Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026

"Eshâbımın hiçbirine dil uzatmayınız!"

 
A -
A +

Peygamber efendimizi Peygamber iken bir ân gören, eğer âmâ ise, bir ân konuşan, büyük, küçük her mü'mine Sahâbî denir. Birkaç tânesine Eshâb veyâ Sahâbe denir. Bütün islâm âlimleri, ittifak hâlinde; "Eshâb-ı kirâm Peygamberlerden ve meleklerden sonra mahlûkların, yaratılanların en efdali, en üstünüdür" buyurmuşlardır. Resûlullah efendimizi bir kerre gören bir Müslümân, görmeyenlerin hepsinden kat kat dahâ yüksektir. Eshâb-ı kirâm, Şâm'a girince, bunları gören Hıristiyanlar; "Bunlar, Îsâ aleyhisselâmın havârîlerinden dahâ yüksektir" demişlerdir. İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Abdullah ibni Mübârek hazretleri; "Resûlullah efendimizin yanında giderken hazret-i Mu'âviyenin bindiği atın burnuna giren toz, Ömer bin Abdül'azîzden bin defa dahâ üstündür" buyurmuştur. "ALLAHÜ TEÂLÂ ONLARDAN RAZI..." Eshâb-ı kirâmın üstünlükleri âyet-i kerîmelerde de bildirilmiştir. Sûre-i Tövbede meâlen; (Mekke-i mükerreme ehâlîsinden olup, Medîne-i münevvereye hicret eden Sahâbe-i kirâmdan ve iyilikte onların izinden gidenlerden, Allahü teâlâ râzıdır. Onlar da, Allahü teâlâdan râzıdırlar. Allahü teâlâ onlara Cennetler hâzırlamıştır) buyuruluyor. Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde buyuruyor ki: (Eshâbımın hiçbirine dil uzatmayınız. Onların şânlarına yakışmayan bir şey söylemeyiniz! Nefsim elinde olan Allahü teâlâya yemîn ederim ki, sizin biriniz Uhut Dağı kadar altın sadaka verse, eshâbımdan birinin bir müd arpası kadar sevâb alamaz.) Sadaka vermek ibâdettir. İbâdetlerin sevâbı niyyetin temizliğine göredir. Bu hadîs-i şerîf, Eshâb-ı kirâmın kalblerinin ne kadar çok temiz olduğunu göstermektedir. İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Ahmed ibni Hacer Heytemî hazretleri zamânında, Hindistân'da âlimler, velîler çok olduğu hâlde, kalbleri kararmış, menfaât ve hırs ile bozulmuş olan bazı kimseler, Eshâb-ı kirâma dil uzatıyor ve işi edebsizliğe kadar götürüyorlardı. O zamânın âlimleri, bu sapıkları susturmak için toplanarak, İbni Hacer hazretlerine başvurdular. Bu da, Sahâbe-i kirâmın üstünlüklerini, iki büyük kitâp yazarak delîlleri ile bildirdi. Bunlardan Savâ'ik-ul-muhrika kitâbındaki hadîs-i şerîfte buyuruluyor ki: (Allahü teâlâ, beni insanların en asîlzâdesi olan Kureyş kabîlesinden seçti ve bana insanlar arasından en iyileri arkadaş, sâhib olarak ayırdı. Bunlardan birkaçını bana vezîrler olarak ve dîn-i islâmı, insanlara bildirmekte, yardımcı olarak seçti. Bunlardan ba'zılarını da eshâr olarak, yani zevce tarafından akrabâ olarak ayırdı. Bunları seb edenlere, iftirâ edenlere, söğenlere Allahü teâlânın ve bütün meleklerin ve insanların la'neti olsun! Allahü teâlâ, kıyâmet günü, bunların farzlarını ve sünnetlerini kabûl etmez.) RESÛLULLAH İLE AKRABA OLANLAR... Hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Ömer, Peygamber efendimizin hem vezîrleri, hem de eshârı idi. Çünkü Resûlullah efendimizin hanımlarından hazret-i Âişe'nin babası hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Hafsa'nın babası da hazret-i Ömer'dir. Peygamber efendimize kızlarını verenler eshârdan olduğu gibi, Resûlullah efendimizin kızları ile evlenenler de, aynı şekilde akrabadırlar. Bu sebeple bunların hiçbirine dil uzatılmaz. Zira Peygamber efendimiz; (Eshâbımın, akrabâmın ve bana yardım eden, gösterdiğim yolda gidenlerin sevgisinde benim hakkımı koruyunuz! Onları sevmek sûretiyle benim Peygamberlik hakkımı koruyanları, Allahü teâlâ, dünyâda ve âhirette belâlardan, zararlardan korur. Benim Peygamberlik hakkımı düşünmeyerek, onları incitenleri, Allahü teâlâ sevmez. Allahü teâlânın sevmediği kimselere azâb etmesi pek yakındır) buyurmuşlardır. Netice olarak, Eshâb-ı kirâmın her birini sevmemiz, hepsine saygı göstermemiz lâzımdır. Aralarında yaptıkları muhârebeleri, Allahü teâlânın emrini yerine getirmek için yaptıklarına inanmak lâzımdır. Zira bu muhârebelere katılanların hiçbirinde makâm, şöhret, para hırsı yoktu. Hepsi âyet-i kerîmenin ve hadîs-i şerîfin emrini yerine getirmek gâyesinde idiler



İslâmiyet, nakil yoluyla öğrenilir

 
A -
A +

Allahü teâlâ, Resûlullah efendimizi, Kur'ân-ı kerîmi teblîğ etmek, öğretmek için gönderdi. Eshâb-ı kirâm, Kur'ân-ı kerîmdeki bilgileri Resûlullah efendimizden işiterek ve sorarak öğrendiler. Enbiyâ sûresinin 7. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Bilmediklerinizi, zikir sâhiplerinden sorunuz!) buyurulmuştur. Zikir, ilim demektir. Bu âyet-i kerîme, bilmeyenlerin, âlimleri bulup onlardan sorup, öğrenmelerini emretmektedir. Din âlimleri de, sorup öğrenme ve nakletme yolunu takip ederek Eshâb-ı kirâmdan öğrendiler. Bütün Müslümânlar da, müctehid olan bu âlimlerden ve bunların kitâplarından öğrendiler. Peygamber efendimiz; (Ey insânlar, biliniz ki, ilim âlimden işiterek öğrenilir) buyurmuştur. ULÛM-İ NAKLİYYE VE ULÛM-İ AKLİYYE Müslümânların bilmesi, öğrenmesi lâzım olan bilgilere Ulûm-i islâmiyye, müslümânlık bilgileri denir. Bu bilgilerin kimisini öğrenmek farzdır, kimisini öğrenmek sünnet, bir kısmını öğrenmek de mubâhdır. İslâm bilgileri, iki büyük kısma ayrılır: Birincisi Ulûm-i nakliyye yani din bilgileridir. Ehl-i sünnet âlimleri, bu bilgileri, Edille-i şer'ıyye denilen dört kaynaktan edinmişlerdir. Nakil yolu ile edinilen bu bilgiler, çok yüksektir. Aklın, insan dimâğı gücünün dışında ve üstündedir. Bunlar, hiçbir zamânda, kimse tarafından değiştirilemez. Bu bilgiler, sorarak ve nakil yolu ile öğrenilir. Peygamber efendimiz; (İlim hazînedir. Anahtarı, sorup öğrenmektir) buyurmuştur. İslâm bilgilerinin ikinci kısmı Ulûm-i akliyyedir ki, matematik, mantık ve tecrübî bilgilerdir. İslâm dîni, çok sağlam esâslar üzerine kurulmuş, dünyanın her tarafına hatta zamanımıza kadar hiç değiştirilmeden gelmiş ve yayılmıştır. Diğer dinlerin hiçbiri böyle sıhhâtli bir şekilde nakledilememiş ve korunamamıştır. İnanılacak olan îmân bilgilerini doğru olarak öğrendikten sonra, helâl, harâm, farz, vâcib, sünnet, mendûb ve mekrûh olan şeyleri de, Ehl-i sünnet âlimlerinin nakil yolu ile yazdıkları fıkıh kitâplarından öğrenmek ve bunlara uymak lâzımdır. Bu âlimlerin üstünlüklerini anlayamamış olan câhillerin, kendi kafalarına göre yazdıkları kitâplardan öğrenmemelidir. Zira itikât edilecek şeylerde Ehl-i sünnete uymayan inanışı olan bir Müslüman, âhirette Cehenneme girmekten kurtulamaz. Îmânı doğru olan bir Müslümanın, ibâdetinde gevşeklik olursa, tövbe etmese bile, affedilebilir. Affedilmese bile, azâb çektikten sonra, Cehennemden kurtulur. Bunun için işin başı, i'tikâdı düzeltmektir. Ubeydullah-i Ahrâr hazretleri; "Bütün keşifleri, kerâmetleri bana verseler, fakat, Ehl-i sünnet velcemâ'at i'tikâdını vermeseler, kendimi harâb bilirim. Keşif ve kerâmetim olmasa ve kabâhatim çok olsa, fakat Ehl-i sünnet ve cemâ'at i'tikâdını ihsân eyleseler, hiç üzülmem" buyurmuştur. "LÂYIK VE UYGUN OLAN BUDUR" Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri, sohbetlerinde hep hocasından nakiller yapardı. Bunun sebebi sorulduğunda buyurdu ki: "Eğer istesem; Allahü teâlâ buyurdu ki, Resûlullah efendimiz buyurdu ki, ben diyorum ki... diyerek nefesler adedince, pekçok şey anlatırım. Yâni Allahü teâlânın izni ile ilmim o kadar genişledi. O kadar çok şey biliyorum, fakat bütün bunları öğrenmeme, bu dereceye yükselmeme vesîle, vâsıta olan mübârek hocama karşı edebe riâyet ederek, edepte noksanlık olmaması ve daha çok ihsânlara kavuşmak için, hep hocamdan naklederek konuşuyorum. Lâyık ve uygun olan da budur." Netice olarak din bilgileri, nakil yolu ile yani önce gelenlerden haber almakla öğrenilir. Fen bilgileri ise, tecrübe, deney yolu ile öğrenilir. Tecrübe, deney, fen bilgilerinde olur, din bilgilerinde olmaz. Ebû Ali Dekkâk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kendiliğinden yetişen ağaç, yaprak verir. Fakat meyve vermez. Verse de tatsız olur. İnsan da böyledir. Hocası olmayan kimseden hiçbir şey hâsıl olmaz. Ben söylediklerimi kendiliğimden söylemiyorum. Bu anlattıklarımı hocam Nasrabâdî hazretlerinden öğrendim. Onun hocası Şiblî hazretleri ve O da, bu bilgileri Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinden öğrenmiştir."


Rehbersiz doğruya ulaşılamaz

 
A -
A +

İnsanoğlu, önünde bir yol gösteren, Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan kendi başına doğru yolu bulamamış, hep yanlış yollara sapmıştır. İnsan, kendisini yaratan büyük kudret sâhibinin var olduğunu, aklı sâyesinde anlamış, fakat ona giden yolu, rehbersiz olarak bulamamıştır. Peygamberleri işitmemiş veya o Peygamberin daveti kendilerine ulaşmamış olanlar, yaratıcıyı etrâflarında aramışlar ve kendilerine en büyük faydası olan güneşi, yaratıcı sanarak ona tapmaya başlamışlardır. Daha sonra, büyük tabiat güçlerini, fırtınayı, ateşi, kabaran denizi, yanar dağları ve benzerlerini gördükçe, bunları yaratıcının yardımcıları zannederek, her biri için birer sûret yapmaya kalkmışlar ve bunlardan da putlar doğmuştur. Bunların gazabından korkarak, onlara kurbanlar kesmişler ve insanları bile bu putlara kurban etmişlerdir. Böylece her yeni hâdise karşısında, putların sayısını da artırmışlardır. İslâmiyyet zuhûr ettiği zamân Kâ'be-i muazzamada 360 put vardı. Kısacası insan, bir rehber olmadan, herşeyin sahibi, yaratıcısı olan Allahü teâlâyı kendi başına bir türlü tanıyamamış, Ona giden yolu bulamamıştır. Bu gün bile güneşe ve ateşe tapanlar mevcuttur ve bunlara da şaşmamalıdır. Çünkü rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz. İsrâ sûresinin 15. âyetinde meâlen; (Biz, Peygamber göndererek bildirmeden önce azâb yapıcı değiliz) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, kullarına verdiği akıl ve düşünme kuvvetinin nasıl kullanılacağını onlara öğretmek, kendi birliğini onlara tanıtmak ve iyi işleri kötü, zararlı işlerden ayırmak için, dünyâya Peygamberler göndermiştir. ÇOK AKILLI OLMALARI Peygamberler, insanlık sıfatları itibariyle bizim gibi insandırlar. Onlar da yer, içer, uyur ve yorulurlar. Diğer insanlardan farkları; çok akıllı olmaları, zekâları, muhâkeme kuvvetlerinin çok üstün olması, tertemiz ahlâklı ve Allahü teâlânın emirlerini insanlara teblîg edecek, bildirecek bir güçte bulunmalarıdır. Peygamberler, en büyük rehberlerdir. İslâm dînini teblîg eden, en son ve en üstün peygamber, Muhammed aleyhisselâmdır. Kitâbı da, Kur'ân-ı kerîmdir. Muhammed aleyhisselâmın sözlerine, Hadîs-i şerîf denir. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında bize rehberlik eden büyük din âlimleri de vardır. İnsan, iyi bir müslümân olmak için islâm dîninin kitâbı olan Kur'ân-ı kerîmi okuyarak ve hadîs-i şerîfleri inceleyerek doğru yolu bulamaz mı diye bir düşünce hatıra gelebilir. Böyle düşünmek çok yanlıştır. Çünkü, din hakkında hiç bilgisi olmayan bir kimse, bir rehber olmadan Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin derin mânâsını anlıyamaz. En mükemmel sporcu bile, yüksek bir dağa çıkarken kendisine bir rehber arar. Bir büyük fabrikada mühendislerin yanında ustabaşılar ve ustalar vardır. Böyle bir fabrikaya ilk giren işçi, önce ustalarından, sonra ustabaşılarından işinin inceliğini öğrenir. Bunları öğrenmeden, mühendis ile temâs ederse, onun sözlerinden, hesâplarından hiç bir şey anlamaz. Çok iyi silâh kullanan bir kimse bile, kendisine verilen yeni bir silâhın nasıl kullanılacağı kendine öğretilmeden, onu doğru kullanamaz. Bunun içindir ki, din ve îmân işlerinde, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında kendilerine Mürşid-i kâmil ismi verilen büyük din âlimlerinin eserlerinden faydalanmak gerekmektedir. İslâm dînindeki Mürşid-i kâmillerin en üstünleri, dört mezheb imâmlarıdır. Bunlar, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, imâm-ı Şâfi'î, imâm-ı Mâlik ve imâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleridir Netice olarak, Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin ma'nâlarını doğru olarak öğrenmek için, bu âlimlerin kitâplarını okumak lâzımdır. Bunların kitâplarını açıklayan binlerce âlim gelmiştir. Bu açıklamaları okuyan, islâm dînini doğru olarak öğrenir. Bu kitâpların hepsindeki îmân bilgileri aynıdır. Bu doğru îmâna Ehl-i Sünnet i'tikâdı, inancı denir. Sonradan uydurulan, bunlara uymayan bozuk, sapık inanç yollarına ise, Bid'at ve Dalâlet yolları denir.

 

Din büyüklerine tâbi olmalı

 
A -
A +

Allahü teâlâ, hayvanların yaşayabilmeleri ve üremeleri için, onlarda, muhtâç oldukları şeylere kavuşmak kuvveti olan Şehveti, yaşamalarına zarârlı olan şeylerden kaçmaları, kendilerini savunmaları için Gadab kuvvetini yaratmıştır. Allahü teâlâ, hayvanların yaşamaları, üremeleri için muhtâç oldukları şeyleri her tarafta, bol bol yaratmış, bunlara kolayca kavuşmalarını ve bulduklarını kolayca kullanabilmelerini ihsân etmiştir. Allahü teâlâ, insanlarda da şehvet ve gadab kuvvetlerini yaratmış ise de, hayvanlara ihsân ettiği kolaylığı, insanlara ihsân etmemiştir. Yalnız, en lüzûmlu olan havayı her yerde yaratmış, ciğerlerine kadar kolayca girmesini insanlara da ihsân etmiş, ikinci derecede lüzûmlu olan suyu, her yerde bulmalarını ve kolayca içmelerini insanlara da ihsân etmiştir. Bu iki nimetten dahâ az lüzûmlu olan ihtiyâç maddelerini elde etmeleri ve elde ettiklerini kullanabilecekleri hâle çevirmeleri için, insanları çalışmaya mecbûr kılmıştır. İnsanlar çalışmazlarsa, muhtâç oldukları, gıdâ, elbise, mesken, silâh, ilâç gibi şeylere kavuşamazlar. Yaşamaları, üremeleri çok güç olur. İnsanlar, muhtâç oldukları çeşitli maddeleri, yalnız başlarına yapamayacakları için, birlikte yaşamaya, iş bölümü yapmaya mecbûr olmuşlardır. Allahü teâlâ, insanlara merhamet ederek, seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefis denilen üçüncü bir kuvvet dahâ yaratmıştır. Bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle döğüşmek için insanı zorlar. Fakat insanın nefsi, bu işinde bir sınır tanımaz. Yaptığı işler, hep aşırı, zarârlı olur. Meselâ hayvan susayınca, temiz suyu kolayca bulur, içer, doyunca, artık içmez. İnsanı nefsi zorlayarak, doyduktan sonra da içirir. Sığır aç olunca, çayırda otlar, doyunca, yatar, uyur. İnsan aç olunca, çayırda otlayamaz. Bulduğu otlar arasında seçim yapması, seçtiğini soyup, temizleyip, pişirmesi lâzımdır. Nefis, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır. Fakat, hoşuna gideni, doyduktan sonra da yedirir. MERHAMETİ SONSUZDUR Allahü teâlâ, merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, hem nefsin arzûlarına uymayı sınırlayan, hem de nefsi temizleyip aşırı, taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Peygamberleri ile gönderdiği bu emir ve yasakların toplamına, İlâhî dinler veyâ İslâmiyyet denir. Bir insan, işlerini yaparken, islâm dînine uyarsa, nefsi taşkınlıktan kurtulur, şehveti ve gadabı faydalı olarak çalıştırır. Nefis, şehveti ve gadabı aşırı çalıştırdığı için, buna uymak insana tatlı gelir. İslâmiyyete uymak ise, bu arzûları firenlediği için, insana çok acı ve zor gelir. Bunun için insan, islâmiyyete değil nefsine uyar ve böylece de saâdete kavuşamaz, felâkete sürüklenir. Hadîs-i kudsîde, Allahü teâlâ; (Nefislerinizi, kendinize düşman biliniz! Çünkü nefisleriniz, bana düşmandırlar!) buyurmuştur. Ebû Bekir Tamistânî hazretleri de; "Nefse uymaktan kurtulmak, dünyâ nimetlerinin en büyüğüdür. Çünkü nefis, Allahü teâlâ ile kul arasındaki perdelerin en büyüğüdür" buyurmaktadır. AKIL KUVVETİ... Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, saâdeti felâketten, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet daha yaratmıştır. Bu, akıl kuvvetidir. Aklı olan kimse, nefsine uymaz, islâm dînine uyar. İnsanın saâdete kavuşması için, nefsine uymayıp onu zayıflatması lâzımdır. Nefsi zayıflatacak ilâç ise, islâmiyyete uymaktır. İslâmiyyete uymak için de, ehl-i sünnet âlimlerine veya bunların kitaplarında bildirdiklerine tâbi olmak lâzımdır. Netice olarak insan, kendisine yani nefsine değil, Din Büyüklerine, Ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olmalı, iş ve ahlâkını, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında bildirdiği gibi düzeltmelidir. Şunu hiçbir zaman unutmamalıdır ki, Allahü teâlâdan ve Onun rızâsından başka bir şey ile uğraşan kimse, dolap beygiri gibi dolanır durur ve felâkete gider.

 

Câhil, âlimi tanıyamaz, anlayamaz...

 
A -
A +

Âlim; sözlük anlamı olarak bilen, ilim sâhibi demektir. Aynı zamanda, her şeyi bilen mânâsına Allahü teâlânın sıfatlarından birisidir. Cehil; ilimsizlik, bilgisizlik demektir. İlimsiz, bilgisiz olana da câhil denir. İlimsizlik, bilgisizlik, dînî bilgilerden haberi olmamak da, cehâlettir. İslâm âlimi olabilmek için, zamânın fen ve edebiyât bilgilerinde yetişmiş, Kur'ân-ı kerîmin ve yüzbinlerce hadîs-i şerîfin mânâsını ezberden bilen, İslâm'ın yirmi ana ilmini ve bunların kolları olan seksen ilminde mütehassıs, uzman olmuş, tasavvufun yani evliyâlığın en yüksek derecesine ulaşmış, yetişmiş, yetiştirebilen ve ictihâd makamına yükselmiş olmak lâzımdır. Bu özellikleri taşıyan kimseye, âlim denir. (Âlimler peygamberlerin vârisleridir) hadis-i şerifindeki müjdelenen âlimler, bu şekilde yetişmiş olan âlimlerdir. Câhil olduğu hâlde, câhilliğini bilmeyip, kendini âlim zannedene, cehl-i mürekkeb denir. Îsâ aleyhisselâm; "Sağırı, dilsizi, tedâvî ettim. Ölüleri Allahü teâlânın izni ile dirilttim. Fakat cehl-i mürekkebin ilâcını bulamadım" buyurmuştur. İmâm-ı Şa'bî hazretleri, ilimde olgunlaşmamış ve cehaletten kurtulmamış olanlardan sakınmak lâzım geldiğini bildirir ve; "Fitne çıkaran âlimden ve câhil âbidden sakınınız. Çünkü bunların ikisi de fitnedir ve de çok tehlikelidir" buyururdu. İLİMDEN MAKSAT... Abdullah-ı İsfehânî hazretleri de, talebelerini ve sevenlerini hep ilme teşvik eder ve buyururdu ki: "Hazret-i Ali; 'Allahü teâlâya ilimsiz ibâdet eden kimse, değirmene bağlı merkep gibidir. Gün boyunca yürür, fakat hep aynı yerindedir' buyurmuştur. Câhil de böyledir. Cehâletle, Allahü teâlâya çok çok ibâdet eder. Fakat bu ibâdeti, onun Allah indinde yakınlığını arttırmaz. Bâzan kul çok ibâdet yapar, fakat câhil olduğundan ibâdeti emre uygun olarak yapamaz, dolayısıyle boşu boşuna yorulmuş, meşakkat ve zahmet çekmiş olur. Bir iş, ancak emrolunduğu şekilde yapılırsa, ibâdet olur. Bu da ancak ilimle bilinir. Peygamber efendimiz; (İlim öğrenmek, her kadın ve erkek Müslümana farzdır) buyurdu. Buradaki ilim, ilm-i hâl bilgisidir. İnsanı Allahü teâlânın rızâsına ulaştırmayan, kavuşturmıyan her ilim faydasızdır. Bu sebeple, ibâdetlerin ancak ilimle doğru yapılabileceği anlaşılmaktadır." Âlimi tanımak için âlim ve evliyâyı tanımak için de, velî olmak lâzımdır. Bir câhilin, bir âlime, bir mütehassısa dil uzatmasının kıymeti olamaz. Âlimi, âlim tanır, câhil tanıyamaz. Bir câhilin lehte ve aleyhteki sözlerine itibar edilmez. Bu sebeple dinimizi, dînini bilen, seven ve kayıran İslâm âlimlerinin ilmihâl kitaplarından öğrenmeli, çoluk-çocuğa da öğretmelidir. Her Müslümanın birinci vazîfesi bu olmalıdır. Kendilerine din adamı ismini ve süsünü veren, câhil, sapık kimselerin sözlerinden, yazılarından din öğrenmeye kalkışmak, kendini Cehenneme atmaktır. Abdülehad Nûrî hazretleri buyuruyor ki: DOĞRUYU EĞRİDEN AYIRAMAZ!.. "İlimde mâhir, dînî meselelere gereği gibi vâkıf olmayan, fakat âlim sıfatını taşıyan câhil; ehl-i sünnet vel cemâat îtikâdı ile diğer dalâlet ve bozuk îtikâdları birbirinden ayırmaya gücü yetmeyen, ihtilaflı meselelerin sâdece bir tarafını bilip, diğer tarafından haberi olmayan ve yanlış düşüncesinde direten, ilmi ile amel etmeyen münâfık sıfatlı kimseler, âhireti taleb edenleri bid'at ve dalâlete düşürerek dinden ederler. Onun için; Allahü teâlânın emirlerine uyan, yaratıklarına şefkat eden, sırf Allah için doğru yolu gösteren İslâm âlimlerine uyup, câhil olanlardan çok sakınmalıdır." Netice olarak câhil bir kimse, ilim sahibi olanı tanıyamaz. Âlim ise, câhili hemen tanır, çünkü daha önce o da câhildi. Fakat câhil, âlimi tanıyamaz, çünkü daha önce âlim değildi. Ahmed Cezerî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Câhil kimse, her ne kadar iyilere özense bile, bilgisi olmadığı ve rehbersiz olduğu için, merkebin gül ile kangal dikenini fark edemediği, ayıramadığı gibi, o da doğru ile eğriyi fark edemez, ayıramaz."

İlmin kıymeti, niyyete bağlıdır

 
A -
A +

İlmin kıymetli, şerefli olması, niyyete bağlıdır. Din bilgilerini, cahillikten, nefsin isteklerinden kurtulmak için öğrenmek lâzımdır. İmâm olmak, müftî olmak, din adamı tanınmak için öğrenmemelidir. Din bilgilerini, amel etmek için öğrenmeli, başkalarına öğretmeli ve bunları ihlâs ile yapmalıdır. Zira amel ve ihlâs ile olmayan ilim zararlıdır. Hadîs-i şerîfde; (Allah için olmayan ilmin sâhibi Cehennemde ateşler üzerine oturtulacaktır) buyuruldu. Dîni dünyâya âlet etmek, altın kaşıkla necâset yemeğe benzer ki böyle olanlar, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfde; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu. Fen bilgilerini dünyâ menfâati için öğrenmek câizdir, hattâ lâzımdır. Hadîs-i şerîfde; (Bu ümmetin âlimleri iki türlü olacaktır: Birincileri, ilimleri ile insanlara faydalı olacaktır. Onlardan bir karşılık beklemiyeceklerdir. Böyle olan insana denizdeki balıklar, yeryüzündeki hayvânlar ve havadaki kuşlar duâ edeceklerdir. İlmi başkalarına faydalı olmayan, ilmini dünyâlık ele geçirmek için kullananlara kıyâmette Cehennem ateşinden yular vurulacaktır) buyuruldu. (Âlimler, Peygamberlerin vârisleridir) hadîs-i şerîfindeki âlim, Resûlullah efendimizin yolunda olan, Onun yoluna uyan din âlimidir. İslâmiyyete uyan âlim, etrâfına ziyâ saçan ışık kaynağı gibidir ve böyle âlimler, insanların en iyileridir. İlmi ile amel etmiyen ve dini, dünya çıkarları için kullananlar ise, insanların en kötüsüdür. Resûlullah efendimiz, Kâ'beyi tavâf ederken, kendisine; KÖTÜ OLANI SORMA... -Hangi insan dahâ kötüdür? diye sorulur. Peygamber efendimiz de; -Kötü olanı sorma! İyi olanları sor. Âlimlerin kötüsü, insanların en kötüsüdür buyururlar. Îsâ aleyhisselâm buyurdu ki: (Kötü âlimler, su yolunu kapayan kaya gibidir. Su, kayadan sızıp geçemez. Akmasına da mâni olur.) Kötü din adamı, kanalizasyona benzer. Görünüşte, sağlam, sanat eseri gibi ise de, içi pislik doludur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Âlimlerin iyisi, insanların en iyisidir. Âlimlerin kötüsü, insanların en kötüsüdür. İnsanların saâdeti ve felâketi, âlimlere bağlıdır. Büyüklerden biri şeytânı boş oturuyor görüp, sebebini sormuş. Şeytân demiş ki: Bu zamânın sapık âlimleri, bizim işimizi yapıyor. İnsanları yoldan çıkarmak için, bize iş bırakmıyorlar." Eshâb-ı kirâmdan hazret-i Huzeyfe, Resûlullah efendimize; -Yâ Resûlallah, biz müslümân olmadan önce kötü kimselerdik. Allahü teâlâ, zâtınızla islâm nimetini, iyilikleri bizlere ihsân etti. Bu saâdet günlerinden sonra, yine kötü zamânlar gelir mi diye süâl edince Peygamber efendimiz; -Evet gelecek buyurur. Hazret-i Huzeyfe; -Bu kötü günlerden sonra, hayırlı günler gelir mi diye arzedince, Resûlullah efendimiz; -Evet gelir. Fakat, o zamân bulanık olur buyururlar. -Bulanıklık ne demektir diye süâl edilince; ONLAR NASIL KİMSELER -Benim sünnetime uymayan ve benim yolumu tutmayan kimselerdir. İbâdet de yaparlar. Günâh da işlerler buyurur. Hazret-i Huzeyfe; -Bu hayırlı zamândan sonra, yine kötü günler olur mu diye sorunca; -Evet. Cehennemin kapılarına çağıranlar olacaktır. Onları dinleyenleri Cehenneme atacaklardır buyurur. -Yâ Resûlallah! Onlar nasıl kimselerdir deyince; -Onlar da, bizim gibi insanlardır. Bizim gibi konuşurlar. Âyet ve hadîs okuyarak, vâz ve nasîhat ederler. Fakat, kalblerinde hayır ve iyilik yoktur buyururlar. Netice olarak, emânetçinin kendisine bırakılan mâlları muhâfazada emîn olması lâzım geldiği gibi, din âliminin de, islâm bilgilerini bozulmaktan muhâfaza etmekte emîn olması lâzımdır. Din bilgilerini öğrenen kimse, yâ sonsuz saâdete kavuşur, yâhut nihâyetsiz felâkete düçar olur. Hadîs-i şerîfde buyurulduğu gibi: (Cehennemde azâb çekenlerden bazıları, kötü kokular yayar. Bu koku diğerlerine ateşten dahâ fazla azâb verir. Sen ne günâh işledin ki, böyle pis koku çıkarıyorsun denildikte, ben din adamı idim. Bildiklerimi yapmazdım der.

.

İbâdet, emredilenleri yapmaktır

 
A -
A +

İslâmiyyete uymaya, ibâdet etmek denir. Müslümân, Allahü teâlâ emrettiği, vazîfesi olduğu için ibâdet eder. İslâmiyyetin emirlerinde, yasaklarında, kulların dünyâları ve âhiretleri için nice faydalar bulunmakla berâber, ibâdet ederken, Allahü teâlânın emri ve kulluk vazîfesi olduğunu niyet etmek, düşünmek lâzımdır. Böyle düşünmeden yapılan iş, ibâdet olmaz. Din ile ilişiği olmayan bayağı bir iş olur. Meselâ namâz kılan bir kimse, Allahü teâlânın emrini yerine getirmeyi ve kulluk vazîfesini yapmayı niyet etmeyip, namâzın bir beden terbiyesi olduğunu düşünerek kılarsa, namâzı sahîh olmaz. İbâdet değil, spor yapmış olur. Oruç tutan kimsenin de, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhîz yapmayı düşünmesi, orucun sahîh ve makbûl olmamasına sebep olur. Bedenine zarar verdiği için alkollü içkileri bırakan kimse, sarhoşluk günâhından kurtulamaz. Frengi, belsoğukluğu gibi korkunç hastalıklara yakalanmamak için, zinâdan, genel evlere gitmekten sakınan kimse de, islâmiyyette, afîf, temiz sayılmaz. NİYETİN ÖNEMİ BÜYÜKTÜR İslâmiyyette ibâdet yapmak için, niyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyyete uygun olup olmadığı, niyet ile anlaşılır. Allahü teâlâ, Cehennemden kurtulmayı ve Cennete girmeyi vazîfe olarak bildirmeseydi, yalnız Cenneti, Cehennemi düşünerek yapılan ibâdetler de makbûl olmazdı. Tesavvuf büyükleri, Evliyâ-i kirâm, ibâdet yaparken bunları da düşünmezler, yalnız Allahü teâlânın rızâsını düşünürler. Fakat her Müslümânın âhiret menfaatlerini düşünmesi, kâfi görülmüştür. İbâdetleri âdetten ayırmak için, dünyâ menfaatlerini düşünmemek şart olmuştur. Allah için ve âhiret menfaâti için yapılan şeyler, ibâdet olmuş, dünyâ menfaâti için yapılan şeyler de, âdetten sayılmıştır. İbâdetlerde âhiret faydalarını bırakarak, yalnız sosyal iyilikler aramak ve bu araştırmayı esâs tutmak, dîne inanmamak hastalığının alâmetlerindendir. İslâmiyyetin bildirdiği hükümlerin âhiretteki faydalarıyla birlikte dünyâdaki faydalarını, sosyal iyiliklerini de düşünmek yasak değildir. Hattâ bu faydaları, zamânın yeni bilgileri ile açıklayarak anlatmak, din adamlarının vazîfesidir. Dinin hükümlerinin, dünyâda olan faydalarını ve iyiliklerini Müslümânların bilmesi de faydalıdır. Ancak Müslümânların yalnız bilmekle kalması lâzım olup, ibâdetleri dünyâ faydaları üzerine binâ etmek derecesine gelmemelidir. Böyle olursa, ibâdetler bozulur. İslâmiyyetin istediği, emrettiği vazîfelerde dünyâ için ne kadar fayda bulunursa bulunsun, bunları yalnız Allahü teâlânın emri olduğu için ve âhirette, azâbdan kurtulmak için yapmak lâzımdır. Böyle niyet olunca, dünyâ faydalarının ayrıca düşünülmesi, zarar vermez. İnsanlar, bütün işlerinde, hattâ ibâdetlerinde, dünyâ menfaâti, maddî kazanç aramaya alıştırılırsa, menfaâtperestlik, egoistlik hâsıl olur. Hâlbuki İslâmiyyet, nefislerin böyle kötü isteklerini yatıştırmayı, maddîcilikten fedakârlık etmeyi, menfaâti hakîr görmeyi, ahlâkın ve rûhun temizlenmesini, yükselmesini istemektedir. Ayrıca dinin hükümleri, sosyal faydalar üzerine kurulursa, bu hükümlerin zamanla değişmesine, bozulmasına yol açar. DÜNYA MENFAÂTİ İÇİN... İslâmiyyete uymanın, ibâdet etmenin, dünyâ menfaâtleri üzerine kurulmayacağı, akıl sâhipleri için açıkça meydânda olan bir hakîkattir. Böyle olduğu âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflerde de bildirilmektedir. Şûrâ sûresinin 20. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Âhireti kazanmak için çalışanların kazançlarını artırırız. Dünyâ menfaâti için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, âhırette bunların eline bir şey geçmeyecektir) buyurulmuştur. Netice olarak Müslüman, Allahü teâlâ emrettiği ve vazîfesi olduğu için ibâdet yapar. Zira vazîfe, âmir tarafından emredilen şeyi yapmak, menedileni yapmamaktır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ, âhiret için yapılan iyiliklere dünyâda da mükafât verir. Fakat, yalnız dünyâ için yapılan işlere âhirette hiç mükafât vermez.)

.


Dinimizi kimden öğrenmeli?

 
A -
A +

Müslümân olmak yani Allahü teâlânın varlığını, bir olduğunu, kudretini, sıfatlarını anlamak için, kimseyi taklîde ihtiyâç yoktur. Fen bilgilerini iyi öğrenen, aklı başında bir kimse, yalnız düşünmekle, Allahü teâlânın var olduğunu anlar, îmâna kavuşur. Eseri görerek müessirin yani eseri yapanın varlığını anlamamak, ahmaklık olur. Her insanın böyle düşünerek îmâna gelmesini dînimiz emretmektedir. Yeni Müslümân olan veyâ âkıl ve bâliğ olan Müslümân evlâdının, önce Kelime-i şehâdeti söylemesi, bunun manâsını öğrenip, inanması lâzımdır. Sonra, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından îmân edilmesi lâzım olan bilgileri öğrenip, bunlara inanması gerekir. Daha sonra Ehl-i sünnetin dört mezhebinden birinin kitâplarındaki fıkıh bilgilerini yani İslâmın beş şartını, helâl, harâm olan şeyleri öğrenmesi, bunlara inanması ve uygun yaşaması lâzımdır. Bunları öğrenmek ve uymak lâzım olduğuna inanmayan, ehemmiyet vermeyenin îmânı gider. Ehl-i sünnetin dört mezhebinden birinde olmayan kimsenin îmânı bozulur. Yâ bid'at sâhibi veyâ îmânı gidip mürtet olur. Bunun her ikisi de, tövbe etmeden ölürse, Cehenneme gider. YALDIZLI PROPAGANDALAR!.. Kalb hastalıklarından birisi de, kişinin, tanımadığı kimseleri taklîd etmesidir. Ehl-i sünnet âlimi olduğu anlaşılmayan kimsenin sözlerinin, kitâplarının yaldızlı, ateşli propagandalarına aldanarak, buna tâbi olmak câiz değildir. Nasıl kimse olduğunu araştırmadan, onu güvendiği kimselere sormadan, itikâdında, sözlerinde ve ibâdetlerinde ona uymak, insanı felâkete götürür. Hadîka isimli kitapta buyuruluyor ki: "İtikâdda, taklîd ederek, işittiğine îmân etmek câiz ise de, inceleyip araştırmadığı için, günâh işlemiş olur. Amelde, ibâdetlerde, araştırmadan, bir mezheb imâmına tâbi olmak, sözbirliği ile câizdir. Herhangi bir din kitâbını okuyarak ve din adamı geçinen herkese sorup anlayarak, din bilgisi öğrenmek câiz değildir. Din adamı denilenler arasında câhiller, din bilgisi olarak kendi düşüncelerini yazan zındıklar, fâsıklar, münâfıklar, İslâmiyyeti içeriden yıkmak isteyenler ve bunlara âlet olarak geçinenler her zamân vardı. Hakîkî din adamı olmak için, hem ilim, hem amel, hem de ihlâs, yani takvâ lâzımdır. Din adamının, insanı saâdete kavuşturabilmesi için, en önce Ehl-i sünnet itikâdında olması lâzımdır. Eshâb-ı kirâmın izinde bulunması ve icmâ-i ümmete uyması lâzımdır." Müslümanın, amellerde, ibâdetlerde, ictihâd derecesine yükselmiş olan âlimlerden birini seçerek, her işinde bunu taklîd etmesi lâzımdır. Dört mezhebden biri taklîd edildiğinde, maksat hâsıl olur. İCTİHÂD VE MÜCTEHİD İctihâd, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilmemiş, kapalı bildirilmiş olan bilgileri anlamak, açıklamak demektir. İctihâd yapmak şartlarına mâlik olan derin âlimlere, Müctehid denir. Hicretten dörtyüz sene sonra, müctehid yetişmemiştir. Zaten Müctehide ihtiyâç da kalmamıştır. Çünkü Allahü teâlâ ve Onun Resûlü Muhammed aleyhisselâm, kıyâmete kadar, hayât şekillerinde ve fen vâsıtalarında yapılacak değişikliklerin, yeniliklerin hepsine şâmil olan hükümlerin hepsini bildirmişlerdir. Müctehidler de, bunların hepsini anlayıp, açıklamışlardır. Sonra gelen âlimler, bu hükümlerin, yeni hâdiselere nasıl tatbîk edileceklerini, tefsîr ve fıkıh kitâplarında bildirirler. Müceddid denen bu âlimler, kıyâmete kadar mevcût olacaklardır. "Fen vâsıtaları değişti. Yeni hâdiselerle karşılaşıyoruz. Din adamları toplanarak yeni tefsîrler yazılmalı, yeni ictihâdlar yapılmalıdır" diyerek, değişiklikler yapmak lâzım olduğunu savunanların İslâm düşmanı oldukları anlaşılır. Netice olarak, âlim görünen ve din adamı denilen herkesin sözüne veyâ kitâbına uyarak amel etmek câiz değildir. Ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetli kitâplarından toplanmış, tercüme edilmiş fıkıh, ilmihâl kitâplarını okumalıdır. Böyle tercüme edilmemiş, kafadan yazılmış ilmihâl kitâplarını ve uydurma tefsîrleri okumak, insânı dünyâ ve âhiret felâketlerine sürükler.

 

Din bilgileri, âlimden öğrenilir

 
A -
A +

 

Îmân edilecek, yapılacak, kaçınılacak şeyleri ve geçinecek san'at bilgilerini öğrenmek herkese farzdır. Bundan fazlasını öğrenmek farz değil ise de, sevâbtır. Hadîs-i şerîfte; (İlim öğrenmek, bütün nâfile ibâdetlerden daha sevaptır. Çünkü kendine de, öğreteceği kimselere de faydası vardır) buyuruldu. İslâm bilgileri, ancak bir âlimden, bir üstâttan veya bunların kitâplarından öğrenilir. Peygamber efendimiz; (Ey insanlar, biliniz ki, ilim âlimden işiterek öğrenilir) buyurmuştur. İnsanı, dalâletten, kötü yoldan ilim ve âlimler kurtarır. İnsan, bir rehber olmadan doğru yolu bulamaz. Bu sebeple, dinini doğru olarak öğrenmek isteyen kimsenin, ehl-i sünnet âlimlerini veya bunların yazdığı doğru din kitâplarını arayıp, bulması ve okuması lâzımdır. Mûsâ aleyhisselâmın; ilmin en yüksek derecesinde ve mantık ilminin üstâdı olduğu hâlde, Hızır aleyhisselâmdan ilim öğrenmeye gittiği, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Eshâb-ı kirâm, dinlerini Peygamber efendimizden öğrendiler. Resûlullah efendimiz, onların rehberi, üstâdı idi. Eshâb-ı kirâm da, sonrakilerin rehberi ve üstâdı oldular. İslâmiyyet bize, bu silsile yoluyla, nakledilerek gelmiştir. Zaten dinimizi öğreneceğimiz zâttan istifade edebilmemiz ve doğru olarak öğrenebilmemiz için iki şart vardır. SİLSİLE BELLİ OLMALIDIR!.. Bu şartlardan birincisi, dinimizi öğreneceğimiz zâtın silsilesi yani üstatları, Resûlullah efendimize kadar belli olmalıdır. Resulullah efendimiz, feyzin, nûrun ve Allah sevgisinin kaynağıdır. Peygamber efendimizin kalbindeki feyizler, bütün kâinâta her ân, kesintisiz olarak, devamlı gelmektedir. Ama bu feyzi, nûru almak, ayrı bir meseledir. Peygamber efendimiz, Allah sevgisinin, feyzin, nûrun havuzudur. Bu havuzun etrafında çeşitli musluklar varsa da, kaynak hep aynıdır. Bu havuzdan nûru alanlar, kendilerinden sonrakilere nakil yoluyla, bu nûru ulaştırmışlardır. Bu nûru nakledenlerin hepsi, ehl-i sünnettir. Üstatları yani silsileleri bellidir ve bu silsile Peygamber efendimize kadar uzanmaktadır. Bunun için dinimizi, böyle üstatları silsile yolu ile Resûlullah efendimize dayanan âlimlerden öğrenmeliyiz. Fetâvâ-yı Hindiyyede buyuruluyor ki: "Fıkıh öğrenmeyip, hadîs öğrenen, dinde iflâs eder yani dini gider. İlmi, emîn olan, sâlih kimselerden veya bunların kitaplarından öğrenmelidir." Dinimizi öğreneceğimiz zâttan istifade edebilmemiz için olan ikinci şart ise, ondan zerre kadar şüphe etmemektir. Peygamber efendimizin mübârek kalbinden gelen feyzi, nûru, Allah sevgisini veren zât, şu kimseye vereyim, bu kimseye vermeyeyim diye ayırım yapmaz. Uygun olmayanlar da, o feyzi almaya devam eder. Uygun olmayanların aldığı feyiz, o kimsede birikir ve aynı şeker hastasına şekerin zarar verdiği gibi, aldığı o feyizler düşmanlığa dönüşür. İlk düşmanlık da, o zâtın talebelerine, sevenlerine olur. Sonra da, o zâta karşı düşmanlık beslemeye başlar. Bu hâl de, o kimsenin felâketine sebep olur. "PİS BORUDAN ŞİFA GELMEZ!" Netice olarak dinimizi, üstâdı, Peygamber efendimize kadar belli olan ehl-i sünnet âlimlerinden veya bunların kitaplarından öğrenmeliyiz. Bu sebeple kitap okurken çok dikkatli olmalıyız. Zira okuduğumuz kitabın içindekilerden daha çok, o kitabı yazan, hazırlayan mühimdir. Çünkü kalbden çıkanlar, kalblere tesir eder. İtikâdı bozuk olan insanların yazdığı kitapları okuyanlar, yazarından etkilenip itikadı bozulabilir. Din büyükleri; "Pis borudan şifâ gelmez" buyurmuşlardır. Vücudumuzun gıdâsını almakta dikkat ettiğimiz gibi rûhumuzun gıdâsını almakta da dikkat etmeliyiz. Hatta bu konuda, daha çok dikkatli olmalıyız. Rûhun gıdâsı ilimdir, dindir, ibâdetlerdir. Bedenine bozuk gıdâ alan kimse, hasta olur veya ölür. Rûhuna, kalbine bozuk gıdâ alan kimse ise, îmânını kaybeder. Yemeğin temiz olmasına dikkat ediyorsak, okuyacağımız kitabı da iyi seçmeliyiz. Zira kitabı yazan, hazırlayan, kitaba yazılanlardan daha önemlidir...

.

Dinimizi doğru öğrenmek için

 
A -
A +

Bir kimse, tek başına kendi hastalığını teşhis edemez, ilâcını bilemez. Doktora gitmesi, muayene olması ve doktorun verdiği ilâçları da, bildirildiği şekilde kullanması lâzımdır. Dînini öğrenmek, îmânını kurtarmak isteyenin de, din âlimlerine, din mütehassıslarına baş vurması lâzımdır. Din âlimi olmak için, edebiyyât ve fen üzerinde, fen ve edebiyyât fakültelerinden diploma almış olanlar kadar bilgi sâhibi olmak, Kur'ân-ı kerîmi ve ma'nâlarını ezberden bilmek, hadîs-i şerîfi ve ma'nâlarını ezber bilmek, islâmın yirmi ana ilminde mütehassıs olmak ve bunların kolları olan seksen ilmi iyi bilmek, dört mezhebin inceliklerine vâkıf olmak, bu ilimlerde ictihâd derecesine yükselmek, tesavvufun en yüksek derecesi olan Vilâyet-i hâssa-i Muhammediyye denilen kemâle yetişmiş olmak lâzımdır. Fen bilgileri, din bilgilerinin akli kısmındandır. İslâm âlimi olabilmek için, zamânının fen bilgilerini öğrenmek lâzımdır. Fen bilgileri, zamânla değişir, din bilgileri ise, hiç değişmez. DİN BİLGİLERİ DEĞİŞMEZ Din bilgilerinin bu iki kısmına ve diğerlerine, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, imâm-ı Şâfi'î, imâm-ı Mâlik ve imâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleri gibi zâtlar sahip idi. Bunlar gibi hakîkî din âlimleri, vaktiyle çok vardı. Bunlardan birisi de, imâm-ı Muhammed Gazâlî hazretleridir. Din bilgilerindeki derinliğine, ictihâddaki derecesinin yüksekliğine, eserleri şâhittir. Bu eserleri okuyup anlıyabilen, onu tanır. Onu tanıyamıyan, kendi kusûrunu o zâta yüklemeye yeltenir. Âlimi tanımak için, âlim olmak lâzımdır. O, zamânının bütün fen bilgilerinde mütehassıstı ve Bağdât Üniversitesinin rektörü idi. Kendi zamânının ikinci dili olan rumcayı iki senede öğrenmiş, eski Yunân ve Roma felsefesini, fennini incelemiş, yanlışlarını, yüz karalarını kitâplarında bildirmiştir. Dünyânın döndüğünü, maddenin yapısını, ay, güneş tutulmasının hesâplarını, dahâ nice teknik ve sosyal bilgileri yazmıştır. Böyle olan din âlimleri, din mütehassısları, şimdi toprak altındadır. DİN ÂLİMİ OLMAK... Din âlimi olmak yani dinde söz sâhibi olmak için, ictihâd derecesine yükselmek lâzımdır. Zamanımızda böyle olmayanlar, çeşitli maksatlarla, din kitapları yazıyor, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflere, çala kalem, ma'nâlar verip, Allahü teâlâ böyle söylüyor, Peygamber böyle emrediyor, diyerek İslâmiyyeti oyun hâline sokuyorlar. Böyle din kitaplarını almamalı, okumamalıdır. Din âlimlerinin sözlerini değiştirmeden yazan kitapları bulup okumalıdır. Kendindeki ve kalbindeki hastalığın ilâcını bilmeyen bir kimseinin, hadîs-i şerîflerden kendine uygun olanları seçip alması imkânsızdır. İslâm âlimleri, kalb, rûh mütehassısları olup, herkesin bünyesine uygun ilâçları, hadîs-i şerîflerden seçerek söylemişler ve yazmışlardır. Peygamber efendimiz, dünyâ eczâhânesine yüzbinlerce ilâç hâzırlıyan baş tabîp olup, Evliyâ ve âlimler de, bu hâzır ilâçları, hastaların dertlerine göre dağıtan, emrindeki yardımcı tabîpler gibidir. Hastalığımızı bilmediğimiz, ilâçları tanımadığımız için, yüzbinlerce hadîs-i şerîf içinden, kendimize ilâç aramaya kalkarsak allerji, aksi tesîr hâsıl olur, câhilliğimizin cezâsını çeker ve fayda yerine zarar görürüz. Bunun için hadîs-i şerîfde; (Kur'ân-ı kerîmden kendi aklı ile, kendi düşüncesi ve bilgisi ile ma'nâ çıkaran kâfir olur) buyurulmuştur. Bu inceliği anlamayan ve bilmeyenler; "Herkes Kur'ân ve hadîs okumalı, dînini bunlardan kendi anlamalı, mezheb kitâplarını okumamalıdır" diyerek, müslümanları doğru yoldan uzaklaştırmakta ve insanların islâm dînini doğru olarak öğrenmelerine mâni olmakta, fayda yerine zarar vermektedirler. Netice olarak dînimizi, hakiki islâm âlimlerinin kitaplarından okuyup, öğrenmemiz lâzımdır. Din bilgileri, Ehl-i sünnet âlimlerinden veyâ bunların kitaplarından öğrenilir. Keşf ile, ilhâm ile, ilim elde edilmez, din öğrenilmez. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okuyan, hem ilim, hem de dini doğru olarak öğrenir.

 

Bilmek, yapmak içindir

 
A -
A +

Allahü teâlânın bildirdiği her din, îtikâd yani îmân ve amel olmak üzere iki kısımdır. Îtikâd, her dinde aynıdır, dînin aslı, temeli ve din ağacının gövdesidir. Amel ise, ağacın dalları, yaprakları gibidir. Îtikâd edilecek şeyler, dînin esâsı, Müslümânlığın temeli olduğundan, bunları öğrenmek, her insanın birinci vazîfesidir. Îmân ve amel bilgilerini öğrenmeyen ve çocuklarına öğretmeyen, insanlık vazîfesini yapmamış olur. Bir şeyi öğrenmekten maksat, onu tanımak, bilmek ve böylece ona inanıp amel etmek içindir. Yoksa kuru bilgi yani o bilgi ile inanıp amel etmedikten sonra, insanı felâketten kurtaramaz. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesine hitaben yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Amelsiz ilim, insanı kurtarır zannediyorsun ve ilim sâhibi olunca, amel etmeden kurtuluruz sanıyorsun. Bu hâlinize çok şaşılır. Çünkü ilmi olan kimsenin, amelsiz kuru ilmin kıyâmette kendine zarar vereceğini, bilmiyordum, diye özür, bahâne yapamayacağını bilmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır) buyurmuştur. "AMELSİZ İLİM KURTARMAZ!" Ameli, ibâdeti elden bırakma! Kalbe âit hâlleri ve bilgileri unutma! İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa ve bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesûr olursa olsun, bu âletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse ne kadar ilim sâhibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Bir doktor hastalansa, hastalığını teşhis edip ilâcını da bilse ve bu ilâç hakîkaten o hastalığa çok iyi gelse, ilâcı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemeyeceğini pekâlâ bilirsin. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitâp okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz. Allahü teâlânın emrettiği, beğendiği iyi şeyleri yaparak onun merhametini kazanmazsan, rahmetine kavuşamazsın. Bir âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan yalnız çalışmakla ve ibâdet yapmakla saâdete kavuşur) buyuruldu. Başka bir âyet-i kerîmede meâlen; (Allahın rahmetine kavuşmak isteyenler, emirlerini yapsınlar) buyuruldu. Bir başka âyet-i kerîmede meâlen; (Îmân edip, ibâdet yapanlar ve harâmlardan kaçanlar, elbette Cennetlere girecek, nimetlere kavuşacaklardır) ve; (Cennet yalnız îmân edip, ibâdet edenler içindir) buyuruldu. Peygamber efendimiz de; (Îmân, altı şeye kalb ile inanmak, inandığını dili ile söylemek ve Allahü teâlânın emirlerini beğenmektir) buyurdu. İnanmak ve söylemekle îmân hâsıl oluyor, ibâdet etmekle de kemâle gelip cilâlanıyor. Amelin lâzım olduğunu gösteren dahâ sayabildiğin kadar vesîkalar vardır. İyi bil ki, çalışmayınca, din yolunda yürümedikçe sevâb kazanamazsın! Benî İsrâîlden birisi çok seneler ibâdet etmişti. Allahü teâlâ, bunun ibâdetlerini meleklere göstermek istedi. O kimsenin yanına bir melek gönderip şöyle sordurdu: -Dahâ ne kadar ibâdet edeceksin? Cennetlik olmadın mı? Cevâbında dedi ki: -Benim vazîfem, kulluk yapmaktır. Emir sâhibi Odur. Melek bu cevâbı işitince: -Yâ Rabbî! Sen her şeyi bilirsin. O kulunun cevâbını da duydun dedi. Allahü teâlâ; (O kulum, alçaklığı, aşağılığı ile berâber bizden yüzünü çevirmiyor, biz de ihsân ve merhamet sâhibi olduğumuzdan, elbette onu bırakmayız. Ey meleklerim! Şâhid olunuz, onu affettim) buyurdu." İBADET ETMEDEN CENNET İSTEMEK! Netice olarak bilmek, öğrenmek, ilim sahibi olmak, öğrenilenlerle amel etmek içindir. Yoksa kuru ilim, insanı kurtarmaz. Hasan-ı Basrî hazretleri; "İbâdet etmeden Allahü teâlâdan Cennet istemek, büyük günâhtır" buyurmuştur. Din büyükleri de; "İlmi faydalı olan kimse, ibâdeti bırakmaz, ibâdetin sevâbını düşünmeyi bırakır" buyurmuşlardır. Hazret-i Alînin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır."
 


Mümin, güler yüzlü, tatlı dillidir

 
A -
A +

Müslümân, iyi insan demektir. Vatanını, milletini sever ve herkese iyilik eder. Gayri müslimlere de, kötülük yapmaz, mallarına, canlarına, ırzlarına, nâmûslarına saldırmaz. Kötülük yapanlara nasîhat verir ve hiç kimseye hile, hıyânet yapmaz, münâkaşa etmez. Herkese karşı, güler yüzlü, tatlı dilli olur. Gıybet, dedikodu yapmaz, hep faydalı şeyler söyler. Helâlden kazanır ve kimsenin hakkına dokunmaz. Böyle olan bir Müslümânı, Allahü teâlâ da, kulları da sever, râhat ve huzûr içinde yaşar. Peygamber efendimiz, güzel huylu, güler yüzlü, tatlı sözlü, kibâr tavırlı ve çok dürüst bir zât idi. İyilik etmesini sever, herkesle de iyi geçinirdi. Dâimâ hiddet ve şiddetten kaçmış, hiçbir zamân zulüm yapmamıştır. Müslümânların dâimâ iyi huylu, güler yüzlü olmasını istemiş, Cennete de iyi huy ve sabır ile gidileceğini bildirmiş ve; (Din kardeşine karşı güler yüzlü olmak, ona iyi şeyleri öğretmek, kötülük yapmasını önlemek, yabancı kimselere aradığı yeri göstermek, sokaktan, taş, diken, kemik ve benzerleri gibi çirkin, pis ve zararlı şeyleri temizlemek, başkalarına su vermek hep sadakadır) buyurmuştur. "ÖYLE KÖŞKLER VAR Kİ..." Bir gün Peygamber efendimiz; -Cennette öyle köşkler vardır ki, içinde bulunan kimse, her dilediği yeri görür ve dilediği her yere kendini gösterir buyurunca, Ebû Mâlik-il-Eş'arî hazretleri; -Yâ Resûlallah! Böyle köşkler kimlere verilecektir? diye arz eder. Resûlullah efendimiz de; -Tatlı sözlü, eli açık ve herkesin uyuduğu zamân Allahü teâlânın varlığını, büyüklüğünü düşünen ve Ona yalvaranlara verilecektir buyurur. Allahü teâlâ sabredenleri, iyilik edenleri, insanlara hizmet edenleri, onlara nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Kendini beğenenleri ise sevmez. Bunun için Allahü teâlânın sevdiği güzel işleri yapmalı, güzel huylu olmalıdır. Müslümân, dili ve eli ile kimseyi incitmemelidir. Zira başkasını incitmek günâhtır. Müslümân, günâh işlemez, suç işlemez, herkesin sevgisini, saygısını kazanan şerefli bir insandır. İslâmiyette muhtâç olanlara yardım etmek, hattâ yardım edemeyenin, güler yüz, tatlı dil ile bir Müslümânı sevindirmesi çok sevâb olur. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışınız! Bu çalışmanız, Allahü teâlânın rızâsını kazanmanıza ve âhirette yüksek derecelere kavuşmanıza sebep olacaktır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyuruldu. Müslümânların ihtiyâçlarını karşılamanın, onları sevindirmenin, güzel huylu ve sabırlı olmanın fazîletleri hadîs-i şerîflerde bildirilmiştir. Bir hadis-i şerifte; (Güler yüzle selâm verene sadaka sevâbı verilir) buyurulmuştur." Müslümân vakûrdur, kibârdır, ailesini ve vatanını sever. Alçak gönüllüdür, kendisine başvuran herkesi dinler ve imkân buldukça yardım eder. BU DÜNYA GURBETTİR!.. Müslüman, Allahü teâlânın yasak ettiği, zararlı şeyleri almaz, kullanmaz, dinlemez, okumaz ve bakmaz. Hiç kimse ile münâkaşa etmez. Zira münâkaşa, dostluğu giderir, düşmanların çoğalmasına sebep olur. Bu sebeple, dost, düşman herkesle tatlı konuşmalı, güler yüzlü olmalıdır. Muhammed bin Kutbüddîn-i İznîkî hazretleri; "Mü'minin hayırlısı, altı haslet bulunandır: 1-İbâdet eder. 2-İlim öğrenir. 3-Fenâlık yapmaz. 4-Harâmlardan sakınır. 5-Kimsenin malına göz dikmez. 6-Ölümü hiç unutmaz" buyurmuştur. Netice olarak, Müslüman bu dünyada gurbettedir! Müminin asıl vatanı âhirettir. İnsan dünyada bile uzun yıllar ayrı kaldığı memleketine geldiğinde sevinir. Onun için mümin, asıl vatanına kavuşacağı için ölümüne sevinir. Ölüme hazırlanan, yakın bilen, seven kimsenin bir tek alâmeti vardır ki, o da, güler yüz ve tatlı dildir. Ölümü seven kimsenin, yüzü güler. Zaten mümini, gayr-i müslimden ayıran en mühim farklardan biri de, güler yüzlü ve tatlı dilli olmasıdır.


.

Emredilenleri yapamayanın îmânı gitmez

 
A -
A +

Îmân, inanmak demektir. İnanmakta azlık çokluk olmaz. İbâdetler, îmândan olsaydı, îmân azalıp çoğalırdı. Îmân, ibâdetten başkadır. Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Îmân edenler ve sâlih işler yapanlar) buyuruldu ki, bu da, ibâdetlerin îmândan başka olduklarını göstermektedir. Müslümânlığa inanan bir kimseyi, kusûrlarından dolayı Müslümânlıktan çıkarmak doğru değildir. Îmân, Müslümânlık programını kabûl etmek ve bütün hükümlerine uymakta kusûr etse bile, saygı göstermek olduğundan, Müslümânlığın temelidir. Amel îmândan bir parça olsaydı, her günâh işleyen kâfir olur ve dünyâda Müslümân kalmazdı. Hadîs-i şerîflerde bazı iyilikler îmâna, bazı kötülükler küfre bağlı olarak bildirilmiş ise de, böyle buyurulması, bu iyilik ve kötülüklerin şiddetini, derecesinin çokluğunu bildirmek içindir. Başka âyet-i kerîmelerin ve hadîs-i şerîflerin yardımı ile, bunların, îmândan veyâ küfürden parça olmadıkları anlaşılmaktadır. (Hayâ îmândan bir şu'bedir), (Temizlik îmânın yarısıdır), (Îmân namâzdır), (Mü'min, mü'min iken zinâ etmez), (Mü'minde her huy bulunabilir. Yalnız hâinlik ve yalancılık bulunmaz) hadîs-i şerîfleri böyledir. BİR BABANIN İKİ EVLADI... Bu hadîs-i şerîfler, hayâ, tahâret, namâz, emânet, iffet, doğruluk gibi iyiliklerin olmaması, yalan, hâinlik ve zinâ gibi kötülüklerin bulunması îmânın olmaması gibidir diyerek, bunların önemini bildirmektedir. Bazı amellere îmân kadar kıymet verilmekle, bunların önemi bildirilmiştir. Allahü teâlânın varlığına, birliğine ve Peygamberi ile bildirdiği emir ve yasaklara inanan bir mü'min, bu hükümlere uymakta kusûr ederse, elbette üzülür. Allahü teâlâyı, Peygamberi tanımayan ve yaptığı iyilikleri, Allahü teâlânın emri olduğu için değil de, başka sebeple yapan bir kimse, Allahü teâlâya kul olmayı bile kabûl etmiyor demektir. Bu ikisine karşı Allahü teâlânın muâmelesi, elbette bir olmaz. Bir adamın iki evlâdı olsa, birisi çalışmaz, kimseye faydası olmasa fakat, babasının yanında edebli dursa, kabâhatlerini düşünerek mahcûp olsa, babası, bu çocuğun kahrını çeker. İkinci çocuğu çalışkan, gözü açık, herkesin işine yarayan fakat, babasına karşı gelerek; "Sen kim oluyorsun, seni tanımıyorum" gibi ağır şeyler söylese, o anda her iyiliği yok olur ve babası bunu kovar. Bunun daha sonra yalvarıp af dilemekten başka çâresi olmaz. İşte, günahkâr olan mü'min ile inkâr edenin durumu, bu çocuklara benzemektedir. Tâbiînin büyüklerinden olan Hasan-ı Basrî hazretleri; "İçinde yılan bulunduğu bilinen bir deliğe insan elini sokmaz. Eğer sokarsa, içinde yılan bulunduğuna inanmamış demektir" buyuruyor. Bunun gibi, Allahü teâlâya ve Cehenneme inanan bir kimsenin, İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmaması lâzımdır. Günâh işleyenler, Allah kerîmdir, affetmesini sever, Ona güveniyoruz da yapıyoruz derlerse, bu söz, delikteki yılanın sokmamasını düşünerek elini koymaya benzer. GÜNAH NEFSE TATLI GELİR!.. Günâhlar nefse tatlı gelir. Bu sebeple mü'min, nefsine aldanarak günâh işleyebilir. Fakat, günâh işlerken, aklı ve îmânı onu üzmektedir. İnsan, aklı ile îmân eder, nefse tatlı geldiği için de, günâha sürüklenir. Bundan dolayı, îmân ile isyânın başka başka olduğu anlaşılır. Netice olarak amel, yani ibâdetler, îmândan bir parça değildir. Ancak ibâdetlerin emir olduğuna inanmak, îmândandır. Ameldeki bozukluk, insanı dinden çıkarmaz. Emredilenleri yapamayan bir kimsenin, îmânı gitmez. Şeytan, emri yapmadığı için kâfir olmadı. Allahü teâlânın, Âdem aleyhisselâmın cesedine karşı secde edilmesi emrine karşılık; "Bu emir yanlış, ben bu adama secde etmem" diyerek, emri beğenmedi. Emri yapmadığı için değil, beğenmediği, reddettiği için kovuldu. Onun için Allahü teâlânın emirlerine uyamayanlar, yapamayanlar, yapamadığı için az da olsa üzülenler, kâfir değil günahkârdırlar. Çünkü bunlar, Allahü teâlânın emrini beğenmemezlik etmiyorlar. Ama böyle şey olur mu, bu yanlış, bu saçma, buna lüzum yok diyenlerin îmânı gider.


.

Nefis, öldürülebilir mi?

 
A -
A +

Allahü teâlâ, merhamet ederek, dünyada seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefis denilen bir kuvvet yaratmıştır. Nefis adı verilen bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle mücâdele etmek için insanı zorlar. Fakat insanın nefsi, bu işinde sınır tanımaz. Yaptığı işler, hep aşırı, hep zararlı olur. Meselâ hayvan susayınca, suyu içer ve doyunca içmez. İnsanı nefsi zorlayarak doyduktan sonra da içirir. Sığır aç olunca, çayırda otlar, doyunca, yatar, uyur. İnsan aç olunca, çayırda otlayamaz. Bulduğu otlar arasında seçim yapması, seçtiğini soyup, temizleyip, pişirmesi lâzımdır. Nefis, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır. Fakat, hoşuna gideni, doyduktan sonra da yedirir... Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, nefsin arzûlarını sınırlayan, onu taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Peygamberleri ile gönderdiği bu emir ve yasakların toplamına, İslâmiyyet denir. Bir insan, işlerini yaparken, İslâm dînine uyarsa, nefsi taşkınlıktan kurtulur. RAHMET VE GADAB... Bu dünyâda, her mahlûkta ve her şeyde, Allahü teâlânın hem rahmet, hem de gadab sıfatı tecellî etmektedir. Su, insanların, hayvanların ve bitkilerin yaşamaları için, temizlik, yemek ve ilâç yapmak için lâzım olduğu gibi, denizde binlerce insan boğulmakta, sel suları evleri yıkmaktadır. Ateş, ekmek, yemek pişirmek, kışın ısınmak için lâzım olduğu gibi, içine düşeni yakmaktadır. Elektrik, çok yerde işimize yaradığı hâlde, yangına sebep olmakta, insana çarpınca, hemen öldürmektedir. Her ilâç, bir derde devâ olduğu hâlde, fazlası zararlı olmaktadır. Her şey de böyledir. Nefis de bunlar gibidir. Hem faydalı, hem zararlı tarafları vardır. Nefsin yaratılması, insanların yaşaması, üremesi, dünyâ için çalışmaları ve âhiret için cihâd sevâbı kazanmaları içindir. Allahü teâlâ, nefsi böyle nice faydalar için yaratmıştır. Allahü teâlâ bütün insanlara merhamet ederek, acıyarak, nefse hâkim olup, zararlı arzûlarını önlemeleri için, akıl da yaratmıştır. Akıl, insan dimâğı vâsıtası ile, his uzuvlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Allahü teâlâ, ayrıca Peygamberler göndererek, hangi şeylerin faydalı, hangi şeylerin zararlı olduklarını ve nefsin bütün arzûlarının kötü olduğunu bildirmiştir. Akıl, nefsin isteklerini, Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini, tercih ve irâde ederse, yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalb, akla tâbi olarak İslâmiyyete uyunca, nefsin yaratılmış olması, insanların sonsuz nimetlere kavuşmalarına mâni olmaz. Kalbin nefse aldanmaması, ona uymaması, nefis ile Cihâd olur. Allahü teâlâ, cihâd edenlere, Cennette yüksek dereceler vereceğini bildiriyor. Bu yönü itibariyle nefis, insanların cihâd sevâbına kavuşmalarına, meleklerden üstün olmalarına sebep olmaktadır. BİR TEK YOLU VAR!.. İnsanın nefsi, hayvân gibi, kendine düşkündür. İnsanın dünyâda ve âhirette saâdete kavuşması için, nefsine uymaması, onu zayıflatıp, zarar yapamayacak hâle getirmesi lâzımdır. Kalbi, nefsin elinden, baskısından kurtarmak için, nefsi ezmek, kalbi uyandırıp kuvvetlendirmek lâzımdır. Nefis ölmez, öldürmek de mümkün değildir. Ancak kalbe tesir edemeyecek şekilde zayıflatıp kötülüklerinden kurtulmak mümkün olur. Nefsi zayıflatmak, kötülüklerden kurtarmak da, ancak İslâmiyyete uymakla olur. Nefsi ezmek için, İslâmiyyete uymaktan başka da bir yol yoktur. Netice olarak nefsi öldürmek, bütün isteklerini reddetmek diye bir şey yoktur. İslâmiyyet, nefsi öldürmeyi değil, kontrol altına almayı istemekte ve nefsin isteklerinden helâl olanları yapmaya izin vermekte, harâm olanlarına ise, izin vermemektedir.

.

Amellerin yapılmasına sebep, îmândır

 
A -
A +

İslâmiyette îmânın esâs olması, amellerin, ibâdetlerin ehemmiyetini azaltmaz. Çünkü amellerin yapılmasına sebep, îmândır. Sebebin kuvvetli olması, netîceyi emniyet altına alır. Îmânı kuvvetli olan bir Müslümân, amellere dahâ çok ehemmiyet verir. İslâmiyetin emrettiği vazîfeleri yerine getirmek lâzım olduğu gibi, her birinin vazîfe olduğuna inanmak da ayrıca lâzımdır. Böyle inanan bir Müslümân, bu vazîfeleri elbette seve seve yapacaktır. Müslümânların her amele, her vazîfeye de ayrı ayrı îmân etmesi lâzım olduğu için, günâh işleyenler, îmânlarının sarsılacağını, hattâ gideceğini düşünerek titrerler. Hattâ bir günâhı işlemeyen kimse bile, o günâha ehemmiyet vermese, ne olurmuş dese, îmânı gider. ÎMÂNIN KEMÂLE GELMESİ... İnanılması emredilenlere inanmakla ve bunları söylemekle, îmân hâsıl oluyor. Emredilen ibâdetleri yapmakla da, îmân kemâle gelip cilâlanıyor. Bu sebeple îmânı, farzları ve harâmları öğrenmek, bilmek farzdır. Otuzüç farz meşhûrdur. Bunlardan dördü esâs olup, namâz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek ve haccetmektir. Îmân ile berâber bu dört farz, İslâmın şartıdır. Îmân edip de ibâdet edene, yani bu dört farzı yapana Müslümân denir. Bunlardan biri bozuk olur veyâ hiç olmazsa, Müslümânlık bozuk olur. Dördünü de yapmayan, mü'min olsa da Müslümânlığı tam değildir. Böyle îmân, insanı yalnız dünyâda korursa da, âhirete îmânla gitmek güç olur. Zira îmân, muma benzer, İslâmiyetin bildirdiği hükümler ise, mumun etrâfındaki fener gibidir. Mum ile birlikte fener de, İslâmiyettir. Fenersiz mum, çabuk söner. Îmânsız İslâm olamaz. İslâm olmayınca, îmân da yoktur. Hazret-i Alî buyuruyor ki: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır." Hasan-ı Basrî hazretleri; "İbâdet etmeden Allahü teâlâdan Cennet istemek, büyük günâhtır" buyurmuştur. Din büyükleri de; "İlmi faydalı olan kimse, ibâdeti bırakmaz, ibâdetin sevâbını düşünmeyi bırakır" buyurmuşlardır. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Akıl sâhibi, nefsini ezip, âhirette lâzım olan şeyler için çalışır. Ahmak olan da nefsinin arzûları peşinde koşup, Cennete götürmesi için de, Allaha duâ eder.) İnsanlar, dünyâ menfâatlerini ele geçirmek için, çok ince düşünmekte, çalışmakta ve bunlar için didinmektedirler. Ancak aynı hassasiyeti, âhiret için yapmamakta, sonsuz saâdet veya felâket karşısında bulunduklarına ehemmiyet vermemekte ve bunu düşünmemektedirler. Allahü teâlâ insanlara akıl vermiş ve buna karşılık, onlara faydalı vazîfeler yüklemiştir. Bunları bildirmek için de, Peygamberler göndermiştir. İnsan dünyâdaki hayât mücâdelesini ve yaşama kanûnlarını bilmezse, yâhut bilip de onlara göre çalışmazsa, neticede bunun zararını görür. Bunun gibi, Allahü teâlânın dünyâ ve âhiret saâdeti için bildirdiği emir ve yasaklara ehemmiyet verilmezse; verilse bile bunlara uygun amel edilmezse, insan bunun zararını elbette görecektir. KALP, AYNA GİBİDİR... İnsanları Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol, insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını arttırır. Günâhlar kalbi karartır. Sâlihler bu hâli anlar, üzülür, günâh işlemek istemezler. İslâmiyete uymak, nefsin âdetlerini, kalbi karartan isteklerini yok eder. Günâh işlemek ise, nefse tatlı, faydalı gelir. Bütün bid'atler, günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler, kuvvetlendirir. Dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Netice olarak amel, îmânın şartı değilse de, îmânın kemâlinin, kuvvetli olmasının şartıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâ için, dünyâda kalacağın kadar çalış! Âhiret için, orada sonsuz kalacağına göre çalış! Allahü teâlâya, muhtâç olduğun kadar itâat et! Cehenneme dayanabileceğin kadar günâh işle!

 

Zulüm, pâyidâr olmaz

 
A -
A +

 

Zulüm; adâletsizlik, adâletin sınırını aşmak, haksızlık etmek, başkasının mâlına, cânına, nâmûsuna zarar vermek anlamındadır. Adâlet, bir âmirin memleketi idâre için koyduğu kanûn, çizdiği hudût içinde hareket etmekir. Zulüm ise, bu kanûnun, bu hudûdun dışına çıkmaktır. Adâlet, kendi mülkünde olanı kullanmaktır. Zulüm ise, başkasının canına, malına, mülküne tecâvüz etmektir. Allahü teâlâ mutlak adâlet sâhibidir ve insanlara gönderdiği en son dîninde de tam bir adâlet vardır. Bu adâletin dışında ise zulüm vardır. Kur'ân-ı kerîm, adâleti emretmiş, zulmü ise harâm kılmıştır. Nisâ sûresinin 58. âyetinde meâlen; (İnsanlar arasında hükmettiğiniz zamân, adâlet ile hükmetmenizi Allahü teâlâ emreder) buyurulmuştur. "BİRBİRİNİZE ZULMETMEYİNİZ!" İnsanın, önce kendine, hareketlerine ve bütün uzuvlarına, sonra çoluk çocuğuna, komşularına, arkadaşlarına adâlet yapması lâzımdır. İdârecilerin de, millete adâletli olması gerekir. Demek ki, bir insanda adâlet huyunun bulunabilmesi için, önce kendi hareketlerinde, uzuvlarında adâlet bulunmalıdır. Her kuvvetini, her uzvunu, ne için yaratıldı ise, o yolda kullanmalıdır. Allahü teâlânın âdetini değiştirip, onları aklın ve İslâmiyetin beğenmediği yerlerde kullanmamalıdır. İnsanlar bir araya gelince, açıkgözler başkasının hakkına saldırır, güçlü olanlar zulmeder. Çünkü her nefis, istediğine kavuşmak ister, kendisi için tatlı olanı almaya uğraşır. Aynı şeylere sahip olmaya çalışanlar, çekişmeye, kavgaya başlar. Bir leşe toplanan köpeklerin birbirlerine hırlamaları gibi, aralarında dövüş başlar. Bunları ayırmak için, kuvvetli bir hâkim lâzım olur. Bu ise, Allahü teâlânın Peygamberleri vasıtası ile bildirdiği adâlet ile mümkün olur. Hadîs-i kudsîde; (Ey kullarım! Ben kendi nefsime zulmü harâm ettim. Onu sizin aranızda da harâm kıldım, birbirinize zulüm yapmayınız...) buyurulmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Kimyâ-i se'âdet ismindeki eserinde insanları dört kısma ayırmakta ve şöyle buyurmaktadır: "Bunlardan birinci kısımdakiler, dünyâda yemek içmek ve zevk etmekten başka bir şey bilmeyenlerdir. İkinci kısmıdakiler, cebir, şiddet, zulüm ile hareket edenlerdir. Üçüncü kısımdakiler, hîlekârlık ve mürâîlikle etrâfındakileri aldatanlardır. Dördüncü kısımdakiler ise güzel ahlâk sâhibi olan Müslümânlardır." Süleymân bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Ey oğul! Şakîlerin, kötü kimselerin alâmeti sende bulunmasın. Bu alâmetlerin evveli zulmetmektir. Zulüm üç kısımdır. Birincisi Allahü teâlâya âsî olmak. İkincisi zulmeden kimselere yardım etmek. Üçüncüsü kendi emri altında bulunanlara ezâ-cefâ etmek, onların ibâdet yapmalarına mâni olmak. Bu üç çeşit zulmü işleyenlerin varacakları yer Cehennemdir." Vaktiyle doğruluktan ve insanlıktan uzak bir kimse, Muhammed Bâkî-billah hazretlerinin komşularından birine eziyet verir, zulmeder. Muhammed Bâkî-billah hazretleri, o kimseye nasîhat eder. Fakat zâlim kimse, nasîhatleri kabûl etmez. Bâkî-billah hazretleri, mazluma merhametinin çokluğundan, o zâlime; -Merhameti gibi gayreti de çok olan büyük velîlerin komşularına yaptığınız bu iş sizi helâk eder, haberiniz olsun buyurur. İki, üç gün sonra o zâlim kimse, çok büyük bir suç işlerken yakalanır ve öldürülür. HİÇ KİMSEYİ İNCİTMEYİNİZ! Hadîkada buyuruluyor ki: "Zulüm ile öldürülene, idâm edilene, eziyet edilene bakmamalıdır. Zulüm ile ölmek ihtimâli bulunduğu için, böyle cezâ verilirken hiç bakmamalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse zulüm ile öldürülürken, orada bulunmayınız! Orada bulunup da, kurtarmayana lânet yağar) buyuruldu." Netice olarak, hiç kimseye eziyet vermemeli, zulmetmemeli, kimseyi incitmemelidir. Allahü teâlâ, zâlime imhâl eder yani belli bir müddet verir fakat ihmâl etmez. Her şey inceldiği zaman, zulüm ise kalınlaştığı zaman kopar, yıkılır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Bir kimse zulüm ile bir karış yer alsa, kıyâmet gününde o kimse yedi kat yerin dibine batıncaya kadar o yer boynuna takılır.)

.

Allahü teâlâyı seven...

 
A -
A +

Sevenin, sevgilinin sevdiklerini sevmesi ve sevmediklerini sevmemesi lâzımdır. Bu sevgi ve düşmanlık, insanın elinde değildir, sevginin îcâbıdır ve kendiliğinden hâsıl olur. Seven kimse, sevmesinde ve düşmanlığında deli gibidir. Bunun için; (Bir kimseye deli denilmedikçe, bu kimsenin îmânı tam olmaz!) buyurulmuştur. Dostun dostları, insana sevimli görünür. Düşmanları da, çok çirkin görünür. Bir kimse, birisini seviyorum derse, onun düşmanlarından uzaklaşmadıkça, sözüne inanılmaz. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, bir Peygambere vahyetti ki, "Falan âbide söyle: Dünyâda zühd ederek, nefsini râhata kavuşturdun ve kendini kıymetlendirdin. Benim için ne yaptın?" Âbid sordu: Yâ Rabbî! Senin için ne yapılır? Allahü teâlâ buyurdu: "Düşmanıma, benim için düşmanlık ettin mi ve sevdiğimi benim için sevdin mi?") buyuruldu. HABÎBİNE UYMAK LAZIMDIR Allahü teâlânın sevgisine kavuşmak için, Allahü teâlânın Habîbine uymak lâzımdır. Âl-i İmrân sûresinin 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlâyı seviyorsanız, bana tâbi olunuz! Allahü teâlâ, bana tâbi olanları sever) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâyı seven, beni sever) buyurmuştur. İnsânın saâdete kavuşması için, âdetlerinde, ibâdetlerinde, kısacası her işinde din ve dünyâ büyüklerinin reîsine benzemesi lâzımdır. Sevgilinin sevdikleri sevilir, düşmanları ise sevilmez. Beden ve kalb ile erişilebilecek bütün yüksek dereceler, Resûlullah efendimizi sevmeye bağlıdır. İnsânın olgunluğu, bu terâzî ile ölçülür. Bunun için, ibâdetlerin en kıymetlisi, Allahü teâlânın dostlarını sevmek ve düşmanlarını sevmemektir. Allahü teâlâyı sevmenin en büyük alâmeti budur ve seven insanda bu hâl, kendiliğinden hâsıl olur. Hadis-i şerifte; (Bir kimse, Allahü teâlâyı sevmezse ve Allahü teâlânın düşmanlarını düşman bilmezse, hakîkî îmân etmiş olmaz. Mü'minleri Allah için sever ve kâfirleri düşman bilirse, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur) buyuruldu. Sevgiliyi sevenler, her zamân sevilir. Sevgilinin düşmanları, sevenin de düşmanları olur. Bundan dolayı, görünen ve görünmeyen bütün iyilikler, bütün üstünlükler, ancak o yüce Peygamberi sevmekle ele geçebilir. Yükselebilmenin, ilerlemenin ölçüsü, bu sevgidir. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberini, insanların en güzeli, en iyisi, en sevimlisi olarak yarattı. Her iyiliği, her güzelliği, her üstünlüğü Onda topladı. Eshâb-ı kirâmın hepsi, Ona âşık idiler. Hepsinin kalbi, Onun sevgisi ile yanıyordu. Onun ay yüzünü, nûr saçan cemâlini görmeleri, lezzetlerin en tatlısı idi. Onun sevgisi uğruna canlarını, mallarını fedâ ettiler. Onu canlarından, mallarından, kısaca, her sevilenden dahâ çok sevdiler. Onu aşırı sevdikleri için, Onu sevenleri yani birbirlerini de çok sevdiler. Onun üstünlüğünü anlayamayıp, Onun güzelliğini göremeyip, Onu sevmek saâdetine kavuşamayanlara düşman oldular. Çünkü tâatların, iyiliklerin başı, dostları sevmek ve düşmanları sevmemektir. Allahı seviyorum diyenlerin, Eshâb-ı kirâm gibi olmaları lâzımdır. Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever ve sevdiğinin düşmanlarına da düşman olur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, Allahın dostlarını sever, düşmanlarını düşman bilirse ve Allah için verir ve Allah için vermezse, îmânı kâmil olur) buyuruldu. SAADETE KAVUŞMAK İÇİN Netice olarak, Muhammed aleyhisselâma uymadıkça, Allahü teâlâyı sevmek saâdeti ele geçemez. Saâdete kavuşmak isteyen bir kimse, bütün âdetlerini, ibâdetlerini ve alışverişlerini Muhammed aleyhisselâm gibi yapmaya çalışmalıdır. Ayrıca Allahü teâlâyı seviyorum diyebilmek için, Onun sevdiklerini sevmek ve düşmanlarını da sevmemek lâzımdır. Allahü teâlânın sevdiklerini, Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Üç şey îmânın lezzetini arttırır: Allahü teâlâyı ve Resûlünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslümânı Allah rızâsı için sevmek, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek.)


.

Kelime-i tevhîdin mânâsı

 
A -
A +

Müslümân olmak için, Kelime-i tevhîdi söylemek, mânâsını kısaca bilmek ve inanmak lâzımdır. Kelime-i tevhîd; "Lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlüllah" demektir. Kelime-i tevhîdin kısaca manâsı ise; "Allahü teâlâ vardır, birdir, ortağı, benzeri yoktur ve Muhammed aleyhisselâm Onun kulu ve peygamberidir" anlamındadır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Kimyâ-i saâdet kitâbında, Kelime-i tevhîdin geniş anlamını açıklarken buyuruyor ki: "Müslümân olan bir kimseye, ilk önce Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah kelimesinin manâsını bilmek ve inanmak farzdır. Bu kelimeye Kelime-i tevhîd denir. Her Müslümânın, Kelime-i tevhîdin manâsına hiç şüphe etmeden, yalnız inanması yetişir. Bunları, delîl ile isbât etmesi ve akla uydurması farz değildir. Resûlullah efendimiz, ilk Müslüman olanların, delîl ile bilmelerini ve bu delîlleri de söylemelerini, şüphelerini araştırıp, bunların çözülmesini emir buyurmadı. Yalnız inanmalarını, şüphe etmemelerini emreyledi. Herkesin böyle kısaca îmân etmesi yetişir. Fakat, her şehirde birkaç din âliminin bulunması farz-ı kifâyedir. Bunların, delîlleri bilmesi, şüpheleri gidermesi, suâlleri çözmeleri vâcibtir. Bunlar, mü'minlerin çobanı gibidir. Bir taraftan, onlara i'tikâd, yani îmân bilgisi öğretir, i'tikâdlarını korur. Bir taraftan da din düşmanlarının iftirâlarına cevâp verirler. RESÛLULLAH EFENDİMİZ AÇIKLIYOR Kelime-i tevhîdin ma'nâsını, Kur'ân-ı kerîm bildirmekte, Resûlullah efendimiz de bu bildirilenleri açıklamaktadır. Eshâb-ı kirâmın hepsi, bu açıklamaları öğrendi ve kendilerinden sonra gelenlere bildirdiler. Eshâb-ı kirâmın bildirdiklerini hiç değiştirmeden, olduğu gibi, kitâplara geçirerek bizlere ulaştıran yüksek din âlimlerine Ehl-i sünnet denir. Herkesin, Ehl-i sünnet i'tikâdını öğrenmesi, bu inançta birleşmeleri lâzımdır. Saâdetin tohumu, bu i'tikâttır ve bu i'tikâtta birleşmektir. Kelime-i tevhîdin ma'nâsını, Ehl-i sünnet âlimleri şöyle bildiriyor: İnsanlar yoktu, sonradan yaratıldı. İnsanların bir yaratanı vardır ve her varlığı da, O yaratmıştır. Bu yaratan birdir, ortağı, benzeri yoktur. O, hep var idi, varlığının başlangıcı olmadığı gibi sonu da olmaz. Onun hep var olması lâzımdır ve O, yok olamaz. Varlığı kendindendir, hiçbir sebebe ihtiyâcı yoktur. Ona muhtâç olmayan hiçbir şey yoktur. Her şeyi var eden, her vârı her an varlıkta durduran Odur. O, madde, cisim değildir. Hiçbir maddede bulunmaz, şekli yoktur. O deyince, akla hayâle gelen her şey, O değildir. O, mahlûkları gibi değildir. Akla, vehme, hayâle gelen her şeyi, O yaratmaktadır. Her varlık, Arş'ın altındadır. Arş ise, Onun kudreti, kuvveti altındadır. O, ezelde, sonsuz öncelerde nasıl ise, şimdi de hep öyledir. Arş'ı yaratmadan önce nasıl idi ise, ebedî sonsuz geleceklerde de, hep öyledir. Onda değişiklik olmaz. Onun sıfatları vardır. Sıfat-ı sübûtiyyesi sekizdir: Hayât, ilim, sem', basar, kudret, irâde, kelâm, tekvîn. Bu sıfatlarında da, hiç değişiklik olmaz. Zira değişiklik olması, kusûrdur. Onda kusûr, noksanlık yoktur. "HERKES ONA TABİ OLMALIDIR" Allahü teâlâ, kullarına, Peygamberler gönderdi. Bu büyük insanlar vâsıtası ile kullarına, saâdete ve felâkete sebep olan işleri bildirdi. Peygamberlerin en yükseği, son Peygamberi olan Muhammed aleyhisselâmdır. Yeryüzündeki dinli dinsiz herkese, her yere, her millete Peygamber olarak gönderilmiştir. Bütün insanların, meleklerin ve cinnin Peygamberidir. Dünyânın her yerinde, herkesin, o yüce Peygambere tâbi olması, uyması lâzımdır." Netice olarak Kelime-i tevhîdi, anlamı ile bilmek, inanmak ve her zaman söylemek lâzımdır. Zira Resûlullah efendimiz; (Mahşer günü bir kişi gelecek, doksan dokuz defteri olup, her bir defterin sathı, göz gördüğü kadar geniştir. Hiçbirinde iyiliği olmayıp, yalnız bir parmak kadar, o kimsenin dünyâda söylediği Kelime-i tevhîd bulunur. O doksan dokuz defter terâzînin bir kefesine ve bir Kelime-i tevhîdi diğer kefesine koyarlar. Kelime-i tevhîd tarafı ağır gelir) buyurmuştur.

.

Helâlden kazanmak için çalışmalı

 
A -
A +

Bir kimsenin, kendisinin ve çoluk çocuğunun ihtiyâçlarını helâlden kazanması, kimseye muhtâç kalmaması için çalışması, birçok nâfile ibâdetten dahâ sevâbdır. Resûlullah efendimiz, bir sabâh, Eshâbı ile konuşurken, kuvvetli bir genç, erkenden dükkânına doğru geçer. Orada bulunanlarda bazısı; -Erkenden dünyâlık kazanmaya gideceğine, buraya gelip birkaç şey öğrenseydi daha iyi olurdu, deyince, Resûlullah efendimiz; -Öyle söylemeyiniz! Eğer kimseye muhtâç olmamak ve ana, baba, çoluk çocuğunu da muhtâç etmemek için gidiyorsa, her adımı ibâdettir. Eğer, herkese öğünmek, keyif sürmek niyyetinde ise, şeytânla berâberdir buyururlar. ÇALIŞMAK RIZKI ARTIRMAZ!.. Çalışmak, malı arttırır ise de, rızkı artırmaz. Çünkü rızık, mukadderdir yani herkesin rızkı takdir ve taksim edilmiştir. Rızık, maâşa, mala, çalışmaya bağlı değildir. Böyle olmakla berâber, çalışmak lâzımdır. Allahü teâlânın âdet-i ilâhiyyesi böyledir. Peygamber efendimiz; (Bir Müslümân, helâl kazanıp, kimseye muhtâç olmaz ve komşularına, akrabâsına yardım ederse, kıyâmet günü, ayın ondördü gibi parlak, nûrlu olacaktır) buyurmuştur. Hazret-i Ömer buyurdu ki: "Çalışınız, kazanınız, Allahü teâlâ rızkımı çalışmadan gönderir, demeyiniz! Allahü teâlâ, gökten para yağdırmaz." Hazret-i Lokman hakîm, oğluna hitaben; "Çalış, kazan! Çalışmayıp, herkese muhtâç kalanların dîni ve aklı noksân olur ve iyilik etmekten mahrûm kalır ve herkesten hakâret görür" buyurmuştur. Din büyüklerden bir zâta; -Özü sözü doğru olan tüccâr mı, yoksa geceleri nâfile namâz kılan, gündüzleri oruç tutan âbid mi yüksektir, diye suâl edilince, o zât; -Emîn olan tüccâr dahâ kıymetlidir. Çünkü, şeytânla her sâat cihâd etmektedir. Şeytân, alışta, verişte, tartmada onu aldatmaya uğraşmakta, o ise Allahü teâlânın emrini, rızâsını gözetmektedir, buyurur. İmâm-ı Evzâî hazretleri, İbrâhîm Edhem hazretlerini sırtında odun taşırken görünce; -Niçin bu kadar sıkıntı çekiyorsunuz? Kardeşleriniz, sizi hiçbir şeye muhtâç bırakmaz, der. İbrâhîm Edhem hazretleri; -Öyle söyleme, hadîs-i şerîfte; (Helâl kazanmak için sıkıntı çekenlere Cennet vâcib olur) buyuruldu cevabını verir. Mal mü'minin yardımcısıdır. Çalışmalı, helâlden kazanmalıdır. Âhir zamanda insanlar, muhtâç kaldıkları zaman, dînlerini verip muhtaç oldukları şeyleri almakla karşı karşıya kalırlar. Bu sebeple, dîni vermemek için çalışmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Elinin emeği, alnının teri ile ye, dînini satıp yeme!) buyuruldu. Harâmdan kazanılanı yemek, kalbi karartır ve hasta eder. Zünnûn-i Mısrî hazretleri buyuruyor ki: "Kalbin kararmasının dört alâmeti vardır: 1- İbâdetin tadını duymaz. 2- Allah korkusu, hâtırına gelmez. 3- Gördüklerinden ibret almaz. 4- Okuduklarını, öğrendiklerini anlamaz, kavrayamaz." Ebû Süleymân-ı Dârânî hazretleri buyurdu ki: "Helâlden bir lokma az yemeyi, akşamdan sabâha kadar nâfile namâz kılmaktan dahâ çok severim. Çünkü, mide dolu olunca, kalbe gaflet basar ve insan Rabbini unutur." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâ, âhiret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her ân mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhiret için hâzırlanmalı, hem de dünyâ ihtiyâçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhiret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." "KANAAT EDEN DOYAR" Netice olarak her Müslümân, çalışmalı, helâlden kazanmalı, aldığı her şeyi, helâl mi, harâm mı araştırmalıdır. Aldığı şeyde hakkı olanlara vermeyi, fakîrlere, garîblere yardım etmeyi düşünmelidir. Çünkü insanların iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların kötüsü de, insanlara kötülük edendir. İnsan, kazandığına kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hadis-i şerifte; (Kanâat eden doyar) buyuruldu. Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Yolumuzun esâsı üç şeydir: Helâl yemek, ahlâk ve amelde Resûl aleyhisselâma uymak ve her işi, yalnız Allah rızâsı için yapmaktır."

.

İbâdetlerde gösteriş yapmak...

 
A -
A +

Riyâ, sözlük anlamı itibariyle, bir şeyi olduğunun tersine göstermek, gösteriş yapmak demektir. Dinî terim olarak ise, âhiret amellerini yaparak âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak, dünyâ kazancına dîni âlet etmek demektir. Ayrıca, yaptığı ibâdetleri başkalarına göstererek, insanların sevgisini kazanmaktır. Hadis-i şerifte; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, 'ey kötü insan! Bugün sana sevâb yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâblarını onlardan iste' denir) buyuruldu. Riyânın zıddına, aksine ise, İhlâs denir. İhlâs, dünyâ faydalarını, menfaâtlerini düşünmeyip ibâdetlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmak demektir. İhlâs sâhibi olan bir kimse, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi hiç düşünmez. Böyle bir kimsenin yaptığı ibâdetleri, başkalarının görmesi, bunun ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir) buyuruldu. Başkalarının sevgisine ve methetmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak da, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ fenâdır. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ fenâdır. Hadis-i şerifte; (Sizde bulunmasından en çok korktuğum şey, şirk-i asgara yakalanmanızdır. Şirk-i asgar, riyâ demektir) buyuruldu. DÜNYA MENFAATİ İÇİN... İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ menfaâtlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur duâsına çıkmak, istihâre yapmak böyledir. Ücret ile imâmlık, hatîblik, muallimlik yapmak, sıkıntıdan, hastalıktan ve fakîrlikten kurtulmak için âyet-i kerîmeler okumak da, böyledir denildi. Bunlarda hem ibâdet, hem de menfaât niyetleri bulunmaktadır. Ticâret maksadı ile hacca gitmek de böyledir. İbâdet niyeti hiç bulunmazsa riyâ olurlar. İbâdet niyeti çok olursa, sevâb hâsıl olur. İbâdetlerini başkalarına göstermek; onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyeti ile olursa, riyâ olmaz ve çok sevâb olur. Ramazân orucunu tutmakta riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için namâza başlayıp, sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh olur, ibâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını karşılamak niyeti ile, kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ için ve bir insan için birlikte niyet ederek kurban kesmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için olmayıp, yalnız hacdan, gazâdan gelen için ve gelen emîri, reîsi karşılamak için kesilen hayvan leş olur. Kesmesi ve yemesi harâm olur. Riyâdan korkarak ibâdeti terk etmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için namâza durup, namâzı bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, namâzı sahîh olur. Şöhrete sebep olacak şekilde giyinmek riyâ olur. Din adamlarının, temiz, kıymetli elbise giymeleri lâzımdır. Bunun için, imâmların, cuma ve bayram günleri zînetli elbise giymeleri sünnettir. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek yahut dünyâlık yani mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ harâmdır. ALLAHÜ TEALANIN RIZASI... Allahü teâlâ için olan ilim, Allahü teâlâdan korkmayı artırır ve kendi ayıplarını görmeye sebep olur. İlmini dünyâ kazancına, mala ve mevkiye kavuşmaya vâsıta eden din adamlarına, ulemâ-i sû yanî kötü din adamı denir. Herkesin yanında sünnetlere uygun olarak, yalnız iken ise, edeblere uymayarak yapılan ibâdetler, riyâ olur. Hadîs-i şerîfte; (Başkalarına gösteriş için namâzını güzel kılan, yalnız olduğu zamân böyle kılmayan, Allahü teâlâyı tahkîr etmiş olur) buyuruldu. Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, sevgisine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu.


.

Bid'at işlemek, niçin kötüdür?

 
A -
A +

Bid'at, sünnete yani Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği din bilgilerine muhâlif olan, ters düşen, itikâd, amel ve sözler demektir. Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmeleri için yaratmıştır. İbâdet ise, insanın, yaratanına karşı âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, her nefsin, âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel ve çirkin dediklerine teslîm olmak, Onun gönderdiği Kitâba, Peygamberlere inanmak ve bunlara tâbi olmak demektir. Bir insan, herhangi bir işi, Allahü teâlânın izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, Ona kulluk yapmamış, Müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. Bu iş, inanılacak ve inanılması lâzım olduğu sözbirliği ile bildirilmiş olan şeylerden ise, bu inanışı, küfre sebep olan bid'at olur. Bu iş, inanılacak şeylerde olmayıp da, yalnız dinden olan sözde ve işte kalırsa, fısk yani büyük günâh olur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, dinde olmayan bir şey meydâna çıkarırsa, bu şey reddolunur) buyurulmuştur. Dinden olmayan bir i'tikâd, bir söz, bir iş, bir hâl ortaya çıkarılır ve bunun din ve ibâdet olduğuna inanılırsa, yâhut İslâmiyyetin bildirmiş olduklarında bir fazlalık veyâ noksanlık yapılırsa ve bunu yapmakta sevâp beklenirse, bu yenilikler, değişiklikler, bid'at olur. İslâmiyyete uyulmamış, ona îmân edilmemiş olur. Dinde olmayıp, âdette olan yenilikler, yani yapılırken sevâp beklenilmeyen değişiklikler bid'at olmaz. Yemekte, içmekte, binme ve taşıma vâsıtalarında, binâlarda yapılan yenilikleri, değişiklikleri dînimiz reddetmez. Bunun için, masada, ayrı tabaklarda, çatal kaşık ile yemek, otomobile binmek, her çeşit binâ, ev, mutfak eşyâsı kullanmak ve bütün fen bilgileri, fen âletleri, fen işleri dinde bid'at değildir. Bunları yapmak ve faydalı yerlerde kullanmak câizdir, hattâ, farz-ı kifâyedir. Meselâ radyo, hoparlör, elektronik makineler yapmak ve bunları ibâdetlerin dışında kullanmak câizdir. Fakat, hoparlör ile ezân, Kur'ân-ı kerîm okumak, ibâdeti değiştirmek olup bid'at olur. Eshâb-ı kirâmın ileri gelenlerinden Enes bin Mâlik hazretleri, bir gün ağlıyordu. Sebebi sorulduğu zaman; "Resûlullah efendimizden öğrendiğim ibâdetlerden, değiştirilmemiş bir namâz kalmıştı. Şimdi, bunun da elden gittiğini görüyor, bunun için ağlıyorum" cevabını vermiştir. O zamanki insanlardan bazılarının, namâzın şartlarını, vâciblerini, sünnetlerini, müstehablarını yerine getirmediklerini, mekrûhlarından, müfsidlerinden, bid'atlerinden sakınmadıklarını, namâza ilâveler yaptıklarını, bazı yerlerini azaltarak değiştirdiklerini gördüğü için, Enes bin Mâlik hazretleri ağlamıştır. Çünkü bu hâl, sünneti yani İslâmiyyeti değiştirmektir ve sünneti değiştirmek de, bid'attir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Bir ümmet, Peygamberi öldükten sonra, dinde bid'at yaparsa, buna benzer bir sünneti kaybeder.) Yani, küfre sebep olmayan bir bid'at yapılırsa, bunun cinsinden bir sünneti terk ederler. İbâdetlerin kabûl olması için, bid'atleri terk etmek lâzımdır. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ, bid'at sâhibinin orucunu, haccını, umresini, cihâdını, günâhtan vazgeçmesini, adâletini kabûl etmez. Hamurdan kılın çıkması gibi, İslâmdan çıkar) buyurmuşlardır. Bid'at, nefse, şeytâna uyarak yapıldığı için, sâhibi İslâmdan, Allahü teâlânın emirlerine teslîm olmaktan çıkar. Îmân kalb ile olur. İslâm kalb ve lisân ile birlikte olur. Îmân kalbe mahsûstur. İslâm ise, kalbin, lisânın ve bedenin umûmuna şâmildir. Kalbdeki îmân ile kalbdeki İslâm birbirlerinin aynıdır. Bid'at sâhibinden ayrılan, lisândaki ve uzuvlardaki İslâmdır. Netice olarak, bid'at işlemeye devâm eden kimse, nefse ve şeytâna itâat eden kimse olmuştur. Günâh işleyen kimse, âsî, fâsık olur. Buna bid'at sâhibi denmez. Fakat bid'at sâhibi, âsî ve fâsıktır. Çünkü bid'at sâhibi, bu bid'atini ibâdet sanmakta, buna karşılık sevâp beklemektedir.
 

Başkasının ayıbıyla uğraşmak

 
A -
A +

İnsanların gizli hallerini, ayıp ve kusûrlarını araştırmaya, öğrenmeye, tecessüs denir. Tecessüs ise,harâmdır, günâhtır. Hucurât sûresinin 12. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey îmân edenler! Zannın birçoğundan kaçının. Çünkü bâzı zan vardır ki günâhtır. Tecessüs etmeyiniz. Biriniz diğerinizi gıybet etmesin) buyurulmuştur. Hiç kimsenin ayıbını, kusûrunu meydâna çıkarmaya çalışmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mi'râc gecesi birtakım insanlar gördüm ki, çok fecî ve elîm bir şekilde kendi kendilerine azâb ederler. Cebrâîl aleyhisselâma sordum ki, yâ Cebrâîl, bunların günâhı nedir? Niçin böyle kendi kendilerine azâb ederler? Cebrâîl aleyhisselâm dedi ki, bunlar başkalarının ayıblarını meydâna çıkaranlardır.) Müslümânların ayıblarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâptır. Küçüklere, emri altında bulunanlara, fakîrlere merhamet etmeli, kusûrlarını yüzlerine vurmamalıdır. Olur olmaz sebeplerle onları incitmemelidir. Herkes, kendi kusûrlarını görmeli, Allahü teâlâya karşı yaptığı kabâhatleri düşünmelidir. Allahü teâlânın, kendisine cezâ vermekte acele etmediğini, rızkını kesmediğini bilmelidir. Peygamber efendimiz, Mu'âz bin Cebel hazretlerine hitaben; (Yâ Mu'âz! Ayıbları gizle, kimsenin ayıbını yüzüne vurma! Farzlardan başka kıldığın namâzları ve ibâdetleri kimseye söyleme! Dünyâ işini âhiret işinden büyük görüp, evvel yapma! Hiç kimseye hor bakma! Kimsenin gönlünü kırma, herkesle hoş geçin. Eğer bu şekilde hareket etmezseniz elem verici azâba uğrarsınız) buyurmuştur. Bir Müslümanın veyâ bir gayr-i müslimin ayıbını, kusûrunu, onu kötülemek için arkasından söylemek, gıybet olur. Zira gıybet, bir kimsenin gizli ve açık kusûrlarını arkasından söylemek demektir ki harâmdır. Din kardeşinin ayıbını, kusûrunu görünce, ona hüsn-i zan etmeli, tevîline çalışmalı ve onu ıslâh etmelidir. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Sana nasîhatim şudur ki, şu dört huy ile huylanırsan, iyiler zümresinden olursun. 1-Genişlikte zekât, darlıkta sadaka vermek. 2-Gazab zamânında gazabını ve hırsını yenmek. 3-Başkasının ayıbını görünce, onu açmayıp, kapatmaya çalışmak. 4-Hizmetçiye, ehline, evlâd ve akrabâya ihsân ederek onları hoş tutmak." Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemezdi. Bir kimsenin sözünü veyâ işini beğenmediği zamân; (Bâzı kimseler, acabâ neden şöyle yapıyorlar?) buyururdu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Kusûrlarını düşünüp, bunları yaptığına mahcûp olmalı, utanmalıdır. Pişmân olup üzülmelidir. Kulluk böyle olur. Din büyükleri ile görüşmek, kendi ayıplarını, kusûrlarını anlamak ve gizli kötülüklerini meydâna çıkarmak içindir." Hakiki bir Müslüman, başkalarının ayıblarını gizler, onları ifşâ etmez. Resûlullah efendimiz; (Kim insanların ayıblarını, kusûrlarını örterse, Allahü teâlâ da, onun ayıblarını, kusûrlarını örter) buyurmuştur. İnsanların kabahatlerini, noksanlıklarını değil, iyi şeylerini görmek, güzel ahlâktandır. Bir gün Îsâ aleyhisselâm, havârîleri ile birlikte bir yere giderken, yolda, kokmakta olan bir köpek leşi görürler. Havârîlerden bazısı, köpek leşinin çok pis koktuğunu söyleyince, Îsâ aleyhisselâm; "Ne kadar da beyaz, güzel dişleri varmış" buyurur. Kendi kusûrlarını araştırıp düzeltmeye çalışan bir kimse, başkalarının ayıplarını görmeye vakit bulamaz. Hep, kendinden dahâ iyi olanları görür ve her gördüğünü kendinden dahâ iyi bilir. Netice olarak, Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Bir kimsenin ahmak olduğuna alâmet, kendi ayıbını bırakıp, başkasının ayıbıyla uğraşmasıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Kendi nefislerinizin ayıblarını araştırınız, başkalarının ayıblarını araştırmayınız!)

.

.

Affedilmekten ümitli olmalı

 
A -
A +

Günâhı çok olan bir mü'min, son nefesi boğazına gelmeden önce, tövbe ederse, kurtulması çok umulur. Çünkü Allahü teâlâ, şartlarına uygun yapılan tövbeyi kabûl edeceğini bildirmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istigfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde: Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istigfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli ve af ve magfiret edici bulur, buyurmaktadır.) Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever ve affeder. Tövbe eden, o günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, tekrar tövbe etmesi lâzım olur. Hak sâhiplerine haklarını ödemek, helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek, rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar, tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. "TÖVBEYİ YARINA BIRAKMA!" Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir ve şeytânın aldatmasıdır. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. Lokman hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. Tövbe ettim demek, tövbe olmaz. Çünkü, tövbenin sahîh olması için üç şart lâzımdır: 1-Hemen günâhı bırakmalıdır. 2-Günâh işlediğine, Allahü teâlâdan korktuğu için, utanmak ve pişmân olmak lâzımdır. 3-Bu günâhı bir dahâ hiç yapmamaya gönülden söz vermektir. Allahü teâlâ şartlarına uygun olan tövbeyi kabûl edeceğine söz vermiştir. Allahü teâlâdan korkmalı, Onun rahmetinden ümîdi kesmemelidir. Ümîd, korkudan çok olmalıdır. Böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Gençlerde korkunun, ihtiyârlarda ve hastalarda ise ümîdin dahâ fazla olması lâzımdır buyurulmuştur. Korkusuz ümid ve ümitsiz korku câiz değildir. Birincisi emîn olmaya, ikincisi ise, ümmîtsiz olmaya sebep olur. Hadîs-i kudsîde; (Kulumu, beni zannettiği gibi karşılarım) buyurulmuştur. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerîmesinde de meâlen; (Allah bütün günâhları affeder. O gafûrdur, rahîmdir) buyuruldu. Bunlardan, ümidin fazla olması lâzım geldiği anlaşılmaktadır. (Allah korkusundan ağlayan, Cehenneme girmez) ve (Benim bildiğimi bilseydiniz, az güler çok ağlardınız) hadîs-i şerîfleri de, korkunun fazla olması lâzım geldiğini göstermektedir. Ebû Türâb hazretlerine bir genç gelerek; -Ey hocam çok günahkârım. Tövbe etsem, kabûl olur mu? deyince; -Ey genç! Ümitsiz olma! Çünkü Allahü teâlânın rahmet denizleri dalga dalga geliyor. Allahü teâlâ ziyâdesi ile tövbeleri kabûl edici ve affedicidir. Kulların günahlarını bağışlayıcıdır. Âsilerin tövbelerini kabûl edicidir. Âcizlere kâfidir. Düşkünlerin en iyi vekîlidir. Bütün günahlardan tövbe makbûldür buyurmuştur. Af ve magfiret için çok yalvarmalıdır. Her zamân yüz kerre "Estagfirullâhel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbü ileyh" demelidir. Abdestsiz de okunabilir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Kıyâmette, sahîfesinde çok istigfâr bulunanlara, müjdeler olsun!) KÜFRE GÖTÜREN KAPI!.. Mü'minin îmânı, korku ve ümid arasında olmalı, Allahü teâlânın azâbından korkmalı, fakat rahmetinden de bir an ümid kesmemelidir. Her günâhı işlemekten çok sakınmalı, günahı sebebiyle îmânının gitmesinden korkmalıdır. Bütün günâhları işlemiş olsa bile, Rabbimizin affedeceğinden hiç ümid kesmemeli, hemen tövbe etmelidir. Çünkü tövbe eden, hiç günah işlememiş gibi olur. Netice olarak, Allahü teâlânın azâbından korkmalı ve merhametinden ümîdli olmalı, Onun keremine, ihsânına güvenmeli ve emrolunan ibâdetleri de yapmalıdır. Abdullah-ı Ensârî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ümidsizlik, küfre götüren bir kapıdır. Allahü teâlânın rahmetinden ümidini kesmek küfürdür."

.

Sıkıntılar, günâhlara keffârettir

 
A -
A +

Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. İnsan da, bu sebebi kullanıp, o şeye kavuşur. Ayrıca bu dünyâyı, imtihân yeri olarak yaratmıştır. Burada nimetlerin yanı sıra sıkıntılar da vardır. Hadîs-i şerîfte; (Şüphe edilen altını, ateşle muâyene ettikleri gibi, Allahü teâlâ, insanları dert ve belâ ile imtihân eder. Bazısı, belâ ateşinden hâlis olarak çıkar. Bazısı da, bozuk olarak çıkar) buyurulmuştur. Dertler, sıkıntılar, insana acı gelse de, bunlar imân edenler için, günâhlarının affına sebep olmaktadır. Zaten Peygamber efendimiz; (Ümmetimin azâbı dünyâda verilir) buyurmuştur. Yani Resûlullah efendimiz, dünyâda ümmetimin arasında olan fitneler, sıkıntılar, günâhlarının dökülmesine sebep olur buyurmaktadırlar. Allahü teâlâ, günâhı çok olan kullarını affetmeyi murâd edince, onlara çeşitli hastalıklar, sıkıntılar vermekte ve böylece o sıkıntılarla günâhlarını affetmektedir. Bir hadîs-i şerîfte; (Sıtma hastalığı, insanın günâhlarının hepsini temizler. Dolu tânesinde toz olmadığı gibi, sıtmalının günâhı kalmaz) buyurulmuştur. Îsâ aleyhisselâm buyurdu ki: (Hasta olup, musîbete, felâkete uğrayıp da, günâhları affolacağı için sevinmeyen kimse, âlim değildir.) "BU KULUNA MERHAMET ET!" Mûsâ aleyhisselâm, bir hastayı görür, haline acır ve; (Yâ Rabbî! Bu kuluna merhamet et!) diye arz edince Allahü teâlâ; (Rahmetime kavuşması için, gönderdiğim sebepler içerisinde bulunan bir kuluma, nasıl rahmet edeyim. Çünkü, onun günâhlarını, bu hastalıkla affedeceğim. Cennetteki derecesini, bununla arttıracağım) buyurur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dertlerin, belâların gelmesine sebep, günâh işlemektir. Fakat, belâlar, sıkıntılar, günâhların affedilmesine sebep olur. Allahü teâlâ, sevdiklerinin günâhlarını affetmek için, onlara dert, belâ gönderiyor. Tövbe, istigfâr edince de, günâhlar affolur. Dert ve belâ gelmesine lüzûm kalmaz ve gelmiş dertler de gider. O hâlde, dert ve belâdan kurtulmak için, çok istigfâr okumalıdır. Dertlerin, belâların, musîbetlerin çok olması, günâhların çok affedildiğini gösterir. Günâhların çok olduğunu göstermez. Dostlarına çok belâ vererek, günâhlarını affeder, temizler. Böylece bunları, âhiret sıkıntılarından korur. Resûlullah efendimiz ölüm hâlinde, şiddet ve sıkıntıda iken, hazret-i Fâtıma, babasını çok sevdiği, çok acıdığı ve Peygamber efendimiz; (Fâtıma, benden bir parçadır) buyurmuş olduğu için, o da sıkılıyor, kıvranıyordu. Kızının bu hâlini görünce, onu tesellî etmek için, (Babanın çekeceği sıkıntı, ancak bu kadardır. Başka hiçbir sıkıntı görmez!) buyurdu." Sehl bin Abdullah-i Tüsterî hazretleri, hastalara ilâç verir, kendisi ise kullanmazdı ve; "Hastalığa sabrederek, oturarak kılınan namâz, sağlam olanın, ayakta kıldığı namâzdan dahâ kıymetlidir" buyururdu. DÜNYADA BÖYLE BİR CEZA YOK!.. Günâh, Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, yasak ettiklerinden sakınmamak demektir. Emir ve yasaklar, Müslümânlar, îmânı olanlar içindir. Îmânı olmayanlar, ibâdet etmekle şereflenmemişlerdir. Bunlar, ibâdet yapmadıkları, günâh işledikleri için, dünyâda azâb çekmezler. Hatta her türlü ni'mete de kavuşurlar. İstediklerini, çalıştıklarının karşılığını elde ederler. Yalnız, zâlim olanları, mahlûklara eziyyet verenleri, dünyâda da cezâlarını çeker. İnkâr edenlere, yalnız bir emir verilmiş, o da, îmân etmeleri, Müslümân olmalarıdır. Bu emri dinlememek, çok büyük bir suçtur. Bu suçun cezâsı da, çok büyük ve sonsuzdur. Dünyâda böyle bir cezâ yoktur. Bu sonsuz cezâ, âhirette Cehennemde verilir. Netice olarak Allahü teâlâ, kendisine îmân eden kullarına ihsânda bulunarak, işledikleri günâhların karşılığını, dünyâda çeşitli sıkıntı ve dertler vererek affetmektedir. Cezâ, suçun büyüklüğüne göre değişir. Günâh küçük olur ve suçlu boynunu büküp yalvarırsa, bu suç, dünyâ dertleri ile affolunabilir. Fakat, günâh büyük, ağır ve suçlu da inâtçı, saygısız olursa, bunun cezâsı âhirette sonsuz olur.


.

İnsanı hayvandan ayıran fark

 
A -
A +

İnsan, birçok bakımdan başka hayvânlara, hattâ bazı sıfatları bitkilere ve cansız maddelere benzer ise de, insanı hayvândan ayıran, belli husûsî insanlık sıfatları vardır. İnsana insanlık şerefi, bu özelliklerinden gelmektedir. Bu özellik, rûhun idrâk yani kavrama, düşünme kuvvetidir. İyi huyları kötülerinden, iyi işleri fenâlarından ayıran, bu kuvvettir. Allahü teâlâ, bu özelliği insana verdi ki, bununla yaratanını anlasın. Kalb ve rûh, bu kuvveti ile, yerleri, gökleri inceleyerek, Allahü teâlânın varlığını ve yüksek sıfatlarını anlar. Sonra, emirlerine ve yasaklarına, yanî İslâmiyyete uyarak dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşur, felâketlerden kurtulur. Zâriyât sûresinin 56. âyetinde meâlen; (İnsanları ve cinni, bana ibâdet etmeleri için yarattım) buyuruldu. Bu âyet-i kerîmedeki (İbâdet etmeleri için) ifâdesi, (Beni tanımaları için) demektir. Yanî Allahü teâlâyı tanımak, inanmak için yaratıldık. BUNLAR ŞEREF SAYILSAYDI... İnsanların hayvanlara benzeyen tarafları, şehvânî ve gadab kuvvetleridir. Bunun ikisi de, insan rûhu için kıymetli değildir. Bu kuvvetler, hayvânlarda da vardır. Hattâ hayvânlarda, insândan dahâ kuvvetlidir. Meselâ, öküz ve eşek insandan dahâ fazla yer ve içer. Arslan, manda ve fil, insandan dahâ kuvvetlidir. Kurt ve kaplan, insandan dahâ çok döğüşür, parçalar. Fâre, kedi, köpek, karanlıkta da görür, uzaktan, çabuk koku alırlar. Bütün bu kuvvetler, insan için şeref olamaz. Bunlar, şeref sayılsaydı, isimleri geçen hayvânlar, insandan dahâ şerefli, dahâ üstün olurlardı. Allahü teâlâ, insana, diğer varlıklardan farklı olarak rûhun yanı sıra, akıl ve nefis kuvvetleri de vermiştir. İnsan, aklına tâbi olursa, doğruyu, yaratanına giden yolu bulur. Nefsine tâbi olursa, hayvandan da aşağı olur. Cebrâîl aleyhisselâm, aklı, hayâyı ve îmânı Âdem aleyhisselâma getirdi ve; -Yâ Âdem! Allahü teâlâ selâm eder, sana getirdiğim şu üç hediyyenin birini kabûl etsin dedi buyurur. Âdem aleyhisselâm aklı kabûl edince, Cebrâîl aleyhisselâm, îmân ile hayâya; -Siz gidin buyurur. Îmân; -Allahü teâlâ bana, akıl nerede ise, sen de orada ol diye emretti der. Ondan sonra hayâ da aynı şekilde, Allahü teâlâ tarafından emrolunduğunu beyân ederek, her ikisi de, akıl ile berâber Âdem aleyhisselâmda kalırlar. Bu sebeple Allahü teâlâ, kime akıl verirse, hayâ ile îmân da onunla berâberdir. Aklı olan, Allahü teâlâya îmân eder. Îmân eden de hayâ sahibi ve edebli olur. Edebi olan da, her şeye kavuşur. Süfyân-ı Sevrî hazretleri; "Edeb öğrenilmeden ilim öğrenilmez" buyurmuştur. Edeb, güzel hallere, huylara sâhib olmak ve utanılacak hareketlerden sakınmak, her hususta haddini bilip, sınırı gözetmek hâlidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Edebi gözetmek, zikirden üstündür. Edebi gözetmeyen Hakk'a kavuşamaz" buyurmuştur. Bahâeddîn-i Buhârî hazretleri bir sohbetlerinde buyurur ki: "Bizim yolumuzdakilerin şu edebi gözetmesi gerekir: Birincisi; Allahü teâlâya karşı edeptir. Yâni zâhiri ve bâtını ile tamâmen kulluk içinde olmalı. Allahü teâlânın bütün emirlerini yerine getirip, yasaklarından sakınması ve Allahü teâlâdan başka her şeyi terk etmesidir. İkincisi; Resûlullah efendimize karşı edeptir. Bu da iş ve hâllerde O'na uymaktır. Üçüncüsü; hocasına karşı edeptir. Çünkü kendisinin Peygamber efendimize uymasına, hocası vâsıta olmuştur. Bu bakımdan, hocasını hiçbir zaman unutmamalıdır." İLİM VE İDRAK KUVVETİ... İnsanın kalbine, rûhuna, ahlâkına kıymet verilmezse, insanın hayvândan farkı olmaz. Hattâ hayvânlardan aşağı olur. İnsanı hayvândan ayıran özellik, ilim ve idrâk kuvvetidir. Şems-i Tebrîzî hazretleri; "Âdemoğlunun edebden nasîbi yok ise insan değildir. Âdemoğlu ile hayvan arasındaki fark budur. Gözünü aç ve gör ki bütün Allahü teâlânın kelâmının mânâsı, âyet âyet edebden ibârettir" buyurmuştur. Netice olarak insanı hayvandan ayıran fark, edeptir. Edep hududa, sınırlara riâyet etmek, o sınırı, aşmamak, taşmamaktır. En büyük edep ise, ilahi hududu muhafaza etmek, gözetmektir.

.

Evlada merhamet etmek...

 
A -
A +

Merhamet, şefkat etmek, acımak, bağışlamak anlamlarına gelmektedir. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ merhameti yüz parçaya ayırdı. Doksan dokuzunu kendi katında alıkoydu. Yeryüzüne bir tek parça indirdi. Bu bir parça yüzünden mahlûkât birbirine merhamet ederler) buyuruluyor. Yeryüzündeki bütün mahlukât, kendi yavrusuna, evlâdına bu bir merhametin zerresi ile acımakta, şefkat göstermektedir. Evlâda merhamet etmek ise, sadece onu büyütmek, yemesine, içmesine bakmak, giydirmek değildir. Esas merhamet, onu Cehennem ateşinden korumak, sonsuz saâdete kavuşturmaktır. Merhamet, doktorun hastasına acıması gibi olmalıdır. Merhametli doktor, hastasını iyileştiren, onu yakalandığı hastalıktan kurtarandır. Bir annenin, babanın evlâdına şefkati, merhameti de, doktorun merhameti gibi olmalıdır. Namaz kılmayan çocuğa acımamak, yardım etmemek, yani bu hastalığın çaresine bakmamak, hiç merhamet olur mu? Aslında buradaki merhamet gibi görünen şey, merhametsizliktir. Bu şekilde davranan ana-babalar, çocuklarını perişan etmektedirler. Bu hâl, ameliyata giden çocuğa, annesi acıdığı için gizli yemek yedirmesine benzemektedir. BİRLİKTE KİTAP OKUMALI... Bir anne-baba, eğer evlâtlarına, İslâmiyyetin, din büyüklerinin sevgisini veremiyorsa, böyle anne-babalar, çocuklarının en baş düşmanı olmaktadırlar. Nefsine düşkün olan yani çocuklarını nefsi için seven anne ve babalar, çocuklarının en büyük düşmanı durumundadırlar. Bu sebeple her anne-baba, çocuklarını, din büyüklerinin yanına götürmeli, onlarla ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumalı, okutmalı ve çocuklarını yanlarından ayırmamalı, kötü yayınlardan, arkadaşlardan korumalıdırlar. Anna-babalar, yerine göre, çocuklarının abisi, babası, ablası, annesi olmalıdır. Çocukları, iyi, sâlih kimselerle görüştürmeli, böyle yerlere gitmeye alıştırmalıdır. Her anne-baba çocuğuna; "Aman evlâdım, ne sen kendini yak, ne de beni yak! Çünkü evlâdın yaptığı, ana-babaya da gitmektedir. Allahü teâlâ korusun, kendin gidersen beni de götürürsün. Yani bu kadar emekler boşa gider. Çünkü anneye ve babaya, evlâdın yaptığı her şey, misliyle yazılır. İyilik yaparsan iyilik, kötülük yaparsan kötülük yazılır" demelidir. Çocukların temiz kalbleri, kıymetli bir cevher ve temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları ve hocaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmazsa, bedbaht olurlar. Yapacakları her fenâlığın günâhı, ana, baba ve hocalarına da verilir. Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmaktadır. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Bu sebeple her anne ve baba, çocuklarına Kur'ân-ı kerimi öğretmeli ve okumalarını temin etmelidir. Peygamber efendimiz; (Hoca çocuğa, Besmele okur, çocuk da söyleyince, Allahü teâlâ, çocuğun, anasının, babasının ve hocasının Cehenneme girmemesi için senet yazdırır) buyurmuşlardır. ÇOCUKLARIN KALBLERİ TERTEMİZDİR Netice olarak, çocuğunu seven, ona acıyan her anne-baba, mutlaka çocuklarına din büyüklerinin, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından bir şeyler okumalı, okutmalı, Kur'ân-ı kerimi, namaz kılmasını öğretmeli ve namaza, diğer ibâdetlere alıştırmalı, yapmalarını temin etmelidir. Çünkü çocukların kalbleri, küçükken tertemizdir. Böyle bir kalbe, ne konulursa, ne yerleştirilirse, o kalıcıdır. Her anne-baba, her akşam, çocukları ile beraber, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından beraberce okumalı, kitap okumadan yatmamalı ve mutlaka bir şeyler öğretmelidir. Yoksa ebedi saâdetten mahrum kalabilirler.


.

Peygamber efendimizin üstünlükleri

 
A -
A +

Resûlullah efendimizin üstünlüklerinden, faziletlerinden bazısı, kitaplarda şöyle bildirilmektedir: Mahlûklar içinde ilk olarak Muhammed aleyhisselâmın rûhu yaratılmıştır. Allahü teâlâ, Onun ismini Arş'a, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır. Meleklerin Âdem aleyhisselâma karşı secde etmelerinin emredilmesi, Âdem aleyhisselâmın alnında Muhammed aleyhisselâmın nûru bulunduğu için idi. Peygamber efendimizin dünyâya geleceği zamân, çok büyük alâmetler görülmüştür. Bu alâmet ve haller târîh kitâplarında yazılıdır. Resûlullah efendimiz dünyâya gelince, şeytânlar göğe çıkamaz, meleklerden haber alamaz oldular. Sevgili Peygamberimiz dünyâya geldiği zamân, yeryüzündeki bütün putlar, tapınılan heykeller, yüzüstü devrildiler. Peygamber efendimiz, üç ve kırk yaşında Peygamber olduğu kendisine bildirildiği vakit ve elli iki yaşında mîrâca götürülürken, melekler göğsünü yardı ve Cennetten getirdikleri leğen içinde Cennet suyu ile kalbini yıkadılar. NÜBÜVVET MÜHRÜ... Her Peygamberin sağ eli üstünde nübüvvet mührü vardı. Muhammed aleyhisselâmın nübüvvet mührü ise, sol kürekteki deri üzerinde, kalbi hizâsında idi. Cebrâîl aleyhisselâm kalbini yıkayıp, göğsünü kapadığı zamân, Cennetten getirdiği mühür ile sırtını mühürlemişti. Resûlullah efendimiz, önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları da görürdü. Ayrıca Resûlullah efendimiz, aydınlıkta gördüğü gibi, karanlıkta da görürdü. Peygamber efendimizin mübârek teri de, gül gibi güzel kokardı. Bir fakîr kimse, kızını evlendirirken, kendisinden yardım istemişti. O ânda verecek bir şeyi yoktu. Küçük bir şişeye terinden koydurup verdi. O kız, yüzüne, başına sürünce, evi misk gibi kokardı ve evi, "Güzel kokulu ev" adı ile meşhûr oldu. Resûlullah efendimiz, orta boylu olduğu hâlde, uzun kimselerin yanında iken, onlardan yüksek görünürdü. Peygamber efendimiz, güneş ve ay ışığında yürüyünce, gölgesi yere düşmezdi. Resûlullah efendimizin bedenine ve elbisesine sinek, sivrisinek ve başka böcekler konmazdı. Resûlullah efendimiz, ne zaman yürüse, arkasından melekler gelirdi. Bunun için, Eshâbını önünden yürütür ve; (Arkamı meleklere bırakınız) buyururdu. Fahr-i kainât efendimiz, taş üstüne basınca, taşta ayağının izi kalırdı. Kum üstünde giderken ise, hiç iz bırakmazdı. Peygamber efendimizin büyük bir mu'cizesi de, mîrâca götürülmesidir. Mîrâcda, kendisine hiçbir gözün görmediği şeyler gösterildi. Allahü teâlâyı baş gözü ile, bilinmeyen bir şekilde gördü. Fakat bu görmesi, madde âleminin dışında yani âhiret âleminde oldu ve bir ânda tekrâr evine getirildi. Mîrâc mu'cizesi, başka hiçbir Peygambere verilmedi. Peygamber efendimize, ömürlerinde bir kerre salât ve selâm okumaları, ümmetine farz oldu. Allahü teâlâ ve melekler de, Ona salât ve selâm etmektedir. Peygamber efendimiz ümmî olduğu hâlde, yani kimseden bir şey öğrenmemiş iken, Allahü teâlâ Ona, her şeyi bildirmiştir. Âdem aleyhisselâma her şeyin ismi bildirildiği gibi, Ona da her şeyin ismi ve ilmi bildirilmiştir. Resûlullah efendimizin aklı, bütün insanların aklından dahâ çoktur. İnsanlarda bulunabilecek bütün iyi huyların hepsi, Ona ihsân olundu. HALİL VE HABİB... Netice olarak Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâmın ismini kendi isminin yanına koymuş ve Ona, Habîbim buyurmuştur. Bu ise, üstünlüklerin en üstünüdür ki, Allahü teâlâ, Onu kendisine sevgili, dost yapmış ve hadîs-i kudsîde de; (İbrâhîmi Halîl yaptım ise, seni kendime Habîb yaptım) buyurmuştur. (Sana, râzı oluncaya kadar, yeter deyinceye kadar her dilediğini vereceğim) meâlindeki Duhâ sûresinin 5. âyet-i kerîmesi, Allahü teâlânın, Peygamber efendimize, bütün üstünlükleri, ahkâm-ı islâmiyyeyi, düşmânlarına karşı yardım ve galebe, ümmetine fetihler, zaferler ve kıyâmette her türlü şefâat ve tecellîler ihsân edeceğini vâdetmektedir. Resûlullah efendimiz, bu âyet-i kerîme nâzil olduğu zamân, Cebrâîl aleyhisselâma bakarak; (Ümmetimden birinin Cehennemde kalmasına râzı olmam) buyurmuştur...


.

Peygamber efendimizin şefâati

 
A -
A +

Peygamber efendimize, ümmetinin yaptığı ameller, ibâdetler, sabâh-akşam gösterilir ve bunları yapanları da görür. Günâh işleyenlerin affolması için duâ eder. Peygamber efendimizin kabrini ziyâret etmek, Müslüman kadınlara da müstehâbdır. Kadınların başka kabirleri ise, yalnız tenhâ zamânlarda ziyâret etmeleri câizdir. Allahü teâlâ, Resûlullah efendimiz diri iken olduğu gibi, vefâtından sonra da, dünyânın her yerinde ve her zamân Ona tevessül edenlerin yani Onun hâtırı ve hürmeti için isteyenlerin duâsını, kabûl eder. Bir kimse, Peygamber efendimizin kabrinin yanına gelip; "Yâ Rabbî! Köle âzâd etmeyi emrettin. Bu senin Peygamberindir. Ben de senin kölelerinden biriyim. Peygamberinin hâtırı için, Beni Cehennem ateşinden âzâd et!" diye duâ etti. O kimse bu şekilde duâ edince bir anda; (Ey kulum! Niçin yalnız kendinin âzâd olmasını istedin? Bütün kullarımın âzâd olmalarını niçin istemedin? Haydi git! Seni Cehennemden âzâd ettim) sesi işitildi. "BENİ, ELİ BOŞ ÇEVİRME" Evliyânın meşhûrlarından Hâtim-i Esam hazretleri, Resûlullah efendimizin kabrinin yanında durup; "Yâ Rabbî! Peygamberinin kabrini ziyâret ettim. Beni, eli boş olarak çevirme!" diye yalvardı, duâ etti. O anda; (Ey kulum! Habîbimin kabrini ziyâret etmeni kabûl ettim. Seni ve seninle berâber ziyâret edenleri mağfiret ettim) sesi işitildi. İmâm-ı Ahmed Kastalânî hazretleri; "Birkaç sene hastalık çektim. Doktorlar çâresini bulamadı. Mekke'de bir gece Resûlullah efendimize çok yalvardım. O gece rüyâda bir kimse gördüm. Elindeki kâğıtta; 'Burada Ahmed Kastalânînin hastalığı için, Resûlullahın izni ile ilâcı yazılmıştır' yazısını okudum. Uyandığım zaman hastalığımın kalmadığını gördüm, iyileşmiştim" diye buyurmuştur. Mahşer günü, kabrinden ilk önce Resûlullah efendimiz kalkacaktır. Üzerinde Cennet elbisesi bulunacaktır. Burak isimli bir hayvan üzerinde mahşer yerine gidecektir. Peygamber efendimizin elinde livâ-ül-hamd denilen bayrak olacaktır. Peygamberler dahil bütün insanlar bu bayrağın altında duracaktır. Mahşer halkı, beklemekten çok sıkılacaklardır. Önce Âdem aleyhisselâma, sonra Nûh aleyhisselâma, sonra İbrâhîm aleyhisselâma, Mûsâ aleyhisselâma ve Îsâ aleyhisselâma gidip, hesâbın başlanması için şefâat etmelerini dileyeceklerdir. Her Peygamber, birer özür bildirerek, Allahü teâlâdan utandıklarını söyleyecekler ve şefâat edemeyeceklerdir. Son olarak insanlar, Resûlullah efendimize gelip yalvaracaklardır. Peygamber efendimiz secde edip, duâ edecek ve şefâati kabûl olacaktır. Mahşer günü, önce Muhammed aleyhisselâmın ümmetinin hesâbı görülecek, sırâttan geçecek ve Cennete gireceklerdir. Resûlullah efendimizin kızı hazret-i Fâtıma, sırât köprüsünden geçerken; (Herkes gözlerini kapasın! Muhammed aleyhisselâmın kızı geliyor) denecektir. ALTI YERDE ŞEFÂAT... Resûlullah efendimiz, altı yerde şefâat edecektir: Birincisi, Makâm-ı Mahmûd denilen şefâati ile, bütün insanları mahşerde beklemek azâbından kurtaracaktır. İkincisi, Resûlullah efendimiz şefâati ile, çok kimseyi hesâpsız Cennete sokacaktır. Üçüncüsü, azâb çekmesi lâzım olan mü'minleri azâbdan kurtaracaktır. Dördüncüsü, imân ile ölüp günâhı çok olan mü'minleri Cehennemden çıkaracaktır. Beşincisi, sevâbı ve günâhı eşit olup, A'râf denilen yerde bekleyen mü'minlerin Cennete gitmelerine şefâat edecektir. Altıncı olarak Peygamber efendimiz, Cennette olanların derecelerinin yükselmesi için şefâat edeceklerdir. Netice olarak, Peygamber efendimizin şefâat ile hesâptan kurtardığı yetmiş bin kimsenin her birinin şefâatleri ile de, yetmişer bin kişi hesâpsız Cennete gireceklerdir. Bu fazilet, üstünlük de, yalnız Peygamber efendimize mahsustur. Allahü teala, hadîs-i kudsîde; (Sen olmasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım) buyurarak, Resûlullah efendimizin üstünlüğünü bildirmektedir.


.

Kadere inanan, huzûrlu olur

 
A -
A +

İmânın altı şartından biri, kadere, hayrın ve şerrin Allahü teâlâdan olduğuna inanmaktır. Allahü teâlâ, hayrı ve şerri, iyiyi kötüyü irâde eder, ister ve yaratır. İyilerin de, kötülerin de yaratanı Odur. Fakat, iyiliklerden râzıdır, şerlerden, kötülüklerden ise râzı değildir, beğenmez. İrâde etmek başkadır, rızâ yani râzı olmak başkadır, bunları birbirine karıştırmamalıdır. İnsan, bazan her şeye başvurduğu ve çok çalıştığı hâlde, istediklerine kavuşamaz. İşte o zamân insan, bu işte kendi elinde olmayan bir kudret bulunduğuna ve bu kudretin insanların yaşamaları ve başarıları üzerinde tesirli olduğuna, onlara yön verdiğine inanır ve bu hâli kabûl eder. İşte bu hâl, kaderdir, kısmettir. Kadere, kısmete inanmak, insan için büyük bir tesellî kaynağıdır. Zira; "Ben vazîfemi, elimden gelini yaptım, sebeplere yapıştım fakat ne yapayım ki kaderimde, kısmetimde olan bu imiş" diye inanan bir müslümân, bir işte başarısız olsa bile, ümitsizliğe kapılmaz ve büyük bir iç huzûru ile çalışmaya devâm eder. İnşirâh sûresinin 5. âyeti ve devâmında meâlen; (Güçlükle berâber şüphesiz bir kolaylık vardır. Evet muhakkak güçlükle berâber bir kolaylık vardır. Öyleyse, bir işi bitirince diğerine giriş ve hâcetini yalnız Rabbinden iste) buyurulmuştur. Hâlbuki, inanmıyan ve yalnız maddî sebeplere önem veren bir kimse, böyle bir durum karşısında ümidini, cesâretini, çalışma azmini kaybeder ve bir dahâ çalışamaz hâle gelir. İkinci Cihân Harbinden sonra, bütün dünyâ, Kadere, Kısmete inanmaya başlamıştır. Birçok Avrupa ve Amerika neşriyatında; "Müslümânların kader, kısmet dedikleri şey, meğerse ne kadar doğru imiş. Ne kadar uğraşırsak uğraşalım, hâdiseleri değiştirmek imkânı yoktur" denilmiştir. Bir felâket karşısında kalan, sevdiklerini, malını, mülkünü kaybeden bir kimse, ancak kadere, kısmete inanarak ve Allahü teâlâya tevekkül ederek tesellî bulabilir. Zira tevekkül yani Allahü teâlâya güvenmek, insan için en büyük tesellî kaynağıdır. Abdülvehhâb-ı Şa'rânî hazretleri, 1540 senesinde bir yaz günü, Nil nehri kenarında yaşıyan yaşlı velî bir zâtı ziyârete gider. Yaşlı zât, Abdülvehhâb-ı Şa'rânî hazretlerinin elini öyle bir sıkar ki, acısından bağıracak hâle gelir. Sonra da, kuvvetini nasıl bulduğunu sorar ve bu kuvveti nasıl muhafaza ettiğini şöyle anlatır: "Bendeki bu kuvvet, gençliğimden beri yediğim helâl lokmalar sebebiyledir. Hamurum helâl bir maya ile yoğrulmasaydı, bu günün, günahlarına aldırmayan insanların vücutları gibi, benim vücûdum da gevşek olurdu. Şu an 143 yaşına geldim. Allahü teâlâya yemin ederim ki, bugün insanlar her bakımdan değişmiştir. Hele bu son senelerde, dînin emirlerini yerine getirmekte ve emânete riâyet etmekte büyük bir eksiklik var. Bugün yakın akrabân, hattâ öz kardeşin bile seni tanımamaktadır. Oğlun dahi sana başka gözle bakmakta ve bir yabancı gibi davranmaktadır. İnsanların birbirlerine muhabbetleri hiç kalmamış, dert ve belâlara karşı sabırları eksilmiş, kazâ ve kadere karşı boyun eğmek yerine öfke, isyân hâkim olmuş, dinleri zayıflamıştır." Bir kimsenin saîd olmasının alâmeti, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olması, itirâz etmemesidir. Şakî, kötü olmasının alâmeti de, cenâb-ı Hakkın kazâ ve kaderine râzı olmayıp, isyân etmesi bağırıp, çağırması, ağlaması ve sızlamasıdır. Doğru yol, kulun rızâsını, kazâ ve kadere tâbi etmesidir. Abdülazîz Dîrînî hazretleri; "Eğer kadere, Allahü teâlânın hükmüne rızâ gösterirseniz şerefli bir hayat yaşarsınız. Yok, imkânsız bir şeyin olmasını ümit ederseniz, ümidinizi, tehlikeli bir şey üzerine binâ etmiş olursunuz" buyurmuştur. Netice olarak, kadere inanan, îmân eden bir kimse, kederden emin olur, huzûrlu olur. Zaten kâmil, olgun hakiki bir mü'min, başına hayır ve şer geldiğinde, ben bunu bekliyordum diyendir. Allahü teâlânın takdirine, kaza ve kaderine îmân eden, kederden kurtulur, huzûrlu olur.


.

Nefsine uymayan, saâdete kavuşur

 
A -
A +

Peygamberlerden başka herkes, nefsine uyabilir, günâh işliyebilir. Cenâb-ı Hak, günâh işleyen müslümânları, illet, kıllet veyâ zilletle îkâz ederek, gafletten uyandırmaktadır. Nefsin arzûlarının, insanı Allahü teâlânın yolundan saptırıcı oldukları, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Çünkü nefis, dâimâ Allahü teâlâyı inkâr, Ona isyân etmek ister. Her işte, nefsin arzûlarına uymak, nefse tapınmak olur. Nefsine uyan, küfre veyâ bid'at sâhibi olmaya yâhut fıska yani harâm işlemeye başlar. Ebû Bekir Tamistânî hazretleri; "Nefse uymaktan kurtulmak, dünyâ nimetlerinin en büyüğüdür. Çünkü nefis, Allahü teâlâ ile kul arasındaki perdelerin en büyüğüdür" buyurmuştur. İmâm-ı Şâfiî hazretleri, Bağdat'ta nehir kenarında otururken, bir genç gelir ve nehirde abdest alır. Gencin abdesti yanlış aldığını gören İmâm-ı Şâfiî hazretleri; -Abdestini, kitaplarda bildirildiği şekilde doğru ve tam olarak alırsan, Allahü teâlâ sana dünyâ ve âhiret saâdeti verir buyurur. Genç, abdestini doğru olarak tekrar alır ve İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin yanına gelerek; -Efendim, bana biraz nasîhat eder misiniz deyince, İmâm-ı Şâfiî hazretleri; -Allahü teâlâya îmân edip Onu tanıyan, kurtuluşa erer. Dînin emirlerinde hassas davranıp, titizlik gösteren, kötülüklerden kurtulur. Nefsini ıslah edip, ona uymayan da, saâdete kavuşur buyurur. PUTA TAPACAĞINA Şakîk-i Belhî hazretleri, gençliğinde ticâret için Türkistan'a gider ve merak edip bir puthaneye girer. Orada, puta, isteklerini yana yakıla anlatan bir putpereste; -Sana hiç bir fayda ve zararı olmayan puta tapacağına, herşeyin sahibi olan Allahü teâlâya ibâdet et deyince putperest; -Eğer söylediğin doğru ise ve O, sana senin memleketinde rızk vermeye kâdirse, niçin tâ buralara kadar geldin? deyiverir. Şakîk-i Belhî hazretleri, bu söz üzerine derin düşüncelere dalar ve bir mecûsi ile Belh şehrinin yolunu tutar. Mecûsi, Şakîk-i Belhî hazretlerinin tüccar olduğunu öğrenince; -Kısmetin olmayan bir rızık peşindeysen, kıyâmete kadar gitsen onu ele geçiremezsin. Şâyet kısmetin olan bir rızk peşindeysen onun arkasında koşmana lüzum yoktur. Çünkü sana ayrılan rızkın seni bulur der. Bu söze de, Şakîk-i Belhî hazretleri hayran kalır ve dünyâya karşı meyli azalır. Artık âhiret için çalışacağına kendi kendine söz verir. Belhe gelir fakat şehirde müthiş bir kıtlık vardır. İnsanlar yiyecek bulamak için çırpınmakta ve bu yüzden de kimsenin yüzü gülmemektedir. Şakîk-i Belhî hazretleri, çarşıda neşeli bir köle görür ve; ÜZÜLMEME GEREK YOK! -Ey köle, herkes üzüntü içindeyken, senin neşene sebep nedir? diye sorar. Köle de; -Benim üzülmeme gerek yok. Çünkü benim sahibim zengindir. Beni aç, çıplak bırakmaz ki der. Şakîk-i Belhî hazretleri, kölenin bu sözü karşısında kendi kendine; "Aman yâ Rabbi! Az bir dünyâlığı olan şu zenginin kölesi böyle neşeli. Halbuki, sen bütün canlıların rızıklarına kefil oldun. Biz niçin gam ve keder içinde olalım" diyerek dünyâ meşgûliyetlerinden elini çeker ve samîmi bir şekilde tövbe ederek âhirete yönelir. İbrâhim bin Edhem hazretlerinin sohbetlerine başlayarak olgunlaşır. Nefsin islâmiyyetin dışına taşmasını önlemek için, harâmlardan sakınmak ve ibâdetleri yapmak lâzımdır. Bu iki hâl, nefsi terbiye eder ve insanı olgunlaştırır. İnsanın en hassas olacağı nokta, ölüm ve sonrası için olmalıdır. Nefsine uyan, felâkete gider, uymayan ise, saâdete kavuşur. Ahmed Rıfâî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın hükmüne boyun eğmek, nefsin isteklerine zıttır. Nefis bunları istemez. Saâdete kavuşmak, nefsin rızâsını terkedip, Allahü teâlânın rızâsına koşmakla mümkündür." Netice olarak, nefsine değil Allahü teâlâya îmân edip, Onun emirlerine uyan, dünyada rahat eder, huzûrlu olur, âhırette de ebedi saâdete kavuşur. Sehil bin Abdullah Tüsterî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İbâdetlerin en kıymetlisi, nefse uymamaktır."


.

Dil canavar gibidir

 
A -
A +

Dil, insanın gönlünün, gönül ise rûhun, rûh da, insanın hakikatinin aynasıdır. Dil, iki tarafı keskin bir bıçak gibidir. İnsana zarar, dilinden gelir ve dil, insanı aziz ettiği gibi, zelil de eder. Bunun için Peygamber efendimiz; (Ya hayr söyle, ya sükût et, sus) buyurmuşlardır. Bir kimse Eyyûb Sahtiyânî hazretlerine; -Bana nasîhatte bulunur musunuz deyince, cevap olarak; -Diline sâhib ol, az konuşmaya dikkat et buyurmuştur. Hazret-i Ebû Bekr-i Sıddîk, Allahü teâlânın râzı olmadığı birşeyi söylememek için, oniki sene mübârek ağzına taş koymuş ve uygun birşey söyleyeceği zamân, taşı çıkarırlarmış. Resûlullah efendimiz; (Bir kimse, dilini tutarsa, Allahü teâlâ onun utanacak şeylerini örter. Gadabını tutarsa, kıyâmet günü, Allahü teâlâ azâbını ondan çeker. Bir kimse Allahü teâlâya yalvarırsa, onun duâsını kabûl eder) buyurmuşlardır. Kalb temiz olursa, dilden güzel sözler çıkar. Kişi, dilinin altında gizlidir, konuşunca belli olur. Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -Kalbini en güzel koruyan kimdir? diye sorduklarında; -Diline en çok hâkim olan cevâbını vermiştir. Peygamber efendimiz de; (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir) buyurmuştur. HAYIR SÖYLEYEN KÂR EDER Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasihat ederek buyurur ki: "Ey oğlum! Merhâmet eden merhâmet bulur. Sükût eden selâmete erer. Hayır söyleyen kâr eder. Kötü konuşan günâhkâr olur. Diline hâkim olmayan pişman olur" Bir kimse, dilini kontrol ederse, din ve dünyâsı da ıslâh olur, selâmet bulur. Sa'dî Şîrâzî hazretleri buyuruyor ki: "Dil, şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. Göz; Allahü teâlânın kudret ve san'atını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir." Hakiki bir müslüman, diline sahip olur, yalan söylemez, gıybet etmez, dedi-kodu yapmaz ve dili ile, eli ile kimseyi incitmez. Zaten başkasını incitmek harâmdır, günâhtır ve fitne çıkmasına sebep olur. Fitne çıkmasına sebep olmak ise, ayrıca dahâ büyük günâh olur. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kimse ile münâkaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen müslümânın Cennete gireceğini size söz veriyorum. Şaka ile veyâ yanındakileri güldürmek için olsa bile, yalan söylemiyenin Cennete gireceğini size söz veriyorum. İyi huylu olanın Cennetin yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum!) CEHENNEME SÜRÜKLER Her müslümanın dilini koruması, ona sahip olması lâzımdır. Zira 54 farzdan birisi de, kişinin dilini harâm, fuhuş olan sözlerden korumasıdır. Korumazsa, bu hâl insanı Cehenneme sürükler. Peygamber efendimiz; (Çok namâz kılan, oruç tutan, sadaka veren, fakat dili ile komşularını incitenin gideceği yer Cehennemdir) buyurmuşlardır. İbrâhim Desûkî hazretleri ömrünün son günlerinde talebelerine hitaben; "Ey evlatlarım! Ömrünüz her geçen gün azalmakta, eceliniz yaklaşmaktadır. Bir gün bu üzerinde yaşadığınız dünyâ dürülecek, kıyâmet kopacaktır. Hergün amel defterinizi hayırlı işlerle doldurmaya bakınız. Böyle yapanlara müjdeler olsun. Amel defterlerini, yasaklardan kaçmayarak günahlarla dolduranlara da yazıklar olsun. Vakitlerinizi isrâf etmeyiniz. Zamanlarınızı boşa geçirmeyip değerlendiriniz. Yoksa pişmân olursunuz. Duânızın kabûl olmasını istiyorsanız, helâlden yiyiniz ve müslüman kardeşlerinizin hakkında yersiz söz etmekten dilinizi tutunuz" diye nasîhat etmişlerdir. Mansûr bin Ammâr hazretleri de bir talebesine hitaben; "Sıkıntıdan kurtulmak istiyorsan, dünyâyı istemeyi bırak, özür dilemekten kurtulmak istiyorsan, diline hâkim ol" buyurmuştur. Netice olarak, her fenalıktan uzak kalmanın yolu, dili tutmaktır. Zira dil, canavar gibidir, serbest bırakılırsa insanı parçalar. Dili muhafaza etmeli ki, insanı sokmasın. Çünkü dil, büyük bir yılan gibidir. Bişr-i Hâfî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâda azîz olmak, âhirette selâmette kalmak isteyen, diline sâhib olsun."


.

Affedilmekten ümitli olmalıdır

 
A -
A +

Allahü teâlâdan korkmalı fakat rahmetinden de ümidi kesmemelidir. Ümid, korkudan çok olmalıdır ki, böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allah bütün günâhları affeder. O gafûrdur, rahîmdir) buyuruldu. Peygamber efendimiz de buyuruyor ki: (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istigfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde: Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istigfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli, af ve magfiret edici bulur, buyurmaktadır.) Hasan-ı Basrî hazretlerinin Şem'ûn adlı mecûsî bir komşusu vardı. Onun müslüman olması için Allahü teâlâya geceleri niyâz ederek ağlayıp yalvarırdı. Komşusu hastalanınca onun ziyaretine gider ve; -Ey Şem'ûn! Şu kadar müddetten beri ömür sürüp, rızkın için çalışıp didindin. Uzun yıllar ateşe taptın, gece gündüz yaratıcı sanarak ateşe secde eyledin. Fakat ateş seni kurtaramaz, gel tövbe ederek "Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah" de! Böylece Cennete gidesin buyurur. Mecûsî bâzı bahâneler ileri sürerek îmân etmek istemez. Bunun üzerine Hasan-ı Basrî hazretleri; -Senin söylediklerin teferruattır, asıl olan îmândır. Îmânla şereflenenler, Cehennem ateşine girseler bile sonunda kurtulurlar. Ama inkâr edenler, sonsuz olarak azâb çekerler. Eğer diğer ateşe tapanlar gibi acıklı bir azâba uğramak istemiyorsan, gel ikimiz elbiselerimizi çıkarıp yanan fırına girelim. Bakalım hangimizin bedenini ateşin alevleri yakmayacak buyurarak orada yanan bir ateşin içine kollarını sıvayıp sokar. Sonra da; -Ey Şem'ûn! Ateş dünyâ ve âhiret mahlûkudur ve Hakk'ın emriyle yakar. Allah'ın emriyle ateşin mizâcı su gibi, suyun mizâcı ateş gibi olur buyurarak kor hâlindeki ateşten kollarını çeker. Fakat ellerinde en ufak bir yanma alâmeti görülmez. Bu hal karşısında gönlü yumuşayan mecûsî, İslâma meyleder ve; BU KADAR GÜNAHIM VARKEN... -Efendim, bütün sözleriniz ve davranışlarınız güzel de, bu kadar telef edilmiş ömürden ve işlediğim kötülüklerden sonra, ben affa ve merhâmete lâyık olur muyum, Kelîme-i tevhîdi söylerek Cennete girebilir miyim, o nimetlere nâil olabilir miyim? der. Hasan-ı Basrî hazretleri; -Evet buyurur. Mecûsî; -Efendim, eğer bana bir ahitnâme yazıp kefil olursanız, îmâna gelirim. Yoksa korkarım der. Hasan-ı Basrî hazretleri de gereken teminâtı vererek onun Kelîme-i tevhîd söyleyerek îmân etmesine vesîle olur. İmânla şereflenen Şem'ûn daha sonra vefât eder ve defnedilir. Hasan-ı Basrî hazretleri evine döndüğünde kendi kendine; "Ey Hasan! Sen gayba hükmederek acâip sözler söyledin" der. Bu düşünceyle uyuyakalır. Rüyâsında Şem'ûn'u, başında kıymetli Cennet taşlarıyla süslenmiş bir tâc, beline altın bir kemer kuşanmış bir halde Cennet'e doğru gittiğini görür. Şem'ûn Hasan-ı Basrî hazretlerine yönelerek; -Allahü teâlânın lütfu, ihsânı çok büyükmüş. Merhâmetinden bir damla içmekle benim gibi binlerce âsîler rahmetine gark olurmuş. Allah'ın yardımıyla bu âsînin günahları da iyiliğe çevrildi ve Cennet bize de nasip kılındı der ve; senin yazdığın o kâğıda ihtiyaç kalmadı. İşte kâğıdın deyip Hasan-ı Basrî hazretlerinin eline verir. Hasan-ı Basrî hazretleri, uyandığında o kâğıdı elinde bulur. Netice olarak bir kimsenin, işlediği günahlar sebebi ile, Allahü teâlâdan ümidini kesmesi, küfürdür, imânın gitmesine sebep olur. Zira Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedeceğini bildirmektedir. Bekir bin Abdullah Müzenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ey Âdemoğlu! Allahü teâlânın rahmetinden öyle ümitli ol ki, bu ümidin seni, Allahü teâlânın mekrinden emin kılmasın. Eğer bundan emin olursan, günâhları işler, Allahü teâlânın gazâbına uğrarsın. Yine Allahü teâlâdan öyle kork ki, bu korku O'nun rahmetinden ümidini kestirmesin. Ne kadar günahkâr olursan ol, yine de Allahü teâlânın rahmet ve merhametinden ümidli ol."

 

Söz dinlemeyen neticesine katlanır

 
A -
A +

Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselâmdan dünyanın sonuna kadar gelecek olan bütün insanların rûhlarını yarattığında onlara; (Elestü bi-rabbi-küm? yani Ben sizin Rabbiniz değil miyim) diye hitâb ettiğinde, bütün rûhlar; (Belâ, Evet, biz kabûl ettik. Sen bizim Rabbimizsin yâ Rabbî) diyerek söz vermişlerdir. Rûhlar âleminde verilen bu söz, insanlara, dünyaya geldikleri zaman, Peygamberler ve Onların vârisleri olan âlimler tarafından hatırlatılmaktadır. Bunlardan bazısı, verdiği söze sâdık kalarak îmân etmiş, bazısı da, o sözü unutarak veya inkâr ederek reddetmiş, söz dinlememişlerdir. Söz dinleyip îmân edenler, sonsuz Cennet nimetlerine kavuşacak, dinlemeyip inkâr edenler de, sonsuz Cehennem azâblarını tadacaklardır. Dünyada bile, danışarak hareket edip söz dinleyenler, rahat ve huzurlu olmuşlar, danışmadan, kafasına göre hereket edenler de, çeşitli sıkıntılara düşmüşlerdir. Hadîs-i şerîfde; MÜNAFIĞIN ALÂMETİ (Münâfıklık alâmeti üçtür: Yalan söylemek, va'dini îfâ etmemek, emânete hıyânet etmek) buyuruldu. Vaktiyle Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerini seven bir genç, Mısır'a ticâret yapmak için gitmeye karar verir. Akrabâsı gitmemesi için çok zorlar ise de, dinlemez ve kararından vazgeçmez. Durumu Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerine bildirdiklerinde; -Gitme! buyurur ama genç, kimseyi dinlemeyip gizlice bir gemi ile yola çıkar. Gencin bindiği gemi, korsanlar tarafından zaptedilir ve genç de esir alınır. Korsanlar, gemideki genç dahil esirlerin hepsini, memleketlerine götürüp çeşitli yerlerde çalıştırırlar. Uzun zaman bu şekilde, esir olarak çeşitli işlerde çalıştırılan genç, başına gelen felâketlerin sebeblerini, Allahü teâlânın sevdiği bir kulun sözünü dinlememekten olduğunu anlar ve çok pişmân olup, tövbe, istigfâr eder, yalvarır. Bu tövbe ve yalvarmaları kırk gün devâm eder. Nihayet bir gece rüyâsında Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerini görür ve kendisine; -Yarın senden bâzı şeyler soracaklar. Ne sorarlarsa, biliyorum de! buyurarak tenbihte bulunur ve bir hastalık ile ilgili ilâç da târif eder. Genç uyandığında sevince gark olur, güneşin doğmasını adeta iple çeker. Sabahleyin yanına gelenler; -Doktorlukla ilgili bir bilgin var mı? diye sorarlar. Genç de; -Var! deyince, genci alıp o yerin hükümdârına götürürler. Meğer o yerin hükümdârı hasta imiş. Hiçbir doktor derdine çâre bulamamış, hükümdâr da hastalıktan kurtulamamış. Bu genç, hasta hükümdârı görüp; -Bana, şu şu meyvelerden şu kadar, şu şu otlardan şu kadar getirin der. Kısa zamanda bulup getirirler ve genç, rüyâda kendisine tarif edildiği gibi, hepsini güzelce öğütüp karıştırır, mâcun hâline getirerek hastaya yedirir. Hasta, Allahü teâlânın izniyle bir anda şifâ bulr. Hükümdâr bu hastalıktan ümidini kesmiş iken, birden şifâya kavuşunca, gence; -Bir murâdın varsa söyle, yerine getireyim. Mal, mülk istersen seni zengin edelim der. Genç; -Ben, hiçbir şey bilmeyen bir kimseyim. Âilemden ve hocamdan izinsiz para kazanmak için evden çıktım. Beni yolda esir alıp, buralara getirdiler. Esir olunca, başıma gelen bu musîbetin sebebini anlayıp, çok tövbe ettim ve hocam Mevlânâ hazretlerinden mânen af diledim. Kendisini, kurtulmam için Allahü teâlâya vesîle eyledim. Bu akşam hocam Mevlânâ hazretleri, bana bu size yaptığım şeyleri târif eyledi. Ben de aynen yaptım. Gördüğünüz gibi, bütün bunlar, hocamın himmeti ve bereketiyle oldu der. MEMLEKETİNE GÖNDERİR... Hükümdâr da, genci serbest bırakıp, çok para vererek zengin eyler ve memleketine gönderir. Sa'düddîn-i Kaşgârî hazretleri, bir talebesine bazı vazifeler verir. Talebe ise, kendine göre haklı gördüğü şeyleri yapmaya kalkar. Fakat başına gelmedik sıkıntı kalmaz. Hemen hatasını anlayıp tövbe eder ve hocasından özür diler. Talebesinin özrünü kabul eden Sa'düddîn-i Kaşgârî hazretleri; "Söz dinleyen kurtulur" buyurur. Netice olarak söz dinleyen, rahat eder, aziz olur. Dinlemeyen ise, hem dünyada, hem de âhırette sıkıntılara düşer, rezil olur.

..

Her şeyin bir vakti vardır

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanların dünyâdaki ve âhiretteki işlerinin düzgün, faydalı olması için ve zararlı işlerden koruyup, selâmete, hidâyete, râhata kavuşmaları için, Peygamberler vâsıtası ile dinler göndermiş ve insanları îmân etmeye dâvet etmiştir. Îmân etme dâvetini kabûl etmeyenlerden dilediklerini, kendi taşkın, azgın hâllerinde bırakmamış, ihsân ederek, dilediği zamânda hidâyete kavuşturmuş, kalblerini îmân nûru ile doldurmuştur. Kendi hâllerinde bıraktıklarından, gafletten uyanarak doğru yolu arayanları da, merhamet ederek hidâyete kavuşturacağını vâdetmiştir. Ankebût sûresinin son âyetinde meâlen; (Nefslerine uyanlardan, doğru yolu arayanları, saâdete ulaştıran yollara kavuştururuz) buyuruldu. Allahü teâlâ, doğru yolu aramayıp, nefislerine uyarak îmân etmeyenleri, azıp can yakanları da, Cehenneme atacağını haber veriyor. HİDAYETE ERMEK Hidâyete ermek, îmân nimetine kavuşmak için de, belli sebepler vardır. Bu sebeplere yapışan, neticesine kavuşur. Herhangi bir kimse, bir başkasının kalbine îmân nimetini koyamaz. Nitekim Peygamber efendimize hitaben, Kasas sûresinin 56. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Sevdiklerini hidâyete getirmek senin elinde değildir) buyurulmuştur. Vaktiyle müslümanlardan birinin yahûdî bir ortağı vardı. Müslüman, ortağını ne kadar İslâma dâvet etti ise de, ortağı müslümanlığı kabûl etmedi. Hattâ müslüman, bu ortağına; -Eğer müslüman olursan, malımın üçte birini sana veririm dediği halde yine kabûl etmedi. Müslüman, başka bir gün; -Eğer müslüman olursan, malımın yarısını sana veririm demesine rağmeno ortağı yine kabûl etmedi. Müslüman tüccar bir süre sonra; -Eğer müslüman olursan, malımın üçte ikisini sana veririm dedi. Yahûdî bu teklifi de kabûl etmedi. Müslüman tüccar artık ortağının müslüman olmasından ümidini kesmişti. Birgün müslüman tüccâr, yahudi ortağı ile Ebû Saîd Mîhenî hazretlerinin dergâhının yanından geçiyordu. Ebû Saîd Mîhenî hazretleri de, talebelerine, sevenlerine sohbet ediyordu. Müslüman, bu zâtın sohbetini dinlemek için dergâha girdi. Yahûdî ortağı da kendi kendine; "Ben de şu dergâha girip, bir dinleyeyim, bakalım neler anlatıyor. Onun halk arasında kabûl görmesinin sebebi nedir bir göreyim? Yahûdî olduğuma dâir üzerimde her hangi bir işâret olmadığı için beni nasıl olsa tanımaz" dedi ve kendini gizleyerek dergâha girdi. Kendini göstermemek için de bir direğin arkasına oturdu. Ebû Saîd Mîhenî hazretleri sohbet esnâsında bir ara yahûdînin arkasında oturduğu direğe doğru dönerek; EY DİREĞİN ARKASINDAKİ! -Ey direğin arkasındaki! Ne kadar kendini gizlemeye çalışsan da gizlenemezsin" buyurdu. Bunun üzerine Yahûdî gayri ihtiyârî ayağa kalktı ve Ebû Saîd Mîhenî hazretlerinin yanına vardı. Ebû Saîd hazretleri ona müslüman olmasını söyleyince, yahûdi de kabûl edip, müslüman oldu. Daha sonra Ebû Saîd hazretleri, o kimseye; -Şimdi ortağının yanına git. Sana müslümanlığı öğretsin. İşler vakti zamânı gelince olur. Ondan önce olmaz. Zamânı gelince, müslüman olmak için malın üçte birini, yarısını ve üçte ikisini vermeye hâcet kalmaz buyurdu. Netice olarak, her şeyin bir vakti, zamanı vardır. O zaman geldiğinde, sebepler devreye girer ve istenen durum hâsıl olur. İnsanlığa hizmet düşüncesi ile çalışarak, faydalı bilgiler ve eserler bırakmış olanlar, başka dinden olsalar bile, ömürlerinin sonunda Allahü teâlânın hidâyetine nâil olmaları umulur. Bu gibi hayır ve ihsân sâhiplerinden küfrü belli olmayanların neye inanarak can verdiklerini bizler bilemeyiz. Yalnız Allahü teâlânın, kendilerine verdiği akıl silâhını iyi kullanmışlarsa, hiçbir kimseye fenâlık etmeden, bütün insanların iyiliğini düşünerek, hizmet etmişlerse, bütün dinlerin esâslarını incelemişlerse, umulur ki, hidâyete ermişler, müslümân olmuşlardır. Nitekim En'âm sûresinin 125. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, hidâyete kavuşturmak istediği kulunun kalbine islâmiyyeti yerleştirir) buyurulmuştur.


.

İnsanlara yaranmak için yapılanlar...

 
A -
A +

İyi, sâlih bir müslümân olabilmek için, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek ve ibâdetleri de, doğru, ihlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ, doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyizler, nûrlar, âhırette de sevâb yani iyilik vereceğini vâdetmiştir. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ ise, harâmlardan yani yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İbâdet, bir âdet olarak değil, Allahü teâlânın huzûruna çıkıp, Ona can ve gönülden şükretmek, Ona yalvarmak için yapılmalıdır. Riyâ, gösteriş olarak yapılan bir ibâdeti, Allahü teâlâ kabûl etmez. Mâ'ûn sûresinde meâlen; (Ey Resûlüm, kıyâmet gününü inkâr eden, yetîmi sertlik ve sitemle defedip hakkını gasbeden, fakîri doyurmayan ve başkalarını da fakîre iyiliğe teşvîk etmeyen o kimseyi gördün mü? Namâzlarını gaflet ile kılanlara ve riyâ, gösteriş yapanlara ve zekâtı vermeyenlere şiddetli azâb vardır) buyurulmaktadır. İhlâs, gerek beden ve gerekse mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, hayır hasenât yapmayı, müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allah rızâsı için yapmak demektir. Mal, mevki elde etmek, hürmet ve şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle yapılan ibâdete sevâb verilmez. Bid'at, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle arkadaşlık yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlıyarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiplerine Muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine Muhlis denir." İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilirse, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır ve devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Geçici lezzetlere, çabuk biten, tükenen dünyalıklara aldanmamalıdır. Dünya, nefsin ve şeytanın tuzağıdır. Varlıkta imtihân, darlıktan daha zordur. Çünkü darlıkta, insan hep Allah der, varlıkta ise aklına gelince söyler. Cennete gitmek için bütün yollar, bütün kapılar açık olduğu gibi, Cehenneme gitmek için de öyledir. Aklı olan, Cennete götüreni tercih eder ve hayırlı olan da budur. Asırlardır İslâm âlimleri tarafından aynı şeyler söylenmiş, adeta insana, kendisini ateşten kurtarması için yalvarılmıştır. Biraz da insanın, kendisine acıması ve yaptıklarını Allahü teâlânın rızâsı için yapması lâzımdır. Netice olarak cenâb-ı Hak, bu dünyâda kendi rızası için yapılan her ibâdeti ve ameli kabul eder. İnsanlara gösteriş için, insânlara yaranmak için yapılanları ise, kabul etmez. Bu sebeple her türlü ibâdetlerimizin, her türlü işlerimizin, her türlü davranışlarımızın halis olması lâzımdır. Ahirette, Allah için yapılan ibâdetlerin haricindekilerin hepsi, icrâtın dışında kalacak, hiç biri kabul edilmeyecektir. Onun için az fakat dürüst olanı, yani rıza-i ilâhi için olanı yapmak lâzımdır. En mühim olan şey Allah rızâsıdır. Ahmet için çalışıp da Mehmetten para beklenmez. Zira insana, kim için çalıştıysan git ondan ücretini al derler. Yaptıklarımızı, insanlar görsün de, ne güzel yaptı desinler diye değil, Allahü teâlâ beğensin diye yapmalıyız. Peygamber efendimizin Mu'âz bin Cebel hazretlerine hitaben buyurduğu gibi: (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel kıyâmet günü sana yetişir.)


.

Sevinç de, keder de devamlı değildir

 
A -
A +

Ölümden önce olan herşeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhıretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhıret için tarladır. Âhırete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar islâmiyyete uygun kullanılırsa, âhırete faydalı olurlar. Böylece hem dünyâ lezzetine, hem de âhıret nimetlerine kavuşulur. Kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhıreti yıkıcı yerlerde kullanılan şeyler demektir. Kendini ve Rabbini unutup, lezzetlerine, şehvetlerine düşkün olanlar, yolda hayvanının süsü ile, palanı ile, otu ile uğraşıp, arkadaşlarından geri kalan yolcuya benzer. Çölde yalnız kalıp, helâk olur. İnsan da, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhıret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Hadis-i şerifde buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhıret için yaratıldınız! Âhırette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) DÜNYA SEVGİSİ Dünyâ sevgisi âhırete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahü teâlâyı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhıret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur ve bunu kimse sevmez. Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Bu hâl, aklı başında olanın kabûl edeceği birşey değildir. Akıllı bir kimse, sonsuz lezzetleri kaçırmaya sebep olan, geçici lezzetleri zararlı şekilde yapmayı tercîh etmez. Allahü teâlâ, dünyâ zevklerinden, geçici lezzetlerinden, nefse tatlı gelen şeylerden hiçbirini yasak etmedi. Bunları, islâmiyyete uygun, zararsız olarak kullanmaya izin verdi. Ayrıca âhıretteki sayısız ve sonsuz saâdetler, çok acı ve nihâyetsiz felâketler karşısında dünyânın gelip geçici zevk ve acılarının ise, hiç değeri yoktur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: ÖLÜMÜ HATIRLAMALI "Fırsat ganîmetdir, yani zamân çok kıymetlidir. Bu kıymetli zamânları faydasız şeylere harcetmemelidir. Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği şeyleri yapmakla geçirmelidir. Beş vakit namâzı, dünyâ işlerini düşünmiyerek ve cemâat ile kılmalıdır. Ta'dîl-i erkân ile kılmaya dikkat etmelidir. Teheccüd namâzını kaçırmamalıdır. Teheccüd, gece nâfile namâz kılmak demektir. Farz namâz borcu olan geceleri de, kazâ namâzlarını kılmalıdır. Seher vakitleri istiğfâr etmelidir. Gafletten, nefse uymaktan lezzet almamalıdır. Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhıretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhırete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhıreti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahdan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve a'zâları da, islâmiyyete uymakla süslemelidir." Dünyâ harâbdır, nimetleri zehirli, safâları kederlidir. Bedenleri yıpratır, emelleri arttırır, kendini kovalıyandan kaçar ve kendinden kaçanı ise kovalar. Dünyâ bala, içine düşenler ise sineğe benzer. Dünyanın nimetleri geçici ve hâlleri de değişicidir. Netice olarak, günlerin beraberinde getirdiği hâdiseler, insanı tesiri altına almamalı, iyi, sâlih bir müslüman olmaya bakmalıdır. Zaman içerisinde gelen musibetler ve belâlardan dolayı da, sabırsızlık göstermemelidir. Zira dünyanın sevinci de, kederi de, bolluğu da, darlığı da devamlı değil, geçicidir. Hadis-i şerifde buyurulduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhırete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)


.

Asırlarca yaşıyabilmek için...

 
A -
A +

Canlı, cansız herşeyin bir ömrü vardır. Herşeyin ömrü, yani varlıkta kalma zamânı başkadır. Ömrü sâniye ile ölçülen varlıklar olduğu gibi, asırlarca yaşayanlar da vardır. En uzun ömürlü varlıklar, element denilen basît cisimlerdir. Allahü teâlâ, bugün bilinen 104 elementi yaratmış, bunlardan herbirine başka başka özellikler vermiştir. Her element atomlardan yapılmıştır. Her atomu, bir mikro-dinamo gibi, büyük bir enerji deposu yapmıştır. Atomların yığılmasından molekülleri veya iyon şebekelerini, böylece organik ve anorganik bileşikleri ve hücreleri, çeşitli dokuları ve sistemleri yaratmıştır. Bunların herbirinde, akılları şaşırtan, incelikler, kânunlar, düzenler vardır. Meselâ, ancak mikroskopla görülebilen bir hücre, çeşitli atölyeleri bulunan muazzam bir fabrika gibidir. İnsan aklı, bugüne kadar, bu fabrikanın ancak birkaç makinasını görebilmiştir. Bir insan vücûdunda ortalama 30 trilyon hücre vardır. Bu hücrelerin çalışabilmesi gerek insanda, gerekse dış âlemde binlerce uygun şartların bulunmasına bağlıdır. Bunlardan biri bozulursa, insan vücûdu çalışamaz durur. Allahü teâlâ, bu sayısız düzenleri yaratarak beden makinasını otomatik olarak çalıştırmaktadır. Ruh, bu makinanın elektrik kuvveti gibidir. Bir motorda ufak bir ârıza olunca cereyan kesildiği gibi, insan vücûdunun içindeki ve dışındaki yapı ve düzenlerde hâsıl olacak bir ârıza da, rûhun bedenden ayrılmasına sebep olur ve insan ölür. Zaten Enbiyâ sûresinin 35 ve Ankebût sûresinin 57. âyetlerinde meâlen; (Her canlı, ölümün tadını tadacaktır!) buyurulmuştur. Bunun için, her insan ölecektir ve ölümden kurtuluş da yoktur. Hadîs-i şerîfde; (Ömrü uzun, ibâdetleri de çok olana müjdeler olsun!) buyuruldu. Dünyâda hiçbir makina, hiçbir motor süresiz çalışamıyor. Aşınarak, yıpranarak, çürüğe ayrılıyor. Bu, bir genel kânundur. Vücut makinası da, bu kânuna uyarak, yıpranıyor, çürüğe ayrılıyor. YOK OLMAK DEĞİLDİR Ölmek, yok olmak değildir. Varlığı bozmayan bir iştir. Mevt, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, bedenden ayrılmasıdır. Mevt, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmektir. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri; "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!" buyurmuştur. Her canlı ölümü tadacağına göre, insanın asırlarca yaşaması mümkün müdür? Beden olarak mümkün değildir ama; "At ölür meydan kalır, yiğit ölür namı kalır" diye bir ata sözü vardır. İnsan, bedenen asırlarca yaşayamasa bile, gönüllere taht kurarak veya bir eser bırakarak asırlarca hayatta kalabilir. Muhabbet, sevmek, hep berâber olmayı istemek, berâber olmaktan zevk, lezzet duymak demektir. Muhabbetin yeri ise, kalbdir. İnsan sevdiğini hiç unutmaz. Nitekim Peygamber efendimiz; (İnsan, sevdiğini çok zikreder, anar) buyurmuşlardır. Dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hastadır. Kalbin temiz olması, dünyâ dediğimiz şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı ise, islâmiyyete uymak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek, hâtırlamaktır. Böyle olan bir kimseyi, Allahü teâlâ sever, Onun sevdiğini de herkes sever ve gönüllerde taht kurar. Asırlar geçse de, o kimse, hep gönüllerde yaşamaya devam eder. Hadîs-i şerîfde; (İnsanların en iyisi, ömrü uzun ve ameli güzel olan kimsedir. İnsanların en kötüsü de, ömrü uzun, ameli kötü olandır) buyuruldu. Netice olarak, bir insanın, şu ölümlü dünyada, bedenen asırlarca hayatta kalması mümkün değil ise de, kalblere taht kurarak, asırlarca gönüllerde yaşaması mümkündür. Peygamberler başta olmak üzere, Allahü teâlânın sevgili kullarının, asırlar geçmesine rağmen, kendilerinden sevgiyle, muhabbetle bahsedilmesinin sebebi de budur. Şu beyitlerde ifade edildiği gibi: Kimseye bâkî değildir, mülk-i dünyâ sîmü zer. Bir harâb olmuş kalbi, tâmîr etmektir hüner. Buna fânî dünyâ derler, durmayıp, dâim döner. Âdem oğlu bir fenerdir, âkıbet birgün söner!


.

Affedilmekten ümitsiz olmamalı

 
A -
A +

İnsanın, dünyâ, kabir ve âhiret olmak üzere üç hâli vardır. Bir kimse, Allahü teâlâya îmân edip ibâdet ederse, onun dünyâdaki işlerini kolaylaştırır, kabirde ona acır ve âhirette de, o kimsenin günâhlarını affeder. İşlenen her günâhdan sonra tövbe etmek farzdır. Şartlarına uyulursa, her günâhın tövbesi kabûl olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Tövbenin kabûl edileceğinden değil, tövbenin şartlarına uygun olmasından şüphe etmelidir." İslâmiyette keder ve ümitsizlik yoktur. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri; "Bizim dergâhımız ümitsizlerin dergâhı değildir" buyurmuştur. HADDİ AŞAN KULLAR!.. Tövbe edilmeyen herhangi bir günâhtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günâhlar içinde saklıdır. Günâhları sebebi ile, affedilmem diyerek ümitsizliğe kapılmak da, doğru değildir. Zira Zümer sûresinin 53. âyetinde meâlen; (Ey Resûlüm! Benim tarafımdan mü'minlere söyle: Ey benim günâhta nefisleri üzerine isrâf eden, haddi aşan kullarım. Allahü teâlânın rahmetinden ümit kesmeyin! Allahü teâlâ bütün günâhları mağfiret eder. Muhakkak ki, Allahü teâlâ Gafûrdur, yani çok mağfiret edicidir. Rahîmdir, yani çok merhametlidir) buyurulmuştur. Ebû Amr-ı Bikendî hazretleri bir mahalleden geçiyordu. Mahalle halkı, gencin birisini tutmuşlar, kendilerini rahatsız ediyor diye mahalleden dışarı atmaya çalışıyorlardı. Gencin annesi olduğu anlaşılan bir kadın ise ağlıyordu. Ebû Amr hazretleri, kadıncağıza acıdığı için mahalle halkına ricâda bulunup, kendi hatırı için, bir defâya mahsus olmak üzere genci affetmelerini tekrar rahatsız etmesi hâlinde, hemen çıkarmalarını istedi. Ebû Amr hazretlerinin hatırı için, halk genci serbest bıraktı. Bir zaman sonra, Ebû Amr hazretleri oradan geçerken, o kadının yine ağladığını gördü. Sebebini sorunca, gencin vefât ettiğini öğrendi ve; -Peki, hâlinde düzelme olmuş muydu? diye sordu. Kadın şöyle anlattı: -Vefâtı yaklaştığında beni yanına çağırdı ve; "Öldüğüm zaman, ölüm haberimi kimseye duyurma. Onları rahatsız etmiştim. Cenâzeme gelmedikleri gibi, bana da lânet ederler. Ben yaptıklarıma pişman oldum. Çok gözyaşı döktüm. İnşâallah Rabbim beni affeder. Sen de benim için Allahü teâlâya duâ et. Beni kabre defnederken, senden başka kimse bulunmasın. Defin işi bittikten sonra da, beni affetmesi ve hesâbımın kolay geçmesi için Allahü teâlâya duâ et. Zîrâ, ana duâsı kabûl olunur" dedi ve biraz sonra vefât etti. Ben vasıyyetini aynen yerine getirdim. Kabrin başından ayrılacağım sırada, kabirden oğlumun sesini işittim. "Anneciğim! Eve dönebilirsin. Rahat ol. Benim için üzülme. Artık ben, kerem sâhibi olan Allahü teâlâya kavuştum" diyordu. TÖVBE ETMEK FARZDIR!.. Büyük günâh işlemiş olan erkek veyâ kadın bir Müslümân, şartlarına uyarak tövbe ederse, günâhları, muhakkak affolur, günâhsız tertemiz olur. Zira Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever, affeder. Sonra, o günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, tekrar tövbe etmesi lâzım olur. Hak sâhiplerine haklarını ödemek veyâ helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek ve rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir ve şeytânın aldatmasıdır. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. Tövbe için, işlenen günâhın hemen terk edilmesi lâzımdır. Çünkü günâhı bırakmak, tövbenin şartıdır. Netice olarak, her günâhtan sonra, şartlarına uyarak hemen tövbe etmeli ve affedilmekten ümitli olmalı, ümitsizliğe düşmemelidir. Mâide sûresinin 38. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulduğu gibi: (Bir kimse, zulüm yani günâh işleyip, sonra tövbe eder ve sâlih amel işlerse, Allahü teâlâ tövbesini, elbette kabûl eder.)


.

İtaatte edebi gözetmek

 
A -
A +

İslâmiyyet insanlara ahlâkî ve insânî husûsları gâyet mantıkî bir tarzda öğretirken, onları hiçbir zamân yapamayacakları işlere zorlamamıştır. Aksine, onlara iyi ve râhat yaşamak için birçok imkânlar tanımıştır. Allahü teâlâ, insanların râhat ve mes'ûd yaşamasını istemekte ve bunun için de, insanların günâh işlememesini emretmektedir. Zira Müslüman, kendisinin dâimâ Allahü teâlânın huzûrunda olduğuna inanır ve bu sebeple günâh işlememeye, emredilenleri de yapmaya çalışır. Ebü'l-Berekât Hakkârî hazretleri; "Edep, kulun, Allahü teâlâya karşı vazîfelerini, vakitlerini nasıl değerlendireceğini, haramlardan nasıl korunacağını bilmesidir" buyurmuştur. İNSAN ÂCİZ BİR MAHLÛKTUR Namâz kılmak, Allahü teâlânın huzûrunda durmak demektir. Namazda kalbin kötülüklerden temizleneceği, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Zira kötülüklerden temizlenmemiş bir kalb ile, Allahü teâlânın huzûruna çıkılamaz. Namazın büyük ve önemli bir ibâdet olduğu, şartlarının çokluğundan anlaşılmaktadır. Ayrıca, vâcibleri, sünnetleri, müstehabları, mekrûhları, müfsidleri de bunlara eklenirse, kulun Rabbinin huzûrunda nasıl bulunması lâzım geldiği daha iyi anlaşılır. İnsan, âciz, güçsüz, zavallı bir mahlûktur. Her nefeste, kendisini yaratan Allahü teâlâya muhtaçtır. Bunun için namaz kılmak, kul ile Rabbini ayıran ve kula haddini bildiren bir ibâdettir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nice abdest alanlar vardır ki, abdesti güzel almaz ve nice namâz kılanlar vardır ki, hudû ve huşû ile kılmazlar. Eğer kendini karınca ısırmış olsa, namâzı bırakıp o karınca ile meşgul olurlar. Hâlbuki Allahü teâlânın azametini bilenlerin, ellerini ve ayaklarını kesmiş olsalar hiç direnmezler. Zîrâ onların ibâdetleri Allahü teâlâ içindir. Allahü teâlânın huzûrunda duran kimse, Onun heybet ve azametini bildiği, tefekkür ettiği kadar huşû eder, korkar. Hükümdarlardan birinin huzûrunda bir kişiyi akrep sokar, o da sabreder, hükümdara hürmet için hiç hareket etmez. Ya heybet ve azamet sahibi olan Allahü teâlânın huzûrunda duranın hâli nasıl olmalıdır? Elbette Allahü teâlânın huzûrunda, daha ziyâde huzûr ve huşû gerektirmektedir." Allahü teâlâya ve Onun Resûlüne karşı edebi takınarak huzûr ile ibâdet edenler ve haramlardan sakınanlar, yüksek derecelere, cenâb-ı Hakkın rızâsına kavuşurlar. Ebû Ali Dekkâk hazretleri anlatır: HÜKÜMDARIN HUZURUNDA... "Vezirin birisi bir gün hükümdarın huzûrunda iken, orada bulunan hizmetçilerin birisinden bir ses duyar ve o tarafa bakar. Hükümdar da, vezirin kendisiyle ilgilenmeyip, başka bir yere baktığını görür. Vezir, bu durumu fark edince, o tarafa bakmasının, hükümdar tarafından yanlış anlaşılmaması için bakmasına devâm eder. Vezir, bundan sonraki toplantılarda da, hükümdarın huzûrunda bulunurken, hep bir yere bakar. Böylece hükümdar, vezirin bu hâlinin tabiî olduğunu, edebde kusûr etmediğini ve gözlerinde şaşılık bulunduğunu zanneder. Edeb ve korkuda, kendisi gibi mahluk olan birisinin huzûrunda, bu şekilde dikkatli olan bir kimsenin, kendisinin ve her şeyin sahibi, yaratanı olan Allahü teâlânın huzûrunda nasıl durması gerektiğini, iyi düşünmesi lâzımdır." Netice olarak insanın şerefi, kıymeti, ilmi ve edebi ile ölçülür. Allahü teâlâya karşı edebi gözetmeyen bir kimse, kullara karşı da edebli olamaz, onlara şefkat ve merhametle yaklaşamaz. Allahü teâlâya karşı edeb ise, Onun emirlerini yapmak ve yasak ettiklerinden de sakınmaktır. Zira edebi gözetmeyen, Allahü teâlânın rızâsına kavuşamaz.


.

İlk tedâvi edilmesi gereken...

 
A -
A +

İnsanı en iyi tanıyan, Allahü teâlâdır çünkü O yaratmıştır. İnsandaki hastalıkları da en iyi bilen yine cenâb-ı Haktır. Bedenin hastalığını tedâvi için, doktorları, ilâçları yarattığı gibi, kalbin yani gönlün hastalığını tedâvi için de, Peygamberleri ve Onların vârisi olan âlimleri yaratmıştır. Doktor, hastasında gördüğü hastalığa göre ilâç verir. Hastalık değiştikçe ilâcı da değiştirir. Kalbi yani gönlü hasta olanlara da, Peygamber efendimiz ve Onun vârisi olan İslâm âlimleri ilâç verir. Kalbin hastalığını ve tedâvi şeklini bunlar bilir. Allahü teâlâ, Bekara sûresinin 10. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Onların kalblerinde nifâk ve hased hastalığı vardır) buyurmaktadır. Kalbin, rûhun hastalığı, herkeste başkadır. Resûlullah efendimiz yalnız kalbin hastalıklarını ve tedâvîsini bildirmekle kalmamış, kişilere, âilelere, toplumlara ve her çeşit dünyâ ve âhiret işlerine âit yüz binlerle bilgiyi söylemiştir. Kendi hastalığını ve kalbinin ilâcını bilemeyenler, bu hadîs-i şerîflerden kendine uygun olanları seçip alması imkânsız gibidir. RESÛLULLAH BAŞTABİBDİR!.. Ehl-i sünnet âlimleri, Evliyâ-i kirâm, kalb, rûh mütehassısları olup, herkesin bünyesine, hastalığına, zamânının zulmetine ve fesâdına uygun rûh ilâçlarını, hadîs-i şerîflerden seçerek söylemişler ve yazmışlardır. Resûlullah efendimiz, dünyâ eczâhânesine yüz binlerce ilâç hâzırlayan baş tabîb olup, Evliyâ da, bu hâzır ilâçları, hastaların dertlerine göre dağıtan, emrindeki yardımcı tabîbler gibidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın bedenine bir hastalık gelince ve uzvunda bozukluk olunca, o hastalığı gidermek ve o bozukluğu düzeltmek için, o kadar uğraşır da, kalb hastalığı kendisini sonsuz ölüme ve bitmez tükenmez azâblara sürüklediği hâlde, bu korkunç hastalıktan kurtulmayı hiç düşünmemektedir ve onu gidermek için hiç kıpırdamamaktadır. Kalbin hasta olması demek, Allahü teâlâdan başka şeylere tutulmuş olmasıdır. Bedenin hastalığı, İslâmiyyetin emirlerinin yerine getirilmesini güçleştirdiği gibi, kalb hastalığı da, İslâmiyyete uymayı güçleştirmektedir. Şûrâ sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Müslümân olmalarını istemekliğin, kâfirlere çok güç gelmektedir) buyurulmaktadır. Hasta iyi olmadan önce ona gıdâ iyi gelmez. Bunun için, önce hastayı iyi etmeyi düşünmek lâzımdır. (Kalblerinde hastalık vardır) meâlindeki âyet-i kerîmede bildirilen kalb hastalığına yakalanmış olanların hiçbir ibâdeti ve tâati fayda vermez, belki zarar verir. (Çok Kur'ân-ı kerîm okuyanlar vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara la'net eder) hadîs-i şerîfi meşhûrdur. (Çok oruç tutanlar vardır ki, onun oruçtan kazancı, yalnız açlık ve susuzluktur) hadîs-i şerîfi de sahîhdir. Kalb hastalıklarının mütehassısları olan tasavvuf büyükleri de, önce hastalığın giderilmesi için yapılacak şeyleri emir buyururlar. Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanmasıdır. Kalb, bu bağlılıklardan, hastalıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur." ÜÇ TÜRLÜ KALB VARDIR İnsanların akılları farklı olduğu gibi, kalbleri de farklıdır. Üç türlü kalb vardır: Birincisi, temiz ve sevgi ile Allahü teâlâya bağlı olan kalbdir. İkincisi ölü kalbdir ki, böyle bir kalbde, merhamet, acıma bulunmaz. Üçüncüsü ise, hasta olan kalb yani gönüldür. Kalbin hasta olması ise, İslâmiyyetin emirlerinin tadını duyamaması ve yasak ettiklerinden zevk almasıdır. Netice olarak, kişi îmân etmedikçe, emirleri yapıp yasaklardan sakınmadıkça, gönlünden mahlukların sevgisini çıkarmadıkça, kalbi hasta demektir. Bu hastalık tedâvi edilmezse, insanı Cehenneme sürükler. Bunun için ilk tedâvi edilecek hastalık, kalb yani gönül hastalığıdır.


.

Kanâat, tükenmez bir hazînedir...

 
A -
A +

Kanâat, alın teri karşılığı kazanılana râzı olmak, başkasının kazancına göz dikmemek demektir. Başkasının kazandığını görünce, onu kıskanmamak, onun gibi çok çalışmaktır. Kanâat, çalışmayıp tesâdüfen önüne çıkanı kullanmak, başka bir şey aramamak demek değildir. Kanâat demek, ihtiyâcından fazla kalan kazancını bir yere yığmayıp, İslâmiyyetin emrettiği hayırlı yerlere vermek, fakîrlere, kimsesizlere, hastalara, dinin yayılmasına yardım etmek demektir. Kanâat, böylece iyi ahlâkın kaynağı olduğu gibi, insana mahrûmiyetler içinde kaldığı zamân saâdet temîn eden sarsılmaz bir kale gibidir. Şâirin dediği gibi: "Ey zamân! İnsanlara hücûm ederken, beni de herkes gibi sanarak üzerime gelme! Bileğimi bükemezsin! Karşında beni yalnız sanma! Arkamda kanâat gibi yenilmez bir ordu vardır." "KANÂAT EDEN DOYAR" Her günkü hâlinden memnûn olmak, her hâlinden Allahü teâlâya şükretmek, kanâat sâhibi olmak demektir. Kendinden dahâ iyi mevkide, kendinden dahâ zengin, kendinden dahâ kuvvetli, kendinden dahâ güzel bir insanı kıskanmayarak kendi hâlinden memnûn ve râzı olan insanın öncelikle kalbi râhattır ve Allahü teâlânın sevgili kuludur. Çünkü kendisine verilenden râzıdır, böylece Allahü teâlâ da, ondan râzıdır. Bunun için insan, kazandığına kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hadis-i şerifte; (Kanâat eden doyar) buyuruldu. Ebû Sa'îd Hudrî hazretleri şöyle anlatır: "Bir gün annem beni Resûlullah efendimizden bazı şeyler istemem için gönderdi. Huzûruna varıp oturdum. Mübârek yüzünü bana çevirerek; (Kim sâhib olduğu şeye kanâat ederse, Allahü teâlâ onu başkasına muhtâç etmez. Kim çirkin şeylerden sakınırsa, Allahü teâlâ onu iffetli eyler. Kim sâhib olduğu şey ile yetinirse, Allahü teâlâ ona kâfidir. Kim bir ûkıyelik miktârında bir şeye sâhib olduğu hâlde, başkasından bir şey isterse, devâmlı isteyici olur) buyurdu. Ben kendi kendime falan devemiz bir ûkıyeden dahâ iyidir dedim. Hiçbir şey istemeden Resûlullah efendimizin huzûrundan kalkıp gittim." Kanâatkârlığı, yalnız İslâmiyyet değil, her milletin ahlâk kitâpları övmektedir. Zira kanâat, kişinin kendi haklarından vazgeçmesi, uyuşuk olması demek değildir. Kanâat, hakkına, kazandığına râzı olup, başkasının hakkına saldırmamaktır. Bu ise, insanları uyuşturmaz, çalışmaya, ilerlemeye teşvîk eder. Müslümânlık, çalışıp kazanmayı emrediyor. Kanâat, bir hırkaya râzı olup tembel oturmak demek değildir. Dinini iyi bilen Müslümânlar, hep çalışmışlar ve kendi kazandıklarına râzı olup, başkasının kazancına göz dikmemişlerdir. Zira Peygamber efendimiz; (Sizin en hayırlınız, başkasından beklemeyip, çalışan, kazananınızdır) buyurmuştur. Kanâat, sinir hastalıklarını önleyen, geçimsizliği, düşmanlığı gideren, cemiyetlerin düzenlerini sağlayan bir faktördür. Kanâat, İslâmiyyetin dünyâya yayılmasını, ilim ve fen âbideleri kurmayı sağlamıştır. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ çalışıp kazananları sever) buyurulmuştur. BEŞ ŞEYE KAVUŞMAK İÇİN... Allahü teâlâ, beş şeyi, beş şey içine koymuştur. Bu beş şeyi alan, içindekine kavuşur: "İzzeti, şerefi, ibâdete; zilleti, sefâleti, günâha; ilmi, hikmeti, çok yememeye; heybeti, itibârı, gece namâz kılmaya; zenginliği, kimseye muhtâç olmamayı da, kanâate tâbi kılmıştır." Netice olarak kanâat, bitmez tükenmez bir hazînedir. Kanâatkâr olmayan bir zengin, kanâatkâr olan bir fakîrden dahâ kötü durumdadır. Çünkü o zenginin kalbi râhat değildir. Kanâatkâr olan fakîr ise, kalbi râhat olduğu için, sanki bir hazîne içinde yaşamaktadır. Nefsine uyarak, sabır ve kanâat etmeyen kimse ise, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olmaz. Fakîr olunca, az verdin diye itirâz eder. Zengin olursa, doymaz, dahâ ister. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki: Ey kulum! Emrettiğim farzları yap, insanların en âbidi olursun. Yasak ettiğim harâmlardan sakın, verâ sâhibi olursun. Verdiğim rızka kanâat eyle, insanların en ganîsi olursun, kimseye muhtâç kalmazsın.)


.

Allahü teâlânın taksîmine râzı olan...

 
A -
A +

Kulun vazîfesi, dilediğini yapmak değil, Allahü teâlâya kulluk etmek, Onun emirlerine ve yasaklarına uymaktır. Her dilediğini yapmak, Allahü teâlâya mahsûstur ve yalnız Onun hakkıdır. Şecâatin temeli, Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak, Ona tevekkül etmek, güvenmektir. Ubûdiyyet yani kulluk, Allahü teâlânın emrinden râzı olmak demektir. İnsâna gelen hastalıklar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak ve teslîm olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara da sabredilmelidir. Bedeni besleyen rızıklar ve kalbi temizleyen feyizler, ezelde takdîr ve taksîm edilmiştir. Fakat bunlara kavuşmak için, âdet-i ilâhiyyeye uymak, sebeplerini aramak, bulmak için çalışmak lâzımdır. Şartlarına uyarak çalışana, elbet verilir. Allahü teâlâ, dilediğine, çalışmadan da, ihsân edebilir. İmâm-ı Ahmed ibni Hanbel hazretleri, kendisinden nasihat isteyen kimseye buyurur ki: "RIZIKLAR TAKSİM EDİLMİŞTİR" "Allahü teâlâ senin ve bütün âlemin rızkına kefîldir. Rızık için elinden geldiği kadar çalıştıktan sonra düşünmeye hiç lüzûm yoktur. Çünkü, Hak teâlâ tarafından bütün rızıklar taksîm edilmiştir. Çalışarak, hissene düşen rızkı arayıp bulursun. Bir sadakanın yerine on misli ile mukâbele edildikten sonra, çalışana karşılığı verileceğine hiç şübhe yoktur. Bütün işler, Hak teâlânın takdîri iledir. Sen fakîr olup, başkalarının zenginliğine canının sıkılmasının ne faydası olur?" Rızâ, Allahü teâlâdan kendisine gelen takdîrâta râzı olmaya ve belâlara sabretmeye denir. Bir işi kabûl etmeye, karşı gelmemeye rızâ yani beğenmek denir. Rızâ, Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ gösterilir, kimseye şikâyet edilmez. Bu, her insanın yapabileceği bir iş değildir. Fakat, bunu yapabilen, büyük bir insandır. Böyle insanlarda, Peygamberlere mahsûs sabır ve tahammül var demektir. Allahü teâlânın büyüklüğüne inandığı derecede insan, bu tahammülü ve rızâyı gösterebilir. Enes bin Mâlik hazretleri şöyle anlatır: "Zeyd bin Erkâm hazretlerinin gözü ağrıyordu. Ona geçmiş olsun ziyâretine gittim. Resûlullah efendimiz de orada idi. Mübârek elleriyle Zeyd bin Erkâm'ın iki gözünü açtı, mübârek ağzının suyundan koydu ve; -Senin için bir sıkıntı kalmadı buyurdu. Gözleri hemen iyileşti. Sabâhleyin Resûlullah efendimizin huzûruna gitti. -Ey Zeyd, gözlerinin ağrısı devâm etseydi ne yapardın? diye sordular. -Yâ Resûlallah, sabrederdim ve Allahü teâlânın takdîrine rızâ göstererek netîceyi beklerdim, dedi. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Cânım kudretinde olan Allahü teâlâ için, eğer senin gözlerin o hâlde kalsaydı ve sen sabretseydin affedilmiş olarak Allahü teâlâya kavuşurdun, buyurdu." Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâya hırslı olmazsan, anlayışın süratli olur. Herkesi kötüleyici olmazsan, insanların dilinden kurtulursun. Merhametli olursan, herkes seni sever. Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olursan, gönlü zenginlerden olursun." "ELİNE GEÇENE KANAAT ET!" Netice olarak insan, kazandığına, eline geçene kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hâtim-i Esam hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanlara baktım, herkesin başkalarını beğenmediğini gördüm. Buna sebep, birbirlerine hased etmeleri olduğunu, birbirlerinin mevkilerine, mallarına ve ilimlerine göz dikmeleri olduğunu anladım ve bir âyet-i kerîmenin şu meâline dikkat ettim: (Dünyâdaki maddî, ma'nevî bütün rızıklarını aralarında taksîm ettik.) Herkesin ilim, mal, rütbe, evlât gibi rızıklarının dünyâ yaratılmadan evvel, ezelde taksîm edildiğini, çalışmayı, sebeplere yapışmayı emrettiğinden, Ona itâat etmiş olmak için çalışmak lâzım geldiğini ve hased etmenin büyük zararlarından başka, zâten lüzûmsuz olduğunu anladım. Allahü teâlânın ezelde yaptığı taksîme, çalışınca Rabbimin gönderdiğine râzı oldum ve bütün Müslümânlarla sulh üzere olup, herkesi sevdim ve sevildim."


.

Güzel huyluya, her şey güzel davranır

 
A -
A +

Her Müslümanın, maddî, mânevî alanda çalışması, din bilgilerini iyi öğrenmesi, harâmlardan sakınması, Allahü teâlâya ve Onun kullarına karşı olan vazîfelerini, borçlarını yerine getirmesi lâzımdır. İslâmın güzel ahlâkı ile bezenmeli, kimseye zarar vermemeli, fitne çıkarmamalıdır. Dinimiz, böyle olmamızı emrediyor. Peygamber efendimiz; (Müslümân demek, Müslümânlara eli ile, dili ile zarâr vermeyen kimse demektir) buyurmuştur. Müslümânın başta gelen vazîfesi, nefsine, şeytâna uymamak, kötü arkadaşlara, azgın, âsî kimselere aldanmamak, günâh işlemekten sakınmaktır. Allahü teâlâ kullarına üç vazîfe vermiştir: Birincisi, kişinin şahsî vazîfeleridir. Her Müslümân, kendini iyi yetiştirecek, sıhhatli, edebli, iyi huylu olacak, ibâdetlerini yapacak, ilim ve güzel ahlâk öğrenecek, helâl lokma kazanmak için çalışacaktır. İkinci vazîfesi, âile içindeki vazîfeleridir. Hanımına, ana-babasına, çocuklarına, kardeşlerine olan haklarını yerine getirecektir. Üçüncü vazîfesi ise, cemiyet, toplum içindeki vazîfeleridir. Komşularına, hocalarına, talebesine, âilesine, emrinde olanlara, bütün vatandaşlara, dîni ve milleti başka olanlara karşı vazîfeleridir. MÜSLÜMAN, HERKESE İYİLİK EDER Müslümanın, herkese iyilik etmesi, eli ve dili ile kimseyi incitmemesi, kimseye zarar vermemesi, hıyânet etmemesi, herkese faydalı olması, herkesin hakkını yerine getirmesi kısaca güzel ahlâk sahibi olması lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını affetmelidir. Allahü teâlânın lütfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Her Müslümânın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlâklanması lâzımdır. Böylece, dünyâda ve âhirette felâketlerden kurtulmak ve Peygamber efendimizin şefâatine kavuşmak nasîb olur. Resûlullah efendimiz şu duâyı çok okurdu: (Allahümme innî es'elüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn.) Bunun mânâsı; (Ya Rabbî! Senden, sıhhat ve âfiyet ve emânete hıyânet etmemek ve güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) demektir. Ebû Ali Fârmedî hazretleri anlatır: "İMÂNI KÂMİL OLANINIZ..." "Bir defâsında bir yolculuğumuz sırasında bir dağa yaklaşmıştık. Bu sırada önümüze çok büyük bir yılan çıktı. Hepimiz korktuk ve kaçıştık. Ebû Saîd hazretleri de orada idi. Atından inip o koca yılana yaklaştı. Ben de yanlarında idim. Yılan onun önünde başını yerlere sürerek saygı gösterir gibi hareketler yaptı. Ebû Saîd hazretleri yılana hitâb ederek; -Zahmet etmişsin dedi. Sonra yılan, dağa doğru uzaklaşıp gitti. Bu hâdise üzerine Ebû Saîd hazretlerine; -Efendim bu ne haldir, diye sorduk. O da buyurdu ki: -Ben bir zamanlar bu dağda, birkaç yıl bu yılanla aynı yerde bulundum. Bizim buradan geçmekte olduğumuzu anlayınca gelip dostluğunu tâzeledi... Ahdin güzelliği îmândandır. Güzel huylu olana karşı her şey güzel huylu olur. Nitekim İbrâhim aleyhisselâm güzel huylu idi. Ateş de ona güzel huylu oldu. Onu yakmadı." Netice olarak her Müslümanın, kötü huylardan kurtulup, güzel huylarla bezenmesi lâzımdır. Dinimizde îmânın olgunlaşmasının alâmeti, güzel ahlâk sahibi ve insanlara faydalı olmakla ölçülmektedir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Îmânı kâmil olanınız, ahlâkı güzel olanınızdır!)


.

Üstünlük, son nefeste belli olur

 
A -
A +

Allahü teâlâ mü'minlerin, kendilerinin değil, îmânlarının üstün olduğunu bildirmiştir. Îmân kimde bulunursa, o üstün olur. Sonsuz üstünlük ise, son nefeste belli olur. Bu sebeple kişinin, sahip olduğu geçici mal, mevki, makam, güzellik gibi şeylerle övünmesi, övülmeyi sevmesi ve böylelerini övmesi, kalbinin hasta olmasındandır. Çünkü övünmek ve övülmeyi sevmek, kalb hastalıklarından yani kötü huylardandır. Bunun da sebebi, insanın kendisini beğenmesi, yüksek, iyi sanmasındandır. Övülmek, böyle kimselere tatlı gelmektedir. Peygamber efendimiz; (Medh olunmayı sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kabâhatlerini, kusûrlarını görmez olur. Doğru sözleri, kendisine yapılan nasihatleri işitmez olur) buyurmuştur. Başkalarının sevgisine ve medh etmelerine, övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ kötüdür. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ kötüdür. Kazancının çoğu harâmdan olan kimsenin evine gidip oturmak câiz olmadığı gibi, onu söz veyâ bir hareketle medh etmek, övmek harâmdır. Allahü teâlâyı ve Onun gönderdiği dini beğenmeyip inkâr edenleri övenin, îmânı gider. Fâsıkları yani açıkça günah işleyenleri övmenin de câiz olmadığı kitaplarda yazılıdır. Nitekim hadis-i şerifte; (Fâsık övüldüğü zamân, Rabbimiz gadaba gelir) buyurulmuştur. "O, KIBLEYE KARŞI TÜKÜRDÜ!" Bir gün Bâyezîd-i Bistâmî hazretlerine yakınları; -Efendim, filan yerde büyük bir zât var. Fazîlet ve kerâmet sâhibi bir velîdir dediler ve daha başka sözlerle o zâtı çok medh ettiler, övdüler. Bunun üzerine Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; -Madem öyledir, o halde o büyük zâtı ziyârete gitmemiz lâzım oldu buyurdular. Talebelerinden bâzıları ile birlikte onun bulunduğu yere geldiler. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bildirilen zâtın mescide gitmekte olduğunu ve kıbleye karşı tükürdüğünü gördü. Görüşmekten vazgeçip derhal geri döndü ve; -Dînin hükümlerini yerine getirmekte, sünnet-i seniyyeye uymakta ve edebe riâyette zayıf birisine, nasıl olur da kerâmet sâhibi denilir. Böyle bir kimsenin, Allahü teâlânın evliyâsından olması mümkün değildir buyurdu. Kendini öven, üstün olduğunu söyleyen, her sorulana cevâb veren, her gördüğünden manâ çıkaran ve her yerde bilgi satan bir kimse, câhilliğini ortaya koyar. Hadîs-i şerîfte; (Âlim olduğunu söyleyen kimse, câhildir) buyurulmuştur. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Birisi sana gelip; 'Sen ne mübârek bir zâtsın' dese, bir başkası da; 'Sen ne kötü ve aşağı bir kimsesin' dese, sana birinci söz ikinci sözden daha hoş geliyorsa, anla ki fenâ bir kimsesin." Hadis-i şerîfte buyuruldu ki: (İslâmiyyet her tarafa yayılacaktır. Hattâ, İslâm tâcirleri, ticâret için büyük denizlerde serbest yolculuk yapacaklar ve gâzilerin atları başka memleketlere yayılacaklartır. Sonra, hâfızlar türeyecek, 'benden dahâ iyi okuyan var mı? Benden dahâ çok bilen var mı?' diyeceklerdir. Cehennemin odunları bunlardır.) Bilâl bin Sa'd hazretleri; "Bir insan kendisinin medhi yapıldığı zaman, bu medh ve övmeler kendisine iyi gelmiyorsa ne iyi. Ama bunları duyunca seviniyorsa zarardadır" buyurmuştur. KALBİ HASTA OLANLAR... Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir ve Allahü teâlâya aittir. Her üstünlük, her kemâl sıfat, Onundur. Kul için üstünlük, Muhammad aleyhisselâma tâbi olmak ve Onun getirdiklerine uymaktır. Zünnûn-i Mısrî hazretleri "Şu üç şey ihlâs alâmetidir. Birincisi medh ve kötülenmek ona tesir etmez. İkincisi, amellerini unutur, günahlarını düşünür. Üçüncüsü, Hak teâlâdan gayrısını gönlünden çıkarır." Netice olarak sonsuz üstünlük, son nefeste belli olur. Emânet olarak verilen ve geçici olan özellikler sebebiyle insanın, kendini veya başkalarını övmesi, aklının azlığından ve kalbinin hasta olmasındandır. Ahmed bin Hanbel hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanların ahmak sınıfı, kendilerinin medh edilmesinden, övülmesinden hoşlananlarıdır."


.

Nemmâm, ateşe odun atan gibidir!..

 
A -
A +

Nemîme; koğuculuk, Müslümanlar arasında fitne çıkarmak, ara bozmak için söz taşımak demektir. Hadîs-i şerîfte; (Hased, nemîme ve kehânet sâhipleri benden değildir) buyurulmuştur. Nemmâm; söz taşıyan, koğuculuk yapan, duyulması istenmeyen bir sözü başkalarına götürüp söyleyen kimse demektir. Hucurât sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Eğer bir fâsık size bir haber getirirse, onun içyüzünü araştırın, araştırmadan karar vermeyin! Yoksa bilmeden bir millete veyâ kimseye fenâlık edersiniz ve sonra ettiğinize nâdim olursunuz) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz de; (Size en fenânızı haber vereyim. Nemmâmlık edenler, aranızı bozanlar ve insanları birbirine düşürenlerdir) buyurmuştur. ŞAHİTLİĞİ KABUL EDİLMEZ! Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Nemmâmı yani söz taşıyanı dinleyen, onu tasdik etmemelidir. Zîrâ nemmâmın İslâmda şehâdeti kabûl edilmez. İkinci olarak Nemmâmı nemmâmlık yapmaktan men etmelidir. Üçüncü olarak nemmâmlık edilen şahsa nemîme sebebiyle sûizan etmemelidir. Zîrâ Müslümana sûizan etmek, onun hakkında kötü düşünmek haramdır. Dördüncü olarak nemmâmın haber verdiği şeyi tecessüs etmemeli yani araştırmamalıdır. Zîrâ tecessüs etmek yani başkalarının ayıplarını, kusûrlarını araştırmak haramdır. Beşinci olarak nemmâmın haber verdiğini, nemmâm gibi başka bir kimseye söylememektir." Nemîme yani Müslümânlar arasında söz taşımamalıdır. Bu iki günâhı işleyenlere çeşitli azâblar yapılacağı bildirilmiştir. Yalan söylemek ve iftirâ etmek de harâmdır, sakınmak lâzımdır. Bu iki fenâlık, her dinde de harâm idi ve cezâları da çok ağırdır. Müslümânların ayıplarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâbtır. Hadis-i şerifte; (Nemmâm Cennet'e giremez) buyurulmuştur. Nemîme yani Müslümânlar arasında söz taşımak, büyük günahlardandır. Mus'ab bin Züheyr hazretleri; "Nemmâmın sözünü dinlemek, nemmâmlıktan daha kötüdür. Zîrâ gıybete yol açmaktır" buyurmuştur. Ahmed bin Âsım Antâkî hazretleri buyuruyor ki: "Gıybet ile nemime yani söz taşımak, birbirine çok yakındır. İkisi de aynı şeyden doğar ve ikisi de taşkınlıktır, azgınlıktır. Zira azgın olmayan kimse bunlarla uğraşmaz. Söz taşıyan, kâtil gibidir. Gıybet eden ise, leş yiyen gibidir. Azgın kimse kibirlidir. İnsan nefsini bu hastalıklara kaptırınca, iftirâ günahına da girer." Yahyâ bin Eksem hazretlerine, nemmâm yani söz taşıyan hakkında sorulduğu zaman, cevaben; "Nemmâm, sihir yapan büyücüden daha kötüdür. Çünkü büyücünün bir ayda yapamadığını nemmâm bir anda yapar" buyurmuştur. Söz taşıyanı dinlemek, ona kıymet, değer vermektir ki, aynı günaha ortak olmaktadır. Nemmâmı dinleyen kimse, kendi sözlerinin de, başkalarına götürüleceğini unutmaması gerekir. Hasan-ı Basrî hazretleri, kendisinden nasihat isteyen bir kimseye; "Şunu iyi bil ki; sana birisi hakkında nemmâmlık eden yani söz getiren, senin hakkında da başkasına nemmâmlık eder yani sözünü başkasına götürür" buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kabir azâbı, en çok dünyâda üstüne idrâr sıçratanlara ve Müslümanlar arasında nemmâmlık yapanlara yani söz taşıyanlara olacaktır." TOPLUMLARI PERİŞAN EDER Netice olarak nemmâmlık yani insanlar arasında söz taşımak, kötü huylardandır, insanları birbirine düşürür, aileleri yıkar, toplumları perişan eder. Bu sebeple, söz taşıyanı, dedikodu yapanı men etmeli, konuşmasına izin vermemelidir. Sa'dî-i Şîrâzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Düşmandan lâf getiren, insana düşmandan daha büyük düşmandır. Ey laf taşıyıcı, düşmanım bile yüzüme karşı kötü şey söylemiyor. Sen ondan daha büyük düşman olmasan, onun arkamdan söylediğini, gelip de yüzüme karşı söyler mi idin? Söz taşıyan, eski düşmanlıkları yeniler, kinleri tâzeler ve en yumuşak insanları bile çileden çıkarır. Uyuyan fitneyi uyandıran kimseden, hemen uzaklaşmalıdır. Zira kavga, iki kişi arasında yanan bir ateşe benzer ve söz taşıyan da, o ateşin sönmemesi için odun taşıyan oduncu gibidir."


.

"Mallarınız daha sevgili ise..."

 
A -
A +

Îmân ile küfür birbirinin zıddı olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları, günahları terk etmeli, İslâmiyyetin emrettiği şeyleri yapabilmek için, bütün râhatı, zevkleri fedâ etmelidir. Eshâb-ı kirâm, İslâmiyyeti yaymak için, mallarını, canlarını ortaya koydular. Ehl-i sünnet âlimleri de, gece-gündüz demeden, uyumayarak, dinlenmeyerek, istirâhatlarını fedâ ederek, din bilgilerini topladılar, kitaplara yazdılar ve bizlere ulaştırdılar. Allahü teâlânın rızâsı yolunda mal verenlerin ve cihâd edenlerin dahâ üstün olduklarını Kur'ân-ı kerîm haber vermektedir. Bunun için Eshâb-ı kirâm, her şeylerini bu yolda fedâ etmişlerdir. Tevbe Sûresinin 25. âyet-i kerimesinde meâlen; (Ya Muhammed; onlara de ki, eğer sizin babalarınız, oğullarınız, kardeşleriniz, zevceleriniz, aşîretiniz, kazandığınız mallarınız, kesâdından korktuğunuz ticâretiniz ve hoşnut olduğunuz meskenleriniz, Allahü teâlâdan, Resûlünden ve Onun yoluna cihâddan sizlere daha sevgili ise, Allahü teâlânın hemen ve sonra gelecek olan büyük azâbına hâzır olunuz) buyurulmaktadır. BÜTÜN SERVETİNİ VERDİ... Bu sebeple Eshâb-ı kirâmın zenginlerinden olan hazret-i Osmân, ne kadar serveti varsa hepsini, İslâmiyyeti kuvvetlendirmek, yaymak, cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmak için sarf etmiştir. Bir gün Peygamber efendimiz mescidde Eshâb-ı kirâmı Tebük Gazâsı için yardımda bulunmaya teşvîk ediyordu. Hazret-i Osmân ayağa kalkarak; -Yâ Resûlallah! Allah yolunda yüz deve vermeyi üzerime aldım dedi. Resûlullah efendimiz yardım için teşvîke devam edince, hazret-i Osmân tekrâr ayağa kalkıp; -Yâ Resûlallah! Allah yolunda yüz deve dahâ vermeyi üzerime aldım dedi. Resûlullah efendimiz, minberden inerken; (Bundan sonra yapacağı şeylerden Osmân'a hesâb yoktur) buyurdular. Peygamber efendimiz, Eshâb-ı kirâmı tekrâr teşvîk edince, hazret-i Osmân; -Yâ Resûlallah! Allah rızâsı için yüz deve dahâ vermeyi üzerime aldım dedi. Peygamber efendimiz de; (Tebük askerini donatan kişiye Cennet var!) buyurdu. Bunun üzerine hazret-i Osmân bin altın getirerek, Resûlullah efendimizin önlerine koydular. Hazret-i Osmanın bu yardımı üzerine Resûlullah efendimiz; (Ey Allahım! Ben Osmân'dan râzıyım. Sen de râzı ol) diye duâ ettiler. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "En iyi kimse, kalbi dünyâya bağlı olmayan ve Allah sevgisi ile çarpandır. Dünyâ muhabbeti, günâhların başıdır. Dünyâyı sevmekten kurtulmak da, ibâdetlerin başıdır. Çünkü Allahü teâlâ, dünyâya düşkün olmayı sevmez. Dünyâ ve dünyâya düşkün olanlar, mel'ûndur ve Allahü teâlânın merhametinden uzaktırlar. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Dünyâ mel'ûndur ve dünyâda, Allah için yapılmayan her şey de mel'ûndur.) Dünyâ demek, kalbi Allahü teâlâdan gâfil eden, Onu unutturan, kalbe Allahtan başkalarını getiren şeyler demektir. Allahü teâlâyı unutturan mallar, sebepler, mevkiler, şerefler hep dünyâ olur. Vennecm sûresinin; (Bizi düşünmeyenlerden, bizden yüz çevirenlerden, sen de yüzünü çevir. Onları sevme!) meâlindeki 29. âyeti, böyle olduğunu açıkça göstermektedir. İşte bu dünyâ, insanın cân düşmanıdır. Bu dünyânın düşkünleri, hiç toparlanamaz, kendilerine gelemezler. Âhirette de, pişmân olacaklar, çok acılarla karşılaşacaklar. DÜNYAYI TERK ETMEK... Dünyâyı terk etmek demek, kalbin onu sevmemesi, ona düşkün olmaması, kıymet vermemesi demektir. Ona düşkün olmamak da, varlığı ile yokluğu müsâvî olmaktır." Netice olarak, eğer bir kimse, malını seviyorsa, niçin bu malını mirâsçılarına bırakıp gitmekte ve niçin o maldan ayrılmaktadır! Kişi, kendine merhamet etmeli, kendini de, bir vâris yerine koyup, hissesini, âhireti için âhiret yolunda harcamalıdır. Bunu da yapamayan, o malın zekâtını vererek azâbından kurtulmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Ey Âdemoğlu! Benim malım, benim malım dersin. O maldan senin olan, yiyerek yok ettiğin, giyerek eskittiğin ve Allah için vererek, sonsuz yaşattığındır.)


.

"Yaptığınız iyilikler, sizinle kalacaktır"

 
A -
A +

Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan değil âhiretten sayılırlar. Âhirete yaramayan dünyâlıklar yani harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası zararlıdır. Âl-i İmrân sûresinin 133. âyetinde meâlen buyuruluyor ki: (Rabbinizden mağfiret istemeye ve Cennete girmeye koşunuz. Bunun için çalışınız! Cennetin büyüklüğü gökler ve yer küresi kadardır. Cennet, Allahü teâlâdan korkanlar için hâzırlandı. Bunlar, az bulunsa da, çok bulunsa da, mallarını Allah yolunda verirler. Öfkelerini belli etmezler. Herkesi affederler. Allahü teâlâ, ihsân edenleri sever.) Dünyâda olanlar, İslâmiyyete uygun olarak kullanılırsa, âhirete faydalı olur ve böylece hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tâmîr etmekle uğraşmayın. Hemen geçip gidin!) buyurmuşlardır. "DÜNYAYI TERK EYLE Kİ!.." Kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhireti yıkıcı yerlerde kullanılan şeylerdir. Dünyâ sevgisi âhirete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, dünyâlıkları düşünmekle, Allahü teâlâyı unutur ve beden de, dünyalık olan şeyleri elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Yalnız dünyâ için çalışana, yalnız kaderinde olan kadar gelir. İşleri karışık, üzüntüsü çok olur.) Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur ve bunu kimse sevmez. Zira Resûlullah efendimiz; (Dünyâyı terk eyle ki, Allahü teâlâ seni sevsin. İnsanların malına göz dikme ki, herkes seni sevsin!) buyurmuşlardır. Her Müslümanın ölmeden yani dünyâdan çıkmadan önce, kalbinden dünyâ sevgisini çıkarması lâzımdır. Dünyânın nimetleri zehirli ve geçici, safâları kederli, hâlleri ise değişicidir. Bu sebeple fânî yani geçici olanın sevgisini kalbden çıkarmalı, bâkî yani sonsuz olana tâlib olmalıdır. Bir kimse, nefsinin arzûlarını terk ederse, bütün kötülüklerden temizlenerek selâmete, kurtuluşa erer. Çünkü Allahü teâlânın râzı olmadığını terk edene, Allahü teâlâ ondan daha iyisini ihsân eder. Dünyâyı anlayan, onun sıkıntılarından üzülmez, ondan sakınır ve böylece nefsini tanır. Nefsini tanıyan ise, Rabbini bulur, Onun rızâsına kavuşur. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Müveyhibe hazretleri şöyle anlatır: "Bir gün Resûlullah efendimizle Bakî Kabristânına gittik. Orada uzun müddet kaldılar ve kabristandakilerin magfireti için duâ ettiler. Sonra bana hitaben; -Ey Müveyhibe! Beni dünyâ hazîneleri ve dünyâda bâkî kalmakla, Cennet ve Allahü teâlâya kavuşmak arasında muhayyer bıraktılar, buyurdular. Ben de; -Yâ Resûlallah! Anam babam size fedâ olsun. Dünyâ hazînelerini ve dünyâda kalmayı ve sonra Cenneti seçseniz, dedim. Cevabında; -Hâyır ey Müveyhibe! Allahü teâlâya kavuşmayı ve Cenneti seçtim, buyurdular ve birkaç gün sonra da hastalandılar." AKILLI BİR KİMSE... Netice olarak, dünyâda olan her şey fâni yani geçicidir. Akıllı bir kimse, geçici olana değil, bâki yani devamlı olana talib olur. Hâtim-i Esam hazretlerinin, hocası Şakîk-i Belhî hazretlerine arz ettiği gibi: "Efendim, herkesin dünyâda bir sıkıntıya girdiğini ve dünyâlık toplamak için uğraştıklarını gördüm. Sonra şu âyet-i kerîmenin; (Dünyâ malından, sarıldığınız, sakladığınız her şey, yanınızda kalmayacak, sizden ayrılacaktır! Ancak Allah rızâsı için yaptığınız iyilikler ve ibâdetler sizinle berâber kalacaktır!) meâlini düşündüm ve dünyâ için topladıklarımı, Allah yolunda harcadım, fakirlere, ihtiyaç sahiplerine dağıttım. Bâki, sonsuz kalmaları için, Allahü teâlâya ödünç verdim."


.

Başa geleni hayra yormalıdır

 
A -
A +

Allahü teâlâ, nimet verdiği zamân şükretmemizi, bunları geri aldığı zamân da, sabretmemizi emretmiştir. Bu sebeple Allahü teâlânın her takdir ettiğini hoş görmeli, dert, belâ anında kızarak, bağırarak sevâbdan mahrum kalmamalıdır. Şunu unutmamalıdır ki, ağlamak, sızlamak, derdi belâyı geri çevirmez, üzüntüyü dağıtmaz! Kaderde olanlar başa gelecektir. Bunun için sabretmek, olmuş bitmiş şeye kızmamak lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Kader, tedbîr ile, sakınmakla değişmez. Fakat kabûl olan duâ, o belâ gelirken korur) buyuruldu. Duânın belâyı defetmesi de, kazâ ve kaderdendir. Kalkanın oka siper olduğu, suyun da yerden otun yetişmesine sebep olduğu gibi, duâ da, Allahü teâlânın merhametinin gelmesine sebeptir. Hadîs-i şerîfte; (Kazâ-i mu'allakı, hiçbir şey değiştiremez. Yalnız duâ değiştirir ve ömrü, yalnız, ihsân, iyilik arttırır) buyuruldu. İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe hazretleri; "Mümin, bir hastalığa yakalanır veya bir belâya uğrarsa, 'Yâ Rabbî, bana bu belâyı neden verdin?' diye şikâyetçi olmaz. Hastalığa ve belâya rağmen, Allahü teâlâyı zikreder ve şükreder" buyurmaktadır. KÖPEKLE HOROZUN DİLİ!.. Vaktiyle adamın birisi Mûsâ aleyhisselâma gelerek; -Ya Mûsâ, ne olur duâ edin de hayvanların dilinden anlayayım, böylece bunlardan kendime ders çıkarır ve iyi insan olurum der. Mûsâ aleyhisselâm; -İçinde bulunduğun hâl, senin için daha hayırlıdır, kaldıramayacağın bir yükün altına girmeye çalışma buyurur. Fakat adam dinlemez ve ısrar ederek; -Ya Mûsâ, ne olur hiç değilse kapımdaki köpekle horozun dilinden anlayayım der. Sonunda Mûsâ aleyhisselâm duâ eder ve adam da sevinerek evine gider. Ertesi sabah, hizmetçisi sofrayı kurarken bir parça ekmek fırlayıp dışarı düşer. Horoz koşup hemen ekmeği kapar. Köpek; -Be horoz, yaptığın doğru mu? Sen buğday da, arpa da yiyebilirsin. Bense ekmekten başka bir şey yiyemiyorum. Ne için benim rızkımı kapıyorsun, diyerek horoza kızar. Horoz; -Haklısın ama tasalanma, yarın bizim efendinin eşeği ölecek, sen de böylece bir güzel karnını doyurursun der. Adam bunu duyunca hemen eşeğini satar. Ertesi gün, ne konuşacaklar diye köpekle horozu dinlemeye koyulur. Köpek horoza sitem ederek; -Hani eşek ölecekti, ben de karnımı doyuracaktım deyince, horoz; -Eşek öldü ama başka yerde öldü. Fakat hiç merak etme yarın at ölecek, o zaman daha büyük bir ziyafete konacaksın der. Adam hemen atını satar. Hayvanların dilini anlayabilmenin onun için çok kârlı olduğunu düşünür. Ertesi gün köpekle horozu dinlemeye gider. Köpek horoza sitem ederek yalan söylediğini imâ edince, horoz; -Ben yalan söylemedim. At ölecekti, sahibimiz sattı. Fakat sen merak etme yarın sahibimizin en çok değer verdiği kölesi ölecek, o zaman onun hayrına yemekler verilecek, hepimiz doyacağız, der. Bunu duyan adam, kölesini de satar ve ertesi gün yine konuşmaları dinlemeye başlar. Bu sefer köpek çok kızgındır. Günlerdir yalanlarla avutulduğunu söyleyince, horoz; -Ben yalan söylemiyorum. Köle öldü ama başka yerde. Çünkü sahibimiz onu da sattı. Fakat hiç iyi etmedi. Zira ilk belâ eşeğe gelecekti, böylece sahibimiz belâdan kurtulacaktı. Onu sattı, belâ ata geldi. Atı da satınca belâ, köleye geldi. Köleyi de satınca, belâ kendisine geldi. Yarın sahibimiz ölecek, böylece doyacağız, der. Bunu duyan adam akılsız başını dövmeye başlar ama iş işten çoktan geçmiştir... SADAKA VE DUA... Netice olarak, insanlar başlarına gelen istemedikleri bir şeyi hayra yormalı, onun daha büyük bir belâyı defettiğini, belâlara kalkan olduğunu düşünmelidir. Evet, perdenin arkasında neler olduğu ve hâdiselerin hikmeti her zaman bilinmeyebilir. Bu sebeple insan, sık sık sadaka vererek, duâ ederek belâları defetmelidir. Her şeyin sadakası vardır. Servetin, ilmin, iyi niyetin, sıhhatin, kuvvetin, zamanın. Duâ, belâyı giderir. Sadaka vermek, Allahü teâlânın gadabını yumuşatır ve insanı azâbdan kurtarır. Eceli gelmemiş olan hastanın da, şifâ bulmasına sebep olur.


.

Evliyânın kerâmeti haktır

 
A -
A +

Kerâmet; kelime olarak, ikrâm, üstünlük anlamındadır. Dinî terim olarak, hangi peygamberin ümmetinden olursa olsun, velîlerden âdet dışı, yâni fizik, kimyâ ve fizyoloji kânunları dışında meydana gelen şeylere, hâdiselere denir. Evliyâda görülen kerâmetin hak olduğu, Âl-i İmrân sûresinin 37. âyetinde meâlen; (...Zekeriyyâ ma'bedde onun yanına her girişinde, yanında bir yiyecek bulurdu. Ey Meryem! Bu sana nereden geldi, dedi. O da, bu Allah tarafındandır. Çünkü, Allah dilediğine sayısız rızık verir, dedi.) buyurularak bildirilmektedir. Tefsîr âlimleri bu âyet-i kerîmeyi açıklarken; "Zekeriyyâ aleyhisselâm, hazret-i Meryem'in yanına her girdiğinde, onun yanında yaz günlerinde kış meyveleri, kış günlerinde ise yaz meyveleri görürdü. Hazret-i Meryem'in Peygamber olmadığı sözbirliği ile bildirilmektedir. Bu âyet-i kerîme, evliyânın kerâmeti hakkında tam bir delîldir" buyurmuşlardır. KERAMET İKİ KISIMDIR... Evliyânın büyüklerinden Şihâbüddîn Sühreverdî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ sevdiği kullarının yakînini kuvvetlendirmek için, onlara mükâfat olarak kerâmetler ihsân eder. Onların da üstünde bazı kulları vardır ki, onların kalblerinden perdeler kalkmış, bâtınları yakîne ve ma'rifete kavuşmuştur. Böyle kulların yakînlerinin kuvvetlenmesi için hârikalara, kerâmetlere ihtiyâçları yoktur. Bu sebeple Eshâb-ı kirâmdan kerâmetler az bildirildi. Sonra gelen evliyâdan ise çok kerâmetler görüldü. Çünkü Eshâb-ı kirâmın Resûlullah efendimizin sohbetinde bulunmaları bereketiyle, vahyin inişine, meleklerin gelip gitmesine şâhit olmaları sebebiyle, bâtınları nûrlandı, âhıreti görmüş gibi oldular. Dünyâya kıymet vermediler. Nefisleri temizlendi, İslâmiyyete uygun olmayan âdetleri terk ettiler, kalb aynaları parladı. Kendilerine ihsân edilen yüksek mertebeler sebebiyle, kendilerinden çok kerâmet görülmesine lüzûm kalmadı. Çünkü, yakînleri çok kuvvetli olanlar, hikmetlerle dolu olan âlemin her zerresinde, Allahü teâlânın kudretinden, başkalarının göremediklerini görürler. Evliyânın kerâmeti, onların irâde ve isteği dışında meydâna gelir. Kerâmet hissî ve ma'nevî olmak üzere iki kısımdır. İnsanların avâmı, hissî kerâmetlerden başkasını bilmez. Meselâ halk arasında kerâmet denince, hâtırlardan geçenleri söylemek, geçmişe ve geleceğe âit şeyleri haber vermek, su üzerinde yürümek, havada uçmak, bir ânda bir yerden bir yere gitmek, insanların gözünden kaybolmak, duâsı derhâl kabûl olmak gibi kerâmetler anlaşılır. Sâdece kendilerinden böyle kerâmetler görülen kimselere evliyâ derler. Onların ibâdetleri yapıp yapmadıklarına, islâmiyyetin edeblerine riâyet edip etmediklerine bakmazlar. SEÇİLMİŞ KULLAR BİLİR... Ma'nevî kerâmetlere gelince, onları ancak Allahü teâlânın seçilmiş kulları bilir. İslâmiyyetin emirlerine tam uymak, ma'rifeti ilâhiyyeye kavuşmak, hayırlı işlere koşmak, üzerine vazîfe olan şeyleri yerine getirmekte gayretli olmak, güzel ahlâk sâhibi olmak, kalbden kin, hased, kötü düşünceleri ve diğer kötü huyların gitmesi, elinde olanı vermek, benliği terk etmek, Allahü teâlâya karşı vazîfeleri yerine getirmek, alıp verdiği nefeslerde gafletten uzak olmak gibi hâller de ma'nevî kerâmetlerdir. Avâmın bildiği ve kerâmet olarak gördüğü şeylerde gizli mekr bulunabilir. Şâyet bunlar kerâmet ise, netîcesinin istikâmet veyâ istikâmete yani doğru yola gitmeye sebep olması îcâbeder. Yoksa kerâmet değildir. Eğer bir kimse, kendisinden kerâmet meydâna gelmesini isterse, âhirette hesâba çekilebilir. Eshâb-ı kirâmdan hissî kerâmetler çok bildirilmemiştir. Fakat, ma'nevî kerâmetleri çok bildirilmiştir." Netice olarak kerâmet, haktır fakat evliyâlık için şart değildir. Yâni kerâmetin velîlerde mutlaka bulunması şartı yoktur. Hârikulâde haller, bâzan hâli dîne uygun olmayan kimselerde de görülebilir ki bu hal, istidraç veya büyü yoluyla olur. Buna kerâmet denmez. Çünkü kerâmet dînin emirlerine uyup, yasaklarından sakınan kimselerden meydana gelir.


.

Teslim olan, âzâd olur

 
A -
A +

Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmek için yarattı. İbâdet, zül ve zillet demektir. Yani insanın Rabbine, ma'bûduna, hakîr, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, nefsin ve âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel ve çirkin dediklerine teslîm olmak, gönderdiği Kitâba ve Peygamberlere inanmak, bunlara tâbi olmak demektir. Îmân, korkusuz olmak, islâm ise, boyun bükerek teslîm olmak ve kurtulmak demektir. İslâm kelimesi, nefsini teslîm etmek, boyun eğmek, selâmete ulaşmak ve sulh mânâlarına gelmektedir. İmâm-ı a'zam Ebû Hanife hazretleri ise islâmı; "Allahü teâlânın emirlerine teslîm olmak ve boyun eğmek" diye tarif etmiştir. ŞÜKREDERSENİZ ARTTIRIRIM... İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, kendini aramak arzûsunu arttırsın. Ona kavuşmaya mâni olan şeylerden sakınmak nasîb eylesin! Allahü teâlâyı istemekte, Onun için yanıp yakılmakta olduğunuzu bildirdiği için, çok hoşa gitti. Çünkü istemek, kavuşmanın müjdecisidir. Yanıp yakılmak da, kavuşmanın başlangıcı demektir. Büyüklerden biri buyuruyor ki, "Vermek istemeseydi, istek vermezdi." İstek ni'metinin kıymetini bilip, bunun elden kaçmasına sebep olacak şeylerden sakınmalıdır. Bu ni'metin elden çıkmamasına en çok yarayan şey, buna şükretmektir. Çünkü, sûre-i İbrâhîm yedinci âyetinde meâlen, (Ni'metlerime şükrederseniz, elbette arttırırım) buyuruldu. Hem şükretmek, hem de, Ona sığınmak ve başka birşeyi sevmemek için ağlamak yalvarmak lâzımdır. İçten, ağlamak, yalvarmak gelmezse, kendini zorlamalıdır. "Ağlamazsanız kendinizi ağlatınız!" demişlerdir. Kâmil ve mükemmil bir zâtı yani yetişmiş ve yetiştirebileni buluncaya kadar, bu isteği, bütün sıcaklığı ile kalbinizde saklamak lâzımdır. Böyle birisi ele geçerse, bütün arzûları, istekleri, onun eline bırakmalı, ölü yıkayıcının elinde teneşirdeki meyyit gibi olmalıdır. Yani, tasavvuf yolunun sonuna ermiş ve başkalarını da erdirmek için geri dönen bir zât bulunca, ona teslîm olmalı. Önce, kendini onda yok etmeli, yani kendine değil, ona uymalı. Böyle olan kimsenin, yavaş yavaş kendi arzûları aradan kalkar ve bu kimse, Allahü teâlânın irâdesi ile hareket etmeye başlar." İPLERİNİ KOPARIP... Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerinin sağlığında kasabın biri, bir danayı kesmek için satın alır. Dananın ayaklarını bağlayıp yatırmak istediğinde, dana, ipleri koparıp kaçar. Kasap arkasından yakalamak için koştuysa da yetişemez. Dana, Mevlânâ hazrelerinin babasının mezarı yakınlarına gelir. O esnâda mezarın başında Mevlânâ hazretleri Kur'ân-ı kerîm okumaktadır. Dana, hâl lisânıyla ona; "Beni bu kasabın elinden kurtar" diye yalvarır. Mevlânâ hazretleri, dananın sırtına elini koyup okşar ve; "Üzülme, cenâb-ı Hak her şeye kâdirdir" buyurur. Bu sırada kasap, elinde urgan ve bıçak olduğu hâlde soluk soluğa çıkagelir. Mevlânâ hazretleri, gelen kasaptan, dananın âzâd edilmesini, hürriyetine kavuşturulmasını ister. Kasap da Mevlânâ hazretlerinin hatırı için danayı âzâd eder. Kasap gidince Mevlânâ hazretleri, mübârek elini dananın üzerine koyup duâ eder ve o günden sonra bir daha o danayı gören olmaz. Bunun üzerine Mevlânâ hazretleri, talebelerine hitaben; "Bu dana, kesilip pişirilecek zamâna gelmiş iken, bizim tarafımıza gelmek sûretiyle, kesilip parçalanmaktan kurtuldu. İşte bunun gibi bir insan da, Allahü teâlânın evliyâsına cân u gönülden teslim olup emirlerine uygun yaşar, ona talebe olursa, kıyâmet gününde Cehennem'e götüren meleklerin elinden kurtulur" buyurur. Netice olarak bir kimse, bir işi, Allahü teâlânın izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, cenâb-ı Hakka kulluk yapmamış, müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. Îmân, îmânın şartlarını öğrenip, bunlara kalbinden inanmak demektir. Îmân eden, Allahü teâlânın emirlerini öğrenir, bunlara teslîm olur yani bu emirleri seve seve yapar ve böylece kurtuluşa erer.


.

İnanıp tâbi olan kurtulur

 
A -
A +

Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak, ancak Muhammed aleyhisselâma inanıp uymakla olur. Cenâb-ı Hak, Muhammed aleyhisselâma tâbi olmayı ve Ona uymayı çok sever. Hakîkî üstünlük, Muhammed aleyhisselâmın sünnetine tâbi olmak ve insanlık şerefi, meziyyeti, Onun getirdiği dine uymaktadır. Nitekim İmrân sûresinin 31. âyetinde meâlen; (Ey sevgili Peygamberim! Onlara de ki, eğer Allahü teâlâyı seviyorsanız ve Allahü teâlânın da, sizi sevmesini istiyorsanız, bana tâbi olunuz! Allahü teâlâ bana tâbi olanları sever) buyuruldu. Muhammed aleyhisselâma tâbi olmak için, îmân etmek, islâmiyyetin bildirdiği hükümleri öğrenmek ve yapmak lâzımdır. Muhammed aleyhisselâma tâbi olabilmek için, Onu sevmek lâzımdır. Bunun alâmeti de, Onun düşmanlarını düşman bilmek, Onu beğenmeyenleri sevmemektir. Muhabbete müdâhene yani gevşeklik sığmaz. İki zıt şeyin muhabbeti bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıddan birini sevmek, diğerine düşmanlığı îcâbeder. DÜNYA NİMETLERİ... Bu dünyâ ni'metleri geçicidir ve aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhırette ele girecekler ise sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhıretin efendisi olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, saâdet-i ebediyyeye, sonsuz kurtuluşa erilir. Ona tâbi olmadıkça, herşey, hiçtir ve her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhırette ele birşey geçmez. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Elmünkızü-aniddalâl kitâbında buyuruyor ki: "His uzuvlarımız, akıl ile anlaşılan şeyleri anlıyamıyacağı gibi, akıl da, Peygamberlik makâmında anlaşılan şeyleri kavramaktan âcizdir. İnanmaktan başka çâresi yoktur. Nakil yolu ile anlaşılan, yani Peygamberlerin söyledikleri şeyleri, akıl ile araştırmaya uğraşmak, düz yolda güç giden, yüklü bir arabayı, yokuşa çıkarmak için zorlamaya benzer. Yokuşa doğru at, kamçılanırsa, çabalaya çabalaya, yâ yıkılıp canı çıkar. Yâhut, alışmış olduğu düz yola kavuşmak için sağa, sola ve geriye kıvrılarak arabayı yıkar ve eşyâlar harâb olur. Akıl da, yürüyemediği, anlıyamadığı âhıret bilgilerini çözmeye zorlanırsa, yâ yıkılıp, insan aklını kaçırır veyâ bunları alışmış olduğu, dünyâ işlerine benzetmeye kalkışarak, yanılır, aldanır ve herkesi de aldatır. Akıl, his kuvveti ile anlaşılabilen veyâ hissedilenlere benzeyen ve onlara bağlılıkları bulunan şeyleri birbirleri ile ölçerek, iyilerini kötülerinden ayırmaya yarayan, bir âlettir. Böyle şeylere bağlılıkları olmayan varlıklara eremiyeceğinden, şaşırıp kalır. O hâlde, Peygamberlerin bildirdikleri şeylere, akla danışmaksızın inanmaktan başka çâre yoktur. Görülüyor ki, Peygamberlere tâbi olmak, aklın gösterdiği bir lüzûmdur ve aklın istediği, beğendiği bir yoldur. Peygamberlerin, aklın dışında ve üstünde bulunan sözlerini, akla danışmaya kalkışmak, akla aykırı bir iş olur. Gecenin koyu karanlığında bilinmiyen yerlerde, pervâsızca yürümeye ve engin denizde, acemi kaptanın, pusulasız yol almasına benzer ki, her ân uçuruma, girdâba düşebilirler." AZABLARDAN KURTULMAK... Netice olarak, âhırette azâblardan kurtulmak, ancak Muhammed aleyhisselâma inanıp tâbi olmaya bağlıdır. Onun gösterdiği yolda giden, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur ve sâdık kul olmak saâdetine erer. Peygamberlerin büyükleri, Ona tâbi olmayı istemişlerdir. Bu sebeple Muhammed aleyhisselâmın ümmeti, bütün insanların hayırlısı ve en iyileri olmuştur. Cennete herkesten önce girecek olanlar ve Cennettekilerin çoğu, Muhammed aleyhisselâma inanıp, tâbi olanlardır. İbâdet, Resûlullah efendimizin sünnetine, yoluna tâbi olmak demektir ki buna islâmiyyet denir. İslâmiyyete tâbi olmak için de, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, Allahü teâlânın emirlerini yapmak ve harâmlardan, bid'atlerden sakınmak lâzımdır. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için, kalbin temiz olması gerekir. Kalb de, ancak Resûlullah efendimize inanmak, Onu sevmek ve Ona tâbi olmakla temizlenir.


.

İhtirâs, insanı felâkete sürükler

 
A -
A +

İhtirâs, sözlük anlamı itibariyle, şiddetli arzu, aşırı heves, istek, gözün ve gönlün doymaması demektir. Hırs da, bir şeye aşırı düşkünlük, şiddetli istek anlamındadır. İnsanın bedeni, birbirine zıt olan dört türlü maddeden yaratılmıştır. Her çeşit madde, başka şeyler istemekte ve başka şeylerden kaçmaktadır. İnsanın şehvânî istekleri, bedenden doğmaktadır. Gadab etmesi, istememesi de bedenden ileri gelmektedir. Hayvanlarda da şehvet, gadab, hırs, hased vardır. İnsanıın hayvana benzeyen tarafı, hayvânî rûhtan ileri gelen şehvet, gadab ve hırs gibi kuvvetlerdir. Bu kuvvetler, hayvanlarda, insandan daha kuvvetlidir. Şehvet, insanın kendine tatlı gelen şeyleri isteme kuvvetidir. Bunun orta miktârına iffet, nâmûs denir. İnsan, tabîatının muhtâç olduğu şeyleri, İslâmiyyete ve insanlığa uygun olandan yani lüzumundan fazla isterse, yaparsa buna, hırs ve fücûr denir. O zaman insan, helâl, harâm demeden, her istediğini elde etmeye çalışır. Başkalarının zararına da olsa, beğendiği şeyleri toplar. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Mal ve şöhret hırsının insana zararı, koyun sürüsüne giren iki aç kurdun zararından dahâ çoktur) buyurmuşlardır. HIRS, BİR KALB HASTALIĞIDIR" İmâm-ı Gazâlî hazretleri de; "Hırslı insan, helâl haram demeden her istediğine kavuşmak, başkalarının zararına da olsa, beğendiği şeyleri toplamak, ister. Hırs veya tamah, kalb hastalıklarındandır. Hırs ve tamahkârlığın en kötüsü insanlardan bir şeyler beklemektir" buyurmuştur. Habîb bin Sâlim Râî hazretleri, Selmân-ı Fârisî hazretlerinin sohbetine kavuşmuş, Tâbiînden bir zâttır. Bu zât, koyunlarını Fırat Nehri kenârında otlatır ve insanlardan uzak yaşardı. Büyüklerden biri şöyle nakleder: "Bir gün onun yanına uğramıştım. Namâz kılıyordu ve koyunlarını da, kurtlar otlatıyordu. Kendi kendime, 'bu ihtiyâr zâtı ziyâret edeyim, büyüklüğünü görürüm' diyerek bekledim. Namâzını bitirince, ona selâm verdim ve bana; -Ey oğul niçin geldin, dedi. -Ziyâret için geldim, dedim. -Allahü teâlâ sana hayırlar versin, dedi. -Efendim, kurtlarla koyunları bir arada görüyorum deyince; -Koyunları güden, Allahü teâlâ ile berâberdir de, onun için böyledir, buyurdu. Ağaçtan bir kabı vardı. O kabı bir taşın altına tuttu. Taştan biri süt, biri bal olmak üzere iki çeşme akmaya başladı. -Efendim, bu dereceye ne ile kavuştunuz, dedim. -Muhammed aleyhisselâma tâbi olmakla kavuştum, dedi. Sonra; -Ey oğul, Mûsâ aleyhisselâmın kavmi, Ona muhâlefet ettiği hâlde, hâre taşı onlara su verdi. Derecesi Mûsâ aleyhisselâmdan yüksek olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olduktan sonra, taş bana süt ve bal vermez mi, dedi. -Bana nasîhat eder misiniz, dedim. -Kalbini hırs kutusu ve mideni harâm kabı yapma! İnsanoğlu bu ikisinden helâk olur. Bu ikisine dikkat eden kurtulur, buyurdu." Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri anlatır: "Mevki sâhibi, zengin bir kimse, büyüklerden birisine; -İhtiyaçlarınızı bildirirseniz, size yardım etmek isteriz deyince o zât; -Biz iki şeyi emrimiz altına aldık, onlar bizim esirimiz, kölemiz oldu. Siz ise, o iki şeyin esirisiniz ve onlar size hükmediyor. Biz, o iki şeyi kahrettik, sizi ise, o iki şey kahretti. O iki şeyden birisi şehvet, diğeri ise hırstır. Şehvet; nefsin aşırı ve zararlı istekleridir. Hırs ise, azgınlık, kızgınlık, sonu gelmeyen arzu demektir. Yâni siz, benim kölelerimin kölesisiniz. Kölelerimin kölesi olan birine, ihtiyaçlarımı bildirip, ondan fayda ve menfaat beklemem doğru olur mu? buyurur." KİBİR, HIRS VE BÖBÜRLENME Netice olarak, bir şey için olan hırs ve gayret, o şeye olan sevginin netîcesidir. Bu sebeple ihtirâs, gafillerin kalbinde şeytanların sultanıdır. Hâtim-i Esam hazretlerinin buyurduğu gibi: "Şu üç halde iken ölümün sizi yakalamasından sakının! Kibir, hırs ve böbürlenme. Allahü teâlâ, kibirleneni zelil etmeden, gururlananı aç ve susuz bırakmadan, hırslı kimseyi de idrâr ve necâsetin içinde bırakmadan rûhunu almaz, bu dünyâdan ayırmaz."


.

"Öfkeniz, sizi adâletten alıkoymasın"

 
A -
A +

Adâlet, her işte hakkı gözetmek, orta yolu tutmak, haklıya hakkını vermek ve haksızlıktan sakınmak anlamındadır. Adâlet, bir âmirin, bir hâkimin, memleketi idâre için koyduğu kanûn, çizdiği hudût içinde hareket etmektir. Adâletin yüksek tarîfi ise, kendi mülkünde olanı kullanmak demektir. Adâletin, dînimizdeki tarîfi de budur. Mâide sûresinin 8. âyet-i kerimesinde meâlen; (Ey îmân edenler! Bir millete olan öfkeniz, sizi adâletten alıkoymasın, âdil olunuz!) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de; (Bir saat adâlet ile idârecilik yapmak, altmış sene nâfile ibâdet yapmaktan daha iyidir) buyurmuşlardır. Adâletli davranana, hakkı gözeterek iş yapana, zulüm ve haksızlık etmeyene de, âdil denmektedir. Müslümanın âdil olması ve önce kendine adâletle davranması, Allahü teâlânın çizdiği hududu geçmemesi lâzımdır. "ADALET ÜÇ KISIMDIR" Kınalızâde Ali Efendi hazretleri; "Adâlet üç kısımdır. 1-Allahü teâlânın hakkını gözetmek yani emrettiklerini yapmak, yasak ettiklerinden de sakınmak. 2-İnsanların hakkını gözetmek, onlara eziyet etmemek, haksızlık yapmamak. 3-Vefât edenlerin hakkını gözetmek, onların borçlarını ödeyip, vasiyetlerini yerine getirmektir" buyuruyor. Allahü teâlânın her an gördüğüne inanan bir kimse, cenâb-ı Hakkın çizdiği hududu geçemez, günah işleyemez, zulüm, haksızlık yapamaz. Âhirette her şeyden hesâba çekileceğini bilen, hiçbir nefesini zâyi etmez, emirleri yapar, yasakları da terk eder. Vaktiyle Abdullah ibni Ömer hazretleri, koyunlarını otlatan köle bir çobana rastlar. Çobana, koyunlardan birini kendisine satmasını söyleyince; -Koyunlar benim değildir ki cevabını alır. Bunun üzerine; -Sen koyunu bana sat, sâhibine de kurt yedi dersin der. Bu teklif üzerine çoban; -Fakat Allahü teâlâ her yerde hâzır ve nâzırdır. O bizi görmektedir cevabını verir. Çobanın bu cevabı, Abdullah İbni Ömer hazretlerinin çok hoşuna gider, çobanı ve sürüyü sâhibinden satın alır. Çobanı âzâd edip, hürriyetine kavuşturur ve sürüyü de, ona hediye eder. Ömer bin Abdülazîz hazretleri halîfe olduğunda bir çoban; -Acaba bu temiz, âdil halîfe kimdir? diye sorar. Kendisine; -Halifenin böyle âdil olduğunu nereden anladın? diye sorulunca; -Âdil bir kimse başa geçince, kurtlar kuzulara saldırmaz. Oradan anladım cevabını verir. Bir gün Behlül Dânâ hazretleri, halife Hârûn Reşîd hazretlerinin taht odasını boş bulur, içeri girer ve halifenin tahtına oturuverir. Biraz sonra odaya gelen askerler, onu tahtın üzerine oturmuş görünce kamçı ile dövmeye başlarlar. Askerler kamçı ile vurdukça o; "Vah Hârûn Reşîd, vah Hârûn Reşîd!.." diye feryad eder. Tam o sırada halîfe gelir ve manzara karşısında donup kalır. Hemen askerleri uzaklaştırır ve; -Ey Behlül, bu ne hâldir? diye sorar. Behlül Dânâ hazretleri; -Ey halife, senin için feryad edip ağlıyorum. Burada tahtı boş bulup bir an oturmuştum ki, askerlerinden bu kadar kırbaç yedim. Sen ise senelerdir bu tahtın üzerinde oturuyorsun. Yarın âhirette hâlin nice olur diye düşünüyorum der. Halife; -Peki ne yapmamı tavsiye edersin deyince, Behlül Dânâ hazretleri; -Mâdemki bu yükün altına girdin. Zulme meyletme, adâlet üzere ol buyurur. HER İŞTE ADİL OLMALI... Mus'ab bin A'yun hazretleri anlatır: "Ömer bin Abdülazîz hazretleri halîfe iken Kirman'da koyun otlatırdım. Koyunlarla kurtlar birlikte dolaşırlardı. Bir gece ansızın kurtlar koyunlara saldırdı. İçimden 'Şu âdil halîfe ölmüş olmalı' dedim. Gerçekten de ertesi gün, o gece Ömer bin Abdülazîz hazretlerinin vefât ettiği haberi geldi." Netice olarak, her işte âdil olmalı, Allahü teâlânın çizdiği hududu geçmemelidir. Kişinin öncelikle de kendisine âdil davranması, emirleri yapması, yasaklardan sakınması ve hiç kimseye eziyet, zulüm etmemesi gerekir. Ahmet bin Âsım hazretlerinin buyurduğu gibi: "Hak olan iş, insanlara adâletle muâmele, insanın kendisi için istemediğini başkaları için de istememesi, kendisinden aşağıda olanın hak olan sözünü kabûl etmesidir."


.

"Keyfine göre yaşa!.."

 
A -
A +

Allahü teâlâdan başka, yaratılan her mahluk, her diri ölecek, ölümün tadını tadacaktır. Çünkü ölüm, haktır ve hiçbir kimse ölümden kurtulamaz. Ölüm, âhiret kapılarından bir kapıdır. Bu kapıdan geçmeyen Allahü teâlâya kavuşamaz. Enbiyâ sûresinin 35. ve Ankebût sûresinin 57. âyet-i kerimelerinde meâlen; (Her canlı, ölümün tadını tadacaktır!) buyuruldu. Bunun için, her insan ölecektir ve ölümden kurtuluş da yoktur. Hadîs-i şerîfte; (Ömrü uzun, ibâdetleri de çok olana müjdeler olsun!) buyuruldu. Dostu dosta ölümle kavuşturuyorlar. Bu sebeple Allahü teâlânın âşıkları, ölümü düşünerek tesellî buluyor, üzüntüleri azalıyor. Ankebût sûresinin 5. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâya kavuşmak isteyenler! Biliniz ki, Allahü teâlâya kavuşmak zamânı herhâlde gelecektir) buyuruldu. Peygamber efendimiz altı yaşlarında iken annesi ile beraber Medîne'den Mekke'ye dönüyorlardı. Ebvâ denilen yerde, hazret-i Âmine hastalandı ve kendinden geçmişti. Peygamber efendimiz ise annesinin başı ucundan ayrılmıyordu. Bir müddet sonra hazret-i Âmine kendine gelince oğlu Muhammed aleyhisselâmın mübârek yüzüne bakarak, şu meâlde beyitler okudu: "YAŞAYAN HERKES ÖLÜR!" "Yaşayan herkes ölecektir. Yeni olan her şey eskiyecektir. Eğer ben ölürsem gam yemem. Adım âlemde dâimâ anılır. Çünkü, böyle pâk ve mübârek bir evlât yâdigâr bıraktım." Lokman Hakîm hazretleri oğluna hitaben buyurur ki: "Ey oğul! Ateş gelirken ondan nasıl emin olunur? Dünyadan ayrılmak muhakkak iken, ona nasıl meyledilir? Ölüm nasıl akıldan çıkar? Onun geleceğinden aslâ şüphe edilmez. Uyuduğun gibi öleceksin. Ey oğlum! İnsanın üç şeyi vardır: Rûhunu Azrâil aleyhisselâm alır. Hayır veya şer ne ise; ameli kendisine kalır. Bedenini de kurtlar yer ve toprak çürütür." Ömer bin Abdülazîz hazretleri, bir cuma hutbesinde; "Ey insanlar! Kalblerinizi düzeltirseniz, dışınız da iyi olur ve âzâlarınız, gözünüz, kulağınız, elleriniz, ayaklarınız, hayır işler, Allahü teâlânın beğendiği şeylerle meşgûl olur. Âhiretiniz için sâlih ameller işlerseniz, dünyânızı da korumuş olursunuz. Hazret-i Âdem'den îtibâren, kendisine kadar bütün dedeleri ölüp gitmiş olan herkes, bir gün ölecektir" buyurmuştur. Abdüla'lâ Kureyşi hazretleri; "Hiçbir fert yoktur ki, ölüm meleği günde iki defâ kapısını çalmasın" buyurmaktadır. Bir gün Peygamber efendimiz ölüm hâlindeki bir kimseyi ziyâret eder ve; -Kendini nasıl buluyorsun? diye sorarlar. O kimse; -Kendimi korku ile ümit arasında görüyorum cevabını verir. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Allahü teâlâ bir kalbde korku ve ümidi bir arada bulundurmaz. Eğer bir kimsenin kalbinde korku ve ümidi bir arada bulundurursa, onu ümit ettiklerine kavuşturur, korktuklarından da emin eyler buyururlar. Gâziantep'te yetişen velîlerinden Derviş Hacı Efendi, sevenlerine sık sık şöyle buyururmuş: "Ölüm bilinmeyen bir şeydir. Gelmeden görünmez, gelince de aman vermez. Ölüm seferine çıkanın bir daha geri dönmesine imkân yoktur. Bu yalan dünyâ nice defâlar dolup boşalmıştır. Ölüm nice anaların yavrusunu almış, nice babaların boynunu bükmüş, nice yavruları anasız, babasız koymuştur. Herkes birbirinin öldüğünü, gül benzinin kara toprakta solduğunu görür. Bununla berâber dünyâya bağlanmaktan vazgeçmez, dünyâ derdini çeker, dünyâ işine dalar. Fakat nihâyet yaptığını bırakıp gider. Böyle olduğu hâlde kimse aklını başına toplayıp yalancı dünyânın hâlini anlayamamakta ve bu yolculuğa hazırlanmamaktadır." "HEPSİNE VEDA EDECEKSİN!" Netice olarak insan, istediği gibi yaşasa da, yaşamasa da, bir gün elbette ölecek ve istediği, arzu ettiği şeyleri toplasa da, toplamasa da, bunlardan bir gün ayrılacaktır. İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Keyfine göre yaşa! Fakat bu yaşaman uzun sürmeyecek, bir gün elbette öleceksin. Gece gündüz düşündüğün, sımsıkı sarıldığın lezzetlerden elbette ayrılacaksın. Dünyânın nesini seversen sev, hepsine vedâ edeceksin! Elinden geleni yap! Fakat unutma ki, her yaptığının hesâbını vereceksin!


.

Ölümle sona eren her nîmet...

 
A -
A +

Dünyâ, geçici bir gölge gibidir. Nîmetleri zehirli, safâları ise kederlidir. Bedenleri yıpratır, emelleri arttırır. Dünyânın nîmetleri geçici ve hâlleri de değişicidir. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tamîr etmekle uğraşmayın, hemen geçip gidin!) buyurmuşlardır. Bir gün hazret-i Ömer, sevdiklerine hitaben; "Vallahi biz dünyâ zevklerine rağbet etmeyiz. İstesek bir hayvan kestirir, ekmek ve kuru üzümden şıra yaptırır yer, içeriz. Fakat, biz bu nîmet ve güzellikleri öbür dünyâya bırakmak istiyoruz..." buyurmuştur. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyuruldu. DÜN, BUGÜN VE YARIN!.." Bir gün Ömer bin Abdülazîz hazretleri cemâate hitâben buyurur ki: "Ey insanlar! Sizler, ölüm için hedefler durumundasınız. Ölüm sizden dilediğini seçer. Size yeni bir nîmet verildiği zaman, önceki nîmet orada sona erer. Ağza bir lokma alınmasın, bir yudum su içilmesin ki, onunla berâber bir keder ve bir üzüntü olmasın. Dün geçti. O, sizin hakkınızda iyi bir şâhittir. Bugün mühim bir emânettir. Onun kıymetini bilmek ve iyi değerlendirmek lâzımdır. Yârın, içinde hâdiselerle berâber gelmektedir. Sizi almak için gelen ölümün elinden kaçış nereye olacak. Sizler şu dünyâda, eşyâlarını bineklerine yüklemiş, yolcularsınız. Yüklerinizi, buradan başka bir âlemde çözeceksiniz. Sizler, şu dünyâda sizden önce gelenlerin yerine geçtiniz. Fakat siz de yerinizi, sizden sonra gelenlere vereceksiniz. Sizin aslınız ve dünyâya gelmenize vesile olanlar kalmadı. Sizler, onlardan dünyâya gelen kimseler olarak, nasıl bâkî, devamlı kalabilirsiniz. Sizler de bu dünyâdan göçeceksiniz." Dünyâ hayâtı geçicidir. Bu birkaç günlük hayâtı ganîmet bilmeli ve cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmaya çalışmalıdır. Dünyânın, geçici ve helâk edici olan nîmetlerine meyletmemelidir. Sonsuz ve devâmlı olan nîmetleri ve Allahü teâlânın rızâsını kazanmalıdır. Fudayl bin İyâd hazretleri, insanlara dünyânın ve nîmetlerinin geçici, değersiz, âhiretin ise kalıcı ve paha biçilmez olduğunu anlatır ve buyururdu ki: "Dünyânın tamâmı altından olsaydı, yine yok olurdu. Âhiret ise, çanak-çömlek gibi topraktan olsaydı, yine bâkî olurdu. Akıllı kimse, geçici olan dünyâyı, altın da olsa reddeder. Bâkî olan âhireti, çanak çömlek gibi topraktan da olsa kabûl eder. İşin aslı, âhiret bâkî ve altın gibi kıymetlidir. Dünyâ ise, fâni ve çanak-çömlek gibi kıymetsizdir." Âhiretteki sonsuz nîmetlerin güzelliğini anlayan, dünyânın çirkinliğini ve kötülüğünü gören, âhiretin ebedî, dünyânın ise geçip tükenici olduğunu bilenler, bu geçici nîmetlere dönüp bakmazlar. Âhiretin büyüklüğünü anlayan, dünyâya hiç kıymet vermez. Çünkü, dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır. Birini sevindiren, ötekini incitir. Dünyâya kıymet veren, âhireti gücendirir. Dünyâyı beğenmeyen de, âhirete kıymet vermiş olur. Her ikisine birden kıymet vermek veyâ her ikisini aşağılamak olamaz. İki zıt şey bir araya getirilemez. Zira ateş ile su bir arada bulundurulamaz. DÜNYA NİMETLERİ GEÇİCİDİR Netice olarak dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara nîmet, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara hikmet ve onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle Cennet, âhirete nisbetle de çöplük gibidir. Dünyâ nîmetlerinin hepsi geçicidir, elde kalmaz. Molla Abdurrahmân Câmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Akıllılar, ölümle sona eren her nîmeti, nîmetten saymazlar. Ömür, ne kadar uzun olursa olsun ölüm yüz gösterince, o uzunluğun ne faydası olur? Nîmetin değeri, sonsuz olmasında ve yok olmak tehlikesinden uzak bulunmasındadır."


.

Allahü teâlânın rızâsını gözetmeli

 
A -
A +

Akıllı bir kimse, her şeyi yoktan yaratan, yok olmaktan, bütün zarârlardan koruyan bir yaratıcının varlığını kabul eder ve inanır. Bütün mahlukları yaratan Allahü teâlâ, her şeyi görmekte, bilmekte, işitmektedir. Her şeye gücü yeter ve kudreti sonsuzdur. Yarattığı her şeyi, eceli ve zamânı gelince yok etmektedir. İnsanları tekrâr dirilteceğini, hesâba çekeceğini, îmân etmiş olanlara Cennette sonsuz nimetler vereceğini, îmânı olmayanlara da Cehennemde sonsuz azâb yapacağını bildiriyor. Onun yapmak istediğini kimse durduramaz ve Onun işine kimse karışamaz. Onun emirlerine uymaktan, rızâsını, sevgisini kazanmaktan başka kurtuluş ve saâdet yolu yoktur. Hadîs-i şerîfte; (Sabâhları, yalnız Allahü teâlânın rızâsını kazanmayı düşünen kimseyi, Allahü teâlâ, dünyâ ve âhiret arzûlarına kavuşturur) buyuruldu. İbâdetler, Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya, günâhlar ise, Onun gadabına sebep olmaktadır. Dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmak, Allahü teâlânın rızâsını kazanmak için, îmân edip Müslümân olmak lâzımdır. İHLAS NE DEMEK? Emirleri yapmaya, yasaklardan sakınmaya ibâdet etmek denir. Bir ibâdetin makbûl olabilmesi için, bu ibâdetlerin şartlarını öğrenmek ve öğrendiklerini de ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, para, mevki, şöhret gibi dünyâ menfaatlerini düşünmeyip, Allahü teâlâ emrettiği, Onun rızâsını, sevgisini kazanmak için yapmaktır. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri anlatır: "Nişâburlu bir ilim talebesi ile bir tüccar yol arkadaşı olurlar. Çok fakir olduğundan talebenin ayakkabısı yoktur. Yalın ayak yürürken, tüccar bir çift ayakkabı alıp verir. Sonra tüccar, talebeye ikide bir; -Ey talebe! Yolun düzgün yerinden yürü, sivri taşlara basma, ayaklarını sürüme, dikenli yerlerden gitme, ayakkabıyı eskitme diye tembihlerde bulunur. Bu tembihler o kadar çok sık tekrarlanır ki talebeyi usandırır. Sonunda talebe dayanamayıp ayakkabıları çıkarır, tüccarın önüne bırakır ve; -Ben senelerce yalın ayak seyâhat ederim. Kimse bana bunun için bir şart koşmuyordu. Şimdi verdiğin bu ayakkabılar için sana mahkûm olamam der. İşte burada olduğu gibi, yapılan hayır-hasenât karşılıksız olmalı Allahü teâlânın rızâsı için yapılmalıdır. Ancak böyle olursa makbûl olur." Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine, ihlâsı kimden öğrendiği sorulunca, başından geçen şu hâdiseyi anlatır: "Mekke-i mükerremede bulunuyordum. Bir berber gördüm. Ona; -Allah rızâsı için benim saçlarımı düzeltebilir misin? dedim. Berber; -Elbette dedi. O sırada, mevki sâhibi birini tıraş etmekte idi. Hemen tıraşını bırakıp; -Efendi, kalk. Bir kimse Allah için bir şey istedi mi, bütün işler durur, derhal ona bakılır dedi. Sonra berber koltuğuna beni oturtup tıraş etti. Sonra da bana bir miktâr altın verip; -İhtiyaçların için lâzım olur, onlara harcarsın! dedi. Ben bu hâle çok hayret edip, elime geçecek ilk parayı kendisine hediye etmeye niyet ettim. Az bir zaman sonra bana Basra'dan bir kese altın gönderdiler. Hemen götürüp o keseyi ona verince sebebini sordu. Ben de niyetimi açıkladım. Bunun üzerine bana; -Sen, Allah rızâsı için beni tıraş et dedin. Ben de o niyetle seni tıraş ettim. Şimdi bunları alırsam, niyetimde bir değişme olmasından korkuyorum dedi." İNSANLARI MEMNUN ETMEK ZOR! Ali bin Vehb-i Sincârî hazretleri, talebelerine sık sık; "İhlâs; bütün işleri, insanların rızâsı için değil, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır" buyururdu. Netice olarak, insanları her bakımdan tamamen ve tamamını râzı ve memnun etmek çok zordur. Bir kimsenin bütün insanları kendinden hoşnut etmesi mümkün değildir. Bunun için kul, daima Allahü teâlâyı râzı ve memnun etmeye bakmalı, ihlâs sahibi olmalıdır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Bir kimse insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.)


.

Âhirette felaketten kurtulmak...

 
A -
A +

Dünyâda ve âhirette felâketlerden kurtulmak, râhat, mesût yaşamak için öncelikle îmân etmelidir. Îmân bilgilerini de, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi doğru olarak öğrenmelidir. Îmânı, doğru olan müminin ikinci vazîfesi, sâlih olmak yanî, Allahü teâlânın rızâsını, sevgisini kazanmaktır. Bunun için, kalb ve beden ile yapılması, sakınılması emrolunan din bilgilerini öğrenip, bunlara uygun yaşamak yanî ibâdet yapmak lâzımdır. Ra'd sûresinin 22. âyet-i kerimesinde meâlen; (Onlar, şu kimselerdir ki, Rablerinin rızâsını kazanmak için sabrederler. Namâzlarını dosdoğru kılarlar. Kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve âşikâr infâk eder, verirler. Kendilerine kötülük yapanlara, iyilik ederler. O mü'minler için âhiret saâdeti ve râhat vardır) buyurulmuştur. Îmânı olmayan kimsenin, sonsuz olarak Cehennem ateşinde yanacağını Peygamber efendimiz haber vermektedir. Bu haber elbette doğrudur ve buna inanmak lâzımdır. Herhangi bir insan, sonsuz olarak ateşte yanmak felâketini düşünse, korkudan aklını kaçırır. Bu korkunç felâketten kurtulmak için; "Allahü teâlânın var ve bir olduğuna ve Muhammed aleyhisselâmın Onun son Peygamberi olduğuna, Onun haber verdiği şeylerin hepsinin doğru olduğuna inanmak, îmân etmek" lâzımdır. Böylece insan, bu sonsuz felâketten kurtulabilir. "SEN KAZANÇLI ÇIKTIN!.." Eshâb-ı kirâmdan Ebû Hüreyre hazretleri şöyle nakleder: "Suheyb-i Rûmî hazretleri Mekke'den hicret ederken, Kureyş müşrikleri onu takîbe başladılar. Hazret-i Suheyb yanına aldığı okları göstererek; -Benim iyi ok attığımı bilirsiniz, bana yaklaşmayınız, dedi. Müşrikler; -Bize Mekke'de sakladığın yiyeceklerin yerini söyle, seni takipten vazgeçelim, dediler. Bıraktığı yiyeceklerin yerini söyledi. Onlar da takîp etmekten vazgeçtiler. Hazret-i Suheyb, Resûlullah efendimizin huzûruna varınca, üç kerre; (Alışverişinde kazançlı çıktın) buyurdular. Sonra, Bekara sûresinin 207. âyet-i kerîmesi nâzil oldu. Bu âyet-i kerimede meâlen; (İnsanlar arasında, Allahın rızâsını kazanmak için cânını verenler vardır. Allah, kuluna karşı şefkâtlidir) buyuruluyordu." Ebû Bekr-i Verrâk hazretleri buyuruyor ki: "Dâimâ seninle olması gereken beş şey vardır. Bunlar, Allah, nefis, şeytan, dünyâ ve halktır. Eğer bunlara karşı şu beş şeyi tatbikte muvaffak olursan, saâdete erersin. Allahü teâlânın emirlerine itâat edip, yaptığı her şeyi beğenip râzı olmak, nefse muhalif olup, şeytana düşman olmak, dünyâdan sakınmak, halka karşı da şefkatle muâmele etmek lâzımdır." Allahü teâlânın kendisine verdiğinden memnûn ve râzı olandan, Allahü teâlâ da râzı olur. Abdülazîz bin Abdüsselâm hazretleri; "Kim Allahü teâlânın rızâsını, nefsinin arzu ve isteklerine tercih ederse, Allahü teâlâ da o kuldan râzı olur. Kim insanların rızâsını tercih etmek sûretiyle, Allahü teâlânın gadabına sebep olacak şeyi yaparsa, o kimseye hem Allahü teâlâ gadab eder, hem de onu insanların gözünden düşürür" buyurmuştur. Îmân-ı kâmil olan mü'minler, Allahü teâlânın rızâsını ve sevgisini kazanmak için, nefislerine zor gelen, güç şeyleri yapmayı seçerler. Allahü teâlânın rızâsını ve sevgisini kazanmak için, küfürden yani inkârdan teberrî yani uzaklaşmak gibi, hiçbir amel ve ibâdet yoktur. Ebû İshâk el-Fezârî hazretleri; "Bâzı kimseler, insanlar tarafından medholunmayı seviyorlar. Halbuki, Allahü teâlânın rızâsı yanında, insanların övmelerinin, hiç kıymeti yoktur" buyurmuştur. İKİ CİHAN SAADETİ İÇİN... Netice olarak, dünyada ve âhirette felâketten kurtulmak için, Allahü teâlânın emirlerini yerine getirip, yasaklarından sakınmayı ganimet bilmelidir. Dünyayı ele geçirmek için âhireti vermek ve insanlara yaranmak için Allahü teâlâyı bırakmak ahmaklık alâmetidir. Akıllı bir kimse, sonsuz olarak ateşte yanmak ihtimâlinden kurtulmak için bunun çâresini arar. İnsan Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, hem dünyada hem de âhirette mutlu olur. İnsan Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa, hem dünyası hem de âhireti perişan olur.


.

Mi'râc, rûh ve beden iledir

 
A -
A +

Peygamber efendimiz, 52 yaşında iken, receb ayının 27. gecesinde Mekke'den Kudüs'e ve oradan göklere götürülüp getirildi. Bu yolculuğuna Mi'râc denir. Resûlullah efendimizden fiilen meydâna gelen mu'cizeler çoktur. Bu mu'cizelerden birisi de, Mi'râc mu'cizesidir. Bu mu'cize, Peygamber efendimizin mübârek cesedi ile berâber yani rûh ve bedenle birlikte, uyanık iken olmuştur. Mi'râc, hem rûh, hem de beden ile olmuştur. Allahü teâlâ dilediğini çok süratli hareket ettirmeye kâdirdir. İsrâ sûresinin ilk âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kulumu gece Mescid-i harâmdan Mescid-i Aksâya götürdüm) buyurulmaktadır. Kul, insana denir. Rûha veyâ insanın bir hâline kul denmez. Buhârîdeki uzun hadîs-i şerîfte ve Ehl-i sünnet âlimlerinin tefsîrlerinde ve bütün kitâplarda, Resûlullah efendimizin Kudüs'te, Mescid-i Aksâ'ya gittim, gördüm buyurduğu bildirilmektedir. O zamân, Mescid-i Aksâ Kudüs'te vardı. Çok önce, Süleymân aleyhisselâm yaptırmıştı. Birkaç kerre yıkılıp yapılmış ve son olarak, hazreti Ömer tamir ettirmiştir. "EN UZAK MESCİD" Filistin, Arabistân'a komşu bir yerdir. Başka memleketlerden dahâ yakın olduğu için, (En yakın yer) buyuruldu. Mescid-i Aksâ o zamân yeryüzünde bulunan mescitler arasında, Mekke'ye en uzak olanı idi. Bunun için, (En uzak mescid) buyuruldu. En yakın yerde en uzak mescid niçin bulunamazmış ki? Müslümânlar, hicretten 16 ay sonraya kadar, Mescid-i Aksâya karşı namâz kıldı. O zamân, Kudüs'te mescid yok olsaydı, oraya karşı namâz kılmak emrolunur mu ve Resûlullah efendimiz, Kudüs'te Mescid-i Aksâ'da namâz kıldım der mi idi? Mi'râca inanmayanların aklı, Resûlullah efendimizin mübârek bedeni ile Kudüs'e ve göklere götürüldüğünü kavrayamadığı için, buna inanamıyorlar. Eğer Mi'râc, bir hâl, bir rüyâ olsaydı, işitenler ve müşrikler, buna karşı bir şey demezlerdi. Resûlullah efendimiz; (Beden ile gittim) buyurduğu için inanmayanlar çok oldu. Abdülhak Dehlevî hazretleri, Medâric-ün-nübüvve kitâbında buyuruyor ki: "Allahü teâlânın Muhammed aleyhisselâma olan ihsânlarının en şereflilerinden biri de, Onu Mi'râca çıkarmasıdır. Bu mu'cizeyi Ondan başka hiçbir Peygambere vermemiştir. Resûlullahın Mekke'den Mescid-i Aksâ'ya götürüldüğü, Kur'ân-ı kerîmde açıkça bildiriliyor. Buna inanmayan kâfir olur. Mescid-i Aksâ'dan göğe çıkarıldığını meşhûr hadîsler haber veriyor. Buna inanmayan ise, bid'at ehli ve fâsık olur. Mi'râcın uyanık iken ve cesed ile olduğunu, Eshâb-ı kirâmın, Tâbiînin, hadîs âlimlerinin, fıkıh âlimlerinin ve kelâm âlimlerinin çoğunluğu haber vermişlerdir. Böyle olduğunu sahîh hadîsler de açıklamaktadır. Mi'râc çok defa olmuştu. Bunlardan biri uyanık iken ve cesed ile idi. Ötekiler yalnız rûh ile idi. Hazret-i Âişe, rüyâda rûh ile olan mi'râclardan birini haber vermektedir. Onun bu haberi, uyanık iken cesed ile olan mi'râcın yok olduğunu göstermez. Bununla berâber, İslâm âlimleri söz birliği ile bildiriyorlar ki, Peygamberlerin rüyâları vahiydir. Bunlarda şüphe etmeye yol yoktur. Gözleri kapalı iken, mübârek kalbleri uyanıktır. Önceden rûh ile olan mi'râclar, cesed ile olacak mi'râca hâzırlamak için idi. Müşrikler, mi'râca inanmadıkları ve imtihân ederek Mescid-i Aksâ'dan bilgi istedikleri için, İsrâ sûresinde, Mescid-i Aksâ'ya kadar götürüldüğü açıkça bildirildi. Bu sûrede; (Âyetlerimi göstermek için götürdüm) buyurulması, göklere çıkarıldığını gösteriyor. Bu sûrenin 60. âyetinde meâlen; (Sana gösterdiğimiz rü'yâyı insanlara fitne yaptık) buyurulmaktadır. Tefsîr âlimlerinin çoğu, buradaki rüyâ kelimesinin uyanık iken gece görmek için kullanıldığını bildirmişlerdir. Mi'râc hadîs-i şerifini Eshâb-ı kirâmdan çoğu haber vermiştir. Bu hadis-i şerif, Buhârî ve Müslimde uzun yazılıdır." Netice olarak Mirâc, rûh ve beden ile olmuştur. Resûlullah efendimizin Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayanın kâfir olduğu sözbirliği ile bildirilmektedir. Göklere götürüldüğüne inanmayanlar ise, bid'at ehli olmaktadır.


.

Mi'râc, îmân işidir, akıl değil...

 
A -
A +

Peygamberlik makâmı aklın ve düşüncenin dışındadır, üstündedir. Aklın eremeyeceği, anlayamayacağı çok şeyler vardır ki, bunlar Peygamberlik makâmında anlaşılır. Her şey akıl ile anlaşılabilseydi, Peygamberler gönderilmezdi. Mu'cize ve kerâmet de, akıl ile anlaşılamaz, izâh edilemez. Bunların hepsi, Allahü teâlânın sonsuz kudreti ile olmaktadır. Mi'râc da, âdet olan işlerin aksinedir. Fakat mu'cizelerin hepsi böyledir. Bu sebeple îmânı olanların, Mi'râc mu'cizesine inanması lâzımdır. Hazret-i Ebû Bekir, Allahü teâlânın sonsuz kudretini ve Peygamber efendimizin de, Onun Peygamberi olduğunu iyi anladığı için, Mi'râcı, herkes inkâr ederken veya tereddüt geçirirken o, hemen ve tereddüt etmeden tasdik etti ve Sıddîklık makâmına yükseldi. Çünkü Mi'râcı kabul etmek, inanmak, aklın bittiği ve îmânın başladığı yerdir. BEDENİ İLE GÖTÜRÜLDÜ Resûlullah efendimiz yatağında iken uyandırılıp, mübârek bedeni ile, Mekke şehrinden Kudüs'teki Mescid-i aksâya ve oradan göklere ve yedinci gökten sonra, Allahü teâlânın dilediği yerlere götürüldü. Mi'râca, böylece inanmak lâzımdır. Resûlullah efendimiz, Mekke-i mükerremeden Sidre-tül-müntehâya kadar, Cebrâîl aleyhisselâm ile birlikte gitti ve burada Cebrâîl aleyhisselâmı, altı yüz kanadı ile kendi şeklinde gördü. Mekke'den Kudüs'e kadar veyâ yedinci göğe kadar, Burak üstünde götürüldü. Resûlullah efendimiz, Mescid-i aksâda, Peygamberlere imâm olup, yatsı yâhut sabâh namâzını kıldırdı. Kudüs'ten yedinci göğe kadar Mi'râc adındaki bilinmeyen bir merdivenle bir anda çıkarıldı. Yolda melekler, sağa sola dizilmiş, Resûlullahı medh-ü senâ ederlerdi. Sidre'de şaşılacak çok şeyler gördü. Cennetteki ni'metleri, Cehennemdeki azâbları gördü. Hadis-i şerifte; (Mi'râc gecesi göğe götürülürken insanlar gördüm. Ateşten makaslarla dudaklarını kesiyorlar. Bunların kim olduklarını Cebrâîl'e sordum. Ümmetinin hatîplerinden, vâizlerinden, kendilerinin yapmadıklarını yapınız diyenlerdir dedi) buyuruldu. Peygamber efendimiz, mi'râc gecesinde, Âdem aleyhisselâmı birinci semâda, Îsâ aleyhisselâm ile Yahyâ aleyhisselâmı ikinci semâda, Yûsuf aleyhisselâmı üçüncü semâda, İdrîs aleyhisselâmı dördüncü semâda, Hârûn aleyhisselâmı beşinci semâda, Mûsâ aleyhisselâmı altıncı semâda, İbrâhîm aleyhisselâmı da yedinci semâda gördü. Resûlullah efendimiz, cenâb-ı Hakkın cemâlini görmek arzûsundan ve zevkinden, Cennetteki ni'metlerin hiçbirine bakmadı. Sidre'den ileriye, yalnız olarak, nûrlar arasında ilerledi. Zamânsız ve mekânsız olarak, âhirette Allahü teâlânın görüleceği gibi, anlaşılamayan ve anlatılamayan bir hâlde, Allahü teâlâyı gördü. Harfsiz ve sessiz olarak, Allahü teâlâ ile konuştu. Sayısız ikrâmlara, şereflere kavuştu. Kendine ve ümmetine beş vakit namâz farz oldu. Peygamber efendimize Mi'râc gecesi, Cennette nasîb olan rü'yet şerefi dünyaya indikten sonra, dünyanın hâline uygun olarak, kendisine yalnız namazda müyesser olmuştur. Bunun içindir ki; (Namaz mü'minlerin mi'râcıdır) buyurulmuşlardır. Başka bir hadîs-i şerîfte de; (İnsanın Allahü teâlâya en yakın olması namazdadır) buyurulmuştur. "NAMAZ MÜ'MİNİN Mİ'RÂCIDIR" Onun yolunda, tam izinde giden büyüklere o rü'yet devletinden, bu dünyada büyük pay, yalnız namazda olmaktadır. Bir kimse, Peygamber efendimize uyarak, şartlarını gözeterek namaz kılarsa, Resûlullah efendimiz gibi, Allahü teâlâya yaklaştıran makâmlarda yükselir. Peygamber efendimiz; (Namâzda, kul ile Allahü teâlâ arasındaki perdeler kalkar) buyurmuştur. Bu sebeple her Müslümanın, bunları düşünerek, namâzı şartlarına uygun olarak kılmaya dikkat etmesi lâzımdır. Çünkü namâz, mü'minin mi'râcıdır. Netice olarak, bütün bunların bir kısmı âyet-i kerîmelerle, bir kısmı da hadîs-i şerîflerle haber verilmiştir. Hepsine inanmak vâcib değil ise de, Ehl-i sünnet âlimleri bildirdiği için, bu haberleri kabûl etmeyen, Ehl-i sünnetten ayrılmış olur. Âyet-i kerîmeye veyâ hadîs-i şerîflere inanmayan ise, kâfir olur.


.

Âhirette, kiminle olduğuna bakılır

 
A -
A +

Allahü teâlâ, art niyetli olmayan, hile hurda bilmeyen, saf, temiz insanları sever. Art niyetli, dalavereci yani "ali cengiz oyunu" oynayanları ise sevmez. Müslüman, art niyetli, dalavereci olmaz, hiç kimsenin ayıbını, kusurunu araştırmaz, dedikodusunu yapmaz. Kısaca, eline, diline, beline hâkim olur. Böyle olanları, Allahü teâlâ da, Onun kulları da sever ve herkes bunlara itimât eder. Zaten insan, sevgi ve muhabbeti, güvendiğine yapar. Bunun için din büyükleri; "Şu beş kişi ile, hiçbir yerde ve hiçbir şekilde bir araya gelmemeli, görüşmemelidir. 1-Yalancı kimselerle. 2-Hasetçi ve cimrilerle. 3-Ahmak olanlarla. 4-Kötü alışkanlığı bulunanlarla. 5-İşlediği günâhı, marifetmiş gibi herkese anlatanlarla" buyurmuşlardır. Bir kimse, Resûlullah efendimize gelerek kıyâmetle alâkalı bir suâl arz eder. Peygamber efendimiz; -Kıyâmet için ne hâzırlık yaptın? buyurunca, o kimse; -Allahın ve Resûlünün sevgisini hâzırladım cevabını verir. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Sevdiklerinle berâber olursun buyururlar. Allahü teâlâyı ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak, bunlara karşı edebli, saygılı olmak demektir. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, bir cemâ'ati sever. Fakat onlardan olmaz) buyuruldu. Din büyüklerini sevmek, onlarla berâber olmak, o büyüklerin derecesine yükselmek demek değildir. Fakat o büyükleri sevdiği ve onların yolunda olduğu için, âhirette onlarla beraber haşrolur. Zira hadîs-i şerîfte; (Bir cemâ'ati seven kimse, onların arasında haşrolunur) buyuruldu. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri, Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah! Bir kimse, bir cemâ'ati sevse, fakat onların yaptıklarını yapmasa, nasıl olur? diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Yâ Ebâ Zer! Sevdiklerinle berâber olursun buyurmuşlardır. Hasen-i Basrî hazretleri; "Bu hadîs-i şerîfler seni yanıltmasın! Sen iyilere, ancak onların iyi amellerini yapmakla kavuşabilirsin! Yahûdîler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerini seviyorlar ise de, onlar gibi olmadıkları için, onların yanına gidemeyeceklerdir" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri de; "Onların iyi amellerinden birkaçını veyâ hepsini yapmadıkça, yalnız sevmekle, onların yanına kavuşulamaz" buyurmaktadır. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, bir cemâati veya bir kimseyi sevenler, üç kısma ayrılmaktadır: 1-Sevdiklerinin bütün amellerini ve ahlâkını edinmişlerdir. 2-Sevdiklerinin hiçbir amelini, ahlâkını edinmemişlerdir. 3-Sevdiklerinin birkaç amelini yapmışlar, diğerlerini yapmayıp tersini yapmışlardır. Sevdiklerinin amellerinin hepsini yapabilenler, onlardandır ve onlarla olurlar. Sevdiklerine hiç uymayanlar, onlara hiç benzemeyenler, onlardan olamazlar. Bunların sevgisi, sözde kalır, kalbe girmez. Sevdiklerinin birkaç ameline uyanlar ise, eğer îmânda uymamışlarsa, onlardan olamazlar. Seviyorum demeleri doğru olmaz. Böylelerinin kalbinde, sevgi değil, düşmanlık bulunur. Yahûdîlerin ve Hıristiyanların, Peygamberleri seviyoruz demeleri böyledir. BÜYÜKLERİ SEVMEK NE DEMEK? Kişi, sevdikleri gibi inanıp, ibâdetlerde onlara tam uymazsa veya beğenmediği için uymamış ise, seviyorum demesinin hiç faydası olmaz, onlarla birlikte olamaz. Gücü yetmediği, nefsine hâkim olamadığı için, hepsine uyamamış ise, onlarla birlikte olmasına mâni olmaz. Allahü teâlânın sevdiklerinin ve Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Onları sevmek demek, onlar gibi inanıp, ibâdet etmeye çalışmak ve onları kötüleyen câhillere karşı, onları savunmak, övmek demektir. Netice olarak, âhirette insana, sen kimsin diye değil, kiminle beraberdin, kimlerin yolunda idin diye soracaklardır. Çünkü insan, dünyada kiminle ve kimlerle beraber olmuş ise, onların inançlarını, düşüncelerini, hâllerini benimsemiş ve onlar gibi olmuştur. Beraber olduğu kimseler, Cennete giderse Cennete, Cehenneme giderse, bu da onlarla beraber Cehenneme gider.


.

"Dünyâ sevgisi, günâhların başıdır"

 
A -
A +

İnsanın üç hâli vardır ki bunlar, dünyâ, kabir ve âhiret hâlleridir. İnsan, Allahü teâlâya ibâdet ederse, dünyâda işlerini kolaylaştırır, kabirde ona acır ve âhirette de onun günâhlarını affeder. Üzerinde yaşadığımız arz küresine dünyâ denmektedir. Dünyâ kelimesinin diğer anlamı, alçak şeyler demektir ki, dinimizin kötülediği bunlardır. Hadis-i şerifte; (Denî, alçak şeyler mel'ûndur) yani (Dünyâ mel'ûndur) buyurulmuştur. Bu hadis-i şerifte kötülenen dünyâ yani alçak şeyler, küfre, inkâra sebep olanlar, Allahü teâlânın yasak ettiği harâmlar ve mekrûhlardır. Mal kötülenmemiştir. Çünkü cenâb-ı Hak mala, hayır adını vermektedir. Dinimizde kötülenen, malın kendisi değil, sevgisidir. MUHABBETİN YERİ KALPTİR Muhabbet, sevmek, hep berâber olmayı istemek, berâber olmaktan zevk, lezzet duymak demektir. İnsan sevdiğini hiç unutmaz. Muhabbetin yeri ise kalbdir. Küfrü, inkârı, harâmları, mekrûhları sevmek, beğenmek küfür olur. Farzları, sünnetleri, beğenmemek de küfür olur, dünyâ olur. Müslümân olmak için, dünyâya yani harâmlara kıymet vermemek lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (Dünyâ sevgisi, bütün günâhların başıdır) buyurmuşlardır. Dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hasta demektir. Kalbin temiz olması, dinimizin dünyâ olarak bildirdiği şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı ise, islâmiyyete uymak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek, hâtırlamak, kalbe yerleştirmektir. Dünyâya yani haramlara, mekrûhlara düşkün olmak, her türlü kötülüğe yol açar. Hased, hırsızlık, rüşvet, kibir gibi harâmlara sebep olur. Câhil din adamlarının kibirli olmaları, hep dünyâya düşkün olmalarından ileri gelmektedir. Bu dünyâ nimetleri geçici ve aldatıcıdır. Bugün bizim ise de, yarın başkasının olacaktır. Âhirette ele geçecek olanlar ise sonsuzdur ve bu dünyâda iken kazanılır. Zira dünyâ ile âhiret, birbirinin tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebeb olur. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhiretin en kıymetli insanı olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, sonsuz kurtuluş umulur. Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) Bu dünyâ, âhiretin tarlasıdır. Burada tohumlarını ekmeyip yiyenler, böylece bir tohumdan kat kat meyve kazanmaktan mahrûm kalanlar, ne kadar tâlihsizdirler. Kardeşin kardeşten kaçacağı, ananın evlâdını tanımayacağı o gün için hâzırlanmamak, akılsızlıktır. Böyle kimseler, dünyâda da, âhirette de zarardadır ve sonunda pişmân olacaklardır. Aklı başında olan bir kimse, bu dünyâyı fırsat bilir. Bu kısa zamânda, yalnız dünyâ lezzetleri ile zevklenmek için değil, belki bu fırsatta, tohum ekmek ve bir hayırlı iş yani Allahü teâlânın beğendiği işi yaparak, âyet-i kerîmelerde bildirilen kat kat fazla meyveleri toplamayı istemelidir. Cenâb-ı Hak, bu kısa zamânda yapılacak hayırlı işlere ve ibâdetlere, sonsuz ni'metler ihsân edecektir. Peygamberine tâbi olmayan, İslâmiyyeti beğenmeyenlere de, sonsuz azâb yapacaktır. GÜNAH İŞLEMEYE SEBEP... Netice olarak, dünyâya yani harâmlara, mekrûhlara düşkün olmak, bunları sevmek, her türlü kötülüğün, günâhın işlenmesine sebep olur. Dünyâya düşkün olanların en kötüleri de, Allahü teâlânın sevdiklerini sevmeyen, kötüleyenlerdir. Bu sebeple dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalı, ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahü teâlâdan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve organlar da, İslâmiyyete uymakla süslenmelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)


.

Kişinin tercih ve talebine göre...

 
A -
A +

Allahü teâlâ her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Zira âdet-i ilâhiyyesi böyledir. İnsanların istekli, isteksiz, her işini ve bütün hareketlerini yaratan Allahü teâlâdır. Kulların, istekli hareketlerini, işlerini yaratması için, kullarında irâde, dileme ve ihtiyâr, seçme kuvveti yaratmış, bu seçme ve dilemelerini, işleri yaratmasına sebep kılmıştır. Bir kul, bir şey yapmayı tercih edince, isteyince, Allahü teâlâ da dilerse, o işi, yaratır. Kul istemez ve dilemezse, Allahü teâlâ da dilemezse, o şeyi yaratmaz. Kullarının istekli işlerini yaratması, bir şeye ateş değerse, o şeyde yakmayı yaratması, ateş değmezse, yakmayı yaratmaması gibidir. Bıçak değince, kesmeyi yaratmaktadır. Bıçağı, kesmek için sebep kılmıştır. Demek ki, kulların istekli hareketlerini, onların tercîh etmeleri ve dilemeleri sebebi ile yaratmaktadır. Fakat tabiattaki hareketler, kulların tercihine bağlı değildir. Bunlar, yalnız Allahü teâlâ dileyince, başka sebeplerle yaratılmaktadır. Ancak, cansız maddelerin hareketleri ile, insan ve hayvanların istekli hareketleri arasında şu ayrılık vardır ki, kullar bir şeyi yapmayı tercîh edince, dileyince, Allahü teâlâ da dilerse, kulu harekete geçiriyor ve yaratıyor. Cansızların hareketlerinde tercih etmek yoktur. Ateş değdiği zaman, yakmak işinin yaratılması, ateşin yakmayı tercîh etmesi ve dilemesi ile değildir. KUL, HER İSTEDİĞİNİ YAPAMAZ Kul, her istediğini yapamaz, istemedikleri de var olabilir. Kulun, her istediğini yapması, her istemediğinin olmaması, kulluk değildir, ulûhiyyete yani ilâh olmaya kalkışmaktır. Allahü teâlâ, lutfederek, ihsân ederek, acıyarak, kullarına muhtâç oldukları ve emirlere, yasaklara uyabilecek kadar kuvvet, kudret, yani enerji vermiştir. Meselâ, sıhhati ve parası olan kimse, ömründe bir kerre hacca gidebilir. Her sene ramazan ayında bir ay oruç tutabilir. Yirmidört saatte, beş vakit farz olan namâzı kılabilir. Nisâb miktârı malı, parası olan, bir hicrî sene sonra, bunun kırkta bir miktârı altın ve gümüşü ayırıp Müslümânlara zekât verebilir. İnsan kendi istekli işlerini, isterse yapar, istemezse, yapmaz. Bir işi yapıp yapmamaya gücü yetmeye kudret denir. Yapmayı veyâ yapmamayı tercîh etmeye, seçmeye ihtiyâr, istemek denir. İhtiyâr olunanı yapmayı dilemeye irâde, dilemek denir. Bir işi kabûl etmeye, karşı gelmemeye rızâ, beğenmek denir. İşin yapılmasına tesir etmek şartı ile, irâde ile kudretin bir araya gelmesine halk, yaratmak denir. Tesirli olmayarak bir araya gelmelerine de, kesb denir. Her tercihte bulunan, yaratıcı değildir. Her irâde edilen şeyden de, râzı olmak gerekmez. Allahü teâlâ, kullarının tâatlarını, günâhlarını irâde eder ve yaratır. Fakat, tâatten râzıdır, günâhtan râzı değildir, beğenmez. Kul irâdesini ibâdetlere sarf ederse, Allahü teâlâ, ibâdetleri yaratır. Eğer günâhlara sarf ederse, günâhları yaratır. Kıyamet günü, ibadetleri aynı yani eşit olan iki kimse de Cennete girerler. Fakat birisinin derecesi daha yüksek olur. Derecesi aşağıda kalan, Allahü teâlâya; -Ya Rabbî, ibâdetlerimiz eşit olduğu hâlde arkadaşımın derecesi benimkinden yüksek. Onun benden daha yüksek dereceye kavuşmasının sebebi nedir? diye arz eder. Allahü teâlâ da; "O, YÜKSEK DERECE İSTEDİ" -Ey kulum, sen dünyâda ibâdet ederken, Cehennemden kurtulup, Cennete girmeyi istedin. Arkadaşın ise, cennette yüksek derecelere kavuşmayı istedi. Ben de size, istediklerinizi verdim buyurur. Nitekim hadis-i şerifte de; (Allahtan yüksek dereceler isteyin! Zira istediğiniz zât, kerem sahibidir) buyuruldu. Netice olarak bir kimse, Allahü teâlâ tarafından kendisine verilen irâde, tercih kuvveti ile, yaşadığı müddetçe çeşitli tercihlerde ve taleplerde bulunur. Tercih ve taleplerine göre, dünyâda da, âhirette de, karşılıklarını görür. Tercihi doğru ve talebi yüksek olanlar, umduklarına kavuşurlar. Tercihi yanlış olanlar da, bunun cezasını görürler. Âhirette herkes, dünyâda iken neyi tercih edip yapmış ise, onun karşılığını bulur.


.

Şükreden, rahat eder...

 
A -
A +

Şükür; verilen nîmetleri yerli yerinde kullanmak, Allahü teâlâya, verdiği nîmetlerle isyân etmemek, nîmetleri kullanırken sâhibini unutmamak, görülen iyiliğe karşı teşekkür etmek ve Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak anlamındadır. Nisâ sûresinin 46. âyet-i kerimesinde meâlen; (Îmân eder ve şükür ederseniz azâb yapmam) buyurulmaktadır. İyilik edene, teşekkür ve duâ edilir. Bunu yapmayanın başına kakılır, kötülenir, incitilir. Çünkü, iyiliğe karşı iyilik yapmak insanlık vazîfesidir. Bu sebeple, her iyiliği yapan, ihsân eden Allahü teâlâya şükretmemek, kulluk hakkını ödememek, çok büyük bir kabahâttir. Allahü teâlâ, kullarına sayısız nimetler vermiş, rızıklar ihsân etmiştir. Bu nimetler, rızıklar, maddî ve ma'nevî olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Maddî rızıklar; yiyecek, içecek, giyecek ve benzerleridir. Mânevî rızıklar ise sayısızdır. Allahü teâlâ, bu sayısız nimet ve rızıkları kullarına ihsân etmiş ve kullarının da bunlardan faydalanmasını dilemiştir... HER NEFESTE İKİ NİMET Nefes alıp vermek, bu rızıkların başında gelmekte ve her mahlûk bundan faydalanmaktadır. Şeyh Sâdî Şirâzî hazretleri; "İnsanın içine çektiği her nefes hayâtın devâmına, dışarı verilen nefes ise, vücûdun ferahlamasına ve rahatlamasına vesîledir. Bu sebeple her nefeste iki nîmet vardır. Her nîmetin şükrü ise vâciptir" buyurmuştur. Allahü teâlâ, kulları arasında, âlimler, âmirler, rehberler, sadaka verenler, insanlara faydalı olan kimseler yaratmıştır. Bunların her biri ayrı ayrı birer rızıktır. İlme muhtâc olanlara âlimler, doğru yolu öğrenmeye muhtaç olanlara mürşid-i kâmiller yol gösterir. Yiyecek ve içeceği olmayanların ihtiyâcını sadaka verenler giderir. Adâlete muhtâç olan mazlumlara da, âdil âmirler yardım eder. İhsân edilen nimetlere şükredilirse, bu nimetler emredildiği şekilde kullanılırsa, insanlar rahat eder, huzurlu olurlar. Eğer Allahü teâlânın emirlerine uyulmaz, yasaklarından sıkınılmaz ve İslâm dîninin gösterdiği râhat, huzûr yolundan ayrılınırsa, dünyâda bereket kalmaz ve rızıklar da azalır. Zira Tâhâ sûresinin 124. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Beni unutursanız rızıklarınızı kısarım) buyurulmuştur. Bunun için, îmân rızkı, sıhhat rızkı, gıda rızkı, insanlık rızkı, merhamet rızkı ve dahâ nice rızıklar azalmıştır. Nahl sûresinin 33. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlâ, kullarına zulmetmez, haksızlık etmez. Onlar, kendilerini azâba, acılara sürükleyen bozuk düşünceleri, çirkin işleri ile kendilerine zulüm ve işkence ediyorlar) buyurulmuştur. Allahü teâlâ, düşmanlarından intikam alıcı, çirkin işleri beğenmeyip âsilere azâb edicidir. Allahü teâlânın cezâsı çok çetindir. Peygamberlerden birisine bir cemâat gelip; -Efendim, Allahü teâlânın, kullarından râzı olmasının alâmeti nedir? diye sorarlar. Allahü teâlâ o peygamberine şöyle bildirir: (Onların işlerini, onların iyilerine seçilmişlerine bırakırım. Yâni âmirlerini iyilerden eylerim. Gazâbımın alâmeti odur ki, onların işlerini onların kötülerine bırakırım. Yâni adâletten ayrılan kimseleri onların başlarında bulundururum.) ŞÜKÜR, NİMETİ DEVAMLI KILAR... Hazret-i Ali buyuruyor ki: "Nîmetlere şükreden, onun elden çıkacağından korkmasın. Nîmete şükredenlere, onu arttıracağını Allahü teâlâ bildirdi. Nîmetin kıymetini bilmeyip, nankörlük edenlerin elinden o nîmet alınır. Nîmetin kıymetini bilmemek onun elden çıkmasına sebeptir. Şükür ise, onu devamlı kılar ve arttırır." Kutbüddîn İznikî hazretleri de; "Ne zaman Hak teâlâ, size sağlık, mal, evlât gibi nîmetler verse, sevinip 'Elhamdülillah, bizim Rabbimiz bize ikrâm eyledi' dersiniz. Ne vakit Allahü teâlâ size musîbet yani bir belâ verse, gam çekersiniz, sabretmezsiniz, şükretmeyi unutursunuz" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlânın ihsân ettiği nimetlere, rızıklara şükredilir, bu nimetler emredildiği şekilde kullanılırsa, insanlar rahat eder, huzûrlu olurlar. Şükredilmezse, nimetler ellerinden çıktığı gibi, dünyâda da, âhirette de, sıkıntı çekerler...


.

"Anne, evlâdını ateşe atar mı?"

 
A -
A +

Allahü teâlânın rahmeti sonsuz, merhameti boldur. Dünyâda da, âhirette de bol bol vericidir. Allahü teâlânın merhameti, ihsânı, ni'metleri, o kadar çoktur ki, sonsuzdur. Kullarına çok acıdığı için, onların dünyâda râhat, huzûr içinde, kardeşçe yaşamaları, âhirette de, sonsuz saâdete, bitmez, tükenmez ni'metlere kavuşmaları için, yapılması lâzım olan iyilikleri ve sakınılması lâzım olan kötülükleri, Peygamberlerine, melek vâsıtası ile bildirmiş, bunları bildiren birçok kitâp da göndermiştir. Dinli olsun, dinsiz olsun, inansın inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, Kur'ân-ı kerîmdeki emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu hâl, faydalı bir ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulması gibidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "ÖYLE BİR İHSAN SAHİBİ Kİ!.." "Bütün mahlûklara her ni'meti, iyilikleri veren yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi vareden, var olmak ni'metini veren Odur. Her ân, varlıkta durduran da Odur. Kâmil, iyi sıfatlar, insanlara, Onun rahmeti ile, acıması ile verildi. Hayât, ilim, semi', basar, kudret ve kelâm sıfatlarımız hep Ondandır. Sayılamıyan ni'metleri hep O vermektedir. İnsanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran hep Odur. Öyle bir Razzaktır ki, kullarının rızıklarını, günâhlarından dolayı kesmiyor. Affı ve merhameti o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Hilmi o kadar çoktur ki, kullarının cezâlarını vermekte acele etmiyor. Öyle bir ihsân sâhibidir ki, kerem ve ihsânlarını dost ve düşman, herkese saçıyor. Bütün ni'metlerinin en şereflisi, en kıymetlisi, en üstünü olarak da, kullarına Müslümânlığı açıkça bildiriyor ve beğendiği yolu gösteriyor. Mahlûkların en iyisine uyarak saâdet-i ebediyyeye kavuşmayı emir buyuruyor. İşte, Onun ni'metleri, ihsânları Güneş'ten dahâ açık ve Ay'dan dahâ âşikârdır. Başkalarından gelen ni'metleri de gönderen Odur. Başkalarının ihsân etmesi, bir emânetçinin, birisine emânet vermesi gibidir. Başkasından bir şey istemek, fakîrden bir şey beklemektir. Câhil de, bunu âlim gibi bilir. Kalın kafalı da, zekî kimse gibi anlar." Vaktiyle bir mübârek zâtın iki talebesi, oturmuşlar kendi aralarında konuşuyorlarmış. Onlardan birisi diğerine; -Bizim âhiretteki hâlimiz acaba nasıl olacaktır, orada nasıl hesap vereceğiz, çok korkuyorum deyince, arkadaşı; -Sana bir şey soracağım ama doğru söyleyeceksin. Âhirette senin hesabını, annenin mi, babanın mı, yoksa Allahü teâlânın mı görmesini istersin, diye sormuş. O da; -Ne kadar yaramaz da olsam annem beni ateşe atmaz, atamaz. Babam zaten hiç kıyamaz demiş. Bunun üzerine arkadaşı; -Ama bunların hepsinin sana olan merhameti, şefkati, cenâb-ı Hakkın merhamet ve şefkat deryasının bir parçasıdır. Annenin, babanın şefkati, Allahü teâlânın şefkatinden bir zerredir cevabını vermiştir. Peygamber efendimiz, bir muharebeden sonra dinleniyorlarmış. Esirlerin arasında bir kadıncağız, bir oraya bir buraya koşuyor, Peygamber efendimiz ve Eshâb-ı kirâm da, o kadının ne yapmak istediğine bakıyorlarmış. Sonunda kadın, kundaktaki bebeğini aramış bulmuş ve bir çalının arkasına geçip emzirmeye başlamış. Peygamber efendimiz bu hâli görünce; (Ne diyorsunuz? Bu anne ölümü, esâreti unuttu sadece çocuğunu düşünüyor. Bu anne, bu evlâdını ateşe atar mı? Vallahi Allah da böyle ateşe atmaz) buyururlar. BUNDAN DAHA İYİSİ OLAMAZ!.. Netice olarak, Allahü teâlânın kullarına olan merhameti, iyiliği, bir ananın, yavrusuna olan merhametinden dahâ çoktur. Böyle olduğu hadîs-i şerîfte bildirilmiştir. Lutfü, merhameti o kadar çoktur ki, dünyâyı ve dünyâda olan her şeyi en iyi şekilde yaratmıştır. Bundan daha iyisi mümkün değildir. Rahmetinden, lutfünden hiçbir mahlûku mahrûm bırakmamıştır. Bu merhamete kavuşabilmek için, îmân etmek, emirleri yapıp yasaklardan sakınmak ve ümitli olmak lâzımdır. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Benim rahmetim gadabımı aşmıştır.)


.

Başkasının hakkına tecâvüz, zulümdür

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanları, birbirine muhtaç şekilde yarattığı için toplu olarak yaşamaktadırlar. İnsanlar bir araya gelince, açıkgözler, başkasının hakkına saldırıp, birbirlerine zulmedebilirler. Çünkü her insanda bulunan nefis, kendi isteklerine kavuşmak ister ve kendine tatlı geleni almaya uğraşır. Aynı şeyleri isteyenler ise, birbirleri ile çekişmeye başlar. Bir leşe toplanan köpeklerin birbirlerine hırlamaları gibi, aralarında döğüşme başlar. Bunları ayırmak için, kuvvetli bir hâkim lâzımdır. Bu hâkim ise, adâlettir. Meselâ alışveriş yaparken, herkes kendi yaptığının daha kıymetli ve doğru olduğunu söyler. Alışveriş dahil her işte, yapılan şeylerin karşılıklı değerlerini, adâlet ile ölçmek lâzımdır. İbâdetlerin çeşitleri vardır. Bunlardan bir kısmı, Allahü teâlâ ile kul arasındadır. Allahü teâlâ, kendisine ibâdette kusûr edenleri belki affedebilir. Başkasının hakkına riâyet etmek de ibâdettir. Başkalarına fenâlık edenleri ve üzerinde başkasının hakkı bulunanları, hak sâhipleri affetmedikçe, Allahü teâlâ asla affetmez. Başkasının hakkına tecâvüz ise, zulümdür. Hadis-i şerifte; (Zulme mâni olarak, zâlime de mazlûma da yardım ediniz!) buyurulmuştur. ADALETİN SINIRINI AŞMAK!.. Adâletin sınırını aşmaya, başkasının hakkına tecâvüz etmeye ve başkasının mâlına, cânına, nâmûsuna zarar vermeye, zulüm denir. Fıkıh ilminde, başkasının hakkına saldıran kimselere zâlim denir. Müslümân, hangi dinden olursa olsun, hiç kimsenin hakkına tecâvüz etmez. Herkes mülkünü dilediği gibi kullanır. Fakat bu hakkını kullanırken, başkasının hakkına dokunursa, bu kullanması sınırlanır. Bir insan, her istediğini, her dilediğini yapamaz. Çünkü her dilediğini yapmak, Allahü teâlâya mahsûstur ve yalnız Onun hakkıdır. Kulun kendi dilediğini yapması, günâh işlemesi, Allahü teâlânın hakkına ortak olmak olur. Ali bin Meymûn hazretleri, talebelerinden birisini başkasının mülkü olan duvar üzerinde ceviz kırarken görünce; "Sen öyle ceviz kırarken duvarın toprakları döküldüğünden başkasının malına zarar vermektesin. Bu da kul hakkına girer" buyurmuştur. Vaktiyle sâlihlerden birisi vefât eder. Cenâzesini sabahleyin kaldırmalarına rağmen, çok kalabalık olduğundan, ancak ikindiden sonra defnedebilirler. O beldenin sâlihlerinden birisi, defnedilen zâtı rüyâsında görür ve ne hâlde olduğunu sorar. O da; "Allahü teâlâ beni af ve mağfiret eyledi. Pekçok ihsânlarda bulundu. Fakat çok çetin hesap verdim. Çünkü bir gün oruçlu idim. Bir arkadaşımın ambarının önünde oturuyordum. İftar zamânı gelince o anbardan bir buğday tânesi alıp, ikiye böldüm. Tam yiyeceğim sırada, benim olmadığını düşünerek, iki parça buğdayı tekrar yerine koydum. Bu sebeple, kırdığım o bir buğday tânesi yüzünden sevaplarımdan alıp, o buğdayın sâhibine verdiler" cevabını verir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "KUL HAKKINA ÇOK DİKKAT ET!" "Her ibâdeti seve seve yapmalıdır. Kul hakkına dokunmamaya, hakkı olanları ödemeye, titizlikle çalışmalıdır. Üzerimizde kimsenin hakkı kalmamasına çok dikkat etmeliyiz! Hakkı dünyâda ödemek kolaydır. Nezâketle, yumuşaklıkla haktan kurtulmak mümkün olur. Fakat, âhirette, iş böyle değildir. Orada, hak altından kurtulmak çok güçtür, çâresi bulunmaz." Müslümân, iyi insan demek olup herkese iyilik eder. Gayr-i müslimlerin de mallarına, canlarına, ırzlarına, nâmûslarına saldırmaz. Kimseye hile, hıyânet yapmaz, münâkaşa etmez. Herkese karşı, güler yüzlü, tatlı dilli olur. Din bilgilerini ve fen bilgilerini iyi öğrenir. Çocuklarına, tanıdıklarına da öğretir. Gıybet, dedikodu yapmaz. Hep faydalı şeyler söyler. Helâl kazanır ve kimsenin hakkına dokunmaz. Böyle olan Müslümânı Allahü teâlâ da sever, kullar da sever. Râhat ve huzûr içinde yaşar. Netice olarak, gayr-i müslim de olsa, kimsenin hakkına tecâvüz etmemeli, kul ve hayvan hakkına çok riâyet etmeli, zâlim olmamalıdır. Ahmed bin Mesrûk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Müminlerin hakkına saygı, Allahü teâlânın hakkına saygıdandır."


.

Yaptığını Allahü teâlâ görüyor"

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanın, her yaptığını görmekte ve her düşündüğünü bilmektedir. İnsanlar, birbirinin dışını görür, Allahü teâlâ ise, hem dışını, hem de içini görür. Bunu bilen bir kimsenin, işleri ve düşünceleri edebli olur. Buna inanmayanın îmânı gider. İnanıp da muhâlefet etmek ise, büyük cesârettir. Allahü teâlâ; (Ey insân! Seni her ân gördüğümü bilmiyor musun?) buyurmaktadır. Resûlullah efendimizin huzûruna bir kimse gelerek; -Çok günâh işledim, tövbe etsem kabûl olur mu? diye arz edince, Peygamber efendimiz; -Evet, olur buyururlar. Bunun üzerine o kimse; -O günâhları işlerken, Allahü teâlâ beni görüyor muydu? diye arz eder. Resûlullah efendimiz; -Evet buyurunca, o kimse bir âh çeker ve yıkılıp cân verir. Îmân ve hayâ böyle olur. Allahü teâlânın gördüğüne inanan, Onun beğenmediği bir şeyi yapabilir mi? KİMSENİN GÖRMEDİĞİ YER!.. Büyüklerden bir zât, talebelerinden birini diğerlerinden dahâ çok severdi. Bu hâle, diğer talebelerinin üzüldüğünü görünce, her birine bir kuş verip; -Bunu, kimsenin görmediği bir yerde kesip getiriniz buyurur. Talebelerin hepsi tenhâ bir yerde, kendilerine verilen kuşu kesip getirirler. Fakat sevilen talebe, kuşu kesmeden geri getirir. O zât; -Evladım niçin sözümü dinlemedin, kuşu niye cânlı getirdin? diye sorunca, talebe; -Efendim, kimsenin görmediği bir yer bulamadım. Allahü teâlâ, her yeri görüyor cevabını verir. Bunun üzerine diğer talebeler, onun derecesinin yüksekliğini anlarlar. Mısır mâliye nâzırının zevcesi olan Zelîha, Yûsuf aleyhisselâmı, kendisine çağırınca, önce kalkıp büyük olduğunu sandığı, bir heykelin yüzünü örter. Yûsuf aleyhisselâm; -Bunu, niçin örttün? buyurunca; -Ondan utandığım için diye cevap verir. Bunun üzerine Yûsuf aleyhisselâm; -Sen, bir taş parçasından utanıyorsun da, ben yerleri ve yedi kat gökleri yaratan, Rabbimin görmesinden utanmaz mıyım? buyurur. Bir kimse, Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine; -Efendim, sokakta, kadınlara, kızlara bakmaktan kendimi menedemiyorum, ne yapayım? diye suâl edince, cevabında; -Allahü teâlânın seni, senin o kadını görmenden dahâ çok gördüğünü düşün! buyurur. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Allahü teâlâ, Adn ismindeki Cenneti, şu kimseler için hâzırladı ki, günâh işleyecekleri zamân, Onun büyüklüğünü düşünüp, Ondan hayâ ederek, günâhlardan kaçınırlar.) Vaktiyle adamın biri, elinde bıçakla bir kadına musallat olur. Adam güçlü, kuvvetli olduğu için de, kimse mani olamaz. Kadın, adamın elinde ızdırap içinde çırpınıp dururken, oraya Bişr-i Hâfî hazretleri çıkagelir. Adama iyice yaklaşır ve bir şeyler söyler. Adam birden yere düşer ve kadın da kurtulur. Orada bulunanlar, yerde yatan adamın yanına giderler ve güçlükle nefes aldığını görürler. Adam biraz kendine gelince ona; -Sana ne oldu? diye sorarlar. Adam; -Bilmiyorum, ihtiyar zât bana; "Senin bu yaptığını Allahü teâlâ görüyor" deyince, ayaklarımın bağı çözüldü ve gördüğünüz gibi yere düştüm. Bu zât kimdir? der. -Bişr-i Hâfî hazretleridir, derler. Bunun üzerine adam; -Eyvâh ben onu bir daha nasıl göreceğim, der ve kuvvetli bir sıtma hastalığına yakalanarak kısa bir zaman sonra da vefât eder. HAZRETİ ÖMER'İN GELİNİ! Hazret-i Ömer, halîfeliği zamânında bir gece Medîne sokaklarını kontrol için gezerken sabaha karşı bir evden, bir kadının kızına; -Süte su koy! dediğini duyar. Kızın da; -Emîr-ül-Müminîn hazret-i Ömer süte su katmayı yasak etti cevâbını verdiğini ve annesinin; -Emîr-ül-müminîn nereden bilecek demesi üzerine de; -O görmüyorsa Allahü teâlâ görüyor dediğini işitir. Hazret-i Ömer bu hâdise üzerine o kızı araştırıp, oğlu Âsım'a nikâh eder. Âsım'ın bundan bir kızı olur, bundan da Ömer bin Abdülazîz hazretleri dünyâya gelir... Netice olarak Allahü teâlâ, her şeyi görür, bilir, işitir. Her şeye de, gücü yeter. Bu sebeple kişi, yaptıklarını, yapacaklarını iyi düşünmesi lâzımdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet ediniz! Siz, Onu görmüyorsanız da, O sizi görüyor.)


.

"Bu dini, sabır ve merhametle yaydım..."

 
A -
A +

Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, onları terbiye etmek, iyi ve kötü huyları öğretmek için Peygamberler göndermiş, bunlarla kullarına doğru yolu, saâdet-i ebediyye yolunu göstermiş, kullarını kendine çağırmış, rızâsının, sevgisinin yeri olan Cennete da'vet etmiştir. İnsanlara şefkat göstermek, merhamet etmek demek, onların âhiretlerini kurtarmak ve Cehennem ateşinden korumak demektir. İnsanların dünyâ işlerine yardım etmek, âhiretlerine yardım yanında hiç kalır. Beled sûresinin 17. ve 18. âyetlerinde meâlen; (Bundan sonra mü'minlerden olup, birbirlerine sabır ve merhamet tavsiye ederler. İşte bunlar, eshâb-ı yemîndendirler, yani Cennet ehlindendirler) buyurulmuştur. Resûlullah efendimiz de; (Başkalarına merhamet etmeyene, merhamet olunmaz) buyurmuşlardır. Peygamberlerin hepsi, insanlara şefkatle, merhametle, sabırla yaklaşmışlar ve bu şekilde insanları inkâr bataklığından, kötülüklerden kurtarmaya çalışmışlardır. Peygamberlerin sonuncusu ve en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm da, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını, şefkatle, merhametle insanlara bildirmiş ve insanlardan gelen bütün sıkıntılara sabırla karşılık vermiştir. Zira Onunla gönderilen din, bütün dinlerin sonuncusudur. İyiliklerin hepsi, terbiye üsûllerinin tamamı, Onun dîninde yer almıştır. Ona îmân edenler ve getirdiği dindeki güzellikleri öğrenenler, dünyâda ve âhirette râhata, huzûra, saâdete, kurtuluşa kavuşurlar. Bir gün Peygamber efendimizin huzûruna bir müşrik gelir. Ona, onun anlayacağı seviyede İslâmiyyeti anlatır. Fakat o müşrik, anlatılanlara hem inanmaz, hem de alay eder. Resûlullah efendimiz ise, o kimse inkâr ve alay ettikçe yine bıkmadan, usanmadan ve kızmadan tekrar tekrar anlatır. Müşrik de, her seferinde inkâr eder ve Peygamber efendimizle alay eder. Bu hâl bir müddet böyle devam edince, orada hazır bulunan hazret-i Ömer dayanamaz ayağa kalkar ve; -Ya Resulullah bu kadar da olmaz, izin verin bunun cezasını verelim deyince, Peygamber efendimiz; -Hayır ya Ömer sen git yerine otur buyururlar ve o müşrike nasihat etmeye devam ederler. Peygamber efendimizin, sabrı, merhameti, şefkati karşısında o müşrik dayanamaz ve; -Pes ya Resûlallah diyerek imân eder ve tam bir Müslüman olur. Bunun üzerine Peygamber efendimiz hazret-i Ömer'e dönüp ona hitaben; -Ya Ömer, eğer sana, o kimseye cezâ vermek için izin verseydim, bu kişi müşrik olarak Cehenneme giderdi. Ama şimdi Müslüman oldu, kurtuldu. Ben bu dini, sabır ve merhamet ile yaydım buyururlar. Peygamber efendimizin aklı, şefkati, merhameti ve sabrı o kadar çoktu ki, Arabistân yarım adasında, sert, inâtçı insanlar arasında gelip, çok güzel idâre ederek ve cefâlarına sabrederek, onları yumuşaklığa ve itâate getirdi. Çoğu dinlerini bırakıp Müslümân oldu. Onun uğrunda mallarını, yurtlarını fedâ edip, kanlarını akıttılar. Hâlbuki, böyle şeylere alışık değillerdi. Resûlullah efendimizin güzel huyu, yumuşaklığı, affı, sabrı, ihsânı, ikrâmı, o kadar çoktu ki, herkesi hayrân bırakırdı. Görenler ve işitenler seve seve Müslümân olurdu. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi göndermiştir. Peygamber efendimizin ve Onun eshâbının yolunda olan bütün ehl-i sünnet âlimleri ve evliyâ-i kirâmın hepsi de, bu dini, hep sabır, şefkat ve merhametle yaymışlar ve anlatmışlardır. Netice olarak, her hususta ve bilhassa Allahü teâlânın dinini insanlara anlatma konusunda, şefkatli, merhametli ve sabırlı olmalıdır. Bir kimse, Allahü teâlânın yarattıklarına nasıl muamele ederse, kendisine de öyle muamele edilir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Birbirlerine merhamet edenlere, Allahü teâlâ merhamet eder. O, merhamet edicidir. Yer yüzünde olanlara merhamet ediniz ki, gökte olan melekler de, size merhamet etsin.)


.

Oruç, sadece yememek, içmemek değildir

 
A -
A +

Allahü teâlâ, îmân edenlere, senede bir ay ramazân-ı şerîf ayında gündüzleri oruç tutmayı emretmiştir. Cenâb-ı Hak, bu emri sebepsiz vermemiştir. Oruç, insanlara hem maddî, hem de mânevî faydalar sağlamaktadır. Bütün bir sene, çeşitli yemekleri eritmek için, yorulan insan midesi ve bağırsakları, senede bir ay dinlenerek sağlığını korumuş olur. Bu maddî faydasıdır. Mânevî faydası ise, oruç tutan bir insan, aç kalmış bir insanın çektiği ızdırâbı, bizzat hissederek fakîr insanlara yardım etmek ihtiyâcını duyar. Bu da, insanların birbirlerine yardım etmelerine sebep olur. Birbirlerine yardım eden insan topluluğu arasında ise, çekişmeler olmaz. Ayrıca Allahü teâlânın emrini yerine getirmek için gündüzleri bir ay oruç tutan bir Müslümân, cenâb-ı Hakkın diğer emirlerini yerine getirme alışkanlığını da kazanır ve başka emirleri yapmaya istidât yani kabiliyet elde eder. Oruç tutanın, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhîz yapmayı düşünmesi, orucun sahîh ve makbûl olmamasına sebep olur. Zira oruç, yalnız aç ve susuz durmaktan, zâhirî ve lüzûmsuz amellerden ibâret değildir. ORUCUN BÂTINÎ FAYDALARI... Orucun, bâtınî birçok hükümleri ve faydaları da vardır. İlmi ve anlayışı yüksek olanlar, bedenin rûhun mekânı ve nefsin arzûlarının dönüp durduğu yer olduğunu bilirler. Nefsin, bedenî arzûları ne kadar çok olur ve bedene ne kadar gâlip gelirse, rûhun gelişmesi de, o kadar az ve hattâ hiç olmaz. Bütün dinlerde, nefsin arzûlarını yapmamak yani riyâzet çekmek, Allahü teâlâya yaklaşmaya vesîle olur diye bildirilmiştir. Riyâzet nefsin şehvetini kırar. Bunun için her dinde riyâzet çekmek, kıymetli tutulmuştur. Peygamber efendimiz; (Oruç tutan kimse, yalan sözü terk etmezse, o kimsenin yiyip içmeyi terk etmesine Allahü teâlânın ihtiyâcı yoktur) buyurmuştur. Faydasız şeyler söylemek, Müslümânları gıybet etmek, orucun sevâbını giderir. Zahmet çekerek, sıkıntılara katlanarak ibâdet yapıp da, bunun sevâbını yok etmek, akıllı kimsenin yacağı iş değildir. Âdet üzere, alışkanlık ile namâz kılan ve oruç tutan çoktur. Fakat, dinin bildirdiği hudûdu gözeten, harâm ve şüphelilere düşmemeye dikkat eden ise, pek azdır. Doğru ve hâlis ibâdet edenleri, âdet üzere, bozuk ibâdet edenlerden ayıran fark, Allahü teâlânın emirlerini gözetmektir. Çünkü, namâz ve orucun hâlisi de, bozuğu da görünüşte berâberdir. Sadece yeme-içmeyi terk ederek, yalandan, gıybetten uzaklaşılmayarak tutulan bir orucun, zâhirî ve lüzûmsuz bir amel olduğunu, İslâm âlimleri bildirmişlerdir. Ancak oruç tutarken günâh işleyenler, "benim orucumun kıymeti yok" diyerek orucu terk etmemeli, oruca devâm etmeli, Allahü teâlâya yalvararak af dilemeli ve işledikleri günâhlardan yüz çevirmelidirler. Zâten oruca devâm etmek, insanı günâh işlemekten meneder. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, lutfederek, ihsân ederek, nefis îmân edip İslâmiyyete uymakla şereflenince, İslâm-ı hakîkîye kavuşulur ve îmânın hakîkati hâsıl olur. Bundan sonra yapılacak her iş, İslâmiyyetin hakîkati olur. Namâz kılınca, namâzın hakîkati kılınmış olur. Oruç tutunca, orucun hakîkati tutulmuş olur. İslâmiyyetin bütün hükümlerine uymak da, hep böyledir." ACIN HÂLİNDEN KİM ANLAR? Orucun, dünyâdaki faydalarından biri, insanlara açlığın ve susuzluğun ne demek olduğunu öğretmektir. Zira tok olan, hiçbir zamân açın hâlinden anlamaz ve ona merhamet etmez. Oruç, bundan başka, nefse hâkimiyyeti de öğretir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, ramazân ayında oruç tutmayı farz bilir, vazîfe bilir ve orucun sevâbını, Allahü teâlâdan beklerse, geçmiş günâhları affolur) buyurmuştur. Netice olarak, orucun Allahü teâlânın emri olduğuna inanmak ve sevâb beklemek lâzımdır. Günün uzun olmasından ve oruç tutmanın güç olmasından şikâyet etmemek şarttır. Günün uzun olmasını, oruç tutmayanlar arasında güçlükle oruç tutmasını fırsat ve ganîmet bilmelidir...


.

İsraf ederek hayır yapılmaz!..

 
A -
A +

İsrâf, malı telef etmek, faydasız hâle getirmek, dîne ve dünyânın mübâh olan işlerine faydalı olmayacak şekilde sarf etmektir. İsrâf, Allahü teâlânın verdiği nîmeti hakîr görmek, nîmete kıymet vermemek, nîmeti elden kaçırmak, kısaca küfrân-ı nîmet etmek yâni şükür etmemektir. Bu ise, nîmeti verenin, azarlamasına ve azâb etmesine sebeb olur. Nîmetin kıymeti bilinmeyince, hakkı gözetilmeyince elden gider. Şükür edilince ve hakkı gözetilince elde kalır ve artar. İsrâf çok kötü bir huydur ve kalbi karartan, kemiren, tehlikeli bir hastalıktır. Bu sıfat, kalbi kaplamadan önce, gidermek ve bu felâketten kurtulmak için bütün ilâçlarına başvurup uğraşmalıdır. Kurtarması için, cenâb-ı Hakka yalvarmalı, duâ etmelidir. İmâm-ı Birgivî hazretleri buyuruyor ki: "Tasavvuf, kalbi kötü huylardan temizlemek ve iyi huylarla doldurmak demektir. Kötü huyları araştırdım. Altmış olduğunu anladım. Altmış çeşit kötü huydan 27'ncisi, isrâf ve tebzîrdir. Tebzîr, tohumu tarlaya saçmaya ve malı boş yere dağıtmaya denir. İsrâf ise, harâmdır." ŞEYTANLARIN KARDEŞLERİ!.. İsrâfın kötülüğünü göstermek için, Allahü teâlânın; (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) meâlindeki kelâmı yetişir. İsrâ sûresindeki âyet-i kerîmede de meâlen; (Tebzîr etme! Tebzîr edenler, şeytânların kardeşleridir) buyuruluyor. Şeytânın kardeşi de, şeytân olur. Şeytân isminden dahâ kötü bir isim yoktur. İsrâfı, bundan dahâ çok kötüleyen bir şey düşünülemez. Allahü teâlâ, mallarını isrâf edenlere bir şey vermeyiniz diye emir ederken, bunları en kötü bir isim ile adlandırıyor. Nisâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (Mallarınızı sefîhlere, alçaklara vermeyiniz!) buyuruyor. Kur'ân-ı kerîmde Fir'avn'ı kötülerken; (O, isrâf edenlerden idi) buyuruluyor. Lût aleyhisselâmın kavmi de; (Belki siz, isrâf eden kavimsiniz!) diye kötüleniyor. Abdullah-ı İsfehânî hazretleri buyuruyor ki: "İbâdetlerden lezzet alamamanın sebeplerinden biri de, haram ve şüpheli yemeklerdir. Eğer yenilen lokma şüpheli ise, ondan; hırs, şehvet, hased, düşmanlık ve riyâ doğar. Kim şüpheli bir şey yerse, Allahü teâlâya giden yolu doğru olarak bulamaz. Kim haram yerse, kendisine o yol kapanır. Kim yemede isrâf ederse, kalbi kararır. Kim Allahü teâlâdan gâfil olarak yerse, kalbine kasvet gelir. O zaman ömrü boyunca yaptıkları boşa gider." Abdülazîz Dîrînî hazretleri, talebelerine şöyle nasîhat etmiştir: "Bütün işlerinizde ve hareketlerinizde, orta hâl üzere olun. Cimrilikten ve isrâftan son derece sakının. İsrâf ve haddinden fazla dağıtmakla, elde bir şey kalmaz. Bir gün insan muhtaç kalır. Cimrilik yapmak, hâl ve harekette ölçülü olmamakla da, kişi îtibâr bulamaz." Nefîs yemekleri yemek, kıymetli, yeni elbise giymek, yüksek, büyük binâlar yapmak ve İslâmiyyetin harâm etmediği dahâ bu gibi şeyler, helâlden kazanıldığı, kibir ve öğünmek için olmadığı zamân isrâf olmaz. Peygamber efendimiz, Abdullah ibni Abbâs hazretlerine hitaben; (İstediğini ye, istediğini giyin! İnsanı yanlış yola götüren, isrâf ve tekebbürdür) buyurmuşlardır. Ekmeğin pişkin yerini ve içini yiyip, kenâr ve kabuklarını atmak isrâftır. Bırakılan kısımları başkası veyâ hayvan yerse, isrâf olmaz. Sofraya lüzûmundan fazla ekmek koyup, sonra bunları, tekrâr yemek için kaldırmamak isrâftır. Yani, yenmeyen ekmek parçalarını atmak ve riyâ, gösteriş, şöhret için fazla ekmek koymak isrâf olur. "SİZLER BAKMAMIŞ OLSANIZ!.." Süfyân-ı Sevrî hazretleri, birisiyle birlikte evinin kapısında duruyordu. Önlerinden, süslenmiş bir adam geçti. Arkadaşı, bu adama bakmak isteyince, Süfyân-ı Sevrî hazretleri mâni olup; "Eğer sizler bakmamış olsanız, böyle isrâf yapmazdı. Bunun isrâf günahına siz de ortak oluyorsunuz" buyurmuştur. Netice olarak isrâf, haramdır ve haram yere harcamakla hayır yapılmış olmaz. İmâm-ı Mücâhid hazretlerinin buyuruduğu gibi: "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcetse, isrâf olmaz. Bir avuç buğdayı, harâm olan yere verse, isrâf olur."


.

İnsanlardan bekleyen zelil olur

 
A -
A +
Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri buyurdu ki: "İnsanı, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyleri istemekte zillet, âhireti istemekte ise izzet vardır." Allahü teâlâya imân eden, Onun emirlerine boyun eğen, başını secdeye koyan, aziz olur. Kendi nefsine, kendisi gibi aciz olan insanlara boyun eğen, onların huzûrunda eğilen, dünyalık ele geçirmek için onlara yaltaklık eden de, zelil, hakir olur. Tezellül, bayağılık, kendini aşağı tutmak yani zillet demektir. Tezellül, kötü bir huydur ve haramdır. Bir günlük yiyeceği, içeceği olan bir kimsenin, başkalarından yiyecek, içecek, para istemesi, dilenmesi, tezellül olur ve harâmdır. Ebû Ali Rodbârî hazretleri; "Dünyâyı kazanmakta nefisler için zillet, âhireti kazanmakta ise izzet vardır" buyurmuştur. Zillet, aşağılık, hakîrlik demektir. İnsan, sadece Allahü teâlânın huzurunda, kendini böyle aşağı, hakir görür. Yaratanının huzurunda kendini aşağı görmesi, insanı aziz eder, yükseltir. Çünkü ibâdet, züll ve zillet demektir. Yani, insanın Rabbine, mabûduna, hakîr olduğunu, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Herhangi bir ziyafete davet olunmadan gitmek, tezellüldür. Hadîs-i şerîfte; (Davet edilen yere gitmemek günâhdır. Davet olunmadığı yere gitmek hırsızlık etmek olur) buyuruldu. ZARURETSİZ DİLENMEK HARAMDIR Fazla hediye almak için, az bir şeyi hediye olarak vermek, tezellüldür, bayağılıktır. Zarûret olmadan, herhangi bir kimseden bir şey istemek, dilenmek harâmdır. Zarûret ve ihtiyaç hâlinde mubâh olursa da, istemek, o kimsenin, derecenin azalmasına sebep olur. Resûlullah efendimiz, hazret-i Ömer'e hediye olarak bir şeyler göndermişti. Hazret-i Ömer ise, bunları almayıp geri gönderdi. Karşılaştıkları zaman Peygamber efendimiz; -Niçin almadın? diye sual etti. Hazret-i Ömer; -Yâ Resûlallah, (En hayrlınız, kimseden bir şey almayandır) buyurmuştunuz, bunun için almadım deyince, Resûlullah efendimiz; -O sözüm, isteyip de almak içindi. İstemeden gelen şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır buyurdu. Bunun üzerine hazret-i Ömer; -Allahü teâlâya yemîn ederim ki, kimseden bir şey istemeyeceğim ve istemeden gelen her şeyi alacağım dedi. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde de; (Aç olan veyâ bir şeye muhtaç olan, kimseden istemeyip, Allahü teâlâdan beklerse, Allahü teâlâ, ona bir senelik rızık kapıları açar) buyurmuşlardır. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Saîd Hudrî hazretleri, başından geçen bir hadiseyi şöyle nakletmektedir: "Bir gün annem beni Resûlullah efendimizden bazı şeyler istemem için gönderdi. Resûlullah efendimizin huzûruna varıp oturdum. Mübârek yüzünü bana çevirerek; -Kim sâhib olduğu şeye kanâat ederse, Allahü teâlâ onu başkasına muhtaç etmez. Kim çirkin şeylerden sakınırsa, Allahü teâlâ onu iffetli eyler. Kim sâhib olduğu şey ile yetinirse, Allahü teâlâ ona kâfidir. Kim bir ûkıyelik miktârında bir şeye sâhib olduğu hâlde, başkasından bir şey isterse, devamlı isteyici olur buyurdu. Ben kendi kendime falan devemiz bir ûkıyeden dahâ iyidir dedim. Hiçbir şey istemeden Resûlullah efendimizin huzûrundan kalkıp gittim." Abdullah el-Harrâz hazretleri, sevenlerine; "Bizim yolumuz cömertliktir, vermektir. Kimseden bir şey istemek değildir" buyururdu. "ONA ŞEFAAT ETMEYİZ!.." Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, başkalarından bir şey istemeyi talebelerine yasak eder ve; "Başkasına el açıp bir şey isteyen, bizim talebemiz değildir. Ona dünyâda da âhirette de şefâat etmeyiz ve ondan uzak dururuz. Biz, talebelerimize dâimâ vermeyi, ihsân ve ikrâmlarda bulunmayı, herkese karşı tevâzu üzere bulunmayı, tatlı sözlü, güler yüzlü olmayı tavsiye ediyoruz. El açıp istemek bizim yolumuzda yoktur" buyururdu. Ebû Osman Hîrî hazretleri; "Dünyâyı sevmek, Allah sevgisini kalpten götürür. Allahü teâlâdan başkasından korkmak, Allah korkusunu kalpten çıkarır; Allah'tan başkasından istemek, Allahü teâlâya olan ümidi kalpten uzaklaştırır" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlâdan isteyen aziz, insanlardan isteyen ise zelil olur. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanı, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyleri istemekte zillet, âhireti istemekte ise izzet vardır."


.

Neticeye sabırla ulaşılır

 
A -
A +

Sabır; yüzü ekşitmeden başa gelen dert ve musîbeti yudum yudum içine sindirebilmektir. Sabır; emirleri yapmakta, yasaklardan sakınmakta, başa gelen belâ ve musîbetlerde tahammül etmek, katlanmaktır. Abdullah Mürteiş hazretleri; "Bütün işlerin netîcesinin sıhhatli ve faydalı olabilmesi için iki şart vardır: Sabır ve ihlâs" buyurmuşlardır. Sabır, dinin yarısı, namaz ise dinin direğidir. Bu ikisine yapışan, hedefine ulaşır, maksadına kavuşur. Peygamber efendimiz; (Sabreden, zafere kavuşur) buyurmuşlardır. Ebû Ali Dekkâk hazretlerine; sabır nedir? diye sual edilince cevaben buyurur ki: İSMİNİ ALDIĞI AĞAÇ GİBİ!.. "Sabır, ismi gibidir. Zira sabır, ilaç olarak kullanılan tadı acı bir ağacın adıdır. Sabırlılar dünyâ ve âhiret izzetine konarak kurtuluşa erdiler. Çünkü onlar Allahü teâlâdan O'nunla olma şerefine nâil olmuşlardır. Allahü teâlâ bunun için; (Şüphe yok ki Allah sabredenlerle berâberdir.) [Tûr sûresi: 4] buyurmuştur. Sabrın târifi ve sınırı takdire îtirâz etmemektir. Şikâyet yollu olmaksızın başa gelen musîbetleri açıklamak sabırsızlık olmaz." İsmâil Fakîrullah hazretleri; "Tevekkül etmek, teslim olmak, sabretmek ve rızâ göstermek, Allahü teâlâya varan yolun esaslarıdır" buyurmuştur. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Kıyâmet günü fakirlik ve zenginlik tartılmayacak, fakirliğe ne ölçüde sabredilmiş ve zenginliğe ne ölçüde şükür edilmiş ise, o hesâb edilecek" buyurmaktadır. Abdülkâdir Geylânî hazretleri buyurdu ki: "Kulun Allahü teâlâyı sevmesinde samîmi olup olmadığı, başına belâ ve musîbet geldiği zaman ortaya çıkar. Bela ve musîbet geldiğinde sabır hâlini muhâfaza edebiliyorsa, o gerçekten Allahü teâlâyı seviyor demektir. Musîbet ve fakirlik zamânında sebat gösterebilmek bu sevgiye delil ve alâmet yapıldı. Birisi Peygamber efendimize; -Ben seni seviyorum deyince; -Fakirlik için bir elbise hazırla buyurdu. Bir başkası gelip Peygamber efendimize; -Ben Allahü teâlâyı seviyorum deyince; -Belâ için elbise hazırla buyurdu. Halinizden şikâyette bulunmayın. Sabredin, feryad etmeyin. Allahü teâlâya, rızâsı için yapılan sabırlar ve tahammüller, aslâ karşılıksız kalmaz. Onun için bir ân olsun sabrediniz, mutlaka, senelerce bu sabrın mükâfâtını görürsünüz. Ömrü boyunca kahraman lakabıyla meşhûr olan, bu lakabı, bir ânlık cesâreti netîcesinde kazanmıştır." Ahmed Yekdest Cüryânî hazretleri; "Dünyânın esâsı mihnet, sıkıntı üzere kurulmuştur. Sıkıntının ise sabretmekten başka reçetesi, katlanmaktan başka kurtuluş yolu yoktur" buyurmaktadır. Molla Abdurrahmân Câmî hazretleri de; "İhtiyarlık, gençliğin sonu ve netîcesidir. Netice ise, başa bağlıdır. Gençliğini iyi geçirenin, ihtiyarlığının da iyi geçeceği umulur" buyuruyor. "KULLUK BÖYLE OLUR!.." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Allahü teâlâ, Hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!)" Netice olarak, neticeye sabırla ulaşılır. Zira sabır; bütün hayırların, iyiliklerin anahtarıdır. Dünyaya geldiğimiz andan itibaren, her menzile sabırla ulaşılmaktadır. Çocuğun büyümesi ve eğitimi, sabretmeye bağlıdır. İyi bir insan, iyi bir Müslümün olmak, sabırla ele geçer. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "Sabır bütün hayırların, sıdk kurtuluşun ve şükür de bereketin anahtarıdır. Kimde bu hasletler bulunursa, o, en yüksek mânevî mertebelere kavuşur."


.

Her nimet, külfet karşılığıdır

 
A -
A +

Allahü teâlânın, insanlara gönderdiği Peygamberler, Peygamber olmalarına rağmen, emredilen sebeplere yapıştılar, sıkıntılara katlandılar, zahmetler çektiler. Eyyûb aleyhisselâm, insanları Allahü teâlâya îmân ve ibâdet etmeye çağırdı. Bu uğurda pekçok zahmet çekti. Sonra malı, evlâdı ve bedeni ile imtihân edildi. Ama bu sıkıntılara göğüs gerdi. Sabrı, kullukta kusûr etmeyip şikâyette bulunmayışı, bütün insanlara örnek oldu. Hiçbir şey yapmadan, zahmet çekmeden, yan gelip ağzını havaya açarak kısmetini beklemek, İslâmiyette yoktur. Allahü teâlâ Necm sûresinin 39. âyetinde meâlen; (İnsana [âhirette] ancak dünyâda çalışarak [ihlâs ile] yaptığı işler fayda verir) buyurmuştur. DÜNYA SIKINTI YERİDİR Allahü teâlâ, dünyayı, zahmet, sıkıntı yeri olarak yaratmıştır. Burada her şey, belli bir sebebe bağlı olarak verilmektedir. Bu sebeplere yapışmayan ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmayan, arzu ettiği nimete kavuşamaz. Alim olmak isteyen, ilim öğrenmenin sebeplerine yapışmaz ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmazsa, cehaletten kurtulamaz. Dinimiz hem çalışmayı, sebebe yapışmayı, zahmet çekmeyi ve hem de duâ etmeyi bildirmektedir. Önce sebebe yapışmak, sonra duâ etmek lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyurmuşlardır. Seyyid Ebü'l-Vefâ hazretleri buyuruyor ki: "Her kim mevlâsına kavuşmak isterse, yolunun üstünde kendisini bekleyen zahmet ve meşakkatlere sabredip, göğüs germelidir. Meselâ keten bitkisi, zahmet ve meşakkatlere sabredip göğüs gerer, sonunda da kâğıt olur, üzerine Allahü teâlânın ismi yazılır. Muazzez ve mükerrem olur. Allahü teâlânın isminin azîzliğini ve bereketini görmez misin ki; keten önce toprağın altına hapsolunur. Sonra yeryüzüne çıkıp büyüdükten sonra koparılır, vatanından olur, gurbet acısı çeker. Sıcağa bırakılır, güneşin harâretinde kalır, dövülür ve posası ayrılır. Sonra daha temiz hâle gelmesi için tarağın dişlerinden geçirilir. Eğirilir, bükülür, en sonunda ibrişim gibi olup, insan eliyle kumaş yapılır. Bütün bunlar oluncaya kadar, haddi ve hesâbı olmayan eziyet çeker, meşakkatlere katlanır. Burada da kibirli olduğu sürede, o kibir gidinceye kadar sıkılır. Bu elemden parça parça olup, lüzumsuz oluncaya kadar kurtuluş yoktur. Lüzumsuz olunca da çöplüğe atılır. Ayaklar altında sürünür. Kâğıt imâl edicisi onu o hâlde yerlerde sürünürken görür ve kâğıt yapmak için alır. Temizce yıkadıktan sonra, yepyeni, bembeyaz, pırıl pırıl kâğıt yapar. Kâğıdın üzerine Allahü teâlânın ismi, Kur'ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf yazılır. Keten, öyle hadsiz ve hesapsız eziyet ve meşakkatler çeker ki, anlatmakla bitirilemez. Bunun gibi, talebenin de böyle sıkıntı çekmesi lazımdır. Keten o kadar zahmet ve meşakkat yüzü gördükten sonra kâğıt olup, üzerine yazı yazılarak nasıl değeri artıp ellerde dolaşıyorsa, talebe de zahmet ve meşakkatler çekerek, o yollardan geçtikten sonra azîz olup, derecesi yükselir." İmâm-ı Gazâlî hazretleri, kendi nefsine hitaben buyuruyor ki: AZAPTAN KURTULMAK İÇİN... "Ey nefsim; belki inandığını fakat sıkıntıya gelemeyeceğini söyleyeceksin. Fazla sıkıntıya dayanamayanların, az bir zahmetle bu sıkıntıyı önlemeleri lâzım geldiğini, Cehennem azâbından kurtulmak için, dünyâda zahmete katlanmanın farz olduğunu, demek ki bilmiyorsun. Bugün dünyânın bir miktar zahmetine dayanamazsan, yarın Cehennem azâbına ve âhiretteki zillet ve alçaklığa ve kovulmaya nasıl dayanacaksın!" Netice olarak, her nimet, bir külfet karşılığıdır. Zahmet çekilmeden, nimete kavuşulamaz. Bir işin zahmeti ne kadar çoksa, rahmeti de o kadar çok olur. İbâdet zahmetine katlananlar, sonunda sonsuz nimetlere kavuşacaktır. Hazret-i Alî'nin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır.

.

Şükredilirse nimetler artar

 
A -
A +
Bir kimse, Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetlerin kıymetini bilir, buna göre yaşarsa yani kendinde bir değişme olmazsa, bu kimseye verilen nimetler, onda hep kalır hatta artar... Allahü teâlâya şükretmek, Onun dinini kabûl etmek, emrettiklerini yapmak, yasak ettiklerinden de sakınmak demektir Cehennemden kurtulmak için, itikâtta ve amelde, Muhammed aleyhisselâma uymaktan başka çâre yoktur. İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. Bunun için, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır, bir vazîfe ve bir borçtur. Nisâ sûresinin 147. âyetinde meâlen; (Allahın nimetlerine şükreder ve îmân ederseniz, Allah size niçin azâb etsin?) buyurulmaktadır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: İNSANLARA FAYDALI OLMAK... "Allahü teâlânın, bir kuluna, faydalı, güzel işler yapmayı, çok kimsenin ihtiyaçlarını sağlamasını nasib etmesi, çok kimsenin ona sığınması, bu kul için pek büyük bir nimettir! Allahü teâlâ, kullarına ıyâlim demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, bu ıyâlinden birkaçının rızıkları, nafakaları için ve bunların yetişmeleri, râhat yaşamaları için bir kulunu görevlendirirse, bu kuluna büyük ihsân etmiş olur. Bu büyük nimete kavuşup da, bunun için şükretmesini bilen kimse, çok tâlihli, pek bahtiyârdır. Bunun kıymetini bilip, şükretmek, kendi sâhibinin, Rabbinin ıyâline hizmet etmeyi saâdet ve şeref bilmek ve Rabbinin kullarını yetiştirmekle öğünmek, akıl icâbıdır." İyilik edenlere, şükretmek yani, sevindiğini bildirmek, aklın istediği bir şeydir. Dinin bildirdiği hükümler, bütün nimetleri, iyilikleri yaratan, gönderen Allahü teâlâya karşı, şükrün nasıl yapılacağını göstermektedir. Ayrıca dünyânın, hayâtın düzeni, cenâb-ı Hakkın bu emirlerini yapmakla ve yasak ettiklerinden de sakınmakla mümkün olur. Eğer Allahü teâlâ, herkesi kendi başına bıraksaydı, kötülükten, karışıklıktan başka bir şey olmazdı. Allahü teâlânın harâm etmesi olmasaydı, nefisleri, keyifleri peşinde koşanlar, başkalarının mallarına, cânlarına, ırzlarına saldırır, fenâlıklar, karışıklıklar hâsıl olur, saldıran da, karşısındakiler de, zarar görür, helâk olurlardı. Bütün insanların, Allahü teâlânın emir ve yasaklarından uzaklaştıkça, geçimsizlik, sefâlet, işkence, sıkıntı ile kıvrandıkları hep görülmüş ve görülmeye de devam etmektedir. Teknoloji, akıllara hayret verecek şekilde ilerlediği hâlde, dünyâdaki huzûrsuzluğun, insanlıktaki sıkıntının azalmadığı hatta arttığı görülmektedir. Allahü teâlâ, insanların saâdetlerine sebep olan şeyleri emretmiş ve felâketlerine sebep olanları da yasak etmiştir. Dinli olsun, dinsiz olsun, bir kimse bilerek veyâ bilmeyerek, bu emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu hal, faydalı ilâcı kullanan herkesin dertten kurtulması gibidir. Bunun için Kur'ân-ı kerîme uygun olarak çalışan, dinli dinsiz herkes muvaffak olur. Fakat âhirette, saâdete kavuşabilmek için Kur'ân-ı kerîmin bildirdiklerine îmân etmek ve bunlara uymak lâzımdır. Avn bin Abdullah hazretleri; "Allahü teâlâ âhiret için çalışanın dünyâ işlerine kâfi gelir, dünyâsı husûsunda ona yardımcı olur. Kim Allahü teâlâya karşı hâlini düzeltirse, Allahü teâlâ onunla insanlar arasını düzeltir, güzel yapar. İçini düzeltenin, Allahü teâlâ dışını düzeltir, güzel yapar" buyurmuştur. KENDİNDE DEĞİŞME OLMAZSA... Bir kimse, Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetlerin kıymetini bilir, buna göre yaşarsa yani kendinde bir değişme olmazsa, bu kimseye verilen nimetler, onda hep kalır hatta artar. Bu hâl, bir insan için olduğu gibi cemiyet ve milletler için de aynıdır. Nitekim Ra'd sûresinin 11. âyetinde meâlen; (Bir millet, kendini bozmadıkça, Allah onların hâllerini değiştirmez) buyurulmuştur. Netice olarak, nimetin kıymeti bilinmez, hakkı gözetilmezse elden gider. Şükredilir, hakkı gözetilirse elde kalır ve artar. Sûre-i İbrâhîmin 7. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (Şükrederseniz, verdiğim nimetleri elbette arttırırım.)


.

Yük çeken, yükselir, olgunlaşır

 
A -
A +

Dinimiz, almayı değil vermeyi emretmektedir. İnsanların sıkıntılarına katlanmak, kahırlarını çekmek, yardımlarına koşmak, müşkillerini halletmek, hep vermektir yani fedakârlıkta bulunmaktır. Zaten dinimizde esas olan, nazlanmak değil, naz çekmek yani yük çekmektir. İnsanların yükünü çeken, olgunlaşır, istifade etmeye başlar. Yükselen, olgunlaşan insanlar, hep vererek yükselmiş ve olgunlaşmışlardır. Bu sebeple insan, hayatta iken kendini vermeye alıştırmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Şu üç şey için yemin ederim: Sadaka vermekle asla mal eksilmez. Öyle ise sadaka verin! Zulüm gördüğü şahsı, Allah rızası için affeden, dünya ve âhirette aziz olur. Öyle ise affedin! İsteme kapısını açana da, Allah fakirlik kapısını açar) buyurulmuştur. Her şeyi yaratan, veren, ihsân eden Allahü tealadır. İnsanlar, isyân ettiği, emirlerini dinlemediği halde rızıklarını kesmemiş yine vermiştir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "HER NİMETİ VEREN O'DUR" "Bütün mahlûklara her nimeti, iyilikleri veren yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi var eden, var olmak nimetini veren Odur. Her ân, varlıkta durduran da Odur. İnsanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran hep Odur. Öyle bir Rezzâktır ki, kullarının rızıklarını, günâhlarından dolayı kesmiyor. Affı ve merhameti o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Hilmi o kadar çoktur ki, kullarının cezâlarını vermekte acele etmiyor." Peygamber efendimiz bir hadis-i şeriflerinde; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Meselâ, Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settâr'dır. Yanî günahları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yanî lütfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da cömert ve merhametli olması lâzımdır. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyurdu ki: "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır. Nitekim bir hadîs-i şerîfte; (Veren el, alan elden üstündür) buyurulmuştur." Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretlerini, kendi zamanında yaşayan birkaç evliyâ ile beraber, hasetçinin biri, halifeye şikâyet etmişti. İşin aslı araştırılmadan bunların idâm edilmesi emredildi. Onlardan birisi idâm edilmek üzere çağrılınca, Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretleri, hemen ileri atılıp; -Önce beni idâm edin dedi. Cellâd; -Kılınç, kendisine koşulacak bir şey değildir. Niçin acele ediyorsun? Sana henüz sıra gelmedi deyince, Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretleri; -Bizim yolumuz îsâr yâni arkadaşını, kendine tercih etme, fedâkârlık yoludur. En kıymetli ve tatlı şey candır. Ben kendimi fedâ edip, birkaç sâniye de olsa bu kardeşlerimin yaşamasını arzu ediyorum cevabını vermiştir. Bu hâli gören halife, onların durumunu tekrar tahkik ettirir ve bunların Allah adamı olduğunu anlayıp, özür diler ve serbest bırakır. KALBİ NURLANDIRAN ŞEY!.. Bir kimse, kırıldığı kimselere iyilik edebiliyorsa, onlara hediye verebiliyorsa, rahat eder, huzûrlu olur. Din büyükleri; "Kalbi en fazla nurlandıran şey; kızdığınız kimseye dua etmektir" buyurmuşlardır. Netice olarak mümin, gıda gibi olmalı, her zaman ona ihtiyaç duyulmalıdır. Vermeye alışan, yük çeken kimse, gıda gibi olur. Yüzü dünyaya dönük olan yani almaya alışan kimse, herkesle kavgalı olur. Yüzü ahirete dönük olan ise, herkesin yükünü çeker yani hep verir ve herkesle de barışık olur. Zaten vermeyen, fedakârlıkta bulunamıyan, kısacası cömert olmayan kimse, insanların sevgisini kazanamaz. Veren kimse, her zaman itibarlı ve aziz olur. Almaya, istemeye alışan kimse de, zillete düşer.


.

Bayram, günâhlardan kurtulmaktır

 
A -
A +

Îyd, bayram demektir. Her yıl, Ramazân ayında ve Arefe gününde günâhlar affedildiği, müslümânlar sevindikleri, sürûrlarının tekrâr geldiği için Îyd denilmiştir. Bayram, affa uğramaktır. Bayram, günahlardan kurtulma günüdür. Mü'minin bayramı, günahlarının affedildiği gündür. İmanla öldüğü gün bayramdır. Cennette Allahü teâlânın rûyetine kavuştuğu ve Peygamber efendimizi gördüğü gün, mü'minin bayramıdır. Hakiki bayram, Rabbimizin huzûruna, yüz akıyla çıkabilmektir. Bir bayram günü, insanların neşeyle eğlendiklerini gören hazret-i Ali; "Günah işlemediğimiz gün de, bizim bayramımızdır" buyurmuşlardır. BUNLARI NE YAPACAKSIN? Sırrî-yi Sekâtî hazretleri anlatır: "Bir bayram günü hazreti Ma'rûf'u hurma toplarken gördüm ve; -Bunları ne yapacaksın? diye sordum. -Şu çocuğu ağlarken gördüm ve niçin ağladığını sordum. Bana yetim olup anne ve babasının olmadığını, arkadaşlarının yeni elbiseleri ve oyuncakları olup kendisinin olmadığını söyledi. Şimdi bunları toplayıp satacağım, ağlamayıp oynaması için ona oyuncak satın alacağım dedi. Bunun üzerine; -Bu işi bana bırak deyip çocuğu alıp götürdüm. Yeni güzel elbiseler ve oynaması için bir oyuncak aldım. Çocuk o zaman memnun oldu. Bundan sonra kalbime bir nur geldi, kalbim parladı ve hâlim bambaşka oldu." İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin talebelerinden biri anlatır: "Bir bayram günü İmâm-ı Şâfiî hazretleri ile berâber mescidden çıktık. Bir mesele hakkında sohbet ediyorlardı. Evlerinin kapısına gelince, bir hizmetçi kendisine bir kese altın getirip, efendisinin selâmı olduğunu ve bunu kabûl buyurmasını ricâ etti. İmâm-ı Şâfiî hazretleri keseyi kabûl etti. Biraz sonra biri gelip; -Hanımım bir çocuk doğurdu. Yanımda hiç param yok. Sizden Allah rızâsı için biraz para istiyorum dedi. İmâm-ı Şafiî hazretleri keseyi hiç açmadan, olduğu gibi o şahsa verdi. Halbuki biliyordum ki, kendisinin de hiç parası yoktu." Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin on sene canı mahallî bir yemek ister. Yememesine rağmen bir bayram gecesi nefsi kendisine; -Ne olur, bayram günü olsun bana bu yemeği versen deyince; -Ey Nefsim! Şâyet bu gece bana yardım edip de, iki rekat namazda Kur'ân-ı kerîmi hatim edersen, sana bu yemeği veririm der. Ertesi gün bayram namazından sonra nefsinin arzu ettiği yemeği getirirler. Bir lokma almasına rağmen tekrar geri koyar ve namaza durur. -Niçin böyle yaptın? deyince; -Tam yiyeceğim sırada nefsim bana en sonunda maksadıma ulaştım, dedi. Ben de, hayır ulaşmadın, diyerek lokmayı geri koydum cevâbını vermiştir. Behlül-i Dânâ hazretleri şu beytleri sık sık okurlarmış: "Bayram, yeni elbiseler giyenler için değildir. Ancak ilâhî azâptan emin olanlar içindir. Bayram bineklere binenler için de değildir. Ancak hatâ ve isyânı bırakanlar içindir." ANA BABANIN DUALARI ALINMALIDIR Ana-babanın dualarını almak için vesilelerden biri de bayramlardır. Bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler alıp, bayramları tebrik edilerek, elleri öpülmeli, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Ana-baba hayatta ise, rızasını almak için uğraşmalıdır. Zira ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Arada kırgınlıklar varsa bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) Eşrefoğlu Rûmî hazretleri buyuruyor ki: "Akıllılar dünyâda şu üç şeyle meşgul olurlar. Böylece onlar, herkesin üzüldüğü gün, bayram ederler: 1-Dünyâ seni terk etmeden sen dünyâyı terk edesin. 2-Her şeyden kurtulasın. 3-Rabbinle buluşmadan, Rabbin senden râzı olsun." Netice olarak Allahü teala, Muhammed aleyhisselâmın ümmetine, nice mübârek günler, geceler ihsân etmiştir. Ramazan ve Kurban bayramları da bu ihsânın içindedir. Bunları fırsat, ganimet bilerek, Rabbimizin rızâsına kavuşmayı talep etmeli ve bunun gayreti içinde olmalıdır. Bayramımız mübârek olsun


.

Affedilmek için affetmek lâzımdır

 
A -
A +

Affetmek, büyüklüğün alâmetidir ve Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Kişinin, kendisine karşı yapılan hata ve kusurları bağışlamasına, affetmek denir. Herhangi bir kimsenin, hakkını almaya gücü yettiği halde affetmesi iyidir. Çünkü hakkını almaya gücü varken affetmek, nefse dahâ güç gelir. Hadîs-i şerîfde; (Mûsâ aleyhisselâm: Yâ Rabbî! Kullarının en kıymetlisi kimdir? dedikte, gücü yettiği zamân affedendir, buyuruldu) buyurulmuştur. Zulmedeni affetmek merhametin, kendisine iyilik etmeyene hediyye vermek ihsânın, kötülük edene ihsânda bulunmak da, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanı dost yapar. Îsâ aleyhisselâm; (Diş kıranın dişi kırılır. Burnu, kulağı kesenin, burnu kulağı kesilir demiştim. Şimdi ise, kötülük yapana karşı, kötülük yapmayınız. Sağ yanağınıza vurana sol yanağınızı çeviriniz diyorum) buyurmuştur. NİMETİN ŞÜKRÜ Muhyiddîn ibni Arabî hazretleri buyuruyor ki: "Kötülük edene iyilik yapan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse, küfrân-ı nimet etmiş olur." Zulmedenden hakkını almak, İntisâr olur. Affetmek, adâletin yüksek derecesi, intisâr ise, aşağı derecesidir. Affetmek, bazan zâlimlere karşı aczi gösterebilir. Zulmün artmasına sebep olabilir. İntisâr, her zamân zulmün azalmasına, hattâ yok olmasına sebep olur. Böyle zamânlarda, intisâr etmek, affetmekten dahâ efdal, dahâ sevâb olur. Zâlimden hakkı kadar geri almak, adâlet olur. Fakat gücü yettiği hâlde affetmek, güzel ahlâktır. Resûlullah efendimiz, bir kimsenin zâlime bedduâ ettiğini görünce; (İntisâr eyledin! Affeyleseydi, dahâ iyi olurdu.) buyurmuştur. Bir hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki: (Üç şey kendisinde bulunan kimse, Cennete dilediği kapıdan girecektir: Kul hakkını ödeyen, her namâzdan sonra onbir defa ihlâs sûresini okuyan, kâtilini affederek ölen.) GADABIMI TERKETTİM! Resûlullah efendimizin mübârek torunu hazret-i Hüseyin, birgün misâfirleri ile sofrada oturmuşlar yemek yiyiyorlardı. O sırada kölesi bir kap sıcak yemekle gelirken ayağı yere takılıp, elindeki yemeği hazret-i Hüseyin'in mübârek başına döker. Hazret-i Hüseyin, terbiye maksadı ile kölesinin yüzüne sertçe bakınca, kölesi, Âl-i imrân sûresinin 134. âyet-i kerimesindeki; (Gadab etmezler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Gadabımı terkettim, buyurunca, kölesi, âyet-i kerimenin; (İnsanlardan kusûrlu olanları affederler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Affettim cevabını verince kölesi, âyet-i kerimenin; (Allahü teâlâ ihsân edenleri sever) kısmını okur. Bunun üzerine hazret-i Hüseyin; -Allah için seni kölelikten azâd ettim, istediğin yere gidebilirsin, buyurur. Resûlullah efendimiz buyuruyor ki: (Kıyâmette bir kimseyi hesâba çekerler ki, çok günâh işlemiş, hiç iyilik yapmamış. Sen dünyâda hiç iyilik yapmadın mı? derler. Hayır, yalnız çırağıma derdim ki, "Fakîr olan borçluları sıkıştırma! Ne zamân ellerine geçerse, o zamân vermelerini söyle. İstediklerini yine ver. Boş çevirme!" Allahü teâlâ buyuracak ki, "Ey kulum! Bugün sen fakîr, muhtâçsın! Sen dünyâda benim kullarıma acıdığın gibi, bugün biz de sana acırız." Onu affeder.) Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki: "Bir kimse bana düşmanlık etse, ona üç halden biriyle karşılık veririm. Bu kimse benden yaşlı ise ona saygı duyar, karşılık vermem. Benden küçük ise onun için kötü muâmele yapmaya tenezzül etmem. Akranım ise ona af ve iyilikle muâmele ederim." Netice olarak müslüman, Allahü teâlâ katında kıymeti olan ve Onun sevdiği insan demektir. Bunun için müslümanların hatalarını görmemek, onlara kin tutmamak ve kusurlarını affetmek lazımdır. Allahü teâlânın bizi affetmesini istiyorsak, biz de Onun kullarını affetmemiz lazımdır. Yani, affedilmek için affetmek lazımdır. Affetmek, Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Ahmed Rıfâî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kızdığın zaman affa sarıl. Çünkü affetmek sûretiyle yapacağın hatâ, cezâ vermek sûretiyle yapacağın hâtadan daha iyidir."


.

Hayır yapmakta isrâf olmaz

 
A -
A +

Malı, İslâmiyyetin ve mürüvvetin uygun görmediği yerlere, harcamaya, dağıtmaya İsrâf denir. Mürüvvet, faydalı olmak, iyilik yapmak arzûsudur. İslâmiyyete uymayan isrâf, harâmdır. Mürüvvete uymayan isrâf ise, tenzîhen mekrûhtur. İsrâf, kötü huylardandır ve kalbin hastalığıdır. Allahü teâlâ; (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) buyurmuştur. Malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere harcamak, o malı, boşa atmak demektir. Halbuki Peygamber efendimiz; (Malı boş yere saçmayınız!) buyurmuşlardır. Sofrada, lüzûmundan fazla, çeşitli yemekler bulundurmak isrâftır. İbâdete kuvvet kazanmak ve misâfir için bulundurmak, isrâf olmaz. Yemek artıklarını dökmek, çatalı, kaşığı, tabağı, tası ekmekle sıyırıp yemeden önce, kapları yıkamak ve silmek isrâftır. Sofra bezi ve masa üstüne düşen ekmek, yemek kırıntılarını toplamayıp atmak isrâftır. Bu kırıntıları toplayıp hayvanlara yedirmek isrâf olmaz. ALDANMAK İSRAF OLUR!.. Malı kıymetinden aşağı fiyâtla satarak veyâ kirâya vererek ve kıymetinden yukarı fiyatla satın alarak yâhut kirâlayarak aldanmak isrâf olur. Meyyitin kefenini, miktâr ve cins bakımından, İslâmiyyette bildirilenden fazla yapmak isrâftır. Abdestte ve gusülde, suyu sünnet olandan fazla kullanmak isrâftır. Sa'd bin Ebu Vakkâs hazretlerini abdest alırken Resûlullah efendimiz görür ve; -Yâ Sa'd! Suyu niçin isrâf ediyorsun? buyurur. -Abdest alırken de isrâf olur mu deyince; -Büyük nehirde de olsa, abdestte fazla su kullanmak isrâf olur buyururlar. Doyduktan sonra fazla yemek de isrâftır. Yalnız, misâfir utanmasın diye, ev sâhibinin fazla yemesi ve orucu râhat tutmak için sahûrda fazla yemek isrâf değildir. İslâmiyyetin izin verdiği, emrettiği yerlere vermek ve mubâh olan şeyleri almak için verilen mal, para, isrâf olmaz. İmâm-ı Mücâhid hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcetse, isrâf olmaz. Bir dirhem (yaklaşık beş gram) gümüşü veyâ bir avuç buğdayı, harâm olan yere vermek isrâf olur." Peygamber efendimizden önce yaşamış olan Hâtim-i Tâî, cömertliği ile meşhûr olmuştu. Çok verdiği için buna; -Malı isrâf etmekte hayır yoktur dediklerinde; -Hayra verilen mal isrâf olmaz! cevabını vermiştir. Sultan Bâyezîd-i Velî zamanında yaşayan Aşçı Yahyâ Baba, sâdece insanları değil, bütün mahlûkâtı da severdi. Her gün yemek dağıtımından sonra artan pilavı, Tunca Nehrindeki balıklara dökerdi. Bir süre sonra oranın ambar memuru; "Her gün pilavlar Tunca Nehrine dökülüyor. Demek ki fazla geliyor. Verilen pirinç miktârını azaltın" diye emir verdi. Kilerci her gün artan pilav kadar az pirinç vermesine rağmen, her zamanki kadar pilav artıyor ve Aşçı Yahyâ Baba, yine bu pilavı kepçe kepçe Tunca balıklarına serpiyordu... Her gün pirinç azaltılmasına rağmen sonuç değişmiyordu. Öyle oldu ki, durum pâdişâha aksetti. Sultan da denemek istedi. Kararlaştırılan günde bütün misâfirler yemeklerini yediler. Yemek yiyenler her zamanki misâfirden fazla ve pirinç miktârı az olmasına rağmen pilav, yetti ve arttı. Yahyâ Baba balıkların nasîbini nehre dökeceği sırada Sultan Bâyezîd-i Velî'nin; -Yahyâ Baba! Bu yaptığın isrâf değil midir? demesi üzerine, binlerce balık başını sudan çıkarıp; -Sultânım! Devletin artığını bize çok mu görüyorsun? Senin devletinin ikrâmı sâdece insanlara mıdır? derler. Aşçı Yahyâ Baba da, sırrı açığa çıktığı için hemen orada secdeye kapanarak rûhunu teslim eder... MAL, BÜYÜK BİR NİMETTİR... Netice olarak mal, büyük bir nîmettir. Malı isrâf, Allahü teâlânın nîmetini hakîr görmek, nîmete kıymet vermemek, nîmeti elden kaçırmak, kısaca küfrân-ı nîmet etmek, yâni şükür etmemek olur. Zira malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere vermek, harcamak, isrâftır, kötü bir huydur ve harâmdır. İsrâfta hayır, iyilik olmaz. İslâmiyyetin emrettiği yerlere vermek ise, hayırlıdır ve isrâf olmaz. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "Hayırda isrâf olmaz. İsrâfta da hayır olmaz."


.

Egoizmi, bencilliği yıkmak için...

 
A -
A +
Allahü teâlâ, dinleri, bozuk âdetleri, çirkin modaları kaldırmak, nefsin benlik, egoizm gibi çılgınlıklarını yatıştırmak için göndermiştir. İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur... İnsanın yaratılışında, nefsin istekleri, arzûları bulunmaktadır. Bu sebeple insan, malı, parayı sever ve kendisinde gadab, intikam, kibir gibi sıfatlar görünmeye başlar. Nefis, kötülükler deposu olarak yaratılmıştır. Nefsine tâbi olan, kendini beğenir, üstün görür, egoist olur. İnsanın kendini beğenmesi, herkesten üstün görmesi kibirdir. Kişi, kendini başkasından üstün görmekle, kalbi rahat eder. Kişinin kendini ve ibâdetlerini beğenmesine, üstün bilmesine de ucub denmektedir. Böyle kimseler, bencil, egoist olurlar. Kibir ve ucub, insana yaratanını yani Allahü teâlâyı unutturur. Hadîs-i şerîfte; (Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse Cennete girmez) buyurulmuştur. Kibriyâ, büyüklük, Allahü teâlânın sıfatlarındandır ve Ona mahsûstur. İnsan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indindeki kıymeti o kadar yükselir. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Hadîd sûresinin 23. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahın size verdiği ni'metlerle şımarmayınız! Kaybettiğiniz maldan ötürü üzülmeyiniz! Allah, kendini beğenen kibirli kimseleri sevmez) buyurulmaktadır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri, hutbe okurken kalbine ucub yani kendini beğenmek hâli gelirse hutbeyi yarıda keser, yazı yazarken olursa o kâğıdı yırtar ve; "Allahım nefsimin şerrinden sana sığınırım" buyururdu. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "ULUYAN BİR KÖPEK GİBİ..." "Kalb meleklere mahsûs bir evdir. Gadab, şehvet, hased, kibir gibi kötü sıfatlar, uluyan köpek gibidirler. Köpeklerin bulunduğu yere melekler girmez. Hadîs-i şerîfte, (Köpek ve resim bulunan eve melekler girmez) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfteki evin kalb olduğunu ve köpeğin de, kötü huylar demek olduğunu söylemiyorum. Açık manalarına inanmakla berâber, yukarıdaki manaları da ilâve ediyorum." Mâlik bin Enes hazretleri, kibirli ve kendini beğenen kimselerden hoşlanmaz ve; "Bir kimse kendini övmeye başlarsa, değeri düşer" buyururdu. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin talebelerinden biri, şeytanın vesvesesine aldanıp benlik ve gurura kapılır. "Artık ben kemâle geldim. Sohbete devâm etmeme lüzum kalmadı" diyerek kendi başına bir yere çekilir. Bir gece rüyâsında, bağlık bahçelik içinde çok lezzetli yemekler yediğini görür. Bu rüyâyı hakîkat zannedip, kibri daha da artar ve bu hâlini arkadaşlarına da anlatır. Onlar da Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine arz ederler. Talebeyi şeytanın aldattığını anlayan Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri ona; -Seni bu gece yine götürürlerse, oraya vardığında üç defâ Lâ havle oku buyurur. Hakîkaten onu rüyâsında yine götürürler. O kimse, emri hatırlar ve üç defâ Lâ havle okur. Gördüklerini ve kendisinde hâsıl olan hâllerin hepsini unutur. Bir anda kendisini pislik ve çöplük içerisinde bulur. Uyandığında gördüklerini hatırlar ve içine düştüğü hatâyı anlar. Pişman olup tövbe eder ve sohbetlere devâm eder. Bunun üzerine Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "Herkese kâmil, olgun bir rehber lâzımdır. Aksi hâlde insan, şeytana tâbi olup onun oyuncağı ve kulu olur" buyurur. SOHBETTE BULUNMANIN FAYDASI Ebû Ali Dekkâk hazretlerine birisi gelerek, din büyüklerinin sohbetinde bulunmanın faydasını sorar. Cevâbında; "Bunda iki fayda vardır. Birincisi; eğer o kimse ilme tâlib olmuşsa, sohbetin bereketiyle ilmi artar. İkinci faydası; eğer sohbette bulunan kimsenin kalbinde benlik ve gurur varsa, o duygular yok olup, ilmi ve edebi artar" buyurur. Ebû Bekir Vâsıtî hazretleri; "Korku ve ümit, kul itâat hâlini bırakıp benlik sevdâsına düşmesin diye, nefsi bağlayan iki yulardır" buyurmuştur. Netice olarak Allahü teâlâ, dinleri, bozuk âdetleri, çirkin modaları kaldırmak, nefsin benlik, egoizm gibi çılgınlıklarını yatıştırmak için göndermiştir. İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur. Kendi isteklerini beğenen kimse, kendine kuldur. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "İslâmiyyet, insandaki egoizmi, bencilliği ve mala olan sevgisini yıkmak, yok etmek için gelmiştir."


.

İstediğini söyleyen, istemediğini işitir

 
A -
A +

İnsan, tatlı dilli, yumuşak ve yerinde konuşmayı alışkanlık haline getirmelidir. Dili tatlı olanın ve yerinde konuşanın, dostları ve itibarı çok olur. Söz, yumuşak, tatlı ve yerinde olmalıdır. Söz, ne kadar tatlı, yumuşak olursa olsun, yerinde ve zamanında söylenmezse kıymeti olmaz. Çünkü yerinde söylenmeyen bir söz, tatlı, yumuşak hatta güzel olsa da, acı ve çirkin görünür, birilerinin kalbini incitebilir, kırabilir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Yumuşak, tatlı söz, insanda gizlenmiş kin kirini temizler. Cidâl ve inâd ise, bunların zıddıdır. Cidâl ve inâd sebebiyle söylenilen kaba ve çirkin sözler, kalbi kırar, geçimi zorlaştırır, kızmaya sebep olur, göğsü daraltır." Söz, az, pürüzsüz, kusûrsuz, yerinde, zamanında olmalı ve çok şey anlatmalıdır. Peygamber efendimiz, bir söz söylediği zamân, sanki dişleri arasından nûr çıkardı. Allahü teâlânın kulları arasında ondan dahâ fasîh ve tatlı sözlü kimse görülmedi. Mübârek sözleri gâyet kolay anlaşılır, gönülleri alır ve rûhları cezbederdi. Söz söylediği zamân, kelimeleri inci gibi dizilirdi. Bir kimse saymak istese, kelimeleri saymak mümkündü. Bazan iyi anlaşılması için, söylediklerini üç kere tekrâr ederdi. Az kelime, söz ile çok şey anlatma özelliğine, cevâmi-ül-kelîm denir. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Bana cevâmi-ül-kelîm yani az sözle çok şey anlatma özelliği verildi) buyurmuştur. SÖZ ÖYLE OLMALI Kİ!.. Kolay, açık ve anlaşılır söz söylemeye de, fasl-ı hitâb denilmektedir. Doğru söyleyenlerin en iyisi ve kendilerine fasl-ı hitâb ve hikmet verilenlerin en üstünü de, yine Muhammed aleyhisselâmdır. Hamdûn-ı Kassâr hazretleri buyuruyor ki: "Söz öyle olmalı ki, tekrar etmeye lüzum kalmamalı, tesirini hemen göstermelidir." Mâlik bin Enes hazretleri, insanlara hayırlı ve güzel işler yapmalarını tavsiye eder ve; "Kendisine hayrı olmayan kimsenin başkasına hayrı olmaz. İnsan kendisi için hayır işlemez, kendisine iyilik yapmazsa, insanlar da ona hayır ve iyilik yapmaz" buyurarak, Peygamber efendimizin; (Kişinin mâlâyânîyi, faydasız şeyleri terk etmesi, Müslümanlığının güzelliğindendir) hadîs-i şerîfini naklederdi. Ayrıca insanların her sözünün kendisinin leh ve aleyhinde olduğunu bildirerek Peygamber efendimizin; (Bir kişi bir söz söyler de o sözden dolayı Cehennem ateşine düşeceği hatırına gelmez. Bir kimse de bir söz söyler, bu sözden dolayı Allahü teâlânın kendisini Cennet'e koyacağı aklına gelmez) hadîs-i şerîfini rivâyet ederdi. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, oğluna hitaben; "Çok söz söyleme. Çok kimsenin sözünü dinlemek, kalbe nifak verir. Az söyle, halkın kötülük ve eğrilerinden aslandan kaçar gibi kaç, bir kenarda dur" buyurmuştur. Ebû Abdullah Dîneverî hazretlerine çok konuşmanın zararlarından sorulduğunda; "Çok söz, iyilikleri yer bitirir. Hattâ yer, kurutur. Tıpkı kuru arâzinin suyu yuttuğu gibi olur" buyurdu. Zekeriyyâ Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Kelimenin, sözün yerini, zamanını hakkıyla bilmeden, o kelimeyi, sözü kullanmayınız. Zîrâ söz, yayından çıkan bir ok gibidir. İnsandan yerinde olmayan bir söz çıkarsa, insan o söze mahkûm ve söz de insana hâkim olur." "ZAMANINDA VE YERİNDE SÖYLE!" Abdullah bin Zeyd hazretleri buyuruyor ki: "Bir sözü, anlamayacak kimseye söyleme! Çünkü o söz, ona zararlı olup, fayda vermez." Ahnef bin Kays hazretleri de; "Bir söze sabretmeyen, çok söz işitir" buyurmuştur. Netice olarak insan, kendini ve insanları sıkıntıya sokacak, üzecek, kıracak söz söylememelidir. Böyle durumlarda susmak, insan için daha iyidir. Karşısındakine güzel sözlerle hitap eden bir kimse, güzel sözlerle karşılık görür, cevap alır. Muhatabına istediğini söyleyen kimse ise, muhatabından istemediği sözleri işitmek durumunda kalır. Ubeydullah-ı Ahrâr hazretlerinin buyurduğu gibi: "Söz, değerli bir şeydir. Fakat zamânında ve yerinde olmalıdır. Söz söylemek, dilin gönülle, gönlün de Hak ile olduğu zaman makbûldür."


.

Nimetleri kendinden bilmek

 
A -
A +

Bir kimsenin, nimetlerin Allahü teâlâdan geldiğini düşünmeyerek kendi yaptığını, kendi kazandığını sanarak sevinmesine, kendini beğenmesine, ucub denir. Ucub, kendini beğenmek, kötü huylardandır. Resûlullah efendimiz; (İnsanı felâkete sürükleyen şeyler üçtür: Hasîslik, nefse uymak, kendini beğenmek) buyurmuşlardır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlânın insana yardımına mâni olan perdelerin en kötüsü, ucub yani ayıblarını görmeyip, ibâdetlerini beğenmektir. Îsâ aleyhisselâm, havârilerine hitaben; (Ey havârîler! Rüzgâr, çok ışıkları söndürmüştür. Ucub da, çok ibâdetleri söndürmüş, sevâblarını yok etmiştir) buyurmuştur." Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri buyuruyor ki: "Günahlara bir defâ, tâatlere ise bin defâ tövbe etmek lâzımdır. Yaptığı ibâdet ve tâatlere bakıp kendini beğenmek, o ibâdeti yapmamak günahından bin kat daha fenâdır." "İBÂDET YAPINCA NEFSİM KABARIYOR!" İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Soruyorsunuz ki, riyâzet yapınca, ibâdet yapınca, nefsim kabarıyor. Benim gibi sâlih, iyi kimse yoktur sanıyor. İslâmiyyete ters düşen bir şey yapınca da kendimi muhtâç, âciz sanıyorum. Bunun ilâcı nedir diyorsunuz. İkinci olarak bildirdiğiniz ihtiyâç ve âciz olmak, pişmânlıktan ileri gelir ki, çok büyük ni'mettir. Allah korusun, eğer günâh işledikten sonra, pişmân olunmazsa ve hele günâh işlemek tatlı gelirse, günâha ısrâr etmek, dadanmak olur. Pişmânlık, tövbenin bir parçasıdır. Küçük günâha ısrar etmek, büyük günâh olur. Büyük günâha ısrâr etmek, insanı küfre götürür. Sizin bu ikinci hâliniz, büyük ni'mettir. Buna şükrediniz ki, pişmânlığınız çoğalsın ve İslâmiyyete uymayan işlerden sizi korusun. İbrâhîm sûresi 7. âyetinde meâlen, (Şükrederseniz, ni'metimi arttırırım!) buyuruldu. Nefsinizin birinci hâli, ucub, yani ibâdet yaptığı için kendini beğenmek egoizmdir. Ucub, korkunç bir zehirdir, öldürücü bir hastalık olup, ibâdetleri ve iyilikleri yok eder. Ateşin odunu yakması gibidir. Bunun ilâcı, iyi işlerini kusûrlu görmeli, bunlardaki gizli çirkinlikleri düşünmeli, böylece, kendinin ve ibâdetlerinin kusûrlu, bozuk olduğunu anlamalıdır. Hattâ, onları beğenilmeyecek, kovulacak bir hâlde bulmalıdır. Bir hadîs-i şerîfte, (Kur'ân-ı kerîm okuyan çok kimse vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara lânet eder) buyuruldu. Başka bir hadîs-i şerîfte, (Oruç tutan çok kimse vardır ki, onların orucu, yalnız açlık ve susuzluk çekmek olur) buyuruldu. İnsan, ibâdetinin, iyiliğinin çirkin tarafı olmadığını sanmamalıdır. Biraz incelenirse, Allahü teâlânın yardımıyla hepsini çirkin bulur. Güzelliğin kokusunu bile duymaz. Böyle kimsede ucub hâsıl olabilir mi, nefis kendini beğenebilir mi? Bir kimse, amellerini, ibâdetlerini kusûrlu görünce, bunların kıymeti artar, kabûl edilmeye lâyık olurlar. İyiliklerinizi böyle görmeye ve ucub, egoizm hâsıl olmamasına çalışınız. Yoksa sonu çok kötü olur." ŞEYTANIN BİR HÎLESİ!.. Şeytan, kişinin yaptığı ibâdetlere mâni olamayacağını anlayınca, insana ucub yani ibâdetlerini beğenmek vesvesesi verir. "Senin gibi akıllı, uyanık kimse var mı? Bu zamânda, herkes gaflet uykusunda iken, sen ibâdet yapıyorsun" der. Buna karşılık, "Bu akıl ve uyanıklık, benden değildir, Rabbimin ihsânıdır. Onun ihsânı olmasa, ibâdet yapamam" demelidir. Nefis, inkârdan kurtulup, Allahü teâlânın kazâ ve kaderinden râzı olursa, Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. Böylece kendini anlar, büyüklük, kendini beğenmek hastalığından kurtulur. Netice olarak, kendini ve yaptıklarını beğenen, gelen nimetleri kendinden bilen bir kimse, kibirli olur, işlediği günâhları unutur ve günahlarına tövbe edemez hâle gelir. Kendini beğenen, nimetleri kendinden bilen kimse, Allahü teâlâyı ve Onun azâbını unutur, başkalarından istifâde etmekten mahrûm kalır ve hiç kimse ile meşveret edemez, kimseye danışmaz. Seyyid Tâhâ-i Hakkârî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Amellerinizi ucub yani kendini beğenmek, ibâdeti kendinden bilmek ile örtüp yok etmeyiniz."


.

Kötü huylardan kurtulmak için

 
A -
A +

İnsanın sûretine, şekline Halk denir. İnsanın kalbindeki kuvvete, huya Hulk denir. Kötü ahlâk, kalbin hastalıklarındandır. Kötü huyların tedâvîleri ise güçtür. Her kötü huyun ilâcını iyi bilmek ve bu ilâçları iyi kullanmak lâzımdır. Huy, kalbdeki meleke ve kalbdeki arzû, hâl demektir. İnsanın i'tikâdı, sözleri, hareketleri, hep bu kuvvetten hâsıl olmaktadır. İnsanın istekli hareketleri, huylarının eseridir. Ahlâkı değiştirmek, kötüsünü yok edip, yerine iyisini yerleştirmek mümkündür. Hadîs-i şerîfte; (Ahlâkınızı iyileştiriniz!) buyurulmuştur. İslâmiyyet mümkün olmayan şeyi emretmez. Tecrübeler de, bunun böyle olduğunu göstermektedir. Fakat insanların, ahlâklarını değiştirmek, düzeltmek kabiliyetleri aynı değildir. Kendinde kötü huy bulunan bir kimse, önce buna yakalanmanın sebebini araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak lâzımdır. Çünkü insanın, alıştığı şeyden kurtulması çok zordur. Zira kötü şeyler, nefse tatlı gelir. İnsan, kötü bir şey yapınca, hemen arkasından nefsine güç gelen şeyleri yapmayı âdet edinmesi, kötü huydan kurtulmak için faydalı bir ilâçtır. Meselâ, bir kötülük yaparsam, şu kadar sadaka vereceğim veyâ oruç tutacağım, gece namâzları kılacağım diye yemîn etmelidir. Nefis, bu güç şeyleri yapmamak için, onlara sebep olan kötü âdetini yapmaz. Kötü ahlâkın zararlarını okumak, işitmek de, bu kötü huylardan kurtulmak için faydalı ilâçlardandır. Peygamber efendimiz; (Her günâhın tövbesi vardır. Kötü ahlâkın tövbesi olmaz. İnsan, kötü huyunun tövbesini yapmayıp, dahâ kötüsünü yapar) buyurmuşlardır. "BAHÇE SENİN İSE MİLLET BENİM!" Vaktiyle gönül ehli bir zât, talebelerine, kötü huyla alâkalı şöyle bir hâdise nakleder: Kötü huylu birinin bir bahçesi varmış. Bahçesinin kenarlarına, insanlara zarar versin diye dikenler dikmiş. Zamanla dikenler büyümüş, bahçenin dışına taşmış. İnsanlar da geçecek başka yer olmadığından, oradan geçiyorlar ve her taraflarına dikenler batıyormuş. Nihayet dayanamayıp, bahçe sahibine; -Efendim, biz bu dikenler sebebiyle buradan geçemiyoruz. Ne olur bu dikenleri kesseniz demişler. Fakat bahçe sahibi; -Size ne oluyor, bahçe benim, istediğimi ekerim, dikerim diye ters bir cevap vermiş. İnsanlar da, o bölgenin âmiri olan Emirine gitmişler ve olanları anlatıp, bahçe sahibinden şikâyette bulunmuşlar. Şikâyet üzerine, Emir, bahçe sahibini çağırmış ve; -İnsanlar rahatsız oluyorlar, dikenleri kes, temizle diye emir vermiş ise de, adam; -Bahçe benim, kimse karışamaz cevabını vermiş. Bunun üzerine oranın Emiri; -Bahçe senin ise, millet de benim diyerek adamın hapse atılmasını emretmiş. Bahçe sahibi işin ciddiyetini anlayıp; -Beni Emirin huzûrun çıkarın diye yalvarmaya başlar ve görevliler de onu tekrar Emirin yanına çıkarırlar. Adam; -Efendim, siz haklısınız, ben yanlış yaptım, izin verin gidip o dikenleri temizleyeyim demiş ve doğru bahçesine gitmiş. Fakat dikenler o kadar büyümüş ve kök salmış ki, temizlemek mümkün değil. Çünkü bu dikenlerin kök salmadan önce temizlenmesi lâzım imiş. Fakat adamcağız, işin ucunda hapiste yatmak tehlikesi olduğundan, çaresizlik içinde temizleme işine başlamış. Kartlaşmış ve kök salmış dikenleri kesmeye, temizlemeye çalışırken dikenlerin üzerine düşmüş ve çeşitli yerlerine batan dikenler sebebiyle de adam ölmüş. Bu hâdiseyi anlatan zât buyuruyor ki: "Kötü ahlâkı bu kadar kök salan bir kimse, ne yazık ki o kötü huyu ile beraber ölür. Peki ne yapması gerekirdi? Tedâvi olması, o dikenleri aşılaması gerekirdi. Eğer o diken köklerine aşı yapsa idi, diken yerine, o kökler üzerinde güller açabilirdi." Netice olarak, kötü huydan kurtulmak, tedâvi olabilmek, dikenlere gül aşılayabilmek için, mutlaka hakiki bir âlime, rehbere gitmek lâzımdır. Hakiki bir âlim ve rehber bulunamazsa, böyle âlimlerin kitaplarına müracaat etmeli, bu kitapları okumalıdır.


.

Bütün ameller, niyete bağlıdır

 
A -
A +

İnsan, bir işe başlarken, niyetine dikkat etmelidir. Niyeti iyi ise, o işi yapmalıdır. Niyeti, yalnız Allahü teâlâ için olmazsa, yapmamalıdır. Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrât ve hasenâtına, malına, rütbesine bakarak sevâb ve ikrâm vermez. Bunları ne düşünce ile, ne niyet ile yaptığına bakarak, sevâb veyâ azâb verir. İnsanlar, birbirlerinin yüzüne, Allahü teâlâ ise, kalbe ve niyete bakar. İnsanlar, birbirlerinin ne yaptıklarına, Allahü teâlâ ise, neden yaptıklarına bakar. Bir işi ne için yaptığımızı en iyi bilen, Allahü teâlâdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sizin sûretlerinize, mallarınıza, bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar) buyuruldu. Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. TAATLAR VE MUBAHLAR... (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile mekteb, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Bunlara sevâb beklemek, câhillik olur. Zulüm, günâh, iyi niyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevaptır. Bilerek yaparsa, büyük günâh olur. Günâh olduğunu bilmeyerek yaparsa, Müslümânların çoğunun bildiği şeyleri onun bilmemesi, öğrenmemesi de günâh olur. Bazı bilinmeyen ve görülmeyen hizmetler ve ibâdetler vardır. Ama onun kazancını da kimse tahmin edemez. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm Peygamber efendimize gelerek; -Ya Resûlallah, bu gece Ebû Bekr'in kazandığı sevap, kazandığı derece, kıyâmete kadar gelecek bütün insanların kazancından daha fazladır. Ebû Bekir böyle bir ibâdet yaptı, diye haber verdi. Ertesi gün Peygamber efendimiz, hazret-i Ebû Bekr'i yanına çağırdılar ve; -Ya Ebâ Bekir, sen dün gece nasıl bir ibâdet yaptın? diye suâl ettiler. Hazret-i Ebû Bekir; -Her zamanki gibi ya Resûlallah, namaz kıldım, Kur'ân-ı kerîm okudum, yattım diye cevap verdi. Peygamber efendimiz; -Başka ne yaptın? Sen dün gece öyle bir ibâdet yaptın ki, kıyâmete kadar gelecek Müslümanların sevapları toplamından daha fazla sevap kazandın. Anlat bakalım nasıl bir ibâdet yaptın buyurdular. Hazret-i Ebû Bekir; -Ya Resûlallah şu olabilir mi? Yatağa yattığım zaman kendi kendime, "Ya Rabbi, sen her şeyin sahibi, yaratanısın. Cenneti, Cehennemi yaratıp dolduracağını bildirdin, öyle takdir ettin. Cehennem insanlar ile dolacağına göre, benim vücudumu öyle büyüt ki, Cehennemi ben doldurayım, başka kimse girmesin" dedim. Hazret-i Ebû Bekir, kimseye söylemediği, kimsenin bilmediği bu niyeti sebebi ile kıyâmete kadar kimsenin erişemeyeceği kadar sevap kazanmıştır. Allahü teâlâ indinde kalbden yapılan ibâdet, zikir, niyet, dil ile yapılandan efdâldir. Hatta niyet, dil ile olup, kalb gâfil olursa, o niyet, niyet değildir. Dinimizin esası, kalbteki niyettir. Namaza dururken, bir yere giderken insan içinden sürekli konuşur. O konuştukları, Allahü teâlâ indinde bilinir, ona göre de ecir verilir. Günâh verilmesi için yapılması lâzım, fiile dönmesi lâzım. Ancak ecre sebep olacak işi, içinden geçirdiği anda sevap yazılır. İYİ HASAT ALMAK İÇİN... Nasîruddîn Çırağ-ı Dehlevî hazretleri, kendisini ziyârete gelip nasihat isteyen bir çiftçiye; "Çiftçilik saygıdeğer bir meslektir ve pekçok Allah adamı bu meslekle hayâtını kazanmaktadır. Tarlayı sürerken, kalb ve dil ile Allahü teâlâyı hatırla. Bu hâl, senin iyi hasat almanı sağlar. İyi niyet olmadan, hiçbir işe başlama! Eğer bir kimse, başkaları namaz kılıyor diye namaz kılarsa, Allahü teâlâ bu namazı kabûl etmez" buyurmuştur. Netice olarak din demek, niyet demektir. Bütün ameller, bütün ibâdetler niyete bağlıdır. Bir kimsenin ameli çok fakat niyeti bozuk ise, bu amelin, o kimseye bir faydası olmaz. Niyet güzel fakat yapılan amellerde eksiklikler varsa, Allahü teâlânın izni ile bu kimsenin kurtulması umulur.


.

Herkes tercihinden sorumludur

 
A -
A +

Bir işi yapıp yapmamaktaki gücü yetmeye kudret, o işi tercîh etmeye ihtiyâr, ihtiyâr olunanı yapmayı dilemeye de irâde denir. Bir işi kabûl etmeye ise rızâ, beğenmek denir. İşin yapılmasına te'sîr etmek şartı ile, irâde ile kudretin bir araya gelmesine de halk, yaratmak denir. Akıl, his uzuvlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Akıl, nefsin isteklerini Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini tercih eder ve yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalbin, iyiden, kötüden birini tercih etmesine kesb denir. Allahü teâlâ, kullarının tâatlarını, günâhlarını irâde eder ve yaratır. Fakat, tâattan râzıdır, günâhtan ise râzı değildir. Her şey, Allahü teâlânın irâde ve yaratması ile var olur. En'âm sûresinin 102. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ondan başka ilah yoktur. Her şeyin hâlıkı, yaratanı ancak Odur) buyurulmuştur. MU'TEZİLE VE CEBRİYYE... Mu'tezile fırkasında olanlar, insan dilediği işi, kendi yaratır diyerek kazâ ve kaderi inkâr ettiler. Cebriyye fırkası da, insanda tercih etmek kuvveti yok sanarak, insanı, taşa, oduna benzettiler. İnsanlar, hâşâ, günâh sâhibi değildir. Bütün kötülükleri yaptıran Allahü teâlâdır, dediler. Cebriyye fırkasındakilerin dediği gibi, insanda irâde ve tercih etme özelliği olmasaydı, kötülükleri, günâhları, Allahü teâlâ zor ile yaptırsaydı, eli, ayağı bağlanıp dağdan aşağı yuvarlanan kimse ile, yürüyerek, etrâfını seyrederek inen kimsenin hareketlerinin birbirlerinden farklı olmaması lâzım olurdu. Hâlbuki, birincinin yuvarlanması zorla, ikincinin inmesi ise, kendi isteği ve tercihi ile olmaktadır. Mu'tezile veyâ Kaderiyye adındaki fırkanın dediği gibi, insan dilediğini kendi yaratıyor zannetmek de, (Her şeyi yaratan Allahü teâlâdır) âyet-i kerîmesine inanmamak olduğu gibi, yaratmakta, insanlar, Allahü teâlâya ortak edilmiş olur. İnsan bir iş yapmak istese, Allahü teâlâ da, o işin yapılmasını istemese, Allahü teâlânın dilediği olur. İnsan, her dilediğini yapamaz, yaratamaz. İnsanın her istediği olsa idi, o zaman Allahü teâlânın, âciz olması îcâb ederdi. Allahü teâlâ aciz olmaktan uzaktır. Ancak, Onun irâde ettiği olur ve her şeyi yaratan, var eden, yalnız Odur. İlâhlık böyle olur. İnsanlar için, "Şunu yarattı, bunu yarattı" gibi söylemek, yazmak çok çirkindir, Allahü teâlâya karşı edebsizliktir ve îmânın gitmesine sebep olur. Kulların ihtiyârî hareketleri, kendi irâdeleri ile olmayan, hattâ haberleri bile olmadan, nice fiziksel, kimyâsal ve fizyolojik olaylarla meydâna gelmektedir. Bu inceliği anlamış olan insâflı bir fen adamı, kendi ihtiyârî hareketlerine, "yarattım" demek şöyle dursun, "ben yaptım" demeye bile sıkılır. Bilgisi, anlayışı ve edebi az olan ise, her yerde her şeyi söylemekten sıkılmaz. KİM NEYİ TERCİH EDERSE!.. Kader; Ahmet kendi arzûsu, tercihi ve kudreti ile Müslümân olur ve Kirkor da, kendi isteği, beğenmesi ile küfrü tercîh eder şeklindedir. Memleketi, ırkı ne olursa olsun, kim neyi tercih ederse, ona kavuşmaktadır. Archibald Hamilton ismindeki bir İngiliz; "Ben bir Hıristiyan olarak doğduğum ve bir Hıristiyan terbiyesi aldığım hâlde, bâtıl inanışları bir türlü kabullenememiştim. Ben, bir tek Allaha, huzûr ve ihlâs ile ibâdet etmek istiyordum. Hâlbuki ne Roma kilisesi ve ne de İngiliz kilisesi bunu bana sağlayamıyordu. İşte bu sebeple beni tâm tatmîn eden Müslümânlığı, vicdânımın telkînine uyarak kabûl ettim ve ancak ondan sonra, kendimi Allahü teâlânın hakîkî kulu ve dahâ iyi bir insân olarak hissetmeye başladım" demektedir. Netice olarak insan, neyi tercih ediyorsa, tercih ettiğinin sebebine yapışıyorsa ona kavuşuyor ve tercih ettiklerinden de sorumlu oluyor. Allahü teâlâ hayır ve şer işlemekte insanları serbest bırakmıştır. İsteyen hayır, isteyen de şer işler ve neticesine de katlanır.


.

Seven, sevdiğinin yolunda olur

 
A -
A +

İnsanın, inanmak, sevmek, korkmak, kalbindedir. İtikâd eden, yani îmân eden ve kâfir olan, kalbdir. Kalbi temiz olan, İslâmiyyete uyar, kötü olan ise İslâmiyetten uzaklaşır. Güzel, iyi ahlâkın ve kötü huyların yeri kalbdir. Kalb, yürekte bulunan bir kuvvettir ki, buna gönül denir. Bedendeki bütün organlar, kalbin emrindedir. Bir kimseyi sevmek için, onun yolunda olmak, onun sevdiklerini sevmek lâzımdır. Bu sebeple her mü'minin, Resûlullah efendimizi çok sevmesi lâzımdır. Onu çok seven, Onu çok anar, çok söyler, çok över. Hadîs-i şerîfte; (Bir şeyi çok seven, onu çok anar) buyuruldu. Resûlullah efendimizi çok sevmek lâzım olduğunu bütün İslâm âlimleri uzun yazmışlar, bildirmişlerdir. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, beni çocuğundan ve babasından ve herkesten daha çok sevmedikçe, îmân etmiş olmaz) buyuruldu. Yani îmânı olgun olmaz. Allahü teâlâyı sevenin, Onun Resûlünü de sevmesi vâcibdir ve sâlih kulları da sevmesi lâzımdır. ÂLİMİ KÖTÜLEYENİN İMANI GİDER! İslâm ilimleri ve İslâm âlimleri ile alay etmek küfür olur. İslâm âlimine söven, kötüleyenin îmânı gider. Fısk ve bid'at sebebi ile sevmemek, lâzım olur ise de, dünyâ işleri sebebi ile sevmemek, günâh olur. Sâlihleri sevmemek de böyledir. Hadîs-i şerîfte; (Üç şey îmânın lezzetini artırır: Allahü teâlâyı ve Resûlünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslümânı Allah rızâsı için sevmek, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek) buyuruldu. İbâdeti çok olan mü'min, ibâdeti az olandan dahâ çok sevilir. İsyânı dahâ çok olan, küfrü ve fuhşu yayan kâfirleri dahâ çok sevmemek lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın bazı kulları vardır. Bunlar, Peygamber değildir. Peygamberler ve şehîtler, kıyâmet günü bunlara imrenirler. Bunlar, birbirini tanımayan, uzak yerlerde yaşayan, Allah için birbirini seven mü'minlerdir) buyuruldu. Allah için düşmanlık edilmesi lâzım gelenlerin başında, insanın kendi nefsi gelir. Sevmek demek, onların yolunda bulunmak demektir. Îmânın alâmeti de, "Hubb-i fillah ve buğd-i fillah"tır. Peygamber efendimiz; (İbâdetlerin en kıymetlisi, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır) buyurmuştur. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbi temizlemek için göndermiştir. Kalbi temiz olan, herkese iyilik eder, dünyâda, râhat, huzûr içinde yaşar ve âhirette de, sonsuz saâdete kavuşur. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuyup, öğrenip de, öğretmeye çalışan ana, baba, evlâdı için büyük ni'mettir. Böyle olan kitap, dergi, gazete, radyo ve televizyonlar da, bütün millet için büyük bir ni'mettir. Etiketi ne olursa olsun, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumamış, okusa da anlayamamış olan bir kimsenin, İslâmiyyet hakkındaki sözleri, yazıları, kıymetsizdir. SALİH KİMSELERLE ARKADAŞ OL!.. İnsan, dînine ve emânetine güvendiği sâlih kimselerle arkadaşlık etmelidir. Yahûdîler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerini sevdiklerini söylüyorlar ise de, onların yolunda olmadıkları için, âhirette Peygamberlerinin yanında olmayacaklardır. Yüksek rûhlar, sevdikleri rûhları yukarı çekerler. Alçak rûhlar da, aşağı çeker. İnsan, öldükten sonra, rûhunun nereye gideceğini, dünyâda sevdiklerinin hâlinden anlamalıdır. Netice olarak insan, bir başkasını, tabîatı gereği, akıl îcâbı yahut kendisine yaptığı iyilikler sebebiyle veyâ Allahü teâlânın rızâsı için sever. Seven, sevdiğinin yolunda bulunmazsa, sevgisi sahîh olmaz. Sevmenin en kuvvetli alâmeti, sevdiğinin sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. Dünyada birbirini seven kimselerin rûhları birbirlerini cezbettiği gibi, kıyâmette de birbirlerini cezbederler. İnkâr edenleri seven, onlarla birlikte Cehenneme gider. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İnsân, dünyâda kimi seviyorsa, âhirette onun yanında olacaktır.)


.

Dinin direği namazdır...

 
A -
A +

Dînimizde, îmândan sonra en kıymetli ibâdet, namaz kılmaktır. Namaz dînin direği, ibâdetlerin en üstünü ve İslâmın da ikinci şartıdır. Arabîde namaza salât denir. Salât, kelime anlamı itibariyle, duâ, rahmet ve istiğfar demektir. Namazda, bu üç mananın hepsi bulunduğu için, salât denilmiştir. İbâdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allahü teâlâya en çok yaklaştıran hayırlı amel, namazdır. Namazı doğru kılmakla şereflenen bir kimse, çirkin, kötü şeyler yapmaktan korunmuş olur. Ankebût sûresinin 45. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Doğru kılınan namaz, insanı pis, çirkin ve yasak işleri işlemekten korur) buyuruldu. İnsanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namaz, doğru namaz değildir, görünüşte namazdır. Bununla beraber, doğrusunu yapıncaya kadar, görünüşü yapmayı elden bırakmamalıdır. İslâm âlimleri; "Bir şeyin hepsi yapılamazsa, hepsini de elden kaçırmamalıdır" buyurmuşlardır. Sonsuz ihsân sâhibi olan Rabbimiz, görünüşü hakîkat olarak kabûl edebilir. Namazlarını şartlarına uygun olarak kılmayan kimseye; "Böyle bozuk namaz kılacağına, hiç kılma" dememelidir. "Böyle bozuk kılacağına doğru kıl" demeli ve bozuk olan yerleri düzeltmeli ve bu inceliği iyi anlayıp ona göre hareket etmelidir. DOĞRU İLE BOZUK ARASINDAKİ FARK Âdet üzere, alışkanlık ile namâz kılan ve oruç tutan çoktur. Fakat, İslâmiyyetin çizdiği hudûdu gözeten, harâm ve şüphelilere düşmemeye dikkat eden ise, pek azdır. Doğru ve hâlis ibâdet edenleri, âdet üzere, bozuk ibâdet edenlerden ayıran fark, Allahü teâlânın emirlerini gözetmektir. Çünkü namâz ve orucun hâlisi de, bozuğu da görünüşte berâberdir. Beş vakit namâzı, gevşeklik göstermeyerek, tembellik etmeyerek ve şartlarına uyarak cemâat ile kılmalıdır. Peygamber efendimiz; (Müslümân ile kâfiri birbirinden ayıran namâzdır) buyurmuşlardır. Namâzı, şartlarına uyarak, kıymet vererek, doğru ve iyi kılan bir kimse Müslümândır. Namâza ehemmiyet vermeyen, doğru kılmayan veyâ hiç kılmayan kimsenin Müslümânlığı, bu bakımdan şüphelidir. Bir kimse, namâzı doğru ve iyi kılınca, İslâm ipine yapışmış olur. Çünkü namâz, İslâmın beş şartından ikincisidir. Namazları, mümkün olduğu kadar, iki kişi ile bile olsa cemâat ile kılmalıdır. Cemâat ile kılmak, yalnız kılmaktan daha çok sevaptır. Namazda her uzvun tevâzu göstermesi ve kalbin de, Allahü teâlâdan korku üzere olması lâzımdır. İnsanı dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtaracak ancak namazdır. Çünkü Allahü teâlâ, Mü'minûn sûresinin başında meâlen; (Mü'minler herhâlde kurtulacaktır. Onlar, namazlarını huşû ile kılandır) buyurmaktadır. Tehlike, korku bulunan yerde yapılan ibâdetin kıymeti kat kat daha çok olur. Düşman saldırdığı zaman, askerin ufak bir iş görmesi, pek çok kıymetli olur. Gençlerin ibâdet etmeleri de, bunun için daha kıymetlidir. Çünkü, nefislerinin kötü isteklerini kırmakta ve ibâdet yapmama isteğine karşı gelmektedirler. Gençlik çağında, insana musallat olan üç düşman, ona ibâdet yaptırmak istemez. Bunlar, şeytan, nefis ve kötü arkadaştır. Genç olan kimse, bunlardan gelen kötü isteklere uymayıp, namazını kılarsa, ibâdetlerini terk etmezse çok kıymetli olur. Yaşlı kimsenin yaptığı ibâdetten kat kat fazla sevâb kazanır. Az ibâdetine çok mükâfat verilir. DİNİMİZDE İLK EMREDİLEN FARZ Netice olarak, Allahü teâlânın en çok beğendiği ve tekrar tekrar emrettiği ibâdet, beş vakit namazdır. Allahü teâlânın, Müslümânlara îmân ettikten sonra en önemli emri, namaz kılmaktır. Dînimizde ilk emredilen farz da namazdır. Kıyâmette de, îmândan sonra ilk soru namazdan olacaktır. Beş vakit namazın hesâbını veren, bütün sıkıntı ve imtihânlardan kurtulup, sonsuz kurtuluşa kavuşur. Cehennem ateşinden kurtulmak ve Cennete kavuşmak, namazı doğru kılmaya bağlıdır. Bu sebeple, namazdaki her hareketi en iyi şekilde yapmaya uğraşmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Namaz dînin direğidir. Namaz kılan kimse, dînini kuvvetlendirir. Namaz kılmayan, elbette dînini yıkar.)


.

Bâtılı değil, hakkı taklit etmelidir

 
A -
A +

Allahü teâlâ, merhametinin çokluğundan, bütün insanların dünyâda rahat, huzûr içinde yaşamalarını ve öldükten sonra da, nimetler, lezzetler içinde sonsuz kalmalarını istiyor. Bu saâdete kavuşabilmeleri için îmân etmelerini, Müslümân olmalarını, Peygamberi Muhammed aleyhisselâmın ve Onun Eshâbının yolunda birleşmelerini, yardımlaşmalarını emrediyor. Peygamber efendimiz; (Karanlık gecelerde, yıldızlar yol gösterdikleri gibi, Eshâbım da, saâdet yolunu göstermektedirler. Herhangisinin sözlerine tâbi olursanız, saâdete kavuşursunuz) buyurdu. BOZUK FIRKALAR MEYDANA GELDİ!.. Eshâb-ı kirâm, İslâmiyyeti Resûlullah efendimizden öğrendiler ve öğrendiklerini, kendi düşüncelerini karıştırmadan gittikleri yerlere yaydılar. İslâm âlimleri de, Eshâb-ı kirâmdan işittiklerini kitâplara yazdılar. Bu âlimlere Ehl-i sünnet âlimleri denir. Sonradan gelen âlimlerden bâzıları, eski Yunan filozoflarından, İslâmiyyeti yıkmak isteyenlerin yalanlarından ve kendi zamânlarındaki fen bilgilerinden, kafalarında hâsıl olan düşüncelerini ekleyerek, yeni din bilgileri ortaya çıkardılar. İslâm âlimi olarak konuşup, İslâmiyyeti içeriden yıkmaya çalıştılar. Bunlardan, mânâları açık olan âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfleri değiştirenlerin imânı gitti, küfre girdiler. Mânâları açık olmayanlara yanlış mânâ verenler de, Bid'at sahibi oldu. Böylece Müslümân ismini taşıyan birçok bozuk bid'at fırkası meydâna geldi. Din düşmanları da, bundan istifâde ederek, küfür ve bid'at fırkaları meydâna çıkararak, hakîkî Müslümânlığı yok etmeye çalıştılar. Bugün de, bu çalışmalar değişik isimlerle sürdürülmekte ve Müslümanları birbirine düşman etmektedirler. Ehl-i sünnet itikadındaki Müslümânların birbirlerini sevmeleri, zarar vermemeleri, yardımlaşmaları, güler yüz, tatlı dil ve yazılar ile birbirlerini îkâz etmeleri, uyarmaları lâzımdır. Birbirlerine ve bütün insanlara iyilik etmeleri, İslâmın güzel ahlâkına uymaları, fitne çıkarmaktan çok sakınmaları, kimsenin, malına, canına, ırzına saldırmamaları lâzımdır. Zaten hakiki Müslümân böyle olur. Müslümanların bütün sözleri, yazıları, hareketleri, yapıcı, birleştirici olmalıdır. Ne yazık ki, din düşmanı, insanlık düşmanı olanlar, menfâatlerini, zevklerini ön plânda tutanlar, kendilerini Müslümân, hattâ din adamı göstererek, Müslümânları bölmeye, birbirine düşman etmeye çalışıyorlar. Dinde reform yapacağız diyerek, İslâm dînini bozmaya kalkışıyorlar. Bunun yanı sıra câhillik ve tembellik gibi iki büyük düşman da, akla ve dîne uymaya, hakkı bâtıldan, iyiyi kötüden ayırmaya mâni olmaktadır. Osmanlılardan sonra Mısır'da din işleri, ehliyetsiz ellerde kaldı. Asırlardan beri İslâm âlimi yetiştiren Câmi'ul-ezher Medresesi idâre meclisine, Abduh adında bir mason getirildi ve Mısır'daki Müslümânların itikatlarını bozdular. Abduh'un üstâdı olan mason Cemâleddîn-i Efgânî de, İstanbul'a getirilerek, İslâmiyyet içeriden yıkılmak istendi. Mason Abduh'un yetiştirmesi olan Reşîd Rızâ'nın "Muhâverât" isimli kitâbı, ülkemizde de, "Mezâhibin telfîkı ve İslâmın bir noktaya cem'i" ismi ile yayınlandı. Hakîkî din adamları, bu kitâbın zararlı olduğunu görerek yayılmasını önlemişler ise de sonradan yayınlanmıştır. ZARARLI KİTAPLARI OKUMAMALI!.. Şimdi de, gençlerin bu ve benzeri zararlı kitâpları okuyarak, İslâm âlimlerinin, dört mezheb imâmlarının büyüklüklerinden şüpheye düşmelerinden korkulmaktadır. Dört mezhebden birini taklit etmenin hak, mezhebsizliğin ise, bâtılı taklit etmek olduğu, Ehl-i sünnet âlimleri tarafından bildirilmiştir. Netice olarak, gayr-ı müslimler, analarını, babalarını, kendi din adamlarını taklit ettikleri için İslâm dînini kabul etmiyorlar. Mezhebsizler de, ana-babalarını, mezhebsiz hocalarını taklit ettikleri için, dört mezhebden birine tâbi olamıyorlar. Ehl-i sünnet ise, Eshâb-ı kirâmdan ve mezheb imâmlarından gelen bilgilerden edindikleri doğru îmânlarından dolayı, dört mezhebden birine sarılıyorlar, onları taklit ederek yollarında gidiyorlar


.

Allahü teâlâya inanmak ve görmek

 
A -
A +

Îmân; keşf ile, vicdânla bularak, yâhut bir delîl ile aklın anlaması ile veyâ seçilmiş, beğenilmiş bir söze güvenerek, uyarak, belli altı şeye gönülden inanmak ve dil ile de söylemek demektir. Îmânın ilk şartı, Allahü teâlânın varlığına ve bütün varlıkların yaratıcısı olduğuna inanmaktır. Dünyâ ve âhiret âleminde bulunan her şeyi, maddesiz, zamânsız ve benzersiz olarak yoktan var eden, ancak Allahü teâlâdır diye kesin inanmalıdır. Her maddeyi, atomları, molekülleri, hücreleri, hayâtı, ölümü, her olayı, her çeşit kuvveti, enerji çeşitlerini, hareketleri, rûhları, melekleri, canlı cansız her varı, yoktan var eden ve hepsini, her ân varlıkta bulunduran, Allahü teâlâdır. Âlemlerde olan her şeyi, hiçbiri yok iken, bir anda yarattığı gibi, her zamân, birbirlerinden de var etmektedir. Kıyâmet günü gelince, her şeyi bir anda yine yok edecektir. Her varlığın yaratanı, sâhibi, hâkimi yalnız Allahü teâlâdır. Onun hâkimi, âmiri, üstünü yoktur diye inanmak lâzımdır. Her üstünlük, her kemâl sıfat, Onundur. Onda, hiçbir kusûr, hiçbir noksan sıfat yoktur, dilediğini yapabilir. Yaptıkları, kendine veyâ başkasına faydalı olmak veya bir karşılık için değildir. Bununla berâber, her işinde, hikmetler ve faydalar vardır. O, SÖZÜNDEN DÖNMEZ!.. Kullarına iyi, faydalı olanı vermeye, kimisine sevâb, kimisine azâb yapmaya mecbûr değildir. Âsîlerin, günâh işleyenlerin hepsini Cennete koysa, ihsânına yakışır. İbâdet edenlerin hepsini Cehenneme atsa, adâletine uygun olur. Fakat îmân edenleri Cennete sokacağını, bunlara sonsuz ni'metler, iyilikler vereceğini, inkâr edenlere ise, Cehennemde sonsuz azâb edeceğini dilemiş ve bildirmiştir. O, sözünden dönmez. Bütün canlılar îmân edip itâat etse, Ona hiçbir faydası olmaz. Bütün âlem inkâr etse, azgın, taşkın olsa, karşı gelse, Ona hiçbir zarar veremez. Şirkten, inkârdan başka, herhangi bir büyük günâhı işleyip, tövbesiz ölen kimseyi, dilerse affeder. Küçük bir günâh için de, dilerse azâb edebilir. Müslümân olup, ibâdet eden, fakat, i'tikâdı Ehl-i sünnet i'tikâdına uymayan ve tövbe etmeden ölen kimseye, Cehennemde azâb edecek ise de, böyle Bid'at sâhibi Müslümânlar, Cehennemde sonsuz kalmayacaktır. Allahü teâlâ, kıyâmet günü, mahşer yerinde, îmânsız olarak ölenlere ve günâhı olan mü'minlere, kahır ve celâl ile; sâlih olan mü'minlere ise, lutuf ve cemâl ile muâmele edecektir. Mü'minler, Cennette, Allahü teâlânın cemâli ile şereflenecekler, kâfirler ise, bundan mahrûm kalacaklardır. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü Rabbinizi, ondördüncü ayı gördüğünüz gibi görürsünüz!) buyurulmuştur. Allahü teâlâ dünyâda anlaşılamadan bilineceği gibi, âhirette de anlaşılamadan görülecektir. Mü'minlerden derecesi yüksek olanlar, her sabâh ve akşam, diğerleri ise cuma günleri göreceklerdir. Muhammed aleyhisselâm, Allahü teâlâyı, Mi'râc gecesi gördü. Bu görmesi, dünyâdaki baş gözü ile görmek gibi değildi. Allahü teâlâyı dünyâda gördüm diyenin, zındık yani kâfir olacağını ehl-i sünnet âlimleri bildirmişlerdir. AKIL İLE ANLAŞILMAZ!.. Allahü teâlâ için câiz olmayan kelimelerin, âyet-i kerîmelerde ve hadîs-i şerîflerde bulunması, bizim anladığımız ve bildiğimiz, bugün kullanılan mânâlarda değildir. Böyle âyet-i kerîmelere ve hadîs-i şerîflere müteşâbihât denir. Bunlara inanmalı, nasıl olduklarını anlamaya kalkışmamalıdır. Netice olarak, Allahü teâlânın varlığına ve âhirette görüleceğine inanmalı, nasıl görüleceği düşünülmemelidir. Çünkü Allahü teâlânın işleri akıl ile anlaşılmaz, dünyâ işlerine benzemez, fizik ve kimyâ bilgileri ile ölçülemez. Allahü teâlânın ciheti, karşıda bulunması yoktur. Zira Allahü teâlâ, madde, cisim, element, karışım, bileşik değildir. Ölçülemez, hesâb edilemez ve Onda değişiklik olmaz. Mekânlı, zamânlı değildir ve öncesi, sonrası, önü arkası, altı üstü, sağı solu yoktur. Bunun için, insan düşüncesi, insan bilgisi, insan aklı, Allahü teâlânın hiçbir şeyini anlayamaz ve Onun nasıl görüleceğini de kavrayamaz...


.

Yaratanını unutmayan, unutulmaz

 
A -
A +

Seven, sevdiğine tâbi olur ve insan, sevdiğini hiç unutmaz. Allahü teâlâyı ve Onun sevdiklerini seven, sevdiklerini unutmaz, hep hatırlar, itaât ve zikreder. Mert olan bir kimse, herkesin arasında bulunur, alışveriş yapar, evlenir fakat, bir an Rabbini unutmaz. Mü'minin hayırlısı; ibâdetlerini yapan, kendine lâzım olan ilmi öğrenen, hiç kimseye kötülük yapmayan, harâmlardan sakınan, kimsenin malına göz dikmeyen ve öleceğini de hiç unutmayandır. Böyle bir kimse, dünyâ işleri ile meşgul olurken, kalbi, Allahü teâlâyı bir ân unutmaz. Bütün hareketleri, işleri, sözleri, okumaları, dinlemeleri, hep Allah rızâsı için olur. Böyle olunca, insanın her uzvu ve kalbi Allahü teâlâya yönelmiş olur, hep Onu zikreder yani hâtırlar. Allahü teâlâ, emirlerini ve yasaklarını unutmayan, itaât edenlere her zaman yardım eder. Nitekim Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Allah size yardım ederse, kimse size gâlib gelemez. Size yardım etmezse, kimse yardım edemez) buyurulmaktadır. KÖPRÜYÜ GEÇEN VE GEÇEMEYEN!.. Vaktiyle bir genç, bir köye gidiyormuş. O köyün yolu da bir vâdiden geçiyormuş. O vâdiden geçmek için de, sadece bir asma köprü varmış. Asma köprünün bağları da çok zayıf olduğu için, geçmek çok zor imiş. Genç, köprünün başına gelince, hiç tereddüt etmeden etrafını seyrede seyrede rahat bir şekilde köprüden geçip gitmiş. O sırada köprünün başına bir başka kimse daha gelmiş. Bakmış ki asma köprü ha düştü ha düşecek durumda. Oturmuş, uzun uzun duâlar etmiş, yalvarmış ve ondan sonra asma köprüden geçmek istemiş. Fakat asma köprünün üzerine çıkar çıkmaz köprünün bağları kopmuş, köprü ile beraber adam da vâdinin derinliklerine yuvarlanmış ve ölmüş. Bu hâli, vâdinin yamacında bulunan evliyâdan bir zât, seyrediyormuş. Gördüklerine hayret etmiş. Çünkü genç, hiçbir şey okumadan, duâ etmeden, köprüden geçip gitmiş. Ama diğeri okuduğu, duâ ettiği hâlde, asma köprünün bağları koparak köprü ile beraber düşmüş ve ölmüş. Kalbinden Allahü teâlâya yalvararak bunun hikmetini öğrenmek istemiş ve yatmış. Gece rüyâsında kendisine şöyle denmiş: "O genç, her zaman, gece gündüz hep Allahü teâlâyı hatırlar, zikreder, itaât ederdi. Köprünün başına gelinceye kadar da hep Allahü teâlâ ile idi, yani Onu zikrediyordu. Genç, cenâb-ı Hakkı hiç unutmadığı, her zaman itaât ettiği için Allahü teâlâ da, onu köprüde unutmadı. Bu sebeple genç, köprüden karşıya rahat bir şekilde geçti. Köprüden geçemeyen kimse ise, ölümü görünce Allahü teâlâyı zikretmeye, duâ etmeye başladı. Köprüdeki tehlikeyi görünce değil, çok önceden Allahü teâlâ ile beraber olsaydı yani ibâdetlerini yapsa, itaât etseydi, cenâb-ı Hak da, köprüde onunla beraber olur yani ona da yardım ederdi..." Ebû Bekr es-Sekkâf hazretlerinin bir talebesi, hanımı ile beraber yolculuk ederken bir vâdide yollarını kaybederler. Yanlarındaki suları da biter, susuz kalırlar. Talebe, hocası Ebû Bekr es-Sekkâf hazretlerini vesîle ederek duâ eder ve yardım ister. O esnâda uyur ve rüyâsında, atına binmiş bir halde hocasını görür. Hocası; "Seni unutacağımızı mı zannedersin? Biz, bizi sevenleri unutmayız" der ve o esnâda uyanır. Bakar ki karşısında, elinde su kırbası olan birisi duruyor. Getirdiği suyu içip, kaplarını doldururlar ve sonra da o kişinin tarifi üzerine gidecekleri yolu bulup, yolculuklarına devam ederler... İTAAT EDENE YARDIM EDER... Netice olarak Allahü teâlâ, kendisine itaât eden, her zaman zikreden ve emrettiği sebeplere yapışarak çalışan kullarına yardım eder, imdâtlarına yetişir. İtaât etmeyen, emir ve yasaklarını hatırlamayan, yapmayan, emrettiği sebeplere yapışmayan, boş oturan tembel kullarını ise sevmez ve onlara yardım etmez. Allahü teâlâ, her şeyi görür, bilir, işitir, her var olan şeyi, her ân varlıkta durdurur ve hepsinin idâresinden, hâllerinden bir ân gâfil olmaz. Mülkünü kimseye çaldırmaz ve emirlerine uymayanların cezâsını vermekten de âciz kalmaz. Allahü teâlâyı unutmayan, itaât eden, dünyâda da, âhirette de rahat eder, huzûrlu olur.


.

Allahü teâlânın dinine hizmet...

 
A -
A +

İslâmiyete hizmet etmek, bir kişinin daha Müslüman olması için gayret etmek, çok kıymetlidir. Dine hizmet ederken, menfaât olmazsa başarı olur. Menfaât ön plâna çıkmaya başlarsa, muvaffâkiyet azalır. Din büyükleri, yazdıkları kitaplardan bir kuruş para almazlardı. Hizmette kalbteki niyet önemlidir. Allah için hizmet edilirse muvaffâk olunur, para için yapılırsa muvaffâk olunamaz. Kalbte mutlaka bir niyet vardır. Bu da; Allah rızâsı veya dünyâ menfaâtidir. Hangisi ön plânda ise, ona bakılır. Eğer Allah rızâsı ön plânda ise, aldığı para hizmete mani olmaz, âhireti için sevap kazanır, dünyâdaki aldığının da bereketi olur. Dine hizmeti, para için yaparsa hiç sevap kazanamaz, aldığı paranın da hayrını görmez. Kalbteki niyetin hangisi ön plânda olduğuna bakılır. İki çeşit insan vardır; biri ecir için, diğeri ücret için çalışır. Ecir için çalışan, aldığından hayır görür, ecrini de alır. Ücret için çalışan, sevap kazanamaz aldığının da hayrını göremez. SABIR VE FEDAKÂRLIK LAZIM... Dine hizmet etmek, sıkıntısız olmaz, en zor iştir, sabır ve fedakârlık ister. Ekmek bile, insana faydalı olmak için dişlerin arasında ezilmeye sabrediyor. Sâlih aleyhisselâm kavminin hükümdarı idi ve herkes kendisini çok seviyordu. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm gelerek, kendisinin Peygamber olduğunu, Allahü teâlânın, emir ve yasaklarını Semûd kavmine bildirmesini söyledi. Sâlih aleyhisselâm, Semûd kavmine Allahü teâlânın emir ve yasaklarını bildirince, kabul etmediler. Çok sevdikleri ve bütün emirlerini yaptıkları hâlde, Allahü teâlânın emirlerini bildirince, pek azı imân etti. İmân etmeyenler, bir gün Sâlih aleyhisselâma; -Şu kayanın içinden kızıl tüylü bir deve çıkarırsan sana imân ederiz dediler. Sâlih aleyhisselâm; -Ben de sizin gibi bin insanım bunu yapamam buyurunca, hemen Cebrâil aleyhisselâm geldi; -Sen duâ et Allahü teâlâ senin duânı kabul edecek ve kayanın içinden deve çıkaracak buyurdu. Sâlih aleyhisselâm da duâ edince, kaya büyük bir gürültüyle yarıldı ve içinden bir deve çıktı. Bu hâdise, imân edenlerin imânını kuvvetlendirdi, tereddüt edenlerin de imân etmesine sebep oldu. İnkâr edenler, inanmadıkları gibi taşkınlıkta daha da aşırı gittiler ve deveyi öldürmek istediler. Sâlih aleyhisselâm onlara; -Sakın bu deveyi öldürmeyin, başınıza çok büyük felâket gelir buyurdu. Sâlih aleyhisselâmın kavminin su için kullandığı bir kuyu vardı. Sâlih aleyhisselâm kavmine; -Bu kuyunun suyunu, bir gün siz bir gün de deve içecek buyurur. Fakat kavmi, suyu her gün istedikleri için deveyi öldürmeye karar verdiler ve öldürdüler. Deve öldürülünce Allahü teâlânın gazâbının çok çabuk geleceğini Sâlih aleyhisselâm kavmine bildirdi. Kavmi inanmadı. Sâlih aleyhisselâmın kavmi hem zengin hem de çok sağlam, güçlü binalar yaptıkları için; -Bize bir şey olmaz dediler. Sâlih aleyhisselâm, imân etmiş olanları toparlayarak; -Burası artık lanetlendi, çok acil olarak burayı terk ediyoruz, şu karşıki tepeye çıkalım, bulunduğumuz yerde neler olacak oradan seyredelim buyurdu. Kendine inananlarla tepeye çıktılar, bu sırada Semûd kavminin bulunduğu şehirde çok büyük bir deprem başladı ve yedi gün sürdü, hiçbir şey kalmadı... TEBÜK HARBİNE GİDERKEN... Peygamber efendimiz Tebük Harbine giderlerken bu vadiden geçiyorlardı. Eshâb-ı kirâma buyurdular ki: (Burası lanetlenmiş bir yerdir, çok hızlı geçin duraklamayın, burada durulmaz, gözünüzden yaş akıtın, bizim başımıza böyle bir şey gelmemesi için duâ edin!) Mekkeli müşrikler, Peygamber efendimize; -Bedduâ et de, Ad kavmi, Semûd kavmi gibi bize de belâ gelsin, Peygamber olduğunu görelim derlerdi. Peygamber efendimiz de; -Ben aranızdayım, ben aranızdayken belâ gelmez buyururlardı. Netice olarak dinin yayılması için gayret etmeli, hiçbir şey yapılamıyorsa, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını alıp dağıtmalı, yayılmasına yardımcı olmalıdır. Bunu da yapamayan, bu hizmeti yapanlara duâ etmeli, onları sevmeli ki, bunların arasında sayılsın.


.

Hiç kimseyi hakir görmemeli

 
A -
A +

Kendini beğenen, nefsinin esiri olmuş kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görür, onlara zulmeder, ızdırab verir, haksızlık yaparlar. Kendini beğenmeyip haramlardan sakınan, nefsinin esiri olmayan kimselerin kabına, rahmet dolar, ihlâsları artar, İslâm âlimlerinden veya onların kitaplarından istifâde etmeye başlarlar. Böyle olan kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görmezler, onlara yük olmazlar hatta onların yükünü çekmeye başlarlar. Köpek olan eve, rahmet meleklerinin girmediği, hadis-i şerifte bildirilmiştir. Kalbe de, köpek mizâçlı kötü huyları sokmamalıdır. Özellikle kibir, kıskançlık, öfke ve şehvet gibi bu dört kötü huy daha tehlikelidir. Kendini beğenmek, başkasındaki bir nimeti kıskanmak, öfkelenmek ve şehvete kapılmak tehlikelidir. Kendini beğenen kimse, başkasını beğenmez, onu hakir, aşağı görür. Böyle olan kimseler, kıyâmet günü hakir ve zelil olur. Nitekim hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü, dünyâdaki kibir sâhipleri küçük karınca gibi zelîl ve hakîr olarak kabirden çıkarılacaktır. Karınca gibi, fakat insan şeklinde olacaklardır. Herkes bunları hakîr göreceklerdir) buyurulmuştur. "EDEB VE TAKVA ÜZERE OL!.." Müslüman, Allahü teâlâya îmân eden, Onun emirlerini yapan ve yasak ettiklerinden sakınan yani cenâb-ı Hakkın sevdiği kimse demektir. Böyle olan bir kimseyi hakir, aşağı görmek, çok büyük felâkettir. Abdülhâlık-ı Goncdüvânî hazretleri oğluna hitaben buyuruyor ki: "Sana vasıyyet eylerim ey oğul ki, her hâlinde ilim, edeb ve takvâ üzere ol! İslâm âlimlerinin kitâplarını oku! Fıkıh ve hadîs öğren! Câhil tarîkatçılardan sakın! Şöhret yapma! Şöhrette âfet vardır. Arslandan kaçar gibi, câhillerden kaç! Bid'at sâhibi, sapıklar ile ve dünyâya düşkün olanlar ile arkadaşlık etme! Helâlden ye! Herkese, şefkat ve merhamet et! Kimseyi hakîr görme! Kimse ile münâkaşa, mücâdele etme! Kimseden bir şey isteme! Tasavvuf büyüklerine dil uzatma! Onları inkâr eden felâkete düşer. Mayan fıkıh ve evin mescid olsun!" Ebû Ali Sekafî hazretleri anlatır: "Bir gün üç erkek bir kadın tarafından omuzlar üzerinde taşınan bir cenâze gördüm. Ben de yardım ettim ve cenâzeyi mezarlığa kadar götürdüm. Sonra cenâze namazını kılıp defnettik. Oradakilere; -Size yardımda bulunacak bir başka komşunuz yok muydu? deyince; -Vardı ama bunu hor ve hakîr görüyorlardı dediler. Ben yine; -Peki ne yapmıştı? dedim. Onlar; -Bu çok günahkârdı dediler. Sonra oradan ayrıldık. Vefât eden kişiye acımıştım. O gece bir rüyâ gördüm. Rüyâmda biri yanıma geldi. Yüzü ayın on dördü gibi parlıyordu. Ayrıca çok kıymetli elbiseler giymişti ve tebessüm ediyordu. Kendisine; -Sen kimsin? dedim. Bana; -Cenâze namazını kılıp defnettiğiniz, günahkâr kişiyim. Halk tarafından horlanmıştım. Lâkin yüce Rabbim son ânımda bana merhâmet eyledi. Şimdi bu merhâmetin nîmetleri içindeyim diye cevap verdi." ŞEYTANA HİZMETÇİ OLANLAR!.. Şakîk-i Belhî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kusuru ve ayıbı var diye bir kimseyi kötüleyen, hakâret eden kimse, kendi kendini helâk etmiştir. İnsanlar, bir kimse hakkında; 'Bundan bize zarar gelmez bu emin bir kimsedir' derlerse, o kimse bütün insanların zarar ve kötülüklerinden emindir. Kim Müslümanların aleyhinde konuşur, onları gıybet eder, onlara iftira ederse, aralarında söz taşıyıp koğuculuk yaparak Müslümanları birbirine düşürürse, Müslümanların hakkını gözetmez, onların kalblerini kırar, incitirse ve onları kendinden aşağı görürse, o kimse şeytanın hizmetçisi olmuş olur, dünyâda fakir olur, âhirette iflâs etmiş vaziyette hakir ve zelîl olur." Netice olarak hiçbir Müslümanı, hatta hiç kimseyi hakir görmemelidir. Kendi hatâ ve kusûrları ile meşgûl olmalı, kimsenin ayıbını araştırmamalı, yüzüne vurmamalıdır. Ölümü ve kendisinin imânlı mı yoksa imânsız olarak mı rûhunu teslim edeceğini düşünmelidir. Ebû Bekir el-Betâihî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanları, hor, hakîr ve aşağı görmen, senin için tedâvîsi mümkün olmayan büyük bir hastalıktır.


.

Işık olmazsa, göz göremez

 
A -
A +

Aklı olmayana deli, aklını kullanmayana sefîh, aklı az olana da ahmak denmektedir. Yalnız aklına uyup, ona güvenen, aklın ermediği şeylerde yanılan kimseye, felsefeci, aklın erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği, yanıldığı yerlerde ise, Kur'ân-ı kerîmin ışığı altında akla doğruyu gösteren yüksek insanlara da, İslâm âlimi denir. Akıl, göz gibidir, din bilgileri de ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Gözümüz, maddeleri, cisimleri karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, görme âletimizden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneşin ve çeşitli ışık kaynaklarının nûru olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Akıl da, yalnız başına faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, İslâmiyyet ışığını yarattı. Peygamberler, dünyâda ve âhirette râhat etmek yolunu bildirmeseydi, aklımız bulamaz, tehlikelerden, zararlardan kurtulamazdık. Fen vâsıtaları, mevki, rütbe, para ne kadar bol olursa olsun, Peygamberlerin gösterdiği yolda gitmedikçe, hiçbir fert, hiçbir cemiyet mesûd olamaz. Dünyâda da, âhirette de râhat ve mesûd yaşayanlar, ancak, Peygamberlere uyanlardır. PEYGAMBERLER GELMESEYDİ!.. Eğer Peygamberler ve en son olarak da Muhammed aleyhisselâm gelmeseydi, hiç kimse, aklı ile Allahü teâlâyı tanıyamazdı. Onun için bu şansa yani yol gösteren bir rehbere kavuşmak, çok büyük bir nimettir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, Peygamberler göndermesi, bütün mahlûklara rahmet ve ihsândır. Allahü teâlâ, kendi varlığını ve sıfatlarını, bizim gibi zayıf akıllı ve kısa görüşlü kullarına, bu büyük Peygamberleri ile haber verdi. Beğendiği şeyleri, beğenmediklerinden bunlar vâsıtası ile ayırdı. İnsanlara dünyâda ve âhirette faydalı olan şeyleri, zararlılarından, bunların aracılığı ile ayırt etti. Peygamberler gönderilmeseydi, insan aklı, Allahü teâlânın var olduğunu anlayamaz, büyüklüğünü kavrayamazdı. Nitekim, kendilerini çok akıllı sanan eski Yunan filozofları, Allahü teâlânın varlığını anlayamadılar. Yaratanı inkâr ettiler. Nemrûd'un, İbrâhîm aleyhisselâm ile çekişmesini herkes bilir. Firavun da, benden başka tanrınız yoktur demişti. Demek ki, insanların kısa akılları, bu büyük ni'meti anlayamamakta ve Peygamber olmadıkça, bu sonsuz saâdete kavuşamamaktadır. Yunan felsefecileri, yerlerin ve göklerin bir yaratıcısı olduğunu, Peygamberlerden işitip de, kendilerinin sapıtmış olduklarını, kötü yolda bulunduklarını anlayınca, Allahü teâlânın var olduğunu söylemek zorunda kaldılar. Her şeyin bir yaratanı vardır, dediler. Peygamberlerin saçtıkları ışıklardan bir pırıltı, bunların kararmış kalblerini aydınlattı. O büyüklerin açık sofralarının artıkları, bu ölüm hastalarına ilâç oldu. Bunun gibi, Peygamberlerin haber verdikleri, Allahü teâlânın üstün sıfatlarının var olduğunu, Peygamber gönderdiği, meleklerin günâhsız olduğu, öldükten sonra dirilmek olduğu, Cennette sonsuz ni'metler, iyilikler ve Cehennemde azâblar bulunduğu ve İslâmiyyetin bildirdiği daha nice şeyler, akıl ile anlaşılamaz. Bunlar, Peygamberlerden işitilmedikçe, insanların kısa akılları ile bulunamaz." TUZAKLARLA DOLU BİR YOL!.. Netice olarak, gözün görmesi için Işık lâzımdır. Işık olmazsa göz göremez. Dünya, mayın tarlası gibidir, bu mayınlara çarpmadan karşı tarafa geçmek çok zordur. Karanlık ve tehlikeli tuzaklarla dolu olan âhiret yolculuğunda, bu mayınların, tuzakların yerlerini bilen bir rehber elimizden tutmazsa, bu meşakkatli, tehlikelerle dolu yolculukta yürüyebilmemiz imkânsızdır. Allahü teâlâ kime ışık yani bir rehber nasib ederse, o kimsenin çok şükretmesi lâzımdır. Din Büyüklerinin yolu, okumak ve okutmak idi. Dolayısıyla onları seven, onların yolunda olmalıdır. Onların yolunda olmak, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek ve öğretmektir. Bizim de bu kitapları okumamız ve okuduğumuzu birilerine anlatmamız yani bu büyüklerin kitaplarını başkalarına da vermemiz lâzımdır.


.

Hayrın işlenmesine sebep olmak

 
A -
A +

Allahü teâlâ, birçok düzenler ve faydalar olması için, her şeyi belli bir sebeple yaratmaktadır. İyiliğe sebep olanlara iyi, kötülüğe vâsıta olanlara da kötü denmiştir. Resûlullah efendimiz; (Bir kimse, İslâmda sünnet-i hasene yaparsa, bunun sevâbına ve bunu yapanların sevâblarına kavuşur. Bir kimse İslâmda bir sünnet-i seyyie çığırı açarsa, bunun günâhı ve bunu yapanların günâhları kendisine verilir) buyurmuştur. Bir hayrın işlenmesine sebep olmak, o hayrı işlemek gibidir. Bir kişinin hidâyetine sebep olmak, yardımcı olmak, en kıymetli ibâdettir. Bazı insanlara Allahü teâlâ hususi kabiliyet vermiştir. Onları özel bir iş için yaratmıştır. Bu kıymetli insanlar, güler yüzle, tatlı dille, diğer insanların hidâyetine sebep olurlar, büyükleri tanıtırlar. Bunlar, sadece bir kişi daha ebedi ateşten nasıl kurtulur diye uğraşırlar. İnsanlara ehl-i sünnet itikâdını, doğru fıkıh, ilmihâl bilgilerini anlatmak için çalışırlar. Din Büyükleri buyuruyorki: "Ehl-i sünnet itikâdı, çok kıymetli bir cevherdir. Allahü teâlâ bu kıymetli cevheri çöpe atmaz, kıymetli kalblere koyar." İMANIN KEMÂLE GELMESİ... Allahü teâlânın dinini doğru olarak öğrenen bir kimsede; mutlaka öğrendiklerini öğretmek, hayra vesile olmak, hizmet etmek rûhu olmalıdır. Eğer doğru bilgilere ve itikâda sahip olan bir kimsede, bu biligileri yaymak, hizmet etmek düşüncesi yoksa, o kimsenin îmânında bir noksanlık vardır demektir. Çünkü îmânın kemâle gelmesi, tam olması veya olmaması onu tebliğe, anlatmaya bağlıdır. Meselâ hazret-i Ebu Bekr-i Sıdîdk, îmân nimeti ile şereflenince, ağzından çıkan ilk cümle; "Ya Resûlallah, altı arkadaşım daha var, getireyim onlar da Müslüman olsunlar" oldu. Îmân kemâle gelmiş ise, o kimseyi, Allahü teâlânın dinini yaymak konusunda durduramazsınız. İnsan neden zevk alırsa, herkesin de, o zevki almasını ister. İnsan neyi seviyorsa, herkesin de onu çok sevmesini ister. Allahü teâlâ, bir kimseye, sevdiklerini, ehl-i sünnet âlimlerini sevmeyi nasib etmiş ise, bu kimsenin de, Allahü teâlânın dininine hizmet etmesi ve bunları başkalarına da sevdirmesi esas görevi, hayra vesile olması lâzımdır. Bu hizmetin ecrini, sevâbını ölçmek ise, mümkün değildir. Bir Müslümana ilk lâzım olan şey îmândır. Îmândan hemen sonra lâzım olan ise, ilmihâl bilgileridir. Kendisine lâzım olan ilmihâl bilgilerini öğrenmek, kadın, erkek her Müslümana farzdır. Bir kimsenin, kendisine lâzım olan din ve fen bilgilerinden, kendisini kurtaracak kadar öğrenmesi farzdır. Öğrendikten sonra, öğrendiğini tatbik etmek ve başkalarına öğretmek de farzdır. Bir Müslüman, herhangi bir ibâdeti yapmayınca günâha girer. Bu ibâdeti öğrenmemiş ise, öğrenmediği, bilmediği için, ikinci bir günâha daha girer. Bir kimsenin kendisine lâzım olan bilgileri öğrenmemesi, felâkettir. Öğrendikten sonra, bunlarla amel etmemek ve başkalarına öğretmemek de, ayrı bir felâkettir. Din Büyükleri buyuruyor ki: "Dine ait bir meseleyi öğretmek veya öğretmeye sebep olmak, yüz umre sevâbından daha fazladır." PİS BORUDAN ŞİFA GELMEZ! Ehl-i sünnet itikâdını ve doğru ilmihâl bilgilerini anlatan bir kitabı alıp başkalarına vermek çok kıymetli bir iştir. Kitab alırken ve okurken de çok dikkatli olmalıdır. Çünkü kitabın içindekilerden daha çok, o kitabı hazırlayanı, yazarı daha mühimdir. Zira kalbden çıkanlar, kalblere tesir eder. İtikâdı bozuk olan insanların yazdığı kitabları okuyanlar, yazarından etkilenip itikâdı bozulabilir. İslâm âlimleri; "Pis borudan şifâ gelmez" buyurmuşlardır. Netice olarak, hayra, iyiliğe sebep olanlar, o hayrı işlemiş gibi sevâb alırlar. Fitneye, anarşiye, bid'ate, harâma sebep olmak ise, büyük günâhtır. Günâha sebep olanlar, işleyenler gibi azâb görecektir. Bid'atlerden bir bid'atin ortadan kalkmasına sebep olmak ve unutulmuş sünnetlerden bir sünneti meydâna çıkarmak, pek büyük bir nimettir. Peygamber efendimiz; (Unutulmuş bir sünnetimi meydâna çıkarana yüz şehît sevâbı vardır!) buyurmuşlardır.


.

Kin tutmak, dargın olmak...

 
A -
A +

Hıkd, sözlük anlamı itibariyle, kin tutmak, düşmanlık beslemek demektir. Bir kimse, kendisi ile aynı derecede olan veyâ dahâ üstün olanlara kızar. Bir şey yapmak elinden gelmediği için, onlara tekebbür eder, tepeden bakar. Tevâzu göstermesi gerekenlere tevâzu edemez. Onların haklı sözlerini, nasîhatlerini kabûl etmez. Herkese karşı onlardan dahâ üstün olduğunu göstermek ister. Bu sebeple onlara eziyet verdiği zaman, özür dilemez. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (İnsanların amelleri, pazartesi ve perşembe günleri Hak teâlâya arz olunur. Hak teâlâ da, kendisine şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu magfiretten birbirine kin tutan iki kişi istifade edemez. Cenab-ı Hak, "O iki kişi barışıncaya kadar amellerini getirmeyin" buyurur.) Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, oğluna hitaben; "Oğlum! Eğer Cennette olmak istersen, herkes ile dost geçin, hiç kimseye kin tutma, herkese tevâzu göster. Zîrâ alçak gönüllü olmak asıl sultanlıktır" buyurmuştur. KALBDEKİ İMANIN ALAMETİ... Ebü'l-Hayr Akta hazretlerine; -Kalbin îmân ile dolu olmasına alâmet nedir? diye sual edilince; -Bütün Müslümanlara şefkat etmek, onların dertleri ile dertlenmek, işlerinde onlara yardımcı olmaktır. Nifakla dolu olan kalbin alâmeti; kin, hased ve düşmanlıktır cevabını vermiştir. Hicrin sözlük anlamı da, dostluğu bırakmak, dargın olmak demektir. Kin tutmak da, dargın durmak da, doğru değildir ve kötü huylardandır. Peygamber efendimiz; (Mü'minin mü'mine üç günden fazla hicr etmesi helâl olmaz. Üç geceden sonra ona gidip selâm vermesi vâcib olur. Selâmına cevâp verirse, sevâpta ortak olurlar. Vermezse günâh, ona olur) buyurmuşlardır. GÜLER YÜZ, TATLI DİL... Erkek olsun, kadın olsun, dünyâ işleri için, mü'minin mü'mine darılması, yani onu terk etmesi, aradaki bağlılığı kesmesi câiz değildir. Gayr-i müslimlere de, dünyâ işleri için, dargın olmak câiz değildir. Onların da, güler yüzle, tatlı dille gönüllerini almak, incitmemek, haklarını ödemek lâzımdır. Müslümân, gayr-i müslim ve kim nerede olursa olsun, hiçbir insanın mâlına, canına ve ırzına, nâmûsuna dokunmak, câiz değildir. Müslümânlara da, gayr-i müslimlere de, her yerde iyilik yapmalı, herkesin hakkını gözetmelidir. Hiç kimseye zulüm, işkence yapmamalıdır. Müslümânlığın güzel ahlâkını, şerefini, her yerde herkese göstermelidir. Dargın olana, üç günden önce gidip barışmak, dahâ iyidir. Güçlük olmaması için, üç gün müsâade edilmiştir. Dahâ sonra günâh başlar ve gün geçtikçe artar. Günâhın artması, barışıncaya kadar devâm eder. Üç günden fazla dargın duran kimse, şefâat olunmazsa, affa kavuşamazsa, Cehennemde azâb görecektir. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî, dargın olanları barıştırana ne ecir verirsin? diye arz edince, Allahü teâlâ; (Kıyâmet gününde selâmet verir, korktuğu şeylerden emîn eder, umduğu şeylerle şereflendiririm) buyurdu. "SANA DARILANA GİT!.." Netice olarak dargın olanların, bayramı veya başka bir günü beklemeyip, hemen barışması iyi olur. Allahü teâlâyı ve Peygamber efendimizi seven bir kimse, insanların kusûrlarına bakmaz, hoşgörülü olur. İyi insan yani mümin, herkesle iyi geçinir, başkalarına sıkıntı vermediği gibi, onlardan gelecek eziyetlere de katlanır. Bir kusûrundan dolayı iyi bir kimseye, darılmamak gerekir. Dargınlık olsa bile, bu dargınlık üç günden fazla sürmemelidir. Bayrama kadar süren bir dargınlık olduysa, daha fazla gecikmeden barışmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sana darılana git, barış! Zulüm yapanı affet. Kötülük yapana iyilik et!)


.

Herkesle dostluk kurmak

 
A -
A +

Herkesle iyi geçinmek, sâlih, iyi kimselerle de dost, arkadaş olmak dinimizin emridir. Hadîs-i şerîfte; (Kişinin dini, arkadaşının dini gibidir, o halde kiminle arkadaşlık edeceğinize çok dikkat edin) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Mü'minin kâfiri sevmesi üç türlü olur. Birincisi, onun küfrünü beğenir. Bunun için sever. Bu muhabbet yasaktır. Çünkü, onun dîninden râzı olmuştur. Küfrü beğenen kâfir olur. Böyle muhabbet, îmânı giderir. İkincisi, herkesle iyi geçinmek için, kâfire dost görünmektedir. Bu muhabbet memnû, reddedilmiş değildir. Üçüncüsü, ikisi ortasıdır. Onlara meyleder, yardım eder. Dîninin bâtıl olduğunu bilerek, akrabâlık, iş arkadaşlığı sebebi ile dostluk yapar. Bu muhabbet küfre sebeb olmaz ise de, câiz değildir. Çünkü bu muhabbet, zamânla dînini beğenmeye sebep olur." Müslüman, gayr-i müslim kim olursa olsun herkesle iyi geçinmeli ve sâlih, iyi kimselerle de dost, arkadaş olmaya çalışmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Çok dostunuz olsun! Çünkü Rabbiniz hayâ sâhibidir, kerîmdir. Kıyâmette dostları arasından, din kardeşlerinin içinde bulunan kuluna azâp etmekten hayâ eder) buyuruldu. ONU HAYIRLA AN!.. Ahmet Siyâhî hazretleri oğluna hitaben buyurur ki: "Ey oğul! Eğer sana hakîkî dost arkadaş lâzım ise, Allah için sevenlerle beraber ol. Böyle kimselerden dostluk ve kardeşlik bağı kurduğun kimseye, muhtaç olduğunda ihtiyacından fazla malın varsa ver. Yahut onu kendinle beraber tut veya kendine tercih et. Beraber olduğunuzda ve arkasından ayıplarını ört ve gizle. Kusûru olduğunda sabır ve tahammül et. Hayatta iken ve vefât ettiğinde onu hayırla an." Şeytân, insana kötü arkadaş vasıtası ile günah işletir. Bu sebeple, arkadaş olacak kimseleri iyi seçmeli, herkesle dost olmamalıdır. İyi geçinmek ayrıdır, dost olmak farklıdır. Akıllı, ilim sahibi, iyi ahlâklı, doğru sözlü, cömert olan, fâsık olmayan kimselerle arkadaş olmalıdır. Hazret-i Ömer buyuruyor ki: "Sâdık dost bul ve onların arasında yaşa! Dürüst ve samimi arkadaşlar, genişlikte süs ve ziynet; darlıkta yedek sermayedirler. Dostunun sana düşen işini güzelce gör ki, lüzumunda sana daha güzeli ile karşılıkta bulunsun. Kötü insanlarla düşüp kalkma, onlardan kötülük öğrenirsin. Onlara sırrını verme, ifşâ ederler. İşlerini, Allahtan korkanlara danış ve onlarla istişâre et." Ebû Bekr-i Dükkî hazetlerine; -Kiminle dost olalım? diye sual edilince; -Senin her hâlini bilen, kendisinden emîn olduğun, kendisinden bir şeyi saklamak lüzûmunu duymadığın, aranızda hiçbir şeyin saklı bulunmadığı kimse ile dost ol cevabını verir. Şakîk-i Belhî hazretleri, talebesi Hâtim-i Esam hazretlerine, kendisinden neler öğrendiğini sorunca; "Efendim çok şey öğrendimse de, bunlardan sekiz tanesi bana kâfi geldi. Bunlardan birincisi, insanlara baktım, herkes bir şeyi seçmiş, onu sevmiş gördüm ve bu sevgilerin çoğu, onlara ölüm yatağına kadar, bâzıları öldüğü vakte kadar, bâzıları da mezara girinceye kadar, arkadaşlık ediyor ve sonra onları yalnız ve zavallı olarak bırakıp ayrılıyorlar. Onunla berâber kimse mezara girmiyor, dert ortağı olmuyor. Bu hâli görünce, düşündüm ve kendime dedim ki, dünyâda öyle dost seçmeliyim ki, mezara benimle gelsin, bana orada arkadaşlık etsin. Aradım, taradım, Allahü teâlâya yapılan ibâdetlerden başka, böyle sâdık bir sevgili bulunmadığını gördüm. Dost olarak onları seçtim ve onlara sarıldım" cevabını verir. İYİLERLE ARKADAŞ OL!" Netice olarak kişi, dünyâ ve âhirette sevdikleri ile beraber olur. Onun için iyilerle arkadaşlık etmeye çalışmalıdır. Allahü teâlâ çoğu zaman, bir sevgili kulunun kalbinde, bir kimseye muhabbet görür de, onun hürmetine buna merhamet ederek sevdiği kullar arasına ilhâk eder. İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Sâdık dost, arkadaşının hüzün ve sevinçte ortağı olandır. Sâdık dost, arkadaşının ayıplarını görünce ihtar eder, ifşâ etmez. Bütün düşmanlıkların aslı, kötü kimseler ile dostluk etmek ve onlara iyilik yapmaktır.


.

İnsanın ilmi arttıkça...

 
A -
A +

İnsanın ilmi arttıkça, Allahü teâlâdan korkması artar, günâh işlemeye cesâret edemez, tevâzû sâhibi olur. Bir kimsenin ilmi arttıkça, öğrendikleri ile amel ettikçe, bunları ihlâs ile yaptıkça ve böylece evliyâlık derecelerinde yükseldikçe, Allahü teâlâdan korkusu da artar. Hucurât sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ indinde en yükseğiniz, Ondan en çok korkanınızdır) buyuruldu. Korkmak, üzülmek, yalnız başına, ibâdet değildir, günâh da değildir. Sebebine, niyetine göre ibâdet veyâ günâh olur. Büyüklüğünü düşünerek, Allahü teâlâdan korkmak, ibâdettir. Bu korku, insanı harâm işlemekten korumaktadır. Allahü teâlâdan korkan bir insan, iffetsiz, hayâsız olamaz. Allahü teâlâdan korkmak için, Allahü teâlâyı iyi bilmek yani Onun büyüklüğünü, sıfatlarını öğrenmek lâzımdır. Resûlullah efendimize, Cennete girmeye sebep olan şeylerin başlıcası nelerdir diye sual edilince, cevaben; (Allahü teâlâdan korkmak ve iyi huylu olmaktır) buyurmuşlardır. KORKMAK, SEVMEK DEMEKTİR? Allahü teâlâdan korkmak, Onu çok sevmek demektir. İnsan, nasıl çok sevdiği bir kimsenin üzülmesini istemez ve onu üzeceğim diye korkarsa, Allahü teâlâya ibâdet de, Ona olan sevgimizi ispatlayacak bir şekilde yapılmalıdır. İnsanların her bakımdan en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm; (Allahü teâlâdan en çok korkanınız ve çekineniniz, benim) buyurmuştur. Allahü teâlâdan korkmak, bir zâlimden korkmak gibi sanılmamalıdır. Bu korku, saygı ve sevgi ile karışık olan bir korkudur. Allah korkusu ve Allah sevgisi, insanları saâdet ve huzûra kavuşturan iki kanat gibidir. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Bir kimse, Allahtan korkarsa, her şey ondan korkar. Bir kimse Allahtan korkmazsa, her şeyden korkar olur.) Allahtan korkan bir kimse, Onun emirlerini yapmaya, yasaklarından sakınmaya titizlikle çalışır. Hiç kimseye kötülük yapmaz, kendine kötülük yapanlara sabreder. Yaptığı kusûrlara tövbe eder. Sözünün eri olur, her iyiliği Allah için yapar. Kimsenin malına, canına, nâmûsuna göz dikmez. Çalışırken, alışveriş ederken, kimsenin hakkını yemez, herkese iyilik eder. Şüpheli şeylerden kaçınır. Makâm sâhiblerine, zâlimlere yaltaklanmaz. İlim ve ahlâk sâhiblerine saygı gösterir. Arkadaşlarını sever ve kendini sevdirir. Kötü kimselere nasîhat verir, onlara uymaz. Küçüklerine merhametli ve şefkatli olur. Misâfirlerine ikrâm eder. Kimseyi çekiştirmez, keyfi peşinde koşmaz. Zararlı ve hattâ faydasız bir şey söylemez. Kimseye sert davranmaz. Cömert olur, malı ve mevkiyi herkese iyilik etmek için ister. Riyâkârlık, ikiyüzlülük yapmaz, kendini beğenmez. Allahü teâlânın her ân gördüğünü ve bildiğini düşünerek hiç kötülük yapmaz. Onun emirlerine sarılır, yasaklarından kaçar. Allahü teâlâdan korkanlar böyle faydalı olur. İnsanlardan Allah korkusunu kaldırarak, Allahü teâlâyı yalnız ihsân sâhibi sanmak ve kulların dertlerine, sıkıntılarına devâ olacak şeklinde düşünmek, Hıristiyanlık inancıdır. Hıristiyanlar, Allahü teâlâyı, yalnız rahîm, kerîm bilir, Onun kahrından, azâbından korkmazlar. Böylece Onu, kanûnlarını yürütmeye gücü yetmeyen bir hükûmet gibi zayıf, yâhut çocukların yalnız arzûlarını yaparak, onları şımartan ana, baba gibi beceriksiz olarak tanımaktadırlar. TEVÂZÛ SAHİBİ OLUR... Netice olarak, insanın ilmi arttıkça, Allahü teâlâdan korkması da artar. Daha alçak gönüllü yani tevâzû sahibi olur. Tevâzusu artan kimse, artık kendisinden utanır hâle gelir. Allahü teâlâya yakınlığı ve ölüm hâlleri artar. Kişinin ilminin artması demek, âhirete, cenâb-ı Hakka yaklaşması demektir. Hatta böyle olan bir kimse, kendisini, aslanın ağzındaki yem gibi görmeye başlar. Aslan ağzını kapatsa, kişi, öldüğünü hisseder. Allahü teâlânın haşmeti, büyüklüğü karşısında kendini, çok büyük bir korku kaplar. Çünkü ilim, insanı, Allahü teâlâyı ve kendini tanımaya doğru götürür. Fâtır sûresinin 28. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (İlmi çok olanların, Allah korkusu çok olur.)


.

İnsan, Allahü teâlâya yaklaşırsa...

 
A -
A +

İnsanlar, îmân edip, islâmiyyetin emirlerine uyar, yasaklarından sakınırlarsa, yükselirler, meleklerden üstün olurlar. Nefslerine, kötü arkadaşlara uyarak islâmiyyetten uzaklaşırlarsa, alçalırlar. Îmân etmeyip nefsini kuvvetlendirenler, hayvânlardan aşağı olur. A'râf sûresinin 178. ve Fürkan sûresinin 44. âyetlerinde meâlen; (Hattâ onlar, hayvânlardan dahâ aşağıdırlar) buyurulmaktadır. Hayvânlarda, akıl ve Meleklere benziyen rûh yoktur. Bu sebeple şehvetlerine uymaları, suç olmaz. İnsanlara ise, akıl ışığı verilmiş olduğundan, nefislerine uymaları, doğru yoldan sapmaları çok çirkin olur. İbrâhim Hakkı Erzurûmî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ sevgisi âhirete hazırlanmaya mâni olur. Çünkü, kalb onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur. Bunu kimse sevmez." Hem bedene hem kalbe... İslâmiyyetin emir ve yasakları, hem bedene, hem de kalbedir. Çünkü nefsin temizlenmesi, bu ikisinin islâmiyyete uymasına bağlıdır. Sözlerde, işlerde ve inanmakta islâmiyyetten ayrılmamaya çok dikkat etmelidir. Bunlara uymak, berekettir ve hep iyiliklere kavuşturur. İslâmiyyetten ayrılmak ise, insanı utandırır ve felâkete götürür. Bennân-ı Hammâl hazretleri; "Allahü teâlâdan uzaklaşan kimse, bâtıl yollara sapar" buyurmuştur. İnsanların birbirlerinden üstün olmaları, Allahü teâlâya olan yakîn olmaları ile ölçülür. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Îmânın olgun olması, yakînin çok olmasındandır. Kalb, Allahü teâlâya ne kadar çok yakın olursa, îmân ve yakîn de çok olur. Bedene bağlılık da, o kadar az olur" buyurmuştur. Allahü teâlâ, kullarına, ana babalarından daha şefkatli, merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün nimetleri veren, bizi insan olarak dünyâya getiren, îmân etmekle şereflendiren, kendi dinine hizmet etmeyi nasib eden, saymakla bitmeyen nimetleri veren Allahü teâlâya sırt çevirmek, menfaâtçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Allahü teâlâ için yapılan işe ihlâs, dünyâ için yapılana ise riyâ denir ki, birbirinin tersi, zıddıdır. Bu sebeple yapılan ibâdetleri, hayır, hasenâtı, Allahü teâlânın rızâsı için yapmalı ve Ahmede çalışıp da Mehmetten ücret beklememelidir. İnsanlar beğensin, sevsin, methetsin, alkışlasın diye yaşayan bir kimse, yarın âhırette cenâb-ı Haktan ne bekleyebilir. Yediren, içiren, hayat veren, Allahü teâlâdır. Cenâb-ı Hakkın bizden istediği; Onu ilâh olarak tanımak, bilmek, îmân etmek, Onun emir ve yasaklarına en azından saygılı olmaktır. İnsan kendini beğenmemek için, Allahü teâlânın kendisine yaptığı ihsânları, nîmetleri düşünmeli, malını helâl yere harcetmeli, haramlara vermemelidir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Allahü teâlâ buyurur ki: "Ey kulum! Emrettiğim farzları yap, insanların en âbidi olursun. Yasak ettiğim haramlardan sakın, verâ sâhibi olursun. Verdiğim rızka kanâat eyle, insanların en ganîsi olursun, kimseye muhtaç kalmazsın.) Dünyada ve ahirette... Allahü teâlâ, Mûsâ aleyhisselâma; (Bana yaklaşanlar, sevgime kavuşanlar içinde, verâ sâhipleri gibi yaklaşan olmaz) buyurmuştur. Netice olarak insan, Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, Onun emirlerine ne kadar uyarsa, hem dünyâda, hem de âhirette mutlu olur. İnsan, Allahü tealadan ne kadar uzaklaşırsa, emirlerini yapmaz, yasaklarından sakınmazsa, hem dünyâsı hem de âhireti perişan olur. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Kulum bana biraz yaklaşırsa, ben ona çok yaklaşırım. Kulum bana çok yaklaşırsa, ben ona dahâ çok yaklaşırım. Kulum farzlarla birlikte çok nâfile ibâdet de yapınca bana öyle yaklaşır ki, onu çok severim. Onu sevince, duâlarını kabûl ederim. Onun görmesi, işitmesi ve gücü yetmesi benimle olur.)


.

Sadaka; belâyı giderir, ömrü uzatır

 
A -
A +

Allahü teâlânın rızâsına niyet ederek, karşılık beklemeden muhtâç olanlara, hibe edilen mala, paraya ve her türlü iyilikte, ihsânda bulunmaya, Sadaka denir. Bir Müslüman, önce ailesine, evlâdına helâl yedirmeli, helâl giydirmeli, sonra artan paranın zekâtını vermeli ve ondan sonra da sadaka vermelidir. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Bir şeye kavuşmak isteyen, o şeyin sebebine kavuşmak için duâ etmelidir. Sebebine kavuşunca, bu sebebe yapışmalıdır. Allahü teâlâ, insana sıhhat, şifâ vermek için, duâ etmeyi, sadaka vermeyi ve ilâç kullanmayı sebep yapmıştır. Peygamber efendimiz; (Mallarınızı zekât vermekle koruyunuz. Hastalarınızı sadaka vererek tedâvî ediniz! Duâ ile belâdan korununuz!) buyurmuştur. Zâdül-mukvîn kitâbında buyuruluyor ki: "Beş şeyi yapmayan, beş şeyden mahrûm olur: 1-Malının zekâtını vermeyen, malının hayrını görmez. 2-Uşrunu vermeyenin, tarlasında, kazancında bereket kalmaz. 3-Sadaka vermeyenin, vücûdunda sıhhat kalmaz. 4-Duâ etmeyen, arzûsuna kavuşamaz. 5-Namâz vakti gelince, kılmak istemeyen, son nefeste kelime-i şehâdet getiremez." İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Kazâ-i mu'allak, Levh-i mahfûzda yazılıdır. Eğer o kimse, iyi amel yapıp, duâsı kabûl olursa, o kazâ değişir" buyuruyor. Hadîs-i şerîfte de; (Kader, tedbîr ile, sakınmakla değişmez. Fakat kabûl olan duâ, o belâ gelirken korur) buyurulmaktadır. Duânın belâyı defetmesi de, kazâ ve kaderdendir. Kalkan, oka siper olduğu gibi, su, yerden otun yetişmesine, havanın oksijen gazı, canlının hücrelerindeki gıdâ maddelerini yakıp harâret meydâna gelmesine sebep olduğu gibi, duâ da, Allahü teâlânın merhametinin gelmesine sebeptir. Hadîs-i şerîfte; (Kazâ-i mu'allakı, hiçbir şey değiştiremez. Yalnız duâ değiştirir ve ömrü, yalnız, ihsân, iyilik arttırır) buyuruldu. Bir kimseye takdîr edilen belâ, kazâ-i mu'allak ise, yani o kimsenin duâ etmesi de takdîr edilmişse, duâ eder, kabûl olunca, belâyı önler. Ecel-i kazâyı da, iyilik etmek geciktirir. Fakat, Ecel-i müsemmâ değişmez. Ecel-i kazâ, bir kimse, eğer iyi iş yapar, yâhut sadaka verir, hac ederse ömrü altmış sene, bunları yapmazsa kırk sene diye takdîr edilmesi gibidir. Birinin üç gün ömrü kalmış iken akrabâsını, Allah rızâsı için ziyâret etmesi ile, ömrü otuz seneye uzar. Otuz yıl ömrü olan kimse de, akrabâsını terk ettiği için, ömrü üç güne iner. Hazreti Ömer yaralanınca, Ka'bül-ahbâr hazretleri; -Ömer radıyallahü anh dahâ yaşamak isteseydi, duâ ederdi. Zîrâ onun duâsı elbette kabûl olurdu buyurunca, bunu işitenler şaşırıp; -Nasıl böyle söylüyorsun, Allahü teâlâ meâlen, (Ecel, bir ân gecikmez ve vaktinden önce gelmez) buyurdu, dediklerinde; -Evet, ecel hâzır olduğu vakit gecikmez. Fakat, ecel hâsıl olmadan önce, sadaka, duâ ve amel-i sâlih ile, ömür uzar. Zîrâ Fâtır sûresinde meâlen; (Herkesin ömrü ve ömürlerin kısalması hep yazılıdır) buyurulmaktadır cevabını vermiştir. ÖMRÜ UZAYAN ADAM... Vaktiyle İsâ aleyhisselâm, eshâbı ile bir yere giderken, çamaşır yıkayan bir adama rastlarlar ve selâm verip yollarına devam ederler. Oradan biraz uzaklaşınca İsâ aleyhisselam; -Dönüşte bu adamın cenâzesine hazır olun buyurur. Daha sonra dönüşlerinde bakarlar ki, çamaşır yıkayan adam yaşıyor. Buna hayret eden İsâ aleyhisselâm, Cebrâil aleyhisselâma; -Ya Cebrâil! Bu adamın öleceği bana bildirilmişti. Halbuki yaşıyor. Sebebi nedir? diye sorar. Cebrâil aleyhisselâm; -Ya İsâ, o çamaşır yıkayıcısının çamaşırları arasında siyah bir yılan vardı. Onu sokup öldürmesi gerekiyordu. Fakat o adam bir sadaka verdi ve verdiği sadaka sebebi ile ömrü uzatıldı cevabını verir. Daha sonra adamın çamaşırlarının içine baktıklarında, simsiyah ölü bir yılan görürler. Netice olarak, kabul olan duâ ve sadaka, gelmekte olan belâyı durdurur, gelmiş olanların gitmesine, ömrün de uzamasına sebep olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sadaka, belâları giderir ve ömrü uzatır


.

Her gecenin bir sabahı vardır...

 
A -
A +

Bu dünyâ ve içindeki nimetlerin hepsi geçicidir, insânı aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhirette ele geçecek olanlar ise, sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayat, eğer Muhammed aleyhisselâma ve Onun bildirdiklerine tâbi olarak geçirilirse, ebedi saâdet, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa Muhammed aleyhisselâma ve Onun bildirdiklerine tâbi olmadıkça, her şey hiçtir ve Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. Dünyâ, zirâat yani tarlaya tohup ekme yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, nefsin arzûlarını yapmakla geçiren, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Geçici olan şânlar, şerefler, dünyâ lezzetleri, insanı, hakiki lezzetlerden mahrûm etmemelidir. Dünyâda kazanılan şeylerin, geçici olduğunu, her akıl sahibi bilir. Bunun için akıllı bir kimse, geçici olan şeylere kıymet vermez. Hatta hikmet sahipleri; "Geçici olan hayır, sonsuz kalan şerden dahâ kıymetsizdir" demişlerdi. İNSAN ÂCİZ YARATILMIŞTIR... Dünyâdaki nimetler geçici, ömürler ise pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. Geçici lezzetlere aldanmamalı, ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Dünyâdaki elemler, kederler, üzüntüler de geçici, âhirettekiler ise, ebedîdir. Bu sebeple insân, başına gelen dert, musîbet ve belâya sabretmeli şikâyet etmemelidir. Zîrâ sabır, dert ve elemi şikâyet etmemektir. Sabrı bulunmayan insanların dinleri, kolaylıkla helâk olur. Dert ve belâ çekenlere sevâb verilmez, dert ve belâlara sabredenlere, bunları Allahü teâlâdan bilip, Ona yalvaranlara sevâb verilir. Zira dert ve belâlar, kul için birer imtihândır. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Şüphe edilen altını, ateşle muâyene ettikleri gibi, Allahü teâlâ, insanları dert ile belâ ile imtihân eder. Bazısı, belâ ateşinden hâlis olarak çıkar. Bazısı da, bozuk olarak çıkar.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki; (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabır etmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) İnsanların üzmelerine dayanmak lâzımdır. Akrabânın incitmelerine sabretmekten başka yapılacak şey yoktur. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi Sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi gönderdi." "MAHLUKTAN BİR ŞEY BEKLEME!" Muhammed Ma'sûm hazretleri de buyuruyor ki: "İnsâna gelen marazlar, hastalıklar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Râzı olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara sabredilmelidir. Allahü teâlânın kereminden âfiyet beklemelidir. Mahlûklardan bir şey beklememeli, her şeyin Hak teâlâdan geldiğini bilmelidir. Dertlerden, elemlerden kurtulmak için duâ ve istiğfâr etmelidir. Tesiri, faydası kati olan sebeplere yapışmalı, sebeplerin tesîrini Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun takdîri, irâdesi olmadıkça, kimse kimseye zarar veremez. Bununla berâber, sebeplere yapışmak, Peygamberlerin yoludur." Netice olarak, her şey fâni, her şey geçicidir. Dertler, elemler, bütün sıkıntılar da geçicidir. Her gecenin bir sabahı, her sıkıntının da bir ferahlığı vardır. Sabretmek, ferahlamanın anahtarıdır. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, sabredenleri sevdiğini bildirmektedir...


.

Allahü teâlâ settârdır...

 
A -
A +

Settâr, kulların günâhını örten mânâsında olup Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Rabbimiz settâr yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu görünce, ona hüsn-i zan etmeli, te'vîline çalışmalı ve onu ıslâh etmelidir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, bir mü'min kardeşinin ayıbını kapatırsa, Allahü teâlâ o kimsenin bütün ayıplarını kıyâmet günü kapatır!) buyurmuşlardır. Ebü'l-Hasan-ı Şâzilî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ sözlerinde doğru ve işlerinde ihlâslı olanı, dünyâda kötülüklerden korur, âhirette de günahlarını affeder. Kendi kusûrlarını ıslâh etmek istersen, insanların kusûrlarını araştırma. Çünkü hüsn-i zân, îmân şûbelerinden olduğu gibi, insanların ayıplarını araştırmak da münâfıklıktandır." BİR GENÇ KIZIN TÖVBESİ... Hazret-i Ömer zamanında 14-15 yaşlarında bir kız, nefsine uyar, zinâ günâhına düşer ve gerekli cezâ da verilir. Bu hâl, açığa çıkıp herkes tarafından duyulunca, kızın babası, amcası, dayısı ve bütün ailesi, çok mahcup olurlar, insanların yüzüne bakamaz hâle gelirler ve oradan başka bir şehre hicret etmek mecburiyetinde kalırlar. Daha sonra kızcağız, yaptıklarına çok pişman olur, üzülür ve samimi bir şekilde tövbe eder, sokağa bile çıkmaz ve kendini tamamen dine, ibâdete verir, dört dörtlük bir Müslümân olur. Kızcağız tövbesine sâdık kalıp, ibâdetlerini samimiyetle yaptıkça, Allahü teâlâ da onun güzelliğini artırır ve kızcağızın güzelliği, o beldede dillere destan olur. Kızcağızın güzelliği, dindarlığı duyuldukça, tâlipleri, isteyenleri de artar. Fakat babası, kızı kimseye veremez ve kendi kendine; "Kızımı isteyenlere bunun kusûrunu söylemem lâzım. Eğer söylersem istemekten vazgeçecekler, söylemezsem de günâha gireceğim" diye düşünür ve benim kızım evlenmiyor, evlenmek istemiyor diyerek tâlipleri geri çevirir. Bir gün hatırına; "Emir-el mü'minin hazret-i Ömer'e gidip söyleyeyim o bir çare bulur" düşüncesi gelir. Gecikmeden hazret-i Ömer'in yanına gider ve huzûruna çıkıp; -Ya emir-el mü'minin, başımıza gelenleri biliyorsunuz. Kızım o günâhtan sonra öyle bir tövbe etti ki, kendini tamamen dine verdi. Dinin emirlerine uydukça, ibâdetlerini yaptıkça Allahü teâlâ da ona, herkesi imrendirecek bir güzellik verdi. Bu sefer de, her yerden tâlipler gelmeye başladı. Ben ise, kızımın kusûrunu söyleyemiyorum. Eğer söylersem isteyenler vazgeçecek, söylemesem bir günâhı örtmüş olacağım. Ne yapmamı, nasıl hareket etmemi tavsiye edersiniz, diye arz eder. Hazret-i Ömer olanları dinledikten sonra; -Ben hazret-i Peygamberden gördüm ve işittim. Resûlullah efendimiz, büyük günâhları hep örterdi. Sen de kızının günâhını sakın kimseye söyleme, ört buyururlar... Bir kimsenin ayıbını görünce, onu açmayıp, kapatmaya çalışmalıdır. Ayıpları, kusûrları meydâna çıkarmaya çalışmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemez ve buyururdu ki: (Din kardeşinin ayıbını, utanç verici hâlini görüp de, bunu örten, kimse, İslâmiyyetten önce Arapların yaptıkları gibi, diri diri gömülen kızı mezârdan çıkarmış, ölümden kurtarmış gibidir.) "GECE GİBİ OL!.." Ahmed Siyâhî hazretleri, oğluna hitaben buyurur ki: "Tevâzu ve alçak gönüllülükte toprak gibi, başkasına fayda vermekte meyveli ağaç gibi, cömertlikte akan nehir gibi, ihsân ve iyilik yapmakta deniz gibi, mâlâyâni, faydasız şeyleri konuşmamakta, sükût ve susmakta cansız varlıklar gibi, ayıpları örtmekte karanlık gece gibi olmaya çalış." Netice olarak Allahü teâlâdan korkmalı, hiç kimsenin, hatasını, kusûrunu, büyük-küçük hiçbir günâhını arkasından söylememeli, açığa çıkarmamalıdır. Zira başkasının hatasını, kusûrunu, işlediği günâhı, açığa çıkarmak, arkasından söylemek, harâmdır, büyük günâhtır.


.

"Hakkında hayırlı olanı iste!"

 
A -
A +

Allahü teâlânın yarattığı, kullarına verdiği her şeyde, bir hayır vardır. Allahü teâlânın, vermesi gibi, alması da hayırlıdır. Verdiği zaman hayırlı olduğu gibi, aldığı zaman da, hayırlıdır. Hayırlı olan şeylere ise, sevinmek lâzımdır. Şûrâ sûresinin 12. âyetinde meâlen; (Göklerin ve yerin anahtarları Allahü teâlânındır. Rızkı dilediğine az, dilediğine çok verir. Çünkü O her şeyde kullarına neyin hayırlı olduğunu en iyi bilendir) buyurulmuştur. Allahü teâlâ, kullarından bazısına mal, para ile, bazısına da sermâyesiz, malsız rızık göndermektedir. Rızık için emredilen sebeplere sarılanlara, ezelde takdir edilen rızık gelmektedir. Bazan sermâye, mal, insanın felâketine sebep olabilir. Sermâyenin olmaması veya elinden gitmesi, o kimse için hayırlı olabilir. Nitekim Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Bir kimse geceyi, yarın yapacağı işleri düşünmekle geçirir. Hâlbuki o iş, bu kimsenin felâketine sebep olacaktır. Allahü teâlâ, bu kuluna acıyıp, o işi yaptırmaz. O ise, iş olmadığı için, üzülür. Bu işim neden olmuyor. Kim yaptırmıyor. Bana kim düşmanlık ediyor diye arkadaşlarına kötü gözle bakmaya başlar. Hâlbuki Allahü teâlâ, ona merhamet ederek felâketten korumuştur.) Bunun için hazret-i Ömer; "Yarın fakîr, muhtâç kalırsam hiç üzülmem. Zengin olmayı da, hiç düşünmem. Çünkü hangisinin benim için hayırlı olacağını bilmem" buyurmuştur. "ZENGİN OLMAK İSTİYORUM!" Vaktiyle Mûsâ aleyhisselâm Tûr-i Sinâ'ya giderken, önüne fakir bir kimse çıkar ve; -Ey Allahü teâlânın Peygamberi, ben fakirim ve bu fakirliğe dayanamıyorum. Duâ etseniz de, cenâb-ı Hak bana çok mal verse, zengin olsam, der. Mûsâ aleyhisselâm; -Hakkında hayırlı olanı iste! buyurur. Fakir ise; -Ben zengin olmak istiyorum, siz duâ edin deyince, Mûsâ aleyhisselâm; -Ben Peygamberim, bu konuda ısrâr etme, sonra felâketin olur buyurduysa da fakir; -Ne olursa olsun, siz duâ edin, ben zengin olmak istiyorum, diye ısrar eder. Fakirin bu ısrarı üzerine Mûsâ aleyhisselâm duâ eder ve cenâb-ı Hak da; (Senin hatırın için veririm) buyurur... Belli bir zaman sonra Mûsâ aleyhisselâm, aynı yerden geçerken, görevlilerin, zengin olmakta ısrar eden o adamın boynunu vuracaklarını görür ve sebebini sorar. Oradaki görevliler, Mûsâ aleyhisselâma; -Efendim, bu adam fakirken halim, selim, kimseye eziyet etmeyen, sıkıntı vermeyen bir kimse idi. Daha sonra birden zengin oldu ve zengin olunca da, şımardı, çok azdı ve haksız olarak da birisini öldürdü, kâtil oldu. Şimdi kendisi hakkında verilen ölüm cezâsını yerine getereceğiz, diye cevap verirler. Ahmed bin Alevî hazretlerinin talebelerinden birinin çocuğu vefât eder. Talebe, ölen çocuğunu kucağına alıp hocasının huzûruna gelir ve; -Efendim, Allahü teâlâya duâ edin de, ya bu oğlumu diriltsin veya benim de rûhumu alsın, der. Ahmed bin Alevî hazretleri; -Evladım, senin için hayırlı olanı iste. Allahü teâlânın takdirine rızâ gösterip sabretmelisin. Allahü teâlâ, bu yavruyu sana emânet olarak vermişti. Şimdi geri alırken sana çok sevâb, iyilik verecek. Bu merhamete ve bu ihsâna kavuşabilmek için sabretmeli, Onun yaptığını hoş görmelisin. Kızar, bağırıp çağırırsan, sevâba kavuşamaz, hatta Allahü teâlâya âsi olur, günâha girersin. Bu sebeple sabredip râzı olmalısın, buyurur. Talebe de; -Efendim, Allahü teâlânın takdîrine râzı oldum cevabını verir. İNSANLAR BİLEMEZLER!.. Netice olarak insanlar, kendilerine hangi şeyin hayırlı, faydalı olacağını iyi bilemez. Allahü teâlâ, dahâ iyi bilir. Meselâ, bir hastanın babası doktor olsa, bu kimse, babası kendisine etli, tatlı yiyecekler verince, iyi olmasaydım, babam bana bunları vermezdi diye sevindiği gibi, babası, etli, tatlı gibi yiyecekleri vermediğinde de, benim iyi olmam için bunları yedirmiyor diye yine sevinir. Allahü teâlânın da vermesine ve vermemesine böyle îmân etmeli ve kendisi için hayırlı olanı istemelidir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, hayırlı şey için çalışanı, maksadına kavuşturur. Kötülükten sakınanı, ondan korur.

.

Huzur isteyen, itaat eder!..

 
A -
A +

Bir kimse, îmân eder, emredilenleri yapıp, yasaklardan sakınırsa, dünyâda rahat, huzûrlu olur, âhirette de ebedi saâdete kavuşur. İnsan, Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, hem dünyâda hem âhirette mutlu olur. Ve bir insan da, Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa, hem dünyâsı, hem de âhireti perişan olur. Çünkü Allahü teâlâ, kullarına ana, babalarından daha şefkatli, daha merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün ni'metleri veren, bizi insan olarak dünyâya getiren, bu îmânı, kendi dinine hizmetleri nasib eden, bütün bu saymakla bitmeyen ni'metleri veren yüce Allaha sırt çevirmek, menfaâtçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Allahü teâlâ için yapılan işe ihlâs, dünya için yapılana ise, riyâ denir. Bunlar, birbirinin tam tersidir, zıddıdır. Bu sebeple insân, yaptığını Allah için yapmalıdır. Ahmet'e çalışıp da, Mehmet'ten ücret beklenmez. Dolayısıyla insanlar beğensin, insanlar sevsin, methetsin, alkışlasın diye yaşarsak, cenâb-ı Haktan ne bekleriz. Yediren, içiren, hayat veren Odur. Cenâb-ı Hakkın bizden istediği ise, Onu Allah olarak tanımak, bilmek, îmân etmek ve Onun emir ve yasaklarına en azından saygılı olmaktır. Veysel Karani hazretlerine birisi gelmiş ve; -Efendim bize bir nasihat eder misiniz? deyince; -Allahü teâlâyı bilir misin? buyurmuş. O kimse; -Evet bilirim, deyince; -Başka bir şey bilmene gerek yok, buyurmuş. O kimse; -Bir tane daha nasihat verir misiniz? deyince; -Allahü teâlâ seni biliyor mu? diye sormuşlar. O kimse de; -Elbette biliyor, deyince; -Başkası bilmese de olur, buyurmuşlardır. Bu sebeple Müslüman, yaptığı işleri, ne için, kim için yaptığına, ihlâs ile mi, yoksa riyâ ile mi olduğuna dikkat etmelidir. Hedefi, gâyesi dünyâ olanın, ibâdetinde de, dünyâsında da, hayır kalmaz, böyle kimse, hüsrândadır. Kavuşmak istediği dünyâ, her kavuştuğunda tekrar bir serap gibi uzağa gider. Dünyâ, bir gölge gibidir, hiç kimse bu gölgeye yetişememiştir. Kavuşmak mümkün değildir. Eğer dünyâdan yüz çevirirsek, ışığa dönersek, gölge arkamızdan gelecektir. Biz kaçtıkça o da koşacaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıltınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) Dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara ni'met, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara da hikmet yeridir. Onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle Cennet gibi, âhirete nisbetle çöplük gibidir. Peygamber efendimiz; (Arzûsu âhiret olup, âhiret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar) buyurmuştur. Allahü teâlânın râzı olmadığını terk edene, Allahü teâlâ ondan iyisini ihsân eder. Dünyâyı anlayan, onun sıkıntılarından üzülmez ve dünyâyı anlayan, ondan sakınır. İnsan, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhiret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur, bunu kimse sevmez. İNSANLARIN SIKINTISI ARTTI!.. Netice olarak insanlar, Allahü teâlâyı inkâr ettikçe, Ona isyân edip emirlerinden uzaklaştıkça, geçimsizlik, sefâlet, işkence, sıkıntı, huzûrsuzluk içinde kıvrandıkları görülmüştür. Teknolejide akıllara hayret verecek ilerlemeler olduğu hâlde, dünyâdaki huzûrsuzluk, insanlardaki sıkıntı azalmamış, aksine artmıştır. Allahü teâlâ, insanların saâdetlerine sebep olan şeyleri emretmiş, felâketlerine sebep olanları da yasak etmiştir. Müslüman olsun, gayr-i müslim olsun, bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, bu emir ve yasaklara uyarsa, faydalı bir ilâcı kullananların dertlerden kurtulması gibi, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Îmân eder ve bu şekilde de vefât ederse, âhirette de ebedî saâdete kavuşur...


.

Öyle bir dost seçmeliyim ki..."

 
A -
A +
Sâdık dost, arkadaş aramalı, böyle bir dost bulunca da ona gereken hürmeti, saygıyı göstermeli, kıymetini bilmeli, hizmette kusûr etmemelidir... İnsan, kendisine, dünya ve âhiret zararlarından koruyacak iyi bir arkadaş, dost seçmelidir. Böyle bir dost bulunca da, onun kıymetini bilmeli, edeblerine dikkat etmeli, ona saygılı davranmalıdır. Aybını görmemeli ve hiç kimseye söylememeli, hattâ unutmalıdır! Onunla tartışmamalı, kalbini kırmamalıdır. Ancak herkesle de dost olmamalı, emin olanlarla arkadaş olmalıdır. Emin olanlar, Allahü teâlâdan korkanlardır. İmâm-ı Muhammed Bâkır hazretleri, oğlu Câfer-i Sâdık hazretlerine hitaben; "Ey evlâdım! Fasıklarla arkadaşlıktan çok sakın. Böyle insanlar seni bir lokmaya değişebilir. Cimrilerle dost olmaktan da sakın. Zîrâ çok ihtiyâcın olduğu bir zamanda az bir şey vermekten çekinirler. Yalancılarla dost olma, sana dost görünüp konuşur, ayrılınca hâli değişir. Ahmaklarla dostluk, arkadaşlık kurma, onlar, sana iyilik yapıyorum zannederek kötülük yaparlar. Akrabâyı ziyâreti terk edenle de dost olma. Çünkü, Kur'ân-ı kerîmin üç yerinde böyle kimseyi lânetlenmiş gördüm" buyurmuştur. GAFİL O KİMSEDİR Kİ!.. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimsenin, duâ ederken yalnız kendisine duâ edip, ana-babasına ve diğer Müslümanlara duâ etmemesi, Kur'ân-ı kerîm okumayı bildiği halde her gün en azından yüz âyet okumaması, câmiye girdiği halde iki rekat olsun namaz kılmadan çıkması, kabristandan geçtiği halde mevtâlara selâm vermemesi, bir yerde yalnız olarak yaşıyorsa, cumâ günü şehre geldiği halde cumâ namazı kılmaması, bulunduğu beldeye bir âlim geldiği halde, onun ilminden hiç istifâde edememesi, bir kişi ile dost olduğu halde ismini öğrenmeden ayrılması, bir tanıdığı kendisini dâvet ettiği halde dâvetine gitmemesi, gençlik çağı büyük bir fırsat olduğu halde o zamanını boşa geçirmesi, kendisi tok ve komşusunun aç olduğunu bildiği halde, ona bir şeyler vermemesi o kimsenin gafletindendir." Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Senden meydana gelen bir hatâ sebebiyle seni özür dilemeye mecbur eden, berâber olduğunuzda kendisine müdârâ etmen icâbeden ve kendisine, 'Allahü teâlâya duâ ettiğinde beni de hatırla' demeye ihtiyaç duyduğun kimse, hakîkî dost olamaz" buyurmuştur. Bekir bin Abdullah el-Müzenî hazretleri bir talebesine şöyle nasîhat eder: "Biri ile arkadaş olduğun zaman bâzı hususları yerine getirmen gerekir. Berâber olduğunuzda, şâyet onun ayakkabısının ipi kopar ve o bunları düzeltip bağlayıncaya kadar sen onu beklemezsen, sen arkadaşlık hukukuna riâyet etmemiş olursun. Çünkü sen, bu hâlinle dost olamazsın. Yine, senin arkadaşın bir ihtiyâç için bir yerde oturduğunda, o işini bitirinceye kadar onu beklemezsen, yine hakîkî dost sayılmazsın. Din kardeşlerinden bir cefâ görürsen, bil ki bu, yaptığın bir hatâdan dolayıdır. Derhal Allahü teâlâya dön ve tövbe et. Ayrıca, bir sevgi görecek olursan, Allahü teâlâya olan tâattan ve Allahü teâlânın beğendiği işleri yapmaktan hâsıl olduğunu bil ve şükret." HİZMETTE KUSUR ETMEMELİ... Netice olarak, sâdık dost, arkadaş aramalı, böyle bir dost bulunca da ona gereken hürmeti, saygıyı göstermeli, kıymetini bilmeli, hizmette kusûr etmemelidir. Çünkü sâdık olan dost, insanı tehlikelerden, korkulardan muhâfaza eder. Gerçi böyle bir arkadaş, böyle bir dost bulmak çok zor ise de, bulunmaz demek değildir. Hâtim-i Esam hazretlerinin, hocası Şakîk-i Belhî hazretlerine arz ettiği gibi: "İnsanlara baktım, herkes, bir şeyi seçmiş gördüm ve bu sevgililerin çoğu, onlara ölüm yatağına kadar, bazıları öldüğü vakte kadar, bazıları da, mezâra girinceye kadar, arkadaşlık ediyor ve sonra onları yalnız ve zavallı olarak bırakıp ayrılıyorlar, gördüm. Onunla berâber kimse mezâra girmiyor, dert ortağı olmuyor. Bu hâli görünce, düşündüm ve kendime dedim ki, dünyâda öyle bir dost seçmeliyim ki, mezâra benimle gelsin, bana orada arkadaşlık etsin. Aradım, taradım, Allahü teâlâya yapılan ibâdetlerden başka böyle sâdık bir sevgili bulunmadığını gördüm. Dost olarak onları seçtim ve onlara sarıldım..."

.

Bugün 819 ziyaretçi (2098 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol