Rabıta şirktir diyip kenara sıyrılmaya çalışırlar, ama asıl tehlikenin farkına varmazlar..

Besmele, hamdele, salat ve selamdan sonra..

Hâlis Mü'minler olan muteşerri' Tasavvuf ve Tarikat yolcularını şirkle itham eden ve rabıta amelini işleyen ehl-i îmânı müşrik olmakla yaftalayan asrın Hâricîleri türetildi. Râbıtanın şirk olduğuna dair, delâletleri kat'î veya zannî ne bir ayet ne de sahih yahut zayıf bir hadis getiremeden bu çirkeflikleri sergilemektedirler.

Yaptıkları sadece müşrikler hakkında başka meseleler için gelen nasları bulup rabıtayı onlarda söylenenlere kıyas etmekten ibarettir. Kıyasın ameli meselelerde hüccet olduğu, Ehl-i Sünnet'in Cumhuruna göre -ki hamdolsun bizler de onlardanız- kabul edilse bile, Zâhiriyye mezhebince reddedilmektedir. Akîdede ise kıyas -ancak zan bildirmekte olduğundan- hiçbir Ehl-i Sünnet âlime göre delil olmaz. Böyle bir kıyası akîdede bile delil alıp onunla Müminleri şirkle suçlamak gibi delilik yahut cahillik veya sapıklık ancak bu Yeni Haricilerin şanı olsa gerektir.

Bu Yeni Hariciler -Asrın Deccalı'nın da şiddetle karşı olduğu- Şerîat dairesindeki Tasavvuf ve Tarikat erbabına ve ehl-i zikre son derece düşmandırlar. Burada sizlere -inşâellah- bu rabıta meselesinin sadece bir yanını ele alacak, ona şirk, rabıta yapanlara da müşrik diyenlerin ortak vasfından söz edeceğiz..

Râbıta, onu yapanların bir kısmına göre sadece kâmil bir zatı tasavvurdan, kimilerine göre de hem tasavvur (zihinde ve akılda canlandırma) hem de istimdat ve istiğaseden (yardım istemekten) ibarettir.

Tasavvur'un -değil şirk- haram veya mekruh yahut ta hilâf-ı evla olduğunu söyleyen dünden bu güne aklı başında -cahil veya âlim, kâfir yahut Mümin- hiçbir kimse bilinmemektedir, yoktur. Haram ve şirk hükmünü vermekte çok rahat olanların belki de başlarında yer alanlardan biri olan İbnu Teymiyye bile bunun mubah ve güzel olduğunu söyler.[1]

Ayrıca bu tasavvur fıtrî bir şey olmakla bir kimseden ondan uzak durmasını istemek, ona mutlak olarak bu yükü yüklemek, teklif-i mâ lâ yutak (kula, güç yetirilemeyecek bir yükü yüklemek) alacağından Şer'an caiz bile değildir. Zîra bir şeyleri, hele sevilen kişileri hiçbir şekilde zihinde canlandırmamak kişinin gücünün sınırlarını aşan ve taşan bir iştir.

Hatta tasavvur meselesine başka bir zaviyeden bakıldığında bütün kadıyyelerin ilk yarısının tasavvurlardan, ikinci yarısının da tasdiklerden ibaret olduğu görülecektir. Bu, ilim sahiplerince bilinen bir şey olup açıktır; tasavvursuz hiçbir hüküm verilemez..

Hatta tasavvurlardan bazısı Allah'ı zikretme sebebi olmakla zikirdir; dolayısıyla da en güzel ve en büyük amellerden olduğu hadislerle sabittir.

Nitekim Ahmed İbnu Hanbel ve başkaları, Amr İbnu Cemûh radıyallahu anhu yoluyla, Nebî sallellâhu aleyhi ve sellem Efendimiz’den, bir hadisin sonunda Allah celle celâlühû’nun şöyle buyurduğunu rivâyet ettiler:

{ وَإِنَّ أَوْلِيَائِى مِنْ عِبَادِى وَأَحِبَّائِى مِنْ خَلْقِى الَّذِينَ يُذْكَرُونَ بِذِكْرِى وَأُذْكَرُ بِذِكْرِهِمْ }

‘...Zîrâ kullarımdan velîlerim, yarattıklarımdan sevdiklerim o kimselerdir ki, benim zikredilmemle (benim hâtırlanıp akla getirilmemle) onlar zikredilir (hâtırlanıp akla gelirler), onların zikredilmesi (hatırlanıp akla getirilmesi) ile de, ben zikredilirim (hatırlanıp akla gelirim.)’[2]

Hadîsin Sıhhat Bakımından Tahlîli:

Nûreddîn el-Heysemî bu hadîsi, isnâdındaki râvîlerden Rişdîn isimli râvînin çoğu âlimler tarafından zayıf bulunduğu ve senedinin kopuk olduğu ile illetli buldu.[3]

Deriz ki: Bu kesiklik, biz Hanefîlere ve başka birçoklarına göre ise hadîsin sağlamlığına zarar vermez.

Çünkü Bir: Biz Hanefîlere göre, râvîler, isnadı zayıf hâle getirecek derecede zayıf değilse, senedin ilk üç asırdaki kısmında bulunan kesiklik, kopukluk, rivâyetin sahîhliğine veya hasenliğine zarar vermez. Nitekim İmâm Buhârî tarafından Amr İbnu Cemûh’dan duymadı denilen Ebû Mansûr, yine O'nun (Buhârî’nin) şâhidliğiyle sağlam bir kimsedir.[4]

İki: Üstelik sözü edilen bu kesiklik, kuvvetle muhtemel Buhârî’nin şartına göre böyledir. Nitekim bu hükme medâr olan söz Buhârî’nin Ebû Mansûr, Amr İbnu Cemûh’dan duymadı ma’nâsındaki sözüdür. Cumhûra göre ise böyle değildir. Aynı asırda olmak ve birbirine kavuşmak imkânı, bitişik olmak için Müslim’in de içlerinde bulunduğu cumhûra göre kâfîdir…

Üç: Rişdîn’in âlimlerin çoğu tarafından zayıf bulunmuş olması bir takım âlimler tarafından sağlam bulunması manasına gelir. Ahmed İbnu Hanbel'in Onun hakkındaki tavrı da bunu te'yîd etmektedir. Nitekim beşinci maddede gelecektir. Zîrâ Şerîat sâhibinin dışındakilerin sözlerinde Mefhûm-i Muhâlefet söz birliği ile hüccet olur.

Dört: Bu Rişdîn’in sağlam olduğunu söyleyenler de vardır. Nitekim Alâuddîn Muğlatay (ö:762), Ahmed İbnu Hanbel’den, O’nun hakkında, bir rivâyette, “ Sâlihul-hadîs (hadîsi sağlam biridir) veya sağlamdır, başka bir rivâyette de hadîsde insanların en sağlamıdır dediğini" nakletmiştir.[5] Bilindiği gibi Ahmed İbnu Hanbel, bu haberin râvîsidir.

Beş: Sahîh görüşe göre, Ahmed İbnu Hanbel’in, bir hadîsi Müsned'ine alması o hadîsin O’nun mezhebi olması manasına gelir.

Çünkü rabıta düşmanlarının biricik imamı İbnu Teymiyye (ö:728) şöyle dedi:

İmâm Ahmed İbnu Hanbel Sünnet’ten veya Eser’den hangi rivâyeti yaptı, sahîh veya hasen olduğunu söyledi veya senedinden râzı oldu veya onu reddetmedi, kitâblarına yazdı ve aksine fetvâ vermedi ise, o (rivâyet) O’nun mezhebidir. (O’nun mezhebi) değildir de denilmiştir.[6]

Bu dediğimiz, Ahmed İbnu Hanbel'den Müsned'deki bazi hadislerin zayıf olduğuna dair yapılan nakiller ile asla çelişmez. Zira O, zayıf rivayeti -ona muarız daha kuvvetli rivayeti bulmadıkça- kendi reyine her zaman tercih ederdi. Şimdiki zayıf hatta geberik aklını putlaştıran ve on para etmeyen reyini nas gibi kabul edip pazarlayanlar gibi yapmazdı. Yani rivayet zayıf olmasına rağmen aynı zamanda onun mezhebi de olabilir.

Görüldüğü gibi burada onun tarafından, değildir de denilmiştir ifâdesi kullanılmıştır. Bilinmektedir ki, denilmiştir kelimesi bazen zayıflık ifâde eder. Burada birinci görüş denildi lafzıyla ifade edilmediği halde ikinci görüş denildi ile anlatıldı. Bu da buradaki denildi sözünden, görüşün zayıflığının anlaşılacağının karinesidir (ipucudur.)

Hadîsi -önceden de geçtiği gibi- başta Ahmed İbnu Hanbel rivâyet etmiştir. Sahîh veya hasen olduğunu söylemedi veya senedinden râzı olduğunu ifâde etmedi; ama onu reddetmedi, kitâbına koydu ve aksine fetvâ vermedi. (Öyle) ise sahih olan görüşe göre bu hadîs O’nun mezhebidir. Üstelik hadîsi alıp bir Sünnet Mecmû'asına koymasının ve i'tirâz etmemesinın zâhiri de bunu gösterir.

Şu halde hadîs, hasen lizâtihî, en kötü ihtimâlle de, hasen liğayrihî olur. Dolayısıyla cumhûr’a göre hüccettir. Allahu a’lem.

Hadîsin Nahiv Yanıyla Kısmî Bir Tahlîli

Bu hadîs-i kudsî’de Mevlâ teâlâ, kendisinin zikri ile dostlarının zikrinin birbirinden ayrılamayacağını, yâhud birbirinesebebolacağını, yâhud birbirine vâsıta olacağını veya birbiri ile beraberolacağını haber veriyor. Yani, eğer hadîsteki { با }bâharfi cerri,{ إلصاق }ilsak manası için ise, bitiştirme neticesinde bitişme ve birbirinden ayrılmama ma’nâlarından dolayı, musâhabe (beraber oluş) ma’nâsında ise, beraberolma,istiâne (bir şey yardımıyla) ma’nâsında ise, 'onun yardımı ve vâsıtası ile' ma’nâlarından dolayı velîleri hâtırlamak (akılda tutmak) zikirdir. Mulâbese (kuşanma, bürünme) ma’nâsında ise, bir elbiseye bürünürcesine velîleri hâtırlamaya bürünmek ve onu kuşanmakla velîleri zikretmek yani hâtırlamak ve akılda tutmak,Allah’ı zikretmeği (hatırlamağı), Allah’ı zikretmek de velîleri zikretmeği (hatırlamayı) hâsıl eder.

{ با }Bâ harf-i cerri, meşhûr on dört ma’nâsından, en meşhûru olan ilsakiçin hakîkat, değerleri için demecâz mı, yoksa bütün ma’nâları için müşterek mi, yâhud bütün isti'mâllerinde ve ma’nâlarında ilsak ma’nâsı mı var, veya her ma’nâ ılsâk ma’nâsının fedleri olup, hepsi için birden mi vaz’ edildi? mevzûu geniş, nahiv ve Usûl-i Fıkıh kitâblarında etrâflıca yer almaktadır..[7]

Buradaki ba harfi hangi ma’nâya alınırsa alınsın, değişmez; bütün yollar rabıtaya çıkar.

Bu kudsî hadîsde geçen,{ يُذْكَرُونَ بِذِكْرِى }ifadesiile}{ اُذْكَرُ بِذِكْرِهِمْ lafızında bulunan { باَ }bâharfi cerri,râbıtayı, yani rûhî ve manevî beraberliği ifâde ediyor. Hattâ nerdeyse bu ma’nâ için getirildi; mantûku ile bu manayı gösterir. Öyle olmadığı iddia edilse bile, işâreti, değilse delâleti ile kat’iyyetle bu ma’nâyı göstermektedir.

Bütün bunlardan dolayı, râbıta şirktir, rabıta yapan da müşriktir diyenler, en azından mubah bir işi en büyük haram olan şirkten saymakla yeni bir şeriat uydurmuş, Allah'ın hükmetmediğiyle hükmetmiş ve böylece kendilerini Allah'a ortak ilan etmiş, netice olarak ta asıl kendileri müşrik olmuşlardır.

Biz böylelerine şahs-ı muayyen (Ali, Veli ve başka belli kişiler) olarak -cahilliklerinin yahut zayıf delillere dayanan tevillerinin mazeret olarak kabul edilme ihtimalinin az da olsa bulunduğundan dolayı- müşrik diyemiyorsak ta bu işi yapanların hükmünüm şirk olacağını söylüyoruz. Asıl müşrik onlardır diyoruz.

Bu hükmümüzün medarı, (kaale alınacak âlimler tarafından) üzerinde yapılan icmadır. Ellerinde hiçbir nakli delil bulunmadığı halde yaptıkları alakasız kıyaslarla ve başka batıl akli delil saydıkları şüphelerle mümin olduğunu söyleyen birilerini şirkle itham etmek şirk değildir de nedir?..

Belli şartlarda ve şekillerde yapılacak olan istiğase ve istimdat'ın da şirk olmayacağında âlimlerimizin sükûtî (susmakla) icmaı vardır.

Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin kabrine gelip, Yâ Resûlelleh!.. Ümmetin kuraklıktan kırıldı, Rabbinden yağmur iste şeklinde talepte bulunan Sahabi veya bir başka kişinin haberini getiren Mâlikü'd-Dâr hadisini rivâyet eden İbnu Ebî Şeybelere ve başkalarına yahut kitaplarına alan ve sahih olduğunu söyleyen hadiste müminlerin emîri Askalânîler ve daha nicelerine[8] bin iki yüz seneyi aşkındır kim müşrik dedi?..

Asrın Hâricileri ve hadisteki ifadesiyle cehennem köpekleri olan[9] câhil bedevi müşriklerden başka hiç kimse..

İmam Hâfız Ebû Abdillâh Muhammed İbnu Mûsâ İbni Nu’mân el-Mezâlî el-Merrâküşî (ö 683) şöyle diyor:

Bize rivayet edildiğine göre Hâfız Ebû Sa’d es-Sem’ânî, Ali radıyellahu anhu ve kerremellahu vechehû’nun şöyle dediğini anlattı:

"Resûlüllah sallellahu aleyhi ve sellem’i defnettikten üç gün sonra yanımıza bir bedevî geldi, kendini Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’in kabri üstüne attı, toprağından başına saçtı ve şöyle dedi:

Söyledin ve sözünü işittik. Senden anladığımızı sen Allah’tan anladın. Sana indirilen ayetler arasında, Şâyet onlar kendilerine zulmettikleri vakit sana gelseler, hemen Allah’tan af isteselerdi ve onlar için Resûl de af isteseydi, Allah celle celâlühû’yu elbette tevvâb ve rahîm olarak bulacaklardı ayeti de vardı. Nefsime zulmettim ve benim için af dilemen maksadıyla geldim.

Bunun üzerine kabirden hemen, bağışlandın diye ses geldi."[10]

İmam Ebû Abdillah Muhammed İbnu Mûsâ İbni Nu’mân el-Mezâlî el Merrâküşî, yine kendi isnadıyla, Muhammed İbnu Nu’mân İbni Şibl el-Bâhilî’den şöyle dediğini rivayet etti:[11]

“Medîneye girdim ve Nebî sallellâhu aleyhi ve sellem’in kabrine vardım. Bir de gördüm ki, bir bedevî devesini hızlıca sürüyor. Hemen devesini çöktürdü ve bağladı. Sonra kabr-i şerîfe girdi ve güzelce bir selam verip hoş bir dua yaptı. Sonra da şöyle dedi: Anam babam hakkı için yâ Resûlellah sallellahu aleyhi ve sellem! Kesinlikle Allah celle celâlühû seni vahyine hâs kıldı ve sana içinde evvelkilerin ve sonrakilerin ilmini topladığı bir kitab indirdi ve kitabında, şâyet onlar kendilerine zulmettikleri vakit sana gelseler ve hemen Allah’dan af isteselerdi, Resûl de onlar için af isteseydi, elbette Allah celle celâlühû’yu tevvâb ve rahîm olarak bulacaklardı buyurdu ve dediği de haktır. Ben sana günahları(mı) i’tirâf ederek ve seni Rabbine şefaatçı yapmaya geldim. O da (bu âyetinde) va’dettiğidir.”

Sonra kabre döndü ve şöyle dedi:

“Ey en hayırlısı, düzlükte kemikleri gömülenlerin!..

Ve güzel koktuğu, güzel kokularından, düzlüğün ve yüksek tepelerin…

Sensin o Nebî ki, umulur şefâati,

Sırat’ta, kaydığı zamanda ayaklar…

Canımdır feda o kabre ki, sensin sâkini…

Ondadır temizlik ve istikamet, ondadır cömertlik, ondadır kerem!.”

Sonra da bineğine binip gitti. Ancak mağfiretle gittiğinde hiç şübhe etmiyorum İnşaellah.

Muhammed İbnu Abdillâh el-Utbî de bu haberi anlattı ve sonuna şu ilâveyi yaptı:

“Derken uyuya kaldım ve hemen Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’i rüyada gördüm, bana şöyle dedi:

Ey Utbî! Bedevî’ye yetiş ve ona Allah celle celâlühû’nun onu bağışladığını müjdele.”[12]

Kısacası Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in kabrine gelip Yâ Resûlelleh!.....Benim için Rabbinden af iste diye ağlayıp sızlayan, başına topraklar saçan ve O'dan istiğfar isteyen Utbî'nin kıssasını nice muhaddisler ve fakıhler kitaplarında naklettiler. Bu rivayeti birbirine yakın lafızlarla rivayet edenlerden bazıları:

İmam Beyhakî,[13] İmam Muhaddis Nevevî,[14] İmâm Muhaddis Ebû Muhammed İbnu Kudâme,[15] Ebu’l-Ferec İbnu Kudâme,[16] Mensûr İbnu Yûnus,[17] İmâm Muhaddis fakıh Kurtubî,[18] İmam Muhaddis ve Müfessir İbnu Kesîr,[19] İmam Müfessir Nesefî,[20] İmam İzz İbnu Cemâa,[21] İmam Muhaddis İbnu’l-Cevzî,[22] İmam Muhaddis Sâlihî,[23] İmam Muhaddis Semhûdî,[24] İmam Ebu’l-Yümn İbnu Asâkir,[25] İmam Muhaddis İbnu’n-Neccâr,[26] İmam Muhaddis İbnu Hacer el-Heytemî[27] ve başkaları..

Hatta İmam Nevevî, Utbî’nin bedevîden naklettiği beyitleri, Resûlüllâh sallellâhu aleyhi ve sellem’in kabrini ziyâret esnasında söylemenin müstehap olduğuna delil getirmiştir.[28]

Bu imamlara bin seneyi aşkındır hangi âlim -haşa- müşriktir dedi, şimdi hangi densiz ve dinsiz müşrik diyebilir?!..

Bu büyük imamların kitaplarında bu kıssayı bin seneyi aşkındır okuya gelen âlimlerden hangisi, bu büyük muhaddislere, Beyhakî'ye İbnu Asâkir'e, İbnu'l-Cevzî'ye, Nevevi'ye, İbnu Kesîr'e, İbnu Kudâme'ye, müşrik demiştir? Devrimizdeki tevhid ehli olduğu iddiasındaki câhil müşriklerden başka hiçbir kimse.. Öyleyse bu amel Ümmet'in âlimlerinin icmaı ile şirk değildir.

Ayakları uyuştuğunda Yâ Muhammed yetiş!. diye seslenen Abdullah İbnu Ömerlerin ve bunun haberini veren Buhârîlerin[29] ve İbnü's-Sünnîlerin,[30] onu kitabında nakleden İbnu Teymiyye'nin[31] ve onu şerh eden Hâfız Bedreddîn el-Aynî'lerin müşrik olduğunu hangi âlim söyledi ve söyleyebilir? Hangi imanı olan iddia edebilir?!..

İbnu Kesîr şöyle naklediyor:

“(Halid İbnu Velîd) sonra Müslümanların şiarı ile seslendi. Onların (Müslümanların) o günkü (Yemame günündeki) şiâr’ı, ‘Yâ Muhammedâhu’ (Ey Muhammed yetiş!..) idi.”[32]

Hâfız İbnu’l-Cevzî (ö:597) el-Vefâ’sında, isnadıyla Ebû Bekr İbnu’l-Mukrî'den şöyle dediğini rivâyet etti:

Ben (Ebû Bekr), Taberânî ve Ebû’ş-Şeyh, Nebî sallellahu aleyhi ve sellem'in hareminde idik. Açlık bize tesir etmiş haldeydi. O gün visal yapmıştık, önceki günün orucundan iftar etmeden oruç tutmuştuk. Akşam vakti olunca, Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’in kabrine geldim. ‘Ya Resûlellah!... Açız’ dedim ve döndüm. Bunun üzerine, Ebu’l-Kâsım (et-Taberânî) bana ‘otur, ya rızık, ya da ölüm gelecek’ dedi. Sonra, ben ve Ebû’ş-Şeyh uyuduk; Taberânî bir şeye bakıyordu. Vakit geçmeden bir Alevî çıka geldi, kapıyı çaldı; biz de açtık. Bir de baktık ki, yanında iki hizmetçi vardı. Onlardan her birinin elinde, içinde çok şey bulunan birer sepet vardı. Oturduk, yedik; kalanı da hizmetçinin alacağını zannettik, ama koydu gitti ve kalanları da bize bıraktı.

Biz yemeği bitirince, Alevî, Ey topluluk!.. Beni Resûlüllah'a mı şikâyet ettiniz? Zîra ben rü’yamda Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’i gördüm; size bir şey getirmemi emretti dedi.[33]

Bu kıssayı Hâfız Zehebî de "Siyeru A'lâmi'n-Nübelâ"sında, Hâfız Müctehid Tâcüddîn es-Sübkî de Tabakatü'ş-Şâfiyyetü'l-Kübrâ'sında nakletmişlerdir.[34]

Bu hadishafızlarına hiçbir âlim siz müşrik oldunuz dememiştir. Bu hususta sükûtî icma vardır. Onları müşrik sayanların kendileri müşriktirler.

Taberânî ve başkaları Meymûne radıyallahu anhâ validemizden şöyle rivâyet ettiler:

“Cafer İbnu Muhammed, babasından (Muhammed’den), o da (Cafer’in) dedesinden (Ali b. Hüseyin radıyallahu anhu Efendimiz’den) rivayet etti; O, Bana Meymûne bintü Hâris radıyallahu anhâ şöyle anlattı, dedi:

‘Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem, (zevce-i muhteremeleri Meymûne radıyallahu anhâ’nın sırası olan) gecesinde onun yanında geceledi. Sonra kalkıp namaz için abdest aldı. O’nu abdest aldığı yerde üç defa lebbeyk, lebbeyk, lebbeyk, üç defa da sana yardım edildi, sana yardım edildi, sana yardım edildi derken işittim.

Meymûne radıyallahu anhâ, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem abdest aldığı yerden çıkınca (O’na), ‘Ey Allah’ın Resulü!.. Babam sana feda olsun, seni üç defa lebbeyk, lebbeyk, lebbeyk (peki, peki, peki)’, üç defa da sana yardım edildi, sana yardım edildi, sana yardım edildi derken işittim; sanki bir insanla konuşuyordun, seninle biri mi vardı?’ diye sordum, dedi.

Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem de bu, Benû Ka’b kabilesinin şiir okuyanı, bana seslenip benden yardım istiyor ve Kureyş’in onlara karşı Benî Bekir kabilesine yardım ettiğini iddia etti dedi.

Sonra Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem çıktı ve Âişe radıyallahu anhâ’ya kendisini hazırlamasını ve bunu kimseye bildirmemesini emretti.”[35]

Kimileri de çıkıp bunların Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem'e has olduğunu başkaları için geçerli olmayacağını iddia ederse, ona diyeceğimiz şudur:

İlim sahipleri bilir ki, O'nun için caiz ve güzel olan her şeyde asıl olan varisleri için de varid olacağıdır. Hasâis yani sadece O'na aid şeylerden olduğu iddiası kâfî delillerle ispat edilmeye muhtaçtır. Bu deliller vardır diyen, getirsin.. Böyle bir şey de yoktur. O halde iş diğer büyük zatlara da şamildir.

Bu rivâyeti yapan Taberânî mi, rivâyetin râvîleri mi, kitabında onu yazanlar mı, asırlar boyu buna susanlar mı, şirke girdiler? Kimler -haşa- müşrik oldular?

Biz burada bu rivayetlerin sahih mi yoksa zayıf mı oldukları hakkında konuşmuyoruz. Bunları kitaplarına alan ve onlara asırlar boyu şirke girdiniz demeyen hadis hafızlarının ve diğer imamların yaptıkları icmaa dikkat çekmek istiyoruz.

Ölüden veya uzaktakinden, mucize veya keramet yoluyla bir şeyler istemenin hadis hafızları tarafından meşru ve mubah görüldüğünü, asıl müşrik olanların bu zatları şirkle suçlayacak olanlar olduğunu söylüyoruz. Bu âlimlere müşrik demeyip onların rivayetleriyle amel eden Sûfîleri şirkle suçlanmanın ise şirk olmak yanında sahtekârlık da olacağını söylüyoruz.

İmam muhaddis şah veliyyullan ed-Dihlevî'nin, Kadiriyye, Çiştiyye ve Nakşibendiyye tarikatlarını ele alıp anlattığı üç bölümden meydana gelen el-Kavlü'l-Cemîl isimli nefis bir kitabı vardır. Türkiye'de bir hoca efendi bu eserin sadece Nakşibendiliğin incelendiği üçüncü bölümünü tahkık edip neşretmiştir.

Dihlevi, Rabıta'yı bu kitabının, hem Çiştiyye hem de Nakşibendiyye tarikatını anlattığı bölümlerinde iki kez ele almış ve anlatmıştır..

İlim Kalkanı Arkasında Gizlenerek İşlenen İlim Sahtekârlığı ve Ferit Aydın:

Ferit Aydın isimli bir vatandaş da en-Nakşibendiyye isimli ilim ayıbı ve tamamıyle vesvese, yalan ve tahriflerle dolu yüz karası kitabında[36] Dihlevî'nin Çiştiyye bölümündeki rabıta hakkındaki birinci ibaresini Sıddık Hasan Hân'ın et-Tâcü'l-Mükellel'inden almış ve anlamamış yahut anlamış fakat bilerek ve kasten mana tahrifi ile okuyucularını kandırma yolunu seçmiştir. Evet, Ferit Aydın'ın zikri geçen el-Kavlü'l-Cemîl'in aslından değil de ondan nakleden et-Tâcu'l-Mükellel'den aldığı ibare, -çok az bir farkla da olsa- el-Kavlül-Cemîl'de mevcuttur; onu aşağıya alıyoruz:

قالوا والركن الأعظم ربط القلب بالشيخ على وصف المحبّة والتعظيم وملاحظة صورته قلتُ إنّ للهِ تعالى مظاهرَ كثيرةً فما من عابد غبيًّا كان أو ذكيًّا إلاّ وقد ظهر بحذائه شئٌ صار معبودًا لـه في مرتبته ولهذا السر نزل الشرع باستقبال القبلة والاستواء على العرش وقال رسول الله r { إذا صلّى أحدكم فلا يبصق قبل وجهه فان الله بينه وبين قبلته} و{سأل جاريةً سوداءَ فقال أين الله فأشارت إلى السماء فسألها من أنا فأشارت بأصبعها تعني " أللهُ أَرسلك" } فلا عليك أن لا تتوجّه إلاّ إلى الله ولا تربط قلبك إلاّ به ولو بالتوجّه إلى العرش وتصوّر النوّر الّذي وضعه عليه - وهو أزهر اللون كمثل نور القمر- أو بالتوجه إلى القبلة كما أشار إليه النبي r فيكون كالمراقبة لهذا الحديث

[ Dediler ki: (Tarîkatta) en büyük rükün, kalbi, sevgi ve tazim ile şeyhe bağlamak ve onun suretini düşünmektir.

Derim ki: Allah'ın çok mazharları ('Huve'z-Zâhir'/'O, görünendir' ism-i şerifi gereği isim ve sıfatlarının göründüğü yerler ve varlıklar) vardır. O yüzden hangi kul olursa olsun -idraki az olan olsun yahut zeki olsun- karşısında mutlaka kendi mertebesinde kendisi için ma'bûd (ibadet edilen varlık) halini alan bir şey bulunur. İşte bu sırdan dolayı Şeriat, kıbleye dönmeyi ve Arşın üstüne istiva etmeyi indirmiştir (müminlerin kıbleye dönmesini emretmiş ve Allah'ın Arş'a istivâ ettiğini haber vermiştir.) Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem de "Sizden biriniz namaz kılarsa, yüzü istikametine (önüne doğru) tükürmesin; çünkü Allah (teâlâ), onunla kıblesi arasındadır" buyurmuştur.[37] Yine "(Dilsiz ve sağır) kara bir cariyeye (sualler) sormuş ve 'Allah nerededir?' demiş, o da semaya işaret etmiştir. Ardından da ona, 'Ben kimim?' diye sormuş, o da parmağıyla işaret etmiş; 'Allah seni Resul olarak gönderdi' demeyi kastetmiştir. Bunun üzerine (Nebi sallallahu aleyhi ve sellem de) 'O, bir müminedir' buyurmuştur."[38]

Öyleyse, Arş'a ve onun üzerine koyduğu nura -ki o, ayın rengi gibi parlak renklidir- yönelmekle de olsa yahut -Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in işaret buyurduğu gibi- kıbleye yönelmekle de olsa -ki böylece hadisten dolayı murakabe gibi olur- ancak Allah'a yönelmelisin ve kalbini ancak O'na raptetmelisin (bağlamalısın.) ][39]

Burada, Allâme muhaddis Dihlevî, şeyhi sevgi ve tazim yoluyla tasavvur etme şeklindeki rabıtayı asla ne şirk ne de bid'at olarak görmüyor.
O, bu müthiş ve harika sözleriyle ancak,

Bir: Arş'a ve kıbleye de rabıta edilebileceğini, Allah'ın emriyle Ka'be'ye dönmekle aslında Allah'a dönmenin ve kalbi ona raptetmenin düşünülmesi gerektiğini söylemekte,

İki: Râbıtanın sırrını açıklamakta ve

Üç: Bunu yaparken, "Arş'a ve kıbleye yönelmekle de olsa, sadece Allah'a yönelmek ve kalbi sadece O'na bağlamak" düşüncesinin icap ettiğini ifade etmektedir.

Allah'ın yarattığı iki çok değerli varlık olan Ka'be'ye ve Arş'a teveccüh ederek Allah'a teveccüh etmek…

Bu sözleri rabıta aleyhinde anlayabilmek için ancak anlayışı kıt bir bedevi ve geri zekâlı biri olmak lazım gelir. Bu sözler, Hindistan'ı işgal eden yamyam İngilizlere karşı kıyam ve cihad etmenin mubah olmadığına, hatta onlara karşı cihada niyet edenin büyük bir haram işleyeceğine dair fetva veren[40] Sıddık Hasan Han ve onun yazdıklarına mal bulmuş mağribi gibi sarılan Ferit Aydın beyefendi ve benzerlerince bid'at olarak anlaşılmış (!.) Vay başımıza gelenlere..

Ferit Bey, hem bu ibareyi anlamamış, hem de onu kitabın aslından nakletmediği ve kendisini görmediği için, onun ilk iki kısmını değil, sadece üçüncü kısmını neşreden bir Hoca efendinin, Dihlevi'nin ibaresini tahrif ettiğini iddia ederek, ona iftira etmiştir.

Oysa Dihlevî, kitabın üçüncü kısmında da şöyle demektedir:

"Âdâb'ın üçüncüsü de şeyhine rabıta etmektir. Onun da şartı şeyhin tecveccühü güçlü, yaddaşt'ı daim olmasıdır. Onunla beraber olursa, gönlünü onun sevgisinden başka her bir şeyden boşaltır ve ondan gelecek feyze bakar. Gözlerini kapatır yahut açar ve şeyhin gözlerine bakar. Bir feyiz gelirse bütün kalbiyle ona tabi olsun ve onu muhafaza etsin. Şeyh ondan uzakta olursa, onun suretini sevgi ve tazim ile gözleri önünde hayal eder, canlandırır. Böylece sureti, beraber olmasının kazandırdığını kazandırır."[41]

Ferit Bey bu ibareleri kitabı neşreden Hoca efendinin "el-Kavlü'l-Cemîl"in tahkık edip neşrettiği üçüncü kısmından alıp kitabına koyduktan sonra "muharref nüsha" diye de bir dip not düşer. Kitabın başında uzunca yazılan dirase kısmında ilk iki kısmın değil de sadece üçüncü kısmın tahkık edilip neşredildiği yazılmış olmasına rağmen, Ferit Bey onları okumadan böylesi muazzam bir muhakkıklık sergilemiş ve 'tahrif'i ispat etmiş oldu (!.)

Kitabın yazma nüshasında da bu iki ibare bulunsa bile, bu, Ferit Bey'i ve yoldaşlarını elbette tatmin etmeyecektir. Kuzuyu yemeye karar verildikten sonra geriye kabul edilebilir hangi mazeret kalabilir ki?

Burada naklettiğimiz iki ibare arasında her hangi bir tezat olmamasına rağmen işlenen bu yalancılık ve dolandırıcılık açıkça göstermektedir ki, Tasavvuf ve Tarikat düşmanlarının ortak vasıflarının en önde gelenlerinden bazıları, cahillik, utanmamak, geri zekâlılık ve sahtekârlıktır.

[1] İbnu Teymiyye, Mecmuu'l-Fetâvâ(10/608), birinci baskı, 1381

[2] Ahmed İbnu Hanbel (3/430), İbnu Ebî’d-Dünyâ, el-Evliyâ (16), Taberâni, el-Evsat (655)[M. Tahhân tahkıkı], Hakîmu’t-Tirmizî, Nevâdiru’l-Usûl (629), “Hey!.. Şübheniz olmasın ki, kullarımdan dostlarım, yarattıklarımdan da sevdiklerim...” lafzıyla, Amr İbnu Cemûh radıyellâhu anhu’dan.

[3] Heysemî, Mecmâu’z-Zevâid (1/88)

[4] Müsned dipnotu (12/226)

[5] Alâuddîn Muğlatay, “İkmâlü Tehzîbi’l-Kemâl” (4/383)

[6] Âlü Teymiyye, el-Müsvedde (473)

[7] Molla Câmi' hâmişi, Şevket (253), Muğnî’l-Lebîb (1/88), Radî (2/329), Fevâtihu’r-Rehamût (1/242), Menâfiu’d-Dekâik (106)

[8] İbnu Kesîr, el-Bidâye (8/93-94) [İbnu Kesîr bu rivâyetin isnâdının sahîh olduğunu söyledi.], İmâm Sübkî, Şifâu’s-Sikâm (144-145) İmâm Buhârî, et-Târîhu’l-Kebîr, (7/304, Md:1295) [Dâru’l-Fikir], İbnu Ebî Şeybe, el-Musannef (6/356-357,H:32002), İbnu Hacer, el-Feth (3/183-185) [Dâru’l-Fikir], Kevserî, Mahku’t-Tekavvul’den kısaltarak, Makâlât (388-389)

[9] Ahmed İbnu Hanbel (4/355), İbnu Mâce (173) ve başkaları, Abdullah İbnu Ebî Evfâ radıyallahu anhu'dan. Yine başka birçokları, başka Sahabi radıyallahu anhum hazretlerinden.

[10] Mısbâhu’z-Zalâm (21)

[Bu rivâyeti benzeri bir lafızla şu imamlar da rivayet etti:

İmam Beyhakî, Şuabu’l-Îmân’da (3/495), İmam İbnu Kesîr, Tefsîr’inde (2/306), İmam Kurtubî, Tefsîr’inde (5/265), İmam Nesefî, Tefsîr’inde (1/234), İmâm İbnu Kudâme, el-Muğnî’de (3/557), İmam İzz İbnu Cemâa, Hidâyetü’s-Sâlik’de (3/1383), İmam İbnu’l-Cevzî, Müsîrul-Ğarâmi’s-Sâkin’de (2/301), İmam Sâlihî, Sübülü’l-Hüdâ ve’r-Reşâd’da (12/380), İmam Semhûdî, Vefâu’l-Vefâ’da (4/1361), İmam Ebu’l-Yümn İbnu Asâkir, İthâfu’z-Zâir’de (68-69), İmam İbnu’n-Neccâr, ed-Dürretü’s-Semîne’de (224), İmam İbnu Hacer el-Heytemî, Tühfetü’z-Züvvâr’da (55)], Kitabı tahkîk edip neşredenin dipnotu. Aynı yer (s.22)
Mısbâhu’z-Zalâm (22-23)

[11] Mâlikî, Mefâhîm (157-158)

[12] El-Mısbah Muhakkiki Hüseyin Muhammed Ali Şükrî bu rivâyetin İbnu Beşküvâl’in el-Kurbetü ilâ Rabbi’l-Âlemîne bi’s-Salâti alâ Muhammedin Seyyidi’l-Mürselîn isimli eserinin 16/Â varağında olduğunu söylemektedir.

[13] Şuabu’l-Îmân (3/495), (4187)

[14] El-Îzâh (498) ve el-Mecmû’da (8/276)

[15] El-Muğnî (3/556)

[16] Eş-Şerhu'l-Kebîr (3/495)

[17] Keşşâfu’l-Kınâ’ (5/30)

[18] El-Câmi (5/265)

[19] Tefsîru'l-Kurâni'l-Azîm (2/306)

[20] El-Medârik (1/234)

[21] Hidâyetü’s-Sâlik (3/1383)

[22] Müsîrul-Ğarâmi’s-Sâkin (2/301)

[23] Sübülü’l-Hüdâ ve’r-Reşâd (12/380)

[24] Vefâu’l-Vefâ (4/1361)

[25] İthâfu’z-Zâir (68-69)

[26] Ed-Dürretü’s-Semîne (224)

[27] Tühfetü’z-Züvvâr (55)

[28] El-Mecmû' (8/27)

[29] Buhârî, el-Edebu’l-Müfred (964)

[30] İbnu’s-Sünnî’nin "Amelü’l-Yevm ve’l-Leyle"sinin Ta'lîkı (55)

[31] Abdulkâdir el-Arnaut, el-Kelimu't-Tayyib Ta'lîk'ı (131)

[32] İbnu Kesîr, el-Bidâye, (6/324)

[33] Hâfız İbnu’l-Cevzî, el-Vefâ (2/802)

[34] İmâm Zehebî, Siyerü A’lâmi’n-Nübelâ (16/400), Tâcü’s-Sübkî, Tabakâtu’ş-Şâfiiyyeti’l-Kübrâ (2/251)

[35] Taberanî, el-Kebîr (23/433), es-Sağîr (er-Ravdu’d-Dânî:2/167-169, H:968), Ebû Nuaym el-Asbahânî, Delâilü’n-Nübuvve li Kıvâmi’s-Sünne (1/25, H:52)

[36] Ferîd Salâh el-Hâşimî, En-Nakşibendiyye, [Arapça,2008] (299-300)

[37] Buhârî (398), Müslim (547), İbnu Ömer radıyallahu anhuma'dan.

[38] Müslim (537) ve başkaları, Muaviye İbnu'l-Hakem radıyallahu anhu'dan.

[39] Şah Veliyyullah ed-Dihlevî, el-Kavlü'l-Cemîl (67-68), Pakistan, Karaçi, 1968

[40] [ Tercümân-i Vehhâbiye s.15 ], Nûru'd-Dîn Nûrullah el-A'zamî tarafından, Muhammed Ebû Bekr el-Ğâzifûrî'nin yazdığı "el-Lâmezhebiyye" isimli kitabın ikinci baskısına yazılan mukaddime (s.13), El-Mektebetü'l-Fârukıyye, Karaçi, Pakistan.

[41] El-Kavlü'l-Cemîl (81-82)

reddulmuhtar.com

.

Rabıtanın varlığı BİLİMSEL olarak ispat edildi

01 Ekim 2015, 11:57

Peygamberimizin sahabesinin, Allah’ın en sevgili kulu, habibi olan ve bizim de herşeyimizden çok sevmemiz emredilen O yüce Peygamberden ayrı kaldıklarında, yanındayken aldıkları feyz ve muhabbeti devam ettirmek için kullandıkları rabıta yolunu bu gün bilim dünyası TELEPATİ adı ile kabul ediyor.

Rabıta Nedir Hakkında Açıklayıcı Bir Yazı

Evet, dini imanı bilimle açıklamaya kalkan ve “bu bilime uymuyor onun için yoktur, şu bilime uymuyor onun için yoktur” diyen akılcılar ve Rabıtanın hiçbir tesiri yoktur diyerek inanları şirkle suçlayan vehhabi=selefi zihniyetindeki insanlar!

İşte bilim, işte tıp… Buna ne diyeceksiniz…

TELEPATİ NEDİR?

Bakınız küçücük bir araştırma ile telepati hakkında nasıl bilgilere ulaştık. Wikipedia sitesinde şu gerçekler yazıyor:

Telepati ya da uzaduyum bireyler arasında bilinen beş duyunun yardımı olmaksızın gerçekleştiği ileri sürülen bilgi aktarımıdır. Bir başka deyişle, telepati parapsikolojide incelenen paranormal bir yetenek olup, bireyler arasında duyular-dışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya imajların aktarılmasını sağladığı ileri sürülen tesir irtibatıdır.

ALICI VE VERİCİ

Telepatide, alıcı ve verici olmak üzere en az iki kişi vardır. Tesiri gönderen ya da düşüncesini yayan, gönderen kimseye verici (agent), gönderileni almaya çalışan kişiye alıcı denir.

ZİHİN OKUMA YETENEĞİ OLUŞUR!

Telepati yeteneğine sahip bazı” alıcı” telepatların diğer insanların zihinlerini okuma yeteneği oldukları söylenir. Telepati psikokinezi ile birlikte parapsikolojik araştırmanın iki temel araştırma alanını oluşturur. Bu alanda telepatiyi tam anlamıyla keşfetmek ve anlamak üzere sürdürülen birçok araştırma vardır.

Parapsikoloji alanında telepati kısa adı ESP (extra-sensory perception) olan duyular dışı algılamanın bir türü olarak kabul edilir. Duyular dışı algılamanın diğer tanınmış türlerinden bazıları prekognisyon ve durugörü olarak bilinir. Telepati yeteneğini test etmek üzere başvurulan çeşitli deney yöntemleri bulunmaktadır.

Telepati deneylerinin yapılabilmesi için laboratuvar koşulları zorunlu değildir; halk arasında ya da aile içinde yapılan telepati deneyleri arasında en bilinen yöntem şöyle açıklanır: Dış uyaranların az olduğu (sessiz, pek ışık almayan, soğuk olmayan vs.) bir odada birkaç kişi gevşer ve zihinsel olarak konsantre olur (odaklanır). Bu kişilerden biri “verici”, diğerleri “alıcı”dır. Deneyde herhangi bir aldatmaca olmaması için verici kişi deneyden önce diğerlerine aktarmak istediği şey (görüntü, örneğin bir elma) neyse onu bir kağıda diğerlerinden gizli olarak yazmış olmalıdır. Beş veya on dakika süren odaklanma süresince verici kişi başka hiçbir şey düşünmeden aktaracağı görüntüye odaklanmalı, yani sürekli onu düşünmeli ve onu bilincinde net ve duru bir biçimde canlandırmalıdır. Alıcılar ise, vericiden gelen etkili yayının bilinçlerinde yer edebilmesi için hiçbir şey düşünmemeye, bilinçlerini bütünüyle boş tutmaya en üst düzeyde özen göstermelidirler. Başarı, vericinin odaklanma (konsantrasyon) derecesine bağlı olduğu kadar, alıcıların her türlü kaygı ve kişisel düşüncelerden uzak bir biçimde bilinçlerini boş tutabilmelerine de bağlıdır. Odaklanma bitiminde tüm alıcılar kendi önlerinde bulunan kağıda bilinçlerin hangi görüntünün belirdiğini yazarlar ve sonuçlar karşılaştırılır. Gözlemler her beş kişiden birinin iyi bir alıcı olduğunu ortaya koymuştur.

ZAMANLA KÖRELİR!

İnsanlarda, zamanla körelmiş olduğu belirtilen bu yeteneğin aslında herkeste değişik derecelerde mevcut bulunduğu ve çeşitli deneme egzersizleriyle geliştirilebileceği ileri sürülür. Araştırmacılar Avusturalya’daki bazı orman kabilelerinin beş duyu dışında bir iletişim yöntemi kullandıklarını bildirmektedir. Bu araştırmacılardan biri olan Alexander Markey, Yeni Zelanda’lı Maori’lerin günümüzde hala telepati kullanarak iletişim sağlayabildiklerini yazmış olduğu bir kitabında dile getirmektedir. Benzer yöntemler Afrika kabilelerinde de, örneğin Tabu yerlilerinde kullanılmaktadır.

Roger Luckhurst’a göre, Batı kültüründe telepati kavramı esas olarak 19. yy. sonlarında ortaya çıkmıştır. Bu dönemden önce bilim fiziksel olgulara yoğunlaşmıştı ve “zihin”le pek ilgilenmiyordu. Paranormal fenomeni anlama çalışmaları esas olarak canlısal manyetizma çalışmaları ile başlamıştır. Telepati daha sora metapsişik araştırmacılarca ele alınmış ve SPR gibi derneklerin kurulmasından bir süre sonra laboratuvar koşullarında yöntemli ve sistemli bir şekilde incelenmeye başlandı. Bu alanda ilk başarılı sonuçlar, parapsikolojinin babası sayılan, Duke Üniversitesi’nden profesör J.B. Rhine tarfından elde edildi.
Örneğin Duke Üniversitesi’nde yapılan bir dizi ESP deneyinde, 1850 deneyden 558’inde başarılı sonuç alınmıştı. Bu sonuçların rastlantıya dayalı olasılık hesaplarına göre gerçekleşme olasılığı ancak 22 milyarda birdi. Rhine’ın ESP ve telepati deneyleri üzerine yazdığı “Altmış Yıldan Sonra Duyular-dışı Algılama” (Extra-Sensory Perception After Sixty Years) adlı kitabı Harvard Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nce öğrenciler için akademik bir test kitabı olarak kabul edildi. Rhine gibi psişik araştırmacıların başarılı sonuçlar almasından sonra telepati laboratuvar koşulları içine çekildi ve parapsikolojik araştırma kapsamında ele alınmaya başlandı. (Wikipedia yazısından alıntılar burada son buldu)

TASAVVUFUN EĞİTİM METODU

Gördüğünüz gibi tasavvufun olmazsa olmazı “rabıta” bilimsel olarak “telepati” adı ile ispat edilmiş durumda. Yazıda da belirtildiği gibi uzaktan duygu aktarımı bu sayede yapılabilmektedir.

Yıllar önce Mustafa İsmet Garibullah Efendi’nin yazdığı Risale-i Kudsiyye’de ne güzel açıklanmış değil mi:

Gönülden gönüle yol vardır halilâ
Minel kalbi ilel kalbi sebilâ

Her müridin şeyhin kalbinde bir yeri olduğu gibi sözlerini arifler buyurmaktadır.

Bilim din için delil değildir ama bazı inkarcılara bu şekilde de cevap verilebilir…Bilimin bile tasdik ettiği, onayladığı ve dini açıdan da meşruluğu ispat edilen bir hususu “yok” diyerek inkar etmek akıl kârı değildir.

Peki, biz Rabıta ile ne yapıyoruz?

Rabıta ile Şeyhimizin kalbine ve ruhaniyetine yöneliyoruz. Burada inkarcıların yanıldığı nokta burası. Evet, yüzünü düşünmek önemli ama biz bedenine değil ruhaniyetine ve kalbine yöneliyoruz. Ruhaniyetine yönelindiği için “kadının yönelmesi ve düşünmesi de” şer’i açıdan bir sorun teşkil etmiyor.

Neden yöneliyoruz?

Nefsini tezkiye etmiş ve kalbini masivadan temizlemiş olması, Allahu Teala’nın nurunun onun kalbine parlaması sebebiyle yöneliyoruz. O nurdan istifade edebilmek için yöneliyoruz.

Bu konuyu da daha önce yazmıştık. Yeri gelmişken yine yazalım ve hatırlayalım:

Ebu Inebe el-Havlani (Radıyallahu nah)’dan rivayet edilen: bir hadisi şerifte şöyle buyruluyor:
“Şüphesiz Allah(u Tealan)ın, yer ehlinden bir takım kapları vardır. Rabbinizin kapları, Salih kullarının kalpleridir.
Kalplerin Allah’a en sevgilisi ise, en yumuşak ve en merhametli olanlarıdır.”(Teberani, Zebidi, İthafü-s Sade, 6/209, Ahmed İbni Hanbel, ez-Zühd, No:827, sh:223; Münavi, Feyzül Kadir, No: 2375, 2/629, Süyuti, Nebhani, El-Fethu’l Kebir, No:4103, 1/374)

İmam-ı Münavi (Kuddise Sirrahu) bu hadis-i şerifin şerhinde şöyle buyurmuştur:
“hadis-i şerifte geçen Salih kullardan maksat; hem Allah’u Teâlâ’nın hem de kullarının haklarından üzerlerine düşenleri hakkıyla yerine getirenlerdir.

İşte bu kulların kalplerine Allah’u Teâlâ’nın marifetinin nuru dolarak uzuvlarına taşar. Çünkü kalp yumuşayarak incelip parlayınca, parlak ayna gibi olur. Meleküt (manevi) âleminin nurları ona parlayınca bütün göğsü aydınlatır.

İşte o zaman gönül gözü, Allah’u Teâlâ’nın emirlerinin iç yüzünü görmeye başlar ve bu görüş onu Allah’u Teâlâ’nın nurunu mülahaza etmeye sevk eder (gözetmeye sürükler)
Böyle bir kalp Allah’u Teâlâ’nın kendisine verdiği safa (paklık) ile ziynet ve behayı (süs ve güzelliğini) kemale erdirdiğinden, mahlûkatı arasında Allah’u Teâlâ’nın nazarının mahalli olur.

İNKARCIYA SON CEVAP!

Eğer bir inkarcı “bunun faydası yok” derse vereceğimiz cevap şudur: “Biz delilleri ile ispat ettiğimiz bu hususta şer’i olarak bir engel bulunmadığını anlıyoruz. Yani bu, dinimizce yasaklanmayan meşru bir harekettir. Dolayısıyla yapılmasında bir engel yoktur. Yapanlar çokça faydasını görmektedir.

Faraza faydası yoksa bile yaptığımız rabıtanın bize bir zararı da yoktur. Çünkü rabıta yapılan, düşünülen kişi, her anında Allah yolunda olduğuna, Allah’ın şeriatından kıl kadar şaşmayan biri olduğuna, peygambere 6 cihetten ittiba eden biri olduğuna, Kuşluk kılmamayı ölmeye tercih eden biri olduğuna şahitlik ettiğimiz biridir, Allah’ın salih bir kuludur. Dünyanın iğrençliklerini düşüneceğimize bir Allah dostunu düşünmemiz bizim zararımıza olamaz…

Dolayısıyla rabıta yapmamızdan fayda görsek veya görmesek de bir kaybımız yoktur…

SONUÇ!

Rabbimize şükürler olsun ki, yine sitemiz ihvanlar.net ten güzel bir çalışmayı daha sizlere sunduk… İnkarcıların tutunacak hiçbir dalı yok. En azından biz yolumuzun hak, davamızın sabit, fiillerimizin meşru olduğunu bilelim bize yeter…

ihvanlar.net

.

Rabıtada Hedef Nedir?

05 Mayıs 2014, 14:41

Doç. Dr. Dilaver Selvi'nin rabıta hakkında yazısı..

Râbıtada hedef, mürşid değil irşaddır. Gaye, güneş değil ondaki ışıkla aydınlanmak ve ışık içinde yaşamaktır. Yağmurdan maksat, meyvedir. Mürşidden yansıyan nur ve alınan edep Yüce Allah’a güzel kulluk yapmak içindir.

Dışımızda ve içimizde hayat sebebi kılınan bu güneşler, Yüce Allah’ın özel ikramıdır; ikisi de şükür ister.

Asıl iş, Allah için sevilen ve rehber seçilen velideki güzel sıfatlara bürünmek ve yüksek ahlâka uymaktır. Yani râbıta; itikad, niyet, amel ve hâlde Allah dostuna benzemektir.

Râbıtanın bir diğer hedefi, kâmil mürşid vesilesiyle kalbe nur, sekinet, rahmet ve feyiz çekerek, onu kuvvetlendirmek ve düşmanlarına karşı koruma altına almaktır. Kalbin düşmanı çoktur. En tehlikeli olanları şeytan, nefis, şeytanlaşmış insanlar ve süslenmiş dünyadır.

Bütün bu düşmanların tehlikesini görmek, hilesini bilmek, fitnesini fark etmek için nur lazımdır. Onların çekim ve cazibesinden kurtulmak için iman, ilim, basiret ve sabır yanında özel yardıma ihtiyaç vardır. Müminler zayıf kaldıkça Allah onları destekler. İlahî yardım olmadan kul kendisini bu düşmanlara karşı koruyamaz.

Râbıta, yüce Allah’ın dostuyla rûhen kaynaşmak ve onun bir parçası olmaktır. Allah için kurulan bu beraberlik, Yüce Allah’ın özel rahmet, sevgi ve yardımına mazhar olmak için en güzel bir vesiledir.

Râbıta bir veliyi belli zaman dilimi içinde hayaline alıp düşünmekten ibaret değildir. Aslında bu da güzel ve faydalıdır; fakat bizden istenen râbıta, irşad makamındaki kâmil veliyi Allah için sevip Ondan aldığı nur ve terbiyeyi bütün hayatına yansıtmaktır. Yani, bir mürşidin terbiye tezgâhında Allah’ın boyası ile boyanmaktır.

Râbıtanın şekli değil, sonucu önemlidir.

Râbıta, velinin hayaliyle avunmak değil hayâ ve edebiyle süslenip olgunlaşmaktır.

Râbıta, velinin gözüne değil özüne bakmaktır.

Râbıtada hedef, velinin yüzü değil özüdür, sarığı değil sırrıdır, eti-kemiği değil edebidir, zâhiri değil bâtınıdır, kisvesi değil kalbidir. Çünkü veliye verilen takva nuru, kalbindedir; İlahî aşk gönlündedir. Elbette bu kalbi taşıyan beden de Allah katında şereflidir, kıymetlidir.

Kâbe taştan yapılmıştır; fakat Yüce Allah orayı “evim” diyerek kendine nispet ettiği için, âlemde en şerefli, en bereketli ve en faziletli bir yer olmuştur. Öyle ki Kâbe’nin içinde bulunduğu mescidde kılınan bir rekât namaz, diğer yerlerden yüz bin kat faziletlidir. Aynı şekilde Yüce Allah, kalbini nurlarıyla süsleyerek nazar yeri yaptığı veli kulunu da “dostum” diyerek zatına nisbet etmiştir. Bu özel nisbetle veli öyle bir şeref ve bereket kazanmıştır ki onun ruhuyla kaynaşan, kalbiyle buluşan, gönlüne giren, sohbet ve nazarları altında terbiye gören herkes Cenab-ı Hakk’ın özel tecellilerinden nasiplenir, veliye bahşettiği rahmetten hissedar olur.

Zikir ehli bir Allah dostunun bastığı topraklar bile diğer topraklara karşı övünerek “Üzerimde bir mümin Allah’ı zikretti, namaz kıldı” diye sevinir ve onunla övünür. (1)

Mürşid-i kâmilin kendini sevenlerden istediği tek şey, onu övmeleri, elini eteğini öpmeleri, kendisiyle insanların içinde övünmeleri değil kendisinde gördükleri kâmil mümin edebine bürünmeleri, sırrına ulaşmaları, kalbinde bulunan nura âşık olmaları ve kendisindeki güzel ahlâkı almalarıdır. Sevginin dilde, işin şekilde kalması veliyi üzer. Âşıkların pîri Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî (k.s) bu üzüntüsünü şöyle dile getirmiştir:

Herkes kendi zannınca oldu gönlümün yârı,

Aramadı kimse içimdeki esrârı. (2)

____________________________________________

1 - Bkz. Taberânî, el-Kebîr, nr. 11470; İbn Mübarek, Kitabü’z-Zühd, nr. 323; Ebü’ş-Şeyh, Kitabü’l-Azame, nr. 1172; Suyûtî, es-Sağîr, nr. 8015; Heysemî, ez-Zevâid, 10/79

2 - Mesnevî, 6, beyit.

- See more at: http://www.tasavvufnedir.com/Yazarlar/Details/106/r%C3%A2bitada-hedef-nedir-.html#sthash.ogXxNog7.dpuf

Rabıtanın yanlış bir yol olduğunu iddia edenlere ne dersiniz?

11 Şubat 2014, 00:41

Rabıtanın yanlış bir yol olduğunu iddia edenlere ne dersiniz?

Rabıta, bir ibadet değildir. Ancak Allah-u Zülcelal'in rızasını kazanmanın, O'na ulaşabilmenin ve yakın olabilmenin bir yoludur. Rabıta haktır ve Kur'an-ı Kerimde ve Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in hadis-i şeriflerinde pek çok delilleri vardır.

Allah-u Zülcelal bir ayet-i kerimede şöyle buyurmuştur:

"Ey iman edenler! Allah 'tan korkun ve sadıklarla beraber Olun " (Tevbe; 119)

Sadıklarla beraber olmak iki kısımdır:

1-Cismani yani zahiri beraberlik: Sadıkların meclislerine devam ederek onlardan ilim ve fazilet almaktır. İlimsiz hiçbir şey olmaz. İnsan istikamet üzere yaşamayı ilim öğrenerek elde edebilir. Onun için ashab-ı kiramlar, Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in etrafında pervane gibi dönerek, daima onunla beraber olmaya çalışırlardı.

2-Manevi beraberlik: Sadıkların gıyabında, daima onları düşünmek, fikren ve ruhen onlarla beraber olmak ve onların güzel halleri ile hallenmeye çalışmaktır.

Salih kimselerle zahiri ve manevi olarak beraber olmaya çalışanlar, ne kadar hata ve günah sahibi olsalar da, bu sâlihlerin nasihatleri ve duaları ile tevbekar olurlar.

Günah ve bid'at ehli insanlarla beraber olanlar ise, kendileri iyi bir halde olsalar bile, onlardan etkilenip bozulurlar. Onun için Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur:

"iyilerle dost olan, misk satanla beraber olan gibidir. Onun güzel kokusu diğerine bulaşır. Kötülerle dost olanda demirci çırağı ile beraber olan gibidir. Onun isi ve pis kokusu da diğerine bulaşır. " (EbuDavud)

Diğer hadis-i şeriflerde şöyle buyurmuştur:

"Kişi, arkadaşının dini üzerinedir. O halde, herkes kiminle arkadaşlık ettiğine baksın " (Tirmizi)

"Kişi sevdiği ile beraberdir." (Buhari)

Bu hadis-i şeriflerden de anlaşıldığı gibi, kişi kiminle beraber olursa yavaş-yavaş onlar gibi olmaya başlar. Onun için İnsan daima zahiri ve manevi olarak iyi kimselerle beraber olmaya çalışmalıdır.

Rabıta; kötü kimselerin dolayısı ile de şeytanın insana verdiği vesveselerden kurtulmanın bir yoludur. Çünkü:

"Şayet Rabbinin burhanını (delilini) görmeseydi." (Yusuf; 24) ayet-i kerimesinin tefsirinde müfessirlerin çoğunluğu, manevi tasarruf ve yardımın varlığını açık olarak söylemişlerdir. Celaleyn de, ayet-i kerime; "Yusuf aleyhisselam Züleyha'ya, birbirlerine meyl ettiği zaman, orada Yakub Aleyhiselam ellerini göğsüne vurmak suretiyle onun bütün şehvetini çıkarmıştır." olarak tefsir edilmektedir.

Burada rabıtanın menfaati olduğunu ve insanın daima bir evliya ile veyahutta bir peygamber hayali ile olmasının, rabıtaya işaretle, günahlardan muhafaza olunacağına işaret ediyor.

Bu âlimlerden Keşşaf kitabının yazarı Zemahşeri, Mutezile mezhebinden olduğu halde, bu ayet-i kerimede rabıtanın işaret edildiğini söylemiştir.

Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem buyurmuştur ki:

"Salihlerin anıldığı yere rahmet iner." (Keşfü'l-Hafa, 2/70-1772)

İmam Gazali'nin de dediği gibi, ilahi rahmetin inmesi için salihlerin sadece anılmış olması yetmez. Ancak bu anma ile birlikte, gönülden onlara benzeme arzusu uyanırsa böyle bir aksiyon, rahmet sebebi olur. Bu da rabıtaya işarettir.

İmam Buhari'nin zikrettiği şekilde, Hz, Ebu Bekir radıyallahu anh, kaza-i haceti anında bile Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in hayali gözünün önünden gitmediği İçin, bu halden rahatsız olmuş, bu durumu Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'e bildirdiği zaman Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve Sellem: "O ben
değilim, bu benim hayalimdir. " buyurduğu, bunun sevgiden dolayı
olduğunu ve bir sakıncasının olmadığını hacetini yapabileceğini söylemiştir.

Burada dikkat edilmelidir ki, Hz. Ebu Bekir radıyallahu anh her zaman Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in hayalini göz önüne getirirdi. Hatta o hale gelmişti ki Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in hayali kaza-ı hacet anında bile göz önünden gitmiyordu. Ayrıca Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ona: "Hayal etmeyiniz." diye buyurmamıştır.

Görüldüğü gibi, Allah'ın sevdiği bir insanı düşünmek şirk olsaydı Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, Hz. Ebu Bekir radıyallahu anh'a hayalini gözünde canlandırmayı yasaklardı. Hz. Ebu Bekir radıyallahu anh'a bu sebeple düşmanlık eden varsa, bu onun Allah-u Zülcelal'in rahmetinden uzaklaşmasına alamettir.

Yine rivayete göre, Hz. Hasan'ın dayısı Hind bin Ebi Hale'den Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in hilyesini ve özelliklerini sormasıdır. Hz. Hasan'ın: "Onun özelliklerini dikkate alıp kalbi bir bağ kurmak için onu bana tasvir etmeni istiyorum." (Buhari, Müslim) sözü fiilen rabıtaya işarettir.

Burada dikkat edilmelidir ki, Hz. Hasan kalbi bir bağ kurmak için dayısından Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'i tasvir etmesini istemiştir. Zaten rabıta da bundan başka bir şey değildir.

Mevlana Celaleddin-i Rumi şöyle demiştir:

"Yalancı vasıtalar kul ile Allah-u Zülcelal arasında perde olurlar. Ancak enbiya ve evliyaya rabıta yapmak böyle değildir. Bilakis o rabıta perdeleri yırtıcı, alaka ve sebepleri kesicidir."

Hanefi İmamlarından Taceddin el-Hanefı (rh.a), Taciye adlı risalesinde, Allah-u Zülcelal'e ulaşan yolları anlatırken şöyle demiştir:

"Üçüncü yol müşahede makamına ulaşmış ve zati sıfatlar üzerinde tahakkuk etmiş olan salih bir kimseye yapılan rabıtadır. Zira bu sıfatlarla sıfatlanmış salih kişiyi görmek:

"Onlar o kimselerdir ki, görüldükleri zaman Allah hatırlanır. " (İbn-i Mace, ibn-i ebi'd-Dünya) mealindeki hadisi şerif gereğince kalpte Allah 'in zikrine karşı sevgi meydana getirir. Böyle bir salih kimsenin sohbetinde bulunmak ise:

"Onlar Allah ile sohbet kuranlardır" (Buharı) mealindeki hadisi şerifin gereğince Allah-u Zülcelal ile kalbi beraberliğin oluşmasını sağlar.

Yani rabıta hakkında daha bir çok deliller vardır. Fakat bu kadarı ile iktifa ediyoruz. Allah-u Zülcelal'in rızasını samimi olarak arayanlar için bu kadarı yeterlidir.

Kaynak: Seyda Muhammed Konyevi K.S

Hanefi ve Şafi Mezhebine Göre Asrımız Meselelerine Fetvalar

.

Kur'an ve Sünnetin Emrettiği Rabıta

10 Şubat 2014, 00:01

Rabıta hakkında güzel bir yazı..

Bazıları tasavvufta tarif ve tavsiye edilen rabıtayı tenkit etmekteler. Kimi bu tenkidin şiddetini artırıp rabıtaya şirk diyecek kadar ileri gitmektedir. Acaba birisine göre ibadet, diğerine göre felaket olan bu rabıta nedir?

Tasavvufta rabıta, terbiyenin temeli ve en büyük zikir sebebi görülürken, onu şirk gören kimse hangi delil ve mantıkla bu sonuca varabiliyor?

Gerçekten şirke götüren bir rabıta çeşidi mevcut mudur?
Rabıtanın Kur’an ve Sünnet’te bir örneği, benzeri, delili ve tarifi var mıdır? İnsan terbiyesi için rabıtanın gereği nedir? Bütün bunlar, cevap arayan sorulardır.

Aslında çözüm kolaydır. Aramızda bir ihtilaf varsa, yapılacak iş hakeme gitmektir. Din işlerinde hakem Kur’an ve Sünnet’tir. Biz de önce Kur’an ve Sünnet’e bakacağız. Onlarda rabıtanın nasıl ele alındığını inceleyeceğiz.

“Rabıta”, “ribat”, “murabata” kelime olarak “rabt” kökünden gelmektedir. Rabıta ve rabt, sözlükte iki şeyi birbirine iyice bağlamak anlamına gelir. Bu kelimeye, iki şeyi birbirine bağlayan ip, alaka, şiddetli muhabbet, münasebet, ilgi ve sevgi ile bir şeye bağlılık, cesur ve dayanıklı olmak gibi manalar da verilmiştir. (Cevherî, Sıhah; İbnu Manzur, Lisanu’l-Arab; Zebidî,Tacu’l-Arus.)

Bu kelimeler kullanıldıkları yere göre, bir şeyin üzerinde sabit durmak, kendini hapsetmek, başkasından kesilip bir şeye tam yönelmek gibi manalar da taşımaktadır. (Razî, Tefsir-i Kebir; Kurtubî, el-Cami li Ahkami’l-Kur’an; İbnu Kesir, Tefsir.)

Kur’an ve Sünnet’te anlatılan rabıta çeşitleri de, bu manaların birini veya birkaçını içermektedir.

KUR'AN'DA RABITA GEÇİYOR MU?

Kur’an’da rabıta kelimesi açıkça zikredilmektedir. Bunu şu ayette görüyoruz:

“Ey iman edenler! Allah yolunda sabredin, düşmanlarınız karşısında sebat gösterin, rabıta yapın / Allah’ın korumanızı istediği sınırları bekleyin, Allah’tan korkun ki kurtuluşa eresiniz.” (Âl-i İmran, 200)

Bu ayetteki “rabıta yapın” emri, her mümini ilgilendiren bir emirdir. Tefsirlerde burada geçen rabıtaya şu manalar verilmiştir: Düşmanların saldıracağı yerleri gözetleyin, sınırları bekleyin. Dininizi tehlikelerden koruyun. Nefis ve şeytan düşmanlarına karşı uyanık olun. Onların kalbinize girmesine yol vermeyin. Allah’ın çizdiği sınırları iyi gözetin, ilâhi hükümlere harfiyen uyun. Namaz vakitlerini gözetleyin ve mescitleri ibadet, taat ve zikir ile mamur edin. (Suyutî, ed-Dürrü’l-Mensur; İbnu Kesir, Tefsir.)

Yüce Allah’ın her müminden istediği rabıta, kalbini Yüce Allah’a bağlamaktır. Her işte O’nun rızasını gözetmektir. Bütün yaptıklarında helal ve haram sınırına dikkat etmektir. Kalp kâbesini günah kirlerinden temizlemektir. Oraya Allah’ın sevmediği şeyleri sokmamak için gönlü kontrol altında tutmaktır. Kısaca, Yüce Allah’ın düşman olduğu şeyleri gönülden çıkarmak ve kötülüklerin esaretinden kurtulmuş, hür bir müslüman olmaktır.

Rasulullah s.a.v. Efendimiz, “rabıta yapınız” ayeti indiği zaman, ashabına ayette anlatılan ribat ve rabıtanın ne olduğunu şöyle açıklamıştır:

“Zor ve sıkıntılı zamanlarda güzelce abdest almak, kalbi mescitlere bağlı olmak, ibadet yerlerine çokça gidip gelmek ve bir namazı kıldıktan sonra diğer namaz vaktini gözetlemek var ya; işte sizin için ribat budur, işte asıl ribat budur, işte asıl ribat budur.” (Buharî, Tirmizî, Nesaî, Malik)

Bu hadisten ribatın iki türlü manasının olduğunu anlıyoruz. Birisi manevi, diğeri maddi sınırları kontrol altında tutmaktır. Korunacak manevi sınırlar ilâhi emirler ve kalbimizdir. Maddi sınırlar ise düşmanın saldırı noktalarıdır.

Kalbin Yüce Allah ile ne halde olduğunu kontrol etmeye murakabe denir. Zahiri düşmanları takip ve kontrol etmeye ise mücadele denir. Her ikisi de mümin için vazgeçilmez birer vazifedir. Çünkü ayette kurtuluş bunlara bağlanmıştır.

TEFEKKÜR YA DA VARLIKLARI RABITA

Kur’an ve Sünnet’te emredilen bir diğer rabıta şekli tefekkürdür. Tefekkür etmek, fikretmek, düşünmek aynı şeydir. Hepsi kalple yapılan bir ameldir.

Düşünmek akıllı olmanın gereğidir. İnsanın en başta gelen özelliği düşünmektir. Tefekkür, boş ve gelişi güzel bir düşünce değildir; gizli bir ilim yoludur. Tefekkür kalp aynasında varlıkların iç yüzünü görmektir. Bilinene bakıp gizli olanı fark etmektir. Görünene bakıp görünmeyene ulaşmaktır. Delile bakıp hedefe varmaktır. Tefekkür, sanata bakıp sanatkârı tanımaktır. Kalp gözüyle Yüce Yaratıcı’nın varlıklarda gizlediği ilmini, kudretini, rahmetini ve hikmetini görüp, O’na hayran olmaktır. Bunun sonu O’nu sevmek, zikretmek, yüceltmek ve O’na teslim olup huzura ermektir. Kur’an’da bu sonuç tefekkür, tezekkür, teemmül, tedebbür, ibret, basiret, marifet ve muhabbete bağlanmıştır.

Tefekkürü tarif ettik. Tezekkür, unutulan bir şeyi hatırlamak, unutmamak ve devamlı tekrar ederek onu kalpte tutmaktır. Teemmül, bir şeyi devamlı ve çok yönlü düşünerek içinde saklı olan manayı ortaya çıkarmaktır. Tedebbür, bir şeyi derinlemesine düşünmek ve arkasındaki gizli manayı çözmektir. İbret, bir şeyde verilmek istenen mesajı almaktır. Basiret, işin iç yüzünü görmektir. Marifet, bir şeyi asli haliyle olduğu gibi tanımaktır. Muhabbet, bir şeyi sevmek ve onunla huzur bulmaktır.

Görüldüğü gibi, bütün bunlar bir irade, yöneliş, gayret, iman ve sabır istemektedir.

'MÜRŞİD YERİNE ALLAH'I DÜŞÜN' SÖZÜ DOĞRU MU?

Yüce Allah’ın zatı hariç, her şey düşünülebilir. Yüce Allah’ın zatı hiçbir şeye benzemediği için onu düşünmek mümkün değildir. Rasuiullah s.a.v. Efendimiz, bu konuda şu ölçüyü önümüze koymuştur:

“Allah Tealâ’nın zatını tefekkür etmeyin/düşünmeyin. O’nun nimetlerini ve yarattığı varlıkları düşünün. Çünkü siz Allah’ın zatını düşünmeye güç yetiremezsiniz.” (Ebu’ş-Şeyh, Kitabu’l-Azame; Ebu Nuaym, Hilye; Tabaranî, el-Evsat; Beyhakî, Şuabu’l-İman; Elbanî, Sahiha.)

Alimlerimiz bu hadisten hareketle şu temel kaideyi tespit etmişlerdir: “Her ne ki hayal edilir, o Allah değildir.” (Şa’ranî, el-Yevakıt). Yüce Allah’ın dışındaki her varlık düşünülebilir ve nasıl olduğu hayal edilebilir. Fakat Allah nasıl acaba diye düşünülmez, düşünülemez.

Bu hadis, niçin bir mürşidi düşünüyorsunuz da Allah’ı düşünmüyorsunuz, diyenlere cevap vermektedir. Kâmil mürşid, bir varlıktır, kuldur, edep ve takva sahibi salih bir insandır. Allah’ın dostu, halifesi, şahidi, delili ve davetçisidir. Onu düşünmek, hayal etmek, kalpte canlandırmak, gönülde şekillendirmek, rabıta yapmak mümkündür, fakat bu durum Yüce Allah’ın zatı için mümkün değildir.

AYETLER, İBRETLER

Yüce Allah, Kur’an’da bütün varlıklara, yerlere, göklere, dağlara, denizlere, aya, güneşe, yıldızlara, geceye, gündüze, yağmura, rüzgara, insana, bitkilere, hayvanlara, tarihte olan olaylara “ayet”, “delil” ve “ibret” ismini veriyor ve onların yaratılmasına, seyrine, sevk ve idaresine, hareket ve sonuçlarına ibretle bakmamızı, onların üzerinde derin derin düşünmemizi emrediyor. Bir sivrisineğin halini, arının yaptığı balı, örümceğin ördüğü ağı misal vererek, akıl sahiplerinin ibret almasını istiyor. Cennet, Cehennem, Sırat, Mizan ve diğer ahiret hallerini safha safha anlatarak, hepsi üzerinde düşünülmesini bekliyor.

Kısaca önümüze iki türlü ayet konmuştur. Birisi Kur’an ayetleri, diğeri kainat ayetleridir. Yüce Allah, bütünüyle Kur’an ayetlerini düşünüp öğüt almamız ve Allah’ın tek ilâh olduğunu anlamamız için indirdiğini haber veriyor. (Nisa, 82; Yusuf, 2; İbrahim, 52 v.d.)

Aynı şekilde yerler, gökler ve içindekilerin de aynı hedef için yaratıldığını bildiriyor ve onlardaki bu ilmi insanların okumasını, içindeki mesajı almasını istiyor. (Bakara, 164; Âl-i İmran, 190-191; Yunus, 101 v.d.)

Bu ayetler bize sadece kainatta olanı biteni haber vermek, onların isimlerini öğretmek ve arada bir kendilerini konu etmek için anlatılmıyor. Bunların tek hedefi kalbi uyandırmak ve Yüce Allah’a bağlamaktır. Çünkü disiplinli düşünmek, bir halden diğerine geçmek içindir. Tefekkürle kalp dirilir, hali değişir, sıfatı güzelleşir. Bu dirilik ve güzellik diğer lâtifelere yansır. Kalp gibi ruh, sır, hafi, ahfa, vicdan, akıl ve şuur da ayet ve delilleri tefekkürün sonucu oluşan ilim ve feyzden nasiplenir. Sonuç güzel ahlâktır.

Tefekkürle cehaletten ilme, dünya hırsından zühde, kibirden tevazuya, benlikten edebe, nefretten sevgiye, korkudan emniyete, vesveseden zikre, boş işlerden ibadete, fani dostlardan ebedi sevgiliye yöneliş ve geçiş sağlanır. İşte buna seyr u sulûk, yani Allah’a gitmek denir. Bu hedefe giderken her şey bir vesileden ibarettir. Tefekkür de en güzel vesiledir. Bunun için, “uyanık kalple bir saat tefekkür yapmak, gaflet içinde bir sene ibadet yapmaktan hayırlıdır” denmiştir. (Ebu’ş-Şeyh, Kitabu’l-Azame; Gazalî, İhya)

Kur’an’da, ayetlerden ibret almak ve sonuç çıkarmak için samimi iman, uyanık kalp, güzel yöneliş, takva, temiz akıl ve sabır gerekli görülmüştür. İman etmeyen ve aklı midesine, kulağı para sesine, gözü cüzdanına bağlı yaşayan kimseler, bu halleriyle kör, sağır, dilsiz, hissiz ve kıymetsiz birer varlık olarak tanıtılmıştır.

Görüldüğü gibi tefekkür lazımdır. Tefekkürün hedefi şirkten kurtulmak, tevhide ve şükre ulaşmaktır. Bu şekilde tefekkür etmek, ibret almak, kendini kontrol etmek ve amellerini muhasebeye çekmek her müminin günlük amelleri arasında yerini almalıdır. Hadiste, aklı başında olan her müminin, gününün bir kısmını bu tefekkür için ayırması gerektiği belirtilmiştir. (İbnu Hıbban, Sahih; Ebu Nuaym, Hilye)

MUHABBET RABITASI

Kur’an ve Sünnet’te emredilen rabıtalardan birisi de muhabbet rabıtasıdır. Muhabbet rabıtası kalbi Allah’ın sevdiği şeylere bağlamak ve onları Allah için sevmektir. Bu sevilecek kimselerin başında Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz gelmektedir. Yüce Allah onu sevginin imamı, delili ve rehberi yapmıştır. (Âl-i İmran, 31; A’raf, 157-158) O’na uymadan Allah’ı seviyorum demek yalandır.

Rasulullah s.a.v. Efendimiz, kendisi için her müminden şu derece bir sevgi ve kalp bağı istemektedir: “Sizden biriniz beni kendi nefsinden, ailesinden, çocuklarından, anne babasından ve bütün insanlardan daha fazla sevmedikçe, tam iman etmiş olmaz, gerçek imanın tadını tadamaz.” (Buharî, Müslim, İbnu Mace, Ahmed)

Ayrıca her müminden Ashab-ı Kiram’ı, alimleri, salihleri ve mümin kardeşlerini sevmesi, onları hayırla anması, kalbinde onlara yer vermesi, dualarına katması, onlarla ilgilenmesi istenmektedir. “Birbirinizi sevmedikçe mümin olamazsınız” hadisi, bu sevgiyi anlatmaya yeterlidir. Yüce Allah’ın: “Sakın zalimlere meyletmeyin, yoksa size de ateş dokunur.” (Hud, 113) uyarısını her kalp sahibi dikkate almalıdır. “Ey iman edenler Allah’tan korkun ve benim sadık kullarımla beraber olun.” (Tevbe, 119) ayeti, kalbin kimlere yönelmesi ve bağlanması gerektiğini göstermektedir.

ÖLÜM RABITASI

Kur’an ve Sünnet’te emredilen rabıtalardan biri de ölüm rabıtasıdır. Kur’an’da insanı dehşete düşürecek, hayrete sevkedecek ölüm halleri, kıyamet sahneleri ve ahiret manzaraları anlatılmaktadır. Bunlarla kalp dünyadan çekilip ebedi ahiret yurduna yöneltilmek istenmektedir. Rasulullah s.a.v. Efendimiz, Abdullah b. Ömer’e: “Kendini ölmüş ve kabre girmiş say.” (Tirmizî, Ahmed) buyurarak ölüm rabıtasını tavsiye etmiştir. Bu rabıta ile insanın dünyanın boş sevgi ve zevklerinden çekilip ebedi ahiret güzelliklerine yöneleceğini, gafletin gidip kalbin dirileceğini ve günahlardan temizleneceğini haber vermiştir. (Tirmizî, Nesaî, Münavî, Beyhakî)

Allah dostları tefekküre büyük önem vermişlerdir. İnsanın terbiyesi, konuşması kadar susmasından da anlaşılır. Ancak, boş konuşma ve kötü düşünce kınandığı gibi, içinde güzel düşünce ve tefekkür olmayan suskunluk da kınanmıştır.

Velilerden Fudayl b. İyaz rh.a. der ki: “Tefekkür bir aynadır. Sana iyiliklerini ve kötülüklerini gösterir. Onda kalbinin halini görürsün.”

Alimlerden Abdullah b. Mübarek rh.a., velilerden Sehl b. Ali k.s.’yi derin bir tefekküre dalmış halde gördü. Onun ahiret hallerini düşündüğünü anladı ve “Nereye kadar ulaştın?” diye sordu. O da, “Sırat köprüsüne kadar.” cevabını verdi.

Bişr b. Haris rh.a., tefekkürle elde edilecek sonucu şöyle özetler: “Eğer insanlar Yüce Allah’ın büyüklüğünü anlayabilselerdi, ona isyan etmezlerdi.”

RABITANIN SONUCU

Tasavvuf büyüklerinin tarif ve tatbik ettiği rabıta da yukarıda anlatılan tefekkür çeşitlerinden birisidir. Rabıta, görülmesi Yüce Allah’ı hatırlatan kâmil bir veliyi gönül aynasında seyretmek ve üzerinde zuhur eden ilâhi tecellileri görüp, Yüce Allah’ı zikretmekten ibarettir.

Diğer bir yönüyle rabıta, Yüce Allah’ın dostu ile gönülde beraber olmaktır. Onun kalbine emanet edilen ilâhi nura bağlanmaktır. Onun ilâhi aşkla kaynayan kalbine inen feyizden nasiplenmektir. Velideki dostluk sırrını düşünmektir. Salihleri özlemek ve onlardaki güzel ahlâka özenmektir. Sevgi atmosferi içinde kalbi uyandırıp Hakka yöneltmektir.

Kısaca rabıta, Allah’ın yeryüzündeki şahidine bakarak Allah’ı tanımaktır. İşte tefekkürün özü de budur.

Alıntı.

.

Sohbet ve Rabıtanın Önemi - Geniş Tafsilat

23 Aralık 2013, 17:12

Sohbet ve rabıtanın önemini ayet ve hadisler ile anlatan geniş bir tafsilat..

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم

أَجْمَعِينَ وَصَحْبِهِ وَآلِهِ مُحَمَّدٍ سَيِّدِناَ عَلىَ وَالسَّلاَمُ وَالصَّلاَةُ الْعَالَمِينَ رَبِّلِلهِ اَلْحَمْدُ

TASAVVUFTA SOHBET ve RABITANIN ÖNEMİ

Sohbet, beraber olmak, yan yana bulunmak, aynı meclisi paylaşmak, birbirinden ayrılmamak; söz, beden, himmet ve yardım ile birisini desteklemek gibi manalara gelir.

Sohbet, müridin terbiyesi için en tesirli yollardan birisidir. Sohbet, Ashabı Kiram’ın sanat ve mesleğidir. Sohbet, Nakşibendî yolunun esası ve temelidir.

Habib-i Kibriya s.a.v. Efendimiz, bütün dünyada İslâm’ın şaşırtıcı bir hızla yayılmasıyla neticelenen hizmetini, sohbetle insanları yetiştirerek başlatmıştı. O’nun sohbetiyle terbiye olan ve en şerefli nesil olma lütfuna eren bu insanlara Ashab-ı Kiram denilmektedir ki, bu ifadenin bir manası “sohbetle yetişenler, olgunlaşanlar”dır.

Fahr-i Kâinat s.a.v. Efendimiz’in sohbeti öyle bir terbiyeye vesile idi ki, insanların yırtıcılıkta vahşi hayvanları geçtiği bir ortamda Ashab-ı Kiram, bütün imkânsızlıklara rağmen barışı, birlik ve beraberliği temin etmiş, insanlığın kurtuluş modeli olmuştu. Tarihin hiçbir devresinde bu şekilde cennet hayatının daha dünyada iken yaşandığı görülmemiştir, görülmeyecektir de... [1]

Efendimz (s.a.v) hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuştur:

“Bir topluluk Allah’ı zikretmek üzere bir araya gelirse, melekler onların etrafını kuşatır. Allah’ın rahmeti onları kaplar, üzerlerine sekinet iner ve Allahu Teâlâ onları yanında bulunanlar arasında zikreder.” [2]

Allah’ı zikretmek, O’nu anlatmak, Rasulü’nün sünnetinden ve yolundan gidenlerden bahsetmek ne büyük lütuf!

Ayet-i Kerimede ise:

“(İnsanları) Allah’a çağıran, salih amel işleyen ve ‘ben müslümanlardanım’ diyenden kimin sözü daha güzel olabilir?” [3]

İşte bu gaye ile bir araya gelen insanların oluşturdukları meclislere sohbet meclisleri denir. Çünkü bu meclislere katılanlar, birbirlerini Allah için seven, Allah için arkadaş olan ve Allah için bir araya gelen insanlardır.

Sohbet meclislerinde, hadis-i şeriften de anlaşılacağı gibi, akıl ile izah etmekte zorlanacağımız manevi işler cereyan eder. İnsan ruhunun ihtiyacı olan manevi gıdalar ikram edilir, kalpler huzur bulur. Meleklerin teşrif ettiği ruhanî bir meclis kurulmuş olur.

Allahu Teâlâ’nın kendi yanında bulunanlar arasında bir insanı zikretmesi nasıl bir ikramdır, bilemiyoruz. Herhalde yaşanarak anlaşılabilecek veya anlaşılması Yüce Huzur’a bırakılmış olan bir haldir. Ama şuna kesin olarak inanıyoruz ki, insanın ulaşabileceği en yüce hal, işte bu haldir.

Sohbet meclislerinde çoğunlukla bir kişi konuşur, diğerleri dinler. Allah’a ve O’nun razı olduğu değerlere davet eden konuşmalar, sohbet meclislerinin konularını oluşturur. [4]

Şehabeddin Sühreverdî (k.s) buyurmuştur:

“Sohbet, insanın iç âleminin gözeneklerini açar. Sohbetle insan, hadiselerin hakikatini kavrar.
Belanın ne olduğunu ona uğrayan bilir, denmiştir. İnsanın iç dünyasının kuvvet kazanması, ilminin sağlam olmasıyla mümkün olur. Sadakatinin kuvvet kazanması ise, onun bir takım bela ve musibetlerle karşılaşması ve hadiselerden imanla çıkmasıyla mümkün olur. Bütün bunlar sohbetle, dostlukla, dayanışma ve yardımlaşma ile meydana gelir. Bunlarla gönlün kuvvetleri güç kazanır, ruhlar huzur ve sükûn bulur. Allah’a yönelmenin yolunu bulur ve O’na yönelir. Bunun örneği seslerde görülür. Sesler bir araya gelip birleşince daha gür olarak çıkar ve etraftaki engelleri aşar ve yayılır.” [5]

Rabbül Alemin’in sohbetlere ayrı bir nazarı vardır. İslâm ahlâkını öğrenmek, birbirleriyle kardeşlik kurmak, ayrılığı, tefrikayı bertaraf etmek için bir araya gelip sohbet eden müminlere melekler dahi gıpta ederler.

Seyyid Abdülkadir-i Geylani (k.s) hazretleri şöyle buyurmuştur:

‘’Allah dostları ile Salihlerle beraber ol. Onların sohbetlerinde bulun. Böylece Allah’ın onlara olan yardımı sayesinde sen de güçlenirsin. Sen de onların gözü ile görürsün. Allah’da tıpkı onlarla övündüğü gibi seninle de övünür.‘’ [6]

Eğer bu sohbetler iyi değerlendirilirse, insanlar süflilikten kurtulur, yüksek derecelere kanat açarlar.

Sohbetin bu önemi sebebiyle büyükler, “yolumuz sohbet üzerinedir”buyurmuşlardır. Dolayısıyla, sohbeti terk eden, büyüklerin tarif ettiği yolu terk etmiş olur. Ayrıca sohbet müekked bir sünnet olduğunu da bilmemiz gerekir. [7]

Hâce Alâeddin Attâr k.s. Hazretleri son hastalıkları sırasında dostlarına şu vasiyeti yapmıştır:

“(Din hususunda) gelenek ve görenekleri terk ediniz. Halkın âdet edindiği şeylerin tersini yapınız. Birbirinizden razı olunuz. Nebî’nin (s.a.v) gelişi beşeriyetin çirkin âdetlerini kaldırmak içindir. Birbirinize destek olunuz. Kendinizi öne çıkarmayıp kardeşinizi nefsinize tercih ediniz. Her işte azimet yolunu takip ediniz ve mümkün oldukça o yoldan ayrılmayınız. Sohbet sünnet-i müekkededir. Bu sünnete sürekli uyunuz. Gerek fert, gerek cemaat olarak sohbet sünnetini terk etmeyiniz. Eğer bu söylenen işler üzere istikametten şaşmazsanız benim bütün ömrüm boyunca kazandığımı sizler bir nefeste elde edersiniz. Böyle yaparsanız ahvaliniz daima terakki eder. Şayet bu sıfatları terk ederseniz kesinlikle perişan olursunuz.”[8]

Menkıbe

Ashab-ı Kiram’dan Ebu Vakid el-Leysî (r.a.) anlatıyor:

Bir gün mescitte bir grup insanla beraber Efendimizin (s.a.v.) huzurunda bulunuyorduk. O esnada üç tane adam kapıda göründü. Biri içeri girmeden gitti. Diğer ikisi ise girip Efendimizin (s.a.v.) yanına kadar geldiler. İçlerinden birisi, halkada gördüğü bir boşluğa oturdu. Diğeri ise, yer kalmadığı için ve kimseyi de rahatsız etmemek düşüncesiyle halkanın hemen arkasına oturdu.

Bir müddet sonra Resul-i Ekrem (s.a.v.) sohbetinin bir yerinde şöyle buyurdular:

“Size şu üç kişinin halini anlatayım mı? Halkaya oturan birincisi Allahu Teâlâ’ya sığındı. Allah da onu himayesine aldı.

İkincisine gelince o kimse Allah’tan hayâ etti, edebe sarıldı. Allahu Teala da o kulundan hayâ etti; onu azabından emin kıldı.

İçeri girmeyen diğerine gelince; o, bu meclisten yüz çevirdi. Allah da ondan yüz çevirdi.”[9]

Fudayl bin İyad (r.a.) şöyle demiştir: ‘’İnsanın, yanında bulunanlarla tatlı tatlı sohbet etmesi, onlara güzel ahlak ile davranması, geceleri sabaha kadar ibadet ile gündüzleri hep oruçlu geçirmesinden hayırlıdır.’’ [10]

Burada sözü edilen sohbet, dışarıdan bakıldığında herhangi bir sohbetten çok farklı gözükmese de, önemli bazı özellikler taşır.

Bu özelliklerin en başta geleni, yapılan sohbetin gayesidir. Sohbetten gaye, Cenab-ı Mevlâ’nın rızasını tahsil, kalbin ihyası, ebediyyet yolunda gerekli bilgilere ulaşmak, güzel ahlâk ve edep yolunda mesafe kat etmek, terakki etmektir.

Menkıbe

Benim Asıl Gayem

Bu yolun büyüklerinden Muhammed Diyauddin (k.s.) hazretleri, zaman zaman küçük çocukları başına toplar, onlarla sohbet ederdi. Yine böyle bir sohbetin ardından hanımı sormuş:

“Kurban, insan senin işine taaccüp ediyor, onlar daha küçük, sohbetten ne anlar?” Hazret şöyle cevap vermiş:

“Bende biliyorum bir şey anlamazlar fakat benim gayem, onların bir şey anlaması değildir. Sohbet meclisleri Allah’ın rahmetini çeker. Ben o rahmetin peşindeyim. Bu çocuklar bir vesile... Zaten, sohbetteki gaye sohbet sırasında Allah ve sadat anıldığı zaman nazil olan ilahi rahmetten, ilahi bereketten, sadatın himmet ve nazarlarından istifade etmektir. Menfaat sohbetin kendisinde değildir.’’ [11]

Bir kimse üzerine rahmet yağmuru yağsın diye sohbet halkası kurar ve el açarsa, o kimseyi eli boş ve faydasız geri çevirmezler.

Kalplerin mutmain olabilmesi, peygamberlerin ve ümmetlerinin, peygamber varisi velilerin hayatları herkes için gönüllerde nurani güzelliklerin meydana gelmesine vesiledir.[12]

Abdurrahman et-Tahi (k.s.) anlatıyor:

“Bir seferde Gavs’ın (k.s.) yanında iken bu kapıdan istifadenin olmadığı hususunda ümitsizlik hâsıl olmuştu. Bu halin üzerine Gavs (k.s.) şöyle buyurdu:

“İnsanın hiç bir karı olmasa da şu sohbet meclisinde bulunması yeterlidir.”Dedikten sonra şu hadisi okudu:

“Kişi sevdiği ile beraber haşrolur.” [13]

Gavs-ı Bilvânisî (k.s) hazretleri ise şöyle buyurmuştur: ‘’Ne zaman Allah dostlarını konuşursanız, ruhaniyetleri sizin yanınıza muhakkak gelir.‘’

Süfyan b. Uyeyne r.ah hazretleride ‘’Salihlerin anıldığı yere rahmet iner‘’ [14]buyurmuştur.

Eskiden, kış gecelerinde büyüklerimiz peygamberlerin kıssalarını, evliyaullahın menkıbelerini okurlardı. Şimdi zaman değişti. Ariflerin, evliyanın sohbeti yerine televizyon, gazete ve siyasî konuşmalar yapılmaya başladı. Gönüllerimiz rahmetsiz/susuz, çorak kaldı. Ruhaniyetler gelmez oldu. İnsanlar sertleşti, şükürler azaldı ve fikirler kısaldı. [15]

Menkıbe

Bir gün Gavs-ı Bilvânisî hazretleri devrinde bazı sofiler Kozluk’tan çıkıp Baykan’a gideceklerdi. Yol üstünde malum Veysel Karanî hazretlerinin kabri vardır. Oradan Bitlis’e doğru dönüp Kasrik’e ulaşacaklardı. Yaklaşık 80-100 kilometrelik bir mesafe vardı.

Sofiler yola çıktılar; ancak uzun bir süre vasıta beklemek zorunda kaldılar. O zamanda vasıta çok nadir geçerdi. Vasıta beklerken, aralarında bulunan bazı sofi kardeşlerimiz sâdât-ı kirâmın sohbetini yapmaya başladılar. Daha sohbet bitmemişti ki, bir kamyon çıkageldi. Bitlis’e giden bu kamyona bindiler. Kasrik’e ulaştılar. Gavs hazretleri dergâhına vardılar.

Gavs-ı Bilvânisî hazretleri onlara şöyle sohbet etti:

- Bir cemaat buraya geliyordu. Bulundukları yerden çıktılar. Vasıta beklediler. Beklerken de sâdâttan bahsettiler, sohbet ettiler. Bir kamyon geldi. Onlarda bindiler ve geldiler. Ancak onlar görmüyorlardı; eğer orada sâdât-ı kirâmın olduğunu görmüş olsalardı, arı kovanındaki arıların çiçeklere koşuştuğu gibi etrafa dağıldıklarını bir görselerdi, kamyona binmez, günlerce sohbet ederlerdi! [16]

Sohbet konularında kendini gösterir. Sohbette dünya konuşulmaz, konuşulmamalıdır. Hatta ukbadan da bahsedilmez, siyaset, hayat pahalılığı gibi lüzumsuz işlerden bahsedilmez. Dedikodu, gıybet, malayanilik gibi gayri meşru davranışlara asla yer verilmez, fırsat tanınmaz.

İnsanın manen terakkisine vesile olan sohbetin diğer önemli bir vasfı da, kiminle sohbet yapılacağı hususudur. Büyükler bunu şu veciz sözle açıklamışlardır:

“Ya senin kendisinde yok olacağın, ya da onun sende yok olacağı biri ile sohbet et. Ya da hem senin, hem de onun Allah’da yok olacağınız biri ile sohbet et; ne sen kalasın, ne de o...”

İşte böyle bir sohbet meclisinde, anlatılanlara iyice kulak verilmeli, kalbi uyandırıcı sözlere dikkat edilmelidir.

İnsanoğlunun kalbinde üç türlü sevgi yer alır. Dünya sevgisi, ukba sevgisi, Mevlâ sevgisi. Bir kimse maneviyat yolunda evrad gibi üzerine düşen vazifelerini yapmak kaydıyla tam bir ihlâs üzere manevi sohbetlere devam ettiğinde, kalbinde dünya ve hatta ukba sevgisi kalmaz, sadece ve sadece Yüce Mevlâ’nın has sevgisi yer alır ki, işte önemli olan budur; gaye budur.

Sohbetlerin en önemli hususiyetlerinden biri de, insanın kalbinde muhabbeti, muhabbet-i ilâhiyi ve ondan hâsıl olacak bütün mahlûkata muhabbeti meydana getirmesidir.

Seyyid Sıbgatullah el-Arvâsî (k.s) şöyle buyurmuştur: "Evliyanın menkıbelerini dinlemek, muhabbeti artırır. Eshâb-ı kiramın menkıbeleri imanı kuvvetlendirir, günahları mahveder." [17]

Bu muhabbet tarif edilmez, edilemez. Sadece yaşanır ve yaşanarak bilinir. Gözyaşları ise muhabbetin bariz ifadelerinden sayılır.

Kâinat hep muhabbetin eseridir. Bir hadis-i kudside Cenab-ı Hak “Eğer sen olmasaydın, felekleri (kâinatı) yaratmazdım” buyuruyor. Cenab-ı Rabbül Alemin’in habibi Hz. Muhammed s.a.v. Efendimiz, bütün mevcudatın yaradılış sebebi oluyor. Demek ki kâinatın yaratılışında aşk var, muhabbet var, sevgi var. [18]

Muhabbeti elde etmenin birinci yolu ve şartı İslâm’ın zahirî amellerine sarılmaktır. Sonra tasavvuf erbabı olanlar için mürşidi sık sık ziyaret etmek, her fırsatta onun sohbetini yapmak, rabıta ve virdini aksatmamaktır.

Velilerden Ebu Bekir Tilmisani (k.s) demiştir ki:

“Allah’la sohbet ediniz. Eğer buna güç yetiremezseniz, Allah’la sohbet eden ariflerle beraber bulununuz ki, onların bereketi sizi Allah’la beraber olmaya ulaştırsın.“ [19]

Menkıbe

Allah Rızası İçin Yapılan Sohbet

Şeyh Abdullah Ensarî’nin şeyhi Yahya b. İmad vefat edince, onu rüyada gördüler ve “Hak Tealâ sana nasıl muamele yaptı?” diye sordular, o şöyle dedi:

“Ey Yahya! Ben sana çok şiddetli bir şekilde hitap edecek ve gayet sert bir muameleye tabii tutacaktım. Lakin bir gün bir mecliste bizim rızamız için oturup sohbet ettin. Dostlarımızın biri oradan geçmiş, nasihati dinlemiş, huzur bulmuştu.

Onu memnun ettiğin için sana hoş geldin, diyoruz. Yoksa bu durum olmasaydı, sana ne yapacağımızı görürdün. ‘’ [20]

Sohbet, dostu hatırlatmaktır. Bu da kalbi uyandırmak için yapılmalıdır. Sohbetin konusu bütün sâlih ameller ve sâlih insanlar olabilir. Hepsi zikir sebebidir. Sohbet sûfînin günlük gıdası gibidir. Mümkünse her gün, değilse hafatada bir sohbet gıdasını almalıdır. Yoksa kalp kurur, ilerleme durur. Sûfî için sohbet, ağaç için su gibidir.

Sohbet, sevgiliye bir vefadır. Âşığın hiç dilinden düşürmeden sürekli anacağı ve anlatacağı dostları, Allahü Teâlâ, Resûlü ve sâlih müminlerdir.

Sohbet, sevgiyi ölçmek için bir aynadır. İnsan sevdiğinin sohbetini yapar.

Muhammed Diyauddin (k.s.), tasavvuf yolunda bulunmanın esasının sohbet olduğunu bildirerek buyurdu ki;

‘’Bil ki sohbetsiz geçen zaman zararlıdır. Ömrün boş yere zayi olmasıdır. Şu değerli ömrün hakkı, ilkin onu kıymetli sohbete ulaşma yolunda sarf edip, mümkün olduğunca sohbeti terk etmemektir. Sonra, tasavvufta sonu olmayan edepleri elde edip içselleştirmektir. Çünkü sohbet bütün kemalât ve marifetlerin eşiği ve hazırlığı durumundadır. Geçen zaman ne geri getirilebilir, ne de kaza edilebilir. Ne olursa olsun, hiçbir şeyle ölçülemeyen, dengi olmayan sohbetten ayrı geçen vaktinize şiddetle hayıflanın. Belirli zamanlarda yapılması emredilen virdleri terk etme ve rabıtadan uzak kalma. Zira, “Tamamıyla yapılamayan bir iş bütünüyle de terk edilmez.” diye bir kural vardır. Her ne kadar bunlar bedellerin en değersizi olsa da, hasretimizi ve emirlerin bütünüyle terk edilmemesini, Allah Teâlâ’nın sohbete bir karşılık kılması umulur.’’ [21]

Sohbetin en kıymetlisi, Salih insanlarla olanıdır. Bu sohbet, Allah dostları ile beraber olmak ve onların nazarı altına girmektir. Buna manevi terbiye denir. Böyle bir sohbet ve beraberlik bütün hayırların anahtarıdır. Çünkü bu sohbetle gönülden gönüle ilâhi sevgi akar, ruhlar feyzlenir.

Bütün Allah dostları, kâmil insanlarla sohbet etmek üzerinde durmuşlar ve bu gönül beraberliğinin manevi terbiye için şart olduğunu belirtmişlerdir.

Zekeriyyâ Ensârî (k.s) “Evliyanın sohbetlerine katılmayan ve gitmeyen ulema ve fakihler, yenen katıksız ekmeğe benzer ” buyurmuştur. [22]

Ömer b. Abdulaziz (rah) ise: “Medine’nin fakihlerinden Ubeydullah b. Abdullah ile bir mecliste bulunmak, benim için bütün dünyadan daha sevimli ve daha hayırlıdır. Onun gibilerle oturup kalkmakla akıl nurlanır, kalp huzura erer, edep elde edilir.” diyor.

Âlimlerden Cafer b. Süleyman (rah) salih insanlarla beraberliğin kendisine ne kazandırdığını şöyle anlatır: “Kalbimde bir katılık hissettiğim zaman, kalkar hemen Muhammed b Vasi’in yanına gider, meclisine katılır, yüzüne bakardım. Böylece kalbimdeki katılık gider, içime ibadet neşesi gelir, tembellik üzerimden kalkar ve bu neşe ile bir hafta ibadet ederdim.” [23]

Şeyh Abdülbari en-Nedvi (rah.) olgun insan olmanın en kolay yolunu şöyle tarif eder:

‘’Bir kimsenin kâmil bir şeyhin yanında bulunmadan, onun sohbetlerinden bol bol yararlanmadan, meclisinde teneffüs edilen manevî havaya alışmadan ve orada yaşanan durumların manevî zevkini tatmadan olgun bir insan olması mümkün değildir. Bunun için mutlaka olgunluğa erişmiş ve manevî alanda yol almış muhterem bir zatın sohbetinde bulunmak, o sohbetin vereceği manevî zevki tatmak ve onun irşadından istifade etmek şarttır.

Çünkü sohbetle elde edilecek faydayı hiçbir şey temin etmez. Bunun en açık örneği Sahabe-i Kiram’dır. Sahabelerden derecesi en aşağı olan bir sahabi bile en yüksek hadis bilgininden, en değerli fakihten ve en büyük veliden daha üstün ve daha faziletlidir. Bu üstünlüğün nedeni hiçbir zaman kitap okumak ve eser incelemek değildir. Çünkü Sahabenin çoğu okuryazar bile değildi. Bu üstünlüğün nedeni bilgi çokluğu ve kültür zenginliği de olamaz. Çünkü kendilerinden sonra gelen bilginlerin en küçükleri bile dinin bütün konularını onlardan daha geniş ve daha ayrıntılı olarak biliyorlardı. Öyleyse geriye bir tek ihtimal kalıyor, o da onların Allah’ın Rasûlü (s.a.v) ile sohbet mutluluğuna erişmiş bulunmalarıdır. Bu öyle bir sohbettir ki, onlardan sonra gelen en büyük âlimler, onun azıcık kısmına bile ulaşmış değillerdir. Onların Hz. Rasûlullah (s.a.v) Efendimizin saadetli nazarlarında ve huzurlarında aldıkları manevi feyiz, yıllarca kitap okunsa ele geçmez. Bu kesindir. Efendimizin maneviyatına varis olan ariflerin sohbet ve nazarı da insana çok yüksek haller kazandırır. Bir arif şair bunu şöyle dile getirir:

“Evliyanın sohbetinde bir saat kalıvermen,

Hayırlıdır bir asırlık gafilâne ibadetten.”

Bu söylediklerimi tam anlamak istersen, bizzat bunu denemeli ve kendi hayatında yaşamalısın. Bunun için altı ayını ayır. Gel benden gerçek bir arifin adını ve adresini öğren. Onun huzuruna gidip manevi sohbetine gir. Göreceksin ki, oraya akıllı olduğunu söyleyerek gidecek, aptal olduğunu söyleyerek geleceksin. Çünkü o mübarek insanın sohbetleri sayesinde akıllanacak, maneviyat yolundaki boşluğunu anlayacak, kusurlarını görecek ve geniş bir ufka sahip olacaksın.” [24]

Sohbet dille olabileceği gibi, gönülle de olur. Gönülle yapılan sohbet ve beraberliğe tefekkür ve rabıta denir. Rabıta, ‘’Herkes sevdiği ile beraberdir’’ hadisini yaşamaktır. [25]

Rabıta, kelime olarak bir şeyi diğerine bağlamak, onunla ilgi ve alâka kurmak demektir.

Dinimizde rabıta, tefekkürün bir çeşididir. Tefekkür, varlıkları ve olayları düşünüp onlarda gizlenen ilahi rahmeti, hikmeti, kudreti fark etmek ve bu vesile ile kalbi zikre geçirmektir. Tefekkür farzdır. Kalbin en önemli vazifesi tefekkür yoluyla uyanmak ve Yüce Allah’a bağlanmaktır. Allahu Teâlâ’nın zatından başka her varlık tefekkür edilebilir, hayâle alınıp üzerinde derin derin düşünülebilir.

Rabıta yapmak insana ait bir özelliktir. Kalbi ve gönlü olan herkes bir çeşit rabıta yapar. Ancak her rabıta şekli kalbi uyandırıp Allah’a ve ahirete bağlamaz. Tasavvufta tavsiye edilen rabıta, kendisine bakılınca Yüce Allah’ı zikrettiren bir kâmil insanı düşünmekten ibarettir. Kâmil insanın kalbi Allahu Teâlâ’nın en fazla nazar ve tecelli ettiği bir mahâldir. Bu kalb, ilahi aşk ve zikirle mamur olmuştur. Ona bağlanan kalb de o aşk ve zikirden nasiplenir, beslenir, kuvvetlenir, mamur olur.

Rabıta, müridin kâmil mürşidini hayal ederek kalbini onun kalbine bağlamasıdır. Rabıta, birbirini seven ruhların kaynaşmasıdır. Rabıta, kalbin kalpten nur ve feyiz almasıdır. Rabıta, gönlün gönle bakışı ve birinden diğerine sevgi akışıdır.

Rabıta, müridin terbiyesi için en mühim bir vasıtadır. Rabıta namaz gibi şekli, zamanı ve usulü dinimizce belirlenmiş bir ibadet değildir; kalbi uyandırıp huşu ve huzur içinde ibadete hazırlamaktır. Rabıta, manevi terbiye aracıdır. Rabıta, azgın nefis için en güzel ıslah ilacıdır. Rabıta, gafil kalbin uyanık kalbe bağlanıp uyanmasıdır. Rabıta, üzerine devamlı ilahi feyzin aktığı kalbe bağlanıp ondaki sevgi ve feyzi çekmektir.

Büyükler, rabıtanın özü itibariyle şu ayetlere dayandığını belirtmişlerdir: Cenab-ı Hak şöyle buyuruyor:

“Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve sadıklarla (kullarımla) beraber olun.“ [26]

“Ey iman edenler! Allah’tan korkun, O’na yaklaşmaya vesile arayın. Onun yolunda mücahede edin ki kurtuluşa eresiniz.’’ [27]

Bütün gaye Allah’tan gerçek manada korkmaktır. Bu korku, Yüce Yaratıcıyı sevmek ve O’na koşmaktan ibarettir. Buna haşyet denir. Haşyet, sevgiliyi üzerim korkusu ile titremektir. Haşyet, gizli ve açık her hâlde hayâlı olmaktır. Buna kısaca takva denir.

Her iki ayet-i kerime de takvayı emretmektedir. Takvayı elde etmek için birinci ayeti-kerimede Allah’ın sadık kulları ile beraberlik emredilmiş, ikinci ayeti-kerimede ise takva yoluna sevk edecek bir vesileye yapışılması ve nefsi terbiye için bütün yolların denenmesi istenmiştir.

İşte rabıta, Allahu Teâlâ’nın sadık kulu ve kâmil dostu olan mürşid ile beraber olmanın bir şeklidir. Mürşide el verip intisap eden herkes onunla Allah yolundaki beraberliğine ilk adımı atmış olur. Sonra onun terbiyesine giren kimsenin zâhirî beraberliği başlamıştır. Bu işte asıl hedef kalp ve gönül beraberliğidir. Kendisine gönül bağlanan kâmil mürşid Allah’a ulaşmada en güzel bir vesiledir. Bütün bunların sonucu zikir ve edebtir, kısaca takvadır. Mürşidin Allah’a ulaşmada bir vesile ve vasıta olmaktan başka bir görevi yoktur.

Ulu arifler rabıtayı şöyle tarif etmişlerdir:

Rabıta, müşahede makamına ulaşmış, ilahi huzurda kabul görmüş, Allah’ın nuru ve edebiyle süslenmiş kâmil bir mürşide kalbi bağlamaktan ibarettir. Çünkü kâmil mürşidin kalbi ilahi nur, feyiz, sevgi ve ilimler için bir merkez yapılmıştır. Ona yönelen ve sevgiyle bağlanan bir kalbe, oradan nur, feyiz, sevgi ve ilim akar. Bu kuvvetli kalp müridin zayıf kalbini besler.

Kendisine rabıta yapılacak mürşid, nefsini ıslah etmiş, huzur makamına ulaşmış, Allahu Teâlâ’ya tam teslim olma hâlini elde etmiş ve en önemlisi insanları terbiye için görevlendirilmiş olmalıdır. İrşat izni ve ehliyeti olmayan kimseye yapılan rabıta, hem yapana hem de yapılana zarar verir.

Kısaca, kendisine rabıta yapılacak mürşid, Hz. Rasulullah’ın gerçek varisi, nazarları şifa, manevi tasarruf sahibi, icazetli bir kimse olmalıdır. İşte müridin böyle bir kâmil mürşide kalbini bağlayıp, huzurunda ve gıyabında onun sûret ve ruhaniyetini hayaline almaya, onu kendisi ile birlikte düşünerek, yanındayken takındığı tavrı, uzağında iken de sürdürmeye rabıta denir.

Rabıtanın aslı muhabbete dayanır. Muhabbet rabıtası, müridin mürşide olan ileri seviyede sevgisi ve edep ile gerçekleşir. Bu rabıtaya devam eden mürid, yavaş yavaş mürşidinin boyasına boyanır, onun hâlleri ile hâllenir, ahlakına bürünür, sevgisi ile tatlanır, güzelleşir ve kâmil bir insan olur. Çünkü muhabbet rabıtası seveni, sevilenin sıfatlarına sokar.[28]

Seyyid Muhammed Raşid (k.s) bir sohbetinde şöyle demiştir:

‘’Tarikat-ı Nakşibendî’de mürşid rabıtası çok önemlidir. Çünkü müride en fazla fayda veren şeyh rabıtasıdır. Bir mürid şeyhinin ruhaniyetinin, manevi tasarruf, feyz ve bereket için her an yanında olduğunu düşünmelidir. Hatta her attığı adımda şeyhinin ayak izine bastığını düşünerek onda (O’nun halinde) fani olmaya bakmalıdır. Çünkü insan şeyhine rabıta yapa yapa onun manevi tasarrufatına girer, onun hali ile hâllenir ve ondan istifade eder.” [29]

Bir başka sohbetlerinde ise:

”Rabıta, nefse karşı en büyük ilaçtır. Rabıta kuvvetlendikçe insan, nefsin hile ve azgınlıklarından kurtulur. Rabıtaya devam ediniz” demiştir. [30]

Bilinmelidir ki kulun tek başına mukarrebun makamına çıkması, yakin ve müşahede hâlini elde etmesi çok zordur. Bunun için bu güzel hâllere ulaşmak isteyen kimseye, o hâlleri elde etmiş, yolu bilen kâmil bir mürşid gereklidir. Böyle bir mürşidi bulan müridin, onun ruhaniyetini vasıta yapıp ilahi feyiz ve nurlarından bolca nasiplenmesi gerekir. Bunun en kısa yolu muhabbet rabıtasıdır. Müridin, mürşidinin huzurunda feyiz alması kolaydır. Huzurunda olduğu gibi gıyabında da edep ve feyiz alabilmesi için mürşidinin kalbine yönelerek onun sûretini çokça hayal etmesi lazımdır.

Şeyh Zeynüddin el-Havafî (rah.) manevi terbiye işinde şu inceliğe dikkat çekiyor:

“Mürit, mürşidinden gördüğü bütün manevi yardımların aslında Rasûlullah’ın (a.s.) yardımı olduğunu, Efendimiz’in (s.a.v) yardımının da gerçekte Allah’u Teâlâ’dan geldiğini, mürşidin ve Efendimiz’in (s.a.v) buna birer vasıta olduğunu bilmesi gerekir. Allah’u Teâlâ’nın sünneti bizden önce böyle cereyan etmiştir, bundan sonra da değişmeyecektir. Biliniz ki, müridin kalbini mürşidine bağlayıp rabıta etmesinin, manevi fethin açılmasında büyük bir önemi vardır. Hatta işin temeli budur. Müritlerdeki feyzin kesilmesi ve manevi ilerlemenin durması ancak, tam bir teslimiyet ve sadık bir himmet arzusu ile mürşitlerine kalplerini bağlamamalarından kaynaklanmaktadır. Kalbi rabıtadan koparan şeylerin en büyüğü, mürşide içten itiraz etmektir.“ [31]

Rabıta ile elde edilecek iki önemli sonuç vardır. Birincisi zikir, ikincisi edeptir.

Bir insan için en tehlikeli hastalıklar gaflet ve kibirdir. Rabıta, gafleti zikre, kibri tevazu ve edebe çevirir. Rabıtanın hedefi, devamlı Allahu Teâlâ ile huzur hâlini elde etmektir. Bunun neticesi ise ihlâs ve tevazudur.

Rabıta yoluyla kalbi desteklenen ve edeplenen mürid, her işinde sünnet üzere hareket etmeyi öğrenir. Allahu Teâlâ’ya güzel kullukta başarılı olur.

Büyükler, edeb ve şartlarına uygun olarak yapılan bir rabıtanın müridi kemale erdirmek için yeterli olduğunu belirtmişlerdir. Rabıta sevginin çokluğuna göre güzel ve devamlı olur. Rabıtada hiç bir şey gözükmese ve hissedilmese bile, anlatıldığı adap üzere yapmaya devam etmelidir.

Menkıbe

Bir gün Gavs-ı Sânî (k.s) hazretlerine sordular:

‘’Efendim, sofi rabıta yapmak için oturur ama mürşidi hariç her şeyi düşünür. Bunda bir kazanç var mıdır?’’

Mübarek ‘’vardır’’ buyurdular.

Sofi tekrar sorarak; ‘’kurban mürşidini hiç düşünmedi’’ deyince,

Gavs-ı Sânî (k.s) cevaben; ‘’Sofini adab üzere oturup ben rabıta yapacağım demesi sadatların emrini yerine getirmek içindir ve emre itaat sofiye çok şey kazandırır.’’

Mürid ihlâsla yaptığı amellerini gösteriş veya kendini beğenmek sûretiyle kaybetmesin diye büyükler rabıtayı emretmişlerdir. Rabıtanın en önemli faydası müridi nefsinin terbiyesi ile kibir ve benlikten kurtarmaktır. Çünkü bir yönüyle de rabıta, şeytanın hücumlarına karşı büyüklerin rûhaniyetine sığınmak ve onlarla tehlikeden korunmaktır.

Rabıta yoluyla insan hayatını gönlündeki mürşidiyle paylaşmış olur. Kâmil mürşid, müridin gerçek dostudur, hak yolunda en güvenilir rehberidir. Onu her işinde önüne alan kimse hak ve hakikatten sapmaz. Mürşidin ruhaniyeti müridin sevgi ve ilgisine göre kendisine tasarruf ve yardım eder. Bu gönül beraberliği sayesinde mürid kibirden ve benlikten korunur, ihlâsı elde eder. Yaptığı hayırlı amelleri gözünde büyütmez, kendisini beğenmez, malı ile kibirlenmez, makam ve mevkiiyle övünmez, insanları küçük görmez. Yaptığı her ibadetin sonunda ve elde ettiği her nimetin önünde, rabıta ile nefisini muhasebeye çeker, kontrol eder. Buna devamlı rabıta hâli denir. Bu hâli elde etmeye çalışmalıdır. Bunu başaran kimse gerçekten büyük bir saadeti ele geçirmiş olur. [32]

Muhabbet ve sohbet ile kazanılan feyiz ve bereketin birçok şeyle elde edilmeyeceği erbabınca bilinmektedir.

Tasavvuf sözün amele, amelin hale, halin marifete, marifetin ilâhi muhabbete dönüştürüldüğü bir mekteptir.

Herkes samimiyeti, gayreti ve muhabbeti neticesinde bu mektepten istifade etmektedir. Duamız büyüklerin himmet ve bereketiyle Allahü Teâlâ’nın bu güzel yolda bizleri muvaffak kılmasıdır.

[1] Hayat Dengemiz, S. Muhammed Saki Erol, Yolumuz Sohbet Yoludur

[2] Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, İbn-i Mace

[3] Fussilet, 33

[4] Semerkand Dergisi, Nur Sofrası Sohbet Meclisleri, Kemal Süleymanoğlu, Şubat 2002

[5] Semerkand Dergisi, Cennetin Anahtarı Muhabbet, Mehmet Işık, Şubat 2008

[6] Allah Dostlarından Yaşayan Sözler, Muzaffer Taşyürek, s.224

[7] Hayat Dengemiz, S. Muhammed Saki Erol, Yolumuz Sohbet Yoludur

[8] Mevlânâ Ali b. Hüseyin es-Safî, Reşâhât, 188.

[9] Buhari, İlim 8; Müslim, Selam, 10, (26); Muvatta, Selam, 3,

[10] Bk.Ebu Nuaym, Hilye, 8, 103.

[11] Abdülhakim el-Hüseynî, Sohbetler, 24.

[12] Tasavvufi Hayat Nasıl Başladı, Mehmet Ildırar, s. 119

[13] Abdurrahman et-Tahi, İşaretler, 155.

[14] Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, (nr. 1770); Sehâvî, Makâsıd, 346/20; Ali el-Kârî, el-Masnû’, 125 (201)

[15] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar, s. 94

[16] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar, s. 134

[17] Hatme-i Hâcegân Sultanları, Muzaffer Taşyürek, s.153

[18] Hayat Dengemiz, S. Muhammed Saki Erol, Yolumuz Sohbet Yoludur

[19] Sühreverdi, Gerçek Tasavvuf, 554

[20] Mehmet Ildırar, Tasavvufî Hayat Nasıl Başladı? 120

[21] Semerkand Dergisi, Mektubat-ı Muhammed Ziyauddin k.s’den, Ali Kaya, Şubat 2008

[22] Behçetü’s Seniyye, Muhammed b. Abdullah Hânî, s.41

[23] Zehebî, Tarihu’l-İslam; Gazalî, İhya

[24] Abdülbari en-Nedvi, Tasavvuf ve Tarikatın Yenilenmesi, 165-168, (Kısmen tasarrufla alındı).

[25] Kulun Yolculuğu, Dilaver Selvi

[26] Tevbe suresi ayet-119

[27] Maide suresi ayet-35

[28] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

[29] Muzaffer Taşyürek,Hatme-i Hacegan Sultanları,240

[30]Muzaffer Taşyürek,a.g.e,242

[31] Şaranî, el-Envaru’l-Kudsiyye,II,84

[32] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

Rabıta Nedir Hakkında Açıklayıcı Bir Yazı

08 Ocak 2013, 22:50

Rabıta hakkında Dr. Dilaver Selvi hocanın güzel bir yazısı..

‎''RABITA NEDİR?'' (MUTLAKA SABIRLA OKUYALIM)

Konu içindeki ara başlıklar :
*Rabıta Bir İbadet Midir?
*Allah’a Götüren Her Yol Hayırlıdır
*Allah’ı Seven, Ancak Allah’a Götürür
*Sahabe-i Kiram’ın Rabıtası
*Gönlü Muhabbetle Arındırmak
*Salihlerin Rabıtası

Önce şunu belirtelim ki, rabıtayı tarif eden mürşidler, tek bir tanımla yetinmemişlerdir. Çünkü rabıta, özü itibariyle sevmek ve kalbi sevdiğine bağlamaktır. Rabıtada, sevdiğini gönül gözüyle görmek, özlemek, onunla hayalini süslemek ve kendisine benzemek vardır. Sevgiye bir sınır konulamayacağı için, onu tek bir tarifle ifade etmek de mümkün değildir.

-Sonra rabıta, namaz, oruç, zekât, hac gibi dinimizce şekli belirlenmiş bir ibadet değildir. Ezan, teşrik tekbirleri, telbiye, salât u selam, fatiha, tahiyyat gibi nasıl yapılacağı öğretilmiş bir zikir türü de değildir. Özel manası ile rabıta, kalbi uyandırıp zikre geçirmek ve ibadete hazırlamak için uygulanan bir terbiye yöntemidir. Bir tefekkür şeklidir, feyz alma yoludur, muhabbeti artırma sebebidir, sıfatı değiştirme vesilesidir.

Bu nedenle rabıta, akaid ve fıkıh kitaplarında değil, ahlâk ve tasavvuf kitaplarında konu edilmiştir.

Allah’a Götüren Her Yol Hayırlıdır

Rabıtanın yapılış şekline bakıp, bu şeklin dindeki delilini aramaya gerek yoktur. Burada şekle değil, fayda ve hedefe bakılmalıdır. İnsanı zikir ve edebe sevk eden, terbiyeye yardımcı, terakkiye vesile olan her şey hayırlıdır. Bu faydalı usül ve yöntemler, bir başka dinin temel ilkesi ve ayırt edici özelliği değil ise taklit bile edilebilir. Fıkıhta temel anlayış şudur: Bir durum, din tarafından yasak edilmemişse ve dinin ruhuna da aykırı değilse, o şey bu haliyle mübahtır. Mübah da yerine göre bazen fazilet olur, bazen de farz gibi kıymet kazanır.

Mesela Nakşibendi büyükleri tefekkür/rabıta dersi için özel bir oturuş şekli tarif ederler. Buna teverrük oturuşu denir. Şekli şudur: Sağ kalça üzerine oturulur, sağ ayak sol bacağın altına getirilir, gözler yumulur, baş kalbe doğru eğilir. Sonra tefekküre geçilir. Bu tefekkürde kâmil mürşid tefekkür edilir, düşünülür. Tasavvuf dilinde buna rabıta ismi verilir.

Şimdi bu oturuşun Hindistan’da yogiler tarafından yapılan yoga seanslarındaki oturuşa benziyor diye tenkit edilmesi ve din dışı bir bid’at gibi gösterilmesi son derece yanlıştır. Sufinin yaptığı yoga seansı değil, tefekkürdür. Tefekkürün merkezi kalptir. Edebi, sükunet içinde kalbe yönelmek ve Yüce Allah’ın şahidi olan bir ayeti düşünmektir. Hedefi zikirdir. Ehli tasavvuf, bu tefekkürü yaparken yogiye değil, Sahabe-i Kiram’a benzemektedir. Çünkü sahabenin tefekkür hali böyleydi. Onlar mescidde ve mescidin dışında öyle derin ve sakin bir tefekküre dalarlardı ki, kuşlar kendilerini cansız bir şey zannedip üzerlerine konardı.

Üzülerek belirtelim ki, tasavvufun içine girmeyen, onu gerçek üstadından öğrenmeyip sadece kendi bakış açısıyla değerlendiren bazı yazarlar, tasavvuftaki bir takım şekil ve kelimelerin zahirine takılarak, hatalı sonuçlara varmışlar; doğru ile eğriyi, sağlam ile sakatı ayıramamışlardyr. Aslında dertlerine derman olacak bir ilacı zehir diye tanıtmışlardır.

Allah’ı Seven, Ancak Allah’a Götürür

Yanlış anlaşılan konulardan birisi de yeryüzünde Allah’ın şahidi, dostu ve halifesi olan kâmil mürşidi düşünmektir. Bu düşünceye rabıta deniliyor. Böyle bir rabıtanın oturuş ve yapılış şekli Kur’an ve Sünnet’te anlatılmıyor diye onu tehlikeli görmek doğru mudur?

Rabıtayı, belirli bir vakitte kâmil mürşidi hayal etmek, ondaki ilâhi ahlâkı ve tecellileri düşünmek, kalbini onun kalbine bağlayarak oraya inen ilahi nurdan nasiplenmek ve böylece kalbi zikre geçirerek feyizlenmek şeklinde tarif etmek, onun tek tarifi değildir. Rabıtanın bir şekli de böyledir. Fakat bu, bütün rabıta şekillerini içine almaz. Rabıta bütün hayatı içine alan bir meseledir.

Rabıtanın ortak tarifi, kalbin sevgiliye derin muhabbet beslemesi ve bu muhabbet içinde sevdiğinin sıfatlarına bürünmesidir. Her devirde uygulanan rabıta şekli budur. Manevi terbiyede bu rabıta şarttır. Sır ve fayda onda gizlidir. Dostluğun tadı ondadır. Aşığın feyzi rabıtası kadardır. Allah için olan rabıta Allah’ın sevdiklerine olur. Bu sevgililerin başında Hz. Muhammed s.a.v. Efendimiz bulunur. Kalbe ilaç olan ve nefsin sıfatlarını değiştiren rabıta, ya bizzat Hz. Peygamber s.a.v.’e veya onun gerçek vârislerine yapılan rabıtadır. Hedef kula değil, Yüce Allah’a dostluktur.

Bu rabıta her halde yapılabilir, belli bir vakti yoktur. Ona muhabbet rabıtası denir. O, bütün geceyi gündüzü kaplar. Yürürken, otururken, konuşurken, yerken içerken, çalışırken, dinlenirken, gezerken, eğlenirken, hatta uyurken ve rüya görürken bile bu rabıta devam edebilir. Kim her söz, iş ve halinde sünnet edebi üzere hareket ederse, o kimse bu esnada kalbini Hz. Muhammed s.a.v. Efendimiz’e bağlamış, onu hatırlamış, böylece Yüce Allah’ı zikretmiş ve O’na dostluğunu ispat etmiş olur.

Arifler der ki, muhabbet rabıtası kalbi Yüce Allah’ın şahidine bağlar. Bundan sonra iki gönül arasında alış veriş başlar. Yüce Allah ile huzur bulmuş ve olgunlaşmış olan kâmil mürşidin kalbi, kendisine yönelen zayıf kalpleri feyzi ile besler, sevgisi ile destekler. Sonuçta onları kendine benzetir, ihlâs, edep ve güzel kulluğa yöneltir. Kendisinin ulaştığı ilâhi nimet ve rahmetlerden Allah’ın izniyle onları da hissedar eder. Bu, iyilik ve takvada yardımlaşmanın en güzel bir şeklidir. Yüce Allah bu yolda yardımlaşmayı hepimizden istemektedir. (Maide, 2)

Bu anlamda rabıta, bütün hak dinlerde vardır. O, her peygamberin ümmetine öğrettiği bir vazifedir. Bütün hak yolcuları onu elde etmek için çalışır. Aslında her müminin birinci vazifesi, Allah dostlarıyla gönülde, halde ve hak yolda bir olmaktır. İşte hak yolunun imamı olan Allah dostlarını sevme, onlara tabi olma, özenme ve benzeme gibi vazifeler, bu muhabbet rabıtası ile mümkün olmaktadır. Bu iş, yerine göre farz, sünnet ve mendup olur. Sevilmesi ve kendilerine özenilmesi zarar veren kimselere kalbi bağlamak ise haramdır.

Sahabe-i Kiram’ın Rabıtası

Sahabe-i Kiram, ilim ve edep gibi ilâhi aşkta da bütün insanlığa örnektir. Onlar, muhabbetin kutbu Hz. Muhammed s.a.v. Efendimiz’in nazarlarının feyzi içinde ilâhi aşkı doyasıya tatmışlar ve sevginin hakkını vermişlerdir. Çünkü Yüce Allah, onları ve arkadan gelen bütün müminleri şöyle uyarmıştır: Dünyadaki her şeyden daha fazla Allah ve Rasulü’nü seveceksiniz. Ana, baba, oğul, kardeş, eş, akraba, mal, makam, ticaret, hiçbir şey bu sevginin önüne geçmeyecek. Yoksa helâk olursunuz. (Tevbe, 24)

Sonra müminlerden bu sevginin gereği istenmiş ve bütün sözde, işte ve halde Hz. Peygamber s.a.v.’e uyulması emredilmiştir. (Âl-i İmran, 31). Yani müminlerden iç ve dışları ile Allah’a yönelmeleri istenmiştir. Sahabe de iman ve irfan derecelerine göre bunu ispat etmişlerdir.

Ebu Bekir Sıddık r.a.’ın kalbi, Allah Rasulü’ne öyle bağlı ve aşıktı ki, Efendimiz s.a.v. kendisine, “hadi canını ver” dese sevinçten gözyaşı döker ve başını uzatırdı. Bir defasında, Allah Rasulü s.a.v., “malınızı getirin. İslâm ordusuna yardım edin” deyince, evinde değeri olan ve işe yarayacak bütün malını getirip Efendimiz’in önüne koymuş, boynunu büküp kenara çekilmişti. Allah Rasulü s.a.v. onun içinde sakladığı aşkı ortaya çıkarmak için:

“Ya Eba Bekir! Ailen ve çocukların için evde ne bıraktın?” diye sordu. Cevap kalpleri eritecek güzellikteydi: “Allah ve Rasulü’nün muhabbetini bıraktım.” (Ebu Davud, Tirmizî, İbnu’l-Esir)

Hz Ömer r.a., Allah Rasulü s.a.v.’e, “ben sizi, nefsim hariç her şeyden çok seviyorum” diye kalbindeki muhabbeti ilan edince, Efendimiz s.a.v., “beni nefsinden de fazla sevemedikçe, bu iş tamam olmaz.” buyurdular. Hz. Ömer sustu. Allah Rasulü s.a.v., Hz. Ömer’e birkaç defa şefkatle nazar ettiler. Az sonra Hz. Ömer r.a. samimi olarak, “sizi nefsimden de çok seviyorum” deyince, Efendimiz s.a.v., “işte şimdi oldu!” buyurdular. (Buharî, Ahmed)

Bir seferinde Ensar’dan bir zat, mahzun ve boynu bükük bir vaziyette Allah Rasulü s.a.v.’in huzuruna girdi. Efendimiz s.a.v: “Neyin var senin?” diye sordu. Adam:

“Ey Allah’ın Rasülü! Ben sizi nefsimden, çocuklarımdan, ailemden ve malımdan daha çok seviyorum. Evimde otururken sizi hatırlıyorum. Duramıyorum, hasretinizden ölecek gibi oluyorum. Derhal koşup sizi görmeye geliyorum.” dedi ve ağladı. Efendimiz s.a.v. niçin ağladığını sordu, adam şöyle dedi:

“Sizin ve benim vefat edeceğini düşündüm. Siz ahirette peygamberler ile yüksek makamlarda bulunursunuz. Ben cennete girsem bile aşağı makamlarda bulunurum. Sizi göremem, bunun için ağlıyorum” dedi. Efendimiz s.a.v. sükut buyurdular. Biraz sonra, Cebrail a.s. şu ayeti indirdi:

“Kim Allah ve Rasulü’ne itaat ederse, işte onlar ahirette Allah’ın kendilerine özel ihsanlarda bulunduğu peygamberler, sıddıklar, şehitler ve salihlerle beraber olacaktır. Onlar ne güzel arkadaştır. Bu Allah’tan bir ihsandır. Her şeyi bilici olarak Allah kâfidir.” (Nisa, 70)

Gönlü Muhabbetle Arındırmak

Bütün sahabenin gözü ve gönlü, Allah Rasulü’ s.a.v.’in şerefli halleri ve güzellikleri ile dolu idi. Onlar, salih insanların peşine düştüğü rabıtanın bütün çeşitlerini uyguluyorlardı. Efendimiz s.a.v.’i candan seviyor, özlüyor, ahlâkını takip ediyor, sünnetine sarılıyor, kendisine benziyor, her mecliste onu zikrediyor, günlerini onun sohbetiyle dolduruyorlardı.

Hz. Aişe r.a. validemiz, Efendimiz s.a.v.’in kızı Hz. Fatıma r.a.’yı anlatırken: “Onun gibi babasına benzeyen kimse görmedim. Yürüyüşü, oturuşu, kalkışı ve konuşma tarzı sanki babası” demiştir. Hz. Fatıma r.a. bir kadın olmasına rağmen, Allah Rasulü’nün hal ve ahlâkında fani olmuştu. Buna büyükler, “fenâ fi’r-Rasul” hali diyorlar. Terbiyelerine aldıkları sadık talebelerine bu yolda örnek olarak Allah Rasulü’ne benzetmeye çalışıyorlar. Rabıtanın hedefi de budur.

Sahabeden Abdullah b. Ömer r.a., Allah Rasulü s.a.v.’e karşı tam bir muhabbet rabıtası içinde idi. Medine sokaklarında ve yollarında Allah Rasulü’nün bastığı yerleri araştırırdı. O’nun izi üzerinde yürür, oturduğu yerde oturur, indiği yerde iner, girdiği yola girer, yaslandığı ağaca yaslanır, tuttuğu daldan tutar, namaz kıldığı yerde namaz kılar, O’ndan ne gördü ise onu yapardı. Kendisini görenler deli sanırlardı. O, Hz. Peygamber s.a.v.’in sevgi, hal ve ahlâkında kaybolmuştu. (Ahmed, Ebu Nuaym, Hakim, İbnu Sad)

Enes b. Malik r.a.’ın kalbi, Efendimiz s.a.v.’in hasretiyle öyle yanıktı ki: “O’nu rüyamda görmediğim hiç bir gece yok!” der ve ağlardı. (İbnu Saad)

Abdullah b. Abbas r.a., bir gece rüyasında Rasulullah s.a.v. Efendimiz’i gördü. Efendimiz’in: “Kim beni rüyasında görürse, uyanıkken de görecektir. Şeytan benim asli suretime giremez.” (Buharî, Müslim) hadisini düşündü. Rüyasını Efendimiz’in zevcelerinden Hz. Meymune r.a.’ya anlattı. O da Allah Rasulü’ne ait bir aynayı kendisine gösterdi. İbnu Abbas, aynaya bakınca aynada Allah Rasulü’nün suretini gördü. Kendini göremedi. (Suyutî, İbnu Hacer). Arifler, bu duruma, sevgilide fenâ / yok olmak, diyor ve o hali talebelerinin önüne bir hedef olarak koyuyorlar.

Salihlerin Rabıtası

Allah dostlarının rabıta anlayışı, Sahabe-i Kiram’ın anlayışı gibidir. Ariflere göre, muhabbetin imamı, edep sultanı Allah Rasulü s.a.v.’e kalbi bağlamadan, her işte O’na uyup, nefsi O’nun emrine teslim etmeden kimse veli olamaz. Mürşidin tek vazifesi ve bütün derdi müride bu hali kazandırmaktır. Büyük veli Cüneyd-i Bağdadî k.s., muhabbeti şöyle tarif etmiştir:

“Gerçek muhabbet, sevenin sıfatlarının silinip onun yerine sevgilinin sıfatlarının gelmesidir.” Demek ki, Allah, peygamber ve veli muhabbeti ile insanın sıfatı değişmeli, güzelleşmeli ve sevgiliye layık hale gelmeli ki, gerçek muhabbet olsun. Hep nefsini sevene ve keyfine göre hayat sürene aşık denmez, ancak nefsinin kölesi denir. Velileri sevmek, onlar gibi olmak içindir.

Alauddin Attar k.s. anlatır: Şah-ı Nakşibend k.s., sadece işin şekli ile yetinenleri uyarmak için sık sık şu manadaki Farsça beyitleri terennüm ederdi: “Büyüklerin kabrine bağlanmaktan ne çıkar. Onların yaptığını yap, sen de hedefine var.”

Dr. Dilaver Selvi

Rabıtaya Hz. İbrahim Dönemininden Delil

14 Eylül 2012, 12:27

Keldaniler kavminde yaşanmış bir olayın günümüz tasavvuf dünyasına yansıması..

Hayatını Ümmeti Muhammede ve üç büyük evliyanın hizmetine adamış, şuan üçüncü mürşidi Gavsı Sani hazretlerine intisaplı olan doktor Ahmet Çağıl anlatıyor;

İmam Munavi Hazretlerinin; Bakmakla, bakılanın sevgi ve üzüntü gibi, bakılanın diğer ahlaklarının da bulaşmasına delil olan ve rabıtanın tesirine ait;

S.Muhammed Rasid k.s. nin bir alime sohbeti; “ İbrahim a.s. devrinde yaşayan Keldaniler kavmi [Lübnan- Mısır bölgesinde] geçimlerini sığır beslemekle temin ederlerdi, sığırları da ya tam beyaz, ya tam siyah renkli olur, hiç alaca olana rastlanmazdı.

Onlarda alaca olanın hasretini çekerlerdi. İçlerinden bir heykel traş, bur buzağı heykeli yaptı ve alaca renklere boyadı. Sığırların su içtikleri çeşmenin üzerine bu heykeli dikti. O çeşmeden su içen ineklerin bu hadiseden sonra yavruları alaca olmaya başladı.”

Rabıtanın zahir bakışın yalnız insanlara mahsus olmayıp hayvan ve bitkilerde de çok görüldüğünü İmam Münavi Hazretleride ( Feyz’ ül Kadir 798 871) kitabında yazmıştır.

1998 senesi Eylül ayında Ankara Pursaklar'da tövbe etmiş olan bir emekli profosür ( ki öğretim görevlisi olarak Ankara'da ve Avrupa'da hayatını geçirmiş, emekli olunca vatanına gelmiştir.) rabıta talimatında Keldaniler kavminin sığırlarının buzağı heykeline bakarak renklerinin yapısının değiştiği hadisesini İngilizce bir eserden kendisininde bizzat okuduğunu söylemesi bizimde inancımızı kuvvetlendirdi. Böyle bir olayın tıbben olabilmesi için insan, hayvan, bitkilerin özelliklerini belirleyen “ gen “ dediğimiz vasıflarımızı taşıyan hücre iç yapısının değişmesi lazımdır.

Buna benzer bir olayı Atom bombası da Japonya’ da meydana getirmiştir.

Hormonlar gübreler le yetiştirilen bitkilerin anormal şekil almaları da bu fasıldandır.

İsmail Hakkı Bursevi hz. ( Ruhul Beyan 3 -582 ) ; “ Sadıklar la beraber olunuz.” Ayetinin tefsirinde;

“ Bu ayeti kerime de bahsi geçen sadıklardan murad. Kamil mürşitlerdir. Ciddiyetle bir sadık onların kapısında hizmet eder, muhabbetiyle nazarlarına kabul olunursa, onların feyz ve bereketiyle masivayı terk etmeye, Allah’ ın yolunda istikamet üzere bulunmak rahatlıkla muvaffak olur, huzur-u Hakk’ a kavuşur.” Demektedir.

Elmalılı Hamdi Yazır’ da ( Hak dini 4 2644) “ Sadıklarla beraber olunuz.” Ayetini şöyle mana vermiştir.

“ İmanlarında, ehillerinde ve hak elinde niyeti, sözü fiil ve her haliyle sadık olanlarla beraber olunuz, sadıkların velayet ve beraberliğinden ( onların desteğinden) ayrılmayınız!

Münafıklardan sakının, Hz. Muhammed s.a.v. ve ashabı gibi sadıklara dost ve yakın olunuz. Onlar gibi özü doğru, sözü doğru, işi doğru olunuz, onlara uyunuz.!

***************

Onaylayan : H.ÇAĞIL (B)
Derleyen : Ali Rıza GÖKEL

.

Rabıta İle İlgili Edepler

03 Mayıs 2011, 01:14

Rabıta İle İlgili Edepler konusu kısaca ele alınmış..

Mürid, mürşidini Allah ile kendisi arasında güvenilir bir rehber görmelidir. Onun Allah rızasına giden yolda en güzel bir vasıta ve vesile olduğunu unutmamalıdır.

Mürşidin uzaktan feyiz vermesi, kalplere tasarrufta bulunması Allahu Teala’nın kâmil velilere verdiği özel bir yetkidir. Allahu Teala velisini seven ve gönlünü onun gönlündeki nura bağlayan kimseye çok özel ikramlarda bulunmaktadır. Buna uzaklık mani değildir. Bunun örnekleri çoktur.

Mesela, Veysel Karanî Hz.leri Resûlullah (s.a.v) Efendimizi hiç görmediği hâlde muhabbet ve ruhaniyet yoluyla kendisinden özel terbiye ve feyiz almıştır. Efendimiz (s.a.v) onu ashabına anlatmış, ismini vermiş, sıfatlarından bahsetmiştir. Ayrıca Hz. Ömer ile Hz. Ali’ye onu ziyaret etmelerini emretmiş ve onlara şu tavsiyede bulunmuştur:

“Onunla karşılaştığınız zaman sizin için istiğfar etmesini isteyin ki Allah sizi affetsin”(1) işte bu hâle temiz ruhların tanışması, kaynaşması ve yardımlaşması denir. Zaten rabıta birbirini seven ve özleyen ruhların buluşmasından ibarettir.
Kâmil mürşidin uzaktaki müridinin hâllerini Allah’ın izniyle bilmesi ve görmesi mümkündür. Ancak bu görme ve bilme şekli sınırlıdır.

Mürşidin Allahu Teala gibi her şeyi gördüğünü ve bildiğini düşünmek haramdır, şirktir. Mürşiddeki bütün yetkiler, feyiz ve nurlar Allahu Teala’nın ikramıdır.

Şah-ı Nakşibend (k.s) bu görüşün nasıl olduğunu şöyle belirtmiştir:

“Veliler her gördüklerini Cenab-ı Hakk’ın kendilerine ikram ettiği feraset nuru ile görürler. Öyle ki bu nur ile baktıklarında uzak ile yakının bir farkı olmaz.”

Kâmil mürşidin sahip olduğu yüksek ahlak, feyiz ve nurlar onun ruhâniyetinden ayrılmaz. Bu ruhaniyet zaman ve mekân ile bağımlı ve sınırlı değildir. Allahu Teala dilediği kullarına bu ruhaniyet yoluyla pek çok faydalar ulaştırır. İmam-ı Rabbani’nin (k.s) belirttiği gibi; bu faydadan bazen mürşidin de haberi olmayabilir.

Bir mürid, devam ettiği rabıtasında şeyhinin sûretini düşünürken müşahede veya kendinden geçme (gaybet) gibi manevi hâllere ulaşırsa rabıtayı bırakıp gelen hâle yönelmesi gerekir.

Şah-ı Nakşibend (k.s) Hazretlerinin müridlerinden birisi huzurunda rabıta yapıyordu. Bir ara müridde manevi hâl zuhur etti. Fakat mürid hâlâ rabıta ile meşgul olmaya çalışıyordu. Şah-ı Nakşibend (k.s) durumu fark etti, müride hitaben: “Bana rabıtayı bırak, sana gelen hâle yönel!” diye uyardı.(2)

Mürid, bir vasıta olmadan Cenab-ı Haktan vasıtasız ilim ve feyz alma gücüne ulaşamadıkça daima râbıtaya muhtaçtır. Arada bir vasıta olmadan feyz almaya güç yetirince vasıtanın terk edilmesi gerekir. Zira o hâlde vasıtayla uğraşılacak olursa netice manevi gerilemeye gider. Ancak rabıtanın bırakılacağı zamanı mürid değil, mürşid belirler.

Râbıtada mürşid ile mürid arasına kimse giremez, himmet dağıtamaz. Bana yönel ki seni mürşidle buluşturayım, gibi sözler doğru değildir.

Mürşidin sağlığında ondan başkasına râbıta edilmez. Bu iş ortaklık kabul etmez.

Rabıtayı vasıta olmaktan çıkarıp gaye hâline getirmek yanlıştır. Rabıtadan asıl maksat mürşidi düşünmek değil, onda tecelli eden ilahi nur ve rahmeti seyredip Yüce Allah’ı zikretmektir. Vesilelerin maksat kabul edilmeleri doğru değildir. Vesileye muhabbet, Allah sevgisine vesile olursa, kıymetlidir. Yoksa, hayırlı vesile olmaktan çıkar, kalbe perde olur, sahibine zarar verir.

1 Ebu Nuaym, Hilyetü’l-Evliya, II, 96-100; Hakim, Müstedrek, III, 403-404.
2 İbrahim Fasih, Mecd-i Talid, 105-106.

.

Rabıta neye dayanılarak yapılıyor?

30 Kasım 2010, 20:39

Kur'an-ı Kerim veya Hadis-i Şeriflerde rabıtanın delilleri var mıdır?

CEVAP:

Bismillahirrahmanirrahim.

Rabıta hakkında bilgi veren kaynaklar, oldukça muahhar devrin mahsûlleridir. Rabıtayı savunmak üzere eser yazan müellifler, bunun tatbikatını Hazreti Peygamber zamanına kadar indiriyorlarsa da, buna dair yazılı kaynağa rastlamak ancak H.10/M.16. asır müellifatı arasında mümkün olmaktadır. Araştırmalar bugünkü anlamda bir rabıta anlayışının, ilk defa Muhammed Bahaüddin Nakşibend (791/1388)'e isnad edildiğini göstermektedir. Kendisine ve tarikâtine bu ismin verilmesinin, müridlerin mürşidlerinin sûretini kalplerine nakşetmeleri şeklinde tezahür eden rabıtadan aldığı da ileri sürülen fikirler arasındadır.

Rabıta konusunda yazılı en eski kaynak ise, İmam-ı Rabbani diye bilinen Ahmed Faruk es-Serhendi (1031-1621)'in Mektubat'ıdır. Mektubat'ın muhtelif yerlerinde rabıtanın zikirden de üstün erdirici bir yol olduğu, kamillerle sürdürülen manevi beraberliğin ve mürşidlerle uzaktan hayalen birlikte olmanın, Nakşibendiyye tarikatinde kemale götüren bir usûl olduğuna dair bilgiler verilmektedir. (1) "Üveysilik" diye tanımlanan bu durum, tasavvuf tarihinde pekçok şeyhin hayatında görülen bir hususiyettir. Genellikle bu özelliğe sahip olan sufilerin herhangi bir tarikât mensubu olmadığı, kendilerine has bir meslekleri bulunduğu ya da bizzat bir tarikâtin kurucusu olduğu görülmektedir. Mevlâna Camii, "Meşayih-i tarikâtten çoğuna evail-i sülûkunda bu makama teveccüh vaki olmuştur." derken bu noktaya işaret etmektedir.

İster hayatta, isterse ölmüş bir şeyhin ruhaniyetinden feyz alınabileceğine ve bunlarla irtibat-ı kalb eden birine onlara ait halin sirayet edeceğine inanan "Üveysi"liğin, rabıta ile gerçekleşen bir hâl olduğu dikkâte alınırsa, bu usûlün Nakşibend' den daha önceleri kullanılmakta olduğu, Nakşibendiyye'ninse bunu sistemleştirerek tarikâtin rukûnleri arasına koyduğu söylenebilir. Nitekim "Üveysi"liği ile bilinen ilk sufî İbrahim b. Edhem (166/782)'dir. Kendisinin Veysel Karani'nin ruhaniyetinden feyz aldığı söylenir.

Manevi hallerin bir şeyhden diğerine rabt-ı kalble aktarılmasının usûlü diyebileceğimiz rabıta hakkında Mektubat'tan sonra en detaylı bilgi veren eser, Mevlâna Halid-i Bağdadi'nin "Er-risale fi hakkı'r-Rabıta"sı, Abdülhakim Arvasi'nin "Rabıta-ı Şerife"si, İbrahim Hilmi el-Kadîri'nin "Medaricû'l-hakika fi'r-rabıta'ınde ehli't-tarika"sı, Es'ad Sahib'in "Nurû'l-hidayeti ve'l-irfan"ı ve Mevlana Halîd'in halifelerinden Hasan ed-Duseri' nin "Er-rahmetü'l-habıta fi isbatı'r-rabıta"sı, Muhammed Sa'id Şeyda el-Cezeri'nin "ed-Dabıta fi'r-rabıta"sı zikredilebilir. Sufiler rabıtayı tabii bir olay olarak görmekle birlikte bazı ayetleri buna delil sayarlar. Bu ayetlerin bazıları şunlardır:

1. "Ey iman edenler! Allah'dan korkun. Bir de sadıklarla beraber olun. (İmanında, ahdinde, sözü ve özünde doğru olanlar, hakikatten ayrılmayanları tercih edin.) (2) Ayetinde geçen "sadıklarla beraberlik" rabıtaya delil olarak ileri sürülmüştür. Hanefi imamlarından ve Nakşibendiyye meşayihinden Hace Ubeydullah Ahrar (Kuddise Sirrûhu) (895/1490) mezkûr ayetin tefsirinde "Buradaki "Kunu" emri, sadıklarla mutlak manada ve devamlı bir beraberliği ifade eder. Hakiki beraberlik, sadıklarla aynı mecliste, büyük bir kâlp huzuru ile fizik olarak bulunmaktan ibaret olduğu gibi, hükmi beraberlik de, onlarla aynı mekanda beraber olmanın imkansız olduğu zamanlarda, suret ve siretlerini gıyaben tahayyül ederek, onlarla hayali, fikri ve zihni bir beraberliği temin etmektir."(3) diyerek salih ve salihlerle kurulabilecek ruhi ve manevi beraberliğin delili olarak göstermektedir.

Elmalılı Hamdi Yazır' da "sadıklarla beraber olunuz!" ayetine şöyle manâ vermiştir: "İmanlarında, ahidlerinde ve hak dinde niyeti, söz, fiil ve her haliyle sadık olanlarla beraber olunuz; sadıkların velayet ve beraberliğinden (onların desteğinden) ayrılmayınız! Münafıklardan sakınıp, Hazreti Muhammed ve Ashabı gibi sadıklara dost ve yakın olunuz, onlar gibi özü doğru, sözü doğru, işi doğru olunuz, onlara uyunuz!"

Müfessir Alûsi ise yukarıdaki ayetin tefsirinde; "Sadık ve salihlere karışınız, (onlarla iç içe olunuz) ki; onlar gibi olasınız. Çünkü herkes yakın olduğu kimseye uyar" demiştir.

İsmail Hakkı Bursevi; "Sadıklarla beraber olunuz!" ayetinin tefsirinde; "Bu ayet-i kerimede bahsi geçen sadıklardan murad, kamil mürşidlerdir. Ciddiyetle bir salîk onların kapılarında hizmet eder muhabbetiyle nazarlarına kabûl olunursa, onların feyz ve bereketleriyle masivayı terketmeye, Allah'ın yolunda, istikâmet üzere bulunmaya rahatlıkla muvaffak olur, huzuru Hakka kavuşur" demektedir.

Tasavvuf klasiklerinde, salih ve sadıklarla birlikte bulunmaya, fasık ve dünya ehli ile bir arada bulunmaktan sakınmaya ayrı bir önem verilmiş, tabiâtın ve hâllerin sari olduğu dikkate alınarak; kişinin bu konuda dikkatli olması tavsiye edilmiştir.

İbnû'l-Mübarek: "İyi arkadaş yalnızlıktan, yalnızlık da kötü arkadaştan hayırlıdır. İyilerle dost olan, misk satanla beraber olan gibidir. Onun güzel kokusu diğerine bulaşır. Kötülerle beraber olan da demirci çırağı ile beraber olan gibidir. Onun kiride diğerine yansır" (4) derken bu hususa işaret etmiştir. Aynı şekilde Hazreti Peygamber'in: "Kişi dostunun dini üzeredir. O halde kiminle arkadaşlık ettiğine dikkat etsin."(5) "Kişi sevdikleriyle beraberdir."(6) hadisleri de bu manada yorumlanabilir. "Mü’min mü’minin aynasıdır"(5) ile Hazreti Peygamber'in iki elinin parmaklarını birbirine geçirerek "Müminler bir binanın tuğlaları gibi birbirini destekler"(8) meâlindeki hadisleri de bu doğrultuda açıklanmıştır.

Bunlar ve benzeri hadislerden de anlaşılacağı üzere, kişi hangi insanlarla beraber olursa yavaş yavaş onların huy ve alışkanlıklarını edinmeye, onlar gibi olmaya başlar. İyi insanlarla dostluk da aynı bunun gibidir. Bir insanın ne kadar kötü alışkanlığı olursa olsun, beraber bulunduğu iyi insanların güzellikleri peyderpey ona da geçecek, zamanla o da güzelliklerle bezenecek, en nihayet Alemlerin Rabbi’nin sevdiği bir kul olacaktır.

"İyi şahıslarla dostluk kuran kimse, kendisi kötü bile olsa iyi olup, sonra onların himmeti ve sohbeti onu hayırlı bir insan haline getirir. Aksine kötülerle dostluk kuran da, kendisi iyi bile olsa bozulur. Çünkü onlarla bir arada bulunan, onların kötülüklerine rıza gösteriyor demektir. Kötülüğe rıza göstermekse, sahibini de kötü hale getirir.

"Arkadaşlık ve sohbetin esası; nefsin adetleriyle sükûnet bulması ve alışkanlıkları ile ülfet etmesidir. Bir kimse hangi topluluğun arasına girerse, onların fiillerini kendi adeti ve itîyadı haline getirir. Çünkü ister hak, ister batıl olsun, bütün irade, arzu, muamele ve ameller esasen onda mevcuttur. Görmüş olduğu bütün muameleler, arzular ve meyiller kendisinde gelişir ve öbür temayüllere hakim ve galip olur. Sohbetin insan tabîatı üzerinde büyük bir tesîri vardır. Adetlerin çetin bir savleti ve saldırısı mevcuttur. O derecede ki, insan sohbetle alîm, papağan talimle natık olur. Riyazât ve eğitimle at, o derece değişir ki hayvani adetleri terkederek insani adetler ve alışkanlıklar edinir." (9)

"Sohbet ve arkadaşlığın kişinin şahsiyet, ahlak ve karakteri üzerinde derin tesiri vardır. Bir arkadaş diğerinin özelliklerini, ruhi ve manevi bir etkilenme, davranışlarında ona uymakla elde eder. İçtimai bir varlık olan insanın, topluma karışması ve kendine uygun dost ve arkadaş edinmesi tabiidir. Eğer o, fasık, kötü ve şerli birini arkadaş edinirse, bilmeden ve tedricen onun da ahlakı bozulur, sıfatları değişir, onların seviyesine inerek özelliklerini elde eder. Aksine iman, takva ve istikamet sahiplerini dost edinirse, kendiside onların derecelerine yükselir. Nefsini kusurlardan uzaklaştırır. Bu yüzden; "Kişi, dost ve arkadaşlarının ahlâkı ile tanınır." denmiştir.

Hazreti Peygamber'in Ashabı sohbetle, tabi'in ve tebe-i Tabi'in de bunlara tabi olmak ve onları benimsemekle yüksek derecelere ulaştılar." (10)

Evet Hazreti Peygamber (Sallallahu Aleyhi Ve Sellem)'in ashabı, O'nun sohbet ve nuru ile sahabe oldular. Sahabileri (Radıyallahu Anh) görenler, O nurlu zatı göreni görmekle tabiin oldular. Görülüyor ki; insan sadıklar ile beraber olduğu zaman çok büyük nimetlere kavuşuyor. Enes Bin Malik (Radıyallahu Anh)'den rivayete göre Peygamberimiz (Sallallahu Aleyhi Ve Sellem): "Ne mutlu beni görüp, iman edene! Ne mutlu beni göreni görene"(11) buyurmuşlardır.

Hadistende anlaşılacağı üzere Resulûllah (Sallallahu Aleyhi Ve Sellem)'ı görmek büyük bir nimettir. Çünkü nübüvvet nuru, insanın üzerinde şimşek gibi çakar ve ölünceye kadar tesiri üzerinde bulunur. Bu bereketle insan günahlara düşse de dönüp dolaşıp tevbe eder ve ona layık ümmet olmaya gayret eder. Amel olarak Resulûllah (Sallallahu Aleyhi Ve Sellem)'ın hayatını en iyi şekilde hayata geçiren insanlar, hiç şüphesiz kendilerine gelen insanlar üzerinde müspet yönde etkili olurlar. Çünkü onlar yüzlerine bakıldığında Allah'ın hatırlandığı insanlardır. Bunun en güzel örneği Allah dostlarını ziyaret edip onların bir bakışıyla hayatı değişen insanlarda görülür.

İmam Münavi (Kuddise Sirrûhu) bu konuda şöyle demiştir: "Hakikâten sûretlere bakmak, insanların nefislerinde, bakılanın ahlakının tohumunu eker. Sevinçli kimsenin sevinci, üzüntülü kimsenin üzüntüsü, bakana sirayet eder. Böylece hayâldeki sûretin sahibinden sevinç veya üzüntü, hayaliyle bakana bulaşmış olur. Bu, sadece insana mahsus bir meziyet değildir. Hayvan ve nebatatın sûretlerinde daha fazla vardır."

Rağıb el-İsfehani demiştir ki: "Bu hadis, insanın bütün gayreti ile salih insanlarla beraber olmasını ve onların meclisinde bulunmasını tenbih etmektedir. Onların sohbeti ve meclisi kötü insanı iyi yapar." Hikmet erbabı zatlar, şu hakikâti beyan etmişlerdir: "Kim hayırlı bir insanla beraber olursa onun bereketine ulaşır." Demek ki; Allah dostlarının meclisinde bulunup yanlarından ayrılmayan kimseler, hüsrana uğramazlar."(12)

Ehlullah'ın meclisinde bizzat bulunmak, kişiye fayda sağladığı gibi gıyâben şahıslarını ve hâllerini düşünmekde fayda verir. Çünkü bir kişi hayalinde, dimağında ve kalbinde neyi tasavvur ederse, fiillerinde de o tezahür eder.

(Mehmet Talu)Bu yazilanlar bazilarini tatmin etmiye bilir, onlarda cübelli hocanin ( ahmed mahmud ünlü) nin Tarikat-i Aliyye de Rabita-i Celiyye isimli kitabini okusun, bu ona kafi gelir, yine inkar etmesse..

DİPNOTLAR:

1. Bak, Mektubat, cild:1 187 ve 207 mektub

2. 3. 4. İbnü'l-Mübarek, Kitabû'z-zühd, Beyrut ty. 122; Aynı anlamda ki bir hadis için bkz. Buhari, Zebaih, 31, Büyü, 38; Müslim, Birr, 146; Ebu Davud, Edeb, 16

5. Tirmizi, Zühd, 45

6. Buhari,Edeb, 96; Müslim, Birr, 165; Tirmizi, Zühd, 50, Dakvat, 98

7. Ebu Davud, Edeb, 49

8. Buhari, Mezalim, 5, Salat, 88; Tirmizi, Birr, 18

9. Hucrivi, Keşfü'l-mahcub, 483-484

10. Abdülkadir İsa, Hakaik ani't-tasavvuf, Halep 1384/1964, 27-28

11. Taberani, El-Mu'cemu's-Sagir, 314 No: 844, El-Mu'cemul-Evsat 6/171, No:6106, El-Mu'ce-mu'l-Kebir, 8/8009, 8010, 2/29

12. Münavi, Feyzü'l-Kadir S/507

.

Rabıta Yapmanın Faydaları

30 Ekim 2010, 09:40

Rabıta Yapmanın Faydaları hakkında makale..

Rabıta ile elde edilecek iki önemli sonuç vardır:

Birincisi zikir...

İkincisi edep...

Bir insan için en tehlikeli hastalıklar gaflet ve kibirdir. Rabıta, gafleti zikre, kibri tevazu ve edebe çevirir. Rabıtanın hedefi, devamlı Allahu Teala ile huzur halini elde etmek ve edebi elde edebilmektir. Bunların neticesi ise ihlas ve tevazudur:

- Rabıta yapmak suretiyle kalbi desteklenen mürit, her işinde Kur’an ve Sünnet üzere hareket etmeyi öğrenir. Allahu Teala’ya güzel kullukta başarılı olur.

- Bu yolun büyükleri, şartlarına uygun olarak yapılan bir rabıtanın müridi kemale erdirmek ve Allah’a ulaştırmak için yeterli olduğunu söyler. Çünkü rabıta, sevginin çokluğuna göre güzel ve devamlı olur. Rabıtada hiç bir şey gözükmese ve hissedilmese bile, anlatıldığı gibi yapmaya devam etmelidir.

- Bu yolun büyükleri, mürit ihlasla yaptığı amellerini gösteriş veya kendini beğenmek suretiyle kaybetmesin diye rabıta yapmayı tavsiye etmişlerdir.

- Rabıtanın en önemli faydası müridi kibir ve benlikten kurtarmaktır. Çünkü bir yönüyle rabıta, şeytanın hücumlarına karşı büyüklerin ruhaniyetine sığınmak ve onlarla tehlikeden korunmaktır.

- Rabıta yapan insan, hayatını gönlündeki mürşidiyle paylaşmış olur. Zira kamil mürşit, müridin gerçek dostudur, hak yolunda en güvenilir rehberidir. Onu her işinde önüne alan kimse hak ve hakikatten sapmaz.

- Mürşidin ruhaniyeti müridin sevgi ve ilgisine göre kendisine tasarruf ve yardım eder. Bu yardım Yüce Mevla’nın izni ile gerçekleşir. Ancak müridin sevgi, samimiyet ve edeple o gönle yönelmesi gerekir. Bu yolda mürit için en büyük engel, nefsini beğenmesi ve kendisine aklını yeterli görmesidir. Nefsine takılmayan aşık, sevdiğine kolay ulaşır. Aşık olan ben demez, benlik davasına girmez.

- Sadık bir mümin, gönlü ile dünyanın her tarafına ulaşabilir. İhlas ve edepli gönüller Arş-ı Azam’dan rahmet çekebilir, gökteki meleklerden, yerdeki velilerden istifade edebilir.

Bu yönüyle rabıta, Allahu Teala’nın yerdeki ve gökteki ordularından yardım istemektir. Melekler gibi veliler de Allahu Teala’nın ordusudur. Onlara dilediklerine destek verir, yardım eder.

- Allah dostları ile rabıtası kuvvetli ve devamlı olan kimse, kibirden ve benlikten korunur, ihlası elde eder. Yaptığı hayırlı amelleri gözünde büyütmez, kendisini beğenmez, malı ile kibirlenmez, makam ve mevkisiyle övünmez, insanları küçük görmez.

Böylelikle:

Yaptığı her ibadetin sonunda ve elde ettiği her nimetin önünde, rabıta ile kalbini uyanık tutar.

Nefsini muhasebeye çeker.

Yaptıklarını kontrol eder.

Bunu başaran kimse gerçekten büyük bir saadeti ele geçirmiş olur.

Çünkü o, nurla desteklenmiş olur.

İlâhi sevgiyle beslenmiş demektir.

Kendisini Allah yolunda dosdoğru (Sırat-ı Müstakim) yürütecek bir rehbere tutunmuş demektir..

Dr. Dilaver Selvi

ABITA-NAKŞ

Asıl "Rabıta" Şirktir Diyenler Şirktedir..