Allah adamlarından bir büyük zat. Seyyid Emîr Külâl "rahmetullahi aleyh"... Bir gün, birkaç talebesiyle sefere çıkarlar. Olacak bu ya, bir arslan çıkar önlerine. Çocuklar korkar, hocalarına bakarlar: - Eyvaaah, ne yapacağız! - Korkmayın. O bize zarar yapmaz. Sonra ona yaklaşır, yelesini tutup okşar. Hayvan, hürmet gösterir gibi yapar ve geri geri uzaklaşır oradan. Çocuklar taaccüp ederler. - Efendim, arslan sizden korktu. - Evet, öyle. - Nasıl oldu bu? - Çünkü biz Allah'tan korkuyoruz. - Onun için mi korktu sizden? - Evet. Kim Allah'tan korkarsa, Onun mahlukları da ondan korkar. Baba, kim bu zat? Ve devam ederler yollarına. Bu sefer karşılarına iki kişi çıkar. Baba ile oğul. Çocuk hoşlanır bu Allah adamından. Ve sorar babasına: - Baba, kim bu zat? - Ne yapacaksın? - Onu çok sevdim. - Haydi yürü. Sevecek başka kimse bulamadın mı? Mübarek işitir bu konuşmaları. Kalbi incinir. Döner o adama: -Bana değil, kendine zarar verdin! Ve yürüyüp gider mübarek. Çok geçmeden çıkar dediği. O adam uyuz illetine yakalanır. Hangi hekime gittiyse çare bulunmaz derdine. Sonunda anlar hatasını. Benim ilacım onda Rica eder yakınlarına: - Beni Emir Külal'e götürün. - Olur, ama neden? - Benim ilacım onda. Götürürler. Huzuruna girer, özür diler. O gün kurtulur derdinden. Bir gün de, bir genç girer huzuruna. - Bir şey sorabilir miyim. - Tabii evladım. - Hocam, "Dünyadan kaçın!" deniyor. Bu söz doğru mu? - Elbette. - Yani dünya için çalışmıyacak mıyız? - Çalışacağız. Hem de çok çalışacağız. - Öyleyse? - Burada "Dünya"dan maksat, "Günahlar"dır. Günahtan kaçacağız.




.Kırk küp şarap!

Evliyânın büyüklerinden. Ahmet Nâmıkî Câmî "kuddise sirruh"... Gençliğinde kötü arkadaşları vardı. İçki içerlerdi. Kırk küp şarap alıp dizmişlerdi bir mahzene. Her gün biri gider, o gün içecekleri şarabı alıp getirirdi. Bir gün de sıra ona gelmişti. Merkebini alıp, gitti o mahzene. Fakat o da ne? Küpler boştu. Hem kırkı da! Şaşırıp kaldı. Hiçbir şey anlamamıştı. Oradan bağ evine yürüdü. Ordaki şaraplardan yükleyip sürdü merkebi. Bu sefer de merkep yürümedi. Ne kadar vurduysa da yürümüyordu hayvan. - Neler oluyor? Diye düşünürken, bir nida işitti: - Ey Ahmed! İlişme hayvana. Onu, biz yürütmüyoruz! Çok duygulandı Çok duygulandı. Ağlıyarak yere kapandı: - Tövbe yâ Rabbî, artık şarap içmiyeceğim. Peşinden yalvardı: - Ama emir ver de, yürüsün şu hayvan. Arkadaşlara mahcup olmıyayım. O anda merkep yürüdü. Arkadaşlarının yanına vardı. Şarapları çıkarıp, kendisi kenara çekildi. Öbürleri meraklı gözlerle ona baktılar. - Sende bir gariplik var! - Yok bi şey. - Vaar, var. Hem niye geri çekildin? - Ben içmiyeceğim. - Şaka yapıyorsun? - Hayır, ciddiyim. İnanmadılar. Bir kadeh doldurup uzattılar. - Haydi iç. Israr etmeyin! - Israr etmeyin. İçmiyeceğim. - Kırma bizi. - Ben tövbe ettim. O sırada gaibten bir nida duydu: - Ey Ahmet! Kırma onları. Ellerinden al da iç. Aldı ve içti. Fakat şaşırdı birden. Zira lezzeti değişikti. Çünkü içtiği şarap değil, "Bal şerbeti"ydi. Bir nida daha duydu: - Sen de onlara ikram et! Eliyle doldurup uzattı herbirine. İçen, şaşkına dönüyordu. Evet, getirdiği şarap, tamamen şerbete dönüşmüştü. Hepsi tövbe ettiler. Sonra mı? Hep birden o şarap mahzenine gittiler. Birer kütük alıp, o şarap küplerini kırdılar birer birer...

.Biraz bal getir!"

Evliyanın büyüklerinden. Ubeydullah-ı Ahrâr "kuddise sirruh"... Taşkent'te yaşadı. Bir gün emretti hizmetçiye: - Semerkant'a git de biraz bal getir. - Başüstüne efendim! Ve hazırlanıp çıktı yola. Semerkant'a varıp girdi bir dükkana. - Bana şu kadar bal verir misin. - Hayhay! Adam balı tarttı. Hizmetçi parayı verip tam çıkıyordu ki, dükkana bir kadın girdi. Alımlı ve çok güzel. Dayanamayıp, şehvetle baktı bir an. Ve çıktı dükkandan. Taşkent'e vardı. Geldi üstadının huzuruna. Ancak mübareğin suratı asıktı. Sert baktı hizmetçiye Sertçe baktı hizmetçiye: - Ben senden ne istemiştim. - Bal istediniz. - Sen ne getirdin? - Bal getirdim. - Emin misin? - Evet efendim. - Hani, çıkar bakalım Kalkıp, açtı kutuyu. - Bakın, bal... diyecekti ki, şaşırdı birden. Zira kutuda şarap vardı. O kadına baktığını hatırladı. Mahcup oldu. Büktü boynunu. Anlamıştı hatasını. - Özür dileyip çıktı huzurdan. O veli hürmetine... Yine bir talebesi vardı ki, ticaret işlerini yapardı bu zatın. Yine onun emriyle gittiği bir ticâretten dönüyordu ki, bir grup harami ile karşılaştılar. Kervan, kıymetli mallarla doluydu. Ama hiç endişe etmedi. - Beni üstadım gönderdi. Bir şey olmaz dedi. Gözlerini kapayıp, dua etti: - Ya Rabbi, o büyük velinin hürmetine bize yardım et! Sonra kılıcını çekip saldırdı onlara. O bir tek kişi, bir ordu göründü eşkıyaya. Korkup, dağıldılar. Kervan kurtulmuştu. Nihayet üstadının huzuruna vardı. Mübarek neşeliydi. - Geçmiş olsun evladım. - Teşekkür ederim efendim. - Allah yardım etti, kurtuldunuz. - Evet efendim, sayenizde. - Allah diyen mahrum kalmaz evladım...

.Bir iftira!..

Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî "kuddise sirruh"... Evliyanın büyüklerindendir. Bir yıl, hacca niyetlenir. Biner katırına, düşer yollara. Şam'a vardığında, adamın biri, katırını çalmak ister. Düşünür taşınır. Sonunda bir yol bulur. Kadıya başvurur. - Kadı Efendi, şikâyetçiyim. - Kimden? - Bir Bağdatlı'dan. - Mesele nedir? - Üç ay önce katırım çalınmıştı. Meğer o Bağdatlı çalmış. Görür görmez tanıdım. - Şahidin var mı? - Var efendim. Adam, bir sürü yalancı şahit tutmuştur. Kadı, durumu anlamak için, mübarek zatı mahkemeye çağırır. İfadesini alır. Sonra, şahitlerden birine sorar. Sen ne diyorsun? - Sen ne diyorsun? - Şamlı haklı. Bu Bağdatlı, bu kişinin katırını çalmış. Sonra diğer şahitleri dinler. Hepsi aynı ifadeyi verirler: Tarafları ve şahitleri dinleyen kadı efendi, yalancının lehine hüküm verir. Mübarek, katırı teslim eder yalancıya: - Al efendi. Hakimin hükmüne göre bu katır seninmiş. Ama bir husus var. - Nedir o? - Bu hayvan, benim evde doğmuştu. - Evet. - Yemini ve suyunu ben verip yetiştirdim. Yine de kimseye su-i zan etmiyorum. Çünkü Allah herşeye kadirdir. Nasıl yani? - Nasıl yani? - Yani benim evde doğan katırı senin eve, senin katırını da benim eve koymaya kadirdir. Herhalde öyle oldu. - Ne demek istiyorsun? - Demem şu ki, madem bu katır seninmiş. - Evet. - Ben, Bağdat'tan Şam'a, bu katırla geldim. Bunun ücretini de vereyim ki hakkın kalmasın üzerimde. Ve istediği ücreti çıkarıp tam vermek üzeredir ki, adamın kaybolan katırı oraya gelir. Yalancı şahitler, katırı görüp tanırlar. Mahcup halde büyük veliye bakarlar: - Efendi, senden özür dileriz. - Neden? - Çünkü biz yalan söyledik. Kaybolan katır işte geldi. Şu hayvandır, seninki değil. Mübarek, katırına biner. Hac yoluna devam eder.

.Emir nasıl olur?

İbrâhim Havvâs "rahmetullahi aleyh"... Cüneyd-i Bağdâdî'nin talebesidir. Bir gün, hocasıyla birlikte hac yoluna çıkarlar. Çıkmadan, üstadı döner ona: - İbrahim! - Buyurun efendim. - Biz şimdi yola çıkıyoruz. - Evet efendim. - Yol boyunca, birimizin emir olması lazım. Sünnettir. - Peki efendim. - Hangimiz emir olalım? - Siz olun efendim. - Ama itiraz istemem. - Estağfirullah, ne haddime. - Emir ben isem, sen bana uyacaksın. Ben ne dersem o olur, tamam mı? Tamam efendim - Tamam efendim. Ve yola çıkarlar. Bir müddet sonra yorulur, bir kuyu başında mola verirler. Üstadı, İbrahim Havvas'a döner: - Sen şu gölgede otur bakalım. - Peki efendim. Kendisi kalkar. Çalı çırpı toplar. Ateşi yakar. Kuyudan su çeker. İbrahim Havvas çok üzülür: - Efendim, ben de yardım etseydim. - Hayır, sen otur. - Ama efendim! - Ne konuşmuştuk? Mecburen susar. Ama içi içine sığmaz. Çünkü bütün hizmetleri hocası yapmaktadır. Yemeklerini yer, yola devam ederler. Sonra bir yağmur başlar. Hocası, paltosunu çıkarıp onun üzerine tutar. İbrahim Havvas yine dayanamaz. Siz ıslanıyorsunuz - Efendim siz ıslanıyorsunuz. - Olsun, ben böyle istiyorum. Yine susar. Çünkü söz vermiştir. Hem üstada ne denir? Ama içinden "Keşke emir ben olsaydım" diye geçirir. Haccı eda edip geri dönerler. Hazret-i Cüneyd, bütün bunları izah eder: - Bak İbrahim, emir olmak böyledir işte. İlerde sen de emir olursan, benim gibi yap! - Peki efendim. - Her meşakkate sen göğüs ger. Her sıkıntıya sen katlan! - Baş üstüne. - Unutma, idâreci, hizmet gören değil, hizmet edendir. O, herkesten çok çalışır. Kızmaz, sinirlenmez. Maiyyetine yumuşak davranır. Sonra, şefkatle bakar talebesine: - Anladın mı? - Anladım efendim.

."Hayrola, neyin var?"

Da'lec bin Ahmed "rahmetullahi aleyh"... Büyük hadîs âlimi. Zengindi. İhtiyacı olana verir, dualarını alırdı gariplerin. Bir gün, câmiden çıkıyordu ki, birinin direk arkasına gizlendiğini gördü. Sanki ondan saklanıyordu. Yanına gidip sordu: - Hayrola, neyin var? - Yok bişey. - Gizleniyor gibisin? - E, evet, şeyy. - Çekinme kardeşim, söyle. - Size borcumu ödeyemedim de!.. - Bana mı? - Evet. - Unutmuşum. Ne kadardı? - Beşbin akçe. Elini omuzuna attı: Buna mı üzülüyorsun? - Buna mı üzülüyorsun? - Evet, hem de çok. - Üzülme, unut onu. Ve koluna girip evine götürdü. Birlikte yemek yediler. Fakiri uğurlarken eline "Beşbin akçe" daha sıkıştırdı: - Al bunu. Bir ihtiyacın olursa, bana gel. Garip sevinçten uçuyordu. *** Yine bir fakirin, "Onbin dirhem" borcu vardı. Ödemek istiyordu, ödeyemiyordu. Bir gece, açtı ellerini, yalvardı: - Ya Rabbi, borcumu ödemede bana yardım et! Ve o sabah bindi katırına, çıktı evden. Nereye, ne yöne gideceğini bilmiyordu. Hep dua ediyordu Ama hem gidiyor, hem dua ediyordu: - Ya Rabbi, sevdiğin birini rast getir de ödeyeyim borcumu. Serbest bıraktı katırın yularını. Hayvan bir hayli gitti ve durdu bir evin önünde. Bu ev, Da'lec bin Ahmed'in eviydi. Mübarek, gördü onu, çağırdı içeri. Bir bakışta anlamıştı derdini. - Senin bir sıkıntın var. - Evet, hem de çok. - Söyle, nedir derdin? - Borcum var. Ödeyemiyorum. - Ne kadar? - Onbin dirhem. - Kolay, hallederiz. Sonra kalktı. Mükellef bir sofra getirdi önüne. Birlikte yediler. Sonra "Onbin akçe" verip uğurladı kendisini. Fakir öyle sevinmişti ki, sanki dünyaya yeni gelmişti.

.Ölüm var ölüm!..

Behlül Dânâ "rahmetullahi aleyh"... Hârun Reşîd, bu zâtı çok sever, nasihatlarından hoşlanırdı. Bir gün gördü onu. - El Behlül! Nicedir seninle görüşmek istiyordum. Behlül hiç oralı olmadı. - Ben istemiyordum. Harun kızmadı bu cevaba. - Nasihatına muhtacım. Konuştukları yer, saray ile kabristan arasıydı. Bu ikisini gösterdi ona. - Bir şu sarayına bak, bir de kabristana. Bundan ibret almayan, başka neden alır kı? Ve devam etti. - Yarın Allahın huzuruna çıkacaksın. - Biliyorum. - Hesaba çekileceksin. - Evet. Cevabın hazır mı? - Cevabın hazır mı? Harun Reşid, alacağını almıştı. Gözyaşlarıyla ayrıldı oradan. *** Behlül Dânâ, şehirde dolaşır, kimin yanlışını görse, ikaz ederdi. Bazıları rahatsız oldu bundan. Koştular Halifeye. - Behlül'den şikâyetçiyiz. - Neden? - İşimize karışıyor. - Fena mı, nasihat ediyor. - Bizim günahımızdan ona ne? Lütfen söyleyin, karışmasın bize. Hârun Reşîd, çağırdı Behlül'ü. - Halk senden şikâyetçi. - Neden? - İşlerine karışıyormuşsun. Nasihat ediyorum - Nasihat ediyorum. - Bırak, ne yaparlarsa yapsınlar. Her koyun, kendi bacağından asılır. Behlül, cevap vermeden çıkıp gitti. Birkaç koyun alıp kesti. Herbirini, bir sokağın başına astı. İnsanlar güldüler bu yaptığına. - Ne olacak deli işte. Lâkin birkaç gün sonra, etler kokmaya başladı. Mahalleli, yine koştu Halifeye: - Behlül'e bir şey söyle. - Ne var yine? - Pis kokudan bizar olduk. Harun Reşid çağırdı Behlül'ü. - Mahalleli senden şikâyetçi. - Ne yapmışım? - Kesip astığın koyunlar kokmuş. Herkes bizar olmuş. - Ben, senin dediğini yaptım. - Nasıl yani? - Her koyunu, kendi bacağından astım, onlara ne oluyor ki!.. Harun Reşid'in gözleri yine dolmuştu. Çünkü, bundan güzel cevap olamazdı...

.Damda deve aranır mı?

Behlül Dânâ "rahmetullahi aleyh"... Harun Reşid zamanında yaşamış bir Allah dostu. O devirde bir kişi vardı. Severdi bu zatı. Ama İslama uymazdı gidişatı. Her gece, şu duayı yapar, öyle yatardı: -Yâ Rabbî! Bana Cennetini nasib eyle. Bir gece, yine böyle dua edip uyudu. Az sonra, damda bir tıkırtılar duydu. Uyanıp, çıktı dama. Rastladı bir adama. - Heey! Sen ne arıyorsun burada? - Devem kayboldu da, onu arıyorum. - Allah Allaaah! - Ne oldu? - Yahu damda deve aranır mı? Ne garip şey. Damdaki, "Behlül Dânâ" idi. Şöyle dedi: Haklısın - Haklısın, damda deve aramak çok garip. - Garip tabii. - Ama senin yaptığın daha garip. - Neymiş o? - Yatakta Cennet aramak. - Ne demek istiyorsun? - Yahu sen yattığın yerde Cenneti istiyorsun. Hiç ibadet yapmadan Cennete gidilir mi? Adam anladı hatasını. Hafifçe fısıldadı: - Haklısın... *** Bir gün de Behlül Dânâ, Harun Reşid'e seslendi: - Ey Halife! - Buyur Behlül. - Sana bir sualim var. - Sor. Bil bakalım! - Bil bakalım. Yerin üstünde, yerin altında ve göklerde en çok ne vardır? Hârun Reşîd, ellerini iki yana açtı: - Bunu bilmiyecek ne var? - Söyle öyleyse. - Yeryüzünde en fazla olan, bitki ve hayvanlardır. - Eveet. - Yer altında ölüler, gökte ise melekler. Behlül Dânâ başını olumsuzca salladı. - Bilemedin. - Doğrusu ne peki? - Yer altında çok olan, ölüler değildir. - Ya nedir? - Ölülerin pişmanlığıdır. "Aah! Keşke daha çok ibadet etseydim" diye yanar tutuşurlar. - Peki, yer üstünde çok olan nedir? - Yaşayanların "Hırs" ve "Tamah"ları. - Göklerde en çok ne var? - Bu, seninle ilgili. - Yaa, nedir o? - Adil hükümdarların kazandığı sevaplar.

."Bir çift sözü saklayamadın mı?"

Hasan-ı Basrî "kuddise sirruh"... Tâbiîn'in büyüklerinden. Bir gün, bir dostunun cenâzesine gitti. Definden sonra çok ağladı. Sordular: - Niçin ağlarsınız? Buyurdu ki: - Kardeşlerim! İşte en son varacağımız yer. Buraya hepimiz gireceğiz. Bunu bile bile nasıl günah işleriz? Dinleyenler gözyaşlarını tutamadılar. *** Bir gün, damda namaz kılıyordu. Secdede ağlamaya başladı. Gözyaşları sel olup, damın kenarından aşağı aktı. O sırada aşağıdan bir adam geçiyordu. Üzerine damladı. - Acaba necis midir? diye merak etti adam. Zira camiye gidiyordu. Yukarı seslendi Yukarı bakıp seslendi: - Arkadaş! Bu damlayan su namaza mani midir? - Sen yıka elbiseni... Zira o, bir günahkârın gözyaşıdır. *** Bir gün de, biri gelip arzetti ona: - Efendim, filan kimse, sizin gıybetinizi yaptı. İmam sordu: - Onun evine niçin gitmiştin? - Yemeğe çağırmıştı. - Neler ikrâm etti? - Çeşitli yemeklerle türlü meşrûbât. Esefle baktı yüzüne: - Bu kadar yemeği karnında sakladın da, şu bir çift sözü neden saklıyamadın? Kalktı. Bir tabağı hurma ile doldurup ona uzattı: Bunu ona götür - Bunu, o adama götür. - Neden? - İyiliğine karşı hediye. - Ne iyiliği efendim. Gıybetinizi yaptı. - İyi ya, günahımı almış. Bundan büyük iyilik olur mu? *** Bir gün de biri geldi huzuruna. - Bir şey danışacaktım. - Buyur kardeşim. - Evlenme çağında bir kızım var. - Evet. - İstiyeni çok. Hangisine vereyim? - Allahtan korkana ver. - Peki efendim. - Eğer kızını severse, ne âlâ. Sevmezse, Allahtan korkar da zulmetmez hiç olmazsa. - Allah razı olsun efendim.

."Sadık kul ol!"

Mâruf-i Kerhî "rahmetullahi aleyh"... Allah dostu bir Velî. Bir gün, bir genç girdi huzuruna. - Bir şey sormak istiyorum. - Buyur evladım. - Allahın sevgisine nasıl kavuşurum? - O'na sâdık kul olmakla. Sonra onu alıp, padişahın kapısına götürdü. Kapıda biri duruyordu. İki ayağı sakat. Ama sadıktı o kapıya. Oradan bir yere ayrılmıyordu. Çünkü ona göre, gidecek başka kapı yoktu. O sadık kişiyi gösterdi ona. - İşte bunun gibi olursan, Allahın sevgisine kavuşursun. İyilerle beraber ol Biri de sordu bu zata. - Ahirette kurtulmak için neler yapmalıyım? - Tek bir şey. - Tek şey mi? - Evet, - Aman efendim nedir o? - Kurtulanlarla beraber olmak. - Nasıl yani? - İyilerle beraber olursan, kurtulursun. - Çok kolaymış. - Evet. Sen iyilerin gemisine bin, düşünme gerisini. Mutlaka selamete çıkarsın. *** Bir gün de, bir genç geldi yanına. - Bir şey sorabilir miyim? - Tabii evladım - Kalbim katı, ne yapayım. - Ölümü hatırla. - O zaman yumuşar mı? - Evet, Ölümü düşünmek, kalbi yumuşatır. Dua edin, boğulsunlar Bir gün, Dicle'nin kenarında oturuyordu. Az sonra, bir kayık yaklaştı. İçinde gençler içki içmiş, nara atıyordu. Talebeleri üzüldüler. - Efendim şunların haline bakın. Ne iğrenç. - Evet, yanlış yapıyorlar. - Dua edin de boğulup gitsinler. - Peki edeyim. Ve açtı ellerini: - Ya Rabbi, bunların neşesini daimî eyle. Ahirette de böyle neşeli olsunlar, Talebeler şaşırdılar. O anda kayıktakilerin kesildi naraları. Şarapları döküp, kırdılar sazları. Kıyıya yanaşınca, bu zatın huzûruna geldiler. Ellerini öpüp, çok özür dilediler. Talebesi olmakla şereflendiler...

.Neden yalın ayaksınız?

Bişr-i Hafî "rahmetullahi aleyh"... Allah dostu bir Velî. Bir gün ona sordular: - Bu dereceye ne ile yükseldiniz? - Bir şey ile. - Nedir o? - Sarhoştum. Çamurlar içinde bir kâğıt görüp aldım. Üzerinde "Allah" yazılıydı. Yüreğim sızladı. Yıkayıp temizledim. Güzel koku sürüp yükseğe astım. - Bu kadar mı? - Evet. Ben Rabbimin ismini yücelttim. Rabbim de beni yüceltti. Mübarek yalın ayak gezerdi. Bu sebeple Bağdat sokakları tertemizdi. Hayvanlar bile yerleri kirletmezdi. Ama bir gün, birinin hayvanı yere pisledi. Adam içli bir "Aaaah!" etti. Neden "Ah" edersin? Sordular: - Neden "Ah" edersin? - Bişr-i Hafi vefat etti. - Nerden biliyorsun? - Hayvanım ilk defa yere pisledi. Az sonra acı haber duyuldu. Evet, Bişr-i Hafî vefat etmişti. Taziyesine gidenler sordular: - Bişr nasıl vefat etti? - Dünyaya geldiği gibi. - Nasıl? - Dünyaya gömleksiz gelmişti. Gömleksiz gitti. -Hiç dünyalığı yok muydu? -Tek gömleği vardı. - Evet. - Onu da bir fakire verip, gömleksiz ruhunu teslim etti. Allah seni görüyor Bir gün, iki kişi kavga ediyordu. Biri çok güçlü, öbürü zayıftı. Güçlü olanın elinde koca bir bıçak vardı. Tam saplayacaktı ki, Bişr-i Hafi yetişip kulağına fısıldadı: Allah, bu yaptığını görüyor. Adamın eli havada kaldı. Sendeleyip yere yıkıldı. Sonra mı? Talebesi olmakla şereflendi. *** Bir gün de eşyasını çaldılar mübareğin. Ağlamaya başladı. Sordular: - Mal için ağlanır mı? - Mal için ağlamıyorum ki. - Ya niçin? - Hırsıza ağlıyorum. - Nasıl? - O günahın hesabını nasıl verecek. Nasıl azap çekecek diye ağlıyorum.

.Duası kabul olurdu

Sehl bin Abdullah Tüsterî "rahmetullahi aleyh"... Her duâsı kabul olurdu. Hangi hastaya dua etse, derhal şifa bulurdu. Kendisinin de bâzı hastalıkları vardı. Bu yüzden namazlarını özürlü kılardı. Bir gün, sevdikleri huzuruna geldiler. - Bir şey arzedecektik. - Tabii, buyurun. - Hastalar, duanızla şifaya kavuşuyorlar. - Allahın izniyle. - Sizin de birkaç hastalığınız var. - Evet. - Diyoruz ki, kendinize de dua etseniz, kurtulsanız bu dertlerden. Mübarek gülümsedi. Hastalık nimettir - Bunlar benim için dert değil ki. - Ya ne? - Nimet. - Nasıl yani? - Hastalık nimettir. Hem alıştım ben bunlara. Sabredip, sevap kazanıyorum. *** Bir defa da şehrin vâlîsi hastalandı. Doktorlar çare bulamadı. Yakınları, bu zatı söylediler kendisine: - O dua ederse şifa bulursunuz. - Öyle mi? - Evet. Kime dua etse, şifa buluyor. - Öyleyse çağırın o zatı. Çağırdılar. Gelip yanına oturdu. Vali zor konuşuyordu: - Sehl-i Tüsteri siz misiniz? - Evet. Benim duam sana geçmez - Bana dua eder misiniz? - Niçin? - Hastalıktan kurtulmam için. - Benim duam sana geçmez. - Neden? - Çünkü zindan mazlumlarla dolu. - Ne yapayım? - Mazlumları sal dışarı. - Hayhay! Ve emir verdi. Zindanlar boşaldı. O zaman dua etti mübarek. Vali o gün şifa buldu. Bir kese altın gönderdi bu velîye. Ama o, el sürmeden gönderdi geriye. Talebeleri şaşırdılar: - Keşke alsaydınız. - Neden? - Fakirlere verirdik. Dönüp çakıl taşlarına nazar etti. Taşlar "Altın" oldu o anda.

.Kırk altınım var!"

Abdülkâdir-i Geylânî "kuddise sirruh"... Küçükken, tarlaya, çift sürmeye gitti bir gün. Öküzün kuyruğundan tutunmuş gidiyordu ki, hayvan dile gelip seslendi ona: - Ey Abdülkâdir, sen bunun için yaratılmadın! Korktu ve koşarak eve geldi. - Anneciğim! - Buyur evladım. - İzin verirsen, Bağdat'a gideceğim. - Neden? - İlim tahsil edeceğim. - Olur evladım. Çok iyi olur. Koltuğunun altına "Kırk altın" dikip, nasihat etti: - Sakın yalan söyleme. Haydi yolun açık olsun. Allaha emanet ol. Abdülkadir, annesinin elini öpüp çıktı. Duruuun! Katıldığı kervan Hemedan'ı yeni geçmişti ki, eşkıyalar kestiler önlerini. - Duruuun! Kervanda olanların nesi varsa gasbettiler. Sıra Abdülkadir'e gelmişti. Eşkıya sordu: - Senin neyin var küçük? - Kırk altınım. - Efendim? - Kırk altınım var. - Yaa, nerde? - Koltuğumun altında dikili. Adam koştu reislerine: - Reis! Gel hele, bir çocuk, kırk altını olduğunu söylüyor. -Yaa, öyle mi? Merakla geldi o da. - Ey çocuk, kırk altının varmış, doğru mu? - Evet efendim. - Nerde? - Koltuğumun altında dikili. Niçin doğru söyledin? Söylediği yeri söküp, altınları buldular. Ancak hayretten donakaldılar. Reis sordu: - Çocuk, niçin doğruyu söyledin? Demeseydin, biz bulamazdık. - Anneme söz vermiştim. - Ne söz verdin? - Yalan söylemiyeceğim diye. - İyi ama, kaybettin altınları. - Olsun efendim. Birkaç altın için anneme verdiğim sözden dönmeğe değer mi? Reis başladı ağlamaya. - Eyvaaah! Ben de Rabbime söz vermiştim. O'na kulluk yapacaktım. Ama bunca yıldır eşkıyalık yaptım!.. Oracıkta tövbe etti. Adamları da onu görüp tövbe ettiler. Aldıkları malları iade edip, eşkıyalığı terkettiler.

.Mesele nedir?

Abdülkadir-i Geylânî "kuddise sirruh"... Evliyanın büyüklerindendir. Bir gün yolda giderken, münakaşa eden iki kimseye rastladı. Biri Hıristiyân, öteki Müslümandı. Yaklaşıp sordu: - Hayrola, mesele nedir? Müslüman arzetti: - Efendim, bu diyor ki, bizim Peygamberimiz, sizinkinden daha üstün. Gavs-ı azam, Hıristiyana döndü: - Öyle mi diyorsun? - Evet. - Peki, delilin var mı? - Var. - Nedir? Bizim Peygamberimiz ölüleri diriltirdi. - Bu, üstün olmayı mı gösterir? - Elbette. Ben ölüyü diriltirsem... Mübarek mecbur kaldı keramete. - Ben peygamber değilim. Sadece o büyük Peygamberin ümmetinden biriyim. Eğer ben ölüyü diriltirsem, Müslüman olur musun? Adam bir an tereddüt geçirdikten sonra cevap verdi: - Diriltirsen olurum. Gavs-ı azam memnun oldu: - Güzel. Şimdi bana eski bir kabir göster. Adam, rastgele bir kabir gösterdi. - İşte şu mesela. Mübarek, kalp gözüyle baktı o kabire: - Burada yatan, şarkıcı bir kadındır. Allahın izniyle kalk! Ve ilave etti: - İstersen şarkı söylerken dirilteyim. Hıristiyan, hiç ihtimal vermiyordu. Ama yine de cevap verdi: - Olur, şarkı söyleyerek dirilsin. Gavs-ı azam sordu yine: - İsa Nebi, ölüyü diriltirken ne söylerdi? - Mevtanın ismini söyleyerek "Allahın izniyle kalk!" derdi. - Pekâlâ. Hemen gitti o kabrin başına. Seslendi: - Kum bi iznillah! Yani "Allahın izniyle kalk!" O anda, kabir yarıldı. İçinden bir kadın dirilip kalktı. Hem de şarkı söylerken. Bir müddet öyle kalıp, tekrar girdi kabire. O Hıristiyan mı? Şoke olmuştu. Şehadeti getirip müslüman oldu.

..Sevmek böyle olur!..

Ebül Hüseyin Nûrî "rahmetullahi aleyh" Bağdat'ta yaşıyordu. Rabbini arayanlar, hep ona koşuyordu. İsfehan'da bir genç de, işitti bu zatı. Hallerini öğrenip, bin canla aşık oldu. Koştu babasına. - Ben Bağdat'a gideceğim. - Bu da nereden çıktı? - Orada bir büyük zat varmış. Onu göreceğim. - Hayır gidemezsin. - Ne olur baba. - Hayır dedim. Adam, İsfehan'ın en zenginiydi. Baktı ki zorla olmayacak, metodu değiştirdi. Dünyalık serdi önüne. - Gitme, sana bir köşk alayım. - İstemem. Hiçbiri gözümde yok. - İçini eşya ile donatayım. - Mühim değil. - Hizmetçilerin olsun. - Hiçbiri gözümde yok. Adam çaresizdi. - Peki, nereye istersen git. Genç sevindi. Aynı gün çıktı yola. İçindeki aşk ile dere tepe koşuyordu. O gele dursun, Ebül Hüseyin Nuri, dergahında sohbet ediyordu. Bir ara kesti sohbeti: - İsfehan'dan bize bir gelen var. - Kim efendim? - Genç bir aşık. Ve ekledi: - Onun aşkı ibrettir hepimize. Kalkın, geleceği yolları temizleyin ki incinmesin ayakları. Kalktılar, süpürdüler yolları. Aşık maşukuna kavuştu Az sonra genç geldi. Aşık, maşukuna kavuşmuştu. Sordu mübarek zat: - Nereden geliyorsun? - İsfehan'dan. - Ne zamandır yollardasın? - Üç gün, üç gecedir. - Peki, baban, gelmemen için sana köşk alsaydı, yine gelir miydin? Çocuk şaşırdı. - Teklif etti, istemedim. - İçini eşya ile donatsaydı? - Kabul etmedim. - Hizmetçilerin olsun deseydi? - Gözüme gözükmedi. Ve genç, başladı ağlamaya. Sevgisi kat kat artmıştı. Sarıldı ellerine. - Köşkü de, eşyası da, hizmetçisi de onun olsun efendim. Ben size geldim. Sizdedir benim ebedi saadetim

.Asi gencin tövbesi

Ebû Türâb Nahşebî hazretlerinin evinin bitişiğinde bir kadınla oğlu yaşıyordu. Oğlu her gün içiyor, sarhoş dolaşıyordu. Mahalle halkı şikâyetçiydi ondan. Bir gün toplanıp, kapıya dayandılar. - Tak tak tak! - Annesi çıktı. - Buyurun, ne istiyorsunuz? - Sarhoş oğlunu mahallemizde istemiyoruz. Derhal çıkar onu. Kadın yalvardı: - Oğlum ağır hasta. İçerde yatıyor. - Biz anlamayız. - Belki tövbe eder. Belki de ölür. Biraz mühlet verin. - Hayır, hayır! - Söz veriyorum. Eğer tövbe etmez veya ölmezse, o zaman çıkar gideriz. Oğlunu görebilir miyim? Ebu Türab, duymuştu bu konuşmaları. Üzülerek kadının yanına vardı: - Oğlunu görebilir miyim? - Tabii efendim, buyurun. Genç, bu zatı görünce başladı ağlamaya. - Ya Rabbi! Ne kerimsin ki, benim gibi bir asinin duasını kabul ettin. Ebu Türab sordu: - Ne dua etmiştin evladım? - Ölmeden sizi görüp, yanınızda tövbe etmek istemiştim. - Çok iyi. - Elhamdülillah sizi gördüm. Ama tövbem kabul olur mu, bilmiyorum. - Tabii olur evladım. - Ama benim ömrüm hep günah işlemekle geçti. - Olsun. Allah tövbeleri kabul edicidir. Beni yere indir Genç sevindi ve ağlayarak tövbe etti. Ebû Türâb çıkınca, rica etti annesine: - Beni yere indir. Zorlukla indirdi toprağın üzerine. Tövbekâr genç, yüzünü gözünü toprağa sürerek bir daha yalvardı. - Ya Rabbi! Ebu Türab hazretlerinin hürmetine beni affet. Pişmanlık ateşiyle yüreği kavruluyor, gözyaşları toprağa akıyordu. Bu halde vefat etti. O gece, Resulullah Efendimiz, bu velînin rüyasına girip buyurdular ki: - Yâ Ebâ Türâb! Dün senin yanında tövbe eden genç, bu gece vefat etti. Onun tövbesi kabul olundu ve veli kullardan oldu. O gencin cenaze hizmetlerini ifa et. Namazını kıl. Her kim onun cenazesinde bulunursa, Allahü teala onu affedip, dualarını kabul edecektir.

.Niçin yolunu değiştirdin?

İmâm-ı âzam hazretleri zengindi. Kumaş ticareti yapıyordu. Bir gün evden çıkmış, dükkânına gidiyordu ki, karşıdan birinin geldiğini gördü. Fakat o da ne? İmam'ı görünce yolunu değiştirdi adam. Bu hal, garip geldi İmam'a. Çağırıp sordu: - Niçin yolunu değiştirdin? - Şeyy... Size karşı mahcubum da. - Neden? - Onbin akçe borcumu bir türlü ödiyemedim. Elini adamın omuzuna koydu. - Borcun yok. - Nasıl? Anlamadım. - Borcunu sildim kardeşim. Müsterih ol. Ve ayrılıp, dükkânına geldi. Eyvaah! Unuttum. O gün, tembih etti ortağına: - Son parti mal içinde kusurlu bir elbise var. Onu satacağın zaman kusurunu söylemeyi unutma sakın. - Olur, unutmam. Akşam, sordu İmam: - O elbiseyi sattın mı? - Evet. - Kusurunu söyledin mi? - Eyvaaah! Unuttum. Çok üzüldü. Sordu hemen: - Bu partiden ne kadar kâr kaldı? - Doksanbin akçe. - Tamamını fakirlere dağıt. Haram girmesin kazancımıza. *** Bir gün de, yaşlı ve fakir bir kadın geldi dükkânına. Bir elbise beğendi. - Şunun fiyatı ne kadar? - Mühim değil. Al götür. Alay mı ediyorsun? - Benimle alay mı ediyorsun? - Hayır hacı anne. Hediyem olsun. Bana dua edersin. Ve elbiseyi sarıp, verdi ona. Kadıncağız, dükkândan çıkarken İmam'a dua ediyordu. *** Bir gün de, tüccar mal getirmişti. Kıymetli mallardı. Ancak fiyatı düşük geldi İmam'a. - Bunu bu fiyata alamam. - Neden? - Fiyat çok ucuz. - Olsun. Ben razıyım. - Hayır. Ya fiyatı yükselt, ya da geri götür malını. Tüccar, böyle bir şeyle ilk defa karşılaşıyordu. Geri götürmektense, fiyatı yükseltmeye mecbur kaldı.

.Sizin âliminiz yok mu?

Ebu Hanife'nin çocukluk yıllarında bir dehrî türemişti. Hâşâ "Allah yoktur" diyor, bu kâinatın kendi kendine var olduğunu iddia ediyordu. Diyar diyar geziyor, zehirli fikirleriyle halkı ifsat ediyordu. Bir gün de Kûfe'ye geldi ve sordu insanlara: - Sizin hiç âliminiz yok mudur? - Olmaz olur mu. - Çağırın da, onunla konuşalım. - Hayhay. Hemen Numan bin Sabit'e haber saldılar. Numan, on yaşındaydı o zaman. Münazaranın günü, yeri ve saati tesbit edildi. O gün dehrî gelip beklemeye başladı. Küçük Numan, gecikerek geldi biraz. Dehrî bekletildiğine sinirlenmişti. Bir de on yaşlarında bir çocukla karşılaşınca iyice şaşırdı. Dudak bükerek sordu: - Sen misin âlim dedikleri? - Evet, benim. Neden geciktin? - Peki, neden geciktin? - Elimde olmayan bir sebeple. - Nasıl? Bir köprüden geçecektim. Geldiğimde köprü yoktu. Sel götürmüş. - Yaa, nasıl geldin peki? - Sorma. Acayip bir şey oldu. - Ne oldu? - O anda bazı ağaçlar sebepsiz devrildi. Sonra kendi kendilerine biçilip yontuldular. - Eeee? - Sonra birbirlerine eklendiler. Bir de baktım, sandal oluvermiş. O sandala binip geldim. Dehrî alaycı bir tavırla güldü. - Kendi kendine mi oldu sandal? - Evet. - Sen neler saçmalıyorsun çocuk? - Neresi saçma bunun? Ustasız sandal olur mu? - Hiç ağaçlar kendi kendine sandal olabilir mi? Bu söylediğine, deliler bile güler. Numan, bu anı bekliyordu. - Pekiii, bir ufacık sandal ustasız olmuyar da, şu koskoca kâinat kendi kendine nasıl oluyor, söylesene? Dehrî şaşırmıştı. Kıvırdı hemen. - Peki, diyelim ki Allah var. - Elbette var. - Peki nerede? Numan, bir bardak süt isteyip sordu: - Bu sütün içinde yağ var mı? - Var tabii. - Peki göster bakalım. Nerede? Dehrî mahcup vaziyette başını öne eğdi. Verecek cevabı yoktu. Şehadeti getirip müslüman oldu.

.Komşu hakkı

İmâm-ı âzam hazretlerinin komşusu bir genç vardı. İçkici ve ayyaş. Evi, İmâm'ın evinin hemen bitişiğindeydi. Her gece, meyhâneye gider, çıkınca devrile devrile evine dönerken nâralar atardı etrafa. Eve gelince devam ederdi gürültüye. Ne mi yapardı? Sabaha kadar saz çalar, türküler söylerdi avaz avaz. Komşuları çok rahatsızdı bu halinden. Tabii İmam-ı âzam da. Ama komşusuydu. Bu sebeple bir şey demiyor, sabrediyordu. Bir gün yine meyhaneden çıkmış, bağıra çağıra evine geliyordu ki, bekçiler yakalayıp hapse attılar bu genci. İmâm-ı âzam, o akşam gencin mutad seslerini duymayınca, merak etti. Başına bir iş gelmesin? Ve sordu hanımına: - Komşumuzun sesi gelmiyor. Başına bir iş gelmesin? - Bilmiyorum. Sonra komşulara sordu. Onlar duymuşlardı hadiseyi. - O genç hapiste efendim. - Yaa, neden hapsedilmiş? - Dün gece meyhaneden evine dönüyormuş ki, - Evet, - Bekçiler yakalayıp hapse atmışlar. İmam çok üzüldü bu habere. Hemen valiye gitti. Vali kapıda karşıladı İmâm'ı. - Buyurun efendim, bir emriniz mi vardı? - Estağfirullah. - Bir şey varsa yapalım hemen. Onu hapisten çıkarın İmam, o gençten bahsetti. - Dün gece hapsedilmiş. O benim komşumdur. Hapisten çıkarmanızı rica edecektim. - Aman efendim, emriniz olur. Ve emretti. Anında çıkardılar genci. İmam, gencin koluna girerek ayrıldı oradan. Yolda, özür diledi. - Komşu, kusûra bakma. Halinize geç vakıf olduk. Genç, mahcubiyetinden terliyordu. Sonra bir kese parayı koydu gencin cebine. - Bunları al. Eve birşeyler götür de sevinsin çocuklar. Genç ne diyeceğini bilemedi. O gün tövbe edip, bir daha içki koymadı ağzına. Sonra mı? Talebesi olmakla şereflendi.

.Yanlış haber!

İmâm-ı âzam hazretleri kumaş ticareti yapardı. Büyük kervanlarla kumaş ithal eder, gemiler dolusu ihracat yapardı. Zengin olduğu kadar cömertti de. Kazancını talebesi için harcar, bütün ihtiyaçlarını kendisi karşılardı. Çok zengin olmasına rağmen, bu dünyalıkların zerre kadar yeri yoktu kalbinde. Nasıl mı? Bir gün, talebeye ders veriyordu ki, kapı tıkladı. - Buyurun! Bir kimse edeple girdi içeri. Üzüntülü olduğu belliydi. - Efendim, üzücü bir haberim var. - Hayırdır inşallah. - Sizin malı götüren gemi vardı ya efendim, - Evet. - Dün geceki fırtınada batmış. Elhamdülillah! İmam, eğdi başını önüne. Tefekkür etti. Sonra başını kaldırıp şükretti: - Elhamdülillah! Ve hiçbir şey olmamış gibi dersine devam etti. Aradan yarım saat geçmemişti ki, kapı tıkladı yine. - Buyurun! Aynı adam girdi içeri. Bu sefer yüzü gülüyordu. - Özür dilerim efendim. - Hayrola, niçin? - Az önce verdiğim haber yanlışmış. - Öyle mi? - Evet efendim. Batan gemi sizin değil, başkasınınmış. Hazret-i İmam, yine eğdi başını. Tefekkür etti. Sonra başını kaldırıp şükretti: - Elhamdülillah! Lakin talebeler merak etmişti bu işi. Biri kalktı. Bir şeyi merak ettik - Hocam! - Buyur evladım. - Bir şeyi merak ettik de. - Nedir o? - Her iki habere de şükrettiniz. Hikmetini anlıyamadık. İmam, derse ara verip, açıkladı: - Çünkü her iki haberde de hiç malları düşünmedim. - Neyi düşündünüz hocam? - Kalbimin halini düşündüm. - Nasıl? - İlkinde kalbime baktım. Gördüm ki, hiç üzüntü yok. Sevinip şükrettim. - Ya ikincisinde? - Yine kalbime nazar ettim. Gördüm ki hiç sevinç yok. Şükrettim yine.

.Bir oğlum olursa...

İmâm-ı Ebû Yusuf "rahmetullahi aleyh" En büyük müctehid âlimlerdendir. Hükümdarından sade vatandaşına kadar herkes, bir dînî meselede ona koşardı hemen. Nitekim o devirde zengin bir adamın hiç oğlu olmuyordu. Bir gün adak yaptı: - Yâ Rabbî, bana bir oğul verirsen, dört karış boynuzlu bir koç kurban edeceğim. Bir sene sonra da bir oğlu oldu. Hemen adağını hatırladı. Evet, bir oğlu olursa, bir koç kurban edecek, ama koçun boynuzu dört karış uzunlukta olacaktı. Emretti adamlarına: - Bana bir koç bulun. - Derhal efendim. - Ama boynuzu dört karış olacak! - Hayhay! Adamlar gezdiler her yeri. Ama dört karış boynuzlu bir koç bulamadılar. Sen Ebû Yûsuf'a git Zengin, bu meseleyi bir çok alime sorduysa da, bir çıkar yol bulamadı. Nihayet bir ahbabı akıl verdi ona: - Sen Ebû Yûsuf'a git. Bu işi ancak o çözer. Adam koştu Ebû Yûsuf'a. - Hocam bir müşkilim var. - Nedir? - Adağımı yerine getiremiyorum. - Nasıl adak yapmıştın? - Oğlum olursa, dört karış boynuzlu bir koç kurban edeceğim demiştim. - İyi, yapsanya adağını. - Ama bu evsafta koç bulamıyorum. Ebû Yûsuf biraz düşündü. Sonra rahatlattı adamı: - Kolay, hallederiz. - Sahi mi hocam? Evet ama bir şartla - Evet, ama bir şartla. - Aman hocam, herşeye razıyım. - Dinle öyleyse. Bu şehirde büyükçe bir mektep yaptıracaksın. - Tamam hocam, söz. - Peki, şimdi bana bir koç getir! Adam koştu, irice bir koçu alıp geldi. - İşte hocam, getirdim. Ebû Yusuf, sokakta oynayan beş altı yaşlarındaki bir çocuğu çağırıp, karışlattı koçun boynuzunu ona. Çocuğun karışıyla beş karış gelmişti. Döndü o zengine. - İşte senin adağın. Kes de kurtul adağından. Adam hayran kalmıştı İmâm'ın zekâsına. Koçu kesip adağını yerine getirdi. Bu arada bir mektep kazanmıştı o yerin insanları.

.Öfkenin zararı!

Zamanın hükümdârı, bir akşam hanımıyla münakaşa ediyordu. O öfkeyle bağırdı ona. - Bu geceyi benim mülkümde geçirirsen, boş ol! Az sonra öfkesi geçince pişman oldu dediğine. Zira hanımını seviyor, ayrılmak istemiyordu. Ama ok yaydan çıkmıştı bir kere. O devrin en büyük alimi Ebû Yusuf idi. Gece vakti koştu o kapıya. - Hocam çok zor durumdayım. - Hayırdır sultanım. - Sorma, az evvel hanımla tartıştık. - Evet, - O öfkeyle bir şey dedim. Şimdi içinden çıkamıyorum. - Ne dediniz? - Bu geceyi benim mülkümde geçirirsen boş ol dedim. Şimdi ne olacak? Devletimizin sınırları çok geniş. Bir gecede bu toprakların dışına çıkması mümkün değil. Bunun bir yolu var Ebû Yûsuf anında cevap verdi: - Bunun bir yolu var. - Sahi mi, nedir o? - Hanımınız bu geceyi mescitte geçirsin. - Mescitte mi? - Evet, herhangi bir mescitte. - İyi ama neden? - Sultanım, siz öfkelendiğinizde ne demiştiniz? - Bu geceyi benim mülkümde geçirirsen, boş ol demiştim. - İyi ya, mescitler senin mülkünden değildir. Hanımınız bu geceyi mescitte geçirirse, senin mülkünde geçirmemiş olur. Hükümdar çok sevinip, İmâm'ın ilmine hayran oldu. Temyiz reisliğine tayin etti kendisini... Bilmiyor musun? Bir gün de biri geldi İmâm'a. - Hocam bir şey sorabilir miyim? - Tabii, buyurun. Ve sordu sualini. Ancak cevabı ilginçti İmâmın: - Bilmiyorum. Adam çok şaşırdı. - Efendim? - Bilmiyorum dedim. Bir türlü inanamıyordu duyduğuna. - Bilmiyor musunuz? - Evet, bilmiyorum. Sinirlendi bu defa. - Hem hazineden bu kadar maaş alırsınız, hem de bilmiyorum dersiniz. Nasıl şey bu? İmâm'ın cevabı mânidardı. - Kardeşim hazineden bize bildiklerimiz kadar maaş veriliyor. Eğer bilmediklerimiz kadar verilseydi, bir değil, birçok hazineler yetmezdi buna!..

.Kızım, süte su kat!"

Ömer bin Abdülaziz "rahmetullahi aleyh"... Emevî halifelerindendir. Öyle âdil idi ki, "İkinci Ömer" diye meşhur olmuştu. Zaten hazret-i Ömer'in oğlunun torunu oluyordu kendisi. Şöyle ki, Hazret-i Ömer, âdeti üzere bir gece şehri dolaşıyordu. Bir evin önünden geçiyordu ki, içerden bir konuşmalar duydu. Anne kız münakaşa ediyorlardı. Durup dinledi. - Kızım, süte su kat! - Hayır anne, katmayalım. - Kat diyorum sana! - Lütfen anneciğim. Helal kazancımıza haram karıştırmayalım. - Hiç olmazsa bir ölçek. - Anneciğim bunun azı da haramdır. Hem halife, "Sütlere su katmayın" demiyor mu? Halife nerden görecek - Kızım bu gece vakti halife bizi nerden görecek? - O görmese de, bir gören var anne. - Kim o kızım? - Allah. O, her gizliyi görüyor. İçimizden geçenleri de biliyor. Öyle değil mi? Kadın bir şey diyemeyip, sessizce mırıldandı: - Haklısın kızım. Hazret-i Ömer duymuştu bütün bu konuşmaları. Oradan doğruca eve gidip oğlunu çağırdı - Oğlum! - Buyur baba. - Sana bir kız buldum, ne dersin? - Siz bilirsiniz babacığım. Kızını oğluma istiyorum Ertesi sabah doğruca o eve gidip çaldı kapıyı. Kadın, eşikte halifeyi görünce "Eyvaaah!" dedi içinden, "Geceki konuşmalarımızı duyduysa yandım". Korkuyla kekeledi: - Bu.. buyurun efendim. Hazret-i Ömer içeri girdi. - Hanım! Dün gece kızınla olan konuşmalarınızı duydum. - E.. evet efendim? - Kızının konuşmaları hoşuma gitti. Allahın emriyle kızını oğluma istemeye geldim. Kadın kulaklarına inanamadı. - Efendim? - Kızını oğluma istiyorum. Kadıncağız sevinçten uçuyordu. - Hayhay! Ve o kız, Halifenin gelini oldu. İhlası sebebiyle dünyası da mâmur oldu, ahireti de. İşte Ömer bin Abdülaziz, bu mübarek hanımın torunudur.

.Ne için saldınız?"

Ömer bin Abdülazîz halife iken, bir sarhoş gördü. Tam ceza verecekti ki, adam hakaret etti kendisine. Bu defa vazgeçip salıverdi. Görenler hayret ettiler. - Ceza verecekken neden saldınız? - Bana hakaret etti. - İyi ya, suçu çoğaldı. Halife izah etti sebebini: - Ben ona din için ceza verecektim. - Evet, - Ama hakaret edince durum değişti. - Nasıl yani? - Öfkelendim. Eğer ceza verseydim, nefsim araya karışabilirdi. *** Mübareğin bir katırı vardı. Onu çalıştırarak geçimini sağlıyordu. İşçi, bir gün fazla para getirmişti. Sordu hemen: Para neden fazla? - Para neden fazla bugün? - Pazara erken gidip, geç geldim. Üzüldü Halife. - Hayvanı fazla yormuşsun. Telafi için üç gün dinlendir! *** Bir akşam misâfirleri vardı evinde. Bir ara lambanın ışığı azaldı. Misafirlerden biri kalkıp lambaya baktı ve arz etti: - Yağı bitmiş. İzin verin koyalım. - Hayır, ben hallederim. - Hizmetçiyi çağıralım. - O da yeni yattı. Bırakın uyusun. Sonra kalkıp kendisi yağ koydu lâmbaya. Oradakilerin şaşırdığını görünce, şöyle buyurdu: - Bu işi yapmadan da Ömer'dim. Yaptıktan sonra da Ömer'im. Bir şeyim eksilmedi. Ve ilave etti: - Allah katında kulların iyisi, tevazu gösterendir. Haddini bil Bir gün hanımına sordu: - Yanında bir dirhem kadar para var mı? - Senin gibi bir sultânda olmazsa, bende nasıl olsun? - Doğru söylüyorsun yâ Fâtıma. Ama şunu bil ki, böyle olması, Cehennemde, kızgın bir zinciri boğazımda taşımaktan iyidir. *** Bir gün de oğlunun, "bin dirhem" kıymetinde yüzük taşı aldığını duydu. Hemen bir mektup yazdı kendisine: - Oğlum! O taşı sat. Parasıyla "bin fakir"in karnını doyur. Ve ekledi: Sonra, "iki dirhem"e bir yüzük taşı al ve "Haddini bil" diye yazdır üzerine.

."Efendini zehirle!"

Ömer bin Abdülazîz zamanında halk, sulh ve sükûn içinde yaşadı. Ama her devirde olduğu gibi onun da düşmanları ve çekemiyenleri vardı. Hatta canına kıymak için hizmetçisini kullandılar. Nasıl mı? Çektiler onu bir kenara. - Efendini gizlice zehirleyeceksin! - Asla yapamam. Bu defa içinde "Bin altın" bulunan keseyi eline tutuşturdular. O zaman kalbi döndü hiçmetçinin. - Bir bakayım, dedi... Ve bir yolunu bulup, zehiri içirdi halifeye. Zaman sonra zehir içtiğini farkeden Halife, çağırdı hizmetçisini. - Benden bir kötülük gördün mü? - Hayır. Neden ihanet ettin - Bu ihaneti neden yaptın öyleyse? Hizmetçi büktü boynunu. Halife garantı verdi kendisine. - Doğruyu söylersen, sana ceza vermeyeceğim. Hizmetçi bin pişmandı yaptığına. Yerlere kapanarak yalvarmaya başladı: - Beni kandırdılar efendim. - Nasıl? - Bin altın vererek. Koşup, o altın kesesini getirdi ve teslim etti Halifeye. - İşte, bununla aldattılar. Ömer bin Abdülaziz yumuşamıştı. - Peki affettim seni. Ve o "Bin altın"ı koydu devlet hazinesine. Peşinden yatağa düştü mübarek. Zehirin tesiri günden güne kendini gösteriyordu. Başka gömleği yok ki Artık son günlerini yaşıyordu ki, kayınbiraderi geldi ziyaretine. Halifenin gömleğini kirlenmiş gördü ve kızkardeşine çıkıştı: - Halifenin gömleğini görmüyor musun? - Ne var gömleğinde? - Kirlenmiş, hemen yıka onu. - Peki abi. Ertesi gün geldiğinde, gömleğin yıkanmamış olduğunu görünce üzülüp sitem etti. - Dediğimi yapmamışsın. - Evet abi, yıkayamadım. - Neden? - Başka gömleği yok ki. - Anlamadım. - İkinci bir gömleği yok ki, onu giydireyim de üstündekini yıkayayım. Evet, koca Halifenin ikinci bir gömleği yoktu. Halbuki teb'asının tamamı zengin olup, zekat verecek fakir bulamıyorlardı.

.Sultana sizin için gittim"

Vaktiyle iki arkadaş vardı. Nerede bir "Evliya"nın olduğunu duysalar, oraya koşarlardı. Bir gün de "İbni Hafif" isminde bir zatı işittiler. Kerametler sahibi bir velî idi bu zat. İki arkadaş buluşup istişare ettiler: - Bu zatı görmeye gidelim mi? - İyi olur. - Davran öyleyse. Ve çıktılar yola. Uzun mesafeler katedip o beldeye vardılar ve çaldılar kapısını. Hizmetçisi çıktı. - Buyurun! - İbni Hafif hazretlerinin evi mi? - Evet. - Kendisini ziyarete gelmiştik. - Evde yok, Sultanın yanına gitti. Boşuna gelmişiz Gençler "Peki, sonra uğrarız" diyerek ayrıldılar. Ama şoke olmuşlardı. - Sübhanallah! Bir yanlışlık var bunda. - Evet, bir velînin ne işi olur Sultanın sarayında? - Boşuna gelmişiz. Bu duygularla şehirde dolaşmaya başladılar. Bir terzi dükkânının önünden geçiyorlardı ki, terzi, bu yabancıları görünce bastı feryadı: - Hırsızlar! Makasımı siz çaldınız! Meğer biraz önce makası çalınmış adamın. "Hayır, biz hırsız değiliz!" demeye kalmadı ki, iki zabıta memuru yetişti hemen. Ellerini bağladıyıp Sultana çıkardılar. Emretti hükümdar: - Derhal hapsedin! Sultan bu emri verirken, İbni Hafif hazretleri de yanındaydı. Müdahale etti hemen. Yanlış yapıyorsunuz - Hükümdarım, yanlış yapıyorsunuz! - Neden hocam? - Bunlar hırsız değil ki! Sultân, "İbni Hafîf" hazretlerini çok seviyor, sözlerine kıymet veriyordu. Derhal değiştirdi emrini. - Bırakın, çözün ellerini! Gençler kurtulmuştu hapisten. İbni Hafîf, gençlerin kollarına girip çıktı saraydan. Eve doğru giderken sordu: - Buraya benim için gelmiştiniz değil mi? Hayretle birbirlerine bakıştılar. - Evet efendim. - Ben de sizin için gitmiştim Sultana. - Anlamadık. - Sultan, bazan böyle yanlış kararlar veriyor işte. Bunları düzeltmek için yanına gidiyorum ara sıra. Gençler, hakiki bir velînin huzurunda olmanın sevincini yaşıyordu.

.Dünyaya geri gelseydim!..

Ebû Ali Dekkak, büyük velîlerdendir. Bir gün talebesiyle sohbet ederken sordu onlara: - Bilin bakalım, insana feyiz ne yolla gelir? - Evliyayı sevmekle. Tekrar sordu: - Peki, feyzin gelmesine mani olan nedir? -....... (Ses yok). O zaman kendisi cevap verdi: - İnsanın nefsidir. Ve ekledi: - Nefse tabi olana, büyüklerden feyiz gelmez. Gençler sordu: - Nefse tabi olmanın alameti nedir hocam? - Bir kimse, "Ben haklıyım" diyorsa, nefsine tabi demektir. - Başka? - "Filân kötü adamdır" diyen de, nefsinin pençesindedir. Niçin ağlıyorsunuz? Bu zât vefat edince, bir sevdiği rüyada gördü onu. Baktı ki çok üzüntülü. Yaklaşıp sordu: - Niçin ağlıyorsunuz? - Dünya hayatını gafletle geçirdiğime. - Dünyaya geri dönmek isteyen bir haliniz var sanki? - Evet. - Peki, dönerseniz ne yaparsınız? - Tek bir şey. - Nedir o? - Elime bastonumu alır, ayağıma demirden bir ayakkabı giyerim. - Evet, - Dünyayı kapı kapı dolaşır, tek bir cümle söylerim onlara. - Ne dersiniz? - "Ey insanlar!" derim. "Uyanın! Ölüm var, âhiret var! Her işinizden hesaba çekileceksiniz!" Zenginlik mühim değil Bir gün de, zengin biri geldi bu zatın yanına. Nasihat istedi. Mübareğin ilk cümlesi şu oldu: - Zenginlik mühim değil kardeşim. - Ne mühimdir peki? - Parayı nereden ve nasıl kazandın ve onu nerelere ve nasıl harcadın? Mühim olan budur. Çünkü bunu soracaklar ahirette. - Ve ekledi: - Helalden kazanmadıysan, "bin defa" da hacca gitsen, faydası yok. - ....... - Her gün "bin rekat" namaz kılsan, yine faydasız. Çünkü haram yiyenin ibadetine sevap verilmez. - Yani kabul olmaz mı hocam? - Kabul olur, ama sevap kazanamaz.

.Ben aşık oldum!"

Muhammed Şüreymî, bir Allah dostu. Bir gün, sevdiği bir genç geldi yanına. Mahcup bir hali vardı. Bir görüşte anlayıp sordu mübarek. - Sıkıntılısın? - Evet hocam, hem de çok. - Hayırdır, nedir derdin? Söylemeye utanıyordu. Büyük Velî, elini dostça koydu gencin omuzuna. - Çekinme evladım, söyle. - Efendim, ben bir kıza aşık oldum. - Olabilir, kim bu kız? - Komşumuzun kızı. - Eeee? - Evlenme teklif ettim, reddetti. Delireceğim. Mübarek acıdı gence. - Ona kavuşmayı çok mu istiyorsun? - Hem de nasıl. Gir şu odaya! Dergahın boş bir odasını gösterdi gence. - Gir şu odaya! Ben demeden çıkma sakın! - Peki ama, orada ne yapacağım? - O kızın ismini tekrar tekrar söyleyeceksin. - Peki hocam. Ve girdi o odaya. Başladı kızın ismini söylemeye. Yemedi, içmedi, "Neriman, Neriman..." dedi durdu devamlı. Sonra mı? Üçüncü günün akşamı çalındı oda kapısı. Genç seslendi içerden: - Kimsiniz? - Neriman! Kapıyı açmadan sordu tekrar: - Hangi Neriman? Kız sinirlendi. - Canım hangisi olacak? Ben, sevdiğin Neriman. Evlenmek istediğin Neriman. Kalp gözü açıldı Tanımaya tanımıştı ama, ona karşı sevgi kalmamıştı ki kalbinde. Sordu içerden: - Ne istiyorsun? - Canım evlenme teklif etmiştin ya, - Evet, - Kabul ediyorum! O an şöyle düşündü genç: "Mademki insan sevdiğinin ismini çok söylemekle ona kavuşuyor. Öyleyse Rabbimin ismini çok söyler, Ona kavuşurum..." Kapıyı açmadan cevap verdi: - Ben vazgeçtim. Kız şoktaydı. - Sen neler söylüyorsun? - Evet, seninle işim yok artık. Kız, meyus halde geri döndü. O genç mi? O günden îtibâren, 'Allah'ın zikri' ile meşgûl oldu. Beşinci günde açıldı kalp gözü. Evliya oldu...

."Bugün birşey öğrendim"

Bâyezid-i Bistâmî "rahmetullahi aleyh"... Büyük evliyadandı. Küçük yaşta, annesi mektebe verdi onu. İlim öğrenmesini istiyordu. Bir gün erken geldi mektepten. Annesi merak etti. - Hayrola oğlum. Neden erken geldin? - Duanı almak için. Kadıncağız daha da meraklandı. - Daha açık söylesene. - Bugün mühim bir şey öğrendim anne. - Ne öğrendin yavrum? - Anneye hizmetin kıymetini. - Söyle, ben de öğreneyim. - Hocamız söyledi. Allahü teala buyuruyor ki: "Bana ve annenize itaat ediniz!". - Ne güzel. Bana dua et anne! - Anneciğim, ne olur dua et de, sana hakkıyla hizmet, Rabbime de halisane ibadet edebileyim. - Olur yavrum. Ve el kaldırıp duâ etti: - Yâ Rabbî, oğlumu kavuştur muradına! İşte bu dua ile yükselmenin yolları açıldı ona. *** Karlı ve dondurucu soğuk bir kış gecesiydi. Hasta annesi seslendi yatağından: - Bayezid, oğlum! - Buyur anneciğim! - Biraz su verir misin? - Peki anne, derhal! Ve koştu testiye. Ama testi boştu. Dışardaki çeşmeden getirmek gerekiyordu. Kar soğuk demeyip koştu çeşmeye. Suyu doldurup gelinceye kadar annesi uyumuştu. Uyandırmaya kıyamadı. Oğlum niçin ayaktasın? Başucunda bekledi. Ama nasıl? Elinde buzla kaplı testi ve ayakta. Nice zaman sonra uyandı annesi. Onu o haliyle görüp şaşırdı. - Oğlum niçin ayaktasın? - Sana su vermek için. - İyi de, oturup beklesene. - Suyu, geciktirmeden hemen vereyim diye ayaktayım anneciğim. Soğuğun şiddetinden parmakları testiye yapışmıştı. Kadıncağız çok duygulandı. Oğluna sevgiyle baktı, baktı, ve duaya kaldırdı ellerini: - Ya Rabbî, ben oğlumdan razıyım. Sen de razı ol! Bayezid, işte bu dua ile "Bayezid-i Bistâmî" oldu. rahmetullahi aleyh"..

.O, evliya olamaz!"

Bâyezid-i Bistâmî zamanında bir kişi vardı. Şeyh geçiniyordu. Hazret-i Bayezid'e birkaç talebesi gelip haber verdiler: - Efendim falan köyde bir evliya var. - Yaa, öyle mi? - Evet, keramet sahibi bir zat. Büyük Velî "Peki" buyurdu. - Madem öyle, ziyaret edip, sohbetinden istifade edelim. Ve kalkıp o köye gittiler. Tam köye yeni girmişlerdi ki, o şeyh de gözüktü ilerden. Çocuklar, onu hocalarına gösterdiler. - İşte efendim o zat geliyor. Bâyezid-i Bistâmî tam ona bakıyordu ki, adam yere tükürdü. Hazret-i Bayezid, bunu gördü ve döndü talebelerine: Geri dönüyoruz! - Durun! Geri dönüyoruz! - Niçin efendim? - O kişi, evliya olamaz. - Neden? - Kıbleye doğru tükürdü. O, gerçekten evliya olsaydı, kıble yönüne tükürmezdi. *** Bâyezid-i Bistâmî, bir sabah geç uyandı. Güneş doğduktan sonra. Sabah namazı kazaya kalmıştı. Öyle üzüldü ki, başladı ağlamaya. Gözyaşları sel olup aktı. O sırada, bir ses duydu gâibten: - Ey Bayezid! Seni affettim. Ayrıca da yetmişbin namaz ecri verdim sana. Çok sevindi. Kalk! Namazın geçiyor Aradan birkaç ay geçmişti ki, bir sabah namazı yine kazaya kalmak üzereydi. Zira güneş doğmasına çok az kalmıştı ki, o hâlâ uyuyordu. İşte tam bu sırada şeytan koşup dürttü onu. - Ey Bayezit kalk! Namazın geçiyor. Fırlayıp kalktı. Acele kıldı namazını. Ama çok merak etmişti. Öyle ya, şeytan neden uyandırmıştı kendisini? Çağırıp sordu: - Ey mel'un! Beni sen mi uyandırdın? - Evet. - Hayrola, sen böyle hayırlı iş yapmazdın? Şeytan açıkladı: - Hani geçenlerde bir sabah namazın kazaya kalmıştı da çok üzülmüştün ya, - Evet, çok gözyaşı dökmüştüm. - O gözyaşları hürmetine yetmişbin namaz ecri kazanmıştın. - Evet, - İşte bugün koşup uyandırdım ki, bir yetmişbin sevap daha kazanmıyasın.

.Bir demirci...

Bâyezid-i Bistâmî hazretlerinin yaşadığı devirde binlerce evliya vardı. Hepsi de, ilim irfân sâhibi zatlardı. Ama zamanın kutbu, bir "Ümmî demirci" idi. Hazret-i Bayezid, işte bunu merak ediyordu. Bu kadar velî varken, "Kutubluk makamı" neden bir demirciye verilmiş? diyor, bunu öğrenmek istiyordu. Sorup soruşturdu. O demirciyi bulup, girdi dükkânına: - Selamün aleyküm! - Aleyküm selam! Demirci o sırada, örs başında demir dövüyordu. İşini bırakıp koştu. Hazret-i Bayezid'in elini hürmetle öpüp, bir ricada bulundu kendisinden: - Lütfen bana dua edin. - Olur, ama ne için? - Derdimin hafiflemesi için. Derdin nedir? - Hayrola, derdin nedir? Demirci başladı konuşmaya: - İnsanlar bir bir ölüp ahirete gidiyorlar. - Evet, - Kıyamet gününün şiddeti dil ile anlatılmaz. - ...... - Hele Cehennem! O ateşe bir an dayanılmaz. Hazret-i Bayezid, merakla onu dinliyordu. Demirci devam etti: - Bu insanlar nasıl yanar o ateşte? O ateşe nasıl dayanılır? İşte derdim bu... Ve ağlamaya başladı. Gözyaşları sel olup aktı. Bayezid-i Bistami'yi de ağlattı. Hazret-i Bayezit, demircinin dediklerinden bir mana çıkarmaya çalışıyordu ki, bir ses duydu gaibten. Diyordu ki: - O, "Nefsî! nefsî!" diyenlerden değil, "Ümmetî ümmetî" diyenlerdendir. Cehenneme gitmesinler İşte o zaman anladı ne demek istediğini. Ve sordu kendisine: - Herkesin yanmasından sana ne. Sen kendini düşün. - Elimde değil. Fıtratımın mayası, "Merhamet suyu" ile yoğrulmuş, ne yapayım? - Peki istediğin ne? - Tek şey. - Nedir o? - Cehenneme yalnız ben gireyim. Bütün günahkâr insanların azabını sadece bana yapsınlar. - O zaman rahatlar mısın? - Evet. İşte o zaman derdim biter, rahatlarım. Bayezid-i Bistami buyuruyor ki: - Bunları demirciden duyunca, sanki kalbim yıkandı. Hikmetle doldu içim. Kırk yıldır özlediğim makâmlara, onun himmetiyle yükseldim.

.Anneni ziyaret et!

Bâyezid-i Bistâmî, Hacca gitti bir sene. Vazifesi bitince gaibten bir ses işitti. Diyordu ki: - Ey Bayezid, anneni ziyaret et! Bu ikaz-ı ilahiyi alır almaz annesinin bulunduğu şehre doğru yola çıktı. Seher vakti o şehre vardı. Annesinin evi önüne geldiğinde, kadıncağız seccadesi üzerinde ona dua ediyordu: - Yâ Rabbi! Garip oğlumu muradına kavuştur! İşte tam bu sırada çaldı kapıyı. Yaşlı kadın seslendi içerden: - Kim o? Dışardan cevap geldi: - Garip oğlun! Sevinçle açtı kapıyı. Ana oğul kucaklaştılar. Sevinçten bir müddet ağlaştılar. Nurlu kadın hasretle baktı oğluna. - Oğlum, çok özlemiştim. Beni sevindirdin. Allah da seni sevindirsin. Ne muradın varsa versin. Anne duası lâzımmış Bâyezid Bistâmî, tasavvufta yükselmişse de, daha yücelere çıkmak istiyor, bir türlü çıkamıyordu. Yıllarca riyazet çekti, kavuşamadı. Sonradan öğrendi niçin yükselemediğini. Meğer "Anne duâsı" lazımmış onun için. Annesinin duasını alır almaz kavuştu özlediği makamlara. Nitekim kendisi buyurur ki: - Bu yolda ne kazandımsa, annemin duasıyla kazandım. *** Bir gün nasihat istediler kendisinden. Şöyle buyurdu: - Günâhlarınıza "Bir defa" tövbe ederseniz, ibâdetlerinize, "Bin defa" tövbe ediniz. - Niçin? diye sordular. Buyurdu ki: - İbadetini beğenmek, sevabını giderir. Marifet neymiş? Başka bir gün nasihat istediler. Buyurdu ki: - Birinin havada uçtuğunu görseniz, marifet zannetmeyin. Sordular: - Peki marifet nedir? - Günâhtan el çekmektir. Ve ekledi: - İslamdan zerre kadar ayrılan kimsede fevkalade bir hal görürseniz, o keramet değildir. - Ya nedir? - İstidraçtır. Bu, kâfirlerde ve günahkârlarda görünür.

.Yok" demek âdeti değildi

Resulullahın komşusu fakir bir kadıncağız vardı. Efendimizden, namazda örtünecek bir elbise istedi. Resulullahın da fazla bir elbisesi yoktu. Üzerindekini çıkarıp gönderdi. Az sonra namaz vakti girdi. Elbisesiz mescide gidemeyince vahiy geldi: - Ey Habîbim! Sıkıntıya düşecek, namazı kaçıracak kadar dağıtma. Sadakada ortalama davran! Hazreti Ali, durumu öğrenip koştu huzura. - Ya Resulallah, birinden sekiz dirhem ödünç almıştım. Yarısını vereyim, kendinize bir elbise alınız. Resulullah, dört dirhemi alıp çıktı evden. İki dirhemle bir elbise aldı. Kalan iki dirhemle yiyecek almaya gidiyordu ki, yol kenarında bir âmâ gördü. Bu gömlek hürmetine Şöyle dua ediyordu: - Allah için bana bir elbise verene, Allah Cennet elbisesi versin! Aldığı elbiseyi ona verdi. Âmâ, elbiseyi eline alınca misk gibi güzel koku duydu. Bunun Resulullahtan geldiğini anlayıp, açtı ellerini, yalvardı: - Ya Rabbî, bu gömlek sahibinin hürmetine aç gözlerimi! İki gözü hemen açıldı. Allahın Sevgilisi oradan ayrıldı. Bir dirhemle bir elbise aldı. Son dirhemiyle de yiyecek almaya giderken, küçük bir hizmetçi kızın ağladığını görüp, şefkatle yaklaştı. - Kızım niçin ağlıyorsun? - Bir Yahudinin hizmetçisiyim. Bana bir dirhem verdi. Yarım dirhemle şişe, yarım dirhemle de yağ al dedi. Bunları alıp gidiyordum ki, elimden düştü, kırıldı. Ey koca Peygamber! Efendimiz, son dirhemini kıza verdi. - Üzülme, bununla şişe ve yağ al, evine götür. Ama kızcağız tedirgindi. - Korkuyorum. - Neden yavrum? - Çok geç kaldım. Bu vakitte gidersem efendim beni döver. - Korkma, seninle gelir, sana bir şey yapmamasını ona söylerim. Ve elinden tutup birlikte eve geldiler. Olan biteni Yahudiye anlatıp, kıza bir şey yapmamasını rica etti. Yahudi fevkalade duygulanmıştı. Kapandı o Server'in ayaklarına. - Binlerce arslanın, emrini yapmak için kapısında beklediği ey koca Peygamber! Bir hizmetçi kız için, benim gibi bir miskinin kapısını şereflendirdin. Bu kızı senin şerefine azad ettim. Sonra mı? Tahmin ettiğiniz gibi. "Şehadet"i okuyup, katıldı sahabe halkasına.

.Hediyeyi kime verdin?"

Bir velî anlatıyor: Büyüklerden biri, bir kimsenin eline kıymetli bir "Hediye" verdi. - Bunu al, mektebin en güzel talebesi hangisiyse ona ver! Adam, "Peki" deyip çıktı. Kendi çocuğu da o mektepteydi. Yüzlerce çocuk içinden kendi oğluna verdi o hediyeyi. Geri geldiğinde o velî sordu: - Hediyeyi kime verdin? - Kendi oğluma. - Niçin? - Baktım, baktım, ondan daha güzelini göremedim. Velî zat tebessüm etti. - İşte kıyamet gününde de aynen böyle olur. - Nasıl? Ümmetime verdim - Allahü teala, "Rahmet" hediyesini Muhammed aleyhisselama verir. O da mahşer yerine gelir. Âdem aleyhisselamdan kıyamete kadar her ümmet oradadır ve çoğu perişan haldedir. Onlara bakar, bakar, kendi ümmetinin günahkârlarına verir o hediyeyi. Allahü teala bildiği halde sorar: - Hediyeyi kime verdin? - Ümmetime. O zaman buyurur ki: - Ey Habibim! Senin ümmetin girmedikçe, diğer ümmetler Cennete giremezler. *** Bir gün de zenginin biri, bir alimi yemeğe davet etti. Alim geldi, oturdu sofraya. Ancak bir türlü eli yemeğe gitmiyordu. Ev sahibi merak etti. Niçin yemezsiniz? - Efendim, bu yemekler helaldir ve besmele ile pişmiştir. - Onda şüphe yok. - Öyleyse niçin yemezsiniz? - Benim, birkaç ciğerparelerim vardır ki, evde aç ve susuz beklerler. Onlar açken nasıl yiyebilirim? Adam derhal bir sofra daha hazırlayıp gönderdi evlerine. Alim o zaman yiyebildi gönül rahatlığıyla. Bunu anlatıp, döndü ev sahibine. - İşte kıyamet gününde de böyle olur. - Nasıl? - Hak teala, Habibini Cennete davet eder. Ancak ümmetin günahkârları mihnet ve zahmettedirler. Allahın Sevgilisi onları bu halde bırakıp da Cennete girmez, giremez. Açar ellerini yalvarır: - Ya Rabbî, ya beni ümmetimle beraber Cehenneme gönder, yahut onları da benimle Cennete sok. Cenabı Hak buyurur ki: - Ey Sevgili Habibim! Cehennem sana haramdır. Al ümmetini de, birlikte girin Cennetime.

.Ebu Cehil'i tanır mısınız?

Muhacir sahabilerden Abdurrahmân bin Avf "radıyallahü anh", yaşlı haline rağmen "Bedir" cengine katılmıştı. İki taraf yerlerini almış, birazdan tarihin en mühim ve anlamlı cengi başlayacaktı. O ara, Medineli iki delikanlı yanaştı bu güngörmüş ihtiyarın yanına: - Amca, bakar mısınız! - Buyurun evlatlar. - Siz, Ebû Cehil'i tanırsınız herhalde? - Tabii, tanıyorum. Gençler heyecan yüklüydüler. - Onu bize gösterir misiniz? - Olur, ama niçin? - Onunla bir hesabımız var da bugün. - Onunla hepimizin hesabı var. - Ama biz yemin ettik. Ne yemini ettiniz? - Ne yemini? - Duyduk ki, Efendimizi çok üzmüş bu alçak. İşte biz yemin ettik ki, onu öldürmeden ayrılmayalım cenk yerinden. Ya o ölmeli, ya da biz. Gençlerin bu sözleri ihtiyar sahabinin çok hoşuna gitti. Gözüyle düşman saflarını taradıktan sonra, eliyle işaret etti. - İşte ey civanlar! Ebû Cehil, düşman safları arasında ileri geri dolaşıp, kâfirlere bir şeyler söyleyen iri gövdeli, kara kuru adamdır, gördünüz mü? Gençler, başlarıyla "Evet" işareti yapıp, kartal bakışlarını onda sabitleyerek mırıldandılar: - Onun işi, bugün tamamdır inşallah! Sonra ikisinin de eli hızla kılıçlarına gitti. Elleri kabzalarda, gözleri o Allah düşmanında olarak sabırsızlıkla "Hücum" emrini beklemeye koyuldular. Kimdi bu gençler? İyi de kimdi bu gençler? Bunlar, Afrâ hatunun iki oğlu "Muaz" ve "Muavvez" kardeşlerdi. Ve Efendimiz harbi başlattılar: - Hücuuuum! Bir anda, sert bir yaydan fırlayan ok misâli yerlerinden kopan gençler, birer "Şâhin" gibi yüzlerce kâfirin üzerinden aşarak hedeflerine ulaştılar. Önce "Muâz" sokuldu koca kâfire. Kılıcını şimşek gibi kaldırıp şiddetle çaldı bacağına. Dengesini kaybeden Ebu Cehil, deveden aşağı yuvarlandı. İki kardeş Ebu Cehil'in üzerine çullanıp, cansız düşene kadar kılıç vurdular. İşte tam bu sırada Resûlullah sordu eshaba: - Ebû Cehil'in hâlini bilen var mı? Birkaç sahabi, bunu öğrenmek için hemen harp meydanına koştular. Yetmiş kadar kâfir ölüsü arasında, Ebu Cehil'in leşini arıyacaklardı. O vakit Ebû Cehil'in Cehennemlik bedeni, Muaz ve Muavvez kardeşlerin şerefli kılıçlarıyla kanlara bulanmış olarak, yerde can çekişiyordu..

.Mühim bir haberim var!

Abdurrahman bin Avf "radıyallahü anh", îman etmeden önce Yemen'e ticarî seyahatler yapıyor ve genellikle "Humeyrî" adında bir kimsenin evine misafir oluyordu. Yine bir seferinde onun evine gitmişti ki, Humeyrî mânâlı mânâlı baktı ona. - Abdurrahman! Sana mühim bir haberim var. - Hayırdır, ne haberi? - Sizin orada bir Peygamber çıktı. - Mekke'de mi? - Evet. Yeni bir din getirdi. Tebliğe başladı bile. Halkı, bir tek Allaha îman etmeye çağırıyor. Acele dön, ona sen de iman et. Sonra birkaç beyit okuyup tembih etti: - Gidince, bu beytleri oku o Peygambere! Hazret-i Abdurranman, işini yarıda bırakıp, acele Mekke'ye döndü. İlk işi, hazret-i Ebu Bekr'i bulmak oldu. Çünkü onun, akl-ı selim sahibi bir kişi olduğunu iyi biliyordu. Humeyrî'den duyduklarını anlatıp sordu ona: Sen ne diyorsun? - Sen ne diyorsun bu işe? - Evet, Humeyrî doğru söylemiş. - Peki, kim bu Peygamber? - Muhammed "aleyhisselam". Biz ona iman ettik. Koş, sen de îman et! Ona "Peki" deyip, doğruca Resulullahın hanesine koştu. Efendimiz onu görür görmez, bizzat islama çağırdılar: - Benim nübüvvetime iman et yâ Abdurrahman! - Olur, ama delîlin nedir? Resulullah tebessüm buyurdular. - Humeyrî, bana okuman için sana beyitler söylemedi mi? Evet, hakikat apaçık ortadaydı. Önce beyitleri okudu, sonra "Şehadet"i. Cân-ü gönülden îman edip, katıldı sahabe saflarına. İlklerden olmakla şereflendi. Efendimiz ona şöyle buyurdular: - Çok kimseler vardır ki, beni görmemişler, ama nübüvvetimi tasdîk etmişlerdir. Aaaah! Nerde kardeşim Bir gün, hazret-i Ömer'le yolculuğa çıktılar ikisi. Hazret-i Ömer'in sırtında "Su tulumu" vardı. Bir ara, dinlenmek için tulumu yere koyunca, hazret-i Abdurrahman rica etti: - İzin ver, biraz da ben taşıyayım. - Olmaz kardeşim. - Neden? - Kendi yükümü kendim taşımak isterim. Hem bu günkü yükümü sen taşırsan, kıyamet gününde "Günah yükü"mü kim taşıyacak? - O gün sizin yükünüz hafif olur. - Neden? - Çünkü Resulullahın yolundan yürürsünüz. Hazret-i Ömer bir "Aaaah!" çektikten sonra ekledi: -Nerdeee! Ömer, mahşerin şiddetinden ne zaman kurtulursa, Peygamberin izinden gittiği o zaman anlaşılacak kardeşim.

.Yiyecek bir şey var mı?"

Peygamber Efendimiz, bir sabah vakti hazret-i Aişe'nin hanesine geldi. Geceyi öbür zevcesinin yanında geçirmişti. İçeri girince sordular: - Yâ Aişe, yiyecek bir şey var mı? Hazret-i Aişe, boş bulunup şaka yollu cevap verdi: - Bu gece kaldığınız evde, size yemek çıkarmadılar mı? Eyvaaah! Efendimiz gücenmişti bu sözüne. Şaka da olsa, müteessir olmuşlardı. Dışarı çıkmak için hazırlandı. Tam kapıdan çıkıyordu ki, Aişe vâlidemiz pişmanlıkla tuttu eteğinden. - Özür dilerim, gitmeyin. Resulullah mübarek eteğini çekip çıktı evden. Aişe validemiz perişandı. Yüzünü yere koyup, gözyaşları içinde yalvarmaya başladı: - Yâ Rabbî, Habîbini üzdüm, beni affet! Durmadan ağlıyor, gözlerinden akan yaşlar yerleri ıslatıyordu. O anda Hak teâlâ, Cebrail aleyhisselamı gönderdi Habibine. Girmeyin yâ Resulallah! Resulullah tam mescide giriyordu ki, biri: - Girmeyin yâ Resulallah! - Neden yâ Cebrail? - Ey Allahın Habibi, Aişe'nin gözyaşları ırmak olmuş akıyor. Rabbimiz eve dönüp, kendisini teselli etmenizi emrediyor. Resûlullah, acele eve döndü. Aişe validemiz Efendimizi görünce, çok sevinip tekrar özür diledi. Resulullah özrünü kabul buyurdular. İkisi de mesrur olmuşlardı. O anda emretti Hak teala: - Ey Cebrail, iki sevgiliyi barıştırdık. Şimdi Cennete gir. Oradaki nimetlerden götürüp ikram et onlara. Cebrail aleyhisselam bir anda Cennete girdi. Türlü Cennet nimetlerinden alıp götürdü önlerine. Bunlar da babana kalsın! Aişe validemiz, bir lokma Resulullaha verir, ikinci lokmayı kendisi alırdı. İki lokma kalınca, Efendimiz ikaz ettiler: - Yâ Aişe, bunlar da babana kalsın istersen! - Peki, siz bilirsiniz! O anda kapı çalındı. Emretti Resûlullah: - Aç yâ Aişe! Ebû Bekir gelmiştir. Gerçekten de hazret-i Ebu Bekir gelmişti. İçeri girince, Resulullah, sevgiyle baktı arkadaşına. - Bunlar Cennet nimeti yâ Ebâ Bekr, senin için ayırdık. Hazret-i Ebu Bekir, aldı o lokmaları. Birini Resulullaha, öbürünü kızına uzattı. Efendimiz sordular: - Niçin böyle edersin yâ Ebâ Bekr? Edep ve muhabbetle arz etti: - Sizin yemeniz, benim yememden bin kat hayırlıdır ya Resulallah!

.Bir ışık ister misin?

Âişe vâlidemiz anlatıyor: Bir gün kandilimizin yağı kalmamıştı. O akşam Resulullah eve gelince, kendilerine arzettim. Buyurdular ki: - Ya Âişe! Bir ışık ister misin ki, ona yağ ve fitil icab etmesin? Hemen cevap verdim: - İsterim ya Resulallah! O zaman bana bakıp tebessüm buyurdular. O anda hanemiz birden aydınlandı. Nur kapladı her yeri. Dikkat ettim, o nur, Resulullahın mübarek dişleri arasından saçılıyordu. Öyle aydınlık olmuştu ki, o ışıkta bâzımız ip eğirdik, bâzımız da iğneyle dikiş diktik. *** Yine bir gün, Resûlullah Efendimiz hazret-i Âişe'nin evine geldiler. Âişe validemiz onun nur cemaline bakıp gülümseyince, Resulullah merak etti: Niçin gülersin? - Niçin gülersin yâ Âişe? - Ya Resulallah, sen gelmeden az önce elimdeki iğne yere düşmüştü. Ne kadar aradımsa da bulamamıştım. - Şimdi buldun mu? - Evet. Sen içeri girince oda öyle aydınlandı ki, iğneyi rahatlıkla gördüm ve aldım. Onun için gülüyordum. O böyle arzedince, Resulullah ağlamaya başladılar. Bu defa Âişe validemiz meraklandı: - Niçin ağlarsınız ya Resulallah? - Mahşeri hatırladım. - Mahşeri mi? - Evet. Ümmetimden bazı kimseler, o gün benim cemâlimi hiç göremiyecekler. Onların haline üzülüp de ağlıyorum. Hem ağladı, hem güldü Peygamber Efendimiz, son hastalığında hazret-i Fatıma'yı huzuruna çağırdılar. Gelince, onu sinesine çekip, gizlice birşeyler söylediler. Hazret-i Fatıma ağlamaya başladı. Sonra başka birşey söylediler. O zaman da güldü. Bu hal, Âişe validemizin garibine gitmişti. Sordu hemen: - Aynı anda hem ağlamak hem gülmek olur mu yâ Fatıma? Hazret-i Fâtıma ona doğru döndü: - Neden ağladım, biliyor musun? - Hayır, söylesene. - Babam, "Vefat edeceği"ni haber verdi. Ona üzülüp ağladım. - Peki niye güldün? - Babam bir müjde verdi bana. - Hayırdır. Ne müjdesi? - "Ehl-i beytimden bana ilk gelen sen olacaksın" buyurdu. Sevincimden güldüm.

.Bir avuç hurma!..

"Tebük" harbine gidilecekti. Ancak maddi bakımdan eshap hayli sıkıntıdaydı. Bırakın silahı, bineği, ayakkabısı olmayanlar bile vardı. Resulullah Efendimiz haber saldı eshaba: - Herkes gücü nisbetinde yardımda bulunsun. Haberi alan koşturdu. Kimi altın gümüş getirdi, kimi kılıç, kimi deve. Kimi de bir avuç hurma getirmişti ki, Efendimiz buna kıymet vermiş, bu "bir avuç hurma"yı, bütün hediyelerin en üstüne koydurmuştu. Hazret-i Ömer'in o aralar malı çoktu. "Bu defa Ebu Bekr'i geçebilirim" diye düşünerek, bütün malının yarısını getirip teslim etti Efendimize. Resulullah sordu ona: - Ya Ömer! Eve ne bıraktın? Edeple arzetti: - Bu kadar da evde var yâ Resulallah! Az sonra hazret-i Ebu Bekir geldi. Malının tamamını getirmişti. Evine ne bıraktın? Efendimiz ona da sordular: - Ya Eba Bekr! Evine ne bıraktın? Cevap manidardı: - Allah ve Resulünün sevgisini. Efendimiz, ikisine bakarak buyurdular ki: - Aranızdaki fark, cevaplarınız kadardır. Hazret-i Ömer diyor ki: - Ebu Bekir, her hususta benden ilerdeydi. Bu defa onu geçebileceğimi ümid etmiştim. Ama yanılmışım. Onu, hiçbir hususta geçemiyeceğimi çok iyi anladım. *** Yine "Bedir Harbi"nde üçyüzsekiz sahabi savaş için saf tutmuştu. Resulullah Efendimiz karşılarında "Bin"e yakın kâfiri görünce secdeye kapanıp duaya başladı: Küffarı perişan eyle! - Ya Rabbi, vadettiğin zaferi ihsan et. Şu mağrûr kâfirleri, perîşân eyle! Hazret-i Ebu Bekir hemen başucundaydı. Bu içli yakarışını duyup teselli etti: - Yâ Resûlallah, kendini bu kadar yorma. O, mutlaka vâdinde duracak ve sana zafer verecektir. Sözünü henüz bitirmişti ki, Cebrail aleyhisselam "Beşbin" melekle gelip selam verdi. Efendimiz başını secdeden kaldırdı. - Aleyküm selam. Cibril müjdeyi bildirdi: - Üzülme yâ Resulallah! Müsterih ol. Ebu Bekr'in sözü üzerine Hak teala bizi sana yardıma gönderdi. Efendimizin gül yüzünde güller açmıştı ki, Cibril devam etti: - Beşbin silahlı melekleriz ve bu dîni, kâfirlerden korumaya kâfîyiz.

.Habibullah hürmetine...

Muhammed Emin Hirevî "rahmetullahi aleyh anlatıyor: Mûsâ Nebî zamanında çok günahkâr bir kişi vardı. Nihayet öldü. Halk, onun ölüsünü bir kenara attılar. O anda cenabı Haktan vahiy geldi: - Yâ Mûsâ! O kulumu kefenleyip namazını kıl ve güzelce defnet! Mûsâ Nebî emri yerine getirdikten sonra sordu: - Ya Rabbî! O, çok günahkâr biriydi. Bunun hikmeti nedir? Cenabı Hak buyurdu ki: - Yâ Mûsâ! Evet, o kulun günahı, halkın bildiğinden de daha çoktu. Ama o, bir gün Tevrat'ta Habîbimin methini gördü. Kalbinde, Ona karşı muhabbet hasıl oldu ve o sayfayı öpüp, yüzüne sürdü. İşte Habîbime olan bu sevgisi hürmetine o kulumun bütün günahlarını sildim ve onu dostlarımdan eyledim. Sevginin böylesi!.. Yâkup aleyhisselamın, oğlu Yusuf Nebîden ayrılığı çok uzamıştı. Hasret ateşiyle yanıp kavruluyordu. Nihayet Yusuf aleyhisselam Mısır'a sultan oldu ve babasını Mısır'a davet etti. Yakup Peygamber, dörtyüz kişilik bir kafile ile düştü yollara. Yusuf Nebî de asker ve erkânıyla babasını karşılamaya çıktı. Nihayet karşı karşıya geldiler. Yusuf Nebî, uzaktan babasını görünce, atından yere atlayıp, koştu babasına. O da Ona koşturdu. Sarmaş dolaş olup kendilerinden geçtiler. Cümle melekler onları seyrediyordu. Gözyaşları içinde sordular: - Ey Rabbimiz! Hiç kimse diğerini bu kadar sever mi? Hak teâlâ buyurdu ki: - Ey melekler! İzzetim ve celâlim hakkı için, benim, ümmet-i Muhammed'e olan muhabbetim bundan kat kat fazladır. Sizler kimler siniz? Sonra Mısır'a geldiler. Yusuf aleyhisselam halkı camiye toplayıp minbere çıktı. Resulullaha salevat getirdikten sonra sordu: - Ey Mısır halkı, sizler kimlersiniz? Halk, bir ağızdan haykırdı: - Senin köleleriniz! Sonra babasını gösterdi. - Ey insanlar! Şu gördüğünüz zat, benim babamdır. Hepinizi Onun hürmetine âzâd ettim. İşte kıyamet gününde de günahkâr mü'minler korku ile bekleşirken, Sevgili Peygamberimiz oraya gelip, nurdan bir minber üzerine oturur. O anda, mahşer halkına Hak tealadan bir nida gelir: - Sizler kimlersiniz? Cümle ehl-i mahşer bir ağızdan cevap verirler: - Hepimiz senin kulunuz ve mahlukunuz. Hak teala buyurur ki: - Hepinizi bu ümmî Peygamber hürmetine âzâd ettim.

.Muhammed isminin şerefi

"Altıparmak" diye meşhur "Peygamberler Târihi" kitabında şöyle anlatılıyor: Meşhur Nizamülmülk'ün bir yardımcısı vardı. İsmi "Muhammed" idi. Kendisinden hoşnud olduğu zaman bu ismiyle çağırır, hoşnut olmayıp incindiğinde ise, "Ey köle!" diye seslenirdi kendisine. Bir gün odasından çıktı ve, - Ey köle! diye seslendi. Adamcağız korku ve heyecanla koşarken, "Acaba bu sefer ne kabahat işledim?" diye düşünüyordu. Huzura çıkınca, mahcubiyet içinde büktü boynunu. - Özür dilerim efendim! Nizamülmülk, güleryüzle baktı ona. - Üzülme, senden hoşnudum. Kabahatim olmadı mı? Adam şaşırmıştı. - Bir kabahatim olmadı mı? - Hayır. Bu defa sevinçle sordu: - Öyleyse neden böyle çağırdınız? - Sana seslendiğimde abdestsizdim. "Muhammed" mübarek ismini o halimle ağzıma almayı uygun görmedim. *** Yine anlatılıyor ki: Kıyamet günü Fahr-i âlem Efendimiz şefaat iznini eline almış, keramet tacını başına takmış, yavrusunu arayan şefkatli anne gibi "Ümmetim ümmetim" diyerek mahşer yerini dolaşırken, Hak tealadan ferman gelir: - Yâ Muhammed, ümmetini hesaba getir! Efendimiz, önce Muhacir ve Ensarı, sonra şehidleri, sıddıkları, âlim ve velîleri ileri sürer. Asiler hani? Hak teala buyurur ki: - Ey Habîbim! İtaat edenleri getirdin, asiler hani? Muhlisleri getirdin, müflisler hani? Âlimleri getirdin, zalimler hani? Namaz kılanları getirdin, kılmayanlar hani? Efendimiz ağlıyarak arzeder: - Yâ Rabbî! Buyurduğun gibidir. Lakin bunlar puta tapmadı, sana şirk koşmadılar. Kabahatleri olsa da, sana, doğru iman etmişlerdir. Sen onları, bu halis imanlarına bağışla. Hak teala buyurur ki: - Ey Sevgili Habîbim! Benim onlara şefkatim ve merhametim seninkinden kat kat çoktur. Onları hesaba çekmekten maksadım, onlarla bizzat söyleşmektir. Onları muhatap kılmışım zatıma. Böyle olmasaydı hiç hesaba çekmezdim. Onların neler yaptıklarını inceden inceye sorarım ki, neler işlediklerini sen de bilesin. Dağlar gibi günahlarını nasıl affediyorum, sen de göresin.

.Resulullahın şefaati

Muhammed bin Muhammed "rahmetullahi aleyh" hazretlerine, "Resulullahın şefaati"nden sordular bir gün. Şöyle anlattı: Hazret-i Ömer'i, vefatından sonra rüyada görüp, sordular: - Hak teâlâ sana ne muamele etti? - Beni bir serçeye bağışladı. - Nasıl yani? - Şöyle ki: Bir çocuk onu yakalamış ve sıkıca bağlamıştı. Onu o yaramazın elinden alıp salıverdim. Bu amelim cenab-ı Hakka hoş geldi ve beni affeyledi. *** Hazret-i Ali'ye de vefatından sonra sordular: - Hak teâlâ sana ne muamele etti? Karıncaya bağışladı - Beni, bir karıncaya bağışladı. - Nasıl? - Küçük bir karınca suya düşmüştü. Onu sudan alıp kuru bir yere koymuştum. Bu sebeple affa kavuştum. *** İmam-ı A'zam hazretlerine de sordular aynı suali. Buyurdu ki: - Kalemime bir sinek konmuştu. Hemen kovmadım. Kendisi uçuncaya kadar bekledim. Bu hareketim Rabbimize hoş geldi. Bu sebeple affetti beni. *** İşte ey kardeşlerim, büyükler buyurur ki: - Hak teâlâ, bir serçe, bir karınca, bir sinek için affeder de, Resulullahın şefaatiyle affetmez mi? Ben ona âşığım Bir gün de şunu anlattı: Cebrail ile Mikail aleyhimesselam, Resulullahın huzuruna geldiler bir gün. İkisi de insan suretindeydi. Cibril aleyhisselam Resulullahın mübarek örtüsünü öptü, öptü, sonra yüzüne sürdü. Peygamberimiz sordu: - Yâ Cebrail, bu ne haldir? Edeple arzetti: - Mikail'den sorun yâ Resulallah. Efendimiz Mikail aleyhisselama döndü: - Yâ Mikail, sen söyle. Mikail aleyhiselam anlattı. - Ya Resulallah, bugün Cebrail kardeşim, hazretinize gelmek için tam yetmiş defa izin istedi Rabbimizden. Onun bu haline diğer melekler bile şaşıp, merakla sordular: - Yâ Cebrail, niçin bu kadar ısrarla izin istiyorsun? O da şöyle dedi onlara: - Beni mazur görün ey melekler. Ben Ona âşıkım. Onu görmeden duramıyorum.

.Şaşırtan dua!..

Seyyidet Nefîse "rahmetullahi aleyha", takvası meşhur, duası makbul, mübarek bir hanımdı. Hangi hastaya dua etse, derhal şifa bulurdu. Bir gün İmâm-ı Şâfiî hasta oldu. İyi olması uzayınca, bir talebesini ona gönderdi. - Seyyidet Nefise'ye git, şifa için dua iste. - Peki efendim. Talebe gidip çaldı kapıyı. - Efendim, hocam şu anda çok hasta. Dua istiyor. Seyyidet Nefise kaldırdı ellerini. - Allahü teala hayırlı şifalar versin. Talebe döndüğünde hocasını sıhhatte buldu. ..... Aradan bir müddet geçmişti ki, İmam tekrar hastalandı. Yine bir talebesini ona gönderdi. - Seyyidet Nefise'ye git, şifa için dua iste. - Başüstüne. Hocam dua istiyor Talebe gidip çaldı kapıyı. - Efendim, hocam şifa için dua istiyor. Mübarek hanım az tefekkür ettikten sonra açtı ellerini. - Allah hocana rahmet eylesin! Talebe şaşkın vaziyette geri döndüğünde, hocasının hastalığını artmış gördü. İmam sordu: - Dua istedin mi? - Evet efendim. - Ne dedi? - Allah hocana rahmet eylesin dedi. İmam, duadaki inceliği anlayıp, mırıldandı: - Demek ki vefat edeceğim... Derhal vasiyyetini yaptı: - Seyyidet Nefise de bulunsun cenazemde. Fazla zaman geçmemişti ki, vefat etti. Oruçluyken vefat etti Talebeleri, Seyyidet Nefise hazretlerine vefat haberini verip, vasiyyetini bildirdiler. Ancak o günlerde sıhhati iyi olmadığı için, cenazeye gidemedi. Bu defa cenazeyi onun yanına getirdiler. En geri safta durup namazını kıldı. Cenâze namâzı bitmişti ki, gâibden bir ses duyuldu: - İmâm-ı Şafiî ve Seyyidet Nefîse'nin hürmetine, burada olanların hepsi affolundu! Cemâat bunu duyup, sevince gark oldular. Seyyidet Nefise çok zaman oruçlu olurdu. Son günlerinde çok zayıf olduğu için oruç tutmamasını söylediler. Kabul etmedi. - Otuz yıldır oruçlu iken ruhumu vereyim diye dua ediyorum buyurdu. Oruçluyken, ruhunu teslîm etti. Kendi kazdığı mezara defnedildi.

.Zafer duası!..

Sultân Mahmûd Gaznevî, Semerkant'a savaşa gidiyordu. Harkan'a yakın geldiğinde, "Ebül Hasan-ı Harkânî" adındaki büyük velîyi ziyaret edip, zafer için dua istedi. Büyük Velî dua etti: - Allahü teala muvaffak eylesin. Sonra, hırkasını çıkarıp ona uzattı. - Bunu al. Savaşta lazım olur. Sultan Mahmud, büyük velînin elini öpüp ayrıldı. Ordunun başına geçip Semenkant'a vardı. Düşman ordusu gerçekten çok kalabalıktı. İçini korku sardı. Derhal attan inip secdeye kapandı. O hırkayı vesile edip yalvardı: - Yâ Rabbî, bu hırka sâhibinin hürmetine bizi muvaffak eyle! Başını secdeden kaldırdığında müthiş bir kasırganın koptuğunu gördü. Dua kabul olmuştu bir anda toz duman oldu her yer. Dost düşman seçilmez olmuştu. Bu hengâmede kâfirler birbirlerini kırdılar. Savaş meydanı düşman ölüleriyle doldu. Evet, dua kabul olmuş, Sultan Mahmud galip gelmişti. Bir gün, Ebül Hasan Harkânî hazretlerinden nasihat istediler. - "Dua alın" buyurdu. - Kimin duasını alalım? - Muhtaç olan herkesin. Hele anne baba muhtâçsa, onlara hizmet etmek, ulu bir devlettir. Ve şunu anlattı: Kardeşin kârlı çıktı Vaktiyle iki kardeş ve bunların hizmete muhtaç yaşlı bir anneleri vardı. Her gece biri, sıra ile hizmetini görürlerdi. Biri ona hizmet ederken, diğeri ibadet yapardı. Bir gece, ibadet eden kardeşi, ibadetten çok zevk aldı. Rica etti kardeşine: - Bu gece de annemin hizmetine sen bakar mısın? - Tabii, hayhay! Kardeşi annesinin hizmetini görürken, o bütün gece ibadet etti. Sabaha doğru uyku bastırdı. Rüyasında şöyle denildi kendisine: - Ey filan! Kardeşin kârlı çıktı bu işte ve bütün günahları bağışlandı. Sen de, kardeşinin hürmetine affedildin. Genç adam merak etmişti. Sordu hemen: - Peki, hikmeti nedir bunun? Dendi ki: - Allahü tealanın, sizin ibadetinize ihtiyacı yoktur. Ama anneniz, sizin hizmetinize muhtaç. Ona hizmet etmek, nafile ibadetten daha sevaptır.

.Okumak istiyorum

Ebû Osmân-ı Hayrî "rahmetullahi aleyh", hocası Ebû Hafs'a ilk gittiğinde yaşı henüz küçüktü. Huzuruna girip edeple diz çöktü. - Ben okumak istiyorum. Hocası şöyle bir süzdü onu. - Evladım henüz çok gençsin. Seni okutamam. Bu cevaba çok üzüldü. Kalktı ve arka arka çıktı huzurdan. Çıktı ama bir türlü ayrılmak istemiyordu. Dönüp dönüp, o kapının eşiğine bakıyor ve; - "Şu eşiğin dibine bir çukur kazıp içine uzansam. Beni çağırıncaya kadar orada beklesem" diye düşünüyordu. Ebû Hafs, onun bu halis niyetini anlayıp çağırdı. - Gel bakalım küçük tâlip! Ebu Osman, sevinçe girdiği bu yuvadan, büyük bir âlim olarak çıktı. Şefkatle yaklaştı Yumuşak, güler yüzlü idi mübarek. Şefkat ve merhametle davranırdı herkese. Bir gün, bir genç gördü sokakta. Elinde sazı, sallanarak gidiyordu. Belli ki içki içmişti... Ama bu zatı görünce çok utandı. Sazını gizlemeye çalıştı eteğine. Azarlıyacak sandı. Lâkin o, şefkatle yaklaştı gence. - Evladım, benim günahım seninkinden çoktur. Rabbimizin merhametiyse sonsuz. Tövbe edince hepsi affolur. Sarhoş genç, etkilendi bu sözlerden. Oracıkta sazı kırıp, tövbe etti. Sonra mı? Ertesi gün dergahtaydı sabah erkenden... *** Bir genç talebesi de, kötü arkadaşlara uyup derse gelmez olmuştu. Lakin suçunu biliyor, görünmek istemiyordu hocasına. Özlettin kendini Bir gün, aniden karşılaştılar. Eyvaaah, saklanacak yer aradı genç, ama yoktu. Azarlıyacak diye çok korktu. Ama düşündüğü gibi olmamıştı. Mübarek, tebessümle yaklaştı gence. Eliyle başını okşayıp, şefkatle sordu: - Nerelerdesin evlat! Özlettin kendini. Genç büktü boynunu. - Affedin hocam. - Gördüğüme çok sevindim. Özlemiştim. İnsan sevdiğini hep görmek istiyor. Ve nasihat etti: - Terk et o arkadaşları! - Peki efendim. - Onlar, arslan ve kaplandan daha zararlıdır. Bizden ayrılma. - Başüstüne hocam. Ve tuttu sözünü Hiç ayrılmadı hocasından. Dergahın en sadık müdavimi o idi artık...

.Damat arıyordu...

Şâh Şücâ-i Kirmânî hazretlerinin çok sâliha bir kızı vardı. Kirman vilayetinin en güzel kızıydı. Çok isteyeni vardı ama, babası vermiyordu. Neden mi? Çünkü o, "takva ehli" bir damat arıyordu. Varsın dünyalığı olmasın, ama takvası olsun diyordu. Nihayet camide namaz kılan bir genç gördü. Delikanlı, tadil-i erkân ile kılıyordu namazı. Onu, gıbta ile seyretti uzaktan. Namazı bitince, gidip oturdu yanına. - Selamün aleyküm evlat! - Aleyküm selam amca. - Evli misin evladım. - Hayır, bekârım. - Güzel... Bak ne diyeceğim. Eğer kabul edersen sana bir teklifim olacak. - Buyurun. Evlenmek ister misin? - Hem güzel, hem de edep ve takva sahibi bir kız olsa, evlenir misin? Genç hiç böyle bir şey beklemiyordu. - Şeyy, ne bileyim. Hiç düşünmedim. - Düşün öyleyse. - Amca, bana kim kız verir ki? - Neden oğlum? - Ne bileyim, hiç dünyalığım yok da. - Olmasın, mühim değil. Delikanlı iyice meraklanmıştı. Sordu hemen: - Kim bu kız amca? - Benim kızım. Hem güzel, hem de takva ehli. Onu sana vermek istiyorum. Genç şaşırmıştı. - Bilmem ki, siz kabul ettikten sonra... - Tamam evladım. Mübarek olsun... Tezinden nişan, düğün yapıldı ve evlendiler. Peki, genç aradığını bulmuş muydu? Hem de fazlasıyla Hem de fazlasıyla. Nasıl mı? Düğünden birkaç gün sonra, eve bir aylık yiyecekle geldi bu genç. Kız bunu görünce şaşırıp sordu: - Nedir bunlar? - Yiyecek, neden şaşırdın? - Ne bileyim, bu kadarına lüzum yoktu da. - Nedenmiş o? - Bugünkü rızkı veren, yarın da verirdi. Tevekkül denen bir şey var. Hem sonra... - Evet, sonra? - Babam bana, "Seni, ahiret ehli biriyle evlendiriyorum" demişti. Meğer "dünya ehli" biriyle evlendirmiş. Genç kızacağına memnun olmuştu. Sevinçle mırıldandı: - Haklısın hanım. İşte onlar birbirlerinden böyle üstün idiler. Evlenip, mesut bir hayat sürdüler...

.Seyyide hürmet...

İmâm-ı Şâfiî "rahmetullahi aleyh", bir gün Bağdat Camii'nde talebeye ders veriyordu. Lâkin ikide bir yerinden kalkıp kalkıp oturuyordu. Bu hal, on-onbeş defa tekrarlayınca, talebeyi merak sardı. Dersten sonra, birisi huzuruna vardı. - Bir şey sorabilir miyim hocam? - Tabii evladım, sor. - Efendim, ders esnasında kalkıp kalkıp oturdunuz. Hikmetini merak ettik. Büyük İmam izah etti: - Evladım, bir seyyid çocuk kapı önünde oynuyor, oyun îcâbı, bâzan kapı önünden geçiyordu. O çocuğun her geçişinde ayağa kalktım, sonra oturdum. - Neden hocam? - O seyyide hürmeten evladım. Bir evlad-ı Resul ayaktayken oturmak uygun olur mu? Paraya elini sürmedi Bir gün de, bir talebesiyle birlikte camiden çıktı. Çocuk bazı şeyler soruyor, İmam da cevap veriyordu. Bir ara, bir genç edeple yanaştı İmam'a. Elinde bir kese tutuyordu. İmam şefkatle baktı gence. - Buyur evladım. - Efendim filan kişinin size selamları var. - Aleyküm selam. Sonra o keseyi uzatıp arzetti: - Bu altınları size gönderdi. Kabul etmenizi rica ediyor. İmam elini sürmedi keseye. - Peki evladım, onu şuraya bırak! Genç, altın kesesini bir kenara bırakıp geri döndü. Allah razı olsun Az sonra, orta yaşlı biri gelip selam verdi - Efendim, ben fakir bir kimseyim. Bir de çocuğumuz oldu. Bebeği sarmak için bez bile yok evimizde. - Paraya mı ihtiyacın var? - Evet hocam. İmam-ı Şafii, kenardaki keseyi gösterdi ona. - Şunu al. İçinde altın varmış. İhtiyacını görürsün. Adam sevinçle aldı onu. - Allah razı olsun. Halbuki İmam, kendi de yokluk içinde yaşıyordu. *** Bir gün yine İmâm-ı Şâfiî hazretleri Mekke'ye geldi. İnsanlar, akın akın gelip dini sualler sordular. Hepsine doyurucu cevaplar verdi. Yanında "Onbin" dirhem parası vardı. Tamamını dağıttı fukaraya. Tek dirhem bile kalmadı. Paralar bitince, bir "Oooh!" çekip mırıldandı: - Elhamdülillaaah! İşte şimdi rahat ettim.

."Ceylanın oğlu!"

Ebül Abbas El Basîr hazretlerinin asıl ismi "Ahmed" ise de, "İbnül gazâle" diye tanınır. İbnül gazale, "Ceylanın oğlu" manasına geliyor. Hikâyesi şöyle: O, doğduğunda iki gözü de âmâ idi. Babası o yerin sultânı olup, seferdeydi o zaman. Annesi durumu görünce, çok üzüldü. "Bu sakat çocuğu beyim istemez" diye düşündü hemen. Ve çok yanlış bir kararla bebeğini bir beze sarıp gizlice çıktı evden. Şehir dışında, tenha bir yere bırakıp eve döndü. O, çocuğunu tenhaya terk ettiyse de, Cenab-ı Hak zayi etmedi onu. Bir ceylan gönderip, muntazaman süt verdirdi ona. Birkaç gün sonra, babası eve döndü. Ve çocuğu sordu hemen: - Hanım, bebeğimiz nerde? - Sorma bey. Hayrola, ne oldu? - Hayrola n'oldu? - Bir erkek çocuğumuz oldu, ama... - Aması ne? - Doğar doğmaz vefat etti. - Yaa!!! - Evet, maalesef öyle oldu. Sultan boynunu büküp, tevekkülle fısıldadı: - Rabbim onu aldıysa, daha hayırlısını ihsan eder... Aradan günler geçti. Sultan, adamlarını alıp ava çıktı bir gün. Bölgeyi çevirip, kontrole aldılar. Sonra daralttılar halkayı. O ara bir ceylan gördü sultan. Okunu gerip tam fırlatacaktı ki, durdu birden. Niçin mi? Yanında bir karaltı görmüştü ceylanın. Merakla koşup yanına gittiğinde ne görse beğenirsiniz? Bir erkek çocuğu. Çok güzel, sevimli, nurtopu gibi. Kendi çocuğuydu Şefkatle alıp bastı bağrına. Kendi çocuğuymuş gibi bir hisse kapıldı. - O ölenin yerine, oğlum bu olsun, diye geçirdi içinden. Avı bırakıp koştu eve. Hanımı kucağındaki çocuğu görünce sordu: - Hayrola bey, kimin bu çocuk? - Bizim çocuğumuz. - Bizim mi? - Evet, o ölenin yerine bunu gönderdi Cenab-ı Hak. - Hiçbir şey anlamadım. Beyi anlattı olanları: - Av yerinde buldum. Bir ceylan emziriyordu. Alıp eve getirdim. Bak ne sevimli. Kadın bakar bakmaz bir tuhaf oldu. Tanımıştı onu. Evet, bu kendi çocuğuydu. Kucaklayıp, şefkatle sarıldı yavrusuna. Hatâsını anlayıp, ağlayarak tövbe etti. Hakikati anlattı beyine. İkisi de sevinip şükrettiler.

.Niçin çok ağlarsınız?

Safvân bin Süleym "rahmetullahi aleyh", tâbiînin büyüklerindendir. Öyle çok ibadet ederdi ki, yarın öleceğini bilse, daha fazlasına gücü yetmezdi. Çok namâz kıldığından ayakları şişerdi. Namâzlarda ağladığından, seccadesi hep ıslak olurdu. Bir gün ona sordular: - Niçin çok ağlarsınız? - Kıyâmette ağlamamak için. - O gün ağlanacak mı? - Evet, ama iki kısım insan ağlamaz. - Kimlerdir onlar? - Allah korkusu ile hiç harama bakmayanlarla Allah korkusu ile gözyaşı dökenler. *** Zamanın halîfesi de iyi tanır ve severdi bu zatı. Bir gün onun bulunduğu şehre gelmişti. Vali ile şehri gezerken, bir mescitte birini bu zata benzetip valiye sordu: Şu zat kimdir? - Şu direğin yanında oturan kimdir? - Ona Safvân bin Süleym derler. Tahmininde yanılmamıştı. Hizmetçisinin eline bir kese altın verip, o mübareği gösterdi. - Bak, şu direğin yanında oturan zatı görüyor musun? - Evet efendim. - Bu keseyi götür, o zata ver! - Peki efendim. Hizmetçi, elinde kese ile ona doğru giderken, o, acele kalkıp namaza durdu. Hizmetçi yanına vardığında, o namaz kılıyordu. Oturup bekledi. Fakat İbni Süleym bir namazı bitirip, hemen öbürüne başlıyordu. Altınla işim yok Hizmetçi, bir fırsatını bulup keseyi uzattı kendisine. - Efendim, halife hazretleri bunu size gönderdi. - Neymiş o? - Galiba altın. - Benim altınla işim yok kardeşim. Hizmetçi şaşırmıştı. - İyi ama halife size gönderdi bunu. - Emin misin? Başkasına göndermiş olmasın? Garip, iki arada bir derede kalmıştı. - Efendim sizin isminiz Safvân değil mi? - Evet ama, sen git bir daha sor. Kime gönderdiğini iyice öğren. Hizmetçi sormaya gidiyordu ki, o, pabuçlarını giyip acele çıktı mescitten. Ertesi gün vali kendisini görüp sordu: - Niçin kabul etmedin altınları? - Benden daha fakirler var bu şehirde. - Ama siz de fakirsiniz. - Olsun, onlara verilirse daha çok sevinirim.

.Takva nedir?

Ebû Bekr-i Kettânî "rahmetullahi aleyh", bir gün sevdikleriyle sohbet ediyordu ki, biri sordu: - Efendim takva nedir. - Allah korkusu ile günah işlememektir. Ve şunu anlattı onlara: Büyüklerden biri, rüyasında "bir genç" gördü. Fevkalade güzel, nurlu ve yakışıklıydı. Merakla sordu o gence: - Sen kimsin? - 'Takvâ'yım. - Yaa, nerede bulunursun? - Benim yerim, Allah'tan korkanların kalpleridir. - Peki, yüzün neden çok parlak? - Allah korkusu ile ağlayanların gözyaşları sebebiyle. Birbirinizi sevin! Bu zat, her sohbetinde, "Birbirinizi çok sevin" der, dargınları barıştırırdı. Bir gün ona sordular: - Müslümana su-i zan günahı ne kadardır? Derhal ciddileşti. - Müslüman, Allahü tealanın sevdiğidir. Hiç ona su-i zan edilir mi? Ve kestirip attı: - Müslümanı sevmeğe mecbur ve mahkûmuz. Sonra şunu anlattı: Gençliğimde, bir arkadaşım vardı. Nedense ona karşı soğukluk duyardım kalbimde. Sebebini bilmiyordum. Ama mü'mine soğuk durmanın felaket olduğunu iyi biliyordum. Bu halden kurtulmak için hem dua ediyor, hem de sebeplere yapışıyordum. "Hediye, muhabbeti arttırır" düşüncesiyle kıymetli bir hediye alıp, ziyaretine gittim. Ama soğukluk gitmedi. Ey nefsim! Bu defa onu evime davet ettim. Leziz yemekler hazırlayıp bizzat kendim hizmet ettim sofrada. Yine gitmedi soğukluk. Çok üzülüp kendimi ayıpladım: "Ey nefsim, bu soğukluğun sebebini biliyorum. Sen, kendini ondan üstün görüyorsun. Ama bil ki, bu hal kibirdir. Kibirli olan ise, Cennete giremez, ona göre." Bu düşünceler içinde gidip yine çaldım kapısını. Tekrar yemeğe davet ettim. Kırmadı geldi. Leziz yemekler ikram ettim. O soğukluk gitmledi yine. Ama gitmeliydi. Çünkü buna izin yoktu dinimizde. Mü'mine soğuk durmak felaketti. Bir seher vakti, ağlayarak yalvardım Rabbime: - Yâ ilâhî, sana sığınıyorum. Kurtar beni bu felaketten. Çok gözyaşı döktüm. O anda değişti kalbim. O soğukluk gitti. Çok sevinip, Rabbime şükrettim.

.Bunu kefen yaparsın

Pîr Ali Efendi, Tekirdağ'a yakın Malkara'da yaşayıp, orada vefat etti. Nurlu kabri oradadır. Bu zat, uzun bir yolculuğa çıktı bir gün. Hanımı hamileydi. Ayrılmadan önce çarşıdan bir parça "patiska bez" getirip uzattı zevcesine. - Hanım, al şunu. - Hayrola, nedir bu? - Kefenlik bez. Ola ki ben seferde iken bir oğlumuz olur da, aynı gün vefat eder. Eğer böyle olursa, bunu kefen yaparsın bebeğe. Sonra veda edip ayrıldı. Aradan iki gün geçmişti ki, bir erkek çocukları oldu hakikaten. Ve o gün vefat etti. Kadıncağız bebeğini kefenlerken tutamadı gözyaşlarını: - Ah efendi, sen ne mübarek insansın, diye mırıldandı sessizce. İhlaslı olun Bir gün, talebesine şu nasihatı yaptı: - Çocuklar, siz siz olun, işlerinizi kullara beğendirmeye uğraşmayın. Allah beğensin yeter. Ve ekledi: - O beğendikten sonra, bütün dünya beğenmese ne çıkar? O beğenmedikten sonra, kâinat beğense ne kıymeti var? Unutmayın, kullara göre şekillenen kişi, iyi insan değildir. Şöyle bitirdi sözlerini: - Halis müslüman, her yerde müslümandır. Aynen "Altın" gibi. Altın, kâfirin elinde de altındır, mü'minin elinde de. "Hava ve su" gibidir müslüman. Herkesin ihtiyacı vardır ona. Bir araya gelin Bir gün, "Sohbet"in ehemmiyetini anlattı cemaatine. - Kardeşlerim, yolumuz "Sohbet yolu"dur. Şu insanlara hayret ediyorum. Niçin sohbet meclislerine katılmaz, koşmazlar Allah adamlarının yanlarına. Halbuki sohbet ehlinin ev sahibi Allahü teala, teşrifatçısı hazreti Ali, sâkîsi, (su dağıtıcısı) Hızır alayhisselamdır. Cemaatten biri sordu: - Efendim, "Sohbet"ten maksat, bir araya gelmek midir? - Evet, Allah için bir araya gelenlerden, Allahü teala razı olur. Bunlar, mahşer gününde Arş-ı âlâ altında gölgeleneceklerdir. Birisi söz aldı. - Biz bir araya geliyoruz ama dünya işlerinden konuşuyoruz. Mübarek gülümsedi. - Olsun, o da iyidir. Ama islâmiyetten de konuşun. Az da olsa, ilmihal kitabı okuyun. Çünkü iki müslüman bir araya gelir de, Allah ve peygamberden bahsetmezlerse, Allahü teala onlara la'net eder.

.Genç aşık!

Şerbetçi Baba, Gelibolu'yu nurlandıran bir Allah dostu. O devirde genç bir aşık, bu zatın büyüklüğünü işitip Gelibolu'ya geldi. Maksadı, ziyaret etmekti bu zatın kabrini. Ancak çok aradıysa da, kabri bulamadı. Akşam olunca, bir eve misafir oldu. O gece, sevdiklerinden birine göründü mübarek. - Filan evde misafir olan genci al, bana getir! Sabah olunca, gidip buldu o genci. - Siz Şerbetçi Baba'yı mı ziyaret edecektiniz? - Evet. Aldı genci, götürdü mübareğin kabrine. Genç âşık, kabir başında bir müddet sessiz oturduktan sonra konuşmaya başladı kabirdekiyle. Mübarek nasihat etti gence: En mühim şey - Evladım, en mühim şey, İslamiyeti öğrenmek ve ona göre yaşamaktır. Allahü tealanın emir ve yasaklarına ehemmiyet vermeyenler, burada çok pişmanlık çekiyorlar. Ve şöyle devam etti: - İman ve itikat doğru değilse, azaptan kurtuluş imkansız burada. Ehli sünnet alimlerinin kitaplarını okuyup, bir an önce imanını düzeltmeye bak. Ama acele et. Zira ecelin ne zaman geleceği belli olmaz. *** O devirde yalnız yaşıyan bir kişi vardı. Evinde ibadetle meşguldü hep. Ancak bir ara hastalandı ve gitgide şiddetlendi hastalığı. Bakacak kimsesi de yoktu garibin. Çaresizlikle açtı ellerini, yalvardı: - Ya Rabbi, bana bir yardımcı gönder! O anda aralandı kapısı. İçeri nurani bir zat girip gülümsedi kendisine. Yardıma geldim - Yalnızsın galiba. - Evet. - Sana yardıma geldim. Adamcağız hem sevinçli, hem de şaşkındı. - İyi ama siz kimsiniz? Hem kapı kapalıydı, nasıl girebildiniz içeri? - Mühim değil. Şimdi mühim olan, senin hastalığın. Hemen bir ev ilacı yapıp yedirdi ona. Allah'ın izniyle adam bir anda şifa bulup kalktı ayağa. Mübarek çıkıp giderken fısıldadı: - Bana Şerbetçi Baba derler, Gelibolu'da bulunurum. Adam merak etti bu Allah dostunu. Koştu Gelibolu'ya, rica etti ilk rastladığına: - Beni Şerbetçi Baba'ya götürür müsün? - Hayhay. Ve onu alıp götürdü bir türbeye. - İşte, Şerbetçi Baba burada yatıyor. Adam tutamadı gözyaşlarını. Okudu, okudu, gönderdi ruhuna. Zor ayrıldı türbesinden.

."Beni hatırlayın!"

Kalender Baba, Gelibolu'yu nurlandıran bir Allah dostu. Bir gün, sevdikleriyle sohbet ediyordu bu zat. "Namaz"ın ehemmiyetinden bahsetti onlara: - Müslüman demek, namaz demektir. Sordular: - Nasıl yani? - Namaz varsa, müslümanlık vardır. O yoksa, şüphelidir. Bütün diğer ibadetler, insanın doğru dürüst bir namaz kılmasını sağlamak içindir. *** Bir gün, birkaç sevdiği huzuruna geldiler. - Efendi Baba, izninizle sefere çıkacağız. - Hayhay, selametle gidin. Bir sıkıntıya düşerseniz beni hatırlayın. - Peki Baba. "O zatın hürmetine" Ve düştüler yola. Ancak bir yere geldiklerinde, haramiler tarafından kesildi yolları. Çaresizdiler. Hemen Kalender Baba'yı hatırlayıp, dua ettiler: - Ya Rabbi, sevdiğin o zat hürmetine koru bizi! O anda, nerden geldiyse geldi, bir arslan peydahlandı oracıkta ve saldırdı soygunculara. Bir anda toz oldu haydutlar. Tehlike bitmişti. Sefer dönüşü Kalender Baba'nın huzuruna vardılar. - Biz geldik Baba. - Hoşgeldiniz. Yolculuk iyi geçti mi? - Sayenizde efendim. O arslan olmasaydı mahvolmuştuk. - Allahü teala, kendisine sığınanlara yardım eder evlatlar. Sonra nasihat etti gençlere: - Dünya ve ahirette saadete kavuşmak, ancak Resulullah'a uymakla ele geçer. Ona uymadıkça her yapılan şey burada kalır. ahirette işe yaramaz. Sır kalsın aramızda Bu zatı sevenlerden biri, onu ziyaret için bindi katırına, düştü yola. Ancak bir mola yerinde kaçtı hayvanı. Issız yerde bineksiz kalakalmıştı. Çaresizlikle açtı ellerini, yalvardı: - Ya Rabbi, Kalender Baba hürmetine bana yardım et! O anda, hayvanının ilerden geldiğini gördü. Hem de Kalender Baba getiriyordu. Gözlerine inanamadı. Sevinçle onlara doğru koşarken, kayboldu mübarek zat. Hayvanına binip geldi Gelibolu'ya. Bu zatın huzuruna çıkıp, yoldaki hadiseyi anlatmak isterken, eliyle "Sus" işareti yaptı mübarek. - Hayır, anlatma! Ben ölünceye kadar sır kalsın aramızda. Ve ilave etti: - Unutma, her yardımı yapan yalnız Allahü tealadır.

Ebû Bekr-i Sûsî "rahmetullahi aleyh", hem âlim, hem velî bir zat idi. Onun güzel ahlâkı sebebiyle çok kimseler hidayete kavuşurdu. Bir gün, talebesiyle sohbet ediyordu ki, içeri bir genç girdi. Elbisesi kir pas içinde, üstelik sarhoştu. Ayakta duramıyordu. Talebeler tiksindiler ondan. O genç, nihayet bir kenara yığılıp kaldı. Ebu Bekr-i Susi derse ara verip döndü talebeye: -Evlâtlarım, onu böyle görünce, hemen hakkında kötü düşünmeyin. O da sizin gibi Allahın bir kuludur. Halis tövbe ederse, sizden yakın olur Allaha. Kim bilir belki de o, bu yola sizden daha ehildir. Belli mi olur. Sonra başını eğip bir miktar tefekkür etti. Sonra başını kaldırıp şöyle buyurdu: -Bana öyle geliyor ki, gün gelir, bu genç benim bu yerimde insanlara nasihat eder. Ve emretti talebeye: -Haydi, şimdi onu incitmeden götürüp, yatırın bir yatağa. Talebeler, -Başüstüne! deyip, derhal bir yatak buldular ve o genci oraya yatırdılar. Edeple diz çöktü Birazdan genç kendine geldi ve etrafına bakınıp merakla sordu: -Ben nerdeyim? Çocuklar cevap verdi: -Burası bir dergah. -Yaa, beni kim getirdi buraya? -Hocamızın emriyle biz getirdik -Hocanız kim sizin? -Ebu Bekr-i Susi hazretleri. Genç bu ismi duyunca, birden toparlanıp edeple diz çöktü. Çocuklar, hocalarının kendisi hakkında buyurduklarını naklettiler ona. O, bunları duyunca, kalbi değişti birden. Bütün kötü fiillerine pişmanlık duydu. Bütün hücrelerine kadar nedamet ateşiyle yandı tutuştu. Günahlarına tövbe edip, maneviyatta yükselmeye başladı. Öyle dönüş yaptı ki, kıza zaman içinde zirvelere yükseldi. Ebu Bekr-i Sûsî'nin bir numaralı talebesi oldu. Sarhoş olarak ve bilmeden girdiği bu dergahtan, büyük bir âlim olarak çıktı. Bir müddet sonra Ebu Bekr-i Susi vefat edince, onun yerine bu geçip, halkı irşad etmeye başladı. Eee ne demişler: -Evliyanın sözünde Rabbani tesir vardır. Başarı nedir? Ebu Bekr-i Susi, bir gün talebesine sordu: -Başarı nedir bilir misiniz? Gençler boyun büktüler. -Bilmiyoruz, siz buyurun. -Başarı, öldükten sonra, ahirette işe yarıyan şeydir. Ve izah etti: -Bir şey, ahirette işe yaramıyacaksa, ona başarı denmez. Mübarek tekrar sordu: -Muvaffak insan kime denir? Çocuklar yine boyunlarını büktüler. -Bilmiyoruz. Buyurdu ki: -Muvaffak insan, kendini ateşten koruyandır. Kendisini Cehennem ateşinden koruyamıyan insan, ne yaparsa yapsın muvaffak olmuş sayılmaz.

.Mahşer sıkıntısı!

Mahşerin sıkıntısı dayanılmaz hal alınca, mahşer halkı, bundan kurtulmak için çare ararlar. Önce Âdem Nebi'ye gidip dert yanarlar: - Ey babamız! Ve ey hazret-i Âdem! Sen, peygamberlerin ilkisin ve çok şereflisin. Bu mahşer meydanında hâlimiz pek fenâdır. Dayanacak gücümüz kalmadı. Ne olur, bize şefâat et ki, başlasın hesabımız. Hak teala ne hüküm verirse, razıyız. Âdem Nebî, kendini buna layık görmeyip özür diler: - Siz Nûh Peygambere gidin! Mahşer halkı, bin sene müşâvere edip, Nuh aleyhisselama varırlar: - Yâ Nuh! Ne olur, bize şefaat et ki, Rabbimiz baksın hesabımıza. Artık dayanamıyoruz. Lakin O da kendini geri çekip, özür diler. Halilullaha gidin! - Siz, İbrahim Peygambere gidin! Onlar, yine bin sene müşavere edip, İbrâhim Peygambere varırlar. Mahşerin sıkıntısına takatları kalmamıştır. Hesabın başlaması için şefaat isterler: - Yâ İbrahim, sen Allahın dostusun. Ne olur bize şefaat et ki, hesabımız başlasın artık. Fakat O da kendini buna layık görmez. - Siz Mûsâ Peygambere gidin! Ehl-i mahşer toplanıp, bir ümitle Musa aleyhisselama varırlar: - Ya Mûsâ, sen kelîmullahsın. Bize şefaat et ki, Hak teala hesabımızı görsün. Bu sıkıntıya tahammülümüz kalmadı artık. Musa Nebi de kendini kusurlu görüp, özür diler. - Siz en iyisi İsa Nebi'ye gidin! Bu defa topluca İsa aleyhisselama varıp yalvarırlar: Sen bize acı! - Yâ İsa! Sen rûhullahsın. Ne olur bize acı! Şu sıkıntıdan kurtulmamız için sen ol bize aracı! Ancak o da kendini geri çeker. - Siz Hâtem-ül enbiyâ'ya gidin. Çünkü o, Habibullahtır ve Peygamberlerin en üstünüdür. Ümid ederim ki, O şefaat eder ve Onun şefaati kabul olur. Onlar büyük sevinç ve son bir ümitle Resûlullahın minberine varır, yalvarırlar: - Yâ Muhammed! Sen Allah'ın Habibisin. Seni kırmaz. Biz hazret-i Âdem'e gittik, bizi Nuh Peygambere havale eyledi. Ona gidip yalvardık, o da İbrahim Peygambere gönderdi. İbrahim Peygamber, Mûsâ Kelîmullaha, o da İsa Peygambere, İsa Nebî de Hazretinize havale etti bizi. Senden başka gidecek kimsemiz kalmadı. Halimiz pek fenadır. Ne olur, sen şefaat et ki, başlasın hesabımız. Hak teala, ne hüküm verirse razıyız...

.Ben şefaat ederim!.."

İnsanlar, mahşer gününün sıkıntısından kurtulmak için Resûllere mürâcaat edip herbirinden şefaat isterler. Lâkin herbiri diğerine sevk eder onları. En son "Habîbullah"a gelir, şefaat için yalvarırlar: - Ey Allahın Habibi, şefaat et ki, başlasın hesabımız. Efendimiz kabul eder: - Peki, Rabbim izin verirse ben şefaat ederim. Sonra kalkar, izzetle Arş-ı âlâya varır. Orada, bin senelik bir secdeye kapanır. Rabbini, bir mükemmel hamd ve senâ eder ki, Bu, ondan gayri hiçbir kimseye nasîb olmamıştır. O an ehl-i mahşerin hali pek fenâdır. Çekilen zahmetleri anlatmak mümkün olmaz. Nasıl mı? Vâveylâ! Vâsebûrâ! Çoklarının haram yoldan kazandıkları mallar, o gün, boyunlarında birer "halka" olmuştur. Ve öyle ağırlaşır ki, "büyük dağ" olur sanki. Feryât ve figânları gök gürlemesini andırır. - "Vâ veylâ! Vâ sebûrâ!" diye feryât ederler. Onların feryâdına, yer gök dayanmaz. Ya zekâtı verilmeyen mallar? Onlar da koca bir "yılan" olup, sahibinin boyunlarına dolanır. Öyle ağırlaşır ki, "değirmen taşı" gibi olur. O kimse feryât edip, bağırır ki: - Bu nedir? Melekler cevap verirler: - Zekâtını vermediğiniz mallardır. Bâzıları vardır ki, avret mahallerinden, kan, cerâhat ve irin akar. Tahammülü imkânsız pis kokuları vardır. Bunlar kimlerdir? Kimler mi bunlar? Zinâ yapan erkek ve kadınlardır. Bir kısmının dilleri, sarkmıştır böğürlerine. Bunlar mı? İftirâ edenlerdir. Velhâsıl Resûlullah secdedeyken, Rabbimizden hitap gelir: - Yâ Muhammed! Başını secdeden kaldır ve şefâat eyle. Söyle murâdını ki kabul edeyim. Resûlullah başını secdeden kaldırıp yalvarır: - Yâ ilâhî, kulların arasından iyi ve kötüleri ayır ki, günahlarıyla rezîl rüsvây oldular bu meydanda. Artık bu azâba tahammülleri yoktur. Efendimizin şefaatini Hak teala kabul eder. Sonra mı? "Mîzân" kurulur ve ehl-i mahşer izdihâmdan kurtulur. Lâkin kâfirlerin işi zordur. Zira girecekleri Cehennemin azabı yanında bu sıkıntılar, denize nazaran damla bile değildir.

.Cehennemi getirin!"

Mahşer günü, Hak teâlâ emreder meleklere: - Cehennemi getirin! Melekler, derhal gidip bu emri Cehenneme bildirirler. Cehennem sorar: - Beni niye çağırıyor? - Seninle küffârın cezâsını verecek. Sen, bunun için yaratıldın. Ve onu, yetmişbin zincirle çekerler. Her zincirde yetmiş bin halka, her halkada, yetmiş bin melek vardır ki, herbiri tek başına dağları devirir. Cehennem, mahşer meydanına bir yıllık mesafededir o vakit. Öyle şiddetli bağırması ve ateş saçması vardır ki, yedi kat gökleri siyah dumana boğar. Bir ara kurtulur meleklerin ellerinden. Gümbürtüsü ve şiddeti, bir yıllık mesâfedeki mahşer meydanından duyulur. Ehl-i mahşer, o vakit korku ile birbirlerine sarılır ve sorarlar: Bu ses nedir? - Bu ses nedir? Denir ki: - Cehennem, meleklerin elinden kurtulmuş, buraya geliyormuş. Bunu duyanların dizlerinin bağı çözülür ve oldukları yere yığılırlar. Peygamberlere bile korku gelir. Her biri Arş-ı âlâya sarılır; - Nefsî! Nefsî!" derler. Yani; - Yâ Rabbî, bugün nefsimden başka birşey istemem! Peygamberimiz mi? O, farklıdır. Ümmetini düşünüp yalvarır: - Yâ Rabbî, ümmetime selâmet ver! O anda Cehennemden öyle korkunç sesler peyda olur ki, insanlar, korkularından yüzleri üzerine kapaklanırlar. O gün, Cenab-ı Hak'tan gayri kimseden ümit yoktur. Ehl-i mahşer, korkusundan kımıldayamayacak haldedirler. Git yerine! İşte o kritik anda, Efendimiz arslan gibi çıkar ortaya ve Cehennemi durdurup kendine tabi kılar. Ve emreder: - Git yerine. Tâ ki, ehlin sana güruh güruh gelsinler. Cehennem boyun büker: - Başüstüne yâ Muhammed! Ve ehl-i mahşerden uzaklaşıp, yerine gider. Ehl-i mahşer rahat bir nefes alır o zaman. Onun bu şefkatini gören mahşer halkı, aynı şeyi söylerler birbirlerine: - Ne merhametli bir Peygamber! Nitekim Hak teala, "Seni, âlemlere rahmet olarak gönderdik" buyuruyor Onun hakkında "sallallahü aleyhi ve sellem"...

.Resulullahın duası...

Peygamber-i zîşânın her duâsı kabul olurdu. Misal mi? Binlerce... Biri şöyle: Abdullah bin Abbas'a dua etmişlerdi: - Yâ Rabbî, Abdullah'ı dinde alim yap, Kur'ân-ı kerimin sırrına vâkıf eyle. Hazret-i Abdullah, bu dua bereketiyle din ilimlerinde mütehassıs oldu. Hele tefsir ve hadiste bir tekiydi zamanının. Sahâbe ve tâbiînin bir müşkili olsa, ona müracaat ederlerdi önce. *** Yine Sa'd bin ebî Vakkâs "radıyallahü anh" keskin nişancıydı. Oku şaşmazdı asla. Neden mi? Çünkü dua almıştı Resulün duasını almıştı çünkü. - "Yâ Rabbî, Sa'dın okunu hedefinden saptırma!" buyurmuşlardı. Eee, O dua eder de, kabul olmaz mı? Mübarek sahâbî, attığını vuruyordu artık. Uhud'da, her okunu çekişte dua ediyordu: - Bu, senin okun yâ Rabbî, senin düşmanlarına atıyorum. Sen isabet ettir! O gün, her fırlattığı ok isabet etmiş, bir kâfiri Cehenneme göndermişti. Hikmeti malum, Resulün duası... Yine Uhud'da, kâfirler birleşip, o Servere hücum ettiler. Efendimiz, hazret-i Sa'dı görüp, seslendiler: - Yâ Sa'd! Ok atıp püskürt şunları! O an, bir tek ok vardı sadağında. Bu emirle fırlattı onu. Netice mi? Tam isabet. Gırtlağından vurmuştu Kâfiri gırtlağından vurmuştu. Elini, sadağına götürdü. Yok iken, bir ok daha geldi eline. Oku çekip, dikkatle baktı. Evet, az önce fırlattığı oktu bu. Attığı ok geri gelmişti. Yayını gerip, fırlattı aynı oku. Ne mi oldu? Bir müşrik daha temizlendi. Elini götürdü sadağına. Bir ok daha geldi eline. Baktı, aynı ok... Hiç şaşırmadı. Yayını gerip fırlattı. Bir kâfir daha yere serilirken, aynı ok, yine gelip girmişti sadağına. Sa'd bin ebî Vakkâs, o bir tek okla, yüzlerce kâfir öldürmüştü o gün. Çünkü duasını almıştı o Resûlün: - Yâ Rabbî! Sa'dın okunu hedefinden saptırma! buyurmuşlardı. İşte bu duadır ki, her attığını vurmuş, her oku hedefini bulmuştu.

.Bedir esirleri!..

Resûlullah, Bedir Harbinden zaferle dönmüştü. Aldığı yetmiş kadar esiri, eshabı arasında pay etti hemen. Esirlerin ne yapılacağı hakkında bir vahiy olmayınca, eshabiyle istişare edip, karar verdiler: - Esirler, fidye karşılığında serbest bırakılacak! Sonra her esîrin vereceği fidye miktarı tesbit edildi. Neye göre? Mal varlığına göre... Esirler arasında Resulullahın amcası Abbâs da vardı "radıyallahü anh". Efendimiz yanına yaklaştılar. - Yâ Abbas! - Buyur. - Kendin ve Ukayl için fidye ödeyeceksin! Abbas, memnun olmamıştı. Ben müminim - Ben müminim. Kureyş, beni zorla getirdi Bedir'e. Efendimiz buyurdular ki: - Mümin olduğunu Allah bilir. Zahirde aleyhimizdesin. Bunun için fidye vermelisin. - Param yok ki, ne vereyim? - Hiç mi paran yok? - Sekizyüz dirhemim vardı. Onu da ganimet diye siz aldınız. Başka yok mu? - Yok. - Peki, o altınları niçin söylemiyorsun? Abbas hayretle sordu: - Hangi altınları? - Hani Bedir'e gelirken hanımına verdiğin altınlar. O altınları ona verirken, "Eğer geri dönemezsem, şu kadarı senin, şu kadarı Fadl'ın, şunlar da Kusem ve Abdullah'ın" demiştin. İşte o altınları soruyorum. Nereden biliyorsun? Abbâs bunu duyunca kızardı, bozardı. Sormadan edemedi. - Yâ Muhammed! O vakit odada ikimizden başka kimse yoktu. Sen bunları nereden biliyorsun? - Rabbim bildirdi. Evet, herşey apaçık ortadaydı. Kalbine hidayet nurları dolmaya başladı ve kalbine geleni birdirdi ânında: - Öyleyse hak peygambersin! Şehadeti haykırıp, müslüman oldu. Sonra mı? Resûlullah, imanını gizlemesini emretti ona. Ve Mekke'de vazîfe verdi. Oradaki müminlere göz kulak olacak, ayrıca, müşriklerin arasında dolaşıp, olup biteni gizlice Resulullaha bildirecekti. Vazifesini mükemmel yaptı. Çok dua aldı.

.Hz. Hasan ile Hüseyin

Hazret-i Hüseyin "radıyallahü anh", Aliyyül Mürtezâ'nın ilk ve büyük oğlu, Resûl-i ekrem'in torunudur. Ramazân-ı şerîfte dünyaya geldi. Doğar doğmaz Resulullahın kucağında buldu kendini. Onun terbiyesiyle yetişti ki, bu, herkese nasib olmayan bir devletti. Hazret-i Hasan ile hazret-i Hüseyin, çocukken bir gün güreşe tutuştular. Efendimiz de yanlarındaydı ve ne hikmetse Hasan'ı teşvik buyuruyordu. Bu, hazret-i Fâtıma'nın garibine gitti. Merakla baktı Efendimize. - Babacığım! - Buyur kızım. - Görürüm Hasan'ı tutarsınız. - Evet. Fâtıma iyice meraklanmıştı. - Ama Hasan daha büyüktür. Küçüğe yardım etmek daha münasip değil midir? Efendimiz, sevgiyle baktılar ona. - Doğru dersin kızım. - Öyleyse? - Ama Cebrail de Hüseyin'e yardım ediyor. *** Ebû Hüreyre "radıyallahü anh" buyuruyor ki: - Hasan'ı nerede görsem, gözlerim yaşarır, bir hatıra canlanır zihnimde. Şöyle ki: O, ufacık bir mâsumdu henüz. Efendimiz onu kacağına aldılar. Baktım, minnâcık elleriyle, dedesinin nûrlu sakallarıyle aynuyordu. Yüzü, Resûlullaha o kadar benzerdi ki, onun gibi benzeyen yoktu daha. *** Hazret-i Ebu Bekir de bir gün yolda giderken, küçük Hasan'ı gördü. Oturmuş oynuyordu babasının yanında. Hemen omuzlarına alıp, babasına döndü. - Yâ Ali! - Buyur yâ Ebâ Bekr! - Kusura bakmazsan, bir şey diyeceğim. - Bakmam, söyle. - Bu, senden daha çok benziyor Resulullaha. *** Hazret-i Hasan'la Abdullah bin Zübeyr, sefere çıktılar bir gün. Sonra büyükçe bir hurmalıkta mola verdiler. Lâkin kurak ve verimsizdi o yerler. Hurma ağaçları meyvesizdi. Abdullah bin Zübeyr, hazret-i Hasan'a döndü. - Keşke şu ağaçlarda hurma olsaydı. Hazret-i Hasan; - Yaa, iyi olurdu deyip, duâ etti içinden: - Yâ Rabbî, hurma bitir şu ağaçta. O anda yeşillendi ağaç ve hurma ile doldu dalları...

..Bir anlık tefekkür!

Sevgili Peygamberimiz bir gün mescid-i şerifte eshabiyle sohbet ediyordu. Az sonra Cebrail aleyhisselam geldi. Bir haber getirmişti Efendimize. Selam verip arzetti: - Yâ Resulallah! Ebu Bekir, bu sabah bir ibadet yaptı ki, yetmiş yıllık ibadete bedeldir. Efendimiz bir şey buyurmadılar. Bilal-i Habeşi'yi çağırıp emrettiler: - Ebu Bekir'i çağır gelsin! - Başüstüne yâ Resulallah. Ve koşup çaldı kapıyı. Hazret-i Ebu Bekir çıktı kapıya: - Buyur yâ Bilal! - Efendimiz seni çağırıyor. - Öyle mi, hemen geliyorum. Acele giyinip çıktı evden. Az sonra mescitteydi. Selam verip oturdu karşılarına. Evde ne yapıyordun? Efendimiz sordular: - Nasılsın yâ Ebâ Bekr? - Elhamdülillah. - Evde ne yapıyordun? - Hiçbir şey. - Bir ibadet yapmıyor muydun? - Hayır yâ Resulallah. - Bir hayır, hasenat? - Yok, hayır. - Peki, kalbinden bir şey geçirdin mi? Hazret-i Ebu Bekir biraz düşünüp arzetti: - Evet yâ Resulallah, bir şey düşündüm. - Ne düşündün? - Cenneti ve Cehennemi. - Nasıl? - Allahü tealanın her ikisini de insanla dolduracağını düşündüm. - Sonra? Kimse yanmasın! - Cehennemin büyüklüğünü ve sayısız insanların burada yanacağını. - Başka? - Cehennemin şiddetini düşündüm. Burada yanacak olan insanların halini tefekkür edip titredim ve bir temennide bulundum. - Nasıl bir temenni? - "Yâ Rabbî!" dedim, "Ahirette benim vücudumu öyle büyük yap ki, Cehennemi yalnız ben doldurayım. Başka kimseye yer kalmasın. Böylece senin takdirin de yerine gelmiş olur ve bütün insanlar Cehennemden kurtulur... Efendimiz sordular: - Neden böyle istedin? - Kimsenin yanmasını istemiyorum yâ Resulallah. Ben yanayım, ama kimse yanmasın. Bunu istedim Rabbimden Efendimiz çok memnun olmuşlardı. Dua buyurdular kendisine.

.Şehid olmak istiyordu...

Resûlullah Efendimiz, bir gün şehitlikle ilgili müjdeler vermişti eshabına. Aynı gün, "Nevfel" adındaki bir sahabî, hanımı ve iki oğlunu alıp, geldi huzura: - Yâ Resûlallah, sizden bir isteğim var. - Nedir yâ Nevfel? - Ben bir dua edeyim, siz "amin" deyin. Efendimiz kabul buyurunca, kaldırdı ellerini. - Yâ Rabbî, şu iki oğlum yetim, hanımım dul kalsın. Bana şehid olmayı nasib eyle! Efendimiz taahhüdünü yerine getirdiler: - Amiiin! Nevfel'in istediği olmuştu. İlk savaşa katıldı ve şehid oldu. Aziz şehidi, bir gömleğe sarıp defnettiler. Definden sonra Resulullah, parmakları ucuna basarak yürüyordu ki, eshab-ı kiram merak edip sordu. Niçin böyle yürürsünüz? - Niçin böyle yürürsünüz yâ Resulallah? Efendimiz izah ettiler: - O kadar çok melek toplandı ki, ayağımı basacak boş yer bulamadım. Mücahitler zaferle şehre giriyordu. Harbe katılmayan müslümanlar tebrik için yollara dökülmüşlerdi. Nevfel'in hanımı da, iki oğluyla oradaydı. Efendimizi görüp, koştu yanlarına: - Gazânız mübarek olsun yâ Resulallah! Sonra beyini sordu: - Nevfel nerelerde? Efendimiz, şehadet haberini veremediler. Arkaya işâret edip yürüdüler. Ardından "Hazret-i Alî" geliyordu. Koşup kesti önünü: - Yâ Ali, Nevfel nerede? O da aynı şeyi yapıp, yürüdü ileri. Ardından "Hazret-i Osmân" geliyordu. Hâtun koştu ona: Nevfel nerede? - Nevfel nerede? O da arkaya işaret edip geçti öne. Kadın telaşlanmıştı. "Hazret-i Ömer"e koştu: - Yâ Ömer, Nevfel yok mu? O da işaret edip öne geçti. En arkada "Hazret-i Ebu Bekr yalnızca geliyordu. Kadıncağız çâresizlikle koştu ona. - Yâ Ebâ Bekr! Hani Nevfel? O, aynı hareketi yapamadı. Çünkü arkadan gelen yoktu. Kadıncağızı üzmek de istemiyordu. Eliyle sakalını tutup, sığındı Yaradana. Ve bütün kuvvetiyle nida etti: - Yâ Allaaaah! O anda bir "toz bulutu" belirdi uzaktan. Yaklaşınca netleşti silüet. Evet, bu gelen "Şehit Nevfel"di. Yaklaşırken seslendi: - Buyur yâ Ebâ Bekr, beni mi emrettiniz? Atından indi. Sıddîk'ın elini öpüp ilerledi. Bütün gaziler onu görüp hayrete düştüler...

.Borcunu ben öderim"

Bir gün, hazret-i Ebu Bekir ile hazret-i Alî, mescid-i şerifte oturuyorlardı. O esnâda biri girdi içeri. Ancak hazret-i Ali'yi görünce adamın rengi kaçtı birden. Mahcup bir vaziyette çöküverdi oracığa. Hazret-i Ebu Bekir merakla hazret-i Ali'ye döndü: - Şu adamı tanıyor musun? - Evet, tanıyorum. - Seni görünce mahcûb oldu? - Yaa, öyle mi? - Evet, neden dersin? Aliyyül Mürteza tahmin etmişti: - Bana borcu var. Belki ondandır. Hazret-i Ebu Bekir kalktı ve gitti o adamın yanına. - Hayırdır, neyin var senin? Yok bir şey - Yok bir şey. - Var var... Ali'yi görünce mahcup oldun. - Evet öyle. - Neden? - Ona borcum var da. - Ne kadar? - Yirmibin akçe. - Ödeyemiyor musun? - Hayır, yoksa bir saat geciktirmem. Hazret-i Ebu Bekir üzülmüştü. Onu sevindirmek istedi. - Dinle, sana bir teklifim var. - Buyurun. - Borcunu ben öderim, ama bir şartla. - Sahi mi, her şarta razıyım. - Pekâlâ Fatiha'nın yarısını oku. Sevabını bana hediye et. Adam çok sevindi. Dediğini yapıp, sevabını bağışladı ona. Sevinçten uçuyordu Hazret-i Ebu Bekir, ona yirmibin akçe verip, tekrar rica etti: - Diğer yarısını da okur musun? Okuyunca, yirmibin akçe daha verdi. Adam sevinçten uçuyordu... *** Resûl-i ekrem bazı eshaba buyurdular ki: - Cennetin birçok kapısı vardır. Beş vakit namâzını muntazam kılanlar, "Namâz" adlı kapıdan, cihâd edenler, "Cihâd" kapısından, sadaka verenler, "Sadaka" kapısından, oruç tutanlar da, "Oruç" kapısından Cennete çağrılırlar. Hazret-i Ebu Bekir sordu: - Bir anda bütün kapılardan çağrılan var mıdır? - Evet, vardır. - Onlar kimlerdir yâ Resulallah? - Sen onlardansın...

.Niçin ağlıyorsun?"

Muhammed bin Münkedir "rahmetullahi aleyh", tâbiinden bir hadîs âlimi ve evliyadır. Her gece ibâdet eder, Rabbine boyun bükmekten zevk alırdı. Bir gece yarısı, köşesinde namâz kılıyordu ki, birden ağlamaya başladı. Ama ne ağlamak! Gözünden akan yaşlar seccadeyi ıslatıyordu. Evdekiler uyanıp, koştular yanına: - Niçin ağlıyorsun? Cevap yok. Durmadan ağlıyordu. Sevdiği bir arkadaşı vardı. Gece vakti ona koşup durumu söylediler. O geldiğinde, ağlamaktan bitab düşmüştü mübarek. Arkadaşı yanına sokulup usulca sordu: - Hasta mısın kardeşim? - Hayır. - Bir yerin mi ağrıyor? - Hayır. - Öyleyse niye ağlıyorsun? Bir ayet okudum da Mübarek, gözyaşlarını silerken zorlukla konuştu: - Gece, bir ayet okudum da. - Evet, - Ayetin dehşetinden tutamadım kendimi. - Hangi ayet bu? Okudu o ayeti. Bu âyette mealen "O gün günahkârlar, hiç ummadıkları bir anda Cehennemin o şiddetli azabını göreceklerdir" buyuruluyordu. Yaşlı gözlerle döndü arkadaşına. - O gün, Allah'ın yardımı olmazsa bizi kim kurtarır o azaptan? Söyler misin, kim kurtarır? *** Mübarek kumaş ticareti yapıyordu. Bir gün, dükkânı çırağına bırakıp, kendisi bir işe gitmişti. Döndüğünde, çırağın, ucuz bir kumaşı pahalıya sattığını öğrenip çok üzüldü. Haram ateştir Derhal o kimseyi bulup rica etti: - Ya bu satıştan vazgeç. Ya paranın üstünü al, ya da gel, pahalı kumaştan vereyim. Adam şaşırmıştı. - Mühim değil arkadaş. - Hayır çok mühim. - Neden? - Haram, ateştir. Boğazımızdan haram girmesin içeri. - Az fiyât farkı için bu hassâsiyet niye? - Kardeşim, hesap var ahirette. Bu dünyada "Kul hakkı"ndan kurtulmak kolaydır. Ama ahirette çaresi bulunmaz. Ve ilave etti: - Orada altın gümüş geçmiyor ki. Az bir kul hakkı için nice sevaplar verilip, günahlar yükleniliyor. Değer mi?

.Tevrat'ta da yazıyor!"

Câfer-i Sâdık "rahmetullahi aleyh" hazretlerine bir gün iki genç gelip rica ettiler: - Bize, abdestin faziletinden anlatır mısınız? - Peki gençler. Ve şu hadis-i şerifi nakletti. (Ümmetimin abdest uzuvları, mahşer karanlığında öyle nurlu olur ki, etraflarına ışık saçar. Başkaları onlara gıbta ile bakıp, "Keşke biz de bu ümmetten olsaydık" diye hayıflanırlar.) Ve şöyle devam etti: - Eski Peygamberlerin kitaplarında okumuştum. Şöyle yazıyordu: "Bir şeyden korkan kimse hemen abdest alırsa, o şeyin zararından korunmuş olur". Ve başından geçen şu hadiseyi anlattı: Bir yere gidiyordum. Bir râhibin evini uzaktan görünce durup, onu imana davet etmeyi düşündüm. Niye geç açtınız? Ve yolumu değiştirip, o rahibin evine doğru yürümeye başladım. Varıp çaldım kapıyı. Ama kapı açılmadı. Bekledim. Birkaç dakîka sonra, râhip elinde havlu ile açtı kapıyı. - Beklettim, özür dilerim. Sordum: - Hayırdır, niye geç açtınız? - Abdest alıyordum da. - Abdest mi? - Evet. Sizi pencereden görünce heybetinizden korku geldi kalbime. Hemen abdest almaya gittim. - Niçin? - Tevrat'ın tavsiyesi böyle. - Nasıl? - Tevrat'ta yazıyor ki, "Bir şeyden korktuğun zaman abdest al ki, ondan zarar görmiyesin". - Yaa, ne güzel. Müslüman olur musun? Sevinmiştim. İmana çağırmanın tam vaktiydi. - Size bir teklifim olacak. - Buyurun. - Müslüman olur musun? Rahip tereddütsüz cevap verdi: - Hayhay! Ve "Şehadet"i okuyup, imanla şereflendi. Bir "Abdest" sebebiyle ebedi Cehennemden kurtardı kendisini. *** Oğlu "Mûsâ Kâzım" nasihat istemişti kendisinden. Buyurdu ki: - İyilerle arkadaş ol, kötülerden uzaklaş. Ve ekledi: - İyi arkadaş, seni Cennete sevkeder, kötü arkadaş Cehenneme.

.Damda deve aranır mı?"

Belh Padişahı İbrâhim Edhem, altın işlemeli tahtında uyurken, birtakım tıkırtılar duyup uyandı. Kulak kabarttı, sesler damdan geliyordu. Fırlayıp çıktı dama. Tanımadığı bir adamla karşılaştı. - Heey! Sen kimsin? - Yabancı değilim. - Ne arıyorsun burada? - Devem kayboldu da, onu arıyorum. Fena halde canı sıkılmıştı. - Ey şaşkın, hiç damda deve aranır mı? Meçhul şahıs cevabı yapıştırdı: - Asıl şaşkın sensin ki, altın taht ve ipekli yumuşak yataklar içinde Rabbini arıyorsun. Bu, daha garip değil mi? Ve kayboldu gözden. İbrahim Edhem'in kalbine korku geldi. Bunu, bir ikaz-ı ilahi sayıp, çeki düzen verdi kendine. Ne ararsın burada? Bir gün de, sarayında ziyafet veriyordu. Devlet erkânından da kalabalık bir heyet hazır bulunuyordu. İbrâhim Edhem, kendine mahsus şatafatlı yerine henüz oturmuştu ki, heybetli biri girdi saray kapısından. Nöbetçiler, onun heybetinden çekinip (Sen kimsin?) diye soramadı bile. Bu garip zat, sağa sola bakmadan, doğruca gidip, hükümdarın karşısına dikildi. İbrahim Edhem karşısında bu pervasız kişiyi görünce fena halde canı sıkıldı. - Kimsin, ne ararsın burada? - Yolcuyum, bu handa konaklamak istedim de. İbrâhim Edhem sesini yükseltti: - Be adam burası han değil, saraydır saray! Heybetli zat sordu: - Peki, senden önce kim vardı bu yerde? - Babam. Bu nasıl saray? - Ondan önce kim vardı? - Filânca hükümdar. - Ondan önce? - Falan sultan... Böylece geçmiş padişahların birçoğunu saydırdıktan sonra sordu: - Bu sultânlara ne oldu? - Hepsi öldüler. O zat taşı gediğine koydu: - Bu nasıl saray ki, insanların biri gelir biri gider. Böyle olan yerlere, saray değil, "Han" denir. Sonra ekledi: - Ey İbrâhim, kendini aldatma. Gün gelir, sen de göçersin bu yerden. Ve sür'atle çıkıp gitti. İbrahim Edhem çok duygulanmıştı. Ardından yetişip sordu. - Sahi, sen kimsin? - Hızır'ım.

."İzin ver de ağlayalım!"

Mîzânda günâhları ağır gelen mü'minler, Cehenneme doğru sevkedilir. Ateşe yaklaşınca korkuya kapılır, "Yâ Muhammed!" diye feryad etmek isterler. Ama muvaffak olamazlar. Niye mi? Çünkü Peygamberimizin ismini unutmuşlardır. Mâlik sorar onlara: - Sizler kimsiniz? - Üstlerine Kur'ân inen kavimiz. - Kur'ân, Muhammed'e inmişti. Onlar, "Muhammed" ismini işitince, hep birden haykırırlar: - İşte biz, Muhammed ümmetindeniz! Ve yalvarırlar: - Ne olur, izin ver de, oturup ağlayalım şu halimize. Peki ağlayın! Mâlik izin verir. - Peki ağlayın. Öyle çok ağlarlar ki, gözlerinden kan akar yaş yerine. Mâlik seslenir: - Bu ağlamanız çok güzel. Ama keşke dünyâda ağlasaydınız. - Neden? - O ağlama sizi ateşten kurtarırdı. Ama şimdi faydasız. Sonra emreder bir meleğe: - Tut bu müslümânları, ateşe at! Melek, onları tutmak için yaklaşınca, hep birden feryad ederler: - Lâ ilâhe illallaaah! Cehennem kelime-i tevhîdi işitince, uzaklaşır onlardan. Tut o müminleri! Mâlik seslenir: - Yâ Nâr! Tut bu mü'minleri! Ateş cevap verir: - Tutamıyorum. - Neden? - Lâ ilâhe illallah diyorlar. Malik yine emreder: - Olsun, tut onları! Cehennem tam tutacağı zaman yine kaçar gerilere. Malik son defa emreder: - Allahın emridir, tut onları! O zaman "Ateş" gelip yakalar müminleri. Mâlik ikaz eder: - Yüzlerini yakma ki, o yüzlerle secde ettiler Allaha. Ve ilave eder: - Kalplerini de yakma ki, orada imanın nûru parlıyor. Cehennem emri dinler. Yüz ve kalpleri hariç, yakar diğer uzuvlarını.

.Kurtar bizi yâ Resûlallah!"

Hak teala, Cebrail aleyhisselama emreder: - Yâ Cibril, git Mâlik'ten ümmet-i Muhammedin halini öğren! Cebrail, Cehennem kapısına gidip sorar: - Yâ Mâlik, ümmet-i Muhammedin hali nicedir? - Pek fenadır. - Onları görebilir miyim? - Tabii. Ve Cehennem perdesini aralar. O anda azâp çeken mü'minleri görür. Müminler de onu görürler. Güzelliğine hayran kalıp Mâlik'e seslenirler: - Ey Mâlik, kimdir bu zat? - Cebrâildir ki, Muhammed'e vahiy getirmiştir. Bizden selam söyle Onlar, "Muhammed" ismini işitince, hep birden bağırırlar: - Ey Cebrâil, ne olur, Peygamberimize bizden selâm ilet ve şu halimizi bildir ona. Hazreti Cebrail cevap verir: - Hayhay, söylerim. Ve üzüntüyle ayrılıp, huzûr-u ilâhîye varır. Hak teâlâ, sorar: - Ümmet-i Muhammed'in hali nasıldır? - Çok fenâdır yâ Rabbî. - Bunu Habibime de haber ver! - Başüstüne yâ Rabbî. Ve emri getirir yerine. Efendimiz çok üzülür. Arş-ı âlâya varıp secdeye kapanır: Rabbimiz buyurur ki: - Ey Habibim, secdeden kalk ve iste! Tek dileğim, ümmetimdir Efendimiz secdeden doğrulup arzeder: - Yâ Rabbî, tek dileğim günahkâr ümmetimin ateşten kurtulmasıdır. Hak teâlâ buyurur ki: - Ey Resûlüm! Git çıkar onları ateşten! O Server, oradan ayrılıp Cehennem önüne gelir ve Mâlik'e selam verir. Malik, ona tazim edip ayağa kalkar: - Ve aleyküm selam. Efendimiz rica eder: - Ümmetimi görebilir miyim? - Tabii, emredersin. Ve aralar perdeyi. Günahkâr müminler, Efendimizi görür görmez hep birden feryad ederler: - Kurtar bizi yâ Resûlallah! Efendimiz çıkarır hepsini Cehennemden. Kâfirler mi? Çıkanları görünce hayıflanır; - "Aaah" derler, "Keşke biz de ehl-i iman olsaydık da, şunlar gibi biz de kurtulsaydık ateşten". Ama nerdeee. Onlar sonsuz kalırlar o ateşte...

.Her şey onun şerefine

Ebu Osman Meğribî "rahmetullahi aleyh", bir gün Efendimizin faziletlerinden bahsediyordu cemaate: - Yerlerde ve göklerde yaratılan herşey, Onun şerefine yaratılmıştır. Hak teala, "İste, vereyim" buyurdu kendisine. Ama O, dünyalık hiçbir şey istemedi. Ne mülk ve saltanat, ne makâm, ne rütbe. Peki ne istedi? Kulluğu ve peygamberliği. Sonra izah etti bunu: Bir gün, Cibrîl aleyhisselâm, Efendimizin huzûruna girip selam verdi. O Server selamını aldıktan sonra buyurdu ki: - Bu gece evimizde hiç yemek yoktu. O esnâda "İsrâfil" adındaki melek girdi huzura. Beni Rabbimiz gönderdi - Yâ Resûlallah, beni Rabbimiz gönderdi. - Ne buyuruyor? - "İsterse dokunduğu taş toprak, altın olsun. İsterse melek olarak yapsın peygamberliğini" buyuruyor. Efendimiz buyurdular ki: - Ne altın isterim, ne melek olmayı. - Peki ne istersin? - Kul olarak Peygamberlik yapmayı. *** Sonra şunu anlattı cemaate: O, insanlara, cinlere, hattâ canlı cansız her mahlûka Peygamber gelmiştir. Onun rahmetinden, herşeye nasîb vardır. Kâfirler ve melekler de nasibdardır bu rahmetten. Cemaatten biri sordu: - Kâfirlere rahmeti nasıldır? - Onun hürmetine, umumi azap gelmez üstlerine. Meleklere rahmeti - Peki, meleklere rahmeti nasıldır? - "Arzedeyim" buyurup, şu hadiseyi nakletti: Bir gün, Resulullah'la Cebrail aleyhisselam konuşuyorlardı. Efendimiz sordular: - Yâ Cebrail, Hak teâlâ benim için, "Seni rahmet olarak gönderdim" buyuruyor. Bu rahmetten sana da nasib oldu mu? - Evet yâ Resulallah. - Nasıl oldu? - Hak teâlânın kudret ve azameti karşısında, sonumdan korkudaydım. Ne zaman ki, iki âyet getirdim zatınıza, o zaman korkum gitti, rahatladım. Efendimiz sordular: - Neden rahatladın? - Çünkü o iki ayette, benim "Emin" olduğum bildiriliyordu. Rabbimizin meth-ü senasına kavuştum. Bana, bundan büyük rahmet olur mu?

.Develer bile onu dinlerdi!

Resûlullah, islâmı teblîğe başlayınca, müşrikler toplanıp mani olmak istediler. Muvaffak olamayınca işkenceye başladılar. Kimlere mi? Kimsesi olmayan, fakir, garip ve kölelere. Bunlardan biri de Bilâl idi "radıyallahü anh". Ümeyye kâfirinin kölesiydi bu şerefli insan. Ümeyye, oniki kölesinden, en çok bunu severdi. Neden mi? Önce ahlâkını beğenirdi. Sonra sesini. Kervanda o varsa, mesele yoktu. Develer, uzun çöl yollarında yorulunca, onun yanık ve içli sesiyle canlanır, hatta koşuya kalkarlardı. Ümeyye, bir ara puthâneye nöbetçi yaptı onu. Ama o, imanla şereflenmişti o günlerde. Orada, gizli gizli ibâdet ediyor, putları da yatırıp secde ettiriyordu. Allah bir! Allah bir! Ümeyye bunu duyunca, önce inanmadı. Çağırıp sordu hemen. - Sen müslüman mı oldun? - Evet. Bu "Evet" cevabıyla çılgına döndü kâfir. Küplere bindi. Gadaplanıp, başladı eziyete. Hem de en insafsız şekilde. Nasıl mı? Tam öğle sıcağında, çıplak olarak kızgın kumlara yatırıp sıkıştırırdı: - Muhammed'in Allah'ını inkâr et! Bilal'in cevabı iki kelimeydi: - Allah bir! Allah bir! Bir gün yine soyundurup, dikenlerin üstünde sürüttü. Öyle ki, paramparça oldu vücudu. Peşinden aynı tehdit: - Dön islamdan! - Dönmem! - Putlara tap! - Tapmam! Sanki kudurmuştu! Ümeyye kudurdu. Tekrar kızgın kuma yatırıp, üzerini kaynar kumlarla örttü ve bağırdı: - Haydi, dön dininden! - Dönmem. - Dön diyorum! - Hayır, Allah bir! Kâfir iyice çıldırdı. Etrafına bakındı. Koca bir kaya gördü ilerde. Onu zorla kaldırıp bıraktı Bilal'in göğsü üzerine. Altta kızgın kum, üstte ateş kesilmiş kaya. Mübarek, bu cefaya da katlanıp dönmedi dininden. Konuşmaya mecali kalmadığı gibi, nefesini zor alıyordu. İmanını parmak işaretiyle bildirdi: - Allah bir! Ve bu ıstıraba fazla dayanamadı. Nefesi tükenip bayıldı. Ümeyye "Öldü" zannedip terketti orayı...

.Onu ancak sen kurtarırsın"

Bilâl-i Habeşî "radıyallahü anh", ağır ve sıcak kayanın altında bayılmıştı. Kendine geldiğimde, güneş batmış, üstündeki kaya, gaibten atılmıştı bir kenara. - "Şükürler olsun" diye mırıldandı. Ümeyye kâfiri, Bilal'i dininden döndüremiyordu bir türlü. Her türlü işkenceyi deniyor, ama hep aynı cevabı alıyordu ondan: - Allah bir! Bir gün, yine elbisesini çıkarıp, kalın deve ipini sardı boynuna. Halatın ucunu Mekke çocuklarına verip, yerlerde sürükletti vücudunu. Ama o, aynı şeyi söylüyordu: Allah bir! Bir gün Resûlullah Efendimiz oradan geçerken gördü Bilal'i. Çıplak vücudunu kızgın kuma yatırmış, üzerinde koca bir kaya koymuşlardı. Sabret yâ Bilâl! Yaklaşıp müjde verdiler: - Yâ Bilâl, sabret. Allah demen seni kurtarır. Oradan hânesine döndüler. Ama çok üzülmüşlerdi. Az sonra hazret-i Ebu Bekir gelip girdi huzura. Gördüklerini ona da anlatıp buyurdular ki: - Onu ancak sen kurtarırsın. - Başüstüne yâ Resulallah! Ve izin alıp çıktı huzurdan. Bilal'in işkence çektiği yere gidip çıkıştı Ümeyye'ye: - Bu zavallıya niye eziyet ediyorsun? - Kölem değil mi, ederim. - Sende vicdan yok mudur? - Yoktur. - Kaldır şu kayayı üzerinden! - Kaldırmam! - Öyleyse sat onu bana! - Satmam! Ne istiyorsun? - İstediğin parayı söyle. - Dünya dolusu para versen de satmam. Amaaa, - Ne aması? - Onu bir şartla verebilirim sana. - Neymiş o şart? - Senin kölen Amir'le değişebilirim. Hazret-i Ebu Bekir düşünmedi bile. - Kabul! Ümeyye çok sevinmişti. "İyi oldu, Ebû Bekir'i aldattım" diyordu içinden. Hazret-i Ebu Bekir daha çok sevinmişti. Niye mi? Resulullah sevinecekti de ondan. Bilâl'in elinden tutup koştu Resulullaha. - Müjde yâ Resulallah! Bilal'i kurtardım Ümeyye'den. Efendimiz çok sevindiler. Peşinden bir müjde daha verdi: - Şimdi de sizin şerefinize âzâd ediyorum. - Allah razı olsun kardeşim.

.Anlaşmalı dua!..

Abdullah bin Cahş "radıyallahü anh", Efendimizin kayın biraderi ve ilk iman edenlerdendir. Müşriklerden çok eziyet gördü, işkenceye uğradı. Ama hep sabretti. Ve iltifatına kavuştu o Serverin. - "Açlık ve susuzluğa en çok sabredeniniz!" buyurdular onun hakkında. Gönlünde tek şey vardı: Şehîd olmak. Bu sebeple en önde çarpışırdı cenklerde. Uhud'da da en öndeydi. Harp yeni başlamıştı ki Sa'd bin Ebî Vakkas'ı görüp çekti kenara: - Yâ Sad! Sana bir şey diyeceğim. - Söyle yâ Abdullah. - Sen duâ et, ben "Amin" diyeyim. - Eeee? - Sonra ben dua edeyim, sen "Amin" de. - Olur, hayhay. Anlaştılar... Anlaşmışlardı. Önce hazret-i Sa'd dua etti: - Yâ ilâhî! Bileğime kuvvet ver bugün. En zorlu kâfirleri çıkar karşıma. Hepsini öldüreyim. Sonra gazi olarak geri döneyim. Abdullah kendine düşeni yaptı. - Aaamiiiiin! Sonra kendisi el kaldırdı: - Yâ ilâhî! Koluma kuvvet ver bugün. En zorlu kâfirlerle dövüşüp öldüreyim hepsini. Sonra şehit olayım. Kâfirler burnumu, kulağımı ve dudaklarımı kessinler. Bu halde huzuruna varayım. - "Yâ Abdullah, burnunu, kulağını ne yaptın?" diye sorduğunda, - "Ya Rabbi, onlarla çok günahlar işledim. Onun için huzuruna getirmeye utandım" diyeyim. Ama söz vermişti! Bu duaya "Amin" demeye dili varmadı hazret-i Sa'dın. Ama söz vermişti. İstemeyerek mırıldandı: - Amin. Ve kılıçları çekip daldılar düşman içine. - Yâ Allah! Allahü ekber! Abdullah bin Cahş, son derece çevik savaşıyor, küffarı ekin gibi biçiyordu. Derken kılıcı kırıldı. Hemen koştu Resulullaha: - Kılıcım kırıldı yâ Resulallah! Efendimiz ona bir hurma dalı uzattılar: - Al, bununla savaş! O dal, kılıç oldu ânında. Uzun, kalın ve keskin. Çok geçmeden yaralandı. Vücuduna yüzlerce kılıç inip kalktı ve kanlar içinde yere yıkıldı. Kâfirler koşup, burnunu, kulağını ve dudaklarını kestiler. Duası kabul olmuştu. Hazret-i Hamza ile aynı kabre defnedildi.

.Yendikçe artan yemek!

Resûlullah Efendimiz, bir gün sordu eshâbına: - Bugün oruçlu olanınız var mı? Hazret-i Ebû Bekir cevap verdi: - Evet yâ Resulallah, ben oruçluyum bugün. Ardından şöyle sordular. - Cenâzede bulunan var mı? Yine o cevap verdi: - Evet, ben bulundum yâ Resulallah. Üçüncü olarak sordular: - Peki, bir fakîr doyuranınız oldu mu? Yine o cevapladı: - Evet, ben doyurdum. Son olarak sordular: - Hasta ziyâret eden var mı? Yine o cevap verdi: - Evet, ben ziyaret ettim. Efendimiz çok memnun olmuştu. Ona sevgiyle bakıp buyurdular ki: - Ebû Bekir, suâlsiz Cennete girecektir. Kim yemek yedirir? Bir gün de Efendimiz hitab etti eshabına: - Hanginizin evinde yemek varsa, eshâb-ı soffa'dan birkaçını evine götürüp yemek yedirsin. Eshab-ı soffa, hiç dünyalığı olmayan fakir sahabilerdi. Hazret-i Ebû Bekir atıldı hemen: - Başüstüne yâ Resulallah! Ve koştu o fakirlerin yanına. Kaç kişi varsa, hepsini götürdü evine. Sofraya oturup yemeye başladılar. Ancak garip bir şey oluyordu. Ne mi? Yemek, yendikçe artıyordu. Tam doyuncaya kadar yediler. Yemek, azalacağına çoğalmıştı. Eshab-ı soffa, teşekkür edip ayrıldılar. Hazret-i Ebu Bekr'in hanımı yemeği görüp hayretle sordu: Hikmeti nedir? - Misafirler yemek yemediler mi? - Yediler. - Ama hiç azalmamış. - Evet, hatta çoğaldı. - Hikmeti nedir dersin? - Resulullahın bereketidir mutlaka. *** Resûlullah buyurdular ki: - Bana kim bir iyilik yaptıysa, karşılığını verdim. Yalnız Ebu Bekr müstesna. Onun yaptığı ihsanların karşılığını vermekten aciz kaldım. Onun mükâfatını Rabbimiz Cennette verecek inşallah. Ve ilave ettiler: - Bana, Ebû Bekr'in malı gibi, hiç kimsenin malı faydalı olmadı. Eğer Allah'tan başka dost edinseydim, Ebû Bekr'i dost edinirdim. Ne şeref ama!

."Seni bizzat Resulullah seçti!"

Peygamber Efendimiz dâr-ı bekâya intikal edince, Eshab-ı kiram toplanıp, Hazret-i Ebu Bekir'i halife seçtiler. Hem de ittifakla. Seçim işi bitince, Halife hitab etti eshaba: - Beni halife seçtiniz. Ama en iyiniz değilim. Lütfen kabul edin! Hazret-i Ali, hemen karşısındaydı. İzinle girdi söze: - Seni, bizim önümüze bizzat Resulullah geçirmişti. Geri çekmek kimin haddine! Ve hazret-i Sıddık başladı vazifeye. Bir yandan da geçim için ticaret yapıyordu. Sahabenin seçkinleri birleşip çıktılar huzuruna: - Yâ emîrel müminin! - Buyurun kardeşlerim. - Senin ticaret yapmana razı değiliz. - Geçim için mecburum. Maaş verelim - Beytülmal'dan maaş verelim. Hep devlet işleriyle uğraş. - Olabilir. Ve günlük "İki dirhem" ücret tayin ettiler. Ama Halife itiraz etti buna. - Olmaz. - Neden? - Bu ücret fazla. "Bir dirhem, iki dank"a indirdiler. O zaman kabûl edip, bıraktı ticâreti. İyi de, kullandı mı o ücreti? Hayır. Aldıkça attı bir testiye. Peki ya geçimi? Şahsî servetiyle karşıladı. Vefâtı yaklaşınca, hazret-i Aişe'yi çağırıp, döktü o testiyi önüne. Hazret-i Aişe sordu: - Bunlar nedir babacığım? - Beytülmaldan aldığım ücretler. Bunlar ne olacak? - N'olacak bunlar? - Ölürsem Ömer'e götür. Dağıtsın fukaraya. - Peki babacığım. Çok geçmeden vefat etti. Hazret-i Aişe o testiyi alıp, yeni halifenin huzuruna vardı ve döktü o paraları önüne. Hazret-i Ömer sordu: - Nedir bunlar yâ Aişe? - Babamın beytülmaldan aldığı ücretler. - Niye bana getirdin? - Babamın vasiyyeti üzerine. - Neydi vasiyyeti? - Bunları fukaraya dağıtacakmışsınız. Ömer-ül Fârûk başladı ağlamaya. - Ey kardeşim Ebu Bekir! Senin gittiğin yoldan kim gidebilir? Bize, çok ağır bir yük bırakıp veda ettin! Gözyaşlarından mübarek sakalları ıslanmıştı...

.Derdim büyük"

Alî bin Ebî Tâlip "radıyallahü anh" vefât edince, namazını kılıp, nurlu kabrine defnettiler. Oğulları hazret-i Hasan ve hazret-i Hüseyin definden dönerken, bir viranelik içinde insan iniltisi duydular. Sesin geldiği tarafa yaklaştıklarında hasta bir kimse ile karşılaştılar. Yaşlı, garip ve fakir biriydi. Hâline acıyıp sordular: - Amca, niçin ağlıyorsun? - Sormayın azîzler, derdim büyük. - Nedir derdin? Söyle baba. - Ah evlatlar, ben birini merak ediyorum. - Kimi merak edersin? - Bir senedir, biri gelip bütün ihtiyâcımı görüyordu. Bugün gelmedi. Ben onsuz ne yaparım? Kimdi o şahıs? - Kimdi o şahıs? - Bilmiyorum. - İsmi neydi? - Onu da bilmiyorum. Bir gün sordum, söylemedi. Israr ettiğimde, "Ne yapacaksın ismimi. Ben Allah için sana hizmet ediyorum. Mükâfatını da Ondan bekliyorum" dedi. İyice merak etmişlerdi. Sordular: - Peki nasıl biriydi? Tarif et bize. - Ben âmâyım çocuklar. Onun için tarif edemiyeceğim. Ama çok mübarek bir zattı. - Nasıl anladın bunu? - Devâmlı Rabbini zikrediyor, zikrine melekler de iştirak ediyordu. - Seninle konuşmaz mıydı? - Konuşurdu. Benimle olduğuna memnun olduğunu söyler ve "Fakîr, fakîrlerle oturur, garip de gariplerle" derdi. Daha başka hallerini de anlatınca, iki kardeş ağlamaya başladılar. Niçin ağlarsınız Bu defa fakir merak etti: - Siz niçin ağlarsınız? - Senin tarif ettiğin kişi, bizim babamızdır amca. - Yaa, öyle mi? - Evet, o kişi Ali bin ebi Tâlip'tir. - Peki ne oldu ona, neden gelmedi bugün? Ağlıyarak cevap verdiler: - Bu sabah vefat etti. Fakir bir "Aaah!" çekip yalvardı: - Ne olur gençler, beni onun kabrine götürün. Götürdüler. Mezâr başında açtı ellerini: - Yâ ilâhî! Beni, bu kabir sâhibine kavuştur. Ben onsuz yaşıyamam artık. Duası anında kabul oldu. Oracıkta vefat edip, hemen yakınına defn olundu.

."Su istiyorum"

Bir gün İbrâhim Edhem "rahmetullahi aleyh" sahrâya çıkmıştı. Abdest almak için gitti bir kuyu başına ve sarkıttı kovasını. Geriye çektiğinde çok şaşırdı. Niye mi? Çünkü kova "gümüş"le doluydu. Hemen geri döküp, tekrar daldırdı. Çektiğinde ne görse beğenirsiniz? Kova "altın" doluydu bu defa da. Üzülüp, boşalttı onu da. Ve üçüncü defa daldırdı kovayı. Mübarek "su" beklerken, bu sefer de "mücevher" çıkmasın mı? Ellerini açıp yalvardı: - Yâ Rabbî, isteğim bunlar değil. Abdest almak için bir miktar su istiyorum. Dördüncü daldırışta nihayet "su" dolmuştu kovasına. Sevinip şükretti. Tatlı nar getir! Hükümdarlığı terketmiş, bir zenginin bağında bekçilik yapıyordu. Bağ sâhibi çağırdı bir gün onu. - İbrahiiim! - Buyurun efendim. - Bana biraz nar getir, ama tatlılarından olsun. - Peki efendim! Bir tabak dolusu nar toplayıp götürdü. Ama memnun olmamıştı efendisi. - Ben tatlı nar istemiştim. Bunların hepsi de ekşi. Ve sitem etti kendisine: - Kaç senedir şu bağı bekliyorsun. Hâlâ tatlısını ekşisinden ayıramıyor musun? Ben bekçiyim Boyun bükerek arzetti: - Ben bekçiyim efendim. Tatmadığım şeyin tatlısını ekşisini ne bileyim. Adam çok şaşırmıştı: - Senin şu ihlasına bakınca, "Sen İbrâhim Edhem'sin" diyesim geliyor. Hiç cevap vermedi. Tanımasınlar diye terk etti o yeri. *** İbrahim Edhem, nasihat isteyen bir gence buyurdu ki: - Evladım, Azrâil ruhunu almaya gelirse, kov gitsin! Genç şaşırmıştı. - Nasıl olur efendim? Melek hiç kovulur mu? - Öyleyse şimdiden ölüme hazırlan. Sonra buyurdu ki: - Mezarda, Münker-Nekîr melekleri gelince, kov onları da. Seni suâle çekmesinler. - Onları da kovamam efendim. Buyurdu ki: - Öyleyse kabir suallerine cevap hazırla.

.Hırsızın hidâyeti

Râbia-i Adviyye "rahmetullahi aleyha", bir gece, seher vaktine kadar namaz kılıp hasır üzerinde uyuyakaldı. O ara bir hırsız girdi evine. Dolaştı, götürecek bir eşya bulamadı. Tam kapıdan çıkıyordu ki, hazret-i Rabia'nın örtüsü takıldı gözüne. - "Bâri boş çıkmıyayım" dedi ve dönüp aldı onu. Aldı ama, çıkamadı evden. Niye mi? Çünkü bulamadı kapıyı. Kapı yok olmuştu adeta. Korkup, örtüyü koydu yerine. Koyar koymaz buldu kapıyı. - "Kapıyı bulmuşken örtüyü alayım" diye düşünüp tekrar aldı örtüyü. Aldı ama, kapı yine kayboldu. Dönüp koydu yerine. Kapıyı buldu. Örtüyü aldı, kapı kayboldu. Bu, yedi defa tekrar edince bir ses duydu gaibten: - Ey kişi, hiç yorulma. Alamazsın o örtüyü! Korktu ve çıktı evden. Tövbe edip, vazgeçti hırsızlıktan. Niçin çok ağlıyorsun? Râbia hazretleri Allah'tan çok korkar, sürekli ağlardı. Öyle ki, ağlamaktan gözyaşları iz yapmıştı yüzünde. Bir gün yine ağlıyordu ki, sordular: - Niçin çok ağlıyorsun? - Çok korktuğum için. - Neden korkuyorsun? - Rabbimi gücendirmekten. - Nasıl? - Yarın huzuruna çıktığımda, "Ey Râbia, sen bana yaramazsın!" derse ne olur hâlim. İşte bunun için ağlıyorum. *** Bir gün hanımın birinin, - "Yâ Rabbî, bu günahkâr kulundan razı ol!" diye dua ettiğini duydu. Sen O'ndan razı mısın? Yaklaşıp sordu: - Sen O'ndan râzı mısın peki? - Anlıyamadım. - O sana az bir musibet gönderse, sabredebiliyor musun? - Maalesef hayır. - Peki, sen O'nun işinden razı olmazken, Onun senden razı olmasını nasıl istiyebiliyorsun? Kadıncağız anlamıştı hatasını. Tekrar sordu: - Kul Rabbinden nasıl razı olur? - Onun her gönderdiğinden zevk almakla - Nasıl yani? - Belâlardan da zevk alacaksın. Ne kadar acı da olsa. - Ama bu çok zor. - Elbette. Hâlis kul olmak kolay mı? Hakiki kul, belalardan daha çok lezzet alır. O göndermiştir çünkü. Onun her gönderdiği tatlı gelir ona.

.Eden kendine eder

Vaktiyle bir hükümdar, iki de veziri vardı. Biri iyi kalpliydi. Öteki kötü kalpli ve kıskanç. İyi kalpli olanı; - "Eden, kendine eder" derdi sık sık. Onun için bu vezirini çok seviyordu. Öbürü onu çekemiyor, kıymetten düşürmek için fırsat kolluyordu. Bir gün hükümdarın kulağına fısıldadı: - O sizin aleyhinizde konuşuyor. - Yaa, ne diyor? - Ağzınız fena kokuyormuş. - Ama benim ağzım kokmaz ki. - İnanmazsanız, bu akşam dikkat edin. Sizinle konuşurken, eliyle burnunu tutacaktır. Sonra çıkıp, koştu iyi vezire. - Bu öğlen yemeğini bizde yiyelim mi? - Hayhay. Sarımsaklı yiyince... Öğlen vakti birlikte eve gittiler. Kötü vezir, yemeklere bol sırımsak koydurmuştu. İyi kalpli vezir yedi o yemeklerden. Akşam, sultanın huzuruna gidince, mecbûren bir eliyle hep ağzını tutuyordu. Hükümdar; "Tamam, o vezir doğru söylemiş" diye düşündü. Hemen bir mektup yazıp verdi ona. - Al bunu, falan valiye götür! - Başüstüne efendim. Mektup şöyleydi: - Bu mektubu sana getireni boğazla, derisini yüz. İçine ot doldurup bana gönder! Garip, o mektubu alıp çıktı. Yolda hasetçi vezire rastladı. Kötü vezir elindeki zarfı görünce sordu hemen: - Onu kime götürüyorsun? - Filan valiye. Yakalayın şunu? Hasetçi, bunun bir "Taltif mektubu" olduğunu zannedip rica etti: - İstersen ben götüreyim. - Olur, sen götür. Vali mektubu açıp okuyunca, emretti adamlarına: - Tutun şunu! Öldürüp, derisini yüzün ve içini ot doldurup sultana gönderin! - Başüstüne. Emir anında yerine getirildi. Ertesi gün hükümdar, iyi kalpli vezîri sağ salim görünce çok şaşırdı. Huzuruna çağırıp sordu: - Sen benim hakkımda "Ağzı kokuyor" diyormuşsun, öyle mi? - Estağfirullah sultanım. - Peki o akşam niçin burnunu tutuyordun? Vezir anlattı olanları. Hükümdar hakikati öğrenmişti. İyi kalpli vezirine sevgiyle baktı: - Sen haklıymışsın vezirim. Eden kendine edermiş hakikaten...

."Ey ahâli!.."

Selâhaddîn Eyyûbî, bir ömrü müddetince islâma hizmet etti. Nihayet "Ölüm hastalığı"na yakalandı. Vefât edeceğini anlayınca, sandıktan "kefen"ini getirtip, mızrağının ucuna bağlattı. Sonra uzattı bir tellâla: - Bunu al. Sokak sokak gezdir! - Başüstüne. - Ve nida et ki: "Ey ahâliiii! Bakın görün ki, Sultân Selâhaddîn'in sonu işte budur. Bu kadar şân şöhret sahibiyken, dünyâdan, bir şu kefenle gidiyor! Tellal eğdi başını: - Başüstüne sultanım. Ve çıkıp emri yerine getirdi. Onun bu hareketi, dünyâ mağrurlarına, bir ders ve ibret oldu. Çok mütevazıydı Alimlerle oturup sohbet etmeyi çok severdi. Son nefeslerini verirken bile âlimlerin sohbetini dinledi. Onları dinlerken göçtü bu fani âlemden. Yanına köylü de, çöpçü de gelse, rahatça oturur, en ufak bir korkuya kapılmazdı. Ayrıca, Çok mühim işlerle meşgûlken bile halkıyla ilgilenir, isteklerini yerine getirirdi. Nasıl mı? Bir gün, küffârla savaşıyordu ki, o hengâmede yaşlı bir kadıncağız sokuldu yanına. - Sultanım! - Buyur bacım. Bir sıkıntısını anlatıp rica etti: - Bu işimi hallediver! Kadına şefkatle baktı: - Bak bacım, şu anda savaş halindeyiz. - Ben anlamam. Yarın gel - Yarın gelsen olmaz mı? - Olmaz, şimdi hallet. - Şimdi zor. Yarın halledeyim. Kadın lâf anlamıyordu. - Şimdi halledemiyeceksen ne diye hükümdar oldun? Koca sultan büktü boynunu: - Peki bacım. Savaşa ara verip halletti işini. Helallık dileyip, savaşa devam etti. *** Bir gün de emretti hizmetçisine: - Bana ılık su getir! - Başüstüne. Gitti. Önce kaynar, sonra soğuk su getirdi. Buna bile kızmayıp, hayretle mırıldandı: - Sübhânallah! İstediğimiz suyu içemiyoruz. *** Hazînelere sâhipken, mütevâzı ve sâde yaşadı. Öldüğünde, bir tek "Altın", bir de "Gümüş" parası kaldı geriye. Bundan gayri yoktu hiçbir dünyalığı..

.Cömertliğin böylesi!

Hazret-i Hasan, hazret-i Hüseyin, ve Abdullah bin Câfer, uzun bir sefere çıkmışlardı. Biraz sonra yorulup mola verdiler. Üçü de acıkmıştı. O yerde bir kadın görüp sordular - Yiyecek bir şeyin var mı? Tereddütsüz cevap verdi: - Var var... Tek koyunu vardı. Hemen kesip doyurdu onları. Aradan yıllar geçti. Bu kadıncağız fakirleşmiş, maîşet için, Medîne'ye gelmişti. Hazret-i Hasan bir görüşte tanıdı kadını. Tabii o günkü fedakârlığını da. Ona ne verdi biliyor musunuz? "Bin koyun"la, "Bin altın". Sonra kardeşi Hüseyin'e gönderdi. Hazret-i Hüseyin sordu: - Hasan ne verdi sana? - Bin koyunla, bin altın. Bana bin altın getir! Hemen emretti hizmetçisine. - Bana bin altın getir! - Derhal efendim. O bin altını kadına verip, bin adet de koyun vereceğini vaad etti ve Abdullah bin Câfer'e gönderdi. O da sordu kadına: - Hüseyin ne verdi sana? - Bin altınla bin koyun. - Pekâlâ. O da bin altınla bin koyun verip, gönderdi kadıncağızı. Bu, bir vakıa. Masal değil. *** Bir gün hazret-i Hasan, evinde ağlıyordu. Sordular: - Niçin ağlarsınız? Derinden bir "Aaah!" çekti. Yazıklar olsun! - Bize yazıklar olsun. - Ne oldu? Niye Ah edersiniz? - Daha ne olsun. Yedi gündür misafir gelmedi hanemize. *** Hazret-i Hüseyin, bir gün namâza duracaktı. Seccadenin üzerinde titremeye başladı. Sordular: - Neden böyle titrersiniz? - Rabbimin huzuruna çıkacağım, nasıl titremiyeyim. *** Hazret-i Hasan da namaza duracağı zaman korkudan titrer ve şöyle derdi: - Allahü teâlânın dağlara arz ettiği, fakat dağların bile kabûl edemediği "Kulluk" vazifesini yapmak üzereyim. Bilmem ki lâyıkıyla yapabilecek miyim?

.Cehennemin kapısındaki kaya!

Bir velî anlatıyor: Kıyamet günü Mîzan kurulur, ameller tartılır. Bir kimsenin günahı ağır gelir. Melekler o kimseyi Cehenneme götürürler ama birden şaşırırlar. Niye mi? Çünkü kapı kapanmıştır. Koca bir kaya tarafından. - Bu nedir? diye düşünürlerken, taştan ses gelir: - Ey melekler! Onu geri götürün! Sorarlar: - Neden? - Çünkü o, bir gün beni gösterip, "Şu taş şahidim olsun ki, Allah birdir ve Muhammed aleyhisselam Onun hak Peygamberidir." demişti. Taşın şehadetiyle Melekler tereddütte iken hitab-ı ilahi gelir: - Ey melekler! Kulumu geri götürün! Melekler yine sorarlar: - Neden yâ Rabbî? - Onu, bu taşın şehadetiyle affettim. Eee, cenabı Hak, bir "Taş"ın şehadetiyle Cehennemlik bir kulunu affeder de, "Habibinin şefaati"yle affetmez mi? *** Bir de şunu anlattı: Bir Hıristiyan ile bir Müsliman, münakaşa ederler. Her biri kendi dininin hak olduğunu iddia etmektedir. Anlaşamayınca, Müslüman, döner Hıristiyana: - Peki, bir teklifim var. - Nedir? - Ellerimizi ateşe sokalım. - Neden? - Hak belli olsun. - Nasıl yani? - Hangimizin eli yanmazsa, anlarız ki onun dini haktır. Neden yanmamış? Hıristiyan bir müddet tereddüt ettikten sonra mecburen kabul eder: - Peki, razıyım. Ve ateş yakıp, sokarlar ellerini. Fakat o da ne? İkisinin de eli yanmaz. Müslüman hayretler içindedir. Niyaz eder kalbinden: - Ya Rabbi, nedir bu hal? İlham olunur ki: - Senin elin yanmadı, bana olan imanın ve Habibime olan muhabbetinden. Hemen sorar: - Ya onunki? - Onun eli de senin hürmetine yanmadı. Eh, bir gayri müslimin eli, bir "mümin"in hürmetine yanmazsa, Allahü teala, nice günâhkârları "Habibinin hürmeti"ne elbette Cehennemde yakmaz.

.O, âlemlere rahmettir"

Ömer Şirvânî "rahmetullahi aleyh", bir gün Peygamber Efendimizden bahsediyordu. Buyurdu ki: - Server-i alem Efendimiz âlemlere rahmet olarak gelmiştir. O, bütün insanlara, cinlere, meleklere, hatta kurda, kuşa, canlı cansız bütün mevcudata rahmettir. Ve ekledi: - Onun rahmeti kâfirleri bile kuşatmıştır. Talebeden biri sordu: - Bu nasıl oluyor? Şöyle izah etti: - Hak teala, "Ey Habibim, sen kâfirlerin arasında olduğun müddetçe onlara azab etmem" buyuruyor. Ve şunu anlattı: Bu ümmetin üstünlüğü Bir köylü, Efendimize sordu: - Senin ümmetinin, diğer ümmetlerden üstünlüğü nedir? Buyurdular ki: - Benim, diğer peygamberlerden üstünlüğüm gibidir. - Nasıl yani? Buyurdular ki: - Kıyamet günü, mahşer yerine Peygamberler gelir. Kimine tek bir kişi inanmış, kimine iki veya üç kimse iman etmiştir. On kişiden fazla ümmeti olan peygamber pek azdır. - Ya sizin ümmetiniz? - Benim ümmetimin hesabını Allahü tealadan başka kimse bilemez. Niçin ağlıyorsun? Bir gün de şunu anlattı: - Kıyamet günü, ümmet-i Muhammed'den bir kişinin hesabı görülür. Günahı ağır gelince, Cehenneme emr olunur. Melekler kendisini Cehenneme atacakları zaman başlar ağlamaya. Melekler sorar: - Niçin ağlıyorsun? - Rabbimden ümidim böyle değildi - Ya nasıldı? - Beni Cehenneme atmaz zannederdim. - Neden? - Çünkü ben, ümmet-i Muhammed'denim. O esnada Efendimiz oraya gelir. Cebinden bir kağıt parçası çıkarıp bu kimsenin sevap kefesine bırakır. Bu defa sevap kefesi ağır basar. O anda Hak tealadan bir nida gelir: - Kulumu Cennete iletin! Talebeden biri sorar: - Ne vardı o kâğıtta? - Resulullaha okuduğu salevatlar. - Onunla mı Cennete girdi? - Evet.

.Eğer O olmasaydı...

Abdurrahman Arvâsî "rahmetullahi aleyh" anlatıyor: Hak teala Mûsâ Nebî'ye sordu: - Ya Musa, bana yakın olmak ister misin? Cevap verdi: - Çok isterim yâ Rabbî. Buyurdu ki: - Öyleyse Habîbim Muhammed'e çok salevat söyle. Mûsâ Nebi sordu: - Yâ Rabbî! Muhammed kim ola ki, sana bu kadar yakındır? Buyurdu ki: - Eğer o olmasaydı, kâinatta hiç birşeyi yaratmazdım. Musa Nebî merak etmişti: - Yâ Rabbî bir şeyi öğrenmek istiyorum. - Nedir yâ Musa? - Senin katında ben mi daha sevgiliyim, yoksa o mu? Buyurdu ki: - Sen benim Kelîmimsin, Muhammed Habîbimdir. Elbette Habîb, bana Kelîmden daha sevgilidir. Seni tanımıyorum Bir gün de şunu anlattı: Vaktiyle bir müslüman, rüyasında Resulullah Efendimizi gördü. Ancak Efendimiz, kendisine hiç iltifat etmediler. Hatta yüzlerini öbür tarafa çevirdiler. Adam üzüntüyle sordu: - Ya Resulallah, bana neden soğuksunuz? - Ben seni tanımıyorum. Başladı ağlamaya Başladı ağlamaya. - Ben senin ümmetinden bir zavallıyım. Ve ekledi: - Alimlerden işittim. "Ben ümmetimi, babanın oğlunu tanımasından daha iyi tanırım" buyurmuşsunuz. Buyurdular ki: - Evet, öyledir. Gözyaşları içinde sordu: - Öyleyse? - Ben ümmetimi, bana okudukları salevat kadar tanırım. Kan-ter içinde uyandı. Anlamıştı hatasını. O günden sonra her gün yüz salevat okumaya karar verdi. Ve ömür boyu tatbik etti bunu. Sonra mı? Bir gece, yine rüyasında gördü Efendimizi. Bu sefer iltifat ettiler. Buyurdular ki: - Seni şimdi tanıyorum. Ve ilave ettiler: - Ahirette şefaat edeceğim.

.Rüyada ödenen borç!..

Abdullah bin Dînâr "rahmetullahi aleyh" anlatıyor: Zahidlerden birinin "beşyüz dirhem" borcu vardı birine. Bir türlü ödeyemiyordu. Bu üzüntü içinde yattı bir gece ve Resulullahı gördü rüyasında. Sevinçle vardı huzuruna. - Yâ Resulallah bana yardım edin. Efendimiz sordular: - Nedir derdin? - Borcum var, ödiyemiyorum. - Ne kadar? - Beşyüz dirhem. Buyurdular ki: - Yarın Ebül Hasen Kisai'ye git. - Peki. - Benim selamımı söyle. Sana beşyüz dirhem versin. Başüstüne yâ Resulallah Sevinçle: - Başüstüne yâ Resulallah, dedi. Sonra tereddüt edip sordu: - Ya bana inanmazsa? Buyurdular ki: - O zaman ona de ki, "Her gece yüz salevat okurmuşsun. Dün gece unuttun". Ve uyandı uykudan. Sevincinden sabahı zor etti. Gün ışıyınca koştu o zatın hanesine. Kendini tanıtıp anlattı rüyasını. Ancak korktuğu başına gelmişti. İnanmadı rüyasına. Zahid, Resulullahın tembihini hatırladı. - Yâ Ebel Hasen! - Söyle ey kişi. - Resulullah bir şey daha buyurdular. - Nedir o? - Her gece yüz salevat okurmuşsunuz. Dün gece unuttun! Ebül Hasen heyecanlandı. - Evet! - Dün gece nutmuşsunuz. Sevinçle doğruldu yerinden. - Bunu Efendimiz mi buyurdular? - Evet. Bunu işiten Ebül Hasen, tahtından yere attı kendisini. Ve şükür için secdeye kapandı. Sonra kalkıp sevgiyle kucakladı fakiri. Sonra mı? Avcuna "Bin dirhem" koydu. - Bu, Resulullahtan selam getirdiğin için. "Bin dirhem" daha verdi. - Bu da, senin ayak ücretin. Sonra "Beşyüz dirhem" daha. - Bu da, Resulullahın emrettiği para. Ve tembih etti: - Bir ihtiyacın olursa, doğruca bana gel. Ve iltifatlar ederek uğurladı kendisini. Fakir sevinçten uçuyordu.

.Evde mi oturayım?"

Amr bin Cemuh Ensârî "radıyallahü anh", bir ayağı özürlü bir sahâbîydi. Yine de kaçırmazdı bir harbi. Uhud'a gidileceği zaman, dört oğlu gelip yalvardı kendisine: - Baba, sen gelme bu harbe. - Neden? - Özürlüsün. Hemen itiraz etti: - Hayır geleceğim. - Baba, biz senin yerine de savaşırız. Celallendi: - Allahın Habîbi cenk etsin, ben kadın gibi evde oturayım, yakışır mı? Mecburen boyun büktüler: - Sen bilirsin baba. Ordu hareket etmişti. Hanımına "Elvedâ" deyip çıktı evden. Tam kapıdan çıkıyordu ki, içten bir dua etti: - Yâ Rabbi, bu cenkten geri döndürme beni! Siz biraz geri durun! Orduya yetiştiğinde harp başlamıştı. Seslendi oğullarına: - Siz biraz geri durun! Ve daldı düşman içine. Sonra mı? Şehid oldu. Oğullarından biri de şehit düştü o gün. Hanımı, Medine'de duydu bunu. Devesine binip, geldi Uhud'a. Yerde yüzlerce şehid yatıyordu. Arayıp, buldu kendi şehidlerini. Onları devesine bindirip, sürdü Medine yönüne. Fakat o da ne? Deve yürümüyordu. Hazret-i Aişe onu görüp sordu: - Bu cesetler kime ait? - Biri oğlum, biri de helâlim. Deve yürümüyor Ve ilave etti: - Ama devem yürümüyor. - Neden? - Bilmiyorum. - Bu yük, fazla gelmiş olabilir mi? - Hayır, bundan çok yük vururdum da, hiç böyle yapmazdı. Bunda bir iş var. Ve koştu o Serverin huzuruna, arzetti durumu. Efendimiz sordular: - Beyin evden ayrılırken bir şey demiş miydi? - Evet yâ Resulallah. - Ne demişti? - Yâ Rabbî, cenkten sonra beni döndürme evime. Buyurdular ki: - İşte sebep bu. Ve müjde verdiler: - Bu ikisi, Cennette arkadaş olacaktır.

.Ayağa kalkmazlardı!..

Efendimiz, eshâbının yanına gelseydi, oturan sahabiler ayağa kalkmazlardı. Neden mi? Çünkü kalkmalarını istemezdi. Onu üzmemek için eshap böyle davranırdı. Ayrıca, baş köşeye geçip oturmaz, boş gördüğü bir yere otururdu. Enes bin Mâlik diyor ki: - Resulullaha on sene hizmet ettim. Bu on sene içinde Onun bana hizmeti, benim Ona hizmetimden daha çoktur. Yine o anlatıyor: Her sabah namâzından sonra, nûr yüzünü eshâba döndürüp sorardı: - Hasta bir kardeşimiz var mı? Varsa, birkaç sahabi ile ziyaretine giderdi. Cenazesi olan var mı? Yoksa, sorardı yine: - Cenazesi olan var mı? Var denirse, yardımına giderdi. Yoksa, tekrar sorardı: - Bu gece, rüyâ gören var mı? Varsa, tabir ederdi. *** Yine o anlatıyor: Resulullah, bir gün gâzilere ganimet dağıtıyordu. O sırada bir köylü geldi. Ganimet dağıtıldığını görünce Efendimizin yakasına yapışıp, kuvvetle çekti. - Yüklet benim deveme de. Nasılsa şahsî malından vermiyorsun! Efendimiz üzüldüler. Ona dönüp buyurdular ki: - Senin şu hareketin ne çirkindir. Karşılığında ne yaparım dersin? Herhalde affedersin. Köylü büktü boynunu. - Herhalde affedersin. - Neden? - Çünkü sen, kötülüğe iyilik edersin. Eshaba dönüp gülümsediler: - Buna da birşeyler verin ganimetten! *** Yine o naklediyor: Ensârdan bir genç vefat etmiş, yaşlı annesi çok üzülmüştü. Peygamberimizle taziyeye gittik. Gencin cenazesi henüz defnedilmemiş, kenarda duruyordu. Gözü yaşlı kadın Efendimizi görünce kaldırdı ellerini ve yalvardı: - Yâ Rabbî, Habîbinin hürmetine oğlumu geri ver bana! Sonra mı? Delikanlı açtı gözlerini. Dirilmişti. Hatta oturup birlikte yemek yediler.

.Koş, babanı çağır!"

Enes bin Mâlik "radıyallahü anh anlatıyor: Resulullah Medîne'ye geldiğinde, ben sekiz yaşındaydım. Bir gün, annem bir yerden biraz "un" bulmuş. Komşudan da biraz "süt" alıp, yoğurmuş. Sonra pişirip bana seslendi: - Enees! - Buyur annee! - Oğlum, koş mescide. Babanı çağır da birlikte yiyelim. - Peki anneciğim. Koştum mescide. Babam, Resulullahın tam yanında oturuyordu. Efendimizi görünce her şeyi unutup, doğruca Onun önüne vardım: - Yâ Resulallah! Annem sizi yemeğe çağırıyor, deyiverdim. Efendimiz cemaate seslendiler: - Kalkın, Ümmü Süleym'in dâvetine gidiyoruz! Bütün cemaat kalktı. Efendimiz önde, biz arkada, yürüyerek bizim eve vardık. Ne yemeği var Resûlullah sordu babama: - Ne yemeğiniz var? - Bilmiyorum. - Zevcen bizi yemeğe çağırmadı mı? Babam şaşırmıştı. - "İzninizle" deyip içeri geçti. Annemden sorup geri geldi: - Hanımım, biraz unla biraz süt bulmuş. İkisini yoğurup pişirmiş. Buyurdu ki: - O yemeği yanıma getiriniz! Getirdik. Mübarek ellerini kabın üstüne koyup, bereket için dua buyurdular. Tam "Yetmiş kişi" vardı. Hepsi yiyip doydular. Peki yemek azaldı mı? Hayır. Efendimiz o yemeği bana uzattılar. - Bunu annene götür. Yesin ve istediğine dağıtsın. Resul'ün üç duası Peygamberimiz, Enes bin Mâlik için duâ etmişlerdi: - Yâ Rabbî, bunun malını çoğalt, ömrünü uzun et, günahlarını affeyle. O günden itibaren hazret-i Enes'in malı çoğaldı. Kısa zamanda zengin oldu. Ömrü mü? Yüz yaşını geçmişti ki, bir gün yalvardı Rabbine: - Yâ ilâhî! Habîbinin, hakkımda ettiği üç duâdan, ikisi kabûl oldu. Üçüncüsünü bekliyorum. Üçüncüsü, günahlarının affedilmesiydi. O esnâda, bir ses duydu gâibten: - Bütün günahların af olundu.

."İşte senin ilacın!"

Hâtim-i Esam "rahmetullahi aleyh", bir gün Resûl'ün ravdasına gelip yalvardı: - Yâ ilâhî, Resûlünün hürmetine beni affet. O anda bir nida duydu: Diyordu ki: - Habîbimin hatırı için, orada olanların hepsini affettim. *** İmâm-ı Kastalânî hazretleri de bir hastalığa yakalanmıştı. Doktorlar çaresini bulamadı. Nihayet Resulullahı araya koyup yalvardı: - Yâ Rabbî, Habibinin hürmetine bana şifa ver. Ve yattı. Bir mübârek zât gördü rüyasında. Elinde tuttuğu reçeteyi bu zata uzattı. - İşte senin ilacın! Ve ilave etti. - Bu reçete, Resulullahın emri ile yazılmıştır. Uyanıp, tatbîk etti onu. Netice mi? Şifaya kavuştu Tamamen kurtuldu o hastalıktan. *** Bir velî de Efendimizi anlatıyordu cemaate: - Kıyâmette, kabirden önce O kalkacak, üzerinde Cennetten elbise olacaktır. "Burak" adındaki bir Cennet hayvanına binip mahşer yerine gelecek. "Livâ-yı hamd" denilen sancağı o tutacak, kıyamete kadar her mümin, o sancağın altında bulunacaktır. Sordular: - Mahşer halkına şefaat edecek mi? - Elbette. - Hangi hususta? - Hesabın başlaması için. Önce hangi ümmet? Bir başkası sordu: - Önce hangi ümmetin hesapları görülecek? - Onun ümmetinin. - Sırat'tan önce kim geçecek? - Onun ümmeti. - Cennete önce kim girecek? - Onun ümmeti. Ve buyurdu ki: - Kardeşlerim, O, iki cihânın da sultânıdır. Onu sevmek, her müslümâna farzdır. - Biri sordu: - Onu ne kadar sevelim? Buyurdu ki: - Canınızdan ve malınızdan daha fazla. - Peki, Onu sevmenin alameti var mıdır? - Elbette. - Nedir o? - Onun dinini öğrenip, ona göre yaşamaktır.

.Çiçekten güzel kokardı

Ebu Bekr Ensârî hazretlerine bir grup genç geldi bir gün. Selam verip diz çöktüler. - Bize Efendimizden bahseder misiniz. - Peki gençler. Ve başladı anlatmaya: - Efendimizin mübarek vücudu, çiçekten daha güzel kokardı. Sordular: - Nasıl yani? - Mesela birinin elini tutsa, o el günlerce güzel kokar, bir yerden geçse, güzel kokusu mahalleyi sarardı. - Bir misal verir misiniz? - Hayhay... Bir gün, Enes bin Mâlik'in hânesinde uyuyup terlemişlerdi. Enes hazretlerinin annesi, o terleri, bir çöp ile alıp küçük bir şişeye koyuyordu ki uyanıp sordular: Ne yapıyorsun? - Ne yapıyorsun? - Mübarek terinizden alıyordum yâ Resulallah. - Ne yapacaksın onları? - Esans olarak kullanacağım. Efendimiz tebessüm buyurdular. *** - Peygamberimiz çok da cömertti gençler. - Nasıl yani? - Anlatayım... Medîne'ye bir gayri müslim gelip, Efendimizden dünyalık birşeyler istemişti. Ona, bir koyun sürüsü verdiler ki, koca bir vadiyi dolduruyordu. Bu cömertliği görünce iman edip, koştu kabilesine ve seslendi: - Eeey insanlaar! Hayırdır, ne var? Kabilesi bir anda etrafını sardı. - Hayırdır, ne var? Adam, Efendimizin bu cömertliğini anlattıktan sonra dedi ki: - Koşun! O zata siz de iman edin. - Gittiler mi peki? - Tabii. Bütün kabile imanla şereflendi. *** Bir gün de "Doksanbin dirhem" kıymetinde, bir torba dolusu altın getirdiler Efendimize. - Bir torba altın mı? - Evet. - Peki, ne yaptı onları? - Tamamını eshabına dağıttı. Tam altınlar bitmişti ki, biri daha gelip altın istedi. Buyurdular ki: - Her neye ihtiyâcın varsa, çarşıdan satın al. Ben sonra öderim. Gençler çok duygulanmıştı. - Ne büyüklük! - Evet. Cenab-ı Hak şefaatine kavuştursun. - Amiiin!

.Yakışır mı Ömer'e?"

Ömer bin Abdülazîz "rahmetullahi aleyh" halife seçildiği gün, Sâlim bin Abdullah adındaki bir âlime mektup yazıp rica etti: - Bana, hazret-i Ömer'den bilgi ver. Onun izinden gitmek istiyorum. O da şöyle yazdı: - Çok zor. Allah yardımcın olsun. Ve şu bilgileri verdi: - Hazret-i Ömer halîfe olunca, eshap maaş tâyin ettiler kendisine. O, bunu fazla görüp kabul etmedi. Yarısında anlaştılar. Daha sonra arttırmak istedilerse de, bunu ona öylemek yürek isterdi. İki sahabî bunu göze aldılar. Söylemeye giderken, hazret-i Osman durdurdu onları: - Nereye gidersiniz? - Halifeye. - Hayrola, ne için? - Maaşını arttıralım diye teklif edeceğiz. Boşuna gitmeyin Hazret-i Osman çok şaşırdı: - Siz Ömer'i tanımaz mısınız? - Tanıyoruz elbette. - Öyleyse boşuna gitmeyin. - Neden? - Kabul etmez. Üstelik de kızar size. Benden söylemesi. - Peki ne yapalım? - Kızı Hafsa'ya söyletebiliriz. Belki kırmaz onu. - İyi fikir. Ve doğruca hazret-i Hafsa'ya gittiler. Durumu anlatıp, sıkı sıkı tenbih ettiler: - Aman haa, bizim gönderdiğimizi söyleme sakın! - Olur, söylemem. Korkulan olmuştu Hazret-i Hafsa, babasına gidip arzetti meseleyi. Ama korkulan olmuştu. Hazret-i Ömer kabul etmediği gibi celallenip çıkıştı ona: - Kızım seni kim gönderdi? - Söyliyemem baba, söz verdim. - Peki Allah için söyle. Kaç elbisesi vardı o Serverin? - Sadece iki kat. - En kıymetli yemeği neydi? - Arpa ekmeği. Bazan onu da bulamazdık. - Peki, en rahat yaygısı? - Kaba kumaştan bir yaygımız vardı. Kışın yorganımızdı, yazın minderimiz. - Öyleyse git de sor onlara. Resulullahın dünyada yaşayışı böyleyken, başka türlü yaşamak yakışır mı Ömer'e? Ve verdi talimatını: - Git, söyle. Bir daha böyle şeyler için seni bana göndermesinler! - Peki babacığım.

.Var mısın güreşe?"

Zamân-ı saâdette, "Rekâne" adında bir müşrik vardı ki, iri cüsseli bir pehlivandı. Sırtını yere getiren yoktu o havalide. Bu, bir gün sahrada koyunlarını otlatıyordu ki, Efendimizle karşılaştı birden. Ve kibirle seslendi: - Halkı Lât ve Uzza'dan ayıran sen misin? Efendimiz vakarla cevap verdiler: - Evet, benim! - Sana bir teklifim var. - Söyle nedir? - Benimle güreşe var mısın? Bakalım hangimizin tanrısı ona yardım edecek? Efendimiz aynı vakarla cevap verdiler: - Olur, güreşelim. Ve tutuştular. Resulullah, bir anda Rekâne'yi kaldırıp vurdu yere. Rekâne şaşkındı. Güçlükle kalktı yerden: - Bu olmadı, bir daha güreşelim. - Hayhay. Rekâne perişandı Tutuştular. Efendimiz, onu yine kaldırıp yere vurdu. Rekâne perişandı. Yerden kalkarken söylendi: - Bu da olmadı, tekrar güreşelim. - Kabul. Yine tutuştular. Netice aynı. Rekâne hiç beklemediği bir şeyle karşılaşmıştı. Çarpılmıştı adeta. Mecburen kabul etti yenilgiyi: - Tamam, sen kazandın. Yalnız bir ricam var. - Nedir o? - Şehre inince halka ne diyeceksin? - Doğrusu neyse onu. - Doğrusunu söylemesen? - Olmaz, ben peygamberim. Ben yalan söylemem Rekâne yalvarır gibiydi: - Hiç mümkünü yok mu? - Hayır, ben doğru söylemekle emrolundum. - Yâ Muhammed! Anladım. Sen beni peygamberlik gücünle yendin. Sürümden otuz koyun vereyim, mükâfatı bu olsun. Efendimiz istemediler: - Koyunu ne yapayım. - Peki ne istiyorsun? - İmân et ve Cehennemden kurtul. - Ederim, ama bir şartla. - Şartın nedir? - Bir mucize göster. Yakında bir ağaç vardı. Efendimiz seslendiler: - Ey ağaç, ben kimim? Ağaçtan ses geldi: - Sen Allahın kulu ve Peygamberisin. Rekâne bunu görüp, îmâna geldi hemen. Ve kurtardı kendisini Cehennemden.

.Huzurun formülü!

Hasan Feyzî Efendi "rahmetullahi aleyh", Denizli toprağını nurlandıran bir Hak dostu. Her velî gibi keramet göstermekten kaçınırdı. Bu, zihnine takılırdı talebenin. Bir sabah ders başladığında, çocukların zihninde yine aynı şey vardı: Keramet. Hocamız neden keramet göstermiyor? Bu, malum oldu büyük zata. Dersi kesip döndü onlara. - Biz, şu günahkâr halimizle yerin dibine müstehakız. Buna rağmen bakın yer üstündeyiz. Ve devam etti: - Bu, keramet değil de nedir? Ve sordu onlara: - En büyük keramet nedir biliyor musunuz? - ..... (ses yok) - En büyük keramet, istikamettir. İstikamet nedir? Sordular: - İstikamet nedir ki? - Doğru yolda yürümekte sebat etmektir. Ve ekledi: - Asıl hüner, İslama tam uymaktır çocuklar. İslamdan kıl kadar ayrılan kimsede bir harikulade hal görürseniz, hiç kıymet vermeyin. - Neden hocam? - Çünkü o, keramet değildir. - Ya nedir? - İstidraçtır. - İstidraç mı? - Evet. Günahkârlarda görülen fevkalade hallere istidrâç denir. Zihinlerdeki soru işareti çözülmüştü. Niçin ağlıyormuş? Bir gün sordular bu zata: - Bu gece nasıl sabahladınız? Başladı ağlamaya. Soranlar şaşırdı. - Efendim iyi misiniz? - Ölümü unutmuş, günahı da çok olan bir kimsenin hali nasıl olur? Gözyaşlarını silip devam etti: - Ömrümüz azalıyor, günahımız artıyor. Akıbet Cennet midir, Cehennem mi? O da belli değil... Bu halde olan bir insan, ağlamasın da n'apsın? *** Bir gün de sordular: - Huzurlu olmak istiyoruz, ne yapalım? - Günah işlemeyin! - Peki, günah işlememek için? - Ölümü düşünün. Ve ekledi: - Ölümü düşünen, günah işleyemez.


."Ecelini bilen var mı?"

Şaban Dede "rahmetullahi aleyh", Denizli evliyasından gönül ehli bir zattı. Dünyaya rağbet etmez, ahiretini düşünürdü devamlı. Sevdikleriyle tek mevzu üzerinde sohbet ederdi ekseri: Ölüm ve ahiret... Bir gün sordu cemaatine: - Ecel vaktini bilen var mı? - ..... (ses yok) - Bir saat yaşamaya senedi olan? - ..... (çıt yok) Buyurdu ki: - Öyleyse neden "Sonra yaparım" diyor bu insanlar? Biri kalktı: - Hocam, ilk yapılacak şey nedir? - İslamiyeti öğrenmek. - Ondan sonra? - Öğrendiğiyle amel etmek. Daha sonra - Sonra? - Başkalarına da öğretmeye çalışmak. Ve buyurdu ki: - Müslüman, bir ânını bile boşa geçirmez. Dünya, hayaldir. Önce yok idi. Sonunda da yok olacak. Sordular: - Ya ahiret? - O, sonsuzdur. Hiç yok olmaz. *** Bir gün bir eve çağırdılar kendisini. Kalkıp gitti. İçerde ölmek üzere olan bir hasta vardı. Yakınları rica etti: - Hocam, hastamıza Kelime-i şehadeti telkin etseniz. Biz bir türlü söyletemedik. Mübarek yanaştı hastaya. - Haydi Allah de! -..... (ses yok) La ilahe illallah - Lâ ilâhe illallah de! -..... (tık yok) Israr edince, hasta açtı gözlerini. - Diyemiyorum. Boşuna uğraşma. - Neden? - Dilim dönmüyor. Ve öldü o haliyle. Şaban Dede sordu yakınlarına: - Önceki hayatı nasıldı? - Her gün şarap içerdi. - Namaz kılar mıydı? - Hayır - Üzülür müydü? - Hayır. - Tövbe eder miydi? - Maalesef. Başını eğip usulca mırıldandı: - Nasıl yaşarsanız, öyle ölürsünüz...

.Kalk ey Abdülmuttalip!"

Abdülmuttalip, bir gece rüyada ses işitti: - Kalk! Zemzem kuyusunu çıkar! Uyandı, uyudu. Aynı sesi yine duydu: - Kalk! Zemzem kuyusunu çıkar! Üçüncü gece de gördü aynı rüyayı ve sordu: - Zemzem nedir? - O, bir sudur ki, susuzları kandırır, açları doyurur, hastalara şifa olur. - Yeri neresidir? - Kâbe'nin yanıdır. Yarın oraya git, bekle. Kırmızı gagalı bir karga gelip, yeri eşeler. İşte orasıdır. Uyanıp mırıldandı: - Hayırdır inşallah! Bu, ilahi bir işaret. Oğlu Haris'i alıp, koştu o yere. Az sonra bir karga gelip, başladı yeri eşelemeye. Gagası kırmızıydı. - Tamam! dedi. Allahü ekber! Ve başladı kazmaya. Çok geçmeden göründü kuyu ağzı. Sevinçle haykırdı: - Allahü ekber! Fakaaat, Kureyşliler toplanıp geldiler. - Bu kuyuda bizim de hakkımız var! - Hayır! Bu, yalnız bana ihsan edilmiştir. Tehdit ettiler. - Ama sen yalnızsın. Bizimle başedemezsin! İçi burkuldu. Kalbinden yalvardı: - Yâ Rabbî! Bana on oğul verirsen, birini senin için kurban edeceğim. Ve bir teklifte bulundu onlara. - Gelin, hakeme gidelim. - Olur, gidelim. Şam'da bir kâhin vardı. Onun hakemliğinde anlaşıp düştüler yola. Koşun! Koşun! Ancak hava çok sıcaktı. Susuzluktan bir adım atamaz hale geldiler. Herkes hayattan ümidini kesmişti ki, Abdülmuttalibin sesi yükseldi: - Koşun! Koşun! Hep oraya seğirttiler. Abdülmuttalip seviçliydi - İşte size su! Evet, çöl ortasında, Abdülmuttalibin ayağı dibinden bir su fışkırıyordu. Hem de ne su. Leziz ve serin. Kana kana içip, hayat buldular. Ölümden kurtulmuşlardı. Büktüler boyunlarını. - Ey Abdülmuttalip! Tamam. Zemzem kuyusu senindir, geri dönüyoruz. Ve döndüler. Abdülmuttalibin alnında parlayan "Nur-u Muhammedî" hürmetine bu su çıkmış ve Zemzem kuyusunu çıkarma şerefi Ona nasib olmuştu.

.Adağını yerine getir!"

Abdülmuttalib'in yıllar önce bir nezri vardı: - Yâ Rabbî! Bana on oğul verirsen, birini senin için kurban edeceğim. Ve on oğlu olmuştu. İçlerinden en fazla "Abdullah"ı seviyordu. Niye? Çünkü "Nur-u Muhammedî" onun alnında parlıyordu. Bir gece ses duydu rüyasında: - Ey Abdülmuttalip! Adağını yerine getir! Uyandı. O gün bir koç kesti. İkinci gece yine ikaz edildi: - Daha büyüğünü kes! Uyanıp, bir sığır kesti. Üçüncü gece yine bir ikaz: - Daha büyüğünü kes! Bu defa sordu: - Ondan büyüğü nedir ki? Nezrini hatırladı - Hani sen, "On oğlum olursa, birini kurban edeceğim" demiştin ya. İşte o adağını yerine getir! Uyanıp hatırladı adağını. Çocuklarını toplayıp, yıllar önce yaptığı adağı bildirdi onlara. Peşinden dedi ki: - Birinizi kurban etmem gerekiyor. Hepsi de büktü boynunu. - Canımız Allah yoluna feda olsun! Gözleri yaşardı. İyi de hangisini kurban edecekti? Kur'a çekti. "Abdullah"a çıktı. En çok sevdiği bu ciğerparesinin eline yapışıp geldi Kâbe yanına. Elinde bıçak, yatırdı yere. Kureyş'in ileri gelenleri toplanmış hayret dolu bakışlarla onu seyrediyorlardı. Tam bıçağı çalıyordu ki, Kureyş'ten biri bağırdı. Duuur! Kesme sakın! - Duuur! Kesme sakın! - Neden? - Böyle yaparsan âdet olur. Herkes oğlunu nezredip keserler. Vazgeçti kesmekten. Güngörmüş bir âlime gidip halini arzetti. Âlim sordu: - Sizde bir insan diyeti ne kadardır? - On deve. - Öyleyse on deve ile, oğlun arasında kur'a çek. Kur'a oğluna çıkarsa, on deve ilave edip bir daha çek. Kur'a develere çıkana kadar devam et buna. Dediği gibi yaptı. İlk kur'a Abdullah'a çıktı. On deve ilave edip çekti. Yine Abdullah'a çıktı. Onuncu kur'a develere çıkınca, yüz deveyi kurban edip, etlerini fakirlere dağıttı...

.Meleklerin yıkadığı şehit!

Hanzala "radıyallahü anh", Medîneli bir sahabî. "Gasîl-ül melâike" lakabıyla meşhurdur. Uhud cenginden bir hafta önce nikâhlandı. Bir gün önce de düğün yapıp gerdeğe girdi. Girdi ama, başka bir heyecân içindeydi o gece. Neydi o? Yarınki savaş. Hele şehîd olursa! Ne büyük saadet olacaktı onun için. "Ya yetişemezsem!" endişesi içindeydi gece boyu. Bu korkuyla gözünü kırpmadı. Ve bir ara... Geciktiğini hissetti. Fırladı yataktan. Kılıcını kapıp, yel gibi çıktı evden. Koşturdu Uhud'a... Ama unuttuğu bir şey vardı. Gusletmek. Gusletmeyi unutmuştu Gusletmeyi unutmuştu telâşeden. Cenk yerine vardığında, Resulullah safları düzeltiyordu. Sür'atle koşup girdi son safa. Ohhh! Çok şükür, yetişmişti son anda. Şimdi tek şeyi düşünüyordu. Şehit olmayı. Müşrik ordusu bozulmuş, küffar sağa sola kaçıyordu artık. Ama Hanzala mahzundu. Neden mi? Çünkü şehit olamamıştı. İşte tam o esnada, sırtına soğuk bir çeliğin girdiğini hissetti. Evet, bir müşrik, sırtından mızraklamıştı onu. Vücudundan kan fışkırırken, ikincisi saplandı. Derken üçüncüsü ve dördüncüsü... Ve yığılıverdi oracığa. Şehit olmuştu Şehid olmuştu. Efendimiz eshaba döndüler. - Hanzala'yı yerle gök arasında gördüm. Melekler, Cennet suyu ile yıkıyorlardı onu. Ve buyurdular ki: - Zevcesine bir sorun bakalım. Zevcesi Cemîle'ye bu hali anlatıp hikmetini sordular. Dedi ki: - O gece Hanzala hiç uyumadı. - Neden? - Hep ertesi günkü cengi düşündü. - Sonra? - Sabah acele çıktı evden. Ama gusletmeden. Evet, mesele anlaşılmıştı. Melekler yıkamıştı kendisini. Ve bunun için almıştı bu lakabı: "Gasîl-ül melâike".

.Nöbet tutan Halife!

Abdurrahmân bin Avf "radıyallahü anh", eshabın büyüklerindendir. Uzun boylu, beyaz, yakışıklı bir zâttı. Akıllı ve kadirşinastı. Hazret-i Ömer'in de yakın arkadaşıydı. Bir gece yarısı, Medîne'ye küffar diyarından bir kervan gelip, şehir dışında konakladı. Çok kıymetli mallarla yüklüydü kervan. Halife Hazret-i Ömer, koştu bu arkadaşına. - Yâ Abdurrahman! - Buyur yâ Ömer! - Az benimle gelir misin? - Başüstüne. Birlikte yürüyüp şehir dışına çıktılar. Arkadaşı sordu: - Nereye gidiyoruz? - Şu ilerde yabancı bir ticaret kervanı konaklamış. Onu bekleyeceğiz. "Onlar bize emanet" Merak etti. - Neden bekliyoruz? - Eşkıyadan bir zarar görmesinler diye. - Ama yabancı diyorsun. - Evet, yabancı kervan. - Kâfirleri mi bekleyeceğiz yani? - Evet. Bize sığınmışlar. Malları ve canları bize emanettir. Bir zarar görürlerse, ahirette bizden sorulur. - Anladım, haklısın. Ve o gece, sabaha kadar nöbet tuttular. Lâkin biri farkedip, koştu kervanbaşına. - Haberin var mı? - Neden? - Bizi beklediklerinden. - Kim bekledi bizi? - Halife Ömer ve bir arkadaşı. Niye beklemişler? - Sen neler diyorsun? - Evet, gözümle gördüm. - Peki, niye beklemişler? - Eşkıyadan zarar görmeyelim diye. - Olamaz! - Neden olmasın? - Koskoca bir Halife bize nasıl bekçilik eder? - Etti işte. - Ama dinleri bizden ayrı. - Evet ama hakikat ortada. Kervanbaşı hayretler içindeydi. - Aman tanrım! Bu ne ince düşünce. Ne nezaket, ne ahlâk! - Evet öyle. - Demek ki dinleri bunu emrediyor. - Herhalde. Sonra ne mi oldu? Topyekun müslüman oldular. Düşündürücü değil mi?

.Üç oğlum öldü!"

Zâhid-i İsfehânî "rahmetullahi aleyh", Basra'da yetişen âlimlerdendir. O zamanlar bir "Tâun" illeti kasıp kavuruyordu ortalığı. Yakalanan, kurtulamıyordu. Nice taze fidanlar düşüyordu toprağa. İşte o günlerde bir kişi geldi bu zata. - Hocam, üç oğlum tâundan öldü. - Yaa, Allah rahmet etsin. - Şimdi de dördüncü oğlum yakalandı. - Öyle mi? - Evet. Dua edin de şifa bulsun. Buyurdu ki: - Hastalığı veren de Allahü tealadır, şifayı verecek olan da. - Ya sizler? - Biz, aciz birer kuluz. Adamın gitmeye niyeti yoktu. Dua almadan gitmem. - Hocam, duanızı almadan şurdan şuraya gitmem. Mecbur kaldı mübarek. Kalktı ve iki rek'at namaz kılıp açtı ellerini: - Yâ Rabbî! Şifa ver bunun oğluna! Bir dua, bu kadar mı çabuk kabul olurdu? Oğlu kapıda karşıladı kendisini. Sapasağlamdı. Sevinçle sarıldı oğluna. - Ne oldu anlatsana! - Neyi anlatayım? - Nasıl iyileştin? - Bilmiyorum. Az önce kımıldamadan yatıyordum. - Evet. - Birden iyileştiğimi hissettim ve fırladım ayağa. - Şimdi iyi misin? - Çok iyiyim. Cehennemin ateşi! Bir genç sordu bu zata: - Hocam, Cehennemde ateş yoktur deniyor, doğru mu? - Evet, doğru. - Peki nasıl yanacak insanlar? - Herkes ateşini dünyadan götürecek evladım. - Nasıl yani? - Dünyada işlenilen küfür ve günahlar var ya, - Evet, - İşte bunlar, ahirette "Ateş" olup, sahiplerini yakacak. - Ya iyi iş ve ibadetler? - Onlar da birer "Cennet nimeti" olacak sahibine. Nasıl? - Köşk, huri, ağaç gibi. - Anladım hocam.

.Kalp nasıl temizlenir?

Fikirli Sinan Efendi "rahmetullahi aleyh", halis Allah adamıydı. Zahirde koyun çobanlığı yapıyorsa da, Rabbini unutmazdı bir an. Bu zatı vesile ederek dua edenler, kavuşurdu muratlarına. Nasıl mı? İşte bir vakıa: Sevenlerinden biri, iftiraya uğradı bir gün. Yakalanıp hapsedilecekti ki, gidip sığındı bir dostunun evine. Ancaaak, Memurlar takip etmişti kendisini. O eve girdiğini görünce, gelip çaldılar kapıyı. Garip çaresizdi. Açtı ellerini köşeciğinde. - Yâ Rabbî! O zatın hürmetine gizle beni! Adamlar hışımla girdiler içeri. Ancak şoke oldular birden. Niye mi? Birden yok oldu! Çünkü yoktu o kişi. Halbuki tek bir odadan ibaretti ev. Döndüler ev sahibine: - Bu eve kimse girmedi mi? - Hayır. - Nasıl olur, gözlerimizle gördük. - Bilmiyorum. Siz kimi arıyorsunuz? - Filan kesi. Adam açtı ellerini iki yana. - Bakın, işte evim bu. Arayın. Bulursanız, alın götürün! Bakacak başka yer yoktu ki. Bir tek odaydı zaten. Çıkıp giderken homurdanıyorlardı. - Yer yarıldı, yere girdi sanki. Ya da havaya uçtu. Ve uzaklaştılar. Halbuki ne yer yarılmıştı, ne de uçmuştu havaya. Hak teala, bir dostu hürmetine, gizlemişti o Müslümanı. En mühim iş Bir gün sevdikleriyle sohbet ediyordu ki, biri sordu: - Bir Müslüman için en mühim iş nedir? - İslamiyeti öğrenmektir. - Ya ibadet yapmak? - Önce ilim. Bilmeden ibadet olmaz. Cahil sofu, şeytanın maskarasıdır. Ve ekledi: - Unutmayın. Bir saat ilim öğrenmek, bir sene nafile ibadet etmekten faziletlidir. Bir başkası sordu: - Kalp nasıl temizlenir? - Allah dostlarının sohbetiyle. - Peki, onlar yoksa? - Onların kitabını okumakla. Ve ekledi: - Kitap okumak, sohbetin yarısıdır.

.İnsan ne ahmaktır!..

Fikirli Sinan Efendi, halis Allah dostuydu. Kendi fakir ise de zengindi gönlü. Rabbinden isterdi her ihtiyacını. Kullardan mı? Asla. Bir gün şöyle buyurmuş: - Şu insanoğlu ne ahmaktır. Sormuşlar: - Neden böyle dersiniz? - Allah varken kuldan isteyen, ahmak değil de nedir? *** Bir gün sevdikleriyle sohbet ediyordu ki, mağrur bir zengin girdi içeri. Bilmiyordu bu zatın büyüklüğünü. Alelâde bir çoban gözüyle bakıyordu ona. Altın dolu bir keseyi uzattı kibirle. - Al şunu! Mübarek baktı bu kendini bilmeze. Ne var bunda? - Nedir bu? - Altın. Al da kullan ihtiyacına. Ama tavrı küstahcaydı. Büyük zat, elini sürmedi keseye. - Kaldır şu çakıl taşlarını önümden! Mağrur zengin diklendi. - Ne taşı be, altın bunlar, altın! Cevap vermeyip, sohbetine devam etti. Adam uzanıp aldı keseyi. Bakınca dona kaldı hayretten. Niye mi? Kese, çakıl taşlarıyla doluydu gerçekten. Gözlerine inanamadı. Tekrar baktı. Evet, "Çakıl taşı" vardı kesede. Zenginde kibir mibir kalmamıştı. Eğilip sarıldı ellerine. - Hata ettim, affedin. Sonra mı? Talebesi olmakla şereflendi. En zor iş nedir? Bir genç sordu bu zata: - Hocam, en zor iş nedir? - İnsanlara din öğretmek. - Neden? - Niyetinde az bir dünyalık olsa, sözleri zehir olur. Sordu yine: - Peki en hayırlı iş nedir? Cevap aynı. - İnsanlara din öğretmek. - Neden? - Çünkü Peygamberlerin vazifesidir. - Bir şey daha sorabilir miyim? - Tabii evladım. - İnsanlara gelen sıkıntıların asıl sebebi nedir? - Günah işlemektir. - İyi müslüman nasıl olur? - Kimseye yük olmaz. Bilakis yük çeker.

.Hayat hayaldir!..

Hacı Keçeci Efendi "rahmetullahi aleyh", kalp gözü açık bir veliydi. Kerametleri anlatılıyor hâlâ. Biri şöyle: Bu Velî'yi seven bir delikanlı, gemiye binip yolculuğa çıktı bir gün. Hava sakindi. Ama bir müddet sonra bozdu hava. Fırtınadan deniz kabardı. Parçalandı geminin yelken ve direkleri. Yolcular, feryat figan içinde Kelime-i şehadet getirmeğe başladılar. Delikanlı mı? Açtı ellerini yalvardı: - Yâ Rabbî! Sevdiğin bir kulunu bize imdada gönder! Duası bitmeden, nurlu bir zat belirdi önünde. Baktı, bu mübarek zattı. Kulağına eğilip fısıldadı: Deniz de mahluktur - Korkma! Deniz de Allah'n mahlukudur. Cenab-ı Hak dilerse sakinleşir. O böyle der demez, sakinleşti deniz. Gemi düzeldi. Selamete çıktı gemidekiler. Ancak kimse bilmiyordu bu imdadın nereden geldiğini. Genç baktı, göremedi mübareği. Kaybolmuştu gözönünden. *** Bir gün "İslâm ahlâkı"ndan bahsediyordu. Cemaatten bir genç sordu: - İslâm ahlâkı kısaca nedir? Buyurdu ki: - Kimseye yük olmamak ve herkesin yükünü çekmektir. Sordu yine: - Muvaffak olmanın sırrı nedir? Sabır ve güleryüz Buyurdu ki: - Sabır ve güleryüzdür. Bir genç de nasihat istemişti. Buyurdu ki. - Hayat, hayaldir evladım. Dün öldü. Yarın belli değil. Öyleyse bugünü değerlendir. - Nasıl değerlendireyim hocam? Buyurdu ki: - Dinini öğren ve öğrendiğinle amel et. Sordu yine: - Hocam, iman ne ile kuvvetlenir? Buyurdu ki: - Allah adamlarının sohbetiyle. - Böyle zatlar yoksa? - Onların kitabını okumakla, Ve ilave etti: - Kitap okumak, sohbetin yarısıdır. Bir İslam âliminin kitabını okuyan, onunla sohbet etmiş gibi feyz alır. - Yani? - Yani kalbi temizlenir.

.Sevinçli bekleyiş!

Rebiül evvel'in onikinci Pazartesi gecesiydi. Yer yüzü ve yedi kat gökler, büyük sevinç içinde bir şeyi bekliyordu. Efendimizin teşrifini. Sabaha karşı bekenen "Nur" doğdu. Hz. Amine diyor ki: - O Server'e hamile olduğum günlerde hiç acı ve elem görmedim. Altı aydan sonra bir ses işittim: - Ey Amine! Kime hamile olduğunu biliyor musun? - Bilmiyorum. - Peygamberlerin sonuncusuna hamilesin. Aynı sesi yine duydum. - Çocuğun ismini "Muhammed" koy! Çok susamıştım. Bir kâse şerbet verdiler. İçtim. Baldan tatlı ve serin idi. Pek çok hanım bana hizmet ediyor, ama onları tanımıyordum. Ben Asiye'yim Biri tanıttı kendisini: - Ben, Firavun'un karısı Asiye'yim. Sonra diğeri: - Ben, Meryem binti İmran'ım. Bunlar da Cennet hurileri. Ve bir nida duydum: - Onu, insanların gözünden örtün! Korkudan terlemiştim. Terimden misk kokusu yayılıyordu. O Server doğar doğmaz, mübarek başını secdeye koyup, şehadet parmağını kaldırdı. Bir ses işittim: - Onu, mağripten meşrika kadar her yerde gezdirin. Tâ ki, cümle âlem Onu ismiyle ve cismiyle tanısınlar! Şifa Hatun diyor ki: - Doğum anında Amine'nin yanındaydım. O Server doğar doğmaz dua ve niyaz ettiğini işittim. Secdeye kapandı... Hz. Safiyye diyor ki: - Doğar doğmaz secde etti. Sonra mübarek başını kaldırıp açık bir dil ile, "La ilahe illallah. İnnî resulullah" dedi. Onu yıkamak istedim. - "Biz Onu yıkanmış olarak gönderdik" dediler. Secdede, hafif sesle bir şeyler söylüyordu. Kulak verdim, - "Ümmetî ümmetî" diyordu. Abdülmuttalip diyor ki: - Doğum anında Kâbe yanındaydım. Kâbe'nin, makam-ı İbrahim'e doğru secde ettiğini gördüm. Ve bir ses işittim Kâbe'den. - "Allahü ekber. Muhammed beni putlardan temizler" diyordu. Ve bir gürültü duydum. Baktım, "Hübel" putu yerde yatıyordu.

.Sona kalan hep donakalmaz!

Efendimizin doğduğu tarihlerde görülmemiş bir kıtlık vardı Benî Sa'd kabilesinde. Açlık, "Halîme Hatun"u da etkilemişti, ama o hiç sızlanmadı. Hep şükretti. Bir gece rüyasında, birisi buz gibi su verdi kendisine. - Al iç şunu. İçti ve ferahladı. Sonra sordu o kişi: - Beni tanıdın mı? - Hayır - Ben, senin sıkıntılı anlarda ettiğin hamd ve şükürlerim. Ve ekledi: - Ey Halîme! Acele Mekke'ye git. Orada bir Nur'u evlat edineceksin. Allah sütünü bol etsin. Uyandığında karnı tok, bedeni dinçti. Kabilenin genç hanımları bir hazırlık içindeydi o gün. Nereye gidiyorsun? Sordu: - Nereye böyle? - Mekke'ye, bebek almaya O da katıldı kafileye. Yolda sesler geliyordu kulağına: - Müjde sana ey Halîme! O nuru emzirmek sana nasib olacak. Ve şehre vardılar. Halîme en arkaya kalmıştı. Önce gidenler, varlıklı ailelerden birer çocuk almışlardı bile. Halîme bebek alamadığına üzülüp mahzun oldu. O ara bir ses işitti: - Çocuk almayan kaldı mı? Ümitle koştu o zatın yanına. - Ben alamadım efendim. Tebessüm etti yaşlı zat - Ey kızım! Benim bir torunum var. Yetim diye kimse almadı. Sen alır mısın? - Kocama bir danışayım. Hemen git, al! Bir koşu gidip anlattı vaziyeti kocasına. Haris çok sevinmişti. - Çabuk git Halîme. Kabul et o bebeği! Ola ki o yetim sebebiyle hayır ve berekete kavuşuruz. Koştu Abdülmuttalib'in yanına. - Kabul ediyorum. Mübarek dede, şükür secdesine vardı oracıkta. Sonra eve geldiler. Amine Hatun sordu: - Siz kimlerdensiniz? - Benî Sa'ddanım efendim. - Sana müjdeler olsun ey Halîme! Ve "Nur çocuğu" verdi kucağına. Halîme, görür görmez bin canla aşık oldu ona. Sevinçten uçuyordu. Haris bebeği görür görmez bir çığlık attı. - Aman Allahım! Bu ne güzellik ey Halîme! Ve secdeye kapandı hemen. Şükür secdesine

.Sevinç gözyaşları

Abdülhakîm Arvasi "rahmetullahi aleyh" "Bu dünya bir hayaldir" derdi sık sık. Ve eklerdi: - "Bugüne kadar geçen yıllar nasıl hayal olduysa, bundan sonrakiler hayal olacak." Bir başka din adamı bu zatı çekemiyor, aleyhinde konuşuyordu ötede beride. Sevenleri bir gün huzuruna geldiler. - Efendim, filan hoca aleyhinizde konuşuyor. Buyurdu ki: - Sabredin. Onun bu düşmanlığı, dostluğa dönüşecek. Hem de çok yakında. Tam o anda kapısı çalındı... Açtığında o hocayı gördü eşikte. Hıçkırarak ağlıyordu. Sarıldı ellerine. Muradın neyse söyle Mübarek, tebessüm etti ve: - Gördüğünüz rüyadan haberdarız. Muradınız neyse söyleyin. Edeple arzetti: - Efendim, bendeniz kırk yıldır müderrislik yapmaktayım. Dün gece, kendi kendime düşündüm: "Ya Rabbi, bunca yıldır Habibinin hadis-i şeriflerini okutuyorum. Lakin mübarek cemalini görmek hiç nasib olmadı. Acaba ne kusurum var ki?" Bu düşünce içinde uyumuşum. Rüyada dediler ki: - Sen Onu göremezsin. Boşuna uğraşma. - "Neden?" diye sordum. Dediler ki: - Resulullah sana kırgın. - Neden kırgınlar bana? - Çünkü Onun sevdiklerini sevmiyorsun. Ne olur, beni affedin Çok üzüldüm. Hatamı anlamıştım. Sizi gördüm o ara. Efendimizin yanında, edeble oturuyordunuz. Sizi net olarak görüyor, ama Resulullah'ı göremiyordum. Bunları anlatıp yalvardı: - Ne olur beni affedin. Sizi çok seviyorum. Mübarek, şefkatle baktı ona. - Üzülme. Muradına kavuşacaksın. Hoca sevinçle ayrıldı huzurdan. Ertesi sabah tekrar geldi. Fakat o da ne? Ağlıyordu. Ama sevinç ağlamasıydı bu. - "Gördüm" dedi. "Resulullah Efendimizi gördüm. Bu, tamamen sizin himmetiniz". Ve diz çöktü önünde. Onca yıllık hocalıktan sonra talebeliğe başladı. Tasavvuf talebeliğine...

.Tasavvuf nedir?

Hacım Sultan "rahmetullahi aleyh", Anadolu'da yetişen Velilerden. Kabri, Afyon'un Sandıklı ilçesinde, "Susuz" denen yerdedir. Bir gün sordular bu zata: - Tasavvuf nedir? Buyurdu ki: - Kimseye eziyyet etmemektir. - İyi insan nasıl olur? - İyi insan, önce edeplidir. Gösterişi sevmez. Ahirete yaramayan işlerden kaçar. Hak tealanın kendisini gördüğünü düşünerek, günah işleyemez. *** Bu zat, İstanbul'a geldi bir defa. Üsküdar'a gidecekti. Eminönü'ne geldiğinde deniz çok dalgalıydı. Kayıkçılar kayıkları kıyıya bağlamış, sohbet ediyorlardı. Ama onun mühimdi işi. Mutlaka geçmeliydi Üsküdar'a. Delirdin mi baba? Yaklaştı bir kayıkçıya. - Üsküdar'a gitmek istiyorum. Adam homurdandı. - Delirdin mi baba? Görmüyor musun denizin halini? Öbürüne rica etti: - Üsküdar'a gidebilir miyiz? - Git işine baba. Eceline mi susadın? Nihayet biri kabul etti. - Olur baba. Hemen gidelim. Gerçekten de insan boyunu aşıyordu dalgalar. Deniz delirmişti sanki. Bu kayıkçı nasıl kabul etti peki? Çünkü tanıyordu bu zatı. Nitekim bir ok atımı gitmeden dindi fırtına. Deniz sakinleşti. Çarşaf gibi oldu su. Kayık, gelin gibi süzülüp yanaştı Üsküdar'a. Mübarek zat ayağını karaya basar basmaz tekrar koptu fırtına. Unutma ki biz kuluz Bir genç nasihat istedi bu Veliden. Buyurdu ki: - Evlat, Allahü teala -hâşâ- lüzumsuz yaratmadı bizi. Dünyaya gelişimizin bir maksadı var. Genç sordu: - O nedir hocam? - Allah'a iman edip, Ona kullukta bulunmak. Unutma ki biz kuluz. Her istediğimizi yapmağa serbest değiliz. Ve ekledi: - Bizim bir Sahibimiz ve Onun bize emirleri var. Bu emirlere göre yaşarsak kurtuluruz ahirette. Bu sözler gencin gönlüne öyle işledi ki, ömür boyu ayrılmadı hak yoldan. İşleyemedi bir günahı.

.Kıymetliyi kıymetliye harca!

Liman Baba "rahmetullahi aleyh", Anadolu'daki Hak dostlarından. Kabri Lüleburgaz'dadır. Bu zat, sevdikleriyle bir ağaç altında oturuyordu bir gün. Birisi sordu: - Efendim, evliyaullah, Allah'ın izniyle toprağı altın yaparlarmış. Acaba bugün de öyle veliler var mıdır? Mübarek cevap vermedi. Yerden bir avuç toprak alıp koydu o kişinin avcuna. Toprak "altın" oldu adamın avcunda. Sonra alıp yere attığında "toprak" oldu yine. Peşinden buyurdu ki: - Toprağı altın yapmak hiç de mühim değil. Sordular: - Nedir mühim olan? Buyurdu ki: - İslamiyyete uymaktır. İslama uyan, dünyada da rahat eder, ahirette de. Cennet müminler için Ve ekledi. - Bu dünyanın, cenab-ı Hak indinde sinek kanadı kadar kıymeti olsaydı, kâfirlere ondan bir yudum su vermezdi. Kıymetsiz olduğu için, kafirlere de dünyalık veriyor bol bol. Sordular: - Ya âhirette? - Orada kâfirler, Cennetin kokusunu bile duyamayacaklar. - Neden? - Çünkü Cennet kıymetli. Hak teala Cenneti beğeniyor ve kıymet veriyor. Bunun için onu sadece dostlarına ihsan edecektir. - Kimdir Onun dostları? - Ona iman edenler. Nasihata ihtiyacım var Bir genç, edeple yaklaştı bu zata. - Nasihata ihtiyacım var hocam. Buyurdu ki: - Gençlik çağı kazanç zamanıdır. Bu vakti iyi değerlendir. - Nasıl değerlendireyim? Şefkatle baktı gence. - Çok kıymetli şeyi, çok kıymetli şeye harca. - Anlamadım. - İslamiyyeti öğrenmek ve öğretmekten daha kıymetli bir şey yoktur evladım. - Yani? - Dinini öğren. Öğrendiğinle amel et. Başkalarına da öğret. Bu üçünden kıymetli birşey yoktur. - Başka hocam? - Nerede ve ne şartlar altında olursan ol, namazını terketme. - Namaz bu kadar mühim mi? - Elbette. "Müslüman" demek, "namaz" demektir.

."Hakkımı alın ondan!"

Bir gün, Mekke'ye bir yabancı gelmiş ve bir deve satmıştı Ebû Cehil'e. Ama bir türlü parasını alamıyordu. Kâbe yanına gidip, yalvardı müşriklere. - Ne olur hakkımı alın ondan. Alaya aldılar adamcağızı. Efendimizin evini gösterdiler. - Bak, şu evi görüyor musun? - Evet. - İşte o eve git. O halleder sinin işini. Bir yandan da sinsi sinsi gülüyorlardı. Garip, bir ümitle gitti o kapıya. Efendimiz açtılar. - Buyurun. - Şeyy, ben buraların yabancısıyım. - Evet. - Ebu Cehil diye birine deve sattım. Paramı vermiyor. "Bekle geliyorum" - Peki, bekle, geliyorum. Birlikte gidip çaldılar kapıyı. Ebu Cehil, karşısında Resulullahı görünce titremeye başladı. - Buyur yâ Muhammed. Bir emrin mi var? Büyük bir vakarla cevap verdiler: - Evet. Ver şu garibin hakkını! Kâfir korkudan kekeledi. - De.. derhal. Hemen getiriyorum. Ve koşup getirdi parayı. - Buyur, kusura bakma. Dönüp gelirken teşekkür etti Efendimize. - Allah sizden razı olsun. Sonra Kâbe yanına gelip müşriklere de teşekkür etti. - Size minnettarım. Müşrikler hayret içindeydi. "Aldın mı paranı?" - Ne? Yoksa aldın mı paranı? - Evet. Hem de hiç zahmetsiz. - Doğru mu söylüyorsun? - Evet. Niçin şaşırdınız? Bir müddet sonra Ebu Cehil geldi oraya. Merakla ona döndüler. - Yâ Ebâ Cehil! Duyduklarımız doğru mu? - Evet, maalesef doğru. - Parayı verdin yani? - Evet. - Hem de Muhammed'in sözüyle? - Evet. Hayretle birbirlerine bakıştılar. - Sen neler söylüyorsun? Ebu Cehil, ellerini çaresizce iki yana açtı. - Mecbur kaldım arkadaşlar. - Nasıl yani? - Yanında korkunç bir canavar vardı. - Canavar mı dedin? - Evet, vermeseydim parçalayacaktı beni.

.Kuru ağaçtan hurma!

Eshaptan "İbni Tîhâ" adında biri vardı. Efendimiz, birkaç sahabi ile bu zatın ziyaretine gittiler bir gün. İbni Tîhâ, Resulullahı görünce çok sevindi. - Buyurun efendim! Şeref verdiniz. Bir yandan da üzülmüştü. Çünkü ikram edecek bir şey yoktu evinde. Efendimiz, bahçede kuru bir hurma ağacı gördüler. - Yâ İbni Tîhâ! - Buyurun yâ Resulallah. - Şu ağaçtan hurma toplamamıza izin var mıdır? İbni Tîhâ büktü boynunu. - O, kuru bir ağaçtır yâ Resulallah. - Olsun, sen biraz su getir bana! - Başüstüne. Efendimiz getirdiği suyun birazını içip ona uzattılar. Bunu, o ağaca dök! - Bunu o ağacın dibine döküver! - Peki yâ Resulallah. Sonra ne mi oldu? Kuru ağaç hurmayla doldu bir anda. Hepsi yiyip doydular. Yine genç bir Yahudi vardı. Güzel ve yakışıklıydı. İman etmese de, zaman zaman Efendimizin yanına gelir, dinlerdi sohbeti. Bir gün yine gelmişti. Efendimiz, o gün yeni inmiş olan bir ayet-i kerimeyi okuyordu sahabeye. Mealen, "Mü'minlere Cennette huriler verilecek" buyuruluyordu bu ayette. Yahudi genç dinleyip çok duygulandı. Sordu Efendimize. - Cennette huri mi verilecek? - Evet. Bana da verilir mi? - İmân edersem, bana da verilir mi onlardan? - Elbette. - Peki, sen kefil olur musun? - Olurum; hem de yetmiş tanesine. Genç çok sevinmişti. Şehadeti okuyup müslüman oldu. Çok geçmeden vefat etti. Efendimiz, gencin namazını kılıp bizzat kabre indirdiler. Ama gecikerek çıktılar kabirden. Terlemiş ve mübarek gömleği yırtılmıştı. Eshap merakla sordu: - Bu ne haldir yâ Resulallah? Efendimiz izah ettiler: - Genci kabre indirince, Cennetten yetmiş huri üşüştüler başına. Büyük izdiham oldu. Aralarından zor sıyrıldım. Gömleğim de yırtıldı bu arada...

.Yolunu mu şaşırdın?

Abdürrahim-i Merzifonî "rahmetullahi aleyh", 1300'lü yıllarda Merzifon'da yaşadı. Kabri oradadır. O devirde bir genç, ata binip köyünden çıktı bir kış günü. Yolda amansız bir tipiye yakalandı. Biraz sonra göz gözü görmez olmuştu artık. Genç ne yöne gideceğini bilemedi. Çaresizlik içinde kıvranırken, bir el tuttu atının yularından. - Ne o evlat? Yolunu mu şaşırdın? - Evet baba! İhtiyar, eliyle işaret etti. - Şöyle git. Doğruca şehre varırsın. Ve kayboldu gözden. Genç o yöne gidip, şehre vardı. İyi de, kimdi bu ihtiyar? Nurani yüzü, ak sakalı ile bu sevimli çehre hayalinden silinmedi uzun müddet. Aradan on sene geçmişti. Bir gün Merzifon'da girdi bir camiye. Rahle başında bir hoca sohbet ediyordu. ? Bir türlü çıkaramadı Ak sakallı, nur yüzlü, sevimli bir ihtiyardı bu. Bu sima hiç de yabancı gelmedi ona. Ama bir türlü çıkaramadı. Nihayet sohbet bitti. Hoca gencin yanına gelip eğildi kulağına. - Tanıyamadın değil mi? - Evet hocam, çıkaramadım. - Hani on sene kadar önce, şiddetli bir tipide karşılaşmıştık seninle. Genç hatırlar gibi oldu. - Eveeet, - Tipiden yolunu kaybetmiştin. - Tamam, şimdi hatırladım. İhtiyar rica etti. - Bunu anlatma kimseye. Ve ilave etti: - Bunlar mühim değil evladım. Mühim olan, islamiyyetten ayrılmamaktır. ? Siz kimsiniz? Genç sordu. - Kimsiniz siz? - İsmim Abdürrahim. Buralıyım. Ve nasihat etti gence: - Sakın İlahlık ve Peygamberlik davasında bulunma evladım. Genç şiddetle irkildi. - Tövbe hocam, Allah korusun! Elini dostça gencin omuzuna attı. - Bak evlat, her istediğinin olmasını istemek, İlahlık dava etmektir. - Öyle mii? - Evet. Her sözünün kabul edilmesini istemek de Peygamberlik davasıdır. Şimdi anladın mı? - Anladım hocam.

.En büyük nimet...

Zindan Baba "rahmetullahi aleyh", Lüleburgaz'da yetişen velilerden. 1500'lü yıllarda yaşadı bu tapraklarda. Allah sevgisiyle doluydu kalbi. Derdi olan ona gider, onda bulurdu dermanını. Bir talebesi sordu bir gün: - Hocam, en büyük nimet nedir? - Doğru bir imandır. - Ondan büyük nimet yok mu? - Hayır. Her nimet bunun içindedir zaten. - Nasıl yani? - Allah, bir kuluna iman verdiyse, ona herşeyi vermiş demektir. - Ya vermediyse? - O zaman hiçbir şey vermemiş demektir. - Anladım hocam. Çocuğumuz konuşamıyor Bu zat, bir gün evinin önünde oturuyordu ki, bir kişi, hanımıyla geldi bu zatın yanına. - Selamün aleyküm baba. - Ve aleyküm selam. Yanlarında on yaşlarında güzel bir çocuk vardı. - Hocam duanızı almaya geldik. - Hayırdır inşallah. - Bu çocuğumuz dilsiz de. - Dilsiz mi? - Evet hocam, konuşamıyor. Mübarek şefkatle baktı çocuğa. - Maşallah! Çok da sevimli bir çocuk. - Evet ama konuşamıyor. Üzülerek sordu: - Hiç mi konuşmuyor? - Maalesef. Bugüne kadar bir kelime bile etmedi. Senin adın ne? Mübarek döndü çocuğa. Elini şefkatle başına koyup sordu: - Senin adın ne bakayım? - Ahmed. - Kaç yaşındasın? - On yaşındayım. Anne baba, hayretle birbirlerine bakıştılar. Şoka girmişlerdi sevinçten. Evet, çocuk konuşuyordu. Büyük veli döndü onlara. - Niçin çocuğa iftira ediyorsunuz? - Estagfirullah hocam. - Az önce konuşmuyor demediniz mi? - Evet ama... Mübarek döndü çocuğa. - Ne güzel konuşuyor işte. Evet, çocuğun dili çözülmüştü. Anne baba, sevinç gözyaşlarıyla döndüler evlerine. Allaha şükrederek.

.Çok günahkârım"

Aziz Mahmud Hüdai "rahmetullahi aleyh", Osmanlı devleti zamanında yetişen evliyanın büyüklerinden. Bir gün huzuruna bir genç geldi. - Hocam, çok günah işliyorum. Ne yapayım? Şefkatle baktı gence. - O günahları herkesin gözü önünde mi işliyorsun? - Hayır, gizli işliyorum. - Neden? - Başkası görse, utanırım. - Kimse görmüyor mu? - Hayır. - Hiç mi kimse görmüyor? - Hayır hocam. Gizli yapıyorum. Manalı manalı baktı gence. - Peki Allah da mı görmüyor evladım? Ona gizli mi var? Genç şaşırdı. - Allah mı? - Evet, Allah. Gencin benzi kül gibi olmuştu. Sesi titreyerek sordu. - O görür değil mi hocam? - Tabii ya. Ona gizli mi var? Genç kızardı, bozardı ve bir "Eyvaaah" deyip yere yıkıldı. Ayıldığında, o günahlara karşı nefret vardı içinde. Artık istese de yapamazdı o günahları. *** Talebesinden biri, bir gece evinde düşündü kendi kendine: Yarın gidip, "Cehenneme hiç girmemenin yolu var mı?" diye sorayım hocama. O böyle düşünürken çalındı kapısı. Açtığında hocasını gördü eşikte. Buyurun hocam Şaşırdı birden. - Buyurun hocam. Mübarek girdi içeri. - Bana bir şey mi soracaktın evladım? Şaşkınlığından kekeledi - E, e, evet hocam. - Peki, sor bakalım. - Cehenneme hiç girmemenin yolu var mı? - Var tabii. - O nedir hocam? - Ehli sünnet üzere dosdoğru iman etmek. - Onlar hiç mi girmezler Cehenneme? - Hayır, girseler de hamam sıcaklığı kadar bir sıcaklık hissederler. Genç sordu: - Bu doğru imanı nereden öğrenebilirim? - Ehli sünnet alimlerinin kitaplarından. Ve dönüp gitti.

.Ebu Bekir'in imtihanı!..

Cebrail aleyhisselam Hazreti Ebu Bekir'i "radıyallahü anh" imtihan etmek istedi bir gün. Niçin mi? Resulullaha olan sevgisini ölçmek için. "Âmâ" şekline girip, oturdu yolunun üzerine. Hz. Ebû Bekir, o gün kıymetli elbiseler giyinip çıktı evden. Az sonra bir âmâ gördü ilerde. Yolun kenarına oturmuş dua ediyordu. Durdu ve merakla dinledi duasını. - İlâhî! Resulün aşkı için kim bana bir şey verirse, onu aziz eyle! Bu dua, dikkatini çekti. "Resulün aşkı" için diyordu çünkü. Öyle çok sevindi ki, cübbesini çıkarıp verdi ona. Ve rica etti: - Bir daha söyler misin? Cibril tekrar etti duayı: Gömleğini verdi Gömleğini çıkarıp verdi bu defa. Ve yine rica etti: - Bir daha söyler misin! Cibril, tekrar etti duayı. Pabuçlarını verdi bu sefer. Ve öylece gitti eve. Cebrail mi? Resulullaha gidip, aldıklarını koydu önlerine. Efendimiz sordular: - Yâ Cibril, nedir onlar? - Hepsi de Ebu Bekir'e ait. - Neden aldın? - İmtihan ettim onu. - İmtihan mı ettin? - Evet yâ Resulallah! - Ama niçin? - Size olan sevgini öğrenmek için. - Peki nasıl imtihan ettin? - Âmâ şekline girip oturdum yolu üzerine. Senin aşkın için - Sonra? - Senin aşkın için bir şeyler istedim ondan. - O da bunları verdi, öyle mi? - Evet. Pabuçsuz gitti eve. Sonra istirham etti: - Yâ Resulallah! Lütfen siz bunları iade edin kendisine. Efendimiz Hz. Ebu Bekir'i çağırıp, o şeyleri önüne koydular. - Yâ Ebâ Bekr! Bunlar seninmiş. Hz. Ebu Bekir şaşırdı. - Ben bunları bir âmâya vermiştim. - O âmâ dediğin Cebraildi yâ Ebâ Bekr! - Öyle mi? - Evet kardeşim. - Ama ben bunları Allah için vermiştim, geri alamam. Sonra onları alıp, verdi fakirlere...

.Hz. Âişe'nin gözyaşları

Resulullah Efendimiz, bir gece, Hz. Âişe ile baş başa oturuyordu. Bir ara mübarek başını Hz. Âişe'nin kucağına koydu ve "yıldızlar"ı seyre koyuldu. Hz. Âişe ise "dolunay"ı seyrediyordu. Fakat o da ne? Resûlullahın nûr cemâli, "dolunay"dan daha nurlu ve parlak göründü Hz. Âişe'ye. Duygulanıp ağladı. Ve iki damla gözyaşı Efendimizin nur yüzüne damladı. Efendimiz sordular: - Sen ağlıyor musun? - Evet yâ Resulallah. - Neden? Gözyaşlarını silerken cevap verdi. - Senin cemalini, dolunaydan daha parlak gördüm de. Hiç şaşma! - Şaştın mı buna? - Evet yâ Resulallah. - Hiç şaşma yâ Âişe. - Neden? - Çünkü "Ay" ve "Güneş"in nurunu da benim nurumdan yarattı Hak teala. Bu defa Hz. Âişe sordu: - Siz neye bakıyordunuz yâ Resulallah? - Yıldızlara bakıyordum. - Niçin? - Eshâbımdan biri var ki, onun ibâdetleri yıldızlar adedince gök yüzüne yükseliyor. Bunu düşünüyordum. Hz. Âişe, "Bu, babam olabilir" diye geçirdi içinden. Ve sordu: - O kimdir yâ Resulallah? O, Hz. Ömer'dir Buyurdular ki: - Ömer'dir. Sonra şu açıklamayı yaptılar: - Ama onun sevapları, babanın sevapları yanında denizde damla bile değildir. *** Miraç'ta, Efendimizle Cebrail aleyhisselam Arş-ı âlâ yanında bulunurken, Resulullah bir takunya sesleri işitti. Ve sordu Cebrail'e: - Bu sesler nedir? - Bilal'in takunya sesleridir. - Öyle mi? - Evet yâ Resulallah. Bilâl şu anda takunya ile evden çıktı. Mescide gidiyor. İslam âlimleri buyuruyor ki: - Eshab-ı kiramın yüksekliğini işte buradan anlamalıdır. Ne şeref!

.Baba eskidi sultanım"

Ahmet Baba "rahmetullahi aleyh", Fatih Sultan Mehmet zamanında yaşamış bir Allah adamı. Babaeski'ye adını veren bu zattır. Nasıl mı? Arzedelim: Büyük Fatih, çok sever, "Baba" derdi bu Allah dostuna. Bir gün karşılaştılar. Seslendi Padişah: - Baba! - Buyurunuz sultanım. - Nasılsın, iyi misin? Cevabı enteresandı. - Baba eskidi sultanım. İşte "Babaeski" adı, onun bu sözü üzerine verildi bu havaliye. *** Sevdiklerinden biri geldi bu zata. Maksadı, "Gerçek mü'min nasıl olur?" diye sormaktı kendisine. Uzun uzun sohbet ettiler. Bu arada unuttu soracağı şeyi. Kalkayım artık Az sonra müsaade istedi. - Kalkayım artık. Buyurdu ki: - Ne güzel oturuyorduk. - Olsun hocam, kalkayım. Ve kalktı ayağa. - Sizi de çok meşgul ettim. Büyük velî, hatırlatmak istedi. - Otursaydın. Belki soracağın bir şey vardır. Ama yine hatırlayamadı. - Peki, sen bilirsin. Kalkıp kapıya kadar geçirdi adamı. Tam giderken dua etti. - Cenab-ı Hak bize hakiki mü'min olmayı nasib buyursun. Ve tarif etti "Hakiki mümin"i: - Gerçek mü'min odur ki, elinden ve dilinden kimseye zarar gelmez onun. Mümin, gıda gibidir Ve ekledi: - Mü'min, aranan insandır. Gıda ve ilaç gibidir aynen. Onu görenin gönlü ferahlar. Biri sordu bu zata: - Dünyada en güzel şey nedir? - Dünyaya düşkün olmamaktır. Sordu yine: - En faydalı şey nedir? - İyi arkadaştır. - En zararlı şey? - Kötü arkadaş. Bu, nefis ve şeytandan da tehlikelidir. - Kötü arkadaş nedir hocam? - Seni doğru yoldan uzaklaştıran her şey. Ve ekledi: - Mesela okuduğun kitap zararlıysa, o, kötü arkadaştır.

.Dünya üç gündür

Abdürrahim Tırsî "rahmetullahi aleyh", Anadolu velilerinden. 1500'lü yıllarda yaşadı. Kabr-i şerifi İznik'tedir. Bir genç nasihat istedi bu velîden. Buyurdu ki: - Dünya üç gündür evladım. Dün, bugün ve yarın. Ve ekledi: - Dün geçti. Yarın henüz gelmedi. Asıl sermayen bugündür. Ne yapacaksan bugün yap. Bir gün camide sohbet ediyordu. Bir ara sohbeti kesip döndü cemaate. - Akşam eve vardığınızda, küçük çocuğunuzun çatıya çıkmış, kiremitlerin üstünde güvercin kovaladığını görürseniz, sakın hiddetlenip de bağırmayın yavrucağa. Sana şeker aldım! Ve şöyle devam etti. - Güzellikle "Bak sana şeker aldım" diyerek yavaşça tutup çatıdan indirin. Sonra istediğiniz gibi azarlayabilirsiniz. Acaba niye böyle demişti? Cemaat anlamadı bundaki hikmeti. Neyse sohbet bitti. Onlardan biri akşam eve geldiğinde, dört yaşındaki çocuğunu çatıda görmesin mi? Kiremitler üzerinde güvercin kovalıyordu küçük yaramaz. Düşmesi an meselesiydi. Tam bağıracaktı ki hatırladı bu tembihi. Usulca seslendi: - "Bak yavrum, sana şeker aldım" diyerek yavaşta tutup indirdi çatıdan. Büyük bir tehlike atlatılmıştı. Edep nedir? Bir genç sordu bu zata: - Edeb nedir hocam? - Haddini bilmektir. - Nasıl yani? - İslamın çizdiği hududa riayet etmektir. Ve daha açıkladı: - Allahü tealanın emir ve yasaklarını gözetmekten daha üstün edep yoktur ve olamaz. Aynı genç sordu yine: - En akıllı insan kimdir hocam? - Kendisini ateşten kurtarandır. - Hangi ateşten? - Cehennem ateşinden. Ve ekledi: - Kendisini yanmaktan kurtaramayana hiç akıllı denilir mi evladım? Genç başını salladı. - Anladım hocam.

.Bu kitapları çıkar evden!'

Açıkbaş Mahmut Efendi "rahmetullahi aleyh", Anadolu velilerindendir. 1600'lü yıllarda yaşayıp, Bursa'da vefat etti. Bu zat, komşu gencin ziyaretine gitmişti bir gün. Odasında bazı kitaplar görüp ikaz etti onu. - Bu kitapları çıkar evden! - Neden hocam? - Hepsi de zararlı. - Ama hocam... - Sen beni dinle. - Peki, başüstüne. "Peki" dedi ama, bir türlü kıyamadı atmaya. Sözü yere düşmesin diye bir ikisini çıkardı o gece. Ve yattı. Uyur uyumaz bu zatı gördü rüyasında. Ciddiydi mübarek. - Attın mı o kitapları evden? Korku ile uyandı. Namaz kılıp tekrar uyudu. Uyur uyumaz tekrar gördü bu zatı. Daha bir celalliydi bu sefer. Hâlâ atmadın mı? - Hâlâ atmadın mı o kitapları? Korkup fırladı yataktan. Ve attı hepsini. Ertesi gün erkenden kapısı çalındı gencin. Açtığında bu zatı gördü eşikte. Gülümsüyordu. - Attın o kitapları değil mi? - Attım hocam. Elindeki kitabı uzattı gence. - Onların yerine, sana bu kitabı getirdim. Ehli sünnet bir âlim yazmış. Bu kâfi gelir sana. Ve buyurdu ki: - Yüz tane yanlış kitap okuyacağına, bir doğru kitabı, yüz defa oku! Bu nasihat gencin çok hoşuna gitmişti. Tekrar etti içinden: "Yüz yanlış kitap okuyacağına, bir doğru kitabı yüz defa oku!" "Ben haksızım" deyin! Bir grup genç bu zata geldiler. - Hocam bize nasihat eder misiniz? Sevgiyle baktı o gençlere. - Evlatlar! İnsanların kaybettiğini bulmaya çalışın. Gençler bir şey anlamadı. - İnsanların kaybettiğini mi? - Evet. - O nedir ki hocam? - Sevgi ve samimiyet. Sertlikle bir yere varamazsınız. Sonra buyurdu ki: - Bir ihtilafa düşerseniz, "Ben haksızım" deyin. - Neden hocam? - Peygamberimizin müjdesi var çünkü. - Ne müjdeliyor Efendimiz? - Böyle yapana Cennette köşk verileceğini müjdeliyor. "Kefili de benim" buyuruyor.

.Münafığın akıbeti!

Asr-ı saadette, bir "Yahûdî" ile bir "münâfık" ihtilâfa düşmüşlerdi. Yahudi teklif etti münafığa: - Gel, Muhammed'e gidelim. O bulsun aramızı. Münafık kabul etti. - Olur, gidelim. Ve gittiler. Efendimiz meseleyi dinleyip, Yahudinin lehine hüküm verdi. Huzurdan çıktılar. Münafığın suratı asılmıştı. Döndü Yahudiye. - Gel, bir de Ömer'e gidelim. Yahudi hayretle baktı ona. - Neden? - Bu hüküm olmadı. - Nasıl olur. Bu sizin peygamberiniz değil mi? - Evet ama, bir de Ömer'e gidelim. Yahudi dudağını büktü. Peki, gidelim - Pekâlâ, gidelim. Ve gittiler. Münafık söze başladı. - Bir ihtilafımız var. Onun için gelmiştik. Hz. Ömer'in kaşları çatıldı. - Peygamber varken bana niçin geldiniz? Yahudi atıldı. - Önce Ona gittik. - Eee? - Onun hükmünü beğenmedi bu arkadaş. Hz. Ömer celallendiği zaman vücudunun kılları cübbesinden dışarı fırlardı. Yine öyle oldu. Ama belli etmemeye çalıştı öfkesini. Döndü o münafığa. - Doğru mu söylüyor? - Evet. - Peki, nedir mesele? Münafık anlattı hadiseyi. Biraz bekleyin Hz. Ömer dinleyip buyurdu ki: - Peki, biraz bekleyin. Girdi içeri. Az sonra, eteğinin altında bir satırla döndü geri. Hiçbir şey söylemeden satırı kaldırıp şimşek gibi münafığın boynuna çaldı. Kelle yerde yuvarlanırken söylendi. - Peygambere inanmayana işte böyle hüküm veririm! Ve ekledi. - Herkese ibret olsun! O anda Cebrail aleyhisselam geldi Efendimize. Arzetti ki: - Yâ Resulallah! Ömer, hakkı batıldan ayırdı. Efendimiz ona bir lakap verdiler. "Faruk". Manası mı? Hakkı batıldan ayıran

.Kan sıçradı beynine!..

Bir gün, Resulullah ile Hz. Ömer namaz kılıyorlardı. Efendimiz imam, o cemaatti. Akşam namazı kılınıyordu. Resûlullah, zamm-ı sure olarak bir ayet okudular. Hz. Ömer bu ayeti işitince gadaba geldi. Hem de namaz esnasında. Çünkü Firavun'un bir sözünü bildiriyordu Hak teala. Kavmine demiş ki o kâfir: "Sizin tapacağınız en büyük tanrı benim!" Hazret-i Ömer bu... Hazmedemedi tabii. Kan sıçradı beynine. Namazda olduğunu unutup gayr-i ihtiyari konuştu. - Ben orada olsaydım, onu öldürürdüm! Namaz bitti. Efendimiz döndüler ona. - Yâ Ömer, namazını iade et! Neden yâ Resulallah? Hz. Ömer edeple sordu: - Neden yâ Resulallah? Buyurdular ki: - Çünkü dünya kelamı namazı bozar. O zaman hatırladı konuştuğunu. - Başüstüne yâ Resulallah. Ve emri ifa için ayağa kalktı. Tam namaza başlıyordu ki, bir vahiy geldi Rabbimizden. - Ey Habîbim! Ömer'in o konuşması hoşuma gitti benim. Onun namazını kabul ettim ve misliyle sevap verdim kendisine. Efendimiz buyurdu ki: - Otur yâ Ömer. Namazın oldu. *** Bir gün de Hz. Ömer, evinin önünde hırkasını yamıyordu. Hem de çok sıcak bir yaz gününde. Güneş kavuruyordu değdiği yeri. Çok sert baktı güneşe Hz. Ömer'in sırtını da fena yakmıştı ki, dönüp sert bir nazar etti. O anda azaldı güneşin harareti. Hava karardı ve Cibril-i emin geldi Efendimize. Şu vahyi getirmişti: - Ey Habîbim! Ömer'e söyle. Bir defa da şefkatle baksın güneşe. Aksi halde sönen nuru bir daha avdet etmez. Efendimiz Hz. Ömer'i çağırıp bildirdi bu emri. Hz. Ömer hürmetle eğildi. - Baş göz üstüne. Ve şefkatle baktı güneşe. Ne mi oldu? Güneşin ziyası geldi yerine. O karanlık gitti. Aydınlandı her yer yine...


.Ot, ağaç olabilir mi?

Ahmet Feyzî Efendi "rahmetullahi aleyh", 1800'lü yıllarda Çorum'da yaşadı ve orada vefat etti. Talebesinden biri, bu zatı ziyarete gitti bir gün. Yolda düşündü kendi kendine: "Gidince arz edeyim. Bana bir himmet etsinler de, tasavvufta yüksek makamlara ereyim onun gibi." Bu düşünce içinde vardı huzura. Dergâhın önünde oturmaktaydı büyük Veli. Edeple varıp oturdu yanına. Tam mevzuya girecekti ki, mübarek zat oradaki tarihi bir çınar ağacını gösterdi bu gence. - Bu ne ağacıdır? - Çınar ağacı. Sonra bir gül fidanını gösterdi. - Şu nedir? - Gül fidanı. Peki şunlar nedir? Sonra da yerdeki otları gösterdi. - Peki şunlar nedir? - Çimendir hocam. Sonra sordu ona: - Peki evladım, bunların suyu, havası ve toprağı aynıdır da, boyları niçin farklıdır acaba? Hiç düşündün mü? Genç omuzlarını kaldırdı. - Düşünmedim hocam. Yerdeki otları gösterdi mübarek. - Mesela şu otlara ne yaparsan yap, gül olabilir mi? - Olmaz efendim. Gül, çınar olabilir mi? Sonra gülü gösterdi. - Peki şu gül, çok emek verilse de çınar olabilir mi? - Olmaz hocam. Ve sustu mübarek. O genç, ancak anlıyabildi hocasının ne anlatmak istediğini. Pişman olup sarıldı ellerine. - Bağışlayın hocam, yanlış düşünmüşüm. *** Bir gün de biri sordu bu zata: - Hocam, herkes tarafından sevilmek istiyorum. Ne yapayım? - Öyleyse kendini sevme. Soran kişi pek anlayamadı. - Nasıl yani? - Demem o ki, bir kalpte iki sevgi bulunmaz. İnsan ya Allahı sever, ya da kendini. Ve izah etti: - Kendini sevmezsen, seni herkes sever. Seversen, kimse sevmez. Şimdi anladın mı? - Anladım hocam.


.Rüyada gelen ikaz!

Alaaddin Ali Fenârî "rahmetullahi aleyh, 1400'lü yıllarda Bursa'da yaşadı ve orada vefat etti. Talebesinden biri, yatsı namazını kılmadan yatmayı adet edinmişti. "Sonra kalkıp kılarım" diyor, fakat kalkamayıp kazaya kalıyordu namazları. Bir gün, bu zat gördü bu genci. - Evladım, yatsıyı kılmadan yatma sakın! Ve ekledi: - Namazı kazaya bırakmak çok büyük günahtır. Genç eğdi boynunu. - Peki hocam. Bir daha kılmadan yatmayacağım. Ama o gece yine kılmadan yattı. Ancak korku ile uyandı birazdan. Hani söz vermiştin! Zira hocasını görmüştü rüyasında. Mübarek ikaz etti. - Hani söz vermiştin! Ne oldu? Lakin tekrar uyuyakaldı. Az sonra korkuyla uyandı yine. Büyük veli kızgındı bu sefer. - Haydi kalk! Kıl namazını! Uyandı. Kalkmak isterken yine uyuyakaldı. Üçüncüde daha sert bir ikaz aldı. - Haydi oğlum kalk! Yatsıyı kıl da yat! Ve tekrar etti nasihatını: - Namazı kazaya bırakmak, çok büyük günahtır. Fırladı yataktan. Kıldı namazını. Ertesi gün gitti hocasının huzuruna. Büyük veli onu görünce sordu: - Niçin sözünde durmazsın? Bir daha olmayacak Genç büktü boynunu. - Bir daha olmayacak hocam. Ve sarıldı ellerine. O günden sonra yatmadı yatsıyı kılmadan. Ve şu nasihati unutmadı hayatı boyunca: "Namazı kazaya bırakmak, çok büyük günahtır!.." Gönlüne kazınmıştı sanki. Silinmedi bir daha. *** Bir sevdiği sordu bu zata: - Hocam, çocuklarımıza en önce neyi öğretelim? - Namaz kılmasını. - Dünya ve ahirette saadete kavuşmak neye bağlıdır? - Doğru namaz kılmaya. - Hocam namaz bu kadar mühim mi? - Elbette. Namazsız müslümanlık olmaz. Ve ekledi: - Müslüman demek, "Namaz" demektir.

.Bir orduyu doyuran hanım!

Babaeski toprağını nurlandıran zirvelerden bir "Bolca Nine"miz var. Hanım erenlerdendir kendisi. Fatih Sultan Mehmet han zamanında yaşamış, bir tencere yemeğiyle doyurmuştu koca bir orduyu. Herkese bol bol ikram ettiği içindir ki "Bolca Nine" diye anılır oldu. *** Bir gün Sultan Fatih, erkânıyle bu yöreden geçiyordu. "Bolca Nine"yi sordu ahaliden. Derhal koşup çağırdılar. Geldiğinde sordu sultan: - Ayranın var mı Nine? - Olmaz mı. Ve bir solukta getirip ikram etti. Ama Koca Fatih çok susamış olmasına rağmen, gayet yavaş ve yudum yudum içebildi o ayranı. Niye mi? Çünkü bir "Saman çöpü" vardı ayranın üstünde. Merak ettiniz değil mi? Bolca Nine bırakmıştı o çöpü bilerek. Merak ettiniz değil mi? Çünkü ayran pek soğuk, Padişahsa terliydi. *** Bolca Nine'ye sordular bir gün: - Tasavvuf nedir? Cevabı iki kelimeydi: - Kimseyi incitmemektir. *** Akrabasından genç bir hanıma, durup dururken teyemmüm yapmasını öğretti bir gün. Tekrar tekrar yaptırıp ezberletti adeta. Sonra sordu: - İyice öğrendin mi? - Evet ama, niye öğrettin ki bunu bana? - Fena mı oldu kızım? - Hayır, estagfirullah. Hani teyemmüm bana lâzım olmaz da. Neden lâzım olmaz? - Neden lâzım olmazmış? - Bu yörede su bol da ondan. Bolca Nine güldü. - Kızım, yalnız su olmadığında lâzım olmaz ki teyemmüm. - Başka ne zaman lâzım olur? - Mesela bir yerinde yara çıkar, su değdiremezsin oraya. O zaman teyemmüm edersin. Pek tatmin olmamıştı. Ama aradan yıllar geçti. Hatta Bolca Nine vefat etti. Bu kadıncağızın yara çıktı ellerinde. Doktora gitti. - "Su değdirmeyeceksin" dedi. O zaman hatırladı Bolca Nine'yi. Artık o, her teyemmüm alışta Fatihalar gönderiyordu temiz ruhuna. Allah şefaatine kavuştursun.


.Aşk derecesinde sevmek!..

Hz. Osmân "radıyallahü anh" bir ziyafet tertib edip, vardı Efendimizin huzuruna. - Yâ Resulallah! Bize yemeğe buyurmaz mısınız? Efendimiz tebessüm ettiler. - Yalnız beni mi çağırıyorsun? Arzetti ki: - Siz kimi isterseniz, o da buyursun yâ Resulallah. Eshaptan bazısıyla yola çıktılar. Sevinçten içi içine sığmıyordu Hz. Osman'ın. Neden? Çünkü Resulullaha ziyafet veriyordu. Cümle eshabın tek gayesi vardı zaten. Resulullahı sevindirmek. Hz. Osman, yürürken Resulullahın mübarek ayaklarına bakıyor, parmaklarıyla bir şeyler hesab ediyordu. Sen ne yapıyorsun? Efendimiz farkedip sordular. - Sen ne yapıyorsun öyle? - Adımlarınızı sayıyorum. - Niçin? - Her adımınıza bir köle azad edeceğim de. İşte "Muhabbet" denen şey bu olsa gerek. "Aşk" derecesinde bir sevgi. Sonra ne mi oldu? Tamamını âzâd etti kölelerinin. *** Efendimiz buyurdular ki: - Her Peygamber, bir eshâbiyle övünür. Ben de Osman bin Affan ile övünürüm. Yine buyurdular ki: - Melekler benimle övündükleri gibi, ben de, Osman bin Affan ile övünürüm. Bunlar nedir? Bir gazâda askerin yiyeceği bitmiş, gaziler ye'se düşmüşlerdi. Efendimiz buyurdular ki: - Rahat olun. Gün batmadan rızkınız gelir inşallah. Hz. Osman duydu bunu. Düşündü ki: "Resulullahın buyurduğu muhakkak yerine gelir. Bu hayırlı işe ben vesile olayım..." Ve düştü yollara. Ondört yük yiyecekle döndü geri. Hem de gün batmadan. Efendimizin sözü yerine gelmişti. Erzak yüklü deveyi, sürdü gazâ yerine. Efendimiz sordular: - Yâ Osmân, bunlar nedir? Arzetti ki: - Osmân'dan hediyedir. Memnun olup açtılar ellerini. - Yâ İlâhî! Osman'a çok ecir ver!

.Maksadımız Kâbe'yi ziyaret"

Resûlullah Efendimiz, Mekke fethinden bir yıl önce, bindörtyüz sahabiyle Mekke'ye geldiler. Ömre yapacaklardı. Ama müşrikler engel oldu. - Sizi Mekke'ye sokmayız! Efendimiz asıl niyetlerini öğrenmek için Hz. Osman'ı çağırdılar. - Var git. Öğren niyetlerini. - Başüstüne yâ Resulallah. Ve vardı Kureyş'in yanına. Müşrikler sordu ona: - Niçin geldiniz? - Kâbe'yi ziyaret edeceğiz. Sertçe cevapladılar: - Hayır, buna izin vermeyiz. Sonra yumuşadılar. - Ama istiyorsan, sen ziyaret edebilirsin. Hayır, ben de etmem! Hz. Osman başını kaldırdı. - Hayır. Resulullah ziyaret etmezse, ben de etmem. Bu sözüne kızıp, tutukladılar kendisini. Hatta şehid ettikleri haberi geldi Resulullaha. Efendimiz çok üzüldüler. Ve hemen cenge karar verdiler Kureyş'le. Bindörtyüz sahabi bir anda kenetlenmişti. Söz verdiler Resulullaha: - Ölmek var, dönmek yok! Ve tek tek biat ettiler Efendimizle. İşte "Bîat-ı rıdvan" budur. Peki, ya Hz. Osman? O da mahrum kalmadı bu Bîat'tan. Nasıl mı? Efendimiz sol elini havaya kaldırıp buyurdular ki: - Bu, Osman'ın elidir! Ne büyük şeref Sonra sağ eliyle sol elini tutup, onun yerine bîat ettiler. Ne şeref! Bir gün de Efendimiz, Hz. Aişe'nin evinde istirahat ediyordu. Mübârek eteğini yukarı kaldırmış, dizden aşağısı görünüyordu. Az sonra Hz. Ebû Bekir geldi. O halllerini değiştirmediler. Hz. Ömer geldi. Yine bozmadılar hallerini. Derken "Hz. Osman" girdi içeri. Ne mi oldu? Derhal toparlanıp, indirdiler eteklerini. Hz. Aişe'nin garibine gitti bu. Ve sordu Resulullaha: - Neden böyle yaptınız? Buyurdular ki: - Osman'dan melekler hayâ ediyor. Ben etmiyeyim mi?

.Allah affetmeyi sever

Kum Baba "rahmetullahi aleyh", Uzunköprü'de yaşamış Allah dostlarındandır. Herkesi affetmesiyle meşhurdu. Bir gün sevenleri geldi yanına. - Hocam, herkesi affediyorsunuz. - Evet, öyle. - Neden ama? - Çünkü Allah affetmeyi seviyor. Siz de affedin! *** Talebesinden biri ziyarete gelmişti bu zatı... Bir müddet sohbet ettiler. Bir ara kütüphaneden Arapça bir kitabı çekip rastgele açtı bir sayfayı. Sonra uzattı bu gence. - Oku şu sayfayı. - Peki hocam. Çat pat okumaya çalıştı genç. O, yanlışlarını düzeltip tekrar okuttu aynı yeri. Ta ki yanlışsız okuyuncaya kadar. Şimdi tercüme et! Sonra buyurdu ki: - Şimdi de tercüme et! Genç başladı tercümeye. Tabii yarım yamalak. O yine yanlışlarını düzeltip tekrar okuttu aynı yeri. Bir daha, bir daha... Öyle ki, hiç yanlışı kalmadı. Adeta ezberlemişti o sayfayı. İyi de, niye böyle yapmıştı? Anlayamadı. Kendi kendine: "Elbet bir hikmeti vardır" diye düşündü. Aradan uzun yıllar geçti. Hocası göçtü bu âlemden. Bir gün "Kütüphane müdürlüğü" için imtihan açıldı o yörede. Bu da gidip girdi imtihana. Çünkü iş arıyordu. Hocalar, bir Arabi kitaptan, rastgele bir yer açıp, uzattılar bu kimseye. - Şu sayfayı oku bakalım. Görünce çok şaşırdı Sayfayı görünce donup kaldı. Neden mi? Çünkü yıllar önce hocasının tekrar tekrar okutup ezberlettiği o sayfaydı bu. Bir çırpıda okudu tabii. Hiç takılmadan. Hocalar takdir ettiler. - Okuman çok güzel. Ve ilave ettiler: - Şimdi de tercüme et! Takır takır yaptı tercümeyi de. Yine hiç takılmadan. Netice mi? Birincilikle kazandı imtihanı. Evine gelince hüngür hüngür ağladı. Fatihalar gönderdi bu büyük zatın ruhuna.

.Sıkıntının sebebi!

Ahmet Cahidî Efendi "rahmetullahi aleyh" Gelibolu'da yaşayan velilerdendir. Bir gün sordular bu zata: - Geçim sıkıntısı çekiyoruz. Sebep ne olabilirdir? Buyurdu ki: - Namaz kılmamaktandır. - Öyle mi? - Evet. Ve şunu anlattı onlara: Sahabeden biri Efendimize geldi bir gün. - Yâ Resulallah! Kazancım bol. Ama geçim sıkıntısı çekiyorum. Buyurdular ki: - Evinizde namaz kılmayan var mı? - Yoktur yâ Resulallah. - Komşularınızdan var mı? - Yoktur. - Mahallenizde kılmayan var mı? - O da yoktur. Bir araştır bakalım O zaman buyurdular ki: - Bir araştır bakalım. Mahallenizden namaz kılmayan biri geçmiş mi? Araştırdı ve gelip arzetti: - Öyle biri geçmemiş yâ Resulallah. Buyurdular ki: - Yine de bu bereketsizlik, namaz kılmamaktandır. O sahabi, bir müddet sonra yine geldi Efendimize. - Yâ Resulallah, namaz kılmayan birinin cenazesi geçerken, tabutu bizim evin duvarını çizmiş. Buyurdular ki: - İşte sebep bu. O duvarı yıkıp yeniden yapın! - Başüstüne. Denileni yapınca bereket geldi eve. Ölüm meleği gelince Bir genç sordu bu zata: - Hocam, Azrail aleyhisselam geldikten sonra tövbe etsem, kabul olur mu? Mübarek sordu ona: - Senin mesleğin ne evladım? - Terzilik. - Terzilikte en kolay şey nedir? - Kumaş kesmek. - Kaç senedir kumaş kesiyorsun? - Yirmi senedir. - Peki Azrail aleyhisselam geldikten sonra kumaş kesebilir misin? - Hayır, bu mümkün değil. - Evladım, yirmi senedir yaptığın bir şeyi o anda yapamazsan, hiç yapmadığın şeyi nasıl yaparsın? - Anladım hocam.

.Hiç huzurum yok"

Ahmet Hulusi Efendi "rahmetullahi aleyh", 1800'lü yıllarda Denizli'de yaşadı ve orada vefat etti. Bir gün, bir genç dert yandı bu zata. - Hiç huzurum yok, ne yapayım? - İslamiyeti öğren ve tatbik et. - O zaman huzurlu olur muyum? - Elbette. İslama uyan, iki cihanda da huzurlu olur. Ve ekledi: - Resulullaha uymak niyetiyle uyumak bile ibadettir. Genç şaşırdı. - Uyumak mı? - Evet. Kaylule etmek, Efendimizin adetiydi evladım. - Kaylule nedir ki hocam? - Öğleden önce biraz uyumaya "Kaylule" denir. İnsanın kıymeti neye bağlı? Aynı genç, tekrar sordu: - İnsanın kıymeti ne ile ölçülür? - Takva ile. - Takva nedir hocam? - Allah'tan korkup günah işlememektir. Ve ekledi: - Ama bu korku, çocuğun annesinden korkması gibi olmalıdır. - Nasıl yani? - Annesi onu azarlasa, dövse de, çocuk yine döner, annesine sarılır. *** Şehrin valisi aşırı derecede kibirliydi. Hulusi Efendi ziyaretine gitti bir gün. Maksadı ders vermekti ona. Otururken bir sürü sinek doluştu içeri. Ama hep valiye musallat oldular. Sen nasıl valisin? Adam ne kadar kovduysa da baş edemedi bu küçük yaratıklarla. Sinekler, inadına hep onun üzerine konuyorlardı. Aciz kaldı, bunaldı zavallı. Mübarek döndü valiye. - Kovsana şu sinekleri! - Kovuyorum, ama gitmiyorlar. Taşı gediğine koydu. - Sen nasıl valisin ki, sineğe bile hükmün geçmiyor? Sonra kalkıp açtı pencereyi. Sinekler, bir anda terk ettiler odayı. Sanki emir almış gibi. Vali almıştı alacağını. Sıyrıldı o gurur ve kibrinden Müdavimi oldu onun sohbetlerinin...

."Bunlar için adak yapın!"

Hz. Hüseyin' ile Hz. Hasan çocukken hasta olmuşlardı. Efendimiz haber alıp teşrif ettiler evlerine. Hz. Ali ile Fatıma'yı teselli ettiler. Ve buyurdular ki: - Bunlar için adak yapın! - Peki babacığım. Ve üç gün oruç nezrettiler hemen. Birkaç gün içinde iyileşti çocuklar. Onlar da oruca başladılar. İyi de, iftarda ne yiyeceklerdi? Pişirecek bir şey yoktu ki evlerinde. Komşudan üç ölçek arpa ödünç aldılar. Onu üç parçaya ayırdı hizmetçi. Ve bir ölçeğiyle beş çörek yaptı ilk günü. Beş kişilerdi çünkü. Nihayet iftâr vakti yaklaştı. Hz. Fâtıma herbirinin önüne bir çörek koymuştu ki, kapı çalındı. Allah için biraz ekmek Açınca bir "Fakir" gördüler kapıda. Yalvarıyordu: - Allah için biraz ekmek. Çöreklere el sürmeden verdiler ona. Ya kendileri? "Su ile" açtılar iftarı. Ve ikinci gün orucuna niyetlendiler. Hizmetçi, o gün de pişirdi beş çörek. İftara çok az zaman kalmıştı ki, çalındı yine kapı. Açtılar. Bir "Yetîm çocuk" vardı eşikte. Diyordu ki: - Allah için az ekmek. Hepsi de çöreğini ona verip sevindirdiler yavrucağı İftarı mı? "Su ile" açtılar yine. Allah methetti onları Ve üçüncü gün oruca niyetlendiler. Hizmetçi, beş çörek daha yaptı. İftar vakti çalındı kapı. Açtılar. Bu defa bir "Esîr" vardı kapıya. Yalvarıyordu: - Üç gündür açım. Allah için biraz ekmek. Yine çöreklerini verdiler. Yine "Su ile" iftar ettiler. Ve dördüncü gün... Efendimiz teşrif ettiler bu defa. Bir müjde getirmişlerdi onlara Evet, boşa gitmemişti bu yaptıkları. Onlar için "Hel Etâ suresi"ni göndermişti Hak teala. Onları methediyordu. Ne şeref!

.Münafıkların fitnesi!

Peygamber Efendimiz, bir gün Hazret-i Ali'ye bakarak buyurdular ki: - Yâ Ali! Seninle ben, Hârun'la Mûsâ gibiyiz. Ve eklediler: - Ama benden sonra peygamber gelmeyecektir... Nitekim bir harbe çıkılıyordu. Efendimiz Hz. Ali'ye baktılar. - Yâ Ali! - Buyurun yâ Resulallah. - Sen Medine'de kal! - Başüstüne. Ama münafıklar, bunu fırsat bildilir. Dediler ki: - Muhammed, ondan sıkıldığı için Medine'de bıraktı. Hz. Ali bunu duyup koştu Efendimize. - Yâ Resulallah! Münafıklar şöyle şöyle diyorlar. Onlar yalan söylüyor Efendimiz, sevgiyle baktı damadına. - Onlar yalan söylüyor yâ Ali. Ve eklediler: - Sen benimle, Hârun'la Mûsâ gibi olmak istemez misin? Sonra sevgiyle kucakladılar. - Yâ Alî! Seni ancak müminler sever. *** Hayber'in fethi gecikince, Resulullah üzülmüşlerdi. Eshabı toplayıp buyurdular ki: - Yarın ben bu sancağı birine veririm ki, o, bu fethi gerçekleştirir. Peşinden sordular: - Ali nerededir? - Gözü ağrıyor yâ Resulallah. - Onu bana getirin! - Başüstüne. Ayakta duramıyordu Ve koştular Hz. Ali'ye. Yardımla getirdiler. Zira göz ağrısından ayakta duramıyordu. Efendimiz mübarek elleriyle meshettiler gözlerini. Anında geçti ağrısı. Ve duâ buyurdular: - Yâ ilâhî! Ali'yi cümle sıkıntılardan emîn eyle! Sonra bayrağı ona teslim ettiler. - Yâ Alî, git düşman üzerine! Allah yardımcın olsun! Sonra tembih ettiler: - Hayber'i fethetmeden dönme geri! Hz. Ali'nin gözleri yaşarmıştı. Önüne bakarak mırıldandı: - Duanızla yâ Resulallah! Netice mi? Fethetti Hayber'i...


.Günah ateştir!..

"Yahya Kaptan", Enez toprağını nurlandıran bir büyük zat. Bir gün, bir genç geldi bu zata. - Hocam, çok günah işliyorum. Ne yapayım? Buyurdu ki: - Günah, ateştir evladım. - Biliyorum, ama vazgeçemiyorum. Şefkatle baktı gence. - Ölüm var evladım. Genç irkildi. - Ölüm mü?! - Evet ya, ölüm. - Ama ben henüz gencim. - Ecel, genç ihtiyar tanır mı evladım? Ve sordu ona: - Dedelerin şimdi nerdeler? - Hepsi öldü. -Sen de öleceksin. Belki de çok yakında. Genç, o günden sonra hiç günah işleyemez oldu. Takunya nerden geldi? Akrabasından genç bir hanım vardı. Yolculuğa çıktı bir gün. Tenha bir yerden geçiyordu ki, ahlâksız bir adam çıktı karşısına. Niyeti bozuktu. Kadınsa yalnız ve çaresizdi. Açtı ellerini duaya: - Yâ Rabbi! Kurtar beni şu adamdan! Sonra ne mi oldu? O ahlâksız, kafasına yediği bir takunya darbesiyle yere yıkıldı. Kalkamadı bir daha. Kadıncağız kurtulmuştu. Ama merak etti bu işi. Öyle ya, nerden gelmişti o takunya? Döndüğünde, öğrendi hakikati. Yahya Kaptan fırlatmış Meğer o vakitte, Yahya Kaptan abdest alıyormuş dergahın şadırvanında. Bir ara takunyasını çıkarıp şiddetle fırlatmış. Talebeler korkmuş ve şaşırmışlar. Ama sormaya da cesaret edememişler. Ve sır çözüldü böylece. Bir gün de buyurmuş ki: - Kim, bir haram karşısında gözünü kapatırsa, Cenab-ı Hak onun gönlünü imanla doldurur. Ve ilave etmiş: - Bugün gülerek günah işleyenler, yarın ağlayarak Cehenneme girerler. Sormuşlar: - Ya tövbe edersek? Buyurmuş ki: - Günahına tövbe eden, hiç yapmamış gibidir.

.Duası makbul zattı

"Garip Baba", Keşan'da yaşamış bir Allah dostu... Bir gün, talebesinden biri geldi yanına. Ama üzüntülüydü. Mübarek bir bakışta anladı iç halini: - Üzgün gibisin evlat. - Evet hocam. - Neden? - Bu gece babamı gördüm rüyada. - Hayırdır inşallah, nasıl gördün? - Azab içindeydi hocam. N'olur, dua edin de kurtulsun azaptan. Buyurdu ki: - Allah kerimdir evladım. Dilediğini affeder elbet. Çocuk sevinerek gitti eve. Ertesi gece yine gördü babasını. Ama neşeli ve yeşillikler içindeydi bu defa. Sordu hemen: Nasıl kurtuldun? - Babacığım, nasıl kurtuldun? Sevinçle cevap verdi babası: - Garip Baba'nın duasıyla. Uyandığında şükretti Rabbine. *** Bu zat, "İhlas"tan bahsederdi sık sık. Sordular bir gün: - İhlas nedir hocam? - Her işi, yalnız Allah için yapmaktır. Ve ekledi: - Nice oruç tutanlar vardır ki, o oruçtan kârları, yalnız açlık ve susuzluk, nice ibadet yapanlar da vardır ki, kârları, sadece yorgunluktur. *** Bir ramazanda, on kişi iftara çağırdı bu zatı. Ama birbirlerinden habersiz aynı gün çağırmışlardı. Kırmadı hiçbirini Sonra ne mi oldu? Ertesi gün, şoktaydı hepsi de. Çünkü her biri "Garip Baba, dün iftarı bizde yaptı" diyordu. Anlaşamayınca koştular hizmetçisine. - Dün akşam Garip Baba nerde iftar etti? - Kendi evinde. Hayretle birbirlerine bakıştılar. - Nee! Kendi evinde mi? - Evet. Birlikte iftar ettik hocamla. *** Bir gün de, bir talebesi sordu bu zata: - Hocam, insanların en akıllısı kimlerdir? - Zahidler. - Zahidler mi? Neden? - Çünkü onlar dünyaya kıymet vermez. Dünyaya düşkün olmamaları, akıllı olduklarını gösterir. Ve ilave etti: - Akıllı insan, önce ahiretini düşünür evladım. Orası için hazırlık yapar şimdiden.

.Günahtan kurtulmak için

Ahmet Mürşidî Efendi, Diyarbakır'da yaşıyan velîlerden... Bir gün, bir genç geldi yanına. - Hocam, bir türlü günahtan kurtulamıyorum. Ne yapayım? - Namaz kılıyor musun evladım? - Eh işte. - Olmaz. Beş vakit namazını tam kılacaksın. - O zaman kurtulur muyum günahtan? - Evet evladım. Beş vakit namazını güzelce kılarsan, günah işleyemezsin. Genç sevinmişti. - Sahi mi hocam? - Evet. Allahü teala öyle buyuruyor çünkü. - Nasıl? - Kusursuz kılınan bir namaz, insanı pis, çirkin işleri işlemekten korur - Tamam hocam. Artık namazlarımı tam kılacağım. Dosdoğru iman Bir gün de, evinden çıkmıştı ki, bir delikanlı yanaştı yanına. - Hocam, Cehenneme hiç girmemenin yolu var mı? - Var evladım. - O nedir hocam? - Dosdoğru iman etmek. - Nasıl yani? - Cehennem küfrün karşılığıdır evladım. İman ve itikadını ehl-i sünnete göre düzeltirsen, hiç Cehenneme girmezsin. - Ya işlediğim günahlar? - Onlar, dünya sıkıntıları, kabir ve kıyamette çekeceğin sıkıntılarla affedilir. Sen bir anne gördün mü ki, yavrusunu ateşe atsın? - Olmaz hocam. Bu mümkün değil. - Allahü tealanın kullarına merhameti, bir annenin yavrusuna olan merhametinden daha çoktur evladım. Halis müminleri ateşte yakmaz. Hidayet Allah'tandır Bir gün de, bir grup gayri müslimle karşılaşmıştı. Yanlarına gidip imana davet etti onları. Kabul etmediler. Bir daha teklif etti. Yine "Hayır" dediler. Çok üzüldü. Ellerini açıp yalvardı: - Yâ Rabbî bunlara hidayet ver de yanmasınlar Cehennemde. Sonra ne mi oldu? Gayri ihtiyari önünde diz çöküp haykırdılar şehadeti. Sonra kalkıp hayretle birbirlerine baktılar. Kendileri de şaşmıştı bu işe. Herbiri diğerine soruyordu: - Sahi biz nasıl iman ettik? Büyük velî gülümsedi onlara. - Hidayet Allah'tandır kardeşlerim. Biz sadece dua ettik. Elini öpüp talebesi olmakla şereflendiler.

.Üzümler ne söylüyor?"

Abdürrezzak Ali Efendi, 1800'lü yıllarda Erzurum'da yaşayan bir Allah dostudur. Bir gün, yolda bir Hıristiyana rastladı. Adam üzüm götürüyordu pazara. Bir şarapçıya satacaktı onları. Mübarek döndü o Hıristiyana: - O üzümleri bana satar mısın? - Hayır, niye sana satayım ki? - Üzümler öyle istiyor da. Adam şaşırdı. - Üzümler mi istiyor dedin? - Evet, onlar istiyor. - Hiçbir şey anlamadım! - Anlamayacak ne var? Üzümler, benim onları satın almamı istiyorlar. Adam sinirlendi. - Git be adam. Bunu da nerden çıkardın? - Ben çıkarmadım. Üzümler öyle söylüyor. Tövbe tövbe! - Tövbe tövbe. Ne söylüyorlar? - Diyorlar ki: "Bu adam, bizi bir şarapçıya satacak. Biz ise şarap olmak istemiyoruz. Ne olur, bizi ondan satın al da kurtulalım şarap olmaktan". Hıristiyan donup kaldı. Rengi kül gibi olmuştu. Kalbi değişti ve haykırdı şehadeti. Yakınları sordular: - Niçin Müslüman oldun? Dedi ki: - Benim bu niyetimi kimse bilmiyordu. Bu zat bildiğine göre, dini haktır diye düşündüm ve imanla şereflendim. *** Bir gün sordular bu zata: - Efendim, halis mümin nasıl olur? - Yumuşak halı gibi. Anlamadılar - Nasıl yani? - Yumuşak bir halıda yürüyen kimsenin ayakları o halıdan incinir mi? - İncinmez elbet. - İşte halis müminden de hiç kimse incinmez. O, ekmek ve su gibidir. Sordular: - Nasıl? - İnsanlar, ekmek ve su olmadan yaşayabilirler mi? - Elbette yaşayamazlar. Herkesin ihtiyacı vardır bunlara. - İşte "Halis mümin" de aynen böyledir. Herkesin, her zaman ihtiyacı vardır ona. Ve şöyle bitirdi sözlerini: - Mümin güler yüzlüdür. Ama yüzü gülse de kalbi mahzundur onun. Ağlaması çok, gülmesi azdır. Tebessümü ile gizler kalbindeki hüznü. Hülasa mümin, elinden ve dilinden kimseye zarar gelmeyen insandır.

.Ben de koyun güdeyim"

Efendimiz üç yaşında idi ki, sordu bir gün süt annesi Halîme'ye: - Anneciğim, gündüzleri kardeşlerim niçin evde bulunmuyorlar? - Onlar koyun güdüyorlar yavrum. - Beni de onlarla yolla. Ben de koyun güdeyim. İki cihanın sultanına hiç "Hayır" denilir mi? Şefkatle başını okşadı. - Peki yavrum. Ertesi gün, melek yavrusunu giydirip saçlarını taradıktan sonra kardeşlerinin yanına katıp emanet etti Allaha. Fakat tam öyle sıcağında küçük Şeyma nefes nefese koştu eve. Annesi onu görünce telaşlandı. - Kızım niye geldin? Muhammed nerede? - Sahrada anneciğim. - Göz nurum kızgın güneşte ne yapıyor? Bir gölgelikte dursaydı bari Korkma anneciğim - Korkma anneciğim. Güneşten kardeşime bir zarar gelmiyor. - Nasıl olur kızım? - Evet anne. Kardeşimin başı üstünde daima bir bulut bulunuyor ve ona gölgelik yapıyor. - Doğru mu kızım bu? - Vallahi doğru söylüyorum anneciğim. *** Bir başka gün, bu defa Damra gözyaşları içinde koştu eve. - Yetiş anneciğim! Kureyşî kardeşime birşeyler oldu. - Ne oldu oğlum, söylesene? - Gökten üç kişi indi anne. Kardeşimizi alıp karşıki tepeye çıkardılar. Sırt üstü yatırıp bıçakla karnını yardılar. Öldü mü yaşıyor mu bilmiyorum. Kan beynine sıçradı! Halime'nin kan beynine sıçradı o anda. Fırlayıp bir nefeste o tepeye vardı ve koşup oturdu o Server'in yanında. - Ey gözlerimin nuru, seni kim rahatsız etti? Efendimiz anlattılar: - Ben kuzuları güdüyordum ki, gökten beyaz elbiseli üç kişi geldi yanıma. Beni sahradan alıp buraya çıkardılar. Birincisi beni yatırıp göğsümü yardı. İç organlarımı kar gibi bir şeyle yıkayıp tekrar yerine koydu. - Sonra oğlum? - Sonra ikincisi kalbimi çıkarıp ikiye ayırdı. İçinden siyah bir şeyi çıkarıp attı ve "Seni şeytanın hilesinden emin kıldık" dedi. - Sonra? - Sonra üçüncüsü, elini yarılan yere koyunca, yara iyileşti. Bu üç kişi, daha sonra elimi ve yüzümü öpüp, gökyüzüne doğru yükselip kayboldular anneciğim. Ama ben bunlardan hiç acı ve elem duymadım.

.Dünya başına yıkılmıştı!

Efendimiz dört yaşına girince, Hz. Halime bu büyük emaneti sahiplerine iade etmek istedi. Merkebine binip, yavrusunu da önüne alıp, bir grup yolcu ile çıktı yola. Sonra mola verdiler. O, bir ihtiyaç için, nur yavrusunu yol arkadaşlarına bırakıp ayrıldı. Amaaa geri döndüğünde dünya başına yıkılmıştı. Neden mi? Çünkü O yoktu! Tarifsiz bir telaşa kapıldı o anda. Mecnun gibi sağa sola koşuyor, önüne çıkana Onu soruyordu: - Yavrumu gördün mü? - Hayır Başkalarına soruyor. Cevap hep aynı. - Hayır, hayır, hayır. Yüreğinden vurulmuştu. Bu sırada yaşlı bir adam yaklaşıp sordu Halime'ye: - Hayrola hanım, bir derdin mi var? - Evet, hem de çok büyük. Oğlumu kaybettim - Nedir derdin? - Oğlumu kaybettim. - Üzülme, onu bulacak birini biliyorum. Halîme heyecanlandı. - Kimdir o, çabuk söyle. - Hübel. Halîme bu ismi duyunca nefretle baktı adama. - Sen ne saçmalıyorsun! Muhammed doğduğu gece, o putlar yere devrilmişti. O yine gidip yalvardı Hübel putuna: - Ey tanrım! Bu kadın oğlu Muhammed'i kaybetmiş. Onu çocuğuna kavuştur. O, "Muhammed" ismini anar anmaz Hübel yere yıkıldı. Ardından öbür putlar da patır patır yerlere serildiler. Ve hepsi aynı şeyi haykırıyordu: - "Muhammed aleyhisselamın dini, bizim gibi sahte tanrıların sonu olacaktır". İki gözü iki çeşmeydi Velhasıl Halime Hatun, Mekke'ye varıp, doğruca Abdülmuttalib'e gitti. İki gözü iki çeşmeydi. Abdülmuttalip telaşlandı. - Ey Halime, niçin ağlıyorsun? - Sormayın, oğlumu kaybettim. Mübarek dede doğruca Ka'be-i şerife gitti. Yedi defa tavaf edip açtı ellerini. - Ey Allahım! Ona "Muhammed" ismini sen verdin. Yavrumu bana lütfet! Ka'be'den bir ses yükseldi: - Torunun, Tihame Vadisindeki muz ağacının altındadır şu anda. Atına atlayıp, sür'atle koşturdu oraya. Evet, Efendimiz ağacın altında ayakta duruyordu. Koşup sarıldı torununa. Bağrına bastı ve şükretti Rabbine. Hz. Halîme mi? O da sevincinden uçuyordu..

.Bir ay ömrün kaldı!'

Ahmet bin Asım Antâkî, Antakya'da yaşayan bir Allah adamı... Bir gün çarşıya çıkmıştı. Tanıdığı bir kasap dükkanının önünden geçiyordu ki, durdu ve dikkatle baktı içeriye. Soyulup asılmış bir koyun gövdesi vardı çengelde. İçeri girip selam verdi. - Kolay gelsin evlat. - Hoş geldin baba. O çengelde asılmış koyunu gösterdi eliyle. - Şu koyun bir şeyler diyor bana. Adam irkildi. O anda bir suçluluk hali çöktü üzerine. Belli ki yanlış bir iş yapmıştı. Korkuyla sordu hemen: - Koyun ne diyor baba? - Ben leşim diyor. Korktuğu başına gelmişti. Kızardı, bozardı ve mahcup bir eda ile mırıldandı: - Ben leşim mi diyor? Besmelesiz kesilmişti - Evet evladım. "Beni Besmelesiz kestiler" diyor. Utancından bayılıp düştü. Ayıldığında itiraf etti suçunu. Ancak bu son oldu artık. Bir daha yeltenemedi böyle bir şeye. *** Bir gün de yeni evli bir talebesi geldi huzuruna. Ancak üzüntülüydü. Mübarek zat anlayıp sordu hemen: - Hayırdır evladım, üzgün gibisin. - Evet hocam. Hiç iyi değilim. - Neden? - Hanımla geçinemiyoruz. O çok huysuz. Bense çok sinirliyim. - Eee, ne düşünüyorsun peki? - Onu boşayacağım. Mübarek acıyarak baktı gence. - Değmez evladım, boşama sakın. Genç şaşırmıştı - Neden hocam? Büyük Velî, başını öne eğip yumdu gözlerini. Tefekkür eder gibi yaptıktan sonra kaldırdı başını: - Kalbime öyle geliyor ki, fazla bir ömrün kalmadı senin. Genç heyecanlandı. - Nasıl yani? Fazla yaşamıyacak mıyım? Üzgün bir tavırla cevapladı mübarek: - Maalesef az bir günün kaldı bu dünyada. Gencin eli ayağı soğumuştu. Korkuyla sordu: - Ne kadar kaldı yani? - Bir ay kadar. Büyük zat, böyle mahsus söylemişti. Ama genç, hocasının kalp gözü açık bir Velî olduğunu ve boş konuşmıyacağını iyi biliyordu. Elini öpüp mahzun halde ayrıldı huzurundan. Sonra mı? O günden sonra gül gibi geçindi hanımıyla. Melek gibi olmuştu.

.Konuşan ve susan vâiz!

Şeyh İsmail Efendi Anadolu erenlerinden olup, Adapazarı'na bağlı Hendek ilçesinde, kendi ismiyle anılan kabristanda yatmaktadır. Ölümden bahsederdi sık sık. Bir gün, şu hadis-i şerifi nakletti. -Size iki vaiz bırakıyorum. Biri konuşur, diğeri susar. Eshab-ı kiram sordu: - Bu vaizler nedir yâ Resulallah? Buyurdular ki: - Konuşan vaiz "Kur'an-ı kerim"dir, susan vaiz ise "Ölüm". *** Bir sohbetinde de şöyle buyurdu mübarek: - Kardeşlerim, biz yalnız yiyip içmek için gelmedik bu dünyaya. Bizim bir Sahibimiz, bir Yaratanımız ve bir yaratılış gayemiz var. Cemaat sordu: Niçin yaratıldık? - Ne için yaratıldık hocam? Buyurdu ki: - Sadece Rabbimize ibadet etmek için yaratıldık. Ama her yapacağı işte Rabbinin rızasını düşünen bir kimse, her an ibadet halindedir. *** O devirde başka bir vilayette okuyan üç arkadaş işittiler bu zatı. Evliyadan olduğunu öğrenip, ziyaretine gittiler. Ancak Velî olduğunu kesin anlamak için akılları sıra imtihan edeceklerdi kendisini. Yol boyunca konuştular. Biri şöyle dedi: - Arkadaşlar, o zat gerçekten evliya ise bize yemek çıkarsın. İkincisi atıldı. - Evet. Bana "Kızarmış et" ikram etsin mesela. Birincisi tekrar aldı sözü. "Ben pilav istiyorum" - Ben "Pilav" istiyorum. Üçüncüsü atıldı bu defa. - Eee, bana da "Helva" ikram etsin öyleyse. Nihayet vardılar dergaha. Mübarek buyur etti gençleri. Hoşbeşten sonra kalktı ayağa. - Gençler, uzak yoldan geldiniz. Hem yorgun, hem de açsınızdır. Siz dinlenedurun, ben size birşeyler hazırlıyayım yemek için. Sonra girdi mutfağa. Az sonra bir sini ile çıktı... Sinide ne yemekler vardı dersiniz? "Kızarmış et, pilav ve helva". Mübarek döndü gençlere: - Haydi buyurun. Canınız çekmiştir bunları. Gençler oturdu sofraya. Her birinin önünde kendi istediği yemek vardı. Mahcubiyetten rahat yiyemediler. Elini öpüp talebesi oldular aynı gün. Ve bir daha ayrılmadılar yanından.

.Çabuk köyü terk edin!"

Ahmet Kuseyrî "rahmetullahi aleyh", evliyanın meşhurlarındandır. 1500'lü yıllarda Hatay'da yaşadı ve orada vefat etti. Türbesi Şenköy'dedir. Bir akşam, acilen topladı talebeyi. - Çabuk köyü dolaşın! Herkes, kıymetli ne eşyası varsa, alıp çıksın köyden! Talebeler "Başüstüne!" deyip koştular. Ve bir çırpıda verdiler bu haberi köylüye. İnsanlar apar topar çıkıp, toplandılar köy dışında. Ama niye çıkmışlardı? Kimse bilmiyordu sebebini. "Mademki Ahmet Kuseyrî böyle buyurmuş, elbet vardır hikmeti" dediler. Sonra mı? Köyde bir fert kalmayınca, müthiş bir gümbürtü koptu köy üzerinde. Ve bir toz bulutu yükseldi ardından. Kimsenin burnu kanamadı Evet, şiddetli bir zelzele ile yerle bir olmuştu o köy. Ama kimsenin burnu kanamamıştı *** Nasihat isteyen bir gence buyurdu ki bir gün: - Vaktinin kıymetini bil evladım. - Nasıl bileyim hocam? - Önce İslamiyyeti öğren. Sonra öğrendiğinle amel et. Bilhassa beş vakit namazını özenerek, dosdoğru kıl. - Sonra hocam? - Yaptığın her işi ihlasla yap. İhlassız amellerinin hiçbir faydasını göremezsin ahirette. Delikanlı ilk defa duyuyordu bu kelimeyi. - O nedir ki hocam? İhlas, samimiyet demektir - İhlas, samimiyet demektir evladım. Yani her işi, Allah emrettiği için yapmak, kullardan bir takdir, mesela bir "Aferin" beklememektir. Yoksa "Riya" olur ki, bu gibi ameller, kıyamet günü sahibinin suratına çarpılacaktır. Ve şöyle devam etti: - Önce farzları yap! Sonra vacip ve sünnetleri. Nafileler en sonra. Genç sordu: - Bu sıra mühim mi hocam? - Elbette evladım. Farz borcu varken nafile ile meşgul olmak ahmaklıktır. - Neden ki? - Çünkü farz borcu olanın nafile ibadetine sevap verilmez. - Öyle miii? - Evet evladım. Peygamberimiz de "Üzerinde farz namaz borcu olan kimse, bunu kılmadan nafile kılarsa, boş yere zahmet çekmiş olur" buyuruyor. Şimdi anladın mı evladım? - Anladım hocam.

.Bereketli bal...

Bir hanım sahâbî, Resulullaha hediye olarak "Bal" göndermişti bir gün. Efendimiz hediyeyi alıp, kabını geri gönderdiler. Ama kap "dolu" olarak geldi o hanıma. Kadıncağız kabın dolu geldiğini görünce çok üzüldü. Gözyaşları içinde koştu Efendimize - Yâ Resulallah! Hediyemi niçin kabul etmediniz? O Server buyurdular ki: - Ben senin hediyeni kabul ettim. Kadın hayret içindeydi. - Ama nasıl olur? Kap aynen geri geldi bana. Durum anlaşılmıştı. Buyurdular ki: - Geri gelen bal, Allahü tealanın, senin hediyene karşı ihsan ettiği berekettir. Kadın mahcup olmuştu. Sevinç içinde döndü eve. O balı yıllarca yediler, yedirdiler, dağıttılar. Bitmek şöyle dursun, azalmadı bile. Başka kaba boşaltınca Bir gün yanlışlıkla başka kaba boşalttılar. O zaman tükeniverdi. Efendimiz bunu haber alıp buyurdular ki: - O bal aynı kapta dursaydı, dünya durdukça yerlerdi de yine eksilmezdi. *** Yine Kureyş müşrikleri Efendimizin huzuruna geldiler bir gece. Aralarında Ebu Cehil de vardı. Dediler ki: - Yâ Muhammed! Gerçek Peygambersen, şu gökteki Ay'ı ikiye ayırıver. Ayın ondördü olup, tepsi gibi yuvarlaktı Ay. Efendimiz döndü o müşriklere: - Peki, bunu yaparsam iman eder misiniz? Bir ağızdan cevap verdiler: - Evet! Bunun üzerine mübârek parmağını kaldırıp Ay'a işâret ettiler. Ay ikiye ayrıldı! "Ay" ikiye ayrıldı. Bir parçası doğuya, öbür parçası batıya gitti. Bir müddet öyle durup, sonra birleştiler. Bunu gözleriyle gördü müşrikler. Efendimiz onların isimlerini tek tek sayıp seslendiler ki. - Şahid ol ey filan! Şahid ol ey filan! Peki iman ettiler mi? Ne gezer. Yine "Sihir" dediler. Halbuki dışardan Mekke'ye gelenlere sordular. Dışarı adamlar gönderip sordurdular. Herkes görmüştü bu mucizeyi. Ama yine inanmadılar. İnkârcıların başı, Ebû Cehil'di yine. Dedi ki: - Muhammed'in sihrinin tesiri, yerden sonra göklere de başladı. Eh, "İman etmek nasib işidir" buyurmuş büyükler. Olmayınca olmuyor işte.

.Hannâne niçin ağlıyordu!

Mescid-i Nebî inşâ edilince, hutbe okumak için minber yoktu önceleri. Bir "Hurma kütüğü" vardı mescid içinde. Hatta adı bile vardı bu kütüğün: "Hannâne"... Efendimiz, Cuma hutbesini buna dayanarak okuyorlardı. Enteresandır, bu kütük cansızdı ama âşıktı Resulullaha. Nasıl olur? demeyin. Bu, bir vakıadır ve siyer kitaplarında tafsilatıyla anlatılır. Neyse... Bir nice zaman bu kütüğe dayanıp da hutbe okudu Efendimiz. Sonra bir minber yapıldı ki, üç basamaklıydı. Veee ilk Cuma günü geldi. Efendimiz hutbe okumak için bu minbere çıktılar. Fakat o da ne? Hurma kütüğü... Tam hutbeyi okuyacaklardı ki, garip bir hadise oldu o anda. O kuru kütükten bir garip sesler geliyordu. Cümle eshab dikkat kesilip kulak kabarttılar. Ses, hurma kütüğünden geliyordu ve ağlama inleme sesleriydi bunlar. Evet, yanlış okumadınız. Hurma kütüğü ağlayıp inliyordu. Aynen bir hamile devenin inlemesi gibi. Efendimiz bir miktar beklediler. Ağlama sesleri kesilmeyince minberden inip o "Hurma kütüğü"nün yanına vardılar. Ve şefkatle okşadılar onu. Sonra mı? Anında kesildi ağlaması. Eshab-ı kiram, kütüğün ağlamasına da şahit olmuşlardı, okşanınca susmasına da. Peki niçin ağlamıştı bu kütük? Efendimizin ayrılığından Efendimiz, hutbeyi ona dayanarak okuyordu önceleri. Ama şimdi minbere çıkmışlardı. Efendimizin yakınlığını kaybettiğinden inliyordu elbette. Resulullah eshaba dönüp buyurdular ki: - Ey eshabım, inip de okşamasaydım, kıyâmete kadar böyle ağlayacaktı. Sonra seslendiler o kütüğe: - Seni, ister bahçeye dikeyim. Dal budak sal yeniden. İstersen Cennete dikeyim. Allah dostları yesin meyvelerinden. Kuru kütükten cevap geldi: - Yâ Resulallah! Cennete dikin beni! Efendimiz buyurdular ki: - Ahireti dünyaya tercih etti. Cümle eshab duydular bu sesi. Hem de açık olarak. Bu, bir mucize idi. Elbette ki Allahü teala her şeye kadirdir. Dilerse taşa da lisan verir, bir kuru kütüğe de. Eshab çok duygulandılar o gün. Gözyaşlarıyla uzun süre ağladılar.

.Burada bir köy varmış!"

Şeyh İsmail İzzettin Efendi, Adapazarı'nın Hendek ilçesine bağlı Şeyhler köyünde yaşadı. Kabri de oradadır. Osmanlı ordusu, bu köyün yakınlarında mola verdi bir gün. Komutan çağırdı bir eri. - Evladım, şu ilerdeki köye git. Yiyecek bir şeyleri var mı diye sor bakalım! - Başüstüne komutanım! Yolda sevimli bir ihtiyara rastladı. - Bey amca! Bu yakınlarda bir köy varmış. Uzakta mı? İhtiyar eliyle işaret etti. - Hemen şu yakında. Niçin soruyorsun? - Beni kumandanımız gönderdi. Erat için yiyecek var mı diye soracaktım. - Asker evladım, var git kumandanına selam söyle. Merak etmesin. Ben şimdi gider, istediği şeyleri getiririm. Yiyecek birşeyler hazırla Ve koştu eve. - Hanım, yiyecek bir şeyler hazırla çabuk! - Hayrola bey, misafir mi var? Kaç kişiler? - Canım şöyle birkaç kişilik olsun işte. Kadıncağız bir ufak tencere pilavla birkaç adet çöreği bir çıkın yapıp verdi beyine. - Bunlar yeter mi? - Yeter yeter. Bir eline o çıkınla bir güğüm ayranı, bir eline de bir torba arpayı alıp geldi kumandana. - Paşam! Askerin için yiyecek getirdim. Bu da atlar için. Kumandan bir ihtiyara baktı, bir de getirdiklerine. Güldü tabii. "Allah Allah. Bu adam benimle alay mı ediyor?" diye geçirdi içinden. Bu yemek kime yeter? - Baba! Şuncağız yemek koca bir orduya yeter mi? - Korkma beyim. Yeter de artar bile. Ve devam etti. - Haydi, bekletme eratı. Bak soğuyor yemekler. Kumandan, "Hayırdır inşallah" deyip çıktı çadırdan. İhtiyar da arkasından. Tabağını alan geldi bu zatın önüne. O, Besmele ile bir kepçe pilavla bir çörek koydu her bir erin tabağına. Birer tas da ayran tabii. Binlerce asker, yedi, içti ve doydular. Bir torba arpa da atlar için kâfi gelmişti. Sevimli ihtiyar izin alıp giderken, kumandan seslendi: - İsminizi bağışlar mısınız? - Mühim değil. - Lütfen, yalvarırım. - Bana "Şeyh İsmail" derler bu havalide. Ve kayboldu gözden.

.İnsanların hayırlısı

Ahmet Amiş Efendi "rahmetullahi aleyh", 1800'lü yıllarda yaşadı. Kabri, İstanbul'da, Fatih Camii yanındaki kabristandadır. Bir gün sevdikleriyle sohbet ediyordu. - Kardeşlerim! Ölüm hepimize yaklaşıyor. Ömrümüzü günahla geçirirsek, mahşerde ne özür, ne bahane buluruz Rabbimize? Hem mahcub olmaz mıyız o huzurda? Sordular: - Hocam ne yapalım öyleyse? - Acilen tövbe edelim. - O zaman günahımız affolur mu? - Elbette. Günahına tövbe eden, hiç günah işlememiş gibidir. Yine rica ettiler: - Hocam bize bir hadis-i şerif okur musunuz. "Hayhay" buyurup, şu hadis-i şerifi nakletti. "İnsanların hayırlısı, insanlara faydalı olandır..." Ben saraydan geliyorum Bir grup talebesi huzuruna geldi bir gün. - Hocam biz umreye gitmek istiyoruz. - Tabii iyi olur. Selametle gidin. - Ama paramız yok hocam. Mübarek üzülmüştü. - Çok mu istiyorsunuz umreye gitmeyi? - Evet hocam, çok istiyoruz. "Peki öyleyse" buyurup, çekildi köşesine, açtı ellerini. - Ya Rabbi! Sen her şeye kadirsin. Şu garipleri mahrum etme bu ulvî seferden. Az sonra vuruldu kapısı. Açtığında şık giyimli bir kişi vardı eşikte. Edeple arzetti. - Efendi hazretleri, ben saraydan geliyorum. - Buyur evladım, hoş geldin. Elindeki keseyi hürmetle uzattı. - Bu, padişahımızın hediyesidir efendim. Sonra izin isteyip geri döndü. Kese tıka basa altın doluydu. Hem götürür, hem getirir Büyük velî o keseyi verdi o gariplere. - Alın. Bunlar sizi hem götürür, hem getirir. Gençler çok şaşırmıştı. Elini öpüp sevinçle ayrıldılar. *** Çok namaz kılan ve bundan büyük lezzet alan bir kimse vardı. Bir gün sordu bu zata: - Hocam, Cennette namaz kılmak var mı? - Hayır. Orada namaz yoktur. Adam çok üzüldü bu cevaba: - Keşke olsaydı hocam. - Evladım, Cennet dünyada yapılan amellerin karşılığının verildiği yerdir. Amel yeri değildir orası. Adam acı acı içini çekti: - Aaah aah! Namaz kılmadan nasıl durulur orada?

.Sevmek, itaati gerektirir"

Karıncalı Dede "rahmetullahi aleyh", Anadolu erenlerinden... Mübarek kabri, Geyve'ye bağlı Adliye köyündedir. Bir gün sordular bu zata: - Hocam, "Mü'min devamlı zikir halinde olmalıdır" diyorsunuz. Nedir bu zikir? Buyurdu ki: - Hep hayırlı işlerle meşgul olan kişi, devamlı zikirde sayılır. - Peki, namaz kılmak zikir midir mesela? - Elbette. - Kur'an-ı kerim okumak? - O da zikirdir. - Peki din bilgisi öğrenmek ve öğretmek de zikir midir hocam? - Evet. Hatta alışveriş yaparken, helâle harama dikkat etmek de zikirdir. Ve şöyle devam etti: Zikir, hatırlamak demektir - Bakın kardeşlerim, "Zikir" hatırlamak demektir. Yani Allahü tealayı hatırlamak. Bir kimse, yapacağı her işin Allahın rızasına uygun olmasına dikkat eder, hep bunu düşünürse, her an Allahü tealayı hatırlamış olur ki, "Zikir" budur işte. *** Bir gün de talebesinden biri geldi huzuruna. - Hocam, dünyada en faziletli şey nedir? - Her işte Resulullah'a uymaktır. - Biz tam uyamıyoruz. Sebep ne olabilir hocam? Şefkatle baktı gence. - Tam uyabilmek için Onu çok sevmek lâzım . - Biz de seviyoruz hocam. - İyi ama sevmek lafla olmaz ki evladım. - Ya ne ile olur hocam? - Sevmek, sevdiğine itaati gerektirir. - Nasıl yani? "Seviyorum" diyen... - Mesela "Allahü tealayı seviyorum" diyenin, Onun emir ve yasaklarına uyması gerekir. - Ya uymazsa? - O zaman sevmiyor demektir. Bak evladım, beş vakit namaz kılmak farzdır değil mi? - Evet hocam. - Yani Allahü tealanın emridir. - Evet. - "Ben Allahı seviyorum" diyen bir müslüman, elbette kılmalıdır beş vaktini. - Doğru hocam. Ama ya kılmıyorsa? - O zaman tehlikelidir. - Tehlike mi? Ne tehlikesi? - Birçok İslam âlimine göre, özürsüz namaz kılmayan kimsenin, imanının gitmesinden korkulur evladım. - Aman Allah korusun. Küfre mi girer yani? - Evet evladım. Birçok İslam âlimi böyle içtihat buyurmuştur.

.Kimden ödünç alayım?"

Resûlullah Efendimiz, Hazret-i Hatice ile sözlü iken Hatice validemiz, bir haber gönderdi Efendimize: - Etrâftan "Sen zengin bir kadınsın. O fakir kimse ile nasıl evleniyorsun?" diyenler oluyor. Bana, çeyiz olarak az birşey gönderirsen, ben onları kendi malımla çoğaltır, senden geldi diye gösteririm herkese. Efendimiz çok üzüldü bu habere. Neden mi? Çünkü ona gönderecek hiç malı yoktu. "Kimden ödünç alayım?" diye düşünürken Hz. Ebû Bekr'i hatırladı. Evet, bu işi ancak o halledebilirdi. Zaten candan arkadaş idiler. Onun manifatura dükkânı vardı. Evden çıkıp, doğruca oraya gitti. Hz. Ebu Bekir, Efendimizi kapıda karşıladı ve hürmetle aldı içeri. Üzgün olduğunu anlamıştı Sizi düşünceli görüyorum - Yâ Muhammed! Sizi düşünceli görüyorum. - Hatîce'ye, çeyiz olarak bir şeyler göndermem gerekiyor da. - Buna mı üzülüyorsunuz? - Evet. - Üzülmeye ne gerek? Benim ne malım varsa size feda olsun. Efendimiz sevindiler. - Allah razı olsun kardeşim. - Yâ Muhammed! Şam'dan mal yüklü bir kervanım gelmek üzere. Hepsi yetmiş devedir. Tamamı sizin olsun. O kervanı, çeyiz olarak gönderin Hatice'ye. O esnada kervan da göründü ufukta. Hz. Ebu Bekir sevinçle gösterdi onu Efendimize. - Bakın, işte dediğim kervan da geldi. Kervanı şehirde dolaştırın! Çok kıymetli mallarla yüklü olan bu kervan gelip durdu önlerinde. Hz. Ebu Bekr, kervanı ipekli kumaşlarla donatıp emretti kervan başına: - Bunu şehrin her yerinde dolaştır. Tâ ki görsün herkes. Muhteşem kervan sokak sokak dalıştırıldı Mekke'de. Görenler parmaklarını ısırdılar. Yol kenarında iki kişi konuşuyordu. - Şu kervanı görüyor musun? - Evet, n'olmuş? - Muhammed'in Hatice'ye gönderdiği çeyiz kervanıymış bu. - Yok canım, olamaz. - Evet evet, öyleymiş. - Hayret. Böyle çeyiz kervanı ilk defa görüyorum ömrümde. Nihayet Hz. Hatice'nin evi önünde durdurdular kervanı. Efendimiz rahatlamış, Hz. Ebu Bekir'e çok dua buyurmuşlardı...

.Kurtar beni bu dertten!"

Hz. Ebû Bekir'in "radıyallahü anh" yanına biri geldi bir gün. - Yâ Ebâ Bekr, çok sıkıntıdayım. - Hayırdır, nedir derdin? - Acilen onbin akçeye ihtiyacım var. Hz. Ebu Bekir üzüntüsünü bildirdi. - Yardımcı olmayı çok isterdim ama şu an için mümkün değil. - Neden üstadım? - Bütün servetimi fakirlere dağıttım. Dünyalık hiç birşey kalmadı elimde. Adam büktü boynunu. - İyi ama senden başka gidecek kimsem yok ki benim. Ne olur, bir şeyler yap da kurtar beni bu dertten. Mübarek dayanamadı yine. Kalkıp gitti zengin bir Yahudiye. Ödünç istedi ondan - Bana onbin akçe ödünç verebilir misin? - Veririm ama bir şartla. - Nedir şartın? - Üç gün sonra ödeyeceksin. - Olur, öderim inşallah. - Ya ödeyemezsen? - Ödeyemezsem köle olurum sana. Ya çalıştırırsın beni, ya da satarsın. - Tamam, o zaman anlaştık. Yahudiden onbin akçeyi alıp verdi o fakire. Ancak üç gün içinde o kadar akçeyi temin edemedi. Sözünü yerine getirmek için çıktı evden. Ama kızı Hz. Aişe çok ağladı arkasından. Akan gözyaşlarından irice bir "Mücevher" yarattı Hak teala. O bunu görünce çok sevindi. Koşup yetiştirdi o mücevheri babasına. - Babacığım bunu sat da, öde borcunu. Kızından o mücevheri alıp kuyumcuya gidiyordu ki, Hak teala emretti Cebrail'e: Çabuk yetiş Ebu Bekir'e! - Yâ Cebrail! Cennet hazinesinden "Onbin altın" alıp yetiş Ebû Bekir'e. O altınlarla satın al onun elindeki mücevheri. Hz. Cibril herhangi bir insan şekline girip bir anda geldi Ebu Bekir'in yanına. - Yâ Ebâ Bekr! O elindekini bana satar mısın? - Olur, satarım. - Onbin altına alırım onu. - Peki, ben de sattım. Onbin altını alıp gitti o Yahudiye. Yehudi, altınları görünce çok şaşırdı. Niye mi? Çünkü dünyâ altınlarına benzemiyordu. Ön yüzünde "İhlas-ı şerif", arkasında "Kelime-i tevhid" yazılıydı. Çok duygulandı. Kalbinde tatlı tatlı birşeylerin dolaştığını hissetti. Ve oracıkta haykırdı şehadeti. Peki ya o altınlar? Allah yolunda dağıttı hepsini.

.Helâl lokmanın gücü!

Ahmet Raufi Efendi "rahmetullahi aleyh", 1600'lü yıllarda İstanbul'da yaşadı, Üsküdar'da vefat etti. Kabr-i şerifi Koca Sinan Paşa Camii bahçesindedir. Ahmet adında bir genç, bu zatı merak edip ziyaretine gitti bir gün. İlk defa görecekti kendisini. Mübareğin yaşı doksanın üzerindeydi. Genci karşısında görünce ismiyle hitab etti. - Hoş geldin Ahmet kardeşim! Ben de seni bekliyordum. Sonra kalktı ve sevgiyle kucakladı genç adamı. Müsafeha ederken öyle sıktı ki elini, kemikleri birbirine geçti delikanlının. Hatta bağırmamak için zor tuttu kendisini. Mübarek tebessümle baktı ona. - Nasıl? Hayret ettin değil mi? - Evet efendim. Çok şaşırdım doğrusu. - Bu kuvvet, gençliğimdeki kuvvettir evladım. Hiç değişmedi. Bunu neye borçlusunuz? Merakla sordu genç adam. - Bunu neye borçlusunuz hocam? - Helal lokma yemeğe. *** Bir talebesi de sordu bu velî zata. - Hocam, en kıymetli ibadet nedir dinimizde? - Namazdır evladım. - Namaz mı dediniz? - Evet. Namaz, imandan sonra en kıymetli ibadettir dinimizde. Bir vakit namazı özürsüz kazaya bırakan, seksen hukbe Cehennemde yanacaktır. Delikanlı, "Hukbe" kelimesini ilk defa duyuyordu. - Hukbe ne kadar zamandır hocam? - Seksen ahiret senedir ki, her günü, seksen dünya senesi kadardır. Feyiz alabilmek için Genç bir akrabası da şöyle sordu ona: - Evliyadan feyz almak için ne yapmak lazım hocam? - İsimlerini anmak kâfidir. - Nasıl yani? Şöyle izah etti gence: - Bak evladım, Allahü teala her şeyi bir sebeple yaratır değil mi? - Evet hocam. - Mesela açlığımızı gidermek için ekmek, sesleri duyabilmek için hava, etrafımızı görebilmek için de ışık lazım değil mi? - Evet efendim. - İşte evliyadan feyz alabilmek için de isimlerini anmak lazım. Ama sevgi ve hürmetle tabii. Hadis-i şerifte, "Evliyanın anıldığı yere rahmet yağar" buyuruldu. - Anladım efendim...

.Bir vali ile bir velî!..

Babam Sultan "rahmetullahi aleyh", Allah dostlarındandır. Adapazarı'na bağlı Pamukova beldesindedir türbesi. Bir gün sordular bu zata: - Bir kâfir iman ederse, ilk yapacağı iş nedir hocam? - Resulullahın hayatını öğrenmektir. - Cennete gitmenin yolu nedir? - Resulullaha uymaktır. - İmanın esası? - Resulullahı sevmektir. Sonra buyurdu ki: - Şaşıyorum şu insanlara. Olur olmaz kişilere muhabbet besliyorlar da, Peygamber Efendimizi sevmeyi o kadar benimsemiyorlar. *** 'Babam Sultan'ı çekemiyenler vardı o devirde. Hem de devlet erkânından. Üstelik o yerin valisi de onlardandı. Ancaaak, O gece bir rüya gördü Ancak o gece bir rüya gördü vali. Şöyle ki, Sevgili Peygamberimiz teşrif edecekti o beldeye. Şehrin kapısına kadar gelmiş, içeri girmiyorlardı. Vali haber alıp, koştu heyecanla. - Buyurun ya Resulallah! Niçin girmiyorsunuz? Efendimiz bakmadı valinin yüzüne. - Bu beldenin sahibi gelsin. Vali hayretle sordu: - O kimdir yâ Resulallah? - "Babam Sultan"dır. O gelmedikçe şehre girmem. Koşup çağırdılar bu büyük velîyi. Efendimiz Onu görünce, iltifat etti. Birlikte şehre girdiler. Vali uyanır uyanmaz koştu dergaha. Babam Sultan onu görünce, manalı manalı baktı. - Ne o? Buraya gelmek için illa Resulullah'ın işareti mi lazımdı? Vali bir daha şaşırdı. Elini öpüp, talebesi olmakla şereflendi. Namaz, nefes almak gibidir Ahmet isminde bir talebesi sabah namazına uyanamamıştı bir gün. Kazasını kılmadan gitti dergaha. Hocasına görünmeden gizlendi bir direk arkasına. Hocası birkaç kişiyle sohbet ediyordu o sırada. O girince sohbeti kesip seslendi: - Ahmeet! Bir tek namazım kazaya kalacağına bin kere ölmeyi tercih ederim. Ertesi gün yanına çağırdı bu genci. - Ahmet, evladım! Söyle bakalım, insan nefes almadan yaşıyabilir mi? - Yaşıyamaz hocam. - Pekiii, bir bina temelsiz olur mu? - Olmaz hocam. Sevgiyle okşadı saçlarını. - İşte namaz da böyledir evladım. Namaz, nefes almak gibidir bu dinde. İslam binasının temeli gibidir. Namazsız müslümanlık düşünülemez.

.Yâ Rabbî yardım et!"

Alaaddin Arabî Efendi Osmanlı devleti şeyhülislamlarındandır. 1495 senesinde İstanbul'da vefat etti. Bir grup talebesi, Hac için yola çıktılar bir gün. Lakin birinin hayvanı çok zayıf ve çelimsizdi. Nitekim bir müddet sonra yorulup yattı yere. Arkadaşları sordu: - Hayrola, neyi var bu hayvanın? - Bilmiyorum, yürümüyor. Ama siz beklemeyin. Ben size yetişirim. Onlar devam etti yola. O, uzunca bir zaman bekledi hayvanın başında. Ama hayvancağızın kalkacağı yoktu. Vakit de epey ilerlemişti. Delikanlı kafileye yetişemeyeceğim diye telaşlanıp açtı ellerini. - Ya Rabbi, bana yardım et! O anda hocası belirdi önünde. Onu görünce çok sevinip sarıldı ellerine. Mübarek, kaldırdı hayvanı yerden. Arkasını sıvazlayıp döndü o talebeye. - Haydi evladım, bin de yetiş kafileye. Sonra kayboldu gözden Sonra kayboldu gözden. Hayvan küheylan kesilmişti adeta. Birkaç adımda yetişti kafileye. Hatta geçti onları... *** Bu zatın iki talebesi iddiaya girdiler bir gün. Biri diyordu ki: - Dünya için de çalışmak lazım. Öteki itiraz ediyordu. - Hayır. Dünyayı terketmeli tamamen. Bir türlü anlaşamıyorlardı. Sonunda biri atıldı: - Madem öyle, gidip hocamıza soralım. Öbürü "Tamam" dedi. Kalkıp koştular dergaha. Onlar henüz bir şey demeden söze başladı mübarek. - Müslüman, hem dünyaya çalışır, hem de ahirete. Dünyanın kendisi değil, sevgisi zararlıdır çocuklar. Paranın yeri ceptir, cüzdandır, ama kalp değildir. Kalp, Allaha mahsustur - Paranın yeri neden kalp değildir hocam? - Çünkü kalp, yalnız Allaha mahsustur. Kalpte yalnız Onun sevgisi bulunmalı. - Dünya sevgisi kalbe girerse ne olur ki hocam? Mübarek şefkatle baktı o gençlere. - Sizin evinizde misafir odası var mı çocuklar? - Var hocam. - Peki, siz oraya çöp döker misiniz? - Hayır hocam, asla dökmeyiz. - İşte bir evde misafir odası neyse, vücutta da kalp öyledir. Oraya ancak Allah sevgisi yakışır, çer çöp değil. - Ya dünya sevgisi? - O çöplük gibidir. Kalbe dünya sevgisini koymak, misafir odasına çöp bidonunu devirmeye benzer. Şimdi anladınız mı? - Anladık hocam.

.Oniki yamalı hırka!

Hz. Ömer devrinde, çok memleket fethedilmiş, sayısız ganimetler alınmış, ama Hz. Ömer'in yaşayışı hiç değişmemişti. Eskisi gibi arpa ekmeği yer, yamalı elbise giyerdi. Kızı Hz. Hafsa, o haşmetli günlerde babasını ziyarete geldi bir gün. Ancak babasının hırkası dikkatini çekmişti. Hayret ve şaşkınlıkla baktı babasına. - Babacığım! - Buyur kızım. - Hırkanız babacığım. - Ne varmış hırkamda? - Çok eski, üstelik yamadan görünmüyor. - Olsun kızım. Ne var bunda? - Ama baba! Halife, sevgiyle baktı ona. - Ey kızım, sen Resulullahın zevcesiydin. Söyle bana, O böyle şeylere kıymet verir miydi? - Vermezdi babacığım. Nasıl ayrılayım Onun izinden? - Bak kızım. Efendimiz, vefatına yakın çağırdı bir gün beni. Gidip oturdum huzurunda. Bana buyurdular ki: - Yâ Ömer! Mahşerde benim yanımda olmak ister misin? - Çok isterim yâ Resulallah. - Öyleyse şu yaşayışını hiç değiştirme. Bunu anlattıktan sonra döndü kızına: - Şimdi söyle bana. Resulullahın bana vasiyyeti böyleyken, değiştirebilir miyim o eski yaşayışımı? Hz. Hafsa, mahcup bir eda ile mırıldandı. - Haklısınız babacığım. Özür dilerim *** Yine bir gün Hz. Ömer'in sırtında, hurma lifinden, üzerinde on yaması olan bir hırka vardı. Eshap bunu farkettiyse de bir şey söylemeye çekindiler. Ama biri cesarete geldi. Bir şey arzedebilir miyim? - Yâ Emîr-el mü'minîn! İzninizle bir şey arzetmek istiyorum. - Buyur kardeşim, söyle. - Siz bugün devlet başkanısınız değil mi? - Evet, doğru. - Hırkanız çok eskimiş. Hani diyorum ki, bunu çıkarıp devlet başkanına yakışan yeni bir hırka alsanız. Halîfe, çok üzüldü bu sözden. Huzuru kaçtı. Hatta celallendi. Döndü o sahabîye. - Cenab-ı Hak bize "İslâm"ı nasib etmedi mi? - Etti elhamdülillah. - İslamdan daha büyük bir nimet var mı bugün? - Yok elbette. - Peki söyle bana, bu büyük nimet yanında, eski hırka giymemizin var mı bir kıymeti? O sahabî mahcubiyetle başını yere indirdi. - Çok haklısınız, özür dilerim.

.Kuş, köpek ve zehir!

Bir gün Hz. Ömer "radıyalalhü anh" evinde otururuyordu ki, bir haberci geldi huzuruna. - Bizans'tan elçi geldi efendim. Buyurdu ki: - Peki, içeri alın hemen! Elçiyi odaya aldılar. Bizans İmparatoru, Hz. Ömer'e üç hediye göndermişti bu elçisiyle. Neler mi göndermiş? Bir kuş, bir köpek ve bir şişe zehir! Hz. Ömer önce kuşu gösterdi o elçiye. - Bu nedir? - Doğan kuşu efendim. - Peki, neye yarar? - Yaman avcıdır efendim. Pençesinden kurtulan olmadı bugüne kadar. Halife emretti adamlarına: - Çözün bağlarını, salın gitsin! Emri yerine getirdiler Çözüp saldılar o kuşu. Sonra köpeği gösterdi. - Bu nedir? - Cins bir tazı köpeği efendim. - Bu ne işe yarar? - O da yaman avcıdır efendim. Elinden kurtulan olmadı bugüne dek. Emretti yine: - Çözün zincirini, salın gitsin! Çözüp saldılar onu da. Sıra zehire gelmişti. - Şu şişede ne var? - Zehir var efendim. - O ne işe yarar? - Zerresi bir insanı öldürür efendim. Teb'anızdan bir düşmanınız varsa, bunun sayesinde kurtulursunuz ondan. - Peki, ver bakayım onu. Hürmetle uzattı şişeyi Elçi kalkıp hürmetle uzattı o şişeyi. - Buyurun efendim. Halife o zehir şişesini alıp sordu elçiye. - Bunun zerresi, bir insanı öldürür dedin değil mi? - Evet efendim. - Düşmanlarıma karşı tavsiye ediyorsun. - Evet. - Bak elçi, teb'amdan bana düşman kimse yoktur. Ama benim bir tek ve çok tehlikeli bir düşmanım var ki, bizzat içimdedir. Elçi şaşırmıştı. - Anlamadım. Kimdir o düşmanınız efendim? - Kendi nefsim. Sonra o zehir şişesini ağzına dayadı ve "Besmele" okuyarak içti tamamını. Elçi mi? Gördüğü manzaradan dehşete kapılıp titremeye başladı. Ve bayılıp düştü yere. Ayılınca, sağ salim gördü Halifeyi. Kafası karışmış, kalbi değişmişti. Kapandı Halifenin nurlu ayaklarına. Doğrulurken "Kelime-i şehâdet"i okuyordu.

.Beni kır, onu kırma!"

Şeyh Edebali "rahmetullahi aleyh", Osmanlı devletinin kuruluşuna manevi destek veren bir büyük zat... Kabr-i şerifi, Bilecik merkezde, bir vadinin içerisindedir. Bu zat büyük İslam âlimi ve gönül ehli bir Allah dostudur. 120 yaşında Bilecik'te vefat etti. Ertuğrul Gazi'nin, oğlu Osman Gazi'ye vasiyyeti şöyledir: - Ey oğul! Beni kır, ama Şeyh Edebali'yi kırma. Bana karşı gel, ona asla. O, bizim boyumuzun ışığıdır... Ertuğrul Gazi, bir gece, ulemadan birine misafir olmuştu. Yatma vakti gelince ev sahibi, "Hayırlı geceler!" deyip çıktı odadan. Kıble duvarında işlemeli bir kılıf içinde "Kur'an-ı kerim" asılıydı. Allah kelamına olan aşırı saygısından, o geceyi diz üstü oturarak geçirdi. Hiç uyumadı. Ancak sabaha karşı içi geçti bir ara. Bir rüya gördü Rüyasında şöyle dendi kendisine. - Ey Ertuğrul! Sen benim kelamıma hürmet ettin. Ben de senin evladına bir ulu devlet ihsan ederim ki, kıyamete kadar devam eder yeryüzünde. *** Şeyh Edebali hazretleri Eskişehir yakınlarında, "İtburnu" denen bir köye yerleşti. Burada yaptırdığı mütevazı dergahında ilim öğretip, feyz saçtı taliplere. İnsanlar akın akın koştular bu ilim yuvasına. Çaresiz kalanlar, suallerine cevap, dertlerine çare buluyordu bu ocakta. Dünya sultanları bile hürmetle gelir, istifade ederlerdi bu ahiret sultanından. Nitekim Osman Gazi de müdavimi olmuştu bu kutlu dergahın. O günlerde bir rüya gördü Osman Bey. Çok manalı bir rüya Edebali hazretlerinin göğsünden bir nur çıkıp kendi göğsüne girdi. Sonra o nurun girdiği yerden bir ulu ağaç çıkıp, dört bir yana dal budak saldı. Öyle ki, gölgesinde nice devletler kuruldu, nehirler aktı, şehirler inşa edildi. Uyanınca dergaha koştu hemen. Rüyayı hocasına anlatıp tabirini istedi. Şeyh Edebali buyurdu ki: - Oğul, öyle görünüyor ki, babandan sonra Bey sen olacaksın. Kızım "Mâl Hatun" hanımın olacak. Benden çıkıp sana giren nur, buna işarettir. Sizin asil ve temiz soyunuzdan nice padişahlar gelecek. Allahü teala nice insanın saadete avuşmasına, nicelerinin İslamla şereflenmesine senin neslini vesile kılacak. Rüyanın tabiri bu olsa gerektir. Sonra alnından öpüp, gözünün nuru kızını nikâh etti bu asil insana.

.Mümin nasıl olmalı?

Dursun Fakih "rahmetullahi aleyh", Şeyh Edebali hazretlerinin mümtaz bir talebesi. Kabr-i şerifi, Bilecik'te, hocasının türbesi içindedir. Sevdiği bir genç sordu bu zata: - Hocam, mü'min nasıl olmalı, biraz anlatır mısınız? Buyurdu ki: - Evladım, mü'min o kişidir ki, Allah korkusundan benzi sararır. Mahşerde Rabbine vereceği hesabı düşünüp titrer. İşlediği günahlar sebebiyle uykusu kaçar. Bu yüzden mahzun ve boynu büküktür daima. - Başka hocam? - Mümin, günahı "Ateş" bilir. Kendi kusurlarını düşünmekten, göremez başkasının ayıp ve günahını. Ve şöyle bitirdi sözlerini: - Velhasıl o öyle bir kişidir ki evladım, elinden ve dilinden kimseye zarar gelmez onun. Onu sevmiyordu, ama... O devirde ilim ehli bir kişi vardı ki, sevmiyordu bu zatı. Bir gece, Resulullahı gördü rüyasında. Yanında Dursun Fakih hazretleri de vardı. Yaklaşıp elini öpmek istedi Efendimizin. Fakat o da ne? Resulullah başlarını çevirdiler ondan. Adam çok üzülüp Dursun Fakih hazretlerine sokuldu bu defa. Ağlayarak yalvardı ona: - Ne olur, birşeyler yapın da kabul etsinler beni. Büyük veli dayanamadı yine. Kalkıp gizlice bir şeyler arzetti Efendimize. Bunun üzerine kabul buyurdu onu Peygamberimiz. Mübarek ellerini öperken uyandı adam. Kan ter içindeydi. Sabah erkenden dergahta aldı soluğu. Büyük Velî, tebessümle baktı ona. - Mübarek olsun. O eli öpmek herkese nasib olmaz. Şaşkınlığı iki kat oldu Nefreti, hayranlığa dönüşmüştü. Sarıldı ellerine. Öptü, öptü ve yalvardı: - Size haksızlık etmişim. Ne olur affedin beni. *** Bir gün de Kur'an-ı kerim okuyordu ki, birden ağlamaya başladı mübarek. Sordular: - Efendim, niçin ağlarsınız? - Ne bileyim. Çok duygulandım da. - Nedir sizi böyle çok duygulandıran? Sesi titreyerek cevapladı: - Kardeşlerim, Allahü teala bizim gibi günahkârları kendisine muhatap kılıyor, daha ne olsun. Bizimle konuşuyor. "Ey müminler!" diye hitab ediyor bize. Bu ne büyük rütbe, düşünebiliyor musunuz? Mahşer gününde de, kâfirleri kendi hallerine bırakırken, bize hitab edecek. Orada da muhatab olacağız Rabbimizle. Bu ne şeref!

.Yılan bana zarar vermez"

Molla Hattap Karahisârî "rahmetullahi aleyh", Bilecik toprağını nurlandıran bir Allah dostu. Uzak diyarlarda bir velî türbesine gitmiş ve gecelemişti orada. Ancak orası bir viranelik olup, koca koca yılanlar mekan tutmuştu o yeri. Üstelik zehirliydiler. Yöre halkı, bunu öğrenince telaşlandılar. Ellerini ovuşturup, yakınmaya başladılar. - Eyvah yazık oldu mübarek zata. - Evet, muhakkak zehirlenip ölmüştür. - Tüh, haberimiz olsaydı mani olurduk. Ve hemen kalkıp koştular o türbeye. Ancak sağ ve selametteydi mübarek. Onu hayatta görünce çok sevindiler. - Elhamdülillah, sizi hayatta bulduk hocam. Çok şükür, zehirlenmemişsiniz. - Neden zehirleneyim ki? - Burada zehirli yılanlar vardı da. Doğrusu çok korktuk sizin için. Bana bir şey yapmaz - Evet doğru. Sabaha kadar dolaşıp durdular etrafımda. - Peki, size zarar vermediler mi? - Hayır. Onlar bana zarar vermezler ki. Hayretle birbirlerine bakıştılar. - Anlamadık. Size neden zarar vermezler? - Çünkü ben hayatımda kimseye zarar vermedim ki, onlar da bana zarar versin. Unutmayın. Kim Allahtan korkarsa, Onun mahlukları da ondan korkar. Kim Allaha itaat ederse, mahluklar da ona itaat ederler. *** Bir genç de nasihat istemişti bu velîden. Sordu o gence: - Evladım, biri sana bir iyilikte bulunsa, karşılığında ne yaparsın? - Teşekkür ederim kendisine. - Neden teşekkür edersin? İyiliğe teşekkür edilir - Çünkü iyilik yaptı bana. İyiliğe teşekkür edilir elbette. Sevgiyle baktı gence. - Evladım, o kimse bir vasıtaydı. Sana o iyiliği yapan bir başkasıydı aslında. Genç şaşırdı. - Anlamadım, başkası mı dediniz? - Evet. Herkese, her türlü ihsanı yapan, her iyiliği gönderen, hakikatte biri vardır evladım. Genç iyice meraklandı. - O kimdir hocam? - Allahü teala. Her nimetin hakiki sahibi yalnız Allahü tealadır evladım. Asıl teşekkürü Ona yapmalısın. - Anladım hocam. Ama Ona nasıl teşekkür edebilirim ki? - Günah işlememekle. Onun emirlerine göre yaşarsan, şükretmiş olursun kendisine.

.Dört deve yükü buğday

Bir gün Resulullah Efendimiz evinde oturuyordu ki, Hz. Osman'ın bir hizmetçisi geldi huzura. Hediye olarak dört deve yükü buğday getirmişti. Efendimiz sordular: - Nedir bunlar? - Efendimin hediyesidir yâ Resulallah. - Peki, selam söyle efendine. Resulullah, hizmetçinin yanında o buğdayın tamamını "Muhâcir"lere taksîm ettiler. Hizmetçi geri geldiğinde sordu Hz. Osman: - Resulullah ne yaptı buğdayları? - Tamamını muhacirlere dağıttı efendim. - Peki, dört deve yükü daha götür hemen! Hizmetçi "Başüstüne" dedi ve götürüp arzetti buğdayları. Resulullah teşekkür ettiler hizmetçiye. - Peki, efendine selam söyle. Resulullah, o buğdayları da "Ensâr"a dağıttı tamamen. Evine hiç ayırmadı Hizmetçi gelince Hz. Osman sordu yine: - Resulullah ne yaptı buğdayları? - Hepsini Ensar'a dağıttı efendim. - Pekâlâ, dört deve yükü daha götürüver! Hizmetçi "Başüstüne" deyip, emri yerine getirdi. Resulullah sordu: - Efendinin ne kadar buğdayı kaldı? - Hiç kalmadı yâ Resulallah. Allahın Sevgilisi o kadar duygulandılar ki, açtılar mübarek ellerini. - Yâ Rabbî! Kim bana bir iyilikte bulunduysa, az çok karşılığını verdim. Lâkin aciz kaldım Osmân'ın ihsânlarından. O anda Cibril-i emin gelip arzetti: - Yâ Resulallah! Cenab-ı Hak, "Biz Osman'dan razı olduk ve onu ahiret hesabından muaf kıldık" buyuruyor. Sana havale ettim Bir gün de yedi tabağı silme "Altın"la doldurup verdi yedi hizmetçisinin ellerine. - Bunları Resûlullaha götürünüz! Hizmetçiler "Başüstüne" diyerek götürüp arzettiler. Resulullah çok memnun oldu. - Peki, efendinize selam söyleyin! Ama ayrılıp gitmiyordu hizmetçiler. Efendimiz sordu: - Başka bir şey mi var? Arzettiler ki: - Yâ Resulallah! Efendimiz, bizleri de tabaklarla birlikte hediye etti size. O Server o kadar memnun oldular ki, açtılar ellerini. - Yâ ilâhî! Osman'ı sana havale ediyorum. Yine Cibril-i emin gelip arzeyledi ki: - Yâ Resulallah! Rabbimiz Osman'a selam ediyor. "Huld" ve "Naîm" cennetlerini ona ihsan ettiğini bildiriyor.

."Bire yediyüz ha!"

Medine'de müthiş bir kıtlık olmuştu bir sene. Eshap mutazarrır olmuştu bu kıtlıktan. Ancak Hazret-i Osman büyük kervanlarla buğday ticareti yapıyordu o aralar. Herkesin açlıktan kırıldığı bir zamanda onun "Buğday kervanı" girdi şehre. Tam "Yüz deve" vardı kervanda. Haber alan koştu hemen. - Sağol yâ Osman! Buğday da tam zamanında geldi. - Evet kardeşlerim, elhamdülillah. - Eee.. şey, ölçeğine yedi dirhem versek, ne dersin? - Hayır, bu fiyata satamam. Eshap hiç böyle bir cevap beklemiyorlardı ondan. Fena halde şaşırdılar. - Ne.. neden yâ Osman? - Daha fazla veren var çünkü. Ona çok kırıldık Ne kadar ısrar ettilerse de bir türlü razı edemediler. Mahzun halde ayrılıp Hz. Ebu Bekr'e geldiler. O, bunları üzgün görünce sordu: - Siz bir şeye üzülmüşsünüz. - Evet, Osman bin Affan'ın yanından geliyoruz. Ona çok kırıldık. - Hayrola, ne oldu? - Biliyorsunuz bugün onun buğday kervanı geldi. Ölçeğine yedi dirhem verdik, razı olmadı. Ne kadar ısrar ettiysek de "Hayır" diyor. - Nedenmiş o? - Bizden fazla veren varmış. Şu kıtlıkta bize böyle davranması yakışır mı? Hz. Ebu Bekr nasihat etti onlara: Başka maksadı vardır - Osman'a su-i zan etmeyin. Başka maksadı vardır onun. - Ne maksadı olacak yâ Ebâ Bekr? - Pekâlâ, gelin birlikte gidelim. Hakikatı anlarız elbet. Ve gittiler. Hz. Ebu Bekir girdi söze. - Yâ Osman! Eshap sana kırılmış. - Neden kırılmışlar? - Buğdayın ölçeğine yedi dirhem vermişler, satmamışsın. - Evet satmadım. Daha fazla veren var çünkü. - Kim, ne kadar veriyor? - Yâ Ebâ Bekr! Onlar "Bire yedi" verdiler. Halbuki Cenab-ı Hak "Bire yediyüz" veriyor. Nasıl kabul edeyim o fiyatı? Böyle deyip, çağırdı hizmetçisini. - Bu gelen buğdayın tamamını bedava dağıtın! Develeri de kesip, etlerini taksim edin fukaraya! - Başüstüne. Hz. Ebu Bekir kalkıp alnından öptü bu cömert arkadaşının. Eshap huzur içinde ayrıldılar yanından

.Dağlar ile taşlar ile...

Kumral Abdal, Bilecik'in Bozüyük ilçesini nurlandıran bir Osmanlı akıncısıdır. Bozüyük'ten Kandilli köyüne giderken solda kalıyor türbesi. Bir gün aldı çıkınını, çıktı sahraya. Sevenlerinden biri de gizlice takib ediyordu arkasından. Mübarek, bir dağın eteğine varıp, açtı çıkınını. Kuru ekmeği suya banıp yedi. Sonra zikre başladı: Allah! Allah! Allah! Fakat o da ne? Dağ taş iştirak ediyordu bu zikre. Ağaçlar ve vahşi hayvanlar da katılınca, yer gök, "Allah! Allah!" diye inledi bir zaman... *** Bir Ramazan ayında Konya'ya gitmişti. Konyalılar ona iftarlık yemek getirdiler. Ancak kendi yemedi. Verip doyurdu bir fakirin karnını. Kendisi yemiyordu Ertesi gün yine getirdiler. Onu da verdi bir fakire. Nihayet onuncu gün gelip rica ettiler: - Hocam! Lütfen bugün getireceğimiz yemeği siz yiyin artık. - "Pekâlâ" buyurdu, "Etli ve yağlı olsun öyleyse". Sevinip getirdiler istediği yemeği. Tam iftar edecekti ki, çalındı kapısı. Açtığında bir fakir vardı kapıda. Yalvarıyordu. - Çok açım. Allah için biraz yemek. Yemeği olduğu gibi verdi fakire. Kendisi su ile iftar etti yine. *** Bir gün "Şükür"den sordular bu zata. Buyurdu ki: - Kardeşlerim! Bütün insanlığın yaptığı kadar ibadetimiz olsa, yine de Rabbimizin ni'metlerine tam şükretmiş olamayız. Cennete girmek için bir gün de bir genç girdi huzuruna. - Hocam, Cennete girmenin en kestirme yolu nedir? - Emr-i maruf yapmaktır. Delikanlı ilk kez duyuyordu bu kelimeyi. - O nedir ki hocam? - Emr-i maruf, Allah'ın kullarına doğru yolu öğretmektir evladım. Yani insanlara islamiyeti anlatıp, ebedi saadete kavuşmalarına sebep olmaktır. - Bir şey daha sorabilir miyim hocam? - Tabii yavrum. - Su-i zan günah mıdır? - Elbette günahtır. - Peki, büyük günahlardan mıdır? - Tabii. Bir insanın hayatı boyunca kazandığı sevaplar terazinin bir kefesine, "Su-i zan" günahı da diğer kefeye konsa, bu kefe ağır gelir. Üstelik "Kul hakkı"na da girer ki, bu haktan kurtulmak çok zordur ahirette. Çaresi bulunmaz.

.Kandille kazanılan savaş

"Kandilli Dede", Bilecik'in Bozüyük ilçesini nurlandıran bir Allah dostu. Vaktiyle bir savaş çıkmıştı o yörede. Bu mübarek, bir sürü geyiğin boynuzlarına yanan kandiller astırıp, bir gece vakti saldırdı düşmana. Karanlıkta, onları büyük bir ordu sanan düşman, telaşlanıp kaçmağa başladı. Ve savaş kazanıldı. İşte "Kandilli Dede" lakabı buradan geliyor. *** Enteresan halleri vardı mübareğin... Bir kerecik konuştuğu kimsenin kalp gözü açılırdı mesela. Bir gün, bir genç geldi kapısına. Çok günahlar işlemişse de pişman olup tövbe etmişti. Rica etti bu büyükten: - Ne olur, beni de kabul edin talebeliğe. Şöyle bir baktı gence. Halini düzelt, öyle gel! - Önce halini düzelt, sonra gel evladım! Gencin kalbi kırıldı. Mahzun halde geri döndü. Bir kuytuya çekilip başladı ağlamaya. - Ya Rabbî! Ben ne fena bir kulum ki, kabul edilmedim o kapıya. Halbuki ben, senin rızana kavuşmak istiyorum. O anda bir ilham geldi bu velîye: "Sen ne yaptın? Beni isteyen bir kulumu kovdun kapından!" Hatasını anlayıp koştu arkasından. Bulup, özür diledi. Ve şefkatle bakıp "Allah!" dedi bir kerecik. Sonra mı? O anda zikre başladı gencin kalbi. Allah! Allah! Allah! *** Bu zat, herkesin yardımına koşar, darda kalanların imdadına yetişirdi. Bir gün, genç bir komşusu geldi yanına. - Hocam, ne güzel, herkesin sıkıntısını gideriyorsunuz. Elimizden geldiğince... - Eh, elimizden geldiğince. - Merak ettim de hocam, insanları sıkıntıdan kurtarmak çok mu sevap? - Elbette evladım. Bir kimseyi bir dünya sıkıntısından kurtarmak, bütün cihanın nafile ibadetlerinden daha sevaptır. Hele ahiret sıkıntısından kurtarmanın ecri ne kadardır? Düşün artık. - Ahiret sıkıntısı mı? Ondan kurtarmak nasıl olur hocam? - Çok kolay. Birine, islamiyyetten bilmediği bir şeyi öğretirsin. Bir gencin eline, ehli sünneti anlatan bir kitap tutuşturursun. Bu kadar basit. - Basit ama sevabı çok diyorsunuz. - Evet, hem de pek çok. - Neden ki hocam? - Çünkü "Emr-i maruf"tur bu. Peygamberlerin vazifesidir. Sevabının miktarını ancak Allahü teala bilir.

.Kızmak değil acımak zamanı"

Bayraktar Dede, Bozüyük toprağını nurlandıran bir Hak dostu. Bir gün, talebeden birini alıp gitti kabristana. Bir mezarın yanından geçiyordu ki durdu birden. Kederlenmişti. Talebesi farketti bunu. - Hocam, neyiniz var? - Burada bir tanıdığım yatıyor da. - Peki ama neden hüzünlendiniz birden? - Azab içinde zavallı. Bizden yardım istiyor. Haydi okuyalım ruhuna. Ve oturup okudular. Az sonra yüzü güldü mübareğin. Genç farkedip sordu yine: - Hocam, görüyorum ki neşelendiniz. - Elhamdülillah, mevtanın azabı kaldırıldı, Cennet bahçesi oldu mezarı. - Nasıl oldu bu hocam? Kelime-i Tevhid hürmetine - Daha önce okuduğum yetmişbin "Kelime-i tevhid" vardı. Onu hediye ettim ruhuna. Elhamdülillah, imanı varmış ki gösterdi tesirini. *** Bir gün de sohbet ediyordu ki, "Günah ateştir" buyurdu. Biri sordu talebeden: - Hocam, "Günah ateştir" buyurdunuz. Bu ne demek? Mübarek döndü o talebeye. - Cehennemde ateş yoktur evladım. - Nasıl olur hocam? O zaman nasıl yanacak insanlar? İzah etti mübarek: - Herkes ateşini dünyadan götürür evladım. İşlenen günahlar, -eğer tövbe edilmemişse- orada "Ateş"e çevrilip sahiplerini yakacak. - Anladım hocam. Cehennem ateşi çok şiddetli değil mi? Kıvılcımı dünyayı yakar - Elbette. Onun bir kıvılcımı, bütün bu dünyayı yakar, yok eder. Büyük velî, döndü sonra talebelere: - Siz bir hayvanın ateşte yandığın görseniz ne yaparsınız çocuklar? - Hemen kurtarırız hocam. - Peki bu yanan, bir "akrep" veya "yılan" olsa da, yine kurtarır mısınız? - Tabii hocam, farketmez ki. Onlar da can taşıyor neticede. Buyurdu ki. - İşte bütün Peygamberler bunun için uğraştı çocuklar. Kimse yanmasın diye. Cehennem ateşine bir an bile dayanılmazken kâfirler sonsuz yanacak orada. Onun için kızmak değil, acımak zamanıdır bugün. Herkese acımak lâzım. - Kâfirlere de mi hocam? - Evet, herkese.

.Bir insan azmanı!

Kâfirlerin içinde iri yarı, çok kuvvetli bir cengâver vardı. "Amr bin Abdud". Tam bir insan azmanı. Karşısına çıkacak kimse yoktu o devirde. Bir savaşta o varsa, mutlak galip gelirdi o taraf. İşte bu Amr, küffarla birlikte Hendek harbine gelmiş, dövüşmek için er istemişti müslümanlardan. Efendimiz, Hazreti Ali'yi çağırdılar. - Yâ Ali, çık şu Amr'ın karşısına! Allah yardımcın olsun. Hz Ali "Başüstüne" deyip ilerledi ve yiğitçe dikildi kâfirin karşısına. - Yâ Amr! Senin bir sözün varmış Kureyş'e. Amr homurdandı: - Neymiş o sözüm? - Kureyş'ten kim bir şey isterse benden, muhakkak birini yaparım demişsin, doğru mu? Öyle bir söz vermiştim - Evet, öyle bir söz vermiştim vaktiyle. - Bilirsin, ben de Kureyş'tenim. Benim de senden iki isteğim var şimdi. - Söyle bakalım, neymiş onlar? - Birincisi, îmân et de kurtar şu vücudunu sonsuz Cehennemden! Amr yüzünü buruşturdu. - Geç bunu yâ Ali, öbür isteğini söyle! - Öyleyse sen bu cengi bırak ve Mekke'ye dön geri! Amr dişlerinin arasından fısıldadı: - Giderim, ama bir şartla. - Nedir şartın? - Ebu Bekr'in, Ömer'in ve Osman'ın başlarını kesip de öyle geri dönerim. Şâh-ı merdân gök gürler gibi gürledi: - Ey ahmak! Ben izin verir miyim ki kılına dokunasın onların? Amr beklemiyordu bunu bu söz fena kızdırdı Amr'ı. - Yâ Ali! Lafına dikkat et. Genç olmasaydın şu anda öldürürdüm seni. Allahın Arslanı, arslanlar gibi kükredi: - Ama ben, seni öldürürüm. Resulullahın duası var bende. Amr'ın kan sıçradı beynine. Zira beklemiyordu bunu ondan. Attan inip şiddetle savurdu kılıcını. Hz. Ali, kalkanıyla kurtuldu bu korkunç darbeden. Ama parçalandı çelik kalkan. Hamle sırası ona gelmişti. Bir anda kaldırdı "Zülfikâr"ı. Havada hızla döndürüp şiddetle çaldı Amr'ın boynuna. Sanki şimşek çakmıştı. Kâfirin miğferli başı bir yana uçarken, oluk gibi kan fışkırıyordu devrilen iri vücudundan. "Tekbir" sesleri sardı dört bir yanı. Netice mi? Selameti kaçmakta buldu kâfirler.

.Fethetmeden dönme!"

Hayber gazasında, Resulullah Efendimiz sancağı Hazreti Ali'ye teslim edip buyurdu ki: - Yâ Ali! Hayber'i fethetmeden dönme geri! - Başüstüne yâ Resulallah. Ve yürüyüp, dikti sancağını Hayber Kalesi önüne. "Hâris" adlı bir bahadır çıktı hisardan. Er istedi meydana. Allahın Arslanı, arslan misali gidip dikildi karşısına. Birbirlerine girdiler. Bir ara Zülfikâr şimşek gibi kalktı ve indi aynı hızla. Haris, kanlar içinde yere serildi. Tekbîr sedâları yükseldi o anda. Haris'in kardeşi "Merhab", bunu görüp dolu dizgin girdi meydana. İki zırh giymiş, iki kılıç kuşanmıştı. Kibirle seslendi Murtazâ'ya: - Bana "Merhab" derler! İntikâmım korkunç olacak! Şâh-ı merdan arslan gibi kükredi: - Bana da "Haydar" derler. Ölümün benim elimden olacak! Haydar "Arslan" demektir O, "Haydar" lafını duyunca korku girdi kalbine. Niye mi? Çünkü Haydar, "Arslan" demekti ve o gece bir arslan görmüştü rüyasında. Korkunç arslan, saldırıp öldürmüştü kendisini. "O arslan bu olmasın" dedi kendi kendine. Morali bozuldu. Kendini toplayıp bir hamle yaptıysa da boşa çıktı. Sıra Hz. Alî'ye gelmişti. Zülfikâr'ı kaldırıp kuvvetli bir nârâ attı: - Yâ Allaaah! Ve kaldırdığı kılıcı şiddetle çaldı kâfire. Vücudu yukardan aşağı ikiye bölünmüştü Merhab'ın. Kâğıt gibi yırtılmıştı kalkanı. "Tekbîr" sedâları sardı dört bir yanı. Düşman askeri kaçıyor, mücahitler kovalıyordu. O arada kalkanı düştü Hz. Ali'nin. Eğilip almaya vakti yoktu. Kale kapısı ilişti gözüne Bir göz attı etrafına. Hayber Kalesinin koca demir kapısı ilişti gözüne. Halkalarından tutup kuvvetle sarstı ağır demir kapıyı. Sonra mı? O artık kapı değil, bir "Kalkan"dı Murtaza'nın elinde. Bir eliyle onu tutuyor, öbürüyle kılıç çalıyordu düşmana. Bu manzara dehşete düşürdü kâfirleri. Mecburen "eman" dileyip teslim oldular. Hayber fethedilmişti. Efendimiz gözlerinden öptü Murtaza'nın. - Yâ Alî, Allah ve peygamberi senden razı oldular. Allahın Arslanı ağlıyordu. Sordu Efendimiz: - Yâ Ali! Niçin ağlıyorsun? - Sevincimden yâ Resulallah. Buyurdular ki: - Ne kadar sevinsen azdır yâ Ali. Zira cümle melekler de razıdır senden.

.Vesikaya gerek yok!.."

"Şeyh İbrahim Efendi", Balıkesir velilerindendir. Bir gün, seyyitler hakkında bilgi istedi gencin biri. Ona buyurdu ki: - Sana seyyitlerle ilgili bir menkıbe anlatayım mı? - Çok sevinirim hocam. - Pekâlâ, dinle öyleyse. Vaktiyle Belh padişahının huzuruna bir hanım gelip dert yanmış: - Efendim ben seyyideyim. Fakir ve muhtacım. Biraz yardım istiyecektim sizden. - Seyyide olduğuna dair vesikan var mı? - Yok efendim. - Öyleyse yardım da yok, başka kapıya. Kadıncağız melul mahzun ayrılmış oradan. Ama çok incinmiş tabii. Sonra zengin bir mecusiye gidip söylemiş derdini. Mecusi, haline bakıp acımış kadına. - Hay hay. Mademki Peygamber evladısın, feda olsun. Efendimizi görmüş rüyada Ve bir ev, hizmetçi ve bol yiyecek vermiş. O gece Belh padişahı Efendimizi görmüş rüyada. Cennet gibi bir yer, yeşillikler içinde uzanan köşkler ve kalabalık insanlar. Merak edip sormuş: - Bunlar nedir yâ Resulallah? - Bu gördüklerin müslümanlar. Bu köşkler de onlara ait. - Ben de müslümanım yâ Resulallah, benim köşküm hangisi? Efendimiz sormuşlar: - Müslüman olduğuna vesikan var mı? Cevap veremeden uyanmış padişah. Derhal adamlarını çağırıp emir vermiş: - Dün gelen o hanımı çabuk bulup getirin bana! Adamlar her yeri arayıp, sonunda o mecusinin evinde bulmuşlar. Padişah bizzat gidip rica etmiş mecusiye: - O hanımı bana verir misin. - Hayır, veremem. - Bin altın vereyim sana. - Yüzbin altın versen de vermem yine. - Neden? Saadetime sebep oldu - Çünkü bu hanım, benim sonsuz saadetime sebep oldu. - Nasıl yani? - Dün bana gelip yardım istedi. Bütün ihtiyacını temin ettim. O anda kalbim değişti ve müslüman oldum. Bu gece de Efendimizi gördüm rüyada. Cennet gibi bir yer, yeşillikler arasında uzanan köşkler, kalabalık insanlar. Merak edip sordum: - Yâ Resulallah bu köşkler kimlere ait? - Şu gördüğün müslümanlara. - Ben de müslüman oldum yâ Resulallah. Sözün burasında padişah atıldı hemen: - Vesika sordular mı? - Hayır, "Sana vesikaya gerek yok. Şu köşk de senin" buyurdular. Belh padişahı anlamıştı hatasını. Ama iş işten geçmişti tabii.

.Hafızam çok zayıf"

Ahmet Eğribozî "rahmetullahi aleyh", 19'uncu yüzyılda İzmir'de yaşadı, İzmir'de vefat etti. Kabr-i şerifi oradadır. Ahmet isminde çok sevdiği bir talebesi vardı bu zatın. Devamlı yanında bulunur, her türlü hizmetini severek yapardı. Bir gün abdest suyunu döküyordu ki, hocası muhabbetle baktı bu gence. - Ahmet evladım! - Buyurun hocam. - Bir arzun, isteğin var mı? - Hayır hocam, sağlığınız. Tekrar baktı sevgiyle. - Çekinme evladım. Bir arzun varsa söyle ki, dua edeyim. O zaman arzetti genç talebe: - Hocam, ben hafız olmak istiyorum. Ama hafızam çok zayıf, ezberleyemiyorum bir türlü. Büyük veli kalktı ve mübarek elleriyle sıvazladı gencin göğsünü. Ve yalvardı Allaha Sonra açtı ellerini, yalvardı: - Ya Rabbî! Kendi kelamını, akıt şu günahsızın göğsüne. Tez zamanda hafız olsun! Ve ekledi: - Vâkıf eyle manasına dahi! Duası anında kabul oldu ve çok kısa bir sürede hafız oldu genç talebe. Sakın şaşırmayın. Günahsız ağızdan çıkan dua kabul olur elbet. Hele ki dua eden, bir Allah dostu olursa. Genç, görmüştü hizmetlerinin mükâfatını. *** Yine içkiye müptela bir genç vardı o devirde. Bırakmak istiyor, ama bir türlü bırakamıyordu bu mereti. Üzgün ve çaresizdi bu yüzden. Açtı ellerini bir gün, yalvardı hulus-i kalple: - Ya Rabbi! Kurtar beni bu illetten! Ve uyudu. Rüyasında bir ses duydu: Sen o velîye git! - Sen Ahmet Eğribozî hazretlerine git. Senin işin o kapıda hallolur! Uyanıp koştu o dergaha. Rüyasını anlatıp dua istiyecekti ki, buna lüzum kalmadı. Büyük veli, sevgiyle baktı gence. - Evladım! Bırak artık şu içkiyi. İçme bir daha! Olur mu? Genç hürmetle eğildi. - Peki efendim! Başüstüne - Söz mü? - Söz Ve elini öpüp ayrıldı huzurundan. Netice mi? Dönerken, içkiye karşı inanılmaz bir nefret duyuyordu kalbinde. Öyle ki, istese de içemezdi artık. Tiksiniyordu çünkü. Bir tek söz, halletmişti işini. Ne demiş büyükler: - Evliyanın sözünde Rabbanî tesir vardır. İşte isbatı.

.Evlenmek istemiyor musun?

Koç Tâceddin Baba, Söğüt toprağını nurlandıran bir Allah dostu. Kabr-i şerifi, Söğüt'ün Ortaca köyündedir. Talebesinden biri, sabah dergaha giderken şöyle düşünmüştü: "Ben en iyisi evlenmiyeyim. Yalnız başıma daha çok ibadet yapar, daha yakın olurum Allah'a". Bu düşünce içinde gelip oturdu hocasının meclisinde. O girince, hocası sohbeti kesip, döndü ona. - Sen evlenmek istemiyor musun oğlum? Genç şaşırdı birden. - E e, evet hocam, evlenmeyi düşünmüyorum. - Neden evladım? - Evlenirsem kalbim dünyaya meyl eder diye korkuyorum efendim. Mübarek zat, muhabbetle baktı gence. - Yanlış düşünüyorsun. Genç şaşırdı. - Öyle mi hocam? - Evet. Evlenmek Peygamber Efendimizin sünnetidir evladım. Bekar kalmak yoktur bizim dinimizde. Efendimiz, ümmetinin çokluğu ile iftihar edecektir mahşer günü. Vaz geç bu fikirden. - Başüstüne hocam. - Hem evlenmek, dünyaya bağlanmak değildir ki. Asıl marifet, evlenip, çoluk çocuk sahibi olup da, kalbini onlara bağlamamaktır. *** Yine bir talebesi, odasında otururken, Ahmet adındaki bir arkadaşı hakkında su-i zanda bulunmuştu. Kendi kendine, "Niçin böyle yapıyor?" "Ayıp değil mi?" "Yazıklar olsun ona". gibi şeyler söyleniyordu ki, kapısı çalındı birden. Heyecanlandı Açtığında hocasını gördü eşikte. - Buyurun hocam. Safa geldiniz. Mübarek girdi içeri. Üzüntülü bir çehreyle baktı o talebeye. - Su-i zan haramdır evladım. Vazgeç bundan! Genç şaşırmıştı. - Peki hocam. - Üstelik kul hakkına girer bu günah. Helallaşmazsan işin zordur ahirette. Kalkamazsın altından. Ve ayrılıp gitti. O çıkınca, delikanlı hemen koştu o arkadaşına. Nefes nefeseydi. - Ahmetciğim, hakkını helal et. - Hayrola ne oldu ki? Diyemedi kendisine su-i zanda bulunduğunu. - Şeyy, yok canım, bir şey olmadı. Hani hocamız "Sık sık helallaşın" buyuruyor ya. Onun için hani. - İyi iyi. helal ettim. Sen de helal et ama. - Tamam, helal ettim. Ohh. Kuş gibi hafiflemişti. Huzur içinde döndü evine.

.Arslanlar saldırınca...

Abdürrezzak Ali Efendi "rahmetullahi aleyh", Anadolu evliyasından. 1842'de Erzurum'da doğdu. Türbesi, Adana'nın İsmailiye köyündedir. Talebesinden biri uzun bir sefere çıkacaktı. Bir gün önce geldi bu zatın huzuruna. - Hocam, sefere çıkıyorum. Duanızı almaya geldim. Mübarek, elini koydu gencin omuzuna. - Selametle git evladım. Yolda bir sıkıntıyla karşılaşırsan bizi hatırla. - Başüstüne hocam. Ertesi gün yola çıktı. Bir müddet gitmişti ki, ıssız bir yerde vahşi hayvanlar çıktı önüne. Ne bir ağaç vardı etrafta, ne de bir çukur. Çaresizdi. O ara hocasını hatırladı birden. "Bir sıkıntıya düşersen, beni hatırla" buyurmuştu ya. Açtı ellerini. İçten bir dua etti. - Ya Rabbî! Hocamı imdada gönder bana! Ellerini yüzüne sürmeden hocası belirdi önünde. Gayet heybetliydi. Arslanlar tam saldırıyordu ki, bu Allah adamını görünce büktüler boyunlarını. Ve sessizce uzaklaştılar oradan. Adeta birer suçlu gibi. Yolcu kurtulmuştu. Hocasına teşekkür etmek istedi. Ama göremedi onu bir daha. Kaybolmuştu gözden. Kendi kendine söylendi: "Şükürler olsun yâ Rabbî! Hocamın sayesinde kurtardın beni o vahşilerden". Sefer dönüşü hocasını görmeye gitti. Elini öpüp oturdu karşısına. Tam bu hadiseden bahsedecekti ki, hocası mani oldu. - Sus! Unut o meseleyi. Namaz, dinin direğidir Bir genç de nasihat istemişti bu zattan. Buyurdu ki: - Namaza çok ehemmiyet ver evladım. - Namaz çok mu mühim hocam? - Elbette, namazını dosdoğru kılan dinini doğrultmuş, kılmayan ise yıkmış olur. Unutma, "Müslüman" demek, "Namaz" demektir. - Ben bazan kılamıyorum hocam. - Neden? - Ne bileyim, işe güce dalıyoruz. O arada geçiyor namaz. - Olmaaz, çok yanlış. Mutlaka kılmalısın namazını. - Peki hocam, namazı kazaya bırakmak için hiç özür yok mudur? - Var elbette. - Nedir onlar? - Sadece uyku ve unutmak. - Başka? - Başka özür yoktur. Genç anlamıştı meseleyi. Söz verdi kendi kendine: "Bir daha namazımı kazaya bırakmıyacağım". Ve tuttu bu sözünü. Bir vaktini bırakmadı kazaya.

.Hastalıkta şifa vardır

Ahmet Siyahî "rahmetullahi aleyh", Kastamonu velilerindendir. 1874'te, doksanbeş yaşlarında vefat etti. Bu zatın sevdiği bir komşusu vardı. Bu kişi hastalandı bir gün. Büyük Velî ziyaretine gitti bir akşam, hal hatır sordu: - Geçmiş olsun komşu, nasıl oldun? - Çok şükür hocam, belim ağrıyor biraz. Mübarek teselli etti kendisini. - Allah şifa versin. İnşallah kısa zamanda iyileşirsin. Ama bilesin ki hastalıkta şifa vardır. Adam şaşırdı birdenı. - Anlıyamadım hocam, ne dediniz? - Hastalıkta şifa vardır dedim. - Hastalıkta şifa mı vardır? Nasıl yani? Doğrusu yine bir şey anlamadım. - Bak komşu, insan hasta olunca, ne kadar aciz, ne kadar zavallı olduğunu iyi anlıyor, değil mi? Kalben tasdik etti - Evet, aynen öyle hocam. - Hatta bazan ne kadar çaresiz olduğunu görüyor. - Evet hocam. - Ayrıca hasta olan kimse ölümü hatırlıyor. Günahlardan kesiliyor. Allaha daha bir yakın hissediyor kendini. En azından şifa vermesi için durmadan yalvarıyor Rabbine, değil mi?. - Doğru hocam. - "Kulluk" da budur zaten. İnsanın, Rabbine karşı kendini aciz görmesidir. Bu da kalp için şifadır işte. Manevi şifa yani. - Şimdi anladım hocam. *** Talebesinden biri geldi bir gün bu zata. - Hocam, bana, çok sevap kazandıracak bir ibadet söyler misiniz. Mübarek, sevgiyle baktı gence. - Çok sevap kazanmak istiyorsan, insanların sıkıntılarını gider evladım. Rahatlat onları. Kafasına pek yatmadı Genç böyle bir cevap beklemiyordu. Herhalde meramımı anlatamadım diye düşünerek tekrar arzetti: - Hocam, ben çok sevap kazandıracak bir ibadet sormuştum. Hani namaz kılmak gibi, oruç veya zikir gibi falan. Büyük Velî tebessüm etti: - Anladım evladım. Sen çok sevap kazanmak istemiyor musun? - Evet hocam, istiyorum. - Öyleyse insanların dertlerine deva ol, kalplerine ferahlık ver, ihtiyaçlarını gider, sevindir onları. Ve şöyle bitirdi sözlerini: - Bak evladım, bir müslümanın bir ihtiyacını görmen, bir sıkıntısını gidermen, veya herhangi bir şekilde onları sevindirmen, bin sene nafile ibadet etmenden daha sevaptır. Şimdi anladın mı? - Anladım hocam.

.AbdülmutMüthiş kuraklık

Abdülmuttalip vefat ettiğinde, Sevgili Efendimiz sekiz yaşındaydı henüz. Dedesi vefat edince, amcası Ebu Talib'in evinde kalmaya başladı. Onun teşrifiyle gözle görülür şekilde bir bereket gelmişti o eve. Ancaaak, Ancak Mekkede müthiş bir kuraklık hüküm sürüyordu o günlerde. Dereler kurumuş, tarlalar sararmış, toprak yer yer çatlamıştı. Bir damla suya hasretti yeryüzü. Mekke halkı ne yapacağını şaşırmış halde bir yerde toplandılar. Bu kıtlığa bir çare bulunmalıydı. Herkes bir şey söylüyor, her kafadan bir ses çıkıyordu. - Lat putuna gidip halimizi arzedelim! - Hayır, Uzza'ya gidelim! - Hayır hayır, Menat'ın önünde diz çökelim! Aralarında gün görmüş bir ihtiyar vardı. Bu konuşulanları dinledikten sonra kalktı ayağa. Ey Kureyşliler! - Yazıklar olsun size! Hep birden ona döndüler. - Neden öyle söylüyorsun baba? - Yahu, aramızda İbrahim Peygamber evlatları varken, siz hâlâ nelerden medet umuyorsunuz? Onun bu sözüyle kendine geldi ahali. Ne demek istediğini iyi anlamışlardı. Gönülden tasdik ettiler: - Haklısın bey baba! Ve kalkıp koştular Ebu Talib'in kapısına. - Yâ Ebâ Talip! Yâ Ebâ Talip! Ebu Talip çıktı kapıya. - Buyurun kardeşlerim, hoş geldiniz. - Ey Ebu Talip, şu kıtlığı görüyorsun. Günlerdir bir damla su düşmedi toprağa. Çocuklarımız ölüyor, hayvanlarımız kırılıyor. Senin mübarek neslini vesile ederek yağmur duasına çıkalım diyoruz. Ne diyorsun? Ebu Talip kabul etti. - Çok iyi olur, hemen çıkalım. Sonra, yanında duran nur yüzlü Efendimizin başını okşadı. - Haydi yeğenim, Beytullaha gidiyoruz. Ve çıktılar evden. Önde Ebu Talip ve Allahın Sevgilisi, arkada Mekke halkı. Vardılar Ka'be yanına. Hava müthiş sıcak. Gök demirdi sanki, yer bakır. Bırakın yağmuru, bulutu görmeye hasretti insanlar. Ebu Talip, sırtını Ka'be duvarına dayayıp dua ederken, sevgili Efendimiz Ka'be örtüsüne yapışıp mübarek şehadet parmağını uzattı göğe doğru. Sonra mı? Hiç yokken gri renkli bulutlar belirdi gökyüzünde. Masmavi gök, yağmur yüklü bulutlarla doldu bir anda. Gök gürültüleri, şimşekler ve ardından rahmet. Bütün bunlar birkaç dakika içinde oluvermişti. Şakır şakır yağan yağmurla hasret bittti, dağ taş suya kavuştu. İnsanlar da kandı suya, hayvanat da. Evet o, alemlere rahmet olarak gelmişti.

.Sakın ha! Öyle yapma!

Ahmet Hilmi Efendi "rahmetullahi aleyh", Ankarada doğup İzmit'te vefat etti. Kabr-i şerifi oradadır. İki arkadaş bu zatı ziyaret için yola çıktılar bir gün. Ancak birinin niyeti bozuktu. Güya imtihan edecekti bu Velîyi. Arkadaşına dedi ki: - Gör bak, ona öyle sualler soracağım ki, cevap veremiyecek. Arkadaşı ikaz etti onu. - Sakın ha, öyle şey yapma! - Nedenmiş o? - Onlar Allah adamıdır. İmtihan etmek kimin haddine. O, aldırmadı yine. Nihayet vardılar dergaha. Büyük Velî, birine iltifat ederken, bunun yüzüne bile bakmadı. Bir miktar oturup izin istediler. Çıkınca, sordu arkadaşı buna. - Hani sen, zor sualler sorup mahcup edecektin o zatı. Ne oldu? Öbürü perişandı. - Bir de soruyorsun. Görmedin mi olanları? - Hayrola, neyi görecektim? - Arslanları. - Arslan mı? Ne arslanı, sen rüya gördün galiba. - Hayır, rüya değil, Vallahi doğru. Ağızlarını açmış, hiddetle bana bakıyorlardı. Saldıracaklardı nerdeyse. Demek sen görmedin. - Hayır, görmedim. Sonra manalı manalı baktı arkadaşına. - Yaa, ben sana demiştim değil mi? - Evet, sen haklıymışsın. - Bir daha böyle bir şeye tevessül etmezsin herhalde. - Tövbe, Allah korusun. Bu, iyi ders olmuştu ona. Ölüm ani gelir Bu büyük zat, bir fıkıh kitabı hazırlıyordu. Bir gece yarısı tıklattı oğlunun yatak odasını. Çocuk uyanıp gözlerini ovuşturdu. "Hayırdır inşallah! Bu saatte kim ola ki? Ya annem hastalandı, ya babam" diye düşündü. Korkuyla kapıyı açtığında, bir elinde kağıt, öbüründe gözlüğüyle babasını gördü eşikte. Kağıtta bir satır yazı vardı. - Babacığım! Hayırdır inşallah. - Yok bir şey evladım, korkma. Ve elindeki kağıdı uzattı mübarek. - Oğlum, şu yazıyı kitabın şu sayfasına ilave ettir, olur mu? - Peki babacığım, başüstüne. Ve dönüp yattı yatağına. Ama çok merak etmişti. Neden gecenin bir vakti vermişti bunu? Sabah veremez miydi? Nihayet sabah oldu. O sormadan babası giderdi merakını: - Oğlum, o kağıdı sana sabah da verebilirdim. Ama ömrüm var mıydı? Ecel ani gelir biliyorsun. Belki sabaha çıkamazdım. Onun için gece vakti seni rahatsız ettim, kusura bakma.

.En şerefli şey

Esen Sofu hazretleri Söğüt toprağını nurlandıran bir Allah adamı. Kabr-i şerifi, Söğüt'ün Borçak köyündedir. Bu zat, talebesiyle sohbet ediyordu bir gün. Bir ara sohbeti kesip döndü gençlere: - Size bir şey sorayım mı çocuklar? Bir ağızdan cevap verdiler: - Sorun hocam! - Pekâla soruyorum. Şu kâinatta en kıymetli ve en şerefli şey nedir sizce? Bunun üzerine düşünmeye başladılar. Bir kaç dakikalık sessizlikten sonra biri kalktı ayağa. - Kâbe'dir hocam. - Bilemedin. Sonra bir başkası kalktı. - Hacerül Esvet'tir. - Hayır. Herbiri birşey diyordu. - Cennet'tir hocam. - Değil. - Arş-ı âlâ'dır. - O da değil. Hiçbiri bilememişti. Zannediyorum siz de merak ettiniz doğru cevabı. Hemen arz edelim. Buyurdu ki: - Kâinatta en kıymetli şey, şu anda Sevgili Peygamberimizin mübarek kabr-i şerifinde, Onun mübarek bedenine temas eden topraklardır çocuklar. Bu nasipli topraklar, Arş'dan, Kürsî'den ve Cennetlerden daha kıymetli ve şereflidir. *** Bu zatın talebesinden Ahmed adında bir genç, evinde kitabını açmış, "İslamiyette hediyeleşmenin önemi"ni okuyordu ki, hatırına şu düşünce geldi birden: "Şu yeni aldığım cübbeyi, götürüp hocama hediye edeyim. Duasını alırım en azından." Ve fırladı ayağa. Acele hazırlanıp çıktı evden. Olacak bu ya, heyecan ve telaşeden unutmuştu cübbeyi almayı. Dergaha varıp girdi hocasının huzuruna. Mübarek zat, tebessümle baktı gence. - Hoşgeldin evladım, ama boş geldin. Hani bizim cübbe? Delikanlı ancak o zaman uyanabildi. - Eyvaah! Unuttum hocam. - Zararı yok. Ama getirseydin dua ederdik en azından. Genç duygulanmıştı. Sarıldı ellerine. - Hemen gidip getireyim hocam. - Hayır hayır, şaka söyledim evladım. Ama iyi düşünmüşsün. Hediyeleşmek sünnettir. Sevgili Peygamberimiz "Hediyeleşiniz, sevişiniz" buyuruyor. - Onlar da hediyeleşir miydi hocam? - Elbette. Eshab-ı kiram hediye getirdiklerinde, Efendimiz kabul eder ve kat kat mukabelede bulunurdu onlara. Ayrıca hediye muhabbeti arttırır evladım

.Şu kuşu tutayım mı?

Şeyh Molla Mustafa Efendi, Anadolu evliyasından bir zat. Bilecik'e bağlı Gölpazarı ilçesinin Aktaş köyünde medfundur. Küçük bir kızı vardı bu zatın. Bir gün babasıyla evin bahçesinde otururken, bir güvercin gelip kondu hemen önlerine. Çocuğun hoşuna gitmişti bu. Döndü babasına. - Babacığım, ne tatlı kuş değil mi? - Evet yavrum, çok güzel bir kuş. - Onu tutayım mı babacığım? - Olur evladım. Haydi git tut! Çocuk çok sevinmişti. - Sahi mi baba? Tutabilir miyim onu? - Tabii kızım. Neden tutamıyasın. - Kaçmaz mı yani benden? - Hayır kızım, tut getir o kuşu bana! Kızcağız küçücük adımlarla, yavaş yavaş yürüyüp yaklaştı kuşa. Uçar diye çok korkuyordu. Ama uçmadı. Hatta kıpırdamadı bile. Kuş neden kaçmadı? Yavrucak elini uzatıp rahatça tuttu kuşu. Ve getirdi babasına. Annesi de bu hali seyrediyordu pencereden. Çok şaşırdı ve seslendi oradan: - Efendi, "Kuş kaçmaz" dedin, kaçmadı gerçekten. Sahi, nasıl oldu bu iş? Mübarek döndü ona. - Çok mu hayret ettin hanım? - Evet ya, kuş ürküp uçacak diye bekliyordum doğrusu, ama uçmadı. Çok şaşırdım. - Hiç şaşırma hanım. - Nedenmiş o? - Çünkü ben Rabbime itaat ediyorum da ondan. - Kusura bakma ama hiç bir şey anlamadım. - Bak hanım, kim Allahü tealaya itaat ederse, mahluklar da ona itaat eder. Sen Rabbinin emrini dinlemezsen, mahlukat da seni dinlemez, anladın mı? - Evet bey, şimdi anladım. Büyükler vefakârdır Bir gün de, birkaç talebesiyle sohbet ediyordu ki, biri sordu. - Hocam, evliyanın şefaatine kavuşmak istiyorum. Ne yapayım? - Onlara bir iyilikte bulun! - Ya vefat etmişlerse hocam? - Kitapları varsa, onları dağıt. Çocuklarına iyilik et. Evlada yapılan, babaya yapılmış gibidir. - Bunlar da yoksa? - O zaman bir Fatiha okuyup gönder ruhlarına. - Böyle de şefaat ederler mi hocam? - Elbette. Onlar Allah adamı oğul. Vefalı olurlar. Bir kimse bir evliyanın ruhuna, ömründe bir kere bile olsa bir Fatiha okuyup hediye etse, o zat bu iyiliğin altında kalmaz. Mutlaka o kimseye şefaat eder. - Anladım hocam.

.Ey su, Allahın izniyle çık!

"Ahmet Eflâkî Efendi" 1300'lü yıllarda Anadolu'da yaşıyan evliyadan. Konya'da vefat etti. Kabr-i şerifi de oradadır. Bu zat, birkaç talebesiyle yolculuğa çıktı bir gün. Az sonra namaz vakti girdi. Bir kuyu başında konakladılar. Ancak su çok derindeydi. İp ve kova da yoktu yanlarında. Şaşırıp kaldılar. Büyük Velî sessizce dua etti bir kenarda: - Yâ Rabbî! Abdest alacağız. Bize yardım et! Sonra kalkıp kuyu ağzına geldi ve aşağıya doğru seslendi: - Ey su! Allahın izniyle çık da abdest alalım. O anda su yükseldi. Hatta taştı kuyu ağzından. Talebeler sevinmişti. Abdest alıp namazlarını kıldılar. Sonra "Su nasıl da yükseldi" diye konuşuyorlardı ki, mübarek zat işitip döndü onlara. - Bu, hiç mühim değil çocuklar. - Mühim olan nedir hocam? - İslamiyete uymaktır. Ve şöyle devam etti: - Dinden kıl ucu kadar ayrılan kimsede de böyle haller görülebilir. Ama o istidracdır ki, Allaha sığınırız böyle şeyden. Sonra derin bir nefes alıp döndü talebeye: - Çocuklar, en büyük keramet nedir biliyor musunuz? - Bilmiyoruz hocam. - En büyük keramet istikamettir. - İstikamet mi? O nedir hocam? - İslamiyet yolunda, hiç sapmadan, dosdoğru yürümektir. Farzları yapıp haramlardan kaçmak gibi fazilet yoktur dinimizde. En mühim farz ise namazdır. Mesela bir vakit namazım kazaya kalacağına, bin defa ölmeyi tercih ederim. *** Bir genç de nasihat istedi bu zattan. - Hocam, günah işlememek için ne yapayım? - Namaza çok ehemmiyet ver evladım. - Namazımı kılıyorum hocam. Buna rağmen mi? - Buna rağmen mi günahtan kurtulamıyorsun? - Evet. - Evladım, insanı günahlardan uzaklaştırmayan bir namaz, doğru kılınmıyor demektir. Dosdoğru kılmış olsan, günah işleyemezsin. O vakit itiraf etti genç. - Evet hocam. Tadil-i erkana pek riayet edemiyorum. - Yaa gördün mü. İşte sebep bu. Namazını dosdoğru kılan bir kimse, çirkin, fena işleri yapmaktan korunur evladım. Bundan sonra tadil-i erkan ile ve özenerek kıl namazlarını. - O zaman günahtan kurtulur muyum hocam? - Elbette. Peygamberimiz öyle buyuruyor çünkü. - Peki hocam, anladım. Bundan sonra dosdoğru kılacağım namazlarımı. Genç tuttu bu sözünü. Sonra ne mi oldu? O günden sonra günahlar çirkin gelmeye başladı kendisine.

.Niye öyle bakıyorsun

Hazret-i Ebû Bekr'in bir hizmetçisi vardı ki, mutfak masraflarını o görüyordu Halifenin. Bazan da kendi parasından harcar, sonra hesaplaşırlardı. Hz. Ebu Bekr bunu bildiği için her yemeye başlarken sorardı: - Bu yemeğin parasını nereden temin ettin? Helâlden olduğunu öğrenip gönül rahatlığıyla yerdi o yemeği. Bir akşam eve yorgun gelmişti. Hizmetçisi yemeğini getirdi önüne. O da bir şey sormadan başladı yemeye. Henüz bir lokma yemişti ki, hizmetçi manalı manalı baktı Halifeye. Hz. Ebu Bekr meraklandı. - Niye öyle bakıyorsun? - Bu gün bir şey sormadınız da. - Ne soracaktım ki? - Yemek hususunda efendim. Hemen anladı meseleyi. - Haa, evet haklısın. Çok acıkmıştım da. Eee söyle bakalım nerden temin ettin bu yemeğin parasını? Çekinerek cevapladı - Birinden alacağım vardı, onu tahsil ettim. Halife, elindeki ikinci lokmayı bırakıp merakla sordu hemen: - Ne alacağıydı bu? - Câhiliyye devrinden kalan bir alacak efendim. - Cahiliyye devrinden mi dedin? - Evet efendim, o zamanlar günah olduğunu bilmediğim için belli para karşılığında raksedip oynar, eğlendirirdim insanları. Hz. Ebu Bekr iyice heyecanlandı. - Eee sonra? - Bir gün yine raksedip insanları eğlendirmiştim. Ancak ücretini bilahare öderiz demişlerdi. İşte o alacağımı gidip aldım bu gün. O anda yüz hatları gerildi Halifenin. - Yoksa o para ile mi pişirdin bu yemeği? - Evet efendim. Bunu duyan Halife, üzüntüsünden başladı ağlamaya. Gözlerinden sel gibi yaşlar akıyordu. Fırladı sofradan Koştu lavaboya. Parmağını boğazına sokup güçlükle çıkardı o yediği bir lokmayı. Öyle zahmet çekti ki, ölüyordu nerdeyse. Ev halkı telaşlandılar. - Bir tek lokma için değer miydi bunca zahmete? Bak nerdeyse ölüyordun. Hz. Ebu Bekr, gözlerinin yaşını silerken cevap verdi. - Siz ne diyorsunuz. O lokma haramdan kazanılmıştı. Resûlullah, "Haram yiyenlere Cennet haramdır" buyurmuştu bir kere. Çektiğim bu sıkıntı, Cehennemde yanmaktan çok hafif kalır. Sonra kaldırdı ellerini. - Yâ Rabbî, elimden gelen budur. Midemde kalan zerrelerden sana sığınıyorum. Beni affet. Ben aciz ve zayıf bir kulum. Dayanamam Cehennem ateşine.

.Kan beynine sıçradı!

Bir bedevî (cahil köylü), Medine'de hazret-i Ali ile karşılaştı bir gün. Onu görünce yaklaştı yanına. - Ey halife, size bir şey sorabilir miyim? - Tabii, sor bakalım. - Ebû Bekir, Cennete mi gitti, yoksa Cehenneme mi? Halifenin kan beynine sıçradı o anda. Böyle bir sual ile ilk defa karşılaşıyordu. Kızgınlıkla döndü o köylüye. - Bu nasıl sual? Bunu ne cesaretle sorabildin bana? Keşke annen doğurmasaydı seni. Ancak kastı yoktu köylünün. Cahilliğinden böyle sormuştu. Halife de böyle olduğunu anlayınca yumuşadı ve pek üzgün olarak sordu ona: - Sen Onun ne büyük bir zat olduğunu bilmiyor musun? - Bilmiyorum ey halife. Öyleyse çok yazık! - Pekii, Onun sayısız meziyetlerinden birini olsun duymadın mı hiç? - Vallahi duymadım. - Dinle öyleyse. O, Resulullahın hayatında iken veziri, vefatından sonra da halîfesiydi. Peygamber Efendimiz, onu "Baba" yerinde tutardı her zaman. Allahın Resûlü'ne, hepimizden çok yakındı. Cennette bir karışlık yer yoktur ki, Onun nuruyla aydınlanmamış olsun. Köylü hayret içinde dinliyordu Halifeyi. Hz. Ali devam etti: Cennet ehli, bu nuru merak edip sorarlar o gün. Melekler derler ki: - O, Ebû Bekr'in nûrudur. Bu nûrun girmediği bir yer yoktur Cennette. Sonra şunu anlattı köylüye: Ömrünün sonlarında beni çağırıp rica etti bir gün: - Ey gözümün nûru, vefatım yaklaştı sanıyorum. Ölürsem, sen yıka cenâzemi. Sonra tabuta koy Sonra cenazemi alıp Ravda-i mübârekin kapısına götür ve seslen ki, "Yâ Resûlallah, Ebû Bekir kapıda, içeri girmek için izin istiyor!" Kapı kendiliğinden açılırsa, Resûlullahın hemen arkasına defnet beni. Açılmazsa, Bakî Kabristanı'na götür. Köylü meraklanmıştı. - Eee sonra? - Vasıyeti mûcibince kendisini tabuta koyup Ravdaya götürdüm ve dediği gibi seslendim. - Kapı açıldı mı peki? - Evet, kendiliğinden açıldı hemen. - Sonra? - Gaipten bir ses duyduk. "Sevgiliyi Sevgiliye kavuşturun!" diyordu. Vasiyeti üzere Resulullahın arkasına defnettik. Köylü mahcup bir halde Halifenin elini öperek ayrıldı huzurundan. Giderken ağlıyordu.

.Aradığın yer burası"

Bayraklı Dede, Anadolu evliyasından olup, kabr-i şerifi Bilecik'in Osmaneli kazasındadır. "rahmetullahi aleyh". Kendine rehber arayan bir genç, tavsiye üzerine Osmaneli'ne gelip, girdi bu zatın dergahına. Kendisiyle görüştü, ancak kalbi ısınmadı bir türlü. Kendi kendine "Yanlış yere geldim galiba. Gidip başka rehber bulayım" diye düşündü. Ancak büyük veli sezdi bunu. Ve eğildi kulağına: - Evladım, doğru yere geldin. Sakın gitme! Ama o, karar vermişti bir kere. Mutlaka gidecekti. Mübarek bunu da sezip bir daha ikaz etti genci. - Gitme evladım! Aradığın yer burası. Buna rağmen bir gece vakti atına binip sür'atle çıktı dergahtan. Saatlerce at koşturdu. Dağlar aştı, ovalar geçti ve bir yerde mola verdi. İlk rastladığı adama sordu: - Bey amca, burası neresi? - Osmaneli. Burası neresi? Çok şaşırdı. Çünkü Osmaneli'den ayrılalı saatler olmuştu. Bu şaşkınlıkla atını mahmuzlayıp tekrar yola koyuldu. Uzaklaşmak istiyordu Osmaneli'den. Saatler sonra mola verip sordu bir çocuğa: - Küçük, burası neresi? - Osmaneli. - "Allah Allah" dedi, "Hayırdır inşallah". Üçüncü defa koşturdu atını. Dağlar tepeler aştı. Saatler sonra durdu bir yerde. Etrafa baktı. Bir de ne görsün. "Bayraklı Dede"nin dergahı hemen karşısında değil mi?!. Genç, nihayet anlamıştı bundaki gizli sırrı. Atından inip hızla girdi dergaha. Bayraklı Dede gülümsedi onu görünce. - Ne o evlat? Çıkamadın mı Osmaneli'den? Elini öperken mırıldandı. - Çıkarmardınız hocam. Her şeyi anlamıştı. Artık ayrılmadı o dergahtan En büyük günah Bir talebesi sordu bir gün bu zata: - Hocam, en büyük günah nedir dinimizde? - Günahın, günah olduğunu bilmemektir. - Nasıl yani? - Bir şeyin günah olduğunu bilmemek, o günahı işlemekten daha büyük günahtır evladım. - Peki hocam, ondan büyük günah nedir? - Günahı, ibadet olarak yapmaktır. - Anlıyamadım. Günah, ibadet olarak yapılır mı hocam? - Yapılıyor evladım. Mesela bid'at işlemek böyledir. Dinimizde olmayan bir şeyi ibadet olarak yapmak bid'attir. Bid'at işleyenler, tövbe de etmezler. - Neden hocam? - Çünkü o yaptığı şeyin günah olduğunu bilmiyor ki. İbadet olarak yapıyor. Bunun için de tövbe etmiyor. Anladın mı? - Anladım hocam.


.Başı koltuğunda savaştı! .Zulümden vazgeç!"

"Ahmet Sarban" hazretleri, Hayrabolu'da doğdu, orada yaşadı. Türbesi de oradadır. O devirde bir vali, fakir halktan fahiş vergi alır, zulmederdi haksız yere. Garipler çaresizdi. İşte o günlerde bu zat geldi o beldeye. Halk onu görünce hemen etrafını sardılar. - Tam zamanında geldiniz efendim. - Hayrola, ne oldu? Köylüler, valinin yaptığı zulümleri anlatıp sordular: - Ne yapmamızı tavsiye edersiniz? Mübarek celallenmiş, kaşları çatılmıştı. Sordu onlara: - İçinizde cesur biri var mı? Köylülerden genç biri çıktı ileri. - Emredin hocam. Ne gerekirse yaparım. - Pekâlâ, sen şimdi o valiye git ve de ki, "Bu yaptığın zulümden vazgeç! Yoksa sen bilirsin!" Başüstüne hocam Delikanlı, "Peki" deyip gitti ve dikildi valinin karşısına. - Ey vali! Bu yaptığın zulümden vazgeç! Yoksa sen bilirsin! Vali titremeye başladı. - Olur kardeşim, hay hay. Bundan sonra kimseden ağır vergi almayacağım. Aldıklarımı da iade edeceğim. Köylü çıktı ama vali şaşkınlık içindeydi. - Allah Allah, diyordu kendi kendine. Kimdi bu adam? Ben nasıl "Peki" dedim ona? Kalktı, düştü genç köylünün ardına. Çünkü onu, bir Allah adamının gönderdiğini tahmin etmişti. Gidip buldu bu büyük zatı. Elini öpüp, talebesi oldu aynı gün. *** Bir gün de bir grup genç, bu zatı ziyarete gittiler. Mübarek, iltifatlarla karşılayıp içeri aldı onları. Karşılıklı oturdular Fakat büyük veli konuşmuyor, güleryüz ve sevgiyle o gençlere bakıyordu öylece. Halbuki onlar sohbet etmesini istiyorlardı. Bu düşüncelerini anlayıp, - Müslümanın yüzüne bakmak ibadettir, buyurdu. Siz bana bakın, ben de size bakayım. Bir müddet sonra birisi arzetti: - Hocam, sohbetinizi özlemiştik O zaman konuşmaya başladı mübarek. - Bütün kemâlât ve faziletler, büyüklerin sohbetinde saklıdır gençler. Eshab-ı kiram, Resulullahın sohbetinde kemale geldiler. Bir Allah adamının sohbetine kavuşan, her şeye kavuşmuş demektir. Ve şöyle devam etti: - İnsanın şerefi, ilim ve edep sahibi olmasıyladır çocuklar. Mal mülk sahibi olması, falancanın oğlu olması veya filan yerde müdür olması insana şeref kazandırmaz.

.Onu niçin dövüyorsun?"

"Salih Dede", Balıkesir erenlerindendir. Rivayete göre, zâlimin biri, bir garibi el ve ayaklarını bağlamış, dövüyordu bir gün. Zavallı çaresizdi. Yalvardı içinden: - Yâ Rabbî, sevdiğin kullar hürmetine kurtar beni bu zâlimden! Duası biter bitmez Salih Dede beliriverdi ve hiddetle bağırdı zalime: - Bırak o zavallıyı, çöz bağlarını! Ama aldırmadı adam. Mübarek tekrar ikaz etti. - Bırak onu diyorum, çöz bağlarını! Yine umursamadı. Ancak fazla sürmedi, dövdüğü garibin bağları çözülüp, kendi eli ayağı bağlandı bir anda. Zâlim o zaman anladı acı gerçeği ve başladı yalvarmaya: - Ne olur, ben ettim, sen etme! Mübarek affedince çözüldü bağları. Kalktı ve sarıldı ellerine. Talebesi olmakla şereflendi... İnsanın iki zineti vardır Bir gün de şöyle buyurmuştu bazı gençlere: - İnsanların iki ziyneti vardır. Biri "Edep", diğeri "Tevazu"dur. Edepli olanı Allah da sever, kullar da. Gençlerden biri sordu: - Edep nedir hocam? - Edep, söz dinlemektir oğlum. Kim toprak gibi mütevazı olursa, her nimete kavuşur. - Hocam, evliya öldükten sonra da ruhlarından feyz alınabilir mi? - Elbette. Hatta öldükten sonra daha çok feyz verirler. Ama bir şartla. - O şart nedir hocam? - Muhabbettir evladım. Kişi, sevgisi nisbetinde feyz alır o büyüklerden. - Hocam, "Veliler öldükten sonra daha çok feyz verirler" deniyor. Neden acaba? Kınından çıkmış kılıç gibi - Evladım kılıç, kınında iken mi iyi keser, kınından çıkınca mı? - Elbette kınından çıkınca hocam. - İşte evliyaullah da böyledir. Onlar ölünce, kınından çıkmış kılıç gibi olurlar. - Feyz alabilmek için başka şartlar da var mı hocam? - Var tabii. Ehl-i sünnet itikadında olmak, haram işlememek ve beş vakit namazı kılmak. - Hocam, geçen gün "Üç çeşit şeytan vardır" buyurmuştunuz. Nelerdir bunlar? Buyurdu ki. - Birisi "İblis" ve torunlarıdır ki, insana haramları vesvese verir. Bu zayıftır. - İkincisi hocam? - İkincisi "Nefs"dir ki, yüzbin şeytandan şiddetlidir. - Ya üçüncüsü? - Üçüncü şeytan "Kötü arkadaş"tır evladım. En tehlikelisi budur işte...

.Şifa Allah'tandır...

"Acebşir Efendi", Tokat evliyasındandır. Bu zatı sevenlerden biri hastalanıp yatağa düştü bir gün. Doktor, ilâç kâr etmedi. Günden güne ağırlaştı. Adamcağız çaresizlik içinde açtı ellerini bir akşam, dua etti - Yâ Rabbî, sevgili bir kulunun hürmetine bana şifa ver! O gece bu zatı gördü rüyasında. Çok sevinip rica etti hemen. - Hocam, ne olur dua buyurun da, Rabbim şifa versin bana. Mübarek ilişti yatağının ucuna. - Şifa Allahtandır evladım. Dilerse sana da şifa verir. Ümitsiz olma, dedi ve kayboldu gözden. Adamcağız uyandığında turp gibi hissetti kendini. Fırlayıp kalktı yataktan. Öyle çok sevindi ki... O sabah sevinç içinde koştu dergaha. Büyük velî onu görünce sohbeti kesip tebessümle baktı gence. - Geçmiş olsun evladım. Allah dilerse şifaya kavuşturuyor değil mi? - Evet hocam. Allah sizden razı olsun. Elini öpüp oturdu yanına. Bir daha da ayrılmadı o kapıdan. *** Bir gün de mahalleden tanıdığı bir genç geldi yanına. - Hocam, en kıymetli ibadet nedir? - Emr-i maruf yapmaktır. - Emr-i maruf nedir hocam? - İnsanlara İslâmiyeti anlatmaktır evladım. Bir kimseye dinden bir kelime öğretmek, yüz nafile hacdan daha kıymetlidir. - Yüz nafile hacdan mı hocam? - Evet. Bu şerefli işe eli dokunanın eli yanmaz Cehennemde. Eli yanmayanın vücudu da yanmaz. Cehennem, küfrün karşılığı - Hocam, Müslümanlar da Cehenneme girecek mi? - Cehennem "Küfr"ün karşılığıdır evladım. Orada kâfirler yanacak. - Ya günahkâr Müslümanlar? - Onların günahları, ya Allahü teâlânın merhametiyle, ya da tövbe etmekle, veya şefaatle affedilir. - Günahları bunlarla bitmezse? - Dünya sıkıntıları, can verme acısı, kabirdeki sıkıntılarla affedilir. - Yine bitmezse hocam? - Mahşerde çekeceği sıkıntılarla affedilir ve Cehenneme hacet kalmaz. Fakaaat, - Fakat hocam? - Günah olduğuna inandığı halde, onu hafif görerek, ehemmiyet vermeyerek işler veya dinin emirlerini aşağı görerek namaz kılmaz ve haram işlerse, bu gibi günahlarda "Küfür bulaşıklığı" olur ki, bunlar Cehennem ateşiyle temizlenir ancak, Allah korusun.

.Allahü tealayı tanımak...

"Veli Şemseddin Efendi", Balıkesir toprağını nurlandıran büyüklerdendir. Cengiz Topel Caddesi kavşak ortasında, iki selvi ağacının arasındadır nurlu kabri. Vaktiyle bu kabir buradan kaldırılmak istenmişse de, muvaffak olunamamış. Çünkü dağları parçalayan çelik kepçeler, güç yetirememiş bu ufacık mezarcığı yıkmaya. Kırılıp dağılmışlar... Bu büyük zat, bir gence şöyle nasihat etti bir gün: - Evladım, cenab-ı Hak bize sonsuz nimetler vermiş. Gözümüz görüyor, kulağımız işitiyor. Her azamızı, hatta her hücremizi O çalıştırıyor. Cenab-ı Hak, verdiği bunca nimetlere karşılık, tek bir şey istiyor bizden. O nedir biliyor musun? - Bilmiyorum hocam. - Kendisini tanımak. Tanımamızı istiyor kendisini. Genç anlıyamadı! - Allah'ı tanımayan var mı ki hocam? Herkes tanır Allahı. Mübarek gülümsedi. - Öyle tanımak değil evladım. Tanımak, itaat etmekle olur. Onun emirlerine itaat etmeyen, tanımış olmaz ki. Mesela Allahü teâlâ beş vakit namaz kılmamızı emretmiş, değil mi? - Evet hocam. - Her gün beş defa, müezzinler "Hayyalassalah!" diye namaza çağırıyor insanları, öyle değil mi? - Evet hocam. - Yine "Hayyalelfelah!" diye felaha, kurtuluşa sebep olan namaza davet ediyorlar müminleri. - Çok doğru hocam. - Pekii bu açık davetleri duyduğu halde, bir kimse duymazlıktan gelir, hiç umursamaz ve namaza gitmezse, nedir bunun manası? Açıkça "Gelmiyorum! Kılmıyorum!" demek değil midir? Delikanlı anlamıştı! - Evet hocam. Bir bakıma öyle. - Yani hâşâ "Senin davetini kabul etmiyorum! Emrini dinlemiyorum!" kısaca "Seni tanımıyorum!" demek olmaz mı evladım? - Aynen öyle hocam. - Pekii şimdi soruyorum sana. Bir kimse bu açık emri bile bile yerine getirmez, üstelik de hiç üzülmezse, o kişi Allahı tanımış olur mu? - Olmaz elbette. - İşte tanımak için itaat şarttır yavrum. Bir kimse Allahü tealanın emirlerine itaat etmez, üstelik de hiç üzülmez, kalbi sızlamazsa, onun durumu tehlikelidir ayrıca. - Tehlikeli mi, nasıl yani? - Yani imanı gidebilir o kişinin. Allah korusun. - Ya üzülüyorsa hocam? - O zaman imanı gitmez. - Anladım hocam. Allah razı olsun.

.Allah'tan korkmak!

"Amasyalı Seydî Halife", 1500'lü yıllarda Amasya'da yaşadı ve orada vefat etti. Bir gün mescidinin önünde oturuyordu ki talebesinden biri geldi yanına. - Hocam bir şey sorabilir miyim? - Tabii evladım, sor. - Hocam, Allah'ı sevmeyi anlıyorum da, Allah'tan korkmayı anlayamıyorum. Yani ben Allah'tan niye korkayım ki? Onu çok seviyorum. Beni yaratmış, bana sonsuz nimetler vermiş. Her gün rızkımı gönderiyor. Yaşamak için her an Ona muhtacım. Bana bu kadar iyiliği varken niye korkayım ki Ondan? Mübarek, sonuna kadar dinledikten sonra buyurdu ki: - Evliyaullah da Allah'tan çok korkar evladım. Ama bu korku, Ona olan aşırı sevgilerinden ileri gelir. - Sevgiden mi dediniz? - Evet. Allah korkusunun menşeinde sevgi vardır. Sevdikleri için korkarlar yani. "Anlamadım hocam" - Kusura bakmayın ama anlayamadım hocam. - Bak evladım, her çocuk babasından korkar değil mi? - Evet hocam, korkar. - Talebe de hocasından korkar, öyle değil mi? - Evet. - Pekiii, bunların korkuları nedendir acaba? Onlardan bir fenalık gelir diye mi korkarlar? - Asla. Baba evladına kötülük eder mi hocam? - Eee hoca da talebesine kötülük düşünmez değil mi? - Elbette. - Öyleyse niye korkuyorlar dersin? - Sevdikleri için mi yani? - Elbette. Çok sevdikleri için. Onu incitirim, üzerim, kalbini kırarım diye korkarlar, öyle değil mi? - Evet hocam. - İşte Allah korkusunda da böyle bir incelik vardır evladım. Bir günah işlerim de... Allah adamları, "Bir günah işlerim de, Rabbim bana gücenir" diye titrerler. Şimdi anladın mı? - Anladım hocam. *** Bir gün de sevdiği bir talebesine buyurdu ki: - Sana iki mühim nasihatım olacak evladım. Bunu ömür boyu aksatmadan yapacaksın, tamam mı? - Tamam hocam, buyurun. - Beş vakit namazını özenerek, usulüne uygun olarak kıl. Böyle yaparsan Allahü teâlânın rızasına kavuşursun. - Peki hocam. - İkincisi Allah dostlarını, evliyaullahı çok sev. Onların nasihatlarına kıymet ver. Böyle yaparsan mutlaka imanla gidersin ahirete. Genç çok memnun olmuştu - Teşekkür ederim, dedi. Bu iki nasihatınızı ölünceye kadar tatbik edeceğim inşallah.

.Panayırda tatlı bir ses...

Ukaz panayırı insan kaynıyordu. Bu hengâmede orta yaşta bir insanın tatlı ve tesirli sesi duyuldu bir ara: - Ey insanlar! La ilahe illallah deyiniz! Bütün bakışların kendisine çevrildiği bu münadi "Sevgili Peygamberimiz"di. Ama O, pazar yerini tezgah tezgah dolaşıp halkı İslama çağırırken, biri de ardınca dolaşıp halkı ifsat ediyordu. - Aman haa! Sakın inanmayın ona! Bu da amcası "Ebu Lehep"ti. Buna rağmen Efendimiz yılmıyordu. Çevre kabilelerden Kâbe'yi ziyaret için gelen insanları karşılıyor, onlara yumuşak ve tatlı bir üslubla İslamı anlatıyordu. Onun güler yüzünü gören, tatlı sözlerini işitenler seve seve Müslüman oluyordu. Ama Mekke müşrikleri rahatsızdı bundan. Bu gidişe "dur!" demeliydi! Nihayet Kureyş'in güngörmüş pirlerinden Velid bin Mugire müşrikleri topladı bir gün etrafına. - Ey Kureyş! Sözlerime kulak verin! - Seni dinliyoruz yâ Velid, söyle. - Mekke'ye civar kabilelerden hacca gelenleri Muhammed yolda karşılıyor. Tatlı sözleriyle kendine çekiyor. Akıbeti iyi görmüyorum. Hem içten, hem de etraftan sarılıyoruz, farkında mısınız? - Evet doğru. Ama ne yapabiliriz ki? - Onu insanların gözünden düşürmeliyiz. - İyi de nasıl yapacağız bunu? - Onun için öyle bir sıfat bulalım ki, insanlar soğusun ondan. Birisi bir teklifte bulundu: - Mesela "Kâhin" desek? - Hayıır, kâhin olmaz. Muhammed'in sözleri kâhinlerin dediklerine hiç benzemiyor. Buna kimse inanmaz - "Deli" desek? - Deli hiç olmz. Ona deli demek, delilik olur. - Peki, "Sihirbaz" desek? Velid bu teklifi beğenmişti. Ama sonra vazgeçti bundan da. - Hayır, bu da tutmaz. Çünkü herkes tanıyor onu. Muhatapları da çaresizdi. - En akıllımız sensin yâ Velid dediler. Sen bir şey bul, onu söyleyelim. Velid, az düşündükten sonra son noktayı koydu: - Biz yine "Sihirbaz" diyelim. En iyi bu uyar. Çünkü o, sözleriyle babayı evladından, dostu dosttan koparıyor. Fakat "O, sizin bildiğiniz sihirbazlardan değildir. O, Babil sihirbazıdır" diyelim. Böyle dersek belki inandırabiliriz insanları. Halbuki boşa çabaydı bütün bunlar. Korkunun ecele faydası yoktu çünkü.

.Burası mezarım olacak!"

Veli Şemseddin Efendi'nin talebesinden biri sefere çıktı bir gün. Sahrada ilerlerken şaşırdı yolunu. Bitmez tükenmez bir çölün ortasında yapayalnız kalmıştı. Acıkmış ve susamıştı üstelik de. Yorgunluk ve bitkinlikten olduğu yere yığılıp kaldı. "Her halde burası benim mezarım olacak" diye düşünürken, hocasını hatırladı birden. Sevinip açtı ellerini: - Yâ Rabbî! Hocamın hürmetine kurtar beni bu sıkıntıdan. Gözlerini açtığında hocasını gördü karşısında. Mübarek, üzerinde leziz yemekler ve serin su bulunan bir tepsiyi önüne koyup kayboldu gözden. Genç talebe karnını doyurup uyuyakaldı oracıkta. Bu sefer rüyasında gördü hocasını. Mübarek zat, bu defa da gideceği yönü gösterdi eliyle. "Şu yöne git!" - Şu yöne git evladım! Uyanıp o cihete doğru yürüdü ve düze çıktı. Evet, Allah dostlarından birini rehber edinenler, işte böyle kurtulurlar tehlikelerden. Yeter ki ihlasla sevilsin o büyükler. *** Bir gün, talebesinden biri sordu bu zata: - Hocam, "Ehl-i sünnet vel cemaat" ne manaya geliyor? Buyurdu ki: - "Ehl-i sünnet vel cemaat" demek, Resulullah Efendimizin ve onun Eshabının gittiği yolda yürüyenlerdir evladım. Yetmişüç fırka içinde Cehennemden kurtulacak olanı yalnız bu fırkadır. - Ya diğerleri hocam? - Onlar, yanlış itikatları sebebiyle Cehenneme girecekler. "Sonsuz mu kalacaklar?" - Orada sonsuz mu kalacaklar? - Hayır, çıkıp Cennete girecekler sonunda. - Ehl-i sünnet olanlar hiç mi Cehenneme girmeyecek hocam? - Evet, hiç girmeyecekler. Ehl-i sünnet âlimlerinden birine tâbi olarak yaşayan, Nuh aleyhisselamın ömrü kadar ibadet yapmış gibi sevap kazanır. Ve şöyle devam etti: - İşte ehl-i sünnet olmak bu kadar kıymetli evladım. Mesela Allahü teâlâ bana Nuh aleyhisselamın ömrü kadar (950 sene) ömür, Eyüb aleyhisselamın sabrı kadar sabır verse, bu ömür ve sabırla ne yaparım biliyor musun? - Ne yaparsınız hocam? - Benim ehl-i sünnet bir müslüman olmamı sağlayan kıymetli hocama gece gündüz hizmet ederim. Yine de ödeyemem hakkını.

.Tövbeler olsun!..

"Balım Sultan", Balıkesir velilerindendir. Hacı İlbey Mahallesindeki türbesinde yatıyor. Kerametleri görüldü bu mübareğin. Mesela o yerin valisi bir gün geldi bu zata. - Hocam, kısmetse bugün uzun bir yolculuğa çıkıyorum. Dua buyurun. Balım Sultan bir müddet tefekkür ettikten sonra döndü valiye. - Bugün gitmeseniz iyi olur. - Neden hocam? - Korkarım başınıza bir şey gelir. Vali, "Peki" dediyse de, yine çıktı o sefere. Çıktı ama, pişman oldu tabii. Zira yolda çok hızlı gidiyordu ki, atı tökezleyip attı üzerinden valiyi. Zavallı hızla yere çakılıp, kanlar içinde yığıldı oraya. Bayılmıştı. Yolcular onu alıp baygın vaziyette evine götürdüler. Evinde açtı gözlerini!.. Kendine geldiğinde, - Tövbeler olsun, diye mırıldandı. Allah adamlarının sözünden çıkmayacağım bir daha. Yanındakiler sordu hayretle: - Hayrola, niye böyle diyorsun? - Sormayın, hocam beni ikaz etmiş, "Bugün gitme!" buyurmuştu. - Eee, sen ne yaptın? - Dinlemedim onu. Ve bu geldi başıma. Siz siz olun. Büyük zatlara itiraz etmeyin. Onların her sözünde bir hikmet vardır muhakkak. *** Bir gün de sevdiği bir gence buyurdu ki: - Evladım, sonu olan bir şeyi elde etmek için sonsuz olanı vermek, akıl işi değildir. Delikanlı anlıyamadı. - Nasıl yani hocam? - Yanisi şu ki, bir dünyalık ele geçirmek için dinden taviz vermek ahmaklık, ama dinini korumak için dünyalık vermek iyidir. "İmanın gitmesi kolay mı?" - Bu devir, imanını korumak devridir evladım. Büyükler, imanını kaybetme endişesiyle söğüt yaprağı gibi titremişlerdir. - Hocam imanın gitmesi öyle kolay mıdır? - Tabii yavrum. Nasıl ki bir kelimeyle iman ediliyorsa, bir kelime ile de gidebilir mazallah. Çok dikkatli olmak lazım. - Bunun için ne yapmalı hocam? - Küfre sebep olan şeyleri iyi öğrenip bu gibi söz ve hareketlerden kaçınmalı. Müslüman, lâlettayin yaşamaz. Korkulu olur daima. *** Bir gün de sordu bir sevdiğine. - Son nefeste Allah demek ister misin? - Çok isterim hocam. - Öyleyse şimdiden söyle. Çünkü ölüm, ne genç dinler, ne ihtiyar. Sevgili Peygamberimiz "Muteber olan, sondur" buyurmuşlardır.

.Resulullahın misafiri kim?

Ahmet bin Hadraveyh, Belh şehrinde yaşayan velilerden... Doksanbeş yaşında Belh'te vefat etti. Bu büyük zat, birkaç din adamıyla birlikte Hacca gitti bir sene. Hacdan sonra Medine'ye geldiler. Mescid-i Nebiye varınca, yol arkadaşları teklif etti bu zata: - Acıktık, gidip birşeyler yesek mi? Mübarek, hayretle baktı onlara. - Arkadaşlar, biz şu anda neredeyiz? - Medine'de, mescid-i Nebî'de. - Yani Resulullahın misafiriyiz değil mi? - Evet. - Öyleyse merak etmeyin. O bizi aç bırakmaz. Biz ibadetimize bakalım. Onlar, yarım ağız "Peki, olur" dedilerse de, yine bir ara gidip karınlarını doyurup geldiler. Ama yatsıdan sonra, bir Medineli geldi yanlarına. - İçinizde Resulullahın misafiri kimdir? "Onun karnını doyur" Hepsinin namına bu büyük zat cevap verdi: - Hepimiz Onun misafiriyiz. - Peki, şu anda hanginizin karnı aç? - Ben açım. - Tamam, seni arıyorum işte. Az önce Peygamberimizi gördüm rüyada. Bana, "Mescide git. Orada, benim bir misafirim var. Karnı açtır. Onu al, karnını doyur" buyurdular. Sonra koluna girip, - Haydi, dedi. Buyur, bize gidelim. Birlikte gittiler. Büyük velî, orada kaldığı müddet zarfında hiç yemek düşünmedi artık. O zatın evinde yiyip, ibadet etti devamlı. *** Bir gün, sevdikleriyle sohbet ediyordu ki, biri sordu: - Hocam, ben şehit olmayı çok istiyorum. Acaba nasib olur mu? Altmış yaşını geçen... Buyurdu ki: - Üzülme, namazını kılan ve altmış yaşını geçen bir müslüman, şehit olarak ölür. Ama hanımlar için yaş haddi yok, Namazını kılar, tesettüre riayet eder, iffetini korursa, hangi yaşta ölürse ölsün, şehittir. *** Bir gün de, içki içen bir genç gördü sokakta. Acıyıp çağırdı yanına. Genç adam koşup geldi ve büyük velinin karşısında durdu edeple. - Buyur baba! - Sana bir şey diyeyim mi evladım? - Buyurun, baş göz üstüne. - Allahü teâlâ hadis-i kudsîde buyuruyor ki, "Kimi seversen sev, bir gün ayrılacaksın. Ne yaparsan yap, bir gün hesabını vereceksin." Delikanlı bunu işitince kızardı, bozardı, sarardı ve bir "Aaah!" deyip yere yıkıldı. Ayıldığında nefret ediyordu içkiden. O günden sonra bir daha koymadı ağzına.

.Padişah size gönderdi"

Balıkesir velilerinden bir "Sinan Efendi" var. "Kız dedesi" diye biliniyor bu yörede. İkinci Bayazıd Han'ın hocalığını yapmış. Türbesi, Salıpazarı'nda, bir mahalle arasında bulunuyor. Bir gün bahçesinde çalışırken şık giyimli iki beyefendi geldi yanına. - Selamün aleyküm beybaba! - Aleyküm selam efendiler, buyurun. Bunlar Sultanın adamları olup, payitahttan geliyorlardı. Padişahtan hediye olarak bir kese altın getirmişlerdi. - Sinan Efendi siz misiniz? diye sordular. - Evet benim, buyurdu. Niçin soruyorsunuz? Memurlar, içi altın dolu bir keseyi uzattılar kendisine. - Efendi baba, padişahımızın selamları var. Bunu size gönderdiler. Sinan Efendi: - Memnun oldum, buyurdu. Padişah Efendimizin selamını aldık, kabul ettik. Ancak o keseyi kabul edemeyeceğiz. Memurlar şaşırmıştı! - Niçin efendim? - Çünkü ihtiyacımız yoktur ona. Siz o altınları, ihtiyacı olanlara verin. - Efendi baba, dedi memurlar. Biz vazifeli geldik. Bunu geri götüremeyiz. Lütfen kabul edin. Sinan Efendi, elindeki kürekle bahçeden bir miktar toprak alıp, döktü ayaklarının önüne. Adamlar o toprağa bakınca hayretten donakaldılar. Zira çil çil altın vardı ayaklarının dibinde. Hem de kürek dolusu. "Rüya mı görüyoruz?" diye tereddüt ettiler bir an. Onlar bu şaşkınlık içindeyken, - Evlatlarım, buyurdu mübarek. Gördünüz ya. Bizim bunlara ihtiyacımız yok. Padişah Efendimize mukabil selam ve dualarımı iletiniz. Hediyesini almamakta mazur görsün bizi. Memurların diyecek bir şeyi yoktu artık. Elini öpüp ayrıldılar. İhlas çok mühim Bir gün, sevdiği bir talebesiyle sohbet ediyordu ki; - Evladım, buyurdu. İhlas çok mühimdir. Her ne yaparsan, Allah için yap mutlaka. Genç talebe; - İhlassız amellerin akıbeti nedir hocam? diye sordu. - Onlar, kalp (yani geçmez) para gibidir evladım, buyurdu. - Nasıl yani hocam? - Sahte para ile çarşıya gitsen, o para ile bir şey satın alabilir misin evladım? - Tabii ki alamam hocam. - Neden? - Geçmez de ondan. - İşte ihlassız ameller de böyledir, buyurdu. Geçmez o gün. Eski paçavra gibi sahibinin suratına çarpılır ve "Sen bu ameli kim için yaptınsa, karşılığını git ondan iste" denir. Tabii eli boş kalır o kişinin.

.Örnek devlet başkanı

Hazret-i Ömer "radıyallahü anh", İslam askerlerini bir gazaya gönderdiğinde, savaşa gidenlerin evlâd-ü ıyâlini yoklar, bir ihtiyaçları varsa hallederdi. Ayrıca geceleri şehirde dolaşır, yardıma muhtâç bir kimse varsa, onun sıkıntısını giderirdi. Bir gece, tebdil-i kıyafetle şehirde dolaşmaya çıkmıştı yine. Bir hanenin önünden geçiyordu ki, içerden bir kadın sesi işitti. Durup kulak kabarttı. Kadıncağız, dertli dertli şöyle söyleniyordu: - Erim savaşa gitti. Biz, aç susuz kaldık evde. Halîfe bu halimizi biliyor mu acaba? Bunu duyunca yüreği sızladı. Oradan sür'atle döndü eve. Bir çuval "Un"u sırtladığı gibi gelip çaldı o hanenin kapısını. Kadın çıktı kapıya. - Buyurun. Kimi aradınız? Hz. Ömer çuvalı indirdi sırtından. - Bunu al bacım. Bir ihtiyâcın olursa doğruca bana gel! Ve dönüp gitti... Kadın seslendi arkasından: - Ey ihsan sahibi, sen kimsin? Hz. Ömer ağlayarak cevap verdi. - Halife Ömer'im. *** Bir gün de Bizans'tan elçi gelmişti Medine'ye. İşi bitip de döneceği zaman Hz. Ömer'in hanımı, bir altın borç ederek "güzel koku" almış ve cam bir kabın içinde elçinin hanımına hediye göndermişti. O elçinin hanımı da buna karşılık o cam kabın içini "mücevher"le doldurup bu hanıma göndermişti. Hazret-i Ömer, akşam eve gelip de hanımının elinde o mücevherleri görünce sordu: - Hanım, nedir onlar? - Mücevher. - Bir yerden mi geldi? - Evet, o elçinin hanımı bana göndermiş. - Sana mı göndermiş? - Evet, benim hediyeme karşılık göndermiş bunları. Bunlar senin olamaz! - Hayır hanım, bunlar senin olamaz. Derhal beytülmala koy onları! - Peki ama niye? Hz. Ömer ciddileşti: - Ey hanım, dedi: Sen benim zevcem olmasaydın, sana böyle hediye gelir miydi? - Gelmezdi tabii. - Demek ki yabancı bir devletten sana bir hediye gelmişse, o aslında Halifeye gelmiştir. Öyle değil mi? - Evet bey, haklısın. - Öyleyse devlete aittir bunlar. Burada senin olan, sadece o ödünç aldığın "bir altın"dır. Bu mücevherleri derhal gönder beytülmala! - Başüstüne bey. Ve o gün beytülmala kondu mücevherler.

.Kâmil imanın işareti

Sinan Efendi, Balıkesir evliyasındandır. Bir talebesi sordu bir gün bu zata: - Hocam, imanın kâmil olmasının işareti nedir? - İmanı kâmil olan müminin Allahü tealaya karşı korku ve ümidi eşit miktarda olur. - Nasıl yani hocam? - Evladım, Aynı suali hazret-i Ömer'e de sordular bir gün. Buyurdu ki: Cehenneme bir tek kişinin gireceğini bilsem, günahlarımın çokluğuna bakıp "O kişi benim" derim. Yine bir tek kişinin Cennete gireceğini bilsem, Rabbimin sonsuz ihsanını düşünerek "O kişi belki benim" diye ümit ederim. Genç talebe sordu yine: - Hocam, günahımız ne kadar çok olsa da, yine ümitli olacağız, öyle mi? "Benden ümit kesmeyin!" - Elbette. Allahü teala "Benden ümit kesmeyin" buyuruyor. - Aynı zamanda çok da korkacağız değil mi? - Evet ama gençlikte korku, ihtiyarlıkta ise ümit daha fazla olacak evladım. - Hocam, ölümü de çok hatırlamamız gerekiyor, öyle değil mi? - Evet evladım, Peygamberimiz, eshaba karşı "Lezzetleri yıkanı çok yadedin!" buyurunca, eshab-ı kiram, "Lezzetleri yıkan nedir yâ Resulallah?" diye sordular. Peygamberimiz, - Ölümdür, buyurdu. O, bütün lezzetleri temelinden yok eder. Yine Peygamberimiz, - Ey eshabım, size iki vâiz bırakıyorum. Biri konuşur, öbürü susar buyurunca, eshab-ı kiram, - Bunlar nedir yâ Resulallah? diye sordular. Buyurdu ki: - Konuşan vaiz "Kur'ân-ı kerim", susan vaiz ise "Ölüm"dür. "Ölümü çok yâd edin!" Hazret-i Ömer, Resulullahın "Ölümü çok yâd edin!" emrine uyarak, ücretle adam tutup ona buyurdu ki: - Her gün gelip bana ölümü hatırlatacaksın. Karşılığında sana şu kadar ücret vereceğim. O kişi her gün gelir, (Ölüm var yâ Ömer!) der ve o günkü ücretini alıp giderdi. Bir gün yine geldiğinde, hazret-i Ömer, - Tamam kardeşim, buyurdu. Artık hatırlatmana lüzum kalmadı. Adam merakla sordu: - Neden yâ Ömer? - Sakalıma ak düşmüş de ondan. - Hiç bir şey anlamadım. - Kardeşim, saç sakal ağarması "Ölüm" habercisidir. Her aynaya baktıkça hatırlıyorum. Ve adam, son ücretini almıştı o gün. Bir daha da gelmedi.

.Sakın vazgeçme!"

Balıkesir erenlerinden "Sinan Efendi", kalp gözü açık bir büyük zat idi. O devirde kadılık imtihanı yapılacaktı bir gün. Adaylar hayli kalabalıktı. Jüride Sinan Efendi de vardı. İmtihan için gelenlerden bir genç, müracaat edenlerin çokluğunu görünce, ümidi kırıldı. Kendi kendine, "Bu kadar aday arasında kazanmam imkânsız. En iyisi vazgeçeyim" diye düşündü. Tam geri dönüyordu ki, Sinan efendi çıktı dışarı. Ve doğruca bu gencin yanına gelip fısıldadı kulağına: - Sakın vazgeçme evladım. Gir imtihana. İnşallah kazanırsın. Genç aday şaşkınlık içindeydi. "Hayırdır inşallah" deyip girdi imtihana. Netice mi? Birincilikle kazanmıştı imtihanı. Emr-i marufun önemi Sinan Efendi, "Emr-i ma'ruf"un önemini anlatırdı sık sık. Bir gün de bir gence buyurdu ki: - Bir insanın kurtuluşuna sebep olmak, Peygamberlik görevi yapmaktır. Genç şaşırmıştı. - Anlamadım hocam, nasıl yani? Buyurdu ki: - Evladım, bütün Peygamberlerin bir tek vazifesi vardı ki, o da, insanları gafletten uyandırmak ve Allah'ın birliğini tebliğ etmekti herkese, öyle değil mi? - Evet hocam. - İşte, emr-i ma'ruf yapan bir kişi, peygamberlere ortak olmuş olur bu vazifede. Ve çok büyük ecir alır bu işinden. Ancak bir şartla. - O şart nedir hocam? - İhlasla yapmaktır bu işi. Yani sırf Allah için. Dünyalık bir menfaat için olursa, hiç kıymeti yoktur. Melekler gıbta eder Ve ekledi: - Sabahları bu niyetle evinden çıkan bir müslümana, melekler gıbta eder evladım. - Öyle mi hocam? - Evet yavrum, melekler gelir, o mücahidin ayakları altına gererler kanatlarını. "O mücahit, kanadımıza bassın da şereflenelim" derler. *** Bir gün de buyurdu ki: - Evlatlarım, çok para kazanmak değil, çok sevap kazanmaktır asıl marifet. Parayı herkes kazanabilir. Ama sevap kazanmak nasib olmaz herkese. Talebeden biri, - Hocam, dedi. Geçen gün "Kibir çok tehlikelidir" buyurmuştunuz. Nedir bu tehlike? Buyurdu ki: - Aciz bir kula kibirlenmek yakışır mı evladım? Allahü teâlâ, "Azamet ve kibriya benim hakkımdır. Kim bunda bana ortak olmak isterse, hiç acımam, onu yakarım" buyuruyor.

.Bana Efendimizi anlat

"Üçpınarlı Hayrettin Efendi", Balıkesir Velilerinden. Mübarek kabri, Kayabey mahallesinde, Kayabey Camii'nin avlusundadır. Bir gün, genç bir talebesi geldi yanına. - Hocam, bana Peygamber Efendimizi anlatır mısınız? - Nesini anlatayım evladım? - Güzel ahlakını, üstün hasletlerini, mucizelerini. - Bak evladım, her insanı terbiye eden, yetiştiren biri vardır. Bunlar, ya anne babasıdır, yahut da hocası, öyle değil mi? - Evet efendim. - Pekii, Peygamberimizi kim yetiştirdi dersin? - Bilmem. - Efendimiz, "Beni Rabbim terbiye etti, yetiştirdi" buyuruyor. Bir insan ki, muallimi Allahü teâlâdır, düşün artık. O, ömründe hiçbir mümine sert bakmamış, kötü söylememiştir. Bilmiyorlar, bilseler yapmazlar Kendisini öldürmek isteyen kâfirler için bile, en fazla "Bilmiyorlar, bilseler böyle yapmazlar" buyururdu. Sonra şöyle devam etti. - Onun mübarek lisanında "Yok" kelimesi yoktu evladım. Kendisinden bir şey istendiğinde, varsa verir, yoksa cevap vermezdi. Hiçbir kimse, hiçbir bakımdan, Onun zerresi bile olamaz. Allahü teâlâ Onu, en mükemmel şekilde yaratmıştır. Onun giydiği elbise, mübarek elinin dokunduğu eşyalar, mis gibi kokar, aradan haftalar geçse de kaybolmazdı güzel kokusu. *** Bu zatın sevdiği genç bir tüccar vardı. Maddi bakımdan sıkışınca faize girdi. Ancak söylemedi bunu Hayreddin Efendiye. Bir gün ziyaretine geldi bu büyük Velinin. Oturup sohbet ettiler. Haram ateştir Hayreddin Efendi döndü bu gence. - Evladım, vazgeç bu faizden. Haramdan hayır gelmez! - Peki hocam. Ancak bu "Peki" çok zayıf çıkmıştı ağzından. Nitekim faizden vazgeçemedi. Çünkü bulaşmıştı bir kere. Girmişti o batağa. İpin ucu kaçmıştı. Lakin Hayreddin Efendi onu kurtarmak istiyordu bu haramdan. Sonunda haber gönderdi biriyle: - Faiz haramdır, haramsa ateş. Bizden söylemesi! Genç tüccar bu ikazdan da uyanmadı. Ancak bir kaç gün sonra çok güzel uyandı. Zira dükkanında yangın çıkmış, bütün malları yanmıştı. O zatı dinlememesi, pahalıya mal olmuştu kendisine. Yanan mallarına bakarken o zatın son ikazını hatırlayıp mırıldandı yavaşça: "Haram gerçekten ateşmiş"

.En büyük mutluluk

Balıkesir Velilerinden "Hayrettin Efendi", çok cömertti. Zevk alırdı vermekten. Bir gün sordular kendisine: - Hocam, sizce en büyük mutluluk nedir? Buyurdu ki: - Verip insanları sevindirmektir. Ama verip unutacaksınız. Karşılık beklerseniz, o, ticaret olur ki, hiç kıymeti olmaz o zaman. *** Bir gün de, - İyi insan nasıl olur? diye sordular. - İyi insan, herkesin ihtiyaç duyduğu kimsedir, buyurdu. Su gibi, hava gibi, gıda gibi. Elinden ve dilinden kimseye zarar gelmez onun. Kimseye yük olmaz, bilakis yükünü çeker insanların. Güler yüzlüdür. Onu gören ferahlar. - Peki, kötü insan nasıldır hocam? - Hastalık gibidir. Kimseye faydası olmaz. Hep kendini düşünür. Asık suratlı, çatık kaşlıdır. İnsanlar kaçar ondan. İşleri düşse de varmazlar yanına. Mümin, müminin aynasıdır Bir gün de sohbette, "Mümin, müminin aynasıdır" buyurmuştu. Bir sevdiği rica etti: - Hocam, bunu biraz açıklar mısınız. Mübarek, "Pekâlâ" buyurup şunu anlattı: Peygamber Efendimiz, Eshabın büyükleriyle bir yerde oturmuş sohbet ediyorlardı ki, biri geldi yanlarına. Efendimize bakıp hakarette bulundu o yüce Peygambere. - Vay terbiyesiz! Neler söyledi? - "Senin kadar kötü, senin kadar çirkin birini daha görmedim" dedi. Bir işaret etse, eshap parçalayacaklardı adamı. - Efendimiz cevap vermedi mi peki? - Verdiler. O ne dediyse, "Doğru söylüyorsun" buyurdular. - Allah Allah. Sonra hocam? - O gitti, biraz sonra hazret-i Ebu Bekr geldi oraya. Efendimizi görünce güller açtı yüzünde. Sevgi ve muhabbetle bakıp, "Yâ Resulallah! Senin kadar iyi, senin kadar güzel birini görmedim hayatımda" dedi. - Ee, Efendimiz ne buyurdular? - Ona da "Doğru söylüyorsun" buyurdular. - Doğrusu çok şaşırdım hocam. - Haklısın, Eshab-ı kiram da çok şaşırmışlardı. Onun için "Yâ Resulallah, o adama da doğru söylüyorsun buyurdunuz, Ebu Bekr'e de. Hikmeti nedir? diye sordular. - Efendimiz ne cevap verdi? - Buyurdular ki, "Ben bir aynayım. Bana bakan kendini görür. O adam baktı, kendini gördü. Ebu Bekr baktı, kendini gördü. İkisi de kendi özelliklerini söylediler."

.Ne geldi kalbinize?

Ahmet Berkî "rahmetullahi aleyh", Afganistan'da yetişen velilerdendir. Gençliğinde arkadaşları ile bir yerde otururken, yanlarına âlim kıyafetinde bir ihtiyar geldi. Tatlı tatlı tasavvuftan bahsettikten sonra, - Ey gençler, dedi. Şu anda kalbinize gelen düşünceyi lütfen söyleyin bana. Herkes birşeyler söyledi. Sıra Ahmet Berkî'ye gelince mahcup bir tavırla önüne baktı. Belli ki söylemek istemiyordu. Yaşlı adam, - Haydi söylesene, dedi. Ne geldi kalbine? - Şeyy efendim, nasıl söylesem. - Söyle haydi. Ne düşünüyorsun? - Ama kızmayacaksınız. - Niye kızayım canım, söyle haydi. - Pekâlâ arzedeyim. Kusura bakmayın ama benim kalbime, sizin yahudi olduğunuz düşüncesi geldi. Ne dedin? Ne dedin? Adam kızacağına sevinmişti sanki. Rica etti. - Ne dedin? Bir daha söylesene. - Yahudi olduğunuz düşüncesi geldi kalbime. Bunun üzerine itiraf etti adam. - Doğru söylüyorsun. Ben yahudi idim. Ama şimdi müslümanım deyip, kelime-i şehadeti haykırdı peşinden. Çocuk gibi seviniyordu. Ve şöyle anlattı olanları: - Az önce sizin yanınıza geldiğimde, "Eğer benim gerçek hâlimi bilen çıkarsa müslüman olacağım" diye niyet etmiştim. Görüyorsunuz, yahudi olduğumu gösteren hiç bir alamet yoktur üzerimde. Ama bu arkadaşınız vakıf oldu sırrıma. Bu da, sizin dininizin hak olduğunu gösteriyor. Size minnettarım. Hidayetime sebep oldunuz. Kalp kırmak haramdır Bir gün de talebeleriyle sohbet ederken, - Çocuklar, kalp kırmak haramdır, buyurdu. Nefsinize istediğinizi söyleyin. Kâfir deyin, alçak deyin, fasık ve facir deyin. Ama kimseyi incitmeyin. Çünkü gönül, yaratılışta mis gibi temiz ve sağlıklıdır. Onu, sonra düşmanlar hasta eder. Gencin biri sordu. - O hangi düşmanlar hocam? - Nefis, şeytan ve kötü arkadaşlar. - Bunlardan korunmanın çaresi yok mu peki? - Var, tek çaresi var hem de. - O nedir hocam? - İyilerle beraber olmak. Bu, bir islâm âlimi olabilir. Salih bir arkadaş veya faydalı bir kitap olabilir. Bunlarla beraber olunca kalp kurtulur hastalıktan. Kalp, Allahü teâlânın komşusudur. Onu rahatsız eden, Allahü teâlâyı rahatsız etmiş olur.

.Bu ne haldir yahu!

Kureyş müşrikleri, bir gün Kâbe dibinde oturmuş Efendimizi çekiştiriyorlardı. Sonra da öfkeli öfkeli kendilerini suçladılar. - Bu ne haldir yahu? Üzerimize ölü toprağı mı serpildi? - Evet, o bizi suçluyor, tanrılarımıza hakaret ediyor, biz susuyoruz. - Doğru ya, ona hemen haddini bildirmeliyiz! Tam bu sırada Efendimiz teşrif etti oraya. Tam da lafın üstüne gelmişlerdi. Bıçak gibi kesildi o konuşmalar. Efendimiz önce Hacer-ül esvedi öptü, sonra tavafa başladı. Bu sırada müşrikler ilk şaşkınlığı üzerlerinden atmışlardı. Kendilerine gelince Efendimize sataştılar. Önce bir iki lâf, sonra en ağır hakaretler. Efendimiz sükut ettikçe, müşrikler hakaretlerini arttırıyordu. Elimden kurtulamazsınız! Bunun üzerine o Server muhteşem bir vakarla gelip karşılarına dikildiler o kâfirlerin. O muazzam heybet ve azameti gören az önceki aslanlar(!), uyuz çakala döndü bir anda. Korkudan titremeye başladılar. Efendimiz, açıkça meydan okudu o korkaklara: - Ey Kureyş! Allah hakkı için söylüyorum ki, eğer iman etmezseniz, sizi koyun gibi keserim. Elimden kurtulamazsınız! Kimsenin gıkı çıkmadı. Korkudan yalvarmaya başladılar bu defa: - Aman yâ Ebel Kasım, biz sana ne dedik ki? Şeyy yani, sen bizden birisin zaten. Sen işine devam et. Biz sana karışmayız. Müşrikler vurulmuşa dönmüşlerdi. Öyle ki, ertesi gün kendilerine gelebildiler ancak. Kendine gelen Kâbeye koştu yine. İntikam alacaklardı - "Vay be, dün bizi nasıl da korkuttu. Bunun acısını çıkartalım" diyorlardı birbirlerine. Başkanları seslendi o ara: - Bu iş buraya kadar arkadaşlar. Onu ilk gördüğümüz yerde öldüreceğiz, tamam mı? - Tamam! - Andolsun mu? - And olsun! Kötü haber, Hz. Fatıma'ya ulaşınca mübarek kalbi titredi. Yaşlı gözlerle geldi ve nakletti bunu babacığına. Sevgili Peygamberimiz, - Üzülme kızım, buyurdular. Onlar bana bir şey yapamazlar. Sonra gidip celalli bir halde Kureyşin karşısına dikildiler. Mübarek nazarları kime isabet ettiyse, o müşrik, heykel gibi mıhlanıyordu olduğu yere. Sonra yerden bir avuç toprak alıp saçtılar o müşriklere. Bu topraktan kime değdi ise, o müşrik Bedir'de öldürülüp leşleri atıldı bir kuyuya.

.Sıkıntı, işkence, çile

Allahın Resulü emsalsiz bir sabırla insanları hidayete çağırıyordu. Sıkıntılar, işkenceler, çileler. Ama O, bunları rahmet gibi karşılıyor, her müsait yerde, Rabbine ibadetle meşgul oluyordu. Bir gün yine mücessem nur misali Kâbeye yürüdü. Orada Rabbine iltica edecek, yalvaracak, kulların hidayete gelmesi için dua edecekti. Bir grup müşrik de, Kâbe yanında toplanmış Onu çekiştiriyorlardı o esnada. İslamiyetin yayılmasını içlerine sindiremiyorlardı bir türlü. Bu gidişe "Dur!" demenin zamanı gelmiş de geçiyordu bile. Öyleyse her imkanı kullanmalı, söndürmeliydi bu yeni dini. Hatta Muhammedin vücudunu ortadan kaldırmalıydı. O sırada Efendimizi gördüler tavafta. Eh, fırsatı yakalamışlardı. Hep birden koşup üstüne çullandılar. Bir vahşet tablosu Aman Allahım, bu ne kin, bu ne düşmanlıktı böyle. Boğmak, öldürmek niyetindeydiler. İki cihanın Sultanı zor nefes alıyordu. Bir vahşet tablosuydu bu. Tam o sırada hazret-i Ebu Bekir oradan geçiyordu ki, uzaktan gördü bu itişip kakışmayı. Evet, bir grup azgın müşrik, Efendimizi aralarına almış tartaklıyorlardı. Bunu farkedince kuvvetli bir nâra attı uzaktan: - Heey! Ne yapıyorsunuz!? Bu sesle oldukları yerde durdu müşrikler. Hazret-i Ebu Bekir haykırdı hiddetle: - Durun! Size Alemlerin Rabbinden âyet getiren birini mi öldüreceksiniz? Bu sözler, müşriklerin yüzünde bir kamçı gibi şakladı. Efendimizi bırakıp Ona çullandılar bu sefer. Kimi sakalını yoluyor, kimi tekme savuruyordu rastgele. Linç edeceklerdi O sırada Teym oğullarından bazıları yetişip kurtardılar ölümden. Ve bir çarşafın içinde evine götürdüler. Aldığı darbelerle bayılmıştı. Girdiği komadan akşama doğru çıkabildi ancak. Gözünü açtığında, henüz iman etmemiş annesi ve sair yakınları vardı başucunda. Eğilip kulak kabarttılar. Mübarek zor duyulan bir sesle sordu: - Resulullah nicedir, ne yapar? Ona da saldırmışlardı. İşte gerçek muhabbet. Aşk dedikleri şey bu olsa gerek. Kendisi can derdinde iken, canından aziz bildiğinin derdinde olmak. Sanki kendisi yoktu, O vardı. Onda fani olmuş, yok olmuştu adeta.

.Bir nazarı kâfi geldi

"Partal Hoca", Balıkesir erenlerindendir. Balıkesir'in Kebsut kazasındaki bir kabristanda bulunuyor nurlu kabri. Bu büyük Veli hacca gitti bir sene. Yanında bazı sevdikleri de vardı. Hacdan sonra dönüşe geçtiler. Ancak haydutlar pusu kurmuşlardı o yolda. Gelen geçen kafileleri soyarlardı gün boyu. Ancak güç yetiremediler bu kafileye. Niye mi? Çünkü aralarında Partal Hoca vardı onların. Haydutların herbirine hiddetle bir nazar etti, o kadar. Bu bakışla hareketsiz kaldılar bir anda. Mıh gibi çakıldılar oldukları yere. Parmaklarını bile oynatamıyorlardı. Taş kesilmişlerdi sanki. Ancak çete başı çözdü işin sırrını. Kendi kendine, - Bu zat tekin değil, diye mırıldandı. Bu, bir Allah adamı olmalı. Pişman oldu yaptığına Bu pişmanlık duygusu kalbine girer girmez, çözüldü eli ayağı. Can geldi bedenine. Sevinip koştu hemen bu zata. Önünde hürmetle diz çöküp tövbe etti. Diğerleri mi? Onu takip etti hepsi de. Eşkıyalığı bırakıp, toptan talebesi oldular bu büyük Velinin. *** Bir gün de sevdiği bir talebesi geldi huzuruna. Sıkıntılı olduğunu görünce sordu: - Neyin var evladım? Dertli gibisin. - Sormayın hocam. Sıkıntının biri bitmeden öbürü başlıyor. - Ne güzel işte, şükret bu nimete. - Anlamadım, nimet mi dediniz? - Evet, çok büyük nimet hem de. Çünkü Peygamber Efendimiz, "Benim ümmetimin azabı dünyada verilir" buyuruyor. Bundan büyük nimet olur mu? Talebe rica etti - Biraz daha açıklar mısınız hocam. - Bak evladım, ahiret azaplarının yanında bu dünya sıkıntıları hiç kalır. Biz, günahlarımızın karşılığını bu dünyada elemle, kederle çekeriz. Ahirete bir şey kalmaz. Bu, nimet değil de nedir? *** Bir gün de bir gence buyurdu ki: - En mühim şey, ehl-i sünnet üzere iman etmektir evladım. - Ehl-i sünnet neden kıymetlidir hocam? - Çünkü bu fırkada olanlar Cehenneme hiç girmeyecekler. Sonra mahşer yerinde herkes çıplak hoşrolurken, onlar elbiseli olacak. - Başka hocam? - Mahşerde herkes binbir sıkıntı, azap ve izdiham içinde bin sene beklerken, ehl-i sünnet mücahitleri o bin seneyi Cennette geçirecekler, yetmez mi?

.Ayet, o ayet ama...

"Partal Hoca", Balıkesir Velilerindendir. O devirde saralı bir hastayı getirdiler bu zata. Bu hastalık cin ile ilgilidir. Mübarek gelip oturdu hastanın başucuna. Yunus suresinin ellidokuzuncu âyetini okur okumaz o cin terk etti o kimseyi. Ve bu zat hayatta olduğu müddet zarfında bir daha da gelmedi. Ancak Partal Hoca dünyadan göçer göçmez o cin tekrar gelip musallat oldu. Tekrar hastalandı adamcağız. Partal Hocanın talebeleri koşup okudular aynı âyet-i kerimeyi adama. Ancak faydasız. Cin terk etmediği gibi gülerek seslendi onlara: - Evet, âyet aynı âyet ama, okuyan aynı ağız değil! *** Bir gün sevdiği bir talebesine buyurdu ki: - Bir şey muhakkak ise onu oldu bil evladım. Delikanlı sordu: - Muhakkak olan nedir hocam? - Ölüm'dür. Ama muhakkak olan bir şey daha var. - O nedir? - Pişmanlık. Herkes pişman olacak ahirette. - Herkes mi hocam? - Evet, herkes pişman olacak. - Müslümanlar da mı? - Elbette. Onlar da, "Keşke daha çok ibadet etseydim" diye pişman olacaklar. Sonra döndü genç talebesine. - Ahirette en çetin şey nedir, biliyor musun? - Bilmiyorum hocam. - "Kul hakkı"dır evladım. Çaresi bulunmaz. Ama kul hakkı deyince, yalnız "Maddî haklar" gelmesin hatırına. - Başka nasıl olur hocam? - Mümini çekiştirmek, gıybet ve su-i zan da kul hakkıdır. Mümine sert bakmak Hatta mümine sert bakmak bile kul hakkına girer. Bunu ödemek dünyada kolay olsa da çok zordur ahirette. - Neden zordur? - Çünkü orada para pul geçmez evladım. Sevaplar verilir, günahlar alınır. - Nasıl yani? - Sert bakanın sevapları alınıp bu hak sahibine verilir. Yetişmezse, hak sahibinin günahları alınıp ona yüklenir. - Peki çaresi ne hocam? - Dünyada iken helallaşmak. Ufak bir hediye alıp gidersin ve "Kusuruma bakma arkadaşım, bir hata yaptım işte, affet beni " deyip gönlünü alırsın, iş biter. Sen sen ol, kul hakkıyla gitme ahirete. Hatta alacaklı olsan bile. - Alacaklı olarak da mı? - Evet. çünkü kendini alacaklı sanan nice kimseler, orada borçlu çıkarlar da şaşırıp kalırlar. Haberi olsun.

.En iyi nasihatçı

"Ahmet bin Mevdud Çeştî", Hindistan evliyasından. Kabr-i şerifi Hindistan'da, Çeşt şehrindedir. Bir gün bir talebesiyle sohbet ediyordu ki, bir sual sordu gence. - İnsana en iyi nasihatçi nedir, biliyor musunuz? - Bilmiyoruz hocam, nedir? - Ölüm'dür evladım. - Ölüm mü? - Evet, Ölüme hazırlanan, güzel huylu olur. Kimseye kötülük yapamaz. Neden? Çünkü öldüğünde, her yaptığından hesap sorulacağını iyi bilir. Cehennemi düşününce, korkudan aklı gider. Günah işlemeye güç bulamaz kendinde. Delikanlı sordu: - Hocam, ölürken Peygamber Efendimizi görecekmişiz, öyle mi? - Evet evladım. Mümin olsun kâfir olsun, ölürken herkese Peygamber efendimiz gösterilecektir. Bunu tanıyor musun? Ve "Bunu tanıyor musun?" diye sorulacaktır. - Peki Onu tanıyacak mıyız hocam? - Elbette. Mümine sorulduğunda, "Evet, iyi tanıyorum" diyecek. Ayrıca Resulullah'ın o anlatılmaz güzellikteki nur cemalini görünce, Ona iman ettiğine bin kat sevinip, bin defa şükredecektir Allah'a. - Ya kâfirler? - Onlar da görecek ama bin defa pişman olacaklar iman etmediklerine. - Neden hocam? - Çünkü "Eyvaah! Ben n'aaptım? Niçin inanmadım bu güzel Peygambere?" diye yanıp kavrulacaklar pişmanlık ateşiyle. Ama asıl pişmanlık Cehennemde olacak. Şöyle ki, oranın dayanılmaz acı ve azaplarını çekerken, Cennettekilerin nimetler içindeki halleri gösterilecek onlara. İşte o zaman, yüzbin defa artacak o pişmanlıkları. Altın'dan kıymetli şey? Bir gün de sevdiği bir gence sordu: - Dünyada "Altın"dan daha kıymetli bir şey biliyor musun evladım? - Bilmiyorum hocam. Altından kıymetli ne olabilir ki? - Bil bakalım nedir o? Delikanlı düşünmeye başladı ve saydı aklına gelenleri. - Zümrüt mü hocam? - Hayır. - Elmas mı? - Değil. Bütün bildiği kıymetli madenleri saydı ama hiçbiri değildi. - Merak ettim hocam. Neymiş o altından kıymetli olan şey? - "O altını başkasına veren"dir evladım. Vermek, bu kadar kıymetlidir dinimizde. Unutma, veren aziz olur, alan zelil. Peygamberimiz, Eshab-ı kiram ve din büyükleri hep vermişler ve hatta zevk almışlardır vermekten.

.Şikâyetçi olmayın!

Balıkesir erenlerinden İnan Bey, (Aynî Ali) hazretlerinden bahsedeceğiz bu gün. Balıkesir'in Kepsut kazası, Tekke-Işıklar köyündedir nurlu kabri. Bir gün dergahında sohbet ederken, - Kardeşlerim, buyurdu. Namazını kılan ve haramlardan sakınan bir kimse, Allahü teâlânın sevdiği kuldur. Hiçbir zaman, hiçbir şekilde, halinizden şikâyetçi olmayın. Bilakis her zaman, her halinizde şükredin. Beterin beteri vardır ve nimete şükredilirse artar. Cemaatten biri sordu: - Hocam, insanlar arasında söz taşımak çok günahtır değil mi? - Tabii. Ama unutmayın, bize, bir müminden söz getiren olursa, yapacağımız beş şey var. - Nedir onlar hocam? - Önce o söze inanmayacağız, ikincisi, "Sus" deyip konuşturmayacağız o kimseyi. ? Yüz şehit sevabı Böyle yapana yüz şehit sevabı verilir. - Başka hocam? - Üçüncüsü, o söz taşıyan kimseyi sevmeyeceğiz ve bu yaptığının fena bir şey olduğunu söyleyeceğiz kendisine. - Dördüncüsü ne hocam? - Söz konusu kimseye su-i zan etmeyeceğiz. "Acaba doğru mu?" diye tecessüs göstermeyeceğiz. - Beşincisi? - Biz de söz taşımayacağız. ¡¡¡ Bir gün, sevdiği bir talebesini ziyarete gitti mübarek. Talebe, hocasını kapıda görünce sevinçten ne diyeceğini bilemedi. - Oo, buyurun hocam. Şeref verdiniz. İçeri geçtiler. Sohbet esnasında buyurdu ki. Şu insanları anlamıyorum. - Şu insanları anlayamıyorum evladım. - Hangi insanları hocam? - İşlerini insanlara göre ayarlayan, kullara göre şekillenen insanları. - Nasıl yani hocam? - Evladım müslüman, insanları memnun etmeyi değil, Allahü teâlâyı memnun etmeyi düşünür evvela. "İnsanlar ne der?" hesabı yapmaz. "Rabbim ne der?" diye içi titrer bilakis. Sonra döndü o gence. - Sana, iyiliklerden en güzel iki tanesini söyleyeyim mi evladım? - Lütfedersiniz hocam. - Birincisi Allahü teâlâya dosdoğru bir iman, ikincisi ise Onun kullarına iyilik etmektir. Ve sordu yine: - Kötülüklerden en kötü iki tanesini de söyleyeyim mi? - Çok sevinirim hocam. - Birisi Allahü teâlâya şirk koşmaktır. Delikanlı atıldı hemen. - Öbürü de insanları incitmektir herhalde. - İyi bildin. Allahın kullarına eziyet etmektir

.Hesabı bizden sorulur

Hazret-i Ömer halife iken, bir gece yabancı bir kervan gelip konakladı Medinede. Halife onu görür görmez doğruca Abdurrahman bin Avf'a gidip çaldı kapısını. - Yâ Abdurrahman! - Buyur yâ Ömer. - Şehirde yabancı bir kervan konaklamış. Gel, seninle bekliyelim onu bu gece. - Başüstüne ey Halife! Ve gidip başladılar beklemeye. Ancak gecenin bir vaktinde bir bebek ağlaması işittiler bir haneden. Bir türlü kesilmiyordu sesi. Hazret-i Ömer, bebeğe merhametinden gidip çaldı o evin kapısını. Kadın, karşısında Halifeyi gördüyse de tanımadı kendisini. Halife ikâz etti kadını: - Ey hâtun! Niçin ağlatıyorsun bu mâsum yavruyu? Sustur artık şunu! Kadın cevap vermedi Halife geri döndü. Ama bebeğin ağlaması durmuyordu. Bir daha gidip ikaz etti. Bir daha, bir daha. Velhasıl fecre kadar devam etti bu hal. Seher vakti, son defa gitti ve hiddetle azarladı kadıncağızı. - Sen ne merhametsiz kadınsın böyle! Zavallı yavruyu ağlattın gece boyu. Kadın müdafaaya geçti bu sefer. - Ey kişi, halimi bilmeden niçin azarlıyorsun beni? - Peki söyle bakalım. Neden susturamadın? - Yavrumun karnı aç, nasıl susturayım? - Madem aç, emzirsene - Sütten kestim, nasıl emzireyim? - Peki niye vaktinden önce kestin, söylesene. Kadın patladı nihayet - Allah insâf versin Halîfeye. Süt emen bebekler için nafaka vermiyor. Nafaka parası alabilmek için erken kestim sütten. Halifenin kızgınlığı merhamete dönüştü bir anda. Oradan ağlayarak mescide geldi. Ağlamaktan zor kıldırdı sabah namazını. Namaz bitince yüzünü döndürdü cemaate. - Yazıklar olsun sizin halîfenize! Onun yanlış bir kararıyla bir kadın bebeğini erken kesmiş sütten. Yavrucak açlıktan sabaha kadar ağladı bu gece. Gözlerinin yaşını silip emir verdi: - Her kimin oğlu veya kızı olursa, hemen bize bildirsin. İstisnasız her bebek için nafaka verilecektir. Sonra ikinci emri verdi: - Bundan sonra hiçbir kadın, nafaka sebebiyle bebeğini vaktinden evvel sütten kesmesin. Süt emen bebeklere de nafaka verilecektir! Münadiler sokak sokak gezip bu emri tebliğ ettiler o gün.

.Yâ Ali bin devene!

Sevgili Peygamberimiz, Aliyyül Mürtezâ'yı yanına çağırdı bir gün. Hazret-i Ali koştu huzura. - Buyur yâ Resulallah. - Yâ Alî, bin devene! Yemen'e kadı olarak gideceksin. - Başüstüne yâ Resulallah. Ancak bu vazifeye kendimi ehil görmüyorum henüz. - Neden yâ Ali? - Çünkü henüz çok gencim. Bilgim de kâfi değil. Resûlullah Efendimiz, mübârek elleriyle hazret-i Ali'nin göğsünü sıvazlayıp dua buyurdular: - Yâ Rabbî, sen Alî'ye ilim ve hikmet ver. Onu bu vazifesinde dirayetli eyle. Sonra, - Haydi git yâ Alî! buyurdular. Yemen halkı seni bekliyor. Yemen'e varmadan önce bir tepe üzerinden geçeceksin. Zirveye vardığında nidâ et ki: "Ey ağaçlar! Ey taşlar! Resulullahın size selamları var! Başüstüne yâ Resulallah! Hazret-i Ali, - Başüstüne deyip çıktı yola. O tepe üzerine geldiğinde durdu ve nida etti: - Ey ağaçlar! Ey taşlar! Resulullahın size selamları var! O anda bir uğultu koptu dağda. Ne kadar taş ve ağaç varsa hep birden selama cevap verdiler. - Aleyküm selaaam! Kâfirler bu kerameti görüp toptan iman ettiler. *** Yine bir savaşta, hazret-i Ali'nin ayağına bir ok saplanmıştı. Ne kadar uğraştılarsa da çıkaramadılar. Sonunda cerrah geldi. Vaziyeti görünce işin ciddiyetini anlayıp söyledi fikrini. - Yâ Ali, kolaylıkla çıkmaz bu ok. - Neden? - Çünkü kemiğe saplanmış. - Peki ne yapacağız? - Bayıltmamız lazım sizi. Çünkü ok kemiğe fazla girmiş. Bayıltmadan çekersek dayanamazsınız. Hz. Ali razı olmadı - Hayır, bayıltmaya lüzum yok. - Ama dayanamazsınız acısına. - Dayanırım. - Nasıl dayanacaksınız? - Kolay. Biraz bekleyin. Şimdi ezân okunur. Ben namaza durunca çekip çıkarırsınız. Az sonra ezan okundu. Hazret-i Ali namaza durunca, cerrâh neşter vurup yardı ayağını. Oku kemik içinden çekip çıkardı ve sardı yarasını. Selam vermeden bitmişti ameliyat. Hazret-i Ali selam verince sordu: - Ne oldu, yoksa çıkarmadın mı oku hâlâ? Cerrâh, şaşkın gözlerle baktı Mürtezâya. - Çıkardım, farketmediniz mi? Buyurdu ki: - Hayır, zerre kadar bir acı hissetmedim.

.Neden iki hisse?

Sahâbe ordusu bir gazâdan zaferle dönmüş, çok miktarda ganimet elde edilmişti. Efendimiz o ganimeti mücahit gazilere taksim etti o gün. Ancak her mücahide "bir hisse" verirken hazret-i Ali'ye "iki hisse" vermişti. Münafıklar, fitne malzemesi yaptılar bunu. Ötede beride konuşuyorlardı. - Duydun mu? - Neyi? - Peygamberin iltimasını. - Kime, nasıl? - Canım duymadın mı? Herkese bir hisse verirken, Ali'ye iki hisse verdi. Resmen iltimas etti amcaoğluna. Efendimiz bu dedikodulara çok üzüldü. Ve hemen minbere çıkıp hitab etti askere: - Ey gaziler! Bu harpte, küffâr ordusunu susturan, attığı müthiş nârâlarla kâfirleri korkutan eri gördünüz mü? Mücâhitler cevap verdi: - Evet yâ Resulallah, Ablak bir ata binmiş, yeşil sarık sarmıştı başına. Nârâ attığında sanki dağlar titriyordu. Her hamle yaptığında yer sallanıyor, her kılıç vuruşunda nice başlar düşüyordu yere. Efendimiz sordular: - Peki o yiğidi tanıyabildiniz mi? - Hayır yâ Resulallah. - Neden? - Çünkü o kılıcını küffâra vurduğunda, aniden bir bulut kaplıyordu etrâfını. Bu yüzden kendisini göremiyorduk. Efendimiz buyurdular ki: - Onun kim olduğunu söyliyeyim mi? - Söyleyin yâ Resulallah, çok merak ettik. - O yiğit, kardeşim Cebrâil'di. - Cebrail mi? - Evet, giderken, "Benim ganimet hissemi Aliye ver!" diye tembih etti bana. Kimseye iltimas etmedim İşte ey eshabım, Ali'ye iki hisse vermemin sebebi budur. Yoksa kimseye iltimas etmedim. Münafıklar, ağzının payını almış oldu böylece. *** Birgün de, bir akarsu taşıp etraftaki ekinlere zarar vermişti. Mağdur insanlar hazret-i Ali'ye koşup ricâ ettiler: - Ne olur, duâ buyurun da su azalsın. Hazret-i Ali, - Peki, deyip çıktı evden. Resulullahın abâsını giydi, sarığını sardı, asâsını aldı, Hasan ve Hüseyin'le birlikte geldi o ırmak kenarına. Elindeki asâ ile suya bir işaret edince, suyun seviyesi düştü biraz. İkinci işarette biraz daha indi. Üçüncüde normal seviyesine gelmişti. Kalabalığa dönüp sordu: - Bu kadar kâfi midir? Kalabalık bir ağızdan bağırdılar:, - Tamam yâ Ali, yeter! Sonra teşekkür edip dağıldılar.

.Allah, rızıklara kefildir

"Bahşî Halife", Anadoluda yetişen Velilerden. Amasya'ya bağlı Taşova'nın Uluköy kasabasında doğdu. 1520'de Amasya'da vefat etti. Bu zatı çok seven biri vardı o devirde. Ancak seneler sonra muhtaç hale düştü. Yaşlı olduğu için çalışacak halde değildi. Bahşî Halife de göçmüştü dünyadan. Kimsesi yoktu yardım istiyecek. Daralmıştı, bunalmıştı. Bir gece bu üzüntüyle yatıp, bu büyük Veliyi gördü rüyasında. Bahşî Halife müjde verdi kendisine. - Üzülme, Allahü teala rızıklara kefildir. Yarın işin halledilecek, sevineceksin. O sabah erkenden çalındı kapısı. Açtığında hiç tanımadığı bir kişiyi gördü eşikte. Adam, elinde tuttuğu altın dolu keseyi uzatıp, - Bunu alın, dedi. Bitmeden yine gelirim. Ve dönüp gitti. "Kimsin, nesin?" demeye vakit bulamadı. Ancak tahmin etmişti onu kimin gönderdiğini. Hanımını üzüyormuşsun Bir gün de yeni evli bir komşusu geldi bu zatın yanına. - Selamün aleyküm hocam. - Aleyküm selam. Ancak mübarek zat neşesiz görünüyordu. Adam meraklandı. - Hocam, üzgün gibisiniz, neyiniz var? - Ben iyiyim evlat. Ama senden şikâyet var. - Benden mi? Kim şikâyetçi? - Hanımın. Onu üzüyormuşsun. Genç adam bunu öğrenince kaygısızca arkasına yaslandı. - Ee bazan oluyor hocam. N'aapayım, bağırıp çağırıyorum işte. O da oturup ağlıyor. Büyük Veli bir müddet sessiz kaldıktan sonra kaldırdı başını. Kul hakkını bilmez misin? - Sen kul hakkını bilmez misin evladım? - Bilmezmiyim hocam. Daha geçen gün "Ahirette en çetin şey kul hakkıdır" buyurmuştunuz. - Peki en fazla kul hakkı, karı-koca arasında olduğunu da biliyor musun? - Evet hocam, onu da sizden öğrenmiştim. - Öyleyse niçin üzüyorsun o zavallıyı? Peygamber Efendimiz, "Hanımını üzenden kıyamet günü bizzat ben davacı olacağım" buyuruyor. Korkmuyor musun? Genç adam çok mahcup olmuştu. Başını önüne eğip düşünceye daldı. Bahşî Halife son nasihatını yaptı ona: - Oğlum, git özür dile hemen. Helallık al. Bir daha da kırma kalbini. Unutma, namazını kılan ve tesettüre dikkat eden bir hanım, Cennet nimetidir. Haydi hemen git. - Başüstüne! deyip gitti ve özür diledi hanımından. Bir daha da üzmedi onu.

.Sen üzgünsün bugün

Bu gün, Balıkesir erenlerinden "Şeyh İbrahim Efendi"den bahsedeceğiz. Mübarek kabri, Balıkesir'in Sındırgı ilçesindeki Cami-i kebirin avlusunda, mütevazı bir türbededir. 1800'lü yıllarda yaşamış, 1897'de kavuşmuş rahmet-i rahmana. Bir gün sevdiklerinden biri geldi huzuruna. İbrahim Efendi dikkatle baktı o gelene. - Sen üzgünsün bu gün. Adam derin bir nefes aldıktan sonra cevapladı. - Evet hocam, sıkıntılıyım. - Hayrola neyin var? - Çocuklar hocam. Çocuklardan yana dertliyim. - Nesi var çocukların? - Namaz kılmıyorlar hocam. Büyüklere saygıları yok. Ne bileyim işte hiç beğenmiyorum hallerini. Büyük Veli, vakur bir eda ile sordu adama: - Peki sen evlatlarına karşı babalık vazifeni tam yaptın mı acaba? Elimizden geldiğince - Eh elimizden geldiğince bir şeyler yaptık işte. Büyüttük, besledik. Bu günlere getirdik çok şükür. - Onu demiyorum. Asıl babalık görevini yaptın mı? Adam şaşırdı. - Ne görevi hocam? - Yani onlara lüzumlu dînî bilgileri verebildin mi? Kur'an-ı kerimi, namaz kılmasını öğrettin mi mesela? Adam üzgün bir tavırla başını iki yana salladı. - Maalesef hocam. - Eee o zaman ne bekliyorsun onlardan? Bir şey vermemişsin ki karşılık alasın. Unutma, anne babanın çocuklar üzerinde hakları olduğu gibi, çocukların da anne babaları üzerinde hakları vardır. - O haklar nedir hocam? - Bak kardeşim, hepimiz bir sürünün çobanı gibiyiz. Çoban, sürüsünden mes'ul olduğu gibi, biz de çoluk çocuğumuzdan sorumluyuz. En mühim vazife Çocuklarına iman ve ibadet bilgilerini öğretmek, bir babanın en mühim görevidir. Adam, büyük pişmanlık duygusu içinde mırıldandı: - Bunları ihmal ettik hocam. - Dahası var. Peygamber Efenidimiz, "Çok müslüman evladı vardır ki, babaları yüzünden Veyl ismindeki Cehenneme gireceklerdir" buyuruyor. - Öyle mi hocam? - Evet. Çünkü onlar, çocuklarına İslâmiyeti öğretmemişlerdir. Efendimiz, "Ben böyle babalardan uzağım, onlar da benden uzaktır" buyuruyor. Adam perişandı. Mahcup bir ses tonuyla itiraf etti: - O halde çocuklarımdan şikâyete hakkım yoktur benim. Mübarek tasdik etti onu: - Evet, maalesef öyle.

.Seyyitlere yardım

Şeyh İbrahim Efendi, Balıkesir velilerindendir. Bir gün, seyyitler hakkında bilgi istedi gencin biri. Buyurdu ki: - Sana seyyitlerle ilgili bir menkıbe anlatayım mı evladım? - Çok sevinirim hocam. - Pekâlâ deyip şu hadiseyi anlattı ona: Vaktiyle Belh padişahına bir hanım gelmiş: - Efendim ben seyyideyim. Fakir ve muhtacım. Yardım istiyecektim sizden. Padişah sormuş: - Vesikan var mı peki? - Yok efendim. - Öyleyse yardım da yok. Haydi başka kapıya! Kadıncağız mahzun halde geri dönmüş. Sonra zengin bir mecusiye gidip söylemiş aynı şeyleri. Mecusi, acımış kadına. - Hay hay. Madem ki Peygamber evladısın, feda olsun. Ve bir ev, hizmetçi ve bol yiyecek vermiş kendisine. ? Ve kazanmış tabii... O gece Belh padişahı Efendimizi görmüş rüyasında. Cennet gibi bir yer, yeşillikler içinde köşkler ve kalabalık insanlar. Merak etmiş: - Bunlar nedir yâ Resulallah? - Şu gördüklerin müslümanlar. O köşkler de onlara ait. - Ben de müslümanım yâ Resulallah, benim köşküm hangisi? Efendimiz sormuşlar: - Vesikan var mı peki? Cevap veremeden uyanmış. Kan ter içindeymiş uyandığında. Derhal adamlarını çağırıp emir vermiş: - Dün gelen o hanımı çabuk bulup getirin bana! Adamlar her yeri arayıp, sonunda o mecusinin evinde bulmuşlar o hanımı. Padişah bizzat gidip yalvarmış mecusiye: - O hanımı bana ver, sarayıma götüreyim. - Asla vermem. - Bin altın vereyim sana. * Yine kabul etmemiş - Yüzbin altın versen de vermem. - Nedenmiş o? - Çünkü bu hanım, sonsuz saadetime sebep oldu benim. - Nasıl yani? - Dün bana gelip yardım istedi. Bütün ihtiyacını temin ettim. O anda kalbim değişti ve müslüman oldum. Bu gece de Efendimizi gördüm rüyada. Cennet gibi bir yer, yeşillikler içinde köşkler, kalabalık insanlar. Merak edip, - Bunlar nedir yâ Resulallah? diye sordum. - Şu gördüklerin müslümanlar. O köşkler de onlara ait, buyurdu. Arzettim ki: - Ben de müslüman oldum yâ Resulallah. Benim köşküm hangisi? Padişah atıldı hemen: - Vesika sordular mı? - Hayır, "Sana vesikaya gerek yok. Şu yeşil köşk de senin" buyurdular. Belh padişahı hatasını anladıysa da iş işten geçmişti.

.Öldüresiye dövdüler!

Kureyş müşrikleri, Efendimizi ortalarına alıp tartaklıyorlardı ki, Hz. Ebu Bekir yetişip; - Durun! Ne yapıyorsunuz? Size âlemlerin Rabbinden ayet getiren birini mi öldüreceksiniz? diye bağırdı. Müşrikler Efendimizi bırakıp ona çullandılar bu defa. Öldüresiye dövüp kanlar içinde bıraktılar. Acıdan bayılmıştı. Akrabaları yetişip ölümden kurtardılar ve bir çarşafın içinde evine götürdüler. Girdiği komadan akşama doğru çıkabildi ancak. Gözünü açtığında, henüz iman etmemiş olan annesini gördü yanıbaşında. Kadıncağız şefkatle sordu: - Canın ne ister evladım? Karnın aç mı? Hz. Ebu Bekir zor duyulan bir sesle mırıldandı: - Resulullah nicedir, ne yapar? - Bilmiyorum oğlum. Arkadaşın hakkında hiç bilgim yok. Ümmü Cemil'e git! - Hemen Ümmü Cemil'e git anne! O bilir. Efendimizin sıhhat haberini bekliyorum. Annesi Selma, koştu Ümmü Cemil'e. Bu hanım, hazret-i Ömer'in kız kardeşiydi ve iman etmişti. Birlikte Hz. Ebu Bekir'in yanına geldiler. Mübarek sahabi onu görünce sordu yine: - Resulullah nicedir? Ümmü Cemil verdi müjdeyi: - Çok şükür O hayatta. Sıhhati de yerinde. Hazret-i Ebu Bekir sevinçle sordu: - Şimdi nerede? - Şu an Erkam'ın hanesindedir. - Vallahi Resulullah'ı görmedikçe, ne yer, ne de içerim. Annesi teselli etti... - Tamam evladım, sokaklardan el ayak çekilsin. Herkes uykudayken gideriz. Ve öyle yaptılar. Gecenin yarısında Hz. Ebu Bekir güçlükle doğruldu yataktan. Annesinin ve Ümmü Cemil'in desteği ile kalkıp yola düştüler. Bu iki desteğe rağmen ayaklarını sürüyerek güçlükle ilerliyordu. Allahın Sevgilisi orada bir avuç müminle sohbet ediyordu ki, birden çok sevdiği dâvâ arkadaşını gördü karşısında. İki kadim dost sevgiyle kucaklaştılar. Sonra hazret-i Ebu Bekir, yalvaran gözlerle baktı Efendimize. - Yâ Resulallah! Bu yanımda gördüğünüz, annem Selma'dır. Müslüman olmasını çok arzu ediyorum. Efendimiz dua buyurdular: - Yâ Rabbî, iman nasib eyle bu hatuna. Anında görüldü eseri. Kalbi yumuşadı Selma'nın. Ve oracıkta iman edip ilk müslümanlardan olma şerefine kavuştu.

.Eziyet, işkence, zulüm!

Bir gün, Kâbe'ye gelip namaza durdu Efendimiz. Namazdan sonra ellerini kaldırıp dua etti. Kime? Kendisini öldürmek isteyen azgın Kureyş müşriklerine. Niçin? İman edip de Cehennemden kurtulsunlar diye. Peki onlar ne yapıyordu buna karşı? Eziyet, işkence, zulüm! Yine bir gün Kâbe'de onlar için dua ediyordu ki, Ebu Cehil ve altı arkadaşı Onu görüp, yılışık tavırlarla geldiler ve az ilerisinde oturdular. Maksat, üzmekti o Serveri. Derken Ebu Cehil, az ötede atılmış kanlı bir deve işkembesini gösterdi yandaşlarına. - Şunu görüyor musunuz arkadaşlar? - Evet n'olmuş? - Onu kim alır da, şu adam secdeye gittiğinde götürüp omuzuna koyar? "Şu adam" dediği, kendilerine dua eden Sevgili Efendimizdi. "Ben yaparım bu işi!" Ukbe kâfiri fırladı yerinden. - Ben yaparım bu işi. Ve gidip o kanlı işkembeyi sürüyerek Efendimizin yanına kadar götürdü ve ardında durup beklemeye başladı. Secdeye gidince, bırakıverdi mübarek omuzuna. Sonra da çok büyük bir iş başarmış muzaffer kumandan edasıyla dönerken, öbürleri kahkahadan kırılıyordu. Efendimiz mi? Hiçbir şey olmamış gibi secdeyi sürdürdüler. Bu sırada Abdullah bin Mes'ud oradan geçiyordu ki, bu manzarayı görünce çarpılmışa döndü birden. - Hayır, olamaz! dedi kendi kendine. İnsan bu kadar süflileşemez. Gidip o işkembeyi kaldırmaya yeltense, kesin öldürürlerdi. Garipti çünkü. Kavmi, kabilesi yoktu arkasında. "Sana havale ediyorum!" Derken hazret-i Fatıma seğirterek geldi ve mübarek babasının üstündeki o şeyi fırlatıp attı. Efendimiz namazını tamamlayıp, bunu yapanları tek tek Allaha havale ettiler: - Yâ Rabbî! Ebu Cehil bin Hişam'ı sana havale ediyorum! - Yâ Rabbî! Ukbe bin Rebia'yı sana havale ediyorum! Ve oradaki yedi kişiyi isimleriyle tek tek sayıp ayrıldılar oradan. Sonrası malum. Bunların yedisi de Bedir'de feci şekilde öldürülüp, leşleri atıldı kör bir kuyuya. Efendimizin bu bedduasını işiten o mel'unlar gülmeyi bırakıp, derin bir sessizliğe büründüler. Yüzlerinin kanı çekildi. Belli ki, akıbetlerini görür gibi olmuşlardı şimdiden.


.Sevmenin alameti... .