgili hiçbir makâm olmaz.

Kıyâmet gününde, Resûller aleyhimüssalevâtü vetteslîmât minberler üzerindedirler. Her bir Resûlün minberi, kendi mertebesi mikdârıncadır. Ulemâ-i âmilîn, yanî Ehl-i sünnet itikâdında olan ve bildikleri ile amel eden âlimlerrahmetullahi aleyhim ecmaîn dahî nûrdan kürsîler üzerinde olurlar. Allahü teâlânın dînini korumak ve yaymak için şehîd olanlar ile sâlihler, yanî ahkâm-ı islâmiyyeye uymuş olanlar, Kurân-ı kerîmi hürmet ile ve tegannî etmeden okuyan hâfızlarla, ezânı sünnete uygun olarak okuyan müezzinler, toprağı miskden olan yerlerdedirler. Bunlar, ahkâm-ı islâmiyyeye tâbi olarak, iyi amel işledikleri için, kürsi sâhibidirler ki, Âdem aleyhisselâmdan Fahr-i âlem sallallahü teâlâ aleyhi ve sellemefendimize kadar gelen bütün Peygamberlerden sonra kendilerine, şefâat izni verilecek olanlardandır.

Hadîs-i şerîfde bildirildi ki, (Kurân-ı kerîm kıyâmet gününde yüzü güzel ve ahlâkı güzel bir kimse sûretinde gelir. Kendisinden şefâat taleb olunur ve şefâat eder. Kendisini mûsikî ile [gazel okur gibi okuyanlardan ve çalgı ve oyun yerlerinde keyflenmek için okuyanlardan ve para kazanmak için] okuyanlardan davâcı olur. Böyle kimselerden hakkını ister. Râzı olduğu kimseleri alıp Cennete götürür).

Dünyâ [yanî ibâdet etmeye mâni olan ve harâm işlemeye sebeb olan şeyler ve kimseler] da, ihtiyâr, ak saçlı ve kadınların en çirkini sûretinde görülür. İnsanlara denilir ki: (Siz bunu bilir misiniz?) Onlar: (Biz bundan Allahü teâlâya sığınırız) derler. (Siz dünyâda buna kavuşmak için birbirinizle çekişirdiniz. Birbirinize de buğz ederdiniz) denilir.

Bu şeklde Cuma dahî sevimli bir insan sûretinde gösterilir. Müminler ona dikkat ile bakarlar. Cuma gününe kıymet verenleri misk ve kâfûr kumları üzerinde hıfz eder. Cuma nemâzı kılan müminler üzerinde nûr bulunur ki, herkes ona bakıp teaccüb ederler. Cuma gününe yapdıkları saygı sebebi ile Cennete götürülürler.

Ey müslimân kardeşim! Allahü teâlânın rahmetine ve Kurân-ı kerîmin ve islâmın ve Cumanın cömerdliğine bak ki, Kurân-ı kerîm ehli nasıl kıymetlidir. Nemâz, oruc, zekât, sabr ve güzel ahlâkdan ibâret olan islâmiyyet ise ne kadar çok kıymetlidir.

Ölüm zemânında insanın çırpınmasından, sıkıntılı görünmesinden manâ çıkaran kimseye kıymet verilmez. Zîrâ yevm-i Hendekde Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin (Ey, çürüyecek olan cesedlerin Rabbi ve yok olacak olan rûhların yaratıcısı olan Rabbim!) düâsı gösteriyor ki, Allahü teâlânın dilediği her cesed çürür. Ve rûhlar da, kıyâmet zemânı gelince, fenâ bulur. Bunların hepsinin yaratıcısı ve Rabbi Allahü teâlâdır. Bu anlatılanların hepsi, ayrı ayrı ilmlere muhtâcdır. Diğer kitâblarımızda bunları anlatdık.

İmâm-ı Gazâlî rahmetullahi aleyh burada âhıret hâllerini gâyet kısa bir şeklde anlatdığını haber veriyor. Diyor ki, biz bu kitâbda, Ehl-i sünnetin tarîklerine müslimânlar sülûk etsin için, ihtisâr kasd eyledik. İslâmiyyetin aleyhine olan bidatlere [mezhebsizlere, dinde reformculara] iltifât etme! Kurân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden Ehl-i sünnet âlimlerinin çıkardıkları, anladıkları manâlara sarıl! Başkalarının, insan şeytânlarının uydurduğu bidatlere aldanma! Onlardan sakın! Bu sebebden, müminleri, Ehl-i sünnet yoluna sarılanları müjdele!

Allahü teâlânın emni ve keremi ve ihsânı ile, ismet ve muvaffakiyyet isteriz. Âmîn ve hasbünallah ve nimel-vekîl ve sallallahü alâ Muhammedin ve âlihi vesahbihi ecmaîn.

Âdem oğlu aç gözünü, yeryüzüne kıl, bir nazar,
gör bu latîf çiçekleri, hangi kuvvet yapar, bozar.

Herbir çiçek bir nâz ile, öğer Hakkı, niyâz eder,
kurdlar, kuşlar, durmaz söyler, ol Hâlıka âvâz eder.

Öğer onun kâdirliğin, herbir işe hâzırlığın,
ille onun kâhirliğin, anlayınca, rengi döner.

Rengi döner günden güne, toprağa dökülür yine,
bu ibretdir anlayana, hakîkatı, ârif sezer.

Ger bu sırrı duya idin, yâ bu gammı yiye idin,
yerinde eriye idin, insan değil misin, meğer.

Bilir, gelen gider imiş, konan geri göçer imiş,
mevt şerbetin içer imiş, her kim, bu manâdan geçer.

KIYÂMET VE ÂHIRET KİTÂBININ SON SÖZÜ

Dünyâda ve âhıretde seâdete kavuşmak için, (Ehl-i sünnet itikâdı)nı öğrenip, îmânını buna göre düzeltmek, bundan sonra, fıkh bilgisi öğrenip, onunla amel etmek ve cenâb-ı Hakkın dostlarını, sevgili kullarını sevmek ve islâm dîninin düşmanlarını tanıyıp, onlara aldanmamak lâzımdır. Ehl-i sünnet itikâdını ve farzlardan ve harâmlardan lâzım olanları öğrenmek, her müslimâna farz-ı ayndır. Bunları öğrenmemek suçdur, büyük günâhdır. Öğrenilmesi zarûrî olan bu bilgiler, doğru ve açık olarak (TÂM İLMİHÂL-SEÂDET-İ EBEDİYYE) ve (İslâm Ahlâkı) kitâblarında yazılıdır. Her müslimân Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâblarından toplanarak hâzırlanmış olan bir ilmihâl kitâbı alıp, çoluğuna çocuğuna, arkadaşlarına, sevdiklerine okutmalıdır. Dünyâya ve âhırete fâidesi olmıyan, hattâ zararlı olan, dîni ve ahlâkı bozan bölücü gazete, mecmûa ve kitâbları okumamalı, lüzûmlu ve fâideli olan kitâbları okuyup, öğrenmelidir. Lüzûmlu kitâblardan çok kıymetlisi imâm-ı Gazâlînin kitâbları ile, imâm-ı Rabbânînin kuddise sirruhümâ[1] (Mektûbât) adındaki kitâbıdır. Bu ikisinin hâl tercemeleri (Seâdet-i Ebediyye) ve diğer kitâblarımızda yazılıdır. Hadîs-i şerîfde, (Evliyânın anıldığı yere rahmet iner) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf, Evliyâyı severek hâtırlayanın, feyz ve berekete kavuşacağını ve düâlarının kabûl olacağını haber veriyor. Herkes muhabbeti mikdârınca, o büyüklerin feyzlerinden ve nûrlarından istifâde eder. Onların bakışları devâ, sohbetleri hasta ve ölü kalblere şifâdır. Onları gören, Allahü teâlâyı hâtırlar. Şimdi onları bulmak, görmek imkânsız oldu ise de, kitâblarını okuyup, yüksek, seçilmiş olduklarına inanan ve bunun için onları seven, onların rûhlarından feyz alır, fâidelenir. Bu husûsda, bu kitâbımızın içinde okuyacağınız, (Müslimâna nasîhat) kısmında geniş bilgi vardır. Peygamberler aleyhimüsselâm, kulları Allahü teâlâya yaklaşdıran vâsıta ve sağlam ipdirler. Hadîs-i şerîfde, Evliyânın, yanî (Ahkâm-ı islâmiyyeyi iyi bilip, bildiği ile amel eden âlimlerin, Peygamberlerin vârisleri olduğu) bildirildi. Bunun için, Evliyâ da aleyhimürrahme, insanı, Allahü teâlânın rızâsına ve merhametine kavuşduran vâsıta ve ipdirler. Kurân-ı kerîmde, (Allahü teâlâya yaklaşmak için vesîle arayınız!) buyuruluyor. Bu vesîlelerin en büyüklerinden biri Peygamberler salevâtullahi aleyhim ecmaîn ve onların vârisleri olan âlimlerdir rahmetullahi aleyhim ecmaîn. Hüccet-ül islâm imâm-ı Muhammed Gazâlî ve imâm-ı Ahmed Rabbânî müceddid-i ve münevvir-i elf-i sânî Fârûkî Serhendî rahmetullahi aleyhimâ, bu vârislerdendirler. Peygamber efendimizin sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem vârisi olan ve Onun mubârek kalbindeki nûrlarını ve marifetlerini alıp, temiz kalblere ulaşdıran, bu iki büyük zâtı vesîle ederek seâdete kavuşmak çok kolaydır. Zîrâ, bunların eserlerini, hâl tercemelerini okuyarak, kendilerini tanımak ve sevmek pek kolay olur. Evliyâyı sevenler, mağfiret olunmakla müjdelenmişlerdir.

Aşkın bağında açan güllere, bülbül olan,
İslâmın hasret ile, beklediği kahramân,
maşûkunun aşkından yanıp yanıp kül olan,
ağlasa yeri vardır, seni görmiyen zemân!

İlmîle, irfânîle, sâhib olan (Sıla)ya,
İki temel bilgiyi, vasl eden bir araya,
dalıp ucsuz bucaksız, o muazzam deryâya,
ve bu Zikr deryâsından en büyük payı alan!

Kimi sâhile gider ve bu bana yeter der;
kimi uzakdan görür, mest olur, başı döner;
kimi yalnız seyr eder, kimi bir katra içer;
bir sensin, bu deryâdan, içip içip de kanan!

Kurândan, hadîslerden sonra, gelir eserin,
rûhlara şifâ olan, o mubârek sözlerin,
baş kumandanısın sen velîlerin erlerin;
ve (Müceddid-i elf-i sânî) adını alan!

Bize seni duyuran, fıtraten dostun olan,
ve cihânda bir tekdir, senin izinde kalan,
(Seyyid Abdülhakîm) o, senin aşkınla yanan,
hurmetine nasîb et, bize şefâatından!

Eserinle cihânı, yeniden tenvîr eden,
sihrli bir kuvvetle, bizi kendine çeken
ondördüncü yüz yılın, zulmetini gideren,
(Arvâs)ın ışığıdır, gerisi hayâl, yalan!

Biz onun talebesi, o sizin tâlibiniz,
muhakkak aks yapar, o nûrlu kalbleriniz,
belli, birbirinize, âşıksınız ikiniz,

ve size âşık olur, (Mektûbât)ı anlıyan!



 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 
 
 
 
7 Haziran 2011 Salı
“O size ansızın gelir!..”
 

 

 

Şimdi o hale geldi ki, Batı’da ne yapılıyorsa, ne konuşuluyorsa, ne tartışılıyorsa ertesi gün ülkemizde de aynı şeyler yapılıyor. Bugünleri Resulullah efendimiz haber vermişti zaten. Bir hadis-i şerifinde, “Yemin ederim ki bir zaman gelir siz, Hristiyan ve Yahudilere öylesine tâbi olursunuz ki, âdetlerinin peşinde, karış karış, onların ardı sıra yürürsünüz, arşın arşın, saat saat, adım adım onları takip edersiniz hatta öyle olur ki, eğer onlar keler (kertenkele)deliğine girseler, oranın tehlikeli olduğunu, zehirli olduğunu düşünmeyerek siz de oraya dahil olursunuz.” (İmamı Süyûtî) 
Son yıllarda Batı’da da bizde de kıyamet alametleri tartışılıyor. Hristiyanlar kendi dinlerine göre, ülkemizdekiler de kendi yorumlarına göre bu alametleri vermeye başladığı için insanların kafası karıştı. Bu önemli dini konuyu en doğru şekilde, Resulullahın ve Eshabının vârisleri olan “Ehli Sünnet” âlimleri açıklamışlardır. 
Kur’ân-ı kerîm’de A’râf sûresi 187. âyet-i kerîmesinde meâlen; “Habîbim! Sana kıyâmet ne zaman kopar, diye sorarlar. De ki: Onu ancak Rabbim bilir. Onu kimse bilemez. Vakti gelince onu ancak Allahü teâlâ meydana çıkarır. O size ansızın gelir” buyurulmuştur. 
Fakat kıyâmetin alâmetleri hadis-i şeriflerde bildirilmiştir. Bu alâmetler iki kısımdır. Biri “Küçük alâmetler” olup, sayıları pekçoktur. Bunların birçokları görülmüş ve meydana çıkmaya devam etmektedir. Bir kısmı da büyük alâmetlerdir. Bunların sayısı bildirilmiştir. Bu alâmetler çıkmadıkça kıyâmet kopmaz. Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği “Küçük alâmetler”den bazıları şunlardır:

“SİZİN HÂLİNİZ NE OLUR?..”
İnsanlardan ilim kalkıp, câhillik çok olur. Câhiller başa geçip, câhillikleri ile insanlara hükmeder. İnsanlardan emânet kalkar, yâni emin kişi bulunmaz ve aşağı insanlar yüksek tutulur. Âlimler zulüm ve fısk (günah) işler, ilmi, para karşılığı öğretirler. İbâdet edenlerin çoğu da din bilgilerinden habersiz olup âdet üzere ibâdet ederler. Zararından kurtulmak için, insanlara ikram olunur. Erkek karısına uyup, anasına muhâlefet ve isyan eder. Aşağı kimseler, meclislerde, toplantılarda söz ve nutuk söyler. Oyun ve çalgı âletleri çok kullanılır. Sonra gelenler, önce gelmiş olanlara bilgisiz ve ahmak der. Erkek ile kadınlar arasında harama, günaha vâsıta olanlar çok olur. İyi bilinen kimsede zerre kadar îmân bulunmaz. Adam öldürmek ve fitne çok olur. Bid’atler çıkıp, sünnetler terk olunur. Deccal vekilleri çıkıp, insanları doğru yoldan çıkarır. Her köşede zâlim ve cebbarlar görünüp, zorla insanların mallarını elinden alır. İnsanlarda, birbirine karşı sevgi kalmaz. Doğru söyleyene insanlar kızıp, onu başlarından kovmaya, işinden ayırmaya çalışır. Fuhuş, zina yayılır. Veled-i zina çoğalır. İçki çok içilir. İyilik tavsiye edilmez, kötülük menedilmez. Günaha teşvik artar ve iyiliğe mani olunur. Camilerde Kur’an-ı kerim teganni ile okunur. Akrabalık münasebetleri zayıflayıp kopar. Evlad, ana-babasına kin güder. Büyükler, küçüklere acımaz, küçükler de büyükleri saymaz. İltimas, rüşvet ve tefecilik çoğalır. Dünya menfaati için din alet edilir. Gençler, günahlara dalıp, kadınlar işi azıtarak baştan çıkar. Hadîs-i şerîfte; “Gençleriniz fâsık olunca, sizin hâliniz ne olur?” ve “Kadınlarınız taşkınlık edip, İslâmiyetin hudûdunu aşınca hâliniz ne olur?” buyruldu. 
İslâmiyete uygun işler ayıp sayılıp, terk olunur. Tuğyan, taşkınlık yapılıp, yeme, içme ve giyinmede isrâf edilir. Zengin aziz tutulur. Yüksek binalar yapılır. İslâm dîninin izin vermediği şekilde hareket edilir. Kadınlar evde söz sahibi olur. İslâmın ismi, Kur’ân-ı kerîmin resmi kalır. Yâni emirlerine uyulmaz. Nitekim hadîs-i şerîfte; “Yakında insanlar üzerine bir zaman gelir ki, İslâmın ancak ismi, Kur’ân-ı kerîmin ancak resmi kalır. Mescitleri (câmileri) görünüşte mâmur, lâkin hidâyet ve irşâd yönünden haraptır” buyruldu. (Yarın: Kıyametin büyük alâmetleri) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
8 Haziran 2011 Çarşamba
Kıyâmetin on büyük alâmeti...
 

 

 

Dün, kıyametin “Küçük alâmetleri”nden bahsetmiştik. Bugün de büyük alâmetlerinden bahsedelim... 
Kıyametin Büyük alâmetleri: 
Eshâb-ı kirâmdan bir cemâatin, kıyâmetten konuştuğu bir sırada Peygamber efendimiz buyurdu ki: “On büyük alâmet görülmeyince, kıyâmet kopmaz: Duman, Deccâl, Dâbbetülerd, güneşin batıdan doğması, Îsâ’nın (aleyhisselâm) gökten inmesi, Ye’cüc ve Me’cücün çıkması, doğuda-batıda ve Arabistan’da çökme olacak, bunlardan sonra Yemen’den bir ateş çıkıp halkı bir araya getirecektir.” 
Diğer sahih hadislerde hazret-i Mehdî’nin geleceği de bildirilmektedir. Bir hadîs-i şerîfte; “Kıyâmet kopmadan önce, Allahü teâlâ benim evlâdımdan birisini yaratır ki, ismi benim ismim gibi, babasının ismi, benim babamın ismi gibi olur ve dünyâyı adâletle doldurur. Ondan önce dünyâ zulümle doluyken, onun zamanında adâlet ile dolar” buyruldu. Bu alâmetlerden biri ortaya çıkınca, diğerleri birbiri ardından ortaya çıkar. 
Duman: Büyük bir duman her tarafı kaplayacaktır. Dumandan sorulunca sevgili Peygamberimiz, “Doğu ile batı arası dumanla dolar. Kırk gün, kırk gece kalır. Mü’minler nezle gibi küçük bir hastalığa tutulur. Kâfirler, sarhoşlar gibi olup, burunlarından, kulaklarından ve arkalarından duman çıkar” buyurdu. 
Deccâl: Deccâl hakkında pekçok hadîs-i şerîf vardır. Buyruldu ki: “Geçmiş peygamberler şaşı, kör ve yalancı olan Deccâl’in, büyük fitne ve musîbet olduğunu haber verip, ümmetlerini, onun şerrinden, zararından korkuttular.” Dünyâda kırk gün kalır. Onu, Îsâ aleyhisselâm öldürür. 
Dâbbet-ül-Erd: Kıyâmete yakın çıkacak olan büyük bir hayvandır. Mekke-i mükerremede Safâ Tepesi altından çıkar. Onda her hayvanın rengi ve benzerliği bulunur. O kadar kuvvetlidir ki, kime kavuşmak istese yetişir. Onu öldürmek isteyen, başaramaz. 

GÜNEŞ BATI’DAN DOĞACAK
Güneşin batıdan doğuşu: Peygamber efendimiz buyuruyor ki: “Güneş batıdan doğmayınca, kıyâmet kopmaz. Güneş batıdan doğunca, bütün insanlar Yahûdîler, Hristiyanlar îmân ederler.” Fakat fayda vermez. Bir Cumâ gecesi, her zamanki gibi güneş batar. Üç gün doğmaz. Sonra âdet dışı olarak batıdan doğar. Bu doğuş mecazi değil fiziki olacaktır. 
Îsâ aleyhisselâmın gökten inmesi: Îsâ aleyhisselâm ölmemiştir, göktedir. Kıyâmete yakın, gökten inip, Deccâl’ı öldürür. Hazret-i Mehdî de onun yanında olacaktır. Hadîs-i şerîfte; “Îsâ aleyhisselâm yeryüzüne iner. Evlenir ve bir oğlu dünyaya gelir. Kırk beş yıl yaşar. Sonra vefât eder ve benim kabrimde defnolunur. Ve ben Ebû Bekr ile Ömer arasında Îsâ (aleyhisselâm) ile beraber bir kabirden kalkarım” buyruldu. 
Ye’cüc ve Me’cüc: Arkasında kaldıkları seddi her gün oyarlar. Sed arkasından çıkınca insanlara saldırırlar. Îsâ aleyhisselâm ile eshâbı duâ ederler. Boyunlarında yara hâsıl olup, bir gecede hepsi ölür. 
Üç yerin batması: Hadîs-i şerîfte; “Kıyâmetten önce biri doğuda, biri batıda ve biri de Arabistan’da olmak üzere üç yer batması olur” buyruldu. Üç gece, ard arda ay tutulur. 
Hicaz’dan ateşin çıkması: Resûlulah efendimiz buyurdular ki: “Kıyâmetten önce, Hicaz diyârından bir ateş çıkar. Basra’da bulunan develerin boyunlarını aydınlatır.” Yâni etrafa ışık saçar. Bu ateş, bütün alâmetlerin sonudur. 
Alâmetlerin hepsinin tamam olmasından sonra misk ve anber kokusu gibi ferahlatıcı serin rüzgârlar esip, bütün müminler vefât eder. Yeryüzünde yalnız kâfirler kalıp, her türlü zulmü ve çok azgınlığı yaparlar. İşte bu hâlde ‘Sûr’a üflenip, onların başına ansızın kıyâmet kopar...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
14 Haziran 2011 Salı
“Kimi seversen sev bir gün ayrılacaksın!”
 

 

 

Son aylarda yöneticilerimizin, personelimizin yakın akrabalarından pek çok kimseyi kaybettik. Hepsine Allah rahmet eylesin. 
İnsanoğlu ölmeyi istemez; hep yaşamak ister. Sanki ölüm başkaları için. Mesai arkadaşlarının, özellikle de yakınlarının vefatı insanı biraz olsun gaflet uykusundan uyandırıyor. Ölümün başkaları için değil, kendi yakınları ve kendisi için de her an gelebileceğini hatırlıyor insan. 
ÖLÜMÜ HATIRLAMAK...
Ölümü hatırlayanlar genelde iki şey yapıyor. Ya hemen doktora koşuyor, kontrollar, check-up’lar yaptırıyor. Ölümden kurtulmanın, en azından geciktirmenin yollarını arıyor. Ya da, gaflet uykusundan uyanıp, ahırete, ölüme hazırlığını yoğunlaştırıyor. 
Aklı başında olan, ahırete inanan bir kimsenin yapması gereken de budur. Çünkü, ölüme inanan ve bir gün onun mutlaka kendisine de geleceğini bilen kimsenin, ona hazırlanmaması akıllı bir insanın yapacağı bir iş değildir. Peygamber efendimiz, “İstediğin gibi yaşa, bir gün öleceksin! Kimi seversen sev bir gün ayrılacaksın! Ne yaparsan yap, bir gün hesabını vereceksin!” buyurdu. 
Birkaç saatlik yolculuğa çıkan bile az çok hazırlık yapar. Sonsuz yolculuğa çıkmak hiç hazırlıksız olur mu? Bu hazırlık, hayatta ahırete yarar işler yapmak ve kötü amellerden, işlerden uzak durmakla olur. 
Gerçek bir Müslüman, hayatının her anında, faydalı ameller, işler içinde bulunmalıdır. Zira, ölümün ne zaman ve nerede geleceği hiçbir suretle belli olmaz. Resulullah efendimiz, ölümün sıkıntısını ve acılığını açıkça belirtmiştir. 
Dünya hayatının sıkıntılarına sabredip, tahammül göstermek, ölüm acısına tahammül etmekten daha kolaydır. Çünkü ölüm acısı ahıret azabı cinsindendir. Ahıret azabı ise dünya azabından daha sıkıntılı ve daha şiddetlidir. Dünya sıkıntısı ile mukayese bile edilemez. 
Resulullah efendimiz bir nasihatında şöyle buyurdu: “Beş şeyden önce beş şeyi ganimet bil: 1. İhtiyarlıktan önce gençliğin, 2. Hastalıktan önce sıhhatin, 3. Meşgalelerden önce boş vakitlerin, 4. Fakirlikten önce zenginliğin, 5. Ölümden önce hayatın.“

İYİ AMELLER EDİNMEK...
Resulullah efendimiz bu beş şeyde birçok ilimleri toplamıştır. Zira insan, ihtiyarlığında yapamadığı amelleri 
gençliğinde yapabilir. Yine, gençliğinde bir günahı işlemeye alışan insan, ihtiyarlığında onu terk etmeye kolay kolay muktedir olamaz. 
O halde, bir gencin, gençliğinde iyi ve hayırlı amelleri âdet edinmesi gerekir. Ta ki, ihtiyarlığında onları kolaylıkla yapabilsin. Sağlıklı insan, malında ve kendi iradesinde hükmünü daha çok ve daha kuvvetle yürütebilir. O halde, sağlıklı insanın, bunu ganimet bilmesi ve gerek mal ile ve gerekse beden ile ibadetler hususunda faydalı amellerde bulunması lazımdır. 
Çünkü hastalanınca beden zayıflar, kuvvetten düşer ve ibadetleri hakkıyla yapamaz olur. İnsan, Allah’ın helalinden verdiği azığa kanaat etmeli, ona razı olmalı, onu ganimet bilmeli ve diğer insanların elindekine tamah etmemelidir. Kişi, hayatta oldukça iyi ameller işlemeye muktedir olabilir. Ölünce amel kesilir. Bunun için bir Mümine yaraşan, bu fani, geçici hayatı boşa geçirmemek ve sonsuz hayata hazırlanmaktır. 
Hikmet ehli bir zat şöyle der: 
“Ey insan! Çocukluğun oyunla geçer, gençliğin gafletle. İhtiyarlayınca da zayıf düşersin. Acaba sen, şanı yüce olan Allah için ne zaman faydalı ameller işleyeceksin?”

 

 

 

 

 
 
 
 
15 Haziran 2011 Çarşamba
Müslümanın ölümü, hayattır!..
 

 

 

Muhterem okuyucularım, sizlere bugün de ölümden bahsedeceğim... Çünkü ölümü çok hatırlayıp unutmamak lazım. Peygamberimiz, “Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren ölümü çok hatırlayınız!” buyuruyor. 

BİR EVDEN BİR EVE GÖÇMEK...
Allah’a inansın inanmasın herkesin kesin olarak inandığı bir şey vardır ki, o da ölüm gerçeği... İnsanoğlu bunu tam olarak bir idrak edebilse, dünya güllük gülistanlık haline gelir. Ölüme, ahırete gerçek manada inanan insan, zulmetmeyi, cana kıymayı bırakın, insanlara ters bile bakamaz. Böyle kimse için, ölüm korkulacak bir şey değildir. Hatta sevinilecek bir şeydir. Çünkü, ölüm sevgiliyi sevgiliye kavuşturan köprü gibidir. 
Bazıları ölürüm korkusuyla, ölümü düşünmez; hatta ölümü hatırlatacak şeylerden bile uzak durur. Bu çok yanlış bir düşüncedir...
Müslüman için, ölmek, yok olmak değildir. Ölüm, ruhun bedene olan bağlılığının sona ermesidir. Ruhun, bedenden ayrılmasıdır. Ölüm, insanın bir halden başka bir hale dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmektir. 
İnsan ölümü istemese de ölüm ona hayırlıdır. Salih olan mümin, ölüm ile, dünyanın eziyet ve yorgunluğundan kurtulur. Ölüm, mümine hediyedir, nimettir. Günahı olanlara musibettir. 

RUHUN BEDENDEN AYRILMASI...
Müminin ruhunun bedenden ayrılması, esirin hapisten kurtulması gibidir. Mümin öldükten sonra, bu dünyaya geri gelmek istemez. Yalnız şehidler, ahırette kendilerine verilen nimetleri görünce, dünyaya geri gelip, bir daha şehid olmak ister. 
Müminlere ahırette çok ikramlarda bulunulacaktır. Müminlere yapılacak ikramlardan birincisi, ölümdeki sevinçtir, rahatlıktır. Mümini rahatlatan, ancak Cenab-ı Hakk’a kavuşmaktır. Her mümine ölüm, hayatından daha iyidir. 
Azrail aleyhisselam, İbrahim aleyhisselamdan ruhunu almak için izin istedikte, İbrahim aleyhisselam; “Dost, dostun canını alır mı?” dedi. Allahü teâlâ, Azrail aleyhisselama; “Dost dosta kavuşmaktan kaçınır mı?” diye sormasını emretti. Bunun üzerine İbrahim aleyhisselam; “Ya Rabbi! Ruhumu hemen al!” diye dua etti. Bir an önce, Rabbine kavuşmak istedi. 
Allahü teâlânın emirlerine uyan bir mümine, ölümden daha sevinçli birşey olmaz. Allah’a kavuşmayı seven Mümin, ölümü ister. Cenneti seven ve ona hazırlanan insan ölümü sever. Çünkü, ölüm olmayınca, Cennete girilmez. 
İyi bir insan ölür ölmez, Allahü tealanın ihsanları başlar. Saadet sahibi şu kimsedir ki, Azrail aleyhisselam gelip; “Korkma, Erhamürrahimine gidiyorsun. Asıl vatanına kavuşuyorsun. Büyük devlete erişiyorsun!” der. Böyle kimseye, bundan daha şerefli bir gün yoktur. 

DÜNYA HAYATI RÜYA GİBİDİR...
Bu dünya, bir konaktır. Ahırete göre bir zindandır. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte, geçip gitmektedir. Hadis-i şerifte, “İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar” buyuruldu. 
Dünya hayatı, rüya gibidir. Ölen kimse uyanınca, rüya bitecek, gerçek hayat başlayacaktır. Müslümanın ölümü, hayattır. Hem de, sonsuz hayat! Düzgün bir imana sahip olup, yararlı amel işleyen kimselere, ölüm anında melekler gelerek, korkmamalarını, üzülmemelerini söylerler; onlara, karşılaşacakları mesut hayatı müjdelerler. 
İşte böyle kimseler için ölüm alt kattan üst kata çıkmak gibi kolaydır. Ne mutlu bunlara. Allahü teala hepimizi böyle müminlerden eylesin. Âmin...


İSLAM KELAMI AÇISINDAN KIYAMET ALAMETLERİ-1 

 Yrd. Doç. Zeki Sarıtoprak 

 

İslâm akaidine göre, gözümüzle gördüğümüz bu âlemin mutlaka bir başlangıcı vardır, yoktan var edilmiştir. Başlangıcı olan herşeyin bir de sonu olması gerektiğine göre, bu âlemin de bir sonu olacaktır. İslâm literatüründe bu büyük hâdise "Kıyamet", "es-Sâa", "En-Nebeu'l-Azim" (büyük haber), "el-Yevmu'l-Ahir" (son gün), "el-Yevmu'l-Âzim" (büyük gün), "Yevmu'd-Din" (hüküm günü) tabirleriyle ifade edilmiştir.1 Bu inanç, en ibtidaî kavimlerden en modern milletlere kadar bütün insanlığın müşterek bir kültürü olarak önümüze çıkmaktadır. Kıyamet, dolayısıyla ahiret inancı İslâm dininin temel rükünlerinden birini oluşturmuştur. "Son gün" mutlaka gelecektir. Bu sonun yaklaştığının habercilerine de yine İslâm literatüründe "Kıyamet Alâmetleri" denilmiştir.

 


 

A- İsbatına İlişkin Deliller:

 

Kur'ân-ı Kerîm'de kıyamet alâmetleri "eşrat" tabiriyle ifade edilmektedir. "Onlar kendilerine sâatin (kıyametin kopuşunun) ansızın gelip çatmasından başka neyi bekliyorlar? İşte onun alâmetleri (eşrat) şimdiden gelmiştir."(Muhammed, 47/18) mealindeki âyet-i kerîmenin kıyamet alâmetlerinden söz ettiğinden şüphe yoktur.2 Âyette geçen "el-Eşrat", "şart" kelimesinin çoğulu olup, "alâmetler" demektir. Birşeyin "eşrat"ı başlangıcını gösteren fiillerdir. "Eşrat" sebepler manâsına da gelmektedir. Bu durumda "eşratu's-sâa," kıyametin sebepleri anlamında olacaktır.3 Diğer bir âyet-i kerîmede ise bazı alâmetlerin zuhuruyla tevbe kapısının kapanacağı anlatılmaktadır. "Rabbinin bazı âyetleri geldiği gün, daha önce iman etmiş veya imanında bir hayır kazanmış olmayan kimseye artık imanı bir fayda sağlamaz" (En'am, 6/158). Âyet-i kerîmeyi yorumlayan Süfyânü's-Sevrî, "Rabbinin bazı âyetleri"nden maksadın güneşin batıdan doğması olduğunu söyler.

 

Bu durumda insanlar artık iman etse de, imânları kendilerine bir fayda sağlamayacaktır.4 "Göğün apaçık bir duman getireceği günü bekle" (Duhan, 44/ 10) âyetinde de kıyamet alâmetlerinden olan "duhan" kastedilmektedir. Bunun tasviri şöyle yapılmaktadır: "O gün bütün yeryüzü, içinde ateş yakılan ve o ateşin dumanıyla dolan bir ev gibi olur." 5 Kur'ân-ı Kerîm'in, Kıyamet hadisesinin yakınlığını ve ansızın olacağını bildirmesinden dolayıdır ki Resûl-i Ekrem (sav) onun durumuyla çok ilgilenmiştir. İşaret ve alâmetlerini anlatmış, ondan önce meydana gelecek fitnelere dikkat çekmiş, ümmetini ikaz edip o şiddetli döneme hazırlıklı olmalarını istemiştir. Hz. İsâ'nın nüzûlünü6, Hz. Mehdî'nin çıkacağını7, Deccal'in ortaya çıkıp insanları dalâlete götüreceğini8, Hicaz bölgesinde bir ateş çıkacağını9, yalancıların zuhur edeceğini10, güneşin batıdan doğacağını", haber vermiştir. Hadis kaynaklarımızda da bu konuda bir literatür oluşmuştur.

 


 

B- Kıyamet Alâmetlerinin Çeşitleri:

 

Yukarıda da zikrettiğimiz gibi, Kıyamet alâmetleri birçok hadîs kaynaklarında başlı başına bir bölüm teşkil etmiştir. Alimler, bunları farklı açılardan ele alarak muhtelif kısımlara tabi tutmuşlardır. El-Halimî (403/1012) bunları büyük ve küçük olmak üzere iki kısma ayırmaktadır. Kıyametin büyük alâmetleri konusunda Hüzeyfe b. Esîd'in hadisi mutkan bir hadis olarak kabul edilmektedir. Burada Sahabîlerin kendi aralarında kıyamet meselesini konuştukları bir sırada, Resûl-i Ekrem (sav) ansızın çıkagelmiştir. Ne konuştuklarını sormuş ve "on alâmet zuhur etmeden kıyametin kapmayacağını" haber vermiştir. Bunlar Deccal'in çıkışı, duhan, dâbbetu'l-arz, güneşin batıdan doğması, İsa'nın nüzûlü, Ye'cüc ve Me'cuc'un çıkışı, doğuda, batıda ve Arap yarımadasında üç yer batması ve insanları mahşer meydanına sevkedecek Yemen'den çıkan ateştir.12 Küçük alâmetlerin sayısına belli bir sınırlama getirmek mümkün değildir. Birçok rivayetlerde fer'î sayılabilecek bazı hususlar da kıyamet alâmeti kabul edilmiştir. Hadis kaynaklarımızda küçük alâmetler, muhtelif vesilelerle zikredilmektedir. Bunlar insanların yüksek binalar yapmakta birbiriyle yarışmaları, yeryüzündeki hayatın zorlaşması sebebiyle insanların ölümü temenni etmeleri, Hicaz'da, Şam yakınlarındaki Busra'da bulunan develerin ayaklarını aydınlatacak kadar kuvvetli bir ateşin çıkması, Fırat nehrinin sularının çekilmesi ve yatağından hazine çıkması, İslamî ilimlerin ortadan kalkması, cehaletin artması, depremlerin çoğalması, Yahudiler ile Müslümanlar arasında bir savaşın patlak vermesi, İstanbul'un fethi, zamanın yakınlaşması, erkeklerin hanımlarına itaat edip annelerine isyan etmesi gibi birçok alâmet bu kabilden sayılmıştır.13

 

Diğer bir açıdan alâmetleri tahlil eden âlimler, sübut delilleri açısından taksime tabi tutmuşlardır. Buna göre kıyamet alâmetleri mütevatir haber ve âhad haberle sabit olanlar olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Mütevatir haber ile sabit olanlara örnek olarak Deccal'in çıkışı, İsa'nın nüzulü, Ye'cûc ve Me'cûc'un ortaya çıkması, dâbbe ve güneşin batıdan doğması verilmektedir. Bu görüşe göre ahad haber ile sabit olanlar zanniyat sınırını aşamadığı için, onlara inanmak mecburiyeti yoktur. Ancak mütevatir kabul edilen alâmetlere inanma mecburiyeti sözkonusudur. "Kitap ve sünnet bize bunları açık bir şekilde beyan etmiştir. Dinin zarurî meselelerindendir. Hiçbir Müslümanın bunu inkar etmesi caiz değildir. Gaybî olan bu meselelerde şüpheye mahal yoktur." 14

 

Zaman açısından taksime tabi tutanlar olmuştur. Buna göre;

 

a) Fiilen vaki olanlar ki bunlar eski dönemlerde olmuş, bitmiştir.

 

b) Şu anda devam etmekte olan alâmetler ki bunlar da başlamış ve halen devam eden hususlardır ki zinanın artması, şarap tüketiminin fazlalaşması halen mevcuttur.

 

c) Kıyamete çok yakın bir zamanda meydana gelecek alâmetlerdir ki henüz vuku bulmamıştır. Hz. İsâ'nın nüzulü ve Güneş'in batıdan doğması bu çeşit alâmetlerdendir.15

 

Bu hususta farklı bir tasnif dikkatimizi çekmektedir. Bu tasnife göre alâmetler iki gruba ayrılmaktadır:

 

a) İnsanların fiil ve iradeleriyle meydana gelen,

 

b) Doğrudan Allah'ın iradesiyle vuku bulan alâmetler.16

 

Burada şu kastediliyor olsa gerektir: Güneşin batıdan doğması, Hz. İsâ'nın gökten inmesi gibi alâmetlerde insanların bir müdahalesi, iradelerinin bir taalluku yoktur. Ancak Deccal'in çıkması, kötülüklerin artması gibi alâmetlerde insanların iradî müdahaleleri sözkonusudur.

 


 

C- Kelâm Âlimlerinin Görüşleri:

 

İlk Kelâmcı kabul ettiğimiz İmam Ebu Hanife, sadece dört kıyamet alâmetinden bahsetmektedir. Deccal, Ye'cuc ve Me'cuc, Güneşin batıdan doğması, Hz. İsâ'nın gökten inmesi. Ancak bunların dışında da kıyamet alâmeti olabileceğine inandığı şu ifadesinden anlaşılmaktadır: "Sahih eserlerde, sahih senetlerle gelen haberlerde bildirilen diğer (bu dördün dışında) kıyamet alâmetleri de haktır."

 

Kelâmcılarımız genelde teferruattan kaçınmışlardır. Hadislerde geçen şekliyle kabul ettiklerini itiraf etmişlerdir. Detaylara inmemeyi tercih etmişlerdir. Halbuki bazı hadis kaynaklarında oldukça fazla detaylar da verilmektedir. Ahmed b. Hanbel'in hocası Ali el-Medînî (234/848), et-Tahavî (321/933) ve el-Acurrî (360/970) gibi Selefin mutekaddimîni, Deccal'in çıkışına ve İsa'nın nüzulüne inanmayı önemle vurgulamış, birer iman konusu olarak "inanılması gereken hususlar" başlığı altında ele almışlardır.18 Diğer taraftan birçok kelâmcı kıyamet alâmetlerinin hak ve buna inanmanın gerekli olduğunu söylemekle yetinmiştir.19

 

Bazı kelâm kaynaklarımız Ebû Hanife'nin zikrettiği dört kıyamet alâmetine dâbbetu'l-arzı ilave etmiş ve bu beş alâmetin üzerinde ümmetin icmaı ve ittifakı olduğunu kaydetmiştir.20 Son dönem âlimleri arasında yukarıda zikrettiğimiz Hüzeyfe b. Esîd'in hadîsinde geçen on alâmet aynen benimsenmektedir.21

 


 

D- Beş Kıyamet Alâmeti Hakkında Bazı Yorumlar:

 

Bu alâmetlerin meşhur olup, halkın inançlarında mühim bir yer tutanların başında Deccal'in çıkış meselesi gelmektedir.

 

1-Deccal: Bu konuda Kur'ân'da bir sarahat olmamakla birlikte hadis kaynaklarımızda birçok rivayet bulunmaktadır. Bunların bir kısmı Buharı ve Müslim gibi sahih kaynaklarda yer almaktadır. Ancak meselenin temel esprisi yakalanmadığı için, bu inanç toplumları hatalı bekleyişlere ittiği kanaatindeyiz. Cemiyet olağanüstü bir varlığın çıkmasının beklentisi içine girmiş, uzun süre bu böyle devam etmiştir. Altmış arşın boyunda, eşeğinin iki kulağı arası altmış arşın uzunluğunda bir insan, cemiyetin muhayyilesinde yer etmiştir. Halbuki hadis kaynaklarımızda da otuz Deccal'den bahsedilmektedir. Bunlar çıkmadan Kıyametin kopmayacağı haber verilmektedir.22 Bundan anlaşılıyor ki her dönemde hayır ve şer mücadelesinin muhtelif tezahürlerini görmemiz mümkün olacaktır.

 

Bir tek insanın yapamayacağı olağanüstü halleri, bir dalâlet cemiyeti pek tabii olarak başarabilir. Kaynaklarımızda bu kavram hep bir "Süpermen" şeklinde düşünülmesinin sebebi, eski dönemlerdeki teşkilatlanma günümüzdeki kadar gelişmediğindendir. Bir diğer husus da Resulûllah'ın teşbih ve temsil suretinde söylediği şeylerin aynen düşünülmesi ve edebî sanatlar açısından mütalâa edilmemesinden dolayı, büyük tahribatların gerçekleştirilmesi hep bir şahsa hamledilmiş ve olağanüstü bir varlık olarak tasvir edilmiştir. Allah'ın kâinata koyduğu "hikmet" prensibi gözardı edilmiştir. Halbuki bu dünyada herşey İlâhî hikmet çerçevesinde cereyan etmektedir. Hayır ve şer mücadelesi de elbette bu ölçüler dahilinde cereyan etmelidir. Ütopik bir Deccal beklentisinin dinde yeri olmadığı kanaatindeyiz.23

 

2-Dâbbe: Yukarıda zikrettiğimiz aynı hususlar dâbbetu'l-arz için de geçerlidir. Kıyametin yaklaştığını gösteren bir işaret olarak yerden çıkacak bir hayvan şeklinde tasvir edilen bu yaratık, Kur'ân-ı Kerîm'de ismen zikredilen bir Kıyamet alâmetidir: "O söz, başlarına geldiği zaman, onlara yerden bir dâbbe çıkarırız, o onlara insanların ayetlerimize içtenlikle inanmadıklarını söyler." (Neml, 27/82)

 

Kelâm kaynaklarımızda bu husus "Dâbhetü'l-arzın çıkışı haktır" şeklinde bir cümle ile ifade edilmiştir.24 Zikrettiğimiz âyetin tefsirinde geniş izahlar yapılmıştır. Hatta "söyler" manâsında zikredilen "tükellimuhum", "teklimühüm" şeklinde kıraat edilmiş ve "yaralamak" manâsına geldiği bazı müfessirlerimiz tarafından açıklanmıştır.25 Dâbbetü'l-arz'ın şekli, çıkışı ve özellikleri hususuna Kütüb-i Sitte dışındaki kaynaklarda yer alan ve bazı tefsirlere de intikal etmiş olan ancak senet ve metin açısından tenkit edilebilen İsrâiliyat türünden rivayetler, eşrat-i saat konusunda geniş bir literatür oluşturmuştur. Bazı hadîs kaynaklarımızdaki tasvirler genellikle çok büyük ve olağanüstü bir hayvanı anlatır. Ancak bir kıyamet alâmeti olarak dabbenin çıkışı sahih hadis kaynaklarımızda vardır.26 Dâbbetü'l-arz'ın bir virüs olabileceği fikri, Kur'ân'daki "dâbbe" kelimesinin kullanım tarzına daha yakın görülmektedir. Zira Sebe sûresinde geçen âyette "dâbbe", "ağaç kurdu" anlamındadır.27

 

3- HZ. İSA'NIN NÜZÛLÜ:

 


 

Bu hususta çeşitli yorumlar yapılmaktadır. Bazıları bunu tamamen ilâhî kudret açısından ele alırken, diğer bir kısım âlimler bunu te'vil ediyorlar. Konunun hem Hristiyan hem de İslâm akaidinde yer alması dikkat çekicidir. Bu hususta sarih bir âyet olmadığını belirtmeliyiz. Ancak tefsir âlimleri bazı âyetlerin yorumunda buna işaretler çıkarmaktadırlar: "Beşikte ve yetişkinlikte insanlarla konuşacak ve iyilerden olacak" (Âl-i İmran, 4/46) âyet-i kerîme'sinden bir kısım müfessirler nuzûl-i Îsa'ya delil çıkarmaktadırlar. Nuzûl-i Îsa'ya delil teşkil ettiği ileri sürülen "Kitap ehlinden herbiri ölümünden önce ona muhakkak iman edecektir." (Nisa, 4/159) şeklindeki âyet-i kerîmenin tefsirinde Hz. İsa'nın gökten ineceğine dikkat çekilmektedir.29

 


 

Kelâmcılar, Hz. Îsa'nın şu anda gökte hayat sahibi olup olmadığı hususu üzerinde durmadıkları halde, nüzulünün hak olduğunu söylemişlerdir. Ancak meşhur kelâmcı et-Teftazânî, Hz. Îsa'nın gökte hayatdar olduğu görüşünü açık bir şekilde dile getirmekte ve "büyük âlimlerin de aynı kanaati paylaştıkları gibi" diyerek, bazı âlimleri kendisine mesned olarak göstermektedir. Ona göre Îsa'nın nüzûlü konusunda varid olan hadisler âhad dahi olsa, bunun sahih olduğuna işaret eder. Hatta Deccal hakkındaki hadisleri "mütevatirun bi'l-mâ'nâ" olarak görmektedir. 30

 


 

Bazı Kelâm kaynaklarımıza göre Hz. İsa göklere çıkarılırken, yeme ve içme ihtiyacı selbedilmiş, âdeta "insî bir melek" durumuna getirilmiştir. Uzayda belli bir yükseklikten sonra oksijensizlikten nefes alıp vermenin mümkün olamayacağı şeklindeki bir iddiaya "Allah hayatı, havayı teneffüs etmeksizin de devam ettirebilir" şeklinde cevap verilmiş ve Cenâb-ı Allah'ın kudreti noktasında konuya yaklaşılmıştır. Cenab-ı Allah'ın bir melek vasıtasıyla Hz. Îsa'yı göğe çıkarıp, tekrar yeryüzüne indirmesinde bir engelin olamayacağı bazı yazarlar tarafından da ifade edilmiştir. 31

 


 

Hz. Îsa'nın nüzulüne işaret eden nassların, özellikle hadislerin zahirî delâletlerine bakılarak İnsanlar, Îsa'nın Şam'da beyaz minareye ineceğini beklemişlerdir. Hatta bir zaman her ihtimale karşı sürekli beyaz bir at da bulundurulmuş, ta ki gelince bu ata binsin. Sanıyorum mesele bu kadar müşahhas ve basit olmamalıdır. Nitekim muasır âlimlerin bir kısmı Hz. Îsa'nın aslında Hristiyanlığı temsil ettiğini ve dolayısıyla bundan maksadın Hristiyanlığın hurafelerden temizlenip, İslâm'ın özüyle bağdaşan gerçek İseviliğe yöneleceklerine işaret olduğunu belirtmişlerdir. Bir bakıma Hristiyanlığın İslâmlaşması anlamına gelen bu hâdise Hz. Îsa'nın gelişiyle daha da pekişmiş olacaktır. Nüzulü de hiçbir şekilde böyle tasvir edildiği gibi şa'şalı olmayacak, bir nuranî varlığın veya meleğin semadan inmesi gibi olacak ve pek az kimse onu tanıyabilecektir. Hatta "semadan nüzûl" tabiri dahi rahmet-i İlâhiyyenin semasından nüzul şeklinde izah edilmektedir. 32

 


 

Bazı kaynaklarda yer alan Îsa (as)'nın Şam'da beyaz minareye ineceği hususundaki iddianın sahih bir dayanağı yoktur Amerika'yı keşfeden Christoph Colomb ve buraya yerleşen Hristiyanlara göre Hz. İsa, Amerika'ya nüzûl edecektir. Onun için de bu bölgeyi onun gelişine hazırlamak için süsleyip, yeşillendirmek gerekir diye bir inanca sahip olmuşlardır. 33

 


 

Bugün dahi çağdaş Batı toplumunda Îsa'nın geleceği inancı bulunmaktadır. Almanya'da adı yeni Luther'e çıkan rahip Eugen Drewermann, bir mülâkat sırasında kendisine Hz. Îsa'nın yeniden dünyaya geleceğine inanıp inanmadığı sorulduğunda "Elbette inanıyorum, ama Allah'ın melekutunun gelişi davul sesiyle ilân edilmeyecektir" diyor. Dortmund Üniversitesi İlahiyat profesörlerinden Paul Schwarzenau, Hz. Îsa'nın nüzûlüne inanıyor ve Kur'ân'ın Hz. Îsa hakkındaki izahlarını benimsiyor. Bugün bazı Hristiyan cemaatleri büyük bir iştiyakla Hz. Îsa'yı bekliyorlar. Çeşitli Avrupa ülkelerinde "Îsa'nın ikinci gelişini bekleyenler" adı altında örgütler ve dernekler kuruluyor.34

 


 

4-YE'CÛC VE ME'CÛC

 

Eski Ahit'te Gog ve Magog olarak geçen Ye'cûc ve Me'cûc Kur'ân-ı Kerîm'den anlaşıldığına göre Zülkarneyn döneminde vardı. "Ey Zülkarneyn, Ye'cûc ve me'cûc yeryüzünde fesat çıkarıyorlar" (Kehf, 18/94) diye kendisine şikayette bulunulduğu anlatılmaktadır. Kur'ân-ı Kerîm'de detaylara girilmeden bu şekilde anlatılan bu kavim, hadis ve tarih kaynaklarımızda bir literatür oluşturacak kadar tafsilatlı anlatılmıştır. Şüphesiz detaylarda tezatlı bilgiler de sözkonusu olmuştur. Bazen sidre ağacı kadar uzun oldukları nazara verilmekte, bazan da bir karış boyunda oldukları ifade edilmektedir. Eski kültürlerin bunda etkisi olduğu muhakkaktır. Ancak müşterek nokta, âhirzamanda, Ye'cûc ve Me'cûc'un büyük fitneler çıkaracağıdır. Bu kavim Mançur ve Moğol kabileleri olduğu, tarihte birkaç kere Asya ve Avrupa'yı perişan ettikleri, gelecekte de bu kabilelerin devamı mahiyetinde, gruplar halinde bir afet olarak medeniyet dünyasını tahribe çalışacaklarına işaret edilmektedir. "Zira insan kalbinden hürmet ve merhamet çıksa, akıl ve zekâ o insanları gayet dehşetli ve gaddar canavarlar hükmüne geçirir. Artık siyasetle idare edilmez." Çin Seddi'nin yapımına sebebiyet veren Mançur ve Moğol kabileleri, ekilen dinsizlik ve anarşistlik tohumları sebebiyle gelecekte yine o civarlardan çıkıp medeniyet dünyasına büyük zarar verebileceklerinden endişe edilmektedir.15

 


 

Tefsir âlimlerimiz "Yüfsidâni" şeklinde tesniye sigasiyle değil de "müfsidûne" olarak çoğul sigasiyle zikredilmiş olmasını dikkat çekici bir husus olarak görürler. Buradan bu kabilelerin yalnız iki unsurdan olmayacağını, âyetin bu taifelerin çokluklarına işaret ettiğini belirtmektedirler. "Aslı ve nesebi belirsiz, din ve millet tanımaz bir halita-i beşer ki huruçları eşrat-ı saattendir" şeklinde bunları tarif eden Elmalılı, aded ve şekilleri hakkındaki rivayetleri, yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, sahih görmemektedir.36

 


 

Kur'ân-ı Kerîm'de Ye'cûc ve Me'cûc'un önünde bulunan ve onları engelleyen bir setten bahsedilmektedir. "Ye'cûc ve Me'cûc'un seddi yıkıldığı zaman, her dere ve tepeden boşanırlar."(Enbiya, 21/96). Bir yoruma göre bu set bildiğimiz maddî setlerden değildir. Nitekim bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (sav) acele ile Zeynep binti Cahş'ın (r.anha) odasına girip işaret ve baş parmağını ayırarak "Ye'cûc ve Me'cûc seddi bu açıklıktadır" buyurmuştur. Bununla fitnenin ortaya çıkışının yaklaştığını ifade etmek istemiştir. Hz. Zeyneb (r.anha)'ın: "Arada o kadar salih insanlar varken helâk olur muyuz?" diye sorduğu ve Resûlullah (sav)'ın: "Heyhat, kötülük yayılırsa evet" buyurduğu rivayet edilmektedir.37 Buradan şu husus anlaşılmaktadır: Kötülüğün yayılması nisbetinde, Ye'cûc ve Me'cûc'un önündeki engel azalma göstermekte, ortaya çıkışlarına zemin hazırlamaktadır. İşte hiçbir kanun ve nizam tanımayan ve yalnız tahribten zevk alan anarşizm bir yönüyle bu fitnenin bir kanadını oluşturmaktadır. Rivayetlerde zikredilen en belirsin özellikleri tahribkâr olmalarıdır.38

 


 

5- GÜNEŞİN BATIDAN DOĞMASI:

 

Bu kozmik olay kıyametin son alâmeti olarak kabul edilir. Artık tevbe ve iman kapısı kapanır. Süfyanu's-Sevrî (161/777) ve Ebu'l-Ferec el-Cevzî (597/1200) gibi zatlara göre bu alâmet "Rabbinin bazı âyetleri geldiği gün" (En'am, 6/158) âyetinde zikredilmiş bulunmaktadır. Yoruma ihtiyaç bırakmayacak derecede bariz ve bedihî olacağından artık tevbe kapısı kapanmış olacaktır. 39

 


 

Bu olayın kozmik ve ethic (ahlâkî) izahı: Dünyamız şu anda saniyede otuz kilometrelik bir hızla güneşin etrafında batıdan doğuya doğru dönmektedir. Yörüngesi üzerinde bulunan bir gök cismine çarpması halinde bu dönüş tersine, yani doğudan batıya doğru olacak, dolayısıyla güneşin batıdan doğması neticesini verecektir. Neticede kıyamet kopmuş olacaktır. Ethic izahına gelince: Yeryüzünü insanlara sakin ve konforlu bir uzay gemisi şeklinde yaratan Allah (cc), insanı sonsuz nimetlere mazhar etmiştir. Bu nimetlere karşılık kendisine teşekkür edilmesini, elçileri (Peygamberler) vasıtasıyla gönderdiği mesajın dinlenmesini ister. İnsanlar toplu olarak ilâhî emir ve yasakları dinlemedikleri, kâinat sahibinin verdiği nimetlere nankörlük ettiklerinde artık bu düzenin devamının bir maksadı kalmaz. Onun için hadîs kaynaklarımızda kıyametin kâfirlerin başlarında kopacağı haber verilmektedir. Yeryüzünde "Allah Allah" diyen bulundukça kıyamet kopmayacaktır. Yani müzminlerin kıyamet hadisesinin o büyük dehşetini yaşamamaları için Allah (cc) önceden ruhlarını alır, arkasından kıyameti kâfirlerin başlarına koparır. 40 Bazı âlimler hadisin yorumunda " 'Allah'tan sakın' diye emr-i bilmarufta bulunan hiç kimse üzerine kıyamet kopmaz" demişlerdir. 41

 


 

Kozmik bir hâdise olan kıyametin bu son alâmeti ne zaman tahakkuk edeceği konusunda kesin bir bilgiye sahip değiliz. Bunun ilmi Allah (cc) katındadır. Bu hususta bilimsel bazı çalışmalar yapılmaktadır. Amerikan Uzay Araştırmaları Merkezi NASA'nın verilerine dayanılarak Newsweek dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, dünyamızın, yörüngesine çok yakın bir mesafede geçen bir uzay cismine çarpma ihtimali 1987'de belirmiş, dünyamıza 700.000 mil yaklaşan bu cisim istikametini -her nedense- değiştirerek geçmiştir. Aksi takdirde bu çarpışma vuku bulsaydı, derginin ifadesiyle "Bir insanlık medeniyetinin sonu olurdu." Aynı dergideki hesaplamalara göre gezegenimiz böyle bir cisimle 2126 yılının Temmuz ayında yeniden karşı karşıya gelecektir. Çarpışma ihtimali anımsanacak gibi değildir. Şayet dünyamızın şu andaki yörüngesinde bir değişiklik olmazsa veya o cisim yörüngesini değiştirmezse bu tarihte bu dünya medeniyetinin sonu olacaktır.42 Bu bilimsel verilerde şüphesiz "ihtimal" söz konusudur. Ancak şu kadarını söyleyebiliriz ki Kur'ân-ı Kerîm bize bindörtyüz sene önce "Kıyamet yakındır' (Kamer, 54/1) diyordu. Allah (cc)'ın vaadi ne zaman tahakkuk edecektir? sorusunun cevabı O'nun yanındadır. Sahabiler o vaadin vukuunu çok yakın bildiklerinden son derece hazırlıklı olmuşlardır.

 


 

E- SONUÇ

 

Sistemli eser yazan kelâmcılarımız, kıyamet alâmetleri konusunda son derece ihtiyatlı davranmışlardır. Nesefî'nin zikrettiği kıyamet alâmetleri beş, Teftazanî'nin zikrettikleri ise onu geçmemektedir. Bu kaynaklarda genellikle detaylı tasvirler yer almaz. Özellikle Teftazanî, hadislerde geçen kıyamet alâmetlerini yorumlamayı benimsemiştir. Zahiri mânâları üzerine de hamledilmesinin mümkün olabileceğini söyleyen Teftazanî şöyle bir yorumu nakletmektedir: "Bazı âlimler Hicaz'dan çıkacak ateşi ilim ve hidayet şeklinde yorumlamışlardır. Nitekim Hicaz fıkhı böyle bir müjdeye layıktır. İnsanları haşir meydanına toplayacak ateş ise Cengiz ve Hulagu fitnesidir. Deccal'in çıkışı şer ve fesadın zuhuru şeklinde te'vil edilmiştir. Hz. Îsa (as)'nın gökten inmesi ise bu şerlerin bertaraf edilmesi ve hayrın, faziletin hakimiyeti demektir. Zamanın yaklaşması da hayır ve bereketin kalkmasıdır. Günler ve vakitlerin yeterince değerlendirilmeyip faydalarının kaybolmasıdır."

 


 

Bu izahtan da anlaşılacağı üzere kıyamet alâmetleri konusundaki nasslar muhkemat değil, müteşabihat kabilindendir. Lafızda kesinlik varsa da delâlet ettiği mânâda kesinlik yoktur. "O halde mutlaka bu hadislerin lafızlarının delâlet ettiği mânâya iman edilmelidir, diye bir şart ileri sürülemez. İsteyen zahirine inanır, isteyen te'viline. 44

 


 

Onun için bazı alimler tam anlamıyla bir teslimiyet içerisinde alâmetleri hadislerde geçtiği şekilde kabul etmişlerdir. "Onların hakikatini bilmeyişimiz, mahiyetine aklımızın ermeyişi inancımızı değiştirmez" demiş, meseleye imkân açısından bakmış, böyle harika hallerin Allah'ın kudretine zor gelmeyeceğini söylemişlerdir. 45

 


 

Kanaatimizce bu tasvirlerde gözden kaçan bir husus vardır. Şöyle ki: İnsanın yaratılış sebebi ve bu dünyaya gönderiliş gayesi sırr-ı imtihandır. Halbuki herşey tasvir edildiği gibi bedihî ve açık olursa, imtihan diye bir şey söz konusu olmaz. Zikredilen kıyamet alâmetlerinin tasvir edildiği şekilde tahakkuk etmesi Allah (cc)'ın kudreti açısından mümkündür. Ancak bu dünyada herşey hikmetle cereyan etmektedir. Herşeyde hikmet prensibi hakimdir. Hatta Resûlullah Efendimiz (sav)'in dahi peygamber olarak gönderilişi, insanları imana zorlayıcı şekilde olmamıştır. Mu'cizeleri dahi nisbeten perdeli olmuş, bazıları sihir diyebilmiştir. Demek ki zorlayıcı olmamıştır. Yoksa Ebu Cehil ile Ebu Bekir (ra) aynı seviyede kalacak, imtihan sırrı bozulmuş olacaktı. Kâinatın Efendisi'nin hali böyle ise, O'nun haber verdiği kıyamet alâmetleri de imtihan sınırının dışına taşmamalıdır. Meselâ Hz. Îsa (as) gelecekse gaybtan gelip Şam'daki bir minarenin başına inmeyecektir. Böyle bir durum insanın seçme ve tercih hakkını elinden alacak, aklı ister istemez imana zorlamış olacaktır.

 


 

Resûlullah'ın kıyamet alâmetleri konusunda beyan ettiği hususlar şüphesiz vahyin mahsulüdür. Çünkü O "Hevadan konuşmaz. O'nun söylediği sözler, kendisine gelen vahiyden başka bir şey değildir." (Necm, 53/34). Resûlullah'a icmâlen bildirilen kıyamet alâmetleri Efendimiz tarafından tasvir ve tafsil edilmiştir. Burada meselenin içine belagat kaideleri, örf ve âdet hatta halk tabakalarının kültür seviyesi dahi girmiştir. Resûlullah bütün bu hususları nazara alarak beyan buyurmuştur. Belagat kaidelerine göre lafzın zahiri mânâsı kastedilmez. Kur'ân'da da bu hususlar varittir. Meselâ "Allah'ın ipine sımsıkı sarılınız" (Âl-i İmrân, 3/103) âyetinde geçen "ip" şüphesiz zahiri bildiğimiz "ip" değildir. Bir deyimdir, "ahid" kastedilmektedir.46

 


 

Sonuç olarak diyebiliriz ki kıyamet alâmetlerinden, güneşin batıdan doğması haricinde, hiçbirisi herkesin görüp farkedebileceği bariz ve bedihî bir şekilde olmayacaktır. Aksi takdirde imtihan prensibine ters olur. Bu sebeple mü'minler her zaman dikkatli olmalı, şer ve kötülükler arasında yer almamaya azami gayret göstermelidirler.

 


 

Neden kıyamet alâmetlerinden bahsedilmektedir? Hadislerde neden bu kadar üzerinde durulmuştur? Bunda nasıl bir fayda düşünülebilir? Bize göre faydaları şöyle hulâsa edilebilir:

 


 

a) Teyakkuza vesile olması: Bir âyet-i kerîmede ifade edildiği gibi hayatın gayesi imtihandır. "O Allah ki ölümü ve hayatı sizi imtihan etmek ve hanginizin daha iyi amel işleyeceğini tesbit etmek için yarattı" (Mülk, 67/2) âyetinde yaratılış gayesi özetlenmiştir. Kıyamet hâdisesi de imtihanın bir parçasıdır. Kimisi kıyamet gelip çatıncaya kadar inanmayacaktır. Kimisi de hazırlıklı olacak, hatta "kıyametim ölümümle başlar" diyerek daima öbür aleme hazırlık yapacaktır. Hatta kıyametin belli başlı alâmetleri bir tarafa, bizzat Peygamber Efendimiz (sav)'in bi'seti, peygamber olarak gönderilişi kıyametin bir alâmeti olarak hadislerde zikredilmektedir.47 O'nun gelişiyle kıyamet "sath-i mail"'ine girilmiş demektir.

 


 

b) Toplum dinamizminin korunması: Eskatolojik (kıyamet ile ilgili) düşüncelerin, bilinenin aksine, toplumları dinamizme ve gelişmeye sevketmekle mühim bir unsur oluşturduklarını görmekteyiz. Doğu ve Batıda bunun örnekleri vardır. İstanbul'un fethi eskatolojik bir olaydır. Peygamberimiz kıyamete yakın zamanda meydana gelecek hadiseler arasında İstanbul'un fethini de zikretmiştir.48 Onu fetheden kumandan ve asker övülmüştür. İşte Fatih'in heyecanının temelinde bu unsur yatmaktadır. O, övülen komutan ünvanını kazanmak arzusundadır. Bu konuda Lamartine'i dinleyelim: "Hz. Muhammed (sav)'in müjdesinin tesiri İstanbul’un fethinde büyüktü. O'nun bu ulu sözüne güvenen Osmanlı ordusu, kendisine vaadedilen bu kenti almaya hazırlanıyordu."49 Yeni dünyayı keşfeden Christoph Colomb da Amerika'yı keşfederken eskatolojik bir olayı gerçekleştirmek niyetiyle yola çıkmıştı. İnancına göre yeryüzünde kaybolmuş bir cennet vardı, onu bulacaktı. Amerika'yı keşfettiğinde "İşte kaybolan cenneti buldum" demişti. Böylece bu büyük denizci coğrafî keşiflerine eskatolojik anlam atfediyordu.50

 


 

İslâm dünyasında mehdîlik meselesini de buna örnek olarak vermemiz mümkündür. Batılı sömürgecilere karşı yerli kavimlerin mukavemeti Mehdî-i muntazar inancıyla başarıya ulaşmıştır. "Afrika'daki milliyetçi ve anti emperyalist hareketler, daima Mehdî ilan edilen yerli liderler etrafında teşkilatlanıp geliştiğinden yakınmaktadırlar." Sudan, Somali, Senegal, Nijerya, Kamerun da Mehdîlik hareketleri sayesinde sömürgeci devletlere karşı mukavemet etmişlerdir.51

 


 

İşte kıyamet alâmetleri mefhumunun yeteri kadar vuzuha kavuşmaması sebebiyle İslâm dünyasında bu alanda sapık mezhepler doğmuştur. Kadiyaniliğin doğuşu buna örnek olarak gösterilebilir. İngiliz hükümetinin direktifleriyle kurulan Kadiyaniliğin kurucusu Ahmed Kadiyanî, kendisinin beklenen Mehdi ve Îsa olduğunu iddia etmiştir. Bu hareketiyle Hindistan'da Müslümanların İngilizlere karşı mukavemetini zayıflatmak istemiştir. "Bilhassa İngiliz hükümetine karşı sadıkane itaat lazımdır" demiştir.''52 Gayet açıktır ki bundan maksat Müslümanların İngilizlere karşı olan cihad duygusunu yitirmelerini sağlamaktı.

 


 

Bazı kesimlerde ise bu inanç tenbelliğe sebebiyet vermiştir. Onlarda "Mehdi gelsin, herşeyi düzeltsin" inancı hakim olmuştur. Bu sebeple tenbelliğe ve ümitsizliğe düşülmüştür. Bütün bu nevi menfî tezahürler konunun yeteri kadar anlaşılmamasından kaynaklanmıştır.

 


 

DİPNOTLAR

 

*) Harran Üniv. İlah. Fak. Öğretim Üyesi.

 

28) İbn Cerîr el-Taberi, Ccmi'u'l-Beyân, VI, 420

 

29) Ebu's-Suûd, İrşadu'l-Akli's-Selim, I, 605: Alûsî, Rûhu'l-Maânî.VI, 13

 

30) et-Taftâzânî, Şerhu'l-Makâsıd, V, 312, 320.

 

31) İbnu'l-Cevzî, et-Tabsıra, I, 350; Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamîdiye, s. 95.

 

32) Bediüzzaman Said Nursi, Mektubat, s. 7, Şualar, s. 489.

 

33) Mircae Eliade, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, s. 99.

 

34) Drewermann, "İsa Allah'ın Oğlu Değildir", Zaman Gazetesi, 24 Şubat. 1994; Vehbi Vakkasoğlu, "Hz. Îsa Müslüman mıydı" Zafer Dergisi, sy. 205, Ocak, 1994, Adapazarı.

 

35) Bediüzzaman, Şualar, s. 554.

 

36) Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini, V, 3288.

 

37) Buharî, Enbiya, 7; Tirmizî, Fiten, 23; İbn Mace, Fiten, 9.

 

38) bu konudaki rivayetler için bk. Müslim, Filen, 110; İbn Mace, Fiten. 33, 59; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1, 375, II, 510..

 

39) Süfyanu's-Sevrî, Tefsir, s. 110; el-Cevzî, Zadu'l-Mesir, III, 156; Ahmed ed-Derdîr, Şerhu'l-Haride, s. 63-4.

 

40) Müslim. İman, 234; Tirmizî, Fiten, 35.

 

41) bk. İbrahim Canan, Kütiib-i Sitte Muhtasarı, XIV, 332.

 

42) Sharon Bcgley, "How will the World end?" Newsweek, 23 November, 1992.

 

43)et-Teftazanî. Şerhu'l-Makasıd, V, 317.

 

44) Mahmut Şeltut, el-İslâmu akidetun ve şeria, s. 64-5.

 

45) bkz. İbn Kudame, el-İtikad, s. 51-1; Ebubekir Muhammed b. Arif, Kitabu malabüdde minh. s. 38; Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamidiyye. s. 93; Abdurrahman el-Meydânî, el-Akide, s. 543; Ö. N. Bilmen, Mulahhas İlm-i tevhid, s. 76-7.

 

46) Ebu Bekir Mir Rustem es-Surî, el-Verdetu'n-Naddara fi'l-mecazi ve'l-istiare, s. 51.

 

47) Buharî, Rikak, 39; Tefsir, Naziat, 1, Talak, 25; Müslim, Fiten, 132.

 

48) Müslim, Fiten, 34; Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 235; el-Heysemî, Mecmau'z-zevaid, VI, 218.

 

49) Alphonse de Lamartine, Osmanlı Tarihi, I. 252.

 

50) Mircae Eliade, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, s. 96.

 

51) A. Le Gripl, Le Mehdisme en Afrique Noire, L'Afrique et L'Aise. 1952, Nu. 18. bkz. İbrahim Cânan, Kütüb-i Sitte Tercemesi, XIV, 282-3.

 

52) M.T. Houtsma, "Ahmediye", İA, I, 222.

 


 

BİBLİYOGRAFYA

 

Abdulbaki, M. Fuad, el-Mu'cemu'l-Müfehres Lielfazi'l-Kur'âni'l-Kerîm, İst., 1982.

 

el-Acürrî, Ebu Bekir Muhammed b. Hüseyin, eş-Şeria, (nşr, Muhammed Hamid el-Fakî), Beyrut, 1983. Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, el-Müsned, Kahire, 1313. el-Alusî, Ebu'l-Fadl Şihabuddin Seyyid Mahmud. Ruhu'l-meanî, Beyrut, 1406/1985.

 

Begley, Sharon, "How will the world end?" Newsweek, 23. November, USA, 1992.

 

el-Beycurî, İbrahim b. Muhammed, Tuhfetu'l-Murid, Kahire, 1939.

 

Beyzavî, Ebu Said Abd. b. Ömer, Envâvur't-Tenzîl, Kahire, ts. Bilmen, Ömer Nasuhi, Mulahhas İlm-i Tevhîd, İstanbul, ts. Buharî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, el-Camiu's-Sahîh, Beyrut, ts.

 

el-Cisr, Hüseyin Efendi, el-Husunu'l-Hamidiyye, Kahire, ts. el-Butî, S. Ramazan, Kübra'l-Yakiniyyati'l-Kevniyye, Dımaşk, 1394.

 

Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı tercüme ve şerhi, Ankara, 1992.

 

ed-Derdîr, Ebu'l-berckat Ahmed b. Muhammed, Şerhu'l-Haride fi İlmi't-Tevhîd, Kahire, ts.

 

Drewermann, "İsa Allah'ın Oğlu Değildir", Zaman G., 24.2. 1994.

 

Ebu Bekir Muhammed b. Arif, Kitabu malâ büdde minhu Ale't-Tarikati's-Selef, Kahire, 1332.

 

Ebu Dâvud, Süleyman b. el-Eş'es-Sicistânî, Sünenu Ebû Davud, (nşr. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid), Beyrut, ts. Ebu Hanife, el-Fıkhu'l-ekber, Kahire, ts.

 

Ebu's-Suud. Muhammed b. Muhammed el-İmadî, İrşadu'l-Akli's-Selim ilamezaya Kitabi'l-Kerim, Beyrut, ts. Eliade, Mircae, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, (trc. Mehmed Aydın), Ankara. 1990.

 

Gölcük, Şerafeddin-Süleyman Toprak, Kelâm, Konya, 1992. el-Halimî, Ebu Abdillah el-Hüseyin b. Hasan, el-Minhac fi Şu'bi'l-İmân, Kahire, 1400/1979.

 

Han, Sıddık Hasan, Katfu's-Simar fi Beyani Akideti Ehli'1-Eser, (nşr, Asım b. Abdillah el-Keryunî). Kahire, 1984. Houtsma, M.T., "Ahmediye", İslâm Ans., I, 222, İstanbul, 1993. el-Heysemî, Nureddin Ali b. Ebibekir, Mecmau'z-Zevaid. Beyrut, 1403/1982.

 

İbnu'l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, et-Tebsıra, Kahire, 1970.

 

İbnu'l-Cevzî, .... Zadu'l-Mesir fî İlmi't-Tefsîr, (nşr. Muhammed Züheyir eş-Şaviş). Beyrut, 1984.

 

İbn Hacer, Ebu'l-Abbas Ahmed el-Heytemî, el-Kavlu'l-Muhtasar fi'l-Mahdi'l-Muntazar, (nşr. Muhammed Zeynuhum), Kahire, 1407/1986.

 

İbnu'l-Humam, Kcmaluddin Muhammed b. Abdüvahid. el-Müsayerefı İlmİ'l-Kelâm, Kahire, 1929.

 

İbn Kesir, İmadu'd-Dîn Ebi'l-Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru'l-Kur'âni'i-Azim, Beyrut, ts.

 

İbn Kudame, Abdullah b. Ahmed el-Makdisî, Lum'etu'l-İtikad, (nşr, Bekir Topaloğlu), İzmir, 1981 (Kelâm İlmi Giriş kitabı ile birlikte basılmıştır).

 

İbn Kudame,... el-İ'tikad. (nşr. Adil Abdulmü'min. Kahire, 1411/ 1990.

 

İbn Manzur, Cemaluddin M. el-İfrikî, Lisanu'l-Arab, Kahire, ts, el-Lalikaî, Ebu'l-Kasım Hibetullah, Şerhu Usûli İtikadî Ehli's-Sünneti ve'l-Lamartine, Alphonse de, Osmanlı Tarihi, İst., 1991.

 

el-Meraği, Ahmed Mustafa Tefsiru'l-Meraği, Beyrut. 1985. 

 

el-Meydanî, Abdurrahman, el-Akîde, Dımaşk, 1992. 

 

Muslim, Ebu'l-Hüseyin b. Haccâc el-Kuşeyrî, el-Camiu's-Sahîh. Kahire, 1374/1954.

 

en-Nesefî, Necmeddin Ebu Hafs Ömer, el-Akaid, Kahire, ts. el-Pezdevî, Ebu Yüsr Muhammed b. Muhammed, Ehl-i Sünnet Akaidi, (trc. Şerafeddin Gölcük), İstanbul, 1980. 

 

er-Razî, M. b. Ömer Fahruddin, Mefatihu'l-Gayb, Beyrut, ts. 

 

Said Nursî, Bediüzzaman, Mektubat, İstanbul, 1976.

 

Said Nursi ..... Şualar, İstanbul, 1958.

 

Sarıtoprak, Zeki, İslâm'a ve Diğer Dinlere Göre Deccal, İst., 1992.

 

Sarıtoprak....."Dabbetu'l-Arz" md., Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), VIII, 393, İstanbul, 1993. 

 

es-Senusî, Ebu Abdillah Muhammed b. Yusuf, Umdetu Ehli't-Tevfîk, Kahire, 1316/1898.

 

es-Sevrî, Ebu Abdillah, Tefsîru's-Süfyanî's-Sevrî, Beyrut, 1983. 

 

Seyyid Sabık, el-Akaidu'l-İslâmiyye, Riyad, ts. 

 

es-Surî, Ebu Bekir Mir Rustem, el-Verdetu'n-Naddara fi'l-Mecazî ve'l-İstiare, İstanbul, 1968.

 

Şeltut, Mahmud. el-İslâmu Akidetun ve Şeria, Kahire, 1379/1959. 

 

eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali, Fethu'l-Kadîr el-Cami beyne Fenneyi'r-Rivayeti ve'd-Dirayeti min ilmi't-tefsîr, Kahire, 1350. 

 

et-Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, el-Camiu'l-Beyan, (nşr. Muhammed Şakir), Kahire, 1376.

 

et-Teftazânî, Mes'ud b. Ömer b. Abdillah, Şerhu'l-Makasıd, (nşr, Abdurrahman Umeyre), Beyrut, 1989.

 

et-Tahavî, Ebu Ca'fer Ahmed b. Muhammed el-Ezdî, el-Akidetu'd-Tahaviyye, (nşr. N. el-Elbânî), Beyrut, 1399/1978. 

 

et-Tirmizî, Ebu Îsâ Muhammed b. Îsâ, es-Sünen, (nşr. İbrahim Atva Avad), Kahire, 1395.

 

Vakkasoğlu, Vehbi, "Hz. Îsâ Müslüman mıydı?", Zafer dergisi, sy, 205, Adapazarı, Ocak, 1994.

 

Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, İstanbul, 1935-9.

 

ez-Zemahşeri, Ebu'l-Kasım Carullah Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzîl, Kahire, 1987.

 

 

DİPNOTLAR

 

(*) Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi

 

1) bkz. M. Fuad Abdulbaki, el-Mu'cemu'l-Müfehres, s: 370-1, 581-2,686-775-780.

 

2) et-Taberî, Camiu'l-Beyan, XXVI, 52-3; (Neşr: Muhammed Şakir) Kahire 1376 ez-Zemahşerî, Keşşaf, IV. 323; Kahire 1987 er-Razî, Mefâtihu'l-Gayb, XXVIII, 60. Beyrut, ts.

 

3) İbn Manzur, Lisanu'l-Arab, ş-r-t- md.

 

4) Süfyanu's-Sevrî, Tefsir, s. 110 Beyrut 1983.

 

5) Kadı Beyzavî, Envaru't-Tenzîl, IV, 217.Kahire ts.

 

6) Buharî, Buyu, 102 Beyrut ts., Mezalim, 31, Enbiya, 49; Müslim, İman, 242, 247;Kahire, 1374/1954 Ebu Davud, Melahim, 14; Tirmizî, Fiten, 54.

 

7) Ebu Davud, Mehdi, 1Neşr. M.M. Abdühamid, Beyrut ts; Tirmizî, Fiten, 52 Neşr. İbrahim Atve Avad, Kahire 1395.

 

 Buharî, Fiten, 26, 27, Fedailu'l-Medine, 9. Enbiya, 50; Müslim, Fiten. 100-3, 105, 112,119, Ebu Davud, Melahim, 15; Tirmizî. Fiten, 66.

 

9) Buharî. Fiten 24; Müslim, Fiten, 42; Tirmizî, Fiten. 42.

 

10) Tirmizî, Fiten, 43; Ebu Davud, Melahim, 16.

 

11) Buharî, Rikak, 39, İstiska, 27. Zekât. 9; Müslim, İman, 248; Ebu Davud, Melahim, 12.

 

12) Müslim, Fiten, 39; bk. el-Halimî, el-Minhac fi şu'abi'l-iman, Kahire, 1400/1979, I. 422; Seyyid Sadık, el-Akaidu'l-İslâmiyye, s. 246-7.

 

13) Bu husustaki hadisler için bkz. Buharî, Fiten, 4, 24, 25; Müslim, Fiten, 17,42,53,79-82; Tirmizî, Fiten, 39, 58, Zühd. 24.

 

14) el-Butî, Kubra'l-Yakiniyyat, el-Kevniyye s. 338, vd.. Dımaşk 1934

 

15) el-Merağî, Tefsir. III, 133-4, Beyrut 1985

 

16) Şerafeddin Gölcük-Süleyman Toprak. Kelâm, s. 382. Konya 1992

 

17) Ebu Hanife, el-Fıkhu"l-Ekber. s. 7. Kahire ts.

 

18) el-Lalikaî, Şerhu Usuli İtikadı Ehli's-Sünne, ve'l Cemaa. Neşr Ahmed Sa'd Namdan Riyad, 1406/1985, 166; el-Acurrî, eş-Şeria, s. 372; Neşr. M. Hamid el-faki Beyrut 1983 İbn Kudame, Lum'atu'l-İtikad, s. 26 Neşr. Bekir Topaloğlu, İzmir 1981; et-Tahavî, ef-Akide, s. 59 Neşr. Nasıl El-Elsâni, Beyrut 1399/1987.

 

19) el-Pezdevî, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 353; İbn Kudame, el-İ'tikad, s. 50; en-Nesefî, el-Akaid, s. 12; İbnu'l-Humam, el-Müsayere, s. 198; İbn Hacer, el-Kavlu'l-Muhtasar. s. 79; es-Senusî, Umdetu Ehli't-Tevfik, s. 276; el-Bacurî, Tuhfetu'l-Murid, s. 110.

 

20) ed-Derdîr, Şerhu'l-Haride, s. 63-4.

 

21) Ö. Nasuhi Bilmen, Mulahhas İlm-i Tevhid. s. 76-7; krş. Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamidiyye s. 86-7; Sıddık Hasan Han, Katfu's-Simar, s. 118.

 

22) Buharî. Fiten. 25. Menakıb, 25; Müslim, Fiten, 84.

 

23) Geniş bilgi için bk. Zeki Sarıtoprak, İslâm'a ve Diğer Dinlere Göre Deccal. s. 51-97.

 

24) Ebu Hanife, a.e., s.7; et-Tahavî, a.e., s. 59; el-Pezdevî, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 352.

 

25) İbn Kesir. Tefsîr, VI, 220-224; Şevkanî, Fethu'l-Kadir, IV, 146-7.

 

26) Müslim, İman. 249. Fiten, 39; Ebu Davud, Melahim, 12.

27) bkz. Zeki Sarıtoprak. "Dâbbedu'l-Arz". md., DİA, VIII, 393. 


XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX


İLİMSAATİ.COM

Kıyamet ve Alâmetleri

 
 

DÂBBETÜ`L-ARZ 

Yer hayvanı, kıyametin büyük alametlerinden biri. Debb ve debîb; hafif yürüme ve debelenme demektir. Hayvanlar ve çoğunlukla haşereler için kullanılır. Içkinin bedene yayılması ve bir çürüklüğün etrafına sirayeti gibi hareketi gözle görülmeyen şeyler için de kullanılır. Dâbbe de debelenen, hareket eden demektir. Şu halde tren, otomobil, bisiklet vb. şeylere lügate göre dâbbe denebilirse de ıstılahta daha çok hayvanlar için kullanılır. “Allah bütün canlıları (her dâbbeyi) sudan yaratmıştır. Okumaya devam et 

 
 

Sırat Köprüsü

Kıldan ince ve kılıçtan keskindir. Uzunluğu üç bin yıllık yoldur. Bin yıl yokuş, bin yıl düz ve bin yıl iniştir. Sırat köprüsü Cehennem üzerine kurulup, mahşer halkının hepsi onun üzerinden geçip giderler. Kimi şimşek gibi, kimi ok gibi, kimi, koşan at gibi geçerler.  Kimi günahlarını yüklenmiş yürür, kimi Cehenneme düşüp yanar, Cehennem mü’minlere, “Ey mü’min çabuk geç ki, gerçekte senin nûr’un ateşimi söndürüyor”, diye feryâd eder. Mü’minler selâmetle Sıratı geçer, KevserHavuzundan içerler. Onda Gusl edip, ayıp ve noksanlardan temizlenirler. Cennete girip mertebelerine göre makamlarını bulup sonsuz olarak zevk ve safâ içinde kalırlar. Çünkü Cennet ehli gâh çeşitli nimetlerden lezzet alırlar, gâh Allahü Teâlâ’yı görmekle mest ve hayran olurlar. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği, hatırlara gelmeyen, güzelliklere kavuşurlar. Cennet ile Cehennemin arasında kale duvarı gibi burçları ve yüksek mazgalları olan büyük bir sur vardır.Okumaya devam et 

 
 

Kıyamet ve Alâmetleri

II.Bölüm

Erzurumlu Hakkı İbrahim,  Marifetname adlı eserinde dördüncü fasılın beşinci bölümünde Sûr’un üçüncü üfürülüşünü, ölülerin dirilmesini, haşri, amel ddefterlerini, hesabı, mizanı, Sırat ve A’raf’ı kısaca bildirir.

Ey aziz! Ehl-i tefsir ve ehl-i hadîs ittifak etmişlerdir ki, Hakk Teâlâ yeryüzünü şiddetli bir rüzgar ile dümdüz edip Şam sahrası hizasında yüzbin yeryüzü kadar genişliğinde mahşer yerini yapar. Sonra Arş-ı A’zam’ın altında bulunan Hayat Denizi’nden kırk gün hiç durmadan insan menisi gibi, bu dünyaya yağmur yağar, bütün yeryüzü deniz gibi dolduğuzaman çamur tabakasında toprak olan bütün insan ve hayvan cesetleri o yağmuru çekip bütün organları bir araya gelerek Okumaya devam et 

 
 

Kıyamet ve Alâmetleri

 

Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri,  Marifetname adlı eserinde dördüncü fasılın  dördüncü bölümünde  Kıyamet alâmetlerini, Sûrun üfürülmesini,zelzele ve insanların korkudan darmadağın oluşlarını, mahlûkların helâk olmasını, göklerin harab olmasını bildirir.

Ey aziz! Hâdis âlimleri ittifak ile şöyle bildirmişlerdir. Kıyamet işaretleri ve kıyamet alâmetleri iki türlüdür:

1-    Gizli Alâmetler

2-    Açık Alâmetler Okumaya devam et 

 

 

 XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

İSLAM KELAMI AÇISINDAN KIYAMET ALAMETLERİ-1

Yrd. Doç. Zeki Sarıtoprak
AddThis Sharing Buttons
6

İslâm akaidine göre, gözümüzle gördüğümüz bu âlemin mutlaka bir başlangıcı vardır, yoktan var edilmiştir. Başlangıcı olan herşeyin bir de sonu olması gerektiğine göre, bu âlemin de bir sonu olacaktır. İslâm literatüründe bu büyük hâdise "Kıyamet", "es-Sâa", "En-Nebeu'l-Azim" (büyük haber), "el-Yevmu'l-Ahir" (son gün), "el-Yevmu'l-Âzim" (büyük gün), "Yevmu'd-Din" (hüküm günü) tabirleriyle ifade edilmiştir.1 Bu inanç, en ibtidaî kavimlerden en modern milletlere kadar bütün insanlığın müşterek bir kültürü olarak önümüze çıkmaktadır. Kıyamet, dolayısıyla ahiret inancı İslâm dininin temel rükünlerinden birini oluşturmuştur. "Son gün" mutlaka gelecektir. Bu sonun yaklaştığının habercilerine de yine İslâm literatüründe "Kıyamet Alâmetleri" denilmiştir.

A- İsbatına İlişkin Deliller:
Kur'ân-ı Kerîm'de kıyamet alâmetleri "eşrat" tabiriyle ifade edilmektedir. "Onlar kendilerine sâatin (kıyametin kopuşunun) ansızın gelip çatmasından başka neyi bekliyorlar? İşte onun alâmetleri (eşrat) şimdiden gelmiştir."(Muhammed, 47/18) mealindeki âyet-i kerîmenin kıyamet alâmetlerinden söz ettiğinden şüphe yoktur.2 Âyette geçen "el-Eşrat", "şart" kelimesinin çoğulu olup, "alâmetler" demektir. Birşeyin "eşrat"ı başlangıcını gösteren fiillerdir. "Eşrat" sebepler manâsına da gelmektedir. Bu durumda "eşratu's-sâa," kıyametin sebepleri anlamında olacaktır.3 Diğer bir âyet-i kerîmede ise bazı alâmetlerin zuhuruyla tevbe kapısının kapanacağı anlatılmaktadır. "Rabbinin bazı âyetleri geldiği gün, daha önce iman etmiş veya imanında bir hayır kazanmış olmayan kimseye artık imanı bir fayda sağlamaz" (En'am, 6/158). Âyet-i kerîmeyi yorumlayan Süfyânü's-Sevrî, "Rabbinin bazı âyetleri"nden maksadın güneşin batıdan doğması olduğunu söyler.
Bu durumda insanlar artık iman etse de, imânları kendilerine bir fayda sağlamayacaktır.4 "Göğün apaçık bir duman getireceği günü bekle" (Duhan, 44/ 10) âyetinde de kıyamet alâmetlerinden olan "duhan" kastedilmektedir. Bunun tasviri şöyle yapılmaktadır: "O gün bütün yeryüzü, içinde ateş yakılan ve o ateşin dumanıyla dolan bir ev gibi olur." 5 Kur'ân-ı Kerîm'in, Kıyamet hadisesinin yakınlığını ve ansızın olacağını bildirmesinden dolayıdır ki Resûl-i Ekrem (sav) onun durumuyla çok ilgilenmiştir. İşaret ve alâmetlerini anlatmış, ondan önce meydana gelecek fitnelere dikkat çekmiş, ümmetini ikaz edip o şiddetli döneme hazırlıklı olmalarını istemiştir. Hz. İsâ'nın nüzûlünü6, Hz. Mehdî'nin çıkacağını7, Deccal'in ortaya çıkıp insanları dalâlete götüreceğini8, Hicaz bölgesinde bir ateş çıkacağını9, yalancıların zuhur edeceğini10, güneşin batıdan doğacağını", haber vermiştir. Hadis kaynaklarımızda da bu konuda bir literatür oluşmuştur.

B- Kıyamet Alâmetlerinin Çeşitleri:
Yukarıda da zikrettiğimiz gibi, Kıyamet alâmetleri birçok hadîs kaynaklarında başlı başına bir bölüm teşkil etmiştir. Alimler, bunları farklı açılardan ele alarak muhtelif kısımlara tabi tutmuşlardır. El-Halimî (403/1012) bunları büyük ve küçük olmak üzere iki kısma ayırmaktadır. Kıyametin büyük alâmetleri konusunda Hüzeyfe b. Esîd'in hadisi mutkan bir hadis olarak kabul edilmektedir. Burada Sahabîlerin kendi aralarında kıyamet meselesini konuştukları bir sırada, Resûl-i Ekrem (sav) ansızın çıkagelmiştir. Ne konuştuklarını sormuş ve "on alâmet zuhur etmeden kıyametin kapmayacağını" haber vermiştir. Bunlar Deccal'in çıkışı, duhan, dâbbetu'l-arz, güneşin batıdan doğması, İsa'nın nüzûlü, Ye'cüc ve Me'cuc'un çıkışı, doğuda, batıda ve Arap yarımadasında üç yer batması ve insanları mahşer meydanına sevkedecek Yemen'den çıkan ateştir.12 Küçük alâmetlerin sayısına belli bir sınırlama getirmek mümkün değildir. Birçok rivayetlerde fer'î sayılabilecek bazı hususlar da kıyamet alâmeti kabul edilmiştir. Hadis kaynaklarımızda küçük alâmetler, muhtelif vesilelerle zikredilmektedir. Bunlar insanların yüksek binalar yapmakta birbiriyle yarışmaları, yeryüzündeki hayatın zorlaşması sebebiyle insanların ölümü temenni etmeleri, Hicaz'da, Şam yakınlarındaki Busra'da bulunan develerin ayaklarını aydınlatacak kadar kuvvetli bir ateşin çıkması, Fırat nehrinin sularının çekilmesi ve yatağından hazine çıkması, İslamî ilimlerin ortadan kalkması, cehaletin artması, depremlerin çoğalması, Yahudiler ile Müslümanlar arasında bir savaşın patlak vermesi, İstanbul'un fethi, zamanın yakınlaşması, erkeklerin hanımlarına itaat edip annelerine isyan etmesi gibi birçok alâmet bu kabilden sayılmıştır.13
Diğer bir açıdan alâmetleri tahlil eden âlimler, sübut delilleri açısından taksime tabi tutmuşlardır. Buna göre kıyamet alâmetleri mütevatir haber ve âhad haberle sabit olanlar olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Mütevatir haber ile sabit olanlara örnek olarak Deccal'in çıkışı, İsa'nın nüzulü, Ye'cûc ve Me'cûc'un ortaya çıkması, dâbbe ve güneşin batıdan doğması verilmektedir. Bu görüşe göre ahad haber ile sabit olanlar zanniyat sınırını aşamadığı için, onlara inanmak mecburiyeti yoktur. Ancak mütevatir kabul edilen alâmetlere inanma mecburiyeti sözkonusudur. "Kitap ve sünnet bize bunları açık bir şekilde beyan etmiştir. Dinin zarurî meselelerindendir. Hiçbir Müslümanın bunu inkar etmesi caiz değildir. Gaybî olan bu meselelerde şüpheye mahal yoktur." 14
Zaman açısından taksime tabi tutanlar olmuştur. Buna göre;
a) Fiilen vaki olanlar ki bunlar eski dönemlerde olmuş, bitmiştir.
b) Şu anda devam etmekte olan alâmetler ki bunlar da başlamış ve halen devam eden hususlardır ki zinanın artması, şarap tüketiminin fazlalaşması halen mevcuttur.
c) Kıyamete çok yakın bir zamanda meydana gelecek alâmetlerdir ki henüz vuku bulmamıştır. Hz. İsâ'nın nüzulü ve Güneş'in batıdan doğması bu çeşit alâmetlerdendir.15
Bu hususta farklı bir tasnif dikkatimizi çekmektedir. Bu tasnife göre alâmetler iki gruba ayrılmaktadır:
a) İnsanların fiil ve iradeleriyle meydana gelen,
b) Doğrudan Allah'ın iradesiyle vuku bulan alâmetler.16
Burada şu kastediliyor olsa gerektir: Güneşin batıdan doğması, Hz. İsâ'nın gökten inmesi gibi alâmetlerde insanların bir müdahalesi, iradelerinin bir taalluku yoktur. Ancak Deccal'in çıkması, kötülüklerin artması gibi alâmetlerde insanların iradî müdahaleleri sözkonusudur.

C- Kelâm Âlimlerinin Görüşleri:

İlk Kelâmcı kabul ettiğimiz İmam Ebu Hanife, sadece dört kıyamet alâmetinden bahsetmektedir. Deccal, Ye'cuc ve Me'cuc, Güneşin batıdan doğması, Hz. İsâ'nın gökten inmesi. Ancak bunların dışında da kıyamet alâmeti olabileceğine inandığı şu ifadesinden anlaşılmaktadır: "Sahih eserlerde, sahih senetlerle gelen haberlerde bildirilen diğer (bu dördün dışında) kıyamet alâmetleri de haktır."
Kelâmcılarımız genelde teferruattan kaçınmışlardır. Hadislerde geçen şekliyle kabul ettiklerini itiraf etmişlerdir. Detaylara inmemeyi tercih etmişlerdir. Halbuki bazı hadis kaynaklarında oldukça fazla detaylar da verilmektedir. Ahmed b. Hanbel'in hocası Ali el-Medînî (234/848), et-Tahavî (321/933) ve el-Acurrî (360/970) gibi Selefin mutekaddimîni, Deccal'in çıkışına ve İsa'nın nüzulüne inanmayı önemle vurgulamış, birer iman konusu olarak "inanılması gereken hususlar" başlığı altında ele almışlardır.18 Diğer taraftan birçok kelâmcı kıyamet alâmetlerinin hak ve buna inanmanın gerekli olduğunu söylemekle yetinmiştir.19
Bazı kelâm kaynaklarımız Ebû Hanife'nin zikrettiği dört kıyamet alâmetine dâbbetu'l-arzı ilave etmiş ve bu beş alâmetin üzerinde ümmetin icmaı ve ittifakı olduğunu kaydetmiştir.20 Son dönem âlimleri arasında yukarıda zikrettiğimiz Hüzeyfe b. Esîd'in hadîsinde geçen on alâmet aynen benimsenmektedir.21

D- Beş Kıyamet Alâmeti Hakkında Bazı Yorumlar:
Bu alâmetlerin meşhur olup, halkın inançlarında mühim bir yer tutanların başında Deccal'in çıkış meselesi gelmektedir.
1-Deccal: Bu konuda Kur'ân'da bir sarahat olmamakla birlikte hadis kaynaklarımızda birçok rivayet bulunmaktadır. Bunların bir kısmı Buharı ve Müslim gibi sahih kaynaklarda yer almaktadır. Ancak meselenin temel esprisi yakalanmadığı için, bu inanç toplumları hatalı bekleyişlere ittiği kanaatindeyiz. Cemiyet olağanüstü bir varlığın çıkmasının beklentisi içine girmiş, uzun süre bu böyle devam etmiştir. Altmış arşın boyunda, eşeğinin iki kulağı arası altmış arşın uzunluğunda bir insan, cemiyetin muhayyilesinde yer etmiştir. Halbuki hadis kaynaklarımızda da otuz Deccal'den bahsedilmektedir. Bunlar çıkmadan Kıyametin kopmayacağı haber verilmektedir.22 Bundan anlaşılıyor ki her dönemde hayır ve şer mücadelesinin muhtelif tezahürlerini görmemiz mümkün olacaktır.
Bir tek insanın yapamayacağı olağanüstü halleri, bir dalâlet cemiyeti pek tabii olarak başarabilir. Kaynaklarımızda bu kavram hep bir "Süpermen" şeklinde düşünülmesinin sebebi, eski dönemlerdeki teşkilatlanma günümüzdeki kadar gelişmediğindendir. Bir diğer husus da Resulûllah'ın teşbih ve temsil suretinde söylediği şeylerin aynen düşünülmesi ve edebî sanatlar açısından mütalâa edilmemesinden dolayı, büyük tahribatların gerçekleştirilmesi hep bir şahsa hamledilmiş ve olağanüstü bir varlık olarak tasvir edilmiştir. Allah'ın kâinata koyduğu "hikmet" prensibi gözardı edilmiştir. Halbuki bu dünyada herşey İlâhî hikmet çerçevesinde cereyan etmektedir. Hayır ve şer mücadelesi de elbette bu ölçüler dahilinde cereyan etmelidir. Ütopik bir Deccal beklentisinin dinde yeri olmadığı kanaatindeyiz.23
2-Dâbbe: Yukarıda zikrettiğimiz aynı hususlar dâbbetu'l-arz için de geçerlidir. Kıyametin yaklaştığını gösteren bir işaret olarak yerden çıkacak bir hayvan şeklinde tasvir edilen bu yaratık, Kur'ân-ı Kerîm'de ismen zikredilen bir Kıyamet alâmetidir: "O söz, başlarına geldiği zaman, onlara yerden bir dâbbe çıkarırız, o onlara insanların ayetlerimize içtenlikle inanmadıklarını söyler." (Neml, 27/82)
Kelâm kaynaklarımızda bu husus "Dâbhetü'l-arzın çıkışı haktır" şeklinde bir cümle ile ifade edilmiştir.24 Zikrettiğimiz âyetin tefsirinde geniş izahlar yapılmıştır. Hatta "söyler" manâsında zikredilen "tükellimuhum", "teklimühüm" şeklinde kıraat edilmiş ve "yaralamak" manâsına geldiği bazı müfessirlerimiz tarafından açıklanmıştır.25 Dâbbetü'l-arz'ın şekli, çıkışı ve özellikleri hususuna Kütüb-i Sitte dışındaki kaynaklarda yer alan ve bazı tefsirlere de intikal etmiş olan ancak senet ve metin açısından tenkit edilebilen İsrâiliyat türünden rivayetler, eşrat-i saat konusunda geniş bir literatür oluşturmuştur. Bazı hadîs kaynaklarımızdaki tasvirler genellikle çok büyük ve olağanüstü bir hayvanı anlatır. Ancak bir kıyamet alâmeti olarak dabbenin çıkışı sahih hadis kaynaklarımızda vardır.26 Dâbbetü'l-arz'ın bir virüs olabileceği fikri, Kur'ân'daki "dâbbe" kelimesinin kullanım tarzına daha yakın görülmektedir. Zira Sebe sûresinde geçen âyette "dâbbe", "ağaç kurdu" anlamındadır.27
(Devam edecek)



DİPNOTLAR
(*) Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi
1) bkz. M. Fuad Abdulbaki, el-Mu'cemu'l-Müfehres, s: 370-1, 581-2,686-775-780.
2) et-Taberî, Camiu'l-Beyan, XXVI, 52-3; (Neşr: Muhammed Şakir) Kahire 1376 ez-Zemahşerî, Keşşaf, IV. 323; Kahire 1987 er-Razî, Mefâtihu'l-Gayb, XXVIII, 60. Beyrut, ts.
3) İbn Manzur, Lisanu'l-Arab, ş-r-t- md.
4) Süfyanu's-Sevrî, Tefsir, s. 110 Beyrut 1983.
5) Kadı Beyzavî, Envaru't-Tenzîl, IV, 217.Kahire ts.
6) Buharî, Buyu, 102 Beyrut ts., Mezalim, 31, Enbiya, 49; Müslim, İman, 242, 247;Kahire, 1374/1954 Ebu Davud, Melahim, 14; Tirmizî, Fiten, 54.
7) Ebu Davud, Mehdi, 1Neşr. M.M. Abdühamid, Beyrut ts; Tirmizî, Fiten, 52 Neşr. İbrahim Atve Avad, Kahire 1395.
Buharî, Fiten, 26, 27, Fedailu'l-Medine, 9. Enbiya, 50; Müslim, Fiten. 100-3, 105, 112,119, Ebu Davud, Melahim, 15; Tirmizî. Fiten, 66.
9) Buharî. Fiten 24; Müslim, Fiten, 42; Tirmizî, Fiten. 42.
10) Tirmizî, Fiten, 43; Ebu Davud, Melahim, 16.
11) Buharî, Rikak, 39, İstiska, 27. Zekât. 9; Müslim, İman, 248; Ebu Davud, Melahim, 12.
12) Müslim, Fiten, 39; bk. el-Halimî, el-Minhac fi şu'abi'l-iman, Kahire, 1400/1979, I. 422; Seyyid Sadık, el-Akaidu'l-İslâmiyye, s. 246-7.
13) Bu husustaki hadisler için bkz. Buharî, Fiten, 4, 24, 25; Müslim, Fiten, 17,42,53,79-82; Tirmizî, Fiten, 39, 58, Zühd. 24.
14) el-Butî, Kubra'l-Yakiniyyat, el-Kevniyye s. 338, vd.. Dımaşk 1934
15) el-Merağî, Tefsir. III, 133-4, Beyrut 1985
16) Şerafeddin Gölcük-Süleyman Toprak. Kelâm, s. 382. Konya 1992
17) Ebu Hanife, el-Fıkhu"l-Ekber. s. 7. Kahire ts.
18) el-Lalikaî, Şerhu Usuli İtikadı Ehli's-Sünne, ve'l Cemaa. Neşr Ahmed Sa'd Namdan Riyad, 1406/1985, 166; el-Acurrî, eş-Şeria, s. 372; Neşr. M. Hamid el-faki Beyrut 1983 İbn Kudame, Lum'atu'l-İtikad, s. 26 Neşr. Bekir Topaloğlu, İzmir 1981; et-Tahavî, ef-Akide, s. 59 Neşr. Nasıl El-Elsâni, Beyrut 1399/1987.
19) el-Pezdevî, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 353; İbn Kudame, el-İ'tikad, s. 50; en-Nesefî, el-Akaid, s. 12; İbnu'l-Humam, el-Müsayere, s. 198; İbn Hacer, el-Kavlu'l-Muhtasar. s. 79; es-Senusî, Umdetu Ehli't-Tevfik, s. 276; el-Bacurî, Tuhfetu'l-Murid, s. 110.
20) ed-Derdîr, Şerhu'l-Haride, s. 63-4.
21) Ö. Nasuhi Bilmen, Mulahhas İlm-i Tevhid. s. 76-7; krş. Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamidiyye s. 86-7; Sıddık Hasan Han, Katfu's-Simar, s. 118.
22) Buharî. Fiten. 25. Menakıb, 25; Müslim, Fiten, 84.
23) Geniş bilgi için bk. Zeki Sarıtoprak, İslâm'a ve Diğer Dinlere Göre Deccal. s. 51-97.
24) Ebu Hanife, a.e., s.7; et-Tahavî, a.e., s. 59; el-Pezdevî, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 352.
25) İbn Kesir. Tefsîr, VI, 220-224; Şevkanî, Fethu'l-Kadir, IV, 146-7.
26) Müslim, İman. 249. Fiten, 39; Ebu Davud, Melahim, 12.
27) bkz. Zeki Sarıtoprak. "Dâbbedu'l-Arz". md., DİA, VIII, 393. 

.

İSLÂM KELAMI AÇISINDAN KIYAMET ALAMETLERİ

Yrd. Doç. Zeki Sarıtoprak
AddThis Sharing Buttons
1 1

3- HZ. İSA'NIN NÜZÛLÜ:

Bu hususta çeşitli yorumlar yapılmaktadır. Bazıları bunu tamamen ilâhî kudret açısından ele alırken, diğer bir kısım âlimler bunu te'vil ediyorlar. Konunun hem Hristiyan hem de İslâm akaidinde yer alması dikkat çekicidir. Bu hususta sarih bir âyet olmadığını belirtmeliyiz. Ancak tefsir âlimleri bazı âyetlerin yorumunda buna işaretler çıkarmaktadırlar: "Beşikte ve yetişkinlikte insanlarla konuşacak ve iyilerden olacak" (Âl-i İmran, 4/46) âyet-i kerîme'sinden bir kısım müfessirler nuzûl-i Îsa'ya delil çıkarmaktadırlar. Nuzûl-i Îsa'ya delil teşkil ettiği ileri sürülen "Kitap ehlinden herbiri ölümünden önce ona muhakkak iman edecektir." (Nisa, 4/159) şeklindeki âyet-i kerîmenin tefsirinde Hz. İsa'nın gökten ineceğine dikkat çekilmektedir.29

Kelâmcılar, Hz. Îsa'nın şu anda gökte hayat sahibi olup olmadığı hususu üzerinde durmadıkları halde, nüzulünün hak olduğunu söylemişlerdir. Ancak meşhur kelâmcı et-Teftazânî, Hz. Îsa'nın gökte hayatdar olduğu görüşünü açık bir şekilde dile getirmekte ve "büyük âlimlerin de aynı kanaati paylaştıkları gibi" diyerek, bazı âlimleri kendisine mesned olarak göstermektedir. Ona göre Îsa'nın nüzûlü konusunda varid olan hadisler âhad dahi olsa, bunun sahih olduğuna işaret eder. Hatta Deccal hakkındaki hadisleri "mütevatirun bi'l-mâ'nâ" olarak görmektedir. 30

Bazı Kelâm kaynaklarımıza göre Hz. İsa göklere çıkarılırken, yeme ve içme ihtiyacı selbedilmiş, âdeta "insî bir melek" durumuna getirilmiştir. Uzayda belli bir yükseklikten sonra oksijensizlikten nefes alıp vermenin mümkün olamayacağı şeklindeki bir iddiaya "Allah hayatı, havayı teneffüs etmeksizin de devam ettirebilir" şeklinde cevap verilmiş ve Cenâb-ı Allah'ın kudreti noktasında konuya yaklaşılmıştır. Cenab-ı Allah'ın bir melek vasıtasıyla Hz. Îsa'yı göğe çıkarıp, tekrar yeryüzüne indirmesinde bir engelin olamayacağı bazı yazarlar tarafından da ifade edilmiştir. 31

Hz. Îsa'nın nüzulüne işaret eden nassların, özellikle hadislerin zahirî delâletlerine bakılarak İnsanlar, Îsa'nın Şam'da beyaz minareye ineceğini beklemişlerdir. Hatta bir zaman her ihtimale karşı sürekli beyaz bir at da bulundurulmuş, ta ki gelince bu ata binsin. Sanıyorum mesele bu kadar müşahhas ve basit olmamalıdır. Nitekim muasır âlimlerin bir kısmı Hz. Îsa'nın aslında Hristiyanlığı temsil ettiğini ve dolayısıyla bundan maksadın Hristiyanlığın hurafelerden temizlenip, İslâm'ın özüyle bağdaşan gerçek İseviliğe yöneleceklerine işaret olduğunu belirtmişlerdir. Bir bakıma Hristiyanlığın İslâmlaşması anlamına gelen bu hâdise Hz. Îsa'nın gelişiyle daha da pekişmiş olacaktır. Nüzulü de hiçbir şekilde böyle tasvir edildiği gibi şa'şalı olmayacak, bir nuranî varlığın veya meleğin semadan inmesi gibi olacak ve pek az kimse onu tanıyabilecektir. Hatta "semadan nüzûl" tabiri dahi rahmet-i İlâhiyyenin semasından nüzul şeklinde izah edilmektedir. 32

Bazı kaynaklarda yer alan Îsa (as)'nın Şam'da beyaz minareye ineceği hususundaki iddianın sahih bir dayanağı yoktur Amerika'yı keşfeden Christoph Colomb ve buraya yerleşen Hristiyanlara göre Hz. İsa, Amerika'ya nüzûl edecektir. Onun için de bu bölgeyi onun gelişine hazırlamak için süsleyip, yeşillendirmek gerekir diye bir inanca sahip olmuşlardır. 33

Bugün dahi çağdaş Batı toplumunda Îsa'nın geleceği inancı bulunmaktadır. Almanya'da adı yeni Luther'e çıkan rahip Eugen Drewermann, bir mülâkat sırasında kendisine Hz. Îsa'nın yeniden dünyaya geleceğine inanıp inanmadığı sorulduğunda "Elbette inanıyorum, ama Allah'ın melekutunun gelişi davul sesiyle ilân edilmeyecektir" diyor. Dortmund Üniversitesi İlahiyat profesörlerinden Paul Schwarzenau, Hz. Îsa'nın nüzûlüne inanıyor ve Kur'ân'ın Hz. Îsa hakkındaki izahlarını benimsiyor. Bugün bazı Hristiyan cemaatleri büyük bir iştiyakla Hz. Îsa'yı bekliyorlar. Çeşitli Avrupa ülkelerinde "Îsa'nın ikinci gelişini bekleyenler" adı altında örgütler ve dernekler kuruluyor.34

4-YE'CÛC VE ME'CÛC
Eski Ahit'te Gog ve Magog olarak geçen Ye'cûc ve Me'cûc Kur'ân-ı Kerîm'den anlaşıldığına göre Zülkarneyn döneminde vardı. "Ey Zülkarneyn, Ye'cûc ve me'cûc yeryüzünde fesat çıkarıyorlar" (Kehf, 18/94) diye kendisine şikayette bulunulduğu anlatılmaktadır. Kur'ân-ı Kerîm'de detaylara girilmeden bu şekilde anlatılan bu kavim, hadis ve tarih kaynaklarımızda bir literatür oluşturacak kadar tafsilatlı anlatılmıştır. Şüphesiz detaylarda tezatlı bilgiler de sözkonusu olmuştur. Bazen sidre ağacı kadar uzun oldukları nazara verilmekte, bazan da bir karış boyunda oldukları ifade edilmektedir. Eski kültürlerin bunda etkisi olduğu muhakkaktır. Ancak müşterek nokta, âhirzamanda, Ye'cûc ve Me'cûc'un büyük fitneler çıkaracağıdır. Bu kavim Mançur ve Moğol kabileleri olduğu, tarihte birkaç kere Asya ve Avrupa'yı perişan ettikleri, gelecekte de bu kabilelerin devamı mahiyetinde, gruplar halinde bir afet olarak medeniyet dünyasını tahribe çalışacaklarına işaret edilmektedir. "Zira insan kalbinden hürmet ve merhamet çıksa, akıl ve zekâ o insanları gayet dehşetli ve gaddar canavarlar hükmüne geçirir. Artık siyasetle idare edilmez." Çin Seddi'nin yapımına sebebiyet veren Mançur ve Moğol kabileleri, ekilen dinsizlik ve anarşistlik tohumları sebebiyle gelecekte yine o civarlardan çıkıp medeniyet dünyasına büyük zarar verebileceklerinden endişe edilmektedir.15

Tefsir âlimlerimiz "Yüfsidâni" şeklinde tesniye sigasiyle değil de "müfsidûne" olarak çoğul sigasiyle zikredilmiş olmasını dikkat çekici bir husus olarak görürler. Buradan bu kabilelerin yalnız iki unsurdan olmayacağını, âyetin bu taifelerin çokluklarına işaret ettiğini belirtmektedirler. "Aslı ve nesebi belirsiz, din ve millet tanımaz bir halita-i beşer ki huruçları eşrat-ı saattendir" şeklinde bunları tarif eden Elmalılı, aded ve şekilleri hakkındaki rivayetleri, yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, sahih görmemektedir.36

Kur'ân-ı Kerîm'de Ye'cûc ve Me'cûc'un önünde bulunan ve onları engelleyen bir setten bahsedilmektedir. "Ye'cûc ve Me'cûc'un seddi yıkıldığı zaman, her dere ve tepeden boşanırlar."(Enbiya, 21/96). Bir yoruma göre bu set bildiğimiz maddî setlerden değildir. Nitekim bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (sav) acele ile Zeynep binti Cahş'ın (r.anha) odasına girip işaret ve baş parmağını ayırarak "Ye'cûc ve Me'cûc seddi bu açıklıktadır" buyurmuştur. Bununla fitnenin ortaya çıkışının yaklaştığını ifade etmek istemiştir. Hz. Zeyneb (r.anha)'ın: "Arada o kadar salih insanlar varken helâk olur muyuz?" diye sorduğu ve Resûlullah (sav)'ın: "Heyhat, kötülük yayılırsa evet" buyurduğu rivayet edilmektedir.37 Buradan şu husus anlaşılmaktadır: Kötülüğün yayılması nisbetinde, Ye'cûc ve Me'cûc'un önündeki engel azalma göstermekte, ortaya çıkışlarına zemin hazırlamaktadır. İşte hiçbir kanun ve nizam tanımayan ve yalnız tahribten zevk alan anarşizm bir yönüyle bu fitnenin bir kanadını oluşturmaktadır. Rivayetlerde zikredilen en belirsin özellikleri tahribkâr olmalarıdır.38

5- GÜNEŞİN BATIDAN DOĞMASI:
Bu kozmik olay kıyametin son alâmeti olarak kabul edilir. Artık tevbe ve iman kapısı kapanır. Süfyanu's-Sevrî (161/777) ve Ebu'l-Ferec el-Cevzî (597/1200) gibi zatlara göre bu alâmet "Rabbinin bazı âyetleri geldiği gün" (En'am, 6/158) âyetinde zikredilmiş bulunmaktadır. Yoruma ihtiyaç bırakmayacak derecede bariz ve bedihî olacağından artık tevbe kapısı kapanmış olacaktır. 39

Bu olayın kozmik ve ethic (ahlâkî) izahı: Dünyamız şu anda saniyede otuz kilometrelik bir hızla güneşin etrafında batıdan doğuya doğru dönmektedir. Yörüngesi üzerinde bulunan bir gök cismine çarpması halinde bu dönüş tersine, yani doğudan batıya doğru olacak, dolayısıyla güneşin batıdan doğması neticesini verecektir. Neticede kıyamet kopmuş olacaktır. Ethic izahına gelince: Yeryüzünü insanlara sakin ve konforlu bir uzay gemisi şeklinde yaratan Allah (cc), insanı sonsuz nimetlere mazhar etmiştir. Bu nimetlere karşılık kendisine teşekkür edilmesini, elçileri (Peygamberler) vasıtasıyla gönderdiği mesajın dinlenmesini ister. İnsanlar toplu olarak ilâhî emir ve yasakları dinlemedikleri, kâinat sahibinin verdiği nimetlere nankörlük ettiklerinde artık bu düzenin devamının bir maksadı kalmaz. Onun için hadîs kaynaklarımızda kıyametin kâfirlerin başlarında kopacağı haber verilmektedir. Yeryüzünde "Allah Allah" diyen bulundukça kıyamet kopmayacaktır. Yani müzminlerin kıyamet hadisesinin o büyük dehşetini yaşamamaları için Allah (cc) önceden ruhlarını alır, arkasından kıyameti kâfirlerin başlarına koparır. 40 Bazı âlimler hadisin yorumunda " 'Allah'tan sakın' diye emr-i bilmarufta bulunan hiç kimse üzerine kıyamet kopmaz" demişlerdir. 41

Kozmik bir hâdise olan kıyametin bu son alâmeti ne zaman tahakkuk edeceği konusunda kesin bir bilgiye sahip değiliz. Bunun ilmi Allah (cc) katındadır. Bu hususta bilimsel bazı çalışmalar yapılmaktadır. Amerikan Uzay Araştırmaları Merkezi NASA'nın verilerine dayanılarak Newsweek dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, dünyamızın, yörüngesine çok yakın bir mesafede geçen bir uzay cismine çarpma ihtimali 1987'de belirmiş, dünyamıza 700.000 mil yaklaşan bu cisim istikametini -her nedense- değiştirerek geçmiştir. Aksi takdirde bu çarpışma vuku bulsaydı, derginin ifadesiyle "Bir insanlık medeniyetinin sonu olurdu." Aynı dergideki hesaplamalara göre gezegenimiz böyle bir cisimle 2126 yılının Temmuz ayında yeniden karşı karşıya gelecektir. Çarpışma ihtimali anımsanacak gibi değildir. Şayet dünyamızın şu andaki yörüngesinde bir değişiklik olmazsa veya o cisim yörüngesini değiştirmezse bu tarihte bu dünya medeniyetinin sonu olacaktır.42 Bu bilimsel verilerde şüphesiz "ihtimal" söz konusudur. Ancak şu kadarını söyleyebiliriz ki Kur'ân-ı Kerîm bize bindörtyüz sene önce "Kıyamet yakındır' (Kamer, 54/1) diyordu. Allah (cc)'ın vaadi ne zaman tahakkuk edecektir? sorusunun cevabı O'nun yanındadır. Sahabiler o vaadin vukuunu çok yakın bildiklerinden son derece hazırlıklı olmuşlardır.

E- SONUÇ
Sistemli eser yazan kelâmcılarımız, kıyamet alâmetleri konusunda son derece ihtiyatlı davranmışlardır. Nesefî'nin zikrettiği kıyamet alâmetleri beş, Teftazanî'nin zikrettikleri ise onu geçmemektedir. Bu kaynaklarda genellikle detaylı tasvirler yer almaz. Özellikle Teftazanî, hadislerde geçen kıyamet alâmetlerini yorumlamayı benimsemiştir. Zahiri mânâları üzerine de hamledilmesinin mümkün olabileceğini söyleyen Teftazanî şöyle bir yorumu nakletmektedir: "Bazı âlimler Hicaz'dan çıkacak ateşi ilim ve hidayet şeklinde yorumlamışlardır. Nitekim Hicaz fıkhı böyle bir müjdeye layıktır. İnsanları haşir meydanına toplayacak ateş ise Cengiz ve Hulagu fitnesidir. Deccal'in çıkışı şer ve fesadın zuhuru şeklinde te'vil edilmiştir. Hz. Îsa (as)'nın gökten inmesi ise bu şerlerin bertaraf edilmesi ve hayrın, faziletin hakimiyeti demektir. Zamanın yaklaşması da hayır ve bereketin kalkmasıdır. Günler ve vakitlerin yeterince değerlendirilmeyip faydalarının kaybolmasıdır."

Bu izahtan da anlaşılacağı üzere kıyamet alâmetleri konusundaki nasslar muhkemat değil, müteşabihat kabilindendir. Lafızda kesinlik varsa da delâlet ettiği mânâda kesinlik yoktur. "O halde mutlaka bu hadislerin lafızlarının delâlet ettiği mânâya iman edilmelidir, diye bir şart ileri sürülemez. İsteyen zahirine inanır, isteyen te'viline. 44

Onun için bazı alimler tam anlamıyla bir teslimiyet içerisinde alâmetleri hadislerde geçtiği şekilde kabul etmişlerdir. "Onların hakikatini bilmeyişimiz, mahiyetine aklımızın ermeyişi inancımızı değiştirmez" demiş, meseleye imkân açısından bakmış, böyle harika hallerin Allah'ın kudretine zor gelmeyeceğini söylemişlerdir. 45

Kanaatimizce bu tasvirlerde gözden kaçan bir husus vardır. Şöyle ki: İnsanın yaratılış sebebi ve bu dünyaya gönderiliş gayesi sırr-ı imtihandır. Halbuki herşey tasvir edildiği gibi bedihî ve açık olursa, imtihan diye bir şey söz konusu olmaz. Zikredilen kıyamet alâmetlerinin tasvir edildiği şekilde tahakkuk etmesi Allah (cc)'ın kudreti açısından mümkündür. Ancak bu dünyada herşey hikmetle cereyan etmektedir. Herşeyde hikmet prensibi hakimdir. Hatta Resûlullah Efendimiz (sav)'in dahi peygamber olarak gönderilişi, insanları imana zorlayıcı şekilde olmamıştır. Mu'cizeleri dahi nisbeten perdeli olmuş, bazıları sihir diyebilmiştir. Demek ki zorlayıcı olmamıştır. Yoksa Ebu Cehil ile Ebu Bekir (ra) aynı seviyede kalacak, imtihan sırrı bozulmuş olacaktı. Kâinatın Efendisi'nin hali böyle ise, O'nun haber verdiği kıyamet alâmetleri de imtihan sınırının dışına taşmamalıdır. Meselâ Hz. Îsa (as) gelecekse gaybtan gelip Şam'daki bir minarenin başına inmeyecektir. Böyle bir durum insanın seçme ve tercih hakkını elinden alacak, aklı ister istemez imana zorlamış olacaktır.

Resûlullah'ın kıyamet alâmetleri konusunda beyan ettiği hususlar şüphesiz vahyin mahsulüdür. Çünkü O "Hevadan konuşmaz. O'nun söylediği sözler, kendisine gelen vahiyden başka bir şey değildir." (Necm, 53/34). Resûlullah'a icmâlen bildirilen kıyamet alâmetleri Efendimiz tarafından tasvir ve tafsil edilmiştir. Burada meselenin içine belagat kaideleri, örf ve âdet hatta halk tabakalarının kültür seviyesi dahi girmiştir. Resûlullah bütün bu hususları nazara alarak beyan buyurmuştur. Belagat kaidelerine göre lafzın zahiri mânâsı kastedilmez. Kur'ân'da da bu hususlar varittir. Meselâ "Allah'ın ipine sımsıkı sarılınız" (Âl-i İmrân, 3/103) âyetinde geçen "ip" şüphesiz zahiri bildiğimiz "ip" değildir. Bir deyimdir, "ahid" kastedilmektedir.46

Sonuç olarak diyebiliriz ki kıyamet alâmetlerinden, güneşin batıdan doğması haricinde, hiçbirisi herkesin görüp farkedebileceği bariz ve bedihî bir şekilde olmayacaktır. Aksi takdirde imtihan prensibine ters olur. Bu sebeple mü'minler her zaman dikkatli olmalı, şer ve kötülükler arasında yer almamaya azami gayret göstermelidirler.

Neden kıyamet alâmetlerinden bahsedilmektedir? Hadislerde neden bu kadar üzerinde durulmuştur? Bunda nasıl bir fayda düşünülebilir? Bize göre faydaları şöyle hulâsa edilebilir:

a) Teyakkuza vesile olması: Bir âyet-i kerîmede ifade edildiği gibi hayatın gayesi imtihandır. "O Allah ki ölümü ve hayatı sizi imtihan etmek ve hanginizin daha iyi amel işleyeceğini tesbit etmek için yarattı" (Mülk, 67/2) âyetinde yaratılış gayesi özetlenmiştir. Kıyamet hâdisesi de imtihanın bir parçasıdır. Kimisi kıyamet gelip çatıncaya kadar inanmayacaktır. Kimisi de hazırlıklı olacak, hatta "kıyametim ölümümle başlar" diyerek daima öbür aleme hazırlık yapacaktır. Hatta kıyametin belli başlı alâmetleri bir tarafa, bizzat Peygamber Efendimiz (sav)'in bi'seti, peygamber olarak gönderilişi kıyametin bir alâmeti olarak hadislerde zikredilmektedir.47 O'nun gelişiyle kıyamet "sath-i mail"'ine girilmiş demektir.

b) Toplum dinamizminin korunması: Eskatolojik (kıyamet ile ilgili) düşüncelerin, bilinenin aksine, toplumları dinamizme ve gelişmeye sevketmekle mühim bir unsur oluşturduklarını görmekteyiz. Doğu ve Batıda bunun örnekleri vardır. İstanbul'un fethi eskatolojik bir olaydır. Peygamberimiz kıyamete yakın zamanda meydana gelecek hadiseler arasında İstanbul'un fethini de zikretmiştir.48 Onu fetheden kumandan ve asker övülmüştür. İşte Fatih'in heyecanının temelinde bu unsur yatmaktadır. O, övülen komutan ünvanını kazanmak arzusundadır. Bu konuda Lamartine'i dinleyelim: "Hz. Muhammed (sav)'in müjdesinin tesiri İstanbul’un fethinde büyüktü. O'nun bu ulu sözüne güvenen Osmanlı ordusu, kendisine vaadedilen bu kenti almaya hazırlanıyordu."49 Yeni dünyayı keşfeden Christoph Colomb da Amerika'yı keşfederken eskatolojik bir olayı gerçekleştirmek niyetiyle yola çıkmıştı. İnancına göre yeryüzünde kaybolmuş bir cennet vardı, onu bulacaktı. Amerika'yı keşfettiğinde "İşte kaybolan cenneti buldum" demişti. Böylece bu büyük denizci coğrafî keşiflerine eskatolojik anlam atfediyordu.50

İslâm dünyasında mehdîlik meselesini de buna örnek olarak vermemiz mümkündür. Batılı sömürgecilere karşı yerli kavimlerin mukavemeti Mehdî-i muntazar inancıyla başarıya ulaşmıştır. "Afrika'daki milliyetçi ve anti emperyalist hareketler, daima Mehdî ilan edilen yerli liderler etrafında teşkilatlanıp geliştiğinden yakınmaktadırlar." Sudan, Somali, Senegal, Nijerya, Kamerun da Mehdîlik hareketleri sayesinde sömürgeci devletlere karşı mukavemet etmişlerdir.51

İşte kıyamet alâmetleri mefhumunun yeteri kadar vuzuha kavuşmaması sebebiyle İslâm dünyasında bu alanda sapık mezhepler doğmuştur. Kadiyaniliğin doğuşu buna örnek olarak gösterilebilir. İngiliz hükümetinin direktifleriyle kurulan Kadiyaniliğin kurucusu Ahmed Kadiyanî, kendisinin beklenen Mehdi ve Îsa olduğunu iddia etmiştir. Bu hareketiyle Hindistan'da Müslümanların İngilizlere karşı mukavemetini zayıflatmak istemiştir. "Bilhassa İngiliz hükümetine karşı sadıkane itaat lazımdır" demiştir.''52 Gayet açıktır ki bundan maksat Müslümanların İngilizlere karşı olan cihad duygusunu yitirmelerini sağlamaktı.

Bazı kesimlerde ise bu inanç tenbelliğe sebebiyet vermiştir. Onlarda "Mehdi gelsin, herşeyi düzeltsin" inancı hakim olmuştur. Bu sebeple tenbelliğe ve ümitsizliğe düşülmüştür. Bütün bu nevi menfî tezahürler konunun yeteri kadar anlaşılmamasından kaynaklanmıştır.

DİPNOTLAR
*) Harran Üniv. İlah. Fak. Öğretim Üyesi.
28) İbn Cerîr el-Taberi, Ccmi'u'l-Beyân, VI, 420
29) Ebu's-Suûd, İrşadu'l-Akli's-Selim, I, 605: Alûsî, Rûhu'l-Maânî.VI, 13
30) et-Taftâzânî, Şerhu'l-Makâsıd, V, 312, 320.
31) İbnu'l-Cevzî, et-Tabsıra, I, 350; Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamîdiye, s. 95.
32) Bediüzzaman Said Nursi, Mektubat, s. 7, Şualar, s. 489.
33) Mircae Eliade, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, s. 99.
34) Drewermann, "İsa Allah'ın Oğlu Değildir", Zaman Gazetesi, 24 Şubat. 1994; Vehbi Vakkasoğlu, "Hz. Îsa Müslüman mıydı" Zafer Dergisi, sy. 205, Ocak, 1994, Adapazarı.
35) Bediüzzaman, Şualar, s. 554.
36) Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini, V, 3288.
37) Buharî, Enbiya, 7; Tirmizî, Fiten, 23; İbn Mace, Fiten, 9.
38) bu konudaki rivayetler için bk. Müslim, Filen, 110; İbn Mace, Fiten. 33, 59; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1, 375, II, 510..
39) Süfyanu's-Sevrî, Tefsir, s. 110; el-Cevzî, Zadu'l-Mesir, III, 156; Ahmed ed-Derdîr, Şerhu'l-Haride, s. 63-4.
40) Müslim. İman, 234; Tirmizî, Fiten, 35.
41) bk. İbrahim Canan, Kütiib-i Sitte Muhtasarı, XIV, 332.
42) Sharon Bcgley, "How will the World end?" Newsweek, 23 November, 1992.
43)et-Teftazanî. Şerhu'l-Makasıd, V, 317.
44) Mahmut Şeltut, el-İslâmu akidetun ve şeria, s. 64-5.
45) bkz. İbn Kudame, el-İtikad, s. 51-1; Ebubekir Muhammed b. Arif, Kitabu malabüdde minh. s. 38; Hüseyin el-Cisr, el-Husunu'l-Hamidiyye. s. 93; Abdurrahman el-Meydânî, el-Akide, s. 543; Ö. N. Bilmen, Mulahhas İlm-i tevhid, s. 76-7.
46) Ebu Bekir Mir Rustem es-Surî, el-Verdetu'n-Naddara fi'l-mecazi ve'l-istiare, s. 51.
47) Buharî, Rikak, 39; Tefsir, Naziat, 1, Talak, 25; Müslim, Fiten, 132.
48) Müslim, Fiten, 34; Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 235; el-Heysemî, Mecmau'z-zevaid, VI, 218.
49) Alphonse de Lamartine, Osmanlı Tarihi, I. 252.
50) Mircae Eliade, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, s. 96.
51) A. Le Gripl, Le Mehdisme en Afrique Noire, L'Afrique et L'Aise. 1952, Nu. 18. bkz. İbrahim Cânan, Kütüb-i Sitte Tercemesi, XIV, 282-3.
52) M.T. Houtsma, "Ahmediye", İA, I, 222.

BİBLİYOGRAFYA
Abdulbaki, M. Fuad, el-Mu'cemu'l-Müfehres Lielfazi'l-Kur'âni'l-Kerîm, İst., 1982.
el-Acürrî, Ebu Bekir Muhammed b. Hüseyin, eş-Şeria, (nşr, Muhammed Hamid el-Fakî), Beyrut, 1983. Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, el-Müsned, Kahire, 1313. el-Alusî, Ebu'l-Fadl Şihabuddin Seyyid Mahmud. Ruhu'l-meanî, Beyrut, 1406/1985.
Begley, Sharon, "How will the world end?" Newsweek, 23. November, USA, 1992.
el-Beycurî, İbrahim b. Muhammed, Tuhfetu'l-Murid, Kahire, 1939.
Beyzavî, Ebu Said Abd. b. Ömer, Envâvur't-Tenzîl, Kahire, ts. Bilmen, Ömer Nasuhi, Mulahhas İlm-i Tevhîd, İstanbul, ts. Buharî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, el-Camiu's-Sahîh, Beyrut, ts.
el-Cisr, Hüseyin Efendi, el-Husunu'l-Hamidiyye, Kahire, ts. el-Butî, S. Ramazan, Kübra'l-Yakiniyyati'l-Kevniyye, Dımaşk, 1394.
Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı tercüme ve şerhi, Ankara, 1992.
ed-Derdîr, Ebu'l-berckat Ahmed b. Muhammed, Şerhu'l-Haride fi İlmi't-Tevhîd, Kahire, ts.
Drewermann, "İsa Allah'ın Oğlu Değildir", Zaman G., 24.2. 1994.
Ebu Bekir Muhammed b. Arif, Kitabu malâ büdde minhu Ale't-Tarikati's-Selef, Kahire, 1332.
Ebu Dâvud, Süleyman b. el-Eş'es-Sicistânî, Sünenu Ebû Davud, (nşr. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid), Beyrut, ts. Ebu Hanife, el-Fıkhu'l-ekber, Kahire, ts.
Ebu's-Suud. Muhammed b. Muhammed el-İmadî, İrşadu'l-Akli's-Selim ilamezaya Kitabi'l-Kerim, Beyrut, ts. Eliade, Mircae, Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, (trc. Mehmed Aydın), Ankara. 1990.
Gölcük, Şerafeddin-Süleyman Toprak, Kelâm, Konya, 1992. el-Halimî, Ebu Abdillah el-Hüseyin b. Hasan, el-Minhac fi Şu'bi'l-İmân, Kahire, 1400/1979.
Han, Sıddık Hasan, Katfu's-Simar fi Beyani Akideti Ehli'1-Eser, (nşr, Asım b. Abdillah el-Keryunî). Kahire, 1984. Houtsma, M.T., "Ahmediye", İslâm Ans., I, 222, İstanbul, 1993. el-Heysemî, Nureddin Ali b. Ebibekir, Mecmau'z-Zevaid. Beyrut, 1403/1982.
İbnu'l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, et-Tebsıra, Kahire, 1970.
İbnu'l-Cevzî, .... Zadu'l-Mesir fî İlmi't-Tefsîr, (nşr. Muhammed Züheyir eş-Şaviş). Beyrut, 1984.
İbn Hacer, Ebu'l-Abbas Ahmed el-Heytemî, el-Kavlu'l-Muhtasar fi'l-Mahdi'l-Muntazar, (nşr. Muhammed Zeynuhum), Kahire, 1407/1986.
İbnu'l-Humam, Kcmaluddin Muhammed b. Abdüvahid. el-Müsayerefı İlmİ'l-Kelâm, Kahire, 1929.
İbn Kesir, İmadu'd-Dîn Ebi'l-Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru'l-Kur'âni'i-Azim, Beyrut, ts.
İbn Kudame, Abdullah b. Ahmed el-Makdisî, Lum'etu'l-İtikad, (nşr, Bekir Topaloğlu), İzmir, 1981 (Kelâm İlmi Giriş kitabı ile birlikte basılmıştır).
İbn Kudame,... el-İ'tikad. (nşr. Adil Abdulmü'min. Kahire, 1411/ 1990.
İbn Manzur, Cemaluddin M. el-İfrikî, Lisanu'l-Arab, Kahire, ts, el-Lalikaî, Ebu'l-Kasım Hibetullah, Şerhu Usûli İtikadî Ehli's-Sünneti ve'l-Lamartine, Alphonse de, Osmanlı Tarihi, İst., 1991.
el-Meraği, Ahmed Mustafa Tefsiru'l-Meraği, Beyrut. 1985. 
el-Meydanî, Abdurrahman, el-Akîde, Dımaşk, 1992. 
Muslim, Ebu'l-Hüseyin b. Haccâc el-Kuşeyrî, el-Camiu's-Sahîh. Kahire, 1374/1954.
en-Nesefî, Necmeddin Ebu Hafs Ömer, el-Akaid, Kahire, ts. el-Pezdevî, Ebu Yüsr Muhammed b. Muhammed, Ehl-i Sünnet Akaidi, (trc. Şerafeddin Gölcük), İstanbul, 1980. 
er-Razî, M. b. Ömer Fahruddin, Mefatihu'l-Gayb, Beyrut, ts. 
Said Nursî, Bediüzzaman, Mektubat, İstanbul, 1976.
Said Nursi ..... Şualar, İstanbul, 1958.
Sarıtoprak, Zeki, İslâm'a ve Diğer Dinlere Göre Deccal, İst., 1992.
Sarıtoprak....."Dabbetu'l-Arz" md., Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), VIII, 393, İstanbul, 1993. 
es-Senusî, Ebu Abdillah Muhammed b. Yusuf, Umdetu Ehli't-Tevfîk, Kahire, 1316/1898.
es-Sevrî, Ebu Abdillah, Tefsîru's-Süfyanî's-Sevrî, Beyrut, 1983. 
Seyyid Sabık, el-Akaidu'l-İslâmiyye, Riyad, ts. 
es-Surî, Ebu Bekir Mir Rustem, el-Verdetu'n-Naddara fi'l-Mecazî ve'l-İstiare, İstanbul, 1968.
Şeltut, Mahmud. el-İslâmu Akidetun ve Şeria, Kahire, 1379/1959. 
eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali, Fethu'l-Kadîr el-Cami beyne Fenneyi'r-Rivayeti ve'd-Dirayeti min ilmi't-tefsîr, Kahire, 1350. 
et-Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, el-Camiu'l-Beyan, (nşr. Muhammed Şakir), Kahire, 1376.
et-Teftazânî, Mes'ud b. Ömer b. Abdillah, Şerhu'l-Makasıd, (nşr, Abdurrahman Umeyre), Beyrut, 1989.
et-Tahavî, Ebu Ca'fer Ahmed b. Muhammed el-Ezdî, el-Akidetu'd-Tahaviyye, (nşr. N. el-Elbânî), Beyrut, 1399/1978. 
et-Tirmizî, Ebu Îsâ Muhammed b. Îsâ, es-Sünen, (nşr. İbrahim Atva Avad), Kahire, 1395.
Vakkasoğlu, Vehbi, "Hz. Îsâ Müslüman mıydı?", Zafer dergisi, sy, 205, Adapazarı, Ocak, 1994.
Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur'ân Dili, İstanbul, 1935-9.
ez-Zemahşeri, Ebu'l-Kasım Carullah Mahmud b. Ömer, el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzîl, Kahire, 1987.
 


Bugün 188 ziyaretçi (346 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol