Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026
.

HATME-İ HACEGAN ve ZİKİR MECLİSLERİ

Tarih29 Şubat 2016, 08:50Editör

Bu değerli meclislerin faziletleri hakkında güzel bir yazı dosyası..

 

Zikir, “anmak, hatırlamak, yâdetmek, gaflet ve unutma halinde bulunmamak, namaz kılmak ve dua etmek” manalarına gelir.

 

 

 

Sûfîlerin ıstılahında ise, “Allah’ı belirli cümleler veya kelimelerle anmak” demektir. Zikir, yüce Allah’ın bilinen güzel isimleri ve tevhid kelimesi yani “lâ ilâhe illallah” ile yapılır.

 

 

 

Zikir, yüce Mevlâ’dan başka her şeyi gönülden çıkarmak; Rabb’in huzuruyla gönlün itmi’nan bulmasıdır.  Zikir, insanın kalbini boş sevgilerden kurtarır. Allah aşkını kalbe yerleştirir. Bütün yüce ahlâk ve övülen sıfatlar kalp zikriyle kendisini gösterir. Bu aynı zamanda Allah’a vâsıl olabilmenin de temelini oluşturur. İşte bu yüzden zikir, Kur’an ve Sünnet’te teşvik edilmiş ve Allah dostları tarafından da tövbeden hemen soma en önemli sıraya alınmıştır.

 

 

 

Zikir Hak yolcusunun en önemli amelidir. Bu yüzden tasavvuf terbiyesinin ana hedefi, kalbi uyandırmak ve yüce Allah’a bağlamaktır. Bütün mesele kalbin uyanmasıdır. Kalbi uyanmayan bir kimse taklitten bir türlü kurtulamaz. İbadetin gerçek tadını alamaz. İlâhî emirlerdeki hikmeti ve inceliği kavrayamaz.

 

 

 

Gavs-ı Sânî hazretleri (k.s) bir sohbetlerinde zikir hakkında şöyle buyurdu:

 “Zikir kalbin gıdasıdır; gıdasını almayan kalp zayıflar ve sonra ölür. Kalp ancak zikir ile beslenir, kuvvetlenir, tatlanır, manen hayat bulur. Haramlar ve işlenen günahlar ise şeytanın gıdasıdır. İşlenen günahlar, insanın kalbini zayıflatır; onun düşmanı olan nefsi ve şeytanı kuvvetlendirir. Bu nedenle, insanın içinde kalp, nefis ve şeytan devamlı mücadele halindedir. Rabbü’l-âlemîn, ‘Bilesiniz ki kalpler ancak Allah ’ın zikriyle huzur bulur'[1] buyurmuştur.”

[2]

 

 

Allah Teala (c.c) her anı zikirle dolu olan akıl sahiplerine dikkatle buyurmuştur ki; Onlar, ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (her vakit) Allah'ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabbimiz! Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz. Bizi cehennem azabından koru!

[3]

Hak Teâlâ diğer bir ayette de şöyle buyuruyor: "Onlar, bıkıp usanmaksızın gece gündüz (Allah'ı) tesbih ederler."

[4]

 

 

Diğer bir ayet de şöyledir: "Onlar öyle erlerdir ki herhangi bir ticaret ve alışveriş kendilerini Allah'ı zikretmekten, namazı kılmaktan ve zekâtı vermekten alıkoymaz. Onlar, yüreklerin ve gözlerin (dehşetten) ters döneceği günden korkarlar."[5]

[6]

 

 

 

Ebü’d-Derdâ’nın (r.a) rivayet ettiği hadis-i şerifte Resûlullah Efendimiz (s.a.v) zikrin insana ne kazandırdığını şöyle anlatır:

Size amellerinizin en hayırlısını, Rabb’iniz katında en temiz olanını, derecenizi en çok yükseltenini, altın ve gümüş infak etmekten, düşmanla karşılaşıp onları öldürmenizden veya onlarla savaşırken şehid düşmenizden daha hayırlı olanını haber vereyim mi? Bu amel, Allah’ı zikretmektir.”

[7]

 

Hz. Peygamber’in (s.a.v) zikrin faziletiyle ilgili hadislerinden bazıları şöyledir:

 

 

Her şeyin bir temizleyeni vardır, kalbi temizleyen de Allah Teâlâ’nın zikridir .”

[8]

Her şeyin bir cilası vardır, kalbin cilası da Allah’ı anmaktır.”

[9]

Rabb’ini zikredenle etmeyen diri ile ölü gibidir.”

[10]

İçinde Allah zikredilen ev ile Allah zikredilmeyen evin misali, ölü ve dirinin misali gibidir.”[11]

[12]

"Kim bir yere oturur da orada yüce Allah'ı hiç zikretmezse, bu kendisi için bir noksanlık ve Allah katında kınama sebebi olur. Kim bir yere uzanır da orada yüce Allah'ı hiç zikretmezse, bu kendisi için bir noksanlık ve Allah katında bir kınama sebebi olur. Kim bir yolda yürür de bu esnada yüce Allah'ı hiç zikretmezse bu kendisi için bir noksanlık ve Allah katında kınama sebebi olur."

[13]

 

 

Ebu Süleyman Dârânî (k.s.) der ki: “Cennete bir ova var, kul Allah’ı zikre başladı mı melekler bu sahaya ağaç dikmeye başlarlar. Bazan meleklerden biri ağaç dikme işine ara verir. Neden duruyorsun? Diye sorulunca, namına ağaç diktiğim şahıs zikre ara verdi, (fütur getirdi) de ondan, diye cevap verirler.

[14]

 

 

Büyük ariflerden İbrahim b. Ethem (rh.a) zikrin güzelliği konusunda şöyle der: “Yüce Rabbim kendisini seven ve çokça zikreden dostlarının kalbine öyle bir zevk koymuştur ki, eğer dünya sultanları bunun ne kadar tatlı olduğunu bilselerdi onu ele geçirmek için bütün ordularıyla ariflerin kalbine hücum ederlerdi. Ancak Allah dostları onu gizlerler, sultanlar da ondan habersizdirler.”

[15]

 

 

 

Zikir Meclisleri

 

 

 

Hz. Peygamber (s.a.v) zikir meclislerini cennet bahçesi olarak tanıtmaktadır. Bir gün,

 

Sizden biriniz cennet bahçesini görürse hemen girsin ” buyurdu. Sahabiler,

 

 

 

“Cennet bahçesi nedir?” diye sordular. Allah Resûlü,

Zikir meclisidir” diye cevap verdi.

[16]

 

 

 

İbn Ömer’in rivayetinde Resûl-i Ekrem (s.a.v), yukarıda anlatılan cennet bahçelerinden bahsettikten sonra hadisin devamında,

 

 

Allah Teâlâ’nın seyyar melekleri vardır, zikir yerlerini ararlar, buldukları vakit onları kuşatırlar.”

[17]buyurdu.

 

 

 

Allâme İbn Allân es-Sıddıkî, el-Ezkâr şerhinde bu hadisi açıklarken şöyle diyor:

“Zikir meclisine uğradığınız zaman siz de onlar ile zikredin veya onların zikirlerini dinleyin. Zira onlar şu anda ve gelecekte de cennet bahçelerindendirler. Nitekim Allah Teâlâ, ‘Rabb’inin makamından korkan için iki cennet vardır.’[18] buyurmuştur.”

[19]

 

 

 

Ebû Hüreyre (r.a.) ve Ebû Said el-Hudrî’nin (r.a.) rivayetlerinde Allah Resûlü (s.a.v) şöyle buyurmuştur:

Herhangi bir kavim bir yerde toplanır ve Allah Teâlâ ’yı zikrederlerse, zikirleri esnasında melekler onları tavaf edip kuşatır, rahmetullâh onları kaplar, üzerlerine bir sekine nâzil olur ve zikir meclisinde bulundukları müddetçe Allah Teâlâ kendi indindeki meleklere onları göstererek bakın benim şu kullarıma diyerek onlarla iftihar eder.”

[20]

 

 

 

Hz. Muâviye’den (r.a) rivayet edildiğine göre Allah Resûlu (s.a.v) bir gün ashabının yanına çıktı, onların halka kurup Allah’ı zikrettiklerini görünce,

 

Burada oturup ne yapıyorsunuz?” diye sordu. Onlar,

 

“Allah’ı zikir ve hamdetmek için toplandık” dediklerinde, Resûl-i Ekrem.

Şimdi Cebrâil geldi ve bana Allah’ın sizinle meleklere övündüğünü haber verdi ’’dedi.

[21]

 

 

 

Bir gün Ebû Hüreyre (r.a) sokakta gördüğü halka,

 

 

 

“Burada boşu boşuna ne duruyorsunuz; koşun mescide, orada Resûl-i Ekrem’in mirası bölünüyor. Siz de hakkınızı alın” der. Halk hemen mescide koşar ve böyle bir şey olmadığını görünce geri döner. Vaziyeti Ebû Hüreyre’ye anlatırlar ve,

 

 

 

“Biz bir taksimata tesadüf etmedik” derler. Ebû Hüreyre (r.a),

 

“Ya ne gördünüz?” diye sorunca, onlar,

 

“Kimi Kur’an okuyor, kimisi zikir yapıyor” dediler. Ebû Hüreyre (r.a),

“İşte Resûl-i Ekrem’in mirası odur” dedi.

[22]

 

 

 

Ebû Hüreyre’nin (r.a) bildirdiğine göre Allah Resûlü (s.a.v) şöyle buyurdular:

 

“Allah Teâlâ’nın bazı melekleri vardır ki bunların vazifeleri yollarda dolaşıp ehl-i zikrin bulundukları yerleri aramaktır. Böyle zikir meclislerini de buldukları zaman hemen birbirlerine seslenip toplanırlar ve yeryüzünden gökyüzüne kadar o meclisin üzerini doldururlar. O zaman Cenâb-ı Hak her şeyi bildiği halde onlara sorar:

 

 

 

- Kullarım ne diyorlar? Melekler:

 

- Seni zikir, tesbih, tekbir, tahmid ve temcid ediyorlar. Allah Teâlâ,

 

- Onlar beni gördüler mi, diye sorar.

 

- Hayır, vallahi görmediler, derler. Tekrar sorar:

 

- Beni görseler ne yaparlardı? Melekler:

 

- Seni görselerdi sana olan tahmidleri ve ibadetleri çok şiddetlenir, tesbihleri artardı. Allah Teâlâ yine sorar:

 

- Peki, benden ne isterler? Melekler:

 

- Cenneti isterler. Allah Teâlâ:

 

- Cenneti gördüler mi? Melekler:

 

- Hayır, vallahi görmediler. Allah Teâlâ:

 

- Görseler nasıl olurdu? Melekler:

 

- Görseler daha çok isterlerdi. Allah Teâlâ:

 

- Bir sıkıntıları var mı? Melekler,

 

- Evet yâ Rab, cehennem ateşinden korkuyorlar, ondan sana sığınıyorlar, derler. Cenâb-ı Hak yine merhametle sorar:

 

- Onlar cehennemi görmüşler mi? Melekler,

 

- Hayır, yâ Rab, görmediler, eğer görselerdi daha çok sakınırlar ve daha çok sığınırlardı, derler. O zaman Allah Teâlâ şöyle buyurur:

 

- Siz şahit olun ey meleklerim, ben onlara muhakkak mağfiret ettim.

 

Resûlullah(s.a.v) sözüne devamla şunu anlattı:

 

- Meleklerden biri,

 

- Onların arasında kendilerinden olmayan ve bir işi için gelen falan kimse de vardır, der. Allah Teâlâ:

- Onlar öyle bir cemaattir ki onların arasında bulunanlar da şaki olmazlar.”[23]

[24]

Bir rivayette, Efendimiz (s.a.v), mescitte zikredenlerin yanına gelerek: “Sizin üzerinize Allah’ın rahmetinin indiğini gördüm; ona sizinle ben de ortak olmak istiyorum.” buyurdular ve halkaya oturdular.

[25]

 

 

 

Yine Efendimiz (s.a.v), mescitte halka şeklinde toplanmış bir grup ashabının yanına uğradı. Onlara:

 

Burada ne yapıyorsunuz?“ diye sordu. Halkadakiler:

 

“Allah’ı zikrediyoruz, bizi İslam’a ulaştırdığı ve ihsanlarda bulunduğu için O’na hamd ediyoruz.” Dediler. Efendimiz (s.a.v) onlara:

 

 

 

Allah için soruyorum, siz gerçekten bunun için mi oturdunuz?” diye sordu; Sahabeler:

 

“Vallahi biz ancak bunun için oturduk.” dediler. Bunun üzerine Efendimiz (s.a.v):

 

 

Yanlış anlamayın, ben sizi suçlamak için yemin etmenizi istemedim. Ben sizin asıl niyetinizi öğrenmek ve size şu müjdeyi vermek için geldim. Bana Cibril geldi ve haber verdi ki: Allah sizinle melekleri yanında övünmektedir.“

[26]

 

 

 

Diğer bir hadiste de:

Herhangi bir topluluk sırf Allah rızası için toplanıp Allah’ı zikrederse, görevli bir melek semadan onlara şöyle seslenir: “Günahlarınız affedilmiş olarak kalkın, hiç şüphesiz günahlarınız iyiliğe çevrildi.[27] 

[28]

 

 

 

Hatm-i Hâcegân

 

 

 

Hâcegân, "ulu zatlar, efendiler, büyük hocalar" demektir. Hatm-i hâcegân "büyük velilerin tertip, talim ve tatbik ettikleri hatim" demektir. Bu zikre hatim ve hatme denmesinin bir sebebi şudur: Bu yolun büyükleri, müridleri ile bir meclis kurduklarında toplantıyı bu zikirle bitirirlerdi. Onlara has bir uygulama olarak bu zikre "hatm-i hâcegân" denilmiştir.

 

 

 

Bu zikirlere hatim denmesinin bir diğer sebebi, içinde okunan Fâtiha ve İhlâs'ların hatim sevabına denk olmasındadır. Çünkü Hz. Resûlullah (s.a.v), İhlâs sûresini üç defa okuyan kimsenin Kur'an'ı bir kere hatmetmiş gibi sevap elde edeceğini müjdelemiştir. Büyük hatmede toplam 1000 adet ihlâs sûresi okunmaktadır. Bu da üç yüz otuz üç (333) Kur'an hatim sevabına denktir.

 

 

Hatm-i hâcegân, sâdât-ı Nakşibendî nazarında çok kıymetlidir. Onun için büyükler bu zikre çok önem vermişlerdir. Öyle ki çok ciddi bir hastalık ve zor yolculuk halleri hariç, bütün ömürleri boyunca bu zikri yapmışlardır. 

[29]

 

 

Nakledildiğine göre Sultan Seyyid Muhammed Raşid (k.s.) hazretleri, müridleriyle birlikte karayolu ile hac yolculuğuna çıkmıştı. Hazret, yolculukta bile hatmeyi terk etmemişti. Hatta çölde arabaların arkasında halka kurdurarak hatmeyi yaptırmıştı.

[30]

 

 

 

Muhammed Diyaüddin (k.s) birinci dünya savaşı Rus işgalinde savaşın en şiddetli zamanlarında talebeleriyle cemaat olup vakit namazlarını kıldırıyor, ikindiden sonra hatme yaptırıyordu. Etraftan, cephede olduklarını, namazı cemaatle kılmanın veya hatmenin gerekmediğini söyleyenler oluyordu. Muhammed Diyaüddin hazretleri her defasında onlara şöyle diyordu:

- Cihat vazifeye mani değilse, biz hem cihat ederiz hem de vazifelerimizi hakkıyla yaparız.

[31]

 

 

 

Hatme, hem cemaat hem de ferdî olarak yapılan bir halka zikridir. Kitap ve Sünnet'te övülen ve teşvik edilen zikir çeşitlerinden biridir. Nitekim Kur'ân-ı Kerîm'de sabah akşam dua, ibadet ve zikir edenlerle beraber bulunmaya şöyle teşvik edilmiştir:

 

 

"Sabah akşam Rab'lerine, O'nun rızasını dileyerek dua edenlerle birlikte candan sebat et. Dünya hayatının süsünü isteyerek gözlerini onlardan çevirme."

[32]

 

 

 

Bu âyet-i celile nâzil olduğu zaman, Resûl-i Ekrem (s.a.v) evinden çıktı ve bu yalvaran topluluğu aramaya koyuldu. Bu esnada üzerlerindeki elbiselerinden başka bir şeyleri olmayan, başı açık, derisi kuru bir topluluğa rastladı. Hepsi Allah'ı zikrediyorlardı. Onlarla beraber oturdu ve,

Allah'a hamdolsun ki ümmetimden de benim kendileriyle birlikte sabretmemi emir buyurduğu kullar yaratmıştır." dedi.

[33]

 

 

Bu yolun büyükleri olan veliler, insanların Allah Teâlâ'ya ulaşabilmesi için birtakım vesileler aramışlardır. Bunu da tecrübe ederek müridlerine öğretmişlerdir. Hatm-i hâcegân da bunlardan biridir. 

[34]

 

 

 

İşte halka şeklinde yapılan Hatm-i Hacegan da bu övülen zikir çeşitlerinden birisidir. Görüldüğü gibi halka hâlinde cemaatle zikir yapmak övülmüş fakat halkada ne okunacağı konusunda bir şey belirtilmemiştir. Bunun için, zikir sayılacak şeylerden ne okunsa zikir yapılmış ve bu müjdeye ulaşılmış olur. Hatmede okunan zikir ve dua çeşitleri de sünnet-i seniyyeden alınmıştır.

 

 

Hatmeyi bugünkü usul üzere Abdulhâlik Gücdevani Hz.leri tertip etmiştir. “Hatm-i Hâcegân” diye de anılır. Hâcegân, ulu zatlar, efendiler, büyük hocalar demektir. Hatm-i Hâcegân büyük velilerin tertip, talim ve tatbik ettiği hatim demektir.

[35]

 

 

 

En şerefli meclis

 

 

 

Bir defasında Efendimiz (s.a.v) zikir için toplanan bir halkaya uğradı ve:

Ümmetim içinde benim kendileriyle birlikte olmamı emrettiği kimseleri yaratan Allah’a hamd dolsun.”

[36] buyurarak aralarına oturup onları şereflendiler.

 

 

 

O günkü Müslümanların ilim ve zikir meclisini saadetli vücudu ve cenneti süsleyen kalb-i şerifi ile şereflendiren Efendimiz (s.a.v), daha sonra bu emaneti koruyan, Allah için halka kuran, oturup Yüce Allah’ı zikreden, kendisinin tek mirası olan ilmi öğrenen kimseleri de yalnız bırakmaz. Allah Teala’nın izniyle bu garib ümmetini de rûhâniyeti ile şereflendirir; sevgisi ve duası ile destekler.

 

 

 

Gavs-ı Bilvânisî (k.s) hatmedeki bu sır ve şeref hakkında şöyle sohbet buyurmuştur:

“İnsanlar, bir araya gelip hatme/zikir yapmanın faziletini bilselerdi, hasta ya da sakat olsalardı bile yine de sürünerek hatmeye gelirlerdi. Çünkü hatmenin manevî reisi Hz. Rasûl-i Ekrem (s.a.v) Efendimizdir. O, bu meclislere manen teşrif buyurur ve oradakilerin dileklerini Allah Teala’ya ulaştırır. Efendimizin (s.a.v) ilahi huzura arzettiği şeyler geri çevrilir mi?”

[37]

 

 

 

Hangi Amel...

 

 

 

Bir gün Gavs Seyyid Abdülhakim Elhüseynî (k.s.) hazretlerine,

 

 

 

- Efendim, bizler hatme yapıyoruz, sâdâtlar da buna çok ehemmiyet veriyorlar. Acaba bu hatmelerden bize ne gibi fayda var, diye soruldu. Hazret şu cevabı verdi:

 

 

- Hatmenin birçok faydası vardır. Şu anda Resûl-i Ekrem (s.a.v) bana, "Ümmetime en iyi ve en faydalı bir ameli tavsiye et" diye buyursa benim hangi ameli tavsiye edeceğimi bilir misiniz? Hatm-i hâcegânı tavsiye ederim. Çünkü hatmenin reisi Resûl-i Ekrem'dir. Silsile-i Şerif okunmaya başladıktan sonra, Resûlullah'ın (s.a.v) ruhaniyeti başta olmak üzere, diğer bütün sâdâtların ruhaniyeti o halkaya iner ve orada bulunan bütün cemaatin arzularını kaydederler. Silsile okunması tamam olduktan sonra Resûl-i Ekrem'in (s.a.v) ve sâdâtların ruhaniyeti o halkada bulunanların arzu ve isteklerini doğrudan Rabbü'l-âlemin'e arzederler. Resûlullah'ın (s.a.v) götürdüğü ve Allah'a (c.c) arz ettiği istekler hiç reddedilmez.

[38]

 

 

 

Gavs-ı Bilvânisî (k.s.) bir sohbetinde hatme yapmanın ve zikretmenin ehemmiyetini şöyle dile getirmiştir:

“İnsan, günde iki defa sâdâtın ruhaniyetini hazır etmeli ve nazarları altına girmelidir. Biri hatmede, biri de vird çekerken... Günde bir veya iki defa sâdâtın nazarına giren kimse için korku olmaz. Sâdât-ı Nakşibendi onları bırakmaz, Peygamber Efendimiz onu yalnız bırakmaz.”[39]

[40]

 

 

 

S. Muhammed Raşit Hz. (k.s.) hatme için şöyle nasihat etmiştir:

“Sadat-ı Nakşibendi yanında hatme çok kıymetlidir. Hatmesiz kalınmamalıdır. İnsan Nakşibendi olduktan sonra nerede bir hatme yapılırsa hissesi içindedir. Bir defa hatme bir de vird çekerken sadatın ruhaniyetinin nazarı altına girmelidir. Tarikate girip de mazeretsiz olarak evde oturup da hatmeye girmeyen kimseyi ne Peygamber (s.a.v.) ne Sadat-ı Kiram tanır. Camiden ve hatmeden uzak kalmayınız.”

[41]

 

 

 

S. Muhammed Raşit Hz. (k.s.) diğer bir sohbetlerinde:

"Hatmede okunan sûre ve zikirler, Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) ve diğer büyük zatların ruhuna bağışlandıkça, o ruhlar, zikir meclisinde bulunanları tanırlar. Bu tanışma, ahirette şefaate ulaşmaya ve sıkıntılı zamanlarda himmetin gelmesine vesile olur. Bir kişi, Nakşibendî olduktan sonra, bütün hatme meclislerindeki sevaptan istifade eder. Hayatta ve öldükten sonra da amel defteri kapanmaz."

[42]

 

 

 

Şeyh Abdurrahman-ı Tâhî hazretleri (k.s):

"Rabıta yapmak, sohbetlere devam etmek ve hatme, bu yolun en önemli esaslarındandır. Sûfîler bunlara devam etsinler. Sohbeti ise asla bırakmasınlar. Bütün himmet, cezbeyle yapılan sohbettedir."

[43]

 

 

 

Hatme Güzel Bir Sadaka-i Cariyedir

 

 

Hatme/hatim, hem dünya hem de ahiret hayatı için insana büyük faydalar sağlar, ölü de diri de hatmeden istifade eder. Hatme, hayatta olana şevk ve muhabbet katar, ölü olanın sevap defterine bile “salih amel” adıyla manevi kazanç sağlar. Henüz günah işleme yaşına gelmemiş, ergen olmamış çocuklara bile faydası vardır. Mesela çocuk yaşta olan kimsenin, işlediği iyiliklerin faydasını artırır ve o kişide ileride bunun karşılığı ortaya çıkartır. Onun için abdest almasını bilen, namaz kılmasını öğrenen ve hatme sırasında usulüne göre davranabilecek çocuğun hatmeye girmesine müsaade edilir. 

[44]

 

 

 

Hatmede okunanların sevabı zikrin sonunda, önce Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimize, peşinden Sahabe-i Kirâm ve Sâdâtı Kiram’ın (büyük veliler) ruhlarına hediye edilmektedir. Bu zikirlerin sevabı ayrıca bu silsileye tabi olan, onları sevip Allah yolunda talebelik yapan bütün müntesiplere ve diğer meşreplerdeki Hak yolcularının ruhlarına da hediye edilmektedir.

 

 

Bu zikir sadece mürşid tarafından belirli günlerde tek bir yerde değil, bu yola müntesip olanların bulunduğu hemen her yerde, her gün yapılmaktadır. Allah rızası için böyle bir halkaya girip kıyamete kadar yapılacak zikir ve hayırların sevabına hissedar olmaktan daha kârlı hangi yatırım vardır? Bu ne güzel bir sadaka-i cariyedir ki, sahibine kıyamete kadar sevap ve nur akıtmaya devam eder.

[45]

 

 

 

Muhammed b. Hânî hazretleri (k.s), Âdâb kitabında, Mevlânâ Halid Zülcenaheyn'in (k.s) şu sözünü nakleder:

 

"Bu tarikat-ı Nakşibendîyye'nin çocukla ihtiyara, ölüyle diriye menfaati birdir."

 

 

Ölen kabrinde, kalan dünyada iken menfaat görür. Zürriyetimiz kesildi, bir Fatihaya muhtaç olduk; o zaman Nakşibendi sofisi olarak ölürsek, dünyada kıyamet kopana kadar nerede bir Nakşibendî hatm-i hâcegânı kurulursa, muhakkak bize de sevabından gelir. Bugün dünyanın değişik yerlerinde her gün binlerce hatm-i hâcegân yapılıyor. Onun için kimse kabrinde garip kalmaz. Okunan bin İhlâs sûresi ve İnşirah sûresi, Mülk ve Nebe sûresinin sevabı illâ ki kabrimize de gelir.

[46]

 

 

 

Gavs-i Bilvanisi (k.s) Hz.leri şöyle buyurmuştur:

“İnsanda muhalefet olmadıktan sonra, Nakşibendî olduktan sonra nisbet devam eder, kesilmez. Bağda da olsa, dağda da olsa menfaati her zaman devam eder. Okunan her Fatiha'ya, yapılan her hatmeye o da dahil olur. İnsan Nakşibendî olduktan sonra, ister mürid, isterse sâlik olsun, bütün yapılanlardan istifade eder. Nerede bir hatme yapılırsa hissesi içinde olur.”

[47]

 

 

 

Hatme-i Hâcegânın Hikmetleri

 

 

 

Sâdât-ı kiramdan Şeyh Abdurrahman-ı Tâhî hazretlerinin (k.s) ilk halifesi, Muhammed Sami Erzincânî (Pîr-i Sâmi) hazretleri (k.s), İmam Birgivî hazretlerinin Tarikat-ı Muhammediyye adlı eserinden naklettiği bir sohbetinde şunları anlatır:

 

 

“Şah-ı Nakşibend hazretleri (k.s) buyurmuş: “Bu yol ahlâk yoludur. Kötü ahlâkı değiştirip yerine iyi olan ahlâkı, huyları koymak içindir.” Kötü ahlâkı ıslah etmek her mümin için farzdır. Kötü ahlâkın ıslahı ise ancak tarikat ameliyle mümkündür. Yetmiş dokuz kötülenmiş ahlâk karşısında yetmiş dokuz da övülmüş güzel ahlâk vardır. Hatmede okunan yetmiş dokuz İnşirâh sûresi (Elemneşrahleke), müridin bu kötü huyların ilacı ve tedavisi için okunur. Bir kimse bunu tek başına okusa, elbette faydasını görür, ama ne kadar? Denizin yanında damla ne kadarsa o kadar! Bu sûre, “Biz senin kalbini açmadık mı? Senden yükünü indirmedik mi?

[48]  mealindeki âyetlerle başlar. Mürid, hatme esnasında kendisine taş verilmemiş de olsa, hatme sırasında hemen hepsini okumuş gibi sevap alır. Ne kadar evliyanın ervahı var ise o zikir meclisine iştirak eder.

 

 

 

Hatmede zâhirî hesaba göre bile otuz üç Kur’an hatmi yapmak gibi sevap vardır. Çünkü (büyük) hatmede 1000 defa ihlâs-ı şerife okunur. Üç İhlâs-ı şerife okumanın bir Kur’an hatmi kadar sevap olduğuna dair hadisler vardır. Şu halde büyük hatmede 333 Kur’an hatmi gibi sevap vardır. Bu yüce Nakşibendî yolu, Allah Teâlâ’ya giden bir yoldur. Cenâb-ı Hakk’ın bin bir güzel isminin tecellisine insanı ulaştırır.

 

 

 

İmam Nevevî hazretlerinin (rh.a) bildirdiğine göre; "İhlâs-ı şerife sûresinin okunması, okuyanın yüce Allah'a karşı muhabbetini artırır. Muhabbetin göstergesi ise istikamettir.'

 

 

 

Tarikat, fâniliğin şuurunda olmak demektir. Kur’an-ı Kerîm’de mealen zikredildiği gibi: “Yeryüzünde olan her şey fânidir. ”  Bunun sırrını ortaya çıkarmak için hatme başlarken rabıta yapılır. Rabıta yapan, şeyhinde fâni olmayı öğrenir. Bu manevi hali (fenâ makamı) bilen de Resûlullah’ta ve Rabb’inde fâniliği idrak eder. Onun için bu tarikat, tövbe ile başlar. Hatmeye başlarken yirmi beş defa “estağfirullah” denir. Bunu yaparken parmağınızla sayın. Elinizdeki taş miktarınca okuyun; ne bir eksik ne bir fazla.

 

 

Hatme duası bitince de Kur’an’dan bir sûre okunur. Hatme sevaptır niyetiyle bu zikre girilmez. Bu niyetle gelen yorulur. Çünkü hatme, bu tarikatın bir amelidir. Tarikatın ameli ise terkedilmez. Sevap zaten onun içindedir. Büyükler buyurmuş: “Cenneti istemek Allah dostlarına haramdır. Cennet, ancak yüce Allah’ın cemalini görme yeridir. Onun için cennet istenir.” Mürid de (yüce Allah’ın, Resûlullah’ın ve mürşidinin razı olduğu işleri yaparak) efendisinin rızasını kazanmaya bakmalıdır. Onun rızasını kazanmadan, yine onun mülkünden elinde bir şey geçmiş olsa bile neye yarar? Ama onun rızasını kazanırsan varını yoğunu sana ikram eder.” 

[49]

 

 

 

 

 

 

 

Yâ Bâki Entel Bâki

 

 

 

“Ya Bâkî ente’l-bâkî” cümlesi, ameliyat eden cerrah gibi kalbi günahlardan keser. Bu ameliyatın yapılması gerekir, çünkü insan mahiyeti itibariyle her şeye muhabbet duyacak istidatta yaratıldığından kalbi birçok sevgiliyle dolar. Sevgilisi ne kadar çoksa derdi de o kadar çoktur. Bu sevgililerin de vefası olmaz, hepsi başa dert olup giderler. İnsan kalbi bunun ıstırabını yaşar. Allah’tan gayrı her şey insanı terk eder. İşte gerçek aşk da, O’nu, hiç terk etmeyecek olanı sevmektir. Ne o sevgili son bulur, ne O’nu sevmek...

 

 

 

İnsan neyi severse ona koşar. Nakşibendî büyükleri, sahte sevgilerden kurtulup gerçek sevgiliye yönelmenin ilacını bulmuşlardır. Çevrelerine toplanan insanlara, Allah’ın nasip ettiği bu dermanı nasıl kullanacaklarını öğretirler.

 

 

 

Afyon uyuşturup alkol sarhoş ederken, bunun aksine, “bâkî olan, sonsuz olan yalnız sensin, senden gayrı her şey fani” anlamını taşıyan “Ya Bâkî ente’l-bâkî” cümlesi uyandırır, gerçeği, gerçek sevgiyi gösterir. Bu mana kalpte ve kanda dolaşırken, insanı geçici, bozulmaya, yok olmaya mahkum sevgililerden kurtarır. Kalbin, haddi sınırı olmayan bir sevme kabiliyeti vardır. Bu kabiliyete uygun sevgilinin de haddinin sınırının olmaması gerekir. Allah Tealâ’dan başka bu özelliğe sahip sevgili olmaz.

 

 

Nakşibendî yolunun usulünden olan hatme-i hacegânı yapan kişi Allah’a şöyle der: “Ya Rabbî! Her sevgilim bırakıp gidiyor. Bedenimi sevdim, ihtiyarladı. Karımı sevdim, kocadı. Kızımı sevdim, el aldı. Paramı sevdim, yel aldı. Ya Rabbî, bana ebedi bir sevgili ver.”

[50]

 

 

 

Hatme-i Hâcegânın Faydaları

 

 

 

Bu yolun büyükleri olan velîler (sâdât-ı kirâm), insanların Allah Teâlâ’ya ulaşabilmesi için birtakım vesileler aramışlardır. Bunu da tecrübe ederek müridlerine öğretmişlerdir. İşte hatme-i hâcegân da bunlardan biridir.

 

 

 

Sâdât-ı kirâm, hatme-i hâcegânın gelebilecek belâ ve musibetleri defettiğini, duaların Allah Teâlâ tarafından kabul edilmesi için bir vesile olduğunu, aşağıda zikredileceği gibi sâdât-ı kirâmın yaptığı usuller de gözetilerek yapıldığında müridlere sayısız mânevî faydalar sağlayacağını anlatmışlardır.

 

 

 

Nitekim Hâce Abdülhâlik-ı Gucdüvânî ve Şah-ı Nakşibend (k.s) ve sâdât-ı kirâm, hatme-i hâcegânın, Allah’tan dileklerin kabul edilmesinde, arzu ve isteklerin yerine gelmesinde çok tesirli olduğunu söylemişlerdir. Özellikle pazartesi, perşembe ve cuma günleri ikindi veya yatsı namazından sonra...

 

 

Mürid, usulüne uygun olarak hatme-i hâcegân duası okunmaya başlayınca, hâsıl olacak sevabı başta sevgili Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) mübarek ruhlarına ve Ehl-i beyt’ine gönülden bağışlar. Ayrıca hatme duası sırasında adı zikredilecek olan sâdât-ı kirâmın da ruhlarına hediye eder. Sâdât-ı kirâmın her birinden, Allah tarafından muradının yerine getirilmesi için vesile olmalarını ister. Onlarla tevessül eder ve istimdat ister.

[51]

 

 

Hatme, hem zâhir hem de bâtında beraberliktir. Bu tür meclislere katılanlara, yüce Allah'ın manevi askerleri yardım eder. Hatme, insanın içindeki günahları temizler. Hatmede Rabbü'l-âlemin, dostlarının üzerine rahmet ve nurunu indirir. Biz de rahmet ve nurun olduğu yere gidersek istifade etmiş oluruz. 

[52]

 

 

Gavs-ı Bilvânisî Seyyid Abdülhakim (k.s) hazretleri de, “Büyük hatmede on dört Fâtiha, salavat-i şerifeler, 1000 İhlâs-ı şerife, İnşirâh sûresi okunur. Bütün bu okunanlar Peygamber Efendimiz’e ve sâdât-ı kirâma hediye edilirler. Tabii ki karşılıksız kalmaz; insana büyük menfaatler temin eder” buyurmaktadır.[53]

[54]

 

 

 

 

 

 

 

Hatmi Hâcegân Bela Ve Musibetleri Defeder

 

 

 

Şah-ı Hazne yazmış olduğu bir mektupta hatmenin zahiri faydaları hususunda şöyle buyuruyor:

"Hatme hakkında, bu tarikatın büyük zatlarından rivayet olunan usul şudur: Onlar hatm-i hâcegânı, bir bela ve hadise vukuunda çok yaparlardı. Hınıs ve Varto depremlerinden sonra Erzurum'dan Kasrik'e gittim. Bu depremlerde çok az hasar gören ve yıkılmayan evlerin hatmi hâcegân evleri olduğunu bana söylediler. Hatm-i hâcegân ve sohbetler belaların kalkmasına ve rızkın artmasına sebep olur. Size gelince, sizler, hatmi hâcegânı günde bir sefer yapmalısınız. Artırmamalısınız, eksiltmemelisiniz."

[55]

 

 

 

Kıssa: Hatmeyi İhmal Etmenin Sonucu

 

 

Şeyh Şâmil hazretleri Ruslar tarafından esir alınınca onlara, hacca gitmek istediğini söylemiş ve serbest bırakılmıştı. Hacca giderken mürşidi Cemâleddin Kumukî (k.s.) hazretlerinin yanına uğramıştı. Şeyh Cemâleddin hazretleri, Şeyh Şâmil'e, "Otuz yıldan fazla Ruslar'la mücadele ettin ve onlara hep galip geldin. Ne zaman hatmeyi terk ettin, işte o zaman Ruslar'a esir düştün" buyurdu.

[56]

 

 

 

Hatmede İnsanın İçi Temizlenir

 

 

 

Rabbü’l-âlemîn, dostlarının üzerine rahmet ve nurunu indirir. Biz de rahmet ve nurun olduğu yere gidersek istifade ederiz. O vakit Allah (c.c) bizi sever. İşte Allah’ın sevgisini kazanabilmek için içimizi temizlememiz gerekir. Allah’ın zikredildiği yere rahmet iner. Allah’tan gayrısının isminin anıldığı yere ise zulmet... Mürşidimize rabıta yaparken, hatme yaparken İlâhî rahmet yanımıza gelir. Günahlardan temizlenmemiz o zaman daha kolay olur.

 

 

 

Hatme, insanın içindeki günahları temizler. Büyük hatmenin sevabı çoktur. Dergâhta yapılan hatmenin insana faydası ise çok daha fazladır. Bir de ikindi hatmesinden sonra Âmme, yatsı hatmesinden sonra da Tebâreke/Mülk sûresini okumak, hatmenin tesirini yedi kat artırır.

 

 

 

Hatme insana daha çok muhabbet kazandırır. Muhabbet alamayan kişi, kendi hatasından dolayı alamaz. Kişi tek başına da olsa hatme yapabilir/yapmalıdır. Yüce Mevlâ, sevdiğinin hatırına insanın içini temizler.

 

 

 

Hatmenin faydasını şöyle bir misalle anlatmak mümkün: Bir insan (büyük günah hariç) zulmet ve gaflet ehli insanların meclisinde oturup kalksa, bu oturup kalktığı meclislerin sayısı iki bini de bulsa, hatmeye girmekle o meclislerin zulmetinden ve manevi pisliğinden kirlenen kalp temizlenir.

 

 

 

Rahmetli Muhammed Raşid hazretleri de (k.s) hatmeyi çamaşır makinesine benzetirdi ve, “Çamaşır makinesinin elbiseleri temizlemesi gibi hatme de insanın kalbini temizler” derdi.

 

 

 

Hatmenin sadece bize değil, hatmenin yapıldığı beldeye de faydası var. Ümmet-i Muhammed’in de menfaatine bir ameldir hatme... Âfet, deprem, savaş gibi pek çok hadiseyi savuşturur. Hatme, yapıldığı beldenin manevi bir sigortası gibidir.

 

 

Hatme meclislerinin sayısının artması, o beldenin çevrenin de çehresini değiştiriyor. (Dr. Ahmet Çağıl diyor ki) Ben bunu kendim tecrübe ettim. Çorum’da hatme meclisinin sayısı artmaya başladıkça başörtülü insanların çoğaldığını, başı açık gezenlerin azaldığını müşahede ettim. Bakın hatmenin menfaati sadece bize değil, etrafa da faydası var.

[57]

 

 

Üstat Bedîüzzaman Said Nursi (rh.a) hazretleri küçük hatme hakkında, “Nakşîler’in rüesasından (hocalarından) bir kısmı, bu iki cümle ile kendilerine bir hatme-i mahsus yapıp muhtasar (kısa) bir hatme-i Nakşiye hükmünde tutuyorlar. ‘Yâ bâkî ente’l-bâkî’ bir ameliyat-ı cerrahiye hükmünde kalbi mâsivadan tecrid (soyma) ediyor, kesiyor” demektedir.[58] Görüldüğü üzere hatm-i hâcegândaki sözlerin muhtevası, kalbi Allah’tan gayri düşünce ve muhabbetten kesiyor.

[59]

 

 

 

Kıssa: Hatmeden Uzaklaşma İlerlemeye Engel Olur

 

 

 

Muhammed Emin Erbîlî  (rh.a) hazretlerinin yanında bulunan tanınmış âlimlerden Şeyh İbrahim Nâci şöyle anlattı:

 

“Bir Cuma akşamıydı. O gece Ahmed-iBedevî hazretlerinin doğum yıl dönümüydü ve mevlid okutulacaktı. Ben de, ‘Bugün mübarek gündür, Ahmed-i Bedevî hazretlerini ziyaret edeyim’ dedim. Muhammed Emin Erbîlî hazretlerinden izin istedim. Bana, ‘Bu gece hatme yapacağız, gitmek istersen sen bilirsin’ dedi.

 

 

 

Aslında Muhammed Emin Erbîlî hazretleri, müridlerin hatmeye katılmaları konusunda çok titiz davranır ve şöyle derdi:

 

‘Eğer bir mürid hatme yapmaktan uzaklaşırsa, tek başına çok zikir yapsa da bu yolda ilerleyemez. Hatme yapmayı geciktirirse, müridin mânevî gelişiminde tedricen noksanlık meydana gelmeye, darken hatme yapmayı tamamen terketmeye başlar, Allah korusun! Kalp, yanmakta olan kandile benzer. Zikre devam etmek, kandile yağ koymak gibidir.  Hatmeye katılmak, kibritle kandili yakmaya benzer. Kandilin ışığından yararlanmak isteyen kişinin, hem yağa hem de kibrite ihtiyacı vardır.’

 

 

 

Ben de bir an evvel mevlid merasimine yetişeyim diye hatmeye girmedim. Bir deveye binerek kervana katıldım. Bir müddet sonra şiddetli göz ağrısı başladı. Tanta’ya yaklaştıkça gözağrım arttı. Gece boyunca hiç uyuyamadım. Seyyid Ahmed-i Bedevî hazretlerinin kabri başında sabahladım. Ancak merasim için ne gelen vardı ne de giden. O sırada Seyyid Ahmed-i Bedevî hazretlerinin kabrine yöneldim:

 

‘Mürşidime rica edin, o size kırmaz, beni affetsin’ diye medet diledim.

 

 

 

Aradan çok geçmedi. Göz ağrılarım geçti. Sanki hiç birşey olmamış gibiydi; rahatça görebiliyordum. Hemen deveme bindim. Doğruca Mısır’a geldim. Mevlânâ Muhammed Emin Erbîlî hazretleri beni görünce,

‘Hoşgeldin’ dedi ve tebessüm etti.”

[60]

 

 

 

Kıssa: Hatmedeki Ameliyat

 

 

 

Dr. Ahmet Çağıl anlatıyor, Avukat bir kardeşimiz vardı. Almanya’da oturan kayınpederini ziyarete gittiklerinde kendisinin yaşadığı bir olayı bana şöyle anlattı: Kayınpederimin ortağı, kaynak yaparken gözüne metal parçası isabet etmiş ve bir gözü görmez olmuş. Hemen doktora götürmüşler. Alman doktor, muayene ettikten sonra,

 

- Gözünde bir damar kopmuş, uçları da tamamen birbirinden uzaklaşmış. Tıbben yapabileceğimiz hiçbir şey yok, demiş.

 

 

 

Arkadaş çaresiz evine geliyor. Ve başına gelene katlanmaya çalışıyor. O günlerde de sufîlerin bulunduğu yere gidip gelmeye başlıyor. Tövbe alıyor, hatmelere katılıyor. Gözünün tekrar görmesi için hiçbir zaman bir başka yerden ve olaydan da medet ummuyor. Çünkü doktorlar, “Tıbben yapabileceğimiz hiçbir tedavi yok” dedikten sonra haline razı olmaya ve alışmaya da başlamış.

 

 

 

Bir gün hatmeye oturuyorlar. Gözlerini kapatıp, estağfirullah dedikten sonra Peygamber Efendimiz (s.a.v) yanında Gavs-ı Sânî hazretleri ile beraber hatmeye manen teşrif ediyor. Gavs hazretlerinin ellerinde de tıp doktorlarının kullandığı aletler var.

 

- Sana göz ameliyatı yapacağız, diyor. Hiç korkma!

 

 

 

Hatme bu arada devam ediyor. Mübarek, eliyle gözüne müdahale ediyor, o kopmuş olan damarları birbirine bağlıyor. Sonra da ameliyatı tamamlayıp gözden kayboluyor.

 

 

 

Adam diyor ki:

 

- Hatmeden sonra gözümü açtım baktım. Her taraf aydınlık! Rahatlıkla görebiliyorum. O gün hemen beni muayene eden doktorun yanına vardım. Alman doktor gözlerine inanamayarak, “Tıbben bunun olması mümkün değil! Çünkü o gün baktığımda iki damarı birbirine eklemenin imkânı yoktu” dedikten sonra,

 

 

 

- Bu, bir mucize! Ben Katolik bir hıristiyanım. Benim dinime göre böyle mucizeleri ancak İsa (a.s) yapabilir, dedi.

 

 

 

Ben de bunun üzerine başıma gelen hadiseleri kendisine anlattım. Alman doktor,

 

- Kardeşim! Sizin bağlanmış olduğunuz manevi büyüğünüz, gerçekten çok büyük biriymiş. Sakın o büyük zattan ayrılmayın, dedi.

 

 

 

Avukat arkadaşım,

- Ben bu hadiseyi duyunca pek inanamadım. Kayınpederimin ortağının yanına gittim. Bizzat kendisinden dinledim. Ancak o zaman kalbim mutmain oldu, dedi.

[61]

 

 

 

Rabbim bizleri, kendisini hakkıyla zikredenlerden eylesin. Zikrini son nefesimize kadar, gafletsiz ve şuuruna vararak yapmamızı nasip eylesin. Amin…



 

[1] Ra‘ d 13/28.

 

[2] Muhammed Saki Haşimi, Arifler Yolunun Edepleri, s. 96.

 

[3] Gazâlî, ihyâu Ulûmi'd-Dîn, 1/535

 

[4] Enbiyâ 21/20.

 

[5] Nûr 24/37.

 

[6] Rahmet Kapısı, Yeni Başlayanlar İçin İslâm Ve Tasavvuf, Siraceddin Önlüer - Bekir Sel, Şadırvan Yayınları, sf.131.

 

[7] Tirmizî, Daavât, 6; İbnMâce, Edeb, 53; el-Muvattâ, Kur’ân, 7 (24).

 

[8] Beyhakî, Şuabü’l-İmân, nr. 523. Beyhakî, Şuabü’l-İmân, nr. 523.

 

[9]Beyhakî, Şuabü’l-İmân, nr. 523. Beyhakî, Şuabü’l-İmân, nr. 523.

 

[10] Buhârî, Daavât, 66.

 

[11] Buhârî, Daavât, 66; Müslim, Salâtü’l-Müsâfırîn, 29 (nr. 211).

 

[12] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S.Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.208.

 

[13] Ahmed, Müsned, 2/432; ibn Hibbân, Sahîh, nr. 589.

 

[14] Allah Dostlarından Yaşayan Sözler, Muzaffer Taşyürek, Semerkand Yayınları.

 

[15] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dr. Dilaver Selvi, Semerkand Yayınları.

 

[16] Tirmizî, Daavât, 82, (nr. 3510); Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 3/150; Süyûtî, el-Hâvîli’l- Fetâvâ, 1/390.

 

[17] Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/252; Süyûtî, el-Hâvîli’l-Fetâvâ, 1/390.

 

[18] Rahmân 5 5/46.

 

[19] Sıddıkî, el-Fütûhâtü’r-Rabbâniyye, 1/94.

 

[20] Müslim, Zikir, 11; Ebû Davud, Vitir, 14; Tirmizî, Daavât, 7; İbnMâce, Edeb, 53 (nr. 3791): Ahmed b. Hanbel, el-Miisned, 2/252; 3/49.

 

[21] Müslim, Zikir, 11 (nr. 40); Tirmizî, Daavât, 7 (nr. 3379); Süyûtî, el-Hâvîli’l-Fetâvâ, 1/390.

 

[22] Münzirî, et-Tergîb ve't-Terhîb, 1/102; Gazâlî, İhyâü Ulûmi’d-Dîn, 1/538.

 

[23] Buhârî.

 

[24] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S.Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.217.

 

[25] Suyuti, ed-Dürrü’l-Mensur, V, 382.

 

[26] Müslim, Zikir, 40; Tirmizi, Deavat, 6; Nesi, Kudat, 36.

 

[27] Ahmed, Müsned, III, 142; Ebu Ya’la, Müsned, VII, 167; Tabarani, el-Evsat, I, 85.

 

[28] Arîfler Yolunun Edebleri, S.Muhammed Saki Haşimi, Semerkand Yayınları, sf.58.

 

[29] Rahmet Kapısı, Yeni Başlayanlar İçin İslâm Ve Tasavvuf, Siraceddin Önlüer - Bekir Sel, Şadırvan Yayınları, sf.138.

 

[30] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S.Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.240.

 

[31] Şeyh Muhammed Diyaüddin K.S., Ali Yurtgezen , Semerkand Dergisi, Aralık 2013.

 

[32] Kehf 18/28.

 

[33] İbn Kesîr, Tefsîru Kur'âni'l-Azîm, 9/4982.

 

[34] Rahmet Kapısı, Yeni Başlayanlar İçin İslâm Ve Tasavvuf, SiraceddinÖnlüer - Bekir Sel, Şadırvan Yayınları, sf.138.

 

[35] Arîfler Yolunun Edebleri, S.Muhammed Saki Haşimi, Semerkand Yayınları, sf.58.

 

[36] Taberi, Camiu’l-Beyan, ilgili ayetin tefsiri; İbnu Kesir,Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, V, 153; Suyuti, ed-Dürrü’l-Mensur,V,381; Ebu Nuaym, Marifetu’s-Sahabe, III No: 4634.

 

[37] Arîfler Yolunun Edebleri, S.Muhammed Saki Haşimi, Semerkand Yayınları, sf.59.

 

[38] Rahmet Kapısı, Yeni Başlayanlar İçin İslâm Ve Tasavvuf, SiraceddinÖnlüer - Bekir Sel, Şadırvan Yayınları, sf.138.

 

[39] Seyyid Abdülhakim el-Hüseynî, Sohbetler, s. 125.

 

[40] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S.Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.240.

 

[41] S.Muhammed Raşit KSA Hz.lerinin Hayatı, Dr. A.Selahaddin KINACI.

 

[42] Tasavvuf Yolunun Esasları, Rabita, Hatme. Vird, Ahmet Çağil & Mehmet Ildirar, Şadirvan Yayınları, sf.34.

 

[43] Tasavvuf Yolunun Esasları, Rabita, Hatme. Vird, Ahmet Çağil & Mehmet Ildirar, Şadirvan Yayınları, sf.34.

 

[44] Tasavvuf Yolunun Esasları, Rabita, Hatme. Vird, Ahmet Çağil & Mehmet Ildirar, Şadirvan Yayınları, sf.37.

 

[45] Allah Yolunda Yardım ve Cömertlik, Dilaver Selvi, Semerkand Yayınları.

 

[46] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet lldırar, Semerkand Yayınları, sf.582.

 

[47] Sohbetler, Seyyid Abdulhakim El Hüseyni (K.S)  (Gavs-ı Bilvanisi), Sey-Tac Yayınları, 21.Sohbet.

 

[48] İnşirâh 94/1-2.

 

[49] Tasavvuf Yolunun Esasları, Rabita, Hatme. Vird, Ahmet Çağil & Mehmet Ildirar, Şadirvan Yayınları, sf.39.

 

[50] Gerçek Sevgi Ebedi Sevgili, Mehmet Ildırar, Semerkand Dergisi, Mayıs 2011.

 

[51] Altın Silsile [Sâdât-ı Kirâm], Semerkand Yayınları, sf.40.

 

[52] Tasavvuf Yolunun Esasları, Rabita, Hatme. Vird, Ahmet Çağil & Mehmet Ildırar, Şadirvan Yayınları, sf.37.

 

[53] Seyyid Abdülhakim el-Hüseynî, Sohbetler, s. 125.

 

[54] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S. Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.242.

 

[55] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet lldırar, Semerkand Yayınları, sf.243.

 

[56] Yar ile Bayram, Dr.Ahmet Çağıl, Semerkand Yayınları, sf.264.

 

[57] Yar ile Bayram, Dr.Ahmet Çağıl, Semerkand Yayınları, sf.266.

 

[58] Said Nursi, Lem 'alar, 14.

 

[59] Buhara Gönüllüleri Kitabı, S.Mübarek Erol, Semerkand Yayınları, sf.242.

 

[60] AltınSilsile [Sâdât-ıKirâm], SemerkandYayınları, sf.585.

 

[61] Yar ile Bayram, Dr.Ahmet Çağıl, Semerkand Yayınları, sf.37.

 

 

Alıntı: Kalpehli.com


.

Medresesiz ve tekkesiz bir yere gidemeyiz!

Tarih21 Ocak 2016, 11:36Editör

"Menzilini yitirmezsen, Hakikat rüzgârı her dâim eser, ruh üfler..." ve "Medresesiz ve tekkesiz bir yere gidemeyiz!" başlıklı iki güzel yazı..

Prof. Dr. Yusuf Kaplan'ın Adıyaman Menzil'de Seyyid Abdulhakim Elhüseyni Külliyesinin açılışına katılması ve sonrasında kaleme aldığı iki köşe yazısını sizlere sunuyoruz..

23.11.2015 Tarihli köşe yazısı: Menzilini yitirmezsen, Hakikat rüzgârı her dâim eser, ruh üfler...


Perşembe ve cuma günleri, çok özel ve çok güzel bir yerdeydim: Lezîz iki gün geçirdim: Anlatılması zor; ama ancak tadıldığında, yaşandığında anlaşılabilecek; hayatımda heyecanı, coşkuyu, umudu, ötelerin ötesine uzanma ufkunu bilhal ve bizzat iliklerine kadar soluduğum; doyumsuz, tarifsiz ve benzersiz iki nefis gün.


Tarihin nasıl yapıldığına, gelmekte olanın nasıl sessizce ve derinden gelmekte olduğuna şahit oldum bütün hücrelerimle iki günde. Allah'a binlerce kez hamdettim.

GİZLİ HAZİNE: İSRAFİL'İN DİRİLİŞ SÛRU
Bu aziz milletin, İslâm milletinin makus talihini yenecek derinlerde kök salan, ilim, irfan ve hikmet sütunlarından oluşan kök-hücrelerini oluşturan mayasının, dip dalgasının vakti zamanı geldiğinde insanlığın önünü açacak nasıl muazzez bir ruh üfleyebilecek bir gizli hazineye sahip olduğunu gördüm; hem gözlerimle hem de kalp gözümle.

Allah'a, bu mazlum ümmetin düştüğü yerden kalkacağı günleri görmeyi, bu konuda bir nefescik de olsa İsrafil'in Sûr'unu andıran bu diriliş sûruna üfleyebilmeyi nasip etmesi için dua ettim yürekten. Ve rotasını bulmuş ama menzilini yitirmek üzere olan, oraya buraya savrulan bu çilekeş toplumun İsrafil'in diriltici Sûr'una benzeyen lezîz bir soluğun üflenişine bizzat şahit kıldığı için Yüce Rabbime binlerce kez şükrettim.

Yer ve isimler önemli. Ama mahrem kalması, yapılan işin samimiyetine ve ihlasına gölge düşürmemesi bakımından zikredilmemesi de önemli. Ama yapılan işin çapı, geçmişten geleceğe uzanışı, çıkılan yolculuğun geleceğe uzanan boyutlara sahip oluşu da önemli. Ama en önemlisi, sessizce, mahviyetkârâne ve derinden yapılışı bu işin.

Geleceğimizin manevî / fikrî temellerini atan Türkiye'nin en büyük ilim, irfan ve hikmet yuvası olacak bir medresenin “ya Allah, bismillah, yelkenler fora!” denilerek açılışına, talebeleri ve hocaları Türkiye'nin dışına taşan muazzez bir medeniyet yolculuğuna çıkılışına tanıklık ettim.

Bir rüzgâr esti Anadolu'dan. Orta Asya'dan çıkılan yolculukla binbir çileyle ekilen tohumların Selçuklu'yla mayayı kardığı, Osmanlı'yla ruhunu oluşturduğu Moğol ve Haçlı saldırılarını boşa çıkaran bin yıllık Hakikat Sarayı'nın küllerinden ve kök hücrelerinden yeniden nasıl inşa edilebileceğini gösteren tohumların muhkem bir şekilde ekildiğine, hakikat bayrağı'nın aslâ yere düşürülemeyeceğine ve yeniden göndere çekileceğine işaret eden uzun sürecek ama sonunda bütün insanlığa leziz meyveler verecek bir ilim, irfan ve hikmet yolculuğunun tohumlarının toprağa düşürülüşünün, meyveye durduruluşunun tanığı oldum. Hamdolsun. Yeniden diriliş ve varoluş yolculuğumuzun bu kilometre taşı, Hakikat medeniyetinin önündeki çakıl taşlarını temizleme, önümüzü açacak yapıtaşlarını döşeme çabasının temeli olsun.

ÜÇ MENZİL'DEN ESEN RÜZGÂR
İki asırdır, Müslümanlar olarak tarihimizin en büyük, en sarsıcı, en yıkıcı buhranını yaşıyoruz: İkinci büyük medeniyet krizi bu. Birinci büyük medeniyet krizinden daha derin ama tehlikeleri de imkânları da daha büyük bu ikinci medeniyet krizinin.

Eğer krizi iyi tahlil edebilir, içinde yaşadığımız çağı çok iyi tanıyabilir ve bu çağ'a hakikatin diriltici soluğunu üfleyebilecek uzun soluklu akidevî ve fikrî bir yolculuğa çıkabilirsek, bu ikinci krizin imkânlarının daha büyük olduğunu bizzat göreceğiz biiznillah.
Ama krizi, nedenlerini çok iyi tahlil edemez, içinde yaşadığımız çağı bütün boyutlarıyla kavrayamazsak, bu çağa hakikatin neyi, nasıl söylemesi gerektiğini, daha da önemlisi bizim bu çağ'a neyi, nasıl ve niçin söyleyebileceğimiz yakıcı gerçeğini aslâ idrak edemeyiz.

Onun için her şeye sil baştan, yeniden ve ümmîleşerek (çağın ağlarından, bağlarından, bağlamlarından ve kavramlarından kurtularak, arınarak, çağrı'mızın çağını kuracağı ilim, irfan ve hikmet sütunlarını dikecek) zorlu ve münbit bir ribat, irtibat ve rabıta yolculuğuna çıkmak zorundayız.

Ribat menzilinde İlahî Şiar'a dayanan Mekke'mizi, irtibat menzilinde Nebevî Şuur'la donanan Medine'mizi, rabıta menzilinde ise İlahî Şiar'den süt emen Nebevî Şuur'la meyve veren Hakikat Medeniyeti'ni inşa etmeliyiz.

Mekke menziIi, ilme'I-yakin'le ilimle mücehhez âlim şahsiyetini, Medine menzili irfanla müteşekkil ârif şahsiyetini, medeniyet menzili ise hikmet'le mümeyyiz hakîm şahsiyetini hediye etmeli insanlığa.

İnsanlık kendine gelmeli, hakikate ermeli, Rabbine yönelmeli ki yeniden yeryüzünde adalet ve hakkaniyet, silm ve selâmet, kardeşlik ve nihayet hakikatten süt emen muazzez medeniyet rüzgarları esebilsin.

Menzilini yitirmesin, hakikat rüzgârları güneyden ve kuzeyden, doğudan ve batıdan her yönden esebilsin, insanlığa hakikat aşısı yapacak derinden bir ruh üflesin ve insanlığın önünü açacak Yeni Gazâlî'ler, Râzî'ler, Rabbânî'ler, Şah-ı Nakşibendî'ler, Sinan'lar, Itrî'ler, Mevlânâ'lar, Yunus'lar, Fuzûlî'ler ve Şeyh Galipler yetiştirilebilsin.

Nebevî soluk, yeniden insanlığa Rahman'ın Rahmet nefesini üflesin, merhamet kanatlarını gersin.

HEYECANDAN 3 GECE UYUYAMADIM
İşte o iki gün, Türkiye'nin en büyük medresesinin açılışı sırasında 99 talebe için düzenlenen icazet merasiminde bunları düşündüm.
Büyük düşler gördüm. Gelmekte olanın gelmesini sağlayacak, gelecek 100 yılın, 200 yılın tohumlarının ekilişine şahadet ettim. Rabbime binlerce kez şükrettim.

O gece, sonraki gece ve üçüncü gece heyecanımdan, coşkumdan ötürü uykularım kaçtı, 3 günde toplam 7 saat uyuyabildim.
Ya Rab Şükran Sana! Minnet Sana! Hamd Sana! Uykuyu haram kılmak “bana”!


08.01.2016 Tarihli diğer yazı: Medresesiz ve tekkesiz bir yere gidemeyiz!

Fatih'e toz kondurmayız ama Fatih'i Fatih yapan ruhun ne olduğunu bilmeyiz.
Bizim trajedimiz bu!
Sağında Akşemseddin / tekke, solunda Molla Gûrânî / medrese olmasaydı, Fatih, Fatih olabilir miydi?
Fatih, medresenin karşısına tekkeyi boşuna yerleştirmemişti, değil mi?

BATIDAKİ ÜNİVERSİTENİN GERİSİNDE MEDRESE VAR!

Ezberler bizi ezer, yok eder, kölesi hâline getirir. Ezberler çöpe, diyorum ve bu yazıda ezberlerimizi altüst edeceğimi ifade ediyorum.
Bugün, geliştirilmiş en insânî ve imajinatif “eğitim” sistemi medresedir. O yüzden, Batı'da, özellikle de ABD'de eğitimin zirvesi doktora programının gerisinde medrese vardır. Bizden alınmış, adapte edilmiştir.
Bütün medeniyetler arasındaki ilişkiler bu alış-verişlerle gerçekleşir.
Türkiye'deki -özellikle zihin-özürlü entelijansiya tarafından- çarpık anlaşılan konulardan biri medrese konusu.
Medrese, yaklaşık bin küsur yıl İslâm medeniyetinin temellerini atan maarif kurumunun adı. Ve İslâm medeniyetinin geliştirdiği, medeniyeti yeşerten, filizlendiren, yeni ufuklara eriştiren, bütün insanlık birikimini kendine maleden özgün bir eğitim modeli.
Yalnızca insanlık birikimini kendine maleden, yorumlayan ve aşan yolculuklar, insanlığın önünü açar.
İşte bu nedenledir ki, Müslüman medreseleri, Batı üniversitelerine de kaynaklık etmiş, dünyanın birikiminin Batı'ya ulaşmasını sağlamıştır.

MEDRESENİN ÇÖKMESİ: MEDENİYETİN ÇÖKMESİ

Bugün medrese'nin -Türkiye'de- yaşamıyor olmasının nedeni, İslâm medeniyetinin çökmesidir. Türkiye'nin dışında İslâm dünyasında medrese -bir şekilde- varlığını sürdürüyor ama hiçbir yaratıcı atılıma, öncü açılıma öncülük edebilecek çapa ve niteliğe niteliğe sahip değil.
Medeniyetin çökmesi, medresenin de çökmesini beraberinde getirdi. Tersi de doğru: Medresenin çökmesi, medeniyetin temellerini sarstı ve çökmesiyle sonuçlandı.
Ulema gitti, “film koptu”: Medeniyet gökkubbemiz çöktü, üzerimize yıkıldı: “Baş''la “gövde” birbirinden ayrıldı. Müslümanca biliş, duyuş, düşünüş, zevk ve beğeni biçimlerimiz yokoldu. Çöl'e mahkûm olduk...
Asıl yakıcı mesele şu, burada: Müslüman toplumlar, medreseye yeniden diriltici bir ruh üfleyemezlerse, yeniden esaslı bir medeniyet hamlesi gerçekleştiremezler. Müslümanca duyuş, düşünüş ve varoluş biçimini, ancak İslâmî bir maarif modeli geliştirebildiğimiz takdirde yeşertebiliriz yeniden.

MEDRESE RUHU VE UFKU, BATI'DA YAŞIYOR!

Türkiye'deki entelijansiyanın ve uzantısı kapıkulu medyanın ezberini bozacak bir gerçeğe dikkat çekmek istiyorum burada.
Bugün Türkiye'de de, İslâm dünyasında da medrese ölü; medrese ruhu, bir şekilde, Batı'da yaşıyor aslında! Batı'daki en yüksek eğitim kurumlarının başvurduğu ve yaşattığı bir eğitim biçimi ve ruhu bu.
Medrese'de yüksek fikir, alanında zirve'yi temsil eden âlimin dizinin dibine oturarak geliştirilir.
Bir meseleye yoğunlaşan ''talebe'', o meselede zirve noktayı temsil eden âlimin izini sürer ve örneğin Kurtuba'da yaşayan bu ''talebe'', sözkonusu zirve âlim Bağdat'ta, Kahire'de, Basra'da ya da Tunus'da bile olsa o âlimi bulur, onun rahle-i tedrisinden geçer.
Tabii bunun için, bir dolu yolu aşması, zorunlu icazetleri alması zarûrîdir.

MEDRESE: HABITUS, KÜLTÜREL EKOLOJİ YA DA MUHİT

Ayrıca Lapidus'un -İletişim Yayınları'ndan Yasin Aktay'ın çevirisiyle yayımlanan- İslâm Toplumları Tarihi başlıklı özgün çalışmasında da enfes bir şekilde gösterdiği gibi, talebe-hoca ilişkisi, yalnızca bir bilgi alma-bilgi aktarma ilişkisi değil; kendi terimlerimle ifade edecek olursam, bir geleneği tevarüs etme (öğrenme), temellük etme (özümseme) ve temessül etme (örnekleyerek başkalarına iletme) ilişkisidir.
Zirve bir âlimin dizinin dibine oturan parlak bir talebe, medresede, sadece ilim tahsil etmez; o ilmi vareden ruh âlemini, hayat iklimini, zihin, davranış ve yaşayış biçimlerini de tahsil ve tevarüs, temellük ve temessül eder.
Medrese, Bourdieu'nun deyişiyle, tastamam bir habitus'tur: Bir kültürel ekoloji kaynağıdır.
Talebenin, bir medeniyetin hayatının ve hakikatinin, hassasiyet ve dikkatlerinin, idrak ve varoluş biçimlerinin geliştirdiği ve yaydığı havayı da, bu havanın ürettiği ritmleri de öğrendiği, soluduğu, duyduğu ve başkalarına da duyurma coşkusu ve heyecanıyla dolduğu bir habitus, bir ilim, irfan ve hikmet muhit'idir.
Medresede, talebe, ilim öğrenmez sadece. Karakterini, kişiliğini, duyarlıklarını da tahkim eder. Bir geleneği yaşar ve yaşatacak bir ruhla, idealle ve vecdle dolar ve kendini aşar.
Ayrıca medresede hem multi-disipliner, hem de inter-disipliner bir eğitim modeli, geçişken ve disiplinlerin birbirini karşılıklı olarak besleyen imajinatif -tastamam çağdaş- bir eğitim programı geliştirilmiştir.
İşte bu medrese modeli, bugün Batı'da -özellikle de Amerika'da- doktora programlarında adapte edilerek bir şekilde uygulanan bir modeldir. Lapidus, bu meseleyi etraflıca anlatır.
Böyle bir şeyin olması doğaldır. Çünkü Batı'daki -modern Batı'yı kuran- Paris, Oxford, Padua, Bologna, Palermo, Marburg üniversitelerinin modeli, Bağdat, Kurtuba, Ezher ve Mağrip'teki medrese modelidir.

YENİ GAZALî'LER, İBN ARABî'LER VE ITRÎ'LER OLMADAN ASLA!

Özetle, bizim tarihte geliştirdiğimiz eğitim modeli, esas itibariyle medrese ve tekke modelidir.
Müslüman toplumlar, eğer yeniden toparlanacaklarsa ve tarihe tarihi yapacak bir aktör olarak gireceklerse, bunun öncelikli yolunun, “entelektüel” tipinden değil, âlim, ârif ve hakîm şahsiyetlerinin, yeni Gazâlî'lerin, İbn Sina'ların, Mevlânâ'ların, İbn Arabî'lerin, Ebu Hanife'lerin, Itrî'lerin, Şeyh Galip'lerin, Bediüzzaman'ların yetiştirilmesinden geçtiğini iyi bilmeliler.
Başka türlü bir arpa bile yol alamayacağımızı, yalnızca bu ülkenin enerjisini su gibi harcamış olacağımızı, sürgünümüzü uzatacağımızı iyi bilelim, aklımızı başımıza devşirelim, kendimize gelelim; sözün özü, “evimiz”e dönelim önce, “kendi”mize, diyorum.

Yusuf Kaplan


.

Asıl "Rabıta" Şirktir Diyenler Şirktedir..

Tarih06 Kasım 2015, 18:42Editör

Rabıta şirktir diyip kenara sıyrılmaya çalışırlar, ama asıl tehlikenin farkına varmazlar..

Besmele, hamdele, salat ve selamdan sonra..

Hâlis Mü'minler olan muteşerri' Tasavvuf ve Tarikat yolcularını şirkle itham eden ve rabıta amelini işleyen ehl-i îmânı müşrik olmakla yaftalayan asrın Hâricîleri türetildi. Râbıtanın şirk olduğuna dair, delâletleri kat'î veya zannî ne bir ayet ne de sahih yahut zayıf bir hadis getiremeden bu çirkeflikleri sergilemektedirler.

Yaptıkları sadece müşrikler hakkında başka meseleler için gelen nasları bulup rabıtayı onlarda söylenenlere kıyas etmekten ibarettir. Kıyasın ameli meselelerde hüccet olduğu, Ehl-i Sünnet'in Cumhuruna göre -ki hamdolsun bizler de onlardanız- kabul edilse bile, Zâhiriyye mezhebince reddedilmektedir. Akîdede ise kıyas -ancak zan bildirmekte olduğundan- hiçbir Ehl-i Sünnet âlime göre delil olmaz. Böyle bir kıyası akîdede bile delil alıp onunla Müminleri şirkle suçlamak gibi delilik yahut cahillik veya sapıklık ancak bu Yeni Haricilerin şanı olsa gerektir. 

Bu Yeni Hariciler -Asrın Deccalı'nın da şiddetle karşı olduğu- Şerîat dairesindeki Tasavvuf ve Tarikat erbabına ve ehl-i zikre son derece düşmandırlar. Burada sizlere -inşâellah- bu rabıta meselesinin sadece bir yanını ele alacak, ona şirk, rabıta yapanlara da müşrik diyenlerin ortak vasfından söz edeceğiz..

Râbıta, onu yapanların bir kısmına göre sadece kâmil bir zatı tasavvurdan, kimilerine göre de hem tasavvur (zihinde ve akılda canlandırma) hem de istimdat ve istiğaseden (yardım istemekten) ibarettir.

Tasavvur'un -değil şirk- haram veya mekruh yahut ta hilâf-ı evla olduğunu söyleyen dünden bu güne aklı başında -cahil veya âlim, kâfir yahut Mümin- hiçbir kimse bilinmemektedir, yoktur. Haram ve şirk hükmünü vermekte çok rahat olanların belki de başlarında yer alanlardan biri olan İbnu Teymiyye bile bunun mubah ve güzel olduğunu söyler.[1]

Ayrıca bu tasavvur fıtrî bir şey olmakla bir kimseden ondan uzak durmasını istemek, ona mutlak olarak bu yükü yüklemek, teklif-i mâ lâ yutak (kula, güç yetirilemeyecek bir yükü yüklemek) alacağından Şer'an caiz bile değildir. Zîra bir şeyleri, hele sevilen kişileri hiçbir şekilde zihinde canlandırmamak kişinin gücünün sınırlarını aşan ve taşan bir iştir.

Hatta tasavvur meselesine başka bir zaviyeden bakıldığında bütün kadıyyelerin ilk yarısının tasavvurlardan, ikinci yarısının da tasdiklerden ibaret olduğu görülecektir. Bu, ilim sahiplerince bilinen bir şey olup açıktır; tasavvursuz hiçbir hüküm verilemez..

Hatta tasavvurlardan bazısı Allah'ı zikretme sebebi olmakla zikirdir; dolayısıyla da en güzel ve en büyük amellerden olduğu hadislerle sabittir.

Nitekim Ahmed İbnu Hanbel ve başkaları, Amr İbnu Cemûh radıyallahu anhu yoluyla, Nebî sallellâhu aleyhi ve sellem Efendimiz’den, bir hadisin sonunda Allah celle celâlühû’nun şöyle buyurduğunu rivâyet ettiler:

{ وَإِنَّ أَوْلِيَائِى مِنْ عِبَادِى وَأَحِبَّائِى مِنْ خَلْقِى الَّذِينَ يُذْكَرُونَ بِذِكْرِى وَأُذْكَرُ بِذِكْرِهِمْ }

‘...Zîrâ kullarımdan velîlerim, yarattıklarımdan sevdiklerim o kimselerdir ki, benim zikredilmemle (benim hâtırlanıp akla getirilmemle) onlar zikredilir (hâtırlanıp akla gelirler), onların zikredilmesi (hatırlanıp akla getirilmesi) ile de, ben zikredilirim (hatırlanıp akla gelirim.)’[2]

 

Hadîsin Sıhhat Bakımından Tahlîli:

Nûreddîn el-Heysemî bu hadîsi, isnâdındaki râvîlerden Rişdîn isimli râvînin çoğu âlimler tarafından zayıf bulunduğu ve senedinin kopuk olduğu ile illetli buldu.[3]

Deriz ki: Bu kesiklik, biz Hanefîlere ve başka birçoklarına göre ise hadîsin sağlamlığına zarar vermez.

Çünkü Bir: Biz Hanefîlere göre, râvîler, isnadı zayıf hâle getirecek derecede zayıf değilse, senedin ilk üç asırdaki kısmında bulunan kesiklik, kopukluk, rivâyetin sahîhliğine veya hasenliğine zarar vermez. Nitekim İmâm Buhârî tarafından Amr İbnu Cemûh’dan duymadı denilen Ebû Mansûr, yine O'nun (Buhârî’nin) şâhidliğiyle sağlam bir kimsedir.[4]

İki: Üstelik sözü edilen bu kesiklik, kuvvetle muhtemel Buhârî’nin şartına göre böyledir. Nitekim bu hükme medâr olan söz Buhârî’nin Ebû Mansûr, Amr İbnu Cemûh’dan duymadı ma’nâsındaki sözüdür. Cumhûra göre ise böyle değildir. Aynı asırda olmak ve birbirine kavuşmak imkânı, bitişik olmak için Müslim’in de içlerinde bulunduğu cumhûra göre kâfîdir…

Üç: Rişdîn’in âlimlerin çoğu tarafından zayıf bulunmuş olması bir takım âlimler tarafından sağlam bulunması manasına gelir. Ahmed İbnu Hanbel'in Onun hakkındaki tavrı da bunu te'yîd etmektedir. Nitekim beşinci maddede gelecektir. Zîrâ Şerîat sâhibinin dışındakilerin sözlerinde Mefhûm-i Muhâlefet söz birliği ile hüccet olur.

Dört: Bu Rişdîn’in sağlam olduğunu söyleyenler de vardır. Nitekim Alâuddîn Muğlatay (ö:762), Ahmed İbnu Hanbel’den, O’nun hakkında, bir rivâyette, “ Sâlihul-hadîs (hadîsi sağlam biridir) veya sağlamdır, başka bir rivâyette de hadîsde insanların en sağlamıdır dediğini" nakletmiştir.[5] Bilindiği gibi Ahmed İbnu Hanbel, bu haberin râvîsidir.

Beş: Sahîh görüşe göre, Ahmed İbnu Hanbel’in, bir hadîsi Müsned'ine alması o hadîsin O’nun mezhebi olması manasına gelir.

 

Çünkü rabıta düşmanlarının biricik imamı İbnu Teymiyye (ö:728) şöyle dedi:

İmâm Ahmed İbnu Hanbel Sünnet’ten veya Eser’den hangi rivâyeti yaptı, sahîh veya hasen olduğunu söyledi veya senedinden râzı oldu veya onu reddetmedi, kitâblarına yazdı ve aksine fetvâ vermedi ise, o (rivâyet) O’nun mezhebidir. (O’nun mezhebi) değildir de denilmiştir.[6]

Bu dediğimiz, Ahmed İbnu Hanbel'den Müsned'deki bazi hadislerin zayıf olduğuna dair yapılan nakiller ile asla çelişmez. Zira O, zayıf rivayeti -ona muarız daha kuvvetli rivayeti bulmadıkça- kendi reyine her zaman tercih ederdi. Şimdiki zayıf hatta geberik aklını putlaştıran ve on para etmeyen reyini nas gibi kabul edip pazarlayanlar gibi yapmazdı. Yani rivayet zayıf olmasına rağmen aynı zamanda onun mezhebi de olabilir.

Görüldüğü gibi burada onun tarafından, değildir de denilmiştir ifâdesi kullanılmıştır. Bilinmektedir ki, denilmiştir kelimesi bazen zayıflık ifâde eder. Burada birinci görüş denildi lafzıyla ifade edilmediği halde ikinci görüş denildi ile anlatıldı. Bu da buradaki denildi sözünden, görüşün zayıflığının anlaşılacağının karinesidir (ipucudur.)

Hadîsi -önceden de geçtiği gibi- başta Ahmed İbnu Hanbel rivâyet etmiştir. Sahîh veya hasen olduğunu söylemedi veya senedinden râzı olduğunu ifâde etmedi; ama onu reddetmedi, kitâbına koydu ve aksine fetvâ vermedi. (Öyle) ise sahih olan görüşe göre bu hadîs O’nun mezhebidir. Üstelik hadîsi alıp bir Sünnet Mecmû'asına koymasının ve i'tirâz etmemesinın zâhiri de bunu gösterir.

Şu halde hadîs, hasen lizâtihî, en kötü ihtimâlle de, hasen liğayrihî olur. Dolayısıyla cumhûr’a göre hüccettir. Allahu a’lem.

 

Hadîsin Nahiv Yanıyla Kısmî Bir Tahlîli

Bu hadîs-i kudsî’de Mevlâ teâlâ, kendisinin zikri ile dostlarının zikrinin birbirinden ayrılamayacağını, yâhud birbirinesebebolacağını, yâhud birbirine vâsıta olacağını veya birbiri ile beraberolacağını haber veriyor. Yani, eğer hadîsteki { با }bâharfi cerri,{ إلصاق }ilsak manası için ise, bitiştirme neticesinde bitişme ve birbirinden ayrılmama ma’nâlarından dolayı, musâhabe (beraber oluş) ma’nâsında ise, beraberolma,istiâne (bir şey yardımıyla) ma’nâsında ise, 'onun yardımı ve vâsıtası ile' ma’nâlarından dolayı velîleri hâtırlamak (akılda tutmak) zikirdir. Mulâbese (kuşanma, bürünme) ma’nâsında ise, bir elbiseye bürünürcesine velîleri hâtırlamaya bürünmek ve onu kuşanmakla velîleri zikretmek yani hâtırlamak ve akılda tutmak,Allah’ı zikretmeği (hatırlamağı), Allah’ı zikretmek de velîleri zikretmeği (hatırlamayı) hâsıl eder.

{ با }Bâ harf-i cerri, meşhûr on dört ma’nâsından, en meşhûru olan ilsakiçin hakîkat, değerleri için demecâz mı, yoksa bütün ma’nâları için müşterek mi, yâhud bütün isti'mâllerinde ve ma’nâlarında ilsak ma’nâsı mı var, veya her ma’nâ ılsâk ma’nâsının fedleri olup, hepsi için birden mi vaz’ edildi? mevzûu geniş, nahiv ve Usûl-i Fıkıh kitâblarında etrâflıca yer almaktadır..[7]

Buradaki ba harfi hangi ma’nâya alınırsa alınsın, değişmez; bütün yollar rabıtaya çıkar.

Bu kudsî hadîsde geçen,{ يُذْكَرُونَ بِذِكْرِى }ifadesiile}{ اُذْكَرُ بِذِكْرِهِمْ lafızında bulunan { باَ }bâharfi cerri,râbıtayı, yani rûhî ve manevî beraberliği ifâde ediyor. Hattâ nerdeyse bu ma’nâ için getirildi; mantûku ile bu manayı gösterir. Öyle olmadığı iddia edilse bile, işâreti, değilse delâleti ile kat’iyyetle bu ma’nâyı göstermektedir.

Bütün bunlardan dolayı, râbıta şirktir, rabıta yapan da müşriktir diyenler, en azından mubah bir işi en büyük haram olan şirkten saymakla yeni bir şeriat uydurmuş, Allah'ın hükmetmediğiyle hükmetmiş ve böylece kendilerini Allah'a ortak ilan etmiş, netice olarak ta asıl kendileri müşrik olmuşlardır.

Biz böylelerine şahs-ı muayyen (Ali, Veli ve başka belli kişiler) olarak -cahilliklerinin yahut zayıf delillere dayanan tevillerinin mazeret olarak kabul edilme ihtimalinin az da olsa bulunduğundan dolayı- müşrik diyemiyorsak ta bu işi yapanların hükmünüm şirk olacağını söylüyoruz. Asıl müşrik onlardır diyoruz.

Bu hükmümüzün medarı, (kaale alınacak âlimler tarafından) üzerinde yapılan icmadır. Ellerinde hiçbir nakli delil bulunmadığı halde yaptıkları alakasız kıyaslarla ve başka batıl akli delil saydıkları şüphelerle mümin olduğunu söyleyen birilerini şirkle itham etmek şirk değildir de nedir?..

Belli şartlarda ve şekillerde yapılacak olan istiğase ve istimdat'ın da şirk olmayacağında âlimlerimizin sükûtî (susmakla) icmaı vardır.

Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin kabrine gelip, Yâ Resûlelleh!.. Ümmetin kuraklıktan kırıldı, Rabbinden yağmur iste şeklinde talepte bulunan Sahabi veya bir başka kişinin haberini getiren Mâlikü'd-Dâr hadisini rivâyet eden İbnu Ebî Şeybelere ve başkalarına yahut kitaplarına alan ve sahih olduğunu söyleyen hadiste müminlerin emîri Askalânîler ve daha nicelerine[8] bin iki yüz seneyi aşkındır kim müşrik dedi?..

Asrın Hâricileri ve hadisteki ifadesiyle cehennem köpekleri olan[9] câhil bedevi müşriklerden başka hiç kimse..

 

İmam Hâfız Ebû Abdillâh Muhammed İbnu Mûsâ İbni Nu’mân el-Mezâlî el-Merrâküşî (ö 683) şöyle diyor:

Bize rivayet edildiğine göre Hâfız Ebû Sa’d es-Sem’ânî, Ali radıyellahu anhu ve kerremellahu vechehû’nun şöyle dediğini anlattı:

"Resûlüllah sallellahu aleyhi ve sellem’i defnettikten üç gün sonra yanımıza bir bedevî geldi, kendini Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’in kabri üstüne attı, toprağından başına saçtı ve şöyle dedi:

Söyledin ve sözünü işittik. Senden anladığımızı sen Allah’tan anladın. Sana indirilen ayetler arasında, Şâyet onlar kendilerine zulmettikleri vakit sana gelseler, hemen Allah’tan af isteselerdi ve onlar için Resûl de af isteseydi, Allah celle celâlühû’yu elbette tevvâb ve rahîm olarak bulacaklardı ayeti de vardı. Nefsime zulmettim ve benim için af dilemen maksadıyla geldim.

Bunun üzerine kabirden hemen, bağışlandın diye ses geldi."[10]

İmam Ebû Abdillah Muhammed İbnu Mûsâ İbni Nu’mân el-Mezâlî el Merrâküşî, yine kendi isnadıyla, Muhammed İbnu Nu’mân İbni Şibl el-Bâhilî’den şöyle dediğini rivayet etti:[11]

“Medîneye girdim ve Nebî sallellâhu aleyhi ve sellem’in kabrine vardım. Bir de gördüm ki, bir bedevî devesini hızlıca sürüyor. Hemen devesini çöktürdü ve bağladı. Sonra kabr-i şerîfe girdi ve güzelce bir selam verip hoş bir dua yaptı. Sonra da şöyle dedi: Anam babam hakkı için yâ Resûlellah sallellahu aleyhi ve sellem! Kesinlikle Allah celle celâlühû seni vahyine hâs kıldı ve sana içinde evvelkilerin ve sonrakilerin ilmini topladığı bir kitab indirdi ve kitabında, şâyet onlar kendilerine zulmettikleri vakit sana gelseler ve hemen Allah’dan af isteselerdi, Resûl de onlar için af isteseydi, elbette Allah celle celâlühû’yu tevvâb ve rahîm olarak bulacaklardı buyurdu ve dediği de haktır. Ben sana günahları(mı) i’tirâf ederek ve seni Rabbine şefaatçı yapmaya geldim. O da (bu âyetinde) va’dettiğidir.”

Sonra kabre döndü ve şöyle dedi:

“Ey en hayırlısı, düzlükte kemikleri gömülenlerin!..

Ve güzel koktuğu, güzel kokularından, düzlüğün ve yüksek tepelerin…

Sensin o Nebî ki, umulur şefâati,

Sırat’ta, kaydığı zamanda ayaklar…

Canımdır feda o kabre ki, sensin sâkini…

Ondadır temizlik ve istikamet, ondadır cömertlik, ondadır kerem!.”

Sonra da bineğine binip gitti. Ancak mağfiretle gittiğinde hiç şübhe etmiyorum İnşaellah.

 

Muhammed İbnu Abdillâh el-Utbî de bu haberi anlattı ve sonuna şu ilâveyi yaptı:

“Derken uyuya kaldım ve hemen Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’i rüyada gördüm, bana şöyle dedi:

Ey Utbî! Bedevî’ye yetiş ve ona Allah celle celâlühû’nun onu bağışladığını müjdele.”[12]

Kısacası Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in kabrine gelip Yâ Resûlelleh!.....Benim için Rabbinden af iste diye ağlayıp sızlayan, başına topraklar saçan ve O'dan istiğfar isteyen Utbî'nin kıssasını nice muhaddisler ve fakıhler kitaplarında naklettiler. Bu rivayeti birbirine yakın lafızlarla rivayet edenlerden bazıları:

İmam Beyhakî,[13] İmam Muhaddis Nevevî,[14] İmâm Muhaddis Ebû Muhammed İbnu Kudâme,[15] Ebu’l-Ferec İbnu Kudâme,[16] Mensûr İbnu Yûnus,[17] İmâm Muhaddis fakıh Kurtubî,[18] İmam Muhaddis ve Müfessir İbnu Kesîr,[19] İmam Müfessir Nesefî,[20] İmam İzz İbnu Cemâa,[21] İmam Muhaddis İbnu’l-Cevzî,[22] İmam Muhaddis Sâlihî,[23] İmam Muhaddis Semhûdî,[24] İmam Ebu’l-Yümn İbnu Asâkir,[25] İmam Muhaddis İbnu’n-Neccâr,[26] İmam Muhaddis İbnu Hacer el-Heytemî[27] ve başkaları..

Hatta İmam Nevevî, Utbî’nin bedevîden naklettiği beyitleri, Resûlüllâh sallellâhu aleyhi ve sellem’in kabrini ziyâret esnasında söylemenin müstehap olduğuna delil getirmiştir.[28]

Bu imamlara bin seneyi aşkındır hangi âlim -haşa- müşriktir dedi, şimdi hangi densiz ve dinsiz müşrik diyebilir?!..

Bu büyük imamların kitaplarında bu kıssayı bin seneyi aşkındır okuya gelen âlimlerden hangisi, bu büyük muhaddislere, Beyhakî'ye İbnu Asâkir'e, İbnu'l-Cevzî'ye, Nevevi'ye, İbnu Kesîr'e, İbnu Kudâme'ye, müşrik demiştir? Devrimizdeki tevhid ehli olduğu iddiasındaki câhil müşriklerden başka hiçbir kimse.. Öyleyse bu amel Ümmet'in âlimlerinin icmaı ile şirk değildir.

Ayakları uyuştuğunda Yâ Muhammed yetiş!. diye seslenen Abdullah İbnu Ömerlerin ve bunun haberini veren Buhârîlerin[29] ve İbnü's-Sünnîlerin,[30] onu kitabında nakleden İbnu Teymiyye'nin[31] ve onu şerh eden Hâfız Bedreddîn el-Aynî'lerin müşrik olduğunu hangi âlim söyledi ve söyleyebilir? Hangi imanı olan iddia edebilir?!..

İbnu Kesîr şöyle naklediyor:

“(Halid İbnu Velîd) sonra Müslümanların şiarı ile seslendi. Onların (Müslümanların) o günkü (Yemame günündeki) şiâr’ı, ‘Yâ Muhammedâhu’ (Ey Muhammed yetiş!..) idi.”[32]

Hâfız İbnu’l-Cevzî (ö:597) el-Vefâ’sında, isnadıyla Ebû Bekr İbnu’l-Mukrî'den şöyle dediğini rivâyet etti:

Ben (Ebû Bekr), Taberânî ve Ebû’ş-Şeyh, Nebî sallellahu aleyhi ve sellem'in hareminde idik. Açlık bize tesir etmiş haldeydi. O gün visal yapmıştık, önceki günün orucundan iftar etmeden oruç tutmuştuk. Akşam vakti olunca, Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’in kabrine geldim. ‘Ya Resûlellah!... Açız’ dedim ve döndüm. Bunun üzerine, Ebu’l-Kâsım (et-Taberânî) bana ‘otur, ya rızık, ya da ölüm gelecek’ dedi. Sonra, ben ve Ebû’ş-Şeyh uyuduk; Taberânî bir şeye bakıyordu. Vakit geçmeden bir Alevî çıka geldi, kapıyı çaldı; biz de açtık. Bir de baktık ki, yanında iki hizmetçi vardı. Onlardan her birinin elinde, içinde çok şey bulunan birer sepet vardı. Oturduk, yedik; kalanı da hizmetçinin alacağını zannettik, ama koydu gitti ve kalanları da bize bıraktı.

Biz yemeği bitirince, Alevî, Ey topluluk!.. Beni Resûlüllah'a mı şikâyet ettiniz? Zîra ben rü’yamda Nebî sallellahu aleyhi ve sellem’i gördüm; size bir şey getirmemi emretti dedi.[33]

Bu kıssayı Hâfız Zehebî de "Siyeru A'lâmi'n-Nübelâ"sında, Hâfız Müctehid Tâcüddîn es-Sübkî de Tabakatü'ş-Şâfiyyetü'l-Kübrâ'sında nakletmişlerdir.[34]

Bu hadishafızlarına hiçbir âlim siz müşrik oldunuz dememiştir. Bu hususta sükûtî icma vardır. Onları müşrik sayanların kendileri müşriktirler.

 

Taberânî ve başkaları Meymûne radıyallahu anhâ validemizden şöyle rivâyet ettiler:

“Cafer İbnu Muhammed, babasından (Muhammed’den), o da (Cafer’in) dedesinden (Ali b. Hüseyin radıyallahu anhu Efendimiz’den) rivayet etti; O, Bana Meymûne bintü Hâris radıyallahu anhâ şöyle anlattı, dedi:

‘Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem, (zevce-i muhteremeleri Meymûne radıyallahu anhâ’nın sırası olan) gecesinde onun yanında geceledi. Sonra kalkıp namaz için abdest aldı. O’nu abdest aldığı yerde üç defa lebbeyk, lebbeyk, lebbeyk, üç defa da sana yardım edildi, sana yardım edildi, sana yardım edildi derken işittim.

Meymûne radıyallahu anhâ, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem abdest aldığı yerden çıkınca (O’na), ‘Ey Allah’ın Resulü!.. Babam sana feda olsun, seni üç defa lebbeyk, lebbeyk, lebbeyk (peki, peki, peki)’, üç defa da sana yardım edildi, sana yardım edildi, sana yardım edildi derken işittim; sanki bir insanla konuşuyordun, seninle biri mi vardı?’ diye sordum, dedi.

Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem de bu, Benû Ka’b kabilesinin şiir okuyanı, bana seslenip benden yardım istiyor ve Kureyş’in onlara karşı Benî Bekir kabilesine yardım ettiğini iddia etti dedi.

Sonra Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem çıktı ve Âişe radıyallahu anhâ’ya kendisini hazırlamasını ve bunu kimseye bildirmemesini emretti.”[35]

 

Kimileri de çıkıp bunların Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem'e has olduğunu başkaları için geçerli olmayacağını iddia ederse, ona diyeceğimiz şudur:

İlim sahipleri bilir ki, O'nun için caiz ve güzel olan her şeyde asıl olan varisleri için de varid olacağıdır. Hasâis yani sadece O'na aid şeylerden olduğu iddiası kâfî delillerle ispat edilmeye muhtaçtır. Bu deliller vardır diyen, getirsin.. Böyle bir şey de yoktur. O halde iş diğer büyük zatlara da şamildir.

Bu rivâyeti yapan Taberânî mi, rivâyetin râvîleri mi, kitabında onu yazanlar mı, asırlar boyu buna susanlar mı, şirke girdiler? Kimler -haşa- müşrik oldular?

Biz burada bu rivayetlerin sahih mi yoksa zayıf mı oldukları hakkında konuşmuyoruz. Bunları kitaplarına alan ve onlara asırlar boyu şirke girdiniz demeyen hadis hafızlarının ve diğer imamların yaptıkları icmaa dikkat çekmek istiyoruz.

Ölüden veya uzaktakinden, mucize veya keramet yoluyla bir şeyler istemenin hadis hafızları tarafından meşru ve mubah görüldüğünü, asıl müşrik olanların bu zatları şirkle suçlayacak olanlar olduğunu söylüyoruz. Bu âlimlere müşrik demeyip onların rivayetleriyle amel eden Sûfîleri şirkle suçlanmanın ise şirk olmak yanında sahtekârlık da olacağını söylüyoruz.

İmam muhaddis şah veliyyullan ed-Dihlevî'nin, Kadiriyye, Çiştiyye ve Nakşibendiyye tarikatlarını ele alıp anlattığı üç bölümden meydana gelen el-Kavlü'l-Cemîl isimli nefis bir kitabı vardır. Türkiye'de bir hoca efendi bu eserin sadece Nakşibendiliğin incelendiği üçüncü bölümünü tahkık edip neşretmiştir.

Dihlevi, Rabıta'yı bu kitabının, hem Çiştiyye hem de Nakşibendiyye tarikatını anlattığı bölümlerinde iki kez ele almış ve anlatmıştır..

 

İlim Kalkanı Arkasında Gizlenerek İşlenen İlim Sahtekârlığı ve Ferit Aydın:

Ferit Aydın isimli bir vatandaş da en-Nakşibendiyye isimli ilim ayıbı ve tamamıyle vesvese, yalan ve tahriflerle dolu yüz karası kitabında[36] Dihlevî'nin Çiştiyye bölümündeki rabıta hakkındaki birinci ibaresini Sıddık Hasan Hân'ın et-Tâcü'l-Mükellel'inden almış ve anlamamış yahut anlamış fakat bilerek ve kasten mana tahrifi ile okuyucularını kandırma yolunu seçmiştir. Evet, Ferit Aydın'ın zikri geçen el-Kavlü'l-Cemîl'in aslından değil de ondan nakleden et-Tâcu'l-Mükellel'den aldığı ibare, -çok az bir farkla da olsa- el-Kavlül-Cemîl'de mevcuttur; onu aşağıya alıyoruz:


قالوا والركن الأعظم ربط القلب بالشيخ على وصف المحبّة والتعظيم وملاحظة صورته قلتُ إنّ للهِ تعالى مظاهرَ كثيرةً فما من عابد غبيًّا كان أو ذكيًّا إلاّ وقد ظهر بحذائه شئٌ صار معبودًا لـه في مرتبته ولهذا السر نزل الشرع باستقبال القبلة والاستواء على العرش وقال رسول الله r { إذا صلّى أحدكم فلا يبصق قبل وجهه فان الله بينه وبين قبلته} و{سأل جاريةً سوداءَ فقال أين الله فأشارت إلى السماء فسألها من أنا فأشارت بأصبعها تعني " أللهُ أَرسلك" } فلا عليك أن لا تتوجّه إلاّ إلى الله ولا تربط قلبك إلاّ به ولو بالتوجّه إلى العرش وتصوّر النوّر الّذي وضعه عليه - وهو أزهر اللون كمثل نور القمر- أو بالتوجه إلى القبلة كما أشار إليه النبي r فيكون كالمراقبة لهذا الحديث

[ Dediler ki: (Tarîkatta) en büyük rükün, kalbi, sevgi ve tazim ile şeyhe bağlamak ve onun suretini düşünmektir.


Derim ki: Allah'ın çok mazharları ('Huve'z-Zâhir'/'O, görünendir' ism-i şerifi gereği isim ve sıfatlarının göründüğü yerler ve varlıklar) vardır. O yüzden hangi kul olursa olsun -idraki az olan olsun yahut zeki olsun- karşısında mutlaka kendi mertebesinde kendisi için ma'bûd (ibadet edilen varlık) halini alan bir şey bulunur. İşte bu sırdan dolayı Şeriat, kıbleye dönmeyi ve Arşın üstüne istiva etmeyi indirmiştir (müminlerin kıbleye dönmesini emretmiş ve Allah'ın Arş'a istivâ ettiğini haber vermiştir.) Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem de "Sizden biriniz namaz kılarsa, yüzü istikametine (önüne doğru) tükürmesin; çünkü Allah (teâlâ), onunla kıblesi arasındadır" buyurmuştur.[37] Yine "(Dilsiz ve sağır) kara bir cariyeye (sualler) sormuş ve 'Allah nerededir?' demiş, o da semaya işaret etmiştir. Ardından da ona, 'Ben kimim?' diye sormuş, o da parmağıyla işaret etmiş; 'Allah seni Resul olarak gönderdi' demeyi kastetmiştir. Bunun üzerine (Nebi sallallahu aleyhi ve sellem de) 'O, bir müminedir' buyurmuştur."[38]

Öyleyse, Arş'a ve onun üzerine koyduğu nura -ki o, ayın rengi gibi parlak renklidir- yönelmekle de olsa yahut -Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in işaret buyurduğu gibi- kıbleye yönelmekle de olsa -ki böylece hadisten dolayı murakabe gibi olur- ancak Allah'a yönelmelisin ve kalbini ancak O'na raptetmelisin (bağlamalısın.) ][39]

Burada, Allâme muhaddis Dihlevî, şeyhi sevgi ve tazim yoluyla tasavvur etme şeklindeki rabıtayı asla ne şirk ne de bid'at olarak görmüyor.
O, bu müthiş ve harika sözleriyle ancak,

Bir: Arş'a ve kıbleye de rabıta edilebileceğini, Allah'ın emriyle Ka'be'ye dönmekle aslında Allah'a dönmenin ve kalbi ona raptetmenin düşünülmesi gerektiğini söylemekte,

İki: Râbıtanın sırrını açıklamakta ve

Üç: Bunu yaparken, "Arş'a ve kıbleye yönelmekle de olsa, sadece Allah'a yönelmek ve kalbi sadece O'na bağlamak" düşüncesinin icap ettiğini ifade etmektedir.

Allah'ın yarattığı iki çok değerli varlık olan Ka'be'ye ve Arş'a teveccüh ederek Allah'a teveccüh etmek…

Bu sözleri rabıta aleyhinde anlayabilmek için ancak anlayışı kıt bir bedevi ve geri zekâlı biri olmak lazım gelir. Bu sözler, Hindistan'ı işgal eden yamyam İngilizlere karşı kıyam ve cihad etmenin mubah olmadığına, hatta onlara karşı cihada niyet edenin büyük bir haram işleyeceğine dair fetva veren[40] Sıddık Hasan Han ve onun yazdıklarına mal bulmuş mağribi gibi sarılan Ferit Aydın beyefendi ve benzerlerince bid'at olarak anlaşılmış (!.) Vay başımıza gelenlere..

Ferit Bey, hem bu ibareyi anlamamış, hem de onu kitabın aslından nakletmediği ve kendisini görmediği için, onun ilk iki kısmını değil, sadece üçüncü kısmını neşreden bir Hoca efendinin, Dihlevi'nin ibaresini tahrif ettiğini iddia ederek, ona iftira etmiştir.

 

Oysa Dihlevî, kitabın üçüncü kısmında da şöyle demektedir:

"Âdâb'ın üçüncüsü de şeyhine rabıta etmektir. Onun da şartı şeyhin tecveccühü güçlü, yaddaşt'ı daim olmasıdır. Onunla beraber olursa, gönlünü onun sevgisinden başka her bir şeyden boşaltır ve ondan gelecek feyze bakar. Gözlerini kapatır yahut açar ve şeyhin gözlerine bakar. Bir feyiz gelirse bütün kalbiyle ona tabi olsun ve onu muhafaza etsin. Şeyh ondan uzakta olursa, onun suretini sevgi ve tazim ile gözleri önünde hayal eder, canlandırır. Böylece sureti, beraber olmasının kazandırdığını kazandırır."[41]

Ferit Bey bu ibareleri kitabı neşreden Hoca efendinin "el-Kavlü'l-Cemîl"in tahkık edip neşrettiği üçüncü kısmından alıp kitabına koyduktan sonra "muharref nüsha" diye de bir dip not düşer. Kitabın başında uzunca yazılan dirase kısmında ilk iki kısmın değil de sadece üçüncü kısmın tahkık edilip neşredildiği yazılmış olmasına rağmen, Ferit Bey onları okumadan böylesi muazzam bir muhakkıklık sergilemiş ve 'tahrif'i ispat etmiş oldu (!.)

Kitabın yazma nüshasında da bu iki ibare bulunsa bile, bu, Ferit Bey'i ve yoldaşlarını elbette tatmin etmeyecektir. Kuzuyu yemeye karar verildikten sonra geriye kabul edilebilir hangi mazeret kalabilir ki?

Burada naklettiğimiz iki ibare arasında her hangi bir tezat olmamasına rağmen işlenen bu yalancılık ve dolandırıcılık açıkça göstermektedir ki, Tasavvuf ve Tarikat düşmanlarının ortak vasıflarının en önde gelenlerinden bazıları, cahillik, utanmamak, geri zekâlılık ve sahtekârlıktır.

[1] İbnu Teymiyye, Mecmuu'l-Fetâvâ(10/608), birinci baskı, 1381

[2] Ahmed İbnu Hanbel (3/430), İbnu Ebî’d-Dünyâ, el-Evliyâ (16), Taberâni, el-Evsat (655)[M. Tahhân tahkıkı], Hakîmu’t-Tirmizî, Nevâdiru’l-Usûl (629), “Hey!.. Şübheniz olmasın ki, kullarımdan dostlarım, yarattıklarımdan da sevdiklerim...” lafzıyla, Amr İbnu Cemûh radıyellâhu anhu’dan.

[3] Heysemî, Mecmâu’z-Zevâid (1/88)

[4] Müsned dipnotu (12/226)

[5] Alâuddîn Muğlatay, “İkmâlü Tehzîbi’l-Kemâl” (4/383)

[6] Âlü Teymiyye, el-Müsvedde (473)

[7] Molla Câmi' hâmişi, Şevket (253), Muğnî’l-Lebîb (1/88), Radî (2/329), Fevâtihu’r-Rehamût (1/242), Menâfiu’d-Dekâik (106)

[8] İbnu Kesîr, el-Bidâye (8/93-94) [İbnu Kesîr bu rivâyetin isnâdının sahîh olduğunu söyledi.], İmâm Sübkî, Şifâu’s-Sikâm (144-145) İmâm Buhârî, et-Târîhu’l-Kebîr, (7/304, Md:1295) [Dâru’l-Fikir], İbnu Ebî Şeybe, el-Musannef (6/356-357,H:32002), İbnu Hacer, el-Feth (3/183-185) [Dâru’l-Fikir], Kevserî, Mahku’t-Tekavvul’den kısaltarak, Makâlât (388-389)

[9] Ahmed İbnu Hanbel (4/355), İbnu Mâce (173) ve başkaları, Abdullah İbnu Ebî Evfâ radıyallahu anhu'dan. Yine başka birçokları, başka Sahabi radıyallahu anhum hazretlerinden.

[10] Mısbâhu’z-Zalâm (21)

[Bu rivâyeti benzeri bir lafızla şu imamlar da rivayet etti:

İmam Beyhakî, Şuabu’l-Îmân’da (3/495), İmam İbnu Kesîr, Tefsîr’inde (2/306), İmam Kurtubî, Tefsîr’inde (5/265), İmam Nesefî, Tefsîr’inde (1/234), İmâm İbnu Kudâme, el-Muğnî’de (3/557), İmam İzz İbnu Cemâa, Hidâyetü’s-Sâlik’de (3/1383), İmam İbnu’l-Cevzî, Müsîrul-Ğarâmi’s-Sâkin’de (2/301), İmam Sâlihî, Sübülü’l-Hüdâ ve’r-Reşâd’da (12/380), İmam Semhûdî, Vefâu’l-Vefâ’da (4/1361), İmam Ebu’l-Yümn İbnu Asâkir, İthâfu’z-Zâir’de (68-69), İmam İbnu’n-Neccâr, ed-Dürretü’s-Semîne’de (224), İmam İbnu Hacer el-Heytemî, Tühfetü’z-Züvvâr’da (55)], Kitabı tahkîk edip neşredenin dipnotu. Aynı yer (s.22)
Mısbâhu’z-Zalâm (22-23)

[11] Mâlikî, Mefâhîm (157-158)

[12] El-Mısbah Muhakkiki Hüseyin Muhammed Ali Şükrî bu rivâyetin İbnu Beşküvâl’in el-Kurbetü ilâ Rabbi’l-Âlemîne bi’s-Salâti alâ Muhammedin Seyyidi’l-Mürselîn isimli eserinin 16/Â varağında olduğunu söylemektedir.

[13] Şuabu’l-Îmân (3/495), (4187)

[14] El-Îzâh (498) ve el-Mecmû’da (8/276)

[15] El-Muğnî (3/556)

[16] Eş-Şerhu'l-Kebîr (3/495)

[17] Keşşâfu’l-Kınâ’ (5/30)

[18] El-Câmi (5/265)

[19] Tefsîru'l-Kurâni'l-Azîm (2/306)

[20] El-Medârik (1/234)

[21] Hidâyetü’s-Sâlik (3/1383)

[22] Müsîrul-Ğarâmi’s-Sâkin (2/301)

[23] Sübülü’l-Hüdâ ve’r-Reşâd (12/380)

[24] Vefâu’l-Vefâ (4/1361)

[25] İthâfu’z-Zâir (68-69)

[26] Ed-Dürretü’s-Semîne (224)

[27] Tühfetü’z-Züvvâr (55)

[28] El-Mecmû' (8/27)

[29] Buhârî, el-Edebu’l-Müfred (964)

[30] İbnu’s-Sünnî’nin "Amelü’l-Yevm ve’l-Leyle"sinin Ta'lîkı (55)

[31] Abdulkâdir el-Arnaut, el-Kelimu't-Tayyib Ta'lîk'ı (131)

[32] İbnu Kesîr, el-Bidâye, (6/324)

[33] Hâfız İbnu’l-Cevzî, el-Vefâ (2/802)

[34] İmâm Zehebî, Siyerü A’lâmi’n-Nübelâ (16/400), Tâcü’s-Sübkî, Tabakâtu’ş-Şâfiiyyeti’l-Kübrâ (2/251)

[35] Taberanî, el-Kebîr (23/433), es-Sağîr (er-Ravdu’d-Dânî:2/167-169, H:968), Ebû Nuaym el-Asbahânî, Delâilü’n-Nübuvve li Kıvâmi’s-Sünne (1/25, H:52)

[36] Ferîd Salâh el-Hâşimî, En-Nakşibendiyye, [Arapça,2008] (299-300)

[37] Buhârî (398), Müslim (547), İbnu Ömer radıyallahu anhuma'dan.

[38] Müslim (537) ve başkaları, Muaviye İbnu'l-Hakem radıyallahu anhu'dan.

[39] Şah Veliyyullah ed-Dihlevî, el-Kavlü'l-Cemîl (67-68), Pakistan, Karaçi, 1968

[40] [ Tercümân-i Vehhâbiye s.15 ], Nûru'd-Dîn Nûrullah el-A'zamî tarafından, Muhammed Ebû Bekr el-Ğâzifûrî'nin yazdığı "el-Lâmezhebiyye" isimli kitabın ikinci baskısına yazılan mukaddime (s.13), El-Mektebetü'l-Fârukıyye, Karaçi, Pakistan.

[41] El-Kavlü'l-Cemîl (81-82)

reddulmuhtar.com


.

Rabıtanın varlığı BİLİMSEL olarak ispat edildi

Tarih01 Ekim 2015, 11:57Editör

Rabıtanın varlığı BİLİMSEL olarak ispat edildi

Peygamberimizin sahabesinin, Allah’ın en sevgili kulu, habibi olan ve bizim de herşeyimizden çok sevmemiz emredilen O yüce Peygamberden ayrı kaldıklarında, yanındayken aldıkları feyz ve muhabbeti devam ettirmek için kullandıkları rabıta yolunu bu gün bilim dünyası TELEPATİ adı ile kabul ediyor.

  

Rabıta Nedir Hakkında Açıklayıcı Bir Yazı

 

  

Evet, dini imanı bilimle açıklamaya kalkan ve “bu bilime uymuyor onun için yoktur, şu bilime uymuyor onun için yoktur” diyen akılcılar ve Rabıtanın hiçbir tesiri yoktur diyerek inanları şirkle suçlayan vehhabi=selefi zihniyetindeki insanlar!

   İşte bilim, işte tıp… Buna ne diyeceksiniz…

 

TELEPATİ NEDİR?

   Bakınız küçücük bir araştırma ile telepati hakkında nasıl bilgilere ulaştık. Wikipedia sitesinde şu gerçekler yazıyor:

Telepati ya da uzaduyum bireyler arasında bilinen beş duyunun yardımı olmaksızın gerçekleştiği ileri sürülen bilgi aktarımıdır. Bir başka deyişle, telepati parapsikolojide incelenen paranormal bir yetenek olup, bireyler arasında duyular-dışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya imajların aktarılmasını sağladığı ileri sürülen tesir irtibatıdır.

   ALICI VE VERİCİ

Telepatide, alıcı ve verici olmak üzere en az iki kişi vardır. Tesiri gönderen ya da düşüncesini yayan, gönderen kimseye verici (agent), gönderileni almaya çalışan kişiye alıcı denir.

   ZİHİN OKUMA YETENEĞİ OLUŞUR!

Telepati yeteneğine sahip bazı” alıcı” telepatların diğer insanların zihinlerini okuma yeteneği oldukları söylenir. Telepati psikokinezi ile birlikte parapsikolojik araştırmanın iki temel araştırma alanını oluşturur. Bu alanda telepatiyi tam anlamıyla keşfetmek ve anlamak üzere sürdürülen birçok araştırma vardır.

Parapsikoloji alanında telepati kısa adı ESP (extra-sensory perception) olan duyular dışı algılamanın bir türü olarak kabul edilir. Duyular dışı algılamanın diğer tanınmış türlerinden bazıları prekognisyon ve durugörü olarak bilinir. Telepati yeteneğini test etmek üzere başvurulan çeşitli deney yöntemleri bulunmaktadır.

Telepati deneylerinin yapılabilmesi için laboratuvar koşulları zorunlu değildir; halk arasında ya da aile içinde yapılan telepati deneyleri arasında en bilinen yöntem şöyle açıklanır: Dış uyaranların az olduğu (sessiz, pek ışık almayan, soğuk olmayan vs.) bir odada birkaç kişi gevşer ve zihinsel olarak konsantre olur (odaklanır). Bu kişilerden biri “verici”, diğerleri “alıcı”dır. Deneyde herhangi bir aldatmaca olmaması için verici kişi deneyden önce diğerlerine aktarmak istediği şey (görüntü, örneğin bir elma) neyse onu bir kağıda diğerlerinden gizli olarak yazmış olmalıdır. Beş veya on dakika süren odaklanma süresince verici kişi başka hiçbir şey düşünmeden aktaracağı görüntüye odaklanmalı, yani sürekli onu düşünmeli ve onu bilincinde net ve duru bir biçimde canlandırmalıdır. Alıcılar ise, vericiden gelen etkili yayının bilinçlerinde yer edebilmesi için hiçbir şey düşünmemeye, bilinçlerini bütünüyle boş tutmaya en üst düzeyde özen göstermelidirler. Başarı, vericinin odaklanma (konsantrasyon) derecesine bağlı olduğu kadar, alıcıların her türlü kaygı ve kişisel düşüncelerden uzak bir biçimde bilinçlerini boş tutabilmelerine de bağlıdır. Odaklanma bitiminde tüm alıcılar kendi önlerinde bulunan kağıda bilinçlerin hangi görüntünün belirdiğini yazarlar ve sonuçlar karşılaştırılır. Gözlemler her beş kişiden birinin iyi bir alıcı olduğunu ortaya koymuştur.

   ZAMANLA KÖRELİR!

İnsanlarda, zamanla körelmiş olduğu belirtilen bu yeteneğin aslında herkeste değişik derecelerde mevcut bulunduğu ve çeşitli deneme egzersizleriyle geliştirilebileceği ileri sürülür. Araştırmacılar Avusturalya’daki bazı orman kabilelerinin beş duyu dışında bir iletişim yöntemi kullandıklarını bildirmektedir. Bu araştırmacılardan biri olan Alexander Markey, Yeni Zelanda’lı Maori’lerin günümüzde hala telepati kullanarak iletişim sağlayabildiklerini yazmış olduğu bir kitabında dile getirmektedir. Benzer yöntemler Afrika kabilelerinde de, örneğin Tabu yerlilerinde kullanılmaktadır.

Roger Luckhurst’a göre, Batı kültüründe telepati kavramı esas olarak 19. yy. sonlarında ortaya çıkmıştır. Bu dönemden önce bilim fiziksel olgulara yoğunlaşmıştı ve “zihin”le pek ilgilenmiyordu. Paranormal fenomeni anlama çalışmaları esas olarak canlısal manyetizma çalışmaları ile başlamıştır. Telepati daha sora metapsişik araştırmacılarca ele alınmış ve SPR gibi derneklerin kurulmasından bir süre sonra laboratuvar koşullarında yöntemli ve sistemli bir şekilde incelenmeye başlandı. Bu alanda ilk başarılı sonuçlar, parapsikolojinin babası sayılan, Duke Üniversitesi’nden profesör J.B. Rhine tarfından elde edildi.
Örneğin Duke Üniversitesi’nde yapılan bir dizi ESP deneyinde, 1850 deneyden 558’inde başarılı sonuç alınmıştı. Bu sonuçların rastlantıya dayalı olasılık hesaplarına göre gerçekleşme olasılığı ancak 22 milyarda birdi. Rhine’ın ESP ve telepati deneyleri üzerine yazdığı “Altmış Yıldan Sonra Duyular-dışı Algılama” (Extra-Sensory Perception After Sixty Years) adlı kitabı Harvard Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nce öğrenciler için akademik bir test kitabı olarak kabul edildi. Rhine gibi psişik araştırmacıların başarılı sonuçlar almasından sonra telepati laboratuvar koşulları içine çekildi ve parapsikolojik araştırma kapsamında ele alınmaya başlandı. (Wikipedia yazısından alıntılar burada son buldu)

 

TASAVVUFUN EĞİTİM METODU

  Gördüğünüz gibi tasavvufun olmazsa olmazı “rabıta” bilimsel olarak “telepati” adı ile ispat edilmiş durumda. Yazıda da belirtildiği gibi uzaktan duygu aktarımı bu sayede yapılabilmektedir.

  Yıllar önce Mustafa İsmet Garibullah  Efendi’nin yazdığı Risale-i Kudsiyye’de ne güzel açıklanmış değil mi:

 

Gönülden gönüle yol vardır halilâ
Minel kalbi ilel kalbi sebilâ

   Her müridin şeyhin kalbinde bir yeri olduğu gibi sözlerini arifler buyurmaktadır.

 

  Bilim din için delil değildir ama bazı inkarcılara bu şekilde de cevap verilebilir…Bilimin bile tasdik ettiği, onayladığı ve dini açıdan da meşruluğu ispat edilen bir hususu “yok” diyerek inkar etmek akıl kârı değildir.

 

   Peki, biz Rabıta ile ne yapıyoruz?

   Rabıta ile Şeyhimizin kalbine ve ruhaniyetine yöneliyoruz. Burada inkarcıların yanıldığı nokta burası. Evet, yüzünü düşünmek önemli ama biz bedenine değil ruhaniyetine ve kalbine yöneliyoruz. Ruhaniyetine yönelindiği için “kadının yönelmesi ve düşünmesi de” şer’i açıdan bir sorun teşkil etmiyor.

 

   Neden yöneliyoruz?

   Nefsini tezkiye etmiş ve kalbini masivadan temizlemiş olması, Allahu Teala’nın nurunun onun kalbine parlaması sebebiyle yöneliyoruz. O nurdan istifade edebilmek için yöneliyoruz.

   Bu konuyu da daha önce yazmıştık. Yeri gelmişken yine yazalım ve hatırlayalım:

 

Ebu Inebe el-Havlani (Radıyallahu nah)’dan rivayet edilen: bir hadisi şerifte şöyle buyruluyor:
   “Şüphesiz Allah(u Tealan)ın, yer ehlinden bir takım kapları vardır. Rabbinizin kapları, Salih kullarının kalpleridir.
Kalplerin Allah’a en sevgilisi ise, en yumuşak ve en merhametli olanlarıdır.”(Teberani, Zebidi, İthafü-s Sade, 6/209, Ahmed İbni Hanbel, ez-Zühd, No:827, sh:223; Münavi, Feyzül Kadir, No: 2375, 2/629, Süyuti, Nebhani, El-Fethu’l Kebir, No:4103, 1/374)

 

    İmam-ı Münavi (Kuddise Sirrahu) bu hadis-i şerifin şerhinde şöyle buyurmuştur:
“hadis-i şerifte geçen Salih kullardan maksat; hem Allah’u Teâlâ’nın hem de kullarının haklarından üzerlerine düşenleri hakkıyla yerine getirenlerdir.

 


İşte bu kulların kalplerine Allah’u Teâlâ’nın marifetinin nuru dolarak uzuvlarına taşar. Çünkü kalp yumuşayarak incelip parlayınca, parlak ayna gibi olur. Meleküt (manevi) âleminin nurları ona parlayınca bütün göğsü aydınlatır.

 


   İşte o zaman gönül gözü, Allah’u Teâlâ’nın emirlerinin iç yüzünü görmeye başlar ve bu görüş onu Allah’u Teâlâ’nın nurunu mülahaza etmeye sevk eder (gözetmeye sürükler)
Böyle bir kalp Allah’u Teâlâ’nın kendisine verdiği safa (paklık) ile ziynet ve behayı (süs ve güzelliğini) kemale erdirdiğinden, mahlûkatı arasında Allah’u Teâlâ’nın nazarının mahalli olur.

 

İNKARCIYA SON CEVAP!

   Eğer bir inkarcı “bunun faydası yok” derse vereceğimiz cevap şudur: “Biz delilleri ile ispat ettiğimiz bu hususta şer’i olarak bir engel bulunmadığını anlıyoruz. Yani bu, dinimizce yasaklanmayan meşru bir harekettir. Dolayısıyla yapılmasında bir engel yoktur. Yapanlar çokça faydasını görmektedir.

   Faraza faydası yoksa bile yaptığımız rabıtanın bize bir zararı da yoktur. Çünkü rabıta yapılan, düşünülen kişi, her anında Allah yolunda olduğuna, Allah’ın şeriatından kıl kadar şaşmayan biri olduğuna, peygambere 6 cihetten ittiba eden biri olduğuna, Kuşluk kılmamayı ölmeye tercih eden biri olduğuna şahitlik ettiğimiz biridir, Allah’ın salih bir kuludur. Dünyanın iğrençliklerini düşüneceğimize bir Allah dostunu düşünmemiz bizim zararımıza olamaz…

   Dolayısıyla rabıta yapmamızdan fayda görsek veya görmesek de bir kaybımız yoktur…

 

SONUÇ!

   Rabbimize şükürler olsun ki, yine sitemiz ihvanlar.net ten güzel bir çalışmayı daha sizlere sunduk… İnkarcıların tutunacak hiçbir dalı yok. En azından biz yolumuzun hak, davamızın sabit, fiillerimizin meşru olduğunu bilelim bize yeter…

ihvanlar.net


.

Nasreddin Hoca ve Tasavvuf

Tarih03 Ağustos 2015, 16:48Editör

İsmini çokça duyduğumuz Nasreddin Hoca..

 

Hocanın gerçek adı Nasreddin’dir.Daha sonra ‘hoca’ lakabını almıştır.

 
Babası Abdullah Efendi
 
Annesi Sıdıka hanımdır.
 

 
    Babası köyde imam olup vefatından sonra bu görevi hoca yürütmeye devam etmiş, daha sonra molla Mehmet aadında birine bırakarak Akşehire gitmiştir.
 
Hoca ilk tahsilini babasından okuma yazma öğrenek yapmıştır.Daha sonra Arapça ve Farsça’yı öğrenen Nasreddin hoca, Sivrihisar ve Konya medreselerinde ilim tahsil etmiştir.Ayrıca hoca, fıkıh ilmini tahsil etmiş ve Kuranı ezberlemiş kuvvetli bir hafızdır.
 

 
    Nükteli sözleri, zarif latifeleri ve hikmetli fıkraları ile şöhreti tüm dünyaya yayılan Nareddin Hocanın kişiliğini tanımak çok önemlidir.Hayatın yoksulluklarını üler yüzle karşılayan hoca Nasreddin, insanların bencil yönünü taşlarken merhametsiz, toplumun değersiz ve yanlış inançlarını alaya alırken de tavizsiz dir.Çünkü onun amacı halıyı yırtmak değil, silkelemektir.İnsanların nefsi heva ve heveslerini bir mürşid-i kamil olarak terbiye etmektir.
 

 
    Nasreddin Hoca bazı fıkralarında olduğu gibi saf ve basit bir görünüm arzetmesine rağmen o, Kuran’ı hıfzetmiş, bir kaç kelam ve fıkıh kitabı okumuş, hatta hayatının bazı dönemlerinde bizzat kendiside müderrislik yapmış bir hocadır.Alında sadece ilim için büyük bir hürmet beslediği söylenemez.Nasreddin Hocanın sufilik yönüde vardır.Bir takım zahiri ilimler öğrenerek kendisini alim zannedenlerden değildir.Bir gün karısının çocuğunu uyutamadığını görünce, fıkıh meselelerini içeren Kudüri kitabını açarak yüksek sesle okumaya başlar.Hayretle bu hareketin sebebini soran karısına ”Camide bu kitabın okunduğu zaman mollaların uyuduğuna bakılırsa çocuğa afyon gibi tesir eder” der.
 

 
    Dini görevi sebebiyle sık sık kudretli kişilerle de karşı karşıya gelen Nasreddin hoca’nın bunlarla mücadelelerinde huy ve karakterinde bir şey değişmediğini görüyoruz.Ne makam sahiplerinin makamlarıi ne zenginlerin varlıkları onun gözünü kamaştırmaz.
 

 
    Nasreddin Hocanın Seyyid Mahmud Hayrani’ye intisab ettiği ve Hoca pir Ebi, Hoca Cihan, Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Akşehirli Bilgin Sinaneddin vb. sufilerle aynı coğrafyada yaşadığıve onlarla temaslar kurduğu, şeriata bağlı hatta şeriat hadimi olduğu öteden beri bilinen bir gerçektir.
 

 
    Nasreddin hocanın fıkraları, insanları kahkalara boğan ve sırf güldürmek maksadıyla söylenmiş sözler değildir.Aksine dinleyen ve gülen kişileri biraz sonra düşünmeye sevkeden birer hikmet pırıltısıdır.Hoca halkın cehaletinden kaynaklanan olayları ve yanlışları mizah yoluyla yerme ve düzeltme işlevini yapmıştır.
 

 
    Asrın 20. asrın Yunus Emresi olarak belirtilen İsmail Emre sohbetlerinde sık sık Nasreddin Hoca’nın latifelerine yer vermiş, onun büyük bir mutasavvıf olduğunu ve latifelerin tasavvufi hakikat ile tasavvufi ahlakı telkin ettiğini söylemiştir.
 
Bu görüş aslında Nasreddin Hoca fıkralarını, taklitlerinden ayırmak için şaşmaz mihenktir.Emre’ye göre Nasreddin Hoca, hem isnat hemde istinat merkezi olmuştur. Arifler, mutasavvıflar kendi sözlerini tesir etsin diye Hoca’ya atfetmiştir.Hoca’ya bazende müstehcen fıkralar isnat edilmiştir ki, bunlar asla Hoca’nın değildir, uydurmadır, iftiradır.
 

 
    Remzi Oğuz Arık, İsmail Emre’nin Nasreddin Hoca’nın fıkralarına getirdiği tasavvufi yorumu ilk etapta bir iddia olarak zannetmişse de aldığı cevaplarla hayretini gizleyememiştir.Söz konusu bu durum şöyle cereyan etmiştir.Remzi Oğuz Arık ile İsmail Emre, Adana’da Dr. İhsan Önal’ın delaletleriyle ilk tanışmalarında bu mevzu üzerine konuşulurken, Remzi Oğuz, Emre’ye ”Madem Nasreddin Hoca fıkralarının tasavvufi bir mana taşıdığını iddia ediyorsunuz, ben size bir fıkra anlatayım, siz bunu tasavvufa tatbik edin” diyerek şu fıkrayı anlatır:
 
    Nasreddin Hoca’nın bir evi varmış.Hoca bir gün evine diyor ki: ”Sen artık adamakıllı eskidin, neredeyse yıkalacaksın.Gel seninle bir anlaşma yapalım.Sen bana ne zaman yıkılacağını söyle, bende senin altında kalmayayım.” Ev de ”peki” diyor.Aradan epey zaman geçiyor.Bir gün ev yıkılıyor.Bereket versin ki Hoca evde değilmiş.Akşam hoca eve geliyor; bakıyor ki ev yıkılmış, ona:”Hani sen bana ne zaman yıkılacağını haber verecektin?” diyor.Ev de, ”Ben sana çok söyledim ama, sen anlamadın.Bir gün duvarım çatladı, bir gün sıvalarım döküldü, bir gün tuğlam düştü.Bunlar hep sana benim yıkılacağımı haber veriyordu.Bizim dilimiz böyledir.” diyor.
 
Emre’de fıkrayı şöyle şerh ediyor: ”Evi insan vücuduna benzetsek olmaz mı? Evin yıkılması da ölüm olsun. Duvarın çatlaması, sıvaların dökülmesi, tuğlaların düşmesi de hastalanmamıza, saçlarımızın, dişlerimizin dökülmesine benzetilmez mi?” Emre bu izahı yaparken hikmeti ilahi Remzi Oğuz, ağrayan dişine aspirin istiyor. Bunun üzerine İsmail Emre: ”İşte bakın ev, size bir tuğlasının düşmek üzere olduğunu haber veriyor.”deyince bu izah ve bu örnek Remzi Oğuz’un hoşuna gidiyor. Daha sonra Emre, latifenin gerçek anlamını: ‘‘Bu vücud binası, bir gün nasıl olsa ölüm zelzelesiyle yıkılacaktır. İş, bu ev yıkılmadan ‘ölümden evvel ölerek’ ebedi eve ’emin beldeye’ yani bir kamil insanın gönlüne göç etmektir.” şeklinde tamamlıyor.
 

 
    İnsan hayatı, aydınlanmaya götüren deneme ve yanılmalardan geçerek anlam kazanır.Bizler de bu yolla, aydınlanmanın gerçek kaynağına yaklaştığımız sürece ve ölçüde mutluluk yolunda yol kat edebiliriz.Nasreddin Hoca’nın ”evinde kaybettiği yüzüğünü, dışarısı içeriden daha aydınlık” diyerek kapı önünde aramsının hikaye edildiği nüktesinde olduğu gibi, aydınlanmayı gerçek dışı kaynaklada arayan bir kimsenin çelişkisine dikkat çekilmektedir.
 

 
HOCANIN BAZI LATİFELERİNDE İŞLENEN TASAVVUFİ KONULAR VE ŞERHLERİ
 

 
Latife
 
    Nasreddin Hoca’ya:”Her saba halkın kimi o yana, kimi bu yana gider, sebebi nedir?” Diye sromuşlar.Hoca:”Eğer hepsi aynı yöne gitseler, dünyanın dengesi bozulur, devrilirdi” cevabını vermiş.
 

 
Şerh
 
    Hocamız Cenab-ı Hakkın Kuran’da ki:”Onlardan kimisi kendine zulmeder, kimi ortadadır, kimi de Allah’ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır.İşte büyük fazilet budur.”(Fatır 32) – ”Dünya hayatında onların geçimlerini biz paylaştırdık.Birbirlerine iş gördürmeleri için kimini ötekine derecelerle üstün kıldık.Rabbinin rahmeti onların biriktirdikleri şeylerden daha hayırlıdır.”(Zuhruf) ayetlerine işaretle insanların farklı farklı alanlarda çalıştığını, değişik duygu ve düşüncelere sahip olduğunu ve Hakk’a ulaşmak için farklı metodlar, yollar takip ettiklerini ifade etmektedir.Hocamız bu latifesi ile aynı zamanda tarikatlara işaret etmektedir.Çünkü Allah’ ulaştıran yollar çoktur.Ancak herkesin yapısı aynı değildir.Mesela Kadiri tarikatında nefis ile mücadele ön planda olurken, nakşibendi tarikatında nefis ikinci planda tutulmaktadır.Dolayısı ile insanların aynı yolada olmaları beklenemez.
 
<>
 

 
Latife
 
    Nasreddin Hoca’nın iki karısı varmış.Bir gün birini bir kenara çekip kendisine mavi bir boncuk vermiş.”Al bunu sakla sakın ortağına bir şey söyleme” demiş.Bir başka zamanda ötekine de bir mavi boncuk verip aynı şeyi söylemiş.Bir gün kadınlar, Nasreddin Hocanın hangisini daha çok sevdiği hususunda bahse ve münakaşaya girmişler.Anlaşamayınca, meseleyi Nasreddin Hoca’ya sormuşlar.”Hangimizi daha çok seviyorsun?” Hoca ikisine de manalı manalı bakarak:”Mavi boncuk kimdeyse onu” demiş.
 

 
Şerh
 
    Hoca, aile hayatında bile sergilemiş olduğu örnek yaşantısı ile bizlere nice ders ve öğüt vermektedir.Tasavvufta şeyhin saliklere olan mesafesi aynıdır.Ancak saliklerin aklında bazen ”şeyhimiz acaba hangimize daha çok yöneliyor” sorusu geçebilir.Belki bir başkasına dah çok iltifat ettiğini görerek yanılabilir.Ancak latife de olduğu gibi el vermek mavi bir boncuktur ve herkim de bu boncuk varsa şeyhin ona olan ilgisinde bir eksiklik yoktur, herkes bu konuda eşittir.Yeterki onda şeyhine karşı bir eksiklik olmasın…
 
<>
 

 
Latife
 
    Bir gün ahibbasından birisi, Hoca’ya rica eder:
 
-Senin ifaden düzgündür, bize bir mektub yazıver.Hoca sorar:
 
-Mektub nereye gidecek?
 
-Bağdat’a
 
-Bu garip başım Bağdat’ı da mı görecek?
 
-Neden Bağdata gitmen icab ediyor?
 
-Bunu bilmeyecek ne var? Benim yazım gayet fenadır.Ancak ben okuyabilirim.Yazdığım mektubu yine ben okumalıyım ki münderecatı anlaşılsın.
 

 
Şerh
 
    Nasreddin hoca bu latifesi ile Mürşid-i Kamilin gerekliliğini anlatmıştır.Hakikat, kitaplardan okumakla anlaşılsaydı, mürşide lüzum ve gerek kalmazdı.Bir okul talebesi okumayı öğrenmiştir ama, lise kitaplarını okuyup anlayabilir mi? Öğrenmek için mutlaka hocaya ihtiyacı vardır.Nasreddin hoca:”Ancak ben izah etmeliyim ki anlasınlar” demiştir.Yani tasavvuf, kitap okumaya, metin ezberlemeye dayanmaz.Akli sitidlal ile de ilgili değildir.Yani nazari değil tecrübidir.Bu özelliğinden dolayı ”tasavvuf, kal (söz) ilmi değil hal ilmidir” denmiştir. ”Tatmayan bilmez” sözü de buna işaret etmektedir.Yani bir kimse tasavvufi eserleri okuyarak sufi yada şeyh olmaz.Halbuki bir kimse tefsir ilimlerini okuyarak müfessir olabalir.
 
Tasavvuf ilminin bir mürşid nezaretinde talim edilmesi zorunluluğu, onun kitablardan öğrenilmesini imkansız kılmıştır.İnsan, mürebbiesinin karşısına geçecek, onun gözünden, sevgisinden gıda alacak ki istifade edebilsin.
 
Mürid, mürşidinin ruhaniyetine muhabbet yoluyla teveccüh edince mürşidin ruhaniyeti onun batınında feyz tesiri gösterir.Bu feyz, beşeri zaaf ve sıfatları izale ederek mürid, tedricen şeyhinin boyasına boyanır.Bu sevgi sonucu meydana gelen kalbi beraberlik, şahsiyet transferi ve aynileşmeyi doğurur.Yani mürid nefsinin kötü huylarından kurtularak şeyhinin iyi ve güzel vasıflarıyla donanır.
 
<>
 

 
Latife
 
    Yedi kör bir nehrin kenarına gelmişler; karşı tarafa geçmek istiyorlar, fakat nehrin geçit yerini bilmiyorlar, göremiyorlar.Orada beklerken ayak seslerinden anlıyorlar ki bir adam suyun öbür yakasından kendilerine doğru geliyor.Soruyorlar:”Sen kimsin?” Adam:”Ben Nasreddin Hocayım” diyor. Körler:”Madem sen suyun geçidini biliyorsun bizi de geçir, sana para verelim.” diyorlar.Hoca onlara:”Olur, adam başına iki mangır alırım” diyor.Körler razı oluyorlar.Hoca onlara:”Gözü bir parça ışık gören elimden tutsun” diyor.Körler Hocanın dediği gibi yapıyorlar.Hoca önde, körler arkada, el ele nehrin ortasını bulunca, sondan iki körün ayakları kayıyor, suya gidiyorlar.Arkadaşları feryadı basıyor:”Aman iki arkadaşımız suya giti!” Nasreddin Hoca dönüyor bunlara:”Ne bağırıyorsunuz be!” diyor ”İki kör suya gittiyse dört mangır eksik verin.”
 

 
Şerh
 
    Bu alem de hiç durmadan akan zaman nehri içinden geçen bir geçittir.Bizler  Allah’a ulaşan yolu bilmiyoruz.Yolu bilmediğimiz için bir kör ile aynı değeri taşıyoruz.Kör gremediği için bulamaz, biz ise bilmediğimiz için bulamıyoruz.Eğer biz de bir Allah adamının yani mürşid-i kamilin elinden tutmaz isek bu geçidi geçemeyiz.Geçidi geçemeyenlerin kıymeti de iki mangır değerindedir.
 
Kısaca Nasreddin Hoca, insanların hakikate ulaşma yyönünden kör olduklarını bu sebeple de Hakka ulaşmak için bu yolun büyüklerine, mürşitlerine ihtiyaç olduğunu ve bunlara intisab edilmesi gerektiğinie işaret etmektedir.
 
<>
 

 
Latife
 
    Akşehir çocukları, ceplerine birer yumurta alarak Nasreddin Hoca’yı da yakalayıp zorla hamama götürürler.Soyunurlar, yıkanırlar.Hoca göbek taşında yatarken evvelden anlaştıkları üzere içlerinden biri der ki:
 
-Çocuklar’ Gelin bir oyun oynayalım.Oyunda kazanamayan hamamın parasını geri versin, olmaz mı?
 
-Nasıl bir oyun?
 
-Herkes bir yumurta yumurtlasın.Yumurtlamayan, hepsinin hamam parasını versin.Nasıl?
 
Çocuklar hep bir ağızdan bağırırlar:
 
-Oluuur.
 
Nasreddin Hoca da kendileriyle beraber geldiği için ona sorarlar:
 
-Bu işe sen ne dersin?
 
Konuşmanın başından beri onları dikkatle dinleyen Hoca, sesini çıkartmamış.Onun sükutunu ikrar telakki eden çocuklar, birer birer gıdaklamaya başlarlar, peştemallarının arasına evvelce sakladıkları yumurtaları çıkarıp Hoca’ya gösterirler.
 
Bunun üzerine Hoca ayağa kalkar, ellerini, kollarını çırpıp sallayarak horoz gibi öter:
 
-Öörü’ ööööö!
 
Çocuklar bu ummadıkları hareket karşısında şaşırırlar:
 
-Ne yapıyorsunuz efendim amca?
 
-Ne yapacağım oğlum bu kadar tavuğa elbette bir horoz lazım…
 

 
Şerh
 
    Tasavvuf yolunun salikleri masivadan sıyrılarak nefs terbiyesi hamamına girdiklerinde içlerinde onları hak ve hakikata ulaştıracak olgun bir yol gösterici, kamil bir mürşid bulunması gerekir ve salikler de bu kamil insanın kimya gibi tesirli nefesinin etkisiyle huzura ulaşmadıkça, kendi kendine latif şeyler, gerçekler, ledün ilmi ve sevgisi hasıl olmaz.
 

 
    Sonuç olarak Nasreddin Hocamızın ilmi yönü kadar tasavvuf yönüde vardır.Kendisi Seyyid Mahmud Hayrani ve Seyyid Hacı İbrahim’e intisab ederek manevi yolda nasblenmiş bir insandır.Latifelerinde de nefs, nefs terbiyesi, fakr, mürşid, mürşidi kamilin gerekliliği, şeriat-tarikat-hakikat-marifet, rabıta, tevessül, erbain, irşad, zikir, sabır, kanaat, tevekkül, ihlas gibi tasavufi konular işlenmiştir.

 
…………………

 
Daha geniş malumat içn yazımızı alıntıladığımız Dr. Selami Şimşek’in Buhara yayınlarından çıkan Nasreddin Hoca ve Tasavvuf adlı eserine bakabilirsiniz…


.

TASAVVUF ŞİRKTİR, DERLER..

Tarih23 Temmuz 2015, 12:05Editör

Bilmeyen ne bilsin...

Her sabah namazından 1 saat önce, en az 5 bin kişinin abdestli bir şekilde mescitte hazır olduğu ve teheccüt namazı kıldığı tekkelere ve o tekkenin sofilerine, evlerinde sabah namazına kalkmayanlar “tasavvuf şirktir” derler.

Geceleri sabahlara kadar günahkârlar için gözyaşı dökerek gözleri kızaran tasavvuf büyüklerine, uzunca uykudan dolayı gözleri kızaranlar “tasavvuf şirktir” derler.

İçki içen, kumar oynayan, zina eden ve değişik günahların batağına düşmüşlerin elinden tutup dini öğreten Allah dostlarına, içki içene, kumar oynayana, zina edene ve değişik günahların batağına düşmüşlere sövenler “tasavvuf şirktir” derler.

Bir kere görmekle tüm kötülüklerin bırakılmasına vesile olan veli zatlara, saatlerce nasihat edip de kimsede bir değişiklik göremeyenler “tasavvuf şirktir” derler.

Kuran ve sünnetten taviz vermeyen, mekruhlara bile düşmekten haya eden salihlere, farz, vacib, sünneti sadece ezberden okuyanlar “tasavvuf şirktir” derler.Ömrünü tevbe ve niyazla geçirip milyonların tevbesine vesile olan Allah’ın sadık kullarına, günah işlemediğinden tevbe de etmeyenler! “Tasavvuf şirktir” derler.

Gece ve gündüz, oturarak, ayakta ve yanı üzere Allah’ı zikredenlere ve insanlara bilmediği zikirleri öğretenlere, malayaniyi pek sevenler “tasavvuf şirktir” derler.

Kuran’ı ve hadisi birebir yaşayarak örnek olan lakin pek az konuşan ariflere, dilinde sayısız ayet ve hadis ile saatlerce kendisinin yaşamadığı konuları vaaz edenler “tasavvuf şirktir” derler.

Mevlana’ya, Yunus’a ve asrın Mevlanası ve Yunuslarına, evliya ve seyyidlere hürmete kızan fakat kendisini her türlü hürmete layık görenler, onların sözünün dinlenilmesine kızan ama kendisinin her türlü sözünün dinlenilmesini isteyenler “tasavvuf şirktir” derler.

Tasavvuf Kuran ve sünneti en içten duygularla yaşamaya çalışmaktır. Tevbe etmek ve dini öğrenmek bu yolun başı, zikir ve tefekkürle ilerlemek bu yolun adabıdır. Bu yolda çok kimseler kötü alışkanlıklarını, çok kimseler kötü ahlaklarını, çok kimseler de hissiz Müslümanlığını terk edip Allah’ı seven ve Allah anılınca kalbi titreyen, peygambere aşık, müminleri hoş gören, dini yaşamaya çalışan birer Müslüman haline geldiler. Bunun için, tasavvufa, tasavvuf büyükleri olan evliyaya, tasavvufi edeplerden olan rabıtaya, şirktir diyenler diye dursun, tasavvuf kervanı yoluna devam ettiğinden bir gün bu kervanın yolcusu olmak duamız olsun…

Ama bilmez ki, Halıkı Alem Cenabı Allah tasavvuf şirktir diyene harp açmıştır,bilmez ki uçuruma sürüklenmektedir, çünkü tasavvufun önderleri Allahı veli kullarıdır, işte delil istersen 
Kudsi Hadis Buhari'den;

"Allah Teâla Hazretleri şöyle ferman buyurdu: "Kim benim veli kuluma düşmanlık ederse ben de ona harp ilan ederim."(Buhârî, Rikak 38.)

Diğer büyük bir tehlike ise, tasavvufa şirk diyen kişi aynı zamanda bu yola girmiş milyonlarca Müslümana kafir demiş, tekfir etmiş olur, çünkü şirk içerisinde küfürüde barındırır, her küfür şirk değildir, ama her şirk aynı zamanda küfürdür.. İşte tasavvufa şirk demenin diğer büyük tehlikesini ve insanı nasıl küfre soktuğunun delilini Müslim'den getirelim... 

“Her kim bir adama: Ey kafir veya Allah’ın düşmanı der de o adam dediği gibi değilse, o sözler bunları söyleyene döner.” (Müslim, İman, 112)

İnsanoğlunun düşmanı şeytan ve nefis, bak nasıl hile ile farkında olmadan seni küfre sokabiliyor.. Sorarım ey kardeşim, ebedi sonsuz ahiret hayatını neden bu kadar kolay riske atarsın?? 

Diline ve kalbine sahip çık, nefsinin heva ve hilelerine kapılma, bu tasavvuf pınarını kötülemek yerine, sende iç bu pınardan, hemde doya doya.. 

Bu kapı sana da açık, herkese açık.. Haydi "Ya Rabbi ben pişmanım.." demeye..

Bu pınardan içmek ve bu kapıya girmek isteyip, ne yapacağını bilmezsen bize ulaşabilirsin.. 

 
Derleme NaksibendiTarikati.com


.

İmam-ı Şafii Tasavvufa Karşımıydı – Bu Yönde ki Oyunlara Dikkat

Tarih07 Temmuz 2015, 16:51Editör

Bu bağlamda İmam Şafi Hazretlerinin ve dört mezhep imamımızın tasavvuf ile bağlarına kısaca değineceğiz..

İmam Şâfiî Hazretlerinin şöyle dediğini iddia ederler: “Sabah tasavvuf’a giren, öğleye deli olmadan çıkmaz.”
    Bu itham ağır bir ithamdır. Hem İmam Şâfiî’ Hazretlerine hakarettir, hem de bütün ehl-i sünnet ve’l-cemâate. Şimdi gelelim bu sözün aslına.

İmam Şâfiî şöyle der: 
حدثنا محمد بن عبد الرحمن حدثني أبو الحسن بن القتات, حدثنا محمد بن أبي يحيى, حدثنا يونس بن عبد الأعلى قال: سمعت الشافعي يقول: لولا أن رجلا عاقلا تصوف لم يأت الظهر حتى يصير أحمق.

 

   Ebû Nu’aym “Hilyatü’l-Evliya” isimli risalesinde İmam Şafiî Hazretleri’nin şöyle dediğini nakleder:

   “Kim ki sabahleyin tasavvufa girmezse, öğleye ancak deli olarak çıkar.”
Arapça ibarede geçen “lev la” lafzının kaldırılmasıyla bir cümleyi baştan başa tahrif etmiş oluyorlar.

   Ebû Nu’aym, bunu Muhammad b. Abdurrahmân b. al-Fadl, o da bunu Ebû’l-Hasan (Ahmed b. Muhammad b. al-Haris) İbn al-Kattât (al-Misrî), o da bunu Muhammed b. Ebî Yahyâ, o da bunu İmam Yunus b. Abdu’l-A’la’dan rivayet etmişlerdir. Rivayet silsilesi budur. 
İmam Aclunî, İmam Şafiî’nin de şöyle dediğini nakleder:

حبب إلي من دنياكم ثلاث: ترك التكلف، وعشرة الخلق بالتلطف، والاقتداء بطريق أهل التصوف.

Dünyanızdan bana üç şey sevdirildi. Değiştirmeyi terk, insanlara güler yüzlü ve iyi muamele, tasavvuf ehlinin yoluna tabi olmak! 
( Kaşfu’l-Hafa ve Muzilu’l-İlbas, I, 341/ no: 1089.)

İmam Şâfiî Hazretlerinin, “Hem fakih, hem sofi ol, sadece birisini yapma!” sözünün arapçasının tamamı:

فقيها وصوفيا فكن ليس واحدا ، فإني وحق الله إياك أنصح

فذلك قاس لم يذق قلبه تقى وهذا جهول، كيف ذو الجهل يصلح



 

Celaleddin-i Suyûtî Hazretlerinin, 'Teyidü'l Hakikati'l Aliyye' adlı eserinin on beşinci sayfasında der ki:

 

-Sofiyye ile sohbetim esnasında kendilerinden üç şey istifade ettim:

 

1. Zaman bir kılıçtır o seni keser.

 

2. Kendini hakla meşgul etmezsen batıl seni istila eder.

 

3. Kendine hiçbir varlık isnad etmemek erbab-ı ismetten olmak demektir.

 



 

4 HAK MEZHEBİN iMAMLARI TASAVVUF’A GİRMİŞLER MİDİR? 

 

Dört büyük mezhebin kurucusu olan imamların bizzat kendileri, çağdaşı olan şeyhlerin tarikatına dahil olmuşlar mı? Ferdî veya toplu zikir meclislerinde onlarla bir arada bulunmuşlar mı? Teveccüh ve mukabele ile yapılan niyaz merasimlerine katılmışlar mı? Tasavvuf ve tarikat büyüklerine karşı mütevazı bir tavır takınıp onlara karşı saygı ve hürmet göstermişler midir?

 

CEVAP;

 

Mezkûr imamların hepsi de bir şeyhe intisap etmişler ve ondan ma’nen feyz almışlardır.

 

Nitekim İmam-ı Azam Hazretleri, vefatlarından iki sene önce kendi öğrencilerinden birine intisap ederek tarikat yoluna dahil olmuş, vefat ederken de: «Son iki senem olmasaydı helâk olurdum» buyurmuştur.

 

İmam Şâfi’î Hazretleri ise, aslen ümmî, fakat gönlü ilm-i ledünni ile dolu Şeybân-ı Râ’î Hazretleri gibi bir zatın önünde, anasının dizi dibinde oturan bir çocuk gibi mütevazı bir tavır içinde bulunur ve teveccüh için beklerdi. Hatta İmam-ı Hanbelî Hazretleri:

 

—Ya İmam-ı Şâfi’i! Şeybân-ı Râ’î gibi bir ümmiye karşı niçin bu kadar tevazu gösteriyorsunuz?» diye sorduğunda O:

 

—Ya imam-ı Hanbelî! Bizim ilim ve iman konusundaki sözlerimiz bu zatta fiilen yaşanılan bir hâl ve davranış şeklinde tezahür etmiştir» diye cevap vermiştir. Hatta İmam-ı Hanbelî Hazretleri, imtihan etmek ve ilmî seviyesini ölçmek maksadıyla Şeybân-ı Râ’î Hazretlerine, fıkhın en çetrefilli meselelerinden birkaç soru sormuş, aldığı pek ince ve nükte dolu cevap karşısında hayret etmekten kendini alamamış ve düşüp bayılmıştır. Bu hâdiseden sonra da imam-ı Şâfi’î ile birlikte Şeybân-ı Râ’î Hazretlerinin zikir ve sohbet meclislerine katılmışlar, diğer âlim ve öğrencilerine de süfiyye meclislerine devam etmelerini tavsiye buyurmuşlardır. İmam-ı Azam Ebu Hanife rahmetullah aleyh’in vefatından iki sene önce sûfiyye yolunu benimseyerek talebelerinden birine intisâb edip ondan tarikat aldığı, vefâti esnasında da «Ömrümün son iki senesi olmasaydı Nu’man helâk olurdu» sözleriyle de bunu vecizeleştirdiği ve ölümsüzleştirdiği bilinmelidir.(Mektûbât-i Rabbani)


 

Dört büyük mezhebin imamlarının hepsi de bir mürşide intisap etmişler ve onlardan manen feyz almışlardır. Hanefi alimlerinden Sahibid-dûr Haskefi şöyle nakletmiştir:

 

"Ebu Aliyyid Dekkak bu tarikati Ebu-l-Kasım Nesrabazi'-den, o Şibli'den, o Sirri Sakati'den, o Maruf-u- Kerhi'den, o Davud et-Tai'den, o da ilmi ve tarikatın her ikisi de Imam-ı Azam Ebu Hanife'den almıştır. Böyle olduğu halde saadat-ı kiramlara iktida etmek güzel bir şey ve dahi gerekli değil midir?" (Imam-ı Zerkani,

 

Haşiyetül A llame A lelAdevi A la Şerhi, A llametil izziyeti fi-Fıkhıl Maliki; 3/195)

 

 

İmam Malik şöyle buyurmuştur:

 

"Kim ilim okur da tasavvuf ehli olmazsa fasık, kimi de tasavvuf ehli olupta ilim okumazsa zındık olur. Kim ikisinin arasında, yani alim hem de mutasavvıf olursa hakikat sahibi olur."

 

(Keşfu'l-Hafa; 1/341)

 

İmam-ı Şafii ise, aslen ümmi, fakat gönlü ilm-i ledünni ile dolu Şeyban-i Rai gibi bir zatın önünde, mütevazi bir tavır içinde bulunur ve teveccüh için beklerdi. Hatta İmam-ı Hanbeli: "Eyİmam-ı Şafii! Şeyban-i Rai gibi bir ümmiye karşı neden bu kadar tevazu gösteriyorsunuz?" diye sorduğunda, İmam-ı Şafii: "Ey İmam! Bizim ilim ve iman konusundaki sözlerimiz bu zatta fiilen yaşanılan bir hal ve davranış şeklinde tezahür etmiştir." diye cevap vermiştir. Hatta İmam-ı Hanbeli, imtihan etmek ve ilmi seviyesini ölçmek maksadıyla, Şeyban-i Rai'ye, fıkhi meselelerden birkaç soru sormuş, aldığı ince cevaplar karşısında hayret etmekten kendini alamamış ve düşüp bayılmıştır. Bu hadiseden sonra da İmam-ı Şafii ile birlikte Şeyban-i Rai'nin zikir ve sohbet meclislerine katılmışlar ve diğer alimleri bu meclise devam etmelerini tavsiye buyurmuşlardır.

 

 

İmam-ı Şa'rani Tabakat'ında İmam-ı Şafii ile İmam-ı Hanbeli'nin bu meclislere devam etme, onların zikir ve sohbetlerinde bulunma konusunda İtina gösterdikleri, kendilerine zikir sohbetten başka meşgaleleri bulunmayan sufilerle neden beraber oturup kalkıyorsunuz? denildiğinde de: "Takva, zikir, muhabbet ve ma'rifetten meydana gelen dini hayatın ana sermayesi sufiler nezdinde bulunmaktadır.cevabını verdiklerini nakletmektedir.

 

 

Kaynak: Hanefi ve Şafi Mezhebine Göre Asrımız Meselelerine Fetvalar


.

Tasavvufa Bakışta Güncel Sorunlar

Tarih23 Haziran 2015, 00:31Editör

Tasavvufu günümüz bakış açısıyla ele alan güzel bir yazı..

Tasavvuf, İslâmî geleneğin en eski, en köklü damarlarından biri.

Hem bir ilim, hem bir müessese.

Aynı zamanda çok yanlış anlaşılan, yanlış anlatılan ve kötüye kullanılan bir müessese.

Şimdi yeni ve asıl büyük tehlike karşımızda:

Bir tüketim unsuru olarak sunuluyor tasavvuf.

Lokantada sema gösterilerinden ucuz popüler müziğine, ruhsal rahatlama tekniğinden aşk şiirlerine, bir tasavvuf endüstrisi doğuyor.

Gelin hatırlayalım:
Tasavvuf, zerre taviz vermeden, bütün hükümleriyle İslâm’ı yaşamanın adıdır.
 
İnsana manevi olgunlaşmanın en seçkin, en etkili yolunu tasavvuf öğretir. Hedefleri ve kendine has yöntemleri bakımından tasavvuf “disiplin”dir.
 
Tasavvuf için birçok tanım zikredilir. Bu yolun ehli kişiler tarafından yapılmış bu tanımların hemen hepsi, tasavvufun bir yaşama, uygulama işi olduğunda birleşir.
 
Bakırı Altın Yapmak
 
Pek çok tasavvuf büyüğünün dediği üzere tasavvufu ister güzel ahlâk, ister nefsi terbiye etmek ve arındırmak olarak tanımlayalım, isterse mahlukata hizmet olarak ele alalım, bu tanımların her birinde dikkat çekici unsur şudur:
 
Tasavvuf sadece zihinsel, kitabî bir ilim değildir. Tasavvuf ancak kendisini hayata geçirerek, ona gündelik hayatımızda, evimizde barkımızda yer açarak, onu bir yaşama rehberi kılarak bizi besleyecek, bizi içindekilerden haberdar edecektir.
 
Tasavvufla “simya ilmi” arasında irtibatlar kurulmuştur. Bilindiği gibi simya artık bilim tarihinin mevzuu haline gelmiş, bugün uygulayıcısı bulunmayan, eski bir bilimdir. Değersiz madenleri altına çevirme formülünü bulmaya çalışır.
 
Bu bilim ile tasavvuf arasındaki benzerlik, tasavvufun da nefsi, benliği, kişiliği dönüştürüp yükselten, ona irtifa kazandıran bir formüle sahip olmasıdır. Tasavvuf bu anlamda ruhsal bir simyadır.
 
Bunun yanında tasavvufla simya arasında bir farklılık da bulunur. Simya hiçbir zaman değersiz madenden altın elde edemedi. Ama tasavvuf, değersiz özellikler taşıyan bir insandan altın ayarında kâmil zatlar ortaya çıkarabilmektedir.
 
İnsanın dönüşümü gibi zorun zoru bir işlemi yapan tasavvuf, ancak ehil ellerle icra edildiğinde sonuç verir. Yoksa, simyada olduğu gibi bir sonuca varmaksızın yıllar boyunca beyhude bir çaba sarf etme riski vardır. Ehil eller, kendileri de birer altına dönüşmüş olan mürşidlerdir. Yolun tehlikelerini ve insan denen mahzenin sırlarını bilen bu rehberler, yolda ilerlemek isteyen adaylar için en uygun, en pratik, en kestirme formüllerin sahipleridir.
 
Uzun İnce Yol
 
Yolun tehlikelerinden boşuna bahsetmedik. Zira tasavvuf, insan denen karmaşık bir alanda iş görmekte. Nasıl ki bir hastalıkla ilgili yanlış teşhis yanlış tedaviyi, yanlış tedavi kronikleşen bir bozukluğu, kronikleşen bozukluk giderek ölümü getiriyorsa, aynı durum manevi hastalıkların tedavisinde de geçerlidir. Âriflerden birinin buyurduğu gibi; “Başlangıcı parlak olanın sonu da parlak olur.”
 
Bu yüzden bu yolda doğru formüle, isabetli teşhise, ehil ellerin müdahalesine ihtiyaç var. Doğru formül ise, Allah dostlarının sürekli vurguladıkları gibi dinin dışa yönelik haram helal hükümleri ile “hakikat” arasındaki dengenin ve irtibatın kurulmasında yatar.
 
Bir Bütünün İki Yüzü
 
Dinin dışa dönük yüzü (şeriat), müminin bu dünyada yaşaması gereken hayatı düzenleyen ilkeler bütününden oluşur. Bu ilkeler sayesinde mümin haramdan kaçınabilir, helaller dairesinin farkına varır. Bu sayede Allah Tealâ’nın razı olduğu ve olmadığı davranışları öğrenebilir.
 
Allah Tealâ rahmet ve merhamet göstererek bu ilkeleri ve sınırları kullarına bildirmiş, müslümanca bir hayatı yaşamayı kolaylaştırmıştır. Yine bu ilkeler sayesinde, Zatını tanımaya giden yolu döşemiştir.
 
Tasavvuf ilmi, dinin bu dış yüzü ile bu yüzün insanın iç dünyasına yönelik tarafı arasındaki irtibatın sağlanması ilmidir. Tasavvuf sayesinde kişi, dinin kurallar manzumesinin iç anlamına, ruhuna dair bir aydınlanma yaşar. Bu yaşantıdan zevk almaya başlar, heyecan duyar. Amacın, bu kuralların dışsal şartlarının yerine getirilivermesi değil, bu kurallarda gizlenmiş olan ruha ve sırra vakıf olmak olduğunu anlar. Gayret ve yeteneğine göre de bu sır kalbine akmaya başlar.
 
Ariflerden kimi, “İki denizi salmış, birbirlerine kavuşurlar. Aralarında bir berzah var, birbirlerine geçip karışmıyorlar.” (Rahman, 19-20) mealindeki ayetlerin işaret anlamları içinde şu nükteyi de dile getirirler: Dinin dışa ve içe yönelik tarafı iki denizdir; birinden diğerine geçişi sağlayansa berzahtır. Bu berzah mürşid-i kâmildir. Yani mürşid, yani kâmil bir tasavvuf yöntemi sayesinde şeriat ile hakikat arasındaki ilişki belirgin ve görünür kılınabilecektir.
 
Emir ve Yasaklar Gözardı Edilince
 
Bu söylenenlerin zorunlu sonucu şudur: Tasavvuftaki manaya ulaşmak ancak dinî hükümler kaydı ve hududu ile mümkündür. Arifler hakikatin ancak dinin hükümler bütünü içinde tadılabileceğini söylemişlerdir. Dinin dış yüzü, evet amaç değildir, ama hakikat amacına götüren tek yol da odur.
 
İslâm’ın emir ve yasaklarını göz ardı eden bir hakikat arayışı, kişinin kendi nefsinde başlayıp kendi nefsinde biten bir yolculuğa çıkması demektir. Allah Tealâ’nın kural koyuculuğu ve Rasulullah s.a.v’in rehberliğini hesapta tutmayan bir sözümona seyr u sülûk girişimi daha baştan kaybolmak anlamına gelir. Deyim yerindeyse, kıble istikametinden yapacağımız en ufak bir sapma, bizim farkında olmadan kıblemizi değiştirmemiz demektir.
 
Bir veliye sorulmuş: “Bazı Hint ve Uzakdoğu dinlerinde de bizdeki tasavvufa benzer nefs riyazeti, manevi arınma çalışmaları var, bunlar da bir netice alabiliyorlar mı?” O da şu çok manidar cevabı vermiş: “Evet, onlar da bir ruhsal yolculuk yapıyorlar ama onları yolda karşılayan yok.”
 Dinimizin helal ve haramları bizi o pek çetin hakikat yolunda kaybolmaktan kurtarır, yolda karşılanmamızı garanti altına alır.
 
Kantarın Topuzu Kaçmadan

 
Dinin kurallar bütününe titizlikle riayet edilmediği takdirde, tarihte örneklerini gördüğümüz sapmalar ortaya çıkacaktır. “İbahiye” üst başlığı altında toplayabileceğimiz bazı sapkın akımlar ve mezhepler, kantarın topuzunu kaçırmış oldukları için, kendilerinin hakikat bilgisine sahip olduklarını, dinin kurallarına uymaktan muaf olduklarını iddia etmişlerdir.
 
Yine “Bâtıniye” olarak isimlendirilen bazı Şii gruplarda da sevgi ölçüsüzlüğü diyebileceğimiz dengesizlikler görülür. Bunlar elbette o tertemiz tasavvuf yolunun yolcuları arasında sayılmazlar ama bazı tasavvuf yollarının böyle fırka ve mezheplerin görüşleriyle zaman zaman bulandırılmaya çalışıldığı gerçeği de hatırda tutulmalıdır.
 Tasavvufu “kul olmak” gibi en yüksek unvana erişme yolu olarak görmek gerekir. Nitekim Allah Tealâ, Rasulullah s.a.v’i “kulu” olarak anmakta, bizim de kelime-i şehadette olduğu gibi öyle anmamızı buyurmakta.
 
Tasavvuf, müridin önüne bazı olağanüstü durumlar sergilemek ve kerametler göstermek gibi hedefler değil, aksine Allah Tealâ’nın iradesi ve otoritesi önünde her türden iddiadan ve varlıktan geçmek gibi bir hedef koymakta, buna da “fani olmak” adını vermektedir.
 
Tasavvuf literatüründe, kerametlere olan aşırı düşkünlük müridin çocukluktan çıkamaması olarak da teşhis edilir. Yine, tasavvufun hurafelerle bulandırılmış bir disiplin olduğu yönünde iddialara sebebiyet veren başka bazı yönelimlere de zaman zaman rastlanmaktadır. Bunları tanımak zor da değildir. Çünkü bütün maneviyat yolcuları için geçerli ve bağlayıcı olan Sünnet-i Seniyye ve dinî hükümler manzumesidir.
 
Bu noktada şunu belirtmek lazım: Evet, tasavvuf dinin temel kaynaklarının ruhunu kavrama fırsatı vermekte. Evet, hurafeyle bu yolun bir işi yok. Evet, Rasulullah s.a.v silsilenin başında bulunmakta. Ama hurafelerden kaçınma, bid’atlere sapmama yönünde gösterilecek gayret de ehil bir rehberlik eşliğinde olmalıdır. Aksi takdirde temel kaynaklardan hareketle ve bir içtihat neticesinde konulmuş bazı uygulamaları, kıt ilmimiz ve cılız basiretimiz nedeniyle hurafe ve bid’at sayıvermemiz işten değildir. Bu da yine rehberlik nimetini yerinde
 kullanamamak demektir.
 
Çağın Tasavvufu Yeniden Keşfi
 
Modernizm, insan idraki üzerinde önemli ve kalıcı bazı değişikliklere yol açtı. Bunların sonucunda çağımız insanı, hayatı “kutsal” ve “dünyevî” olarak iki kutuplu görmeye başladı. Bu ayrım, giderek kutsal olanın dünyadan kovulması, ya da en azından hesap dışı tutulması sonucunu doğurdu.
 
Bu yaklaşımla modern insan, gündelik hayatını kendi istekleri doğrultusunda yeniden düzenledi. Bu düzen içinde dine de ya sınırlı bir yer açtı ya da onu tamamen devre dışı bıraktı.

 Özgürlüğe, bireyselliğe, akla duyulan sonsuz güvene dayanan bu değişiklikler, modern dünyada çok geçmeden manevi bir krize yol açtı. Bu kriz, modern bireyin yaşadığı boşluk, amaçsızlık, hiçlik duygularının bir sonucuydu.
 
Özellikle modernleşmesini tamamlayan Batı toplumlarında, bu boşluk duygusunu Hıristiyanlığın kapatamadığı görülünce, Uzak Doğu dinlerine bir yöneliş oldu. Bu yönelme, ya bu dinleri olduğu gibi benimseme ya da onlardan yararlanarak türedi dinler kurma biçiminde oldu. Bu yeni yönelimin de tetiklediği bir durum olarak, tasavvuf da Batı’da daha çok gündeme çıktı.

İslâmsız Tasavvuf Modası

 
Bu durum, tasavvufun bugünkü insanla buluşması gibi hayırlı sonuçlar doğurdu elbette. Ama bazı istismarcılar eliyle, tasavvufun bazı özelliklerinin yeni bazı yaklaşımlara alet edilmesi, tasavvufun modern bid’at ve hurafelerle sentezlenmesi sonuçlarını da doğurdu.
 
Yaklaşık yüz elli yıldır devam eden bu sürecin sonucunda, neredeyse genel geçer kabul olarak tasavvuf İslâm’ın emir ve yasaklarından arındırılmış bir mistisizm olarak anlaşılmaya başlandı. İslâm dairesine değil de, her türden mistik sistemin ait olduğu bir başka Doğulu daireye ait olduğu fikri benimsenir oldu.
 
Böylece ortaya sufi olduğunu söyleyen ama müslüman olmak da istemeyen tipler çıktı. Bunların son zamanlarda birçok Batılı ülkede yaygınlaştığını söylemeliyiz.

 Batı’da gördüğümüz bu sözümona sufiyane merak, aslında gündelik hayatla ilgili sorumluluk yüklemeyen, dünyadan kaçışa kapı aralayan, konformist bir anlayıştır. Bir bütün olarak İslâm’ın en üst düzeyde temsili olan tasavvufun sâlikten beklediği ciddiyet ve çabayı üstlenmek yerine, tasavvufu bir zihin cimnastiği, bir stres yönetimi olarak gören bu anlayış elbette Hakk’a doğru bir yolculuk vaat etmemekte.
 
Hz. Mevlâna İstismarı ve Dahası
 
Özellikle son yıllarda Hz. Mevlâna üzerinden yürütülen bu proje, Hz. Mevlâna’yı yanlış tanımaya da sebebiyet veriyor. Bir İslâm büyüğü olan Hz. Mevlâna, bir yandan bu yanlış anlamaların mevzuu olarak İslâm dışına çıkarılıyor, bir yandan da modern tüketim ekonomisinin rant kaynaklarından biri yapılıyor. Bunlar da Hazret-i Pir ile bugünkü birey arasında zaten cılız olan köprülerin iyiden iyiye atılmasına yol açıyor.
 
Bunların yanında, Hz. Mevlâ-na’yı bir sufi ve arif olarak görmek yerine bir filozof saymak, Yunus Emre, Niyazi Mısrî gibi zatları halk ozanı olarak tanıtmak onarılmaz hatalar içeren aymazlıklardır. Bu büyükleri edebiyat tarihinin değil, maneviyat ve tasavvuf tarihinin yıldızları olarak anmalıyız.
 
Aynı şekilde;

Sema ayini, zikir meclisi gibi tekke bünyesinde ve tarikatın otoritesi altında icra edilen uygulamaları lokantalara kadar düşürmek,

Tasavvuf büyüklerinin manzum eserlerini yakışıksız ekranlarda yakışıksız seslerle, sıradan birer şiir gibi seslendirivermek,

Tasavvuf musikisinin dergâh-larda ve zikir meclisleri kapsamında icra edilen ve kalbi muhatap alan örneklerini otel restoranlarında açık büfeye katık etmek,

Tasavvufun kimi kavram ve söylemlerini kişisel gelişim öğretilerine müşteri çekmek için çeşni olarak kullanmak,

Kişi ve grup menfaatlerini tasavvuf örtüsüyle kamufle ederek faaliyet icra etmek,

Her türden kabalık ve kalitesizlik için tasavvufu meşrulaştırma aracı olarak kullanmak,

Ve daha pek çok yanlış anlayış ve tutum, tasavvufun vakarını zedeleyen, onu modern tüketim ekonomisine yem eden durumlardır.

Tasavvuf, adeta can çeken dünyanın, türlü çeşit krizlerle boğuşan insanlığın saf, temiz hayat iksiridir. Onu bozmaktan, kirletmekten kaçınmak lazım.


Ahmet BİRLER / Semerkand


.

MÜRŞİD ZİYARETİ ve EDEBLERİ

Tarih03 Nisan 2015, 14:13Editör

Arifler demişlerdir ki: Allah Teâlâ bir kulu sevince, onu bir sevdiğine sevk eder; dostlarını kendisine yoldaş eder. [GENİŞ YAZI]

 

Allah Teâlâ ayet-i celilede şöyle buyurur:

  

"Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve sadık kullarımla beraber olun."

[1]

 

Arifler demişlerdir ki: Allah Teâlâ bir kulu sevince, onu bir sevdiğine sevk eder; dostlarını kendisine yoldaş eder.

 

Yolcularını Allah’a götüren bir tek yol vardır; o da Hz. Rasulullah’ın (sallallâhu aleyhi ve sellem) başında bulunduğu “Edeb Yolu“dur.

 

Onun için Arifler: “Bu yola edeble girilir, edeble gidilir. Hedefteki her şeye edeble erilir. Edebi olmayan kimse yolda kalır.” demişlerdir.

 

Edeb, her şeyi gereği gibi yapmaktır. Bunun yolu da, bütün fikir ve fiillerde edeb peygamberi, peygamberlerin serveri Hz. Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem) Efendimize uymaktır.

 

Mürşidi kâmilin kapısı dost kapısıdır; dikkat edelim, dostlar sevgi ve edeb bekler. Sevgisi safi olmayanlar ya yolda kalır, ya gerisin geriye döner. 

 

Edebine göre yapılmayan şeyler, ne kadar çok olursa olsun fayda sağlamaz; kârı zararını kapatmaz. İnsan bir işin usulüne göre gitmez ise, o işte ömrünü verse hayırlı bir sonuç alamaz. Başta yapılan hata, arada tevbe edilip düzeltilmez ise, sonuçta pişmanlıkve hayıflanma getirir. 

 

Her şeyden önce Kamil bir mürşidi ziyaret etmek, Hz Peygamber’i ziyaret etmek gibidir. Çünkü mürşid, Onun varisidir. Bu ziyaretten maksat, Allah rızasına ulaşmak, kötülükten kaçmak, hasta kalbe ilaç, perişan gönle bir dost aramak, kısaca manevi bir hicret yapmaktır. 

Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem) Efendimiz: “Fitneler etrafı sardığı bir zamanda ibadete yönelen kimse, sanki bana hicret etmiş gibidir.”

[2] buyuruyor.

 

 

 

Bir mürşide giden kimse, fitneden kaçıp hak yolundaki cemaate koşmakta, isyandan kaçıp takvaya sarılmaktadır. Bu, Allah ve Resûlü için yapılmış bir hicret çeşididir. Bu hicretin sonu Allah rızasıdır. 

 

Seyyid Muhammed Raşid (k.s) hazretleri:  ‘’Allah dostluğu nedir iyi bilenler, bu yolun ne kadar faydalı olduğunu çok iyi bilirler.‘’ buyurmuştur. 

 

Kâmil mürşid yeryüzünde en şerefli, en kıymetli, en gerekli ve en zor işi üstlenmiştir. O aynı zamanda en büyük bir emaneti taşımaktadır. Çünkü kâmil mürşid Hz Peygamber’in (sallallâhü aleyhi ve sellem) varisi olarak takva imamlığını ve insanları terbiye işini yürütmektedir.

 

Mürşide gitmenin en önemli hedefi, bu iman ve irfan kervanına katılıp imanımızı muhafaza etmektir.

Büyük veli İmam Kuşeyri (k.s), mürşidin gerekliliği hakkında şöyle diyor: “Hakkı arayan kimse, bulunduğu yerde kendisini irşad edecek bir kimse bulamadığı zaman, irşadla görevli zamanının mürşidine gitmeli, onun bulunduğu yere hicret etmeli, yanında kalmalı, terbiye olup kendisine izin verilene kadar kapsından ayrılmamalıdır.”

[3]

Takva yolunda imam olan bir arifi sevmek ve Allah’ın himayesi altına girmeye sebep olur.  Şu hadis-i şerifteki müjdeye bakınız: “Kim Allah yolundaki bir imamı desteklemek ve yüceltmek için yanına giderse, o kimse Allah’ın himayesinde olur; bu uğurda göreceği her sıkıntının sevabını Allah verir.”

[4]

 

Gavs-ı Bilvânisî Seyyid Abdülhakim el Hüseyn-î (k.s.) hazretleri ise şöyle buyurmuştur: ‘’Bir insan düzgün bir (nafile) ibadetle elli yılda alacağını, mürşidin elini tuttuğu zaman alır.‘’

 

Başka bir sohbetinde ise Gavs-ı Bilvânisî Seyyid Abdülhakim (k.s.) hazretleri:‘’Evliyayı ziyaret etmek, fakirler ve miskinler için hacc-ı ekberdir‘’ buyuruyor.

 

Menkıbe

Dr. Ahmet Çağıl anlatıyor: Mübarek Gavs Seyyid Abdülhakim (k.s) hazretleri bir gün sohbetinde şöyle bu­yurdu: “Siirt'te, Tillo diye bir yer vardır, orada büyük medre­se var, eskiden beri orası âlimlerin yeri olmuş. Devamlı medreseler, âlimler, şeyhler buradan eksik olmamış. İşte Marifetnâme’nin sahibi İbrahim Hakkı Erzurumlu hazretle­ri, onun şeyhi İsmail Fakirullah hazretleri hep buradadır. Erzurumlu İbrahim Hakkı (k.s) hazretleri, şeyhi İsmail Fakirullah Fethullah (k.s) hazretlerinin dergâhının kapısına yazmış: "Bu, hacc-ı ekber kapısıdır." Yani buradan içeri girip de mübareği ziya­ret eden hacc-ı ekber yapmış gibi olur, diyor. Bunu söyle­yen cahil bir kimse değil. Âlimlerin büyüklerindendir.”

[5]

 

Allah dostlarının huzuruna girip kalbi İlahî muhabbetle dolan bir kimsede, günahlardan şiddetle kaçınma duygusu ve ibadetleri tatlılıkla yapma arzusu oluşur. Bu büyüklerin meclisine katılan insanın ruhu sevinir, kalbi rahatlar, gönlü huzurla dolar. İnsan Rabbü’l Âlemin’e kulluk yapmanın sevincini yaşar. İşte bu, Sâdâtların elinden tutmanın bereketiyle Allah Teâlâ’nın kuluna ikram ettiği bir hâldir. Hz. Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz’e varis olan bu Allah dostlarının eli, Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)Efendimiz’in elini temsil etmektedir. Onlara tutunan kimse hiç kopmayan nurlu bir halkaya tutunmuş olmaktadır.

Şah-ı Nakşibend (k.s) bu manada şöyle buyurmuştur: "Bizim yolumuz urvetü'l-vüskâdır."

[6]

 

Kâmil mürşidlerin sadece duasını almak için değil, onlarda bulunan güzel ahlakı almak için yanlarına gitmelidir. Hak yolcusu mürşidinde gördüğü edeb, zikir, taat, tevazu, hürmet, nezaket, insan sevgisi, sabır, kusurları örtmek ve affetmek, yumuşaklık, ikram ve hizmet ahlakından az da olsa almalıdır. Susuz bir kimsenin tatlı bir su kenarına varıp hiç su almadan geri dönmesi ne kadar acıdır.

 

Veli, kendisini öveni değil, izinden gideni sever. Kendisine verilmiş olan ilahi nur ve edebin herkes tarafından paylaşılmasını ister. Allah dostları talebelerinden hediye değil, Allah’tan hayâ ve O’na dostluk yapmalarını beklerler.

 

Şu bir hakikat ki; evliyanın ahlakından bir pay sahibi olmadan onların gerçek tadını alamayız. Mesleğimiz ne olursa olsun, makam olarak hangi hâlde olursak olalım, onlara kalbimizi açmalıyız. Bu büyük velilerle beraber olan kimseye onlardan muhakkak güzel bir hâl bulaşır. Bu güzel hâller, sevgi ve samimiyete göre değişir. Onlarla bulunmaya sabreden kimse, kesinlikle bunun bereketini görür. Bunun için samimiyet, sabır ve mürşidin sohbetine devam gerekir. Bu konuda Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz şöyle buyurmuştur:

“Salih insanlarla beraber bulunan kimse güzel koku satanla beraber olan kimseye benzer. Güzel koku satan kimse kokusundan ona ikram eder. O hiç bir koku almasa bile, onun yanında durduğu sürece ondaki güzel kokuyu teneffüs eder ve koku üzerine siner. Kötülerle bulunmak da körükçü dükkânında oturmak gibidir. Orada bulunan kimse elini hiç kömüre bulaştırmasa bile, oradaki pis havadan bir parça üzerine siner.“

[7]

 

Bu, İlahî bir kanundur, hep böyle cereyan eder. Önceki insanlar, kendilerine edep öğretecek ve kalplerini Allah’a çevirecek bir mürşid bulmak için memleket memleket dolaşırlardı. Kalblerinin ilacını bulana kadar manevi doktor ararlardı. Ehlini bulunca da, Allah’a şükreder, sadakatle onun sohbetine girer, elinden tutar, emir ve tavsiyelerine uygun hareket ederlerdi.

Osman Bedreddin Erzurumî (k.s.) hazretleri şöyle buyurmuştur: ‘’Allah dostlarının yanına gidip gelmemek, ötede beride boş şeylerle ömrü geçirmek, kulun Cenâb-ı Hak’tan kopmasının bir alâmeti olduğu gibi bu hal, Cenâb-ı Hakk’ın da kulundan uzaklaştığının belirtisidir.’’

[8]

 

 

 

Menkıbe

Abdurrahman Câmi Hazretleri (k.s) “Nefahatü’l-Üns” isimli eserinin mukaddimesinde şöyle buyurmuştur: “Evladım! Ben sana bu “Nefahatü’l-Üns” içinde pek çok velinin kemâlât ve faziletini anlatıyorum. Sen bunları okuyunca şöyle düşünebilirsin: “Ben bunlar gibi olamam!” Hatta: “Bunca yıldır, tekkeye giderim; ne elde ettim?” diyebilirsin. Ben sana şunu söylemeye çalışıyorum: Sen ulu zatlar gibi elbette olamazsın. O azizleri tanıdıktan sonra kendine değer biçemezsin. Ancak gurur ve kibirden kurtulabilir, günahlarına gözyaşı dökersin. Bu da sana yeter, güzel insan olmana ve cehennemden uzaklaşmana sebep olur, daha ne istiyorsun?”

[9]

 

Dr. Ahmed Çağıl der ki: "Bu yoldan fayda görmek istiyorsak mürşid ziyaretini terk etmeyelim. Bu bizim için biraz meşakkatlidir, ama sonuç iyidir. Ailenizi, çocuklarınızı da bu ziyaretten mahrum etmeyin; özellikle çocuklar günahları olmadığı için çabuk fayda görürler."

Ebu Osman el-Mağribî (k.s) ise şöyle der: "Büyüklerin yanında ve evliyadan sâdât-ı kiramın meclisindeki edep, sahibini yüksek derecelere, dünya ve ahirette pek çok hayırlara ulaştırır’’ 

[10]

 

Gavs-ı Sânî (k.s) hazretleri ise bir sohbetlerinde şöyle buyurmuştur: ‘’Bir sofi muhabbet ehli olmasa dahi edeb ve adaba riayet ederse sâdâtlar onu bırakmaz.’’

 

 

 

Mürşidin Huzurundaki Edebler

 

 

 

Her mü’min önce, ziyaret için gittiği mürşid-i kâmili, Allah ve Resûlü’nün bir emaneti olarak görmeli, Ona karşı yapacağı hürmetin, aslında Allah ve Resûlü’ne yapılan bir hürmet çeşidi olduğunu bilmelidir

 

 

 

Herkes, kalbindeki Allah ve Peygamber aşkını, kendisindeki edeb ve hürmet anlayışını, velilere karşı tavrıyla ölçebilir. Bir insan, kendi zamanında yaşayan kâmil mürşidlere ve Rabbânî âlimlere ne derece hürmet ve edeb gösterebiliyorsa, onun Hz. Peygamber’e karşı yapabileceği hürmet de ancak o kadardır. Bu bir ölçüdür.

 

Menkıbe

 

 

 

Abdülkays kabilesinden bir gurup insan Hz. Rasûlullah'ı (sallallâhu aleyhi ve sellem) ziyarete geldiler. Başlarında reis olarak Münzir el-Esec (r.a) bulunuyordu. Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) bir gün evvel onların geleceğini ashabına haber vermiş ve kendilerini hayırla anmıştı. Kafile Medine'ye gelince, yolcular hızlıca bineklerinden inip hemen Mescid-i Nebevi'ye koştular.

 

Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz oturuyordu; geldiler elini öptüler. Efendimiz(sallallâhu aleyhi ve sellem) hepsini güzelce karşıladı; hatırlarını sordu.

 

 

 

Kafile başkanı Münzir el-Esec (r.a) ise kafilenin yanında idi. Yükleri yerleştirdi, hayvanları bağladı. Acele etmedi. Önce kafileye tahsis edilen konaklama yerinde bir gusül abdesti aldı. Elbise koyduğu sandığı açtı; içinden temiz ve beyaz elbiselerini çıkarıp giyindi. Sonra mescide girdi, iki rekât namaz kıldı, dua etti. Duadan sonra kalkıp huşû, edep ve sükûnet içinde Hz. Resûlullah'a doğru yürüdü.

 

 

 

Allah Resûlü (sallallâhu aleyhi ve sellem) bir tarafına yaslanmış ve ayağının birisini dikmiş bir şekilde oturuyordu. Onun bu edeb ye huşû içinde geldiğini görünce oturduğu yerde doğruldu ve ayağını topladı “Buraya gel ey Esec!" diyerek yanına çağırdı, sağ tarafına oturttu, merhaba etti ve kendisine iltifatta bulundu.

 

 

 

Bu davranışı ile onun diğerlerinden daha faziletli olduğunu gösterdi. Münzir el-Esec (r.a), Allah Resûlü'nün elini tuttu ve Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)“Ey Münzir, sende Allah ve Resûlü’nün sevdiği iki haslet var. Onlar, hilim ve sükûnetle hareket etmektir.” buyurdu.

 

 

 

Münzir (r.a): “Ya Resûlallah! O hasletleri ben mi kazandım, yoksa fıtratıma Allah mı koydu?” diye sorunca,

 

 

 

Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)“Onları senin fıtratına Allah koydu.” buyurdu.

 

 

 

Bunun üzerine Münzir (r.a): “Allah ve Resûlü’nün sevdiği iki hasleti benim fıtratıma koyan Allah'a hamdolsun.” dedi.

 

 

 

Bu hadise, yüksek makamlara karşı nasıl muamele edileceğini çok güzel ve yeterli bir şekilde bizlere gösteriyor.

 

 

 

Şimdi, biz de bu hadiseler ışığında, Peygamber varisi bir mürşid-i kâmili ziyaret ederken, dikkat edeceğimiz edepleri kısaca zikredeceğiz.

 

 

 

Herkesin terbiye seviyesi edebiyle anlaşılır. Özellikle kalbi Allah Teâlâ’nın nazar yeri ve manevi Kâbe hükmünde olan kâmil mürşidi ziyaret anında edebe çok dikkat etmelidir. Bu şerefli makamda ve yüksek huzurda gerekli edebler iyice bilinmelidir.

 

        

 

Abdestli Olmak ve Temiz Giyinmek

 

      

 

Kâmil insanı ziyaret ederken, taşıdıkları İlahî şerefe hürmeten abdest almak gereklidir. Mümkünse gusül abdesti almalıdır. Bir mürşidin eli zaruret anında abdestsiz olarak öpülebilir, Yoksa abdest için imkân ve zaman varken lakayt bir şekilde mürşidin elini öpüp geçmek edebe uygun değildir. İhmale dayanan bütün davranışlar müridi ve talebeyi zarara sokar. Edebi hafife almak kalbi dağıtır, faydayı azaltır, feyzi keser. Hâlbuki muhabbet gevşeklik değil, edep ister. Edep zillet değil, izzettir.

 

          

 

Bu yolun büyükleri, mürşid ve üstatlarını ziyaret anındaki edeplere çok dikkat ederlerdi. Onları büyük eden de zaten bu edepleriydi.

 

            

Ebu Ali ed-Dakkak (r.ah.) şöyle demiştir: “Ben, mürşidim Nasrabâdî’nin huzuruna her girdiğimde muhakkak bir gusül abdesti alırdım.’’

[11]

 

           

Mürşidin huzuruna temiz bir kıyafetle çıkmalıdır. Zira Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem)Efendimiz şöyle buyurur: “Allah Teâlâ temizdir; ancak temiz olanları kabul eder.” [12];“Allah güzeldir; güzelliği sever.” 

[13]

 

        

 

Kirli, paslı, yırtık, dağınık bir kıyafet ile mürşid huzuruna çıkmak edebe uygun değildir. Giyilen elbise eski olabilir, fakat kirli ve pis kokulu olmamalıdır. Mümkünse beyaz elbise tercih edilmelidir. Kaba desenli ve karışık renkli elbiselerden sakınmalıdır. Vücut, saç ve sakal temizliğine özen göstermelidir. Varsa hafif ve güzel koku sürünmelidir. Ağızda soğan, sarımsak ve aşırı sigara kokusu bulunmamalıdır. Bu tür kokusu rahatsız edici maddeleri kullananlar, ibadet ve ziyaret sırsında ağızlarını temizlemeli, mürşidini ve müminleri rahatsız etmemelidir. Sofi sadeliği sevmeli, içini de dışı gibi temiz, sade ve düzenli yapmalıdır.

 

        

 

Sâdât-ı Kiram, müridlerin dışından çok içlerinin ve kalblerinin temiz olmasını isterler. Kalbi kin, haset, gösteriş, kendini beğenme, aşırı dünya muhabbeti ile kirlenmiş kimselerin, dış giysilerini tertemiz etmesini ve görüntü ile yetinmesini ihlâs ve mertliğe uygun görmezler.  

 

 

 

Ayağa Kalkmak ve El Öpmek

 

         

“Ashab-ı Kiram (r.anhüm) yaş ve faziletçe büyük olanların elini öpmeyi sünnet olarak görüyorlardı.”[14] Anne-babaya, âlime, mürşide, salih insanlara ve adil idarecilere hürmet edip ayağa kalkmak müstehaptır.

[15]

 

             

 

Özellikle kâmil mürşide son derece hürmet göstermelidir. Bu hürmet onun şahsından ziyade takvasınadır. Kâmil mürşid, her yönden hürmet ve saygıya layıktır. Çünkü o takvaya ulaşmış bir Allah dostudur ve edep yolunda bir imamdır. Ayrıca müridin terbiyesini üstlenmiş manevi bir babadır. O aynı zamanda helali haramı öğreten bir âlimdir. Gece gündüz Allah Teâlâ’ya ihlâsla kulluk eden salih bir insandır. Allah sevgisinde kaybolmuş bir Hakk adamıdır. Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz’in varisidir.

 

       

Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz büyüklere karşı tavrımızı şöyle belirlemiştir:“Büyüğümüzü (hürmetle) yüceltmeyen, küçüğümüze merhamet göstermeyen, âlimimizin hakkını bilmeyen bizden değildir.”

[16]

 

                

 

Mürşid içeri girince veya yanımıza gelince ayağa kalkılır. Elini öpmek için durum uygunsa bir izdiham yapmadan edeple yanına yaklaşılır. Oturuyorsa diz çökerek, ayakta ise hafifçe boyun bükerek eli nezaket ve sükûnetle bir defa öpülür. Kendisine sırt dönmeden geri geri giderek huzurdan çıkılır. Mürşid ziyaret edilirken veya kendisiyle konuşulurken, edeb ve heybetten dolayı karşısında hafifçe boyun eğilse de, beli kırıp iki büklüm olmaya gerek yoktur. Hele ayağa kapanmak, etek öpmek, cübbeye asılmak, mürşidi yüzüne karşı övmeye kalkmak, yağcılık yapmak gibi hareketlerden kesinlikle sakınmak gerekir. Kâmil mürşidin derdi müridlerine el öptürmek değil edep öğretmektir. Eğer insandaki kibri ve benliği yok etmek için edepten daha güzel bir şey olsaydı, mürşidler muhakkak onu tercih ederlerdi.

 

         

 

Menkıbe

 

 

 

Bir gün İmâm-ı Âzam (rah.) hocası İmam Cafer-i Sadık (r.a) hazretlerinden ilim ve hadis dinlemeye gelmişti. Hocası elinde bir asa ile çıkageldi. İmâm-ı Âzam (rah.),

 

 

 

- Ey Resûllah’ın (s.a.v) evladı, siz henüz asaya ihtiyaç duyacak bir yaşta değilsiniz, dedi. Cafer-i Sadık (r.a),

 

 

 

- Evet dediğin gibidir, fakat bu elimdeki asâ Hz. Resûllah’ın (sallallâhu aleyhi ve sellem)asâsıdır; onu bereket için yanımda taşıyorum, dedi. İmâm-ı Âzam (r.ah), hemen ileri atılıp bastona sarıldı ve,

 

 

 

- Ey Resûllah’ın (sallallâhu aleyhi ve sellem) evladı, müsaade buyurun, onu öpeyim, dedi. Cafer-i Sadık (r.a.) hemen kolunu açtı ve İmâm-ı Âzam (r.ah) göstererek,

 

 

Vallahi sen bilirsin ki bu ten Hz. Peygamber’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) hücrelerini taşıyan bir tendir ve şu gördüğün kıllarda onun kılındandır. Onu öpmüyorsun da asâyı mı öpmek istiyorsun, dedi.

[17]

 

            

 

Sükûnet ve Tevazu

 

                 

 

Kâmil mürşidi ziyaret anında gereken en önemli edeplerden birisi de, sükûnet, sessizlik ve kalp uyanıklığıdır. Mürşidin bulunduğu meclise giren kimse, onun nazarları altına girmiş durumdadır. Bundan sonra var gücüyle edebe sarılıp mürşidin kalbindeki nur ve muhabbete yönelmelidir.

 

 

 

Mürşidin huzurundaki bu mühim edepleri, Seyyid İbrahim Fasih (k.s), şöyle açıklamaktadır: “İlahi feyzin gelişi, mürşidin huzurundaki edepleri korumaya bağlıdır. Bu edepler zahiri ve batıni olmak üzere iki kısımdır. Zahiri edep, müridin vücut azaları ile koruyacağı edeplerdir. Bu edepler şunlardır: Mürid, mürşidinin huzurunda otururken devamlı onun yüzüne bakmamalıdır. Boynunu bükerek oturmalıdır. Mürid, mürşidin izni olmadan oturmamalı, müsaade edilmeden konuşmaya, kendiliğinden soru sormaya başlamamalıdır. Ancak hatme sırasında içeri giren kimse izin almadan oturur. Mürşidin huzurunda başkalarına iltifat etmemeli, konuşmayı gerektirecek bir zaruret yokken yanındakilerle konuşmaya, hâl-hatır sormaya yönelmemelidir. Mürşidin yanındaki kimseler, ileri seviyedeki kimseler olsa bile, rağbetini sadece mürşide yöneltmelidir.

 

Mürşidin huzurunda bulunurken dikkat edilecek batınî edeplerin en önemlileri şunlardır: Mürid, mürşidinin huzurunda bulunurken kalbinde yersiz düşünceler ve vesveseler olmamalı, gelirse onlara iltifat etmemelidir. Mürşidini imtihan etme, içinden ona karşı gelme ve itiraz etme gibi düşünceler taşımamalıdır. Bunlar onun, mürşidin kalbinden ve gözünden düşmesine sebep olur. Böylece mürşidin teveccüh ve sevgisinden mahrum kalır. Allah’ın veli kullarının nefretini çekecek şeylerden şiddetle sakınmalıdır. Allah Teâlâ’nın nazar mahalli olan bir gönülden düşmek, gökyüzünden yere düşmekten daha tehlikelidir, denmiştir.

 

              

Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem) Efendimiz, nefis ve şeytandan kaynaklanan kötü düşüncelerin konuşulmadığı ve onlarla amel edilmediği müddetçe affedildiğini müjdelemiştir. 

[18]

 

                 

Ashaptan bazıları Allah Resûlüne (sallallâhu aleyhi ve sellem) gelerek: “Ey Allah’ın Resûlü! İçimize öyle kötü düşünceler geliyor ki, gökten düşüp parçalanmak onları söylemekten daha iyidir; bunun sebebi nedir? diye sordular, Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)“Bu kalbinizdeki imandan kaynaklanıyor” 

[19] buyurdu.

 

 

Mürşid, kendisinden feyiz talep edilmesini bekler. Mürid kendi eksikliğinden dolay mürşidinden bizzat feyiz alamasa da, güzel zannını bozmamalı, itikadını güzel tutmalı, kusurun kendinden kaynaklandığını bilmeli ve sabırla beklemelidir. Bu kadarı bile yeterlidir.”

[20]

 

                           

Hz. Mevlana (k.s) şöyle buyurmuş: ‘’Kâmil mürşidle beraber olunca kötülüklerden uzaksın… Gece gündüz gitmektesin; gemidesin. Canlar bağışlayan cana sığınmışsın, gemiye girmiş, uyuyorsun; öyle olduğu halde yol almaktasın!’’

[21]

 

    

 

Kalbiyle Mürşide Yönelmek

 

           

 

Mürid, kendisini ölümcül bir hastalığa yakalanmış kabul etmeli ve ilacının mürşidinde olduğunu bilmelidir. Öyle olunca bütün kalp ve ümidiyle yönelmesi gereken tek makam mürşidi olacaktır. Çünkü takdir edilen şifa müride onun vasıtasıyla gelecektir. Gönlünü bir noktada toplayamayan kimse gerçek manada hiçbir mürşidden istifade edemez

 

         

 

Menkıbe

 

     

 

Merhum Seyyid Muhammed Raşid (k.s) hazretleri, bir sohbetlerinde kalbi kendi mürşidinde toplamakla ilgili şu olayı nakletmişti: Gavs-i Hizanî Hz.leri (k.s) bir sofisin yanına alarak mürşidi Seyyid Taha’nın (k.s) ziyaretine gittiler. O zaman Seyyid Taha (k.s) hayatta idi. Hakkâri’nin Nehri köyünde ikamet ediyordu. Köye yaklaştıklarında, o gün Seyyid Taha’nın (k.s) teveccüh yapacağını öğrendiler. Gavs-i Hizani (k.s) buna çok sevindi. Seyyid Taha gibi bir zatın teveccühüne gireceğiz ne mutlu bize dedi ve yanındaki sofiye teveccühle ilgili bilgiler verdi, nasıl hareket edileceğini anlattı, peşinden de: “Sabah bir şey yiyip içme, çünkü teveccühe aç karınla girilir.” dedi. Köye vardılar. Herkes teveccüh için hazırlık yapmaya başlamıştı. Gavs-i Hizani’nin sofisi ise heybesinden bir şeyler çıkarıp yemeye başladı. Bunu gören Gavs-i Hizani (k.s) sofisine: “Ben sana teveccühe girerken bir şey yenmeyecek demedim mi, sen ne yapıyorsun, sanki inadına yiyorsun!” deyince, sofi: “Kurban siz teveccühe girenler bir şey yemezler buyurdunuz. Ben teveccühe girmeyeceğim ki bir şey yemeyeyim. Seyyid Taha Hazretleri sizin şeyhinizdir, siz onun teveccühüne girebilirsiniz. Benim şeyhim ise sizsiniz, ben ancak sizin teveccühünüze girerim!” diye cevap verdi. Gavs-i Hizani (k.s) sofisinin bu edep ve ince anlayışından çok memnun kaldı. Daha sonra ben, bu sofisinin isminin Ali Can olduğunu öğrendim.”

 

                  

Büyük veli İmam Sühreverdi (k.s), mürşid huzurundaki en kazançlı işi şöyle tarif ediyor: “Mürid, mürşidinin huzurunda ona nazar ederek ondaki nûraniyet içinde kaybolmaya çalışmalı ve Cenab-ı Hakk’ın ona ikram ettiği İlahî ihsanlara gönlünü açmalıdır. Bu onun için her şeyden daha kazançlıdır.“ 

[22]

 

                                           

Şu ayet-i kerime, her mümine, âlim ve salihlerin meclisinde nasıl hareket edeceklerini öğretmektedir: “Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamberin sesinden yüksek çıkarmayın. Onu, birbirinizi çağırır gibi çağırmayın; yoksa hiç haberiniz olmadan hayır amelleriniz boşa gider. Şayet onlar, sen yanlarına çıkana kadar sabretselerdi, kendileri için daha hayırlı olurdu.“

[23]

 

          

 

Arifler bu ayetten, müridin dikkat edeceği pek çok edep ortaya çıkarmışlardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

 

                

 

Mürid, mürşidi konuşurken ve yürürken izinsiz veya emirsiz önüne geçmemelidir. Mürid, mürşidinden izinsiz veya işaretsiz söze başlamamalı, mürşidinin tavrına dikkat etmeli, onu konuşmaya zorlamamalıdır. Mürid, dini ve dünyası ile ilgili ciddi bir iş yaparken mürşidine danışmalıdır. Mürşidle bir konuyu istişare ettikten sonra onun açıkça yapılmasını istediği şeyleri yerine getirmelidir. Çok soru sormanın çok yük getireceğini unutmamalıdır.

 

                     

 

Mürşide gerekli gereksiz sık sık soru sormak sakıncalıdır. Verilecek her cevap müridin istediği gibi olmayabilir. Bu durumda soru sorup da aksine gitme ve yanlış yapma tehlikesine girmemelidir. Çok soru sormak her zaman güzel sonuç vermez. Her sorunun bir cevap hakkı olduğu gibi, her cevabın da gereğini yapma görevi vardır. Mürşidine danıştıktan sonra onun verdiği emrin tersine gidenlerin yüzü gülmemiştir. Şu hadis-i şerifin uyarsına dikkat edilmelidir:

 

                 

“Ben sizi terk ettiğim (size bir şey söylemediğim) müddetçe beni kendi hâlime bırakınız. Size bir şey söylediğim zaman da onu yapınız. Sizden öncekiler ancak peygamberlerine çokça soru sorup verilen cevaba ters hareket etmeleri sebebiyle helak oldular.” 

[24] 

 

         

 

Menkıbe

 

 

 

Gavs-ı Bilvanisi (k.s) hazretleri zamanında oğlunu evlendirecek bir baba vardı. Alacakları gelin hususunda, iki kız kardeşten hangisi olsun diye tereddüt etti. Oğlu, küçük kızı istiyordu.

 

 

 

Baba, Gavs-ı Bilvanisi (k.s) hazretlerine fikir danıştı.

 

 

 

“Küçük kızı alın. Hem oğlun memnun kalır, hem de siz mutlu olursunuz”buyurdu.

 

 

 

 Baba, “Ama efendim, büyük kızın şöyle meziyeti var” deyince

 

 

Gavs hazretleri, “Siz bilirsiniz” dedi. Onlar da bu sözü “İstediğinizi yapın”manasına aldılar. Büyük kıza talip oldular. Nikâh kıyıldı. Gelin eve geleceği gün öldü. Babanın aklı başından gitti. Şeyhi suçladı. Suç kimindi? Elbette şeyhin sözünü tutmayan babanın! 

[25]

 

             

 

Mürşidle konuşurken onun duyacağı kadar alçak bir sesle, hürmet ifade eden güzel kelimelerle az ve öz konuşmalıdır. Mürşide ismi ile değil, güzel bir sıfatı veya meşhur olduğu lakabı ile hitap etmelidir. Efendim, Kurbanım, Gavsım, Seydam, gibi...

 

           

 

Ziyaret veya istişare için en uygun vakit seçilmelidir. Mürşidin ziyaret ve istişare için belirlediği vakitlere dikkat etmelidir. Belirlenen vaktin haricinde kapısına yığılmaktan ve sık sık içeri haber göndermekten çekinmelidir.

 

          

 

Mürid, kendisine zuhur eden manevî halleri muhakkak mürşidine arz etmelidir. Büyükler: “Hâlini mürşidinden gizleyen kimse ona ihanet etmiş olur.” demişlerdir. Bundan daha tehlikelisi, mürşidinden başkasına hâlini anlatıp ondan medet ummaktır. Şunu bilmek gerekir: Manevî terbiyede müride kendi mürşidinden başka kimseden fayda olmaz, hatta zarar olur.

 

                 

 

Kendi Nefsiyle Meşgul Olmak

 

                

 

Şeytan müridi hak yolundan caydırmak ve kalbini kaydırmak için kâmil mürşidin zahirine baktırır, kendi nefsi ve hâliyle kıyas yaptırır ve peşinden de: “O da senin gibi bir insan, seni Allah’a o mu ulaştıracak?” şeklinde bir sürü vesvese verir. Bu tür düşünceler gerçek ilim ve irfanla aydınlanmayan gafil nefsin boş kuruntularıdır.

 

          

 

Terbiye olmanın ve ilerlemenin esası kendini kusurlu ve hasta görmektir. Benim kimseye ihtiyacım yok demek, insanı olduğu noktada bırakır. Gerçek bir mürşidi bulana kadar akıl kullanılmalıdır. İrşad işinde âlim, arif ve ehil olmayan kimseden şiddetle kaçılmalıdır. Ancak irşad ve takvası, edeb ve hayâsı ile kâmil mürşid olduğu güneş gibi açık olan bir arife ulaştıktan sonra, aklı ona itiraz için değil, itaat için kullanmalıdır.

 

           

Mütehassıs bir doktorun elinde tedavi gören bir hasta, artık niçin ve nasılı bırakıp kendisine verilen ilacını içmeli, doktorun tavsiyelerine uymalıdır. Akıl bunu gerektirir. Arifler demişlerdir ki, kendini salih gören kimsenin salihleri ziyaret etmesinin pek faydası olmaz.

[26]

 

 

 

Kâmil Mürşidi Bulduğuna Sevinmek

 

   

 

Mürid, kâmil bir mürşid bulduğuna her şeyden çok sevinmelidir. İnsana dünya ve ahirette faydası olacak bir dostun nasip olması Allah Teâlâ’nın en büyük nimetlerinden birisidir. Allah için sevginin sonu Allah’ın rızasıdır. Ahirette, Allah için birbirini seven muttakilerin dışında herkes dünyada nefsi için dost ettiği kimselere düşman olur.

 

         

En çok hadis nakleden sahabi Ebû Hüreyre (r.a) salih kimseleri sevmek, onların gönlüne girmek hususunda şunları söyler: ‘’Kıyamet gününde kul, Allah Teâlâ’nın huzuruna getirilir.  Cenâb-ı Hak da ona ‘Benim için veli bir kulumu sevdim mi; seni onun hatırına bağışlayayım?’ diye sorar. Bu nedenle salih zatları seviniz, onların desteklerini alınız. Zira kıyamet gününde devlet onlarındır.” 

[27]

 

   

Mirza Mahzar Cân-ı Cânan (k.s) hazretleri “Bütün feyzlere, bütün nimetlere üstadıma olan sevgim sebebiyle kavuştum”

[28] buyuruyor.

 

                    

İmam Rabbanî (k.s) hazretleri demiştir ki: ”Allah dostlarını sevmeyi Cenab-ı Hakk’ın en büyük nimetlerinden birisi saymalıdır. Cenab-ı Hakk’tan bu sevgide samimi olmayı istemelidir. Bu büyüklere bağlılık sebebiyle hâsıl olan az bir şey de çok kabul edilmelidir. Zira o, az değildir.”

[29]

 

          

 

Bazen müridin güzel hâli değişir, muhabbeti azalır, feyzi kesilir, amele karşı şevki azalır. Bu durumda sabırla amele ve yola devam etmelidir. Bu hâl münafıklık değildir, belki manevi zayıflıktır. Benzer durumlar Ashab-ı Kiramda da oluyordu.

 

 

 

Menkıbe

 

 

 

Bir defasında ashabtan bazıları Resulullah Efendimiz’e (sallallâhu aleyhi ve sellem) gelerek:

 

         

 

“Biz sizin huzurunuzda iken güzel bir hâlde oluyoruz, sizden ayrılınca farklı bir hâle giriyoruz.

 

              

 

Bu nasıl bir şeydir anlayamadık!” diye hâllerinden şikâyet ettiler. Efendimiz(sallallâhü aleyhi ve sellem):

 

       

 

“Siz bu hâller içinde Peygamberiniz hakkında ne düşünüyorsunuz?” diye sordu; onlar da:

 

                                     

“Seni gizli ve açık her hâlimizde hak peygamber olarak kabul ediyoruz, bu konuda hiç bir şüphemiz yok.” dediler. Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “Sizin başınıza gelen o hâl nifak değildir.”

[30] 

 

               

 

Demek ki muhabbet Allah vergisidir. Kalplere dilediği gibi hükmeden Allah Teâlâ’dır. Müridin muhabbeti azalsa da mürşidine karşı itaat ve edebe devam etmelidir. Kâmil mürşidler, müridlerinden samimiyet ve edebi yeterli görürler.

 

             

 

Mürşidden Keramet Beklememek

 

    

Bazı müridler, mürşidden keramet beklerler ve onun kâmil bir veli olduğunu ancak bu yolla anlayacaklarını düşünürler. Bu yanlış bir beklentidir. Keramet beklentisi daha çok aklı ve iradesi zayıf insanların işidir. Teslim ve tabi olmak için keramet şart değildir. Mürşidde görülen takva, istikamet, edeb ve İlahî cezbe, aklı olanı cezbetmeye yeterlidir. Bir insanın kalbinin dünyadan çekilip Allah Teâlâ’ya yönelmesinden, eşyayı bırakıp Mevla’yı sevmesinden ve kötü bir huyunu terk etmesinden daha büyük bir keramet yoktur.

[31] 

 

                

 

Elbette velilerde keramet vardır. Keramete inanmak haktır. Ancak, bir veliyi göstereceği kerameti ile değerlendirmek yanlıştır.

 

 

 

Menkıbe

 

 

 

Nakşibendî yolunun ulu velilerinden Hace Ubeydullah Ahrar (k.s) anlatıyor:

 

                

 

“Semerkant’ta beni müthiş bir göz ağrısı tuttu ve kırk gün devam etti. O sırada içime Hace Alâeddin Gucdevani’yi görmek arzusu düştü. Kendisinin büyüklüğünü ve üstün vasıflarını duymuş fakat saadetli yüzünü hiç görmemiştim. Bir gün Buhara’ya gittim ve yolumun üstündeki bir mescide girdim. Mescidin bir köşesinde nur yüzlü bir ihtiyar oturuyordu. Gönlüm bu ihtiyara kapıldı. Huzuruna vardım, üç gün sohbetine katıldım. Üçüncü gün bana bakıp:

 

         

“Kaç gündür gelip sohbetimize katılıyorsun, isteğin nedir? Eğer, bu adam şeyhtir kerametini göreyim diye geliyorsan bizde öyle şey arama! Eğer sohbetimizi beğendin de kendinde bir değişiklik hissediyorsan, sana ve bana mübarek olsun. Peşine düşülecek nimet budur.” buyurdu. Bir de anladım ki bu zat, hayali ile yanıp tutuştuğum Hace Alâeddin Gucdevani (k.s) hazretleri imiş. Bunu öğrenince öyle sevindim ki, kırk gündür ağrıyan gözlerimin acısı bir anda kesiliverdi.

[32]

 

          

 

Mürşidden Bir Misafir Gibi İltifat Beklememek

 

       

 

Mürşide gidenlerin bir beklentisi de özel iltifat görmek, mürşidle sohbet ve muhabbet etmek, hususi meclisine girmek ve nazarları altında bol bol feyiz almak düşüncesidir. Bu arzu güzeldir, ancak iş müridin düşündüğü ve beklediği gibi olmayabilir. Her iltifat hayra alamet değildir. Bir kere, kâmil velinin gerçek iltifatına mazhar olmak ve bu iltifatın hakkını korumak kolay değildir. Bu yolda hiç terlemeden, yolun zahmetini çekmeden, dost için gözyaşı dökmeden karşılık beklemek hak değildir. Arifler, “çilesiz sevgi tatlı olmaz” demişlerdir.

 

  

 

Büyük veli Seyyid İbrahim Fasih Nakşibendî (k.s) bu hususa şöyle dikkat çekmiştir:

 

        

“Mürid, mürşidinin kendisine karşı yönelmesine ve iltifat etmesine aldanmamalı, hatta içinden bu özel muamelenin sona ermesini arzulamalıdır. Yani mürid, mürşidinden saygı ve hürmet beklememelidir. Çünkü mürşidin müridine karşı saygılı bir tavır takınması aslında helak edici bir durumun habercisidir. Zira mürşidin bir müride böyle davranması aslında onun sadık olmadığını bilmesinden ileri gelir. Bir mürşid, bazen müride sert davranıyor ve onun nefsini küçültecek davranışlara giriyorsa bu mürid için bir rahmettir. Çünkü mürşid onu gerçekten terbiyesine almıştır ve kendisiyle ilgilenmektedir. Öyleyse mürid bu duruma sabretmelidir. Herkes ayrı bir imtihan içinde olduğunu unutmasın.

[33]

 

       

 

Gavsu’l-Azam Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni (k.s) hazretleri bir sohbetinde şunları anlatmıştır:

 

           

“Biz Hazne’de bulunduğumuz sürece Şah-ı Hazne bize hiç iltifat etmezdi. Yanında bir ay kaldığım zaman bile ancak bir kaç kelam ederdi. Ben bu hâle çok üzülürdüm. Bir gün yine bu düşünce ile mahzun bir hâldeydim. O sırada Şah-ı Hazne bize şu sohbeti yaptı: “Mürşidin zahirdeki iltifatına gönül bağlayan kimsenin maneviyatta nasibi azdır. Müridin teslimiyeti tam olarak gerçekleşip feyiz ve himmet alabilme kabiliyetine sahip olduğu zaman mürşid, o müride zahiren iltifat etmez.”

[34]

 

        

 

Mürid şunu iyi bilmelidir: Mürşidinin, kendisine karşı göstermiş olduğu tavır onun için ilaçtır. Mürşid, müridin manevi doktoru olması hasebiyle, onun tedavisini yapacak olan da odur. Onun hangi hastalığına hangi ilacın lazım olduğunu en iyi o bilir ve ona uygun tedaviyi uygular. Mürid, mürşidi kendisine nasıl davranırsa davransın, nefsi için lazım olanın o olduğunu, hayrının onda bulunduğunu kesin olarak bilmelidir. Mürşid, müridin keyfine göre davranırsa, nefsin hastalıkları nasıl tedavi olacaktır. Müridin mürşidinden ilgi, sevgi ve özel iltifat beklemesi bu yolda en büyük adapsızlıktır.

 

             

 

Mürşidin gönlüne girmenin ve kimseyle sıkışmadan onu ziyaret etmenin en güzel yolu, kalp yoludur.

 

  

 

Mürşid güneş gibidir; Allah Teâlâ’nın kendisine ikram ettiği nur, sevgi, feyiz ve rahmetle herkese yönelmiş durumdadır. Artık o ışıktan nasibini almak müride kalmaktadır. Bunun için mürid kalbini açmalı ve hasretle mürşidden gelecek İlahî nasibini beklemelidir.

 

 

 

Aslında her şey İlahî takdire bağlıdır. Kuluna dilediğini verecek olan Allah Teâlâ’dır. Mürşid İlahî taksimle belirlenen şeyleri yerine ulaştırmakla görevlidir. Mürid işin kader yönünü bilmekle sorumlu değildir. Ona gereken zahiri edeblere dikkat etmektir. Bir de maneviyat yolunda gayret ve himmetini yükseltmeli, aza kanaat etmemeli, Allah Teâlâ’dan daha fazla manevi ilim ve güzel ahlak istemelidir. Şu da unutulmasın ki Cenab-ı Hakk her şeyi bir ölçüyle vermekte, hikmetle yaratmaktadır.

 

 

 

Mürşid Ziyaretinden Dönüş Adabı

 

 

Bir mürid, mürşidini ziyarete gittiği zaman ondan izin almadan yanından ayrılmamalıdır. Gelmek irade ile fakat gitmek müsaade iledir. Bir arkadaş ve dostunu ziyarete gidince de bu edebe dikkat etmelidir. Bu konuda Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Sizden biriniz, kardeşini ziyaret edip yanında oturduğu zaman, ondan izin almadan kalkıp gitmesin.“ 

[35]

 

 

 

Vakti müsait olup, tekkede uzun süre kalmaya niyetli olan kimseler kalmak için izin almalıdır. Hem amelden hem de hizmetten kaçan kimseler, tembelliği tercih ederek böyle yapıyorlarsa, hoş karşılanmazlar. Ziyareti uzun tutan kimseler, eğer bütün vakitlerini ibadet, ilim, zikir, hizmet ve hayırlı bir işle doldurabiliyor iseler, tekkede uzun süre kalmaktan zarar görmezler. Bir mekânın hakkı verilemez ise, oradan hemen ayrılmak gerekir. Ancak kendisine görev verilir ve ondan hizmet istenirse, kalmaya devam eder. Çünkü Allah için Allah dostlarına hizmet etmek, ibadettir.

 

 

Yolculuk yapan kimse konakladığı ve mola verdiği herhangi bir mekândan ayrılırken vakit uygunsa iki rekât namaz kılarak ayrılmalıdır. Bu namaz sünnettir. Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz, konaklamak için inmiş olduğu her yerden iki rekât namaz kılarak ayrılırdı.“ 

[36]

 

 

 

Bu edebe Mekke-i Mükerreme’den ve Medine-i Münevvere’den ayrılırken de dikkat etmelidir.

 

 

Yoldan gelen kimsenin sıhhat ve afiyet içinde dönüş hakkı ve bir şükür olarak kardeşlerine bir şeyler ikram etmesi, dostlarına ziyafet çekmesi müstehabtır. Resûlullah(sallallâhu aleyhi ve sellem), Efendimiz Medine’ye geldiklerinde bir deve kurban etmiştir. 

[37]

 

 

Resûlullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz, bir yol dönüşünde ailesinin yanına geceleyin (geç vakit) gelmezdi. Gelişini ya sabaha ya da akşamdan önceye rast getirirdi. Seferden genelde kuşluk vakti dönerdi. Önce mescide uğrayıp iki rekât namaz kılar, biraz oturur, sonra hane-i saadetine teşrif ederdi. 

[38]

 

 

Nitekim Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem) bu hususta şöyle buyurmuştur: “Sizden biriniz, seferden döndüğünde haber vermeden, aniden ailesinin yanına gece girmesin“

[39] buyurmuştur.

 

 

 

Şartlarımız uygun olduğu sürece bu edeblere dikkat etmelidir. Bunda büyük bir fazilet ve sünneti ihya sevabı vardır. Ancak, kafilenin ve yolun durumuna göre, gece gündüz dönüş ve iniş saatleri değişebilir.

 

 

 

Mukaddes yerleri ve kâmil velileri ziyaretten maksat Allah Teâlâ’ya yaklaşmaktır.

 

 

 

Mürid, mürşidini ziyaret edip dönerken niyetini, kalbini, durumunu gözden geçirmelidir. Nasıl bir vaziyette gelip hangi hâlde geri döndüğünü düşünmelidir. Kazancının ne olduğuna bakmalıdır. Samimi olarak ziyaretinin tekrarını istemelidir. Ziyaretten sonra yönü memlekete dönse bile, gönlü mürşidinde ve onda gördüğü güzel hâllerde kalmalıdır.

 

 

 

Onu kendisine örnek alıp, biraz daha iyi ve samimi kulluk yapmaya niyetlenmelidir. Mürşidi ile bağını kuvvetlendirecek amellere sarılmalıdır. Onunla arasındaki güzel hukuku geliştirecek hizmetleri aramalıdır. Muhabbetini artıracak edebleri öğrenmeli, mürşidini sevindirecek vazifeleri üstlenmelidir. Döndüğü yerlerde, mürşidinin sadece adını değil, ondaki yüksek ahlakı bir derece olsun yaşayarak yaymaya çalışmalıdır.

 

 

 

Şu gerçek unutulmamalıdır: Hakiki mürid, milletin içinde mürşidi ile övünen kimse değildir. Asıl mürid, mürşidinin kendisiyle Allah’ın huzurunda övündüğü ve sevindiği kimsedir.

 

 

 

Allah Teâlâ, sadatların dua ve bereketiyle, büyüklerimizi en güzel şekliyle her daim ziyaret etmeyi ve onların meclislerinde azami derecede istifade görmeyi bizlere nasip eylesin inşallah. Âmin.

 



[1] Tevbe 119.

 

[2] Müslim, Fiten, 130; Tirmizi, Fiten, 31

 

[3] Kuşeyri, Risale, II, 742

 

[4] Hâkim, Müstedrek, II, 90. Zehebi de hadis için: Sahihtir demiştir. İbnu Hibban, Sahih No: 372 Ahmed,  Müsned, V, 241

 

[5] Yar ile Şimdi, Dr. Ahmet Çağıl, s.193

 

[6] Urvetü'l-vüskâ, Ku'ân-ı Kerîmde geçen bir ifadedir. Tutununca kopmayan ve sapasağlam olan kulp demektir. Konu ile ilgili âyete bk. Bakara, 2/256

 

[7] Buhari, Zebiha, 31; Müslim, Birr, 146; Ebu Davud, Edeb, 16

 

[8] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar, s. 619, Gülzar-ı Samimî

 

[9] Hac ve Umrenin Fazileti, Mehmet Ildırar, s.59

 

[10] Sühreverdî, Avarif, 408. (Trc: Gerçek Tasavvuf, 528)

 

[11] Kuşeyri, Risale, II, 579

 

[12] Müslim, Zekat, 65; TirmiziTefsiru Sure (2); 37

 

[13] Müslim, İman, 147, TirmiziBirr, 60. Hâkim, Müstedrek, I, 26

 

[14] Beyhaki, Sünen-i Kebir, VII, 101; BeğaviŞerhu’s-Sünne, XII, 292

 

[15] Nevevi , et-Tibyan fi Adabi Hameleti’l-Kur’an, 117; Ayni, Umdetü’l-Kari, XV, 376

 

[16] AhmedMüsned, V, 323; Hakim, Müstedrek, I, 122; Aynı konuda biraz değişik lafızlarla diğer bir hadis için bkz:Ebu Davud,Edeb,58; TirmiziBirr

 

[17] Bk. Muhammed Besyûnî, es-Seyyide Fâtımatü’z-Zehrâ, s. 37.

 

[18] Buhari, Talak, 11; Müslim, İman, 201

 

[19] Müslim, İman, 211; Ebu Yala, Müsned, No: 4128; HeysemiMecmau’z-Zevaid, I, 33

 

[20] İbrahim Fasih, Halidiyye Risalesi, 18-22

 

[21] Can Kulağını Aç Hz. Mevlana’dan Özlü Sözler, Âdem Sertel, s.243

 

[22] Sühreverdi, Gerçek Tasavvuf, 531

 

[23] Hucurat suresi ayet-2, 5

 

[24] Buhariitisam, 2; Müslim, Hacc, 411; Tirmizi, İlim, 17; NesaiHacc, 1; İbnu Mace, Mukaddime, 1.

 

[25] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar, s.206

 

[26] Şarani, Letaifü’l-Minen, I, 218.

 

[27] Hal Dili, A.Suat Demirtaş, Şa’rânî,Tenbîhü’l-Muğterrîn, s.40

 

[28] Yar ile Şimdi, Dr. Ahmet Çağıl, s.15

 

[29] İmam Rabbani, Mektubat, 142. Mektup.

 

[30] Ebu Yala, Müsned, VI, No:3369; HeysemiMecmau’z-Zevaid, I, 34; el-Makâsıdu’l-A’lâ , I, No:28 buyurdu.

 

[31] Kuşeyri, Risale, II,675,679;Şarani, Tabakatu’l-Kübra, II,7;el-Envaru’l-Kudsiyye, II, 20

 

[32] Şeyh Safi, Raşahat, 88. (Sadeleştiren: N. Fazıl)

 

[33] İbrahim Fasih, Halidiyye Risalesi, 22.

 

[34] Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni’nin Hayatı, 29.

 

[35] Deylemi, Müsnedü’l-Firdevs, I,372.(No:1205); Münavi, Feyzü’l-Kadir, I,366.(Had. No:655.

 

[36] Münavi, Feyzü’l-Kadir, V, l9l (Had. No: 6923

 

[37] Ebu Davud, Etı’me, 4

 

[38] Buhari , Cihad, 198; Müslim, Tevbe, 53.

 

[39] Müslim, Umre, 56; Buhari, Umre, l6; Darimi,  İsti’zan, 3

 

 

Alıntı: kalpehli.com


.

Anlamsız Tasavvuf Düşmanlığı

Tarih25 Şubat 2015, 11:54Editör

Semerkand Dergisi'n de, Taha Yıldız kaleme aldı, Ekim 2014 tarihinde yayınlanmıştır..

Tasavvuf yüzyıllardır İslâm ümmetini bir arada tutan, kriz dönemlerinden sonra dimdik doğrultan, nice fetihlerin ve kitlesel ihtidaların öncüsü olan aslî bir unsurdur. Yüzyıllardır müslümanların ruhu ve canı gibidir. Tasavvufun ön planda olduğu toplumlarda müminler şeriata sımsıkı tutunmuş, ümmet şuuruna ermiş, yek vücut olmuşlardır. Oysa bugün Kur’an ve Sünnet adına, esasen de politik gerekçelerle tasavvuf itham ediliyor, sufilere nice iftiralar atılıyor.

Günümüz İslâm dünyasında din adına hareket ettiklerini söylemelerine rağmen her türlü şiddeti uygulayan gruplar görmekteyiz. Hemen her akşam haber bültenlerinde yürek burkan görüntüler yer alıyor. Hadiselerin failleri ise dayanak olarak Kur’an ve hadisi esas aldıklarını iddia ederek, yaptıklarından sevap bile umuyorlar. Çünkü kendi yorumlamalarına göre Allah’ın dinine hizmet ettiklerini düşünüyorlar.

Böyle gruplarda farklı niyetle içlerine karışanları veya başka hesaplarla insanları yönlendirenleri ayrı tutacak olursak, büyük kısmının başlangıçta samimi insanlardan oluştuğunu söylemek mümkündür. Ancak tuttukları yolun ortaya çıkardığı sonuçlara bakıldığında, kandırılan ve yanlış yönlendirilen bu kişilerin samimiyetlerinin de bir anlam ifade etmediğini görürüz. Zaten işledikleri fecaatlere bakıldığında da ilk başta söz edilebilecek samimiyet ve saflığın kaybolduğunu anlarız. Tuhaf olan şey, vardıkları son noktada bile kendilerini dine hizmet ediyor sanmalarıdır.

Karşımıza çıkan manzara ise insanı ürkütmekte ve İslâm’ın güzel yüzü örtülmektedir. Çünkü müslüman olmayanlar İslâm coğrafyasının farklı bölgelerindeki bu şiddet olaylarını gördükten sonra, Batı’da İslâm’la terörü bir araya getiren propagandanın da etkisiyle dinimizi insanlık için bir tehlike ve tehdit olarak algılamaktadır. Bazılarımız kolaya kaçarak bu kötü manzaradan İslâm düşmanlarını sorumlu tutuyor. Oysa müslümanların birbirlerine yaptıkları, faturayı başkalarına keserek işin içinden çıkmayı imkansız hale getiriyor.

 

Ehl-i Cemaat olmayınca

Bütün dünyanın izlediği vahşet görüntülerinin özellikle Arapça konuşulan bölgelerde gerçekleşmesi son derece manidardır. Allah’ın ayetlerini, Hz. Peygamber s.a.v.’in hadislerini, tercümesine ihtiyaç olmadan okuyabilen insanların içine düşmüş olduğu bu durum bizi düşünmeye sevk etmelidir. Demek ki mesele sadece Arapça bilmek, Allah ve Rasulü’nün buyruklarını doğrudan anlamak değil, doğru anlamaktadır. Bu doğru anlayış hakim olmadıkça “Arapça biliyorum” diyerek ayet ve hadisleri bağlamlarından koparıp “Allah ve Peygamber’i şöyle buyuruyor” şeklinde yorumlayıp başkalarının üzerine saldırmak son derece kolaylaşmaktadır. Aslında bugün olan biten de tam anlamıyla budur.

Her şeyden önce, İslâm adına hareket ettiklerini söyleyen ve ürkütücü eylemlere imza atan bu hareketlerin arka planında var olan zihin ve inanç dünyasını çok iyi tanımak zorundayız. Bunu tetkik ettiğimizde, şiddet olaylarının ardında başta “ehl-i cemaat”in reddiyle birlikte müslümanların hayata kattıkları bütün güzelliklere düşman olan bir zihniyetin yattığını görürüz.

Malum, pek çok İslâmî anlayışın içinde ana yol “Ehl-i Sünnet ve’l-Cemat”tir. Buradaki cemaat ehli olmak demek, başta sahabi efendilerimiz ve selef-i salihîn dediğimiz ilk dönem alimlerimiz olmak üzere, ümmetin ortak değeri olan alim ve salih zatların ortaya koyduğu anlayıştır. Onlar Kur’an ve Sünnet’i nasıl anlıyor ve anlatıyorlarsa ona tabi olmaktır. Bu da akaid ve fıkıh mirasına sahip çıkıp benimsemekle mümkün olur.

Müslümanların hayata kattığı güzelliklere düşmanlık da “ortak miras” konusuyla doğrudan ilgilidir. Dikkat edilirse bu gruplar eliyle nerede bir türbe varsa yıkılıyor, her şeye şirk yaftası yapıştırılarak hayat müslümanlara zehir ediliyor. Camilerdeki süslemeler ve levhalar bile, “Hz. Peygamber s.a.v. zamanında böyle şeyler yoktu” denilerek bid’at olduğu gerekçesi ile yasaklanmaya çalışılıyor.
Bu durum bid’at kavramının neyi ifade ettiğini kavrayacak ilmî bir altyapıya sahip olmaksızın yorumda bulunmanın bir neticesidir. Ayet ve hadisleri yorumlamakta kendini yeterli gören ve Selef-i Salihîn’i görmezden gelen söz konusu zihniyet, katı ve merhametsiz tutumlarıyla müslümanların çağlar boyunca hayata kattıkları güzellikleri kökünden kazımak, İslâm ümmetini şeriata uygun dahi olsa her türlü incelikten mahrum bir hale getirmeye çabalamaktadır.

 

Kardeşine şirk iftirası

Kaba, saygısız, her şeyi kendine göre şirk olarak değerlendiren, kendileri gibi olmayanları müşrik ilan eden, evvelki İslâm büyüklerine hakaret eden, alaya alan bu yaklaşım, son zamanlarda özellikle gençler arasında yayılmaktadır. Ülkemizin dışarıya açık oluşundan yararlanılmakta, provakatif kitaplar verilerek bilgiden ve doğru rehberden yoksun zihinler bulandırılmakta ve apaçık bir düşmanlık aşılanmaktadır.

Artık sistemli bir ideoloji haline gelmiş olan ve finanse edilerek büyütülmeye çalışılan bu zihniyet, ülkemizdeki din anlayışını da alt üst edip, İslâm dünyasında müslümanların en huzurlu ve uyumlu yaşadığı tek ülke olan memleketimizi diğer ülkelere benzetmek için çabalamaktadır. Buna karşı son derece uyanık olmamız, çocuklarımıza sahip çıkmamız gerekiyor.

Bu zihniyetin en büyük düşmanlığı tasavvufadır. Halbuki tasavvuf yüzyıllardır İslâm ümmetini bir arada tutan, kriz dönemlerinden sonra dimdik doğrultan, nice fetihlerin ve kitlesel ihtidaların öncüsü olan aslî bir unsurdur. Yüzyıllardır müslümanların ruhu ve canı gibidir. Tasavvufun ön planda olduğu toplumlarda müminler şeriata sımsıkı tutunmuş, ümmet şuuruna ermiş, birbirine karşı merhamet sahibi kimseler olarak yardımlaşmış, yek vücut olmuşlardır. Bunun yanında kâfirlere karşı Allah Rasulü s.a.v.’in metoduna uygun bir tebliğ ve mücadele yöntemi izlemiş, İslâm dininin huzur ve adalet için yegane hakikat olduğunu insanlığa göstermişlerdir.

Tasavvufa hor bakılan veya yasaklanmaya çalışılan ülkelere baktığımızda ise, müminler arasındaki kardeşlik bağının hakkıyla tesis edilemediğini, toplumun birbiriyle gerçek anlamda kucaklaşamadığını görürüz. Bu durum İslâm’ı hakiki manada yaşamak adına müslümanların sinelerinde taşıdığı duyguların ve zihninden geçen düşüncelerin ne kadar önemli olduğunu açıkça göstermektedir.

Ayrıca unutmamak gerekir ki, Arap olmayan unsurların neredeyse tamamı tasavvuf vesilesiyle İslâm’ı kabul edip benimsemişlerdir. Balkanlardaki müslümanların, Türkistan diyarlarının ve Anadolu’nun İslâm’ı kabul etmesi de bütünüyle tasavvuf eliyle gerçekleşmiştir. Aynı şekilde günümüzde başta Avrupa olmak üzere gayrimüslim coğrafyalarda İslâm’ı kabul eden kimseler bu aziz dini tasavvuf vesilesiyle tanıyıp sevmekte ve hak din olduğuna şehadet etmektedir. Kuzey Afrika’da da insanların dine bağlanmalarında tasavvufun ne kadar etkili olduğuna tarih şahitlik etmektedir.

 

Güzeli güzel anlatmak

Günümüzdeki örneklere bakıldığında tasavvufun tebliğ ve irşat vazifesini tarihte olduğu gibi bugün de yerine getirdiğini görürüz. Binlerce insan tasavvuf vesilesiyle Allah’ın dinine bağlanmakta, günah içinde bocaladığı geçmiş hayatını arkaya atıp yepyeni bir hayata başlamaktadır. Resmî olarak pek çok insan dine hizmet için çalışmasına rağmen istenilen sonuç alınamamakta, ancak gönüllü olarak çalışan tasavvuf ehlinin eliyle olmaz denilen işler başarılmaktadır. Onların eliyle dağılan yuvalar birleşmekte, hanelere huzur gelmekte, kötü alışkanlıklar terk edilmektedir. İnsanlar sıkıntılı ve neşeli anlarında yanlarında din kardeşlerini buldukları ve onlarla dayanışma içinde olduklarından huzurludurlar.

Toplumumuza bakınca da pek çoğumuzun yetişmesinde, haramlardan uzaklaşıp kulluğa yapışmasında, bütün kalbimizle Hakk’a yönelme gayretinde tasavvufun büyük etkisi olduğunu fark ederiz. İnsanımızın manevi dünyasının güzelleşmesine sağladığı bu müspet katkı nedeniyle tasavvufun kazandırdıkları için hepimizin şükretmesi gerekir.

Tasavvufî hayat olmasaydı farklı etnik kökenlerdeki insanları iman potasında tutmanın ne kadar zor olacağını bir düşünelim. Dergâhlara gelenlerin çeşitliliğine baktığımızda bu hakikatı daha iyi anlarız. Aydın, Hakkari, Trabzon ve Diyarbakır illerinden gelenler, kardeşlik potasında kaynaşmakta, birbirleriyle olağanüstü bir muhabbetle kucaklaşmaktalar. İşte bunu sağlayan, tasavvuf vesilesiyle müminlerin kalbini donatan iman duygusudur. Bu gerçeği görmeden tasavvuf düşmanlığı yapanlar, etraflarına bir faydası olmadığı halde hayatları sürekli eleştiri ve dudak bükmekle geçen kibir sahibi kimselerdir.

Tasavvuf ile ortaya konan İslâmî tebliğin metodu bütün kaidelerinde olduğu gibi Rasulullah s.a.v.’in uygulamaları ile bire bir örtüşür. Buna göre tebliğde önce kendimizi ıslah etmek sonra da dinî yaşantısında zafiyetler olan kardeşlerimizi dine ısındırmak daha sonra da gayrimüslimleri kazanmak esastır. İşte tasavvufun başta ülkemiz olmak üzere bütün dünyada gerçekleştirdiği hizmetin metodu budur. Tasavvuf büyüklerinin öngördüğü zâhir ve bâtın bütünlüğü düşünüldüğünde tasavvufun İslâm hükümlerinden hiçbir şekilde ayrı olmadığı anlaşılır. Bu nedenle tasavvuf düşmanlığı yapmak bir anlamda din düşmanlığı yapmak demektir.

 

Hata sahibine aittir

Burada bir hususu daha hatırlatmak gerekiyor: Tasavvuf karşıtlığı sergilenirken, yapılan bazı yanlışlar dile getirilmekte ve bunlar gerekçe olarak öne sürülmektedir. Gerçekten de tasavvuf adına hareket ettiğini söylemesine rağmen İslâm’ın haram kıldığı bazı şeyleri alenen işlemekten kaçınmayan veya dini maddiyat için istismar edenler vardır. Ancak hem arızî örneklere bakarak büyük kitleyi kötülemek çok yanlıştır hem de tasavvuf külliyatı Kur’an ve Sünnet merkezli olmayan anlayış ve uygulamaları kesin olarak reddetmektedir.

Bu şuna benzer: Yeryüzünde İslâm adına hareket ettiğini söyleyip dine muhalif pek çok işler yapanlar bulunmaktadır. Yazımızın başında dile getirdiğimiz guruplar gibi… Bunlara bakarak İslâm aleyhinde konuşmak nasıl yanlışsa, tasavvuf adına hareket ettiğini söyleyen marjinallerin uçuk-kaçık işlerine bakarak tasavvuf düşmanlığı yapmak da o derece yanlıştır.

Kaldı ki tasavvuf ehlinden de samimi olarak gayret eden, ancak bir takım hatalar işleyen kimseler de olabilir. Özellikle büyük organizasyonlar içinde, binlerce insanın gayret gösterdiği merkezlerde bu tür durumlar her zaman olabilir. Çünkü insan kusurdan münezzeh değil. Genel tablo içinde şahıslara ait hataların büyütülmesi, bütün tasavvufî hayata yüklenmesi, tasavvufu eleştirmek için sûfilerin hatalarının araştırılması, yanlış yapmaları için fırsat kollanması art niyetten başka bir şey değildir. Bir mümin olarak bize düşen görev, düşmanlık yapmak yerine yanlışların düzeltilmesi için uyarıda bulunmak ve kardeşlerimizin hatalarını terk etmelerine yardımcı olmaktır. Samimi bir gözle kendimize bakarsak, bir insan olarak bizim de düzeltilmesi gereken yüzlerce hatamız olduğunu görürüz.

Müminler arasında olması gereken bu yaklaşımları maalesef görmemiz pek mümkün olmamaktadır. İnsanlar kendi kabullerini mutlak doğrular olarak görmekte ve buna aykırı bir yaklaşım sergileyen herkesi düşman ilan ederek çeşitli yaftalarla suçlamaktadır. Oysa bir insanın, alnını secdeye koyan ve Allah’a ibadet etmek dışında başka bir sevdası olmayan birini çeşitli sıfatlarla suçlamasından daha kötü ne olabilir?

Rabbimiz herkesi yaptığı amellerle ve haramlardan ne derece kaçındığı ile değerlendirecektir. Bu nedenle sürekli başkalarıyla ve onların yaptıklarıyla, hatalarıyla uğraşmak yerine kendimize dönmemiz gerekir. Müminlerin enerjisini müslümanlarla mücadele etmeye, didişmeye değil, Allah’ın razı olacağı amellere gayret ederek harcaması gerekir. Bunu yapmayıp da İslâm adına sadece müslümanlarla uğraşıp duranlar, hele de gözünü kırpmadan müslüman kanı dökenler, dökenlere sempati duyanlar arkalarına dönüp bakmalılar: Acaba kaç tane insanın hidayetine vesile olmuşlar?



.

Risale-i Nur ve Tasavvuf

Tarih26 Ocak 2015, 15:23Editör

Mehmet (Yarbay) Ildırar hocaefendinin yazdığı önemli bir eser olan; "Risale-i Nur da Tasavvuf"..

Gerçek zikir ise nefsin tasfiyesi (çirkin sıfatlardan kurtulmak) ve kalbin itminanı ile (ihlas, marifet, muhalefet, yakin) gerçekleştirilir.

Kitabın muhtevasında, niyetim hastır, usul ve üslubundaki noksanlıkların affını dilerim.

Kitabın içinde anlatılacağı gibi, Risale-i Nur’un kutsal dairesine, efendim, gözümün nuru mürşidim Hz. Gavs-ı Kasrevi Seyyid Abdülhakim el-Hüsey
ni’nin (K.S);

-”Risale-i Nur oku, zira tasavvuf ilimsiz olmaz” emri ile girdim.

Kırk üç yıldır Risale-i Nur okumaktayım. Esefle belirtmeliyim ki cemaatler arası taassup ve enaniyet müşahede ediliyor. Bunları aklım ve kalbim kabul etmediği için bu küçük risaleyi ümmet-i Muhammed’in istifadelerine sunarak, tarafgirlik etmemeleri için ufacık bir hatırlatmada bulunmak istedim.

Risale-i Nur her ne kadar Kur’an-ı Kerim’in tefsiri ve tevili ise de bu hakikat ışığında, bin dört yüz senedir tasavvufa dair, mûcizi’l-beyan Kur’an-ı Kerim’de yüzlerce ayet ve burhan vardır. Bu iki hakikat göz önünde tutulunca, gözümün nuru üstadımız Bediüzzaman’a (K.S) göre, benim meşrebim Hak’tır diyebiliriz, ama hak yalnız benim meşrebimdir diyemeyiz.
Bu durum muvahecesinde, bu iki ali nurani zümre, imanın inkişafı ve hakiki imanın ele geçirilmesi için birbirinden ebediyen ayrılmayan, Kur’an-ı Kerim’in iki bahçesi, iki meyvesi gibidir. İki gözümüzden hangisinin kör olmasına rıza gösteririz?

Gavs-ı Kasrevi hazretlerinin (K.S), “Tasavvuf ilimsiz olmaz, Risale-i Nur’u oku” emriyle, kitabın içinde teferruatı ile anlatılan rüyadaki, Gavs’ımızla beraber Kur’an-ı Kerim’in yağını yeme ve muhteşem bir zatın, “Kur’an’ın balını da yiyin” sözü hakkındaki rüyamız, yukarıda açıkladığımız hukukun en güzel şeklidir.

Aklıselimle düşünürsek yağı da Kur’an’ın malı, balı da Kur’an’ın malıdır. Dünyada hiçbir fert ve aile düşünemeyiz ki yağsız ve balsız bir hayat sürdürebilsin. Maksat aşikardır. Üstat Bediüzzaman (K.S) dinsizliğe karşı Kur’an’a sığınarak iman hakikatlerini şerhetmiştir.

Fahr-i Kainat S.A.V ve sahabesi ve sonra gelen evliya-i izam da mürşidler de yakin iman sahibi olmak ve kalbi selamet için, şeytanın ve nefsin firavuniyetini kırmak için, Kur’an’ın yağına sığınarak insanları hidayete ve necata ulaştırmışlardır.

Zaten mihraba dönen bir kimse bir tarafında medreseye (Risale-i Nur da medrese-i Kur’aniye’dir), mihrabın diğer tarafında mürşid-i kamillerin asa-yı Musa’sına tutunarak tekke ve zaviyelerde ıslah-ı nefis etmişler ve “Ekımussalah” emri ile hudû’ ve huşûyu koruyarak kalb-i selim ile Allah’ın divanına durmuşlardır.
Medresesiz ve tekkesiz din kemal bulmaz. Ümmet-i Muhammed de Hakk’ın divanına çıkmaya güç yetiremez. İman lisanı ile namazda haramdan, nefsin hevasından ve şeytanın iğvasından ancak gerçek zikir ile kurtulabilir.

Gerçek zikir ise nefsin tasfiyesi (çirkin sıfatlardan kurtulmak) ve kalbin itminanı ile (halis niyet, ihlas, marifet, muhalefet, yakin vb.) gerçekleştirilir. Yoksa namaz unutulanların hatırlanması, işlerin muhakemesi gibi boş işler meydanı olur. Namaz en mükemmel ibadet ve zikirdir. İhya 3. ciltte şöyle beyan edilmiştir: “Zira gerçek zikir, ancak kalbi takva ile tamir ettikten ve kalbi kötü sıfatlardan temizledikten sonra kalbe yerleşir.”

Üstat Bediüzzaman (K.S), Mektûbat isimli eserinin “Yirmi Dokuzuncu Mektub”unda, “Tarikat nedir?” sualine şöyle cevap veriyor:

“Tarikatın maksadı, marifet ve iman hakikatlerini geliştirmek olup, Hz. Muhammed’in S.A.V gölgesinde kalp ayağı ile ruhani bir seyrü sülük neticesinde iman ve Kur’an hakikatlerine mahzar olmaktır. Şu kainatta insan bütün yaratılmışların bir fihristesi olduğundan insanın kalbi binlerce alemin manevi haritası hükmündedir. İnsanın kafasındaki dimağı hadsiz telsiz, telgraf ve telefonların santrali gibi, kainatın bir nevi manevi merkezi olduğunu gösteren hadsiz bilimler ve beşeri ilimler olduğu gibi, insanın mahiyetindeki kalbi dahi kainatın hakikatlerinin mazharı, medarı ve çekirdeği olduğunu hesapsız ehl-i velayetin yazdığı milyonlarla nurani kitap göstermektedir. Bu seyrü sülûk-i kalbinin ve hareket-i ruhaniyenin miftahları ve vesileleri zikr-i ilahi ve tefekkürüdür.”

Mektûbat-ı Rabbani, “Elli Sekizinci Mektup”ta insanla Allah arasında yetmiş bin perde bulunduğu, bu perdeleri geçmek için tasavvuf berzahından geçmek lazım geldiği açıklanmaktadır.
Mesnevi-i Nuriye’de şu ifadeleri görüyoruz: “Ey aziz olan kimse bil. Kelime-i tevhidin tekrar ile zikrine devam etmek kalbi pek çok şeye bağlayan bağları kırmak içindir. Nefsin tapacak derecede sanem ittihaz ettiği matluplardan yüzünü çevirmek içindir” ve “Ey aziz olan kimse bil. Tohum olacak bir habbenin kalbi, içi delindiği zaman bitki olarak sünbüllenmez, neşvü nema bulmaz. Ölür gider. İnsanın nefsi olan ene, enaniyetin kalbi Allah Allah zikrinin şua ve hararetiyle yanıp delinirse, büyüyüp gafletle firavunlaşmaz. Allah’a isyan etmez.
O zikr-i ilahi sayesinde ene mahvolur gider. İşte Nakşibendiler, ittihaz ettikleri gizli zikir sayesinde kalbi fetheder. Ene ve enaniyet mikrobunu öldürmeye, şeytanın emireri olan nefs-i emmarenin başını kırmaya muvaffak olur. Kadiriler açık zikirle tabiat taunlarını tarumar eder.

Ey aziz olan kimse bil. Zikreden adamın feyz-i ilahiyeyi celbeden muhtelif letaifleri vardır. Letaiflerin bir kısmı kalp ve aklın şuuruna bağlıdır. Bir kısmı şuursuzdur. Binaenaleyh gaflet ile yapılan zikirler dahi feyizden hali değildir.” Bu ifadelere bakılırsa, üstadın tarikata karşı olduğu söylenebilir mi?

“İnsan, hayatın kargaşasından kurtulmak, teneffüs etmek için, ağır tekaliflerden bir derece her halde bir teselli, sığınacak bir istinatgah ister. Vahşeti izale edecek bir ünsiyet arar… İşte böylelerin hakiki tesellisi Allah’ın zikridir. Kendi kendine der: ‘Ben yalnız değilim. Vesveseye düşmem lüzumsuzdur. Allah benim imdadıma yetişir.’ İmanlı hayattan, insaflı, ünsiyetli zevk alır. Saadet-i ebediye manasında Allah’a lütfettiği için şükreder.”

“Velayet, bir hüccet-i risalet; tarikat, burhan-ı şeriattır.” Demek veli risaletin, tarikat da şeriatın bir kanadıdır. “İslamiyet’in sırrı kemali, medar-ı nuriyetidir. İşte bu sırr-ı azimi ehemmiyetiyle beraber bazı fırka-i dalle inkara gider.” Ehl-i sünnet ve’l-cemaat’e mensup bir kısım ehl-i siyaset ve gafil insanlar, ehl-i tarikatın içinde bazı kötü hareketleri görerek tarikatların hepsine düşman olurlar. Oysa her meslek erbabı içinde kötüler olabilir. Bu hepsinin kötü olduğu manasına gelmez. Eşya da kusursuz olmaz. Bir kusur olsa bin hayır vardır. Cenab-ı Hak ahirette muhasebe-i amale bakar. Adalet-i rabbaniye hasenat ve seyyiatın muvazesine bakar. Hayır çoksa, şer, hayır sayılır. Şer çoksa, az bir hayır şer sayılır. Seyiat racih gelirse ceza verir; hasenet seyyiata galip gelirse cennet verir, müjde verir. Madem adalet-i ilahiyye böyle hükmeder, hakikat dahi bunu hak görür.

“Ehl-i dalaletin hücumu zamanında, ehl-i tarikat imanını muhafaza eder (Yani bir profesör, bir doçent imanını kurtaramaz da, samimi bir sûfi olan bir esnaf, bir bakkal imanını kurtarır). Adi bir samimi ehl-i tarik sûfi, zahiri bir mütefenninden imanını daha iyi korur. O zevk-i tarikat vasıtasıyla, o muhabbet-i evliya ile imanını kurtarır. Şedid bir muhabbet, metin bir itikadla kutub bildiği şeyhine sımsıkı sarılır, onu hiçbir kuvvet çürütmez. Çürütmediği için onlardan itimadını kesmez. Tarikatta hissesi olmayan, kalbi harekete gelmeyen en muhakkik alim zat olsa şimdiki zındıkların desiselerine karşı kendini tam muhafaza etmesi müşküldür.

Tarikat, İslamiyet’in bir kalesidir. Merkez-i hilafet olan İstanbul’da 550 senedir hıristiyan alemine karşı muhafaza ettiren tekkelerde Allah Allah diyenlerin kuvve-i imaniyeleri, marifet-i ilahiyeden gelen muhabbet-i ruhaniyeleri, cûş-u hurûşları Osmanlı’yı kurtarmıştır.”

Eserlerinde tarikat hakkında böyle ifadelere yer veren bir zatın tarikata karşı olması elbette düşünülemez.

Mehmet ILDIRAR ( Mehmet Yarbay )

Bu yazı Pozitif Yayınlarından çıkan Mehmet Ildırar’ın “Risale-i Nur’da tasavvuf” isimli kitabının tanıtımıdır. Kitabı kredi kartı veya havale ile satın almak için bu linke tıklayın.

NaksibendiTarikati.com Web sitemiz not:

Bediüzzaman Hazretleride Nakşibendi dergahlarında yetişip, feyz almıştır. Büyük kardeşi Molla Abdullah'ta Nakşi alimidir. Bediüzzaman hazretleri, Gavsı Kasrevi Seyyid Abdulhakim (ks) hazretlerinin ilk mürşidi Şeyh Muhammed Diyaüddin Nurşini (ks) hazretleri hakkında, Mesnevî-i Nuriye'de "Hubab Risalesi"nde Nurşin karyesinde şöyle yazmıştır: "Eğer istersen hayalinde Nurşin karyesindeki Seydâ'nın meclisine git, bak: Orada fukara kıyafetinde melikler, padişahlar ve insan elbisesinde melâikeleri bir sohbet-i kudsiyede göreceksin. Sonra Paris'e git ve en büyük localarına gir. Göreceksin ki, akrepler insan libası giymişler ve ifritler adam suretini almışlar, ilâ âhir..."  

Hal böyle iken Bediüzzaman hazretlerinin izinden gittiğini söyleyen insanların tarikat karşıtı olmaları, içinde oldukları yanlışı açık ve net olarak göstermektedir.  Allah (cc) cümlemize kamil iman nasip etsin.

Risale-i Nur & Nakşibendilik & İmam-ı Rabbani & Mehdiyet

Risale-i Nur Enstitüsü adlı bir kuruluşun web sitesinde ( http://www.risaleinurenstitusu.org/index.asp?Section=Enstitu&SubSection=EnstituSayfasi&Date=7/6/2001&TextID=225 )Tasavvuf ve Risâle-i Nur başlıklı bir yazı yayınlayıp, kendi düşence ve görüşlerini yazmışlardır. Bu yazıda İmam-ı Rabbani Hazretlerinin bir sözünü eklemişlerdir. Evet, Bediüzzaman Hazretleride yazdığı eserlerin birçok yerinde İmam-ı Rabbani Hazretlerinin bir başyapıtı olan Mektubattan alıntılar yapmıştır. Bu, Üstad nezdinde de eserin muteberliğine işarettir ki, ehli sünnet itikatında olan hiç kimse Mektubatı Rabbaniyi inkar edemez ve İslam dünyasında bu eserin yeri çok önemlidir. 

İmam-ı Rabbani Hz., Mektubatta Mehdi'nin Nakşibendi tarikatı halifelerinden olacağını yazmaktadır. Demek ki, hadislerin işaretinden Mehdi as. neseben hem seyyid ve Evliyaullahın işareti ile de Nakşibendi olacaktır, burada taassubtan sakınıp İmam Rabbani Hz. gibi zatı kiramın sözlerini kendimize bir hazine bilmeliyiz.  

Bediüzzaman Hz. ve İmam Rabbani Hz. gibi zatlar ayet ve hadisler ışığında aslında konunun aslını vermişlerdir, günümüzde maalesef insanoğlu bu konuları kendi yorumu doğrultusunda mesnedsiz sunduğu zaman sıkıntı ortaya çıkmaktadır. Halbu ki, net verilmiş cümlenin yorumunda insaf ehli olmamız, konunun doğru anlaşılmasında büyük bir rol sağlayacaktır.

Selam ve dua ile.

Bir kamil mürşide varmasan olmaz.

Tarih16 Eylül 2014, 23:22Editör

Asırlardır gönülleri aydınlatan Yunus Emre Hazretlerinin o sır dolu mısraları..

Hakk aşığı Yunus Emre (ks) Hazretlerine kulak ver kurbanım..

 

Gel ey kardeş, Hakkı bulayım dersen, 
Bir kamil mürşide varmasan olmaz, 
Resulün cemalini göreyim dersen, 
Bir kamil mürşide varmasan olmaz.

Niceler gittiler mürşid arayı, 
Arayanlar buldu derde devayı, 
Bin kez okur isen aktan karayı, 
Bir kamil mürşide varmasan olmaz.

Gel şimdi kardeşler gidelim bile, 
Nice aşıkların bağrını dele, 
Cebrail delildir, Ahmet'e bile, 
Bir kamil mürşide varmazsan olmaz.

Kadılar mollalar cümle geldiler, 
Kitapların hep bir yere koydular. 
Sen bu ilmi kimden aldın dediler. 
Bir kamil mürşide varmasan olmaz.

YUNUS EMRE bunda mana var dedi, 
Bir kamil mürşide sen de var şimdi, 
Hazret Musa'ya Hızır'a var dedi, 
Bir kamil mürşide varmasan olmaz.

Yunus Emre (ks.) Hz


.

Tasavvuf Nedir? Kamil Mürşid Nedir? - Geniş Malumat

Tarih06 Haziran 2014, 08:44Editör

Günümüz insanoğlunun en büyük ihtiyacı olan Tasavvuf dünyası hakkında açıklamalı bir yazı..

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم

 

 

أَجْمَعِينَ وَصَحْبِهِ وَآلِهِ مُحَمَّدٍ سَيِّدِناَ عَلىَ وَالسَّلاَمُ وَالصَّلاَةُ الْعَالَمِينَ رَبِّ لِلهِ اَلْحَمْدُ

 

 

TASAVVUF NEDİR? KÂMİL MÜRŞİD KİMDİR?

 

 

Tasavvuf, İslam tarihinde ortaya çıktığı günden beri hiç gündemden düşmemiş, kıyamete kadar da düşmeyecektir. Çünkü tasavvufun konusu insandır, insan terbiyesidir. İnsan var olduğu müddetçe tasavvuf da var olacaktır.

 

Tasavvuf, kelime olarak Kur’an ve sünnette geçmez. Ama içerik olarak tamamen Kur’an ve sünnet esasları üzerine kurulmuştur.

 

Bu hâliyle tasavvuf yeni bir din değildir. O sadece dinin yeni bir üslup içinde sunulmasından ve özel bir usul içinde yaşanmasından ibarettir.

 

Gavs-ı Sani k.s. hazretleri "Dinde olmayan tasavvufta yoktur" buyurmuştur.

 "Sizden herhangi bir ücret istemeyen bu kimselere tâbi olun, çünkü onlar hidayete ermiş kimselerdir." (Yasin 21. ayet)

"Her insan topluluğunu imamları ile birlikte çağıracağımız o günde kimlerin amel defteri sağından verilirse, onlar, en küçük bir haksızlığa uğramamış olarak amel defterlerini okuyacaklar. " (İsra 71. ayet)

Tasavvuf terbiyesi, Allah ve Rasulünün (s.a.v) öğrettiği edep üzere kurulmuş manevi bir ahlak eğitim sistemidir. Bu sistemin hedefi, takva ve edeple Allahu Teâlâ’nın rızasına ulaşmış olgun insan yetiştirmektir.

 

Tasavvuf, İslam dininin en kıymetli ilimlerinden ihsan ilmini öğretir, ihsan hâlini ele geçirmeyi hedefler, dinin hizmetçiliğini yapar. İhsan, kalbin gafletten uyanması, ilahi nur ve sevgi ile yıkanması, bütün günah çeşitlerinden arınması ve Yüce Allah ile huzur bulmasıdır. Kısaca ihsan Yüce Allah’ın dostu olmaktır.

 

 

‘Tasavvuf nedir?’ sorusunu, İslam’a girmeyen, Kur’an ve Sünnet ilmini gereği gibi bilmeyenlere sormak yanlış olur.

 

Bu soruyu İslam’ı, temel esaslarından öğrenip tasavvuf yolunu imar eden mimarlara sormak gerekir. Çünkü tasavvuf ayrı bir din değil, İslam’ın içinde bir anlayıştır. Bu yüzden tasavvufun mimarları onu binlerce değişik açıdan tanıtmışlar ve tarif etmişlerdir.

 

Bu tarifler, İmam Sühreverdî’nin (632/1234) tespitine göre bini geçmekte,[1]sufi âlim Zerruk’un (899/1493) ifadesiyle de iki bine ulaşmaktadır. [2] Bütün bunlarla anlatılmak istenen şudur:

 

Tasavvuf güzel ahlaktan ibarettir. Güzel ahlak, Allahu Teâlâ’nın edebi ile edeplenmektir. Bu, içi ve dışıyla Allah adamı olmak demektir. Bu güzelliği elde etmenin yolu, samimiyetle Allah’ın Sevgilisi Hz. Muhammed’e  (s.a.v) uymaktır. Ona uyan Yüce Allah’a dost olur. Allah’a dost olan kimse, dünya ve ahiretin şerefini bulur, ebediyyen kurtulur. Bu sonuç her insan için en büyük hedeftir.

 

Bu dostluğun ve güzel kulluğun merkezi ise kalptir. Onun için işe kalbin manevi terbiyesinden başlamak gerekir. Zira insanı, güzel kulluk gibi büyük bir davaya hazırlamak en mühim görevdir. Bu önemli görev her mümini yakından ilgilendirir. 

[3]

 

 

 

Kıssa

Cüneyd-i Bağdadi ks. Hazretlerine: 

Tasavvuf nedir? Diye sordular; Bilmiyorum! Dedi ve sonra ilave etti;

 

Keremli bir kavim içinde, keremli bir zamanda, keremli bir kişiden, keremlinin izhar ettiği, kerem ahlâkı.  

 

 

 

Tasavvufun Dindeki Yeri ve Önemi

Din, Yüce Allah’ın kullarını terbiyesinden ibarettir. Bu terbiye üç temel alanda gerçekleşmektedir. Birincisi inanç, ikincisi ibadet, üçüncüsü de ahlaktır. Din inanmakla başlar; ibadet ve taatle yaşanır. Edeb, güzel ahlak, ilahi sevgi, kalp temizliği, nefis terbiyesi ile Allah’a dostluğun tadına varılır. Şu halde kâmil bir mümin olmak, dini kâmil olarak yaşamaya bağlıdır.

 

İman, inanç esaslarıdır. Bunu akide ve kelam âlimleri inceler. İbadetleri fıkıh âlimleri işler. Ahlak ise, insanın iç terbiyesidir. Ahlak terbiyesi, ilim ve ahlak konusunda kâmil insanların rehberliğinde olur. Bu kâmil insanlar daha çok bir mürşid nezaretinde tasavvuf mekteplerinde yetişir.

 

Meşhur Cibril hadisinde belirtilen ihsan, asıl hedefi iç temizliği olan tasavvuf terbiyesinin temelini oluşturmakta ve bu terbiyenin önemini ortaya koymaktadır.

[4]

 

Öyle ki, İmam Gazali (rah) böyle bir terbiyeye girip nefsi ıslah etmeyi, herkes için farz-ı ayın kabul eder. Yani olmazsa olmaz gibi şart koşar, ‘Çünkü peygamberler hariç, hiç kimse manevi hastalıklardan uzak değildir ve onlardan tek başına kurtulamaz’ der. 

[5]

 

Ebu’l-Hasan eş-Şâzelî k.s. ise şöyle buyurmuştur: “Maneviyat ilmi ve terbiyesi almayan kimse, hiç farkında olmadan birçok büyük günah işlerken ölür gider.” 

[6]

 

İbnu Allan es-Sıddîkî (rah) farkında olunmayan bu günahların kibir, kendini beğenme, ibadetiyle övünme, insanları beğenmeme gibi gizli günahlar olduğunu belirtir. 

[7]

 

 

Kıssa

Seyyid Kasım-ı Tebrîzî şöyle anlatmıştı: "Bir gün Mevlânâ Zeynüddin Ebû Bekir-i Tâyibâdî'nin meclisinde oturuyordum. O zamanın şeyhlerinden birinin bir müridi de oradaydı. Mevlânâ Zeynüddin ona, 'Şeyhini mi daha fazla seversin, yoksa İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe'yi mi?’ diye sordu. O mürid,

Şeyhimi daha çok severim’ deyince Mevlânâ Zeynüddin bu söze çok sinirlendi ve kızdı. Sonra üzüntüsünden kalkıp evine gitti. Ben orada oturup, kaldım. Bir an geçtikten sonra Mevlânâ Zeynüddin dışarı çıktı ve bana,

'O müride çok kızdık ve yüzüne hoş olmayan söz söyledik; gel varalım, özür dileyelim’ dedi. Birlikte onun yanına gitmek için çıktık. Mürid yolda önümüze çıktı ve dedi ki:

'Ben de sizden özür dilemeye geliyordum. O sözle neyi kastettiğimi arz eylemek istedim. Şöyle ki; bunca yıldır İmâm-ı Âzam hazretlerinin mezhebindeyim. Kötü sıfatlarımın hiçbirinden kurtulamadım. Birkaç gündür şeyhime hizmet etmekteyim. Bütün çirkin huylarımı onun güzel himmetiyle bertaraf ettim. Böyle bir zatı İmâm-ı Âzam'dan daha fazla sevmemde ne sakınca olabilir? Eğer kitaplarda bu sevgi hoş değildir diye nehyetmişlerse ispatlayın, biz de sevgimizden vazgeçelim!’ Mevlânâ Zeynüddin o müridden özür diledi ve onu takdir etti." 

[8]

 

İbn Acîbe el-Hasenî k.s. şöyle buyurmuştur:

‘’Hz. Peygamber’in s.a.v. usul ve yolu üzere terbiye veren kâmil mürşidlerin hali, insanlara aynı derecede yönelmek ve onların tabiatında değişim gerçekleştirmektir. Onlar, (Allah’ın izniyle) günahkâr kimseyi itaatkâr, kâfiri mümin, gafili zakir, cimriyi cömert, kirliyi temiz, kötüyü iyi, cahili ârif yaparlar. Bu şekilde insanların kimyasını (mizacını) ve halini değiştirirler; çünkü onların yanında bunun iksiri vardır. Bu iksir, varlığın kimyasını ve tabiatını değiştirme özelliğine sahip olan ebedî aşktır.’’ 

[9]

 

Her mümine, sahih iman ve düzgün ibadet farz olduğu gibi; kalp temizliği, nefis terbiyesi ve güzel ahlak da farzdır. Bu farzları yapmaya vesile olan şeyler de onlar kadar önemlidir.

 

Hiçbir mümin, ben imanı ve ibadeti öğrenirim, yaparım fakat bana ihlâs lazım değildir; ilahi sevgi gerekmez, benim marifetullaha ihtiyacım yok, ben kalp temizliği istemem, nefis terbiyesi ile uğraşamam diyemez. Derse hak yolda gidemez, dinini hakkıyla yaşayamaz, Yüce Allah’ın rızasını kazanamaz, hakiki huzuru bulamaz.

 

Bitmeyen huzur ilahi sevgiye ve zikrullaha bağlanmıştır. Hiçbir zaman değişmeyecek bu kesin hüküm Kur’an-ı Hâkim’de şöyle ferman buyrulmuştur:“Allah kendisine yönelen kulunu hidayete, rızasına giden yola erdirir. Onlar iman edenler ve kalplerini Allah’ın zikriyle huzura erdirenlerdir. Dikkat edin, kalpler ancak Allah’ın zikriyle huzur bulur.“ 

[10]

 

 

Gavs-ı Sânî k.s. hazretleri şöyle buyurmuştur: ‘’Sadat’lar gözünü ne sağa ne sola diktiler. Allah’ın rızasına diktiler. Kendilerini kerem kapısında buldular. Sizde öyle yapın.‘’

 

Allahu Teâlâ, ilahi terbiyenin ve dostluğun merkezine Resûlü Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizi koymuştur. Ona uymadan kimse Yüce Allah’a gidemez, O’na dostluk yapamaz. Allahu Teâlâ bu konuda bütün insanlığın önüne şu ilâhî ölçüyü koymuştur: “Rasûlüm! De ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız bana tâbi olunuz/ uyunuz ki Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah çok affedici ve esirgeyicidir.“ 

[11]

 

Âlimlerin belirttiği gibi, bu ayette geçen ‘tabi olmak’, sıradan bir tabi olmak değildir. Buradaki ittiba, Hz. Peygamber’e (s.a.v) gerçek manada duyulan bir sevgiyi içine almaktadır. Bu sevgi, Fahr-i Kâinat Efendimize (s.a.v) kalple, dille, özle, sözle, hâl ve ahlak ile tam bir teslimiyetle uymayı gerektirir.

 

Efendimiz (s.a.v), Ashab-ı Kiram’a (r.anhüm) dini, iman, ibadet ve ihsan boyutuyla öğretmiş, göstermiş, yaşatmış ve öylece ahireti şereflendirmiştir. Sahabe-i Kiram da (r.anhüm) kendilerinden sonra gelenlere dini, iman, ibadet ve ihsan boyutu ile bir bütün olarak aktarmıştır. 

[12]

 

 

 

Tasavvufun Sistem Olarak Ortaya Çıkışı

Hicri ikinci asırdan itibaren dinî hayatta bir zayıflama gözükmeye başlandı. Yeni fetihler ve İslam’a yeni girenlerle İslamiyet geniş alanlara yayıldı. Bu durum çeşitli sıkıntıları da yanında getirdi. Dine yeni girenlere, onu hakkıyla anlatmak ve yaşatmak için âlimler ve salihler büyük çabalar harcadılar.

 

Akaid âlimleri, itikat konularına, fakihler ibadet konularına, muhaddisler hadisleri tespite, müfessirler Kur’an’ın tefsirine, dil âlimleri Arapçaya yönelip İslam’ın temel ilimlerini ihya etmeye ve insanlara ulaştırmaya çalıştılar ve Allah’ın izniyle bunda muvaffak da oldular. Bu arada arif, salih, veli, sufi ismiyle anılan Allah dostları da dinin edep, ahlak, kalp temizliği ve ilahi aşk yönüne yöneldiler; himmet ve gayretlerini bu alanda sarf ettiler. Bu arada, insanların fıtratlarına uygun terbiye metodları, ıslah usulleri geliştirdiler. Bu işte, Kur’an ve sünnet esaslarına dayandılar. Sahabe-i Kiram’ın uygulamalarını ve onları takip eden salihleri örnek aldılar. Dinin terbiyesini bizzat nefislerinde yaşayarak tattılar ve insanlara gösterdiler. İnsanların gönlüne hitap ettiler. Sohbet, muhabbet, vaaz, nasihat, tövbe, aşk, güzel ahlak, incelik, sadelik, cömertlik gibi güzelliklerle gönülleri fethettiler.

 

İşte bu maneviyat önderleri, hicri beşinci asırdan itibaren İslam âleminde görülen terbiye ocaklarını ve tasavvuf okullarını kurdular. Bu terbiye ocakları dini ihya hizmetini yürütmüş ve hâlen yürütmektedir.

 

Zâhirî ilimler nasıl konuşma, duyma ve yazı yoluyla bir nesilden diğerine aktarılıyorsa; hâl, maneviyat ve kalp ilmi denilen ihlâs, feyiz, sevgi, ilahi aşk, gözyaşı, edep ve güzel ahlaklar da, kalpten kalbe, gönülden gönüle aktarılarak ve bizzat yaşanarak günümüze kadar getirilmiştir. Kıyamete kadar da böyle gidecektir. Çünkü Kur’an, sünnet ve dinimize ait ilimler ilahi koruma altındadır. Allahu Teâlâ, rahmetiyle, her devirde bu dinin hem zahirî ilimlerini, hem de manevi ilimlerini öğrenecek, anlayacak ve başkalarına aktaracak kimseler yaratmıştır. Maneviyat ve ahlak ilmini, kâmil mürşidler taşımakta ve nasibi olanlara ulaştırmaktadır. Bu nimet, Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimizin âlemlere rahmet olma mucizesinin bir devamıdır.

 

Necmeddin-i Kübrâ k.s. hazzretleri ise şöyle buyurmuştur: ‘’Tasavvuf yolu doğru yoldur. Üstelik yolların en yüce ve değerlisidir. Çünkü yollar gayesine göre değer kazanır. Tasavvuf yolunun gayesi ise Allah Teâlâ’yı tanımak ve Hz. Muhammed’in s.a.v. bildirdiği bütün hükümleri edeple uygulamaktır. Dolayısıyla bu yolda rehberlik eden kâmil mürşidler diğer yol gösterenlerin efendisi konumundadır. Zira kâmil mürşidler, Resûlullah s.a.v. Efendimiz’in ilminin varisleridir. Onlar Kur’an ve Sünnet’e göre amel eden kimselerdir. ‘’ 

[13]

 

 

 

Kıssa

S. Saki Hazretleri anlatıyor: Babam (Gavs-ı Sâni hazretleri) şöyle anlattı:

“Ben bu göreve gelince, bir rüya gördüm. Rüyamda, başımın üzerinde bir taht yapılıyordu. Tahtı yapanlara, ‘Bunu kim için yapıyorsunuz?’ diye sordum.‘Hz. Resûlullah (s.a.v) için yapıyoruz, o gelip oturacak’ dediler.

Ben, ‘Ne kadar oturacak?’ diye sordum. Bana, ‘Bu kapıda sünnet-i seniyyeye uyulduğu sürece, Hz. Peygamber orada oturacak’ denildi. Biz de bütün gücümüzle sünnet-i seniyyeye uyarak Resûlullah Efendimiz’in (s.a.v) devamlı başımız üstünde oturmasına çalışacağız inşallah.”

Bu manevi emanet bu kapıda Kur’an, Sünnet ve âdapla kalacaktır. Bunun için hep Kur’an’a, Sünnet’e ve yolumuzun adabına sarılmamız gereklidir. Bugüne kadar böyle gelmiştir. İnşallah bundan sonra da böyle devam edecektir. 

[14]

 

Gavs-ı Sanî k.s. “Sâdatlar, dini İslâm’ın içinden, en güzel takva üzere ne ise, adap olarak onu seçmişler” buyurmuştur.

 

Tasavvuf her şeyi ile dinin hizmetindedir. Hedefi, takvâya ulaşmış kâmil insan yetiştirmektir. Ölçüsü Kur’an ve Sünnettir. Sermayesi ilâhî muhabbettir. Meyvesi aşk, edeb ve muhabbet-i İlâhiyyedir.

 

Allah aşkını hedefleyen tasavvufu tanımak için tatmak gerekir. Nasıl bir tatlıya uzaktan bakmakla veya sırf tarifini okumakla tadı anlaşılamazsa, manevi halleri tatmak da ona ulaşmakla olur. Ulaşmak, yaklaşmakla başlar. Yaklaşmayan yabancı kalır. Yabancı kalan, o şeyin cahili olur. Bir kimse, hem cahil hem de edebi eksik olursa, onun iyi diye yaptığı çoğu şey bile yıkım ve fesat olur. En kötü cahil ise bildiğini zanneden, fakat gerçekte bilmeyendir. Edepli cahil, edepsiz okumuştan daha kârlıdır. Çünkü edepli olan, susmasını bilir. Susmakta pek çok hayır vardır. Fakat içinde edep olmayan sözde ve işte hiçbir hayır yoktur. Aksine zarar çoktur.

 

Kâmil mürşidi tanımak için, onunla aynı yolu, edebi, zikri, fikri, hizmeti, ibadeti sevgiyi bir derece paylaşmak gerekir. Mürşide teslim olmayan tabi olmaz. Tabi olmayan, onu lâyıkıyla tanıyamaz. Tanımayan sevmez. Sevmeyen bilmez. Bilmeyen onun hakkında şahitlik edemez. Onlar hakkında bilmeden konuşanlar, övseler de yerseler de haksızlık etmiş olurlar. İkisi de mürşidin hakkını zayi eder. Veliyi tanımadan kötüleyen kimse inkâra, metheden kimse ifrata düşer. İnkâr zulüm, ifrat ziyandır. İkisi de haramdır.

 

İmam Rabbani k.s. “Bir mürşit terbiyesine girmekten maksat, hakiki imana ulaşıp ilahi emir ve hükümleri muhabbetle uygulamaktır” 

[15]

 

Seyyid Abdulkadir Geylanî, Yunus Emre, Mevlana Celaleddin Rûmî, Hacı Bektaş-ı Veli, Şah-ı Naşıbend, İmam Rabbani, Mevlana Halid, Ahmed Rufâî ve diğer büyük zatlar (Allah hepsinin derecesini âli etsin ve kudsiyetini artırsın) bütün insanlığa ilahi aşkı yaşayarak göstermişler, nicelerini bu saadetle tanıştırmışlardır.

 

 

Menkıbe

Bir şâhid anlatıyor: Seyda Hazretleri İstanbul’daki hocalardan bahsederken Molla Sadreddin Yükselden bahsetti. Ben de, ‘’Çok yüksek âlim olduğunu söylüyorlar,’’ deyince: ‘’Evet, Hazretin tekkesinde yetişmiş, Şeyh Maşuk Hazretlerine yakın damat olmuş çok yüksek âlim, sen de ziyaretine git,’’ dedi.

İstanbul’a dönünce Molla Sadreddin Hoca Efendiyi ziyarete gittim. Sohbet esnasında:

‘’Efendim, dünyada çok yüksek âlimler var, aynı zamanda mürşid-i kâmiller var. Bu ikincilere ayni mürşid-i kâmillere hüsnü teveccüh ve etraflarında cemaat daha çok, bunun hikmeti nedir?’’ dedim. Cevaben:

‘’Ben meşhur bir âlimim, bugün Beyazıt meydanına çıksam arkamda elli kişi zor toplarım. Ama senin şeyhin Seyyid Muhammed Raşid Hazretleri bir beldeden bir beldeye gitse, çevresinde yirmi-otuz bin insan toplanıyor. Bunun sebebi, hakikatte hidayete erdirici olan Allahü Teâlâ’dır, hidayet onun elindedir. Hz. Muhammed s.a.v.’e dahi: ‘’Yâ Habîbim! Sen istediğini hidayete getiremezsin,’’ buyurmuş. Şu halde, hidayet sahibi Allahü Teâlâ’dır. Yalnız Allahü Teâlâ bir kulunu severse ona hidayetten bir nusret, bir inayet verir. Allah kimin eline hidayeti verirse o irşad sahibi olur. İşte bu asırda senin şeyhinin eline hidayeti; Allahü Teâlâ koymuş, Resûlullah s.a.v. Efendimiz koymuş, bunun sırrı budur,’’ diye açıkladı. 

[16]

 

 

Seyyid Muhammed Raşid k.s. hazretleri şöyle buyurmuş: ‘’Allah dostluğu nedir iyi bilenler, bu yolun ne kadar faydalı olduğunu çok iyi bilirler.‘’

 

Hz. Mevlânâ k.s şöyle buyurmuştur: "Kâmil bir mürşidin elini tutmak, Allah'ın kudret elidir."

Allah'ın kudret eli demek, Rabbü'l-âlemin'in gücü kuvveti ve azametine temsildir. Resûlullah Efendimiz'in (s.a.v) eli ise, insanlara uzanan bir ilâhî rahmettir. Bu el vasıtasıyla Allah Teâlâ, dilediğini diriltir veya öldürür. Peygamberler, kâmil mürşidler Allah'a hidayete sevkeden vesilelerdir. Rabbü’l-alemin'in insanlara özel ikramıdır.

 

Müridin kendisini şeyhe teslim etmesi, kendini Allah ve Resûlü'ne teslim etmesi demektir. Çünkü şeyh olan kimse Resûlullah s.a.v.'in halifesidir. Resûl/peygamber ise Allah'ın halifesidir. Şu halde şeyhin elini tutan, Resûlullah'ın elini tutmuş gibi olur. Allah'a teslim olmuş demektir. Müridler, şeyhlerin elini tutup tövbe/biat ederler, çünkü ashap da böyle yapmıştır. Resûlullah s.a.v. Efendimiz'e geçmiş hayatlarına tövbe ederek biat etmişlerdir. Müridin, mürşid elini tutması sünnet-i Resûlullahtır. Bunu bilmeyen tasavvuftan nasipsizler, 'Bu da nerden çıktı?' derler. Meşâyih/mürşid-i kâmiller, kavmi içinde enbiya gibidir. Müridin, şeyhin elini alması mübayaat/manevi alışveriştir.’’ 

[17]

 

Hucvirî k.s. şöyle demiştir: “Eğer tasavvufu inkâr edenler, sadece tasavvuf ve sûfi kelimesinin Kur’an’da bulunmadığını söylüyorlarsa bunda garipsenecek bir şey yoktur; bu doğrudur. Fakat tasavvufun içerdiği manayı ve ahlakı inkâr ederlerse, o takdirde Hz. Peygamber’in (s.a.v) getirdiği dinin tümünü ve onun bütün güzel ahlaklarını inkâr etmiş olurlar.” 

[18]

 

Hz.Mevlânâ k.s. hazretleri şöyle buyurmuş: ‘’Kılavuzsuz yol gidene iki günlük yol, yüz yıllık yol olur.’’ 

[19]

 

 

Gavs-ı Sânî ks. ise: ‘’Bu zamanda insanlara yapılabilecek en büyük iyilik, tövbeyi tarif etmek ve bir mürşid-i kâmile yönlendirmektir. İnsanlara yapılacak en büyük iyilik budur.‘’

 

 

Menkıbe

Anlatıldığına göre bir gün seksen üç yaşında bir zat, Seyyid Muhammed Raşid hazretlerinin meclisine geldi. Oradakiler, bu zatın bazı söz ve davranışlarını beğenmeyip tenkit ettiler. Bu zat şöyle dedi:

Ben bu yaşıma kadar dinin hiçbir emrini yapmadım. Aşırı derecede sarhoş olduğum bir gün, dostlarım beni buraya getirmişler ve Seyda hazretlerinin k.s. elini öptürüp banyo yaptırdıktan sonra caminin altına yatırmışlardı. Sabah uyandığımda, bilmediğim bir çevre ve tanımadığım insanlarla karşılaştım. Seyda hazretlerini k.s. gördüğümde, bir nurun ayak parmaklarımdan girip bütün vücudumu kapladığını gördüm. Bu nur beni o halimden bu halime çevirdi. Ben şimdi on yedi günlüğüm.

Evet… Evliyanın nazarı cezbeyi doğurur. Cezbede ilâhî aşk ve muhabbeti meydana getirir. Bundan sonra o kişi, Allah’a yöneldi, dinini öğrendi ve dinini yaşayan biri haline geldi. 

[20]

 

Ariflerde ilim amele, amel hikmete, hikmet marifete, marifet ilâhi muhabbete dönüşür. Kamil insan yeryüzünde Allahu Teâlâ’nın halifesi olduğundan, kendilerine, kullar ve kalpler üzerinde tasarruf yetkisi verilmiştir. Arifler Cenab-ı Hakk’ın isimlerinin özel tecellilerine mazhar olmuşlardır. Bu sayede özel bir ilme, farklı bir kalbe, ayrı bir şahsiyete sahiptirler.

 

Müfessir Kad-ı Beydavî hazretleri şöyle buyurmuştur: “Allahu Teâlâ bazı kullarını diğer kullarını terbiye için halife seçmiştir. Aslında Yüce Allah’ın kendi işlerini gördürmek için bir halifeye ihtiyacı yoktur. Bunu sırf kullarına merhametinden yapmıştır. Çünkü her insan vasıtasız olarak ilahî feyzi alamaz, emirleri anlayamaz, kalbini manevi kirlerden arındıramaz. Kusur ve noksanlıkları buna mani olur. Bunun için bir vasıta gerekir. 

[21]

 

İmam Şârânî k.s. şöyle buyurmuştur: “Kamil mürşidin tek gayesi vardır; o da şudur: Müritlerini güzel ahlak ile süsleyip, Allah ve Rasulünün huzurunda sevilecek bir olgunluğa ulaştırmaktır.” [22] 

 

Onları görenler ve candan sevenler, sanki Rasulullah (s.a.v) Efendimiz ile karşılaşmış ve tanışmış gibi huzur duyarlar. Onların meclisine girenler, Sevgili Peygamberimizin (s.a.v) saadetli yüzüne nazar etmiş gibi haz alırlar. Onların elinden tutanlar, Rasulullah Efendimizin (s.a.v) mübarek elinden tutmuş ve onu öpmüş gibi olurlar. Onlar her devirde ümmetin önünde edep önderi, takva imamı, irşat kutbu olmuştur.

 

Seyyid Abdulkâdir Geylânî (k.s), Seyyid Muhammed Bahâüddin Nakşıbend (k.s), Seyyid Ahmed Şehîd (k.s) Seyyid Abdülhakim el-Hüseynî (k.s), Seyyid Muhammed Râşid el-Bilvânisî (k.s)... ve daha niceleri...

 

Bu büyükler gibi her devri süsleyen nice Muhammedî güller vardır. O güller, temiz gönüllere koku verirler. Onlar Yüce Allah’ın boyası ile boyanmışlardır. Onların gönlü ilâhi aşk ile doludur. O güllerin dallarından sevgi balları akar, hepsi dışa süzülmüş özdeki sevgiyi yayar.

 

Hz. Mevlana k.s. hazretleri diyor ya: ‘’Gül mevsimi geçince gül kokusunu nereden alacaksın? Şüphesiz gül suyundan!’’ [23]-

[24]


Son olarak bu menakıb mürşid-i kamil ve tasavvuf terbiyesine güzel bir misal teşkil eder;

 

Akili bir zat ata binmişti. Uyumakta olan adamın ağzına yılan aktığını gördü. Yılanı ürkütüp kaçırayım diye atini sürdü, ama yılan adamın ağzından içeri girmişti...

 

Akılı süvari, yapılacak tek işin, yutana hissettirmeden yılanı çıkarmak olduğunu bildi. Hemen atini sürdü,kamcısını uyuyan adama öyle bir şiddetle vurdu ki, ilk vuruşta uyandırdı. Bir-iki daha vurdu. Adam kaçarak bir ağacın altına koştu.

Ağacın altında dökülmüş taze ve çürük elmalar vardı. Süvari bir kamcı daha vurunca adam elma ağacına kaçtı. Süvari "çürük elmaları ye!" diyerek vurmaya devam etti.
Dehşet ve korkuya kapılan adam çürük elmaları o kadar yedi ki, çıkaracak gibi oldu. Elmaları yiyen bağırdı,

 

"Ey emir, ben sana ne yaptım ki bana kahredersin? şurada ne güzel uyuyordum. Şiddetli kırbaçları ve çürük elmaları yemem reva mıdır? Eğer benim hayatımda, senin bana bir adavetin varsa, öldür de kurtulayım. Bu kadar zulüm olmaz ki ....

Seni gördüğüm saat ne kadar uğursuz bir zamanmış senin yüzünü görmeyene ne mutlu."

 

Sözleri bitmeden kamçıyı öyle şiddetle yedi ki, yeniden koşmaya ve elmaları yemeye başladı. Süvari, rüzgar gibi, adamın peşini bırakmadı, akıllı süvari adamı gece vaktine kadar koşturdu. Vaktaki çürük elmalar sıcak havada şiddetli koşma sonucu, midenin içinde çalkalana çalkalana şurup haline geldi, derken kustu ve kapkara yılanı da hortum gibi çıkardı.

Adam hayretle bir yılana baktı, birde süvariye. Yılanın kendinden çıktığını görünce süvarinin atının önünde secdeye kapanır gibi yere kapandı. O çirkin, kara yılanın muhakkak ölümüne sebep olacağını bildiğinden, kırbaçların acısı geçti, koşmanın yorgunluğu da bitti.

Şimdi ne yapması lazım? "Seni gördüğüm saat ne kadar uğursuz bir zamanmış. Senin yüzünü görmeyene ne mutlu." diyen adam şimdi ne yapacak?

 

"Sen hakikaten Cebrail(a.s) mısın, bana yetiştin.
Sen Hüda-iTeala'nın velisi misin ki Hızır (a.s) gibi yetiştin.
Sen, ben uyurken yılanın ağzıma girdiğini ne bildin? Çıkarmanın usulünü nasıl bildin ? Seni gördüğüm an hayatımın en mübarek saatiymiş." diyerek pişmanlığını dile getirdi. Hazret-i Mevlana buyuruyor ki:

" Eşek, eşekliğinden kaçar, sahibi kurt, kuş yemesin diye merhametinden onu yakalamak için koşar". Bu koşma, ziyandan koruma ve kurtarmak içindir. Hastalık artınca doktor ameliyat eder. Ameliyat çirkin bir şeydir. İnsanın vücudunu kesip biçerler.

 

Doktora:"zalimsin" diyemeyiz.
Doktor: "Sen ameliyat olmasaydın ölürdün." der.

O zaman, o doktora yüzlerce bıçak helal olsun deriz. Bunu gibi, ağzından yılan çıkan adam pişmanlık içine girdi ve özür diledi:" Ey efendi, ey şeyh şah, önceki kötü sözleri cehaletim söyletti." dedi.

 

Bizlere düşende budur. Pişmanlık içinde olup ALLAH'dan özür dilemeliyiz. Buna tövbe ve istiğfar denir.




[1] Sühreverdi, Avarifü’l-Mearif, s. 47

[2] Zerruk, Kavaidü’t-Tasavvuf, 3. (Kahire, 1989)

[3] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

[4] Arifler Yolunun Edebleri, S. Saki Erol

[5] İbn Acibe, İkazu’l-Himem, 21.

[6] İbn Acibe, İkazu’l-Himem, 21

[7] Abdülkadir İsa, Hakâik ani’t-Tasavvuf, 35.

[8] Reşahât, Mevlânâ Ali B. Hüseyin es-Safî, s.479

[9] Bahrü’l-Medid fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Mecîd, İbn Acîbe el-Hasenî, s.2/317

[10] Ra’d suresi ayet-27-28

[11] Âl-i İmran suresi ayet-31

[12] Arifler Yolunun Edebleri, S. Saki Erol

[13] İmam Şa‘rânî, el-Envârü’l-Kudsiyye

[14] S. Muhammed Saki Erol, Hayat Dengemiz, 256.

[15] Mektubat,207. Mektup

[16] Hatme-i Hâcegân Sultanları, Muzaffer Taşyürek, s.237

[17] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar

[18] Hucvirî, Keşfu’l-Mahcûb, 54.

[19] Can Kulağını Aç Hz. Mevlana’dan Özlü Sözler, Adem Sertel, s.240

[20] Kınacı, Seyyid Muhammed Raşid ve Hayatı, s.35.

[21] Beydavî, Envaru’t-Tenzil, I, 49-50. Ayrıca bkz: Şirbînî, es-Siracü’l-Münir, I, 25.

[22] Şaranî,, Levâkıhu’l-Envâr, 14. Aynı mevzûun geniş bir îzâhı için; bkz: Sühreverdî, Avarifu’l-Mearif, 10. Bölüm.

[23] ‘’Gülden murat Muhammed Mustafa s.a.v. Efendimiz, gülsuyundan murat ise mürşid-i kâmillerdir. Yani O’nun hakiki varisleridir.‘’

[24] Mürşid ve Mürid Hukuku, Mehmet Ildırar, s.617


.

Mürşidi Olmayanın Mürşidi Şeytan mıdır ?

Tarih06 Haziran 2014, 08:43Editör

Çok hassas bir konuya dokunan bir sözün ayet ve hadis mucibinde açıklanışı.. Önemli bir konu...

Tasavvuf ve manevi terbiyeden kaçanlar, meşhur bir sözle uyarılırlar: “Mürşidi olmayanın mürşidi şeytandır.” Büyük veli Beyazid-i Bistamî (K.S.)’ye ait bu söz, doğrusu hassas bir konuya işaret ediyor. Öyle ya; eğer bu ifade dinî bir delile dayanıyorsa, gerçek bir mürşidin talebesi olmayan herkesin durumu yeniden gözden geçirilmeye muhtaç.... 

 

Eğer bir tecrübe ve gözleme dayanıyorsa, tecrübe bir ilimdir, ve bir hakikat payı aranması gerekir. Bu sık kullanılan ifade, “bir mürşidin elinden tutanlar şeytanın elinden kurtulmuş mu oldular? Biz öyle şeyhleri gördük ki, şeytanı hiç aratmıyorlar! Hem iyi de olsa şeyh bir peygamber mi ki, ona uymayanlar iflâh olmasın? Biz Kur’an ve Sünnet’ten başkasına uymayız” itirazıyla karşılanagelmiştir.

Bu meselenin iç yüzünü incelemek için şüphesiz en doğru yol, konuyu yanılmaz iki şahidin, yani Kur’an ve Sünnet’in ölçülerine göre ele almak...

Önce şunu belirtelim ki tasavvuf ehli, mürşid deyince gerçekten kendisine uyulmaya layık bir Allah dostunu kasdederler. 

Gerçek mürşid alimdir, ariftir, takva ve edebte zirvedir, nur ve feyiz sahibidir. Ayrıca insan terbiyesinde ehliyetli ve irşad işinde izinlidir. Hz. Peygamber (A.S.)’in vârisidir. Çünkü kendisi terbiye olmamış bir kimsenin başkasını terbiye edemeyeceği açıktır.

İkinci olarak, mürşid deyince tek bir insan değil, o insanının etrafında toplanmış, gönlünü ve yönünü Allah’a çevirmiş bir cemaat akla gelmelidir. 

Çünkü gerçek mürşid, takva yolunda bir imamdır ve kendisine uyanlar için emin bir rehberdir. Böyle bir mürşidin elinden tutan kimse, aynı zamanda birçok mümin kardeşiyle Allah yolunda el
ele tutmuş demektir. Şeytana karşı bu ne büyük bir kuvvet ve ne sağlam bir siperdir!

Kâmil mürşidden kaçmak, böyle bir cematten uzaklaşmak ve dini yalnız başına yaşamaya çalışmak demektir. Bu ise ne kadar zevksiz bir iş ve desteksiz bir gidiştir! Tasavvuf, topluca tevbe etmek,
birlikte zikretmek, şeytanlara karşı birleşmek, hak için birbirini desteklemek ve cemaat halinde Allah yolunda yürümektir.

Kur’an’ın ve Rasulullah’ın uyarıları

“Mürşidi olmayanın mürşidi şeytandır” sözü, Hz. Kur’an’a aykırı değildir; aksine birçok ayet tarafından desteklenmektedir. Çünkü, tek başına kalan bir kimesenin insan ve cin şeytanlarına yem olacağına Kur’an’daki pek çok ayet işaret etmektedir. 

Allahu Tealâ, kendi yolunda topluca hareket etmemizi emrediyor. Parçalanmayı, dağılmayı, tek başına kalmayı yasaklıyor (Al-i İmran/102-103). 

Bunun, düşmanlar karşısında zayıflık ve mağlubiyet sebebi olacağını belirtiyor (Enfal/46). 

Cenab-ı Hak hepimizi gerçek takvaya çağırıyor ve bunun için sadık kullarla beraber olmamızı istiyor (Tevbe/119).

Allah’ın zikrinden kaçanların şeytanın kucağına düştüğünü de Kur’an-ı Kerim şöyle ifade ediyor:

“Her kim Rahman olan Allah’ın zikrinden gafil kalırsa, biz ona bir şeytan musallat ederiz; o şeytan ondan hiç ayrılmaz. Bu şeytanlar onları doğru yoldan alıkoyarlar, onlar ise kendilerinin doğru yolda olduklarını sanırlar.” (Zuhruf/36-37)

“Rehberi olmayanın, tek başına kalanın rehberi şeytandır” sözü, bir çok hadis-i şerifin ortak manasını da ifade etmektedir. Şöyle ki, Rasulullah (A.S.) Efendimiz, şeytanın insan kurdu olduğunu, herkese pusu kurduğunu ve cemaattan ayrılan, tek başına kalan kimseyi kolayca yuttuğunu haber veriyor. İşte Rahmet Peygamberi’nin uyarıları:

“Şeytan insan kurdudur; sürüden ayrılan, tek başına kalan koyunu dağdaki kurt nasıl kaparsa, cemaatten ayrılan kimseyi de şeytan öylece kapar.” (Ahmed, Tabaranî)

“Sizin cemaat halinde bulunmanız gerekir. Ayrılıktan, tek başına kalmaktan sakının. Şüphesiz şeytan tek başına kalanla beraberdir. O, (Allah için beraber olan) iki kişiden uzak durur.” (Tirmizî, Ahmed, Hakim)

“Şüphesiz Allahu Tealâ, ümmetimi sapık fikir ve fitne üzerinde bir araya getirmez. Allah’ın eli (rahmet ve desteği) cemaatin üzerindedir. Kim cemaattan ayrılırsa ateşe düşer.” (Tirmizî, Tabaranî)

Bu mealdeki hadislerin ortak manası ve uyarısı şudur: Dini tek başına yaşamaya kalkmayın. Allah yolunda birlik olun, alimlere uyun, takva üzere giden cemaata sımsıkı yapışın. Tek başına kalanın kalbini şeytan sarar, yolundan alıkoyar ve kolayca zarara sokar. Bu düşmana karşı birlik kalesine girin, Allah sevgisini siper edinin ve ölene kadar böyle gidin. Emniyetiniz budur. Şu halde “başında bir rehberi olmayanın rehberi şeytandır” sözü Kur’an ve Sünnet’e aykırı değildir. 

 

Tecrübeler de onu desteklemektedir. Bir üstada gitmeden, alim bir rehberi bulunmadan, peygamberlerden başka kâmil olan kimse yoktur. Maddi sanat ve fenlerde de durum aynıdır. Başında bir usta olmadan hiçbir çırak, kolay kolay usta olamaz. Arifler demişlerdir ki: “Kendi başına büyüyen ağaç yaprak açar, fakat meyve vermez. Verse de meyvesi yenmez. Bir edeb ehlini görmeyen gerçek edeb nedir bilmez. Bildikleri de kendisine yetmez.”

Kur’an ve Sünnet’i rehberle yaşamak

Bazıları, “Biz Kur’an ve sünnete uyduktan sonra niye sapıtalım ki? Bizim emniyetimiz mürşide değil, Kur’an ve Sünnet’e uymaktır. Mürşide ve müridlerine lazım olan da bu değil mi?” diye soruyorlar.

Evet, hepimiz içimiz ve dışımızla ilahi hükümlere uymakla mükellefiz. Kâmil mürşidlerin bundan başka bir hedefi yoktur. Bütün mesele, her durumda Kur’an ve Sünnet çizgisinde giden Allah adamı olabilmektir. Buna ihsan makamında kulluk denir. Acaba bunun en güzel yolu nedir? Sadece okumak mı, yoksa yolu bilene uymak mı? Mesafesi uzun, engelleri çok, tehlikeleri fazla, her yanı gizli düşmanlarla çevrili bir yolu, sadece tarifle mi gitmek emniyetlidir, yoksa yolu bilen bir rehberle mi?

Bu yol, insanın benliğini aşıp hakikatına ulaşma yoludur. Bu yoldaki en büyük engel insanın nefsidir. Bu yol, Alemlerin Rabbi’ne gerçekten kul olma yoludur. Onun etrafı düşmanlarla
doludur. Yalnız gidilmez, yol çok uzundur.

Şeytandan yakayı sıyırmak mümkün mü?

Kur’an-ı Hakim bildiriyor ki, şeytan, ölene kadar hiç kimseden elini çekmez, ümidini kesmez, Bunun için yemini vardır (Sa’d/80-83). 

O peygamberlere bile hile yapmak ister, ancak Allah’ın nuru onu engeller (Hac/52). 

Kâmil mürşidler şeytanın baş düşmanıdır; onlara yanaşmak ister, karşısında yine ilahi nuru bulur; siner, kaçar. Çünkü, onlar Alemlerin Rabbi’ne teslim olmuşlardır. O da onları özel himayesine almıştır (Nahl/99, İsra/65). 

Şeytanın şerrinden peygamberler ve veliler ancak Allah’ın yardımıyla emin oldular. Yolu bir kere Mekke’ye, beş defa tekkeye uğrayan bir müslüman ondan kurtulduğunu nasıl düşünebilir?

Mürid, Allah’a yönelen kimse demektir. Şeytan en fazla bu kimselerle uğraşır. Bunun için her yolu dener. En iyi yaptığı iş vesvese vermektir. Açıkça günaha sokamadığı müridi, yaptığı hayırlı amelleri ile azdırmaya çalışır. Ancak, mürşidine ve cemaatine bağlı sadık bir müridin bir tane şeytanı varsa, binlerce dostu ve yardımcısı mevcuttur. Onların bereketiyle hastalığını anlar, ilacına koşar. Ancak, kalbini değil cebini düşünen, din değil dünya derdine düşen, niyeti sakat olduğu halde sadık görünen kimseler, şeytanın maskarası, müslümanların yüzkarasıdır. Bunlar mürşid değil şeytandır, mürid değil, münafıktır. Ve onlar bizim konumuz dışındadır. Tek başına hakikatı arayan kimse yorulur, çoğu zaman şeytanın oyuncağı olur. Şeytan bu insana açıktan günah işletemez ise, yaptığı hayırlara yönelir. Bu yolla mümini zarara sokmaya çalışır, bunu da genelde başarır. Şeytan ilim sahiplerine daha çok gizli günahları işletir. Onu gösteriş, kin, kibir, hased, gaflet, eşyaya aşırı muhabbet, makam hırsı, kendini beğenme, ameli ile övünme, insanları küçük görme gibi tesbiti güç, tedavisi zor günahlara daldırır. Başında bir mürşidi, çevresinde kendisini uyaracak kardeşleri olmayan kimse, asıl halini anlamadan ve bir çaresine bakamadan ölür gider. Sonuçta insan ağlar, şeytan güler.


Dr. Dilaver Selvi
Semerkand Yayınları


.

En Büyük Keramet İstikamettir

Tarih27 Mayıs 2014, 10:57Editör

S. Mübarek Erol'un "En Büyük Keramet İstikamettir" başlıklı güzel bir yazısı..

İnsanoğlunun fıtratında mevcut bir ihtiyaç olan hakkı ve hakikati arayış, ilâhi murada ve programa göre yönlendirilmezse, bâtıl olanı tercih etmesi tabii bir sonuç olur. O halde insanın kendisini yoktan var ederek bu aleme gönderenin muradını bilmesi, bulması ve yaşaması şarttır.

Bu ilâhi program, insanın hem iç hem de dış alemini teminat altına alan ilâhi bir düzenlemedir. Hiç şüphesiz ki bu düzenlemenin dayanağı da mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim ve Hz. Rasulullah s.a.v.’in sünnet-i seniyyesidir .

İnsanoğlu en başından kıyamete değin iki yoldan birini tercih etme durumundadır. Bu yollardan biri Hak, diğeri ise Bâtıl’dır . Hak yolda dilediğince ve başıboş olmak değil, nefse hakimiyet söz konusudur. Terbiye ve tezkiye vardır. Hak yol Sırat-ı Müstakim’dir . Sapasağlam, dosdoğru yol.

Bu yolun yolcuları hidayetle nimetlendikten sonra doğru yola girme ve yolda bulunma niyetlerini sürekli tazelerler. “Bizi doğru yola ilet” (Fatiha, 5) diye dua ederler. Her namazın her rekâtında okudukları bu dua ayetinde Cenab-ı Hakk’ın müstakim yolu övdüğünün ve tavsiye ettiğinin farkındadırlar.

Yine bu mübarek surenin takip eden ayetlerinde yolun mahiyeti hatırlanır: “Nimet verdiğin kimselerin yoluna (ilet); gazab edilmiş olanların ve sapmışların yoluna değil.” (Fatiha, 6-7)

İşte ebedi saadeti kazanmak için bulunması ve bilinmesi gereken yol budur.

Rabbimiz, Hûd Suresi’nin 111. ayet-i celilesinde herkesin yaptıklarının karşılığını tam olarak vereceğini, yapılan her şeyden haberdar olduğunu belirttikten sonra, 112. ayette Efendimiz s.a.v.’e hitaben buyurur ki: “O halde sen beraberindeki tevbe edenlerle beraber emrolunduğun şekilde dosdoğru ol. Aşırı gitmeyin. Çünü O, her ne yaparsanız görendir.”

İstikamet, müstakim olmak, doğru dürüst davranmak, istenilen, murad edilen şekilde hareket etmektir. Bu da Allah’ın vahdaniyet ve rububiyetini tasdik ve ikrar edip, şirke rücu etmeksizin o ikrarda sabit olarak bu imanın gerektirdiği şekilde yaşamaktır. Bu yol ifrattan ve tefritten uzaktır. Yolcusunu itidal üzere muhafaza eder.

İstikamet, genel manasıyla bir hedefe tereddütsüz, tezatsız ve devamlı olarak yönelip ilerlemek demektir. İbn -i Abbas r.a. Hûd Suresindeki zikrettiğimiz ayet-i celile hakkında şöyle demiştir: “Bütün Kur’an içinde Rasulullah’a bu ayetten daha şiddetli ve daha zor bir ayet nazil olmamıştır. Bunun içindir ki Rasulullah s.a.v. ‘ Hûd Suresi beni ihtiyarlattı’ buyurmuştur.”

O halde Sırat-ı Müstakim üzere bulunmak zoru tercih etmek, nice manevi ve zahiri sıkıntıları göze almak demektir. Hele de bu devirde… Fakat nimet külfete tabidir ve o nimet Cenab -ı Hakk’ın rızası ve cennetidir.

. . .

Hikmet ehli zatlar istikameti anlatırken şöyle demişlerdir: “Bir kişi istikamet sahibi oldu mu dağ gibi müstakim olmalıdır. Çünkü dağın dört önemli özelliği vardır: Sıcaktan erimez, soğuktan donmaz, rüzgardan devrilmez, sele kapılıp gitmez.”

İşte istikamet üzere dağ gibi sabit olanları Rabbimiz şu şekilde müjdelemiştir. “Haberiniz olsun ki, Rabbimiz Allah deyip de sonra istikamet üzere doğru gidenler yok mu? Onların üzerine melekler iner, korkmayın, mahzun olmayın, vaadolunup durduğunuz Cennet ile neşelenin. Bizler sizin hem dünya hayatında, hem ahirette dostlarınızız. Ve size orada, mağfiret ve rahmetine nihayet olmayan Allah’tan bir konukluk ikramiye olarak nefislerinizin hoşlanacağı şeyler ve her ne isterseniz o var.” (Fussilet, 30-32 )

Bu ayet-i kerimede geçen “sonra istikamet üzere oldular” ifadesinin manasına dair Hz. Ebubekir r.a. şöyle buyurmuştur: “Sözlerinde müstakim oldukları gibi işlerinde de müstakim oldular. Putlara tapmaya bir daha dönmediler.”

Ashab-ı Kiram’dan biri Habib-i Kibriya s.a.v.’e gelerek: “Ya Rasulallah , bana tutunacağım bir iş söyle.” dedi. Habib-i Kibriya s.a.v. buyurdu ki: “Rabbim Allah’tır de, sonra müstakim ol.” Bunun üzerine sahabi sordu: “Benim hakkımda en korkacağın nedir?” Habib-i Hüda s.a.v. kendi dilini tutarak: “İşte budur!” buyurdu.

Kur’an -ı Kerim’de bir diğer ayet-i celilede , Rabbimiz Allah deyip, sonra da dosdoğru yaşayanlara hiç bir korkunun olmadığı, onların mahzun da olmayacakları bildirilmiştir. Onlar sahih iman ile salih ameli hayatlarında meczetmiş kutlu kimselerdir.

. . .

İstikametin tasavvufî boyutu, yaradılıştaki masumiyet ve safiyeti tahrip etmeden, hasara uğratmadan muhafaza edebilmektir. Kalbî hayatın korunması neticesinde nefs edebe, kalp ise ruhaniyet ve Ahlâk-ı Muhammediye’ye yaklaşır. O zaman sırlar ayan olmaya başlar. Rabbül Alemin gayelerin gayesi haline gelir. Mâsivâ gücünü kaybeder. Kul, Hakk’a ulaşma keyfiyetini gerçekleştirmeye medar olacak bir muhtevaya bürünür, dahil olur.

Böyle bir mükemmelliğinin en müşahhas örneği Fahr -i Kainat s.a.v. Efendimiz olduğu halde, bu keyfiyeti gerçekleştirmenin güçlüğünü belirtmek üzere O’na dahi, “Emredildiğin gibi dosdoğru ol” ilahî hitabı varid olmuştur. Nitekim ayet-i celileden bu keyfiyetin güçlüğüne işaret manası çıkaran Fahr -i Alem s.a.v ., yüce bir mesuliyetin ilahî ağırlığı karşısında “ Hûd Suresi beni ihtiyarlattı” buyurmuştur. “Seni oradaki peygamber kıssaları mı ihtiyarlattı?” diye sorulunca, “hayır” buyurdular; “ emrolunduğun gibi dosdoğru ol ayeti ihtiyarlattı”. Gerçekten de o zamana değin simsiyah olan mübarek saç ve sakallarında, bu ayetin vahyinden sonra beyazlıklar görülmeye başlandı.

Müfessirler bu ayet-i celileyi şöyle tefsir ederler: “Ey Nebi! Kur’an ahkâmı ve ahlâkı mucibince hareket ederek, bilfiil müşahhas bir istikamet örneği olman gerekmektedir ki, böylece hakkında hiçbir şüpheye ve tereddüte yer kalmasın. Sen müşrik ve münafıkların laflarına bakma. Onları Allah’a havale et. Gerek umumi ve gerekse hususi vazifelerinde tam emrolunduğun gibi hakkıyla istikamette ol. Sırat-ı Müstakim’den ayrılma. Sana vahyolunan emrin ifası ne kadar ağır olursa olsun, o emrin tebliğ, icra ve tatbikinde hiçbir engelden yılma. Rabbin senin yardımcındır.”

Ayet-i celiledeki bu hitap, Fahr-i Alem s.a.v.’in şahsında Ümmet-i Muhammed’i de kapsar. Esasen O’nu ihtiyarlatan sebep, bu emrin müminlere yönelik olması dolayısıyla onlar hakkındaki endişeleridir. Zira O, “(Ey Habibim sen) sırat-ı müstakim üzeresin.” (Yâsin, 4) beyanıyla müeyyeddir.

Şu halde Hakk’a vasıl olmak için istikametten başka yol olmadığı gibi, her hususta istikameti muhafaza etmek kadar yüksek bir makam ve onun yerine getirilmesi kadar zor hiçbir emir yoktur. İşte bu zorluk dolayısıyladır ki, her gün defalarca okuduğumuz Fatiha Suresi’nde dua-niyaz ve dolayısıyla bir ikaz müslümanlara sunulmuştur. İstikamet talebinin ilk sure olan Fatiha Suresi’nde yer alması ve günde en az kırk defa niyaz yoluyla tekrarlatıIması hususunu tefekkür etmek gerekir.

Sırat-ı müstakim, Cenab -ı Mevlâ’nın kendilerine nimet verdiği has kulların yoludur. Bu kullar öncelikle peygamberler, sonra sıddîklar , şehitler ve salihlerdir . İstikamet ehli de onların izinden gidenlerdir. Sırat-ı Müstakim’de bulunmak Rabbülalemin’e hakkıyla kulluk yapmaktır.

Kul, Allah’a muhabbetini başka her şeye ait muhabbet ve bağlılığın üstüne çıkarmadıkça Sırat-ı Müstakim’e layıkıyla ulaşamaz. Bunun için de marifetullah şarttır.

Sırat-ı Müstakim marifetullahtır . Zira marifetullaha ererek hayatını bütünüyle bu icaba göre tanzim edenler, nefsinin şerrinden, şeytanın hilelerinden uzaklaşır ve yalnız Hakk’ın rızasını talep halinde yaşar. Kalbi ilahî tecellilere mazhar olur. Bu duruma gelen bir kul, artık gözün gördüğü, kulağın işittiği zahiri alemin ötesine manevi bir pencere açmış ve bütün kainat da kendisine hikmetli ve azametli bir kitap haline gelmiş olur.

Sırat-ı Müstakim, ibadette ifrat ve tefrite düşmeden itidali muhafaza ile hak yolda sebat etmektir. Emrolunanı emrolunduğu gibi yapmaktır. Nitekim cimrilik gibi israf etmek de yerilmiştir.

Ashab -ı Kiram’ın bir kısmı, her şeyi terkedip gece gündüz ibadet halinde, zürriyetsiz bir halde yaşamak için Fahr-i Cihan s.a.v.’e müracaat ettiler. Fakat O onlara itidali, yani Sırat-ı Müstakim’i emretti.

İnsanoğlunun doğruyu ve istikameti tesbit için iç dünyasını daimi surette murakabe altında tutması gerekmektedir. Halinde istikamet olmayan salikin, talibin gayreti boşunadır. O yolda harcadığı gayretler kendisine fayda sağlamaz. Zira Hak yolunda istikamet en büyük keramet olarak bildirilmiştir.

Rabbimiz’in tevfik ve inayeti ile…

Seyyid Mübarek Erol / Semerkand Dergisi


.

Keşif ve Keramet

Tarih27 Mayıs 2014, 09:41Editör

Tasavvufi konulara açıklık getirelim.

Keşif ve keramet meselesi tasavvufla ilgilenen herkesin gündemine giren iki hassas konu. Kimileri işin manevi terbiye tarafını göz ardı edip keşif ve keramet arar, kimileri bu meseleden yola çıkıp tasavvufa cephe alır.

Tasavvuf edep ve erkân işi, Hakk’a teslimiyet ve ahlâk güzelliği. Mademki keşif ve keramet bir şekilde gündeme geliyor, işin aslını, ölçülerini gözden geçirelim.

İslâm’ı anlamada ve yaşamada tasavvufun sürekli ve yaygın bir tesiri var. Günlük hayatımızdan dünyaya bakışımıza kadar derinlemesine işlemiştir bu tesir. Tasavvufa uzak ya da yakın olalım, inanç, duygu, düşünce ve eylemle ilgili olarak pek çok mesele bu tasavvufun öğretileri çerçevesinde şekillenir. Çünkü tasavvuf, en başından itibaren İslâmî kültürün son derece etkili ve yaygın bir unsuru olagelmiştir.

Asırlar içinde pek çok tasavvufî kavram ortaya çıkmış, ihlâs, zühd, zikir gibi pek çok dinî kavram da tasavvufla birlikte anılır olmuştur. Bu anlamda mutasavvıfların üzerinde en çok durdukları konulardan olan ilham, keşif, keramet ve istimdat gibi unsurlar inanç dünyamızda çok önemli bir yeri işgal eder. 

Diğer taraftan tasavvuf karşıtları tasavvuf ehlinin kullandığı kelime ve kavramların birçoklarına itiraz etmiş, bazılarının da sufiler tarafından kullanılan içeriğini tartışmaya açmıştır. Bu tartışmalı konulardan biri ilham ve keşif, diğeri ise keramettir. 

İlham, keşif ve keramet karşıtlığının temelde bilgi yanlışlığından ve çeşitli saptırmalardan doğduğunu, bazı bâtıl tasavvufî akımların anlayış ve uygulamalarından beslendiğini anlamak zor değil. Fakat kimi çevreler işi tamamen İslâmî olan ve Ehl-i Sünnet tarafından kabul ve tescil bu unsurlarla istihzaya kadar vardırır. 

Aslında ne keşif ne de keramet konusu üstünkörü geçilecek konular değildir. Derinlemesine bilgi sahibi olmadan eleştirmek yanlıştır. Çünkü bu meselenin İslâm’ın başından günümüze gelişim süreçlerini, Asr-ı Saadet’te ve sonrasında nasıl karşılandığını, itikadî ve fıkhî mezhep imamlarının konuya dair neler söylediğini, mutasavvıfların nasıl baktığını ve tasavvufî hayatta yerinin ve kaynağının ne olduğunu bilmek gerekir.

İlk dönemlerde Mutezile mezhebi âlimlerinin itiraz ettiği bu konular, modern bilimciler tarafından imkânsız görülüyordu. Özellikle son asırda dünyayı, hayatı ve inançları sadece görünenle sınırlandıran pozitivist anlayışa sahip olanlar metafiziği toptan reddederken, keşif ve keramet gibi konuları ilkel toplumların fantezileri olarak değerlendirdiler. Oysa modern bilim sonrası yaklaşımlar, özellikle Kuantum fiziği, bilimin sınırları içinde bu konuların yeniden düşünülmesi gerektiğini hatırlattı. 

Âlim ya da cahil, sıradan birinin modern bilim temelli yaklaşımına göre ilham, keşif ve keramet gibi unsurlar dünyadaki sebep-sonuç ilişkisine terstir. Her şey görünen bir sebep çevresinde şekillenir ve buna göre neticelenir. Fakat bu yaklaşım sadece keşif ve keramet gibi konuları reddetmekle kalmaz. Daha temelde Allah Tealâ’nın dilediğini yaptığını yaniKâdir-i Mutlak oluşunu kabul etmez. Bu yüzden bu anlayıştan beslenen eleştirilerin kaynağı Allah inancı ile ilgilidir. Yani bu anlayışta olanlar ile aramızdaki temel fark şüphesiz imandır.

Biz metafiziğin reddinden kaynaklanan bu yaklaşımı bir kenara bırakıp, keşif ve keramet konularının dinimizdeki yerini ele alalım.

Gayb nedir? 

İlham ve keşif ile başlayalım. Her ikisi gayb’ı bilmek olarak değerlendirilmiş ve itirazlar bu temel üzerine kurulmuştur. Peki, bilmenin ölçüsü nedir? Gayb bilinebilir mi? Gayb nedir?

‘Akıl ve duyularla bilinmeyen varlıklar ve bilgilere gayb denir.’ (Tarifât). Gayb denilen varlıklar, bu varlıkların bulunduğu âlem ve bütün bunlara ilişkin gayb niteliğindeki bilgiler çok çeşitli ve çok farklıdır. 

Gaybî bilgiler “mutlak gayb” ve “izafî gayb” olmak üzere iki türlü kabul edilir. Mutlak gaybı sadece Allah bilir, O’ndan başka hiç kimse bilemez. Mesela Hak Tealâ’nın hakikati ve mahiyeti mutlak gaybdır. Mutasavvıflar “Hakk’ı ancak Hak bilir.” derken bunu kast ederler ve Allah’ın zatı ve mahiyeti üzerinde değil, nimetleri üzerinde düşünmeyi tavsiye ederler. 

Allah Tealâ gaybla ilgili bazı şeyleri insanlara bildirmiş, diğer bazı şeyleri ise insana, meleğe, cin ve şeytana bildirmemiştir. Hak Tealâ bu tür bilgileri kendisine tahsis etmiştir. Bunlar da Allah’ın zatından gayri olan mutlak gayb’dır.

İzafî nitelikteki gaybî bilgiler ise belli bir zamanda gayb olan, daha sonra bu niteliği ortadan kalkan ve bazı insanlara için bilinmezken iken diğer bazılarına bilinir olan bilgilerdir. 

Kur’an-ı Kerim’de gaybla ilgili ayetler çoktur. Mutlak gayb için şu mealdeki ayetler delil kabul edilmiştir: “De ki: Gaybı, semadakiler ve yerdekiler değil, ancak Allah bilir.” (Neml, 65)  Diğer taraftan Allah’ın dilemesiyle peygamberlerin de bazı durumlarda gayba vâkıf kılındıkları ifade edilir. Bunların örnekleri de Kur’an’da geçer. Hz. Yakub’un Mısır’da bulunan oğlu Yusuf’un kokusunu Filistin’de iken alması, Hz. Yusuf’un rüya tabiriyle gelecekten haber vermesi bunların sadece ikisidir. 

Ulemanın büyük bir çoğunluğuna, tasavvuf ehlinin de tamamına göre veliler, sıddıklar, arifler ve takva sahibi salih müminler de Allah’ın dilemesiyle bazı gaybî bilgilere vakıf olabilirler.

Keşif ve ilham nedir?

Keşif ve ilham, akıl, zihin ve beş duyu ile bilinemeyen gaybı bilme aracıdır. Bazı bilgiler duyularla bazıları ise akılla bilinir. Âlimler ve mutasavvıflar keşfi çeşitli mertebelere ayırmışlardır. Mertebesine göre elde edilen bilginin kesin ve açıklığının da değişebileceği söylenmiştir. “İlme’l-yakîn”, “ayne’l-yakîn” ve “hakka’l-yakîn” diye ayrılan keşfî bilgilerin de her biri kendi içinde farklı sınıflara ayrılır.

Keşif ve ilham Hak Tealâ’nın bir lütfudur ve kulun mertebesine göre değişmektedir. Mesela Muhyiddin-i Arabî k.s. vahdet-i vücut anlayışını keşfî bilgilere dayandırarak kurmuştur. Daha sonraki asırlarda yaşayan İmam Rabbanî k.s. ise onun belli bir manevi derecede iken elde ettiği bilgileri kesin bilgi zannettiğini, bu bilgilerin eksik olduğunu söyler. Vahdet-i vücuttan bir sonraki mertebenin “vahdet-i şuhût” olduğunu Mektubât’ında uzun uzun anlatır ve delillendirir.

Meşhur din ve tasavvuf âlimi Tehanevî de yukarıdaki misal doğrultusunda keşfî bilginin keşif sahiplerinin yeteneklerine, makamlarına, kalp safiyeti ve ruhî arınma derecesine göre farklılaşacağını söyler. (Keşşâfu Istılâhâti’l-Fünûn)

İlham ve keşfi ifade etmek için kullanılan birçok terim Kur’an ve hadislerden alınmıştır. Bu sadece bir kelime alma işi değildir şüphesiz. Keşfin hakikatini ifade eden mana yönü de Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflere uygundur.

Gerçek keşfî bilgiyi elde etmenin ön şartı kalp tasfiyesi kabul edilmekle birlikte, doğuştan yeteneğin gerekliliği de çoğu zaman vurgulanmıştır. Buna göre meselenin bir tarafı insan iradesi ve çabasıyla, diğer tarafı Allah’ın bahşetmesiyle ilgilidir. Onun için bu yolda hâsıl olan ilme, “ilm-i mevhibe” adı verilir. Yani Allah vergisidir. 

Mutasavvıflar keşfin talep edilmesini, keşif sahibi olmak için çaba gösterilmesini doğru bulmamışlardır. Onu daima Allah’ın bir lütfu olarak görmüşlerdir. Zaten keşfî bilgi şahsı ilgilendiren bir bilgidir ve dinin hükümler tarafına ait bir konu için delil olarak kabul edilmez. Bütün mutasavvıflar bu görüşte birleşmişlerdir.

Dini ve dünyayı ilgilendiren bir konu için zahir ilimlere bakılması ve onlara göre değerlendirme yapılması zorunludur. Tasavvuf ehli insanlar fıkha, sünnete bağlılığı tek doğru yol kabul etmiş, sözleriyle ve fiilleriyle daima bu yolda 
yürümüşlerdir.

Keramet nedir?

Özellikle tasavvuf terbiyesi altında olanların keşif ve ilham kadar bilmesi gereken bir diğer konu da keramettir. Tasavvufî hayat içinde keramet konusunun önemli bir yeri vardır. Seyyid Şerif Cürcânî Tarîfât’ta kerameti, “Peygamberlik iddiasıyla herhangi bir ilişkisi bulunmayan bir kişiden olağanüstü bir hususun zuhur etmesidir.” şeklinde tarif eder ve şunları ekler: 

“Olağanüstü bir durumun keramet olması için kendisinde bu hal görülen kişinin mümin ve salih amel sahibi iyi bir insan olması lazımdır. Keramet denilince anlaşılan şey de budur”.

Keramet, Ehl-i Sünnet âlimlerin-ce gerçek kabul edilmiş bir mevzudur. İmam-ı Azam Ebu Hanife rh.a. ilk akait kitabı olarak kabul edilen Fıkh-ı Ekber isimli eserinde mucizeden bahseder ve hemen ardından ekler: “Evliyanın da kerametleri vardır.” Daha sonra bu yoldan yürüyen bütün Ehl-i Sünnet âlimleri kerameti kabul etmişlerdir.

Keramet salih bir insanda zuhur ettiği için, salih olmayan kişilerde meydana gelen olağanüstü olaylara “istidraç” denilmiştir. Buradan hareketle, takvası eksik kişilerin yaşadıkları olağanüstü şeyleri keramet zannederek aldanabileceğine dikkat çekilir. 

Keramet akla aykırı mı?

Kerameti tartışmaya açan ilk grup Mutezile âlimleridir. Onlar kerameti kendilerince akla aykırı bulmuşlardır. Fakat mutasavvıflar keramet ve harikulade olay ve hallerin gerçekleşebileceğini aklen, ilmen ve naklen ispatlamakta çok zorlanmamışlardır. Çünkü mucizenin gerçekleşmesini ispatlayan her delil kerametin de delilidir. Zaten kerametin gerçekleşmesi bu tür olayların sürekli olacağı anlamında değildir. 

Burada dikkat edilmesi gereken husus, Hak Tealâ’nın sebep-sonuç ilişkisinin dışında, keramet tarzı şeyleri yaratmaya kadir olduğudur. O’nun kerameti yaratmasına engel olacak herhangi bir kayıt yoktur. 

Mutasavvıflar kerameti kabul etmişler, önemsemişler, fakat asla bir hedef ya da üstünlük olarak görmemişlerdir. Tasavvufta keramet bir amaç değildir. Meşhur veli Bayezid Bistamî hazretlerinin tespitini burada hatırlamek gerekir. Bayezid’e demişler ki: 

– Falan kişi havada uçuyor.
– Hiç önemli değil, leş yiyen kargalar da uçuyor.
– Filan kişi suda yürüyor.
– Olabilir, balıklar da suda yaşar.
– Falanca bir gecede Mekke’ye gidiyor.
– Hak Tealâ’nın lanetlediği şeytan da bir gecede doğudan ta batıya gidiyor.” (Kuşeyrî Risalesi)

Kendisinde keramet zuhur eden veli bundan memnun olmaz, hoşlanmaz. Bunun istidraç ve imtihan olma ihtimalini düşünüp Allah’tan hayâ eder ve belki endişelenir. İstidraç ehli ise kendisinde bir olağanüstülüğün ortaya çıkmasından mutlu olur, hoşlanır. Bunu hak ettiğine inanarak kibirlenir. Bunun sonucu da manen felakettir.

Kerametin ortaya çıkışıyla ilgili farklı kaviller vardır. Bazı âlimler, peygamberlere verilen mucizenin amacı neyse, kerametin zuhur etmesinin amacı da odur, demişlerdir. Mucizeler genellikle iman etmeyen kişi ve gruplar için gösterilmiştir. Nitekim “Sahabe zamanında kerametin az görülmesi, onların iman ve itikatlarının kuvvetli oluşundandır.” denilmiştir. Dolayısıyla kerametin artması, teslimiyetin zayıflaması olarak kabul edilir.

Maddi keramet manevi keramet

Keramet maddi ve manevi olmak üzere iki türlü olarak kabul edilmiştir. Maddi keramet adından anlaşılacağı gibi, görülen, duyulan şeylerle ilgili kerametlerdir. Mesela su üzerinde yürümek, havada uçmak, ateşte yanmamak gibi. Tasavvuf kitapları bu tür kerametlere ve menkıbelere geniş yer verir. Fakat bunların önem ve değerini abartmaz. Üstelik mutasavvıflar bunların ilâhi bir tuzak ve sınama olabileceğini dikkate alarak bunları istemezler.

Manevi keramet ise hakiki kerametlerdir. Bunlara ilmî, irfanî ve ahlâkî kerametler de denir. Dinin hükümlerine ve ahlâk kurallarına uyma, kulluk görevlerini yerine getirme ve günahlardan sakınma da bu tür kerametlerdendir. Bu tür kerametlerde ilâhi mekr (tuzak) ve sınama söz konusu olmaz. Zira bu Hakk’ın isteğidir. 

Meşhur veli Sehl b. Tüsterî k.s. “En büyük keramet, kötü bir huyunu iyi bir huy haline dönüştürmendir.” demiştir. Bu durum tasavvufun tarifi ve gayesiyle de tam bir uyum halindedir. Muhammed Cerirî de “Tasavvuf her türlü kötü huyları terk ederek her türlü güzel huyu edinmektir.” (Kuşeyrî Risalesi) der.

Keşif ve keramet istenir mi?

Başta vurguladığımız gibi, keşif ve keramet Ehl-i Sünnet’in kabul ettiği unsurlardır. Haktır. Yani gerçektir ve dinimizde yeri vardır. Fakat dikkat edilmesi gereken hususlar da vardır. Yine belirttiğimiz gibi bu mevzular aşırı dikkat gerektirir. 

Keşif ve kerametin hak olduğunu bilmemiz kadar bunların talep edilmeyeceğini de bilmemiz gerekir. Zira bu tarz talep içinde olmak bir eksikliktir. Sağlıklı düşünüp karar vermenin önüne geçecek bir durumdur. Var olduğunda bile sakınılması lazım olduğuna göre, olmasını istemek hiç doğru değildir. 

Evet, keşif istenmez. Zira öğrenmemiz gereken, bize lazım olan bilgi zaten var. Zahirî ilimlerdeki bilgi bizi doğru yola sevk etmeye yeterli. Ayrıca bize keşfî bilgi gibi gelen zanlar, cin ve şeytan vesveseleri ile bazı rahatsızlıklara bağlı halüsinasyonlar yanıltıcı olabilir. 

Keramet için de aynı durum söz konusudur. Zaten kişinin kendisinde keramet zuhur etmesini beklemesinin hiçbir izahı yoktur. Bir başkasından, özellikle mürşidinden keramet beklemek ise teslimiyetin zayıflığını gösterir. Hamlık ve cahilliktir. 

Dikkat etmemiz gereken konulardan biri de eskiden beri üzerinde durulan keramet ve istikamet ilişkisidir. Ebu Ali Cüzcânî der ki: “İstikamet sahibi ol! Keramete talip olma. Zira Rabbin senden istikamet, doğruluk isterken, nefsin seni keramet istemeye özendirmektedir.”

Yine âlimlerimizden Şeyh Zerrûk da şöyle demiştir: “Bir veliye tabi olmak için keramet değil, mükemmel istikamet lazım. Bu da kayıtsız şartsız Hakk’a tabi olmaktan ibarettir. Onun için gerçek keramet doğru yol üzere olmaktır.” 

Öyleyse bizim yapmamız gereken şey, keşif ve keramet aramak değil, istikamet üzere olmayı talep etmek ve bu yolda yürümektir.

Ali Sözer / Semerkand Dergisi


.

Mürşid İmana Nasıl Kefil Olur ?

Tarih26 Mayıs 2014, 17:20Editör

Mürşid İmana Nasıl Kefil Olur ? Başlıklı güzel bir yazı..

Bir mürşidin müridlerinin imanını kurtarma meselesi, çok tartışılan konulardan biridir. Gerçekten de bu konuyla ilgili cevaplanması gereken birçok soru var. Son nefesin nasıl verileceğini Allah’tan başkası bilebilir mi? O’ndan başka kim cennet garantisi verebilir? Bir mürşidin kendi imanı garanti altında mı ki, başkalarına kefil olsun? İnsanoğlunun böyle bir yetkisi var mı? Ölüm anında yanında olmadığı birine mürşid uzaklardan nasıl yardımcı olabilir? Mürşid eli tutan herkesin imanı garanti altında olabilir mi? Cevaplanması gereken sorulardan sadece birkaçı bunlar…

Hepimiz inanıyoruz ki, sonumuzun ne olacağını ancak Allahu Tealâ bilir. Hüküm O’nun elindedir. Cennet ve cehennem O’nun emrindedir.

Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de cehennemi şeytana uyanlarla dolduracağını, insan ve cinlerden pek çoğunun da şeytana uyup bu sonuca gideceğini bildirir (Araf/179; Sad/84-85). Bununla beraber, hiç bir ayette isim verilerek “falan kimse iman üzere ölüp cennete gidecektir” şeklinde bir haber yoktur. Ancak başta peygamberler olmak üzere, Allah’a iman ve itaat eden bütün müminlerin ebedî saadete erecekleri, cennete girecekleri bildirilir (Bakara/25, 82; Nisa/57, 122, 124).

 Kur’an Kime Cennet Garantisi Verir?

Demek ki Allahu Tealâ, salih amel işleyen erkek-kadın bütün müminlere cennet garantisi vermiştir. Hatta, Rasulullah A.S. Efendimiz’in müjdesine göre, Allahu Tealâ kalbinde zerre kadar iman taşıyarak huzuruna gelen herkesi, geçici bir süre affedilmeyen günahları sebebiyle cehenneme atsa da sonuçta oradan çıkarıp cennete koyacaktır (Buharî, Müslim, Tirmizî).

Allahu Tealâ, inananları, kalplerine yerleşen kelime-i tevhid üzerinde dünya ve ahirette sabit tutacağını bildirmiştir (İbrahim/27). Ayrıca, kendisine dost olan müttakilerin, dünyada, ölüm anında ve ölüm ötesinde emniyette olduklarını, hiçbir korku ve hüzün yaşamayacaklarını müjdelemiştir (Yunus/62-64). Yine Kur’an’da, Allah yolunda şehit olanların Cennetteki güzel halleri anlatılmıştır.

Bunların yanı sıra, Rasulullah A.S. Efendimiz de sahabeden bazılarının ismini vererek, onların cennetlik olduklarını bildirmiştir. Ayrıca, kendisine tabi olup yolundan giden bütün ümmetinin Cennet’e gireceğini de haber vermiştir (Buharî, Ahmed). Dilini ve edep yerini haramdan koruyanların cennete gireceğine kefil olmuştur (Buharî) Buna benzer çok sayıda hadis ve haberler bulunur.

Bütün bunlardan şunu anlıyoruz: Kur’an ve hadiste cennetliklerin isim listesi değil, sıfatları yani halleri zikredilmiştir. Kimde o sıfatlar bulunuyorsa, Allah ve Rasulü’nün müjdesine ulaşır.

Bütün peygamberler insanları Allah’ın rahmetiyle buluşturmak için çırpınmışlardır. Kendilerinin Allah yolunda bir davetçi olduklarını söylemişlerdir. Davetleri, vaadleri, müjdeleri, tehditleri kendilerine ait değildir. Hepsi Alemlerin Rabbi’ne aittir. Onlar, ilahî emaneti yerine getirmek, rahmet ve nurdan nasibi olanları nasipleri ile buluşturmakla görevlidirler. Peygamber vârisi kâmil mürşidlerin, derecelerine göre yaptıkları da aynıdır.

 Mürşid Cennetin Yolunu Tarif Eder

Kâmil mürşid, kimseye cennet bileti dağıtmaz. Sadece herkesi cennete giden yola davet eder. Elinden tutanın artık bütün tehlikelerden kurtulduğunu söylemez; “elimden sıkı tut!” der ve onu Allah rızasına giden yolda koşturur.

Onlar, Allah’ın hükmünü ve hukukunu, iyi bilir. Allah rasulü’nün yolunu başına taç, gönlüne ilaç yapar. Allah ve Rasulü’nün hükümlerine teslim olur. Vaatlerine hiç şüphesiz inanır ve güvenir. Kendisine tabi olanları da bu müjde ve rahmetle buluşturmak için gayret eder. Talebelerini edeple terbiye edip Allah’a teslim etmek ister. Onlara iman dersi verir. Salih ameli öğretir. İhlasa yapıştırır. Bu yolda sadık ve sabırlı olmalarını tavsiye eder. Ölene kadar başlarını bekler, önlerinde örnek olur, yolu gösterir, engelleri geçirir. Şeytana karşı uyarır, nefsin hileleri karşısında uyandırır. Devamlı zikir ve fikir ile meşgul eder, Allah sevgisini kalplere iyice yerleştirir. Bunu kalbi boş kuruntu ve korkulardan kurtarmak için yapar. Ölürken ve ölümden sonra kula fayda verecek ve ondan istenecek tek şeyin kalb-i selim olduğunu bilir. Kalb-i selim, Allah ile huzur bulan kalp demektir. Mürşidin bütün hedefi kalbi bu hale getirmektir. Bu şekilde Allah’a bağlanan kalbin sahibine Yüce Mevlâmız’ın hediyesi iman selameti, cennet ve Cemalullah nimetidir (İbrahim/27; Kaf/31-33; Yunus/26).

Kâmil mürşidin kendi elinde bir fayda ve zarar verme yetkisi yoktur. Fayda ve zarar Yüce Allah’ın takdiri ve yaratmasıyla olur. Mürşid, ilâhi nimetlerin kula ulaşmasında bir vasıtadır.

 Velileri Sevmenin Asıl Meyvesi Ahirettedir

Hemen şunu belirtelim ki, bir velinin Allah için sevilmesi büyük bir saadettir. Onun terbiyesine girilmesi ayrı bir nimettir. Bu nimetin ahirette de fayda vermesi için ilk şart samimiyettir. İkinci şart, ölene kadar bu yolda sabır göstermektir. İhlassız ve sabırsız olanlar hayırlı sonuçtan mahrum olurlar. Allah yolunda kurulan bir dostluğun fayda vermesi için, onun ölene kadar muhafazası şarttır. Bir önemli şart da, güç yetebildiği nisbette amel etmek ve sevginin hakkını vermektir. Allah yolunda rehber olan kâmil mürşide ve hak yola muhabbetini koruyan, bunda samimi olan, münkirlik yapmayan herkes, bu sevgisinin faydasını mutlaka görür.

Şu hadiseden payımıza düşeni alalım:

Hz. Enes R.A. anlatıyor: Bir adam Hz. Rasulullah A.S.’a yedi sene hizmet eder. Efendimiz A.S. bir gün:

“Onun bizim üzerimizde hakkı vardır; çağırın da bir ihtiyacı varsa bize bildirsin, yerine getirelim.” buyurur. Adamı çağırırlar. Efendimiz A.S.: “İhtiyacını bize söyle yerine getirelim.” buyurur. Adam:

“Ya Rasulallah! Bana sabaha kadar müsaade buyurun; benim için hayırlı olanı nasip etmesi için Allahu Tealâ’ya yalvarayım.” der. Sabah olunca, Efendimiz’in yanına gelir ve:

“Ya Rasulallah! Sizden kıyamet günü bana şefaat etmenizi ve sizinle cennette beraber olmayı istiyorum.” der. Rasulallah A.S., ‘Allah müminleri dünya ve ahirette sağlam ve sabit söz (kelime-i tevhid) üzere sabit tutar.’ ayetini okur ve peşinden:

“O halde bu isteğinin gerçekleşmesi için çokca secde ederek, kendi adına bana yardımcı ol!” buyurur. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)

 İmana Kefil Olmanın Gerçek Anlamı

İşte bir mürşidin müridine diyeceği de aynen budur. Önce iman, itaat, hizmet. Sonra istiğfar, peşinden dua ve ümit. Bundan sonrası Alemlerin Rabbi’nin hüküm ve rahmetine kalmıştır. O dilerse kulunu rahmetiyle kuşatır, ölüm halinde onu melekleriyle destekler, güzel ruhlarla şenlendirir; şeytanın hilelerinden kurtarır, hesabını kolaylaştırır.

Bir mürid, mürşidine: “Benim imanıma kefil olur musunuz?” diye sorunca, mürşid şu cevabı vermiştir: “Eğer sen ölene kadar Allah ve Rasulü’nün yolunda gidersen ve bizim tavsiyelerimize uyarsan, senin imanla öleceğine kefil olurum!”

İşte herkese vaad edilen iman emniyeti budur. Mürşidin kefil olması da böyledir. Mürşid-i kâmilin elinden tutup hak yolunda yürüyen insan, aslında bir cemaat desteğinde imanını ve edebini korumaya çalışıyor. Çünkü, kendisiyle aynı hedefi paylaşan müminlerin en mühim işi, iyilik ve takva yoluyla birbirlerine yardımcı olmaktır. Ölüm anına kadar bu niyetini koruyan, Allah için sevdiği mürşidinden ve kardeşlerinden ayrılmayan, bu şevk ve sevgi desteği ile ibadete devam eden, hizmeti terketmeyen, zikir, şükür, sabır ve ilâhi takdire rıza içinde ömrünü tamamlayan bir insan, inşaallah iman selametiyle ahirete göçecektir. Bu bizim tahminimiz değil, Yüce Rabbimiz’in vaadi ve müjdesidir.

 Temiz Ruhlara Verilen Yetkiler

Ruhlar, Allahu Tealâ’nın emrinde ve hükmündedirler. Ruhlar, melekler aleminin özelliklerine sahiptirler. Allah’ın nuru ile nurlanmış, boyası ile süslenmiş ruhlar, özel yetkilerle donatılmışlardır. Allah onları sevmiş, meleklerine sevdirmiş, kendilerine bizim bilemediğimiz nice kerametler vermiştir.

Allahu Tealâ bir kudsi hadiste, sevdiği salih kullarının özel bir nur ve destekle gören gözü, işiten kulağı, konuşan dili, tutan eli, yürüyen ayağı olacağını; onların gözüne, kulağına, diline, eline, ayağına başkalarına vermediği özellikler ve tasarruf gücü vereceğini müjdelemiştir (Buharî, İbnu Mace, Beğavî).

İşte Allah dostlarının, Allah’ın izniyle insanlar ve eşya üzerindeki tasarrufu, uzaktaki insanlara yardım etmesi, bu hadiste belirtilen yetkiye girmektedir. Bu bir keramettir; Allahu Tealâ’nın kuluna verdiği özel bir nimettir.

Büyük veli Mevlâna Halid Bağdadî K.S., velilerin, ölüm halindeki müridlerine yardımlarının ruh vasıtası ile olduğunu belirtmiştir. Ruhlar nurla hareket ettiklerinden, Allah’ın izniyle bir anda gökleri ve yerleri dolaşma ve görme imkanları vardır. İkinci bin yılın müceddidi İmam-ı Rabbanî K.S. Mektubat isimle eserinde, Allahu Tealâ’nın, bu üstün kabiliyetli ruha sahip irşad kutbu dostu vasıtasıyla, dilediği kullarına pek çok yardımlarda bulunacağını, bazen bu yardımdan o ruhun sahibi velinin haberinin olmadığını, olmasının da gerekmediğini bildirir.

 Ölene Kadar Delil Olan, Ölürken Kefil Olur

Kâmil mürşid, yeryüzünde Allah’ın şahididir; insanların haline şahitlik yapar. Hidayet yolunun rehberidir, kendisine tabi olanları hak üzere terbiye eder, kalpleri dünyadan çözüp Allah’a bağlar. Onların iyiliğine sevinir, kusurlarına üzülür. Sevgisi ve kızması Allah içindir. Gülmesi ve ağlaması Allah içindir.

Kâmil veli, iman, ihlas, takva ve edeb yolunun imamıdır. Kim onları ölene kadar bu yolda kılavuz yaparsa, onlar da o kişinin imanına şahitlik yaparlar. Allahu Tealâ bu şahitliği kabul eder. Bir ömür süren bu dostluk ölümle bitmez, ölümden sonra daha tatlı, daha menfaatli olur. Allah için yapılan dostluğun asıl faydası ölümden sonra ortaya çıkar.

Mümin vefat ederken, ölüm meleği canını almaya geldiğnde yalnız gelmez. Yanında yardımcıları vardır. Ayrıca vefat eden müminin ruhunu karşılamak, onu sevindirmek, yeni yurdunda rahat ettirmek, endişe ve korkusunu gidermek için Allahu Tealâ bir çok meleğini gönderir. Melekler vefat eden salih mümine: “Korkma, sana vaad edilen cennetle sevin. Biz senin dünyada dostun idik, ahirette de dostunuz. Sana Allah’ın vaadi ve hediyesi olan cenneti müjdelemeye geldik, gözün aydın olsun!” derler. (Fussilet/30-32)

Melekler Allah’ın ordusudur. Veliler de Allah’ın dostu ve ordusudur. Onlarla dilediği kimselere yardım eder, zayıf anında destekler. Bir mümine yardım edilecek en nazik an ise ölüm anıdır.

 Ölümden Sonra Devam Eden Vefa

Allah dostları merttir, vefalıdır. Sevdiklerini dünya ve ahirette unutup ihmal etmezler. Onlar, ölene kadar terbiyesi ile meşgul oldukları bir talebesinin ölümden sonra da haklarını en güzel şekilde korurlar. Onu kabirde yalnız, duasız ve hediyesiz bırakmazlar. Sadık dostlarını dua, istiğfar ve gözyaşı ile desteklerler. Bu, Yüce Peygamberimiz A.S.’ın ahlâkı ve emridir.

Kabirdeki kimseye, kabrin dışındakilerin yardımı ve faydası olur. Kabrin dışında yapılan dua ve istiğfar, Allah için dökülen gözyaşları, müminin hesabının kolay olmasına, hatta kabir azabının kalkmasına vesile olur. Allah Rasulü A.S. Efendimiz bir mümini kabre koyduktan sonra, oradakileri onun yardımına davet ederek şöyle buyurmuştur:

“Kardeşinizin affı için yakarın. Allahu Tealâ’dan onu imanında sabit kılmasını isteyin. Çünkü şu anda ona sual sorulmaktadır.” (Ebu Davud, Hakim)

Bir mürşid, her gün yapmakta olduğu zikirlerin, hayırların sevabını vefat eden mürid ve sevenlerinin ruhlarına hediye eder. Vefat eden bir mümini anne-babası, çocukları ve eşi unutabilir. Ona dua etmekten, onun için gözyaşı dökmekten usanabilir. Onu desteksiz ve hediyesiz bırakabilir. Ancak, bu mümini peygamberi unutmaz. Bulunduğu makamda devamlı dua, istiğfar ve şefaatıyla onu destekler. Hepsi cennete girene kadar, kendisini seven ümmetinin derdine düşer.

İşte peygamber vârisi kâmil mürşidler de bu ahlâk üzeredirler. Onları Allah için sevenlerin gözü aydın olsun.

Semerkand Dergisi / Dr. Dilaver Selvi


.

Kutbul İrşad Ve Tasarruf

Tarih26 Mayıs 2014, 17:13Editör

Tasavvufi güzel bir yazı..

Bir işin merkezinde bulunup onu idare edene “o işin kutbu, yani idarecisi” denir. Bir memleketin işlerini yürüten kimse, o işlerin kutbudur. Bir müctehid, fetva işlerinin kutbudur. Bir kâmil mürşid de irşad ve terbiye işlerinin kutbudur. Onun için, kendisine tasavvuf dilinde “kutbu’l-irşad” denir.

Kutub ifadesi bir sıfattır; irşadla görevli ve bu işe ehliyetli kâmil insanlar için kullanılan bir ünvandır. Kur’an-ı Hakim’de ve Sünnet’te zikredilen halife, imam ve ulü’l-emr tabirleri, irşad kutbunu da içine alır.

İrşad kutbu olan zat, Hz. Rasulullah (A.S.) Efendimizin gerçek vârisidir. O’nun ilmine, edebine, ruhları nur ile temizleme işine, kalpleri Allah’a çevirme mesleğine, nefisleri terbiye etme ve hayata denge verme sanatına vâristir. Bu velayet ve yetki ona halk tarafından değil, Cenab-ı Hak tarafından verilmiştir. Vazife büyük olunca, yetki ve destek de büyük olmaktadır. İrşad ve terbiyenin asıl sahibi Allahu Tealâ’dır; hidayet Onun elindedir; ancak Allahu Tealâ beşeri planda bu işi kulları arasından seçtiği kimselere yaptırmaktadır. Bu kulların başında Peygamberler gelmektedir. Peygamber olmadığı zaman bu işi onun halifeleri, vâris ve vekilleri yürütmektedir.

 İrşad Kutbunun Özellikleri

İrşad kutbu, Allah’ın huzurunda kabul görmüş mukarrebûn makamında bir muttaki zattır; edeb ve takva madenidir. Hayırlarda en öndedir. Muttakilerin imamıdır; İlahi huzurda insanlığı temsil eder. Naz makamındadır. Büyük arif İmam Rabbani (K.S.) irşad kutbunu şöyle tanıtır:

“İrşad kutbu olan velinin varlığı alem ve insanlık için bulunmaz bir devlettir. O, uzun zamanlardan sonra zuhur etse de, bir ganimettir. Onunla alem aydınlanır, kalpler nurlanır. Onun nazarı, manevi kalp hastalıklarına şifadır. Onun bir kalbe teveccühü, ondaki düşük ve rezil huyları temizleyip atar. Bu öyle bir zattır ki, velayet mertebelerinin en yükseğine ulaşmıştır. Allah tarafından seçilmiş ve sevilmiştir. Buna mahbubiyet makamı denir. O makamın bütün kabiliyet ve yetkisi ona verilmiştir. Bu zat, velayet mertebelerinin kemalâtını bünyesinde toplamıştır. Allah’a davet makamlarının tamamını elde etmiştir. Özetle, ‘kendisinde bütün güzellikler toplanmış‘ sözü onun hakkında ne kadar doğrudur.

Bu irşad kutbu, kalbiyle bir kimseye yöneldiğinde, o kimsenin kalbi açılır; ilahi sevgiyle dolar. Veya bir kimse sevgiyle ona yönelse, ameli ve zikri az da olsa, onun feyzinden istifade eder, imanın tadını tadar.” (Mektubat)

 Velinin Yetkisi ve Sınırları

Velayet mertebesinin zirvesinde peygamberler bulunmaktadır. Allahu Tealâ’nın izni ve desteği olmadan hiçbir peygamber mucize gösteremez, ayet getiremez; istediğini hidayete çekemez; kalbi temizleyemez.

Bu hakikat Kur’an-ı Hakim’de açıkça belirtilmiştir. (Ra’d/38, Kasas/56, Nur/21) Ancak ilahi izin ve destek gelince peygamberler ölüleri diriltmiş, körlerin gözünü açmış, bir nefesle hastaları iyileştirmiş, hayvanlarla konuşmuş, cinleri emrinde çalıştırmış, bulutları istediği yere sevketmiş, denizi yol gibi kullanmış, parmakları arasından su fışkırtmış ve daha nice harikaları gerçekleştirmiştir. Bütün mucizeler, peygamberlerin insan, eşya ve kainat üzerindeki tasarruflarıdır. Bunların bir kısmı, derecelerine göre peygamber vârisi olan kâmil insanlarda da zuhur eder. Ancak bunun ölçüsü vardır, onu bilmek gerekir. Aksi halde veliler hakkındaki yanlış itikadlar yüzünden şirke düşülür.

Bazıları, kutub ve gavs olarak bilinen velilerin kainatı idare ettiğini, bütün insanlardan ve alemden haberdar olduğunu, istediğini yapma yetkisinin bulunduğunu düşünür ve söylerler. Bu fikir yanlıştır; tevbe edilmezse şirke ve küfre girme tehlikesi vardır.

İrşadla görevli bir velinin işi, Allah’ın izniyle ölü kalpleri nur ve ilahi sevgi ile diriltmek, kulu Yüce Rabbine sevketmektir.

Velinin bütün tasarrufu ilahi kadere bağlı olarak gerçekleşir ve hepsi ilahi izinle olur. Veli, sonuç almak için sebepleri kullanır. Himmetini hayırlara yöneltir, her işinde Allah’ın rızasını arar. Nazı, niyazı, dua ve avazı Hak içindir. Allahu Tealâ’nın kendisine ikram ettiği feyz, nur, keşif, keramet, marifet, feraset ve duasına icabet nimetlerini ilahi irade ve rızaya uygun kullanır. Kul olduğunu unutmaz; haddini bilir, yetkisini aşmaz. Yüce Rabbine karşı boynu bükük, gönlü yanık, kalbi uyanık bir vaziyette, hep O’nun emrini ve desteğini bekler. Elinde hangi güzel hal zuhur etse kendisinden bilmez, kibir yapmaz, övünmez.

Makamı ne olursa olsun, veli her şeyi bilmez; bilmesi de gerekmez. Veli, Allahu Tealâ’nın kendisine bildirdiklerini ve hak yolunda lazım olanı bilir. Veli, Allah’ın şahididir; O’nu tanır, O’nu tanıtır. Kalbin ve nefsin terbiyesinde ustadır.

İrşad kutbu olan veli, bütün himmet ve gücünü dinin yayılması ve insanların ıslahı için kullanır. Eşyayı ıslah etmek, dünya işlerini düzene sokmak, güzel geçim yolları aramak, teknik gelişmeleri takip etmek velinin birinci işi değildir. O, bunları ehline havale eder.

Bazı insanlar, baş ve bel ağrısına varana kadar her türlü derdini velinin himmet ve tasarrufu ile dindirmek ister; doktor yerine veliye gider. Kimileri, insanların cehalet, zulüm, tembellik ve ihanetleri yüzünden bozulan cemiyet hayatının, mürşidlerin bir tasarrufu ile düzelmesini ve zalimlerin başının ezilmesini bekler. Halbuki veliler, fıtrat kanunlarına uymayı takvanın bir gereği görürler; hikmete tabi olur, hakkı gözetirler. İlahi rızaya uymayan talebleri de reddederler.

Semerkand Dergisi / Dr. Dilaver Selvi


.

Ehl-i Beyt Kimdir ve Sevmenin Önemi..

Tarih26 Mayıs 2014, 17:10Editör

Ehl-i Beyt ve Onları Sevmenin, Tabi Olmanın Önemi, Kur-an ve Sünnet üzere açıklamalı bir yazı..

 

Allahu Teâlâ’yı seven kimse, elbette O’nun sevdiklerini de sever. Önce Allah’ın Habibi Hz. Rasûlullah’ı (s.a.v) sever. Sonra ona ait olan, ondan sayılan, onunla anılan her şeyi sever. Sevmesi de gerekir. Bunların başında Ehl-i Beyt gelir.

EHL-İ BEYT KİMDİR?

Ehl-i Beyt, Hz. Rasûlullah (s.a.v) Efendimizin ailesi ve evlâtlarıdır. Mü’minlerin anneleri, Hz. Fatıma, Hz. Ali, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (r.anhüm), Ehl-i Beytin şerefli ferdleridir.( Râzî, Tefsir-i Kebir, XXV, 181)

Rasûlullah (s.a.v) Efendimizin şerefli nesebi Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin vasıtasıyla devam ettiği için, onların kıyamete kadar gelecek olan evlâtları da Ehl-i Beyt’in birer parçasıdır Onları sevmek her mü’minin vazifesidir. Bu sevgi çok şerefli ve gereklidir. Kalbinde azıcık Ehl-i Beyt sevgisi bulunmayan kimse, Hz. Rasûlullah’ın sevgisinde yalancıdır.

Aşağıda vereceğimiz ayet ve hadislerde görüleceği üzere, Hz. Rasûlullah’ın kendisine tâbi olan amcaları ve onların çocukları da Ehl-i Beyt’ten sayılmıştır.( Bkz:Ibn Atıyye, el-Muharraru’l-Veciz, IV, 384. (Beyrut, 1993))

Allah Teâlâ, Hz. Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’in ehl-i beytini bizzat Kur’an’da zikretmiş ve onlara şu şekilde iltifatta bulunmuştur:

“Ey Peygamber hanımları! Namazı kılın, zekâtı verin; Allah’a ve Rasûlü’ne itaat edin. Ey Ehl-i Beyt! Allah sizden sadece günahı gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor.” (Ahzab/33)

Ümmü Seleme validemiz (r. anha) demiştir ki: “Bu âyet-i kerime benim evimde indi. Hz Rasûlullah (s.a.v) Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin’i çağırdı. Onları Hayber yapımı geniş bir elbisenin altına topladı, kendisi de içine girdi ve:
“İşte bunlar benim ehl-i beytimdir” buyurdu. Sonra inen ayet-i kerimeyi okudu ve:

“Allahım! Onlardan kötülükleri gider. Onları tertemiz et!” diye duâ etti. Ben: “Yâ Rasûlellah, ben Ehl-i Beytten değil miyim? dedim.” Hz. Rasûlullah (s.a.v),
“Sen benim ehlimsin. Sen zaten hayır içindesin” buyurdu.( Taberî, Câmiü’l-Beyân, Cüz:XXII, Shf:7; Ibnu Kesir, Tefsir, VI, 412-413.)

Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz, Ashâb-ı kirâmı ve ümmetim Ehl-i Beyt’in hukunu iyi koruma konusunda şiddetle uyarmıştır:

Zeyd b. Erkam (r.a) anlatıyor: Allah Rasûlü (s.a.v), Mekke ile Medine arasında Hummen denilen suyun başında bir hutbe verdi. Allah’a hamd, sena ve zikirden sonra şöyle buyurdu:

“Ey insanlar! Dikkat ediniz; ben bir beşerim. Rabbimin ölüm elçisinin gelmesi ve benim ona icabet edip aranızdan gitmem yakındır. Sizlere hukuku ağır iki kıymetli emanet bırakıyorum. Birincisi Allah’ın Kitabı’dır. Onda nur ve hidayet vardır. Allah’ın Kitabına sımsıkı sarılın. Onunla meşgul olun, onu öğrenin, öğretin; hükümlerini anlayın. İkinci emanet Ehl-i beytimdir. Ehl-i Beytim hakkında Allah’tan korkmanızı hatırlatırım. Ehl-i Beytim hakkında Allah’tan korkmanızı hatırlatırım. Ehl-i Beytim hakkında Allah’tan korkmanızı hatırlatırım. ” Zeyd b. Erkam’ı dinleyenler arasında bulunan Husayn b. Sebre,

“Ey Zeyd, Rasûlullah’ın (s.a.v) zevceleri de Ehl-i Beytten midir?” diye sordu, Zeyd (r.a),

“Tabi ki Efendimizin hanımları da Ehl-i Beyttendir. Fakat Rasûlullah’ın (s.a.v) haklarının korunmasını istediği Ehl-i Beyt, kendilerine sadakanın haram olduğu kimselerdir” dedi. Husayn,

“Onlar kimdir?” diye sorunca Zeyd b. Erkam (r.a),

“Ali’nin ailesi, Akîl’in ailesi, Cafer ve Abbas’ın âilesidir” dedi. Husayn,

“Bunlara sadaka haram mıdır?” diye sorunca, Zeyd (r.a),

“Evet” dedi. (Müslim, Fedâilü’s-Sahâbe, 36; Nesâî, Sünen-i Kübrâ, Menâkıb, 9.)

Âlimlerin ekseriyetine göre Ehl-i Beyt, Rasûlullah (s.a.v) Efendimizin şerefli aileleri, kızı Hz. Fâtıma, damadı Hz. Ali, torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (r.anhüm) ve kıyamete kadar oların sulbünden gelen zürriyetleridir. Yani Hz. Hüseyin’in torunları olan seyitler ve Hz. Hasan’ın torunları olan şerifler Ehl-i Beyt’in günümüzdeki şerefli mensuplarıdır. Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’in şerefli nesli, kıyamete kadar hiç kesilmeyecektir.

Hz. Hüseyin’in (r.a) oğlu Ali Zeynelâbidîn (rah), babası Hz. Hüseyin’in şehid edilmesinden sonra, Şamlılar tarafından esir edilerek Dımeşk’a getirildi. Onu böyle gören zalim bir Şamlı: “Sizin kökünüzü kazıyan ve fitnenin başını kesen Allah’a hamdolsun!” diye, güya onların fitne başı olduğunu ima etmeye çalıştı. Zeynelâbidîn (rah), adama,

“Sen Kur’an’ı okudun mu?” diye sordu, adam,

“Evet, okudum” dedi. Zeynelâbidîn (rah),

“Sen, Allah Teâlâ’nın, “Resûlüm, onlara de ki: ‘Ben bu davetime karşılık olarak sizden bir karşılık ve ücret beklemiyorum; sadece yakınlarıma sevgi göstermenizi istiyorum’ (Şûrâ/23)
âyetini okumadın mı?” diye sordu. Adam,

“Bu ayette sevilmesi emredilen yakınlar siz misiniz?” diye sorunca, İmam, “Evet, onlar biziz” dedi.( Taberî, Cüz:XXV, Shf:33 (Beyrut, 1995); Suyûtî, ed-Dürrü’1-Monsûr, VII, 348)



Bir gün İmam Azâm (rah) hocası İmam Cafer es-Sadık hazretlerinden ilim ve hadis dinlemeye gelmişti. Hocası elinde bir asa ile çıkageldi. İmam Azam (rah), “Ey Rasûlullah’ın evlâdı, siz henüz asaya ihtiyaç duyacak bir yaşta değilsiniz” dedi. Cafer es-Sâdık (rah),

“Evet dediğin gibidir, fakat bu elimdeki asa Hz. Rasûlullah’ın asasıdır; onu bereket için yanımda taşıyorum” dedi. İmam Azam (rah), hemen ileri atılıp bastona sarıldı ve, “Ey Rasûlullah’ın evlâdı, müsaade buyurun, onu öpeyim” dedi. Cafer es-Sâdık (rah) hemen kolunu açtı ve İmam Azam’a göstererek:

“Vallahi sen bilirsin ki bu ten Hz. Peygamber’in hücrelerini taşıyan bir tendir ve şu gördüğün kıllar da onun kılındandır. Onu öpmüyorsun da asayı öpmek istiyorsun!” dedi. Bununla, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin’in zürriyetinin Hz. Peygamber’in (s.a.v) bir parçası olduklarını hatırlattı (Bkz: Muhammed Besyûnî, es-Seyyidc Fâtımatu’z-Zehrâ, 37. (Beyrut, 1990))



EHL-İ BEYTİ SEVMEK İMANIN ALÂMETİDİR



Allah Teâlâ, müminlere Resûlü’nün sevilmesini farz kıldığı gibi onun parçası olan ve kendisine inanan yakınlarının da sevilmesini, bu şekilde Peygamber’in (s.a.v) sevindirilmesini istiyor. Bir ayet-i kerimede şöyle buyrulmuştur:

“Resûlüm onlara de ki: Ben bu davetime karşılık olarak sizden bir karşılık ve ücret beklemiyorum; sadece yakınlarıma sevgi göstermenizi istiyorum.” (Şûrâ/23)

İbn Abbas (r.a) naklediyor: Bu ayet-i kerime indiği zaman, bazıları, “Yâ Resûlellah! Sevmemiz vacip olan bu yakınlarınız kimlerdir?” diye sordular; Efendimiz (s.a.v),
“Ali, Fâtıma ve onların çocukları Hasan ile Hüseyin” buyurdu. (Tabarânî, el-Kebîr, No: 2641; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, IX, 168)

Efendimiz (s.a.v), başka bir hadislerinde, onları dost edenleri kendisinin de dost edeceğini, onlara düşmanlık edenlere kendisinin de düşman olacağını beyan buyurmuştur. (Hâkim, Müstedrek, III, 149; Tabarâni, el-Kebîr, No:2619, 2620)

Resûlullah (s.a.v) Efendimiz, Ehl-i Beytin sevgisinin, kendisini sevmekten ileri geldiğini şöyle belirtmiştir:

“Sizi nimetleriyle rızıklandırıp gıdâlandırdığı için Allah’ı seviniz. Beni Allah’ı sevdiğiniz için seviniz. Ehl-i Beytimi de beni sevdiğiniz için seviniz.” (Tirmizî, Menâkıb, 32; Hâkim, Müstedrek, III, 150.)

Efendimiz’in zevcesi Ümmü Seleme (r. anha) anlatıyor:

Resûlullah (s.a.v) Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin’le yemek yedi. Yemekten sonra, onları üzerindeki elbise ile sardı ve,

“Allahım! Bunlara düşman olana sen de düşman ol; bunları seveni sen de sev!”
diye duâ etti. (Ebû Ya’lâ, Müsned, No:6951; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, IX, 166-167.)

Resûlullah (s.a.v) Efendimiz’in amcası Abbas (r.a) bir gün üzüntülü bir şekilde, Efendimiz’in huzuruna geldi ve,

“Yâ Resûlellah! Kureyş bizden ne istiyor; birbirleriyle karşılaşınca güler yüz gösteriyorlar, bizimle karşılaşınca yüzleri değişiyor!” diye şikâyet etti. Allah Resûlü (s.a.v) bu hâle çok gazaplandı; yüzü kıpkırmızı oldu. Sonra,
“Allah’a yemin ederim ki, bir kalp sizleri Allah ve Resûlü için sevmedikçe o kalbe iman girmiş olmaz”
buyurdu ve şöyle devam etti:

“Ey insanlar! Kim amcama eziyet ederse, bana eziyet etmiş olur. Hiç şüphesiz bir kimsenin amcası babası gibidir.” (Tirmizî, Menâkıb, 28; Ahmed Müsned, I, 207.)

Resûlullah (s.a.v) Efendimiz, Hz. Ali’ye hitaben: “Yâ Ali, seni ancak mümin olanlar sever; sana ancak münafıklar buğzeder.”
buyurmuştur.( Müslim, iman, 131; Tirmizî, Menâkıb, 20; Nesâî, iman, 19.)

Allah Resûlü (s.a.v), Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (r.a) için, “Bunlar benim evlâdımdır; evlâdımın çocuklarıdır. Allahım! Ben onları seviyorum, sen de sev. Allahım, onları sevenleri de sev!”
diye duâ etmiştir. (Tirmizî,Menâkıb, 50; Beğavî, Mesâbihu’s-Sünne, IV, 194. (No: 4829))

Büyük arif Muhyiddin b. Arabî hazretleri (k.s) demiştir ki: “Allah Resûlü (s.a.v), Allah Teâlâ’nın emriyle bizden yakınlarına muhabbet etmemizi istemiştir. (Şûrâ/23) Bundan sonra bir mümin Hz. Peygamberin (s.a.v) bu talebim kabul etmezse, yarın kıyamet gününde ona hangi yüzle bakacak ve onun şefaatini nasıl umacaktır?”

Bir sadık âşık demiştir ki: “Sevgilinin yaptığı her şey sevgilidir. Eğer senin Allah ve Resûlü için muhabbetin sahih ise, Hz Peygamber’in (s.a.v) Ehl-i Beytini de seversin. Herkesin imanı onların muhabbeti ile ölçülür.” (Ibnu Arabî, el-Futûhâtu’1-Mekkiyye, I, 29. Bölüm. (Özetle alındı))



EHLİ BEYT, KIYAMETE KADAR DEVAM EDER; HER MÜ’MlNE ONLARA HÜRMET ETMEK VE HAKLARINI KORUMAK GEREKİR



Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz buyurmuştur ki:

“Şüphesiz, (âhirete) çağrılıp gitmem yakındır. Size iki büyük ve hukuku ağır emanet bırakıyorum. Birisi, Aziz ve Celil olan Allah’ın kitabı Kur’an. Diğeri de gözümün nuru ehl-i beytimdir. Allah’ın kitabı Kur’an; semadan yeryüzüne uzatılmış (ilâhî ve nuranî) bir iptir. Lâtif ve Habir olan (her şeyi bilen Rabbim) bana bildirdi ki: Kur’an’la ehl-i beytim (âhirette) Havz-ı Kevser’in başında bana gelene kadar birbirinden ayrılmayacak. Öyleyse, sizler (size emanet ettiğim) bu iki şeyde bana nasıl halef olduğunuza (benden sonra onlara nasıl davrandığınıza) iyi bakınız; onların hakkını korumaya dikkat ediniz!”
(Ahmed, Müsned, 111,17;V,182;Tabarânî, el-Mu’cemu’1-Kebir, V, 154 (No:4922, 4923). Bkz: Tirmizî, Menâkıb, 32 (No:3788. Aynı konuda biraz farklı bir rivayet))



Hz. Resûlullah’ın (s.a.v) gerçek âşığı Ebû Bekir Sıddîk (r.a) demiştir ki:

“Resûlullah’m Ehl-i Beytini sevip memnun ederek Resûlullah’ın (s.a.v) hatırını gözetin. Vallahi, Resûlullah’ın yakınlarının haklarını korumak, benim için kendi yakınlarımın haklarını korumaktan daha sevimlidir.” (Buhârî, Fedâilü Ashâbi’n-Nebi, 12.)

Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz buyurmuştur ki:

“Sizin en hayırlınız, benden sonra Ehl-i beytime karşı en hayırlı davranan kimselerdir” (Hâkim. Müstedrek, III, 311; Ebû Ya’lâ, Müsned, No:5924)

“Allah’a yemin ederim ki, bana ve ehl-i beytime buğzeden ve bizi kızdıran kimse, muhakkak cehenneme girer.” (Hâkim, Müstedrek, III, 150; ibnu Hıbbân, el-Ihsân, XV, 435. (No:6978).)

“Ehl-i Beytim Nuh’un gemisi gibidir; ona binen kurtulur; uzak duran boğulup helâk olur.” (Hâkim, Müstedrek, III, 151; Ahmed, Müsned, III, 157; Tabarânî, el-Kebîr, No:2636-2638.)

“Rabbim bana, Ehl-i Beytim içinde kim Allah’ın birliğini ve benim peygamberliğimi kabul ederse ona azap etmeyeceğini vaadetti.” (Hâkim, Müstedrek, III, 150.)

Şu hâdiseden ibret alalım:

Ashabın hafız ve ileri gelen âlimlerinden Zeyd b. Sâbit’e (r.a) binmesi için bir hayvan getirildi. Abdullah b. Abbas (r.a) hemen üzengisini tutup binmesine yardımcı olmaya çalıştı. Zeyd (r.a), “Ey Resûlullah’ın amcaoğlu, lütfen böyle yapma, üzengiyi bırak!” dedi. İbn Abbas (r.a):

“Biz âlimlerimize ve büyüklerimize karşı böyle davranmakla emrolunduk” dedi. Bunun üzerine Zeyd b. Sabit (r.a), “Elini bana verir misin?” dedi ve İbn Abbas elini uzatınca onu öptü ve, biz de Hz. Peygamber’in ehl-i beytine karşı böyle davranmakla emrolunduk” dedi. (lbnu Abdilberr, Beyâni’1-tlm, I, 127; Kandehlevî, Hayâtu’s-Sahâbe, II, 440. Son kısmı hâriç bkz: ibnu Hacer, el-lsâbe, No:2888; (Beyrut, 1995); Hâkim, Müstedrek, III, 423.)



Müfessir İbn Kesir (rah) demiştir ki: “Ehl-i Beyte karşı hayır tavsiyede bulunan, onlara karşı iyiliği, hürmet ve ikramı emreden kimseyi yadırgamayız. Çünkü onlar tertemiz bir zürriyetten gelmektedirler. Onlar, övünme, nesep ve itibar yönünden yeryüzündeki en şerefli hanenin evlâtlarıdır. Özellikle Hz. Rasûlullah’ın şerefli sünnetine tâbi olan ve ondan hiç ayrılmayan Ehl-i Beyt, bu hürmet ve hizmete en lâyık kimselerdir. Çünkü Efendimiz (s.a.v) sahih bir hadiste:

“Size iki tane hukuku ağır emanet bırakıyorum. Birisi Allah’ın Kitabı, diğeri de Ehl-i Beytimdir. Kur’an ve Ehl-i Beytim, kıyamette havzın başında bana kavuşana kadar birbirinden ayrılmayacaktır”
buyurmuştur. (Ibnu Kesir, Tefsir, VII, 201. (Riyad, 1997))

Müfessirlerin imamı Fahruddin er-Râzî (rah.) demiştir ki:

“Resûlüm onlara de ki: Ben bu davetime karşılık olarak sizden bir karşılık ve ücret beklemiyorum; sadece yakınlarıma sevgi göstermenizi istiyorum”
âyet-i kerimesi (Şûrâ/23) Resûlullah’ın (s.a.v) Eh-i Beytini ve Ashabını sevmenin vacip olduğunu göstermektedir. Allah Resûlü (s.a.v) sahih hadislerinde:
“Fatıma benden bir parçadır; onu üzen beni de üzer” (Ibnu Kesir, Tefsir, VII, 201) buyurmuş, Hz. Ali’yi, Hasan ve Hüseyin’i sevdiğini belirtmiştir. Efendimizin sevdiği kimseleri sevmek, bütün ümmete vaciptir. Sonra, her namazın sonunda Hz. Peygamberin Ehl-i Beyti’ne salât ve selâm okunması, bütün ümmete emredilmiştir. Bu büyük bir makamdır; onlardan başka hiç kimseye nasip olmamıştır. Bütün bunlar gösteriyor ki, Hz. Peygamberin Ehl-i Beyti’ni sevmek vaciptir.

Yukarıdaki âyetin içine Efendimize iman ve itaat eden bütün Sahâbe-i Kiram da girmektedir. Onlar da Efendimizin yakınlarıdır. Kısaca, Ehl-i Beyt’i ve Ashâb-ı Kiram’ı sevmek vaciptir.

Bir hadiste: “Eh-i Beytim Nûh’un gemisine benzemektedir. Ona binen kurtulur; binmeyen suda boğulur”
buyrulmuştur. Bir diğer hadiste ise: “Ashabım yıldızlar gibidir; hangisine tâbi olursanız doğru yolu bulursunuz” buyrulmuştur. Şu anda bizler, ilâhî teklif denizinde bulunuyoruz. Bu arada şüphe ve şehvet dalgalan da devamlı bize çarpıp durmaktadır. Denizde giden bir kimsenin iki şeye ihtiyacı vardır. Birisi, kusuru bulunmayan ve içine su geçilmeyecek şekilde sağlam bir gemi.

Diğeri de, yön tayin edecek açık parlak yıldızlar. Bir kimse sağlam bir gemiye biner ve parlak yıldızlarla yönünü belirlerse, hedefine selâmet içinde ulaşır. Bunun gibi, biz ehl-i sünnet cemaatı da, Hz
Peygamberin Ehl-i Beytinin muhabbet gemisine bindik ve gözlerimizi hidayet semasının yıldızlan olan Ashâb-ı Kirama diktik; böylece yol alıyoruz. Bu durumda Allah Teâlâ’dan ümidimiz bizleri dünya ve âhirette selâmete ulaştırmasıdır. (Râzî, Tefsir-i Kebir, XXVII, 143.)

İmam Şafiî (rah.) başka bir sözünde Ehl-i Beyt sevgisinin farz olduğunu şöyle dile getirir:

“Ey Resûlulllah’ın Ehl-i Beyti! Sizi sevmek bize farzdır. Allah indirdiği Kur’an’da böyle emretmiştir. Size salât okumadan namaz kılanın namazının kabul olmaması, sizin için en büyük bir övünç kaynağıdır ve bu size kâfidir.” (Muhammed Afif ez-Za’bî, Divânu’ş-Şâfii, 72)

“Allah ve melekleri devamlı Peygamber’e salât ediyor; ey müminler siz de ona salât edin ve tam bir teslimiyetle selâm verin.” (Ahzab/56.)Âyeti nazil olunca, Ashab’tan bazıları, Rasûlullah (s.a.v) Efendimize gelerek:

“Yâ Rasûlellah! Size nasıl selâm vereceğimizi biliyoruz, fakat size, Ehl-i Beytinize nasıl salât okuyalım?” diye sordular. Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurdu:

Şöyle deyin:

“Allahım! Efendimiz Muhammed’e ve onun âline (ailesine ve zürriyetine) salât et. Peygamberin İbrahim’e ve âline salât ettiğin gibi. Allahım! Efendimiz Muhammed’e ve onun âline (ailesine ve zürriyetine) bereket ihsan et, onları mübarek kıl. Peygamberin İbrâhim’e ve âline bereket verdiğin gibi.”(Buhârî, Ehâdisü’l-Enbiyâ, 10; Müslim, Salat, 65-69.)

Bu ayet ve hadislerden hareketle İmam Şafiî (rah), namazın son oturuşunda Efendimize salât okumayı namazın farzlarından saymıştır. Getirilecek salâtın en kısasının, tercih edilen görüşe göre “Allahümme salli alâ Muhahemmedin ve âlihi” olduğu belirtilmiştir. (Şirbînî, Muğni’l-Muhtâc, I, 270 (Beyrut, 1997. Tahriçli Baskı); Zuhaylî, el-Fıkhu’l-Islâmî ve Edilletühû, I, 670.)Yukarıda geçen sözle bu kasdedilmiştir.

Meşhur şair Ferazdak, Ehl-i Beyt’ten Zeynelâbidin’i tanıtırken bir beytinde şöyle söyler: “O öyle bir ailedendir ki, onları sevmek din, onlara buğzetmek küfürdür. Onlara yakınlık kurtuluş ve emniyettir.” (Ebû Nuaym, Hilyetü’l-Evliyâ, III, 139; Ibnu Hacer el-Heytemî, es-Savâiku’l-Muhrika, II, 574)



AHİR ZAMANDA GELECEK VE İSLÂMIN İZZETİNİ ÂLEME GÖSTERECEK OLAN Hz. MEHDÎ DE (a.s) EHL-İ BEYTTEN BİR ZAT OLACAKTIR



Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz buyurmuştur ki:

“Dünyada kıyametin kopmasına bir gün de kalsa, muhakkak Allah o bir günü Uzatacak ve benim Ehl-i Beytimden birisini ortaya çıkaracaktır. Onun ismi benim ismime, babasının ismi de babamın ismine uyar. Daha önce zulüm ve haksızlıkla dolu olan yeryüzünü adaletle doldurur.”
(Ebû Dâvud, Kitâbu’l- Mehdî, 4; Tirmizî, Fitcn, 52.)

“Mehdî benim sulbümden Fâtıma’nın evlâtlarından gelecek birisidir.” (Ebû Dâvud, Kitâbu’l- Mehdî, 6; Ibnu Mâce, Fiten, 34)

“Mehdî benim Ehl-i beytimdendir; o açık alınlı ve kıvrık burunludur. Daha önce zulüm ve haksızlıkla dolu olan yeryüzünü adaletle ve doğrulukla dolduracak ve yedi sene hüküm sürecektir.” (Ebû Dâvud, Kitâbu’l- Mehdî, 6.)

“Âhir zamanda Ehl-i Beytimden çıkacak ve müminleri toplayacak olan kimseye yardım etmek, davetine uymak her mümine vaciptir. ”
(Ebû Dâvud, Kitâbu’l-Mehdî, 12; Ali Nasıf, et-Tâc, V, 344)

“Ehl-i Beytim yeryüzündekiler için bir emniyettir. Onlar gidince, yeryüzündekilerin sonu gelir; kıyamet kopar.” (Taberânî, el-Mu’cemu’s-Sağîr, no: 318, el-Evsat, IV, 204.)



MANEVÎ NESEB VE İMAN BAĞI İLE RASÛLULLAH (s.a.v) EFENDİMİZE BAĞLI OLAN MUTTAKİLER DE EHL-Î BEYTTEN SAYILMIŞTIR. ONLARI SEVMEK TE VACİPTİR



Bu konuda Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz buyurmuştur ki:

“Bütün muttakiler, Muhammed’in âlidir (ehl-i beytidir.)” (Ali el-Muttakî, Kenzü’l-Ummâl, III, 89; (No:5624); Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, X,
269.)”Ehl-i Beytimden bazıları kendilerinin bana insanların en evlâsı (en sevgilisi) olduğunu düşünüyorlar. Hâlbuki durum öyle değildir. Şüphesiz benim içinizdeki dostlarım, muttakilerdir. Onlar (nesep ve yer olarak) kim olursa olsun, nerede bulunursa bulunsun, değişmez.” (Taberânî, el-Mu’cemu’s-Sağîr, no: 318, Deylemî, Müsncd, I, 287 (No:904))

Rasûlullah (a.s), Muaz b. Cebel’i Yemen’e gönderirken, onunla birlikte uğurlamaya çıktı. Kendisine tavsiyelerde bulundu. Muaz (r.a) binekte, Rasûlullah (a.s) ise yerde yaya yürüyordu. Uğurlama yerine geldiklerinde Efendimiz(a.s):

“Yâ Muaz! Belki bu seneden sonra benimle burada karşılaşıp görüşemeyeceksin!”
buyurdu. Rasûlullah (a.s)’ın ayrılığından (ve bu işaret yollu vefat haberinden) dolayı Muaz (r.a) ağladı. Sonra Rasûlullah (a.s) geri dönüp, Medine’ye yönelerek:

“Benim için insanların en evlâsı (en yakını) her kim olursa olsun, nerede bulunursa bulunsun, muttaki olanlardır.” buyurdu.( Ahmed, Müsned, V, 235; Ali el-Muttakî, Kenz, III, 91.)

Allah Resulüne olan sadakati ve sevgisi İran asıllı Selman-ı Fârisî Hz.lerini Ehl-i Beytin içine katmıştır. Selman (r.a) İslâm’a girişiyle ve Hendek harbindeki ince siyaseti ile bütün ashabın gönlüne girmişti. Muhacirler: “Selman bizdendir.”diye onu kendileri gibi görmüşlerdi. Ensâr ise: “Hayır, aslında Selman bizdendir.” diye ona sahip çıkmak istemişlerdi. Allah Resûlü (s.a.v) bizzat araya girdi ve: “Selman bizdendir; Ehl-i Beytimizdendir”
(Ibnu Sa’d, Tabakât, IV, 83; Muhammed eş-Şâmî; Sübülü’1-Hüdâ, IV, 365.) buyurarak, onu has dairenin içine aldı; kıyamete kadar hayırla anılacak grubun içine kattı.

İman, sevgi ve takva yolunda hizmet ile herkes bu şereften bir derece pay sahibi olabilir. Bu kapı herkese açıktır. “Allah’ın dostları ancak muttakilerdir.” (Enfal/34) âyeti nazil olunca, Hz. Resûlullah (s.a.v): “Benim dostlarım ancak muttakilerdir.” (Hâkim, Müsterdek, II, 328; Ibnu Kesir, Tefsir, IV, 51) buyurarak, işin esâsının iman ve takva olduğunu belirtti.

Bir kimse, hem Allah Resûlünün temiz nesebine, hem de edebine vâris ve sahip olursa, o nur üstünü nur olur. Böyle olduğu için, geçmişte ve günümüzde, takva imamlığını en liyakatli şekilde temsil eden onlar olmuşlardır. Yani, irşad kutubluğu, Ehl-i Beytin şerefli mensubu ariflere nasib olmuştur. Bu, Allah Rasûlü’nün (s.a.v) kıyamete kadar devam eden nübüvvetinin bir tezahürüdür. Velâyet, nübüvvet mucizesinin bir devamıdır ve bu nur en parlak şekilde o nübüvvetin sahibi Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimiz’in evlâtlarında zuhur etmiştir ve hâlen de etmektedir.

Allahım! Bizi Ehl-i Beyt sevgisiyle yaşat ve o sevgi içinde hasret. Bizi takva ile şereflendir; rızâ ve cemâlinle sevindir. Âmîn, bi hürmeti Seyyidi ‘1-Mürselîn. Velhamdü lillahi Rabbilâlemin.

 

 

Naksiyiz.biz / Alıntıdır.


.

Tasavvuf Nedir, Manası Ve Başlangıcı

Tarih11 Mayıs 2014, 23:12Editör

Esseyid Abdülhakim Arvasi Hazretleri tarafından kaleme alınan bir eserden..

 

Aşağıdaki metin, Esseyid Abdülhakim Arvasi Hazretleri tarafından kaleme alınan ve üstad tarafından sadeleştirilen, Tasavvuf Bahçeleri isimli eserin giriş kısmıdır ve tasavvufun kelime manası, terim anlamı ve doğuşu hakkında aydınlatıcı malumat ihtiva etmektedir.

 

BAŞLANGIÇ

 

Zahir ilimlerinin, mevzu genişliği itibariyle tasavvuf ilmine nisbeti, bir damlanın bir deryaya kıyası gibi olduğu, bazı tasavvuf büyüklerinin açıkladıkları hususlardandır. Zira, tasavvufun mevzuu, yerinde de bahs ve zikrolunacağı gibi, meal olarak, Allah’ın Zâtıdır. Öbür ilimlerin mevzuu, ne kadar geniş farzedilse de “mümkinât dairesi – olabilirler âleminden dışarı çıkamaz. “Vücup âlemi – olması gerekenler âlemi”ne nisbetle “imkân âlemi – olabilirler âlemi”nin ne olduğu, beyandan uzaktır. Şu halde, tasavvuf ilmi, zevkî ve vicdanî olduğundandır ki, şanına lâyık bir şekilde kalemlerin diliyle yazılması ve insanların diliyle ifadesi mümkün değildir. Bununla birlikte, bağlıları tarafından pek çok kitap ve risaleler telif ve tertip edilmek suretiyle, imkân nisbetinde izahına gayret sarfedilmiş, muazzam maksat ve meseleleri de onların sohbetleri esnasında beyan ve izah oluna gelmiştir.

 

Bu hususta, değişik derecelerde olan üstün tasavvuf adamlarının, çeşitli meşreplerde bulunan büyüklerin her biri, muhtelif suretlerde kendi mizaçlarına göre beyanlarda bulunmuşlardır. Bir kısmı, belki büyük bir kısmı, keşfe bağlı hakikatler ve ilhama dayalı incelikler üzerinde, zeyli uzun meali bir, ibaresi değişik kitaplar yazmışlardır.

 

Şeyh-i Ekber, bu yolun öncüsüdür ki, rivayete göre, yazdıkları beşyüz kitaptan büyük kısmı bu mevzu üzerinedir. Bu cümleden olarak, “Fusûs-ül Hikem”, “El-Fütuhat’ul-Mekkiye”, “Et-Tedbîrât’ül-İlâhiyye”, “Et-Tenezzülât’ül-Muvassaliyye”, “El-îsrâ-u İlâ Makam’il-Esrâr”, “Minhâc’ül-Ve-sâil” “Kitab’ül-Azame”, “Kitab’ül-Beyân”, “Kitab’ül-Müsikke An Es’ilet’il-Hakim’it-Tirmizî”, “El-Müsâmerat” gibi kitapları, bu kutsî yolun hakikatlerini beyan mevzuundadır. Bu kısmın felsefeyle münasebeti vardır. Şu kadar ki, felsefe, yalnız akla tâbi olurken; bu kısım tasavvuf, şeriat ve selim akıl dairesinde, açık bir keşfe dayalı ve sıhhatli bir zevke mutabıktır.

 

Bu kitapların bir kısmı da, tasavvuf adamlarının derecelerini, keşif yoluyla mertebelerinin beyanını ve kerametlerini, doğum ve vefat tarihlerini, memleketlerini, İrşad havzalarını, kimlerle çağdaş bulunduklarını, hayat tarzlarını, mübarek mezar ve merkadlerini ve buna benzer meşeleri İhtiva eden kitaplardır ki, bu adeta bir tasavvuf tarihi teşkil eden bir ilim koludur. “Tezkirat’ül-Evliyâ”, “Tabakât-ı Şa’râni”, “Nefehât-ül-Üns”, “Ravzat-i Riyâhin Fi’l Hikâyât’is-Sâlihin” ve bunlar gibi… Bu kısım tasavvuf kitaplarının da tarihle münasebeti fazladır. Ancak bu kitaplar, Hadîs-i Şeriflerin an’aneleri gibi, güvenilir ve muteber rivayetçilerin rivayetlerine dayalı olmak zorundadır. Böyle olan kitapların her meselesinde, haber ve hadîs nakletmenin usûl ve an’anesine riayet olunmuştur.

 

Bu kitaplardan bir kısmı da, bu yola girme ve bu yola almanın edepleri hususundadır ki, üstün velilik makamlarına yükselmeye ve büyük insanların mertebelerine erişip, ilâhi yakınlık menzillerine ve “Seyr fîllâh – Allah’ta seyr”, “Seyr billah – Allah’ı seyr”, Seyr minallah – Allah’tan seyr”e ve diğer kulları irşada vesile olan faaliyetlere ve batını amellere aittir. Tasavvufun özü de budur. Havas ve avama faydalı ve mühim olan da bu kısımdır.

 

Bunun bir yönü de fıkıh kitaplarındaki ibadet kısımlarının dörtte bir kadarıyla münasebetlidir. Gazalî’nin “İhyâ”sı, Gavs-ı Azam’ın “Gunye”si, İmam Rabbânî’nin “Mektubât”ı ve diğer Ahmedî velilerin kitap ve risaleleri gibi… Bu fakir ve âciz de işbu risaleyi gösterdiğimiz bu üç kısım üzerine inşa etmeyi uygun görmüştür.

 

Bu kitapların bir bölümü de, velilerin kerametleri ve menkıbeleri, bazı hususî kişilerin faziletleri ve kemâlleri hakkında telif ve tertip olunmuş risalelerdir. Bu kısım risalelerin faydaları, zikri geçen kısımlara nazaran daha az olduğu ve hususiyle bu risaleler, ihlaslarında ifrata kaçanların şahsî fikirlerinden kaynaklanmış bulunduğu için, itibara değer görülmemiş ve bu yüzden de risalemiz, bunların muhteviyatının pek çoğundan uzak tutulmuştur. Bir kısmı da virdler ve zikirler, dualar, hizipler ve bir takım İsimlerin hususiyetlerine ait olup, ancak sahiplerine yararlı; mürid ve sâliklere faydası sınırlı, âdeta zahirî ibadetlerden kopmuş şahıslara mahsus olduğundan, risalemiz, bunu da içine almış değildir.

 

Diğer bir kısım ise, Allah dostlarının, büyüklerin sohbetleri ve teveccühleri esnasında sükût ettikleri ve murakebe-ye daldıkları zaman, İlâhi tecellî dairesinden yansıma ve dökülme yoluyla aldıkları ilimler ve İlâhi marifetlerdir ki, söz ve kalemle beyanı kabil olmadığından, ancak bu meşrep için, sır ve hakikatlere ulaştırıcı bir melekenin kazanılmasına hizmet edegelmiş bir haldir. Bu da ancak sahibine hüccet teşkil ettiğinden risalemiz bu bahsin de dışında kalmıştır.

 

Kırk seneyi aşkın bir zamandan beri, vakitlerimi tasavvuf ilminin nazarî ve amelî yönüyle meşgul olmaya tahsis etmiş olduğumdan, Allah’ın lûtfuyle, bu sır ve hakikatlere bir nisbet kazanmışımdır.

 

“- Allah’tan başka kimsede, hiç bir davranış ve kuvvet yoktur!”

 

TASAVVUF KELİMESİNİN DOĞUŞU VE İSİMLENDİRİLMESİ

 

“Safa” kelimesi, her lisanda övülen; ve zıddı olan “kedûret-bulanıklık” ise kınanan hâllerden sayılmıştır.

 

Rivayet edilmiştir ki, Allah’ın Resulü, mübarek peygamberlik simalarında açık bir hüzün ve değişiklik eseri olduğu halde, Sahabîler meclisini şereflendirmişler ve “Bu dünyanın safası gitti, kederi kaldı” buyurmuşlardır. Bu Hadîs-i Şerifte “tasavvuf, “süfî” ve “mutasavvıf kelimelerinin, “safvet”den geldiğine bir remz ve İşaret vardır. “Safv” kelimesinde “f’ harfinin önce gelmesi, “sûfî” de ise sonra gelmiş olması, bu kelimelerin değişik köklerden geldiğini gösterirse de, tasavvuf kelimesinin çokça kullanılmasından, “f’nin ‘V’den önce söylenmesinin kelimeye hafiflik kazandırmak için olduğu, yani bir telaffuz galatı bulunduğu bazı tasavvuf kitaplarında zikredilmiştir. Hattâ, peygamberlerin “safvet”le vasıflanmış olmalarındandır ki, Kur’an’da ‘İstifa, Estafi, Yestafî, Mustafâ” kelimeleri, onların üstün hallerini beyânda zikredilmiştir. Demek oluyor ki, tasavvufî hakikatlerle vasıflanmak, topyekûn Resuller ve Nebiler boyunca görülmüş ve muteber olagelmiştir.

 

“Her nebinin zamanında, şeriatı yürürlükte olduğu, uygulandığı gibi, kendi manevî hallerinin üstün meziyetleriyle de donanmayı, ümmetinin seçkinlerine feyizleriyle ifade buyururlardı. Mânevi safvet, Risalet ve Nübüvvetle başlamıştır. Tasavvuf, şeriatların manevî kıymetlerini kazandırıcı ve onlara ulaşmayı kolaylaştırıcıdır.

 

Üstad Ebul Kasım dedi ki: “Bu taife İçin sûfî (sofi) tabiri, galip halde, çokça kullanılmış; ve filan kimse sûfîdir, falan cemaat sûfîyye ve mutasavvifedir, denilmiştir. Yoksa bu isim için, bu mânâda kullanılışına dair Arapçada herhangi bir işaret, bir kıyas ve bir kelime türemesi sözkonusu değildir. Açık olan şey, bu ismin, yani sûfî isminin bu taifeye lakap olarak kullanılmasıdır.”

 

Bazıları, “kamîs” giyenden bahsedilirken, “tekammus” denildiği gibi, bu taife de “sof-yün” elbise giydiklerinden, onlardan bahsedilirken, “sofî” denildiği görüşünü ileri sürmüşlerdir. Bu çevrenin, yalnızca sof elbise giymediği biliniyorsa da, bu sebebin ileri sürülmesi, hükmün çokluğa bina edilmiş olmasına göredir.

 

Şeyh Sühreverdi’nin “Avârifinde şöyle denilmiştir: “Bazıları “sûfî” kelimesinin, isim olarak kullanılmasındaki münasebeti tetkik ederken demişlerdir ki; kıymette en düşük ve tevazua en yakın bulunan ve çok zaman Peygamberlerin giydikleri sof elbiseler taşıdıklarından, onlara Arapça kıyasa bakmayarak, “sûfî” lâkabı verilmiştir.”

 

Gerçekten, Kâinatın Efendisi de, yetmiş kadar peygamberin sof giydiklerini haber vermişlerdir. İsa Peygamberin, softan elbise giydikleri malûmdur. Hasan Basri; “Ben, Bedir Eshâbı’ndan yetmiş kadarıyla görüştüm ki, hepsinin de elbisesi softandı.” demiştir. Ebu Hureyre ve Feddal bin Ubeyd, Bedir Sahabîlerini anlatırken, bütün elbiselerinin softan olduğunu söylemişlerdir.

 

Bazıları, nasıl “Kûfî”, Kûfe’ye mensup demekse, “sûfî” de “sûf’a mensuptur, demişlerdir. Sûf (sof), bir çeşit yünden mamul hırka demektir.

 

Bazıları ise, bu ismi ariflerin İlâhi Huzur’da “saf olmalarına nisbet etmişlerdir. Bunlar, mânâ bakımından tezlerinde doğruysalar da; lügat bakımından “sûfî”, “safa nisbet edilemez.

 

Bazıları da, “sûfi”yi Mescid-i Suffe’ye nisbet etmişlerse de nisbetin, kaideye aykırılığından dolayı bu görüş reddolunmuştur.

 

Hülâsa; “sûfî” kelimesi bir sebep ve münasebet aranmaksızın, kalp safâsına, gönlü, bütün yabancılardan arındırma ve İlâhi zikirle ruhu donatmaya malik olanlara isim olarak verilmiştir. Bu üstün taife ise, “ehemmi takdim” ölçüsüne riayetle, böyle kıyas ve kelime iştikakîyle meşgul olmaktan kaçınmışlar ve kıymetli vakitlerini, pek az faydası olan bu gibi şeylerle zâyi etmemişlerdir.

 

TASAVVUFUN TARİFİ

 

Sufi taifesinin efendisi Cüneyd, buyurdular ki: “- Tasavvuf, Hakk’ın seni sende öldürmesi ve kendisiyle diriltmesidir.”

 

Muhammed Bin Ali El-Kassab, tasavvufu; “- Keremli zamanda, keremli insanlardan, keremli topluluklar içinde beliren keremli ahlâk…” diye beyan etmiştir.

 

Cüneyd’e tasavvuf nedir, dîye sorulduğunda; “- Başkasına alâkasız kalarak Allah ile olmaktır.” Cevabını aldılar. Bundan maksat, “mâsiva-dış dün-ya”dan sevgi alâkasını kesip, ancak o alâkayı Allah’a hasretmektir.

 

Yine Cüneyd;

 

“-Tasavvuf, içtima ile zikir, istima (dinleme) ile vecd, İttiba ile ameldir.” Yani, toplulukla zikir, Kur’an dinlemekle vecd ve Peygambere uymakla amel etmektir.

 

Ruveym Bin Ahmed Bağdadî dedi ki:

 

“-Tasavvuf, yalnız Allah’a acz ve ihtiyaçla sığınmak, mahlûkatın ihtiyaçlarına koşmak, Şeriat yasakları dışında taarruz ve mücadeleyi terketmektir.”

 

Şiblî, tasavvufu; “her türlü endişe ve düşünceden uzak, Allah ile olmaktır” şeklinde tarif etmiştir.

 

Ebu Muhammed Cerirî, tasavvufun tarifinde dedi ki: “- Tasavvuf, her düşük ahlâktan çıkmak, her yüksek ahlâka ermek…”

 

Yine Cüneyd, başka bir yerde dedi ki: “-Tasavvuf, şeriat yasaklarına ve kötü ahlâka karşı sürekli mücâhededir.”

 

Maruf Kerhi:

 

“-Tasavvuf, sevgilinin kapısından kovulunsa da orada yerleşmektir.”

 

Yine Maruf:

 

“-Tasavvuf uzaklığın kederinden sonra, yakınlığın safasıdır.”

 

Şiblî:

 

“-Sûfî, kalple halktan kopan ve sürekli Hakk’la olandır.”

 

Yine Şiblî:

 

“-Tasavvuf, yakıcı şimşek…”

 

Cerîri:

 

-Tasavvuf, hallerin murakabesi ve edep tavrı…”

 

Ebu Turâb:

 

“-Sûfî odur ki, hiç bir şeyden kederlenmez ve herşeyde safa bulur.”

 

Zünnun Mısrî:

 

“-Tasavvuf ehli, Allah’ı herşeye tercih eden, Allah’ın da onları her şeye tercih ettiği topluluk…”

 

Ebu Yakup:

 

“-Tasavvuf, öyle bir hâldir ki, bütün beşerî sıfatları yok eder.”

 

Ebu Hüseyin:

 

-Tasavvuf kalbe gelen nurların, İlâhî mânâların keyfiyetinden ibarettir; yoksa, Allah’ı anmanın kemmiyeti değil…”

 

Ebu Sehl Sa’lûki:

 

“-Tasavvuf, itirazdan vazgeçmektir. Yani, mukaddes Şeriat’in yasakladığı şeyler dışında itirazı terketmek…”

 

Bazıları da şöyle dediler:

 

“-Sûfî’nin hâli değişmez; değişse de kederlenmez.”

 

Hasılı, tasavvuf, beşerî sıfatlardan çıkıp; meleklik sıfatınna bürünmeye ve İlâhi Ahlâk ile ahlâklanmaya hizmet eden bir hâldir.

 

TASAVVUFUN BAŞLANGIÇ VE DOĞUŞU

 

En üstün peygamberin saadet devirlerinde olduğu gibi, ondan sonra da İslâm’ın fazilet örneklerine, Peygambere arkadaşlık yapmalarından daha üstün bir fazilet olmadığından “Sahâbi” ismi verildi. Hemen onlardan sonra gelenlere “tabiin-uyanlar”, onları takip edenlere de “etba-ı tâbiîn-uyanlara uyanlar” denildi. İnsanlar arasında ihtilâflar başlayıp, ayrılıklar doğunca, dini mertebelerde de değişiklikler ve bozulmalar meydana geldi. Ümmetin seçkinlerinden, dini işlerde şiddet ve inayetleri olanlara “zühhâd ve ubbad – zühd ve kulluk gösterenler” isimleri verildi; ve böylece avamdan ayrılmaları sağlandı. Daha sonra, bir takım bid’atler ve uydurmalar doğup fırkalar arasında ayrılıklar meydana çıkınca, her fırka kendi havassına (seçkinlerine) “zahid” ve “abid” dedi. “Fırka-i nâciye- Kurtuluş Fırkası”ndan olan Ehl-i Sünnet bağlılarından, kalplerini gaflet yollarından koruyan, nefslerini Allah ile hıfz edip murakebe edenlerin bu vasıflarına “tasavvuf ve kendilerine de “sûfî” denilerek, bununla diğerlerinden ayrıldılar.

 

Bu isimler, Hicretin İkinci Asrının sonlarına doğru kullanıldı. “Sûfî” denilenlerin ilki; “Ebu Haşim Sûfî”dir ve bu künyesiyle meşhurdur. Aslen Kûfe’li olup Şam’da irşâdla meşguldü.

 

Süfyân-ı Sevrî’nin de çağdaşı… Süfyân, Basra’da H. 161 senesinde vefat etmiştir, Süfyân dedi ki: “-Ebû Haşim Sûfî olmasaydı, ben İlâhî incelikleri öğrenemezdim. Onu görmeden, tasavvufun ne olduğunu da bilmiyordum.

 

Ebû Haşim’den önce, ümmette bazı büyükler vardıysa da O, kendi zamanında zühd ve Şer’î hassasiyetlerde, tevekkül ve muhabbet yolunda emsallerini aşmıştı. Ondan evvel kimseye “sufî” denilmemiştir. İlk tekke, Şam’da, Remle, denilen yerde onun için inşa edilmiştir.

 

Bu tekkenin yapılışının sebebi şöyle rivayet olunuyor:

 

Emirlerden birisi avda iken, Ebû Hâşim’in gönül ehlinden bir kişiyle buluşup birbirlerinin ellerinden tutarak, derin bir sevgiyle görüşüp söyleştiklerini ve hemen oracıkta ellerinde bulunan yemeği birlikte yiyip’ vedalaştıklarını görür. Onların, böylesine samimi bir muamele ve ülfet içinde olmaları, Emirin hoşuna gider. Ebû Hâşim’e arkadaşının kim olduğunu sorar ve “bilmiyorum!” cevabını alır. “Nereli?” sorusuna da cevap aynıdır. Emir hayretler içinde, böyle ciddi olarak görüşüp sevişmelerinin sebebini sorunca: “Bu bizim meslek ve yolumuzdur, böylece emrolunmuşuz!” karşılığını alır. Bunun üzerine, Emir bir içtimâgâh’ın, yani kendilerinin buluşmalarına mahsus bir yerlerinin olup olmadığını sorar; buna da “Hayır!” cevabını alan Emir: “Öyleyse, size bir yer yaptırayım da orada toplanırsınız!” dedikten sonra, “Remle” denilen yerdeki “Hankâhı-tekkeyi” inşa ettirir.

 

İşte, gönül ve muhabbet ehline yapılan ilk tekke, bu bina olup ilk sûfı de bu zattır. O, bütün madde ve ruh ilimlerine vakıftı.

 

“Dağları iğne ile kazımak, kalplerden kibri kazımaktan daha kolaydır.” ifadesi, onun büyük sözlerinden… “Fayda vermeyen ilimden Allah’a sığınırım.” sözünü de dilinden hiç düşürmezdi.

 

Tasavvuf ilmi, İslami faziletlerin Şer’i ilimler kısmına aittir. Tasavvuf ehlinin yolu, ötedenberi Sahabî ve Tâbîlerden olan ümmetin büyüklerinin nezdinde hak ve hidayet yoluydu. Bu bakımdan hidayet ehli, diğer Şeriat ehlinden fazla olarak, bir başka ilimle de imtiyaz kazandılar. Bu yüzden Şeriat ilmi iki kısım oldu: Bir kısmı; fakihler ve fetva ehline mahsus ilim ki; ibadetler, âdetler ve muamelelerden olan umumi hükümlerdir. Diğer bir kısmı da, tasavvuf ehline mahsustur ve bu kısım ilim, nefs ile mücahede ve muhasebe esnasında, bu yolda, meydana gelen zevk ve vecd hallerinden, bir zevkten diğer bir zevke yükseliş keyfiyetinden ve bunlara dair aralarında dolaşan ıstılahların şerhi mevzuundaki kelâmdan ibarettir. Ne zaman, ilimler âlimlerin kafalarından, gönüllerinden satırlara aktarılarak fıkıh, usûl-i fıkıh, ilm-i kelâm, tefsir ve sair ilimler telif ve tertip olununca, bu yolun adamları da kendi yollarının edep ölçülerini kaleme alarak, eserler telif etmişlerdir.

 

Bazıları zühd ve takvaya; alacakları veya terkedecekleri şeyde Resul’e uymak yolunda nefs muhasebesine dair kitaplar yazmışlardır. Nitekim, Muhasibî, “Kitâb’ur-Rîâye” adlı eserinde bu usûlü gözetmiştir.

 

Bazıları da tarikat edepleriyle, tarikat ehlinin zevk, vecd ve hallerine dair kitaplar yazmışlardır.

 

Nitekim, İmam Kuşeyrî “Risale”sini ve Sühreverdi “Avârif-ul Maârif”ini bu usûl üzerine kaleme almıştır.

 

İmam Gazali, “İhyâ-ı Ulûm”unda iki kısmı bir araya toplamış; kitabında zühd ve takva ve Peygambere tâbilik hükümlerini, sonra da tarikatın usûl ve adabını beyân etmiş, aralarında dolaşan usûl ve ıstılahları da şerh edip açıklığa kavuşturmuştur.

 

İşte bu beyanlara bağlı olarak, tasavvufun başlangıcı, nübüvvet ve risaletin başlangıcıdır. Tasavvuf, semavi şeriat-lerin hakikatleriyle vasıflanmaktan doğmuştur. Şeriatlerden murad, semavi kitaplar ve İlâhî Emir ve Yasaklardır ki, tasavvuf, her zaman, itikat mevzuu hususları sabit olan şeriatlerin değişip yenilenmesiyle yenilenen amelî hususlarının da tatbikini ve kolaylıkla yerine gelmesini sağlayıcı bir vasıftan ve vesileden ibarettir.

 

Şu halde tasavvuf denilen sıfat, nübüvvet ve risaletle beraberdir.

 

Hakikatlar denizi olan ve pek çok incelikleri kuşatan tasavvufun, büyük bir meselesini teşkil eden “Vahdet-i Vücud”, Buda ve diğer batıl mezhep adamlarının kendi akıl ve mezhepleri hükmünce bahsettikleri “Vahdet-i Vücud”tan meal itibariyle büsbütün başkadır. Çünkü, tasavvufun “Vahdet-i Vücud”u zevki bir hâdise; diğeri ise, aklî vakıadır. Bunların arasındaki farkı, ona, tam mânâsı ve bütün incelikleriyle vâkıf olanlar ve ancak o üstün makama yükselme imtiyazını kazananlar bilir. Akıl ve zahir adamları, bu zevk yönünden mahrum ve mahcup oldukları için, yürüttükleri akla göre, bu iki görüş arasında bir münasebet bulurlar.


.

Cennete Götüren Bir Yol Olarak Tasavvuf

Tarih17 Nisan 2014, 22:52Editör

Cennete Götüren Bir Yol Olarak "Tasavvuf" İslami en has dairede yaşama yoludur..

“Tasavvuf cennete götürür mü?” sorusunun cevabı gayet açıktır: Evet, götürür hem de Cennet-i Firdevs’e götürür. Tabii sadece tasavvufa intisap edip yaşantımızı ve kalbimizi tanzim etmeden cennete gidilmeyeceği, izahtan varestedir. Mutasavvıfı, İslam’ı en has dairede yaşama azmi ve gayreti içinde olan kimse olarak tavsif/tarif ettiğimizde mutasavvıfın akıbetinin de (kaynaklara göre) cennetin en âlâ makamları olacağı, sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Evet, tasavvuf; İslam’ı en has dairede, en azami dikkati göstererek yaşama yoludur, usulüdür. Derviş, tasavvufa intisap ettiği andan son nefesini verinceye kadar, hayatının her zaman dilimini Kitabullah’a ve Sünnet’e uygun hale getirmeye çalışır. 

En başta tüm Sâdât-ı Kiram’ın hassasiyetle üzerinde durduğu şekilde itikadını Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat itikadına göre tashih eder. Bunun en önemli sebebi, Efendimizden rivayet edilen şu hadis-i serif tir: “Yahûdiler, yetmiş bir fırkaya ayrıldı. Bunlardan biri cennette, yetmişi ateştedir. Hıristiyanlar yetmiş iki fırkaya ayrıldı. Onlardan da yetmiş bir fırka ateşte, bir fırka cennettedir. Muhammed sallallahu aleyhi vesellemin nefsi kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, benim ümmetim yetmiş üç fırkaya ayrılacaktır. Bir fırka cennette, yetmiş iki fırka ise ateştedir.” Sahabeler, “Yâ Resûlellah! Cennette olan fırka kimlerdir?” diye sordular. Resûlullah sallallahu aleyhi vesellem, “Cemaat” diye cevap verdi.”(1) hadisidir. 

Abdulkadir El-Bağdadi merhum; fırka-i Naciye’yi, yani kurtuluşa erip cennete erdirecek taifeleri sayarken, altıncı maddede “sûfi zahidler”i zikretmiştir. (2)

Tasavvuf ehlinin ahvali 

Derviş; nefsini tezkiye etme mücahedesinin sonunda “Muhakkak o kimse felaha ermiştir ki: Temizlenmiştir.” (Â'lâ, 14) ayetinin müjdesine nail olur. Elmalılı Hamdi Efendi merhum, bu ayetin tefsirinde “tezekki”yi iç ve dış temizliği ve feyizlenme manasıyla, amellerin temizlenmesi olarak tefsir etmiştir. Kalbin kötü ahlaklardan temizlenmesi, ruhun feyz-i ilahi vasıtasıyla safileşip tecelliyat-ı Rabbaniye açık hale gelmesi, tezkiye mücadelesinin en önemli kazançlarından birisidir.

Mutasavvıfın nefis tezkiyesinde en önemli silahlarından/usullerinden birisi (günlük yapılan zikir) virdidir. Silsile-i Zeheb vasıtasıyla nakledile gelen ve kitaplara özellikle yazılmayan vird usulleri, nefsin öldürücü zehrinin en güçlü panzehiridir. Mutasavvıf, günlük dersini yaparken attığı her tesbih tanesi ile beraber, kalbinde Muhammedi güllerin şehbal açtığını hisseder ve günlük yaşantısında bu şehballeri söndürmemek için gayret sarf eder. 

Sabah namazı ile başlayan günlük hayatta, derviş, işrâk vaktine kadar seccadesinin üzerinde hemhal olur. Güneşin ilk ışıkları yeryüzüne gündüzün aydınlığını taşırken dervişin okuduğu evrad-u ezkar, salavat-ı şerifeler de kalbine katre katre baran-ı rahmeti indirir. Seccadesini nafile bir hac ve umre sevabı büşrası ile katlar.(3) Sabah namazından işrak vaktine kadar geçirdiği vakitte tesbihinden attığı her tane, cennete giden yolda döşenen bir taş, cehennem ateşinden muhafaza eden bir duvarın tuğlası hükmündedir. 

Mutasavvıf amellerinin ecru me’subatını (mükâfatlarını), koruma bilincini her daim aklında tutar. Kazandığı sevapların su-i zan, gıybet, kibir, ucub (kendini beğenme) gibi kalbi hastalıklar vasıtasıyla muhataplarına/muarızlarına gittiğini bildiğinden, bir yandan bu hastalıkların izalesine çalışır, diğer yandan kendini bu manevi günahlardan muhafaza eder. Tarikat dersi, bu hastalıkların izalesinde en önemli amillerden bir tanesidir. 

“Sövene dilsiz gerek, dövene elsiz gerek” anlayışını her daim hatırında diri tutan mutasavvıf, cennete giden yolları kat etmede en büyük merhalelerden birisi olan ihlası elde etme yolunda çaba sarf eder.

 


Kuşluk vaktini namazla değerlendirir

Allah-u Zülcelal'in üzerine yemin ettiği vakit olan kuşluk vaktinde, en az dört rekat namaz kılan mutasavvıf; bu namaz ile Ebu Hureyre’den gelen ‘deniz köpükleri kadar günahı çok olsa da af’ müjdesi ile kalbi her daim ümit var olur. (4) Bu müjde ile hem ümitsizlik girdabına/günahına kapı açmaz hem de ruhunu saran hafakanlardan, buhranlardan emin olur. Çünkü İmam-ı Rabbani’nin beyanı üzere, ihlâsa giden yolun ilim ve amelden geçtiğinin farkındadır. (5) 

Derviş, iman ve akıl sermayesinden sonra, kendisine Allah’ın bahşettiği en önemli sermaye olan vaktini malayani ve boş işler ile harcamaz. İbnül Vakt; yani zamanın oğlu olduğunun bilincinde hareket ederek ya ilim/kitaplar ile meşgul olur yada tesbihi ile kendisini cennete ulaştıracak yola taş döşemekle ve cehennem ateşinden muhafaza edecek bir kalkan inşa etmek ile uğraşır. 

Derviş, sünnet namazlara düşkünlüğünü öğle namazının son sünnetini dört rekât kılarak izhar eder. (6) Aynı şekilde, yatsı namazının farzından sonraki iki rekâtlık sünnet namazı da dört rekât olarak eda eder. (7) Bu şekilde, hem Sünnet-i Seniyye’ye azı dişleri ile tutunmuş olur hem de kendisini cehennem ateşinden azat edecek amelleri işler. Akşam namazından sonra kılınan altı rekatlık evvabin namazı ile de on iki yıllık bir ibadet ecrine nail olur. (8)

Tasavvuf ehlinin farkı

Burada, bu rivayetlerde vaat edilen ecirler, kimilerine göre fazla/garip gelebilir. Unutulmamalıdır ki maksat, Resul-i Zişan Efendimizin emrine, tavsiyesine itaat etmektir. O’na itaat ederek yapılan az bir amel, böylesine büyük mükâfatlar kazandırırken, O’nun bir sünnetini kaldırarak işlenen bir bidat ne kadar fazla ve zahirde ne kadar faydalı olursa olsun, neticede pişmanlık ve hüsrana yol açacaktır. (9) 

İşte bu bilinçle, mutasavvıf bidatlerden kaçarak sünnetlerin ihyasına gayret sarf eder. “Ümmetimin fesada düştüğü bir zamanda, sünnetime sımsıkı sarılan şehit sevabı kazanır.” (10). Aynı hadisin ümmetin fesada düştüğü zamanda Sünnet-i Seniyye’ye sarılanlara/ihya edenlere yüz şehit ecri verileceğine dair olan versiyonları (11) ise Sünnetin bir mutasavvıfın hayatındaki, tasavvurundaki yerini daha da kavileştirecektir.

Bu noktada, tasavvuf ile arasına mesafe koyan/cephe alan kimi kimseler ile mutasavvıfları bir kıyaslamaya tabi tutmak gerekir. Tasavvuf ile arasına mesafe koyan, cephe alan bir kimse ne kadar âlim olursa olsun, Sünnet-i Seniyye’yi yaşama noktasında mutlaka eksiği kalacaktır. (Tasavvuftan kastımız zühd ve takva eksenli yaşamadır. Yoksa Ehl-i Sünnet Akaidi ve Sünnet-i Seniyye dışına çıkan, sözüm ona tasavvuf odakları mevzumuzun dışındadır.) 

Derdimizin anlaşılması için daha net bir misal arz edelim. Tasavvuf karşıtı bir çizgiyi benimseyen kimseler, size misvakın sünnet olduğuna dair belki onlarca hadis-i şerif okuyabilirler. Ancak ceplerinde misvakı kolay kolay taşıyamazlar. Çünkü amellere devam edebilmek, nefse her daim zor gelen bir iştir. Ehl-i Sünnet eksenli bir tasavvuf mektebinden feyizlenen garip bir derviş ise bırakınız hadis saymayı, Arapça’dan bihaber olmasına rağmen, mürşidinden görerek mutlaka cebinde misvak taşır ve kullanır. 

İşte bu noktayı, iman hizmetinin güneşlerinden Said Nursi merhum keşfederek, dervişlerin cennet yolundaki kazanımlarını şöyle izah eder: “Âdi bir samimî ehl-i tarikat, sûrî, zâhirî bir mütefenninden (bilim adamı) daha ziyade kendini (imanını) muhafaza eder. O zevk-i tarikat vasıtasıyla ve o muhabbet-i evliya cihetiyle imanını kurtarır. Kebâirle (büyük günahlar) fâsık olur, fakat kâfir olmaz, kolaylıkla zındıkaya (İslam düşmanları) sokulmaz. Şedit bir muhabbet ve metin bir itikadla aktab kabul ettiği bir silsile-i meşâyihi, onun nazarında hiçbir kuvvet çürütemez.” (12)

Said Nursi merhum gibi müthiş bir dimağın, sıradan bir mutasavvıf hakkındaki kanaati ve tasavvufa dair yazdığı Telvihat-ı Tis’a, cidden mühim bir şahadet olarak karşımıza çıkmaktadır. Zirâ bu tür büyük âlimlerin bu tür sözleri, kuru birer övgüden ibaret olmaktan öte; Ümmet’e cennet yollarını gösteren, cehennemden kurtuluş reçetelerini tarif eden birer tavsiye, hatta emirdir. Hayatını iman ve Kur’an hizmetine adamış Üstad Said Nursi merhumun bu sözleri, aslında meselemizin bam telidir. 
     



Tasavvufun kazandırdıkları

Çünkü tezkiye-i nefs esnasında derviş, hem seyr-i afaki (dış âlemde ilerleme) ile kâinattaki ayat-ı tekviniyeyi (yaratılış ayetleri) müşahede eder; hem de seyr-i enfüsi (iç âlemde ilerleme) ile kendisini müşahede eder. Nefis tezkiyesinin en önemli amillerinden birisi de dervişin kendi halini her daim muhasebe ve murakabe halinde tutmasıdır. Bu sorgulamalar, dervişi, her biri Kur’an ayetleri ile yasaklanmış ve helak edici günahlar sınıfına dâhil olan kibir, su-i zan, gıybet gibi kalbi günahlardan uzak tutmaya yarar.

Kalbi günahlardan arınmak ise beşeriyetin en efdali olan ve güzel ahlakı tamamlamak için gönderilen (13) Seyyidül Beşer sallallahu aleyhi vesellem Efendimizin izinden gitmenin en kolay ve en doğru yoludur. Selef-i Salihin de ahlak tezkiyesine Fıkhû'l-Batın (iç alem fıkhı) olarak tesmiye etmişler ve nefislerini kalbi günahlardan arındırmayı esas almışlardır. Bu esas ile kişi kendi ahlakını, Hazret-i Resul’un ahlakına benzetmekle Hazret-i Aişetü'l-Tahire Annemizin ifadesi ile Kur’an ahlakı üzere olur. (14) 

Hayatını Kur’an ahlakı üzere sürdüren ve son nefesini bu ahlak ile veren birisinin akıbeti, cennet dışında bir yer olur mu?

Selef-i Salihin ruhun safileşmesine, kalbin ilham-ı rabbaniye mazhar hale gelmesine, nefsin tezkiyesine özel bir önem vermişlerdir. Herkesin çok iyi bildiği ve tasavvufun/zühd mektebinin ana kaynaklarından olan “İhya”nın müellifi, Hüccetü’l İslam İmam-ı Gazali’yi, koca Selçuklu Devletinin zirvelerinden uzaklaştırıp Şam’da Emeviye Cami’nin minaresinde uzlete çekilmesine yol açan ana sebep, sizce neydi? 

Kendisi de Bayramî yolundan icazetli bir şeyh olan İmam-ı Birgivi’yi, Osmanlı’nın en ihtişamlı devresinde, sultanların hususi ilgisine mazhar olan Aziz Mahmud Hüdayi’yi kadılık makamından eden ana amil, işte tasavvuf sayesinde, kalp ikliminin zirvelerine, cennetin en üst makamlarına erişme sevdasıydı. Bu sevda, kâh Necmeddin-i Kübra olur Moğolların önünde adamı şehid eder; kâh İmam-ı Rabbani gibi bir küçücük köyden, bütün cihana bir Ehl-i Sünnet Müdafiini çıkarır. 

Şimdi, bu zatların yolunun cennete varmadığını söyleyebilecek kimse var mıdır? Ben bilemiyorum.

Dipnotlar: 1- Z. İbni-i Mace, Fiten, 17. 2- Abdulkadir Bağdadi, El-Fark Beynel Firak, 289-292. 3- İmam-ı Gazali, İhya, c. 1, s. 336. 4- Tirmizi, Salat, 346. 5- Mektubat-ı Rabbani, c. I, 59. Mektub. 6- Vehbe ez-Zuhayli, Fıkhul İslam, c. II, s. 173. 7- Sübülü's-Selâm, II, 4. 8- Tirmizi, Salat, 431. 9- Mektubat-ı Rabbani, c. I, 186. Mektub. 10- Münavî, Feyzu'l-Kadir, 6/261. 11- Beyhaki, Kitabü’z Zühd, c. 2, 118. 12- Risale-i Nur, Mektubat, 29. Mektub, 9. Kısım. 13- Muvatta, Hüsnü’l-Hulk, 8. 14- Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 139.

AHMED HALİLOĞLU 



.

Evliyaya Uğramaz İse Yolun

Tarih17 Nisan 2014, 22:49Editör

Ayetle sabit olan Allahu Tealanın dostum dediği zatlar olan evliyalar ...

Monoton bir hayat içerisinde tek düze bir yaşam tarzını benimseyen insanlarımız, ekmek ve geçim derdiyle boğuşurken, bizi manevi huzura kavuşturacak olan vesilelerden de habersiz kaldı. Çoğu zaman ihmalkârlığından veya gafletinden dolayı, içsel tekâmül yollarını araştırmadı ve kendi kendisini hep ham kalmaya mahkûm etti. 

Tasavvuf yoluyla nice gönüller, ilahi aşkla huzura ererken; niceleri de bu berrak pınardan nasibini alamadı. Zira kendisinden, ibadet ve taat yönünden, ilim ve irfan yönünden, aşk ve şevk yönünden üstün olduğunu bildiği halde, kâmil bir mürşide bir türlü teslim olamadı. Kendi dağlar kadar büyük kusurlarıyla uğraşmaktansa başkalarının noksanlarını aramakla ömrünü tüketti de dönüp bir kere bile kendi nefsini dizginlemeye çalışmadı. 

Yunus Emre Hazretlerinin “Evliyaya uğramaz ise yolun/ Göçtü kervan kaldın dağlar başında” dizelerinde anlattığı gibi maneviyat yolunda yalnız ve biçare kaldı. Oysa bütün Allah dostları, bu yolda yalnız gidilmeyeceğini defalarca söylemişlerdi. 

Nitekim Hoca Ahmet Yesevi Hazretleri bu hakikati şöyle ifade eder: 

Tarikata şeriatsız girenlerin,
Şeytan gelir imanını alır imiş.
İş bu yola pirsiz dava kılanları,
Şaşkın olup ara yolda kalır imiş.

Tasavvuf büyükleri, nefsi tezkiye etmenin ve manevi derecelere ulaşmanın en kısa yolunun kâmil bir mürşide ikrar vermek olduğunu söylerler. “Sadıklarla beraber olunuz” emr-i şerifinden de olması gereken bu birlikteliği anlarlar.

Sadıklarla beraber olan kimselerin ise ruhlarının hastalıklı, kalplerinin katı, vicdanlarının acımasız olacağı düşünülemez. Yumuşak kalpli, güzel huylu, güler yüzlü insanların oluşturduğu bir dünya, adeta cennet gibidir. Bu manada tasavvuf; yaşadığımız şu dünyayı cennete dönüştürmek isteyen seçkin ve adanmış zatların üstlendiği bir gönül yapma hareketidir. 

Başka bir ifadeyle tasavvuf; kırık dökük olan kalpleri, huzursuz gönülleri, incinmiş yürekleri imar etme projesidir. Hacı Bayram Veli’ye göre, bu gönül imarı için bir ustaya, bir şeyhe ihtiyaç vardır. Onun gözetiminde gönül şehri manevi olarak imar edilir. Dünya sebep sonuç ilişkilerine uygun olarak yaratılmıştır. Sebep olmadan hiçbir şey olmaz. Bu sebepler dünyasında her sanat ve her ilim için bir ustaya, yani bir sebebe ihtiyaç vardır. O sebep olmadan ilim ve sanat sahibi olunması hemen hemen mümkün değildir. Tasavvuf yolunda da şeyhe duyulan ihtiyaç, aynı hikmete dayalı olarak kendini gösterir.” (Prof. Cebecioğlu, Edhem, Hacı Bayram Veli, Ankara, 1994, s 104, 105.)

Yunus Emre Hazretleri sadıklarla beraberlik konusunu şöyle sitemli bir dörtlük ile işler: 

Zakir ile yoldaş olup
Sadıklara yar olmadın.
Olmaz yere verdin gönül,
Dost neylesin senin ile…
Aramaksızın bulunmaz

Yunus Emre Hazretlerinin de ifade ettiği gibi; “Gerçek Dost’a ulaşabilmek için ilk önce gönlün nefsî akımlarla olan bağlantısını kesmek ve bu bilinç halinde iken sadıkların sevgi akımını bize ulaştıran gönül prizlerine kalp fişini takmak gerekir. Fakat bundan önce sevgi elektriğini yaymakta olan mürşid-i kâmili bulmak için bir “arama” sürecine ihtiyaç vardır. Eğer bulmaya yönelik, kalpte bir istek ve davranışlarda bir çaba söz konusu değilse “buluş” gerçekleşmez. Hem iç âlemde hem de fiziki âlemde gerçekleşen bu arayışa Nakşîler “sefer der vatan” derler. (Bkz. Kısakürek, N. Fazıl; Başbuğ Velilerden, 33, s. 54)

Yine bu bağlamda, Nakşîliğin ilk dönemlerinde bir seyahat etme zorunluluğunun olduğunu hatırlatmakta fayda vardır. Nitekim sufilere göre, Mevla aranmadan, emek sarf edilmeden, yattığımız yerden bulunamaz. Mevla’nın yolunda bize rehberlik edecek zatı bulmak da yine aramak sonucunda olacaktır. Yunus Emre Hazretleri; “Böyle yatmak ile dosta gidilmez. Uyan gel gözlerim, gafletten uyan” diyerek, bu işin sıcak yataklarda olmayacağını anlatmak istemiştir. 

İbrahim bin Ethem hazretleri de bu hakikati en derinden idrak etmiş olmalıdır ki tac-u tarhı terk ederek bir arayış sürecine girmiştir.

Halis kalple yapılan bu samimi arayışın sonunda, Hızır ile Musa’yı, Nebi ile Sıddık’ı, Mevlana ile Şems’i birbirlerine yoldaş eden Yüce Allah, canı gönülden yoldaşını aramak için sefer eden saliki de mürşidiyle buluşturur. Yani; “Tasavvufi yola girecek mürid, arar, çabalar, sonunda pişeceği ‘büyük kapı’yı bulur ve kapısını çalar içeri girer... 

Tasavvuf tarihini incelediğimizde nefis terbiyesine inanmış kişilerin hayatlarında bu durumu görürüz. Ancak Hacı Bayram Veli Hazretleri için durum böyle değildir. O şeyhini değil, şeyhi onu aramış bulmuştur.” (Prof. Cebecioğlu, Edhem, Hacı Bayram Veli, Ankara, 1994, s. 15)


Anlaşılan odur ki Hacı Bayram Veli Hazretleri dış dünyada bir mürşid arayışına girmemiştir. Fakat iç âleminde yanmak üzere olan bir “kor” söz konusu olmalıdır ki Somuncu Baba Hazretleri de o “kor”u üflesin ve ilahi aşk ateşini tutuştursun. Eğer gönlünde bir “kor” mevcut olmasaydı üflemeyle bir yangın çıkacak değildi.

Şu durumda onun fiziki âlemde bir arayışı söz konusu olmasa bile iç âleminde bir arzunun söz konusu olduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar tasavvufta prensip olarak, dış âlemde aramak tavsiye edilmiş olsa da Hacı Bayram Veli Hazretleri bu durumun bir istisnası olmuştur.

Son olarak Merhum Musa Topbaş Hazretlerinin tasavvuf yoluna girmek isteyenlere yaptığı şu öğütleri ile yazımızı bitiriyoruz: “Bu ulvi yola girmek arzusunda olanın sabırlı olması, acele etmemesi, iyice taharri (araştırıp) etmesi lazımdır. Kendisinin ihlâs üzere niyetinde samimi olması da zaruridir.” (Altınoluk Sohbetleri, c. 1, s. 84)

AYDIN BAŞAR 



.

Şemseddin Bektaşoğlu ile Yapılan Keyifli Röportaj!

Tarih02 Mart 2014, 00:28Editör

Ekranların pamuk dedesi Şemseddin hocaefendi ile Muhabbet dolu bir röportaj.

Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünden dünyaya yayılan Ehli Beyt kokusunun önemli zat-ı âlilerinden Seyda Seyyid Muhammed Raşid Erol (ks) Hazretleri zamanında bu yüce yola giren, şu an Seyda Hazretlerinin halifesi ve kardeşi Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki Hazretlerinin yakın müridanından biri olma şerefine nail ve otuz yılı aşkın bu yüce Nakşibendi yolunda olan, halen bu kapıda kutlu hizmetlerine devam eden Şemseddin Bektaşoğlu hocamız ile bir gazetenin yaptığı röportajı keyifle okumanızı canı gönülden dileriz.
 


İşte röportaj:
 
Şemseddin Bektaşoğlu, Ramazan ayının ekranlardaki güler yüzlü hocası. Hoş sohbetiyle herkesi ekrana bağlayan bir isim. Bektaşoğlu, televizyona sıklıkla çıkması ile ilgili olarak, “Tebliğin bütün kanallarına şahit oldum ama en etkileyicisi TV.” diyor.
 
 
 
Ramazan performansınız gayet iyi. Sahur ve iftarlarda TV’lerdesiniz. Yorulmuyor musunuz?

Cenab-ı Hak demek öyle gösteriyor. Sizin hüsn-ü zannınız. Ramazan bereket ayı... Davet ediyorlar, biz de davete icabet ediyoruz. Bir de bizim meselemiz TV değil, televizyondan tebliğ. O imkân da sunulduğu için kendimizi mesul hissediyoruz.

 

Böyle bir vazifenizin olduğunu mu düşünüyorsunuz?

Evet. Bir Müslüman olarak İslâm’ın güzelliklerini paylaşmanın ve Cenab-ı Hakk’ın nasip edeceği kimselere ulaştırmanın vazifemiz olduğunu düşünüyorum.

 

Tebliğin bütün kanallarına şahit oldum; ev, yurt, halk sohbeti, radyo vs. Ama en etkileyici kanal olarak televizyonu gördüm.

 

Televizyona hiç yabancı değilsiniz. Ekranda gayet rahatsınız...

Nefsimiz hesabına bir hesabımız yok. Biz vazifemizi yapıyoruz. Gerisini Allah’a bırakıyoruz. Demek ki öyle bir tesir icra ediyor.

 

Peki, televizyonla muhabbetiniz ne zamandan beri var?

Semerkand TV’de Cümle Kapısı programını ve İmam Rabbanî’den Mektubat dersleri yapıyoruz. Birisi üç seneyi, diğeri de bir senesini doldurmak üzere.

 

TV’den tebliğ olur mu?

Tebliğin bütün kanallarına şahit oldum; ev, yurt, halk sohbeti, radyo vs. En etkileyici kanal olarak televizyonu gördüm. Bir kere muhatap kitle çok geniş: Dünya. Her yerden geri dönüş oluyor. İkincisi şekil de çok önemli. Bu da izleyiciyi programa kilitliyor.

 

Sokakta rahat yürüyebiliyor musunuz?

Zor. Rahatımız kaçtı. (Gülüyor)

 

Popülarite güzel bir şey mi?

Değil. Tehlikeli bir şey...

 

Önlemini nasıl alıyorsunuz?

Münzevî yaşayarak ve işi Allah’a bırakarak.

 

2010’dan beri ekranlardasınız. Daha önce ne yapıyordunuz?

Semerkand Radyo’da yine program sunuyordum, 2000’li yılların başında.

 

Tahsil durumunuz nedir?

1978 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunuyum. Bir de Boğaziçi Üniversitesi’nde İşletme yüksek lisansı yaptık. 30 senedir de özel sektörde çalışıyorum. Bu benim meslekî kariyerim. Bir de dinî kariyerim var.

 

O ne zamandan beri söz konusu?

Ortaokul, lise yıllarından beri… Burası benim ikinci kanalım. Okuma-yazma, öğrendiklerimizi paylaşma imkânlarımız oldu. Sonrasında konuşma, yazma kendi içinde bizim planlamadığımız tahmin etmediğimiz şekilde oldu, Allah’ın inayetiyle.

 

Lisedeyken hangi hakikate temas ettiniz?

Kitap okumayı seviyordum. Babamın verdiği haftalık 2 buçuk lira harçlığımla kitapçıdan kitap alıp taksit öderdim. Bir gün kitapçıda güzel ciltli bir kitap gördüm. Kapağında şu yazıyordu: Dinde 40 Esas. Dikkatimi çekti. Altında da İmam Gazalî yazıyor. İsmini o zamana kadar duymamıştım. Kitabın kapağı çok hoşuma gitti. Aldım, okudum. O zaman da okullarda solcu hoca çok, sosyalizm moda olduğundan, Karl Marx okuyordum. Derken Allah önümüze Gazalî’yi çıkardı. Onu okurken bir şey dikkatimi çekti: İslâm hakkında ulaşamadığım bilgileri veriyordu. Bu arada kalbimde de bir şeylerin çözüldüğünü hissediyordum. Hem aklımda hem ruhumda inkılâp meydana geldi. Kitabı bitirdikten sonra İmam Gazalî’nin ne kadar kitabı varsa bulup okudum. İslamî tefekkürle buluşmamız böyle oldu. Bizim ilk mürşidimiz İmam Gazalî Hazretleri’dir.

 

Sonra ne oldu?

O çizgide devam ettik. Üniversiteye geldiğimizde Millî Türk Talebe Birliği vardı. O mahfillerde bulunduk. Gençliğimizde keskin ideolojik kamplar vardı. Sağ cenahtaydık ama içinde fraksiyonumuz yoktu. Necip Fazıl’ın konferanslarına gidiyorduk. Bizim hislerimizle yukarıdaki isimlerin hisleri paralel değilmiş, onu gördüm. O zaman adını koyamamıştım, şimdiki ifadeyle ihlâs noksanlığı gördüm. Biz hasbîydik her şeyimizi ortaya koymuşuz ama baktık ki yetişmiş ağabeylerin halleri bana uymadı. 20 yaşında siyasî eksenli İslâm çizgisini üç talakla boşadım.

‘Eûzü billâhi mine’ş-şeytani ve’s-siyase’ dedim. Ondan sonra kendimi tamamen okumaya verdim. İlk okumalarım akaid ve fıkıh üzereydi. Dinin esas kaynaklarına ulaştım. Kuluçka dönemi gibiydi, Türkiye’de İslâm adına ne varsa okuduk. Boğaziçi’nde master yaparken Seyda Muhammed Raşid Hazretleri’ni işittim. Onun çok güzel bir hizmetine şahit oldum. İptila derecesindeki alkolikler gidiyor, adam sabah alkolü bırakıp gidiyor. Bir İslam âliminin böyle bir hizmete vesile olması beni çok etkiledi. Memlekete giderken yaz tatili sırasında kendisini ziyaret etmeye niyet ettim. Çok farklı bir atmosferle karşılaştım. Sonra elhamdülillah o zatın talebesi olduk. Hayatımızı o yönlendirdi, Arabî ilimler okumamızı emretti. Medrese eğitimi almaya başladım.

 

Şark usulü medrese eğitimi de almış oldunuz…

Elhamdülillah. Sonra bize kalk konuş, koş, yaz dediler. 30 seneye yakın zamandır bu hizmetlerle meşgulüm. 1993 senesinde Seyda Hazretleri, Rahmet-i Rahman’a kavuştu. Onun yerine Gavs-ı Sani Hazretleri başladı. Biz de ona talebe olmakla şereflendik. O ne derse onu yapıyoruz.

 

Ne anlatıyorsunuz peki?

İman, ahlak esaslarını anlatıyorum.

 

Evliya muhabbetini sık sık dile getiriyorsunuz…

Ben onu girizgâh olarak kullanıyorum. Umuma hitap ettiğimiz için evliyanın menkıbesine muhatap olabiliyorlar. Oradan da vermek istediğinizi veriyorsunuz. Yani iman esaslarının evliyadaki tecellisini ortaya koyup akabinde marifete geçerseniz halk anlıyor. Ama direkt esmadan yola çıkarsanız takip edemiyor, kesiliyor.

 

Hep hikâye anlatılıyor diye eleştiriler var…

Hayır, onlar hakikattir. Evliyayı kabul etmeyen ehl-i sünnetin dışındaki anlayışlardır. Dalalet fırkasıdır onlar. Gündemimizde böyle düşünenler yok.

 

Sizi etkileyen dönüş oldu mu?

Çok var. Hizmetimin neticesini takip etmiyorum ama çok ısrar edenler bana ulaşıyor. Mesela İzmir taraflarından bir hanımefendi aradı. Depresyona girmiş ve ileri seviyede. Başından çok mutsuz işler geçmiş. ‘Hocam’ dedi ‘Bir gün size denk geldim. El-Bakî ismini anlatıyordunuz. Ben onu izledim ve düzeldim. Şok tedavisi yaptı’. Bir programla bir insan rehabilite olabiliyor.

 

Bediüzzaman  bana nahiv dersi verdirdi

 

Paylaşım sitelerinde epey seyrediliyorsunuz.

Çok şükür. Allah’a hamd ediyoruz.

 

İnternette Şemseddin Bektaşoğlu nereli diye aramalar var.

Giresun vilayetinin Tirebolu ilçesindenim. Çeğer köyündenim.

 

Sakal sünnetiniz ne zamandan beri var?

2000 senesinde Kayseri’de sohbet ediyordum. Orada sünnet-i seniye’ye ittibaı anlattım. Sohbetten sonra içime hüzün çöktü, kalbime ilham geldi.  ‘Sünnet-i seniye’ye uymayı anlatıyorsun. Hani senin sakalın?’ suali geldi kalbime. Sonrasında Allah bize nasip etti. 13 senedir var çok şükür.

 

Okuduğunuz eserlerin arasında  başka neler vardı?

6 bin sayfalık Risale-i Nur külliyatı da vardı. Bir senede bitirdim. Öyle bir istifademiz oldu.

 

Said Nursî ile tanışmanız ne zaman oldu?

Bediüzzaman Hazretleri’ni eskiden beri biliyorduk. Ama eserlerle tanışmamız Seyda Hazretleri’nin oku emriyle oldu. 1980 ile 1990 arasında. Okuduğum dönemde Üstad ile Hüsrev Ağabey rüyama geldiler, bize moral verdiler.

 

Ne dedi Üstad size?

Bir hanede beraber oturuyorduk. Üstad Hazretleri bana Arapça ileri nahiv dersi verdirdi, ders yaptı.

 
 
Röportaj: Samet ALTINTAŞ 


.

Şeyh Olmayınca ve Tasavvuf Hakkında

Tarih28 Ocak 2014, 15:10Editör

Araştırmacı-Yazar Siraceddin Önlüer ile yapılan röportaj..

 

Araştırmacı-Yazar Siraceddin Önlüer ile rehbersiz yol yürümenin zararları, kâmil mürşidde bulunması gereken özellikler, Âlimlerin mürşidlere tabi olma nedenleri üzerine bir dizi söyleşi gerçekleştirdik. Yapılan röportajı siz değerli “tasavvufnedir.com” okuyucuları için yayınlıyoruz.

 

Siraceddin Önlüer Kimdir?

 
 
1972 yılında Adıyaman’da doğdu. İlköğretim ve liseyi burada tamamladı. Henüz okula başlamadan İslami ilimlerle meşgul oldu. Klasik usulde Arap dili ve edebiyatı, hadis, tefsir, fıkıh gibi ilimleri tahsil ederek icazetname aldı. Daha sonra Anadolu Üniversitesi, İlahiyat (Önlisans) programını bitirdi. Yaklaşık 6 yıl çeşitli İslamî ilimlerde eğitimler verdi.
 
 
Edep Yâ Hû, Kalp Âlemi, Kalbin Hastalıkları, Ben Pişmanım gibi kitapların müellifi olan Önlüer, Semerkand Yayınları’na ait araştırma merkezinde telif ve tercüme çalışmalarına devam etmektedir.

 

Tasavvuf Nedir: Hocam, meşhur bir söz var; “Şeyhi olmayanın şeyhi şeytandır” deniyor. Bunu bize izah eder misiniz?

 

Siraceddin Önlüer: “Şeyhi olmayanın şeyhi şeytandır” sözü klasik tasavvuf kitapları başta olmak üzere hemen hemen bütün kaynaklarda yer alır. Tabi buradaki şeyh kelimesi mutlak manada mürşid-i kâmil demektir. Tasavvuf ehli bununla, kendisine uyulmaya layık bir Allah dostunu kastetmişlerdir. Gerçek mürşid; âlimdir, ariftir, takva ve edebte zirvededir, nur ve feyiz sahibidir. Ayrıca insan terbiyesinde ehliyetli, irşad işinde izinlidir; Hz. Peygamber’in (s.a.v) vârisidir. Çünkü kendisi terbiye olmamış bir insanın başkasını terbiye edemeyeceği açık ve kesindir. Tabi, bir Müslümanın gerçek mürşidi ve yol göstericisi Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’dir (s.a.v). Müslüman bir kimse bu iki mukaddesi esas rehber kabul etmeli ve bunların öncülüğünde sırat-ı müstakim üzere yaşamaya gayret göstermelidir.

 

Ama günümüz insanı ne kadar âlimdir? Kur’an’ı doğru anlayabilecek ilmi kapasiteye ne kadar sahiptir? Diğer yandan, Sünnet’e ne kadar vâkıftır? Peygamberî ahlâkla ne denli muttasıftır? Hz. Peygamber’in (s.a.v) edebini gereği gibi biliyor mu? Biliyorsa uyguluyor mu? Asıl mesele budur.

 

Eğer bir insan Kur’an’ı okuyamıyorsa, Kur’an’ın ahkâmını bilmiyorsa, ondan hüküm istinbat edecek güce sahip değilse, Sünnet’in kısımlarını, senetlerini, ricallerini v.s bilmiyorsa, bilen birisine danışması, ondan öğrenmesi gerekir. Bunları bilmemesine rağmen bilen birine de danışmıyorsa eğer, o kişi yönünü şaşırır. Yönünü şaşıran kimseye de elbette ki şeytan sahip çıkar ve o kimsenin rehberi, şeyhi, hocası olur.

 

Kural belli; dini bilmeyen kişi her zaman bir bilene sormalı ve ona uymalıdır. Bu zahiri ilimlerde böyle olduğu gibi manevi ilimlerde de böyledir. Çünkü ayet-i celilede Rabbimiz (c.c.): Eğer bilmiyorsanız ilim sahiplerine sorun”

[1] buyuruyor. Âlimler zahiri ilimlerin öğreticileri oldukları gibi, mürşid-i kâmiller de manevi ilimlerin öğreticileridir. Bunu böyle bilmek lazım.

 

 

Bakınız, tarih boyunca gelmiş geçmiş pek çok âlim ve müçtehid bir mürşide bağlanmış, onu kendisine manevi rehber edinmiştir. Düşünebiliyor musunuz; Kur’an-ı Kerim’in hükümlerini gereği gibi bildikleri halde yine de bir mürşidin terbiyesine ihtiyaç duymuşlardır. İmam-ı A’zam (rah.), İmam-ı Şâfii (rah.), İmam Ahmed b. Hanbel (rah.), İmam Mâlik (rah.), İmam-ı Gazzali (rah.)… hepsi de birer müçtehid, birer büyük âlim olmalarına rağmen tasavvuftan nasiplenmiş, mürşid terbiyesinden geçmişlerdir.

 

İmam-ı Şâfii (r. aleyh) sadece fıkıh ilmini öğrenip tasavvufa girmemeyi yahut tasavvufa girip fıkıh ilmi öğrenmemeyi eksiklik görmüştür. O, bu hakikati bir şiirinde şöyle dile getiriyor:

 

 

Hem fakih ol, hem sufi, sakın birisiyle yetinme,

 

Bu sana hak için bir nasihattir dostum, incinme,

 

Sade fakihin kalbi katı olur, tadamaz takvayı,

 

Öbürü de cahil kalır, nasıl yapar ıslahı!

 

 

 

Yine bu hususla bağlantılı olarak İmam-ı Malik (r.a) şu sözü pek mânidardır: “Tasavvuf bilmeyen fakih fâsık, fıkhı bilmeyen sufi zındık olur. Bu ikisini birleştiren ise hakikate ulaşır.”

 

Tasavvuf Nedir:  Peki hocam, zahiri ilimlere vâkıf olan âlimlerin mürşidlere tabi olmasındaki temel neden nedir? Çünkü biz biliyoruz ki Peygamber Efendimiz (s.a.v.) “Âlimler peygamberlerin vârisleridir”[2] buyurmuştur. Herkes onlara uyuyorken onların mürşidlere uymasını nasıl izah edebiliriz?

 

Siraceddin Önlüer: Gerçek vâris, mirası bırakanın bütün malına sahip olan kimsedir. Malın bir kısmına sahip olan kimse gerçek vâris sayılmaz. Hz. Peygamber (s.a.v.) hem zâhiri, hem de bâtıni ilmi miras olarak geride bırakmıştır. Bu da demek oluyor ki sadece zâhiri ilmi olan kimse bu mirasın yalnızca yarısına sahiptir. O kimsenin, ayrıca batıni ilimlere de sahip olması lazımdır ki gerçek manada Peygamber vârisi sayılabilsin. Hz. Peygamber (s.a.v.) bir hadislerinde buyuruyor ki: “Ben Miraç ve İsra gecesinde Rabbimden üç çeşit ilim aldım. Birincisini herkese ilan ettim, tebliğ ettim, bildirdim. İkincisini istediğim kişilere aktardım. Üçüncüsü ise benimle Rabbimin arasında bir sırdır.”[3] Yine Hz. Peygamber’in yetiştirdiği mümtaz insanlardan olan, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) terbiyesiyle yetişmiş, onun edebiyle edeplenmiş, onun ahlakıyla ahlaklanmış sahabelerden olan Hz. Ebû Hureyre (r.a.) “Ben Resulullah’tan (s.a.v.) iki kap dolusu ilim aldım. Birisini mertçe, açıkça herkese bildirdim, aktardım. Diğerini kendimde bıraktım. Eğer onu insanlara aktarmış olsaydım, şu boynum kesilirdi”[4] diyor.

 

 

Tasavvuf Nedir:  Sözü edilen bu ilim, bâtıni ilim midir?

 

Siraceddin Önlüer:  Evet, bu ilim gönülden gönle naklolunan, sadırdan sadra aktarıla gelen manevi, batıni ilimdir. Elbette ki Hz. Peygamber (s.a.v) dinin hükümlerini eksiksiz olarak bildirmiştir. Fakat bu hükümleri yerine getirebilmek için bir sır var. Buna “İhsan” deniyor. Yani; o hükümleri, Allah’ı görüyormuş gibi, samimiyet ve ihlas içerisinde huşû ile yerine getirmek.

 

Eğer biz meşhur Cibril Hadisi’ni anlayıp kavrayabilsek bütün mesele çözülür. Biliyorsunuz, bir gün Cebrail (a.s) insan suretinde Hz. Peygamber’in (s.a.v) sahabeleriyle birlikte bulunduğu bir anda meclislerine geliyor ve “İman nedir? İslam nedir? İhsan nedir?” diye soruyor. Hz. Peygamber imanın ve İslam’ın şartlarını sayıyor. “İhsan nedir?” sorusuna ise şöyle cevap veriyor; “Allah’ı görüyormuşsun gibi O’na ibadet etmendir. Her ne kadar sen onu göremesen de O seni görüyor.”

 

İşte burası çok önemli, bizden istenen iman ve amelin yanı sıra ihsan sahibi olmaktır. Yani Allah’ı görüyormuş gibi O’na ibadet edebilmek, bu şuura ulaşabilmektir. Demek ki dinin üç esası var: iman, İslam ve ihsan. Allah Teâlâ evvela iman etmemizi; ardından emir ve yasaklarına riayet etmemizi; son olarak da bütün bunları O’nu görüyormuşuz gibi yerine getirmemizi istiyor.

 

Mesela namaz kılıyorsunuz; namazın farzlarını, vaciplerini, sünnetlerini, edeplerini yerine getirdiğiniz zaman namaz kılmış olursunuz. Ama bundan gerçek manada istifade edebilmeniz için o namazı Allah’ın (c.c.) sizi gördüğünün şuurunda olarak kılmanız gerekir. İşte bu ihsandır.

 

İhsana sahip olan kişiye muhsin denir. Muhsin kimse, aynı zamanda iyi insan, kâmil insan, mükemmel insan demektir. Kime karşı? Allah’a (c.c) karşı. Kime karşı? Kullara karşı. Kime karşı? Hayvanlara, komşularına, eşine, çocuklarına, amirlerine, işçilerine karşı. Yani gerek dünya işlerinde gerek ahiret işlerinde muhsin olmak, iyi davranmak, iyi muamele etmek ve tüm bunları yaparken Allah Teâlâ’nın bizi gördüğünün bilincinde olmak, demektir...

 

Allah Teâlâ bizden böyle bir kulluk ortaya koymamızı istiyor. Bu da gerçek manada, tasavvufla elde edilebilen, kâmil bir velinin terbiyesine girmekle kazanılan bir sırdır.

 

Özetle; dinimiz, iman ve amelin yanı sıra bir de ihsan sahibi olmamızı istemiştir. Düşünün; sahabe-i kiramın içerisinde İslamiyet’e geçmeden önce değişik ahlaklara sahip kimseler vardı. Aralarında evvelden kız çocuğunu öldürmüş, zina etmiş, hırsızlık yapmış kimseler vardı. Ama neticede, Hz. Peygamber’in (s.a.v) dizlerinin dibinde, onun meclisinde, onun sohbetinde, onun nurlu nazarları altında, birer veli, birer sahabe, birer kâmil insan, birer ihsan sahibi olarak sonraki nesillere rehber oldular, örnek teşkil ettiler.

 

Tasavvuf Nedir:  Hocam, böyle mübarek kimseler her zaman var mı? Yani Kur’an ve Sünneti hakkıyla yaşayan model insanlara bugün de rastlamamız mümkün mü?

 

Siraceddin Önlüer:  Elbette… Kur’an’ı ve Hz. Peygamber’i (s.a.v) gerçek manada temsil eden insanlar kıyamete kadar var olmaya devam edecektir. Nitekim Resûlullah Efendimiz (s.a.v) bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyuruyor: “Allah, Allah diyecek insanlar kıyamete kadar varlıklarını sürdüreceklerdir. Bunlara muhalif insanlar olsa bile onlar mağlup olacaklardır.” Bunlar kimlerdir? Bunlar Dini Mubîn-i İslam’ı hakkıyla yaşayan kimselerdir, bunlar Allah dostlarıdır, bunlar kâmil mürşid diye nitelendirilen kutlu insanlardır. Onlar ve onlara tabi olan kimseler sürekli yeryüzünde varlıklarını sürdüreceklerdir. Bu insanlar ne zaman ortadan kalkarsa, işte o zaman kıyamet kopar.

 

Tasavvuf Nedir:  Biraz farklı bir soru yöneltecek olursak; malumunuz günümüzde pek çok tarikat şeyhi var. Gerçek şeyhlerle beraber şeyh olduğunu iddia eden insanlar da mevcut. Bunların gerçeğini sahtesinden ayırmak için neye bakılmalıdır? Ölçü nedir?

 

 

 

Siraceddin Önlüer: Şimdi, herkes haklı olduğunu söyler. Çünkü Mü’minûn Suresi’nin 53. Ayet-i celilesinde de ifade edildiği gibi; Her hizp, her grup, her parti, her cemaat kendinde fikriyle, görüşüyle, iddiasıyla övünür, “doğrusu bizdedir” der. Neticede herkes doğru olduğunu, hak olduğunu söyler. Fakat ölçü, Kur’an ve Sünnettir. Eğer ki söylenen sözler, yazılan yazılar, yapılan işler Kur’an ve Sünnet’e göreyse kabul edilmelidir. Ama diyeceksiniz ki, herkes Kur’an ve Sünnet’e göre hareket ettiğini söylüyor. Bunun mihengi nedir? Bunun mihengi sahabe, tâbiun, tebe-i tâbiun ve müctehid âlimlerdir.

 

 

 

Bu din, Hz. Peygamber’e (s.a.v) gelmiştir. Resûlullah Efendimiz (s.a.v) bu dini en güzel şekilde öğrenmiş ve etrafındaki insanlara tebliğ etmiştir. Eğer biz Hz. Cebrâil (a.s) Hz. Peygamber’e (s.a.v) vahyi gereği gibi aktarmadı desek -neuzubillah- küfre gireriz. Ya da Cebrâil (a.s) bu dini Hz. Peygamber’e (s.a.v) anlattı, fakat O anlamadı desek veya Hz. Peygamber (s.a.v) İslam’ı gereği gibi anlattı, ama etrafındaki insanlar -hâşâ- anlayamadı desek, bu da -neuzubillah- küfürdür. Çünkü bu, Hz. Peygamber’in (s.a.v) kendi görevini hakkıyla îfâ edemediği, yapamadığı anlamına gelir ki böyle bir şey söz konusu değildir. Netice itibariyle, bu dini en iyi bilen Hz. Resûlullah (s.a.v) idi. Resûlullah (s.a.v) da onu en güzel şekilde etrafındaki sahabelerine aktardı. Sahabeler en güzel şekilde yaşadı, yaşattı ve kendilerinden sonrakilere (tâbiuna) aktardı. Onlar da bir sonraki nesle yani tebe-i tâbiuna aktardı. Dolayısıyla Kur’an ve Sünnet’i anlama ve yaşamadaki temel mihenk ve ölçümüz tâbiun, tebe-i tâbiun ve müctehid âlimlerdir.

 

 

Tasavvuf Nedir:  O halde tüm bu söylediklerinize dayanarak diyebiliriz ki, şeyhlik ve mürşidlik iddiasında bulunan birinde aranması gereken temel kıstas istikâmettir. Yani onun Kur’an ve Sünnet’e bağlı bir hayat sürmesidir. Öyle mi?

 

Siraceddin Önlüer: Evet aynen öyle…

 

Tasavvuf Nedir:  Peki hocam, mürşid-i kâmil nasıl bir insandır, hangi özelliklere sahiptir, nasıl yetişir?

 

 

Siraceddin Önlüer: Kâmil bir mürşid her şeyden önce âlimdir, dini ilimleri en iyi şekilde tahsil etmiş sonra da kendisi gibi bir mürşid-i kâmilin refâkat ve nezâretinde, onun dizinin dibinde yetişmiş, terbiye görmüş, nefis terbiyesini tamamlamış, seyr-i sülûku bitirmiş, halife olmuş ve neticede irşad görevi için icazet almış kimsedir. Demek ki bir insan çalışmadan, amel etmeden ve en önemlisi izin verilmeden mürşid olamaz. Öncelikle bunu unutmamalıyız. Nitekim Ebû Ali Dekkâk hazretleri (k.s.) der ki: “Ağaç kendiliğinden yetişmez. Yetişse bile meyvesi olmaz. Meyvesi olsa bile tatlı olmaz.”

 

Bir ağacın meyvelerinin olgun ve güzel olabilmesi için ona aşı yapmak, sulamak, gübre vermek, kısacası terbiyesini üstlenmek gerekiyor. İnsan da böyledir. İnsan bir beşer olarak, bir bakıcının eğitimi altına girmeye muhtaçtır. Dünyaya gelir gelmez, birisinin ona annelik yapması, bakıcılık yapması, terbiye vermesi gerekiyor. İnsan hayvan gibi değildir; kendiliğinden yetişmez. Bir hayvan dünyaya gelir gelmez aynı saat içerisinde yürümeye, koşmaya başlar. Fakat insan öyle değildir. O, dünyaya geldikten sonra anne terbiyesine muhtaçtır, baba terbiyesine muhtaçtır. Yani birisinin ona sahip çıkması gerekiyor. Kendiliğinden olmuyor bu işler.

 

İşte insanın zahiri olarak yetişmesi için nasıl ki bir mürebbiye, bir bakıcıya ihtiyaç varsa, manevi olarak yetişmesi için de bir mürşide ihtiyacı vardır. Bilindiği üzere insan temiz olarak, İslam fıtratı üzere dünyaya gelmektedir. Allah Celle Celâluhu insan dünyaya geldiği zaman ona adeta şöyle seslenir: “Ey kulum ben seni tertemiz olarak, günahlardan arınmış olarak, temiz ve sâfî bir kalple dünyaya getirdim. Bu kalbi korumanı, muhafaza etmeni istiyorum.” Öldüğü zaman ise adeta şöyle seslenir: “Ey kulum ben sana selim bir kalp vermiştim, temiz bir kalp vermiştim. Onu koruyabildin mi?” İşte asıl mesele budur: selim bir kalple Allah Teâlâ’nın huzuruna gitmek. Bu da ancak bir mürşid-i kâmilin manevi terbiyesiyle istenilen şekilde elde edilebilir. Böyle olmasaydı, Allah Celle Celâluhu bu kadar peygamber (aleyhimusselam) göndermezdi, bu kadar kitap göndermezdi, bu kadar veli göndermezdi. Demek ki insan bir mürebbiye muhtaçtır.

 

Kişi kendiliğinden okuma yazmayı öğrenemez. Öğrense dahi diploma alamaz. Faraza bir kimsenin doktor olabilmesi için tıp fakültesine gitmesi ve orada senelerce tahsil yapması, neticede diploma verilip bir yere tayin olması gerekiyor. İşte bir kimsenin mürşid olabilmesi için, insanları manevi olarak terbiye edebilmesi için evvela ilim tahsil etmesi gerekiyor. Bu ilmi tahsil etmesi de yetmiyor; onunla amel etmesi, bir mürşid-i kâmilin gözetimi altında senelerce seyr-ü süluk yapması icab ediyor. Nefis terbiyesini tamamladıktan sonra mürşidi tarafından kendisine icazet denilen bir tür mezuniyet diploması verilmesi gerekiyor. Bu; artık sen insanları terbiye edebilirsin demektir. O bakımdan bir mürşid-i kâmilin elinde terbiye görmemiş kimsenin başkalarını terbiye etmesi mümkün değildir.

 

Tasavvuf Nedir:  Hocam tasavvufnedir.com sitesinde yayınlanacak olan bu röportaj için bizi kırmayıp vakit ayırdığınız ve sorularımızı cevapladığınız için teşekkür ediyoruz.

 

Siraceddin Önlüer: Ben teşekkür ederim.

 

___________________________________________

1 Nahl, 43 

2 Buhari, İlim, 10

3 Mevahib-i Ledünniyye

4 Buhari, İlm 42.

 

Alıntı: tasavvufnedir.com


.

Cemaat Olmanın Önemi

Tarih30 Aralık 2013, 22:51Editör

Günümüz dünyasında olması gereken cemaat şuuru hakkında güzel açıklayıcı bir yazı..

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم

 

اَلْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدْ

وَآلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ

 

 

 

CEMAAT OLMANIN ÖNEMİ

 

 

Nimetlere ulaşmanın birçok yolu vardır; ancak bir yol var ki bütün yolların en emniyetlisi, en sevimlisi ve en verimlisidir. Bu, sırf Allah rızası ve muhabbetullah üzere kurulmuş bir takva cemaatine katılıp, Allah sevgisi üzerinde yaşamak ve o sevgi içinde dünyadan ayrılmaktır.

[1]

 

İslam tevhid dinidir ve bizden tevhid (Allah rızası etrafında birlik) istemektedir. Bir mümin olarak bu tevhide (birliğe) kalben, fikren, fiilen, kısacası hayatımızla iştirak etmemiz gerekmektedir. Ne yazık ki günümüzde Müslümanların en büyük sıkıntısı birlik şuurundan uzak bulunmaları ve cemaatin ne kadar gerekli olduğunu unutmuş olmalarıdır.

 

Dinimiz ancak cemaatle yaşanır. İnsanın kemalâtı cemaatle tamam olur. Cemaat ne denli zahmetli olsa bile, kişinin yalnızlıkta bulduğunu zannettiği bütün rahatlıklardan daha hayırlıdır. İslam’ın öngördüğü cemaatte Allah’ın emirleri karşısında herkes; kuvvetlisi, zayıfı, efendisi, kölesi, hâkimi, mahkûmu, amiri, memuru eşittir. Üstünlük sadece takva iledir. Hz. Peygamber (A.S.) “insanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olanıdır” [2]buyurmuştur.

Bu Hadis-i Şerifte işaret edilen faydalı olabilme, ancak insanlarla diyalog kurup kaynaşmakla, yani cemaatle mümkündür.

 

Müslüman’ın Allah yolunda takva için birlik olmaları farz-ı ayındır. Müminin asıl yaratılış gayesi tevhid akidesi üzere ve cemaat disiplini içinde ilahi hükümleri hayatına tatbik etmektir.

 

Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor:

يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونوَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا

“Ey iman edenler! Allah’tan tam manasıyla korkun ve ancak müslüman olarak can verin. Hep birlikte Allah’ın ipine (Kur’an’a, ihlâsa, taata, cemaate) sımsıkı sarılın, dağılıp parçalanmayın.” 

[3]

 

Görülüyor ki Rabbimiz, müminlere önce kendisinden tam manasıyla korkmayı emretmiş, sonra müslüman olarak ölmelerini istemiş ve bunun yolunun hep birlikte Allah’ın ipine, yani Kur’an ve Sünnet çizgisinde cemaate sarılmakta olduğunu bildirerek bu ipe tutunmayı farz kılmıştır.

[4]

 

Kur’an’ın en önde gelen hafızlarından İbnu Mes’ud (R.A.), Allah’a götürecek ip taat ve cemaattır” diyor ve ekliyor: “Nefsinize acı ve ağır gelse de birliğinizi muhafaza edin. Sakın yalnızlıkta huzur aramayın bulamazsınız. 

[5]

Büyük müfessir İmam Katâde’yi dinleyelim: “Allahu Teâlâ, sizin ayrılık içinde olmanızı çirkin görüyor. Onun için önce ‘sakın parçalanmayın’ emrini verdi ve dağınıklıktan sakındırıp nehyetti. Allahu Teâlâ sizin hakkı dinleyen ve ona itaat eden, birbirini seven ve dostça geçinen bir cemaat olmanızı istiyor. Siz de, gücünüz yettiği kadar Allah’ın razı olduğu bu hale razı olun ve ona sahip çıkın. Bütün kuvvet Allah’a aittir.” 

[6]

 

Allahu Teâlâ, “sakın huzuruma imansız ve İslam’sız gelmeyin” diyor ve dünyadan selametle ayrılmanın yolunu şöyle gösteriyor: “Takvaya ulaşmak için birlik olun, birbirinize yardımcı olun.” 

[7]

 

Cenab-ı Allah, ayrılığı, bozgunculuğu ve çekişmeyi de yasaklamıştır. Ayet-i celilede:

“Kendilerine apaçık deliller geldikten sonra parçalanıp ayrılığa düşenler gibi olmayın. Böyle davrananlar için büyük bir azap vardır.” [8] buyuruyor.

 

Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimiz de birçok hadis-i şeriflerinde, cemaat olmayı emretmiş, ayrılıktan, tefrikadan müminleri şiddetle men etmiştir. Allah Rasulü (s.a.v), şeytanın her an mü’min avında olduğunu, tek başına kalan kimsenin kalbine ve imanına saldırdığını haber verip sığınılacak kaleyi gösteriyor:

“Cemaat halinde olmanız gerekir. Ayrılıktan sakının. Şüphesiz şeytan tek kalanla beraberdir. Kim iman selametiyle ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa cemaate yapışsın. Kim iyileri sevindiriyor, kötüleri üzüyorsa o kâmil bir mümindir.” 

[9]

“Şüphesiz Allah Teâlâ ümmetimi sapıklık ve fitne üzerinde bir araya getirmez. Allah’ın eli (rahmet desteği) cemaatle birliktedir. Kim cemaatten ayrılırsa ateşe gider.” 

[10]

 

Bu mealdeki hadislerin ortak manası ve uyarısı şudur: Dini tek başına yaşamaya kalkmayın. Allah yolunda birlik olun, âlimlere uyun, takva üzere giden cemaate sımsıkı yapışın. Tek başına kalanın kalbini şeytan sarar, yolundan alıkoyar ve kolayca zarara sokar. Bu düşmana karşı birlik kalesine girin, Allah sevgisini siper edinin ve ölene kadar böyle gidin. Emniyetiniz budur.

 

 

Menkıbe

 

 

Gavs’ı Sânî ks. bir sohbetlerinde şöyle buyurdular: Bu sâdâtlar çok büyüktür. Kendisine bağlılık gösterenleri asla bırakmazlar. Mümkün değildir; bırakmazlar. Çünkü onlar çok gayretlidir. Seyda Abdurrahman-ı Tâhî’nin k.s. bir müridi vardı. Bir gün bu mürid Abdurrahman-ı Tâhî’nin k.s. huzuruna gelerek elindeki tespihi ve sarığı önüne koydu ve şöyle dedi:

Bıktım artık; bırakıyorum bu verd-i evradı. Bunları geri veriyorum, dedi ve çekip gitti. Seyda-i Tâhî k.s. sarığı ve tespihi aldı ancak hiçbir şey demedi.

Aradan epey bir zaman geçtikten sonra, bir gün Seyda-i Tâhî k.s. cemaate namaz kıldırırken, namaz esnasında bir yumruk salladı. Hikmeti anlaşılamayan bu hadisenin sebebini hocalardan biri sordu:

Bu hareketiniz namazınızın bozulmasına sebep olmadı mı, dedi. Hazret, Hayır, çünkü bu irademin dışında gerçekleşmişti, kasti değildi, dedi. Bunun üzerine, Peki, bunun sebebi neydi, diye soruldu. Hazret şöyle cevap verdi: Falanca kişi sekerat-ı mevtte idi. Mel’un şeytan gelerek imanını çaldı. Ama gayretimiz bunu kabul etmedi, şeytandan onun imanını geri aldık. Bunun üzerine, O sizi ve bu tarikat-ı aliyeyi terk edip gitmiş değil miydi, diye soruldu. Abdurrahman-ı Tâhî’nin (k.s): “Evet, öyle, o bizi bıraktı ama biz onu bırakmadık.” buyurdu.

[11]

 

            Mürşidine ve cemaatine bağlı sadık bir müridin bir tane şeytanı varsa, binlerce dostu ve yardımcısı mevcuttur. Onların dua, yardım, sevgi ve bereketiyle, hastalığını anlar, ilacını bulur.

[12]

            Dünyevî çıkar ve hesaplarımıza uymasa da bütün müminleri kardeş bilip onlara kalbimizde değer, meclisimizde yer vermemiz icap etmektedir. İnsanın yaradılışındaki cevher, birlik ve hizmet içinde ortaya çıkar.

[13]

 

 

Kıssa

Hz. Hud (a.s.) kavmine Allah’ın azabı geleceği zaman, kendisine inananları bir araya topladı. Onların etrafına bir çizgi çekti. İsyan edenleri helâk etmek için Allah’ın gönderdiği şiddetli fırtına, çizginin içindekilere sabah yeli gibi tatlı esti ve inananları incitmedi. Çizginin dışında kalanları ise havalarda uçurarak yerlere çarptı.

 

Ümmet-i Muhammed’in evliyalarından olan Şeybân-ı Râî de Cuma namazına gideceği zaman, çobanlık yaptığı koyunların etrafına bir çizgi çekerdi. Kurtlar sürüye saldıramadığı gibi, o çizgiyi aşıp koyunların yanına ulaşamazdı. Hiçbir koyunda çizgiden dışarı çıkmazdı.

 

Çizdiği çizgiyle kurtların ve koyunların arzularına engel olan Şeybân-ı Râî gibi, peygamberlerin yolundan giden Allah dostları da sevenlerini dinin ölçülerinin çizgisinde tutar.

[14]

 

“Allah’ın eli cemaatin üzerindedir” [15] hadisi, cemaatin kerametini anlatmaya yeterlidir. Buradaki elden maksat, Allah’ın kudreti, desteği, muhabbeti, koruması ve melekleriyle takviyesidir.

Mü’min, Allah yolundaki kardeşleriyle kuvvetlenir. İhlâs ve edeb ilahi rahmeti çeker. Rahmet kalbi destekler. Rahmetle desteklenen kalbin şüphesi gider. İlahi nur ile aydınlanan kalp, fani olan eşyayı bırakıp baki olan Mevla’yı tercih eder; hep O’nu zikreder. Boş işlerden ve haramlardan muhabbetini çeker. Ahireti özler, ölümü sever.

 

S. Abdülhakim el-Hüseynî k.s. hazretleri şöyle buyurmuştur:

"Nefsini yenmiş kişiler kavak ağacına benzer, onun gibi o da yüksektir. Nakşibendî sâdâtının, Allah dostlarının tabiatı ve ahlâkı dosdoğrudur. Kim onlara gider, sohbet ve cemaatlerindebulunursa ahlâk ve kemalâtı yükselir aşağılarda olsa bile. Onun için insan Allah bahsinin yapıldığı cemaatlere devam etmeli ki ondan menfaat görsün."

[16]

 

 

 

Menkıbe

 

 

1021’de vefat eden Şühûdî Efendi Hazretleri tasavvufta yetişmesini şöyle anlatır:

"İlim tahsil ettiğim sıralarda bütün gayretimle dinin emirlerine uymaya çalışırdım. Tasavvuf ehli zatların sohbet ve vaazlarına giderdim. Bir gün yine vaaz dinlemeye gitmiştim. Vaiz efendi, kıyamet günü insanların karşılaşacağı dehşetli ve müşkül hallerden bahsetti. Dinleyen cemaat o kadar etkilenmişti ki, feryat ederek ağlaşmaya başladılar.

Bu vaazı dinlediğim günün gecesi bir rüya gördüm. Kıyamet günü olmuş, insanlar Sırat'ı geçmek için uğraşıyordu. Herkes bir kâmil zatı kendine rehber edinmişti. Herkesin hâli rehberine soruluyordu. O olumlu cevap verirse, Sırat'ı geçiriyorlar, müspet cevap vermezse geçirmiyorlardı. Ben de şaşkın bir halde Sırat'ı geçmek için yaklaştım. Bana rehberin kimdir? dediler. Rehberim yoktur, dedim.

O sırada nur yüzlü bir zat aniden karşıma çıkıverdi. Bana; "Gel sen bizim torunlarımızdan ol." dedi. Benim hakkımda iyi şeyler söyledi ve beni Sırat'tan geçirdiler, sonra uyandım. Bu rüyanın üzerine rüyada gördüğüm zatı devamlı aradım. Kasabamıza nice zatlar gelip gitti. Hiçbiri ona benzemiyordu.

                Nihayet bir gün Şeyh Yâkûb Efendi İstanbul'a giderken bizim beldeye uğradı. Huzuruna gittim, elini öptüm. Elini öpünce bana; "Gördüğün rüyanın zuhur etme zamanı yakındır." dedi. Dikkatlice yüzüne baktım. Rüyamda gördüğüm zat olduğunu anladım. Hemen teslim olup, talebeleri arasına girdim. Onunla birlikte İstanbul'a gittim. Sohbetlerinde bulunup, ondan terbiye gördüm." 

[17]

 

Dört şey her müslümanda bulunmalıdır. Onlar olmadan dinin hakkıyla yaşanması ve temsil edilmesi mümkün değildir. Bunlar, sağlam iman, doğru ilim, güzel ahlak ve cemaat terbiyesidir. Bunların içinden hangisi göz ardı edilse işin sonu hayra çıkmaz.

Çünkü inandığı şeylere karşı şüpheyle bakan bir kalp güzel kulluk yapamaz. Cahil insanın ne yapacağı belli olmaz. Kötü ahlaklı bir kimse gerçeğe ulaşamaz. Mümin kardeşlerine kalbini açamayan ve onları sevgiyle kucaklayamayan bencil kimse, cemiyete faydalı olamaz, cemaat kuramaz. Bu dört şeyde biraz zafiyet bile, büyük zarardır.

 

Hak yolunun ehli var, âlimi var. Önümüzde Allah’ın halifesi, Hz. Peygamber’in varisleri var. Çevremizde yükümüzü paylaşacağımız birçok mümin kardeşimiz var. O halde, niçin nefsimiz ve şeytan ile baş başa kalalım. Ben kendi işimi kendim görürüm, dinimi tek başıma yaşarım demek, kimsenin işini görmez, derdini dindirmez. Bu tür davranışlar ancak, keyfine köle olmuş nefsin ve maddeyi hayat hedefi yapan dünya ehlinin tercihi olabilir.

 

Hiçbir müslüman: “Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve sadıklarla beraber olun”[18] ayeti beni ilgilendirmiyor diyemez.

 

Akıllı bir insan, Yüce Allah’ın: “O gün (Allah için birbirini seven ve bu uğurda kenetleşen) muttakiler hariç, bütün dostlar birbirinin azılı düşmanı olur”[19] uyarısını hafife alıp kâfir ve fasıklardan dost seçemez.

 

Şu halde, Allah yolunda birlik ve cemaat hâlinde olmak, her mükellefin üzerine farzdır. Bu birlik sadece kalp ile olsa bile faydalıdır. Her mümin önce, Yüce Allah’ın kendisine kardeş yaptığı müminleri kendinden bir parça olarak görmelidir. İşin esası bu anlayıştır. Bu da kalp ile olur. Gücü alınmış yatağa bağlanmış bir mümin bile, bu anlayışı taşımalı, yeryüzünde ilahi emaneti taşıyan bütün müminleri dua ve sevgisi ile desteklemelidir. Melekler gibi müminlere istiğfar ederek, onların hak yolda sağlam ve sabit durmalarını istemelidir. Bu dua mümin kardeşlerine bir yardımdır. Bu da cemaata katılmaktır. 

[20]

 

Gavs-ı Sânî ks. Hazretleri bir sohbetlerinde, Resûlullah Efendimiz s.a.v. ‘’Hepiniz bir çobansınız ve hepiniz sürünüzden mesulsünüz ‘’ [21] hadislerine atfen şöyle buyurmuşlardır:

‘’Bunlar bir sürüdür. Bu sürünün sahibi ise Peygamber Efendimiz’dir s.a.v. Biz de âcizane bu sürünün çobanıyız. Biz onların hiçbirinin zayi olmaması için elimizden geleni yapıyoruz. Yorulursa sırtımızda taşırız, hasta olursa ilaç verir, iyileştiririz. Ama illa ölecekse, murdar gitmesin (imansız ölmesin) diye keseriz. 

[22]

 

 

Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir ve daha bereketlidir. Cemaatle yapılan dua ve zikirler, tek başına yapılandan daha makbuldür. Cemaat halinde yapılan her şeyde ayrı bir bereket ve kazanç mevcuttur.

 

Allah (c.c), kulunun kendine en yakın olduğu secdeyi bile bir imama uyarak yapmasını emretmiştir. En büyük ibadet olan namazda, doğrudan Allah’a secde ederken bile bir imama itaat gerekir. Günde beş kere tekrar ettiğimiz, her rekâtında ne yapacağımızı bildiğimiz halde imamla kılınması gerekir. Hilesi kara taşın üstündeki kara karıncanın ayak izlerini bulmak kadar zor olan ve büyük cihat olarak adlandırılan nefis mücadelesinde bir cemaate tabi olmak ve o cemaatin başındaki mürşide bağlanmak ve teslim olmak bilhassa bu dönemde en büyük elzemdir.

 

Gavs-ı Sani (k.s); "En büyük salih amel birlik ve beraberliktir" buyurarak, birlik ve beraberliğe sahip çıkanların bu inanış biçimleri ile Kur'an ve sünnete uymuş olmalarından dolayı ne kadar büyük bir salih amel işlediklerini anlatmışlardır.

 

Cemaat olmanın avantajları sayılmayacak kadar çok olmasına rağmen, nefis cemaat içinde istediği gibi olaylara vakıf olamamanın verdiği çaresizliği içinde cemaat dışında olmayı arzu etmektedir. Bu onun süfli isteklerinden olup, gayesi kulluktan firar etmektir.

Kişi tek başına kaldığı zaman daha çok ibadet ve taat yaparım vesvesesi ile karşı karşıya kalır, bu sesleniş nefsin ve şeytanın fısıltısından ibarettir. Mü’min bu gibi seslenmişlere kulak asmamalıdır.

 

 

Menkıbe

 

 

Naklederler ki, Cüneyd-i Bağdadî (k.s) hazretlerinin müritlerinden biri,

“Artık kemal mertebesine erdim, yalnız kalmam benim için daha iyidir”, şeklinde bir hayale kapılmış, bir köşeye çekilip bir müddet burada tek başına oturmuştu. Zamanla öyle oldu ki, kendisine her gece bir aslan (veya deve) getiriyorlar, müridi buna bindirip, “Hadi, seni cennete götürüyoruz”, diyorlardı. O da aslanın sırtına atlayıp gayet hoş ve güzel bir yere gidiyordu. Burada, genç ve güzel kişiler, nefis yemekler ve gürül gürül akan sular vardı. Seher vaktine kadar burada kaldıktan sonra uyuyakalır, uyandığı vakit de kendini zaviyesinde bulurdu. Neticede onda bir benlik belirdi, kendini büyük görme sevdasına kapıldı, böyle bir dava ile ortaya çıktı ve,

 

Beni her gece cennete götürüyorlar, demeye başladı. Onun bu yoldaki sözleri Cüneyd-i Bağdadi (k.s) anlatılınca, kalkıp zaviyesine vardı, onu korkunç bir kibir ve gurur içinde gördü. Halini sordu. O da başına gelenlerin hepsini bir bir anlattı. Cüneyd-i Bağdad-i (k.s) ona:

Bu gece seni oraya götürdükleri zaman, üç kere, “La havle ve la küvvete illa billahi’l-aliyyi’l-azim” de, diye tavsiyede bulundu. Gece olunca, onu yine alıp götürdüler. Diğer taraftan bu zat, Cüneyd’i kalben red ve inkâr ediyordu. Her zamanki yere varınca, Cüneyd’i Bağdad-i (k.s) tecrübe etmiş olmak için,

“La havle- duasını okudu. Derhal etrafındaki topluluk bir gürültü koparıp oradan gittiler. Dikkat edince kendisinin de mezbelelikte bulunduğunu ve önüne ölmüş hayvan kemiklerinin konulmuş olduğunu gördü. Hatasını anlayıp tövbe etti. Şeyh Cüneyd’i Bağdadinin (k.s) sohbetine aralıksız devam etti ve mürit için yalnızlığın zehir olduğunu anladı.

[23]

 

Efendimiz (s.a.v), mü’minleri birbirlerini temizleyen iki ele benzetiyor. Allah için kardeş olan mü’minlerin her birisi, diğerinin günahlara düşmemesi için bir kalkan vazifesi görür. Önce, onu kusur ve günaha çağırmaz, hata içinde bırakmaz. Yanlış yaparsa ikaz eder; hayır işlerse dua ile destekler. Bazen onun için gözyaşı döker. Ne mutlu Allah için sevdiği kardeşi için gözyaşı dökebilenlere. Bu hal, peygamberlerin ve sıddıkların ahlâkıdır. Az bulunur, çünkü çok kıymetlidir.

[24]

 

Hz. Rasulullah (a.s) ahireti şereflendirince, takva yolunun imamlığını O’na vekaleten Rabbani âlimler yürüttüler. Bu ümmete başka bir peygamber ve yeni bir din gelmeyeceği için, Hz. Rasulullah (s.a.v) ile kâinata tebliğ ve talim edilen din, raşit halifelerin ve kâmil varislerinin önderliğinde yaşanmış ve yayılmıştır. Her devirde, dini ihya ve halkı ıslah eden, kalp ve halleriyle istikametlerini bozmamış bir topluluk bulunmuştur. Bunların başında kâmil mürşitler gelmektedir.

Beşeriyetin kurtuluşu Allah’a dönüş ve takva iledir. Bu hedef için takva imamlarının etrafında cemaat olmak şarttır, zaruridir. Onu ihmal etmek, kendini helake itmektir. Bunun binlerce şahidi vardır.

[25]

 

Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimizin zamanında O’nun etrafında toplandı müslümanlar. O’nun elinden tutup bey’at yaptılar ve O’na itaat ettiler. Çünkü âlemlerin sahibi: “Allah’a ve Rasulüne itaat ediniz!...” 

[26]

“(Habibim) de ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız, bana tabi olunuz. Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın” [27] buyurmuştu.

 

Cemaat topluluktur. Topluluk olunca, idare edenlerin olması da kaçınılmazdır. “Ulu’l-emr”diye de vasıflandırılan bu toplum idarecisine itaat, Cenab-ı Hakk’ın bir emridir.

Allah rızasını talep eden her müminin en önemli vazifesi, kendi nefsinin keyfine değil, tabi olduğu imama, yani ulu’l-emre uymaktır. Bu konuda Rabbimiz şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin, peygambere ve sizden olan ulu’l-emre de itaat edin.”

[28]

 

Hz. Peygamber (A.S.) Efendimiz, “Kim başındaki imamdan hoşlanmadığı bir şey görürse, sabretsin (hemen cemaatten ayrılmasın). Çünkü kim hak üzere giden cemaatten bir karış ayrılırsa cahiliye ölümüyle ölür” [29] ikazıyla, müminin hak olduğu müddetçe cemaatten ayrılmaması ve ulu’l-emre itaat etmesi gerektiğini belirtmiştir.

 

Nereden bakılsa cemaat rahmettir. Cemaatin temeli Allah için muhabbettir. Onu ayakta tutacak esaslar ise ihlâs ve edebtir. Birisi bulunmasa, sonuç felakettir.

Mü’minler Cennet’e grup grup cemaat halinde gireceklerdir. Tek kişilik bir cennet yoktur. Cennetin süsü ve gülü olan Rasulullah (A.S.) Efendimize bile âşıklar ve sıddıklar komşu edilecektir. Cennet’te herkes sevdikleriyle beraber sevinecektir.

 

Dünya işlerinde bile güçlü insanların yanında yer alıp, tehlikelerden korunmaya çalışırken, şeytanın yaklaşmaktan bile korktuğu, zarar vermekten aciz olduğu, Allah’ın ihlâslı kullarının yanında yer almak iyi bir korunma yöntemi değil mi?

 

Şah-ı Nakşibend hazretleri şöyle demiştir:

‘’Öyle bir tarikat/yol istiyorum ki ona giren herkes vuslat makamı ile şereflensin ve Allah’a ulaşabilsin.’’ Gelen cevap ise şuydu: ‘’Tamam, senin istediğin olsun!’’ Bu, onun tarikatına intisap edenler için büyük bir müjdedir… 

[30]

 

       Kardeşim!

Kendine acıyorsan Allah için kardeşler ve dostlar edin. Her dostluğunu maddî menfaati için başlatan ve menfaati bitince seni ortada bırakan ehl-i dünya ile sakın dost olma. İnsanlarla iyi geçin fakat herkese güvenme. Ariflerin meclisine gir, kâmil bir mürşidin talebesi ol ve onun cemaati olarak öl. Arifler vefalı ve merttirler. 

 

       Kamil mürşitler Rasulullah (s.a.v) Efendimizin varisleridir. Onun diğer şerefli halleri gibi, kendisindeki muhabbet ve merhamet ahlakına da varis olduklarından, Efendimizin ümmetini kendi nefisleri gibi kabul ederler.

Marifetleri tam ve imanları kâmil olduğundan, kendileri için sevdiklerini ve istediklerini Allah yolunda kendilerine tâbi olanlar için de sever ve isterler.

 

       Allahu Teâlâ Rasulullah (s.a.v) Efendimize: “Rasûlüm! Hem kendin için hem de erkek ve kadın müminlerin günahları için istiğfar et.” [31] emrini vermiştir.

 

       Efendimiz (s.a.v) bu emri aldıktan sonra, dünyadan ayrılıp ahireti şereflendirene kadar ümmeti için dua ve istiğfar etmiştir. Hâlen de kabr-i saadetlerinde onlara hayır dua etmeye devam etmektedir. Mahşer gününde de günahkâr ümmetinin derdine düşecek, onları alıp Cennete götürene kadar rahat etmeyecektir. Bu, Muhammedî merhamettir. Onun varisleri, bu merhametle ömürleri boyunca Ümmet-i Muhammed için dua ve istiğfar etmektedirler. Onlar işledikleri hayırların, yaptıkları zikirlerin sevabını bütün dostlarına dağıtmaktadırlar.

 

Bir mürşid, her gün yapmakta olduğu zikirlerin, hayırların sevabını vefat eden mürid ve sevenlerinin ruhlarına hediye eder. Vefat eden bir mümini anne-babası, çocukları ve eşi unutabilir. Ona dua etmekten, onun için gözyaşı dökmekten usanabilir. Onu desteksiz ve hediyesiz bırakabilir. Ancak, bu mümini peygamberi unutmaz. Bulunduğu makamda devamlı dua, istiğfar ve şefaatiyle onu destekler. Hepsi cennete girene kadar, kendisini seven ümmetinin derdine düşer. İşte peygamber vârisi kâmil mürşidler de bu ahlâk üzeredirler. Onları Allah için sevenlerin gözü aydın olsun.

 

       Aklı olan, bu dua ve istiğfar ordusuna katılır. Takva caddesinden hiç ayrılmadan Cennete doğru giden bu veliler kafilesinin binlercesine vekâleten bir tanesini örnek verelim:

Memleketimizde ve dünyanın bir çok ülkesinde, Hatme-i Hâcegân ismiyle cemaatla icra edilen bir zikir vardır. Bu zikir esnasında toplam on dört (14) adet Fâtiha, iki yüz (200) adet Salâvât-ı Şerife, yetmiş dokuz (79) adet Elem neşrah leke… (İnşirah suresi) ve bin (1000) adet İhlas Suresi okunmaktadır.

 

Bu okunanların sevabı zikrin sonunda, önce Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimize, peşinden Sahabe-i Kirâm ve Sâdâtı Kiram’ın (büyük veliler) ruhlarına hediye edilmektedir.

 

       Bu zikirlerin sevabı ayrıca bu silsileye tabi olan, onları sevip Allah yolunda talebelik yapan bütün müntesiplere ve diğer meşreplerdeki Hak yolcularının ruhlarına da hediye edilmektedir.

Bu zikir sadece mürşit tarafından belirli günlerde tek bir yerde değil, bu yola müntesip olanların bulunduğu hemen her yerde, her gün yapılmaktadır.

       Rasulullah (s.a.v) Efendimizin müjdesiyle, bir tek İhlas Suresi, sevap olarak Kur’an-ı Hâkim’in üçte birine denktir. [32] Bin (1000) İhlâsı Şerife okunan bir hatmede, üç yüz otuz üç (333) hatim sevabı hâsıl olmaktadır. Hiç şüphesiz bu, Allahu Teâlâ’nın Ümmet-i Muhammede bir ikramıdır.

 

Şimdi Allah için bir düşünelim:

Kimin tek başına bu kadar zikri her gün çekmeye gücü yeter. Ve kimin çoluk-çocuğu kendisi öldükten sonra her gün ona bu şekilde dua ve istiğfar edip Kur’an ve zikirlerin sevabını hediye eder?!.. Bu iş parayla da mümkün değildir. Buna ancak Allah yoluna baş koymuş arifler güç yetirebilir. İnsafla düşünelim:

 

       Allah rızası için böyle bir halkaya girip kıyamete kadar yapılacak zikir ve hayırların sevabına hissedar olmaktan daha kârlı hangi yatırım vardır?

Bu ne güzel bir sadaka-i cariyedir ki, sahibine kıyamete kadar sevap ve nur akıtmaya devam eder. Evet, hedefi sırf Allah rızası ve takva olan tasavvufun tek faydası bu olsaydı bile, yine de uğruna can verilmeye değerdi.

 

       Tasavvufun temin edeceği bütün güzellikler, ihlâs, edep ve sabra bağlıdır. Allah yolunda kendisine tabi olan cemaatine dua etmek her imamın vazifesidir. Bir takva imamına cemaat olan kimseye de, Allah’a kavuşana kadar imamından ayrılmaması gerekir. Cenab-ı Hakk: “O gün biz, herkesi imamıyla birlikte çağıracağız” [33] buyurmaktadır.

[34]

 

       Bâyezid-i Bistâmî k.s. buyurmuş ki; ‘’Kâmil mürşid, zamanın halkını unutmaz; kendisine mürid olanları nasıl unutabilir.’’ [35] 

 

Bu v.b daha sayılamayacak fazilet, bereket, zaruret, mecburiyet ve hikmetten dolayıdır ki Gavs-ı Sânî k.s hazretleri muhtelif sohbetlerinde şöyle buyurmuşlardır:

 

‘’Bu zamanda insanlara yapılabilecek en büyük iyilik, tövbeyi tarif etmek ve bir mürşid-i kâmile yönlendirmektir. Bir kişinin hidayetine vesile olmanız, yedi ceddinize yeter.‘’

 

Allahü Teâlâ bizleri dünya ve ahret onların meclisinden, bereketinden, hizmetinden ayırmasın inşallah. Âmin.

Kaynak: kalpehli.com



[1] Semerkand Dergisi, Cemaatsiz Cennet Bulunmaz, Halil Bülbül, Nisan 1999

[2] Tabaranî

[3] Âl-i İmran/102-103

[4] Hayat Dengemiz, Huzur Cemaattedir, S. Muhammed Saki Erol

[5] Taberi

[6] Taberi

[7] Mâide/2

[8] Âl-i İmran/105

[9] Tirmizî

[10] Tirmizî

[11] Son Nefeste İman, Hüseyin Okur, s. 48

[12] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

[13] Hayat Dengemiz, Huzur Cemaattedir, S. Muhammed Saki Erol

[14] Hikmetleriyle Mesnevî’de Geçen Hikayeler, , s.35.

[15] Tirmizi, Tabarani

[16] Sohbetler, S. Abdülhakim el-Hüseynî k.s.

[17] Evliyalar Ansiklopedisi, Lemezât; Süleymâniye Kütüphanesi, Hacı Mahmud Kısmı no:4536 s.157

[18] Tevbe 9/119.

[19] Zuhruf 43/67.

[20] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

[21] Müslim, İmâret, 20; Ebû Davud, Kitâbü’l-Harâc, 1; Tirmizî, Cihâd, 27; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/5,54,108,111,121.

[22] Son Nefeste İman, Hüseyin Okur, s. 44

[23] Feridüddîn Attâr, Tezkiretü’l-Evliya, 454.

[24] Semerkand Dergisi, Cemaatsiz Cennet Bulunmaz, Halil Bülbül, Nisan 1999

[25] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi, Cild:2, s. 269-270

[26] Al-i İmran/32, Enfal/1, 20 ve diğerleri

[27] Al-i İmran/31

[28] Nisâ/59

[29] Müslim

[30] Behçetü’s Seniyye, Muhammed b. Abdullah Hânî, s. 271

[31] Muhammed suresi ayet-19

[32] Müslim, Salâtu’l-Müsâfirîn, 261; Tirmizî, Fedailü’l-Kur’an, 11

[33] İsrâ suresi ayet-71

[34] Kaynaklarıyla Tasavvuf, Dilaver Selvi

[35] Hadâiku’l Verdiyye, Abdülmecîd Hânî, s, 411


.

Tasavvufta İstikamet ve Hedef

Tarih05 Kasım 2013, 09:40Editör

Tasavvufta İstikamet ve Hedefin nasıl olması gerektiği yönünde faydalı bir yazı..

TASAVVUFTA İSTİKAMET ve HEDEF

 

 

İstikamet Nedir?

 

İstikamet sözlükte, doğruluk, doğru gitmek, dürüst olmak, her işte itidal üzere bulunmak, adaletten ve doğruluktan ayrılmayıp diyanet ve akıl üzere yürümek, adalet ve hakkaniyet üzere hareket etmek demektir.

 

İstikamet; dinî ve ahlâkî hükümlere uygun bir hayat sürmek, her türlü aşırılıktan sakınmak, Allah'a itaat edip, Hz. Peygamberin (s.a.v) sünnetine uymak demektir.

 

Dinimizde istikamet, bütün ibadet ve işlerini Cenâb-ı Hakk'ın koyduğu ölçüler içinde yaparak sırat-ı müstakim üzere yaşamak demektir.

 

İstikamet üzere gitmenin zıddı, Kur'an'dan yüz çevirip heva ve hevesine göre yaşamaktır ki bu, hak yoldan sapmaktır. Buna dalalet denir.

 

İstikamet üzerine gitmek de, İslâm dinini keyfine göre bozmadan, yanlış yorum yapmadan, âyet ve delillerden en doğru manayı anlayıp sadakat ve ihlâs ile onu tatbik etmek demektir.

 

İstikamet, niyet, söz ve işte olur. Niyeti güzel ve doğru olmayan kimsenin, sözü sadık, işi sâlih olmaz. Gerçek mümin, yüce Allah'ın hükmüne bakar, kalbine yönelir, niyetini düzgün ve sağlam yapar. Sonra amel etmeye yönelir. Onu da dinin edebine göre yapar. Böylece içi ve dışı dengeli, güzel ve düzgün insan olur.

 

İstikamet, inanç, niyet, düşünce ve davranışta doğruluk ve dürüstlüğü; Allah'a yönelme ve O'nun buyruklarına uygun davranma hususunda devamlı ve tutarlı olmayı ifade eder.

 

İstikamet, her işte ifrat ve tefritten, (aşırılık ve gevşeklikten) uzak kalmaktır. Bunun en güzel şekli, Hz. Peygamberin (s.a.v) öğrettiği şekilde dengeli giderek dinî ilme uygun yaşamaktır. İtikatta Ehl-i Sünnet inancı üzere olan, fıkıhta dört hak mezhepten birine uyan ve manevî terbiyesini gerçek tasavvuf ehlinin yolunda alan bir kimse istikamet üzeredir.

 

İstikamet yolu, Allah'a götüren Kur'an ve Sünnet yoludur. Bu yol, peygamberlerin, sıddıkların, şehitlerin ve sâlihlerin yoludur.

 

Hz. Ömer (r.a), istikameti şöyle tanıtır: "İstikamet, Allah Teâlâ'nın emrettiği ve yasakladığı şeylerde dosdoğru hareket etmek ve doğru yoldan sapmamaktır." [1]

 

Anlatıldığına göre Şiblî (k.s) şöyle demiştir:

 

"İstikamet, içinde bulunduğun vakti kıyamet anı olarak görmen ve ona göre Allah'a yönelmendir." [2]

 

Üstad Ebû Bekir b. Fûrek'in (rah) şöyle dediği bildirilmiştir:

 

"İstikamet kelimesindeki sin harfi, (Arapça'da) herhangi bir şeyi talep etmek için kullanılır. Buna göre istikametin manası şudur: İstikamet sahipleri, Hak Teâlâ'dan, kendilerini tevhid üzere tutmasını, sonra verdikleri sözü yerine getirmede ve kendilerine çizilen sınırları korumada sürekli muvaffak etmesini isterler." [3]

 

Kısacası istikamet; Allah'ın emrettiği şekilde bir hayat yaşamaktır.

 

 

İstikametin Önemi

 

İstikamet kadar önemli ve büyük bir nimet yoktur. Mümin kulun, hakkında Allah'tan yardım dileyeceği ilk ve en önemli şey de bu istikamettir. Sebebine gelince, doğru yola iletilmiş olmak, bu yolu bulmak, kesinlikle hem dünya hem de âhiret mutluluğunun garantisidir.

 

Hak Teâlâ, bu hususta peygamberine ve onun şahsında biz ümmetine âyet-i celilede şöyle buyurmuştur:

 

"Habibim! Sen, emrolunduğun şekilde, beraberinde tövbe edenlerle birlikte dosdoğru hareket et, istikamet üzere ol. Sana tabi olanlar da istikamet üzere davransınlar." [4]

 

İşte bu âyette, İslâm'ın esasını teşkil eden iki ilke yer almaktadır: Emrolunduğu gibi dosdoğru yaşamak ve haddi aşmamak, yani Allah'ın belirlediği sınırların dışına çıkmamak.

 

Buradaki muhatap her ne kadar Hz. Peygamber (s.a.v) ise de, onu bu kadar meşakkate sokan, sadece şahsıyla alakalı istikamet endişesi değildi. Çünkü onun zaten dosdoğru bir yol ve en güzel ahlâk üzere olduğu âyette şöyle ifade edilmiştir:

 

"(Ey Habibim! Sen) dosdoğru bir yol üzerindesin." [5]

 

Allah Resûlü'nü (s.a.v) asıl üzen, korkutan ve belini büken şey, ümmetinin hali idi.

 

Abdullah b. Abbas (r.a) demiştir ki: "Bütün Kur'an içinde Hz. Peygamber'e bu âyetten daha ağır ve daha çetin bir âyet nazil olmamıştır. Bunun içindir ki, Hz. Peygamber (s.a.v), "Hud sûresi ve benzerleri beni ihtiyarlattı" buyurmuştur. [6]

 

Süfyan b. Abdullah (r.a), bir gün Hz. Peygamber'e (s.a.v) gelerek,

 

"Ya Resûlullah! Bana İslâm amelleri içinde öyle bir şey söyle ki, sizden sonra kimseye bir şey sormayayım" dedim. Hz. Peygamber (s.a.v);

 

"Allah Teâlâ'ya inandım de! Sonra dosdoğru ol" [7] buyurdular.

 

Yani; amellerimizde, sözlerimizde, davranışlarımızda ve hatta kalbimizden geçirdiklerimizde ve niyetlerimizde bile dosdoğru olmak.

 

Büyük arif İmam Kuşeyrî ise şöyle demiştir:

 

 

"İstikamet öyle bir derecedir ki, bütün işlerin kemali ve tamamı onunla meydana gelir. Bütün hayırların elde edilmesi, bir nizama konulması istikametin bulunmasıyla mümkündür. Kim halinde istikamet üzere değilse, onun çalışması zayi, gayretleri heba olur. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

 

 

"İpini güzelce eğirdikten sonra bozan kadın gibi olmayın." [8]

 

Kim sıfatında istikamet sahibi olmazsa, bulunduğu makamdan ilerisine yükselemez ve manevî terbiyesini sıhhatli bir temel üzere kuramaz." [9]

 

İstikamet talebinin "ihdinas..." suretinde Fâtiha Sûresi'nde yer alması ve onun da bir mümine günde en az kırk defa niyaz tarîkıyla tekrarlattırılmış olması da, istikameti lâyıkıyla muhafaza etmenin güçlüğüne bir delildir.

 

Gavs-ı Sani Hz.lerinden şehitlik için dua isteyen kimseye;

"Şehitlik isteme istikamet iste. Çünkü istikamette Sıddıklık, doğruluk vardır."buyurmuştur.

 

 

Tasavvufta İstikamet ve Hedef

 

Manevi terbiye yolunda en önemli iş, bu yola güzel bir niyetle girmektir. Bu niyet, Allah rızasıdır. İstikamet, önce niyette aranır, sonra amelde. Niyet güzel olursa, arkası güzel gelir; bozuk olursa, hayırlı sonuç alınamaz.

 

İlahi davet ve terbiye ile muhatap olan insanlar üç gruptur: Mümin, münafık, kafir. Bir peygamber bu üç gruba aynı daveti yapar, fakat aynı sonucu alamaz, aynı faydayı veremez. Sonuç ve fayda, her birinin niyetine ve fiiline göre değişik olur.

 

Mümin, samimi olarak içi ve dışıyla Allah’a iman eder; ilahi emir ve hükümlere gücü kadar uyar, tabi olur. Bir peygamber veya varisi bu kimseye fayda verir.

 

Münafık, dışından inanmış gözükür, kalbiyle itiraz eder. Dışıyla itaat eder, içinden isyan eder. Dini dünya için kullanır; din ile dünya kazanmaya, itibar toplamaya çalışır. Bir peygamber veya varisi bu kimseye bir fayda veremez. Ta ki, tövbe edip ihlâs ve istikamete gelene kadar.

 

Kâfir ve münkir, hakka açıktan itiraz eden, düşmanlık yapan kimsedir. O da iman edip teslim olmadan peygamberden veya varisinden bir fayda göremez.

 

İmam Rabbânî (k.s) bir mürşid terbiyesine girmenin hedefini kısaca şöyle belirtmiştir:

 

“Bir mürşid terbiyesine girmekten maksat; hakiki imana ulaşıp, ilâhî emir ve hükümleri muhabbetle uygulamaktır.“ [10]

 

İstikamet, dilde kalmamalıdır insan içi, dışı, dili, hali ve ameli ile dinen istenen sıfatta olmadıkça, gerçek istikamete ulaşmış olmaz. Ben doğru bir insanım, demek yetmez, güzel hâl istenir.

 

Kimi seviyorsan onunla aynı yolda, aynı halde, aynı ahlâkta ol; sevgin dilde kalmasın, sevginde yalancı olma, sevdiğinin hallerine yabancı kalma.  Allah dostlarını seviyorsan onlara benze, onların yaptığı güzel amellerden sen de yap, onlar gibi zikir ehli ve halka karşı merhametli ol!

 

İstikametin sonu cennettir. Cennet yolunda, boş dava değil, sağlam iman ve güzel amel istenir. Bütün bunlar, yüce Allah'ın özel rahmeti ile olur.

 

Menkıbe

 

 

Müridlerden biri Beyazid-i Bistamî'nin (k.s), peşinden yürüyordu. Onun ayak izlerine basarak ilerliyordu. İçinden de, 'Şeyhe uymak, izinden gitmek işte böyle olur' diye düşünüyordu. Bir ara, Beyazid-i Bistamî'ye,

 

"Efendim, kürkünüzden bir parça verseniz de bereket için yanımda taşısam, feyzinizi alsam" diye istirhamda bulundu. Hazret, adamın sözde kaldığını, zahirle yetindiğini, güzel ahlâk ve sıfatı ihmal ettiğini biliyordu. Onu şöyle uyardı:

 

"Evladım, sen istikamet üzere olup benim yaptıklarımı yapmadıktan sonra kürküme değil, derimi yüzüp içine girsen, sana fayda vermez." [11]

 

Tasavvuf, bütün benliği ile Allah yoluna bağlanmaktır. Bu yol, sünnet-i seniyyeye uymaktan başka bir şey değildir. Her şeyi ile dinin hizmetçisidir; dinin geçek yönünün anlaşılmasına ve gerçek hâliyle yaşanmasına hizmet eder. Bütün zevkler, vecdler, keşifler, kerametler, hâller, sadece dinin anlaşılmasına destek ve güzelce yaşanmasına birer delil yapılmalıdır. Bu yolda böyle şeyler istenmez, beklenmez, düşünülmez. Ancak bir hikmet gereği verilirse, edeplice alınmalı, mahcup olarak tevazu ile kabul edilmelidir. Bu şeyler övünmeye değil, şükre sebep yapılmalı; nefsin keyfine değil, dinin inkişaf ve hizmetine vesile edilmelidir.

 

Her konuda istikameti muhafaza etmek kadar yüksek bir makam ve onun hakkıyla yerine getirilmesi kadar zor olan hiçbir emir yoktur. Zira istikamet, ibadette ifrat ve tefrite düşmeden itidali muhafaza ile Hak yolunda sebat etmek ve emirleri, emredildiği gibi ve gücünün yettiği ölçüde en mükemmel şekilde yapmaktır. İşte bu nedenle en büyük keramet istikamettir.

 

Allah dostları, istikamet üzere olmayı şiar edinmişlerdir. Gerçek istikamet ise Allah Resûlü'nün nurlu yolunda gitmektir.

 

Bir defasında Hasan Basrî (k.s) pöstekisini denize serip, su üzerinde batmadan oturmuştu. Onu böyle gören Rabiatü’l-Adeviye de seccadesini havaya serip üzerine oturdu. Sonra Hasan-ı Basrî’ye şunları söyledi:

 

“Ya Hasan! Senin yaptığını balıklar, benim yaptığımı da kuşlar yapar. Bunlar iş değil. Asıl iş yüce Allah’ın rızasını elde etmektir.”[12]

 

Mevlana Halid el-Bağdadî (k.s) ise şöyle diyordu:

 

"Ey Hak yolcuları! Hz. Muhammed Mustafa'nın (s.a.v) dininde gevşeklik ve tembelliğe asla cevaz ve imkân vermeyiniz! Zira bu yolda istikamet ve gayret, sayısız keşif ve kerametten daha faziletlidir. Ayrıca bilinmelidir ki keşif ve keramet, dinin emirlerine riayeti artırmaya vesile olmuyorsa belâdan başka bir şey değildir. Çeşitli vesilelerle daima söyledim; yine söylüyorum ki, cümle evliyay-ı kiram, bu din-i mübinin emir ve yasaklarına riayetkar olmayan tarikatçılığın ilhad ve zındıklık olduğu hususunda ittifak halindedirler."

 

Abdurrahman et-Tahi (k.s) ise; ‘’Keramet peşine düşenlerin Deccalin ardına düşmesinden endişe ederim. Çünkü o istidraç mahiyetinde velilerden daha çok olağanüstü haller gösterir" buyurmuştur.

 

 

Büyük veli Ebû Talib el-Mekkî (k.s) demiştir ki:

 

“Kalbinde Allah’tan başka bir muradın kalmaması için cehd ve gayret et. Bu murat sende gerçekleşince işin tamamdır. İsterse keramet ve harikalardan, manevî hâl ve tecellilerden sana bir şey verilmesin.“ [13]

 

İstikameti ve tek hedefi Allah rızası olan kimsenin, sünnet üzere güzel kulluk ve hizmet etmekten başka bir arayışı varsa, aldanmıştır. Niyetini kontrol edip gidişatını düzeltmezse, sonuç Allah’a değil, ateşe gider.

 

Büyüklerden Hüseyin b. Muâz el-Belhî (k.s) demiştir ki: "Bugün İslâm'ın sırat-ı müstakim yolunda güzelce yürüyen, yarın hakiki sırattan da selametle geçer. Burada dinin emir ve yasaklarında ayağı kayanın, şüphesiz orada da ayağı kayar."

 

 Yüce Allah’ın gösterdiği istikamette gidenler O’na ulaşırlar. Buna ilâhi rızaya kavuşmak denir. Allah Teâlâ ayet-i celile de şöyle buyurmuştur: “Allah’ın kulundan razı olması, en büyük şeydir.” [14] Bu müjdeden başka bir yücelik ve güzellik arayanlar aldanmıştır.

 

Tasavvuf terbiye içindir. Terbiye, güzel kulluk içindir. Güzel kul, Yüce Rabbinin ve halkın haklarını en güzel şekilde koruyan insandır. Bu ahlakın sonu cennettir.

 

Sehl b. Abdullah Tüsterî’nin belirttiği gibi, kerametlerin en büyüğü, kötü ahlaklardan birisini terk edip onun yerine iyi ahlak sahibi olmaktır. [15]

 

Beyazid-i Bistamî (k.s) en büyük kerametin istikamet olduğunu söyler ve şöyle derdi:

 

"Siz havada uçan birisini gördüğünüz zaman, hemen o kimsenin faziletli ve keramet sahibi birisi olduğuna hüküm etmeyin. Hata edebilirsiniz. O kimsenin hakikaten fazilet ve keramet sahibi olduğunu anlamak için, İslâmiyet'in emirlerine uymaktaki hassasiyetine, Peygamber Efendimizin (s.a.v) sünnet-i seniyyesine uymasına, hakiki İslâm âlimlerine olan muhabbet ve bağlılığına bakın, bunlar tam ise, o kimse fazilet ve keramet sahibidir. Bunlara uymakta en ufak bir gevşeklik ve zayıflık bulunursa, o kimse için fazilet ve keramet sahibidir demek mümkün olmaz." [16]

 

Allah rızasını elde etmek için, bir farzı yapmak, binlerce sünnet ve nafileden önde gelir. Amelde önem sırasını karıştırmak,  haram ve farzları hafife alıp, nafile hükmündeki işlere dalmak, şeytanın bir hilesidir.

 

İstikamet, niyet ve amelde Yüce Allah’ın çizdiği yolda gitmektir. Yoksa bütün sevgiler, beklentiler ve işler azap sebebi olur. Bu tehlikeden kurtulmanın en emniyetli yolu, her işinde Kur’an ve sünneti rehber etmek, onu rehber edenlerin izinden gitmektir. Dinimiz, bize her işte dengeyi öğretmiştir. Yeter ki, bu ölçüleri öğrenelim.

 

İmam Rabbânî (k.s) hazretleri şöyle buyurmuştur:

 

“Asıl maksat, aşk ve muhabbet değil, kulluktur. Aşk, cezbe ve muhabbet güzel kulluk içindir. Velayet mertebelerinin en sonu kulluk makamıdır. Ondan daha üstün bir makam yoktur.“ [17]

  

Kıssa

 

 

Abdülhâlık Gücdüvânî Hazretleri bu meseleyi ne güzel açıklar. Bir gün kendisine sordular:

 

"Nefsin istediklerini mi yapalım, istemediklerini mi?"

 

Hazret-i Pîr şöyle cevap buyurdu:

 

"Bu ikisinin arasını tespit oldukça zordur. Nefis, bu isteklerin rahmani mi yahut şeytani mi olduğunu bilebilmek hususunda insanları ekseriya yanıltır. Bunun içindir ki, yalnızca Allah Teâlâ’nın emrettiği yapılır, nehyettiği yapılmaz. Hakiki kulluk budur.’’

 

Yüce Allah’tan gayri her şey, Allah için sevilirse güzeldir. Bir peygamber veya veli, ancak Allah için sevilir. Yüce Allah, amelde olduğu gibi, niyet ve sevgide de istikamet üzere olmamızı emrediyor. En büyük keramet, bu istikamet üzere dünya hayatını yaşamak ve tamamlamaktır. İstikametin sonu, Allah rızası ve cennettir. Bundan öte bir devlet ve saadet yoktur.

 

Alâeddin Attar (k.s) müridlerine şöyle derdi: "Eğer bu yolda sebat ve istikamet gösterirseniz, bir anda büyük derecelere kavuşursunuz." [18]

 

Sırat-ı müstakim, İslâm'ın caddesidir. Dinin hedefi budur. Âyetler ve hadisler istikamet üzerinde çok durur. Kalpte, sözde, amel, ahlâk ve davranışta istikamet üzere gidilmeden İslâm dini hakkı ile tadılamaz ve yaşanamaz. Hiç şüphesiz istikamet sahibi olan kişiler gayelerine ulaşacaklar, Hak Teâlâ'nın bütün nimetlerinden faydalanıp Allah'ın rızasına ulaşacaklar. İstikamet, dünyada şeref kazandırdığı gibi ahrette de Allah'ın lütfuna erişmesine sebep olur.

 

İstikamet üzere yaşamanın mükâfatı ise meleklerin, onları korku ve üzüntüden emin olmalarını sağlamak ve onları cennetle müjdelemek suretiyle tatmin etmeleridir. Nitekim Hak Teâlâ bu gerçeğe işaret ederek, istikamet sahibi olan kullarını şöyle müjdelemektedir:

 

‘’Şüphesiz, Rabbimiz Allah'tır deyip istikamet üzere yaşayanlar (var ya, ölüm anında, kabirde ve mahşerde onların) üzerine melekler iner ve onlara: Korkmayın, üzülmeyin, size vaad olunan cennetle sevinin. Biz dünya hayatında sizin dostunuz idik, âhiret hayatında da sizin dostlarınızız. Çok affedici, çok esirgeyici Allah'ın bir İkramı olarak, orada sizin için canlarınızın çektiği her şey var ve İstediğiniz her şey orada sizin için hazırdır." [19]

 

Duamız şudur:

 

Ey Rabbimiz! Bizleri hak yoluna ulaştırdıktan sonra, istikametten ayırma. Kalplerimizi rızandan kaydırma. Bize tarafından bir rahmet ihsan et, kalbimizi dininde sabit tut. Sen çok acıyan ve çok ihsan edensin. Allah’ım senden sevgini, sevdiklerinin sevgisini ve bizi senin sevgine ulaştıracak amellerin sevgisini istiyoruz. Hamd olsun âlemlerin Rabbi Yüce Allah’a. [20]



[1] Ahmed b. Hanbel, Kitâbü’z-Zühd, s. 115

[2] Kuşeyrî, Risale, s.206

[3] Kuşeyrî, Risale, s.206; Yâfiî, Neşrü’l-Mehâsin, s. 263

[4] Hûd 11/112.

[5] Yâsîn, 36/4

[6] Tirmizî, Tefsir, 56; Kurtûbî, el-Camî li Ahkami’l-Kur’an, 5/94; Râzî, Mefâtîhü’l-Gayb, 6/406 (Beyrut)

[7] Müslim, İbn Mace, Hakim

[8] Nahl 16/92.

[9] Kuşeyrî, Risale, s.205

[10] İmam Rabbâni, Mektubât, I,207. Mektup

[11] Ferîdüddin Attâr, Tezkiretü’l-Evliyâ, s. 61

[12] Sıraceddin Önlüer, Kalp Alemi 1, 32

[13] Mevlânâ Sâfî, Reşâhat, 287

[14] Tövbe 9/72.

[15] Kuşeyrî, Risale, II, 679.

[16] Ebû Nuaym, Hilyetü’l-Evliya, s. 20

[17] İmam Rabbâni, Mektubât,I, 30. Mektup

[18] Mevlânâ Sâfî, Reşahât, s. 74

[19] Fussilet 41/30-32.

[20] S. Muhammed Saki Erol, Arifler Yolunun Edebleri; Dilaver Selvi, Kaynaklarıyla Tasavvuf; Siraceddin Önlüer, Kalp Alemi 1; eserlerinden istifade 

    ederek hazırlanmıştır.


.

Hadis-i Şeriflerde Tasavvuf

Tarih05 Ağustos 2013, 03:59Editör

Çok önemli bir konuyu ele alan bu yazı tasavvufun hadislerde ki yerine işaret ederek, insanoğlunun su gibi ihtiyacı olduğunu bize gösteriyor..

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - GİRİŞ

Evvel Allah, devam etmeyi murad ettiğimiz şekilde devam edelim..

Evet, bir Meşayih'e bağlananlar ve Tasavvuf yoluna girenler takdir ve tastik edeceklerdir ki Hakiki Meşayihler en küçük söz ve davranışlarında dahi Kur'an ve Sünnet'e muhalefet etmezler.. Onların her uygulaması ve yapılmasını tavsiye ettiği her iş mutlaka Sünnet-i Resulullah'a dayanır.. Aksi olması muhaldir; aksi olursa zaten o kimse hakiki bir meşayih değildir; başta kendini ve insanları kandıran; yolunu saptıran bir kimse olduğu anlaşılır..

Neden peki Hakikisinin yanında sahteleri de vardır? Eee işte Allah'ın hikmeti.. İmtihan sırrı.. Nasıl ki sahte Peygamberlerin yeryüzünde görülüyor olması Peygamberi Ali Nizam Efendilerimizin şerefinden, kemalatından zerre eksiltmiyorsa; hakiki Meşayih yanında diğerlerinin görünmesi de Allah'ın velilerinin şan ve şerefine zerre halel getirmez.. Bir kerre, her şey zıddı ile kaimdir ve zıddı ile bilinir, tanınır.. İyinin yanında kötü, aydınlığın yanında karanlık, sağlığın yanında hastalık olacaktır.. Bunlar birbirlerine akıl ve vicdan cihetiyle kıyas edilebilsinler ve tanınabilsinler diye vardır.. Tabi başka hikmetlerini ise Allahu Zül Celal Hazretleri bilir.. Dilediği kuluna da bu hikmetlerinden bildirmeye Kadirdir..

Her hakiki Meşayih, mutlaka Allah'ın Velilerinden, sadık ve salih dostlarındandır, kullarındandır.. Çünkü Allah'ın seçtikleri Nebi olmuştur.. Sevdikleri de Veli olmuştur.. Bu iki zümre insanlığın en seçkin varlıklarıdırlar.. Elbette Cenab-ı Hak kulu hakkında kötü olmasını istemez.. Kuluna zulmedici değildir.. Kulu hakkında hep hayrı murad edicidir.. Bizler hepimiz Alemlerin RAbbı olan Hz. Allah'ın kullarıyız.. Ondan geldik ve inşallah Ona döneceğiz.. Bu cihana gelmemize anamız babamız sebeb oldular.. Peki bu cihandan tertemiz Allah'a nasıl döneceğiz? İşte Allah, seçtikleri ve sevdikleri kullarını bu tertemiz dönüş için birer vasıta ve birer vesile kılmıştır.. İbadet u taat dahil, salih amel dahil, güzel ahlak dahil bütün hayra ait ne varsa insanlar için en güzel vasıta ve örnek Nebiler ile Velilerdedir.. Onları vesile eden mutlaka Hakka ulaşacaktır.. Eğer sadakat gösterir yoldan ayrılmaz ise.. Onları sevenler hakkıyla ve layıkıyla Allah'ı sevmenin en üstün yoluna iletilmiş kimselerdir.. "Ve insan sevdiğiyle beraberdir! Dünyada da Ahirette de.." Bu yüzden buyurdu Cenab-ı Hak:

"Allah'a giden yolda Ona yaklaşmak için vesile (vasıta) arayınız"

O yüzden buyurdu Hadis-i Kudsi de:

"Kulum, beni sev; sevdiklerimi sev; kullarıma da sevdir!"

Sözü çok uzatmadan sonraki mesajlarda Hadis-i Şeriflerden deliller ile Tasavvuf yaşantısını gözler önüne sermeye çalışalım..

Bu arada hatırdan çıkarılmamalıdır ki bir insan Tasavvuf'a girmekle önce bir Allah dostuna, irşad vazifesi olan bir Sadık ve Salih kimseye bağlanacak; onu sevecek, onun tavsiyelerini canla başla yerine getirecek; onun öğrettiklerini aziz bilip yaşantısına tatbik edecektir.. Sonra ne olur? Mürşid-i Kamil'e bağlanan kimse, diğer kardeşleriyle dostluk ve ünsiyet tesis eder.. Bu bir nevi cemaattir.. Bunlar Allah için biraraya gelirler, Allah için otururlar, Allah için konuşurlar.. Birbirlerini sevmeleri ve birbirlerine yaklaşmaları her hangi bir menfaat için değildir..

Sonra ne olur? Bağlanan o kimse, nefsinin felaketlerini ve hastalıklarını tanımaya başlar.. Ona muhalefet ile kurtuluşa ereceğini hakkel yakin müşahade eder.. Bu muhalefetiyle ve tatbikatıyla kalbini gizli bütün hastalıklardan temizlemeye başlar.. Nefsi de ıslah yolundadır.. Zikir ile Kalbi safileştikçe; murakebe ile nefsine muhalefet edip onu terbiye ettikçe ahlakı güzelleşir..

Ona bu yolda zikir talim edilir.. Ona bu yolda bir takım dualar ve virdler talim edilir.. Ona bu yolda gerekirse toplu zikir emredilir.. Bunlar zikir meclislerinde toplanırlar.. Bu meclisler Allah'ın feyzi ve bereketiyle dünyadaki Cennet bahçeleri olur.. Ordan alınan manevi gıda ve feyizler de o güzel bahçelerin meyveleridir...

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - RABITA, SALİHLER

Allah dostlarına, mübarek Alimlere bakanlar, onları hatırlayanlar Allah’ı hatırlarlar; yani gafletten kurtulup Allah’tan ayık hale kavuşurlar.. İşte bazılarının kabul edemedikleri Rabıta’nın özü budur.. Bakınız:

1371. [2:528, Hadîs No: 2466]

İbni Mes'ûd (r.a.) rivayet ediyor:

“İnsanların öyleleri vardır ki Allah'ı hatırlamanın anahtarıdır. Onlar görüldükleri anda Allah hatırlanır.”

(Taberâni’nin Cebf/'inden)

Evliyaullah, insanlara önden yol göstererek, onlara imamlık ederek Allah’a ulaştırırlar:

1461. [3:29, Hadîs No: 2664]

Mersed el-Ganavî'den rivayetle:

“Eğer namazınızın kabul edilmesini istiyorsanız, âlimleriniz size imam olsun. Çünkü onlar sizinle Rabbiniz arasında elçilerinizdir”

(Taberâni'nin Kebîrinden)

Eğer istenecekse ahiret istenir.. İstenecekse Allah’tan kendi rahmeti ve sevgisi istenir.. İstediğin Hak olsun.. Allah’ın rızasını arayan Salihler zümresine yakın olmalıdır.. Salih kimselerden maddi şeyler de istenebilir.. Ancak, asıl olan baki olanı istemektir Kaldı ki maddi şeyleri istemek dahi Salihlere yakın olmak demektir:

1467. [3:35, Hadîs No: 2677]

El-Ferrâsî'den rivayetle:

“Bir şeyi mutlaka istemen gerekiyorsa, salih kimselerden iste.”

(Neseî, Zekât: 84.)

Kamil İnsan, Evliyaullah insanı ve halini bilir.. Onlar işinin ehli manevi doktorlardır.. Kişi hasta olduğunu bilip kabullenir, bu Tabib dükkanına ayak atar ise; Mürşid-i Kamiller onun haline feraset ile vakıf olarak ona uygun reçeteler ihsan ederler..

Çünkü Allah dostları Allah’ın nuruyla bakarlar.. O nur görünmeyeni görünür kılar:

Bir Hadis-i Şerifte de, "Mü'minin ferasetinden sakının. Çünkü o Allah'ın nuruyla bakar" buyurulmuştur.

1314. [2:477, Hadîs No: 2349]

Enes'den (r.a.) rivayetle:

“Allah'ın öyle kulları vardır ki insanları ferasetleriyle tanırlar.”

Allah’a giden yolda izini kaybetmemek için Batın ilmine sahip Mürşid-i Kamil’i adım adım izlemek icap eder:

1356. [2:519, Hadîs No: 2441]

Enes'den (r.a.) rivayetle:

“Yeryüzünde âlimlerin durumu, karanlık gecelerde karada ve denizde kendisine bakılarak yol bulunan gökteki yıldızlara benzer. Yıldızlar kararınca yol arayan yolcuların kaybolması an meselesidir.”

(Müsned, 3:157.)

Alim iki türlüdür:

Birisi Şeriat ilimlerine yani Nübüvvet-i Muhammediyye'ye varis olan alimler; diğeri de kalb ilimlerine yani Velayet-i Muhammediyye'ye varis olanlar.. Bu iki veraset tek bir kimsede toplanabilir ki ona "Mevlana" sıfatını verirler.. Eğer sadece Velayet-i Muhammediyye'ye varis de zahir ilimlerini tahsil etmemişse buna da "Hoca" ya da "Hace" lakabı verilir.. Bir Salih kimsenin "Hoca" olması onun Mürşidlik vasfına halel getirmez ve engel değildir!

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - İLİM VE MÜRŞİD-İ KAMİL

İlim iki türlüdür dedik.. Satırdan okunan ilim; sadırdan alınan ve bilinen ilim.. Tasavvuf, sadır ilmidir.. Her halukarda insanın ilminin kalbine inmesi ve sinmesi gerekiyor.. Öbür türlü insan bütün ilimleri öğrenmiş olsa bile faydası yoktur.. Tasavvuf sadır ilmi olduğu gibi; satır (kitabi) ilimlerin(nin) yaşama geçmesi reçetelerinden birisidir:

2762. [4:390, Hadîs No: 5717]

Cabir (r.a.) rivayet ediyor:

“İlim ikidir: Birisi kalbdedir. Faydalı ilim de budur. Birisi de sadece dildedir. Bu ilim Allah'ın insanoğlu aleyhindeki delilidir.”

(İbni Ebî Şeybe ve Hatib'in Tarih’inden.)

Sadır ilminin ve Allah muhabbetinin merci ve menbası olanlar Allah dostlarıdır.. Musa AS. o ilme "Allah katından kendisine ilim verilen" Hızır AS'a tabi olarak ve onu izleyerek ulaşmıştır.. Çünkü o ilmin mercii Hızır AS.'dı.. Ümmet-i Muhammed'in Hızır'ları ise Mürşid-i Kamillerdir ve Kur'an'da bu örnek Onlara tabi olunması sebebiyle zikredilmiştir.. Hızır'ı, yani Evliyaullah'ı izleyenler her hayıra mutlaka ulaşacaklardır:

1370. [2:528, Hadîs No: 2465]

Enes'den (r.a.) rivayetle:

“İnsanlardan öyleleri vardır ki hayrın anahtarı, şerrin de kilitleridir. Öyleleri de vardır ki şerrin anahtarları, hayrın kilitleridir. Allah'ın ellerine hayrın anahtarını verdiği kimselere müjdeler olsun. Ellerine şerrin anahtarlarını verdiği kimselere de yazıklar olsun”

(Ibni Mâce, Mukaddime: 19.)

Hayrın anahtarı olan Allah dostları öyle bir ali ve yüce bir makamdadır ki:

1390. [2:540, Hadîs No: 2494]

Enes (r.a.) rivayet ediyor:

“Allah'ın öyle kulları vardır ki ‘Şu şöyle olacak’ diye yemin etse, Allah onu yalancı çıkarmaz.”

(Buhari, Sulh: 8; Cihad: 12; Müslim, Kasame: 24; Timizi, Cehennem: 13.)

Dost olan, dostunu mahcup etmez.. Dost olan dostunun isteğini geri çevirmez.. O yüzden Evliyaullah’ın kişi hakkındaki duası muradullahtır… O yüzden insanlar Allah dostlarını memnun ve razı edip duasını alma yollarını aramalıdır..

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - ALLAH'IN SEVDİKLERİ

Zümer 35: Çünkü Allah, onların önceden yaptıkları amelin en kötüsünü bile keffaretle örtüp, işlemekte bulundukları güzel amellerin en güzeline göre mükafatlarını kendilerine verecektir.

Din ilmi ancak ehlinden öğrenilir.. Kalb ilimlerinin ehli ise Evliyaullahtır:

1398. [2:545, Hadîs No: 2411]

Ebû Hüreyre (r.a.) rivayet ediyor:

“Şüphesiz bu ilim din ilmidir. Öyle ise dininizi kimden öğrendiğinize iyi bakın.”

(S/cz/den.) Abdulvahid Metin Hadis Ansiklopedisinden alınmıştır.. Orada bazı harf karakteri bozuklukları vardır.. Çıkarabildiğimi düzeltiyorum.. Ama, herşeyi bilemediğimden bazı bozuklukları düzeltemiyorum malesef..

Allah’ın sevdiklerini sevmek, onlara yakın olanlar için ya da onları hiç tanımasalar bile bir şekilde görenler ve karşılaşanlar için mukadderdir.. Kaçınılamayacak bir neticedir:

203- [1:246, Hadîs No: 356]

Enes (r.a.) rivayet ediyor:

“Allah bir kulunu sevdiğinde onun sevgisini meleklerin kalbine kor. Bir kuluna da buğz ederse nefretini meleklerin kalbine kor. Sonra sevgisini de, nefretini de insanların kalblerine atar”

(Ebû Nuaym'in Hıfye'sinden)

Tasavvuf farz ibadetleri tamamlamakla birlikte Nafile ibadetler ile Allah'a yaklaşmanın, O'na makbul bir kul olmanın usul ve yöntemlerinden mürekkeptir.. Kul, Allah'a yaklaştıkça O'na yakın ve dost olur.. Allah, o kuluna çok üstün nimetler ihsan eder.. İnsanlar, Allah'a yakınlaşmış bu kimseye karşı ellerinde olmayan bir sevgi ve hürmet duyarlar.. Allah'ı can u gönülden seveni Allah da sever; kulları da sever, meleklerin hepsi de sever.. Allah'a hürmet ve tazim'de; O'ndan çekinip havf duymada ziyade olan kulunu Allah koruyup gözettiği gibi; kulları da ona karşı ister istemez hürmet ve riayet duyarlar.. Melekler, böyle bir kulun şanını semada yad ederler.. Onun ismini anarak, hakkında hayır dua ve temennilerde bulunurlar.. Yeryüzünde de kullar bu kimsenin etrafında pervane olurlar.. İşte bazılarının anlıyamadığı ve hazmedemediği Meşayih'e olan sevgi ve bağlılığın, ona karşı ileri derecdeki hürmet ve bağlılığın asıl nedeni Allah'ın bunu böylecene takdir etmesi yüzündendir.. Bir Allah dostunu sevmeyi, ona karşı hürmet ve bağlılık duymayı "şirk" addedenlerin kulakları çınlaya!

Allah dostlarını, sevmeyip onlara düşmanlık besleyenlerin hasmı ise Alahu Zül-Celal Hazretleridir.. O nedenle, Allah dostlarına bir şekilde sevgisizlik, hürmetsizlik ve düşmanlık duyanların bir takım nimetlerden mahrum olmasından korkulur.. Hele bir de bu düşmanlıklarını aşikar edip Allah dostlarına dil uzatanlar var ya Allah uyanmak nasip etsin onlara; eğer pişman olup tevbe etmezlerse onların sonu feci olacaktır.. Bu gine Allah dostlarından insanlara bir uyarıdır:

48- Allah Bir Kulu Sevdiği Vakit, Onu Kullarına da Sevdirmesi Babı

157- (2637) Bize Züheyr b. Harb rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Cerîr Süheyl'den, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivayet etti. (Şöyle demiş) : Resûlüllah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :

«Şüphesiz ki, Allah bir kulu sevdiği vakit, Cibril'i çağırır da : "Ben filânı seviyorum, onu sen de sev!" der. Ve onu Cibril de sever. Sonra semâda seslenerek : "Gerçekten Allah filânı seviyor; onu sîz de sevin!" der. Artık onu semâ ehli de severler. Sonra onun için yeryüzüne kabul konur.

Bir kula da buğzetti mi Cibril'i çağırarak : "Ben filâna buğzediyorum, ona sen de buğzet!" der. Ve Cibril ona buğzeder. Sonra semâ ehli arasında : "Allah filâna buğzediyor, ona sîz de buğzedin!" diye seslenir. Onlar da kendisine buğzederler. Sonra o kul için yeryüzüne buğz konur.» buyurdular.

Bu Hadis-i Şerifin Senedleri:

(...) Bize Kuteybe b. Saîd rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Ya'kub (yâni İbnr Abdirrahrnan El-Kaâri) rivayet etti. Yine Kuteybe dedi ki: Bize Ahdu'l-Aziz (yâni Ed-Derâverdî) rivayet etti.

Bize bu hadîsi Saîd b. Anır El-Eş'asî de rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Abser, Alâ' b. MüseyyeVden naklen haber verdi.

Bana Harun b. Saîd El-Eylî dahi rivayet etti. (Dedi ki) : Bize îbm Vehl) rivayet etti. (Dedi ki): Bana Mâlik (bu zat İbnü Enes'dir) rivayet etti. Bu râvilerin hepsi Süheyl'den bu isnadla rivayette bulunmuşlardır. Şu kadar var ki: Alâ' b. Müseyyeb'in hadîsinde buğz zikredilmemiştir.

158- (...) Bana Amru'n-Nâkıd rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Yezid b. Harun rivayet etti. (Dedi ki) : Bize Abdu'1-Aziz b. Abdillah b, EM Se-lemete'I-Mâcişun, Süheyl b. Ebî Sâlih'den naklen haber verdi. Süheyl şöyle demiş :

Arafat'da idik. Derken Ömer b. Abdi'l-Aziz (Tabiinden İslam'ın ilk Mücedditi) geçti. Kendisi hac emîri İdi. İnsanlar ona bakmaya kalktılar. Ben babama :

— Babacığım! Görüyorum ki, Allah Ömer b. Abdi'l-Aziz'i seviyor, dedim. (Babam) :

— Ne o? diye sordu.

— Çünkü insanların kalblerinde onun sevgisi var, dedim. Bunun üzerine babam ;

— Baban hakkı için yemin ederim ki, ben Ebû Hüreyre'yi Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)'den rivayet ederken dinledim, dedi. Sonra Cerîr'in Süheyl'den rivayet ettiği hadîs gibi anlattı.

Bu hadîsin Ebû Hüreyre rivayetini Buhari «Kitâbu'l-Edeb» ile «Kitâbu't-Tevhid»'de tahric etmiştir.

Allah'ın kulunu sevmesinden murad; onun için hayr irâde buyurması, kendisine hidayet ve nimet vermesidir. Buğzu da azabım veya şekavetini irâde buyurmasıdır. Semâ ehlinden maksad meleklerdir. Cebrail (Aleyhisselâm) ile diğer meleklerin bir kulu sevmeleri, ya onun için istiğfar ve duada bulunmaları yahut sair insanlar gibi sevmeleridir. Ki bu sevgi kalbin meylinden biriyle mülakat için şevk duymasından ibarettir. Meleklerin bir kulu sevmeleri Allahü Teâlâ'ya itaat ettiği ve onun rızasını kazandığı içindir. Kabulün yeryüzüne konmasından murad; insanların o kulu sevmeleri ve ondan razı olmalarıdır. Bunun zıddı da buğz etmeleridir.

Cebrail (Aleyhisselâm)'ın meleklere seslenmesi, o kul hakkında istiğfar ve niyazda bulunsunlar diyedir.

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - YÖNELME VE GÜZEL AHLAK

Tasavvuftan asıl maksat tek bir an dahi Allah’tan gafil kalmayacak bir hale ulaşılmasıdır.. Bahtiyarlık ancak tam bir ayıklıktadır:

1388. [2:538, Hadîs No: 2490]

Câbir (r.a.) rivayet ediyor:

“Kişinin ömrünün uzun olup da, Allah'ın, her an ona Kendisine yönelmeyi nasip etmesi bahtiyarlığındandır”

(Hâkim'in Müstedrek’inden)

Oradaki "her an" ifadesi bizim söylediğimiz daimi ayıklık ve daimi teveccühü göstermektedir..

Tasavvuf demek çeşitli usul ve yöntemlerle insanın ahlakını güzelleştirmek demektir; hatta İnsan-ı Kamil'in uhdesinde bulunan 79 Ahlak-ı Hamidenin tamamını elde etmek demektir.. Cenab-ı Hak buyurmuş:

"Allah'ın boyasıyla boyanınız" (Sıbgatullah)

Allah’ın boyası güzel ahlaktır.. İşte bu güzel ahlakın tamamıdır.. Kişinin Allah'a ulaşması ancak Ahlakının güzelleşmesiyle mümkündür.. Çünkü Allah, güzel ahlakın tamamını sever.. Tersi de şöyledir: Güzel Ahlak sahibi olmayan Mevlasına layık olamaz..

Ancak Ahlak-ı Hamide sahibi olmak için evvela Hz. Resulullah'a zahir ve batın tam bir ittiba gerekir.. Hazreti Resulullah’ın razı olmadığından Allah da razı değildir.. Hz. Resulullah’ın kabulü olmayan Allah’ın da kabulü değildir.. Hadis-i Şerif’e dikkat ediniz.. Peygamber Efendimizin “bana en sevimli olan” buyurması bu hikmeti gösterir..

İnsan-ı Kamili kendine örnek kılmayan da bir takım güzel hasletleri olsa bile Ahlak-ı Hamidenin tamamını elde edemez.. Çünkü aletsiz kemalat olmaz.. Şüphesiz insan, bir güzelliğin örneğini görüp tatmadan, onun güzel olduğuna ve elde etmekle yükseleceğine muttali olamaz.. İlla örneği görmek ve peşinden taklid etmek gerekir.. Biz Peygamber Efendimizi doğrudan görmedik, onun hal ve tavırlarına vakıf olmadık ama; Hz. Resulullah’ın izinden giden Kamil insanı görüyoruz.. Kamil İnsanı kendine örnek kılan, Peygamber Efendimizi kendine örnek kılmış gibidir.. Çünkü Kamil İnsan Peygamberimizin hal ve tavırlarıyla ahlaklanmış, Onun nuru ile nurlanmış olandır.. Kamil insanın ahlakı Güzel Ahlakın kemalidir ve Peygamber Efendimizin ahlakı işte ondaki ahlaktır.. Peygamber Efendimizi de Rabbısı terbiye etmiş; ahlakını Rabbısı baş etmişti.. Şüphesiz mübarek Resulullah Efendimiz Güzel ahlakı tamamlamak için bu süflayı teşrif etmiştir.. Peygamber Efendimizdeki Ahlak ise Allah’ın boyasıdır..

1372. [2:529, Hadîs No: 2468]

Îbni Amr'dan (r.a.) rivayetle:

“Şüphesiz içinizden bana en sevimli olan, ahlâkı en güzel olandır.”

(Buharı, Fezâilû'l-Kur'ân: 27; Menakıb: 23; Tirmizî, Birr: 71; Müsned, 4:193,194.)

1360. [2:521, Hadîs No: 2446]

Alâ bin Kesir'den rivayetle Peygamber Efendimiz (a.s.m.) şöyle buyurmuşlardır;

“Güzel huylar Allah katında bir hazine gibi korunmaktadır. Allah bir kulunu sevince, ona güzel bir huy ihsan eder.”

Bunları ayrıntılandırmak gerekse:

1375. [2:529, Hadîs No: 2471]

Cündüb bin Abdullah rivayet ediyor:

Olgun müminin özelliklerinin bir kısmı şunlardır:

1- Dinde tavizsizlik,
2- Yumuşaklıkta tedbirlilik,
3- İmanda kesinliğe ulaşmak,
4- ilimde aç gözlü olmak,
5- Yürekte şefkat,
6- Alim olmakla birlikte yumuşak huylu olmak,
7- Fakirlikte sabır,
8- Tamahkârlıktan sakınmak,
9- Helâl kazanç,
10- İstikâmet üzere iyilik,
11- Doğru yolda gayret,
12- Nefsânî isteklerini dizginlemek,
13- Bitkin düşene merhamet.
14- Allah'ın mü'min kulu, kızdığına zulmetmez.
15- Sevdiği kişi için günaha girmez.
16- Kendisine emânet edilen şeyi zayi etmez.
17- Hased etmez.
18- Başkasının şerefini lekelemez.
19- Sövüp saymaz.
20- Şahidi bulunmasa da üzerindeki hakkı itiraf eder.
21- Başkasına kötü lakap takmaz.
22- Namazda huşu sahibidir.
23- Zekâtını acilen verir.
24- Sarsıcı olaylarda metanetini kaybetmez.
25- Bollukta çok şükreder.
26- Sahip olduklarına kanaat eder.
27- Kendisine âit olmayan şeyi "Benimdir" diye iddia etmez.
28- Başkalarının kusurlarını biriktirip intikam alma yoluna gitmez.
29- Yapmak istediği bir işe cimrilik mâni olmaz.
30- Öğrenmek için insanlarla haşir neşir olur.
31- Meseleleri kavramak için insanlarla konuşur.
32- Zulüm ve haksızlık da görse Rahman olan Allah bizzat intikamım alıncaya kadar sabreder.

(Harim'den.)

Alimlerimiz güzel ahlakın, yani övülmüş Ahlak-ı Hamidelerin sayısını 79 olarak bildirmişlerdir.. Tasavvuf, nefisle mücahede (savaş) ile ilim (Allah’ı bilmek) ve hilm (güzel ahlak) sahibi olmaktır:

1417. [2:569, Hadîs No: 2577]

Ebu'd-Derdâ (r.a.) rivayet ediyor:

“İlim ancak kendini zorlamakla öğrenilir. Hilim de ancak gayretle elde edilir. Kim hayrı araştırırsa ona verilir. Kim de şerden sakınırsa ondan korunur”

(Dârekutnî'nin Efradı ve Hatibin Taritfinden.)

Buradaki zorlamak ve gayret ifadelerinin nefsi mücahadeler ile doğrudan ilgisi vardır.. Nefsine bu konularda cebretmeyen, ona karşı mücadele ve gayret vermeyen ne ilim sahibi olabilir ne de ahlakı güzelleşebilir.. Ehline malumdur..

HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - NAFİLE İBADETLER

Nafile ibadet ile Allah'a yaklaşma ve Eviyaullah'tan olma konusu, ayrıca Evliyullah'a düşmanlık etmenin tehlikesi:

3. (4663)- Hz. Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

"Allah Teâla hazretleri şöyle ferman buyurdu: "Kim benim veli kuluma düşmanlık ederse ben de ona harp ilan ederim. Kulumu bana yaklaştıran şeyler arasında en çok hoşuma gideni, ona farz kıldığım (aynî veya kifaye) şeyleri eda etmesidir. Kulum bana nafile ibadetlerle yaklaşmaya devam eder, sonunda sevgime erer. Onu bir sevdim mi artık ben onun işittiği kulağı, gördüğü gözü, tuttuğu eli, yürüdüğü ayağı [aklettiği kalbi, konuştuğu dili) olurum. Benden birşey isteyince onu veririm, benden sığınma talep etti mi onu himayeme alır, korurum. Ben yapacağım bir şeyde, mü'min kulumun ruhunu kabzetmedeki tereddüdüm kadar hiç tereddüte düşmedim: O ölümü sevmez, ben de onun sevmediği şeyi sevmem." [Buhârî, Rikak 38.]

Hz. Huzeyfe (radıyallahu anh)'den gelen bir rivayette namazın neticesiyle ilgili bir ziyade şöyle: "...Kulum, evliyalarımdan, asfiyalarımdan biri olur. Nebiler, sıddıklar ve şehidlerle birlikte cennette komşum olur."

Bu hadis, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ın Rabbinden rivayet ettiği hadis-i kudsilerden biridir.

Hadiste geçen veliyyullah tabiri ile, Allah'ı bilen, ibadetlerine eksiksiz, muntazam ve ihlasla devam eden kimse kastedilmiştir

Bazı alimler demiştir ki: "Veliyyullah, takva ve taatla Allah'ın dostluğuna talip olduğu için, Allah da onu, muhafaza ve ona yardımını garanti ederek dostluğa kabul eder. Allah'ın cereyan eden bir sünnetine göre düşmanın düşmanı dosttur, düşmanın dostu da düşmandır. Öyleyse veliyyullahın düşmanı Allah'ın da düşmanıdır. Bu durumda veliyyullaha düşmanlık eden ona harp açmış gibi olur. Ona harp açan da sanki Allah'a harp açmış gibi olur."

Kuşeyrî devamla der ki: "Allah'ın ilim ve kudretiyle yakınlığı bütün insanlara şamildir. Lütuf ve nusretiyle yakınlığı ise havassa mahsustur. Ünsiyetiyle yakınlığı ise velilere hastır."

Fâkihânî der ki: "Hadisin manası şudur: "Kul farzları eda eder, namaz, oruç vesaireye bağlı nafileleri yapmaya devam ederse, bununla Allah'ın muhabbetine ulaşır."

Süleyman et-Tûfî demiştir ki: "Bu hadis, Allah'a sulûk ve O'nun marifet, muhabbet ve yoluna vasıl olmada mühim bir asıldır. Çünkü dahili farzlar olan iman, harici farzlar olan İslam ve bunların ikisinden hasıl olan her ikisinde de ihsan, -tıpkı Cibril hadisinde beyan edildiği şekilde- bu hadiste yer almaktadır. İhsan ise, salikinin zühd, ihlas, murakabe vs. nevinden bütün tabakatını ihtiva etmektedir."

Hadiste geçen son bir husus, Allah'ın tereddüt etmesi meselesidir. Hattabî: "Allah hakkında tereddüt caiz değildir" dedikten sonra tevil sunar:

“Mâna şudur: "Ben yaptığım bir şeyde elçilerimi, mü'minin nefsi hakkında geri çevirdiğim gibi geri çevirmedim. Nitekim Hz. Musa kıssasında böyle olmuştur. Hz. Musa ölüm meleğinin gözüne tokat vurmuş ve melek ona birkaç kere gidip gelmiştir. "Bu tereddüt manasının hakikatı, Allah'ın kuluna karşı duyduğu şefkat ve merhamet ve ona gösterdiği lütuf ve ikramdır" diye de izah edilmiştir."

Cibril Hadisi denilen Hadis-i Şerifi de zamanla nakledeceğim inşallah.. Orada alimlerimiz tarafından açıklanan ihsan dercesindeki bütün tabakat, tamamiyle Tasavvufun kendisi demektir.. Bunda terdddütte ve şüpheye düşülecek bir yer yoktur.. Tasavvuf ehlini az çok görmüş bilmiş tanımış olanlar bu hallerine şahitlik etmişlerdir ve bunun şahitleri aramızda da çokca bulunmaktadır..

TASAVVUF


* İnsanın kalbi sağlam olursa, bütün vücudu da iyi olur. Kalp bozulursa, bütün vücut bozulmuş olur.

* Kalp Allah Teâlâ‘nın zikrinin yapıldığı yerdir. Kalp ölürse, bütün vücut yok olur. (İnsana bahşedilen ahsen-i takvim, en güzel kıvam, en güzel suret yok olur gider.. Cesed hayvani sıfatlarıyla başbaşa kalır..)

* Nakşibendîlikte asıl önemli olan, kalbi ıslah etmektir. Zikirden maksat, kalbi bütünüyle çalıştırmaktır. Çalışmaya başlayan kalp, saat gibi işler. O zaman kalbin sahibi hangi işle meşgul olursa olsun, kalp zikretmeye devam eder. Böylece insanın her ânı zikirle ve ibadetle geçer.

* Rabbü‘l-âlemin mahzun kalplere rahmet eder. Mahzun gönülleri çok sever. Çünkü mahzun kalplerin huzur bulması, ancak Allah Teâlâ‘nın merhamet etmesi ile rahatlar. O zaman yüce Allah‘ın nazargâhı olan kalpler de yücelir, ilâhî sevgi ile dolar. Bu, kalbe Allah zikrinin yerleşmesidir.

* Ama dünya sevgisi ile dolu olan kalpler, Allah‘tan gafildir. Kişi ne kadar mahzun olur ve Allah‘a muhtaç olduğunu idrak ederse, o kadar Allah katında değerli görülür.

Seyyid Abdulhakim Bilvanisi Hz.(k.s)


HADİS-İ ŞERİFLERLE TASAVVUF - YARDIM İSTEME


Abdurrahman ibni Sa'd (Radıyaliahu Anh) şöyle anlatıyor:

Bir kere Abdullah ibni Ömer'in (Radıyaliahu Anhuma) ayağı uyuştu, o zaman bir adam ona: "En sevdiğin insanı an." dedi.

O da: "Ya Muhammed" deyince bağlardan kurtulmuş gibi rahatladı.

(Buhari, el-Edebü'l- Müfred:438, No:993, Sh.262)

Bu şekilde değişik bir rivayet de İmam Mücahid (Radıyaliahu Anh) vasıtasıyla, İbni Abbas (Radıyaliahu Anhuma) dan nakledilmiştir.

İnsan zaten en çok sevdiğini en çok hatırlar.. Bizlerin imanının kemali, mübarek Hazreti Resulullah Efendimizi nefsimizden ve hatta canımızdan çok sevmekle mümkün olacaktır.. Bu ham maddelerimizle, bu terbiye edilmemiş sıfatlarımızla Resulullah Efendimizden haberdar olmamız; onunla bir bağ kurmamız ise mümkün değildir.. Belki lutfederlerse rüya aleminde görebiliriz ama o da bizi Kemale erdirecek kuvvetde ve yeteri vakitte değildir..

Ya nasıl seveceğiz Hazreti Resulullah'ı? Onun mübarek sünnetlerini sevip başımıza tac edeceğiz.. Onun mübarek Ehl-i Beytini seveceğiz.. Onlara hürmet göstereceğiz.. Peygamberimizin zahir ve batın varisi olan ulemayı seveceğiz.. Bu ulemanın ilminden, meclisinden, sohbeti bereketinden istifade edeceğiz.. Onların meclisinde oturan Resulullah Efendimizin meclisinde oturmuş gibidir.. Onların elinden tutan Resulullah Efendimizin elinden tutmuş gibidir.. Onların gösterdiği yolda gidenler, Resulullah Efendimizin yoluna girmiştir.. Onlara Allah için muhabbet besleyenlerin bu muhabbeti mutlaka Peygamber Efendimizin pek mübarek sevgisine bizi ulaştıracaktır..

Yoksa bu ham halimizle, bu tebdil olmamış sıfatlarımızla biz nerde? Resulullah Efendimiz nerde?

Ona ve mübarek aline, ezvacına, ashabına adet-i zerredatça salat u selamlar olsun..

İşte yukardaki "en sevdiğin insanı an" ifadesi, Evliyaullahta başlayıp Peygamber Efendimizle devam eden Rabıta ve teveccüh terbiyesinin en açık delillerinden biridir..

Şafiî ulemasından Allâme Şihab er-Remlî'ye (Rahimehulal), "Bazı insanlar zorluklarla karşılaştıklarında: 'Ya Resulallah!', 'Ya Şeyh filan!' gibi nidalarla, Peygamberlerden, Velilerden, Alimler ve Salihlerden istiğâsede bulunuyorlar (meded dileniyor), bu caiz midir? Bu zatların, vefatlarından sonra bir iğâseleri (yardımları) var mıdır?" diye sorulduğunda şöyle cevap vermiştir:

"Resullerin, nebilerin ve velilerin, vefatlarından sonra da yardımları vardır. Çünkü Peygamberlerin mucizeleri ve velilerin kerametleri ölümlerinden sonra kesilmez.

Zira birçok sağlam hadis-i şeriflerde varid olduğu üzere, peygamberler kabirlerinde diridirler, namaz kılarlar, hacca giderler, dolayısıyla onların yardımları mucizelerinden sayılır.

Şehitler de diridirler, gündüz gözüyle aşikâre kâfirlerle harbettikleri açıkça görülmüştür. Velilerin yardımı ise onların kerametleridir."



(Fetâve'r-Remlî, fîHâmişi'l-Fetâve'l-Kübrâ, libni Hacer el-Heytemî, 4/382,el-Fetâve'l-Hayriyye,fîHâmişi'l-Ukûdi'd-DürriyyefîTenkîhi'l-Hâmidiyye,2/279-280, Tehânevî, Ahkamü'l-Kur'an, 3/67, Nebhânî, Şevâhidü'l-Hak, Sh.141)


.

Tasavvuf İnsanlığa Ne Vaat Ediyor?

Tarih06 Mayıs 2013, 09:42Editör

Halil Akgün - Semerkand Dergisi | Ocak 2012 | AYIN KONUSU

İnsanlığa bir rahmet ve hidayet olarak gelen din-i mübin-i İslâm’ın en güzel ve nezih ifadesi olan tasavvuf, nesiller boyunca insanlığa imanın, ihlâsın ve takvanın lezzetini tattırmış; onların kâmil insanlar olmasını sağlamıştır. Bir irşad ve ahlâk yolu olarak tasavvuf aynı zamanda İslâm kültür ve medeniyetinin gelişmesine ve yayılmasına çok büyük katkılarda bulunmuştur. Tasavvuf düşüncesini ve tekke geleneğini göz ardı ederek İslâm tarihini ele almak mümkün değildir.

 

Tasavvuf ve insan tabiatı

İster fakr u zaruret, isterse de zenginlik içinde olsun, tasavvufun davet ettiği ahlâk ve irfan yolunun bütün insanlara sunduğu büyük nimetler vardır. Zira tasavvufun özü olan manevi terbiye, insanın varlığını tamamlar ve onun aslındaki cevheri ortaya çıkartır. Bu asıldan uzak kalan insan, insan olamaz; olsa olsa beşer mertebesinde kalır.

Tasavvufun cazibesi ve cezbesi, onun aslî tanımından ve misyonundan kaynaklanmaktadır. Zira tasavvufun amacı insanın yaradılış gayesine uygun bir hayat sürmesidir. İnsan zahirde maddi, özünde manevi bir varlıktır ve bu yüzden akıl ve ruh, insanın özünü oluşturur. Akıl, ahlâk ve maneviyat boyutu olmayan insan, ancak “beşer” olabilir. Yani hayvanî özelliklerinden kurtulamamış, varlığın alt mertebelerinde kalmış bir varlık olabilir.

Aklını ve ruhunu arzu ve heveslerine feda eden bir insan “eşref-i mahlukat” olamaz. O ancak Kur’an’ın ifadesiyle “esfel-i safilîn” yani “alçakların en alçağı” mertebesinde yaşayan bir varlık olur. Halbuki insanın yeryüzündeki amacı, hayvanî özelliklerinin üzerine çıkarak varlık alemi içinde ait olduğu mertebeye ulaşmaktır.

Tasavvuf işte insanın bu manevi yönüne odaklanır. Onun ahlâkî ve manevi melekelerini geliştirmeyi hedefler. Onu beşeriyetten insan makamına, sıradan bir insan olmaktan insan-ı kâmil mertebesine yükseltmeye çalışır. Tasavvuf bunu yaparken insanın fıtratını dikkate alır. Her bireyin ihtiyaçlarının farklı olduğunu bilir ve her bir nefs, her bir ruh ile ayrı ayrı ilgilenir.

Bu noktada tasavvufun en güzel tanımı, Hz. Peygamber Efendimiz’in “ihsan hadisi”nde yapılmaktadır. Tasavvufun tarihi rolünü ve bugün hayatımızdaki anlamını kavramak açısından da bu hadis bize kılavuzluk etmektedir.

 

İslâm’ı ihsan makamında yaşamak

Müslim, Nesaî, Ebu Davud, Tirmizî ve İbn Mâce’nin Ebu Hüreyre r.a.’den aktardığı hadise göre bir gün Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz bir yerde oturuyordu. Yanına biri gelip ona;

– İman nedir, diye sordu. Efendimiz:

– İman; Allah’a, Meleklerine, Allah’a kavuşmaya, peygamberlerine ve öldükten sonra dirilmeye inanmaktır, cevabını verdi. O kişi:

– İslâm nedir, diye sordu. Efendimiz s.a.v:

– İslâm; Allah’a ibadet edip hiçbir şeyi O’na ortak koşmamak, namazı ikame ve zekâtı eda etmek, Ramazanda da oruç tutmaktır, dedi. Sonra o kişi:

– Peki ihsan nedir, diye sordu. Efendimiz:

– Allah’a sanki görüyormuş gibi ibadet etmendir. Eğer sen Allah’ı görmüyorsan da şüphesiz O seni görmektedir, buyurdu.

Bu kişinin soruları ve rahat tavrı karşısında şaşkınlık içinde kalan sahabeye dönen Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz;

– Bu kişi Cibril idi. Size dininizi öğretmeye geldi, buyurdu.

Bu hadis, “iman”, “İslâm” ve “ihsan” kelimelerini hiç bir şüpheye mahal bırakmayacak şekilde tanımlamaktadır. Buna göre iman, Kur’an ve Sünnet’te emredilen temel inanç konularına tam manasıyla iman etmektir. Yani insanın sahip olması gereken inanç esaslarını açık seçik ortaya koyarak doğru akideye sahip olmaktır.

İslâm, her müslümanın mükellef olduğu ibadet şartlarını yerine getirmektir. Namaz, oruç, zekât ve hac gibi, mümin ve müslüman kişiyi Allah’a yaklaştıran ibadetleri insanın kudreti ölçüsünde kâmilen yapmasıdır.

İhsan ise, iman ve İslâmı adeta Cenab-ı Hakk’ı her an görüyormuş gibi yaşamaktır. Yani her an Yüce Yaratıcı’nın huzurundaymışız gibi davranmak, hissetmek ve yaşamaktır.

Biz farkında olmasak da her zaman mutlak kudret ve bilgi sahibi Cenab-ı Hakk’ın huzurundayız. Zira bizi yaratan ve her an nefes veren Yaratıcı’dan bir an bile uzak kalmamız, O’ndan uzaklaşmamız, kaçmamız mümkün değildir.

Nefsine yenik düşen, dünyaya bel bağlayan insan bu gerçeği unutabilir. Kendisini bağımsız, kudret sahibi ve hesap sorulmaz bir varlık zannedebilir. Hatta Firavun örneğinde olduğu gibi kendine -hâşâ- birtakım ilahi vasıflar bile atfedebilir.

Oysa Kur’an’ın veciz ifadesiyle insan “Rabbine fakirdir.” Yani bütün varlığını, aklını, malını mülkünü, ilmini, aldığı her nefesi Mutlak Yaratıcı’ya borçludur. Din, bize bu en temel hakikati sürekli hatırlatmak için vardır. İbadetlerin amacı, Cenab-ı Hak ile olan bağımızı ve rabıtamızı her an taze tutmak; bizim “fakir”, Rabbimizin “gani” yani zengin ve münezzeh olduğunu her daim hatırlatmaktır.

İşte İslâmın ihsan makamında yaşanması da budur. Tasavvufun amacı, bizleri iman ve İslâm’ın nimetleriyle beraber ihsan makamına çıkartmaktır. Tasavvuf, İslâm’ı ihsan makamında yaşamaktır.

Bu yüzden tasavvuf; iman, ahlâk ve maneviyat arasında mükemmel bir irtibat kurar ve insan oluşumuzun manasını burada aramamız gerektiğini söyler. Fakat bu sadece bireyin zihninde cereyan eden, kişisel bir konu değildir. İhsan makamında bir hayat, insanın tutum ve davranışlarına, amellerine, ilişkilerine, her şeyine yansır. Zaten zahirde karşılığı olmayan bir ahlâk ve maneviyattan bahsetmek mümkün değildir. Bu yüzden eskiler “sirette ne varsa, surette de o vardır” demişlerdir.

 

Tasavvuf ve İslâm medeniyeti

Tasavvufun öngördüğü ahlâk ve yaşam biçimi, İslâm medeniyetine yön vermiş, onun kurucu unsurlarından biri haline gelmiştir. Düşünce, sanat, bilim, kültür, mimari, sosyal yaşam ve iktisat alanında maneviyat mürşitleri tarihî roller oynamış ve İslâm medeniyetinin evrensel bir kimlik kazanmasına katkıda bulunmuşlardır.

Örneğin İslâm estetiğini tasavvuf geleneğini yok sayarak ele almak mümkün değildir. Tasavvuf, güzeli keşfetme ve güzel yaşama sanatıdır. İslâm estetiği de bu güzellik tasavvuru etrafında şekillenmiştir. Zira İslâm estetiğinin en temel ilkesini Hz. Peygamber Efendimiz şu hadisinde çarpıcı bir şekilde ifade etmiştir: “Allah güzeldir ve güzeli sever.”

Bu güzellik ideali, hem tasavvufun hem de İslâm kültür ve medeniyetinin merkezinde yer alır. Bu yüzdendir ki müslüman toplumlar kurdukları bütün şehirleri, inşa ettikleri bütün yapıları belli bir estetik ve güzellik tasavvuruna göre ortaya koymuşlardır.

İslâm medeniyetinin şaheserleri olan Emeviyye, Selimiye, Süleymaniye, Sultan Ahmed ve Karaviyyin camileri, Endülüs’teki el-Hamra sarayı, ayrıca rasathaneler, kütüphaneler, tekke ve zaviyeler, bir irşad, sanat ve kültür merkezi olarak görev yapan Mevlevîhaneler ve daha onlarca türde eser, İslâm estetik anlayışına göre şekillenmiştir. Bu eserler, aynı zamanda tasavvuf geleneğinin geliştirdiği estetik anlayışından beslenmiştir.

Aynı şekilde şiir, hikâye, hat, ebru, tezhib ve musiki gibi sanat dallarının gelişmesinde tasavvuf çok önemli bir rol oynamıştır. Bu sanat eserlerinin amacı “sanat için sanat” yapmak değil, insanı güzellik ve erdem ile yani ihsan sayesinde kemale ulaştırmaktır.

Tasavvuf aynı zamanda ahlâk ve maneviyata, adalet ve paylaşıma, erdem ve saygıya dayalı bir toplum düzeninin kurulmasında ve yaşatılmasında etkin bir yere sahip olmuştur. Farklılıkları bir rahmet ve zenginlik olarak gören tasavvuf kültürü, toplumsal ve kültürel çeşitliliği barış ve huzur içinde yaşamanın bir unsuru haline getirmiştir.
Aynı şekilde tasavvuf iktisadi hayatta da önemli roller oynamıştır. Osmanlı döneminde Ahî ve Fütüvvet teşkilatları dervişler tarafından kurulmuş ve yaşatılmıştır. Böylece hayatın, ticaretin, maddi alışverişin içinde de ahlâk ve maneviyatın yaşanabileceğini göstermişlerdir.

Bütün bu hususlar, tasavvufun gerçek bir denge ve itidal yolu olduğunu, ne dünyayı ne de ahireti ihmal etmek anlamına gelmediğini teyit etmektedir. Fıtrat yolu olan İslâm, insanın maddi ve manevi huzuru için en doğru ve hayırlı yoldur. Tasavvuf bu gerçeği evrensel bir ilke haline getirmiş ve hayatın her alanına uyarlamıştır.

Günümüzde Tasavvuf

Tasavvufun dün olduğu gibi bugün de temel cazibesi buradan gelmektedir. Yüzyıllar boyunca tasavvuf büyükleri ve dervişler, İslâm’ı dünyanın dört bir tarafına barış ve irşad yoluyla yaymışlardır. Kimseyi zorlamadan, hileye başvurmadan, tatlı dille ve ikna yoluyla, gönülleri kazanarak insanları doğru yola davet etmişlerdir. Afrika’dan Orta Asya’ya, Balkanlar’dan Endonezya’ya kadar İslâm coğrafyasının farklı bölgelerinde milyonlarca insan İslâm ile maneviyat mürşitleri sayesinde şerefyâb olmuşlardır.

Tasavvuf bu misyonunu bugün de icra etmeye devam etmektedir. Dünyamızın giderek maddileştiği, maneviyat pınarlarının kuruduğu bir çağda, tasavvufun ahlâk, erdem ve ihsan mesajı daha da önemli hale gelmektedir.

Maddi zenginlik ve refahta en ileri noktaya gelen toplumlar büyük bir manevi açlık içinde bulunmaktadır. Zira maddi zevk insanı bir noktaya kadar mutlu edebilir. “Ben kimim?”, “Hayatımın gayesi nedir?” gibi temel sorular, insanın karşısına her yerde çıkmaktadır. Bu soruya tatmin edici bir cevap veremediğinizde hayatımızın anlamı ortadan kalkar. İstikameti, manevi hazzı, neşvesi, heyecanı olmayan bir hayat yaşamaya başlarız.

Fakat insan akleden, düşünen bir varlık olduğu için anlamsız bir hayat yaşayamaz. Hayatını anlamlandırmak için mutlaka bir yerlere tutunması gerekir. Eğer elinde doğru bir kılavuz yoksa, yanlış yollara sapar; sahte tanrılardan medet umar. Lakin bu, insanın şerefine yakışır bir durum değildir. Allah’ın verdiği aklı ve vicdanı doğru kullanamayıp doğru yoldan sapan bir insan, her şeyden önce kendi varlığını ve değerini ayaklar altına almış demektir.

Tasavvuf hem geleneksel toplumlara hem de modern insana hitap edebilmektedir. Zira o, geleneği canlı bir şekilde yaşatmakta ve varlığımıza ilişkin temel sorulara ikna edici cevaplar vermektedir. Bu sorulara tatmin edici cevaplar veremese, bugün tasavvufun milyonlarca müntesibi olmazdı.

Bugün İbn Arabi ve Mevlâna k.s. gibi tasavvuf yolunun büyük mürşitleri sadece İslâm dünyasında değil, Batıda da bilinmekte, eserleri okunmakta, hayatları incelenmektedir. Bir Amerikalı, bir Fransız, bir Japon Hz. Mevlâna’da ne bulur? İbn Arabi’den ne almak ister? Yunus Emre’yi anlayabilir mi? Gazalî’den feyiz alabilir mi?

Evet alabilir. Zaten almaktadırlar da. Çünkü insanın maneviyat arayışı evrenseldir. Yer, zaman, ülke, cins, ırk, dil, kültür dinlemez. Arayan ile aradığı şey buluştuğunda, her tür sınır, her çeşit engel aşılır.

 

Tasavvuf ve Müslüman toplumlar

Tasavvuf bugün İslâm toplumları için de bir irşad ve ıslah yoludur. Kabul edelim ki İslâm dünyasının siyasî, ekonomik, sosyal pek çok sorunları var. Yüzyıl öncesine kıyasla İslâm ümmeti yavaş yavaş ayağa kalkmakta ve yeni bir uyanışın işaretlerini vermektedir.

Fakat daha almamız gereken çok mesafe, çözmemiz gereken çok mesele var. İslâm’ın izzet ve şerefini korumak ve yüceltmek için atmamız gereken adımlar var.

Şimdi bu adımları nasıl atacağız? İslâm toplumlarında barış ve huzuru nasıl tesis edeceğiz?

Bunları siyasî ve toplumsal mühendislik meseleleri olarak görmek büyük bir hatadır. Bu sorunların halli toplumsal mühendislik yahut daha fazla zenginlik ve refahtan geçseydi, ileri sanayi toplumlarının hiçbir sorunu olmazdı.

Bunlar, temelde ahlâklı ve erdemli insan yetiştirmekle üstesinden gelinecek sorunlardır. Tasavvuf, insanın bu yönüne odaklandığı için bugün de değerini ve önemini korumaktadır.

Müslüman toplumlarda var olan sosyal ve ahlâkî hastalıkların çözüme kavuşturulmasında tasavvuf çevreleri çok önemli bir görev ifa etmektedir. Derleyen, toparlayan, barıştıran, birleştiren misyonuyla tasavvuf, doğudan batıya, Türkiye’den Mısır’a, Fas’tan Endonezya’ya İslâm coğrafyasının her köşesinde barış ve huzurun, saygı ve müsamahanın zeminini güçlendirmekte ve böylece toplum hayatımıza hayatî katkılarda bulunmaktadır.

Selefîlik ve modernizm adına, bazıları bu katkıyı takdir etmeyebilir. Hatta bazıları İslâm toplumlarının geri kalmışlığını tasavvufa mal etmeye kalkabilir. Bu cahilce yaklaşımlara verilecek en güzel cevap, biraz tarih okumak ve tasavvufun İslâm medeniyetine yaptığı katkıları incelemelerini tavsiye etmektir.

 

Tasavvuf modern insana ne vadediyor?

Modern insan aslında varlık ile yokluk arasında bocalayan bir özne. Bir tarafta insanlık tarihinin hiç görmediği kadar geniş imkanlara sahibiz. Modern bilim ve teknoloji, dünyayı küçük bir köy haline getirdi. Ülkelerin elinde yüz milyarlarca dolarlık kaynak var.

Ama buna rağmen dünyada o kadar çok adaletsizlik, zulüm, savaş, haksızlık, açlık, salgın hastalık var ki insan bu acziyet karşısında şaşakalıyor. İnsanlık varlık içinde yokluk çekiyor.

Fakat asıl önemlisi, bu kadar maddi varlık ve imkan, insanı daha mutlu, daha mutmain, daha kanaatkâr, daha adil ve paylaşımcı yapmıyor. Tersine, daha fazla kazanç, kâr ve iktidar hırsı insanı insanlıktan çıkartıyor, onu bir canavar haline getiriyor. Kendi başına bırakıldığında bu canavar sadece adalet üretmiyor; tersine savaş ve zulüm yapıyor. Kendine zarar vermenin ötesinde bütün insanlığı ortadan kaldıracak, yeryüzünün sonunu getirecek kitle imha silahları, biyolojik ve kimyasal silahlar yapabiliyor. Bunları kullanabiliyor.

Bu canavara kim nasıl dur diyecek? Ülkelerin ve uluslararası kurum ve kuruluşların alacağı tedbirler ancak bir noktaya kadar etkili olabilir. Siyasî ve ekonomik yaptırımlar kısmen işe yarayabilir. Yirminci yüzyıl, yarım kalmış ve akamete uğramış onlarca böyle girişimle dolu.

Asıl yapılması gereken bir zihniyet devrimidir. Hayata, varlığa, tabiata, insana, çevremize, diğer insanlara bakışımızı köklü bir şekilde değiştirmeden insan onuruna yakışır ve adalete dayalı küresel bir düzen kurmak mümkün olmayacaktır.

Tasavvufun maneviyat ve ahlâk yolu, bu zihniyet devriminin ipuçlarını bize vermektedir. İç huzuruna kavuşmuş, çevresiyle, tabiatla ve Rabbiyle barışık insanlar ancak yeni bir dünya düzeni kurabilir. Kendi iç disiplinini ve huzurunu tesis edememiş toplumların kurduğu bir  ve dünya düzeni ancak kaos, haksızlık ve gözyaşı üretir.

Maneviyat yolu olarak tasavvuf, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde insanlığa bir çıkış yolu sunmaktadır. “Ben kimim ve ne için varım?” sorusunun cevabını ne tek başına felsefe, ne siyaset yahut bilim verebilir. Bu soruların cevabını ancak ve ancak yüksek bir atıf çerçevesi içinde yani metafizik bir ilkeye bağlanarak bulabiliriz.

Bir tarafta nihilist, yani hayatın anlamından mahrum bir nesne haline gelen, öbür tarafta bir canavara dönüşen insanoğlunu dengede tutacak olan şey, onun uhrevî, ahlâkî ve metafizik bir ilkeye tabi olması ve beşeriyetten insaniyet makamına yükselmesidir. Tasavvufun insanları davet ettiği ahlâk ve irfan yolu, hem hayatımıza anlam katar hem de bizi ifrat ve tefritten, her tür aşırılıktan muhafaza eder.

Toplumda bir düzen inşa etmek için de ahlâk ve irfan yoluna ihtiyacımız var. Ahlâkî değerleri tefessüh etmiş, birbirine düşmüş, başkalarını düşman gören, onların zafiyetleri üzerine iktidar kurmaya çalışan bir toplumun barış ve huzur üretmesi mümkün değildir. Erdemli bir toplum ideali için çalışmak, adalet ve paylaşıma dayalı bir toplum düzeninin birinci şartıdır.

Erdemli toplum, özünde ahlâkî bir toplum tasavvurudur. Yani toplumun adalet, hak, hukuk, eşitlik, paylaşım, saygı, cömertlik, emeğe saygı, yapılanı takdir etme gibi temel ahlâkî ilkeler etrafında şekillenmesidir. İşte bu ideale ulaşmak için de tasavvufun ahlâk ve irfan yolunun kılavuzluğuna ihtiyacımız var.

İnsanlık maddi, ekonomik ve teknolojik olarak çok ileri noktalara gelmiş olabilir. Ama bu onun kemal mertebesine ulaştığı anlamına gelmez. Şu haliyle dünya, gittikçe hızlanan, hızlandıkça da parçalanma ihtimali artan bir araca benziyor. Son sürat giden ama istikametini bilmeyen, nereye ne için gittiğini idrak edemeyen bir araç, en nihayetinde kendi sonunu getirir.

Bu gidişe dur demek için çok sağlam ilkelere ve kurallara ihtiyacımız var. Bu ilkeleri kafamıza göre oluşturmak durumunda değiliz. Zira zaman ve mekan üstü bu ilkeler zaten mevcut. Önemli olan temiz suyu hangi kaynaktan alacağımızı bilmek.

Tasavvufun yüzlerce yıllık ahlâk, irfan ve irşad yolu, işte bu temiz suyun menbaıdır.


.

Tasavvuf Hayattır

Tarih18 Nisan 2013, 11:37Editör

Dr. Dilaver Selvi'nin Tasavvufu Hayat gözüyle tarif edişini okumak hoşunuza gidecek..

Tasavvuf, güzel ahlaktan ibarettir. “Kim güzel ahlâkta ileri ise, en güzel sufi odur” diyen arife Allah rahmet etsin.

Tasavvuf güzel ahlâktan ibaretse, bu güzellik görünmek ister, sevilmek ister. Güzel olan kalpler, güzel olan şeyleri isterler ve severler. Öyleyse bu güzelliğin tanınması ve yayılması gerekir. Çünkü bu güzellik hayallerimizi değil, hayatımızı süslemek içindir. Öyleyse ona dil değil, el uzatmalıyız. Onu dışımıza değil, içimize atmalı, yaşayarak tatmalı ve tanımalıyız.

Tatmayan bilemez, bilmeyen sevemez demişler. Bir şeyi yutacak da olsak, kaldırıp atacak da olsak, önce ağzımıza alıp dilimize koymalı, damağımızla kontrol ettikten sonra bir karar vermeliyiz.

Tasavvuf, mürşid, zikir, rabıta, hatme, murakebe, müşahede, nazar, tevüccüh gibi kelimeleri, sadece işitmekle veya kitaplardan araştırmakla tam anlamak mümkün değildir. Sırat-ı müstakim çizgisinde terbiye veren bir mürşidi tanımak isteyen kimse, ona bizzat talebe olmalı, gösterdiği usülde davranmalı ve tavsiyelerine uymalıdır. Allah için onu sevip kalbinde yer ayırmalı, ondaki edeb ve güzel ahlâkı gönlüne yerleştirip gündemine almalıdır. Buna rabıta denir. Mürid, mürşidine rabıta yapmalıdır. Bir işe başlayan kimsenin önünde delili, gönlünde sevgisi, hayalinde bir hedefi yoksa, bu gidişten ve o işten bir hayır gelmez, biline!

Ey hakkı ayakta tutmak isteyenler! Hak, edeb ve adalet istiyor. Bir yerde edeb ve adalet çiğnenmiş ise, bilin ki orada cinayet işleniyor. Şimdi tasavvufa girenlere de, onu dışarıdan tenkid edenlere de şunu hatırlatırız:

Tasavvuf, bütünüyle edebtir. Edeb olmaz ise, ne tasavvufa adım atan, ne de ona taş atan muradına erebilir. Sadece birisi eleştirir, diğeri onu yıkar. Tavuğun önüne atılan inciye yazık olur. Çünkü onu ne yer, ne de değerlendirir. Sadece kirletir.

Hak adamlarının ve hakkı arayanların derdi nefislerinin çıkarı değildir. Onların kulluktan ve mertlikten başka bir dert ve davaları yoktur. Güzele güzel, kötüye kötü derler.

Tasavvuf büyüklerinin itikadı şöyledir:

Peygamberlerin dışındaki herkesin hata yapma, yanılma, yanlış karar verme payı vardır. Ancak, arifler hatada ısrar etmezler.

Kur’an ve sünnetin açıkça veya işaret yollu tasdik etmediği hiçbir ilim, amel, hal ve cezbe muteber değildir.

Hiç bir müctehid ve mürşid: “Ben masumum, ne söylersem muhkem ayet gibidir. Sözlerimde yanılma, işlerimde yanlışlık yoktur. Bana herhangi bir itiraz olamaz!” deme hakkına sahip değildir.

Zaten, Hz. Peygamber’in gerçek varisi olan hiç bir müctehid ve mürşid, böyle bir iddiada bulunmamıştır.

Hz. Peygamber’in (A.S.) halifelerinin ilki ve bütün tarikatların piri Hz. Ebu Bekir Sıddik (R.A.), halife seçildiği gün Ashab-ı Kiram’a şöyle seslenmiştir:

“Ben Allah’a ve Rasulüne itaat ettiğim sürece bana itaat ediniz. Ben hak çizgiden ayrılınca, artık kimsenin bana itaat etmesi gerekmez!” (İbnu Kesir)

Bu ümmetin ikinci halifesi ve bir çok cehrî tarikatın meşrebte piri Hz. Ömer (R.A.) de: “Bana ayıp ve kusurlarımı gösteren kimseye Allah rahmet etsin” demiştir. (Mekki, Sühreverdi) Yine O, Bişr b. Sa’d (Rh.A.) kendisine: “Ya Ömer! Eğer önümüzde yanlış yapar veya işlerinde ihmalkâr davranırsan seni (gerekirse kılıçlarımızla) düzeltiriz!” dediğinde: “Sizler, evet sizler ancak böyle davrandığınızda hak üzere kalabilirsiniz” (Bkz: Sühreverdi) diyerek, hem kendisini kontrol eden samimi mü’minlerin bulunmasına sevinmiş, hem de hak üzere kalmak için takip ve eleştiriyi gerekli görmüştür. Mutlak teslimiyet ve hiç itiraz etmemek, ancak hak olan emirlerde olur.

Tasavvuf büyüklerinin ortak sözü şudur: “Bizim bir kusurumuzu gördüğü halde gelip bize söylemeyen kimse, dostumuz değildir, hasmımızdır. Kıyamet günü ondan davacı olacağız.”

Haklı olan ve hak üzere yaşayan bir insanın dokunulmazlık zırhına bürünmesine ne gerek var?

 

Kâmil Müminlerin İçleri Dışlarından Daha Güzeldir

Allah dostlarının ilahi boya ile cilalanmış kalplerinin içi açılıp halka gösterilse, onlar içlerinde gizledikleri bir kusurdan değil, sırlarında sakladıkları güzelliklerin ortaya çıkmasından utanırlar.

Hiç endişe edilmesin. Bu yolun büyükleri, kendilerine tabi olanları Allahu Tealâ’nın bir emaneti görürler. Onları severler, fakat yolun hakkını da herkesten çok düşünürler. Kur’an ve  aydınlığında terbiye veren temiz tasavvuf yoluna bid’at sokanları, onu kötü halleriyle karalayanları ve dünya için kullananları en fazla gerçek mürşidler tenkid etmişlerdir. Öyle ki, zahir uleması, işin zahirdeki sapmalarını ve görünürdeki bozuklukları tenkid   ederken, kâmil mürşidler, kalbin içindeki bozuk niyetlere ve kibir, hased, ucub, riya gibi kalbî illetlere varıncaya kadar bütün hastalıkları takibe alıp tenkid ve tedavi yapmışlardır. Çünkü bu büyükler talebelerinin sadece dışına değil, Allahu Tealâ’nın kendilerine verdiği feraset nuru ile kalbin ta derinliklerine nazar ve nezaret etmektedirler. Malumdur ki, din kalpten başlamaktadır.

Büyük ariflerden Rüveym (K.S.), sufilerin biribirini eleştirmesini, hayır üzere kalmanın şartı görmüş ve mühim tespiti yapmıştır:

“Sufiler, aralarında hakkı çiğneyenlere ve edebi zayi edenlere buğzettikleri sürece hayır üzere kalırlar. Fakat, herkes diğerinin hatasına göz yumar ve yanlışına rıza gösterirse helak olurlar.” (Sühreverdi)

Düşmanı olmayan dostluğun bir değeri yoktur. Veliler, kendilerini inkar eden ve şahıslarına eziyet yapan kimseleri yarattığı için Cenab-ı Hakk’a şükrederler. Çünkü, düşmanı olmayan kimse tam terakki edemez ve kâmil veli olamaz. Allahu Tealâ, dostlarının güzel ahlâklarını ortaya çıkarmak için, edebi bozuk insanları kendilerine musallat eder. Habibi Hz. Muhammed (A.S.) Efendimize yaptığı gibi.

Veliler, taş ile ezildikçe güzel kokusu ortaya çıkan gül ağacına benzerler.

Kimse tarafından hiç tenkid edilmeyip her haliyle sevilen bir kimsenin ya işleri yapmacıktır, ya çevresi yağcıdır.

Tasavvufu tenkid edenler, eğer bunu Allah rızası için yapıyorlar ve tenkidleri de haklı ise, sevap alırlar; tasavvuf ve veliler hakkında söz etti diye çarpılmazlar. Ancak hem niyetleri bozuk, hem de tenkidleri delilsiz ve edebsiz olan kimseler tevbe etmez iseler, Cenab-ı Hakk’ın: “Kim benim velilerimden herhangi birisine düşmanlık ederse, ben ona harp açar, dostumun intikamını alırım.” (Buhari, İbnu Mace, Beğavi) tehdidinin altına girer, Allah dostlarına eziyet etmenin cezasını çekerler.

Şunu da itiraf etmeliyiz: Tarihte ve günümüzde, gerçekten bir takım batıl anlayış ve hurafeler, tasavvuf adı altında dine mal edilmeye çalışılmıştır. İçiyle tam bir  iken, dışıyla iyi bir şeyh kılığına girenler ve etrafındaki cahilleri ifsat edenler çıkmıştır. Şeyhini, peygamberden üstün gören ve Allah ile bütünleştiğini söyleyen zavallılar da vardır. Yine sahte şeyhe secde eden, onu ziyaret etmekle gerçek haccı yaptığını ve hac farziyetinin kendisinden düştüğünü düşünenler de mevcuttur.

Kendisini şeyh diye tanıtan bazıları da, kendisine tabi olanların namazlarını kendisinin kıldığını, dinin zikir ve sevgiden ibaret olduğunu, belli bir marifete ulaşanlardan ibadetlerin düştüğünü, kulluğun avama has olduğunu söyleyecek kadar kendilerini serbest görmektedirler. Bu şahısların habbe kadar insafı, zerre kadar imanı olsaydı, bunların hiçbirisini yapamazlardı. Onların bir kısmı cehalet, bir çoğu da ihanet içerisindedirler ve esasen konumuz olan tasavvufla hiç bir alakaları yoktur.

Arifler demişler: Bir kimsenin havada uçtuğunu, suda yürüdüğünü, kızgın demirde uyuduğunu, başında timsahın nöbet tuttuğunu, ateşi yuttuğunu görseniz, aldanmayın. Önce onun dinin emir ve edeblerine uyup uymadığına bakın. Edebi güzelse onu Allah için sevin ve onu tanıdığınıza şükredin. Eğer edebi bozuksa onu Allah için terkedin ve sizi onun hile ve tuzağından kurtarması için Allah’a dua edin.



Evliyalık ve Evliyanın Özellikleri Nelerdir?

Tarih27 Mart 2013, 11:34Editör

Evliyalık,Peygamber (SAV) hizmetçiliğinden başka bir şey değildir.Evliyayı evliya yapan temel özellik Allah’a ve Resulullaha tam bağlılıktır..

Biz, evliyayı iyi tanırsak yüce Allah’a ve Peygamber Efendimiz’e (S.A.V)’e çok daha fazla bağlanırız. Bunun için de evvela evliyayı tanımak gerekir. Evliyayı tanımak ise insanlarla olan muamelelerinden, davranışlarının sünnete uygun olup olmadıklarından, gösterdikleri kerametlerden ancak bir nebze tanıyabiime fırsatını bulabiliriz. Yoksa evliyayı tanımak mümkün olmaz. Akşemseddin Hazretlerinin de (K.S) dediği gibi
:
“Evliya, Hak Teala’nın gizli hazinedarıdır. Her ilmi bilirler. Kısmetinde ne kadar yetki verilmiş ise onu harcarlar. Onun için herkes, evliyayı hakkıyla tanıyamaz. Bu kişi, Allah’ın dostu olduğu için, Allah, ilmin sırlarını ona öğretmiştir.”

Evliyayı en iyi tanıyanlar, Kur’an ve Sünnet’e tam olarak bağlı kalanlardır. Çünkü evliyayı, evliya yapan temel özellik Allah’a ve Resûlullah’a tam bağlılıktır.
Demek ki bir evliyanın bu alemde kalbinden başka sermayesi yoktur. Dünya malının evliyanın yanında hiçbir kıymeti yoktur. Onlar dünya malı toplama peşinde olmazlar. Dünya malının zaten kıymeti yoktur. Ahiret malının kıymeti ise evvela kalpte başlar. Bunun yeri de kalptir, gönüldür. İşte evliya bu kalbe dünyaya dair birtakım işleri doldurmaz. Kalbini sadece Allah Teala’nın sevgisiyle doldurur.

Mürşid Kalbi

Ubeydullah Ahrar Hazretleri (v. 895/1490) Sadat-ı Kiram’ın büyüklerindendi. Yaşadığı devirde bir derviş onun namını çok uzak beldelerden duymuştu. “Ben de bir evliya göreyim” diye memleketinden çıkmış, yola koyulmuş. Yol uzun, bitmek bilmiyor. Hem de yaya olarak gidiyor. Bir de elinde bastonu/asası var. Çok güzel, işlemeli, nakışlı, kıymetli bir şey. Derken derviş, Ubeydullah Ahrar Hazretlerinin (K.S) köyüne yaklaşıyor. İşlenmiş büyük tarlalar görüyor. Her biri özenle bakılmış araziler..

-”Bu araziler kimindir,” diye sorup soruşturuyor.
-”Ubeydullah Ahrar Hazretlerinindir,” diyorlar.

Derviş bu mübareğin arazilerini görünce çok şaşırmış, günlerce gitmiş, arazilerin sonu gelmemiş ve şöyle demiş kendi kendine:

-”Bu zat, padişah mıdır, yoksa evliya mı? Bir mürşid-i kamil bu kadar zengin olur mu?”

Nihayet Ubeydullah Ahrar Hazretlerinin (K.S) dergahına ulaşmış ama kalbine de nifak ateşi düşmüş bir defa.. “Buraya kadar gelmişken yine de bir göreyim” demiş. “Böyle evliya olmaz ama bu padişahtır herhalde” diye düşünmüş. Elinde bastonu ile dergahtan içeriye girmiş. Ayakkabısını bir yere bırakacak bakınıyor, yer arıyor. Bastonu da kıymetli.. Şuraya mı koyayım diye yer ararken, dergahta çalışan işçilerden birine emanet etmeyi daha uygun görüyor. Ancak,

-”Bu bastonum kıymetlidir, bunu iyi bir yere saklayıver”, kaybolmasın, diye de tembih ediyor.

Ve Ubeydullah Ahrar Hazretlerinin (K.S) huzuruna çıkıyor. Bu arada içinden de merak ediyor:

-”Acaba, bizim bastonu teslim ettiğim kişi güvenilir miydi” diye.

Kalbinden de çıkmıyor bu düşünceleri. Ubeydullah Ahrar Hazretleri (K.S) bu gelen dervişe nazar ediyor. Anlıyor ki baston sevgisi onun kalbine yerleşmiş. Mübarek ona merhamet ediyor ve şöyle diyor:

-”Yolda gelirken gördüğün arazilerin sevgisi, şu senin bastonun kalbinde yaptığı tesirin binde birini bize yapmıyor!”

Mürşid-i kamil olan zatların kalplerinde bizimki gibi dünya sevgisi, mal, para olmaz. Bir insanın kalbinde dünya sevgisi olursa Allah sevgisi olmaz. Allah (C.C) sevgisi, dünya ile beraber bir arada durmaz.

Gavs-ı Bilvanisi, Seyda Hazretleri ve Gavs-ı Sani Hazretleri (K.S) gibi bu yolun büyükleri, sadat-ı kiram efendilerimizden İmam-ı Rabbani Hazretlerinin (K.S) şu sohbetini sık sık yapmışlardır:

“Dünyaya gönül kaptırmayan, mal, mevki, şöhret kazanmak, başa geçmek sevdasında olmayan din alimleri ahiret adamlarıdır. Peygamberlerin varisleri, vekilleridir. İnsanların en iyisi bunlardır. Kıyamet günü, bunların mürekkebi, Allah Teala için canını veren şehidlerin kanı ile tartılacak ve onlarınki daha ağır gelecektir. Evliyalık, Peygamber (S.A.V) hizmetçiliğinden başka bir şey değildir.”

Kutub, İmam, Gavs

Bu yolun büyüklerinden İmam-ı Rabbanî Hazretleri (K.S) buyurmuş:

“Peygamberimiz’e (S.A.V) tabi olan evliyanın büyükleri, Resûlullah Efendimiz’e (S.A.V) tabi olarak kemalatı tamamladıklarında, evliyalık derecelerini geçtikten sonra, içlerinden birkaçına imamet/imamlık makamını verirler. Bu yolun büyükleri de onlar gibi bu dereceleri geçmişlerdir. Resul-i Ekrem’e (S.A.V) tabi olanların büyükleri, bu evliyalık derecelerini tamamlayınca, yine bunlardan birkaçına hilafet/halifelik makamını verirler. İmamet ve hilafet makamları, o derecelerin kendilerini geçerek elde edilir.

İmamet makamının karşılığı ‘kutb-i irşad’ makamıdır. Hilafet makamının karşılığı ise ‘kutb-i medar’ makamıdır. Kutb-i irşad ve kutb-i medar, yukarıdaki o iki makamın sanki gölgesi gibidir. Gavs da kutb-i medarın yardımcısıdır. Kutb-i medar, birçok işinde, ondan yardım bekler. ‘Abdal’ denilen makamlara getirilecek evliyayı seçmekte gavs olan bu zatın rolü vardır. Kutbun yardımcıları, hizmet edenleri çok olduğundan kutba, ‘kutbü’l-aktab’ da denir. Çünkü kutbü’l-aktabın yardımcıları, hizmet edenleri, ona vekalet ediyor demektir.

Onun içindir ki Muhyiddin İbnü’l-Arabî (R.A), ‘Müslümanların olsun, kafirlerin olsun, her şehrinde bir kutub evliya bulunur’ demiştir.

Makam sahibi olan, bilgi sahibi de olur. Makam derecesi verilen, fakat makam verilmeyen velinin ilim sahibi olması şart değildir. Yaptığı hizmetleri bilse de olur, bilmese de olur. Gaybden gelen müjde, o makamın derecesine yükseldiğini bildirir. O makamın verildiğini göstermez.”

Mehmet ILDIRAR – Dr.Ahmet ÇAĞIL


.

Seyyid M. Saki Erol ile Yapılan Röportaj!

Tarih28 Şubat 2013, 16:45Editör

SEYYİD SAKİ HAZRETLERİNİN, SEYDA SEYYİD MUHAMMED RAŞİD (K.S.) VE GAVS-I SANİ SEYYİD ABDULBAKİ (K.S.) İLE İLGİLİ RÖPORTAJI..

SEYYİD SAKİ HAZRETLERİNİN, SEYDA SEYYİD MUHAMMED RAŞİD (K.S.)  VE GAVS-I SANİ SEYYİD ABDULBAKİ (K.S.) İLE İLGİLİ RÖPORTAJI..

           Röportajı yapan: Alperen GÜRBÜZER

 

 

—Seyyidim, Seyda Hazretlerinin çocukluk dönemlerinden anlatır mısınız?

—Çocukluk dönemleri hatırımıza gelmiyor. Ancak son irşat dönemleri aklımıza geliyor. Seyda Hz.leri Gavs Hz.lerinin en büyük destekçisi ve yardımcısı idi. Gavs (k.s.), dar-ı beka’ya irtihal edince yirmi seneyi aşkın bir süre irşat faaliyetine koyuldu.  Bu sefer yardımcı olarak Seyyid Abdülbaki hazretleri (Gavs-ı Sani) vardır ve onun dışında doğru dürüstyardımcısı olmamakla beraber, bu kadar geniş bir kitleyi irşat edebildi.                     

 

—Seyyidim, Gavs-ı Sani Hazretleri aynı zamanda babanız oluyor. Bir baba olarak halifelik döneminde Seyda Hz.leri için ne derdi?

—Bize nasihati genellikle şu oluyordu:

 

 “Eğer benim evlatlarımsanız bana itaat etmeyin, bu zata itaat edin. Benden hiçbir şey sormayın.”

Yani kendisini kesinlikle baba olarak, bizimle kendisini mürşidin arasından çıkarttı. Bizi bu tarikata ısındıran Seyyid Abdülbaki Hazretlerinin halleri ve bu tavırları oldu. O’nun davranışları aileye çok etki yaptığı gibi, bizleri de Seyda Hazretlerine daha çok yakin kılıyordu. Hem bizleri mümkün mertebe bu yola teşvik ediyordu, hem de kendisi bizatihi hayatında uygulayarak örnek oluyordu. Zaten öyle olmasaydı bugünkü durum olmazdı. Malum olduğu üzere, irşad halkası illa ki babadan oğula, ya da kardeşten kardeşe geçecek birşey değil. Bu manevi veraset yoluyla elde edilebilen ve çalışılarak ulaşılan bir nimet. Nitekim Seyda Hz.lerinin büyüklüğü Gavs-ı Sani Hz.leri üzerinde daha  bir başka gerçek meyvesini verdi.Bugün baktığımızda cemaat üçe dörde katlandı. Hakeza  sofilerde ki  gayret ve sadakate  bakıyorsun büyük bir mürşidin alametini gösteriyor.

 

-Seyyidim, Seyda Hazretleri döneminde Gavs-ı Sani Hazretlerini hep arkasında iki büklüm bir vaziyette arkasında görüyorduk. Bunu nasıl izah edersiniz ?

   -Bence O’nu gören âdâbı ve âdâbın ne olması gerektiğini bilmesi lazım. Seyda Hz.lerinin arkasında yürümesi olsun, suskunluğu olsun, edebi olsun, hele hele  sofilerin içinde kayboluşu çok büyük bir hadisedir. Hatta Seyda Hz.leri döneminde bile, âdâbı öğrenmek isterseniz Seyyid Abdülbaki Hazretlerine bakmanız yeterli   diyordum. Sizin de söylediğiniz gibi iki büklümdü adeta. İşte O’nun  bu âdâbı ve halleri bizim aileye çok etkisi oldu. Zaten 10-12 sene medrese hayatımda ve aile ortamında babamdan en belirgin gördüğüm hal âdâb üzere yaşamasıydı.

 

-Seyyidim , Seyda Hazretleri sizin amcanız olması dolayısıyla bize aktaracağınız bir hatırasını anlatırmısınız?

- Bir gece vaktiydi. Bir baktım patırtı kütürtü ve ses geliyor. O ara çok korktum. Acaba suikastmı var diye. Kalktım, Gökçeada’da kaldığımız evin etrafını dolaştım, birşey göremedim. Tabii sabah oldu, fakat hâlâ o anı unutamıyordum. Merakımı yenemedim ve teyzeme söyledim:

-Teyze! Gece böyle böyle oldu, bu neydi? 

Teyzem yüzümde ki şaşkınlığın farkına vararak bana olayı şöyle anlattı :

-Valla, bende çok korktum. Korkudan amcanı uykudan kaldırdım. Uykudan kaldırınca bana sitem ederekten uykudan niye uyandırıyorsun? dedi. Neyse ki yüzüne tebessüm hali gelince gördüğü rüyayı  şöyle anlattı:

Resul-ü Ekrem Efendimizi rüyamda gördüm. Mahşer günüydü. Resulüllah (s.a.v.) tarafına doğru seslenerek;

 

-Ya Resulüllah ! Beni bu ümmetine feda et .

İşte o anda, Resulüllah’ın şeklini tam bilemeyeceğim ama, beni o sırada uykudan uyandırıca  rüyam tam olmadı.

Seyda Hazretleri’nin Gökçeada’da geçirdiği günlerde bir senenin üzerinde beraber kaldığım en çarpıcı hatırası bu olmuştur. Bu hatıra her yönüyle hem madden hem de manen Ümmet-i Muhammed için feda olmaya çalışmanın bir ifadesidir. Hatta Ümmet-i Muhammed için ateşe girmek bile büyük fedakarlıktır. Yani neticeitibariyle Seyda Hazretleri olsun, Gavs Hazretleri olsun, Şah-ı Nakşibendi (k.s.) olsun, bütün sadatlar öncülük yaparak kendilerini bu şekilde Ümmet-i Muhammediye’nin yoluna feda ettiler.

 

- Seyyidim, Seyda Hz.lerinin vefatına yakın zamanlarda bir anda  birbirini takip eden sohbetlere   başlamasını nasıl yorumluyorsunuz?

- İşte, zaten Seyda Hz.leri sohbet etmeye başlayınca içimize kurt düştü. Çünkü, ondan önceleri hiç sohbet etmezdi. Sadece Gavs Hz.leri vefat ettiği dönemlerde bir nebze olsun  sohbeti oluyordu. Son zamanlarda sohbete başlayınca, ben kendi kendime dedim ki;  galiba ya kıyamet kopacak bizi uyarıyor, ya da vefat edecek. Tabii bu vefat düşüncesi  nefsimizin hoşuna gitmiyordu. Nasıl gitsin ki? Zira  hiç düşünmek istemediğimiz ve gerçekten onun ölümünü hiç aklımızın ucuna dahi gelmesini istemediğimiz birşeydi. Elbette ki, ölümü her zaman saniyeler içinde kendimize hissetmemiz lazım, ama O’nun vefat edeceğini hissetsek bile  düşünmek istemiyorduk. Fakat  bir anda hiç alışık olmadığımız  ardı  ardına gelen  o sohbetleri korku veriyordu bize. Neyse ki zamanla içimizdeki o korkular da çıktı. Neyse ki diyorum, çünkü  kendi açımızdan zor olsa da, kendisi açısından  muhakkak hayırlara vesile oldu. Resul-ü Ekrem Efendimizin yaşında vefat etti.

Seyda Hazretleri’nin vefatıyla yaşadığımız süreçte tecrübe kazandığımızı idrak ettim. Şimdi burada sadatlar’ın himmeti çok büyüktür. Dikkat ederseniz Seyda Hazretleri’nin vefatından sonra Menzil’e gelmiyen çok az insan oldu,  herşeyden öte önem addedecek   hiç bir sapma da olmadı.  Asıl olan Seyda Hz.lerinin dar-ı bekaya irtihaliyle O’nu sevmemiz gerektiğini anlamaktır. Burda ki amaç mürşidi sevmek, Resulüllah’ı sevmek ve muhabbete hasıl olmaktır. Resulüllah (s.a.v)’a daha bir muhabbet duyabilmek için Kur’an-ı Kerim’de mealen : “Eğer beni sevmek istiyorsan Resulüllah’ı sevin” diye buyuruyor. Yani, eğer sizi sevmemi istiyorsanız Resulüllah’ı sevin mesajı var. O halde Resulüllah’ı sevmekle Allah’ı sevmiş oluyoruz. Kaldı ki Seyda Hz.lerine olan sevgimiz bizi Resulüllah’a götüren basamaktır. Bu basamaktan gaye Allahın hoşnutluğunu kazanmak davasıdır. Dava ise İslamı yaşamak ve sırat-ı müstakim üzere olmaktır. Eğer Seyda Hazretlerine olan sevgi ve muhabbet bizi oraya götürmemişse, bugün bu ulvi davanın devamını sağlayamazdık. Bakın geçmişte birtakım bazı insanların mürşitleri vefat edince tarikatı bıraktığını müşahade ettik. Bu durum o insanların sevgiden yoksun olduklarına işarettir. Oysa, Sadatların yolunda mürşitten sonra ayrılma onların sevmediği metoddur. Bu yolda devamlılıkesastır. Anlaşılan o ki; Sadatlar sadece bize basamak oluyorlar, Allah’a ulaştırmak için Ümmet-i Muhammediye’ye hizmetkarlık yapıyorlar. Bizim onların ardında her seferinde ağlamamız, bence onların gidişine değil de kendi halimize ağladığımızın kanaatindeyim. Acaba yetim mi kaldık hissine kapıldık. Ama Elhamdülillah bizi yetim bırakmadılar, bizi çobansız da bırakmadılar. İşte görüyorsunuz bu kapılar da kapanmadı. Onun için şunu sürekli herkesin aklında bulundurması lazımdır:

Sadatlar’ın sevdiği şeyleri sevmek gerekir. Ya da bize ne yaptırmak istiyorlar, kendilerine mi taptırmak istiyorlar, yoksa Allah’a mı? Kendi ahlakını mı ihya etmek istiyorlardı, yoksa sünnet-i seniyyeyi mi? Bütün bu soruları tahlil edip hakikate talip olmalıyız. Sadatların bize ders olarak verdiği  hep zikir ve Kur’anın tatbiki oldu. Netice itibariyle Sevgilinin sevgilisi sevgili olmalıdır. Sevgili ise Kur’an ve sünneti seniyyedir. Yani bu kapının en belirgin özelliği  ehli sünnet yolundan zerre miskal sapmamasıdır. Dolayısıyla kalabalık ölçü değildir. Peksayıya takılmamak en doğrusu. Uçmakmış, şuymuş,  buymuş,bu tür kerametler doğrudur ama , büyüklüklerine delil olamaz.

Bir gün Seyda Hz.lerinin yanındaydım. Kerameti sordular. Dedi ki :

 

Bu Nakşibendi tarikatında keramet yeni adet olmuş bir kız, nasıl adet gördüğünü annesinden, babasından ve etrafından saklıyorsa, aynen Nakşibendi tarikatının evliyaları da kerametlerini dışarıya çıkarmalarını ayıp telakki etmektedirler. Bazan Allah-ü Teala izhar ediyor, onlardan başkasının hidayetine vesile olabilmesi içindir. Sadat-ı Nakşibendi yolunda mecbur kalmadıkça  keramet gösterilmez. Keramet olsa dahi, O zatın haberi oluyor, haberi olmuyor, bazen sofinin haberi oluyor, bazen zatın haberi oluyor, bazen de hiçbirinin haberi olmıyacak şekilde tecelli edebiliyor. Bu tür kerametler onların büyüklüklerine ölçü değil , tek ölçü İslama uygun davranışlarıdır.

Bugün dikkat ederseniz bazı sapık olaylara şahit oluyoruz. Eğer müslümanlar İslamı biraz bilseydi bu sahte insanların peşinden gitmezdi. Onun için İslamı herkesin bilmesi lazımdır. Evliyaların büyüklükleride İslama uygun davranışları ile ölçülüdür. Biz sadatlardan kesinlikle hilaf-ı evla, yani fetva kısmına aykırı hiç bir şey görmedik. Mesela Cem-i tehir, cem-i takdim hilaf-ı evla konusudur. Bu mevzuda dört mezhep birleşmediği için, vallahi birgün  Ankara’ya giderken Seyyid Abdülbaki Hz.leri benim namazımı tekrar bana kıldırdı. Çünkü tehiri, cem-i takdim etmiştim. Anlaşılan onlar  hilaf-ı evlaya bile gitmemişler, işin fetvası şudur, budur demeden arabayı durdurdu namazı tekrarlattılar bana. Kelimenin tam anlamıyla onların en büyük yönleri şeriata uygun davranmalarıdır. Tabii ki, şeriat demek Kur’an ve hadis demektir. Her  ne kadar bugün şeriat kavramı yanlış lanse edilmeye çalışılsa da gerek Türkiye’de gerekse İslâm aleminde bilinen manada şeriat Kur’an vehadistir.Kur’an Allah’ın, hadis ise Resulüllah’ın kelamıdır. Kur’an'ı anlamada hadis birinci kaynaktır. Yani hadis Kur’anın tefsiridir ve bize açıklayıcı şekli diyebiliriz. İşte bu tasavvufta o şeriat-ı uygulamaktır. Mesela Allah (c.c.) Kur’an-ı Kerim’de: Kalbler ancak Allah’ın zikri ile mutmain olur”buyuruyor. Şimdi bunu nasıl biliriz? Herkes ayet-i kerimeyi okuyor, ama nasıl anlıyoruz? Nasıl işte? Uygulamayla, yaşayarak o belli olabiliyor. O halde kalb-i huzura erebilmek için Allah’ı zikretmemiz lazım .

 

- Seyyidim, Seyda Hz.lerinin; “Bir medrese talebesini binlerce sofiye değişmem” sözünden maksat nedir?

İşte görüyorsun bir medrese talebesi binlerce sofiye üstün geliyor. Medrese talebesinden maksat ilimdir. Burda ilme önem veriliyor, şahsa değil . Çünkü ilim farzdır. Söylenilen ilimdir ve ilme teşviktir. Onun için yanlış anlamamak gerekiyor.

Bazen soruyorlar: Farzdan önceki farz nedir? Cevaben  ilim diyorum. Elbette ki tüm feraiz’i bilmemiz gerekmeyebilir ama, oruç, namaz ve helal-haramı vs. bilmek farzdır. En azından ilmihallerden farz kısmını bilmek zorundasınız. Fakat ilmin tamamını bilmek şart değildir. Sadece farz kısmını bilmek yeterli.

İlmin geniş ve kapsamlıca bilinmesi ancak ve ancak belli bir eğitim sürecini yaşamakla elde edilebilir. Muhakkak zahiri ilim olmadan batıni ilim de olmaz. İslam tasavvufun zırhı derken bunu kastediyoruz. Onun için kim çoban olmak istiyorsa zırhını da alması lazımdır.

Dikkat ederseniz Nakşibendi tarikatındaki mürşitler de zahiri ilmini bitirmeyen halifeler yoktur. Belki vardır, ama adapsızlık olmuş, o da sönmüş gitmiştir. Yani cahil Nakşibendi tarikatının halifesi kesinlikle irşad yapamamıştır. Alim denilen bir insan hadis ilmi, tefsir ilmi, fıkıh ilmi gibi ilimleri bilmeli ki alim olabilsin. Bu ilimleri bilenlere alim deniliyor. Sadece dünyevi ilme sahip olanlara alim denilmiyor. Bakın  10-15 onbeş sene devam ettiğim medrese hayatımda, medrese Hocamın daha Menzil’e intisap etmediği zamanlarda onun bir kelimesi vardır. Diyordu ki :

 

Bu kapıda otuz-kırk senedir İslamın dışında bir şey görmedim.

Hatta Medrese Hocam önceleri Şeyh Maşuk’a bağlıymış. Şeyhi vefat ettikten sonra bir mürşide bağlanmak  için yola koyuluyor ve Seyda Hz.lerini ziyaret ediyor. İşte o anda neler oluyorsa bir güneş ışığı gibi bir ışığın göğsünden çıktığını görüp etkilendiğini anlattı bizlere. Bir seferinde de istihareye yatmış ve istiharede Seyda Hz.lerinin iki göğsünün altından iki tane güneş çıkıyor gibi görmüş ve o haliyle iki ışığı gördüğü an Seyda Hz.lerine demiş ki:

 

“Bana da doktorluk yap.”

Yani intisap etmek istemiş. O arada eski Şeyhi, yani vefat eden Şeyhi gözükmüş, durmuş ve utanmış. Bunlar tabii istihare ile oluyor ve derken Seyda Hz.lerini intisap etmek nasip oluyor.

Seyda Hz.lerinin göğsünden çıkan o iki kaynak ışığı ilme de yorabiliriz. Seyda’mız zaten medrese ilmini bitirmişti. Medrese ilminden sonra, yani zahiri ilmi bitirmiştir ki, bilahare yalnızlıktan dolayı devam ettiremedi. Sadece manevi ilme başladı. O ilm-i kal’den ilm-i hal’e geçti. Malum olduğu üzere  ilmin de iki çeşidi var:

-İlm-i kal(zahiri ilim)

-İlm-i hal(batın-ı ilim)

Keza, Cüneydi Bağdad-i Hz.lerine sormuşlar;

- Falancı şeyh nasıl ne kadar büyüktür, üstelik uçuyor da.

Cevaben:

- Yok. Büyüklükse kuşta uçuyor, demiş.

- İşte falan zat suyun üzerinde yürüyor.

- Yok kurbağa da yüzüyor.

- İşte , falan zat da maşrıktan mağrıba gidip geliyor.

- Yok. Şeytan da maşrıktan mağrıba seyrediyor, tarzında ardı sıra gelen sorulara böyle cevap veriyor.

Yani büyüklük ölçüsü İslama uygunlukla anlaşılır. Hatta Şah-ı Nakşibendi’ye sormuşlar:

- Kurban, büyük mürşidi nasıl bilirsiniz? 

Şah-ı Nakşibendi (k.s.), aynı Cüneyd-i Bağdadi Hz.lerinin verdiği benzer cevabı  vermiş:

-İslama bağlılığından bellidir. 

Mürşidin bizim elimizdeki tahlili ehli sünnet çizgisine ittiba etmesiyle idrak ederiz. Şimdi bu kapının gerçekten İslama bağlılıkları tartışılmaz. Eğer Kuran ve sünnete bağlı kalınmasaydı Sadat-ı Kiram’ın yolu bu denli ilerleyemezdi. Bugün bu topluluğun buraya toplanması onun meyvesidir. Aslında büyüklük ölçüsü kalabalıkla da ölçülmez, sayıca çoklukta muteber değildir. Sadece bir muteber olan bir husus vardır: İslam'a uygunluktur.

 

- Seyyidim, Gavs-ı Sani Hz.leri genç yaşlarda hasta olduğu halde, Gavs Hz.leri O’nu hem medrese ilmi öğrenmek için Van’a gönderiyor, hem de orada tevbe vermesi için görevlendiriyor. Sizce “hastalık , ilim ve irşad” üçünü bir arada yürütmesi mümkün mü ?

- Bunun üçünü bir arada götürmesi sevdikleri iş olduğu içindir, hatta on tanesini de götürebilirler. Nasıl ki, insan sevdiği yemeğin beş çeşidini de yiyebiliyor,  fakat hasta olduğu zaman da mide sevmediğinden bir tanesini bile kaldıramıyor. Aynen öyle de bir insan, bir işi yapacağı zaman sevmesi ve inanması lazım. Bu büyük zatlar aynı duygularla yüklü olduklarından dolayı, onlara zor gelmiyor. İşte çok genç yaşlarda kendisinde verem hastalığı vardı. Kesinlikle hastalık sürecinde bile gece namazlarını ihmal etmemişlerdir. Artık hayatları ahlak olduğu için bu halleri yaşam şekline dönüşmüştür.

Seyyid Abdülbaki Hz.leri hapiste kaldı. Yanılmıyorsam bir ay civarında. Bu durumu haber alan Dayım Seyyid Sıdkı gözyaşlarını tutamayarak Gavs Hazretlerine anlatmış. Bunun üzerine Gavs (k.s.)  şöyle demiş: 

 

- “Ağlama, bu da bir tür  Sadatlar’a mutabaattır. Bütün Sadatlar hapse girmiş, sürgün olmuş, idam edilmiş. Dolayısıyla  bir ay hapse girmiş çok mu? Şükür et .”

O zatlar varis oldukları için o çile mecbur biraz da ordan dağılacak. Eğer bu gibi hadiseler olmasaydı, Seyyid Taha Hz.leri Seyyid Abdullah (k.s.) için bakın ne söylemiş: 

S. Abdullah’ın bir yönünden şüpheye düştüm. Herkes O’nu seviyor, fakat ona muhalefet eden yok. Düşünebiliyormusunuz Sadatlardan istisna da olsa muhalefet durumla karşılaşmıyanları merak konusu olabiliyor. Çile bu yolda artık mutabaat  olmuş. Çile çekmekle  örnek oluyorlar. Daha doğrusu bize sabır tesellisi oluyorlar. İşte bu büyük zatlar; kaldı ki Resul-ü Ekrem bile  çile görmüş diye bizim imanımızı korumaya alıyorlar.  Bir başka ifadeyle  onlara yapılan  eziyetle bizde  korunmaya alınıyoruz.

 

- Seyyidim, biraz da Gavz-ı Sani Hz.lerinin bel ağrılarından bahsedebilirmisiniz?

- Bel ağrıları şiddetli derecede seyrediyordu. Hatta ameliyat olmadan önce çok hastaydı, kırk güne kadar yatakta kalmasına rağmen ameliyat olmak istemedi. Çok sıkıştırdık yine ameliyat olmadı. Bu durumunun camiiye gidip gelmesine engel olmayacağını ve böyle de idare edebileceğini buyurdular bize. Fakatartık ayakları zayıflamaya başlamıştı. Gerçekten tehlikeli noktaya gelmişti. Seyda Hz.leri O’nun yanına geldi, dedi ki:

 

“-Ameliyat ol, takdir-i ilahi neyse  o  olur.”

Seyyid Abdulbaki (k.s.) cevaben :

“- Valla kurban ağrıdan değil de, bunun için...”dedi. Verdiği cevapla  içinde ki o niyetini tam söyleyemedi. Yani camiiden ve ibadetimden olurum endişesini dile getiremedi. Derken Seyda Hz.lerinin o telkininden sonra ameliyat oluverdi nihayet.

Elhamdülillah, bugün hiç olmıyacak şekilde irşad faaliyetlerine devam ediyor. O ameliyattan sonraki günlerde de yine bel ağrılarının nüksetmesine rağmen hiçbir şikayetini ne gördük ne de duyduk. Yani oh’dur, ah’dır, bu da ne dertmiş serzenişine rastlamadık. Hastalığını bile doktora söyleyeceği zaman utanarak söylüyor. Belki  o da bizim zorlamalarımızlaoluyordu.  

Yanılmıyorsam Şeyh Muhyiddin Arabi Hz.leri bir hastalanmış. O’na demişlerki :

“- Doktora git...”  

Cevaben demiş ki :

“-Zaten doktor evimi yıkmış. Rabbü’l Alemin takdir etmiş, ne doktoru...”

Tabii doktordan çare bulmak adetullahtan olup  sünnettir. Muhyiddin Arabi Hz.lerinin ne doktoru falan demesi aslında çare bulmayı reddetmek anlamında değil. Bence onlar hallerini şikayete dönüştürmemek içindir. Seyyid Abdulbaki Hazretleri dinlenme için Afyon’a gelmesi bahanedir. Sebebi irşad faaliyetleri ve Ümmet-i Muhammedin hidayeti içindir. Hatta Seyda Hz.lerinin makamı içindir, boş kalmaması dolayısıyladır. 

Fakir insanlar çoktur, Menzil’e gelemiyor. Onların en büyük ıslahatı irşad faaliyetlerini yoğunlaştırmasıyla istirahat etmektir. Nasıl ki, en büyük azab iki sevmiyen insanı biraraya getirmekse, en büyük rahatlık da seven insanların bir arada olmasıdır. Yapılan araştırmalar ve ilim adamların beyanları  da bunu teyid ediyor. Seyda Hz.leri için de romatizma ağrıları dolayısıyla Afyon’a gidiyor deniliyordu. Ama şunu bir kere daha beyan edeyim ki; kesinlikle irşad faaliyetleri içindir, bizim kurtuluşumuz içindir. 

 

- Gavs-ı Sani Hz.lerinin Seyda  Hz.lerine beyatı nasıl oldu ?

- Seyyid Abdülbaki Hz.lerinin, Seyda Hz.lerine beyatı 21 gün sonra gerçekleşti. Tabii Gavs Hz.leri hakikaten çok değişik bir mürşiddi.. Kasrik hep eşkıya ve soyguncuların cirit attığı  bir mekandı. Olsun eşkiya da olsa O’nu çok gören kesinlikle Gavs Hz.lerinden ayrılmazdı. Hırsız olsa bile hırsızlığından dönüyordu. Onların üzerinde Seyda Hz.leri ve Gavs Hz.lerinin müsbet faaliyetleri  yanlış yoldan dönmelerinde  etkili olmuştur. Burda babamı da çok seviyorlardı. O yıllarda  küçük yaşta ve hastaydı. Hele hele Gavs Hz.lerinin ona olan şefkatı, sofilerin ona olan muhabbeti ve ayrıca  kendine özgü adabı her daim dikkat çekiyordu. Hasılı Gavs (k.s.)’ın şefkatı sadece hane-i saadet üzerinde değil yediden yetmişe herkeste sevgi  iklimi oluşturuyordu.

Gavs Hz.leri vefat ettikten sonra tabii ki  emaneti üstlenecek en büyük  Seyda Hz.leri vardı. Seyyid Abdulbaki Hz.leri yanılmıyorsam yirmi bir güne kadar  tevbe alıp intisap edememişti. Ama bize kendisi söyledi; kesinlikle bu halim Seyda Hz.lerine karşı olan itirazından dolayı değildi.

Ki; o sıralar ben 11-12 yaşlarında idim. Gavs Hz.leri zamanında yaşım çok küçüktü. Vefatı bizim aileye  ağır gelmiş ve  şok olmuştuk adeta. Bence o şokun etkisinden babamın intisabının geciktiğini düşünüyorum. Tabii bazı halifeler babamın bu tutumuna baskı yapmışlar, fakat o onlara aldırış etmeksizin hepsini reddetmiş. Hatta bazı halifeler Seyda Hz.lerine de bu durumu şikayet etmişler. Seyyid Abdulbaki Hz.leri bütün bu şikayetlere hiç aldırış etmeden, hakikaten herşeyini bırakıp   Gavs Hz.lerinin kapısına yapışmıştı.

Tabii ki dünya çekemezliği ne kadar varsa, ahiretin de çekemezliği vardı. Hiç fark yok, aynı ticaret gibidir. Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin bu halini çekemiyenler oldu. Hatta bir gün Seyda Hz.lerinin yanında  onun bu durumu hakkında Gavs (k.s.)’ın halifelerinden biri laf söylemiş, bu yüzden bir halifesini dövmeye kalkışmış bile. Tabii intisap ettikten sonra bu tür olayları bize anlatmıştı. Derken Seyda Hz.leri tutmuş O’nu:

“- Seyyid Abdulbaki otur”demiş. O da herşeyden vazgeçip işte o an ne oluyorsa  Seyda Hz.lerine beyat ediyor. Hatta hatırladığım kadarıyla bize ve anneme şöyle bir hatırlatma da bulunarak: 

“- Sizler gitmek istiyorsanız gidin”demişti.   

Biz tabii köydeki bazı olaylardan dolayı bir iki kere gitmek istedik, bunu bizatihi yaşadık. Babam bir kez daha hatırlatmada bulunup;

“- Şayet beni dinlerseniz gitmezseniz. Ama gidiyorsanız gidin, ben gelmiyorum, hiçbir yere ayrılmıyorum”diye kendi ile mürşidi arasında hiçbir perde kalmadığını beyan etti. Yine bazı olaylardan dolayı birgün babama dedim ki :

 

“- Kurban, Allah hakkı bilmez mi?”

Seyyid Abdulbaki Hz.leri cevaben :

“- Oğlum, Allah imanımızı, herşeyimizi bu zatın eline vermiştir. O’nun hakkı herşeyi onda bulmakla mümkün ve buna inanın”  dedi.

Yani, babam imanına vesile olmayı mürşidden biliyordu. Onun için Seyda Hz.lerinin irşad yıllarında en büyük yardımcısı Seyyid Abdulbaki Hz.leri oldu. Gerek medrese faaliyetlerinde, gerekse Menzil’in işlerinde aktif olarak faaliyet gösterdi. Sonrası malum amele başlayınca bu seferde iki büklüm halde  yap dedi yaptı, yapma dedi yapmadı. Yani tabiri caizse sekiz şarttaki ölüm rabıtasında ölü yıkayıcısının elinde teslim olur gibi, babam da mürşidinin elinde ölü ve cansız gibiydi. Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin halifelik dönemlerine baktığımızda bu konularda bizim zahiri gözle gördüğümüz bir yanılma olmamıştır.  Kelimenin tam anlamıyla Gavs Hz.leri vefat ettikten sonra babamın zahiren Seyda Hz.lerine çok desteği oldu.

 

- Seyyidim , Nakşibendi Tarikatının mürşidleri arasında fark var mı ?

- Nakşibendi Tarikatının mürşidleri olsun, sofileri olsun insan nefesleri kadar değişik meziyetleri ve meşrebleri vardır. Tabii bunları birbirine tercih etmek son derece yanlıştır. İşte Şah-ı Nakşibendi mi daha büyük, yoksa şu mu daha büyük? gibi sorularla meşgul olmak abesle iştigaldir. Kaldı ki  o bizim haddimize düşmezde.

Sanatkâr yaptığı işten belli olur. Tabii ki, sanatkâr sanatkârı yetiştiriyor. İşte  günü geldiğinde o zaman sanatkârlık belli oluyor. Netice de hepsi Resulüllah Efendimizin (s.a.v) büyüklüğüdür. Allah dostları Resulüllah'ın (s.a.v.) bahçelerinden yetişen güllerdir. Hepsi o bahçeden yetişiyorlar. Burda esas olan hangi bahçıvan bahçeyi daha iyi bakıyorsa, işte o en güzeli ve en büyüğü olabiliyor. Hepsi büyük ama, büyük devamlı kendinden daha tecrübe demektir. Bir mürşidde mevcut bulunan tecrübenin mürşide aktarıldığında, yani  bir sonraki mürşidin tecrübesine tecrübe ilave edildiğinden dolayıdır ki, sanki bizlere daha büyük gözüküyor gibi geliyor, ama bence hepsi dediğim gibi aynıdır. Yani bu büyüktür, şu küçüktür diye mütalaada bulunmak yanlıştır. Önemli olan bu irşad faaliyetinin halen yürütülüyor olması ve irşadın kıyamete dek süreceği gerçeğidir. 

 

- Seyyidim, irşad sürecine baktığımızda, Gavs Hz.leri zamanında tek tek tevbe veriliyordu. Seyda Hz.leri zamanında 10-15 kişiye tevbe ve Gavs-ı Sani Hz.leri döneminde ise hiç de alışık olmadığımız irşad metodu dikkatimizi çekiyor. Bu durumu izah edebilir misiniz?

-Bazı şeyhler Seyda Hz.lerinin 10-15 kişiye bir anda tevbe vermesine itirazda bulundular. Niye 10-15 kişiye veriliyor diye. Şimdi de Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin 75-100’ü aşkın  insana bir anda tevbe verdiğini müşahade ediyoruz. O’nların mevcut şartlara göre bazı imkânları faaliyete geçirmesini yanlış anlamamalı. Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin  şeritle vermesi hakikaten bir imkandan kaynaklanıyor. Gerçi ben Afyon’da değildim ama, duyduğum kadarıyla orası artık o kalabalığı kaldıracak güçte değilmiş. Onun için araştırdık, inceledik Sadatlardan şeritle biat vermiş  olan var. Yanılmıyorsam Abdullah Dehlevi Hz.leri’nin halifelerinden biri böyle tevbe vermiş. O yazılardan derledik, topladık Afyon’a gönderdik. Hatta sorduk şerit’e kaç kişi alabilir diye, 75-100 kişi arasında olabilir dediler. Nasıl ki, Seyda Hz.lerinin 10-15 kişiye bir arada tevbe vermesine itiraz edenler olmuşsa, o gün de Abdullah Dehlevi Hz.lerinin halifelerinden birinin şeritle vermesine de itiraz etmişler. Aslında bu günümüzde Nakşibendi tarikatının ikinci meyvesi diyebileceğimiz bir uygulamadır.  

Dikkat ederseniz Gavs Hz.leri Menzil’in ismini Buhara koymuş. O kadar hicret hayatından sonra buraya geldiği zaman Menzil’in ismini Buhara koymuştur. Menzil’in ismi aslında Buhara’dır. Bazı itirazlardan ve o günkü konjonktürün müsait olmayışından dolayı o ismi pek kullanılmadı, ama Menzil’in adı aslında dediğim gibi Buhara’dır.

İşte bu Buhara Şah-ı Nakşibendi’nin Kasr-ı Arifanı’dır. Bence Buhara ikinci Nakşibendi tarikatının alevleyişidir. Bu da mecbur ki, artık o zaman Resul-ü Ekrem Efendimiz’e bu tarihe kadar yapılan irşadın hepsinin tekrar yeşermeye başladığı mekânın adıdır Buhara. Onun için bize normal geliyor. Çünkü bu zatların büyüklüklerinden bu ismi alıyor.

 

- Seyyidim, Gavs-ı Sani Hz.lerinin Türk Cumhuriyetlerine ve Orta asyaya olan ziyaretinden bahsedebilir misiniz?

- Benim şahsi inancım Türk Cumhuriyetlerine yapılan seferde tüm o sadatlarla görüştü. Kesinlikle her yerde oldu ve bir kere şahit oldum. Bir gün Şah-ı Abdulhalık-ıl Gücdevani Hz.lerinin türbesindeydik. Türbenin etrafında bir kez dönerken,  farkında olmadan meğer  sırtım o an merkada gelmiş, nasıl gelmiş doğrusu ben de bilmiyorum. Babam derhal beni yanına çağırdı, dedi ki:

 

“Sırtını merkada dönme.

Bu halimi düzeltmeye çalışırken, bu seferde sırtım Seyyid Abdulbaki Hz.lerine doğru geliverdi. Herneyse ben anladım ki, kesinlikle orada onların hepsiyle buluştular. Bazı şeyler var anlatılamıyor. Nasıl ki, suyun tadı nasıldır? sorusuna cevap verilemiyor, ancak suyu içerek anlıyorsak, gerçekten de orda bazı yaşanan hadiseler söylenilmiyor, yaşamak lazım. Oraya gidenlerin hepsine ve hangisine sorarsanız sorun, bence bu cevabı verirler. Yani o yaşadıklarımız kesinlikle kelimelerle ifade edilemiyor. 

Şah-ı Abdulhalık-ıl Gücdevani Hz.lerinin merkadın da benim içimde acaip bir sıkıntı vardı. Bakıyorduk insanlar mahsun bir halde hep ağlıyorlardı. Bizde ise  acaip bir tutkunluk vardı. Şah-ı Nakşibendi (k.s.)’ın türbesine gittik, üstelik geceydi. Yine aynı acaip haller burada da devam etti. Tabii rabıtadayız, bir an gözümü açtığımda bir baktım, sanki Seyyid Abdulbaki Hz.leri Seyyid Fevzeddin’in kafasını elinin arasına almış, onu havaya kaldırmış gibi gördüm. Daha ben Fatiha duymadan gözümü tekrar kapattım, bir baktım bu sefer ellerinin arasında ben varım. Gerek Seyyid Fevzeddin’in gerekse bizim sakal koyuşumuz bu topraklarda Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin elleri arasında gerçekleşti. Gerçekten çok değişik bir haldi, anlatılamıyor, hem de anlatamayız da. Ordaki insanlara da sorarsan hepsinde bir haller oldu ama, kimse ne olduğunu gerçek manada bilmediği kanaatindeyim. 

Seyyid Fevzeddin dedi ki:

 

“Ben Şah-ı Nakşibendi Türbesine kadar, kesinlikle sakal koymak gibi düşünce kalbimde yoktu. Her ne olduysa orda oldu.”

Hakikaten orda çok değişik haller oldu, benim sakalım da o zaman bırakıldı. Sanki fırtınadan önceki bir sessizlik vardı. Tabii bu mesele biraz değişik, bir o kadar da  derin,  belki müsadesi yoktu, ancak bu kadarını söyleyebildik.

 

- Peki Seyyidim , Türk Cumhuriyetlerinde insanlar Gavs-ı Sani Hz.lerinin nasıl karşıladılar?

- Ordaki insanlar Sadatları görünce, sanki babaları kaybolmuş, bekledikleri bir baba gelmiş gibi karşıladılar. Kesinlikle ne biz, ne de ordaki insanlar birbirimize yabancılık çekmedik. Zaten müminler kardeştir buyruğunun tabikatını kendi mecrasında öz kardeş  gibi kaynaşarak yaşadık. Çünkü orası atayurdumuz. Bu yüzden öz kardeşiz. Yetmiş senedir aramızda bağ kalmadığı halde, sanki bir saniyelik bir bağ kaybolmuş gibi hissettik kendimizi. Onlar da sofidirler ve Nakşibendi Tarikatına mensuplar ama, tabii ilim olmadığı için hep kulaktan duymayla  adaplarını muhafaza edebilmişler, yapabildikleri kadar yapmaya çalışmışlar.

Bir gece bir yerde misafir kaldık. O gece kalktılar, o gece sabaha kadar o insanlar sevgi ve muhabbetten yatamadı. Hatta o gece koyun kestiler, yemek yaptılar, sabah namazından sonra yedirdiler ve sonra bizi yolcu ettiler. Biz ayrıldığımız zamanda hepsi ağladılar, küçük çocukları bile. Kelimenin tam anlamıyla mükemmel bir misafirperverlik örneği ile karşılandık, çok değişik haller yaşadık.

 

- Seyyidim, Türk Cumhuriyetlerinin ziyaretinin akabinde Menzil’deki Merkad’ın yapısı Türk mimari tarzına dönüştürüldü, bizi bu konuda aydınlatır mısınız?

- Onu biz de hissettik. Zaten o geziden sonra peşpeşe kararlar gelmeye başladı. Derken camii olsun, merkad olsun yoğun bir inşaat faaliyeti başladı. Tabii bu bizim zahiri gördüklerimiz, zahiri yorumumuz ve manevi yorumunu bilmiyoruz. Zahiren baktığımızda Kasr-i Arifan Menzil’e, Menzil'de Kasr-i Arifan'a dönüşmüş durumda.  

Malum Gavs Hz.lerinin zamanında yapılan camii, Seyda Hz.leri döneminde  iki misli büyütüldü. Gerçekten de  inşaa faaliyetleri sürekli katlamalı gidiyor. Gerçi bunlar ölçü değil. Bu tür katlamalı imar faaliyetlerine bakarak onların  büyüklüklerinden bahsetmek nefsimizin hoşuna gidebilir. Bunlar zahiri yöndür. Yine söylediğim gibi, kendi kendimizi tatmin ediyoruz. Oysa Seyda Hz.lerinin vefatı sofiler için en büyük  nasihattır.  İnşallah hepimiz  onların bıraktığı  manevi miraslardan en güzel tarzda yararlanırız.

 

- Seyyidim, Seyda Hz.lerinin bıraktığı camii tamamen yıkılarak yerine daha büyük kapasitede camii inşa edilirken, sadece Seyda Hz.lerinden hatıra kalan minareye dokunulmayıp muhafazaya alındı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz ?

- Seyda Hazretlerini bize hatırlatması gereken sadece minare olmamalıdır. Bakın iki sene evvel umredeyken, ondan önce Seyyid Abdulbaki Hz.leri bana bir tesbih vermişti. Üstelik bu tesbihle Hazret Muhammed Diyauddin vird çekmiş bile. Sözkonusu tesbih Hazretin dedesine  verilmiş. Şeyh Abdurrahman-i Tahi’den de babama geçmiş ve babam da bana verdi. O tesbih, nasıl olduysa Mekke’de kayboldu. Sürekli taşıdığım tesbihi kaybedince çok üzüldüm. Hatta beni endişe kapladı. Belki tarikattan merdud edilirim diye. Hem korku hem de üzüntüyü bir arada yaşıyordum. Durumu Dayıma şöyle söyledim:

 

“- Vallahi tesbihi kaybettim, ben mahvoldum. En iyisi burda bizi affederse affeder. Kabe’nin yanında işi bitirelim.”

Dayım Seyyid Abdulbaki Hz.lerine hal meselemi anlatınca, babam bana gülümseyerek baktı ve beni yanına çağırdı. Dedi ki :

 

“- Bunlar dünya malıdır, fanidir. Bunlarla kafanı meşgul ederek zaman kaybetmeye değmez. Maksat o tesbihi Allah’a götürmektir. Nihayetinde onun hammaddesi  bir ağaçtır. Onun manevi ve bir yadigar yönü var ama, gaye değildir. Tesbih, Allah’a ulaşmada bir vasıtadır.”

Nasıl ki biz diyoruz; bize minareyi bıraktılar, ya da Gavs Hz.leri mihrabını bıraktı, veyahut da Seyda Hz.leri merkadı bıraktı. Oysa bunlar belki bizim açımızdan nefsimizi tatmin etmek, belki onlar açısından  hediyeleri kalsın diyedir. Netice itibariyle gerek Gavs Hz.leri gerekse Seyda Hz.lerinin en büyük eserleri, işte bu cemiyet, bu hatmeler, bu irşad faaliyetleridir. Yani biz bunlarla sadatları hatırlamamız lazım. Bir minareyle, bir mihrabla hatırlarsak çok yanlış yapmış oluruz. Çünkü, zahirde gördüğümüz eserler fani olup  geçicidirler. Kalıcı olanlar bu yapılan ameller, hatmeler, vird’ler ve bu irşadlardır.

Bence Gavs Hz.lerini, Seyda Hz.lerini ve bütün sadatları gerek hatmede ve gerekse vird’lerde hatırlamamız lazım. Bu tür amellerde hatırladığımız zaman ebedül ebed onlarla beraber oluruz. Eğer bir minareyle, bir mihrabla ve bir camii ile hatırlarsak, en fazla yüz sene hatıra tazeleriz.  Bugün Şah-ı Nakşibendi'nin (k.s.)’ın neyi kalmış ki? Gittik o sadatların merkadlarını gördük, iyi hoşta biz onları hiç görmeden hatırlayamazmıydık? Onun için yapacağımız amellerle hatırlamak en güzeli. Zahiri görüntülere saplanmamalıyız. Tabii bunu ısrarla söylememden maksat, gerçekten de ihtiyaç hissettiğimden dolayıdır, şayet bunları kitap haline getirip yazılırsa bazı insanlar kendinden bir örnek çıkaracağını düşünüyorum.

Camii inşa faaliyetleri hususunda  biraz itirazlar oldu elbet,  ama işin özünü kaçırmamak gerekir. Sanki, Seyda Hz.lerinin temeli ile Gavs Hz.lerinin temeli aynı değilmiş gibi hatıralara takılıyoruz. Bence camiin temelleri daha da büyütüldü. Hatta Seyda Hz.leri vefat ettiğinde Seyyid Abdulbaki Hz.leri hepimizi topladı ve bütün aileye dedi ki :

 

“- Seyda Hz.lerinin temellerini bu şekilde bırakmıyacağız. Çok çok büyütmek zorundayız. Onun için bana yardımcı olacaksınız...”

Tabii temeller her yönüyle çok çok büyütüldü. Buna katkıda bulunmamız lazım, kendimiz için tabii.

Hz. İbrahim'i (a.s.) ateşe attıkları zaman kelerin (dilimize kertenkele olarak tercüme edilmiş) iki çeşidi var; birisi su döktü , birisi de üfürdü. Hz. İbrahim (a.s.) o su dökene dedi ki :

“- O koca dağ gibi ateşe senin o damlacık suyun neye yarar ki ? Fakat ben senin dostun olduğunu bileyim.”

Öbür üfürene de dedi ki ;

“- Ya zaten ateş dağ gibi üfürsen ne olur ki ? Ben de senin düşmanın oldum.”

Bu misalden hareketle bizim burda katkımız şu olacak :

Bu yolun kıymetini bilelim ve   ölesiye sevelim.

Bu yolu seviyoruz, bu yolun kıymetini biliyoruz diyebilmeyi muhakkak arzulamışlardır. Bizim katkımız başka ne olabilir ki?

Onun için minareye takılmamamız lazım. Hatta Seyda Hz.lerinin şahsına da takılmamak gerekir. Bunlar istedikleri şeyler değil. Fakat takip ettikleri ehli sünnet yoluna, İslami adaplarına takılmamız lazım. Çünkü, Sevgilinin sevgilisi sevgilidir. O halde  onların sevgilisi bize sevgili olmalıdır. Şayet seviyorsak sevgilisini de sevmemiz şart. Sadece onu sevmekle bu iş bitmez. Dahası  mutlak sevgiliye giden yolu  sevmemiz lazım ki saplantılardan kurtulabilelim.

Gerçekte bize bırakılan miras yollarıdır. Onların yollarına ram olmalıyız. Hakiki manada manevi mirasa sahip çıkmalı, bilhassa  adaplara  riayet etmekle çok fayda elde edebiliriz. Bütün bunlar hepimiz için musavidir. Tabii ki ilk müracaat edeceğimiz kapı Kur’an ve sünneti seniyyedir, ondan sonra ise adaptır. Gavs Hz.lerini ve Seyda Hz.lerini seveceksen şahsı için değil, yolu için seveceksin. Seyyid Abdulbaki Hz.lerini seveceksen,  o yola götüreceği için veya seni maksadına ulaştıracağı içinseveceksin. Ki;  o zaman hakikatı bulabilesin. Her ne ararsınız mürşidinizin manevi güzelliğinde arayın. Yeter ki aramaktan imtina etmeyin. Keramettir, şudur, budur vs. bunlarla oyalanmayın.  Bırakın bunları uçuk kaçıklar yapsın, bu onların problemi. Bizim kesinlikle peşine düşmememiz gerekir. Hepimiz bu zatların evladıyız. Evet biz zahirde evladıyız,  ama, esas olan sırat-ı müstakim üzere olmaktır.  Gerçek evlatları sırat-ı müstakim üzere olanlardır.

Madem ki, sonuçta hepimiz onların  manevi evladıyız,  o halde miraslarına sahip çıkmalıyız. Onların mirasları da demin de söylediğimiz gibi sırat-ı müstakim yoldur.

 

- Seyyidim, Gavs-ı Sani Hz.lerini Türk-i  Cumhuriyetlerinde sadatları ziyareti ardından Umre yolculuğuna çıkmasını nasıl izah edebilirsiniz?

- Şunu öncelikle belirteyim ki Umre’nin ilki farzdır. Hac da ilki farz olup, öbürleri sünnettir.

Bu Umre, Türk Cumhuriyetlerine gittiğimizde  sadatların mekanlarını ziyarette niyet edilen  gayeden ayrı değildi. Bence yükünü hafifletmek ve bu yürüyüşü teyid etmek içindi. Ve edildi de..

Şahsi kanaatim odur ki, hem Resulüllah’dan olsun hem de Sadatlardan olsun bazı anlatamayacağım durumlar teyid edildi ve her tarafta  kabul gördü de.

Bu zatları kerametleriyle anmak  çok abestir. Tabii bazı haller bizi tatmin ediyor. Orda birgün benim gördüğüm bir olay oldu. Teravihleri kılıyorduk. Rükn-i Yemani ile Hz. İsmail hücresi tarafından Seyyid Abdulbaki Hz.lerinin tam arkasındaydım. İnanın, babamı Kâbe kadar büyük gördüm. Büyüdü, büyüdü, öyle büyüdü ki akıl sır erdiremiyorsun biranda. Ve orda ertesi gün hatır almaya gittik.Yine oroda içimde aynı patlama oldu bana. Daha fazla anlatmam zor, bundan ötesini bilmiyorum, sadece bu yürüyüşün teyididiyebilirim. Gerek Kâbe’de,  gerekse  Ravza’da  tıpkı  Buhara’da ne olup bittiğini çözemediğimiz   duygu fırtınası yaşadık. Hissedilen ve yaşanılan hallerin izahı zor zaten. Sadece bildiğimiz bir şey  var ki; İslama ve âdâba çok önem veriyorlar. Tabii bu da bizim için büyüklüklerinin göstergesi oluyor.  

 

 

- Seyyidim, Seyda Hz.leri döneminde sanki muhabbet daha ağırlıkta görülüyordu. Bu dönem için ne buyurursunuz?

- Siz Seyda Hz.leri dönemini görmüşüsünüz,  hele Gavs Hz.leri zamanında muhabbet daha da zirvedeydi. Seyda Hz.lerinden sonra, artık yeni bir döneme girmiş durumdayız. Bu dönemde emeklemeyi bitirmiş olmamız gerekir.  Gerçekten de  Gavs-ı Sani dönemiyle birlikte  memeği emzik ve sütle oyalanma terkedilip hizmet ağırlıklı bir döneme girdik. Bu dönemde daha çok ilim, akıl ve zikir ön plana çıktı. Sırf muhabbetle nereye kadar gidilebilir ki? Bu yolda devamlılık esastır, ama ilimle, akılla ve zikirle gittiğin zaman bu ebedül ebed olur. Seyyid Abdulbaki Hz.leri, şimdi bunu kısa zamanda vermeye başladı. Artık bizlere İslamiyet üzerine yaşayın, yeter o kadar keyf yaptınız, şimdi çalışma zamanıdır diyorlar adeta. Zaten muhabbetten maksat da bunların hasıl olmasıdır. Demek ki, bunun zamanı gelmiş ki, gerek ilim, gerek zikir, gerek hizmet, gerekse adap  üzerinde olsun çok duruluyor. Tabii ki öbür sadatlarda gerekeni yaptılar ama, o gün için muhabbet daha ağırlıklı olması gerekiyormuş, o yapılmış.  Bizim hastalığımıza göre tedavi veriliyormuş. Bugün demekki ilaç buymuş. Onun için niye o eski muhabbet yoktur dediğimiz zaman, kendimizde bir eksiklik arayalım. Acaba hep o eski muhabbetle mi yürümemiz lazım? Biraz zor, artık olgunlaşma dönemindeyiz. Çünkü, olgunlaşmaya ihtiyacımız var. Gün bugündür, bugün   hizmet ağırlıklı çalışmak günüdür. Dolayısıyla sırf muhabbetle yol aşılmaz kanaatindeyim.  

 

- Seyyidim, Gavs-ı Sani Hz.leri ilim hayatını nasıl bitirdi ?

- Gavs Hz.lerinden okudu. Değişik yerlerde okudu. Molla Dervişin yanında da okudu.

 

- Seyyidim, Gavs-ı Sani Hz.leri hiç sohbet ediyor mu ?

- Bazen münakaşa ve anlaşmazlık çıktığı durumlarda sohbet ediyor. Sohbeti ağırlıkla ehli sünnet yolu üzerinedir. Sofilere yönelik genellikle mesajı şudur:

 

“ Bizi her yerde bulamayabilirsiniz. Fakat öyle bir şey elinize alınız ki nerde olursa olsun, bu da İslam  ve âdâptır. Çünkü İslam bu yaptığınızın zırhı ve ihatasıdır. Adap ise onun devamını sağlıyor.”

Madem öyle, en ufak âdâbsızlığı dağlar kadar gözümüzde büyütmemiz icab eder. Kaldı ki gözünüzde büyütmediğiniz hafife aldığınız o âdâbsızlık sonuçta  siyah nokta olmaktadır. Nakşibendi tarikatı asla siyah leke kabül etmez. Bu yol ak pak kalp üzerine kurulu olduğu için, o siyah nokta perde de olduğu zaman, insanın gözü o beyazlığı görmüyor, direk o siyah noktaya ilişiyor. Bu durum tabii olarak zikri ve irşadı engelliyor. Bundan da öte birisinin hidayetine vesile olacaksan olamıyorsun. Yani en ufak âdâbsızlık o yapacağınızamellere engel olmaktadır. Hatta namazları gece gündüz kılsan da âdâb yoksa hiçbir kıymeti yoktur. Çünkü o kıldığını namazın ne feyzi, ne de bereketi olur.

Ayrıca Seyyid Abdulbaki Hz.leri sohbetlerinde bilhassa niyet üzerinde de çok duruyor ve şöyle buyuruyor : 

 

“ Niyetinizi Allah rızası için sürekli kontrol ediniz.”

 

- Seyyidim, en son ne tavsiye edersiniz?

— En son Seyda’mızın tavsiye ettiği ehlisünnet yolunu ve tasavvufu tavsiye ederiz. Allah’a kavuşmak istiyorsak, Gavs Hz.lerinin söylediği gibi nefsin tepesine basmak gerekir. Ümmet-i Muhammediye’nin birlik ve beraberliğini sağlamaya çalışmak görevimiz olmalı. Fitneleri bertaraf etmemiz lazımdır. Resulüllah’ı, Gavs’ı ve Seyda Hz.lerini seviyorsak bu zat’ın peşinden gitmemiz lazımdır. Çünkü Seyyid Abdülbaki Hz.leri onların yollarını idame etmeye çalışan Gavs-ı Sani'dir. Ona yardımcı olmamız gerekiyor. Tabii burada yardımcı olmak derken, kendi amel ve davranışlarımıza dikkat etmemizi kast ediyorum. Yoksa zahiri yardım değildir.  Hâsılı kelam İslam diyor ve tavsiye ediyoruz.

Not: Bu röportaj daha önce tarafımca GÜNDÜZ GAZETESİNDE yayinlanmiştir.


.

Molla Yahya Pakiş Hz. ile Yapılan Röportaj

Tarih28 Şubat 2013, 16:44Editör

MOLLA YAHYA PAKİŞ HZ. İLE SEYDA MUHAMMED RAŞİD (KS) VE TASAVVUF ÜZERİNE YAPILAN RÖPORTAJ

YAHYA PAKİŞ HZ.LERİ İLE YAPILAN RÖPORTAJ 


Efendim, Seyda Hz. hakkında genel manada nelerden bahsedebilirsiniz? 

MOLLA YAHYA (k.s.) : Bismillahirrahmanirrahim. Elhamdülillahi Rabbil Alemin, vessalatü vesselamü ala hayrihi ve halgihi Seyyidina Muhammedin ve ala alihi ve sahbihi ecmain. 

Rabbişrahli sadri ve yessir li emri vehlül ukdeten min lisani yefgahü gavli. Sübhaneke la ilme lena illa ma allemtena inneke entel alimül hakim, sübhaneke la fetme lena inneke tevvebür rahim. 

Aziz Kardeşlerim, Allah razı olsun. Seyda'mız (k.s.) onun hakkında, acizane bilgi vermek, onu tanıtmak haddim değil. Ben kendimi o yüce zatın hakkında bilgi vermekten aciz görüyorum ve kusurlu görüyorum. Zira evvela öyle bir Ehl-i beyt, öyle bir ailedendir ki, Cenab-ı Mevla (c.c.) bizatihi o Ehl-i beyti methetmiş ve Bismillahirrahmanirrahim. ''Allah, siz Ehl-i beytten pisliği necaseti götürmek, izale etmek ve sizi temizlemek istiyor. '' 

Allah (c.c.) Kur'an-ı Kerim'de temizlediği bir aileyi ve Cenab-ı Mevla'nın (c.c.) övdüğü ve methettiği bir Ehl-i beyti methetmeyi fuzuli görüyorum. 

Hz. Resulullah (s.a.v.) Hadis-i Şeriflerinde: 

Hz. Nuh'un zamanında, nasıl ki Hz. Nuh'un gemisine binen halas olmuştur. Ondan geriye kalan helak olmuş olduğu gibi, bir fitne zamanında benim Ehl-i beytime tabi olan da halas olacak onlardan geriye kalan, muhalefet eden de helak olacak'' buyuruyor ve Seyda'mızın da o aileden olması hasebiyle Hz. Resulullah (s.a.v.)'ın bu methine, vasfına vakıf, layık olduğu için benim bir diyeceğim kalmamıştır. Ancak 1958'den beri bu aileyle beraber olmam hasebiyle de Seyda Hz. (k.s.) hakkında az bir şey bilsem de onu bildirmekten memnunluk duyar ve kendime bir iftihar bilirim. 

Seyda'mızı (k.s.), küçüklüğünden beri, Cenab-ı Mevla (c.c.) onu güzel ahlak ve güzel tabiat üzere yaratmıştır. Tabii ki Mevla (c.c.) bir zata bir yüce makam nasip ettiği zaman onu küçüklüğünden muhafaza eder. O'na hayır yollarını kolaylaştırır ve kötülükleri de ondan muhafaza eder. Dolayısıyla Seyda'mız (k.s.) babası ve annesi tarafından ''Seyyid'' olma ve babasının zamanın Gavs'ı, Kutbi ferdi olması hasebiyle de işte böyle terbiye ve adap merkezi olan bir ailenin ocağında yetişmiş ve kendi zatı da küçük yaştan beri Resulullah (s.a.v.)'ın ahlakına sahip olmuştur. 

Gerek sima ve gerekse ahlak ve tabiat bakımından Seyda'mız (k.s.) Hz. Resulullah (s.a.v.)'ın ahlakına sahip idi. Nitekim daha Gavs (k.s.) hayattayken, bazı sofi kardeşlerimiz Hz. Resulullah (s.a.v.)'ı rüya aleminde gördüklerinde, Gavs'a aynı bu ibareyi kullanırlardı; ''Kurban Resulullah (s.a.v.) sizin şu büyük oğlunuza çok 

benziyor'' diye tabir ederlerdi. 

Ahlakı ise, gerek şefkat, merhamet gerek tevazu, gerek halim olmak gibi bütün konularda Hz. Resulullah (s.a.v.)'ın ahlakına sahipti. Ahlak ve faziletin timsali idi. Yani numunesi idi. 

Bunları misallerle ifade etmek tabii çok uzun uzadıya bir zaman alır. Ama yine bunlardan azıcık da olsa bazı misallerle anlatmaya çalışacağım. 

İnsan, Seyda'mızın huzurunda bulunduğu zaman sanki Resulullah (s.a.v.)'ın huzurunda olduğu gibi sükunet, huzur ve huşu var idi. O'nun meclis-i alisinde hiç bir zaman kimsenin aleyhinde, gıyabında bir söz, konuşma mevzubahis değildi. Veyahut da dünya ile ilgili konuşma olmaz idi. Siyasetle alakalı herhangi bir söz söylenilmezdi. Dolayısıyla meclisi de laho, yani boş söz veyahut çirkin söz veyahut da günah sözden mücerred idi. Nitekim Hz. Resulullah (s.a.v.)'in meclisi de böyle idi. 

Şefkat bakımından ise, Seyda'mız (k.s.) bütün müridleri şefkat altına almış ve bütün müslümanlara genel bir şefkate sahip idi. Şefkatine bir misal; vefatından onbeş gün evvel Afyon'da bir gün konuştuk. Oranın havasıyla ilgili ''Kurban buranın havası nasıl, size (iyi) geliyor mu?'' diye ben sordum, acizane. ''Havası hoştur. Fakat burada çok üzülüyorum gelen sofilere bir şey veremediğimiz için. Onlara bir ikramda bulunmadığımız için, çok üzülüyorum, inşallah önümüzdeki sene bir fırın, bir mutfak yapıp, gelen sofilere mutlaka yemek çıkaracağız'' diye buyurdu. Dolayısıyla gelen misafirlere ikramda bulunamadığı için Seyda'mız (k.s.) çok üzgün idi. Bu da O'nun onlara karşı şefkati idi. 

Halimliğine gelince, hiç bir zaman Seyda'mız (k.s.) kimseyi azarlamamış ve kimseyi kötülememiş ve kimsenin kalbini kırmamıştır. Ve bunu hiç kimse görmemiştir. 

Tevazu yönüyle ise, zaten Seyda'mız (k.s.) tevazunun timsali idi. Ve o tevazusundan dolayıdır ki, o kadar insanın gelip gittiği halde, hiç bir gün Seyda'mızda (k.s.) bir değişiklik görülmedi. Hani bakıyoruz, bazı insanlar etrafında beş on kişi toplandığı zaman onların kalbine bir gurur, elbiselerinde bir değişme ve böyle şeyler geliyor kendilerine. Ama Seyda'mız da (k.s.) hiç bir değişme olmadı. Kim gelirse gelsin aynı elbise aynı şey hiç bir tavrı, hiç bir hareketi değişmemiş ve o tevazuyu bırakmamıştır. Ve diyebiliriz ki Seyda'mız (k.s.) kendini Allah (c.c.) yoluna toprak saymış, ki, o kadar onda güller ve çiçekler bitmişti. Ve Seyda'mızın (k.s.) istikameti de yine gayet tamam idi. Ve istikametinden dolayı idi ki, oraya gelen herkes kötü ahlakını bırakıp, şeriata İslama sarılır, iyi ahlaka sahip olurdu. Tabii buna büyük zatların tasarruf ve himmeti denilir. O tasarruf ve himmetinden dolayı binlerce değil milyonlarca kişi içkiyi bırakıp, kumarı bırakıp, kötülüğü bırakıp iyi yola girmişlerdir. 

Seyda'mız (k.s.) keşif keramet babından da büyük keşif keramet sahibi idi. Fakat en büyük keşif ve kerameti biz istikamet görürüz. (Şeriata müstakim olmak) ve o gelen insanların ahvalini değişmesini görüyoruz. Zira Resulullah (s.a.v.) Seyyid bin Ali'ye (r.a.) hitaben şöyle buyurmuştur: 

''La en yehdiyellahu ala yedeyke vahiden bi hayrin leke min humun nun'' 

''Cenab-ı Mevla (c.c.) senin vasıtanla birini hidayete erdirse, senin için kırmızı develeri Allah yolunda vermekten daha hayırlıdır''. İşte Seyda'mıza baktığımız zaman bir değil, bin değil, milyon kişi değil, bu kadar hidayet olunan insan, işte hepsi, Seyda'mızın manevi tasarruf ve himmetlerinden dolayıdır. Evet onun, manevi tasarrufundandır ki, onu gören, hatta diyebiliriz ki Menzil toprağına giren herkes kendinde bir değişiklik hissederdi. ''Allah'ın ehli kimselerdir, Allah'ın dostu kimselerdir. O kişiler ki onlar görüldüğü zaman Allah hatırlanır. Yani insan onların huzuruna girdiği zaman Allah'ı hatırlar. Cenab-ı Mevla'yı düşünür''. İşte bu ehlullahın büyüklüğünün alametidir. Çünkü kalpten kalbe akis ediyor. Ve onun kalbinden gelen, kişilerin kalbine akis ettiği için onların kalbine de Allah'ın ismi geliyor. Bütün bunlar Seyda'mızın (k.s.) zahiri ve genel olarak ahvaliydi. Cömertliği bakımından zaten o mükemmeldi. Gelen cemaate de o kadar yemek çıkarmak, o kadar ikramda bulunmak, mübarek zatın cömertliğindendir. Tabii daha önce dediğim gibi yani Seyda'mızı tamamıyla anlatmak ve tamamıyla bildirmek bizim hakkımız değildir. İnşallah Seyda'mız (k.s.) Hakkında tabii ki kitap hazırlıyoruz. Bu kitap çıkınca daha fazla Seyda'mızı (k.s.) tanıtmaya çalışacağız. Evet Allah razı olsun. 

Seyda Hz.'nin diğer alim ve mürşidlerinden farkı nedir? Anlatır mısınız? 


MOLLA YAHYA (k.s.) : Bismillahirrahmanirrahim, Elhamdülillahi Rabbil Alemin. Vesselatü vesselamü ala hayrihi ve haligihi seyyidina Muhammedin. 

Evvela bütün din alimlerine saygımız hürmetimiz sonsuzdur. Hepsine hürmet ve sevgimiz verdır. Ve hepsi de emri bil maruf, nehyi anil münker vazife yaptığı için Resulullah (s.a.v.) Efendimizin vazifesini yerine getirirler. Ancak aradaki fark; Seyda'mız (k.s.) kendi nefsini tezkiye edip, kendi ahlakını düzeltip ve emradı kalbiyyeden temizlendiği için başkalarının tasfiyesi kolay olmuştur. Daha kolay olmuştur. Ve ilmi zahirden pay sahibi olduğu için de, ilmi batından da büyük hikmet sahibi idi. Tarikat ve tasavvufun adabına göre seyrü sülukünü tamamlamış ve irşad makamına ulaşmış, kamil ve mükemmil idi. Bunu İmam-ı Rabbani (k.s.) mektubatında şöyle anlatıyor; ''Hz. Resulullah (s.a.v.) hadisi şerifinde 'Alimler peygamberlerin varisleridirler' Hangi alim varistir? Bu hem zahiri hem batıni ilme sahip olan alimler varistir. Yani yalnız zahiri ilimleri okuyup da batıni ilimlerden haberi olmayan ve batıni ilmi ya inkar edip veyahut da bilmeyen kişiler varis olamaz''. Onlar varis değiller, varis olamaz ve varis değiller. Resulullah (s.a.v.)'e hakiki varis olan o kimselerdir ki, hem zahiri ilmi okumuş tamamlamış, hem de batıni ilmi görüp terbiye ve eğitimi tamamlamış kişilerdir. Şeyh Seyda'mızın da diğer alimlerden farkı budur.'' Seyda'mız (k.s.) hem zahiri, hem batıni alim olduğu için onun etkisi fazla idi. Diğer alimler yalnız zahiri ilim okudukları için söylüyor, anlatıyor fakat fazla tesiri olamıyor. Bunu bir hikayeyle anlatmak istiyorum. Gavs (k.s.) zamanında biz Kasrik'te idik. Acizane orada ben de çocukları okutuyordum. Ders veriyordum. Oranın bir imamı vardı. Adı Abdurrahman Erol idi. Molla Abdurrahman resmi imam olduğu için devamlı Bitlis'e gidip gelirdi. Bir gün geldi dedi ki, ''Bugün ben Bitlis'e gittim. Müftü beni çağırdı, müftünün adı Molla Abdülkerim idi. Beni odasına çağırdı, ben odasına gittim. Müftü bana dedi ki, ''Molla Abdurrahman'' dedi, ''Buyur kurban'' dedim. Dün bana sordular ki ''Herkes Abdulhakim'e Gavs diyor. Sen de acaba bunu kabul ediyor musun, onun Gavs olduğunu kabul ediyor musun? '' Ben de dedim ki, ''Vallahi de Gavs Billahi de Gavs'tır. Şeyh Abdulhakim Gavs'tır ve ta Gavs'ın kendisidir''. Molla Abdulkerim hayretle karşıladı. ''Nasıl sen ona Gavs diyorsun, sen bu kadar ilme sahipsin''. Dedim ki ben de sana onun Gavslığını ispat edeyim. Nasıl? dedi. Dedim, bak otuz seneden beri ben Bitlis'teyim, ilmim de çok iyi. Her cuma ben camide konuşurken en azından Ulu camide beşyüz ile bin kişi arasında beni dinleyenler olur. Beni millet dinliyor. Onlara ben Allah'ın kelamını Resulullah (s.a.v.) 'ın sünnetini söylüyorum. Fakat dışarı çıktığım zaman bastonumdan başka benle beraber kimse kalmıyor. Ancak benle beraber kalan bastonumdur. Hiç kimse beni takip etmiyor. Şeyh Abdulhakim bir köyde oturuyor. Köy dağın eteğinde. Efendim, telefon yok, telgrafı yok, mektubu yok, birşeyi yok. Her zaman da etrafında elli- altmış- yüz kişi insanlar var. Tabii bu gelen insanları oraya getiren muhakkak bir kuvvet var ki, o kuvvet Allah (c.c.)'dır. Eğer o Gavs olmasa o kadar alim etrafına toplanamaz. Demek ki zahiri alimle maneviyat alimi arasındaki fark budur. Manevi alim tasfiye görmüş, terbiye görmüş ve Cenab-ı Mevla (c.c.)'nın lütfuna mazhar olmuş. Ve Allah'ta (c.c.) insanların kalbini ona çeviriyor ve o kadar insan etrafına geliyor. İşte Seyda'mız (k.s.) hem zahiri hem batıni ilimle alim, hem zahiri ilimi tamamlamış, hem batıni ilim, tasfiye ve tezkiye görmüş. Diğer kardeşlerimiz onlar zahiri ilim görmüşlerse de, tabii batıni ilimden habersiz oldukları için işte onların tesiri az oluyor. O kadar faydası olmuyor. Evet Allah razı olsun. 

Seyda Hz. hiç konuşmadığı ve sohbet etmediği halde neden etrafında milyonlarca insan vardı anlatır mısınız? 


MOLLA YAHYA (k.s.): Muhterem kardeşlerim o cemaatin oraya gelmesi tabii evvela Cenab-ı Mevla (c.c.)'nın kuvveti, iradesiydi. Kalpleri çeviren, kalpleri misafir eden ve insanı sevdiren yalnız Allah (c.c.)'dır. Yani ben de bunu söyleyeyim. 

Bir tabak balı götürseniz, bir dağın eteğine koyarsanız, bir saat sonra gidin ki, orada üzerine bal arısı dolar. Yani arıların aradığı nedir, baldır. Balın bulunduğu yerde mutlaka arılar bulunur. Demek ki bu kadar insanların Seyda'mızın (k.s.) yanında bir himmet bir feyz ve bir bereketin olduğunu gösteriyor. Yani apaçık alamettir. Burada Resulullah'ın (s.a.v.) bir hadisi şerifini size beyan edeyim. Cenab-ı Peygamber (s.a.v.), bu hadis-i kutside buyurur ki (Riyazus salihin de bu hadis mevcuttur. Yani hadis sahihtir.) Allah (c.c.) bir kulunu sevdiği zaman Cebrail'i çağırır ve Cebrail'e buyurur ki: Ya Cebrail ben filan ademi seviyorum. Sen de bu ademi sev. Cebrail (a.s.) de o ademi seviyor. Sonra Cebrail (a.s.) melekleri çağırıyor ve onlara söylüyor ki bakınız Cenab-ı Mevla (c.c.) filan kulunu seviyor, siz de seviniz. Ve sonra gökte o adem için kabul konuluyor. Yani herkes onu kabul ediyor. Herkes ona muhabbet besliyor. Daha sonra Cebrail (a.s.) yeryüzündekine yine çağırıyor ve diyor ki Allah (c.c.) filan kulunu sevmiştir. Siz de Allah'ın filan kulunu sevin dolayısıyla Allah yolunda olan salih kişiler ve Resulullah (s.a.v.)'ın sünnetine bağlı olan kişiler onlar da o kişiyi severler ve ona yeryüzünde kabul konulur. Demek ki muhterem kardeşlerim, bir insanın müslümanlar tarafından sevilmesi ve yahut sevilmemesi bu insanın takati insanın kuvveti ile değil Allah (c.c.)'ın bizzat iradesi ve kudreti iledir. Tabii bu sevgi bakımından böyle, nefrette öyle, Allah (c.c.) bizi sevmediği zaman Cebrail (a.s.) filan ademi sevmiyorum sen de sevme diyor. Cebrail (a.s.) gene meleklere Allah (c.c.) filanademi sevmiyor siz de sevmeyin buyurur ve yeryüzünde o ademe nefret kuruluyor. 

Demek ki gerekirse gökte gerekirse yerde nefret ediliyor. Dolayısıyla insanların sevmesi meleklerin sevmesine, tabii insanlar sevince yani salih insanların salih kimselerin sevmesi, meleklerin sevmesine tabii meleklerin sevmesi Cebrail (a.s.) ve Allah (c.c.)'ın sevgisine bağlıdır. Demek ki Seyda'mızı (k.s.) insanın kalbinde sevdiren kimdir, Allah'tır. İnsanın kalbini oraya yönlendiren celb eden gene Allah (c.c.)'dır. Ve bu muhakkak, liyakat var ki Cenab-ı Mevla (c.c.) o kadar insanı oraya gönderiyor. Ve eğer hidayet olmasaydı Cenab-ı Mevla (c.c.) haşa bu kadar kulunu feda etmezdi. Yani delalette haşa toplamazdı. Bu Allah'ın hidayeti olduğu için, Allah'ın yolu olduğu için Cenab-ı Mevla (c.c.) onun muhabbetini kalbe atıyor ve kalplere ilka ediyor. İşte onların gelmesi hep Allah'ın (c.c.) o muhabetinden kaynaklanıyor. Sevgisinden kaynaklanıyor. Tabii kardeşlerim demek ki Seyda'mız (k.s.) hal sahibidir ve ehli haldir. Ehli hal ise muhakkak fazlı çoktur ve fazlı çok olduğu içinde işte o himmet o feyz, o bereketle ne diyeyim insanları celbediyor ve insanlar geliyor ve gelen insanlar da mutlaka büyük istifade görüyor. 

Yani eğer istifade görmezse insan, bugün biliyorsunuz öyle bir zamandayız ki, kimse elli bine kıymıyor. Yani elli bini boşu boşuna vermiyor. Gelen insanlar eğer büyük bir istifade görmeseydi, o kadar insan aşık olmazdı. Dolayısıyla gelen insanlar efendim Allah (c.c.)'nın lütfu keremi ve Allah (c.c.)'nın muhabbetinden dolayıdır. Efendim Allah (c.c.) hepinizden razı olsun. Size teşekkür ederim bu kadar kısa olarak bahsettim. 

Tabi bunu tam hakikatiyle anlatmak, dedim ya hakkım değil. Seyda'mızla (k.s.) dediğim gibi 1957, 1958 den bu yana tanışıyoruz ve çoğu zaman beraberiz. Gavs (k.s.) hayattayken de beraber de çok yolculuk yapmışız. Fakat ahlakı hakikaten insan takati üstü bir ahlaka bir metoda sahip. Seyda'mızın (k.s.) insanlara şefkati, insanlara merhameti, insanların takati üstünde. Ve Cenab-ı Mevla (c.c.) onu sevmiş ki, onu o şekilde yaratmış, tabi yani bu Allah'ın (c.c.) yine fazlı keremidir. Lütfi hidayetidir. Biz de Elhamdülillah çok mutluyuz ki, o zatın mensubuyuz. Bugün de Seyda'mızın (k.s.) yolundayız. Elhamdülillah Seyyid Abdulbaki Efendi de aynı yola devam ediyor ve Seyda'mızın (k.s.) himmeti baki olduğu halde, Seyyidimizin himmeti o da aynı devam ediyor. İnşallah ümidimiz Cenab-ı Mevla'dan (c.c.) kıyamete kadar o kapı hidayet kapısı kalacaktır ve Seyda'mız üzerine millet toplandığı gibi Seyyidimiz Seyyid Abdulbaki Efendi Hz. üzerine de inşallah kat be kat daha fazla olacak ve kıyamet gününe kadar inşallah, o kapı hidayet kapısı, hidayet konağı olacaktır. Ve Allah'ın (c.c.) liyakatı olarak kalacaktır. Allah (c.c.) Seyyid Abdulbaki ve diğer öbür seyyidlerimize uzun ömürler ihsan eylesin, onlara mutluluk ihsan eylesin, bizi de o kapıdan inşallah ayırmasın. O eşikten, mübarek aşkından ayırmasın, onların bereketinden, feyzinden mahrum eylemesin, inşallah. Allah sizden razı olsun. 



MOLLA YAHYA HZ. İLE TASAVVUF, 

MÜRŞİD-İ KAMİLİN GEREKLİLİĞİ, RABITA VE SEYYİD MUHAMMED RAŞİD (k.s.) HAKKINDA SOHBET 



Efendim, Seyda Muhammed Raşid Hz.'leri ile ne zaman tanıştınız? 


MOLLA YAHYA HZ.: Elhamdülillahi Rabbil Alemin, vessalatü vesselamü ala seyyidina Muhammedin ve ala alihi vesahbihi ecmain. 

Seyda Hz. (k.s.) ile sene 1955'te Kasrik köyünde tanıştık. Biz orada Gavs (k.s.) hayatta iken, Gavs (k.s.) 'ın ziyaretine gittik. Gavs'tan (k.s.) tövbe aldık. Seyda Hz. orada idi, o zaman okuyordu. Gavs (k.s.) 'ın yanında o zaman Seydamızla (k.s.) tanıştık. Ve ondan sonra, biz Gavs'ın yanına gidip gelince Seydamızla tanışmamız fazla oldu. En sonunda Seyda Hz. (k.s.) ile beraber vazife yaptık. Gadir'de o imam idi, ben onun müezzini idim. Beraber yola çıktık ve ta ki vefatına kadar, artık tanışmamız nasib oldu elhamdülillah. 

Efendim, Seyda Hz.'nin (k.s.) ahlakından bahseder misiniz? 

MOLLA YAHYA HZ.: Seyda Hz. (k.s.) kamil ahlak üzere idi, faziletli ahlak üzere idi. Evvela, Gavs (k.s.) hayatta iken, hizmeti sever ve hem gelen misafirlerin hem de evin hizmetini yapardı. Seyda Hz. (k.s.) bile istisna mübarek, çorbayı kendi eliyle sofilere veriyordu ve her hizmeti yapıyordu. Hem evin hizmeti, hem de caminin hizmeti, hem de sofilerin hizmeti... Ve Gadir'deyken bir değirmenleri vardı. Akşama kadar o değirmenle meşgul olurdu. Tabii hizmetin fazileti çok fazla. Çünkü insan mesela tesbih çekiyor, salavat çekiyor, o bir zaman sonra bitiyor. Fakat hizmet öyle değil... Diyelim ki bir yemeği getirdiğin zaman o yemekten yemesen, yiyenlerin hepsi o yemek kadar, devam edip, ibadet ve taate devam ettiği müddetçe o yemek sahibi de sevap alıyor. Bunun için Seydamız (k.s.) tabii taat ve ibadetten geri kalmamak üzere bütün hizmeti yapardı, her türlü hizmeti yapardı. Ondan sonra Seydamız (k.s.), Ahlak-ı Muhammediyeye sahip idi. Yani şefkatli, merhametli, vakarlı, tevazulu, cömert bütün bunlar Seydamızın başlıca ahlakları idi. Yani şefkati, merhameti herkese şamil idi. Herkese şefkatli, merhametli idi. Hatta bu şefkatinden, merhametinden bir misal olarak son vefat edeceği zaman vefatından 15 gün önce Afyon'daydık, yanındaydık. Kendisine; 

''Afyon nasıl Seyda Hz.'lerine havası iyi geliyor mu acaba, Seyda Hz.'nin hoşuna gidiyor mu? '' diye sorduğumuzda, 

''-Evet'' dedi. ''Afyon'un havası çok hoş, bakıyorsun mesela biz güneşteyiz, güneşin hiçbir tesiri yok. Şimdi Menzil çok sıcaktır'' dedi. ''Dedim öyle ise Seyda Hz. daha erken daha evvel gelirse ve daha fazla kalırsa daha iyi değil midir? '' Dedi ''öyle ama, ben burada çok üzülüyorum, çok sıkılıyorum... Hayır ola dedim; dedi: ''Sofiler gelir, cemaat gelir. Burada bir fırınımız yok, mutfağımız yok, onlara çorba 

çıkaramıyoruz, ekmek çıkarmıyoruz, işte aç geliyorlar, aç gidiyorlar, ondan dolayı ben çok üzülüyorum. İnşallah bu sene hem mutfak, hem bir fırın yapacağız, artık gelen sofilere bir çorba vereceğiz, dağıtacağız, o zaman ben rahat ederim'' dedi. Demek ki o kadar şefkati, merhameti vardı. Sofilerin herşeyiyle meşgul olurdu. Mütevaziliğiyle, bu kadar gelen cemaat, bu kadar gelen alem olmasına rağmen, hiçbir zaman Seyda Hz. bir zerreyi miskal değişmemiş, öyle birşey görülmemiş. Yani Seydamız (k.s.) bile, kendi haşa ne kaba, ne yükseliş. Aynı eski hali ne ise, o hal üzerinde idi. Yani ne elbisesinde ne giyinişinde ne kalkış oturuşunda hiç zerreyi miskal değişiklik yoktu. O tevazu idi, hepsina karşı mütevazilik gösterirdi. Ondan sonra cömertlik, o gelen misafirlere o kadar yemek, o kadar ikram, o kadar çorba verirdi hoşlukla verirdi ve Seydamız (k.s.) tamamıyla ahlakı Muhammediye (s.a.v.) ve kamil ahlak sahibi idi. Sünneti seniyyeye mutabakat ederdi. Hiçbir zaman sünneti seniyyeden ayrılmazdı. Hiçbir gün birisinin ne gıybeti, ne birisinin aleyhinde konuşma, insanlar görmedi, mümkün değildi. Ne kimsenin aleyhinde konuşur, ne de kimsenin gıybetini yapardı. Birisinden bahsedildiği zaman Seydamız (k.s.) onu güzel bir şekilde anlatırdı, ondan sonra onun iyiliğinden bahsederdi, hiçbir kötülüğünden bahsetmezdi, sabırlı ve vakurdu. İşte ahlakı öyle idi. Mesela karşısında olan, o kadar mesela hakaret yapıldı ona, kendisine parmağından zehir verildi. Yine Seydamız ne intikamın peşinde oldu, ne de birşey yapılmasını söyledi. Herşeye karşı, Seydamız (k.s.) Resulullah (s.a.v.) ahlakına sahipti. Ahlakı Muhammediyeye sahipti. Fakat tabii bizim Seydamızı (k.s.) tamamıyla anlatmamız mümkün değildir. Yani biz ne kadar anlatsak yine ancak denizden bir katre damla anlatabiliriz. Fakat Seydamız (k.s.) yani şeriati ve İslamiyeti temsil eden yani İslamiyetin bir mücessip bir numunesi idi. Görüldüğü zaman İslamiyetin ne olduğunu insan anlardı. Seydamız (k.s.) böyle bir fedayi ahlaka, kanaate sahipti. 

Efendim, Seyda Hz.'nin (k.s.) ilme verdiği önemden bahseder misiniz? 

MOLLA YAHYA HZ.: Seyda (k.s.) tabii ilme önemi de çok fazla idi. Mesela Menzil'de o inşa ettirdiği bir medrese vardı büyük bir medrese vardı. Afyon'da yine böyle talebelerin okuduğu, mesela yine Ankara'da oğluna medrese yaptırdı. Hepimize tavsiye ederdi, yani ilmi tavsiye ederdi, yani alim olun derdi. Ve Seydamız (k.s.) çok sefer mesela cehaletle bir yere varılmaz, illa ilimle ulaşılır, hatta bunun üzerine bir misal, bir hikaye getirirdi. Yani ilim olmasa insan bir yere ulaşamaz, ilim lazımdır, yani bir yere ulaşmak için ilim lazımdır. İşte buna bir misal de şöyle getiridi: Bir sefer dedi, ''İki kardeş var idi, babaları vefat edince bunların ikisi de kendilerini Allah (c.c.) yoluna vermek istediler. Birisi dedi ben evvela gidip okuyacağım, alim olacağım, ondan sonra ben kendimi ibadete vereceğim. Birisi de dedi, alim olmaya kadar acaba zaman olur mu olmaz mı, en iyisi ben şimdi gidip ibadet yapacağım, ibadetle meşgul olacağım. Birisi ibadete gitti, birisi ilme gitti. Ondan sonra ilme giden bir müddet okuduktan sonra, biraz ilim anladıktan sonra, bir gün dedi ki, ben gideyim kardeşimi göreyim, kardeşimin ahvalini durumunu öğreneyim, hangi haldedir, hangi durumdadır. Kardeşinin yanına geldi baktı ki, hakikaten kardeşi çok taat ve ibadetle meşgul. Yani taat ve ibadeti, onun zayıflığından, onun simasından bellidir. Sevindi, elhamdülillah dedi. Kardeşim taat ve ibadet bu kadar yapıyor, keyfe geldi hoşuna gitti. Fakat bir de baktı ki, böyle kardeşinin sarığının ucunda siyah bir şey var, bir şey görülüyor. Allah Allah, dikkat etti, bunu fare kuyruğuna benzetti. Kardeşim hayırdır, nedir bu senin sarığındaki?.. Hiç sorma dedi abi, hiç sorma, hiç bahsetme dedi. Nasıl yani dedi. Ben namaz kılarken bir fare devamlı önüme gelirdi beni meşgul ederdi, benim hayallerimi, düşüncelerimi değiştirirdi, benim huzurumu kaçırırdı. Ben de bir gün vurdum, öldü. Ölünce ben dedim bunun vebalinden nasıl kurtarayım, en iyisi bunu sarığımın altına koyayım ki, vebalinden kurtarayım. Onun alim olan abisi dedi ki: Senin o kadar namazın hep fasıktır, hep bozuktur. İşte Seydamız ilmin değerini bu şekilde anlatırdı. İlim olmasa insan salih ibadet yapamaz bunun için ilim çok değerli, çok önemlidir. Seydamız (k.s.) bu şekilde söylerdi. 

Efendim, mürşidi kamilin gerekliliğinden, ahir zamanda mürşide bağlanmanın gerekliliğinden bahseder misiniz? 


MOLLA YAHYA HZ.: Evet, insanda fıtri olarak, yaratılış itibarıyla bazı eksikler var. Hele hele emraz-ı kalbiye dediğimiz, kibir, hased, ucubdan, nadir sayıda insan, bunlardan kurtulur. Yani insanın çoğunda bunlardan var. Hırs, dünya muhabbeti, buhul vardır. İşte bu emraz-ı kalbiyenin izalesi yolu, tasavvuf yoludur, tasavvuf ve tarikattir. Çünkü o konudan bahseden ilim tasavvuf ilmidir. Tabii, tasavvuf ilmine girmek de sadece okumakla olmuyor. Sen tasavvufun mesela, binlerce kitabını okusan, o tasavvufun bir hakikatına varamazsın. Evet, okuyorsun biliyorsun ama, tatbikatı yok. İşte bunu tatbik etmek için, bu emraz-ı kalbiyeden kurtulmak için, mürşid-i kamile çok büyük ihtiyaç vardır. Yani, ahir zaman olmasa dahi, yine mesela bu İmam-ı Şafii gibi, İmam-ı Azam gibi zatlar, bunlar nasıl ki tasavvufa dalmışlar, tasavvuf ilminden istifade etmişler, bir pirden, bir mürşidden istifade etmişler, aynen onun gibi... Mesela İbn-i Abidin, İmam-ı Azamın talebelerini sayarken, Süfyan-ı Sevri diyor. Süfyan-ı Sevri, İmam-ı Azam'dan hem fıkıh ilmi almış, hem de tasavvuf ilmi almış, İmam-ı Azam aynı zamanda bir irşad vazifesi yapmıştır. Mesela İmam-ı Şafii'nin bu hususta dediği sözü dikkate değerdir. ''Ben bekardım ve şeyhime gidip, ona halimi arzettim.'' Eğer Cenab-ı Mevla, birisini kamil ahlak üzere yaratmışsa ve ahlakı çok güzel ise, onun belki ona ihtiyacı yok ama, böyle kişi binde bir bile bulunmuyor. Allah'ın (c.c.) adeti öyledir, herşeyin terbiyeye ihtiyacı olduğu gibi, insanın da bir mürebbiye ihtiyacı vardır. Mesela nasıl ki bir meyva ağacının bakımı yapılmazsa, onun aşısı yapılmazsa, gübresi, suyu verilmezse, meyvesi güzel olmuyor. Fakat insanın bakımı ile beslenen, mutlaka daha güzel, daha iyi meyve veriyor. İnsan da aynı böyle, insanın da bir mürebbiye ihtiyacı vardır. Kitap okumakla insan, hastalığını belki biliyor, teşhis ediyor, fakat tatbik bilemiyor. Nasıl ki mesela birisi, bir doktorun yanında çalışmazsa, kendiliğinden kitabı okusa, hastalık bu diyor fakat ama birisi ona dese ki ben hastayım, o zaman o, vallahi diyecek ben anlamam, ben doktor değilim... İşte böyle de mürşid-i kamiller de kalbin doktorlarıdır. Kalp hastalıklarının tedavisini Cenab-ı Mevla, onların sayesi ile tedavi ediliyor. Tabii ki hakiki hidayetini Allah (c.c.), hakiki irşadını Allah (c.c.) veriyor. Bunlar ancak vesile olurlar, sebep olurlar. Mürşid-i kamilin şartlarında ise, tabii ki alim olacak, amil olacak, bir mürşid eli tutmuş olacak, o mürşid ta Resulullah'a (s.a.v.) gidecek ve Resulullah'ın (s.a.v.) ahlakına sahip olacak. İşte bu şekilde olan bir mürşid-i kamilin, sözünden ziyade, hal ve hareketinden sofi istifade ediyorve mürid o şekilde Allah'a (c.c.) yaklaşıyor. Nasıl ki sahabe-i kiram , Resulullah (s.a.v.) 'in ahvalinden etkilenirlerdi, nazarından etkilenirlerdi... işte bu da öyle. Onun için mürşid-i kamile çok büyük ihtiyaç var. Yani kim olursa olsun, bila istisna herkese bir mürşid-i kamil, bir rehber, bir üstad lazımdır. 

Efendim, mürşid-i kamil rabıtasını inkar eden bazı insanlar var. Rabıta hakkında Kur'an ve sünnetten deliller getirebilir miyiz? 

MOLLA YAHYA HZ.: Evet, efendim bir kere onlar rabıtanın ne olduğunu bilmiyorlar. Ve rabıtanın ne manada yapıldığını da bilmiyorlar. Eğer rabıta hakikaten bilinse ve hangi manada yapılıyorsa bilinse, rabıtanın inkar edilecek hiçbir yanı yok, hiç bir tarafı yok. Yani şöyle, Mürşide yapılan rabıta, haşa haşa ubudiyet rabıtası değil, yani ona ibadet rabıtası değil, o muhabbet rabıtasıdır, yani muhabbet bakımından gönül bağlamaktır. O Allah'ın (c.c.) bir dostu olduğu için,ona gönül bağlamıyor, sadece Allah için gönül bağlanıyor. Çünkü eğer O Allah dostu olmazsa, ona gönül bağlayamaz zaten.. İşte burada Kur'an-ı Kerimde de Cenab-ı Mevla, ''Ey iman edenler, Allah'tan korkun ve sadık olanlarla beraber olun'' Yani Allah yolunda doğru olanlarla, eğer mürşid-i kamil sadık olursa zaten, onunla beraber olmak faydalıdır. Eğer sadık olmazsa da zaten mürşid değildir. İşte bu konuda, Ubeydullah Ahrar (k.s.) Reşahatte şöyle anlatıyor: ''Bu keyfiyet iki kısımdır. Birisi zahiri beraber olmaktır, diğeri de kalbi beraberliktir. Kalbi beraberlik, rabıtadır. Zahiri beraberlik, eğer kalbi beraberlik yoksa faydasızdır. Nasıl ki münafıklar, Raesulullah'ın (s.a.v.) huzurunda idiler, devamlı yanında idiler. Fakat kalbi ayrı olduğu için fayda görmediler. Hatta Abdullah bin Ubeyr, İbni Sehil ölünce, Resulullah (s.a.v.) cenaze namazı kılmak istedi. Cenab-ı Mevla (c.c.) ona; ''Onlardan hiç birisinin, öldükleri zaman, cenaze namazını kılma ve kabrinin üzerinde durup, onlara dua etme.'' Ve münafıklar Resulullah (s.a.v.)'ın yanında oldukları halde istifade edemediler, neden? Çünkü kalpleri ayrıydı. Ama kalbi beraber olursa, cisim ne kadar uzak olursa olsun, yine insan istifade eder. Mesela Necaşi, ta Habeşistan'da idi. Vefat edince, Resulullah (s.a.v.): ''Bugün salih bir kiş vefat etti, gelin namazını kılalım.'' buyurdu. Resulullah (s.a.v.) Sahabelerle beraber namazını kılmıştır Necaşi'nin... Demek ki Habeşistan'da ölen Necaşi'nin namazı kılınmış ve efendim o kalp bağlantısı sayesinde, iman ve İslamı kamil olmuştur. Huzurunda olan kişi de, kalbi ayrı olduğu için, münafık olmuş... İşte bu nedenle, doğru olanlarla beraber olmak, rabıtaya delalet ediyor. Çünkü bu keyfiyet kalbidir. Kalbi beraber olan insan, mürşidini tasavvur ettiği zaman, haşa, mürşidini Allah diye tasavvur etmiyor. Mürşidin, Allah'ın (c.c.) Dostu diye tasavvur ediyor ve muhabbet bağlıyor. Bir de, mürşid vesiledir. Cenab-ı Mevla yine, ''Allah'a (c.c.) ulaşmak için vesile arayın'' buyuruyor. Vesile; salih amel olur, mürşid olur, Kur'an-ı Kerim okumak olur... Bütün bunlar vesiledir. Hadis-i Şeriflerde de çok deliller vardır. Mesela; ''Allah'ın ehli onlardır ki, görüldüğü zaman, Allah hatırlanır'' ve Resulullah (s.a.v.) Allah için muhabbeti ve Allah için buğzetmeyi çok emretmiştir. İşte bu rabıta muhabbeti, kalbidir. Kalbi, Allah için birisine bağlanmaktır. Allah için birisini sevmektir. Dolayısıyla Hadis-i Şerifte zaten deliller çok... Rabıtasız hiç kimse yoktur. Yani Rabıtayı inkar edenin dahi rabıtası vardır. Çünkü, rabıta nedir, kalbi bir yere bağlamaktır. Rabıta, rabttan gelir. Rabt bağlamak. Hiç kimsenin kalbi boş değil, illa bir yere bağlı... Kimi malına bağlı, kimi hanımına, kimi evladına, kimi dostuna, her birisi bir yere bağlı... Peki onların hiç birisi şirk değil de, mürşidi kamile bağlanmak mı şirk?... Onlarda da ayrı rabıta var, yani o, rabıtayı inkar eden kişinin de rabıtası var. Rabıtayı inkar eden kişi, namaza başladığı zaman kalbi gidiyor şuraya buraya... Her çeşit yere gidiyor. Belki apartman yapıyor, belki dükkan alıyor, belki ticaret yapıyor... Sonra da rabıta şirktir, günahtır diyor. Zaten hemen namazda başka şey düşündün, seninki şirk değil(!), benimki ise namazda değil namazdan evvel, mesela huşu olsun diye mürşidi düşünmek, niye şirk olsun... Demek ki rabıtayı inkar edenlerin de kendi rabıtası var, yani rabıtasız kimse yok... İnsan olarak mutlaka birşey düşünüyor, onun düşünmesi rabıtadır, istese de rabıtadır, istemese de rabıtadır. Çünkü rabıta, kalbi bağlamak ve haddizatında çok faydalıdır, çok etkilidir, çok tesirlidir. Yani insan rabıta yapıyor ki başka eşyalar kalbinden gitsin. O da bir tane kalıyor, O da kolay gidecek, ve sonuçta sadece Allah kalacak... Rabıta, kendi nefsi için maksud değildir. Rabıta, zikir için maksuddur. Ve rabıta daimi değildir, rabıta geçicidir. İnsan, belli bir merhaleden sonra rabıta değil de, rabıta yerine murakabe yapıyor. Yani rabıtanın merhaleleri var, rabıta şirk değildir. 

Efendim, bugün insanların birçok problemleri var. Bununla ilgili siz neler söylemek istersiniz? 

MOLLA YAHYA HZ.: Bunu, tabii Resulullah (s.a.v.) 'in dilinden dinlersek daha iyi olur. Yani bugün, toplumun arasında birlik beraberlik yok. Muhabbet yok, İslamdan uzaklaşma var... Bunların hepsini Resulullah (s.a.v.) belirtmiş ve bundan 1400 küsür sene evvel Resulullah (s.a.v.) Efendimiz beyan etmiştir. İşte ümmetin başına gelecek fitneleri bizzat müşahede etmiş, görmüştür. İşte dün de, bugün de, yarın da milletimizin tek tedavisi İslam ahlakına sahip olmaktır. Resulullah (s.a.v.)'e mutabaat etmek... Allah Resulü (s.a.v.) buyurmuştur ''Ben size öyle bir şey bırakıyorum ki, siz ona yapıştığınız müddetçe dalalete gidemezsiniz. Bunların birisi Allah'ın kitabı, birisi Resulullah (s.a.v.)'in sünneti''. Son noktada diyebiliriz ki, bugün mesela, toplumun musibeti nedir? Onun tedavisi nedir? İşte musibet, cehalet, İslamdan uzaklaşmak, ondan sonra ahlaksızlık... Tedavisi de, İslamiyetledir, Resulullah'ın sünnetine mutabaat iledir ve Kitabullah'a mutabaat iledir. Çare budur. İslamiyetten başka çare aramak yanlıştır. Bugün mesela, birçok hurafeler var. Millet artık öyle olmuş ki, hep hurafelere inanıyor. Biz zaman zaman bunu söylüyoruz. Mesela çoklarının evine gidiyoruz; evinde ya da arabasında, ya da kapısında, nazar boncuğu gibi bir boncuk var. Nazar boncuğunun etkili olduğuna inanırsa zaten küfürdür. Allah muhafaza eylesin. Eğer etkisi olduğuna inanmazsa da günahtır. Fakat millet artık, ona inanıyor, ondan sonra da ha efendim büyü, ha efendim sihir, ha efendim cin... Daha sonra da bunlar cincilere gidiyor para veriyor, Cinciler bir şey yapamıyor, daha da hasta ediyor. İşte bunun sebebi, cehalet çoğalmış, Resulullah'ın (s.a.v.) sünnetinden uzaklaşılmıştır. Bundan dolayıdır da, artık insan yolunu şaşırmış, bir şaşkınlık içindedir. Bunun içindir ki bakıyoruz, toplum içinde emniyet diye birşey kalmamıştır. Yani kimse kimseden emin değildir. Kimsenin kimseye güveni yoktur. İşte bunların başlıca sebebi, İslami ahlaktan uzaklaşmaktır. Bundan dolayı da düşmanlarımız başımıza musallat olmuş. Resulullah (s.a.v.) buyurmuş ki, ''Bir zaman gelecek ki, benim ümmetimin başına, yemek üzerine toplanan kişiler, nasıl elini yemeğe uzatıyorsa gayri müslüm kafirler de müslümanların işine ellerini öyle uzatacaklar, müslümanların işini karıştıracaklar. Sahabeler soruyorlar, 

'' -Ya Resulullah, o gün biz azınlıkta mı olacağız. '' 

Yok, siz çoksunuz. Ama selin üzerinde olan çok gibi olacaksınız. Siz de iki haslet olacak, birisi, dünya muhabbeti çok fazla olacak, ikincisi ölüm korkusu çok fazla olacak. Ve düşmanın kalbinden, sizin korkunuz çıkacak. Düşman korkusu, sizin kalbinize girecek. Yani düşman sizden korkmayacak, siz düşmandan korkacaksınız. '' İşte bunu Resulullah (s.a.v.) bilmiş. Bizim şeyimiz bu yani, dünyanın peşinden gitmek, dünya muhabbetini kalbe yerleştirmek, İslamdan uzaklaşmak. Bütün bunlar, zamanımızın başlıca musibetidir. Ve bütün bunların çaresi de İslamı uygulamak, Resulullah (s.a.v.)'in ahlakına sahip olmak ve ilme yapışmak... Allah'ın (c.c.) Resulü (s.a.v.), son veda hutbesinde buyurduğu gibi, ''Ben size iki şey bırakıyorum. Onlara yapıştığınız müddetçe delalete gidemezsiniz. Birisi Allah'ın (c.c.) kitabıdır. Allah-u Teala tarafından uzatılan bir iptir. O ipe yapışan, Allah'a (c.c.) yapışır. İkincisi benim sünnetimdir. ''Resulullah (s.a.v.) bilmiş demek ki, toplumun bugünkü musibetini. Yani İslamı yaşayamamasını, emniyetin ortadan kalkmasını ve milletin fitne ile huzursuz olmasını... Bunun çaresi de, Resulullah'ın (s.a.v.) sünnetine yapışmaktır. İnşallah, huzuru İslamda bulacaklar ve İslamın ahlakını yaşasalar huzur bulurlar inşallah. 


ŞEYHİMİZİN BÜTÜN DERDİ İSLÂM'IN YAŞANMASI İDİ 


Son dönemin büyük zatlarından Seyyid Muhammed Raşid Efendi'yi, biz de 6 halifesinden biri olan Molla Yahya Pakiş ile konuştuk. Seyyid Muhammed Raşid Efendi'nin babası merhum Abdülhakim Hüseynî (Gavs) döneminden bu yana Menzil Dergahı'na hizmet etmiş olan ve şu anda İstanbul'da ikamet eden Molla Yahya Pakiş ile evinde yaptığımız ohbette bazı bölümleri bugünün hatırası adına sizlere de sunuyoruz; 

Muhterem Hocam, Seyyid Muhammed Raşid Efendi'nin irşadı ve hizmetleri ile ilgili malumat verebilir misiniz? 


Seyyid Muhammed Raşid Hazretleri'nin babası merhum Seyyid Abdülhakim Hüseynî'nin 4 halifesi vardı. Bunlardan biri de oğlu Muhammed Raşid idi. Muhammed Raşid Hazretleri babasının sağlığında ''Halifelik icazeti aldığı halde irşada başlamamıştı. Babasının vefatından sonra Menzil Dergahı'nda Seyda Hazretleri'nin irşadı başlamış oldu. Bu irşat; ilim, uhuvvet ve tevazu ile 23 sene devam etti. Bir çok insan Seyyid Muhammed Raşid Hazretleri'nin vesileliği ile hakikate, hidayete ulaştı. O'nun döneminde Menzil Dergahı adeta bir sehavet, uhuvvet ve ihlas merkezi olmuştu. Türkiye'nin ve hatta dünyanın bir çok yerinden Şeyhimizi ziyarete gelen, duasını talep eden, kendisine intisab eden insanlar huzur içerisinde, kardeşlik içerisinde İslâm'ı öğrenmeye ve yaşamaya başladılar. 

Bu meyanda merhum Seyyid Muhammed Raşid Efendi'nin özel hallerinden ve hususiyetlerinden de biraz bahseder misiniz? 


Seyda Hazretleri'nin en belirgin vasfı tevazuu ve merhameti idi. Kendisi hiçbir zaman hiç kimseye karşı incitici bir harekette bulunmamış, kin duymamıştı. Dergahında binlerce kişi etrafında pervane olurken biz kendisinde kibir veya kabalık gibi herhangi bir hareketin zerresini bile görmedik. Ayrıca ilme verdiği ehemmiyet ve milletin cehaletten kurtarılması hususundaki ısrarı da önemli vasıfları arasında saymak lazımdır. Bütün Şeyhler keşf ve kerametleri ile sürekli anılırlar. Bizim Şeyhimizin de elbette birçok kerameti vardı. Fakat, biz O zatı, her zaman ilme, alime, uhuvvete, ihlasa, İslam'a ve Ahlak-ı Muhammedî (s.a.v.)'ye verdiği ehemmiyet ve hususlardaki hassasiyeti ile tanıyor ve yadediyoruz... 

Muhterem Hocam, Şeyh Seyyid Muhammed Raşit Efendi'nin umumi sohbetler yapmadığını biliyoruz. Bunun sebebini sormak istiyorum. Bir de, hususi olarak sizlere tavsiyeleri olmuştur. Bunlardan birkaç örnek verebilir misiniz? 

Evet.. Şeyhimiz umumi sohbet yapmazdı. Buna sıhhati ve zamanı müsait değildi. Bize yaptığı hususi tavsiyelere gelince, en önemli ikisi şudur: Şeyh Muhammed Raşid Hazretleri yakınlarına, halifelerine ve oğullarına siyasetten, particilikten uzak durmalarını ısrarla tembih ederdi. Müslümanlar arasında particilik yolu ile tefrika olabileceğini söylerdi. ''Camiye, Dergaha gelen herkes Müslümandır'' derdi... 

İkinci önemli nasihati ise; İslam ve iman hizmeti, ilim ve dua karşılığında maddi menfaat alınmaması, talep edilmemesi hususu idi... 

Şeyh Muhammed Raşid Efendi'nin halifeleri ve Menzil Dergahı'nın bugünkü konumu hakkında da bilgi verebilir misiniz? 


Seyda Hazretleri'nin 6 halifesi vardır. Bunlardan üçü Seyyid'dir. Molla Seyyid Yusuf (Arvasi'dir), Kardeşi Seyyid Abdülbaki Efendi ve Seyyid Molla Abdülbaki(Şanlıurfa'da)... Diğer üç halifesi ise; Konya'da Molla Muhammed, Van'da Molla Ahmet (Aykaç) ve İstanbul'da da bendeniz (Molla Yahya Pakiş)... Menzil Dergahı'nda şu anda şeyhimizin kardeşi Seyyid Abdülbaki Efendi bulunmakta ve irşad hizmetini sürdürmektedir. Menzil eskiden nasıl o bölgede kış içerisinde baharı, ateşler içerisinde suhuleti, huzuru ve uhuvveti temsil ediyordu ise, bugün de ve hatta İnşallah kıyamete kadar da bu şekilde devam edecektir. Zaten cemaatler, tarikatlar ve benzeri bütün teşebbüsler İslam'ın daha güzel anlaşılması ve yaşanılması hususunda birer şube hükmündedirler. Önemli olan birlik, kardeşlik ve ihlastır. Seyyid Muhammed Raşit Hazretleri'nin hayatında en çok ehemmiyet verdiği özelliklere hassasiyet gösterildiği sürece bu hizmetler aynı şekilde sürecektir. Duamız, kıyamete kadar sürmesidir. 

''Muhammed Gülü'' olan Seyyid Muhammed Raşit Efendi'yi biz de rahmetle anıyoruz. 

Alıntı..


.

Tasavvuf Hayatımızın Neresinde?

Tarih21 Şubat 2013, 13:56Editör

Murat Hafızoğlu'nun TASAVVUF HAYATIMIZIN NERESİNDE? başlıklı Semerkand Dergisinde yayınlanan yazısı..

Din, camiyle, mescidle, cemaatle sınırlı değil.

Yalnızca namaz kılmak, oruç tutmak, hacca gitmek de değil.

Din, hayatın tamamıdır. Yerken, içerken, yürürken, konuşurken... hayatın her alanındadır.

Her an yol üzerinde olmak, dosdoğru olmaktır.

Dinin kalbî hükümlerini konu alan tasavvuf da hep onunla beraberdir.

Yani dinin, doğruluğun, kulluğun olduğu her yerde...


Esas meseleye geçmeden önce muhtemel bir yanlış anlamanın önünü almak için küçük bir girizgâh yapalım: Yazımızın başlığını neden yukarıda gördüğünüz gibi attık da, mesela “İslâm Hayatımızın Neresinde” demedik?

Şurası açık ki, müslüman olarak yerine getirmekle mükellef olduğumuz amellerin bir zahirî, bir de batınî yönü vardır. Mesela namazı ele alalım. Hadis alimleri, Rasul-i Ekrem s.a.v. Efendimiz’in “Benim nasıl namaz kıldığımı görüyorsanız, siz de öyle kılın” (Buharî) emri doğrultusunda namazla ilgili bütün hususları nakletmişlerdir.


Fıkıh alimleri, rivayetlerde nakledilen hususlara dayanarak, namaz kılan için farz, vacib, sünnet, müstehab, mekruh... olan şeyleri açıklamışlardır. Bunlara riayet edildiği zaman namaz zahiren kılınmış, namaz borcu zimmetten düşürülmüş olur.


İbadet görünürde tamam ama…


Ancak bir de namaz kılan kimsenin riayet etmesi gereken batınî hususlar vardır ki, bunları da Tasavvuf ehli, yine Kur’an ve Sünnet’e dayanarak izah ve beyan etmişlerdir. Kur’an’da “Namazlarını huşu içinde kılan müminler felâha ermiştir” (Müminûn, 1-2) buyurulmuştur. Namazı zahiren farz, vacip, sünnet... lerine riayet ederek kılmak başka, namazda “huşu içinde olmak” başkadır.


Kalbini huşua alıştırmamış kimseler için esasen namazda huşulu olmak mümkün değildir. Hayatının diğer alanlarında huşua yabancı kalmış bir kimsenin, kalbini huşua alıştırması, dolayısıyla namazda da huşulu olması imkânsızdır. Huşu’un arzu edilen seviyede gerçekleşmesi için onunla yakından ilişkili diğer hususlara bakmak ve konuyu onlarla bütünlük teşkil edecek şekilde ele almak gerekir. Bunu da Tasavvuf ehli yapar.


Mesela İmam-ı Gazzâlî k.s. meşhur İhyâ’sında namazın zahirî şart ve rükünlerini zikrettikten sonra, “namazın batınî şartları”nın beyanı için özel bir bölüm açmış, huşu ve huzur-u kalp gibi meseleleri zikrederek sayfalarca bunların izahını yapmıştır ki, burada yer veremeyeceğimiz kadar uzun olduğu için aslından okunması gerekir (İhyâ, 1/165 vd.).


İşte yazının başlığını niçin bu şekilde attığımızın izahı buradadır. Tasavvuf temelde “kalp” ile ilgilenir; kalbî hastalıkların tedavisini amaçlar; her bir hastalığın diğerleriyle ilişkisini dikkatimize sunar. İstikamet, amelde kemal ve imanda yakîn hep kalpte olup biten hususlar olduğuna göre, Tasavvuf’tan bahsettiğimizde bunları kasdetmiş oluyoruz.


O halde Tasavvuf’un hayatımıza etkisi ne kadar yaygın ve derin ise, müslüman birey olarak, “komşu” olarak, “eş” olarak, “ebeveyn” olarak, “işçi” veya “işveren” olarak... kıymetimizin de o kadar olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.


Barışı olmayan cenk


Kur’an’da Rasul-i Ekrem s.a.v. Efendimiz’e hitaben “Sana yakîn (ölüm) gelene kadar Rabbine ibadete devam et.” (Hicr, 99) buyurulmuştur. Elbette bu, sadece O’na değil, O’nun yüce şahsında bütün Ümmet’e yönelik olan ve nefes aldığımız sürece uymamız gereken bir ilâhî talimattır.


Buradan bir sonuca daha ulaşıyoruz: Nefsin arzu ve ihtiraslarının, şeytanın hile ve desiselerinin hayatımızın sadece belli alanlarında kendisini gösterdiğini söyleyemeyeceğimize göre, bu iki düşmanla mücadelemizin hayatın her alanında sürdürülmesi gerekmektedir.


Cüneyd-i Bağdâdî k.s. Hazretleri’nin, “barışı olmayan manevî bir cenktir” şeklindeki tarifini esas aldığımızda, Tasavvuf’un, hayatın her alanında her an var olması gereken bir “mücahede” olduğu gerçeğini daha bir yakından idrak ediyoruz. Yaşadığımız sürece ne nefsin arzu, ihtiras ve taleplerinin sonu gelecek, ne de bizim bunları dizginlemek için göstereceğimiz azim ve irade son bulacaktır!


Eşrefoğlu Rûmî k.s. Hazretleri, başka birçok Tasavvuf büyüğünde benzerini görebileceğimiz bir tasnifle, insanda nefs-i emmareden kaynaklanan hastalıkları 7 başlık halinde tespit eder: Hırs, haset, şehvet, gadap (kızgınlık), cimrilik, kin ve kibir.


Bu hastalıkların ortak yanı nedir diye baktığımızda görürüz ki, bunların her biri, kişinin kendisiyle sınırlı kalmayan, başka insanlara ve topluma da şu veya bu şekilde etki eden bir özelliğe sahiptir. Zira bunların her biri toplumsal ilişkilerimizde ortaya çıkan arızalardır. Öyleyse kalbimizin “kalb-i selîm” vasfına ulaşabilmesi için -ki Kur’an, o gün sadece Rabbine “kalb-i selîm” ile gelenin kurtuluşa ereceğini (Şu’arâ, 89) haber vermektedir- kalbin bu hastalıklardan arındırılması zaruretiyle yüzleşmek durumundayız.


Temizlemek mi, kirletmek mi?


Kur’an’ın, “Muhakkak ki namaz hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar” (Ankebût, 45) buyurduğunu, dolayısıyla hakkıyla kılınmış bir namazın davranışlarımıza etkisi olduğunu burada mutlak surette dikkate almalıyız.


Namazın da diğer ibadetlerin de hayatımızda beklenen etkiyi yapabilmesi için “hakkı verilerek” eda edilmiş olması gerekir. Kasdettiğimiz, Kur’an ve Sünnet’in bizden istediği, temel ibadetlerle başlayıp nafilelerle devam eden ve kemal bulan “genel arınma” durumunun, adeta bir “seferberlik” gibi hayatımızın her sahasını kuşatacak biçimde genel ve kesintisiz olarak sürdürülmesidir.


İnsan davranışları bir bütündür. “Karakter” dediğimiz şeyi oluşturan da işte bu bütünlüktür. Söz gelimi bir insan hayatını hırsızlık yaparak kazanıyorsa, onun, normal yaşantısında insanlara merhametli davranması, hak-hukuk gözetmesi, dürüst ve samimi olması... mümkün değildir. Yani o kimsenin “temiz” olması kabil değildir.


Hint diyarının son dönemde yaşamış büyük meşayihinden, “Hakîmu’l-Ümme” (Ümmet’in Hikmetlisi) diye anılan Eşref Ali et-Tehânevî k.s. bu meseleyi şöyle bir misalle açıklıyor:

 

“Kirli aynayı halis, saf su ile yıkarız; pırıl pırıl olur ve bakanlar temizliğinden hayrete düşerler. Fakat ayna, idrarla yıkanacak olursa, üzerine bulaşmış olan (kaba) pislikler yine gider ve yüzü şüphesiz temiz gibi olur. Olur ama, gerçek anlamda temiz ve pak olmuş sayılmaz. Bakanların hayretini mucip olmaz ve onları saf (net) olarak göstermez. Çünkü ayna henüz pistir. Bunun için insanlar onu kirli görür, beğenmez, ondan ikrah eder. Öyleyse yaşayışı İslâm hükümleri ile çatışan herhangi bir kimse için Allah’ın rahmetine sığınmak, ahirette felâha nail olmak mümkün değildir…” (Abdülbârî en-Nedvî, Tasavvuf ve Hayat, 30)


Bazı yerleri kirli bırakmak


Bu misalin konumuzla bağlantısı şu noktadadır: Tasavvufî disipline hayatının bazı alanlarında riayet etmeyen insan, o alanları kirli yahut kirlenmeye maruz bırakmış demektir. Efendimiz s.a.v.’in beyanıyla Ümmet-i Muhammed s.a.v.’e dahil olan her bir ferdi “iman kardeşi” olarak sevmedikçe bir kimsenin gerçek anlamda mümin olması mümkün değilken, mesela grup-hizip taassubuna kapılarak başkalarını hakir görmek, çeşitli şekillerde itham etmek, başkalarının malına, canına onuruna, haysiyetine gölge düşürecek bir davranışta bulunmak müminin, hele Tasavvuf ehlinin yapacağı iş değildir!


Böyle bir vartaya düşmüş kimsenin, hayatının bu yönü kirlenmiş demektir. Bu durumdaki kimsenin “tevbe-i nasuh”ta bulunup davranışını düzeltmediği sürece, nefs aynasını böyle hatalı bir tutumun kirlettiği suyla yıkaması, aslında aynayı kirletmek değil midir?


Bu misali her sahaya teşmil edebiliriz. Aile fertlerimizle, komşularımızla, işçi/işverenimizle münasebetlerimizde, işyerimizde ve ticaretimizde, giyim-kuşamımızda ve davranışlarımızda... kirli bıraktığımız bir alan, hayatımızın diğer alanlarını ve daha da önemlisi ibadetlerimizi mutlak surette şu veya bu biçimde olumsuz etkileyecektir.


Birbirinden türeyen hastalıklar


Bu noktaya Efendimiz s.a.v. “Ateşin odunu yakıp kül ettiği gibi haset (kıskançlık) de sevapları yer bitirir.” (Ebû Dâvûd) buyurmak suretiyle dikkatimizi çekmiştir. Bir kimsede bulunan tek kötü hasletin, onun iyi taraflarına nasıl olumsuz etki yaptığını ve tedavi edilmediği takdirde ne türlü başka arızalara yol açabileceğini veciz bir şekilde anlatan bu rivayetten şöyle bir ders çıkarmak mümkündür:


Haset öyle bir hastalıktır ki, bir kimsenin kalbine yerleştiği zaman insanlara karşı samimiyet, amellerde ihlâs, kazaya rıza, teslimiyet ve tevekkül bırakmaz. Zira başkalarının elindekini kıskanan bir insanın, müminde mutlaka bulunması lazım gelen bu hususiyetleri muhafaza etmesi mümkün değildir. Hasedin daha işin başında kişinin kalbî ve ruhî hayatında yaptığı tahribat bu kadar iken, ilerleyen safhalarda bakın neler olacaktır:


Haset hırsı körükler ve insanı daima başkalarının önünde/üstünde olmaya zorlar. Bu onun tabiatında vardır. Bu durumdaki bir insanın, benliğini kaplamış olan ihtiras ve aşırı arzu ile hayatı bir “yarış” olarak görmesi son derece normaldir. Böyle bir ruh hali yaşayan insanın kendisini hep başkalarını geride bırakmaya şartlandırması, bu yolda önüne çıkan engelleri her türlü yöntemi kullanarak aşmaya çalışması, zayıfı ezmesi, düşkünü horlaması, insanlara yukarılardan bakması kaçınılmazdır. İşte hasetten kaynaklanan bir dizi arıza daha!..


Böyle bir ahvaldeki kişi, bir de bazı geçici/zahirî başarılar elde etmişse, işte o zaman hastalıklar daha da çeşitlenir ve yayılır. Elde ettiği bu başarılara aldanan kişiyi bu sefer de “kibir” ve “gurur” dediğimiz iki hastalık beklemektedir. “Ben yaptım”, “ben başardım” hastalığının bir adım ötesi ise -Allah korusun- “küçük dağlar benim” anlayışıdır ki, işte kişinin amellerinin eriyip gittiği, buharlaşıp uçtuğu nokta burasıdır.

Hayatı “hayırda yarış” olarak görmek


Modern hayat tarzının telkinleri, yukarıda da zikrettiğimiz gibi insana, hayatı bir “yarış” olarak tanıtır. Bu hayat tarzında insan, aynı işi yaptığı diğer insanları -gerekirse ayaklarına çelme takarak- geride bırakmak, zirveye tırmanmak ve orayı kimselerle paylaşmamak zorundadır!


Talebeyse okulda, iş adamıysa iş hayatında, tüccarsa ticarette... hep “en önde” olmak, modern hayatın insana telkin ettiği bir mecburiyet olarak belirmektedir. Tüketimi kamçılamak için olmadık usullerle evlerin içine giren, kalplere ve beyinlere sirayet eden reklamların nefsi kamçılayan etkisiyle, giyim-kuşamda, meskende, eşyada, arabada... kısacası “tüketim”de kimseden geri kalmamak, hatta “en fazlasını” yapmak modern insan için temel hedeftir.


Paçasını böyle bir hayat tarzının akıntısına kaptırmış insan için Tasavvuf ne anlatır? Yahut Tasavvuf’u ibadetler, evrad u ezkâr gibi hayatın belli alanlarına hapsederek iş, okul, aile... hayatında modern bir tarzı benimsemek, harcarken ve tüketirken modernizmin zebunu olmuş insan gibi davranmak Tasavvufî hayatla ne ölçüde bağdaşır?


Hayatı temelde “sadelik”, “samimiyet” ve “hayırda yarış” olarak gören ve fedakârlık, diğergâmlık, îsâr, ihlas... gibi hasletlerle donattığı insanı “insan-ı kâmil” olmaya doğru yücelten Tasavvuf ile modern hayatın telkinlerinin taban tabana zıt olduğu son derece açık.


Tasavvuf, bireysel arınma ve kurtuluşla sınırlı bir gayreti değil, bununla birlikte başkalarının arınmasına ve kurtulmasına da çaba sarf etmeyi, bu yolda gönüllü olarak “hizmet ehli” olmayı hedef gösterir. Hatta bunu bir “görev” bilinciyle ve samimiyetle yapmayı öngörür ve bu noktada gururu, başa kakmayı ve gösterişi, riyayı... kesin bir tavırla zemmeder.

Hayatı “hayırda yarış” temeline oturtan Tasavvuf için başkalarına en fazla hayırlı olan kimse en hayırlı insandır. Bunun “Mümin, insanlara ülfet eden, kendisine de ülfet edilen kimsedir. Başkalarına ülfet etmeyen ve kendisine de ülfet edilmeyen insanda hayır yoktur. İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır” (Taberânî, el-Mu’cemu’l-Evsat, 6/638, Münâvî, Feydu’l-Kadîr, 6/253) şeklindeki hadis üzerine temellenmiş bir anlayış olduğuna dikkat edilmelidir.


Dolayısıyla insanı, ruhunu ve kalbini kirleterek maddeye bağımlı hale getiren modern hayat tarzının tek alternatifi Tasavvuf’tur. Çünkü Tasavvuf’un temel hedefi, ruhî ve kalbî hayatı müstakim kılıp, ruh temizliğini ve kalp safiyetini hayatın bütün alanlarına yaymaktır demek yanlış olmayacaktır.


Efendimiz s.a.v.’in bu noktadaki uyarısını bir kere daha hatırlamanın yeridir: “Bedende bir et parçası vardır ki, o salih olduğu zaman bütün beden salâh bulur; o fesad bulduğu zaman bütün beden fesada gider. Dikkat edin! O, kalptir.” (Buharî , Müslim)

 

Murat Hafızoğlu / Semerkand Dergisi / Eylül 2006


.

Nakşi Şeyhi Olan İmam Şeyh Şamil

Tarih18 Şubat 2013, 10:55Editör

Şeyh Şamil'in hayatından kısa bir kesit..

Kafkas Kartalı Şeyh Şâmil’in [kuddise sırrıhû] Vefatı
(17 Şubat 1871)

Nakşîbendi tarikatının Hâlidî kolunun şeyhlerinden olan İmam Şeyh Şâmil [kuddise sırrıhû] (1797-1871), yaşadığı toprakları işgal etmeye kalkan Rusyaya karşı bütün imkânsızlıklarına rağmen yirmi beş yıl başarıyla mücadele etmiştir. Sonunda bağlılarının ve halkın ısrarı üzerine çarlık yetkilileriyle görüşerek onurlu bir şekilde silah bırakmak zorunda kalmıştır. Rus çarı düşmanının şahsiyet ve mücadelesine olan hayranlığından kılıcını teslim almamıştır. Sürgün edildiği çeşitli Rus şehirlerinde saygınlık kazanarak günlerini geçirmiştir. Nihayet İstanbula gönderilmiş, sonra hac yapmak üzere Hicaza gitmiş ve hac vazifesini yerine getirmesinin ardından Medinede vefat ederek Cennetül-bakî`de toprağa verilmiştir.

“Savaşta korkak davranma, savaşın ağırlıklarına sabırlı ol, ecel gelmedikçe ölüm olmaz.” İmam Şeyh Şâmil [kuddise sırrıhû]


Kafkasya millî kahramanı Şeyh Şâmil, Dağıstanlıdır. 1797’de Dağıstan’da doğdu. İmâm Şâmil, boyu iki metreden uzun, geniş omuzlu, pehlivan vücutlu, engin ve sağlam imanlı, dinî ilimlere ve her türlü muharebe sanatına fevkalâde vâkıf, son derece cesur ve çevik müstesna bir zattı. Bir avuç askeri ile 35 sene Rusların koca ordusuna karşı akıl almaz bir mücadele vermiş, Kafkasya’nın istiklâli için çarpışmıştır.

Ömrü, Ruslarla mücadele ile geçti. Sonunda, hile ile oyuna getirdiler. Ruslara esir düştü. 10 sene esir kaldı. Hacca gitmesi için izin verildi. İstanbul’a geldiğinde, halk, kahramanı görmek için yollara döküldü. İstanbul’da bir müddet kaldıktan sonra, Medine-i Münevvere’ye yerleşip, 17 Şubat 1871 yılında orada vefât etti.

ŞEYH ŞÂMİL’İN YARALANMASI

Kafkasya'da, Gimri Muharebesi’nde, bağrına zâlim bir Rus süngüsü saplanan Kafkas Kartalı Şeyh Şâmil, büyük bir soğukkanlılıkla bir ucu sırtından görünen süngüyü çıkarıp attı. Bir yanda canından çok sevdiği İmam Gazi Muhammed’in şehâdeti, bir yanda da bağrına saplanan süngü, Şeyh Şâmil’i yaralı bir arslan hâline getirmişti. Sol elindeki kılıç her vuruşunda birkaç Rus kâfirini yere seriyordu. Korkudan gözleri yuvalarından fırlayan Ruslar, kaçacak delik arıyorlardı. Şâmil, akşamın karanlığına karışıp gitmişti. Şâmil’in yaralandığını gören Gimri Câmiî müezzini Şâmil’i takip edip, karanlık iyice bastırdığında onu bir mağaraya götürdü.

Müezzin Mehmet Ali’den durumu öğrenen Şeyh Şamil’in kayınpederi Abdülaziz Efendi hemen yola çıktı. Dağıstan’ın en meşhur cerrahlarından birisi idi. Birkaç gün mağarada kalarak Şeyh Şâmil’i şifalı otlardan hazırladığı ilâçlarla tedâvi etti.

Ancak bu tedâvinin daha uzun bir süre devam etmesi lâzımdı. Şeyh Şâmil’i, Unsokul Köyü’ne getirdiler. Tedâviler aralıksız sürüyordu. Tam 25 gün sonra Şeyh Şâmil komadan çıktı. Gözlerini ilk açtığı an başucundan hiç ayrılmayan annesini gördü. Annesine ilk sözleri şu oldu: “Anacığım! Namazımın vakti geçti mi? 

Zühd ve Takva

Tarih21 Ocak 2013, 01:13Editör

Zühd ve Takva hakkında güzel bir yazı..

Üstünlüğün ölçüsü olan takvâ ve ondan ayrılmayan zühd, günümüz İslam dünyâsı tarafından unutulmaya başlanmış, âdetâ geçmişte yaşanmış olağan üstü haller, onların ehlide kerâmet sâhibi kimseler olarak kitaplarda kalmış kavramlardır.

Sahâbenin İslam anlayışından fersah fersah uzaklaşmış olan çağımız Müslümanlarının, maddenin mânaya hizmet için vâr olduğunu ,“Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.”[1] Ayeti Kerimesinin bizler için ne ifâde ettiğini idrâk etmeleri ve bu esaslar üzerine kurulmuş İslâmi bir hayâtı kendilerine yol edinmeleri şarttır. Bizler gerçek hidayeti bulmak istiyorsak, insanları ırklarına, renklerine, makam ve zenginliklerine göre tasnif etmeyi terk ederek, îman, amel ve takvâlarına göre değerlendirmeyi, kendimiz için de fazîletin ancak takvâ ile mümkün olacağının şuuruna ermeliyiz.

Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) vedâ hutbesinde şöyle buyurmuştur;

“Ey insanlar!

Rabbiniz birdir. Babanız da birdir. Hepiniz Adem'in cocuklarısınız, Adem ise topraktandır. Arabın Arap olmayana, Arap olmayanın da Arap üzerine üstünlügü olmadığı gibi; kızıl tenlinin siyah üzerine, siyahında kızıl tenliye bir üstünlügü yoktur. Üstünlük ancak takvâda, Allah'tan korkmaktadır. Allah yanında en kıymetli olanınız O'ndan en cok korkanınızdır.”[2]


Lâkin bu değerlendirmeyi yapabilmemiz ve gerçek üstünlüğü elde ederek hakiki kurtuluşa erebilmemiz için önce takvâ, îman, amel ve zühdün ehemmiyetini anlamamız şarttır. Ancak gerçek şu ki; çoğumuz mala, paraya, diplomaya, makam ve mevkiye verdiğimiz kıymetin onda birini takvâya, zühde, İslami ilimlere ve zikre vermiyoruz, dünyâ hayatı için gösterdiğimiz gayretin onda birini bile ahiret için göstermiyoruz. Hattâ İlim, amel, ihlas için çaba sarf eden az sayıdaki samimi müminler de, diğer Müslümanlar! tarafından “bu kadar da derine dalmayın” gibi sözlerle uyarılarak yada kınanarak bu dînî gayretlerinden vaz geçirilebiliyorlar. Böylece gayreti dînîyyesi kırılmış bu kimselerde modern Müslümanlar nezdinde normal insan haline dönüşmüş oluyorlar!

Takvâ; Kur’an’ı Kerimi kendine rehber edinen her insanın olmazsa olmaz vasıflarındandır. Takvâ yoksa Kur’an ile hidayetten de söz edilemez. Zira Kur’anı Kerimde Yaratıcımız;

“O kitap (Kur'an); onda aslâ şüphe yoktur. O, müttakîler (takvâ sahipleri) için bir hidayettir (yol göstericidir).”[3] buyurmaktadır.

Takvânın önemini anladıktan sonra şimdide tam olarak ne olduğu anlamaya çalışalım;

Seyyid Şerif Cürcâni târifat isimli eserinde takvâ için şunları yazmış;

“Takvâ; günahları terk etmek ve ihlâsa yapışmaktır.

Takvâ; kişiyi Allah’dan uzaklaştıran her şeyden kaçınmaktır.

Takvâ; şeriatın edeplerini muhafaza etmektir.

Takvâ; nefsin hevasına(kötü isteklerine) tabi olmaktan kaçınmaktır.

Takvâ; Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’e kavlen ve fiilen ittibâ etmektir.”[4]


 

Fahreddin-i Razi ise  “ Takvâ Kur’anı Kerimde; haşyet, îman, tevbe, taat, masiyeti terk ve ihlas anlamlarında kullanılmıştır”[5] buyurmaktadır.

 

Kadı Beyzâvi takvânın Kur’anı Kerimde üç mertebede zikrolunduğunu belirtir ve bu mertebeleri şöyle sıralar.

Ebedî azaptan kurtulmak için şirkten uzaklaşmak.

Yapmak veya yapmamak ile cezâ görmeye sebep olacak şeylerden kaçınmak,-ki takvâ denilince  genelde bu kısım kast edilir-.

Kalbini, Allah’dan meşgul edecek her şeyden uzaklaştırarak bütün varlığı ile Allah’a teveccüh etmek ve O’na yakınlaşmaktır ki, işte takvâyı hakîkî de budur.[6]


Gerçek takvâ sahipleri; bu yolda hiçbir kınayıcının kınamasından korkmazlar. Kullardan değil, yalnız Allah’dan korkar, kula kul olmayıp ancak Allah’a kul olurlar. İslam yolunda önlerine çıkan dikenlerin sıkıntı ve acılarına dayanıklıdırlar ve Rablerine karşı hâtâ yapmaktan son derece kaçınırlar. Hattâ şüpheli şeylerden dahi, haramdan kaçtıkları gibi kaçınırlar.

Hz. Ömer (radıyallahu anh) ile Übeyy bin Kaab(radıyallahu anh) arasındaki şu karşılıklı konuşmaya bakalım;

Hz. Ömer -“Takvâ nedir ?”

Übeyy bin Kaab-“Dikenli yolda hiç yürümedin mi ?”

Hz. Ömer -”Yürüdüm”

Übeyy bin Kaab -“O zaman ne yaptın ?”

Hz. Ömer -“Paçalarımı sıvayıp gayret sarf ettim”

Übeyy bin Kaab-“ İşte takvâ budur”[7]

Bu konuşma üzerine Hz. Ömer’in“ Bizler harama düşeriz korkusuyla, helallerin onda dokuzunu terk ederdik” sözünü de hatırlayalım. İşte tâkvâ diye buna denir.

Takvâ sâhibi olanlar, Kur’anı kerimde Müttakîler lafzı ile ifade edilmiştir.

Şimdide bu muttakîler için vaad edilenlere bakalım;

“Müttakîlere vaad olunan cennetin durumu şudur: Onun içinden ırmaklar akar, yemişleri ve gölgeleri devamlıdır. İşte bu takvâ sahiplerinin sonudur. İnkâr edenlerin sonu ise ateştir.”[8]

“Onlar (muttakîler), altından nehirler akan Adn cennetlerine girerler. Orada, onların diledikleri her şey vardır. İşte Allah, muttakîleri böyle mükâfatlandırır.”[9]

“Müttakîleri o gün Rahman'ın huzurunda O'na gelmiş konuklar olarak toplarız, mücrimleride susuz olarak cehenneme sevk ederiz.”[10]

Müttakîlerden olabilmek için ziyade çalışmak ve gayret göstermek şarttır. Zira insan durduğu yerde takvâ sâhibi olamaz. Ayrıca Müttakî olabilmek için Şeriati İslamiyyeyi de bilmek şarttır. Çünki bilgisiz insan kaçınılmaz olarak takvâyı zedeleyen hallere düşecektir. Düşünün ki islamda haram ve mekruh olan şeylere dair birçok eserler neşredilmiştir, bu kitaplarda yüzlerce yasaklar zikredilir. Bize “Bir Müslüman olarak kaçınmak durumunda olduğun her şeyi say” deseler kaç tânesini sayabiliriz? O halde takvalı olabilmek için nelerden uzak durması gerektiğini, yapması gerekli olan amelleri de nasıl doğru şekilde yapacağını bilemeyenlerin takvâsı nasıl olacaktır!

Bu durumda Übeyy bin Kaab’ın “Dikenli yolda hiç yürümedin mi ?”  sorusunu hatırlayarak hayat yolunda Hz.Ömer gibi gayret sarf etmeli ve Rabbimizin şu kavlini aklımızdan çıkarmamalıyız;

“Şüphesiz ki sizin Allah katında en şerefliniz, en takvâlı olanınızdır. Allah hakkıyla bilendir, hakkıyla haberdar olandır.”[11]

Zühd Kavramına gelince;

Zühd geniş mânâlı bir kelimedir.

Zühd; dünyâya, maddeye ve menfaate değer vermemek, rağbet etmemek, çıkarcı, menfaatperest ve bencil olmamak, kalpte dünyâ ve çıkar kaygısı taşımamak, kanaatkâr olmak, elde olan dünyâlığa sevinmemek, elden çıkana üzülmemek ve elde bulunmayan şeyin gönülde de bulunmaması gibi mânâlara gelir.

Zühd ve takvâ farklı kavramlardır. Ancak bilmek gerekir ki zühd olmazsa takvâ olmaz, takvâsızda zühd olmaz.

Zühdün ne olduğunu da açıkladıktan sonra makalemizi daha fazla uzatmamak için konumuzla alakalı birkaç ayet, hadis naklediyor ve bunlar hakkında tefekkür ederek ibret alınması gereken noktalarının tesbitini siz değerli okuyucularımıza bırakıyorum. En önemlisi de bu noktalardan ibretle anladığımız hakîkatleri, hayatlarımıza tatbik etmekte hepimiz için Allah’tan muvaffakiyet diliyorum.

“Bu dünyâ hayatı ancak bir eğlence ve oyundan ibarettir. Ahiret yurduna gelince, işte gerçek hayat odur. Keşke bilselerdi!”[12]

“Dünyâ hayâtı bir oyundan, bir oyalanmadan başka bir şey değildir. Âhiret yurdu ise Müttakîler  için elbet daha hayırlıdır. Hâlâ aklınız başınıza gelmeyecek mi ?”[13]

“Onlardan bazı kesimlere, kendilerini sınamak için dünyâ hayatının süsü olarak verdiğimiz şeylere gözünü dikme. Rabbinin rızkı(nimeti) daha hayırlı ve daha kalıcıdır.”[14]

“O, hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak içinölümü ve hayatı yarattı. O, mutlak güç sâhibidir, çok bağışlayandır.”[15]

“Kul, zararlı şeylerden korkusundan dolayı, zararsız şeyleri terk etmedikçe Müttakîlerden olamaz “[16]

“(Mal, mülk ve servette) Çoklukla övünmek, sizi tutkuyla oyalayıp kendinizden geçirdi. Ademoğlu, durmadan “malım, malım” der durur.  (Ey ademoğlu !)Senin malından, yediğin için tükenen, giydiğin için eskiyen ve tasadduk ettiğin için (ahirete intikâl ederek) bâki kalandan başka neyin vardır.”[17]

“İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki; dertleri miğdeleri, malları şerefleri, kadınları kıbleleri, dinarları ve dirhemleri (paraları) dinleri olur. İşte bu kimseler Allah indinde hiçbir nasîbi olmayan mahlukâtın en şerlileridir.”[18]


Selam ve dua ile…


[1]Zâriyat Suresi 56

[2]El-Müsned-Ahmed bin Hanbel

[3]Bakara Suresi 2

[4]Et-Tarifat – Seyyid Şerif Cürcânî

[5]Tefsîr-i Kebir – Fahreddin-i Râzî

[6]Envâru’t Tenzil ve Esrâru’t Tevil – Kadı Beyzâvî

[7]El-Câmiul Ahkâmil Kur’an – İmam Kurtubî

[8]Rad Suresi 35

[9]Nahl Suresi 31

[10]Meryem Suresi 85-86

[11]Hucurat Suresi 13

[12]Ankebut Suresi 64

[13]Enam Suresi 32

[14]Tâhâ Suresi 131

[15]Mülk Suresi 2

[16]Tirmizî

[17]Müslim

[18]Sülemî- Hz. Ali'den-Deylemide aynı hadîsi rivayet etmiştir.


.

Seyda Hazretlerinin Veda Sohbeti

Tarih10 Ocak 2013, 08:53Editör

Sultan Seyyid Muhammed Raşit Hazretleri (k.s.)'nin 10.10.1993 pazar günü Afyon'daki ikametgâhında Menzil'e gitmeden önce yapmış olduğu veda sohbetidir.

Sultan Seyyid Muhammed Raşit Hazretleri (k.s.)'nin 10.10.1993 pazar günü Afyon'daki ikametgâhında Menzil'e gitmeden önce yapmış olduğu veda sohbetidir.

Sultan Seyyid Muhammed Raşid Hazretleri (k.s.)

Çeviri: Oğlu Seyyid Fevzeddin Erol.

BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

Allah (c.c.) bizlere üç büyük nimet bahşetmiştir. Bu nimetlere çok şükür etmemiz lazımdır. Bu nimetlerden, oruç tutmak, zekât vermek, sadaka vermek, namaz kılmak vs. Allah (c.c.)'ın bize bahşettiği en büyük nimetlerdendir.

O nimetlerden birincisi ve en önemlisi: Allah (c.c.) bizi Müslüman olarak yaratmıştır. Bizim de bu nimete karşılık Allah (c.c.)'a çok ibadet etmemiz lazım. Bu ibadetlere karşılık Allah (c.c.) Müslümanlara cenneti ve içindeki çeşitli nimetleri hazırlamıştır ve ebedi olarak orada kalacaklardır. Ona göre ibadetleri arttırmamız lazım gelir.

Allah (c.c.) isteseydi bizi Müslüman değil de kâfir olarak da yaratabilirdi. Zira Allah(c.c) kâfirler için ebedi cehennem ateşi ve azabı hazırlamıştır.

İnsan bir düşünecek olursa, bir mum alevine bile parmağını tutsa ateşinin acısına dayanamaz. İnsan bilerek bir ateşin bile parmağını tutamazken nasıl olur da ebedi ateş olan cehennemlik amelleri işler, günahlardan kaçınmaz ve ibadet yapamaz? Bunu düşünerek ibadetleri arttırmalıyız. Allah (c.c.) bütün dünyanın servetini bize vermiş olsaydı Müslüman olabilmenin bedelini gene de karşılayamazdık.

Allah (c.c.)'ın bize sunduğu ikinci büyük nimet: Allah (c.c.)'ın bizleri en son ve en büyük Peygamber Hz. Muhammed (s.a.v.)'ın ümmeti olarak yaratmış olmasıdır. Nasıl ki Hz. Muhammed (s.a.v.) peygamberlerin en efdali ve üstünü ise Hz.Muhammed (s.a.v.)'ın ümmeti de ümmetlerin en üstünü olarak dünyaya gelmişlerdir.

Hz. Musa (a.s.), Levh-i Mahfuz'a baktığı zaman orada Hz.Muhammed (s.a.v.)'in öyle hasletlerini, büyüklüğünü, faziletini görmüş ki: "Ya Rabbi, keşke beni de Hz.Muhammed (s.a.v.)'in ümmeti olarak yaratsaydın, başka bir şey istemezdim" buyurmuştur.

Hz. Peygamber (s.a.v.) buyurdular: "Benim ümmetimin evliyaları, Ben-i İsrail'in peygamberleri gibidir.(Bu, büyüklük bakımından değil hidayet bakımındandır.)" Eskiden gönderilen peygamberlerin bir kısmı yalnız kendisini irşat etmiş, bir kısmı yalnız kendi aile fertlerini, bir kısmı kendi içinde bulunduğu kabilesini, bir kısmı da yalnız bulunduğu köyü irşat edebilmiştir. Hz. Peygamber (s.a.v.)'ın ümmetinin evliyaları Mürşit-i Kamiller ise daha fazla irşatta bulunarak daha çok kimselerin (insanların) hidayete ermelerine vesile olmuşlardır.

Allah (c.c.) Hz. Muhammed (s.a.v.)'ın ümmetini son ümmet olarak yaratmış, bizleri de ümmetin en son kısımlarında yaratmıştır. Diğer ümmetler binlerce sene toprak altında (kabirde) yattıkları ve günahkâr olanların kabir azabı çektikleri halde, bu son ümmet az bir süre toprak altında yatacaktır ve (günahkârlar için de) azapları da çok kısa olacaktır. Kabir azabı da çok kısa bir zaman sürecektir.

Rabbül Âlemin'in nasip ettiği üçüncü büyük nimet ise Nakşibendî Tarikatıdır. Ebubekir Sıddık (r.a.) ümmetin efdali olduğu gibi, onun tarikatı da diğer tarikatların efdalidir.

Hz.Muhammed (s.a.v.) Miraç'a çıktığı zaman, Allah (c.c.) Peygamberimiz (s.a.v.) ve ümmeti için her gün 25 vakit namazı farz olarak kılmalarını emrediyor. Miraç'tan dönüşte Peygamber (s.a.v.) gökte Hz. Musa (a.s.)'ın ruhaniyeti ile görüşüyor. Hz.Musa (a.s.) 25 vakit namazın çok olduğunu, ahir zaman ümmetine ağır geleceğini, Allah'tan azaltılması için niyazda bulunmasını, peygamberimize söylüyor. Resulullah (s.a.v.)’de tekrar Allah (c.c.)'ın huzuruna varıp, 25 vakit namazın ağır gelebileceğini, vakitleri biraz azaltması için niyazda bulunuyor. Allah (c.c.) 5 vakit azaltarak farz namazlarını 20 vakte indiriyor. Resulullah (s.a.v.) geriye dönerken tekrar Hz.Musa (a.s.) ile karşılaşıyor. Hz.Musa (a.s.) yine çok olduğunu, ümmetinin buna takat getirmeyeceğini söylüyor ve azaltılması için tekrar Allah (c.c.)'ın huzuruna gitmesini söylüyor. Bu gidip gelmeler neticesinde 5 vakit namaz Muhammed (s.a.v.) ümmeti üzerine farz kılınıyor.

Peygamberimiz (s.a.v.) Hz. Musa (a.s.)'ın bizzat kendisi ile değil, ervahıyla görüşmüştür. Tabii ki Allah (c.c.)'ın dostları ölmez, yalnızca nakil olur, yer değiştirir. O'nların himmeti, yardımı her zaman vardır.

Hz.Musa (a.s.) Hz. Muhammed (s.a.v.)'ın ümmetinin fazilet ve büyüklüğünü, Allah (c.c.)'ın yanındaki değerini Levh-i Mahfuzda gördükten sonra: "Ya Rabbi, Hz.Muhammed (s.a.v.)'ın ümmeti olamadım, ümmetini bari görenlerden olsaydım" diye arzu ediyor. O arada İmam-ı Gazali (r.a.)'nın ruhaniyeti oraya geliyor ve Musa (a.s.) ile görüşüyorlar.

Musa (a.s.):

—Sen kimsin diye sorunca, İmam-ı Gazali:

—Muhammed oğlu Hamid oğlu İmam-ı Gazali'yim diye cevap veriyor.

Bu cevap üzerine Hz.Musa (a.s.):

—Künyeni neden bu kadar uzun okudun? Yalnızca İmam-ı Gazali deseydin yetmezmiydi? Diyor.

İmam-ı Gazali (r.a.)'de cevap olarak diyor ki:

—Allah (c.c.) Hazretleri, kelam konuşmaya gittiğin zaman sana kim olduğunu sorduğunda sen kendini tanıtırken, "Elinde bastonu, sırtında kepeneği olan çoban Musayım diye künyeni neden uzun kullandın, sadece Musa deseydiniz yetmez miydi? diye sorusuna soru ile cevap veriyor.

Hz.Musa (a.s.) ise:

—Sen Allah(c.c.)'ın büyük peygamberlerindensin. Yani Kelimullahsın. Kitap gönderilenlerdensin. Onun için seninle daha fazla konuşabilme şerefine kavuşmak için künyemi uzattım diyor.

İmam-ı Gazali (r.a.) zamanının en büyük âlimi idi. Ama önceleri tasavvufu sevmeyen münkir bir âlimdi. İmam-ı Gazali (r.a.)'nın kardeşi ise tasavvuf ehli veli bir zat idi. İmam-ı Gazali (r.a.)'ye ilminden dolayı her müşkülü olan fetva almaya geldiği halde, kardeşi tam tersi arkasında bile namaz kılmıyordu.

İmam-ı Gazali (r.a.) arkasında namaz kılmadığı için kardeşini annesine şikâyet eder. Annesi bu durumda diğer oğluna camiye, cemaate gitmesi için ısrar etti. Gayesi İmam-ı Gazali (r.a.)'nın gönlünü almaktı.

Gazali'nin kardeşi annesine:

—Anne, onun arkasında benim namazım olmaz, dedi.

Bunun üzerine annesi daha fazla ısrar etti:

"-Bak oğlum, o senin büyüğün, sen cahilsin, ağabeyin âlim kişidir, herkes ona geliyor, müşkülünü halledip gidiyor, herkesin namazı kabul oluyor da seninki neden kabul olmasın? Mutlaka gidip arkasında namaz kılacaksın" diye çok ısrar edince sonunda camiye gidiyor.

O gün İmam-ı Gazali (r.a.)'ye namazdan önce bir kişi geliyor ve hayız (kadınlık hali) hakkında bir sual soruyor.

İmam-ı Gazali de;

"-Namazdan sonra gel, cevabını vereyim" diyor.

Namaza başlayınca İmam-ı Gazali devamlı olarak hayız ile ilgili suali düşünüyor ve namazın tamamını huşu içinde geçirmeyip cevap hazırlamakla geçiriyor. Bu arada İmam-ı Gazali'nin kardeşi ise devamlı tekbir alıp yeniliyor, bir türlü namaza devam edemiyor (Namazda olduğunu hatırlaması için), sonunda namazı bozuyor ve tekrar kılıyor.

İmam-ı Gazali kardeşinin ikide bir tekbir almasına ve namazı bozup, tekrar yalnız olarak kalmasına çok üzülüyor ve annesine yeniden şikâyette bulunuyor.

Annesi: "Oğlum, neden ağabeyinin namazına müdahale ettin, cemaatin içinde mahçup duruma düşürecek hareket yaptın, hani bana söz vermiştin, namazı kılıp gelecektin" deyince, İmam-ı Gazali (r.a.)'nın kardeşi annesine:

— Anne bir insan boğazına kadar kana bulanırsa onun arkasında kılınan namaz kabul olur mu diye soruyor ve " isterseniz bu soruyu birde ağabeyime sorsan fenamı olur" diyor.

Tabii annesi, İmam- Gazali’ye bu soruyu aynen aktarıyor.

İmam-ı Gazali (r.a.), namazdaki durumunu hatırlıyor, namazı hayızla uğraşmaktan tam olarak kıldırmadığını ve kardeşinin de keşif sahibi olduğu için haline vakıf olduğunu anlıyor. Gerçekleri görüyor ve daha önce inkâr ettiği tasavvuf ve tarikat yoluna giriyor, gerçekleri gördüğü ve âlim de olduğu için çalışarak kısa zamanda Gavs oluyor (Yani zamanın Gavs'ı oluyor).

İşte bu nimete layık olmak için çok çalışalım. Hz.Muhammed (s.a.v.)'e layık olmak için çalışalım.

Çünkü padişah ne kadar büyük olursa, hizmetçisi de o kadar büyüktür.

Bakın Hasan-ı Basri (r.a.) çarşıya çıkmış, bir dükkâna oturmuş. Bakmış ki bir adam çarşıda elini kolunu sallaya sallaya gururlu bir şekilde durmadan geziniyor. Hasan-ı Basri (r.a.) soruyor:

"-Bu kimdir bu kadar gururlu ellerini kollarını sallaya sallaya yürüyor?"

Orada bulunanlar:

—Bu şahıs padişahın hizmetçisidir, onun için böyle yürüyor, diyorlar.

Bunun üzerine Hasan-ı Basri (r.a.):

—Ben de Sultanlar Sultanı Allah (c.c.)'ın kuluyum. Ben neden bu adamdan daha iyi yürümeyeyim, dedi ve çarşının içinde ellerini kollarını sallaya sallaya bir müddet geziniverir.

Dolayısıyla bizim de çok çalışmamız, çok ibadet etmemiz lazım.

Allah (c.c.): "İnsanları ve cinleri bana ibadet etsin diye yarattım" buyuruyor. O'na layık olalım. Allah (c.c.): "Benim bildirdiğim hayırları yapın" diyor. Allah (c.c.)'ın azabı gelmeden güzel amel yapın, onun için acele edin.

Dünyada yapılan günahların azabı, cezası, suali ahirettedir. Ölmeden önce iyi amelde acele edin.

Bir insan tek başına, yalnızken, günah işleme fırsatı olduğu halde Allah (c.c.)'tan korkarak o günahı işlemezse, Allah (c.c.) çok büyük ecir ve sevap yazıyor. O davranış (Günahtan kaçış) onun için en hayırlı iştir. Bu durum imanın kemale erdiğinin alametidir.

Kalabalıktan çekinerek günah işlemeyen kimseye sevap yoktur ama yalnızken ve elinden geldiği halde, yapabilecek durumdayken günahı işlemeyene çok sevap vardır.

Bütün insanlar, kıyamet günü hesapları görüldükten sonra bir kısmı cennete, bir kısmı cehenneme gitmek üzere ayrılırlar. Daha sonra herkes ayrıldıkları yerlerine gitmeden önce anne, baba, oğul, kız hepsi birbirlerine sarılıp, vedalaşıp ayrılmaları 500 sene sürüyor. Vedalaşma bitince melekler geliyor ve "Vedalaşma sona erdi artık yeter, ayrılın" diyecekler ve herkes (Anne, baba, çocuklar) hakettikleri yerlere (Cennetine veya cehennemine) gönderilecektir. Cehenneme gidenlere Allah (c.c.):

—Ey insanlar, ben size şeytana ibadet etmeyin, bana ibadet edin, bu gerçek yoldur diye bildirdim, diyecektir.

Allah (c.c.):

—Bugün ağzınıza kilit vuracağım, ellerinizi, ayaklarınızı teker teker konuşturacağım. Nitekim orada hiçbir şey gizli kalmayacak. Allah (c.c.) her yaptığınızı bilir. Allah (c.c.)'ın fazlı, ihsanı çoktur.

İnsanın omuzlarında iki melek vardır: İşlenen bir günahı, tövbe edebilir diye sağdaki melek soldaki günah yazan meleğe 24 saat yazdırmıyor, 24 saatten sonra tövbe etmezse bir günah yazılıyor. Sevap meleği ise, her sevap ve iyilik için 10 ile 70 katı sevap yazıyor, beklemeden hemen yazıyor. Bundan büyük nimet var mı?

Allah (c.c.) kulunu affetmek için ufak bir bahane arıyor.

Allah (c.c.) öyle istiyor. O halde biz de gayret edelim.

Dünya ile mağrur olmayalım, kandırılmayalım.

Sofiler ayakta çok beklediler. Onun için sohbetime burada son veriyorum.Cuma'ya kadar inşallah eve gideceğim. Allah hepimizi affetsin."


.

Seyda Hazretlerinin Günümüzü Anlatan Sohbeti

Tarih01 Ocak 2013, 23:15Editör

Seyyid Muhammed Raşid Erol (ks) Hazretlerinin sohbetinden kesit..

 Dinin çok bozulduğu bir zamandır çağımız. Zira dün, her geçen gün, her geçen saar bira daha bozulmaya
yüz tutmaktadır. Bu durum, insanda dinin kalkmakta olduğu endişesi doğurmaktadır. Kıyamet de ancak din tamamen ortadan kalktıktan sonra kopacak. Gerçi Müslümanlık, taa sûra üfürülünceye kadar devam edecek, Hak üzerinde devam eden bir fırka müslüman taa nihayete kadar bulunacak ama gerisi bozulup gidecek.

Şeyh Ahmed-ül Haznevi (kuddise sırruhû) bir sohbetlerinde buyurdular :

''Geçmiş zamanın insanlarına göre bizler şanslıyız. Çünkü geçmiş zamanlar, 5 bin, 6 bin belki 7 bin seneden beri yerin altında, toprağın altında, kıyametin kopmasını beklemektedirler. Halbuki bizimki ise kıyamete oldukça yakın bir zamandır. Doğumumuz, ölümümüz ve kıyametin kopması oldukça yakındır birbirine. Dolayısıyla bizler geçmiş ümmetler gibi toprağın altında çok kalmayacağız.''

İşte bizim zamanımız bu yönüyle oldukça iyidir. Ama diğer yönüyle de kötüdür. Zira zamanımızda Allah yolunda ilerlemek alabildiğine zorlaşmış, zahmet olmuş. Zamanımızda, yüzünü Allah'a çeviren, kimse tarafından pek sevilmemektedir. Alemin gözünde, fena kimse, kötü kimse durumuna düşmektedir.

Bu zamanda yüzünü Allah'a çeviren kimse pek sevilmez, alay konusu olur, hatta onunla eğlenilir. Şimdiki zamanda Allah'a yönelen kimseler malesef halkın eğlencesi olmaktadır. Zararı yok, varsın öyle olsun. Mühim olan, Allah'ın insandan hoşlanmasıdır, gerisi boştur. İsterse mağripten maşrika (batıdan doğuya) kadar insanı seven hiç bulunmasın, ne zararı var? Yeter ki insanı Allah sevsin. O insandan hoşlansın. 

Şayet Allah insanı sevmezse, mağripten maşrika kadar bütün alemin onu sevmesinden bir kıymet olmaz. 

Zamanımız için Peygamber (aleyhissalatu vesselam) :

''Ahir zamanda iman bir kor ateşi haline gelecek. Ateşi elinde tutmanın zor olduğu gibi, imanı da elde tutup, muhafaza etmek oldukça zor olacak.'' diye buyurmuştur.

Hakikattir, söylediği gerçektir. Zira bugün tahakkuk etmiştir. Şimdi nereye gidersen kötülüklerle, fenalıklarla karşılaşıyorsun. Hoşa gitmeyen şeylere şahit oluyorsun. Cemiyet bozulmuş, bozulan 
cemiyette olan kimse de bozulur, o da onlara uyup kötü olur. İnsanın etrafındakilerden biri namaz kılmazsa, ikisi namaz kılmazsa, onu, yüzü namaz kılmazsa gün gelir o da onlara uyar namazı terk eder.

Tarik-i Nakşibendi ise, insanı şeytanın şerrinden mutlak korur. Zira tarikatı âliyyeye intisab eden kimse, devamlı olarak zikirle meşgul olacağından şeytan yanaşamaz ona.

Hakiki Nakşibendi olan, gönülden Nakşibendiyye'ye bağlanan kimse kolay kolay bozulmaz. Zira onlar ahdine vefa ederler. Söz veren kimse sözüne sadık olmalıdır. 

''Ya Rabbi! Ben pişmanım, yaptığım bütün günahlara pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha ben yapmayacağım.'' diye tövbe tövbe eden kimse, madem ki ''Bir daha ben yapmayacağım.'' diye söz veriyor, ahd ediyor; kefene sarılıncaya kadar ahdine sadık kalmalı, sözünü tutmalıdır. Allah'la yapmış olduğu sözleşmeyi unutmamalıdır. Vermiş olduğu sözü aklından çıkarmayarak Allah'la dostluğunu gözetmelidir.

Tövbe kalpten yapılırsa tövbe olur. Sadece dille yapılan tövbeye tövbe denmez. Onun için insan yaptıklarına kalben pişman olmalı ve bir daha yapmamaya azmetmeli. Böyle kalben yapılan tövbenin kabul edildiğine dair işaretler de vardır. Eğer tövbeden sonra tövbe sahibi kötü işlerden uzaklaşmış ise, amelini, ef'alini (kötü davranış) Allah'ın emirlerine göre düzeltmiş ise, emirlere muhalefeti yok ise, o zaman tövbesinin kabule şayan olduğu ümit edilir.

Zira Kur'an-ı Kerim'de Allah buyurmuştur :

''İnnallahe yuhibbut tevvabine ve yuhibbul mütetahhirîn.''
(Allah, tövbe edenleri ve temizlenenleri sever.)



SULTAN SEYYİD MUHAMMED RAŞİD EROL [Kuddise sırruhû] 


.

Mürşidi Kamil, Şeyh, Seyda, Hace, Hoca Ne Demektir?

Tarih06 Aralık 2012, 14:48Editör

Günümüzde güya şeyh olarak gösterilen kimi cahil kimseleri, gerçek şeyhlerden ayırt eden birtakım özellikler vardır.

Peygamberimiz’in (S.A.V) vefat etmesiyle bu din sona ermedi. Daha da güçlendi. Çünkü Allah, insanlara olan rahmet nurunu tamamlayacaktır. Bu yüzden insanlar, rahmet deryasından çok daha fazla istifade edebilmek için sahabileri aradılar, buldular. Onlardan, Resûl-i Ekrem’den [saiiaiiahu aleyhi vesellem] aldıkları ilmi sorup öğrendiler. Onlara “tabiin” ve daha sonra gelenlere ise “tebeu’t-tabiin” adı verildi.

Daha sonraki devirlerde insanlar, Hz. Peygamberin [saiiaiiahu aleyhi vesellem] nuründan giderek uzaklaştılar. Bu işi bilen ve anlayanların sayısı azaldı; ama hiçbir zaman yok olmadı ve olmayacaktır da … Eskiden şeyhler vardı; Resûlullah’ın (SAV) irşadını insanlara öğreten bu zatlara “şeyh” denilirdi. Şeyh demek Arapça’da “yaşlı, tecrübeli insan” demektir. Doğuda ilim ve irfan sahibi büyük alimlere de bu manada “seyda” denilir.

Orta Asya’da şeyhler gibi büyük zatlara ise “hace” denilirdi. Hacegan da haceler demektir. Günümüzde bu kelimenin halkımız arasındaki söyleniş şekli “hoca” olmuştur. Şimdi biz hoca denilince ne anlıyoruz? Bakınız isimler ne kadar da değişmiş! Ancak önemli olan isimler değil, o ismin taşıdığı gerçek sıfattır. Esas gaye hocaların, maneviyatta yetişmiş insan olmasıdır.

Buna göre şeyh, hace, mürşid-i kamil, veli ve evliya günümüzde sadece adı kalmış olan sıradan bir hoca anlamına gelmiyor. Bu sıfatı gerçek anlamda taşıyan kişi, nefsin isteklerinden kurtulmuş kimse demektir. Ve bir başkasını, kendi görüp geçirdiği yerlerden, nefsin kurduğu tuzaklardan gayet güvenli bir şekilde ve emniyet içinde Allah’a (C.C) götüren ilim sahibi zat demektir. Çünkü nefis belasını tanıyamayan kimse, bir başkasını da dinen irşad edemez.

“Aleyhinde konuşuluyor olması, tasavvufun hak olmadığını göstermez. Baksanıza, dinin güneşi Peygamber Efendimiz (S.A.V) ve getirdiği hak dinin hakkında bile ne kadar ileri geri konuşan olmuştur. Ve kıyamete kadar da olacaktır. Onlar bilmiyorlar ki kendilerinin bu güzel din hakkındaki yalan ve iftiraları, onun daha güzel ve sağlam bir şekilde yayılmasına vesile olmaktadır. Tasavvufun aleyhindeki iftiralar da onun saf ve temiz bir hal alarak yayılmasına sebep oluyor.” Seyyid Muhammed Raşid Bilvanisi hazretleri (K.S)

İnsan-ı Kamil
İnsan, manen yetişmiş olmayınca başkasına tesiri de kalmıyor. Yanına istediğin kadar git gel, faydası olmuyor. İnsanın manevi ilerlemesi olmuyor. Peki, bütün bunlar geçmişte olmuş; şimdi neden olmuyor? Maneviyatta iyi yetişmiş şeyhlerin sayısı çok azdır. Kamil mürşidlerin sayısı fazla değildir.

Maneviyatta iyi yetişmiş evliya zatlardan insan hemen etkileniyor. Onun taşıdığı sevgi ve muhabbet insana hemen tesir ediyor. İşte o zaman ruhumuz manen lezzet almaya başlıyor. “Bu insanda bir şey var” demekten kendimizi alamıyoruz. Aslında görmediğimiz halde bir şeyler (duygular, heyecanlar) içimize girmeye başlıyor. Manen yetişmiş insan demek, nefsini kemale erdirmiş mümin demektir.

Şeyh de nefsin isteklerinden kurtulmuş kimse demektir. Ve bir başkasını, kendi görüp geçirdiği yerlerden gayet güvenli bir şekilde, emniyet içinde Allah’a (C.C) götüren kişi demektir. Çünkü nefis, çeşitli arzularla her an doludur. Nefsin binlerce arzusu, isteği, vardır; bunları yok etmek lazımdır. Fakat nefsin arzusu, Allah Teala’nın muradı ile çatışmadığı müddetçe zararı yoktur. Mesela insanın kendi ailesi varken, bir başka hanımla gönül eğlendirmesi zinaya yaklaştırır. Bu, nefsin bir arzusudur.

Kalbimizle Allah Teala’nın birliğini Resûlullah’ın (S.A.V) peygamberliğini ve diğer iman esaslarını kabul eden her insan müslüman demektir. Ama her müslümanın bir de nefsi vardır. İnsan müslüman da olsa heva ve hevesleri uğruna günaha girebilir, her hoşuna gideni yapmak isteyebilir. O zaman kendisine menfaati olanı olmayanı nasıl ayırt edecek?

Mesela hem müslüman hem de yalan söylüyor, hırsızlık yapıyor, haram işliyor, emanete hıyanet ediyor, verdiği sözde durmuyor ise bu konuda kendisi nasıl kemale erecek? Bu sadece kitaplardan okumakla olmuyor. Bu hastalıklardan kurtulmadıkça bir müslüman, olgun bir mümin olamaz; müslüman olan kimsenin bulunduğu makam, mevkii ne olursa olsun! Çünkü ad önemli değil, insanın taşıdığı sıfat mühimdir.

Müslümanlık sıfatı, ancak kamil olmakla, manen ilerlemekle gerçekleşir. Kur’an ve Sünnet’in istediği insan, kamil mümindir. Biz onun için Allah’ı (C.C) tanıyan ve bilen birini yani şeyhi, kamil mürşidi arıyoruz. Resülullah’ı (S.A.V) sadece şeklen değil, onun sevgisini ve muhabbetini bize aktaracak manen olgun insan görmek istiyoruz. Bunun için de mürşid-i kamilin yanına gidiyoruz. Dinde ilerlemek isteyen, dini daha güzel yaşamak isteyen insanlar, tasavvufa girmekle bu yolu kabul etmişler demektir. İnsan kendi kendine ahlakını güzelleştiremiyor. Ahlakı güzelleştirmek, işte bu kamil zatların, mürşidlerin ve kamil şeyhlerin görevidir.

Evet, insanoğlu bazı olaylar karşısında biraz kendini frenleyebilir; ancak tamamen önüne geçemez. Biraz antrenman yapılarak, az da olsa pekala yol alınabilir. Ama iyi bir sporcu olmak için, işi iyi bilen bir hoca ile sürekli çalışmak lazımdır. Çünkü nefis terbiye görmedikçe ıslah olmaz. Nefsin, bize nerede neyi başımıza iş olarak açacağını anlamamız lazımdır. Ancak nefsi ıslah olan kimse insan-ı kamil olur.

Bir mürşid-i kamil veya kamil şeyh, insanı terbiye ederse kişinin namazdaki huşûu o zaman artar. Yaptığı işlerdeki kişinin manevi olgunluğu da çoğalır. Yaptığı işler yarım yamalak olmaz. Ancak tedavi görmek için gittiği manevi doktor, gerçekten bu konularda yeterli değilse kişi kemale eremez.
Din sadece kitaplardaki okunan ilim değildir. Din üç kısımdır. Önce ilim gerekir. Onu amel ile tamamlamak lazımdır. İlim ve amel ise ihlası meydana getirir. İhlas ise tasavvufun konusudur. Mürşid-i Kamillerin ve kamil şeyhlerin uzmanlık alanıdır. Bunun usullerini de yaşayarak ve kişilere yaşatarak öğretirler. Mürşid-i Kamiller ve kamil şeyhler, namazı sadece şekil olarak kılmamak, yanlış amellerle ömrü heba etmemek ve yapılan işlerde ihlası elde etmek için bize yol gösterirler, rehberlik yaparlar. İlmi kaynağından almamızı sağlarlar. İbadetleri, dinen daha sağlam yapmamızı, dinde ihlas sahibi olmamızı sağlarlar.

Siyah Kıl
Tasavvufta şeyh ile kastedilen, insanları Allah yoluna sevkeden Allah (C.C) dostu olan mürşid-i kamillerdir.

Fatih’in mürşidi Akşemseddin hazretleri (K.S) şeyhleri bize tanıtırken şeyhin en önemli vasfının “bedeninde siyah bir kıl” bulunmamasıdır, diye tarif etmiştir. Mademki şeyhtir, yaşlıdır; onun üzerinde artık siyah kıl olmaz. Bu ne demektir?

Tasavvufta siyah kıl, benliğe, enaniyete ve nefse işarettir. Kamil olan şeyhte kibirden, nefisten, şehvetten ve gazaptan ortaya çıkan birtakım nefsi özellikler olamaz. Siyah kıl beşeriyet vasfıdır; yani nefsin arzu ve isteklerinin olması anlamına gelir. Demek ki günümüzde güya şeyh olarak gösterilen kimi cahil kimseleri, gerçek şeyhlerden ayırt eden birtakım özellikler vardır. Kamil şeyh, haris olamaz. Kindar olamaz. Zinakar olamaz. Haramı helal, helali de haram yapamaz.

Üç türlü şeyh vardır:
1. Amel bakımdan şeyh (Tasavvuftaki kamil şeyhler ve mürşid-i kamiller),
2. ilmi açıdan şeyh (Zahiri ilimleri tahsil etmiş İslam alimlerine şeyh denir),
3. Makam ve mevki yönüyle şeyh (Özellikle Araplar arsında bilinen kabile büyükleri).

EVLİYA, VELİ, KUTUB ve GAVS NE DEMEKTİR?
Evliya, “veli” kelimesinin Arapça’daki çoğul şeklidir, “veliler” demektir. Veli kelimesi, Arapça dil kuralına uygun olarak alim, kadir gibi mübalağalı ism-i fail/öznedir. Buna göre veli, bilerek günah işlemez, ibadetlerinde devamlı kimse demek olur. Sözlük manası ise Allah’a (C.C) yakın olan kişidir. İbadetlerinin çokluğu ve ihlasının kuvvetli oluşu sayesinde Allah’a (C.C) yaklaşmış müslümandır. Veli olan zat günahlardan sakındığı gibi kalbine gafleti dahi getirmez. Kur’an’da evliyalar hakkında şöyle buyrulur:

“Bilesiniz ki Allah’ın dostlarına (hiçbir) korku yoktur; onlar üzülmeyecekler de” (Yunus 10/62).

Evliya olmak isimden ziyade sıfat ile ilgili bir yüce ahlaktır. Evliyanın en önemli özelliği görüldüklerinde yüce Allah’ı hatırlatmasıdır. Mürşid-i kamiller görüldüklerinde insanın aklına ahiret, Allah’ın azameti, cennet, cehennem, “Benim sonum ne olacak?” gibi düşünceler gelir. Bunun sebebi nedir? Çünkü evliyanın tertemiz kalpleri, Allah’a (C.C) irtibatlı olduğu için ruhaniyetleri devamlı olarak Rabbü’l Alemin’in birliğini yayar. Mesela bir gül demeti düşünün; vazoya konulduğunda kokusu mis gibi yayılır.

Evliyanın görülmesi de işte aynen bunun gibidir. Veliler duaları makbul, kullukları halis, insanlara hizmetleri Allah (C.C) rızası için olan samimi müslümaniardır. Karşılık beklemezler. Bütün hayatları, Allah Teala’nın rızasını tahsil etmek, azametine ulaşmak içindir. Sevgili Peygamberimiz (S.A.V) onları şöyle medhü sena etmiştir:

“Allah dostları (kamil mürşidler de) görüldüklerinde Allah’ı hatırlatırlar.”

Ahmet ÇAĞIL – Mehmet ILDIRAR


.

Tövbe Almak Ne Demek?

Tarih21 Kasım 2012, 12:50Editör

Mürşide biat etmek ( tövbe ) ne demek?

Tövbe, Allah’ın bize bir ikramıdır. Bu ikramlar, Peygamber Efendimizin bereketi ile olmaktadır.Günümüzde Efendimizin devam eden rahmeti ve mucizesidir.

Mürşide biat etmek ( tövbe )ne demek?

Bütün biat şekillerinin özünde yatan temel ilke, kalbin teslimiyeti ve sağlam niyettir. Zahirdeki usuller işin şeklini ilgilendiren edeplerdir. Bu usuller temel rükün ve asıl gaye değildir.

Kamil mürşitler manevi yola intisap işini, sünnetteki biat şekillerinden birisiyle gerçekleştirebilir. Sünnet ve edep dairesinde Allah için yapılan her şey güzeldir.

Şah Veliyyullah’ın (rah.) (1176/1762) belirttiği gibi, Ashab-ı Kiram’ın Rasulullah Efendimiz (s.a.v) ile İslam, cihad, hicret ve takva adına yaptığı bütün biat şekilleri, daha sonraki devirlerde ve tasavvufa girişte örnek alınmıştır.

Bütün bunlar mürşitle mürit arasında yapılan manevî akit ve intisap için bir nevî örnek teşkil etmiştir. Mürşitler bu uygulamalardan birisiyle, müritlerin manevi yola girişlerini gerçekleştirmiştir.

Bütün bu uygulamalardan çıkaracağımız sonuçlar şunlardır:

Rasulullah (s.a.v) Allahu Teala’nın Rasulü ve halifesi olarak, erkek-kadın bütün insanların Peygamberi ve rehberidir.

O’na vâris olan kamil mürşitler, Rabbanî alimler de bütün beşeriyetin irşat ve ıslahı için görevlidirler. Bu büyükler, hiçbir ayırım yapmadan herkese ve her kesime ilâhi daveti, iman, ihlas, takva ve güzel ahlakı tebliğ etmekle memurdurlar.

Davet ve irşatta ölçü Rasulullah (s.a.v)’dir. Mürşidi kamil, kendisine biat edecek erkeklerle el ele tutarak veya sözlü bir şekilde bu intisabı gerçekleştirebilir. Kadınların biat ve intisabında ise yukarıda zikredilen biat uygulamalarından birisi ile intisap yaptırabilir.

Buna göre en sahih ve emniyetli olanı, kadınların mürşidi kamile biatlarını sözlü olarak, bir perde veya kapı arkasından yapmalarıdır.

Bununla beraber kamil mürşit, berekete vesile olsun, ciddiyeti anlaşılsın, manevî bir iletişim gerçekleşsin diye, Rasulullah (s.a.v) Efendimizin yaptığı gibi, bir ucundan kendisi, diğer ucundan da intisap ve tövbe edecek kadınların tutacağı şekilde bir bez veya sarık uzatarak tövbe ettirip intisap yaptırabilir.

Bu, özellikle tövbe yapacak kimselerin çok kalabalık veya vaktin çok dar olduğu zamanlarda olabilir.

Hindistan’da yaşamış kamil mürşitlerden Seyyid Ahmed şehid (rah.) (vef: 1246 h.) bu uygulamayı çoğu zaman tercih etmiştir.

Hazret, tövbe etmek için yanına gelenlerin sayısı çok fazla olduğundan, ortaya bir çok sarık bezi uzatıp bir ucundan kendisi diğer ucundan tövbe edecek erkek ve kadınlar tutarak biat almış, intisap yaptırmıştır. Ebu’l- Hasen en-Nedvi, Gerçek Tasavvuf, 110-111; İslam Önderleri Tarihi, VI, 930

Elbette bu biat, sünnetteki uygulamalar örnek alınarak yapılmıştır. Zamanımızda da gerektiğinde bu uygulama yapılabilir.

Bu ümmetin içinden Allahu Teala’nın özel desteğine mazhar olmuş öyle veliler çıkmıştır ki, ilâhi izin ve yardımla, milyonlarca insanın tövbe etmesine vesile olmuş olmuşlardır.

Bu durum, Allahu Teala’nın bize bir ikramıdır. Bu ikramlar, Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimizin bereketi ile olmaktadır. Hâla günümüzde Rasulullah (s.a.v) Efendimizin devam eden rahmeti ve mucizesidir.

Hem bu hadise, bu sünnete vesile edilen zatın kamil bir veli olduğunun tasdik edilmesi anlamını taşır.

Mürşidi kamil, tövbe ettirmek ve kendisine intisap yaptırma hususunda, bir erkek veya kadını kendisine vekil olarak görevlendirebilir.

Bu durumda vekilin yapacağı görev, intisabın usulünü tarif etmek ve vekili bulunduğu zata irşat işinde yardımcı olmaktır.

Nitekim daha önce de değinildiği gibi, Rasulullah (s.a.v) Hz. Ömer’i ve Hz. Ümeyme’yi biat ettirmekle görevlendirmiştir. İbn Sa’d, Tabakat,8/7; Camiu’l- Beyan, Cüz;28, s.80-81; Kurtubi, el- Cami, 18/71; Suyuti, ed-Durrü’l Mensur, 8/140

Burada şunu vurgulamakta fayda var: Vekil,asil gibi irşat etmeye ehil değildir. Bu vekalet belli bir alan ve özel bir iş içindir. Başka yetki taşımaz.

Mahremi olmayan bir kadının elini tutmak dinimize göre caiz değildir. Buna sadece bir zaruret anında müsaade edilmiştir.

Yangın, sel, savaş gibi tehlikelerden kurtarma veya tedavi etme gibi durumlarda bir yabancı kadının elini tutmaya müsaade vardır. Onun dışında hayır gibi gözüken bir iş için de olsa caiz değildir.

Rasulullah (s.a.v) Efendimiz eline aldığı bir bezi kadınlara uzatıp ucundan tutturarak kendilerinden biat almıştır. Ayrıca mübarek elini suya batırıp sonra o suyu kadınlara vermiş; kadınlar da bu suya ellerini koyarak biat etmişlerdir.

Bir mürşidi kamilin kadın talebeleri, vücuduna dokunmadan ve onunla baş başa da kalmadan, topluluk içinde cüppesinin yenini veya alt kenardan ucunu tutabilir; musâfaha etmek yerine o şekilde intisap veya ziyaret yapabilir.

Bu sadece bir cevaz noktasıdır. En doğrusu bundan da sakınmaktır. Bilinsin ki bereket ve rahmet edeptedir.

Büyük alim Eşref Ali Tânevî (rah.) (1362/1943), biat sırasında kadınlarla tokalaşmanın hükmü ile ilgili olarak şunları söylemektedir:

“Bazı bilgisiz veya dikkatsiz dervişler, kadınlarla el ele tutarak biat alıyorlar. Bu kesinlikle caiz değildir. Yabancı kadının vücuduna zaruret olmaksızın el ile dokunmak günahtır.

Hadisi şerifle bu durum yasaklanmıştır. Peygamber Efendimizden (s.a.v) daha takva sahibi ve iffetli kim olabilir?

Kadınlardan biat alma konusunda Peygamber Efendimizin bu kadar çok dikkat etmesine rağmen, hiç bir mürşidin kendisini baba veya melek gibi görerek, sorumsuz ve hayasız bir şekilde kadınlarla biat etmesi doğru olamaz.

Biat söz vermek demektir. Bunun sözlü olması yeterlidir. Son devirlerde bazı şeyhler, bağlanmayı kuvvetlendirmek ve halkın kalbini teskin için, bir bez veya kumaş parçasının bir ucunu kendisi tutup, diğer ucunu erkek müride vermeyi adet hâline getirmişlerdir. Bunun hiç bir zararı yoktur.

Ayrıca erkekler için de zaruret hâlinde veya zaruret olmadan sözlü biat yeterli olabilir. Bunun hiç bir sakıncası yoktur. Fakat elle biat yapmak, biatın en çok alışılan şeklidir. Erkekler için bu hususta hiçbir engel yoktur.

Hatta biatın el tutularak yapılması, biatın zahirî ve batınî manasını da içinde bulundurduğu için daha uygundur.” Eşref Ali, Hadislerle Tasavvuf, 33.

Araştırmamızın pek çok yerinde de belirtildiği gibi, bu işte asıl olan şekil değil hâlis iman, salih amel, takva ve ihlas ile kulluk yapabilmektir. Diğer usuller buna hizmet ederse faydalıdır.

Önemine binâen şu hadiseyi bir kez daha hatırlamakta fayda var:

Bir defasında ashab-ı kiram’dan bazıları, Rasulullah (s.a.v) abdest aldığı bir sırada, saadetli ağzındaki suyu ve tükürüğü dışarı attığı zaman, bereketlenmek için hemen koşup tükürük yere düşmeden almışlar; onu ellerine ve yüzlerine sürmüşlerdi. Efendimiz (s.a.v):

-”Niçin böyle yapıyorsunuz?” diye sorunca onlar:

-”Bereketlenmek ve sevap kazanmak için” demişlerdi.

Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v) Sahabe-i Kiram’a şöyle buyurmuştu:

- “Sizden Allah ve Rasulüne sevilmek isteyen kimse, konuştuğunda doğru söylesin, emanete hıyanetlik yapmasın ve komşusuna eziyet etmesin” buyurdu.
Heysemi, Mecmau’z-Zevaid, 8/271; Kurtubi el Cami; 4/61; Ali el Muttaki, Kenzu’l Ummal, 8/228; bk. Seyyid Muhammed b. Alevi, Mefahim Yecibu en-Tusahhah, 102

İşte Allah ve Rasulüne sevilme yolu bu!

Bu hadise şunu ortaya koymuştur:

Mürşidine sevilmek ve ona hürmetini ispat etmek isteyenler, sadece zahirî şekil ve edeplere takılıp kalmasınlar!.. Sevgilerini Allah ve Rasulüne itaat ile göstersinler. Çünkü Allah ve Rasulü neyi severse, mürşidi kamiller de onu sever.

Değişik tarikatlarda uygulanan intisap, inâbe ve tövbe hedefi itibariyle aynıdır. Sadece uygulama şeklinde aralarında biraz fark vardır. Bu da önemsizdir. Çünkü bu iş, din tarafından şekil ve sınırları belirlenmiş bir ibadet gibi değildir.

Allah adına kamil bir mürşide biat eden mümin, Rabbine verdiği sözleri yerine getirmek için intisap eder. Bu vazifeler insana, mürşide gidip intisap edince yüklenmiş olmuyor. Onlar ilâhi emirlerdir. Ergenlik çağına gelen her mümin bu vazifelerle sorumludur.

Tövbe kulluktaki kusurunu anlamak, pişman olmak ve güzel yola dönmek demektir. İntisap, bu yolda devam edebilmek için güzel kulların halkasına girmektir. İntisap, Allah dostunun elinden tutup Allah’a gitmektir. Gaye Allah’tır. Mürşit bu yolda şahittir, rehberdir, destektir, kuvvettir.

Bir mürşide intisap eden kimse, yapmayacağım dediği bir haramı yaparsa Allahu Teala’nın emri gereği tövbe etmesi farzdır. Yaptığı iş, kul hakkına ve âmme menfaatine bir tecavüz ise, yetkililerin bu kimseye Allah’ın emrettiği cezayı uygulamaları da farzdır.

Yapılan bütün ibadet, zikir, cihad, hizmet, ve benzeri hayır amellere sevap verecek olan Allahu Teala’dır. O, hangi amele ne vaat etmiş ise onu verir. O vaadinden dönmez; yeter ki kul itaat etmiş olsun.

Şu halde mürşidi kamilin, kendi yetkisiyle talebelerine vereceği bir ceza ve mükâfat yoktur. Onun insana yapacağı en büyük iyilik, elinden tutup Allah’a tövbe edene, bu tövbede sabit kalma yollarını göstermesidir.

Bunun yolu ise Kur’an ve sünnettir.

Terbiyenin sonu güzel ahlak ile süslenmek ve Yüce Allah’ın rızasına ulaşmaktır

İmam şârânî (k.s) şöyle der:

“Kamil mürşidin tek gayesi vardır; o da şudur:

Müritlerini güzel ahlak ile süsleyip, Allah ve Rasulünün huzurunda sevilecek bir olgunluğa ulaştırmaktır.” Şarani, Levakıhu’l Envar, 14; geniş izah i.in Sühreverdi, Avarifü’l Mearif, 10. Bölüm

Dr. Dilaver Selvi

Web sitemiz olarakta kısaca şunu söyleyebiliriz:

Tövbe Allah'a edilir, ama bir evliyanın şahitliğinde ve duasını alarak tövbe etmekte çok büyük bir nimettir, çünkü Buhari'de geçen bir Kudsi hadiste Allah (cc) "Ben kulumu sevdiğim zaman, onun işiten kulağı, gören gözü, tutan eli, anladığı kalbi olurum. Benden bir şey isterse, istediğini veririm. Bana sığınırsa kendisini korurum." (Buhari, İbn Mace, Beyhaki)

Tek başınada tövbe edilir, ama bir velinin vesilesi ile duasını alarak tövbe etmekte aliyyul ala, nur üstüne nur ve çok büyük nimetlere kapı açar..

İşte Allah'ın sevdiği dostu ile tövbe etmenin birçok nimetinden biri budur.. Onun için değerini bilmek lazımdır.

Kütübü Sittede geçen şu hadis kısa ve öz olarak durumu izah etmektedir..

Avf Bin Malik El Esedi (ra) anlatıyor;

"Yedi veya sekiz kişi Resulullah'ın (sav) yanında idik. Bir ara Efendimiz (sav):

- Allah'ın Resulüne biat etmiyecekmisiniz? diye sordu.

Bunu üç defa tekrarladı. Bizde gerçi yeni biat yapmıştık ama Resulullah (sav) ısrar edince tekrar toplanıp biat için ellerimizi uzattık:

- Ya Resulullah! Biz sana biat etmiştik. Şimdi ne üzere biat edelim dedik. Resulullah (sav):

- Allah'a ibadet edip hiçbir şeyi ona ortak koşmamanız ve beş vakit namazı kılmanız üzere! Buyurdu. Ardından gizli bir sesle:

- İnsanlardan hiçbirşey istememek üzere! diye ekledi.

O gün orada biat edenlerden bazılarını gördüm; yolda kamçısını düşürüyordu da Resulullah'a (sav) verdiği sözü bozmamak için hiç kimseye, "Şunu bana verir misin?" demiyor; bilâkis bineğinden inip kendisi alıyordu."

Kaynak: Müslim, Zekat, 108; Ebu Davud, Zekat, 27(no:1642); Nesai, Salat, 5; İbn Mace, Cihad, 41(no:2867)

Şimdi burada sahabe-i kiram efendilerimiz farz olan namaz kılma eyleminin sözünü Peygamber Efendimize mi veriyor? Nasıl ki namaz kılmakta Allah cc için yapılan bir ibadetse, tövbe etmekte Allah cc için yapılan bir ibadettir. 

"Ya Rabbi bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım, keşke yapmasaydım, inşaAllah birdaha ben yapmayağım." şeklinde ki tövbe etmek eylemi ile namaz kılmak eylemi arasında ki fark nedir? 

Ehli sünnet inancına göre; Namaz kılmakta farzdır, günahlardan tövbe etmekte farzdır. Şimdi sanırım tövbe almak tabirinin, yani Peygamber Varisi bir kamil mürşid ile birlikte tövbe etmenin aslında sünnet olduğunu buradan da anlayabiliriz.

"Menzilde tövbe eden bir kişinin yaşanmış anısı.." adlı videoyu izlemek için tıklayınız..



.

Tasavvuf İlminin Ortaya Çıkışı

Tarih04 Kasım 2012, 22:17Editör

Saadet Devri'nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir.

Saadet Devri’nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir. Hiç şüphe yok ki, Hz. Peygamber s.a.v. her hususta olduğu gibi bu hususlarda da gelmiş geçmiş bütün insanların en mükemmeli idi.

Sahabe ve Tabiûn hazretleri zamanında tasavvuf adıyla ortaya çıkan herhangi bir ilim veya dinî bir akım yoktu. Aynı şekilde Tefsir, Fıkıh, Kelâm... adlarıyla tasnif edilmiş temel islâmî ilimler de mevcut değillerdi. Dolayısıyla bu ilimlerle irtibatlı olan amelî ve itikadî mezhepler ortaya çıkmamışlardı. 

Fakat gerek tasavvuf ve gerekse temel islâmî ilimlerin hepsi o devirde bir bütün olarak ve canlı bir şekilde yaşanıyordu. Sofilik tatbikatta vardı, fakat adı konmamıştı. Yoksa bazılarının zannettiği gibi sonradan ortaya çıkmış değildi. Zaten Saadet Devri’nde ilimler birbirinden henüz ayrışmamışlardı. Hepsi bir bütün olarak İslâm’ı oluşturmaktaydılar. 

Asr-ı Saadet’te temel islâmî ilimler

Sahabe-i Kiram hazretleri, itikadî konularda Kur’an ne buyurmuş, Allah Rasulü s.a.v. neyi haber vermişse ona harfiyen iman ediyorlardı. İman hakikatlerini daha ziyade naklî delillerle ve gayet sade bir biçimde tebliğ ediyor, müşriklerin iman etmelerine vesile oluyorlardı. Fakat bu hakikatleri ihtiva eden ilme münhasıran “Kelâm” ilmi demiyorlardı. Zaten onların sade, berrak anlatımları içinde felsefe yoktu. Asr-ı Saadet müslümanları henüz doğu ve batı kaynaklı felsefeyle yüzleşmemişlerdi. O yüzden itikadî konuları felsefî bir üslupla anlatan Kelâm İlmi diye bir ilim mevzubahis olamazdı. 

Fıkhî konularda da durum bundan farklı değildi. Mesela namazın nasıl kılınacağını, zekâtın hangi maldan ne kadar verileceğini, alışverişle ilgili hükümleri o günkü müslümanlar Kur’an-ı Kerim’den ve Hz. Peygamber’den öğrenerek tatbik ediyorlardı. Fakat İslâm’ın sadece ibadet ve muamele ile ilgili konularını mevzu edinen; sistemli, metotlu, müstakil bir “Fıkıh” ilminden söz edilmiyordu. 

Tefsir İlmi de Kelâm ve Fıkıh İlmi gibi tasnif edilmiş değildi. Fakat Kur’an ayetleri nazil olur olmaz Hz. Peygamber’in emriyle vahiy kâtipleri tarafından yazılıyor ve hafızlar tarafından ezberleniyordu. Çok sayıda Kur’an hafızı yetiştirilmişti. Öyle ki, Yemame harbinde şehit olan Kur’an hafızı sahabilerin sayısı beş yüze yakındı. Bu hadise üzerine Hz. Ebubekir r.a.’ın hilafeti zamanında Kur’an-ı Kerim sayfaları toplatılarak “mushaf” haline getirilmiş, bu nüsha Hz. Osman r.a. zamanında da çoğaltılmıştı. 

Hadis ilminde ise, durum biraz daha farklıydı. Batılı müsteşrikler ve onların tesiri altında kalan müslüman yazarların iddialarının aksine, hadis-i şerifler Hz. Peygamber s.a.v.’in sağlığında bazı sahabiler tarafından Kur’an gibi yazılıyor ve ezberleniyordu. 

Gerçi Allah Rasulü s.a.v.’in mübarek sözlerinin yazıldığını beyan eden hadislerin yanı sıra, yazmayı yasaklayan haberler de vardır. Fakat son devrin büyük hadis alimlerinden Ahmed Muhammed Şakir’in de ifade ettiği gibi, yazmayı yasaklayan haberler sonradan neshedilmiş, yani yazma işi serbest bırakılmış veya Kur’an’la karışacak şekilde aynı sahifeye yazılması önlenmişti. 

Bu hakikati doğrulayan çok sayıda haber vardır. Meselâ İbn-i Saad’ın Tabakatı’nda belirtildiğine göre, Sahabe-i Kiram’dan İbn Abbas r.a. vefat ederken geriye bir deve yükü kitap bırakmıştı. Bunlar ekseriyetle Hz. Peygamber s.a.v’in hadislerini ve Sahabe kavillerini ihtiva eden kitaplardı. 

Bütün temel islâmî ilimlerin ana kaynağının Kur’an’dan sonra Sünnet olması hasebiyle, hadislerin Hz. Peygamber’in sağlığında kayda geçirilmesi büyük önem arz etmekteydi. Daha sonra bu yazılı belgeler toplanıp konularına ve sıhhat derecelerine göre tasnif edildikten sonra büyük hadis mecmualarını oluşturacaktı. Sonra da ayet ve hadislere istinat eden Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelâm ve Tasavvuf gibi ilimler ortaya çıkacak ve sistemli birer disiplin haline geleceklerdi.

Saadet Asrı’nda müslümanlar içtihat da ediyorlardı. Sahabe-i Kiram hazretleri dinî konularda birbirlerinden farklı görüşler serdedebiliyorlardı. Mesela Hz. Peygamber s.a.v. bir konuda ashabıyla istişare ediyor, görüşlerini alıyordu. Ortaya çıkan görüşler bazen Allah Rasulü’nün içtihadından farklı olabiliyordu. Ama buna dayalı olarak ayrı bir mezhep ortaya çıkmıyordu. Çünkü her şeye son noktayı koyan Hz. Peygamber s.a.v. idi. O, vahyin kontrolünde ve vahiyle iç içe idi. Hâşâ yanlış yapması hiçbir şekilde söz konusu olamazdı.

Asr-ı Saadet’te tasavvuf

Saadet Devri’nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir. Hiç şüphe yok ki, Hz. Peygamber s.a.v. her hususta olduğu gibi bu hususlarda da gelmiş geçmiş bütün insanların en mükemmeli idi. 

Sahabi efendilerimiz de bu mevzuda peygamberlerden sonra en üst tabakayı oluşturuyorlardı. Tasavvuf ve tarikatın adı geçmemekle birlikte, en canlı tasavvufî yaşayış onların zamanında idi. 

Nazil olan ayet-i kerimeler müminlerin gönül ve tefekkür dünyasında büyük vakumlar meydana getiriyor, nazarlarını Allah’a çeviriyordu. Kur’an ve hadiste tasavvufun esasını teşkil eden konulara çokça yer verilmişti. İman, kalp, tevbe, zikir, ihlâs, takva, nefs, tezkiye, mücahede, muhabbet, haşyet, sabır, şükür, tevekkül, rıza, fakr, ilm-i ledün, kibir, riya, haset gibi konular bunlardan sadece bazılarını teşkil ediyordu. 

Sahabe-i Kiram hazretleri Kur’an-ı Kerim’den okudukları bu konuları önlerindeki Mürşid-i Ekmel’e bakarak yaşıyorlardı. O’nun sohbetinden aldıkları feyizle amel ediyor, nefslerini kibir, ucub, riya gibi bilumum hastalıklardan temizliyorlardı. Zikrin nuruyla kalplerini cilalayıp safileştiriyor, nafile amellerle sürekli yükseliyorlardı. Böylece ruhları kemale eriyor, tefekkür dünyaları zenginleşiyor ve marifet nurları kalplerinde tecelli ediyordu.

Allah Rasulü s.a.v. Kur’an ahlâkına sahipti. Allah’a çok şükreder, ibadet etmekten büyük zevk alır, bazen ayakları şişinceye dek namaz kılardı. Kimi zaman namazında hıçkırıklarla ağlardı. Bazen günlerce oruç tutar, günün muhtelif saatlerinde zikirle meşgul olurdu. O’nun her hareketinde kıyamında, kıraatinde, oturuşunda, kalkışında edep, incelik ve marifetullaha dair sırlar zuhur ederdi. Mübarek kalbi üns ve vahdet nurlarıyla dolu idi. O İlm-i Ledün sultanı idi. Keşf ve müşahedenin en ileri derecesine sahipti. Cebrail Aleyhisselam O’na yerlerin ve göklerin esrarını bildiriyor, ebedi saadetin reçetesini haber veriyordu. Miraç’ta yedi kat semayı aşmış, meleklerin tutamadığı noktaları tutmuş, bütün makam ve menzilleri geçip Allah Tealâ’ya vasıl olmuştu. Dönüşte cennet, cehennem ve melekût âleminin acayip hallerini seyreylemişti. Başta Kur’an-ı Kerim olmak üzere mucizeleriyle akılları hayrete düşürmüştü.

O’nun peygamberlik sıfatından başka bir de velilik sıfatı vardı. Peygamberlik sıfatıyla diğer bütün peygamberlerin imamı ve sonu olduğu gibi, velilik sıfatıyla da, nebiler dahil, bütün beşeriyetin en efdali idi. Ayrıca İmam-ı Rabbanî Hazretleri’nin buyurduğu gibi, Hz. Peygamber’in peygamberlik sıfatı velilik sıfatından üstün ve yüce idi. 

Mürşid-i ekmel olan Rasul-i Ekrem s.a.v.’in birkaç dakikalık sohbetiyle Sahabe-i Kiram hazretleri bir velinin ömrünün sonuna kadar ulaşamayacağı manevi makamlara yükseliyorlardı. Elde ettikleri manevi hal ve zevk ile cenneti cehennemi görmüş gibi oluyorlardı. Huzur-u şeriflerinde iken sanki başlarında bir kuş var da uçacakmış gibi, büyük bir edep ve tam bir kalbî bağlılıkla O’nu dinliyorlardı. Huzurundan ayrıldıkları zaman da yine hayallerini Hz. Rasulullah s.a.v. Efendimiz süslüyordu. Devamlı O’nunla birlikte imiş gibi O’nu düşünüyor, mübarek sözlerini, tavır ve davranışlarını hayal ediyor, her şeyleriyle O’na benzemeye çalışıyor, diğer bir ifadeyle rabıta yapıyorlardı. Allah Rasulü’nü sevdikleri kadar hiçbir beşeri sevmemişlerdi. O’nu kendi canlarından bile, aziz tutuyorlardı. 

Sahabe-i Kiram, Hz. Peygamber s.a.v.’in sohbetiyle berzaha uğramadan doğrudan doğruya zahirden hakikate geçiyor ve az bir zamanda Allah Tealâ’ya büyük yakınlık elde ediyorlardı. Çünkü onlar Hz. Rasulullah’ın irşadıyla velâyet-i kübraya mazhar olmuşlardı. 

Gerçi Sahabe-i Kiram hazretlerinde keşif, keramet gibi hadiseler az görülürdü. Belki sonradan gelen velilerin keşif kerameti daha fazla idi. Fakat Sahabe’nin makamları sonraki velilerden çok daha yüksekti. Onlara yetişebilmek neredeyse imkansızdı. 

İşte Asr-ı Saadet mslümanlarının halleri kısaca böyleydi. Yani tasavvufî hallerdi. Fakat adına henüz Tasavvuf denmiyordu. 

Saadet Asrı’ndan sonra ilimler

Asr-ı Saadet’te müslümanlar arasında herhangi bir ihtilaf, halledilmemiş bir müşkil yoktu. Hangi konuda olursa olsun, bir müşkil olduğu zaman Hz. Peygamber s.a.v.’e müracaat edilip çözülüyordu. O dönemde akideler saf, niyetler halisti. Nübüvvet nuru tesirini devam ettiriyordu. 

Fakat Hz. Peygamber’in vefatından sonra yer yer ihtilaflar baş gösterdi. Müslümanlar ilk olarak halife seçimiyle karşılaşmış ve bu mevzuda ihtilafa düşmüşlerdi. Ardından üçüncü halife Hz. Osman r.a. şehit edilmiş (h.35/m.656) ve ondan sonra Cemel Vak’ası ve Sıffin Savaşı zuhur etmişti. Müminler üzerinde büyük tesirler ve acı hatıralar bırakan bu iç savaşlar en çok akaid problemlerinin ortaya çıkmasına sebep olmuştu. 

Gerçi hadiseleri körükleyen bir kısım münafıklar istisna edilirse, birbiriyle savaşan iki taraf da farklı içtihatları sebebiyle hak ve hakikat adına savaşıyorlardı. Fakat sonuçta ortaya çıkan bu durum, huzursuzluğun yanı sıra akaidle ilgili yeni bir takım soruları da beraberinde getiriyordu. 
Öte yandan hicrî birinci asrın sonlarında Suriye, Mısır, İran, Irak gibi büyük ülkelerin İslâm topraklarının sınırlarına dahil edilmesiyle müminler çok değişik inançlarla karşılaşmışlar, doğu ve batı felsefesiyle yüzleşmek durumunda kalmışlardı. Neticede “kader” meselesinden “imamet/halifelik” meselesine kadar bir dizi konuda itikadî ihtilaflar zuhur etmişti. 

Bunlara paralel olarak Mutezile, Cebriye, Kaderiye, İmamiye (Şia) gibi Ehl-i Sünnet’in dışına çıkan birçok mezhep zuhur etmişti. Bu gibi mezheplerin sayısı alt kollarıyla birlikte sonraları yüzün üzerine çıkmıştı. 

Akaid gibi, fıkıh sahasında da ortaya çıkan yeni durum ve ihtiyaçlar yeni içtihatları gerektirmiş, tabii olarak ihtilaflar da zuhur etmişti. 

Neticede Fıkıh ve Akaid ilmine Hz. Peygamber s.a.v. zamanında hiç tartışılıp konuşulmayan meseleler girmiş, yeni fetvalar ortaya çıkmış, sonraki asırlarda işin içine akıl ve felsefe de bir ölçüye kadar dahil edilmişti. Bu hususlarla ilgili metot ve düşünce farklılıklarından dolayı ister istemez değişik fıkhî/itikadî akımlar da ortaya çıkmıştı. 

Tabii olarak bu durum karşısında Ehl-i Sünnet akaid ve fıkhının sağlam bir şekilde tespit edilmesi zaruret halini almıştı. Ayrıca söz konusu ilimler her müslümanın sürekli meşgul olması gereken hayatî önemi haiz ilimlerdi. 

Onun için devrin alimleri ilk önce bu konularda kitap ve risaleler kaleme alarak hafızalarda bulunan ilimleri tedvin ve tasnif ettiler. Tabii ki bu ilimlerin temel dayanakları Tefsir ve Hadis ilimleriydi. O yüzden hadis-i şerifler büyük bir gayretle toplanıp tasnif edilmeye başlandı. Tefsir sahasında Sahabe neslinden intikal eden berrak düşünceler kayda geçirildi. Bunların usul ve metotları belirlendi. Böylece Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelâm gibi müstakil ilim dalları ortaya çıkmış oldu. 

Tabii bu ilimler inkişaf ederken, içtihatlar yapılırken kolay ve sancısız olmuyordu. Yeni hareketler ortaya çıkarken yer yer cepheleşmelere de sebebiyet verebiliyordu. Hatib el-Bağdadî’nin Tarihu Bağdadî adlı eserinde belirttiğine göre, İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretleri içtihadına akıl ve re’yi kattığı için devrin bir kısım alimlerince dışlanmıştı. Fakat hemen belirtmek gerekir ki, onların ihtilafları ne kadar sert olursa olsun, kesinlikle heva ve arzularından konuşmuyorlar, dini bütün safiyetiyle korumak için gayret ediyorlardı. 

Öte yandan içtihatta re’ye önem verenler de, devrin felsefesini alet olarak kullananlar da, vardıkları sonucu dinin muhkem hükümleriyle telif ediyor, konuyla ilgili Kur’an ve Sünnet’ten deliller getiriyorlardı. Sonuçta içtihat yaptıkları için isabet edemeseler bile sevaba girmiş sayılıyorlardı. 

Şu da bir gerçek ki, içtihat ve ihtilaflar İslâm ümmeti için büyük bir rahmet ve genişlik olmuştur. Aksi halde günlük işlerimizin birçoğu haram ve dolayısıyla da cehennemlik sayılacaktı. 

Saadet Asrı’ndan sonra tasavvuf 

Yukarıda bir nebze bahsedildiği gibi, Sahabe neslinin sonları ve Tabiûn neslinin başlarına doğru iç savaşlar dolayısıyla huzursuzluklar artmış, gündemdeki meselelerle zihinler karışmıştı. Kerbelâ vakası, Haricîlerin gaddar tutumları ve Emevîler dönemindeki siyasi gelişmeler de işin tuzu, biberi olmuştu. 

Öte yandan sürekli devam eden fetihler sayesinde ganimetler alınmış, refah ve zenginlik artarak müslümanların hayat standardı yükselmişti. Böylece Saadet Devri’nde görülmeyen, bir anlamda lüks sayılabilecek bir hayat tarz ve telakkisi ortaya çıkmıştı. Bu, şimdiki neslin aksine o günkü neslin hiç de alışık olmadığı bir durumdu. Saadet Devri’nde Hz. Fatıma r.a.’ın edindiği bir çul vardı. Yatarken altlarına serseler üstleri, üstlerine serseler altları açıkta kalırdı. (Bugün ise, bir hadis-i şerifte belirtildiği gibi, maddi imkan olmadan müminlerin imanlarını muhafaza etmeleri bile son derece zorlaşmıştır.) 

Daha ziyade hicrî II./miladî VIII. asırda ortaya çıkan bu dünyevîleşme, siyasileşme, yabancılaşma, bid’atlerin zuhuru ve dine karşı bir derece lâkaytlık, devrin zühd ve takvaya önem veren müminlerini, diğer bir ifadeyle zahidleri incitmişti. Onlar, Hz. Peygamber ve Sahabe neslinin tertemiz, berrak akidelerine sarılarak dünyanın yalancı yüzünden el etek çektiler. Kendilerini ilme, ibadete, Kur’an ve Sünnet’te üzerinde durulan derunî hayata verdiler. Zühd ve takvaya bürünerek gayet sade bir hayat yaşadılar. Bu arada gayet tesirli vaazları, insanları ağlatan ateşli konuşmalarıyla halkı irşad ettiler. 

Bu grubun arasında devrin büyük alimlerinden Hasan Basrî Hazretleri (ö. 110/728), mücedditlerden kabul edilen Emevîler’in devlet başkanı Ömer b. Abdülaziz Hazretleri (ö. 101/719), aşıklardan Rabiatu’l-Adevî Hazretleri (ö. 185/804) gibi simalar da vardı. 

Hicrî birinci-ikinci asırda yaşayan bu zahidlerin dönemine “zühd dönemi” adı verildi. Bu dönem, tasavvufun özünü ve başlangıcını oluşturuyordu. Söz konusu zahidler, aynı zamanda Sahabe devrinde zühd ve takvalarıyla öne çıkmış Ehl-i Beyt, dört büyük halife, Suffa Ashabı, Tabiûn’dan Üveys el-Karanî gibi şahıs ve zümrelerin de bir bakıma devamıydılar. 

Hicrî 200/815 senelerinden itibaren olgunlaşan zühd hayatı Tasavvuf cereyanını doğurdu. Amel, ibadet, ahlâk, nefsle mücahede ve istikametin ön plâna çıktığı zühd devrinden sonra yaşadıkları manevi tecrübelerle zenginleşen sofiler, birikimlerini Kur’an ve Sünnet ekseni etrafında izah ederek, yeni kitaplar telif ettiler. Tefsircilerin yorumlarına, hadisçilerin rivayetlerine, fakihlerin içtihatlarına kendi ruhanî tecrübelerini, aşklarını, şevklerini, vecdlerini, keşfî-manevi bilgilerini, Allah Tealâ Hazretleri’ni sevmek, tanımak ve O’na yakınlaşmakla ilgili marifetlerini de ilave ederek farklı ekoller geliştirdiler. Sahabe ve Tabiûn devrinde olduğu gibi, amel ve ibadetleri ihlâs, itikat, marifetle birleştirerek manevi derinliği canlı bir şekilde devam ettirdiler. 

Böylece, Fıkıh, Kelâm, Tefsir ve Hadis alimlerinin yaptıkları gibi, sofiler de Kur’an ve Sünnet’e dayanan amelleriyle, derunî/manevi tecrübelerinden çıkardıkları içtihatlarıyla ve yazdıkları eserleriyle özel konusu, hedefi, metodu ve ıstılahları olan Tasavvuf ilmini sistemleştirip, müstakil bir ilim ve amel yolu haline getirdiler.

Sofi ismi, tasavvuf tarihinin ilkleri 

Bu kutlu zatlar, peygamberlerin de giyindiği gayet mütevazi bir elbise olan “sûf” (yün) elbise giydikleri için, yaygın olan kanaate göre, kendilerine “sûfî” adı verildi. “Tasavvuf” kelimesi de “sûf” kelimesinin değişik istihalelerinden türeyen bir isim olarak böylece tarihe geçti. 

Tarihçilerin tespitine göre, ilk sûfi (veya halk dilinde “sofi”) ismini alan zat, Ebu Haşim Sûfî’dir (ö.150/767). İlk tekke de Suriye’nin Reml şehrindeki Ebu Haşim Tekkesi’dir. Fena-beka, cezbe, sülûk ve sair bir kısım isimler de her ne kadar tasavvuf ismi gibi sonradan ortaya çıkmış ise de, İmam-ı Rabbanî Hazretleri’nin de beyan ettiği gibi, hakikatleri itibariyle hepsi Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz’e dayanmaktadır. Sofiler sadece bu gibi halleri anlatabilmek için muhtelif isim koymuşlardır.

O devirde İbrahim b. Edhem, Fudayl b. İyaz, Cüneyd-i Bağdadî, Bişr-i Hafî (Allah cümlesinin sırrını mübarek kılsın) gibi çevrelerinde manyetik alanlar meydana getiren büyük veliler, etraflarına halkı topluyor, sonra da Rasul-i Ekrem s.a.v.’in evrad ve ezkârını onlara ders olarak veriyorlardı. Böylece, bu müstesna zatlar sayesinde yeniden gönüller Allah’a teveccüh ediyordu. 

Temel bir kaide olarak “Mahlukatın nefesleri adedince Hakk’a ulaştıran yollar vardır.” Hepsi Kur’an ve Sünnet’e dayanan bu yollardan bazıları giderek sistemleşmeye başlıyordu. Müteakip asırlarda bunlardan her biri, tasavvufun içerisinde birbirinden güzel kolları oluşturacaktı. Nitekim Şah Abdülkadir Geylanî ve Ahmed Rifaî Hazretleri’nin yaşadığı hicrî VI. miladî XII. asırdan itibaren farklı irşad usulleriyle tarikatlar zuhur ederek Kadirîlik, Rufaîlik, Mevlevîlik, Nakşîlik gibi tarikatlar kuruldu ve İslâm dünyasının dört bir yanını nura gark ettiler. Allah onlardan razı olsun.

Sonuç itibarıyla; Fıkıh, Kelâm, Tefsir, Hadis, Tasavvuf ve sair ilimlerin her biri dinin kendisinden başka bir şey değildir. Bunlar her ne kadar müstakil birer ilim haline gelseler de, tek bir tanesini bile şeriattan ayrı düşünmek dalâlettir. Zira bunlardan herhangi birini şeriattan ayrı düşünmek Kur’an ve Sünnet’in bir bölümünü yok saymaktır. Akaid veya Kelâm ilmi olmasa ortada din ve inanç esasları diye bir şey kalmaz. Fıkıh olmasa, Hakk’a nasıl ibadet edileceği ve kullar arasında nasıl muamele edileceği anlaşılmaz. Tasavvuf olmasa, bütün ibadetlerin ruhu yok olur ve ibadetler sadece şekillerden ibaret hale dönüşerek boşa gider. Nefs ve şeytanın hileleri bilinip onlara karşı tavır alınmadığı için de din-iman yıkılmaya mahkûm olur. Tefsir ve Hadis ilmi olmasa zaten diğer ilimler hiç olmaz. 

O bakımdan bir müminin Akaid, Fıkıh ve Tasavvuf ilimlerini hiç değilse ihtiyaç miktarınca öğrenmesi farzdır. Zira dinin müstakim olarak yaşanması ancak bu ilimleri öğrenmekle mümkün olabilir. 

Ahmet SAFA kaleme aldı, Semerkand Dergisinde yayınlandı.

Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

Neden Bir Rehbere İhtiyaç Vardır?

Tarih14 Eylül 2012, 16:15Editör

Bir mürşidi kamil rabbani alime neden ihtiyaç vardır?

Hiç şüphesiz ilim büyük bir nimettir. Allah-u Teâlâ: "Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" (Zümer, 39/9) buyurmak suretiyle âlimin değerine işaret etmektedir. Ancak şurası muhakkak ki, ilim; îman ve salih amelle bir kıymet ifade eder.

Bir hadis-i şerifte: "İnsanlar helâk oldu âlimler kurtuldu. Âlimler de helâk oldu (ilmiyle) amel edenler kurtuldu. Amel edenler de helâk oldu ihlâsla amel edenler kurtuldu" (1) buyrulmaktadır. Dolayısıyla salih amel olmadan ilmin de bir faydası yoktur. Zira insan kalbindeki îmânıyla mümindir, kafasındaki malumat yığınlarıyla değil. Amelle desteklenmeyen bir ilimde ne yakîn nurundan ne de marifetten söz etmek mümkündür. Yakîn ve marifet olmadan şeytanın, hususan nefsin, karıncanın ayak şamatasından daha gizli olan hîlelerinden nasıl korunabilir?

Üzülerek belirtmek gerekir ki, günümüzde kendi başına rehbersiz yetişen marifet ehli bir âlim bulmak, samanlıkta iğne bulmaktan daha zordur. Hatta sadece kibirden arınmış âlimler bile azdır. Bilakis ilimden gelen enaniyet ve benlik, âlimlerin çoğunu istilâ etmiştir. Gazzalî'nin belirttiği gibi, bunların çoğu kendini herkesten fazla Allah'a yakın kabul eder. Başkaları hakkında daha endişeli olur. Muhatabı haklı bir söz söylese ona galebe etmek için ne kadar çürük delil varsa hepsine sarılır. Hâlbuki bu hal kâfir ve münafıkların vasfıdır. Nitekim Allahu Teâlâ:

"İnkâr edenler: "Bu Kuranı dinlemeyin, okunurken gürültü yapın, belki galip gelirsi­niz." (Fussılet, 26) buyurmuştur. Böyleleri takvâ sahibi salih zatlara zerre kadar değer vermez. Onları cahil cühela takımı olarak görür. Esasen kendisinden başka kimseyi beğenmez. Halkı adam yerine bile koymaz. Birisi kendisine hizmet veya hürmette kusur etti mi ona şiddetle kızar. İş vaaz vermeye gelince ateşli konuşmalar yapar, halkı galeyana getirir. Fakat çoğu kere kendi kalbinde bir yumuşama olmaz. Gözünden kolay kolay yaş dökülmez. Ölümden nefret eder. Çünkü dünya sevgisi bütün benliğini sarmıştır. Bol bol Kur'an okur fakat boğazından aşağıya inmez. Gönlünde bir haşyet meydana gelmez. Farz ibadetlere bile gevşek davranır. Bu haliyle ilim sahibi bir kişi, adam yerine koymadığı dindar fakat ilimsiz halkın seviyesinden bile kat kat aşağı yuvarlanmıştır.

Şayet kibri ve şöhret arzusu had safhada ise, aykırı fikirler ileri sürmek, haramı helâl, helâli haram göstermek suretiyle dikkatleri üzerine çeker. Böylece sivrilmeye, meşhur olmaya çalışır. Bu son durum hayvaniyetten de aşağı tam bir şeytaniyet ahlâkıdır. Rabbimizden bizleri dalaletten hidayete sevk etmesini ruh u canımızla talep ederiz.

Âlim de olsa, rehbersiz yola gitmenin sonuçları işte bu noktalara kadar ilerleyebilir. Onun için Cenab-ı Hak (c.c.):

"Bana yönelen kimsenin yoluna uy; sonunda dönüşünüz banadır." (Lokman, 31/15) buyurmak suretiyle âlim, cahil ayrımı yapmadan herkesi dostlarının yoluna davet etmektedir. Çünkü bütün bu hastalıkların ilacı kâmil rehberin elindedir. Kibrini kırmak suretiyle öldürücü hastalığa yakalandığını kabul edip onların önüne diz çöken âlim ve dindar zatlar, o ilaç ile şifa bulabilirler. Yeter ki, kendisini mânen ameliyat edecek doktora teslim olsun ve onun işine karışmasın.

İster âlim, ister cahil, ister dindar ve isterse sofi olsun herkes dînî hayatın neresinde olduğunu şu iki soruyla tespit edebilir.

Birincisi: Ölüm düşüncesi kendisine sevimli mi geliyor ürkütücü mü? Sevimli geliyorsa işler iyi gidiyor demektir. Çünkü Allah'a kavuşma arzusu dünya, evlat, mal, mülk arzusunun üzerine çıkmış demektir. Fakat henüz yeteri kadar salih amel işleyemediği için değil de, dünyadan ayrılmak zor geliyorsa vaziyet iç açıcı değildir.

İkincisi: Allah u Teâlâ zikredildiği zaman içlerinde tarifi mümkün olmayan bir muhabbet, bir coşkunluk veya ürperme meydana geliyor mu? Şayet geliyorsa yine işler iyiye gidiyor demektir. Cenab-ı Hak (c.c.):

"Gerçek müminler ancak o müminlerdir ki, Allah zikredildiği zaman yürekleri ürperir, âyetleri okunduğu zaman imanlarını arttırır." (Enfal, 8/2)buyurmaktadır. Eğer kalpte muhabbetten eser yoksa Allah u Teâlâ'nın da ona karşı muhabbeti olmayabilir. Zira şu âyet-i kerîmede buna işaret vardır:

"O halde beni anın, ben de sizi anayım. Bana şükredin de nankörlük etmeyin." (Bakara, 2/152)

Evet… inanan herkes Allah'ı sevdiğini söyler. Fakat hakîkî sevgiye muvaffak olanlar azdır. İşte bu muhabbetin ilacı da yine Allah âşığı olan rehberlerin elindedir. Gönül kovasını çağlayanlar hâlinde akıp giden feyiz pınarının altına tutan, Hak dostunun edna bir nazarını kendi kırık dökük amellerine tercih eden, billur gibi aynalardan süzülüp gelen güneş ışığına sırtını değil de kalbini çeviren her mümin, aradığı muhabbete erişebilir. Böylece dünyâ ve ukbâ saadetine erip Rabbinin rızasına kavuşabilir. Cenab-ı Mevlâ bizleri de onlardan eylesin.

(Semerkand Dergisi - Dr. Mustafa Bahadıroğlu)


.

Tarikat Ehli Fatih Sultan Mehmed ve Akşemseddin Hz.

Tarih03 Eylül 2012, 00:33Editör

Tarikat Ehli Fatih Sultan Mehmed ve Akşemseddin Hz. üzerine bir yazı..

Peygamber Efendimizin (sav) övgüsüne mazhar olma şerefine ulaşan Osmanlı padişahlarımızdan Fatih Sultan Mehmed hanın ve Ankara Ulus semtinde türbesi bulunan evliyanın büyüklerinden Hacı Bayram-ı Veli ks. hazretlerinin halifelerinden ve Fatih Sultan Mehmed'in mürşidi, hocası Akşemseddin hazretlerinin tasavvuf tarihinde yeri ayrı bir olsa gerektir..

 
Tarikat karşıtı olarak ortaya çıkan fırka ve bu fırkalardan etkilenenlere toplum içinde rastlanır. Bu kişiler olayı çok farklı anlayarak ve tarikatın İslamı takvaca yaşamayı öğrenmenin bir okulu olduğu düşüncesinden uzak bir düşüncede, genelde ehli sünnet olmayan sapkın grup ve fırkaların etkisinde kalarak farkında olmadan gerçek Allah dostlarına ve Varis-i Enbiya makamına edepsizlik yaparak kendilerine zarar vermektedirler..
 

Şöyle bir düşünelim; Peygamber Efendimiz (sav) asırlar öncesinden"Kostantiniyye(İstanbul) mutlak fetholunacaktır, onu fetheden komutan ne güzel komutan, onun askerleri ne güzel asker.."diyerek methü sena ettiği Fatih Sultan Mehmed Han, Hacı Bayram Veli hazretlerine nispet edilen Baymiye tarikatına mensup olup, mürşidi ise Akşemseddin hazretleri idi... Hal böyle iken, bu tarikat karşıtları sümme hâşâ Peygamber Efendimizden (sav) daha mı iyi biliyorlarda tarikatlara karşı çıkıyorlar, burdan pay biçmek lazımdır, tarikat karşıtlarının nasıl bir manevi tehlike ile karşı karşıya kaldıklarını anlamak hiçde zor olmasa gerek..
 

Şunuda ayırt etmek lazım, ahir zamanın alametlerinden dir, günümüzde sahte tarikatlar, sahte din adamlarının varlığının artışı bazen yanlış anlaşılmaların ve hak tarikatların yanlış tanınmasına vesile olabiliyor, bu ise çok üzücü bir durumdur... Peygamber Efendimiz (sav) hayatta iken dahi, Müseylemetül Kezzab isminde bir sahte peygamber çıkarak sahteciliğin bir yüzünü ortaya koymaktadır..
 

Kısaca Nakşibendiliğin bu topraklara nasıl geldiğinden de bahsetmek icap eder:
 

Nakşibendilik, Bahâuddin Nakşibend Muhammed b. Muhammed el-Buhârî'ye (Şahı Nakşibendi hz.) (ö. 718/1318) nispet edilen tarikatın adıdır. Ashabı Kiramdan ise Ebu Bekir Sıddık (ra) Efendimize, oradan da Alemlerin Efendisi Hz. Muhammed Mustafa (SAV) Efendimize dayanır.. Şahı Nakşibendi hz., Buhara'ya 9 km. uzaklıkta bulunan Kasr-ı Arifân'da (eski adı Kasr-ı Hinduvan) doğdu. Şahı Nakşibend henüz üç günlük bir çocuk iken Muhammed Baba Semmâsî (ö. 740/1339) tarafından mânevî evlatlığa kabul edildi. Baba Semmâsî hz., bu çocuğun ilerideki tasavvufi terbiyesini, yanında bulunan Seyyid Emir Külâle hazretlerine havale etti. Şahı Nakşibendi hz., her ne kadar Seyyid Emir Külâle hazretlerine intisap etmiş ise de, muteber kaynakların verdiği bilgiye göre, onun gerçek şeyhi, kendisinden yıllar önce vefât etmiş olan Abdulhâlik Gücduvânî hazretleri(ö. 617/1220)'dir.

 

Şahı Nakşibendi hz., Baba Semmâsî hazretlerinin vefâtından sonra Semerkant'a gitmiş, oradaki dervişlerle sohbette bulunmuş, kısa bir süre içerisinde onların saygısını kazanmış ve tekrar memleketi olan Kasr-ı Arifân'a dönmüştür. Hanefi mezhebine mensup olan Şahı Nakşibendi hz., halka her fırsatta sohbet eder, va'z ve nasihatte bulunur ve "bizim tarikimiz sohbet üzerinedir" diyerek müritlerini buna teşvik ederdi. Şahı Nakşibendi hz., ölümünden bir gün önce müritlerine, kendisinden sonra halifelerinden Muhammed Parsa'ya tabi olmalarını vasiyet etti. Şahı Nakşibendi hazretlerinin evrâd'ından başka bir eserine rastlanmamıştır.

Şahı Nakşibend hazretlerinin vefatından sonra, tarikat Alaüddin Attar hazretleri, Zahid Bedahşi hazretleri ve Muhammed Parsa hazretleri tarafından geniş bir alâna, özellikle İmam Rabbânî hazretlerinin gayretleriyle Hindistan ve çevresinde yayıldı. Bu tarikat, Fatih Sultan Mehmed zamanında, Molla İlâhî Simâvî hazretleri (ö. 896/1490) aracılığıyla İstanbul'a girdi. XVIII. yüzyılda Mevlana Diyaeddin Bağdadî hazretleri ile Osmanlılarda genişledi ve istikrar kazandı. Osmanlı padişahları Nakşibendiliği himâye ettiler. Daha sonraki yıllarda Nakşibendiyye tarikatının Mevlâna Halid-i Bağdâdî hazretleri (ö. 1242/1826) tarafından kurulan Halidiyye kolu, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde, Suriye ve Irak yörelerinde yayıldı.

Kaynaklarda bu tarikatın üç koldan Hz. Peygamber'e kadar ulaştığı ifade edilir. Nakşibendiyye tarikatının esaslarını şu şekilde özetlemek mümkündür: Dini kurallara uyarak zahiri, tarikat ile batını temizlemek, hakikat ile ilâhî yakınlık elde etmek ve marifet ile Allah'a ulaşmak. Bu tarikatta Kur'ân ve sünnete bağlı kalmaya büyük önem verilmiş, haramlardan ve kötü alışkanlıklardan korunmak için tövbe, istiğfar, zikir, tefekkür, nafile namazlar, Kur'ân okuma ve ilimle meşgul olmak tavsiye edilmiştir. Bu şekilde nefsi yenerek kalbi kontrol altında tutmaya murakabe adı verilir. Bu tarikatta zikir sessiz yapılır. Topluca yapılan zikre "hatm-i hâcegân" denir.

 


Anadolu topraklarında Nakşibendiliğin en yaygın hale gelmesi, 19. yüzyılda Halidiyye kolu vasıtasıyla oldu. Bağdat ve Şam'da yaşayan Mevlâna Hâlid-i Bağdâdçok sayıdaki mürid ve halifelerinden bazılarını İstanbul'a ve Anadolu'ya göndererek tarikatı geniş kitlelere yaydı. İslam aleminin batı zihniyetinden etkilenip İslamdan uzaklaşmasına büyük bir set çeken Nakşibendilik, günümüzde özellikle tüm İslam alemine manevi ihtiyaç olma hususunda Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde yaşayan Gavs-ı Sani Hz. vesilesi ile olduğu gibi yaşanmakta ve İslam fertlerinin gönlüne su serpmektedir.. Kimilerinin farkında olup, kimilerinin farkında olmasa da...

Gönül ehli ne güzel söylemiş.. "Aramakla bulunmaz, lakin bulanlar arayanlardır..."


Fotoğraftaki yer; Adıyaman Kahta ilçesi
Menzil köyü... Köy meydanı ve yola doğru taşan 
kalabalık..

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Hayatı İçin Tıklayınız....

Fâtih'in Gizli Ordusu - Ubeydullah Ahrâr (k.s) Akşemseddin Hazretlerinin müridi Fatih Sultan Mehmed Hz. ve Nakşibendilik...


.

Tasavvuf Yolunda İlerlemek İsteyen

Tarih26 Ağustos 2012, 15:29Editör

Nakşibendi yolunun büyüklerinden Hace Alaaddin-i Attar Hazretlerinden (ks) nasihatler...

Bu yola taklîd ederek girenin, birgün hakîkate kavuşacağına kefîl olurum. Hocam Behâeddîn-i Buhârî, bana kendilerini taklid etmemi emr ettiler.



Tasavvuf yoluna giren ve bu yolda ilerlemek isteyen sâlikin, talebenin durumu ve yapacağı işler :

- “Bu yola taklîd ederek girenin, birgün hakîkate kavuşacağına kefîl olurum. Hocam Behâeddîn-i Buhârî, bana kendilerini taklid etmemi emr ettiler. Onları taklîd ettiğim ve hâlen etmekte olduğum her şeyde, onun eser ve netîcesini görüyorum.”

- “Nefsi terbiye etmekten maksad, bedenî bağlılıklardan geçip, rûhlar ve hakîkatler âlemine yönelmektir. Kul, kendi istek ve arzularından vaz geçip, Hakkın yoluna mâni olan bağlılıkları terketmelidir. Bunun çâresi şöyledir: “Kendisini dünyâya bağlayan şeylerin hangisinden istediği ân vazgeçebiliyorsa, bunun maksada mâni olmadığını anlamalıdır. Hangisini terkedemiyorsa ve gönlünü ona bağlı tutuyorsa, onun Hak yoluna mâni olduğunu anlamalı ve o bağlılığın kesilmesine çalışmalıdır. Bizim hocamız Şâh-ı Nakşibend, o kadar ihtiyatlı idi ki, yeni bir elbise giyse; “Bu elbise falan kimsenindir.” diyerek, onu emânet gibi giyerlerdi.”

- “Şuna inanmalı ki: Hakîkî gâyeye, ancak mürşidin, yol göstericinin, rehberin sevgisi, rızâsı ile erebilir. Bu sebeple, mürşidin rızâsını, sevgisini taleb etmek, müride talebeye düşen başlıca görevdir.”

- “Müride, bütün işlerini mürşidine bırakmak düşer. Din işlerini, dünyâ işlerini, her çeşit işini mürşidinin tercihine, tedbirine vererek, mürşidi yanında kendisinin aslâ bir tercihi, seçmesi kalmaya.

- “Bir âlimi ve evliyâyı ziyâret etmekten maksad, Allahü teâlâya yönelmektir. O büyüklerin rûh-ı şerîflerini tam bir yönelme ile ziyâret, cenâb-ı Hakk´ın rızâsına kavuşmaya vesîledir. Nitekim görünüşte halka tevâzu, hakîkatte Hakk´a tevâzudur. Çünkü insanlara Allahü teâlânın rızâsı için tevâzu göstermek makbûldür, kıymetlidir.”

- “Sâlih zâtların kabirlerine yakın bulunmanın, iyi yönden çok tesiri vardır. Ancak onların rûhâniyetlerine yönelmek, kabirlerine yakın olmaktan daha iyidir. Zîrâ, iyi tesirin yakınlık, uzaklık ile bir bağlantısı yoktur. Her yer aynıdır. Nitekim, bu mânâda Resûlullah efendimiz; “Her nerede bulunursanız, bana salevât okuyunuz.” buyurdu.

- “Allahü teâlânın velî kulları ile sohbet etmek öbür âlemin işlerini yürütmeye yarayan aklı artırır.”

- “Allahü teâlânın velî kullarını hergün, iki günde bir kere görmek bırakılmaması gereken sünnettir. Ama edeple, saygı ile.”

- “Bir kimse susup duruyorsa, onun bu hâli, şu üç şeyden boş olmamalıdır.

1. Gönüle kötü duyguların girmesini önlemek,
2. Allahü teâlâyı sessiz sessiz zikretmeyi, anmayı sağlamak,
3. Kalb hallerini gözetmek.

- “Gönüle Allahü teâlânın düşüncesinden başkasını koymamaya çalışmak zordur. O gönüle gelen şeyleri tamâmen atıp uzaklaşmak ise, mümkün değildir. Yirmi sene gönlüme bir şey koymamaya çalıştım. Sonra yine geldi. Geldi ama, gönlümde yer bulamadı.”

- “Amellerin en güzeli, gönülden geçenleri araştırmaktır. İyi mi geliyor, kötü mü geliyor bilmektir.”

- Alâeddîn-i Attâr hazretleri vefâtına yakın talebelerine vasiyet ederek buyurdu ki:

- “Birbirinize sığının! Her işte yolunuz, dînî ölçülere bağlılık olsun! Ölçüleri yerine getirmek azminden dönmeyiniz! Sohbet mühim sünnettir. Bu sünnete riâyet edin, umûmî ve husûsi şekilde ona devâm ediniz! Eğer bu yolda sebât ve istikâmet gösterirseniz, bir ânda büyük derecelere kavuşursunuz. Hâlinizin dâimâ yükselişte olması lâzımdır.”

Alaaddin-i Attar Hazretleri


.

Nakşibendi Halidiyye Kolu Nedir ?

Tarih24 Ağustos 2012, 19:42Editör

Nakşibendi tarikatının Halidiyye kolu hakkında bilgi..

Irak'ın Süleymaniye şehrine bağlı Karadağ kasabasında doğan Mevlanâ Hâlid-i Bağdâdi Hz. (ö. 1242/1827) Nakşibendi tarikatının 'Hâlidiyye' kolunun kurucusudur. Hindistan'ın Delhi şehrine giderek Müceddidiyye koluna mensup Abdullah Dehlevî'nin (ö. 1240/1824) hizmetinde bulunmuş ve bir yıl gibi kısa bir zamanda Nakşibendiyye, Kâdiriye, Sühreverdiyye, Kübreviyye ve Çeştiyye tarikatlarından icazet akrak geri dönmüştür. Soyu baba tarafından Hz. Osman'a (r.a.), anne tarafından da Hz, Ali'ye (r.a.) dayanmaktadır. İslâm dünyasında Celâleddin Rûmî'den sonra 'Mevlanâ' (Efendimiz, büyüğümüz) lakabıyla meşhur olan ikinci kişi olduğuna bakılırsa tesir ve nüfuzu anlaşılmış olur. Müderrislik de yapan Mevlanâ Hâlid'e ilim ve marifette çift kanatlı manasına gelen 'zülcenâheyri sıfatı da verilmiştir.

Bağdat'ta irşad faaliyetlerini sürdüren Mevlanâ Hâlid'nin müridleri kısa zamanda çoğalarak geniş bir alana yayıldı. Ünlü Hanefî fakihi İbn Âbidin, "Rûhu'l-Meânî" adlı tefsirin müellifi Âlûsî ve II. Mahmud'un şeyhülislâmı Mekkîzâde Mustafa Asım Efendi, Mehmed Refik Efendi gibi zatlar başta olmak üzere mûrid ve halifeleri arasında pek çok Osmanlı âlimi vardı.

Mevlanâ Hâlid, son zamanlarını Şam'da irşad ile geçirmiş ve burada vefat etmişti. O yüzden Suriye, Nakşibendî-Hâlidî Tarikatı'nın önemli merkezlerinden biri hâline geldi. Nakşibendîyye'nin temel kitaplarından "Behcetü's-Seniyye" kitabının yazarı Şeyh Muhammed b. Abduhah el-Hânî ile "Hadaiku'l-Verdiyye"nin yazarı Şeyh Abdülmecid b. Muhammed el-Hânî'nin Suriye'de büyük irşad faaliyetleri olmuştur. Bu koldan İsa b. Talhâ'nm halifelerinden Şeyh Ahmed KüftârÛ, uzun yıllar Suriye Müftülüğü yapmıştır. Tarikatın yayılmasında Hz. Peygamber (s.a.v) soyundan gelen Seyyidler önemli bir misyon üstlenmişIerdir. Tarikatın Anadolu'ya girişi daha ziyade Mevlanâ Hâlid'nın halifesi Şeyh Seyyid Tâhâ Hakkâri'nin eliyle olmuştur. Anadolu'daki Hâlidî kollarının büyük çoğunlugu bu zatın halifelerine dayanmaktadır.

Mevlanâ Hâlid'nin halifeleri vesilesiyle tarikat, Lübnan, İran, Irak, ve Mısır'da yayıldı. Son dönemleri itibariyle Hâlidiyye Kolu, Asya, Avrupa, Avusturya, Amerika ve Afrika'da da görülmeye başlanmıştır. Hâlidîler, bulundukları hemen her yerde Osmanlılar lehinde faaliyetlerini sürdürmüşler ve sömürgecilere karşı mücadele etmişlerdir. Özellikle Anadolu'nun müdafasında büyük mücadele vermişlerdir, Müridleriyle birlikte millî mücadeleye iştirak edip yaralanan ve bir kolunu kaybeden Şeyh Muhammed Diyaeddin Hz. bunlardan sadece biridir.

Bitlis Nurşin'de yaşayan Şeyh Muhammed Diyaeddin Hazretlerinden, Suriye Hazne'ye halifesi Şeyh Ahmet Haznevi Hazretlerine geçen Nakşibendi nisbeti, Hazne'den Bitlis Kasrik köyüne halifesi Şeyh Seyyid Abdulhakim El Hüseyni Hazretlerine geçerek, Anadolu topraklarına tekrardan yayılarak Ehli Sünnet vel Cemaat inancının yayılmasına ve gönüllere su serpmeye devam etmektedir, Şeyh Abdulhakim Hüseyni Hazretlerinin evladı Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki Hazretleri şuan Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde bu kutlu, en değerli Nakşibendi yolunu devam ettirmektedir..

Mevlanâ Hâlid, bu kadar geniş bir coğrafyada sadece müridleri ve halifeleriyle değil, yazdığı eserleriyle, kurdurduğu medreselerle, yetiştirdiği âlimlerle de ilmin ve hususiyle Ehl-i Sünnet Vel Cemaât akidesinin korunmasında ve yayılmasında büyük bir etkiye sahiptir.

Alıntı..


.

Nakşibendi Tarikatı ve On Bir Esas !

Tarih03 Temmuz 2012, 00:31Editör

Kur'an ve Sünnet esaslı, Yolumuzu Aydınlatan Kandiller: On Bir Esas

Yolu Rasul-i Zişan s.a.v. gibi, Sahabe-i Kiram gibi yürüyen Sâdât, peşlerinden gelenlere iz bırakmak, takipçilerinin kolay yürümesini temin etmek için kandiller yakıp, koymuşlar güzergâh üzerine. Yolumuzu aydınlatan bu kandillere kimi “on bir esas” demiş, kimi “kelimât-ı kudsiyye”. Hâce Abdülhalik Gücdüvanî k.s. ve Şâh-ı Nakşibend k.s. hazretlerinin, ışığını Hızır a.s.’ın taliminden, ledün ilminden devşirip yolumuza diktikleri bu kandiller neyi, nasıl aydınlatıyor, bir kere daha hatırlayalım.

Hûş der-Dem
Her nefesin farkında olmak

Nefes alıp vererek yaşarız ve irademiz dışındaki bu tabii halin çoğu zaman farkında bile olmayız. Hûş der-dem prensibi, böyle bir gafletten sakındırmak için, alıp verdiğimiz her nefesin farkında olmamızı istiyor bizden. Nakşibendiyye’de hûş der-dem, yani nefesi muhafaza, nefesin hakkına riayet yahut nefesten haberdar olma, yol almanın esası sayılmıştır.

Peki nefesin farkında olmak ne demektir ve bu farkındalık nasıl sağlanacaktır?

Cenab-ı Hak, sayılı nefeslerle geçici bir müddet hayat sürmesi için dünyaya gönderdiği insandan, canlı cansız bütün mahlukatın zikir korosundaki tevhide katılmasını istemektedir. Nefeslerimiz bize en geniş anlamıyla “zikir” için bahşedilmiştir. “İnsanın her an her yerde Allah’ı hatırlaması, emir ve yasaklarına riayetle hep O’nun rızasını gözetmesi, Bezm-i Elest’teki sözüne sadık kalması” anlamına zikir mükellefiyeti, kitap ve peygamberler aracılığıyla izah buyurulduktan başka, alıp verdiğimiz her nefeste de sürekli hatırlatılmaktadır.

Büyükler, “Allah” kelimesinin başındaki elif ve lâm harflerinin belirtme takısı (harf-i tarif) olduğunu, sonundaki “güzel he” ile Allah Tealâ’nın zat isminin kastedildiğini söylerler. Onlara göre “Hû” zamirinin aslı da, nefes alıp verirken çıkardığımız “h” sesi de lafza-i celâlin sonundaki “he”dir. Bu demektir ki, kainattaki bütün varlıklar gibi insan da kendisi farkında olmasa bile her nefeste Allah’ı zikretmektedir.

İşte insanın aldığı nefesin farkında olması, öncelikle nefesindeki zikrullahın farkında olmasıdır. Nefesinden gafil olanlar, uykuda sayıklayanlar gibi, ilahi ikram eseri bu zikrin varlığından ve mesajından haberdar olamazlar. Zira bir ses yahut söz, zikredileni hatırlatıyorsa zikirdir. Şu halde nefesin farkında olmak; nefeslerimizin sayılı olduğunun, bunları veriliş maksadına uygun sarf etmek gerektiğinin, her soluktaki zikrin bize neyi hatırlatmak için irademiz dışında tekrarlandığının farkında olmaktır.

Böyle bir farkındalık niçin yaşadığımızı bilmeyi, her nefeste Allah’ı hatırlamayı, tek nefeslik bir anda dahi Allah’tan gafil olmamayı ve dünya hayatını bu hal üzere sürdürmeyi gerektirir. Bu nedenle yolun büyükleri hûş der-dem’i “Her nefeste, hatta iki nefes aralığında bile Allah’tan gafil olmamaya çaba göstererek huzuru muhafaza etmek” diye tanımlamışlardır.

Hûş der-dem’deki farkındalık, nefesteki zikrullahı kalbe söyletmekle hâsıl olur ki aynı zamanda “Hayy” tecellisine mazhariyettir. Aldığı nefesten gafil olanlar, yahut nefeslerini ilahî maksat haricinde telef eyleyenler, yaşıyor görünseler de ölüdürler. Gerçekten diri olmak, kalbin diri olmasıyla mümkündür. Kalp ise Hayy tecellisiyle dirilir ve böyle kalplerin sahipleri Allah’ın her yerde hâzır ve nâzır olduğunu, her daim O’nun huzurunda bulunduklarını bildiklerinden gaflete düşmezler. Huzur hali, Allah Tealâ ile birlikte olmayı ifade ettiği kadar bir ruh dinginliğini, kalp veya gönül sükunetini de anlatır. Çünkü Ra’d suresinin 28. ayetinde buyurulduğu gibi; “Kalpler ancak Allah’ın zikriyle itminan (huzur ve sükun) bulur.”

Hûş der-dem’deki farkındalıkla kalbin zikrullaha alışması güzel sona da sebeptir. Çünkü Gavs-ı Sâni k.s. hazretlerinin buyurduğu gibi, ölüm sarhoşluğu halinde akıl baştan gitse bile, kalp ne söylüyorsa dil onu söyleyecektir.

Nefeslerin gafletsiz alınıp verilmesi elbette zor iştir. Bu hususta gayret ve ısrar gerekir. İnsanlık hali ile bazen gaflete düşüldüğünde ümitsizliğe kapılıp gayretten vazgeçmemeli, “estağfirullah” niyazıyla bağışlanma istenmelidir. Sâdât, tevbe ve istiğfar ile boşa giden nefeslerin kurtarılabileceğini haber vermişlerdir.

Nazar ber-Kadem
Bakışını kendi adımlarına yöneltmek

Yürürken gözlerin kendi ayaklarında olması, kişinin bakışını ve dikkatini kendi adımlarına yöneltmesi anlamına gelen nazar ber-kadem, özellikle yolun başındakiler için uyulması gereken zahirî ve bâtınî bazı edepleri ifade eder.

Önüne, yere veya ayaklarına bakarak yürümenin istenmesi, dikkat ve ilginin dış dünya üzerine toplanmaması içindir. Çünkü etrafa bakmak, çevre ile lüzumundan fazla ilgilenmek kalbi olumsuz etkiler, Allah’ın zikrinden alıkoyar. Görülen her suret, dikkatin yöneltildiği dünyevî her iş ve olgu kalbi perdeler. Perdelenen kalp ilahî tecellilerden mahrum kalır, huzur ve sükununu yitirir, dil ile yapılan zikre iştirak edemez.

Halbuki Allah’ı kalp ile yahut kalpten anmak esastır. Zikir kalpten olmayınca en temel kulluk vazifeleri bile ağır gelir insana. Sürekli sağa sola takılan göz, tecessüs hastalığının ve dünyaya meylin alâmetidir. Lüzumsuz, faydasız, hatta zararlı şeyleri de görür ve mutlaka masivanın ağına düşürür sahibini. Masivaya ilgi tefrikaya, yani kalbin dağılıp parçalanmasına yol açar ve tefrikanın olduğu yerde tevhit olmaz. Nazar, nazar edilen şeydeki zulmeti kalbe aktarır. Hele de bu, Rasulullah s.a.v.’in “İblis’in zehirli oklarından bir ok” diye nitelediği, harama yönelmiş bir nazarsa, kalbin ölümü bile söz konusudur.

İşte bütün bu tehlikelere karşı nazar ber-kadem, kalbi muhafaza için nazarı, dolayısıyla dikkat ve ilgiyi dış dünyadan kesmenin zahirdeki yöntemi, yürürken gözleri ayaklarımıza sabitlemektir.

Nazar ber-kadem Hz. Peygamber s.a.v.’in yürüyüşünün de tarifidir aynı zamanda. Zira Âlemlerin Efendisi, vücudunun üst kısmını ve başlarını hafifçe öne eğerek, gözleri yere bakar halde tevazu ile ama seri adımlarla yürürdü. Sağa sola bakmaz, bir tarafa bakması gerektiğinde o tarafa bütün vücuduyla dönerlerdi. Nazar ber-kadem esası bu yönüyle, yolu Rasul-i Ekrem s.a.v. gibi yürüme çabasının, Sünnet’e uyma hassasiyetinin gereğidir. Kaldı ki yol madem ancak O’nun izlerini takiple kat edilebilmektedir, dikkatin adımlara yöneltilmesi, bu izleri gözetme titizliğinin de nişanesidir. Zira adımımızı nereye attığımıza bakmayınca, bastığımız izler O’nun mudur, değil midir, anlama imkânımız yoktur.

Yürürken atılan adımlara dikkat, yol alma niyet ve çabasındaki samimiyetin de gereğidir. Bu dikkat, seyr ü sülûk denilen manevî yolculukta mürşidin talimatına harfiyen uymak şeklinde tezahür eder. Tökezleyerek düşmek, yoldan çıkmak, yanlış istikamete sapmak tehlikesine karşı tedbirdir.

Nazar ber-kadem nihayet bir tevazu eğitimidir. Dik ve böbürlenerek yürümek nasıl kibir eseri ise, ayakların ucuna bakarak yürümek de tevazu eseridir. Kişi başlangıçta alçakgönüllü değilse bile, nazar ber-kadem ile zamanla tevazu sahibi olur denilmiştir.

Sefer der-Vatan:
Dünyada sefer halinde olmak

İnsanın macerası bir seyr ü seferden, bir yolculuktan ibaret. Allah’tan geldik, yine O’na döneceğiz. Dünya denilen ikâmet vatanından, er veya geç aslî vatana, yani ahiret yurduna göçeceğiz bir gün. Allah’ın huzuruna ölümle, mecburi bir gidişle, yüzümüz yerde, zilletle ve gönülsüz dönmek de var; ölmeden evvel muhabbetle koşarak, izzetle ve gönüllü dönmek de…

Sefer der-vatan bu ikinci yolculuğun, dünyada iken Allah’a muhabbetle dönüş yolculuğunun esaslarını belirleyerek, bizi hem zahirde hem bâtında kutlu bir hicrete davet ediyor. Gönlün, Zariyat suresinin 50. ayetindeki “Allah’a koşun!” davetine icabetle, ecel kapıyı çalmadan, yegane Dost’a kavuşmak üzere yola koyulmasıdır bu hicret. Her hicret gibi daha iyiye, daha güzele doğru sürekli yol almayı, bizi yavaşlatan ağırlıkları terk etmeyi gerektirir.

Sefer der-vatan, tasavvufta seyr ü sülûk denilen ve insanın iç dünyasında gerçekleşen manevî bir yolculuktur. Bütün yolculuklar gibi bunun da kendine mahsus menzilleri, makamları vardır. Her menzil veya makam belli bir hali zaruri kılar. Haliniz yoksa yürüyemez, yol alamazsınız. Başlangıçta bir yürüme kararlılığının olması şarttır meselâ. Bu kararlılık samimi bir tevbe ve kalbi Allah’a döndürmek anlamına “inabe” ile hasıl olur. Sonra kalbin tasfiyesi, yani saflaştırılması gelir. Kalp, dünya hırsından, günah kirinden, gafletten; mal, mülk, makam, itibar sevgisinden arındırılarak zühd elde edilir. Sıra, nefsin tezkiyesinde; kibir, benlik, gösteriş, cehalet gibi kötü sıfatlarından kurtarılmasındadır. Güzel ahlâkla, takva ile artık beşerî sıfatlardan melekî sıfatlara, halktan Hakk’a, mülk aleminden melekût alemine, ilm’el-yakîn mertebesinden ayn’el-yakîn mertebesine sefer mümkündür. Nihayet kalp müşahede halinde ihsan mertebesine ulaşacak, her yerde ve her şeyde Allah’ı görecek, “huzur”a erecektir. İnsan böyle bir manevi yolculuğu tek başına gerçekleştiremez. Doğruyu yanlışı bilen, tasfiye ve tezkiye usulünden anlayan bir mürebbiye, bir mürşide, bir rehbere ihtiyacı vardır. Bu nedenledir ki sefer der-vatan esası, önce bir mürşid-i kâmili arayıp bulmak için zahirî anlamda bir sefer olarak düşünülmelidir. Mürşid-i kâmilin bulunduğu beldeye sefer etmek, mürşidin nazarından istifadenin, manevî nasibimizi arama sorumluluğunun ve Lokman suresinin 15. ayetindeki  “Bana yönelenlerin yoluna tabi ol!” buyruğunun icabıdır. Mutlaka o beldeye yerleşmeyi gerektirmez. Aslolan mürşidin beldesinde değil, terbiyesi dairesinde ikamettir.

Hz. Peygamber s.a.v.’in, “Gerçek muhacir, Allah Tealâ’nın yasakladığı haram işlerden kaçınan kimsedir.” hadisi, hicret yolculuğunun illa bir beldeyi terk edip diğerine yönelmek suretiyle yapılmayacağını da anlatır. Kötülüğe, günaha teşvik eden bir ortamı, çevreyi veya arkadaş grubunu terk edip iyilerin meclisine katılmak da bir hicrettir. Sefer der-vatan’la kastedilen hicrette, kötülükten iyiliğe doğru yol almak esastır. Her halükârda bir mücahededir. Temenni ile yetinmemeye, tembellikten kaçınmaya, arayışa, salih amel ve ibadete davettir.

Halvet der-Encümen
Halk içindeyken de Hak ile olmak

Kişinin halktan uzaklaşarak tek başına bir tenhaya çekilip yahut bir yere kapanıp zikir, dua ve ibadetle meşgul olmasına “halvet” denir. Bazı tarikatlarda kalbi tasfiye ve nefsi tezkiye metodudur. Nakşibendilikte toplumdan uzaklaşma tarzında bir halvet yoktur. Şâh-ı Nakşibend k.s. hazretleri, “Halktan uzaklaşmakta şöhret, şöhrette afet vardır. Hayır cemiyette, cemiyet ise yakınlıktadır. Bizim yolumuzun esası yakınlıktır/sohbettir.” buyurmuştur.

Elbette cemiyet içinde olmak veya yakınlık, halveti de, halvetteki zikir halini de terki gerektirmez. Nitekim halvet der-encümen, “insanın bedenen halk arasında, işinde gücünde iken kalben onlardan ayrı, yalnız ve sadece Allah Tealâ ile olması” demektir. Elin kârda, gönlün yarda olmasıdır. Bu esasla halvetin zahirde değil bâtında yaşanması, kalbin halvetgâh kılınması istenmektedir.

Büyükler, halk içindeyken de Hak ile olabilmek, tasavvuf terbiyesinden geçmiş kâmil müminlerin  halidir, derler. Tasavvuf terbiyesinde kemâl alameti keramet değil, halkın arasına girip onlarla ülfet ettiği, maişetini kendi kazandığı halde bir an bile Allah’tan gafil olmamaktır. Böyleleri Âl-i İmran suresinin 191. ayetinde “…ayakta, otururken, yanları üzeri yatarken Allah’ı zikreden gerçek akıl sahipleri” olarak övülmüş, Nur suresinin 37. ayetinde ise “ne bir ticaret ne de bir alışverişin onları Allah’ı zikretmekten ve ibadetlerden alıkoyamayacağı” haber verilmiştir.

Böyle bir mazhariyete kavuşmak için yola yeni girenler de halvet der-encümen esasına uymaya çalışmalıdır. Bu çaba zamanla devamlı bir zikir halini kazandıracağı gibi, edebi, insanlara rahmet ve adaletle muamele etmeyi de kazandıracaktır. Çünkü kalbini zikrullahla meşgul edenler çarşı pazara çıktıklarında, en kalabalık ve gürültülü bir ortamda dahi ya hiçbir şey işitmeyecek ya da her sesi zikir olarak algılayacaktır. Kalpte Allah varsa, muamelemizi O’nun ölçüleri belirleyecek, ilahî emirlere uygun hareket edilecektir.

Halk içinde bulunmak ve gönle almamak kaydıyla zâhirle meşguliyet, dünyadan el etek çekmemek, başkalarına yük olmadan elimizin emeğiyle geçinmek, kendi ihtiyaçlarımızı kendimiz görmek, örneklik ve tebliğ ile insanlara hizmet edebilmek için şarttır. Bütün bunlar Allah’ı zikretmeye mani olmamalıdır. Zira halk içindeyken de Hak ile olanlar, Bakara suresinin 115. ayetinde buyurulduğu gibi “her nereye dönüp yönelseler Allah’ın vechinin (zatının) orada olduğunu” fark edecekler, bir an bile O’nu anmaktan geri durmayacaklardır.

Zahirde halk, bâtında Hak ile olma prensibi, kalbi zahire karşı perdelemeyi, sırrı gizlemeyi de gerektirir. Bu yolda şöhret ve övünme tehlikesine karşı bâtında yaşanan manevi zevkler söz ile dışa vurulmaz; hali, farklılığı yahut mensubiyeti yansıtacak özel kıyafetler tercih edilmez, halktan biri gibi görünmeye gayret edilir.

Yâd-kerd
Daima Allah’ı hatırlamak  

Yâd-kerd, özelliği olan bazı zikirlerle, Allah’ın her an hatırlanması, O’nun varlığının kalbe yerleştirilmesi ve kalıcı bir tefekkür haline getirilmesi usulüdür. Tasavvuf lisanında müritlere vazife olarak verilen, lafzı, sayısı, zamanı, adap ve erkânı belli özel zikirlere “vird” denir. Vird, kalbin tasfiyesi, kalp aynasının kir ve pasından arındırılarak ilahî tecellilere mazhar olabilecek bir safvete kavuşması için çekilir. Nitekim virdini aksatmadan, usulünce çekenler müşahede makamına ulaşırlar.

“Yâd etmek, hatıra getirmek” anlamına yâd-kerd ile Allah lafza-i celâlinin tesbih edildiği kalp veya letâif zikirleri yanında daha ziyade kelime-i tevhit yahut nefy ü ispat zikri kastedilir. Sayı bakımından çokluğu ve sürekliliği ile huzur halini devamlı kılmak için ehlince telkin ve tavsiye edilen bu zikirlerin kendine mahsus usulleri vardır. Usul ve şartlarına riayet ederek çekilmesi halinde kalp hanesi mamur olacak, Hakk’ın tecellisine uygun hale gelecektir. Evrâdın (virdlerin) sayıca çokluğu zikir alışkanlığını kazandırırken, usulü de kalbi saflaştırıp temizlemektedir. Meselâ kelime-i tevhidi, yani “lâ ilâhe illallah” lafzını, nefesi tutarak kalbe söyletmek suretiyle yapılan nefy ü ispat zikri böyledir. Kelime-i tevhidin “lâ ilâhe” (başkaca hiçbir ilah yoktur) kısmına “nefy”; “illallah” (ancak Allah vardır) kısmına ise “ispat” denir. Bu zikir çekilirken zâkir (zikreden) nefesini göbeğinin altına hapsedip tutar, gözlerini ve ağzını kapatır, dilini damağına yapıştırıp kıpırdatmaz. İç sesiyle “lâ” derken, göbek altında tutulan nefesle birlikte kalbindeki bütün sahte mabutları, kiri, pası, masivayı da yukarı doğru çeker; “ilâhe” ile sağ omuz hizasından dışarı atar. Sonra “illallah” ile nefesini şiddetle vurur gibi boşalan kalbine indirir. Böylece hem kalbin tasfiyesi, hem de oraya ilah olarak yalnızca Allah’ın varlığının sabitlenmesi gerçekleştirilmiş olur.

Yad-kerd, zikrullahın usulü ve çeşidinden ziyade sıklığını, çokluğunu yahut devamlılığını ifade eder. Fakat devamlılıktan netice alınması, usule uymaya bağlıdır. Bu nedenle yâd-kerd esasını, zikirde usule riayetsizlikten, zikre ara verip devamlılığını aksatmaktan, virdi ihmalden kaçınmak şeklinde de anlamak mümkündür. Zikirde ısrar ederek kalbini beytullah kılan kişi her an Allah Tealâ ile olmanın huzurunu yaşayacak, Allah’ın ahlâkıyla ahlâklanacaktır. Zikrullahın tekrar edile edile kalbe yerleştiğinin, kalbin beytullah kılındığının alâmeti, kişinin bütün aza ve amelleriyle, bütün zerreleriyle her daim zikir halinde olmasıdır. Çünkü dervişin fikri ne ise zâhire yansıyan zikri de odur.

Bâz-geşt
Allah’a dönmek

“Geri dönmek, bir şeyi yeniden aramaya çıkmak” anlamındaki “bâzgeşt” ile, zikir esnasında belirli bir sayıdan sonra, “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesinin söylenmesi kastedilir. “Ey Rabbim! Benim yegâne maksadım sensin ve talep ettiğim tek şey sadece senin rızandır.” mealindeki bu Arapça cümle, kalp ve letaif zikirlerinde çekilen her yüz lafza-i celâl tesbihinden sonra, nefy ü ispat zikrinde ise iki nefes aralığında dil ile söylenir. Maksat, zikir halinde iken kalbe gelen ve havâtır denilen duygu ya da düşüncelerden yüz çevirmek, bunların kalpte yer etmesine fırsat vermemektir. Havatır olumlu bile olsa, kalbe Allah’tan gayrısını almak anlamına geldiğinden zikri zedeler, tesirsiz kılar. Şu halde bâz-geşt, zâkirin zikirdeki niyetini şu veya bu sebeple kaybetme ihtimaline karşı yeniden hatırlatma, bozulan iştikametini düzeltme usul ve imkânıdır.

“İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesinin nefy ve ispat zikrinde iki nefes arasını zayi etmemek, kelime-i tevhidin anlamını güçlendirip kalbe tevhit sırrını yerleştirmek yahut zikredilen varlık hakkında derinlemesine tefekküre dalmak için söylendiğine dair izahlar da sonuçta zikirdeki istikametin tashih edilmiş olmasına bağlıdır. Zikir esnasında belli sayıdaki tesbihten sonra zikirdeki maksat ve matlubun dil ile ikrarı, gaflet yahut kaymalardan korunmak için yeniden en baştaki doğru istikameti hatırlama çabasıdır ve bu yüzden de “geri dönmek, tekrar ve yeniden başlamak” anlamına “bâz-geşt” diye adlandırılmıştır. Bu çaba da her hususta olduğu gibi ancak Cenab-ı Hakk’ın yardımıyla semere verecektir. Dolayısıyla bâz-geşt aslında kalbimizde zikrullahtan başka bir şey bırakmaması yahut yeniden istikamet bulmamızı ihsan etmesi için Allah Tealâ’ya ilticadır. “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesi bir irade beyanı olduğu kadar bir niyazdır da. Öte yandan hiç kimse sırf kendi gayretiyle Allah’ı, O’nun şanına layık bir zikirle zikredemez. Hakiki zikre Yüce Allah’ı yine Allah ile birlikte zikretme makamında ulaşılabilir ki, bunun için de Cenab-ı Mevlâ’ya dönmek, O’nunla olmak şarttır. Kısaca zâkir, kendini zikrullahtan alıkoyan etkenlerden korunmak, zikrullaha devam için yardım istemek veya Hakk’ı Hak ile zikredebilmek için “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” diyerek hem zikir iradesini yenilemeli hem de beş vakit namazda olduğu gibi tekrar tekrar Allah’a yönelip O’nun rahmetine sığınmalıdır. Yolun başında olanların bâz-geşt ile istikamet ve irade beyanına rağmen zikrullahı kalbe söyletmekte sıkıntı yaşasalar bile, mürşidi taklitle zikri sürdürmeleri tavsiye edilmiştir. Taklit zamanla tahkike dönüşecektir.

Nigâh-dâşt
Teveccühü gözetmek

Tasavvuf terbiyesinde maksat, usulüne uygun yapılan devamlı zikirle kalbi beytullah kılmaktır. Bu nedenle zikrullahtaki feyiz ve devamlılığı korumaya yönelik esaslar konmuştur. Bunlardan biri olan “nigâh-dâşt”, masivaya yönelmemesi için bakışımızı, yani ilgi ve teveccühümüzü kontrol altında tutmak demektir. Zikri zedeleyecek ölçüde bir ilgi veya meşguliyet, sonuçta kalbe sirayet edeceğine göre nigâh-dâşt’ı, “Allah’tan gayrısına yönelmesi ihtimaline karşı teyakkuz halinde bulunup kalbi masivadan korumak” şeklinde de anlamak mümkündür.

Masivayı kalbe sokmamanın ilk şartı, Allah’tan gayrı ne varsa bunların hiçbirini kalbin semtine uğratmamaktır. Nefse hoş gelen, göz alıcı şeylere itibar etmemek, dünya ile lüzumundan fazla meşgul olmamaktır. Bakışımızı dışa değil kendi içimize yöneltmektir. Elbette kişi kalbi masivadan korumak için kalbinin kapısını da dikkatle beklemeli, Allah’tan başka hiçbir varlığın, hiçbir düşünce ve hatıranın kalbe girmesine izin vermemelidir. Fakat bu daha sonra düşünülecek bir tedbir olmalı, öncelikle kalbin huzurunu bozabilecek yönelişlerden kaçınmaya çalışmalıdır. Bunun için hariçte bir şey sık sık kalbi meşgul ediyorsa o şeyden kurtulmanın çaresi aranmalıdır. Tasavvuf yoluna giren bazı varlıklı kimselerin mal mülklerini vakfetmeleri bu çarelerden biridir mesela. Yahut eski dervişlerin bir lokma bir hırka tercihi ile sıradan işlere talip olması, çoğu zaman insanlardan itibar görme duygusundan kurtulma arayışının sonucudur.

Şüphesiz ki dünyanın bin bir türlü hali vardır ve üzülmek, kederlenmek, sevinmek, telaşlanmak, dünyevî bir beklentiye girmek bazen kaçınılmaz olmaktadır. Böyle durumlarda dünyanın geçiciliğini, bir rüyadan ibaret olduğunu, imtihanımızı, ahiret yurdunun ebediliğini, zikrin anlamını düşünüp bu duyguların kalbimizde hiç değilse kalıcı hale gelmesine müsaade etmemelidir. Yine de asıl olan dünyalık meselelerin kalbe hiç sokulmamasıdır. Büyükler, kısa sürelerle de olsa kalbi sadece Allah’a hasrederek zikretmeyi denemenin ve bu denemelerde ısrarın, böyle bir mazhariyete kavuşturabileceğini söylemişlerdir.

Bütün bu tedbirlere, dikkate ve kalp murakabesine rağmen, yabancı bir duygu veya düşüncenin kalbe girmesine mani olunamamışsa, bâz-geşt esasıyla bunun orada karar kılmamasına çaba gösterilmelidir.

Yâd-daşt
Zikir halini korumak

Allah’ı zikretmek, O’nun esma ve sıfatlarını, anlamlarını içselleştirmeden, sesli veya sessiz söylemekten ibaret değildir. Zikirde önemli olan hatırlamaktır. Hatırlamak ise bir bilinç halidir. Öyleyse Allah’ı zikretmek, O’nun varlığının ve uluhiyetinin bilincinde olmaktır. Bu bilinç de Allah’ın rızasını ve ölçülerini gözetmeyi gerektirir. İlahî ölçüler hayatımızdaki her alanı düzenlediğine göre, hatırlamanın devamlı olması gerekir aynı zamanda. Zikir; Allah Tealâ’nın yegâne ilah olarak kalbe yerleştirilmesi, sürekli orada kalması ve insanın bütün davranışlarına yön vermesi için, tasavvufun hem metodu hem de hedefidir. Fakat hedefe bir kere varmak hep orada kalınacağını garanti etmez. Zirvede tutunabilmek için de çaba gerekir ki bu çabanın adı “yâd-daşt”tır.

Yâd-daşt, zikrullahı, zikirle beytullah kılınan kalbi, ihsan mertebesini, huzur halini muhafazaya çalışmak demektir. Muhafaza edilmesi istenen kemal noktasına ulaşmak da bu zirvede kalıcı olmak da diğer esaslara her zaman uymayı gerektirir. Yani kelimat-ı kudsiyyede bir öncelik sonralık sıralaması yahut sebep sonuç ilişkisi yok;  bir iç içelik vardır. Bu durum, Nakşibendiyye’de sonda yaşanacak olan, başlangıca yerleştirildiği için böyledir. Esaslara aynı anda uyulması keyfiyeti, daha en başta sâliki huzura erdirebilir. Fakat öte yandan bu esaslardan birinin ihmali, huzur halinin kaybına ve yeniden aranmasına da sebep olur.

Yâd-daşt, gelip geçici olmayan, sürekli bir huzur halini de ifade edebilir. Ancak, her an her yerde Hakk’ı müşahade etme, Allah’ı asla unutmama, zikrin meydana getirdiği manevi uyanıklığı devamlı yaşama hâli olan bu huzur, vuslat alametidir ve Nakşibendiyye yolunun büyük velilerine, kâmil mürşitlere mahsustur.

Vukûf-i Zamânî
Zamana vâkıf olmak

Zaman, her an biraz daha eriyip tükenen ömür sermayemizdir bizim. Vukûf-i zamanî, yani zamana vâkıf olmak yahut zaman bilinci, öncelikle zamanın asla geri getirilemeyecek şekilde akıp gittiğinin farkında olmaktır. Bu farkındalık hızla eriyen zamanı değerlendirmeyi, boşa geçirmemeyi gerektirir.

Zaman sermayesi ömür müddetimizdir ve her nimet gibi Cenab-ı Hakk’a kulluk etmemiz için verilmiştir. Dolayısıyla zamanı değerlendirmek, ömrün her anını Allah’tan gafil olmadan, kulluk görevlerimizi aksatmadan, zikirle, hep huzur halinde yaşamaya çalışmak demektir. Bu çaba, içinde bulunulan ana teksif edilmelidir. Geçmiş, şöyle veya böyle geçip gitmiştir. Gelecek ise henüz elde değildir ve yaşanacağına dair garantimiz de yoktur. Öyleyse “keşke”lerle, “sonra yaparım”larla içinde bulunulan anı heba etmemek gerekmektedir. Gün bugün, saat bu saattir.

Ancak şimdi yaşanılan anı, yapılması gereken en hayırlı amelle doldurmamız, zikrullahla geçirmemiz halinde zamana vâkıf olmaktan söz edilebilir. Geçmiş ve geleceğe takılmadan anı değerlendirmek, özellikle geçmişi umursamamak anlamına gelmez. Vukûf-i zamanî, içinde bulunulan “şimdi”yi kaybetmemek için geçmişin muhasebesini ister. Bu muhasebe ya tövbeye ya da şükre sevk eder insanı. Gafletle, günahla geçirilen zamanlar için pişmanlık ve tövbe; huzurla, zikirle, salih amelle geçirilen zamanlar için ise şükür gerekir.

Bu gereklilik, dediğimiz gibi geçmişe takılıp kalarak anı ihmalin değil, tam aksine anı kurtarmanın şartıdır. Çünkü pişman olunmayan gaflet, tevbe edilmeyen günah, mutlaka sonraki anı etkileyip karartır. Samimi bir pişmanlığın alameti geçmişe takılıp hayıflanmak değil, aynı yanlışlara düşmeden halihazırı doğru yaşamaktır. Şükürsüzlük ise amelle mağrur olmanın alametidir. Geçmişten şükür yerine taşınan kendini beğenmişlik ve gurur da “şimdi”yi perdeler, huzura mani olur.

Vakit, tasavvuf terbiyesi esnasında yaşanan hallerin kabıdır aynı zamanda. Bu nedenle vukûf-i zamanî hale vakıf olmak ve o halin gereğine göre hareket etmek şeklinde de anlaşılır. Denilir ki, “Sâlik kabz halinde istiğfara, bast halinde şükre yönelmelidir. Vukûf-i zamanî, bu iki hale riayettir”.

Vukûf-i Adedî
Zikirde sayıya riayet etmek

Müride vazife olarak zikir verilirken, bunun ne zaman, ne kadar, nasıl çekileceği; bâz-geşt’ten önceki veya habs-i nefesteki sayısı, hangi miktarda artırılacağı da belirlenir. Vukûf-i adedî, salikin zikrini yaparken bütün usul şartlarıyla beraber belirlenen sayılara da uyması demektir.

Zikrin usul veya şekil şartları arasındaki vukûf-i adedî, namazdaki tadil-i erkân gibidir. Dikkati ve disiplini sağlamak suretiyle zikrin feyzini artırır. Maksat sayı saymak değil, bir düzen ve ciddiyet içinde zikrullahın bilincinde olmaktır.

Gavs-ı Sânî k.s., zikirde sayıya riayeti, doktorun yazdığı ilâcı dozuna dikkat ederek almaya benzetir. Bir hastalığın tedavisi için ehlince verilen bir ilacı, zamanında ve düzenli kullanmamak nasıl fayda sağlamazsa, dozuna uygun almamak da fayda sağlamaz. Hatta hastanın kendi kafasına göre ilacını azaltması veya çoğaltması ona zarar bile verebilir. Özellikle çok zikrederek bir an önce yol alacağım diye, belirlenmiş sayı disiplinini ihlalden sakınmalıdır. Zikrin çok yapılması değil, gafletsiz yapılması önemlidir. Ancak gafletsiz yapılan zikirden zevk alınır. Bu zevk haline ulaşılmadan zikri kendiliğinden, külfetle, zoraki çoğaltmanın faydası olmaz.

Usul şartları yalnızca şekille ilgili değildir. Bunlarda sadece yolun büyüklerinin bildiği sır veya hikmetler de vardır. Nitekim zikirde sayıya riayetin ledün ilmine götüren kapı olduğu, kalbi zikrullahtan alıkoyan havatırı sildiği söylenmiştir.

Vukûf-i Kalbî
Kalbin hallerini bilmek

Zikirden maksat kalbi sahibine, yani Allah Tealâ’ya tahsis ederek oraya başkasının girmesine izin vermemektir. Zikirle arındırılmış bir kalp, ilahî tecellilere mazhar olmuş parlak bir ayna gibi, sâlike esma ve sıfatlarıyla sadece Allah’ın varlığını müşahede ettirir. Fakat kalp için bir kere gerçekleşince sonuna kadar hep böyle devam edecek bir hal değildir bu. Çünkü kalbin her an değişmeye müsait bir karakteri vardır. Kalbe, halden hale geçtiği, inkılab eylediği için kalp denilmiştir zaten. Kapısı açıktır; oradan kim ya da ne girerse onunla ünsiyet eder.

Kalp aynası çabuk toz kapar. Vukûf-i kalbî, bu özelliğinden dolayı kalbi sürekli murakabe altında tutmak, onun hallerini gözetmek demektir. Kalbin kapısında uyanık durmak, gönül beklemektir. Bunun için bilhassa hafi (gizli) zikirde iki nefes arasında ve her yüz adet tesbihattan sonra dikkati kalbe yöneltip zikrullahın kalp ile yapılıp yapılmadığı, kalpte hasıl olan hal ve tesir kontrol edilir. Ancak böyle bir dikkat ile zikir esnasında kalbe Allah’tan gayrısının girmesine mani olunabilir veya zikrullahı zedeleyen havatırı fark edip kalpten uzaklaştırma imkanı bulunabilir. Aksi halde safiyeti bozulan, bulanan kalbin müşahedesi belirsizleşecek, itminanı kaybolacak, huzuru kaçacaktır.

Vukuf-i kalbî, nefsin türlü bahaneler üretip kalbin bu hallerini dikkatimizden kaçırma gayreti karşısında kalbimizle yüzleşme çabasıdır. Kalp, böyle bir çaba ile her çeşit alaka, fikir, hayal veya duygudan soyutlanmayınca Allah’ı layıkıyla zikredemez.

Vukuf-i kalbî, yani zikrin maksadına uygun bir hal üzere karar kılıp kılmadığını anlamak için kalbe teveccüh, namazda kıbleye yönelmek gibidir. Namazın sıhhati için nasıl Kâbe’yi bilmek ve o istikamete yönelmek gerekiyorsa, zâkir de kalbinin beytullah olduğunu bilmek ve kalbine yönelmek zorundadır. Kalp, tıpkı Kâbe gibi içindeki putlar temizlenerek beytullah olur. Kalbe teveccüh, beytullaha put sokmamak, varsa çıkarıp atmak, orasını her daim tertemiz, pırıl pırıl tutmak içindir.

Kaynak: Ahmet Nafiz YAŞAR, kaleme aldı, Semerkand Dergisi  151. sayısında yayınlandı.


.

Tasavvuf, Kur'an ve Sünnet Yoludur

Tarih03 Temmuz 2012, 00:21Editör

Tasavvuf ehli Kur'an ve Sünnet'e aykırı şeylerden şiddetle uzak durur.

Rabbimiz, Hz. Adem Aleyhisselam’dan Fahr-i Alem s.a.v. Efendimiz’e kadar, insanlığın salah ve kurtuluşu, dünya ve ahiret saadeti için din göndermiş, emir ve yasaklarını bildirmiştir. Neleri yapıp neleri yapmamamızı bildiren, dosdoğru bir hayatın yolunu gösteren din, Efendimiz s.a.v.’in risaletinde kemale erdirilmiştir.

Müslümanlar da bu dine kâmilen uymakla mükelleftirler. İç ve dış bütün hayatını dinin sınırları içinde, onun koyduğu hükümler doğrultusunda tanzim etmedikçe, bütün varlığı ile inanarak, benimseyerek ve severek uygulamadıkça bir müslüman kâmil bir mümin olamaz. Kâmil bir mümin olmak, ancak maddî-manevî, zahirî-batınî, iç ve dış insanın bütün yönleriyle dinin ahkâmına bağlı olmasıyla mümkündür.


Hayatın görünen yüzüyle [zâhirle] fıkıh ilmi, iç alemimizle de [bâtınla] tasavvuf ilmi ilgilenmektedir. Bütün İslâmî ilimlerde olduğu gibi fıkıh ve tasavvufun da kaynağı Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Seniyye’dir. Tasavvuf, nazargâh-ı ilâhi olan kalbi Allah’tan gayrı her şeyden [mâsivadan] ve ahirete hiçbir faydası olmayan söz, hayal ve düşüncelerden [havâtırdan] korumanın, nefsi kötülüklerden arındırmanın yollarını gösteren, Kur’an ve Sünnet ışığında eğitim yapan manevi bir ilim ve terbiye okuludur.

Tasavvufî yaşantısı olmayan, kalbini kontrol edemeyen, kalbî amellere önem vermeyenlerin İslâm’ın güzelliğini hissederek yaşaması, Allah’a yakın [mukarreb] kullardan olması imkansız derecesinde zordur.

İnsanoğlunun halifetullah sıfatıyla mukaddes emaneti taşıma çerçevesinde aslî ve değişmez gayesi, Hak bilgisini [marifetullahı] elde etmek, ibadet ve itaatle kul olmaktır. Kâinat bu ulvî gayenin gereği olarak insanın hizmetine verilmiştir. İnsanın hakiki haysiyet ve şerefinin muhafazası da bu gayede ısrar etmesine bağlıdır.

İnsan, akıl, ilim ve hikmetin aydınlığında kaldığı müddetçe bu gayeyi anlamakta güçlük çekmez. Kaldı ki Rabbimiz, Rahim sıfatının bir tecellisi olarak insan aklına yol göstermek ve insanın Bezm-i Elest’te Rabbine verdiği sözü hatırlatmak için peygamberler göndermiştir. Mucizelerle desteklenmiş olan peygamberler, beşeriyeti ilim, hikmet ve marifet nuruyla doldurmuş, sırat-ı müstakimde, dünyevî ve uhrevî saadet yolunda dosdoğru rehberler olmuşlardır.

Öyle ki, ibretle tefekkür eden insan, naklî [nakledilmiş, rivayet edilmiş] delil ve bilgilerin bir güneş, aklın ise bu güneş sayesinde görebilen bir göz hükmünde olduğunu anlar. Hayır ve şerrin karışık olduğu ve şerrin içinde hayrı bulup çıkarmak gibi hassas bir vazife ile mükellef olduğumuz bu imtihan dünyasında, rehbersiz akılla sapkınlığa düşmemek için, nakil güneşiyle aydınlanan “Tevhid” gerçeğini görmeye azami gayreti göstermeliyiz. Dışa dönük beş duyumuz ve içe dönük hafıza, idrak, hatırlama, hayal ve vehim gibi beş batinî hassamızla naklin emrinde olmalıyız. Ki böylece gaye yolunda emniyetli ve sağlam adımlarla yürüyebilelim.

Nakillerden, rivayet edilmiş bilgilerden açıkça anlaşılacağı gibi insanın değişmez üç aslî vazifesi vardır. Bunlar:

• İnsanın kendini bilmesi
• İnsanın Rabbini bilmesi
• Rabbi ile kendisi arasındaki münasebet ve muameleleri bilmesi ve hayatını buna göre tanzim edip düzenlemesi.

İnsanın kendini bilmesi, gayesini yani Rabbini bilmesi yolunda bir anahtar ve ilk adım hükmündedir. Çünkü Rabbü’l-Alemin’in bütün kudret ve sanatının incelikleri insanda mevcuttur. Bu sanatın inceliklerini tanıyan, sanatkârın vasıflarındaki mükemmelliği, mahareti ve harikulâdeliği anlar ve hayranlığını gizleyemez. İnsan, cismanî ve ruhanî yapısı ve donanımıyla Yüce Rabbimiz’in kudretine, birliğine, vasıflarına ve sonsuz maharetine en büyük delil ve alamettir.

Hem insanoğlu kendini bilmekle nefsini ve sıfatlarını tanıyacak, felakete sürükleyen veya saadete götüren halleri anlayacaktır. Böylece felaket sebeplerini terk edip, saadet sebeplerine yapışacak... Bu imtihan aleminde gaye olan Hakk’ı tanıma ve O’na yakınlık [kurbiyet] kazanma yolunda kalbî yolculuğun inceliklerine vakıf olacak ve büyük cihadın, yani nefsle mücahedenin ne kadar ciddi bir hadise olduğuna muttali olacaktır.

Kendini bilip de bu yolla Rabbini bilen insan, Rabbi ile kendisi arasındaki münasebetlerin ve muamelelerin keyfiyetini de naklî delilleri esas almak suretiyle öğrenir. Bildiği ile amel eder ve gayesi istikametinde ebedi saadete doğru yol alır.

Kul, Rabbini kendi kusurlu anlayışı ile değil, Rabbimizin haber verdiği biçimde eksiksiz olarak, şanına layık sıfatlarıyla tanımalı ve Rabbini tanıma yolundaki engelleri bir bir tespit ederek bunları bertaraf etme yolunu öğrenip tatbik etmelidir.

İşte bu iki asılda toplanan bir tek gayeyi gerçekleştirmek için, nübüvvet güneşinden ışık alan velayet yıldızı hükmünde olan ariflerin, evliyaullahın, Habib-i Kibriya s.a.v.’in hakiki vârislerinin gittiği bir yol, takip ettiği bir usul vardır. Bu yol, Hakk’a ulaşmak isteyenlerin, dinini takva ve azimet yoluyla yaşayanların yoludur. Bu tasavvuf yolu sözden ziyade hale önem veren, kalıptan ziyade kalbe önem veren bir yoldur.

Cenab-ı Hak “O gün ne mal ne evlat fayda verir. Ancak tertemiz [selim] bir kalple Allah’a gelenler [kurtulur].” [Şuara, 88-89] buyurarak, bütün kötülüklerden arındırılmış, tevhid nuru ile aydınlanmış bir kalbe sahip olunması gerektiğine, ebedi saadetin ancak bununla mümkün olabileceğine işaret etmektedir.

Fahr-i Cihan s.a.v. Efendimiz de bu hususta şöyle buyurmuştur: “Dikkat edin, vücutta bir et parçası vardır. O salâh bulursa bütün vücut salâh bulur. O fesada uğrarsa bütün vücut fesada uğrar. Dikkat edin o [et parçası] kalptir.” [Buharî]

Ruh beden için ne mana ifade ediyorsa, zahiri ibadetlerimiz için de kalbî amellerimiz aynı şeyi ifade etmektedir.

Kişiden güzel haller, güzel ahlâk ve güzel ameller sadır olabilmesi için nefsin de mutmainne derecesine ulaşması gerekir. Rabbimiz itminan olmuş nefise hitap etmekte ve ondan razı olduğunu bildirmektedir. Rabbimiz’in hoşnut olduğu kullar nefsi mutmainne derecesine ulaşmış kişilerdir.

“Nefsini kötülüklerden arındıran kurtuluşa ermiş, onu kötülüklere daldıran ziyan etmiştir.” [Şems, 9-10] ayet-i celileleri, nefis terbiyesinin ne mühim bir iş olduğuna işaret etmektedir.

Kalbi tasfiye ve nefsi tezkiye etmek hususunda kişi öncelikle bütün hallerinde Allah rızasını gözetmeli, Sünnet-i Seniyye üzere yaşamalıdır. İbadetlerini Rabbini görüyorcasına huşû ile vaktinde yapmalıdır. Haram ve şüphelilerden şiddetle kaçınmalıdır. Çok zikredip çok tefekkür etmelidir.

Mahlukata şefkat ve merhametle muamele etmeli, hizmeti şiar edinmelidir. Gecenin kalbi olan seher vakitlerini gafletle geçirmemelidir. Salih ve sıddîkların sohbetlerine iştiyakla devam etmelidir. Şah-ı Nakşibend Hazretleri k.s.: “Bizim yolumuz sohbet yoludur.” buyurmuştur. Kişi salihlerle beraberliği sayesinde dinin esaslarını, tasavvufu, adap ve erkânı, güzel ahlâkı öğrenip, yaşantısına yansıtma imkanı bulur.

Salihlerin hal yansımaları ile bilgilerin yaşanılması kolaylaşır ve hatta bir sevda halini alır. Kişinin nefsi ile cihadında en kestirme yol, dinin emirlerini samimiyetle yerine getirip, nehyettiklerinden şiddetle sakınmaktır. İstikamet üzere olmaktır. Bunu başaran kişi marifet ehli olur. Hakikate, kulluk makamına erişir.

Tasavvuf zannedildiği gibi bazı harikulâde haller yaşamak, kerametler göstermek değildir. Kur’an’a ve Sünnet ölçülerine uymak şartıyla harikulâde haller ve kerametler Allah’ın bir lütfudur. Ancak tasavvuf ehli bununla meşgul olmaz. Bilir ki bunlarla meşgul olmak gayeye ulaşmaya engel olur.

Kulun gayesi Allah Tealâ’dır. Tasavvuf ehli Kur’an ve Sünnet’e aykırı şeylerden şiddetle uzak durur. Bu yolun büyüklerinden Mevlâna Halid k.s. şöyle buyurur: “Bizim yolumuzun yolcusu, zahiren halk ile olup bâtınen Hak ile bulunandır.”

Rabbimizin tevfik ve inayeti ile...

 

S. Mübarek Erol

SEMERKAND DERGİSİ


Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

Nakşibendi Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı?

Tarih24 Mart 2012, 13:07Editör

Bir Nakşi büyüğünden, Nakşibendî Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı? Sorusuna anlamlı bir cevap..

Adıyaman Kahta ilçesi Menzil(Durak) köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki El-Hüseyni (k.s) Hazretlerinin evladı ve aynı zamanda halifelerinden olan Seyyid Muhammed Saki Hazretlerine (k.s.) soruldu:

Seyyidim, Nakşibendî Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı?

Nakşibendî Tarikatının mürşitleri olsun, sofileri olsun insan nefesleri kadar değişik meziyetleri ve meşrepleri vardır. Tabii bunları birbirine tercih etmek son derece yanlıştır.
İşte Şah-ı Nakşibendî mi daha büyük, yoksa şu mu daha büyük? gibi sorularla meşgul olmak abesle iştigaldir. Haşa o bizim haddimize düşmüş değil.

Sanatkâr yaptığı işten belli olur. Tabii ki, sanatkâr sanatkârı yetiştiriyor ve o zaman sanatkârlık belli oluyor. Netice de hepsi Resulüllah Efendimizin (S.A.V.) büyüklüğüdür. Allah dostları Resulüllah (S.A.V.)’in bahçelerinden yetişen güllerdir. Hepsi o bahçeden yetişiyorlar. Burda esas olan hangi bahçıvan bahçeye daha iyi bakıyorsa, işte o en güzeli ve en büyüğü olabiliyor.
Hepsi büyük, ama büyük devamlı kendinden daha tecrübe demektir. Bir mürşidde mevcut bulunan tecrübenin mürşide aktarıldığında bir sonraki mürşit tecrübeye tecrübe ilave ettiğinden dolayı, sanki daha büyük gözüküyor, ama bence hepsi dediğim gibi aynıdır. Yani bu büyüktür, şu küçüktür diye mütalaa’da bulunmak yanlıştır. Önemli olan bu irşat faaliyetinin halen devam etmiş olması ve kıyamete dek süreceği gerçeğidir. Buyurdular.

Alıntı


.

Tasavvufun Ayet ve Hadislerle Delili

Tarih21 Mart 2012, 16:37Editör

Tasavvufun Ayet ve Hadislerde ki delillerinden bazılarını bu yazıda bulacaksınız..

Tasavvufun Ayetlerde ki Yeri

“Ve sana kitabı da hak olarak indirdik, kendisinden evvelki -semavî- kitabı tasdik edici ve üzerine bir koruyucu olmak üzere. Artık aralarında Allah Teâlâ'nın indirmiş olduğu -hükümler- ile hükmet. Ve sana gelen haktan -ayrılıp da- onların havalarına tâbi olma. Sizden her biriniz için -vaktiyle- bir şeriat, bir açık yol kılmıştık. Ve eğer Allah Teâlâ dilese idi elbette sizleri bir ümmet kılmış olurdu. Fakat size vermiş olduğu şeyler de sizi imtihan etmek için -bir ümmet kılmadı- artık hayırlı işlere koşunuz. Nihâyet cümleten dönüşünüz Allah Teâlâ'yadır. Binaenaleyh nelerde ihtilâf etmiş olduğunuzu o size haber verecektir..”(Maide Suresi. Ayet: 48)


“Yoksa o kimse ki, gece saatlerinde -ibadete- devam eder, secde edici ve kıyamda durucu olarak ahiret azabından çekinir ve Rab'binin rahmetini diler, -bununla böyle olmayan eşit olur mu?.-Deki: Hiç bilenler ile bilmeyenler eşit olabilirler mi?. Ancak saf akıl sahipleri düşünüverir. -bundan ibret alırlar.” (Zümer Suresi. Ayet :9)


” Ve o kâfir olanlar der ki: Onun üzerine Rabb’inden bir mucize indirilmiş olmalı değil mi?. Sen ancak bir uyarıcısın ve her kavim için bir hidâyetçi vardır.” (Raad Suresi. Ayet: 7


“Ve insanlardan öylesi de vardır ki, ne bir ilme ve ne bir rehbere ve ne de aydınlatan bir kitaba sahip olmaksızın Allah hakkında mücalede bulunur.”(Hac Suresi. Ayt: 

” Görmediniz mi ki: Allah Teâlâ sizin için göklerdekini ve yerde olanı musahhar kılmıştır. Ve üzerinize zâhiren ve batınen nimetlerini pek geniş surette itmam buyurmuştur. Ve insanlardan öylesi de vardır ki, ne bir ilme, ve ne de bir rehbere ve ne de aydınlatan bir kitaba dayanmaksızın Allah hakkında mücadelede bulunur.” (Lokman Suresi.ayet: 20)


“Ve eğer onlar, o tarik (yol) üzerinde dosdoğru gitse idiler, elbette kendilerine bol bol su içirirdik.” (Cin Suresi. Ayet: 16)

“Onları bu hususta imtihana çekelim diye ve her kim Rab'binin zikrinden yüz çevirirse onu da pek meşakkatli bir azaba sevk eder.” (Cin Suresi. Ayet: 17)

“Şüphe yok ki: Bu, bir öğüttür, artık kim dilerse Rab'bine bir yol tutar.”(Müzemmil Suresi. Ayet: 19)

"Şüphe yok ki: İşte bu, bir öğüttür. Artık kim dilerse Rab'bine bir yol tutar.”(İnsan Suresi. Ayet:29)” İşte bu, hak olan gündür, artık kim dilerse Rab'bine sığınacak bir yer edinsin.” (Nebe Suresi. Ayet: 39)

 

Tasavvufi düşünce ile ilgili olan hadislerden 40 tanesi şöyle sıralanabilir:

 

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyuruyor ki:

  1. “Gizli bir hazine idim, bilinmeyi sevdim ve mahlukatı yarattım” (hadisi kudsi)
  2. “Nefsini bilen rabbini bilir.”
  3. “Yer ve göğe sığmadım, mümin kulumun kalbine sığdım.”(hadisi kudsi)
  4. “Küçük cihaddan büyük cihada dönüyoruz. Bu da kalp cihadıdır.”
  5. “Bir anlık tefekkür bir yıllık ibadetten hayırlıdır.”
  6. “Ölmeden önce ölünüz.”
  7. “Sen olmasaydın bu alemi yaratmazdım”(hadisi kudsi)
  8. “Allah’ım beni fakir olarak yaşat, fakir olarak öldür.”
  9. “Allah her mahzun kalbi sever.”
  10. “Dünyayı dünya ehline bırakınız.”
  11. “Üç şeye güvenilmez:Dünya, sultan, kadın.”
  12. “Açlık hikmettir.”
  13. “Hikmet on kısımdır. Dokuzu uzlette biri susmaktır.”
  14. “Selamet uzlettedir.”
  15. “Ben ilmin şehriyim, Ebu Bekir onun esasıdır.”
  16. Ebu Bekir, arkadaşım ve mağara dostumdur. dost edinecekseniz Ebu Bekir’i dost edininiz.”
  17. “Ben kimin mevlası isem Ali de onun mavlasıdır.”
  18. “Ben ilmin şehriyim Ali onun kapısıdır.”
  19. “Sözlerim şeriat, davranışlarım tarikat, halim hakikattır.”
  20. “Dostların arasındaki şeyh, ümmeti arasındaki Peygamber gibidir.”
  21. “Kırk gün ihlasla ibadet edenin hikmet menbaı kalbin diline ve oradan da ortaya çıkar.”
  22. “Fakirlik iftihar ettiğim bir şeydir.”
  23. “Mücahid nefsiyle cihad edendir.”
  24. “Bu ümmette otuz abdal vardır.”
  25. “Kuyruk ol baş olma.”
  26. “İlim bir noktadır, cahiller onu çoğalttı.”
  27. “Müminin kalbi Allah’ın evidir.”
  28. “Dünya ve içindekiler melundur ancak müminler ve Allah için yapılanlar müstesna.”
  29. “Fakirlerle birlikte oturup kalkmak tevazudandır ve üstün bir cihadddır.”
  30. “Üç şey gözün görme gücünü arttırır: Yeşil renk, akarsu ve güzel yüze bakmaktır.”
  31. “Allah’ın yarattığı ilk şey benim nurumdur.”
  32. “Yıldızlar gök ehlinin emenı, ehl-i beytim ise ümmetimin emanıdır.”
  33. Sufileri ve hırkalarını tenkit etmeyiniz, Çünkü onların ahlakı nebilerin ahlakı, elbiseleri de nebilerin elbiseleridir.
  34. “Bildiği ile amel edene Allah bilmediğini öğretir, bilmediğine onu varis kılar.”
  35. “Müminin ferasetinden sakınınız. Çünkü o Allah’ın nuru ile bakar.”
  36. “Tefekkür gibi ibadet yoktur.”
  37. “Zikrin en hayırlısı, gizli olandır.”
  38. “Onlar ( Allah dostları) öyle kimselerdir ki görüldükleri vakitte Allah hatırlanır.”
  39. “Sizden biriniz (hakkında) ’ muhakkak o ( iman eden kişi) delidir’ denilinceye kadar (denilmedikçe, kamil manada) iman etmiş olamaz.”

kaynak:

Tasavvuf ve tarikatlar tarihi- Mustafa Kara

 
TASAVVUFUN HADİSLERLE DELİLİ

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Ashab-ı Kiram'ı, Adab-ı Ders ve Adab-ı Nefs olmak üzere iki şekilde terbiye etmişlerdir. Allah-u Zülcelâl Habibini bu iki adab ile adablandırmıştır. 0 da ashabını böylece adablandırmıştır.

Adab-ı Ders; zâhirî olarak yapılan bütün ibadetlerin Allah-u Zülcelâl'in istediği şekilde yapılmasıdır.
Adab-ı Nefs; nefsin ve ruhun kötü sıfatlardan temizlenmesi ve güzel sıfatlarla muttasıf (bezenmiş) olmasıdır.

Allah-u Zülcelâl'in veli kulları da bu iki Adabla Adablanmışlar ve kendilerine tâbi olanları da bu şekilde adablandırmaktadırlar. Çünkü mürşid-i kâmiller, bir silsileye dayalı olarak günümüze kadar gelmişlerdir. İşte bu sebeple, Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in gerçek manada varisleri olan mürşid-i kâmillere intisab etmek ve onlardan istifade etmeye çalışmak son derece faydalı ve gereklidir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Ashab-ı Kiram-ı sadece zâhirî bilgi vermek yoluyla değil, aynı zamanda onların manevi hastalıklarıyla bizzat ilgilenerek çeşitli tavsiyelerde bulunarak ve manevi tedavi usulünü kullanarak yetiştirmiştir. Bu durumlara bir kaç örnek verebiliriz.

Ubeyb bin Ka'b şöyle buyurmuştur: "Bir gün camide bulunduğum bir sırada adamın biri geldi ve Kur'an okudu. Ben onun okumasını beğenmedim. Başka bir adam gelerek yine Kur'an okudu. Onun kıraatı önceki adamın kıraatı gibi değildi. Namazlarımızı bitirdikten sonra hepimiz Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) yanına gittik.

Ben dedim ki: "Ya Resûlallah! Bu Kur'an okudu, ben onun okumasını beğenmedim. Bu da okudu daha çok beğendim. Peygamber Efendimiz (s.a.v) ikisine de Kur'an okuyun buyurdu. Onlar Kur'an okudular, ikisinin kıraatını da güzel buldu. O zaman nefsime, önce okuyan kişinin okuması yanlış geldi. Cahiliye buğzu kalbime geldi. Peygamber Efendimiz (s.a.v) kalbime vurdu ve bende şiddetli bir terleme oldu. Sanki Allah-u Zülcelâl'in tecelliyatını görüyor gibi oldum ve o düşünce benden gitti." ( Muslim; fi Beyan'il Kur'an.)

Görüldüğü gibi Ashab-ı Kiram zâhiri ilimle kendilerini tedavi edemiyorlardı. Peygamber Efendimiz (s.a.v) doktorluğundan istifade etmek, eczanesinden ilaç alıp kullanmak suretiyle kendilerini tedavi edebiliyorlardı. Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in ashabının kalbine vurması O'nun manevi tasarrufudur. Allah-u Zülcelâl âyet-i kerimede:

"O'dur ümmiler içinde kendilerinden olup onlara ayetlerini okuyan, onları temize çıkarıp parlatan, onlara kitap ve hikmet öğreten.." (Cuma;2) buyurmuştur.


İbn Abidin kuddise sırruh şöyle buyurmuştur:


"İhlas ilmini okumak; ucub, riya, hased gibi manevi hastalıkları bilmek ve bunlardan muhafaza olmaya çalışmak farzı ayndır. (her müslümana farzdır.) İnsanın nefsi için her birisi birer afet olan kibir, gazap, cimrilik, ihanet gibi hastalıkları bilmek ve kendini bunlardan muhafaza etmek de farz-ı ayndır." (İbn-i Abidin; I/42)


Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:


"Kalbinde zerre kadar kibir bulunan, cennete giremez" (Muslim, İman:147)


Tüm bunlardan sonra bizim için en önemli görev, kendimizi bu çirkin hastalıklardan temizleyip, halis bir kalple Allah cc. yönelmektir. Bu da ancak tasavvuf ile mümkündür.

Allah-u Zülcelâl nasıl zâhirî azalarımızla yaptığımız kötü hareketleri haram kılmışsa, bâtınî olan; kin tutmak, riya (gösteriş) da bulunmak, hased etmek gibi kötü hareketleri de haram kılmıştır. Öyle ise bu bâtınî olan kötü sıfatları da izale etme çabasına girmemiz gerekir. Bunun yegâne yolu da şânı büyük olan tasavvuf yoluna girmektir.

Tarih ve fıkıh alimi, İbn-i Haldun (ks) şöyle demiştir: "İhlas ilmini okumak; ucub, riya, hased gibi manevi hastalıkları bilmek ve bunlardan muhafaza olmaya çalışmak farz-ı ayndır (her müslümana farzdır). İnsanın nefsi için her birisi birer afet olan kibir, gazap, cimrilik, ihanet gibi hastalıkları bilmek ve kendini bunlardan muhafaza etmek de farz-ı ayndır."

Peygamber Efendimiz (s.a.v):

"Kalbinde zerre kadar kibir bulunan, cennete giremez." (Muslim; Kitab'ul İman ) buyurmustur.

Tüm bunlardan sonra bizim için en önemli görev, kendimizi bu kabih (çirkin) hastalıklardan temizleyip, halis bir kalble Allah-u Zülcelâle yönelmektir. Bu da ancak tasavvuf ile mümkündür.


imam-i rabbani (ks) söyle buyuruyor:

iNSANA LAZIM OLAN ÖNCE EHL-i SÜNNETE UYGUN iNANMAK,SONRA ALLAHÜ TEALANIN EMiR VE YASAKLARINA UYMAK,DAHA SONRA TASAVVUF YOLUNDA iLERLEMEKTiR.


Sonuç olarak tasavvufun aslı; Kur'an ve Sünnet yolunda yürümektir. Tasavvuf üstadlarının tarif ettiği yoldan, ne olursa olsun ayrılmamaktır. Bidatleri, boş arzuları, nefsanî istekleri terk etmektir. Hürmet gösterilmesi gereken mübarek zatlara ve diğer mahlukata karşı saygıda kusur etmemektir.


.

"Allah'a yaklaşmaya vesile arayın." ayeti hakkında bilgi..

Tarih21 Mart 2012, 16:25Editör

"Allah'a yaklaşmaya vesile arayın." ayeti hakkında bilgi..

Allah'a (yakinlasmaya) vesile arayin.(maide5/35)

Rabbimiz, kâinati yarattigi ilk andan itibaren insanlarin islahi için kurtulus vesileleri halk etmis ve bu kiyamete kadar devam edecektir. Bu ilk vesileler Allahin seçkin kullari olan peygamberlerdir. Efendimiz(s.a.v.)in vefatindan sonra ise peygamber varisleri olan Allah dostlari mürsidi kâmiller bu vazifeyi yerine getirmislerdir. Allah dostlari her devirde bulunup kiyamete kadar dini ihya ve ikame ederler.

Efendimiz (s.a.v)buyurmustur ki: ümmetimden bir topluluk kiyamete kadar Allah’in emrini ayakta tutmaya devam ederler. Onlari terk edenler ve kendilerine karsi çikanlar onlara bir zarar veremez. Bu durum Allah’in kiyamet emri gelinceye kadar devam eder. (buhari,i’tisam,10;Müslim,imaret, 53;tirmizi fiten, 27, ibnu mace, mukaddime,9;Ahmet, müsned,5,34,269,278)

Her devirde ilahi emirleri ayakta tutacak ve dini ihya edecek bu kimseleri Hz Ali (r.a.) söyle tanitmistir. Yeryüzü kiyamete kadar Allahu teala’nin dinini ayakta tutacak ayetlerini ibtalden koruyacak kimselerden bos kalmaz. Bize düsen bu Allah dostlarini bulup onlarin dizlerinin dibinden ayrilmamaktir. Onlarin verecegi reçeteleri kullanarak Allah’a hakkiyla kulluk yapmaya çalismaktir. 

Menevi hastaliklarimizin tedavisini manevi tabib olan kâmil mürsitle tedavi etmek lazimdir. Dünya muhabbetinin kalbimizden çikip rabbimizin muhabbetiyle dolmasini istiyorsak verilen reçeteleri yerine getirmemiz gerekir.

Sadati kiramdan Seyh Fetullah Hz.’nin çok zengin bir kardesi vardi. Hesapsiz mali ve altini vardi. Bir gün kitlik bas gösterdi ve bütün mali ve serveti yok oldu. Vefat ettiginde üzerine kefen saracak bez bulamadilar. Ama Seyh Fethullah Hz. Allah’a güvendi Abdurrahman-i tagi hazretlerinin elinde kendini terbiye ettirdi. Nefsini Allah’a tevekkül ve teslim etti. Onun içindir ki hala her gün binlerce fatihayla yâd ediliyor ama kardesi Sehmuz’un ise Bitlis kabirlerinde tasi dahi kalmadi.

Yani dünyaliga degil Allah’a teslim olmak lazim gelir. Bu ise mürsidi kâmille olur. Beyazit-i bistam-i hazretleri: “- Mürsidi olmayanin mürsidi seytandir buyurmus”. O mübarekler dahi bizleri uyariyorlar ki Allah’a ulasmanin yolu mürsidden geçer. Mürsidi olmayani seytan çabuk kandirir. Gavs hazretleri bir sohbetinde buyurdular: Naksibendîler çözer baglar yani müridin kalbini dünyadan çözer Allah’a baglar.

Sah-i Naksibend hazretlerinin en büyük halifesi Alaaddin-i Attar hazretleri buyuruyor: “- Yemin ederim, kim taklid ile seyhinin emirlerine ram olursa tahkike geçecegine ben kefilim.” Sebebini söyle açikliyor: “- Benim seyhim Sah-i Naksibend hazretlerinin elini taklit ile tuttum. Taklit ede ede tahkike geçtim. Bu yol taklitten geçiyor.

Selim bir kalple Allah’a ulasmak istiyor isek mürsidimizin emirlerine muhabbetle askla sarilmamiz gerekir ki maksadimiza erelim. Rabbimizin rizasina muvaffak olalim.

Mürsidimizin emirlerini gevseklikle yaparsak muhabbet olmaz. Insan ameli ancak muhabbetle yapmalidir Gavs-i Sani Hazretleri buyurdular: “- Insan daha çok askla muhabbetle amel yapar. Gafletle olursa lezzet almaz feyz almaz. Gevseklik olur. Sidk ile yaparsa büyük muhabbet gelir. Hem Allah’i(c.c.) zikir yapiyor hem Allah’a sirtini veriyor.”

Su halde amel yapabilmek için amele mani haller vardir. Biz Allah’a hakkiyla kulluk edemiyorsak namazi sevkle kilamiyorsak orucu askla tutamiyorsak bu muhabbet degil meyildir. Iste tasavvuf, tarikat meyli muhabbete çevirmek içindir. Muhabbet tarikatin kendisidir. Islamiyet’in izzetinin, disi takva içi ihlâstir. Ihlâsi kazanmak gayedir. Ihlâsi kazanabilmenin yolu tarikattir. Seyh Fethullah hazretleri: ”- Tarikat ihlâsi kazanabilmek için muhabbeti ilahiye tafsilidir, ihlâsi kazanmak esastir, muhabbeti ilahiye vesiledir.” buyurmustur.

Bilelim ki nefsini islah etmis bir insanin ameli nefsini terbiye edemeyen kisiden belki bin derce daha faziletlidir. Çünkü bu kisi attigi her adimi Allah adina atar yaptigi amelleri insanlar için degil safi bir niyetle Allah için yapar. Bizler hastayiz ve eger bir tabibin yaninda isek ona ölü yikayicisinin elindeki ölü gibi olmaliyiz. O’na karsi samimi ve sadik olmaliyiz baska türlü islerle kalbimizi gönlümüzü mesgul etmemeliyiz ki maksadimiza erelim maksudumuza ulasalim. Yol bilenlerle yola çikalim ki yolda kalmayalim ve menzilimize ulasalim. Rabbimiz bizleri affeylesin magfiret buyursun.. Âmin..


.

Allah Dostu Kimdir

Tarih12 Şubat 2012, 01:48Editör

Özellikle günümüzde çok önemli bir yer tutan bir konu, Allah dostu kimdir kısaca anlatmaya çalışalım...

Mümin Hak adamıdır. Allah, bütün hal ve hareketlerini hak terazisinde ölçmektir her adımının temel ölçüsü yolundaki. Hak, Cenâbı Hakk'ın sevdiği ve razı olduğu şeydir. Hakkı öğrenmenin tek yolu Kur'an'ın ayetleri ve Hz. Peygamber'in (s.a.v) sünnetidir. Kur'an ve sünnetten güzel notu almayan her şey boştur, faydasızdır, zararlıdır. Hak adamının en faziletli Ameli Allah için sevmek ve Allah için buğzetmektir. ŞAHSİ ve bir şeyi Allahu Teala'nın sevdiğinden daha fazla sevmeye ve övmeye çalışmak hak olmadığı gibi, O'nun yücelttiğini küçük düşürmek de zulümdür. Birisi ifrat, diğeri tefrittir. Her ikisi de haramdır.

 


Ehlullah Allah'ın ehli ve dostu demektir. Ehlullah, Allahu Teala'nın şahitleridir. Onları gören Allah'ı hatırlar. Meclislerinde oturan samimi Kullar ilahi kokular koklar. Gerçekten tanınmaya ve sevilmeye layıktır onlar. 
Zira bir kulu alemlerin sahibi sevmiş ise o kimse sevimlidir ve sevilmeye layıktır. Kalpinde Zerre kadar imanı olan herkes için Allah ve Rasulünün sevdiği, aynı zamanda sevmeyi emrettiği salihleri sevip onlara kıymet vermesi, sohbetlerine girmesi ve hürmet göstermesi gerekir. Bu konuda Önümüze iki mesele çıkıyor:

Birincisi: kimlerin Allah'ın dostu olduğunun bilinmesi.

Ikincisi: Sirke Düşmeden velilere nasıl hürmet gösterilip istifade edileceği meselesidir.
Şimdi bunları kısaca inceleyelim.

Veli kimdir? 

Bu soru her zaman sorulur. Doğrusu çok nazik bir meseledir. Nazik olduğu kadar önemlidir de. 

Çünkü veli, bir yönüyle herkes gibi insandır. Öte yandan apayrı bir kimliğe, yetkiye ve sevgiye sahiptir.

Veli, âlemlerin sahibi Yüce Allah'ın dostudur. Dolayısıyla Allah'ın dostu olan bir kimse, her mümin için büyük önem tasir. Zira o, Yüce Rabbi tarafından seçilmiş, sevilmiş bir küldür.  Onun şahsiyetinde ve hayatında insanlara gerçek Kulluk, Hakiki dostluk gösterilmektedir. Bu yüzden veli, Yüce Allah'ın varlığını ispat etmede ve ilahi emirlerin hakikatini anlamada insanlar için en büyük delildir.
Gerçi, her mümin Allah'ın velisidir, dostudur. Fakat bizim burada konu Ettiğimiz velilik, Allah yolunda irşat yetkisi, manevi terbiyede rehberlik ve takvada önder olan velidir.

Bu özel bir makamdır. O makamda bulunan kimse kamil insandır. Bu velâyet, Hz. Peygamber'in (sav) ümmeti terbiye işine Varis olmaktır. VERASET bu ise, insanların irşadını üstlenmek, kalpleri manevi kirlerden temizlemek ve azgın nefisleri terbiye etmektir. 

Veliler genelde gizlidir. Sayılarını ancak Allah bilir. Cenabı Hak Kur'an-ı Hakim'de bize, dostlarının isimlerini değil, sıfatlarını zikretmiştir. Bu sıfatlar kimde mevcutsa, o kimse Allah'ın dostudur. Bir mümin olarak bize de onu dost etmek ve sevmek düşer. 

Allahü teâlâ bütün müminleri sevmektedir. 

"Allah Müminlerin dostudur." 519 ayeti bunu ifade eder.

Öyleyse 'Ben Allah'a iman ettim' diyen her mümin, diğer bütün müminleri sevmeli. Bu ilahi bir emirdir, Yüce Rabbimiz istemektedir.520 böyle 

Ancak Cenâbı Hak, Müminler içinden bir grubu özel olarak yakınlığına seçmiştir. Onlar gerçek takvaya Ulaşan ve 'mukarrabûn' makamına çıkan salihlerdir.521 

Resulullah (sav) onları 'vârisim, halifem ve ehlim' diye tanıtmıştır. Allahü teâlâ müminlere onlarla beraber olmayı emretmiştir.522 

İşte bu veliler insanları irşat etmekle görevlidir. Ümmetin terbiye edilmesi görevini onlar üstlenmişlerdir. Kalpleri tedavi ile memurdurlar. Hidayet yolunda rehberlik, takva işinde önderlik yaparlar. 

Onlar yeryüzünde Allah'ın şahitliğini yapan Rabbani alimlerdir. Bu yüzden onların veli olduğu bellidir, çünkü irşatları açıktır. Kendileri de halk da onların Allah'ın dostu olduğunu bilir. Cenâbı Hak onları özel olarak SEÇER,,, olacak kimseleri onlara sevk eder destekler irşat sever. 


Onlar gerçekten Yüce Allah'ı hatırlatan canlı şahitlerdir. Onları gören göz, seven gönül, kendilerinde Allah'ın bahşettiği Dostlarına çok güzel halleri görebilir. Yeter ki insan, benlik ve büyüklük taslamasın. 
Aslında, gerçek velilerin üzerinde bulunan ilahi edep kendilerinin Yüce Allah'ın dostu olduğunu gün gibi ortaya koyar. Çünkü onların gözlerinden, özlerindeki ilahi nur dışarıya yansır. 

Yüzlerindeki Samimiyet kalplere huzur verir, gönülleri cezbeder. Veliler etraflarına rahmet ve muhabbet yayarlar. Her insana uzanan elleri sayesinde irşat ve feyiz yayılır, niceleri tövbe eder, Hidayet bulur. Böylece veliler yakından tanınır. Gün geçtikçe yedi insan da güzelleşir, sevdikçe özelleşir onları.

Allahu Teala'nın dostluğundan nasibi olan kimseler, onları görünce Allahu Teala'yı hatırlar. Allah'a aşık olan ruhlar Allah dostlarını görünce sevinir: heyecanlanır, manevi bir haz alır. Çünkü karşısında Yüce Yaratıcının dostu durmaktadır. 

O dostun yüzünde ve Gözünde ilahi nişanlar bulunmaktadır. Heybet, çekicilik gibi ... 

Ona yönelen kalp ilahi sevgiyle dolar, huzur bulur. Yedi onu gönül, kısa yoldan Allah ve peygamber sevgisini tadar. Bu hazzı bulan kişi tövbeye Sarılır. 

Allahu Teala'nın bu nimetlere vesile ettiği veliler bütün zaman ve devirlerde olmuştur. Resulullah Efendimiz'in (sav) göre kıyamete kadar da bulunacaklardır müjdesine. Onlar İslam dinini en güzel şekilde Yaşayarak Tebliğ etmektedirler. Bunu yaparken Allahu Teala'dan başka hiç kimseden korkmazlar.523

Durum böyle olunca, insanın onlardan istifade etmesine engel olan Husus sadece nefsi, kibri ve kendisini yeterli görmesidir.

Başka bir engel yoktur. Ayeti kerimenin ifadesine göre Kibirli insanlar, Allahu Teala'nın ayetlerini Görmekten ve hikmetlerini müşahade edemezler.524 

Demek ki, yeryüzünde Yüce Allah'ın varlığına en büyük bir ayet ve en açık alamet olan bir velinin, anlaşılması, sevilmesi ve kendisinden istifade edilmesi için, kalbin açılması ve onlara yönelmesi gerekiyor. 

Allahu Teala'yı tanımak ve arifleri sevmek tevazu ve edep ister. Kendisini beğenen kimse Allah'ı tanıyamaz. (Marifetullah) Bu yolda benlik işe yaramıyor. Hep 'ben ... Ben! .. "Diyenler Allah'a ulaşamıyor. 


Ilahi sevgiyi tatmak ve Allah dostlarını tanımak için özel olarak dua edip Yüce Allah'tan yardım istemeli. Allah dostlarının sevgisinin kazanılması sadece akıl ve ilim ile olmaz. Akıllıyım diyen nice insanlar, Yüce Allah'ı tanımadan, imam ile şereflenmeden olup gitmişlerdir. Dünyadaki keskin zekaları, ahirette kendilerine bir Fayda kazandırmamıştır.

 Alıntı: http://www.tasavvufnedir.com/component/content/article/37-tasavvuf-nedir/55-allah-dostu-kimdir-.html



.

Edep Hakkında

Tarih05 Ocak 2012, 07:25Editör

Zünnun Misrî (k.s.): - Ârifin edebi, bütün edeblerin üstündedir. Zira ona edeb öğreten marifettir.

   Hazret-i Ali’ den (r.a.); Resûlü Ekrem (s.a.)buyurdu:

   - Beni Rabbim edeblendirdi, edebimi de üstün ve güzel eyledi.

   Gene buyurdular: - Kişinin çocuğunu terbiye etmesi, ona edeb öğretmesi her gün yarım sa' (1750 gram hurma ve saire gibi) sadaka vermesinden daha hayırlıdır.

   Süfyan-i Sevrî (k.s.) buyurur:

   - Güzel edeb, Allah Teâlâ’nın gazabını söndürür.

   Ebû Muhammed Harirî (k.s.) buyurur:

   - Yirmi senedir ayağımı uzatıp oturmadım. Dedim ki Rabbime karşı edebli olmak, benim için daha evlâdir.

   Ibn-i Abbas (r.a.) buyurur:

   - Bütün edeblerin başı, hem rahatlıkta hem de sıkıntı zamanında Allah Teâlâ’nın emirlerine uyup, yasaklarından kaçınmaktır.

   Yahya bin Muaz (k.s.) buyurur:

   - Kim, tam bir edeb ile edeblenirse, Allah Teâlâ’nın sevdiği, muhabbet ehli kimselerden olur.

   Ebû Imran söyle demiştir.

   - Dört güzel haslet ile üstün hale kavuştum. Besir bin Hâris'i rüyamda gördüm. Buyurdular ki: Dört haslete yöneldin, fakat edebi terk ettin. Hâlbuki edeb, en önemli iştir.

   Abdullah bin Mübarek (k.s.) buyurdu:

   - Edebden az bir şeye dahi çok muhtacız. İlimden çok şeye muhtaç olmamız böyle değildir.

   Buyuruldu ki:

   - Üç haslet vardır ki, bunlara sahip olan, mahrum kalmaz. Edeb ehliyle beraber oturmak, güzel edeb sahibi olmak ve başkasına eziyet etmemek.

   Abdullah bin Menâzil'a (k.s.) edeb hakkında sorulunca:

   - Çok çeşitli tarifini yapmışlardır, biz de deriz ki; Edeb, insanin nefsini bilmesi, tanımasıdır, buyurmuştur.

   Mahmud Sâmi Ramazanoglu (k.s.), edebi dolayısıyla ömrü müddetince iki dizi üzerine oturmuşlar, bağdaş dahi kurmamışlardır.

   Ibn-i Atâ' ya "edeb nedir?" diye sorulunca:

   - Müstahsenâta vukûfundur, râzı olunan beğenilen şeyleri yapmandır, buyurmuştur.

   Hızır (a.s.) bir kimseye söyle buyurmuştur:

   -"Allah’ım! Sana kulluk yapmam hususunda bana güzel edeb ihsan eyle," diye dua et.

   Hasan Basrî (k.s.):

   - Dünya ve ahirette kul için en faydalı edeb, dine bağlılık, dünyaya düşkün olmamak ve Rabbini tanımaktır, buyurmuştur.

   Beka bin Batû (k.s.):

   - Bir kimse ki bidayet ehlinin edebi ile, bu yola girerken edeblenmez ise son haddi bulanların makamına nasıl yükselir?

   İbn-i Atâ (k.s.)buyurdu ki;

   - Her kim edebden mahrum kaldı, cümle hayırlardan mahrum kaldı.

   Ebussûd b. Ebuasâir buyurdu ki:

   -Allah’ın sevgili kulları, yani veliler, vasıl olduklarına ancak edeble vâsıl oldular. Yoksa ne çok amel, ne de başka benzerleri ile değil.

   Adiyy bin Müsafir (k.s.):

   - Şu kimse ki; edebini, edeb öğretenlerden almaz; o kendisine uyanları fesâda götürür.

   Zünnun Misrî (k.s.):

   - Ârifin edebi, bütün edeblerin üstündedir. Zira ona edeb öğreten marifettir.

   Ibrahim Düsûkî (k.s.)buyurdu ki:

   - Veli kullar arasında, bid'ate saplanan tek kişi görmek mümkün değildir. Bilhassa onlar, dinî edebe, erkâna pek riâyet ederler. Ümmetlerin efendisi, Hazret-i Rasûl'ü (s.a.) izlerler. O'nun edeb kaynağı ise Kur'an'dır.

   Ebû Ali Dekkâk (k.s.)buyurur:

   - Edebi terk etmek ilâhî huzurdan kovulmağı icap ettiren bir sebeptir. Her kim padişahların önünde edebsizlik ederse kapıya, kapıda edebsizlik ederse ahıra bakmağa gönderirler.

   Seyh Ebû Ali Sakatî buyurur:

   - Edeb yolunu tutmadan büyüklerin sohbetinde bulunan onlardaki faydalardan, nazarlarında mevcud olan feyz ve bereketlerden mahrum olur. Onlardaki nurlardan kendisinde hiç bir sey zuhur etmez.

   Ibn-i Atâ (k.s.):

   - Edeb nedir? sorusuna:

   - Güzeldir, denilen şeyleri kollamaktır.

   - Bu nasıl olur? denilince, buyurdular ki:

   - Gerek âşikâr, gerek gizli, Yüce Allah'la olan muamelenin edebe dayanmasıdır. Böyle oldun mu (arabcayi hiç bilmeyen bir) âcemi de olsan edibsin.

   - Yirmi sene bile çalışılsa, edeb öğrenilmeden ilim öğrenilmez.

   Hayri Nisabûri (k.s.), edebe çok önem verirlerdi.

   - Muhabbet ehli, sevgi isinde, iyi niyete sahib oldukça edebleri artmağa baslar.

   Yusûf u Râzî (k.s.):

   - İlmi elde etmek istiyorsan, edebli olmalısın, buyurmuşlardır.

   Hikemül Atâiyye'den

   - Ey edeb isteyen, şan ve şeref; duâ ve taleb değil, ancak senin merzûk u hüsnü edeb olmak ligindir.

   Ebû Osman Nûrî (k.s.)buyurur:

   - Edeb, fukaranın mesnedi, zenginin ziynetidir.

   İmam Rabbanî (k.s.) buyurmuştur ki:

   - Bilesin, adâbdan velev ki bir edebi muhafaza, mekruhlardan velev ki tenzihî olsun bir mekruhu terk etmek, zikirden tefekkürden, murâkabe ve teveccühden çok daha efdaldir.

   Evet bütün bu zikir, fikir, murakabe ve teveccüh; şeriati mutahharanın ahkâmına riâyetle beraber, bir kimsede toplanırsa nûrun alâ nûrdur. O kimse hakikaten büyük bir kurtuluşa ermiştir. Ama bu da insanin yaradılış gâyesi olan ibâdet ve ubûdiyyete ihlâsla devam etmeksizin aslâ hasıl olmaz. (Adâb, Muhammed Abdullah bin Hâni)

   Mevlâna Hâlid Bagdâdî (k.s.) buyurmuşlardır ki:

   -İslâmiyet yolunda en önemli edebler şunlardır:

   İslâm dininin ahkâmına tam tâbi olmak.

   Genişlik ve darlıkta sabretmek ve bollukta tam şükretmek.

   Sünneti ihya etmek, bid'atlerden sakınmak, kırıklık içinde yani mütevâziyâne devamlı olarak Rabbine yalvarmak, yakarmak. Allah'tan başkasının hatıra gelmemesi için çok çalışmak, görmek gözün isi olduğu gibi, huzuru da kalbin isi melekesine getirmek, hatta kalbin dünya ve âhirete âid her şeyden yüz çevirip, hakîki mahbûb, yani gerçek sevgili olan Allah Teâlâ'dan başkasına bağlılığının kalmamasını sağlamak.

   Ebû Abdullah Nibbacî (k.s.):

   - Her seyin bir hizmet edicisi vardır, dinin hizmet edicisi de edebdir.

   Abdülkadir Geylâni (k.s.) buyurur:

   - Hizmet eden sonunda kendisi de hizmet edilen durumuna gelir. İtâat eden sonunda kendisi de itâat olunan kişi seviyesine yükselir. İkram eden sonunda ikram olunan kisi durumuna gelir. Allah'a yaklaşan yakınlaştırılır. Tevâzu gösteren yüceltilir. Kerem ve ihsan sahibi olmağa gayret eden şereflendirilir. Güzel edeb sahibi olan, Allah'a yakınlaşır. Güzel edeb, seni Allah'a yakınlaştırır. Güzel edeb, Allah'a tâatdir. Çirkin davranışlar ise ona karşı günahkârlıktır.

   Hazret-i Ali (r.a.)buyurur:

   - Himayen altındakilere iyilik yapmak istersen, onlara terbiye ve edeb ögret.

   Ebü'l-Mevâhib (k.s.) buyurur:

   İrfan sahipleri ile, ancak edeb tavrını takınarak oturunuz. Çünkü onlarla oturur iken edeb kaidelerine uymayan birçok kimseler, çok kere ilâhî dargınlığa uğradılar ve Hak yakınlığı dîvanından silindiler.

   İlâve ederdi:

   Edib geçinen (edebli olduğunu iddia eden) birini düşünün. Bu iddiası ile o, bir sofiyye terbiyesi görmemiştir. İste... hali anlatıldığı gibi olan kimse edîb olamaz.

    Gene buyururdu ki:

   - Tarikat tümden edebdir... Bir de, edeblendirmek. Yani, hem edeb sâhibi olmak, hem de başkalarını edeb sahibi kılmak. Şüphesiz bu yolun ehli, münakasa da ederler, ama Hak için... Hakdan yana. Onlar Hakkin sohbetinde otururlar. Onlar tam bir edeb sahibidirler.

 

   Gene edeb hakkında:

   Onun baslıca sirri, hudutlara riâyet

   Kalır mi insanda hak, gözetilmezse şâyet

   İstediğin insansa, onu edeble donat

   Edebdir insani, Hakka uçuran kanat.

   "Din edebdir" buyurdu ol Hz. peygamber

   Serpmişti arkasına edeb misali erler.

   Edeb, ihsan et Rabbim, sevdiklerin aşkına

   Eriyeyim edeble, dönüşeyim şaşkına.

 

   Edeb hakkında pek çok sözler söylenmiştir, aşağıya bunlardan bir kaçını alıyoruz:

   * Edeb; Evliyaullah’ın delili ve Allah'a kavuşma vesîlesidir.

  * Edeb; Hakka giden yolun azığıdır. Edeb her şeyin başıdır. Ruhun terakkisi ancak edeble elde edilir.

  * Edeble varan, lütufla döner.

  * İnsanla hayvan arasındaki fark, edebdir.

  * Edeb, aklin dıştan görünüşüdür.

   * Edeblerin anası, az konuşmaktır.

  * Edebi terk eden, ârif değildir.

  * Tasavvufun tamamı edebdir.

  * Hakiki güzellik, ilim ve edeb güzelliğidir.

  * Edeb; Şeytanı öldüren bir silâhtır.

  * Hakikatten maksad ancak edebdir.

  * Her şey çoğaldıkça ucuzlar, fakat edebi çoğaldıkça kişinin değeri artar.

   * Âdemoğlunun edebden nasibi yok ise, insan değildir.

   * Sofîlerin terbiye etmediği kimse, edebin hakikatini anlayamaz.

   * Edeb; Sünnet-i Resûlullah’a uygun hareket etmektir.

   * Edeb; Hâlik Teâlâ’nın sevdiği kullarına bahşettiği ilâhi bir tılsımdır.

   Cenâb-i Hakkin rızası, ancak edebli bir ubûdiyyetle elde edilir.

 'İman nedir?" diye akildan sordum. Akıl kalbimin kulağına dedi ki: "İman, edebdir." (Mevlâna Celâleddin Rûmî)'

 

   Şair ne güzel söylemiş:

      Ehl-i diller arasında aradım, kildim taleb

      Her hüner makbul imis. İllâ edeb, illâ edeb

      Edeb; Bir tâc imis Nûr-u Hudâdan

      Giy ol tâcı, emin ol her belâdan.  

    Bostânül-Ârifin'de söyle denilmektedir:

  İman beş kaleli bir beldeye benzer. Altın kale, gümüş kale, demir kale, hubûkel kale, kerpiç kale. Kalenin içinde bulunanlar kerpiç kaleyi koruyup gözettikleri müddetçe, düşman içlerine ulaşamaz. Kaleyi muhafaza etmeyi bırakırlar da, birinci kale düşman tarafından tahrib edilirse, ikinci, sonra üçüncüsüne göz dikilir ve sonunda bütün kaleler teker teker tahrîb edilmis olur. İman da böyle bes kal'a içindedir:

   Yakîn,

   Ihlâs,

   Farzlari edâ,

   Sünnetleri tamamlamak ve

   Edebi korumak.

    Kişi edebi koruyup, gözettiği sürece şeytanın onda ümidi kalmaz. Şayet edebi terk ederse o zaman şeytan, onun sünnetlerine, farzlarına, sonra da ihlâs, yakîn ve imanına göz diker. Binaenaleyh kişinin abdest, namaz, alış veriş ve sohbet gibi bütün islerinde edebi koruması lâzımdır.

   Su hususu iyice bilmelidir ki, şerîat ancak hükümlerden ibâretdir. Tarîkat ise mahza edebdir. Huzurdan kovulan, reddedilen kisi Iblis gibi, ancak edebe riâyetsizlik, edebsizlikden dolayı kovulur.

   İbn Sirin'a (k.s.); - Hangi edeb Allah'a daha çok yaklaştırır? diye sorulduğunda, cevaben:

   - Allah'in rubûbiyyetini bilmek, O'na taatle amel etmek, sevindirici şeylere hamd, üzücü hadiselere sabır, demiştir.

   Meşayihdan biri demiştir ki:

   - Kim nefis terbiyesi yapmadan, dünya ve 0âhireti tanımadan, sırf basit dünya menfaati için, gönül sahibi ve irşâda ehil olduğunu iddia ederse bununu cezası; Resûlullah’ in (s.a.) Miraç’ta gördüğü kadınların cezâsının kat kat fazlası olacaktır ki, bu kadınlar makaslarla göğüslerini kesmektedirler. Rasûlü Ekrem (s.a.) Cibril'e:

   - Bunlar kimdir? diye sorduğunda, Cibril:

   - Bunlar zina yoluyla çocuk dünyaya getirenlerdir, cevabini vermişlerdir.

   Abdülkadir Geylânî (k.s.) buyurur:

   - Mürşidinin huzurunda edebli ol. Az konuş, çok dinle. Zira böyle yapmak, senin öğrenmene ve mürşidinin kalbine yakınlaşmana sebeb olur. Güzel edeb, seni mürşidine yakınlaştırır. Kötü edeb ise uzaklaştırır. Sen ediblerle yâni yüksek edeb sahibi kişilerle düşüp kalkmadıkça nasıl güzel edeb sahibi olabilirsin? Sen mürebbî ve mürşidini tasvip etmiyor ve onun hakkında hüsn ü zan beslemiyorsan, hakkin yolunu, ondan nasıl öğrenebilirsin ki?

   Seyh Abdurrahman Sülemî Nisâburî (k.s.) buyurur:

   - Bir sofi için su iki şey gereklidir:

   Bütün hallerinde doğruluk üzere ola.

   Muamelesinde edebli dura.

   Süfyan Sevrî (k.s.), edeb'in ehemmiyeti hakkında:

   - Kur'an ve hadis ilmini isteyen kimse, önce, kendisine bir hazırlık yapsın. Bu hazırlık en az yirmi yıl edeb, görgü ve terbiye hazırlığı olsun. Evvelâ yirmi yıl edeble hareket... Sonra,    Kur'an ve hadis ilmi buyurmuştur.

   Said bin Cübeyr (k.s.) buyurur:

   - Allah'a itaat edip (edeb gözleyen) emirlerini yerine getiren, onu zikrediyor, demektir. Onun verdigi emirlere göre hareket etmeyen, ne kadar tesbih çekerse çeksin, ne kadar Kur'an okursa okusun, zikretmiyor sayılır.

   İbrahim Hakki Erzurûmî (k.s.) buyurur: (Maarifetname'den)

   Ey Aziz! Edeb ehli demislerdir ki:

   - Muhakkak ki, barış ve savaş zamanlarında, uyuduğun saatlerde, diri ve ölü hallerinde, bir an bile senden ayrılmayan sahibin-ki o seni yaratandır, Mevla’ndır, Rabbindir, rızkını verendir. Hangi saatte sen Onu düşünür ve anarsan O seninle beraberdir, sen Onun huzurundasın. Nitekim Cenab-i Hak, beni zikredenin yanındayım, buyuruyor ve her ne zaman Ona karşı olan vazifelerinde bir eksiklik, bir kusur yaptığın için üzülür ve kalbin kirilirsa, sahibin o anda senin yanındadır ve koruyucundur. Nitekim Allah Teâlâ ve Tekaddes hazretleri:

   - Kalbleri kirik olanların yanındayım, buyurmuşlardır.

   - Gece gündüz, bir an bile, Rabbinle baş başa kalmak ve ona yalvarışlarında duyacağın manevî zevki almaktan geri kalmayasın. Bunu yapabilmen için Mevlâ’nın huzurunda bulunduğun zaman riâyet edeceğin edebleri ve erkâni bilmek lâzımdır.

   Bunlar şunlardır:

   1. Başını eğip, önüne bakmak.

   2. Aklini toplayıp Allah’tan gayri olan bütün fikirleri zihninden atmak.

   3. Tam bir sessizlik içinde bulunmak ve susmak.

   4. Vücudun bütün azalarını sakin, rahat bulundurmak.

   5. Emirleri yapmakta azimli olmak.

   6. Yasaklardan sakınmak.

   7. Hiç bir şeye itiraz etmemek.

   8. Devamlı Allah Teâlâ’yı zikretmek.

   9. Allah’ın büyüklüğü üzerinde düşünmeğe devam etmek.

   10. Allah’ı her şeyden üstün tutmak.

   11. Halktan ümidini kesmek.

   12. Allah’ın heybet ve azameti karşısında yalvarışta bulunmak.

   13. Haya (utangaçlık) içinde kirik bir kalple huşû içinde bulunmak.

   14. Kazanma heveslerine dalmayıp, Allah’ın verdiklerine güvenmek.

   15. Allah'a teslim olmak ve Ondan gelene razı olmaktır.

   Abdülkadir Geylâni (k.s.) buyurur:

   - Benim bir mürşidim vardı. Her ne zaman müşkilim olsa ve zor bir durumla karsılaşsam, hemen onu bana açar, mes'eleyi hal ederdi. Hiç bir zaman benim konuşmama lüzum bırakmazdı. Böyle olusu, benim ona karşı gayet hürmetkâr davranmamdan ve hüsn ü edeble hareket etmemden ileri geliyordu. Bizi tenvir eden büyüklerimize karşı daima hürmetkâr davranmış, hüsn ü edeble hareket etmişsimdir.

   Hazret-i Mevlâna Celâleddin Rûmî (k.s.) hazretlerinin edeb hakkındaki şiirleri:

   Efendi, bilmis ol ki edeb,

   İnsanın bedeninde ruhdur.

   Efendi edeb, Allah adamlarının

   Gözü gönlü nurudur.

   Âdem süflîden değil, âlem-i ulvîdendir.

   Yani bedeni ile topraktan yaratilmis ise de ruhu ile eflâkidir.

   Bunu anla, su dönen felegin dönüsündeki letâfet de edebdendir.

   Eger şeytanın başını ezmek dilersen, gözünü aç ve gör ki şeytanın katili edebdir.    Âdemoğlunda edeb bulunmazsa o Âdem âdemoğlu degildir.

   İnsan ile hayvan bedenleri arasındaki fark edebdir.

   Gözünü aç da tamamıyla kelâmullah’a bak.

   Kur'an'ın bütün âyetleri, edeb ta'liminden ibârettir.

   İman nedir? diye akıldan sordum.

   Akil kalbimin kulağına dedi ki

   "İman edebdir"

   Ey Sems-i Tebrizî, sen sirri ilâhisin. Sus!..

   Dünya gecesini aydınlatacak ışıkların

   En parlağı edebdir.

   Mümsad Deynûrî (k.s.) velilere karşı edebini söyle anlatır:

   - Hangi velinin huzuruna girsem; nesebimi unuturum... İlimden yana bos olurum. Marifet islerinde ise yokluğa bürünürüm.

   Bundan sonra da aksini yapanları söyle anlatırdı:

   - Bir kimse, her hangi bir şeyhin yanına giderken, kendine has hazla giderse, ondan alacağı hazzı kaybeder... Onu görmekle bir şey elde edemez. Onunla, sohbetten umduğunu bulamaz... Edeb erkânından istifade edemez. (Tabakatü'l-Kübra)

Resûlü Ekrem (s.a) Hazretlerinin Edeb Ve Hayâsı:

Resûlü Ekrem (s.a), örtüsüne bürünmüş bâkire bir genç kızdan daha edebli idi. Aşırı hayâsından, ömründe hiç bir adamı azarlamamış, yürürken sükûnetle yürümüş, hiç bir zaman kahkaha ile gülmemiştir.

   O devirde Arabistan'da ve diğer memleketlerde edeb ve hayâya riâyet edilmez, arablar çırılçıplak yıkanırlar, hatta Kâbe'yi çırılçıplak tavaf ederlerdi. Resûlü Ekrem (s.a) bu denaetten tiksinirdi. Hatta bu yüzden hamamlardan sakınılmasını emretmişti. Ancak peştamal kullanarak hamamlarda yıkanmağa müsaade etmişler, fakat bu müsaade kadınlara verilmemiştir.

   Allah’ın Resûlü, hayasından halk içinde, kalabalık yerlerde, çarşı ve pazarlarda yüksek sesle konuşmazdı. Hoşa gitmeyecek sözler söylemezdi. Yine hayâsından hiçbir kimsenin yüzüne dikkatlice bakmazdı. İnsanların görülmesini istemedikleri yerlerine ve kusurlarına bakmaz, görse bile görmezden gelirdi. Hazret-i Âise (r.a) validemiz Onun edep yerini asla görmediğini söyler... (Eş-Şamâilul'l-Muhammediye)

   Allah’ın Resûlü insanları hayâya teşvik eder, hayânın, imânın bir parçası olduğunu ifade buyurur, onları harama gitmekten sakındırırdı.

   Bir gün bir genç geldi ve Ondan zinâ etmesine izin vermesini istedi. Huzurda bulunan sahabiler, onu susturmak istedilerse de, O, "bırakın yanıma gelsin" buyurdu.

Peygamberimiz (s.a), yanına gelen gence sırayla:

   "Bu kötülüğün anana, kızına, kız kardeşine, halana, teyzene yapılmasını ister misin?" diye sordu.

   Genç her defasında "Hayır, istemem" diye cevap veriyordu. Bunun üzerine Peygamberimiz (s.a)de: "İnsanlar böyle bir kötülüğün kendi akrabalarına yapılmasını istemezler" buyurdu. Ve elini gencin göğsü üzerine koyarak "Allah’ım, bunun günahlarını affet, kalbini ve edeb yerini haramlardan koru" diye dua etti. Bu genç bir daha böyle bir kötülüğe dönüp bakmaz oldu. (İbn Hanbel, 256-257 M. Zekâi Konrapa, Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem)

 


.

Cemaat Olmanın Nimet ve İmtihanları

Tarih05 Ocak 2012, 07:22Editör

Zira, cemaat Allah yolunda Allah için bir rehberin etrafında toplanıp emanetleri taşımaktır.

CEMAAT OLMANIN NİMET VE İMTIHANLARI

İnsanoğlu yaratılışı gereğince eşrefi mahluk olmasına karşın muhtaç varlık. Hatta doğduğunda diğer bütün canlılardan daha aciz, daha muhtaç…

Bu durum büyüyüp geliştiğinde,bir fert olarak ayakları üstüne durmaya başladığında sona ermiyor. Zira Allah Teala, insanı diğer insanlarla hayatı paylaşmak ve bir arada yaşamak üzere kurgulamış, insanı, insana muhtaç,maddeye de ve manaya da...

Bu nedenle insanoğlu alıp başını,ıssız dağ başlarında yalnızlığının kuytularında yaşama şansına sahip değildir. Bizi bir insan doğurdu, insan besledi ve büyüttü. Neslimiz yine insanla devam edecek. Sağlığımız, eğitimimiz, kültürümüz, ticaretimiz yine insanla mümkün.

İlk insandan itibaren topluluklar halinde yaşamış,tarihleri ve birikimleri birbirlerine yaslanarak oluşturmuştur. İnsanoğlunu  bir araya getiren, bazen akrabalık bağları, bazen menfaatler, bazen yaşanılan coğrafya, bazen ortak değerler olmuştur. Özellikle de dinimizin cemaat olmayı emri bu birlikteliğe etken olmuştur.

İnsanoğlunun bir arada yaşama ihtiyacıyla birlikte, bütün topluluklarda fertlerin itaat etmek zorunda olduğu ve itaat etmedikleri taktirde çeşitli yaptırımların uygulandığı “sosyal düzen kuralları” hep olageldi. Bu kuralları, ilk insan Hz. Adem (a.s) ile birlikte ilk koyan Allah Teala’dır. Daha sonraları insanlar, bu kuralları aslından uzaklaştırarak yanlış uygulamalara gitmişler. Ama Allah Teala,kullarına merhamet ederek sık sık peygamberler göndermek suretiyle, doğru kuralları tekrar ortaya koymuş ve kullarının uymalarını istemiştir.

İnsanoğlunun, Adem (a.s) ile başlayan dünya üzerindeki hayatı, kıyametin kopması ile sona erecek. Allah’u Teala, dünya hayatının son diliminde yaşayan insanlara son uyarısını, son uyarıcısıyla göndermiştir. Yaratıkları içerisinde en çok sevdiği o sevgiliyi, kendisine uyulduğu takdirde -yığın yığın günahlar olsa bile- affının, acımasının, sevgisinin, ebedi mutluluğun kapısı yapmıştır.

İşte o son uyarıcı Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin, üzerinde durduğu konuların belki de en önemlisi, Müslümanların birlik beraberlik içerisinde olmaları ve başlarındaki imamlara veya başkanlarına itaat etmeleridir. Çünkü Allah’u Teala;

“Ey iman edenler! Allah’tan O’na yaraşır şekilde korkun ve ancak Müslümanlar olarak can verin. Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı yapışın; (sakın) parçalanıp ayrılmayın...” [848]buyurmuştur.

Bilinmelidir ki Allah’u Teala Müslümanlara, yasaklanmış şeylerden ittika edip sakınmalarını emredince, bütün tâat ve hayırların aslı durumunda olan şeyi, yani Allah'ın ipine sımsıkı sarılmayı emretmiştir. Bil ki, ince bir yol üzerinde yürüyen herkesin, ayağının kaymasından korkulur. Fakat o kimse bu yolun iki tarafında iki ucundan güzel ve sıkı şekilde bağlanmış olan bir ipe sıkıca tutunduğunda, korkudan emin olur. Şüphe yok ki Hak yolu, ince bir yoldur. Birçok insanın bu yolda ayağı kaymıştır. Ama, Allah'ın delillerine ve apaçık beyânlarına sımsıkı tutunan kimseler, bundan emin olmuşlardır. Binâenaleyh buradaki "ip" kelimesinden murat, din yolunda hakka, hakikate o vasıta ite ulaşılması mümkün olan her şeydir.[849]

Hakka ve hakikate ulaşmanın bir çok yolu vardır; ancak bir yol var ki bütün yolların en emniyetlisi, en sevimlisi ve en verimlisidir. Bu, sırf Allah rızası ve muhabbetullah üzere kurulmuş bir takva cemaatine katılıp, Allah sevgisi üzerinde yaşamak ve o sevgi içinde dünyadan ayrılmaktır.

Kim istemez şerefli, edepli, terbiyeli, sevgili bir Müslüman olmayı? Kim arzulamaz Yüce Mevla’nın sevgi ve rızasına ulaşmayı? Kim dilemez Hz. Rasulullah (s.a.v) ’in iki cihana bedel bir tebessümüyle karşılaşmayı ve sevinçten ağlamayı? Kim düşünmez Cehennemi selametle geçip ebedi saadet ve selam yurdu Cennet’te bulunmayı?..

Öyleyse Allah için birbirlerini sevenlerin oluşturdukları bir cemaate olmayı arzulamalıdır. zira bu topluluk sevginin bir araya topladığı ülfet adlı yürek devletini kurabilmiş insanlar birlikteliğidir; yüreklerini paylaşanların, ülfet kimliğiyle vizesiz gümrüksüz birbirlerinin gönlüne özgürce yol bulanların cem olmalarıdır. Ümmet işte bu toplulukların oluşturduğu okyanusun adıdır. Böyle bir topluluğun fertleri yürek ülkelerinde muhabbeti iktidar etmişlerdir. Sevgi toplumunda fertler birbirlerinin gönlünü, hayat denizinde kopan ya da kopacak olan fırtınalara karşı, emin bir liman, selâmetli bir sığınak, bereketli bir barınak bilirler.

 

CEMAAT OLMAK FARZDIR

İşte yukarıda sayılan sebeplerden dolayıdır ki Müslümanların Allah yolunda birlik sağlayıp cemaat olmaları farz-ı ayındır. Bu birlik, güzel kulluk ve takva için olmalıdır. Tevhid inancı bunu ister. Yüce Rabbimiz hepimize özel ve şerefli bir görev vermiştir. Bu görev, Yüce Allah’ın adını duyurmak, dinini yaymak, ilahî emir ve hükümleri yaşamak ve bu yolda var gücüyle gayret göstermektir. Şu kainatta var oluşumuzun asıl gayesi budur.

Bilinmelidir ki,İslam tevhid dinidir ve bizden tevhid (Allah rızası etrafında birlik) istemektedir. Bir mümin olarak bu tevhide (birliğe, cemaate) kalben, fikren, fiilen, kısacası hayatımızla iştirak etmemiz gerekmektedir. Ne yazık ki günümüzde Müslümanların en büyük sıkıntısı birlik şuurundan uzak bulunmaları ve cemaatin ne kadar gerekli olduğunu unutmuş olmalarıdır.

Dinimiz ancak cemaatle yaşanır. İnsanın kemalatı cemaatle tamam olur. Cemaat ne denli zahmetli olsa bile, kişinin yalnızlıkta bulduğunu zannettiği bütün rahatlıklardan daha hayırlıdır. İslam’ın öngördüğü cemaatte Allah’ın emirleri karşısında herkes; kuvvetlisi, zayıfı, efendisi, kölesi, hakimi, mahkumu, amiri, memuru eşittir. Üstünlük sadece takva iledir. Hz. Peygamber(s.a.v) “İnsanların en hayırlısı, Allah için diğer insanlara en faydalı olandır.” [850] buyurmuştur. Bu Hadis-i Şerif de işaret edilen faydalı olabilme, ancak insanlarla diyalog kurup kaynaşmakla, yani cemaatle mümkündür.

Müslüman’ın Allah yolunda takva için birlik olmaları farz-ı ayndır demiştik. Öyleyse mü’minin asıl yaratılış gayesi tevhid akidesi üzere ve cemaat disiplini içinde ilahi hükümleri hayatına tatbik etmektir. Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler! Allah’tan tam manasıyla korkun ve ancak Müslüman olarak can verin. Hep birlikte Allah’ın ipine (Kur’an’a, ihlasa, taata, cemaate) sımsıkı sarılın, dağılıp parçalanmayın.” [851] Görülüyor ki Rabbimiz, müminlere önce kendisinden tam manasıyla korkmayı emretmiş, sonra Müslüman olarak ölmelerini istemiş ve bunun yolunun hep birlikte Allah’ın ipine, yani Kur’an ve Sünnet çizgisinde cemaate sarılmakta olduğunu bildirerek bu ipe tutunmayı farz kılmıştır.

 

Öyleyse,hiçbir Müslüman: “Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve sadıklarla beraber olun.“ [852] ayeti beni ilgilendirmiyor diyemez.

Akıllı bir insan, Yüce Allah’ın: “O gün (Allah için birbirini seven ve bu uğurda kenetleşen) muttakiler hariç, bütün dostlar birbirinin azılı düşmanı olur“ [853]  uyarısını hafife alıp kafir ve fasıklardan dost seçemez.

Cenab-ı Allah, ayrılığı, bozgunculuğu ve çekişmeyi de yasaklamıştır. Ayet-i celilede, “Kendilerine apaçık deliller geldikten sonra parçalanıp ayrılığa düşenler gibi olmayın. Böyle davrananlar için büyük bir azap vardır.” [854]buyuruluyor.

Başka bir ayet-i kerimede Rabbimiz, müminlerin nasıl birlik halinde olmalarına işaret ederek şöyle buyuruyor: “Allah kendi yolunda, kenetlenmiş bir yapı gibi saf bağlayarak savaşanları sever.” [855]

Rasulullah (s.a.v) buyurmuştur ki:

“Sizin cemaat halinde olmanız gerekir. Ayrılıktan, tek başına kalmaktan sakının. Şüphesiz şeytan,tek kalanla beraberdir,iki (hayır ehli) kişiden ise çok uzakta durur. Kim iman selameti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa, cemaata yapışsın. Kimi iyilikleri sevindiriyor,kötülükleri üzüyorsa o, gerçek bir mü’mindir.“ [856]

Abdullah b. Mesud(r.a.)da demiştir ki:“Ey insanlar! Sizin taat ve cemaata sarılmanız gerekir. Çünkü onlar, Allah’ın kendisine sarılmanızı emrettiği ipidir. Hiç şüphesiz, cemaat ve taat içinde hoşunuza gitmeyen şeyler, ayrılık halindeki güzel bulduğunuz şeylerden daha hayırlıdır.“ [857]

Bu delillerden sonra “Ben kendi başıma, yalnızca dinimi, imanımı koruyabilirim” demek tehlikelidir. Kendi başına kalan fertlerin, iman ve İslam üzere, güzel bir sonla ahirete gidebilmesi şüpheli olur. Fert zorlama ve baskı altında her şeyini kaybedebilir. Çünkü, hadis-i şerifte belirtildiği gibi: “Allah’ın eli cemaatle birliktedir.” [858] Ve dinin dünyada en büyük feyzi de bu toplumun kuruluşundadır.

Bunun içindir ki, toplumlarını (cemaatlerini) yitiren veya perişan edenler muhakkak perişan olurlar. Fiilî sebepler karşısında ilmî deliller çoğunlukla hükümlerini yerine getiremezler. Her mümin Cenab-ı Hakk’ın bir izafî tecellisine ulaşmıştır. Hak tecellisi ise, bütün bağların toplanmasıyla hak tevhidin ortaya çıkmasındadır. Şu halde bütün iman ehli, tek kelime (Allah’ın rızası) üzerinde fiillerini birleştirmedikçe, gerçek takvaya eremez, Allah’a kavuşamazlar.” [859] diyerek kurtuluşun cemaatte olduğunu belirmiştir.

Alimlerden birisi demiştir ki: “Allah için kurulan bir cemaatle birlikte iken başa gelecek keder ve sıkıntı, ayrı iken elde edilecek rahat ve huzurundan daha hayırlıdır.” [860]

Bilinmelidir ki,Allah için oluşmuş bir cemaat, ince kristal cam gibidir; eğer onu dikkatlice korumaz ve sakınılmazsa, bir çok afetle yüz yüze gelinir, kırılır, bozulur. Cemaat içi dinamikleri, ölene kadar istenilen vasıflarla sürdürmek oldukça zordur.

Zira,cemaat Allah yolunda Allah için bir rehberin etrafında toplanıp emanetleri taşımaktır.

CEMAAT OLMANIN GETİRİLERİ

İslam, cemaat dinidir, cemaatle yaşanır. Hiç kimse tek başına dini bütün olarak yaşayıp kamil bir insan olamaz. Çünkü din, bütünüyle yaşanabilmesi için bir çok vazife insanlarla paylaşılmalıdır. Nefse ağır ve sıkıntı verse de cemaat içinde yaşamak, insanın tek başına elde edeceği her türlü rahatlık ve huzurdan hayırlıdır.

Vicdani duygularla birlikte, beraber yaşama isteği, cemaat ruhu insanda oluşmaya başlayınca,onu kibirden,bencillikten,dar görüşlülükten çıkarır ve o nispette sosyalleştirir. Kibirli ve dar bir vicdan  kendini sever. Ümidi kendisi için, korkusu yine kendisi içindir.

Fakat yüce bir duyguyla bu sevgi ve korku biraz yükselip de bir başkasını da kendisi gibi ve kendisine eşit bir değerde görmeye,onun iyiliğine sevinip,zararına da kendisi zarar görüyormuş gibi üzüntü duymaya başlarsa,onda cemaat ruhu oluşmaya başlamış demektir.

İnsanın bu "toplum halinde yaşama" ihtiyacını en doyurucu bir şekilde din giderebildiğinden, cemaatler din sayesinde ortaya çıkmış ve dine özgü gruplar olarak kabul edilmişlerdir.

Prensibi samimiyet, sadakat ve ihlas olan bu cemaatin yegane başarı sırrı, kardeşlik ışığındaki birlik-beraberlik şuurudur'. Allah (c.c.) onlar hakkında Kur'an-ı Kerim'de:

"Allah yolunda hepsi birbirine kenetlenmiş, yekpare ve müstahkem bir bina gibi, saf bağlayarak mücadele edenleri sever. " [861] buyurmuştur.

Allah’ın Resulü(s.a.v)’de:"Mü'minin mü'mine bağlılığı, parçaları birbirini bütünleyen bir bina gibidir." Hz. Peygamber, bunu açıklamak için, iki elinin parmaklarını birbiri arasına geçirerek kenetledi. [862]

Müslümanları böyle gören müberra dinimiz, elbette toplumun huzuru, ahengi ve sosyal gelişmenin gerçekleşebilmesi; yalnız muayyen bazı fertlerin değil, bütün bir toplumun maddî refahı ve saadeti için müminlere, kişisel vazifeler yanında içtimai ödevler de yükler. Cemiyeti oluşturan kişileri inançta, yaşayışta, gayede, ızdırap ve refahta birleşmesi gereken kardeşler ilan eder. Bu hususta Hz. Peygamber (s.a.v) "Birbirini sevmede, birbirlerine acımada ve korumada müminler bir vücut gibidir. Vücudun herhangi bir organı rahatsız olursa, diğer organlar toptan humma ve uyumsuzluğa tutulur" buyurmuştur. Ayrıca ayırım yapmaksızın bütün insanların birbiriyle kenetlenmelerini birbirine yardım elini uzatmalarını, bir iman vazifesi olarak emretmiştir.

Cenab-ı Hakk: "... İyilik etmek ve fenalıktan sakınmak konusunda birbirinizle yardımlaşın; günah işlemek ve haddi aşmak üzere yardımlaşmayın. " [863] buyuruyor. Bu tür sosyal vazifelerimizi yapmadıkça Müslüman olarak yaşayabilmemize imkân yoktur. Çünkü "Gerçek müminler kendileri ihtiyaç içinde olsalar bile, kardeşlerini kendi nefislerine tercih ederler. " [864]Ayrıca yine “Nefsim kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, iman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de tam anlamıyla iman etmiş olamazsınız.” [865]buyuran Hz. Peygamber(s.a.v), cemiyetin temelini en sağlam bir tarzda şöyle ifadelendirmiştir:

"İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır. " [866]

Zira Allah Teala:“Hepiniz birden Allah'ın ipine sımsıkı sarılın, sakın ayrılıp bölünmeyin.” [867] emri ilahiyesiyle cemaat olunmasını ve kulluğun gereklerini yerine getirmede cemaat olunca pek çok farzı yapma imkanı bulunulacağını belirtmiştir.

Ancak ferdin yalnız başına bu düzeye gelmesi zordur. Müslüman cemaatiyle birleşip kaynaşması, gökten yere uzanan mutluluk ipi­ne hep birlikte sarılıp tutunmaları gerekir. Bunun için konumuzu oluşturan ayette: ”Hepiniz birden Allah'ın ipine sımsıkı sarılın, sakın ayrılıp bölün­meyin”, emri verilmekte, bununla ferdi topluma yanaştırıp kaynaştırarak cemaatleşme bilincine eriştirmeyi  amaçlamaktadır.

Allah'ın insanlıktan yana uzanan ipi,düzen ve disiplini gerektirir;fer­t bu disiplin içinde toplumun kopmaz bir parçası haline getirir. Bu ipe sarılmayan kendini ilahi disiplinin dışına itmiş olur, böyle olunca da ce­maatten ve toplumdan kopma mutsuzluğuna düşmüş sayılır. Ayrılan her fert ya gayri İslam’i toplumların, ya da insan ruhunu inkar eden maddecile­rin yemi olur. Bunun için Peygamber Efendimiz (s.a.v): ”Cemaat rahmettir ayrılık azaptır.” [868] buyurmuştur.

O halde Allah'ı bilmek. Onu sevmek, O'ndan üstün bir saygı havası içinde korkmak, kalblerin aynı doğrultuda birleşmesini, bu da cemaatle şen mü'minlerin bir arada belli ve belirli ölçüler içinde günlük ibâdetlerini yerine getirmelerini sağlar. Allah ile İslam cemaati arasındaki engellerin kalkmasına yardımcı olur. Yenilmez bir kuvvet, dönüş yapmayan bir ham­le oluşturur. Bunun için Resulullah Efendimiz (s.a.v): “Allah'ın rahmet ve kudret eli cemaat üzerinedir.” buyurmuştur. [869]

Bilinmelidir ki,cemaat mensupları rastgele, tesadüfen veya alelade şartların bir araya getirdiği,yaptıklarını bilmeyen, hangi şartlar altında bir araya geldiğinden habersiz ve şuursuz kimseler değillerdir. Öyleyse cemaat, şuurlu bir birlikteliktir. Kuru kalabalık, bir kitle değildir.

Bir topluluğun cemaat adını alabilmesi için, o topluluğun belli bir fikir etrafında, belli bir hedefe gitmek üzere bir araya gelmesi, belli ilkelere bağlı olması ve başlarında cemaat ile özdeşleşmiş, aynı amaca bağlı yetkin bir imamın (önderin) bulunması gerekir.

İşte böyle bir oluşumun içindeki birliktelik insanın Rabb’ine karşı görevlerinin çoğalmasına ve safileşmesine sebep olur.

Dini öğrenmek, öğretmek, yaşamak yaymak tek başına olacak bir iş değilse,insanın terbiyesi de ayrı bir farzdır ve bu da tek başına mümkün değildir. Zira zamanımızda Müslümanların tek başına kulluktaki başarısızlıkları aşikar olmasına karşın , bir mürşid-i kamilin terbiyesi altında cemaatte belli bir metot ve düzen içinde gerçekleştirmesi ve nefsin terbiyet olması bu işin ehemmiyetini daha da elzem kılmıştır.

Öyleyse cemaat olmak sadece kuru kuruya bir beraberlik düşüncesi  değildir. cemaat olmak bilinçli bir tercihtir. Zira mü’minlerin aralarındaki bağ iman bağıdır; soy, hemşerilik, ırk, kabile, hizip,  ya da vatandaşlık, hele hele çıkar beraberliği hiç değildir.

Onun içindir ki Allah’ın Resulü(s.a.v): “…Allah’ın yardımı cemaatle birlikte olanlaradır. Cemaatten ayrılan kişi ile de Şeytan beraber koşar." buyurmuştur. [870]

Abdullah b. Mes'ud(r.a) dedi ki: "Topluca Allah'ın ipine sarılın ve ayrılığa düş­meyin" buyruğu cemaat olun demektir. Şüphesiz yüce Allah, birbirimizle kaynaş­mamızı emretmekte ve ayrılığı yasaklamaktadır. Çünkü ayrılık, (tefrika) he­lak olmaktır, cemaat ise kurtuluştur. Şöyle diyen İbnü'l-Mübârek'e Allah'ın rahmeti olsun:

"Şüphesiz cemaat hablullahtır. Ona yapışın, Onun sapasağlam kulpuna yapışarak korunun." [871] demiştir.

Hal böyle iken cemaat olmanın sıkıntıları ve zorlukları da mevcuttur. Düşünülürse ayrı örf,anane ve ahlak yapısına sahip,değişik karakterlerde hiç tanışmayan insanların birlikteliklerinden oluşan bir cemaatte,elbette barışıklığın zorluklarını da içinde taşır.

Şu bilinmelidir ki, cemaat içinde olmanın bu zorlukları ve bütün sıkıntılarına rağmen Allah için cemaat olmak, yalnızlıktan hayırlıdır.

 

HİZMET VE ŞEYTANIN ALDATMASI

Dünyevî çıkar ve hesaplarımıza uymasa da bütün müminleri kardeş bilip onlara kalbimizde değer, meclisimizde yer vermemiz icap etmektedir. İnsanın yaradılışındaki cevher, birlik ve hizmet içinde ortaya çıkar.

Bütün alemlere rahmet olarak gönderilmiş Hz. Rasulullah (s.a.v): “İnsanların en hayırlısı; insanlara en faydalı olanıdır.“ [872] buyurarak; hayır aşıklarını insanların arasına girmeye ve hizmete teşvik etmiştir.

İnsanın cevheri, insanlarla birlik ve hizmet içinde ortaya çıkar. Allah rızasına aşık olanlar önce sıkıntı çekmeye hazır olmalıdır. Çile ve hizmet olmadan elde edilen sevgi, gerçek ve devamlı değildir. Herkes ilahi aşk ve imanının derecesini güzel kulluğu ile ölçebilir. Güzel kulluğun başında, farzları eda etmek ve haramlardan kaçmak gelir. Sonra, insanlara ve diğer varlıklara nasıl muamele ettiğimize bakmalıyız. İmanın ilk mertebesi Allah’a imandan sonra kullara hizmetle işe başlamaktır. [873]

Hizmet ne kadar kıymetliyse onu gereğince yapmak ve muhafaza etmekte o kadar zordur. Zira şeytan hizmet ve cemaat taassubuna düşürüp hizmete koşanları aldatabilir.

Allah Resulü (s.a.v), şeytanın her an mü’min avında olduğunu, tek başına kalan kimsenin kalbine ve imanına saldırdığını haber verip sığınılacak kaleyi gösteriyor:

İmam Beyhaki’nin rivayetinde Allah’ın Resulü(s.a.v)şöyle buyurmaktadır:

“Hiç şüphesiz şeytan cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir. Onun içine yerleşip istediği yola çeker.“ [874]

İslam cemaatinden ayrılanın durumu şöyle anlatılmaktadır:

“Kim (Kur’an ve sünnet üzere giden) cemaatten bir karış ayrılırsa; boynundan İslam bağını çıkarmış olur.“ [875]

“Kurdun, sürüden ayrılan koyunu kaptığı gibi, şeytan da (cemaatten ayrılan) insanı kapar. Bölünüp dağılmaktan (gruplara ayrılmaktan) sakınınız. Sizin cemaate sarılmanız ve hak üzere giden çoğunluğa katılmanız gerekir.“ [876]

Onun içindirki,Tek kalanı kurt kapar sözü,yalnız başına kalan insan için söylenmiştir.

Evet, bir kimse yaptığı işlerde Allah rızasını hedefe alır, Hakk yolunda kendisine tabi ve talebe olduğu kimseye özü ve sözüyle samimice davranır ve bu uğurda beraber olduğu cemaate sımsıkı sarılırsa, onun kalbinde şeytan taht kuramaz. Şeytanlaşmış insanlar da onu yolundan ayıramaz. Çünkü onun destekçisi Allah’u Teala’dır.

Resulullah(s.a.v)Efendimizin: ”Allah'ın eli cemaatle beraberdir." [877] buyurması cemaatin kerametini anlatmaya yeterlidir. Buradaki elden maksat, Allah’ın kudreti, desteği, muhabbeti, koruması ve melekleriyle takviyesidir.

   Mü’min, Allah yolundaki kardeşleriyle kuvvetlenir. İhlas ve edeb ilahi rahmeti çeker. Rahmet kalbi destekler. Rahmetle desteklenen kalbin şüphesi gider. İlahi nur ile aydınlanan kalp, fani olan eşyayı bırakıp baki olan Mevla’yı tercih eder; hep O’nu zikreder. Boş işlerden ve haramlardan muhabbetini çeker. Ahireti özler, ölümü sever.

Bu yüce dine birlik hâlinde sahip çıkmayanların, düşmanların oyununa gelip dinden çıkma tehlikesi vardır. Cemaatten ayrılanları insan ve şeytan kurtları kapar. Sırf kendi derdine düşmüş kimselerin, en azından zillet içinde yaşamaları kesindir. İşte bunun için, Allah yolunda cemaat olmanın hedefini, şeklini ve hukukunu bilip gereğini yerine getirmek farz-ı ayın olmaktadır.

Bilinmelidir ki,hizmet eden bir salike nefis ve şeytanın verdiği vesveseler,onun kazanacağı büyük nimetlere perde olur.

 Cüneyd-i Bağdâdî'nin talebelerinden biri şeytanın vesvesesine kapılıp; "Artık ben kemâle geldim. Sohbete devâm etmeme lüzum kalmadı." deyip kendi başına bir yere çekildi. Benlik ve gururundan dolayı şeytani bir rüya gördü. Rüyasında, bağlık bahçelik içinde güzel nehirler ve çok lezzetli yemekler yediğini gördü. Bu rüyayı hakikat zannedip, kibiri daha da arttı ve bu halini arkadaşlarına anlattı. Onlar da Cüneyd-i Bağdadi'ye arz ettiklerinde, Cüneyd-i Bağdadî çok üzüldü ve anlatılan kimsenin yanına gitti. Baktı ki o kimseyi şeytan aldatmış, Ona; "Seni bu gece Cennet'e götürürlerse, Cennet'e vardığında

üç defâ Lâ havle oku." buyurdu. Hakîkaten o kimseyi rüyasında Cennet'e götürdüler. O kimse Cennet'e vardığında üç defâ Lâ havle okudu. Gördüklerini ve kendisinde hasıl olan şeytani hallerin hepsini unuttu. Bir anda kendisinin pislik ve çöplük içerisinde olduğunu gördü. Uyandığında gördüklerini hatırladı ve içine düştüğü hatayı anladı. Çok pişman olup tövbe etti ve Cüneyd-i Bağdadî'nin elini öptü. Sohbetlere devâm edip, talebeler arasındaki yerini aldı. Hazret-i Cüneyd-i Bağdadî buyurdu ki: "Herkese bir mürşid-i kâmil lâzımdır. Aksi halde mel'un şeytan gelip kendisine musallat olur ve insan maazallah ona tâbi olur." [878]

İşte görüldüğü gibi hizmet ehli olan kimselere,nefis ve şeytanın vesvesesi, fısıldamaları ile onu hizmetin dışına itme ve alacağı manevi hazzı engelleme girişimleri mevcuttur. Bu herkesin yaşayacağı ibret dolu bir gerçektir. Zira şeytanın Allah’u Teala’ya:“…ben de onlar(ı saptırmak) için senin doğru yolunun üstüne oturacağım." [879] demesi işte bu gerçeğin yaşanacağının hakikatidir. Bu hakikati herkesin bilmesine,onun fitne ve desiselerine düşülmesine rağmen,Allah dostlarının bu oyunlara düşmemesi, mürşid-i kamile ihtiyacın ne kadar elzem olduğunu göstermektedir.

 

HİZMET KARDEŞLİĞİ

Allah yolunda edebe uygun hizmet eden her meşrebi ve hizmet grubunu kardeş bilmeli ve onları sevmeli ve hayırla anmalıdır.

Üstad Bediuzzaman Said-i Nursi(rah.)’ın “Mektubat” isimli eserinden, ehl-i imanın birbiriyle kardeşlik ve muhabbetini işleyen yirmi ikinci mektubunun dördüncü vecihin de,

“Bir mümine kin ve düşmanlık beslemek, belli belirsiz bir suçundan dolayı onu mahkum etmek hayat-ı şahsiye nazarında dahi zulümdür. Şu dördüncü vechin esası olarak bir kaç düsturu dinle:

Birincisi: Eğer içinde bulunduğun mesleğin (meşrebin) ve sahip olduğun fikirlerin hak ise, bu durumda: “Mesleğim (meşrebim) haktır veya daha güzeldir” demeye hakkın var. Fakat, hak yalnız benim mesleğimdir (başkasında hak ve hayır yoktur), demeye hakkın yoktur.” [880]

Üstad (rah.) burada, ehl-i sünnet vel cemaat çizgisinde iman ve amel eden bütün mezhep ve tarikât mensuplarına mühim bir esası, vazgeçilmez bir edebi öğretiyor. İnsan, tabiatına ve fikrine uygun bir meşrepte seyr u süluk edebilir, etmelidir. İlmini iyi bildiği bir hak mezhepte amel ve ibadet edebilir, etmelidir. Bağlı bulunduğu mezhebi ve meşrebi, kendisi için en güzel, fıtratı için en uygun, ıslah ve Allah’a yaklaşmasına en münasip bulmalı ve bilmelidir. İmam Şarani’nin (k.s) belirttiği gibi bir mürit, manevî nasibinin önündeki mürşidinin vasıtasıyla kendisine ulaştığını ve Allah tarafından bu işle onun görevlendirildiğini düşünmelidir. Bu anlayışla, dünya kamil mürşitle dolu olsa o, önündeki mürşidi kendisi için tekden bilmeli ve ona bütün kalbiyle yönelmelidir. Çünkü, manevi ilacı ve rızkı o kapıdadır. [881]

Bugün Müslümanların içine düştükleri hastalıkların başında cemaat şuurundan mahrumiyet gelmektedir. Şu bir gerçektir ki, kamil bir mürşidin nezaretinde nefsini güzel bir terbiyeye tabi tutmayan ve takva üzere kurulmuş bir cemaat disiplinine girmeyen kimse kamil bir mü’min olamaz. Bu kimsenin ibadeti tatsız olur, hizmetleri sonuç vermez. Hiç bir Müslüman, din işlerini kendi başına çözemez. Bu yol rehbersiz gidilmez. Hak yolunun ehli var, alimi var. Önümüzde Allah’ın halifesi, Hz. Peygamber’in varisleri var. Çevremizde yükümüzü paylaşacağımız bir çok mü’min kardeşimiz var. O halde, niçin nefsimiz ve şeytan ile baş başa kalalım. Ben kendi işimi kendim görürüm, dinimi tek başıma yaşarım demek, kimsenin işini görmez, derdini dindirmez. Bu tür davranışlar ancak, keyfine köle olmuş nefsin ve maddeyi hayat hedefi yapan dünya ehlinin tercihi olabilir.

Unutulmamalıdır ki,Her insan meşrebine ve yaratılışına uygun hareket eder. Bu ilahi bir kanundur. Hak yoldaki mezhep ve meşreplerin varlığı birer rahmettir, ümmet için genişliktir.

Hak yolcusu kör bir taassuba düşüp, muhabbet adına diğer mürşitleri, salihleri ve hak yolcularını inkar etmemeli, basit görmemelidir. Böyle bir haksızlığı din, akıl ve vicdan kabul etmez.

Hanefi mezhebi üzere amel ve ibadet eden bir Müslüman, mezhebinin fetvalarının en isabetli olduğunu söyleyebilir. Ancak, diğer hak mezheplerin de isabetli ve hak üzere olduğunu bilmelidir. Diğer mezheptekiler de bu anlayış üzere bulunmalıdır.

Nakşibendî meşrebine göre seyr u süluk yapan ve kalbini ıslaha çalışan bir mürit, bu yolun ve önündeki mürşidinin kendi hastalığı için en güzel bir ilaç olduğunu, ancak diğer hak tarikatların da güzel olduğunu bilmelidir.

Bir Kâdirî meşrep mürit de, yolunun kendi adına en güzel, mürşidinin en kamil olduğunu, ancak diğer tarik ve meşreplerin de hak ve güzel olduğunu bilmeli ve söylemelidir. Diğerleri de böyle...

Bilinmelidir ki, İslam dairesindeki cemaatlerin, cemiyetlerin, mezhep ve meşreplerin farklı bir çok usul ve prensipleri varsa da, hedefleri tektir. Bu hedef, Cenab-ı Hakk’ın rızası, hakkın üstün ve ayakta tutulması, hayrın yayılması, yani, ilahî ahlakın yaşanmasıdır. Bu işe kısaca takva denir. Bu yol ve hedefte olanlar, sonuçta Yüce Allah’ın rızasına ulaşır. Niyetleri Allah rızası olmayanlar, ne yapsalar zarardadır.

Üstad Bediuzzaman Said-i Nursi(rah.)yirmi ikinci mektubunun beşinci vecihinde de;

İnatlaşmak ve taraf tutmak içtimai hayat için zararlıdır. Burada şöyle söylenebilir:

1-Hadis-i şerifte:“Ümmetimin ihtilafı(aynı konudaki değişik görüşleri)rahmettir,” [882] buyurulmuştur.

Bu hadis ihtilafı övüyor. İhtilaf ise, bir taraf olmayı gerektiriyor.

2-Hem taraf tutmak, zulme uğrayan avam halkı, zalim kimselerin şerrinden kurtarıyor.

3-Bir de fikirlerin çarpışmasından ve akılların farklı görüşlerinden hakikat ortaya çıkar. Şu halde taraf olmada ve muhalefette fayda vardır. Biz bu görüşlere şu cevabı veririz:

Birinci söz için deriz ki: Hadisteki ihtilaf, müspet yani olumlu ve zararsız ihtilaftır. Müspet ihtilaf şudur: Farklı görüş sahiplerinin her biri kendi mesleğinin, mezhep ve meşrebinin ıslahına ve yükselip yayılmasına çalışır. Başkasının tahribi ile uğraşmaz. Ama olumsuz ve zararlı ihtilaf ise, kötü bir garaz ve düşmanlıkla birbirinin tahribine çalışmaktır. Bu durum hadis-i şerifte kötülenmiştir. Çünkü; birbiriyle boğuşanlar, doğru ve hak üzere hareket edemezler.

İkinci söz için deriz ki: Tarafgirlik eğer Hak namına olursa, haklılara sığınak olabilir. Fakat şimdiki gibi kötü bir gaye ile, nefis hesabına olan tarafgirlik, haksızlara sığınak olmuştur. Çünkü; kötü niyetle taraf tutan bir adama şeytan gelse, onun fikrine yardım edip taraftarlık gösterse, bu adam o şeytana rahmet okur. Eğer karşı tarafa melek gibi bir adam gelse, ona lanet okuyacak derecede bir haksızlık gösterir.

Üçüncü söz için deriz ki: Hak namına, hakikat hesabına olan fikirlerin çarpışması rahmet olur. Çünkü bu fikirler maksatta ve esasta birdirler, sadece vesilelerde farklılık arz ederler. Fakat, taraf tutarak ve bozuk bir gaye ile firavunlaşmış nefs-i emmare hesabına benlik ve şöhret için çatışan fikirlerden hakikat şimşekleri değil, belki fitne ateşleri çıkar. Böyle bir tavır Hak namına olmadığı için, sonuç ifrata varır, onulmaz, durdurulmaz ayrılıklara yol açar. Günümüz insanının hâli buna şahittir.

Elhasıl; sevgi Allah adına, buğz Allah için ve hüküm Allah’a ait kılınarak hareket edilmezse, nifak ve ayrılık her yanı sarar. Evet, Allah için buğzetmeyen ve hükmü Allah’a havale etmeyen kimse adalet etmek isterken zulmeder.” [883]

 

 


[848]-Al-i İmran suresi ayet-102-103

[849]-Fahreddin Er-Razi, Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb,VI,514

[850]-Taberânî,el-Vasît,VII,17.(6023);İbnu Ebi’d-Dünya,K. Kazâi’l-Hâce,No:37;Suyuti,es-Sağîr,Had.No: 4044

[851]-Al-i İmran suresi ayet-102-103

[852]-Tevbe suresi ayet-119

[853]-Zuhruf suresi ayet-67

[854]-Al-i İmran suresi ayet-105

[855]-Saf suresi ayet-4

[856]-Tirmizi, Fiten, 7; Ahmed Müsned, I, 18; Hakim, Müstedrek, I, 114; İbnu’l-Cevzî, Telbisu İblis, 7

[857]-Teberî, Camiu’l-Beyan, IV, 32

[858]-Tirmizi,Fiten,7;Aynı konuda rivayet için bkz:Taberani,el-Mu’cemu’l-Kebir,XII,342,(Had:13623);XVII, 239

[859]-Elmalı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili,II,405-406

[860]-el-Mekki,Kutu’l-Kulub,IV,398

[861]-Saf suresi ayet-4

[862]-Buhari,Salât,88,Mezâlim,5;Müslim,Birr,65;Tirmizî,Birr,18;Nesâî,Zekât,67

[863]-Maide suresi ayet-2

[864]-Haşr suresi ayet-9

[865]-Müslim,İmân,93;İbn Mace,Mukaddime,9;Hanbel,el-Müsned,I,167,II,477;Hatib,Târîhu Bağdat,IV,58

[866]-Aclûnî,Keşfu'l-Hafa,472

[867]-Al-i İmran suresi ayet-103

[868]-Ahmed,Müsned,IV,287-375 Suyuti,Camiu’s-Sağir,III,279,Hadîs No:3398

[869]-Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri,II,1018.

[870]-Nesai,bab:6; Ebu Cafer Muhammed b. Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri,II,334

[871]-İmam Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an,IV,311

[872]-Tabaranî, el-Mu’cemü’l-Vasît, No: 6023; İbnu Ebi’d-Dünya, Kitabu Kazai’l-Hâce, Had. No: 37

[873]-Hadisin tamamı şöyledir: “İman yetmiş küsür kısımdır. En faziletli kısmı “lâ ilâhe illallah”, en alt derecesi yoldaki bir eziyeti kaldırmaktır. Haya da imandan bir şu’bedir.”Buhari.İman,3;Müslim,İman, 57-58;Ebu Davud,Sünnet,14;Nesai,İman,16;İbnu Mace,Mukaddime,9;Ahmed,Müsned,II,414,442

[874]-Beyhaki, Şuabu’l-İman,VI,66,(No:7512). Bk:Taberanî, el-Mu’cemu’l-Kebir, XVII, 144 (No: 363-367)

[875]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,(No:3758);Hakim,Müstedrek,I,117

[876]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,(No:3758);Hâkim,Müstedrek,I,117

[877]-Tirmizi,Fiten,7

[878]-Heyet,İslam Alimleri Ansiklopedisi,III,123-124

[879]-A’raf suresi ayet-17

[880]-Said Nursî, Mektubat,22.Mektup.1,Mebhas,471

[881]-Şaranî, el-Envâru’l-Kudsiyye,II,95.313

[882]-Suyuti, el-Camiu’s-Sağır, No: 288; Ali el- Muttakî, Kenzu’l-Umal, No: 28686

[883]-Said Nursî, Mektubat,22.Mektup.1,Mebhas,472 


.

Mürşid Terbiyesine Giriş Adabı

Tarih05 Ocak 2012, 07:20Editör

Bir mümin, tek başına da tövbe yapabilir; fakat tek başına tövbesini korumak ve manevi terbiyesini gerçekleştirmek oldukça zordur. Hatta bugünün insanı için imkansızdır.

Mürşidin terbiyesine girmek tövbe ile başlar. Tövbe mürşide değil, Yüce Allah’a yapılmaktadır. Ancak, mürşid bu tövbede, mümine şahit ve yardımcı olmaktadır. Mürşid günahları affetmez, ona böyle bir yetki verilmemiştir. Günahları affedecek olan sadece Yüce Allah’tır. Mürşid, Yüce Peygamberimiz(s.a.v)’e  uyarak, bir müminin affedilmesi için alemlerin Rabbine yönelmekte ve yalvarmaktadır. Yüce Rabbinin huzurunda nasıl davranacağını bilmeyen ve buna kendini ehil görmeyen kimseye mürşit, yol göstermekte, usul öğretmektedir. Ayrıca ona tövbesinde yardımcı olmakta, tövbe eden kimsenin kalbine ilahi izin ve destekle feyiz, sevgi ve nur akıtmaktadır. Daha da önemlisi, mürşid, tövbe ile Allah’a dönen kimseyi, özel terbiye dairesine almaktadır. Böylece nefsine ve şeytana karşı zayıf düşen mümin, artık kendisine hayır ve takva yolunda yardım edecek gerçek bir dost ve yardımcı bulmuş olmaktadır.

TÖVBE VE İNTİSAP

Mürşidle birlikte yapılan tövbede iki önemli iş olmaktadır: Birisi, günahlardan tövbe, diğeri de tövbeyi korumak için mürşide intisap,

Bir mümin, tek başına da tövbe yapabilir; fakat tek başına tövbesini korumak ve manevi terbiyesini gerçekleştirmek oldukça zordur. Hatta bugünün insanı için imkansızdır.

İşte Allah’ın dostu ile Allah yolunda yürümek için yapılan bu manevi sözleşmeye intisap, inabe, el alma, manevi terbiyeye girme denir. İntisap, irade işidir. Bu bağlanmada müridin irade, niyet ve kararı lazımdır. İradesiz intisap olmaz. İntisap için mürşidin istemesi yetmez, bu iş tek taraflı olmaz. Kulun kendisi istemelidir ki iş başlasın. Bu bir manevi anlaşmadır. Bu anlaşma Allah’a güzel kulluk etmek için yapılır. Gayesi Allah rızasını elde etmektir. Mürşid bu güzel yolda vasıtadır,rehberdir, örnektir, yardımcıdır, duacıdır, şahittir.

Tövbe ile intisap ettikten sonra yapılması gereken bazı şartlar vardır. Bunlar, manevi terbiyeye girmenin ilk adımlarıdır. Mürşidin manevi terbiyesi ve tasarrufu altına girmek için bu şartlar noksansız yapılmalıdır. Şekiz şart ve âdab diye isimlendirilen bu vazifeler gece yapılacaktır. Bazı özel durumlarda gündüz de yapılabilir. Bunun şekli daha sonra anlatılacaktır. Gece yapılacağı zaman yatsı namazından sonra, yatmaya yakın bir zamanda yapılır. Bu vazifeler şunlardır:

1-Tövbe Niyetiyle Abdest Almak

Bu ve bundan sonraki vazife banyoda yapılacaktır. Banyoya girilince önce, günahlardan temizlenme ve tövbe niyetiyle bir abdest alınır. Abdestten gaye vücudun kirlerini yıkamak değildir. Asıl maksat kalbin manevi kirlerini temizlemek ve gafletini gidermektir. Bu niyetle abdest alırken her azanın(Mesela ağız yıkanırken yapılan gıybet-dedikodu-yalan–sövme gibi fiillerden pişmanık duyulur ve)  yaptığı günaha tövbe etmeli ve onlarla bir daha günah işlememeye samimi olarak niyet etmelidir. Hz. Rasulullah Efendimiz(s.a.v) in müjde ettiği gibi, abdest suyunun son damlasıyla o aza ile işlenen günah kirlerinin de döküldüğünü bilmelidir.

2-Tövbe Niyetiyle Boy Abdesti Almak

Abdestin hemen peşinden yine tövbe niyetiyle bir gusül abdesti alınır. Abdest alırken yaptığımız gibi aynı niyet ve edeple bütün vücut yıkanır, peşinden: “Allahım! ben vücudumun ancak dışını yıkayabildim. Sen de nurun ile içimi yıka, kalbimi temizle !” diye dua edilir. Yıkanırken, mümkün olduğu kadar edebe ve avret yerini örtmeye dikkat edilir. Sonra elbiseler giyilip banyodan çıkılır.

3-İki Rekat Tövbe Namazı Kılmak

Bu namaz, iki rekatlik sünnet bir namazdır. Hadis-i şerifte övülmüş ve tavsiye edilmiştir. Buna tövbe ya da istihare namazı  denir. “Niyet ettim Allah rızası için tövbe niyetiyle istihare namazı kılmaya” denir. Bilenler, birinci rekatinde Fatiha’dan sonra Kafirun suresini, ikinci rekatta ise ihlas suresini okurlar. Bilmeyenler, bildikleri sureleri okuyarak kılarlar. Namaz bittikten sonra "Yarabbi bana bu kapıdaki akıbetimi göster“ diye dua edilir. Zira bu namaz istihare namazıdır ve sonunda uyunacaktır.

4- Tövbe Etmek

Mürşidle birlikte yapılan tövbe, ilahi huzurda olduğunu düşünerek, kendi duyacağı bir sesle üç kere tekrar edilir. bu tövbe şekli şudur: “Ya Rabbi! bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha ben yapmayacağım”. Bu tövbe esnasında kişi, büluğ çağından beri yaptığı bütün günahlarına, niyet ederek, kalbinden pişmanlık  duyarak tövbe eder.

Samimiyetle yapılan tövbelerin Cenab-ı Hakk katında kabul edildiğine inanmalıdır. Hatta tövbe edilen günahların önce silindiğini, sonra bir iyilik olarak hasenat defterine yazıldığını Allahu Teala şöyle müjdeliyor:

“Ancak tövbe ve iman edip güzel amel yapanların Allah kötülüklerini iyiliklere çevirir. Allah çok bağışlayıcıdır ve çok merhamet sahibidir.” [1]

Bu müjde Allahu Teala’nın Resûlullah (s.a.v) Efendimizin ümmetine bir hediyesidir. “Allah tövbe edenleri ve (maddi-manevi kirlerinden) güzelce temizlenenleri sever.” Ayeti, ümitleri bitmiş  bir kul için en güzel destek ve kuvvettir.

Bundan sonra gözler kapatılır ve diğer bütün vazifeler gözler kapalı yapılır.

5- Yirmi Beş Defa Estağfirullah Demek

Yukarıdaki tövbenin peşinden, gözler kapanır, dil ile kendi duyacağı bir sesle en az 25 defa “Estağfirullah” denir. Manası: „Allahım! beni affetmeni istirham ediyorum“ demektir. Tövbeden sonraki bu istiğfar, tövbe ettiği günahlardan kalpte kalan artıkların temizlenmesi ve kalbin ilahi nur ile cilalanması içindir. Bu şekilde samimiyetle yapılan tövbe ve istiğfardan sonra kalp günah kirlerinden tertemiz olur. Bunları yaparken mürid mürşidinin himmet ve duasının kendine destek olduğunu ve üzerine ilahi rahmetin indiğini düşünmelidir.

6- Sekiz Adet Fatiha Okuyup Bağışlamak:

Daha sonra, 8 adet Fatiha suresi okunur. Okunan her bir Fatiha önce Hz. Resulullah  Efendimiz(s.a.v)in,onun Ehl-i Beytinin ve ashabının ruhlarına hediye edilir. Peşinden de aşağıdaki sıra ile isimleri zik­redilen Sadat-ı Kiramın ruhlarına hediye edilir. Şöyle yapılır:

Besmele çekerek birinci Fatiha'yı okuduktan sonra: “Ya Rabbi! Oku­muş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendi­mizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şahı Nakşibend ve Seyyid Abdulkadir Geylani Hz. lerinin ruhlarına hediye ettim kabul ve vasıl eyle' der. Sonra Fatiha hediye ettiği sadatları, ruhaniyetleriyle nurani bir şekil almış olarak karşısında düşünerek, onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek ikinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı  şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Abdulhalik Gücdevani ve İmam Rabbani Hz.lerinin ruhlarına hedi­ye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha hediye ettiği sa­datları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek üçüncü Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Mevlana Halid Zülcenahayn ve Seyyid Abdullah Hz.lerinin ruhla­rına hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha, hediye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek dördüncü Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş oldu­ğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına ayrıca, Seyyid Taha ve Seyyid Sıbğatullah Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle' der. Sonra Fatiha hediye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek beşinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının, ayrıca Abdurrahman-i Tahi ve Şeyh Fethullah Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha, hediye ettiği sadatları karşısın­da düşünerek, onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek altıncı Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Muhammed Diyaüddin ve Ahmedü'l Hıznevi Hz.lerinin ruhları­na hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha hediye et­tiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek yedinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Seyyid Abdulhakim Hüseyni ve Seyyid Muhammed Raşid Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle“der. Sonra Fatiha he­diye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hita­ben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek sekizinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş oldu­ğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Mürşidim Gavs-ı Sani Hz.lerinin ruhaniyetine hediye ettim ka­bul eyle' der. Sonra, Mürşidinin ruhaniyetini karşısında düşünerek, ona hitaben:

"Ey Allah'ın dostu, Resulullah (s.a.v) Efendimize be­nim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun"—“Beni terbiyenize kabul edin, himmet buyu­run, dua edin, yardımcı olun” diye ricalarda bulunur. Mürşidinin gönlünü kendi tarafına çekmek için boyun büker, yalvarır, yakarır, tevazu gösterir.

Mürid gönderdiği bu manevi hediye ile kendisini Resulullah  Efendimiz(s.a.v)’e ve diğer büyüklere tanıtmış, ayrıca onların sevgi ve himmetlerini üzerine çekmiş olur. Onlar da hediye sahibine verilmek üzere bir karşı­lık olarak bulundukları makamda onun için dua, istiğfar ve himmet ederler. Mürid kendisine gelen bütün bu ma­nevi nimetlerin Mürşidinin bereketi ile geldiğini ve onun sebep olduğunu düşünmelidir.

 

Silsiledeki büyüklerin isimlerini ezber bilmeyenler,Fatihaları şöyle hediye ederler.

Önce; her Fatiha suresinin başında besmele çekecek şekilde, sekiz adet Fatiha suresini peş pe­şe okur. Sonra; "Ya Rabbi! Okumuş olduğum bu Fati­haları Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun Ehl-i Beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca bana isimleri söylenen evliyaların ve Mürşidim Gavs-ı Sani Hz.lerinin ruhaniyetine hediye ettim kabul eyle der. Sonra, bütün evliyaların ve Mürşidinin ruhaniyetini karşısında düşünerek, onlara hitaben: "Ey Allah'ın dostları, Resulullah (s.a.v) Efendimize benim için istirhamda bulunun bana şefa­atte bulunsun " der.

7-Ölüm Rabıtası/Ölümü Düşünmek

Bundan sonra nefse ölüm ve ölüm halleri düşündürülür. Ölümü düşünmekten gaye kalbi yumuşatmak, kalpten dünya sevgisini çıkararak nefsin ibret almasını temin etmek, ayrıca yaptığı ibadetlerde ihlas kazanmak ve tövbenin sabit kalmasını sağlamaktır.

Kalbe ilahi muhabbetin ve mürşid sevgisinin gelmesi için, kalbin katılığının giderilmesi ve haram sevgilerden boşaltılması lazımdır. Bunu temin edecek en güzel sebeplerden birisi de, ölümü düşünerek kalbi uyandırmaktır. Herkes nefsini ölümle yüz yüze getirir ve şöyle düşünür:

Sekerat hali başladı. Ölümün kokusu geldi, dünyadan ayrılık alametleri gözüktü. Son nefesler veriliyor ve son anlar yaşanıyor. Azrail(a.s)geldi ruhu almak için bekliyor. Şeytan son oyununu oynamak istiyor, imanı çalmak ve mümini meşgul etmek için çırpınıyor. Evlatlar, hanım ve akrabalar baş ucunda çaresizlik içinde ağlaşıyor, hiçbirisinden yardım gelmiyor. O anda mal-mülk fayda yerine sıkıntı veriyor. Bu en zor ve en mühim anda ölümün sahibi Yüce Allah’tan başka yönelecek kimse yoktur. Onun geniş rahmetinden başka da sığınılacak bir yer mevcut değildir. İşte o anda ilahi rahmetin tecellisiyle müjdeci melekler ve mürşid-i kamilin ruhu Allahu Teala’nın izniyle yanına teşrif ederler. Sana iman üzere ölmen için yardım ederler, fayda verirler; o andaki yalnızlığını giderir, ızdırabını dindirirler.

Bu zor anda mürşidinin Allah’ın lütuf ve izniyle ölüm anından haberdar olduğunu, kendisi için Allah’a yöneldiğini, ruhaniyetiyle o meclise teşrif ettiğini ve nurani himmetleriyle Allah’ın rahmetini çekip şeytanı o meclisten defettiğini ve bu ilahi rahmetin desteği ile iman üzere öldüğünü düşünür.

Teneşirde yıkanırken, kefene sarılırken, namazı kılınırken ve tek başına kabre konurken, kabirde sual meleklerine cevap verirken insana fayda verecek tek sermayenin Allah’ın bu rahmeti olduğunu, bu yolda en güzel arkadaşın salih ameller olduğunu düşünür. Hayattaki mümin kardeşlerinin ve özellikle ölene kadar hak yolda peşinden gittiği mürşidinin bu zor anlarda kendisine dua ve istiğfar ile destek verdiklerini düşünür. Zaten onlar, dünyada kendisi ile meşgul olmakta ve ona bir fayda vermeye çalışmaktadırlar.

Kul, ölüm rabıtası içinde ahiretin her anında ve durağında Allah için sevdikleri ve yaptıkları hariç, hiçbir şeyin kendisine fayda vermediğini düşünür, bütün bunları gönül gözüyle seyreder,sanki görmüş ve içine girmiş gibi korkup ibret almaya çalışır. Bu yolculukta tek sermayenin ve fayda verecek şeyin Allah’a iman, salih amel, O’nun için sevgi ve güzel ahlak olduğunu görür, nefsini onlara yöneltmeye, salihleri ve iyilikleri sevdirmeye çalışır .

Kalp, kötü düşünce, sevgi ve dertlerden kurtulmadan içine ilahi feyiz ve muhabbet girmez. Bunun için Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz:

“Ölümü çokça hatırlayın. Hiç şüphesiz ölümü hatırlamak, günahları temizler ve kalpten dünya sevgisini giderir.“ [2] Buyurmuştur.

İşte bu ölüm rabıtası ile kalp dünya muhabbetinden arındırılır, içindeki boş düşünceler, kötü duygular dışarı atılır; kalp rahatlar. Sıra, bu boş kalbi Allah muhabbeti ile doldurmaya ve tatlandırmaya gelir. Bu da, yeryüzünde ilahi muhabbetin ve feyzin taşıyıcısı olan Allah’ın dostu kamil mürşidin kalbine kalbi bağlayıp oradaki nuru, muhabbeti ve feyzi çekmekle mümkün olur. Buna rabıta denir. Son vazife budur.

8- Mürşid Rabıtası/Mürşidi Düşünmek

Rabıta, gönül yoluyla kalbe nur ve feyiz çekmektir. Kamil mürşidin kalbi, yeryüzünde ilahi feyiz ve nur kabıdır. Gökten inen ilahi nur, onlar vasıtasıyla yer yüzünde nasibi olanlara yayılır. Bu kalbi Hz. Resûlullah  Efendimiz(s.a.v) şöyle tanıtır:

“Allah’u Teala’nın yeryüzünde yaşayanlar içinde (feyiz ve nur) kapları vardır. Rabbinizin kapları salih kullarının kalpleridir. Bu kalplerin O’na en sevgili olanları, en yumuşak ve en ince olanlarıdır.“ [3]

Mürşid-i kamil, Allahu Teala’nın yeryüzünde dostu ve halifesi olarak bu ilahi nuru ve feyzi taşıyan bir kalp sahibidir. Bu kalbe bağlanan kimseye, muhabbeti nisbetinde ilahi feyiz gelir. Mürşid, bu işte, güneşin aydınlığını yansıtan bir ayna görevi yapar. Kalbine inen ilahi nuru, feyzi ve sevgiyi, kendisine bağlanan kalbe yansıtır. Mürşid rabıtası şöyle yapılır:

Mürid gözünü kapayıp adap üzere/sağ kalçası üzere oturur. Mürşidini de karşısında heybetle oturuyor olarak hayal eder. Mürşidinin ilahi nurlarla parlayan cemalini hayalinde canlandırır. Onu gözünün önüne getirmeye ve ondaki nurdan nasiplenmeye çalışır. Bütün gönlü ve hayal gücü ile ona yönelir. Allahu Teala’nın nuru, yücelik makamını temsil eden gökten mürşidin üzerine inmekte ve ondan nasibi olanlara ulaşmaktadır. İşte yer yüzünde ilahi nurun dağıtım merkezi yapılan bu kalbe yönelmek ve ondan nasiplenmek rabıtadır.

Mürid, mürşidin iki kaşı arasından çıkan bu ilahi nurun bembeyaz süt şeklinde ağız yoluyla vücuduna girip kalbine geldiğini, kalbindeki günah yaralarının onunla tedavi olduğunu ve kalbinden yayılarak bütün vücudunu sardığını düşünür. Bu nurun, onun kalbine nur banyosu yaptırdığını, içindeki manevi kirlerin temizlenerek başının üzerinden bir duman şeklinde çıktığını hayal eder. Bu şekilde 10-15 dakika devam eder. Sonra 25 defa estağfirullah diyerek gözünü açar, kalkar. Yatağına gider, yüzü kıbleye gelecek şekilde sağ tarafına yatar.

Bu vazifeler sadece bir gece yapılır. Yapıldıktan sonra sabah güneş doğuncaya kadar bir şey yemez ve içmez, cima yapılmaz. Dünya kelamı konuşmaz. Evli olanlar, hanımlarından ayrı yatarlar. Ayrı yer ve yatak bulamayanlar, yorganlarını ayrı yapıp tek yatmış gibi olurlar. Adap yapıldığı gece, biraz uyuduktan sonra kalkıp namaz, zikir, dua gibi vazifeler yapılabilir. Mürşidi ile dilediği kadar konuşabilir.

Adab gecesi, ameliyat gecesidir. Ciddi bir ameliyattan çıkan kimse nasıl doktorun tavsiye ettiği şekilde kendi derdi ile meşgul olup, bütün varlığı ile acısına yöneliyorsa, mürid de hasta kalbine yönelip, oraya sıkıntı verecek her türlü, söz, hâl ve hareketten uzak durmalıdır. Aklı, fikri, hep kalbinde ve tövbesinde olmalıdır.

Adab yapıldığı gece konuşulması yasaklanan dünya kelamı, bir ibadet, zikir, dua ve hayır sınıfına girmeyen sözlerdir.

Bu vazifeler Ramazan ayında yapıldığında, o gece sahur yemeği yenebilir. Bu adabı bozmaz. Çünkü, sahur yemeği ibadet içindir, ibadet niyetiyle yenilip içilmiş olur. Kaza ve nafile oruç tutulduğu zaman gece vazife yapıldığında da sahur yemeği yenebilir.

Hasta olup gece ilaç almak zorunda kalanlar ilaçlarını içebilirler. Bununla adap bozulmuş olmaz. Hastalık ve zaruret durumları gibi nedenlerle konuşmak zorunda olanlar, lazım olduğu kadar konuşurlar.

Açlığa dayanamayıp ciddi rahatsız olanlar ve bu sebeple gaflete düşünler de yeme içme yapabilirler.

Gece çalışmak zorunda olup adap yapmaya imkan bulamayanlar, adabı gündüz yaparlar. Ancak adabı yaptıktan sonra bir müddet (en az yarım saat) uyumak için uzanmak gerekir. Hiç uyku gelmese bile bu kadar uzanmak yeterlidir.

Adap yapılan gece görülen güzel ve tabir gerektiren rüyalar mürşide anlatılır. Mürşide anlatmaya imkan bulamaz ise, mürşidin vekiline anlatabilir. Bu vazifelerin yapıldığı gece bir rüya görmek şart değildir. Sonra görülen her rüya tabir istemez. Herkes tabir bilmez. Vekilin bu konuda bir izni ve tecrübesi yoksa anlatılan rüyayı yorumlamak zorunda değildir. Gerekirse rüyayı mürşide ulaştırır, değilse “hayırlı olsun” diye dua ederek yoruma girmez. Rüya ile hemen amel edilmez. Mürşidi rüyayı yorumlayıp ona yeni bir vazife verirse, bu durumda da rüya ile değil, mürşidin emri ile amel edilmiş olur.

Mürşidini inkar eden, onun hakkında şüpheye düşerek veya işlediği büyük günahlar yüzünden tarikattan düştüğünü zannederek vazifelerini terk eden, bir mazeret sebebiyle bir sene veya daha uzun süre mürşid ziyaretine gidemeyen veya büyük günah işleyen kimselerin intisaplarını yenilemeleri, mürşidden veya vekilinden tövbe alıp yeniden adap yapmaları gerekir.

Yeni intisap ederek sekiz şartı yerine getirenlere hatme ve rabıta talimatı verilir, bunların yapılış şekli anlatılır.



[1]-Furkan suresi ayet-70-71

[2]-Ali el-Muttaki,Kenzu’l-Ummal,No:42098;Süyuti, es-Sağır,No:1401;Kurtubi,ez-Tezkire,8

[3]-Ahmed,K. Zühd,No:827;Ebu Nuaym,Hilye,VI,97;Abdullah b. Ahmed,Zevaidü’-Zühd,153;Süyuti,es-Sağır,No: 2375 


.

Sofilerin Davet Usulü ve Islah Metodu

Tarih05 Ocak 2012, 07:18Editör

Sofilik Hz. Peygamber(s.a.v) sünnet ve meşrebine göre yaşamak ve yaymaktır.

SOFİLERİN DAVET USULÜ VE ISLAH METODU

Allah’u Teala kuru toprakları yağmur ile canlandırıp yeşerttiği gibi; manen ölü kalpleri de nuru ile diriltir. Bu ilahî nur, ulaştığı yerleri ve beldeleri âbad eder; insanı melekleştirir, kalpten çirkinlikleri giderir, ruhu güzelleştirir, hak ile batılı seçtirir, kulu taata koşturur, sönmeye yüz tutmuş azimleri coşturur, zorlukları kolaylaştırır, hayat nur ve rahmetle dolar.

Bütün peygamberler(aleyhimüsselam),insanlığa bu nur ile gönderilmişlerdir. Allah’ın izniyle bu nurla kalpleri terbiye ve tezkiye etmişlerdir. İlahî davetin esası bu nurdur. Hidayet, marifet, teslimiyet, taat ve irşat bu nur ile olmaktadır.

Allah’u Teala, kalplerin ilacı olan bu nuru bize Resulullah (s.a.v) Efendimiz ile göndermiştir. Onun her şeyini bir nur yapmıştır. Efendimiz (s.a.v), Yüce Allah’ın: “Resûlüm! Biz seni ancak alemlere bir rahmet olarak gönderdik.“ [122]iltifatına mazhar olmuştur.

Resulullah Efendimiz (s.a.v.)’in risalet görevi ile, kendisine inanan müminler, hakikatte O’nun terbiyesine altına girmiş oluyorlardı. Peygamber Efendimiz Ashab-ı Kiramı irşad ediyor, onlara yol gösteriyordu.

Unutulmamalıdır ki, Efendimiz (s.a.v) bütün insanlığa bir rahmettir. Özellikle müminlere ilahî bir ikramdır. Nimetin sahibi Yüce Rabbimiz onu bize şöyle tanıtır:

“Andolsun Allah, müminlere, içlerinden kendilerine ayetlerini okuyan, onları (küfür, nifak ve isyan kirlerinden) temizleyen, kendilerine kitap ve hikmeti öğreten bir peygamber göndermekle ne büyük bir iyilikte bulunmuştur. Halbuki onlar daha önce apaçık bir sapıklık içinde idiler.“ [123]

“Ey Peygamber! Biz seni bir şahit, bir müjdeleyici ve bir uyarıcı olarak gönderdik. Seni,Allah’ın izniyle O’na çağıran bir davetçi ve nur saçan bir kandil olarak görevlendirdik. Müminlere Allah’tan büyük bir lutfa ereceklerini müjdele! “ [124]

“Sen onların içinde bulunduğun sürece Allah onlara azap edecek değildir. Onlar istiğfar ettikleri sürece de Allah kendilerine azap etmeyecektir.“ [125]

Allah’u Teala, Resulullah (s.a.v) Efendimizle bütün aleme ve hususiyle müminlere en büyük iyiliği, en açık tecelliyi, en şifalı tedaviyi yapmış, onu saadetin ve cennetin vesilesi kılmıştır. Onunla kainata yayılan rahmet kesilmemiştir. Açtığı nurlu yol kapanmamıştır. Onun davet ve irşadı önemini yitirmemiştir. Saadetli kalbinden yayılan nur, aşk ve edep sönmemiştir. Kıyamete kadar da bu nur, nasibi olanları aydınlatmaya, aşıklarını ağlatmaya, huzur arayan kalplere safa, buhran içinde kıvranan cemiyetlere şifa olmaya devam edecektir. Bütün kulların ve kainatın ilacı budur.

Efendimiz (s.a.v.) hem risaletin sahibi hem de velâyetin öncüsüydü. Risaletinde hem nübüvvet hem de velâyet olduğundan, beşeriyeti terbiye ederken, hutbe okurken, sohbet ederken, hayatın tüm hallerinde sadece ilâhi hükümleri tebliğ etmekle kalmıyor, aynı zamanda Ashab-ı Kiramı tezkiye ediyordu.

Rabbimiz Teâla şöyle buyuruyor:

“Nitekim kendi içinizden size ayetlerimizi okuyan, sizi kötülüklerden arındıran, size Kitabı ve hikmeti talim edip bilmediklerinizi size öğreten bir Resul gönderdik.“ [126]

O’nun irşadıyla; en uzağından en yakınına, O’nu bir defa göreninden bin defa görenine kadar bütün ashabı, Nur-u Muhammedî ile aydınlanıyordu.

Seçilmişlerin efendisi ve alemlere rahmet olarak gönderilen Efendimiz(s.a.v)’in tebliğ ve irşattaki ikna edici mucizeleri ve yaratılmışların ahlak bakımından en yüce bir durumda olması,Allah’u Teala’nın kulları üzerindeki en büyük rahmeti olmuştur.

Yüce Rabbini inkar ve O’nun emirlerini ihmal ederek, madde ve menfaat hedefi üzere kurulmuş hiçbir sistem, Allah’ın halifesi olacak sıfat ve kıvamda yaratılmış insana yetmeyecektir. Hayatı ve ölümü yaratanı bırakıp da maddeye tapan beşeriyet, her iki dünyada da gülemeyecektir. İnsanlığın saadeti nefret ve inkar değil, sevgi ve imandır. Saadet olacak sevgi; ebedî olanıdır. Bunu alacağımız tek kaynak, Hz. Resulullah(s.a.v)’dir. Kendisinden sonra bu ilacın dağıtımını Rabbanî alimler, kamil mürşitler yapmaktadır.

Bu iş nasıl olur? Ebu l-Hasen Ali en-Nedvî, bunu şöyle anlatıyor:

“Şüphesiz, ihsan ve batınî fıkıh mertebesine ulaşmış, tezkiye edilmiş nefis sahibi kamil mürşitler olmasaydı, Müslümanlar, iman ve ruh bakımından çoktan çöker, zalim ve azgın materyalizm dalgası şu Ümmet-i Muhammed’in imanından kalan kalıntıyı da çoktan yutardı. Kalplerin Allah’la, hayatın ruhla, cemiyetin ahlakla olan irtibat ve ilgisi çoktan zayıflardı. Samimiyet ve hasbilik hepten kaybolurdu. Batınî hastalıklar iyice yayılır, kalp ve nefisler onulmaz hastalıklara yakalanır, doktor da bulunamazdı. insanlar dünyaya dört elle sarılır, ilim erbabı makam, mansıp ve mal için yarış eder, tamah ve ihtiras gözlerini çoktan bürürdü.

Evet, onlar olmasaydı, peygamberlerin en önemli vazifelerinden biri olan kalbin manevi kirlerden arındırılması, nefis terbiyesi, ihsan ve batınî fıkha davet vazifesi duraklar, işlemez hâle gelirdi.[127]

 

SOFİLİK VE KABUL EDİLEN GERÇEKLER

 

Sofilik Hz. Peygamber(s.a.v)sünnet ve meşrebine göre yaşamak ve yaymaktır. Dinde mezhep ve meşrep taassubu yoktur. Her doğru makbuldür.

 Allah dostları, alemlere rahmet olan Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin meşrebi üzere hareket etmeyi en büyük gaye edinmişlerdir. Efendimiz (s.a.v) hiçbir ayırım yapmadan bütün insanları muhatap almış ve hepsine rahmet olmuştur. Muhataplarına dost veya düşman diye değil, Allah’u Teala’nın kulu gözüyle bakmıştır. Davet ve terbiyesinde fakir zengin ayırımı yapmamıştır. Kavimcilik,mezhebi ve meşrebi taassubuna düşmemişlerdir.

Müride de Allah dostlarının bu ahlakını benimsemeli yapacakları irşad çalışmalarında taassubdan uzak durarak sadece bütün dikkatini irşat noktasına toplamalıdır.

Müridin mürşidine karşı oluşturduğu sevgi diğer mürşitlerin hürmetini çiğnemeye, kıymetini düşürmeye götürmemeli. Bütün ehlullah Allah’u Teala’nın askerleridir. Allah onları vasıta ederek kullarını hidayete sevkeder. Onlar, Resulullah’ın (s.a.v) âlidirler. O’nun sünnetini yaşar ve yayarlar.

Onlar bütün insanlığa rahmettirler. Ayrılığa, fitneye ve kısır çekişmeye âlet edilemezler. Her mümin onları sever, sevmelidir. Ancak insanın irşadı bir mürşidin elinde olur. Ona minnet ve hizmet, diğerlerine kalben muhabbet edilmelidir. Senin mürşidin şöyle, benimki böyle çekişmesi boş bir iştir ve sonu zararlıdır. Resulullah (s.a.v), peygamberler arasında bile bu tür çekişmeleri yasaklamış ve şöyle buyurmuştur:

“Allah’ın peygamberleri arasında kendi hesabınıza göre üstünlük vermeye kalkmayın.“ [128]

“Peygamberler arasında seçme yapmayın.“ [129] hadis-i şerifleri uyulacak ahlakın boyutunu göstermektedir.

Bütün beşeriyetin Efendisi (s.a.v), bize edep öğretmek için tevazu ile böyle emretmiştir. Allah’u Teala mürşitlerin makamlarını tespit, tayin ve terfi’ işini müritlere bırakmamıştır. Ancak istifade açısından mürit, mürşidinin en kamil ve mükemmil, diğerlerinin de birer kamil insan olduğunu düşünebilir.

 

Üstad Bediuzzaman’ın (rah) belirttiği gibi, bir salik:

“Benim mezhebim ve meşrebim yolların en güzelidir. Diğer mezhep ve meşrepler de güzeldir.“ [130] diyebilir.

Üstat Bediuzzaman(rah)’ın yirmi ikinci mektup dördüncü vecih birinci düsturda şöyle der: Eğer içinde bulunduğun mesleğin (meşrebin) ve sahip olduğun fikirlerin hak ise, bu durumda: “Mesleğim (meşrebim) haktır veya daha güzeldir” demeye hakkın var. Fakat, hak yalnız benim mesleğimdir (başkasında hak ve hayır yoktur), demeye hakkın yoktur.” [131]

Üstat (rah.) burada, ehl-i sünnet vel cemaat çizgisinde iman ve amel eden bütün mezhep ve tarikât mensuplarına mühim bir esası, vazgeçilmez bir edebi öğretiyor. İnsan, tabiatına ve fikrine uygun bir meşrepte seyr u süluk edebilir, etmelidir. İlmini iyi bildiği bir hak mezhepte amel ve ibadet edebilir, etmelidir. Bağlı bulunduğu mezhebi ve meşrebi, kendisi için en güzel, fıtratı için en uygun, ıslah ve Allah’a yaklaşmasına en münasip bulmalı ve bilmelidir. İmam Şaranî(k.s)’nin  belirttiği gibi bir mürit, manevî nasibinin önündeki mürşidinin vasıtasıyla kendisine ulaştığını ve Allah tarafından bu işle onun görevlendirildiğini düşünmelidir. Bu anlayışla, dünya kamil mürşitle dolu olsa o, önündeki mürşidi kendisi için tekden bilmeli ve ona bütün kalbiyle yönelmelidir. Çünkü, manevi ilacı ve rızkı o kapıdadır. [132]

Hak yolcusu kör bir taassuba düşüp, muhabbet adına diğer mürşitleri, salihleri ve hak yolcularını inkar etmemeli, basit görmemelidir. Böyle bir haksızlığı din, akıl ve vicdan kabul etmez.

Hanefi mezhebi üzere amel ve ibadet eden bir Müslüman, mezhebinin fetvalarının en isabetli olduğunu söyleyebilir. Ancak, diğer hak mezheplerin de isabetli ve hak üzere olduğunu bilmelidir. Diğer mezheptekiler de bu anlayış üzere bulunmalıdır.

Nakşibendî meşrebine göre seyr u süluk yapan ve kalbini ıslaha çalışan bir mürit, bu yolun ve önündeki mürşidinin kendi hastalığı için en güzel bir ilaç olduğunu, ancak diğer hak tarikatların da güzel olduğunu bilmelidir.

Bu düsturu şiar edinen bir salik,yapacağı irşad çalışmalarında  dikkat edeceği bu prensip hayatının her döneminde ve işlerinde göz önünde tutmalıdır.

 

İRŞAT YAPACAK OLANLARDA BULUNMASI GEREKEN HAKİKAT

 

İhlas-ilim ve edeb olmadan İslam dini anlatılamaz. Muhlis olmayana,münafık ve fasık kimselere Allah yardım etmez. Bu düstur irşada yönelenlerin anlamaları gereken bir husustur.

 Tebliğ, kalpleri vahyin ilâhi ikliminde dirilmiş müminlere Cenab-ı Mevlâmız’ın verdiği bir vazife, bir emanettir. Zira O (c.c): “Siz vasat (orta yolda giden) bir ümmetsiniz. İyiliği emreder, kötülükten sakındırırsınız” [133] buyuruyor.

Bu vazife, en dar çerçeveden başlayarak bütün insanlığı kuşatacak kadar geniş bir alana yayılır. Hiç şüphe yok, bütün müminler aile efradı, dost-arkadaş çevresi gibi dar alanda bu vazifeyle mükellef olduğu gibi, bütün insanlığın ilâhi hakikatlerle buluşması için gerekli imkan ve zemini hazırlayacak faaliyetlerle de mükelleftir.

Ömer b. Abdulaziz’in (rah.)belirttiği gibi” İlimsiz amel ve davet yapan kimsenin bozduğu, ıslah ettiğinden daha çoktur.“ [134]

Bu hakikatleri çok iyi bilen Allah’ın dostları ilim,ihlas ve edebin yanında irşada katkıda bulunacak bazı özel prensiplerde oluşturabilirler.

Kamil mürşit ilâhi emir ve mesajları devrinin insanlarına tebliğ ederken, zamanın şartlarına göre yeni içtihatlar yapıp farklı usuller belirleyebilir. Müçtehitler fıkıh sahasında içtihat yetkisine sahip oldukları gibi, kamil mürşitler de ahlak ve terbiye alanında içtihada söz sahibidirler.

Hiç şüphesiz Allah ve Resûlünün emirlerini bilmenin önemi kadar, bu emirlerin tebliğ edileceği insanların fıtratını, onların tatbik edileceği zaman ve mekanın şartlarını bilmenin de gereği vardır. Elindeki tohumu nereye ne zaman ekeceğini bilmeyen bir çiftçi tohumu zayi eder.

Zaten bu hususlarda üstat durumunda olan Allah’u Teala’nın dostları irşad cihetiyle memurdurlar. 

İrşad kutbu olan mürşidi kamil, Resulullah (s.a.v) Efendimizin gerçek vârisidir. Onun ilmine, edebine, ruhları olgunlaştırma işine, kalpleri Allah’a çevirme mesleğine, nefisleri terbiye etme ve hayata denge verme sanatı konularında Peygamber Efendimizin vârisidir.

Bu velâyet ve yetki ona halk tarafından değil, Cenâbı Hak tarafından verilmiştir. Vazife büyük olunca, yetki ve destek de büyük olmaktadır. İrşat ve terbiyenin asıl sahibi Allah’u Teala’dır.

 

Hidayet ve irşat O’nun yetkisindedir. Ancak Allah’u Teala beşerî planda bu işi kulların arasından seçtiği dostlarına da yaptırmaktadır. Bu dostların başında peygamberler gelir. Peygamber olmadığı zaman bu iş onun halifeleri, vâris ve vekilleri tarafından yürütmektedir ve bu görevde memurdurlar.

Bu, ilâhî emir ve nehiyleri tebliğ hususunda Allah’u Teala tarafından izinlidirler. Çünkü ayeti kerimede Cenab-ı Hakk şöyle buyurmuştur:

“Allah, kendilerine kitap (ilim) verilenlerden: “Onu mutlaka insanlara açıklayacaksınız, gizlemeyeceksiniz” diye söz almıştı.” [135]

 

İRŞATTA ALLAH DOSTLARININ HAYATLARININ ÖNEMİ

 

Sadat-ı Kiramı ve velileri tanımalıdır. Onların hayatlarını okumalı,davet ve irşattaki ince siyasetlerini örnek alıp bir derece uygulamalıdır.

Şehbenderzâde Ahmed Hilmi (rah.), İslam aleminin gülü olan kamil mürşitleri:

“Evvela irşat postuna oturan ulu kişiler, güzel ahlakla sıfatlanmış olur. Gerçi onlar, meyveli ağaçların taşlandığı gibi daima bu yola yabancıların sövmelerine ve cahillerin düşmanlıklarına hedef olurlar. Fakat bu büyüklerin hâli biraz incelense, haklarında söylenen her şeyin bir iftira ve kasıt olduğu derhal meydana çıkar.

Kamil mürşitler mevki, makam ve ikbal düşkünü olmazlar. Dervişlerini miskinlik, zahirî fakirlik ve hakirliğe sevk etmezler. Onlar her türlü elem ve kederleri tesellîye daima hazırdırlar. Onların hallerinde denge ve meşreplerinde son derece bir olgunluk vardır.

Bu büyükler, malayanî (boş, anlamsız ve yararsız şeyler) ile asla vakit geçirmezler. Gece gündüz muhiblerinin ahlakının ıslahına ve vuslat yolunda ilerlemelerine himmet ve gayret ederler.

Onların yüzleri nuranî, sözleri Rahmanî olur. İnsan elinde olmayarak, pervane muma nasıl atılırsa, onlara öylece çekilir, kalp ve gönül kendilerine bağlanır.

Onlarla beraber olanlar, kendilerindeki manevî ve hakîkî hayatlarının varlığını ve kuvvetini hissederler.

Onlar, her nereyi mesken edinseler, civarlarında ilahi bir neşe, zevk, tevhîd ve sevgi hissedilir. Öyle bir halde ki, oranın çocukları bile oyunlarını zikir ve tevhîd şeklinde icrâ ederler.

Onlarda cehalet ve kabalık gibi, çirkin görülen ve beğenilmeyen vasıflar bulunmaz. İnce, kibar, yumuşak ve özel davranışlı olurlar.

Onlar, güçlük ve müşkilleri kolayca çözerler. Kin, düşmanlık ve garaz gibi nefsin çirkin vasıflarından temizlenmiş bulunurlar. Halkın ayıplanacak hallerini yüzlerine vurmazlar. Kusurları düzeltmek ve iyileştirmek için söyleseler bile, mürşide ve babaya yakışır bir sûrette davranırlar.

Seyr u sulûke başlattıkları saliklerine karşı riya, yalan ve yaltaklanma gibi basit işlere asla tenezzül etmezler.“ [136]  diye tanıtır.

İşte bu hususiyetler velilerin temel özelliklerinden bazılarıdır.

İrşada memur olan Allah dostlarının görevlendirdiği irşada memur olanlar Allah dostlarının bu hasletlerini okuyup öğrenmeli,davet etmedeki ince siyasetlerini bilmek irşada ki performansın artmasına ve insanlara ulaşmaktaki etkinin çoğalmasına sebep olacaktır.

 

 

DAVET VE TERCİH EDİLEN MODEL

İnsanın yükünü çekmeyen,onları karşılıksız sevmeyen kimse gerçek sufi olamaz. Davette sınır ve sinir olmaz. Kavga ederek doğru şey anlatılmaz.

Gerek kendi ebedi istikbalimiz, gerekse bütün insanlık için böylesine büyük önem taşıyan tebliğin nasıl yapılacağı, başta Mukaddes Kitabımız ve Sünnet-i Nebeviyye’de olmak üzere kaynaklarımızda açıklanmıştır. Bu açıklamalardan çıkan sonuç şudur:

Müminlerin insanları Hakk’a ve hayra davet edebilmesi için evvela kendi kalplerinin diri, yaşantı ve ahlâklarının söylediklerini tekzip etmeyecek tarzda olması gerekir. Sonra zaruri bilgilere sahip bulunması, bilmediği konularda iddiacı olmaktan kaçınması esastır. Güler yüzlü, tatlı dilli ve munis olmalıdır.

Ve en önemlisi; en güzel ve en etkili tebliğ, mücellâ dinimizi yaşamak, güzel ahlâk sahibi olmaktır. Unutmamak gerekir ki, yalancılık, riya, bencillik, adaletsizlik ve dolandırıcılığın her türlüsü ve diğer mümine yakışmayan vasıfları taşımak, Allah’ın diniyle insanların arasına perde olmaktır.

İrşadın etkili olabilmesi için en önemli unsur,söyledikleriyle önce kendisinin amel etmesine bağlıdır. Aksi halde irşâd dan olumlu sonuç alınamayacağı ayette şöyle ifade edilir: "Ey iman edenler, yapmayacağınız şeyi, niçin söyleyip duruyorsunuz" [137]

Müminin şu ölçüyü asla unutmaması gerekir: Bir insan Müslüman olarak yalnızca onu tanımış olsaydı İslâm’ı sever miydi, yoksa soğur ve uzaklaşır mıydı?

İnsanlara irşâd da bulunmak, onların dünya ve ahirette saadet ve selametleri için çalışmak demektir. Bu nedenle insanları irşâd önemli bir görevdir. Bu görevi toplumda belli bir grubun üstlenmemesi, toplumun hepsinin sorumluluğuna sebep olur.

Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Günah isleyenlerin bulunduğu bir toplumda önlemeye gücü yeten kimseler olduğu halde bunu engellemezlerse, Allah'ın, kendi nezdinden onların hepsini kapsayan bir azabın gelmesi pek yakındır"  [138]

"Şunu yeminle söylüyorum ki; siz ya iyiliği emreder, kötülükten sakındırmaya çalışırsınız; aksi halde Allah size içinizdeki en kötülerinizi musallat eder. Sonra hayırlılarınız dua eder, fakat duaları kabul olunmaz" [139] Allah Resulüne, insanların en hayırlısının kim olduğu sorulunca: "İnsanların en hayırlısı en çok okuyanı, en muttaki olanı, iyiliği en çok emredeni, kötülükten en fazla sakındırmaya çalışanı ve en çok sıla-ı rahim yapanıdır " [140]   cevabını  vermiştir.

Hz. Peygamber, Veda haccı hutbesinde, dinî emir ve yasakların, bilgilerin nesilden nesile aktarılması ve irşat faaliyetinin sürdürülmesi için ümmetine görev yüklemiştir. Bu da tebliğ görevidir. "Sizden hazır olanlar, burada bulunmayanlara sözlerimi ulaştırsınlar. Umulur ki, bunları burada bulunmayanlar, bulunanlardan daha iyi anlar ve korur" [141]

Allah’u Teala Kur'an-ı Kerîm'de; "Siz insanların faydası için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. iyiliği emreder, kötülükten vazgeçirmeye çalışırsınız." [142] buyurulur. Onu en hayırlı yapan; iyiliği emretme, kötülükten sakındırmaya çalışma, başka bir deyimle "irşat" görevini ifa etme özelliğidir.

İrşâdın metodunu ve irşat sırasında izlenecek yolu Kur'an-ı Kerîm şöyle belirlemiştir: "Ey Peygamber! İnsanları Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et. Onlarla en güzel şekilde mücadele et. Şüphesiz ki Rabbin, yolundan sapanı da çok iyi bilir, doğru yolda yürüyenleri de çok iyi bilir"  [143]

"Ey Musa ve Hârun! İkiniz de Firavun'a gidin. Çünkü o çok azdı. Öğüt alacağını veya korkacağını umarak ona yumuşak sözler söyleyin" [144]

Yüce Allah, Firavun'un imân etmeyeceğini ilmiyle elbette biliyordu. Ama yine ona tebliğin yapılmasını emretmiştir. Bunda çeşitli hikmetler vardır. İnanan insanların tebliğ vazifelerini yerine getirmeleri ve kendisine tebliğin ulaşmadığı hiç kimsenin kalmaması gerekir. Bu durum, tebliğcileri de mesuliyetten kurtarır.

Nitekim Yüce Allah başka bir ayette, Hz. Musa ve ona bağlı olanların tebliğe ısrarla devam etmelerini faydasız gören bazı insanlardan söz ederken, şöyle bir açıklamada bulunmuştur: "İçlerinden bir topluluk, "Allah'ın helâk edeceği yahut şiddetli bir şekilde azaba uğratacağı bir kavme hâlâ ne diye tebliğe bulunuyorsunuz?" dediler. Tebliğe devam edenler şu cevabı verdiler: Rabbiniz huzurunda özür beyanı yüzünden, bir de belki kendilerine gelir, korunurlar ümidiyle" [145]

Bu durum, tebliğcinin görevini savsaklamadığına delil olur ve kendisine tebliğ yapılanın "ben bunu bilmiyordum" şeklinde mazerette bulunmasını engeller.[146]

Merhum müfessir Elmalılı, bu ayeti açıklarken şöyle buyurmuştur: "Tebliğ vazifesini yerine getirme, herkese son nefesine varıncaya kadar bir nevi farzdır. Bununla beraber, dünyada hiç bir-hususta ümitsizliğe düşmek caiz değildir. Her ne kadar günahkâr olurlarsa olsunlar, insanların tövbe ve takvasını arzu ve ümit etmek de bir vazifedir. İnsanlığın hali sürekli değişmededir ve kader sırrı meydana gelişinden önce bilinmez. Ne bilirsiniz, bu güne kadar hiç söz dinlemeyen bu insanlar belki yarın dinleyiverir ve sakınmaya başlar, bütün bütün sakınmazsa, belki biraz sakınır ve bu sayede azabı hafifler. Her halde tebliğde bulunup öğüt vermek, tebliği terk etmekten evlâdır. Tebliği bütünüyle terk etmekte ise, hiç bir ümit yoktur. Hiç bir mukavemete maruz kalmayan fenalık daha süratle yayılır. Herhangi bir fenalığın aslını silmek mümkün olmasa da hızını azaltmaya çalışmak da göz ardı edilmemelidir[147]

"(Ey habibim!) Allah'ın rahmeti sebebiyle onlara yumuşak davrandın. Eğer sen sert ve katı kalpli olsaydın, şüphesiz insanlar, etrafından dağılır giderlerdi. Öyleyse onları affet ve bağışlanmalarını dile. İşlerde onlarla istişare et. Bir ise de azmettin mi, Allah'a tevekkül et. Şüphesiz Allah tevekkül edenleri sever" [148]

İşte,Ayet-i celilelerde anlatılan metotlar dahilinde Peygamber ve O'nun yolunda yürüyenlerin en önemli görevi, Hakk'ı tebliğdir. Her Müslüman bu konuda görevlidir. Müminlerin bu husustaki görevlerini yerine getirmeleri farzdır.

 

İslâm, sürtüşme, tartışma, bölünme ve parçalanma dini değildir. Onun ruhunda ve mayasında ancak Allah'a kul olmanın derin manası, birbirimize kardeş olmanın yüksek anlamı yatmaktadır. Dinde kula kul olma basiretsizliği yoktur. Günümüzün tebliğ metodu bu doğrultuda geliştirilmelidir.

İslâm dininde tebliğ, belli bir sınıfın değil, inanan bütün insanların vazifesidir. İslâm'da sınıf ayırımı yoktur. Her kişi, kendi bilgi ve kültür seviyesine göre, başkalarına tebliğde bulunup onları şuurlandırmaya çalışmak mecburiyetindedir.

Özellikle günümüz insanına şefkatle yanaşmadan,örnek olmadan,örneği göstermeden dine ait güzel şeyi anlatmak zordur.

Hele dini kural ve kaideler hakkında sadece nakil sözlere dayalı bazı dokümanlara sahip olan ümmet-i Muhammed’e yaklaşmak,hak ve hakikati anlatıp Allah’u Teala’nın emrettiklerini belirtmek için,Allah’u Teala’nın, Peygamberlerine belirttiği metotları kullanıp olabildiğince örnek olarak yaşanmaya bağlıdır.

Kaba saba söz ve fiillerle,kulaktan duyma,dayanağı kur’an ve sünnete tekamül etmeyen ifadelerle irşada katkıda bulunulacağını sanmak hayalden öteye geçmez.

 

GÖNÜL ERLERİ VE İRŞATTAKİ ETKİLERİ

Tarihte en büyük ıslahı gerçek sofiler yapmıştır. Onların meşrebi;sevgi,aşk,ihlas ve halka hak için hizmet olduğundan gönüllere rahatça girebilmişlerdir.

Allah’u Teala’nın bu nimetlere vesile ettiği veliler bütün zaman ve devirlerde olmuştur. Resulullah Efendimiz(s.a.v)’in  müjdesine göre kıyamete kadar da bulunacaklardır. Onlar İslam dinini en güzel şekilde yaşayarak tebliğ etmektedirler. Bunu yaparken Allah’u Teala’dan başka hiç kimseden korkmazlar. [149]

Hz. Peygamber’in (s.a.v) sohbet halkasında terbiye gören ve nübüvvet nuruyla tertemiz olan Ashab-ı Kiram’dan hemen sonra, kalplerde dünyaya bir meyil başladı. Hilafet, belli bir zamandan sonra, temel fonksiyonunu göremez, asıl hedefini gözetemez oldu. Eğer Allah’u Teala’nın, bu dini koruma garantisinin bir tezahürü olarak ümmetin içinden çıkarttığı Rabbanî alimler olmasaydı, gerçekten iş bitmiş, dinî anlayış kalplerden silinmiş, felaketin tam içine girilmiş olurdu. Ancak, ekseriyet hedefini yitirmişken, gözünü ve gönlünü haktan ayırmayan Allah dostları, Peygamber mirasını canla, başla, aşkla korudular, ümmete manevî hayat vesilesi oldular. Tasavvuf ve tarikat ismiyle kurdukları takva mekteplerinde iman, ihsan, ihlas, edep, zikir, cihat, cömertlik gibi ahlak-ı hamide derslerini okutarak, kalpleri ıslah, cemiyeti ihya ettiler.

 Bu Rabbanî alimlerin icraatını Seyyid Ebu l-Hasan en-Nedvî’den (rah) dinleyelim:

“Kamil mürşitler insanlardan tevhid, ihlas, sünnete sarılma, günahlardan tövbe, Allah’a itaat ve Resûlüne tabi olma gibi güzel ameller için bey’at alıyor, intisap yapıyordu. Bey’at ve intisap edenlerden bunlara uyulması isteniyordu. Kamil mürşitler, kendilerine bey’at edenlere, her türlü kötü işlerden, bozuk ahlaktan, zulümden ve katı kalplilikten kaçınmalarını tavsiye ediyorlardı. Ayrıca onları, iyi ahlakla ahlaklanmaya, kibir, haset, kin, zulüm ve makam sevgisi gibi kötü huylardan uzaklaşmaya, nefsin ıslahına ve tezkiyesine teşvik ediyorlardı. Allah’ın kullarına nasihat etmeyi, herkese iyi muamelede bulunmayı, elindeki rızka kanaat etmeyi, başkasını nefsine tercih edip kardeşini kendisinden önce düşünmeyi öğretiyorlardı. Bu işler mürşitle mürit arasındaki intisabın bereketiyle oluyordu. Mürşitler bunun yanında, diğer insanlara da devamlı vaaz ve nasihat ediyorlardı. [150]

Kamil mürşitler dinin manevi terbiye alanında, ahlâk sahasında söz ve içtihat sahibidirler.

Bu yüzden insanların hâl ve hastalığına göre, Kur’an ve sünnet eczanesinden manevi ilaç verme, kalp hastalıklarını tedavi etme yetkileri vardır. Bu kıyamete kadar devam eder. Çünkü dinimiz, kıyamete kadar gelecek bütün insanlığın ıslahını garanti etmektedir. Onun için dinin gerçek alimleri eksik olmaz, ümmet başıboş ve rehbersiz kalmaz.


[122]-Enbiya suresi ayet-107

[123]-Al-i İmran suresi ayet-164

[124]-Azap suresi ayet-45-47

[125]-Enfal suresi ayet-33

[126]-Bakara suresi ayet-151

[127]-Dilaver Selvi,Kaynaklarıyla Tasavvuf,56-57-58

[128]-Müslim, Fedâil, 159. (32. Bab)

[129]-Müslim, Fedâil, 163. (32. Bab)

[130]-Said-i Nursî,Mektûbât,244,22.Mektup

[131]-Said-i Nursî, Mektubat, 22. Mek. 1

[132]-Şaranî,el-Envâru’l-Kudsiyye,II,95.313

[133]-Bakara suresi, ayet-143

[134]-İbnu Abdilberr, Câmiu Beyâni’l-İlm,I,33

[135]-Al-i İmran suresi ayet-187

[136]-Mehmet Ali Aynî,Tasavvuf Tarihi,265

[137]-Saff suresi ayet-2

[138]-Ebû Dâvud,Melâhim,17:İbn Mâce,Fiten,20;Ahmed b. Hanbel,Müsned, IV,361,363,364 366

[139]-Ebu Dâvûd,Melâhim,17;Tirmizî,Fiten,9;Ahmed b. Hanbel,Müsned,V,388,390,391

[140]-Ahmed b. Hanbel,Müsned,VI,432

[141]-Ahmed b. Hanbel,Müsned,V,41

[142]-Âl-i İmrân suresi ayet-110

[143]-Nahl suresi ayet-125

[144]-Tâhâ suresi ayet-43,44

[145]-Â’râf suresi ayet-164

[146]-Bkz:Zemahşerî,el-Keşşâf,IV,34

[147]-Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili,IV, 2313

[148]-Âl-i İmrân suresi ayet-159

[149]-Buhârî,İ’tisam,10;Müslim,İmâret,53,Ebû Dâvud,Melâhim,1;Tirmizî,Fiten,27;Hâkim,Müstedrek,IV,523

[150]-Ebu’l-Hasen en-Nedvî,İslâm Önderleri Tarihi,111 


.

Mürşide Teslimiyet Kölelik mi?

Tarih03 Ocak 2012, 23:16Editör

"Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamber'e ve içinizden (Allah'ın yapmanızı istediği) işlerinizi yürüten önder ve idarecilerinize de itaat edin." (Nisa/59)

Tasavvufa dışarıdan bakanların anlamakta güçlük çektikleri bir mesele de mürşide teslimiyettir. Özellikle tasavvuf ehlinin mürid-mürşid ilişkisine, ölü ve yıkayıcısı ilişkisini örnek göstermeleri itirazlara sebep olmaktadır.

   Tasavvuftaki mürşide teslimiyetin karakteri ve sınırları gerçekte nedir? Bu teslimiyetin insan iradesinin reddi anlamına geldiğini söyleyenler haklı olabilir mi?

  

   Tasavvuf adabıyla ilgili biraz kitap karıştıranlar şu ifadeyi mutlaka okumuşlardır: “Bir mürid, mürşidine hiç itirazsız teslim olmalıdır. Öyle ki, bir ölü, yıkayıcısına nasıl hiç itiraz etmez, ne tarafa çevirse dönerse, mürid de mürşidine karşı böyle olmalıdır. Mürşidine ‘niçin?’ ‘neden?’ diye itiraz eden kimse maksadına eremez.”

   Gerçekten de bütün tasavvuf kollarında mürşidler, müridlerinden bu manada bir teslimiyet isterler. Ancak böyle bir teslimiyet anlayışı eleştirilmekte ve şöyle itiraz gelmektedir:

   “Mürşid de olsa, bir insana bu derecede teslim olmak doğru olabilir mi? Böyle bir teslimiyetin dinde yeri, terbiyede gereği var mıdır? Bu durum, insan hürriyetini yok etmek ve birilerinin esaretine girmek değil midir? Allah ve Rasulü’nden başka emirlerine itiraz edilmeyecek kimse var mıdır? Mürşid hiç yanılmaz mı? Yanılırsa, onu uyarmak ve yanlışını göstermek gerekmez mi? Böyle yapan bir kimse niçin manevi terbiyede yolda kalsın?”

  

Asıl Teslim Olunan Yüce Allah’tır

   Aslında, Yüce Yaratıcı’dan başka hiç kimsenin insanları kendisine itaat etmeye davet yetkisi ve görevi yoktur. Her emrine uyulacak, her hükmünde teslim olunacak tek varlık, alemlerin sahibi Yüce Allah’tır. Hiç bir peygamber de kendi şahsından kaynaklanan bir sebep ve yetkiyle insanlara bir şeyi emretme veya yasaklama yetkisine sahip değildir. Fakat peygamberi Yüce Allah davetle görevlendirip halkın arasına gönderdiği zaman, konumu, yetkisi ve insanlar üzerindeki etkisi değişir.

   Kur’an’da belirtildiği gibi, Allah’ın gönderdiği peygambere itaat eden kimse, bizzat Allah’a itaat etmiş olur. Ona isyan eden de Allah’a isyan etmiş olur (Nisa/80). Hz. Peygamber A.S.’a uymadan hiç kimse Allah’ın rızasına ulaşamaz. Onu anne-babası dahil bütün insanlardan daha fazla sevmeyen kimse tam mümin de olamaz (Buharî, Müslim). Onun öğrettiği dine sadece kalbiyle değil, bütün his ve hevesiyle, içi ve dışıyla uymayan kimse gerçek mümin sıfatını alamaz (Begavî, İbnu Asım, İbnu Recep). Çünkü Hz. Peygamber A.S. Allah’a giden yolun kılavuzu, bu yolda insanların terbiyecisi ve sahibidir. Her hükmü Cenab-ı Hakk’ın hükmü yerindedir. Onu insanlığın önüne koyan Yüce Allah’tır. “Bu peygamberime uyun ki, benim muhabbetime, rızama ve cennetime ulaşın!” diyen de bizzat Yüce Allah’tır.

   Bunun için, insan Yüce Allah’a muhabbet ve teslimiyetini ancak O’nun peygamberine gösterdiği muhabbet ve teslimiyet ile ortaya koyabilir. Bu açıdan bakıldığında, günümüzdeki bir insanın Allah yoluna davet eden bir mürşide göstereceği samimiyet ve teslimiyet de Allah sevgisinin ispatından başka bir şey değildir. Bu teslimiyet görünürde insana, hakikate ise Allah’a bağlanmaktır.

   İçi ve dışıyla Hakk’a teslim olan kimse, Allahu Tealâ’dan başka her şeyin köleliğinden kurtulur, hür olur, kalbi Allah ile huzur, ilâhi aşk ile hayat bulur. Hakk’a itiraz eden kimse ise, iradesini nefsinin eline vermiş olur. Bundan sonra o kimse kendisini hür irade ve hürriyet sahibi görse de, aslında bütün yaptıkları bir çeşit köleliktir. Çünkü bu kimse, devamlı nefsine köle, şehvetine esir, midesine hizmetçi, maddeye bekçi, insanların aferin ve alkışına bağımlı bir halde hayat sürmektedir. Böyle bir hayat şeref ve hürriyet değil, tam manası ile zillet ve köleliktir. Asıl hürriyet, Yüce Allah’tan başka hiç bir varlığa kulluk yapmamaktır.

  

Mürşidin Yetkisi ve Konumu

   Kâmil mürşidin vazifesi, güzel ahlâkı temsil ve tatbiktir. Onun tek hedefi ilâhi hükümleri en güzel şekilde uygulamak, korumak ve yaşatmaktır. Buna dini ihya etmek denir.

   Mürşid, Yüce Allah’ın dostudur. Bu sıfatıyla vazifesi, isteyenlere Allah’ın dostluğunu öğretmektir. O aynı zamanda ümmeti terbiye işinde Hz. Peygamber A.S.’ın vekili ve vârisidir. Bu sıfatıyla vazifesi kalpleri Allah’a bağlamak, gönülleri kötü ahlâktan arındırmak, insanı Allah’ın edebiyle edeplendirmek, nefsin, şeytanın, eşyanın ve dünyanın esaretinden kurtarıp gerçek hürriyete kavuşturmaktır.

   Kâmil mürşid, bu sıfat ve vazifeleriyle dünyada en önemli işi yürütmektedir. Hangi iş insanın Yaratıcı’sına yönelmesinden daha önemli olabilir? İşte bu büyük işi yürüten insana karşı vazifemizi şu ayet belirlemektedir:

   “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve içinizden (Allah’ın yapmanızı istediği) işlerinizi yürüten önder ve idarecilerinize de itaat edin.” (Nisa/59)

   Ayrıca, Hz. Peygamber A.S.’ın şu uyarıları da bizim için bağlayıcıdır:

   “Başınızdaki kimse gözü kör, ayağı topal, rengi siyah bir köle de olsa, sizi Allah’ın Kitabı’na göre sevk ve idare ettiği sürece onun sözünü dinleyip emirlerine itaat edin.” (Buharî, Müslim, Nesaî)

   “Bana itaat eden Allah’a itaat etmiş olur. Bana isyan eden de Allah’a isyan etmiş olur. Benim emirime (dini işlerinizi yürüten imamınıza) itaat eden bana itaat etmiş olur. Ona isyan eden de bana isyan etmiş olur.”(Buharî, Nesaî)

   Şu halde, gerçekten peygamber vârisi, alim, arif, kâmil bir mürşide tabi olmak, aslında Allah ve Rasulü’ne tabi olmaktır.

  

Teslim Olunacak Kimseyi İyi Tanımalıdır

   Gafile uyanın kalbi uyanmaz. Cahile dert açanın derdi dinmez. İşinin ehli olmayan doktor insanı candan eder. Sahte mürşid de imandan eder. Birisi dünyayı, diğeri ahireti harap eder. O halde hak yolunda peşine düşülen kimseyi iyi tanımalı, manevi terbiye için ehli olmayan kimseye yanaşmamalıdır.

   Kâmil mürşid, her şeyden önce kendisi terbiye olmuş kimsedir. Ayrıca insanları terbiye için izinli ve ehliyetlidir. Çünkü kendisi ehliyetli bir üstadın elinde terbiye görmüş, takva ve edeple süslenmiş, hak yolunda imamlık vasfını elde etmiştir. Allahu Tealâ onu kendi yolunda kılavuz, örnek ve şahit yapmıştır. Önüne Kur’an ve Sünnet’i koymuş, insanları onlardaki gerçeklere davet görevi vermiştir.

   İşte bu noktada mürşid, Allah yolunda gitmek isteyenleri ciddi olarak ilgilendirmektedir. Öyle ki, İmam Rabbani K.S.’nin uyardığı gibi, bütün arzusu Allah rızası olan bir veliye itiraz, Allah’a itiraz gibi olmaktadır. Çünkü veli, herkese sadece Allahu Tealâ’nın kuldan istediklerini emretmekte, Hz. Peygamber A.S.’ın usulü üzere terbiye vermektedir. O kendisine değil, Hakk’a davet etmektedir.

   Tasavvuf terbiyesinin asıl hedefi kâmil insan yetiştirmektir. Ariflerin tarifine göre kâmil insan, Allah’a aşık olmuş, kalbi gaflet ve manevi kirlerden zikir ile huzur bulmuş, gönlü boş arzu ve sahte sevgilerden arınmış, nefsi ilâhi emirlere itaat edecek bir kıvama gelmiş; kısaca içi ve dışıyla Yüce Allah’a teslim olmuş insandır. İşte bu kıvamı bulmak için önündeki rehbere samimi olarak inanmaya, gücü nisbetinde emir ve tavsiyelerine uymaya teslimiyet denir.

  

Tedavi İçin Teslim Olmak Şarttır

   Allah’ın dostu olmak isteyen kimse, bunun gereğini yapmalıdır. Bu yola giren kimseye tasavvufta mürid denir. İlk aşamada mürid, ölümcül bir hastalığa yakalanmış hasta gibi düşünülür. Böyle bir hastaya ne lazımsa, müride de o lazımdır.

   Eğer ağır bir hasta şifa bulmak istiyorsa, aklını kullanıp kendisini ehil bir doktora teslim etmelidir. Hasta şunu bilmelidir ki, kendi aklı ve tecrübesiyle veya eline alıp okuyacağı tıp kitapları ile bu hastalığı tedavi etmesi mümkün değildir.

   Bu durumda karşısında iki seçenek vardır: Ya bilgi, tecrübe ve ehliyeti ispat edilmiş bir doktora gidip teslim olacak ve her ne derse yerine getirecek. Ya da bu hastalığı çeke çeke ölecek. Şüphesiz akıl ve insaf doktora teslim olmayı seçer. Çünkü bu teslimiyette sıhhat, hayat ve huzur vardır. Kendi bildiğini yapmakta ise yıkım, acı ve sıkıntı vardır. Böyle bir teslimiyet, aklını bir kenara bırakmak değil, aklını iyi kullanmaktır.

   Terbiye için mürşide teslim olmak da aynen böyledir. Çünkü müridin kalbi hasta, gönlü yaralı, vicdanı sıkıntı içindedir. Kalbi, geflet, günahlara meyil, şehvetine düşkünlük, kibir, kendini beğenme, haset, gösteriş, aşırı dünya sevgisi, gereksiz rızk endişesi, geçim kaygısı, ölüm korkusu, ibadetlere karşı tembellik gibi manevi hastalıklarla hastadır. Gönlü, Yüce Yaratıcısı’nı unutup eşyaya bağlandığı için yaralıdır. Vicdanı ise, içine düştüğü bu halden devamlı sıkıntı çekmektedir. Çünkü bu dertler karşısında aklı aciz kalmaktadır. Nefsi her gün derdine dert katmakta, devamlı hastalıkları artmaktadır. Kendi tedbir ve tecrübeleri tedavi için yetmemektedir. Günler geçmekte, fakat hastalıkları geçmemektedir. Bu durumda, aklı olan ne yapmalıdır?

   Bu kimsenin de önünde iki seçenek vardır: Ya aklını kullanıp bu işin ehli bir mürşide gidip teslim olacak; onun tedbir ve tedavi tecrübesine uyup manevi dertlerinden kurtulacak. Ya da bu hastalıklar içinde ölüp mahcup ve perişan bir şekilde Yüce Allah’ın huzuruna çıkacak. Elbette akıl, vicdan ve tecrübe, böyle bir hastanın da bu işin ehline teslim olmasını ister. Zaten Kur’an ve Sünnet bunu emreder. Sayısız tercübe ve görülüp yaşanmış olaylar da bunun gerçek olduğunu ispat eder.

   Mevcut hastalığını kabul etmeyen, mütehassıs doktoruna güvenmeyen, tarif edilen usulde ilaçlarını içmeyen, kendi keyfine göre hareket eden kimse, maddi-manevi hiç bir hastalığından kurtulamaz. Böyle bir hasta kalkıp da ‘aklım bana yeter, ben doktor filan tanımam, kimseye teslim olmam, istediğim gibi yaşarım!’ derse, ona akıllı değil, belki deli denir.

  

Teslimiyet Akıl İster

   Arifler der ki: Kâmil mürşide tam teslimiyet bir anda olmaz. İnsan, kalbi nurlandıkça, nefsini ve şeytanı tanıdıkça, iyiyi kötüyü seçtikçe, yani akıllandıkça, Allah’a giden yolda Allah dostuna teslim olur. Mürid, zaman içinde mürşidini gerçek haliyle tanır. Bu tanıma bir ömür sürebilir. Bu yolda samimiyetle sabreden kimse sonuçta sevinir, Allah sevgisini bulur, kalbi bu sevgi ile huzur bulur. Dağınık hali toplanır, ibadetlere sarılır, günahlardan uzaklaşır, bütün manevi hastalıklardan kurtulur. İşte o zaman hakkıyla ve tadıyla Yüce Rabbine kulluk edebilir. Buna ihsan makamı denir. Bu hedefe ulaşmak için rehberine tam teslim olanlar çok az olduğu için, bu makama çıkanlar da çok azdır. Herkesin bu yolda nasibi, iman, sadakat, edep ve gayretine göredir. Ancak, Allahu Tealâ dilediği kullarına bol ihsan ve ikramlarda bulunur.

   Allah dostları, “biz peygamber gibi masumuz, hiçbir kusur ve noksanımız yoktur, her sözümüz ayet ve hadis gibidir” demezler. Onlar, açık ve mertçe Hz. Ebu Bekir R.A. Efendimiz’in halife seçildiği gün, Ashab-ı Kiram’a söylediği şu sözü söylerler:

   “Ben Allah ve Rasulü’ne itaat ettiğim ve size hakkı emrettiğim sürece bana itaat ediniz. Çünkü bu durumda bana itaati sizden Allahu Tealâ istiyor. Ben hak çizgiden ayrılırsam, artık kimsenin bana itaat etmesi gerekmez.” (İbnu Kesir)




.

Allah ile Aramıza Girenler Konusu!

Tarih03 Ocak 2012, 23:08Editör

"Allah ile kul arasına kimse giremez!" Diyenler ayet ve hadislerin farkında mı?

Birçok insana,”gel bir mürşide bağlan, tevbe et, tasavvuf terbiyesine gir, insan tek başına terbiye olmaz, yalnız olarak din güzel yaşanmaz” dendiği zaman, hemen şu sözle karşılık verirler: “Allah ile kul arasına kimse giremez!”  Bu söz, söyleniş amacına göre farklı sonuçlar doğurur.

 Tasavvufa itiraz edenlerin çoğu, tasavvuf yoluna girenlerin Allah ile aralarına çeşitli kimseleri koyduğunu, bir mürşide bağlanmakla şirk tehlikesine düştüklerini, kendilerinin ise böyle bir tehlikeden uzak olduklarını anlatmaya çalışırlar. Acaba işin gerçeği böyle midir?

“Allah ile kul arasına kimse giremez” sözünün geçek manası bilinmez ve yerinde kullanılmazsa fitne olur. Fayda değil, zarar verir. Bu zarar imana dokunur, dini zedeler, din kardeşliğini sarsar, cemaat ruhunu öldürür, edebi ortadan kaldırır.

Bu söz, söyleniş niyetine göre farklı sonuçlar doğurur. Eğer “ben Allah’a kullukta önümde kimseyi istemem, peygamber, kitap, alim, mürşid tanımam, istediğim gibi kulluk yaparım, keyfimce ibadet ederim” manasında söyleniyorsa, söyleyeni dinden çıkarır. Daha doğrusu böyle düşünen kimse küfür, isyan ve gaflet içinde kalmış demektir. O hak dine girmemiştir ki, çıkmış olsun.

Eğer, “ben Allah’a giden yolda Allah’ın Peygamberi ve Kitabı ile yetinirim, onlar ne diyorsa onu yaparım, başka kimseyi kabul etmem, alimlere bakmam, velilere bağlanmam, mezhepler beni ilgilendirmez, dini kendi anladığım gibi yaşarım” manasında söylenmişse, insanı sorumlu eder, işini zorlaştırır, sonu tehlikelidir. Çünkü arada alimler olmadan kendi başına dinin öğrenilmesi, anlaşılması ve yaşanması nasıl mümkün olacaktır?

Kur’an ve Sünnet, Allah rızası için hak yolda cemaat olmayı, cemaatın başındaki imama itaat etmeyi, topluca Allah’ın ipine sarılmayı, hep birlikte tevbe etmeyi, bilmediklerimizi alimlere sormayı, takva ve iyilikte yardımlaşmayı, bunun için Allah’ın sadık kulları ile beraber olmayı açıkça emretmektedir. Dinin hükmü bu iken, bir mümin hangi delil ve mantıkla bana bunlar gerekmez diyebilir? Dese bile bunun Allah katında ne kıymeti olabilir?

Eğer bu söz, “Allah benim her halimi görüyor, biliyor, sözümü işitiyor, niyazımı dinliyor. Ben namazda, secdede, zikirde, duada ve tevbede kalbimi Rabbim’e bağlarım, gönlüme kimseyi koymam, kimseden bir şey beklemem. Benim korkum, sevgim, niyetim, hedefim sadece Allah’tır” manasında söyleniyorsa, ne güzel! Doğrusu budur, böyle olması lazımdır. Zaten bütün peygamberler kalbi dünyadan çekip Allah’a bağlamak için gelmişlerdir. Onlara vâris olan alimlerin ve kâmil mürşidlerin işi de budur. Buna ‘Allah adamı’ olmak denir. Kalbin bütün varlıklardan çekilip sadece Yüce Allah’a bağlanması kolayca elde edilecek bir nimet değildir. O tam bir hürriyyet halidir ki, arifler o hali elde etmek için nefisleri ile bir ömür mücadele vermişlerdir.

 

O'nu Anlatan Ayetler

Yüce Allah, insanın önüne zatını tanıtacak sebepler koymuştur. Bu sebeplerin her biri bizi O’na götüren bir delil, O’ndan bize haber getiren bir ayettir. Yüce Rabbimiz varlığına bir delil ve tecellilerine ayna olsun diye kainatı yaratmıştır. Kendisine giden yolu tarif etmesi için peygamberler göndermiştir. Ayrıca emir, hüküm ve muradını öğretecek kitaplar indirmiştir. Bunların yanında insana yaratanı tanıyacak kalp, kainata ibretle bakacak göz, peygamberin davetini anlayacak akıl, kitapların hükmünü uygulayacak beden vermiştir. Bütün bunlar, Allah’a giden yolda kula yardımcı vasıtalardır.

Hz. Muhammed A.S. Efendimiz ile peygamberlik son bulmuş, fakat mükellefiyet ve ibadet devam etmektedir. Bu iş kıyamete kadar da sürecektir. Akıllı olup büluğa eren herkes, Yüce Allah’ı tanımak ve O’na güzel kulluk yapmakla yükümlüdür. Allahu Tealâ son peygamberini göremeyenleri kendi hallerine bırakmamıştır. Onları hak yola davet edecek, kendilerine bilmediklerine öğretecek, ilâhî ahlâkı yaşamada yol gösterecek, örnek olacak, destek verecek rabbanî alimler yaratmıştır.

Şimdi Allah ve Rasülü’nün bu alimleri bize nasıl tanıttığını ve onların Rabbimiz’le bizim aramızda ne görevler yaptığını görelim.

Allahu Tealâ, insanı yeryüzünde kendisini temsil edecek bir halife olarak yaratmıştır (Bakara/30, Fâtır/39). Bu halifelik vasfını hakiki manada taşıyanlar, insanlar içinde Yüce Allah’ın hükümlerini icra eden, onları yaşayan, diğer insanlara öğreten peygamberler ve kâmil insanlardır, Kâfir ve fasıklar bu şereften mahrumdurlar. Onlar Allah’ın halifesi değil, nefislerinin kölesidir. Allahu Tealâ, küfür ve isyanla nefislerine zulmedenlerin bu vazifeyi üstlenemeyeceğini bildirmiştir. (Bakara/124)

Allahu Tealâ, bilmediğimiz şeyleri alimlere sormamızı emretmektedir (Nahl/43, Enbiya/7). Rabbanî alimlerin en belirgin sıfatları, zikir ehli olmaları ve Allah’tan gerçek manada ittika etmeleridir (Nur/37, Fatır/26). Cenab-ı Hak, zikirden gafil ve edebi bozuk olan kimselere uyulmamasını emretmiştir. (Kehf/28)

Allahu Tealâ gerçek alimleri yüce varlığını, birliğini ve dinini ispat eden birer şahit yapmıştır (Âl-i İmran/18). Kendisine yönelen ve hidayet üzere giden salihlere uyulmasını istemiştir (Yasin/21, Lokman/15). Takvaya ulaşmak için sadık kulları ile beraber olmayı emretmiştir. (Tevbe/119)

Allahu Tealâ gerçek alimleri Hz. Peygamber A.S.’dan sonra “ulü’l-emr” olarak tanıtmış ve din işlerinde kendilerine uyulmasını emretmiştir (Nisa/59). Ulü’l-emr, hüküm sahibi, din işinde yetkili, sözü geçerli kimse demektir. Halkı hak üzere yöneten adil idareciler ve Allah’ın dinini ihya eden alimler ulü’l-emrdirler.

Kur’an’da bazı insanlar “imam” vasfıyla tanıtılmışlardır. İmam, kendisine uyulan insan demektir. Bu imamlar, peygamberlerin dışındaki salih insanlardır. Onlar, Allah yolunda güzel kulluk yapmaya sabretmelerinin bereketine imam yapılmışlar ve Allah’ın izniyle insanları doğru yola sevk etme derecesine ulaşmışlardır. (Secde/24)

Görüldüğü gibi, Allahu Tealâ, peygamberlerden başka bazı kullarını diğer kullarına imam ve rehber yapmıştır. Onlar, Allah ile kullar arasında çok ciddi bir görev yapmaktadır. Allah dostları insanlara yeni bir din getirdiklerini söylemiyorlar ki, tehlikeli olsunlar. Onlar, gerçek İslâm nasıl yaşanır, onun derdindeler. Derdi dünya olanlar zaten bizim konumuz dışındadır. Böyle İnsanlar kendilerine uyulacak rehberler değil, hallerine ağlanacak manevi hastalardır.

Hadislere baktığımızda, önümüze yine gerçek din alimleri çıkmaktadır. Rasulullah A.S. Efendimiz, kendisinden sonra ümmetinin sevk ve terbiyesini üstlenen halifelerin bulunacağını, bunların adetlerinin çok olacağını, kıyamete kadar bu işin devam edeceğini, her devirde dini canlandıracak, insanlara örnek olacak bir grubun mevcut olacağını bildirmiştir. Ayrıca ümmetini tek başına kalmaktan sakındırmış, Allah yolunda cemaat olmayı ve cemaatın önlerindeki imama samimi olarak tabi olmayı şiddetle tavsiye etmiştir. Bu konudaki haber ve emirler, sahih hadis kitaplarında genişçe yer almaktadır. Efendimiz A.S., özellikle namazda en alim ve salih olanların cemaata imam olmasını emretmiş ve sebebini şöyle açıklamıştır;

“Şüphesiz alimler, sizin ile Rabbiniz arasında elçilik görevi yapmaktadırlar.” (Hakim, Tebaranî, Heysemî). Hadis, açıkça Allah ile kullar arasına alimlerin girdiğini ve önemli görev yaptığını ifade etmektedir.

Bütün bunlardan şunu anlıyoruz; Allahu Tealâ kendisi ile aramıza peygamberlerini ve alimleri koymuştur. Bunu kendi ihtiyacından değil, insanlara merhametinden yapmıştır. Böylece insanların Yüce Allah’a giden kulluk yolu açılmış, işleri kolaylaşmıştır.

Kâmil mürşidler yeryüzünde Allah’ın halifesi, dostu, davetçisi ve dininin bekçileridir, Onlar, Hz. Muhammed A.S. Efendimiz ile kainata gönderilen rahmete, ilme, edebe ve ilâhî sevgiye vâris olmuşlardır. Onlar insanları terbiye işinde ulü’l-emrdirler, takva yolunda imamdırlar, zikirde rehberdirler, tevbede şahittirler, güzel ahlâkta örnektirler. Onlar, insanları kendilerine değil, Allah’a davet ederler; nefislerini değil, Mevlâ’yı yüceltirler.

İrşad yetkisini halktan değil, Hak’tan alırlar.

Kâmil mürşid, kendisine tabi olan kimseyi Allah’a yaklaştıracak ve sevdirecek amellere sevk eder. Onu gerçek imana, ihlâsa, ibadete, zikre, tevekküle, kaza ve kadere teslimiyete, sünnet üzere amele ve hizmete yönlendirir. Kendisi bu yolda örnek olur, destek verir. Hiçbir zaman, hiçbir halde mürşide ibadet edilmez, sadece Allah yolunda itaat edilir.

 

Allah İle Kul Arasındaki Gerçek Engeller

Hak yolunda kulun en büyük engeli kendi nefsidir. Manevi kirlerden temizlenmeyen nefis, Yüce Allah’tan perdelidir, taattan uzaktır, ilâhî sevgiden mahrumdur. Bu hüküm her devirde geçerlidir. Azgın nefis insanı öyle esir alır ki, Yüce Allah’ı bıraktırır kendisine kulluk yaptırır

 “hevasını kendisine ilâh edinen kimseyi görmedin mi?”(Casiye/23) ayeti, nefsin ne derece azdığını ve onun elindeki insanın ne kadar alçaldığını göstermektedir. İnsan imanı ve dini için korkacaksa, kendi nefsinden korkmalıdır. Bütün ömrünü nefsi ıslah etmek için harcayan Allah dostlarını Allah yolunda perde görmek veya göstermek de, bu azgın nefsin bir vesvesesi, şeytanın hilesidir. Çünkü mürşid, kötülüğü emreden nefis ve şeytanın düşmanıdır.

Nefsin en kötü huyu benliktir. İnsanı şirke düşüren nefsidir. Şirki nefse güzel gösteren şeytandır. Şirk, yaratılmış varlıkları Yüce Allah’a ortak görmektir. Şirk Allah için yapılacak bir ibadeti başkası için yapmaktır. Şirk, Allah’a ait yetki ve sıfatları kullara vermektir, Şirk, tevbe edilmezse affedilmeyen bir günahtır.

Riya, Allah için yapılacak bir ibadeti veya işi insanlar görsün, sevsin ve övsün diye yapmaktır. Allah Rasulü A.S., bu ümmetin güneşe, aya, puta, taşa, insana tapmayacağını, fakat Allah rızasını unutup, insanlar için amel ederek dinlerini mahvedeceklerini bildirmiştir. (Hakim, İbnu Mace)

İnsan ile Rabbi’nin arasındaki en büyük perdelerden birisi de kibirdir. Kalbinde zerre kadar kibir olan kimse, ondan temizlenmeden cennete giremeyecektir

Bir diğer perde hasettir. Haset, insanda hayır bırakmayan bir hastalıktır. Ateşin kuru odunları yakıp kül ettiği gibi, haset de insanın yaptığı hayırlı amelleri yakmaktadır. Dünya sevgisi, gaflet, yalan, ibadetine güvenme, tevbeyi terk, Allah’ın takdirine karşı gelme gibi nefsin öyle hastalıkları vardır ki, her birisi hak yolunda ayrı bir yol kesicidir, perdedir, tehlikedir. Kesin tevbe edilmeyen bütün günahlar, Allah ile aramıza girmiş düşmanlardır.

Allah ile insanlar arasına girip hak yolu tıkayanlardan birisi de dini dünyaya alet eden, menfaati için ayet ve hadislerin kesin hükümlerini değiştiren din adamlarıdır. Din adına korkulacak en tehlikeli insanlar bunlardır, insanın Allah’a giden yolunu kesen de onlardır. Ehli olmadığı halde şeyh gözüken sahtekârlar da bu gruba girerler.

Allah ile kulların arasını açanların birisi de kötü arkadaştır. İnsan suretinde gözüken öyle şeytanlar vardır ki, insanı dinden imandan ederler. Hadiste belirtildiği gibi, her insan sevdiklerinin gidişatı üzere hareket eder. Öyleyse herkes kimleri sevdiğine iyi bakmalıdır.

 

 

ALLAH İLE KUL ARASINA GİRENLER

 “Allah ile kul arasına kimse giremez” diyenler ya ne dediklerini bilmiyorlar, ya da gerçek niyetlerini gizliyorlar.

Ama eğer bu sözü, kula kul olunmaz, insan insanın günahını bağışlayamaz, hiç kimse dini tekeline alamaz anlamında söylüyorlarsa ne alâ.

Ama eğer kâmil mürşidleri tenkit için söyleniyorsa, bilinmelidir ki bu sözü söyleyen kişi, bir mürşidin terbiyesi altına girerek, tövbekâr olup dünyada kemale, ahirette Rabbinin cemaline ulaşmak isteyenlerin yolunu kesiyor demektir.

Böylece, asıl bu sözün sahibi Allah’a ulaşmak isteyenin yolunu kesmiş ve Allah ile kul arasına girmiş olmuyor mu?

 

Doğduğumuz günden bu yana dünyayı seyrederiz, nimetlerini yer sularını içeriz. Ah dostum vah postum diye inleriz. Peki gördüklerimiz nedir? Sevdiklerimiz kimdir? Hasretimiz niçindir?

Bizler nereye baktı isek Yüce Mevla’yı mı gördük? Hangi nimete el attı isek içindeki tesbihi mi duyduk? Kimi sevdi isek ilahi bir haz mı aldık? Neyin peşine düştü isek onun rehberliği ile Mevlâ’nın huzuruna mı vardık? Canımız O’nunsa, niçin gönlümüzü başkasına açtık? O bize şah damarımızdan daha yakınsa, biz O’ndan nasıl ayrı kaldık? Allah aşkına, nereye takıldık, kime aldandık?

O her zaman bizimle oldu, ama biz hiç farkında olmadık. O hep bize nazar etti, fakat biz hiç O’nun cemaline bakamadık. O bizi sevip yarattı, ama biz O’nun sevgisini hiç tadamadık. Yoksa bir arifin dediği gibi, Yüce Rabbimiz zuhurunun şiddetinden gizlendi de onun için mi zatını müşahede ahirete kaldı? Peki: “Allah’a giden yol iki adımdır. Birinci adımını nefsinin üzerine bas, ikinci adımında O’nun huzurundasın” diyen gönül ehline ne demeli?

Şimdi, daha çok ehl-i dünyanın diline doladığı ve ehlullahın aleyhine olumsuz bir delil olarak kullandığı “Allah ile kul arasına kimse giremez!” sözünü, biraz açalım. Ama önce şu gerçekleri bir hatırlayalım:

Rasulullah (A.S.) Efendimiz’in şu nurlu beyanı çok önemli:

“Allah zatını nur ile perdeledi. Eğer cemalini açsaydı bütün mahlukatı yakardı.” (Müslim, İbnu Mâce) Rabbimiz cemalini mümin dostlarına ahirette gösterecektir. Kendilerine o imkanı ve kabiliyeti orada verecektir. Burada yani dünyada zatının görülmesini değil, bilinmesini ve kendisine kulluk edilmesini istiyor. Dünya iman ve itaat yeridir.

Allahu Tealâ zatını sıfatlarıyla gizlemiştir. Sıfatlarının zuhurunu tecellileriyle göstermiştir. Tecellilerini kainat üzerinde sergilemiştir. İnsana da kainatta sergilenen bu ilahi tecelli ve sanatı okuma ve anlama görevi verilmiştir. Bu anlayışın imana, imanın da sevgiyle itaata götürmesi istenmiştir.

Allahu Tealâ kul ile kendisi arasına alemi koymuştur ve alemi zatına ayna, insanı bu aynaya cila yapmıştır. Cilasız ayna bir şey göstermiyeceği gibi, insansız dünya da bir şey ifade etmez. İnsan deyince, Yüce Yaratıcıya aşık ve kalbi hakikate açık insan-ı kamil kasdediliyor. Yoksa, sırf midesine ve şehvetine esir olmuş dünya aşıkları, ne Mevlâ’yı ne de dünyayı gerçek olarak tanıyabilirler. Bu aleme bakarlar ama bakarkör olarak kalırlar.

İnsan ruh yönüyle mükemmel olduğu kadar, nefis ve his yönüyle çok zayıf olduğu için, Allahu Tealâ ona güzel kabiliyetler yanında özel destekler de vermiştir. Onu önce akıl, ilim, hafıza, şuur, tefekkür, sevgi, ilahi aşk gibi nurani cihazlarla donatmıştır. Sonra, her devirde onları Allah’a ve tevhide çağıracak, önlerinde rehberlik yapacak peygamberler göndermiştir. Peygamberlerini bile melekler ve kitaplarla takviye etmiştir. Böylece Allahu Tealâ insana büyük bir lütufta bulunmuş, onu kendi nefsi ve dünyasıyla baş başa bırakmamıştır.

Cenab-ı Hakk kendisine gelmek ve sevilmek isteyene, Peygamberinin elinden tutmasını şart koşmuştur. (Âl-i İmran/31) Hz. Peygambere hiç yanaşmayanın kâfir (Âl-i İmran/31), şeklen yanaşıp da aslen inanmayanın münafık olduğunu belirtmiştir. (Bakara/7-16) Tarih boyunca küfre ve şirke girenler, peygambere itaattan çıkan kimselerdir. Kendi başına kalanlar ve nefisleriyle yol alanlar, Allah’a değil, azaba ulaştılar. Hürriyet, medeniyet diyerek haramlara bulaştılar.

Allahu Tealâ’nın huzuruna hazırlamak ve rızasına ulaştırmak için insanlığın önüne Hz. Rasulullah (A.S.) Efendimiz kondu ve bütün kullar onun adımlarını takip etmekle emrolundu. Bizler Allah’a imanı ondan öğrendik. İbadeti, zikri, edebi, hizmeti, Allah için sevgiyi ondan gördük. Rabbimizi ve kendimizi onunla tanıdık. Kainat, ahiret, ruh, melek, akıl, hayat, ölüm gibi sırlı ve saklı şeylerin üzerindeki sır perdesini O açıp bize gösterdi. Vallahi eğer Allahu Tealâ onu önümüze, sevgisini gönlümüze koymasaydı, bizler tam bir şaşkınlık ve karanlık içinde kabre varacak ve ancak ölümle uyanacaktık. Onun elini bize uzattıran ve ona itaatı kendisine itaat sayan Allah’a hamdolsun.

“Allah ile kul arasına kimse giremez” diyenler, ne demek istediklerini ya bilmiyorlar veya gizliyorlar. Bilmiyorlarsa, meselenin yukarıda özetlediğimiz gibi olduğunu bilsinler ve bu sözü bir daha asıl manasının dışında söylemesinler.

Eğer bu sözü, ‘kimse Allah adına konuşamaz, insan insanın günahını bağışlayamaz, kula secde yapılamaz, abid Mabud olamaz, kendi keyfiyle kimse ortaya din koyamaz, birileri dini tekeline alamaz’ manasında söylüyorlarsa, bu doğrudur. Fakat sözün söyleniş biçimi yanlıştır. Bu söz bu şekilde söylendiğinde, Allah tarafından insanlığa gönderilmiş bütün peygamberler ve onların davetini tebliğ eden bütün alimler hükmün içine girmekte ve insan nefsine terkedilmektedir. Böyle olunca, onun basit bir hata değil, büyük bir cinayet olduğunu azıcık imanı ve birazcık insafı olan herkes bilir.

Ayrıca bu sözün altında şu mana gizlidir: Bana kimse karışmasın; benim dinim imanım kendi vicdanımdır. İstediğim gibi inanır, dilediğim gibi yaşar, tercih ettiğim çizgide keyfimce koşarım. Lütfen kimse bana müdahale etmesin. Bu anlayış da büyük bir felakettir.

 

Asıl Yol Kesiciler

Bazıları da bu sözü, kamil mürşidleri tenkid için söylerler. Onların elinden tutup terbiyesine girerek dünyada kemale, ahirette cemale ermek isteyen kimseleri güya uyarmak isterler ve: “Allah ile arana kimseyi sokma, kendi aklını kullan, tevbeni kendin yap, senin gibi olan birisine el verme, boyun eğme, hürriyetini yitirme, aklını kiraya verme” derler. O akıllı dostlar, bu nasihatlarıyla, kendilerini ciddiye alan kimseyi ciddi bir tehlikeye ittiklerini; aslında Allah’a yönelmek isteyen bir kulun yolunu kestiklerini, yani Allah ile kulun arasına kendilerinin girdiklerini hiç düşünmezler. Bu davranışları ile onları Allah’ın dostu olan bir mürşidin ocağından kaçırıp, Allah’ın düşmanı olan şeytanın kucağına attıklarını bilmezler.

Hiç bir peygambere ve onların davetini yürüten mürşidlere tapılmaz, onlara sadece Allah yolunda tabi olunur. Onlara el açılmaz, el verilir, Allah yolunda ellerinden tutulur. Onların nazar ve nezaretinde yol alınır, Allah rızası aranır. Mürşidlerin, müridlerini Allah’ın huzuruna nasıl hazırladıklarını ve terbiyenin sonunda kulu Rabbine teslim edip aradan nasıl çıktıklarını inşaallah gelecek sayımızda işleyeceğiz.

Dr. Dilaver Selvi


.

Tasavvufa Çağırırken

Tarih20 Eylül 2011, 01:24Editör

Tasavvufa Çağırırken, Ahmet Nafiz YAŞAR kaleme aldı, Semerkand Dergisi - AYIN KONUSU bölümünde yayınlandı.

Endonezyalıların mu¨slu¨man bir kumaş tu¨ccarının du¨ru¨stlu¨ğu¨nden etkilenerek İslâm’a yöneldikleri çoğumuzun malumudur. Geçmişte Anadolu’da bu¨yu¨k bir medeniyete kaynaklık eden İslâm’ın, bu topraklara Horasan erenlerinin örnekliğinde tasavvuf neşvesiyle yayıldığını hatırlayalım.

Kurdukları tekke ve zaviyelerde hiç kimseyi ötekileştirmeden insanlara hizmete koyulan dervişler, bir yandan yerleştikleri yerleri, bir yandan da gönu¨lleri imar etmişlerdi.

Bunu yaparken belki tasavvufu hiç anlatmadı onlar. Ama bu¨tu¨n mahlukata şefkatle yaklaştılar, adaletten asla ayrılmadılar. Gu¨venilir, maharetli, kanaatkâr ve kararlıydılar. Dervişlerin zu¨ht ve takvasını gören herkes onların lisan-ı hâl ile çağırdığı muhabbet iklimine hiç tereddu¨t etmeden koşmuştu.

İnsan nisyan ile malûldu¨r. Unutkandır yani. Du¨nyaya niçin gönderildiğini, ölu¨mu¨, hesap gu¨nu¨nu¨, ahireti unutur çoğu zaman. Beşerdir, şaşar; imtihan gereği önu¨ne çıkarılan yanlış yollara sapıp Sırat-ı Mu¨stakim’den uzaklaşabilir. Bu sebepledir ki İslâm, kardeşlik hukuku çerçevesinde birbirlerini hayra ve hakka çağırma, kusurlarını du¨zeltmeleri için birbirlerine ayna olma sorumluluğu yu¨kler mu¨minlere.

Böyle bir sorumluluk, hepimizin ya davet eden ya davet edilen olarak içinde bulunduğu tebliğ faaliyetini, doğruluğu bakımından da dikkate almamızı gerektirir. Kendisine çağırılan şeyin hak ve hayır olması kadar, çağrı yahut tebliğin o hakikate uygunluğu, metodu, u¨slûbu da önemlidir. Çu¨nku¨ usûl ve şartlarına dikkat edilmeden yapılan yanlış bir tebliğin, hem çağırılan hakikati zedelemesi hem muhatapları yanıltması sebebiyle vebali vardır.

Hele de bu tebliğ tasavvufa daveti amaçlıyorsa daha bir dikkat ve özen ister.

Tasavvuf bir “hâl ilmi”dir

Tasavvuf, esasları Kur’an-ı Kerim’de belirtilen ve Rasul-i Ekrem s.a.v.’in “usve-i hasene” olarak uygulamalarını en gu¨zel şekilde örnekleyip hayata aktardığı İslâm’ı, Sahabe-i Kiram efendilerimiz gibi yaşamanın yol ve yöntemini öğretir. Hiçbir mu¨slu¨manın itiraz edemeyeceği böyle bir hayrı tavsiye veya tebliğde niçin özel bir dikkat, özen ve ihtiyat istiyoruz öyleyse? Bu kadar gu¨zel, bu kadar ulvî bir amaca ulaşmayı sağlayan bir terbiye sisteminin nasıl
sunulduğu çok mu önemli?

Evet, bugu¨n İslâm dairesinde olduğu halde tasavvufa mesafeli duran, hatta din adına karşı çıkan kardeşlerimizden başka, tasavvufu dinde laubalilik gibi anlayan bazı kimselerin varlığı da gösteriyor ki, bu terbiye metodunun nasıl tebliğ ve takdim edildiği önemli. Yanlış anlamalara yol açabilecek mahiyeti ve incelik taşıyan bazı usulleri sebebiyle tasavvufu tebliğde, ister tebliğ eden, ister tebliğe muhatap olan bir konumda bulunalım, ihtiyatı elden bırakmamak
gerekiyor. Şimdi bu neden böyledir, önce ona bakalım.

Tasavvuf bir “hâl” ilmidir. Tam anlamıyla “kaal”e gelmez, yani söze döku¨lemez. Bir terbiye sistemi olarak merhale merhale yaşanır. Her aşamasında derunî kabullere, hedeflenen belirli tutum ve davranışlara ulaşılır, hâl olarak kesbedilir. Hâli anlatmak zordur. Tadılan bir meyvenin lezzetini, ifade yeteneğimiz ne kadar gu¨çlu¨ olursa olsun, o meyveyi hiç tatmamış olanlara tam manasıyla anlatmak nasıl mu¨mku¨n değilse, tasavvuf atmosferini yaşamayanlara da tasavvufu anlatmak o ölçu¨de zordur. Dil ile anlatılmaya kalkışıldığında ya bir tarafı eksik kalır ya da yanlış anlaşılmalara sebep olacak tarzda maksadı aşan sözler söylenebilir.

Hâl kaale gelmiyor

Yine böyle olduğu içindir ki hâl sahipleri susmayı tercih eder. Yahut Mevlâna misali, bu husustaki sorulara “Ol da gör!” cevabını verirler. Tasavvufu sözle anlatmaya çalışanlar daha ziyade tasavvuf ehli olmayan kimselerdir. Bunların yazıp söyledikleri, hayatında hiç bal tatmamış birisinin balın tadı hakkında fikir yu¨ru¨tmesine benzer. Muhatapta
o konuyla ilgili tam ve sağlıklı bir idrak hasıl edemedikleri gibi, zahiren benzettikleri İslâm dışı bazı inanç veya sistemlerle de ilişkilendirerek tasavvufun safiyetine gölge du¨şu¨ru¨r, kafa karıştırırlar.

Balı tadanlara gelince.. Aldıkları lezzetin, mu¨şahede ettikleri gu¨zelliklerin etkisiyle aşk ve şevkleri artar, cezbeye kapılır, vecd ve istiğrak halinde bazen şeriatın zahirine dokunan sözler söyleyebilirler. Genellikle samimiyet eseri olan böyle ölçu¨su¨z sözler de sonuçta tasavvufun dışarıdan yanlış algılanmasına, tartışılmasına sebebiyet verebilir.

Tasavvufun millet olarak hayat tarzımızı belirlediği eski zamanlarda, yine dil ile ifadenin zorluğundan dolayı, bu terbiye sisteminin incelikleri mecazlarla, sembollerle anlatılırdı. Yaşadığımız hafıza ve irfan kaybından sonra bugu¨n zihnimizde karşılığı bulunmadığı için böyle mecaz ve sembolleri kullanmak tehlikeli hale geldi. Nitekim bir kısım
insanların neyin kastedildiğini anlayıp dinlemeden, gu¨nah hatta ku¨fu¨r saydıkları bazı sembolleri dillerine dolayarak tasavvufu din dışı gösterme gayretkeşlikleri, bu hafıza ve irfan kaybının eseridir.

Bunlar hep bir hâl ilmi olan tasavvufun söze döku¨lmek istendiğinde karşılaşılabilecek sıkıntılar. Bir de tasavvufun kendine özgu¨ prensiplerinden kaynaklanan problemler var.

Şeyh uçmaz, mu¨rit uçurur

Tasavvufta mu¨rşit eksenli bir eğitim esastır. Böyle olmak zorundadır, çu¨nku¨ seyr u¨ su¨lûk denilen manevî yolculuğu, bir rehberin denetim ve desteği olmadan, mu¨ridin kendi başına yapması mu¨mku¨n değildir. Bunun için mu¨rşidin iradesine teslimiyet şarttır. Mu¨rşide bağlılık ve teslimiyet ise muhabbetle olur. Tasavvuf yolunun bağlılarında mutlaka bulunması gereken ve ilk bakışta fark edilen mu¨rşit muhabbetinin bazen ölçu¨su¨ kaçabilir. Yahut mu¨rşidin himmetiyle seyir esnasında mu¨şahede edilen gu¨zellikler, mu¨ridi minnettarlık duygusunu dışa vurmaya zorlar. Bunun sonucunda “Şeyh uçmaz, mu¨ritleri uçurur” hesabı, Ehl-i Su¨nnet itikadına uymayan olağanu¨stu¨ özellikler atfedilerek, mu¨rşitlerin abartılı bir şekilde övu¨ldu¨ğu¨, insanu¨stu¨ varlıklarmış gibi tanıtıldığı olur. İstikameti değil kerameti öne çıkaran bu tutum başka birtakım arızalara da yol açabilir.

Mesela hariçteki insanlarda, ahiret saadeti yerine du¨nyalık sıkıntılardan mucizevî çözu¨mlerle kurtulma beklentisi oluşturur. Hastalık veya borçlarından kurtulmak u¨midiyle dergâhlara koşanlar, bazen umduğunu bulamayınca ya da mu¨rşidin beşerî halleriyle karşılaşınca, uğradıkları hayal kırıklığını tasavvufa fatura edebilirler. Olağandışına rağbet, sıradan insanlarda hatta gu¨nahkâr ve inkârcılarda bile göru¨lebilecek istidraç dediğimiz hallerin keramet zannedilmesine neden olur ve kötu¨ niyetli fırsatçılara gu¨n doğar. Bazı mu¨ritlerde göru¨len sorumluluk ihmali ve kayıtsızlığın arkasındaki, “Nasıl olsa mu¨rşidimin himmeti beni kurtarır” dedirten kesin emniyet duygusu da mu¨rşitlere olağanu¨stu¨ gu¨çler atfetmenin olumsuzluklarındandır.

Tasavvufta da su¨nnetullah, yani Cenab-ı Hakk’ın kainattaki işleyişi tâbi kıldığı kanunlar esas; bu kanunlara uymayan keramet gibi olağanu¨stu¨lu¨kler istisnadır. İstisnayı ön plana çıkarmak, tasavvufu yaşanılan hayatın dışına itecek ve ondan istifadeyi azaltacaktır.

Bazıları reşit olamıyor

Mu¨rşit, insanları ru¨şd’e, yani olgunluğa eriştirerek onları reşid hale getiren demektir aynı zamanda. Bu anlam, tasavvufa intisap edenlerin, başlangıçta çocuk gibi göru¨ldu¨ğu¨ne de işarettir. Akledemeyen, önu¨nu¨ sonunu du¨şu¨nmeden ne yaptığını bilmeyen insanların çocuk gibi göru¨lmesi, onları ku¨çu¨mseme ve tahkir niyetinin değil, şefkat ve merhamet nazarıyla bakmanın sonucudur. Tasavvufta halka hizmet Hakk’a hizmet bilinir. İnsan, kim ve ne olursa olsun azizdir. Gu¨nah ve kusur işleyenler dışlanmaz, aksine onlara özellikle kucak açılır. Geçmiş hataları araştırılıp soruşturulmaz, yanlışları yu¨zlerine vurulmaz, Mevlâna gibi, “Ne olursan ol, gel!” çağrısıyla hepsine itibar edilir. 

Tasavvufun başlangıçtaki bu mu¨samahası, namaza alışsın diye camiye getirilen çocukların namaz esnasında arka saflardaki haylazlıklarını görmezden, duymazdan gelmeye benzer. Nasılsa geldikleri gibi kalmayacaklar, zaman içinde bu¨yu¨yu¨p olgunlaşarak yanlışlarını du¨zelteceklerdir. Fakat bazıları yaşı ne kadar ilerlerse ilerlesin bir tu¨rlu¨ bu¨yu¨mez, çocukluk hallerinden kurtulamaz, reşit olamazlar. Daha kötu¨su¨, tasavvufu kendilerine başlangıçta gösterilen mu¨samahadan ibaret sanıp çocukça davranışlarını yaşanması gereken manevî haller gibi takdim edebilirler. Ortaya, mu¨kellefiyetlere oyun ve eğlence gibi bakan, dinin emir ve yasaklarını çok da umursamayan tasavvuf ekolleri çıkar böylece. 

Siz bu¨tu¨n bunlara bir de maksatlı yayınların irtica paranoyasıyla zihinlere yerleştirdiği tasavvuf, tarikat, şeyh tasavvurlarındaki olumsuzluğu ekleyip “Hangi tasavvuf?” ya da “Hangisi tasavvuf?” diye sorun. Alacağınız cevapların çokluğu ve çeşitliliğinin çok ince bir dikkati gerektirdiğini, bu konuda ihtiyatlı davranmanın ne kadar önemli olduğunu siz de fark edeceksiniz.

Ölçu¨: Su¨nnet’e bağlılık

Hal böyle ise, bize teklif edilenlerin hangisi gerçek tasavvuftur, nerden bileceğiz peki? Yahut tasavvufu tebliğ edeceksek, yanlış anlamalara meydan vermemek için bunu nasıl yapmamız gerekiyor?

Buraya kadar pek de iç açıcı olmayan bir tablo çizdiğimizin farkındayız. Meselenin ne kadar dikkat istediğini göstermek için böyle yapmak zorundaydık. Ama endişeye mahal yok. Çu¨nku¨ tasavvufî yollardan hangisinin doğru olduğunu gösteren çok kesin ve şaşmaz bir ölçu¨ var: Su¨nnet-i Seniyye’ye bağlılık!

Söylenenler, yazılıp çizilenler, iddialar hiç önemli değil. Bir tasavvufî yapının, mensuplarını İslâm ahlâkıyla
ahlâklanmaya, dinin emir ve yasaklarından sapmadan istikamet u¨zere olmaya, Su¨nnet’e uymaya sevk edip etmediğine bakmak yeterli.

Tasavvuftaki sâdât silsilesinin mutlaka Hz. Peygamber s.a.v.’e dayandırılması, O’nun su¨nnetine uyma, O’nun izlerini takip ederek yol alma niyet ve kararlılığının da ifadesidir. Dolayısıyla Su¨nnet duyarlılığı, sahih tasavvufun en bariz alâmetidir. 

Aynı ölçu¨ bir mu¨rşidin velâyetinin de göstergesidir. Tasavvufa yönelme niyetinin eyleme dönu¨şmesi, dergâh tercihinden ziyade Allah dostu kâmil mu¨rşit arayışı şeklinde olur. Doğrusu da budur. Fakat irşat iddiasında bulunan birinin kâmil mu¨rşit olup olmadığına dair delil, zannedildiği gibi keramet değil, istikamettir. Sâdât-ı Kiram’ın tamamı istikametin, yani Sırat-ı Mu¨stakim’de Su¨nnet’e titizlikle uyarak, her ne olursa olsun duraklamadan, sağa sola sapmadan yu¨ru¨menin kerametten u¨stu¨n olduğunu söylemişlerdir. Kerametin velayete delil olmadığı, evliyaullahtan zatların, mu¨rşid-i kâmillerin hepsine keramet verilmemesinden bellidir. Kendilerinden hiç keramet sâdır olmayan veliler de vardır. 

Tebliğ sorumluluğundan kaçamayız 

Tasavvufun bir hâl ilmi olması ve Su¨nnet’e bağlılıkla tezahu¨r etmesi, tebliğinin de sözden ziyade hâl ile yapılmasını gerektirir. Örneklik, her zaman en etkili tebliğdir. Tarih boyunca böyle olmuştur zaten. Endonezyalıların mu¨slu¨man bir kumaş tu¨ccarının du¨ru¨stlu¨ğu¨nden etkilenerek İslâm’a yöneldikleri çoğumuzun malumudur. Geçmişte Anadolu’da bu¨yu¨k bir medeniyete kaynaklık eden İslâm’ın, bu topraklara Horasan erenlerinin örnekliğinde tasavvuf neşvesiyle yayıldığını hatırlayalım. Kurdukları tekke ve zaviyelerde hiç kimseyi ötekileştirmeden insanlara hizmete koyulan dervişler, bir yandan yerleştikleri yerleri, bir yandan da gönu¨lleri imar etmişlerdi. Bunu yaparken belki tasavvufu hiç anlatmadı onlar. Ama bu¨tu¨n mahlukata şefkatle yaklaştılar, adaletten asla ayrılmadılar. Gu¨venilir, maharetli, kanaatkâr ve kararlıydılar. Dervişlerin zu¨ht ve takvasını gören herkes onların lisan-ı hâl ile çağırdığı muhabbet iklimine hiç tereddu¨t etmeden koşmuştu.

Temsil yoluyla tebliğ ağır bir sorumluluktur ama kaçışı da yoktur. Tasavvuf ehliyseniz eğer, tebliğ benim u¨stu¨me vazife değil diyemezsiniz. Siz farkında olsanız da olmasanız da, kılık kıyafetinizden tutum ve davranışlarınıza, insanlarla mu¨nasebetinize kadar her tavrınız, bağlı bulunduğunuz tasavvuf ekolu¨nu¨n tebliğidir. Bundan kaçınmak, Allah’ı kullara, kulları da Allah’a sevdirmek suretiyle Allah katında en sevimli kullardan olabilme fırsatını kaçırmak demektir. Bu sorumluluğu tevazu yahut vebal bahanesiyle terk etmek de doğru olmaz. Hâl ile temsil veya tebliğ, övu¨nmek için değil, kendimize çekidu¨zen vermek için fırsat bilinmelidir. İçinde bulunduğumuz hizmet faaliyetine bizim yu¨zu¨mu¨zden suizan edilir endişesiyle geri durmaktansa halimizi du¨zeltmeyi tercih elbette daha hayırlıdır.

Tariflerle tahrif etmemek için

“Tasavvuf gu¨zel ahlâk ve edepten ibarettir.” denilmiştir. Ahlâk ve edebimizle örnek olmak esastır, ama bu tasavvuftan hiç söz etmeyelim demek değildir. Bazen sorulara cevap vermek, bir yanlış anlamayı du¨zeltmek gerekebilir. Hatta tasavvufa çağrı da madem ki hayrı tavsiye maksadıyla yapılan bir tebliğdir, muhataba bunun neden ve nasıl bir hayır olduğunu anlatmak mecburiyeti vardır.

Esasen bu terbiye sisteminin maksadından, metodundan, usûl ve erkânından değil; terbiye su¨recinde yaşanan hallerden, kalbe gelen ve havâtır denilen ilham veya hislerden bahsetmek sakıncalı sayılmıştır. Bu nedenle tasavvufta seyr u¨ su¨lûk esnasında vâkıf olunan hallerin mu¨rşitlerden veya onların izin ve ehliyet verdiklerinden başkasına anlatılmaması tembihlenir. Hâl veya havatırı uluorta açık etmek, hem bir övu¨nme gayretinin eseri sayıldığı, hem de yanlış anlamalara yol açabileceği için hoş karşılanmaz. Kaldı ki bu hâl ve ilhamların rahmanî
mi yoksa şeytanî mi olduğunu mu¨rşid-i kâmillerin mihengi belirler. Mu¨rşit zarureti biraz da bunun içindir.

Sözden sakındırılmamızın bir diğer sebebi, tasavvufun İslâm’ın dışında veya ötesinde bir inanç sistemi gibi algılanabileceği kaygısıdır. Sizin böyle bir kabulu¨nu¨z olmasa bile yaptığınız her tarifin, ifade yetersizliği
yahut yaşanan kötu¨ tecru¨belerin etkisiyle yanlış anlaşılması ihtimali vardır. O halde tasavvufu tarif ve izah edecek olanlar, hem kendileri hata yapmamak, hem başkalarının itirazlarına mahal vermemek için öncelikle tasavvufun zeminini iyi bilmek zorundadırlar. O zemin, Ehl-i Su¨nnet akaididir. Ehl-i Su¨nnet akidesine ters du¨şen hiçbir şey tasavvuf olamaz. Öyleyse bu inanç zeminine hakim olmadan tasavvufu anlatmaya kalkışmamak gerekir. Nitekim Ehl-i Su¨nnet çizgisindeki bu¨tu¨n tasavvuf kollarında, kendilerine irşat vazifesi verilecek olanlar, daha önce mutlaka fıkıh, tefsir, hadis gibi din ilimlerinden geçirilmişlerdir.

Önce olmak, sonra oldurmak

Hz. Mevlâna k.s., “Ku¨pu¨n içinde ne varsa, dışarı o sızar.” buyuruyor. Niyetimiz halisse, tevbemizde samimiysek, Kur’an ve Su¨nnet’ten beslenerek u¨zerimize farz olan din ilimlerini hakkıyla tahsil etmişsek; ibadetlerimizi aksatmıyor, derslerimizi zamanında yapıyor, kalbi Allah’a bağlamak için tasavvufu bir arınma ve temizlenme imkânı olarak göru¨yorsak, bu¨tu¨n bunlar hâlimizi de kaalimizi de gu¨zel kılacaktır.

Yok eğer dışarıya ham sözler, çiğ davranışlar sızıyorsa, içerideki problemin halledilemediğine, henu¨z olgunlaşılamadığına işarettir bu. Oldurmayı değil, olmayı öncelememiz gerektiğini söyler bize. Her hayır tavsiyesinde olduğu gibi tasavvufa çağrıda da önce olmak, sonra oldurmak esastır.

İstikamet Nedir?

Evliyaullahta, kendilerinin iradesi dışında, Allah Tealâ’nın ikramı olarak keramet dediğimiz birtakım olağanu¨stu¨ haller sıkça göru¨lse de, onların velayetinin asıl alâmeti keramet değil istikamettir.

Bu sebeple bir mu¨rşide istikamet sahibiyse bağlanılır, bir irşat davetine istikamete çağırıyorsa itibar edilir.

İstikamet; dinin emir ve yasaklarına titizlikle uyarak, ifrat ve tefrite du¨şmeden, devamlılığını aksatmadan dosdoğru yolda, yani Sırat-ı Mu¨stakim’de yu¨ru¨mek demektir. İbadetlerde devamlılığı, itidâl halini ve Su¨nnet-i Seniyye’ye harfiyen tâbi olmayı gerektirir.

Hz. Peygamber s.a.v., Sırat-ı Mu¨stakim u¨zere yu¨ru¨me hususunda da bizler için en gu¨zel örnek olduğundan, Su¨nnet’e riayet etmeden istikamet bulunamaz.


Davetin Şartları

Tasavvufa davet, daha iyi bir kul olmaya, ibadetleri ihlâsla yapmaya, kalbi ilâhi tecellilere açarak imanı kavi kılmaya, kısaca İslâm’ı içselleştirerek yaşamaya davettir.

Bu davet veya tebliği sözle yapmak zarureti ortaya çıktığında şu şartlara uymak gerekir:

• İslâm çok iyi bilinmeli, söylenecekler mutlaka Ehl-i Su¨nnet ölçu¨lerine uygun olmalıdır.

• Tebliğde bulunan kişi anlattıklarının doğruluğuna önce kendisi inanmalı, inandığını da bunlarla amel ederek göstermelidir. Tavsiye ettiğini yaşamayanların, ağzı ne kadar iyi laf yaparsa yapsın, sözlerinde tesir ve bereket olmaz.

• İslâm’ı daha gu¨zel yaşamanın, taklitten tahkike geçmenin imkânlarından biri olan tasavvuf, din gibi yahut itikadî bir şart gibi sunulmamalı; bunun, nihayetinde bir terbiye metodu olduğu unutulmamalıdır.

• Muhatabın seviyesi gözetilmeli, iyi bilmediğimiz konularda su¨kut edilmeli, asla tahmin yu¨ru¨tu¨lmemelidir.

• Tasavvufa çağrı, muhatabın iyiliğini du¨şu¨nmenin, onu du¨nya ve ahiret saadetine eriştirme niyetinin, ona duyulan şefkat ve merhametin gereğidir. Kim olursa olsun bu¨tu¨n insanlara değer verilmeli, nezaketle davranılmalı, yumuşak ve tatlı sözlerle hitap edilmelidir. Kendini kurtarıcı mevkiinde göru¨p karşısındakinden minnettarlık bekleyen bir tavırdan kaçınmalıdır.

• Bazen itirazla, sert tepkilerle, alayla, hakaretle karşılaşılabilir. Böyle durumlarda itidal elden bırakılmamalı, sabırlı olunmalı, u¨mitsizliğe du¨şu¨p hayra davet çabası terk edilmemelidir. Zıtlaşmaya meydan vermemek için mu¨nakaşadan ısrarla uzak durulmalıdır.

• Asabiye duygusuyla Ehl-i Su¨nnet çerçevesindeki diğer metot, meşrep ve cemaatler asla eleştirilmemeli; akraba ve içinde bulunulan sosyal çevre ile mu¨nasebet kesilmemelidir.


Menkıbe Anlatmaktan Maksat

Tasavvufa çağrı, insanları Rabbimizin yoluna davettir ve Nahl suresinin 125. ayetinde buyurulduğu u¨zere “gu¨zel öğu¨tle, hikmetle” yapılacaktır. Ayetteki “hikmetle çağrı” telkini, tasavvuf çevrelerinde kıssa ve menkıbe ağırlıklı bir anlatım tarzını geliştirmiştir.

Hikmet, bir durumun veya hadisenin altındaki mesaj yahut derin bilgi anlamlarına da gelir. Nitekim geniş ve derin anlamlar taşıyan özlu¨ sözlere hikmet denildiği gibi, bazı olayların, u¨zerinde dikkatlice du¨şu¨nmek suretiyle vâkıf olunabilen ibretlik mesajlara da hikmet denir. 

Kıssa ve menkıbeler genellikle böyle hikmetli söz yahut hadiseleri aktarırlar. Asıl mesaj ve anlamın açık olmaması, zahirde söyleneni yorumlamayı, dolayısıyla dinleyenlerde zihnî bir katkıyı gerektirmesi sebebiyle daha etkili ve kalıcı bir bilgilenme vasıtasıdırlar. Kıssa ve menkıbelerle ibretlik hadiselerin, derin anlamlı sözlerin, salihlerin örnek alınacak faziletli davranışlarının, velilerin kerametlerinin nakledilmesindeki maksat, bize du¨şen hisseyi ve derinlerdeki mesajı almamızdır.

Özellikle kerametleri aktaran menkıbelerin özu¨nu¨ ve bize bakan eğitici tarafını ihmal ederek, anlatılan keramet karşısında çocukça bir hayretle mutlu olmak, maksada uymaz. Bu tutum aşırı bir kıssa ve menkıbe du¨şku¨nlu¨ğu¨ne, bunun bir eğlenceye dönüştürülmesine yol açmaktan öte, mu¨rşid-i kâmillerin velayetini ispat çabasının, dolayısıyla mu¨ridin bağlandığı yola gu¨vensizliğinin de ifadesi olabilir.

Menkıbelerin tasavvufu benimsetmek için hikmetine binaen ve ölçu¨su¨nu¨ kaçırmadan anlatılmasında sakınca yok. Ölçu¨ kaçar ve tasavvuf bu¨tu¨nu¨yle kerametlerden ibaret bir alanmış gibi takdim edilirse du¨nya hayatını etkilemeyen bir fantezi haline indirgenmiş olur ki, bu bir vebaldir.


.

Mürşide İntisab

Tarih15 Ağustos 2011, 01:44Editör

Mürşide İntisab hakkında ehli sünnet itikadında anlatım..

Mürşide İntisap, Kur’an ve sünnette anlatılan, övülen ve teşvik edilen biat etme amelinin kapsamı içindedir. Ne var ki, biat da intisap da çoğu müslümanların gündeminden tamamen çıkmış bulunuyor. Bazı art niyetliler bu kavramları çeşitli çıkarlarına alet etmiş, bazıları da aslını öğrenmeden yanlış görüntü ve bilgilere aldanıp inkâra kalkmıştır

İntisabın dinimizde önemli bir yeri vardır. Mesele dinin ihyası, insanın ıslahıdır. Bu vazife, her devirde usulüne uygun olarak yerine getirilmelidir.

İntisap ya da biat... İşin adına değil, aslına bakılmalıdır. Bir farzı yerine getirmeye yardımcı olan şeyler de farz hükmünde olur. İnkârdan sakınmak, kibirden kurtulmak, ilahî emirleri ihlasla yerine getirmek, haramdan kaçmak, güzel ahlâklı olmak her müslüman için farzdır. Tasavvuf, bu farzları yerine getirmeyi hedeflemiş bir terbiye okuludur. İntisap, işte bu okula kaydolmaktır.

İntisap, hakkın ipine sarılmaktır. İntisap, cemaat olmaktır. İntisap hak yolunda bir rehbere bağlanmaktır. İntisap, Allah dostuyla Allah yolunda gitmek için akid yapmaktır. İntisap, terbiye görmüş bir kâmilin terbiyesine girmektir. İntisap, veliler kervanına katılmak ve nurlu silsileye tutunmaktır. İntisap, kâmil mürşitle manevi bağ kurmak ve onunla Allah için dost olmaktır. 

Biat ve intisap işinde asıl olarak iki taraf vardır; birisi Allahu Tealâ, diğeri de, kul. Mürşidin yaptığı iş, kulun Allah’a giden yolunu açmak, bu yolda ona şahitlik yapmak ve delil olmaktır. İntisaptan gaye mürşid değil, Allahu Tealâdır.

Tasavvuftaki intisaba, “inâbe”, “el alma”, “el verme”, “tevbe etme” de denir. bütün bunlar aynı şeydir. Bir hak talibi müridin, mürşidine sadık ve bağlı kalacağına, Allah için, Allah yolunda onun terbiyesine teslim olacağına, haramlardan kaçıp helal ve hayırlara sarılacağına, günahlardan tevbe edip bir daha yapmayacağına dair söz vermesine ve buna Allah’ı, Rasulünü ve mürşid-i kâmili şahit tutmasına intisap denir.

İntisabın Kur’an ve Sünnet’ten delili çoktur. Rasulullah (A.S.), Allah’ın birliğini kabulden sonra, ashabıyla tek tek ve toplu halde takva, ibadet, güzel ahlâk, cihad ve hizmet için pek çok sözleşme yapmıştır. Buna biat denir. Bu biat uygulaması sonraki devirlerde devlet idarecileri ve maneviyat önderleri için birer örnek olmuştur.

Kur’an’da biat

Cenab-ı Hak Kur’an-ı Hakim’de biatı değişik ayetlerde zikrederek, şekil ve hedefini şöyle belirtmiştir:

“Rasulüm! Sana biat edenler hiç şüphesiz Allah’a biat etmektedirler. Allah’ın eli onların ellerinin üzerindedir. Kim yaptığı ahdini bozarsa, ancak kendi aleyhine bozmuş olur. Kim de Allah ile yaptığı ahdine vefa gösterirse, Allah ona büyük bir mükafat verecektir.” (Fetih/10)

“Ey Peygamber! Mü’min kadınlar, seninle biat etmeye geldikleri zaman, biatlarını kabul et ve onlar için Allah’dan mağfiret dile. Şüphesiz Allah, çok bağışlayandır, çok esirgeyendir.” (Mümtehine/12)

(Sünnet’teki biat şekillerini, “Mürşid-i Kâmile İntisabın Şekli ve Gayesi” adlı eserimizde genişçe işlemiştik. Delil ve örnekler için oraya bakılmalıdır.)

Mürşide intisabın şekli

Biat ve intisabın özü, kalbin teslimiyeti ve sağlam niyettir. Şekiller alamettir, gaye değildir. Ancak bunun zahiren bir usul ve adabı vardır. Bu konuda intisabın delili olan hadislerden çıkaracağımız usuller şunlardır:

Rasulullah (A.S.), Allahu Tealâ’nın Rasulü ve halifesi olarak, erkek-kadın bütün insanların Peygamberi ve rehberi olduğu gibi, O’na vâris olan kâmil mürşidler, rabbanî alimler de bütün beşeriyetin irşad ve ıslahını hedef almalıdır. Mürşid-i kâmil hiçbir ayırım yapmadan herkese ve her kesime ilâhî daveti, iman, ihlas, takva ve güzel ahlâkı tebliğ etmekle memurdur.

Mürşid-i kâmil, kendisine intisab edecek erkeklerle elele tutarak veya sözlü bir şekilde bu intisabı gerçekleştirebilir. Kadınlar mürşid-i kâmile intisaplarını sözlü olarak, bir perde veya kapı arkasından yapmalıdırlar.

Kâmil mürşid, Rasullullah (A.S.) Efendimiz’in yaptığı gibi bir ucundan kendisi, diğer ucundan da tevbe ve intisap edecek kimselerin tutacağı şekilde bir bez veya sarık uzatarak tevbe ettirip, intisab yaptırabilir. Bu, özellikle tevbe ve intisap edeceklerin çok kalabalık veya vaktin çok dar olduğu zamanlarda yapılır.

Ayrıca, mürşid-i kâmil, bir erkek veya kadını tevbe ve intisab yaptırma hususunda kendisine vekil olarak görevlendirebilir. Vekilin yapacağı, intisabı tarif etmek ve vekili bulunduğu zata irşad işinde yardımcı olmaktır. Hz. Rasulullah (A.S.)’ın Hz. Ömer’i ve Hz. Umeyme’yi (R.A.) görevlendirmesi gibi.

Mahremi olmayan bir kadının elini, onu tehlikeden kurtarmak ve zaruri tedavi gibi dinen müsaade edilen bir mazeret yokken tutup musafaha etmek, hayır gibi gözüken bir iş için de olsa caiz değildir. Bu, Sünnet’e uygun olmadığı gibi, yapana hayır da getirmez.

Allame Eşref Ali Tanevî (Rh.A.) bu konuda şu tesbitleri yapmıştır: “Bazı bilgisiz veya dikkatsiz kimseler, kadınlardan el ele biat alıyorlar. Bu kesinlikle caiz değildir. Yabancı kadının tenine zaruretsiz el dokundurmak günahtır. Hadiste, bu amelin batıl ve haram olduğu belirtilmiştir. Peygamber Efendimiz (A.S.)’dan daha müttaki ve iffetli kim olabilir? Kadınlardan biat alma konusunda Peygamber Efendimiz’in bu kadar çok dikkat etmesine rağmen, hiçbir mürşidin kendisini baba veya melek gibi görerek, sorumsuz ve hayasız bir şekilde kadınlarla biat etmesi doğru değildir. Biatın anlamı söz vermektir. Bunun sözle olması yeterlidir. 

Son devirlerde bazı mürşidler, bağlanmayı kuvvetlendirmek ve halkın kalbini teskin için, bir kumaş parçasının bir ucunu kendisi tutup, diğer ucunu intisap edecek kimseye uzatarak intisap yaptırmaktadırlar. Bunun hiç bir zararı yoktur. Ayrıca erkekler içinde zaruret halinde veya zaruret olmadan sözlü biat yeterli olabilir. Bunun da hiçbir sakıncası yoktur. Fakat elle biat yapmak, biatın en çok alışılan şeklidir ve erkekler için bu hususta hiçbir mani yoktur. Hatta elle yapılması, biatın zahirî ve batınî manasını içinde bulundurduğu için daha evlâdır.” 

İntisabın gerekleri

İntisap eden kimseye lazım olan ilk şey ihlastır. İhlas, işini, ibadetini, hizmetini Allah’ın rızası için yapmaktır.

İntisap kâmil mürşide yapılmalıdır. Bu mürşid, Hz. Peygamber (A.S.)’a kadar uzanan bir silsileye sahip bulunmalıdır. İrşad izni olmayan ve silsilesi bulunmayan kimseye yanaşmamalıdır.

İntisap edilen kâmil mürşidi Allah için sevmek, bu yolda ona güvenmek, onun bu işte mahir olduğunu bilip kendisine itimat etmek, terbiye ve terakki için şarttır.

İntisap, itaat ve samimiyet ister. Yolun gereklerini, mürşidin emir ve tavsiye ettiği vazifeleri gücünce yerine getirmeyen kimse, intisabında samimi değildir. İntisabı sahih ve sağlam hale getirmek için mürşitle aynı yolu, aynı ameli ve aynı hali bir derece paylaşmalıdır.

İntisap ölene kadar samimiyetle korunmalıdır. Kâmil mürşidi Allah için seven ve elinden tutan kimse, bu sevgiyi ve beraberliği hayatın her döneminde, acı-tatlı hallerinde muhafaza etmelidir.

İntisabın meyveleri

Bir mürşide intisap eden kimseyi, mürşidi Allah’ın bir emaneti olarak görür; sever, terbiye halkasına alır. Sadık mürid, mürşidin manevi evladı olur, onun ailesinden sayılır. Bu sayede bütün silsilenin bereketine kavuşur, manevi mirasına konmuş olur, feyizlerinden nasiplenir.

İnsan sevdiği ve tabi olduğu kimselerle haşrolur. Kıyamet günü Allahu Tealâ herkesi imamı ile birlikte huzuruna çağırır. Kâmil mürşide tabi olan kimse mürşidi ve onun bağlı olduğu veliler ordusuyla birlikte mahşere gelir. Veliler, kendilerine verilen şefaat yetkisini önce tanıdıklarına kullanırlar.

İntisap eden kimse bir cemaatin içine katılmış olur. Bu cemaat dua, göz yaşı, zikir ve tavsiye ile Allah yolunda birbirlerini desteklerler. Şeytana karşı siper olurlar. Cemaat halinde yapılan hayırlı amellerin sevabına bütün cemaat ortaktır. Bir kâmil mürşidin duaları içinde anılmak, onun yapmış olduğu zikir, amel ve hizmetlerden bir hisse almak mürid için en büyük kazançtır.

Dr. Dilaver Selvi


.

Miras Mevcut, Varisi Nerde?

Tarih30 Temmuz 2011, 01:40Editör

Peygamber varisleri Evliya üzerine güzel bir yazı..

Efendimiz s.a.v.'in sünnetini Kur'an'ın hayata indirilmiş, ete-kemiğe bürünmüş hali olarak tavsif etmek yanlış değilse, şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Şu anda elimizde Efendimiz s.a.v.'in mirası olarak Sünnet-i Nebeviyye eksiksiz biçimde mevcut bulunuyor. Zira geriye doğru kaç yüzyıl gidersek gidelim, geçmişimi...ze hayat verenin de aynı kaynak olduğunu tesbit etmek zor olmayacaktır. Öyle ise aynı hayat kaynağına sahip olduğumuz halde, geçmişimizi bugünümüzle kıyaslanamayacak şekilde adil, merhametli, dirayetli, seviyeli, bilgili, takvalı ve "muhteşem" kılan neydi acaba?

Bu sorunun tek cevabı olduğunu düşünüyoruz: Hayatın merkezinde ulemanın bulunması...

Yani Efendimiz s.a.v.'in mirası her zamanki zenginlik ve canlılığıyla varlığını muhafaza ediyor; ancak onu ehliyet ve liyakatle okuyan, değerlendiren, hayata intikal ettiren ve bize tekrar hayat vermesini sağlayan "Peygamber vârisleri" kadrosunda sıkıntı yaşıyoruz. Bir taraftan bu sıkıntı "kemiyet" boyutunda kendini gösterirken, diğer taraftan da o kadro ile toplumun ilişkilerinde yaşanan arızalar dikkatimizi çekiyor.

Şu bir gerçek ki, Kur'an'ı ve Sünnet'i hakkıyla anlamak, yaşamak ve topluma aktarmak, her şeyden önce bir birikim, seviye, ehliyet ve liyakat meselesidir. Geçmişte Kur'an ve Sünnet bizi dünyanın sayılı toplumlarının önderi yapmışsa, bunun temelinde ilim müesseseleri vardır; toplum ve devlet hayatımızın merkezini teşkil eden ilim müesseseleri...

Bugün yaşadığımız sıkıntıların kaynağında ise, o müesseselerin ve onlara vücut veren "Peygamber vârisi" ulemanın toplumsal hayatın merkezi ile irtibatının koparılmış olması yatmaktadır. Hal böyle olunca, Kur'an ve Sünnet adına konuşan, yazan, toplumu yönlendiren pek çok kimsenin "Peygamber vârisi" olma vasfından hayli uzak bulunması gibi bir garabetle karşı karşıya gelmemiz kaçınılmaz oluyor.

Tam bu noktada biraz durup, Efendimiz s.a.v.'in alimi oturttuğu konuma bir bakalım: Şöyle buyurmuş Alemlerin Efendisi s.a.v.: "Alimler peygamberlerin vârisleridir." (Değişik rivayet yolları ve lafızları için bkz. ez-Zeyla'î, Tahrîcu'l-Ahâdîs ve'l-Âsâr, 3/9 vd...)

Bu demektir ki Efendimiz s.a.v.'den bize intikal eden ne varsa hepsi üzerinde söz söyleme ve görüş beyan etme selahiyeti münhasıran O'nun vârisleri olan ulemanındır!

İlim, hayatımızın en önemli meselesiydi

Sahabe'den (Allah hepsinden razı olsun) Ebu'd-Derdâ hazretleri bir gün Şam mescidinde talebeleriyle otururken yanına bir adam geldi. Aralarında şu konuşma geçti:

- Ey Ebu'd-Derdâ! Peygamber s.a.v. şehrinden (Medine'den) buraya, senin Rasulullah Efendimiz s.a.v.'den işittiğini duyduğum bir hadisi senden bizzat dinlemek için geldim.

- Burada başka bir hacetin yok mu?

- Hayır.

- Ticaret için de mi gelmedin?

- Hayır.

- Sadece o hadisi benden dinleme arzusuyla mı geldin yani?

- Evet.

- Ben Rasulullah s.a.v.'in şöyle buyurduğunu işittim: "Kim ilim talebiyle bir yola girerse, Allah bu sebeple onu cennet yollarından bir yola sevk eder. Melekler kanatlarını ilim yolunda olan kimseye hoşnutlukla sererler. Göklerde ve yerde bulunanlar, (hatta) sudaki balıklar alim için dua ve istiğfar ederler. Alimin abide üstünlüğü, ayın ondördündeki dolunayın diğer yıldızlara olan üstünlüğü gibidir. Alimler peygamberlerin vârisleridir. Peygamberler miras olarak dinar ve dirhem (mal ve servet) bırakmazlar; ilim bırakırlar. Kim o ilmi elde ederse, çok büyük bir nasip elde etmiş olur." (Ebu Davud, Tirmizî, İbn Mâce, Ahmed b. Hanbel)

Peygamber - ilim ilişkisi

İlmin hayatımızın en önemli meselesi olduğunu söylerken dikkate aldığımız bir husus var: Allah Tealâ'nın, artırması için Efendimiz s.a.v.'in kendisine dua ve talepte bulunmasını istediği tek şey ilimdir. "De ki: Rabbim, ilmimi artır." (Tâ-Hâ, 114) emr-i ilahîsi, aynı zamanda Efendimiz s.a.v.'e, ümmetine bırakacağı mirasın artmasını talep etmesi anlamını da ihtiva etmektedir.

Zikrettiğimiz ayet-i kerime, peygamberleri "ilim sahipleri"nin önderleri olarak görmemizin de normal, hatta gerekli olduğunu göstermektedir. Elbette bıraktıkları tek miras "ilim" olan kutlu peygamberler silsilesi (hepsine selam olsun), bu özellikleri dolayısıyla ilmin menbaı ve ilim sahiplerinin gerçek üstadlarıdır.

"Allah şahitlik etti ki, gerçekten kendisinden başka ilah yoktur. Melekler ve ilim sahipleri de adaleti ayakta tutarak buna şahitlik ettiler. O'ndan başka ilah yoktur; O Azîz'dir, Hakîm'dir." (Âl-i İmran, 18)

Bu ayette "peygamberler"in ayrı bir zümre olarak zikredilmemiş olması, konumuz bakımından dikkat çekici bir durumdur. Allah Tealâ'dan başka ilah olmadığına şahitlik eden meleklerin yanında "ilim sahipleri"nin de zikredilmiş olması, peygamberlerin şahitliğinin öncelikle söz konusu olduğunu gösterir. Zira peygamberler dışındaki ilim sahipleri, ancak peygamberler vasıtasıyla Allah Tealâ'nın birliğine "şahitlik edecek" kesinlikte ilim elde edebilirler. Bu ayette peygamberlerin ayrı bir kategori olarak değil, "ilim sahipleri" zımnında zikredilmiş olmasının bize verdiği en önemli mesaj, ilmin ve alimin Allah Tealâ katında pek büyük bir ehemmiyeti haiz bulunduğudur.

Peygamber - alim karşılaştırması

Hakkında hadis alimlerinin, "manası doğrudur, ancak hadis olarak aslı ve senedi yoktur" dediği bir tesbit, konumuz bakımından "kelâm-ı kibar" olarak dahi önemli bir boyuta işaret ediyor: "Ümmetimin alimleri, İsrailoğulları'nın peygamberleri gibidir."

Yukarıda zikrettiğimiz "Alimler peygamberlerin vârisleridir." hadisi ile birlikte düşündüğümüz zaman görüyoruz ki, alimlerin toplum hayatında ifa ettiği fonksiyon, İsrailoğulları'na gönderilen nebilerinki ile aynıdır.

Bilindiği gibi İsrailoğulları'na Hz. Musa, Hz. Davud (ikisine de selam olsun) gibi kendilerine kitap verilen peygamberler (rasul) gönderildiği gibi, herhangi bir kitap verilmeksizin, sadece Hz. Musa'nın getirdiği Tevrat'ı ve şeriatı yürürlükte tutmak için gönderilen peygamberler (nebi) de gönderilmiştir. Hz. Süleyman, Hz. Zekeriyya, Hz. Yahya... bunlardandır (hepsine selam olsun).

İşte bu nebiler, İsrailoğulları'nın Tevrat'tan ve Hz. Musa a.s.'ın şeriatından unuttukları ve terk ettikleri şeyleri hatırlatmak, dini "tecdid" etmek ve İsrailoğulları'nı istikamet üzere tutmak için gayret göstermişlerdi.

Ümmet-i Muhammed'in alimleri de İslâm tarihi boyunca aynı görevi deruhte etmiş, dinin tecdidi, halkın irşadı ve yöneticilerin inzarı konusundaki sorumluluklarını yerine getirmişlerdir. Bu sebeple Efendimiz, alim ile abid arasındaki farkın, (bize yakınlığı ve ışığından istifademiz bakımından) ayın ondördü ile yıldız arasındaki fark gibi olduğunu belirtmiştir.

Ulema bu benzetme üzerinde dururken, şu noktaya dikkat çekmiştir: Abid yıldız gibidir. İbadetinden dolayı elde ettiği kemal ve nur kendisini aydınlatır, yüceltir; başkalarını aynı seviyeye yükseltmez. Alim ise ay gibidir. Işığını başkasından (Efendimiz s.a.v.'den) alır ve başkasına yansıtır.

Bununla birlikte, buradaki "alim"i, ilimle iştigal yönü ağır basan abid, "abid"i de ibadetle iştigal yönü ağır basan alim olarak anlamak en doğrusu olsa gerektir. Zira ilmiyle âmil olmayan kimselere zaten "alim" denmez.

Kemal de zeval de ulemaya bağlıdır

Ulemanın hayatımızdaki merkezî rolüne işaret eden iki hadis üzerinde durarak yazımızı nihayetlendireceğiz. Bunlardan ilki "tecdid hadisi" diye bilinen rivayettir: "Allah Tealâ bu ümmete her yüzyılın başında dinini tecdid edecek kimse(ler) gönderir" (Ebu Davud, el-Hakim, et-Taberanî).

Bu hadisten anladığımız odur ki, bu Ümmet'in dinî hassasiyetinde belli zaman aralıklarıyla bir takım aşınmalar, eksilmeler olacaktır. Halk arasında çabuk yayılan ve pek itibar gören "zaman değişiyor", "hangi devirde yaşıyoruz" gibi içi boş değerlendirmelerle kaybolmaya yüz tutan dinî kavram, kurum ve anlayışlar, yüz yılın başında yetişecek ehliyetli ve liyakatli ilim adamları eliyle yeniden ihya edilecek, aslî muhtevasına kavuşturulacaktır. Bu yönüyle bu Ümmet'in yetiştirdiği alimler, gerçekten de İsrailoğulları'nın nebilerinin yaptığını yapmışlardır, yapacaklardır.

Zikredeceğimiz ikinci hadis ise, bu Ümmet'in geride bıraktığı devirlere nazaran bize daha yakın gibi görünen bir durumu tasvir ediyor:

"Muhakkak ki Allah, ilmi insanlardan söküp almak suretiyle kabzetmez. Fakat ilmi, ulemayı almak suretiyle kabzeder. Ulema kalmayınca ilim de kalkar. Bu suretle hiç alim kalmayınca insanlar cahilleri rehber edinir ve (meselelerini) onlara sorar. Onlar da ilimsiz olarak fetva verir; hem kendileri sapar, hem de halkı saptırırlar." (el-Buharî, Müslim, et-Tirmizî, İbn Mace, Ahmed b. Hanbel...)

İşte bu durum Ümmet'in de insanlığın da felaketi demektir. Peygamberlere vâris olmaya hiçbir şekilde ehil ve layık olmayan insanların Din hakkında fetva vermeye, görüş belirtmeye, ahkâm kesmeye başlaması, gerçek ilim adamlarının aramızdan çekilip alınmasıyla olacaktır.

Kaynaklarımızda ilim öğrenmenin farz-ı kifaye olduğu yazar. Yani toplumda yeterli sayıda kimsenin ilimle iştigal etmesi, diğerlerini sorumluluktan kurtarır. Bu doğru bir tesbittir şüphesiz ve bugüne kadar da şöyle veya böyle süregelmiş bir durumu anlatmaktadır.

Bir de şu soru üzerinde düşünmeye ne dersiniz: Yeterli sayıda ve gerçek anlamda ilim adamı yetişmesi için toplum olarak, fert olarak üzerimize düşen sorumluluğu tam olarak yerine getirdiğimiz söylenebilir mi?

Elbette "Hiç Peygamber vârisi alim yoktur!" demek büyük bir yanlış olur. Onlar her zaman vardır ve var olmaya devam edeceklerdir. Problem onların sayısının ve etkinliğinin artması, kendilerinden beklenen irşad, ıslah, ihya, tecdid faaliyetlerini gereği gibi yerine getirmesinin imkânlarının oluşturulması noktasındadır.
 
Semerkand Dergisi

.

Mürşid-i kâmil yok mu diyenlere cevap ?

Tarih18 Temmuz 2011, 16:08Editör

Mürşid-i kâmil yok mu diyenlere cevaben kısaca aşağıdaki yazıyı okuyabilirsiniz...

Sual: (Günümüzde evliya, mürşid-i kâmil, dergâh, tarikat yoktur. Bunun için emîrlik sisteminden bahsedilemez. Durum böyle olunca, dinî anlamda, kimse kimsenin emîri değildir) deniyor. Dünya evliya zatlardan mahrum mudur? Böyle nasıl söylenebiliyor? Evliya olmayan, evliyayı bilebilir mi?
 

CEVAP
 

(Günümüzde evliya, mürşid-i kâmil yok) demek, hattâ mürşid olarak bilinen zatlara, mürşid değil demek çok yanlıştır. Dünya evliya zatlardan boş değildir. Belki azdır, hattâ çok azdır, ama mutlaka vardır. Yok demek, akıldan veya ilimden noksanlık alametidir. Din kitaplarında birler, üçler, yediler, kırklar, beş yüzler gibi adlandırılan Evliya zatlardan bahsedilir. Ebdal denilen evliya her zaman bulunur. Üç hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(40 kişi olan ebdallerin bereketiyle düşmana galip gelir, beladan kurtulursunuz.) [İ. Asakir]
 
(Her asırda salih zatlar vardır. Bunlar 500 kişi olup kırkı ebdaldir.) [Ebu Nuaym]
 

(Yeryüzünde her zaman [ebdallerden] kırk kişi bulunur. Her biri İbrahim aleyhisselam gibi bereketlidir. Bunların bereketiyle yağmur yağar.)[Taberani]
 

Peygamber efendimiz böyle buyururken hâşâ o nasıl yalanlanabilir?
 

Bu evliya zatları herkesin tanıması elbette zordur. Âlimlerimiz, (Allahü teâlâ, rızasını taatte, gazabını günahlarda, orta namazı beş vakit namazda, evliyasını halk arasında, Kadir gecesini Ramazan ayı içinde gizlemiştir)buyuruyor. Zaten ben evliyayım diyen, veli değildir. Evliya zatlar, kendilerini gizler. Bunun için evliyayı tanımak zordur. Ayrıca her asırda gelen büyük müceddid âlim evliya zatlar da vardır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(Allahü teâlâ, her asırda dinini yenileyecek bir müceddid gönderir.) [Ebu Davud]
Müceddid zatları inkâr etmek daha kötüdür. Dini bid’atlerden temizleyen zatların geldiği nasıl inkâr edilebilir? Müceddid zatlar da mürşid-i kâmildir. Her zaman Ehl-i sünnet olan, doğru bir taife de [bir grup da] bulunur. Bunların başında mürşid-i kâmil bulunur. Bu taife kıyamete kadar devam eder. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(Ümmetimden bir taife [grup], Allah’ın emriyle hak üzere hareket etmekte devam eder.) [Buhari]
 

Hak üzere olup da mürşidsiz bir taife, bir grup düşünülemez.
 

Mişkat-ül-mesabihdeki, (Ümmetim arasında, doğru yolda olanlar, her zaman bulunur. Onlara karşı çıkanlar, doğru yolda olan bu kimselere zarar veremez) hadis-i şerifi de gösteriyor ki, (Evliya yok, mürşidi-i kâmil yok, tarikat yok, emîr silsilesi yok) diyenler, mürşid-i kâmilin kıyamete kadar devam edecek olan grubuna asla zarar veremeyeceklerdir.
 

Dinimizin yayılması, her devirde farklı usullerle olmuştur. Eskiden tekke, dergâh olurdu. Tekke olmadan da bu iş yürütülür. Tekke yok, dergâh yok diye, mürşid-i kâmil yok demek ahmaklıktır. Mürşid-i kâmil, mutlaka bir tekkede, dergâhta oturan kimse değildir.
 

Mürşid-i kâmil, bütün sözleri, bütün işleri, İslamiyet’e uygun olan, İslâmiyet'i iyi bilen, derin Ehl-i sünnet âlimi demektir. (S. Ebediyye)
 

İnsanların Allahü teâlânın rızasını, sevgisini kazanmalarına vasıta olan zatamürşid denir. (İ. Ahlakı)
 

Dünyada böyle insan yok demek ilmî değil, indî bir görüştür. Nefis, kimseye tâbi olmak, itaat etmek istemez. Emîrsiz yaşamak ister. Hâlbuki dinimizde emîrlik çok önemlidir. 2-3 kişi bile olsa, biri emîr tayin edilir ve o Emîr’e uyulur. Bunun için Hazret-i Ali de, (Zâlim veya fâsık olsa da, başınıza bir emîr tayin edin! Emîrsiz olmak şeytanla beraber olmaktır) buyuruyor.
 
Kaynak : Dinimizislam


.

Hadislerde Tasavvuf

Tarih12 Mayıs 2011, 16:03Editör

Tasavvufta geçen bir çok edep ve adabın hadislerde ki bazı karşılıkları..

Tasavvufi düşünce ile ilgili olan hadislerden 40 tanesi şöyle sıralanabilir:

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyuruyor ki:

  1. “Gizli bir hazine idim, bilinmeyi sevdim ve mahlukatı yarattım” (hadisi kudsi)

  2. “Nefsini bilen rabbini bilir.”

  3. “Yer ve göğe sığmadım, mümin kulumun kalbine sığdım.”(Hadisi kudsi)

  4. “Küçük cihaddan büyük cihada dönüyoruz. Bu da kalp cihadıdır.”

  5. “Bir anlık tefekkür bir yıllık ibadetten hayırlıdır.”

  6. “Ölmeden önce ölünüz.”

  7. “Sen olmasaydın bu alemi yaratmazdım”(Hadisi kudsi)

  8. “Allah’ım beni fakir olarak yaşat, fakir olarak öldür.”

  9. “Allah her mahzun kalbi sever.”

  10. “Dünyayı dünya ehline bırakınız.”

  11. “Dünya bir leştir, onu isteyen köpektir.”

  12. “Üç şeye güvenilmez:Dünya, sultan, kadın.”

  13. “Açlık hikmettir.”

  14. “Hikmet on kısımdır. Dokuzu uzlette biri susmaktır.”

  15. “Selamet uzlettedir.”

  16. “Ben ilmin şehriyim, Ebu Bekir onun esasıdır.”

  17. Ebu Bekir, arkadaşım ve mağara dostumdur. dost edinecekseniz Ebu Bekir’i dost edininiz.”

  18. “Ben kimin mevlası isem Ali de onun mavlasıdır.”

  19. “Ben ilmin şehriyim Ali onun kapısıdır.”

  20. “Sözlerim şeriat, davranışlarım tarikat, halim hakikattır.”

  21. “Dostların arasındaki şeyh, ümmeti arasındaki Peygamber gibidir.”

  22. “Kırk gün ihlasla ibadet edenin hikmet menbaı kalbin diline ve oradan da ortaya çıkar.”

  23. “Fakirlik iftihar ettiğim bir şeydir.”

  24. “Mücahid nefsiyle cihad edendir.”

  25. “Bu ümmette otuz abdal vardır.”

  26. “Kuyruk ol baş olma.”

  27. “İlim bir noktadır, cahiller onu çoğalttı.”

  28. “Müminin kalbi Allah’ın evidir.”

  29. “Dünya ve içindekiler melundur ancak müminler ve Allah için yapılanlar müstesna.”

  30. “Fakirlerle birlikte oturup kalkmak tevazudandır ve üstün bir cihadddır.”

  31. “Üç şey gözün görme gücünü arttırır: Yeşil renk, akarsu ve güzel yüze bakmaktır.”

  32. “Allah’ın yarattığı ilk şey benim nurumdur.”

  33. “Yıldızlar gök ehlinin emenı, ehl-i beytim ise ümmetimin emanıdır.”

  34. Sufileri ve hırkalarını tenkit etmeyiniz, Çünkü onların ahlakı nebilerin ahlakı, elbiseleri de nebilerin elbiseleridir.

  35. “Bildiği ile amel edene Allah bilmediğini öğretir, bilmediğine onu varis kılar.”

  36. “Müminin ferasetinden sakınınız. Çünkü o Allah’ın nuru ile bakar.”

  37. “Tefekkür gibi ibadet yoktur.”

  38. “Zikrin en hayırlısı, gizli olandır.”

  39. “Onlar ( Allah dostları) öyle kimselerdir ki görüldükleri vakitte Allah hatırlanır.”

  40. “Sizden biriniz (hakkında) ’ muhakkak o ( iman eden kişi) delidir’ denilinceye kadar  (denilmedikçe, kamil manada) iman etmiş olamaz.”

Kaynak:


.

Himmet nedir?

Tarih03 Mayıs 2011, 01:10Editör

Tasavvufta önemli bir yeri olan manevi yardım yani himmet konusu..

Üzerinde çokça tartışılan kavramlardan biri de himmet. Tasavvufî yaşantı sahiplerinin sıkça kullandığı himmet nedir? Niçin tartışma konusu yapılıyor, neresi yanlış anlaşılıyor? Himmet kavramını kullananlar niçin ve nasıl kullanıyor?..

Üzerinde çokça tartisilan kavramlardan biri de himmet. Tasavvufî yasanti sahiplerinin sikça kullandigi himmet nedir? Niçin tartisma konusu yapiliyor, neresi yanlis anlasiliyor? Himmet kavramini kullananlar niçin ve nasil kullaniyor?

Himmet, kelime manasiyla kalbi, iradeyi, duygu ve düsünceyi bir noktaya toplayip, tek hedefe yönelmek demek. Kelime kökü Arapça “hemm”. Hemm, iyi olsun kötü olsun, herhangi bir seyi yapmaya yönelmek, himmet ise, kiymetli, serefli ve güzel seylere yönelmek manasini tasiyor.

Kelime manasiyla düsündügümüzde, her in-sanin azmettigi ve gayretini yönelttigi bir hedefi mevcut. Insanlarin kimi sadece karnina, kimi de kalbine yöneliyor. Herkesin kiymeti de yöneldigi seye göre ölçülüyor. Buradan hareketle, derdi yalnizca dünya olanin Allah katinda hiçbir kiymeti olmaz. Hedefi Allah rizasi olanin ise, kiymeti kelimelerle ölçülemez.

Bugün günlük hayatimizda himmet deyince akla yardim ve destek geliyor. ‘Falanin himmetiyle müskilim çözüldü’ derken, bana sagladigi destekle sikintidan kurtuldum demeyi kastediyoruz. Böyle bir himmeti inkar eden yok. Çünkü bütün insanlik, birbirine muhtaç bir halde yaratilmistir. Zayiflar güçlülere, fakirler zenginlere, hastalar doktorlara, cahiller alimlere muhtaç edilmis; kendisine maddi-manevi imkan ve nimet verilenler de, onu muhtaçlara ulastirmakla görevlendirilmistir.

Velilerin Himmeti

Çokça tartisilan velilerin ve kâmil mürsidlerin himmeti meselesine gelince; buna mürsidin teveccühü, manevi tasarrufu, nazari, feyzi ve duasi da denir.

Velilerin uzaktaki kimselere himmet etmesine ve tasarrufta bulunmasina bazilari itiraz ediyor. Mesele, ruhani alemde ruh vasitasi ile cereyan ettigi için, maddi sartlara mahkum olmus akil onu anlamakta zorlaniyor. Çünkü bu himmet ve yardim farkli boyutlarda, bilinen zaman ve mesafe ölçüleri disinda tezahür ediyor. Bu nedenle onu bizzat tecrübe etmeyenler, olduguna inanmak ve olayi anlamak için delil ve izah istemekteler. Bunda haklilar. Biz de meseleyi isin ehline ve onu tecrübe edenlere soracagiz. Bu konudaki delilleri ortaya koyacagiz. Yanlis anlama ve uygulamalari tesbit edecegiz.

Tasavvuf erbabina göre himmet; kulun kendisini veya baskasini bir hayra ulastirmak, bir serden korumak veya bir kemâli ele geçirmek için bütün ruhanî gücünü kullanarak kalbiyle Cenab-i Hakk’a yönelmesidir. (Cürcani)

Himmet, ilahi nurla temizlenmis ve takva ile yücelmis ruhlarin Allah’in izniyle muhtaç kullara yardim etmesidir. Bu âli ruhlar zamana bagli degildir, mekan ile sinirlanmazlar. Maddi sartlar en-gel olmaz onlara. Himmet, kâmil velilere emanet edilmis ilahi bir nurdur. O nur ile yol alir, hak yolcularini terbiye ve takviye ederler.

Himmet, Allah’in bir rahmetidir. Himmet ehli, bir rahmeti yerine ulastirmakla görevli Allah’in dostudur. Kur’an ifadesiyle onlara “cündullah (Allah’in askerleri)” denir. Sayilarini, yerlerini ve görevlerini ancak Allah bilir. (Müddessir/31) Onlar, meleklerden ve kâmil müminlerden olusur. Cenab-i Hak, onlar vasitasiyla dilediklerine yardim edip, müsküllerini çözer. Aslinda kuluna destek veren ve müskülünü çözen Allah’tir. Peygamber olsun, veli olsun, diger varliklar vasitadan baska bir sey degildir. Bu hakikati Rasulullah (A.S.) Efendimiz söyle ifade buyuruyor: “Asil veren Allah’tir, ben ise verileni taksim edip yerine ulastirmakla görevliyim.” (Buhari, Müslim)

Ilahi Ikram

Müttakilere Allah tarafindan verilen bir sermaye, ilahi bir emanettir himmet. Allah’in sevdiklerine ikrami, ilahi askin meyvesi, takva sahiplerine bir hediyedir. Allahu Tealâ, sevdiklerine yaptigi bu ikrami meshur bir kudsi hadiste söyle bildiriyor:

“Ben, farz ve nafile ibadetlerle bana yaklasan kulumu sevdigim zaman, onun gören gözü, isiten kulagi, tutan eli, yürüyen ayagi olurum. O benimle görür, benimle isitir, benimle tutar, benimle yürür. Bana siginirsa onu himaye ederim. Benden bir sey isterse kendisine veririm.” (Buhari, Ibnu Mace, Ahmed)

Iste velilerin ulastigi bütün keramet ve himmet bu hadiste özetleniyor. Bu hadiste Allah dostlarina verilen imkan ve yetkilerin ne boyutta oldugunu büyük müfessir Fahruddin Razi’den dinleyelim:

“Insan büyük bir baglilik ve samimiyetle Allahu Tealâ’ya itaate devam ederse, Allah’in, onun gözü ve kulagi olurum buyurdugu bir makama yükselir. Allah’in celal nuru kul için bir kulak olunca, o yakini isittigi gibi uzagi da isitir. Bu nur onun için bir göz olunca, yakini gördügü gibi uzagi da görür. Ve yine bu nur kul için bir el olunca, o elin zora, kolaya, yakindakine, uzaktakine, her seye gücü yeter.” (Mefatihu’l-Gayb)

Iste kâmil bir veli, darda kalip kendisinden yardim isteyen bir mümine ilahi izinden sonra bu nur ile yardimci olmaktadir. Mesafe ne olursa olsun, kalbi ilahi nur ile cilalanmis kamil bir veli, Allah’in izni ve dilemesiyle dünyanin her yanini görebilir, her sesi isitebilir, her yana el uzatabilir. Bu, Allahu Tealâ’nin diledigi kullari için kolay ve mümkün. Ancak bu nimeti kime, ne zaman, ne ölçüde verecegini Cenab-i Hak tayin eder.

Himmet Samimiyet ve Edebe Baglıdır

Allah’in rahmetini çeken en güzel sebep, kalbin samimiyetidir. Allahu Tealâ, isteginde samimi olmayan gafil kalbin duasini isitir, fakat kabul etmez. Arzu ve istediginde samimi, sabirli ve azimli olan kimsenin ise eli bos dönmez. Büyük veli Abdulkerim el-Cilî (K.S.), “Insan-i Kamil” kitabinda, bütün basarinin himmetteki samimiyete bagli oldugunu belirtiyor ve ekliyor:

“Isteginde samimi olan kimsenin iki alameti vardir: Yöneldigi ve istedigi seyin olacagina kesin olarak inanmak ve gücü nisbetinde istenen seylerin geregini yapmak. Hali böyle olmayan kimseye himmet ve azim sahibi denmez. O sadece bos temenniler ile avunan ve davasinda yalanci olan biridir. Böyle bir kimse aradigini bulamaz, sevdigine kavusamaz. Onun hali, elinde kalemi, kagidi olmayan, okuma ve yazmasini da bilmeyen bir kimsenin mektup yazmaya kalkmasina benzer. Bu durumda olan birisi mektubu nasil yazacak? O, bu sekilde niçin mektub yazmak istiyor ki?”

Himmet Kaderle Sınırlıdır

“Rasulüm de ki: Ben, Allah’in dilediginden baska kendime herhangi bir fayda ve zarar verecek güce sahip degilim.” (A’raf/188) ayet-i kerimesi, her seyin Yüce Allah’in takdirinde oldugunu belirtiyor. Büyük arif Ibnu Atâ (K.S.) Hikem adli eserinde der ki: “Himmetler ne kadar büyük ve hizli olursa olsun kader sinirlarini geçemez.”

Kâmil mürsid, müridin istegine degil, Allahu Tealâ’nin onun hakkindaki takdirine bakar. Bir çesit kader vardir ki onun gerçeklesmesi Allah tarafindan kesin hükme baglanmistir. Bu hükmü verilen seyin gerçeklesmesi kaçinilmazdir ve onu dua ve himmet degistiremez. Bir çesit kader de vardir ki, onun gerçeklesmesi bazi sebeplere baglidir. Iste dua, himmet ve sadaka bu kisimda fayda verir.

Hal böyle olunca, bazilarinin: “benim mürsidim gavstir, Allahu Tealâ’dan her ne isterse olur; bir bakista kâfiri mümin, fasigi muttaki eder, tek basina bir orduyu yener!” demesi dogru degildir. Bunlar Allahu Tealâ’nin kudretinde olan seylerdir ve zaten Allah dostlari, hep ilahi murada uygun seyleri isterler. Bu konuda büyük veli Mevlâna Halid Bagdadî (K.S.), kendisinden neslinin devami için dua ve himmet isteyen Akka valisi Abdullah Pasa’ya su cevabi gönderir:

“Biz kendimizi himmet ehli görmüyoruz. Ancak, öyle olsa bile, istenilen seyin kaza-i muallak (meydana gelmesi sebeplere baglanan bir kader) oldugu anlasilmadan himmet kullanilmaz. Kesin olan kaderi (kaza-i mübrem), degil veliler, peygamberlerin himmeti bile degistiremez. Onun sonucuna riza gösterip Allahu Tealâ’ya teslim olmak gerekir. Sunu belirtelim ki, velileri inkardan sakinmak vacip oldugu gibi; onlar hakkinda, imani bozacak kabullenislerden sakinmak da vaciptir. Bu asiri ve tehlikeli inanislar, daha çok velilere güzel zan ve asiri muhabbet besleyen kimselerde oluyor. Unutmayin ki, seytan hile ve düzen sahibidir; insani helake götürecek her yolu dener.” (Mektubat-i Mevlâna Halid, 7. Mektup)

Himmet Nefse Degil, Hikmete Uygun Olur

Arifler Allahu Tealâ’nin hikmetine asiktir. Islerin görünen tarafina degil, sonucuna bakarlar. Onlar kendileri ve talebeleri için hep Allah’a yaklastiracak sebepleri ararlar. Kulun Allahu Tealâ’ya yaklasmasi, nefsinin terbiyesine baglidir. Bu terbiye bazen sihhat ile, bazen de hastalik ile gerçeklesir. Bazi kalb hastaliklarinin tedavisi fakirlik, yalnizlik ve çaresizlik ile olur. Kalp katiligi ve gafletin giderilmesi için bazen aci tecrübeler gerekir. Mürid bunlari bilmez ve bir sikintiya düsünce, kurtulmak için mürsidinden himmet ve dua ister. Mürsid feraset nuru ve ilahi bir ilimle, o sikintinin müridin derdine ilaç oldugunu görür ve onu Allah’a yaklastirdigini bilir; kisaca “dua ederiz” der. Mürid de, o derdin hemen bitecegini düsünür. Halbuki mürsid-i kâmil, Allahu Tealâ-’dan o sikintinin devamini istemektedir. Çünkü, müritteki gafletin ilaci o sikintinin içindedir. Hastaya ilacini içirmemek dostluk degil, ihanet olur.

Önce Hizmet, Sonra Himmet

Mürid: “himmet efendim!” dedikçe, mürsid: “önce hizmet evladim!” der. Arifler demislerdir ki: Mürsidin himmeti, müridin gayretine göre olur. Tarlasinda güzel ekin isteyen bir kimseye düsen ilk is, tarlayi temizlemek ve uygun tohumu oraya güzelce ekmek, pesinden de gerekli sulamayi yapmaktir. Bundan sonrasi elini açip hayirlisini istemek zamanidir. Bunlari yapmayan bir kimse, dünyadaki bütün velileri dolassa ve iyi mahsul için dua talep etse, tarlasinda ekin degil, ancak diken biter.




.

Mürşid ile Tevbeye Mecburmuyuz?

Tarih03 Mayıs 2011, 00:55Editör

Mürşid ile Tevbeye Mecburmuyuz? başlıklı günümüz dünyasında önemli bir yeri olan konuyu ele alan ilahiyatçı yazarın güzel bir makalesi...

“Bir mümin, diğer mümin kardeşine: “Gel, bir Allah dostunun elinde tevbe et, istikamet bul.” diye tavsiyede bulunduğunda bazıları bu daveti hoş görmekte. Bazıları ise: “Ben tek başıma tevbe edemez miyim? Tevbe için başkasına ne hacet? Tevbe için tekkeye-Mekke’ye gitmenin ne gereği var? Ayrıca mürşidle tevbe dinde var mı? Allah ile kul arasına kimse giremez.” diye itiraz ve tenkitte bulunmaktalar. İlk bakışta çok makul gözüken bu itiraz ve tenkit gerçekte ne kadar haklı?…

Bir mürşidle tevbeye davet eden kimsenin davet ettiği mürşid kâmil ve kendisi de samimi ise, bu davetiyle sevap kazanır. Davetine uyan ve tevbe edip istikamet bulan kimsenin işlediği hayırlardan bir hisse de kendisi alır. İtiraz ve tenkid edenin ise ona bir zararı olmaz.

Böyle bir daveti kabul etmeyenlerin bir kısmı mazur, bir kısmı sorumlu olurlar.

Mazur olan kimse, tevbe etmeye karşı çıkmaz, tevbenin farz olduğunu bilir. Allah dostlarını sever, sevilmesi gerektiğini söyler ve onlarla beraber olmayı ister. Fakat bu zamanda gerçek mürşid kalmadı diye daveti ihtiyatla karşılar.

Bu kimsenin imandan değil, ihsandan zararı vardır. Yani kâmil mürşidle elde edeceği büyük menfaatları farkedemediği için birçok hayırdan mahrum kalır. Ancak güzel niyeti ve edebinin kendisini bir gün o cevherle buluşturması umulur.

Sorumlu olan kimse ise ya cahil, ya da bilen birisidir. Cahil kimse, dinde olan bir şeye yok demekle veya hayrı şer, şerri hayır görmekle mesul olur. Bilenin ise benlik ve kibri kalbini öldürür. Bu kimse yalnızca kendi bildiğini hak görür, başkasına hak vermez. Önüne konan ayeti kendince yorumlar, hadisi inkara gider, alimlerin sözlerini küçümser, hep ben bilirim der ve hayra yönelen kimsenin yolunu keser. Bundan dolayı mesuldür.

İstiğfar ve Tevbe aynı şey değil

Önce şunu belirtelim ki, hepimiz Yüce Allah’a istiğfar ve tevbe etmekle mükellefiz. İkisi de farzdır.

İstiğfar, Allahu Tealâ’dan affını istemek, bağışlanmayı istirham etmektir. Bu dil ile yapılır, sonuç Allah’a bırakılır. Tevbe ise değişmektir. Tevbe, ölü kalbi diriltmektir. Tevbe, bozuk hali ve kötü arkadaşı terketmektir. Tevbe, kötülüklere iyilik diye sarılmış nefsi ıslah etmektir. Tevbe, özü, sözü ve her yönüyle Allah’a dönmektir. Tevbe, nefis, şeytan ve kötü şartlarla mücadele etmektir. Tevbe, Yüce Allah’ın seveceği bir hale gelmektir. Bu ise hem dilin, hem kalbin, hem de bedenin işidir.

İstiğfar tek başına yapılabilir, fakat tek başına tevbe yapmak ve o tevbeyi korumak dünyanın en zor işidir. Bunun için Yüce Rabbimiz:

“Ey iman edenler! Hep birden Allah’a tevbe ediniz ki, kurtuluşa eresiniz.” (Nûr/31) uyarısında bulunmuştur. Ayrıca Allahu Tealâ takvaya ulaşmak ve güzel edebi korumak için yardımlaşmamızı (Maide/2), kendi yolunda toplu halde, birlik ve dirlik içinde olmamızı istiyor. (Âl-i İmran/102-103) Takvaya ulaşmak ve istikameti korumak için sadık kulları ile beraber olmamızın gerektiğini belirtiyor. (Tevbe/119)

Tevbe, ancak cemaatle kolay

Mürşid deyince cemaat akla gelir. Mürşid-i kâmilin imam olduğu cemaatin niyeti ve hedefi dinin ihyası ve Allah’ın rızasıdır. ‘Gel mürşid elinde tevbe et!’ demek, ‘gel şeytana karşı cemaat kalesine gir, nefsin hücumuna karşı müminleri siper et, onların dua ve sevgisi ile kendini koruma altına al, Allah yolunda kardeşlerinle kuvvetlen, dağınıklık ve yalnızlıktan kurtul!’ demektir.

Müminlerin en temel işi, günahlardan temizlenmektir. Bu ortak bir vazifedir. Efendimiz (A.S.) bu vazifemizi şu temsille belirtiyor: “Müminler, iki el gibi devamlı birbirlerini temizlerler.” (Zebidî, İthafu’s-Sâde)

Ayrıca, hadis-i şeriflerde Allah yolunda birlik ve dirlğin insanı nasıl dirilttiği, yalnız kalanın ise nasıl felakete gittiği şöyle anlatılmıştır:

“Sizin cemaat halinde olmanız gerekir. Ayrılıp tek başına kalmaktan sakının. Şüphesiz şeytan, tek kalanla beraberdir (onu kolayca etkileyip, kalbine vesvese verir). İki kişiden ise çok uzak durur. Kim iman selâmeti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa, cemaate yapışsın. Kimi iyilikler sevindiriyor, kötülükler üzüyorsa, o gerçek bir mümindir.” (Tirmizî, Ahmed, Hakim)

“Şüphesiz Allahu Tealâ, ümmetimi dalâlet (sapık fikir ve fitne) üzerinde bir araya getirmez. Allah’ın eli (rahmet ve desteği) cemaatle birliktedir. Kim cemaatten ayrılırsa ateşe gider.” (Tirmizî, Tabaranî)

“Hiç şüphesiz şeytan, cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir. Onun içine yerleşip, istediği yola çeker.” (Beyhakî,Tabaranî)

“Şüphesiz müminlerin birbirlerine yaptıkları dualar onları destekler.” (Ahmed, Darimî)

Günah çıkarma hezeyanı ve Mürşidle tevbe

Allahu Tealâ’dan başka kimseye el açılıp ‘günahımı affet’ denmez. Peygamberler dahil, kimsenin böyle bir yetkisi ve görevi yoktur. Eğer bir kimsenin şahsına karşı bir kusur işlemişsek kendisinden özür dileriz, bizi affetmesini istirham ederiz. Bu şahısla ilgili bir hak olduğu için böyle yapılır. Bunun ötesinde hiç kimsenin Allah’a karşı yapılan kusurları affetme, temizleme görevi ve yetkisi yoktur. Ancak, günahkâr bir insanın tevbesine yardımcı olmak vardır. Bu yardım, günaha düşeni uyarmak, gıyabında hayır dua etmek, onun için Allah’a istiğfar ve gözyaşı dökmek şeklinde olur. Cenab-ı Hak, günahla nefsine zulmeden kullarına en güzel tevbe şeklini şöyle tarif etmiştir:

“Eğer onlar kendilerine zulmettikleri zaman sana gelseler de Allah’tan bağışlanmayı dileseler, Rasul de onlar için istiğfar etseydi, Allah’ı ziyadesiyle affedici ve esirgeyici bulurlardı.” (Nisa/64)

Demek ki ümmet için en hayırlı tevbe, Allah’ın Habibi Hz. Peygamber’in (A.S.) huzurunda yapılan, onun da şahitlik yaptığı, ayrıca dua ve istiğfarla desteklediği tevbedir. Büyük müfessir Fahruddin Razi (Rh.A.) bu ayetin tefsirinde der ki:

“Hz. Peygamber ile birlikte yapılan tevbenin bir faydası da, tevbe yapanın istiğfarındaki gaflet ve kusurlarının Hz. Peygamber’in istiğfarı ile giderilmesi ve ilâhî huzura sahih ve sağlam bir tevbe olarak ulaşmasıdır. Çünkü kendileri için istiğfar eden Peygamber’i Allahu Tealâ seçmiş, onu vahyi ile şereflendirmiş, kendisi ile kulları arasında bir elçi yapmıştır. Bundan dolayı, onun şefaat ve vesilesiyle huzuruna gelen bir şeyi geri çevirmemektedir.” (Tefsir-i Kebir)

Bugün yeryüzünde Allahu Tealâ’nın şahidi ve halifesi sıfatını taşıyan, Rasulullah’ın (A.S.) vârisi ve ümmetinin terbiyecisi olan kâmil mürşidler de, ümmetle yaptıkları tevbe ve istiğfarda Efendimiz’in ayette anlatılan sıfatını temsil etmektedir. Kâmil mürşidler, kulların Allah Tealâ’ya yönelişlerine şahid olmakta, tevbelerinin kabulü için ayrıca yüce huzurda yalvarmaktadırlar. Kâmil mürşidler naz makamında niyaz ettikleri için, onlarla birlikte yapılan tevbeler Allah katında daha sevimli ve daha temiz bir amel olarak kabul görmektedir.

Bir Allah dostunu şahit tutarak yapılan tevbede, tevazu ve yakaran kalp vardır. Bu durumda insan, kibrini kırmış, nefsini zelil etmiş, acizliğini anlamış, hiçliğini görmüş, ihtiyacını bilmiş ve ilacına koşmuş olmaktadır. Böyle bir tevbeyi hafife almak münafıkların sıfatıdır ve o kimsenin şu ayette anlatılan kimselerden olmasından korkulur:

“Onlara: ‘Gelin, Allah’ın Peygamberi sizin için mağfiret dilesin.’ denildiği zaman başlarını çevirip kaçarlar ve sen onların kibir içinde uzaklaştıklarını görürsün.” (Münafikun/5)

Hz. Rasulullah’ın vârisi kâmil bir mürşidin nezaretinde Allah’a yapılan tevbeyi hıristiyanların papaz önünde günah çıkarma hezeyanına benzetenler, tevhid dinini, Kur’an’ın hedefini, Sünnet’te uygulanan bey’atların hikmetini ve tasavvufun edebini bilmiyorlar demektir. Tasavvuf büyükleri, elinden tutan kimse ile şu şekilde tevbe etmektedir:

“Ya Rabbi! Bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha ben yapmayacağım.”

“Müminlerin günahları için istiğfar et!”

Takvaya ulaşmak ve marifetullahı tahsil etmek için kendisine bey’at ve intisab edenlere mürşid-i kâmilin istiğfar etmesi, Kur’an-ı Hakim’in emri ve edebi gereğidir. Cenab-ı Hak, Rasulullah (A.S.) Efendimize şöyle emir vermiştir:

“Ey Peygamber! İnanmış kadınlar bey’at için sana geldiklerinde bey’atlarını kabul et ve onlar için Allah’tan mağfiret dile. Şüphesiz Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir.” (Mümtehine/12)

“Rasulüm! Hem kendi kusurun, hem de erkek ve kadın müminlerin günahları için istiğfar et!” (Muhammed/19)

Hiç bir mümin, intisab ve tevbe için elini tuttuğu bir kâmil mürşide: ‘Ben şu şu günahları işledim; beni affet, günahlarımı temizle, beni cehennemden kurtar, cennete koy!’ demez, diyemez. Ancak: ‘Ben Rabbime dönmek, rızasına yönelmek istiyorum; seni bu yolda kendime delil ve imam seçiyorum. Sen de bu amelime Yüce Rabbim huzurunda şahit ol ve affım için O’na yalvar da kalbime nur, gönlüme sürur versin, günahımı affetsin. Beni taatında muvaffak etsin.’ der.

Başkası için yanmak ve ağlamak peygamber ahlâkıdır. Allah dostlarının en güzel ahlâkı budur. Onlar kendileri için yaşamazlar. Onlar yüce Allah’ın yoluna canlarını kurban etmişlerdir. O’nu tanımak, sevmek ve zikretmek isteyenlere her şeylerini verirler. Bu, kalbi ihya olmuş ariflerin mesleğidir.

Kendi perişan haline bir damla göz yaşı dökemeyen günümüz insanı, başkası için nasıl ağlasın ve niçin ağlanacağını ne bilsin? Bizim için ağlayacak bir göz bulmaya mecbur değil miyiz?

Dr. Dilaver Selvi


Ek bilgi;

 

Tövbe Allah'a edilir, ama bir evliyanın şahitliğinde ve duasını alarak tövbe etmekte çok büyük bir nimettir, çünkü Buhari'de geçen bir Kudsi hadiste Allah (cc) "Ben kulumu sevdiğim zaman, onun işiten kulağı, gören gözü, tutan eli, anladığı kalbi olurum. Benden bir şey isterse, istediğini veririm. Bana sığınırsa kendisini korurum." (Buhari, İbn Mace, Beyhaki)

Tek başınada tövbe edilir, ama bir velinin vesilesi ile duasını alarak tövbe etmekte aliyyul ala, nur üstüne nur ve çok büyük nimetlere kapı açar..

İşte Allah'ın sevdiği dostu ile tövbe etmenin birçok nimetinden biri budur.. Onun için bu fitnenin, ateşin her yeri kuşattığı devirde bu büyük nimetin değerini bilmek lazımdır.

Allah Resulu (sav); "Ahir zamanda imanı elde tutmak, kor ateşi elde tutmak gibidir.." buyurmuş. 

Günümüzde insan bir kelime ile dahi dinden çıkıyorda, Allah muhafaza farkına varmıyor, imanı elden giden insana namaz, niyaz hiç birşey fayda vermez... İmansız giden insan ebedi olarak cehennemden çıkamaz. Çünkü iman bir bütündür..

Kütübü Sittede geçen şu hadis kısa ve öz olarak durumu izah etmektedir..

Avf Bin Malik El Esedi (ra) anlatıyor;

"Yedi veya sekiz kişi Resulullah'ın (sav) yanında idik. Bir ara Efendimiz (sav):

- Allah'ın Resulüne biat etmiyecekmisiniz? diye sordu.

Bunu üç defa tekrarladı. Bizde gerçi yeni biat yapmıştık ama Resulullah (sav) ısrar edince tekrar toplanıp biat için ellerimizi uzattık:

- Ya Resulullah! Biz sana biat etmiştik. Şimdi ne üzere biat edelim dedik. Resulullah (sav):

- Allah'a ibadet edip hiçbir şeyi ona ortak koşmamanız ve beş vakit namazı kılmanız üzere! Buyurdu. Ardından gizli bir sesle:

- İnsanlardan hiçbirşey istememek üzere! diye ekledi.

O gün orada biat edenlerden bazılarını gördüm; yolda kamçısını düşürüyordu da Resulullah'a (sav) verdiği sözü bozmamak için hiç kimseye, "Şunu bana verir misin?" demiyor; bilâkis bineğinden inip kendisi alıyordu."

Kaynak: Müslim, Zekat, 108; Ebu Davud, Zekat, 27(no:1642); Nesai, Salat, 5; İbn Mace, Cihad, 41(no:2867)

 

 

Şimdi burada sahabe-i kiram efendilerimiz farz olan namaz kılma eyleminin sözünü Peygamber Efendimize mi veriyor? Nasıl ki namaz kılmakta Allah cc için yapılan bir ibadetse, tövbe etmekte Allah cc için yapılan bir ibadettir. 

"Ya Rabbi bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım, keşke yapmasaydım, inşaAllah birdaha ben yapmayağım." şeklinde ki tövbe etmek eylemi ile namaz kılmak eylemi arasında ki fark nedir? 

Ehli sünnet inancına göre; Namaz kılmakta farzdır, günahlardan tövbe etmekte farzdır. Şimdi sanırım tövbe almak tabirinin, yani Peygamber Varisi bir kamil mürşid ile birlikte tövbe etmenin aslında sünnet olduğunu buradan da anlayabiliriz.



.

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI

Tarih28 Nisan 2011, 19:04Editör

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI hakkında güzel bir makale..

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI

Tasavvufun, tarihte oynadığı rolün önemi çok büyüktür. Çünkü, müslüman toplumların tarih boyunca yaşadıkları bunalım ve çalkantı dönemleri, tasavvuf büyüklerinin davet ve irşad faaliyetleri sayesinde aşılmıştır. Kalplerin Allah’la, toplumun ahlâkla irtibat ve ilgisinin azaldığı, batınî hastalıkların iyice yayılarak, tamah ve ihtirasın gözleri bürüdüğü zamanlarda, imdada yetişen hep onlar olmuştur.

Allah dostları, bu dünyaya hizmet etmek için geldiklerini düşünmektedirler. "Siz insanların iyiliği için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz” (Al-i İmran, 110) ayetinin övdüğü kimselerden olmak için insanlara hizmeti tercih etmişlerdir. Rasullulah s.a.v. Efendimiz’in, "İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır.” (Tebaranî; İbnu Ebi’d-Dünya) hadisindeki ‘hayırlı insan’ olmayı hayatlarının prensibi edinmişlerdir.

İNSANLIĞIN HİZMETKÂRLARI

Allah dostları, ilim öğretmekten ilim ehlinin ihtiyaçlarını karşılamaya, fakir, yetim ve garipleri gözetmeye, hastaları ziyaret edip, gerektiğinde savaşa gitmeye kadar her hizmete talip olmuşlardır. Cami, aşevi, okul, hastane ve misafirhane gibi hayır kurumlarının da inşasında öncülük etmişlerdir. Onlar, vakıf insanlar olarak tanınırlar.

Maddi-manevi neye sahip iseler, hepsini Allah yolunda harcayıp ahiret sermayesi yapmışlardır. İslâm alemindeki vakıfların çoğu, sufilerin başında bulunduğu hizmet birimleri idi. Günümüze kadar gelen bu hizmet kervanı, ancak gönlü zengin, eli açık, mert ve cömert insanlar tarafından yürütülmüştür.

Allah dostları, halka hizmeti ve insanların yükünü çekmeyi peygamberlerin başta gelen sünnetlerinden görüyorlardı. Bu sünneti ihya etmek için sadece mallarını değil, canlarını bile veriyorlardı. Herkesin hayranlıkla andığı büyük veli Cüneyd-i Bağdadî k.s.şöyle der: "Sufi ,toprak gibidir. Üzerinde iyileri de kötüleri de taşır. Bulut gibidir, herkesi gölgelendirir. Yağmur gibidir, herkese rahmet olur, fayda verir.

Üzerine her türlü pislik atıldığı halde, bu pislikleri içinde eriten, temizleyen ve içinden güzel şeyler bitiren verimli toprak gibidir.” Büyük veli Sehl b. Abdullah k.s. da sufiyi şöyle tanıtır: "Sufi, herkese kanını helal, malını mübah gören kimsedir. Yani sufi, neyi varsa onu Allah için başkalarına feda eden kimsedir.”

Gerçekten de onlar, davet ve irşatlarında, mümin-kâfir bütün insanlığa bir aile gibi bakıp, bu ailenin bütün fertlerini muhatap almışlardır. Herkese, şefkatle, ayrım yapmadan muamele etmişlerdir.

Çünkü onlar Rasulullah s.a.v. Efendimiz’in ahlâkını temsil ediyorlardı. Efendimiz s.a.v.’in,bütün insanlara peygamber gönderildiği gibi, onun vârisi olan bu kâmil insanlar da bütün insanları muhatap alıyorlardı. Allah dostları, İslâm’ı aşk ile yaşayıp yaymaya, kalbleri fethetmeye çalıştılar. İnsanları Allah için sevip, ilâhi dava uğruna kendilerini feda ettiler.

İnsanların önünde maddi ve manevi güzelliklere ayna oldular. Sevenlerine asla ihanet etmediler. Onlara da Allah için sevmeyi öğrettiler. Kötü sıfatlarını değiştirdiler, kendilerine benzettiler. Allah dostlarındaki edeb ve güzel ahlâkı gören müslümanlar dinlerini daha iyi tanıdılar. Müslüman olmayan pek çok kimse de İslâm’a girdi. Onların vefatlarına müslümanlar da, müslüman olmayanlar da ağladı.

Çünkü, kâmil insanlar bütün insanlığın ortak değeri güzel ahlâkı temsil ediyorlardı. İmam Şaranî k.s. naklediyor: "İmam Ahmed b. Hanbel r h.a. vefat ettiğinde, yahudi, hıristiyan ve mecusilerden yirmibin kişi cenazesine katıldı ve bir çoğu o gün müslüman oldu.” Mevlana Celaleddin Rumî k.s. vefat ettiğinde ise bütün dinlerden binlerce insan ağladı.

Cenazede büyük bir izdiham oldu. Kimi müslümanlar, yahudi ve hıristiyanlara: "Sizin bu cenazeyle ne ilginiz var, kendi işinize bakın!” dediklerinde, haham ve papazlar: "Biz geçmiş peygamberlerin asıl davalarını, insanlara anlatmaya çalıştıkları gerçekleri, onun sözlerinde bulduk. O bizim de alimimizdir.” cevabını verip, kendi dil ve dinlerine göre dualar ederek cenazeye katıldılar.

KUR’AN VE SÜNNET YOLUNU GÖSTERDİLER

Allah dostları, Allah’ın boyası ile boyanmış kimselerdir. Bu büyükler Yüce Allah’a nasıl dost olunacağını bir ömür boyu yaşantıları ile göstermişlerdir. Bu dostluklarını Kur’an ve Sünnet’e uyarak yapmışlardır. Böylece İslâm’ı hakkıyla yaşayıp, bir hayat tarzı olarak insanlığa sunmuşlardır. Kur’an ve Sünnet’e uymayan bütün söz, davranış, yaşayış ve halleri boş ve batıl görmüşlerdir. Bütün tasavvuf büyüklerinin bağlılarından istediği ilk şey, sağlam bir iman ve güzel bir tevbeden sonra, dini Sünnet’e uygun yaşamalarıdır.

Bu halleriyle sufiler, İslâm aleminde bid’atların, yanlış ve bozuk inançların önünü kesmişlerdir. İnsanları Allah ve Peygamber sevgisi etrafında toplamışlardır. Yaşadıkları her devirde, ibadet neşesini, Peygamber aşkını, Kur’an sevgisini, edep, hürmet ve halka hizmet anlayışını yeniden canlandırmışlardır.

Ebu’l-Hasen en-Nedvî rh.a., Allah dostları için şunları söylüyor: "Şüphesiz, bu ümmetin içinde Allah’ın nuruyla kalplerini arındırmış, nefislerini terbiye etmiş kâmil insanlar olmasaydı, müslümanlar, iman ve ruh bakımından çoktan çökerdi.

Onlar olmasaydı, Hz.Peygamber s.a.v.’in gönderiliş gayesi olan kalp temizliği ve nefis terbiyesi gerçekleşmezdi. Bu hedeften uzaklaşan İslâm ülkelerine bakınız. Korkunç bir uçurumla burun buruna geleceksiniz. Bu uçurumu ne ilimde derinleşme, ne zekâ üstünlüğü, ne de edebiyat zenginliği doldurabilir. Bu durum, devası olmayan ruhi ve ahlâki bir buhrandır. Çözümü hiç de kolay olmayan toplumsal bir meseledir.

Zira o buhranda insanlar, madde ve malın kurbanı, toplumsal hastalıkların müptelasıdır. Gerek dinî, gerekse milli kültür almış olan aydınlar, makam-mansıp kurbanı, riya, benlik, yükselme aşkı, iki yüzlülük, yağcılık, madde ve kuvvet karşısında eğilmek gibi hastalıklarla karşı karşıyadır.

Politik ve toplumsal hareketler, ihtirasların çarpışması, nefis terbiyesinin yokluğu ve zayıf lider kadrosu yüzünden, bir kör dövüşü halindedir. Kurumlar, ihtilaf ve ayrılıkların hüküm sürmesi, sorumluluk duygusunun yok denecek kadar kıt oluşu, sırf madde ve maaş artışı düşünceleri yüzünden laçkadır.

Alimler ve din adamları gösterişe fazlaca düşkün olmaları, fakir düşme endişesi, üst tabakanın ve insanların gazabından korkmaları, rahat ve konforlu bir hayata fazlasıyla alışkın olmaları sebebiyle, irşad ve ıslahta cılız kalmakta, vazifelerini yapamamaktadırlar.

Evet, ruhi ve ahlâki buhranın olduğu yerlerde durum budur. Bütün bunların devası ise, Kur’an’ın emrettiği ve Hz.Peygamber s.a.v.’in gerçekleştirmek üzere gönderildiği, iç temizliği, nefis ıslahı, yani insan terbiyesidir. Bu terbiyeyi verecek olanlar da, hiç şüphesiz, kendileri terbiye olmuş kâmil insanlardır.”

ZOR GÜNLERİN ÜMİT KAYNAKLARI

Allah dostları en bunalımlı dönemlerde bile ümit kaynağı olmuşlardır. Onlar, Yüce Allah’a güvenerek üstlendikleri ıslah ve irşad işinde hiçbir zaman ümitsizliğe düşmemişlerdir. Tek başlarına bir beldeye gidip aşk, ihlâs, edep ve takva ile orayı ihya etmişlerdir.

İnsanlar hayır ve güzellik adına her şey bitti diye düşünürken, onlar her şeye yeniden başlamışlardır. Allah’ın izniyle ölü kalpleri diriltmişler, yeniden bir insanlık inşa etmişlerdir. Bunu bir örnekle anlatalım: Moğollar, Harzemşah devletini istila edip, her tarafa dehşet ve korku salmışlardı.

Bu durum karşısında bütün İslâm alemini öldürücü bir ümitsizlik bulutu kaplamıştı. Artık halkta Moğolları mağlup etmenin imkansız olduğu kanaati uyanmıştı. O kadar ki, ‘Moğollar bozguna uğradı denilirse inanma!’ sözü, bir deyim olarak dilden dile dolaşmaya başlamıştı. Fakat bu durum Allah dostlarını asla ümitsizliğe itmedi.

Ümit ve inançla vazife ve cihadlarına devam ettiler. Toplumun yeniden kendine gelmesine, özgüvenini kazanmasına vesile oldular. İrşadları öyle etkiliydi ki, bazı Moğol hanları bile müslüman oldular. Benzeri bir olay Hindistan’da da yaşandı. Burada Ekber Şah yönetimi açıkça İslâm düşmanlığı yapıyordu.

Etrafında da onu bu zulüm ve haksız işlerinde destekleyen son derece zeki bir ekibi vardı. Diğer taraftan, görünürde bu durumla baş edebilecek hiçbir hareket yoktu. Şartların iyiye gideceğine dair bir ipucu görünmüyordu.

İşt e böyle bir zamanda Cenab-ı Hak, sevdiği kullarından birini halkı ıslah ve dini hayatı ihya etmek için hazırladı. Bu Allah dostu, tek başına, peygamberî ahlâkın gerektirdiği hikmet ve öğüt ile insanları irşada başladı. Sonuçta işbaşına gelen her hükümdar bir öncekinden daha iyi olmaya başladı.

Nihayet, İslâm tarihinde eşine az rastlanan, dinî gayret sahibi, faziletli bir zat Evrengzip Han hükümdar oldu. Bu sessiz-sedasız değişimin önderi, Nakşî Müceddidî tasavvuf kolunun mürşidi, İmam Rabbanî k.s. idi. Tarihin gerçek sufilerde şahit olduğu güzellikler sadece bunlar değildir. Onların daha pek çok saklı güzellikleri vardır.

Bütün kötülemelere ve kasıtlı olarak ortaya atılan kötü örneklere rağmen, bu güzellikler her devirde vardı ve var olmaya devam edecek. Evet; Allah dostları, bütün müminleri samimi olarak sevmişlerdir. Onlar için her şeylerini feda etmişlerdir. Buna karşılık olarak müminler de hiç görmemiş olsalar bile onları sevmiştir.

Gönüllerdeki bu sevgi, Yüce Allah’ın sevdiklerine bir ikramıdır. Kısaca, Allah aşkını biricik hedef edinen Allah dostları, tarih boyunca insanlığın yolunu ve gönlünü aydınlatan güneş olmuşlardır. Onlarsız bir tarihin sayfaları, karanlık, nursuz ve soğuktur. Dün öyleydi, bugün ve yarın da öyle olacak.

Semerkand Dergisi 

Dr. Dilaver Selvi


.

Nakşibendilik nedir ?

Tarih25 Ocak 2011, 10:35Editör

Nakşibendi terbiye okulu hakkında öz bir yazı..

Nakşibendî terbiye okulu, hicri: 791, miladi: 1389 tarihinde vefat eden Hace Muhammed Bahauddin Nakşibend Hz.lerinin temel usullerini belirlediği bir manevi terbiye sistemidir. Onun adına nispet edilerek “Nakşibendîlik” diye anılmaktadır.

Bu terbiye yolu ve usûlü, Şah-ı Nakşibend Hz.leri ile başlamış değildir. Kendisi bu yolun usûl, adap ve feyzini önceki büyüklerden almıştır. Bu terbiye yolunun usûl ve âdabı, silsile yolu ile Hz. Ebu Bekir Sıddık’a (r.a) ve ondan Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimize ulaşmaktadır. Terbiyenin başında ve merkezinde alemlere rahmet olan Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz bulunmaktadır. Bu terbiye yolunun temel özelliği gizli zikir ve ilahi muhabbettir. Bu zikir ve terbiye yolu, tarih içinde gelen mürşidlerin ismiyle farklı adlarla anılmıştır.

Hz. Ebu Bekir Sıddık’tan (r.a) sonra bu yola “Sıddıkiyye” ismi verildi. Hz. Beyazid-i Bistamî’ye (k.s) kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra “Tayfûriyye” ismi verildi. Tayfur, Beyazid-i Bistamî’nin bir diğer adıdır. Hâce Abdulhâlik Gücdevanî Hz.lerine kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra, “Hâcegâniyye” ismi verildi. Şah-ı Nakşibend Hz.lerine kadar bu isimle anıldı. Şah-ı Nakşibend Hz.lerinden sonra, “Nakşibendiyye” ismi verildi. Bu yol bu isimle İslam alemine yayıldı, meşhur oldu. Diğer kollardaki isimler zamanla unutuldu. Bu yol, Mevlana Halid Bağdâdi’den sonra “Nakşibendî Hâlidiyye” ismiyle de anılıp yayıldı. Bu gün Anadolumuzda yaygın olan kol “Halidiyye” koludur. Bu yol, günümüzde Şah-ı Nakşibend Hz.lerine nispet edilen meşhur ismiyle “Nakşibendîlik” şeklinde anılmaktadır.

Nakşibend, “nakş” ile “bend” kelimelerinden oluşmuş bir terkiptir. Bir isim değil sıfattır; ancak isim gibi meşhur olmuştur.

Nakş, bir şeyi bir yere nakşetmek, nakış gibi işlemek, hiç çıkmayacak hâle getirmek, mühür gibi kazımaktır.

Bend, Farsça bir isim olup, dilimizde hem isim, hem sıfat olarak kullanılmaktadır. İsim olarak, bağ, kelepçe, baraj, bent, kemer gibi manalara gelmektedir. Sıfat olarak, sıkıca bağlı, iyice bağlayan, kuvvetlice bağlanmış manalarına gelir.

Kalbe Allah zikrini hiç çıkmayacak şekilde nakış gibi işledikleri ve ondan hiç kopmadıkları için, gizli zikir sahiplerine Nakşibendî denmiştir.

Tarikat yol ve usul manasındadır. Tarikat bir din ve mezhep değil, dini anlama ve yaşama şeklidir. İnsanı terbiye için kurulmuştur. Tarikatlar terbiye için tercih ettikleri usullere ve zikirlere göre farklı adlarla anılmışlardır. Tasavvufun kaynağı, doğunun felsefesi, batının batıl dinleri değil, Kur’an ve sünnettir.

Bütün manevi terbiye yollarına kısaca “tasavvuf” denir.
 Nakşibendi terbiyesi, gizli zikir usulü üzerine kurulmuştur. Bu usulü benimseyen büyük veliler tarafından geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Bu usul ve adaplar bizzat Kur’an ayetlerinden, rahmet Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin sünnetinden ve O’nun şerefli Ashabının (r.anhüm) hâllerinden alınmıştır. Her şeyi ile Kur’an ve sünnete bağlıdır. Bu yolun usul ve âdapları, Kur’an ve sünnette ya açıkça belirtilmiş, ya da işaret, delalet ve sükût yoluyla kabul edilmiştir. Yani, İslam’ın ruhuna uymayan hiçbir şey yoktur.

Fakihler nasıl fıkıh alanında içtihat yapma yetkisine sahiplerse kâmil mürşidler de, ahlak ve terbiye alanında içtihat etme, yeni usuller belirleme yetkisine sahiptirler.

Bu terbiye sistemi yeni bir din değildir; dinin ahlak derslerini talim ve tatbik eden bir okuldur. Hedefi, insanı güzel ahlaka ve Allah rızasına ulaştırmaktır. Metodu, muhabbetle kalpleri Yüce Allah’a bağlamaktır. Temel usulü gizli zikir, toplu zikir, muhabbet, sohbet, rabıta, teveccüh, tasarruf, hizmet ve edeple nefsin çirkin sıfatlarını ıslah etmektir.

Dinimizin bize öğrettiği amel ve edepler iki kısımda özetlenebilir:

1- Zahiri hâller: Vücudumuzun dış azaları ile yaptığı bütün ibadetleri içine alır. Yeme içme, temizlik, alış-veriş, aile hukuku gibi vazifeler de bu kısma girer. Bu vazife ve edepler fıkıh kitaplarında anlatılmaktadır. Hangi vazifeyi yapıyorsak, onunla ilgili ilahi emri ve edebi öğrenmemiz gerekir.

2- Batıni hâller: Kalbin gafletten uyanması ve zikirle ihya edilmesi, nefsin manevi hastalıklardan arındırılması, ruhun ilahi huzura yükselmesi, böylece insanın ilahi nur, ilim, aşk, edep ve güzel ahlaka ulaşmasıdır. Zahiren ve batınen terbiye olan insanın elde edeceği en büyük nimet güzel kulluktur. Bu hâle kısaca ihsan mertebesi denir. İhsanı yukarıda tarif ettik. Bu yol herkese açıktır. Bütün insanlar bu edeplere ve nimetlere davet edilmiştir.

Zâhirî ve bâtınî edepleri koruyan kimse ihsan mertebesini elde eder. Bu mertebeyi elde eden kimse Yüce Allah tarafından sevilir, O’nun huzurunda kabul görür. Kalbi ilahi sevgi, huşu, haya ve haşyet ile dolar.


Arifler Yolunun Edebleri - Semerkand yayınları 
Seyyid Muhammed Saki Erol (Haşimî)

 

 

 

Ahmed el Haznevi hazretleri Nakşibendi tarikatının esaslarını şöyle anlatır:” Bil ki yüce ve mübarek Nakşibendi tarikatı, Peygamber(sav)’in sahabesinin yoludur, o esasa göredir. O’na ne bir ek ne de bir noksanlık yapmışlardır. Tarikatları, Allah’u Teala’nın manevi huzurunda, bulunmakla zahir ve batına Peygamber(s.a.v)’in sünnetine, dinin yapılması istenen kurallarından ayrılmamak, her davranışta, adet, ibadet ve muamelelerde, bid’at ve ruhsatlardan korunmaktır.” Ahmed el Haznevi,Mektubat,25

Seyyid Muhammed Raşit hazretleri: Tarikatın gayesi hakkında şöyle dedi:”

Tarikattan gaye kendi nefsini ıslah etmek ve ihlası kazanmak için muhabbetullahı tahsil etmektir. Bu işin temeli ise muhabbet ve gayrettir.” A. Selahaddin Kınacı,Gül Nesil 63 yıl,104

Seyyid Muhammed Raşid hazretleri: 

”Nakşibendi tarikatı hakiki ve paha biçilmez bir tarikattır. Bundan istifade edip gayeye ulaşmak ancak tarikata uymayan şeylerden kaçınmak, tarikatın yolundan gitmek ve Allah’a ulaşmaya hedef edinmekle mümkündür. Kurallarına uyulursa, göreceği istifadeyi hiçbir şey de göremez. Bu insanı Allah’a götüren en kestirme ve emniyetli yoldur. Ancak hakiki Nakşibendi olabilmek için, insanın tarikat adabına, şartlarına ve talimatlarına göre hareket etmesi, dikkatli rabıta yapması lazımdır. 

Bu öyle büyük bir tarikattır ki daha henüz girilmeden bile insanda değişiklikler olmaya başlar. Allah muhabbeti dolmaya başlar, dünyadan yüz çevirtir. Fakat tarikata girildikten sonra bu haller kuvvetlenmeye başlar. Dünya sevgisi kesilir, eski cimrilik, nefret, kin ve düşmanlık hallerinin kalmadığı, eski davranışların terk edildiği gözlenir. Bütün arkadaşların değiştiğini görür. Huyu farklılaşır, halim olur, sabır ehli olur. Allah(cc)’ın bahsedildiği sohbetler her şeyden tatlı olur, taat ve ibadet hoş gelir. Nakşibendi olduktan sonra çok kısa süre sonra yüzünü Allah’a döndürür. Hatta bazıları samimi olarak şeyhinin elini tutup tevbe ettiği andan itibaren, adap talimat almadan Allah(cc) evliyaları arasına karışır. 

Nakşibendi tarikatında olanlar, mensup olmayanlara baktığı zaman onların helal-haram demeksizin önlerine ne gelirse, hoşlarına ne giderse almakta ve yapmakta olduklarını görüp fıkıh ve tarikattan haberi olmadığını görüyor. Fakat tarikata girince bunları fark etmeye başlıyor. Rabbine karşı vermiş olduğu söze:” Ya Rabbi ben pişmanım, yaptığım bütün günahlardan ben nadimim. Keşke yapmasaydım, inşallah bir daha yapmayacağım” ahdine sadık kalarak Allah Teala’nın dostluğunu gözetir. Allah’u Teala’yla dostluk ise insanı şeytanın şerrinden mutlak korur; zira tarikat-ı aliyyeye intisap eden kimse devamlı zikirle meşgul olduğundan şeytan ona yaklaşamaz.” A. Selahaddin Kınacı,Gül Nesil 63 yıl,96-97

Hak olan tarikatlerin hepsinin metotları sahabe-i kiramın yoluna ulaştırır. Nakşibendi tarikatında ilerleme ve kısa zamanda büyük mertebeler kat etme vardır. mesela diğer terbiye metotlarının sonunda elde edilen manevi derece Nakşibendi terbiyesi altında bulunan bir salik daha işin başında kavuşur. Bu durumu imam Rabbani hazretleri şöyle buyurur:

“Sadat-ı kiramın yolu, sahabe-i kiramın yoludur. Bu büyüklerin himmet nazarları gerçekten çok büyüktür. Diğer tarikatların terbiye metotlarıyla elde edecekleri manevi dereceleri, bu yola yeni girenler, daha yolun başında iken elde ettiler. Onların en belirgin özellikleri devamlı huzur bulmalarıdır. Sadat-ı kiramın nazarı hasta kalplere şifadır. Onlar sahabe-i kiramın boyası ile boyanmışlardır. Başkaları ne derse desin!... Çünkü bunun hakikatini sonradan gelenler anlayamaz.”İmam-ı Rabbani,Mektubat,336. Mektup

İmam-ı Rabbani hazretleri pek çok tarikattan icazetli mürşid-i kamil olmasına rağmen o, Nakşibendiliği yaymıştır. Nakşibendi yolunun esaslarını, yaşadığı toplum arasında egemen kılmıştır. Bunun sebebini de şu sözleriyle anlatmıştır:“Nakşibendi tarikatının başı Hz. Ebu Bekir Efendimiz’dir (r.a). O, peygamberlerden sonra bütün insanlığın en faziletlisidir. Bu sebeple, Nakşibendi yolunun büyükleri, ‘Bizim intisabımız, bütün intisapların üzerindedir’ demişlerdir. Zira onların mürşide bağlılıkları (intisap) manevi huzurdan ibarettir. Hz. Ebu Bekir Efendimiz’in (r.a) intisabı da bütün intisapların üzerindedir. Nakşibendi tarikatının en önemli özelliği, başka tarikatlarda elde edilecek manevi hazların, bu yolda daha işin başında iken elde edilebiliyor olmasıdır. Onun için Şah-ı Nakşibend hazretleri, ‘Tasavvufun sonunu bu yolun başına aldık’ demiştir.”  İmam-ı Rabbani,Mektubat,221. mektup

Nakşibendi tarikatı sair terbiye meşrebleri gibi dinin zorluklarını barındırmaz, kolaylıklarla doludur. Buna rağmen bid’atlar hususunda ise çok katıdır. Bu nedenle düşünülürse tarikatların en zor olanıdır. İşte bu zorluğu her meşreb gibi Nakşibendi sadatları da kendisine mahsus terbiyet usulü ile gerçekleştirir.

Seyyid Sıbgatullah Arvasi hazretleri irşadı zamanında müridlerine bu konuda şunu tavsiye ederdi:

“Bizim yolumuz, bazı yüklere ve zorunluluklara yer vermez. Onun için kolaydır. Nakşibendilik bidatları kabul etmez, Kur’an ve Sünnet’ten hiç taviz vermez; bu yüzden de tarikatların en zor olanıdır. Bu zorluğu alim olan ilmiyle, cahil olan da nefsini ıslah etmeye çalışmakla öğrenebilir.” İbrahim Tozlu,Altın Silsile,356

Nakşibendi sadatları bid’atlara karşı son derece katı tutum takındıklarından dolayı,  İmam Rabbini Hazretleri ve Seyyid Abdülhakim Bilvanisi hazretleri gibi Allah dostları “Nakşibendi yolu kıyamete kadar devam edecektir” İmam-ı Rabbani,Mektubat,251. mektup;Gavs-ı Bilvanisi,Sohbetler,255,42. sohbet derlerken ,buna mukabil bid’ata karışmış nice tarikatların da zaman içinde yok olacağı bilinen bir vakıadır. 

Bu konuda Seyyid Sıbgatullah Arvasi hazretleri şöyle buyurmuştur: 

“Dinimizde aslı olmayan uygulamaların (bid‘at), geleceği kötü ve karanlıktır. Bunlardan hiçbir güzellik beklenemez. Bu tür uygulamaları savunan kişiler, kendilerinin aracılığıyla güzelliklere vesile olduklarını söylerler. Ama bu doğru olmaz. Bizim yolumuzda makam ve mevki elde edenler, üstünlük bulanlar, bid‘atlara girmedikleri sürece hüsnükabul görürler. Bizim yolumuzun özelliği budur. Yolumuzda bid‘at yoktur. Bazı tarikatların günümüzde azalmasının sebeplerinden biri de bid‘at karışmış olmasıdır. Günümüzde bid‘atlardan uzak kalmış ve doğru yoldan sapmamış tarikat (Nakşibendilik) insanlara faydalı olabilir. Günümüzde bir başka tasavvuf yolu ile fayda sağlamak oldukça zordur. Bu konuda yolumuzun büyükleri, tarikatların saf ve en yaygın olanın “Nakşibendilik”, fıkıh mezheplerinin içinde en hüsnükabul göreninin de “Hanefilik” olduğunu söylemişlerdir.” İbrahim Tozlu,Altın Silsile,361

 

 

 

Adıyaman Kahta İlçesi Menzil Köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki el Hüseyni Hazretlerinin, Seyyidlik soy seceresi:

Hz. MUHAMMED MUSTAFA (SAV)

SEYYİD İMAM HÜSEYİN (RA)

SEYYİD İMAM ALİ ZEYNELABİDİN (KS)

SEYYİD ŞERAFEDDİN (KS)

S. MUHAMMED EL-MAĞFUR EBU FİRAS (KS)

SEYYİD MACEDDİN (KS)

SEYYİD EBU FİRAS (KS)

SEYYİD TACEDDİN (KS)

SEYYİD MUHAMMED (KS)

SEYYİD FELLAH (KS)

SEYYİD EBU FİRAS (KS)

SEYYİD KEMALEDDİN (KS)

SEYYİD KASIM (KS)

SEYYİD CAFER (KS)

SEYYİD İDRİS (KS)

SEYYİD KASIM (KS)

SEYYİD TACEDDİN (KS)

SEYYİD ALİ (KS)

SEYYİD MAHMUD (KS)

SEYYİD HASAN (KS)

SEYYİD HALİL (KS)

SEYYİD ALİ (KS)

SEYYİD SAİD EBUL-HAYR (KS)

SEYYİD HACE EBU TAHİR (KS)

ŞEYH SEYYİD KAL (KS)

SEYYİD TAHİR (KS)

SEYYİD MARUF (KS)

SEYYİD MUHAMMED (KS) [Şeyh Muhammed Diyaüddin ks. Hazretlerinin Halifesi]

SEYYİD ABDULHAKİM (KS)

GAVS-I SANİ SEYYİD ABDULBAKİ (KS)


Gavsı Sani Hazretlerinin Nakşibendi Tarikatı Silsilesi:

Hz. Muhammed Mustafa (sav)
Hz. Ebubekr Sıddık (ra)
Selman-ı Farisi Hz. (ra)
Ebu Muhammed Kasım Hz. (rah)
Şeyh İmam Cafer-i Sadık Hz. (rah)
Şeyh Bayezid-i Bistami Hz. (ks)
Şeyh Ebu Hasen Harakani Hz. (ks)
Şeyh Ebu Ali Farmedi Hz. (ks)
Şeyh Hace Yusuf Hemedani Hz. (ks)i
Şeyh Abdülhalık Gücdevani Hz. (ks)
Şeyh Hace Arif-i Rivegeri Hz. (ks)
Şeyh Hace Mahmud İnciri Fağnevi Hz. (ks)
Şeyh Hace Ali Ramiteni Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baba Semmasi Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Emir Külal Hz. (ks)
Şeyh Şah-ı Nakşibend Hz. (ks)
Şeyh Alaeddin Attar Hz. (ks)
Şeyh Yakub-i Çerhi Hz. (ks)
Şeyh Ubeydullah Ahrar Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Zahid Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Derviş Muhammed Hz. (ks)
Şeyh Hace Muhammed Emkeneki Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baki Billah Hz. (ks)
Şeyh İmam-ı Rabbani El-Müceddi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Ma’sum Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Seyfeddin Faruki Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Nur Muhammed Bedauni Hz. (ks)
Şeyh Mirza Mazhar Can-ı Canan Hz. (ks)
Şeyh Abdullah-ı Dıhlevi Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Halid-i Bağdadi Hz. (ks)
Seyyid Abdullah Hakkari Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Taha Hakkari Hz. (ks)
Gavs-ı Hizani Şeyh Seyyid Sıbgatullah Arvasi Hz. (ks)
Şeyh Abdurrahman Tahi Hz. (ks)
Şeyh Fethullah Verkanisi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Diyaeddin Nurşini Hz. (ks)
Şeyh Ahmed Haznevi Hz. (ks)
Gavs-ı Kasrevi Şeyh Seyyid Abdulhakim Bilvanisi Hz. (ks)
Şeyh Sultan Seyyid Muhammed Raşid Hz. (ks)
Gavs-ı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki Hz. (ks)
 

Derleme NaksibendiTarikati.com Ali.
 


Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

İslâmî Hayat Nedir, Nasıl Yaşanır?

Tarih23 Ocak 2011, 22:21Editör

Müslümanlığı sadece bir kimlik, bir etiket olarak taşımak, İslâm&#8217;ın insan üzerindeki gayesini gerçekleştirmeye yetmez.

İslâm, iman ve yaşantı bütünlüğünü gerektirir.

Müslümanlığı sadece bir kimlik, bir etiket olarak taşımak, İslâm’ın insan üzerindeki gayesini gerçekleştirmeye yetmez.

Hz. Peygamber s.a.v., “İman temenni ve süs değil, kalbe yerleşmiş ve yapıp edilenlerle doğrulanmış olandır.” buyuruyor.

Müslümanın imanını ispat eden yaşama biçimine “İslâmî hayat” denilir.

İslâmî hayat herkesin kendi düşünce ve yorumuna göre şekillenen soyut, anlaşılması ve uygulanması uzmanlık isteyen bir tarz değildir.

Aksine son derece net, açık ve kolaydır. Çünkü İslâm din-i mübin’dir. Yani apaçık, gizlisi saklısı olmayan, herkesin kolayca yürüyebileceği bir yol.

Gelin, İslâmî hayatın ne üzerine ve nasıl inşa edileceğini bir kez daha hatırlayalım.

Allah’ın birliğine, Hz. Muhammed s.a.v.’in son peygamber olduğuna ve ahiret gününe inanan her insan müslümandır. Müslüman, tek gerçek hüküm sahibinin Allah olduğunu bilir. O peygamberler göndererek insanlığı uyarmış, doğru yolu göstermiştir. Müslüman bu gerçeği tasdik etmiş, tanık olmuştur. Artık bu gerçeğe göre kendini ve hayatını inşa etme sorumluluğu başlamıştır. 

Dünya hayatı bitip Allah’ın insanlarla hesaplaşacağı gün gelmeden hazırlanmak gerekir. Her şeyin başında, Allah ve Rasulü nasıl bildirdi ise o haliyle İslâm dinini öğrenmek ve yaşamak gelir. Kendi görüş ve düşüncelerimize göre dinî anlayış geliştirmek, bir yol çizmek yanlış ve geçersizdir. Din, Allah’tan geldiği gibi kabul edilir. 

Dünya ve ahiret hayatının hakikatine dair tek gerçek bilgi kaynağı İslâm’dır. Bu bilgi dünyayı, ahireti, canlı ve cansız her varlığı yaratan Allah’tan gelmektedir. Allah, aklın kavrayabildiği ve kavrayamadığı hikmetlere bağlı olarak her yarattığına istediği şekli vermiş, hayatını belirlemiştir. Onlar üzerinde istediği gibi etki ve tasarruf sahibi olan da O’dur.

Dünya hayatını İslâm’ın prensiplerine göre yaşamanın en doğru yol olduğunu biliriz. Allah’a güvenir ve O’na teslim oluruz. Asıl beklentimiz, ümidimiz ahirette Allah’ın rahmetiyle karşılanmaktır. Bu hal müslümanı güven ve huzur içinde yaşatır. Kendisi güvenli, huzurludur ve çevresine de güven ve huzur verir. 

Bu nedenle dünyanın müslümanın varlığına ihtiyacı vardır. Müslüman, İslâm’ın emrettiği gibi yaşayarak bütün mahlukatın haklarını gözetir. Onların yok olmasını, bozulmasını engeller.

Allah Tealâ, alemi bir bütünlük içerisinde yaratmıştır. Alemdeki her bir unsur diğerine bağlıdır. İyi veya kötü haliyle diğerini etkiler. İnsan da müslüman olarak yaratılarak ilâhi düzendeki yerini almıştır. Yaratılışından uzaklaşması, içinde bulunduğu aleme yabancılaşması demektir. Bu hal zarar görmesine yol açar. Çevresine de zarar vermeye başlar. İslâm bu yabancılaşmanın, hakikatten uzaklaşmanın önüne geçmek için kurallar koyar. Yapılacakları ve yapılmayacakları belirler. Böylece hayat için güvenli bir alan oluşturur.

İlmihaller ve İslâm prensipleri 

İlmihal kitaplarımız, her seviyeden müslümanın kolaylıkla anlayabileceği bir üslupla dinin kurallarını, Allah’ın emir ve yasaklarını bir araya toplamıştır. Bu yazıya da kaynaklık eden merhum alimimiz Ömer Nasuhi Bilmen’in “Büyük İslâm İlmihali” buna bir örnektir. Bir müslümanın nasıl yaşaması gerektiğine dair temel prensipler, görevler bu ilmihalde kolaylıkla bulunabilir. 

Müslüman, görevleri olan insandır. Sorumlulukları, yapması ve sakınması gerekenler vardır. Bu görevlerin kimileri zorunludur. Bunlar Allah Tealâ’nın mutlaka yapılmasını veya yapılmamasını emrettiği şeylerdir. Mesela namaz, zekât, oruç, hac yapılmasını emrettiği görevlerdir. Yalan söylemek, çalmak, haksız yere kan dökmek gibi işlerin de kesinlikle yapılmamasını emreder. 

Müslümanın kimi görevleri de yapılması hoş görülüp tavsiye edilen işlerdir. Bu tavsiyelere uymak, dinen zorunlu olmamakla birlikte kişinin ahlâkî olgunluğunu gösterir, sevap kazandırır. Başta Yüce Rabbinin olmak üzere herkesin takdirine, övgüsüne sebep olur. Yapılmaması bir noksan, eksiklik olmakla birlikte bir sorguyu ve azabı gerektirmez. Nafile kılınan namazlar, fakirlere ve düşkünlere yardım, cömertlik, güzel ve kibar davranışlar gibi...

Dinen zorunlu olan görevler, dinimizin ibadetler bahsinde ele alınır. Diğer görevler ise ahlâk bahsine aittir.

İslâm ahlâkı kişilerin kendi anlayışlarına, zevk ve çıkarlarına, devirlerin modasına bağlı değildir. Kaynağı vahiydir, ilâhi bir mana taşır. Bu sebeple insanların manevi ihtiyaçlarını karşılar, tatmin duygusu verir, yükselme ve olgunlaşmayı sağlar.

Fazilet ve hikmet dini olan İslâm sayesinde müslüman kişi yüksek bir ahlâk anlayışına sahiptir. Artık müslümanlığının ispatı bakımından bu anlayışla yaşaması beklenir. Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz: “Ben  iyi ve güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim.” buyurmuşlardır. Onun ümmetinin işi de bu ahlâkı devam ettirmektir.
Peygamberinin tebliğ ettiği din üzere olan müslümanın kötü bir ahlâkla ömrünü tüketmesi beklenemez. O, kendisine öğretilen ahlâkın faziletini, yüceliğini hissederek Efendimiz’in izini takip eder.

Her bir insan, kötü ahlâkını değiştirip bu yüce ahlâka sahip olabilir. Efendimiz s.a.v.: “Ahlâkınızı güzelleştirin” diye emir ve tavsiye buyurmuştur. Dinen hoş görülmeyen hal ve istekleriyle mücadele eden çok kimsenin güzel bir ahlâk, iyi huylar kazandıkları görülmektedir. Buna “nefs terbiyesi” denilir ve her kişi bununla yükümlüdür. Bu terbiye sayesinde müslümanlar her çeşit görevlerini kolaylıkla yerine getirirler. 

Müslümanın 4 Görev Alanı

Müslümanların görevleri esas olarak dörde ayrılır:

• Allah Tealâ’ya karşı olan görevler, 
• Kişinin kendisine karşı görevleri, 
• Aileye karşı görevler,
• Topluma karşı görevler.

Allah’a karşı görevler

Her akıl sahibi ve ergenlik çağına ermiş kimse, Allah Tealâ hazretlerini bilip yalnız O’na kulluk etmekle sorumludur. Bu kulluk, bir insan için en büyük nimet ve şereftir. Ancak Allah’a kulluk eden insan huzur bulur. Evladın anne babasını, kardeşin kardeşini, arkadaşın arkadaşını bilmesi gerektiği gibi, insan da en doğal hali olan kulluğunu bilmelidir. Aksi halde Rabbini unutur, karanlıkta kalır. Dünya hayatını bir hiç olarak yaşar. Ebedi olan ahiret hayatı ise azaba döner.

Allah’ın varlığını, birliğini, kudret ve azametini, mübarek emir ve yasaklarını bilir ve doğrularız. Bu bizim inancımızı gösterir. Sonra da namaz, zekât, oruç, hac gibi yükümlü bulunduğumuz ibadetleri seve seve yerine getiririz. Bunlardan feyz alır, büyük zevk duyarız.

İslâm yurdunu koruma ve savunma da Rabbimize karşı görevlerimizdendir. Dine ve İslâm yurduna hizmet, bir müslüman için çok kıymetlidir. Bir hadis-i şerifte buyurulmuştur: “Müşriklere karşı mallarınızla, canlarınızla ve dillerinizle cihad edin.”

Kişinin kendi nefsi ile mücadelesi de bir cihaddır. Bundan dolayı önemli ilâhi bir görevdir. İslâm’ın verdiği bir terbiye içerisinde nefsini koruyan kimse,  hem kendisine hem İslâm yurduna gereği gibi hizmet eder. Yüksek fedakârlıklar yüksek bir İslâm terbiyesi sayesinde meydana gelir.

Kişinin kendisine karşı görevleri

İnsanların kendilerine karşı da görevleri vardır. Bu görevlerin bir kısmı bedenlerine bir kısmı ruhlarına yöneliktir.
Her müslüman için temiz ve pak olmak, güçlü bir bedene sahip olmak gereklidir. Bedenimiz, Allah’ın bir nimetidir. Yaratılış şekliyle O’nun harikalarından biridir. Her yönüyle insana hizmet eden bu bedene, bağımıza bahçemize, evimize arabamıza gösterdiğimiz özen gibi özen göstermeliyiz. Güçlü ve sağlıklı olmasına gayret etmeliyiz.
Sağlığa zarar verecek yiyeceklerden, içeceklerden ve davranışlardan kaçınmak, hastalık halinde de tedaviye dikkat etmek gerekir.

İslâm’da içki haramdır. Herhangi bir organı kesin bir lüzumu yokken kesmek haramdır. İntihar denilen cinayet haramdır. Çünkü bunları yapmak Allah’ın insana ikram ettiği hayata suikast demektir.

Geceli gündüzlü aç durmak, helal şeylerden büsbütün nefsini kesmek gibi riyazetler de caiz değildir. İslâm’da toplumdan ayrılıp yalnız başına ibadetle meşgul olmak anlamındaki ruhbaniyet yoktur. Dinimizin emrettiği ibadet ve riyazetler orta bir halde olup, hayatın zevkini, mutluluğunu engellemez. 

İnsan sağlam bir iradeye sahip olmalıdır. Yararlı şeyleri öğrenip yapmalı, yararsız şeyleri de terk etmelidir. Başkalarının hatalı davranışlarına özenmemelidir. Hakkın, doğrunun yanında olmalıdır. Her ne sebeple olursa olsun haksızlığın, zulmün, eziyetin yanında olmamalıdır. Kötü ve zararlı olan herhangi bir şeyi kıymetlendirmeye çalışmamalıdır.

Aklı ve zihni ilimle irfanla aydınlatmak, kalpte yararlı ve yüksek duyguları uyandırmak gerekir. İslâm’da ilim ve marifet kazanmak pek önemli bir görevdir. İnsan akıllıca yaşamalı ve daima gerçeğin peşinde olmalıdır. Bir hadis-i şerifte: “İnsanın dayanacağı şey aklıdır. Aklı olmayanın dini de yoktur.” buyurulmuştur.

Aileye karşı görevler

İslâm’da evlilik ve aile kurmaya önem verilmiştir. Aile içerisindeki fertlere de karşılıklı görevler düşmektedir.
Erkeğin başlıca görevi eşiyle güzel geçinmek, onu korumak, geçim ihtiyaçlarını karşılamak ve ailesine bağlı kalmaktır. Efendimiz s.a.v.: “Kadınlara ancak kerim olanlar ikram eder, kötü olanlar da ihanet eder.” buyurmuşlardır.
Kadın ise, eşinin namus ve şerefini korumak, kanaatkâr olmak ve israftan kaçınmakla görevlidir. Eşinin dine uygun isteklerine itaat ederek mutlu bir evliliğe yardımcı olur.

Çocuklar da anne babalarına saygı gösterip sözlerini dinlerler. Kendilerinin hayatına sebep olan, yıllarca sevgi ve şefkatle korumuş olan anne ve babalarına karşı “öf” bile demezler. Anne babasına bakmayan, onların dine uygun emirlerini dinlemeyen, ihtiyaç zamanlarında yardımlarına koşmayan bir evlat, hayırlı bir evlat olmaz. İnsan olma şerefini kaybeder ve Allah Tealâ’nın azabını hak etmiş olur.

Anne babalar da, çocuklarını besleyip büyütür. Güzel ahlâk ile terbiye edip hayata hazırlarlar. Çocuklar arasında eşitsizliğe, haksızlığa yol açmazlar. Sakin, yumuşak davranışlarla terbiyelerine dikkat edip isyan etmelerine sebep olmazlar.

Kardeşlerin başlıca görevleri ise birbirlerini sevmek, birbirlerine saygı gösterip merhamet etmektir. Kardeşler arasındaki bağı korumak gerekir. Maddi bir çıkar sebebiyle kardeşler arasına bir husumetin girmesine izin vermemelidir.

Topluma karşı görevler

İnsanlar bir arada yaşar ve birbirlerine karşı görevlerini yerine getirirler. Bu olmadıkça toplum hayatı devam etmez. Düzenli, huzurlu bir hayatı elde etmek ve bunu sürdürmek güçleşir.

Her insan yaşama hakkına sahiptir. Kimsenin hayatına haksız yere son verilemez. Bir insanı öldürmek bütün insanları öldürmüşçesine büyük bir vebaldir. Bir insanın hayatını korumak ise bütün insanların hayatını korumuşçasına büyük bir iştir.

Bütün insanlar hür yaratılmıştır. Geçerli bir sebep olmadıkça tutsak edilemezler. Ancak hiçbir hürriyet de toplumun kötülüğüne kullanılmaz.

Her müslüman, bütün insanların hidayet ve mutluluğunu istemelidir. İslâm, bu ahlâka sahip olanlara büyük önem verir. Kötülüğe meyilli insanların hallerine de acır ve doğru yola girmelerine çalışır. 

İnsanlar birbirlerini iyilikle ikaz etmeye ve hallerini düzeltmeye çalışırlar. Bu gayret hiçbir zaman başkasının vicdanını baskı altına alma noktasına gitmez. Herkes kendi vicdanının hesabını Allah’a verecektir. Fakat kimsenin başka insanlara zarar vermesine de izin verilmez.

Herkesin namus ve şerefinin korunması gerekir. Bunun aksine bir davranış, gıybet, iftira, alay etme, sövme kesinlikle haramdır. Kendi namus ve şereflerine saygısı olanlar, başkalarının da namus ve şereflerini korurlar.  

İslâm, kişilerin mülküne saldırıyı, hırsızlığı ve gaspı da yasaklamıştır. Başkalarının malına göz dikmek hoş karşılanmaz. Herkes Allah’ın taksimine saygı gösterir ve meşru yoldan kendi kazancını elde etmeye çalışır. 

Sevgi ve saygı kurallarına uygun  ilişkiler, içinde yaşadığımız toplumu güven ve huzur toplumu haline getirir. Böyle bir toplumu elde etmek için herkes üzerine düşeni sabır ve akılla yerine getirmelidir. İyi davranışların karşılığını görememe ümitsizliğine kapılıp bu hal terk edilmez.

İnsanların eziyetlerine katlanıp eziyet etmemek gerekir. Başkalarının kusurlarını görmeyip dost edinmelidir. Herhangi bir konuda yardıma ihtiyacı olanlara destek olmalı, her insana saygıdeğer bir varlık olduğu hissettirilmelidir.

Şunu unutmamalıyız ki, İslâm olmak hiçbirimizin kendi kazancı değildir. Bize lütfedilen İslâm nimetine karşı en büyük teşekkürümüz de, Allah Tealâ’nın bizden istediği gibi bir müslüman olarak yaşamaktır.

Her müslümanda bulunması gereken ahlâkî özellikler

Müslüman Allah’tan korkarak haram ve şüpheli şeylerden uzak durur. Her işinde doğruluk ve adalet üzere olup, verdiği sözü tutar. Emanete sahip çıkar, hainlik etmez.

Söz ve davranışlarında edepli, güzel bir terbiye ile hareket eder.

Gösteriş, riyakârlık yapmaz. İyi niyet ve saf bir kalple başladığı işlerine, Allah Tealâ’nın rızasından başka bir karşılık beklemez. Maddi bir çıkar, insanların pohpohlaması, bir terfi, makam elde etme gibi sebeplerle niyetini çirkinleştirmez.

İyilik etmeyi sever. Bağışlayıcı davranıp ihsan eder.

İçinde yaşadığı toplumun huzuru, selameti için üzerine düşeni yapar. Büyüklerine, tecrübe sahiplerine, amirlerine saygı gösterir. Kendinden küçüklere yol gösterici, yardımcı olur. 

İnsanlarla ilişkilerini, onlara karşı söz ve davranışlarını öfkeden, tahammülsüzlükten arındırır. Acele etmez. İlişkilerinin bir gurur mücadelesine dönüşmesine izin vermez.

Yumuşak huylu ve güleryüzlüdür. Çatık kaş ve kibirle davranmaz. İçinde bulunduğu ortamı yaşanılmaz hale getirmez.

Sükûnet ve temkinle davranır. Kendi üzerine düşeni güzelce yapıp, sonrasını Allah Tealâ’nın takdirine bırakır. O’nun takdirine rıza gösterir.

Her canlı ve cansız varlığa Allah Tealâ’nın bir eseri, sanatı olması hürmetine saygı duyar. Kıymet verir. Fakat kulları içerisinde Allah Tealâ’ya karşı isyankâr olanlardan uzak durup, dostlarına yakın olur.

Herhangi bir şeyi uğursuz saymaz. Kötüye yormaz. Aksine her işten bir hayır çıkacağını düşünüp ümitli olur. Sözlerinde de iyimserlik, güven hakimdir.

Zorluğu görünce yılmaz. Yaratılışının her zorluğa dayanıklı olduğunu bilir. Sabırlı davranışla bütün sıkıntıları aşar.
Gereğinden fazla konuşmaz. Dinlemesini bilir. Gerçeği, hakkı gizlemez. Mümin kardeşleriyle arasında muhabbet, sevgi oluşması için sohbet edebine dikkat eder.

Kutsal değerleri, namus ve şerefi el üstünde tutar. Çirkin, kötü işlerden utanır. İnsanların kusurlarını örter. Görmezlikten gelir. Yalnız kendi kusurlarını görmeye ve onları iyileştirmeye çalışır.

Başkalarının kendisine yaptığı iyilikleri unutmaz. Minnettar olur. Teşekkür eder. Söz ve davranışlarında incelik ve kibarlık görülür.

Bilgisi, becerisi her ne ise onu en güzel bir şekilde ortaya koyar. Olduğundan fazla görünmeye çalışmaz. Üstünlük elde etmeye ihtiyaç duymaz. Övünmez, kendini büyük görmez.

Dost olur, yardımcı olur. Kadirşinastır, kıymet bilir. Şefkatlidir. Acır, merhamet eder. Vefalıdır. Verdiği sözü tutar, yerine getirir.

Varlığıyla, her söz ve davranışıyla iyiliğe, hayra sebep olur. Bunun aksinin olmamasına çok dikkat eder.

Müslüman, yaşadığı her anda Allah’ın yanında olduğunu bilir. O’nu anar. O’nunla birlikte yaşar. O’nun sevgisini, yakınlığını elde etmeye çalışır.     

Her müslümanda bulunması gereken bu özellikler, büyük İslâm ahlâkını oluşturur. Bu ahlâk, her türlü aşırılıktan arınmış dengeli bir ahlâktır. Müslüman, akıl ve hikmetle doğruyu bilip bu ahlâkı edinir. İyi ve kötü ahlâkı birbirinden ayırt edebilir.

Biraz gayretle güzel ahlâkı edinmek, dine sıkıca yapışmak ve Allah ve Rasulü ne istiyorsa onu yapmak... Bu prensiplere göre yaşanan bir hayat İslâmî hayattır. Yerin ve göğün sakinleri bu hayatın sahibine dua ederler. Dünya ona minnetkâr olur. Ve inşallah “itminana ermiş, Rabbi ondan, o Rabbinden razı olarak O’na döner. Seçkin kullar arasına girer. Cennete girer.”

Semerkand Dergisi • 133. Sayı / AYIN KONUSU 


.

Müslüman, Barıştan Yana Olan İnsandır

Tarih11 Ocak 2011, 11:09Editör

Müslüman yeryüzünde Allah'ın halifesidir. Hedefi ubudiyet vazifesini yerine getirmektir.

“Ey iman edenler! Hep birden barışa girin. Şeytanın adımları ardına düşmeyin. Çünkü o (aranızı açan) apaçık bir düşmandır.” (Bakara, 208) 

Eğer insanlık tarihi bir cümleyle özetlenmek istenseydi, “kavga ve barışın tarihi” demek uygun olurdu. Tarih sayfalarını dolduran bütün çabaların, bütün mücadelelerin içinde bu iki kavramdan biri var: Ya kavga, ya barış... 

Bütün insanlar, ilk insandan son insana ya kavgadan yana oldular ya barıştan yana. İşte fertlerin ve toplumların hayatına bu tercih yön verdi. Yalnızca tercih sahiplerinin kendi hayatlarına yön vermekle kalmadı, başka fert ve toplumları da derinden etkiledi bu tercihler. Tarih bunun şahididir. Günümüzde de durum böyledir, yarın da böyle olacak. 

Bütün varlıkların sahibi ve kâinattaki muhteşem ahenk ve barışın yaratıcısı Rabbimiz, insanlık için razı olduğu yolun “İslam” olduğunu beyan buyuruyor. İslam, hem kelime olarak hem de kavram muhtevasıyla barış anlamına da geliyor. Ve bu yolu seçen bizler, yani müslümanlar da böylece tercihimizi barıştan yana yapmış bulunuyoruz. 

Evet, müslüman barıştan yana olan insan demektir. Yeryüzünde kavga ve karmaşa istemeyen insan demektir. Müslüman barışın, adaletin ve huzurun yanında, bütün bozgunculuk ve fitnelerin karşısında yer alan insan demektir. 

Nitekim tarihimiz boyunca ismimizin taşıdığı mana şuurunu hayatımıza hüküm-fermâ kıldığımız dönemlerde bütün gayret ve mücadelemiz barışı korumak ve yaşatmak için olagelmiştir. Hatta savaşlarımız bile böyledir. Rabbimizin muradını doğru anlayıp, onunla hareket ettiğimiz hiç bir dönemde saldırganlardan ve kavgacılardan olmadık. Kurduğumuz medeniyetlerin ekseni nedir diye sorulsa, akl-ı selim sahibi herkes itiraf edecektir ki, barıştır. 

Bugün için de gayret ve çabalarımızın ana fikri aynıdır. Yani kendimizle, kalbimizle barış, bizim ve alemlerin sahibi Rabbimizle barış ve Yaratan'dan dolayı yaratılanlarla barış. Evet, bizler barışçıyız ve barışçıların çocuklarıyız. Biliyoruz ki ismimizin bizlere kazandırdığı barışçı kimliğimizi topyekün muhafaza ettiğimiz sürece varoluş vazifemizi ifa etmiş olacağız. 

Varoluş vazifesini ifa edebilen insanlardan olabilmenin temel şartı muhabbettir. Muhabbeti temin için, Rabbimizin hoşlanmadığı şeylerden kalbimizi temizlemek ve nefsimizin esaretinden kurtulmak zorundayız. Hiç değilse niyetimizi bu yönde kurup, böyle bir gayretin yolcuları arasına katılmak zorundayız. Ancak o zaman aramızdaki kavgalar son bulacak, Allah'ın bizden istediği kardeşlik ve birlik-beraberlik mümkün olacaktır. Müslümanlığını ilan etmiş bulunan herkes, bu ahdinden vazgeçmedikçe kardeştir. İnananlar, kardeşlerinin kusurunu aramak yerine, biribirlerine hakkı ve sabrı tavsiye ederler. 

Üzerinde yaşadığı toprağın bedelini fazlasıyla ödemiş bulunan ve halen ödemeye devam eden bizler, hepimiz aynı tarihin, aynı medeniyetin evlâtlarıyız. İçimizde, bu gerçeği zaman zaman unutma eğiliminde olanlar varsa, bu durumu polemik ve kavga konusu yapmaksızın en iyi yolla onları ikaz etmek vazifesiyle mükellefiz. Bunu yaparken, her adımda Rabbimizin rızasını gözeterek ve niyetimizi her an tazeleyerek hareket etme mecburiyetimiz vardır. Allah'ın rızasını saf ve katıksız bir şekilde hedeflemeyen niyetlerle yürütülen çabalar bâtıldır ve reddedilmiştir. Ayrıca müminin niyetinin amelinden daha hayırlı olduğu hadis-i şerifini de unutmamalıyız. Malumdur ki amele riya girebilir, niyete girmesi ise mümkün değildir. 

Özellikle, Allah'ın dinini başka niyetlerimizin önüne meşruiyet malzemesi olarak kullanma ihtimalini kalbimiz titreyerek hesaba katmak zorundayız. Bu büyük vebalden ateşten kaçarcasına kaçmak, her adımda uyanık olmak kulluk vazifemizin tartışılmaz bir gereğidir. 

Müslüman yeryüzünde Allah'ın halifesidir. Hedefi ubudiyet vazifesini yerine getirmektir. Ferdî ve sosyal vazifelerle ilgili bir acziyet ve tereddüt söz konusu ise, “kalbi Allah'ın zikrinden gafil olanlara tâbi olmamak” mutlaka dikkate alınması gereken ölçüdür. İslam'ın bizden istediği “ edeb ”, inanıyoruz ki bu şuurda hayat bulacaktır. 

İşte Semerkand bu şuuru bir kez daha hatırlatmak maksadıyla sizlere ulaşıyor. Bizlerle aynı duygu ve hassasiyeti paylaşan kardeşlerimizin, bu çabaya katkı için gayretlerini esirgemeyeceğini ümid ediyoruz. 

Biliyoruz ki, “gerçekten inanıyorsak Allah kalbimizi doğru yola iletecektir.” Tevfik ancak Allah Teâlâ'dandır. 
Allah'ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
 
Mübarek EROL • 1. Sayı / Semerkand Dergisi


.

Küçük Günah Hep Küçük Mü Kalır?

Tarih29 Aralık 2010, 22:47Editör

Mahmet Yarbay'ın kaleminden feyzli bir yazı..

 
Tevbede sebat etmedikçe ve günahları terk etmedikçe ilâhi yardımı ummak doğru olmaz. Allah’ın rahmet, bereket ve inayeti sonsuzdur ama hesabı ve azabı da şiddetlidir.

Kâmil bir tevbe için büyük günahları terketmek lazım geldiği gibi, küçük günahları da terk etmelidir ve günahların hem zahirde hem de bâtında terki gereki...r. Hırs, haset, kötü zan, Ümmet-i Muhammed’e karşı kin ve nefret gibi içten işlenen günahları, dıştan işlenen günahlar gibi terk etmedikçe insan günahtan kurtulmuş olamaz.

Allah Tealâ: “Eğer siz, yasaklandığınız büyük günahlardan sakınırsanız, diğer kusurlarınızı örter, sizi üstün, seçkin bir yere koyarız.” (Nisa, 31) buyuruyor.

İbn Hacer Heytemî k.s. Hazretleri, “Büyük Günahlar” isimli iki ciltlik eserinde dört yüz küsur günah-ı kebairi bildirmiş, hükümlerini arzetmiştir. Küçük günahlar da küçük diyerek fütursuzca işlenirse, büyük günahların vebali içine düşülür.

Rasululah s.a.v. Efendimiz, ashabıyla (Allah onlardan razı olsun) bir vadiye geldi. Ashabına odun toplamalarını söyledi. Oysa görünürde odun yoktu. Ashap, çalı-çırpı dışında çevrede odun göremediklerini söylediler. Rasulullah s.a.v.: “Ele geçirdiklerinizi küçük görmeyin, bir kimse üst üste bir şeyler bulup biriktirirken bunların büyüyüp gittiğini görür.” buyurduktan sonra şöyle devam etti:

“Hayır ve şer cinsi küçük şeyleri de böyle görmelisiniz. Küçük günah küçük günaha, büyük günah büyük günaha katılır. Hayır hayıra, şer de şerre katılıp, bunlar bir araya geldiği zaman büyür, gider. Tek başına olduğu gibi küçük kalmaz.”

Şu halde bu çok önemli bir emr-i rabbanîdir. Onun için İki Cihan Serveri s.a.v. buyurmuştur ki:

“Mümin bir kul, işlediği günahı üzerine yıkılacak bir dağ gibi görür, münafık ise bir sinek gibi görür. Günahın küçüklüğüne büyüklüğüne bakmayıp, kime karşı işlendiğine bakmak lazım gelir.”

Eğer işlenen günahın kime karşı işlendiği düşünülmez de herkes anlayışına, dünyadaki yaşayışına uyarak çirkin ameller işlerse, başımıza birbirini takip eden bela, musibet ve hastalıklar çöker. Bunun için Kur’an’da buyurulmuştur ki:

“Sizin başınıza gelen belalar kendi ellerinizle yaptıklarınızın karşılığıdır.”

İnsanın başına hayır gelirse Allah’ın rahmetinden, şer gelirse nefsinden, şeytandan, dünyadan olduğu bilinmelidir.

Musibetlere düşen kimse bu musibetleri dünyevî sebeplerle izah edemez. Eğer yakîn sahibi ve şeksiz-şüphesiz Allah’ın hükümlerine inanmış ise, başına gelen bütün bela ve musibetlerin Allah’a karşı işlediği günahtan ve günahlarına tevbe etmeyişinden, günahta ısrar etmesinden ileri geldiğini bilmelidir.

Allah Tealâ Hazretleri, Nuh Aleyhisselam’ın kavmine hitabıyla bize bildirmektedir ki:

“(Nuh) dedi ki: Ey kavmim, gerçekten ben size açık bir uyarıcıyım.” (Nuh, 2)

Ayetin tefsirinde; “Ey kavmim, itaat etmediğiniz sürece başınıza gelecek azabı beyanla ben sizi korkutucuyum. Eğer isyan ederseniz, helâk edici azabın geleceğini haber vererek sizi Allah’a itaat etmeye davet ediyorum.” denilmektedir.

Sonraki ayetlerde de Allah Tealâ Hazretleri, Nuh Aleyhisselam’ın:

“Alah’a kulluk edin, O’ndan korkun ve bana itaat edin ki, günahlarınızı bağışlasın ve sizi belli bir süreye kadar ertelesin. Kuşkusuz Allah’ın takdir ettiği süre gelince ertelenmez. Eğer bilseydiniz.” (Nuh, 3-4) dediğini bildirmektedir.

Cenab-ı Hak iki şeyi vaad buyurmuştur: Birincisi, bütün emirlere uyarak günahlarına tevbe edenlerin kurtuluşa ereceği, ikincisi tevbe edenlerin tehiri mümkün olan bir zamana kadar ecellerinin tehiriyle helâktan ve dünyanın zarar-ziyanından kurtulacağı...

Aksi halde, verilen mühlet ne kadar olursa olsun, insan ilâhi hükümlere uymadıkça, dünya ve ahirette uğrayacağı zarar kat’idir.

Mehmet ILDIRAR

.

Gençler ibadetle nurlanır

Tarih28 Kasım 2010, 23:15Editör

İman ve ibadetten yoksun yetişen gençlerin ise, manevi buhran içine düşerek, ruhlarındaki boşluk hissini yanlış alanlarda doldurmaya calışmaları coğu zaman onları daha büyük bir çıkmazın içine sürükler.

İnsan hayatının en heyecanlı ve yoğun duygulara sahne olduğu zamandır gençlik dönemi. Bediüzzaman Hazretleri, gençlik damarının akıldan çok duyguları dinlediğini; his ve hevesin ise kör olduğunu ve bir gram  hazır lezzeti, ilerideki tonlarca yüksek lezzete tercih ettiğini belirtir. Bu cağda kişiye hisleri hakim olduğundan, coğu zaman düşünmeden verir kararlarını. Böylelikle kolayca yanlış yapabilir, hataya düşebilir. Genç bireyler, yaşadıkları fiziksel ve psikolojik değişikliklerin etkisiyle, iç alemlerine daha fazla yönelebilirler. Hayatı anlamlı kılacak sorularına cevap aramaya başlarlar içten içe. Bu noktada kulluğa yönelmek, genci yanlış yapmaktan korur. Kişinin, Allah’ın her şeyin sahibi olduğunu, O’ndan başka gerçek dost ve yardımcı olmadığını idrak etmesine katkıda bulunur ibadetler.

Allah, ibadet eden genç ile meleklerine övünür

Efendimiz (s.a.v) Allah Teala’nın ibadet eden genç ile meleklerine övünüp “Bakınız benim kuluma, kendi şehvet (ve nefsani heveslerini) benim için terk etmiştir” buyurduğunu haber verir. Rabbimiz’in meleklerine karşı övündüğü ibadet eden genç, yeni bir hayat coşkusu elde eder. Uçsuz bucaksız gibi görünen evren, onu tedirgin edemez. Gelecek endişesi gönlünü daraltamaz. Kendisini Rabbi’ne yakın hissettiği gibi, sosyal çevresiyle de iyi ilişkiler kurar. İman ve ibadetten yoksun yetişen gençlerin ise, manevi buhran içine düşerek, ruhlarındaki boşluk hissini yanlış alanlarda doldurmaya calışmaları coğu zaman onları daha büyük bir çıkmazın içine sürükler. Zira Allah Teala Râd suresinde “Kalpler ancak Allah’ı anmakla huzur bulur” ‘buyurur. Kısaca iman ve ibadete aykırı olan her şey insanın fıtratına da aykırıdır. Huzur getirmez.

Gençlikte yapılan ibadetler Hak katında daha sevimlidir

Bilinçli bir genç, kanının en deli aktığı ve dünya lezzetlerinin kendisini cezbetmeye calırştığı bir dönemde, ahiret yolcusu olduğunu unutmaz. Hayatının baharı nda kulluğunun farkına varır. Dünya misafirhanesini ebedi saadete ulaşmada bir vesile olarak değerlendirir. Böylece İmam Rabbani Hazretleri’nin haber verdiği şu müjdeye mazhar olur: “Gençlikte, şehvetin, asabiyetin kapladığı anlarda İslamiyet’in bir emrini yerine getirmek, ihtiyarlıkta yapılan aynı ibadetten çok üstün ve kıymetli olur. Böyle bir cağda yapılan az bir amele, pek çok sevap verilir.”

Gençlik, enerjisini Allah yoluna harcamalı

Gençlik döneminin sıkıntısız geçmesi için, öncelikle Allah’ın kulu olduğumuz bilinciyle dinimize, ülkemize ve insanımıza hizmet gayesini gütmeliyiz. Gençlik enerjimizi boş işlere harcamak yerine bu alana kanalize ettiğimizde, sorunlarımızın daha kolay üstesinden geleceğimiz kesindir. Çünkü her şeyden önce arkamıza Allah’ın kulu olma desteğini almışızdır, yani gayret ve duamızdan sonrasını Allah’a teslim etmişiz demektir. Hata yaptır.ırmızda ise “Ben pişmanım” ‘diyerek tıklatabileceğimiz bir tövbe kapısı hep acırktır bizim için. Ve biliriz ki Rabbimiz, bizi bağışlamasını beklediğimiz insanların hepsinden hatta kendimizden bile daha merhametlidir.

Şah-ı Nakşibend’i hayran bırakan genç Günün birinde Şah-ı Nakşibend Hazretleri  saadetli hanelerindeyken kapısı calırnır. Hizmetlisine seslenir: “Bak bakalım kapıda kim var!” ‘Kapıya gelen, Muhammed isimli on sekiz yaşında bir gençtir. Hizmetli kapıyı açar ve şöyle cevap verir: “Kapı da bir ‘parisa’ var.” ‘Parisa; genç, civan anlamına gelmektedir ve bu olaydan sonra o genç, Muhammed Parisa diye anılacaktır. İbadet ve hizmete çok düşkün bir genç olan Muhammed Parisa, kalplere Allah aşkını nakşeden o büyük nakkaşın hizmetinde bulunmayı talep etmektedir. Dergaha kabul edilir ve hizmet kervanına dahil olur. Muhammed Parisa sıcak bir yaz günü, dergah inşaatı nda hizmet etmektedir. İkindi vaktine doğru diğer calışanlar işe bir süre ara verirler. Muhammed Parisa ise büyük bir iştiyakla calışmaya devam eder. O sırada Şah-ı Nakşibend Hazretleri habersizce dergahı ziyarete gelir. Herkes istirahata çekilmiş haldeyken, Muhammed Parisa’nın durup dinlenmeden çamur karması Şah-ı Nakşibend’in hayranlığını cezp eder ve şöyle dua eder: “Ya Rabbi! Bu ayaklar hürmetine bana rahmet eyle!” Şah-ı Nakşibend’in övgüsünü kazanan Muhammed Parisa Hazretleri erken yaşta evliyalar kervanına katılır.

Ceyda ARIN • 25. Sayı / KAPAKTAKİLE/SEMERKAND AİLE

.

Bir Veliye Bende Olmak

Tarih28 Kasım 2010, 23:11Editör

Anladım ki, cihan padişahı olmak (çabası) bir boş kavgadır. Hepsinden iyisi, bir Allah dostuna bağlanmak imiş.

“Pâdişâh-ı âlem olmak bir kuru kavgâ imişBir velîye bende olmak cümleden a’lâ imiş.”(Yavuz Sultan Selim)

 [(Anladım ki) cihan padişahı olmak (çabası) bir boş kavgadır. Hepsinden iyisi, bir Allahdostuna bağlanmak imiş.]

 Bir veliye bağlanmanın cihan padişahlığından daha iyi, daha doğru, daha yüceltici olduğunu söyleyen kişi bir cihan padişahı ise biraz durup düşünmek gerekiyor. Öyle ya, dünya haritasına bakıp “Ne kadar da küçükmüş!” diyen, sekiz yılı biraz aşan saltanat döneminde Osmanlı topraklarını neredeyse üç kat genişleten, devlet hazinesini ağzına kadar altınla dolduran cihan padişahı Yavuz Sultan Selim Han söylüyor bunu. Âleme sultan olmuş birinin er eteğini tutanlara gıptası, gözümüzü nereye yahut neye dikmemiz gerektiğini anlatması bakımından önemli.

Tarih kitapları bu cengâver Osmanlı sultanının “Yavuz” tarafını fazlaca nazara verir de asıl hüviyetini, yani “Selim” yanını ihmal eder. Bu sebeple olmalı, mesela yukardaki mısralar Yavuz Sultan Selim’e ait midir, değil midir; öteden beri sorgulanır.

Yavuz’un “Selimî” mahlasıyla tertip eylediği Divan’ının Farsça olduğu doğrudur. Bize tevatüren ulaşan Türkçe birkaç şiir yahut beyti bizzat Yavuz mu yazmıştır, yoksa ona atfen başkaları mı söylemiştir, bilinmez. Esasen çok önemli de değildir bu. Çünkü Yavuz’un böyle düşünmeye, böyle söylemeye son derece müsait bir Selim tarafı vardır. Sadeliği seven, debdebe ve ihtişamdan hoşlanmayan bir padişahtır o. Şehzadeliği zamanından beri her öğünde tek çeşit yemek yer, ağaçtan tabaklar kullanır. Mercidabık zaferinden sonra Şam’da adına okunan Cuma hutbesinde, kendisini “Hâkimü’l-Haremeyn” (Mekke ve Medine’nin hâkimi) olarak vasfeden imamı, “Hayır, Hâkimü’l-Haremeyn değil, Hâdimü’l-Haremeyn (Mekke ve Medine’nin hizmetçisi)” diyerek düzeltir. Mısır seferinden dönüşte, merasimle karşılanacağını bildiğinden gecenin bir yarısında gizlice girmiştir Topkapı Sarayına.

Yavuz, ikindi güneşine benzetilir. Ömrü kısa fakat gölgesi uzundur. Genç denilebilecek bir yaşta ölüm döşeğinde iken musahibi Hasan Can’ın, “Hünkârım, Cenâb-ı Hakk’a teveccüh eyleyip, O’nunla olacak zamandır” telkini üzerine sitemle, “Ya sen bizi bunca zamandır kimin ile bilirdin?” diyen bir mana sultanıdır aynı zamanda. Vefatına yakın günlerde devlet erkânının Rodos’a sefer teklifini duyunca “Bizim şimden gerü sefer-i ahiretten gayri seferimiz yoktur” (bizim bundan sonra ahiret yolculuğundan başka seferimiz yoktur.) diyebilecek kadar da keşf ü keramet sahibidir. Son anlarında Yasin-i Şerif’i ikinci defa okurken “Selâmün kavlen min rabb’ir-rahîm” ayetinde ruhu kabzedilerek imrenilecek bir hüsn-i hatimeyle göçüp gitmiştir yalan dünyadan.

Cihan padişahlığını da hakkıyla ifa etmiş bulunan Yavuz’un bu vazifeyi “kuru kavga” olarak nitelemesi, bir Allah dostuna bağlanmaya nispetledir. Yoksa bu hayatta hepimizin şu veya bu seviyede dünyevî sorumlulukları vardır ve bunları en iyi şekilde yerine getirmek de vazifelerimiz arasındadır. Telkin edilen, dünyevî vazife ve sorumluluklardan yüz çevirmek değil; baki olana, fani olana kıyasla öncelik ve önem vermemiz gerektiğidir.

Herhalde insanın şu fani dünyada erişebileceği en yüksek mevki cihan padişahlığıdır. Padişah-ı âlem olanın iradesinden daha üst bir irade yoktur dünya ölçeğinde. Kayıtsız şartsız bir hürriyet böyle bir makamda mümkün gibi görünmektedir. Buna rağmen Yavuz Sultan Selim Han, irade, imkân ve hürriyete en üst seviyede malik olunan böyle bir mevkiin karşısına, üstelik bundan daha âlâ bulduğu köleliği koymaktadır. “Birine veya bir şeye bağlanmak, raptolmak” manasına gelen “bende” kelimesi aynı zamanda “köle” demektir çünkü. Bir veliye bağlanmak tarzında dahi olsa, bendelik yahut köleliğin bu dünyadaki her şeyden, her makamdan, hatta cihan sultanlığından da üstün görülmesi izaha muhtaç bir tercih.

Bilindiği üzere “dünya” kelimesi “denî” ile aynı kökten gelir. “Seviye olarak en altta bulunan, en aşağıda yer alan” manasınadır. Dolayısıyla dünyalık mevki ve makamlar ne kadar yüksek görünürse görünsün, sonuçta bu “aşağı seviye”nin sınırları dahilindedir. Halbuki “velî” Allah dostudur. Velayet, Allah Tealâ’ya yakınlığı, bu yakınlık da dünyanın fevkinde bir yücelik yahut aşkınlığı ifade eder. Veliye bende olmak, elini alıp eteğini tutarak ona bağlanmaktır. Bir Allah dostuna bağlanan, bağlılığında samimi, rabıtasında ısrarlı ise mutlaka onunla beraber yücelir, dünyanın üstüne çıkar. Bu sebepledir ki evliyaullahın, Allah dostlarının izinde yükseklere kanat açanların mevkii, dünyanın aşağı seviyesine ve yükselmeye mani ağırlığına mahkum bütün makamlardan daha âlâdır, daha yücedir.  

Öte yandan, bir Allah dostuna bağlanmak, sağladığı fayda bakımından da âleme padişah olmaktan daha âlâdır. Dünyanın kendisi gibi mevki ve makamları da fanidir. İnsan kulluğunu, ahiretini, ebedi hayatını unutacak derecede bütün mesaisini bu gelip geçici şeyler için harcarsa, dünya hayatını bir kuru kavga, boşuna bir çaba ile heba etmiş olur. Yaradılış gayemizi unutmadan dünya hayatını yaşamanın, kulluğumuzu ihmal etmeden dünyalık sorumluluk ve vazifelerimizi yerine getirmenin tek yolu ise istikamet üzere olmaktır. İstikamet, velilerin alamet-i farikasıdır. Allah dostlarının eteğine sıkıca sarılıp onlarla yol almak hem tarif üzere yürümekten daha âlâdır, hem ayağımızın kaymasına, kuru kavga ile ömür tüketmeye manidir.

Padişah-ı alem olmak yanında, Allahu alem, bir veliye de bende olmuş Yavuz Sultan Selim Han’ın tavsiyesine kulak vermek, Allah dostlarına bağlanmanın kadrini bilmek gerek. Çünkü yol tutmanın bundan iyi yolu yoktur.

 

T. Ziya ERGUNEL • 142. Sayı / Semerkand Dergisi / DİĞER YAZILAR




.

Silsile-i aliyye ne demektir?

Tarih21 Kasım 2010, 08:24Editör

Silsile-i aliyye hakkında bilgi...

Sual: (Silsile-i aliyye) ne demektir?
CEVAP
Silsile
 kelimesi, (Birbirine bağlı, birbiriyle ilgili şeylerin oluşturduğu dizi, sıra, halka) anlamına gelir. Mürşid-i kâmil yani âlim ve evliya olan zatlar, yetiştirdikleri ve artık başkalarını yetiştirebilecek hale gelen talebelerine, halifelik ve icazet verirler. Sonra onlar da talebe yetiştirip, onlar da yetişen  ve halifeliği hak edentalebelerine icazet verirler. Böylece, âlimler silsilesi meydana gelir. Halifeliğin maneviyatta ki mührünü Peygamberimizin (sav) vurduğu bazı eserlerde geçmektedir. Bu halka, Peygamber efendimize kadar ulaşır.

Behaeddin-i Buhari, İmam-ı Rabbani, Mevlana Halid-i Bağdadi gibi zatların da içinde bulunduğu silsileye, (Silsile-i aliyye) yani yüksek silsile denmiştir.(Silsilet-üz-zeheb) yani altın silsile de denir.

İslam âlimi yerden ot gibi, mantar gibi bitmez. Hocasız, icazetsiz, âlim olmaz. Mutlaka Resulullaha dayanan bir silsilesi olur. Mesela, İmam-ı Rabbani veAbdülkadir-i Geylani ve şu an günümüzde yaşayan, Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki hazretleri gibi her Ehl-i sünnet âliminin, peygamber varisinin Peygamber efendimize kadar bütün hocaları bellidir. Ancak böyle bir zata bağlanılır ve onların himayesinde çıkan kitaplar okunur. Yazdıkları doğru bile olsa, rast gele kimselerin kitapları okunmaz. 

Günümüzdeki silsilelerin farklı olması ise, bir mürşidi kamilin icazet verdiği halifelerinin birden fazla olmasındandır, örneğin Mevlana Halid Bağdadi Hazretlerinin onlarca halifesi vardı, ama eskisi gibi fazla mürşidi kamil kalmadı,İmam-ı Rabbani hazretleri daha dört asır önce buyuruyor ki:

Bu yüksek yolun yolcuları garip oldular, azaldılar. Şimdiki tarikatçıların yoluna bid’atler karıştığı ve bu yolu bozdukları için, Resulullahın sünnetine sarılmış olan büyükler, tanınmaz oldu. Bu bilgisizlikten dolayı, çoğu da, kısa görüşlü oldukları için, bu yüksek yola bid’atler karıştırdılar. Milletin kalblerini bu bid’atlerle kazanmaya çalıştılar. Böyle yapmakla, İslam dinini olgunlaştırdıklarını sandılar. Bunlar, bu yüksek yolu yıkmaya, uğraşıyorlar. (2/62)

Nakşibendi ve Kadiri gibi hak tarikatlarda söz sahibi olan İmam-ı Rabbani (ks) Hz. Mektubatında "Kıyamete kadar ayakta olacak tek tarikatın Nakşibendi tarikinin olduğunu söylemektedir.." 

Yolun sonunu başa koymak
Sual:
 (Silsile-i aliyye’de, yolun sonu başa konmuştur) ifadesi ne demektir?
CEVAP
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Bu yol, tam Eshab-ı kiramın yoludur; çünkü o büyükler, Resulullah efendimizin sohbetinde, daha birinci günde, öyle şeylere kavuştu ki, sonra gelen en büyük Evliya, en sonda, ancak bundan bir parçaya kavuşabilmiştir. İşte bunun içindir ki, Hazret-i Vahşi, Hazret-i Hamza’yı şehit etmişken, Müslüman olunca, bir kere, Resulullahın sohbetiyle şereflendiği için, Tabiinin en üstünü olan, Veysel Karani’den daha üstün oldu. Resulullahın sohbetinin başlangıcında Hazret-i Vahşi’ye nasip olanlara, Veysel Karani, o kadar yüksek olduğu halde, en sonda bile kavuşamadı. Demek ki, zamanların, asırların en iyisi, Eshab-ı kiramın asrıdır. İşte büyüklerimizin yolu da, altın silsiledir. Bu yolun, başka yollardan üstünlüğü, Eshab-ı kiram zamanının, sonraki zamanlardan üstünlüğü gibidir. Bu yolun büyükleri, öyle kimselerdir ki, Allahü teâlâ, bunlara fazilet ve merhametiyle, daha başlangıçta, en sonun tadını tattırdı. Bunların derecelerini, başkaları anlayamaz. Bunların vardığı makamlar, başkalarının vardıkları makamların çok üstündedir. (1/66)

Silsile-i aliyye okumak
Sual: 
Silsile-i aliyye isimli büyük âlimlerin isimlerini okumak faydalı mıdır?
CEVAP
Çok faydalıdır. Özellikle şu üç faydası vardır:
1- Feyz gelmesine sebep olur.
2- Sıkıntı ve üzüntüyü giderir, ferahlandırır.
3- İhtiyaçların ve isteklerin hâsıl olmasına sebep olur.
 
Derleme: NaksibendiTarikati.com 

Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Ayet ve Hadisler Işığında Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) El Hüseyni Hazretlerinin Nakşibendi Tarikatı Silsilesi:

Hz. Muhammed Mustafa (sav)
Hz. Ebubekr Sıddık (ra)
Selman-ı Farisi Hz. (ra)
Ebu Muhammed Kasım Hz. (rah)
Şeyh İmam Cafer-i Sadık Hz. (rah)
Şeyh Bayezid-i Bistami Hz. (ks)
Şeyh Ebu Hasen Harakani Hz. (ks)
Şeyh Ebu Ali Farmedi Hz. (ks)
Şeyh Hace Yusuf Hemedani Hz. (ks)i
Şeyh Abdülhalık Gücdevani Hz. (ks)
Şeyh Hace Arif-i Rivegeri Hz. (ks)
Şeyh Hace Mahmud İnciri Fağnevi Hz. (ks)
Şeyh Hace Ali Ramiteni Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baba Semmasi Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Emir Külal Hz. (ks)
Şeyh Şah-ı Nakşibend Hz. (ks)
Şeyh Alaeddin Attar Hz. (ks)
Şeyh Yakub-i Çerhi Hz. (ks)
Şeyh Ubeydullah Ahrar Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Zahid Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Derviş Muhammed Hz. (ks)
Şeyh Hace Muhammed Emkeneki Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baki Billah Hz. (ks)
Şeyh İmam-ı Rabbani El-Müceddi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Ma’sum Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Seyfeddin Faruki Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Nur Muhammed Bedauni Hz. (ks)
Şeyh Mirza Mazhar Can-ı Canan Hz. (ks)
Şeyh Abdullah-ı Dıhlevi Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Halid-i Bağdadi Hz. (ks)
Seyyid Abdullah Hakkari Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Taha Hakkari Hz. (ks)
Gavs-ı Hizani Şeyh Seyyid Sıbgatullah Arvasi Hz. (ks)
Şeyh Abdurrahman Tahi Hz. (ks)
Şeyh Fethullah Verkanisi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Diyaeddin Nurşini Hz. (ks)
Şeyh Ahmed Haznevi Hz. (ks)
Gavs-ı Kasrevi Şeyh Seyyid Abdulhakim Bilvanisi Hz. (ks)
Şeyh Sultan Seyyid Muhammed Raşid Hz. (ks)
Gavs-ı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki Hz. (ks)
 
 


Tasavvuf Âlemi - Dünya Âlemi

Tarih14 Kasım 2010, 23:24Editör

Tasavvuf Âlemi - Dünya Âlemi hakkında güzel bir makale..

Tasavvuf, sıfat değiştirmektir. Dinimiz her yapılan amelin salih ve güzel olmasını istiyor. Ve her bir amelde güzel sıfatlar kazanamamızı ister. Bu hadise namazda, oruçta ve hacdaki amellerde de geçerlidir. Bütün ibadetler nefsin kemalâtını tahakkuk ettirmek içindir.

Nefsin sıfatlarının değişmesi, nefsin içindeki çirkin vasıfların değişmesine tâbidir. Mesela nefsin çirkin sıfatlarından kibir yerine tevazu, hırs yerine kanaat, yalan yerine sadakat getirilmelidir. Günahların şerrinden kurtulmadıkça ibadetlerdeki ihlâsı/samimiyeti bulmak mümkün olmaz.

Nefsin yaratılmasının sebebi ve hikmeti vardır. İnsanda nefis olmasaydı, insan melek olurdu. Melekte nefis olmadığından gazap, şehvet, kin, haset gibi özellikler de yoktur. Melekler her zaman ibadet içerisindedir. Ve bundan sonsuz bir lezzet alırlar. Biz ibadetlerden neden usanıyoruz? İşte nefsimizin çirkin sıfatları olduğundan bıkıyoruz. Çünkü nefis, sûre-i Yusuf’ta da bildirildiği gibi alabildiğine kötülük ister: (Sf.39)

“Ben nefsimi temize çıkaramam. Çünkü gerçekten nefis –Rabbimin kendisini esirgediği dışında- var gücüyle kötülüğü emredendir. Şüphesiz, benim Rabbim, bağışlayandır, esirgeyendir.” (Yusuf, 12/53)

Kötülüğü emretmek nefs-i emmarenirı sıfatıdır. Mürşid eli tutan emmareden levvameye geçer. Nefs-i levvame demek, yaptığı kötülük ve işlediği günahlardan nefret eden nefis demektir. Levvameye yükselen nefis tövbe etmek ister. Tövbe de günahtan uzaklaştırır. Günahların terki ise kalpteki çirkin sıfatları kaldırır yok eder; kişiyi ibadet ve taate götürür. Nef’s-i mülhimeye giren insan ise amel eder ama vesveseden kurtulamaz.  Vesvese, Allah’ın azametine teslim olmaya aykırıdır. Nefs-i mutmainneye giren kimseye “irciî/Rabbine dön” lafzıyle cennet müjdesi verilir:

“Ey gönül huzuruna ermiş ruh! Sen Rabbinden razı, O senden olarak dön Rabbine! Sen de katıl has kullarımın içine, gir cennetime! (Fecr, 89/27-30) Artlk O kişi:

“Allah onlardan razı olmuş, onlar da Allah’tan hoşnut olmuşlardır. İşte onlar, Allah’ın tarafında olanlardır. İyi bilin ki, kurtuluşa erecekler de sadece Allah’ın tarafında olanlardır”(Mücadele, 58/22) mealindeki ayette zikredilen salih müminlerden olma muhatabına erenlerden olur.

Nefs-i râzıye evliya-i kirâmın, nefs-i marziyye ârifibillahların, “nefs-i saliha ise nebilerin, resullerin nefsidir.

Şu halde, nefis kemalâta ermeye uygun yaratılmasaydı, Allah insana ibadeti, taati emretmezdi. Nefsin sıfatları değişmedikçe ilimden ve nasıhatten menfaat görülmez. Allah Resulü (s.a.v), (Sf.40)

“Din nasihattir”4 buyurmakla dikkatimizi samimi olmaya/nasuh olmaya/nasihat dinler olmaya çekmiştir. Bir kimse nasihatleri dinliyor ama kötü fiillerini düzeltmiyorsa, o nasihat dağ üstüne yağan yağmur tanecikleri olur. Susuzluğa fayda vermez ve üstünde mahsul bitirmez. Gönülde mahsulün bitmesi ise nefsin temizlenmesine bağlıdır.

Bediüzzaman Said Nursî hazretleri Mesnevi-i Nuriye’de sofinin mesleğinin zikir olduğunu, nefsin çirkinliklerinden sıyrılıp ahlâk-ı hami-deye geçmeye sebep olacağını bildirmektedir:

“Ey aziz olan kimse, bil. Zikreden adamın ilâhî feyizleri çeken muhtelif mânevî güzellikleri (latifeler) vardır. Bunların bir kısmı kalp ve aklın şuuruna bağlıdır. Bir kısmı ise şuursuzdur. Gaflet ile yapılan zikirler bile, bu ilâhî feyizden mahrum kalmazlar.”

Onun için kardeşler, tasavvufta sofi illâ zikir sahibi olmalıdır ki Allah’ın feyzini çeksin.

“Cenab-ı Hak insanı pek acayip bir sûrette yaratmıştır. Kesretin içinde vahdeti, terkip içinde besâtet, cemaat içinde ferdiyeti vardır. İhtiva ettiği aza, havas ve letaifin her biri için müstakil lezzetler, elemler olduğu gibi; eğer insan ubudiyyet/Allah’a kulluk yoluna girerse bütün lezzetler, nimetler, kemalâtlar nevilerine göre bu hukuktan müteessir olur/hisse alır. Ve keza eğer enaniyet yolunu takip ederse her çeşit elem ve ıstıraba mahal olmaya müstehaktır.”

“İnsanın letaifleri birbirinin nuraniyetine bağlıdır. Allah’ın birliğini hakkıyla bilen muhabbet-i ilâhîyeye girer. Hakkıyla itaat eden huzur-ı ilâhîyi bulur. Dervişin anahtarı, yolunun rehberi kelime-i tevhide devam etmektir. Bu zikir, kalbi pek çok şeye bağlayan ipleri kırar. Kalbi çok şeylere bağlayan ipler sayısızdır. Bu ipler, dünyadaki tüm varlıkların sayısı kadar bile çoktur.”5 (Sf.41)

Şu halde her bir şeye gönül bağlayan kimse, onların peşinden koşup gitmeye takat getiremeyeceği gibi böyle bir kimsenin nefsinin ıslaha ulaşması da mümkün olmaz. Kelime-i tevhid zikrinin “tarikat-ı Nakşibendiyye”de defalarca çekilmesi Allah’ın gayrındaki boş ipleri çözmek içindir.

Bediüzzaman hazretleri buyurmuş:

“Ey aziz olan kimse bil. Tohum olacak bir habbenin kalbi yani içi delindiği zaman elbette sümbüllenip neşvü nema bulamaz. Şu halde ene tabir edilen enaniyetin kalbi ‘Allah Allah’ zikrinin şua ve hararetiyle yanıp delinirse büyük gafletle firavunlaşmaz. Her şeyi yaratan Allah’ a isyan edemez. Bu ilâhî zikir sayesinde ene/benlik/nefis mahvolur. İşte Nakşibendîler zikir hususunda ittihaz ettikleri zikr-i hafî/gizli zikir sayesinde kalbin mânevî fethiyle enaniyet mikrobunu öldürmeye, şeytanın emirberi olan nefsin emmaresinin başını kırmaya muvaffak olmuşlardır. Keza Kadirî Tarikatının mensupları zikr-i cehri (açık zikir) sa .esinde tagutlarını tarumar ederler.”6

Aynı eserin başka bir yerinde ise şöyle deniliyor:

“Senin ömründe çok büyük, çok korkunç meseleler vardır; bunlar insanı ihtiyata, ihtimama mecbur eder. Birincisi ölümdür; insanın dünyadan bütün sevdiklerinden ayrılmasıdır. İkincisi ise, dehşetli ve korkulu memleketine yolculuktur. Üçüncüsü de ömür az, sefer uzun, yol tedariki ise yoktur, kuvvet ve kudret yoktur, mutlak âcizlik gibi elemlere maruz kalınır. Öyle ise bu gaflet ve nisyan nedendir? Deve kuşu gibi başını unutkanlık kumuna sokmuş, gözüne gaflet gözlüğünü takmış, Allah se- görmesin veya sen O’nu görmeyesin diye! Ne vakte kadar bu gaflete devam edeceksin? Evet, bu gaflet insanın nefsinden neşet eden bü-bir tehlikedir. Onu muhakkak hissetmek lazımdır.”7

Şunu unutmamalıdır ki bu güneş, azametiyle musahhardır. Meskenlerimize nur verir. Yemeklerimizi hararetiyle pişirir. Sizin öyle azim, rahim bir malikiniz var ki bu güneş onun bir lambası olup misafirhanesinde misafirleri aydınlatmaktadır. (Sf.42)Güneşin esrarını asırlarca kimse bilememiş, büyüklüğünü hesap etmişler ancak yakıtını bulamamışlar.

Güneşin azim ışığına, hararetine, büyüklüğüne bakıp hesap etmişler. Güneşin büyüklüğü dünyanın bir milyon üç yüz bin katı. İçine o kadar yakıt doldursalar, bu kadar senede yanar biter. Güneşin enerjisi niye bitmiyor? Atom bombası hadisesinden sonra anlamışlar ki bu enerji hidrojenin helyuma dönüşmesiyle ortaya çıkmaktadır.

Şu halde güneş, dünyamızı aydınlattığı gibi semavatta milyarlarca güneş ve milyonlarca Samanyolu galaksileri bulunmaktadır. Güneş, Samanyolu galaksisinde saniyede 285 kilometre hızla gider ve kendi etrafındaki gezegenlerle beraber bir geçtiği yerden bir kere daha geçmiyor. İnsanoğlu bu güneşin azametiyle musahhardır. Güneşin nice faydaları vardır; saymakla bitmez. Halbuki bizim öyle bir Hâlık-ı Rahi-mimiz var ki güneş onun yanında bir lamba gibidir. Eğer müspet ilimle bakarsak, güneşin içinde yanma hadisesi vardır. Mükevvenat/bütü-nüyle kâinat yalnız maddî âlem değildir. Yeri de göğü de yaratan Allah, her şeyi bir azamet, bir hikmet tahtında donatmıştır.

“Şu halde ey aziz olan kimse! İnsanın Cenab-ı Hak’tan bir hak talep etmeye hakkı yoktur. Bilakis daima O’na şükretmelidir. Çünkü mülk O’nundur, insan O’nun kuludur.”8

“Yine bazı ahlâksızlar var ki bir aynada güneş görse aynayı sevmeye başlar. Karşı konulmaz bir hisle onu muhafaza etmeye gayret eder ki, o aynadaki güneşin şuası kaybolmasın. Ne vakit güneşin aynada kaybolduğunu görse o zaman bütün muhabbeti gökteki güneşe çevrilir. O vakit anlar ki, aynada görülen güneş aynaya tâbi değildir. Belki güneş, o aynada güneşin görüntüsünü meydana getiriyor. Güneşin bekası ayna ile değil, aynanın parlaması güneşin cilvesine tâbidir.

Ey insan!

Senin kalbin, hüviyet ve mahiyetin bir ayna gibidir. Senin fıtratında ve kalbinde Allah’a karşı karşı konulmaz bir muhabbet vardır. (Sf.43)Bu Ayna için değil, kalbin mahiyeti için değil, Allah’ın azametine olan muhabbetindendir. Belki o aynadaki tezahüre göre cilvesi bulunan Bâki-i Zülcelal’in  cilvesine karşı muhabbettir ki, o muhabbeti dünyaya meyleder. O zaman para, evlat sevgili olur. Oysa muhabbet-i hakiki için ş olan insanın bu fâni muhabbetlere meyletmemesi lazımdır. Yoksa kalp ters yönde çalışmaya başlar. İlâhî aşk yerine gaflet, isyan ve dünya muhabbeti belirir. Onun için ey derviş gel, “Yâ Bâkî entel Bâki” zikrini hatmede çek. De ki: ‘Madem Rabbim sen varsın, sen Bâki’ sin. Fena ve yokluk bize ne isterse yapsın, ehemmiyeti yok!”9

4 Rivayetler için bk. Buhârî, iman, 42; Müslim, İman, 95. Ebü Davud, Edeb, 59; Tirmizî, Birr, 17; Nesâî, Bey’at, 31, 41

5 Mesnevî-i Nuriye, s. 79-80

6 Mesnevî-i Nuriye, s. 94

7 Mesnevî-i Nuriye, s. 195

8 Mesnevî-i Nuriye, s. 209

9 Mesnevî-i Nuriye, s. 160

Mürşid ve Mürid Hukuku – MEHMET ILDIRAR


.

İnsanlarla Beraberken Dikkat Etmesi Gereken Edepler

Tarih14 Kasım 2010, 23:19Editör

İnsanlarla Beraberken Dikkat Etmesi Gereken Edepler hakkında..

Sûfî, insanların kusurlarını aramamalı, aksine kendi eksiklik ve ayıplarıyla ilgilenmelidir. Kardeşleri için her zaman iyi düşünceli olmalı ve kalbine gelen kötü duygulara kulak asmamalıdır. Allah'a isyan eden günahkârları görünce onların kalbini kırma- malı ve aşağılamamalıdır. İşlenen günaha buğzedip, işleyenin ıslahına dua etmelidir. Kendisini eleş¬tiren olunca hatasını kabul etmelidir. Mürşidine, mürid kardeşlerine ve tüm müslümanlara özellikle cuma günü, ramazan ayında, arefe gününde, seher vakitlerinde, hac sırasında, yağmur yağarken, ezan ile kamet arasında, secdede, iki hutbe arasında dua etmelidir. Duayı yalvararak ve huşû ile yapmalı.

 

 

korku ve ümit duygularını dengelemeli; Allah'ın ni- foanı kabul edeceğini ummalıdır. Duanın başında JHaiı Teâlâ'ya hamd etmeli, Hz. Peygamber'e (S.A.V) salât ve selâm getirmeli ve duayı yine aynı şekilde bitirmelidir.

Zikir, sohbet ve ibadet toplantıları uzadığında ierah olmaya gayret etmelidir. Allah yolundaki ve öadetlerdeki zorluklara ve insanlardan gelen eziyetlere katlanmalıdır. Nefsin arzu ve isteklerine kar¬şı koymalıdır. Hangi yolda olursa olsun temiz ve takva sahibi müminlerin hepsini sevmelidir.

 

Alçak gönüllü, yumuşak huylu, merhametli, açık elli olmalı ve insanlara karşı daima iyi niyetli olma¬lıdır.

Birine kefil olurken dikkatli olmalı; bu konuda duyarlı olmalıdır. Gaflet ehli ve istikameti bozuk olan kimselerle beraber olmamalı ve sohbet yap¬mamalıdır.

 

Ehli gaflet deyince, konuşması, düşüncesi, aklı fikri yalnız dünya olan insan demektir. Konuşurken alışverişten konuşur. Düşünürken geçimi¬ni, parasını, pulunu, makamını, mevkiini düşünür. Kalbi de dili de yalnız dünyayla meşgul olur. İşte

bu ehl-i gaflettir. Hiç Allah Teâlâ hatırına gelmiyor. Sâdâtlar, evliyaullah, Hz. Peygamber, ölüm, ahiret hiç hatırına gelmiyor. Yalnız ve yalnız dünyayı düşünüyor. Bunlara ehl-i dünya ehl-i gaflet diyor büyükler. "Böyle kimselerle beraber olanların zararı, aynen onlara benzemektir" buyuruyor büyüklerimiz.

 

Oyun oynanan ve boş konuşulan toplantılara gitmemeli; kötü, kaba ve uygunsuz sözler dinleme- melidir. Hiç kimseyle tartışmamalı ve iddiaya girmemelidir. Asık suratla değil, güler yüzle davranmalıdır. Hoşa gitmeyecek şeyleri görmemek için gözü sakınmalıdır.

 

 

 

Hiç kimseye öfkelenmemen, gereksiz yere kız- mamalıdır. Tartışma ve ağız dalaşı yapmamalıdır. Birine öfkelendiğinde ondan özür dilemeli, Cenâb-ı Hakk'a da istiğfar etmelidir. Haklı sebeple dahi ol¬sa kimseye hakaret etmemeli; her gördüğünü Hızır [aleyhisselam] veya veli diye düşünerek dua istemelidir.

Herhangi bir konuda iyice düşünmeden karar vermemelidir. Hiç kimseyi hor görmemeli, tüm yaratılmışlara şefkatle bakmalıdır.

 

Gavs-ı Kasrevi'nin İzinde Menzil..

Tarih06 Kasım 2010, 22:10Editör

Gavs-ı Kasrevi Seyyid Abdulhakim El-Hüseyni (ks) Hz. İzinde Menzil..

 

Menzil; Küçük Semerkant

Anadolu'nun rahmine düşmüş bir Semerkand'dır Menzil. Buhara’lı nakkaşın elinde sabırla işlediği çinilerden bir küçük numunedir Menzil. Mekke yanığı bir gül, Medine sevdalısı bülbüllerin otağ kurduğu bir beldedir. 

Menzilin taşı toprağı değildir, Menzil’i kimilerine yar yapan, kimilerine mübarek belde kılan. Menzil’den öte menziller vardır bu beldede… 

Asıl Menzil’e varmak için yol kenarlarına dizilmiş işaretler bulunur bu belde yolunda. Bu beldede işaretçiler karşılar menzile gelenleri. 

İçimizdeki yarım kalmışlık hissi ile bir defa daha düştük menzil yoluna. Önce Seyda idi aradığımız, şimdi Gavs Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni’yi (ks) bulmak istememizdi, bizi bu yollara düşüren. 

Menzile Giden Tarihi Ara Yol

Yıllar öncesinde, Bizans’ın Kommagene Krallarının hüküm sürdüğü Adıyaman'ın Kahta ilçesinin yolunu tuttuk. Kestirme yolu takip etmek yerine yolumuzu uzattık biraz. Menzile varmadan, yollarda kalmışları, farklı yollara gidenleri, de görmek istedik.

Kahta'dan çıkıp Nemrut istikametine giden yolun sarp olanına (sola) sürdük aracımızı. Kommanege kralık ailesinin mezarlarının bulunduğu Karakuş Tümülüsü’nü gezdik. Küçük bir tümülüsün altına sığınmış mezarlarından emin olmaya çalışan saltanatın mirasçıları, gelen insanların ayakları altında eziliyor. Bu tarihi tümülüsü kendi hikayesine bırakıp yola revan oluyoruz. 

Yolumuz üzerinde suları geçmek için Romalılar döneminde yapılmış Cendere köprüsüne varıyoruz. Köprünün hüzünlü bir hikayesi var. Köprünün başlarına Sütunlar dikilmiş. Bu sütunlardan ikisi Kralın oğulları adına dikilmiş. Kral öldükten sonra yeni Kral olan Caracalla kardeş, kardeşi adına yapılan sütunu yıktırır. Arkasından da kendisine rakip olmasın diye kardeşi Geta'yı öldürür. 
Kahta kalesini de gördükten sonra, Menzil yoluna düşüyoruz. 

Dünya Gömleğini Çıkarmak

Menzil düşümüze tekrar düşüyor. Cendere köprüsündeki hüzünlü hikâye takılıyor içimize. Menzil daha da bir anlam kazanıyor. Menzile varmak değil Menzilin eşiğinden içeri girip, dünya gömleğinden sıyrılmak, nefis engelini aşmak, kendin için istediğini kardeşin için istemek, öz kardeşten öte her sofiyi kardeş bilmek. Kendinden ötede kendini bulmak.

Menzil yoluna düşenlerin düşü bu. Ancak bu yol riskli, engebeli, tek başına aşmak zor. İnsanın en büyük cihadı nefsini yenmek olduğunu bildiren sevgililer sevgilisi Peygamberimizin bu uyarısını destur edinen sofiler, kendileri ile yaptıkları mücadelede, kendilerine, bir önder, bir lider, bir mürşid-i kamil aramak için düşerler menzil yoluna. 
 
 

İrşat Beldesi

"Eskiden insanlar Şeyh arardı, şimdi şeyhler mürit arar olmuş kendine" diyen Gavs Hazretleri, iman ve ahlak kervanına katılanların buluşma noktası olması için Menzili seçer. Veya kendisine öyle işaret edilir.

Çocukluk ve gençliğini ilimle geçiren Gavs Hazretleri, hocası Şah-ı Hazne Ahmed el-Haznevi (ks)nin dizinin dibinde erer ereceğine. Zaman gelmiştir. Artık halife olması gerekmektedir. Gavs (ks) bir rüya görür Rüyasında "Abdulhakim! Şah-ı Hazneye söyle, seni artık fazla yormasın. Sen halifeliği hakkı ile kazandın artık hakkını versin yeter" denir. 

Gavs Hazretleri bunu mürşidine anlatır. Büyük mürşit, durumun farkındadır. Kendisine bu rüya anlatılınca "Şeyh Abdulhakim, ben de biliyorum ama Ramazan ayının feyz ve bereketinden istifade edesin diye, hizmetini uzatıyorum. Mâdem Sâdat böyle istiyor hakkındır" diyor. 

Gavs hazretlerine 1938 yılında hilafet veriyor. O günden sonra kendini insanların imanını kurtarmaya adıyor. Ömrünün son demine kadar bunun için uğraşır. İrşadına Taruni, Bilvanis, Kasrik köylerinde devam eder. Ancak son durak olarak, bu gün sonsuzluk kapsının beşiği olan Merkadının da bulunduğu Menzil’e yerleşir. 

Gavs irşada başladıktan on bir yıl sonra hayata veda eder. Mürşid’inin dairesinde iken irşat çevresi dar olan Gavs Hazretleri, mürşidinden sonra irşad halkasını genişletir. 

Menzilde yapılan irşat her geçen gün genişler ve ülke geneline yayılır, hatta ülke dışına taşar. Menzil Allah'a ulaşmak isteyenlerin, günah batağından çıkıp kurtuluşa ermek isteyenlerin tövbe kapısı olur.

İslam kültürü ile yoğrulmuş Anadolu toprağında, müminler tasavvufun derinliğinde kendilerine yol bulabilmek için bir mürşidi kâmilin izini arar dururlarmış. Ancak tarihin cilvesi ki, bu topraklarda dini derinliğine yaşamaktan öte; inanmak bile adeta suç sayılınca, ilim ve tarikat ehli insanlar, ilk hedeflerini "İman kurtarma" yolu olarak belirlemişlerdir. 

Menzil’de atılan tohumlar bugün yeşermiş. O eski devirlerde Şah-ı Nakşibendlerin, Seyyid Emir Külallerin Sermerkand’ından, Buhara'sındandan bir nakış da Menzil olmuştur. Menzil kendi içinde bir huzur beldesi olmuş, bu huzur dalga dalga etrafı sarmıştır. 

Kendi işaret ettiği yere defnedilen Gavs için güller içerisinde bir ‘merkad’ yapılmıştır. Kendinden sonra gelen halifesi, aynı zamanda evladı Sultan Muhammed Raşid (ks) ile beraber sonsuzluk limanına demir atmışlardır. 


Gavs Hz.’leri Çok Halim Bir Kimseydi

Abdulkahhari Zokeydi, Gavs için "Bu zat çok iyidir ancak bir kusuru vardır. O da çok "halim" olmasıdır. Elhamdülillah bu kusur ne büyük kusurdur" (!) der. Gavs Hazretleri halim selim bir insandır. Bu yönü ile Hz. Osman'ın (ra) yumuşak huyluluğunu kendinde çağrıştırmaktadır insana. 

GAVS ABDULHAKİM EL HÜSEYNİ HZ. HAKKINDA

Son devirde Sûriye'de yetişen evliyâdan Şeyh Ahmed Haznevî'nin halîfelerinden. İsmi, Abdülhakîm'dir. Seyyid’dir. Hazret-i Hüseyin'in soyundan geldiği için Hüseynî nisbesiyle meşhûr olmuştur. Gavs-ı Bilvânîsi lakabıyla da bilinir. 1902 ( H.1320) senesinde Siirt'in Baykan ilçesine bağlı Kermat köyünde doğdu. 1972 (H.1392) senesinde Ankara'da vefât etti. Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil Köyü’ne defnedildi.

Gavs-ı Bilvanisi’nin (ks) doğumundan kısa bir müddet sonra babası, imamlık yapmak ve medresede talebe okutmak için davet edildiği komşu Siyanüs köyüne taşındı. Babası vazifesinin altıncı ayında vefat edince, onu dedesi yanına aldı. 
Dedesi onu okutmak için alim ve Şeyh Muhammed Diyauddin (ks)nun ders halkasına ve sohbetlerine gönderdi. Bu arada sekiz yaşında bulunan Gavs-ı Bilvanisi (ks) on dört yaşına kadar Muhammed Diyauddin (ks)dan ilim öğrendi. 

Gavs-ı Bilvanisi (ks), Muhammed Diyauddin Hazretlerinin vefatından sonra, hem ilmini tamamlamak, hem de tasavvufta ilerlemek için Muhammed Diyauddin Hazretlerinin talebelerinden, Şeyh Selim'e talebe olmak istedi. Ancak rüyasında Muhammed Diyauddin Hazretleri ona çok sevdiği halifesi Ahmed el-Haznevi Hazretlerine tabi olmasını bildirdi. 
Gavs-ı Bilvanisi Hazretleri bir müddet Şah-ı Hazne'nin sohbetlerinde bulundu. Daha sonra tekrar memleketine döndü. Fakat, on dört sene müddetle gidip gelerek, ilmini ve tasavvuftaki derecesini artırdı. 

Şah-ı Hazne'den, otuz dört yaşındayken medrese de talebelere ilim öğretmek üzere icazet, otuz altı yaşındayken de insanlara İslamiyet’in emir ve yasaklarını anlatmak suretiyle kurtuluşa kavuşmalarına vesile olmak üzere irşad için hilafet aldı. Memleketine dönerek, köyünde ve çevresindeki diğer kasabalarda İslam dininin emir ve yasaklarını anlatmaya başladı. 
 

Vefatı

Ömrünün sonunda, bir yıl kadar kaldığı Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil köyünde hastalanan Abdülhakîm Hüseynî Efendi tedâvî için Diyarbakır'a götürüldü. Oradan da Ankara'ya nakledildi. Burada iken bâzı siyâset adamları ve parlamenterler kendisini ziyâret ederek duâsını istediler. Onlara hitâben; "Hâlis niyetle Dîn-i Mübîne, İslâm dînine her kim hizmet etmek isterse, Allah-u Teâlâ onu muvaffak kılsın..." diye duâ etti.

Ankara'da yapılan ameliyattan sonra durumu düzelmedi. 25 Mayıs 1972 (H.1392) târihinde Ankara'da vefât etti. Cenâzesi Menzil Köyü’ne götürülerek talebeleri tarafından, daha önce işâretlemiş olduğu yere defnedildi. 

Güzel Sözlerinden Bir Demet

• Bilgili ve mert kişileri çok severim. Zira dünya işlerinde hünerli olan kişi, ahiret işlerinde de hünerli olur. 

• Nakşibendi yolu Hz. Mehdi'ye kadar devam edecek ve Hz. Mehdi'ye intikal edecektir. Mezheplerden Hanefi mezhebi, yollardan da Nakşibendi yolu kıyamete kadar devam edecektir. 

• Hürriyet, Allah-u Teala'dan başka hiçbir sebebe bağlanmamaktır. Umum işlerde sebeplere değil, sebepleri yaratana dayanmak kulun ilk kurtuluş kapısıdır. İffet ise, kendi nefsi ve başkasının hesabına değil, söz, hareket, amel, niyet ve özde yalnız Allah hesabına göre olmaktır. 

• İnsanın kalbi daima Allah-u Teala'ya bağlı olmalı, Allah-u Teala insanın aklından, fikrinden hiç çıkmamalı. İnsanın kalbi hem mahzun olmalı, hem de Rabbine yalvarış içinde bulunmalı. Kişi ne kadar mahzunsa, ne kadar nefsinden ve benliğinden uzaklaşmışsa, Allah-u Teala'nın yanında o kadar makbul ve yüksektir. 

• Kalbi, Allah-u Teala'nın zikri ile çalıştırmaya çok gayret göstermeli, hiçbir an gaflete düşmemek için çalışmalıdır. 

• Gerek huzurdaki, gerekse şeyhin gıyabındaki rabıtaya çok dikkat etmek gerekir. Çünkü mürşit rabıtasıyla önce fena fişşeyh, sonra da fena firresul makamı hasıl olur. 

• Gece namazına ve gece ibadetine devam edin. İlmiyle amel eden alimlerin çoğu, gece ibadeti ile Allah-u Teala'ya ulaşmışlardır. Zira gece kalpte vesvese olmaz, kalp huzur içinde olur. 

• Helal kazanç için çalışan bir kişi, kalbini işin başında ve sonunda zikirle meşgul ederse, ortası da Allah-u Teala tarafından taat ve ibadet sayılır. 

• Evliya yetiştirme mektepleri olan tarikatlar, artık iman kurtarma mektepleri haline geldi. Eskiden insanlar yıllarca gezer, kendilerine şeyh ararlardı. Şimdi ise şeyhler kapı kapı dolaşıp Müslümanları imanlarını kurtarması için çağırıyor ve topluyorlar. Şah-ı Hazne (ks) (burada kendisini kast ediyor) Ümmet-i Muhammed'in imanını kurtarmaya çalıştı. Yoksa bu zamanda tarikat meselesi diye bir şey olmuyor. Şimdi bir oyalamadır yapıyoruz. Maksat iman kurtarmaktır. (İnsanların geneli için) Tam hidayet, Mehdi (as) zamanında olacaktır.
 
 

KERAMETLERİNDEN BAZILARI

Gavs-ı Bilvanisi Hazretlerinin talebelerinden birisi şöyle anlattı;
"Babam birkaç tarikattan icazetli alim birisiydi. Kendisine Gavs-ı Bilvanisi Hazretlerini ziyaret etmesini ne zaman söylesem; 'Benim dersim ve icazetlerim vardır' diye reddederdi. Israrlarıma dayanamadı, Gavs’ı ziyarete gittik. Daha Gavs’ın elini tutar tutmaz, şiddetle ağlamaya başladı. Huzurundan ayrılınca ne olduğunu sordum. Bana; 
'Oğlum ben nefsime güveniyordum. İcazetleri (hal diliyle) Gavs'ın önüne bırakınca, eliyle bunları iterek, bunların insanı hakka vasıl etmeyeceğini söyledi. Daha ders almak için mübareğin ellerini tuttuğumda, o saadetli ellerin Hz. Peygamber (sav)'e ait olduğunu gördüm. Kendimden geçmişim. Anladım ki Gavs-ı Bilvanisi (ks) mürşid-i kamil, insanı Resulullah'a ve Hakka vasıl edendir' Dedi.

Lisan

Gavs Hazretlerine derdini anlatmaya bir gurup gelir. Ancak gurubun dili yabancıdır. Bir sofiye işaret eder. Sofi: “Ben Türkçe’den başka dil bilmem” der. Diğer sofi arkadaşına döner: “Sen tercümanlık yap” Der. Sofi de konuşulan dili bilmemesine rağmen anlatılanları tercüme eder. 


YOL NOTLARI

1- Gavs-i Bilvanisi’nin Hayatı (Dr. A. Selahaddin KINACI) adlı kitabını alıp okumalı.
2- Gavs-ul Âzâm Abdulhakim el-Hüseyni Hazretlerine doğduğu yere nispeten Gavs-ı Bilvânisî ismi de verilmiştir.
3- Menzile gelenlerin kalabileceği, yemek yiyebileceği yerler mevcuttur. Özelikle onlarca insanın ağırlanmasındaki yiyeceklerin büyük bir bölümü, bu belde halkı tarafından bağda bahçede üretilmekte, buğdayı kendi değirmeninde öğütülmekte, ekmeği kendi fırınında pişmekte, çorbası kendi ocağında kaynamaktadır. 

NASIL GİDİLİR
Menzil'e, Adıyaman ilinin Kahta ilçesinden gidilir. Adıyaman'a karayolu ile ulaşmak mümkündür. Havayolu ile de Adıyaman, Şanlıurfa, Gaziantep veya Malatya illerine, oradan da karayolu ile Kahta'dan Menzil'e varmak mümkündür.
 

 
HASAN MAHİR


.

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Tarikat Hakkında

Tarih17 Ekim 2010, 23:19Editör

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Tarikat Hakkındaki sözleri...


“Bu tarikat-ı aliye Kur’anın özüdür, Kur’anı Kerimin hikmeti, takvasıdır. Bu tarikat-ı aliye çok değerlidir, çok hassastır, naziktir. Bu tarikatı aliye bembeyazdır, en ufak bir leke olursa hemen gösterir, leke değmemesi için çok dikkatli olmak lazım. Bu ebedi olarak insanın hayatını kurtarır”


Nakşibendi Tarikatının gayesi Allahın rızasıdır. Bu tarikatı aliyenin gayesi emri bil maruf nehyi Anil münkerdir. Yani Allahın emirlerini yerine getirip, yasaklarından uzaklaşmaktır. Bunu kalbine Nakş etmektir. Bunu yapmakta bir ibadettir. Allahu teala kur’anda buyururki

—(Ey ademoğlu şeytana Tapmayın o sizin düşmanınızdır. Bana ibadet edin doğru yol budur)-(yasin—60-61) işte bu ibadet Tarikatın gayesidir. Gaye Allahın emirlerini yerine getirmek yasaklarından uzak durmaktır. Böyle Davranmak ameli salihtir. Ameli Salih ise Allahın rızasıdır. Tarikatta bunun üzerinde durmaktır.

Bu tarıkatı aliyenin amacı Allahu tealanın rızasını almak ve onun emirlerini yerine getirmektir.


“ Bu tarikatı Nakşibendiyenin gayesi cihattır en büyük cihad nefis ve şeytan üzerinedir ilk önce İnsan kendi nefsine dikkat etmesi gerekir. Nakşibendilerin amelleri zikirlerinin gayesi kalb hidayetidir."


“Tarikat şeriatın özüdür. Tarikat takvadır. Bu ikisi birbirinden ayrılmaz, ikisini birbirinden ayıran, şeriat ayrı şeydir, tarikat ayrı bir şeydir diyen zındıktır


“Bu tarikatı aliye tarikatı Nakşibendi kıyamete kadar devam edecektir.


“ Bu tarikatı aliyenin niyetide, işide aynıdır.


“Tarikat bozulmaz insan bozulur.


“Bu yol sıratı müstakimdir. Bu tarikatta ebubekiri sıddıkin yoludur. Sadakat yoludur sıdık olmak lazım.


“Şeriat kök tarikat gövde amel ise meyvedir bu üçü şarttır. Kök olmasa gövde ayakta duramaz gövde olmasa meyvelerde olmaz. Yalnız kök ve gövde ama meyve olmazsa olmaz. Meyvesiz ağaç ise odun olur kesilir yakılır. Tarikat ve şeriat bir bütündür. Ayrı şeyler değildir. Her kim şeriatı ve tarikatı ayırmaya kalkarsa zındık olur.Tarikat nurdur ışıktır aynen taksinin farı gibi taksinin her şeyi tamam olsa fakat farı ışığı olmasa sağlıklı gidemez,kısa zamanda tepe takla gider.”


“ Resulullah(s.a.v) buyurmuştur ki “ Kıyamete kadar hak üzere bulunan bir cemaat olacak”. O da bu tariki aliyedir. Çünkü diğerlerine bakıyoruz (isim vermiyoruz) kimi dünyalık için, kimi koltuk için çalisiyor. Allah rızası için çalismiyor yada şeriata dikkat etmiyorlar, edebe adaba uymuyorlar. Gavs hazretleri de “Bu tariki aliye, tariki Nakşi kıyamete kadar devam edecek” demiş. Gavsın bu sözü ve Efendimiz (s.a.v) hadisine bakıyoruz, bu yoldan başka tariki müstakim kalmamış. İnşaallah kıyamete kadar devam eder. Bizde bu kanaatteyiz. 


“Bütün cehalet cahillikten doğuyor. İnsan kök yani Şeriat, gövde tarikatı olsa meyvesi, yani virdi yoksa yine olmuyor. Vird nurdur, ışıktır. Şeriat, Tarikat ve amel bunlardan bir tanesi noksan olsa, Sadatlar kabul etmiyor. Şeriat, Tarikat, Vird Allahu Teala'nın levhasıdır. Resulullah Efendimiz (sav) in levhasıdır. Ebubekir Sıddık (ra) ve Sadatı Kiramın levhasıdır. Süt gibi, kar gibi bembeyaz nurdur. Zerrei miskal leke kabul etmez”

“ Nakşîbendi Tarikatı hakiki bir tarikattır. Bundan istifade edip gayeye ulaşmak da ancak tarikata uymayan şeylerden kaçınmak, tarikatın yolundan gitmek ve Allah’a ulaşmayı hedef edinmekle mümkündür. Bu da ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti, ve nazarlarıyla olur. Amelinin kuvvetiyle hedefe kimse ulaşamaz. Daha henüz tarikata girmeden bile insanda değişmeler olmaya başlar. Allah muhabbeti hasıl olur. Rabbü’l-Âlemin Hazretleri’nin sevgisi kalplere dolmaya başlar. Kalpler dünyadan koparak, Allah’a, Allah yoluna yönelir. Fakat ne zaman ki tarikata girilirse bu haller o zaman daha da pekişir, kuvvetlenir. Bütün bu değişmeler sohbet kuvvetiyle, zahiri kuvvetle değil, ancak ve ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti ve Nakşîbendi Tarikatı’nın bereketiyle meydana gelir”.

İnsan hakiki olarak tarikata girdikten, hakiki olarak tövbe edip pişman olduktan sonra, derhal dünya muhabbetinin kesildiğini, eski tamah, buğz ve düşmanlık hallerinin kalmadığını, eski fiil ve hareketlerinin terk edildiğini görür, anlar. Bütün arkadaşlarının değiştiğini fark eder. Tövbe edip tarikata giren o kimsenin huyu değişir; halim olur, sabır ehli olur, kendisinden hakiki muhabbet zuhuru gelir. Allah’a kulluk, tâât tatlı olmaya başlar. İşte bütün bu değişmeler ancak manevi kuvvetle olabilir, zahiri kuvvetle değil. Çok güzel vaaz ve nasihat edip sohbette bulunan çok kimseler vardır ki, topluluklara hitap ederler. Herkes onları dinler. Fakat hiçbir te’sir icra edemezler. Cemaat dağıldıktan sonra sanki hiç o vaaz ve nasihatı dinlememişler gibi cemaatle değişme olmaz. Eğer zahiri kuvvetle irşad işi olsaydı, cemaatin çok değişmesi icap ederdi. İşte bunlar gösteriyor ki, Nakşîbendi’lerdeki değişmeler, düzelmeler bir manevi tasarrufun neticesidir. Zahiri tasarrufla değildir.


Gavs (K.S.A) buyurdu. Gavs-i Hizanî’den bahs ederek, “Onun sohbetleri yok denecek kadar azdı, çok ender sohbet ederdi. Fakat manevi tasarrufun çoklugundan cemaatinin hemen hepsi Allah aşkı, cezbe ve muhabbet içinde bulunurlardı. Zahiri tasarrufla olsaydı bunların olmaması icap ederdi. Demek ki manevi tasarrufla olmaktadır.”

İnsanın Allah’a, bu Nakşîbendi Tarikatı’nı nasip ettiği için, insanı vasıta kıldığı için çok hamd ve şükür etmesi lâzım gelir. İnsan gerçekleri ancak bu Tarikata girdikten sonra görebiliyor. Nakşîbendi Tarikatı’nda olanlar, özellikle tarikatta olmayanlara baktığı zaman, onların bu helâldir, şu helâl değil, diye tefrik etmeden önlerine ne gelirse, hoşlarına ne giderse, almakta ve yapmakta olduklarını görüp şeriat ve tarikattan, onların emirlerinden haberlerinin hiç olmadığını müşahede ediyor. Fakat insan tarikata girdikten sonra bunlardan uzaklaştığını görüp hissettiği için Allah’a çok şükür ve hamd etmesi lâzımdır. Çünkü Cenab-ı Hak bu tarikatı âliyi kendisine nasip edip kurtuluşuna sebep kılmıştır.

İnsanın tarikatın kıymetini bilip verilen vazifelere devam etmesi, atalet göstermemesi lâzımdır ki Allah-u Teâla vermiş olduğu nimetleri geri almasın. Rabbü’l-Âlemin verdiği nimetin kıymetini bilmeyenlerin elinden alır. Nasıl ki Allah-u Teâla bir yerden insana rızkını verdi mi, ona riayet edip o işe sarılması lâzımdır ki işini kaybetmesin, Rabbü’l-Âlemin onun rızkını kesmesin. İşte Allah yolu da aynen böyledir. İnsan bir yerden bir menfaat görürse ona devam etmesi lâzımdır ki Allah-u Teâla elinden almasın. Buna göre kişi Müslümanlığını ziyadeleştirmesi, günahlardan kendini daha çok muhafaza etmesi, Allah emrine karşi gelmekten kendini daha koruması, Allah’ın vermiş olduğu nimetleri unutmaması, amellerinde gevşeklik yapmayıp bilâkis onu günden güne ziyadeleştirmesi icap eder.

“BU TARİK-İ NAKŞIBENDİ TARİK-İ MÜSTAKİMDİR. SADIK BİR YOLDUR. SONRA EN SADIK YOLDUR. EBU BEKİR-İ SIDDIK YOLUDUR.O SIDKI İLE GİDİYOR. O SIDK İLE SADIK OLMAK ŞARTTIR SADIK OLALIM Kİ; BİZ MENFAAT BULALIM. PEYGAMBER(SAV)ÜMMETI DE MENFAAT BULSUN. ALLAHU TEALA BU TARİKATI MÜSTAKİMİ BİZE NASİP ETSİN, BU TARİKATI MÜSTAKİMİ DEVAM ETTİRSİN. KİYAMETE KADARBİZİPEYGAMBER (SAV) NİN ŞEFAATİNDEN AYIRMASIN. BU SAADATI NAKŞIBENDİNİN GÖLGESİNDEN AYIRMASIN. BU PEYGAMBERBU PEYGAMBER (SAV)’İN YOLUNDAN DA AYIRMASIN. SAADATI NAKŞIBENDİNİ YOLUNDAN TARİKATI MÜSTAKIMDEN AYIRMASIN. "


.

Sofilik yolunun edepleri

Tarih08 Ekim 2010, 23:54Editör

Nakşibendilikte bir sofinin edep başlangıcı..

Velilerin kalplerini irfan nuru ile aydınlatan göğüslerini hikmetlerle süsleyen ve insanların onlardan faydalanmasını sağlayan Allah(cc) (c.c.) hamdolsun.

Fakir, zengin herkese gönderilen ve İman Süreyya Yıldızına bağlansa bile Faris oğullarından bir kavim ona ulaşacaktır buyuran Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin, alinin, ashabının üzerine sayısız salat, selam ve rahmet olsun. Onlar Allah(cc)in (c.c.) ahlakıyla edeplendiler, yüce ahlaklarını pekiştirdiler ve doğru yolun isteklilerine hak yolu gösterdiler.

Bundan sonra açıklayacağımız kutsal kelimelerdir; o kelimelerden yansıyan misk kokulu yararlı edeplerdir.

Bu yüce tarikatın amacı, amelde(ibadetlerimizde) ihlası(samimiyeti) kazanmak için Allah(cc) (c.c.) sevgisini elde etmeğe çalışmaktır. Ihlaş; dünya ve ahret çıkarı gözetmeden bütün sözlerin,hareketlerin ve ibadetlerin Allah(cc) (c.c.) rızasını (Allah(cc)-u Tealanın Zatı) için yapılmasıdır. Bu gaye sadece sünnete uymak ve gafleti yok etmekle erişilir. Bunu sağlamak için bu yolun isteklisinin iki şeye devam etmesi gerekir;

1- Ruhsat ve Bidatlardan kaçınarak Şeriat-ı Muhammediye’ye uymak,

2- Gafleti tamamıyla gidermek.

İste bu yol bu iki esastan ibarettir. Mürid gafleti kovarak ve şeriata uyarak basarili olabilir.

Bu yolun isteklisi açlık, tokluk, susma ve öfke halindeyken, uykuda ve uyanıkken, dostları ve yabancılarla görüşürken, yalnızken veya topluluk içerisindeyken kalbindeki düşünceleri bir noktada toplayıp nefsini dizginler; böylece kalbinin uyanık kalmasını sağlar. Bu kişiyi fitne ve ayrılık rüzgarları etkileyemez. Aksine felaket, bela ve ayrılık halinde daha fazla uyanık olur. Mürit sünnete uyarak bütün mekruh ve haramları hatta en iyi davranışın(hilaf-i evla) dışındaki uygulamaları bile yapmaz; dinin emirlerini yerine getirir. Eskiden yapmış olduğu haram ve mekruhlardan veya yapmadığı dini emirleri için istiğfar eder. Bunlar uyulması gereken önemli kurallardır.

Mürid gafleti gidermek için çaba sarf ederek huzur alışkanlığını kazanmaya çalışır. Buna vukuf-i kalbi (kalbin Allah(cc)tan (c.c.) uyanık olması hali) denir. Bu yalnız zikir veya rabıta ile yahut her ikisi ile şiddetle kalbe yönelmeyle kazanılır. Hak yolcusu kalbinin üzerinde o kadar durur ki gaflete girmek istese giremez ve huzur alışkanlığını bırakmak istese bırakamaz.

Allah(cc) dostları ittifak etmişler; kimin edebi yoksa tarikatta devam edemez, devam etmeyince Allah(cc)a ulaşamaz. Edep sahibi kısa dönemde büyük kişilerin mertebesine ulaşır.

S. İhsan Erol

 


.

Günahlarımız ve Tevbe

Tarih08 Ekim 2010, 16:56Editör

Günahlarımız ve tevbeye dair yazı..

İnsanın günah işlemeye müsait bir yaratılışı var. Her an bir iyilik yapması mümkün olduğu gibi günah işlemesi de mümkündür. Bir an olur, duyuları ile günah işlemekten kurtulamaz. Bundan kurtulacak olsa kalbindeki fesat onu yakalar. Bundan kurtulmaya çalışsa şeytanın vesvesesi yakasını bırakmaz. 

Şeytan, kalbin Allah'ı anmasını engellemek için değişik fikir ve vesveseler verir. Kendimizi bir an şeytanın vesvesesinden kurtulmuş saysak, aziz ve celil olan Allah'ı bilmekte kusurlu olma hususunda gafletten kurtulamayız. 

Ayrıca insanoğlu, hakikatini tam idrak edemediğinden kadere karşı gelmek, yaratılmışlarda noksan ve abes şeyler bulmak gibi değişik düşünce ve görüşlerle de günah işleyebilir. 
Bütün bunlar müminlerin kendi durumlarına, manevi hallerine göre de değişiklik göstermektedir. Herkes kendi yaptıklarına, idrak ve anlayışına, ilmine, yaşayış ve ahvaline göre değişik günahlar işler. Hemen her hal için, taat ve günahın sınır ve şartları vardır. Bunları korumak taat, onların dışına çıkıp gaflete dalmak ise günah sayılır. 

Bütün bunlara karşılık olarak Allah Tealâ kullarına büyük bir ikram ve ihsan olarak tevbeyi vermiştir. Tevbe her kulun bulunduğu durumdan kurtulup ilerlemesini, yükselmesini sağlayan bir nimettir. 

Alim cahil herkes tevbeye muhtaçtır. Ancak kişilere göre bazı değişikler olur. Mesela manen yüksek derecelere ermiş olanların ('havas'ın) tevbeleri günahları terk etmiş olmalarına rağmen çoğunlukla bir anlık gafletten ötürüdür. Havas'ın havas'ı sayılan Allah dostlarının tevbeleri ise kalpleri bir lahza Allah Tealâ'nın zatından masiva sayılan şeylere kaymasından dolayıdır. 

Nitekim Zünnun Mısrî k.s. Hazretleri buyurur ki: "Sıradan insanların ('avam'ın) tevbesi günahlarından, havas'ın tevbesi ise gafletten ötürüdür." 
Tevbe edenden tevbe edene çok fark vardır. Hatalardan tevbe edenle gaflet hallerinden tevbe eden bir olmaz. Bir tevbe eden de var ki, kalbi, halkı yaratan zatın gayrısına kaydığı için tevbe eder. 

Diğer insanlar bir yana, peygamber efendilerimiz dahi tevbesiz kalmamışlardır. Rasul-i Kibriya s.a.v. Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde: "Bazen kalbime perdeye benzer bir şey gerilir. Bunun için Yüce Allah'a günde yetmiş kere tevbe ederim." buyurmuştur. 

Tevbe etmek, günah işleyen her şahıs için farzdır. Tevbesiz kalmak hüsran, büyük bir fırsat kaçırmak, büyük gaflettir. Allah'ın rahmet deryasına yol açan tevbeye sarılmak ise bahtiyarlıktır. 

Büyükler dahi Allah Tealâ'ya layıkıyla kulluk edemediklerini söylemiş ve her zaman tevbe etmişlerdir. Bize düşen ise asla günahsız olduğumuzu düşünmeyip, tevbe ederek Allah Tealâ'nın rahmetine sığınmaktır.
 
Mehmet ILDIRAR


.

Tasavvufda Yol Almak Edeple Olur

Tarih23 Eylül 2010, 16:08Editör

Tasavvufda Yol Almak Edeple Olur hakkında güzel bir yazı...

Nakşibendi büyükleri, Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimizin öğrettiği hem zâhir hem de bâtıni edeplere sımsıkı sarılmışlardır.

Seyri sülük esnasındaki sohbet, vird, hatme ve diğer zikirler zâhirî edepler içine girer.

Kalbin gaflet ve kötülüklerden temizlenmesi, nefsin terbiye edilmesi ve ruhun ilahi huzura yükselecek hâle getirilmesi de bâtınî edepler içine girer.

Edeb, her şeyi gereğince ve yerince yapmaktır. Bunun yolu da, bütün fikir ve fiillerde edeb abidesi, peygamberlerin imamı Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimize uymaktır. Bütün Allah dostları, Hak yolunda ne elde etmiş iseler, Efendimizin edebine uyarak elde etmişlerdir.

Büyük veli Seriy es-Sakati: (k.s):

“Edeb, aklın tercümanıdır.”8 demiştir. Demek ki herkes edebi kadar akıllı, aklı kadar şerefli, şerefi kadar kıymetlidir.

Edebine göre yapılmayan şeyler ne kadar çok olursa olsun fayda sağlamaz. İnsan bir işin usulüne göre gitmez ise o işte ömrünü verse hayırlı bir sonuç alamaz.

Allah’ın yeryüzündeki şahidi ve hâlifesi olan ariflere hürmet kalpteki takvadan ileri gelir. Onlara karşı edebi koruyamayan kimsenin tasavvuf yolunda hiç bir nasibi olmaz.9

Arifler: “Önce usul, sonra vusul” demişlerdir. Yani, maksadına ulaşmak isteyen kimse, önce o işin usulüne göre yola çıkarsa, hedefine varır, yoksa yolda kalır.

Büyük alim Abdullah b. Mubarek (r.a) ne güzel söylemiş:

“Bizler daha çok ilme değil, daha fazla edebe muhtacız.”10

Hak yoluna giren talip için ana sermaye edeptir. Edebi olmayanın Allah yolunda elde edeceği hiç bir şeyi yoktur.

Edeb, kalbte, sözde ve fiilde olur

Kalbin edebi, niyette ihlas ve samimiyettir. Bunların sonucu, Allah için sevmek, Allah için vermek, Allah için yermek ve Allah için menetmektir. Bu hâl, imanın en yüksek zirvesidir ve kâmil insan olmanın alametidir. O, Allahu Tealanın sevdiği kullarına bir hediyesidir. Büyükler, bu ahlakın ihsan mertebesi olduğunu ve onun vücuda ancak zati zikir sayesinde yerleşeceğini belirtiyorlar. Zati zikir; her yerde, her işte, her hâlde kalb, ruh, sır ve diğer latifelerle Allahu Teala’yı zikretmekten ibarettir.

Gavs-ı Bilvanisî Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni (k.s) zikir ve edep hakkındaki bir sohbetinde şöyle buyurmuştur:


“Bakınız, bu milletin başına ne geldiyse gafletten geldi. Şah-ı Hazne (k.s): “gaflet kadar hiçbir kötü hâl yoktur” derdi. Kimin başına ne geldiyse nefsinin hilelerinden gafil kaldığı için gelmiştir. Bir kişi kendi kuvveti ile gafleti terk edemiyorsa edebe sarılsın. Şöyle ki, Rabbim her an her yerde beni görüyor diye düşünsün ve o konuda nefsini zorlasın. Açık ve gizli edeplere uymakla insanın kalbi uyanır. Böylece gaflet yok olur.”11

Sözün edebi, makama uygun söylenmesidir. Her makam, ayrı bir tarz ve tavır ister. Her söz yerinde, zamanında, gereği kadar söylenirse değerli ve geçerlidir. Söz, hacet kadar sarf edilmelidir. Sözde yalan ve yapmacık olmamalıdır. Söz sahibinin sözü ile özü, içi ile dışı aynı olmalıdır. Mürşide ve müminlere karşı samimiyet ancak böyle mümkün olur.

Fiilin/işin edebi, makama uygun davranmaktır. Her şahsın, her makamın, her ibadet ve taatın kendine has edebi vardır. Bütün edepler, sünnet-i seniyyede öğretilmiştir. Edep, Hakka ve halka karşı nasıl davranacağını bilmektir. Kısaca güzel ahlaktır. Bu edepleri, tek tek öğrenmeli ve güç nisbetinde yapmalıdır.

İlim edeple güzel olur. Hak yolcusu ancak edeple yol alır. Zikir, edeple fayda verir. İbadet edeple yapılırsa Allah’a yükselir. Tövbe, edeple kabul edilir. Bunun için Allah dostları talebelerinden her işte edep ister, edep bekler. Tasavvuf yolunda, bütün menzil ve makamlarda insanın önüne tek levha çıkar:

“Edep Yâ Hû!”

S. MUHAMMED SAKİ EROL

 Sülemi , Tabakatu’s-Sufiyye, 52.
9 ) Hucviri , Kefşu’l-Mahcub, 401.
10 )Kuşeyri, Risale, II, 561; Sühreverdi, Gerçek Tasavvuf, 365.
11 )Seyyid Abdulhakim Hüseyni ve Nakşibendi Tarikatı , 41-42.


.

Nakşibendilik - 1

Tarih23 Eylül 2010, 14:33Editör

Nakşibendi Tarikatı hakkında ele alınmış bir yazı...

Seyda Muhammed Raşid Erol hazretleri (k.s.) sağlam bir itikad bilgi sinden sonra fıkıh kaidelerinin (ilmihal bilgileri) iyice öğrenilmesini tavsiye eder, bundan sonra Nakşibendi adabının tam olarak uygulanmasını isterdi. 

Kendi uygulamalarında ve yaşantısında hiç bir zaman Sünnet-i Şerife ve Şeriat-ı Garra'ya aykırı en ufak bir hareketi görülmezdi. Bilhassa kadınlarla erkeklerin bir arada bulunarak çeşitli faaliyetlerde bulunmaları, sohbetleri gibi zamanımızda dikkat edilmeyen uygunsuz davranışlar üzerinde çok dururdu.

Bağlılarından bunlara dair istismar edici şikayetlerin gelmesi onu çok üzerdi. Bu zamana kadar tarikatın saf olarak korunması şeriat ve tarikat adabına tam olarak riayetten dolayı olduğunu sık sık tekrarlardı. Nakşibendi tarikatının iman ve ümmet-i Muhammede mensubiyetten sonra üçüncü büyük nimet olduğunu birçok sohbetlerinde anlatmışlardı: "Nakşibendi tarikati hakikî ve paha biçilmez bir tarikattir. 

Bundan istifade edip gayeye ulaşmak ancak tarikata uymayan şeylerden kaçinmak, tarikatin yolundan gitmek ve ALLAH (c.c.)'a ulaşmaya hedef edinmekle mümkündür. Kurallarina uyulursa, görecegi istifadeyi hiçbir şeyde göremez. Bu, insani ALLAH'a götüren en kestirme ve emniyetli yoldur. Ancak hakiki Nakşibendi olabilmek için, insanin tarikat adabina, şartlarina ve talimatlarina göre hareket etmesi, dikkatli rabita yapmasi lazimdir. Bu öyle büyük bir tarikattir ki daha henüz girilmeden bile insanda degişiklikler olmaya başlar. ALLAH muhabbeti kalblere dolmaya başlar, dünyadan yüz çevrilir.

Fakat tarikata girildikten sonra bu haller kuvvetlenmeye başlar. Dünya sevgisi kesilir, eski cimrilik, nefret, kin ve düşmanlik hallerinin kalmadigi, eski davranişların terkedildiği gözlenir. Arkadaş çevresinin degiştigini görür, huyu farklilaşir, halim olur, sabir ehli olur. ALLAH (c.c.)'ın bahsedildigi sohbetler her şeyden tatli olur, taât ve ibadet hoş gelir. 

Nakşibendi olduktan çok kisa bir süre sonra yüzünü ALLAH'a döndürür. Hatta bazilari samimi olarak şeyhinin elini tutup tevbe ettigi andan itibaren, adap ve talimat almadan ALLAH (c.c.) evliyalari arasina karişir. Nakşibendi Tarikatinda olanlar, mensub olmayanlara baktigi zaman onlarin helal-haram demeksizin önlerine ne gelirse, hoşlarina ne giderse, almakta ve yapmakta olduklarim görüp fikih ve tarikattan haberleri olmadigini görüyor. Fakat tarikata girince, bunlan farkediyor, dikkat etmeye başliyor. Rabbine karşi vermiş oldugu söze: 

"Ya Rabbi, ben pişmanim, yaptigim bütün günahlardan nadimim. Keşke yapmasaydim, inşaALLAH bir daha yapmayacagini "

ahdine sadik kalarak ALLAH (c.c.) Teala'nin dostlugunu gözetir. ALLAHu Teala'yla dostluk ise insani şeytanin şerrinden mutlak korur; zira tarikat-i aliyye'ye intisab eden kimse devamli zikirle meşgul oldugundan şeytan ona yaklaşamaz." 

Seyda hazretleri (k.s.) hakkinda en çok sarfedilen sözlerden birisi: "Niçin sohbet yapmiyor?" .idi. Hemen her zaman duyulan bu itham tam olarak gerçekleri yansıtmıyordu. İrşadının başlangıcından beri çevresinde bulunanların şehadetine göre ilk yıllarda akşam ile yatsı namazları arasında mazaretleri dışında cemaate düzenli olarak sohbette bulunurdu.

Bu durum ziyaretçilerin akın akın gelip, akşam namazından saatler sonrasına kadar süren tevbe ve tarikat telkinine kadar devam etmiştir. Şeyda hazretleri bundan sonra sohbet etmeye zaman bulamamıştır. Ancak özel durumlar veya seyahatlerde uygun anlarda nadiren sohbette bulunmuşlardır. Zaten kendiside daha Önceleri sohbetin zahiri sözlerinin değil manevi tasarruf gücünün Önemli olduğunu; esas gücün mürşid-i kamilin meclisteki cemaate tasarrufatıyla ortaya çıktığını söylemişti. Zahiri sözle tesir olsaydı vaiz ve hocaların kalabalık camilerdeki halka hitaplarının etkili olması gerektiğinden bahsederek şu şekilde buyurmuşlardı: "Sohbet bir eğlencedir. 

Nasıl ki üç-dört yaşındaki çocukları lafla eğlendirirler, mükafatlandırırlar veya kandırırlar ise sohbette büyükleri cennetten bahsedip neşelendirmek, cehennemden bahsedip korkutmak içindir. Salikleri başlangiçta tarikata aliştirmak için sohbet yapilir. Esasta, hakiki Nakşibendi tarikatinda sohbet yoktu, sonralari bir rükün mesabesinde olan sohbete Sadati Nakşibendi çok fazla kiymet vermemişlerdir.

Irşad sohbetle degil manevi tasarruf iledir, Şayet irşad sohbetle olsaydi, binlerce vaiz, hatip ve konuşmasi güzel kimselerin birer mürşid olup irşad makaminda oturmalari icab ederdi. Tam tersine, Gavsi Hizani gibi zatlarin çok az sohbetle çok geniş kitleleri irşad etmeleri irşadin zahiri sözle degil, batini olan manevî tasarrufla oldugunun işaretidir. Sohbet ise manevî tasarrufa zemin hazirlayan, talipte alma gücünü kuvvetlendiren bir araçtir.

Zaten bu zamanın insanlarını sadatın himmeti ve manevî tasarrufu olmadan düzeltmek çok zordur. Çünkü fesad çoğalmış, her tarafı zorluk ve günahlar sarmıştır. İnsanın bunlara karşı direnme gücü olmadığı için Nakşibendiyye tasarrufu ve himmeti olmaksızın ALLAH'ın yolunu tutmak mümkün olmaz. Eskiden insana nefs ve şeytan düşman iken şimdi bütün alem insanın dinine ve imanına düşman olmuştur.

Bunlarla ancak Nakşibendi silsilesinin himmeti ve manevi kuvveliyle mücadele edebilir. İsteklilerin Nakşibendî Tarikatı Pakistan'da, Hindistan'da, Yernen'de bile olsa hiç durmadan oralara koşup tarikata intisap etmeleri icab ederdi. ALLAH dostluğunu kazanmak isteyenleri bu tarikatın ne kadar faydalı olduğunu çok iyi bilirler. Nakşibendi Tarikatında ve diğer tarikatlarda tek gaye ALLAH'ın rızasını kazanmaktır.

Peygamberin (s.a.v.) şeriatına tam ittiba ederek şu husus bilinmelidir; mak-sud tarikat değil ALLAH'ın zatı, ALLAH'ın dostluğudur. ALLAH'ın rızası kazanılınca insanda hiçbir noksanlık kalmaz, dünya ve ahiretin iyikleri ona verilir. Dünyadaki mükafatlardan daha önemlisi ahiret hayatındaki güzelliklerdir; ebedi olarak rahat, huzur, saattet ve nihayet Cemalullah'a kavuşmaktır." 
 
Seyda hazretleri Nakşibendi tarikatinin başlangicinin Hz. Ebubekir Siddik (r.a.) hazretlerine dayandigini, onun da bu yolun adab ve talimatini Hz. Resulul-ah'tan talim ettigini söylemiş ve şöyle anlatmiştir:

"Bu öyle bir tariktir ki insanın amelinde riyanın eseri bile bulunmaz. Zira yapılan görevler kişinin kendisi ile Rabbi arasında kalır, hiç kimse sırrına vakıf olamaz, hatta ALLAHu Teala'nın meleklerinin bile, haberi olmaz. Sevap yazmakla görevli olan meleğin haberi olmadığı için yapılan amelleri hesap defterine geçiremezler. O ALLAH'ın ilminde ve emanetinde kalan gizli bir mal olduğu için varlık duygusuna yol açmaz, hayırları batıl etmez. Ancak kıyamette Alemlerin Rabbi açıkladığı zaman bilinir.

Gavs hazretlerinin cahil, ilimden nasipsiz bir müridi vardı. Bir gün Gavs hazretlerine: "Kurban, kalben zikir yaptığım zaman melekler yazmıyorlar. Fakat sesli zikir yapıp salavat getirdiğimde meleklerin yazı yazarken kalemlerinin sesini duyuyorum. Tekrar kalben zikire geçtiğimde sesleri duyamıyorum." dedi. 

Bunu saflığından, bilmediğinden söylüyordu. Gavs hazretleri: "Doğrudur, kalpten yaptığın gizli zikri ALLAHu Teala'nın melekleri yazmazlar. İnsanın ağzından çıkmayana kadar onlar yazmazlar, fakat yapılan zikirde melekler yazmadı diye kaybolmaz. Kıyamete kadar ALLAHu Teala'nın yanında emanette kalır." buyurdular. 

Nakşibendi de esas insanın kalbidir. Yapılacak zikirse onun ıslahıdır, kalbin çalışması içindir. Çalışmaya başlayan kalb aynen saate benzer, sahibi başka işlerle meşgul olsa bile o saat gibi çalışmasına devam eder. Çalışmıyorsa da sahibine fayda temin etmez. Aynı zamanda kalbi çalışanın durumu, dükkanı dolu olup kazancı çok olana benzer ki çalışmaya başlıyan kalbi, her vakit devamlı olarak ALLAH'ın zikriyle meşgul eder. 

Bir saniye, bir dakika bile boş durup gafil olmaz. Halbuki boş olanın durumu da dükkanı boş olana benzer. Kalbi bir dakika zikrederse geri zamanı boş geçer, haliyle kendisine de bir dakikalık zikir yazılır. Radyo evi çalıştığı zarnan nasıl açılan her radyodan ses çıkarsa, çalışmadığı zaman akşama kadar radyoyu açık bıraksan ses gelmezse, vücudun radyoevi olan kalb ALLAH'ın zikrini yaptığında bütün vücutta onunla zikreder.

Şayet kalb ölüyse tüm vücutta ölüdür. Bu tarikatta zikirlerin hepsi hafidir (gizlidir), aleni (açıktan) hiçbir şey yoktur. Vird, Rabıta, Teveccüh, Hatme ve diğer zikirlerin hepsi gizlidir, insanın Rabbi ve kendisi arasındadır. Tarikatı Nakşibendide mürid tevbe alıp intisab edince Alemlerin Rabbi mürşidin ervahından bir tane halkeder.

O devamlı müridle olur, kalbine tasarrufta bulunur. İsterse milyonlarca mürid bulunsun ALLAHu Teala o kadar ervah yaratır. Bu Alemlerin Rabbi için zor değildir. ALLAHu Teala dostları olan Sadat-ı Nakşibendi için binlerce, hatta onbinlerce ervah yaratır ve böylece tasarrufta bulunmalarına izin verir. Mürşid-i kamil Cenab-ı Hakkın izniyle ve yardımıyla ervahı vasıtasiyle müridin durumundan haberdar olur. 

Günah işlemeye yellenmez, namaz vakti uykudan uyanama-yınca şeytan musallat olunca ALLAHu Teala'nın bildir-mesiyle müridi görür, ikaz eder ve mani olur. 

Buraya kadar sayılan sebeblerden dolayı ve günahlardan sakınıldığı, halkın menfaat gördüğü ve onunla ALLAH'ın yoluna girilip talibinin çok olması dolayısıyla Nakşibendi Tarikatına devamlı hücum edilmektedir.

Bal arısı nasıl tatlıya konuyorsa, tabiatıyla bu tarikata da saldırı olacaktır. Fakat şu ana kadar eksilme olmadan sürmüştür ve sürecektir. Tarikatı Nakşibendiye hakkında Şeyda Hazretle-ri'nin zaman zaman belirtmiş olduğu görüşlerini aktardıktan sonra bu yolu talebedenlerden uyulması istenen edeblerden kısaca bahsetmek istiyoruz. 

Zira tarikatın anası edebdir, insan ALLAH-u Teala'ya ancak edeble erişir, erişemeyende edebi terkettiğinden erişemez, bilinen sözdür: "Vusulsuzlük, usulsüzlüktendir (erişememek, kuralsızlıktandır.)" denmiştir. Bundan dolayı tarikata giren bir talibin aşağıda sayılan adaba uygun hareket etmesi menfaati icabıdır: Tarikatten gaye kendi nefsini ıslah etmek ve ihla-sı kazanmak içni Muhabbetullahı tahsil etmektir. Bu işin temeli ise MUHABBET VE GAYRET'tir. 

Şah-i Nakşibend (k.s.) hazretlerinin açikladigi gibi bu yolda kemâl derecesine erişmek için bütün vaciplere uyulacak, bid'atlardan, ruhsatlardan kaçinarak haram ve mekruhlardan sakınılacaktir. Bu tarîk batil ve şeriate muhalif saçma sapan sözlerden uzaktir. Eğer şeriat hududu tesbit edilmemiş olsaydı,.nefs ve şeytanin bizi aldatacagi muhakkakti. 

Lakin şeriatin hududuna tecavüz etmek muhabbet ve gayrete ziddir. Bu nedenle şeriat hududunu aşmak veballerin enbüyügüdür. Şeriatin emirleri oldugu gibi tarikatin da adaplari vardir. Bu kurallara uymak lazimdir. Batil şeyler ihdas edip asliyette olmayan bid'atlari çikarmak en büyük ahlaksizlik ve en büyük adapsizliktir. 

Her şeyin bir kanunu bir nizami vardir.
 
Alıntı


.

Nefis ve Halleri - A. Geylani Hz.

Tarih02 Temmuz 2010, 10:36Editör

Nefis ve Halleri - A. Geylani Hz. dilinden..

Bu kadar külfetler içerisinde, varlığını gösteren yalnız Allah’ü Taala’dır. Bundan sonra nefsin gelir. Muhatap olarak meydanda da sen varsın.

Nefis; başta Allah’ın zıddıdır. Halbuki her şey sahiplidir. Böyle olduğu için nefis, hem yaradılış itibariyle, hem de mülk olarak Allah’ındır. Bu arada nefse boş iddia ve arzu, bir de kötülükleri ile sevinmesi kalır.

İş böyle olduğuna göre, sen, Hakka uyarak nefsine muhalefet edesen; Allah için nefsine hasım olmuş olursun... Allah-ü Taala, Davud’da (A.S) şöyle buyurdu:

- “Ya Davud, ben daimi kuvvetinim, bu kuvvetini nefsine düşman olarak ibadete vermeğe çalış. “

Ey mümin, eğer sen de böyle yapar ve bu halde kalırsan, kulluğun ve Allah’a karşı olan bağlılığın doğru olur. Rızkın ne ise... rahat,güzel, hoşolarak gelir; aziz ve mukerrem olursun. Ve her şey sana hizmet etmeğe başlar. Sana tazim ederler, hürmet ederler... Çünkü onlar yaratanına bağlıdır. Sen ise onun sevgili kulusun. Onları Hak yaratmıştır. Onlar da bunu ikrar etmektedirler. Nasıl ki; Allah-ü Taala bunu şu ayetlerde haber vermiştir.

- “Allah’ı tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur, lakin siz onların tesbihini anlayamazsınız.”

- “ Göğe ve yere isteyerek veya zorla geliniz... diye buyurdu. Onlar da dediler:

- İsteyerek geldik...”

İbadetin başı nefse muhalefet etmektir. Allah-ü Taala buyurdu:

- “Nefsine uyma; nefs seni Allah yolundan ayırır.”

Davud’a da şöyle buyurmuştur:

- “Ey Davud, nefsini bırak, çünkü o, daima münazaa çıkarır. “

Beyazid-i Bestami’den (Rh.) bir rivayet vardır. Beyazid mana aleminde tecelli-i ilahiye nail olur ve sorar:

- “Yarabbi, sana nasıl gelinir?

Şu cevabı alır....

Nefsini bırak da gel...

Beyazid der ki:

Nefsimi bıraktım, yılan soyunduğu gibi ben de nefsimden soyundum... Her hayrın ve her güzelliğin onu bırakmakta olduğunu gördüm...”

Eğer takva halinde isen, nefsine daima muhalefet et... Halkın varlığını kalbinden çıkar. Onlardan her hangi bir şey bekleme. Onlara minnet etme. Onlara güvenme, onların elindeki dünyalığa göz atma. Onların iyiliği seni sevindirmesin, kötülükleri de gücendirmesin. Onların hediyesini, sadakasını, zekatlarını, adaklarını bekleme. Şayet senin mal, mülk sahibi bir adamın varsa sakın mirasına konmak için ölümünü .isteme...

Halkı hakikaten kalbinden çıkar. Onları kah açılan, kah kapanan bir kapı bil. Onları, meyvesi bazen var, bazen de yok olan ağaçlar gör... Bu işlerin hepsini bir faile bağla ve bir müdebbirin tedbiri kabul et. Bu fail ve müdebbirin de Allah olduğuna inan ki, muvahhid olasın.

Bu anlattığımız şeyleri kabul etmekle beraber kulların çalışmasını da inkar etme... Sonra cebriye mezhebine girmiş olursun. Her ikisini birleştirirsen cebriye mezhebinden kurtulursun. Allah’ın yardımı olmadan onların işi tamam olmayacağını iyi bil. Allah’ı unutarak onlara tapma. Bunların yaptığı, Allah’ın işinden ayrıdır, deme. Hakkı inkar etmiş olursun. Kadriye mezhebine girmiş olursun. Allah, gücü kuvveti verir, kullar da yapar, de...

Bu hükümlerde Allah’ın emri ne ise ona bağlan. Bunlardan haddi aşmayarak kısmetin ne ise onu al. Allah’ın hükmü, sana ve bütün mahlukata kendi verdiği hükmü ile olur. Sakın sen hakim olmaya kalkmayasın. Sen de onlar gibi kader-i ilahinin çizgisi dahilindesin. Kader ise karanlıktır. Karanlığa lamba ile gir. Bu lamba da Allah’ın kitabı, Peygamberin sünnetidir. Sakın bu ikisinden ayrılma... Eğer bir hatıra kalbine gelirse ve sıkışık durumda kalırsan, onu derhal kitap ve sünnet ölçüsüne vur... Mesela, zina etmek, gösteriş yapmak gibi şeylerden olduğunu görürsen, facir(*) ve fasiklerle(**) birleşmek gibi şeyler olursa –ki bunlar haramdır- sakın yapma... Derhal bu gibi düşünceleri bırak... Bunlardan başka haram şeyler olursa hemen ört... kaç... Kabul etme, amel etme... Bu gibi şeylerin şeytan tarafından sana hatırlatıldığını bil.

O sana gelen hatıranın, mübah olan arzulardan, evlenmek, yemek, içmek nev’inden bazı şeyler... yine yapma. İhtimal ki aklın ermediği bazı kötülükler onda gizlidir. Mesela bakarsın sana bir fikir gelir:

- Bu müşkülün için falan yere git; oradaki falan zata arz et...

Halbuki senin o zata ihtiyacın yoktur. Belki de senin ilmin, irfanın daha üstündür. Bunları da onunla anlıyorsun. Burada biraz dur. Hemen oraya koşma...

Bazen de kendi kendine dersin:

- Herhalde bu Allah tarafından ilhamdır, bununla amel edeyim...

Hayır bunu da yapma! Bu işte de hayırlısını bekle... Bunun Hak tarafından olduğunu anlamak için, o ilhamın sana tekerrür halinde gelmesi lazımdır... Yahut sana, o işi yapman için manevi bir emir verilir, o zaman yaparsın. Allah için bilgi sahibi olanlara bu gibi şeylerde bazı alametler zuhur eder; bunu da ancak akıllı veliler ve ebdal zümresi bilir.

Bu anlatılan şeyleri sakın yanlış anlama... Bunlar, emir ve yasakların haricindeki şeylere aittir. Şer’i hükümlere uyman ve tamamiyle tatbik etmen lazımdır. Aksi halde manevi alemden hiç nasib alamazsın...

Doğruyu bilen ve o yolda hidayet eden Allah’tır...

(*) Fena huylu, günahkar

(**)Allah’ın emirlerini tutmayan

 
Futuhul Gayb - A. Geylani Hz.


.

Tasavvuf ve Oluşu

Tarih02 Temmuz 2010, 10:27Editör

Tasavvuf ve oluşu başlıklı makale.

Sana Allah’tan (CC) korkınayı, kötülükten geri durmayı tavsiye ederim. İslam dininin zahirdeki emirlerine uy… Gönlünü geniş tut. Nefsini daraltma. Yüzünü güler eyle. Varlığını doğrulara harca.

Başkalarını üzme. Zor işleri kendin al. Fakirliğin kıymetini bil. Büyüklerin kadrini bil. Arkadaşların kıymetini bil; onlarla iyi geçin. Küçüklere nasihatta bulun. İcabında büyüklere de doğruyu söylemekten çekinme. Düşmanlık yapma. İyilik yapmaya devam et. Bol harca; hak yoldan olsun. Mal yığma. Sohbete layık olmayanlarla konuşma; gerek din gerek dünya için onlara akıl danışma.

Fakirliğin asıl manası odur ki; senin gibi birine ihtiyaç sayıp dökmeyesin… Zenginliğin manası ise, senin gibilere karşı gönlünde bir ilahi vakanın olmasıdır.

Tasavvuf dedikoduyu bırakmaktır. Yalnız açlığı gidermek için yemek, hiçbir işe yaramayan alışkanlığı bırakmakla hasıl olur. Nefse güzel gelen şeyleri bırakmak iyi olur. Fakir hali ilimle başlar; yumuşak tabiatla büyür. İlim onu korur. Yumuşaklık ise sevdirir. Tasavvuf sekiz huy üzerinedir:

1- Sahi olmak: Eli açık, cömert olmak; bu adet İbrahim Peygambere (AS) verildi.

2- Razı olmak: Bu adeti İshak Peygamber (AS) almıştır.

3- Sabır: Bu hali Eyyûb Peygamber (AS) benimsemiştir.

4- İşaret: Bu da Zekeriyya Peygamberin (AS) hususiyetidir.

5- Gurbet: Bu da Yahya Peygamberin (AS) hususiyetidir.

6- Kaim ve sade giyinmek: Bu da Musa Peygamberin (AS) meşrebidir.

7- Seyahat: Bu da İsa Peygambere (AS) nasip olmuştur.

8- Fakr: Bunu da Peygamberimiz (SAV) almıştır. Bir Hadis-i Şerifinde:

- “Fakr, benim öğüneceğim şeydir.”

Buyurmuş, sevdiğini ifade etmiştir.

Allah (CC) bütün Peygamberlerine (AS) selam ismiyle tecelli eylesin. Onlara uyanlardan rahmetini eksik etmesin.

 
Futuhul Gayb - A. Geylani Hz.


.

İlahi Huzura Ermek

Tarih23 Aralık 2015, 17:34Editör

Rahmetli Mehmet Ildırar'ın Semerkand Dergisinde yayınlanan bir sohbeti..

İnsanlar çeşitli kısımlara ayrılır. Bunlardan bir kısmı yaratılıştan kâmil ve kusursuz olanlardır. Yahya a.s. gibi hiçbir günaha meyletmemiş ve hiçbir günah işlememişlerdir. Bir kısmı ise günaha meyletmiş veya günah işlemiş olsalar bile, “mücahede” ve “riyazet”le huylarını değiştirip nefslerini ıslah etmişlerdir. Böylece günahlardan korunmaya çalışmışlardır. 

Mücahede, nefsin arzularına boyun eğmemek; riyazet ise nefsin arzularına boyun eğmemenin yanında salih amel işlemektir. Buyuruluyor ki: Bir insan nefsinin sıfatlarını dinimizdeki itidal derecesine getirdiği kadar kâmil olur.

Ahlâkı güzelleştirmek için ilk olarak gazap ve şehvet kuvvetini aklın iradesiyle İslâm’a tabi hale getirmelidir. Buna ilaveten yaptığı ibadetlerden ve iyiliklerden zevk almalıdır. Islah işinde zevk almak şarttır. İbadete, Allah’a kulluk etmeye sevgi arttıkça nefsin açık ve gizli ayıplarını ıslah etmeye de güç artar.

İbadetler kalbe tesir etmeli ve nefsin ıslahına vesile olmalıdır. Bir kimse senelerce ibadet ettiği halde kalbi düzelmiyorsa ibadetlerinden yeterince fayda elde edememiş demektir.Halbuki ibadetler nefsi dünya sevgisinden kesip Allah’a döndürmeye büyük vesiledir.

Farz olan ibadetlerle birlikte nefsi ıslah etmenin en kolay yolu Allah’ın zikrine devam etmek ve haramlardan uzak durmaktır. Onun için, ders alan müride mürşidi ilaç olarak sabır ve metaneti tavsiye edebileceği gibi, zikretmesini de emredebilir.

Zikretmek sevabı olan faziletli bir iştir. Bunun yanında nefsi ıslah eden ve güzel ahlâka yönlendiren tarafı da vardır. Nakşibendiye yolundaki bütün usuller, yani sohbetlere devam, hatme-i hacegân yapılması, namazların cemaatle kılınmasına ve gece namazlarına verilen önem, din ve tasavvuf hakkında bilgilenmek gibi hususlar, nefsi yavaş yavaş dünya lezzetlerinden keser. Bunun sonucunda ibadetlerden zevk almak insanın tabii hali olur.

Şah-ı Nakşibend k.s. Hazretleri şöyle buyurmuştur: “Bu yolda en mübarek amel yoldaki taşı kaldırmaktır.” Yoldaki taş, ibadete mani olan nefstir. Bunun için de her şeyden önce kötü arkadaşları terk etmek gerekir.

İlâhi huzura ulaşmanın dört yolu vardır. Bunların ilki kapı kapanmadan önce tevbe kapısından geçmektir. Tevbe kapısının kapanması artık yapılacak tevbelerin kabul edilmemesidir ki, bu da iki durumda olur: İlki insanın ölümündeki tevbesizlik halidir. Nefsin azgınlaşmasıyla tevbe etme imkanı elden kaçırılmıştır. İkinci durum ise kıyametin kopmasıyla tevbe kapısının artık tamamen kapanmasıdır.

İlâhi huzura ulaştıran ikinci yol ise “tehzip”tir. Yani hayatını çirkin işlerden temizleyip hayırlı ve güzel işler yapmayı adet haline getirmektir.

Üçüncü yol istikamettir. Bir müminin yapmış olduğu amellerde dininin belirlediği çizgiden ayrılmaması istikamettir. Yalanı, gıybeti terk etmek, namazı kazaya bırakmamak, orucu bozacak ruhî ve bedenî hallerden kaçınmak gibi. Tasavvuf terbiyesinin gayesi de insanın istikamet sahibi olmasını sağlamaktır. Bu makamda yalan yerine doğruluk, şehvet yerine iffet, gazap yerine şecaat, öfke yerine merhamet, menfaat temini yerine beşeriyete hizmet gelir.

Dördüncüsü “takrip”tir. Bu da sofilerin sohbet için veya hatme-i hacegân gibi ameller için bir araya gelmeleri demektir. Yani aynı yolun yolcularının bir arada olması, birbirlerine destek vermeleridir. Bir arada olmanın en büyük faydalarından biri bilgili olanlardan istifade ederek din ve tasavvuf hakkında doğru bilgileri edinmektir. 

İslâm ve tasavvuf hakkında doğru bilgileri edinip her türlü bid’at ve hurafelerden uzaklaşarak amel etmek ise nefslerin ıslahı için en temel şarttır. Ancak böylece Rasulullah s.a.v. Efendimiz’in bildirmiş olduğu din zevkle, coşkuyla yaşanabilir ve tasavvufun gayesi de gerçekleşmiş olur.


.

Tasavvuf Dinin Neresinde?

Tarih23 Aralık 2015, 17:24Editör

Rahmetli Mehmet Ildırar'ın Semerkand Dergisinde yayınlanan bir sohbeti..

Her müslümanın, inanç ve ibadet esaslarını öğrendikten sonra ihlâsı öğrenmesi şarttır. Yani Allah Tealâ’ya riyasız, yapmacıksız, samimi kul olmayı da öğrenmesi gerekir. Çevremizdeki ilişkilerde samimiyet, dürüstlük nasıl ki seviliyor, takdirle karşılanıyorsa, Allah Tealâ’yla irtibatımızda da samimi, içten olmamız bizi O’na daha yakın kılar. 

Muaz b. Cebel r.a. Hazretlerinin rivayet ettiği bir hadis-i şerifin bildirdiği üzere, yedinci kat semadaki melekler ibadetlerimizi, işlerimizi kontrol eder. Allah için ihlâslı olup olmadıklarına bakarlar. Riyalı, yalancı, samimiyetsiz işler yücelere çıkamayıp geri çevrilirler.

İhlâsı edinmek için alınan eğitime, tahsile tasavvuf denir. Tasavvuf eğitimi, taşı pirinçten ayıklamak gibi ibadetlerimizi de riyadan arındırmayı gaye edinmiştir. Usulüne uygun davranan kişileri güzel ahlâk sahibi yapar. 

İmkanımız olmasına rağmen farz olan dinî bilgileri öğrenmezsek günahkâr oluruz. İhlâsın öğrenilmesi de böylesine önemlidir. Bir din alimi bile olsan ihlâsı öğrenmemişsen hataya düşersin. Mesela şeytan, alimleri önce hizmete teşvik eder, sonra da: “Senin gibi konuşan, bilgili, cemaati çok olan başka bir hoca daha yok!” diyerek riyakâr eder, cehenneme sürükler.

Bu yüzden alim olsun cahil olsun herkesin tasavvuf eğitimine ihtiyacı var. Tasavvuf dinden ayrı değildir. Kaynağı dindir ve makbul bir dindarlığı yaşamaya en büyük yardımcıdır. Mesela hasedin ve kendini beğenmişliğin ne olduğunu öğrenmeden, bu iki kötü huydan kurtulmadan yapılan ibadetler nasıl semalara yükselecektir. Aksine, bu iki kötü huy ateşin odunu yakıp kül ettiği gibi yapılan ibadetlere zarar verir.

Tasavvuf, ilmin iki kısmını da şart koşar. Öncelikle en azından temel dinî bilgilere sahip olmak, kendi kanaatiyle değil de dinin bildirdiği şekliyle haramı helali, farzı nafileyi ayırt edip günlük hayatında ona göre hareket etmek, iç dünyasında ise tasavvufun usulleriyle gayret edip ahlâkını güzelleştirmek...

İlimsiz, bilgisiz dervişlik şeytana maskara olmaya yol açar. Derviş olan bir eliyle Allah’ın emirlerini ve kitapları okur, diğer eliyle kendi ahlâkına bakar. Gününü başkalarının kusurlarıyla uğraşarak geçiren kişilerin yaptığı dervişlik değildir. 

Halbuki tasavvuf ehli olanlar her zaman insanlar arasındaki ilişkilerde yapıcılıklarıyla bilinegelmişlerdir. Güzel ahlâkı edinmeye çalışırlarken toplum düzeninin de temel taşı olurlar. İnsanlar arasında fitneye yol açabilecek konulardan uzak dururlar. Herkesin iyi halini ister, kötü durumlara düşmelerini istemezler.

Bunların kâmil, olgun insanlara has davranışlar olduğu ortadadır. Bu kemalâtın mal mülk çokluğuyla, makamla mevkiyle bir ilgisi yok. Zahir ilminde ilerlemiş olmak da tek başına yeterli değildir. İlmin çoğalması kibri getirdiyse bu bela olur. İlim arttıkça kibir yerine tevazu artmalıdır, halim selim olmalıdır. İlmi arttıkça ameli de artmalıdır. Ameli arttıkça zühd ve vera sahibi olmak gerekir. İlmi artan kimsenin ameli artmayıp kibir ve riyası artıyorsa onunki yalnızca ezbere bir ilimdir. Fetva verecek bilgiye sahiptir, fakat asıl ilimden yoksundur. Asıl ilimden murad, kulun kendini ve Rabbini bilmesi, Allah’tan korkup O’nu arzulamasıdır. Bu da nefsi ıslah edip güzel ahlâkı edinmedikçe gerçekleşmez.


.

Makbul Tevbenin Alametleri

Tarih05 Haziran 2014, 11:41Editör

Mehmet Ildırar / Semerkand Dergisi

Herkes tevbe ettiğine kanaat getiriyor, yalnız tevbelerin kabulünün bazı şartları vardır. Üç meseleyle tevbekârın alameti belli olur:

Dilini lüzumsuz söz, gıybet, söz gezdirme, yalan gibi afetlerden korur.

Hiç kimseye karşı kalbinde haset ve düşmanlık yoktur.

Bütün günahlarından ve kötü arkadaşlarından Allah Tealâ onu ayırır.

Şu halde tevbe , sadece sözleri ile: “Ya Rabbi bağışla, ben pişmanım.” demekten ibaret değildir. Tevbenin hukuku çok derindir.

Mümin kendisi için istediğini başkaları için de istemedikçe kâmil olmaz. Şu halde tevbelerimiz noksandır. Kâmil bir makama götürmek için tevbenin hakikatına , tevbe -i nasuha ulaşacak sebeplere yapışmamız lazım gelir.

Ulemanın bildirdiğine göre, Allah Tealâ tevbekâr kuluna dört ikramda bulunur:

Kötü arkadaşları bırakır. Zira kötü arkadaş insanın kötü yola gitmesine vasıtadır. Hadis-i şerifteki: “İmanın en alt derecesi yoldaki taşı kaldırmaktır.” sözlerini Şah-ı Nakşibend Hazretleri şöyle açıklamıştır: Yoldaki taştan maksad nefstir . Zira Allah yolundaki insanın en kötü arkadaşı kendi nefsidir.

Tüm taatlara yönelik olmak şartıyla ve ibadetleri ifa etmekle her günahı bırakır.

Kalpten dünya sevgisi gider. Ahiret hüznü yerleşir.

Allah Tealâ’nın kefil olduğu şeylere karşı bir endişe duymaz, fakat akıbetinin ne olacağını da kestiremez.

Ebu Ümame Bahilî Hazretleri, Rasul-i Kibriya s.a.v.’den şöyle rivayet etmiştir:

“Sağ taraftaki melek sol taraftaki meleğin kumandanıdır. Kul bir iyilik yaptığı zaman hemen onun lehine on iyilik yazar. Kul bir kötülük işlediği zaman sol taraftaki melek onu yazmak isterse sağdaki melek şu emri verir. ‘Şimdilik dur!’ Bu şekilde onun hatasını altı veya yedi saat bekleyerek, kul ettiğine tevbe edip Allah’dan bağışlanmayı isteyene kadar yazmaz. Allah’dan bağışlanmasını istemediği takdirde onun aleyhine bir kötülük yazar.”

Hz. Ebu Bekir r.a.’dan bildirilen hadis-i şerifte de Efendimiz s.a.v. şöyle buyuruyor: “Bir günah işlediğinizde derhal bir iyilik edin. Zira abdest ve gusül alır da Allah’ın huzuruna durup iki rekât namaz kılar, o iyilikten sonra bir tevbe ederseniz, Allah Tealâ sizin tevbenizi kabul buyurur.”

Bunun için her birimizin günahın arkasından iyilik etmeyi adet edinmemiz lazım gelir. Nice arif menkıbelerinde vardır ki, murad için bir arif-i billaha giden kimse, o mübareğin şöyle bir hitabıyla karşılaşır.

- Yanında biraz para filan var mı?

- Var efendim.

- Sen git, onunla yetimlere ve sadakaya muhtaç olanlara iyilik et. Elinden gelirse birkaç gün oruç tut. Gece seherlerde kalk, bir miktar namaz kıl. Sonra Allah Tealâ’ya sıdk ile tevbe et, Allah Tealâ seni muradına erdirir.

Görülüyor ki iyilikler kötülükleri yok ettiği gibi, her bir kötülük de makamımızı aşağıya dü şürür.

İmam-ı Hasan r.a.’dan beyan buyurulan hadis-i şerifte Rasululah s.a.v. şöyle buyurmu ştur:

“Her kulun iki meleği vardır. Bunlar Kiramen Kâtibin’dir . Sağ taraftaki melek sol taraftakininin kumandanıdır. Kul kötü bir iş işlediği zaman sol taraftaki melek sorar: ‘Bunu yazayım mı?’ Sağ taraftaki şöyle buyurur: ‘Beş günah işleyinceye kadar yazma.’ Beş günah işledikten sonra sol taraftaki tekrar sorar: ‘Yazayım mı?’ Sağ taraftaki melek: ‘Bir iyilik yapıncaya kadar bekle.’ der. Bir iyilik yaptığı zaman sağ taraftaki melek şöyle der: ‘Bize bir iyiliğe on sevap yazmamız emredildi. Gel, bu yaptığı bir iyilik için on kötülüğü silelim. Ayrıca lehine beş iyilik yazalım.’ Bunun üzerine şeytan bağırıp sızlanarak: ‘Ben insanlara ne zamana kadar yetişebileyim!’ der.”

Allah Tealâ buyurmuştur: “Muhakkak ki ben, tevbe eden, inanan ve yararlı iş yapan, sonra doğru yola giden kimseyi bağışlarım.”

Tevbede sabit kalmanın en güzel yolu sadıklarla beraber olmak, gönlünü Allah’a bağlayan, ilmiyle âmil ulemanın, ariflerin terbiyesine girmektir.

Mehmet Ildırar / Semerkand Dergisi


.

Sofileri Kandıran En Önemli Husus

Tarih31 Ekim 2013, 23:38Editör

Sofileri Kandıran En Önemli Husus hakkında Mehmet Yarbay'ın bir sohbetinden kesit..

Sofileri kandıran en önemli husus, aklına geleni ilham zannetmektir.
Oysa nefis kemale ermeyince, şeytan ve nefis kişiye hakim olur.
Ama insan bunu anlamaz veya anlamak istemez.

Vesvese nefisten; aldatma, baştan çıkarma, ayartma ise -iğva-
şeytandan gelir. Allahu Teâla şöyle buyuruyor:

"Allah nefse fücuru (kötülük) ve takvayı ilham etmiştir.
Nefsini kötülüklerden arındıran iflah olmuş, onu kötülüklere gömen de
ziyan etmiştir."[eş-Şems, 8-10]

Şu halde peygamberler, veliler, salih kulların hepsi, şeytanın şerrinden
daha ziyade nefsin şerrinden Allahu Teâla'ya sığınmışlardır. Kendisini nefsin
heva ve hevesinden alıkoyanlara, Allahu Teâla cenneti vaat etmekte
ve şöyle buyurmaktadır:

"Rabbinin makamından korkan ve nefsin hevasından (kendini) uzaklaştıran için
ise şüphesiz cennet yegane sığınılacak yerdir."
(Nâziât, 40-41)

heva kapısından girmek dilersen, kolayca girersin
ne var ki, dışarı çıkmak istersen pek zordur bilesin
Cüneyd-i bağdadî

Nefsin hevası ahiret hayatında kula hiç fayda vermeyen, sadece dünyevi
menfaatler için nefsin lezzet duyduğu, haz aldığı her şeydir.

Ahiret hayatı için hiçbir faydası olmayan, yalnız dünya lezzetleri için olan
şehevi hislere heva denir. Bunun için kim nefsini dünyanın lezzet ve
şehvetinden uzaklaştırıra, o kişinin varacağı yer cennettir.

İşte nefsini, heva ve hevesinden alıkoymak müminin en önemli vazifesidir.

Nefsin hevası denilince burada anlatılan, beşer olarak yaptığımız ve
ihtiyacımız olan işler değildir. Bir kulun, kulluğunu devam ettirebilmesi için
zaruri olan ihtiyaçları, yemesi, içmesi, konuşması, evlenmesi, gülmesi...
gibi durumlar heva ve heves değildir.

Çünkü bunlar her kul için mubah olan davranışlardır.

Bütün bunları yaparken insanın nefsinin ayartması olabilir, insan, kamil olmayınca,
nefis kalbe hakim olabilir. Bu durumda kulluk vazifesi unutulur ise bunun adı,
heva ve hevese uymak olur.

Onun için Rasulullah (s.a.v) Efendimiz bir muharebe dönüşü, 
kulluk vazifelerini unutmamaları gerektiğini ashabına şu sözleri ile hatırlatmıştır:

"Gerçek mücahid, nefsi ile mücadele edendir. "
(Tirmizî. Cihad, 2; Ahmed, el-Müsned, VI, 22; el-Hâkim, el-Müstedrek, II, 144)

Yusuf (AS) köle olarak satıldıktan sonra,
hem nübüvvetin sahibi hem de Mısır'ın sultanı olmuştu. Kur'an'ı Kerim'de:

"Ve böylece Yusuf a orada dilediği gibi hareket etmek üzere ülke içinde yetki verdik. 
Biz dilediğimiz kimseye rahmetimizi eriştiririz. Ve güzel davrananların mükâfatını
zayi etmeyiz" (Yusuf, 56) buyrulmaktadır.

Yusuf (A.S) Mısır'a sultan olunca, insanlar akın akın Yusuf (A.S)'ın yanına gittiler, 
istedikleri ihtiyaçları bol bol elde ettiler. Züleyha validemiz de Yusuf (A.S)'ın
yanına gitmek isteyince, yanındakiler kendisine karşı çıktı. Ama o geçmişte olanları
bir tarafa bırakarak:

" Hayır! Allah'tan korkan kimseden ben korkmam, dedi ve O'nun huzuruna vardı.
Yusuf (A.S)'ın dünyalık mülkünü görünce İsyan etmesi sebebiyle hükümdarları köle,
itaat ettiği için köleyi hükümdar yapan Allahu Teâla'ya hamd olsun' dedi.
(es-Suyûtî, ed-Dürrül Mensur, IV, 553)

Bir insan, zaruri ihtiyaçlarının dışında gazabını ve şehvetini artıracak olursa
nefsinin kölesi olur, zaruri ihtiyaçlarını Kur'an ve Sünnet'in ışığı altında karşılarsa
o zaman nefsi, kendisine itaat eder.

Bu durumda insanı helak eden ihtiyaçlar kula şifa olur.

Ama sofi nefsini kemale erdirmeyince, bütün isteklerinin Allah'tan geldiğini,
dileklerinin hep masumane olduğunu düşünür.
Halbuki arzu ve isteklerin pek çoğu nefsin aldatmacasıdır.

Nefsi ıslah olmamış her iman sahibi, ayet ve hadise, alime, mürşide,
hak ve hakikate karşı çıkar.

Nefis sağ elinde Kur'an ayetlerini gösterirken, diğer elini koynuna sokar da
orada zehirli bir hançer gizler. Bu hançeri yedikten sonra mümin elindeki Kur'an'ı,
aklı, ruhu, kalbi katledilmiş bulur ama anlamaz.

Akıl nurani, nefis ise kapkaranlıktır. 'Niye akıl, hürriyeti seçemez?
Bedenimde akıl nasıl oluyor da nefse mağlup oluyor?' diye sorarsan
şunu iyi anlamalısın:

Akıl Allahu Teâla'nın bir ikramıdır, nurdur. Nefis cehennemdendir, zulmettir.
Akıl, bedende garip kalmıştır. Allah'ın sadece bir ikramı olarak konmuştur.
Nefis ise ev sahibidir. Az önceki verdiğim misalde, öküzü kesen Allah'ı bulan akıldır.
Onun için aklımızı nefsimize esir etmeyelim. Düşmanlara karşı vücudumuzu
koruyacak olan kılıç, akıldır. Aklı olmayanın dini yoktur. Yani akıl yoksa, namaz,
oruç, hac, zekat vermek gerekmez.

Akıl itaati gerektirir. Çünkü o, nerede konuşulup nerede susulacağım iyi bilir.

Şu halde biz, irademizle itaatin dışında bir şey yapmaya muktedir değiliz.

Bize düşen görev, aklı kullanarak nefsi ıslah etmek için bir mürşid bulmaktır.

İlim ve Amel
Mehmet ILDIRAR



 

Nefs Terbiyesi

Tarih18 Nisan 2013, 11:08Editör

Mehmet Ildırar | Şubat 2013 | Semerkand Dergisi - SOHBET

Kendimizi yani nefsimizi terbiye etmezsek, Allah korusun, yolumuz cehenneme çıkabilir. Bu yüzden vakit kaybetmeden nefsin terbiyesi için çaba göstermek gerekir. Bunun en büyük, en etkili adımı da kâmil bir mürşidin elinden tutmaktır. Allah Tealâ’nın izniyle kâmil mürşidin yardımı, himmeti nefsimizin ayartıcılığına karşı koyup kurtulmamıza vesile olur.

Terbiye olmamış benliğimizin yani nefsimizin başımıza sardığı türlü belalar var. Bunlardan biri dünyalık emelleri yakın, eceli uzak göstermesidir. Sürekli dünyalık menfaatler, hazlar için hayal kurup, onları elde edeceği ümidiyle insanı oyalar. Param pulum, evim arabam, makam mevkim, itibarım olsun diye ister durur. Sanki dünya sonu olmayan bir yermiş gibi daima bunlara dair planlar yapmakla günlerini geçirir. Bahanesi de vardır. “Dünya için bunlar da şart!” diye diye, peşinden kovalamakta olan ecelinin ciddiyetini kavrayamaz, ahiret hesabını idrak edemez.

Bu halin tedavisi için insan kendisini içtenlikle tövbe etmeye zorlamalı, Allah’tan korkmalı, salih amellerle, zikrullahla vaktini değerlendirmelidir. Her şeyden önce nefsini küçük görmelidir. İnsan kendisine zarar verene kıymet vermez. İsterse en yakını olsun… Kişi nefsini böyle görmelidir. Nefis baştan atılacak bir şey değil. Israrla zarar da veriyor. Öyleyse ıslahı için çalışılmalıdır. Bu çabanın bir yerinden itibaren o da tatmin bulacak, insan rahat edecektir.

Nefsin en açık kusurlarından biri de başkalarının hatalarını bulup onlarla uğraşmaktır. Onun bu haline mutlaka karşı çıkıp, “Senden kusurlusu yok!” demelidir. Gerçekten de öyledir, herkesin kendi nefsi kendisi için en kusurlu, en zararlı mahluktur. Başkalarının ki değil, insanın kendi nefsi başına beladır. Onun bize yaptığı kötülükleri başka kimse yapamaz.

Allah Rasulü s.a.v. Efendimiz buyurmuştur ki: “Kim bir müslüman kardeşinin kusurunu örterse, Allah da onun kusurunu örter.” Bu büyük müjdeden nasipdar olmak için arifler başkalarının kusurlarını aramak yerine kendi nefisleriyle meşgul olmuşlardır. Allah Tealâ hazretleri de onların nefislerini temizlemiştir.

Hallac-ı Mansur k.s. hazretlerinin oğlu anlatıyor:

“Babamın idam edileceği günün gecesiydi. Ona dedim ki:

– Kıymetli babam, seninle son gecemdir, bana nasihat et. Şöyle dedi:

– Nefsin seni bir meşguliyete düşürmeden sen onu ilahî meşguliyete sok. Eğer başıboş bırakırsan seni hayvaniyetin içine çeker. Sonra da şöyle devam etti:

– Sen öyle bir şeyle ahirete hazırlık yap ki, onun bir zerresi bile insanların ve cinlerin amelinden üstündür.

– Baba, o şey nedir, diye sordum.

– Allah Tealâ’yı bilmek ve sevmektir, dedi.”

Ebu Abdullah el-Hadremî hazretleri de nefsine sahip olmak için yirmi yıl dünya kelamı konuşmamış bir velidir. Kendisine “Tasavvuf nedir?” diye sorduklarında şu ayetle cevap vermiştir:

– “Müminler içinde Allah’a verdikleri sözde sadakat gösteren niceleri var…” (Ahzab, 23).

O sadık erler, nefislerinin yönlendirmelerini dizginlerler. Kalp ve ruhları marifet ve muhabbet ister. Zikir ve Allah sohbeti onların gıdasıdır. Artık nefsimizin dizginlerini ele alma zamanıdır. Bu çok büyük, çok kıymetli, hiçbir bahaneye kulak asmadan ardına düşülecek bir iştir.


.

Cennet ve Cehennem

Tarih18 Nisan 2013, 11:04Editör

Mehmet Ildırar | Ocak 2013 | Semerkand Dergisi - SOHBET

Alimlerimiz, cennet ve cehennemin yaratılmış olduklarını, her ikisinin de mevcut ve hazır olduklarını bildirmişlerdir. Cennet, taat ve iman ehli kimseler, cehennem ise isyankâr ve azgınlar için hazırlanmıştır.

Hiç kimse cennete ameliyle giremez. Allah Tealâ’nın fazl u keremiyle girer. Fakat amel Allah Tealâ’nın hoşnutluğunu, kerem ve ihsanını celbeder, ayrıca cennette daha yüksek derecelere ulaştırır.
Ahirette insanın üç önemli meselesi olur: İbadet ve taatler, günahlar ve nimetler. Dünyada yapılan ibadet ve taat, Allah Tealâ’nın bize vermiş olduğu her türlü nimete karşı sayılır. Geriye günahlar kalır. Allah Tealâ dilerse günahları affeder, dilerse azap eder. Bu yüzden kimse ahirette azap görmeyeceğini söyleyemez. “Nimetlerin hesabı, günahların azabı var” kaidesi umumidir. Bunu anlayabilsek hiç günah işlemememiz gerekir ama insan nefsi şeytan ve dünya ile birleşerek günaha sevk eder.

Günahı kaldıran, ona karşılık gelen, tövbe, ibadet ve taatlerdir. Öyle günahlar da var ki ibadet ve taati kaldırır, işlenmemiş gibi yapar. Demek ki günah arttıkça ibadet kefesi hafifler, güzel ameller arttıkça günahlar erir. Ne ekilirse o biçilir. Bunun sonucu olarak da ibadet, taat ve iman ehli cennete, azgın ve isyankârlar da cehenneme gider.

İnsanın aklına şöyle gelebilir: “Hayat kısa ama cehennem ebedi. Geçici olana ebedi bir karşılık nasıl olur?” Bu düşünceyi şeytan insana vesvese olarak verir. Bediüzzaman Said Nursî hazretleri buyurmuştur ki: “Küfür öyle çirkin bir meseledir ki, kâinatı abes, boşa yaratılmış gösterir. Yaratıcısını inkâr ettirir. Oysa bütün varlıklar Allah’ın varlığına şahit iken inkâra sürükler. O inkâr, bütün kâinatın yokluğuna delil olmuş gibi yaratılmış mükevvenatı idraksizlikle abes görmüş gibi olduğundan, böyle düşünenlerin isyanı onları cehenneme götürür. İman ise en büyük nimet olarak asla kâinatı abes göstermez. Dolayısı ile iman bütün kâinatın varlığına şehadet cihetiyle insana devletli bir kapı açılmasına sebep olur.”

Cehenneme girmenin sebepleri imansızlık, kötü ahlâk ve işlenen kötü amellerdir. Cehenneme girmemek için kötü huyları bırakıp kötü amelleri işlememek gerekir. Kötü huy sökülüp atılmadıkça çirkin amel kesilmez. Çirkin huylar değişmedikçe günah kapısı kapanmaz. Çirkin huyları değiştirmenin birinci yolu nefsi ıslah etmektir. Nefsi ıslahın birinci yolu ise kâmil insanlarla yakınlık kurup huyu değiştirmektir. Bütün kötü huylar ıslah olur. Eğer ıslah olmasaydı Allah Tealâ “nefisleriniz ıslah edin” buyurmazdı.

Cehenneme girmek adalet, cennete girmek ise inayettir. Allah Tealâ cehennemi adaletiyle halketmiştir ve müstehak olanı da oraya gönderecektir. Cehennem yaratıldıktan sonra Allah Tealâ, Cebrail a.s.’a orayı görmesini buyurdu. Hz. Cebrail gördü. Allah Tealâ sordu: “Ya Cibril, nasıl buldun?” “Ya Rabbî, insanlar bunu görse hiçbiri cehennemlik amel işlemez.” Allah Tealâ bu sefer Cebrail a.s.’a cenneti gösterip nasıl bulduğunu sordu. Cebrail a.s.: “Rabbim, insanlar cenneti görse hiçbiri günah işlemez.” dedi.

Daha sonra Allah Tealâ, cehennemin etrafını nefsin çirkinlikleriyle, cennetin etrafını ise nefse zor gelecek işlerle süsledi. Bu yüzden cennet yoluna girmek için bu zorlukların aşılması insanın işi oldu.
Cennet sefadır, nimetlerle doludur. Fakat Allah Tealâ bela verecek sabredeceksin; hastalık, musibet verecek sabredeceksin. Günahlar nefse hoş gelecek ama işlemeyip sabredeceksin. Şeytanın, dünyanın göz alıcı hilelerini elinin tersiyle itip geçeceksin. Allah Tealâ cennete yüksek bir fiyat, ağır bir bedel koymuş. Fakat -mazallah- cehennem azabı hepsinden ağır.



.

Sofi Nedir?

Tarih06 Kasım 2012, 16:25Editör

Sofilik hakkında kısa ve öz yazılardan biri..

 

Çoğu insan zanneder ki sofilik çok ilim ve menkıbe bilmekle olur. Öyle değildir. Bunları bilmenin elbette faydası vardır ama esas olan bildikleriyle ahlâkını güzelleştirmektir. Sofi, mürşidinin kemalâtından aldığı ölçüde olgunlaşır, iyi olur. Allah Tealâ buyurur: “Erkek ve kadın mümin olarak kim iyi bir amel işlerse onu mutlaka güzel bir hayatla yaşatırız.” (Nahl, 97)

 

Şu halde Allah yolundaki sofinin yetişmişliğinin ölçüsü, terazisi vardır. Herkes kendini o terazide tartsın. Allah’ın ilminden, büyüklerin kemalâtından kendisinde ne kadar güzel sıfat ortaya çıktıysa iyidir. Güzel vasıflar oluşmamış, günahı hayrı karıştırmış ise aldanmıştır. Onun için “Yirmi senelik, otuz senelik sofiyim!” demekle olmaz.

 

Sofiliğe girdiğinde yüz çeşit günahın varken bunu otuza, yirmiye indirebildinse sofilik olur. “Kâmil şeyh buldum!” demekle de her şey hallolmaz. Böyle olsaydı peygamberlerin oğulları peygamber, gavsların oğulları hep gavs olması gerekirdi. Hatırlamak lazım, Nuh Aleyhisselam’ın oğlu Kenan babasının gemisine binmemiştir.

 

Allah, kâmil sofinin kemalâtını, yemeye, içmeye, çaya, sohbete, ilahiye değil, amel-i salihe, itaate bağlamıştır. Tasavvuf büyüklerinin söylediği gibi yeme, giyme, evlenme, barınma ihtiyaç oranında olursa dine uygundur. İslâm’ın hakikatine aykırı değildir. Bu dünya hazlarından uzak kalmak mümkün olsaydı, insan onları terketmeyi, faydalanmamayı fırsat bilirdi. Lakin insan, bedeninin gücünü, sıhhatini korumaya muhtaçtır.

 

İnsan, yemekle, içmekle, uyumakla sıhhat kazanır. Bedene iyi bakılırsa Allah’a itaat ve ibadetini de güzel yapar. Beden tıpkı bir binek gibidir. Bakılmaz, harap bırakılırsa dünyaya da ahirete de yaramaz. İslâm’a uygun şekilde yemek içmek, evlenmek, barınmak makbuldur. İslâmî ölçülere uymazsa vebal olur.

 

Kişinin kendisini ilgilendirmeyen işlerden, mevzulardan uzaklaşması da güzel müslüman oluşundandır. Kendisini ilgilndirmeyen boş meselelerle ömrünü tüketenler ziyan içindendir. Kendisini ilgilendiren İslâm hükümlerine göre hayatını tanzim etmesi gerekir.

 

Müslüman, aile hukukuna bu hükümlere göre dikkat eder. Rızkını kazanması, kimseye muhtaç olmaması onun en büyük saadetidir. Muhtaç olanlara yardım etmek ise müminin yapacağı en güzel işlerden biridir.

 

Sofi iyi bilmelidir ki, işin esası yaratılışımızdaki nefsi terakki ettirmektir. Eğer nefsler terakki etmeseydi Allah bizi bununla mükellef kılmazdı. Nefsi terakki ettirmek, nefs-i emmareden levvameye, mülhimeye vs. geçmekle olur.

 

Nefs, evin kirliliği gibi süpürgeyle temizlenmez. Nefsin sıfatlarını değiştirmek gerekir. İnsan nefsini güzel ahlâk, ibadet ve taat ile temizlerse terakki eder. Nefs, yaratıldığı sıfatla kendi haline bırakılırsa ahsen-i takvim (en güzel yaratılış) sırrından uzaklaşır, esfel-i sâfilîne (aşağılar aşağısına) düşer.

 

 

Allah Tealâ buyuruyor: “... Bir toplum kendilerinde bulunan özellikleri değiştirinceye kadar, Allah onlarda bulunanı değiştirmez. Allah bir topluma kötülük diledi mi, artık onun için geri çevrilme diye bir şey yoktur. ...” (Ra’d, 11)

 

Bunun gibi, insan kötü ve çirkin hallerini değiştirip Allah’ın rızasına uygun hale getirmedikçe sofi olmaz. Kalb-i selime ulaşmanın birinci yolu da gayret etmektir. Dinini kendi aklına göre değil, ilmihal kitaplarında alimlerin bildirdiği gibi yaşayıp, tasavvuf ilminin de usullerine göre vazifelerini yerine getirmektir.

 

Mehmet ILDIRAR • 126. Sayı / DİĞER YAZILAR


.

Keramet Peşinde

Tarih24 Ağustos 2012, 10:31Editör

Rahmetli Mehmet Yarbay'ın Semerkand dergisinde yayınlanan son yazısı..

Keramet, Allah Tealâ’nın ikram ve ihsanıyla kulda görülen fevkalâde hallerdir.
Peygamberlere mucize, evliyaya keramet verilmiştir. Sofilerde görülen durumlar ise onların kerameti olmayıp mürşitlerinin kerametidir. Sofilerin durumuna “hal” denir. Keramet olabilmesi için veli olmak gerekir.

Dünya imtihan yeri, ahiretin tarlasıdır. Dünyada İslâm’a uygun hareket edilir, semeresi ahirette beklenir. Bir mürid kendisine keramet aramak yerine istikamet aramakla mükelleftir, istikamet her birimizin maksadıdır. İstikametin özeti, Allah’ın hükümlerine teslim olmak, yasaklarından kaçmaktır. “Tasavvuftan senin beklediğin nedir?” diye sorulursa,
“Amelde istikamet, itaatte istikamet, Allah’tan da rızasını bekliyorum.” demek lazım gelir. Amellerimizin son merhalesi Allah’ın rızasıdır.

Keramet beklenmez, dünyada amellerin mükafatı da beklenmez. Beklense de verilmez. İstenilmeden, zayıfları teşvik için, gidilen yolun doğruluğunu göstermek için bazı manevi haller verilebilir.

Asr-ı Saadetle, sahabenin imanı kale gibi olduğundan onlarda çok fazla keramet müşahede edilmemiştir. Sahabilerden sonra görülen keramet, insanların itikadının zayıflaması, ibadetlerinin azalması dolayısıyladır ki, bu bozulmaya işarettir.

Müslüman olmayan, Budist, Brahman olan bazı kimselerin gösterdikleri olağanüstü haller ise, İmam Rabbanî (k.s.) hazretlerinin Mektubat’ına göre keramet değil, istidraçtır. Allah’tan uzaktır.
İmam Rabbanî hazretleri Hindistan’da yaşadı. Oradaki Budistlerin, Brahmanların mahiyetini tahlil etti. Onların hallerinin Allah’a yaklaşmak değil, aksine O’ndan uzaklaşmak olduğunu buyurdu. İnsanlarda görülen olağanüstü haller Allah’ın dinine uyuyorsa makbul, uymuyorsa makbul değildir. Ayrıca bir kimse yaptığı amellerden dolayı keramete liyakat kazandığına inanırsa, amelleri gözünde ve gönlünde büyür. Allah için yaptığı ibadet ve taati büyüten kimse cahildir. Muhammed Parisa k.s., Faslu’l-Hitab’a

-”Senin zahirdeki günahların kadar ibadet ve taatının günahları da vardır.” buyurmaktadır.

Kişi Allah’a karşı tevazu ve acziyet içinde olursa Allah Tealâ ona mükafat olarak keramet ikram eder. Bu hikmetten dolayı Rasulullah s.a.v Efendimiz, peygamberlik üstünlüklerini söyledikten sonra “Fakat fahr (övünmek) yok…” derdi.

-”Ben yaratılmışların efdaliyim. Fakat fahr yok. Ben Abdulmuttalib’in oğluyum. Fakat fahr yok.”

Başlangıçta İblis ve Belam’ın da keramete benzeyen çok halleri vardı. Fakat sonunda Allah iblis hakkında, “İblis kibirlendi. Kâfirlerden oldu.”, Belam b. Baura hakkında ise, “Onun hali bir köpek halidir.” buyurdu.
Çünkü Belam, Hüsban dağına çıkıp Yuşa b. Nuh a.s.’a beddua etti. Bir veli peygambere beddua edince, Allah dilini göbeğine kadar sarkıtıp köpeğe benzetti. Demek ki başlangıçta keramet gibi haller vukua gelse de, Allah’ın emirlerine uyulmayan haller sonunda helak olunabilir.

Allah’tan başka her şey zelil ve değersizdir. Çünkü Allah’tan gayri her şey yaratılmıştır. Keramet de böyledir. Dolayısıyla değersiz bir şeyle kibirlenen, güçlü olmak isteyen kimse de değersiz olur.

Keramet sahibi, onu ikram edeni görüyorsa bu nimettir. Sadece verilen kerameti görüp ikram edeni unutmak ise Allah’tan uzaklıktır. Kerameti değil, vereni görmek lazım. Kendi nefsiyle iftihar etmek, İblis ve Firavun’un yaptığı iştir. Onların helakine sebep, “ben” diyerek kendi üstünlükleri ile övünmeleriydi. Onun için Fahr-ı Kâinat s.a.v. Efendimiz,

-”Üç şey helak edicidir. Bunlardan birincisi, kişinin nefsini beğenmesidir.” buyurmuştur. Keramet ve manevi hal sahibi olmayı bekleyip nefsi kibirlendirmektense gelin tövbe edelim.

“Allahım, maksadım sensin, gayem senin rızandır” diyelim.

Semerkand Dergisi
Mehmet ILDIRAR ( Mehmet Yarbay )



.
XXXXXXXXXXXXX


Tövbe Almak Ne Demek?

Tarih21 Kasım 2012, 12:50Editör

Mürşide biat etmek ( tövbe ) ne demek?

Tövbe, Allah’ın bize bir ikramıdır. Bu ikramlar, Peygamber Efendimizin bereketi ile olmaktadır.Günümüzde Efendimizin devam eden rahmeti ve mucizesidir.

Mürşide biat etmek ( tövbe )ne demek?

Bütün biat şekillerinin özünde yatan temel ilke, kalbin teslimiyeti ve sağlam niyettir. Zahirdeki usuller işin şeklini ilgilendiren edeplerdir. Bu usuller temel rükün ve asıl gaye değildir.

Kamil mürşitler manevi yola intisap işini, sünnetteki biat şekillerinden birisiyle gerçekleştirebilir. Sünnet ve edep dairesinde Allah için yapılan her şey güzeldir.

Şah Veliyyullah’ın (rah.) (1176/1762) belirttiği gibi, Ashab-ı Kiram’ın Rasulullah Efendimiz (s.a.v) ile İslam, cihad, hicret ve takva adına yaptığı bütün biat şekilleri, daha sonraki devirlerde ve tasavvufa girişte örnek alınmıştır.

Bütün bunlar mürşitle mürit arasında yapılan manevî akit ve intisap için bir nevî örnek teşkil etmiştir. Mürşitler bu uygulamalardan birisiyle, müritlerin manevi yola girişlerini gerçekleştirmiştir.

Bütün bu uygulamalardan çıkaracağımız sonuçlar şunlardır:

Rasulullah (s.a.v) Allahu Teala’nın Rasulü ve halifesi olarak, erkek-kadın bütün insanların Peygamberi ve rehberidir.

O’na vâris olan kamil mürşitler, Rabbanî alimler de bütün beşeriyetin irşat ve ıslahı için görevlidirler. Bu büyükler, hiçbir ayırım yapmadan herkese ve her kesime ilâhi daveti, iman, ihlas, takva ve güzel ahlakı tebliğ etmekle memurdurlar.

Davet ve irşatta ölçü Rasulullah (s.a.v)’dir. Mürşidi kamil, kendisine biat edecek erkeklerle el ele tutarak veya sözlü bir şekilde bu intisabı gerçekleştirebilir. Kadınların biat ve intisabında ise yukarıda zikredilen biat uygulamalarından birisi ile intisap yaptırabilir.

Buna göre en sahih ve emniyetli olanı, kadınların mürşidi kamile biatlarını sözlü olarak, bir perde veya kapı arkasından yapmalarıdır.

Bununla beraber kamil mürşit, berekete vesile olsun, ciddiyeti anlaşılsın, manevî bir iletişim gerçekleşsin diye, Rasulullah (s.a.v) Efendimizin yaptığı gibi, bir ucundan kendisi, diğer ucundan da intisap ve tövbe edecek kadınların tutacağı şekilde bir bez veya sarık uzatarak tövbe ettirip intisap yaptırabilir.

Bu, özellikle tövbe yapacak kimselerin çok kalabalık veya vaktin çok dar olduğu zamanlarda olabilir.

Hindistan’da yaşamış kamil mürşitlerden Seyyid Ahmed şehid (rah.) (vef: 1246 h.) bu uygulamayı çoğu zaman tercih etmiştir.

Hazret, tövbe etmek için yanına gelenlerin sayısı çok fazla olduğundan, ortaya bir çok sarık bezi uzatıp bir ucundan kendisi diğer ucundan tövbe edecek erkek ve kadınlar tutarak biat almış, intisap yaptırmıştır. Ebu’l- Hasen en-Nedvi, Gerçek Tasavvuf, 110-111; İslam Önderleri Tarihi, VI, 930

Elbette bu biat, sünnetteki uygulamalar örnek alınarak yapılmıştır. Zamanımızda da gerektiğinde bu uygulama yapılabilir.

Bu ümmetin içinden Allahu Teala’nın özel desteğine mazhar olmuş öyle veliler çıkmıştır ki, ilâhi izin ve yardımla, milyonlarca insanın tövbe etmesine vesile olmuş olmuşlardır.

Bu durum, Allahu Teala’nın bize bir ikramıdır. Bu ikramlar, Hz. Peygamber (s.a.v) Efendimizin bereketi ile olmaktadır. Hâla günümüzde Rasulullah (s.a.v) Efendimizin devam eden rahmeti ve mucizesidir.

Hem bu hadise, bu sünnete vesile edilen zatın kamil bir veli olduğunun tasdik edilmesi anlamını taşır.

Mürşidi kamil, tövbe ettirmek ve kendisine intisap yaptırma hususunda, bir erkek veya kadını kendisine vekil olarak görevlendirebilir.

Bu durumda vekilin yapacağı görev, intisabın usulünü tarif etmek ve vekili bulunduğu zata irşat işinde yardımcı olmaktır.

Nitekim daha önce de değinildiği gibi, Rasulullah (s.a.v) Hz. Ömer’i ve Hz. Ümeyme’yi biat ettirmekle görevlendirmiştir. İbn Sa’d, Tabakat,8/7; Camiu’l- Beyan, Cüz;28, s.80-81; Kurtubi, el- Cami, 18/71; Suyuti, ed-Durrü’l Mensur, 8/140

Burada şunu vurgulamakta fayda var: Vekil,asil gibi irşat etmeye ehil değildir. Bu vekalet belli bir alan ve özel bir iş içindir. Başka yetki taşımaz.

Mahremi olmayan bir kadının elini tutmak dinimize göre caiz değildir. Buna sadece bir zaruret anında müsaade edilmiştir.

Yangın, sel, savaş gibi tehlikelerden kurtarma veya tedavi etme gibi durumlarda bir yabancı kadının elini tutmaya müsaade vardır. Onun dışında hayır gibi gözüken bir iş için de olsa caiz değildir.

Rasulullah (s.a.v) Efendimiz eline aldığı bir bezi kadınlara uzatıp ucundan tutturarak kendilerinden biat almıştır. Ayrıca mübarek elini suya batırıp sonra o suyu kadınlara vermiş; kadınlar da bu suya ellerini koyarak biat etmişlerdir.

Bir mürşidi kamilin kadın talebeleri, vücuduna dokunmadan ve onunla baş başa da kalmadan, topluluk içinde cüppesinin yenini veya alt kenardan ucunu tutabilir; musâfaha etmek yerine o şekilde intisap veya ziyaret yapabilir.

Bu sadece bir cevaz noktasıdır. En doğrusu bundan da sakınmaktır. Bilinsin ki bereket ve rahmet edeptedir.

Büyük alim Eşref Ali Tânevî (rah.) (1362/1943), biat sırasında kadınlarla tokalaşmanın hükmü ile ilgili olarak şunları söylemektedir:

“Bazı bilgisiz veya dikkatsiz dervişler, kadınlarla el ele tutarak biat alıyorlar. Bu kesinlikle caiz değildir. Yabancı kadının vücuduna zaruret olmaksızın el ile dokunmak günahtır.

Hadisi şerifle bu durum yasaklanmıştır. Peygamber Efendimizden (s.a.v) daha takva sahibi ve iffetli kim olabilir?

Kadınlardan biat alma konusunda Peygamber Efendimizin bu kadar çok dikkat etmesine rağmen, hiç bir mürşidin kendisini baba veya melek gibi görerek, sorumsuz ve hayasız bir şekilde kadınlarla biat etmesi doğru olamaz.

Biat söz vermek demektir. Bunun sözlü olması yeterlidir. Son devirlerde bazı şeyhler, bağlanmayı kuvvetlendirmek ve halkın kalbini teskin için, bir bez veya kumaş parçasının bir ucunu kendisi tutup, diğer ucunu erkek müride vermeyi adet hâline getirmişlerdir. Bunun hiç bir zararı yoktur.

Ayrıca erkekler için de zaruret hâlinde veya zaruret olmadan sözlü biat yeterli olabilir. Bunun hiç bir sakıncası yoktur. Fakat elle biat yapmak, biatın en çok alışılan şeklidir. Erkekler için bu hususta hiçbir engel yoktur.

Hatta biatın el tutularak yapılması, biatın zahirî ve batınî manasını da içinde bulundurduğu için daha uygundur.” Eşref Ali, Hadislerle Tasavvuf, 33.

Araştırmamızın pek çok yerinde de belirtildiği gibi, bu işte asıl olan şekil değil hâlis iman, salih amel, takva ve ihlas ile kulluk yapabilmektir. Diğer usuller buna hizmet ederse faydalıdır.

Önemine binâen şu hadiseyi bir kez daha hatırlamakta fayda var:

Bir defasında ashab-ı kiram’dan bazıları, Rasulullah (s.a.v) abdest aldığı bir sırada, saadetli ağzındaki suyu ve tükürüğü dışarı attığı zaman, bereketlenmek için hemen koşup tükürük yere düşmeden almışlar; onu ellerine ve yüzlerine sürmüşlerdi. Efendimiz (s.a.v):

-”Niçin böyle yapıyorsunuz?” diye sorunca onlar:

-”Bereketlenmek ve sevap kazanmak için” demişlerdi.

Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v) Sahabe-i Kiram’a şöyle buyurmuştu:

- “Sizden Allah ve Rasulüne sevilmek isteyen kimse, konuştuğunda doğru söylesin, emanete hıyanetlik yapmasın ve komşusuna eziyet etmesin” buyurdu.
Heysemi, Mecmau’z-Zevaid, 8/271; Kurtubi el Cami; 4/61; Ali el Muttaki, Kenzu’l Ummal, 8/228; bk. Seyyid Muhammed b. Alevi, Mefahim Yecibu en-Tusahhah, 102

İşte Allah ve Rasulüne sevilme yolu bu!

Bu hadise şunu ortaya koymuştur:

Mürşidine sevilmek ve ona hürmetini ispat etmek isteyenler, sadece zahirî şekil ve edeplere takılıp kalmasınlar!.. Sevgilerini Allah ve Rasulüne itaat ile göstersinler. Çünkü Allah ve Rasulü neyi severse, mürşidi kamiller de onu sever.

Değişik tarikatlarda uygulanan intisap, inâbe ve tövbe hedefi itibariyle aynıdır. Sadece uygulama şeklinde aralarında biraz fark vardır. Bu da önemsizdir. Çünkü bu iş, din tarafından şekil ve sınırları belirlenmiş bir ibadet gibi değildir.

Allah adına kamil bir mürşide biat eden mümin, Rabbine verdiği sözleri yerine getirmek için intisap eder. Bu vazifeler insana, mürşide gidip intisap edince yüklenmiş olmuyor. Onlar ilâhi emirlerdir. Ergenlik çağına gelen her mümin bu vazifelerle sorumludur.

Tövbe kulluktaki kusurunu anlamak, pişman olmak ve güzel yola dönmek demektir. İntisap, bu yolda devam edebilmek için güzel kulların halkasına girmektir. İntisap, Allah dostunun elinden tutup Allah’a gitmektir. Gaye Allah’tır. Mürşit bu yolda şahittir, rehberdir, destektir, kuvvettir.

Bir mürşide intisap eden kimse, yapmayacağım dediği bir haramı yaparsa Allahu Teala’nın emri gereği tövbe etmesi farzdır. Yaptığı iş, kul hakkına ve âmme menfaatine bir tecavüz ise, yetkililerin bu kimseye Allah’ın emrettiği cezayı uygulamaları da farzdır.

Yapılan bütün ibadet, zikir, cihad, hizmet, ve benzeri hayır amellere sevap verecek olan Allahu Teala’dır. O, hangi amele ne vaat etmiş ise onu verir. O vaadinden dönmez; yeter ki kul itaat etmiş olsun.

Şu halde mürşidi kamilin, kendi yetkisiyle talebelerine vereceği bir ceza ve mükâfat yoktur. Onun insana yapacağı en büyük iyilik, elinden tutup Allah’a tövbe edene, bu tövbede sabit kalma yollarını göstermesidir.

Bunun yolu ise Kur’an ve sünnettir.

Terbiyenin sonu güzel ahlak ile süslenmek ve Yüce Allah’ın rızasına ulaşmaktır

İmam şârânî (k.s) şöyle der:

“Kamil mürşidin tek gayesi vardır; o da şudur:

Müritlerini güzel ahlak ile süsleyip, Allah ve Rasulünün huzurunda sevilecek bir olgunluğa ulaştırmaktır.” Şarani, Levakıhu’l Envar, 14; geniş izah i.in Sühreverdi, Avarifü’l Mearif, 10. Bölüm

Dr. Dilaver Selvi

Web sitemiz olarakta kısaca şunu söyleyebiliriz:

Tövbe Allah'a edilir, ama bir evliyanın şahitliğinde ve duasını alarak tövbe etmekte çok büyük bir nimettir, çünkü Buhari'de geçen bir Kudsi hadiste Allah (cc) "Ben kulumu sevdiğim zaman, onun işiten kulağı, gören gözü, tutan eli, anladığı kalbi olurum. Benden bir şey isterse, istediğini veririm. Bana sığınırsa kendisini korurum." (Buhari, İbn Mace, Beyhaki)

Tek başınada tövbe edilir, ama bir velinin vesilesi ile duasını alarak tövbe etmekte aliyyul ala, nur üstüne nur ve çok büyük nimetlere kapı açar..

İşte Allah'ın sevdiği dostu ile tövbe etmenin birçok nimetinden biri budur.. Onun için değerini bilmek lazımdır.

Kütübü Sittede geçen şu hadis kısa ve öz olarak durumu izah etmektedir..

Avf Bin Malik El Esedi (ra) anlatıyor;

"Yedi veya sekiz kişi Resulullah'ın (sav) yanında idik. Bir ara Efendimiz (sav):

- Allah'ın Resulüne biat etmiyecekmisiniz? diye sordu.

Bunu üç defa tekrarladı. Bizde gerçi yeni biat yapmıştık ama Resulullah (sav) ısrar edince tekrar toplanıp biat için ellerimizi uzattık:

- Ya Resulullah! Biz sana biat etmiştik. Şimdi ne üzere biat edelim dedik. Resulullah (sav):

- Allah'a ibadet edip hiçbir şeyi ona ortak koşmamanız ve beş vakit namazı kılmanız üzere! Buyurdu. Ardından gizli bir sesle:

- İnsanlardan hiçbirşey istememek üzere! diye ekledi.

O gün orada biat edenlerden bazılarını gördüm; yolda kamçısını düşürüyordu da Resulullah'a (sav) verdiği sözü bozmamak için hiç kimseye, "Şunu bana verir misin?" demiyor; bilâkis bineğinden inip kendisi alıyordu."

Kaynak: Müslim, Zekat, 108; Ebu Davud, Zekat, 27(no:1642); Nesai, Salat, 5; İbn Mace, Cihad, 41(no:2867)

Şimdi burada sahabe-i kiram efendilerimiz farz olan namaz kılma eyleminin sözünü Peygamber Efendimize mi veriyor? Nasıl ki namaz kılmakta Allah cc için yapılan bir ibadetse, tövbe etmekte Allah cc için yapılan bir ibadettir. 

"Ya Rabbi bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım, keşke yapmasaydım, inşaAllah birdaha ben yapmayağım." şeklinde ki tövbe etmek eylemi ile namaz kılmak eylemi arasında ki fark nedir? 

Ehli sünnet inancına göre; Namaz kılmakta farzdır, günahlardan tövbe etmekte farzdır. Şimdi sanırım tövbe almak tabirinin, yani Peygamber Varisi bir kamil mürşid ile birlikte tövbe etmenin aslında sünnet olduğunu buradan da anlayabiliriz.

"Menzilde tövbe eden bir kişinin yaşanmış anısı.." adlı videoyu izlemek için tıklayınız..



.

Tasavvuf İlminin Ortaya Çıkışı

Tarih04 Kasım 2012, 22:17Editör

Saadet Devri'nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir.

Saadet Devri’nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir. Hiç şüphe yok ki, Hz. Peygamber s.a.v. her hususta olduğu gibi bu hususlarda da gelmiş geçmiş bütün insanların en mükemmeli idi.

Sahabe ve Tabiûn hazretleri zamanında tasavvuf adıyla ortaya çıkan herhangi bir ilim veya dinî bir akım yoktu. Aynı şekilde Tefsir, Fıkıh, Kelâm... adlarıyla tasnif edilmiş temel islâmî ilimler de mevcut değillerdi. Dolayısıyla bu ilimlerle irtibatlı olan amelî ve itikadî mezhepler ortaya çıkmamışlardı. 

Fakat gerek tasavvuf ve gerekse temel islâmî ilimlerin hepsi o devirde bir bütün olarak ve canlı bir şekilde yaşanıyordu. Sofilik tatbikatta vardı, fakat adı konmamıştı. Yoksa bazılarının zannettiği gibi sonradan ortaya çıkmış değildi. Zaten Saadet Devri’nde ilimler birbirinden henüz ayrışmamışlardı. Hepsi bir bütün olarak İslâm’ı oluşturmaktaydılar. 

Asr-ı Saadet’te temel islâmî ilimler

Sahabe-i Kiram hazretleri, itikadî konularda Kur’an ne buyurmuş, Allah Rasulü s.a.v. neyi haber vermişse ona harfiyen iman ediyorlardı. İman hakikatlerini daha ziyade naklî delillerle ve gayet sade bir biçimde tebliğ ediyor, müşriklerin iman etmelerine vesile oluyorlardı. Fakat bu hakikatleri ihtiva eden ilme münhasıran “Kelâm” ilmi demiyorlardı. Zaten onların sade, berrak anlatımları içinde felsefe yoktu. Asr-ı Saadet müslümanları henüz doğu ve batı kaynaklı felsefeyle yüzleşmemişlerdi. O yüzden itikadî konuları felsefî bir üslupla anlatan Kelâm İlmi diye bir ilim mevzubahis olamazdı. 

Fıkhî konularda da durum bundan farklı değildi. Mesela namazın nasıl kılınacağını, zekâtın hangi maldan ne kadar verileceğini, alışverişle ilgili hükümleri o günkü müslümanlar Kur’an-ı Kerim’den ve Hz. Peygamber’den öğrenerek tatbik ediyorlardı. Fakat İslâm’ın sadece ibadet ve muamele ile ilgili konularını mevzu edinen; sistemli, metotlu, müstakil bir “Fıkıh” ilminden söz edilmiyordu. 

Tefsir İlmi de Kelâm ve Fıkıh İlmi gibi tasnif edilmiş değildi. Fakat Kur’an ayetleri nazil olur olmaz Hz. Peygamber’in emriyle vahiy kâtipleri tarafından yazılıyor ve hafızlar tarafından ezberleniyordu. Çok sayıda Kur’an hafızı yetiştirilmişti. Öyle ki, Yemame harbinde şehit olan Kur’an hafızı sahabilerin sayısı beş yüze yakındı. Bu hadise üzerine Hz. Ebubekir r.a.’ın hilafeti zamanında Kur’an-ı Kerim sayfaları toplatılarak “mushaf” haline getirilmiş, bu nüsha Hz. Osman r.a. zamanında da çoğaltılmıştı. 

Hadis ilminde ise, durum biraz daha farklıydı. Batılı müsteşrikler ve onların tesiri altında kalan müslüman yazarların iddialarının aksine, hadis-i şerifler Hz. Peygamber s.a.v.’in sağlığında bazı sahabiler tarafından Kur’an gibi yazılıyor ve ezberleniyordu. 

Gerçi Allah Rasulü s.a.v.’in mübarek sözlerinin yazıldığını beyan eden hadislerin yanı sıra, yazmayı yasaklayan haberler de vardır. Fakat son devrin büyük hadis alimlerinden Ahmed Muhammed Şakir’in de ifade ettiği gibi, yazmayı yasaklayan haberler sonradan neshedilmiş, yani yazma işi serbest bırakılmış veya Kur’an’la karışacak şekilde aynı sahifeye yazılması önlenmişti. 

Bu hakikati doğrulayan çok sayıda haber vardır. Meselâ İbn-i Saad’ın Tabakatı’nda belirtildiğine göre, Sahabe-i Kiram’dan İbn Abbas r.a. vefat ederken geriye bir deve yükü kitap bırakmıştı. Bunlar ekseriyetle Hz. Peygamber s.a.v’in hadislerini ve Sahabe kavillerini ihtiva eden kitaplardı. 

Bütün temel islâmî ilimlerin ana kaynağının Kur’an’dan sonra Sünnet olması hasebiyle, hadislerin Hz. Peygamber’in sağlığında kayda geçirilmesi büyük önem arz etmekteydi. Daha sonra bu yazılı belgeler toplanıp konularına ve sıhhat derecelerine göre tasnif edildikten sonra büyük hadis mecmualarını oluşturacaktı. Sonra da ayet ve hadislere istinat eden Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelâm ve Tasavvuf gibi ilimler ortaya çıkacak ve sistemli birer disiplin haline geleceklerdi.

Saadet Asrı’nda müslümanlar içtihat da ediyorlardı. Sahabe-i Kiram hazretleri dinî konularda birbirlerinden farklı görüşler serdedebiliyorlardı. Mesela Hz. Peygamber s.a.v. bir konuda ashabıyla istişare ediyor, görüşlerini alıyordu. Ortaya çıkan görüşler bazen Allah Rasulü’nün içtihadından farklı olabiliyordu. Ama buna dayalı olarak ayrı bir mezhep ortaya çıkmıyordu. Çünkü her şeye son noktayı koyan Hz. Peygamber s.a.v. idi. O, vahyin kontrolünde ve vahiyle iç içe idi. Hâşâ yanlış yapması hiçbir şekilde söz konusu olamazdı.

Asr-ı Saadet’te tasavvuf

Saadet Devri’nin en belirgin vasıflarının başında zühd, takva, tefekkür ve marifetullaha dayalı hayat tarzı gelir. Hiç şüphe yok ki, Hz. Peygamber s.a.v. her hususta olduğu gibi bu hususlarda da gelmiş geçmiş bütün insanların en mükemmeli idi. 

Sahabi efendilerimiz de bu mevzuda peygamberlerden sonra en üst tabakayı oluşturuyorlardı. Tasavvuf ve tarikatın adı geçmemekle birlikte, en canlı tasavvufî yaşayış onların zamanında idi. 

Nazil olan ayet-i kerimeler müminlerin gönül ve tefekkür dünyasında büyük vakumlar meydana getiriyor, nazarlarını Allah’a çeviriyordu. Kur’an ve hadiste tasavvufun esasını teşkil eden konulara çokça yer verilmişti. İman, kalp, tevbe, zikir, ihlâs, takva, nefs, tezkiye, mücahede, muhabbet, haşyet, sabır, şükür, tevekkül, rıza, fakr, ilm-i ledün, kibir, riya, haset gibi konular bunlardan sadece bazılarını teşkil ediyordu. 

Sahabe-i Kiram hazretleri Kur’an-ı Kerim’den okudukları bu konuları önlerindeki Mürşid-i Ekmel’e bakarak yaşıyorlardı. O’nun sohbetinden aldıkları feyizle amel ediyor, nefslerini kibir, ucub, riya gibi bilumum hastalıklardan temizliyorlardı. Zikrin nuruyla kalplerini cilalayıp safileştiriyor, nafile amellerle sürekli yükseliyorlardı. Böylece ruhları kemale eriyor, tefekkür dünyaları zenginleşiyor ve marifet nurları kalplerinde tecelli ediyordu.

Allah Rasulü s.a.v. Kur’an ahlâkına sahipti. Allah’a çok şükreder, ibadet etmekten büyük zevk alır, bazen ayakları şişinceye dek namaz kılardı. Kimi zaman namazında hıçkırıklarla ağlardı. Bazen günlerce oruç tutar, günün muhtelif saatlerinde zikirle meşgul olurdu. O’nun her hareketinde kıyamında, kıraatinde, oturuşunda, kalkışında edep, incelik ve marifetullaha dair sırlar zuhur ederdi. Mübarek kalbi üns ve vahdet nurlarıyla dolu idi. O İlm-i Ledün sultanı idi. Keşf ve müşahedenin en ileri derecesine sahipti. Cebrail Aleyhisselam O’na yerlerin ve göklerin esrarını bildiriyor, ebedi saadetin reçetesini haber veriyordu. Miraç’ta yedi kat semayı aşmış, meleklerin tutamadığı noktaları tutmuş, bütün makam ve menzilleri geçip Allah Tealâ’ya vasıl olmuştu. Dönüşte cennet, cehennem ve melekût âleminin acayip hallerini seyreylemişti. Başta Kur’an-ı Kerim olmak üzere mucizeleriyle akılları hayrete düşürmüştü.

O’nun peygamberlik sıfatından başka bir de velilik sıfatı vardı. Peygamberlik sıfatıyla diğer bütün peygamberlerin imamı ve sonu olduğu gibi, velilik sıfatıyla da, nebiler dahil, bütün beşeriyetin en efdali idi. Ayrıca İmam-ı Rabbanî Hazretleri’nin buyurduğu gibi, Hz. Peygamber’in peygamberlik sıfatı velilik sıfatından üstün ve yüce idi. 

Mürşid-i ekmel olan Rasul-i Ekrem s.a.v.’in birkaç dakikalık sohbetiyle Sahabe-i Kiram hazretleri bir velinin ömrünün sonuna kadar ulaşamayacağı manevi makamlara yükseliyorlardı. Elde ettikleri manevi hal ve zevk ile cenneti cehennemi görmüş gibi oluyorlardı. Huzur-u şeriflerinde iken sanki başlarında bir kuş var da uçacakmış gibi, büyük bir edep ve tam bir kalbî bağlılıkla O’nu dinliyorlardı. Huzurundan ayrıldıkları zaman da yine hayallerini Hz. Rasulullah s.a.v. Efendimiz süslüyordu. Devamlı O’nunla birlikte imiş gibi O’nu düşünüyor, mübarek sözlerini, tavır ve davranışlarını hayal ediyor, her şeyleriyle O’na benzemeye çalışıyor, diğer bir ifadeyle rabıta yapıyorlardı. Allah Rasulü’nü sevdikleri kadar hiçbir beşeri sevmemişlerdi. O’nu kendi canlarından bile, aziz tutuyorlardı. 

Sahabe-i Kiram, Hz. Peygamber s.a.v.’in sohbetiyle berzaha uğramadan doğrudan doğruya zahirden hakikate geçiyor ve az bir zamanda Allah Tealâ’ya büyük yakınlık elde ediyorlardı. Çünkü onlar Hz. Rasulullah’ın irşadıyla velâyet-i kübraya mazhar olmuşlardı. 

Gerçi Sahabe-i Kiram hazretlerinde keşif, keramet gibi hadiseler az görülürdü. Belki sonradan gelen velilerin keşif kerameti daha fazla idi. Fakat Sahabe’nin makamları sonraki velilerden çok daha yüksekti. Onlara yetişebilmek neredeyse imkansızdı. 

İşte Asr-ı Saadet mslümanlarının halleri kısaca böyleydi. Yani tasavvufî hallerdi. Fakat adına henüz Tasavvuf denmiyordu. 

Saadet Asrı’ndan sonra ilimler

Asr-ı Saadet’te müslümanlar arasında herhangi bir ihtilaf, halledilmemiş bir müşkil yoktu. Hangi konuda olursa olsun, bir müşkil olduğu zaman Hz. Peygamber s.a.v.’e müracaat edilip çözülüyordu. O dönemde akideler saf, niyetler halisti. Nübüvvet nuru tesirini devam ettiriyordu. 

Fakat Hz. Peygamber’in vefatından sonra yer yer ihtilaflar baş gösterdi. Müslümanlar ilk olarak halife seçimiyle karşılaşmış ve bu mevzuda ihtilafa düşmüşlerdi. Ardından üçüncü halife Hz. Osman r.a. şehit edilmiş (h.35/m.656) ve ondan sonra Cemel Vak’ası ve Sıffin Savaşı zuhur etmişti. Müminler üzerinde büyük tesirler ve acı hatıralar bırakan bu iç savaşlar en çok akaid problemlerinin ortaya çıkmasına sebep olmuştu. 

Gerçi hadiseleri körükleyen bir kısım münafıklar istisna edilirse, birbiriyle savaşan iki taraf da farklı içtihatları sebebiyle hak ve hakikat adına savaşıyorlardı. Fakat sonuçta ortaya çıkan bu durum, huzursuzluğun yanı sıra akaidle ilgili yeni bir takım soruları da beraberinde getiriyordu. 
Öte yandan hicrî birinci asrın sonlarında Suriye, Mısır, İran, Irak gibi büyük ülkelerin İslâm topraklarının sınırlarına dahil edilmesiyle müminler çok değişik inançlarla karşılaşmışlar, doğu ve batı felsefesiyle yüzleşmek durumunda kalmışlardı. Neticede “kader” meselesinden “imamet/halifelik” meselesine kadar bir dizi konuda itikadî ihtilaflar zuhur etmişti. 

Bunlara paralel olarak Mutezile, Cebriye, Kaderiye, İmamiye (Şia) gibi Ehl-i Sünnet’in dışına çıkan birçok mezhep zuhur etmişti. Bu gibi mezheplerin sayısı alt kollarıyla birlikte sonraları yüzün üzerine çıkmıştı. 

Akaid gibi, fıkıh sahasında da ortaya çıkan yeni durum ve ihtiyaçlar yeni içtihatları gerektirmiş, tabii olarak ihtilaflar da zuhur etmişti. 

Neticede Fıkıh ve Akaid ilmine Hz. Peygamber s.a.v. zamanında hiç tartışılıp konuşulmayan meseleler girmiş, yeni fetvalar ortaya çıkmış, sonraki asırlarda işin içine akıl ve felsefe de bir ölçüye kadar dahil edilmişti. Bu hususlarla ilgili metot ve düşünce farklılıklarından dolayı ister istemez değişik fıkhî/itikadî akımlar da ortaya çıkmıştı. 

Tabii olarak bu durum karşısında Ehl-i Sünnet akaid ve fıkhının sağlam bir şekilde tespit edilmesi zaruret halini almıştı. Ayrıca söz konusu ilimler her müslümanın sürekli meşgul olması gereken hayatî önemi haiz ilimlerdi. 

Onun için devrin alimleri ilk önce bu konularda kitap ve risaleler kaleme alarak hafızalarda bulunan ilimleri tedvin ve tasnif ettiler. Tabii ki bu ilimlerin temel dayanakları Tefsir ve Hadis ilimleriydi. O yüzden hadis-i şerifler büyük bir gayretle toplanıp tasnif edilmeye başlandı. Tefsir sahasında Sahabe neslinden intikal eden berrak düşünceler kayda geçirildi. Bunların usul ve metotları belirlendi. Böylece Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelâm gibi müstakil ilim dalları ortaya çıkmış oldu. 

Tabii bu ilimler inkişaf ederken, içtihatlar yapılırken kolay ve sancısız olmuyordu. Yeni hareketler ortaya çıkarken yer yer cepheleşmelere de sebebiyet verebiliyordu. Hatib el-Bağdadî’nin Tarihu Bağdadî adlı eserinde belirttiğine göre, İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretleri içtihadına akıl ve re’yi kattığı için devrin bir kısım alimlerince dışlanmıştı. Fakat hemen belirtmek gerekir ki, onların ihtilafları ne kadar sert olursa olsun, kesinlikle heva ve arzularından konuşmuyorlar, dini bütün safiyetiyle korumak için gayret ediyorlardı. 

Öte yandan içtihatta re’ye önem verenler de, devrin felsefesini alet olarak kullananlar da, vardıkları sonucu dinin muhkem hükümleriyle telif ediyor, konuyla ilgili Kur’an ve Sünnet’ten deliller getiriyorlardı. Sonuçta içtihat yaptıkları için isabet edemeseler bile sevaba girmiş sayılıyorlardı. 

Şu da bir gerçek ki, içtihat ve ihtilaflar İslâm ümmeti için büyük bir rahmet ve genişlik olmuştur. Aksi halde günlük işlerimizin birçoğu haram ve dolayısıyla da cehennemlik sayılacaktı. 

Saadet Asrı’ndan sonra tasavvuf 

Yukarıda bir nebze bahsedildiği gibi, Sahabe neslinin sonları ve Tabiûn neslinin başlarına doğru iç savaşlar dolayısıyla huzursuzluklar artmış, gündemdeki meselelerle zihinler karışmıştı. Kerbelâ vakası, Haricîlerin gaddar tutumları ve Emevîler dönemindeki siyasi gelişmeler de işin tuzu, biberi olmuştu. 

Öte yandan sürekli devam eden fetihler sayesinde ganimetler alınmış, refah ve zenginlik artarak müslümanların hayat standardı yükselmişti. Böylece Saadet Devri’nde görülmeyen, bir anlamda lüks sayılabilecek bir hayat tarz ve telakkisi ortaya çıkmıştı. Bu, şimdiki neslin aksine o günkü neslin hiç de alışık olmadığı bir durumdu. Saadet Devri’nde Hz. Fatıma r.a.’ın edindiği bir çul vardı. Yatarken altlarına serseler üstleri, üstlerine serseler altları açıkta kalırdı. (Bugün ise, bir hadis-i şerifte belirtildiği gibi, maddi imkan olmadan müminlerin imanlarını muhafaza etmeleri bile son derece zorlaşmıştır.) 

Daha ziyade hicrî II./miladî VIII. asırda ortaya çıkan bu dünyevîleşme, siyasileşme, yabancılaşma, bid’atlerin zuhuru ve dine karşı bir derece lâkaytlık, devrin zühd ve takvaya önem veren müminlerini, diğer bir ifadeyle zahidleri incitmişti. Onlar, Hz. Peygamber ve Sahabe neslinin tertemiz, berrak akidelerine sarılarak dünyanın yalancı yüzünden el etek çektiler. Kendilerini ilme, ibadete, Kur’an ve Sünnet’te üzerinde durulan derunî hayata verdiler. Zühd ve takvaya bürünerek gayet sade bir hayat yaşadılar. Bu arada gayet tesirli vaazları, insanları ağlatan ateşli konuşmalarıyla halkı irşad ettiler. 

Bu grubun arasında devrin büyük alimlerinden Hasan Basrî Hazretleri (ö. 110/728), mücedditlerden kabul edilen Emevîler’in devlet başkanı Ömer b. Abdülaziz Hazretleri (ö. 101/719), aşıklardan Rabiatu’l-Adevî Hazretleri (ö. 185/804) gibi simalar da vardı. 

Hicrî birinci-ikinci asırda yaşayan bu zahidlerin dönemine “zühd dönemi” adı verildi. Bu dönem, tasavvufun özünü ve başlangıcını oluşturuyordu. Söz konusu zahidler, aynı zamanda Sahabe devrinde zühd ve takvalarıyla öne çıkmış Ehl-i Beyt, dört büyük halife, Suffa Ashabı, Tabiûn’dan Üveys el-Karanî gibi şahıs ve zümrelerin de bir bakıma devamıydılar. 

Hicrî 200/815 senelerinden itibaren olgunlaşan zühd hayatı Tasavvuf cereyanını doğurdu. Amel, ibadet, ahlâk, nefsle mücahede ve istikametin ön plâna çıktığı zühd devrinden sonra yaşadıkları manevi tecrübelerle zenginleşen sofiler, birikimlerini Kur’an ve Sünnet ekseni etrafında izah ederek, yeni kitaplar telif ettiler. Tefsircilerin yorumlarına, hadisçilerin rivayetlerine, fakihlerin içtihatlarına kendi ruhanî tecrübelerini, aşklarını, şevklerini, vecdlerini, keşfî-manevi bilgilerini, Allah Tealâ Hazretleri’ni sevmek, tanımak ve O’na yakınlaşmakla ilgili marifetlerini de ilave ederek farklı ekoller geliştirdiler. Sahabe ve Tabiûn devrinde olduğu gibi, amel ve ibadetleri ihlâs, itikat, marifetle birleştirerek manevi derinliği canlı bir şekilde devam ettirdiler. 

Böylece, Fıkıh, Kelâm, Tefsir ve Hadis alimlerinin yaptıkları gibi, sofiler de Kur’an ve Sünnet’e dayanan amelleriyle, derunî/manevi tecrübelerinden çıkardıkları içtihatlarıyla ve yazdıkları eserleriyle özel konusu, hedefi, metodu ve ıstılahları olan Tasavvuf ilmini sistemleştirip, müstakil bir ilim ve amel yolu haline getirdiler.

Sofi ismi, tasavvuf tarihinin ilkleri 

Bu kutlu zatlar, peygamberlerin de giyindiği gayet mütevazi bir elbise olan “sûf” (yün) elbise giydikleri için, yaygın olan kanaate göre, kendilerine “sûfî” adı verildi. “Tasavvuf” kelimesi de “sûf” kelimesinin değişik istihalelerinden türeyen bir isim olarak böylece tarihe geçti. 

Tarihçilerin tespitine göre, ilk sûfi (veya halk dilinde “sofi”) ismini alan zat, Ebu Haşim Sûfî’dir (ö.150/767). İlk tekke de Suriye’nin Reml şehrindeki Ebu Haşim Tekkesi’dir. Fena-beka, cezbe, sülûk ve sair bir kısım isimler de her ne kadar tasavvuf ismi gibi sonradan ortaya çıkmış ise de, İmam-ı Rabbanî Hazretleri’nin de beyan ettiği gibi, hakikatleri itibariyle hepsi Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz’e dayanmaktadır. Sofiler sadece bu gibi halleri anlatabilmek için muhtelif isim koymuşlardır.

O devirde İbrahim b. Edhem, Fudayl b. İyaz, Cüneyd-i Bağdadî, Bişr-i Hafî (Allah cümlesinin sırrını mübarek kılsın) gibi çevrelerinde manyetik alanlar meydana getiren büyük veliler, etraflarına halkı topluyor, sonra da Rasul-i Ekrem s.a.v.’in evrad ve ezkârını onlara ders olarak veriyorlardı. Böylece, bu müstesna zatlar sayesinde yeniden gönüller Allah’a teveccüh ediyordu. 

Temel bir kaide olarak “Mahlukatın nefesleri adedince Hakk’a ulaştıran yollar vardır.” Hepsi Kur’an ve Sünnet’e dayanan bu yollardan bazıları giderek sistemleşmeye başlıyordu. Müteakip asırlarda bunlardan her biri, tasavvufun içerisinde birbirinden güzel kolları oluşturacaktı. Nitekim Şah Abdülkadir Geylanî ve Ahmed Rifaî Hazretleri’nin yaşadığı hicrî VI. miladî XII. asırdan itibaren farklı irşad usulleriyle tarikatlar zuhur ederek Kadirîlik, Rufaîlik, Mevlevîlik, Nakşîlik gibi tarikatlar kuruldu ve İslâm dünyasının dört bir yanını nura gark ettiler. Allah onlardan razı olsun.

Sonuç itibarıyla; Fıkıh, Kelâm, Tefsir, Hadis, Tasavvuf ve sair ilimlerin her biri dinin kendisinden başka bir şey değildir. Bunlar her ne kadar müstakil birer ilim haline gelseler de, tek bir tanesini bile şeriattan ayrı düşünmek dalâlettir. Zira bunlardan herhangi birini şeriattan ayrı düşünmek Kur’an ve Sünnet’in bir bölümünü yok saymaktır. Akaid veya Kelâm ilmi olmasa ortada din ve inanç esasları diye bir şey kalmaz. Fıkıh olmasa, Hakk’a nasıl ibadet edileceği ve kullar arasında nasıl muamele edileceği anlaşılmaz. Tasavvuf olmasa, bütün ibadetlerin ruhu yok olur ve ibadetler sadece şekillerden ibaret hale dönüşerek boşa gider. Nefs ve şeytanın hileleri bilinip onlara karşı tavır alınmadığı için de din-iman yıkılmaya mahkûm olur. Tefsir ve Hadis ilmi olmasa zaten diğer ilimler hiç olmaz. 

O bakımdan bir müminin Akaid, Fıkıh ve Tasavvuf ilimlerini hiç değilse ihtiyaç miktarınca öğrenmesi farzdır. Zira dinin müstakim olarak yaşanması ancak bu ilimleri öğrenmekle mümkün olabilir. 

Ahmet SAFA kaleme aldı, Semerkand Dergisinde yayınlandı.

Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

Neden Bir Rehbere İhtiyaç Vardır?

Tarih14 Eylül 2012, 16:15Editör

Bir mürşidi kamil rabbani alime neden ihtiyaç vardır?

Hiç şüphesiz ilim büyük bir nimettir. Allah-u Teâlâ: "Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" (Zümer, 39/9) buyurmak suretiyle âlimin değerine işaret etmektedir. Ancak şurası muhakkak ki, ilim; îman ve salih amelle bir kıymet ifade eder.

Bir hadis-i şerifte: "İnsanlar helâk oldu âlimler kurtuldu. Âlimler de helâk oldu (ilmiyle) amel edenler kurtuldu. Amel edenler de helâk oldu ihlâsla amel edenler kurtuldu" (1) buyrulmaktadır. Dolayısıyla salih amel olmadan ilmin de bir faydası yoktur. Zira insan kalbindeki îmânıyla mümindir, kafasındaki malumat yığınlarıyla değil. Amelle desteklenmeyen bir ilimde ne yakîn nurundan ne de marifetten söz etmek mümkündür. Yakîn ve marifet olmadan şeytanın, hususan nefsin, karıncanın ayak şamatasından daha gizli olan hîlelerinden nasıl korunabilir?

Üzülerek belirtmek gerekir ki, günümüzde kendi başına rehbersiz yetişen marifet ehli bir âlim bulmak, samanlıkta iğne bulmaktan daha zordur. Hatta sadece kibirden arınmış âlimler bile azdır. Bilakis ilimden gelen enaniyet ve benlik, âlimlerin çoğunu istilâ etmiştir. Gazzalî'nin belirttiği gibi, bunların çoğu kendini herkesten fazla Allah'a yakın kabul eder. Başkaları hakkında daha endişeli olur. Muhatabı haklı bir söz söylese ona galebe etmek için ne kadar çürük delil varsa hepsine sarılır. Hâlbuki bu hal kâfir ve münafıkların vasfıdır. Nitekim Allahu Teâlâ:

"İnkâr edenler: "Bu Kuranı dinlemeyin, okunurken gürültü yapın, belki galip gelirsi­niz." (Fussılet, 26) buyurmuştur. Böyleleri takvâ sahibi salih zatlara zerre kadar değer vermez. Onları cahil cühela takımı olarak görür. Esasen kendisinden başka kimseyi beğenmez. Halkı adam yerine bile koymaz. Birisi kendisine hizmet veya hürmette kusur etti mi ona şiddetle kızar. İş vaaz vermeye gelince ateşli konuşmalar yapar, halkı galeyana getirir. Fakat çoğu kere kendi kalbinde bir yumuşama olmaz. Gözünden kolay kolay yaş dökülmez. Ölümden nefret eder. Çünkü dünya sevgisi bütün benliğini sarmıştır. Bol bol Kur'an okur fakat boğazından aşağıya inmez. Gönlünde bir haşyet meydana gelmez. Farz ibadetlere bile gevşek davranır. Bu haliyle ilim sahibi bir kişi, adam yerine koymadığı dindar fakat ilimsiz halkın seviyesinden bile kat kat aşağı yuvarlanmıştır.

Şayet kibri ve şöhret arzusu had safhada ise, aykırı fikirler ileri sürmek, haramı helâl, helâli haram göstermek suretiyle dikkatleri üzerine çeker. Böylece sivrilmeye, meşhur olmaya çalışır. Bu son durum hayvaniyetten de aşağı tam bir şeytaniyet ahlâkıdır. Rabbimizden bizleri dalaletten hidayete sevk etmesini ruh u canımızla talep ederiz.

Âlim de olsa, rehbersiz yola gitmenin sonuçları işte bu noktalara kadar ilerleyebilir. Onun için Cenab-ı Hak (c.c.):

"Bana yönelen kimsenin yoluna uy; sonunda dönüşünüz banadır." (Lokman, 31/15) buyurmak suretiyle âlim, cahil ayrımı yapmadan herkesi dostlarının yoluna davet etmektedir. Çünkü bütün bu hastalıkların ilacı kâmil rehberin elindedir. Kibrini kırmak suretiyle öldürücü hastalığa yakalandığını kabul edip onların önüne diz çöken âlim ve dindar zatlar, o ilaç ile şifa bulabilirler. Yeter ki, kendisini mânen ameliyat edecek doktora teslim olsun ve onun işine karışmasın.

İster âlim, ister cahil, ister dindar ve isterse sofi olsun herkes dînî hayatın neresinde olduğunu şu iki soruyla tespit edebilir.

Birincisi: Ölüm düşüncesi kendisine sevimli mi geliyor ürkütücü mü? Sevimli geliyorsa işler iyi gidiyor demektir. Çünkü Allah'a kavuşma arzusu dünya, evlat, mal, mülk arzusunun üzerine çıkmış demektir. Fakat henüz yeteri kadar salih amel işleyemediği için değil de, dünyadan ayrılmak zor geliyorsa vaziyet iç açıcı değildir.

İkincisi: Allah u Teâlâ zikredildiği zaman içlerinde tarifi mümkün olmayan bir muhabbet, bir coşkunluk veya ürperme meydana geliyor mu? Şayet geliyorsa yine işler iyiye gidiyor demektir. Cenab-ı Hak (c.c.):

"Gerçek müminler ancak o müminlerdir ki, Allah zikredildiği zaman yürekleri ürperir, âyetleri okunduğu zaman imanlarını arttırır." (Enfal, 8/2)buyurmaktadır. Eğer kalpte muhabbetten eser yoksa Allah u Teâlâ'nın da ona karşı muhabbeti olmayabilir. Zira şu âyet-i kerîmede buna işaret vardır:

"O halde beni anın, ben de sizi anayım. Bana şükredin de nankörlük etmeyin." (Bakara, 2/152)

Evet… inanan herkes Allah'ı sevdiğini söyler. Fakat hakîkî sevgiye muvaffak olanlar azdır. İşte bu muhabbetin ilacı da yine Allah âşığı olan rehberlerin elindedir. Gönül kovasını çağlayanlar hâlinde akıp giden feyiz pınarının altına tutan, Hak dostunun edna bir nazarını kendi kırık dökük amellerine tercih eden, billur gibi aynalardan süzülüp gelen güneş ışığına sırtını değil de kalbini çeviren her mümin, aradığı muhabbete erişebilir. Böylece dünyâ ve ukbâ saadetine erip Rabbinin rızasına kavuşabilir. Cenab-ı Mevlâ bizleri de onlardan eylesin.

(Semerkand Dergisi - Dr. Mustafa Bahadıroğlu)


.

Tarikat Ehli Fatih Sultan Mehmed ve Akşemseddin Hz.

Tarih03 Eylül 2012, 00:33Editör

Tarikat Ehli Fatih Sultan Mehmed ve Akşemseddin Hz. üzerine bir yazı..

Peygamber Efendimizin (sav) övgüsüne mazhar olma şerefine ulaşan Osmanlı padişahlarımızdan Fatih Sultan Mehmed hanın ve Ankara Ulus semtinde türbesi bulunan evliyanın büyüklerinden Hacı Bayram-ı Veli ks. hazretlerinin halifelerinden ve Fatih Sultan Mehmed'in mürşidi, hocası Akşemseddin hazretlerinin tasavvuf tarihinde yeri ayrı bir olsa gerektir..

 
Tarikat karşıtı olarak ortaya çıkan fırka ve bu fırkalardan etkilenenlere toplum içinde rastlanır. Bu kişiler olayı çok farklı anlayarak ve tarikatın İslamı takvaca yaşamayı öğrenmenin bir okulu olduğu düşüncesinden uzak bir düşüncede, genelde ehli sünnet olmayan sapkın grup ve fırkaların etkisinde kalarak farkında olmadan gerçek Allah dostlarına ve Varis-i Enbiya makamına edepsizlik yaparak kendilerine zarar vermektedirler..
 

Şöyle bir düşünelim; Peygamber Efendimiz (sav) asırlar öncesinden"Kostantiniyye(İstanbul) mutlak fetholunacaktır, onu fetheden komutan ne güzel komutan, onun askerleri ne güzel asker.."diyerek methü sena ettiği Fatih Sultan Mehmed Han, Hacı Bayram Veli hazretlerine nispet edilen Baymiye tarikatına mensup olup, mürşidi ise Akşemseddin hazretleri idi... Hal böyle iken, bu tarikat karşıtları sümme hâşâ Peygamber Efendimizden (sav) daha mı iyi biliyorlarda tarikatlara karşı çıkıyorlar, burdan pay biçmek lazımdır, tarikat karşıtlarının nasıl bir manevi tehlike ile karşı karşıya kaldıklarını anlamak hiçde zor olmasa gerek..
 

Şunuda ayırt etmek lazım, ahir zamanın alametlerinden dir, günümüzde sahte tarikatlar, sahte din adamlarının varlığının artışı bazen yanlış anlaşılmaların ve hak tarikatların yanlış tanınmasına vesile olabiliyor, bu ise çok üzücü bir durumdur... Peygamber Efendimiz (sav) hayatta iken dahi, Müseylemetül Kezzab isminde bir sahte peygamber çıkarak sahteciliğin bir yüzünü ortaya koymaktadır..
 

Kısaca Nakşibendiliğin bu topraklara nasıl geldiğinden de bahsetmek icap eder:
 

Nakşibendilik, Bahâuddin Nakşibend Muhammed b. Muhammed el-Buhârî'ye (Şahı Nakşibendi hz.) (ö. 718/1318) nispet edilen tarikatın adıdır. Ashabı Kiramdan ise Ebu Bekir Sıddık (ra) Efendimize, oradan da Alemlerin Efendisi Hz. Muhammed Mustafa (SAV) Efendimize dayanır.. Şahı Nakşibendi hz., Buhara'ya 9 km. uzaklıkta bulunan Kasr-ı Arifân'da (eski adı Kasr-ı Hinduvan) doğdu. Şahı Nakşibend henüz üç günlük bir çocuk iken Muhammed Baba Semmâsî (ö. 740/1339) tarafından mânevî evlatlığa kabul edildi. Baba Semmâsî hz., bu çocuğun ilerideki tasavvufi terbiyesini, yanında bulunan Seyyid Emir Külâle hazretlerine havale etti. Şahı Nakşibendi hz., her ne kadar Seyyid Emir Külâle hazretlerine intisap etmiş ise de, muteber kaynakların verdiği bilgiye göre, onun gerçek şeyhi, kendisinden yıllar önce vefât etmiş olan Abdulhâlik Gücduvânî hazretleri(ö. 617/1220)'dir.

Şahı Nakşibendi hz., Baba Semmâsî hazretlerinin vefâtından sonra Semerkant'a gitmiş, oradaki dervişlerle sohbette bulunmuş, kısa bir süre içerisinde onların saygısını kazanmış ve tekrar memleketi olan Kasr-ı Arifân'a dönmüştür. Hanefi mezhebine mensup olan Şahı Nakşibendi hz., halka her fırsatta sohbet eder, va'z ve nasihatte bulunur ve "bizim tarikimiz sohbet üzerinedir" diyerek müritlerini buna teşvik ederdi. Şahı Nakşibendi hz., ölümünden bir gün önce müritlerine, kendisinden sonra halifelerinden Muhammed Parsa'ya tabi olmalarını vasiyet etti. Şahı Nakşibendi hazretlerinin evrâd'ından başka bir eserine rastlanmamıştır.

Şahı Nakşibend hazretlerinin vefatından sonra, tarikat Alaüddin Attar hazretleri, Zahid Bedahşi hazretleri ve Muhammed Parsa hazretleri tarafından geniş bir alâna, özellikle İmam Rabbânî hazretlerinin gayretleriyle Hindistan ve çevresinde yayıldı. Bu tarikat, Fatih Sultan Mehmed zamanında, Molla İlâhî Simâvî hazretleri (ö. 896/1490) aracılığıyla İstanbul'a girdi. XVIII. yüzyılda Mevlana Diyaeddin Bağdadî hazretleri ile Osmanlılarda genişledi ve istikrar kazandı. Osmanlı padişahları Nakşibendiliği himâye ettiler. Daha sonraki yıllarda Nakşibendiyye tarikatının Mevlâna Halid-i Bağdâdî hazretleri (ö. 1242/1826) tarafından kurulan Halidiyye kolu, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde, Suriye ve Irak yörelerinde yayıldı.

Kaynaklarda bu tarikatın üç koldan Hz. Peygamber'e kadar ulaştığı ifade edilir. Nakşibendiyye tarikatının esaslarını şu şekilde özetlemek mümkündür: Dini kurallara uyarak zahiri, tarikat ile batını temizlemek, hakikat ile ilâhî yakınlık elde etmek ve marifet ile Allah'a ulaşmak. Bu tarikatta Kur'ân ve sünnete bağlı kalmaya büyük önem verilmiş, haramlardan ve kötü alışkanlıklardan korunmak için tövbe, istiğfar, zikir, tefekkür, nafile namazlar, Kur'ân okuma ve ilimle meşgul olmak tavsiye edilmiştir. Bu şekilde nefsi yenerek kalbi kontrol altında tutmaya murakabe adı verilir. Bu tarikatta zikir sessiz yapılır. Topluca yapılan zikre "hatm-i hâcegân" denir.

 


Anadolu topraklarında Nakşibendiliğin en yaygın hale gelmesi, 19. yüzyılda Halidiyye kolu vasıtasıyla oldu. Bağdat ve Şam'da yaşayan Mevlâna Hâlid-i Bağdâdçok sayıdaki mürid ve halifelerinden bazılarını İstanbul'a ve Anadolu'ya göndererek tarikatı geniş kitlelere yaydı. İslam aleminin batı zihniyetinden etkilenip İslamdan uzaklaşmasına büyük bir set çeken Nakşibendilik, günümüzde özellikle tüm İslam alemine manevi ihtiyaç olma hususunda Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde yaşayan Gavs-ı Sani Hz. vesilesi ile olduğu gibi yaşanmakta ve İslam fertlerinin gönlüne su serpmektedir.. Kimilerinin farkında olup, kimilerinin farkında olmasa da...

Gönül ehli ne güzel söylemiş.. "Aramakla bulunmaz, lakin bulanlar arayanlardır..."


Fotoğraftaki yer; Adıyaman Kahta ilçesi
Menzil köyü... Köy meydanı ve yola doğru taşan 
kalabalık..

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Hayatı İçin Tıklayınız....

Fâtih'in Gizli Ordusu - Ubeydullah Ahrâr (k.s) Akşemseddin Hazretlerinin müridi Fatih Sultan Mehmed Hz. ve Nakşibendilik...


.

Tasavvuf Yolunda İlerlemek İsteyen

Tarih26 Ağustos 2012, 15:29Editör

Nakşibendi yolunun büyüklerinden Hace Alaaddin-i Attar Hazretlerinden (ks) nasihatler...

Bu yola taklîd ederek girenin, birgün hakîkate kavuşacağına kefîl olurum. Hocam Behâeddîn-i Buhârî, bana kendilerini taklid etmemi emr ettiler.



Tasavvuf yoluna giren ve bu yolda ilerlemek isteyen sâlikin, talebenin durumu ve yapacağı işler :

- “Bu yola taklîd ederek girenin, birgün hakîkate kavuşacağına kefîl olurum. Hocam Behâeddîn-i Buhârî, bana kendilerini taklid etmemi emr ettiler. Onları taklîd ettiğim ve hâlen etmekte olduğum her şeyde, onun eser ve netîcesini görüyorum.”

- “Nefsi terbiye etmekten maksad, bedenî bağlılıklardan geçip, rûhlar ve hakîkatler âlemine yönelmektir. Kul, kendi istek ve arzularından vaz geçip, Hakkın yoluna mâni olan bağlılıkları terketmelidir. Bunun çâresi şöyledir: “Kendisini dünyâya bağlayan şeylerin hangisinden istediği ân vazgeçebiliyorsa, bunun maksada mâni olmadığını anlamalıdır. Hangisini terkedemiyorsa ve gönlünü ona bağlı tutuyorsa, onun Hak yoluna mâni olduğunu anlamalı ve o bağlılığın kesilmesine çalışmalıdır. Bizim hocamız Şâh-ı Nakşibend, o kadar ihtiyatlı idi ki, yeni bir elbise giyse; “Bu elbise falan kimsenindir.” diyerek, onu emânet gibi giyerlerdi.”

- “Şuna inanmalı ki: Hakîkî gâyeye, ancak mürşidin, yol göstericinin, rehberin sevgisi, rızâsı ile erebilir. Bu sebeple, mürşidin rızâsını, sevgisini taleb etmek, müride talebeye düşen başlıca görevdir.”

- “Müride, bütün işlerini mürşidine bırakmak düşer. Din işlerini, dünyâ işlerini, her çeşit işini mürşidinin tercihine, tedbirine vererek, mürşidi yanında kendisinin aslâ bir tercihi, seçmesi kalmaya.

- “Bir âlimi ve evliyâyı ziyâret etmekten maksad, Allahü teâlâya yönelmektir. O büyüklerin rûh-ı şerîflerini tam bir yönelme ile ziyâret, cenâb-ı Hakk´ın rızâsına kavuşmaya vesîledir. Nitekim görünüşte halka tevâzu, hakîkatte Hakk´a tevâzudur. Çünkü insanlara Allahü teâlânın rızâsı için tevâzu göstermek makbûldür, kıymetlidir.”

- “Sâlih zâtların kabirlerine yakın bulunmanın, iyi yönden çok tesiri vardır. Ancak onların rûhâniyetlerine yönelmek, kabirlerine yakın olmaktan daha iyidir. Zîrâ, iyi tesirin yakınlık, uzaklık ile bir bağlantısı yoktur. Her yer aynıdır. Nitekim, bu mânâda Resûlullah efendimiz; “Her nerede bulunursanız, bana salevât okuyunuz.” buyurdu.

- “Allahü teâlânın velî kulları ile sohbet etmek öbür âlemin işlerini yürütmeye yarayan aklı artırır.”

- “Allahü teâlânın velî kullarını hergün, iki günde bir kere görmek bırakılmaması gereken sünnettir. Ama edeple, saygı ile.”

- “Bir kimse susup duruyorsa, onun bu hâli, şu üç şeyden boş olmamalıdır.

1. Gönüle kötü duyguların girmesini önlemek,
2. Allahü teâlâyı sessiz sessiz zikretmeyi, anmayı sağlamak,
3. Kalb hallerini gözetmek.

- “Gönüle Allahü teâlânın düşüncesinden başkasını koymamaya çalışmak zordur. O gönüle gelen şeyleri tamâmen atıp uzaklaşmak ise, mümkün değildir. Yirmi sene gönlüme bir şey koymamaya çalıştım. Sonra yine geldi. Geldi ama, gönlümde yer bulamadı.”

- “Amellerin en güzeli, gönülden geçenleri araştırmaktır. İyi mi geliyor, kötü mü geliyor bilmektir.”

- Alâeddîn-i Attâr hazretleri vefâtına yakın talebelerine vasiyet ederek buyurdu ki:

- “Birbirinize sığının! Her işte yolunuz, dînî ölçülere bağlılık olsun! Ölçüleri yerine getirmek azminden dönmeyiniz! Sohbet mühim sünnettir. Bu sünnete riâyet edin, umûmî ve husûsi şekilde ona devâm ediniz! Eğer bu yolda sebât ve istikâmet gösterirseniz, bir ânda büyük derecelere kavuşursunuz. Hâlinizin dâimâ yükselişte olması lâzımdır.”

Alaaddin-i Attar Hazretleri


.

Nakşibendi Halidiyye Kolu Nedir ?

Tarih24 Ağustos 2012, 19:42Editör

Nakşibendi tarikatının Halidiyye kolu hakkında bilgi..

Irak'ın Süleymaniye şehrine bağlı Karadağ kasabasında doğan Mevlanâ Hâlid-i Bağdâdi Hz. (ö. 1242/1827) Nakşibendi tarikatının 'Hâlidiyye' kolunun kurucusudur. Hindistan'ın Delhi şehrine giderek Müceddidiyye koluna mensup Abdullah Dehlevî'nin (ö. 1240/1824) hizmetinde bulunmuş ve bir yıl gibi kısa bir zamanda Nakşibendiyye, Kâdiriye, Sühreverdiyye, Kübreviyye ve Çeştiyye tarikatlarından icazet akrak geri dönmüştür. Soyu baba tarafından Hz. Osman'a (r.a.), anne tarafından da Hz, Ali'ye (r.a.) dayanmaktadır. İslâm dünyasında Celâleddin Rûmî'den sonra 'Mevlanâ' (Efendimiz, büyüğümüz) lakabıyla meşhur olan ikinci kişi olduğuna bakılırsa tesir ve nüfuzu anlaşılmış olur. Müderrislik de yapan Mevlanâ Hâlid'e ilim ve marifette çift kanatlı manasına gelen 'zülcenâheyri sıfatı da verilmiştir.

Bağdat'ta irşad faaliyetlerini sürdüren Mevlanâ Hâlid'nin müridleri kısa zamanda çoğalarak geniş bir alana yayıldı. Ünlü Hanefî fakihi İbn Âbidin, "Rûhu'l-Meânî" adlı tefsirin müellifi Âlûsî ve II. Mahmud'un şeyhülislâmı Mekkîzâde Mustafa Asım Efendi, Mehmed Refik Efendi gibi zatlar başta olmak üzere mûrid ve halifeleri arasında pek çok Osmanlı âlimi vardı.

Mevlanâ Hâlid, son zamanlarını Şam'da irşad ile geçirmiş ve burada vefat etmişti. O yüzden Suriye, Nakşibendî-Hâlidî Tarikatı'nın önemli merkezlerinden biri hâline geldi. Nakşibendîyye'nin temel kitaplarından "Behcetü's-Seniyye" kitabının yazarı Şeyh Muhammed b. Abduhah el-Hânî ile "Hadaiku'l-Verdiyye"nin yazarı Şeyh Abdülmecid b. Muhammed el-Hânî'nin Suriye'de büyük irşad faaliyetleri olmuştur. Bu koldan İsa b. Talhâ'nm halifelerinden Şeyh Ahmed KüftârÛ, uzun yıllar Suriye Müftülüğü yapmıştır. Tarikatın yayılmasında Hz. Peygamber (s.a.v) soyundan gelen Seyyidler önemli bir misyon üstlenmişIerdir. Tarikatın Anadolu'ya girişi daha ziyade Mevlanâ Hâlid'nın halifesi Şeyh Seyyid Tâhâ Hakkâri'nin eliyle olmuştur. Anadolu'daki Hâlidî kollarının büyük çoğunlugu bu zatın halifelerine dayanmaktadır.

Mevlanâ Hâlid'nin halifeleri vesilesiyle tarikat, Lübnan, İran, Irak, ve Mısır'da yayıldı. Son dönemleri itibariyle Hâlidiyye Kolu, Asya, Avrupa, Avusturya, Amerika ve Afrika'da da görülmeye başlanmıştır. Hâlidîler, bulundukları hemen her yerde Osmanlılar lehinde faaliyetlerini sürdürmüşler ve sömürgecilere karşı mücadele etmişlerdir. Özellikle Anadolu'nun müdafasında büyük mücadele vermişlerdir, Müridleriyle birlikte millî mücadeleye iştirak edip yaralanan ve bir kolunu kaybeden Şeyh Muhammed Diyaeddin Hz. bunlardan sadece biridir.

Bitlis Nurşin'de yaşayan Şeyh Muhammed Diyaeddin Hazretlerinden, Suriye Hazne'ye halifesi Şeyh Ahmet Haznevi Hazretlerine geçen Nakşibendi nisbeti, Hazne'den Bitlis Kasrik köyüne halifesi Şeyh Seyyid Abdulhakim El Hüseyni Hazretlerine geçerek, Anadolu topraklarına tekrardan yayılarak Ehli Sünnet vel Cemaat inancının yayılmasına ve gönüllere su serpmeye devam etmektedir, Şeyh Abdulhakim Hüseyni Hazretlerinin evladı Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki Hazretleri şuan Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde bu kutlu, en değerli Nakşibendi yolunu devam ettirmektedir..

Mevlanâ Hâlid, bu kadar geniş bir coğrafyada sadece müridleri ve halifeleriyle değil, yazdığı eserleriyle, kurdurduğu medreselerle, yetiştirdiği âlimlerle de ilmin ve hususiyle Ehl-i Sünnet Vel Cemaât akidesinin korunmasında ve yayılmasında büyük bir etkiye sahiptir.

Alıntı..


.

Nakşibendi Tarikatı ve On Bir Esas !

Tarih03 Temmuz 2012, 00:31Editör

Kur'an ve Sünnet esaslı, Yolumuzu Aydınlatan Kandiller: On Bir Esas

Yolu Rasul-i Zişan s.a.v. gibi, Sahabe-i Kiram gibi yürüyen Sâdât, peşlerinden gelenlere iz bırakmak, takipçilerinin kolay yürümesini temin etmek için kandiller yakıp, koymuşlar güzergâh üzerine. Yolumuzu aydınlatan bu kandillere kimi “on bir esas” demiş, kimi “kelimât-ı kudsiyye”. Hâce Abdülhalik Gücdüvanî k.s. ve Şâh-ı Nakşibend k.s. hazretlerinin, ışığını Hızır a.s.’ın taliminden, ledün ilminden devşirip yolumuza diktikleri bu kandiller neyi, nasıl aydınlatıyor, bir kere daha hatırlayalım.

Hûş der-Dem
Her nefesin farkında olmak

Nefes alıp vererek yaşarız ve irademiz dışındaki bu tabii halin çoğu zaman farkında bile olmayız. Hûş der-dem prensibi, böyle bir gafletten sakındırmak için, alıp verdiğimiz her nefesin farkında olmamızı istiyor bizden. Nakşibendiyye’de hûş der-dem, yani nefesi muhafaza, nefesin hakkına riayet yahut nefesten haberdar olma, yol almanın esası sayılmıştır.

Peki nefesin farkında olmak ne demektir ve bu farkındalık nasıl sağlanacaktır?

Cenab-ı Hak, sayılı nefeslerle geçici bir müddet hayat sürmesi için dünyaya gönderdiği insandan, canlı cansız bütün mahlukatın zikir korosundaki tevhide katılmasını istemektedir. Nefeslerimiz bize en geniş anlamıyla “zikir” için bahşedilmiştir. “İnsanın her an her yerde Allah’ı hatırlaması, emir ve yasaklarına riayetle hep O’nun rızasını gözetmesi, Bezm-i Elest’teki sözüne sadık kalması” anlamına zikir mükellefiyeti, kitap ve peygamberler aracılığıyla izah buyurulduktan başka, alıp verdiğimiz her nefeste de sürekli hatırlatılmaktadır.

Büyükler, “Allah” kelimesinin başındaki elif ve lâm harflerinin belirtme takısı (harf-i tarif) olduğunu, sonundaki “güzel he” ile Allah Tealâ’nın zat isminin kastedildiğini söylerler. Onlara göre “Hû” zamirinin aslı da, nefes alıp verirken çıkardığımız “h” sesi de lafza-i celâlin sonundaki “he”dir. Bu demektir ki, kainattaki bütün varlıklar gibi insan da kendisi farkında olmasa bile her nefeste Allah’ı zikretmektedir.

İşte insanın aldığı nefesin farkında olması, öncelikle nefesindeki zikrullahın farkında olmasıdır. Nefesinden gafil olanlar, uykuda sayıklayanlar gibi, ilahi ikram eseri bu zikrin varlığından ve mesajından haberdar olamazlar. Zira bir ses yahut söz, zikredileni hatırlatıyorsa zikirdir. Şu halde nefesin farkında olmak; nefeslerimizin sayılı olduğunun, bunları veriliş maksadına uygun sarf etmek gerektiğinin, her soluktaki zikrin bize neyi hatırlatmak için irademiz dışında tekrarlandığının farkında olmaktır.

Böyle bir farkındalık niçin yaşadığımızı bilmeyi, her nefeste Allah’ı hatırlamayı, tek nefeslik bir anda dahi Allah’tan gafil olmamayı ve dünya hayatını bu hal üzere sürdürmeyi gerektirir. Bu nedenle yolun büyükleri hûş der-dem’i “Her nefeste, hatta iki nefes aralığında bile Allah’tan gafil olmamaya çaba göstererek huzuru muhafaza etmek” diye tanımlamışlardır.

Hûş der-dem’deki farkındalık, nefesteki zikrullahı kalbe söyletmekle hâsıl olur ki aynı zamanda “Hayy” tecellisine mazhariyettir. Aldığı nefesten gafil olanlar, yahut nefeslerini ilahî maksat haricinde telef eyleyenler, yaşıyor görünseler de ölüdürler. Gerçekten diri olmak, kalbin diri olmasıyla mümkündür. Kalp ise Hayy tecellisiyle dirilir ve böyle kalplerin sahipleri Allah’ın her yerde hâzır ve nâzır olduğunu, her daim O’nun huzurunda bulunduklarını bildiklerinden gaflete düşmezler. Huzur hali, Allah Tealâ ile birlikte olmayı ifade ettiği kadar bir ruh dinginliğini, kalp veya gönül sükunetini de anlatır. Çünkü Ra’d suresinin 28. ayetinde buyurulduğu gibi; “Kalpler ancak Allah’ın zikriyle itminan (huzur ve sükun) bulur.”

Hûş der-dem’deki farkındalıkla kalbin zikrullaha alışması güzel sona da sebeptir. Çünkü Gavs-ı Sâni k.s. hazretlerinin buyurduğu gibi, ölüm sarhoşluğu halinde akıl baştan gitse bile, kalp ne söylüyorsa dil onu söyleyecektir.

Nefeslerin gafletsiz alınıp verilmesi elbette zor iştir. Bu hususta gayret ve ısrar gerekir. İnsanlık hali ile bazen gaflete düşüldüğünde ümitsizliğe kapılıp gayretten vazgeçmemeli, “estağfirullah” niyazıyla bağışlanma istenmelidir. Sâdât, tevbe ve istiğfar ile boşa giden nefeslerin kurtarılabileceğini haber vermişlerdir.

Nazar ber-Kadem
Bakışını kendi adımlarına yöneltmek

Yürürken gözlerin kendi ayaklarında olması, kişinin bakışını ve dikkatini kendi adımlarına yöneltmesi anlamına gelen nazar ber-kadem, özellikle yolun başındakiler için uyulması gereken zahirî ve bâtınî bazı edepleri ifade eder.

Önüne, yere veya ayaklarına bakarak yürümenin istenmesi, dikkat ve ilginin dış dünya üzerine toplanmaması içindir. Çünkü etrafa bakmak, çevre ile lüzumundan fazla ilgilenmek kalbi olumsuz etkiler, Allah’ın zikrinden alıkoyar. Görülen her suret, dikkatin yöneltildiği dünyevî her iş ve olgu kalbi perdeler. Perdelenen kalp ilahî tecellilerden mahrum kalır, huzur ve sükununu yitirir, dil ile yapılan zikre iştirak edemez.

Halbuki Allah’ı kalp ile yahut kalpten anmak esastır. Zikir kalpten olmayınca en temel kulluk vazifeleri bile ağır gelir insana. Sürekli sağa sola takılan göz, tecessüs hastalığının ve dünyaya meylin alâmetidir. Lüzumsuz, faydasız, hatta zararlı şeyleri de görür ve mutlaka masivanın ağına düşürür sahibini. Masivaya ilgi tefrikaya, yani kalbin dağılıp parçalanmasına yol açar ve tefrikanın olduğu yerde tevhit olmaz. Nazar, nazar edilen şeydeki zulmeti kalbe aktarır. Hele de bu, Rasulullah s.a.v.’in “İblis’in zehirli oklarından bir ok” diye nitelediği, harama yönelmiş bir nazarsa, kalbin ölümü bile söz konusudur.

İşte bütün bu tehlikelere karşı nazar ber-kadem, kalbi muhafaza için nazarı, dolayısıyla dikkat ve ilgiyi dış dünyadan kesmenin zahirdeki yöntemi, yürürken gözleri ayaklarımıza sabitlemektir.

Nazar ber-kadem Hz. Peygamber s.a.v.’in yürüyüşünün de tarifidir aynı zamanda. Zira Âlemlerin Efendisi, vücudunun üst kısmını ve başlarını hafifçe öne eğerek, gözleri yere bakar halde tevazu ile ama seri adımlarla yürürdü. Sağa sola bakmaz, bir tarafa bakması gerektiğinde o tarafa bütün vücuduyla dönerlerdi. Nazar ber-kadem esası bu yönüyle, yolu Rasul-i Ekrem s.a.v. gibi yürüme çabasının, Sünnet’e uyma hassasiyetinin gereğidir. Kaldı ki yol madem ancak O’nun izlerini takiple kat edilebilmektedir, dikkatin adımlara yöneltilmesi, bu izleri gözetme titizliğinin de nişanesidir. Zira adımımızı nereye attığımıza bakmayınca, bastığımız izler O’nun mudur, değil midir, anlama imkânımız yoktur.

Yürürken atılan adımlara dikkat, yol alma niyet ve çabasındaki samimiyetin de gereğidir. Bu dikkat, seyr ü sülûk denilen manevî yolculukta mürşidin talimatına harfiyen uymak şeklinde tezahür eder. Tökezleyerek düşmek, yoldan çıkmak, yanlış istikamete sapmak tehlikesine karşı tedbirdir.

Nazar ber-kadem nihayet bir tevazu eğitimidir. Dik ve böbürlenerek yürümek nasıl kibir eseri ise, ayakların ucuna bakarak yürümek de tevazu eseridir. Kişi başlangıçta alçakgönüllü değilse bile, nazar ber-kadem ile zamanla tevazu sahibi olur denilmiştir.

Sefer der-Vatan:
Dünyada sefer halinde olmak

İnsanın macerası bir seyr ü seferden, bir yolculuktan ibaret. Allah’tan geldik, yine O’na döneceğiz. Dünya denilen ikâmet vatanından, er veya geç aslî vatana, yani ahiret yurduna göçeceğiz bir gün. Allah’ın huzuruna ölümle, mecburi bir gidişle, yüzümüz yerde, zilletle ve gönülsüz dönmek de var; ölmeden evvel muhabbetle koşarak, izzetle ve gönüllü dönmek de…

Sefer der-vatan bu ikinci yolculuğun, dünyada iken Allah’a muhabbetle dönüş yolculuğunun esaslarını belirleyerek, bizi hem zahirde hem bâtında kutlu bir hicrete davet ediyor. Gönlün, Zariyat suresinin 50. ayetindeki “Allah’a koşun!” davetine icabetle, ecel kapıyı çalmadan, yegane Dost’a kavuşmak üzere yola koyulmasıdır bu hicret. Her hicret gibi daha iyiye, daha güzele doğru sürekli yol almayı, bizi yavaşlatan ağırlıkları terk etmeyi gerektirir.

Sefer der-vatan, tasavvufta seyr ü sülûk denilen ve insanın iç dünyasında gerçekleşen manevî bir yolculuktur. Bütün yolculuklar gibi bunun da kendine mahsus menzilleri, makamları vardır. Her menzil veya makam belli bir hali zaruri kılar. Haliniz yoksa yürüyemez, yol alamazsınız. Başlangıçta bir yürüme kararlılığının olması şarttır meselâ. Bu kararlılık samimi bir tevbe ve kalbi Allah’a döndürmek anlamına “inabe” ile hasıl olur. Sonra kalbin tasfiyesi, yani saflaştırılması gelir. Kalp, dünya hırsından, günah kirinden, gafletten; mal, mülk, makam, itibar sevgisinden arındırılarak zühd elde edilir. Sıra, nefsin tezkiyesinde; kibir, benlik, gösteriş, cehalet gibi kötü sıfatlarından kurtarılmasındadır. Güzel ahlâkla, takva ile artık beşerî sıfatlardan melekî sıfatlara, halktan Hakk’a, mülk aleminden melekût alemine, ilm’el-yakîn mertebesinden ayn’el-yakîn mertebesine sefer mümkündür. Nihayet kalp müşahede halinde ihsan mertebesine ulaşacak, her yerde ve her şeyde Allah’ı görecek, “huzur”a erecektir. İnsan böyle bir manevi yolculuğu tek başına gerçekleştiremez. Doğruyu yanlışı bilen, tasfiye ve tezkiye usulünden anlayan bir mürebbiye, bir mürşide, bir rehbere ihtiyacı vardır. Bu nedenledir ki sefer der-vatan esası, önce bir mürşid-i kâmili arayıp bulmak için zahirî anlamda bir sefer olarak düşünülmelidir. Mürşid-i kâmilin bulunduğu beldeye sefer etmek, mürşidin nazarından istifadenin, manevî nasibimizi arama sorumluluğunun ve Lokman suresinin 15. ayetindeki  “Bana yönelenlerin yoluna tabi ol!” buyruğunun icabıdır. Mutlaka o beldeye yerleşmeyi gerektirmez. Aslolan mürşidin beldesinde değil, terbiyesi dairesinde ikamettir.

Hz. Peygamber s.a.v.’in, “Gerçek muhacir, Allah Tealâ’nın yasakladığı haram işlerden kaçınan kimsedir.” hadisi, hicret yolculuğunun illa bir beldeyi terk edip diğerine yönelmek suretiyle yapılmayacağını da anlatır. Kötülüğe, günaha teşvik eden bir ortamı, çevreyi veya arkadaş grubunu terk edip iyilerin meclisine katılmak da bir hicrettir. Sefer der-vatan’la kastedilen hicrette, kötülükten iyiliğe doğru yol almak esastır. Her halükârda bir mücahededir. Temenni ile yetinmemeye, tembellikten kaçınmaya, arayışa, salih amel ve ibadete davettir.

Halvet der-Encümen
Halk içindeyken de Hak ile olmak

Kişinin halktan uzaklaşarak tek başına bir tenhaya çekilip yahut bir yere kapanıp zikir, dua ve ibadetle meşgul olmasına “halvet” denir. Bazı tarikatlarda kalbi tasfiye ve nefsi tezkiye metodudur. Nakşibendilikte toplumdan uzaklaşma tarzında bir halvet yoktur. Şâh-ı Nakşibend k.s. hazretleri, “Halktan uzaklaşmakta şöhret, şöhrette afet vardır. Hayır cemiyette, cemiyet ise yakınlıktadır. Bizim yolumuzun esası yakınlıktır/sohbettir.” buyurmuştur.

Elbette cemiyet içinde olmak veya yakınlık, halveti de, halvetteki zikir halini de terki gerektirmez. Nitekim halvet der-encümen, “insanın bedenen halk arasında, işinde gücünde iken kalben onlardan ayrı, yalnız ve sadece Allah Tealâ ile olması” demektir. Elin kârda, gönlün yarda olmasıdır. Bu esasla halvetin zahirde değil bâtında yaşanması, kalbin halvetgâh kılınması istenmektedir.

Büyükler, halk içindeyken de Hak ile olabilmek, tasavvuf terbiyesinden geçmiş kâmil müminlerin  halidir, derler. Tasavvuf terbiyesinde kemâl alameti keramet değil, halkın arasına girip onlarla ülfet ettiği, maişetini kendi kazandığı halde bir an bile Allah’tan gafil olmamaktır. Böyleleri Âl-i İmran suresinin 191. ayetinde “…ayakta, otururken, yanları üzeri yatarken Allah’ı zikreden gerçek akıl sahipleri” olarak övülmüş, Nur suresinin 37. ayetinde ise “ne bir ticaret ne de bir alışverişin onları Allah’ı zikretmekten ve ibadetlerden alıkoyamayacağı” haber verilmiştir.

Böyle bir mazhariyete kavuşmak için yola yeni girenler de halvet der-encümen esasına uymaya çalışmalıdır. Bu çaba zamanla devamlı bir zikir halini kazandıracağı gibi, edebi, insanlara rahmet ve adaletle muamele etmeyi de kazandıracaktır. Çünkü kalbini zikrullahla meşgul edenler çarşı pazara çıktıklarında, en kalabalık ve gürültülü bir ortamda dahi ya hiçbir şey işitmeyecek ya da her sesi zikir olarak algılayacaktır. Kalpte Allah varsa, muamelemizi O’nun ölçüleri belirleyecek, ilahî emirlere uygun hareket edilecektir.

Halk içinde bulunmak ve gönle almamak kaydıyla zâhirle meşguliyet, dünyadan el etek çekmemek, başkalarına yük olmadan elimizin emeğiyle geçinmek, kendi ihtiyaçlarımızı kendimiz görmek, örneklik ve tebliğ ile insanlara hizmet edebilmek için şarttır. Bütün bunlar Allah’ı zikretmeye mani olmamalıdır. Zira halk içindeyken de Hak ile olanlar, Bakara suresinin 115. ayetinde buyurulduğu gibi “her nereye dönüp yönelseler Allah’ın vechinin (zatının) orada olduğunu” fark edecekler, bir an bile O’nu anmaktan geri durmayacaklardır.

Zahirde halk, bâtında Hak ile olma prensibi, kalbi zahire karşı perdelemeyi, sırrı gizlemeyi de gerektirir. Bu yolda şöhret ve övünme tehlikesine karşı bâtında yaşanan manevi zevkler söz ile dışa vurulmaz; hali, farklılığı yahut mensubiyeti yansıtacak özel kıyafetler tercih edilmez, halktan biri gibi görünmeye gayret edilir.

Yâd-kerd
Daima Allah’ı hatırlamak  

Yâd-kerd, özelliği olan bazı zikirlerle, Allah’ın her an hatırlanması, O’nun varlığının kalbe yerleştirilmesi ve kalıcı bir tefekkür haline getirilmesi usulüdür. Tasavvuf lisanında müritlere vazife olarak verilen, lafzı, sayısı, zamanı, adap ve erkânı belli özel zikirlere “vird” denir. Vird, kalbin tasfiyesi, kalp aynasının kir ve pasından arındırılarak ilahî tecellilere mazhar olabilecek bir safvete kavuşması için çekilir. Nitekim virdini aksatmadan, usulünce çekenler müşahede makamına ulaşırlar.

“Yâd etmek, hatıra getirmek” anlamına yâd-kerd ile Allah lafza-i celâlinin tesbih edildiği kalp veya letâif zikirleri yanında daha ziyade kelime-i tevhit yahut nefy ü ispat zikri kastedilir. Sayı bakımından çokluğu ve sürekliliği ile huzur halini devamlı kılmak için ehlince telkin ve tavsiye edilen bu zikirlerin kendine mahsus usulleri vardır. Usul ve şartlarına riayet ederek çekilmesi halinde kalp hanesi mamur olacak, Hakk’ın tecellisine uygun hale gelecektir. Evrâdın (virdlerin) sayıca çokluğu zikir alışkanlığını kazandırırken, usulü de kalbi saflaştırıp temizlemektedir. Meselâ kelime-i tevhidi, yani “lâ ilâhe illallah” lafzını, nefesi tutarak kalbe söyletmek suretiyle yapılan nefy ü ispat zikri böyledir. Kelime-i tevhidin “lâ ilâhe” (başkaca hiçbir ilah yoktur) kısmına “nefy”; “illallah” (ancak Allah vardır) kısmına ise “ispat” denir. Bu zikir çekilirken zâkir (zikreden) nefesini göbeğinin altına hapsedip tutar, gözlerini ve ağzını kapatır, dilini damağına yapıştırıp kıpırdatmaz. İç sesiyle “lâ” derken, göbek altında tutulan nefesle birlikte kalbindeki bütün sahte mabutları, kiri, pası, masivayı da yukarı doğru çeker; “ilâhe” ile sağ omuz hizasından dışarı atar. Sonra “illallah” ile nefesini şiddetle vurur gibi boşalan kalbine indirir. Böylece hem kalbin tasfiyesi, hem de oraya ilah olarak yalnızca Allah’ın varlığının sabitlenmesi gerçekleştirilmiş olur.

Yad-kerd, zikrullahın usulü ve çeşidinden ziyade sıklığını, çokluğunu yahut devamlılığını ifade eder. Fakat devamlılıktan netice alınması, usule uymaya bağlıdır. Bu nedenle yâd-kerd esasını, zikirde usule riayetsizlikten, zikre ara verip devamlılığını aksatmaktan, virdi ihmalden kaçınmak şeklinde de anlamak mümkündür. Zikirde ısrar ederek kalbini beytullah kılan kişi her an Allah Tealâ ile olmanın huzurunu yaşayacak, Allah’ın ahlâkıyla ahlâklanacaktır. Zikrullahın tekrar edile edile kalbe yerleştiğinin, kalbin beytullah kılındığının alâmeti, kişinin bütün aza ve amelleriyle, bütün zerreleriyle her daim zikir halinde olmasıdır. Çünkü dervişin fikri ne ise zâhire yansıyan zikri de odur.

Bâz-geşt
Allah’a dönmek

“Geri dönmek, bir şeyi yeniden aramaya çıkmak” anlamındaki “bâzgeşt” ile, zikir esnasında belirli bir sayıdan sonra, “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesinin söylenmesi kastedilir. “Ey Rabbim! Benim yegâne maksadım sensin ve talep ettiğim tek şey sadece senin rızandır.” mealindeki bu Arapça cümle, kalp ve letaif zikirlerinde çekilen her yüz lafza-i celâl tesbihinden sonra, nefy ü ispat zikrinde ise iki nefes aralığında dil ile söylenir. Maksat, zikir halinde iken kalbe gelen ve havâtır denilen duygu ya da düşüncelerden yüz çevirmek, bunların kalpte yer etmesine fırsat vermemektir. Havatır olumlu bile olsa, kalbe Allah’tan gayrısını almak anlamına geldiğinden zikri zedeler, tesirsiz kılar. Şu halde bâz-geşt, zâkirin zikirdeki niyetini şu veya bu sebeple kaybetme ihtimaline karşı yeniden hatırlatma, bozulan iştikametini düzeltme usul ve imkânıdır.

“İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesinin nefy ve ispat zikrinde iki nefes arasını zayi etmemek, kelime-i tevhidin anlamını güçlendirip kalbe tevhit sırrını yerleştirmek yahut zikredilen varlık hakkında derinlemesine tefekküre dalmak için söylendiğine dair izahlar da sonuçta zikirdeki istikametin tashih edilmiş olmasına bağlıdır. Zikir esnasında belli sayıdaki tesbihten sonra zikirdeki maksat ve matlubun dil ile ikrarı, gaflet yahut kaymalardan korunmak için yeniden en baştaki doğru istikameti hatırlama çabasıdır ve bu yüzden de “geri dönmek, tekrar ve yeniden başlamak” anlamına “bâz-geşt” diye adlandırılmıştır. Bu çaba da her hususta olduğu gibi ancak Cenab-ı Hakk’ın yardımıyla semere verecektir. Dolayısıyla bâz-geşt aslında kalbimizde zikrullahtan başka bir şey bırakmaması yahut yeniden istikamet bulmamızı ihsan etmesi için Allah Tealâ’ya ilticadır. “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” cümlesi bir irade beyanı olduğu kadar bir niyazdır da. Öte yandan hiç kimse sırf kendi gayretiyle Allah’ı, O’nun şanına layık bir zikirle zikredemez. Hakiki zikre Yüce Allah’ı yine Allah ile birlikte zikretme makamında ulaşılabilir ki, bunun için de Cenab-ı Mevlâ’ya dönmek, O’nunla olmak şarttır. Kısaca zâkir, kendini zikrullahtan alıkoyan etkenlerden korunmak, zikrullaha devam için yardım istemek veya Hakk’ı Hak ile zikredebilmek için “İlâhî ente maksûdî ve rızâke matlûbî” diyerek hem zikir iradesini yenilemeli hem de beş vakit namazda olduğu gibi tekrar tekrar Allah’a yönelip O’nun rahmetine sığınmalıdır. Yolun başında olanların bâz-geşt ile istikamet ve irade beyanına rağmen zikrullahı kalbe söyletmekte sıkıntı yaşasalar bile, mürşidi taklitle zikri sürdürmeleri tavsiye edilmiştir. Taklit zamanla tahkike dönüşecektir.

Nigâh-dâşt
Teveccühü gözetmek

Tasavvuf terbiyesinde maksat, usulüne uygun yapılan devamlı zikirle kalbi beytullah kılmaktır. Bu nedenle zikrullahtaki feyiz ve devamlılığı korumaya yönelik esaslar konmuştur. Bunlardan biri olan “nigâh-dâşt”, masivaya yönelmemesi için bakışımızı, yani ilgi ve teveccühümüzü kontrol altında tutmak demektir. Zikri zedeleyecek ölçüde bir ilgi veya meşguliyet, sonuçta kalbe sirayet edeceğine göre nigâh-dâşt’ı, “Allah’tan gayrısına yönelmesi ihtimaline karşı teyakkuz halinde bulunup kalbi masivadan korumak” şeklinde de anlamak mümkündür.

Masivayı kalbe sokmamanın ilk şartı, Allah’tan gayrı ne varsa bunların hiçbirini kalbin semtine uğratmamaktır. Nefse hoş gelen, göz alıcı şeylere itibar etmemek, dünya ile lüzumundan fazla meşgul olmamaktır. Bakışımızı dışa değil kendi içimize yöneltmektir. Elbette kişi kalbi masivadan korumak için kalbinin kapısını da dikkatle beklemeli, Allah’tan başka hiçbir varlığın, hiçbir düşünce ve hatıranın kalbe girmesine izin vermemelidir. Fakat bu daha sonra düşünülecek bir tedbir olmalı, öncelikle kalbin huzurunu bozabilecek yönelişlerden kaçınmaya çalışmalıdır. Bunun için hariçte bir şey sık sık kalbi meşgul ediyorsa o şeyden kurtulmanın çaresi aranmalıdır. Tasavvuf yoluna giren bazı varlıklı kimselerin mal mülklerini vakfetmeleri bu çarelerden biridir mesela. Yahut eski dervişlerin bir lokma bir hırka tercihi ile sıradan işlere talip olması, çoğu zaman insanlardan itibar görme duygusundan kurtulma arayışının sonucudur.

Şüphesiz ki dünyanın bin bir türlü hali vardır ve üzülmek, kederlenmek, sevinmek, telaşlanmak, dünyevî bir beklentiye girmek bazen kaçınılmaz olmaktadır. Böyle durumlarda dünyanın geçiciliğini, bir rüyadan ibaret olduğunu, imtihanımızı, ahiret yurdunun ebediliğini, zikrin anlamını düşünüp bu duyguların kalbimizde hiç değilse kalıcı hale gelmesine müsaade etmemelidir. Yine de asıl olan dünyalık meselelerin kalbe hiç sokulmamasıdır. Büyükler, kısa sürelerle de olsa kalbi sadece Allah’a hasrederek zikretmeyi denemenin ve bu denemelerde ısrarın, böyle bir mazhariyete kavuşturabileceğini söylemişlerdir.

Bütün bu tedbirlere, dikkate ve kalp murakabesine rağmen, yabancı bir duygu veya düşüncenin kalbe girmesine mani olunamamışsa, bâz-geşt esasıyla bunun orada karar kılmamasına çaba gösterilmelidir.

Yâd-daşt
Zikir halini korumak

Allah’ı zikretmek, O’nun esma ve sıfatlarını, anlamlarını içselleştirmeden, sesli veya sessiz söylemekten ibaret değildir. Zikirde önemli olan hatırlamaktır. Hatırlamak ise bir bilinç halidir. Öyleyse Allah’ı zikretmek, O’nun varlığının ve uluhiyetinin bilincinde olmaktır. Bu bilinç de Allah’ın rızasını ve ölçülerini gözetmeyi gerektirir. İlahî ölçüler hayatımızdaki her alanı düzenlediğine göre, hatırlamanın devamlı olması gerekir aynı zamanda. Zikir; Allah Tealâ’nın yegâne ilah olarak kalbe yerleştirilmesi, sürekli orada kalması ve insanın bütün davranışlarına yön vermesi için, tasavvufun hem metodu hem de hedefidir. Fakat hedefe bir kere varmak hep orada kalınacağını garanti etmez. Zirvede tutunabilmek için de çaba gerekir ki bu çabanın adı “yâd-daşt”tır.

Yâd-daşt, zikrullahı, zikirle beytullah kılınan kalbi, ihsan mertebesini, huzur halini muhafazaya çalışmak demektir. Muhafaza edilmesi istenen kemal noktasına ulaşmak da bu zirvede kalıcı olmak da diğer esaslara her zaman uymayı gerektirir. Yani kelimat-ı kudsiyyede bir öncelik sonralık sıralaması yahut sebep sonuç ilişkisi yok;  bir iç içelik vardır. Bu durum, Nakşibendiyye’de sonda yaşanacak olan, başlangıca yerleştirildiği için böyledir. Esaslara aynı anda uyulması keyfiyeti, daha en başta sâliki huzura erdirebilir. Fakat öte yandan bu esaslardan birinin ihmali, huzur halinin kaybına ve yeniden aranmasına da sebep olur.

Yâd-daşt, gelip geçici olmayan, sürekli bir huzur halini de ifade edebilir. Ancak, her an her yerde Hakk’ı müşahade etme, Allah’ı asla unutmama, zikrin meydana getirdiği manevi uyanıklığı devamlı yaşama hâli olan bu huzur, vuslat alametidir ve Nakşibendiyye yolunun büyük velilerine, kâmil mürşitlere mahsustur.

Vukûf-i Zamânî
Zamana vâkıf olmak

Zaman, her an biraz daha eriyip tükenen ömür sermayemizdir bizim. Vukûf-i zamanî, yani zamana vâkıf olmak yahut zaman bilinci, öncelikle zamanın asla geri getirilemeyecek şekilde akıp gittiğinin farkında olmaktır. Bu farkındalık hızla eriyen zamanı değerlendirmeyi, boşa geçirmemeyi gerektirir.

Zaman sermayesi ömür müddetimizdir ve her nimet gibi Cenab-ı Hakk’a kulluk etmemiz için verilmiştir. Dolayısıyla zamanı değerlendirmek, ömrün her anını Allah’tan gafil olmadan, kulluk görevlerimizi aksatmadan, zikirle, hep huzur halinde yaşamaya çalışmak demektir. Bu çaba, içinde bulunulan ana teksif edilmelidir. Geçmiş, şöyle veya böyle geçip gitmiştir. Gelecek ise henüz elde değildir ve yaşanacağına dair garantimiz de yoktur. Öyleyse “keşke”lerle, “sonra yaparım”larla içinde bulunulan anı heba etmemek gerekmektedir. Gün bugün, saat bu saattir.

Ancak şimdi yaşanılan anı, yapılması gereken en hayırlı amelle doldurmamız, zikrullahla geçirmemiz halinde zamana vâkıf olmaktan söz edilebilir. Geçmiş ve geleceğe takılmadan anı değerlendirmek, özellikle geçmişi umursamamak anlamına gelmez. Vukûf-i zamanî, içinde bulunulan “şimdi”yi kaybetmemek için geçmişin muhasebesini ister. Bu muhasebe ya tövbeye ya da şükre sevk eder insanı. Gafletle, günahla geçirilen zamanlar için pişmanlık ve tövbe; huzurla, zikirle, salih amelle geçirilen zamanlar için ise şükür gerekir.

Bu gereklilik, dediğimiz gibi geçmişe takılıp kalarak anı ihmalin değil, tam aksine anı kurtarmanın şartıdır. Çünkü pişman olunmayan gaflet, tevbe edilmeyen günah, mutlaka sonraki anı etkileyip karartır. Samimi bir pişmanlığın alameti geçmişe takılıp hayıflanmak değil, aynı yanlışlara düşmeden halihazırı doğru yaşamaktır. Şükürsüzlük ise amelle mağrur olmanın alametidir. Geçmişten şükür yerine taşınan kendini beğenmişlik ve gurur da “şimdi”yi perdeler, huzura mani olur.

Vakit, tasavvuf terbiyesi esnasında yaşanan hallerin kabıdır aynı zamanda. Bu nedenle vukûf-i zamanî hale vakıf olmak ve o halin gereğine göre hareket etmek şeklinde de anlaşılır. Denilir ki, “Sâlik kabz halinde istiğfara, bast halinde şükre yönelmelidir. Vukûf-i zamanî, bu iki hale riayettir”.

Vukûf-i Adedî
Zikirde sayıya riayet etmek

Müride vazife olarak zikir verilirken, bunun ne zaman, ne kadar, nasıl çekileceği; bâz-geşt’ten önceki veya habs-i nefesteki sayısı, hangi miktarda artırılacağı da belirlenir. Vukûf-i adedî, salikin zikrini yaparken bütün usul şartlarıyla beraber belirlenen sayılara da uyması demektir.

Zikrin usul veya şekil şartları arasındaki vukûf-i adedî, namazdaki tadil-i erkân gibidir. Dikkati ve disiplini sağlamak suretiyle zikrin feyzini artırır. Maksat sayı saymak değil, bir düzen ve ciddiyet içinde zikrullahın bilincinde olmaktır.

Gavs-ı Sânî k.s., zikirde sayıya riayeti, doktorun yazdığı ilâcı dozuna dikkat ederek almaya benzetir. Bir hastalığın tedavisi için ehlince verilen bir ilacı, zamanında ve düzenli kullanmamak nasıl fayda sağlamazsa, dozuna uygun almamak da fayda sağlamaz. Hatta hastanın kendi kafasına göre ilacını azaltması veya çoğaltması ona zarar bile verebilir. Özellikle çok zikrederek bir an önce yol alacağım diye, belirlenmiş sayı disiplinini ihlalden sakınmalıdır. Zikrin çok yapılması değil, gafletsiz yapılması önemlidir. Ancak gafletsiz yapılan zikirden zevk alınır. Bu zevk haline ulaşılmadan zikri kendiliğinden, külfetle, zoraki çoğaltmanın faydası olmaz.

Usul şartları yalnızca şekille ilgili değildir. Bunlarda sadece yolun büyüklerinin bildiği sır veya hikmetler de vardır. Nitekim zikirde sayıya riayetin ledün ilmine götüren kapı olduğu, kalbi zikrullahtan alıkoyan havatırı sildiği söylenmiştir.

Vukûf-i Kalbî
Kalbin hallerini bilmek

Zikirden maksat kalbi sahibine, yani Allah Tealâ’ya tahsis ederek oraya başkasının girmesine izin vermemektir. Zikirle arındırılmış bir kalp, ilahî tecellilere mazhar olmuş parlak bir ayna gibi, sâlike esma ve sıfatlarıyla sadece Allah’ın varlığını müşahede ettirir. Fakat kalp için bir kere gerçekleşince sonuna kadar hep böyle devam edecek bir hal değildir bu. Çünkü kalbin her an değişmeye müsait bir karakteri vardır. Kalbe, halden hale geçtiği, inkılab eylediği için kalp denilmiştir zaten. Kapısı açıktır; oradan kim ya da ne girerse onunla ünsiyet eder.

Kalp aynası çabuk toz kapar. Vukûf-i kalbî, bu özelliğinden dolayı kalbi sürekli murakabe altında tutmak, onun hallerini gözetmek demektir. Kalbin kapısında uyanık durmak, gönül beklemektir. Bunun için bilhassa hafi (gizli) zikirde iki nefes arasında ve her yüz adet tesbihattan sonra dikkati kalbe yöneltip zikrullahın kalp ile yapılıp yapılmadığı, kalpte hasıl olan hal ve tesir kontrol edilir. Ancak böyle bir dikkat ile zikir esnasında kalbe Allah’tan gayrısının girmesine mani olunabilir veya zikrullahı zedeleyen havatırı fark edip kalpten uzaklaştırma imkanı bulunabilir. Aksi halde safiyeti bozulan, bulanan kalbin müşahedesi belirsizleşecek, itminanı kaybolacak, huzuru kaçacaktır.

Vukuf-i kalbî, nefsin türlü bahaneler üretip kalbin bu hallerini dikkatimizden kaçırma gayreti karşısında kalbimizle yüzleşme çabasıdır. Kalp, böyle bir çaba ile her çeşit alaka, fikir, hayal veya duygudan soyutlanmayınca Allah’ı layıkıyla zikredemez.

Vukuf-i kalbî, yani zikrin maksadına uygun bir hal üzere karar kılıp kılmadığını anlamak için kalbe teveccüh, namazda kıbleye yönelmek gibidir. Namazın sıhhati için nasıl Kâbe’yi bilmek ve o istikamete yönelmek gerekiyorsa, zâkir de kalbinin beytullah olduğunu bilmek ve kalbine yönelmek zorundadır. Kalp, tıpkı Kâbe gibi içindeki putlar temizlenerek beytullah olur. Kalbe teveccüh, beytullaha put sokmamak, varsa çıkarıp atmak, orasını her daim tertemiz, pırıl pırıl tutmak içindir.

Kaynak: Ahmet Nafiz YAŞAR, kaleme aldı, Semerkand Dergisi  151. sayısında yayınlandı.


.

Tasavvuf, Kur'an ve Sünnet Yoludur

Tarih03 Temmuz 2012, 00:21Editör

Tasavvuf ehli Kur'an ve Sünnet'e aykırı şeylerden şiddetle uzak durur.

Rabbimiz, Hz. Adem Aleyhisselam’dan Fahr-i Alem s.a.v. Efendimiz’e kadar, insanlığın salah ve kurtuluşu, dünya ve ahiret saadeti için din göndermiş, emir ve yasaklarını bildirmiştir. Neleri yapıp neleri yapmamamızı bildiren, dosdoğru bir hayatın yolunu gösteren din, Efendimiz s.a.v.’in risaletinde kemale erdirilmiştir.

Müslümanlar da bu dine kâmilen uymakla mükelleftirler. İç ve dış bütün hayatını dinin sınırları içinde, onun koyduğu hükümler doğrultusunda tanzim etmedikçe, bütün varlığı ile inanarak, benimseyerek ve severek uygulamadıkça bir müslüman kâmil bir mümin olamaz. Kâmil bir mümin olmak, ancak maddî-manevî, zahirî-batınî, iç ve dış insanın bütün yönleriyle dinin ahkâmına bağlı olmasıyla mümkündür.


Hayatın görünen yüzüyle [zâhirle] fıkıh ilmi, iç alemimizle de [bâtınla] tasavvuf ilmi ilgilenmektedir. Bütün İslâmî ilimlerde olduğu gibi fıkıh ve tasavvufun da kaynağı Kur’an-ı Kerim ve Sünnet-i Seniyye’dir. Tasavvuf, nazargâh-ı ilâhi olan kalbi Allah’tan gayrı her şeyden [mâsivadan] ve ahirete hiçbir faydası olmayan söz, hayal ve düşüncelerden [havâtırdan] korumanın, nefsi kötülüklerden arındırmanın yollarını gösteren, Kur’an ve Sünnet ışığında eğitim yapan manevi bir ilim ve terbiye okuludur.

Tasavvufî yaşantısı olmayan, kalbini kontrol edemeyen, kalbî amellere önem vermeyenlerin İslâm’ın güzelliğini hissederek yaşaması, Allah’a yakın [mukarreb] kullardan olması imkansız derecesinde zordur.

İnsanoğlunun halifetullah sıfatıyla mukaddes emaneti taşıma çerçevesinde aslî ve değişmez gayesi, Hak bilgisini [marifetullahı] elde etmek, ibadet ve itaatle kul olmaktır. Kâinat bu ulvî gayenin gereği olarak insanın hizmetine verilmiştir. İnsanın hakiki haysiyet ve şerefinin muhafazası da bu gayede ısrar etmesine bağlıdır.

İnsan, akıl, ilim ve hikmetin aydınlığında kaldığı müddetçe bu gayeyi anlamakta güçlük çekmez. Kaldı ki Rabbimiz, Rahim sıfatının bir tecellisi olarak insan aklına yol göstermek ve insanın Bezm-i Elest’te Rabbine verdiği sözü hatırlatmak için peygamberler göndermiştir. Mucizelerle desteklenmiş olan peygamberler, beşeriyeti ilim, hikmet ve marifet nuruyla doldurmuş, sırat-ı müstakimde, dünyevî ve uhrevî saadet yolunda dosdoğru rehberler olmuşlardır.

Öyle ki, ibretle tefekkür eden insan, naklî [nakledilmiş, rivayet edilmiş] delil ve bilgilerin bir güneş, aklın ise bu güneş sayesinde görebilen bir göz hükmünde olduğunu anlar. Hayır ve şerrin karışık olduğu ve şerrin içinde hayrı bulup çıkarmak gibi hassas bir vazife ile mükellef olduğumuz bu imtihan dünyasında, rehbersiz akılla sapkınlığa düşmemek için, nakil güneşiyle aydınlanan “Tevhid” gerçeğini görmeye azami gayreti göstermeliyiz. Dışa dönük beş duyumuz ve içe dönük hafıza, idrak, hatırlama, hayal ve vehim gibi beş batinî hassamızla naklin emrinde olmalıyız. Ki böylece gaye yolunda emniyetli ve sağlam adımlarla yürüyebilelim.

Nakillerden, rivayet edilmiş bilgilerden açıkça anlaşılacağı gibi insanın değişmez üç aslî vazifesi vardır. Bunlar:

• İnsanın kendini bilmesi
• İnsanın Rabbini bilmesi
• Rabbi ile kendisi arasındaki münasebet ve muameleleri bilmesi ve hayatını buna göre tanzim edip düzenlemesi.

İnsanın kendini bilmesi, gayesini yani Rabbini bilmesi yolunda bir anahtar ve ilk adım hükmündedir. Çünkü Rabbü’l-Alemin’in bütün kudret ve sanatının incelikleri insanda mevcuttur. Bu sanatın inceliklerini tanıyan, sanatkârın vasıflarındaki mükemmelliği, mahareti ve harikulâdeliği anlar ve hayranlığını gizleyemez. İnsan, cismanî ve ruhanî yapısı ve donanımıyla Yüce Rabbimiz’in kudretine, birliğine, vasıflarına ve sonsuz maharetine en büyük delil ve alamettir.

Hem insanoğlu kendini bilmekle nefsini ve sıfatlarını tanıyacak, felakete sürükleyen veya saadete götüren halleri anlayacaktır. Böylece felaket sebeplerini terk edip, saadet sebeplerine yapışacak... Bu imtihan aleminde gaye olan Hakk’ı tanıma ve O’na yakınlık [kurbiyet] kazanma yolunda kalbî yolculuğun inceliklerine vakıf olacak ve büyük cihadın, yani nefsle mücahedenin ne kadar ciddi bir hadise olduğuna muttali olacaktır.

Kendini bilip de bu yolla Rabbini bilen insan, Rabbi ile kendisi arasındaki münasebetlerin ve muamelelerin keyfiyetini de naklî delilleri esas almak suretiyle öğrenir. Bildiği ile amel eder ve gayesi istikametinde ebedi saadete doğru yol alır.

Kul, Rabbini kendi kusurlu anlayışı ile değil, Rabbimizin haber verdiği biçimde eksiksiz olarak, şanına layık sıfatlarıyla tanımalı ve Rabbini tanıma yolundaki engelleri bir bir tespit ederek bunları bertaraf etme yolunu öğrenip tatbik etmelidir.

İşte bu iki asılda toplanan bir tek gayeyi gerçekleştirmek için, nübüvvet güneşinden ışık alan velayet yıldızı hükmünde olan ariflerin, evliyaullahın, Habib-i Kibriya s.a.v.’in hakiki vârislerinin gittiği bir yol, takip ettiği bir usul vardır. Bu yol, Hakk’a ulaşmak isteyenlerin, dinini takva ve azimet yoluyla yaşayanların yoludur. Bu tasavvuf yolu sözden ziyade hale önem veren, kalıptan ziyade kalbe önem veren bir yoldur.

Cenab-ı Hak “O gün ne mal ne evlat fayda verir. Ancak tertemiz [selim] bir kalple Allah’a gelenler [kurtulur].” [Şuara, 88-89] buyurarak, bütün kötülüklerden arındırılmış, tevhid nuru ile aydınlanmış bir kalbe sahip olunması gerektiğine, ebedi saadetin ancak bununla mümkün olabileceğine işaret etmektedir.

Fahr-i Cihan s.a.v. Efendimiz de bu hususta şöyle buyurmuştur: “Dikkat edin, vücutta bir et parçası vardır. O salâh bulursa bütün vücut salâh bulur. O fesada uğrarsa bütün vücut fesada uğrar. Dikkat edin o [et parçası] kalptir.” [Buharî]

Ruh beden için ne mana ifade ediyorsa, zahiri ibadetlerimiz için de kalbî amellerimiz aynı şeyi ifade etmektedir.

Kişiden güzel haller, güzel ahlâk ve güzel ameller sadır olabilmesi için nefsin de mutmainne derecesine ulaşması gerekir. Rabbimiz itminan olmuş nefise hitap etmekte ve ondan razı olduğunu bildirmektedir. Rabbimiz’in hoşnut olduğu kullar nefsi mutmainne derecesine ulaşmış kişilerdir.

“Nefsini kötülüklerden arındıran kurtuluşa ermiş, onu kötülüklere daldıran ziyan etmiştir.” [Şems, 9-10] ayet-i celileleri, nefis terbiyesinin ne mühim bir iş olduğuna işaret etmektedir.

Kalbi tasfiye ve nefsi tezkiye etmek hususunda kişi öncelikle bütün hallerinde Allah rızasını gözetmeli, Sünnet-i Seniyye üzere yaşamalıdır. İbadetlerini Rabbini görüyorcasına huşû ile vaktinde yapmalıdır. Haram ve şüphelilerden şiddetle kaçınmalıdır. Çok zikredip çok tefekkür etmelidir.

Mahlukata şefkat ve merhametle muamele etmeli, hizmeti şiar edinmelidir. Gecenin kalbi olan seher vakitlerini gafletle geçirmemelidir. Salih ve sıddîkların sohbetlerine iştiyakla devam etmelidir. Şah-ı Nakşibend Hazretleri k.s.: “Bizim yolumuz sohbet yoludur.” buyurmuştur. Kişi salihlerle beraberliği sayesinde dinin esaslarını, tasavvufu, adap ve erkânı, güzel ahlâkı öğrenip, yaşantısına yansıtma imkanı bulur.

Salihlerin hal yansımaları ile bilgilerin yaşanılması kolaylaşır ve hatta bir sevda halini alır. Kişinin nefsi ile cihadında en kestirme yol, dinin emirlerini samimiyetle yerine getirip, nehyettiklerinden şiddetle sakınmaktır. İstikamet üzere olmaktır. Bunu başaran kişi marifet ehli olur. Hakikate, kulluk makamına erişir.

Tasavvuf zannedildiği gibi bazı harikulâde haller yaşamak, kerametler göstermek değildir. Kur’an’a ve Sünnet ölçülerine uymak şartıyla harikulâde haller ve kerametler Allah’ın bir lütfudur. Ancak tasavvuf ehli bununla meşgul olmaz. Bilir ki bunlarla meşgul olmak gayeye ulaşmaya engel olur.

Kulun gayesi Allah Tealâ’dır. Tasavvuf ehli Kur’an ve Sünnet’e aykırı şeylerden şiddetle uzak durur. Bu yolun büyüklerinden Mevlâna Halid k.s. şöyle buyurur: “Bizim yolumuzun yolcusu, zahiren halk ile olup bâtınen Hak ile bulunandır.”

Rabbimizin tevfik ve inayeti ile...

 

S. Mübarek Erol

SEMERKAND DERGİSİ


Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

Nakşibendi Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı?

Tarih24 Mart 2012, 13:07Editör

Bir Nakşi büyüğünden, Nakşibendî Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı? Sorusuna anlamlı bir cevap..

Adıyaman Kahta ilçesi Menzil(Durak) köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki El-Hüseyni (k.s) Hazretlerinin evladı ve aynı zamanda halifelerinden olan Seyyid Muhammed Saki Hazretlerine (k.s.) soruldu:

Seyyidim, Nakşibendî Tarikatının mürşitleri arasında fark var mı?

Nakşibendî Tarikatının mürşitleri olsun, sofileri olsun insan nefesleri kadar değişik meziyetleri ve meşrepleri vardır. Tabii bunları birbirine tercih etmek son derece yanlıştır.
İşte Şah-ı Nakşibendî mi daha büyük, yoksa şu mu daha büyük? gibi sorularla meşgul olmak abesle iştigaldir. Haşa o bizim haddimize düşmüş değil.

Sanatkâr yaptığı işten belli olur. Tabii ki, sanatkâr sanatkârı yetiştiriyor ve o zaman sanatkârlık belli oluyor. Netice de hepsi Resulüllah Efendimizin (S.A.V.) büyüklüğüdür. Allah dostları Resulüllah (S.A.V.)’in bahçelerinden yetişen güllerdir. Hepsi o bahçeden yetişiyorlar. Burda esas olan hangi bahçıvan bahçeye daha iyi bakıyorsa, işte o en güzeli ve en büyüğü olabiliyor.
Hepsi büyük, ama büyük devamlı kendinden daha tecrübe demektir. Bir mürşidde mevcut bulunan tecrübenin mürşide aktarıldığında bir sonraki mürşit tecrübeye tecrübe ilave ettiğinden dolayı, sanki daha büyük gözüküyor, ama bence hepsi dediğim gibi aynıdır. Yani bu büyüktür, şu küçüktür diye mütalaa’da bulunmak yanlıştır. Önemli olan bu irşat faaliyetinin halen devam etmiş olması ve kıyamete dek süreceği gerçeğidir. Buyurdular.

Alıntı


.

Tasavvufun Ayet ve Hadislerle Delili

Tarih21 Mart 2012, 16:37Editör

Tasavvufun Ayet ve Hadislerde ki delillerinden bazılarını bu yazıda bulacaksınız..

Tasavvufun Ayetlerde ki Yeri

“Ve sana kitabı da hak olarak indirdik, kendisinden evvelki -semavî- kitabı tasdik edici ve üzerine bir koruyucu olmak üzere. Artık aralarında Allah Teâlâ'nın indirmiş olduğu -hükümler- ile hükmet. Ve sana gelen haktan -ayrılıp da- onların havalarına tâbi olma. Sizden her biriniz için -vaktiyle- bir şeriat, bir açık yol kılmıştık. Ve eğer Allah Teâlâ dilese idi elbette sizleri bir ümmet kılmış olurdu. Fakat size vermiş olduğu şeyler de sizi imtihan etmek için -bir ümmet kılmadı- artık hayırlı işlere koşunuz. Nihâyet cümleten dönüşünüz Allah Teâlâ'yadır. Binaenaleyh nelerde ihtilâf etmiş olduğunuzu o size haber verecektir..”(Maide Suresi. Ayet: 48)


“Yoksa o kimse ki, gece saatlerinde -ibadete- devam eder, secde edici ve kıyamda durucu olarak ahiret azabından çekinir ve Rab'binin rahmetini diler, -bununla böyle olmayan eşit olur mu?.-Deki: Hiç bilenler ile bilmeyenler eşit olabilirler mi?. Ancak saf akıl sahipleri düşünüverir. -bundan ibret alırlar.” (Zümer Suresi. Ayet :9)


” Ve o kâfir olanlar der ki: Onun üzerine Rabb’inden bir mucize indirilmiş olmalı değil mi?. Sen ancak bir uyarıcısın ve her kavim için bir hidâyetçi vardır.” (Raad Suresi. Ayet: 7


“Ve insanlardan öylesi de vardır ki, ne bir ilme ve ne bir rehbere ve ne de aydınlatan bir kitaba sahip olmaksızın Allah hakkında mücalede bulunur.”(Hac Suresi. Ayt: 

” Görmediniz mi ki: Allah Teâlâ sizin için göklerdekini ve yerde olanı musahhar kılmıştır. Ve üzerinize zâhiren ve batınen nimetlerini pek geniş surette itmam buyurmuştur. Ve insanlardan öylesi de vardır ki, ne bir ilme, ve ne de bir rehbere ve ne de aydınlatan bir kitaba dayanmaksızın Allah hakkında mücadelede bulunur.” (Lokman Suresi.ayet: 20)


“Ve eğer onlar, o tarik (yol) üzerinde dosdoğru gitse idiler, elbette kendilerine bol bol su içirirdik.” (Cin Suresi. Ayet: 16)

“Onları bu hususta imtihana çekelim diye ve her kim Rab'binin zikrinden yüz çevirirse onu da pek meşakkatli bir azaba sevk eder.” (Cin Suresi. Ayet: 17)

“Şüphe yok ki: Bu, bir öğüttür, artık kim dilerse Rab'bine bir yol tutar.”(Müzemmil Suresi. Ayet: 19)

"Şüphe yok ki: İşte bu, bir öğüttür. Artık kim dilerse Rab'bine bir yol tutar.”(İnsan Suresi. Ayet:29)” İşte bu, hak olan gündür, artık kim dilerse Rab'bine sığınacak bir yer edinsin.” (Nebe Suresi. Ayet: 39)

 

Tasavvufi düşünce ile ilgili olan hadislerden 40 tanesi şöyle sıralanabilir:

 

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyuruyor ki:

  1. “Gizli bir hazine idim, bilinmeyi sevdim ve mahlukatı yarattım” (hadisi kudsi)
  2. “Nefsini bilen rabbini bilir.”
  3. “Yer ve göğe sığmadım, mümin kulumun kalbine sığdım.”(hadisi kudsi)
  4. “Küçük cihaddan büyük cihada dönüyoruz. Bu da kalp cihadıdır.”
  5. “Bir anlık tefekkür bir yıllık ibadetten hayırlıdır.”
  6. “Ölmeden önce ölünüz.”
  7. “Sen olmasaydın bu alemi yaratmazdım”(hadisi kudsi)
  8. “Allah’ım beni fakir olarak yaşat, fakir olarak öldür.”
  9. “Allah her mahzun kalbi sever.”
  10. “Dünyayı dünya ehline bırakınız.”
  11. “Üç şeye güvenilmez:Dünya, sultan, kadın.”
  12. “Açlık hikmettir.”
  13. “Hikmet on kısımdır. Dokuzu uzlette biri susmaktır.”
  14. “Selamet uzlettedir.”
  15. “Ben ilmin şehriyim, Ebu Bekir onun esasıdır.”
  16. Ebu Bekir, arkadaşım ve mağara dostumdur. dost edinecekseniz Ebu Bekir’i dost edininiz.”
  17. “Ben kimin mevlası isem Ali de onun mavlasıdır.”
  18. “Ben ilmin şehriyim Ali onun kapısıdır.”
  19. “Sözlerim şeriat, davranışlarım tarikat, halim hakikattır.”
  20. “Dostların arasındaki şeyh, ümmeti arasındaki Peygamber gibidir.”
  21. “Kırk gün ihlasla ibadet edenin hikmet menbaı kalbin diline ve oradan da ortaya çıkar.”
  22. “Fakirlik iftihar ettiğim bir şeydir.”
  23. “Mücahid nefsiyle cihad edendir.”
  24. “Bu ümmette otuz abdal vardır.”
  25. “Kuyruk ol baş olma.”
  26. “İlim bir noktadır, cahiller onu çoğalttı.”
  27. “Müminin kalbi Allah’ın evidir.”
  28. “Dünya ve içindekiler melundur ancak müminler ve Allah için yapılanlar müstesna.”
  29. “Fakirlerle birlikte oturup kalkmak tevazudandır ve üstün bir cihadddır.”
  30. “Üç şey gözün görme gücünü arttırır: Yeşil renk, akarsu ve güzel yüze bakmaktır.”
  31. “Allah’ın yarattığı ilk şey benim nurumdur.”
  32. “Yıldızlar gök ehlinin emenı, ehl-i beytim ise ümmetimin emanıdır.”
  33. Sufileri ve hırkalarını tenkit etmeyiniz, Çünkü onların ahlakı nebilerin ahlakı, elbiseleri de nebilerin elbiseleridir.
  34. “Bildiği ile amel edene Allah bilmediğini öğretir, bilmediğine onu varis kılar.”
  35. “Müminin ferasetinden sakınınız. Çünkü o Allah’ın nuru ile bakar.”
  36. “Tefekkür gibi ibadet yoktur.”
  37. “Zikrin en hayırlısı, gizli olandır.”
  38. “Onlar ( Allah dostları) öyle kimselerdir ki görüldükleri vakitte Allah hatırlanır.”
  39. “Sizden biriniz (hakkında) ’ muhakkak o ( iman eden kişi) delidir’ denilinceye kadar (denilmedikçe, kamil manada) iman etmiş olamaz.”

kaynak:

Tasavvuf ve tarikatlar tarihi- Mustafa Kara

 
TASAVVUFUN HADİSLERLE DELİLİ

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Ashab-ı Kiram'ı, Adab-ı Ders ve Adab-ı Nefs olmak üzere iki şekilde terbiye etmişlerdir. Allah-u Zülcelâl Habibini bu iki adab ile adablandırmıştır. 0 da ashabını böylece adablandırmıştır.

Adab-ı Ders; zâhirî olarak yapılan bütün ibadetlerin Allah-u Zülcelâl'in istediği şekilde yapılmasıdır.
Adab-ı Nefs; nefsin ve ruhun kötü sıfatlardan temizlenmesi ve güzel sıfatlarla muttasıf (bezenmiş) olmasıdır.

Allah-u Zülcelâl'in veli kulları da bu iki Adabla Adablanmışlar ve kendilerine tâbi olanları da bu şekilde adablandırmaktadırlar. Çünkü mürşid-i kâmiller, bir silsileye dayalı olarak günümüze kadar gelmişlerdir. İşte bu sebeple, Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in gerçek manada varisleri olan mürşid-i kâmillere intisab etmek ve onlardan istifade etmeye çalışmak son derece faydalı ve gereklidir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Ashab-ı Kiram-ı sadece zâhirî bilgi vermek yoluyla değil, aynı zamanda onların manevi hastalıklarıyla bizzat ilgilenerek çeşitli tavsiyelerde bulunarak ve manevi tedavi usulünü kullanarak yetiştirmiştir. Bu durumlara bir kaç örnek verebiliriz.

Ubeyb bin Ka'b şöyle buyurmuştur: "Bir gün camide bulunduğum bir sırada adamın biri geldi ve Kur'an okudu. Ben onun okumasını beğenmedim. Başka bir adam gelerek yine Kur'an okudu. Onun kıraatı önceki adamın kıraatı gibi değildi. Namazlarımızı bitirdikten sonra hepimiz Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) yanına gittik.

Ben dedim ki: "Ya Resûlallah! Bu Kur'an okudu, ben onun okumasını beğenmedim. Bu da okudu daha çok beğendim. Peygamber Efendimiz (s.a.v) ikisine de Kur'an okuyun buyurdu. Onlar Kur'an okudular, ikisinin kıraatını da güzel buldu. O zaman nefsime, önce okuyan kişinin okuması yanlış geldi. Cahiliye buğzu kalbime geldi. Peygamber Efendimiz (s.a.v) kalbime vurdu ve bende şiddetli bir terleme oldu. Sanki Allah-u Zülcelâl'in tecelliyatını görüyor gibi oldum ve o düşünce benden gitti." ( Muslim; fi Beyan'il Kur'an.)

Görüldüğü gibi Ashab-ı Kiram zâhiri ilimle kendilerini tedavi edemiyorlardı. Peygamber Efendimiz (s.a.v) doktorluğundan istifade etmek, eczanesinden ilaç alıp kullanmak suretiyle kendilerini tedavi edebiliyorlardı. Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in ashabının kalbine vurması O'nun manevi tasarrufudur. Allah-u Zülcelâl âyet-i kerimede:

"O'dur ümmiler içinde kendilerinden olup onlara ayetlerini okuyan, onları temize çıkarıp parlatan, onlara kitap ve hikmet öğreten.." (Cuma;2) buyurmuştur.


İbn Abidin kuddise sırruh şöyle buyurmuştur:


"İhlas ilmini okumak; ucub, riya, hased gibi manevi hastalıkları bilmek ve bunlardan muhafaza olmaya çalışmak farzı ayndır. (her müslümana farzdır.) İnsanın nefsi için her birisi birer afet olan kibir, gazap, cimrilik, ihanet gibi hastalıkları bilmek ve kendini bunlardan muhafaza etmek de farz-ı ayndır." (İbn-i Abidin; I/42)


Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:


"Kalbinde zerre kadar kibir bulunan, cennete giremez" (Muslim, İman:147)


Tüm bunlardan sonra bizim için en önemli görev, kendimizi bu çirkin hastalıklardan temizleyip, halis bir kalple Allah cc. yönelmektir. Bu da ancak tasavvuf ile mümkündür.

Allah-u Zülcelâl nasıl zâhirî azalarımızla yaptığımız kötü hareketleri haram kılmışsa, bâtınî olan; kin tutmak, riya (gösteriş) da bulunmak, hased etmek gibi kötü hareketleri de haram kılmıştır. Öyle ise bu bâtınî olan kötü sıfatları da izale etme çabasına girmemiz gerekir. Bunun yegâne yolu da şânı büyük olan tasavvuf yoluna girmektir.

Tarih ve fıkıh alimi, İbn-i Haldun (ks) şöyle demiştir: "İhlas ilmini okumak; ucub, riya, hased gibi manevi hastalıkları bilmek ve bunlardan muhafaza olmaya çalışmak farz-ı ayndır (her müslümana farzdır). İnsanın nefsi için her birisi birer afet olan kibir, gazap, cimrilik, ihanet gibi hastalıkları bilmek ve kendini bunlardan muhafaza etmek de farz-ı ayndır."

Peygamber Efendimiz (s.a.v):

"Kalbinde zerre kadar kibir bulunan, cennete giremez." (Muslim; Kitab'ul İman ) buyurmustur.

Tüm bunlardan sonra bizim için en önemli görev, kendimizi bu kabih (çirkin) hastalıklardan temizleyip, halis bir kalble Allah-u Zülcelâle yönelmektir. Bu da ancak tasavvuf ile mümkündür.


imam-i rabbani (ks) söyle buyuruyor:

iNSANA LAZIM OLAN ÖNCE EHL-i SÜNNETE UYGUN iNANMAK,SONRA ALLAHÜ TEALANIN EMiR VE YASAKLARINA UYMAK,DAHA SONRA TASAVVUF YOLUNDA iLERLEMEKTiR.


Sonuç olarak tasavvufun aslı; Kur'an ve Sünnet yolunda yürümektir. Tasavvuf üstadlarının tarif ettiği yoldan, ne olursa olsun ayrılmamaktır. Bidatleri, boş arzuları, nefsanî istekleri terk etmektir. Hürmet gösterilmesi gereken mübarek zatlara ve diğer mahlukata karşı saygıda kusur etmemektir.


.

"Allah'a yaklaşmaya vesile arayın." ayeti hakkında bilgi..

Tarih21 Mart 2012, 16:25Editör

"Allah'a yaklaşmaya vesile arayın." ayeti hakkında bilgi..

Allah'a (yakinlasmaya) vesile arayin.(maide5/35)

Rabbimiz, kâinati yarattigi ilk andan itibaren insanlarin islahi için kurtulus vesileleri halk etmis ve bu kiyamete kadar devam edecektir. Bu ilk vesileler Allahin seçkin kullari olan peygamberlerdir. Efendimiz(s.a.v.)in vefatindan sonra ise peygamber varisleri olan Allah dostlari mürsidi kâmiller bu vazifeyi yerine getirmislerdir. Allah dostlari her devirde bulunup kiyamete kadar dini ihya ve ikame ederler.

Efendimiz (s.a.v)buyurmustur ki: ümmetimden bir topluluk kiyamete kadar Allah’in emrini ayakta tutmaya devam ederler. Onlari terk edenler ve kendilerine karsi çikanlar onlara bir zarar veremez. Bu durum Allah’in kiyamet emri gelinceye kadar devam eder. (buhari,i’tisam,10;Müslim,imaret, 53;tirmizi fiten, 27, ibnu mace, mukaddime,9;Ahmet, müsned,5,34,269,278)

Her devirde ilahi emirleri ayakta tutacak ve dini ihya edecek bu kimseleri Hz Ali (r.a.) söyle tanitmistir. Yeryüzü kiyamete kadar Allahu teala’nin dinini ayakta tutacak ayetlerini ibtalden koruyacak kimselerden bos kalmaz. Bize düsen bu Allah dostlarini bulup onlarin dizlerinin dibinden ayrilmamaktir. Onlarin verecegi reçeteleri kullanarak Allah’a hakkiyla kulluk yapmaya çalismaktir. 

Menevi hastaliklarimizin tedavisini manevi tabib olan kâmil mürsitle tedavi etmek lazimdir. Dünya muhabbetinin kalbimizden çikip rabbimizin muhabbetiyle dolmasini istiyorsak verilen reçeteleri yerine getirmemiz gerekir.

Sadati kiramdan Seyh Fetullah Hz.’nin çok zengin bir kardesi vardi. Hesapsiz mali ve altini vardi. Bir gün kitlik bas gösterdi ve bütün mali ve serveti yok oldu. Vefat ettiginde üzerine kefen saracak bez bulamadilar. Ama Seyh Fethullah Hz. Allah’a güvendi Abdurrahman-i tagi hazretlerinin elinde kendini terbiye ettirdi. Nefsini Allah’a tevekkül ve teslim etti. Onun içindir ki hala her gün binlerce fatihayla yâd ediliyor ama kardesi Sehmuz’un ise Bitlis kabirlerinde tasi dahi kalmadi.

Yani dünyaliga degil Allah’a teslim olmak lazim gelir. Bu ise mürsidi kâmille olur. Beyazit-i bistam-i hazretleri: “- Mürsidi olmayanin mürsidi seytandir buyurmus”. O mübarekler dahi bizleri uyariyorlar ki Allah’a ulasmanin yolu mürsidden geçer. Mürsidi olmayani seytan çabuk kandirir. Gavs hazretleri bir sohbetinde buyurdular: Naksibendîler çözer baglar yani müridin kalbini dünyadan çözer Allah’a baglar.

Sah-i Naksibend hazretlerinin en büyük halifesi Alaaddin-i Attar hazretleri buyuruyor: “- Yemin ederim, kim taklid ile seyhinin emirlerine ram olursa tahkike geçecegine ben kefilim.” Sebebini söyle açikliyor: “- Benim seyhim Sah-i Naksibend hazretlerinin elini taklit ile tuttum. Taklit ede ede tahkike geçtim. Bu yol taklitten geçiyor.

Selim bir kalple Allah’a ulasmak istiyor isek mürsidimizin emirlerine muhabbetle askla sarilmamiz gerekir ki maksadimiza erelim. Rabbimizin rizasina muvaffak olalim.

Mürsidimizin emirlerini gevseklikle yaparsak muhabbet olmaz. Insan ameli ancak muhabbetle yapmalidir Gavs-i Sani Hazretleri buyurdular: “- Insan daha çok askla muhabbetle amel yapar. Gafletle olursa lezzet almaz feyz almaz. Gevseklik olur. Sidk ile yaparsa büyük muhabbet gelir. Hem Allah’i(c.c.) zikir yapiyor hem Allah’a sirtini veriyor.”

Su halde amel yapabilmek için amele mani haller vardir. Biz Allah’a hakkiyla kulluk edemiyorsak namazi sevkle kilamiyorsak orucu askla tutamiyorsak bu muhabbet degil meyildir. Iste tasavvuf, tarikat meyli muhabbete çevirmek içindir. Muhabbet tarikatin kendisidir. Islamiyet’in izzetinin, disi takva içi ihlâstir. Ihlâsi kazanmak gayedir. Ihlâsi kazanabilmenin yolu tarikattir. Seyh Fethullah hazretleri: ”- Tarikat ihlâsi kazanabilmek için muhabbeti ilahiye tafsilidir, ihlâsi kazanmak esastir, muhabbeti ilahiye vesiledir.” buyurmustur.

Bilelim ki nefsini islah etmis bir insanin ameli nefsini terbiye edemeyen kisiden belki bin derce daha faziletlidir. Çünkü bu kisi attigi her adimi Allah adina atar yaptigi amelleri insanlar için degil safi bir niyetle Allah için yapar. Bizler hastayiz ve eger bir tabibin yaninda isek ona ölü yikayicisinin elindeki ölü gibi olmaliyiz. O’na karsi samimi ve sadik olmaliyiz baska türlü islerle kalbimizi gönlümüzü mesgul etmemeliyiz ki maksadimiza erelim maksudumuza ulasalim. Yol bilenlerle yola çikalim ki yolda kalmayalim ve menzilimize ulasalim. Rabbimiz bizleri affeylesin magfiret buyursun.. Âmin..


.

Allah Dostu Kimdir

Tarih12 Şubat 2012, 01:48Editör

Özellikle günümüzde çok önemli bir yer tutan bir konu, Allah dostu kimdir kısaca anlatmaya çalışalım...

Mümin Hak adamıdır. Allah, bütün hal ve hareketlerini hak terazisinde ölçmektir her adımının temel ölçüsü yolundaki. Hak, Cenâbı Hakk'ın sevdiği ve razı olduğu şeydir. Hakkı öğrenmenin tek yolu Kur'an'ın ayetleri ve Hz. Peygamber'in (s.a.v) sünnetidir. Kur'an ve sünnetten güzel notu almayan her şey boştur, faydasızdır, zararlıdır. Hak adamının en faziletli Ameli Allah için sevmek ve Allah için buğzetmektir. ŞAHSİ ve bir şeyi Allahu Teala'nın sevdiğinden daha fazla sevmeye ve övmeye çalışmak hak olmadığı gibi, O'nun yücelttiğini küçük düşürmek de zulümdür. Birisi ifrat, diğeri tefrittir. Her ikisi de haramdır.

 


Ehlullah Allah'ın ehli ve dostu demektir. Ehlullah, Allahu Teala'nın şahitleridir. Onları gören Allah'ı hatırlar. Meclislerinde oturan samimi Kullar ilahi kokular koklar. Gerçekten tanınmaya ve sevilmeye layıktır onlar. 
Zira bir kulu alemlerin sahibi sevmiş ise o kimse sevimlidir ve sevilmeye layıktır. Kalpinde Zerre kadar imanı olan herkes için Allah ve Rasulünün sevdiği, aynı zamanda sevmeyi emrettiği salihleri sevip onlara kıymet vermesi, sohbetlerine girmesi ve hürmet göstermesi gerekir. Bu konuda Önümüze iki mesele çıkıyor:

Birincisi: kimlerin Allah'ın dostu olduğunun bilinmesi.

Ikincisi: Sirke Düşmeden velilere nasıl hürmet gösterilip istifade edileceği meselesidir.
Şimdi bunları kısaca inceleyelim.

Veli kimdir? 

Bu soru her zaman sorulur. Doğrusu çok nazik bir meseledir. Nazik olduğu kadar önemlidir de. 

Çünkü veli, bir yönüyle herkes gibi insandır. Öte yandan apayrı bir kimliğe, yetkiye ve sevgiye sahiptir.

Veli, âlemlerin sahibi Yüce Allah'ın dostudur. Dolayısıyla Allah'ın dostu olan bir kimse, her mümin için büyük önem tasir. Zira o, Yüce Rabbi tarafından seçilmiş, sevilmiş bir küldür.  Onun şahsiyetinde ve hayatında insanlara gerçek Kulluk, Hakiki dostluk gösterilmektedir. Bu yüzden veli, Yüce Allah'ın varlığını ispat etmede ve ilahi emirlerin hakikatini anlamada insanlar için en büyük delildir.
Gerçi, her mümin Allah'ın velisidir, dostudur. Fakat bizim burada konu Ettiğimiz velilik, Allah yolunda irşat yetkisi, manevi terbiyede rehberlik ve takvada önder olan velidir.

Bu özel bir makamdır. O makamda bulunan kimse kamil insandır. Bu velâyet, Hz. Peygamber'in (sav) ümmeti terbiye işine Varis olmaktır. VERASET bu ise, insanların irşadını üstlenmek, kalpleri manevi kirlerden temizlemek ve azgın nefisleri terbiye etmektir. 

Veliler genelde gizlidir. Sayılarını ancak Allah bilir. Cenabı Hak Kur'an-ı Hakim'de bize, dostlarının isimlerini değil, sıfatlarını zikretmiştir. Bu sıfatlar kimde mevcutsa, o kimse Allah'ın dostudur. Bir mümin olarak bize de onu dost etmek ve sevmek düşer. 

Allahü teâlâ bütün müminleri sevmektedir. 

"Allah Müminlerin dostudur." 519 ayeti bunu ifade eder.

Öyleyse 'Ben Allah'a iman ettim' diyen her mümin, diğer bütün müminleri sevmeli. Bu ilahi bir emirdir, Yüce Rabbimiz istemektedir.520 böyle 

Ancak Cenâbı Hak, Müminler içinden bir grubu özel olarak yakınlığına seçmiştir. Onlar gerçek takvaya Ulaşan ve 'mukarrabûn' makamına çıkan salihlerdir.521 

Resulullah (sav) onları 'vârisim, halifem ve ehlim' diye tanıtmıştır. Allahü teâlâ müminlere onlarla beraber olmayı emretmiştir.522 

İşte bu veliler insanları irşat etmekle görevlidir. Ümmetin terbiye edilmesi görevini onlar üstlenmişlerdir. Kalpleri tedavi ile memurdurlar. Hidayet yolunda rehberlik, takva işinde önderlik yaparlar. 

Onlar yeryüzünde Allah'ın şahitliğini yapan Rabbani alimlerdir. Bu yüzden onların veli olduğu bellidir, çünkü irşatları açıktır. Kendileri de halk da onların Allah'ın dostu olduğunu bilir. Cenâbı Hak onları özel olarak SEÇER,,, olacak kimseleri onlara sevk eder destekler irşat sever. 


Onlar gerçekten Yüce Allah'ı hatırlatan canlı şahitlerdir. Onları gören göz, seven gönül, kendilerinde Allah'ın bahşettiği Dostlarına çok güzel halleri görebilir. Yeter ki insan, benlik ve büyüklük taslamasın. 
Aslında, gerçek velilerin üzerinde bulunan ilahi edep kendilerinin Yüce Allah'ın dostu olduğunu gün gibi ortaya koyar. Çünkü onların gözlerinden, özlerindeki ilahi nur dışarıya yansır. 

Yüzlerindeki Samimiyet kalplere huzur verir, gönülleri cezbeder. Veliler etraflarına rahmet ve muhabbet yayarlar. Her insana uzanan elleri sayesinde irşat ve feyiz yayılır, niceleri tövbe eder, Hidayet bulur. Böylece veliler yakından tanınır. Gün geçtikçe yedi insan da güzelleşir, sevdikçe özelleşir onları.

Allahu Teala'nın dostluğundan nasibi olan kimseler, onları görünce Allahu Teala'yı hatırlar. Allah'a aşık olan ruhlar Allah dostlarını görünce sevinir: heyecanlanır, manevi bir haz alır. Çünkü karşısında Yüce Yaratıcının dostu durmaktadır. 

O dostun yüzünde ve Gözünde ilahi nişanlar bulunmaktadır. Heybet, çekicilik gibi ... 

Ona yönelen kalp ilahi sevgiyle dolar, huzur bulur. Yedi onu gönül, kısa yoldan Allah ve peygamber sevgisini tadar. Bu hazzı bulan kişi tövbeye Sarılır. 

Allahu Teala'nın bu nimetlere vesile ettiği veliler bütün zaman ve devirlerde olmuştur. Resulullah Efendimiz'in (sav) göre kıyamete kadar da bulunacaklardır müjdesine. Onlar İslam dinini en güzel şekilde Yaşayarak Tebliğ etmektedirler. Bunu yaparken Allahu Teala'dan başka hiç kimseden korkmazlar.523

Durum böyle olunca, insanın onlardan istifade etmesine engel olan Husus sadece nefsi, kibri ve kendisini yeterli görmesidir.

Başka bir engel yoktur. Ayeti kerimenin ifadesine göre Kibirli insanlar, Allahu Teala'nın ayetlerini Görmekten ve hikmetlerini müşahade edemezler.524 

Demek ki, yeryüzünde Yüce Allah'ın varlığına en büyük bir ayet ve en açık alamet olan bir velinin, anlaşılması, sevilmesi ve kendisinden istifade edilmesi için, kalbin açılması ve onlara yönelmesi gerekiyor. 

Allahu Teala'yı tanımak ve arifleri sevmek tevazu ve edep ister. Kendisini beğenen kimse Allah'ı tanıyamaz. (Marifetullah) Bu yolda benlik işe yaramıyor. Hep 'ben ... Ben! .. "Diyenler Allah'a ulaşamıyor. 


Ilahi sevgiyi tatmak ve Allah dostlarını tanımak için özel olarak dua edip Yüce Allah'tan yardım istemeli. Allah dostlarının sevgisinin kazanılması sadece akıl ve ilim ile olmaz. Akıllıyım diyen nice insanlar, Yüce Allah'ı tanımadan, imam ile şereflenmeden olup gitmişlerdir. Dünyadaki keskin zekaları, ahirette kendilerine bir Fayda kazandırmamıştır.

 Alıntı: http://www.tasavvufnedir.com/component/content/article/37-tasavvuf-nedir/55-allah-dostu-kimdir-.html



.

Edep Hakkında

Tarih05 Ocak 2012, 07:25Editör

Zünnun Misrî (k.s.): - Ârifin edebi, bütün edeblerin üstündedir. Zira ona edeb öğreten marifettir.

   Hazret-i Ali’ den (r.a.); Resûlü Ekrem (s.a.)buyurdu:

   - Beni Rabbim edeblendirdi, edebimi de üstün ve güzel eyledi.

   Gene buyurdular: - Kişinin çocuğunu terbiye etmesi, ona edeb öğretmesi her gün yarım sa' (1750 gram hurma ve saire gibi) sadaka vermesinden daha hayırlıdır.

   Süfyan-i Sevrî (k.s.) buyurur:

   - Güzel edeb, Allah Teâlâ’nın gazabını söndürür.

   Ebû Muhammed Harirî (k.s.) buyurur:

   - Yirmi senedir ayağımı uzatıp oturmadım. Dedim ki Rabbime karşı edebli olmak, benim için daha evlâdir.

   Ibn-i Abbas (r.a.) buyurur:

   - Bütün edeblerin başı, hem rahatlıkta hem de sıkıntı zamanında Allah Teâlâ’nın emirlerine uyup, yasaklarından kaçınmaktır.

   Yahya bin Muaz (k.s.) buyurur:

   - Kim, tam bir edeb ile edeblenirse, Allah Teâlâ’nın sevdiği, muhabbet ehli kimselerden olur.

   Ebû Imran söyle demiştir.

   - Dört güzel haslet ile üstün hale kavuştum. Besir bin Hâris'i rüyamda gördüm. Buyurdular ki: Dört haslete yöneldin, fakat edebi terk ettin. Hâlbuki edeb, en önemli iştir.

   Abdullah bin Mübarek (k.s.) buyurdu:

   - Edebden az bir şeye dahi çok muhtacız. İlimden çok şeye muhtaç olmamız böyle değildir.

   Buyuruldu ki:

   - Üç haslet vardır ki, bunlara sahip olan, mahrum kalmaz. Edeb ehliyle beraber oturmak, güzel edeb sahibi olmak ve başkasına eziyet etmemek.

   Abdullah bin Menâzil'a (k.s.) edeb hakkında sorulunca:

   - Çok çeşitli tarifini yapmışlardır, biz de deriz ki; Edeb, insanin nefsini bilmesi, tanımasıdır, buyurmuştur.

   Mahmud Sâmi Ramazanoglu (k.s.), edebi dolayısıyla ömrü müddetince iki dizi üzerine oturmuşlar, bağdaş dahi kurmamışlardır.

   Ibn-i Atâ' ya "edeb nedir?" diye sorulunca:

   - Müstahsenâta vukûfundur, râzı olunan beğenilen şeyleri yapmandır, buyurmuştur.

   Hızır (a.s.) bir kimseye söyle buyurmuştur:

   -"Allah’ım! Sana kulluk yapmam hususunda bana güzel edeb ihsan eyle," diye dua et.

   Hasan Basrî (k.s.):

   - Dünya ve ahirette kul için en faydalı edeb, dine bağlılık, dünyaya düşkün olmamak ve Rabbini tanımaktır, buyurmuştur.

   Beka bin Batû (k.s.):

   - Bir kimse ki bidayet ehlinin edebi ile, bu yola girerken edeblenmez ise son haddi bulanların makamına nasıl yükselir?

   İbn-i Atâ (k.s.)buyurdu ki;

   - Her kim edebden mahrum kaldı, cümle hayırlardan mahrum kaldı.

   Ebussûd b. Ebuasâir buyurdu ki:

   -Allah’ın sevgili kulları, yani veliler, vasıl olduklarına ancak edeble vâsıl oldular. Yoksa ne çok amel, ne de başka benzerleri ile değil.

   Adiyy bin Müsafir (k.s.):

   - Şu kimse ki; edebini, edeb öğretenlerden almaz; o kendisine uyanları fesâda götürür.

   Zünnun Misrî (k.s.):

   - Ârifin edebi, bütün edeblerin üstündedir. Zira ona edeb öğreten marifettir.

   Ibrahim Düsûkî (k.s.)buyurdu ki:

   - Veli kullar arasında, bid'ate saplanan tek kişi görmek mümkün değildir. Bilhassa onlar, dinî edebe, erkâna pek riâyet ederler. Ümmetlerin efendisi, Hazret-i Rasûl'ü (s.a.) izlerler. O'nun edeb kaynağı ise Kur'an'dır.

   Ebû Ali Dekkâk (k.s.)buyurur:

   - Edebi terk etmek ilâhî huzurdan kovulmağı icap ettiren bir sebeptir. Her kim padişahların önünde edebsizlik ederse kapıya, kapıda edebsizlik ederse ahıra bakmağa gönderirler.

   Seyh Ebû Ali Sakatî buyurur:

   - Edeb yolunu tutmadan büyüklerin sohbetinde bulunan onlardaki faydalardan, nazarlarında mevcud olan feyz ve bereketlerden mahrum olur. Onlardaki nurlardan kendisinde hiç bir sey zuhur etmez.

   Ibn-i Atâ (k.s.):

   - Edeb nedir? sorusuna:

   - Güzeldir, denilen şeyleri kollamaktır.

   - Bu nasıl olur? denilince, buyurdular ki:

   - Gerek âşikâr, gerek gizli, Yüce Allah'la olan muamelenin edebe dayanmasıdır. Böyle oldun mu (arabcayi hiç bilmeyen bir) âcemi de olsan edibsin.

   - Yirmi sene bile çalışılsa, edeb öğrenilmeden ilim öğrenilmez.

   Hayri Nisabûri (k.s.), edebe çok önem verirlerdi.

   - Muhabbet ehli, sevgi isinde, iyi niyete sahib oldukça edebleri artmağa baslar.

   Yusûf u Râzî (k.s.):

   - İlmi elde etmek istiyorsan, edebli olmalısın, buyurmuşlardır.

   Hikemül Atâiyye'den

   - Ey edeb isteyen, şan ve şeref; duâ ve taleb değil, ancak senin merzûk u hüsnü edeb olmak ligindir.

   Ebû Osman Nûrî (k.s.)buyurur:

   - Edeb, fukaranın mesnedi, zenginin ziynetidir.

   İmam Rabbanî (k.s.) buyurmuştur ki:

   - Bilesin, adâbdan velev ki bir edebi muhafaza, mekruhlardan velev ki tenzihî olsun bir mekruhu terk etmek, zikirden tefekkürden, murâkabe ve teveccühden çok daha efdaldir.

   Evet bütün bu zikir, fikir, murakabe ve teveccüh; şeriati mutahharanın ahkâmına riâyetle beraber, bir kimsede toplanırsa nûrun alâ nûrdur. O kimse hakikaten büyük bir kurtuluşa ermiştir. Ama bu da insanin yaradılış gâyesi olan ibâdet ve ubûdiyyete ihlâsla devam etmeksizin aslâ hasıl olmaz. (Adâb, Muhammed Abdullah bin Hâni)

   Mevlâna Hâlid Bagdâdî (k.s.) buyurmuşlardır ki:

   -İslâmiyet yolunda en önemli edebler şunlardır:

   İslâm dininin ahkâmına tam tâbi olmak.

   Genişlik ve darlıkta sabretmek ve bollukta tam şükretmek.

   Sünneti ihya etmek, bid'atlerden sakınmak, kırıklık içinde yani mütevâziyâne devamlı olarak Rabbine yalvarmak, yakarmak. Allah'tan başkasının hatıra gelmemesi için çok çalışmak, görmek gözün isi olduğu gibi, huzuru da kalbin isi melekesine getirmek, hatta kalbin dünya ve âhirete âid her şeyden yüz çevirip, hakîki mahbûb, yani gerçek sevgili olan Allah Teâlâ'dan başkasına bağlılığının kalmamasını sağlamak.

   Ebû Abdullah Nibbacî (k.s.):

   - Her seyin bir hizmet edicisi vardır, dinin hizmet edicisi de edebdir.

   Abdülkadir Geylâni (k.s.) buyurur:

   - Hizmet eden sonunda kendisi de hizmet edilen durumuna gelir. İtâat eden sonunda kendisi de itâat olunan kişi seviyesine yükselir. İkram eden sonunda ikram olunan kisi durumuna gelir. Allah'a yaklaşan yakınlaştırılır. Tevâzu gösteren yüceltilir. Kerem ve ihsan sahibi olmağa gayret eden şereflendirilir. Güzel edeb sahibi olan, Allah'a yakınlaşır. Güzel edeb, seni Allah'a yakınlaştırır. Güzel edeb, Allah'a tâatdir. Çirkin davranışlar ise ona karşı günahkârlıktır.

   Hazret-i Ali (r.a.)buyurur:

   - Himayen altındakilere iyilik yapmak istersen, onlara terbiye ve edeb ögret.

   Ebü'l-Mevâhib (k.s.) buyurur:

   İrfan sahipleri ile, ancak edeb tavrını takınarak oturunuz. Çünkü onlarla oturur iken edeb kaidelerine uymayan birçok kimseler, çok kere ilâhî dargınlığa uğradılar ve Hak yakınlığı dîvanından silindiler.

   İlâve ederdi:

   Edib geçinen (edebli olduğunu iddia eden) birini düşünün. Bu iddiası ile o, bir sofiyye terbiyesi görmemiştir. İste... hali anlatıldığı gibi olan kimse edîb olamaz.

    Gene buyururdu ki:

   - Tarikat tümden edebdir... Bir de, edeblendirmek. Yani, hem edeb sâhibi olmak, hem de başkalarını edeb sahibi kılmak. Şüphesiz bu yolun ehli, münakasa da ederler, ama Hak için... Hakdan yana. Onlar Hakkin sohbetinde otururlar. Onlar tam bir edeb sahibidirler.

 

   Gene edeb hakkında:

   Onun baslıca sirri, hudutlara riâyet

   Kalır mi insanda hak, gözetilmezse şâyet

   İstediğin insansa, onu edeble donat

   Edebdir insani, Hakka uçuran kanat.

   "Din edebdir" buyurdu ol Hz. peygamber

   Serpmişti arkasına edeb misali erler.

   Edeb, ihsan et Rabbim, sevdiklerin aşkına

   Eriyeyim edeble, dönüşeyim şaşkına.

 

   Edeb hakkında pek çok sözler söylenmiştir, aşağıya bunlardan bir kaçını alıyoruz:

   * Edeb; Evliyaullah’ın delili ve Allah'a kavuşma vesîlesidir.

  * Edeb; Hakka giden yolun azığıdır. Edeb her şeyin başıdır. Ruhun terakkisi ancak edeble elde edilir.

  * Edeble varan, lütufla döner.

  * İnsanla hayvan arasındaki fark, edebdir.

  * Edeb, aklin dıştan görünüşüdür.

   * Edeblerin anası, az konuşmaktır.

  * Edebi terk eden, ârif değildir.

  * Tasavvufun tamamı edebdir.

  * Hakiki güzellik, ilim ve edeb güzelliğidir.

  * Edeb; Şeytanı öldüren bir silâhtır.

  * Hakikatten maksad ancak edebdir.

  * Her şey çoğaldıkça ucuzlar, fakat edebi çoğaldıkça kişinin değeri artar.

   * Âdemoğlunun edebden nasibi yok ise, insan değildir.

   * Sofîlerin terbiye etmediği kimse, edebin hakikatini anlayamaz.

   * Edeb; Sünnet-i Resûlullah’a uygun hareket etmektir.

   * Edeb; Hâlik Teâlâ’nın sevdiği kullarına bahşettiği ilâhi bir tılsımdır.

   Cenâb-i Hakkin rızası, ancak edebli bir ubûdiyyetle elde edilir.

 'İman nedir?" diye akildan sordum. Akıl kalbimin kulağına dedi ki: "İman, edebdir." (Mevlâna Celâleddin Rûmî)'

 

   Şair ne güzel söylemiş:

      Ehl-i diller arasında aradım, kildim taleb

      Her hüner makbul imis. İllâ edeb, illâ edeb

      Edeb; Bir tâc imis Nûr-u Hudâdan

      Giy ol tâcı, emin ol her belâdan.  

    Bostânül-Ârifin'de söyle denilmektedir:

  İman beş kaleli bir beldeye benzer. Altın kale, gümüş kale, demir kale, hubûkel kale, kerpiç kale. Kalenin içinde bulunanlar kerpiç kaleyi koruyup gözettikleri müddetçe, düşman içlerine ulaşamaz. Kaleyi muhafaza etmeyi bırakırlar da, birinci kale düşman tarafından tahrib edilirse, ikinci, sonra üçüncüsüne göz dikilir ve sonunda bütün kaleler teker teker tahrîb edilmis olur. İman da böyle bes kal'a içindedir:

   Yakîn,

   Ihlâs,

   Farzlari edâ,

   Sünnetleri tamamlamak ve

   Edebi korumak.

    Kişi edebi koruyup, gözettiği sürece şeytanın onda ümidi kalmaz. Şayet edebi terk ederse o zaman şeytan, onun sünnetlerine, farzlarına, sonra da ihlâs, yakîn ve imanına göz diker. Binaenaleyh kişinin abdest, namaz, alış veriş ve sohbet gibi bütün islerinde edebi koruması lâzımdır.

   Su hususu iyice bilmelidir ki, şerîat ancak hükümlerden ibâretdir. Tarîkat ise mahza edebdir. Huzurdan kovulan, reddedilen kisi Iblis gibi, ancak edebe riâyetsizlik, edebsizlikden dolayı kovulur.

   İbn Sirin'a (k.s.); - Hangi edeb Allah'a daha çok yaklaştırır? diye sorulduğunda, cevaben:

   - Allah'in rubûbiyyetini bilmek, O'na taatle amel etmek, sevindirici şeylere hamd, üzücü hadiselere sabır, demiştir.

   Meşayihdan biri demiştir ki:

   - Kim nefis terbiyesi yapmadan, dünya ve 0âhireti tanımadan, sırf basit dünya menfaati için, gönül sahibi ve irşâda ehil olduğunu iddia ederse bununu cezası; Resûlullah’ in (s.a.) Miraç’ta gördüğü kadınların cezâsının kat kat fazlası olacaktır ki, bu kadınlar makaslarla göğüslerini kesmektedirler. Rasûlü Ekrem (s.a.) Cibril'e:

   - Bunlar kimdir? diye sorduğunda, Cibril:

   - Bunlar zina yoluyla çocuk dünyaya getirenlerdir, cevabini vermişlerdir.

   Abdülkadir Geylânî (k.s.) buyurur:

   - Mürşidinin huzurunda edebli ol. Az konuş, çok dinle. Zira böyle yapmak, senin öğrenmene ve mürşidinin kalbine yakınlaşmana sebeb olur. Güzel edeb, seni mürşidine yakınlaştırır. Kötü edeb ise uzaklaştırır. Sen ediblerle yâni yüksek edeb sahibi kişilerle düşüp kalkmadıkça nasıl güzel edeb sahibi olabilirsin? Sen mürebbî ve mürşidini tasvip etmiyor ve onun hakkında hüsn ü zan beslemiyorsan, hakkin yolunu, ondan nasıl öğrenebilirsin ki?

   Seyh Abdurrahman Sülemî Nisâburî (k.s.) buyurur:

   - Bir sofi için su iki şey gereklidir:

   Bütün hallerinde doğruluk üzere ola.

   Muamelesinde edebli dura.

   Süfyan Sevrî (k.s.), edeb'in ehemmiyeti hakkında:

   - Kur'an ve hadis ilmini isteyen kimse, önce, kendisine bir hazırlık yapsın. Bu hazırlık en az yirmi yıl edeb, görgü ve terbiye hazırlığı olsun. Evvelâ yirmi yıl edeble hareket... Sonra,    Kur'an ve hadis ilmi buyurmuştur.

   Said bin Cübeyr (k.s.) buyurur:

   - Allah'a itaat edip (edeb gözleyen) emirlerini yerine getiren, onu zikrediyor, demektir. Onun verdigi emirlere göre hareket etmeyen, ne kadar tesbih çekerse çeksin, ne kadar Kur'an okursa okusun, zikretmiyor sayılır.

   İbrahim Hakki Erzurûmî (k.s.) buyurur: (Maarifetname'den)

   Ey Aziz! Edeb ehli demislerdir ki:

   - Muhakkak ki, barış ve savaş zamanlarında, uyuduğun saatlerde, diri ve ölü hallerinde, bir an bile senden ayrılmayan sahibin-ki o seni yaratandır, Mevla’ndır, Rabbindir, rızkını verendir. Hangi saatte sen Onu düşünür ve anarsan O seninle beraberdir, sen Onun huzurundasın. Nitekim Cenab-i Hak, beni zikredenin yanındayım, buyuruyor ve her ne zaman Ona karşı olan vazifelerinde bir eksiklik, bir kusur yaptığın için üzülür ve kalbin kirilirsa, sahibin o anda senin yanındadır ve koruyucundur. Nitekim Allah Teâlâ ve Tekaddes hazretleri:

   - Kalbleri kirik olanların yanındayım, buyurmuşlardır.

   - Gece gündüz, bir an bile, Rabbinle baş başa kalmak ve ona yalvarışlarında duyacağın manevî zevki almaktan geri kalmayasın. Bunu yapabilmen için Mevlâ’nın huzurunda bulunduğun zaman riâyet edeceğin edebleri ve erkâni bilmek lâzımdır.

   Bunlar şunlardır:

   1. Başını eğip, önüne bakmak.

   2. Aklini toplayıp Allah’tan gayri olan bütün fikirleri zihninden atmak.

   3. Tam bir sessizlik içinde bulunmak ve susmak.

   4. Vücudun bütün azalarını sakin, rahat bulundurmak.

   5. Emirleri yapmakta azimli olmak.

   6. Yasaklardan sakınmak.

   7. Hiç bir şeye itiraz etmemek.

   8. Devamlı Allah Teâlâ’yı zikretmek.

   9. Allah’ın büyüklüğü üzerinde düşünmeğe devam etmek.

   10. Allah’ı her şeyden üstün tutmak.

   11. Halktan ümidini kesmek.

   12. Allah’ın heybet ve azameti karşısında yalvarışta bulunmak.

   13. Haya (utangaçlık) içinde kirik bir kalple huşû içinde bulunmak.

   14. Kazanma heveslerine dalmayıp, Allah’ın verdiklerine güvenmek.

   15. Allah'a teslim olmak ve Ondan gelene razı olmaktır.

   Abdülkadir Geylâni (k.s.) buyurur:

   - Benim bir mürşidim vardı. Her ne zaman müşkilim olsa ve zor bir durumla karsılaşsam, hemen onu bana açar, mes'eleyi hal ederdi. Hiç bir zaman benim konuşmama lüzum bırakmazdı. Böyle olusu, benim ona karşı gayet hürmetkâr davranmamdan ve hüsn ü edeble hareket etmemden ileri geliyordu. Bizi tenvir eden büyüklerimize karşı daima hürmetkâr davranmış, hüsn ü edeble hareket etmişsimdir.

   Hazret-i Mevlâna Celâleddin Rûmî (k.s.) hazretlerinin edeb hakkındaki şiirleri:

   Efendi, bilmis ol ki edeb,

   İnsanın bedeninde ruhdur.

   Efendi edeb, Allah adamlarının

   Gözü gönlü nurudur.

   Âdem süflîden değil, âlem-i ulvîdendir.

   Yani bedeni ile topraktan yaratilmis ise de ruhu ile eflâkidir.

   Bunu anla, su dönen felegin dönüsündeki letâfet de edebdendir.

   Eger şeytanın başını ezmek dilersen, gözünü aç ve gör ki şeytanın katili edebdir.    Âdemoğlunda edeb bulunmazsa o Âdem âdemoğlu degildir.

   İnsan ile hayvan bedenleri arasındaki fark edebdir.

   Gözünü aç da tamamıyla kelâmullah’a bak.

   Kur'an'ın bütün âyetleri, edeb ta'liminden ibârettir.

   İman nedir? diye akıldan sordum.

   Akil kalbimin kulağına dedi ki

   "İman edebdir"

   Ey Sems-i Tebrizî, sen sirri ilâhisin. Sus!..

   Dünya gecesini aydınlatacak ışıkların

   En parlağı edebdir.

   Mümsad Deynûrî (k.s.) velilere karşı edebini söyle anlatır:

   - Hangi velinin huzuruna girsem; nesebimi unuturum... İlimden yana bos olurum. Marifet islerinde ise yokluğa bürünürüm.

   Bundan sonra da aksini yapanları söyle anlatırdı:

   - Bir kimse, her hangi bir şeyhin yanına giderken, kendine has hazla giderse, ondan alacağı hazzı kaybeder... Onu görmekle bir şey elde edemez. Onunla, sohbetten umduğunu bulamaz... Edeb erkânından istifade edemez. (Tabakatü'l-Kübra)

Resûlü Ekrem (s.a) Hazretlerinin Edeb Ve Hayâsı:

Resûlü Ekrem (s.a), örtüsüne bürünmüş bâkire bir genç kızdan daha edebli idi. Aşırı hayâsından, ömründe hiç bir adamı azarlamamış, yürürken sükûnetle yürümüş, hiç bir zaman kahkaha ile gülmemiştir.

   O devirde Arabistan'da ve diğer memleketlerde edeb ve hayâya riâyet edilmez, arablar çırılçıplak yıkanırlar, hatta Kâbe'yi çırılçıplak tavaf ederlerdi. Resûlü Ekrem (s.a) bu denaetten tiksinirdi. Hatta bu yüzden hamamlardan sakınılmasını emretmişti. Ancak peştamal kullanarak hamamlarda yıkanmağa müsaade etmişler, fakat bu müsaade kadınlara verilmemiştir.

   Allah’ın Resûlü, hayasından halk içinde, kalabalık yerlerde, çarşı ve pazarlarda yüksek sesle konuşmazdı. Hoşa gitmeyecek sözler söylemezdi. Yine hayâsından hiçbir kimsenin yüzüne dikkatlice bakmazdı. İnsanların görülmesini istemedikleri yerlerine ve kusurlarına bakmaz, görse bile görmezden gelirdi. Hazret-i Âise (r.a) validemiz Onun edep yerini asla görmediğini söyler... (Eş-Şamâilul'l-Muhammediye)

   Allah’ın Resûlü insanları hayâya teşvik eder, hayânın, imânın bir parçası olduğunu ifade buyurur, onları harama gitmekten sakındırırdı.

   Bir gün bir genç geldi ve Ondan zinâ etmesine izin vermesini istedi. Huzurda bulunan sahabiler, onu susturmak istedilerse de, O, "bırakın yanıma gelsin" buyurdu.

Peygamberimiz (s.a), yanına gelen gence sırayla:

   "Bu kötülüğün anana, kızına, kız kardeşine, halana, teyzene yapılmasını ister misin?" diye sordu.

   Genç her defasında "Hayır, istemem" diye cevap veriyordu. Bunun üzerine Peygamberimiz (s.a)de: "İnsanlar böyle bir kötülüğün kendi akrabalarına yapılmasını istemezler" buyurdu. Ve elini gencin göğsü üzerine koyarak "Allah’ım, bunun günahlarını affet, kalbini ve edeb yerini haramlardan koru" diye dua etti. Bu genç bir daha böyle bir kötülüğe dönüp bakmaz oldu. (İbn Hanbel, 256-257 M. Zekâi Konrapa, Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem)

 


.

Cemaat Olmanın Nimet ve İmtihanları

Tarih05 Ocak 2012, 07:22Editör

Zira, cemaat Allah yolunda Allah için bir rehberin etrafında toplanıp emanetleri taşımaktır.

CEMAAT OLMANIN NİMET VE İMTIHANLARI

İnsanoğlu yaratılışı gereğince eşrefi mahluk olmasına karşın muhtaç varlık. Hatta doğduğunda diğer bütün canlılardan daha aciz, daha muhtaç…

Bu durum büyüyüp geliştiğinde,bir fert olarak ayakları üstüne durmaya başladığında sona ermiyor. Zira Allah Teala, insanı diğer insanlarla hayatı paylaşmak ve bir arada yaşamak üzere kurgulamış, insanı, insana muhtaç,maddeye de ve manaya da...

Bu nedenle insanoğlu alıp başını,ıssız dağ başlarında yalnızlığının kuytularında yaşama şansına sahip değildir. Bizi bir insan doğurdu, insan besledi ve büyüttü. Neslimiz yine insanla devam edecek. Sağlığımız, eğitimimiz, kültürümüz, ticaretimiz yine insanla mümkün.

İlk insandan itibaren topluluklar halinde yaşamış,tarihleri ve birikimleri birbirlerine yaslanarak oluşturmuştur. İnsanoğlunu  bir araya getiren, bazen akrabalık bağları, bazen menfaatler, bazen yaşanılan coğrafya, bazen ortak değerler olmuştur. Özellikle de dinimizin cemaat olmayı emri bu birlikteliğe etken olmuştur.

İnsanoğlunun bir arada yaşama ihtiyacıyla birlikte, bütün topluluklarda fertlerin itaat etmek zorunda olduğu ve itaat etmedikleri taktirde çeşitli yaptırımların uygulandığı “sosyal düzen kuralları” hep olageldi. Bu kuralları, ilk insan Hz. Adem (a.s) ile birlikte ilk koyan Allah Teala’dır. Daha sonraları insanlar, bu kuralları aslından uzaklaştırarak yanlış uygulamalara gitmişler. Ama Allah Teala,kullarına merhamet ederek sık sık peygamberler göndermek suretiyle, doğru kuralları tekrar ortaya koymuş ve kullarının uymalarını istemiştir.

İnsanoğlunun, Adem (a.s) ile başlayan dünya üzerindeki hayatı, kıyametin kopması ile sona erecek. Allah’u Teala, dünya hayatının son diliminde yaşayan insanlara son uyarısını, son uyarıcısıyla göndermiştir. Yaratıkları içerisinde en çok sevdiği o sevgiliyi, kendisine uyulduğu takdirde -yığın yığın günahlar olsa bile- affının, acımasının, sevgisinin, ebedi mutluluğun kapısı yapmıştır.

İşte o son uyarıcı Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin, üzerinde durduğu konuların belki de en önemlisi, Müslümanların birlik beraberlik içerisinde olmaları ve başlarındaki imamlara veya başkanlarına itaat etmeleridir. Çünkü Allah’u Teala;

“Ey iman edenler! Allah’tan O’na yaraşır şekilde korkun ve ancak Müslümanlar olarak can verin. Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı yapışın; (sakın) parçalanıp ayrılmayın...” [848]buyurmuştur.

Bilinmelidir ki Allah’u Teala Müslümanlara, yasaklanmış şeylerden ittika edip sakınmalarını emredince, bütün tâat ve hayırların aslı durumunda olan şeyi, yani Allah'ın ipine sımsıkı sarılmayı emretmiştir. Bil ki, ince bir yol üzerinde yürüyen herkesin, ayağının kaymasından korkulur. Fakat o kimse bu yolun iki tarafında iki ucundan güzel ve sıkı şekilde bağlanmış olan bir ipe sıkıca tutunduğunda, korkudan emin olur. Şüphe yok ki Hak yolu, ince bir yoldur. Birçok insanın bu yolda ayağı kaymıştır. Ama, Allah'ın delillerine ve apaçık beyânlarına sımsıkı tutunan kimseler, bundan emin olmuşlardır. Binâenaleyh buradaki "ip" kelimesinden murat, din yolunda hakka, hakikate o vasıta ite ulaşılması mümkün olan her şeydir.[849]

Hakka ve hakikate ulaşmanın bir çok yolu vardır; ancak bir yol var ki bütün yolların en emniyetlisi, en sevimlisi ve en verimlisidir. Bu, sırf Allah rızası ve muhabbetullah üzere kurulmuş bir takva cemaatine katılıp, Allah sevgisi üzerinde yaşamak ve o sevgi içinde dünyadan ayrılmaktır.

Kim istemez şerefli, edepli, terbiyeli, sevgili bir Müslüman olmayı? Kim arzulamaz Yüce Mevla’nın sevgi ve rızasına ulaşmayı? Kim dilemez Hz. Rasulullah (s.a.v) ’in iki cihana bedel bir tebessümüyle karşılaşmayı ve sevinçten ağlamayı? Kim düşünmez Cehennemi selametle geçip ebedi saadet ve selam yurdu Cennet’te bulunmayı?..

Öyleyse Allah için birbirlerini sevenlerin oluşturdukları bir cemaate olmayı arzulamalıdır. zira bu topluluk sevginin bir araya topladığı ülfet adlı yürek devletini kurabilmiş insanlar birlikteliğidir; yüreklerini paylaşanların, ülfet kimliğiyle vizesiz gümrüksüz birbirlerinin gönlüne özgürce yol bulanların cem olmalarıdır. Ümmet işte bu toplulukların oluşturduğu okyanusun adıdır. Böyle bir topluluğun fertleri yürek ülkelerinde muhabbeti iktidar etmişlerdir. Sevgi toplumunda fertler birbirlerinin gönlünü, hayat denizinde kopan ya da kopacak olan fırtınalara karşı, emin bir liman, selâmetli bir sığınak, bereketli bir barınak bilirler.

 

CEMAAT OLMAK FARZDIR

İşte yukarıda sayılan sebeplerden dolayıdır ki Müslümanların Allah yolunda birlik sağlayıp cemaat olmaları farz-ı ayındır. Bu birlik, güzel kulluk ve takva için olmalıdır. Tevhid inancı bunu ister. Yüce Rabbimiz hepimize özel ve şerefli bir görev vermiştir. Bu görev, Yüce Allah’ın adını duyurmak, dinini yaymak, ilahî emir ve hükümleri yaşamak ve bu yolda var gücüyle gayret göstermektir. Şu kainatta var oluşumuzun asıl gayesi budur.

Bilinmelidir ki,İslam tevhid dinidir ve bizden tevhid (Allah rızası etrafında birlik) istemektedir. Bir mümin olarak bu tevhide (birliğe, cemaate) kalben, fikren, fiilen, kısacası hayatımızla iştirak etmemiz gerekmektedir. Ne yazık ki günümüzde Müslümanların en büyük sıkıntısı birlik şuurundan uzak bulunmaları ve cemaatin ne kadar gerekli olduğunu unutmuş olmalarıdır.

Dinimiz ancak cemaatle yaşanır. İnsanın kemalatı cemaatle tamam olur. Cemaat ne denli zahmetli olsa bile, kişinin yalnızlıkta bulduğunu zannettiği bütün rahatlıklardan daha hayırlıdır. İslam’ın öngördüğü cemaatte Allah’ın emirleri karşısında herkes; kuvvetlisi, zayıfı, efendisi, kölesi, hakimi, mahkumu, amiri, memuru eşittir. Üstünlük sadece takva iledir. Hz. Peygamber(s.a.v) “İnsanların en hayırlısı, Allah için diğer insanlara en faydalı olandır.” [850] buyurmuştur. Bu Hadis-i Şerif de işaret edilen faydalı olabilme, ancak insanlarla diyalog kurup kaynaşmakla, yani cemaatle mümkündür.

Müslüman’ın Allah yolunda takva için birlik olmaları farz-ı ayndır demiştik. Öyleyse mü’minin asıl yaratılış gayesi tevhid akidesi üzere ve cemaat disiplini içinde ilahi hükümleri hayatına tatbik etmektir. Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler! Allah’tan tam manasıyla korkun ve ancak Müslüman olarak can verin. Hep birlikte Allah’ın ipine (Kur’an’a, ihlasa, taata, cemaate) sımsıkı sarılın, dağılıp parçalanmayın.” [851] Görülüyor ki Rabbimiz, müminlere önce kendisinden tam manasıyla korkmayı emretmiş, sonra Müslüman olarak ölmelerini istemiş ve bunun yolunun hep birlikte Allah’ın ipine, yani Kur’an ve Sünnet çizgisinde cemaate sarılmakta olduğunu bildirerek bu ipe tutunmayı farz kılmıştır.

 

Öyleyse,hiçbir Müslüman: “Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve sadıklarla beraber olun.“ [852] ayeti beni ilgilendirmiyor diyemez.

Akıllı bir insan, Yüce Allah’ın: “O gün (Allah için birbirini seven ve bu uğurda kenetleşen) muttakiler hariç, bütün dostlar birbirinin azılı düşmanı olur“ [853]  uyarısını hafife alıp kafir ve fasıklardan dost seçemez.

Cenab-ı Allah, ayrılığı, bozgunculuğu ve çekişmeyi de yasaklamıştır. Ayet-i celilede, “Kendilerine apaçık deliller geldikten sonra parçalanıp ayrılığa düşenler gibi olmayın. Böyle davrananlar için büyük bir azap vardır.” [854]buyuruluyor.

Başka bir ayet-i kerimede Rabbimiz, müminlerin nasıl birlik halinde olmalarına işaret ederek şöyle buyuruyor: “Allah kendi yolunda, kenetlenmiş bir yapı gibi saf bağlayarak savaşanları sever.” [855]

Rasulullah (s.a.v) buyurmuştur ki:

“Sizin cemaat halinde olmanız gerekir. Ayrılıktan, tek başına kalmaktan sakının. Şüphesiz şeytan,tek kalanla beraberdir,iki (hayır ehli) kişiden ise çok uzakta durur. Kim iman selameti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa, cemaata yapışsın. Kimi iyilikleri sevindiriyor,kötülükleri üzüyorsa o, gerçek bir mü’mindir.“ [856]

Abdullah b. Mesud(r.a.)da demiştir ki:“Ey insanlar! Sizin taat ve cemaata sarılmanız gerekir. Çünkü onlar, Allah’ın kendisine sarılmanızı emrettiği ipidir. Hiç şüphesiz, cemaat ve taat içinde hoşunuza gitmeyen şeyler, ayrılık halindeki güzel bulduğunuz şeylerden daha hayırlıdır.“ [857]

Bu delillerden sonra “Ben kendi başıma, yalnızca dinimi, imanımı koruyabilirim” demek tehlikelidir. Kendi başına kalan fertlerin, iman ve İslam üzere, güzel bir sonla ahirete gidebilmesi şüpheli olur. Fert zorlama ve baskı altında her şeyini kaybedebilir. Çünkü, hadis-i şerifte belirtildiği gibi: “Allah’ın eli cemaatle birliktedir.” [858] Ve dinin dünyada en büyük feyzi de bu toplumun kuruluşundadır.

Bunun içindir ki, toplumlarını (cemaatlerini) yitiren veya perişan edenler muhakkak perişan olurlar. Fiilî sebepler karşısında ilmî deliller çoğunlukla hükümlerini yerine getiremezler. Her mümin Cenab-ı Hakk’ın bir izafî tecellisine ulaşmıştır. Hak tecellisi ise, bütün bağların toplanmasıyla hak tevhidin ortaya çıkmasındadır. Şu halde bütün iman ehli, tek kelime (Allah’ın rızası) üzerinde fiillerini birleştirmedikçe, gerçek takvaya eremez, Allah’a kavuşamazlar.” [859] diyerek kurtuluşun cemaatte olduğunu belirmiştir.

Alimlerden birisi demiştir ki: “Allah için kurulan bir cemaatle birlikte iken başa gelecek keder ve sıkıntı, ayrı iken elde edilecek rahat ve huzurundan daha hayırlıdır.” [860]

Bilinmelidir ki,Allah için oluşmuş bir cemaat, ince kristal cam gibidir; eğer onu dikkatlice korumaz ve sakınılmazsa, bir çok afetle yüz yüze gelinir, kırılır, bozulur. Cemaat içi dinamikleri, ölene kadar istenilen vasıflarla sürdürmek oldukça zordur.

Zira,cemaat Allah yolunda Allah için bir rehberin etrafında toplanıp emanetleri taşımaktır.

CEMAAT OLMANIN GETİRİLERİ

İslam, cemaat dinidir, cemaatle yaşanır. Hiç kimse tek başına dini bütün olarak yaşayıp kamil bir insan olamaz. Çünkü din, bütünüyle yaşanabilmesi için bir çok vazife insanlarla paylaşılmalıdır. Nefse ağır ve sıkıntı verse de cemaat içinde yaşamak, insanın tek başına elde edeceği her türlü rahatlık ve huzurdan hayırlıdır.

Vicdani duygularla birlikte, beraber yaşama isteği, cemaat ruhu insanda oluşmaya başlayınca,onu kibirden,bencillikten,dar görüşlülükten çıkarır ve o nispette sosyalleştirir. Kibirli ve dar bir vicdan  kendini sever. Ümidi kendisi için, korkusu yine kendisi içindir.

Fakat yüce bir duyguyla bu sevgi ve korku biraz yükselip de bir başkasını da kendisi gibi ve kendisine eşit bir değerde görmeye,onun iyiliğine sevinip,zararına da kendisi zarar görüyormuş gibi üzüntü duymaya başlarsa,onda cemaat ruhu oluşmaya başlamış demektir.

İnsanın bu "toplum halinde yaşama" ihtiyacını en doyurucu bir şekilde din giderebildiğinden, cemaatler din sayesinde ortaya çıkmış ve dine özgü gruplar olarak kabul edilmişlerdir.

Prensibi samimiyet, sadakat ve ihlas olan bu cemaatin yegane başarı sırrı, kardeşlik ışığındaki birlik-beraberlik şuurudur'. Allah (c.c.) onlar hakkında Kur'an-ı Kerim'de:

"Allah yolunda hepsi birbirine kenetlenmiş, yekpare ve müstahkem bir bina gibi, saf bağlayarak mücadele edenleri sever. " [861] buyurmuştur.

Allah’ın Resulü(s.a.v)’de:"Mü'minin mü'mine bağlılığı, parçaları birbirini bütünleyen bir bina gibidir." Hz. Peygamber, bunu açıklamak için, iki elinin parmaklarını birbiri arasına geçirerek kenetledi. [862]

Müslümanları böyle gören müberra dinimiz, elbette toplumun huzuru, ahengi ve sosyal gelişmenin gerçekleşebilmesi; yalnız muayyen bazı fertlerin değil, bütün bir toplumun maddî refahı ve saadeti için müminlere, kişisel vazifeler yanında içtimai ödevler de yükler. Cemiyeti oluşturan kişileri inançta, yaşayışta, gayede, ızdırap ve refahta birleşmesi gereken kardeşler ilan eder. Bu hususta Hz. Peygamber (s.a.v) "Birbirini sevmede, birbirlerine acımada ve korumada müminler bir vücut gibidir. Vücudun herhangi bir organı rahatsız olursa, diğer organlar toptan humma ve uyumsuzluğa tutulur" buyurmuştur. Ayrıca ayırım yapmaksızın bütün insanların birbiriyle kenetlenmelerini birbirine yardım elini uzatmalarını, bir iman vazifesi olarak emretmiştir.

Cenab-ı Hakk: "... İyilik etmek ve fenalıktan sakınmak konusunda birbirinizle yardımlaşın; günah işlemek ve haddi aşmak üzere yardımlaşmayın. " [863] buyuruyor. Bu tür sosyal vazifelerimizi yapmadıkça Müslüman olarak yaşayabilmemize imkân yoktur. Çünkü "Gerçek müminler kendileri ihtiyaç içinde olsalar bile, kardeşlerini kendi nefislerine tercih ederler. " [864]Ayrıca yine “Nefsim kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, iman etmedikçe cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de tam anlamıyla iman etmiş olamazsınız.” [865]buyuran Hz. Peygamber(s.a.v), cemiyetin temelini en sağlam bir tarzda şöyle ifadelendirmiştir:

"İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır. " [866]

Zira Allah Teala:“Hepiniz birden Allah'ın ipine sımsıkı sarılın, sakın ayrılıp bölünmeyin.” [867] emri ilahiyesiyle cemaat olunmasını ve kulluğun gereklerini yerine getirmede cemaat olunca pek çok farzı yapma imkanı bulunulacağını belirtmiştir.

Ancak ferdin yalnız başına bu düzeye gelmesi zordur. Müslüman cemaatiyle birleşip kaynaşması, gökten yere uzanan mutluluk ipi­ne hep birlikte sarılıp tutunmaları gerekir. Bunun için konumuzu oluşturan ayette: ”Hepiniz birden Allah'ın ipine sımsıkı sarılın, sakın ayrılıp bölün­meyin”, emri verilmekte, bununla ferdi topluma yanaştırıp kaynaştırarak cemaatleşme bilincine eriştirmeyi  amaçlamaktadır.

Allah'ın insanlıktan yana uzanan ipi,düzen ve disiplini gerektirir;fer­t bu disiplin içinde toplumun kopmaz bir parçası haline getirir. Bu ipe sarılmayan kendini ilahi disiplinin dışına itmiş olur, böyle olunca da ce­maatten ve toplumdan kopma mutsuzluğuna düşmüş sayılır. Ayrılan her fert ya gayri İslam’i toplumların, ya da insan ruhunu inkar eden maddecile­rin yemi olur. Bunun için Peygamber Efendimiz (s.a.v): ”Cemaat rahmettir ayrılık azaptır.” [868] buyurmuştur.

O halde Allah'ı bilmek. Onu sevmek, O'ndan üstün bir saygı havası içinde korkmak, kalblerin aynı doğrultuda birleşmesini, bu da cemaatle şen mü'minlerin bir arada belli ve belirli ölçüler içinde günlük ibâdetlerini yerine getirmelerini sağlar. Allah ile İslam cemaati arasındaki engellerin kalkmasına yardımcı olur. Yenilmez bir kuvvet, dönüş yapmayan bir ham­le oluşturur. Bunun için Resulullah Efendimiz (s.a.v): “Allah'ın rahmet ve kudret eli cemaat üzerinedir.” buyurmuştur. [869]

Bilinmelidir ki,cemaat mensupları rastgele, tesadüfen veya alelade şartların bir araya getirdiği,yaptıklarını bilmeyen, hangi şartlar altında bir araya geldiğinden habersiz ve şuursuz kimseler değillerdir. Öyleyse cemaat, şuurlu bir birlikteliktir. Kuru kalabalık, bir kitle değildir.

Bir topluluğun cemaat adını alabilmesi için, o topluluğun belli bir fikir etrafında, belli bir hedefe gitmek üzere bir araya gelmesi, belli ilkelere bağlı olması ve başlarında cemaat ile özdeşleşmiş, aynı amaca bağlı yetkin bir imamın (önderin) bulunması gerekir.

İşte böyle bir oluşumun içindeki birliktelik insanın Rabb’ine karşı görevlerinin çoğalmasına ve safileşmesine sebep olur.

Dini öğrenmek, öğretmek, yaşamak yaymak tek başına olacak bir iş değilse,insanın terbiyesi de ayrı bir farzdır ve bu da tek başına mümkün değildir. Zira zamanımızda Müslümanların tek başına kulluktaki başarısızlıkları aşikar olmasına karşın , bir mürşid-i kamilin terbiyesi altında cemaatte belli bir metot ve düzen içinde gerçekleştirmesi ve nefsin terbiyet olması bu işin ehemmiyetini daha da elzem kılmıştır.

Öyleyse cemaat olmak sadece kuru kuruya bir beraberlik düşüncesi  değildir. cemaat olmak bilinçli bir tercihtir. Zira mü’minlerin aralarındaki bağ iman bağıdır; soy, hemşerilik, ırk, kabile, hizip,  ya da vatandaşlık, hele hele çıkar beraberliği hiç değildir.

Onun içindir ki Allah’ın Resulü(s.a.v): “…Allah’ın yardımı cemaatle birlikte olanlaradır. Cemaatten ayrılan kişi ile de Şeytan beraber koşar." buyurmuştur. [870]

Abdullah b. Mes'ud(r.a) dedi ki: "Topluca Allah'ın ipine sarılın ve ayrılığa düş­meyin" buyruğu cemaat olun demektir. Şüphesiz yüce Allah, birbirimizle kaynaş­mamızı emretmekte ve ayrılığı yasaklamaktadır. Çünkü ayrılık, (tefrika) he­lak olmaktır, cemaat ise kurtuluştur. Şöyle diyen İbnü'l-Mübârek'e Allah'ın rahmeti olsun:

"Şüphesiz cemaat hablullahtır. Ona yapışın, Onun sapasağlam kulpuna yapışarak korunun." [871] demiştir.

Hal böyle iken cemaat olmanın sıkıntıları ve zorlukları da mevcuttur. Düşünülürse ayrı örf,anane ve ahlak yapısına sahip,değişik karakterlerde hiç tanışmayan insanların birlikteliklerinden oluşan bir cemaatte,elbette barışıklığın zorluklarını da içinde taşır.

Şu bilinmelidir ki, cemaat içinde olmanın bu zorlukları ve bütün sıkıntılarına rağmen Allah için cemaat olmak, yalnızlıktan hayırlıdır.

 

HİZMET VE ŞEYTANIN ALDATMASI

Dünyevî çıkar ve hesaplarımıza uymasa da bütün müminleri kardeş bilip onlara kalbimizde değer, meclisimizde yer vermemiz icap etmektedir. İnsanın yaradılışındaki cevher, birlik ve hizmet içinde ortaya çıkar.

Bütün alemlere rahmet olarak gönderilmiş Hz. Rasulullah (s.a.v): “İnsanların en hayırlısı; insanlara en faydalı olanıdır.“ [872] buyurarak; hayır aşıklarını insanların arasına girmeye ve hizmete teşvik etmiştir.

İnsanın cevheri, insanlarla birlik ve hizmet içinde ortaya çıkar. Allah rızasına aşık olanlar önce sıkıntı çekmeye hazır olmalıdır. Çile ve hizmet olmadan elde edilen sevgi, gerçek ve devamlı değildir. Herkes ilahi aşk ve imanının derecesini güzel kulluğu ile ölçebilir. Güzel kulluğun başında, farzları eda etmek ve haramlardan kaçmak gelir. Sonra, insanlara ve diğer varlıklara nasıl muamele ettiğimize bakmalıyız. İmanın ilk mertebesi Allah’a imandan sonra kullara hizmetle işe başlamaktır. [873]

Hizmet ne kadar kıymetliyse onu gereğince yapmak ve muhafaza etmekte o kadar zordur. Zira şeytan hizmet ve cemaat taassubuna düşürüp hizmete koşanları aldatabilir.

Allah Resulü (s.a.v), şeytanın her an mü’min avında olduğunu, tek başına kalan kimsenin kalbine ve imanına saldırdığını haber verip sığınılacak kaleyi gösteriyor:

İmam Beyhaki’nin rivayetinde Allah’ın Resulü(s.a.v)şöyle buyurmaktadır:

“Hiç şüphesiz şeytan cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir. Onun içine yerleşip istediği yola çeker.“ [874]

İslam cemaatinden ayrılanın durumu şöyle anlatılmaktadır:

“Kim (Kur’an ve sünnet üzere giden) cemaatten bir karış ayrılırsa; boynundan İslam bağını çıkarmış olur.“ [875]

“Kurdun, sürüden ayrılan koyunu kaptığı gibi, şeytan da (cemaatten ayrılan) insanı kapar. Bölünüp dağılmaktan (gruplara ayrılmaktan) sakınınız. Sizin cemaate sarılmanız ve hak üzere giden çoğunluğa katılmanız gerekir.“ [876]

Onun içindirki,Tek kalanı kurt kapar sözü,yalnız başına kalan insan için söylenmiştir.

Evet, bir kimse yaptığı işlerde Allah rızasını hedefe alır, Hakk yolunda kendisine tabi ve talebe olduğu kimseye özü ve sözüyle samimice davranır ve bu uğurda beraber olduğu cemaate sımsıkı sarılırsa, onun kalbinde şeytan taht kuramaz. Şeytanlaşmış insanlar da onu yolundan ayıramaz. Çünkü onun destekçisi Allah’u Teala’dır.

Resulullah(s.a.v)Efendimizin: ”Allah'ın eli cemaatle beraberdir." [877] buyurması cemaatin kerametini anlatmaya yeterlidir. Buradaki elden maksat, Allah’ın kudreti, desteği, muhabbeti, koruması ve melekleriyle takviyesidir.

   Mü’min, Allah yolundaki kardeşleriyle kuvvetlenir. İhlas ve edeb ilahi rahmeti çeker. Rahmet kalbi destekler. Rahmetle desteklenen kalbin şüphesi gider. İlahi nur ile aydınlanan kalp, fani olan eşyayı bırakıp baki olan Mevla’yı tercih eder; hep O’nu zikreder. Boş işlerden ve haramlardan muhabbetini çeker. Ahireti özler, ölümü sever.

Bu yüce dine birlik hâlinde sahip çıkmayanların, düşmanların oyununa gelip dinden çıkma tehlikesi vardır. Cemaatten ayrılanları insan ve şeytan kurtları kapar. Sırf kendi derdine düşmüş kimselerin, en azından zillet içinde yaşamaları kesindir. İşte bunun için, Allah yolunda cemaat olmanın hedefini, şeklini ve hukukunu bilip gereğini yerine getirmek farz-ı ayın olmaktadır.

Bilinmelidir ki,hizmet eden bir salike nefis ve şeytanın verdiği vesveseler,onun kazanacağı büyük nimetlere perde olur.

 Cüneyd-i Bağdâdî'nin talebelerinden biri şeytanın vesvesesine kapılıp; "Artık ben kemâle geldim. Sohbete devâm etmeme lüzum kalmadı." deyip kendi başına bir yere çekildi. Benlik ve gururundan dolayı şeytani bir rüya gördü. Rüyasında, bağlık bahçelik içinde güzel nehirler ve çok lezzetli yemekler yediğini gördü. Bu rüyayı hakikat zannedip, kibiri daha da arttı ve bu halini arkadaşlarına anlattı. Onlar da Cüneyd-i Bağdadi'ye arz ettiklerinde, Cüneyd-i Bağdadî çok üzüldü ve anlatılan kimsenin yanına gitti. Baktı ki o kimseyi şeytan aldatmış, Ona; "Seni bu gece Cennet'e götürürlerse, Cennet'e vardığında

üç defâ Lâ havle oku." buyurdu. Hakîkaten o kimseyi rüyasında Cennet'e götürdüler. O kimse Cennet'e vardığında üç defâ Lâ havle okudu. Gördüklerini ve kendisinde hasıl olan şeytani hallerin hepsini unuttu. Bir anda kendisinin pislik ve çöplük içerisinde olduğunu gördü. Uyandığında gördüklerini hatırladı ve içine düştüğü hatayı anladı. Çok pişman olup tövbe etti ve Cüneyd-i Bağdadî'nin elini öptü. Sohbetlere devâm edip, talebeler arasındaki yerini aldı. Hazret-i Cüneyd-i Bağdadî buyurdu ki: "Herkese bir mürşid-i kâmil lâzımdır. Aksi halde mel'un şeytan gelip kendisine musallat olur ve insan maazallah ona tâbi olur." [878]

İşte görüldüğü gibi hizmet ehli olan kimselere,nefis ve şeytanın vesvesesi, fısıldamaları ile onu hizmetin dışına itme ve alacağı manevi hazzı engelleme girişimleri mevcuttur. Bu herkesin yaşayacağı ibret dolu bir gerçektir. Zira şeytanın Allah’u Teala’ya:“…ben de onlar(ı saptırmak) için senin doğru yolunun üstüne oturacağım." [879] demesi işte bu gerçeğin yaşanacağının hakikatidir. Bu hakikati herkesin bilmesine,onun fitne ve desiselerine düşülmesine rağmen,Allah dostlarının bu oyunlara düşmemesi, mürşid-i kamile ihtiyacın ne kadar elzem olduğunu göstermektedir.

 

HİZMET KARDEŞLİĞİ

Allah yolunda edebe uygun hizmet eden her meşrebi ve hizmet grubunu kardeş bilmeli ve onları sevmeli ve hayırla anmalıdır.

Üstad Bediuzzaman Said-i Nursi(rah.)’ın “Mektubat” isimli eserinden, ehl-i imanın birbiriyle kardeşlik ve muhabbetini işleyen yirmi ikinci mektubunun dördüncü vecihin de,

“Bir mümine kin ve düşmanlık beslemek, belli belirsiz bir suçundan dolayı onu mahkum etmek hayat-ı şahsiye nazarında dahi zulümdür. Şu dördüncü vechin esası olarak bir kaç düsturu dinle:

Birincisi: Eğer içinde bulunduğun mesleğin (meşrebin) ve sahip olduğun fikirlerin hak ise, bu durumda: “Mesleğim (meşrebim) haktır veya daha güzeldir” demeye hakkın var. Fakat, hak yalnız benim mesleğimdir (başkasında hak ve hayır yoktur), demeye hakkın yoktur.” [880]

Üstad (rah.) burada, ehl-i sünnet vel cemaat çizgisinde iman ve amel eden bütün mezhep ve tarikât mensuplarına mühim bir esası, vazgeçilmez bir edebi öğretiyor. İnsan, tabiatına ve fikrine uygun bir meşrepte seyr u süluk edebilir, etmelidir. İlmini iyi bildiği bir hak mezhepte amel ve ibadet edebilir, etmelidir. Bağlı bulunduğu mezhebi ve meşrebi, kendisi için en güzel, fıtratı için en uygun, ıslah ve Allah’a yaklaşmasına en münasip bulmalı ve bilmelidir. İmam Şarani’nin (k.s) belirttiği gibi bir mürit, manevî nasibinin önündeki mürşidinin vasıtasıyla kendisine ulaştığını ve Allah tarafından bu işle onun görevlendirildiğini düşünmelidir. Bu anlayışla, dünya kamil mürşitle dolu olsa o, önündeki mürşidi kendisi için tekden bilmeli ve ona bütün kalbiyle yönelmelidir. Çünkü, manevi ilacı ve rızkı o kapıdadır. [881]

Bugün Müslümanların içine düştükleri hastalıkların başında cemaat şuurundan mahrumiyet gelmektedir. Şu bir gerçektir ki, kamil bir mürşidin nezaretinde nefsini güzel bir terbiyeye tabi tutmayan ve takva üzere kurulmuş bir cemaat disiplinine girmeyen kimse kamil bir mü’min olamaz. Bu kimsenin ibadeti tatsız olur, hizmetleri sonuç vermez. Hiç bir Müslüman, din işlerini kendi başına çözemez. Bu yol rehbersiz gidilmez. Hak yolunun ehli var, alimi var. Önümüzde Allah’ın halifesi, Hz. Peygamber’in varisleri var. Çevremizde yükümüzü paylaşacağımız bir çok mü’min kardeşimiz var. O halde, niçin nefsimiz ve şeytan ile baş başa kalalım. Ben kendi işimi kendim görürüm, dinimi tek başıma yaşarım demek, kimsenin işini görmez, derdini dindirmez. Bu tür davranışlar ancak, keyfine köle olmuş nefsin ve maddeyi hayat hedefi yapan dünya ehlinin tercihi olabilir.

Unutulmamalıdır ki,Her insan meşrebine ve yaratılışına uygun hareket eder. Bu ilahi bir kanundur. Hak yoldaki mezhep ve meşreplerin varlığı birer rahmettir, ümmet için genişliktir.

Hak yolcusu kör bir taassuba düşüp, muhabbet adına diğer mürşitleri, salihleri ve hak yolcularını inkar etmemeli, basit görmemelidir. Böyle bir haksızlığı din, akıl ve vicdan kabul etmez.

Hanefi mezhebi üzere amel ve ibadet eden bir Müslüman, mezhebinin fetvalarının en isabetli olduğunu söyleyebilir. Ancak, diğer hak mezheplerin de isabetli ve hak üzere olduğunu bilmelidir. Diğer mezheptekiler de bu anlayış üzere bulunmalıdır.

Nakşibendî meşrebine göre seyr u süluk yapan ve kalbini ıslaha çalışan bir mürit, bu yolun ve önündeki mürşidinin kendi hastalığı için en güzel bir ilaç olduğunu, ancak diğer hak tarikatların da güzel olduğunu bilmelidir.

Bir Kâdirî meşrep mürit de, yolunun kendi adına en güzel, mürşidinin en kamil olduğunu, ancak diğer tarik ve meşreplerin de hak ve güzel olduğunu bilmeli ve söylemelidir. Diğerleri de böyle...

Bilinmelidir ki, İslam dairesindeki cemaatlerin, cemiyetlerin, mezhep ve meşreplerin farklı bir çok usul ve prensipleri varsa da, hedefleri tektir. Bu hedef, Cenab-ı Hakk’ın rızası, hakkın üstün ve ayakta tutulması, hayrın yayılması, yani, ilahî ahlakın yaşanmasıdır. Bu işe kısaca takva denir. Bu yol ve hedefte olanlar, sonuçta Yüce Allah’ın rızasına ulaşır. Niyetleri Allah rızası olmayanlar, ne yapsalar zarardadır.

Üstad Bediuzzaman Said-i Nursi(rah.)yirmi ikinci mektubunun beşinci vecihinde de;

İnatlaşmak ve taraf tutmak içtimai hayat için zararlıdır. Burada şöyle söylenebilir:

1-Hadis-i şerifte:“Ümmetimin ihtilafı(aynı konudaki değişik görüşleri)rahmettir,” [882] buyurulmuştur.

Bu hadis ihtilafı övüyor. İhtilaf ise, bir taraf olmayı gerektiriyor.

2-Hem taraf tutmak, zulme uğrayan avam halkı, zalim kimselerin şerrinden kurtarıyor.

3-Bir de fikirlerin çarpışmasından ve akılların farklı görüşlerinden hakikat ortaya çıkar. Şu halde taraf olmada ve muhalefette fayda vardır. Biz bu görüşlere şu cevabı veririz:

Birinci söz için deriz ki: Hadisteki ihtilaf, müspet yani olumlu ve zararsız ihtilaftır. Müspet ihtilaf şudur: Farklı görüş sahiplerinin her biri kendi mesleğinin, mezhep ve meşrebinin ıslahına ve yükselip yayılmasına çalışır. Başkasının tahribi ile uğraşmaz. Ama olumsuz ve zararlı ihtilaf ise, kötü bir garaz ve düşmanlıkla birbirinin tahribine çalışmaktır. Bu durum hadis-i şerifte kötülenmiştir. Çünkü; birbiriyle boğuşanlar, doğru ve hak üzere hareket edemezler.

İkinci söz için deriz ki: Tarafgirlik eğer Hak namına olursa, haklılara sığınak olabilir. Fakat şimdiki gibi kötü bir gaye ile, nefis hesabına olan tarafgirlik, haksızlara sığınak olmuştur. Çünkü; kötü niyetle taraf tutan bir adama şeytan gelse, onun fikrine yardım edip taraftarlık gösterse, bu adam o şeytana rahmet okur. Eğer karşı tarafa melek gibi bir adam gelse, ona lanet okuyacak derecede bir haksızlık gösterir.

Üçüncü söz için deriz ki: Hak namına, hakikat hesabına olan fikirlerin çarpışması rahmet olur. Çünkü bu fikirler maksatta ve esasta birdirler, sadece vesilelerde farklılık arz ederler. Fakat, taraf tutarak ve bozuk bir gaye ile firavunlaşmış nefs-i emmare hesabına benlik ve şöhret için çatışan fikirlerden hakikat şimşekleri değil, belki fitne ateşleri çıkar. Böyle bir tavır Hak namına olmadığı için, sonuç ifrata varır, onulmaz, durdurulmaz ayrılıklara yol açar. Günümüz insanının hâli buna şahittir.

Elhasıl; sevgi Allah adına, buğz Allah için ve hüküm Allah’a ait kılınarak hareket edilmezse, nifak ve ayrılık her yanı sarar. Evet, Allah için buğzetmeyen ve hükmü Allah’a havale etmeyen kimse adalet etmek isterken zulmeder.” [883]

 

 


[848]-Al-i İmran suresi ayet-102-103

[849]-Fahreddin Er-Razi, Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb,VI,514

[850]-Taberânî,el-Vasît,VII,17.(6023);İbnu Ebi’d-Dünya,K. Kazâi’l-Hâce,No:37;Suyuti,es-Sağîr,Had.No: 4044

[851]-Al-i İmran suresi ayet-102-103

[852]-Tevbe suresi ayet-119

[853]-Zuhruf suresi ayet-67

[854]-Al-i İmran suresi ayet-105

[855]-Saf suresi ayet-4

[856]-Tirmizi, Fiten, 7; Ahmed Müsned, I, 18; Hakim, Müstedrek, I, 114; İbnu’l-Cevzî, Telbisu İblis, 7

[857]-Teberî, Camiu’l-Beyan, IV, 32

[858]-Tirmizi,Fiten,7;Aynı konuda rivayet için bkz:Taberani,el-Mu’cemu’l-Kebir,XII,342,(Had:13623);XVII, 239

[859]-Elmalı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili,II,405-406

[860]-el-Mekki,Kutu’l-Kulub,IV,398

[861]-Saf suresi ayet-4

[862]-Buhari,Salât,88,Mezâlim,5;Müslim,Birr,65;Tirmizî,Birr,18;Nesâî,Zekât,67

[863]-Maide suresi ayet-2

[864]-Haşr suresi ayet-9

[865]-Müslim,İmân,93;İbn Mace,Mukaddime,9;Hanbel,el-Müsned,I,167,II,477;Hatib,Târîhu Bağdat,IV,58

[866]-Aclûnî,Keşfu'l-Hafa,472

[867]-Al-i İmran suresi ayet-103

[868]-Ahmed,Müsned,IV,287-375 Suyuti,Camiu’s-Sağir,III,279,Hadîs No:3398

[869]-Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri,II,1018.

[870]-Nesai,bab:6; Ebu Cafer Muhammed b. Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri,II,334

[871]-İmam Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an,IV,311

[872]-Tabaranî, el-Mu’cemü’l-Vasît, No: 6023; İbnu Ebi’d-Dünya, Kitabu Kazai’l-Hâce, Had. No: 37

[873]-Hadisin tamamı şöyledir: “İman yetmiş küsür kısımdır. En faziletli kısmı “lâ ilâhe illallah”, en alt derecesi yoldaki bir eziyeti kaldırmaktır. Haya da imandan bir şu’bedir.”Buhari.İman,3;Müslim,İman, 57-58;Ebu Davud,Sünnet,14;Nesai,İman,16;İbnu Mace,Mukaddime,9;Ahmed,Müsned,II,414,442

[874]-Beyhaki, Şuabu’l-İman,VI,66,(No:7512). Bk:Taberanî, el-Mu’cemu’l-Kebir, XVII, 144 (No: 363-367)

[875]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,(No:3758);Hakim,Müstedrek,I,117

[876]-Ahmed,Müsned,V,180;Ebu Davud,Sünnet,27,(No:3758);Hâkim,Müstedrek,I,117

[877]-Tirmizi,Fiten,7

[878]-Heyet,İslam Alimleri Ansiklopedisi,III,123-124

[879]-A’raf suresi ayet-17

[880]-Said Nursî, Mektubat,22.Mektup.1,Mebhas,471

[881]-Şaranî, el-Envâru’l-Kudsiyye,II,95.313

[882]-Suyuti, el-Camiu’s-Sağır, No: 288; Ali el- Muttakî, Kenzu’l-Umal, No: 28686

[883]-Said Nursî, Mektubat,22.Mektup.1,Mebhas,472 


.

Mürşid Terbiyesine Giriş Adabı

Tarih05 Ocak 2012, 07:20Editör

Bir mümin, tek başına da tövbe yapabilir; fakat tek başına tövbesini korumak ve manevi terbiyesini gerçekleştirmek oldukça zordur. Hatta bugünün insanı için imkansızdır.

Mürşidin terbiyesine girmek tövbe ile başlar. Tövbe mürşide değil, Yüce Allah’a yapılmaktadır. Ancak, mürşid bu tövbede, mümine şahit ve yardımcı olmaktadır. Mürşid günahları affetmez, ona böyle bir yetki verilmemiştir. Günahları affedecek olan sadece Yüce Allah’tır. Mürşid, Yüce Peygamberimiz(s.a.v)’e  uyarak, bir müminin affedilmesi için alemlerin Rabbine yönelmekte ve yalvarmaktadır. Yüce Rabbinin huzurunda nasıl davranacağını bilmeyen ve buna kendini ehil görmeyen kimseye mürşit, yol göstermekte, usul öğretmektedir. Ayrıca ona tövbesinde yardımcı olmakta, tövbe eden kimsenin kalbine ilahi izin ve destekle feyiz, sevgi ve nur akıtmaktadır. Daha da önemlisi, mürşid, tövbe ile Allah’a dönen kimseyi, özel terbiye dairesine almaktadır. Böylece nefsine ve şeytana karşı zayıf düşen mümin, artık kendisine hayır ve takva yolunda yardım edecek gerçek bir dost ve yardımcı bulmuş olmaktadır.

TÖVBE VE İNTİSAP

Mürşidle birlikte yapılan tövbede iki önemli iş olmaktadır: Birisi, günahlardan tövbe, diğeri de tövbeyi korumak için mürşide intisap,

Bir mümin, tek başına da tövbe yapabilir; fakat tek başına tövbesini korumak ve manevi terbiyesini gerçekleştirmek oldukça zordur. Hatta bugünün insanı için imkansızdır.

İşte Allah’ın dostu ile Allah yolunda yürümek için yapılan bu manevi sözleşmeye intisap, inabe, el alma, manevi terbiyeye girme denir. İntisap, irade işidir. Bu bağlanmada müridin irade, niyet ve kararı lazımdır. İradesiz intisap olmaz. İntisap için mürşidin istemesi yetmez, bu iş tek taraflı olmaz. Kulun kendisi istemelidir ki iş başlasın. Bu bir manevi anlaşmadır. Bu anlaşma Allah’a güzel kulluk etmek için yapılır. Gayesi Allah rızasını elde etmektir. Mürşid bu güzel yolda vasıtadır,rehberdir, örnektir, yardımcıdır, duacıdır, şahittir.

Tövbe ile intisap ettikten sonra yapılması gereken bazı şartlar vardır. Bunlar, manevi terbiyeye girmenin ilk adımlarıdır. Mürşidin manevi terbiyesi ve tasarrufu altına girmek için bu şartlar noksansız yapılmalıdır. Şekiz şart ve âdab diye isimlendirilen bu vazifeler gece yapılacaktır. Bazı özel durumlarda gündüz de yapılabilir. Bunun şekli daha sonra anlatılacaktır. Gece yapılacağı zaman yatsı namazından sonra, yatmaya yakın bir zamanda yapılır. Bu vazifeler şunlardır:

1-Tövbe Niyetiyle Abdest Almak

Bu ve bundan sonraki vazife banyoda yapılacaktır. Banyoya girilince önce, günahlardan temizlenme ve tövbe niyetiyle bir abdest alınır. Abdestten gaye vücudun kirlerini yıkamak değildir. Asıl maksat kalbin manevi kirlerini temizlemek ve gafletini gidermektir. Bu niyetle abdest alırken her azanın(Mesela ağız yıkanırken yapılan gıybet-dedikodu-yalan–sövme gibi fiillerden pişmanık duyulur ve)  yaptığı günaha tövbe etmeli ve onlarla bir daha günah işlememeye samimi olarak niyet etmelidir. Hz. Rasulullah Efendimiz(s.a.v) in müjde ettiği gibi, abdest suyunun son damlasıyla o aza ile işlenen günah kirlerinin de döküldüğünü bilmelidir.

2-Tövbe Niyetiyle Boy Abdesti Almak

Abdestin hemen peşinden yine tövbe niyetiyle bir gusül abdesti alınır. Abdest alırken yaptığımız gibi aynı niyet ve edeple bütün vücut yıkanır, peşinden: “Allahım! ben vücudumun ancak dışını yıkayabildim. Sen de nurun ile içimi yıka, kalbimi temizle !” diye dua edilir. Yıkanırken, mümkün olduğu kadar edebe ve avret yerini örtmeye dikkat edilir. Sonra elbiseler giyilip banyodan çıkılır.

3-İki Rekat Tövbe Namazı Kılmak

Bu namaz, iki rekatlik sünnet bir namazdır. Hadis-i şerifte övülmüş ve tavsiye edilmiştir. Buna tövbe ya da istihare namazı  denir. “Niyet ettim Allah rızası için tövbe niyetiyle istihare namazı kılmaya” denir. Bilenler, birinci rekatinde Fatiha’dan sonra Kafirun suresini, ikinci rekatta ise ihlas suresini okurlar. Bilmeyenler, bildikleri sureleri okuyarak kılarlar. Namaz bittikten sonra "Yarabbi bana bu kapıdaki akıbetimi göster“ diye dua edilir. Zira bu namaz istihare namazıdır ve sonunda uyunacaktır.

4- Tövbe Etmek

Mürşidle birlikte yapılan tövbe, ilahi huzurda olduğunu düşünerek, kendi duyacağı bir sesle üç kere tekrar edilir. bu tövbe şekli şudur: “Ya Rabbi! bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha ben yapmayacağım”. Bu tövbe esnasında kişi, büluğ çağından beri yaptığı bütün günahlarına, niyet ederek, kalbinden pişmanlık  duyarak tövbe eder.

Samimiyetle yapılan tövbelerin Cenab-ı Hakk katında kabul edildiğine inanmalıdır. Hatta tövbe edilen günahların önce silindiğini, sonra bir iyilik olarak hasenat defterine yazıldığını Allahu Teala şöyle müjdeliyor:

“Ancak tövbe ve iman edip güzel amel yapanların Allah kötülüklerini iyiliklere çevirir. Allah çok bağışlayıcıdır ve çok merhamet sahibidir.” [1]

Bu müjde Allahu Teala’nın Resûlullah (s.a.v) Efendimizin ümmetine bir hediyesidir. “Allah tövbe edenleri ve (maddi-manevi kirlerinden) güzelce temizlenenleri sever.” Ayeti, ümitleri bitmiş  bir kul için en güzel destek ve kuvvettir.

Bundan sonra gözler kapatılır ve diğer bütün vazifeler gözler kapalı yapılır.

5- Yirmi Beş Defa Estağfirullah Demek

Yukarıdaki tövbenin peşinden, gözler kapanır, dil ile kendi duyacağı bir sesle en az 25 defa “Estağfirullah” denir. Manası: „Allahım! beni affetmeni istirham ediyorum“ demektir. Tövbeden sonraki bu istiğfar, tövbe ettiği günahlardan kalpte kalan artıkların temizlenmesi ve kalbin ilahi nur ile cilalanması içindir. Bu şekilde samimiyetle yapılan tövbe ve istiğfardan sonra kalp günah kirlerinden tertemiz olur. Bunları yaparken mürid mürşidinin himmet ve duasının kendine destek olduğunu ve üzerine ilahi rahmetin indiğini düşünmelidir.

6- Sekiz Adet Fatiha Okuyup Bağışlamak:

Daha sonra, 8 adet Fatiha suresi okunur. Okunan her bir Fatiha önce Hz. Resulullah  Efendimiz(s.a.v)in,onun Ehl-i Beytinin ve ashabının ruhlarına hediye edilir. Peşinden de aşağıdaki sıra ile isimleri zik­redilen Sadat-ı Kiramın ruhlarına hediye edilir. Şöyle yapılır:

Besmele çekerek birinci Fatiha'yı okuduktan sonra: “Ya Rabbi! Oku­muş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendi­mizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şahı Nakşibend ve Seyyid Abdulkadir Geylani Hz. lerinin ruhlarına hediye ettim kabul ve vasıl eyle' der. Sonra Fatiha hediye ettiği sadatları, ruhaniyetleriyle nurani bir şekil almış olarak karşısında düşünerek, onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek ikinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı  şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Abdulhalik Gücdevani ve İmam Rabbani Hz.lerinin ruhlarına hedi­ye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha hediye ettiği sa­datları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek üçüncü Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Mevlana Halid Zülcenahayn ve Seyyid Abdullah Hz.lerinin ruhla­rına hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha, hediye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek dördüncü Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş oldu­ğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına ayrıca, Seyyid Taha ve Seyyid Sıbğatullah Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle' der. Sonra Fatiha hediye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek beşinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının, ayrıca Abdurrahman-i Tahi ve Şeyh Fethullah Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha, hediye ettiği sadatları karşısın­da düşünerek, onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek altıncı Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Şeyh Muhammed Diyaüddin ve Ahmedü'l Hıznevi Hz.lerinin ruhları­na hediye ettim kabul eyle” der. Sonra Fatiha hediye et­tiği sadatları karşısında düşünerek onlara hitaben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek yedinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş olduğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Seyyid Abdulhakim Hüseyni ve Seyyid Muhammed Raşid Hz.lerinin ruhlarına hediye ettim kabul eyle“der. Sonra Fatiha he­diye ettiği sadatları karşısında düşünerek onlara hita­ben:

"Ey Allah dostlarının ervahı, Resulullah (s.a.v) Efen­dimize benim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun " der. Sonra:

Besmele çekerek sekizinci Fatiha'yı okuduktan sonra:”Ya Rabbi! Okumuş oldu­ğum Fatiha'yı şerifeyi Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun ehl-i beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca Mürşidim Gavs-ı Sani Hz.lerinin ruhaniyetine hediye ettim ka­bul eyle' der. Sonra, Mürşidinin ruhaniyetini karşısında düşünerek, ona hitaben:

"Ey Allah'ın dostu, Resulullah (s.a.v) Efendimize be­nim için istirhamda bulunun bana şefaatte bulunsun"—“Beni terbiyenize kabul edin, himmet buyu­run, dua edin, yardımcı olun” diye ricalarda bulunur. Mürşidinin gönlünü kendi tarafına çekmek için boyun büker, yalvarır, yakarır, tevazu gösterir.

Mürid gönderdiği bu manevi hediye ile kendisini Resulullah  Efendimiz(s.a.v)’e ve diğer büyüklere tanıtmış, ayrıca onların sevgi ve himmetlerini üzerine çekmiş olur. Onlar da hediye sahibine verilmek üzere bir karşı­lık olarak bulundukları makamda onun için dua, istiğfar ve himmet ederler. Mürid kendisine gelen bütün bu ma­nevi nimetlerin Mürşidinin bereketi ile geldiğini ve onun sebep olduğunu düşünmelidir.

 

Silsiledeki büyüklerin isimlerini ezber bilmeyenler,Fatihaları şöyle hediye ederler.

Önce; her Fatiha suresinin başında besmele çekecek şekilde, sekiz adet Fatiha suresini peş pe­şe okur. Sonra; "Ya Rabbi! Okumuş olduğum bu Fati­haları Hz. Resulullah (s.a.v) Efendimizin, onun Ehl-i Beytinin, ashabının ruhlarına, ayrıca bana isimleri söylenen evliyaların ve Mürşidim Gavs-ı Sani Hz.lerinin ruhaniyetine hediye ettim kabul eyle der. Sonra, bütün evliyaların ve Mürşidinin ruhaniyetini karşısında düşünerek, onlara hitaben: "Ey Allah'ın dostları, Resulullah (s.a.v) Efendimize benim için istirhamda bulunun bana şefa­atte bulunsun " der.

7-Ölüm Rabıtası/Ölümü Düşünmek

Bundan sonra nefse ölüm ve ölüm halleri düşündürülür. Ölümü düşünmekten gaye kalbi yumuşatmak, kalpten dünya sevgisini çıkararak nefsin ibret almasını temin etmek, ayrıca yaptığı ibadetlerde ihlas kazanmak ve tövbenin sabit kalmasını sağlamaktır.

Kalbe ilahi muhabbetin ve mürşid sevgisinin gelmesi için, kalbin katılığının giderilmesi ve haram sevgilerden boşaltılması lazımdır. Bunu temin edecek en güzel sebeplerden birisi de, ölümü düşünerek kalbi uyandırmaktır. Herkes nefsini ölümle yüz yüze getirir ve şöyle düşünür:

Sekerat hali başladı. Ölümün kokusu geldi, dünyadan ayrılık alametleri gözüktü. Son nefesler veriliyor ve son anlar yaşanıyor. Azrail(a.s)geldi ruhu almak için bekliyor. Şeytan son oyununu oynamak istiyor, imanı çalmak ve mümini meşgul etmek için çırpınıyor. Evlatlar, hanım ve akrabalar baş ucunda çaresizlik içinde ağlaşıyor, hiçbirisinden yardım gelmiyor. O anda mal-mülk fayda yerine sıkıntı veriyor. Bu en zor ve en mühim anda ölümün sahibi Yüce Allah’tan başka yönelecek kimse yoktur. Onun geniş rahmetinden başka da sığınılacak bir yer mevcut değildir. İşte o anda ilahi rahmetin tecellisiyle müjdeci melekler ve mürşid-i kamilin ruhu Allahu Teala’nın izniyle yanına teşrif ederler. Sana iman üzere ölmen için yardım ederler, fayda verirler; o andaki yalnızlığını giderir, ızdırabını dindirirler.

Bu zor anda mürşidinin Allah’ın lütuf ve izniyle ölüm anından haberdar olduğunu, kendisi için Allah’a yöneldiğini, ruhaniyetiyle o meclise teşrif ettiğini ve nurani himmetleriyle Allah’ın rahmetini çekip şeytanı o meclisten defettiğini ve bu ilahi rahmetin desteği ile iman üzere öldüğünü düşünür.

Teneşirde yıkanırken, kefene sarılırken, namazı kılınırken ve tek başına kabre konurken, kabirde sual meleklerine cevap verirken insana fayda verecek tek sermayenin Allah’ın bu rahmeti olduğunu, bu yolda en güzel arkadaşın salih ameller olduğunu düşünür. Hayattaki mümin kardeşlerinin ve özellikle ölene kadar hak yolda peşinden gittiği mürşidinin bu zor anlarda kendisine dua ve istiğfar ile destek verdiklerini düşünür. Zaten onlar, dünyada kendisi ile meşgul olmakta ve ona bir fayda vermeye çalışmaktadırlar.

Kul, ölüm rabıtası içinde ahiretin her anında ve durağında Allah için sevdikleri ve yaptıkları hariç, hiçbir şeyin kendisine fayda vermediğini düşünür, bütün bunları gönül gözüyle seyreder,sanki görmüş ve içine girmiş gibi korkup ibret almaya çalışır. Bu yolculukta tek sermayenin ve fayda verecek şeyin Allah’a iman, salih amel, O’nun için sevgi ve güzel ahlak olduğunu görür, nefsini onlara yöneltmeye, salihleri ve iyilikleri sevdirmeye çalışır .

Kalp, kötü düşünce, sevgi ve dertlerden kurtulmadan içine ilahi feyiz ve muhabbet girmez. Bunun için Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz:

“Ölümü çokça hatırlayın. Hiç şüphesiz ölümü hatırlamak, günahları temizler ve kalpten dünya sevgisini giderir.“ [2] Buyurmuştur.

İşte bu ölüm rabıtası ile kalp dünya muhabbetinden arındırılır, içindeki boş düşünceler, kötü duygular dışarı atılır; kalp rahatlar. Sıra, bu boş kalbi Allah muhabbeti ile doldurmaya ve tatlandırmaya gelir. Bu da, yeryüzünde ilahi muhabbetin ve feyzin taşıyıcısı olan Allah’ın dostu kamil mürşidin kalbine kalbi bağlayıp oradaki nuru, muhabbeti ve feyzi çekmekle mümkün olur. Buna rabıta denir. Son vazife budur.

8- Mürşid Rabıtası/Mürşidi Düşünmek

Rabıta, gönül yoluyla kalbe nur ve feyiz çekmektir. Kamil mürşidin kalbi, yeryüzünde ilahi feyiz ve nur kabıdır. Gökten inen ilahi nur, onlar vasıtasıyla yer yüzünde nasibi olanlara yayılır. Bu kalbi Hz. Resûlullah  Efendimiz(s.a.v) şöyle tanıtır:

“Allah’u Teala’nın yeryüzünde yaşayanlar içinde (feyiz ve nur) kapları vardır. Rabbinizin kapları salih kullarının kalpleridir. Bu kalplerin O’na en sevgili olanları, en yumuşak ve en ince olanlarıdır.“ [3]

Mürşid-i kamil, Allahu Teala’nın yeryüzünde dostu ve halifesi olarak bu ilahi nuru ve feyzi taşıyan bir kalp sahibidir. Bu kalbe bağlanan kimseye, muhabbeti nisbetinde ilahi feyiz gelir. Mürşid, bu işte, güneşin aydınlığını yansıtan bir ayna görevi yapar. Kalbine inen ilahi nuru, feyzi ve sevgiyi, kendisine bağlanan kalbe yansıtır. Mürşid rabıtası şöyle yapılır:

Mürid gözünü kapayıp adap üzere/sağ kalçası üzere oturur. Mürşidini de karşısında heybetle oturuyor olarak hayal eder. Mürşidinin ilahi nurlarla parlayan cemalini hayalinde canlandırır. Onu gözünün önüne getirmeye ve ondaki nurdan nasiplenmeye çalışır. Bütün gönlü ve hayal gücü ile ona yönelir. Allahu Teala’nın nuru, yücelik makamını temsil eden gökten mürşidin üzerine inmekte ve ondan nasibi olanlara ulaşmaktadır. İşte yer yüzünde ilahi nurun dağıtım merkezi yapılan bu kalbe yönelmek ve ondan nasiplenmek rabıtadır.

Mürid, mürşidin iki kaşı arasından çıkan bu ilahi nurun bembeyaz süt şeklinde ağız yoluyla vücuduna girip kalbine geldiğini, kalbindeki günah yaralarının onunla tedavi olduğunu ve kalbinden yayılarak bütün vücudunu sardığını düşünür. Bu nurun, onun kalbine nur banyosu yaptırdığını, içindeki manevi kirlerin temizlenerek başının üzerinden bir duman şeklinde çıktığını hayal eder. Bu şekilde 10-15 dakika devam eder. Sonra 25 defa estağfirullah diyerek gözünü açar, kalkar. Yatağına gider, yüzü kıbleye gelecek şekilde sağ tarafına yatar.

Bu vazifeler sadece bir gece yapılır. Yapıldıktan sonra sabah güneş doğuncaya kadar bir şey yemez ve içmez, cima yapılmaz. Dünya kelamı konuşmaz. Evli olanlar, hanımlarından ayrı yatarlar. Ayrı yer ve yatak bulamayanlar, yorganlarını ayrı yapıp tek yatmış gibi olurlar. Adap yapıldığı gece, biraz uyuduktan sonra kalkıp namaz, zikir, dua gibi vazifeler yapılabilir. Mürşidi ile dilediği kadar konuşabilir.

Adab gecesi, ameliyat gecesidir. Ciddi bir ameliyattan çıkan kimse nasıl doktorun tavsiye ettiği şekilde kendi derdi ile meşgul olup, bütün varlığı ile acısına yöneliyorsa, mürid de hasta kalbine yönelip, oraya sıkıntı verecek her türlü, söz, hâl ve hareketten uzak durmalıdır. Aklı, fikri, hep kalbinde ve tövbesinde olmalıdır.

Adab yapıldığı gece konuşulması yasaklanan dünya kelamı, bir ibadet, zikir, dua ve hayır sınıfına girmeyen sözlerdir.

Bu vazifeler Ramazan ayında yapıldığında, o gece sahur yemeği yenebilir. Bu adabı bozmaz. Çünkü, sahur yemeği ibadet içindir, ibadet niyetiyle yenilip içilmiş olur. Kaza ve nafile oruç tutulduğu zaman gece vazife yapıldığında da sahur yemeği yenebilir.

Hasta olup gece ilaç almak zorunda kalanlar ilaçlarını içebilirler. Bununla adap bozulmuş olmaz. Hastalık ve zaruret durumları gibi nedenlerle konuşmak zorunda olanlar, lazım olduğu kadar konuşurlar.

Açlığa dayanamayıp ciddi rahatsız olanlar ve bu sebeple gaflete düşünler de yeme içme yapabilirler.

Gece çalışmak zorunda olup adap yapmaya imkan bulamayanlar, adabı gündüz yaparlar. Ancak adabı yaptıktan sonra bir müddet (en az yarım saat) uyumak için uzanmak gerekir. Hiç uyku gelmese bile bu kadar uzanmak yeterlidir.

Adap yapılan gece görülen güzel ve tabir gerektiren rüyalar mürşide anlatılır. Mürşide anlatmaya imkan bulamaz ise, mürşidin vekiline anlatabilir. Bu vazifelerin yapıldığı gece bir rüya görmek şart değildir. Sonra görülen her rüya tabir istemez. Herkes tabir bilmez. Vekilin bu konuda bir izni ve tecrübesi yoksa anlatılan rüyayı yorumlamak zorunda değildir. Gerekirse rüyayı mürşide ulaştırır, değilse “hayırlı olsun” diye dua ederek yoruma girmez. Rüya ile hemen amel edilmez. Mürşidi rüyayı yorumlayıp ona yeni bir vazife verirse, bu durumda da rüya ile değil, mürşidin emri ile amel edilmiş olur.

Mürşidini inkar eden, onun hakkında şüpheye düşerek veya işlediği büyük günahlar yüzünden tarikattan düştüğünü zannederek vazifelerini terk eden, bir mazeret sebebiyle bir sene veya daha uzun süre mürşid ziyaretine gidemeyen veya büyük günah işleyen kimselerin intisaplarını yenilemeleri, mürşidden veya vekilinden tövbe alıp yeniden adap yapmaları gerekir.

Yeni intisap ederek sekiz şartı yerine getirenlere hatme ve rabıta talimatı verilir, bunların yapılış şekli anlatılır.



[1]-Furkan suresi ayet-70-71

[2]-Ali el-Muttaki,Kenzu’l-Ummal,No:42098;Süyuti, es-Sağır,No:1401;Kurtubi,ez-Tezkire,8

[3]-Ahmed,K. Zühd,No:827;Ebu Nuaym,Hilye,VI,97;Abdullah b. Ahmed,Zevaidü’-Zühd,153;Süyuti,es-Sağır,No: 2375 


.

Sofilerin Davet Usulü ve Islah Metodu

Tarih05 Ocak 2012, 07:18Editör

Sofilik Hz. Peygamber(s.a.v) sünnet ve meşrebine göre yaşamak ve yaymaktır.

SOFİLERİN DAVET USULÜ VE ISLAH METODU

Allah’u Teala kuru toprakları yağmur ile canlandırıp yeşerttiği gibi; manen ölü kalpleri de nuru ile diriltir. Bu ilahî nur, ulaştığı yerleri ve beldeleri âbad eder; insanı melekleştirir, kalpten çirkinlikleri giderir, ruhu güzelleştirir, hak ile batılı seçtirir, kulu taata koşturur, sönmeye yüz tutmuş azimleri coşturur, zorlukları kolaylaştırır, hayat nur ve rahmetle dolar.

Bütün peygamberler(aleyhimüsselam),insanlığa bu nur ile gönderilmişlerdir. Allah’ın izniyle bu nurla kalpleri terbiye ve tezkiye etmişlerdir. İlahî davetin esası bu nurdur. Hidayet, marifet, teslimiyet, taat ve irşat bu nur ile olmaktadır.

Allah’u Teala, kalplerin ilacı olan bu nuru bize Resulullah (s.a.v) Efendimiz ile göndermiştir. Onun her şeyini bir nur yapmıştır. Efendimiz (s.a.v), Yüce Allah’ın: “Resûlüm! Biz seni ancak alemlere bir rahmet olarak gönderdik.“ [122]iltifatına mazhar olmuştur.

Resulullah Efendimiz (s.a.v.)’in risalet görevi ile, kendisine inanan müminler, hakikatte O’nun terbiyesine altına girmiş oluyorlardı. Peygamber Efendimiz Ashab-ı Kiramı irşad ediyor, onlara yol gösteriyordu.

Unutulmamalıdır ki, Efendimiz (s.a.v) bütün insanlığa bir rahmettir. Özellikle müminlere ilahî bir ikramdır. Nimetin sahibi Yüce Rabbimiz onu bize şöyle tanıtır:

“Andolsun Allah, müminlere, içlerinden kendilerine ayetlerini okuyan, onları (küfür, nifak ve isyan kirlerinden) temizleyen, kendilerine kitap ve hikmeti öğreten bir peygamber göndermekle ne büyük bir iyilikte bulunmuştur. Halbuki onlar daha önce apaçık bir sapıklık içinde idiler.“ [123]

“Ey Peygamber! Biz seni bir şahit, bir müjdeleyici ve bir uyarıcı olarak gönderdik. Seni,Allah’ın izniyle O’na çağıran bir davetçi ve nur saçan bir kandil olarak görevlendirdik. Müminlere Allah’tan büyük bir lutfa ereceklerini müjdele! “ [124]

“Sen onların içinde bulunduğun sürece Allah onlara azap edecek değildir. Onlar istiğfar ettikleri sürece de Allah kendilerine azap etmeyecektir.“ [125]

Allah’u Teala, Resulullah (s.a.v) Efendimizle bütün aleme ve hususiyle müminlere en büyük iyiliği, en açık tecelliyi, en şifalı tedaviyi yapmış, onu saadetin ve cennetin vesilesi kılmıştır. Onunla kainata yayılan rahmet kesilmemiştir. Açtığı nurlu yol kapanmamıştır. Onun davet ve irşadı önemini yitirmemiştir. Saadetli kalbinden yayılan nur, aşk ve edep sönmemiştir. Kıyamete kadar da bu nur, nasibi olanları aydınlatmaya, aşıklarını ağlatmaya, huzur arayan kalplere safa, buhran içinde kıvranan cemiyetlere şifa olmaya devam edecektir. Bütün kulların ve kainatın ilacı budur.

Efendimiz (s.a.v.) hem risaletin sahibi hem de velâyetin öncüsüydü. Risaletinde hem nübüvvet hem de velâyet olduğundan, beşeriyeti terbiye ederken, hutbe okurken, sohbet ederken, hayatın tüm hallerinde sadece ilâhi hükümleri tebliğ etmekle kalmıyor, aynı zamanda Ashab-ı Kiramı tezkiye ediyordu.

Rabbimiz Teâla şöyle buyuruyor:

“Nitekim kendi içinizden size ayetlerimizi okuyan, sizi kötülüklerden arındıran, size Kitabı ve hikmeti talim edip bilmediklerinizi size öğreten bir Resul gönderdik.“ [126]

O’nun irşadıyla; en uzağından en yakınına, O’nu bir defa göreninden bin defa görenine kadar bütün ashabı, Nur-u Muhammedî ile aydınlanıyordu.

Seçilmişlerin efendisi ve alemlere rahmet olarak gönderilen Efendimiz(s.a.v)’in tebliğ ve irşattaki ikna edici mucizeleri ve yaratılmışların ahlak bakımından en yüce bir durumda olması,Allah’u Teala’nın kulları üzerindeki en büyük rahmeti olmuştur.

Yüce Rabbini inkar ve O’nun emirlerini ihmal ederek, madde ve menfaat hedefi üzere kurulmuş hiçbir sistem, Allah’ın halifesi olacak sıfat ve kıvamda yaratılmış insana yetmeyecektir. Hayatı ve ölümü yaratanı bırakıp da maddeye tapan beşeriyet, her iki dünyada da gülemeyecektir. İnsanlığın saadeti nefret ve inkar değil, sevgi ve imandır. Saadet olacak sevgi; ebedî olanıdır. Bunu alacağımız tek kaynak, Hz. Resulullah(s.a.v)’dir. Kendisinden sonra bu ilacın dağıtımını Rabbanî alimler, kamil mürşitler yapmaktadır.

Bu iş nasıl olur? Ebu l-Hasen Ali en-Nedvî, bunu şöyle anlatıyor:

“Şüphesiz, ihsan ve batınî fıkıh mertebesine ulaşmış, tezkiye edilmiş nefis sahibi kamil mürşitler olmasaydı, Müslümanlar, iman ve ruh bakımından çoktan çöker, zalim ve azgın materyalizm dalgası şu Ümmet-i Muhammed’in imanından kalan kalıntıyı da çoktan yutardı. Kalplerin Allah’la, hayatın ruhla, cemiyetin ahlakla olan irtibat ve ilgisi çoktan zayıflardı. Samimiyet ve hasbilik hepten kaybolurdu. Batınî hastalıklar iyice yayılır, kalp ve nefisler onulmaz hastalıklara yakalanır, doktor da bulunamazdı. insanlar dünyaya dört elle sarılır, ilim erbabı makam, mansıp ve mal için yarış eder, tamah ve ihtiras gözlerini çoktan bürürdü.

Evet, onlar olmasaydı, peygamberlerin en önemli vazifelerinden biri olan kalbin manevi kirlerden arındırılması, nefis terbiyesi, ihsan ve batınî fıkha davet vazifesi duraklar, işlemez hâle gelirdi.[127]

 

SOFİLİK VE KABUL EDİLEN GERÇEKLER

 

Sofilik Hz. Peygamber(s.a.v)sünnet ve meşrebine göre yaşamak ve yaymaktır. Dinde mezhep ve meşrep taassubu yoktur. Her doğru makbuldür.

 Allah dostları, alemlere rahmet olan Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin meşrebi üzere hareket etmeyi en büyük gaye edinmişlerdir. Efendimiz (s.a.v) hiçbir ayırım yapmadan bütün insanları muhatap almış ve hepsine rahmet olmuştur. Muhataplarına dost veya düşman diye değil, Allah’u Teala’nın kulu gözüyle bakmıştır. Davet ve terbiyesinde fakir zengin ayırımı yapmamıştır. Kavimcilik,mezhebi ve meşrebi taassubuna düşmemişlerdir.

Müride de Allah dostlarının bu ahlakını benimsemeli yapacakları irşad çalışmalarında taassubdan uzak durarak sadece bütün dikkatini irşat noktasına toplamalıdır.

Müridin mürşidine karşı oluşturduğu sevgi diğer mürşitlerin hürmetini çiğnemeye, kıymetini düşürmeye götürmemeli. Bütün ehlullah Allah’u Teala’nın askerleridir. Allah onları vasıta ederek kullarını hidayete sevkeder. Onlar, Resulullah’ın (s.a.v) âlidirler. O’nun sünnetini yaşar ve yayarlar.

Onlar bütün insanlığa rahmettirler. Ayrılığa, fitneye ve kısır çekişmeye âlet edilemezler. Her mümin onları sever, sevmelidir. Ancak insanın irşadı bir mürşidin elinde olur. Ona minnet ve hizmet, diğerlerine kalben muhabbet edilmelidir. Senin mürşidin şöyle, benimki böyle çekişmesi boş bir iştir ve sonu zararlıdır. Resulullah (s.a.v), peygamberler arasında bile bu tür çekişmeleri yasaklamış ve şöyle buyurmuştur:

“Allah’ın peygamberleri arasında kendi hesabınıza göre üstünlük vermeye kalkmayın.“ [128]

“Peygamberler arasında seçme yapmayın.“ [129] hadis-i şerifleri uyulacak ahlakın boyutunu göstermektedir.

Bütün beşeriyetin Efendisi (s.a.v), bize edep öğretmek için tevazu ile böyle emretmiştir. Allah’u Teala mürşitlerin makamlarını tespit, tayin ve terfi’ işini müritlere bırakmamıştır. Ancak istifade açısından mürit, mürşidinin en kamil ve mükemmil, diğerlerinin de birer kamil insan olduğunu düşünebilir.

 

Üstad Bediuzzaman’ın (rah) belirttiği gibi, bir salik:

“Benim mezhebim ve meşrebim yolların en güzelidir. Diğer mezhep ve meşrepler de güzeldir.“ [130] diyebilir.

Üstat Bediuzzaman(rah)’ın yirmi ikinci mektup dördüncü vecih birinci düsturda şöyle der: Eğer içinde bulunduğun mesleğin (meşrebin) ve sahip olduğun fikirlerin hak ise, bu durumda: “Mesleğim (meşrebim) haktır veya daha güzeldir” demeye hakkın var. Fakat, hak yalnız benim mesleğimdir (başkasında hak ve hayır yoktur), demeye hakkın yoktur.” [131]

Üstat (rah.) burada, ehl-i sünnet vel cemaat çizgisinde iman ve amel eden bütün mezhep ve tarikât mensuplarına mühim bir esası, vazgeçilmez bir edebi öğretiyor. İnsan, tabiatına ve fikrine uygun bir meşrepte seyr u süluk edebilir, etmelidir. İlmini iyi bildiği bir hak mezhepte amel ve ibadet edebilir, etmelidir. Bağlı bulunduğu mezhebi ve meşrebi, kendisi için en güzel, fıtratı için en uygun, ıslah ve Allah’a yaklaşmasına en münasip bulmalı ve bilmelidir. İmam Şaranî(k.s)’nin  belirttiği gibi bir mürit, manevî nasibinin önündeki mürşidinin vasıtasıyla kendisine ulaştığını ve Allah tarafından bu işle onun görevlendirildiğini düşünmelidir. Bu anlayışla, dünya kamil mürşitle dolu olsa o, önündeki mürşidi kendisi için tekden bilmeli ve ona bütün kalbiyle yönelmelidir. Çünkü, manevi ilacı ve rızkı o kapıdadır. [132]

Hak yolcusu kör bir taassuba düşüp, muhabbet adına diğer mürşitleri, salihleri ve hak yolcularını inkar etmemeli, basit görmemelidir. Böyle bir haksızlığı din, akıl ve vicdan kabul etmez.

Hanefi mezhebi üzere amel ve ibadet eden bir Müslüman, mezhebinin fetvalarının en isabetli olduğunu söyleyebilir. Ancak, diğer hak mezheplerin de isabetli ve hak üzere olduğunu bilmelidir. Diğer mezheptekiler de bu anlayış üzere bulunmalıdır.

Nakşibendî meşrebine göre seyr u süluk yapan ve kalbini ıslaha çalışan bir mürit, bu yolun ve önündeki mürşidinin kendi hastalığı için en güzel bir ilaç olduğunu, ancak diğer hak tarikatların da güzel olduğunu bilmelidir.

Bu düsturu şiar edinen bir salik,yapacağı irşad çalışmalarında  dikkat edeceği bu prensip hayatının her döneminde ve işlerinde göz önünde tutmalıdır.

 

İRŞAT YAPACAK OLANLARDA BULUNMASI GEREKEN HAKİKAT

 

İhlas-ilim ve edeb olmadan İslam dini anlatılamaz. Muhlis olmayana,münafık ve fasık kimselere Allah yardım etmez. Bu düstur irşada yönelenlerin anlamaları gereken bir husustur.

 Tebliğ, kalpleri vahyin ilâhi ikliminde dirilmiş müminlere Cenab-ı Mevlâmız’ın verdiği bir vazife, bir emanettir. Zira O (c.c): “Siz vasat (orta yolda giden) bir ümmetsiniz. İyiliği emreder, kötülükten sakındırırsınız” [133] buyuruyor.

Bu vazife, en dar çerçeveden başlayarak bütün insanlığı kuşatacak kadar geniş bir alana yayılır. Hiç şüphe yok, bütün müminler aile efradı, dost-arkadaş çevresi gibi dar alanda bu vazifeyle mükellef olduğu gibi, bütün insanlığın ilâhi hakikatlerle buluşması için gerekli imkan ve zemini hazırlayacak faaliyetlerle de mükelleftir.

Ömer b. Abdulaziz’in (rah.)belirttiği gibi” İlimsiz amel ve davet yapan kimsenin bozduğu, ıslah ettiğinden daha çoktur.“ [134]

Bu hakikatleri çok iyi bilen Allah’ın dostları ilim,ihlas ve edebin yanında irşada katkıda bulunacak bazı özel prensiplerde oluşturabilirler.

Kamil mürşit ilâhi emir ve mesajları devrinin insanlarına tebliğ ederken, zamanın şartlarına göre yeni içtihatlar yapıp farklı usuller belirleyebilir. Müçtehitler fıkıh sahasında içtihat yetkisine sahip oldukları gibi, kamil mürşitler de ahlak ve terbiye alanında içtihada söz sahibidirler.

Hiç şüphesiz Allah ve Resûlünün emirlerini bilmenin önemi kadar, bu emirlerin tebliğ edileceği insanların fıtratını, onların tatbik edileceği zaman ve mekanın şartlarını bilmenin de gereği vardır. Elindeki tohumu nereye ne zaman ekeceğini bilmeyen bir çiftçi tohumu zayi eder.

Zaten bu hususlarda üstat durumunda olan Allah’u Teala’nın dostları irşad cihetiyle memurdurlar. 

İrşad kutbu olan mürşidi kamil, Resulullah (s.a.v) Efendimizin gerçek vârisidir. Onun ilmine, edebine, ruhları olgunlaştırma işine, kalpleri Allah’a çevirme mesleğine, nefisleri terbiye etme ve hayata denge verme sanatı konularında Peygamber Efendimizin vârisidir.

Bu velâyet ve yetki ona halk tarafından değil, Cenâbı Hak tarafından verilmiştir. Vazife büyük olunca, yetki ve destek de büyük olmaktadır. İrşat ve terbiyenin asıl sahibi Allah’u Teala’dır.

 

Hidayet ve irşat O’nun yetkisindedir. Ancak Allah’u Teala beşerî planda bu işi kulların arasından seçtiği dostlarına da yaptırmaktadır. Bu dostların başında peygamberler gelir. Peygamber olmadığı zaman bu iş onun halifeleri, vâris ve vekilleri tarafından yürütmektedir ve bu görevde memurdurlar.

Bu, ilâhî emir ve nehiyleri tebliğ hususunda Allah’u Teala tarafından izinlidirler. Çünkü ayeti kerimede Cenab-ı Hakk şöyle buyurmuştur:

“Allah, kendilerine kitap (ilim) verilenlerden: “Onu mutlaka insanlara açıklayacaksınız, gizlemeyeceksiniz” diye söz almıştı.” [135]

 

İRŞATTA ALLAH DOSTLARININ HAYATLARININ ÖNEMİ

 

Sadat-ı Kiramı ve velileri tanımalıdır. Onların hayatlarını okumalı,davet ve irşattaki ince siyasetlerini örnek alıp bir derece uygulamalıdır.

Şehbenderzâde Ahmed Hilmi (rah.), İslam aleminin gülü olan kamil mürşitleri:

“Evvela irşat postuna oturan ulu kişiler, güzel ahlakla sıfatlanmış olur. Gerçi onlar, meyveli ağaçların taşlandığı gibi daima bu yola yabancıların sövmelerine ve cahillerin düşmanlıklarına hedef olurlar. Fakat bu büyüklerin hâli biraz incelense, haklarında söylenen her şeyin bir iftira ve kasıt olduğu derhal meydana çıkar.

Kamil mürşitler mevki, makam ve ikbal düşkünü olmazlar. Dervişlerini miskinlik, zahirî fakirlik ve hakirliğe sevk etmezler. Onlar her türlü elem ve kederleri tesellîye daima hazırdırlar. Onların hallerinde denge ve meşreplerinde son derece bir olgunluk vardır.

Bu büyükler, malayanî (boş, anlamsız ve yararsız şeyler) ile asla vakit geçirmezler. Gece gündüz muhiblerinin ahlakının ıslahına ve vuslat yolunda ilerlemelerine himmet ve gayret ederler.

Onların yüzleri nuranî, sözleri Rahmanî olur. İnsan elinde olmayarak, pervane muma nasıl atılırsa, onlara öylece çekilir, kalp ve gönül kendilerine bağlanır.

Onlarla beraber olanlar, kendilerindeki manevî ve hakîkî hayatlarının varlığını ve kuvvetini hissederler.

Onlar, her nereyi mesken edinseler, civarlarında ilahi bir neşe, zevk, tevhîd ve sevgi hissedilir. Öyle bir halde ki, oranın çocukları bile oyunlarını zikir ve tevhîd şeklinde icrâ ederler.

Onlarda cehalet ve kabalık gibi, çirkin görülen ve beğenilmeyen vasıflar bulunmaz. İnce, kibar, yumuşak ve özel davranışlı olurlar.

Onlar, güçlük ve müşkilleri kolayca çözerler. Kin, düşmanlık ve garaz gibi nefsin çirkin vasıflarından temizlenmiş bulunurlar. Halkın ayıplanacak hallerini yüzlerine vurmazlar. Kusurları düzeltmek ve iyileştirmek için söyleseler bile, mürşide ve babaya yakışır bir sûrette davranırlar.

Seyr u sulûke başlattıkları saliklerine karşı riya, yalan ve yaltaklanma gibi basit işlere asla tenezzül etmezler.“ [136]  diye tanıtır.

İşte bu hususiyetler velilerin temel özelliklerinden bazılarıdır.

İrşada memur olan Allah dostlarının görevlendirdiği irşada memur olanlar Allah dostlarının bu hasletlerini okuyup öğrenmeli,davet etmedeki ince siyasetlerini bilmek irşada ki performansın artmasına ve insanlara ulaşmaktaki etkinin çoğalmasına sebep olacaktır.

 

 

DAVET VE TERCİH EDİLEN MODEL

İnsanın yükünü çekmeyen,onları karşılıksız sevmeyen kimse gerçek sufi olamaz. Davette sınır ve sinir olmaz. Kavga ederek doğru şey anlatılmaz.

Gerek kendi ebedi istikbalimiz, gerekse bütün insanlık için böylesine büyük önem taşıyan tebliğin nasıl yapılacağı, başta Mukaddes Kitabımız ve Sünnet-i Nebeviyye’de olmak üzere kaynaklarımızda açıklanmıştır. Bu açıklamalardan çıkan sonuç şudur:

Müminlerin insanları Hakk’a ve hayra davet edebilmesi için evvela kendi kalplerinin diri, yaşantı ve ahlâklarının söylediklerini tekzip etmeyecek tarzda olması gerekir. Sonra zaruri bilgilere sahip bulunması, bilmediği konularda iddiacı olmaktan kaçınması esastır. Güler yüzlü, tatlı dilli ve munis olmalıdır.

Ve en önemlisi; en güzel ve en etkili tebliğ, mücellâ dinimizi yaşamak, güzel ahlâk sahibi olmaktır. Unutmamak gerekir ki, yalancılık, riya, bencillik, adaletsizlik ve dolandırıcılığın her türlüsü ve diğer mümine yakışmayan vasıfları taşımak, Allah’ın diniyle insanların arasına perde olmaktır.

İrşadın etkili olabilmesi için en önemli unsur,söyledikleriyle önce kendisinin amel etmesine bağlıdır. Aksi halde irşâd dan olumlu sonuç alınamayacağı ayette şöyle ifade edilir: "Ey iman edenler, yapmayacağınız şeyi, niçin söyleyip duruyorsunuz" [137]

Müminin şu ölçüyü asla unutmaması gerekir: Bir insan Müslüman olarak yalnızca onu tanımış olsaydı İslâm’ı sever miydi, yoksa soğur ve uzaklaşır mıydı?

İnsanlara irşâd da bulunmak, onların dünya ve ahirette saadet ve selametleri için çalışmak demektir. Bu nedenle insanları irşâd önemli bir görevdir. Bu görevi toplumda belli bir grubun üstlenmemesi, toplumun hepsinin sorumluluğuna sebep olur.

Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Günah isleyenlerin bulunduğu bir toplumda önlemeye gücü yeten kimseler olduğu halde bunu engellemezlerse, Allah'ın, kendi nezdinden onların hepsini kapsayan bir azabın gelmesi pek yakındır"  [138]

"Şunu yeminle söylüyorum ki; siz ya iyiliği emreder, kötülükten sakındırmaya çalışırsınız; aksi halde Allah size içinizdeki en kötülerinizi musallat eder. Sonra hayırlılarınız dua eder, fakat duaları kabul olunmaz" [139] Allah Resulüne, insanların en hayırlısının kim olduğu sorulunca: "İnsanların en hayırlısı en çok okuyanı, en muttaki olanı, iyiliği en çok emredeni, kötülükten en fazla sakındırmaya çalışanı ve en çok sıla-ı rahim yapanıdır " [140]   cevabını  vermiştir.

Hz. Peygamber, Veda haccı hutbesinde, dinî emir ve yasakların, bilgilerin nesilden nesile aktarılması ve irşat faaliyetinin sürdürülmesi için ümmetine görev yüklemiştir. Bu da tebliğ görevidir. "Sizden hazır olanlar, burada bulunmayanlara sözlerimi ulaştırsınlar. Umulur ki, bunları burada bulunmayanlar, bulunanlardan daha iyi anlar ve korur" [141]

Allah’u Teala Kur'an-ı Kerîm'de; "Siz insanların faydası için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. iyiliği emreder, kötülükten vazgeçirmeye çalışırsınız." [142] buyurulur. Onu en hayırlı yapan; iyiliği emretme, kötülükten sakındırmaya çalışma, başka bir deyimle "irşat" görevini ifa etme özelliğidir.

İrşâdın metodunu ve irşat sırasında izlenecek yolu Kur'an-ı Kerîm şöyle belirlemiştir: "Ey Peygamber! İnsanları Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et. Onlarla en güzel şekilde mücadele et. Şüphesiz ki Rabbin, yolundan sapanı da çok iyi bilir, doğru yolda yürüyenleri de çok iyi bilir"  [143]

"Ey Musa ve Hârun! İkiniz de Firavun'a gidin. Çünkü o çok azdı. Öğüt alacağını veya korkacağını umarak ona yumuşak sözler söyleyin" [144]

Yüce Allah, Firavun'un imân etmeyeceğini ilmiyle elbette biliyordu. Ama yine ona tebliğin yapılmasını emretmiştir. Bunda çeşitli hikmetler vardır. İnanan insanların tebliğ vazifelerini yerine getirmeleri ve kendisine tebliğin ulaşmadığı hiç kimsenin kalmaması gerekir. Bu durum, tebliğcileri de mesuliyetten kurtarır.

Nitekim Yüce Allah başka bir ayette, Hz. Musa ve ona bağlı olanların tebliğe ısrarla devam etmelerini faydasız gören bazı insanlardan söz ederken, şöyle bir açıklamada bulunmuştur: "İçlerinden bir topluluk, "Allah'ın helâk edeceği yahut şiddetli bir şekilde azaba uğratacağı bir kavme hâlâ ne diye tebliğe bulunuyorsunuz?" dediler. Tebliğe devam edenler şu cevabı verdiler: Rabbiniz huzurunda özür beyanı yüzünden, bir de belki kendilerine gelir, korunurlar ümidiyle" [145]

Bu durum, tebliğcinin görevini savsaklamadığına delil olur ve kendisine tebliğ yapılanın "ben bunu bilmiyordum" şeklinde mazerette bulunmasını engeller.[146]

Merhum müfessir Elmalılı, bu ayeti açıklarken şöyle buyurmuştur: "Tebliğ vazifesini yerine getirme, herkese son nefesine varıncaya kadar bir nevi farzdır. Bununla beraber, dünyada hiç bir-hususta ümitsizliğe düşmek caiz değildir. Her ne kadar günahkâr olurlarsa olsunlar, insanların tövbe ve takvasını arzu ve ümit etmek de bir vazifedir. İnsanlığın hali sürekli değişmededir ve kader sırrı meydana gelişinden önce bilinmez. Ne bilirsiniz, bu güne kadar hiç söz dinlemeyen bu insanlar belki yarın dinleyiverir ve sakınmaya başlar, bütün bütün sakınmazsa, belki biraz sakınır ve bu sayede azabı hafifler. Her halde tebliğde bulunup öğüt vermek, tebliği terk etmekten evlâdır. Tebliği bütünüyle terk etmekte ise, hiç bir ümit yoktur. Hiç bir mukavemete maruz kalmayan fenalık daha süratle yayılır. Herhangi bir fenalığın aslını silmek mümkün olmasa da hızını azaltmaya çalışmak da göz ardı edilmemelidir[147]

"(Ey habibim!) Allah'ın rahmeti sebebiyle onlara yumuşak davrandın. Eğer sen sert ve katı kalpli olsaydın, şüphesiz insanlar, etrafından dağılır giderlerdi. Öyleyse onları affet ve bağışlanmalarını dile. İşlerde onlarla istişare et. Bir ise de azmettin mi, Allah'a tevekkül et. Şüphesiz Allah tevekkül edenleri sever" [148]

İşte,Ayet-i celilelerde anlatılan metotlar dahilinde Peygamber ve O'nun yolunda yürüyenlerin en önemli görevi, Hakk'ı tebliğdir. Her Müslüman bu konuda görevlidir. Müminlerin bu husustaki görevlerini yerine getirmeleri farzdır.

 

İslâm, sürtüşme, tartışma, bölünme ve parçalanma dini değildir. Onun ruhunda ve mayasında ancak Allah'a kul olmanın derin manası, birbirimize kardeş olmanın yüksek anlamı yatmaktadır. Dinde kula kul olma basiretsizliği yoktur. Günümüzün tebliğ metodu bu doğrultuda geliştirilmelidir.

İslâm dininde tebliğ, belli bir sınıfın değil, inanan bütün insanların vazifesidir. İslâm'da sınıf ayırımı yoktur. Her kişi, kendi bilgi ve kültür seviyesine göre, başkalarına tebliğde bulunup onları şuurlandırmaya çalışmak mecburiyetindedir.

Özellikle günümüz insanına şefkatle yanaşmadan,örnek olmadan,örneği göstermeden dine ait güzel şeyi anlatmak zordur.

Hele dini kural ve kaideler hakkında sadece nakil sözlere dayalı bazı dokümanlara sahip olan ümmet-i Muhammed’e yaklaşmak,hak ve hakikati anlatıp Allah’u Teala’nın emrettiklerini belirtmek için,Allah’u Teala’nın, Peygamberlerine belirttiği metotları kullanıp olabildiğince örnek olarak yaşanmaya bağlıdır.

Kaba saba söz ve fiillerle,kulaktan duyma,dayanağı kur’an ve sünnete tekamül etmeyen ifadelerle irşada katkıda bulunulacağını sanmak hayalden öteye geçmez.

 

GÖNÜL ERLERİ VE İRŞATTAKİ ETKİLERİ

Tarihte en büyük ıslahı gerçek sofiler yapmıştır. Onların meşrebi;sevgi,aşk,ihlas ve halka hak için hizmet olduğundan gönüllere rahatça girebilmişlerdir.

Allah’u Teala’nın bu nimetlere vesile ettiği veliler bütün zaman ve devirlerde olmuştur. Resulullah Efendimiz(s.a.v)’in  müjdesine göre kıyamete kadar da bulunacaklardır. Onlar İslam dinini en güzel şekilde yaşayarak tebliğ etmektedirler. Bunu yaparken Allah’u Teala’dan başka hiç kimseden korkmazlar. [149]

Hz. Peygamber’in (s.a.v) sohbet halkasında terbiye gören ve nübüvvet nuruyla tertemiz olan Ashab-ı Kiram’dan hemen sonra, kalplerde dünyaya bir meyil başladı. Hilafet, belli bir zamandan sonra, temel fonksiyonunu göremez, asıl hedefini gözetemez oldu. Eğer Allah’u Teala’nın, bu dini koruma garantisinin bir tezahürü olarak ümmetin içinden çıkarttığı Rabbanî alimler olmasaydı, gerçekten iş bitmiş, dinî anlayış kalplerden silinmiş, felaketin tam içine girilmiş olurdu. Ancak, ekseriyet hedefini yitirmişken, gözünü ve gönlünü haktan ayırmayan Allah dostları, Peygamber mirasını canla, başla, aşkla korudular, ümmete manevî hayat vesilesi oldular. Tasavvuf ve tarikat ismiyle kurdukları takva mekteplerinde iman, ihsan, ihlas, edep, zikir, cihat, cömertlik gibi ahlak-ı hamide derslerini okutarak, kalpleri ıslah, cemiyeti ihya ettiler.

 Bu Rabbanî alimlerin icraatını Seyyid Ebu l-Hasan en-Nedvî’den (rah) dinleyelim:

“Kamil mürşitler insanlardan tevhid, ihlas, sünnete sarılma, günahlardan tövbe, Allah’a itaat ve Resûlüne tabi olma gibi güzel ameller için bey’at alıyor, intisap yapıyordu. Bey’at ve intisap edenlerden bunlara uyulması isteniyordu. Kamil mürşitler, kendilerine bey’at edenlere, her türlü kötü işlerden, bozuk ahlaktan, zulümden ve katı kalplilikten kaçınmalarını tavsiye ediyorlardı. Ayrıca onları, iyi ahlakla ahlaklanmaya, kibir, haset, kin, zulüm ve makam sevgisi gibi kötü huylardan uzaklaşmaya, nefsin ıslahına ve tezkiyesine teşvik ediyorlardı. Allah’ın kullarına nasihat etmeyi, herkese iyi muamelede bulunmayı, elindeki rızka kanaat etmeyi, başkasını nefsine tercih edip kardeşini kendisinden önce düşünmeyi öğretiyorlardı. Bu işler mürşitle mürit arasındaki intisabın bereketiyle oluyordu. Mürşitler bunun yanında, diğer insanlara da devamlı vaaz ve nasihat ediyorlardı. [150]

Kamil mürşitler dinin manevi terbiye alanında, ahlâk sahasında söz ve içtihat sahibidirler.

Bu yüzden insanların hâl ve hastalığına göre, Kur’an ve sünnet eczanesinden manevi ilaç verme, kalp hastalıklarını tedavi etme yetkileri vardır. Bu kıyamete kadar devam eder. Çünkü dinimiz, kıyamete kadar gelecek bütün insanlığın ıslahını garanti etmektedir. Onun için dinin gerçek alimleri eksik olmaz, ümmet başıboş ve rehbersiz kalmaz.


[122]-Enbiya suresi ayet-107

[123]-Al-i İmran suresi ayet-164

[124]-Azap suresi ayet-45-47

[125]-Enfal suresi ayet-33

[126]-Bakara suresi ayet-151

[127]-Dilaver Selvi,Kaynaklarıyla Tasavvuf,56-57-58

[128]-Müslim, Fedâil, 159. (32. Bab)

[129]-Müslim, Fedâil, 163. (32. Bab)

[130]-Said-i Nursî,Mektûbât,244,22.Mektup

[131]-Said-i Nursî, Mektubat, 22. Mek. 1

[132]-Şaranî,el-Envâru’l-Kudsiyye,II,95.313

[133]-Bakara suresi, ayet-143

[134]-İbnu Abdilberr, Câmiu Beyâni’l-İlm,I,33

[135]-Al-i İmran suresi ayet-187

[136]-Mehmet Ali Aynî,Tasavvuf Tarihi,265

[137]-Saff suresi ayet-2

[138]-Ebû Dâvud,Melâhim,17:İbn Mâce,Fiten,20;Ahmed b. Hanbel,Müsned, IV,361,363,364 366

[139]-Ebu Dâvûd,Melâhim,17;Tirmizî,Fiten,9;Ahmed b. Hanbel,Müsned,V,388,390,391

[140]-Ahmed b. Hanbel,Müsned,VI,432

[141]-Ahmed b. Hanbel,Müsned,V,41

[142]-Âl-i İmrân suresi ayet-110

[143]-Nahl suresi ayet-125

[144]-Tâhâ suresi ayet-43,44

[145]-Â’râf suresi ayet-164

[146]-Bkz:Zemahşerî,el-Keşşâf,IV,34

[147]-Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili,IV, 2313

[148]-Âl-i İmrân suresi ayet-159

[149]-Buhârî,İ’tisam,10;Müslim,İmâret,53,Ebû Dâvud,Melâhim,1;Tirmizî,Fiten,27;Hâkim,Müstedrek,IV,523

[150]-Ebu’l-Hasen en-Nedvî,İslâm Önderleri Tarihi,111 


.

Mürşide Teslimiyet Kölelik mi?

Tarih03 Ocak 2012, 23:16Editör

"Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamber'e ve içinizden (Allah'ın yapmanızı istediği) işlerinizi yürüten önder ve idarecilerinize de itaat edin." (Nisa/59)

Tasavvufa dışarıdan bakanların anlamakta güçlük çektikleri bir mesele de mürşide teslimiyettir. Özellikle tasavvuf ehlinin mürid-mürşid ilişkisine, ölü ve yıkayıcısı ilişkisini örnek göstermeleri itirazlara sebep olmaktadır.

   Tasavvuftaki mürşide teslimiyetin karakteri ve sınırları gerçekte nedir? Bu teslimiyetin insan iradesinin reddi anlamına geldiğini söyleyenler haklı olabilir mi?

  

   Tasavvuf adabıyla ilgili biraz kitap karıştıranlar şu ifadeyi mutlaka okumuşlardır: “Bir mürid, mürşidine hiç itirazsız teslim olmalıdır. Öyle ki, bir ölü, yıkayıcısına nasıl hiç itiraz etmez, ne tarafa çevirse dönerse, mürid de mürşidine karşı böyle olmalıdır. Mürşidine ‘niçin?’ ‘neden?’ diye itiraz eden kimse maksadına eremez.”

   Gerçekten de bütün tasavvuf kollarında mürşidler, müridlerinden bu manada bir teslimiyet isterler. Ancak böyle bir teslimiyet anlayışı eleştirilmekte ve şöyle itiraz gelmektedir:

   “Mürşid de olsa, bir insana bu derecede teslim olmak doğru olabilir mi? Böyle bir teslimiyetin dinde yeri, terbiyede gereği var mıdır? Bu durum, insan hürriyetini yok etmek ve birilerinin esaretine girmek değil midir? Allah ve Rasulü’nden başka emirlerine itiraz edilmeyecek kimse var mıdır? Mürşid hiç yanılmaz mı? Yanılırsa, onu uyarmak ve yanlışını göstermek gerekmez mi? Böyle yapan bir kimse niçin manevi terbiyede yolda kalsın?”

  

Asıl Teslim Olunan Yüce Allah’tır

   Aslında, Yüce Yaratıcı’dan başka hiç kimsenin insanları kendisine itaat etmeye davet yetkisi ve görevi yoktur. Her emrine uyulacak, her hükmünde teslim olunacak tek varlık, alemlerin sahibi Yüce Allah’tır. Hiç bir peygamber de kendi şahsından kaynaklanan bir sebep ve yetkiyle insanlara bir şeyi emretme veya yasaklama yetkisine sahip değildir. Fakat peygamberi Yüce Allah davetle görevlendirip halkın arasına gönderdiği zaman, konumu, yetkisi ve insanlar üzerindeki etkisi değişir.

   Kur’an’da belirtildiği gibi, Allah’ın gönderdiği peygambere itaat eden kimse, bizzat Allah’a itaat etmiş olur. Ona isyan eden de Allah’a isyan etmiş olur (Nisa/80). Hz. Peygamber A.S.’a uymadan hiç kimse Allah’ın rızasına ulaşamaz. Onu anne-babası dahil bütün insanlardan daha fazla sevmeyen kimse tam mümin de olamaz (Buharî, Müslim). Onun öğrettiği dine sadece kalbiyle değil, bütün his ve hevesiyle, içi ve dışıyla uymayan kimse gerçek mümin sıfatını alamaz (Begavî, İbnu Asım, İbnu Recep). Çünkü Hz. Peygamber A.S. Allah’a giden yolun kılavuzu, bu yolda insanların terbiyecisi ve sahibidir. Her hükmü Cenab-ı Hakk’ın hükmü yerindedir. Onu insanlığın önüne koyan Yüce Allah’tır. “Bu peygamberime uyun ki, benim muhabbetime, rızama ve cennetime ulaşın!” diyen de bizzat Yüce Allah’tır.

   Bunun için, insan Yüce Allah’a muhabbet ve teslimiyetini ancak O’nun peygamberine gösterdiği muhabbet ve teslimiyet ile ortaya koyabilir. Bu açıdan bakıldığında, günümüzdeki bir insanın Allah yoluna davet eden bir mürşide göstereceği samimiyet ve teslimiyet de Allah sevgisinin ispatından başka bir şey değildir. Bu teslimiyet görünürde insana, hakikate ise Allah’a bağlanmaktır.

   İçi ve dışıyla Hakk’a teslim olan kimse, Allahu Tealâ’dan başka her şeyin köleliğinden kurtulur, hür olur, kalbi Allah ile huzur, ilâhi aşk ile hayat bulur. Hakk’a itiraz eden kimse ise, iradesini nefsinin eline vermiş olur. Bundan sonra o kimse kendisini hür irade ve hürriyet sahibi görse de, aslında bütün yaptıkları bir çeşit köleliktir. Çünkü bu kimse, devamlı nefsine köle, şehvetine esir, midesine hizmetçi, maddeye bekçi, insanların aferin ve alkışına bağımlı bir halde hayat sürmektedir. Böyle bir hayat şeref ve hürriyet değil, tam manası ile zillet ve köleliktir. Asıl hürriyet, Yüce Allah’tan başka hiç bir varlığa kulluk yapmamaktır.

  

Mürşidin Yetkisi ve Konumu

   Kâmil mürşidin vazifesi, güzel ahlâkı temsil ve tatbiktir. Onun tek hedefi ilâhi hükümleri en güzel şekilde uygulamak, korumak ve yaşatmaktır. Buna dini ihya etmek denir.

   Mürşid, Yüce Allah’ın dostudur. Bu sıfatıyla vazifesi, isteyenlere Allah’ın dostluğunu öğretmektir. O aynı zamanda ümmeti terbiye işinde Hz. Peygamber A.S.’ın vekili ve vârisidir. Bu sıfatıyla vazifesi kalpleri Allah’a bağlamak, gönülleri kötü ahlâktan arındırmak, insanı Allah’ın edebiyle edeplendirmek, nefsin, şeytanın, eşyanın ve dünyanın esaretinden kurtarıp gerçek hürriyete kavuşturmaktır.

   Kâmil mürşid, bu sıfat ve vazifeleriyle dünyada en önemli işi yürütmektedir. Hangi iş insanın Yaratıcı’sına yönelmesinden daha önemli olabilir? İşte bu büyük işi yürüten insana karşı vazifemizi şu ayet belirlemektedir:

   “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e ve içinizden (Allah’ın yapmanızı istediği) işlerinizi yürüten önder ve idarecilerinize de itaat edin.” (Nisa/59)

   Ayrıca, Hz. Peygamber A.S.’ın şu uyarıları da bizim için bağlayıcıdır:

   “Başınızdaki kimse gözü kör, ayağı topal, rengi siyah bir köle de olsa, sizi Allah’ın Kitabı’na göre sevk ve idare ettiği sürece onun sözünü dinleyip emirlerine itaat edin.” (Buharî, Müslim, Nesaî)

   “Bana itaat eden Allah’a itaat etmiş olur. Bana isyan eden de Allah’a isyan etmiş olur. Benim emirime (dini işlerinizi yürüten imamınıza) itaat eden bana itaat etmiş olur. Ona isyan eden de bana isyan etmiş olur.”(Buharî, Nesaî)

   Şu halde, gerçekten peygamber vârisi, alim, arif, kâmil bir mürşide tabi olmak, aslında Allah ve Rasulü’ne tabi olmaktır.

  

Teslim Olunacak Kimseyi İyi Tanımalıdır

   Gafile uyanın kalbi uyanmaz. Cahile dert açanın derdi dinmez. İşinin ehli olmayan doktor insanı candan eder. Sahte mürşid de imandan eder. Birisi dünyayı, diğeri ahireti harap eder. O halde hak yolunda peşine düşülen kimseyi iyi tanımalı, manevi terbiye için ehli olmayan kimseye yanaşmamalıdır.

   Kâmil mürşid, her şeyden önce kendisi terbiye olmuş kimsedir. Ayrıca insanları terbiye için izinli ve ehliyetlidir. Çünkü kendisi ehliyetli bir üstadın elinde terbiye görmüş, takva ve edeple süslenmiş, hak yolunda imamlık vasfını elde etmiştir. Allahu Tealâ onu kendi yolunda kılavuz, örnek ve şahit yapmıştır. Önüne Kur’an ve Sünnet’i koymuş, insanları onlardaki gerçeklere davet görevi vermiştir.

   İşte bu noktada mürşid, Allah yolunda gitmek isteyenleri ciddi olarak ilgilendirmektedir. Öyle ki, İmam Rabbani K.S.’nin uyardığı gibi, bütün arzusu Allah rızası olan bir veliye itiraz, Allah’a itiraz gibi olmaktadır. Çünkü veli, herkese sadece Allahu Tealâ’nın kuldan istediklerini emretmekte, Hz. Peygamber A.S.’ın usulü üzere terbiye vermektedir. O kendisine değil, Hakk’a davet etmektedir.

   Tasavvuf terbiyesinin asıl hedefi kâmil insan yetiştirmektir. Ariflerin tarifine göre kâmil insan, Allah’a aşık olmuş, kalbi gaflet ve manevi kirlerden zikir ile huzur bulmuş, gönlü boş arzu ve sahte sevgilerden arınmış, nefsi ilâhi emirlere itaat edecek bir kıvama gelmiş; kısaca içi ve dışıyla Yüce Allah’a teslim olmuş insandır. İşte bu kıvamı bulmak için önündeki rehbere samimi olarak inanmaya, gücü nisbetinde emir ve tavsiyelerine uymaya teslimiyet denir.

  

Tedavi İçin Teslim Olmak Şarttır

   Allah’ın dostu olmak isteyen kimse, bunun gereğini yapmalıdır. Bu yola giren kimseye tasavvufta mürid denir. İlk aşamada mürid, ölümcül bir hastalığa yakalanmış hasta gibi düşünülür. Böyle bir hastaya ne lazımsa, müride de o lazımdır.

   Eğer ağır bir hasta şifa bulmak istiyorsa, aklını kullanıp kendisini ehil bir doktora teslim etmelidir. Hasta şunu bilmelidir ki, kendi aklı ve tecrübesiyle veya eline alıp okuyacağı tıp kitapları ile bu hastalığı tedavi etmesi mümkün değildir.

   Bu durumda karşısında iki seçenek vardır: Ya bilgi, tecrübe ve ehliyeti ispat edilmiş bir doktora gidip teslim olacak ve her ne derse yerine getirecek. Ya da bu hastalığı çeke çeke ölecek. Şüphesiz akıl ve insaf doktora teslim olmayı seçer. Çünkü bu teslimiyette sıhhat, hayat ve huzur vardır. Kendi bildiğini yapmakta ise yıkım, acı ve sıkıntı vardır. Böyle bir teslimiyet, aklını bir kenara bırakmak değil, aklını iyi kullanmaktır.

   Terbiye için mürşide teslim olmak da aynen böyledir. Çünkü müridin kalbi hasta, gönlü yaralı, vicdanı sıkıntı içindedir. Kalbi, geflet, günahlara meyil, şehvetine düşkünlük, kibir, kendini beğenme, haset, gösteriş, aşırı dünya sevgisi, gereksiz rızk endişesi, geçim kaygısı, ölüm korkusu, ibadetlere karşı tembellik gibi manevi hastalıklarla hastadır. Gönlü, Yüce Yaratıcısı’nı unutup eşyaya bağlandığı için yaralıdır. Vicdanı ise, içine düştüğü bu halden devamlı sıkıntı çekmektedir. Çünkü bu dertler karşısında aklı aciz kalmaktadır. Nefsi her gün derdine dert katmakta, devamlı hastalıkları artmaktadır. Kendi tedbir ve tecrübeleri tedavi için yetmemektedir. Günler geçmekte, fakat hastalıkları geçmemektedir. Bu durumda, aklı olan ne yapmalıdır?

   Bu kimsenin de önünde iki seçenek vardır: Ya aklını kullanıp bu işin ehli bir mürşide gidip teslim olacak; onun tedbir ve tedavi tecrübesine uyup manevi dertlerinden kurtulacak. Ya da bu hastalıklar içinde ölüp mahcup ve perişan bir şekilde Yüce Allah’ın huzuruna çıkacak. Elbette akıl, vicdan ve tecrübe, böyle bir hastanın da bu işin ehline teslim olmasını ister. Zaten Kur’an ve Sünnet bunu emreder. Sayısız tercübe ve görülüp yaşanmış olaylar da bunun gerçek olduğunu ispat eder.

   Mevcut hastalığını kabul etmeyen, mütehassıs doktoruna güvenmeyen, tarif edilen usulde ilaçlarını içmeyen, kendi keyfine göre hareket eden kimse, maddi-manevi hiç bir hastalığından kurtulamaz. Böyle bir hasta kalkıp da ‘aklım bana yeter, ben doktor filan tanımam, kimseye teslim olmam, istediğim gibi yaşarım!’ derse, ona akıllı değil, belki deli denir.

  

Teslimiyet Akıl İster

   Arifler der ki: Kâmil mürşide tam teslimiyet bir anda olmaz. İnsan, kalbi nurlandıkça, nefsini ve şeytanı tanıdıkça, iyiyi kötüyü seçtikçe, yani akıllandıkça, Allah’a giden yolda Allah dostuna teslim olur. Mürid, zaman içinde mürşidini gerçek haliyle tanır. Bu tanıma bir ömür sürebilir. Bu yolda samimiyetle sabreden kimse sonuçta sevinir, Allah sevgisini bulur, kalbi bu sevgi ile huzur bulur. Dağınık hali toplanır, ibadetlere sarılır, günahlardan uzaklaşır, bütün manevi hastalıklardan kurtulur. İşte o zaman hakkıyla ve tadıyla Yüce Rabbine kulluk edebilir. Buna ihsan makamı denir. Bu hedefe ulaşmak için rehberine tam teslim olanlar çok az olduğu için, bu makama çıkanlar da çok azdır. Herkesin bu yolda nasibi, iman, sadakat, edep ve gayretine göredir. Ancak, Allahu Tealâ dilediği kullarına bol ihsan ve ikramlarda bulunur.

   Allah dostları, “biz peygamber gibi masumuz, hiçbir kusur ve noksanımız yoktur, her sözümüz ayet ve hadis gibidir” demezler. Onlar, açık ve mertçe Hz. Ebu Bekir R.A. Efendimiz’in halife seçildiği gün, Ashab-ı Kiram’a söylediği şu sözü söylerler:

   “Ben Allah ve Rasulü’ne itaat ettiğim ve size hakkı emrettiğim sürece bana itaat ediniz. Çünkü bu durumda bana itaati sizden Allahu Tealâ istiyor. Ben hak çizgiden ayrılırsam, artık kimsenin bana itaat etmesi gerekmez.” (İbnu Kesir)




.

Allah ile Aramıza Girenler Konusu!

Tarih03 Ocak 2012, 23:08Editör

"Allah ile kul arasına kimse giremez!" Diyenler ayet ve hadislerin farkında mı?

Birçok insana,”gel bir mürşide bağlan, tevbe et, tasavvuf terbiyesine gir, insan tek başına terbiye olmaz, yalnız olarak din güzel yaşanmaz” dendiği zaman, hemen şu sözle karşılık verirler: “Allah ile kul arasına kimse giremez!”  Bu söz, söyleniş amacına göre farklı sonuçlar doğurur.

 Tasavvufa itiraz edenlerin çoğu, tasavvuf yoluna girenlerin Allah ile aralarına çeşitli kimseleri koyduğunu, bir mürşide bağlanmakla şirk tehlikesine düştüklerini, kendilerinin ise böyle bir tehlikeden uzak olduklarını anlatmaya çalışırlar. Acaba işin gerçeği böyle midir?

“Allah ile kul arasına kimse giremez” sözünün geçek manası bilinmez ve yerinde kullanılmazsa fitne olur. Fayda değil, zarar verir. Bu zarar imana dokunur, dini zedeler, din kardeşliğini sarsar, cemaat ruhunu öldürür, edebi ortadan kaldırır.

Bu söz, söyleniş niyetine göre farklı sonuçlar doğurur. Eğer “ben Allah’a kullukta önümde kimseyi istemem, peygamber, kitap, alim, mürşid tanımam, istediğim gibi kulluk yaparım, keyfimce ibadet ederim” manasında söyleniyorsa, söyleyeni dinden çıkarır. Daha doğrusu böyle düşünen kimse küfür, isyan ve gaflet içinde kalmış demektir. O hak dine girmemiştir ki, çıkmış olsun.

Eğer, “ben Allah’a giden yolda Allah’ın Peygamberi ve Kitabı ile yetinirim, onlar ne diyorsa onu yaparım, başka kimseyi kabul etmem, alimlere bakmam, velilere bağlanmam, mezhepler beni ilgilendirmez, dini kendi anladığım gibi yaşarım” manasında söylenmişse, insanı sorumlu eder, işini zorlaştırır, sonu tehlikelidir. Çünkü arada alimler olmadan kendi başına dinin öğrenilmesi, anlaşılması ve yaşanması nasıl mümkün olacaktır?

Kur’an ve Sünnet, Allah rızası için hak yolda cemaat olmayı, cemaatın başındaki imama itaat etmeyi, topluca Allah’ın ipine sarılmayı, hep birlikte tevbe etmeyi, bilmediklerimizi alimlere sormayı, takva ve iyilikte yardımlaşmayı, bunun için Allah’ın sadık kulları ile beraber olmayı açıkça emretmektedir. Dinin hükmü bu iken, bir mümin hangi delil ve mantıkla bana bunlar gerekmez diyebilir? Dese bile bunun Allah katında ne kıymeti olabilir?

Eğer bu söz, “Allah benim her halimi görüyor, biliyor, sözümü işitiyor, niyazımı dinliyor. Ben namazda, secdede, zikirde, duada ve tevbede kalbimi Rabbim’e bağlarım, gönlüme kimseyi koymam, kimseden bir şey beklemem. Benim korkum, sevgim, niyetim, hedefim sadece Allah’tır” manasında söyleniyorsa, ne güzel! Doğrusu budur, böyle olması lazımdır. Zaten bütün peygamberler kalbi dünyadan çekip Allah’a bağlamak için gelmişlerdir. Onlara vâris olan alimlerin ve kâmil mürşidlerin işi de budur. Buna ‘Allah adamı’ olmak denir. Kalbin bütün varlıklardan çekilip sadece Yüce Allah’a bağlanması kolayca elde edilecek bir nimet değildir. O tam bir hürriyyet halidir ki, arifler o hali elde etmek için nefisleri ile bir ömür mücadele vermişlerdir.

 

O'nu Anlatan Ayetler

Yüce Allah, insanın önüne zatını tanıtacak sebepler koymuştur. Bu sebeplerin her biri bizi O’na götüren bir delil, O’ndan bize haber getiren bir ayettir. Yüce Rabbimiz varlığına bir delil ve tecellilerine ayna olsun diye kainatı yaratmıştır. Kendisine giden yolu tarif etmesi için peygamberler göndermiştir. Ayrıca emir, hüküm ve muradını öğretecek kitaplar indirmiştir. Bunların yanında insana yaratanı tanıyacak kalp, kainata ibretle bakacak göz, peygamberin davetini anlayacak akıl, kitapların hükmünü uygulayacak beden vermiştir. Bütün bunlar, Allah’a giden yolda kula yardımcı vasıtalardır.

Hz. Muhammed A.S. Efendimiz ile peygamberlik son bulmuş, fakat mükellefiyet ve ibadet devam etmektedir. Bu iş kıyamete kadar da sürecektir. Akıllı olup büluğa eren herkes, Yüce Allah’ı tanımak ve O’na güzel kulluk yapmakla yükümlüdür. Allahu Tealâ son peygamberini göremeyenleri kendi hallerine bırakmamıştır. Onları hak yola davet edecek, kendilerine bilmediklerine öğretecek, ilâhî ahlâkı yaşamada yol gösterecek, örnek olacak, destek verecek rabbanî alimler yaratmıştır.

Şimdi Allah ve Rasülü’nün bu alimleri bize nasıl tanıttığını ve onların Rabbimiz’le bizim aramızda ne görevler yaptığını görelim.

Allahu Tealâ, insanı yeryüzünde kendisini temsil edecek bir halife olarak yaratmıştır (Bakara/30, Fâtır/39). Bu halifelik vasfını hakiki manada taşıyanlar, insanlar içinde Yüce Allah’ın hükümlerini icra eden, onları yaşayan, diğer insanlara öğreten peygamberler ve kâmil insanlardır, Kâfir ve fasıklar bu şereften mahrumdurlar. Onlar Allah’ın halifesi değil, nefislerinin kölesidir. Allahu Tealâ, küfür ve isyanla nefislerine zulmedenlerin bu vazifeyi üstlenemeyeceğini bildirmiştir. (Bakara/124)

Allahu Tealâ, bilmediğimiz şeyleri alimlere sormamızı emretmektedir (Nahl/43, Enbiya/7). Rabbanî alimlerin en belirgin sıfatları, zikir ehli olmaları ve Allah’tan gerçek manada ittika etmeleridir (Nur/37, Fatır/26). Cenab-ı Hak, zikirden gafil ve edebi bozuk olan kimselere uyulmamasını emretmiştir. (Kehf/28)

Allahu Tealâ gerçek alimleri yüce varlığını, birliğini ve dinini ispat eden birer şahit yapmıştır (Âl-i İmran/18). Kendisine yönelen ve hidayet üzere giden salihlere uyulmasını istemiştir (Yasin/21, Lokman/15). Takvaya ulaşmak için sadık kulları ile beraber olmayı emretmiştir. (Tevbe/119)

Allahu Tealâ gerçek alimleri Hz. Peygamber A.S.’dan sonra “ulü’l-emr” olarak tanıtmış ve din işlerinde kendilerine uyulmasını emretmiştir (Nisa/59). Ulü’l-emr, hüküm sahibi, din işinde yetkili, sözü geçerli kimse demektir. Halkı hak üzere yöneten adil idareciler ve Allah’ın dinini ihya eden alimler ulü’l-emrdirler.

Kur’an’da bazı insanlar “imam” vasfıyla tanıtılmışlardır. İmam, kendisine uyulan insan demektir. Bu imamlar, peygamberlerin dışındaki salih insanlardır. Onlar, Allah yolunda güzel kulluk yapmaya sabretmelerinin bereketine imam yapılmışlar ve Allah’ın izniyle insanları doğru yola sevk etme derecesine ulaşmışlardır. (Secde/24)

Görüldüğü gibi, Allahu Tealâ, peygamberlerden başka bazı kullarını diğer kullarına imam ve rehber yapmıştır. Onlar, Allah ile kullar arasında çok ciddi bir görev yapmaktadır. Allah dostları insanlara yeni bir din getirdiklerini söylemiyorlar ki, tehlikeli olsunlar. Onlar, gerçek İslâm nasıl yaşanır, onun derdindeler. Derdi dünya olanlar zaten bizim konumuz dışındadır. Böyle İnsanlar kendilerine uyulacak rehberler değil, hallerine ağlanacak manevi hastalardır.

Hadislere baktığımızda, önümüze yine gerçek din alimleri çıkmaktadır. Rasulullah A.S. Efendimiz, kendisinden sonra ümmetinin sevk ve terbiyesini üstlenen halifelerin bulunacağını, bunların adetlerinin çok olacağını, kıyamete kadar bu işin devam edeceğini, her devirde dini canlandıracak, insanlara örnek olacak bir grubun mevcut olacağını bildirmiştir. Ayrıca ümmetini tek başına kalmaktan sakındırmış, Allah yolunda cemaat olmayı ve cemaatın önlerindeki imama samimi olarak tabi olmayı şiddetle tavsiye etmiştir. Bu konudaki haber ve emirler, sahih hadis kitaplarında genişçe yer almaktadır. Efendimiz A.S., özellikle namazda en alim ve salih olanların cemaata imam olmasını emretmiş ve sebebini şöyle açıklamıştır;

“Şüphesiz alimler, sizin ile Rabbiniz arasında elçilik görevi yapmaktadırlar.” (Hakim, Tebaranî, Heysemî). Hadis, açıkça Allah ile kullar arasına alimlerin girdiğini ve önemli görev yaptığını ifade etmektedir.

Bütün bunlardan şunu anlıyoruz; Allahu Tealâ kendisi ile aramıza peygamberlerini ve alimleri koymuştur. Bunu kendi ihtiyacından değil, insanlara merhametinden yapmıştır. Böylece insanların Yüce Allah’a giden kulluk yolu açılmış, işleri kolaylaşmıştır.

Kâmil mürşidler yeryüzünde Allah’ın halifesi, dostu, davetçisi ve dininin bekçileridir, Onlar, Hz. Muhammed A.S. Efendimiz ile kainata gönderilen rahmete, ilme, edebe ve ilâhî sevgiye vâris olmuşlardır. Onlar insanları terbiye işinde ulü’l-emrdirler, takva yolunda imamdırlar, zikirde rehberdirler, tevbede şahittirler, güzel ahlâkta örnektirler. Onlar, insanları kendilerine değil, Allah’a davet ederler; nefislerini değil, Mevlâ’yı yüceltirler.

İrşad yetkisini halktan değil, Hak’tan alırlar.

Kâmil mürşid, kendisine tabi olan kimseyi Allah’a yaklaştıracak ve sevdirecek amellere sevk eder. Onu gerçek imana, ihlâsa, ibadete, zikre, tevekküle, kaza ve kadere teslimiyete, sünnet üzere amele ve hizmete yönlendirir. Kendisi bu yolda örnek olur, destek verir. Hiçbir zaman, hiçbir halde mürşide ibadet edilmez, sadece Allah yolunda itaat edilir.

 

Allah İle Kul Arasındaki Gerçek Engeller

Hak yolunda kulun en büyük engeli kendi nefsidir. Manevi kirlerden temizlenmeyen nefis, Yüce Allah’tan perdelidir, taattan uzaktır, ilâhî sevgiden mahrumdur. Bu hüküm her devirde geçerlidir. Azgın nefis insanı öyle esir alır ki, Yüce Allah’ı bıraktırır kendisine kulluk yaptırır

 “hevasını kendisine ilâh edinen kimseyi görmedin mi?”(Casiye/23) ayeti, nefsin ne derece azdığını ve onun elindeki insanın ne kadar alçaldığını göstermektedir. İnsan imanı ve dini için korkacaksa, kendi nefsinden korkmalıdır. Bütün ömrünü nefsi ıslah etmek için harcayan Allah dostlarını Allah yolunda perde görmek veya göstermek de, bu azgın nefsin bir vesvesesi, şeytanın hilesidir. Çünkü mürşid, kötülüğü emreden nefis ve şeytanın düşmanıdır.

Nefsin en kötü huyu benliktir. İnsanı şirke düşüren nefsidir. Şirki nefse güzel gösteren şeytandır. Şirk, yaratılmış varlıkları Yüce Allah’a ortak görmektir. Şirk Allah için yapılacak bir ibadeti başkası için yapmaktır. Şirk, Allah’a ait yetki ve sıfatları kullara vermektir, Şirk, tevbe edilmezse affedilmeyen bir günahtır.

Riya, Allah için yapılacak bir ibadeti veya işi insanlar görsün, sevsin ve övsün diye yapmaktır. Allah Rasulü A.S., bu ümmetin güneşe, aya, puta, taşa, insana tapmayacağını, fakat Allah rızasını unutup, insanlar için amel ederek dinlerini mahvedeceklerini bildirmiştir. (Hakim, İbnu Mace)

İnsan ile Rabbi’nin arasındaki en büyük perdelerden birisi de kibirdir. Kalbinde zerre kadar kibir olan kimse, ondan temizlenmeden cennete giremeyecektir

Bir diğer perde hasettir. Haset, insanda hayır bırakmayan bir hastalıktır. Ateşin kuru odunları yakıp kül ettiği gibi, haset de insanın yaptığı hayırlı amelleri yakmaktadır. Dünya sevgisi, gaflet, yalan, ibadetine güvenme, tevbeyi terk, Allah’ın takdirine karşı gelme gibi nefsin öyle hastalıkları vardır ki, her birisi hak yolunda ayrı bir yol kesicidir, perdedir, tehlikedir. Kesin tevbe edilmeyen bütün günahlar, Allah ile aramıza girmiş düşmanlardır.

Allah ile insanlar arasına girip hak yolu tıkayanlardan birisi de dini dünyaya alet eden, menfaati için ayet ve hadislerin kesin hükümlerini değiştiren din adamlarıdır. Din adına korkulacak en tehlikeli insanlar bunlardır, insanın Allah’a giden yolunu kesen de onlardır. Ehli olmadığı halde şeyh gözüken sahtekârlar da bu gruba girerler.

Allah ile kulların arasını açanların birisi de kötü arkadaştır. İnsan suretinde gözüken öyle şeytanlar vardır ki, insanı dinden imandan ederler. Hadiste belirtildiği gibi, her insan sevdiklerinin gidişatı üzere hareket eder. Öyleyse herkes kimleri sevdiğine iyi bakmalıdır.

 

 

ALLAH İLE KUL ARASINA GİRENLER

 “Allah ile kul arasına kimse giremez” diyenler ya ne dediklerini bilmiyorlar, ya da gerçek niyetlerini gizliyorlar.

Ama eğer bu sözü, kula kul olunmaz, insan insanın günahını bağışlayamaz, hiç kimse dini tekeline alamaz anlamında söylüyorlarsa ne alâ.

Ama eğer kâmil mürşidleri tenkit için söyleniyorsa, bilinmelidir ki bu sözü söyleyen kişi, bir mürşidin terbiyesi altına girerek, tövbekâr olup dünyada kemale, ahirette Rabbinin cemaline ulaşmak isteyenlerin yolunu kesiyor demektir.

Böylece, asıl bu sözün sahibi Allah’a ulaşmak isteyenin yolunu kesmiş ve Allah ile kul arasına girmiş olmuyor mu?

 

Doğduğumuz günden bu yana dünyayı seyrederiz, nimetlerini yer sularını içeriz. Ah dostum vah postum diye inleriz. Peki gördüklerimiz nedir? Sevdiklerimiz kimdir? Hasretimiz niçindir?

Bizler nereye baktı isek Yüce Mevla’yı mı gördük? Hangi nimete el attı isek içindeki tesbihi mi duyduk? Kimi sevdi isek ilahi bir haz mı aldık? Neyin peşine düştü isek onun rehberliği ile Mevlâ’nın huzuruna mı vardık? Canımız O’nunsa, niçin gönlümüzü başkasına açtık? O bize şah damarımızdan daha yakınsa, biz O’ndan nasıl ayrı kaldık? Allah aşkına, nereye takıldık, kime aldandık?

O her zaman bizimle oldu, ama biz hiç farkında olmadık. O hep bize nazar etti, fakat biz hiç O’nun cemaline bakamadık. O bizi sevip yarattı, ama biz O’nun sevgisini hiç tadamadık. Yoksa bir arifin dediği gibi, Yüce Rabbimiz zuhurunun şiddetinden gizlendi de onun için mi zatını müşahede ahirete kaldı? Peki: “Allah’a giden yol iki adımdır. Birinci adımını nefsinin üzerine bas, ikinci adımında O’nun huzurundasın” diyen gönül ehline ne demeli?

Şimdi, daha çok ehl-i dünyanın diline doladığı ve ehlullahın aleyhine olumsuz bir delil olarak kullandığı “Allah ile kul arasına kimse giremez!” sözünü, biraz açalım. Ama önce şu gerçekleri bir hatırlayalım:

Rasulullah (A.S.) Efendimiz’in şu nurlu beyanı çok önemli:

“Allah zatını nur ile perdeledi. Eğer cemalini açsaydı bütün mahlukatı yakardı.” (Müslim, İbnu Mâce) Rabbimiz cemalini mümin dostlarına ahirette gösterecektir. Kendilerine o imkanı ve kabiliyeti orada verecektir. Burada yani dünyada zatının görülmesini değil, bilinmesini ve kendisine kulluk edilmesini istiyor. Dünya iman ve itaat yeridir.

Allahu Tealâ zatını sıfatlarıyla gizlemiştir. Sıfatlarının zuhurunu tecellileriyle göstermiştir. Tecellilerini kainat üzerinde sergilemiştir. İnsana da kainatta sergilenen bu ilahi tecelli ve sanatı okuma ve anlama görevi verilmiştir. Bu anlayışın imana, imanın da sevgiyle itaata götürmesi istenmiştir.

Allahu Tealâ kul ile kendisi arasına alemi koymuştur ve alemi zatına ayna, insanı bu aynaya cila yapmıştır. Cilasız ayna bir şey göstermiyeceği gibi, insansız dünya da bir şey ifade etmez. İnsan deyince, Yüce Yaratıcıya aşık ve kalbi hakikate açık insan-ı kamil kasdediliyor. Yoksa, sırf midesine ve şehvetine esir olmuş dünya aşıkları, ne Mevlâ’yı ne de dünyayı gerçek olarak tanıyabilirler. Bu aleme bakarlar ama bakarkör olarak kalırlar.

İnsan ruh yönüyle mükemmel olduğu kadar, nefis ve his yönüyle çok zayıf olduğu için, Allahu Tealâ ona güzel kabiliyetler yanında özel destekler de vermiştir. Onu önce akıl, ilim, hafıza, şuur, tefekkür, sevgi, ilahi aşk gibi nurani cihazlarla donatmıştır. Sonra, her devirde onları Allah’a ve tevhide çağıracak, önlerinde rehberlik yapacak peygamberler göndermiştir. Peygamberlerini bile melekler ve kitaplarla takviye etmiştir. Böylece Allahu Tealâ insana büyük bir lütufta bulunmuş, onu kendi nefsi ve dünyasıyla baş başa bırakmamıştır.

Cenab-ı Hakk kendisine gelmek ve sevilmek isteyene, Peygamberinin elinden tutmasını şart koşmuştur. (Âl-i İmran/31) Hz. Peygambere hiç yanaşmayanın kâfir (Âl-i İmran/31), şeklen yanaşıp da aslen inanmayanın münafık olduğunu belirtmiştir. (Bakara/7-16) Tarih boyunca küfre ve şirke girenler, peygambere itaattan çıkan kimselerdir. Kendi başına kalanlar ve nefisleriyle yol alanlar, Allah’a değil, azaba ulaştılar. Hürriyet, medeniyet diyerek haramlara bulaştılar.

Allahu Tealâ’nın huzuruna hazırlamak ve rızasına ulaştırmak için insanlığın önüne Hz. Rasulullah (A.S.) Efendimiz kondu ve bütün kullar onun adımlarını takip etmekle emrolundu. Bizler Allah’a imanı ondan öğrendik. İbadeti, zikri, edebi, hizmeti, Allah için sevgiyi ondan gördük. Rabbimizi ve kendimizi onunla tanıdık. Kainat, ahiret, ruh, melek, akıl, hayat, ölüm gibi sırlı ve saklı şeylerin üzerindeki sır perdesini O açıp bize gösterdi. Vallahi eğer Allahu Tealâ onu önümüze, sevgisini gönlümüze koymasaydı, bizler tam bir şaşkınlık ve karanlık içinde kabre varacak ve ancak ölümle uyanacaktık. Onun elini bize uzattıran ve ona itaatı kendisine itaat sayan Allah’a hamdolsun.

“Allah ile kul arasına kimse giremez” diyenler, ne demek istediklerini ya bilmiyorlar veya gizliyorlar. Bilmiyorlarsa, meselenin yukarıda özetlediğimiz gibi olduğunu bilsinler ve bu sözü bir daha asıl manasının dışında söylemesinler.

Eğer bu sözü, ‘kimse Allah adına konuşamaz, insan insanın günahını bağışlayamaz, kula secde yapılamaz, abid Mabud olamaz, kendi keyfiyle kimse ortaya din koyamaz, birileri dini tekeline alamaz’ manasında söylüyorlarsa, bu doğrudur. Fakat sözün söyleniş biçimi yanlıştır. Bu söz bu şekilde söylendiğinde, Allah tarafından insanlığa gönderilmiş bütün peygamberler ve onların davetini tebliğ eden bütün alimler hükmün içine girmekte ve insan nefsine terkedilmektedir. Böyle olunca, onun basit bir hata değil, büyük bir cinayet olduğunu azıcık imanı ve birazcık insafı olan herkes bilir.

Ayrıca bu sözün altında şu mana gizlidir: Bana kimse karışmasın; benim dinim imanım kendi vicdanımdır. İstediğim gibi inanır, dilediğim gibi yaşar, tercih ettiğim çizgide keyfimce koşarım. Lütfen kimse bana müdahale etmesin. Bu anlayış da büyük bir felakettir.

 

Asıl Yol Kesiciler

Bazıları da bu sözü, kamil mürşidleri tenkid için söylerler. Onların elinden tutup terbiyesine girerek dünyada kemale, ahirette cemale ermek isteyen kimseleri güya uyarmak isterler ve: “Allah ile arana kimseyi sokma, kendi aklını kullan, tevbeni kendin yap, senin gibi olan birisine el verme, boyun eğme, hürriyetini yitirme, aklını kiraya verme” derler. O akıllı dostlar, bu nasihatlarıyla, kendilerini ciddiye alan kimseyi ciddi bir tehlikeye ittiklerini; aslında Allah’a yönelmek isteyen bir kulun yolunu kestiklerini, yani Allah ile kulun arasına kendilerinin girdiklerini hiç düşünmezler. Bu davranışları ile onları Allah’ın dostu olan bir mürşidin ocağından kaçırıp, Allah’ın düşmanı olan şeytanın kucağına attıklarını bilmezler.

Hiç bir peygambere ve onların davetini yürüten mürşidlere tapılmaz, onlara sadece Allah yolunda tabi olunur. Onlara el açılmaz, el verilir, Allah yolunda ellerinden tutulur. Onların nazar ve nezaretinde yol alınır, Allah rızası aranır. Mürşidlerin, müridlerini Allah’ın huzuruna nasıl hazırladıklarını ve terbiyenin sonunda kulu Rabbine teslim edip aradan nasıl çıktıklarını inşaallah gelecek sayımızda işleyeceğiz.

Dr. Dilaver Selvi


.

Tasavvufa Çağırırken

Tarih20 Eylül 2011, 01:24Editör

Tasavvufa Çağırırken, Ahmet Nafiz YAŞAR kaleme aldı, Semerkand Dergisi - AYIN KONUSU bölümünde yayınlandı.

Endonezyalıların mu¨slu¨man bir kumaş tu¨ccarının du¨ru¨stlu¨ğu¨nden etkilenerek İslâm’a yöneldikleri çoğumuzun malumudur. Geçmişte Anadolu’da bu¨yu¨k bir medeniyete kaynaklık eden İslâm’ın, bu topraklara Horasan erenlerinin örnekliğinde tasavvuf neşvesiyle yayıldığını hatırlayalım.

Kurdukları tekke ve zaviyelerde hiç kimseyi ötekileştirmeden insanlara hizmete koyulan dervişler, bir yandan yerleştikleri yerleri, bir yandan da gönu¨lleri imar etmişlerdi.

Bunu yaparken belki tasavvufu hiç anlatmadı onlar. Ama bu¨tu¨n mahlukata şefkatle yaklaştılar, adaletten asla ayrılmadılar. Gu¨venilir, maharetli, kanaatkâr ve kararlıydılar. Dervişlerin zu¨ht ve takvasını gören herkes onların lisan-ı hâl ile çağırdığı muhabbet iklimine hiç tereddu¨t etmeden koşmuştu.

İnsan nisyan ile malûldu¨r. Unutkandır yani. Du¨nyaya niçin gönderildiğini, ölu¨mu¨, hesap gu¨nu¨nu¨, ahireti unutur çoğu zaman. Beşerdir, şaşar; imtihan gereği önu¨ne çıkarılan yanlış yollara sapıp Sırat-ı Mu¨stakim’den uzaklaşabilir. Bu sebepledir ki İslâm, kardeşlik hukuku çerçevesinde birbirlerini hayra ve hakka çağırma, kusurlarını du¨zeltmeleri için birbirlerine ayna olma sorumluluğu yu¨kler mu¨minlere.

Böyle bir sorumluluk, hepimizin ya davet eden ya davet edilen olarak içinde bulunduğu tebliğ faaliyetini, doğruluğu bakımından da dikkate almamızı gerektirir. Kendisine çağırılan şeyin hak ve hayır olması kadar, çağrı yahut tebliğin o hakikate uygunluğu, metodu, u¨slûbu da önemlidir. Çu¨nku¨ usûl ve şartlarına dikkat edilmeden yapılan yanlış bir tebliğin, hem çağırılan hakikati zedelemesi hem muhatapları yanıltması sebebiyle vebali vardır.

Hele de bu tebliğ tasavvufa daveti amaçlıyorsa daha bir dikkat ve özen ister.

Tasavvuf bir “hâl ilmi”dir

Tasavvuf, esasları Kur’an-ı Kerim’de belirtilen ve Rasul-i Ekrem s.a.v.’in “usve-i hasene” olarak uygulamalarını en gu¨zel şekilde örnekleyip hayata aktardığı İslâm’ı, Sahabe-i Kiram efendilerimiz gibi yaşamanın yol ve yöntemini öğretir. Hiçbir mu¨slu¨manın itiraz edemeyeceği böyle bir hayrı tavsiye veya tebliğde niçin özel bir dikkat, özen ve ihtiyat istiyoruz öyleyse? Bu kadar gu¨zel, bu kadar ulvî bir amaca ulaşmayı sağlayan bir terbiye sisteminin nasıl
sunulduğu çok mu önemli?

Evet, bugu¨n İslâm dairesinde olduğu halde tasavvufa mesafeli duran, hatta din adına karşı çıkan kardeşlerimizden başka, tasavvufu dinde laubalilik gibi anlayan bazı kimselerin varlığı da gösteriyor ki, bu terbiye metodunun nasıl tebliğ ve takdim edildiği önemli. Yanlış anlamalara yol açabilecek mahiyeti ve incelik taşıyan bazı usulleri sebebiyle tasavvufu tebliğde, ister tebliğ eden, ister tebliğe muhatap olan bir konumda bulunalım, ihtiyatı elden bırakmamak
gerekiyor. Şimdi bu neden böyledir, önce ona bakalım.

Tasavvuf bir “hâl” ilmidir. Tam anlamıyla “kaal”e gelmez, yani söze döku¨lemez. Bir terbiye sistemi olarak merhale merhale yaşanır. Her aşamasında derunî kabullere, hedeflenen belirli tutum ve davranışlara ulaşılır, hâl olarak kesbedilir. Hâli anlatmak zordur. Tadılan bir meyvenin lezzetini, ifade yeteneğimiz ne kadar gu¨çlu¨ olursa olsun, o meyveyi hiç tatmamış olanlara tam manasıyla anlatmak nasıl mu¨mku¨n değilse, tasavvuf atmosferini yaşamayanlara da tasavvufu anlatmak o ölçu¨de zordur. Dil ile anlatılmaya kalkışıldığında ya bir tarafı eksik kalır ya da yanlış anlaşılmalara sebep olacak tarzda maksadı aşan sözler söylenebilir.

Hâl kaale gelmiyor

Yine böyle olduğu içindir ki hâl sahipleri susmayı tercih eder. Yahut Mevlâna misali, bu husustaki sorulara “Ol da gör!” cevabını verirler. Tasavvufu sözle anlatmaya çalışanlar daha ziyade tasavvuf ehli olmayan kimselerdir. Bunların yazıp söyledikleri, hayatında hiç bal tatmamış birisinin balın tadı hakkında fikir yu¨ru¨tmesine benzer. Muhatapta
o konuyla ilgili tam ve sağlıklı bir idrak hasıl edemedikleri gibi, zahiren benzettikleri İslâm dışı bazı inanç veya sistemlerle de ilişkilendirerek tasavvufun safiyetine gölge du¨şu¨ru¨r, kafa karıştırırlar.

Balı tadanlara gelince.. Aldıkları lezzetin, mu¨şahede ettikleri gu¨zelliklerin etkisiyle aşk ve şevkleri artar, cezbeye kapılır, vecd ve istiğrak halinde bazen şeriatın zahirine dokunan sözler söyleyebilirler. Genellikle samimiyet eseri olan böyle ölçu¨su¨z sözler de sonuçta tasavvufun dışarıdan yanlış algılanmasına, tartışılmasına sebebiyet verebilir.

Tasavvufun millet olarak hayat tarzımızı belirlediği eski zamanlarda, yine dil ile ifadenin zorluğundan dolayı, bu terbiye sisteminin incelikleri mecazlarla, sembollerle anlatılırdı. Yaşadığımız hafıza ve irfan kaybından sonra bugu¨n zihnimizde karşılığı bulunmadığı için böyle mecaz ve sembolleri kullanmak tehlikeli hale geldi. Nitekim bir kısım
insanların neyin kastedildiğini anlayıp dinlemeden, gu¨nah hatta ku¨fu¨r saydıkları bazı sembolleri dillerine dolayarak tasavvufu din dışı gösterme gayretkeşlikleri, bu hafıza ve irfan kaybının eseridir.

Bunlar hep bir hâl ilmi olan tasavvufun söze döku¨lmek istendiğinde karşılaşılabilecek sıkıntılar. Bir de tasavvufun kendine özgu¨ prensiplerinden kaynaklanan problemler var.

Şeyh uçmaz, mu¨rit uçurur

Tasavvufta mu¨rşit eksenli bir eğitim esastır. Böyle olmak zorundadır, çu¨nku¨ seyr u¨ su¨lûk denilen manevî yolculuğu, bir rehberin denetim ve desteği olmadan, mu¨ridin kendi başına yapması mu¨mku¨n değildir. Bunun için mu¨rşidin iradesine teslimiyet şarttır. Mu¨rşide bağlılık ve teslimiyet ise muhabbetle olur. Tasavvuf yolunun bağlılarında mutlaka bulunması gereken ve ilk bakışta fark edilen mu¨rşit muhabbetinin bazen ölçu¨su¨ kaçabilir. Yahut mu¨rşidin himmetiyle seyir esnasında mu¨şahede edilen gu¨zellikler, mu¨ridi minnettarlık duygusunu dışa vurmaya zorlar. Bunun sonucunda “Şeyh uçmaz, mu¨ritleri uçurur” hesabı, Ehl-i Su¨nnet itikadına uymayan olağanu¨stu¨ özellikler atfedilerek, mu¨rşitlerin abartılı bir şekilde övu¨ldu¨ğu¨, insanu¨stu¨ varlıklarmış gibi tanıtıldığı olur. İstikameti değil kerameti öne çıkaran bu tutum başka birtakım arızalara da yol açabilir.

Mesela hariçteki insanlarda, ahiret saadeti yerine du¨nyalık sıkıntılardan mucizevî çözu¨mlerle kurtulma beklentisi oluşturur. Hastalık veya borçlarından kurtulmak u¨midiyle dergâhlara koşanlar, bazen umduğunu bulamayınca ya da mu¨rşidin beşerî halleriyle karşılaşınca, uğradıkları hayal kırıklığını tasavvufa fatura edebilirler. Olağandışına rağbet, sıradan insanlarda hatta gu¨nahkâr ve inkârcılarda bile göru¨lebilecek istidraç dediğimiz hallerin keramet zannedilmesine neden olur ve kötu¨ niyetli fırsatçılara gu¨n doğar. Bazı mu¨ritlerde göru¨len sorumluluk ihmali ve kayıtsızlığın arkasındaki, “Nasıl olsa mu¨rşidimin himmeti beni kurtarır” dedirten kesin emniyet duygusu da mu¨rşitlere olağanu¨stu¨ gu¨çler atfetmenin olumsuzluklarındandır.

Tasavvufta da su¨nnetullah, yani Cenab-ı Hakk’ın kainattaki işleyişi tâbi kıldığı kanunlar esas; bu kanunlara uymayan keramet gibi olağanu¨stu¨lu¨kler istisnadır. İstisnayı ön plana çıkarmak, tasavvufu yaşanılan hayatın dışına itecek ve ondan istifadeyi azaltacaktır.

Bazıları reşit olamıyor

Mu¨rşit, insanları ru¨şd’e, yani olgunluğa eriştirerek onları reşid hale getiren demektir aynı zamanda. Bu anlam, tasavvufa intisap edenlerin, başlangıçta çocuk gibi göru¨ldu¨ğu¨ne de işarettir. Akledemeyen, önu¨nu¨ sonunu du¨şu¨nmeden ne yaptığını bilmeyen insanların çocuk gibi göru¨lmesi, onları ku¨çu¨mseme ve tahkir niyetinin değil, şefkat ve merhamet nazarıyla bakmanın sonucudur. Tasavvufta halka hizmet Hakk’a hizmet bilinir. İnsan, kim ve ne olursa olsun azizdir. Gu¨nah ve kusur işleyenler dışlanmaz, aksine onlara özellikle kucak açılır. Geçmiş hataları araştırılıp soruşturulmaz, yanlışları yu¨zlerine vurulmaz, Mevlâna gibi, “Ne olursan ol, gel!” çağrısıyla hepsine itibar edilir. 

Tasavvufun başlangıçtaki bu mu¨samahası, namaza alışsın diye camiye getirilen çocukların namaz esnasında arka saflardaki haylazlıklarını görmezden, duymazdan gelmeye benzer. Nasılsa geldikleri gibi kalmayacaklar, zaman içinde bu¨yu¨yu¨p olgunlaşarak yanlışlarını du¨zelteceklerdir. Fakat bazıları yaşı ne kadar ilerlerse ilerlesin bir tu¨rlu¨ bu¨yu¨mez, çocukluk hallerinden kurtulamaz, reşit olamazlar. Daha kötu¨su¨, tasavvufu kendilerine başlangıçta gösterilen mu¨samahadan ibaret sanıp çocukça davranışlarını yaşanması gereken manevî haller gibi takdim edebilirler. Ortaya, mu¨kellefiyetlere oyun ve eğlence gibi bakan, dinin emir ve yasaklarını çok da umursamayan tasavvuf ekolleri çıkar böylece. 

Siz bu¨tu¨n bunlara bir de maksatlı yayınların irtica paranoyasıyla zihinlere yerleştirdiği tasavvuf, tarikat, şeyh tasavvurlarındaki olumsuzluğu ekleyip “Hangi tasavvuf?” ya da “Hangisi tasavvuf?” diye sorun. Alacağınız cevapların çokluğu ve çeşitliliğinin çok ince bir dikkati gerektirdiğini, bu konuda ihtiyatlı davranmanın ne kadar önemli olduğunu siz de fark edeceksiniz.

Ölçu¨: Su¨nnet’e bağlılık

Hal böyle ise, bize teklif edilenlerin hangisi gerçek tasavvuftur, nerden bileceğiz peki? Yahut tasavvufu tebliğ edeceksek, yanlış anlamalara meydan vermemek için bunu nasıl yapmamız gerekiyor?

Buraya kadar pek de iç açıcı olmayan bir tablo çizdiğimizin farkındayız. Meselenin ne kadar dikkat istediğini göstermek için böyle yapmak zorundaydık. Ama endişeye mahal yok. Çu¨nku¨ tasavvufî yollardan hangisinin doğru olduğunu gösteren çok kesin ve şaşmaz bir ölçu¨ var: Su¨nnet-i Seniyye’ye bağlılık!

Söylenenler, yazılıp çizilenler, iddialar hiç önemli değil. Bir tasavvufî yapının, mensuplarını İslâm ahlâkıyla
ahlâklanmaya, dinin emir ve yasaklarından sapmadan istikamet u¨zere olmaya, Su¨nnet’e uymaya sevk edip etmediğine bakmak yeterli.

Tasavvuftaki sâdât silsilesinin mutlaka Hz. Peygamber s.a.v.’e dayandırılması, O’nun su¨nnetine uyma, O’nun izlerini takip ederek yol alma niyet ve kararlılığının da ifadesidir. Dolayısıyla Su¨nnet duyarlılığı, sahih tasavvufun en bariz alâmetidir. 

Aynı ölçu¨ bir mu¨rşidin velâyetinin de göstergesidir. Tasavvufa yönelme niyetinin eyleme dönu¨şmesi, dergâh tercihinden ziyade Allah dostu kâmil mu¨rşit arayışı şeklinde olur. Doğrusu da budur. Fakat irşat iddiasında bulunan birinin kâmil mu¨rşit olup olmadığına dair delil, zannedildiği gibi keramet değil, istikamettir. Sâdât-ı Kiram’ın tamamı istikametin, yani Sırat-ı Mu¨stakim’de Su¨nnet’e titizlikle uyarak, her ne olursa olsun duraklamadan, sağa sola sapmadan yu¨ru¨menin kerametten u¨stu¨n olduğunu söylemişlerdir. Kerametin velayete delil olmadığı, evliyaullahtan zatların, mu¨rşid-i kâmillerin hepsine keramet verilmemesinden bellidir. Kendilerinden hiç keramet sâdır olmayan veliler de vardır. 

Tebliğ sorumluluğundan kaçamayız 

Tasavvufun bir hâl ilmi olması ve Su¨nnet’e bağlılıkla tezahu¨r etmesi, tebliğinin de sözden ziyade hâl ile yapılmasını gerektirir. Örneklik, her zaman en etkili tebliğdir. Tarih boyunca böyle olmuştur zaten. Endonezyalıların mu¨slu¨man bir kumaş tu¨ccarının du¨ru¨stlu¨ğu¨nden etkilenerek İslâm’a yöneldikleri çoğumuzun malumudur. Geçmişte Anadolu’da bu¨yu¨k bir medeniyete kaynaklık eden İslâm’ın, bu topraklara Horasan erenlerinin örnekliğinde tasavvuf neşvesiyle yayıldığını hatırlayalım. Kurdukları tekke ve zaviyelerde hiç kimseyi ötekileştirmeden insanlara hizmete koyulan dervişler, bir yandan yerleştikleri yerleri, bir yandan da gönu¨lleri imar etmişlerdi. Bunu yaparken belki tasavvufu hiç anlatmadı onlar. Ama bu¨tu¨n mahlukata şefkatle yaklaştılar, adaletten asla ayrılmadılar. Gu¨venilir, maharetli, kanaatkâr ve kararlıydılar. Dervişlerin zu¨ht ve takvasını gören herkes onların lisan-ı hâl ile çağırdığı muhabbet iklimine hiç tereddu¨t etmeden koşmuştu.

Temsil yoluyla tebliğ ağır bir sorumluluktur ama kaçışı da yoktur. Tasavvuf ehliyseniz eğer, tebliğ benim u¨stu¨me vazife değil diyemezsiniz. Siz farkında olsanız da olmasanız da, kılık kıyafetinizden tutum ve davranışlarınıza, insanlarla mu¨nasebetinize kadar her tavrınız, bağlı bulunduğunuz tasavvuf ekolu¨nu¨n tebliğidir. Bundan kaçınmak, Allah’ı kullara, kulları da Allah’a sevdirmek suretiyle Allah katında en sevimli kullardan olabilme fırsatını kaçırmak demektir. Bu sorumluluğu tevazu yahut vebal bahanesiyle terk etmek de doğru olmaz. Hâl ile temsil veya tebliğ, övu¨nmek için değil, kendimize çekidu¨zen vermek için fırsat bilinmelidir. İçinde bulunduğumuz hizmet faaliyetine bizim yu¨zu¨mu¨zden suizan edilir endişesiyle geri durmaktansa halimizi du¨zeltmeyi tercih elbette daha hayırlıdır.

Tariflerle tahrif etmemek için

“Tasavvuf gu¨zel ahlâk ve edepten ibarettir.” denilmiştir. Ahlâk ve edebimizle örnek olmak esastır, ama bu tasavvuftan hiç söz etmeyelim demek değildir. Bazen sorulara cevap vermek, bir yanlış anlamayı du¨zeltmek gerekebilir. Hatta tasavvufa çağrı da madem ki hayrı tavsiye maksadıyla yapılan bir tebliğdir, muhataba bunun neden ve nasıl bir hayır olduğunu anlatmak mecburiyeti vardır.

Esasen bu terbiye sisteminin maksadından, metodundan, usûl ve erkânından değil; terbiye su¨recinde yaşanan hallerden, kalbe gelen ve havâtır denilen ilham veya hislerden bahsetmek sakıncalı sayılmıştır. Bu nedenle tasavvufta seyr u¨ su¨lûk esnasında vâkıf olunan hallerin mu¨rşitlerden veya onların izin ve ehliyet verdiklerinden başkasına anlatılmaması tembihlenir. Hâl veya havatırı uluorta açık etmek, hem bir övu¨nme gayretinin eseri sayıldığı, hem de yanlış anlamalara yol açabileceği için hoş karşılanmaz. Kaldı ki bu hâl ve ilhamların rahmanî
mi yoksa şeytanî mi olduğunu mu¨rşid-i kâmillerin mihengi belirler. Mu¨rşit zarureti biraz da bunun içindir.

Sözden sakındırılmamızın bir diğer sebebi, tasavvufun İslâm’ın dışında veya ötesinde bir inanç sistemi gibi algılanabileceği kaygısıdır. Sizin böyle bir kabulu¨nu¨z olmasa bile yaptığınız her tarifin, ifade yetersizliği
yahut yaşanan kötu¨ tecru¨belerin etkisiyle yanlış anlaşılması ihtimali vardır. O halde tasavvufu tarif ve izah edecek olanlar, hem kendileri hata yapmamak, hem başkalarının itirazlarına mahal vermemek için öncelikle tasavvufun zeminini iyi bilmek zorundadırlar. O zemin, Ehl-i Su¨nnet akaididir. Ehl-i Su¨nnet akidesine ters du¨şen hiçbir şey tasavvuf olamaz. Öyleyse bu inanç zeminine hakim olmadan tasavvufu anlatmaya kalkışmamak gerekir. Nitekim Ehl-i Su¨nnet çizgisindeki bu¨tu¨n tasavvuf kollarında, kendilerine irşat vazifesi verilecek olanlar, daha önce mutlaka fıkıh, tefsir, hadis gibi din ilimlerinden geçirilmişlerdir.

Önce olmak, sonra oldurmak

Hz. Mevlâna k.s., “Ku¨pu¨n içinde ne varsa, dışarı o sızar.” buyuruyor. Niyetimiz halisse, tevbemizde samimiysek, Kur’an ve Su¨nnet’ten beslenerek u¨zerimize farz olan din ilimlerini hakkıyla tahsil etmişsek; ibadetlerimizi aksatmıyor, derslerimizi zamanında yapıyor, kalbi Allah’a bağlamak için tasavvufu bir arınma ve temizlenme imkânı olarak göru¨yorsak, bu¨tu¨n bunlar hâlimizi de kaalimizi de gu¨zel kılacaktır.

Yok eğer dışarıya ham sözler, çiğ davranışlar sızıyorsa, içerideki problemin halledilemediğine, henu¨z olgunlaşılamadığına işarettir bu. Oldurmayı değil, olmayı öncelememiz gerektiğini söyler bize. Her hayır tavsiyesinde olduğu gibi tasavvufa çağrıda da önce olmak, sonra oldurmak esastır.

İstikamet Nedir?

Evliyaullahta, kendilerinin iradesi dışında, Allah Tealâ’nın ikramı olarak keramet dediğimiz birtakım olağanu¨stu¨ haller sıkça göru¨lse de, onların velayetinin asıl alâmeti keramet değil istikamettir.

Bu sebeple bir mu¨rşide istikamet sahibiyse bağlanılır, bir irşat davetine istikamete çağırıyorsa itibar edilir.

İstikamet; dinin emir ve yasaklarına titizlikle uyarak, ifrat ve tefrite du¨şmeden, devamlılığını aksatmadan dosdoğru yolda, yani Sırat-ı Mu¨stakim’de yu¨ru¨mek demektir. İbadetlerde devamlılığı, itidâl halini ve Su¨nnet-i Seniyye’ye harfiyen tâbi olmayı gerektirir.

Hz. Peygamber s.a.v., Sırat-ı Mu¨stakim u¨zere yu¨ru¨me hususunda da bizler için en gu¨zel örnek olduğundan, Su¨nnet’e riayet etmeden istikamet bulunamaz.


Davetin Şartları

Tasavvufa davet, daha iyi bir kul olmaya, ibadetleri ihlâsla yapmaya, kalbi ilâhi tecellilere açarak imanı kavi kılmaya, kısaca İslâm’ı içselleştirerek yaşamaya davettir.

Bu davet veya tebliği sözle yapmak zarureti ortaya çıktığında şu şartlara uymak gerekir:

• İslâm çok iyi bilinmeli, söylenecekler mutlaka Ehl-i Su¨nnet ölçu¨lerine uygun olmalıdır.

• Tebliğde bulunan kişi anlattıklarının doğruluğuna önce kendisi inanmalı, inandığını da bunlarla amel ederek göstermelidir. Tavsiye ettiğini yaşamayanların, ağzı ne kadar iyi laf yaparsa yapsın, sözlerinde tesir ve bereket olmaz.

• İslâm’ı daha gu¨zel yaşamanın, taklitten tahkike geçmenin imkânlarından biri olan tasavvuf, din gibi yahut itikadî bir şart gibi sunulmamalı; bunun, nihayetinde bir terbiye metodu olduğu unutulmamalıdır.

• Muhatabın seviyesi gözetilmeli, iyi bilmediğimiz konularda su¨kut edilmeli, asla tahmin yu¨ru¨tu¨lmemelidir.

• Tasavvufa çağrı, muhatabın iyiliğini du¨şu¨nmenin, onu du¨nya ve ahiret saadetine eriştirme niyetinin, ona duyulan şefkat ve merhametin gereğidir. Kim olursa olsun bu¨tu¨n insanlara değer verilmeli, nezaketle davranılmalı, yumuşak ve tatlı sözlerle hitap edilmelidir. Kendini kurtarıcı mevkiinde göru¨p karşısındakinden minnettarlık bekleyen bir tavırdan kaçınmalıdır.

• Bazen itirazla, sert tepkilerle, alayla, hakaretle karşılaşılabilir. Böyle durumlarda itidal elden bırakılmamalı, sabırlı olunmalı, u¨mitsizliğe du¨şu¨p hayra davet çabası terk edilmemelidir. Zıtlaşmaya meydan vermemek için mu¨nakaşadan ısrarla uzak durulmalıdır.

• Asabiye duygusuyla Ehl-i Su¨nnet çerçevesindeki diğer metot, meşrep ve cemaatler asla eleştirilmemeli; akraba ve içinde bulunulan sosyal çevre ile mu¨nasebet kesilmemelidir.


Menkıbe Anlatmaktan Maksat

Tasavvufa çağrı, insanları Rabbimizin yoluna davettir ve Nahl suresinin 125. ayetinde buyurulduğu u¨zere “gu¨zel öğu¨tle, hikmetle” yapılacaktır. Ayetteki “hikmetle çağrı” telkini, tasavvuf çevrelerinde kıssa ve menkıbe ağırlıklı bir anlatım tarzını geliştirmiştir.

Hikmet, bir durumun veya hadisenin altındaki mesaj yahut derin bilgi anlamlarına da gelir. Nitekim geniş ve derin anlamlar taşıyan özlu¨ sözlere hikmet denildiği gibi, bazı olayların, u¨zerinde dikkatlice du¨şu¨nmek suretiyle vâkıf olunabilen ibretlik mesajlara da hikmet denir. 

Kıssa ve menkıbeler genellikle böyle hikmetli söz yahut hadiseleri aktarırlar. Asıl mesaj ve anlamın açık olmaması, zahirde söyleneni yorumlamayı, dolayısıyla dinleyenlerde zihnî bir katkıyı gerektirmesi sebebiyle daha etkili ve kalıcı bir bilgilenme vasıtasıdırlar. Kıssa ve menkıbelerle ibretlik hadiselerin, derin anlamlı sözlerin, salihlerin örnek alınacak faziletli davranışlarının, velilerin kerametlerinin nakledilmesindeki maksat, bize du¨şen hisseyi ve derinlerdeki mesajı almamızdır.

Özellikle kerametleri aktaran menkıbelerin özu¨nu¨ ve bize bakan eğitici tarafını ihmal ederek, anlatılan keramet karşısında çocukça bir hayretle mutlu olmak, maksada uymaz. Bu tutum aşırı bir kıssa ve menkıbe du¨şku¨nlu¨ğu¨ne, bunun bir eğlenceye dönüştürülmesine yol açmaktan öte, mu¨rşid-i kâmillerin velayetini ispat çabasının, dolayısıyla mu¨ridin bağlandığı yola gu¨vensizliğinin de ifadesi olabilir.

Menkıbelerin tasavvufu benimsetmek için hikmetine binaen ve ölçu¨su¨nu¨ kaçırmadan anlatılmasında sakınca yok. Ölçu¨ kaçar ve tasavvuf bu¨tu¨nu¨yle kerametlerden ibaret bir alanmış gibi takdim edilirse du¨nya hayatını etkilemeyen bir fantezi haline indirgenmiş olur ki, bu bir vebaldir.


.

Mürşide İntisab

Tarih15 Ağustos 2011, 01:44Editör

Mürşide İntisab hakkında ehli sünnet itikadında anlatım..

Mürşide İntisap, Kur’an ve sünnette anlatılan, övülen ve teşvik edilen biat etme amelinin kapsamı içindedir. Ne var ki, biat da intisap da çoğu müslümanların gündeminden tamamen çıkmış bulunuyor. Bazı art niyetliler bu kavramları çeşitli çıkarlarına alet etmiş, bazıları da aslını öğrenmeden yanlış görüntü ve bilgilere aldanıp inkâra kalkmıştır

İntisabın dinimizde önemli bir yeri vardır. Mesele dinin ihyası, insanın ıslahıdır. Bu vazife, her devirde usulüne uygun olarak yerine getirilmelidir.

İntisap ya da biat... İşin adına değil, aslına bakılmalıdır. Bir farzı yerine getirmeye yardımcı olan şeyler de farz hükmünde olur. İnkârdan sakınmak, kibirden kurtulmak, ilahî emirleri ihlasla yerine getirmek, haramdan kaçmak, güzel ahlâklı olmak her müslüman için farzdır. Tasavvuf, bu farzları yerine getirmeyi hedeflemiş bir terbiye okuludur. İntisap, işte bu okula kaydolmaktır.

İntisap, hakkın ipine sarılmaktır. İntisap, cemaat olmaktır. İntisap hak yolunda bir rehbere bağlanmaktır. İntisap, Allah dostuyla Allah yolunda gitmek için akid yapmaktır. İntisap, terbiye görmüş bir kâmilin terbiyesine girmektir. İntisap, veliler kervanına katılmak ve nurlu silsileye tutunmaktır. İntisap, kâmil mürşitle manevi bağ kurmak ve onunla Allah için dost olmaktır. 

Biat ve intisap işinde asıl olarak iki taraf vardır; birisi Allahu Tealâ, diğeri de, kul. Mürşidin yaptığı iş, kulun Allah’a giden yolunu açmak, bu yolda ona şahitlik yapmak ve delil olmaktır. İntisaptan gaye mürşid değil, Allahu Tealâdır.

Tasavvuftaki intisaba, “inâbe”, “el alma”, “el verme”, “tevbe etme” de denir. bütün bunlar aynı şeydir. Bir hak talibi müridin, mürşidine sadık ve bağlı kalacağına, Allah için, Allah yolunda onun terbiyesine teslim olacağına, haramlardan kaçıp helal ve hayırlara sarılacağına, günahlardan tevbe edip bir daha yapmayacağına dair söz vermesine ve buna Allah’ı, Rasulünü ve mürşid-i kâmili şahit tutmasına intisap denir.

İntisabın Kur’an ve Sünnet’ten delili çoktur. Rasulullah (A.S.), Allah’ın birliğini kabulden sonra, ashabıyla tek tek ve toplu halde takva, ibadet, güzel ahlâk, cihad ve hizmet için pek çok sözleşme yapmıştır. Buna biat denir. Bu biat uygulaması sonraki devirlerde devlet idarecileri ve maneviyat önderleri için birer örnek olmuştur.

Kur’an’da biat

Cenab-ı Hak Kur’an-ı Hakim’de biatı değişik ayetlerde zikrederek, şekil ve hedefini şöyle belirtmiştir:

“Rasulüm! Sana biat edenler hiç şüphesiz Allah’a biat etmektedirler. Allah’ın eli onların ellerinin üzerindedir. Kim yaptığı ahdini bozarsa, ancak kendi aleyhine bozmuş olur. Kim de Allah ile yaptığı ahdine vefa gösterirse, Allah ona büyük bir mükafat verecektir.” (Fetih/10)

“Ey Peygamber! Mü’min kadınlar, seninle biat etmeye geldikleri zaman, biatlarını kabul et ve onlar için Allah’dan mağfiret dile. Şüphesiz Allah, çok bağışlayandır, çok esirgeyendir.” (Mümtehine/12)

(Sünnet’teki biat şekillerini, “Mürşid-i Kâmile İntisabın Şekli ve Gayesi” adlı eserimizde genişçe işlemiştik. Delil ve örnekler için oraya bakılmalıdır.)

Mürşide intisabın şekli

Biat ve intisabın özü, kalbin teslimiyeti ve sağlam niyettir. Şekiller alamettir, gaye değildir. Ancak bunun zahiren bir usul ve adabı vardır. Bu konuda intisabın delili olan hadislerden çıkaracağımız usuller şunlardır:

Rasulullah (A.S.), Allahu Tealâ’nın Rasulü ve halifesi olarak, erkek-kadın bütün insanların Peygamberi ve rehberi olduğu gibi, O’na vâris olan kâmil mürşidler, rabbanî alimler de bütün beşeriyetin irşad ve ıslahını hedef almalıdır. Mürşid-i kâmil hiçbir ayırım yapmadan herkese ve her kesime ilâhî daveti, iman, ihlas, takva ve güzel ahlâkı tebliğ etmekle memurdur.

Mürşid-i kâmil, kendisine intisab edecek erkeklerle elele tutarak veya sözlü bir şekilde bu intisabı gerçekleştirebilir. Kadınlar mürşid-i kâmile intisaplarını sözlü olarak, bir perde veya kapı arkasından yapmalıdırlar.

Kâmil mürşid, Rasullullah (A.S.) Efendimiz’in yaptığı gibi bir ucundan kendisi, diğer ucundan da tevbe ve intisap edecek kimselerin tutacağı şekilde bir bez veya sarık uzatarak tevbe ettirip, intisab yaptırabilir. Bu, özellikle tevbe ve intisap edeceklerin çok kalabalık veya vaktin çok dar olduğu zamanlarda yapılır.

Ayrıca, mürşid-i kâmil, bir erkek veya kadını tevbe ve intisab yaptırma hususunda kendisine vekil olarak görevlendirebilir. Vekilin yapacağı, intisabı tarif etmek ve vekili bulunduğu zata irşad işinde yardımcı olmaktır. Hz. Rasulullah (A.S.)’ın Hz. Ömer’i ve Hz. Umeyme’yi (R.A.) görevlendirmesi gibi.

Mahremi olmayan bir kadının elini, onu tehlikeden kurtarmak ve zaruri tedavi gibi dinen müsaade edilen bir mazeret yokken tutup musafaha etmek, hayır gibi gözüken bir iş için de olsa caiz değildir. Bu, Sünnet’e uygun olmadığı gibi, yapana hayır da getirmez.

Allame Eşref Ali Tanevî (Rh.A.) bu konuda şu tesbitleri yapmıştır: “Bazı bilgisiz veya dikkatsiz kimseler, kadınlardan el ele biat alıyorlar. Bu kesinlikle caiz değildir. Yabancı kadının tenine zaruretsiz el dokundurmak günahtır. Hadiste, bu amelin batıl ve haram olduğu belirtilmiştir. Peygamber Efendimiz (A.S.)’dan daha müttaki ve iffetli kim olabilir? Kadınlardan biat alma konusunda Peygamber Efendimiz’in bu kadar çok dikkat etmesine rağmen, hiçbir mürşidin kendisini baba veya melek gibi görerek, sorumsuz ve hayasız bir şekilde kadınlarla biat etmesi doğru değildir. Biatın anlamı söz vermektir. Bunun sözle olması yeterlidir. 

Son devirlerde bazı mürşidler, bağlanmayı kuvvetlendirmek ve halkın kalbini teskin için, bir kumaş parçasının bir ucunu kendisi tutup, diğer ucunu intisap edecek kimseye uzatarak intisap yaptırmaktadırlar. Bunun hiç bir zararı yoktur. Ayrıca erkekler içinde zaruret halinde veya zaruret olmadan sözlü biat yeterli olabilir. Bunun da hiçbir sakıncası yoktur. Fakat elle biat yapmak, biatın en çok alışılan şeklidir ve erkekler için bu hususta hiçbir mani yoktur. Hatta elle yapılması, biatın zahirî ve batınî manasını içinde bulundurduğu için daha evlâdır.” 

İntisabın gerekleri

İntisap eden kimseye lazım olan ilk şey ihlastır. İhlas, işini, ibadetini, hizmetini Allah’ın rızası için yapmaktır.

İntisap kâmil mürşide yapılmalıdır. Bu mürşid, Hz. Peygamber (A.S.)’a kadar uzanan bir silsileye sahip bulunmalıdır. İrşad izni olmayan ve silsilesi bulunmayan kimseye yanaşmamalıdır.

İntisap edilen kâmil mürşidi Allah için sevmek, bu yolda ona güvenmek, onun bu işte mahir olduğunu bilip kendisine itimat etmek, terbiye ve terakki için şarttır.

İntisap, itaat ve samimiyet ister. Yolun gereklerini, mürşidin emir ve tavsiye ettiği vazifeleri gücünce yerine getirmeyen kimse, intisabında samimi değildir. İntisabı sahih ve sağlam hale getirmek için mürşitle aynı yolu, aynı ameli ve aynı hali bir derece paylaşmalıdır.

İntisap ölene kadar samimiyetle korunmalıdır. Kâmil mürşidi Allah için seven ve elinden tutan kimse, bu sevgiyi ve beraberliği hayatın her döneminde, acı-tatlı hallerinde muhafaza etmelidir.

İntisabın meyveleri

Bir mürşide intisap eden kimseyi, mürşidi Allah’ın bir emaneti olarak görür; sever, terbiye halkasına alır. Sadık mürid, mürşidin manevi evladı olur, onun ailesinden sayılır. Bu sayede bütün silsilenin bereketine kavuşur, manevi mirasına konmuş olur, feyizlerinden nasiplenir.

İnsan sevdiği ve tabi olduğu kimselerle haşrolur. Kıyamet günü Allahu Tealâ herkesi imamı ile birlikte huzuruna çağırır. Kâmil mürşide tabi olan kimse mürşidi ve onun bağlı olduğu veliler ordusuyla birlikte mahşere gelir. Veliler, kendilerine verilen şefaat yetkisini önce tanıdıklarına kullanırlar.

İntisap eden kimse bir cemaatin içine katılmış olur. Bu cemaat dua, göz yaşı, zikir ve tavsiye ile Allah yolunda birbirlerini desteklerler. Şeytana karşı siper olurlar. Cemaat halinde yapılan hayırlı amellerin sevabına bütün cemaat ortaktır. Bir kâmil mürşidin duaları içinde anılmak, onun yapmış olduğu zikir, amel ve hizmetlerden bir hisse almak mürid için en büyük kazançtır.

Dr. Dilaver Selvi


.

Miras Mevcut, Varisi Nerde?

Tarih30 Temmuz 2011, 01:40Editör

Peygamber varisleri Evliya üzerine güzel bir yazı..

Efendimiz s.a.v.'in sünnetini Kur'an'ın hayata indirilmiş, ete-kemiğe bürünmüş hali olarak tavsif etmek yanlış değilse, şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Şu anda elimizde Efendimiz s.a.v.'in mirası olarak Sünnet-i Nebeviyye eksiksiz biçimde mevcut bulunuyor. Zira geriye doğru kaç yüzyıl gidersek gidelim, geçmişimi...ze hayat verenin de aynı kaynak olduğunu tesbit etmek zor olmayacaktır. Öyle ise aynı hayat kaynağına sahip olduğumuz halde, geçmişimizi bugünümüzle kıyaslanamayacak şekilde adil, merhametli, dirayetli, seviyeli, bilgili, takvalı ve "muhteşem" kılan neydi acaba?

Bu sorunun tek cevabı olduğunu düşünüyoruz: Hayatın merkezinde ulemanın bulunması...

Yani Efendimiz s.a.v.'in mirası her zamanki zenginlik ve canlılığıyla varlığını muhafaza ediyor; ancak onu ehliyet ve liyakatle okuyan, değerlendiren, hayata intikal ettiren ve bize tekrar hayat vermesini sağlayan "Peygamber vârisleri" kadrosunda sıkıntı yaşıyoruz. Bir taraftan bu sıkıntı "kemiyet" boyutunda kendini gösterirken, diğer taraftan da o kadro ile toplumun ilişkilerinde yaşanan arızalar dikkatimizi çekiyor.

Şu bir gerçek ki, Kur'an'ı ve Sünnet'i hakkıyla anlamak, yaşamak ve topluma aktarmak, her şeyden önce bir birikim, seviye, ehliyet ve liyakat meselesidir. Geçmişte Kur'an ve Sünnet bizi dünyanın sayılı toplumlarının önderi yapmışsa, bunun temelinde ilim müesseseleri vardır; toplum ve devlet hayatımızın merkezini teşkil eden ilim müesseseleri...

Bugün yaşadığımız sıkıntıların kaynağında ise, o müesseselerin ve onlara vücut veren "Peygamber vârisi" ulemanın toplumsal hayatın merkezi ile irtibatının koparılmış olması yatmaktadır. Hal böyle olunca, Kur'an ve Sünnet adına konuşan, yazan, toplumu yönlendiren pek çok kimsenin "Peygamber vârisi" olma vasfından hayli uzak bulunması gibi bir garabetle karşı karşıya gelmemiz kaçınılmaz oluyor.

Tam bu noktada biraz durup, Efendimiz s.a.v.'in alimi oturttuğu konuma bir bakalım: Şöyle buyurmuş Alemlerin Efendisi s.a.v.: "Alimler peygamberlerin vârisleridir." (Değişik rivayet yolları ve lafızları için bkz. ez-Zeyla'î, Tahrîcu'l-Ahâdîs ve'l-Âsâr, 3/9 vd...)

Bu demektir ki Efendimiz s.a.v.'den bize intikal eden ne varsa hepsi üzerinde söz söyleme ve görüş beyan etme selahiyeti münhasıran O'nun vârisleri olan ulemanındır!

İlim, hayatımızın en önemli meselesiydi

Sahabe'den (Allah hepsinden razı olsun) Ebu'd-Derdâ hazretleri bir gün Şam mescidinde talebeleriyle otururken yanına bir adam geldi. Aralarında şu konuşma geçti:

- Ey Ebu'd-Derdâ! Peygamber s.a.v. şehrinden (Medine'den) buraya, senin Rasulullah Efendimiz s.a.v.'den işittiğini duyduğum bir hadisi senden bizzat dinlemek için geldim.

- Burada başka bir hacetin yok mu?

- Hayır.

- Ticaret için de mi gelmedin?

- Hayır.

- Sadece o hadisi benden dinleme arzusuyla mı geldin yani?

- Evet.

- Ben Rasulullah s.a.v.'in şöyle buyurduğunu işittim: "Kim ilim talebiyle bir yola girerse, Allah bu sebeple onu cennet yollarından bir yola sevk eder. Melekler kanatlarını ilim yolunda olan kimseye hoşnutlukla sererler. Göklerde ve yerde bulunanlar, (hatta) sudaki balıklar alim için dua ve istiğfar ederler. Alimin abide üstünlüğü, ayın ondördündeki dolunayın diğer yıldızlara olan üstünlüğü gibidir. Alimler peygamberlerin vârisleridir. Peygamberler miras olarak dinar ve dirhem (mal ve servet) bırakmazlar; ilim bırakırlar. Kim o ilmi elde ederse, çok büyük bir nasip elde etmiş olur." (Ebu Davud, Tirmizî, İbn Mâce, Ahmed b. Hanbel)

Peygamber - ilim ilişkisi

İlmin hayatımızın en önemli meselesi olduğunu söylerken dikkate aldığımız bir husus var: Allah Tealâ'nın, artırması için Efendimiz s.a.v.'in kendisine dua ve talepte bulunmasını istediği tek şey ilimdir. "De ki: Rabbim, ilmimi artır." (Tâ-Hâ, 114) emr-i ilahîsi, aynı zamanda Efendimiz s.a.v.'e, ümmetine bırakacağı mirasın artmasını talep etmesi anlamını da ihtiva etmektedir.

Zikrettiğimiz ayet-i kerime, peygamberleri "ilim sahipleri"nin önderleri olarak görmemizin de normal, hatta gerekli olduğunu göstermektedir. Elbette bıraktıkları tek miras "ilim" olan kutlu peygamberler silsilesi (hepsine selam olsun), bu özellikleri dolayısıyla ilmin menbaı ve ilim sahiplerinin gerçek üstadlarıdır.

"Allah şahitlik etti ki, gerçekten kendisinden başka ilah yoktur. Melekler ve ilim sahipleri de adaleti ayakta tutarak buna şahitlik ettiler. O'ndan başka ilah yoktur; O Azîz'dir, Hakîm'dir." (Âl-i İmran, 18)

Bu ayette "peygamberler"in ayrı bir zümre olarak zikredilmemiş olması, konumuz bakımından dikkat çekici bir durumdur. Allah Tealâ'dan başka ilah olmadığına şahitlik eden meleklerin yanında "ilim sahipleri"nin de zikredilmiş olması, peygamberlerin şahitliğinin öncelikle söz konusu olduğunu gösterir. Zira peygamberler dışındaki ilim sahipleri, ancak peygamberler vasıtasıyla Allah Tealâ'nın birliğine "şahitlik edecek" kesinlikte ilim elde edebilirler. Bu ayette peygamberlerin ayrı bir kategori olarak değil, "ilim sahipleri" zımnında zikredilmiş olmasının bize verdiği en önemli mesaj, ilmin ve alimin Allah Tealâ katında pek büyük bir ehemmiyeti haiz bulunduğudur.

Peygamber - alim karşılaştırması

Hakkında hadis alimlerinin, "manası doğrudur, ancak hadis olarak aslı ve senedi yoktur" dediği bir tesbit, konumuz bakımından "kelâm-ı kibar" olarak dahi önemli bir boyuta işaret ediyor: "Ümmetimin alimleri, İsrailoğulları'nın peygamberleri gibidir."

Yukarıda zikrettiğimiz "Alimler peygamberlerin vârisleridir." hadisi ile birlikte düşündüğümüz zaman görüyoruz ki, alimlerin toplum hayatında ifa ettiği fonksiyon, İsrailoğulları'na gönderilen nebilerinki ile aynıdır.

Bilindiği gibi İsrailoğulları'na Hz. Musa, Hz. Davud (ikisine de selam olsun) gibi kendilerine kitap verilen peygamberler (rasul) gönderildiği gibi, herhangi bir kitap verilmeksizin, sadece Hz. Musa'nın getirdiği Tevrat'ı ve şeriatı yürürlükte tutmak için gönderilen peygamberler (nebi) de gönderilmiştir. Hz. Süleyman, Hz. Zekeriyya, Hz. Yahya... bunlardandır (hepsine selam olsun).

İşte bu nebiler, İsrailoğulları'nın Tevrat'tan ve Hz. Musa a.s.'ın şeriatından unuttukları ve terk ettikleri şeyleri hatırlatmak, dini "tecdid" etmek ve İsrailoğulları'nı istikamet üzere tutmak için gayret göstermişlerdi.

Ümmet-i Muhammed'in alimleri de İslâm tarihi boyunca aynı görevi deruhte etmiş, dinin tecdidi, halkın irşadı ve yöneticilerin inzarı konusundaki sorumluluklarını yerine getirmişlerdir. Bu sebeple Efendimiz, alim ile abid arasındaki farkın, (bize yakınlığı ve ışığından istifademiz bakımından) ayın ondördü ile yıldız arasındaki fark gibi olduğunu belirtmiştir.

Ulema bu benzetme üzerinde dururken, şu noktaya dikkat çekmiştir: Abid yıldız gibidir. İbadetinden dolayı elde ettiği kemal ve nur kendisini aydınlatır, yüceltir; başkalarını aynı seviyeye yükseltmez. Alim ise ay gibidir. Işığını başkasından (Efendimiz s.a.v.'den) alır ve başkasına yansıtır.

Bununla birlikte, buradaki "alim"i, ilimle iştigal yönü ağır basan abid, "abid"i de ibadetle iştigal yönü ağır basan alim olarak anlamak en doğrusu olsa gerektir. Zira ilmiyle âmil olmayan kimselere zaten "alim" denmez.

Kemal de zeval de ulemaya bağlıdır

Ulemanın hayatımızdaki merkezî rolüne işaret eden iki hadis üzerinde durarak yazımızı nihayetlendireceğiz. Bunlardan ilki "tecdid hadisi" diye bilinen rivayettir: "Allah Tealâ bu ümmete her yüzyılın başında dinini tecdid edecek kimse(ler) gönderir" (Ebu Davud, el-Hakim, et-Taberanî).

Bu hadisten anladığımız odur ki, bu Ümmet'in dinî hassasiyetinde belli zaman aralıklarıyla bir takım aşınmalar, eksilmeler olacaktır. Halk arasında çabuk yayılan ve pek itibar gören "zaman değişiyor", "hangi devirde yaşıyoruz" gibi içi boş değerlendirmelerle kaybolmaya yüz tutan dinî kavram, kurum ve anlayışlar, yüz yılın başında yetişecek ehliyetli ve liyakatli ilim adamları eliyle yeniden ihya edilecek, aslî muhtevasına kavuşturulacaktır. Bu yönüyle bu Ümmet'in yetiştirdiği alimler, gerçekten de İsrailoğulları'nın nebilerinin yaptığını yapmışlardır, yapacaklardır.

Zikredeceğimiz ikinci hadis ise, bu Ümmet'in geride bıraktığı devirlere nazaran bize daha yakın gibi görünen bir durumu tasvir ediyor:

"Muhakkak ki Allah, ilmi insanlardan söküp almak suretiyle kabzetmez. Fakat ilmi, ulemayı almak suretiyle kabzeder. Ulema kalmayınca ilim de kalkar. Bu suretle hiç alim kalmayınca insanlar cahilleri rehber edinir ve (meselelerini) onlara sorar. Onlar da ilimsiz olarak fetva verir; hem kendileri sapar, hem de halkı saptırırlar." (el-Buharî, Müslim, et-Tirmizî, İbn Mace, Ahmed b. Hanbel...)

İşte bu durum Ümmet'in de insanlığın da felaketi demektir. Peygamberlere vâris olmaya hiçbir şekilde ehil ve layık olmayan insanların Din hakkında fetva vermeye, görüş belirtmeye, ahkâm kesmeye başlaması, gerçek ilim adamlarının aramızdan çekilip alınmasıyla olacaktır.

Kaynaklarımızda ilim öğrenmenin farz-ı kifaye olduğu yazar. Yani toplumda yeterli sayıda kimsenin ilimle iştigal etmesi, diğerlerini sorumluluktan kurtarır. Bu doğru bir tesbittir şüphesiz ve bugüne kadar da şöyle veya böyle süregelmiş bir durumu anlatmaktadır.

Bir de şu soru üzerinde düşünmeye ne dersiniz: Yeterli sayıda ve gerçek anlamda ilim adamı yetişmesi için toplum olarak, fert olarak üzerimize düşen sorumluluğu tam olarak yerine getirdiğimiz söylenebilir mi?

Elbette "Hiç Peygamber vârisi alim yoktur!" demek büyük bir yanlış olur. Onlar her zaman vardır ve var olmaya devam edeceklerdir. Problem onların sayısının ve etkinliğinin artması, kendilerinden beklenen irşad, ıslah, ihya, tecdid faaliyetlerini gereği gibi yerine getirmesinin imkânlarının oluşturulması noktasındadır.
 
Semerkand Dergisi

.

Mürşid-i kâmil yok mu diyenlere cevap ?

Tarih18 Temmuz 2011, 16:08Editör

Mürşid-i kâmil yok mu diyenlere cevaben kısaca aşağıdaki yazıyı okuyabilirsiniz...

Sual: (Günümüzde evliya, mürşid-i kâmil, dergâh, tarikat yoktur. Bunun için emîrlik sisteminden bahsedilemez. Durum böyle olunca, dinî anlamda, kimse kimsenin emîri değildir) deniyor. Dünya evliya zatlardan mahrum mudur? Böyle nasıl söylenebiliyor? Evliya olmayan, evliyayı bilebilir mi?
 

CEVAP
 

(Günümüzde evliya, mürşid-i kâmil yok) demek, hattâ mürşid olarak bilinen zatlara, mürşid değil demek çok yanlıştır. Dünya evliya zatlardan boş değildir. Belki azdır, hattâ çok azdır, ama mutlaka vardır. Yok demek, akıldan veya ilimden noksanlık alametidir. Din kitaplarında birler, üçler, yediler, kırklar, beş yüzler gibi adlandırılan Evliya zatlardan bahsedilir. Ebdal denilen evliya her zaman bulunur. Üç hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(40 kişi olan ebdallerin bereketiyle düşmana galip gelir, beladan kurtulursunuz.) [İ. Asakir]
 
(Her asırda salih zatlar vardır. Bunlar 500 kişi olup kırkı ebdaldir.)
 [Ebu Nuaym]
 

(Yeryüzünde her zaman [ebdallerden] kırk kişi bulunur. Her biri İbrahim aleyhisselam gibi bereketlidir. Bunların bereketiyle yağmur yağar.)[Taberani]
 

Peygamber efendimiz böyle buyururken hâşâ o nasıl yalanlanabilir?
 

Bu evliya zatları herkesin tanıması elbette zordur. Âlimlerimiz, (Allahü teâlâ, rızasını taatte, gazabını günahlarda, orta namazı beş vakit namazda, evliyasını halk arasında, Kadir gecesini Ramazan ayı içinde gizlemiştir)buyuruyor. Zaten ben evliyayım diyen, veli değildir. Evliya zatlar, kendilerini gizler. Bunun için evliyayı tanımak zordur. Ayrıca her asırda gelen büyük müceddid âlim evliya zatlar da vardır. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(Allahü teâlâ, her asırda dinini yenileyecek bir müceddid gönderir.) [Ebu Davud]
Müceddid zatları inkâr etmek daha kötüdür. Dini bid’atlerden temizleyen zatların geldiği nasıl inkâr edilebilir? Müceddid zatlar da mürşid-i kâmildir. Her zaman Ehl-i sünnet olan, doğru bir taife de [bir grup da] bulunur. Bunların başında mürşid-i kâmil bulunur. Bu taife kıyamete kadar devam eder. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
 

(Ümmetimden bir taife [grup], Allah’ın emriyle hak üzere hareket etmekte devam eder.) [Buhari]
 

Hak üzere olup da mürşidsiz bir taife, bir grup düşünülemez.
 

Mişkat-ül-mesabihdeki, (Ümmetim arasında, doğru yolda olanlar, her zaman bulunur. Onlara karşı çıkanlar, doğru yolda olan bu kimselere zarar veremez) hadis-i şerifi de gösteriyor ki, (Evliya yok, mürşidi-i kâmil yok, tarikat yok, emîr silsilesi yok) diyenler, mürşid-i kâmilin kıyamete kadar devam edecek olan grubuna asla zarar veremeyeceklerdir.
 

Dinimizin yayılması, her devirde farklı usullerle olmuştur. Eskiden tekke, dergâh olurdu. Tekke olmadan da bu iş yürütülür. Tekke yok, dergâh yok diye, mürşid-i kâmil yok demek ahmaklıktır. Mürşid-i kâmil, mutlaka bir tekkede, dergâhta oturan kimse değildir.
 

Mürşid-i kâmil, bütün sözleri, bütün işleri, İslamiyet’e uygun olan, İslâmiyet'i iyi bilen, derin Ehl-i sünnet âlimi demektir. 
(S. Ebediyye)
 

İnsanların Allahü teâlânın rızasını, sevgisini kazanmalarına vasıta olan zatamürşid denir. (İ. Ahlakı)
 

Dünyada böyle insan yok demek ilmî değil, indî bir görüştür. Nefis, kimseye tâbi olmak, itaat etmek istemez. Emîrsiz yaşamak ister. Hâlbuki dinimizde emîrlik çok önemlidir. 2-3 kişi bile olsa, biri emîr tayin edilir ve o Emîr’e uyulur. Bunun için Hazret-i Ali de, (Zâlim veya fâsık olsa da, başınıza bir emîr tayin edin! Emîrsiz olmak şeytanla beraber olmaktır) buyuruyor.
 
Kaynak : Dinimizislam


.

Hadislerde Tasavvuf

Tarih12 Mayıs 2011, 16:03Editör

Tasavvufta geçen bir çok edep ve adabın hadislerde ki bazı karşılıkları..

Tasavvufi düşünce ile ilgili olan hadislerden 40 tanesi şöyle sıralanabilir:

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyuruyor ki:

  1. “Gizli bir hazine idim, bilinmeyi sevdim ve mahlukatı yarattım” (hadisi kudsi)

  2. “Nefsini bilen rabbini bilir.”

  3. “Yer ve göğe sığmadım, mümin kulumun kalbine sığdım.”(Hadisi kudsi)

  4. “Küçük cihaddan büyük cihada dönüyoruz. Bu da kalp cihadıdır.”

  5. “Bir anlık tefekkür bir yıllık ibadetten hayırlıdır.”

  6. “Ölmeden önce ölünüz.”

  7. “Sen olmasaydın bu alemi yaratmazdım”(Hadisi kudsi)

  8. “Allah’ım beni fakir olarak yaşat, fakir olarak öldür.”

  9. “Allah her mahzun kalbi sever.”

  10. “Dünyayı dünya ehline bırakınız.”

  11. “Dünya bir leştir, onu isteyen köpektir.”

  12. “Üç şeye güvenilmez:Dünya, sultan, kadın.”

  13. “Açlık hikmettir.”

  14. “Hikmet on kısımdır. Dokuzu uzlette biri susmaktır.”

  15. “Selamet uzlettedir.”

  16. “Ben ilmin şehriyim, Ebu Bekir onun esasıdır.”

  17. Ebu Bekir, arkadaşım ve mağara dostumdur. dost edinecekseniz Ebu Bekir’i dost edininiz.”

  18. “Ben kimin mevlası isem Ali de onun mavlasıdır.”

  19. “Ben ilmin şehriyim Ali onun kapısıdır.”

  20. “Sözlerim şeriat, davranışlarım tarikat, halim hakikattır.”

  21. “Dostların arasındaki şeyh, ümmeti arasındaki Peygamber gibidir.”

  22. “Kırk gün ihlasla ibadet edenin hikmet menbaı kalbin diline ve oradan da ortaya çıkar.”

  23. “Fakirlik iftihar ettiğim bir şeydir.”

  24. “Mücahid nefsiyle cihad edendir.”

  25. “Bu ümmette otuz abdal vardır.”

  26. “Kuyruk ol baş olma.”

  27. “İlim bir noktadır, cahiller onu çoğalttı.”

  28. “Müminin kalbi Allah’ın evidir.”

  29. “Dünya ve içindekiler melundur ancak müminler ve Allah için yapılanlar müstesna.”

  30. “Fakirlerle birlikte oturup kalkmak tevazudandır ve üstün bir cihadddır.”

  31. “Üç şey gözün görme gücünü arttırır: Yeşil renk, akarsu ve güzel yüze bakmaktır.”

  32. “Allah’ın yarattığı ilk şey benim nurumdur.”

  33. “Yıldızlar gök ehlinin emenı, ehl-i beytim ise ümmetimin emanıdır.”

  34. Sufileri ve hırkalarını tenkit etmeyiniz, Çünkü onların ahlakı nebilerin ahlakı, elbiseleri de nebilerin elbiseleridir.

  35. “Bildiği ile amel edene Allah bilmediğini öğretir, bilmediğine onu varis kılar.”

  36. “Müminin ferasetinden sakınınız. Çünkü o Allah’ın nuru ile bakar.”

  37. “Tefekkür gibi ibadet yoktur.”

  38. “Zikrin en hayırlısı, gizli olandır.”

  39. “Onlar ( Allah dostları) öyle kimselerdir ki görüldükleri vakitte Allah hatırlanır.”

  40. “Sizden biriniz (hakkında) ’ muhakkak o ( iman eden kişi) delidir’ denilinceye kadar  (denilmedikçe, kamil manada) iman etmiş olamaz.”

Kaynak:


.

Himmet nedir?

Tarih03 Mayıs 2011, 01:10Editör

Tasavvufta önemli bir yeri olan manevi yardım yani himmet konusu..

Üzerinde çokça tartışılan kavramlardan biri de himmet. Tasavvufî yaşantı sahiplerinin sıkça kullandığı himmet nedir? Niçin tartışma konusu yapılıyor, neresi yanlış anlaşılıyor? Himmet kavramını kullananlar niçin ve nasıl kullanıyor?..

Üzerinde çokça tartisilan kavramlardan biri de himmet. Tasavvufî yasanti sahiplerinin sikça kullandigi himmet nedir? Niçin tartisma konusu yapiliyor, neresi yanlis anlasiliyor? Himmet kavramini kullananlar niçin ve nasil kullaniyor?

Himmet, kelime manasiyla kalbi, iradeyi, duygu ve düsünceyi bir noktaya toplayip, tek hedefe yönelmek demek. Kelime kökü Arapça “hemm”. Hemm, iyi olsun kötü olsun, herhangi bir seyi yapmaya yönelmek, himmet ise, kiymetli, serefli ve güzel seylere yönelmek manasini tasiyor.

Kelime manasiyla düsündügümüzde, her in-sanin azmettigi ve gayretini yönelttigi bir hedefi mevcut. Insanlarin kimi sadece karnina, kimi de kalbine yöneliyor. Herkesin kiymeti de yöneldigi seye göre ölçülüyor. Buradan hareketle, derdi yalnizca dünya olanin Allah katinda hiçbir kiymeti olmaz. Hedefi Allah rizasi olanin ise, kiymeti kelimelerle ölçülemez.

Bugün günlük hayatimizda himmet deyince akla yardim ve destek geliyor. ‘Falanin himmetiyle müskilim çözüldü’ derken, bana sagladigi destekle sikintidan kurtuldum demeyi kastediyoruz. Böyle bir himmeti inkar eden yok. Çünkü bütün insanlik, birbirine muhtaç bir halde yaratilmistir. Zayiflar güçlülere, fakirler zenginlere, hastalar doktorlara, cahiller alimlere muhtaç edilmis; kendisine maddi-manevi imkan ve nimet verilenler de, onu muhtaçlara ulastirmakla görevlendirilmistir.

Velilerin Himmeti

Çokça tartisilan velilerin ve kâmil mürsidlerin himmeti meselesine gelince; buna mürsidin teveccühü, manevi tasarrufu, nazari, feyzi ve duasi da denir.

Velilerin uzaktaki kimselere himmet etmesine ve tasarrufta bulunmasina bazilari itiraz ediyor. Mesele, ruhani alemde ruh vasitasi ile cereyan ettigi için, maddi sartlara mahkum olmus akil onu anlamakta zorlaniyor. Çünkü bu himmet ve yardim farkli boyutlarda, bilinen zaman ve mesafe ölçüleri disinda tezahür ediyor. Bu nedenle onu bizzat tecrübe etmeyenler, olduguna inanmak ve olayi anlamak için delil ve izah istemekteler. Bunda haklilar. Biz de meseleyi isin ehline ve onu tecrübe edenlere soracagiz. Bu konudaki delilleri ortaya koyacagiz. Yanlis anlama ve uygulamalari tesbit edecegiz.

Tasavvuf erbabina göre himmet; kulun kendisini veya baskasini bir hayra ulastirmak, bir serden korumak veya bir kemâli ele geçirmek için bütün ruhanî gücünü kullanarak kalbiyle Cenab-i Hakk’a yönelmesidir. (Cürcani)

Himmet, ilahi nurla temizlenmis ve takva ile yücelmis ruhlarin Allah’in izniyle muhtaç kullara yardim etmesidir. Bu âli ruhlar zamana bagli degildir, mekan ile sinirlanmazlar. Maddi sartlar en-gel olmaz onlara. Himmet, kâmil velilere emanet edilmis ilahi bir nurdur. O nur ile yol alir, hak yolcularini terbiye ve takviye ederler.

Himmet, Allah’in bir rahmetidir. Himmet ehli, bir rahmeti yerine ulastirmakla görevli Allah’in dostudur. Kur’an ifadesiyle onlara “cündullah (Allah’in askerleri)” denir. Sayilarini, yerlerini ve görevlerini ancak Allah bilir. (Müddessir/31) Onlar, meleklerden ve kâmil müminlerden olusur. Cenab-i Hak, onlar vasitasiyla dilediklerine yardim edip, müsküllerini çözer. Aslinda kuluna destek veren ve müskülünü çözen Allah’tir. Peygamber olsun, veli olsun, diger varliklar vasitadan baska bir sey degildir. Bu hakikati Rasulullah (A.S.) Efendimiz söyle ifade buyuruyor: “Asil veren Allah’tir, ben ise verileni taksim edip yerine ulastirmakla görevliyim.” (Buhari, Müslim)

Ilahi Ikram

Müttakilere Allah tarafindan verilen bir sermaye, ilahi bir emanettir himmet. Allah’in sevdiklerine ikrami, ilahi askin meyvesi, takva sahiplerine bir hediyedir. Allahu Tealâ, sevdiklerine yaptigi bu ikrami meshur bir kudsi hadiste söyle bildiriyor:

“Ben, farz ve nafile ibadetlerle bana yaklasan kulumu sevdigim zaman, onun gören gözü, isiten kulagi, tutan eli, yürüyen ayagi olurum. O benimle görür, benimle isitir, benimle tutar, benimle yürür. Bana siginirsa onu himaye ederim. Benden bir sey isterse kendisine veririm.” (Buhari, Ibnu Mace, Ahmed)

Iste velilerin ulastigi bütün keramet ve himmet bu hadiste özetleniyor. Bu hadiste Allah dostlarina verilen imkan ve yetkilerin ne boyutta oldugunu büyük müfessir Fahruddin Razi’den dinleyelim:

“Insan büyük bir baglilik ve samimiyetle Allahu Tealâ’ya itaate devam ederse, Allah’in, onun gözü ve kulagi olurum buyurdugu bir makama yükselir. Allah’in celal nuru kul için bir kulak olunca, o yakini isittigi gibi uzagi da isitir. Bu nur onun için bir göz olunca, yakini gördügü gibi uzagi da görür. Ve yine bu nur kul için bir el olunca, o elin zora, kolaya, yakindakine, uzaktakine, her seye gücü yeter.” (Mefatihu’l-Gayb)

Iste kâmil bir veli, darda kalip kendisinden yardim isteyen bir mümine ilahi izinden sonra bu nur ile yardimci olmaktadir. Mesafe ne olursa olsun, kalbi ilahi nur ile cilalanmis kamil bir veli, Allah’in izni ve dilemesiyle dünyanin her yanini görebilir, her sesi isitebilir, her yana el uzatabilir. Bu, Allahu Tealâ’nin diledigi kullari için kolay ve mümkün. Ancak bu nimeti kime, ne zaman, ne ölçüde verecegini Cenab-i Hak tayin eder.

Himmet Samimiyet ve Edebe Baglıdır

Allah’in rahmetini çeken en güzel sebep, kalbin samimiyetidir. Allahu Tealâ, isteginde samimi olmayan gafil kalbin duasini isitir, fakat kabul etmez. Arzu ve istediginde samimi, sabirli ve azimli olan kimsenin ise eli bos dönmez. Büyük veli Abdulkerim el-Cilî (K.S.), “Insan-i Kamil” kitabinda, bütün basarinin himmetteki samimiyete bagli oldugunu belirtiyor ve ekliyor:

“Isteginde samimi olan kimsenin iki alameti vardir: Yöneldigi ve istedigi seyin olacagina kesin olarak inanmak ve gücü nisbetinde istenen seylerin geregini yapmak. Hali böyle olmayan kimseye himmet ve azim sahibi denmez. O sadece bos temenniler ile avunan ve davasinda yalanci olan biridir. Böyle bir kimse aradigini bulamaz, sevdigine kavusamaz. Onun hali, elinde kalemi, kagidi olmayan, okuma ve yazmasini da bilmeyen bir kimsenin mektup yazmaya kalkmasina benzer. Bu durumda olan birisi mektubu nasil yazacak? O, bu sekilde niçin mektub yazmak istiyor ki?”

Himmet Kaderle Sınırlıdır

“Rasulüm de ki: Ben, Allah’in dilediginden baska kendime herhangi bir fayda ve zarar verecek güce sahip degilim.” (A’raf/188) ayet-i kerimesi, her seyin Yüce Allah’in takdirinde oldugunu belirtiyor. Büyük arif Ibnu Atâ (K.S.) Hikem adli eserinde der ki: “Himmetler ne kadar büyük ve hizli olursa olsun kader sinirlarini geçemez.”

Kâmil mürsid, müridin istegine degil, Allahu Tealâ’nin onun hakkindaki takdirine bakar. Bir çesit kader vardir ki onun gerçeklesmesi Allah tarafindan kesin hükme baglanmistir. Bu hükmü verilen seyin gerçeklesmesi kaçinilmazdir ve onu dua ve himmet degistiremez. Bir çesit kader de vardir ki, onun gerçeklesmesi bazi sebeplere baglidir. Iste dua, himmet ve sadaka bu kisimda fayda verir.

Hal böyle olunca, bazilarinin: “benim mürsidim gavstir, Allahu Tealâ’dan her ne isterse olur; bir bakista kâfiri mümin, fasigi muttaki eder, tek basina bir orduyu yener!” demesi dogru degildir. Bunlar Allahu Tealâ’nin kudretinde olan seylerdir ve zaten Allah dostlari, hep ilahi murada uygun seyleri isterler. Bu konuda büyük veli Mevlâna Halid Bagdadî (K.S.), kendisinden neslinin devami için dua ve himmet isteyen Akka valisi Abdullah Pasa’ya su cevabi gönderir:

“Biz kendimizi himmet ehli görmüyoruz. Ancak, öyle olsa bile, istenilen seyin kaza-i muallak (meydana gelmesi sebeplere baglanan bir kader) oldugu anlasilmadan himmet kullanilmaz. Kesin olan kaderi (kaza-i mübrem), degil veliler, peygamberlerin himmeti bile degistiremez. Onun sonucuna riza gösterip Allahu Tealâ’ya teslim olmak gerekir. Sunu belirtelim ki, velileri inkardan sakinmak vacip oldugu gibi; onlar hakkinda, imani bozacak kabullenislerden sakinmak da vaciptir. Bu asiri ve tehlikeli inanislar, daha çok velilere güzel zan ve asiri muhabbet besleyen kimselerde oluyor. Unutmayin ki, seytan hile ve düzen sahibidir; insani helake götürecek her yolu dener.” (Mektubat-i Mevlâna Halid, 7. Mektup)

Himmet Nefse Degil, Hikmete Uygun Olur

Arifler Allahu Tealâ’nin hikmetine asiktir. Islerin görünen tarafina degil, sonucuna bakarlar. Onlar kendileri ve talebeleri için hep Allah’a yaklastiracak sebepleri ararlar. Kulun Allahu Tealâ’ya yaklasmasi, nefsinin terbiyesine baglidir. Bu terbiye bazen sihhat ile, bazen de hastalik ile gerçeklesir. Bazi kalb hastaliklarinin tedavisi fakirlik, yalnizlik ve çaresizlik ile olur. Kalp katiligi ve gafletin giderilmesi için bazen aci tecrübeler gerekir. Mürid bunlari bilmez ve bir sikintiya düsünce, kurtulmak için mürsidinden himmet ve dua ister. Mürsid feraset nuru ve ilahi bir ilimle, o sikintinin müridin derdine ilaç oldugunu görür ve onu Allah’a yaklastirdigini bilir; kisaca “dua ederiz” der. Mürid de, o derdin hemen bitecegini düsünür. Halbuki mürsid-i kâmil, Allahu Tealâ-’dan o sikintinin devamini istemektedir. Çünkü, müritteki gafletin ilaci o sikintinin içindedir. Hastaya ilacini içirmemek dostluk degil, ihanet olur.

Önce Hizmet, Sonra Himmet

Mürid: “himmet efendim!” dedikçe, mürsid: “önce hizmet evladim!” der. Arifler demislerdir ki: Mürsidin himmeti, müridin gayretine göre olur. Tarlasinda güzel ekin isteyen bir kimseye düsen ilk is, tarlayi temizlemek ve uygun tohumu oraya güzelce ekmek, pesinden de gerekli sulamayi yapmaktir. Bundan sonrasi elini açip hayirlisini istemek zamanidir. Bunlari yapmayan bir kimse, dünyadaki bütün velileri dolassa ve iyi mahsul için dua talep etse, tarlasinda ekin degil, ancak diken biter.




.

Mürşid ile Tevbeye Mecburmuyuz?

Tarih03 Mayıs 2011, 00:55Editör

Mürşid ile Tevbeye Mecburmuyuz? başlıklı günümüz dünyasında önemli bir yeri olan konuyu ele alan ilahiyatçı yazarın güzel bir makalesi...

“Bir mümin, diğer mümin kardeşine: “Gel, bir Allah dostunun elinde tevbe et, istikamet bul.” diye tavsiyede bulunduğunda bazıları bu daveti hoş görmekte. Bazıları ise: “Ben tek başıma tevbe edemez miyim? Tevbe için başkasına ne hacet? Tevbe için tekkeye-Mekke’ye gitmenin ne gereği var? Ayrıca mürşidle tevbe dinde var mı? Allah ile kul arasına kimse giremez.” diye itiraz ve tenkitte bulunmaktalar. İlk bakışta çok makul gözüken bu itiraz ve tenkit gerçekte ne kadar haklı?…

Bir mürşidle tevbeye davet eden kimsenin davet ettiği mürşid kâmil ve kendisi de samimi ise, bu davetiyle sevap kazanır. Davetine uyan ve tevbe edip istikamet bulan kimsenin işlediği hayırlardan bir hisse de kendisi alır. İtiraz ve tenkid edenin ise ona bir zararı olmaz.

Böyle bir daveti kabul etmeyenlerin bir kısmı mazur, bir kısmı sorumlu olurlar.

Mazur olan kimse, tevbe etmeye karşı çıkmaz, tevbenin farz olduğunu bilir. Allah dostlarını sever, sevilmesi gerektiğini söyler ve onlarla beraber olmayı ister. Fakat bu zamanda gerçek mürşid kalmadı diye daveti ihtiyatla karşılar.

Bu kimsenin imandan değil, ihsandan zararı vardır. Yani kâmil mürşidle elde edeceği büyük menfaatları farkedemediği için birçok hayırdan mahrum kalır. Ancak güzel niyeti ve edebinin kendisini bir gün o cevherle buluşturması umulur.

Sorumlu olan kimse ise ya cahil, ya da bilen birisidir. Cahil kimse, dinde olan bir şeye yok demekle veya hayrı şer, şerri hayır görmekle mesul olur. Bilenin ise benlik ve kibri kalbini öldürür. Bu kimse yalnızca kendi bildiğini hak görür, başkasına hak vermez. Önüne konan ayeti kendince yorumlar, hadisi inkara gider, alimlerin sözlerini küçümser, hep ben bilirim der ve hayra yönelen kimsenin yolunu keser. Bundan dolayı mesuldür.

İstiğfar ve Tevbe aynı şey değil

Önce şunu belirtelim ki, hepimiz Yüce Allah’a istiğfar ve tevbe etmekle mükellefiz. İkisi de farzdır.

İstiğfar, Allahu Tealâ’dan affını istemek, bağışlanmayı istirham etmektir. Bu dil ile yapılır, sonuç Allah’a bırakılır. Tevbe ise değişmektir. Tevbe, ölü kalbi diriltmektir. Tevbe, bozuk hali ve kötü arkadaşı terketmektir. Tevbe, kötülüklere iyilik diye sarılmış nefsi ıslah etmektir. Tevbe, özü, sözü ve her yönüyle Allah’a dönmektir. Tevbe, nefis, şeytan ve kötü şartlarla mücadele etmektir. Tevbe, Yüce Allah’ın seveceği bir hale gelmektir. Bu ise hem dilin, hem kalbin, hem de bedenin işidir.

İstiğfar tek başına yapılabilir, fakat tek başına tevbe yapmak ve o tevbeyi korumak dünyanın en zor işidir. Bunun için Yüce Rabbimiz:

“Ey iman edenler! Hep birden Allah’a tevbe ediniz ki, kurtuluşa eresiniz.” (Nûr/31) uyarısında bulunmuştur. Ayrıca Allahu Tealâ takvaya ulaşmak ve güzel edebi korumak için yardımlaşmamızı (Maide/2), kendi yolunda toplu halde, birlik ve dirlik içinde olmamızı istiyor. (Âl-i İmran/102-103) Takvaya ulaşmak ve istikameti korumak için sadık kulları ile beraber olmamızın gerektiğini belirtiyor. (Tevbe/119)

Tevbe, ancak cemaatle kolay

Mürşid deyince cemaat akla gelir. Mürşid-i kâmilin imam olduğu cemaatin niyeti ve hedefi dinin ihyası ve Allah’ın rızasıdır. ‘Gel mürşid elinde tevbe et!’ demek, ‘gel şeytana karşı cemaat kalesine gir, nefsin hücumuna karşı müminleri siper et, onların dua ve sevgisi ile kendini koruma altına al, Allah yolunda kardeşlerinle kuvvetlen, dağınıklık ve yalnızlıktan kurtul!’ demektir.

Müminlerin en temel işi, günahlardan temizlenmektir. Bu ortak bir vazifedir. Efendimiz (A.S.) bu vazifemizi şu temsille belirtiyor: “Müminler, iki el gibi devamlı birbirlerini temizlerler.” (Zebidî, İthafu’s-Sâde)

Ayrıca, hadis-i şeriflerde Allah yolunda birlik ve dirlğin insanı nasıl dirilttiği, yalnız kalanın ise nasıl felakete gittiği şöyle anlatılmıştır:

“Sizin cemaat halinde olmanız gerekir. Ayrılıp tek başına kalmaktan sakının. Şüphesiz şeytan, tek kalanla beraberdir (onu kolayca etkileyip, kalbine vesvese verir). İki kişiden ise çok uzak durur. Kim iman selâmeti ile ölüp cennetin tam ortasında olmak istiyorsa, cemaate yapışsın. Kimi iyilikler sevindiriyor, kötülükler üzüyorsa, o gerçek bir mümindir.” (Tirmizî, Ahmed, Hakim)

“Şüphesiz Allahu Tealâ, ümmetimi dalâlet (sapık fikir ve fitne) üzerinde bir araya getirmez. Allah’ın eli (rahmet ve desteği) cemaatle birliktedir. Kim cemaatten ayrılırsa ateşe gider.” (Tirmizî, Tabaranî)

“Hiç şüphesiz şeytan, cemaatten ayrılan kimseyle beraberdir. Onun içine yerleşip, istediği yola çeker.” (Beyhakî,Tabaranî)

“Şüphesiz müminlerin birbirlerine yaptıkları dualar onları destekler.” (Ahmed, Darimî)

Günah çıkarma hezeyanı ve Mürşidle tevbe

Allahu Tealâ’dan başka kimseye el açılıp ‘günahımı affet’ denmez. Peygamberler dahil, kimsenin böyle bir yetkisi ve görevi yoktur. Eğer bir kimsenin şahsına karşı bir kusur işlemişsek kendisinden özür dileriz, bizi affetmesini istirham ederiz. Bu şahısla ilgili bir hak olduğu için böyle yapılır. Bunun ötesinde hiç kimsenin Allah’a karşı yapılan kusurları affetme, temizleme görevi ve yetkisi yoktur. Ancak, günahkâr bir insanın tevbesine yardımcı olmak vardır. Bu yardım, günaha düşeni uyarmak, gıyabında hayır dua etmek, onun için Allah’a istiğfar ve gözyaşı dökmek şeklinde olur. Cenab-ı Hak, günahla nefsine zulmeden kullarına en güzel tevbe şeklini şöyle tarif etmiştir:

“Eğer onlar kendilerine zulmettikleri zaman sana gelseler de Allah’tan bağışlanmayı dileseler, Rasul de onlar için istiğfar etseydi, Allah’ı ziyadesiyle affedici ve esirgeyici bulurlardı.” (Nisa/64)

Demek ki ümmet için en hayırlı tevbe, Allah’ın Habibi Hz. Peygamber’in (A.S.) huzurunda yapılan, onun da şahitlik yaptığı, ayrıca dua ve istiğfarla desteklediği tevbedir. Büyük müfessir Fahruddin Razi (Rh.A.) bu ayetin tefsirinde der ki:

“Hz. Peygamber ile birlikte yapılan tevbenin bir faydası da, tevbe yapanın istiğfarındaki gaflet ve kusurlarının Hz. Peygamber’in istiğfarı ile giderilmesi ve ilâhî huzura sahih ve sağlam bir tevbe olarak ulaşmasıdır. Çünkü kendileri için istiğfar eden Peygamber’i Allahu Tealâ seçmiş, onu vahyi ile şereflendirmiş, kendisi ile kulları arasında bir elçi yapmıştır. Bundan dolayı, onun şefaat ve vesilesiyle huzuruna gelen bir şeyi geri çevirmemektedir.” (Tefsir-i Kebir)

Bugün yeryüzünde Allahu Tealâ’nın şahidi ve halifesi sıfatını taşıyan, Rasulullah’ın (A.S.) vârisi ve ümmetinin terbiyecisi olan kâmil mürşidler de, ümmetle yaptıkları tevbe ve istiğfarda Efendimiz’in ayette anlatılan sıfatını temsil etmektedir. Kâmil mürşidler, kulların Allah Tealâ’ya yönelişlerine şahid olmakta, tevbelerinin kabulü için ayrıca yüce huzurda yalvarmaktadırlar. Kâmil mürşidler naz makamında niyaz ettikleri için, onlarla birlikte yapılan tevbeler Allah katında daha sevimli ve daha temiz bir amel olarak kabul görmektedir.

Bir Allah dostunu şahit tutarak yapılan tevbede, tevazu ve yakaran kalp vardır. Bu durumda insan, kibrini kırmış, nefsini zelil etmiş, acizliğini anlamış, hiçliğini görmüş, ihtiyacını bilmiş ve ilacına koşmuş olmaktadır. Böyle bir tevbeyi hafife almak münafıkların sıfatıdır ve o kimsenin şu ayette anlatılan kimselerden olmasından korkulur:

“Onlara: ‘Gelin, Allah’ın Peygamberi sizin için mağfiret dilesin.’ denildiği zaman başlarını çevirip kaçarlar ve sen onların kibir içinde uzaklaştıklarını görürsün.” (Münafikun/5)

Hz. Rasulullah’ın vârisi kâmil bir mürşidin nezaretinde Allah’a yapılan tevbeyi hıristiyanların papaz önünde günah çıkarma hezeyanına benzetenler, tevhid dinini, Kur’an’ın hedefini, Sünnet’te uygulanan bey’atların hikmetini ve tasavvufun edebini bilmiyorlar demektir. Tasavvuf büyükleri, elinden tutan kimse ile şu şekilde tevbe etmektedir:

“Ya Rabbi! Bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha ben yapmayacağım.”

“Müminlerin günahları için istiğfar et!”

Takvaya ulaşmak ve marifetullahı tahsil etmek için kendisine bey’at ve intisab edenlere mürşid-i kâmilin istiğfar etmesi, Kur’an-ı Hakim’in emri ve edebi gereğidir. Cenab-ı Hak, Rasulullah (A.S.) Efendimize şöyle emir vermiştir:

“Ey Peygamber! İnanmış kadınlar bey’at için sana geldiklerinde bey’atlarını kabul et ve onlar için Allah’tan mağfiret dile. Şüphesiz Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir.” (Mümtehine/12)

“Rasulüm! Hem kendi kusurun, hem de erkek ve kadın müminlerin günahları için istiğfar et!” (Muhammed/19)

Hiç bir mümin, intisab ve tevbe için elini tuttuğu bir kâmil mürşide: ‘Ben şu şu günahları işledim; beni affet, günahlarımı temizle, beni cehennemden kurtar, cennete koy!’ demez, diyemez. Ancak: ‘Ben Rabbime dönmek, rızasına yönelmek istiyorum; seni bu yolda kendime delil ve imam seçiyorum. Sen de bu amelime Yüce Rabbim huzurunda şahit ol ve affım için O’na yalvar da kalbime nur, gönlüme sürur versin, günahımı affetsin. Beni taatında muvaffak etsin.’ der.

Başkası için yanmak ve ağlamak peygamber ahlâkıdır. Allah dostlarının en güzel ahlâkı budur. Onlar kendileri için yaşamazlar. Onlar yüce Allah’ın yoluna canlarını kurban etmişlerdir. O’nu tanımak, sevmek ve zikretmek isteyenlere her şeylerini verirler. Bu, kalbi ihya olmuş ariflerin mesleğidir.

Kendi perişan haline bir damla göz yaşı dökemeyen günümüz insanı, başkası için nasıl ağlasın ve niçin ağlanacağını ne bilsin? Bizim için ağlayacak bir göz bulmaya mecbur değil miyiz?

Dr. Dilaver Selvi


Ek bilgi;

 

Tövbe Allah'a edilir, ama bir evliyanın şahitliğinde ve duasını alarak tövbe etmekte çok büyük bir nimettir, çünkü Buhari'de geçen bir Kudsi hadiste Allah (cc) "Ben kulumu sevdiğim zaman, onun işiten kulağı, gören gözü, tutan eli, anladığı kalbi olurum. Benden bir şey isterse, istediğini veririm. Bana sığınırsa kendisini korurum." (Buhari, İbn Mace, Beyhaki)

Tek başınada tövbe edilir, ama bir velinin vesilesi ile duasını alarak tövbe etmekte aliyyul ala, nur üstüne nur ve çok büyük nimetlere kapı açar..

İşte Allah'ın sevdiği dostu ile tövbe etmenin birçok nimetinden biri budur.. Onun için bu fitnenin, ateşin her yeri kuşattığı devirde bu büyük nimetin değerini bilmek lazımdır.

Allah Resulu (sav); "Ahir zamanda imanı elde tutmak, kor ateşi elde tutmak gibidir.." buyurmuş. 

Günümüzde insan bir kelime ile dahi dinden çıkıyorda, Allah muhafaza farkına varmıyor, imanı elden giden insana namaz, niyaz hiç birşey fayda vermez... İmansız giden insan ebedi olarak cehennemden çıkamaz. Çünkü iman bir bütündür..

Kütübü Sittede geçen şu hadis kısa ve öz olarak durumu izah etmektedir..

Avf Bin Malik El Esedi (ra) anlatıyor;

"Yedi veya sekiz kişi Resulullah'ın (sav) yanında idik. Bir ara Efendimiz (sav):

- Allah'ın Resulüne biat etmiyecekmisiniz? diye sordu.

Bunu üç defa tekrarladı. Bizde gerçi yeni biat yapmıştık ama Resulullah (sav) ısrar edince tekrar toplanıp biat için ellerimizi uzattık:

- Ya Resulullah! Biz sana biat etmiştik. Şimdi ne üzere biat edelim dedik. Resulullah (sav):

- Allah'a ibadet edip hiçbir şeyi ona ortak koşmamanız ve beş vakit namazı kılmanız üzere! Buyurdu. Ardından gizli bir sesle:

- İnsanlardan hiçbirşey istememek üzere! diye ekledi.

O gün orada biat edenlerden bazılarını gördüm; yolda kamçısını düşürüyordu da Resulullah'a (sav) verdiği sözü bozmamak için hiç kimseye, "Şunu bana verir misin?" demiyor; bilâkis bineğinden inip kendisi alıyordu."

Kaynak: Müslim, Zekat, 108; Ebu Davud, Zekat, 27(no:1642); Nesai, Salat, 5; İbn Mace, Cihad, 41(no:2867)

 

Şimdi burada sahabe-i kiram efendilerimiz farz olan namaz kılma eyleminin sözünü Peygamber Efendimize mi veriyor? Nasıl ki namaz kılmakta Allah cc için yapılan bir ibadetse, tövbe etmekte Allah cc için yapılan bir ibadettir. 

"Ya Rabbi bütün yapmış olduğum günahlardan ben pişmanım, keşke yapmasaydım, inşaAllah birdaha ben yapmayağım." şeklinde ki tövbe etmek eylemi ile namaz kılmak eylemi arasında ki fark nedir? 

Ehli sünnet inancına göre; Namaz kılmakta farzdır, günahlardan tövbe etmekte farzdır. Şimdi sanırım tövbe almak tabirinin, yani Peygamber Varisi bir kamil mürşid ile birlikte tövbe etmenin aslında sünnet olduğunu buradan da anlayabiliriz.



.

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI

Tarih28 Nisan 2011, 19:04Editör

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI hakkında güzel bir makale..

Allah'ın İnsanlığa İkramı: ALLAH DOSTLARI

Tasavvufun, tarihte oynadığı rolün önemi çok büyüktür. Çünkü, müslüman toplumların tarih boyunca yaşadıkları bunalım ve çalkantı dönemleri, tasavvuf büyüklerinin davet ve irşad faaliyetleri sayesinde aşılmıştır. Kalplerin Allah’la, toplumun ahlâkla irtibat ve ilgisinin azaldığı, batınî hastalıkların iyice yayılarak, tamah ve ihtirasın gözleri bürüdüğü zamanlarda, imdada yetişen hep onlar olmuştur.

Allah dostları, bu dünyaya hizmet etmek için geldiklerini düşünmektedirler. "Siz insanların iyiliği için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz” (Al-i İmran, 110) ayetinin övdüğü kimselerden olmak için insanlara hizmeti tercih etmişlerdir. Rasullulah s.a.v. Efendimiz’in, "İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır.” (Tebaranî; İbnu Ebi’d-Dünya) hadisindeki ‘hayırlı insan’ olmayı hayatlarının prensibi edinmişlerdir.

İNSANLIĞIN HİZMETKÂRLARI

Allah dostları, ilim öğretmekten ilim ehlinin ihtiyaçlarını karşılamaya, fakir, yetim ve garipleri gözetmeye, hastaları ziyaret edip, gerektiğinde savaşa gitmeye kadar her hizmete talip olmuşlardır. Cami, aşevi, okul, hastane ve misafirhane gibi hayır kurumlarının da inşasında öncülük etmişlerdir. Onlar, vakıf insanlar olarak tanınırlar.

Maddi-manevi neye sahip iseler, hepsini Allah yolunda harcayıp ahiret sermayesi yapmışlardır. İslâm alemindeki vakıfların çoğu, sufilerin başında bulunduğu hizmet birimleri idi. Günümüze kadar gelen bu hizmet kervanı, ancak gönlü zengin, eli açık, mert ve cömert insanlar tarafından yürütülmüştür.

Allah dostları, halka hizmeti ve insanların yükünü çekmeyi peygamberlerin başta gelen sünnetlerinden görüyorlardı. Bu sünneti ihya etmek için sadece mallarını değil, canlarını bile veriyorlardı. Herkesin hayranlıkla andığı büyük veli Cüneyd-i Bağdadî k.s.şöyle der: "Sufi ,toprak gibidir. Üzerinde iyileri de kötüleri de taşır. Bulut gibidir, herkesi gölgelendirir. Yağmur gibidir, herkese rahmet olur, fayda verir.

Üzerine her türlü pislik atıldığı halde, bu pislikleri içinde eriten, temizleyen ve içinden güzel şeyler bitiren verimli toprak gibidir.” Büyük veli Sehl b. Abdullah k.s. da sufiyi şöyle tanıtır: "Sufi, herkese kanını helal, malını mübah gören kimsedir. Yani sufi, neyi varsa onu Allah için başkalarına feda eden kimsedir.”

Gerçekten de onlar, davet ve irşatlarında, mümin-kâfir bütün insanlığa bir aile gibi bakıp, bu ailenin bütün fertlerini muhatap almışlardır. Herkese, şefkatle, ayrım yapmadan muamele etmişlerdir.

Çünkü onlar Rasulullah s.a.v. Efendimiz’in ahlâkını temsil ediyorlardı. Efendimiz s.a.v.’in,bütün insanlara peygamber gönderildiği gibi, onun vârisi olan bu kâmil insanlar da bütün insanları muhatap alıyorlardı. Allah dostları, İslâm’ı aşk ile yaşayıp yaymaya, kalbleri fethetmeye çalıştılar. İnsanları Allah için sevip, ilâhi dava uğruna kendilerini feda ettiler.

İnsanların önünde maddi ve manevi güzelliklere ayna oldular. Sevenlerine asla ihanet etmediler. Onlara da Allah için sevmeyi öğrettiler. Kötü sıfatlarını değiştirdiler, kendilerine benzettiler. Allah dostlarındaki edeb ve güzel ahlâkı gören müslümanlar dinlerini daha iyi tanıdılar. Müslüman olmayan pek çok kimse de İslâm’a girdi. Onların vefatlarına müslümanlar da, müslüman olmayanlar da ağladı.

Çünkü, kâmil insanlar bütün insanlığın ortak değeri güzel ahlâkı temsil ediyorlardı. İmam Şaranî k.s. naklediyor: "İmam Ahmed b. Hanbel r h.a. vefat ettiğinde, yahudi, hıristiyan ve mecusilerden yirmibin kişi cenazesine katıldı ve bir çoğu o gün müslüman oldu.” Mevlana Celaleddin Rumî k.s. vefat ettiğinde ise bütün dinlerden binlerce insan ağladı.

Cenazede büyük bir izdiham oldu. Kimi müslümanlar, yahudi ve hıristiyanlara: "Sizin bu cenazeyle ne ilginiz var, kendi işinize bakın!” dediklerinde, haham ve papazlar: "Biz geçmiş peygamberlerin asıl davalarını, insanlara anlatmaya çalıştıkları gerçekleri, onun sözlerinde bulduk. O bizim de alimimizdir.” cevabını verip, kendi dil ve dinlerine göre dualar ederek cenazeye katıldılar.

KUR’AN VE SÜNNET YOLUNU GÖSTERDİLER

Allah dostları, Allah’ın boyası ile boyanmış kimselerdir. Bu büyükler Yüce Allah’a nasıl dost olunacağını bir ömür boyu yaşantıları ile göstermişlerdir. Bu dostluklarını Kur’an ve Sünnet’e uyarak yapmışlardır. Böylece İslâm’ı hakkıyla yaşayıp, bir hayat tarzı olarak insanlığa sunmuşlardır. Kur’an ve Sünnet’e uymayan bütün söz, davranış, yaşayış ve halleri boş ve batıl görmüşlerdir. Bütün tasavvuf büyüklerinin bağlılarından istediği ilk şey, sağlam bir iman ve güzel bir tevbeden sonra, dini Sünnet’e uygun yaşamalarıdır.

Bu halleriyle sufiler, İslâm aleminde bid’atların, yanlış ve bozuk inançların önünü kesmişlerdir. İnsanları Allah ve Peygamber sevgisi etrafında toplamışlardır. Yaşadıkları her devirde, ibadet neşesini, Peygamber aşkını, Kur’an sevgisini, edep, hürmet ve halka hizmet anlayışını yeniden canlandırmışlardır.

Ebu’l-Hasen en-Nedvî rh.a., Allah dostları için şunları söylüyor: "Şüphesiz, bu ümmetin içinde Allah’ın nuruyla kalplerini arındırmış, nefislerini terbiye etmiş kâmil insanlar olmasaydı, müslümanlar, iman ve ruh bakımından çoktan çökerdi.

Onlar olmasaydı, Hz.Peygamber s.a.v.’in gönderiliş gayesi olan kalp temizliği ve nefis terbiyesi gerçekleşmezdi. Bu hedeften uzaklaşan İslâm ülkelerine bakınız. Korkunç bir uçurumla burun buruna geleceksiniz. Bu uçurumu ne ilimde derinleşme, ne zekâ üstünlüğü, ne de edebiyat zenginliği doldurabilir. Bu durum, devası olmayan ruhi ve ahlâki bir buhrandır. Çözümü hiç de kolay olmayan toplumsal bir meseledir.

Zira o buhranda insanlar, madde ve malın kurbanı, toplumsal hastalıkların müptelasıdır. Gerek dinî, gerekse milli kültür almış olan aydınlar, makam-mansıp kurbanı, riya, benlik, yükselme aşkı, iki yüzlülük, yağcılık, madde ve kuvvet karşısında eğilmek gibi hastalıklarla karşı karşıyadır.

Politik ve toplumsal hareketler, ihtirasların çarpışması, nefis terbiyesinin yokluğu ve zayıf lider kadrosu yüzünden, bir kör dövüşü halindedir. Kurumlar, ihtilaf ve ayrılıkların hüküm sürmesi, sorumluluk duygusunun yok denecek kadar kıt oluşu, sırf madde ve maaş artışı düşünceleri yüzünden laçkadır.

Alimler ve din adamları gösterişe fazlaca düşkün olmaları, fakir düşme endişesi, üst tabakanın ve insanların gazabından korkmaları, rahat ve konforlu bir hayata fazlasıyla alışkın olmaları sebebiyle, irşad ve ıslahta cılız kalmakta, vazifelerini yapamamaktadırlar.

Evet, ruhi ve ahlâki buhranın olduğu yerlerde durum budur. Bütün bunların devası ise, Kur’an’ın emrettiği ve Hz.Peygamber s.a.v.’in gerçekleştirmek üzere gönderildiği, iç temizliği, nefis ıslahı, yani insan terbiyesidir. Bu terbiyeyi verecek olanlar da, hiç şüphesiz, kendileri terbiye olmuş kâmil insanlardır.”

ZOR GÜNLERİN ÜMİT KAYNAKLARI

Allah dostları en bunalımlı dönemlerde bile ümit kaynağı olmuşlardır. Onlar, Yüce Allah’a güvenerek üstlendikleri ıslah ve irşad işinde hiçbir zaman ümitsizliğe düşmemişlerdir. Tek başlarına bir beldeye gidip aşk, ihlâs, edep ve takva ile orayı ihya etmişlerdir.

İnsanlar hayır ve güzellik adına her şey bitti diye düşünürken, onlar her şeye yeniden başlamışlardır. Allah’ın izniyle ölü kalpleri diriltmişler, yeniden bir insanlık inşa etmişlerdir. Bunu bir örnekle anlatalım: Moğollar, Harzemşah devletini istila edip, her tarafa dehşet ve korku salmışlardı.

Bu durum karşısında bütün İslâm alemini öldürücü bir ümitsizlik bulutu kaplamıştı. Artık halkta Moğolları mağlup etmenin imkansız olduğu kanaati uyanmıştı. O kadar ki, ‘Moğollar bozguna uğradı denilirse inanma!’ sözü, bir deyim olarak dilden dile dolaşmaya başlamıştı. Fakat bu durum Allah dostlarını asla ümitsizliğe itmedi.

Ümit ve inançla vazife ve cihadlarına devam ettiler. Toplumun yeniden kendine gelmesine, özgüvenini kazanmasına vesile oldular. İrşadları öyle etkiliydi ki, bazı Moğol hanları bile müslüman oldular. Benzeri bir olay Hindistan’da da yaşandı. Burada Ekber Şah yönetimi açıkça İslâm düşmanlığı yapıyordu.

Etrafında da onu bu zulüm ve haksız işlerinde destekleyen son derece zeki bir ekibi vardı. Diğer taraftan, görünürde bu durumla baş edebilecek hiçbir hareket yoktu. Şartların iyiye gideceğine dair bir ipucu görünmüyordu.

İşt e böyle bir zamanda Cenab-ı Hak, sevdiği kullarından birini halkı ıslah ve dini hayatı ihya etmek için hazırladı. Bu Allah dostu, tek başına, peygamberî ahlâkın gerektirdiği hikmet ve öğüt ile insanları irşada başladı. Sonuçta işbaşına gelen her hükümdar bir öncekinden daha iyi olmaya başladı.

Nihayet, İslâm tarihinde eşine az rastlanan, dinî gayret sahibi, faziletli bir zat Evrengzip Han hükümdar oldu. Bu sessiz-sedasız değişimin önderi, Nakşî Müceddidî tasavvuf kolunun mürşidi, İmam Rabbanî k.s. idi. Tarihin gerçek sufilerde şahit olduğu güzellikler sadece bunlar değildir. Onların daha pek çok saklı güzellikleri vardır.

Bütün kötülemelere ve kasıtlı olarak ortaya atılan kötü örneklere rağmen, bu güzellikler her devirde vardı ve var olmaya devam edecek. Evet; Allah dostları, bütün müminleri samimi olarak sevmişlerdir. Onlar için her şeylerini feda etmişlerdir. Buna karşılık olarak müminler de hiç görmemiş olsalar bile onları sevmiştir.

Gönüllerdeki bu sevgi, Yüce Allah’ın sevdiklerine bir ikramıdır. Kısaca, Allah aşkını biricik hedef edinen Allah dostları, tarih boyunca insanlığın yolunu ve gönlünü aydınlatan güneş olmuşlardır. Onlarsız bir tarihin sayfaları, karanlık, nursuz ve soğuktur. Dün öyleydi, bugün ve yarın da öyle olacak.

Semerkand Dergisi 

Dr. Dilaver Selvi


.

Nakşibendilik nedir ?

Tarih25 Ocak 2011, 10:35Editör

Nakşibendi terbiye okulu hakkında öz bir yazı..

Nakşibendî terbiye okulu, hicri: 791, miladi: 1389 tarihinde vefat eden Hace Muhammed Bahauddin Nakşibend Hz.lerinin temel usullerini belirlediği bir manevi terbiye sistemidir. Onun adına nispet edilerek “Nakşibendîlik” diye anılmaktadır.

Bu terbiye yolu ve usûlü, Şah-ı Nakşibend Hz.leri ile başlamış değildir. Kendisi bu yolun usûl, adap ve feyzini önceki büyüklerden almıştır. Bu terbiye yolunun usûl ve âdabı, silsile yolu ile Hz. Ebu Bekir Sıddık’a (r.a) ve ondan Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimize ulaşmaktadır. Terbiyenin başında ve merkezinde alemlere rahmet olan Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimiz bulunmaktadır. Bu terbiye yolunun temel özelliği gizli zikir ve ilahi muhabbettir. Bu zikir ve terbiye yolu, tarih içinde gelen mürşidlerin ismiyle farklı adlarla anılmıştır.

Hz. Ebu Bekir Sıddık’tan (r.a) sonra bu yola “Sıddıkiyye” ismi verildi. Hz. Beyazid-i Bistamî’ye (k.s) kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra “Tayfûriyye” ismi verildi. Tayfur, Beyazid-i Bistamî’nin bir diğer adıdır. Hâce Abdulhâlik Gücdevanî Hz.lerine kadar bu isimle anıldı. Ondan sonra, “Hâcegâniyye” ismi verildi. Şah-ı Nakşibend Hz.lerine kadar bu isimle anıldı. Şah-ı Nakşibend Hz.lerinden sonra, “Nakşibendiyye” ismi verildi. Bu yol bu isimle İslam alemine yayıldı, meşhur oldu. Diğer kollardaki isimler zamanla unutuldu. Bu yol, Mevlana Halid Bağdâdi’den sonra “Nakşibendî Hâlidiyye” ismiyle de anılıp yayıldı. Bu gün Anadolumuzda yaygın olan kol “Halidiyye” koludur. Bu yol, günümüzde Şah-ı Nakşibend Hz.lerine nispet edilen meşhur ismiyle “Nakşibendîlik” şeklinde anılmaktadır.

Nakşibend, “nakş” ile “bend” kelimelerinden oluşmuş bir terkiptir. Bir isim değil sıfattır; ancak isim gibi meşhur olmuştur.

Nakş, bir şeyi bir yere nakşetmek, nakış gibi işlemek, hiç çıkmayacak hâle getirmek, mühür gibi kazımaktır.

Bend, Farsça bir isim olup, dilimizde hem isim, hem sıfat olarak kullanılmaktadır. İsim olarak, bağ, kelepçe, baraj, bent, kemer gibi manalara gelmektedir. Sıfat olarak, sıkıca bağlı, iyice bağlayan, kuvvetlice bağlanmış manalarına gelir.

Kalbe Allah zikrini hiç çıkmayacak şekilde nakış gibi işledikleri ve ondan hiç kopmadıkları için, gizli zikir sahiplerine Nakşibendî denmiştir.

Tarikat yol ve usul manasındadır. Tarikat bir din ve mezhep değil, dini anlama ve yaşama şeklidir. İnsanı terbiye için kurulmuştur. Tarikatlar terbiye için tercih ettikleri usullere ve zikirlere göre farklı adlarla anılmışlardır. Tasavvufun kaynağı, doğunun felsefesi, batının batıl dinleri değil, Kur’an ve sünnettir.

Bütün manevi terbiye yollarına kısaca “tasavvuf” denir.
 Nakşibendi terbiyesi, gizli zikir usulü üzerine kurulmuştur. Bu usulü benimseyen büyük veliler tarafından geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Bu usul ve adaplar bizzat Kur’an ayetlerinden, rahmet Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin sünnetinden ve O’nun şerefli Ashabının (r.anhüm) hâllerinden alınmıştır. Her şeyi ile Kur’an ve sünnete bağlıdır. Bu yolun usul ve âdapları, Kur’an ve sünnette ya açıkça belirtilmiş, ya da işaret, delalet ve sükût yoluyla kabul edilmiştir. Yani, İslam’ın ruhuna uymayan hiçbir şey yoktur.

Fakihler nasıl fıkıh alanında içtihat yapma yetkisine sahiplerse kâmil mürşidler de, ahlak ve terbiye alanında içtihat etme, yeni usuller belirleme yetkisine sahiptirler.

Bu terbiye sistemi yeni bir din değildir; dinin ahlak derslerini talim ve tatbik eden bir okuldur. Hedefi, insanı güzel ahlaka ve Allah rızasına ulaştırmaktır. Metodu, muhabbetle kalpleri Yüce Allah’a bağlamaktır. Temel usulü gizli zikir, toplu zikir, muhabbet, sohbet, rabıta, teveccüh, tasarruf, hizmet ve edeple nefsin çirkin sıfatlarını ıslah etmektir.

Dinimizin bize öğrettiği amel ve edepler iki kısımda özetlenebilir:

1- Zahiri hâller: Vücudumuzun dış azaları ile yaptığı bütün ibadetleri içine alır. Yeme içme, temizlik, alış-veriş, aile hukuku gibi vazifeler de bu kısma girer. Bu vazife ve edepler fıkıh kitaplarında anlatılmaktadır. Hangi vazifeyi yapıyorsak, onunla ilgili ilahi emri ve edebi öğrenmemiz gerekir.

2- Batıni hâller: Kalbin gafletten uyanması ve zikirle ihya edilmesi, nefsin manevi hastalıklardan arındırılması, ruhun ilahi huzura yükselmesi, böylece insanın ilahi nur, ilim, aşk, edep ve güzel ahlaka ulaşmasıdır. Zahiren ve batınen terbiye olan insanın elde edeceği en büyük nimet güzel kulluktur. Bu hâle kısaca ihsan mertebesi denir. İhsanı yukarıda tarif ettik. Bu yol herkese açıktır. Bütün insanlar bu edeplere ve nimetlere davet edilmiştir.

Zâhirî ve bâtınî edepleri koruyan kimse ihsan mertebesini elde eder. Bu mertebeyi elde eden kimse Yüce Allah tarafından sevilir, O’nun huzurunda kabul görür. Kalbi ilahi sevgi, huşu, haya ve haşyet ile dolar.


Arifler Yolunun Edebleri - Semerkand yayınları 
Seyyid Muhammed Saki Erol (Haşimî)

 

 

 

Ahmed el Haznevi hazretleri Nakşibendi tarikatının esaslarını şöyle anlatır:” Bil ki yüce ve mübarek Nakşibendi tarikatı, Peygamber(sav)’in sahabesinin yoludur, o esasa göredir. O’na ne bir ek ne de bir noksanlık yapmışlardır. Tarikatları, Allah’u Teala’nın manevi huzurunda, bulunmakla zahir ve batına Peygamber(s.a.v)’in sünnetine, dinin yapılması istenen kurallarından ayrılmamak, her davranışta, adet, ibadet ve muamelelerde, bid’at ve ruhsatlardan korunmaktır.” Ahmed el Haznevi,Mektubat,25

Seyyid Muhammed Raşit hazretleri: Tarikatın gayesi hakkında şöyle dedi:”

Tarikattan gaye kendi nefsini ıslah etmek ve ihlası kazanmak için muhabbetullahı tahsil etmektir. Bu işin temeli ise muhabbet ve gayrettir.” A. Selahaddin Kınacı,Gül Nesil 63 yıl,104

Seyyid Muhammed Raşid hazretleri: 

”Nakşibendi tarikatı hakiki ve paha biçilmez bir tarikattır. Bundan istifade edip gayeye ulaşmak ancak tarikata uymayan şeylerden kaçınmak, tarikatın yolundan gitmek ve Allah’a ulaşmaya hedef edinmekle mümkündür. Kurallarına uyulursa, göreceği istifadeyi hiçbir şey de göremez. Bu insanı Allah’a götüren en kestirme ve emniyetli yoldur. Ancak hakiki Nakşibendi olabilmek için, insanın tarikat adabına, şartlarına ve talimatlarına göre hareket etmesi, dikkatli rabıta yapması lazımdır. 

Bu öyle büyük bir tarikattır ki daha henüz girilmeden bile insanda değişiklikler olmaya başlar. Allah muhabbeti dolmaya başlar, dünyadan yüz çevirtir. Fakat tarikata girildikten sonra bu haller kuvvetlenmeye başlar. Dünya sevgisi kesilir, eski cimrilik, nefret, kin ve düşmanlık hallerinin kalmadığı, eski davranışların terk edildiği gözlenir. Bütün arkadaşların değiştiğini görür. Huyu farklılaşır, halim olur, sabır ehli olur. Allah(cc)’ın bahsedildiği sohbetler her şeyden tatlı olur, taat ve ibadet hoş gelir. Nakşibendi olduktan sonra çok kısa süre sonra yüzünü Allah’a döndürür. Hatta bazıları samimi olarak şeyhinin elini tutup tevbe ettiği andan itibaren, adap talimat almadan Allah(cc) evliyaları arasına karışır. 

Nakşibendi tarikatında olanlar, mensup olmayanlara baktığı zaman onların helal-haram demeksizin önlerine ne gelirse, hoşlarına ne giderse almakta ve yapmakta olduklarını görüp fıkıh ve tarikattan haberi olmadığını görüyor. Fakat tarikata girince bunları fark etmeye başlıyor. Rabbine karşı vermiş olduğu söze:” Ya Rabbi ben pişmanım, yaptığım bütün günahlardan ben nadimim. Keşke yapmasaydım, inşallah bir daha yapmayacağım” ahdine sadık kalarak Allah Teala’nın dostluğunu gözetir. Allah’u Teala’yla dostluk ise insanı şeytanın şerrinden mutlak korur; zira tarikat-ı aliyyeye intisap eden kimse devamlı zikirle meşgul olduğundan şeytan ona yaklaşamaz.” A. Selahaddin Kınacı,Gül Nesil 63 yıl,96-97

Hak olan tarikatlerin hepsinin metotları sahabe-i kiramın yoluna ulaştırır. Nakşibendi tarikatında ilerleme ve kısa zamanda büyük mertebeler kat etme vardır. mesela diğer terbiye metotlarının sonunda elde edilen manevi derece Nakşibendi terbiyesi altında bulunan bir salik daha işin başında kavuşur. Bu durumu imam Rabbani hazretleri şöyle buyurur:

“Sadat-ı kiramın yolu, sahabe-i kiramın yoludur. Bu büyüklerin himmet nazarları gerçekten çok büyüktür. Diğer tarikatların terbiye metotlarıyla elde edecekleri manevi dereceleri, bu yola yeni girenler, daha yolun başında iken elde ettiler. Onların en belirgin özellikleri devamlı huzur bulmalarıdır. Sadat-ı kiramın nazarı hasta kalplere şifadır. Onlar sahabe-i kiramın boyası ile boyanmışlardır. Başkaları ne derse desin!... Çünkü bunun hakikatini sonradan gelenler anlayamaz.”İmam-ı Rabbani,Mektubat,336. Mektup

İmam-ı Rabbani hazretleri pek çok tarikattan icazetli mürşid-i kamil olmasına rağmen o, Nakşibendiliği yaymıştır. Nakşibendi yolunun esaslarını, yaşadığı toplum arasında egemen kılmıştır. Bunun sebebini de şu sözleriyle anlatmıştır:“Nakşibendi tarikatının başı Hz. Ebu Bekir Efendimiz’dir (r.a). O, peygamberlerden sonra bütün insanlığın en faziletlisidir. Bu sebeple, Nakşibendi yolunun büyükleri, ‘Bizim intisabımız, bütün intisapların üzerindedir’ demişlerdir. Zira onların mürşide bağlılıkları (intisap) manevi huzurdan ibarettir. Hz. Ebu Bekir Efendimiz’in (r.a) intisabı da bütün intisapların üzerindedir. Nakşibendi tarikatının en önemli özelliği, başka tarikatlarda elde edilecek manevi hazların, bu yolda daha işin başında iken elde edilebiliyor olmasıdır. Onun için Şah-ı Nakşibend hazretleri, ‘Tasavvufun sonunu bu yolun başına aldık’ demiştir.”  İmam-ı Rabbani,Mektubat,221. mektup

Nakşibendi tarikatı sair terbiye meşrebleri gibi dinin zorluklarını barındırmaz, kolaylıklarla doludur. Buna rağmen bid’atlar hususunda ise çok katıdır. Bu nedenle düşünülürse tarikatların en zor olanıdır. İşte bu zorluğu her meşreb gibi Nakşibendi sadatları da kendisine mahsus terbiyet usulü ile gerçekleştirir.

Seyyid Sıbgatullah Arvasi hazretleri irşadı zamanında müridlerine bu konuda şunu tavsiye ederdi:

“Bizim yolumuz, bazı yüklere ve zorunluluklara yer vermez. Onun için kolaydır. Nakşibendilik bidatları kabul etmez, Kur’an ve Sünnet’ten hiç taviz vermez; bu yüzden de tarikatların en zor olanıdır. Bu zorluğu alim olan ilmiyle, cahil olan da nefsini ıslah etmeye çalışmakla öğrenebilir.” İbrahim Tozlu,Altın Silsile,356

Nakşibendi sadatları bid’atlara karşı son derece katı tutum takındıklarından dolayı,  İmam Rabbini Hazretleri ve Seyyid Abdülhakim Bilvanisi hazretleri gibi Allah dostları “Nakşibendi yolu kıyamete kadar devam edecektir” İmam-ı Rabbani,Mektubat,251. mektup;Gavs-ı Bilvanisi,Sohbetler,255,42. sohbet derlerken ,buna mukabil bid’ata karışmış nice tarikatların da zaman içinde yok olacağı bilinen bir vakıadır. 

Bu konuda Seyyid Sıbgatullah Arvasi hazretleri şöyle buyurmuştur: 

“Dinimizde aslı olmayan uygulamaların (bid‘at), geleceği kötü ve karanlıktır. Bunlardan hiçbir güzellik beklenemez. Bu tür uygulamaları savunan kişiler, kendilerinin aracılığıyla güzelliklere vesile olduklarını söylerler. Ama bu doğru olmaz. Bizim yolumuzda makam ve mevki elde edenler, üstünlük bulanlar, bid‘atlara girmedikleri sürece hüsnükabul görürler. Bizim yolumuzun özelliği budur. Yolumuzda bid‘at yoktur. Bazı tarikatların günümüzde azalmasının sebeplerinden biri de bid‘at karışmış olmasıdır. Günümüzde bid‘atlardan uzak kalmış ve doğru yoldan sapmamış tarikat (Nakşibendilik) insanlara faydalı olabilir. Günümüzde bir başka tasavvuf yolu ile fayda sağlamak oldukça zordur. Bu konuda yolumuzun büyükleri, tarikatların saf ve en yaygın olanın “Nakşibendilik”, fıkıh mezheplerinin içinde en hüsnükabul göreninin de “Hanefilik” olduğunu söylemişlerdir.” İbrahim Tozlu,Altın Silsile,361

 

 

 

Adıyaman Kahta İlçesi Menzil Köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki el Hüseyni Hazretlerinin, Seyyidlik soy seceresi:

Hz. MUHAMMED MUSTAFA (SAV)

SEYYİD İMAM HÜSEYİN (RA)

SEYYİD İMAM ALİ ZEYNELABİDİN (KS)

SEYYİD ŞERAFEDDİN (KS)

S. MUHAMMED EL-MAĞFUR EBU FİRAS (KS)

SEYYİD MACEDDİN (KS)

SEYYİD EBU FİRAS (KS)

SEYYİD TACEDDİN (KS)

SEYYİD MUHAMMED (KS)

SEYYİD FELLAH (KS)

SEYYİD EBU FİRAS (KS)

SEYYİD KEMALEDDİN (KS)

SEYYİD KASIM (KS)

SEYYİD CAFER (KS)

SEYYİD İDRİS (KS)

SEYYİD KASIM (KS)

SEYYİD TACEDDİN (KS)

SEYYİD ALİ (KS)

SEYYİD MAHMUD (KS)

SEYYİD HASAN (KS)

SEYYİD HALİL (KS)

SEYYİD ALİ (KS)

SEYYİD SAİD EBUL-HAYR (KS)

SEYYİD HACE EBU TAHİR (KS)

ŞEYH SEYYİD KAL (KS)

SEYYİD TAHİR (KS)

SEYYİD MARUF (KS)

SEYYİD MUHAMMED (KS) [Şeyh Muhammed Diyaüddin ks. Hazretlerinin Halifesi]

SEYYİD ABDULHAKİM (KS)

GAVS-I SANİ SEYYİD ABDULBAKİ (KS)


Gavsı Sani Hazretlerinin Nakşibendi Tarikatı Silsilesi:

Hz. Muhammed Mustafa (sav)
Hz. Ebubekr Sıddık (ra)
Selman-ı Farisi Hz. (ra)
Ebu Muhammed Kasım Hz. (rah)
Şeyh İmam Cafer-i Sadık Hz. (rah)
Şeyh Bayezid-i Bistami Hz. (ks)
Şeyh Ebu Hasen Harakani Hz. (ks)
Şeyh Ebu Ali Farmedi Hz. (ks)
Şeyh Hace Yusuf Hemedani Hz. (ks)i
Şeyh Abdülhalık Gücdevani Hz. (ks)
Şeyh Hace Arif-i Rivegeri Hz. (ks)
Şeyh Hace Mahmud İnciri Fağnevi Hz. (ks)
Şeyh Hace Ali Ramiteni Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baba Semmasi Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Emir Külal Hz. (ks)
Şeyh Şah-ı Nakşibend Hz. (ks)
Şeyh Alaeddin Attar Hz. (ks)
Şeyh Yakub-i Çerhi Hz. (ks)
Şeyh Ubeydullah Ahrar Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Zahid Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Derviş Muhammed Hz. (ks)
Şeyh Hace Muhammed Emkeneki Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baki Billah Hz. (ks)
Şeyh İmam-ı Rabbani El-Müceddi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Ma’sum Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Seyfeddin Faruki Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Nur Muhammed Bedauni Hz. (ks)
Şeyh Mirza Mazhar Can-ı Canan Hz. (ks)
Şeyh Abdullah-ı Dıhlevi Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Halid-i Bağdadi Hz. (ks)
Seyyid Abdullah Hakkari Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Taha Hakkari Hz. (ks)
Gavs-ı Hizani Şeyh Seyyid Sıbgatullah Arvasi Hz. (ks)
Şeyh Abdurrahman Tahi Hz. (ks)
Şeyh Fethullah Verkanisi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Diyaeddin Nurşini Hz. (ks)
Şeyh Ahmed Haznevi Hz. (ks)
Gavs-ı Kasrevi Şeyh Seyyid Abdulhakim Bilvanisi Hz. (ks)
Şeyh Sultan Seyyid Muhammed Raşid Hz. (ks)
Gavs-ı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki Hz. (ks)
 

Derleme NaksibendiTarikati.com Ali.
 


Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


.

İslâmî Hayat Nedir, Nasıl Yaşanır?

Tarih23 Ocak 2011, 22:21Editör

Müslümanlığı sadece bir kimlik, bir etiket olarak taşımak, İslâm&#8217;ın insan üzerindeki gayesini gerçekleştirmeye yetmez.

İslâm, iman ve yaşantı bütünlüğünü gerektirir.

Müslümanlığı sadece bir kimlik, bir etiket olarak taşımak, İslâm’ın insan üzerindeki gayesini gerçekleştirmeye yetmez.

Hz. Peygamber s.a.v., “İman temenni ve süs değil, kalbe yerleşmiş ve yapıp edilenlerle doğrulanmış olandır.” buyuruyor.

Müslümanın imanını ispat eden yaşama biçimine “İslâmî hayat” denilir.

İslâmî hayat herkesin kendi düşünce ve yorumuna göre şekillenen soyut, anlaşılması ve uygulanması uzmanlık isteyen bir tarz değildir.

Aksine son derece net, açık ve kolaydır. Çünkü İslâm din-i mübin’dir. Yani apaçık, gizlisi saklısı olmayan, herkesin kolayca yürüyebileceği bir yol.

Gelin, İslâmî hayatın ne üzerine ve nasıl inşa edileceğini bir kez daha hatırlayalım.

Allah’ın birliğine, Hz. Muhammed s.a.v.’in son peygamber olduğuna ve ahiret gününe inanan her insan müslümandır. Müslüman, tek gerçek hüküm sahibinin Allah olduğunu bilir. O peygamberler göndererek insanlığı uyarmış, doğru yolu göstermiştir. Müslüman bu gerçeği tasdik etmiş, tanık olmuştur. Artık bu gerçeğe göre kendini ve hayatını inşa etme sorumluluğu başlamıştır. 

Dünya hayatı bitip Allah’ın insanlarla hesaplaşacağı gün gelmeden hazırlanmak gerekir. Her şeyin başında, Allah ve Rasulü nasıl bildirdi ise o haliyle İslâm dinini öğrenmek ve yaşamak gelir. Kendi görüş ve düşüncelerimize göre dinî anlayış geliştirmek, bir yol çizmek yanlış ve geçersizdir. Din, Allah’tan geldiği gibi kabul edilir. 

Dünya ve ahiret hayatının hakikatine dair tek gerçek bilgi kaynağı İslâm’dır. Bu bilgi dünyayı, ahireti, canlı ve cansız her varlığı yaratan Allah’tan gelmektedir. Allah, aklın kavrayabildiği ve kavrayamadığı hikmetlere bağlı olarak her yarattığına istediği şekli vermiş, hayatını belirlemiştir. Onlar üzerinde istediği gibi etki ve tasarruf sahibi olan da O’dur.

Dünya hayatını İslâm’ın prensiplerine göre yaşamanın en doğru yol olduğunu biliriz. Allah’a güvenir ve O’na teslim oluruz. Asıl beklentimiz, ümidimiz ahirette Allah’ın rahmetiyle karşılanmaktır. Bu hal müslümanı güven ve huzur içinde yaşatır. Kendisi güvenli, huzurludur ve çevresine de güven ve huzur verir. 

Bu nedenle dünyanın müslümanın varlığına ihtiyacı vardır. Müslüman, İslâm’ın emrettiği gibi yaşayarak bütün mahlukatın haklarını gözetir. Onların yok olmasını, bozulmasını engeller.

Allah Tealâ, alemi bir bütünlük içerisinde yaratmıştır. Alemdeki her bir unsur diğerine bağlıdır. İyi veya kötü haliyle diğerini etkiler. İnsan da müslüman olarak yaratılarak ilâhi düzendeki yerini almıştır. Yaratılışından uzaklaşması, içinde bulunduğu aleme yabancılaşması demektir. Bu hal zarar görmesine yol açar. Çevresine de zarar vermeye başlar. İslâm bu yabancılaşmanın, hakikatten uzaklaşmanın önüne geçmek için kurallar koyar. Yapılacakları ve yapılmayacakları belirler. Böylece hayat için güvenli bir alan oluşturur.

İlmihaller ve İslâm prensipleri 

İlmihal kitaplarımız, her seviyeden müslümanın kolaylıkla anlayabileceği bir üslupla dinin kurallarını, Allah’ın emir ve yasaklarını bir araya toplamıştır. Bu yazıya da kaynaklık eden merhum alimimiz Ömer Nasuhi Bilmen’in “Büyük İslâm İlmihali” buna bir örnektir. Bir müslümanın nasıl yaşaması gerektiğine dair temel prensipler, görevler bu ilmihalde kolaylıkla bulunabilir. 

Müslüman, görevleri olan insandır. Sorumlulukları, yapması ve sakınması gerekenler vardır. Bu görevlerin kimileri zorunludur. Bunlar Allah Tealâ’nın mutlaka yapılmasını veya yapılmamasını emrettiği şeylerdir. Mesela namaz, zekât, oruç, hac yapılmasını emrettiği görevlerdir. Yalan söylemek, çalmak, haksız yere kan dökmek gibi işlerin de kesinlikle yapılmamasını emreder. 

Müslümanın kimi görevleri de yapılması hoş görülüp tavsiye edilen işlerdir. Bu tavsiyelere uymak, dinen zorunlu olmamakla birlikte kişinin ahlâkî olgunluğunu gösterir, sevap kazandırır. Başta Yüce Rabbinin olmak üzere herkesin takdirine, övgüsüne sebep olur. Yapılmaması bir noksan, eksiklik olmakla birlikte bir sorguyu ve azabı gerektirmez. Nafile kılınan namazlar, fakirlere ve düşkünlere yardım, cömertlik, güzel ve kibar davranışlar gibi...

Dinen zorunlu olan görevler, dinimizin ibadetler bahsinde ele alınır. Diğer görevler ise ahlâk bahsine aittir.

İslâm ahlâkı kişilerin kendi anlayışlarına, zevk ve çıkarlarına, devirlerin modasına bağlı değildir. Kaynağı vahiydir, ilâhi bir mana taşır. Bu sebeple insanların manevi ihtiyaçlarını karşılar, tatmin duygusu verir, yükselme ve olgunlaşmayı sağlar.

Fazilet ve hikmet dini olan İslâm sayesinde müslüman kişi yüksek bir ahlâk anlayışına sahiptir. Artık müslümanlığının ispatı bakımından bu anlayışla yaşaması beklenir. Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz: “Ben  iyi ve güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim.” buyurmuşlardır. Onun ümmetinin işi de bu ahlâkı devam ettirmektir.
Peygamberinin tebliğ ettiği din üzere olan müslümanın kötü bir ahlâkla ömrünü tüketmesi beklenemez. O, kendisine öğretilen ahlâkın faziletini, yüceliğini hissederek Efendimiz’in izini takip eder.

Her bir insan, kötü ahlâkını değiştirip bu yüce ahlâka sahip olabilir. Efendimiz s.a.v.: “Ahlâkınızı güzelleştirin” diye emir ve tavsiye buyurmuştur. Dinen hoş görülmeyen hal ve istekleriyle mücadele eden çok kimsenin güzel bir ahlâk, iyi huylar kazandıkları görülmektedir. Buna “nefs terbiyesi” denilir ve her kişi bununla yükümlüdür. Bu terbiye sayesinde müslümanlar her çeşit görevlerini kolaylıkla yerine getirirler. 

Müslümanın 4 Görev Alanı

Müslümanların görevleri esas olarak dörde ayrılır:

• Allah Tealâ’ya karşı olan görevler, 
• Kişinin kendisine karşı görevleri, 
• Aileye karşı görevler,
• Topluma karşı görevler.

Allah’a karşı görevler

Her akıl sahibi ve ergenlik çağına ermiş kimse, Allah Tealâ hazretlerini bilip yalnız O’na kulluk etmekle sorumludur. Bu kulluk, bir insan için en büyük nimet ve şereftir. Ancak Allah’a kulluk eden insan huzur bulur. Evladın anne babasını, kardeşin kardeşini, arkadaşın arkadaşını bilmesi gerektiği gibi, insan da en doğal hali olan kulluğunu bilmelidir. Aksi halde Rabbini unutur, karanlıkta kalır. Dünya hayatını bir hiç olarak yaşar. Ebedi olan ahiret hayatı ise azaba döner.

Allah’ın varlığını, birliğini, kudret ve azametini, mübarek emir ve yasaklarını bilir ve doğrularız. Bu bizim inancımızı gösterir. Sonra da namaz, zekât, oruç, hac gibi yükümlü bulunduğumuz ibadetleri seve seve yerine getiririz. Bunlardan feyz alır, büyük zevk duyarız.

İslâm yurdunu koruma ve savunma da Rabbimize karşı görevlerimizdendir. Dine ve İslâm yurduna hizmet, bir müslüman için çok kıymetlidir. Bir hadis-i şerifte buyurulmuştur: “Müşriklere karşı mallarınızla, canlarınızla ve dillerinizle cihad edin.”

Kişinin kendi nefsi ile mücadelesi de bir cihaddır. Bundan dolayı önemli ilâhi bir görevdir. İslâm’ın verdiği bir terbiye içerisinde nefsini koruyan kimse,  hem kendisine hem İslâm yurduna gereği gibi hizmet eder. Yüksek fedakârlıklar yüksek bir İslâm terbiyesi sayesinde meydana gelir.

Kişinin kendisine karşı görevleri

İnsanların kendilerine karşı da görevleri vardır. Bu görevlerin bir kısmı bedenlerine bir kısmı ruhlarına yöneliktir.
Her müslüman için temiz ve pak olmak, güçlü bir bedene sahip olmak gereklidir. Bedenimiz, Allah’ın bir nimetidir. Yaratılış şekliyle O’nun harikalarından biridir. Her yönüyle insana hizmet eden bu bedene, bağımıza bahçemize, evimize arabamıza gösterdiğimiz özen gibi özen göstermeliyiz. Güçlü ve sağlıklı olmasına gayret etmeliyiz.
Sağlığa zarar verecek yiyeceklerden, içeceklerden ve davranışlardan kaçınmak, hastalık halinde de tedaviye dikkat etmek gerekir.

İslâm’da içki haramdır. Herhangi bir organı kesin bir lüzumu yokken kesmek haramdır. İntihar denilen cinayet haramdır. Çünkü bunları yapmak Allah’ın insana ikram ettiği hayata suikast demektir.

Geceli gündüzlü aç durmak, helal şeylerden büsbütün nefsini kesmek gibi riyazetler de caiz değildir. İslâm’da toplumdan ayrılıp yalnız başına ibadetle meşgul olmak anlamındaki ruhbaniyet yoktur. Dinimizin emrettiği ibadet ve riyazetler orta bir halde olup, hayatın zevkini, mutluluğunu engellemez. 

İnsan sağlam bir iradeye sahip olmalıdır. Yararlı şeyleri öğrenip yapmalı, yararsız şeyleri de terk etmelidir. Başkalarının hatalı davranışlarına özenmemelidir. Hakkın, doğrunun yanında olmalıdır. Her ne sebeple olursa olsun haksızlığın, zulmün, eziyetin yanında olmamalıdır. Kötü ve zararlı olan herhangi bir şeyi kıymetlendirmeye çalışmamalıdır.

Aklı ve zihni ilimle irfanla aydınlatmak, kalpte yararlı ve yüksek duyguları uyandırmak gerekir. İslâm’da ilim ve marifet kazanmak pek önemli bir görevdir. İnsan akıllıca yaşamalı ve daima gerçeğin peşinde olmalıdır. Bir hadis-i şerifte: “İnsanın dayanacağı şey aklıdır. Aklı olmayanın dini de yoktur.” buyurulmuştur.

Aileye karşı görevler

İslâm’da evlilik ve aile kurmaya önem verilmiştir. Aile içerisindeki fertlere de karşılıklı görevler düşmektedir.
Erkeğin başlıca görevi eşiyle güzel geçinmek, onu korumak, geçim ihtiyaçlarını karşılamak ve ailesine bağlı kalmaktır. Efendimiz s.a.v.: “Kadınlara ancak kerim olanlar ikram eder, kötü olanlar da ihanet eder.” buyurmuşlardır.
Kadın ise, eşinin namus ve şerefini korumak, kanaatkâr olmak ve israftan kaçınmakla görevlidir. Eşinin dine uygun isteklerine itaat ederek mutlu bir evliliğe yardımcı olur.

Çocuklar da anne babalarına saygı gösterip sözlerini dinlerler. Kendilerinin hayatına sebep olan, yıllarca sevgi ve şefkatle korumuş olan anne ve babalarına karşı “öf” bile demezler. Anne babasına bakmayan, onların dine uygun emirlerini dinlemeyen, ihtiyaç zamanlarında yardımlarına koşmayan bir evlat, hayırlı bir evlat olmaz. İnsan olma şerefini kaybeder ve Allah Tealâ’nın azabını hak etmiş olur.

Anne babalar da, çocuklarını besleyip büyütür. Güzel ahlâk ile terbiye edip hayata hazırlarlar. Çocuklar arasında eşitsizliğe, haksızlığa yol açmazlar. Sakin, yumuşak davranışlarla terbiyelerine dikkat edip isyan etmelerine sebep olmazlar.

Kardeşlerin başlıca görevleri ise birbirlerini sevmek, birbirlerine saygı gösterip merhamet etmektir. Kardeşler arasındaki bağı korumak gerekir. Maddi bir çıkar sebebiyle kardeşler arasına bir husumetin girmesine izin vermemelidir.

Topluma karşı görevler

İnsanlar bir arada yaşar ve birbirlerine karşı görevlerini yerine getirirler. Bu olmadıkça toplum hayatı devam etmez. Düzenli, huzurlu bir hayatı elde etmek ve bunu sürdürmek güçleşir.

Her insan yaşama hakkına sahiptir. Kimsenin hayatına haksız yere son verilemez. Bir insanı öldürmek bütün insanları öldürmüşçesine büyük bir vebaldir. Bir insanın hayatını korumak ise bütün insanların hayatını korumuşçasına büyük bir iştir.

Bütün insanlar hür yaratılmıştır. Geçerli bir sebep olmadıkça tutsak edilemezler. Ancak hiçbir hürriyet de toplumun kötülüğüne kullanılmaz.

Her müslüman, bütün insanların hidayet ve mutluluğunu istemelidir. İslâm, bu ahlâka sahip olanlara büyük önem verir. Kötülüğe meyilli insanların hallerine de acır ve doğru yola girmelerine çalışır. 

İnsanlar birbirlerini iyilikle ikaz etmeye ve hallerini düzeltmeye çalışırlar. Bu gayret hiçbir zaman başkasının vicdanını baskı altına alma noktasına gitmez. Herkes kendi vicdanının hesabını Allah’a verecektir. Fakat kimsenin başka insanlara zarar vermesine de izin verilmez.

Herkesin namus ve şerefinin korunması gerekir. Bunun aksine bir davranış, gıybet, iftira, alay etme, sövme kesinlikle haramdır. Kendi namus ve şereflerine saygısı olanlar, başkalarının da namus ve şereflerini korurlar.  

İslâm, kişilerin mülküne saldırıyı, hırsızlığı ve gaspı da yasaklamıştır. Başkalarının malına göz dikmek hoş karşılanmaz. Herkes Allah’ın taksimine saygı gösterir ve meşru yoldan kendi kazancını elde etmeye çalışır. 

Sevgi ve saygı kurallarına uygun  ilişkiler, içinde yaşadığımız toplumu güven ve huzur toplumu haline getirir. Böyle bir toplumu elde etmek için herkes üzerine düşeni sabır ve akılla yerine getirmelidir. İyi davranışların karşılığını görememe ümitsizliğine kapılıp bu hal terk edilmez.

İnsanların eziyetlerine katlanıp eziyet etmemek gerekir. Başkalarının kusurlarını görmeyip dost edinmelidir. Herhangi bir konuda yardıma ihtiyacı olanlara destek olmalı, her insana saygıdeğer bir varlık olduğu hissettirilmelidir.

Şunu unutmamalıyız ki, İslâm olmak hiçbirimizin kendi kazancı değildir. Bize lütfedilen İslâm nimetine karşı en büyük teşekkürümüz de, Allah Tealâ’nın bizden istediği gibi bir müslüman olarak yaşamaktır.

Her müslümanda bulunması gereken ahlâkî özellikler

Müslüman Allah’tan korkarak haram ve şüpheli şeylerden uzak durur. Her işinde doğruluk ve adalet üzere olup, verdiği sözü tutar. Emanete sahip çıkar, hainlik etmez.

Söz ve davranışlarında edepli, güzel bir terbiye ile hareket eder.

Gösteriş, riyakârlık yapmaz. İyi niyet ve saf bir kalple başladığı işlerine, Allah Tealâ’nın rızasından başka bir karşılık beklemez. Maddi bir çıkar, insanların pohpohlaması, bir terfi, makam elde etme gibi sebeplerle niyetini çirkinleştirmez.

İyilik etmeyi sever. Bağışlayıcı davranıp ihsan eder.

İçinde yaşadığı toplumun huzuru, selameti için üzerine düşeni yapar. Büyüklerine, tecrübe sahiplerine, amirlerine saygı gösterir. Kendinden küçüklere yol gösterici, yardımcı olur. 

İnsanlarla ilişkilerini, onlara karşı söz ve davranışlarını öfkeden, tahammülsüzlükten arındırır. Acele etmez. İlişkilerinin bir gurur mücadelesine dönüşmesine izin vermez.

Yumuşak huylu ve güleryüzlüdür. Çatık kaş ve kibirle davranmaz. İçinde bulunduğu ortamı yaşanılmaz hale getirmez.

Sükûnet ve temkinle davranır. Kendi üzerine düşeni güzelce yapıp, sonrasını Allah Tealâ’nın takdirine bırakır. O’nun takdirine rıza gösterir.

Her canlı ve cansız varlığa Allah Tealâ’nın bir eseri, sanatı olması hürmetine saygı duyar. Kıymet verir. Fakat kulları içerisinde Allah Tealâ’ya karşı isyankâr olanlardan uzak durup, dostlarına yakın olur.

Herhangi bir şeyi uğursuz saymaz. Kötüye yormaz. Aksine her işten bir hayır çıkacağını düşünüp ümitli olur. Sözlerinde de iyimserlik, güven hakimdir.

Zorluğu görünce yılmaz. Yaratılışının her zorluğa dayanıklı olduğunu bilir. Sabırlı davranışla bütün sıkıntıları aşar.
Gereğinden fazla konuşmaz. Dinlemesini bilir. Gerçeği, hakkı gizlemez. Mümin kardeşleriyle arasında muhabbet, sevgi oluşması için sohbet edebine dikkat eder.

Kutsal değerleri, namus ve şerefi el üstünde tutar. Çirkin, kötü işlerden utanır. İnsanların kusurlarını örter. Görmezlikten gelir. Yalnız kendi kusurlarını görmeye ve onları iyileştirmeye çalışır.

Başkalarının kendisine yaptığı iyilikleri unutmaz. Minnettar olur. Teşekkür eder. Söz ve davranışlarında incelik ve kibarlık görülür.

Bilgisi, becerisi her ne ise onu en güzel bir şekilde ortaya koyar. Olduğundan fazla görünmeye çalışmaz. Üstünlük elde etmeye ihtiyaç duymaz. Övünmez, kendini büyük görmez.

Dost olur, yardımcı olur. Kadirşinastır, kıymet bilir. Şefkatlidir. Acır, merhamet eder. Vefalıdır. Verdiği sözü tutar, yerine getirir.

Varlığıyla, her söz ve davranışıyla iyiliğe, hayra sebep olur. Bunun aksinin olmamasına çok dikkat eder.

Müslüman, yaşadığı her anda Allah’ın yanında olduğunu bilir. O’nu anar. O’nunla birlikte yaşar. O’nun sevgisini, yakınlığını elde etmeye çalışır.     

Her müslümanda bulunması gereken bu özellikler, büyük İslâm ahlâkını oluşturur. Bu ahlâk, her türlü aşırılıktan arınmış dengeli bir ahlâktır. Müslüman, akıl ve hikmetle doğruyu bilip bu ahlâkı edinir. İyi ve kötü ahlâkı birbirinden ayırt edebilir.

Biraz gayretle güzel ahlâkı edinmek, dine sıkıca yapışmak ve Allah ve Rasulü ne istiyorsa onu yapmak... Bu prensiplere göre yaşanan bir hayat İslâmî hayattır. Yerin ve göğün sakinleri bu hayatın sahibine dua ederler. Dünya ona minnetkâr olur. Ve inşallah “itminana ermiş, Rabbi ondan, o Rabbinden razı olarak O’na döner. Seçkin kullar arasına girer. Cennete girer.”

Semerkand Dergisi • 133. Sayı / AYIN KONUSU 


.

Müslüman, Barıştan Yana Olan İnsandır

Tarih11 Ocak 2011, 11:09Editör

Müslüman yeryüzünde Allah'ın halifesidir. Hedefi ubudiyet vazifesini yerine getirmektir.

“Ey iman edenler! Hep birden barışa girin. Şeytanın adımları ardına düşmeyin. Çünkü o (aranızı açan) apaçık bir düşmandır.” (Bakara, 208) 

Eğer insanlık tarihi bir cümleyle özetlenmek istenseydi, “kavga ve barışın tarihi” demek uygun olurdu. Tarih sayfalarını dolduran bütün çabaların, bütün mücadelelerin içinde bu iki kavramdan biri var: Ya kavga, ya barış... 

Bütün insanlar, ilk insandan son insana ya kavgadan yana oldular ya barıştan yana. İşte fertlerin ve toplumların hayatına bu tercih yön verdi. Yalnızca tercih sahiplerinin kendi hayatlarına yön vermekle kalmadı, başka fert ve toplumları da derinden etkiledi bu tercihler. Tarih bunun şahididir. Günümüzde de durum böyledir, yarın da böyle olacak. 

Bütün varlıkların sahibi ve kâinattaki muhteşem ahenk ve barışın yaratıcısı Rabbimiz, insanlık için razı olduğu yolun “İslam” olduğunu beyan buyuruyor. İslam, hem kelime olarak hem de kavram muhtevasıyla barış anlamına da geliyor. Ve bu yolu seçen bizler, yani müslümanlar da böylece tercihimizi barıştan yana yapmış bulunuyoruz. 

Evet, müslüman barıştan yana olan insan demektir. Yeryüzünde kavga ve karmaşa istemeyen insan demektir. Müslüman barışın, adaletin ve huzurun yanında, bütün bozgunculuk ve fitnelerin karşısında yer alan insan demektir. 

Nitekim tarihimiz boyunca ismimizin taşıdığı mana şuurunu hayatımıza hüküm-fermâ kıldığımız dönemlerde bütün gayret ve mücadelemiz barışı korumak ve yaşatmak için olagelmiştir. Hatta savaşlarımız bile böyledir. Rabbimizin muradını doğru anlayıp, onunla hareket ettiğimiz hiç bir dönemde saldırganlardan ve kavgacılardan olmadık. Kurduğumuz medeniyetlerin ekseni nedir diye sorulsa, akl-ı selim sahibi herkes itiraf edecektir ki, barıştır. 

Bugün için de gayret ve çabalarımızın ana fikri aynıdır. Yani kendimizle, kalbimizle barış, bizim ve alemlerin sahibi Rabbimizle barış ve Yaratan'dan dolayı yaratılanlarla barış. Evet, bizler barışçıyız ve barışçıların çocuklarıyız. Biliyoruz ki ismimizin bizlere kazandırdığı barışçı kimliğimizi topyekün muhafaza ettiğimiz sürece varoluş vazifemizi ifa etmiş olacağız. 

Varoluş vazifesini ifa edebilen insanlardan olabilmenin temel şartı muhabbettir. Muhabbeti temin için, Rabbimizin hoşlanmadığı şeylerden kalbimizi temizlemek ve nefsimizin esaretinden kurtulmak zorundayız. Hiç değilse niyetimizi bu yönde kurup, böyle bir gayretin yolcuları arasına katılmak zorundayız. Ancak o zaman aramızdaki kavgalar son bulacak, Allah'ın bizden istediği kardeşlik ve birlik-beraberlik mümkün olacaktır. Müslümanlığını ilan etmiş bulunan herkes, bu ahdinden vazgeçmedikçe kardeştir. İnananlar, kardeşlerinin kusurunu aramak yerine, biribirlerine hakkı ve sabrı tavsiye ederler. 

Üzerinde yaşadığı toprağın bedelini fazlasıyla ödemiş bulunan ve halen ödemeye devam eden bizler, hepimiz aynı tarihin, aynı medeniyetin evlâtlarıyız. İçimizde, bu gerçeği zaman zaman unutma eğiliminde olanlar varsa, bu durumu polemik ve kavga konusu yapmaksızın en iyi yolla onları ikaz etmek vazifesiyle mükellefiz. Bunu yaparken, her adımda Rabbimizin rızasını gözeterek ve niyetimizi her an tazeleyerek hareket etme mecburiyetimiz vardır. Allah'ın rızasını saf ve katıksız bir şekilde hedeflemeyen niyetlerle yürütülen çabalar bâtıldır ve reddedilmiştir. Ayrıca müminin niyetinin amelinden daha hayırlı olduğu hadis-i şerifini de unutmamalıyız. Malumdur ki amele riya girebilir, niyete girmesi ise mümkün değildir. 

Özellikle, Allah'ın dinini başka niyetlerimizin önüne meşruiyet malzemesi olarak kullanma ihtimalini kalbimiz titreyerek hesaba katmak zorundayız. Bu büyük vebalden ateşten kaçarcasına kaçmak, her adımda uyanık olmak kulluk vazifemizin tartışılmaz bir gereğidir. 

Müslüman yeryüzünde Allah'ın halifesidir. Hedefi ubudiyet vazifesini yerine getirmektir. Ferdî ve sosyal vazifelerle ilgili bir acziyet ve tereddüt söz konusu ise, “kalbi Allah'ın zikrinden gafil olanlara tâbi olmamak” mutlaka dikkate alınması gereken ölçüdür. İslam'ın bizden istediği “ edeb ”, inanıyoruz ki bu şuurda hayat bulacaktır. 

İşte Semerkand bu şuuru bir kez daha hatırlatmak maksadıyla sizlere ulaşıyor. Bizlerle aynı duygu ve hassasiyeti paylaşan kardeşlerimizin, bu çabaya katkı için gayretlerini esirgemeyeceğini ümid ediyoruz. 

Biliyoruz ki, “gerçekten inanıyorsak Allah kalbimizi doğru yola iletecektir.” Tevfik ancak Allah Teâlâ'dandır. 
Allah'ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
 
Mübarek EROL • 1. Sayı / Semerkand Dergisi


.

Küçük Günah Hep Küçük Mü Kalır?

Tarih29 Aralık 2010, 22:47Editör

Mahmet Yarbay'ın kaleminden feyzli bir yazı..

Tevbede sebat etmedikçe ve günahları terk etmedikçe ilâhi yardımı ummak doğru olmaz. Allah’ın rahmet, bereket ve inayeti sonsuzdur ama hesabı ve azabı da şiddetlidir.

Kâmil bir tevbe için büyük günahları terketmek lazım geldiği gibi, küçük günahları da terk etmelidir ve günahların hem zahirde hem de bâtında terki gereki...r. Hırs, haset, kötü zan, Ümmet-i Muhammed’e karşı kin ve nefret gibi içten işlenen günahları, dıştan işlenen günahlar gibi terk etmedikçe insan günahtan kurtulmuş olamaz.

Allah Tealâ: “Eğer siz, yasaklandığınız büyük günahlardan sakınırsanız, diğer kusurlarınızı örter, sizi üstün, seçkin bir yere koyarız.” (Nisa, 31) buyuruyor.

İbn Hacer Heytemî k.s. Hazretleri, “Büyük Günahlar” isimli iki ciltlik eserinde dört yüz küsur günah-ı kebairi bildirmiş, hükümlerini arzetmiştir. Küçük günahlar da küçük diyerek fütursuzca işlenirse, büyük günahların vebali içine düşülür.

Rasululah s.a.v. Efendimiz, ashabıyla (Allah onlardan razı olsun) bir vadiye geldi. Ashabına odun toplamalarını söyledi. Oysa görünürde odun yoktu. Ashap, çalı-çırpı dışında çevrede odun göremediklerini söylediler. Rasulullah s.a.v.: “Ele geçirdiklerinizi küçük görmeyin, bir kimse üst üste bir şeyler bulup biriktirirken bunların büyüyüp gittiğini görür.” buyurduktan sonra şöyle devam etti:

“Hayır ve şer cinsi küçük şeyleri de böyle görmelisiniz. Küçük günah küçük günaha, büyük günah büyük günaha katılır. Hayır hayıra, şer de şerre katılıp, bunlar bir araya geldiği zaman büyür, gider. Tek başına olduğu gibi küçük kalmaz.”

Şu halde bu çok önemli bir emr-i rabbanîdir. Onun için İki Cihan Serveri s.a.v. buyurmuştur ki:

“Mümin bir kul, işlediği günahı üzerine yıkılacak bir dağ gibi görür, münafık ise bir sinek gibi görür. Günahın küçüklüğüne büyüklüğüne bakmayıp, kime karşı işlendiğine bakmak lazım gelir.”

Eğer işlenen günahın kime karşı işlendiği düşünülmez de herkes anlayışına, dünyadaki yaşayışına uyarak çirkin ameller işlerse, başımıza birbirini takip eden bela, musibet ve hastalıklar çöker. Bunun için Kur’an’da buyurulmuştur ki:

“Sizin başınıza gelen belalar kendi ellerinizle yaptıklarınızın karşılığıdır.”

İnsanın başına hayır gelirse Allah’ın rahmetinden, şer gelirse nefsinden, şeytandan, dünyadan olduğu bilinmelidir.

Musibetlere düşen kimse bu musibetleri dünyevî sebeplerle izah edemez. Eğer yakîn sahibi ve şeksiz-şüphesiz Allah’ın hükümlerine inanmış ise, başına gelen bütün bela ve musibetlerin Allah’a karşı işlediği günahtan ve günahlarına tevbe etmeyişinden, günahta ısrar etmesinden ileri geldiğini bilmelidir.

Allah Tealâ Hazretleri, Nuh Aleyhisselam’ın kavmine hitabıyla bize bildirmektedir ki:

“(Nuh) dedi ki: Ey kavmim, gerçekten ben size açık bir uyarıcıyım.” (Nuh, 2)

Ayetin tefsirinde; “Ey kavmim, itaat etmediğiniz sürece başınıza gelecek azabı beyanla ben sizi korkutucuyum. Eğer isyan ederseniz, helâk edici azabın geleceğini haber vererek sizi Allah’a itaat etmeye davet ediyorum.” denilmektedir.

Sonraki ayetlerde de Allah Tealâ Hazretleri, Nuh Aleyhisselam’ın:

“Alah’a kulluk edin, O’ndan korkun ve bana itaat edin ki, günahlarınızı bağışlasın ve sizi belli bir süreye kadar ertelesin. Kuşkusuz Allah’ın takdir ettiği süre gelince ertelenmez. Eğer bilseydiniz.” (Nuh, 3-4) dediğini bildirmektedir.

Cenab-ı Hak iki şeyi vaad buyurmuştur: Birincisi, bütün emirlere uyarak günahlarına tevbe edenlerin kurtuluşa ereceği, ikincisi tevbe edenlerin tehiri mümkün olan bir zamana kadar ecellerinin tehiriyle helâktan ve dünyanın zarar-ziyanından kurtulacağı...

Aksi halde, verilen mühlet ne kadar olursa olsun, insan ilâhi hükümlere uymadıkça, dünya ve ahirette uğrayacağı zarar kat’idir.

Mehmet ILDIRAR

.

Gençler ibadetle nurlanır

Tarih28 Kasım 2010, 23:15Editör

İman ve ibadetten yoksun yetişen gençlerin ise, manevi buhran içine düşerek, ruhlarındaki boşluk hissini yanlış alanlarda doldurmaya calışmaları coğu zaman onları daha büyük bir çıkmazın içine sürükler.

İnsan hayatının en heyecanlı ve yoğun duygulara sahne olduğu zamandır gençlik dönemi. Bediüzzaman Hazretleri, gençlik damarının akıldan çok duyguları dinlediğini; his ve hevesin ise kör olduğunu ve bir gram  hazır lezzeti, ilerideki tonlarca yüksek lezzete tercih ettiğini belirtir. Bu cağda kişiye hisleri hakim olduğundan, coğu zaman düşünmeden verir kararlarını. Böylelikle kolayca yanlış yapabilir, hataya düşebilir. Genç bireyler, yaşadıkları fiziksel ve psikolojik değişikliklerin etkisiyle, iç alemlerine daha fazla yönelebilirler. Hayatı anlamlı kılacak sorularına cevap aramaya başlarlar içten içe. Bu noktada kulluğa yönelmek, genci yanlış yapmaktan korur. Kişinin, Allah’ın her şeyin sahibi olduğunu, O’ndan başka gerçek dost ve yardımcı olmadığını idrak etmesine katkıda bulunur ibadetler.

Allah, ibadet eden genç ile meleklerine övünür

Efendimiz (s.a.v) Allah Teala’nın ibadet eden genç ile meleklerine övünüp “Bakınız benim kuluma, kendi şehvet (ve nefsani heveslerini) benim için terk etmiştir” buyurduğunu haber verir. Rabbimiz’in meleklerine karşı övündüğü ibadet eden genç, yeni bir hayat coşkusu elde eder. Uçsuz bucaksız gibi görünen evren, onu tedirgin edemez. Gelecek endişesi gönlünü daraltamaz. Kendisini Rabbi’ne yakın hissettiği gibi, sosyal çevresiyle de iyi ilişkiler kurar. İman ve ibadetten yoksun yetişen gençlerin ise, manevi buhran içine düşerek, ruhlarındaki boşluk hissini yanlış alanlarda doldurmaya calışmaları coğu zaman onları daha büyük bir çıkmazın içine sürükler. Zira Allah Teala Râd suresinde “Kalpler ancak Allah’ı anmakla huzur bulur” ‘buyurur. Kısaca iman ve ibadete aykırı olan her şey insanın fıtratına da aykırıdır. Huzur getirmez.

Gençlikte yapılan ibadetler Hak katında daha sevimlidir

Bilinçli bir genç, kanının en deli aktığı ve dünya lezzetlerinin kendisini cezbetmeye calırştığı bir dönemde, ahiret yolcusu olduğunu unutmaz. Hayatının baharı nda kulluğunun farkına varır. Dünya misafirhanesini ebedi saadete ulaşmada bir vesile olarak değerlendirir. Böylece İmam Rabbani Hazretleri’nin haber verdiği şu müjdeye mazhar olur: “Gençlikte, şehvetin, asabiyetin kapladığı anlarda İslamiyet’in bir emrini yerine getirmek, ihtiyarlıkta yapılan aynı ibadetten çok üstün ve kıymetli olur. Böyle bir cağda yapılan az bir amele, pek çok sevap verilir.”

Gençlik, enerjisini Allah yoluna harcamalı

Gençlik döneminin sıkıntısız geçmesi için, öncelikle Allah’ın kulu olduğumuz bilinciyle dinimize, ülkemize ve insanımıza hizmet gayesini gütmeliyiz. Gençlik enerjimizi boş işlere harcamak yerine bu alana kanalize ettiğimizde, sorunlarımızın daha kolay üstesinden geleceğimiz kesindir. Çünkü her şeyden önce arkamıza Allah’ın kulu olma desteğini almışızdır, yani gayret ve duamızdan sonrasını Allah’a teslim etmişiz demektir. Hata yaptır.ırmızda ise “Ben pişmanım” ‘diyerek tıklatabileceğimiz bir tövbe kapısı hep acırktır bizim için. Ve biliriz ki Rabbimiz, bizi bağışlamasını beklediğimiz insanların hepsinden hatta kendimizden bile daha merhametlidir.

Şah-ı Nakşibend’i hayran bırakan genç Günün birinde Şah-ı Nakşibend Hazretleri  saadetli hanelerindeyken kapısı calırnır. Hizmetlisine seslenir: “Bak bakalım kapıda kim var!” ‘Kapıya gelen, Muhammed isimli on sekiz yaşında bir gençtir. Hizmetli kapıyı açar ve şöyle cevap verir: “Kapı da bir ‘parisa’ var.” ‘Parisa; genç, civan anlamına gelmektedir ve bu olaydan sonra o genç, Muhammed Parisa diye anılacaktır. İbadet ve hizmete çok düşkün bir genç olan Muhammed Parisa, kalplere Allah aşkını nakşeden o büyük nakkaşın hizmetinde bulunmayı talep etmektedir. Dergaha kabul edilir ve hizmet kervanına dahil olur. Muhammed Parisa sıcak bir yaz günü, dergah inşaatı nda hizmet etmektedir. İkindi vaktine doğru diğer calışanlar işe bir süre ara verirler. Muhammed Parisa ise büyük bir iştiyakla calışmaya devam eder. O sırada Şah-ı Nakşibend Hazretleri habersizce dergahı ziyarete gelir. Herkes istirahata çekilmiş haldeyken, Muhammed Parisa’nın durup dinlenmeden çamur karması Şah-ı Nakşibend’in hayranlığını cezp eder ve şöyle dua eder: “Ya Rabbi! Bu ayaklar hürmetine bana rahmet eyle!” Şah-ı Nakşibend’in övgüsünü kazanan Muhammed Parisa Hazretleri erken yaşta evliyalar kervanına katılır.

Ceyda ARIN • 25. Sayı / KAPAKTAKİLE/SEMERKAND AİLE

.

Bir Veliye Bende Olmak

Tarih28 Kasım 2010, 23:11Editör

Anladım ki, cihan padişahı olmak (çabası) bir boş kavgadır. Hepsinden iyisi, bir Allah dostuna bağlanmak imiş.

“Pâdişâh-ı âlem olmak bir kuru kavgâ imişBir velîye bende olmak cümleden a’lâ imiş.”(Yavuz Sultan Selim)

 [(Anladım ki) cihan padişahı olmak (çabası) bir boş kavgadır. Hepsinden iyisi, bir Allahdostuna bağlanmak imiş.]

 Bir veliye bağlanmanın cihan padişahlığından daha iyi, daha doğru, daha yüceltici olduğunu söyleyen kişi bir cihan padişahı ise biraz durup düşünmek gerekiyor. Öyle ya, dünya haritasına bakıp “Ne kadar da küçükmüş!” diyen, sekiz yılı biraz aşan saltanat döneminde Osmanlı topraklarını neredeyse üç kat genişleten, devlet hazinesini ağzına kadar altınla dolduran cihan padişahı Yavuz Sultan Selim Han söylüyor bunu. Âleme sultan olmuş birinin er eteğini tutanlara gıptası, gözümüzü nereye yahut neye dikmemiz gerektiğini anlatması bakımından önemli.

Tarih kitapları bu cengâver Osmanlı sultanının “Yavuz” tarafını fazlaca nazara verir de asıl hüviyetini, yani “Selim” yanını ihmal eder. Bu sebeple olmalı, mesela yukardaki mısralar Yavuz Sultan Selim’e ait midir, değil midir; öteden beri sorgulanır.

Yavuz’un “Selimî” mahlasıyla tertip eylediği Divan’ının Farsça olduğu doğrudur. Bize tevatüren ulaşan Türkçe birkaç şiir yahut beyti bizzat Yavuz mu yazmıştır, yoksa ona atfen başkaları mı söylemiştir, bilinmez. Esasen çok önemli de değildir bu. Çünkü Yavuz’un böyle düşünmeye, böyle söylemeye son derece müsait bir Selim tarafı vardır. Sadeliği seven, debdebe ve ihtişamdan hoşlanmayan bir padişahtır o. Şehzadeliği zamanından beri her öğünde tek çeşit yemek yer, ağaçtan tabaklar kullanır. Mercidabık zaferinden sonra Şam’da adına okunan Cuma hutbesinde, kendisini “Hâkimü’l-Haremeyn” (Mekke ve Medine’nin hâkimi) olarak vasfeden imamı, “Hayır, Hâkimü’l-Haremeyn değil, Hâdimü’l-Haremeyn (Mekke ve Medine’nin hizmetçisi)” diyerek düzeltir. Mısır seferinden dönüşte, merasimle karşılanacağını bildiğinden gecenin bir yarısında gizlice girmiştir Topkapı Sarayına.

Yavuz, ikindi güneşine benzetilir. Ömrü kısa fakat gölgesi uzundur. Genç denilebilecek bir yaşta ölüm döşeğinde iken musahibi Hasan Can’ın, “Hünkârım, Cenâb-ı Hakk’a teveccüh eyleyip, O’nunla olacak zamandır” telkini üzerine sitemle, “Ya sen bizi bunca zamandır kimin ile bilirdin?” diyen bir mana sultanıdır aynı zamanda. Vefatına yakın günlerde devlet erkânının Rodos’a sefer teklifini duyunca “Bizim şimden gerü sefer-i ahiretten gayri seferimiz yoktur” (bizim bundan sonra ahiret yolculuğundan başka seferimiz yoktur.) diyebilecek kadar da keşf ü keramet sahibidir. Son anlarında Yasin-i Şerif’i ikinci defa okurken “Selâmün kavlen min rabb’ir-rahîm” ayetinde ruhu kabzedilerek imrenilecek bir hüsn-i hatimeyle göçüp gitmiştir yalan dünyadan.

Cihan padişahlığını da hakkıyla ifa etmiş bulunan Yavuz’un bu vazifeyi “kuru kavga” olarak nitelemesi, bir Allah dostuna bağlanmaya nispetledir. Yoksa bu hayatta hepimizin şu veya bu seviyede dünyevî sorumlulukları vardır ve bunları en iyi şekilde yerine getirmek de vazifelerimiz arasındadır. Telkin edilen, dünyevî vazife ve sorumluluklardan yüz çevirmek değil; baki olana, fani olana kıyasla öncelik ve önem vermemiz gerektiğidir.

Herhalde insanın şu fani dünyada erişebileceği en yüksek mevki cihan padişahlığıdır. Padişah-ı âlem olanın iradesinden daha üst bir irade yoktur dünya ölçeğinde. Kayıtsız şartsız bir hürriyet böyle bir makamda mümkün gibi görünmektedir. Buna rağmen Yavuz Sultan Selim Han, irade, imkân ve hürriyete en üst seviyede malik olunan böyle bir mevkiin karşısına, üstelik bundan daha âlâ bulduğu köleliği koymaktadır. “Birine veya bir şeye bağlanmak, raptolmak” manasına gelen “bende” kelimesi aynı zamanda “köle” demektir çünkü. Bir veliye bağlanmak tarzında dahi olsa, bendelik yahut köleliğin bu dünyadaki her şeyden, her makamdan, hatta cihan sultanlığından da üstün görülmesi izaha muhtaç bir tercih.

Bilindiği üzere “dünya” kelimesi “denî” ile aynı kökten gelir. “Seviye olarak en altta bulunan, en aşağıda yer alan” manasınadır. Dolayısıyla dünyalık mevki ve makamlar ne kadar yüksek görünürse görünsün, sonuçta bu “aşağı seviye”nin sınırları dahilindedir. Halbuki “velî” Allah dostudur. Velayet, Allah Tealâ’ya yakınlığı, bu yakınlık da dünyanın fevkinde bir yücelik yahut aşkınlığı ifade eder. Veliye bende olmak, elini alıp eteğini tutarak ona bağlanmaktır. Bir Allah dostuna bağlanan, bağlılığında samimi, rabıtasında ısrarlı ise mutlaka onunla beraber yücelir, dünyanın üstüne çıkar. Bu sebepledir ki evliyaullahın, Allah dostlarının izinde yükseklere kanat açanların mevkii, dünyanın aşağı seviyesine ve yükselmeye mani ağırlığına mahkum bütün makamlardan daha âlâdır, daha yücedir.  

Öte yandan, bir Allah dostuna bağlanmak, sağladığı fayda bakımından da âleme padişah olmaktan daha âlâdır. Dünyanın kendisi gibi mevki ve makamları da fanidir. İnsan kulluğunu, ahiretini, ebedi hayatını unutacak derecede bütün mesaisini bu gelip geçici şeyler için harcarsa, dünya hayatını bir kuru kavga, boşuna bir çaba ile heba etmiş olur. Yaradılış gayemizi unutmadan dünya hayatını yaşamanın, kulluğumuzu ihmal etmeden dünyalık sorumluluk ve vazifelerimizi yerine getirmenin tek yolu ise istikamet üzere olmaktır. İstikamet, velilerin alamet-i farikasıdır. Allah dostlarının eteğine sıkıca sarılıp onlarla yol almak hem tarif üzere yürümekten daha âlâdır, hem ayağımızın kaymasına, kuru kavga ile ömür tüketmeye manidir.

Padişah-ı alem olmak yanında, Allahu alem, bir veliye de bende olmuş Yavuz Sultan Selim Han’ın tavsiyesine kulak vermek, Allah dostlarına bağlanmanın kadrini bilmek gerek. Çünkü yol tutmanın bundan iyi yolu yoktur.

 

T. Ziya ERGUNEL • 142. Sayı / Semerkand Dergisi / DİĞER YAZILAR




.

Silsile-i aliyye ne demektir?

Tarih21 Kasım 2010, 08:24Editör

Silsile-i aliyye hakkında bilgi...

Sual: (Silsile-i aliyye) ne demektir?
CEVAP
Silsile
 kelimesi, (Birbirine bağlı, birbiriyle ilgili şeylerin oluşturduğu dizi, sıra, halka) anlamına gelir. Mürşid-i kâmil yani âlim ve evliya olan zatlar, yetiştirdikleri ve artık başkalarını yetiştirebilecek hale gelen talebelerine, halifelik ve icazet verirler. Sonra onlar da talebe yetiştirip, onlar da yetişen  
ve halifeliği hak edentalebelerine icazet verirler. Böylece, âlimler silsilesi meydana gelir. Halifeliğin maneviyatta ki mührünü Peygamberimizin (sav) vurduğu bazı eserlerde geçmektedir. Bu halka, Peygamber efendimize kadar ulaşır.

Behaeddin-i Buhari, İmam-ı Rabbani, Mevlana Halid-i Bağdadi gibi zatların da içinde bulunduğu silsileye, (Silsile-i aliyye) yani yüksek silsile denmiştir.(Silsilet-üz-zeheb) yani altın silsile de denir.

İslam âlimi yerden ot gibi, mantar gibi bitmez. Hocasız, icazetsiz, âlim olmaz. Mutlaka Resulullaha dayanan bir silsilesi olur. Mesela, İmam-ı Rabbani veAbdülkadir-i Geylani ve şu an günümüzde yaşayan, Adıyaman Kahta ilçesi Menzil köyünde ikamet buyuran Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki hazretleri gibi her Ehl-i sünnet âliminin, peygamber varisinin Peygamber efendimize kadar bütün hocaları bellidir. Ancak böyle bir zata bağlanılır ve onların himayesinde çıkan kitaplar okunur. Yazdıkları doğru bile olsa, rast gele kimselerin kitapları okunmaz. 

Günümüzdeki silsilelerin farklı olması ise, bir mürşidi kamilin icazet verdiği halifelerinin birden fazla olmasındandır, örneğin Mevlana Halid Bağdadi Hazretlerinin onlarca halifesi vardı, ama eskisi gibi fazla mürşidi kamil kalmadı,İmam-ı Rabbani hazretleri daha dört asır önce buyuruyor ki:

Bu yüksek yolun yolcuları garip oldular, azaldılar. Şimdiki tarikatçıların yoluna bid’atler karıştığı ve bu yolu bozdukları için, Resulullahın sünnetine sarılmış olan büyükler, tanınmaz oldu. Bu bilgisizlikten dolayı, çoğu da, kısa görüşlü oldukları için, bu yüksek yola bid’atler karıştırdılar. Milletin kalblerini bu bid’atlerle kazanmaya çalıştılar. Böyle yapmakla, İslam dinini olgunlaştırdıklarını sandılar. Bunlar, bu yüksek yolu yıkmaya, uğraşıyorlar. 
(2/62)

Nakşibendi ve Kadiri gibi hak tarikatlarda söz sahibi olan İmam-ı Rabbani (ks) Hz. Mektubatında "Kıyamete kadar ayakta olacak tek tarikatın Nakşibendi tarikinin olduğunu söylemektedir.." 

Yolun sonunu başa koymak
Sual:
 (Silsile-i aliyye’de, yolun sonu başa konmuştur) ifadesi ne demektir?
CEVAP
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Bu yol, tam Eshab-ı kiramın yoludur; çünkü o büyükler, Resulullah efendimizin sohbetinde, daha birinci günde, öyle şeylere kavuştu ki, sonra gelen en büyük Evliya, en sonda, ancak bundan bir parçaya kavuşabilmiştir. İşte bunun içindir ki, Hazret-i Vahşi, Hazret-i Hamza’yı şehit etmişken, Müslüman olunca, bir kere, Resulullahın sohbetiyle şereflendiği için, Tabiinin en üstünü olan, Veysel Karani’den daha üstün oldu. Resulullahın sohbetinin başlangıcında Hazret-i Vahşi’ye nasip olanlara, Veysel Karani, o kadar yüksek olduğu halde, en sonda bile kavuşamadı. Demek ki, zamanların, asırların en iyisi, Eshab-ı kiramın asrıdır. İşte büyüklerimizin yolu da, altın silsiledir. Bu yolun, başka yollardan üstünlüğü, Eshab-ı kiram zamanının, sonraki zamanlardan üstünlüğü gibidir. Bu yolun büyükleri, öyle kimselerdir ki, Allahü teâlâ, bunlara fazilet ve merhametiyle, daha başlangıçta, en sonun tadını tattırdı. Bunların derecelerini, başkaları anlayamaz. Bunların vardığı makamlar, başkalarının vardıkları makamların çok üstündedir. 
(1/66)

Silsile-i aliyye okumak
Sual: 
Silsile-i aliyye isimli büyük âlimlerin isimlerini okumak faydalı mıdır?
CEVAP
Çok faydalıdır. Özellikle şu üç faydası vardır:
1- Feyz gelmesine sebep olur.
2- Sıkıntı ve üzüntüyü giderir, ferahlandırır.
3- İhtiyaçların ve isteklerin hâsıl olmasına sebep olur.
 
Derleme: NaksibendiTarikati.com 

Tasavvuf ve Mürşid-i Kamil Nedir? Başlıklı Ayet ve Hadisler Işığında Geniş Bir Yazı Dosyası Okumak İçin Tıklayınız..


Gavsı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) El Hüseyni Hazretlerinin Nakşibendi Tarikatı Silsilesi:

Hz. Muhammed Mustafa (sav)
Hz. Ebubekr Sıddık (ra)
Selman-ı Farisi Hz. (ra)
Ebu Muhammed Kasım Hz. (rah)
Şeyh İmam Cafer-i Sadık Hz. (rah)
Şeyh Bayezid-i Bistami Hz. (ks)
Şeyh Ebu Hasen Harakani Hz. (ks)
Şeyh Ebu Ali Farmedi Hz. (ks)
Şeyh Hace Yusuf Hemedani Hz. (ks)i
Şeyh Abdülhalık Gücdevani Hz. (ks)
Şeyh Hace Arif-i Rivegeri Hz. (ks)
Şeyh Hace Mahmud İnciri Fağnevi Hz. (ks)
Şeyh Hace Ali Ramiteni Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baba Semmasi Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Emir Külal Hz. (ks)
Şeyh Şah-ı Nakşibend Hz. (ks)
Şeyh Alaeddin Attar Hz. (ks)
Şeyh Yakub-i Çerhi Hz. (ks)
Şeyh Ubeydullah Ahrar Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Zahid Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Derviş Muhammed Hz. (ks)
Şeyh Hace Muhammed Emkeneki Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Baki Billah Hz. (ks)
Şeyh İmam-ı Rabbani El-Müceddi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Ma’sum Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Muhammed Seyfeddin Faruki Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Nur Muhammed Bedauni Hz. (ks)
Şeyh Mirza Mazhar Can-ı Canan Hz. (ks)
Şeyh Abdullah-ı Dıhlevi Hz. (ks)
Şeyh Mevlana Halid-i Bağdadi Hz. (ks)
Seyyid Abdullah Hakkari Hz. (ks)
Şeyh Seyyid Taha Hakkari Hz. (ks)
Gavs-ı Hizani Şeyh Seyyid Sıbgatullah Arvasi Hz. (ks)
Şeyh Abdurrahman Tahi Hz. (ks)
Şeyh Fethullah Verkanisi Hz. (ks)
Şeyh Muhammed Diyaeddin Nurşini Hz. (ks)
Şeyh Ahmed Haznevi Hz. (ks)
Gavs-ı Kasrevi Şeyh Seyyid Abdulhakim Bilvanisi Hz. (ks)
Şeyh Sultan Seyyid Muhammed Raşid Hz. (ks)
Gavs-ı Sani Şeyh Seyyid Abdulbaki Hz. (ks)
 
 


Tasavvuf Âlemi - Dünya Âlemi

Tarih14 Kasım 2010, 23:24Editör

Tasavvuf Âlemi - Dünya Âlemi hakkında güzel bir makale..

Tasavvuf, sıfat değiştirmektir. Dinimiz her yapılan amelin salih ve güzel olmasını istiyor. Ve her bir amelde güzel sıfatlar kazanamamızı ister. Bu hadise namazda, oruçta ve hacdaki amellerde de geçerlidir. Bütün ibadetler nefsin kemalâtını tahakkuk ettirmek içindir.

Nefsin sıfatlarının değişmesi, nefsin içindeki çirkin vasıfların değişmesine tâbidir. Mesela nefsin çirkin sıfatlarından kibir yerine tevazu, hırs yerine kanaat, yalan yerine sadakat getirilmelidir. Günahların şerrinden kurtulmadıkça ibadetlerdeki ihlâsı/samimiyeti bulmak mümkün olmaz.

Nefsin yaratılmasının sebebi ve hikmeti vardır. İnsanda nefis olmasaydı, insan melek olurdu. Melekte nefis olmadığından gazap, şehvet, kin, haset gibi özellikler de yoktur. Melekler her zaman ibadet içerisindedir. Ve bundan sonsuz bir lezzet alırlar. Biz ibadetlerden neden usanıyoruz? İşte nefsimizin çirkin sıfatları olduğundan bıkıyoruz. Çünkü nefis, sûre-i Yusuf’ta da bildirildiği gibi alabildiğine kötülük ister: (Sf.39)

“Ben nefsimi temize çıkaramam. Çünkü gerçekten nefis –Rabbimin kendisini esirgediği dışında- var gücüyle kötülüğü emredendir. Şüphesiz, benim Rabbim, bağışlayandır, esirgeyendir.” (Yusuf, 12/53)

Kötülüğü emretmek nefs-i emmarenirı sıfatıdır. Mürşid eli tutan emmareden levvameye geçer. Nefs-i levvame demek, yaptığı kötülük ve işlediği günahlardan nefret eden nefis demektir. Levvameye yükselen nefis tövbe etmek ister. Tövbe de günahtan uzaklaştırır. Günahların terki ise kalpteki çirkin sıfatları kaldırır yok eder; kişiyi ibadet ve taate götürür. Nef’s-i mülhimeye giren insan ise amel eder ama vesveseden kurtulamaz.  Vesvese, Allah’ın azametine teslim olmaya aykırıdır. Nefs-i mutmainneye giren kimseye “irciî/Rabbine dön” lafzıyle cennet müjdesi verilir:

“Ey gönül huzuruna ermiş ruh! Sen Rabbinden razı, O senden olarak dön Rabbine! Sen de katıl has kullarımın içine, gir cennetime! (Fecr, 89/27-30) Artlk O kişi:

“Allah onlardan razı olmuş, onlar da Allah’tan hoşnut olmuşlardır. İşte onlar, Allah’ın tarafında olanlardır. İyi bilin ki, kurtuluşa erecekler de sadece Allah’ın tarafında olanlardır”(Mücadele, 58/22) mealindeki ayette zikredilen salih müminlerden olma muhatabına erenlerden olur.

Nefs-i râzıye evliya-i kirâmın, nefs-i marziyye ârifibillahların, “nefs-i saliha ise nebilerin, resullerin nefsidir.

Şu halde, nefis kemalâta ermeye uygun yaratılmasaydı, Allah insana ibadeti, taati emretmezdi. Nefsin sıfatları değişmedikçe ilimden ve nasıhatten menfaat görülmez. Allah Resulü (s.a.v), (Sf.40)

“Din nasihattir”4 buyurmakla dikkatimizi samimi olmaya/nasuh olmaya/nasihat dinler olmaya çekmiştir. Bir kimse nasihatleri dinliyor ama kötü fiillerini düzeltmiyorsa, o nasihat dağ üstüne yağan yağmur tanecikleri olur. Susuzluğa fayda vermez ve üstünde mahsul bitirmez. Gönülde mahsulün bitmesi ise nefsin temizlenmesine bağlıdır.

Bediüzzaman Said Nursî hazretleri Mesnevi-i Nuriye’de sofinin mesleğinin zikir olduğunu, nefsin çirkinliklerinden sıyrılıp ahlâk-ı hami-deye geçmeye sebep olacağını bildirmektedir:

“Ey aziz olan kimse, bil. Zikreden adamın ilâhî feyizleri çeken muhtelif mânevî güzellikleri (latifeler) vardır. Bunların bir kısmı kalp ve aklın şuuruna bağlıdır. Bir kısmı ise şuursuzdur. Gaflet ile yapılan zikirler bile, bu ilâhî feyizden mahrum kalmazlar.”

Onun için kardeşler, tasavvufta sofi illâ zikir sahibi olmalıdır ki Allah’ın feyzini çeksin.

“Cenab-ı Hak insanı pek acayip bir sûrette yaratmıştır. Kesretin içinde vahdeti, terkip içinde besâtet, cemaat içinde ferdiyeti vardır. İhtiva ettiği aza, havas ve letaifin her biri için müstakil lezzetler, elemler olduğu gibi; eğer insan ubudiyyet/Allah’a kulluk yoluna girerse bütün lezzetler, nimetler, kemalâtlar nevilerine göre bu hukuktan müteessir olur/hisse alır. Ve keza eğer enaniyet yolunu takip ederse her çeşit elem ve ıstıraba mahal olmaya müstehaktır.”

“İnsanın letaifleri birbirinin nuraniyetine bağlıdır. Allah’ın birliğini hakkıyla bilen muhabbet-i ilâhîyeye girer. Hakkıyla itaat eden huzur-ı ilâhîyi bulur. Dervişin anahtarı, yolunun rehberi kelime-i tevhide devam etmektir. Bu zikir, kalbi pek çok şeye bağlayan ipleri kırar. Kalbi çok şeylere bağlayan ipler sayısızdır. Bu ipler, dünyadaki tüm varlıkların sayısı kadar bile çoktur.”5 (Sf.41)

Şu halde her bir şeye gönül bağlayan kimse, onların peşinden koşup gitmeye takat getiremeyeceği gibi böyle bir kimsenin nefsinin ıslaha ulaşması da mümkün olmaz. Kelime-i tevhid zikrinin “tarikat-ı Nakşibendiyye”de defalarca çekilmesi Allah’ın gayrındaki boş ipleri çözmek içindir.

Bediüzzaman hazretleri buyurmuş:

“Ey aziz olan kimse bil. Tohum olacak bir habbenin kalbi yani içi delindiği zaman elbette sümbüllenip neşvü nema bulamaz. Şu halde ene tabir edilen enaniyetin kalbi ‘Allah Allah’ zikrinin şua ve hararetiyle yanıp delinirse büyük gafletle firavunlaşmaz. Her şeyi yaratan Allah’ a isyan edemez. Bu ilâhî zikir sayesinde ene/benlik/nefis mahvolur. İşte Nakşibendîler zikir hususunda ittihaz ettikleri zikr-i hafî/gizli zikir sayesinde kalbin mânevî fethiyle enaniyet mikrobunu öldürmeye, şeytanın emirberi olan nefsin emmaresinin başını kırmaya muvaffak olmuşlardır. Keza Kadirî Tarikatının mensupları zikr-i cehri (açık zikir) sa .esinde tagutlarını tarumar ederler.”6

Aynı eserin başka bir yerinde ise şöyle deniliyor:

“Senin ömründe çok büyük, çok korkunç meseleler vardır; bunlar insanı ihtiyata, ihtimama mecbur eder. Birincisi ölümdür; insanın dünyadan bütün sevdiklerinden ayrılmasıdır. İkincisi ise, dehşetli ve korkulu memleketine yolculuktur. Üçüncüsü de ömür az, sefer uzun, yol tedariki ise yoktur, kuvvet ve kudret yoktur, mutlak âcizlik gibi elemlere maruz kalınır. Öyle ise bu gaflet ve nisyan nedendir? Deve kuşu gibi başını unutkanlık kumuna sokmuş, gözüne gaflet gözlüğünü takmış, Allah se- görmesin veya sen O’nu görmeyesin diye! Ne vakte kadar bu gaflete devam edeceksin? Evet, bu gaflet insanın nefsinden neşet eden bü-bir tehlikedir. Onu muhakkak hissetmek lazımdır.”7

Şunu unutmamalıdır ki bu güneş, azametiyle musahhardır. Meskenlerimize nur verir. Yemeklerimizi hararetiyle pişirir. Sizin öyle azim, rahim bir malikiniz var ki bu güneş onun bir lambası olup misafirhanesinde misafirleri aydınlatmaktadır. (Sf.42)Güneşin esrarını asırlarca kimse bilememiş, büyüklüğünü hesap etmişler ancak yakıtını bulamamışlar.

Güneşin azim ışığına, hararetine, büyüklüğüne bakıp hesap etmişler. Güneşin büyüklüğü dünyanın bir milyon üç yüz bin katı. İçine o kadar yakıt doldursalar, bu kadar senede yanar biter. Güneşin enerjisi niye bitmiyor? Atom bombası hadisesinden sonra anlamışlar ki bu enerji hidrojenin helyuma dönüşmesiyle ortaya çıkmaktadır.

Şu halde güneş, dünyamızı aydınlattığı gibi semavatta milyarlarca güneş ve milyonlarca Samanyolu galaksileri bulunmaktadır. Güneş, Samanyolu galaksisinde saniyede 285 kilometre hızla gider ve kendi etrafındaki gezegenlerle beraber bir geçtiği yerden bir kere daha geçmiyor. İnsanoğlu bu güneşin azametiyle musahhardır. Güneşin nice faydaları vardır; saymakla bitmez. Halbuki bizim öyle bir Hâlık-ı Rahi-mimiz var ki güneş onun yanında bir lamba gibidir. Eğer müspet ilimle bakarsak, güneşin içinde yanma hadisesi vardır. Mükevvenat/bütü-nüyle kâinat yalnız maddî âlem değildir. Yeri de göğü de yaratan Allah, her şeyi bir azamet, bir hikmet tahtında donatmıştır.

“Şu halde ey aziz olan kimse! İnsanın Cenab-ı Hak’tan bir hak talep etmeye hakkı yoktur. Bilakis daima O’na şükretmelidir. Çünkü mülk O’nundur, insan O’nun kuludur.”8

“Yine bazı ahlâksızlar var ki bir aynada güneş görse aynayı sevmeye başlar. Karşı konulmaz bir hisle onu muhafaza etmeye gayret eder ki, o aynadaki güneşin şuası kaybolmasın. Ne vakit güneşin aynada kaybolduğunu görse o zaman bütün muhabbeti gökteki güneşe çevrilir. O vakit anlar ki, aynada görülen güneş aynaya tâbi değildir. Belki güneş, o aynada güneşin görüntüsünü meydana getiriyor. Güneşin bekası ayna ile değil, aynanın parlaması güneşin cilvesine tâbidir.

Ey insan!

Senin kalbin, hüviyet ve mahiyetin bir ayna gibidir. Senin fıtratında ve kalbinde Allah’a karşı karşı konulmaz bir muhabbet vardır. (Sf.43)Bu Ayna için değil, kalbin mahiyeti için değil, Allah’ın azametine olan muhabbetindendir. Belki o aynadaki tezahüre göre cilvesi bulunan Bâki-i Zülcelal’in  cilvesine karşı muhabbettir ki, o muhabbeti dünyaya meyleder. O zaman para, evlat sevgili olur. Oysa muhabbet-i hakiki için ş olan insanın bu fâni muhabbetlere meyletmemesi lazımdır. Yoksa kalp ters yönde çalışmaya başlar. İlâhî aşk yerine gaflet, isyan ve dünya muhabbeti belirir. Onun için ey derviş gel, “Yâ Bâkî entel Bâki” zikrini hatmede çek. De ki: ‘Madem Rabbim sen varsın, sen Bâki’ sin. Fena ve yokluk bize ne isterse yapsın, ehemmiyeti yok!”9

4 Rivayetler için bk. Buhârî, iman, 42; Müslim, İman, 95. Ebü Davud, Edeb, 59; Tirmizî, Birr, 17; Nesâî, Bey’at, 31, 41

5 Mesnevî-i Nuriye, s. 79-80

6 Mesnevî-i Nuriye, s. 94

7 Mesnevî-i Nuriye, s. 195

8 Mesnevî-i Nuriye, s. 209

9 Mesnevî-i Nuriye, s. 160

Mürşid ve Mürid Hukuku – MEHMET ILDIRAR


.

İnsanlarla Beraberken Dikkat Etmesi Gereken Edepler

Tarih14 Kasım 2010, 23:19Editör

İnsanlarla Beraberken Dikkat Etmesi Gereken Edepler hakkında..

Sûfî, insanların kusurlarını aramamalı, aksine kendi eksiklik ve ayıplarıyla ilgilenmelidir. Kardeşleri için her zaman iyi düşünceli olmalı ve kalbine gelen kötü duygulara kulak asmamalıdır. Allah'a isyan eden günahkârları görünce onların kalbini kırma- malı ve aşağılamamalıdır. İşlenen günaha buğzedip, işleyenin ıslahına dua etmelidir. Kendisini eleş¬tiren olunca hatasını kabul etmelidir. Mürşidine, mürid kardeşlerine ve tüm müslümanlara özellikle cuma günü, ramazan ayında, arefe gününde, seher vakitlerinde, hac sırasında, yağmur yağarken, ezan ile kamet arasında, secdede, iki hutbe arasında dua etmelidir. Duayı yalvararak ve huşû ile yapmalı.

 

 

korku ve ümit duygularını dengelemeli; Allah'ın ni- foanı kabul edeceğini ummalıdır. Duanın başında JHaiı Teâlâ'ya hamd etmeli, Hz. Peygamber'e (S.A.V) salât ve selâm getirmeli ve duayı yine aynı şekilde bitirmelidir.

Zikir, sohbet ve ibadet toplantıları uzadığında ierah olmaya gayret etmelidir. Allah yolundaki ve öadetlerdeki zorluklara ve insanlardan gelen eziyetlere katlanmalıdır. Nefsin arzu ve isteklerine kar¬şı koymalıdır. Hangi yolda olursa olsun temiz ve takva sahibi müminlerin hepsini sevmelidir.

 

Alçak gönüllü, yumuşak huylu, merhametli, açık elli olmalı ve insanlara karşı daima iyi niyetli olma¬lıdır.

Birine kefil olurken dikkatli olmalı; bu konuda duyarlı olmalıdır. Gaflet ehli ve istikameti bozuk olan kimselerle beraber olmamalı ve sohbet yap¬mamalıdır.

 

Ehli gaflet deyince, konuşması, düşüncesi, aklı fikri yalnız dünya olan insan demektir. Konuşurken alışverişten konuşur. Düşünürken geçimi¬ni, parasını, pulunu, makamını, mevkiini düşünür. Kalbi de dili de yalnız dünyayla meşgul olur. İşte

bu ehl-i gaflettir. Hiç Allah Teâlâ hatırına gelmiyor. Sâdâtlar, evliyaullah, Hz. Peygamber, ölüm, ahiret hiç hatırına gelmiyor. Yalnız ve yalnız dünyayı düşünüyor. Bunlara ehl-i dünya ehl-i gaflet diyor büyükler. "Böyle kimselerle beraber olanların zararı, aynen onlara benzemektir" buyuruyor büyüklerimiz.

 

Oyun oynanan ve boş konuşulan toplantılara gitmemeli; kötü, kaba ve uygunsuz sözler dinleme- melidir. Hiç kimseyle tartışmamalı ve iddiaya girmemelidir. Asık suratla değil, güler yüzle davranmalıdır. Hoşa gitmeyecek şeyleri görmemek için gözü sakınmalıdır.

 

 

 

Hiç kimseye öfkelenmemen, gereksiz yere kız- mamalıdır. Tartışma ve ağız dalaşı yapmamalıdır. Birine öfkelendiğinde ondan özür dilemeli, Cenâb-ı Hakk'a da istiğfar etmelidir. Haklı sebeple dahi ol¬sa kimseye hakaret etmemeli; her gördüğünü Hızır [aleyhisselam] veya veli diye düşünerek dua istemelidir.

Herhangi bir konuda iyice düşünmeden karar vermemelidir. Hiç kimseyi hor görmemeli, tüm yaratılmışlara şefkatle bakmalıdır.

 

Gavs-ı Kasrevi'nin İzinde Menzil..

Tarih06 Kasım 2010, 22:10Editör

Gavs-ı Kasrevi Seyyid Abdulhakim El-Hüseyni (ks) Hz. İzinde Menzil..

 

Menzil; Küçük Semerkant

Anadolu'nun rahmine düşmüş bir Semerkand'dır Menzil. Buhara’lı nakkaşın elinde sabırla işlediği çinilerden bir küçük numunedir Menzil. Mekke yanığı bir gül, Medine sevdalısı bülbüllerin otağ kurduğu bir beldedir. 

Menzilin taşı toprağı değildir, Menzil’i kimilerine yar yapan, kimilerine mübarek belde kılan. Menzil’den öte menziller vardır bu beldede… 

Asıl Menzil’e varmak için yol kenarlarına dizilmiş işaretler bulunur bu belde yolunda. Bu beldede işaretçiler karşılar menzile gelenleri. 

İçimizdeki yarım kalmışlık hissi ile bir defa daha düştük menzil yoluna. Önce Seyda idi aradığımız, şimdi Gavs Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni’yi (ks) bulmak istememizdi, bizi bu yollara düşüren. 

Menzile Giden Tarihi Ara Yol

Yıllar öncesinde, Bizans’ın Kommagene Krallarının hüküm sürdüğü Adıyaman'ın Kahta ilçesinin yolunu tuttuk. Kestirme yolu takip etmek yerine yolumuzu uzattık biraz. Menzile varmadan, yollarda kalmışları, farklı yollara gidenleri, de görmek istedik.

Kahta'dan çıkıp Nemrut istikametine giden yolun sarp olanına (sola) sürdük aracımızı. Kommanege kralık ailesinin mezarlarının bulunduğu Karakuş Tümülüsü’nü gezdik. Küçük bir tümülüsün altına sığınmış mezarlarından emin olmaya çalışan saltanatın mirasçıları, gelen insanların ayakları altında eziliyor. Bu tarihi tümülüsü kendi hikayesine bırakıp yola revan oluyoruz. 

Yolumuz üzerinde suları geçmek için Romalılar döneminde yapılmış Cendere köprüsüne varıyoruz. Köprünün hüzünlü bir hikayesi var. Köprünün başlarına Sütunlar dikilmiş. Bu sütunlardan ikisi Kralın oğulları adına dikilmiş. Kral öldükten sonra yeni Kral olan Caracalla kardeş, kardeşi adına yapılan sütunu yıktırır. Arkasından da kendisine rakip olmasın diye kardeşi Geta'yı öldürür. 
Kahta kalesini de gördükten sonra, Menzil yoluna düşüyoruz. 

Dünya Gömleğini Çıkarmak

Menzil düşümüze tekrar düşüyor. Cendere köprüsündeki hüzünlü hikâye takılıyor içimize. Menzil daha da bir anlam kazanıyor. Menzile varmak değil Menzilin eşiğinden içeri girip, dünya gömleğinden sıyrılmak, nefis engelini aşmak, kendin için istediğini kardeşin için istemek, öz kardeşten öte her sofiyi kardeş bilmek. Kendinden ötede kendini bulmak.

Menzil yoluna düşenlerin düşü bu. Ancak bu yol riskli, engebeli, tek başına aşmak zor. İnsanın en büyük cihadı nefsini yenmek olduğunu bildiren sevgililer sevgilisi Peygamberimizin bu uyarısını destur edinen sofiler, kendileri ile yaptıkları mücadelede, kendilerine, bir önder, bir lider, bir mürşid-i kamil aramak için düşerler menzil yoluna. 
 
 

İrşat Beldesi

"Eskiden insanlar Şeyh arardı, şimdi şeyhler mürit arar olmuş kendine" diyen Gavs Hazretleri, iman ve ahlak kervanına katılanların buluşma noktası olması için Menzili seçer. Veya kendisine öyle işaret edilir.

Çocukluk ve gençliğini ilimle geçiren Gavs Hazretleri, hocası Şah-ı Hazne Ahmed el-Haznevi (ks)nin dizinin dibinde erer ereceğine. Zaman gelmiştir. Artık halife olması gerekmektedir. Gavs (ks) bir rüya görür Rüyasında "Abdulhakim! Şah-ı Hazneye söyle, seni artık fazla yormasın. Sen halifeliği hakkı ile kazandın artık hakkını versin yeter" denir. 

Gavs Hazretleri bunu mürşidine anlatır. Büyük mürşit, durumun farkındadır. Kendisine bu rüya anlatılınca "Şeyh Abdulhakim, ben de biliyorum ama Ramazan ayının feyz ve bereketinden istifade edesin diye, hizmetini uzatıyorum. Mâdem Sâdat böyle istiyor hakkındır" diyor. 

Gavs hazretlerine 1938 yılında hilafet veriyor. O günden sonra kendini insanların imanını kurtarmaya adıyor. Ömrünün son demine kadar bunun için uğraşır. İrşadına Taruni, Bilvanis, Kasrik köylerinde devam eder. Ancak son durak olarak, bu gün sonsuzluk kapsının beşiği olan Merkadının da bulunduğu Menzil’e yerleşir. 

Gavs irşada başladıktan on bir yıl sonra hayata veda eder. Mürşid’inin dairesinde iken irşat çevresi dar olan Gavs Hazretleri, mürşidinden sonra irşad halkasını genişletir. 

Menzilde yapılan irşat her geçen gün genişler ve ülke geneline yayılır, hatta ülke dışına taşar. Menzil Allah'a ulaşmak isteyenlerin, günah batağından çıkıp kurtuluşa ermek isteyenlerin tövbe kapısı olur.

İslam kültürü ile yoğrulmuş Anadolu toprağında, müminler tasavvufun derinliğinde kendilerine yol bulabilmek için bir mürşidi kâmilin izini arar dururlarmış. Ancak tarihin cilvesi ki, bu topraklarda dini derinliğine yaşamaktan öte; inanmak bile adeta suç sayılınca, ilim ve tarikat ehli insanlar, ilk hedeflerini "İman kurtarma" yolu olarak belirlemişlerdir. 

Menzil’de atılan tohumlar bugün yeşermiş. O eski devirlerde Şah-ı Nakşibendlerin, Seyyid Emir Külallerin Sermerkand’ından, Buhara'sındandan bir nakış da Menzil olmuştur. Menzil kendi içinde bir huzur beldesi olmuş, bu huzur dalga dalga etrafı sarmıştır. 

Kendi işaret ettiği yere defnedilen Gavs için güller içerisinde bir ‘merkad’ yapılmıştır. Kendinden sonra gelen halifesi, aynı zamanda evladı Sultan Muhammed Raşid (ks) ile beraber sonsuzluk limanına demir atmışlardır. 


Gavs Hz.’leri Çok Halim Bir Kimseydi

Abdulkahhari Zokeydi, Gavs için "Bu zat çok iyidir ancak bir kusuru vardır. O da çok "halim" olmasıdır. Elhamdülillah bu kusur ne büyük kusurdur" (!) der. Gavs Hazretleri halim selim bir insandır. Bu yönü ile Hz. Osman'ın (ra) yumuşak huyluluğunu kendinde çağrıştırmaktadır insana. 

GAVS ABDULHAKİM EL HÜSEYNİ HZ. HAKKINDA

Son devirde Sûriye'de yetişen evliyâdan Şeyh Ahmed Haznevî'nin halîfelerinden. İsmi, Abdülhakîm'dir. Seyyid’dir. Hazret-i Hüseyin'in soyundan geldiği için Hüseynî nisbesiyle meşhûr olmuştur. Gavs-ı Bilvânîsi lakabıyla da bilinir. 1902 ( H.1320) senesinde Siirt'in Baykan ilçesine bağlı Kermat köyünde doğdu. 1972 (H.1392) senesinde Ankara'da vefât etti. Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil Köyü’ne defnedildi.

Gavs-ı Bilvanisi’nin (ks) doğumundan kısa bir müddet sonra babası, imamlık yapmak ve medresede talebe okutmak için davet edildiği komşu Siyanüs köyüne taşındı. Babası vazifesinin altıncı ayında vefat edince, onu dedesi yanına aldı. 
Dedesi onu okutmak için alim ve Şeyh Muhammed Diyauddin (ks)nun ders halkasına ve sohbetlerine gönderdi. Bu arada sekiz yaşında bulunan Gavs-ı Bilvanisi (ks) on dört yaşına kadar Muhammed Diyauddin (ks)dan ilim öğrendi. 

Gavs-ı Bilvanisi (ks), Muhammed Diyauddin Hazretlerinin vefatından sonra, hem ilmini tamamlamak, hem de tasavvufta ilerlemek için Muhammed Diyauddin Hazretlerinin talebelerinden, Şeyh Selim'e talebe olmak istedi. Ancak rüyasında Muhammed Diyauddin Hazretleri ona çok sevdiği halifesi Ahmed el-Haznevi Hazretlerine tabi olmasını bildirdi. 
Gavs-ı Bilvanisi Hazretleri bir müddet Şah-ı Hazne'nin sohbetlerinde bulundu. Daha sonra tekrar memleketine döndü. Fakat, on dört sene müddetle gidip gelerek, ilmini ve tasavvuftaki derecesini artırdı. 

Şah-ı Hazne'den, otuz dört yaşındayken medrese de talebelere ilim öğretmek üzere icazet, otuz altı yaşındayken de insanlara İslamiyet’in emir ve yasaklarını anlatmak suretiyle kurtuluşa kavuşmalarına vesile olmak üzere irşad için hilafet aldı. Memleketine dönerek, köyünde ve çevresindeki diğer kasabalarda İslam dininin emir ve yasaklarını anlatmaya başladı. 
 

Vefatı

Ömrünün sonunda, bir yıl kadar kaldığı Adıyaman'ın Kahta ilçesine bağlı Menzil köyünde hastalanan Abdülhakîm Hüseynî Efendi tedâvî için Diyarbakır'a götürüldü. Oradan da Ankara'ya nakledildi. Burada iken bâzı siyâset adamları ve parlamenterler kendisini ziyâret ederek duâsını istediler. Onlara hitâben; "Hâlis niyetle Dîn-i Mübîne, İslâm dînine her kim hizmet etmek isterse, Allah-u Teâlâ onu muvaffak kılsın..." diye duâ etti.

Ankara'da yapılan ameliyattan sonra durumu düzelmedi. 25 Mayıs 1972 (H.1392) târihinde Ankara'da vefât etti. Cenâzesi Menzil Köyü’ne götürülerek talebeleri tarafından, daha önce işâretlemiş olduğu yere defnedildi. 

Güzel Sözlerinden Bir Demet

• Bilgili ve mert kişileri çok severim. Zira dünya işlerinde hünerli olan kişi, ahiret işlerinde de hünerli olur. 

• Nakşibendi yolu Hz. Mehdi'ye kadar devam edecek ve Hz. Mehdi'ye intikal edecektir. Mezheplerden Hanefi mezhebi, yollardan da Nakşibendi yolu kıyamete kadar devam edecektir. 

• Hürriyet, Allah-u Teala'dan başka hiçbir sebebe bağlanmamaktır. Umum işlerde sebeplere değil, sebepleri yaratana dayanmak kulun ilk kurtuluş kapısıdır. İffet ise, kendi nefsi ve başkasının hesabına değil, söz, hareket, amel, niyet ve özde yalnız Allah hesabına göre olmaktır. 

• İnsanın kalbi daima Allah-u Teala'ya bağlı olmalı, Allah-u Teala insanın aklından, fikrinden hiç çıkmamalı. İnsanın kalbi hem mahzun olmalı, hem de Rabbine yalvarış içinde bulunmalı. Kişi ne kadar mahzunsa, ne kadar nefsinden ve benliğinden uzaklaşmışsa, Allah-u Teala'nın yanında o kadar makbul ve yüksektir. 

• Kalbi, Allah-u Teala'nın zikri ile çalıştırmaya çok gayret göstermeli, hiçbir an gaflete düşmemek için çalışmalıdır. 

• Gerek huzurdaki, gerekse şeyhin gıyabındaki rabıtaya çok dikkat etmek gerekir. Çünkü mürşit rabıtasıyla önce fena fişşeyh, sonra da fena firresul makamı hasıl olur. 

• Gece namazına ve gece ibadetine devam edin. İlmiyle amel eden alimlerin çoğu, gece ibadeti ile Allah-u Teala'ya ulaşmışlardır. Zira gece kalpte vesvese olmaz, kalp huzur içinde olur. 

• Helal kazanç için çalışan bir kişi, kalbini işin başında ve sonunda zikirle meşgul ederse, ortası da Allah-u Teala tarafından taat ve ibadet sayılır. 

• Evliya yetiştirme mektepleri olan tarikatlar, artık iman kurtarma mektepleri haline geldi. Eskiden insanlar yıllarca gezer, kendilerine şeyh ararlardı. Şimdi ise şeyhler kapı kapı dolaşıp Müslümanları imanlarını kurtarması için çağırıyor ve topluyorlar. Şah-ı Hazne (ks) (burada kendisini kast ediyor) Ümmet-i Muhammed'in imanını kurtarmaya çalıştı. Yoksa bu zamanda tarikat meselesi diye bir şey olmuyor. Şimdi bir oyalamadır yapıyoruz. Maksat iman kurtarmaktır. (İnsanların geneli için) Tam hidayet, Mehdi (as) zamanında olacaktır.
 
 

KERAMETLERİNDEN BAZILARI

Gavs-ı Bilvanisi Hazretlerinin talebelerinden birisi şöyle anlattı;
"Babam birkaç tarikattan icazetli alim birisiydi. Kendisine Gavs-ı Bilvanisi Hazretlerini ziyaret etmesini ne zaman söylesem; 'Benim dersim ve icazetlerim vardır' diye reddederdi. Israrlarıma dayanamadı, Gavs’ı ziyarete gittik. Daha Gavs’ın elini tutar tutmaz, şiddetle ağlamaya başladı. Huzurundan ayrılınca ne olduğunu sordum. Bana; 
'Oğlum ben nefsime güveniyordum. İcazetleri (hal diliyle) Gavs'ın önüne bırakınca, eliyle bunları iterek, bunların insanı hakka vasıl etmeyeceğini söyledi. Daha ders almak için mübareğin ellerini tuttuğumda, o saadetli ellerin Hz. Peygamber (sav)'e ait olduğunu gördüm. Kendimden geçmişim. Anladım ki Gavs-ı Bilvanisi (ks) mürşid-i kamil, insanı Resulullah'a ve Hakka vasıl edendir' Dedi.

Lisan

Gavs Hazretlerine derdini anlatmaya bir gurup gelir. Ancak gurubun dili yabancıdır. Bir sofiye işaret eder. Sofi: “Ben Türkçe’den başka dil bilmem” der. Diğer sofi arkadaşına döner: “Sen tercümanlık yap” Der. Sofi de konuşulan dili bilmemesine rağmen anlatılanları tercüme eder. 


YOL NOTLARI

1- Gavs-i Bilvanisi’nin Hayatı (Dr. A. Selahaddin KINACI) adlı kitabını alıp okumalı.
2- Gavs-ul Âzâm Abdulhakim el-Hüseyni Hazretlerine doğduğu yere nispeten Gavs-ı Bilvânisî ismi de verilmiştir.
3- Menzile gelenlerin kalabileceği, yemek yiyebileceği yerler mevcuttur. Özelikle onlarca insanın ağırlanmasındaki yiyeceklerin büyük bir bölümü, bu belde halkı tarafından bağda bahçede üretilmekte, buğdayı kendi değirmeninde öğütülmekte, ekmeği kendi fırınında pişmekte, çorbası kendi ocağında kaynamaktadır. 

NASIL GİDİLİR
Menzil'e, Adıyaman ilinin Kahta ilçesinden gidilir. Adıyaman'a karayolu ile ulaşmak mümkündür. Havayolu ile de Adıyaman, Şanlıurfa, Gaziantep veya Malatya illerine, oradan da karayolu ile Kahta'dan Menzil'e varmak mümkündür.
 

 
HASAN MAHİR


.

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Tarikat Hakkında

Tarih17 Ekim 2010, 23:19Editör

Gavs-ı Sani Seyyid Abdulbaki (ks) Hz. Tarikat Hakkındaki sözleri...


“Bu tarikat-ı aliye Kur’anın özüdür, Kur’anı Kerimin hikmeti, takvasıdır. Bu tarikat-ı aliye çok değerlidir, çok hassastır, naziktir. Bu tarikatı aliye bembeyazdır, en ufak bir leke olursa hemen gösterir, leke değmemesi için çok dikkatli olmak lazım. Bu ebedi olarak insanın hayatını kurtarır”


Nakşibendi Tarikatının gayesi Allahın rızasıdır. Bu tarikatı aliyenin gayesi emri bil maruf nehyi Anil münkerdir. Yani Allahın emirlerini yerine getirip, yasaklarından uzaklaşmaktır. Bunu kalbine Nakş etmektir. Bunu yapmakta bir ibadettir. Allahu teala kur’anda buyururki

—(Ey ademoğlu şeytana Tapmayın o sizin düşmanınızdır. Bana ibadet edin doğru yol budur)-(yasin—60-61) işte bu ibadet Tarikatın gayesidir. Gaye Allahın emirlerini yerine getirmek yasaklarından uzak durmaktır. Böyle Davranmak ameli salihtir. Ameli Salih ise Allahın rızasıdır. Tarikatta bunun üzerinde durmaktır.

Bu tarıkatı aliyenin amacı Allahu tealanın rızasını almak ve onun emirlerini yerine getirmektir.


“ Bu tarikatı Nakşibendiyenin gayesi cihattır en büyük cihad nefis ve şeytan üzerinedir ilk önce İnsan kendi nefsine dikkat etmesi gerekir. Nakşibendilerin amelleri zikirlerinin gayesi kalb hidayetidir."


“Tarikat şeriatın özüdür. Tarikat takvadır. Bu ikisi birbirinden ayrılmaz, ikisini birbirinden ayıran, şeriat ayrı şeydir, tarikat ayrı bir şeydir diyen zındıktır


“Bu tarikatı aliye tarikatı Nakşibendi kıyamete kadar devam edecektir.


“ Bu tarikatı aliyenin niyetide, işide aynıdır.


“Tarikat bozulmaz insan bozulur.


“Bu yol sıratı müstakimdir. Bu tarikatta ebubekiri sıddıkin yoludur. Sadakat yoludur sıdık olmak lazım.


“Şeriat kök tarikat gövde amel ise meyvedir bu üçü şarttır. Kök olmasa gövde ayakta duramaz gövde olmasa meyvelerde olmaz. Yalnız kök ve gövde ama meyve olmazsa olmaz. Meyvesiz ağaç ise odun olur kesilir yakılır. Tarikat ve şeriat bir bütündür. Ayrı şeyler değildir. Her kim şeriatı ve tarikatı ayırmaya kalkarsa zındık olur.Tarikat nurdur ışıktır aynen taksinin farı gibi taksinin her şeyi tamam olsa fakat farı ışığı olmasa sağlıklı gidemez,kısa zamanda tepe takla gider.”


“ Resulullah(s.a.v) buyurmuştur ki “ Kıyamete kadar hak üzere bulunan bir cemaat olacak”. O da bu tariki aliyedir. Çünkü diğerlerine bakıyoruz (isim vermiyoruz) kimi dünyalık için, kimi koltuk için çalisiyor. Allah rızası için çalismiyor yada şeriata dikkat etmiyorlar, edebe adaba uymuyorlar. Gavs hazretleri de “Bu tariki aliye, tariki Nakşi kıyamete kadar devam edecek” demiş. Gavsın bu sözü ve Efendimiz (s.a.v) hadisine bakıyoruz, bu yoldan başka tariki müstakim kalmamış. İnşaallah kıyamete kadar devam eder. Bizde bu kanaatteyiz. 


“Bütün cehalet cahillikten doğuyor. İnsan kök yani Şeriat, gövde tarikatı olsa meyvesi, yani virdi yoksa yine olmuyor. Vird nurdur, ışıktır. Şeriat, Tarikat ve amel bunlardan bir tanesi noksan olsa, Sadatlar kabul etmiyor. Şeriat, Tarikat, Vird Allahu Teala'nın levhasıdır. Resulullah Efendimiz (sav) in levhasıdır. Ebubekir Sıddık (ra) ve Sadatı Kiramın levhasıdır. Süt gibi, kar gibi bembeyaz nurdur. Zerrei miskal leke kabul etmez”

“ Nakşîbendi Tarikatı hakiki bir tarikattır. Bundan istifade edip gayeye ulaşmak da ancak tarikata uymayan şeylerden kaçınmak, tarikatın yolundan gitmek ve Allah’a ulaşmayı hedef edinmekle mümkündür. Bu da ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti, ve nazarlarıyla olur. Amelinin kuvvetiyle hedefe kimse ulaşamaz. Daha henüz tarikata girmeden bile insanda değişmeler olmaya başlar. Allah muhabbeti hasıl olur. Rabbü’l-Âlemin Hazretleri’nin sevgisi kalplere dolmaya başlar. Kalpler dünyadan koparak, Allah’a, Allah yoluna yönelir. Fakat ne zaman ki tarikata girilirse bu haller o zaman daha da pekişir, kuvvetlenir. Bütün bu değişmeler sohbet kuvvetiyle, zahiri kuvvetle değil, ancak ve ancak manevi kuvvetle, sâdâtın himmeti ve Nakşîbendi Tarikatı’nın bereketiyle meydana gelir”.

İnsan hakiki olarak tarikata girdikten, hakiki olarak tövbe edip pişman olduktan sonra, derhal dünya muhabbetinin kesildiğini, eski tamah, buğz ve düşmanlık hallerinin kalmadığını, eski fiil ve hareketlerinin terk edildiğini görür, anlar. Bütün arkadaşlarının değiştiğini fark eder. Tövbe edip tarikata giren o kimsenin huyu değişir; halim olur, sabır ehli olur, kendisinden hakiki muhabbet zuhuru gelir. Allah’a kulluk, tâât tatlı olmaya başlar. İşte bütün bu değişmeler ancak manevi kuvvetle olabilir, zahiri kuvvetle değil. Çok güzel vaaz ve nasihat edip sohbette bulunan çok kimseler vardır ki, topluluklara hitap ederler. Herkes onları dinler. Fakat hiçbir te’sir icra edemezler. Cemaat dağıldıktan sonra sanki hiç o vaaz ve nasihatı dinlememişler gibi cemaatle değişme olmaz. Eğer zahiri kuvvetle irşad işi olsaydı, cemaatin çok değişmesi icap ederdi. İşte bunlar gösteriyor ki, Nakşîbendi’lerdeki değişmeler, düzelmeler bir manevi tasarrufun neticesidir. Zahiri tasarrufla değildir.


Gavs (K.S.A) buyurdu. Gavs-i Hizanî’den bahs ederek, “Onun sohbetleri yok denecek kadar azdı, çok ender sohbet ederdi. Fakat manevi tasarrufun çoklugundan cemaatinin hemen hepsi Allah aşkı, cezbe ve muhabbet içinde bulunurlardı. Zahiri tasarrufla olsaydı bunların olmaması icap ederdi. Demek ki manevi tasarrufla olmaktadır.”

İnsanın Allah’a, bu Nakşîbendi Tarikatı’nı nasip ettiği için, insanı vasıta kıldığı için çok hamd ve şükür etmesi lâzım gelir. İnsan gerçekleri ancak bu Tarikata girdikten sonra görebiliyor. Nakşîbendi Tarikatı’nda olanlar, özellikle tarikatta olmayanlara baktığı zaman, onların bu helâldir, şu helâl değil, diye tefrik etmeden önlerine ne gelirse, hoşlarına ne giderse, almakta ve yapmakta olduklarını görüp şeriat ve tarikattan, onların emirlerinden haberlerinin hiç olmadığını müşahede ediyor. Fakat insan tarikata girdikten sonra bunlardan uzaklaştığını görüp hissettiği için Allah’a çok şükür ve hamd etmesi lâzımdır. Çünkü Cenab-ı Hak bu tarikatı âliyi kendisine nasip edip kurtuluşuna sebep kılmıştır.

İnsanın tarikatın kıymetini bilip verilen vazifelere devam etmesi, atalet göstermemesi lâzımdır ki Allah-u Teâla vermiş olduğu nimetleri geri almasın. Rabbü’l-Âlemin verdiği nimetin kıymetini bilmeyenlerin elinden alır. Nasıl ki Allah-u Teâla bir yerden insana rızkını verdi mi, ona riayet edip o işe sarılması lâzımdır ki işini kaybetmesin, Rabbü’l-Âlemin onun rızkını kesmesin. İşte Allah yolu da aynen böyledir. İnsan bir yerden bir menfaat görürse ona devam etmesi lâzımdır ki Allah-u Teâla elinden almasın. Buna göre kişi Müslümanlığını ziyadeleştirmesi, günahlardan kendini daha çok muhafaza etmesi, Allah emrine karşi gelmekten kendini daha koruması, Allah’ın vermiş olduğu nimetleri unutmaması, amellerinde gevşeklik yapmayıp bilâkis onu günden güne ziyadeleştirmesi icap eder.

“BU TARİK-İ NAKŞIBENDİ TARİK-İ MÜSTAKİMDİR. SADIK BİR YOLDUR. SONRA EN SADIK YOLDUR. EBU BEKİR-İ SIDDIK YOLUDUR.O SIDKI İLE GİDİYOR. O SIDK İLE SADIK OLMAK ŞARTTIR SADIK OLALIM Kİ; BİZ MENFAAT BULALIM. PEYGAMBER(SAV)ÜMMETI DE MENFAAT BULSUN. ALLAHU TEALA BU TARİKATI MÜSTAKİMİ BİZE NASİP ETSİN, BU TARİKATI MÜSTAKİMİ DEVAM ETTİRSİN. KİYAMETE KADARBİZİPEYGAMBER (SAV) NİN ŞEFAATİNDEN AYIRMASIN. BU SAADATI NAKŞIBENDİNİN GÖLGESİNDEN AYIRMASIN. BU PEYGAMBERBU PEYGAMBER (SAV)’İN YOLUNDAN DA AYIRMASIN. SAADATI NAKŞIBENDİNİ YOLUNDAN TARİKATI MÜSTAKIMDEN AYIRMASIN. "


.

Sofilik yolunun edepleri

Tarih08 Ekim 2010, 23:54Editör

Nakşibendilikte bir sofinin edep başlangıcı..

Velilerin kalplerini irfan nuru ile aydınlatan göğüslerini hikmetlerle süsleyen ve insanların onlardan faydalanmasını sağlayan Allah(cc) (c.c.) hamdolsun.

Fakir, zengin herkese gönderilen ve İman Süreyya Yıldızına bağlansa bile Faris oğullarından bir kavim ona ulaşacaktır buyuran Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin, alinin, ashabının üzerine sayısız salat, selam ve rahmet olsun. Onlar Allah(cc)in (c.c.) ahlakıyla edeplendiler, yüce ahlaklarını pekiştirdiler ve doğru yolun isteklilerine hak yolu gösterdiler.

Bundan sonra açıklayacağımız kutsal kelimelerdir; o kelimelerden yansıyan misk kokulu yararlı edeplerdir.

Bu yüce tarikatın amacı, amelde(ibadetlerimizde) ihlası(samimiyeti) kazanmak için Allah(cc) (c.c.) sevgisini elde etmeğe çalışmaktır. Ihlaş; dünya ve ahret çıkarı gözetmeden bütün sözlerin,hareketlerin ve ibadetlerin Allah(cc) (c.c.) rızasını (Allah(cc)-u Tealanın Zatı) için yapılmasıdır. Bu gaye sadece sünnete uymak ve gafleti yok etmekle erişilir. Bunu sağlamak için bu yolun isteklisinin iki şeye devam etmesi gerekir;

1- Ruhsat ve Bidatlardan kaçınarak Şeriat-ı Muhammediye’ye uymak,

2- Gafleti tamamıyla gidermek.

İste bu yol bu iki esastan ibarettir. Mürid gafleti kovarak ve şeriata uyarak basarili olabilir.

Bu yolun isteklisi açlık, tokluk, susma ve öfke halindeyken, uykuda ve uyanıkken, dostları ve yabancılarla görüşürken, yalnızken veya topluluk içerisindeyken kalbindeki düşünceleri bir noktada toplayıp nefsini dizginler; böylece kalbinin uyanık kalmasını sağlar. Bu kişiyi fitne ve ayrılık rüzgarları etkileyemez. Aksine felaket, bela ve ayrılık halinde daha fazla uyanık olur. Mürit sünnete uyarak bütün mekruh ve haramları hatta en iyi davranışın(hilaf-i evla) dışındaki uygulamaları bile yapmaz; dinin emirlerini yerine getirir. Eskiden yapmış olduğu haram ve mekruhlardan veya yapmadığı dini emirleri için istiğfar eder. Bunlar uyulması gereken önemli kurallardır.

Mürid gafleti gidermek için çaba sarf ederek huzur alışkanlığını kazanmaya çalışır. Buna vukuf-i kalbi (kalbin Allah(cc)tan (c.c.) uyanık olması hali) denir. Bu yalnız zikir veya rabıta ile yahut her ikisi ile şiddetle kalbe yönelmeyle kazanılır. Hak yolcusu kalbinin üzerinde o kadar durur ki gaflete girmek istese giremez ve huzur alışkanlığını bırakmak istese bırakamaz.

Allah(cc) dostları ittifak etmişler; kimin edebi yoksa tarikatta devam edemez, devam etmeyince Allah(cc)a ulaşamaz. Edep sahibi kısa dönemde büyük kişilerin mertebesine ulaşır.

S. İhsan Erol

 


.

Günahlarımız ve Tevbe

Tarih08 Ekim 2010, 16:56Editör

Günahlarımız ve tevbeye dair yazı..

İnsanın günah işlemeye müsait bir yaratılışı var. Her an bir iyilik yapması mümkün olduğu gibi günah işlemesi de mümkündür. Bir an olur, duyuları ile günah işlemekten kurtulamaz. Bundan kurtulacak olsa kalbindeki fesat onu yakalar. Bundan kurtulmaya çalışsa şeytanın vesvesesi yakasını bırakmaz. 

Şeytan, kalbin Allah'ı anmasını engellemek için değişik fikir ve vesveseler verir. Kendimizi bir an şeytanın vesvesesinden kurtulmuş saysak, aziz ve celil olan Allah'ı bilmekte kusurlu olma hususunda gafletten kurtulamayız. 

Ayrıca insanoğlu, hakikatini tam idrak edemediğinden kadere karşı gelmek, yaratılmışlarda noksan ve abes şeyler bulmak gibi değişik düşünce ve görüşlerle de günah işleyebilir. 
Bütün bunlar müminlerin kendi durumlarına, manevi hallerine göre de değişiklik göstermektedir. Herkes kendi yaptıklarına, idrak ve anlayışına, ilmine, yaşayış ve ahvaline göre değişik günahlar işler. Hemen her hal için, taat ve günahın sınır ve şartları vardır. Bunları korumak taat, onların dışına çıkıp gaflete dalmak ise günah sayılır. 

Bütün bunlara karşılık olarak Allah Tealâ kullarına büyük bir ikram ve ihsan olarak tevbeyi vermiştir. Tevbe her kulun bulunduğu durumdan kurtulup ilerlemesini, yükselmesini sağlayan bir nimettir. 

Alim cahil herkes tevbeye muhtaçtır. Ancak kişilere göre bazı değişikler olur. Mesela manen yüksek derecelere ermiş olanların ('havas'ın) tevbeleri günahları terk etmiş olmalarına rağmen çoğunlukla bir anlık gafletten ötürüdür. Havas'ın havas'ı sayılan Allah dostlarının tevbeleri ise kalpleri bir lahza Allah Tealâ'nın zatından masiva sayılan şeylere kaymasından dolayıdır. 

Nitekim Zünnun Mısrî k.s. Hazretleri buyurur ki: "Sıradan insanların ('avam'ın) tevbesi günahlarından, havas'ın tevbesi ise gafletten ötürüdür." 
Tevbe edenden tevbe edene çok fark vardır. Hatalardan tevbe edenle gaflet hallerinden tevbe eden bir olmaz. Bir tevbe eden de var ki, kalbi, halkı yaratan zatın gayrısına kaydığı için tevbe eder. 

Diğer insanlar bir yana, peygamber efendilerimiz dahi tevbesiz kalmamışlardır. Rasul-i Kibriya s.a.v. Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde: "Bazen kalbime perdeye benzer bir şey gerilir. Bunun için Yüce Allah'a günde yetmiş kere tevbe ederim." buyurmuştur. 

Tevbe etmek, günah işleyen her şahıs için farzdır. Tevbesiz kalmak hüsran, büyük bir fırsat kaçırmak, büyük gaflettir. Allah'ın rahmet deryasına yol açan tevbeye sarılmak ise bahtiyarlıktır. 

Büyükler dahi Allah Tealâ'ya layıkıyla kulluk edemediklerini söylemiş ve her zaman tevbe etmişlerdir. Bize düşen ise asla günahsız olduğumuzu düşünmeyip, tevbe ederek Allah Tealâ'nın rahmetine sığınmaktır.
 
Mehmet ILDIRAR


.

Tasavvufda Yol Almak Edeple Olur

Tarih23 Eylül 2010, 16:08Editör

Tasavvufda Yol Almak Edeple Olur hakkında güzel bir yazı...

Nakşibendi büyükleri, Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimizin öğrettiği hem zâhir hem de bâtıni edeplere sımsıkı sarılmışlardır.

Seyri sülük esnasındaki sohbet, vird, hatme ve diğer zikirler zâhirî edepler içine girer.

Kalbin gaflet ve kötülüklerden temizlenmesi, nefsin terbiye edilmesi ve ruhun ilahi huzura yükselecek hâle getirilmesi de bâtınî edepler içine girer.

Edeb, her şeyi gereğince ve yerince yapmaktır. Bunun yolu da, bütün fikir ve fiillerde edeb abidesi, peygamberlerin imamı Hz. Resûlullah (s.a.v) Efendimize uymaktır. Bütün Allah dostları, Hak yolunda ne elde etmiş iseler, Efendimizin edebine uyarak elde etmişlerdir.

Büyük veli Seriy es-Sakati: (k.s):

“Edeb, aklın tercümanıdır.”8 demiştir. Demek ki herkes edebi kadar akıllı, aklı kadar şerefli, şerefi kadar kıymetlidir.

Edebine göre yapılmayan şeyler ne kadar çok olursa olsun fayda sağlamaz. İnsan bir işin usulüne göre gitmez ise o işte ömrünü verse hayırlı bir sonuç alamaz.

Allah’ın yeryüzündeki şahidi ve hâlifesi olan ariflere hürmet kalpteki takvadan ileri gelir. Onlara karşı edebi koruyamayan kimsenin tasavvuf yolunda hiç bir nasibi olmaz.9

Arifler: “Önce usul, sonra vusul” demişlerdir. Yani, maksadına ulaşmak isteyen kimse, önce o işin usulüne göre yola çıkarsa, hedefine varır, yoksa yolda kalır.

Büyük alim Abdullah b. Mubarek (r.a) ne güzel söylemiş:

“Bizler daha çok ilme değil, daha fazla edebe muhtacız.”10

Hak yoluna giren talip için ana sermaye edeptir. Edebi olmayanın Allah yolunda elde edeceği hiç bir şeyi yoktur.

Edeb, kalbte, sözde ve fiilde olur

Kalbin edebi, niyette ihlas ve samimiyettir. Bunların sonucu, Allah için sevmek, Allah için vermek, Allah için yermek ve Allah için menetmektir. Bu hâl, imanın en yüksek zirvesidir ve kâmil insan olmanın alametidir. O, Allahu Tealanın sevdiği kullarına bir hediyesidir. Büyükler, bu ahlakın ihsan mertebesi olduğunu ve onun vücuda ancak zati zikir sayesinde yerleşeceğini belirtiyorlar. Zati zikir; her yerde, her işte, her hâlde kalb, ruh, sır ve diğer latifelerle Allahu Teala’yı zikretmekten ibarettir.

Gavs-ı Bilvanisî Seyyid Abdulhakim el-Hüseyni (k.s) zikir ve edep hakkındaki bir sohbetinde şöyle buyurmuştur:


“Bakınız, bu milletin başına ne geldiyse gafletten geldi. Şah-ı Hazne (k.s): “gaflet kadar hiçbir kötü hâl yoktur” derdi. Kimin başına ne geldiyse nefsinin hilelerinden gafil kaldığı için gelmiştir. Bir kişi kendi kuvveti ile gafleti terk edemiyorsa edebe sarılsın. Şöyle ki, Rabbim her an her yerde beni görüyor diye düşünsün ve o konuda nefsini zorlasın. Açık ve gizli edeplere uymakla insanın kalbi uyanır. Böylece gaflet yok olur.”11

Sözün edebi, makama uygun söylenmesidir. Her makam, ayrı bir tarz ve tavır ister. Her söz yerinde, zamanında, gereği kadar söylenirse değerli ve geçerlidir. Söz, hacet kadar sarf edilmelidir. Sözde yalan ve yapmacık olmamalıdır. Söz sahibinin sözü ile özü, içi ile dışı aynı olmalıdır. Mürşide ve müminlere karşı samimiyet ancak böyle mümkün olur.

Fiilin/işin edebi, makama uygun davranmaktır. Her şahsın, her makamın, her ibadet ve taatın kendine has edebi vardır. Bütün edepler, sünnet-i seniyyede öğretilmiştir. Edep, Hakka ve halka karşı nasıl davranacağını bilmektir. Kısaca güzel ahlaktır. Bu edepleri, tek tek öğrenmeli ve güç nisbetinde yapmalıdır.

İlim edeple güzel olur. Hak yolcusu ancak edeple yol alır. Zikir, edeple fayda verir. İbadet edeple yapılırsa Allah’a yükselir. Tövbe, edeple kabul edilir. Bunun için Allah dostları talebelerinden her işte edep ister, edep bekler. Tasavvuf yolunda, bütün menzil ve makamlarda insanın önüne tek levha çıkar:

“Edep Yâ Hû!”

S. MUHAMMED SAKİ EROL

 Sülemi , Tabakatu’s-Sufiyye, 52.
9 ) Hucviri , Kefşu’l-Mahcub, 401.
10 )Kuşeyri, Risale, II, 561; Sühreverdi, Gerçek Tasavvuf, 365.
11 )Seyyid Abdulhakim Hüseyni ve Nakşibendi Tarikatı , 41-42.


.

Nakşibendilik - 1

Tarih23 Eylül 2010, 14:33Editör

Nakşibendi Tarikatı hakkında ele alınmış bir yazı...

Seyda Muhammed Raşid Erol hazretleri (k.s.) sağlam bir itikad bilgi sinden sonra fıkıh kaidelerinin (ilmihal bilgileri) iyice öğrenilmesini tavsiye eder, bundan sonra Nakşibendi adabının tam olarak uygulanmasını isterdi. 

Kendi uygulamalarında ve yaşantısında hiç bir zaman Sünnet-i Şerife ve Şeriat-ı Garra'ya aykırı en ufak bir hareketi görülmezdi. Bilhassa kadınlarla erkeklerin bir arada bulunarak çeşitli faaliyetlerde bulunmaları, sohbetleri gibi zamanımızda dikkat edilmeyen uygunsuz davranışlar üzerinde çok dururdu.

Bağlılarından bunlara dair istismar edici şikayetlerin gelmesi onu çok üzerdi. Bu zamana kadar tarikatın saf olarak korunması şeriat ve tarikat adabına tam olarak riayetten dolayı olduğunu sık sık tekrarlardı. Nakşibendi tarikatının iman ve ümmet-i Muhammede mensubiyetten sonra üçüncü büyük nimet olduğunu birçok sohbetlerinde anlatmışlardı: "Nakşibendi tarikati hakikî ve paha biçilmez bir tarikattir. 

Bundan istifade edip gayeye ulaşmak ancak tarikata uymayan şeylerden kaçinmak, tarikatin yolundan gitmek ve ALLAH (c.c.)'a ulaşmaya hedef edinmekle mümkündür. Kurallarina uyulursa, görecegi istifadeyi hiçbir şeyde göremez. Bu, insani ALLAH'a götüren en kestirme ve emniyetli yoldur. Ancak hakiki Nakşibendi olabilmek için, insanin tarikat adabina, şartlarina ve talimatlarina göre hareket etmesi, dikkatli rabita yapmasi lazimdir. Bu öyle büyük bir tarikattir ki daha henüz girilmeden bile insanda degişiklikler olmaya başlar. ALLAH muhabbeti kalblere dolmaya başlar, dünyadan yüz çevrilir.

Fakat tarikata girildikten sonra bu haller kuvvetlenmeye başlar. Dünya sevgisi kesilir, eski cimrilik, nefret, kin ve düşmanlik hallerinin kalmadigi, eski davranişların terkedildiği gözlenir. Arkadaş çevresinin degiştigini görür, huyu farklilaşir, halim olur, sabir ehli olur. ALLAH (c.c.)'ın bahsedildigi sohbetler her şeyden tatli olur, taât ve ibadet hoş gelir. 

Nakşibendi olduktan çok kisa bir süre sonra yüzünü ALLAH'a döndürür. Hatta bazilari samimi olarak şeyhinin elini tutup tevbe ettigi andan itibaren, adap ve talimat almadan ALLAH (c.c.) evliyalari arasina karişir. Nakşibendi Tarikatinda olanlar, mensub olmayanlara baktigi zaman onlarin helal-haram demeksizin önlerine ne gelirse, hoşlarina ne giderse, almakta ve yapmakta olduklarim görüp fikih ve tarikattan haberleri olmadigini görüyor. Fakat tarikata girince, bunlan farkediyor, dikkat etmeye başliyor. Rabbine karşi vermiş oldugu söze: 

"Ya Rabbi, ben pişmanim, yaptigim bütün günahlardan nadimim. Keşke yapmasaydim, inşaALLAH bir daha yapmayacagini "

ahdine sadik kalarak ALLAH (c.c.) Teala'nin dostlugunu gözetir. ALLAHu Teala'yla dostluk ise insani şeytanin şerrinden mutlak korur; zira tarikat-i aliyye'ye intisab eden kimse devamli zikirle meşgul oldugundan şeytan ona yaklaşamaz." 

Seyda hazretleri (k.s.) hakkinda en çok sarfedilen sözlerden birisi: "Niçin sohbet yapmiyor?" .idi. Hemen her zaman duyulan bu itham tam olarak gerçekleri yansıtmıyordu. İrşadının başlangıcından beri çevresinde bulunanların şehadetine göre ilk yıllarda akşam ile yatsı namazları arasında mazaretleri dışında cemaate düzenli olarak sohbette bulunurdu.

Bu durum ziyaretçilerin akın akın gelip, akşam namazından saatler sonrasına kadar süren tevbe ve tarikat telkinine kadar devam etmiştir. Şeyda hazretleri bundan sonra sohbet etmeye zaman bulamamıştır. Ancak özel durumlar veya seyahatlerde uygun anlarda nadiren sohbette bulunmuşlardır. Zaten kendiside daha Önceleri sohbetin zahiri sözlerinin değil manevi tasarruf gücünün Önemli olduğunu; esas gücün mürşid-i kamilin meclisteki cemaate tasarrufatıyla ortaya çıktığını söylemişti. Zahiri sözle tesir olsaydı vaiz ve hocaların kalabalık camilerdeki halka hitaplarının etkili olması gerektiğinden bahsederek şu şekilde buyurmuşlardı: "Sohbet bir eğlencedir. 

Nasıl ki üç-dört yaşındaki çocukları lafla eğlendirirler, mükafatlandırırlar veya kandırırlar ise sohbette büyükleri cennetten bahsedip neşelendirmek, cehennemden bahsedip korkutmak içindir. Salikleri başlangiçta tarikata aliştirmak için sohbet yapilir. Esasta, hakiki Nakşibendi tarikatinda sohbet yoktu, sonralari bir rükün mesabesinde olan sohbete Sadati Nakşibendi çok fazla kiymet vermemişlerdir.

Irşad sohbetle degil manevi tasarruf iledir, Şayet irşad sohbetle olsaydi, binlerce vaiz, hatip ve konuşmasi güzel kimselerin birer mürşid olup irşad makaminda oturmalari icab ederdi. Tam tersine, Gavsi Hizani gibi zatlarin çok az sohbetle çok geniş kitleleri irşad etmeleri irşadin zahiri sözle degil, batini olan manevî tasarrufla oldugunun işaretidir. Sohbet ise manevî tasarrufa zemin hazirlayan, talipte alma gücünü kuvvetlendiren bir araçtir.

Zaten bu zamanın insanlarını sadatın himmeti ve manevî tasarrufu olmadan düzeltmek çok zordur. Çünkü fesad çoğalmış, her tarafı zorluk ve günahlar sarmıştır. İnsanın bunlara karşı direnme gücü olmadığı için Nakşibendiyye tasarrufu ve himmeti olmaksızın ALLAH'ın yolunu tutmak mümkün olmaz. Eskiden insana nefs ve şeytan düşman iken şimdi bütün alem insanın dinine ve imanına düşman olmuştur.

Bunlarla ancak Nakşibendi silsilesinin himmeti ve manevi kuvveliyle mücadele edebilir. İsteklilerin Nakşibendî Tarikatı Pakistan'da, Hindistan'da, Yernen'de bile olsa hiç durmadan oralara koşup tarikata intisap etmeleri icab ederdi. ALLAH dostluğunu kazanmak isteyenleri bu tarikatın ne kadar faydalı olduğunu çok iyi bilirler. Nakşibendi Tarikatında ve diğer tarikatlarda tek gaye ALLAH'ın rızasını kazanmaktır.

Peygamberin (s.a.v.) şeriatına tam ittiba ederek şu husus bilinmelidir; mak-sud tarikat değil ALLAH'ın zatı, ALLAH'ın dostluğudur. ALLAH'ın rızası kazanılınca insanda hiçbir noksanlık kalmaz, dünya ve ahiretin iyikleri ona verilir. Dünyadaki mükafatlardan daha önemlisi ahiret hayatındaki güzelliklerdir; ebedi olarak rahat, huzur, saattet ve nihayet Cemalullah'a kavuşmaktır." 
 
Seyda hazretleri Nakşibendi tarikatinin başlangicinin Hz. Ebubekir Siddik (r.a.) hazretlerine dayandigini, onun da bu yolun adab ve talimatini Hz. Resulul-ah'tan talim ettigini söylemiş ve şöyle anlatmiştir:

"Bu öyle bir tariktir ki insanın amelinde riyanın eseri bile bulunmaz. Zira yapılan görevler kişinin kendisi ile Rabbi arasında kalır, hiç kimse sırrına vakıf olamaz, hatta ALLAHu Teala'nın meleklerinin bile, haberi olmaz. Sevap yazmakla görevli olan meleğin haberi olmadığı için yapılan amelleri hesap defterine geçiremezler. O ALLAH'ın ilminde ve emanetinde kalan gizli bir mal olduğu için varlık duygusuna yol açmaz, hayırları batıl etmez. Ancak kıyamette Alemlerin Rabbi açıkladığı zaman bilinir.

Gavs hazretlerinin cahil, ilimden nasipsiz bir müridi vardı. Bir gün Gavs hazretlerine: "Kurban, kalben zikir yaptığım zaman melekler yazmıyorlar. Fakat sesli zikir yapıp salavat getirdiğimde meleklerin yazı yazarken kalemlerinin sesini duyuyorum. Tekrar kalben zikire geçtiğimde sesleri duyamıyorum." dedi. 

Bunu saflığından, bilmediğinden söylüyordu. Gavs hazretleri: "Doğrudur, kalpten yaptığın gizli zikri ALLAHu Teala'nın melekleri yazmazlar. İnsanın ağzından çıkmayana kadar onlar yazmazlar, fakat yapılan zikirde melekler yazmadı diye kaybolmaz. Kıyamete kadar ALLAHu Teala'nın yanında emanette kalır." buyurdular. 

Nakşibendi de esas insanın kalbidir. Yapılacak zikirse onun ıslahıdır, kalbin çalışması içindir. Çalışmaya başlayan kalb aynen saate benzer, sahibi başka işlerle meşgul olsa bile o saat gibi çalışmasına devam eder. Çalışmıyorsa da sahibine fayda temin etmez. Aynı zamanda kalbi çalışanın durumu, dükkanı dolu olup kazancı çok olana benzer ki çalışmaya başlıyan kalbi, her vakit devamlı olarak ALLAH'ın zikriyle meşgul eder. 

Bir saniye, bir dakika bile boş durup gafil olmaz. Halbuki boş olanın durumu da dükkanı boş olana benzer. Kalbi bir dakika zikrederse geri zamanı boş geçer, haliyle kendisine de bir dakikalık zikir yazılır. Radyo evi çalıştığı zarnan nasıl açılan her radyodan ses çıkarsa, çalışmadığı zaman akşama kadar radyoyu açık bıraksan ses gelmezse, vücudun radyoevi olan kalb ALLAH'ın zikrini yaptığında bütün vücutta onunla zikreder.

Şayet kalb ölüyse tüm vücutta ölüdür. Bu tarikatta zikirlerin hepsi hafidir (gizlidir), aleni (açıktan) hiçbir şey yoktur. Vird, Rabıta, Teveccüh, Hatme ve diğer zikirlerin hepsi gizlidir, insanın Rabbi ve kendisi arasındadır. Tarikatı Nakşibendide mürid tevbe alıp intisab edince Alemlerin Rabbi mürşidin ervahından bir tane halkeder.

O devamlı müridle olur, kalbine tasarrufta bulunur. İsterse milyonlarca mürid bulunsun ALLAHu Teala o kadar ervah yaratır. Bu Alemlerin Rabbi için zor değildir. ALLAHu Teala dostları olan Sadat-ı Nakşibendi için binlerce, hatta onbinlerce ervah yaratır ve böylece tasarrufta bulunmalarına izin verir. Mürşid-i kamil Cenab-ı Hakkın izniyle ve yardımıyla ervahı vasıtasiyle müridin durumundan haberdar olur. 

Günah işlemeye yellenmez, namaz vakti uykudan uyanama-yınca şeytan musallat olunca ALLAHu Teala'nın bildir-mesiyle müridi görür, ikaz eder ve mani olur. 

Buraya kadar sayılan sebeblerden dolayı ve günahlardan sakınıldığı, halkın menfaat gördüğü ve onunla ALLAH'ın yoluna girilip talibinin çok olması dolayısıyla Nakşibendi Tarikatına devamlı hücum edilmektedir.

Bal arısı nasıl tatlıya konuyorsa, tabiatıyla bu tarikata da saldırı olacaktır. Fakat şu ana kadar eksilme olmadan sürmüştür ve sürecektir. Tarikatı Nakşibendiye hakkında Şeyda Hazretle-ri'nin zaman zaman belirtmiş olduğu görüşlerini aktardıktan sonra bu yolu talebedenlerden uyulması istenen edeblerden kısaca bahsetmek istiyoruz. 

Zira tarikatın anası edebdir, insan ALLAH-u Teala'ya ancak edeble erişir, erişemeyende edebi terkettiğinden erişemez, bilinen sözdür: "Vusulsuzlük, usulsüzlüktendir (erişememek, kuralsızlıktandır.)" denmiştir. Bundan dolayı tarikata giren bir talibin aşağıda sayılan adaba uygun hareket etmesi menfaati icabıdır: Tarikatten gaye kendi nefsini ıslah etmek ve ihla-sı kazanmak içni Muhabbetullahı tahsil etmektir. Bu işin temeli ise MUHABBET VE GAYRET'tir. 

Şah-i Nakşibend (k.s.) hazretlerinin açikladigi gibi bu yolda kemâl derecesine erişmek için bütün vaciplere uyulacak, bid'atlardan, ruhsatlardan kaçinarak haram ve mekruhlardan sakınılacaktir. Bu tarîk batil ve şeriate muhalif saçma sapan sözlerden uzaktir. Eğer şeriat hududu tesbit edilmemiş olsaydı,.nefs ve şeytanin bizi aldatacagi muhakkakti. 

Lakin şeriatin hududuna tecavüz etmek muhabbet ve gayrete ziddir. Bu nedenle şeriat hududunu aşmak veballerin enbüyügüdür. Şeriatin emirleri oldugu gibi tarikatin da adaplari vardir. Bu kurallara uymak lazimdir. Batil şeyler ihdas edip asliyette olmayan bid'atlari çikarmak en büyük ahlaksizlik ve en büyük adapsizliktir. 

Her şeyin bir kanunu bir nizami vardir.
 
Alıntı


.

Nefis ve Halleri - A. Geylani Hz.

Tarih02 Temmuz 2010, 10:36Editör

Nefis ve Halleri - A. Geylani Hz. dilinden..

Bu kadar külfetler içerisinde, varlığını gösteren yalnız Allah’ü Taala’dır. Bundan sonra nefsin gelir. Muhatap olarak meydanda da sen varsın.

Nefis; başta Allah’ın zıddıdır. Halbuki her şey sahiplidir. Böyle olduğu için nefis, hem yaradılış itibariyle, hem de mülk olarak Allah’ındır. Bu arada nefse boş iddia ve arzu, bir de kötülükleri ile sevinmesi kalır.

İş böyle olduğuna göre, sen, Hakka uyarak nefsine muhalefet edesen; Allah için nefsine hasım olmuş olursun... Allah-ü Taala, Davud’da (A.S) şöyle buyurdu:

- “Ya Davud, ben daimi kuvvetinim, bu kuvvetini nefsine düşman olarak ibadete vermeğe çalış. “

Ey mümin, eğer sen de böyle yapar ve bu halde kalırsan, kulluğun ve Allah’a karşı olan bağlılığın doğru olur. Rızkın ne ise... rahat,güzel, hoşolarak gelir; aziz ve mukerrem olursun. Ve her şey sana hizmet etmeğe başlar. Sana tazim ederler, hürmet ederler... Çünkü onlar yaratanına bağlıdır. Sen ise onun sevgili kulusun. Onları Hak yaratmıştır. Onlar da bunu ikrar etmektedirler. Nasıl ki; Allah-ü Taala bunu şu ayetlerde haber vermiştir.

- “Allah’ı tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur, lakin siz onların tesbihini anlayamazsınız.”

- “ Göğe ve yere isteyerek veya zorla geliniz... diye buyurdu. Onlar da dediler:

- İsteyerek geldik...”

İbadetin başı nefse muhalefet etmektir. Allah-ü Taala buyurdu:

- “Nefsine uyma; nefs seni Allah yolundan ayırır.”

Davud’a da şöyle buyurmuştur:

- “Ey Davud, nefsini bırak, çünkü o, daima münazaa çıkarır. “

Beyazid-i Bestami’den (Rh.) bir rivayet vardır. Beyazid mana aleminde tecelli-i ilahiye nail olur ve sorar:

- “Yarabbi, sana nasıl gelinir?

Şu cevabı alır....

Nefsini bırak da gel...

Beyazid der ki:

Nefsimi bıraktım, yılan soyunduğu gibi ben de nefsimden soyundum... Her hayrın ve her güzelliğin onu bırakmakta olduğunu gördüm...”

Eğer takva halinde isen, nefsine daima muhalefet et... Halkın varlığını kalbinden çıkar. Onlardan her hangi bir şey bekleme. Onlara minnet etme. Onlara güvenme, onların elindeki dünyalığa göz atma. Onların iyiliği seni sevindirmesin, kötülükleri de gücendirmesin. Onların hediyesini, sadakasını, zekatlarını, adaklarını bekleme. Şayet senin mal, mülk sahibi bir adamın varsa sakın mirasına konmak için ölümünü .isteme...

Halkı hakikaten kalbinden çıkar. Onları kah açılan, kah kapanan bir kapı bil. Onları, meyvesi bazen var, bazen de yok olan ağaçlar gör... Bu işlerin hepsini bir faile bağla ve bir müdebbirin tedbiri kabul et. Bu fail ve müdebbirin de Allah olduğuna inan ki, muvahhid olasın.

Bu anlattığımız şeyleri kabul etmekle beraber kulların çalışmasını da inkar etme... Sonra cebriye mezhebine girmiş olursun. Her ikisini birleştirirsen cebriye mezhebinden kurtulursun. Allah’ın yardımı olmadan onların işi tamam olmayacağını iyi bil. Allah’ı unutarak onlara tapma. Bunların yaptığı, Allah’ın işinden ayrıdır, deme. Hakkı inkar etmiş olursun. Kadriye mezhebine girmiş olursun. Allah, gücü kuvveti verir, kullar da yapar, de...

Bu hükümlerde Allah’ın emri ne ise ona bağlan. Bunlardan haddi aşmayarak kısmetin ne ise onu al. Allah’ın hükmü, sana ve bütün mahlukata kendi verdiği hükmü ile olur. Sakın sen hakim olmaya kalkmayasın. Sen de onlar gibi kader-i ilahinin çizgisi dahilindesin. Kader ise karanlıktır. Karanlığa lamba ile gir. Bu lamba da Allah’ın kitabı, Peygamberin sünnetidir. Sakın bu ikisinden ayrılma... Eğer bir hatıra kalbine gelirse ve sıkışık durumda kalırsan, onu derhal kitap ve sünnet ölçüsüne vur... Mesela, zina etmek, gösteriş yapmak gibi şeylerden olduğunu görürsen, facir(*) ve fasiklerle(**) birleşmek gibi şeyler olursa –ki bunlar haramdır- sakın yapma... Derhal bu gibi düşünceleri bırak... Bunlardan başka haram şeyler olursa hemen ört... kaç... Kabul etme, amel etme... Bu gibi şeylerin şeytan tarafından sana hatırlatıldığını bil.

O sana gelen hatıranın, mübah olan arzulardan, evlenmek, yemek, içmek nev’inden bazı şeyler... yine yapma. İhtimal ki aklın ermediği bazı kötülükler onda gizlidir. Mesela bakarsın sana bir fikir gelir:

- Bu müşkülün için falan yere git; oradaki falan zata arz et...

Halbuki senin o zata ihtiyacın yoktur. Belki de senin ilmin, irfanın daha üstündür. Bunları da onunla anlıyorsun. Burada biraz dur. Hemen oraya koşma...

Bazen de kendi kendine dersin:

- Herhalde bu Allah tarafından ilhamdır, bununla amel edeyim...

Hayır bunu da yapma! Bu işte de hayırlısını bekle... Bunun Hak tarafından olduğunu anlamak için, o ilhamın sana tekerrür halinde gelmesi lazımdır... Yahut sana, o işi yapman için manevi bir emir verilir, o zaman yaparsın. Allah için bilgi sahibi olanlara bu gibi şeylerde bazı alametler zuhur eder; bunu da ancak akıllı veliler ve ebdal zümresi bilir.

Bu anlatılan şeyleri sakın yanlış anlama... Bunlar, emir ve yasakların haricindeki şeylere aittir. Şer’i hükümlere uyman ve tamamiyle tatbik etmen lazımdır. Aksi halde manevi alemden hiç nasib alamazsın...

Doğruyu bilen ve o yolda hidayet eden Allah’tır...

(*) Fena huylu, günahkar

(**)Allah’ın emirlerini tutmayan

 
Futuhul Gayb - A. Geylani Hz.


.

Tasavvuf ve Oluşu

Tarih02 Temmuz 2010, 10:27Editör

Tasavvuf ve oluşu başlıklı makale.

Sana Allah’tan (CC) korkınayı, kötülükten geri durmayı tavsiye ederim. İslam dininin zahirdeki emirlerine uy… Gönlünü geniş tut. Nefsini daraltma. Yüzünü güler eyle. Varlığını doğrulara harca.

Başkalarını üzme. Zor işleri kendin al. Fakirliğin kıymetini bil. Büyüklerin kadrini bil. Arkadaşların kıymetini bil; onlarla iyi geçin. Küçüklere nasihatta bulun. İcabında büyüklere de doğruyu söylemekten çekinme. Düşmanlık yapma. İyilik yapmaya devam et. Bol harca; hak yoldan olsun. Mal yığma. Sohbete layık olmayanlarla konuşma; gerek din gerek dünya için onlara akıl danışma.

Fakirliğin asıl manası odur ki; senin gibi birine ihtiyaç sayıp dökmeyesin… Zenginliğin manası ise, senin gibilere karşı gönlünde bir ilahi vakanın olmasıdır.

Tasavvuf dedikoduyu bırakmaktır. Yalnız açlığı gidermek için yemek, hiçbir işe yaramayan alışkanlığı bırakmakla hasıl olur. Nefse güzel gelen şeyleri bırakmak iyi olur. Fakir hali ilimle başlar; yumuşak tabiatla büyür. İlim onu korur. Yumuşaklık ise sevdirir. Tasavvuf sekiz huy üzerinedir:

1- Sahi olmak: Eli açık, cömert olmak; bu adet İbrahim Peygambere (AS) verildi.

2- Razı olmak: Bu adeti İshak Peygamber (AS) almıştır.

3- Sabır: Bu hali Eyyûb Peygamber (AS) benimsemiştir.

4- İşaret: Bu da Zekeriyya Peygamberin (AS) hususiyetidir.

5- Gurbet: Bu da Yahya Peygamberin (AS) hususiyetidir.

6- Kaim ve sade giyinmek: Bu da Musa Peygamberin (AS) meşrebidir.

7- Seyahat: Bu da İsa Peygambere (AS) nasip olmuştur.

8- Fakr: Bunu da Peygamberimiz (SAV) almıştır. Bir Hadis-i Şerifinde:

- “Fakr, benim öğüneceğim şeydir.”

Buyurmuş, sevdiğini ifade etmiştir.

Allah (CC) bütün Peygamberlerine (AS) selam ismiyle tecelli eylesin. Onlara uyanlardan rahmetini eksik etmesin.

 
Futuhul Gayb - A. Geylani Hz.


.

Bugün 3 ziyaretçi (16 klik) kişi burdaydı!
 
 



Bugün 247 ziyaretçi (615 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol