Ana Sayfa
Alt Sayfa
MÜSLÜMAN NASIL OLUR
LİNKLER
İletişim
ANA BABA HAKKI
ANA BABA HAKKI-BALLI
ESB EVLAT HAKKI
FAYDALI SİTELER
KÜTÜPHANE
KUTSAL EMANETLER
NEDEN MÜSLÜMAN OLDULAR
DİİNİMİZİSLAM.COM RADYO
ESHABIN HEPSİ MÜÇDEHİDDİR
VAHDETİ VUCUD VE ARABİ
vahdeti vucud
MÜZİK AFETİ
MÜZİKSİZ İLAHİLER
DUALARLA AÇILAN MECLİS
HAK DİN İSLAM
FETRET EHLİ
TEMKİN VAKTİ
TÜRK-İSLAM ÜLKÜSÜ
S.AHMET ARVASİ
DİNDE ŞAHSİ GÖRÜŞ OLMAZ
SESLİ DİNLE
HAKİKAT KİTAPEVİ KİTAPLARI
TAM İLMİHAL
MEKTUBAT
FAİDELİ BİLGİLER
HAK SÖZÜN VESİKALARI
İSLAM AHLAKI
HERKESE LAZIM OLAN İMAN
ESHABI KİRAM*
KIYAMET AHİRET
KIYMETSİZ YAZILAR
CEVAP VEREMEDİ
İNG.CASUS İTİRAF
NAMAZ KİTABI
ŞEVAHİDİ NÜBÜVVE
MENAKIBI ÇİHARI GÜZİN
EVLİYALAR ANS.TEK
PADİŞAH ANNELERİ
ÖRENBAY
KAR HADDİ
C AHMET AKIŞIK
===SOHBETLER===
SOHBETİN ÖNEMİ
M.A.D SOHBET 2001
M.A.D SOHBET 2002
M.A.D SOHBET 2003
M.A.D SOHBET 2004
M.A.D SOHBET 2005
M.A.D.SOHBET 2006
M.A.D.SOHBET 2007
M.A.D.SOHBET 2008
M.A.D.SOHBET 2009
M.A.D.SOHBET 2010
M.A.D.SOHBET 2011
M.A.D.SOHBET 2012
M.A.D.SOHBET 2013
M.A.D.SOHBET 2014
SOHBET 2015
ünlü sohbet 2004-06
ünlü sohbet 2007-09
ünlü sohbet 2010-11
ünlü sohbet 2012-13
ünlü sohbet 2014-15
ÜNLÜ SOHBET 2015
ÜNLÜ SOHBET 2016
ÜNLÜ SOHBET 2017*
ÜNLÜ SOHBET 2018
ÜNLÜ SOHBET 2019
ÜNLÜ SOHBET 2020
ÜNLÜ SOHBET 2021
ÜNLÜ SOHBET 2022
ÜNLÜ SOHBET 2023
ÜNLÜ SOHBET 2024
O ÜNLÜ ÖZEL
6..--
6--
55
20**
2005
2006
2008
2009
2011
305
HİKMET EHLİ ZATLAR
YOLUMUZU AYDINLATANLAR VİDEO
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2001
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2002*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2003*
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2004
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2005
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2006
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2007
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2008
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2009
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2010
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 11
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2012
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2013
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2014
YOLUMUZ AYDIN 2015
YOLUMUZ AYDIN 2016
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 17
YOLUMUZ AYDINL 2018
YOLUMUZ AYDIN 2019
YOLUMUZU AYDINLATANLAR 2020
YOLUMUZU AYDIN 2021
YOLUMUZU AYDIN 2022
YOLUMUZU AYDIN 2023
YOLUMUZ AYDIN 2024
video-sş barkçın
9.
VEHBİ TÜLEK GENEL
VEHBİ TÜLEK 2005
VEHBİ TÜLEK 2006
VEHBİ TÜLEK 2007
VEHBİ TÜLEK 2008
VEHBİ TÜLEK 2009
VEHBİ TÜLEK 2010
VEHBİ TÜLEK 2011
VEHBİ TÜLEK 2012
VEHBİ TÜLEK 2013
VEHBİ TÜLEK 2014
VEHBİ TÜLEK 2015
VEHBİ TÜLEK 2016
VEHBİ TÜLEK 2017
VEHBİ TÜLEK 2018
VEHBİ TÜLEK 2019
VEHBİ TÜLEK 2020
VEHBİ TÜLEK 2021
VEHBİ TÜLEK 2022
VEHBİ TÜLEK 2023
VEHBİ TÜLEK 2024
VT-OSMANLI
ET
M.ORUÇ 1994
M.ORUÇ 1995
M.ORUÇ 1996
M.ORUÇ 1997
M.ORUÇ 1998
M ORUÇ GB-1999
M ORUÇ GB 2000
M ORUÇ GB 2001
M ORUÇ GB 2002
M ORUÇ GB 2003
M ORUÇ GB 2004-05
G.BAHÇESİ 2006-07
G.BAHÇESİ 2008-10
M ORUÇ H SÖZLER
M ORUÇ HİKMETLER
M ORUÇ İMAN-EVLİLİK
M ORUÇ-İ AHLAKI
M ORUÇ-MEKTUBAT
D.DİYALOĞ M ORUÇ
N-
SALİM KÖKLÜ g
SALİM KÖKLÜ 1
SALİM KÖKLÜ 23
ÖZ
M.SAİD ARVAS 1
M.SAİD.ARVAS 2
.M.SAİD ARVAS 3
336
R AYVALLI GENEL
R.AYVALLI 11-12.
R AYVALLI 13-15
R.AYVALLI 15-16
R AYVALLI 17-18
R AYVALLI 19-20
R AYVALLI 21-24.
AA*
C AHMET AKIŞIK G
C AHMET AKIŞIK*
1**
HY-ESHABI KİRAM
HY-İMAN
HY-BESMELESİZ GENÇLİK
HY-EHLİSÜNNETYOLU
HY İNG.İSLAM DÜŞM
HY GENEL
HY-OSMANLI
HASAN YAVAŞ 15-16
HASAN YAVAŞ 17-21
HASAN YAVAŞ 22-24
306
AHMET DEMİRB 11-13
AHMET DEMİRB 14-15
AHMET DMİRBŞ 16-17
A DEMİRBAŞ 18-19
A DEMİRBAŞ 20-21
A DEMİRBAŞ 22-24
M-
5 A
H 1.ASIR ALİMLERİ-
H 2 ASIR ALİMLER *
H 3.ASIR ALİMLER*
H 4 ASIR ALİMLER-
H 5 ASIR ALİMLER**
H 6 ASIR ALİMLER
H 7 ASIR ALİMLER
H 8. ASIR ALİMLER
H 9. ASIR ALİMLERİ
H 10.ASIR ALİMLER
H 11.ASIR ALİMLERİ
H 12.ASIR ALİMLER
H 13 ASIR ALİMLERİ
ALİMLER ÖZEL 1
EVLİYALAR 1
EVLİYALAR 2
EVLİYALAR 3
H 5
===1.BÖLÜM===
EMRİ MAĞRUF
E-MAĞRUF-SÜNNETULLAH
FİTNE
CİHAD
CİHAD*F
CİHAD-R.MUHTAR
CİHAD-ENFALDE
CİHAD YKS
CİHAD-FECR
CİHAD-FİRASET
22-*
İSLAMİYET NEDİR
İSLAM NAKİL DİNİDİR
DİNİMİZİ DOĞRU BİLMEK
DİİNİMİZİN ÖZELLİKLERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ
AKLIN DİNDEKİ YERİ 2
AKIL-FECRNET
FELSEFE NEDİR
İLK İNSAN VAHŞİ DEĞİLDİ
HZ.İBRAHİMİN BABASI
HZ ADEM İLK PEYGAMBER
HIRSTIYANLIK 1
HIRISTIYANLIK 2
YAHUDİLİK
SEBATAYİZM
KEŞF
VEHBİ İLİM-İLHAM-
EHLİ KİTAP
EHLİ SÜNNET ...
EHLİ SÜNNET İ.HAKKI
*GIPTA EDİLENLER
222*
==2.BÖLÜM===
İLMİN ÖNEMİ 1
İLMİN ÖNEMİ 2
İLİM-R.AYVALLI
İLİM-İLİMSAATİ
İLİM-İHVANLAR
ALİMİN ÖNEMİ
ALİMİN KÖTÜSÜ
İSLAM İLERLEMEYİ EMREDER
DİNİMİZ VE FEN
İSLAM VE BİLİM
OSMANLIDA BİLİM
MÜSLÜM. GERİ KALIŞI
MATBAA GEÇ GELMEDİ
MÜSLÜMAN İLİM ÖNCÜLERİ
HER KİTAP OKUNMAZ
İSLAM MEDENİYETİ
VAKIF KÜLTÜRÜ
B.OSM.TARİHİ
B.OSM TARİHİ 2
ANSİKLÖPEDİLER
EVLİYALAR ANSİKLÖPEDİSİ
REHBER ANSİKLÖPEDİSİ
İSLAM TARİİHİ ANSİKLÖPEDİSİ
OSMANLI TARİHİ ANS.
33
===3.BÖLÜM===
İMAN NEDİR 1
iman nedir 2
HİDAYET
İTİKAT-M ORUÇ
İTİKAT CÜBBELİ
İMAN-FİRASETNET
TEVHİD-KELAM-FİRASET
KOCAKARI İMANI
MİRAC-AKLIN BİTTİĞİ YER
KELİMEİ TEVHİD
TEVHİD-HAZNEVİ
ESMA ÜL HÜSNA
-ALLAHA İMAN
ALLAHIN SIFATLARI
ALLAHI TANI-İLİM SAATİ
ALLAHIN YARATMASI
ALLAHA GÜVEN VE ISPAT
ALLAH SEVGİSİ
ALLAH SEVGİSİ-ŞİİR
ALLAH KORKUSU
ALLAH VE ADALET
ALLAHA ULAŞMAYI DİLEMEK
ALLAH GAYBI BİLİR BİLDİİRİR
A*.
HUBBU FİLLAH
-MELEKLERE İMAN
ŞEYTAN
KİTAPLARA İMAN
AHİRETE İMAN
AHİRETE İMAN*
AHİRET-İLMEDAVET
AHİRET-FİRASETNET
KABİR AZABI -ÖLÜM
KABİR ZİYARETİ
KABİR-İSLAMKALESİ
CENNET ŞU AN VAR
CENNET-CEHENNEM
CENNET-CEHENNEM 2
CENNET-FİRASET
CENNET-İLİMSAATİ
CENNET-FECR
CEHENNEM-FECR
CENNET-CEH-BİRİZBİZ
A.
KIYAMET ALAMETLERİ
KIYAMET ALAMETLERİ 2
K.ALEMETLERİ-ERRAHMAN
KIYAMET GÜNÜ
KIYAMET-FİRASET
KIYAMET-DERVİŞAN
KIYAMET ALAMETLERİ*
A...
HZ.İSA GELECEK 1A
HZ İSA GELECEK 1B
HZ İSA GELECEK 2
HZ İSA GELECEK 3
HZ MEHDİ GELECEK
HZ MEHDİ GELECEK 2
HZ.MEHDİ-TEBYANNET
MEHDİLİK KONUSU
MEHDİ TASLAKLARINA
DECCAL GELECEK
KAZA KADERE İMAN
KAZAYA RIZA
KADER-YÜMİT
KADER SAPIKLARI
KÜFR HALLERİ
ŞİRK VE KÜFR SÖZLER
ŞİRK-KÜFR SÖZLER 2
ŞEHİD OLMAK
GÜNAHKARIN DURUMU*
KELAM TARİHİ
CİNLER
RUH
MÜÇDEHİD OLMA ŞARTI
İTİKAT-NESEFİ
AKAİD-TAHAVİ
İTİKAT-SADAKAT
AKAİD-ENFALDE
AKAİD-HAKŞAİRİ.C
AKİDE-HALİS ECE
AKAİD-İSMAİLAĞA
AKAİD İHVAN
AKAİD-İHVAN-1*
AKAİD-İHVAN 2
AKAİD-BİRİZ BİZ
AKAİD-İLME DAVET
AKAİD-SÜNNETULLAH
AKAİD-guraba*
AKAİD-A KALKAN
AkAİD-İSLAMHAYAT
AKAİD-FİRASET
AKAİD-İNCE.M
NEZİH İTİKAT-İNCE M
İTİKAT-ES KALESİ
AKAİD-HAZNEVİ
TAFTAZANİ KELAM
AKAİD.İLİMİRFAN-
AMENTÜ-MEDİNE
ALLAHIN GÖRÜLMESİ
site-iman
4444
===4.BÖLÜM===
PEYGAMBERLERE İMAN
PEYGAMBERLERİN HAYATI
PEYGAMBERİMİZ
PEYGAMBRİMİZ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 1
KAİNATIN EFENDİSİ 2
KAİNATIN EFENDİSİ 3
KAİNATIN EFENDİSİ 4
SEVGİLİ PEYGAMBERİM
PEYGAMBER HASLETLERİ
peygamberim 2
peygamberim 3
PEYG.TARİHİ-BALLI
RESULULLAHIN ÇOK EVLENMESİ
PEYGAMBERİN MUCİZELERİ
PEYGAMBERİMİZ HZ. MEHDİYİ ANLATIYOR
PEYGAMBERİMİİZİN HAYATI 1
PEYG.HAYATI SESLİ
peygamberimiz SES 2
PEYGAMBERİMİZE İFTİRA
hz.muhammed ont 1
hz.muhammad ont 2
rahmet peygamberi o.n.t
nebiler o.n.t.2
nebiler o.n.t.
HADİSİ ŞERİFLER
İSLAMIN DOĞUŞU
MEVLİD
M.MUSTAFA.C
KAİNATIN EFENDİSİ demek
HİCRET
KUTLU DOĞUM ALDATMACASI
NEBİİHAYAT-İHVANLAR
NEBİHAYAT-İİMREHBERİ
ZÜLKARNEYN ALEYH.
SİYERİ NEBİ-SADAKAT
NEBİ HAYAT-HALVETİ
NEBİMİZ-TAHAVİ
NEBİ-R AYVALLI
K.E.salih SURUÇ 1
K.E.salih SURUÇ 2
peygamber ahlakı -hakşairi
peygamberimiz-m.paksu
siyer
SİYER-MEDİNE
NEBİ-YÜMİT
HZ.AYŞE ANNEMİZİN YAŞI
PEYG TARİHİ- İLİMSAATİ*
ŞİİRLER
PEYGAMBERLER TARİHİ
555
===5.BÖLÜM===
KURAN OKU ÖĞREN
KURAN MUCİZESİ
kuran mucizeleri 2*
kuran mucizeleri-hakşaiiri
kuran mucizeleri 3
K.MUCİZE-DAMLALAR
KURAN -İLMEDAVET
ATEİST DİYORKİ 1
ATEİST diyorki 2
ATEİZM ELEŞTİRİSİ
ATEİSTLERE
SURELERİN FAZİLETİ
TA KENDİSİ - AYETİ
YALNIZ KURAN DİYENLER
K. RESULULLAH AÇIKLADI
MEAL-TEFSİR OKUMAK
KURANIN ÖZELLİKLERİ
kuranın özellikleri 2
KURAN bilgileri
KURAN BİLİM-ballı
KURANI HERKES ANLAYABİLİRMİ?
İLK MEAL BASIMI
MEAL OKUMAK-T
MEAL OKUMAK -G
M.Ş.EYGİ-MEAL
KURAN KİME İNDİ
KURAN VE TERCÜME
KURANDA MECAZLAR
kuranda tarih
KURAN-SORULAR
MEALCİLERE REDDİYE 1
MEAL SAVUNMALARI
KURAN İSLAMI SAFSATASI
KURAN -şenocak*
K.FAZİLETİ-SEVDEDE
K.BİLİM-SEVDEDE
K.BİLİM-DAMLALAR
K.BİLİM-İLME DAVET
KURAN-ENFALDE
YASİNİ ŞERİF
HAŞR-KURAN
YÜMİT-KURAN
MODERNİZM
İSL.DÜŞÜNCESİ DEMEK
KURAN-MEDİNEVEB
TEFSİR USULÜ
KURANA ABDETSİZ DOKUNULMAZ
***---
===6.BÖLÜM===
EHLİ SÜNNET İTİKADI 1
EHLİ SÜNNET 2
EHLİ SÜNNET İTİKADI 3
EHLİ SÜNNET-MEDİNEVEB
E-SÜNNET-SÜNNETULLAH
E.SÜNNET-FİRASET
E-SÜNNET-SEVDEDE
SÜNNET NEDİR
SÜNNETDE DELİLDİR
sünnetde delildir 2
sünnetde delildir 3
SÜNNET DELİLDİR-İSL.KALESİ
SÜNNET-sadabat
EHLİ SÜNNET-ihvan
7---
777*
==7.BÖLÜM==
BİDAT NEDİR
BİDAT-GURABA
KUT DOĞUM BİDATİ
DİNDE REFORM 1
DİNDE REFORM M.O 2
DİYANET RFORM 3
DİYANET REFORM 2
REFORMCULARA ALDANMA
TASAVVUF SİFİL
DİYALOĞ TUZAĞI
D.DİYALOĞ 1
D.DİYALOĞ 2
EYGİ-DİYALOĞ
DOĞRUYU BULMAK
DİN ADAMI BÖLÜCÜ OLMAZ
HOPARLÖR BİDATI
ATASÖZLERİNİ DOĞRU ANLA
19 CULUK
DİNİ TABİRLERİ BOZMAK
DİYALOĞ-ihvanlar-
M FELSEFE
S---
888
===8.BÖLÜM===-
EHLİ BEYT
ESHAB
ESHABI KİRAM
ESHABI KİRAM *
ESHABIN HAYATLARI
ESHAB-İHVANLAR
ESHAB-BİRİZ BİZ
HZ.EBUBEKİİR-FEDEK
HZ.MUAVİYE
HZ ALİ İNCE SÖZLERİ
MÜSLÜMANLARIN İKİ GÖZBEBEĞİ
EBU HUREYRE R.A.
İSLAMDA İLK FİTNE
HANIM SAHABİLER
NEVRUZ YALANI
HARİCİLER
HARİCİ-HAZNEVİ
ÖMER BİN ABDÜLAZİZ
GADİRİ HUM OLAYI
EBU ZER HZ.
999-
===9*.BÖLÜM===
VEHHABİYE REDDİYE ALİM
YOBAZ VE GENÇLİK
VEHHABİYE REDDİYE
VEHHABİLİK
VEHHABİLER HIRISTIYAN GİBİ İNANIYOR
VEHHABİLİĞE EHLİ SÜNNETİN CEVABI
VEHHABİLİĞİN BAŞLANGICI
VEHH- CEVAP-SADAKAT
VEHHABİ-İHVANLAR
vehhabi red-ihvan
VEHHABİ-İSL.KALESİ
TEVESSÜL-İSL-KALESİ
İBNİ SEBECİLİK
SELEFİLİK
GÜNAH İŞLEYEN KAFİR OLMAZ
RUH ÖLMEZ ÖLÜ İŞİTİR
ŞEFAAT VARDIR 1
şefat vardır 2
şefaat var 3
RESULULLAHI ÖĞMEK
KABİR ZİYERETİ
TÜRBE CAİZ
İNG.CASUSUNUN İTİRAFI
KANDİLLER UYDURMA DEĞİLDİR
MUCİZE KERAMET
MUCİZE KERAMET 2
mucize keramet 3
SEBEBPLERE YAPIŞMAK EMİRDİR
İNTİHAR ETMEK
HACILARA VERİLEN KİTAPLAR
TEVESSÜL-VESİLE
VESİLE-NAKŞNET
VESİLE-A.KALKAN
TEVESSÜL-İHVANLAR
KANDİL-İLİM SAATİ
RE ENKARNASYON YOK
BOZUK DİNLER
RECM VARDIR
DİNDE ZORLAMA YOK
MEZHEBE UYAN KAFİR DEĞİL
SAPITANLAR TR GG
ŞİRK NEDİR
BÖLÜCÜYE ALDANMA
EVLİYADAN YARDIM
KABİR-ÖLÜ-İSL.KALESİ
ŞEFAAT-İSL.KALESİ
İSTİĞASE-İSL.KALEİ
ŞİAYA CEVAP
ŞİAYA CEVAP-TAHAVİ
ŞİA-HAZNEVİ
ÖLÜLER İŞİTİR
ALİ ŞERİATİ
abduh
GASPIRALI İSMAİL
istiğase-darusselam
460
459
==10.BÖLÜM==
==REDDİYELER==
REDDİYELER
mezhepsizlere cevap
REDDİYELER-ihvan
SAPIKLARA REDDİYE
SABATAYCILIK
İBNİ TEYMİYYE-İHVAN
ŞİA-İHVANLAR
S.N.1
ZAMANİ
SN REDDİYE
SN3
İSLAMA SUKASTLER
MEZHEPSİLİK DİNSİZLİKTİR
SULTANA İSYAN
MEZHEPSİZLERİ TANI
İKBAL-ABDUH
İBNİ TÜFEYL
S.ULUDAĞ
N. YILDIZ
İBNİ TEYMİYYE
KANDEHLEVİ-KARDAVİ
İBNİ KAYYIM
SEYİD KUTUP
F.GÜLEN
BAYRAKLI-S.ATEŞ
HAMİDULAH
MEVDUDİ- CARULAH
SAPIKLIKLAR-İHVANLAR
MUSTAFA ÖZTÜRK
H.KARAMAN
***İKİ AKİF
M.İSYANOĞLU
SAPIKLAR-İHVANLAR.
A.HULİSİ ve sapıklar
REŞİT RIZA
SAPIKLAR-İNCE.M
BAYINDIR-ŞERİATİ
sapıtanlar
M.ESED
YAŞAR NURi
İSMAİL GASPIRALI
hadis inkarına cevap
tarihselcilere cevap
mealcilere cevap
İSLAM ANS.EFGANI
İ TEYMİYYE-ESK
VEHHABİYE RED-ESK
DİYALOĞ-ESK
M OKUYAN
290
999
DOST KAZANMA KİTABI
===11*.BÖLÜM===
TASAVVUF NEDİR
TASAVVUF NEDİR 2
TASAVVUFUN ÇIKIŞI
T-İLİMİRFAN
TASAVVUF-KONDERN
TASAVVUF-MEDİNE
TASAVVUF-HAZNEVİ
TASAVVUF DÜNYASI*
TASAVVUF-İNFO
TASAVVUF TAHAVİ
TASAVVUF SADABAT
TASAVUFLAMELİF-PDF
TASAVVUF-F.ATLASI
TASAVVUF-GİKEV
tasavvufi AHLAK
SOHBET-HİKAYELER
TASAVVUF-NAKŞ
TASAVVUF-DERVİŞAN*
TASAVVUF TERİMLERİ
TASAVVUF-SÜNNETULLAH
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF-HALVETİ-
TASAVVUF-İHVANLAR
TASAVVUF-ihvan*
TASAVVUF REYHANGÜL
TASAVVUF-CANDAMLA
TASAVVUF-ŞENOCAK
TASAVVUF-HACETN.COM
TASAVVUF-SADAKAT
TASAVVUF-İSLAMHAYAT*
TASAVVUF-HALİSECE
TASAVVUF-İLİMSAATİ
TASAVVUF İHVAN
TASAVVUF-İNCE.M.
TASAVVUF-İNCE.M 2
TASAVVUF-İNCE.M.3
TASAVVUF* FİRASET
TASAVVUF-İSL.KALESİ
TASAVVUF-halveti
TASAVVUF BAHÇESİ
TASAVVUF.İHSAN
KALPLERİN KEŞFİ
TABAKATI KUBRA HŞ
yusuf hakiki-tasavvuf risalesi
YUNUS TASAVVUF
VESVESE-İ DAVET
KİBİR
TASAVVUF sorular mc
TASAVVUF BAHÇ-NFK
tasavvuf risalesi*
osmanlıda tasavvuf
somuncu baba
NAZARİYAT
121212-
1313-
==12*.BÖLÜM====
TARİKAT
TARİKATLAR VE OSMANLI
TARİKAT MELHEMLU
RABITA
RABITA-NAKŞ
RABITA-İHVANLAR
TEVEKKÜL
İNSANI KAMİL 1
İNSANI KAMİL 2
İNSANLIK ŞEREFİ
ZENGİNLİK-FAKİRLİK
FAZİLET MEDENİYETİ*
ŞEYTAN HİLELERİ 1
ŞEYTAN HİLELERİ 2
ŞEYTAN-ÖSELMİŞ
SIKINTILARIN SEBEBİ
NEFS
NEFS-REYHANG
REŞEHAT
İHLAS -NİMET
SABIR*
MESNEVİ
TAKVA*
SEVGİYE DAİR
TÖVBE*
TÖVBE-SÜNNETULLAH
TÖVBE fecir
AF-FECR
AF-İSRAF
TEFEKKÜR
GIYBET
EDEP HAYA
DÜNYA NEDİR*
ŞÜKÜR
HASET
KÖTÜ HUYLAR
GÜZEL AHLAK
AHLAK-ENFALDE
*İSLAM AHLAKI
AHLAK BİLGİLERİ
AHLAK BİLGİLERİ 2
AHLAK-İLİMREHBERİ
DİNİN RUHA ETKİSİ
kimyayı saadet-site
VESVESE
TASAVVUF-ES KALESİ
EVLİYAYI TANIMAK
ALİM VE EVLİYALAR
17-
131313-
==13* BÖLÜM==
ZİKİR
ZİKİR-NAKŞ
ZİKİR- İHVANLAR
GÜLDEN BÜLBÜLE
GÜLDEN BÜLBÜLE 2
GÜLDEN BÜLBÜLE 3
GÜLDEN BÜLBÜLE 4
TEVECCUH SOHBETİ
R.AYVALLI 2013-14
AŞK MAHFİYET
DEDE PAŞA -REYHANİ
ÖLÜM-KABİR AZABI
ÖLÜM-KABİR-BİRİZBİZ
ÖLÜM İHVANLAR
EFGANİ-ALBANİ
RUH-BİRİZBİZ
MARİFETNAME
GÜNAH-FECR
KISSADAN HİSSE
Ö.NASUHİ BİLMEZ
RİSALE-İNCE.M
TEFEKKÜR-İSLAMİHSAN
MÜSLÜMAN-ÖSELMİŞ
NEFS-İLİMİRFAN
İKTİSAT
KISSA-HİSSSE
SU
15-
141414
====14*.BÖLÜM===
İSLAM ALİMLERİ
İMAMI AZAM COM
SİLSİLEİ ALİYE
İMAMI AZAM İKİ YILI
İMAMI AZAM-İ.ŞENOCAK
İMAMI AZAMIN BÜYÜKLÜĞÜ
İMAMI AZAM-FIKIH
İMAMI AZAM HADİS
İMAMI AZAM PDF
İMAMI AZAM PDF 2
İMAMI MATURUDİ
İMAMI EŞARİ
MATURUDİ-EŞARİ
MEZHEP İMAMLARI
HADİS ALİMLERİ
HASAN HARAKANİ
BÜYÜK ALİMLER
H.HİLMİ IŞIK
ABDULKADİRİ GEYLANİ
EBU YUSUF
İBNİ MACE
BİYOĞRAFİLER
MEVLANA HZ
MEVLANA-SEMAZEN
FAHREDDİNİ RAZİ
S.ABDULHAKİM ARVASİ
MUSTAFA SABRİ HOCA
İSKİLİPLİ ATIF HOCA
ZAHİD EL KEVSERİ
DİĞER ALİMLERİMİZ
ŞAHI.B.NAKŞİBENDİ HZ
PİRİ REŞAHATI-ADAB
MİNAHI HALİDİYE
İMAMI RABBANİ HZ.
M.HALİDİ BAĞDADİ
HARİSİ MUHASİBİ
EMİR SULTAN-ŞİİR
İBNİKEMAL-BAKILANİ
M.İBNİ ARABİ
EBUSUUD-HADİMİ
AK ŞEMSEDDİN HZ
ÇANKIRI EVLİYALARI
ISLAH DE*
1515-
151515-
===15*.BÖLÜM=====
UYDURMA HADİS OLURMU
HADİS TARİHİ
HADİS ANS
HADİS USULÜ
1041 HADİS
RAMÜZ -99-70
HADİS-PDF
HADİS ARAMA
HADİS KİTAPLARI
İTTİFAK HADİSLERİ
kaynak hadisler ih
7 İMAM İTİFAK HADİSLER
uydurma sanılan hadisler
HADİS-ENFALDE
HADİS-İSLAMHAYAT
LULU MERCAN-İSLAMHAYAT
HADİS-HAKSANCAĞI
HADİS-DAMLALAR
HADİS-BALLICOM
RİYAZUS SALİHİN
S-HADİSLER-İHVANLAR
SAHHİ BUHARİ
İHYAİULUM
İMAMI GAZALİ
797
1616-
SI
===16*:BÖLÜM===
TÜRKLER VE MEZHEBİ
MEZHEPLER TARİHİ
MEZHEP. M.ORUÇ
MEZHEP DİĞER 1
MEZHEP DİĞER 2
MEZHEP-İLME DAVET
MEZHEP GENEL
MEZHEP 1
MEZHEP 2-DELİL
MEZHEP 3 LÜZUM
MEZHEP 4 MEZHEP
MEZHEP 5 NAKİL
MEZHEP 6
MEZHEP 7 TAKLİD
MEZHEP 8
MEZHEP 9 KİTAP
MEZHEP 10-TARİHSEL
MEZHEP 11 SİZLER
MEZHEP 12
MEZHEP 13
MEZHEP TAKLİDİ
MEZHEP MUHALİF
MEZHEP-DAMLALAR
MEZHEP-İLMEDAVET
MEZHEP-SEVDEDE
MEZHEP-İSL.KALESİ
1717-
80-
171717-
===17*.BÖLÜM===
BESMELE
VATAN SEVGİSİ İMANDAN
FIKIHIN ÖNEMİ
FIKIH USULÜ
FIKIH USULÜ 2
FIKIH USUL TARİHİ
EDİLEİ ŞERRİYE
İÇDİHAD
MÜÇDEHİD
müçdehid 1
İCMA-KIYAS
içdihad-KIRKINCI
SAKAL BİR TUTAMDIR
GAYRİMÜSLÜME BENZEMEK
NİYET-ARKADAŞ
EFALİ MÜKELLEFİN
FIKIH-ENFALDE
FIKIH-yusuf semmak
FIKIH-BALLI CIM
FIKIH-FİRASET
FIKIH-GURABA*
FIKIH-İHVANLAR
FIKIH USULÜ-
FIKIH-İLİMİRFAN
FIKIH-H.ECE
EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET *
MİRİ-MÜLK ARAZİ
MECELLE
SELAM VERMEK
fıkıh soruları
FERAİZ-İSKAT PROĞRAMI
RECM
CİN HAKKINDA
islammerkezi.com...
181818
19
1818--
===18 BÖLÜM===
KUTUBU SİTTE*
KUTUBU SİTTE İHAYAT
KUTUBU SİTTE BALLI
FETAVAİ HİNDİYYE
EBUSUUD FETVA
DURER
RUHUS-SALAT
MUCİZE-KERAMET
HAK-UKUBAT
MAKALELER-TAHAVİ
MAKALE DERYASI
310
1919**
191919**
===19 BÖLÜM===
İBADETLERİMİZ
SÜNNET YERİNE KAZA
SÜNNET YERİNE KAZA 2
ABDEST
ABDESTİN EDEPLERİ-K SİTTE-HŞ
ESB-ABDEST
ESB ADAK
ESB HOPARLÖR
ABDEST-İHVANLAR
ABDEST-BİRİZBİZ
ABDEST-SÜNNETULLAH
HAYZ-NİFAS
GÜSL-DİŞ DOLGUSU
DOLGUYA MUHALİFLER
İSTİKBALİ KIBLE
NAMAZIN ÖNEMİ
NAMAZIN KILINMASI
YOLCULUKDA NAMAZ
CUMA CEMAAT-ZUHR
SABAH NAMAZINA KALK
NAFİLE NAMAZLAR
TERAVİH-İTİKAF
NAMAZ-TAHAVİ
HASTALIKDA NAMAZ
HOPARLÖRLE NAMAZ
NAMAZDA VAKİT NİYET
NAMAZDA TADİLİ ERKAN
NAMAZ-İLİMSAATİ
NAMAZ-İHVANLAR*
NAMAZ-H.ECE
NAMAZ-ENFALDE
NAMAZ-FİRASTE
TEHARET
TEHARET-TAHAVİ
TAHARET-İHYA
TAHARET-ENFAL
TEHARET-FİRASET
SANDALYEDE NAMAZ
<
2020-
202020-
****20.BÖLÜM***
KAĞIT PARA İLE ZEKAT
ZEKAT
ZAKAT-TAHAVİ
ZEKAT-H.ECE
ZEKAT-İHVANLAR
ZEKAT-ENFALDE
ZEKAT-FİRASET
SB ZEKAT
O
ORUÇ
ORUÇ-TAHAVİ
ORUÇ-SÜNNETULLAH
ORUÇ-İHVANLAR
ORUÇ-GURABABL
ORUÇ-H.ECE
ORUÇ-FİRASET
ORUÇ-ERRAHMAN
ORUÇ-ENFALDE
RAMAZAN-FİRASET
K-
KURBAN
KURBAN-FİRASET
KURBAN-TAHAVİ
KURBAN-CANDAMLALARI
KURBAN-İHVANLAR
KURBAN-H.ECE*
ADAK
HAC-UMRE
ALIŞVERİŞ BİLGİLERİ
ALIMSATIM-HAZNEVİ
SİGARA HARAMMI
HAC-FİRASET
SARF
FAİZ-SİGORTA
FERAİZ-MİRAS
NELER YENİR
NELER KULLANILIR
TAKKE SARIK ÇARŞAF
NAZAR VARDIR
FAL-BÜYÜ
HARAC ZARURET
RESİM YAPMAK
LİAN KİTABI
212121-
21
2121
==21.BÖLÜM==
===DUA===
DUA ŞARTLARI
DUADA EL -KOMUT
365 GÜN DUA
DUA-İNCİMERCAN
DUA-İHVANLAR
DUA-REYHANG
DUA-İLİMSAATİ
DUA --SADAKAT
DUA-FECR
DUA-FİRASET
DUA-HAZNEVİ
DUA-İSLAMVEİHSAN
BAYRAM VE RAMAZAN
69
2222---
2222222
===22 BÖLÜM==
==AİLE BÖLÜMÜ==
EVLİLİK REHBERİ
KİMLERLE EVLENİLİR
EVLLİK VE AİLE NİKAH
NİKAH-İHVANLAR
TESETTÜR FARZDIR
EVLİLİK-SEVDEDE
HUZUR KAYN AİLE
AİLE-BALLICOM
KADIN-BİRİZBİZ
KADIN-SADABAT
AHVALÜ NİSA-İNCE.M
BABANIN KIZINA MEKTUBU
AİLE-FİRASET
KADIN AİLE-FİRASET
AİLE GENEL-FİRASET
YÜKSEK İSLAM AHLAKI
KADIN HAK VE HAYZ-FİRASET
AİLE-R AYVALLI
aile saadeti-ballı
AİLE-medine veb
kadının değeri
KADIN ŞAHİTLİK-MİRAS
s maraşlı genel
maraşlı hb genel
SEMA MARAŞLI DT
SEMA MARASLI 7
FATMA BARBAROS GENEL
EVLİLİK-İS HAYAT
LEKE TEMİZİĞİ
S MARAŞLI -F ATLASI
FU
nis*
202020
==23.BÖLÜM==
ÇOCUK EĞİTİMİ
ÇOCUK-FİRASET
ÇOCUK VE DİN-EVLATLIK
ÇOCUK-SADAKAT
ÇOCUK-BALLICOM
COCUK GELİŞİM
İZDİVAÇ VE MAHREMİYET
GÖRGÜ KURALLARI
İDERECİLİK BİLGİLERİ
TESETTÜR-TAHAVİ
80--
14-2
8--
===24-BÖLÜM====
EDEBİYAT KÖŞESİ
K.S.ÖREN
EDEBYAT-ENFALDE
SALİH BABA DİVANI
EDEBİYAT-H.ECE
NİYAZİ MISRİ
TÜRKÇENİN ÖNEMİ
TAM İLMİHAL ŞİİRLERİ
NECİP FAZIL ŞİİRLERİ
HÜDAİ DİVANI
DARÜL HARPTE BANKA
YT DİZİ
YT HATIRALAR
YK MTT
YK MTT 2
gö*
M***

****TARİH VE ÖNEMİ****
TARİH TANI
BATILILAŞMA İHANETİ
BİR DEVRİMİN ANATOMİSİ
TARİH OSMAN İHVAN
TARİHİ HAKİKATLER *
TARİHİ HAKİKATLER 1
TARİHİ HAKİKATLER 2
TÜRKLERİN İSLAMI KABULÜ
M*-
İS--
İSMAİL YAĞCİ*
İSMAİL YAĞCI 2001-02
İSMAİL YAĞCI 2003-04
İSMAİL YAĞCI 2005-06
İSMAİL YAĞCI 2007-09
İSMAİL YAĞCI 2010-12
601Ü
M 3
METİN ÖZER 1
METİN ÖZER 2
METİN ÖZER 3
İBRAHİM PAZAN 23
N*
M--*
A ŞİMŞİRGİL GENEL TÜM
AHMET ŞİMŞİRGİL
ŞİMŞİRGİL ESERLERİ
ŞİMŞİRGİL-İLMİ--PDF
ŞİMŞİRGİL-TARİH
PAZAR DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI-AŞ
CUMA DİVANI 2017-18
CUMA DİVANI 2019
CUMA DİVANI 2020
CUMA DİVANI 2021-A
CUMA DİVANI 2021 B
CUMA DİVANI 2022*
CUMA DİVANI 2023
CUMA DİVANI 2024
ASR İHANETİ-ŞİMŞİRG
HZ MUHAMMED- A SİMŞİRGİL

Ş*
ZEY
==F.BOL===
F BOL PAZAR Y
FUAT BOL-CHP 1
FBOL M CHP 19-18
AKINCI CHP
CHP Yİ KONUŞ
FUAT BOL CHP 2023*
FUAT BOL-TARİH
F BOL M 19-18
F BOL 2022
F BOL 2022-2
F BOL 2022 D
FUAT BOL 2023*
fuat bol 2023 ekim
F 1
FU--
NE--
814
İH
ABDULHAMİD HAN
ABDULHAMİD DÜŞMANLIĞI
A.HAMİD-LOZAN-MUSUL
ABDULHAMİD OSM CNK
ABDULHAMİD HAN *
İSLAM TARİHİ-AŞ
İSLAM TARİH-MEDENİYET
TARİH-GENEL
TARİH SİTESİ.ORG*
TARİH VE MEDENİYET
TARİH- NUR DERGİSİ
İSLAM TARİHİ-ENFALDE
İSLAM TARİHİ- FİKİR ATLASI
TARİH-B-İSLAMCOM
TARİH İSLAM ANAHTARI
TARİH-TAHAVİ
MİMAR SİNAN
A.HAMİD NEDEN SESSİZ KALDI
TARİH -FİRASETNET
TARİH-HALİS ECE
TARİH-EMPOZE.HÜRREM
TARİH-BALLICOM
TÜRK DÜNYASI DERGİSİ
TARİH-SANALÜLKE
TARİH-İHVANLAR
TARİH-SADAKAT
TARİH-NAKŞ
TARİH-DAMLALAR
TARİHEYOLCULUK.ORG
TARİH YAZILARI
TARİH YAZILARI 2
TARİH YAZILARI 3
GEZİ NOTLARI
BİLİM TARİHİ
AB
===OSMANLI===
BİYOĞRAFİ NET
**RAMAZAN AK TARİH
R.AYVALLI-OSMANLI
OSMANLI NASIL YIKILDI
OSMANLI PADİŞAHLARI*
OSMANLIYI TANIMAK
OSMANLICANIN ÖNEMİ*
OSMANLI MEDRESELERİ
OSMANLIYA İFTİRA
OSMANLI 1*
OSMANLICA
OSMANLI 2**
OSMANLI KÜLÜBÜ*
OSMANLI-YÜMİT
OSMANLILAR.GEN.TR
BÜYÜK OSMANLI TARİHİ
OSMANLI HİKAYELERİ
OSMANLI HANEDANI
OSMANLI-ENFALDE
OSMANLI-HAKSANCAĞI
HZ OSMANIN ŞEHİD EDİLMESİ
OSMANLIDA İMAMLIK
OSMANLI İLİM-ENFAL
OSMANLI MEDENİYETİ-ENFAL
OSMANLICA SÖZLÜK
OSMANLI-enfal
SAKLI OSMANLI
İ.ANS BATILILAŞMA
BATININ İSLAMA BAKIŞI 1
ENDÜLÜSÜN FETHİ
SELÇUKLU TARİH
TARİH ENSTİTÜSÜ DER
TİMUR HAN
ARAP İHANETİ YALANI*
İSTANBUL VE FETİH
94 YILLIK TARTIŞMA
ARAPCA-İHVAN
DURSUN GÜRLEK GENEL
çanakkale-taha uğurlu
FAHREDDİN PAŞA
BATININ OYUNLARI
ALİ KEMAL TORUNU
GÜN TARİHİ
TÜRKTARİHİM.C

Hİ-
HİLMİ DEMİR GENEL
HİLMİ DEMİR 1
HİLMİ DEMİR 21-18
HALİL ÖNÜR
Y.BÜLENT BAKİLER
o.k
KEMAL KAYRA 21-23
KEMAL KAYRA 24
E.
E B EKİNCİ ŞAHS
EB EKİNCİ GEN
EB EKİNCİ GENEL YENİ
E.B.EKİNCİ 2008-
E.B.EKİNCİ 2009
E.B.EKİNCİ 2010
E.B.EKİNCİ 2011
E.B.EKİNCİ 2012
E.B.EKİNCİ 2013
E.B.EKİNCİ 2014
E.B.EKİNCİ 2015
E.B.EKİNCİ 2016
E.B.EKİNCİ 2017
E.B.EKİNCİ 2018
E.B.EKİNCİ 2019
E.B.EKİNCİ 2021
E.B.EKİNCİ 2022
E.B.EKİNCİ 2023
E B EKİNCİ 2024
KU--
TG-M.FATİH ORUÇ
M.N. ÖZFATURA GENEL TÜM
MN.ÖZFATURA-CHP
M.N.ÖZFATURA 2001
MNÖFATURA-OSMANLI
MNÖFATURA-TÜRKLER
MNÖ.FATURA-DİYALOĞ
MNÖ FATURA-TEFEKKÜR
MN ÖFATURA-SU
MN ÖFATURA-MADEN
MN.ÖFATURA-ERMENİ
M.M.ÖZF-2016
MN ÖZFATURA -GENÇLER
İ.ÖZFATURA 2014
İRFAN ÖZFATURA 2
İRFAN ÖZFATURA 3
İRFAN ÖZFATURA GENEL
S--
299
AKINCI 1
AKINCI 2
ÖMER N YILMAZ 1
İBRAHİM YAVUZ
ALTINBAŞ A
UFUK COSKUN 1
UFUK COŞKUN 2
KENAN ALPAY
sabri gültekin
misafir yazar
Y*
M YÜKSEL-GENEL
M.YÜKSEL 2013
M.YÜKSEL 2014
M.YÜKSEL 2015-
M.YÜKSEL 2016
KÜ-
KEMAL SUNAL FİLMLERİ ZARARLARI
TG-*KAZIM K.YÜCEL
TG-HASAN ULU
TG-HAKKI ASLAN
NASIL BATTI RILDI
NİMETULLAH
VAHDET YAZAR
AH**
Y-
FE
YUSUF KAPLAN-TIME
Y KAPLAN 2007-8
Y KAPLAN 2009-10
Y KAPLAN 2011-12
Y KAPLAN 2013-14
Y KAPLAN 15-16
Y KAPLAN 2017
YUSUF KAPLAN 2018
YUSUF KAPLAN 2019
YUSUF KAPLAN 2020
YUSUF KAPLAN 2021
YUSUF KAPLAN 2022
YUSUF KAPLAN 2023
YUSUF KAPLAN 2024
Y**
Y.BAHADIROĞLU 2012
YAVUZ BAHADIR 2013
YAVUZ BAHADIR 2014
YAVUZ BAHADIR 2015
YAVUZ BAHADIR-2016 A
YAVUZ BAHADIR-2017 A
YAVUZ BAHADIROĞLU 2017 A
Y.B.TIME TÜRK VE 2016 B
CE
22*
BELGELERGERÇEK TARİH GENEL
B.GERÇEKTARİH.C-1
B.GERÇEKTARİH.C 2
B.GERÇEKTARİH.C 3
BGERÇEKTARİH C 4
B.GERÇEKTARİH.C 5
B GERÇELTARİH C.6
B GERÇEKTARİH C.7
BG KONUŞUYOR
B G TARİH 1
B G TARİH 2
B G TARİH-DİYANET
BG T-HAFIZ
BGT VAHDETİN
BGT ŞALCI B
BGT CHP EKO
BGT KADIN
İNG DERVİŞ
ALİ ŞÜKRÜ CİNAYETİ
607
604
M.Ş.EYGİ 2005
M.Ş--EYGİ 16
M.Ş.EYGİ 19
M.Ş.EYGİ YD GENEL
4-2
M ***
M.ARMAĞAN 1997
M ARMAĞAN 2010
M ARMAĞAN 2011
M.ARMAĞAN 2012
M ARMAĞAN 2013
M.ARMAĞAN 2014
M.ARMAĞAN 2015
M ARMA 15-16 KİŞİ
M.ARMAĞAN Y-16
M.ARMAĞAN YŞ-17
M ARMA 2016 DT
M ARMA 2017-18 K
M ARMA 2021 MÜZEK
M ARMAĞAN-2022 AK
M ARMAĞAN 23- AKİT
M ARMAĞ İTTİFAK
EC
M *A
RAHİM ER GENEL
RAHİM ER 2014
RAHİM ER 2015
RAHİM ER 2016
RAHİM ER 2017
RAHİM ER 2018
RAHİM ER 2019
RAHİM ER 2020
RAHİM ER 21-22
RAHİM ER 2023
RAHİM ER 2024
RAHİ
324
EA
E.AFYONCU 2010
E. AFYONCU 2016
E AFYONCU 2017
E23 GENEL
NERDE KALDIK E A
HİSAR 23
HİSAR 22-20
HİSAR 20-19
293
FU-
TURGAY GÜLER SESLİ
FUAT UĞUR
KADİR MISIROĞLU
NUREDDİN TAŞKESEN
KÜBRA DEĞİRMEN
MEHMET CAN
MEHMET KUMAŞ
MESİH-Ş SİMAVİ
A.DOĞAN İLBAY
B ACUN
MUSTAFA UZUN*
AF ARI-ALİ ERYIL
Ö SAPSAĞLAM*
ALTAN ÇETİN*
F SARRAFOĞLU
R AKBAY
ISLAHDE-PDF
322
333
MEKTEBİDERVİŞ
MD-KUDÜS
MD-ZALİMLER 1
MD-ZALİMLER 2
MD-A GEYLANİ
MD-FUTUHULGAYB
MD ŞEFAAT HAKTIR
MD İMAMLARIMIZ
MD H İMAMLARI
MD REDDİYE
MD AŞEREİ MÜBEŞER
MD NEFS VE ŞEYTAN
MD TAS VE TAR
MD MÜRŞİD
MD A SİLSİLE
MD İZ BIRAKANLAR
MD İZ BIRAKANLAR 2
MD İZ BIRAKANLAR 3
MD İZ BIRAKALAR 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 1
MD KÜTÜBÜ SİTTE 2
MD KÜTÜBÜ SİTTE 3
MD KÜTÜBÜ SİTTE 4
MD KÜTÜBÜ SİTTE 5
MD KÜTÜBÜ SİTTE 6
MD KÜTÜBÜ SİTTE 7
MD KÜTÜBÜ SİTTE 8
MD KÜTÜBÜ SİTTE 9
MD KÜTÜBÜ SİTTE 10
MD KÜTÜBÜ SİTTE 11
MD KÜTÜBÜ SİTTE 12
MD KÜTÜBÜ SİTTE 13
MD KÜTÜBÜ SİTTE 14
MD KÜTÜBÜ SİTTE 15
MD KÜTÜBÜ SİTTE 16
MD KÜTÜBÜ SİTTE 17
MD KÜTÜBÜ SİTTE 18
317
292
252
329
ANAYASA
KÜLLİYAT-COŞAN
İNTERNET HUKUKU
arapçanın önemi
SSK KANUN
MEB KANUN
MEMURLAR KANUNU
DARULHARP
SADAKAT.NET
SAHİHİ BUHARİ NAMAZ
SAHİHİ BUHARİ
İ.ŞENOCAK-GENEL*
NECATİ AKSU NET
SABRİTANDAOĞAN
İSLAM KÜLTÜR.COM
YAZAROKU ESK
KIRKINCI.COM
ERRAHMAN DE
-ENFAL kavram
enfal 1
kavramlar
ARAPÇA ÖĞREN
YEZİDİLİK
BİLGELİK ÖYKÜLERİ
LÜGAT-BALLI
320
297
298
296
SAĞLIK ÖĞÜTLERİ
SAĞLIK 1
SAĞLIK 2
SAĞLIK 3 KAZA
SAĞLIK 4
BASARI SIRLARI
BESLENME
BİTKİ TEDAVİ-FİRASET
CEMAL ABİ İLE DEMİR GİBİ
ŞİFALI BİTKİLER
prostata çözüm
BİYOLOJİ SÖZLÜĞÜ
erdal yeşilada-SAĞLIK
294
316
304
DİYANET-İHVANLAR
MENKİBELER-İHVAN
MUHARREF D.-İHVANLAR
TESBİTLER-İHVAN
MENKİBE-İHVANLAR
KAVRAM-İHVANLAR
TV DEŞİFRE-İHVANLAR
GÜNDEM-İHVANLAR
MENKİBELER-NAKŞ
NASİHATLER-yusuf semmak
GENEL-NASİHAT.ORG
NASİHATLER 2 Y semmak
zikr nakş
nefs nakş
rabıta nakş
İBRAHİM KİRAS GENEL
İBRAHİM KİRAZ-
HAYDAR ORUÇ DİR-POS
İSMAİL YAŞA DİR POS
AHMET TAŞGETİREN
287
286
288
291
CEMİL KOÇAK 2011
CEMİL KOÇAK 2012
CEMİL KOÇAK 2013
CEMİL KOÇAK 2014
CEMİL KOÇAK 2015
CEMİL KOÇAK 2016
285
284
M.ŞÜKRÜ HANİ 2010
M ŞÜKRÜ HANİ 2011
M ŞÜKRÜ HANİ 2012
M ŞÜKRÜ HANİ 2013
M ŞÜKRÜ HANİ 2014
M ŞÜKRÜ HANİ 2015
M ŞÜKRÜ HANİ 2016
M ŞÜKRÜ HANİ 17-18
282
AYŞE HÜR TARAF 2008
AYŞE HÜR TARAF 2009
AYŞE HÜR TARAF 2010
AYŞE HÜR TARAF 2011
AYŞE HÜR TARAF 2012
AYŞE HÜR RAD 2013
AYŞE HÜR RAD 2014
AYŞE HÜR RAD 2015
AYŞE HÜR RAD 2016
281
=İHYAORG.KİTAPLIK=
4 İNCİL FARKLI
HADİS TARİHİ
ATEİZM ELEŞTİRİSİ*
280
277
TAMER KORKMAZ GENEL
İBRAHİM KARAGÜL GEN
YÜCEL KOÇ GENEL
İSMAİL KAPAN GEN
K**
NUH ALBAYRAK GEN
NUH ALBAY TÜRKİYE 9-14
NUH ALBAY ST 15-16
NUH ALBAY ST 17-18
NUH ALBAY ST 19-20
NUH ALBAY ST 21-22
NUH ALBAYRAK 2023
KA***
241
246
METİN HÜLAGU-G
M HÜLAGU 22-23
M HÜLAGU 21
M HÜLAGU 19-20
M HÜLAGÜ 18
mn
263
243
234
238
MURAT ÇETİN GENEL
MURAT ÇETİN DP
260
ÜZEYİR İLBAK DP
YUNUS EMRE ALTIN
ENES BAYRAK
HAZAR TÜRK
SESLİ MAKALE
TÜRK YÜZYILI RG
FİLİSTİNLİLER TOPRAK SATTIMI
İSMAİL ÖZ *
HAKAN ERDEM 2016
238-
240
F-BAKA-A İMR-NİSA
MAİD-ENAM-ARAF-ENFAL
TEVB-YNS-HUD-RAD-İB
HİC-NAHL-İSRA-KEHF-MRYM
TAHA-ENB-HAC-MÜMİNUN-NUR
FURK-ŞUARA-NEML-KAS-ANK
RUM-LKM-SEC-AHKF-MHMD
FTH-HUC-KHF-TUR-NECM-KMR
RHMN-VAKIA-HDD-MCDL-HŞR
MHTN-SAF-CUMA-MNFK-TEĞA-TLK
THRM-MÜLK-KLM-HKA-MARC-NUH
CİN-MÜZ-MÜD-KYM-İNS-MRS-NB
NZAT-ABS-TKVR-
232*
232
231
230
229
228
227
226
225
224
223
222
221
220
219
218
217
216
215
214
213
212
211
210
209
208
207
206
205
204
203
24-
2
5
4
3
7
1
202
ü7
13-
10
8
17--
14-
16--
6
ME
21-
12-
İRAN -GÜLDAĞI
VAHD VUCUD MUD
DOĞ-GÜN İS TARH 1-7
SELÇUK ŞİA
KADIZADELİLER
nesefi t
mesnevi anevi
ahmet kavas
pdf moğol-zengi
yazıcı-mesut
Z KEVSERİ
KAL-ÇAKIRGİL 24
PDF HADİS
pdf açık öğr-hadis
PDF İRAN
PDF MESNEVİ
pdf moğol istila
PDF DİNİ TERİM SÖZL
PDF Ö NESEFİ TEFSİR
PDF KİTAP 1
TASAVVUF E S
PDF EMİR SULTAN
PDF SUFİ-SİYASET
PDF İSLAM HUKUKU
PDF KONEVİ-FATİHA
PDF İBNİ ARABİ
PDF N TOPÇU
PDF HZ AYŞE
PDF ABD.İBN MESUD
PDF KURTUBİ
PDF SUFFE ASHABI
PDF HZ ÖMER S
PDF SUYUTİ-MEHDİ
PDF İLİMLER
PDF FAHREDDİN RAZİ
PDF HZ OSMAN
PDF HARİCİLİK
PDF VEHHABİ
PDF ESİ
PDF CENNET CEH
PDF ZAHİD KEVSERİ
PDF ŞABANI VELİ
PDF MİRAS HUKUKU
PDF MATURUDİ
PDF İBNİ HALDUN
PDF MSP
PDF İHV MÜSLİM
PDF HANEFİ M
PDF SELEFİ
PDF ABDULHAMİDİ SANİ
PDF M HALİDİ BAĞDADİ
PDF İ VE TERAKKİ
PDF E.B.EKİNCİ
PDF NECİP FAZIL
PDF AVRASYA ETÜD
PDF İMAM MATURUDİ
PDF KADIZADEL,LER
PDF EMRİ MAĞRUF
PDF CİHAD
PDF KAVRAMLAR 2
PDF KAVRAMLAR
PDF HZ FATIMA
pdf PEYGAMBERİMİZ
PDF AHMET YESEVİ
pdf istiklal m.
pdf anadoluluculuk
PDF-YSSELİM ROMANI
PDF HACI BAYRAM VELİ
PDF MEVLANA
PDF AHİLİK
PDF GAZALİ
pdf gazali 2
pdf batıniler
PDF NİYAZİ MISRİ
pdf bedreddin ayni
pdf pezdevi
pdf ibni hümam
pdf yunus emre
pdf 31 mart vakası
PDF KAYI 10
PDF ABDULHAMİD HAN
PDF BUHARİHANLIK
OSMANLI KÜLTÜRÜ PDF
pdf osmanlı kültürü
PDF OSM.EDENİETİ
pdf osmanlıda adalet
pdf milliyetçilik 1
pdf osm milliyetçilik 2
islamcılık zyt brn bl2
pdf islamcılık 1
-İSLAMCILIK ARŞİVİ
osmanlıda batıcılık pdf
PDF OSM BATICILIK
ÖZAK İRŞAD 1-2
ÖZAK İRŞAD 3
ÖZAK Z KULUP
PDF COŞAN 1-2
PDF TÜRKÇÜLÜK
OSMANLIDA TASAVVUF 1
PDF TASAVVUF 1
H K YILMAZ
PDF A SELÇUKLU
PDF SELÇUKLU
PD.YABANCI OKULLAR
PDF EMRE AYDI
A İSKENDERİ
CÜNEYDİ BAĞDAD PDF
EBU HANİFE ÖZEL SAYISI
EBU HANİFE PDF 1
İ H A DERGİ
PDF KATILIM
PDF MODERN
==DERGİLER==
YASİN OKUMAK
YORUM -dergileri
DÜZCE HABER
MİSAK DERGİSİ
elmalı tefsir enfal 1-9
elmalı tefsir enf 10-28
elmalı tefsir enf 30-38
elmalı tefsir enf 39-58
elmalı tefsir enf 59-86
elmalı tefsir enf 87-114
İMAN-is hayat
mesnevi-i hayat
ehli sünnet- i hayat
kıssa-is hayat
g isla.-is hayat
A-
ruhus salat-ince
nezih itikat-ince
evlilik-ince
hayzı nisa-ince
tas-zikr-rabt-ince
hakayık-ince
risale-ince
risale-ince 2(seytan-nefs)
nimeti islam-ince
sohbetler-ince 1
sohbetler-ince 2
hikayeler-ince
riyazüs salihin-sadakat
fıkıh-sadakat
fetevai hindiyye-sadakat
b islam ilmihali-sadakat
bir bilene soralım-sad
vehhabilere cev.-sadakat
fıkıh ans-sadakat
nurul izah-sadakat
kutubu sitte-sadakat
sahihi buhari-sadakat
evliyalar ans.-sadakat
R---
TEBLİĞ YÖNTEMLERİ
İBRAHİM KİRAZ
M.BARDAKÇI 1
ALPER TAN
TÜRKİYE -A.AKGÜL
ULUS İLİŞKİL M ORTAK
AHMET VAROL-DIŞ POL
DIŞ İŞL 2
DIŞ İŞL 3
DIŞ İŞL 4
DIŞ IŞL 5
dış 5 yeni
B.PAKMAN WORDPTRES.COM
SN-TEKHAFIZ
f-İTİRAFLAR
AGET 1-4
İİİ..GÖLGESİ
IŞIK-UFUK
SUKUT ÇIĞLIĞI
BAHARI SOLUK
Z.ALTIN DİLİ
ÖRNEK HRK.
BUH.AN.İNS
YİT.CEN.DOĞ
BABANIN BABASI
ozan arifin refe şiiri
KİTAP-SÜNNET-KADER
ABDULHAMİD HAN

ABDÜLHAMİD HAN Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı. İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar: Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi. Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur. Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur. Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı. Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız. Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar. Rabbim Başbakanımızı korusunu2026

"İslâmiyyeti bilen, zararlardan kurtulur"

 
A -
A +

İbâdet, Allahü teâlânın varlığını, gönderdiği Peygamberini, âhiretteki nimetleri ve azâbları tasdîk etmekle, inanmakla başlar. Bunlara inanmakla ve ibâdetleri yapmakla, üç şey hâsıl olur: Birincisi, insan, şehvetine uymaktan kurtulur. Kalb, rûh temizlenir. İkincisi, insanda, his organları ile hâsıl olan bilgilerle ilgisi olmayan başka bilgiler, zevkler hâsıl olur. Üçüncüsü, iyilere nimetler, kötülük yapanlara azâb yapılacağı düşünülünce, insanlar arasında adâlet hâsıl olur. SÂLİH KİMSELERLE GÖRÜŞMELİ Dînini iyi bilen, seven, kadın, erkek her Müslüman, bütün hareketlerinde İslâmiyyete uyarak, hem kendilerine, hem de âile, akrabâ ve bütün mahlûklara hayırlı ve faydalı olur. Bunun için dînini iyi bilen ve her hareketi, bilgisine uygun olan sâlih kimselerle görüşmeli, günâh işleyen, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymayıp, yalnız söz ile Müslümânları okşayan, avutan yalancılardan, câhillerden uzak olmalıdır. İslâmiyyeti, dînini iyi bilen ve âhireti düşünen doğru âlimlere sorup öğrenmelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıkları mânâlar doğrudur, kıymetlidir. Bunlara uymayanlar kıymetsizdir. Çünkü bu mânâları, Eshâb-ı kirâmın ve Selef-i sâlihînin eserlerini inceleyerek elde etmişlerdir. Kurtuluş yolunu, bozuklarından, sapıklarından ayıran onlardır. Onların hidâyet ışıkları olmasaydı bizler doğru yolu bulamazdık. Doğruyu bozuk olanlardan ayırmasalardı, bizler, taşkınlık ve azgınlık uçurumlarına düşerdik. İslâmiyeti bozulmaktan koruyan, her yere yayan, onların çalışmasıdır. İnsanları kurtuluş yoluna kavuşturan onlardır. Onlara uyan kurtulur, saâdete kavuşur. Onların yolundan ayrılan, sapıtır, herkesi de saptırır." Bir gayr-i müslim, Müslümân olursa, Cehenneme girmekten kurtulur, günâhsız temiz bir Müslümân olur. Dünyâda bir insanın Müslümân olup olmadığı, zarûret olmadan, açık olarak söylediği sözlerinden ve işlerinden anlaşılır. Bu insanın âhirete îmânlı gidip gitmediği, son nefesinde belli olur. Büyük günâh işlemiş olan erkek veyâ kadın bir Müslümân, tövbe ederse, günâhları, muhakkak affolur, günâhsız tertemiz olur. Îmânı doğru olan bir Müslümanın ibâdetinde gevşeklik olursa, tövbe etmese bile, affedilebilir. Affedilmese bile, azâb çekdikten sonra, Cehennemden kurtulur. RAHMETE KAVUŞMAK İÇİN... Dînini bilen, iyi anlayan bir Müslümân, kötü yollara sapmaz ve kötü kimselere de aldanmaz. Dînini bilmediği için aldanan bir kimse, Cehennemden kurtulamayacaktır. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından dinini doğru olarak öğrenmeyenler, bidat ve dalâlet sellerine yakalanıp boğulur, dünyâ ve âhiret felâketlerine sürüklenirler. Ancak, hakkı bilenler, bidat sahiplerine aldanmaktan kurtulur. Hakkı bilmeyenlerin, bunların dalâlet girdâblarına, tuzaklarına düşmemeleri ise, imkânsız gibidir. Şunu da unutmamalıdır ki, âhirette Allahü teâlânın rahmetine kavuşabilmek için, îmân ile ölmek lâzımdır. Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açık olarak bildirilenlere uygun îmânı olmayan, harâmlardan sakınmayan ve İslâmın beş şartını yapmaya ehemmiyyet vermeyen bir kimse, rahmete kavuşamaz. Ehl-i sünnet i'tikâdında olmayana Bid'at ehli denir. Bunun yaptığı ibâdetleri, sahîh olup, borçtan, azâbından kurtulur ise de, vadedilmiş olan sevâplarına kavuşamaz. Âhirette, dünyâda yapmış olduğu iyiliklerin, hayrât ve hasenâtının karşılığına kavuşamayacaktır. Dünyâdaki iyiliklerinin karşılıklarına kavuşmak isteyenin, hemen tövbe etmesi, îmânını düzeltmesi lâzımdır. Netice olarak, neyin faydalı neyin zararlı olduğunu ayıran İslâmiyettir. İnsanlar faydalı sanır, zararlı olabilir. Zararlı sanır faydalı olabilir. Allahü teâlâ bildirmeseydi, insanlar bilemezdi. İslâmiyeti bilen, dünyanın zararlarından kurtulur. Ebû Abdullah Mağribî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bir kimse, samîmî olarak, dünyâdan yüz çevirir, Allahü teâlâya yönelirse, o kimse, dünyânın şerrinden ve âfetlerinden, sıkıntılarından emin olur, kurtulur."


İslâm dîninde değişiklik olmaz

 
A -
A +

İslâm dînine, başka dinlerde olduğu gibi, hurâfeler karışmamıştır. Câhillerin yanlış inanışları ve konuşmaları olabilir. Fakat bunlar, İslâmın temel kitâplarında bildirilenleri değiştirmez. Bu kitâplar, Resûlullah efendimizin sözlerini ve Eshâb-ı kirâmdan gelen haberleri bildirmektedirler. Hepsi, en salâhiyyetli, yüksek âlimler tarafından yazılmışlardır. Bütün İslâm âlimlerince söz birliği ile beğenilmiştir. Asırlar boyunca, hiçbirinde hiçbir değişiklik olmamıştır. Bu temel kitâpları her asrın modasına, gidişine göre değiştirmeye kalkışmak, her zamân için yeni bir din yapmak demek olur. Böyle değişiklikleri, Kur'ân-ı kerîme ve hadîs-i şerîflere dayanarak, bunlara uydurarak yapmaya kalkışmak ise, Kur'ân-ı kerîmi ve hadîs-i şerîfleri bilmemenin, İslâmiyyeti anlamamanın bir alâmetidir. İslâmın emirlerinin, yasaklarının zamâna göre değişeceğini sanmak, İslâm dîninin hakîkatine inanmamak olur. Âl-i imrân sûresinin 104. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Mü'minler ma'rûf olan şeyleri emreder) buyurulmaktadır. REFORMCULARIN SAYGISIZLIĞI!.. Kur'ân-ı kerîme, İslâmiyyete saygısızca saldıran reformculardan bazıları, bu âyet-i kerîmedeki ma'rûf kelimesine, örf, âdet diyerek, İslâmiyyeti âdete, modaya göre değiştirmek istemişlerdir. Eğer bu reformcuların dediği gibi, islâmiyyet âdetlere yer verseydi, dahâ kuruluşunda câhil Arabların kötü âdetlerini yasak etmez, o zamânın en kıymetli âdeti olan ve Kâ'benin içine kadar girmiş bulunan putperestliği hoş görürdü. Halbuki âyet-i kerîmedeki Ma'rûf kelimesi, İslâmiyyetin bildirdiği iyilikler demektir. İslâm dîni ilim üzerine kurulmuştur. Her bakımdan, selîm olan akıllara uygundur. Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilmemiş olan şeylerde, akla ve ilme uygun yeni emirler çıkarmak, yani kıyâs ve ictihâd yapmak İslâmiyyetin ana kaynaklarından biri olur ise de, bunu yapabilmek için, her şeyden önce Müslümân olmak ve lüzûmlu bilgilere mâlik olmak lâzımdır. Dinde reform isteyenler, temel kitâplara dokunmayıp, yalnız câhil halk arasına yerleşmiş olan hurâfeleri yok etmeyi düşünüyorlarsa, buna bir şey denemez. İslâmiyyete hizmet etmiş olurlar. Fakat, böyle iyi düşündüklerine inanabilmek için, önce Müslümân olduklarını isbât etmeleri gerekir. Müslümân olmayan bir kimsenin, Müslümân görünerek, İslâmiyyete hücûm etmeye kalkışması, büyük bir haksızlık, pek ayıp ve çok küçüklük olur. Dinde reform isteyenlerin, Müslümân görünmeleri ve yalnız Müslümânım demeleri değil, Müslümân olduklarını isbât etmeleri lâzımdır. Bir Müslümânın ölüm korkusu olmadıkça dinsiz görünmesi câiz değildir. Hem dinsizlik demek, ikiyüzlülük, yalancılık demek midir ki, bu reformcular işlerine geldiği zamân Müslümân görünüyorlar. Müslümânım diyen bir kimseyi sorguya, hesâba çekmek câiz değildir. Onu din kardeşi bilmek lâzımdır. Fakat, onun da, İslâmiyyetin emirleri ile oynamaması lâzımdır. Eğer dînin temel bilgilerine dil uzatır, bunlar üzerinde dedikodu yaparsa, bunu sorguya, hesâba çekmek, hâlini incelemek, yalnız câiz değil, her Müslümana lâzım olur. DEĞİŞMEZ HÜKÜMLER VARDIR!.. İslâmiyyetin belli ve değişmez hükümleri, kanûnları vardır. Müslümân olanların bu hükümlere, kanûnlara uygun olarak konuşması lâzımdır. Müslümân olduğunu söyleyen bazı kimseler, Müslümânlığın temel bilgilerini hiçe sayarak, hattâ bunlarla alay ederek, dinden çıktıklarını suç saymıyorlar da, dinden çıktıklarının kendilerine söylenmesine kızıyorlar. Dîne saldırılacak, fakat kendilerine dîne saldırıyorsun denilmeyecek, dîne saldırmak serbest olacak. Kendilerine cevâp verenlere, haksız olduklarını ortaya koyanlara, yobaz, gerici gibi sözler söylecekler. Doğrusu, böyle söyleyenlerin kendileri yobazdırlar. Netice olarak, İslâmın ana bilgilerini, temel kitâplarını değiştirmeye, zamâna uydurmaya kalkışmak, İslâmiyyeti değiştirmek, bozmak olur. Müslümân demek, bu ana bilgilere inanan, saygı gösteren, bunları bozmaya kalkışmamaya söz veren kimse demektir.


Dinin temeli, öğrenmek ve öğretmektir

 
A -
A +

Allahü teâlâ insanı, maksatsız, gayesiz olarak değil, belli bir gaye, maksat için yaratmıştır. İnsanın yaratılış gayesi, şu üç beş günlük dünya hayatı için değildir. Zira Zâriyât sûresinin 56. âyet-i kerimesinde meâlen; (İnsanları ve Cinnîleri ancak, beni bilip itâat, ibâdet etmeleri için yarattım) buyurulmaktadır. İbâdet; Rabbimizi tanımak, Onun büyüklüğünü anlamak, içimizde çok kötü bir nefsimizin olduğunun farkına varmaktır. İnsanın kendini tanıması, ne kadar artarsa, Allahü teâlânın büyüklüğünü o nisbette anlamış olur. İnsan kendini beğenirse, İslâmiyyeti ve Müslümanları beğenmez, sonunda şirke kadar gidebilir. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak, sevâp kazanmak niyyeti ile farzları, sünnetleri yapmaya, harâmlardan, mekrûhlardan kaçınmaya, yani İslâmiyyetin hükümlerini yerine getirmeye İbâdet etmek denir. Niyyetsiz, ibâdet olamaz. Resûlullah efendimize tâbi olmak için, önce îmân etmek, sonra İslâmiyyetin hükümlerini öğrenmek ve yapmak lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsânın yaratılması, ibâdet yapmak içindir. İbâdet yapmak da, yakin yani hakiki îmâna kavuşmak içindir. İbâdet yapmadan önceki îmân, sanki îmânın sûretidir. İbâdet yapınca, îmânın hakîkati hâsıl olur." BEDEN VE KALB BİLGİLERİ İbâdet, Resûlullah efendimizin sünnetine, yoluna tâbi olmak demektir. Bu yola İslâmiyyet denir. İslâmiyyete tâbi olmak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, Allahü teâlânın emirlerini yapmak ve harâmlardan, bid'atlerden sakınmak lâzımdır. Resûlullah efendimizden gelen din bilgileri, beden ve kalb bilgileri olarak iki kısımdır. Peygamber efendimizin, beden bilgilerini yani kalb ile inanılması, yapılması ve beden ile yapılması, sakınılması lâzım olan îmân, ibâdet bilgilerinin hepsini Eshâbının hepsine teblîğ etmek, öğretmek vazîfesi idi. Bunları bizzât ve vâsıtasız olarak bildirdi, açıkladı ve nasıl yapılacaklarını da gösterdi. Beden bilgileri, Edille-i şer'iyye denilen dört kaynaktan öğrenilmiş, fıkıh kitâpları vâsıtası ile bizlere kadar gelmiştir. Resûlullah efendimize uymak istiyenlerin, ehl-i sünnet âlimlerinin ve onların hazırladığı fıkıh kitâplarında bildirdikleri gibi ibâdet etmeleri lâzımdır. Peygamber efendimize uyabilmek, bildirilen emir ve yasakları yerine getirebilmek için de, bunları öğrenmek lâzımdır. Îmân bilgilerini, farzları ve harâmları öğrenmek, bilmek, kadın, erkek her Müslümana farzdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir sâat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevaptır) buyuruldu. Müslümanın, ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuyarak kendisine lâzım olan ilmihâl bilgilerini öğrenmesi lâzımdır. Zira "Câhil sofu, şeytânın maskarası olur" ve "Rütbetül-ilmi a'ler rüteb" yani rütbelerin en üstünü, ilim rütbesidir buyurulmuştur. Dîn-i İslâmın temeli, îmânı, farzları, harâmları öğrenmek ve öğretmektir. Allahü teâlâ, Peygamberleri bunun için göndermiştir. Gençlere bunlar öğretilmediği zamân, İslâmiyyet yıkılır, yok olur. Allahü teâlâ, Müslümânlara Emr-i ma'rûf yapmayı yani emirlerini bildirmeyi, öğretmeyi ve Nehy-i anil münkeri yani yasak ettiği harâmları bildirmeyi ve yapılmasına râzı olmamayı emrediyor. Peygamber efendimiz; (Birbirinize Müslümânlığı öğretiniz. Emr-i ma'rûfu bırakır iseniz, Allahü teâlâ, en kötünüzü başınıza musallat eder ve duâlarınızı kabûl etmez) buyurmuştur. HER ŞEYİN HİKMETİ VARDIR Netice olarak bu dinin temeli, öğrenmek ve öğretmektir. Allahü teâlâ hiçbir şeyi gayesiz ve hikmetsiz yaratmamıştır. Her şeyin bir hikmeti, gayesi vardır. İnsanın bile yaşarken bir gayesi, maksadı vardır. Rabbimizin her yarattığında da, bir hikmet vardır. Dînimizi öğrenmek ve öğretmek herkese farzdır. Bizden evvelkiler bize öğretmek için uğraşmasalardı, o gayreti göstermeselerdi, bugün biz Müslüman olamazdık. Biz de, bizden sonrakilere temiz bir şekilde bu dini ulaştırmalıyız. Müslüman olarak üzerimizdeki emânet, çok büyüktür.
 

Dinini öğrenmeli ve öğretmeli

 
A -
A +

Bir Müslümanın, farzları, harâmları, ehl-i sünnet i'tikâdını öğrenmesi ve hanımına, çocuklarına öğretmesi farzdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir sâat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevâptır) buyuruldu. Öğrenmesi farz veyâ vâcib olan fıkıh bilgilerini öğrenmemek fısktır, günahtır. İbni Âbidînde buyuruluyor ki: "Kur'ân-ı kerîmden namâz kılacak kadar ezberlemek farzdır. Bunu öğrendikten sonra, fıkıh bilgilerinden farz-ı ayın olanları öğrenmek, Kur'ân-ı kerîmin fazlasını ezberlemekten dahâ iyidir. Helâlden, harâmdan iki yüz bin mes'eleyi ezberlemek lâzımdır. Bunların bir kısmı farz-ı ayın, bir kısmı da farz-ı kifâyedir. Herkese, işine göre, lüzûmlu olanlar farz-ı ayın olur. Fakat hepsini öğrenmek, Kur'ân-ı kerîmi ezberlemekten dahâ iyidir." Peygamber efendimiz; (İlim öğreniniz! İlim öğrenmek ibâdettir. İlim öğretene ve öğrenene cihâd sevâbı vardır. İlim öğretmek, sadaka vermek gibidir. Âlimden ilim öğrenmek, teheccüd namâzı kılmak gibidir) buyurmuşlardır. FIKIH KİTABI OKUMAK... Fıkıh ve ahlâk bilgilerini lüzûmu kadar öğrenmek ve çoluk çocuğuna öğretmek, her Müslümâna Farz-ı ayındır. Öğrenmeyenler ve çoluk çocuğuna öğretmeyenler büyük günâh işlemiş olur. Öğrenmeye lüzûm görmeyen, ehemmiyyet vermeyen ise, kâfir olur, îmânı gider. Hadîkada buyuruluyor ki: "Ehl-i sünnet i'tikâdını ve farzları, harâmları öğrenmek farzdır. Bunları öğretmek ve kendine lâzım olandan başka fıkıh bilgilerini öğrenmek farz-ı kifâyedir." Farzları, harâmları, ehl-i sünnet âlimlerinden veyâ bunların yazmış oldukları kitâplardan öğrenmelidir. Kendi yapması ve başkalarına öğretmek için fıkıh kitâpları okumak, tesbîh namâzı kılmaktan dahâ sevâptır. Hadîs-i şerîflerde; (İlim öğrenmek, bütün nâfile ibâdetlerden dahâ sevâptır. Çünkü kendine de, öğreteceği kimselere de faydası vardır.) (Başkalarına öğretmek için öğrenen kimseye, Sıddîklar sevâbı verilir) buyuruldu. Allahü teâlânın dinini doğru olarak öğrenmek ve öğrendiklerini öğretmek, hizmet etmek rûhu, bir mü'minde mutlaka olmalıdır. Eğer bir mü'minde, dinini doğru olarak öğrenmek ve bunları başkalarına öğretmek rûhu, düşüncesi yoksa, o mü'minin îmânında bir noksanlık var demektir. Çünkü îmânın tam, olgun olması veya olmaması, o kimsenin, dinini doğru olarak öğrenmesine ve bu öğrendiklerini başkalarına tebliğ etmesine, öğretmesine bağlıdır. Hazret-i Ebu Bekr'in îmân ettikten sonra ağzından çıkan ilk söz; "Ya Resûlallah, altı arkadaşım daha var, getireyim onlar da Müslüman olsunlar" olmuştur. YÜZ UMRE SEVABI... Netice olarak, bir insan neden zevk alırsa, herkesin de, o zevki almasını ister. İnsan neyi seviyorsa herkesin de, onu çok sevmesini ister. Îmân nimeti ile şereflenen bir kimsenin de, kavuştuğu bu îmân nimetini, başkalarına ulaştırması, onlara sevdirmesi, bu şekilde hizmet etmesi, esas görevi olmalıdır. Bu hizmetin ecrini, sevâbını ölçmek, mümkün değildir. Bir Müslümana ilk lâzım olan şey îmândır. Îmândan hemen sonra lâzım olan ise, kendisine gerekli olan din bilgilerini, ilimlerini öğrenmektir. Kendisine lâzım olan bilgileri, ilmi öğrenmek, kadın, erkek her Müslümana farzdır. Öğrendikten sonra öğrendiğini öğretmek de farzdır. Ayrıca öğrenilen bu bilgileri tatbik etmek, bunlarla amel etmek de farzdır. Bir Müslüman, emredilen bir ibâdeti yapmayınca günaha girer. Eğer bu ibâdeti yapacağını bilmiyorsa, ikinci bir günâha daha girer. Bir Müslümanın kendisine lâzım olan ilimleri öğrenmemesi felâkettir. Öğrendikten sonra bunları başkalarına öğretmemek de felâkettir. Öğrenilen bu bilgileri tatbik etmemek, bunlarla amel etmemek ise, en büyük felâkettir. Din büyükleri; "Dine ait bir meseleyi öğretmek veya öğretmeye sebep olmak yüz umre sevabından daha fazladır. Ehli sünnet itikadını anlatan bir kitabı alıp başkalarına vermek çok kıymetli bir iştir" buyurmuşlardır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ ve melekler ve her canlı, insanlara iyilik öğretene duâ ederler.)
 

Dinimizi doğru olarak öğrenmek için

 
A -
A +

Din bilgileri, Ehl-i sünnet âlimlerinden veyâ bunların hazırladığı kitâplarından öğrenilir. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuyanlar, hem din bilgilerini öğrenirler, hem de kalbleri temizlenir. Peygamber efendimiz; (Dîninizi ricâlin, İslâm âlimlerinin ağızlarından öğreniniz!) buyurmuşlardır. Çocuk küçük iken, en çok anasını sever, ona sığınır. Biraz aklı başına gelince, babasına dahâ çok güvenir, ona sığınır. Mektebe veyâ sanata başlayınca, hocasına, ustasına güvenir, onlara sarılır. Allahü teâlânın âdeti böyledir. Rûhun kazançları da, bunun gibi, önce ana, baba ve âlim, sonra da Resûlullah efendimiz vâsıtası ile alınmaktadır. Her Müslümânın ilmihâl bilgilerini öğrenmesi farz-ı ayndır. Allahü teâlâ; (Bilenlerden sorup öğreniniz!) buyurdu. Bilmeyenlerin, âlimlerden ve bunların kitâplarından öğrenmeleri lâzımdır. Bunun için hadîs-i şerîfte; (İlim öğrenmek, erkeklere de kadınlara da farzdır) buyuruldu. Bu emirler, beden ile ve kalb ile yapılması, sakınılması lâzım olan bilgileri, ilmihâl kitâplarından öğrenmenin lâzım olduğunu, câhil din adamlarının, mezhebsizlerin, dinde reformcuların sözlerine, kitâplarına aldanmamayı göstermektedir. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "ÜÇ KİMSEDEN KAÇINIZ!.." "Bid'at sâhibi olan din adamlarının yanlarına yaklaşmayınız! Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri, 'Üç kimseden kaçınız. Yanlarına yaklaşmayınız' buyurdu. Bu üç kimse, gâfil, sapık din adamı, zenginlere yaltakçılık eden hâfız ve dinden haberi olmayan tarîkatçılardır. Din adamı olarak ortaya çıkan bir kimse, Resûlullah efendimizin sünnetine uymazsa, İslâmiyyete yapışmazsa ondan kaçmalı, yanına yaklaşmamalı, kitâplarını almamalı, okumamalıdır. Onun bulunduğu köyde bile bulunmamalıdır. Ona ufak yakınlık, insanın dînini yıkar. O, din adamı değil, sinsi bir din düşmanıdır. İnsanın dînini, îmânını bozar. Şeytândan dahâ çok zararlıdır. Sözü yaldızlı ve pek tesîrli olsa da ve dünyâyı sevmiyor görünse de, yırtıcı hayvanlardan kaçar gibi, ondan kaçmalıdır." Fırsat elde iken ve can bedendeyken, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumalı, dinimizi doğru olarak öğrenmeli, çocuklara, yakınlara ve sözümüzü dinleyenlere öğretmelidir. Çocukların, mektebe gittikten sonra dinlerini öğrenmeleri güç hattâ imkânsız olur. Felâket gelince, âh etmek fayda vermez. İslâm düşmanlarının, zındıkların, tatlı, yaldızlı kitâplarına, gazetelerine, dergilerine, televizyon ve radyolarına aldanmamalıdır. İbni Âbidîn hazretleri; "Hiçbir dîne inanmadığı hâlde, Müslümân görünüp, küfre sebep olan şeyleri Müslümânlıkmış gibi anlatarak, Müslümânları dinden çıkarmaya çalışan sinsi kâfirlere zındık denir" buyurmaktadır. Ahmed ibni Hacer-i Mekkî hazretleri Fetâvâ-yı hadîsiyyedeki fetvâsında; "İslâm âlimlerinin tefsîrlerinden almayıp da, kendi anladığını ve kendi görüşlerini tefsîr olarak yazan ehliyetsiz kimselerin tefsîrlerini milletin önüne sürenlere mâni olmalıdır. Böyle tefsîrler bâtıldır, bozuktur. Bu tefsîrleri milletin önüne süren din adamları sapıktır. Başkalarını da doğru yoldan saptırmaya çalışmaktatırlar" buyurmaktadır. Bu sebeple, câhil, sapık din adamlarının sözlerine aldanmamalı, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâblarına sarılmalı, sapıkların bozuk, zehirli kitâplarını almamalı, okumamalıdır. İLK ÖNCE LAZIM OLAN ŞEY... Netice olarak, dünyânın neresinde olursa olsun, her insana ilk önce lâzım olan şey, dînini, îmânını doğru olarak öğrenmek ve çoluk çocuğuna da öğretmektir. Dinin emir ve yasakları, eskiden İslâm âlimlerinden kolayca öğrenilirdi. Zamanımızda önceki hakiki âlimler gibi zâtlar yok gibi olmuştur. Şimdi dîni, îmânı doğru olarak öğrenebilmek için tek çâre, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumak ve çoluk çocuğa okutmaktır. Bu kitâpları bulmak, tercih edebilmek, okuyup amel edebilmek de, Allahü teâlânın büyük bir ihsânıdır. İbni Sîrin hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dîninizi kimden öğrendiğinize dikkat ediniz!"

.

Din bilgilerinde nakil esastır

 
A -
A +

Akıl, göz gibidir, din bilgileri ise ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Göz, maddeleri, cisimleri karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, görme âletimizden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneşin ve çeşitli ışık kaynaklarının nûru olmasaydı, gözümüz işe yaramaz, tehlikeli cisimlerden, zararlı yerlerden kaçamaz, faydalı şeyleri bulamazdık. Gözünü açmayan veyâ gözü bozuk olan, güneşten faydalanamaz. Fakat bunların, güneşe kabâhat bulmaya hakları olamaz. Akıl, yalnız başına manevi bilgileri, faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, din ışığını yarattı. Yalnız akla uyan, güvenen, aklın ermediği şeylerde yanılan kimseye, felsefeci denir. Aklın erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği, yanıldığı yerlerde, Kur'ân-ı kerîmin ışığı altında akla doğruyu gösteren yüksek insanlara da, İslâm âlimi denir. DÜNYA VE ÂHİRET SAADETİ... Peygamberler, dünyâda ve âhirette râhat etmek yolunu bildirmeseydi, aklımız bunları bulamaz, tehlikelerden, zararlardan kurtulamazdık. Fen vâsıtaları, mevki, rütbe, para ne kadar bol olursa olsun, Peygamberlerin gösterdiği yolda gitmedikçe, hiç kimse mesûd olamaz. Ne kadar neşeli, sevinçli görünseler de, içleri kan ağlamaktadır. Dünyâda da, âhirette de râhat ve mesûd yaşayanlar, ancak, Peygamberlere uyanlardır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri Elmünkızü-aniddalâl kitâbında buyuruyor ki: "Akıl ile anlaşılan şeyler, his organları ile anlaşılamaz. Peygamberlik makâmında anlaşılan şeyler de, akıl ile kavranamaz. Bunların, inanmaktan başka çâresi yoktur. Akıl, anlayamadığı şeyleri nasıl ölçebilir, bunların doğru ve yanlış olduğuna nasıl karâr verebilir? Nakil yolu ile anlaşılan, yani Peygamberlerin söyledikleri şeyleri, akıl ile araştırmaya uğraşmak, düz yolda güç giden, yüklü bir arabayı, yokuşa çıkarmak için zorlamaya benzer. Akıl, yürüyemediği, anlayamadığı âhiret bilgilerini çözmeye zorlanırsa, ya yıkılıp, insan aklını kaçırır veyâ bunları alışmış olduğu, dünyâ işlerine benzetmeye kalkışarak, yanılır, aldanır ve herkesi aldatır. Akıl, his kuvveti ile anlaşılabilen veyâ hissedilenlere benzeyen ve onlara bağlılıkları bulunan şeyleri birbirleri ile ölçerek, iyilerini kötülerinden ayırmaya yarayan bir âlettir. Böyle şeylere bağlılıkları olmayan varlıkları anlayamaz. Bunun için, Peygamberlerin bildirdikleri şeylere, inanmaktan başka çâre yoktur. Görülüyor ki, Peygamberlere tâbi olmak, aklın gösterdiği bir lüzûm, aklın istediği ve beğendiği bir yoldur. Peygamberlerin, aklın dışında ve üstünde bulunan sözlerini, akla danışmaya kalkışmak, akla aykırı bir iş olur. Gecenin koyu karanlığında bilinmeyen yerlerde, pervâsızca yürümeye ve engin denizde, acemi kaptanın, pusulasız yol almasına benzer ki, her ân uçuruma, girdâba düşebilirler." PEYGAMBERLER NİÇİN GÖNDERİLDİ? İslâmiyette aklın ermediği şeyler çoktur. Fakat, akla uymayan bir şey de yoktur. Âhiret bilgileri ve Allahü teâlânın beğenip beğenmediği şeyler ve Ona ibâdet şekilleri, eğer aklın çerçevesi içinde olsalardı ve akıl ile doğru olarak bilinebilselerdi, binlerce Peygamberin gönderilmesine lüzûm kalmazdı. İnsanlar, dünyâ ve âhiret saâdetini kendileri görebilir, bulabilirdi ve Allahü teâlâ, hâşâ Peygamberleri boş yere ve lüzûmsuz göndermiş olurdu. Hiçbir akıl, âhiret bilgilerini bulamayacağı, çözemeyeceği içindir ki, Allahü teâlâ, her asırda, dünyânın her tarafına, Peygamber göndermiş ve en son ve kıyâmete kadar değiştirmemek üzere ve bütün dünyâya, Peygamber olarak, Muhammed aleyhisselâmı göndermiştir. Netice olarak; bütün Peygamberler, akıl ile bulunacak dünyâ işlerine dokunmayıp, yalnız bunları araştırmak, bulup faydalanmak için çalışmayı emir ve teşvîk buyurmuş, kendileri dünyâ işlerinden her birinin, insanları ebedî saâdete ve felâkete nasıl götürebileceklerini anlatmış, Allahü teâlânın beğendiği ve beğenmediği şeyleri açık olarak bildirmişlerdir




Kişi, kiminle olduğuna bakmalı!..

 
A -
A +

Allahü teâlânın sevdiği bir kul olabilmek için, cenâb-ı Hakkı ve Onun sevdiklerini sevmek ve Onu sevenlerle beraber olmak lâzımdır. İyi huylu olmak için ve iyi ahlâkını muhâfaza edebilmek için, sâlih kimselerle, iyi huylularla arkadaşlık etmelidir. İnsanın ahlâkı, arkadaşının huyu gibi olur. Bunun için kötü huylularla arkadaşlık etmemelidir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanın dîni, arkadaşının dîni gibi olur) buyuruldu. Eyyûb-i Sahtiyânî hazretleri anlatır: "Talak bin Habîb ile oturuyordum. Sa'îd bin Cübeyr hazretleri yanımızdan geçti ve bana dönerek; -Onunla oturma! O, bid'at sâhibidir dedi." Abdülkâdir Geylânî hazretleri, bir talebesine hitaben; "Kötü arkadaşları terk et. Onlara sevgi duyma, sâlihleri sev. Yakının bile olsa, kötü arkadaştan uzak dur. Uzak bile olsa, iyi arkadaşlarla berâber ol. Kimi seversen, seninle onun arasında bir yakınlık hâsıl olur. Bu bakımdan, sevgi beslediğin kimsenin kim olduğuna iyi bak" buyurmuştur. "BENİM İÇİN NE YAPTIN?" Seven, sevdiğinin sevdiklerini sever ve düşmanlarına da düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, insanın elinde değildir, kendiliğinden hâsıl olur. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ, Mûsâ aleyhisselâma, 'yalnız benim için ne yaptın?' dedi. 'Yâ Rabbî! Senin için namâz kıldım, oruç tuttum, zekât verdim ve zikir yaptım' cevâbını verince, 'kıldığın namâzlar, seni Cennete kavuşturacak yoldur, kulluk vazîfendir. Oruçların, seni Cehennemden korur. Verdiğin zekâtlar, kıyâmet günü sana gölgelik olur. Zikirlerin de, o günün karanlığında, sana ışık olur. Benim için ne yaptın?' buyurdu. 'Yâ Rabbî! Senin için olan şeyi bana bildir' deyince, Allahü teâlâ, 'yâ Mûsâ, sevdiklerimi sevdin mi ve düşmanlarıma düşmanlık ettin mi?' buyurdu. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâ için olan en kıymetli şeyin, Hubb-i fillah ve Buğd-i fillah olduğunu anladı.) İnsan, dünyâda kimi sever, kimlerle beraber olursa, âhirette de onların yanında olur. Peygamber efendimiz; (Yemîn ederim ki, Allahü teâlâ, insanı sevdikleri ile berâber haşredecektir) buyurmuşlardır. Ahlâkı, itikâdı bozuk olan kötü kimselerden uzak durmalı, onlarla beraber bulunmamalıdır. Esmâ bin Ubeyd hazretleri anlatır: "Alî ibni Sîrîn hazretlerinin yanına bid'at sâhibi olan iki kişi gelerek; -Sana bir hadîs soracağız, dediklerinde; -Hayır, sormayınız, dedi. -Bir âyet soracağız, dediklerinde; -Hayır, buradan gidiniz, yoksa ben giderim, dedi. Gittiler. Orada bulunanlar; -Kur'ân-ı kerîmden bir âyet üzerinde konuşsaydın ne olurdu, dediler. -Onların âyet-i kerîmeyi değiştirerek okumalarından ve bu değişikliğin kalbimde yer etmesinden korktum, cevabını verir." Bir kimse, Resûlullah efendimizin huzûruna gelerek kıyâmet gününü sorunca, Peygamber efendimiz; -Kıyâmet için ne hâzırlık yaptın? buyurur. O kimse; -Allahın ve Resûlünün sevgisini hâzırladım, cevabını verince, Resûlullah efendimiz; -Sevdiklerinle berâber olursun buyururlar. "BİZİM DİNİMİZ HAKTIR!.." Eskiden Müslümanlarla Hıristiyanlar karışık yaşıyorlardı. Bir köyde bir Müslüman ile bir Hıristiyan arkadaş olmuşlar. Müslüman, arkadaşının îmân etmesini ister ve; -Gel hak din, bizim dinimiz olan İslâmiyyettir, Müslüman ol, der. Hıristiyan da; -Hayır, bizim dinimiz hak din, der. Müslümanın hatırına bir fikir gelir ve; -Bir ateş yakalım ve elimizi ateşe sokalım. Hangimizin dini hak ise onun eli yanmaz, der. İkisi de gelir ve ellerini yanan ateşin içine sokarlar. Fakat ikisinin de eli yanmaz. Müslüman bu hâle hayret eder ve şaşırır. Sebebini de merak eder. O gece rüyâsında kendisine; "O kimse sana duâ etsin. Senin yanında olduğu, seni sevdiği için ve senin hatırına onun eli de yanmadı" denir. Netice olarak, bir kimsenin kim olduğuna değil, kiminle olduğuna, kimleri sevdiğine ve kimlerle beraber bulunduğuna bakmalıdır. Eğer bir kimse, Allahü teâlâya îmân eden, Onun yolunda olan ve Onu sevenlerle beraberse, âhirette de, sevdikleri ile beraber olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ, insanı sevdiklerinin arasında haşredecektir.)

.

Mü'mini ziyâret eden, rahmete kavuşur

 
A -
A +

Allahü teâlâ bir kulunu severse, âhirete yarar işler, iyi, güzel ameller yaptırır. Bir kimse, eğer Allahü teâlâdan hidâyet olmazsa, yüzlerce kitâp okusa, nasîhat dinlese yola gelmez. "Terbiye kabûl etmeyene nasîhat vermek, öküze tecvîd okutmaya benzer" denmiştir. Allahü teâlâ, Müslümân ve sâlih olan akrabâyı ziyâret etmeyi emrediyor. Yakın akrabâ ile ilişiği kesmenin, büyük günâh olduğu bildirilmiştir. Erkek olsun, kadın olsun mahrem akrabâyı ziyâret etmek vâcibtir. Amca kızı gibi mahrem olmayan akrabâyı ziyâret etmek vâcib değil ise de, bunlara da hediyye, selâm yollamak müstehâbtır. Dâvud aleyhisselâmın yanına iki kişi gelip, birbirinden şikâyet ederler. Bunları dinleyip karâr verip giderken, Azrâîl aleyhisselâm gelir; -Bu iki kişiden, birincisinin eceline bir hafta kaldı. İkincisinin ömrü de, bir hafta önce bitmişti, fakat ölmedi der. Dâvud aleyhisselâm sebebini sorunca; -İkincisinin bir akrabâsı vardı. Buna dargın idi. Bu gidip, onun gönlünü aldı. Bundan dolayı, Allahü teâlâ, buna yirmi yıl ömür takdîr buyurdu der. GÖNÜL ALMAK ÇOK SEVAPTIR Müslümân olan ve İslâmiyyete uygun akrabâyı, haftada veyâ ayda bir ziyâret etmeli, kırk günü geçirmemelidir. Uzak memlekette ise, mektûpla gönlünü almalıdır. Dargın, kinli ise de, vazgeçmemelidir. Akrabâsı gelmezse, cevâp vermezse de, giderek veyâ hediyye, selâm göndererek, yâhut mektûp ile yoklamaktan vazgeçmemelidir. Müslümân olan ve dînini kayıran akrâbasını ziyâret eden bir kimseye, yetmiş nâfile hac sevâbı verilir. Gönül almak ziyâreti çok sevâbtır. İtikâdı bozuk olan akrabâyı ziyâret etmek sevâb değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Hastanın hâlini sormak için iki kilometre git, küs olan kimseleri barıştırmak için dört kilometre yürü, altı kilometre de, bir din kardeşini ziyâret etmek için git, bu kadar da, ilim adamından bir mes'ele öğrenmek için git!) Üzerinde hakkı bulunanları, tanıdıkları ziyâret etmemek, kibir alâmetidir. Kendinden aşağı olanları ziyâret etmek, tevâzu alâmetidir. Bu sebeple, yakın akrâbayı, sâlih kimseleri ziyâret etmeli, duâlarını almalıdır. Ziyâret etmekle alâkalı olarak Süleymân bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Din kardeşini ziyârete gideceğin zamân, onun müsâit bir zamânını öğren, kendisinden bir söz al ve o zamânda ziyârete git, geç kalma! Evine gireceğin zamân, kapı açık olsa bile, ondan izin iste ve izin verdikten sonra içeriye gir, içeri girince, sağa sola bakma. Sâlih bir kimse yemek ikrâm ederse, yavaş ve âdâbı ile ye! Fazla konuşma, dostunda fazla eğlenme, giderken, tevâzu ile, selâm ile ayrıl! Tanıdığın bir Müslümân, sana gelince, elinden geldiği kadar iyi ve tatlı karşıla, yemek ikrâm eyle! Kapıya çık, kendisini karşıla! Selâm verince, selâmını al ve kendisine güzelce iltifatta bulun! Hoş geldiniz, diyerek odanın baş tarafına oturmasını teklif eyle, sen aşağı tarafta otur! Dinden, ibâdetten, harâmların zararlarından ve evliyânın hayâtlarından anlat, bir şeyler öğret! Yemek yerken onu utandırmamak için, sen de çok ye! Evine gelip geçici sâlih bir misâfir gelirse, onun hizmetini iyice yap! Hemen yemeğini ver, belki acıkmıştır. Yanında fazla da oturma, belki yorgundur. Yatmadan önce, kıbleyi, helâyı, seccâdeyi ona göster. Abdest suyunu, abdest havlusunu ve diğer ihtiyâçlarını temîn eyle! Sabâh olunca, sabâh namâzına kaldır ve cemâat hâlinde berâber kılınız! Erkence yemeğini hâzırla, gideceği yol belki uzundur." HAC SEVABIYLA BİLE DEĞİŞTİRME! Netice olarak, yakın akrâbayı, sâlih Müslümanları, arkadaşları ziyâret etmeli, gönüllerini, duâlarını almalıdır. Ebü'l-Hasan-ı Harkânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Şâyet bir mü'mini ziyâret edersen, hâsıl olan sevâbı, yüz adet kabûl edilmiş hac sevâbı ile değiştirmemen lâzımdır. Çünkü bir mü'mini ziyâret için verilen sevap, fakirlere verilen yüz bin altın sadakanın sevâbından daha fazladır. Bir mü'min kardeşinizi ziyârete gittiğinizde, Allahü teâlânın rahmetine kavuştuk diye îtikâd edin."


.

Yüzünü âhirete çeviren rahat eder

 
A -
A +

Dünyâ, insanın gölgesine benzer, kovalarsan kaçar, kaçarsan, o seni kovalar. Dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara ni'met, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara hikmet ve onu tanıyanlara selâmet yeridir. Dünyâ, ana rahmine nisbetle Cennet, âhirete nisbetle de çöplük gibidir. Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tamîr etmekle uğraşmayın. Hemen geçip gidin!) buyurmuştur. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Resûlullah efendimiz; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyurmuşlardır. DÜNYA İLE ÂHİRET ZITTIR!.. Dünyâ sevgisi, âhirete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz, geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur ve bunu kimse sevmez. Hadis-i şerifte; (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!) buyuruldu. Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: "Bir gün Peygamber efendimiz; -Kalbe îmân nûru girince, genişler buyurunca, Eshâb-ı kirâm; -Yâ Resûlallah! O nûrun kalbe girmesinin alâmeti nedir? diye arz ederler. Peygamber efendimiz de; -O nûrun kalbe girmesinin alâmeti; kulun, yüzünü âhirete çevirmesi, aldatıcı olan dünyâdan uzaklaşmasıdır buyururlar. Dünyâ görünüşte süslüdür, yaldızlıdır, ama aldatıcıdır, hîlecidir. Kendini sevenlerin gönüllerini çalar." Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri oğluna nasihat ederek buyuruyor ki: "Ey oğlum, her zaman ilim, edep ve takvâ üzerine bulun. Geçmiş din büyüklerinin eserlerini inceleyerek, Ehl-i sünnet vel-cemâat yolundan ayrılma! Fıkıh ve hadîs-i şerîf öğren, câhil sofulardan olma! Şöhret isteme, zîrâ şöhret âfettir. Halkın işlediği işlere karışma, uzlete de çekilme, yalnız kalma. Çok söz söyleme, az söyle, halkın kötülük ve eğrilerinden arslandan kaçar gibi kaç! Dünyâ malına kapılma. Dünyâ arzusu dînin zâyi olmasına sebeb olur. Herkese şefkatle bak, hâinlikle bakma! Dışını süsleme, zîrâ dışın süsü; için, kalbin, rûhun harâb olduğunu gösterir. Başkalarıyla mücâdele etme ve hiç kimseden bir şey isteme, kimseye hizmet buyurma! Âlimlere, evliyâya, mal, can ve tenle hizmet et! Din büyüklerinin hâllerini inkâr etme! Zîrâ inkâr edenler, rahat ve kurtuluş yüzünü göremezler." AKILLI OLAN KİMSE!.. Netice olarak, yüzünü âhirete çeviren, yönünü ışığa dönen, karanlığı, gölgeyi arkada bırakır, işlerini aydınlıkta yapar. Böyle olan kimsenin, gizlisi, saklısı olmaz, içi dışı aynıdır. Aydınlıkta olduğu için hep hayırlı işler yapar, karanlık işler yapamaz. Âhirete sırtını çeviren, yönünü karanlığa döndürüp, ışığa arkasını veren, karanlığa doğru yol alır, aydınlıktan uzaklaşır ve karanlık işler yapar. Bu kimsenin, işleri karışıktır ve kendisine güven de olmaz. Gölgesine doğru yürüdüğünden, gölgesine de yetişemez. Akıllı olan, yüzünü âhirete çevirir, aydınlığa, ışığa yönünü döner. Âhirete sırtını çeviren, yönünü karanlığa dönen, dünyaya dönen, insanlarla çarpışır, kavga eder. Yönünü âhirete, ışığa dönen ise, rahat, huzûrlu olur ve insanlar onun gibi olmak için yarışır. Çünkü insanların elindekinde, onun gözü yoktur ve bu sebeple onu herkes sever. Böyle olan insan, dünyâda da, âhirette de rahat eder, saâdeti ebidiyyeye kavuşur. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hatırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir."

.

Doğru sebep, doğru neticeye götürür

 
A -
A +

Her şeyi yaratan, var eden Allahü teâlâdır. Yalnız bu dünyânın ve dünyâ işlerinin düzgün olması için, her şeyin yaratılmasını sebeplere bağlamıştır. Bir şeyin yaratılmasını isteyen, o şeyin sebebini kullanır. Sebeplerin çoğu, düşünmekle, tecrübe ile, hesâpla bulunacak şeylerdir. Bir şeyin sebebi yapılınca, Allahü teâlâ, o şeyi, dilerse yaratır. Mucize ve kerâmet böyle değildir. Allahü teâlâ bunları sebepsiz olarak, hârika olarak yaratır. Sebebe yapışmak, Allahü teâlânın âdetine uymaktır. Onun âdet-i ilâhiyyesine uymadan, sebeplere yapışmadan, çalışmadan duâ etmek, Allahü teâlâdan mucize istemek demektir. Müslümânlıkta, hem çalışılır, hem de duâ edilir. Önce sebebe yapışmak, sonra duâ etmek lâzımdır. Küfürden yani inkâr bataklığından kurtulmak için biricik sebep, İslâmiyyeti öğrenmek ve öğretmektir. KUDRETİNİ VE İŞLERİNİ GİZLEDİ!.. Allahü teâlâ dileseydi, her şeyi sebepsiz yaratır, ateşsiz yakar, yemeden doyururdu. Fakat lutfederek, kullarına iyilik ederek, her şeyi yaratmasını bir sebebe bağlamış ve kudretini, işlerini, sebeplerin altına gizlemiştir. Allahü teâlânın bir şeyi yaratmasını isteyen, o şeyin sebebine yapışır ve o şeye kavuşur. Ocağı yakmak isteyen, kibrit veya çakmak, başı ağrıyan aspirin veya ağrı kesici kullanır. Cennete gidip, sonsuz ni'metlere kavuşmak isteyen, İslâmiyyete uyar. Zehir içen ölür, terli iken su içen de, hasta olur. Günâh işleyen, îmânını gideren de, Cehenneme gider. Herkes, hangi sebebe başvurursa, o sebebin vâsıta kılındığı şeye kavuşur. İslâmiyyeti anlatan kitâpları okuyan, Müslümânlığı öğrenir, sever, Müslümân olur. Dinsizlerin arasında yaşayan, onların sözlerini dinleyen, din câhili olur. İnsan hangi yerin vâsıtasına binerse, oraya gider. Şûrâ sûresinin 20. âyetinde meâlen; (Bir kimse, dünyâ ni'metlerine kavuşmak isterse, ona istediğini veririm. Âhiret ni'metlerini istiyene de, istediğini veririm) buyurulmaktadır. Allahü teâlâdan istemek, lâf ile olmaz. Sebebe yapışmak yani çalışmak lâzımdır. Allahü teâlâ, dünyâ ve âhiret ni'metlerine kavuşmak için çalışanlara, dilediklerini vereceğini va'd ediyor. Müslümân olsun, olmasın, emredildiği gibi çalışan herkese, çalışmasının karşılığı verilmektedir. Allahü teâlâ, işlerini sebeplerle yaratmamış olsaydı, kimse kimseye muhtâç olmazdı. Herkes, her şeyi Allahü teâlâdan ister, hiçbir şeye başvurmazdı. Böyle olunca, insanlar arasında, âmir, memûr, işçi, sanatkâr, talebe, hoca ve nice insanlık bağları kalmaz, dünyâ ve âhiretin nizâmı bozulurdu. Güzel ile çirkin, iyi ile fenâ ve itaat edenle isyân eden arasında fark kalmazdı. Bir kimse, doğru sebebe yapışırsa, doğru netice, yanlış sebebe yapışırsa, yanlış netice alır. Sebebe yapışırken, doğru veya yanlış sebebi ayırmak da çok zordur. Peygamber efendimiz; (Allahümme erinelhakka hakkan verzuknâ ittibâ'ahu ve erinel bâtıla bâtılan verzuknâ ictinâbehu bi-hurmeti Seyyidil-beşer) duâsını çok okurlardı. Bu duâ, meâl olarak; (Yâ Rabbî! Doğruyu bize doğru olarak göster ve ona uymayı bize nasîb et ve yanlış, bozuk olan şeylerin yanlış olduklarını bize göster ve onlardan sakınmamızı nasîb et! İnsanların en üstünü hürmetine bu duâmızı kabûl buyur!) demektir. SADAKA, DUA VE İSTİĞFAR... Peygamber efendimiz, böyle duâ ederlerdi. Dolayısıyla, insanın hayatında çekeceği en büyük sıkıntı, yanlış sebebe yapışıp yanlış netice almasıdır. Doğru sebebe yapışmak ve doğru neticeye kavuşmak için din büyükleri; "Yapılacak işten önce birisini sevindirmek, yani sadaka vermek, sonra duâ etmek ve yetmiş defa 'estağfirullâh min külli mâ kerihallah' okumaktır" buyurmuşlardır. Netice olarak Allahü teâlâ, her şeyi bir sebep ile yaratmaktadır. Bir şeye kavuşmak isteyen, o şeyin sebebine kavuşmak için duâ etmeli ve sebebine kavuşunca da, bu sebebe yapışmalıdır. Allahü teâlâ, insana sıhhat, şifâ vermek için, duâ etmeyi, sadaka vermeyi ve ilâç kullanmayı sebep yapmıştır. Doğru sebebe yapışan, doğru neticeye, yanlış sebebe yapışan da, yanlış neticeye ulaşır
 

"İstiğfâr okuyunuz, imdâdınıza yetişirim"

 
A -
A +

Tövbe; harâm, günah işledikten sonra, pişmân olup, Allahü teâlâdan korkmak, bir dahâ yapmamaya azmetmek, karar vermek demektir. Günâhın dünyâdaki zararından korkarak pişmân olmak, tövbe olmaz. Nûr sûresinin 31. âyetinde meâlen; (Ey mü'minler! Allaha tövbe ediniz!) buyuruldu. Günâhtan sonra hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi geciktirmek de, büyük günâhtır. Bunun için de, ayrıca tövbe etmek lâzımdır. Farzı yapmamanın günâhı, ancak kazâ etmekle affolur. Bekara sûresinin 222. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever) buyuruldu. Günâh işleyince, hemen kalb ile tövbe ve dil ile de istiğfâr etmelidir. Gizli yapılan günâhın tövbesi gizli, açıkça işlenen günâhın tövbesi de açıkça olmalı ve tövbeyi geciktirmemelidir. Bir kimse, bir günâh işlediği zaman, bu günâhı melekler hemen yazmaz, bir müddet beklerler. Bu zamân içinde tövbe edilirse, hiç yazılmaz, tövbe edilmezse, bir günâh yazılır. Tövbeyi geciktirmek de, büyük günâhtır. Bir kimsenin; hayatta kaldığı sürece yani ölünceye kadar, şartlarına uyarak yaptığı tövbe, hep kabûl olur. Hadîs-i şerîfte; (Tövbe eden günâh işlememiş gibi olur) buyuruldu. TÖVBE ETMEK FARZDIR... İşlenen günâhlara tövbe etmek, herkese farz-ı ayındır ve hiç kimse tövbeden kurtulamaz. Peygamberlerin hepsi de tövbe ederdi. Peygamber efendimiz bile; (Kalbimde envâr-ı ilâhiyyenin, ilâhi nûrların gelmesine engel olan perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, yetmiş kerre istiğfâr ediyorum) buyurmuştur. İşlenen günâhta, kul hakkı yoksa, böyle günâhlar için tövbe etmek; pişmân olmakla, istiğfâr okumakla, Allahü teâlâdan utanıp, sıkılıp, Ondan af dilemekle olur. Eğer yapılması emredilen farzlardan birisi yapılmamış ise, bunun günâhının affı için, tövbe etmekle birlikte, o farzı da yapmak, kazâ etmek lâzımdır. İşlenen günâha pişman olmadan yapılan tövbe kabul olmaz. Zira hadis-i şerifte; (Günâhına pişmân olmayıp, dili ile istiğfâr eden, günâhında devâm edicidir. Rabbi ile alay etmektedir) buyuruldu. İşlenen günâhta kul hakkı da varsa, buna tövbe için, kul hakkını hemen ödemek, onunla helâllaşmak, ona iyilik ve duâ etmek de lâzımdır. Hak sâhibi ölmüş ise, ona duâ, istiğfâr edip çocuklarına, vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, mal ve parayı fakirlere sadaka verip, sevâbını hak sâhibine niyyet etmelidir. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istiğfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresinin 109. âyetinde; biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istiğfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli ve af ve mağfiret edici bulur, buyurmaktadır.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Tövbeden, Allahü teâlâya boyun bükmekten söyleşmemiz, verâ ve takvâdan konuşmamız hoş olur. Nûr sûresi, 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey mü'minler! Hepiniz, Allahü teâlâya tövbe ediniz! Tövbe etmekle kurtulabilirsiniz) buyurulmuştur." Lokman hakîm hazretleri oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. İmâm-ı Mücâhid hazretleri de; "Her sabâh ve akşam tövbe etmeyen kimse, kendine zulmeder" buyurmaktadır. MURADA KAVUŞMAK İÇİN... Fevâid-i Osmâniyye kitâbında buyuruluyor ki: "Şifâ için, tövbe ediniz ve istiğfârı çok okuyunuz. Yanî, Estağfirullâhel'azîm ve etûbü ileyh deyiniz! Bütün dertlere, sıkıntılara karşı faydalıdır. İstiğfâr, insanı her murâda, âfiyete kavuşturur." Netice olarak istiğfâr etmek; "estağfirullah" veyâ "estağfirullah min külli mâ kerihallah" demektir. Her günâhın affı için, kalb ile tövbe etmek, dil ile istiğfâr okumak ve beden ile kazâ etmek lâzımdır. Yüz kerre tesbîh etmek yani "Sübhânallah-il-azîm ve bi-hamdihi" demek, sadaka vermek ve bir gün oruç tutmak, çok iyi olur. Hûd sûresinin 52. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulduğu gibi: (İstiğfâr okuyunuz! İmdâdınıza yetişirim.)

.

Resûlullah efendimizin açıklaması olmasaydı!

 
A -
A +

Peygamber efendimiz, Kur'ân-ı kerîmde icmâlen yani kısa ve kapalı olarak bildirilen hükümleri açıklamasaydı, Kur'ân-ı kerîm kapalı kalırdı. Resûlullah efendimizin vârisleri olan müctehid âlimler de, hadîs-i şerîflerdeki kısa ve kapalı hükümleri açıklamasalardı, İslâmiyyetin hükümleri kapalı kalırdı. Bunun için, her asırda gelen müctehid âlimler, Resûlullah efendimize tâbi olarak, kısa ve kapalı olarak bildirilen hükümleri açıklamışlardır. Nahl sûresinin 44. âyet-i kerimesinde, Peygamber efendimize hitaben meâl olarak; (İnsanlara indirdiğimi onlara beyân edesin) buyurulmaktadır. Beyân etmek, Allahü teâlâdan gelen âyetleri, başka kelimelerle ve başka sûretle anlatmak, açıklamak, izâh etmek demektir. Müctehid âlimler de, âyetleri beyân edebilselerdi, anlamı kapalı olanları açıklayabilselerdi, Allahü teâlâ Peygamber efendimize; "Sana vahiy olunanları teblîğ et, bildir" buyurur, beyân etmesini, açıklayıp, izâh etmesini emretmezdi. Şeyh-ül-islâm Zekeriyyâ rahmetullahi aleyh buyurdu ki: MEZHEB İMAMLARI İZAH ETMESELERDİ "Resûlullah efendimiz, Kur'ân-ı kerîmde kısa ve kapalı olarak bildirilenleri açıklamasaydı, mezheb imâmları da kapalı olarak bildirilen hükümleri açıklayıp, izâh etmeselerdi, Kur'ân-ı kerîmdeki böyle hükümleri, hiçbirimiz anlayamazdık. Meselâ Peygamber efendimiz, abdesti nasıl alacağımızı hadîs-i şerîfleri ile bize bildirmeseydi, tatbiki olarak göstermeseydi, nasıl abdest alacağımızı Kur'ân-ı kerîmden çıkaramazdık. Namâzların kaç rek'at oldukları ve orucun, haccın, zekâtın hükümleri, keyfiyyetleri, zekattaki nisâb miktârları, şartları, farzları ve sünnetleri, Kur'ân-ı kerîmden çıkarılamazdı." Resûlullah efendimizin getirdiklerinin ve bildirdiklerinin hepsine, hikmetlerini, delîllerini anlamasak bile, îmân ve tasdîk etmemiz lâzım olduğu gibi, mezheb imâmlarımızdan, müctehid âlimlerden gelen bilgilere de, delîllerini anlamasak bile, İslâmiyyete muhâlif olmadıkları için îmân ve tasdîk etmemiz lâzımdır. Müctehid olmayanların, mezhebler arasında ayrılıklar bulunduğunu gördükleri hâlde, hepsine inanmaları ve tasdîk etmeleri lâzımdır. Müctehid olmayan birinin, bir mezhebi hatâlı görmesi, o mezhebin hatâlı olduğunu göstermez. O kimsenin hatâlı olduğunu, anlayışının kıt olduğunu gösterir. Bu sebeple, Peygamber efendimizin ve Onun vârisleri olan müctehid âlimlerin bildirdiklerine, naklettiklerine inanmak, îmân edip kabul etmek lâzımdır. Bu âlimlere itirâz etmek, Peygamber efendimize ve böylece Allahü teâlâya itirâz, karşı gelmek olur. Nisâ sûresinin 46. âyet-i kerimesinde meâlen; (Onların îmân etmiş olmaları için, aralarındaki anlaşmazlıklarda, seni hakem yapmaları ve vereceğin hükme râzı olmaları, teslîm olmaları lâzımdır) buyurulmuştur. Bu âyet-i kerîme, Resûlullah efendimizin hükmünden, İslâmiyyetin emrinden sıkıntı duyanlarda îmân olmadığına alâmettir. Seyyid Ahmet Tahtâvî hazretleri, Dürr-ül-muhtâr hâşiyesinde buyuruyor ki: BİD'AT SAHİPLERİ BİLDİRİLİYOR "Tefsîr âlimlerinin çoğuna göre, (Dinde fırkalara ayrıldılar) âyet-i kerîmesi, bu ümmette meydâna gelecek olan bid'at sâhiplerini haber vermektedir. En'âm sûresinin 153. âyetinde meâlen; (Doğru yol budur. Bu yolda olunuz! Fırkalara bölünmeyiniz!) buyuruldu. Yani Yahûdîler, Hıristiyanlar ve başka sapıklar doğru yoldan ayrıldılar, siz de, bunlar gibi bölünmeyiniz! Âl-i İmrân sûresinin 103. âyetinde meâlen; (Hepiniz, Allahü teâlânın ipine sarılınız! Fırkalara bölünmeyiniz!) buyuruldu. Tefsîr âlimlerinden bazıları, Allahü teâlânın ipi, cemâat, birlik demektir dediler. Fırkalara ayrılmayınız emri, böyle olduğunu göstermektedir. Cemâat de, fıkıh ve ilim sâhipleridir." Netice olarak Peygamber efendimizin vârisi olan müctehid âlimlerden bir karış ayrılan, dalâlete düşer ve Allahü teâlânın yardımından mahrûm kalır, Cehenneme gider. Çünkü müctehid imâmlar yani fıkıh âlimleri doğru yoldadırlar. Muhammed aleyhisselâmın sünnetine yapışan bunlardır...


.

.

Dünyâ geçici, âhiret ise sonsuzdur

 
A -
A +

Dünyâ hayâtı geçici, âhiret hayâtı ise sonsuzdur. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret ni'metlerine kavuşulur. Hadis-i şerifte; (Arzûsu âhiret olup, âhiret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar) buyuruldu. Kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhireti yıkıcı yerlerde kullanılan şeyler demektir. Kendini ve Rabbini unutup, lezzetlerine, şehvetlerine düşkün olanlar, yolda hayvanının süsü ile, palanı ile, otu ile uğraşıp, arkadaşlarından geri kalan yolcuya benzer. Çölde yalnız kalıp, helâk olur. İnsan da, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhiret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Dünyâ sevgisi âhirete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. DOĞU İLE BATI GİBİ... Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur, bunu kimse sevmez. Resûlullah efendimiz; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyurmuştur. Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rüyâ bitecek, hakîkî hayât başlayacaktır. Müslümânın ölümü ise, hayâttır, hem de, sonsuz hayât! Âhiret hayatı, ebedî hayattır. Cennet ni'metleri ise, dünyâda iken îmân edip itâat etmenin karşılığıdır. Dünyâyı yani isyânı, inkârı, harâmları, günâhları terk edene, bunları bırakana, Cennetin ebedi, sonsuz ni'metleri verilecektir. Dünyâyı, dünyâ malını sahiplenmeyen, onun bir karanlık olduğuna, emânet olduğuna îmân eden için Allahü teâlâ, kalıcı, sonsuz olan ni'metler verecektir. Cehennem de, dünyâda iken, inkâr, isyân etmenin karşılığıdır. Dünyâyı, isyânı, harâmları isteyip, âhireti unutana verilir ve oradan ebediyen ayrılamaz. Bu bir tercih meselesidir. Âhireti tercih edene, Allahü teâlâ Cenneti, dünyâyı yani inkârı, isyânı tercih edene de, Cehennemi verecektir. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyuruldu. Âhirete giden herkes, bir pişmanlık duyacaktır. Dünyâ için kanaat olur, tevekkül olur ama âhiret için olmaz. Dünyâda pişmanlık ni'met, âhirette ise felâkettir. Kabirden birisi çıkıp dünyâya gelebilse, herhalde vaktini bir an boş geçiremez, hep âhireti için çalışır, günah işlemez, kalb kırmaz. Ölüm, dehşetli bir şeydir. Kabir, herkesin mutlaka gideceği, bazıları için Cennet bahçesi olan, bazıları için ise, Cehennem çukuru olan korkunç bir gerçektir. İnsanların oraya gidince, başlarına neler geleceğini, nelerle karşılaşacağını dinimiz bildiriyor. Allahü teâlâya ve Onun Peygamberine îmân etmeyenler, İslâmiyyeti kabul etmeyenler, Cehennemde feryat edecekler ve; "Yarabbi bizi tekrar dünyâya gönder, hiç günâh işlemeyeceğiz, hep ibâdet edeceğiz" diyeceklerlerdir. Fakat onların bu yalvarmasına karşılık olarak; "Zaten oradan geldiniz ya" denilecektir. DÜNYANIN LEZZETLERİ GEÇİCİDİR Netice olarak dünyâ fâni, ni'metleri geçici, hâlleri ise değişici ve yok olucudur. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahtan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve âzâları da, İslâmiyyete uymakla süslemelidir."

.

İnsan, tercih ettiğine kavuşur

 
A -
A +

İnsanların bütün işlerini, hareketlerini yaratan Allahü teâlâdır. Kulların, istekli işlerini yaratması için, kullarında seçmek, dilemek gücü yaratmış ve bunları, işleri yaratmasına sebep kılmıştır. Kul, bir iş yapmayı dileyince, Allahü teâlâ da o işi irâde ederse yaratır. Kul tercih etmez ve dilemezse, o işi yaratmaz. Kul tercihini, ibâdet etmek için kullanırsa, ibâdet etmesini, günâh işlemekte kullanırsa, günâh işlemesini yaratır. Dürr-i yektâ şerhinde buyuruluyor ki: "İnsanların kalbleri veyâ bedenleri ile yaptıkları, canlılarda, cansız şeylerde meydâna gelen her işin, Allahü teâlânın ezelde bilmesi ve dilemesi ve yaratması ile olmalarına kader denir. İnsan bir şeyi yapmayı veyâ yapmamayı tercih eder, diler yani kuvvetini kullanır. Sonra Allahü teâlâ da, bunu irâde eder, kudretini kullanırsa, bu şey olur. Kulun tercih ve dilemesine kesb, Allahü teâlânınkine ise yaratmak denir." ALIN YAZISINI ANLAMAK!.. İmâm-ı Muhammed Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Cehennemlik olanın çalışması ne fayda verir deniliyor. Bu söz, bir bakımdan doğru, bir bakımdan yanlıştır. Doğru olması şöyledir ki, bu söz, söyleyen kimsenin felâketine sebep olur. Çünkü, ezelde Cehennemlik yazılmış olmanın alâmeti, bu suâlin hâtıra gelmesi, bundan dolayı çalışmayıp, tohum ekmemesidir. Dünyâda tohum ekmeyen, âhirette biçemez. Bir kimsenin açlıktan ölmesi, ezelde takdîr edilmiş olmasına alâmet; 'ezelde açlıktan ölmek alnıma yazılmış ise, yiyip içmek fayda vermez' düşüncesinin kalbine gelmesidir. Böyle düşündüğü için, yiyip içmez ve açlıktan ölür. Bunun gibi, 'fakirlik kaderim ise, çalışmanın ne faydası olur?' diyen biri de, çalışmaz, elbette fakîr kalır. Saâdet, zenginlik kaderi olan kimseye de, 'zengin olması takdîr edilenler, çalışır, kazanır' düşüncesi gelir ve bu düşüncesi, onu çalışmaya sürükler. Demek ki, bu düşünceler boş değildir. Ezeldeki yazı sebebi ile, kalbe gelir. O yazının meydâna çıkmasına sebep olur. Bir insan ne iş için yaratıldı ise, o işin sebeplerini onun önüne getirirler. Yoksa onu, sebepsiz olarak, o iş başına geçirmezler. Bunun içindir ki; (Çalışınız, herkes, ne iş için yaratılmış ise, o iş, ona kolaylaştırılır!) buyuruldu. O hâlde, herkes, sürüklenmiş olduğu hâllerden, işlerden, alnının yazısını ve âhirette başına gelecekleri anlayabilir. Derslerine çalışan, vazîfelerini yapan bir talebe, bu hâlini, sınıf geçeceği, ileride mevki sâhibi olacağı takdîr edilmiş olduğuna alâmet bilmelidir. Yoksa eğer, kalbine, 'câhil kalacağım alnıma yazılmış ise, ne kadar çalışsam faydası olmaz' düşüncesini getirirler, o da çalışmaz boş vakit geçirirse, alın yazısının câhil kalmak olduğunu anlamalıdır. İşte âhiretteki hâl için, kazâ ve kaderi de böyle bilmelidir. Nitekim sûre-i Lokmandaki âyet-i kerîmede meâlen; (Hepinizin dünyâya getirilmesi ve âhirette tekrâr diriltilmesi, bir kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir) buyurulmuştur..." SONSUZ SAADETE KAVUŞMAK İÇİN... Bir işi yapıp yapmama hususunda, kişinin gücünün yetmesine kudret; yapmayı veyâ yapmamayı tercîh etmeye ihtiyâr; tercih olunanı yapmayı dilemeye irâde denir. Kulun işinin yapılmasında, yaratılmasında, önce bu işi ihtiyâr ve irâde etmesi lâzımdır. Kul, kudreti dâhilinde olan şeyi irâde eder ve bu isteğe, dilemeye kesb denir. Kul her istediğini yapamaz, istemedikleri de var olabilir. Kulun, her istediğini yapması, kulluk değil, ilâh olmayı istemek demektir. Allahü teâlâ, ihsân ederek, acıyarak, kullarına muhtâç oldukları ve emirlere, yasaklara uyabilecek kadar kuvvet, kudret yani enerji vermiştir. Netice olarak Allahü teâlâ, dünyâda bütün insanlara acıyor. Muhtâç oldukları şeyleri yaratıp, herkese gönderiyor. Dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşamaları ve âhirette de sonsuz saâdete kavuşmaları için, ne yapmaları, nasıl inanmaları lâzım geldiğini açıkça bildiriyor. Bunları yapıp yapmamak, inanıp inanmamak, insanların tercihine bırakılmıştır. İnsan neyi tercih ederse, o tercih ettiği şeye kavuşur.


.

Pis borudan şifâ gelmez"

 
A -
A +

Allahü teâlânın beğendiği İslâm dînini öğrenmek, Resûlullah efendimizin bildirdiklerine sarılarak dünyâda ve âhirette huzûra, saâdete kavuşmak, ancak Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını veya bunların kitâplarından toplanan İlmihâl kitâplarını okumakla mümkündür. Kur'ân-ı kerîmin hakîkatini, yalnızca Ehl-i sünnet âlimleri anlamış ve binlerce kitâp yazarak bu hakîkatleri bildirmişlerdir. Ehl-i sünnet i'tikâdını ve ilm-i hâlini öğrenmeyen, çocuklarına öğretmeyenler, Müslümânlıktan ayrılmak, inkâr felâketine düşmek tehlikesindedir. Resûlullah efendimiz; (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz) buyurmuşlardır. MÜSLÜMANIN BİRİNCİ VAZİFESİ Ölmemek için, yemek, içmek lâzım olduğu gibi, kâfirlere aldanmamak, dinden çıkmamak için de, dînini, îmânını, doğru olarak öğrenmek lâzımdır. Ecdâdımız, her zamân toplanır, ilmihâl kitâplarını okurlar ve böylece dinlerini doğru olarak öğrenirlerdi. Böyle yaparak Müslümân kalmışlar, İslâmiyyetin zevkini almışlar ve bu saâdet ışığını bizlere, doğru olarak ulaştırabilmişlerdir. Bizim de Müslümân kalmamız, çocuklarımızı kurtarmamız için, birinci ve en lüzûmlu çâre, her şeyden önce Ehl-i sünnet âlimlerinin hâzırladığı ilmihâl kitâplarını okumak ve öğrenmektir. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen ana-baba, çocuğuna Kur'ân-ı kerimi, lâzım olan ilmihâl bilgilerini öğretmelidir. Herkesin bilmesi, yapması gereken kelâm yani îmân, ahlâk ve fıkıh bilgilerini kısaca ve açıkça anlatan kitâplara İlm-i hâl kitâpları denir. Dînini bilen, seven ve kayıran mübârek insanların ilm-i hâl kitâplarını alıp, çoluğuna ve çocuğuna öğretmek, her Müslümânın birinci vazîfesidir. Kendilerine din adamı ismini ve süsünü veren câhil, sapık bir kimsenin sözlerinden, yazılarından din öğrenmeye kalkışmak, kendini Cehenneme atmak demektir. Herkes, hangi sebebe başvurursa, o sebebin vâsıta kılındığı şeye kavuşur. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuyan, Müslümânlığı doğru olarak öğrenir, sever ve iyi bir Müslümân olur. Dinsizlerin arasında yaşayan, onların sözlerini dinleyen, din câhili olur. Din câhillerinin çoğu da, kâfir olur. İnsan hangi yerin vâsıtasına binerse, oraya gider. "Her çömlek, içinde olan şeyi sızdırır" sözü meşhurdur. Gülistâna giden, gül koklar, çöplükte yetişen Ebû Cehil karpuzu, elbette fenâ koku saçar. Resûlullah efendimiz; (Çöplükte biten gülleri koklamayınız!) buyurmuştur. Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak isteyenler, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumalıdır. İslâmiyyette, çözülemeyecek hiçbir mesele yoktur. Ehl-i sünnet âlimleri, kıyâmete kadar yapılacak olan her işin, her yeniliğin, her buluşun, insanların saâdetleri için kullanılabilmeleri yollarını, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden çıkarmışlar, kitâplarına yazmışlardır. Kendi akıllarına güvenerek, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden mânâ, hüküm çıkarmaya kalkışanlar, yanılır, aldanır ve Ehl-i sünnetten ayrılırlar. Ehl-i sünnetten ayrılan da, yâ sapık veyâ kâfir olur. Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri Vasıyyetnâme kitâbında buyuruyor ki: "Sana vasıyyet eylerim ey oğul ki, her hâlinde ilim, edeb ve takvâ üzere ol! İslâm âlimlerinin kitâplarını oku! Fıkıh ve hadîs öğren! Câhil tarîkatçılardan sakın!" OKUNAN KİTABA DİKKAT ETMELİ!.. Netice olarak, okunan kitaba çok dikkat etmelidir. Kitabın içindekilerden daha çok yazarı mühimdir. Zira kalbden çıkanlar, kalblere tesir eder. İtikadı bozuk olan bir kimsenin yazdığı kitabı okuyan, o kitabı yazandan etkilenip itikadı bozulabilir. Din büyükleri; "Pis borudan şifâ gelmez" buyurmuşlardır. Vücûdumuzun gıdâsını almakta dikkat ettiğimiz gibi, rûhumuzun gıdâsını almakta da dikkat etmeliyiz, hatta daha çok dikkatli olmalıyız. Rûhun gıdâsı ilimdir, dindir, ibâdetlerdir. Bedenine bozuk gıdâ alan ölür, rûhuna bozuk gıdâ alan kimse ise, îmânını kaybeder. Yemeğin nasıl ki temiz olmasına dikkat ediyorsak, okuyacağımız kitabı da iyi seçmeliyiz. Kitabı yazan, yazdıklarından önemlidir.

.

Amelsiz ilim, insanı kurtarmaz

 
A -
A +

İslâmiyet, üç şeyden meydâna gelmiştir. Bunlar, ilim, amel ve ihlâstır. Her mü'mine önce lâzım, birinci farz olan şey, îmânı, farzları, harâmları öğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikçe, Müslümânlık olamaz, îmân elde tutulamaz, hak borçları ve kul borçları ödenilemez, niyyet, ahlâk düzeltilemez, temizlenemez. Düzgün niyyet edinilmedikçe de, hiçbir farz kabûl olmaz. Hadîs-i şerîfte; (Bir sâat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevâbtır) buyuruldu. İslâmiyette ilim diye, faydalı bilgilere denir. Faydalı ilim, saâdet-i ebediyyeyi elde etmeye yani Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya vesîle olan ilimdir ki, bunlara, İslâm bilgileri denir. Farzları ve harâmları öğrenmek, her Müslümâna farz-ı ayındır. Fazlasını öğrenmek de, farz-ı kifâye olup, çok sevâbtır. İbâdetlerin sünnete uygun olanları faydalıdır. Bunun için, bid'atlerden sakınmak şarttır. Hadîs-i şerîfte; (Amelsiz söz kabûl olmaz. Niyyetsiz amel kabûl olmaz. Sünnete uygun olmazsa, hiçbiri kabûl olmaz) buyuruldu. Yani hiçbirine sevâb verilmez. İbâdetlerin güç, sıkıntılı olması değil, sünnete uygun olmaları lâzımdır. "BU HÂLİNİZE ÇOK ŞAŞILIR!.." Alvân Hamevî hazretleri, talebelerine ve kendisini sevenlere, ilim ile amelin berâberce yapılmasını bildirir, amelsiz ilmin insanlara yük olacağını anlatırdı. İbn-i Semmâk hazretlerine amelsiz ilimden sual edilince; "Amelsiz ilim peşinde koşanın misâli şeytandır. Kendisini makam, mevki arzusuna kaptıranın misâlî de Firavun'dur. Yâni makam korkusundan îmân etmemiştir" cevabını vermiştir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Amelsiz ilim, insanı kurtarır zannediyorsun ve ilim sâhibi olunca, amel etmeden kurtuluruz sanıyorsun. Bu hâlinize çok şaşılır. Çünkü ilmi olan kimsenin, amelsiz kuru ilmin kıyâmette kendine zarar vereceğini, bilmiyordum, diye özür, bahâne yapamayacağını bilmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır) buyurmuştur. İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bunu sana bir misâl ile anlatayım. Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa, bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesûr olursa olsun, bu âletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse ne kadar ilim sâhibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitâp okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz. Allahü teâlânın emrettiği, beğendiği iyi şeyleri yaparak onun merhametini kazanmaz isen, rahmetine kavuşamazsın. Bir âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan yalnız çalışmakla ve ibâdet yapmakla saâdete kavuşur) buyuruldu. Bir âyet-i kerîmede de meâlen; (Allahın rahmetine kavuşmak isteyenler, emirlerini yapsınlar) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz; (Îmân, altı şeye kalb ile inanmak, inandığını dili ile söylemek ve Allahü teâlânın emirlerini beğenmektir) buyurmuştur. İnanmak ve söylemekle îmân hâsıl oluyor, ibâdet etmekle de kemâle gelip cilâlanıyor. Amelin lâzım olduğunu gösteren dahâ sayabildiğin kadar vesîkalar vardır." CÂHİLLİK VE AHMAKLIK!.. Ebû Abdurrahmân Sülemî hazretleri buyuruyor ki: "Bizim Kur'ân-ı kerîm öğrendiğimiz, kırâat dersi aldığımız sahâbîler, okudukları on âyeti öğrenip bu âyet-i kerîmelerde buyurulan hususlarla amel etmeden başka âyet okumazlardı. Bizden sonra gelenler, Kur'ân-ı kerîm okuyacaklar, onu su gibi içecekler fakat Kur'ân-ı kerîm boğazlarından aşağıya inmeyecek." Ma'rûf-ı Kerhî hazretleri de; "Amelsiz Cenneti istemek ve emir olunduğunu yapmadan rahmet ummak, câhillik ve ahmaklıktır" buyurmuştur. Netice olarak, ilim öğrenmek şarttır çünkü ilimsiz ibâdet olmaz. İlim, amel etmek, amel de ihlâs elde etmek içindir. Amelsiz ilim ve ihlâssız amel makbul değildir. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâ hepimizi lâftan kurtarıp, iş yapmamızı nasîb buyursun."

.

"Hasenât, günâhları yok eder"

 
A -
A +

Şartlarına uygun olarak tövbe edince, küfür, inkâr dahil bütün günâhlar muhakkak affolur. Şartlarına uygun olarak ve ihlâs ile yapılan hacca, Hacc-ı mebrûr denir. Hacc-ı mebrûr, kazâya kalmış yani vaktinde edâ edilememiş farzlardan, ibâdetlerden ve kul haklarından başka bütün günâhların affına sebep olur. Kul haklarının ve vaktinde yapılamayan ibâdetlerin affolması için, vaktinde edâ edilmeyen ibâdetlerin kazâ edilmesi ve kul haklarının da ödenmesi lâzımdır. Kabul olmuş hac ile, farzı, ibâdeti yapmamanın günâhı affedilmez ise de, vaktinde yapmamanın, vaktinden sonraya bırakmanın günâhı affedilir. Kabul olan hacdan sonra, vaktinde yapılmayan farzlar, ibâdetler kazâ etmeye hemen başlanmazsa, geciktirme günâhı tekrâr başlar ve zamânla kat kat artar. İslâm âlimleri; (Hacc-ı mebrûr yapanın günâhları affolur. Dünyâya yeni gelmiş gibi olur) hadîs-i şerîfinin, kazâya kalan ibâdetler ve kul hakkından başka günâhların affolacağını göstermektedir diye açıklamışlardır. Kazâya kalan ibâdetlerin ve kul haklarının da, affa dâhil olduğunu bildiren âlimler var ise de, bunlar, tövbe edip de kazâdan ve ödemekten âciz olanlar için olduğu bildirilmiştir. Hûd sûresinin 115. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Hasenât, günâhları yok eder) buyuruldu. Müfessirler, bu âyet-i kerîmeyi de, vaktinde yapılamayan ibâdetlerin kazâsı yapılınca, affolurlar diye açıklamışlardır. "HEPİNİZ TÖVBE EDİNİZ!.." İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Kıymetli ömrümüz, günâh işlemekle, kusûr, kabâhat yapmakla, yanılmakla, faydasız, lüzûmsuz konuşmakla geçip gidiyor. Bunun için; tövbeden, Allahü teâlâya boyun bükmekten söyleşmemiz, konuşmamız hoş olur. Nûr sûresi, 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey mü'minler! Hepiniz, Allahü teâlâya tövbe ediniz! Tövbe etmekle kurtulabilirsiniz) buyurmuştur. Günâhlarına tövbe etmek, herkese farz-ı ayındır. Hiç kimse tövbeden kurtulamaz. Nasıl kurtulur ki, Peygamberlerin hepsi tövbe ederdi. Peygamberlerin sonuncusu ve en yükseği olan Muhammed aleyhisselâm buyuruyor ki; (Kalbimde envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, yetmiş kerre istiğfâr ediyorum.) Yapılan günâhta, kul hakkı bulunmayıp, zinâ yapmak, alkollü içki içmek, çalgı dinlemek, yabancı kadınlara bakmak, Kur'ân-ı kerîmi abdestsiz tutmak ve yanlış inanışlara saplanmak gibi, yalnız Allahü teâlâ ile kendi arasında olursa, böyle günâhlara tövbe etmek, pişmân olmakla, istiğfâr okumakla, Allahü teâlâdan utanıp, sıkılıp, Ondan af dilemekle olur. Farzlardan birini özürsüz terk etti ise, tövbe için, bunlarla birlikte, o farzı da yapmak lâzımdır. KUL HAKKI OLAN GÜNAH!.. Günâhta kul hakkı da varsa, buna tövbe için, kul hakkını hemen ödemek, hak sahibi ile helâllaşmak, ona iyilik ve duâ etmek de lâzımdır. Mal sâhibi, hakkı olan ölmüş ise, ona duâ, istiğfâr edip çocuklarına, vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, malı, parayı fakîrlere sadaka verip, sevâbını hak sâhibine niyyet etmelidir. Resûlullah efendimiz; (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istiğfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde; 'Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istiğfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli, af ve mağfiret edici bulur' buyurmaktadır) buyurdu. Lokman Hakîm hazretleri oğluna nasîhat ederek; 'Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm ânsızın gelip yakalar' buyurmuştur. İmâm-ı Mücâhid hazretleri de; 'Her sabâh ve akşam tövbe etmeyen kimse, kendine zulmeder' buyurmuştur." Netice olarak, işlenen her günâhın affı için, kalb ile tövbe etmek, dil ile istiğfâr etmek ve vaktinde yapılamayan ibâdetleri kazâ etmek, ayrıca sadaka verip iyilik etmek lâzımdır. Atâ-i Horasânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Hep iyilik yapın. Zîrâ yapılan iyilikler, işlenen kötülükleri yok eder."


.

Duâmızın kabûl olmasını istiyorsak

 
A -
A +

Duâ, Allahü teâlâya yalvararak murâdını, dileğini istemek demektir. Allahü teâlâ, duâ eden kulunu çok sever, duâ etmeyene de gadab eder. Duâ mü'minin silâhı, dînin temel direklerinden biridir ve yerleri, gökleri aydınlatan nûrdur. Duâ, gelmiş olan dertleri, belâları giderir, gelmemiş olanların da gelmelerine mâni olur. Âyet-i kerîmede meâlen; (Bana hâlis kalb ile duâ ediniz! Böyle duâları kabûl ederim) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, her şeyi sebep ile yaratmakta, ni'metlerini sebeplerin arkasından göndermektedir. Zararları, dertleri gidermek için ve faydalı şeyleri vermek için de, duâ etmeyi sebep yapmıştır. Bütün Peygamberler, duâ ettikleri gibi ümmetlerine de duâ etmelerini emretmişlerdi. Duânın kabûlü için önce, günâhlara pişmân olup, tövbe etmeli, istiğfâr okumalı, sadaka vermeli, îmânını Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak düzeltmeli, kabûl olacağına inanmalı, güvenmeli, iki dizi üzerine kıbleye karşı oturup, önce hamd ve salevât okumalıdır. Böyle yapılan duâ, kabûl olmazsa da, sevâb hâsıl olur. Duânın kabûl olması için, helâl yemeli, helâlden giymelidir. Harâm lokma yiyenin duâsı kırk gün kabûl olmaz. KALB UYANIK OLMALIDIR... Duâ ederken, kalb uyanık olmalıdır. Söylediğinden haberi olmayan gâfilin duâsı kabûl olmaz. Duânın kabûlü için acele etmemeli, duâya devâm etmeli, usanmamalıdır. Allahü teâlâ, duâ etmeyi ve duâ edeni sever. Kabûl ettiği hâlde, istenileni vermeyi geciktirerek, duânın ve sevâbının çok olmasını ister. Duâyı, hiç olmazsa, yedi kerre tekrâr etmelidir. Râhat ve huzûr zamânlarında çok duâ edenin, dert ve belâ zamânlarındaki duâları çabuk kabûl olur. Vaktiyle Mısır'da kıtlık olmuş, yağmurlar da yağmamış. Herkes yağmur yağması için çare aramış, duâ etmiş ama bir türlü yağmur yağmıyormuş. Mübârek bir zât, bir gün camide cemâatin arasında; -Ben bunun çaresini, yağmur nasıl yağdırılacağını biliyorum. Herkes sadaka versin, sonra duâ kabul olur demiş ve benim bu cübbemden başka bir şeyim yok, ben cübbemi veriyorum deyip cübbesini çıkarmış koymuş. Bunun üzerine herkes nesi varsa vermişler ve bunları fakirlere dağıtmışlar. Sonra da duâ için ellerini açmışlar ve; "Yâ Rabbî senin kullarını sevindirdikten sonra yapılan duâyı kabûl edeceğini buyuruyorsun, biz senin fakir kullarını sevindirdik yâ Rabbî" derken masmavi gökyüzü simsiyah bulutlarla dolmuş ve hemen yağmur başlamış. Sebeplere yapışmadan yapılan duâya, faydasız temennî denir. Ümîd edilmeyen şeyi istemeye temennî denir. Ümîd edilen şeyi istemeye recâ denir. İstenilen şeyin sebeplerine kavuşturmasını dilemelidir. Hadîs-i şerîfte; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyuruldu. İlâç almak, âyet-i kerîme okumak, duâ etmek, insanın ömrünü uzatmaz, ölüme mâni olmaz, eceli geciktirmez. Ancak ömrü olanın dertlerini, ağrılarını giderip, sıhhatli, râhat ve neşeli yaşamasına sebep olurlar. Kalb nakli gibi ameliyâtlar, aşılar, serûmlar, ölüme mâni olmaz, ömrü olanlara faydalı olur. Eceli gelen çok kimsenin ameliyât esnâsında öldüklerini bilmeyen yoktur. SEBEPLERE YAPIŞMAK LAZIM... Duânın kabûl olması için, istenilen şeyin sebebine yapışmak lâzımdır. Allahü teâlâ, her şeyi sebep ile yaratmıştır. Tedbîr almak, sebebi aramak lâzımdır. Duâ edince, Allahü teâlâ sebebe kavuşturur ve sebepte te'sîr, kuvvet yaratır. Namâzlardan sonra, Peygamber efendimizin ve evliyânın kabirleri yanında, onları vesîle ederek yapılan duâlar çabuk kabûl olunur. Netice olarak, eğer duâlarımızın kabul olmasını istiyorsak, şartlarına uymamız, birinin duâsını almamız, birini sevindirmemiz lâzımdır. Bir mübârek zâta gelip; -Efendim çocuğumuz çok hasta, şifâ bulması için duâ eder misiniz demişler. O zât da; -Şurada fakir biri var, evvela onu sevindirin, sonra gelin buyurmuş. Fakir sevindirildikten sonra yapılan duâ ile çocuk sıhhatine kavuşmuş. Allahü teâlânın duâmızı kabûl etmesi, bizi sevmesi için, duânın şartlarına uymamız ve Onun kullarını sevindirmemiz lâzımdır.


.

Kul, neyi taleb ederse...

 
A -
A +

Allahü teâlâ, her şeyi bir sebep altında yaratmaktadır. Bu sebeplere, iş yapabilecek te'sîr, kuvvet vermiştir. Bu kuvvetlere, tabîat kuvvetleri, fizik, kimyâ ve biyoloji kanûnları denmektedir. Bir iş yapmamız, bir şeyi elde etmemiz için, bu işin sebeplerine yapışmamız lâzımdır. Meselâ, buğday hâsıl olması için, tarlayı sürmek, ekmek, ekini biçmek lâzımdır. Ateş yakar. Fakat, ateşe yakmak kuvvetini veren, Allahü teâlâdır. Aç olan, bir şey yer. Bu şeye doyurma kuvvetini veren Odur. Lâzım olduğu zamân, böyle sebepleri kullanmadığı için zarar gören kimse, Allaha âsî olur. HER ŞEYİ SEBEPLE YARATIR... İnsanların bütün hareketleri, işleri, Allahü teâlânın bu âdeti içinde meydâna gelmektedir. Allahü teâlâ, çok şeyi sebeplerle yaratmaktadır. Sebeplere yapışmak, sebeplerden beklemek, istemek, Onun âdetine uymak, Ondan beklemek ve istemek olur. Bulut vâsıtası ile Allahü teâlâdan yağmur beklemek, ilâç içerek Allahü teâlâdan şifâ beklemek, top, bomba, füze kullanarak Allahü teâlâdan zafer beklemek gibidir. Bunlar sebeptir. Allahü teâlâ, her şeyi sebeple yaratmaktadır. Bu sebeplere yapışmak, şirk değildir. Bütün Peygamberler hep sebeplere yapışmışlardır. Allahü teâlânın yarattığı suyu içmek için çeşmeye, Onun yarattığı ekmeği yemek için fırıncıya gidildiği ve Allahü teâlânın zafer vermesi için, harp vâsıtaları yapıldığı gibi, Allahü teâlânın duâyı kabûl etmesi için de, Peygamberin, evliyânın rûhlarına gönül bağlanır. Allahü teâlânın elektromagnetik dalgalarla yarattığı sesi almak için radyo kullanmak, Allahü teâlâyı bırakıp bir kutuya başvurmak değildir. Çünkü radyo kutusundaki âletlere o özellikleri, o kuvvetleri veren Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, her şeyde, kendi kudretini gizlemiştir. Müslümân, sebepleri kullanırken, sebeplere te'sîr gücü veren Allahü teâlâyı düşünür. Bu dünyânın ve dünyâ işlerinin düzgün olması için, Allahü teâlâ, her şeyin yaratılmasını sebeplere bağlamıştır. Bir şeyin yaratılmasını isteyen kimse, o şeyin sebebini kullanır. Sebeplerin çoğu, düşünmekle, tecrübe ile, hesâpla bulunacak şeylerdir. Bir şeyin sebebi yapılınca, Allahü teâlâ, o şeyi, dilerse yaratır. Mu'cize ve kerâmet böyle değildir. Allahü teâlâ bunları sebepsiz olarak, hârika olarak yaratır. Sebebe yapışmak, Allahü teâlânın âdetine uymaktır. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Allahtan korkun da, istediğiniz şeylere kavuşmak için, iyi sebeplere yapışın. Kötü sebeplere yanaşmayın! Kudretinde ve irâdesinde bulunduğum Allahü teâlâya yemîn ederim ki, hiçbir kimse, ezelde ayrılmış olan rızkını temâm almadıkça, dünyâdan âhirete gitmez.) Netice olarak Allahü teâlâ, ezelde, kulları neyi ister, neyi taleb ederlerse, istedikleri şeye kavuşmaları için, onlara uygun şartlar hazırlamış, sebepler yaratmış ve takdir etmiştir. Bir kul, neyi taleb ederse, o talep ettiği şeye kavuşması için önüne uygun şartlar, sebepler koymuş ve bu sebeplere, şartlara yapışınca da, o isteğini, talebini yaratmıştır... DÜNYA VE ÂHİRET SAADETİ İÇİN... Bir zamanlar insanlar, Allahü teâlâdan Cenneti, cenâb-ı Hakkın rızâsını talep edince, onlara, kendi rızâsına, Cennete kavuşturacak, rehberler, âlimler ve evliyâ göndermiştir. Âlim ve evliyânın varlığı, insanların kurtulması için en iyi bir sebeptir. İnsanlar, Cenneti, cenâb-ı Hakkın rızâsını isteyince, Allahü teâlâ da onlara Cennete ve rızâsına kavuşturacak yolları açmıştır. Allahü teâlâ, âlim, evliyâ gönderir, insanlar da bunlara tâbi olursa, millet rahat eder. Bazı zamanlar da insanlar, Allâhü teâlâdan dünyalık talep etmişler ve böylece de onlar, ehli dünyâ olmuşlardır. Cenâb-ı Hak, kim neyi taleb ederse, onu vermekte, yaratmaktadır. Dünyâlık isteyene, dünyâlık yolları, âhireti isteyene de, âhiret yollarını yaratmakta, kolaylaştırmaktadır. Rabbimizin rızâsını kazanmayı, Onun dinine ve kullarına hizmet, iyilik etmeyi istediğimiz ve bu uğurda çalıştığımız müddetçe, hem dünyâda rahat eder, huzûrlu olur ve hem de âhirette ebedi saâdete kavuşuruz...


.

Şöhret âfettir, felâkete sebeptir

 
A -
A +

İnsanın din veyâ dünyâ işlerinde şöhret sâhibi olması, dînine de, dünyâsına da çok zarar verir. Peygamber efendimiz; (Mal ve şöhret hırsının insana zararı, koyun sürüsüne giren iki aç kurdun zararından daha çoktur) buyurmuşlardır. Mevki ve şöhret sâhibi olmak arzûsu, insanlarda üç şeyden hâsıl olmaktadır: Birinci sebeb, nefsin arzûlarına kavuşmaktır. Nefis, arzûlarının, harâm yollardan elde edilmesini ister. İkincisi, kendinin ve başkalarının haklarını zâlimlerden kurtarmak, hayır, hasenât yapmak, iyi yemek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak, rahat yaşamak, İslâm dînine, Müslümânlara hizmet etmek için mevki sâhibi olmayı ister. Bu niyyetle mevkiye kavuşurken, riyâ, hakkı bâtıl ile karıştırmak gibi, İslâmiyyetin yasak ettiği şeyler yapılmazsa, bu kimsenin mevki sâhibi olması câizdir. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, iyi insanların nasıl olacağını bildirirken, bunların; (Müslümânlara imâm olmak istediklerini) de bildirmektedir. HAK VE ADALET ÜZERE... Süleymân aleyhisselâm; "Yâ Rabbî! Benden sonra kimseye nasîb etmiyeceğin bir mülkü bana ihsân eyle!" diyerek melik ve emîr olmak istemiştir. Hadîs-i şerîfte de; (Hak ve adâlet üzere bir gün hâkimlik yapmayı, bir sene devâmlı gazâ etmekten daha çok severim) buyuruldu. Mevki sâhibi olmayı istemenin sebeplerinden üçüncüsü, nefsini eğlendirmektir. Kişinin nefsi, maldan olduğu gibi, mevkiden, şöhretten de lezzet almaktadır. Arada İslâmiyyete uymayan işler bulunmazsa, nefsi lezzet aldığı şeye kavuşturmak harâm olmaz ise de, takvânın az olduğunu gösterir. Böyle bir kimsenin, mevki elde ettikten, şöhrete kavuştuktan sonra, insanların gönüllerini kazanmak için, riyâ, gösteriş yapmasından korkulur. Mevki ve şöhret sâhibi olmak arzûsunu gideren en kuvvetli ilâç, insanlardan uzlet etmek, uzak durmaktır. Din ve dünyâ için zarûrî vazîfelerden başka, insanlar arasına karışmamalıdır. Ebû Bekir bin İyâş hazretleri; "Fazla ve lüzumsuz konuşmanın en küçük zararı, şöhrettir. Belâ olarak, şöhret insana yeterlidir" buyurmuştur. İslâmiyyetten olan şeyler, ihlâs ile, temiz niyyet ile yapılırsa, kıymetli olurlar. Nefsin arzûlarına kavuşmak ve şöhret için olurlarsa, Allahü teâlâdan uzaklaştırırlar, Cehenneme sürüklerler. Bir kimsenin ilmi, ameli, ihlâsı ve bu hususta şöhreti artınca, hased edicilerin çoğalmasına sebep olur. Âdem aleyhisselâmdan beri bu durum böyle olmuştur. Câhillerin hasedi, haset olunanda ni'metlerin çokluğunu gösterir. Amel etmek ve ihlâs sahibi olmak için değil de, mâl, mevki ve şöhret sahibi olmak için ilim sâhibi olmak, zararlıdır. Dünyâlık ele geçirmek için ilim öğrenmek, yani dîni dünyâya vesîle etmek, altın kaşıkla necâset yemeye benzer. Dîni dünyâ kazancına âlet edenler, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfte; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu. İYİLİKLERİMİZİ AZ BİLMELİYİZ... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Ayıplarımızı görüp, günâhlarımızın çokluğunu düşünüp, Allahü teâlânın intikâm almasından korkmalıyız. İyiliklerimizi az görmeli, günâhlarımız az olsa da, çok bilmeliyiz. Şöhret sâhibi olmaktan, insanlar arasında iyi tanınmaktan çok korkmalı, titremeliyiz." Netice olarak, şöhret sahibi olmayı istemek âfettir, kişinin felâketine sebep olur. Peygamber efendimiz, gösterişi, şöhret yapmayı yasak etmiştir. Mal, mevki, hürmet ve şöhret kazanmak için yapılan ibâdette, ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. Şöhretin felâket olması, meşhur olmayı isteyenler içindir. Çünkü bunlar, şöhret uğruna dinlerini, iffetlerini fedâ etmektedirler. İstemediği hâlde meşhûr olanları ise, şöhretin âfetinden Allahü teâlâ korumaktadır. Meşhûr olan İslâm âlimleri ve evliyâyı kirâm bunlardandır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Din veyâ dünyâ işlerinde iyi tanınarak parmakla gösterilmek, bir kimseye zarar olarak yetişir. Bu zarardan ancak Allahü teâlânın koruduğu kurtulabilir.)


.

Adâletin ve huzûrun kaynağı

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanları zayıf ve muhtâç olarak yaratmıştır. Giyecek, yiyecek, barınacak, düşmandan korunmak gibi ve dahâ nice şeylere muhtâçtırlar. Bir kimse, kendi ihtiyâçlarını tek başına hâzırlayamaz ve buna ömrü de yetmez. İnsanların ortaklaşa çalışmaları, birlikte yaşamaları lâzımdır. Biri yaptığı âleti başkasına verir, ondan da, kendine lâzım olan başka bir şey alır. Bu ortaklık ihtiyâcına, "İnsan medenî olarak yaratılmıştır" denir. Medenî yani birlikte yaşayabilmek için, adâlet lâzımdır. Çünkü herkes, muhtâç olduğuna kavuşmak ister. Bu arzûya, şehvet denir. Arzû ettiğini başkası alırsa, alana kızar. Aralarında çekişme, zulüm, işkence başlar ve topluluk parçalanır. Zira şehvet ve öfke, yaratanı hâtırlamaya mâni olur. Adâlet, bir âmirin, bir hâkimin, memleketi idâre için koyduğu kanûn, kâide, çizdiği hudût içinde hareket etmektir. Zulüm ise, bu kanûnun, bu hudûdun, bu dâirenin dışına çıkmaktır. Sosyal adâlet, herkes çalıştığının, yaptığının karşılığına kavuşur, alın terinin, bileğinin emeğini alır demektir. Hadîs-i şerîfte; (İşçiye, alnının teri kurumadan hakkını veriniz) buyurulmuştur. "ZERRE KADAR İYİLİK YAPAN!.." Bir toplulukta, insanlar arasındaki münasebetleri, alışverişi, karşılıklı hakları, vazifeleri düzenlemek, adâleti sağlamak için, bir ölçü lâzımdır. Bu ölçüyü, insanlar kendileri hazırlarsa, yine anlaşamazlıklar çıkar, karışıklıklar olur. Bunun için bu ölçüyü, insanların üstünde bir âdil varlığın bildirmesi lâzımdır. Bu ölçü, Allahü teâlânın gönderdiği dinlerdir. Nelerin hak ve vazife olduğunu, ancak her şeyi yaratan Allahü teâlâ bilir. Dünyâdaki bütün adâlet kaideleri, ahlâk prensipleri, Kur'ân-ı kerîmden alınmıştır. Zilzâl sûresinin 7. ve 8. âyet-i kerîmelerinde meâlen; (Zerre kadar iyilik yapan, onun mükâfâtına, zerre kadar kötülük yapan da, onun karşılığına kavuşur) buyurulmuştur. Kur'ân-ı kerîme uyulan yerlerde huzûr, barış ve adâlet kendiliğinden hâsıl olur. Zâten Allahü teâlâ, bunun için İslâmiyyeti kullarına göndermiştir. Muhammed aleyhisselâmın gönderilmesi, bütün insanlara rahmet olmuştur. Allahü teâlânın, Muhammed aleyhisselâm ile herkese gönderdiği en son din olan İslâmiyyet, bütün insanlara, hayvanlara, dirilere, ölülere yani her şeye, râhatlık kazandırmayı, huzûru, adâleti emretmektedir. Nahl sûresinin 90. âyetinde meâlen; (Allah, adâleti, iyilik yapmayı, akrabâya bakmayı emreder. Hayâsızlığı, fenâlığı ve haddini aşmayı meneder) buyurulmuştur. Kendi zevklerine, şehvetlerine düşkün olanlar, kendilerini üstün görenler, Allahü teâlânın bildirdiği hükümleri beğenmez, bunlara uymak istemez ve başkalarının haklarına saldırırlar. Allahü teâlânın bildirdiği hükümlere uyana sevâb, uymayana azâb olacağı bildirilince, dinin bildirdiği düzen kuvvetli olur, anlaşmazlıklar ortadan kalkar. Bu sebeple, hükümleri koyanın, bildirenin, cezâyı verecek olanın tanınması, bilinmesi lâzımdır. Bunun için, imân edenlerin ibâdet yapmaları emrolunmuştur. İbâdet yapmakla, insanlar arasındaki adâletin, huzûrun temin edilmesindeki hükümleri koyan, bildiren Allahü teâlâ hatırlanmış olmaktadır. İbâdet etmek ise, Allahü teâlânın varlığını, Peygamberini, âhiretteki ni'metleri ve azâbları tasdîk etmekle, inanmakla başlar. TOPLUMLARI AYAKTA TUTAN... Emredilen ibâdetleri yapmakla, üç şey hâsıl olur: Birincisi, insan, şehvetine uymaktan kurtulur. Kalbi ve rûhu temizlenir. İkincisi, insanda, tecrübe ve his organları ile elde edilemeyen başka bilgiler, zevkler hâsıl olur. Üçüncüsü, iyilere ni'metler, kötülük yapanlara azâb yapılacağı düşünülünce, insanlar arasında adâlet hâsıl olur. Netice olarak tarihte, İslâm dîninin güzel ahlâkı ile bezenmiş, birbirlerini seven, yardımlaşan, çeşitli ırklardan, büyük insan topluluklarının, Osmanlıda olduğu gibi, birleştiklerini biliyoruz. Böyle toplulukları ayakta tutan temel, Allahü teâlânın emrettiği çalışkanlık, adâlet, iyilik, saygı gibi İslâm dininin bildirdiği esâslar olmuştur

.

Dünya bizi terk etmeden önce...

 
A -
A +

Dünyâ muhabbeti yani dünyâya düşkün olmak, nefsin arzûlarını, nefse tatlı gelen şeyleri ve bunlara kavuşmanın sebebi olan parayı, harâm yollardan aramak demektir. Dünyâya düşkün olmak, hayâl peşinde koşmaktır. Çünkü dünyâ lezzetlerinin zararları, faydalarından dahâ çoktur, elde kalmaz, çabuk giderler. Bunlara kavuşmak ise, çok güçtür. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık peşinde koşmak, su üzerinde yürümeye benzer. Bunun ayaklarının ıslanmaması mümkün müdür? İslâmiyyete uymaya mâni olan şeylere dünyâ denir) buyuruldu. Dünyâ peşinde koşan kimse, şüpheli şeylere, sonra mekrûhlara, sonra harâmlara, hattâ küfre dalar. Geçmiş ümmetlerin, Peygamberlerine inanmamalarına sebep, dünyâya düşkün olmaları idi. Dünyâ muhabbeti, şaraba benzer. Bundan içen, ancak ölüm zamânında ayılır. Mûsâ aleyhisselâm, Tûr dağına giderken, birinin çok ağladığını gördü ve cenâb-ı Hakka; -Yâ Rabbî! Kulun, senin korkundan ağlıyor diyerek arz etti. Allahü teâlâ; -Kan ağlasa dahî, onu affetmem. Çünkü o, dünyâya düşkündür, buyurdu. İYİ KİMSE ODUR Kİ!.. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "En iyi kimse, kalbi dünyâya bağlı olmayan ve Allah sevgisi ile çarpandır. Dünyâ muhabbeti, günâhların başıdır. Dünyâyı sevmekten kurtulmak da, ibâdetlerin başıdır. Çünkü Allahü teâlâ, dünyâya düşkün olmayı sevmez. Hak teâlâdan başkasına ibâdet etmekten kurtulmak için, Ondan başka hiçbir şeye özenmemek, hiçbir şeyin arkasına düşmemek lâzımdır. Âhireti, Cennet ni'metlerini istemek de, böyledir. Bunları istemek, her ne kadar sevâb ise de, mukarreblerce günâh sayılır. Âhiretteki şeyleri istemek böyle olunca, dünyâ işlerine düşkün olmanın neye varacağını anlamalıdır. Çünkü dünyâ, Hak teâlânın sevmediği şeylerdir. Dünyâdaki şeyleri yarattığından beri onlara hiç kıymet vermemiştir. Allahü teâlânın sevmediği şeyleri sevmek, günâhların başıdır. Bunlara düşkün olanlar, arkalarında koşanlar merhametten uzak olur. Allahü teâlâ, hepimizi dünyânın ve dünyâda olanların şerrinden, zararlarından korusun." Dünyâ nimetleri geçici, ömürleri pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. İnsâna Allahü teâlâ kâfîdir. Allahü teâlâdan korkmalı, Onun rahmetinden ümidi kesmemelidir. Ümit, korkudan çok olmalıdır. Böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Gençlerde korkunun dahâ fazla olması, ihtiyârlarda ümidin dahâ fazla olması lâzımdır denildi. Hastalarda ümit fazla olmalıdır. Korkusuz ümit ve ümitsiz korku câiz değildir. Birincisi emîn olmak, ikincisi ümitsiz olmaktır. Hadîs-i kudsîde; (Kulumu, beni zannettiği gibi karşılarım) buyuruldu. Netice olarak insan, nasıl yaşarsa öyle ölür ve nasıl ölürse, öyle diriltilir. Allahü teâlânın dinine gönül verenlerin ve hizmet edenlerin âkıbetleri ve âhiretleri güzel olmaktadır. İnsan dünyâyı terk etmese bile, dünyâ onu terk etmekte ve dünyâ insanı terk etmese bile, insan dünyâyı terk etmektedir. Zaten Peygamber efendimiz; (Dünyâda harâm edilmiş olan şeyler melûndur. Ancak Allah için yapılan şeyler kıymetlidir) buyurmuşlardır. KIYMET VERMEYE DEĞMEZ!.. İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran dünyâlıklar melûndur. Bu dünyâda Allah için olmayan her şey de, melûndur ve bu sebeple dünyâya kıymet vermeye değmez! Allahü teâlâ yarattığı kulunun hem dünyâda, hem âhirette, kabirde ve mahşerde, her yerde rahat etmesi için, kendisini hiçbir yerde, hiçbir zaman, çaresiz bırakmamıştır. Evlenirken, iş kurarken, yemek yerken ve her zaman her yerde, Onun rızâsına uygun yaşamak imkânımız vardır. Çünkü Allahü teâlâ bildirmeseydi, suâl sormazdı. Ama her şeyi bildirdi. Bildirdiği için de, artık insana düşen, onu öğrenmek, öğrendiklerini tatbik etmek ve bunları Allah rızâsı için yapıp, tarlaya ekmektir. Tarla çok bereketli bir yerdir. Ancak tarla, Allah için ekilir ve yapılırsa, âhirette bire yüz, bire yedi yüz verecektir. Ve şimdi yani ölmeden önceki zaman ise, fırsat zamanıdır


.

Vermek, cömertlik değildir!..

 
A -
A +

Sehâvet, cömert olmak demektir ve iyi huyların en yükseklerindendir. Sehâvet yani cömertlik; parayı, mâlı, İslâmiyyetin emrettiği hayırlı, iyi yerlere seve seve vermek, dağıtmak ve bu dağıtmaktan lezzet almaktır. Cömerlik, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflerle övülmüştür. Hadîs-i kudsîde; (Bütün dinler içinde, bu dîni seçtim. Bu din, cömertlik ve güzel huy ile tamâm olur. Bu dîni, her gün, bu ikisi ile tamâmlayınız!) buyuruldu. Ahlâk, yani huy deyince, meleke anlaşılır. Bazan yani ara sıra hayır işlemek huy değildir. Her zamân hayır işleyene, cömert huylu denir. Devamlı fakat kendini zorlayarak veren de, cömert huylu olmaz. Vermek, kolaylıkla ve seve seve yapılırsa, huy hâline gelir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yani lutfu, ihsânı boldur, merhameti de çoktur. Müslümânın da cömert ve merhametli olması lâzımdır. Peygamber efendimiz çok cömert idi. Yüzlerle deve ve koyunları bağışlar, kendisine bir şey bırakmazdı. Nice katı kalbli müşrikler, Peygamber efendimizin bu ihsânlarını görerek îmâna gelmişlerdir. Resûlullah efendimizden bir şey istendiği zaman, yok dediği hiç işitilmemiştir. Eğer istenen şey varsa verir, yoksa sükût eder ve; (Veren el, alan elden üstündür) buyururdu. HAKÎKÎ SEVGİNİN ALÂMETİ... Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; "Bir kimsenin, Allahü teâlâya olan muhabbetinin hakîkî olup olmadığının alâmeti; kendisinde deniz misâli cömertlik, güneş misâli şefkat ve toprak misâli tevâzu gibi üç hasletin bulunmasıdır" buyurmuştur. İnsanda bulunması lâzım olan güzel ahlâktan bazısı vardır ki, ne kadar çok olursa, iyiliği de o kadar artar zannolunur. Hâlbuki öyle değildir. Her iyi huyun bir sınırı vardır. O sınırı aşınca, iyilik gider, kötülük olur. İyi huyun az olması kötülük olacağı ise, kolay anlaşılır. Şecâat ve sehâvet bunlara misâldir. Bu iki iyi huyun aşırı, fazla olanları tehevvür ve isrâftır. Câhiller, isrâf edeni, çok cömert sanır ve överler. Tehevvür edenlere de, kahraman derler. Hâlbuki, korkak ve cimri olana hiç kimse, kahraman ve cömert demez. Mâlı alın teri ile kazanmayan kimse, mâlın kıymetini bilemez. Harâmlara, lüzûmsuz yerlere dağıtır, aklın ve İslâmiyyetin beğenmediği kötü yerlere harcar. Aklı az olanlar, bunları cömert sanırlar. Hâlbuki, böyle kimselerde cömertlik denilen iyi huy yoktur. Her kim verdiğini Allahü teâlânın rızâsı için verirse, sevdiğini Allah için severse ve düşmanlığını da, Allah için yaparsa, o kimsenin îmânı tamâm olur, kemâle erer. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Yedi kısım kimse vardır ki, Allahü teâlânın ihsân ettiği gölgeden başka gölge bulunmadığı kıyâmet gününde, Allahü teâlâ onları Arş'ın gölgesinde gölgelendirir. Onlardan birisi, sadaka verdiği zamân sağ elinin verdiğini, sol eli dahî bilmeyen kimsedir.) Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: "Göğsün genişlemesinin sebeplerinden biri de, Allahü teâlânın kullarına; mal, para, makam ve benzeri şeylerde ihsânda bulunmaktır. Kimin eli daha açık ise, kalbi de o kadar geniştir. Kimin eli kısa ve kapalı ise, sînesi de o nisbette dardır. El açıklığı, cömertlik ve ihsân, Allahü teâlâ ve kulları katında büyük mertebedir. Dünyâ ve âhirette izzettir, iyiliktir ve sevâptır." ARTILAR VE EKSİLER YAZILIYOR!.. Netice olarak cömertlik, sadece vermek değil, Allahü teâlâ için, Onun rızâsı için vermektir. Bazı kimseler, nefsi için, bazıları meşhur olmak için bazıları da, isminin yazılması için verir. Bu şekilde vermenin, âhirette hiçbir faydası olmaz. Cömertlik, Allah için vermek demektir ve çok kıymetli bir ahlâktır, meziyettir. Verdiğini Allah için verenlere cömert denir. Az versin çok versin, ama yeter ki Allah için versin. O halde hepimiz hayatımızda, her ne iş yaparsak yapalım, her ne söylersek söyleyelim, her ne dinlersek dinleyelim, ya Allah rızâsı için ya nefsimiz içindir. Yani ibre, her konuda bir sağa bir sola gidiyor. Vefât edene kadar artılar, eksiler yazılıyor. Allah için olanlar artı, nefsimiz için olanlar ise eksidir. İbre nereye götürürse oraya gideceğiz.

.

Büyükler temizlenmeli, küçükler kirletilmemeli!..

 
A -
A +
Büyüklerin işledikleri günâhların tövbe ederek temizlenmesi gerektiği gibi, küçüklerin de, inkâr ve günah pisliğine bulaştırılarak kirletilmemesi lâzımdır... Dünyada rahata, huzûra kavuşmak, âhirette de, sonsuz azâbdan kurtulup, ebedî ni'metlere kavuşmak, ancak takvâ ile yani harâmlardan, günâhlardan temizlenmekle nasîb olur. Bu dünyâda, bedensiz rûh olmadığı gibi, beden ibâdet yapmadan ve günâhlardan kaçınmadan da, kalb, temiz olmaz. Günâhlardan temizlenmedikçe, ibâdetlerin faydası olmaz ve hiçbirine sevâb verilmez. Kötülüklerin en kötüsü, küfür yani inkârdır. Îmânı olmayanın hiçbir iyiliğine sevâb verilmez. Bütün iyiliklerin temeli, takvâ yani haramlardan, günahlardan kurtulmak, temizlenmektir. Beş vakit namâz kılan, her gün beş kerre yıkanıp temizlenen kimse gibi, günâhlardan temizlenir. Her gün beş vakit namâzı doğru olarak kılana yüz şehît sevâbı verilir. Ankebût sûresinin 45. âyet-i kerimesinde meâlen; (Kusûrsuz kılınan bir namâz, insanı pis, çirkin işleri işlemekten korur) buyuruldu. Her günâhı yaptıktan sonra tövbe etmek farzdır. Her günâhın tövbesi kabûl olur. Peygamber efendimiz; (Günâhlardan tövbe eden, günâhsız kimse gibidir) buyurmuştur. TÖVBENİN KABUL OLMASI İÇİN... İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Tövbenin kabûl edileceğinden değil, tövbenin şartlarına uygun olmasında şüphe etmelidir" buyuruyor. Tövbe edilmeyen herhangi bir günâhtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günâhlar içinde saklıdır. Yüz bin sene ibâdet eden makbûl bir kulunu, bir günâh için, sonsuz olarak ret edebilir ve hiçbir şeyden çekinmez. Nûr sûresinin 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey mü'minler! Hepiniz, Allahü teâlâya tövbe ediniz! Tövbe etmekle kurtulabilirsiniz) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Kıymetli ömrümüz, günâh işlemekle, kusûr, kabâhat yapmakla, yanılmakla, faydasız, luzûmsuz konuşmakla geçip gidiyor. Bunun için; tövbeden, Allahü teâlâya boyun bükmekten söyleşmemiz, vera ve takvâdan konuşmamız hoş olur" buyurmaktadır. Büyüklerin işledikleri günâhların tövbe ederek temizlenmesi gerektiği gibi, küçüklerin de, inkâr ve günah pisliğine bulaştırılarak kirletilmemesi lâzımdır. Nitekim Peygamber efendimiz; (Bütün çocuklar Müslümânlığa uygun ve elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları, sonra anaları, babaları Hristiyan, Yahûdî ve dinsiz yapar) buyurmuşlardır. Evlât, büyük ni'mettir ve ni'metin kıymeti bilinmezse, elden gider. Bu sebeple, her Müslümânın birinci vazîfesi, evlâdına İslâmiyyeti ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmek olmalıdır. Çocuğun ilk mürşidi, rehberi anasıdır. Anasından din ve ahlâk ilimlerini öğrenen çocuk, dinsiz, kötü arkadaşlara ve din düşmanı yayınlara aldanmaz, ana, babası gibi, iyi bir Müslümân olur. Evlât, ana baba elinde bir emânettir. Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher gibidir. Mum gibi, her şekli alabilir. Küçükken, hiçbir şekle girmemiştir. Temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir, yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmaz ise, bedbaht olurlar. Yapacakları her kötülüğün günâhı, ana babaya da verilir. Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmaktadır. BÜTÜN FENALIKLARIN BAŞI!.. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Bütün fenâlıkların başı, kötü arkadaştır. Netice olarak büyükler, dünyâda iken, işledikleri günâhlardan tövbe ederek, kul hakları varsa bunlarla helâllaşarak temizlenmeli ve küçükler de, temiz kalblerini yanlış bilgiler, inanışlar ve günâhlarla doldurarak kirletilmemelidir. Çocukların temiz rûhları Müslümânlığa elverişlidir. Eğer Müslümânlığı öğrenmezlerse, din düşmanlarının yalanlarına aldanarak kirlenirler...


.

İnsanın parası arttıkça...

 
A -
A +

Dinimizde dünyâlık kazanmak için çalışmak günâh değildir. Dünyâlık sevgisi ve dünyâya gönül bağlamak günâhtır. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâya gönül bağlamak, bütün günâhların başıdır) buyuruldu. Dünyâlık ele geçirmek için ilim öğrenmek, yanî dîni dünyâya vesîle etmek, altın kaşıkla necâset yemeye benzer. Dîni dünyâ kazancına âlet edenler, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfte; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu. Şöhret için nasîhat etmek, kitâp yazmak, riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek, insanlara övünmek, dünyâlık elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ harâmdır. Allahü teâlâ için olan ilim, Allahü teâlâdan korkmayı arttırır ve insana kendi ayıplarını görmeye sebep olur. İlmini dünyâ kazancına, mala ve mevkiye kavuşmaya vâsıta eden din adamlarına, kötü din adamları denir. HUZÛR VE SAÂDET İSTEYEN... Dinimizin menettiği dünyâ, dünyâlık, Allahü teâlânın harâm ettiği ve Peygamber efendimizin mekrûh dediği şeylerdir. Allahü teâlânın hârâm etmediği, hattâ emrettiği dünyâ işleri, zararlı olan, kötü olan dünyâ değildir. Bunlar, ne kadar çok olursa olsun çalışıp kazanmak, fen, tıp, hesâp, hendese, mimârlık ve harp vâsıtalarını öğrenmek, yapmak, kısaca insanlara râhat, huzûr, saâdet sağlayan her medenî vâsıtaları yapmak ve kazanmak, dünyâlık değildir. Bunların hepsini, Allahü teâlânın gösterdiği şekillerde, yollarda ve şartlarda yapmak, kullanmak ibâdet olur. Allahü teâlâ böyle Müslümânlardan râzı olur. Dünyâlık olan şeylerin, Allahü teâlâ indinde hiç kıymeti yoktur. İslâmiyyete uyarak kazanılan ve kullanılan rızık, dünyâlık olmaz, dünyâ ni'meti olur. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhirete olan zararı da artar. Âhiret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır) buyuruldu. Dünyâ ve âhirette huzûr ve saâdet isteyen, Peygamber efendimizi sevmeli, Onun sevdiklerini sevip, sevmediklerini sevmemeli, Ona uymalı ve Onun ve eshâbının yolundan gitmelidir. Ayrıca Resûlullah efendimizin vârisi olan ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetini de iyi bilmelidir. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeyler, mel'ûndur. Allah için olan şeyler, Allahü teâlânın râzı olduğu şeyler, mel'ûn değildir) buyuruldu. Netice olarak, insânın parası arttıkça düşmanı, ilmi arttıkça da dostu artar. Yönünü âhirete, kabristana çeviren rahât eder. Yönünü dünyâya yani Allahü teâlânın yasak ettiği şeylere ve insanlara çeviren, her zaman sıkıntı çeker. Hedefi, gâyesi dünyâ olanın, ibâdetinde de, dünyâsında da hayır kalmaz, bu kimse her dakika hüsrândadır. Kavuşmak istediği dünyâ, her kavuştukça önünde tekrar bir serap gibi uzağa gider. Dünyâ bir gölge gibidir, hiç kimse bu gölgeye yetişememiştir ve kavuşmak da mümkün değildir. Eğer bir kimse, dünyâdan yüz çevirirse, yüzünü ışığa, âhirete döndürürse, o zaman gölge arkasından gelecektir. İnsan, dünyâdan kaçtıkça, yüzünü ondan çevirdikçe, dünyâ ona koşacaktır ama yetişemeyecektir. HERKESİN SEVDİĞİ KİMSE... Yönünü âhirete çeviren, ışığa dönen, karanlığı gölgeyi arkada bırakır, işlerini aydınlıkta yapar. Böyle olan kimsenin gizlisi saklısı olmaz, içi dışı aynıdır, aydınlıkta olduğundan hep hayırlı işler yapar, karanlık işler yapamaz. Yönünü dünyâya yani harâmlara çeviren, karanlığa dönüp, ışığa arkasını veren, karanlığa doğru yol alır, aydınlıktan uzaklaşır, karanlık işler yapar. Bu kimsenin işleri karışık olur ve kendisine güven olmaz. Dünyâya yani gölgeye doğru yürüdüğünden dolayı gölgeye de yetişemez. Akıllı olan bir kimse, yüzünü aydınlığa, ışığa çevirir. Yönünü karanlığa dönen, dünyâya dönen, insanlarla çarpışır, kavga eder. İnsanlar, yönünü âhirete dönen, ışığa dönen gibi olmak için yarışır. Çünkü insanların elindekinde onun gözü yoktur, onu herkes sever. Böyle olan insan dünyâda da, âhirette de rahât eder. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)


.

Kimse dünyâya mağrûr olmasın"

 
A -
A +

Bu dünyâ, âhiretin tarlasıdır. Burada tohumlarını ekmeyip yiyenler, böylece bir tohumdan kat kat meyve kazanmaktan mahrûm kalanlar, ne kadar tâlihsizdirler. Kardeşin kardeşten kaçacağı, ananın evlâdını tanımayacağı o gün için, hazırlık yapılmıyor. Böyle kimseler, dünyâda da, âhirette de zarardadırlar. Hadîs-i şerîfte; (Mes'ûd o kimsedir ki, dünyâ onu terk etmezden önce, o dünyâyı terk etmiştir) buyuruluyor. Aklı başında olan, bu dünyâyı fırsat bilir. Bu kısa zamânda, Allahü teâlânın beğendiği işleri yaparak âhiret için tohum eker ve kat kat fazla meyve toplamaya çalışır. Cenâb-ı Hak, bu kısa zamânda yapılacak, hayırlı işlere ve ibâdetlere sonsuz ni'metler ihsân edecektir. İnsanın üç hâli vardır. Dünyâ, kabir ve âhiret hâlleri. İnsan, Allahü teâlâya imân edip ibâdet ederse, dünyâda işlerini kolaylaştırır, kabirde ona acır ve âhirette de günâhlarını affeder. DOĞU İLE BATI GİBİ... Îmân ile küfür birbirlerine zıt olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Dünyâ ve âhiret bir araya getirilemez. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları terk etmek lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tâmîr etmekle uğraşmayın. Hemen geçip gidin!) buyuruyor. Hazret-i Alî buyuruyor ki: "Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir. Birine yaklaşan, diğerinden uzaklaşır." Din büyükleri, dünyâyı terk etmek, iki türlüdür buyuruyorlar. Birisi, bütün harâm olan şeyler ile berâber, mubâhları da yanî günâh olmayan lezzetlerin çoğunu da bırakıp, yaşamak için zarûrî olan miktârını kullanmaktır. Eshâb-ı kirâmın ve din büyüklerinin çoğu, böyle idi. İkincisi, dünyâda harâm ve şüpheli şeylerden kaçıp mubâhları kullanmaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamanlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allah'tan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve organları da, İslâmiyyete uymakla süslemelidir." Abdullah Hafâkî hazretleri karşılaştıkları bir hâdiseyi şöyle anlatır: "Biz kavmimizden bir cemâat ile Hadrâmut'a gidiyorduk. Gece ay ışığında giderken ay battı. Biz korkulu bir dereye ulaştık ve orada konakladık. Orada bir kimse ile karşılaştık. O şahıs bizi bir kabrin başına götürdü. O kabrin başındaki taşta; [Benim adım Şeddâd bin Âd. İrem Bağları ve imâd yani binâlar, saraylar sâhibiydim. Bin sene yaşadım. Bin şehir kurdum. Bin kız ve hizmetçiyle yaşadım. Bin kantar altına sâhip oldum. Binlerce askerim vardı. Şarkın ve garbın saltanâtına sâhib oldum. Ne dünyâ bana kaldı, ne de ben dünyâda bâkî kaldım. Benden sonra kimse dünyâya mağrûr olmasın] yazılı idi." DÜNYA ZEVKLERİNE DALDIKÇA!.. Netice olarak insan, dünyâda bâkî değildir. Dünyâ zevklerine daldıkça, dertler, üzüntüler, güçlükler artar. Bu sebeple ilim öğrenmeli ve faydalı işler yapmalıdır. Ahlâkı bozan, şehveti harekete getiren şeylerden sakınmalıdır. İyi huylu olmak için ve iyi ahlâkını muhâfaza edebilmek için, sâlih kimselerle, iyi huylularla arkadaşlık etmelidir. İnsanın ahlâkı, arkadaşının huyu gibi olur. İyi huyların faydalarını, harâmların zararlarını ve Cehennemdeki azâbları, hep hâtırlamalıdır. Mâl, mevki arkasında koşanlardan hiçbiri murâdına kavuşamamıştır. Mâlı, mevkiyi hayır için arayan ve hayır işlerde kullanan, rahata, huzûra kavuşmuştur. Mal, mevki gâye olmamalı, hayra vâsıta olmalıdır. Mal, mevki, bir deryâya benzer. Çok kimse, bu denizde boğulmuştur. Allahü teâlâdan korkmak ise, bu deryânın gemisidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâda, kalıcı değil, yolcu gibi yaşamalı! Öleceğini hiç unutmamalı!)


.

Müslümân egoist olmaz

 
A -
A +

Egoizm, Lâtince bir kelimedir ve her şeyi kendine mal etmek, yalnız kendi çıkarlarını, menfaatlerini gözetip düşünmek anlamındadır. Böyle olan kimseye, egoist, bencil denmektedir. İnsanın kendini, yaptıklarını beğenmesi, bencil, egoist olması, nefsinden kaynaklanmaktadır. Çünkü nefis, kendini, yaptıklarını beğenmekte, Allahü teâlâyı inkâr ve Ona isyân etmektedir. Nefis, küfürden, inkâr bataklığından kurtulur, Allahü teâlânın kazâ ve kaderinden râzı olursa, Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. Böylece nefis, kendini anlar, büyüklük, kendini beğenmek hastalığından, egoist, bencil olmaktan kurtulmuş olur. Kişinin kendini ve yaptıklarını beğenmesine Ucub denir ki, kötü bir huydur. Ucub sâhibi, ilmi ve yaptığı ameli, ibâdeti ile mağrûr olur, kibirlerin, egoist, bencil olur. Hadîs-i şerîfte; (İnsanı felâkete sürükleyen şeyler üçtür: Hasîslik yani cimrilik, nefse uymak ve kendini beğenmek) buyuruldu. İBADETLERİYLE ÖVÜNMEK... Ucub, yaptığı ibâdetleri, iyilikleri beğenerek, bunlarla övünmektir. Yaptığı ibâdetlerin, iyiliklerin kıymetini bilerek, bunların elden gitmesini düşünerek korkmak, üzülmek ucub olmaz. Yâhut bunların Allahü teâlâdan gelen ni'metler olduğunu düşünerek, sevinmek de, ucub olmaz. Bunların Allahü teâlâdan gelen ni'metler olduğunu düşünmeyerek kendi yaptığını, kazandığını sanarak sevinmek, kendini beğenmek, ucub olur. Ucub yani ibâdet yaptığı için kendini beğenmek, egoizmdir. Ucub, korkunç bir zehirdir, öldürücü bir hastalık olup, ateşin odunu yakması gibi ibâdetleri ve iyilikleri yok eder. Bu hastalığın ilâcı, kişinin yaptığı iyi işleri kusûrlu görmesi, bunlardaki gizli çirkinlikleri düşünmesi, böylece, kendinin ve ibâdetlerinin kusûrlu, bozuk olduğunu anlamasıdır. Hattâ, onları beğenilmeyecek, kovulacak bir hâlde bulmasıdır. Peygamber efendimiz; (Kur'ân-ı kerîm okuyan çok kimse vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara la'net eder) ve; (Oruç tutan çok kimse vardır ki, onların orucu, yalnız açlık ve susuzluk çekmek olur) buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın insana yardımına mâni olan perdelerin en kötüsü, ucubdur. Yani ayıplarını görmeyip, ibâdetlerini beğenmektir." Kişi, yaptığı ibâdetlerin, iyiliklerin çirkin tarafı olmadığını sanmamalıdır. Biraz incelenirse, bunlar görülebilir. İbâdetlerinde ve iyiliklerinde noksanlık gören bir kimsede, ucub, kendini beğenmek hastalığı kalmaz ve bu kimsenin nefsi, kendini beğenemez. Ameller, ibâdetler kusûrlu görülürse, bunların kıymeti artar, kabûl edilmeye lâyık olurlar. Bu sebeple her Müslümanın, yapıtığı ibâdetleri, iyilikleri böyle kusurlu görmeye ve ucub, egoizm hâsıl olmamasına çalışması lâzımdır. Aksi hâlde sonu çok kötü olur. Bu felâketten yalnız Allahü teâlânın diledikleri kurtulabilir. İbâdetlerini, iyiliklerini kusûrlu, bozuk görmeye kavuşan bir kimse, öyle bir hâle gelir ki, sağ omuzundaki iyilikleri yazan meleğin hiçbir şey yazmadığını sanır. Çünkü yazacağı bir iyilik yaptığını görememektedir. Sol omuzundaki kötülükleri yazan meleğin de durmadan yazdığını sanır. Çünkü yaptıklarının hepsinin çirkin ve kötü olduklarını görmektedir. EN KIYMETLİ AMEL!.. Netice olarak Müslüman, egoist, bencil olmaz. Çünkü egoizm, her dinde kötülenmiştir. İslâm dîninde, insan, insanın yapısı, ihtiyaçlarının temini, arzu ve isteklerin tatmini, insânî münâsebetlerin, cemiyet hayâtının organizasyonuna âit bildirilenler, dînin temel hükümlerinden olan emirler ve yasaklar, egoizme fırsat vermez. Bu bildirilenler ve hükümler, medenî bir hayat yaşamak için birbirlerine muhtaç olarak ve çeşitli ihtiyaçlar içinde yaratılmış olan insanı, kendi hakkına râzı ve diğer insanların haklarına saygılı olmaya sevk eder. Böylece her hususta âdil olmak ve adâletten ayrılmamak düstûruna sâhib olan bir insan ve cemiyette egoizm, bencillik kendiliğinden yok edilmiş olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir.)

.

Allahü teâlâya itimât etmek

 
A -
A +

İtimât etmek, güvenmek demektir. İnsan, bir işe başlarken veya o işi yaparken, bir yere güvenmesi gerekir. Bu güven, ya insanın kendisine yani nefsine veya Allahü teâlâya olur. Her insanın nefsi vardır ve herkesin nefsine itimâdı, güvenmesi, bu insanların birbirinden farklı, üstün ve haklı olmasına sebep olmaz. Zira; "Başkasının yumruğunu yemeyen, kendi yumruğunu batman taşı sanır" atasözü meşhûrdur. İnsanlar, işlerinde, kendi aralarındaki münasebetlerde ve hak arama konusunda nefislerine değil de, Allahü teâlâya itimât ederler, güvenirlerse, her bakımdan rahat ederler. Böylece hak sahipleri, haklarını alır ve insanlar arasındaki zulüm ortadan kalkmış olur. Allahü teâlâya inanan ve güvenen bir kimse, "Haklı olduğumu Rabbim biliyor, O bana yardım eder" diye düşünür, "Ben haklıyım nefsim bana yardım eder" diye düşünmez. Zira nefsine güvenen kimse, egoist, bencil olur. Nefsinin isteklerini ele geçirmede engel tanımaz, zulüm dahil her türlü kötülüğü yapmaktan çekinmez, dahâ azgın ve saldırgan olur. Bu sebeple nefse güvenmek, kötü maksatları kullanmaya daha elverişli olmaktadır. "BİR ARZUN VARSA!.." Allahü teâlâya itmât eden, güvenen kimsede, nefsine güvenenden kat kat daha fazla kuvvet hâsıl olmaktadır. Allahü teâlâya itimât eden kimse de, nefsine itimât eden kimse gibi, boş oturmayıp çalışmakta, sebeplere yapışmaktadır. Ancak nefsine güvenen kimse, kendinden başkasına itimât etmediği için, işlerinde, yaptıklarında ve düşüncelerinde yalnızlaşır, tek başına kalır. Allahü teâlâya güvenen kimse, yalnız kalmaz, ümitsizliğe düşmez çünkü onun itimât ettiği bir yer vardır ve bu tükenmez kaynaktan kuvvet almaktadır. Allahü teâlâya inanıp, güvenen bir kimse, hem bütün kuvveti ile çalışmakta, hem de, kazancını kendinden bilmek gibi egoistliğe, bencilliğe düşmemektedir. Tevekkül, herhangi bir işe başlarken, o işin sebeplerine yapıştıktan sonra Allahü teâlâya güvenmek, Ona itimât etmek demektir. Peygamber efendimiz, Ebu Hüreyre hazretlerine hitaben; (Yâ Ebâ Hüreyre! Allahtan başka hiçbir şeye ümit bağlama! Allaha tevekkül eyle! Bir arzun varsa, Allahü teâlâdan iste! Allahü teâlânın âdet-i ilâhiyyesi şöyledir ki, her şeyi bir sebep altında yaratır. Bir iş için sebebine yapışmak ve sonra Allahü teâlânın yaratmasını beklemek lâzımdır. Tevekkül de bundan ibârettir) buyurmuştur. İslâmiyyette tevekkül, çalışmayıp her şeyi Allahü teâlâdan beklemek değildir. Allahü teâlânın âdeti şöyledir ki, her şeyi bir sebep ile yaratmaktadır. Sebepleri O yarattığı gibi, onların te'sîr ederek, işin meydâna gelmesini de, O yaratmaktadır. İslâmiyyet, her şeyin sebebini araştırmamızı ve bu sebebe yapışmamızı emretmektedir. Her şeyin bilinen, meşhûr olan, sebebine yapışmamız ve bu sebebin te'sîrini yaratması için, Allahü teâlâya duâ etmemiz, yalvarmamız lâzımdır. Sebebe yapışmadan işin yapılmasını Allahtan beklemek, Allahü teâlâya karşı gelmek, Onun âdetini bozmaya kalkışmak olur. Allahü teâlâ, Dâvud aleyhisselâma vahyederek; (Bir kimse, her şeyden ümit kesip, yalnız bana güvenirse, yerde ve göklerde bulunanların hepsi, ona zarar yapmaya, aldatmaya uğraşsalar, onu elbette kurtarırım) buyurmuştur. KALBİN VEKİLE GÜVENMESİ... Allahü teâlâya güvenmek yani tevekkül etmek, kalbde hâsıl olan bir hâldir. Allahü teâlânın lütuf ve ihsânının pekçok olduğuna îmân etmekle hâsıl olur. Bu hâl, kalbin vekîle itimât etmesi, güvenmesi, Ona inanması ve Onun ile râhat etmesidir. Böyle bir insan, dünyâ malına gönül bağlamaz, dünyâ işlerinin bozulmasından üzülmez. Allahü teâlânın, rızkı göndereceğine güvenir. Netice olarak Allahü teâlâya güvenmek, Ona tevekkül etmek demek, iş yapmayıp tembel olmak için değildir. Bir işe başlamak, başlanan işi başarmak ve güç bir işi başaramamak korkusunu gidermek için, nefse değil, Allahü teâlâya güvenilir, tevekkül edilir. Bir âyet-i kerîmede meâlen buyurulduğu gibi: (Bir işe başladığın zamân, Allahü teâlâya tevekkül et, Ona güven!

.

Tevekkül, kalbin tam güvenmesidir

 
A -
A +

Tevekkül, her işte, sebeplere yapıştıktan sonra Allahü teâlâya güvenmektir ve kalbin yapacağı bir iştir. Tevekkül, Allahü teâlâya îmândan meydâna gelir. Mâide sûresinin 23. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Eğer îmânınız varsa, Allahü teâlâya tevekkül ediniz) buyurulmuştur. Tevekkül etmek için, te'sîri kesin olan ve herkesçe bilinen sebepleri bırakmak lâzım değildir. Bir gün Resûlullah efendimiz, kendisini ziyârete gelen kimseye; -Deveni ne yaptın? diye sorarlar. O kimse de; -Allaha tevekkül edip, kendi hâline bıraktım cevabını verir. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Deveni bağla ve sonra tevekkül et! buyururlar. Mûsâ aleyhisselâm hastalanır ve kendisine bir ilâç tavsiye edilince; -İlâç istemem, Allahü teâlâ şifâsını verir buyurur. Fakat hastalık ağırlaşır. Kendisine tekrar; -Efendim, bu hastalığın ilâcı tecrübe edilmiştir, az zamânda iyi olursunuz denilince; -Hayır, ilâç istemem cevabını verir ve hastalık da artar. O zamân Allahü teâlâ vahyederek; (İlâç kullanmazsan, şifâ ihsân etmem) buyurur. Bunun üzerine ilâcı içer ve iyi olur. Fakat kalbine, ilâca gerek var mı idi diye bir düşünce gelir. Bunun üzerine Vahiy gelip, Allahü teâlâ; (Sen tevekkül etmek için, benim âdetimi, hikmetimi değiştirmek mi istiyorsun. İlâçlara, faydalı te'sîrleri kim verdi? Elbette ben yaratıyorum) buyurur. İbrâhîm aleyhisselâmı mancınığa koyup, ateşe atarlarken; (Hasbiyallah ve ni'melvekîl) yani "Bana Allahım yetişir. O iyi vekîl, yardımcıdır" dedi. Ateşe düşerken, Cebrâîl aleyhisselâm gelip; -Bir dileğin var mı? deyince; -Var, amma sana değil buyurdu ve böylece "Hasbiyallah" sözünün eri olduğunu gösterdi. Vaktiyle bir tüccâr hacca gidecekmiş. Kibirli ve parasına güvenir bir şekilde mübârek bir zâta gitmiş ve; -Efendim, üçyüz tane altınım var, hacca gidip gelene kadar bu altınlar bana yeter mi diye sormuş. O mübârek zât da; -Bu paralar sana yetmez, biraz daha ilâve et diye cevap vermiş ve cevabını alan tüccâr gitmiş. Tüccârın hemen arkasından da, fakir bir derviş gelmiş ve; -Efendim, hacca gidiyorum, bana duâ eder misiniz diye arzda bulunmuş. O mübârek zât da; -Selâmetle git ve selâmetle gel buyurmuş. O zâtın talebelerinden birisi; -Efendim, tüccârın parası çok olduğu hâde, yetmez dediniz. İkinci gelenin parası olmadığı hâlde, selâmetle git, selâmetle gel buyurdunuz. Bunun hikmeti nedir diye suâl eder. O mübârek zât da; -Evlâdım, birinci gelen parasına güvendi, ikinci gelen ise Allahü teâlâya güvendi. Allahü teâlâdan başka neye gönül bağlarsanız, Ondan başka neye güvenirseniz, o sizin başınıza belâ olarak yeter cevabı vermiştir. Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde; (Allahü teâlâya tam tevekkül etseydiniz, kuşların rızkını verdiği gibi, size de gönderirdi. Kuşlar, sabâh mideleri boş, aç gider. Akşam mideleri dolmuş, doymuş olarak döner) buyurmuşlardır. Tevekkül etmek, çalışmamak demek değildir. Çünkü hazret-i Ebû Bekir, her işinde tevekkül sâhibi olduğu hâde, halîfe seçildiği zamân, çarşıda kumaş satıyordu. Kendisine; -Yâ Halîfe! Devlet idâre ederken, ticâret yapmak olur mu? dediklerinde; -Çoluk çocuğuma bakmazsam, millete nasıl bakarım? buyurdu. RESULULLAH EFENDİMİZİN SÜNNETİ Bunun üzerine, halîfeye Beyt-ül-mâldan aylık bağlandı ve bundan sonra, her sâat, millet işleri ile uğraştı. Kendisi tevekkül edenlerin en yükseği iken, ticâret ederdi. Fakat, para kazanmayı düşünmezdi. Kazancını sermâyesinden, çalışmasından bilmez, Hak teâlâdan bilirdi. Malını, din kardeşlerinin malından dahâ çok sevmezdi. Netice olarak tevekkül için, hem kuvvetli bir îmân ve hem de kuvvetli bir kalb lâzımdır. Böyle olan bir kimsenin kalbinde şüphe kalmaz. İtimât ve rahatlık tam olmadıkça, tevekkül de tam olmaz. Çünkü tevekkül, kalbin, her işte, Allahü teâlâya itimât etmesi, güvenmesi demektir. Muhammed bin Sâlim hazretlerinin buyurduğu gibi: "Tevekkül etmek, Resûlullah efendimizin hâlidir. Çalışıp kazanmak da, Onun sünnetidir. Çalışıp da tevekkül ediniz."


.

"Muhtaç olduğun kadar itâat et!"

 
A -
A +

İnsan demek, muhtaç demektir. Değil insanlar, her mahlûk muhtaçtır. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtaç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtaç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. Allahü teâlâ hiçbir şeye muhtâç olmadığı hâlde, kullarını emir ve yasaklar vermekle şereflendirmiştir. Her şeye muhtâç olan kulların ise, bu büyük ihsâna, bol bol teşekkür etmesi, emirleri yapması, yasaklardan da sakınması lâzımdır. Fâtır sûresinin 15. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey insanlar, siz Allaha muhtaçsınız. Allah ise hiçbir şeye muhtaç değildir) buyurulmaktadır. HER ŞEY ALLAHÜ TEALADANDIR Mahlûklara gönül bağlamaktan kurtulmuş olan din büyükleri, sebeplere yapışmaya muhtâç oldukları zamân, bu ihtiyâçlarını, sebeplerin sâhibine, yaratıcısına söylerler. Sebeplere kavuşunca, Allahü teâlâdan bilirler. Gönderen de, göndermeyen de Odur derler. Allahü teâlâ, birçok düzenler ve faydalar olması için, her şeyi sebeple yaratmaktadır. İyiliğe sebep olanlara iyi, kötülüğe vâsıta olanlara kötü demiştir. Din büyükleri, bunun için, iyiliğe sebep olanlara şükür, kötülüğe sebep olanlardan şikâyet etmektedir. İyiliği ve kötülüğü, görünüşe göre sebeplerden bilirler. Allahü teâlâ, her şeyi sebepsiz olarak, hemen yaratsaydı, âlemde nizâm, düzen kalmaz, karmakarışık olurdu. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Bir kimse geceyi, yarın yapacağı işleri düşünmekle geçirir. Hâlbuki o iş, bu kimsenin felâketine sebep olacaktır. Allahü teâlâ, bu kuluna acıyıp, o işi yaptırmaz. O ise, iş olmadığı için, üzülür. Bu işim neden olmıyor. Kim yaptırmıyor. Bana kim düşmanlık ediyor diye arkadaşlarına kötü gözle bakmaya başlar. Hâlbuki, Allahü teâlâ, ona merhamet ederek felâketten korumuştur.) Bunun için hazret-i Ömer; "Yarın fakîr, muhtâç kalırsam hiç üzülmem. Zengin olmayı da, hiç düşünmem. Çünkü hangisinin benim için hayırlı olacağını bilmem" buyurdu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın muhtâç olduğu şeyleri zarûret miktârı kullanması ve bunları elde etmek için çalışması, dünyâya gönül bağlamak olmaz. İhtiyaçtan fazla ve faydasız şeyler, dünyâ olur. Bunların da, Allahü teâlânın rızâsına uygun olarak elde edilmeleri ve sarf edilmeleri dünyâ olmaz. Riyâzet çekmenin ve mubâhları zarûret miktârı kullanmanın, büyük bir faydası da, kıyâmet günü hesâbın kısa ve kolay olmasıdır. Âhiretteki derecelerin yükselmesine de sebep olur. Dünyâda ne kadar sıkıntı çekilirse, âhirette o kadar çok rahatlık olacaktır. Peygamberler, bu bakımdan da, riyâzet çekmişlerdir. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, riyâzet çekmek ve mubâhları zarûret olduğu kadar kazanıp kullanmak, bu yolda şart olmamakla berâber, bunlar iyi ve faydalı şeylerdir. Faydalarının çokluğu düşünülünce zarûrî ve lâzım da denilebilir." Ebû Bekr-i Şiblî hazretleri buyuruyor ki: "Dört yüz hocadan ders okudum. Bunlardan dört bin hadîs-i şerîf öğrendim. Bütün bu hadîslerden bir tânesini seçip kendimi ona uydurdum, diğerlerini bıraktım. Çünkü kurtuluşu ve saâdet-i ebediyyeye kavuşmayı bunda buldum ve bütün nasîhatleri hep bunun içinde gördüm. Seçtiğim hadîs-i şerîfte, Peygamber efendimiz bir sahâbeye hitaben; (Dünyâ için, dünyâda kalacağın kadar çalış! Âhiret için, orada sonsuz kalacağına göre çalış! Allahü teâlâya, muhtâç olduğun kadar itâat et! Cehenneme dayanabileceğin kadar günâh işle!) buyurmuştur." İNSAN ACİZ YARATILMIŞTIR!.. Netice olarak, bütün mahlûklar ilk yaratıldıkları zaman nasıl Allahü teâlâya muhtâç iseler, şimdi de ve her ân yine Ona muhtâçtırlar. Her şeyi yaratan, her değişikliği yapan yalnız Allahü teâlâdır. İnsanların da, kendilerini yaratan, yaşatan, muhtâç oldukları şeyleri yaratıp gönderen bu bir yaratıcıyı yani Allahü teâlâyı sevmeleri, Ona ibâdet, itâat etmeleri ve saygılı olmaları lâzımdır. Çünkü insân, âcizdir ve her ân Allahü teâlâya muhtâçtır.


.

Herkesi güler yüzle karşılamalı

 
A -
A +

Herkese tatlı dil, güler yüz göstermek, kimseyi incitmemek, kimsenin malına, ırzına göz dikmemek, dinimizin emridir. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Dost, düşman, herkesi güler yüz ve tatlı dil ile karşılamalı, hiç kimse ile münâkaşa etmemelidir. Herkesin özrünü kabûl etmeli, kabâhatlerini affetmeli, zararlarına karşılık yapmamalıdır. Abdullah Belyânî hazretleri; 'Dervîşlik, yalnız namâz, oruç ve geceleri ibâdet yapmak değildir. Bunlar, herkesin yapacağı kulluk vazîfeleridir. Dervîşlik, kalb kırmamaktır. Bunu yapabilen, Allahü teâlânın rızâsına kavuşur, evliyâ olur" buyurmuştur. Muhammed Sâlim hazretlerine; -Bir kimsenin evliyâ olduğu nasıl anlaşılır? dediklerinde; -Tatlı dili, güzel ahlâkı, güler yüzü, cömertliği, münâkaşa etmemesi, özürleri kabûl etmesi ve herkese merhamet etmesi ile anlaşılır buyurmuştur. "HER İŞİNİ ALLAHA HAVALE ET!" Her işi, Allahü teâlâya havâle etmeli yani sebeplere yapışmalı, fakat sebeplerin te'sîr etmesini, Allahtan beklemelidir. Hiçbir farzı kaçırmamalı ve geciktirmemelidir. Hadîs-i şerîfte; (İnsan, ihtiyâçlarını, Allaha havâle ederse, ihtiyâçlarını meydana getirecek sebepleri ihsân eder) buyuruldu. Yani herkesin o kimseye merhamet ve hizmet etmesini temîn eder. Yahyâ bin Mu'âz Râzî hazretleri; 'Herkes seni, Allahını sevdiğin kadar sever. Allahtan korktuğun kadar, senden korkarlar. Allaha itâat ettiğin kadar, sana itâat ederler. Allahü teâlâya hizmet ettiğin kadar, sana hizmet ederler. Onun için Allahü teâlâdan başka, kimseye güvenme!' buyurmuştur. Evlât ve âile ile dâimâ tatlı sözlü, güler yüzlü olmalıdır. Onlarla da zarûret kadar, haklarını ödeyecek kadar görüşmelidir. Onların arasında bulunmak da, Allahü teâlâyı unutacak kadar uzun olmamalıdır. Kavuştuğun hâlleri herkese söyleme! Makam ve servet sâhipleri ile çok görüşme! Her hâlinde, sünnete uymaya ve bid'atten sakınmaya çalış! Sıkıntılı zamânlarında, Allahtan ümmîdini kesme, hiç üzülme! İnşirâh sûresinin 5. âyetinde, meâlen; (Her sıkıntıdan sonra, ferahlık, kolaylık vardır) buyuruldu. Sıkıntılı ve ferahlık zamânında, hâlinde bir değişiklik olmasın! Varlık ve yokluk zamânları, hâlini değiştirmesin. Hattâ, yokluk zamânında neşen, varlıkta da sıkıntın artsın! Ebû Saîd-i Arâbî hazretlerine; -Dervîş nasıl olur? diye sorulunca; -Fakîrlik zamânında sâkin olurlar. Servet zamânında, muzdarib, sıkıntılı olurlar ve rahatlık zamânında sıkıntı ararlar. Hâdiselerin değişmesi, ahlâklarını değiştirmez. Başkalarının ayıplarına bakmazlar. Dâimâ, kendi ayıplarını, kusûrlarını görürler. Kendilerini hiçbir Müslümândan üstün bilmezler. Hepsini kendinden üstün görürler buyurmuştur. Kendini, üzerinde hakkı olanların esîri bilmelidir. Hadîs-i şerîfte; (Üç şeyi yapan, tam mü'mindir: Ehline, zevcesine hizmet eden, fakîrler ile oturup kalkan ve hizmetçisi ile birlikte yiyen, tâm mü'mindir. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, mü'minin alâmetlerini böyle bildirdi) buyuruldu. İslâm âlimlerinin, evliyânın hâllerini her vakit okumalı ve garîpleri, fakîrleri ziyâret etmelidir. Hiç kimseyi gıybet etmemeli, çekiştirmemeli, gıybet yapana mâni olmalıdır. Fakîrlere, dine hizmet edenlere, mal ile yardım etmeli, hayır, hasenât yapmalıdır. Günâh işlemekten sakınmalıdır. Muhammed bin Alyâna hazretlerine; -Allahü teâlânın, bir kulundan râzı olduğunun alâmeti nedir? diye sorulunca; -İbâdet yapmaktan lezzet alması ve günâhlardan sakınmasıdır cevabını vermiştir. Hadîs-i şerîfte; (Günâhtan nefret eden ve ibâdetten lezzet alan, hakîkî mü'mindir) buyurulmuştur..." "DOSTLARA DOĞRU SÖYLEMELİ..." Netice olarak, iyi, kötü, herkese, güler yüz göstermeli, fitne çıkarmamalı, düşman kazanmamalıdır. Hâfız-ı Şîrâzî hazretlerinin; "Dostlara doğru söylemeli, düşmanları güler yüzle ve tatlı dil ile idâre etmelidir" sözüne uymalıdır. Af dileyenleri affetmelidir, herkese karşı iyi huylu olmalıdır. Kimsenin sözüne karşı gelmemeli, münâkaşa etmemelidir. Herkese yumuşak söylemeli, sert söylememelidir...


.

İnsanlar, iyilik edenleri sever"

 
A -
A +

Bir insanın başka bir insana, yardım, iyilik etmesi Allahü teâlânın en çok sevdiği bir hâldir. İyilik, para, vücût, fikir yardımı ve çeşitli yollarla olur. İnsanın elinden hiçbir yardım gelmezse, Allahü teâlânın kullarına, güler yüz gösterirse, onun bile sevâbı vardır. Allahü teâlâ; (Benim kullarıma yardım edene, ben fazlasıyla yardım ederim) buyuruyor. Elinden yardım geldiği hâlde, yardımı esirgeyen insan, sevgili bir kul olamaz. İnsanların kalbini kırmak, Allahü teâlânın gadabını üzerine çekmek demektir. Zira insan kalbi, Allahü teâlânın sevgisinin tecelli ettiği bir yerdir ve oraya dokunmak, çok tehlikelidir. Hele o kalbde, Allahü teâlânın korkusu ve sevgisi varsa, onu incitmekten, son derecede kaçınmalıdır. Allahü teâlâ sabredenleri, iyilik edenleri, insanlara hizmet edenleri, nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyuruldu. HAKİKİ SERVETE KAVUŞMAK İÇİN... Allahü teâlânın kullarına, fakîrlikten korkarak, hasîslik, cimrilik yapmamalıdır. Bakara sûresinin 268'inci âyetinde meâlen; (Şeytân, sizi fakîrlikle korkutur ve fuhuş işlemeye sürükler) buyuruldu. Fakîrlikten dolayı üzülmemelidir. Hakîkî servet, âhirette rahat etmektir. Dünya sıkıntıları, âhiret rahatlığına sebep olur. Hadîs-i şerîfte; (Çoluk çocuğu çok ve rızkı az olup, namazlarını, şartlarına uygun olarak kılan ve Müslümânları gıybet etmeyen, Kıyâmette benimle birlikte haşr olunacaktır) ve; (Hac yolunda ölenlere ve Allah yolunda gazâ edenlere müjdeler olsun! Çoluk çocuğu çok ve kazancı az olup, hâlinden şikâyet etmeyerek, evine neşe ile girip, gülerek çıkan kimse de, hacılardandır ve gâzîlerdendir) buyuruldu. Fakîrlere, ihtiyâç sahiplerine ve bütün Müslümanlara, din kardeşlerine hizmet etmeli, yardımlarına koşmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar, kendilerine iyilik edenleri sever) buyurulmuştur. Ca'fer Huldî hazretleri buyuruyor ki: "Büyüklerimiz, kendi nefisleri için değil, din kardeşlerine yardım için, çalışıp kazanmışlardır." Muhammed Ebû Abdullah bin Hafîf hazretleri şöyle anlatır: "Bir din kardeşim misâfir geldi. Midesi bozuldu. Sabâha kadar, elimde leğen, ibrik ona hizmet ettim. Bir aralık, uyumuşum. Bana; -Uyudun mu? Allah, seni kahretsin dedi. Bunu işitenler; -O kahrederken, kalbin nasıl oldu? dediklerinde; -Allah sana rahmet etsin demiş gibi, sevindim dedi." Bişr-i Hâfî hazretleri buyuruyor ki: "Müslümanı sevindirmek, düşkünlere el uzatmak, sıkıntıyı gidermek ve zayıflara yardım etmek, nâfile olarak yapılan yüz hacdan daha sevaptır." Kanâat, bileğin emeği, alın teri karşılığı kazanılana râzı olmak, başkasının kazancına göz dikmemek, başkasının dahâ çok kazandığını görünce, onu kıskanmamak, onun gibi çok çalışmak demektir. Ayrıca kanâat, ihtiyâcından fazla kalan kazancını bir yere yığmayıp, İslâmiyyetin emrettiği hayırlı yerlere vermek, fakîrlere, kimsesizlere, hastalara, cihâd edenlere yardım etmek demektir. İnsanlara yardım, merhamet etmek demek, onların âhiretlerini kurtarmaya çalışmak ve Cehennem ateşinden korumak demektir. Zira insanlara dünyâ işlerinde yardım etmek, âhiretlerine yardım etmek yanında hiç kalır. DÜNYADA HERKES YOLCUDUR... Netice olarak İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bu dünyâda herkes yolcudur. Geldik gidiyoruz. Yolcuların birbirlerine yardım etmesi, el ele vermeleri, kardeş gibi olmaları lâzımdır. Her Müslümân böyle düşünmelidir. Vazîfesine başlarken, 'Müslümân kardeşlerime yardım etmek, onları râhat ettirmek için çalışacağım. Din kardeşlerim benim işimi gördükleri gibi, ben de, onlara hizmet edeceğim' demelidir. Her Müslümân iyi bilsin ki, bütün sanatlar, farz-ı kifâyedir. Bunu düşünerek, bir sanata yapışmak, ibâdet etmek olur.


.

İnsanın Allahü teâlâya yaklaşması için...

 
A -
A +

Allahü teâlâya yaklaşmak, Onu tanımak için önce doğru bir şekilde îmân etmek lâzımdır. Doğru bir îmâna kavuştuktan sonra, emredilen farzları, vâcibleri yapmalı, yasak edilen harâmlardan, şüphelilerden sakınmalıdır. Bunlarda sonra da, Allahü teâlâyı çok hatırlamalı, hep Onu zikretmelidir. Hadîs-i şerîfte; (Cennettekiler, en çok, dünyâda Allahü teâlâyı zikretmeden geçirdikleri zamânlar için üzülürler) buyuruldu. Nefis ve kalb, kötülüklerinden temizlenmedikçe, bütün nâfile ibâdetler yapılsa ve Kur'ân-ı kerîm okumaya devam edilse bile, Allahü teâlâya yaklaşılamaz. Kalb, nefsin kötülüklerinden arınmadıkça, nâfile ibâdet yaparak ilerleme olmaz. Kalbi temizlemek, Allahü teâlâyı çok hatırlamakla, zikretmekle olur. Hadîs-i şerîfte; (Zikrin en iyisi, Lâilâhe illallahtır) buyuruldu. SALİH KİMSE BULUNAMAZSA... Bunun için, Kelime-i tevhîdi çok okumalıdır. Bundan sonra kalan zamânlarda, âhiret adamları ile, sâlihlerle görüşmeli, onlarla sohbet etmeli ve onların sohbetinde bulunmalıdır. Sâlih kimse bulunamazsa, onların kitâplarını okumalıdır. Bid'at sâhipleri ve fâsıklarla arkadaşlık etmemeli, bunlarla oturmamalı, görüşmemelidir. Bunlarla görüşmek, insanın Kalbini, rûhunu harâb eder. Evliyânın, sâlih kimselerin sohbetinde bulunmak, zikirden ve diğer nâfile ibâdetlerden dahâ faydalıdır. Celâlüddîn-i Rûmî hazretleri; "Evliyâ yanında geçen az bir zamân, yüzyıllık takvâdan daha faydalıdır" buyurmuştur. Peygamber efendimizin mübârek kalbinden akıp gelen feyzin, nûrun kaynağında kesiklik olmaz. Eğer feyizde kesiklik var ise, onun sebebi, feyzi alandadır, feyzi verende değildir. Sohbetin tesîrli olması ve rehberlerden feyiz alınabilmesi için, arada tâm münâsebet yani tanımak ve sevmek bağının bulunması lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Yavrum! İslâmiyyete uygun hâllerden hangisi üzerinde olursanız olunuz, hiç sıkılmayınız. Ancak, bu sevgi bağının da kopmaması lâzımdır. Hattâ muhabbet, her gün artmalıdır. Bu ateş sönmemeli, soğumamalı, her ân alevlenmelidir. Çünkü bizleri bağlayan bağ, Muhabbettir. Bu yolun feyzi, nûru, İn'ikâs yani aksederek, yansıyarak, kalbden kalbe akarak ulaşır. Bu akışta, yakınlık uzaklık farkı yoktur. Ancak, feyzin, nûrun, hızlı veyâ yavaş olmasına ve bu yolun inceliklerini öğrenmeye tesîr eder." Evliyânın büyüklerinden olan Hâce Ubeydullah-i Ahrâr hazretleri, bir sevdiğine hitaben; "Nâfile namâz, her zamân kılınabilir. Fakat bizim sohbetimiz bir dahâ bulunamaz!" buyurmuştur. İnsanın Allahü teâlâya yaklaşmasına en büyük mâni, nefsinin şehvetleri ile bedenin ihtiyâç ve kötülükleridir. İnsanı Allahü teâlâya yaklaştıran ibâdetleri, riyâzetleri de, bir rehberin göstermesi lâzımdır. Riyâzet ve ibâdet yapmakla, nefis ve beden tezkiye bulur yani kötülüklerden temizlenir, gafletten kurtulur. Câhillerin kendiliklerinden yaptıkları ibâdetlerle, ilerleme, çok az olur veyâ hiç olmaz. Çünkü bunların ibâdetlerinin sevâbı pek azdır. Elli sene ibâdet ile evliyâlığın en aşağı derecesine ancak yetişebilirler. Bu sebeple kendi başına evliyâlık elde edilemez. İbâdetlerin ancak sünnete uygun olanları faydalıdır. Bunun için, bid'atlerden sakınmak şarttır. Hadîs-i şerîfte; (Amelsiz söz ve niyyetsiz amel kabûl olmaz. Sünnete uygun olmazsa, hiçbiri kabûl olmaz) buyuruldu. Yani hiçbirine sevâb verilmez. İbâdetlerin, riyâzetlerin güç, sıkıntılı olması değil, sünnete uygun olmaları lâzımdır. ZÂHİRİ HALK İLE BÂTINI HAK İLE Netice olarak evliyâlık yani Allahü teâlâya yaklaşmak, kemâle ermiş, olgunlaşmış bir zâtın sohbeti ile elde edilebilir. Nâkısların, câhillerin sohbeti, hiç kimseyi evliyâlık derecesine kavuşturamaz. Çünkü bunların Allahü teâlâ ile münâsebetleri yoktur. Kâmil, olgun olan rehberin zâhiri halk ile, bâtını ise Hak ile olduğu için, Allahü teâlâdan aldığı feyzi, nûru insanlara vererek, onları evliyâlık derecesine kavuşturur. Evliyâlık derecesine kavuşan da, Allahü teâlâyı tanımış, Ona yaklaşmış olur.


.

Ni'metleri doğru yerde kullanmak

 
A -
A +

Bu dünyâ ni'metleri geçicidir ve aldatıcıdır. Âhirette ele girecekler ise sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Dünyâ, zevk için, lezzet için yaratılmadı. Âhiret, bunun için yaratılmıştır. Dünyâ ile âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebep olur. Dünyânın ömrü, âhiretin uzunluğu yanında, deniz yanında bir damla kadar bile değildir. İnsanların, âhiretteki ni'metlere kavuşamamaları, ondan yüz çevirdikleri içindir. Allahü teâlâyı inkâr edip, Onun emir ve yasaklarından yüz çeviren çok kimsenin, dünyâ ni'metleri içinde yaşadığı görülmekte ise de, bunlara dünyâ için çalışmalarının karşılığı verilmektedir. Allahü teâlânın, yalnız dünyâ için çalışanlara verdiği dünyâlıklar, hakikatte azâb ve felâkettir, ni'met şeklinde gösterilen musîbetlerdir. Mü'minûn sûresinin 56. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kâfirler, mal ve çok evlât gibi dünyâlıkları verdiğimiz için, kendilerine iyilik mi ediyoruz, yardım mı ediyoruz sanıyor. Peygamberime inanmadıkları ve dîn-i islâmı beğenmedikleri için, onlara mükâfât mı ediyoruz, diyorlar? Hayır öyle değildir. Aldanıyorlar. Bunların ni'met olmayıp, musîbet olduğunu anlamıyorlar) buyurulmuştur. GÜÇLÜ KUVVETLİ OLANLAR... Seyyid Ali Hemedânî hazretleri buyuruyor ki: "Güç, kuvvet sâhibi olanlara bu nîmet, Allahü teâlâ tarafından verilmiş bir emânettir. Bazıları bununla ebedî saâdet tohumlarını eker ve sonsuz Cennet nîmeti kazanırlar. Mağrur ve gâfil olanlar ise, bu güç ve kuvveti, birkaç günlük dünyâ hayâtı için harcarlar ve kendilerine verilen ömrü, kıymetsiz şeyleri toplamakla zâyi ederler. Uzun âhiret yolculuğu için hazırlanmaktan gâfil olurlar. Böylece insanların haklarını unuturlar, yerine getirmezler. Allahü teâlânın emirlerine uymayı elden kaçırırlar. Bu insanlar dünyânın geçici nîmetlerine dalıp, Allahü teâlâyı unutmaları sebebiyle âhirette Cehenneme atılacaklar ve kendilerine rahmet edilmeyecektir." Harâmlardan kaçınmak iki türlüdür. Birincisi, yalnız Allahü teâlânın haklarına dokunan günâhlardan kaçınmaktır. İkincisi ise, insanların, mahlûkların hakları da bulunan günâhlardan kaçınmaktır ki bu dahâ mühimdir. Allahü teâlâ, hiçbir şeye muhtâç değildir ve çok merhametlidir. Kullar ise, pekçok şeye muhtâçtırlar. Resûlullah efendimiz; (Üzerinde kul hakkı olan, mahlûkların malına, ırzına dokunan, ölmeden önce helâllaşsın, ödesin! Zîrâ o gün altının, malın değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevâplarından alınacak, sevâpları olmazsa, hak sâhibinin günâhları, buna yüklenecektir) buyurmuştur. Ömer bin Abdülazîz hazretlerinin hastalığı ağırlaşınca yakınları doktor çağırır. Doktor gelip muâyene edince; -Bu hasta zehir içmiş. Hayâtı hakkında teminât veremem der. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; -Sâde bana değil, zehir içmemiş olanların hayatı hakkında da teminat verme! buyurur. Doktor; -Zehir içtiğinin farkında mısın? deyince; -Evet, mîdeme inince anladım cevabını verir. Doktor; -Tedâviye hemen başlayalım, deyince Ömer bin Abdülazîz hazretleri; -Tedâviye gerek yok. Rabbime kavuşmam, benim için daha güzeldir buyurur ve ağlamaya başlar. Kendisine; -Niçin ağlıyorsunuz? Allahü teâlânın yardımı ile nice sünnetleri ihyâ ettiniz ve insanlara adâletle muamele ettiniz denilince; -Ben, Allahü teâlânın huzûruna bütün milletin hesâbını vermek üzere çıkacak değil miyim? Herkese âdil olarak davranabildiğimden emin değilim. Yaptığım kusurlar da var. Bunlardan dolayı korkuyorum ve ağlıyorum cevabını verir. ALLAHÜ TEÂLÂ ZULMETMEZ Netice olarak Allahü teâlânın ni'metleri, her ân, insanların iyisine de, kötüsüne de gelmektedir. Fark, bunları kabûlde, alabilmekte, yerinde kullanmakta ve bâzılarını da almamak, yerinde kullanmamak sûretiyle, insanlardadır. Nahl sûresinin 33. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, kullarına zulmetmez, haksızlık etmez. Onlar, kendilerini azâba, acılara sürükleyen bozuk düşünceleri, çirkin işleri ile kendilerine zulüm ve işkence ediyorlar.)


.

Evliyâlık, Allah'a yakın olmaktır

 
A -
A +

Evliyâlık, Allahü teâlâya yakın olmak demektir. İnsanların Allahü teâlâya yakın olması, iki türlüdür: Birinci yakınlık, Allahü teâlânın her insana yakın olmasıdır. Kaf sûresinin 16. âyetinde meâlen; (Biz ona, boynundaki şahdamarından dahâ yakınız!) ve Hadîd sûresinin 4. âyetinde meâlen; (Her nerede olursanız olunuz, Allahü teâlâ sizinle berâberdir) buyuruldu. İkinci yakınlık, Allahü teâlânın, insanların yalnız üstün olanlarına ve meleklere olan yakınlığıdır. Alak sûresinin son âyetinde meâlen; (Secde et ve Allahü teâlâya yaklaş!) buyuruldu. Hadîs-i şerifte de; (Allahü teâlâ, kulum farzları yapmakla bana yaklaştığı gibi başka şeyle yaklaşamaz. Kulum nâfile ibâdetleri yapınca, onu çok severim. Öyle olur ki, benimle işitir. Benimle görür. Benimle her şeyi tutar. Benimle yürür. Benden her ne isterse veririm. Bana sığınınca, onu korurum buyurdu) buyurulmaktadır. ÖNCE DÜZGÜN İ'TİKÂD... Bu âyet-i kerîme ve hadîs-i şerifte bildirilmiş olan yakınlık, yalnız seçilmiş üstün kimselerde hâsıl olur. Bu yakınlığa Vilâyet yani evliyâlık denir. Bu yakınlığa kavuşmak için, önce Ehl-i sünnet i'tikâdına uygun îmân lâzımdır. İmrân sûresinin 68. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, îmân edenleri sever) buyuruldu. Allahü teâlâ, mü'minler arasında seçilmiş olanları dahâ çok sever. Her mü'mini sevmesine Vilâyet-i âmme denir. Seçilmiş mü'minleri çok sevmesine, Vilâyet-i hâssa denir. Bu sevginin de dereceleri vardır. Hadîkada buyuruluyor ki: "Allahü teâlâyı sevmek ikiye ayrılır. Farz olan sevmek, farz olmayan sevmek. Farz olan sevmekle, emirleri yapılır, yasaklarından sakınılır, kazâ ve kaderine râzı olunur. Harâm işlemek ve farzları yapmamak, bu sevginin gevşek olduğunu gösterir. Farz olmayan sevgi, nâfileleri yaptırır, şüphelilerden sakınmaya sebep olur." Allahü teâlâ, insan aklı ile anlaşılamıyacağı gibi, Onun sıfatları da insanın aklı ile anlaşılamaz. Bunun için, Allahü teâlânın insanlara olan her iki yakınlığı, insan aklı ile anlaşılamayan, bilinemeyen bir yakınlıktır. İki zamânın ve iki cismin birbirlerine yakın olmaları gibi değildir. Allahü teâlânın kullarına yakın olması, akıl ile düşünülen ve his organları ile anlaşılan yakınlıklar gibi değildir. Allahü teâlânın, kullarına olan bu iki yakınlığı, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfler ile bildirilmiş olduğundan, her ikisine de inanmamız vâcibdir. Allahü teâlânın bizleri gördüğüne inanmamız lâzım olduğu gibi, bize olan bu iki yakınlığına da inanmamız lâzımdır. Allahü teâlânın görmesi, fizik kanûnları ile îzâh edilen görmek olmadığı gibi, Onun bu iki çeşit yakınlığı da ölçü ile bildirilen yakınlık değildir. Evliyâlık, Allahü teâlâya doğru bir şekilde îmân etmek, Onun emir ve yasaklarına uymak, kalbi bütün kötülüklerden temizlemek kısaca İslâmiyyete uymaktır. İslâmiyyet, oyun, komedi, maskaralık, sihirbazlık, hokkabazlık dîni değildir. İslâmiyyet, inanması, yapması, sakınması lâzım olan şeyleri, güzel ve çirkin huyları öğrenmek, emirlere uymak, herkese iyilik yapmak dînidir. Ahmed ibni Kemâl Paşa hazretlerinin El-münîre kitâbında buyuruluyor ki: HAK İLE BATILIN FARKI!.. "Müslümâna ilk vâcib olan şey, İslâmiyyete uymaktır. İslâmiyyet, Allahü teâlânın ve Resûlünün emir ve yasak ettiği şeyler demektir. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Bir kimsenin havada uçtuğunu ve deniz üzerinde yürüdüğünü yâhut ağzına ateş koyup yuttuğunu görseniz, fakat İslâmiyyete uymayan bir iş yapsa, kerâmet sâhibiyim derse de, onu büyücü, yalancı, sapık ve insanları doğru yoldan saptırıcı biliniz!) Bu hadîs-i şerîf, hak yolda olan tasavvufcu ile, bâtıl yolda olan tarîkatçıları, birbirlerinden kesin olarak ayırmaktadır." Netice olarak, İslâmiyyete yapışmak, bir ağaç dikmek gibidir. Evliyâda hâsıl olan ilimler, hâller, bu ağacın meyveleri gibidir. Ağaç dikmekten maksat, meyve elde etmek içindir ve meyve için de, ağaç dikmek şarttır. Îmân olmazsa ve İslâmiyyetin emirleri yapılmazsa, tasavvuf ve evliyâlık hâsıl olamaz...


.

Ebedi saâdete mâni olan engeller

 
A -
A +

Dünyâ hayâtı çok kısa, âhiret azâbları ise sonsuzdur. Dünyâ lezzetlerinin zararları, faydalarından dahâ çoktur, elde kalmaz, çabuk giderler. Bunlara kavuşmak ise, çok güçtür. Faydası hiç olmayanlara la'b yani oyun ve lehv yani eğlence denir. İnsanı ölmekten, bir uzvunu yok olmaktan, şiddetli ağrıdan kurtaracak şeye zarûret denir. Rûhî ve bedenî râhatlığı için, sadaka vermek, hayrât ve hasenât yapmak, zekât, hac, kurban, ödünç vermek için lâzım olan şeylere ihtiyâç denir. İhtiyâçtan fazla olup, tatlı gelen, hoşa giden şeylere zînet denir. İhtiyâçtan fazla olan mâlı, tekebbür, gösteriş için kullanmak, zînet olmaz, harâm olur. Zarûret miktârında kazanmak için çalışmak, farzdır. İhtiyâç miktârında kazanmak, sünnettir. Zînet olan şeyleri kazanmak, mubâhtır. İhtiyâç ve zînet eşyâsını İslâmiyyete uygun olarak kazanmak ibâdet olur. Bunları kazanmak için, İslâmiyyetin dışına çıkmak, harâm olur. Böyle ele geçirilenler, dünyâlık olur. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeyler, mel'ûndur. Allah için olan şeyler, Allahü teâlânın râzı olduğu şeyler, mel'ûn değildir) buyuruldu. OYUN İLE VAKİT GEÇİRMEK!.. İbni Âbidîn'de buyuruluyor ki: "Lu'b, la'ib, lehv ve abes, hepsi oyun ile vakit geçirmektir. Bunlar devâmlı yapılırsa veyâ farzları yapmaya mâni olurlarsa ve kumâr ile yapılırsa, sözbirliği ile harâm olurlar. Hadîs-i şerîfte; (Her türlü lehv harâmdır. Yalnız, zevce ile oynamak, at ve silâh ile tâlîm, yarış yapmak câizdir) buyuruldu." İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Hak teâlâ, hiç sevmediği bu alçak dünyânın içyüzünü, onun aşağı olan süslerinin, yaldızlarının çirkinliğini, gönül gözünüze göstersin. Âhiretin güzelliğini, tatlılığını, Cennetlerinin, nehirlerinin tâzeliğini ve hepsinden dahâ tatlı olan Allahü teâlânın cemâlini görmeyi gönlünüze yerleştirsin! Böylece, bu çabuk biten çirkinden iğrenesiniz. Allahü teâlânın râzı olduğu sonsuz âlemi özleyesiniz. (Dünyâyı sevmek günâhların başıdır) hadîs-i şerîfi şaşmaz bir formüldür. Hak teâlâ, dünyânın beş şey olduğunu bildirdi. Hadîd sûresinin 21. âyetinde meâlen; (Dünyâ hayâtı, elbette la'b, yani oyun ve lehv yani eğlence ve zînet yani süslenmek ve tefâhur yani öğünmek ve malı, parayı, evlâdı çoğaltmaktır) buyuruldu. İslâmiyyetin sâlih ameller diyerek övdüğü şeyler yapılınca, dünyânın büyük parçası olan lehv ve la'b için zamân kalmaz. Erkekler ipek elbise giymez ve altını ve gümüşü kullanmazsa, dünyânın üçüncü parçası olan zînet de azalır. Allahü teâlâ, üstünlüğün ve kıymetin verâ ve takvâ ile olduğunu, mal ile olmadığını bildirmiştir diyen kimse, hiç övünmez. Evlâdın ve malın, mülkün artması, Allahü teâlâyı zikretmeyi azaltacağını ve Onu unutturacağını bilen, bunları çoğaltmak için uğraşmaz. Sözün kısası, Haşr sûresinin 7. âyetinin; (Resûlullahın emirlerini yapınız ve yasaklarından kaçınınız!) meâline uyarak yaşamalıdır. İnsanın şerefi ve kıymeti dünyâlıkla ölçülse idi, dünyâlığı çok olanların herkesten dahâ kıymetli ve dahâ üstün olması lâzım gelirdi. Birkaç günlük zamânı büyük nimet bilerek, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmaya çalışmalıdır. Allahü teâlânın kullarına ihsân, iyilik etmelidir. İKİ BÜYÜK TEMEL!.. Kıyâmette azâblardan kurtulmak için, iki büyük temel vardır: Birincisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermektir. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir. Mü'minûn sûresinin 115. âyetinde meâlen; (Sizi abes olarak, oyuncak olarak mı yarattım sanıyorsunuz? Bize dönmeyecek misiniz diyorsunuz?) buyuruldu. Elinizden bir şey kaçmış değildir. Tövbe edilecek, Allahü teâlâya yalvaracak zamândır." Netice olarak, nefsin hoşuna giden faydasız şeylere lehv ve la'b denir ki, boş yere vakit geçirmektir. Ömrü, ebedi saâdete mâni olan lehv ve la'b ile, yani oyun ve eğlence ile ziyân etmemelidir


.

Zâlime yardım eden, zulme ortaktır

 
A -
A +

Dünyâya milyarlarca insan gelmiş, bir müddet yaşadıktan sonra, ölüp gitmişlerdir. Bunların bazıları zengin, bazıları fakîr, kimi güzel, kimi çirkin, kimi zâlim ve kimi de mazlûm idi. Ama bu kimseler, içinde bulundukları hâlleri ile beraber unutuldular ve sanki hiç yaşamamış gibi oldular. Bunların içinde inanan da, inanmayan da vardı. İnanan ve Allahü teâlânın emrettiği şekilde yaşayıp ölenler, tekrar dirilmek olmasaydı bile, onlar için bir sıkıntı olmazdı. Ancak inkâr edip, imânsız olarak ölenleri, âhirette sonsuz azâb beklemektedir. Şu anda hayatta olanlar için de, bu iki hâlden birisi olacaktır. Onun için insanın iyi düşünmesi ve kararını doğru vermesi lâzımdır. Zâlime yardım ve teşvîk etmek de, zulmün tâ kendisidir. Ayrıca zâlime yardım eden, onun zulmüne uğramadan ölmez. Nitekim hadis-i şerifte; (Bir zâlime yardım edene, Allahü teâlâ o zâlimi musallat eder) buyurulmuştur. DÜNYADA DA CEZA ÇEKER!.. İnkâr edenler, ibâdet yapmadıkları, günâh işledikleri için, dünyâda azâb çekmezler. Hatta çalıştıkları zaman her türlü dünyâ ni'metine de kavuşurlar. Yalnız, zâlim olanlar, mahlûklara eziyet verenler, dünyâda da cezâlarını çeker. Âl-i İmrân sûresinin 57. ve 140. âyetlerinde meâlen; (Allahü teâlâ, zâlimleri sevmez) buyurulmuştur. Hadîs-i şerîfte; (Zâlimin çok yaşamasına duâ etmek, Allahü teâlâya isyân olunmasını istemektir) buyurulmaktadır. Süfyân-ı Sevrî hazretlerine; -Çölde bir zâlim susuzluktan helâk oluyor. Ona su verelim mi? diye sual edilince; -Hayır vermeyin cevabını vermiştir. Zâlim, huysuz kimselerin, yakınlarına zulmettikleri için, etraflarında kimse kalmaz. Böyle olanları kimse sevmez ve yanında kalmak istemez. Sa'dî-i Şîrâzî hazretleri Gülistan adlı eserinde şöyle ibretli bir hâdise nakleder: "Vaktiyle bir hükümdar, halkına çok ezâ ve cefâ eder, halkın mallarını gasbederdi. Hükümdarın zulmü o kadar ileri gider ki, halk o beldeden akın akın kaçmaya başlar. Halkın azalmasıyla, hazîne boşalır, devletin gücü zayıflar. Düşmanlar sağdan soldan saldırmaya başlar. Bir gün hükümdarın meclisinde Şehnâme kitabı okunur. Okunan bahis, Dahhak'ın saltanattan indirilmesi ve Feridun'un hükümdar olması hakkındadır. Vezîr, hükümdara; -Feridun'un hazinesi, malı, mülkü, hizmetçileri ve adamları yok iken nasıl oldu da hükümdar olur diye sorar. Hükümdar; -İşitmişsindir, birtakım halk onu büyük bir istekle destekler, onu kuvvetlendirirler. Böylece hükümdar olur der. Bunun üzerine vezîr; -Mademki halkın toplanmasına hükümdar sebeb oluyor, siz niye halkınızı eziyor, perişân ediyorsunuz? Yoksa hükümdar olmak istemiyor musunuz diye sorar. Bunun üzerine hükümdar, vezirine; -Dağılan asker ve halkın toplanması için ne yapmalıdır? diye sorunca, vezir; -Hükümdar, âdil ve merhametli olmalıdır. Hükümdar âdil ve merhametli olursa, halk onun etrafında toplanır ve rahat yaşar cevabını verir. Vezîrin bu sözleri hükümdarın hoşuna gitmez ve onu hapse attırır. Çok geçmeden hükümdarın amcasının çocukları saltanat dâvâsına düşer ve etraflarına bir ordu toplayarak hükümdarı tahttan indirmeye kalkarlar. Hükümdarın zulmünden bezen halk da, onlara yardım eder ve böylece hükümdar, tahtını kaybeder. Saltanat da, amcasının çocuklarının eline geçer." "ZALİMİN TABAĞINDA GETİRDİLER!" Zünnûn-i Mısrî hazretlerini hapse atmışlar ve günlerce aç kalmıştı. Bir kadıncağız, iplik parası ile hâzırladığı yemekten gönderir fakat o yemeği de yemez. O kadıncağız işitince, üzülür ve; -Helâl para ile yaptığımı bildiğin hâlde niçin yemedin diye haber gönderir. Zünnûn-i Mısrî hazretleri; -Evet yemek helâl idi. Fakat, zâlimin tabağı içinde getirdiler buyurur. Netice olarak, değil insanlara, Allahü teâlânın yarattığı hiçbir canlıya, zulüm, işkence yapmamalı ve yapanlara da yardımcı olmamalıdır. Zira yardım edenler de, zulme ortak olmaktadır. Zulme yardım değil, gücü yettiği nisbette mâni olmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Zulme mâni olarak, zâlime de mazlûma da yardım ediniz!)

.

İnsan, tercih ettiğinden sorumludur

 
A -
A +

Bazı kimselerin hatırına; "İnsanların her işi, Hak teâlânın dilemesi ile olmakta olup, hayır ve şer ezelde takdîr edilmiş, yazılmıştır. Bunun için herkesin, ezelde takdîr edilmiş olan iyi ve kötü şeyleri yapması lâzım gelmez mi?" diye bir sual gelmektedir. Ehl-i sünnet âlimlerinin büyüklerinden olan Muhammed Ma'sûm hazretleri, böyle düşünenlere şu cevabı vermektedir: "Ezeldeki takdîr, 'Filân kimse, kendi isteği ile filân işi yapacaktır' şeklindedir. Ezeldeki takdîr, insanda seçmek hakkının bulunmadığını değil, tercih hakkının bulunduğunu göstermektedir. Ezeldeki takdîr, insanlarda seçme hakkı bulunmadığını gösterseydi, Hak teâlânın da, her gün yarattıklarında, yaptıklarında ihtiyâr yani tercih hakkı olmaması, mecbûr olması lâzım gelirdi. Çünkü Allahü teâlâ da, her şeyi, ezeldeki takdîre uygun olarak yaratmaktadır. Allahü teâlâ muhtârdır yani diler, seçer, dilediğini ve seçtiğini yaratır." EHL-İ SÜNNETE GÖRE... Ehl-i sünnete göre, insan kendi işlerinin yaratıcısı olmadığı gibi, bu işleri yapmaya mecbûr da değildir. İslâmiyette ve semâvî olan bütün dinlerde her şey, her iş Allahü teâlânın takdîri, irâdesi ile hâsıl oluyor. Fakat insan, bir işin ezelde nasıl takdîr edildiğini bilmediği için, Allahü teâlânın emrine uyarak çalışması lâzımdır. Kazâ ve kader, insanın çalışmasına mâni değildir. İnsanlar, kazâ ve kaderi, bir işi yapmadan önce değil, yaptıktan sonra düşünmelidir. Hadîd sûresinin 22. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Dünyâda olacak her şey, dünyâ yaratılmadan evvel ezelde Levh-i mahfûza yazılmış, takdîr edilmiştir. Bunu size bildiriyoruz ki, hayâtta kaçırdığınız fırsatlar için üzülmeyesiniz ve kavuştuğunuz kazançlardan, Allahın gönderdiği ni'metlerden mağrûr olmayasınız. Allahü teâlâ kibirlileri, egoistleri sevmez) buyuruldu. Bu âyet-i kerîme gösteriyor ki, kazâ ve kadere îmân eden bir kimse, hiçbir zamân ümitsizliğe düşmez ve şımarmaz. Kazâ ve kadere inanmak, insanın çalışmasına mâni olmaz hatta çalışmasını kamçılar. (Çalışınız! Herkes, kendisi için takdîr edilmiş olan şeylere sürüklenir) hadîs-i şerîfi de, insanın çalışmasının; kazâ ve kaderin nasıl olduğunu göstereceğini, çalışmak ile kazâ ve kader arasında sıkı bir bağlılık bulunduğunu bildirmektedir. Bir kimsenin iyilik için çalışması, bu kimse için ezelde iyilik takdîr edilmiş olduğunu göstermektedir. Çünkü herkes, kendisi için ezelde takdîr edilmiş olan işleri yapmaya sürüklenir. Kazâ ve kadere inanmak ve bütün hayır ve şerleri cenâb-ı Haktan bilmek, Müslümânlar için nasıl bir vazîfe ise, hayırlı işleri yapmak ve kötü işlerden kaçınmak için çalışmak da, vazîfedir. Allahü teâlânın, bir şeyin nasıl olacağını, olmadan evvel bilmesi, o bilgisine göre takdîr ve irâde buyurması, insanlara zorlama olmaz. Çünkü kulların irâde ve ihtiyârlarını nasıl kullanacağını da ezelde biliyordu. Bu bilmesi ve takdîr etmesi, kulların arzûlarına, irâdelerine zıt değildir. Cenâb-ı Hakkın ezelde bilmesi, işlerin olmasına veyâ olmamasına bir te'sîr yapmıyor. EZELDE TAKDİR EDİLMİŞTİR... Allahü teâlâ, herhangi bir kimsenin yapacağı işi ezelde bilmiş ve bildiğine göre takdîr eylemiştir. Allahü teâlânın takdîri yerini bulacaktır ve bu takdîre sebep olan ilmi de yanlış çıkmayacaktır. Görülüyor ki, insan bu işi yapmakta mecbûr olmuş değildir. Allahü teâlâ, bu kimsenin o işi kendi irâdesi, arzûsu ile yapacağını ezelde bilmiştir. Kulun irâdesi, ezeldeki kazâ ve kaderin sebebi olmaktadır. Bundan anlaşılıyor ki, Allahü teâlâ, o işin yapılacağını ezelde bildiği ve öylece takdîr ettiği için, insan o işi yapmayı irâde edecek değildir. İnsanın irâdesini, o işi yapmaya kullandığı için, yanî o işi yapmak isteyeceğini Allahü teâlâ ezelde bildiği için takdîr eylemiştir. Netice olarak insan, bir şey yapacağı zamân, önce bunu seçer, irâde eder, ister ve sonra da yapar. Bundan dolayı kullar, iş yapmakta mecbûr değildirler. İster yaparlar, istemezse yapmazlar. Sadece tercih edip yaptıklarından sorumludurlar.

.

İnsan, yaptığının karşılığını görür

 
A -
A +

Allahü teâlâ, emirleri ve yasakları yapabilecek kadar insanlara ihtiyâr, seçme hakkı ve kuvvet vermiştir. Kalbin atması ile insanın yürümesi elbette başka başka hareketlerdir. Kalbin atması insanın elinde değildir. Fakat insan, isterse yürür, istemezse yürümez. Allahü teâlâ, kerîm olduğu, merhameti çok olduğu için, güçleri yetişmeyen şeyleri insanlara emretmemiştir. Yapabilecekleri şeyleri istemiştir. Bekara sûresinin son âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ kullarına, yapabilecekleri şeyleri emretmiştir) buyuruldu. İnsanın bir işi yapmak istemesi için, önce bu işi görerek, işiterek, düşünerek hâtırlaması, kalbine gelmesi lâzımdır. İnsan, kalbine gelen bir şeyi yapmak ister veyâ istemez. Bir kimse, herhangi bir şeyi kendisi için faydalı bulur ve yapmak ister, bir başkası da, o şeyi kendisi için lüzûmsuz görür ve yapmak istemez. Elin titremesi, insanın dilemesi ile değildir. Eli yukarı kaldırmak ise, insanın istemesi ve dilemesi iledir. Ahkâf sûresinin 14. âyetinde meâlen; (Yapmış oldukları iyiliklerin karşılığını görürler) buyuruldu. ATEŞ, ZALİMLER İÇİNDİR!.. Kehf sûresinin 29. âyetinde meâlen; (İsteyen inanır, isteyen inanmaz. Biz, zâlimler yani inanmayanlar için ateş hazırladık) buyuruldu. Nahl sûresinin 33. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ onlara zulmetmedi. Onlar inkâr ederek ve günâh işleyerek kendilerine zulmettiler) buyuruldu. İnsanlarda ihtiyâr etmek, seçmek kuvveti bulunmasaydı, Allahü teâlâ bu âyet-i kerîmede; (Onlar, kendilerine zulmeyledi) buyurmazdı. İnsanlar, irâde yani tercih sâhibidir, düşüncelerinde ve hareketlerinde hürdürler. Fakat, düşünceleri ve işleri, bir sebebe bağlıdır. Bu sebepler ise, insanı hür olmaktan çıkarmaz. Çünkü insânlar, bu sebepler olmadan da, irâde sâhibidirler, sebepsiz olarak da irâde eder ve yaparlar. Sebepler varken, insan istemezse, iş çok zamân olmaz. İnsan bir işi yapıp yapmamayı irâde etmeden önce, bu işi zihninde düşünür, tartışır. Hangi taraf ağır gelirse, onu irâde eder. Meselâ bir satıcı, malını, ençok para veren müşteriye satar. Bu müşteri, malı satıcıdan zorla alamaz. Fakat satıcı, elindeki malı, çok para veren adama satmaya mecbûr gibidir. Biri çıkıp da, az para verene satamazsın diyerek satıcıyı kızdırırsa, başka düşünceler ve yeni tartışmalarla, buna satmaya da mecbûr olabilir. İnsanlar, kendi irâdeleri ile kaderdeki işleri yapmaya başlarlar. Allahü teâlâ da bunları irâde ettikten sonra, iş meydâna gelir. İşte kaderdeki işler, kazâ hâline yani meydana gelince, insanların irâdesi artık bunu değiştiremez, saâdet veyâ felâket geri dönemez. Yasîn sûresindeki; (Onların önlerine ve arkalarına set çektik. Gözlerini perdeledik. Artık görmezler) meâlindeki âyet-i kerîme ile Bekara sûresinin baş tarafındaki; (Allahü teâlâ onların kalblerini mühürledi. Kulaklarını ve gözlerini perdeledi) meâlindeki âyet-i kerîme, bu hâli haber vermektedir. ÇOK UYANIK OLMALIDIR!.. Bu âyet-i kerîmeler gösteriyor ki, kendilerini herhangi bir sûretle, Allahü teâlâya sevdirenler himâye edilir ve dahâ çok hidâyete kavuşturulur. Gadab-ı ilâhîye sebeb olanlar da, kötü işlerinde terk edilirler. Pek nâzik ve ince işler, bu sevgiye veyâ gadaba sebep olabilir. Bunun için, insanın Allahü teâlâya karşı çok uyanık olması lâzımdır. Kaderde bulunan işler, kazâ hâline gelmeden önce, insan dış etkilerin baskıları altında kalsa bile, irâde ve ihtiyârı yani tercihi elindedir. Netice olarak Allahü teâlâ, gönderdiği dinler ile, insanlara iyi, kötü işleri ve bunlara karşılık olan ni'metlerini ve azâblarını bildirmiştir. Ayrıca kulların irâdelerine sebepler hâzırlamakla berâber insanların zihinlerinde, onları iyi ve kötü yollara sevk edebilen ve birbiri ile tartışmakta, çekişmekte bulunan sebepler, düşünceler de yaratmıştır. Dolayısı ile insân, Allahü teâlânın bildirdiği ve zihinde yarattığı sebeplerin çatışmasından, iyilik tarafı ağır basarsa, iyi tarafı, kötülük tarafı ağır basarsa kötü tarafı irâde eder ve yapar.
 

Ölmüş insanın etini yemek!..

 
A -
A +

Gıybet, bir kimsenin, işitince üzüleceği bir kusûrunu arkasından söylemektir ki, adam çekiştirmek demektir. Bir kimseyi gıybet etmek, ölmüş insanın etini yemek gibi olur buyurulmuştur. Ebû Hüreyre hazretleri şöyle nakleder: "Resûlullah efendimizle oturuyorduk. İçimizden birisi kalkıp gitti. -Yâ Resûlallah! Râhatsız olup gitti, denildi. -Arkadaşınızı gıybet ettiniz, etini yediniz buyurdu." Hazret-i Âişe buyuruyor ki: "Resûlullah efendimizin yanında, bir kadının uzun olduğunu söyledim; -Ağzında olanı çıkar! buyurdu. Tükürdüm, ağzımdan et parçası çıktı." Ebû Câfer Haddâd hazretleri, gıybetin insanı felakete düşüreceğini gösteren bir hâdiseyi şöyle nakleder: "Yanımızda çalışan, çok ibâdet eden bir genç vardı. Bununla berâber bu genç, başkalarını gıybet ederdi. Bir ara kayboldu. Bir müddet sonra onu kötü kimselerin yanından çıkarken gördüm. Niye bu hâle düştüğünü sorduğumda; -Gıybet beni bu hâle düşürdü. Bu kötü insanlardan birine tutuldum. O mânevî hallerin hepsini elimden kaçırdım. Şimdi bunların yanından ayrılamıyorum, dedi." BİR DAVETTE YAŞANANLAR... İbrâhîm Edhem hazretleri, bir yemeğe dâvet edilmişti. Sofrada, çağrılanlardan birinin bulunmadığı söylenince; -O ağır kimsedir, denildi. İbrâhîm bin Edhem hazretleri; -Gıybet edildi, buyurdu ve çıkıp gitti. Bir gün Hasan-ı Basrî hazretlerine birisi gelip; -Filan kimse seni çekiştirdi, gıybet etti deyince; -Sen o zâtın evine niçin gitmiştin? diye sordu. O şahıs; -Misâfir olarak dâvet etmişti dedi. Sonra, ne ikrâm ettiğini sorunca; -Çeşitli yemekler ve meşrubat cevabını aldı ve buna karşı; -Bu kadar yemeği içinde sakladın da, bir çift sözü saklayamayıp bana mı getirdin? buyurdu. Süfyân bin Uyeyne hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, ölmüş bir kimsenin kendisinde bulunan hakkını, Allahü teâlâdan korkarak götürüp vârislerine verse, helâllık almış olur. Ama gıybet günâhının durumu böyle değildir. Bir kimse, bir kimseyi gıybet etse, gıybet edilen kimse vefât etse, gıybet eden kimse, gidip, gıybet ettiği kimsenin vârislerinden helâllık alsa, yine helâl olmaz. Yeryüzündeki bütün Müslümanlar, o gıybet eden kimseyi affetseler, gıybet edilen kimse, hakkını helâl etmedikçe helâl olmaz. Müminin ırzı, şerefi, malından daha kıymetlidir." İsmâil Fakîrullah hazretlerinin akrabâsından yaşlı biri, ağzı eğilmiş, dudağı sarkmış, yüzü gerilmiş bir halde, huzûruna gelir. Konuştuğu da anlaşılmıyordu. İsmâil Fakîrullah hazretleri, akrabâsının o hâlini görünce ağlar, sonra da mübârek eliyle ağzını mesh eder, Fâtiha sûresini okur, el kaldırıp, duâda bulunur. Allahü teâlânın izniyle ağzı düzelir, eski hâline gelir ve İsmâil Fakîrullah hazretlerinin elini öperek; -Efendim, beni affetmenizi istirhâm ediyorum. Bu gece arkanızdan uygun olmayan sözler sarf ederek gıybetinizi yapmıştım. Uyuduğumda gâibden bir sille gelip, bir vuruşta ağzımı bu hâle getirdi. Tövbeler olsun deyip tekrar tekrar af diler. İsmâil Fakîrullah hazretleri de; -Biz hakkımızı helâl ettik, Hak teâlâ sana hidâyet versin. Bundan sonra sakın bir kimseyi gıybet etmeyesin. Müminin mümini gıybet etmesi kesin olarak harâmdır. Bizi gıybet etme ki, bizim gibi zelîl kulun sâhibi, azîzdir ve intikam alıcıdır, dikkatli ol buyurur. "MÜMİN GIYBET ETMEZ!.." Bir kimse Süfyân-ı Sevrî hazretlerine gelip; -Efendim, (Çok et yenen bir hâne halkından Allahü teâlâ nefret eder) hadis-i şerifindeki hâne halkından murâd nedir? diye sorar. Süfyân-ı Sevrî hazretleri de; -Gıybet edenlerdir. Çünkü gıybet edenler başkalarının etini yerler cevâbını verir. Dırâr bin Mürre hazretleri de; "Gıybet etmek, annesi ile yetmiş kere zinâ etmekten daha kötüdür" buyurmuştur. Netice olarak; bir kimsenin dindeki kusûrlarını meselâ namâz kılmaz, içki içer, hırsızlık yapar, söz taşır demek ve dünyâdaki kusûrlarını meselâ sağırdır, şaşıdır demek, hep gıybettir. Ahnef bin Kays hazretlerinin buyurduğu gibi: "Şerefli ve asil kimse, sözünde durur. Akıllı olan, yalan söylemez. Mümin olan da, gıybet etmez."


.

Bid'at; dini değiştirmek, bozmaktır

 
A -
A +

Sünnet kelimesinin dinimizde üç mânâsı vardır. Kitâp ve sünnet birlikte söylenince, kitâp Kur'ân-ı kerîm, sünnet de, hadîs-i şerîfler demektir. Farz ve sünnet denilince, farz, Allahü teâlânın emirleri, sünnet ise Peygamber efendimizin emirleri demektir. Sünnet kelimesi yalnız olarak söylenince, İslâmiyyet demektir. Fıkıh kitâpları böyle olduğunu bildirmektedir. İslâmiyyete uymak için de, emirleri yapmak, yasaklardan ve bid'atlerden sakınmak lâzımdır. Bid'at, sonradan yapılan şey demektir. Peygamber efendimizin ve Onun dört halîfesinin zamânlarında bulunmayıp da, onlardan sonra, dinde meydâna çıkarılan, ibâdet olarak yapılmaya başlanan şeylerdir. Meselâ, nemâzlardan sonra hemen âyet-el-kürsî okumak lâzım iken, önce Salâten tüncînâyı ve başka duâları okumak bid'attir. Bunları, âyet-el-kürsîden ve tesbîhlerden sonra okumalıdır. Namâzdan, duâdan sonra secde edip de kalkmak bid'attir. Ezânı hoparlörle okumak bid'attir. Dinde yapılan her değişiklik ve reform bid'attir. Âdet olarak yapılanlar meselâ çatal, kaşık kullanmak, kahve, çay içmek bid'at değildir. Çünkü bunlar, ibâdet değil, âdettir ve mubâhtırlar. Hadîka-tün-nediyyede deniyor ki: ÜÇ TÜRLÜ BİD'AT VARDIR... "Bid'at, dinden olmayan, ibâdet olmayan, âdet olan bir şey ise, dînimiz bunu ret etmez. Yemekte, içmekte, elbisede, vâsıtalarda, binâ, mesken, ev işlerinde, ibâdet yapmaya niyyet etmeyip, yalnız dünyâ işi düşünülürse, bunlar bir ibâdeti yapmaya mâni veyâ bir harâmı işlemeye sebep olmadıkça, bid'at olmazlar. Dînimiz bunları menetmez." Bid'at üç türlüdür: 1-İslâmiyyetin kâfirlik alâmeti dediği şeyleri zarûret olmadan kullanmak, en kötü bid'attir. 2-Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uymayan inanışlar da kötü bid'attir. 3-İbâdet olarak yapılan yenilikler, reformlar, amelde bid'at olup büyük günâhtır. İslâm âlimleri, ameldeki, ibâdetteki bid'atleri ikiye ayırmışlar, hasene ve seyyie demişlerdir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, âlimlerin hasene dedikleri bid'atlere bid'at dememiş, sünnet-i hasene demiştir. Bid'at-i seyyie dediklerine bid'at demiş, bunları çok kötülemiştir. Peygamber efendimiz; (Bid'at sâhibi olanlara, hürmet eden, dirilerini ve ölülerini medheden, bunları büyük bilen, dîn-i islâmı yıkmaya, dünyâdan kaldırmaya yardım etmiş olur) buyurmuştur. Her Müslümân, hem îmânını korumaya, kaptırmamaya çalışmalı, hem de, Allahü teâlâya ve Onun Peygamberine inanmayanları sevmemelidir. Mazher-i Cân-ı Cânân hazretleri buyuruyor ki: "Kâfirleri ve bid'at sâhiplerini, açıkça günâh işlemeye devâm eden fâsıkları sevmememiz emrolundu. Bunlarla konuşmamalı, evlerine, toplantılarına gitmemeli, selâm vermemeli, arkadaşlık yapmamalıdır. Zarûret ve ihtiyâç olduğu zamân, zarûret miktârı kadar, bu yasaklara izin verilmiştir. Bu zamân, kalbin yine onları sevmemesi lâzımdır." Müslümânlardan, doğru yoldan ayrılanlara, Bid'at sâhibi denir. Doğru yol, Muhammed aleyhisselâmın ve Onun dört halîfesinin yoludur. Abdülkâdir Geylânî hazretleri Gunye kitâbında buyuruyor ki: "Yetmişiki bid'at yolunun esâsı, dokuz fırkadır ki, hâricî, şî'î, mu'tezile, mürci'e, müşebbihe, cehmiyye, dırâriyye, neccâriyye ve kilâbiyyedir. Peygamber efendimizin ve Onun dört halifesinin zamânında bunların hiçbiri yoktu. Bunların meydâna çıkması, senelerce sonra idi." KIYMETLİ VE DOĞRU OLAN... Netice olarak, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden çıkarılan ilimler içinde, kıymetli ve doğru olan, yalnız Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıkları ve bildirdikleridir. Ehl-i sünnet âlimleri, bu ilimleri, Eshâb-ı kirâmdan, onlar da Resûlullah efendimizden öğrendiler. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Benden sonra Müslümânlar arasında çok ayrılık olacaktır. O zamânlarda yaşayanlar benim yoluma ve Hulefâ-i râşidînin yoluna yapışsın! Sonradan meydâna çıkan, moda olan şeylerden kaçınsın! Çünkü dinde yenilik, reform yapmak doğru yoldan çıkmaktır. Benden sonra, dinde yapılacak değişikliklerin hepsi dinsizliktir.)


.

Müslümânlık, iyi ahlâk demektir

 
A -
A +

İslâm dîni, edeb ve güzel ahlâk dînidir. Peygamber efendimiz; (İyi huyları tamâmlamak, iyi ahlâkı dünyâya yaymak için gönderildim) buyurmuştur. Yine Resûlullah efendimiz; (Sizin îmânen mükemmel olanınız, ahlâken güzel olup, insanlara iyilik yapanlardır) buyurmuşlardır ki, îmân bile, ahlâk ile, insanlara faydalı olmakla ölçülmektedir. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, Peygamber efendimizi; (Muhakkak sen yüksek bir ahlâk üzerindesin) buyurarak ahlâkını medhetmiş, övmüştür. Bir kimsenin ahlâkı güzel olursa, Resûlullah efendimizin ahlâkı ile ahlâklanmış ve Onun yolunu tutmuş olur. Resûlullah efendimizin güzel huyları pek çoktur. Her Müslümânın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlâklanması lâzımdır. Böylece, dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtulmak ve O iki cihân efendisinin şefâatine kavuşmak nasîb olur. İSLÂM DİNİNİN MÜMESSİLLERİ... Peygamber efendimiz şu duâyı çok okurdu: (Allahümme innî eselüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn.) Bu duânın manâsı ise; (Ya Rabbî! Senden, sıhhat, âfiyet, emânete hıyânet etmemek, güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiplerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) demektir. İslâm âlimleri, terbiyede ve güzel ahlâkta, İslâm dîninin mümessili, temsilcisi olmuşlar ve İslâmiyyeti dünyâya böyle tanıtmışlardır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir yani lutfü, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Bütün güzel ahlâk da böyledir. İbn-i Atâ hazretleri buyuruyor ki: "Ahlâk iyi olmadıktan sonra, kılınan namazın, tutulan orucun çok olmasının önemi yoktur. Hattâ sadaka ve mücâhede yani nefsini yenmeye çalışmak bile hiçtir. Bu yolda yükselenler, ne namazla, ne de oruçla yükseldiler. Ne sadaka ile, ne de mücâhede ile üstün dereceler buldular. Yükselen, ancak iyi huyla yükseldi. Çünkü Peygamber efendimiz; (Kıyâmet günü, bana en yakın olanınız, huy ve ahlâk bakımından en güzel olanınızdır) buyurdu." Îmânının kâmil, olgun, parlak olmasını isteyen bir kimse, kendini Müslümânlardan yüksek görmemelidir. Zira Peygamber efendimiz; (Bir kişi îmânının kemâlini isterse, kendine insâf versin yani tevâzu üzere hareket eylesin ve fakîr olduğu hâlde sadaka versin! Bu iki huy, îmânı kâmil derecesine yükseltir) buyurmuşlardır. Ebû Hafs Haddâd hazretlerine; -Güzel ahlâk sâhibi olmak nasıl olur? diye sorulunca, cevabında; -Evliyânın haklarına riâyet etmek, dostlar ile iyi geçinmek, küçüklere nasîhat vermek, dünyâ için kimseye düşmanlık etmemek, başkalarını kendi nefsine tercih etmek, dünyâ malı yığmaktan kaçınmak, kendi yollarında olmayanla sohbeti terk etmek, din ve dünyâ işinde yardımlaşmak, buyurmuşlardır. HİÇ KİMSEYİ İNCİTMEMELİ!.. Ebû Midyen Mağribî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanlarla birlikte bulunmakta güzel ahlâk, onlarla iyi geçinmektir. Âlimler ile berâber olmakta güzel ahlâk, onlara ihtiyâcı olduğunu bilmek ve onları edebe uygun olarak dinlemekle olur. Mârifet ehli ile bulunmakta güzel ahlâk, sükûn üzere, ümitli ve sabırlı olarak beklemekle olur. Yüksek velî ile berâber olmakta güzel ahlâk, kırıklık hâlinde bulunmakla olur." Netice olarak Müslümânlık, iyi, güzel ahlâk demektir. Müslümânın da, güzel ahlâklı ve fazîlet sahibi olması lâzımdır. Müslümân, son derece mütevâzı, alçak gönüllü, kendisine başvuran herkesi dinleyen, imkân buldukça, onlara yardım eden ve hiç kimseyi incitmeyen bir kimse demektir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Müslümân demek, Müslümânlara eli ile, dili ile zarâr vermeyen kimse demektir.)


.

Îmânın kâmil, olgun olması

 
A -
A +

Îmân; ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarında yazılı olan, Peygamber efendimizden gelen haberlere inanmak ve inandığını söylemek demektir. Her lisan ile söylemek câizdir. İbâdetler, îmândan değildir fakat, îmânın kemâlini arttırır ve güzelleştirirler. İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe hazretleri; "Îmân artmaz ve azalmaz" buyurmuştur. Çünkü îmân, kalbin tasdîk etmesi, kabûl etmesi, inanması demektir. İnanmanın azı, çoğu olmaz. Azalan ve çoğalan bir inanışa, inanmak değil, zan ve vehim denir. Îmânın kâmil veyâ noksan olması, ibâdetlerin çok ve az olması demektir. İbâdet çok olunca, îmânın kemâli çok denir. O hâlde, mü'minlerin îmânları, Peygamberlerin îmânları gibi olmaz. Çünkü bunların îmânları, ibâdetler sebebi ile kemâlin tepesine varmıştır. Diğer mü'minlerin îmânları oraya yaklaşamaz. Her ne kadar, her iki îmân, îmân olmakta ortak iseler de, birincisi, ibâdetler vâsıtası ile, başka türlü olmuştur. Sanki aralarında benzerlik yoktur. Mü'minlerin hepsi, insan olmakta, Peygamberler ile ortaktır. Fakat, başka kıymetler, üstünlükler bunları yüksek derecelere çıkarmıştır. İnsanlıkları, sanki başka türlü olmuştur. İMANDA AZLIK-ÇOKLUK OLMAZ!.. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Îmân, hâsıl olunca, zâten kâmildir. Çünkü îmânda azlık, çokluk olmaz. Îmânın kendisi, az veyâ çok olmaz. Azlık, çokluk, îmânın parlaklığında, belli olmasındadır. Amellerin kemâli, îmânın kemâline, ibâdetlerin nûrâniyyeti, ihlâsın miktârına, îmânın kemâli ve ihlâsın miktârı da, ma'rifete bağlıdır. Bu ma'rifet ve îmân-ı hakîkî fenâya ve ölmeden evvel nefsin ölmesine bağlı olduğu için, fenâsı çok olanın, îmânı kâmil olur. Bunun için Ebû Bekr-i Sıddîkın îmânı, bu ümmetin îmânları toplamından fazla oldu. Hadîs-i şerîfte; (Ebû Bekr'in îmânı, ümmetimin îmânı ile tartılsa, Ebû Bekr'in îmânı fazla gelir) ve (Yürüyen ölü görmek isterseniz, Ebû Kuhâfe'nin oğlunu görünüz!) buyuruldu." Resûlullah efendimiz kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemezdi. Bir kimsenin sözünü veyâ işini beğenmediği zamân; (Ba'zı kimseler, acabâ neden şöyle yapıyorlar?) buyururdu. Peygamber efendimiz, Allahü teâlânın sevgilisi, resûlü ve makbûlü iken; (Allahü teâlâyı en iyi tanıyanınız ve Ondan en çok korkanınız benim) buyururdu. Ebû Bekr-i Ebherî hazretleri ilimde yüksek olduğu gibi, güzel ahlâk sâhibiydi. Kendisine karşı saygısızlık yapanları affederdi. Bir gün çarşıda dolaşırken, bir manifaturacı dükkanının önünden geçti. Manifaturacının oğlu, Ebû Bekr-i Ebherî hazretlerinin sohbetine katılanlardan birisiydi. O genç, Ebû Bekr-i Ebherî hazretlerini görünce, dükkanı bırakıp peşinden gitti. Manifaturacı, dükkana gelip oğlunu göremeyince çok kızdı ve hemen onların arkasından gidip oğlunu kolundan tutarak alıp dükkana getirdi. Bu hâdise Ebû Bekr-i Ebherî hazretlerini çok üzdü. Sabah olunca yanına hizmetçisini alarak manifaturacıya gitti ve ona; -Dün geceyi çok huzursuz geçirdim. Dünyâlık olarak sâdece şu hizmetçim var. Dün seni incittiğimden dolayı kabûl edersen, bu hizmetçiyi sana verdim, eğer kabûl etmezsen onu azâd ettim dedi. Manifaturacı hemen af dileyerek; -Olacak şey değil. Hatâyı, günâhı ben işledim. Fakat siz özür diliyorsunuz dedi. Bunun üzerine Ebû Bekr-i Ebherî hazretleri; -Doğrusu günâhı sen işledin, fakat elemi bize erişti ve bizi üzdü buyurdu. Bundan sonra manifaturacı yaptığına pişman oldu ve tövbe etti. Ebû Bekr-i Ebherî hazretlerinin sohbetlerini hiç kaçırmadı... Şâh Şücâ Kirmânî hazretleri; "Güzel ahlâk, başkalarına eziyet etmemek ve güçlüklere katlanmaktır" buyurmuştur. AHLÂKI GÜZEL OLANIN... Netice olarak, her kim verdiğini Allahü teâlânın rızâsı için verir, sevdiğini Allah için sever ve düşmanlığını da Allah için yaparsa, o kimsenin îmânı kâmil, olgun olur. Ahlâkı güzel olanın da, îmânı kâmil olur. Alâeddîn Âbizî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ağzına helva veren kimse ile, ensene tokat atan kimse arasında fark gözettiğin müddetçe, îmânın kemâle gelmiş değildir."

.

Çilesiz hiçbir hizmet olmaz

 
A -
A +

Her ni'met, çekilen külfetin, sıkıntının karşılığıdır. Külfetsiz ni'met olmaz. İhtiyârlamadan önce gençliğin, hasta olmadan önce sıhhatin, sıkıntı çekmeden önce rahatlığın kıymeti bilinemez. Dünyâda ne kadar sıkıntı çekilirse, âhirette o kadar çok rahatlık olacaktır. Peygamberler ve Onların yolunda olanlar, bu bakımdan çok sıkıntı çekmişlerdir... İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, ni'met sâhipleri, büyük bilinir. Her ni'metin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır. Allahü teâlâ, her ayıp ve kusûrdan uzak, insanlar ise, ayıp kirlerine ve noksanlık lekelerine bulaşmış olduğundan, Onunla hiç münâsebetleri, alâkaları yoktur. Onu nasıl büyük bileceklerini, nasıl şükredeceklerini anlayamazlar. Ona karşı söylenmesini güzel sandıkları şeyler, Ona çirkin gelebilir. Onu büyültmek, hürmet etmek sandıkları, hakâret ve küçültmek olabilir. Ona hürmet ve şükür şekilleri, yine Ondan bildirilmedikçe, Ona lâyık olacağına güvenilemez ve Onun kabûl edeceği bir ibâdet olamaz. Çünkü insanların hamdetmeleri, Ona belki hakâret olur. HÜRMET VE ŞÜKÜR ŞEKLİ... İşte, Onun tarafından bildirilen, hürmet ve şükür şekli, Peygamberlerin bildirdikleri dinlerdir. Ona kalb ile yapılacak hürmetler, dinde bildirilmiş, dil ile yapılacak şükürler, orada gösterilmiştir. Her uzvun yapacağı işleri, açık ve geniş olarak, beyân buyurmuşlardır. O hâlde, Allahü teâlâya inanmak ile, kalbin ve bedenin yapması ile şükretmek, ancak dîne uymakla olur. Allahü teâlâya, dînin dışında yapılacak hürmete ve ibâdete güvenilemez. Allahü teâlâ, insanların nasıl şükredeceklerini, ibâdet yapacaklarını bildirmek üzere, Peygamberler göndermiştir. İnsanların nefsi inatçı olduğu için, Peygamberlerin bildirdiklerine inanmakta zorluk çıkarmışlar hatta karşı gelmişlerder. Peygamberler ise, sabırla, yılmadan, bütün hakaretlere göğüs gererek, insanlara doğru yolu göstermeye devam etmişlerdir. Zira doğrunun yayılması ve kabul edilmesi çok zordur. Bu dünyâ lezzetleri, ni'metleri bile, sıkıntı çekmeden ele geçmiyor. Sonsuz olan âhiret ni'metleri için de, nefse ağır gelen ibâdetleri yapmak ve harâmlardan sakınmak lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Sıkıntıların gelmeleri, görünüşte çok acı ise de, bunların ni'met oldukları umulur. Bu dünyânın en kıymetli sermâyesi, üzüntüler ve sıkıntılardır. Bu dünyâ sofrasının en tatlı yemeği, dert ve musîbetlerdir. Bu tatlı ni'metleri, acı ilâçlarla kaplamışlardır. Akıllı olanlar, bunların içine yerleştirilmiş olan tatlıları görür. Üzerindeki acı örtüleri de tatlı gibi çiğnerler. Acılardan tat alırlar. Hasta olanlar, onun tadını duyamaz. Kalbin hasta olması, Ondan başkasına gönül vermesidir." Yahyâ Münîrî hazretleri buyuruyor ki: "Her izzet ve her ni'met, Allahü teâlâya, ihlâs ile itâat ve ibâdet etmektedir. Her kötülük ve sıkıntı da, günâh işlemekten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan gelir. Rahat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir. Allahü teâlânın âdeti böyledir. Bunu kimse, değiştiremez. Nefse kolay ve tatlı gelen şeyi saâdet, nefse güç ve acı gelenleri de felâket sanmamalıdır." ZAHMETSİZ RAHMETE KAVUŞULMAZ Peygamberler ve Onların vârisi olan âlimler, Allahü teâlânın emirlerini insanlara anlatmakta, çok sıkıntı çekmişler ve yorulmuşlardır. Zaten zahmetsiz rahmete kavuşulmazmış. Zahmet çoğaldıkça, ni'met artmakta ve ömrü de uzamaktadır. Netice olarak çilesiz hiçbir hizmet olmaz. Bir dâvâ ne kadar çileli ve sıkıntılı olursa o kadar uzun ömürlü olur. İslâmiyetin başlangıcında çekilen sıkıntılar bellidir. Peygamber efendimiz; (Benim çektiğim eziyyet gibi, hiçbir Peygamber eziyyet görmedi) buyurmuşlardır. Gelmiş ve gelecek bütün insanların çektiği çileden, sıkıntıdan daha fazlasını, Resûlullah efendimiz çekmiştir. Zira insanlara bir şey vermek, bir kültür vermek, bir inanç vermek, hizmet vermek, dünyada yapılan en zor iştir.

.

Nefsini tanıyan, Rabbini bulur

 
A -
A +

Dünyâ lezzetleri nefsin arzûlarıdır. İnsânın, Allahü teâlâyı tanımasına mâni olan en kuvvetli düşman, nefsin arzûlarıdır. Bu arzûlar bitmez ve tükenmez. Nefis, dünyâ zevklerine, lezzetlerine düşkün olduğu için, bunların iyi, kötü, faydalı, zararlı olduklarını düşünmez. Arzûları, İslâmiyyetin emirlerine uygun olmaz. İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir ve dahâ beterini yaptırmak ister. Nefs ile mücadele edebilmek için İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nefis yaratılışta iyi işlerden kaçıcı, kötülüklere koşucudur ve hep tembellik etmek, şehvetlerine kavuşmak ister. Allahü teâlâ, bizlere, ne-fislerimizi, bu huyundan vazgeçirmeyi, yanlış yoldan, doğru yola çevirmeyi emir buyuruyor. Bu vazîfemizi başarabilmek için, onu bazan okşamamız, bazan zorlamamız ve bazan söz ile, bazan da iş ile, idâre etmemiz lâzımdır. Çünkü nefis, öyle yaratılmıştır ki, kendine iyi gelen şeylere koşar ve buna kavuşmakta iken rastlayacağı güçlüklere sabreder. Nefsin, saâdete kavuşmasına mâni olan en büyük perde, gafleti ve cehâletidir. Gafletten uyandırılır, saâdetinin nelerde olduğu gösterilirse, kabûl eder. Bunun içindir ki, Allahü teâlâ, Zâriyât sûresinde, meâlen; (Onlara nasîhat et! Nasîhat, mü'minlere elbette fayda verir) buyurdu. NASÎHAT TESİR EDER!.. Nasîhat etmek, nefse tesir eder. O hâlde önce kendi nefsine nasîhat et ve onu azarla! Hattâ, onu azarlamaktan hiç geri kalma! Ona de ki: Ey nefsim! Akıllı olduğunu iddiâ ediyorsun ve sana ahmak diyenlere kızıyorsun. Hâlbuki, senden dahâ ahmak kim var ki, ömrünü boş şeylerle, gülüp eğlenmekle geçiriyorsun. Senin hâlin, şu kâtile benzer ki, polislerin, kendisini aradıklarını ve yakalayınca, idâm edeceklerini bildiği hâlde, zamânını eğlence ile geçiriyor. Bundan dahâ ahmak kimse olur mu? Ey nefsim! Ecel sana yaklaşmakta, Cennet ve Cehennemden biri, seni beklemektedir. Ecelinin, bugün gelmeyeceği ne malûm? Bugün gelmezse, bir gün elbette gelecek. Çünkü ölüm kimseye vakit tayîn etmemiş ve gece veyâ gündüz, çabuk veyâ geç, yazın veyâ kışın gelirim dememiştir. Herkese ânsızın gelir ve hiç ummadığı zamânda gelir. Hizmetçin sana itâat etmezse, ona nasıl kızarsın! O hâlde, Allahü teâlânın sana kızmayacağından nasıl emîn oluyorsun! Eğer Onun azâbını hafîf görüyorsan, parmağını aleve tut! Yok eğer, dünyâda yaptıklarına cezâ vermeyecek sanıyorsan, Kur'ân-ı kerîme ve 124 binden ziyâde Peygambere inanmamış oluyorsun. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresinin 122. âyetinde meâlen; (Günâh işleyen, cezâsını çekecektir) buyuruyor. Günâh işleyince, O kerîmdir, rahîmdir, beni affeder diyorsan, dünyâda, yüz binlerce kişiye niçin zahmet, açlık ve hastalık çektiriyor ve tarlasını ekmeyenlere mahsûlünü vermiyor! Sonra tövbe ederim ve iyi şeyler yaparım diyorsan, ölüm dahâ önce gelebilir, pişmân olup kalırsın. Yarın tövbe etmeyi, bugün etmekten kolay sanıyorsan, aldanıyorsun. Çünkü tövbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ki, faydası olmaz. "BARİ ÖLÜMÜ İNKÂR ETME!" Ey nefsim! Anladım ki, dünyânın nimetlerine, lezzetlerine alışmışsın ve kendini onlara kaptırmışsın! Cennete ve Cehenneme inanmıyorsan, bari ölümü inkâr etme! Bu ni'met ve lezzetlerin hepsini senden alacaklar ve bunların ayrılık ateşi ile yanacaksın! Bunları istediğin kadar sev, istediğin kadar sıkı sarıl ki, ayrılık ateşi, sevgin kadar çok olur. Dünyâya niye sarılıyorsun? Bütün dünyâ senin olsa ve dünyâdaki insanların hepsi sana secde etse, az zamân sonra sen de, onlar da toprak olacaksınız! İsimleriniz unutulacak, hâtırlardan silinecek. Bunlar ile ve bunlar gibi sözlerle, herkes nefsini azarlıyarak, kendi hakkını ödemeli ve nasîhate, önce kendinden başlamalıdır!.." Netice olarak, dünyâyı anlayan, onun sıkıntılarından üzülmez. Dünyâyı anlayan, ondan sakınır ve ondan sakınan, nefsini tanır. Nefsini tanıyan da, Rabbini bulur. Mevlâsına hizmet edene ise, dünyâ hizmetçi olur...


.

"Namaz dînin direğidir..."

 
A -
A +

Dînimizde, îmândan sonra en kıymetli ibâdet, namaz kılmaktır. Namaz dînin direği, ibâdetlerin en üstünü ve İslâmın da ikinci şartıdır. Arabîde namaza salât denir. Salât, kelime anlamı itibariyle, duâ, rahmet ve istiğfar demektir. Namazda, bu üç mananın hepsi bulunduğu için, salât denilmiştir. İbâdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allahü teâlâya en çok yaklaştıran hayırlı amel, namazdır. Namazı doğru kılmakla şereflenen bir kimse, çirkin, kötü şeyler yapmaktan korunmuş olur. Ankebût sûresinin 45. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Doğru kılınan namaz, insanı pis, çirkin ve yasak işleri işlemekten korur) buyuruldu. İnsanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namaz, doğru namaz değildir, görünüşte namazdır. Bununla beraber, doğrusunu yapıncaya kadar, görünüşü yapmayı elden bırakmamalıdır. İslâm âlimleri; İNCELİĞİ İYİ ANLAMALI "Bir şeyin hepsi yapılamazsa, hepsini de elden kaçırmamalıdır" buyurmuşlardır. Sonsuz ihsân sâhibi olan Rabbimiz, görünüşü hakîkat olarak kabûl edebilir. Namazlarını şartlarına uygun olarak kılmayan kimseye; "Böyle bozuk namaz kılacağına, hiç kılma" dememelidir. "Böyle bozuk kılacağına doğru kıl" demeli ve bozuk olan yerleri düzeltmeli ve bu inceliği iyi anlayıp ona göre hareket etmelidir. Âdet üzere, alışkanlık ile namâz kılan ve oruç tutan çoktur. Fakat, İslâmiyyetin çizdiği hudûdu gözeten, harâm ve şüphelilere düşmemeye dikkat eden ise, pek azdır. Doğru ve hâlis ibâdet edenleri, âdet üzere, bozuk ibâdet edenlerden ayıran fark, Allahü teâlânın emirlerini gözetmektir. Çünkü namâz ve orucun hâlisi de, bozuğu da görünüşte berâberdir. Beş vakit namâzı, gevşeklik göstermeyerek, tembellik etmeyerek ve şartlarına uyarak cemâat ile kılmalıdır. Peygamber efendimiz; (Müslümân ile kâfiri birbirinden ayıran namâzdır) buyurmuşlardır. Namâzı, şartlarına uyarak, kıymet vererek, doğru ve iyi kılan bir kimse Müslümândır. Namâza ehemmiyet vermeyen, doğru kılmayan veyâ hiç kılmayan kimsenin Müslümânlığı, bu bakımdan şüphelidir. Bir kimse, namâzı doğru ve iyi kılınca, İslâm ipine yapışmış olur. Çünkü namâz, İslâmın beş şartından ikincisidir. Namazları, mümkün olduğu kadar, iki kişi ile bile olsa cemâat ile kılmalıdır. Cemâat ile kılmak, yalnız kılmaktan daha çok sevaptır. Namazda her uzvun tevâzu göstermesi ve kalbin de, Allahü teâlâdan korku üzere olması lâzımdır. İnsanı dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtaracak ancak namazdır. Çünkü Allahü teâlâ, Mü'minûn sûresinin başında meâlen; (Mü'minler herhâlde kurtulacaktır. Onlar, namazlarını huşû ile kılandır) buyurmaktadır. Tehlike, korku bulunan yerde yapılan ibâdetin kıymeti kat kat daha çok olur. Düşman saldırdığı zaman, askerin ufak bir iş görmesi, pek çok kıymetli olur. Gençlerin ibâdet etmeleri de, bunun için daha kıymetlidir. Çünkü, nefislerinin kötü isteklerini kırmakta ve ibâdet yapmama isteğine karşı gelmektedirler. Gençlik çağında, insana musallat olan üç düşman, ona ibâdet yaptırmak istemez. Bunlar, şeytan, nefis ve kötü arkadaştır. Genç olan kimse, bunlardan gelen kötü isteklere uymayıp, namazını kılarsa, ibâdetlerini terk etmezse çok kıymetli olur. Yaşlı kimsenin yaptığı ibâdetten kat kat fazla sevâb kazanır. Az ibâdetine çok mükâfat verilir. İMANDAN SONRAKİ İLK SORU!.. Netice olarak, Allahü teâlânın en çok beğendiği ve tekrar tekrar emrettiği ibâdet, beş vakit namazdır. Allahü teâlânın, Müslümânlara îmân ettikten sonra en önemli emri, namaz kılmaktır. Dînimizde ilk emredilen farz da namazdır. Kıyâmette de, îmândan sonra ilk soru namazdan olacaktır. Beş vakit namazın hesâbını veren, bütün sıkıntı ve imtihânlardan kurtulup, sonsuz kurtuluşa kavuşur. Cehennem ateşinden kurtulmak ve Cennete kavuşmak, namazı doğru kılmaya bağlıdır. Bu sebeple, namazdaki her hareketi en iyi şekilde yapmaya uğraşmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Namaz dînin direğidir. Namaz kılan kimse, dînini kuvvetlendirir. Namaz kılmayan, elbette dînini yıkar.)


.

İtâat edene, itâat edilir!..

 
A -
A +

İtâat; söz dinlemek, boyun eğmek, emre göre hareket etmek demektir. İnsan, oyun eğlence, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. İbâdet yapmaktan maksat da, her şeyin yaratıcısı olan Allahü teâlâya itâate ta'zîmdir. Halbuki insanın nefsi, Allahü teâlâya isyân, can düşmanı olan şeytâna itâat dilemektedir. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emredilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur. Nisâ sûresinin 69. âyet-i kerimesinde meâlen; (Allahü teâlâya ve O'nun peygamberlerine itâat edenler, âhirette Peygamberlere ve sıddıklara ve şehîdlere ve sâlihlere verilen nîmetlere ortak olacaklardır) buyurulmuştur. SIKINTILARIN KAYNAĞI... Allahü teâlânın yarattığı bütün canlılar, îmân ve itâat etse, Ona hiçbir faydası olmaz. Bütün âlem inkâr etse, azgın, taşkın olsa, Allahü teâlâya hiçbir zarar vermez. Ahmed bin Yahyâ Münîrî hazretleri buyuruyor ki: "Her izzet ve her nîmet, Allahü teâlâya itâat ve ibâdet etmekten; her kötülük ve sıkıntı da, ma'siyetten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan gelir. Râhat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir." İtâat edene, itâat edilir. Fudayl bin İyâd hazretleri, sohbetlerinde Allahü teâlâya itâat etmenin lüzumunu anlatır ve kendinden misâl vererek; "Ben Allahü teâlâya karşı itâatsizlik ettiğimi merkebimin ve hizmetçimin huyundan ve bana itâatsizlik etmesinden anlarım" buyururdu. Allahü teâlâya itâat edene, mahluklar itâat eder. Çünkü her şeyin âmiri, yaratanı, sahibi, Allahü teâlâdır. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Herkesi kötüleyici ve suçlayıcı olma, insanların dilinden kurtulursun. Şefkatli ve merhametli ol, herkes seni sever. Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olup, rızkından memnun olursan, gönlü zenginlerden olursun. Allahü teâlâya tevekkül et, kuvvetli olursun. Dünyâ ehli ile onların dünyâ menfaatleri üzerinde münâkaşa etme, o zaman seni, Allahü teâlâ ve insanlar sever. Mütevâzı, alçak gönüllü ol, sâlih amelleri tamamlamış olursun. Acırsan, her şey sana acır." Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretleri buyuruyor ki: "Son Peygamber Muhammed aleyhisselâm gönderildiği zaman, dünyâda şu yedi sınıf insan vardı: Krallar, zirâatle uğraşanlar, hayvancılıkla uğraşanlar, ticâretle meşgûl olanlar, sanatla meşgûl olanlar, işçiler, yoksullar... Allahü teâlânın elçisi Sevgili Peygamberimiz bu sınıflardan hiçbirini başka bir sınıfa geçmeye zorlamadı. Onları Allahü teâlâya itâate, takvâya, ilme çağırdı. İnsanlara şöyle buyurdu: (Allah bütün bu varlığı insan için, insanı da Allahü teâlâyı bilmek için yaratmıştır. Dünyâ nîmetlerini Allahü teâlâya itâat için kullanan, hem dünyâyı, hem âhireti kazanır. Bunun tersini yapan kimse ise, hem âhireti, hem de dünyâyı kaybedecektir.) Allahü teâlâya itâat eden, Onun emirlerini yerine getiren, dünyada da, âhirette de ve ölürken de rahat eder. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "İyi amel işleyen, Allahü teâlâya itâat eden kullar, Azrâil aleyhisselâmı en güzel bir şekilde görürler. Onun güzel yüzüne bakmaktan başka râhatlık bilmezler" buyurmuştur. "YANILIRSAM, DOĞRUYU GÖSTERİN!" Hazret-i Ebû Bekir, halife seçildiği zaman; "Ben de, sizin gibi bir insanım. İnsan ise yanılır. Yanılınca, bana doğruyu gösterin! Ben, Allahü teâlâya itâat ettiğim müddetçe, siz de, bana itâat edin. Ben, itâatten çıkarsam, siz de bana itâat etmeyin!" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlâyı sevdiğimiz kadar herkes bizi sever ve Ondan korktuğumuz kadar da, herkes bizden korkar. Allahü teâlâya itâat ettiğimiz nisbette, her şey bize itâat eder. Allahü teâlâya hizmet ettiğimiz kadar da, herkes bize hizmet eder. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar, herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktârda da, herkes sana yardımcı olur.

.

Receb ayına saygılı olmak

 
A -
A +

Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bazı aylara, günlere ve gecelere kıymet vermiş, bu zamanlarda yapılacak olan duâları, tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Kullarının çok ibâdet yapması, duâ ve tövbe etmeleri için böyle zamanları sebep kılmıştır. Üç aylar olarak bilinen mubârek ayların ilki olan Receb ayı da, bu kıymetli zaman dilimlerinden birisidir. Receb ayı, hicrî ayların yedincisi ve mübârek üç ayların birincisidir. Receb ayının her gecesi kıymetlidir. Receb ayı Âdem aleyhisselâmdan beri kıymetli idi. Her ümmet, bu aya saygı gösterirdi. Bu ayda muhârebe etmek günâh idi. Tövbe sûresinin 37. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, gökleri ve yeri yarattıktan beri, ayların adedi on ikidir. Bunlardan dördü, harâm [hürmetli] olan aylardır. Bu dört ayın harâm olduğu kuvvetli dindir, [yanî İbrâhîm ve İsmâîl aleyhimesselâmdan beri bilinmektedir.] Bu dört ayda, kendinize zulüm etmeyin!) buyurulmuştur. Harâm olan dört ay, Receb, Zilka'de, Zilhicce ve Muharrem ayları olduğunu Peygamber efendimiz bildirmiştir. Her ümmet, Receb ayına saygı gösterirdi. Receb; mürecceb, mu'azzam, muhterem, kıymetli demektir. Enîsülvâ'ızîn kitâbında şöyle bir hâdise nakledilmektedir: "BU GENCİ ZİYARET ET!.." "Îsâ aleyhisselâm zamânında bir genç, güzel bir kıza tutulmuş, ona kavuşmak için çırpınıyordu. Nice zamân sonra kızdan söz aldı. Bir akşam buluştular. Genç, ansızın, pencereden yeni ayı gördü. -Bu hangi aydır dedi. Kız; -Receb ayı deyince, genç toparlanıp gitmek istedi. Kız; -Ne oluyorsun dedi. Genç; -Babalarımdan işittim. Receb ayında günâh işlenmez. Bu aya saygı gösterilir deyip, özür diledi ve evine gitti. Allahü teâlâ, Îsâ aleyhisselâma vahiy gönderip, olanları bildirdi. (Bu genci ziyâret et! Selâmımı söyle) buyurdu. Genç, Receb ayına gösterdiği bir saygı için, büyük bir Peygamberin kendine gönderildiğine sevinerek îmân etti, iyi bir mü'min oldu. Receb ayına gösterdiği bir saygı sebebi ile, îmân şerefine kavuştu." Muhyiddîn-i Arabî hazretleri Fütûhât-ı Mekkiyye kitâbında buyuruyor ki: "Allahü teâlânın sevgili kullarından bir grup vardır ki, onlara Recebî derler. Onlar kırk kişidir. Sayıları artmaz ve eksilmez. Receb ayında hiç hareket etmezler. Ayakta duramadıkları gibi, oturamazlar da. Ellerini, ayaklarını ve gözlerini dahî kıpırdatacak kuvveti kendilerinde bulamazlar. Receb ayının ilk günlerinde bu hâl üzere olurlar. Günden güne bu hâlleri hafîfler. Şa'bân ayı girince, bu hâlleri kalkar. Ba'zan onlardan bir kısmında bu keşif hâlleri kalıp, bir sene devâm eder. Recebîlerden birini gördüm. Onda râfizîlerin durumunu keşfedip görme hâli bâkî kalmıştı. Tanımadığı bir râfizîyi domuz şeklinde görür ve sen râfizîsin, tövbe et, derdi. O râfizî tövbe ederse, onu insan sûretinde görürdü ve; -Sen gerçekten tövbe ettin, derdi. Eğer o kimseyi yine domuz sûretinde görürse; -Yalan söylüyorsun, sen tövbe etmedin, derdi. Bir gün Şâfi'î mezhebinde oldukları ve iyi kimseler olarak tanınan iki kişi huzûruna geldiler. Meğer o iki kişi râfizî imişler. Hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Osmân hakkında yanlış ve kötü düşüncelere sâhip imişler. O zât huzûruna gelen bu iki kişiye dışarıya çıkmalarını söyledi. Sebebini sorduklarında; -Ben sizi domuz şeklinde görüyorum, dedi. O iki kimse o ânda kalblerinden tövbe ettiler. Bunun üzerine o zât; -Şimdi tövbe ettiniz. Çünkü şu ânda sizi insan sûretinde görüyorum, dedi. O kimseler buna çok şaştılar ve bozuk i'tikâdlarından tamâmen vazgeçtiler." DÜNYA VE ÂHİRETTE İKRAM... Netice olarak, mübârek aylara, günlere ve gecelere saygı göstermeli, ibâdet yapmalı, kazâ namâzları kılmalı, Kur'ân-ı kerîm okumalı, duâ, tövbe etmeli, sadaka vermeli, Müslümânları sevindirmeli, bunların sevâplarını ölülere de göndermelidir. Böyle mubârek zamanlara saygı göstermek, günâh işlememekle olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Receb, Allahü teâlânın ayıdır. Receb ayına ikrâm edene, saygı gösterene, Allahü teâlâ, dünyâda ve âhirette ikrâm eder.)


.

Allahü teâlâ beğensin diye yapmalı

 
A -
A +

Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak, râhat ve neşeli yaşamak için Müslümân olmak lâzımdır. Müslümân olmak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetlerini doğru ve ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemekle, yalnız Onu sevmekle, kendiliğinden hâsıl olur. İhlâs, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Bid'at, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle arkadaşlık, komşuluk yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: MUHLASLAR VE MUHLİSLER!.. "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiplerine muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir velînin kalbinden gelir." İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürer. Yahyâ bin Mu'âz hazretleri ilâç içmişti. Hanımı; -Odada biraz dolaşsan iyi olur deyince; -Dolaşmaya, gezmeye bir sebep göremiyorum. Otuz senedir hesâp ediyorum. Allah rızâsı için olmayan bir harekette bulunmadım, cevabını vermiştir. Din büyükleri, din için niyyet etmedikçe hareket etmezlerdi. Yeme ve içmeleri bile, ibâdete lâzım olan aklı ve kuvveti bulmaları niyyeti ile idi. Her sözleri, Allah içindi ve başka niyyetleri kendileri için harâm bilirlerdi... Vaktiyle Mekke şehrinde bir kimse uyuyakalmıştı. Uyandığında, para cüzdanını göremedi. Büyüklerden bir zât da o kimsenin yanında idi. O zâta dönüp; -Paramı sen aldın, cüzdanımı ver deyince, o zât, para sâhibini evine götürüp; -Paran ne kadardı dedi. O kimsenin söylediği kadar altını kendisine verdi. Parası çalınan kimse, sokağa çıkınca, bir arkadaşının cüzdanını, şaka olarak almış olduğunu anladı. Geri dönüp altınları geri verdi ise de, o zât geri almadı ve; -Ben bu altınları verirken, Allah rızâsı için sadaka niyyeti ile vermiştim cevabını verdi ve paranın hepsini fakîrlere dağıtmasını söyledi. Abdullah-ı Tüsterî hazretleri; "Yolumuzun esâsı üç şeydir: Helâl yemek, ahlâk ve amelde Resûl aleyhisselâma tâbi olmak ve ihlâs yanî her işi, yalnız Allah rızâsı için yapmaktır" buyurmuştur. EN MÜHİM OLAN ŞEY!.. Netice olarak cenâb-ı Hak, bu dünyâda kendi rızâsı için yapılan her ibâdeti ve ameli kabul eder. İnsanlara gösteriş için, insânlara yaranmak için yapılanları ise kabul etmez. Bunun için her türlü ibâdetlerimizin, her türlü işlerimizin, her türlü davranışlarımızın saf, temiz, hâlis yani ihlâs ile yapılmış olması lâzımdır. Çünkü âhirette, Allah için yapılan ibâdetler haricindekilerin hepsi, icraatın dışında kalacak, hiçbiri kabul edilmeyecektir. Onun için az fakat dürüst olanı, yani rızâyı ilâhi için olanı yapmak lâzımdır. En mühim olan şey Allah rızasıdır. Ahmet için çalışıp da, Mehmet'ten para beklenilmez. Kim için çalışıldı ise, ücretini gidip ondan almalıdır. Yaptıklarımızı, insanlar görsün de, ne güzel yaptı desinler diye değil, Allahü teâlâ beğe


.

"Herkese karşı iyi huylu olmalı"

 
A -
A +

Muhammed Ma'sûm-i Fârûkî hazretleri mektûbat kitabında bir Müslümanın nasıl olması lâzım geldiğini şöyle bildirmektedir: Kendinin ve çoluk çocuğunun nafakasını helâlden kazanmak için çalışmalıdır. Bunun için, ticâret, sanat yapmak lâzımdır. Selef-i sâlihîn, hep böyle çalışıp kazanırlardı. Muhammed bin Sâlim hazretlerine; -Çalışıp kazanalım mı, yoksa yalnız ibâdet yapıp tevekkül mü edelim dediklerinde; -Tevekkül etmek, Resûlullahın hâlidir. Çalışıp kazanmak da, Onun sünnetidir. Çalışıp da tevekkül ediniz buyurdu. Ebû Muhammed bin Menâzil hazretleri; "Çalışıp da tevekkül etmek, bir yere çekilip ibâdet yapmaktan hayırlıdır" buyurdu. Yemekte, içmekte adâleti, yani orta hâlde olmayı gözetmelidir. Gevşeklik verecek kadar çok yememeli, ibâdet yapamayacak kadar da, perhîz etmemelidir. Evliyânın büyüklerinden Şâh-ı Nakşibend hazretleri; "İyi ye, iyi çalış!" buyurmuştur. NİYYETE DİKKAT ETMELİDİR... Sözün kısası, ibâdet ve iyilik yapmaya yardımcı olan her şey, iyi ve mubârektir. Bunları azaltanlar da, yasaktır. Her iyi işte, niyyete dikkat etmeli, iyi niyyet olmadıkça, o işi yapmamalıdır. İslâmiyyete uymayanlardan, bid'at ve günâh işleyenlerden uzlet etmeli yani bunlarla görüşmemelidir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Hikmet, on kısımdır. Dokuzu uzlettedir. Biri de, az konuşmaktadır.) Böyle insanlarla zarûret kadar görüşmelidir. Vakitleri, çalışmakla, zikir, fikir ve ibâdetle geçirmelidir. Eğlenecek zamân, öldükten sonradır. Sâlih, temiz Müslümânlarla görüşmeli, onlara faydalı olmalı ve onlardan faydalanmalıdır. Lüzûmsuz, faydasız sözlerle, zamânları zâyi etmemelidir. Zararlı kitâpları, gazeteleri okumamalı, böyle radyoları, televizyonları dinlememeli, seyretmemelidir. Evliyânın başka insanlardan nasıl ayırt edilebileceğini, Muhammed bin Sâlim hazretlerinden sordular. Cevabında; "Sözlerinin yumuşak, huylarının güzel, yüzünün güler, ihsânının bol olması, konuşurken itirâz etmemesi, özür dileyenleri affetmesi ve herkese merhametli olması ile anlaşılır" buyurmuştur. Ebû Abdullah Ahmet Makkarî hazretleri buyurdu ki: "Fütüvvet demek, gücendiğin kimseye iyilik etmek, sevmediğine ihsânda bulunmak ve sıkıldığın kimseye güler yüzlü olmaktır." Az konuşmalı, az uyumalı ve az gülmelidir. Kahkaha ile gülmek, kalbi karartır. Çalışmalı, fakat karşılığını Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun emirlerini yapmaktan zevk duymalıdır. Yalnız Ona güvenince, O, her dileği ihsân eder. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Allahü teâlâ yalnız Ona güvenenin her dilediğini verir ve bütün insanları buna yardımcı yapar.) Yahyâ bin Mu'âz-ı Râzî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktârda, herkes sana yardımcı olur." Kendi çıkarlarının arkasında koşma! Ebû Muhammed Abdullah Râşî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâ ile insan arasında olan en büyük perde, kendi nefsini düşünmesidir ve kendisi gibi âciz olan bir kula güvenmesidir. İnsanların değil, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmayı düşünmelidir." Âileye ve çocuklarına karşı tatlı dilli ve güler yüzlü olmalıdır. Onların haklarını yerine getirecek kadar aralarında bulunmalıdır. Onlara bağlanmak, Allahü teâlâdan yüz çevirecek kadar olmamalıdır. "DOSTLARA DOĞRU SÖYLEMELİ..." Netice olarak iyi, kötü, herkese, güler yüz göstermeli. Fitne çıkarmamalı, düşman kazanmamalıdır. Hâfız-ı Şîrâzî hazretlerinin; "Dostlara doğru söylemeli, düşmanları güler yüzle ve tatlı dil ile idâre etmelidir" sözüne uymalıdır. Af dileyenleri affetmelidir. Herkese karşı iyi huylu olmalı, kimsenin sözüne karşı gelmemeli, münâkaşa etmemelidir. Herkese yumuşak söylemeli, sert söylememelidir. Abdullah Bayal hazretlerinin buyurduğu gibi: "Tasavvuf, namâz kılmak, oruç tutmak ve geceleri ibâdet etmek demek değildir. Bunları yapmak her insanın kulluk vazîfesidir. Tasavvuf, insanları incitmemektir. Bunu başaran, hâsıl eden, vâsıl olmuştur.


.

Her işte, sünnete uymalı"

 
A -
A +

Sünnet kelimesinin dînimizde üç mânâsı vardır. Kitâp ve sünnet birlikte söylenince; kitâp, Kur'ân-ı kerîm, sünnet de, hadîs-i şerîfler demektir. Farz ve sünnet denilince; farz, Allahü teâlânın, sünnet ise Peygamber efendimizin emirleri demektir. Sünnet kelimesi yalnız olarak söylenince, İslâmiyyetin tamamı demektir. (Ümmetimin arasında fitne, fesât yayıldığı zamân, sünnetime sarılana yüz şehît sevâbı vardır) hadîs-i şerîfi, İslâmiyyete uyan kimseye yüz şehît sevâbı vardır demektir. Bunun için, önce ehl-i sünnete uygun îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak, sonra farzları yapmak, sonra mekrûhlardan sakınmak, sonra müekket sünnetleri, dahâ sonra da müstehabları yapmak lâzımdır. Bu sırada, önce olanı yapmayanın, sonra olanı yapmasının hiç faydası olmaz. Îmânı olmayanın günâhtan sakınması, harâma devâm edenin farzları yapması, âhirette işe yaramaz. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Benden sonra, ümmetim arasında ayrılıklar olacaktır. O zamânda olanlar, benim sünnetime ve Hulefâ-i râşidînin sünnetine yapışsın! Dinde meydâna çıkan şeylerden uzaklaşsın! Dinde yapılan her yenilik bid'attir. Bid'atlerin hepsi dalâlettir. Dalâlet sâhiplerinin gidecekleri yer, Cehennem ateşidir.) Bu hadîs-i şerîf, bu ümmette çeşitli ayrılıklar olacağını haber veriyor. Bunlar arasında, Resûlullah efendimizin ve Onun dört halîfesinin yolunda olana sarılınız buyuruluyor. "ÜÇ KİMSEDEN KAÇINIZ!.." Muhammed Ma'sûm-i Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: Din işlerinde, câhil ve fâsık olan din adamlarına danışmamalıdır. Dünyâya düşkün olanlarla birlikte bulunmamalıdır. İslamiyyete uymayan, sapık yola kaymış olan bid'at sâhibi ile ve fâsık ile arkadaşlık etmeyiniz! Bid'at sâhibi olan din adamlarının yanlarına yaklaşmayınız! Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Üç kimseden kaçınız. Yanlarına yaklaşmayınız" buyurdu. Bu üç kimse, gâfil, sapık din adamı ve zenginlere yaltakcılık eden hâfız ve dinden haberi olmayan tarîkatçılardır. Din adamı olarak ortaya çıkan bir kimse, Resûlullah efendimizin sünnetine uymazsa yani İslâmiyyete yapışmazsa ondan kaçmalı, yanına yaklaşmamalı, kitâplarını almamalı, okumamalıdır. Onun bulunduğu köyde bile bulunmamalıdır. Ona ufak yakınlık, insanın dînini yıkar. O, din adamı değil, sinsi bir din düşmanıdır. İnsanın dînini, îmânını bozar. Şeytândan dahâ çok zararlıdır. Sözü yaldızlı ve pek tesirli olsa da ve dünyâyı sevmiyor görünse de, yırtıcı hayvanlardan kaçar gibi, ondan kaçmalıdır. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri buyurdu ki: "İnsanı saâdet-i ebediyyeye kavuşturacak tek bir yol vardır. O da, Resûlullahın izinde bulunmaktır. Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı tefsîr kitâplarını okumayan ve hadîs-i şerîflerin gösterdiği yolda olmayan din adamına uymayınız! Çünkü İslâm âlimi, Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin gösterdiği yolda olur. Selef-i sâlihîn, doğru yolda idiler. Sâdık idiler. Allahü teâlânın sevgisine, rızâsına kavuşmuşlardı. Onların yolu, Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin gösterdiği yol idi. Bu doğru yola sımsıkı sarılmışlardı." Resûlullah efendimize uymakta gevşek olanları, Onun ışıklı yolundan ayrılanları din adamı sanmayınız! Onların yaldızlı sözlerine ve ateşli yazılarına aldanmayınız! Yahûdîler, Hristiyanlar ve Budist, Berehmen denilen Hind kâfirleri de, tatlı ve yanık sözlerle, hîleli mantıklarla, kendilerinin doğru yolda olduklarını, insanları iyiliğe, saâdete çağırdıklarını bildiriyorlar... "BİD'ATTEN SAKINMALIDIR!.." Netice olarak, her işte, sünnete uymalı, bid'atten sakınmalıdır. Bütün saâdetlerin, kurtuluşun yolu, Resûlullah efendimizin izinde olmaktır. Hak ile bâtılı ayıran alâmet, Resûlullah efendimize uymaktır. Onun dînine uymayan her söz, her yazı ve her iş kıymetsizdir. Abdullah ibni Mubârek hazretlerinin buyurduğu gibi: "Müstehabları yapmakta gevşek davranan, sünnetleri yapamaz. Sünnetleri yapmakta gevşeklik de, farzların yapılmasını zorlaştırır. Farzlarda gevşek davranan da, mârifete, Allahü teâlânın rızâsına kavuşamaz."

.

Sevgi ile bağlanan kurtulur

 
A -
A +

Kalb, hem nefse, hem his uzuvlarına bağlıdır. His uzuvları ne ile meşgûl olursa, kalb ona bağlanır. İnsan güzel bir şeyi görünce, güzel bir ses duyunca, tatlı bir şey alınca, kalb bunlara bağlanır. Bu sevgi insanın elinde olmaz. İnsan güzel bir şey okuyunca, kalb, bunların mânâlarına, yazarına bağlanır. Güzel, tatlı demek, kalbe güzel, tatlı gelen şey demektir. Kalb kuvvetli ise, hakîkî güzelliği anlayıp, onu sever, bağlanır. Âyet-i kerîmeler, hadîs-i şerîfler, evliyânın sözleri, duâ, tesbîh gibi kıymetli şeyler, aslında güzeldir, çok tatlıdır. Kalbin nefse bağlılığı azalınca ve nefsin elinden kurtulunca, bunları okuduğu, duyduğu zamân, bunların güzelliğini anlar ve bağlanır da, insanın haberi bile olmaz. Kalbi, nefsin elinden, baskısından kurtarmak için, nefsi ezmek, kalbi uyandırıp kuvvetlendirmek lâzımdır. Bu da, Resûlullah efendimize uymakla olur. Muhammed aleyhisselâma uyarak, kalbini nefsinin pençesinden kurtaran bir kimse, bir velîyi incelerse, onun Resûlullah efendimizin vârisi, Allahü teâlânın sevgili kulu olduğunu anlar. Allahü teâlâyı çok sevdiği için, Onun sevdiğini de çok sever. HAKÎKÎ SEVGİ İÇİN... Bir kimseyi seviyorum deyince, ona karşı sûrî, mecâzî muhabbeti olduğu anlaşılır. Câhil, bid'at sâhibi, sâlih ve sâdık her Müslümân, Resûlullah efendimizi böyle sevmektedir. Müslümân olmak için de, bu kadar muhabbet, sevgi kâfîdir. Hakîkî sevginin hâsıl olması için, Resûlullah efendimizin sözlerini, işlerini, hâllerini, ahlâkını öğrenmesi ve bunları sevmesi lâzımdır. Sevilene itâat edilir, her şeyde ona tâbi olunur. Hakîkî sevgi pekçok olursa, sevdiğinden başka her şeyi unutur, hattâ kendini de unutur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, Allahın dostlarını sever, düşmanlarını düşman bilirse ve Allah için verir ve Allah için vermezse, îmânı kâmil olur) buyuruldu. Sevenin, sevgilinin sevdiklerini sevmesi ve sevmediklerini sevmemesi lâzımdır. Bu sevgi ve düşmanlık, insanın elinde değildir, sevginin îcâbıdır, kendiliğinden hâsıl olur. Dostun dostları, insana sevimli, düşmanları da, çok çirkin görünür. Bir kimse, birisini seviyorum derse, onun düşmanlarından uzaklaşmadıkça, sözüne inanılmaz, ona münâfık denir. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, hocanı üzer, sen de ondan üzülmezsen, köpekten aşağı olursun!" Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (İnsânlar, kendilerine ihsân, iyilik edenleri sever. Bu sevgi, insânın yaratılışında vardır) buyurmuşlardır. Yapılan ihsân, ne kadar kıymetli ve ne kadar çok olursa, sevgi de o kadar fazla olur. Bunun için, herkes anasını, babasını, hocasını, ustasını, vatanını, din kardeşlerini çok sever. Bir Müslümânın hocası, kendisine, din ve dünyâ bilgilerini, îmânını, Allahını, Peygamberini, güzel ahlâkı öğrettiği için, onu herkesten, çok sever. Bu sevgi, insanın doğuşunda vardır. Bu sevgiden mahrûm olan kimse, hakîkî insan değildir, hayvan gibidir. Çok sevilen kimse, insânın kalbinden, hâtırından çıkmaz. Onun şekli, kalbine yerleşir. Bu hâle râbıta denir. Bir insânın kalbinde, bir velînin râbıtası hâsıl olursa, onun kalbine, kendi hocalarından gelmiş olan feyizler, nûrlar, bunun kalbine de akar. Feyiz, kalbden kalbe gelen, insâna Allahü teâlânın râzı olduğu şeyleri yaptıran nûrdur, bir kuvvettir. Feyizler yani nûrlar, Resûlullah efendimizin mübârek kalbinden yayılmakta, evliyânın kalbleri vâsıtası ile, evliyâyı çok seven kalblere gelmektedir. MENFÂAT İÇİN BAĞLANANLAR... Netice olarak dinimizde bağlanmak, iple, parayla mevki ile değil, sevgi ile olur. Peygamber efendimiz; (Elmer'ü me'a men ehabbe yani kişi, sevdiği ile berâber olur) buyurmuşlardır. Dolayısı ile dünyada kim kimi severse, âhirette onunla beraber olacaktır. Din büyüklerine sevgi ile bağlananlar, kurtulur ve bunları sevdiklerinden kimse koparamaz. Çünkü bu büyükleri seven, onlarla berâber olur. Onlarla berâber olan, küfürden ve günâh işlemekten korunmuş olur. Fakat menfâatle bağlananlar ise, bir gün kopabilir...

.

Yaratanı, yaratılanlara şikâyet etmemeli

 
A -
A +

îmânın altı şartından biri kadere, hayrın ve şerrin Allahü teâlâdan olduğuna inanmaktır. Allahü teâlâ, hayrı, şerri, iyiyi kötüyü irâde eder, ister ve yaratır. İyilerin de, kötülerin de yaratanı Odur. Fakat, iyiliklerden râzıdır. Şerlerden râzı değildir yani beğenmez. Kul için rızâ demek, Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ gösterir. Kimseye şikâyet etmez. Bu, her insanın yapabileceği bir iş değildir. Fakat, bunu yapabilen, büyük bir insandır. Allahü teâlânın büyüklüğüne inandığı derecede insan, bu tahammülü ve bu rızâyı gösterebilir. Her musîbete ve belâya sabretmek, şikâyet etmemek lâzımdır. Zîrâ, sabrı bulunmayan insanların dinleri kolaylıkla helâk olur. Dert ve belâ çekenlere sevâb olmaz, bunları Allahü teâlâdan bilip, Ona yalvaranlara sevâp vardır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Yeryüzündeki mevcûdâta merhamet eyleyin ki, göklerdeki mahlûkat size merhamet eylesin. Sıddîkların nişânı odur ki, sadaka verirken gizli verir, bir belâya uğradığı zamân, bağırıp çağırmaz, kimseye şikâyet eylemez ve o belâyı herkesten gizler ve bir günâh işlediği zamân ardından hemen sadaka verir ki, günâhına kefâret olsun.) "ÜÇ ŞEYE SABREDERSEN!.." Süleymân bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Sabır; dert ve elemi şikâyet etmemektir. Üç şeye sabredersen, büyük derece kazanırsın: 1- Herhangi bir belâya sabretmenin üç yüz sevâbı vardır. Belâya çâre, devâ aramak, duâ etmek, sabır sevâbını azaltmaz. 2- İslâm bilgilerini öğrenirken zahmet çekmeye ve ibâdetleri yapmaya sabretmeye, Cennette altı yüz derece verilir. 3- Günâh işlememek için sabretmek. Nefsin arzûlarına sabretmenin yedi yüz derecesi vardır. Musîbet için de her nefesi için ayrı bir derece ve sevâb alır. Malın, evlâdın gitmesi büyük musîbet olup, bunlara sabredenleri, Allahü teâlâ, terâzî başına getirmeye hayâ ederim, buyuruyor." Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: "İnsâna gelen marazlar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Râzı olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara sabır edilmelidir. Allahü teâlânın kereminden âfiyet beklemelidir. Mahlûklardan bir şey beklememeli, her şeyin Hak teâlâdan geldiğini bilmelidir. Dertlerden, elemlerden kurtulmak için duâ ve istiğfâr etmelidir. Tesiri, faydası kati olan sebeplere yapışmalı, sebeplerin tesirini Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun takdîri, irâdesi olmadıkça, kimse kimseye zarar veremez. Bununla berâber, sebeplere yapışmak, Peygamberlerin yoludur. Sebeplere yapışmamızı, tehlikelerden, zararlardan korunmamızı emretti. Sebeplerin tesirini Allahü teâlâdan taleb etmelidir. Belâ, Allahü teâlâdan gelir ve belâdan kurtaran da, Odur. Her birinin belli vakti vardır. Vakitlerini değiştirmek mümkün değildir, şikâyet fayda vermez. Belâlar, dertler, Allahü teâlânın irâdesi ve ezeldeki takdîri ile gelmektedir. Onun takdîrine râzı olmak ve teslîm olmak lâzımdır." KENDİ KUSURLARIMIZDAN... Netice olarak insan, başına gelen dertleri, belâları, kullara değil, Allahü teâlâya arz etmelidir. İstisnalar hariç, dert ve belânın tamamı, insanın kendi kusûr ve kabahatlerinden dolayı olduğunu unutmamalıdır. Âhirette azâbın ve mükâfatın devamlı olduğunu bilen ve inanan bir kimse, dünyâdaki birkaç günlük belâ ve sıkıntıya sabreder. Sabrın başlangıcı çok acı ise de, sonu baldan tatlıdır. Allahü teâlâdan râzı olandan, Allahü teâlâ da râzı olur. Allahü teâlâdan geleni kabul etmemek büyük hatâdır. Bu sebeple belâlara sabretmek hatta şükretmek gerekir. Mümin, Allahü teâlâdan korktuğu kadar hiçbir şeyden korkmaz. Şiddetli bir hastalığa yakalanır veya bir belâya uğrarsa; "Ya Rabbi, bana bu belâyı neden verdin?" diye şikâyetçi olmaz. Bilakis hastalığa, belâya rağmen Allahü teâlâyı zikreder ve Ona şükreder. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Elem, üzüntü, ayrılık ve musîbet, mâdemki Allahü teâlânın irâde ve takdîri iledir, öyle ise, ona râzı olmak lâzımdır."


.

Susmak mı, yoksa konuşmak mı faydalı?

 
A -
A +

Dinimiz, konuşmanın da, susmanın da, yerine ve zamanına göre olmasını bildirmiştir. Peygamber efendimiz; (Hoş, güzel söz, bir sadakadır) buyurmuştur. Susmak çok yerde iyi olduğu halde, hakkı, hayrı söyleyecek yerde susulmaz. Müslümânlığı bozmak isteyenlere, Allahü teâlânın emirlerini ayıp ve çirkin göstererek, harâmlara, dinsizliğe moda gibi isimler takarak, Müslümân evlâtlarını aldatmaya çalışanlara karşı susmak, böyle kimselere cesârete verir. Bir gün Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah! Geçmiş ümmetlerden bir kısmına zelzele ile azâb yapıldı, toprak altında kaldılar. Bunların arasında sâlihler de vardı, böyle azâb olunmalarının sebebi ne idi diye arz edilince, Resûlullah efendimiz; -Evet, sâlihler de birlikte helâk oldular. Çünkü Allaha isyân olunurken susmuşlardı. Onlardan ayrılmamışlardı buyurmuştur. Ubeydullah-ı Ahrâr hazretleri anlatır: "Bir gün Mevlânâ Nizâmeddîn Hâmûş hazretlerinin huzûruna gitmiştim. Yanında bulunanlarla ilmî meseleleri konuşuyordu. Ben de bir yere oturmuş, hiç konuşmuyordum. Bana dönüp; -Ne dersin, konuşmak mı, susmak mı daha iyi? dedi. Sonra da; -Bir kimse nefsinden kurtulmuşsa yani nefsi imân etmişse, ne yapsa iyidir. Kurtulmamışsa, ne yapsa kötüdür. Susmak, konuşmaktan çok daha faydalıdır. Susmak ve lisân-ı hâl ile insanlara faydalı olamayan kimse, konuşmakla hiç faydalı olamaz." "YAZIK O KİMSEYE Kİ!.." Bişr-i Hâfî hazretleri, yerinde ve az konuşurdu. Talebelerine ve sevenlerine buyururdu ki: "Sahîfelerinize ne yazdığınıza dikkat ediniz. Çünkü bu, Rabbinize karşı okunacaktır. Yazık o kimseye ki çirkin söz konuşur. Eğer içinizden biri, bir kardeşine içinde çirkin söz bulunan bir yazı gönderse, şüphesiz bu bir hayâsızlık olur. Ya, Rabbine karşı kötü söz söyleyenin hâli ne olur? Konuşmak hoşunuza giderse susunuz, susmak hoşunuza gidince de konuşunuz." Mâcid el-Kürdî hazretleri buyuruyor ki: "Susmak, yorulmadan, güçlük çekmeden yapılan bir ibâdettir. Zâhirî bir süs ile süslenmeden kazanılan bir ziynettir. İnsanı özür dilemek zilletine düşmekten koruyan bir zenginliktir. Kirâmen kâtibîn meleklerine rahatlıktır." Dilin tehlikesi büyük, âfeti ise çoktur. Susmak sureti ile bunlardan kurtulmak mümkündür. "Dilin kendisi küçük, fakat cürmü, yaptığı büyüktür ve çoktur" denilmiştir. Lokman Hakim hazretleri oğluna hitaben; "Konuşmak gümüş ise susmak altındır" buyurmuştur. Hazret-i Ebû Bekir, kendisini konuşmaktan menetmesi için ağzına taş koyardı. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Susmaya yapış, zarûret miktârı hâriç" buyurmuştur. Bekir bin Abdullah el-Müzenî hazretleri buyuruyor ki: "İsâbet edip, doğru konuştuğunda sana bir ecir ve sevap getirmeyen, hatâ ettiğinde de seni günâha götüren bir sözü söylemekten sakın!" SARHOŞ GENCİN TÖVBESİ... Muhammed Bâkî-billah hazretlerinin komşularından bir genç, içki içer ve her çeşit kötülüğü yapardı. Bunu duyar ve ıslâhı için bekleyip tahammül ederdi. Bir gün, yakınlarından birinin şikayeti üzerine, o genci, görevliler yakalayıp hapse attılar. Muhammed Bâkî-billah hazretleri bunu duyunca, o yakınına buyurur ki: -Sen kendini sâlih, temiz ve hayırlı gördüğünden senin nazarında o, fâsık, kötü ve şerîr görünüyor. Fakat biz ki, hiçbir şekilde kendimizi ondan farklı görmüyoruz. Nasıl olur da onun zararına bir söz söyleriz? Daha sonra o genci, hapisten çıkartır ve genç de, Muhammed Bâkî-billah hazretlerinin yakın alâkası karşısında günahlarına tövbe eder, kötü işlerden vazgeçerek sâlihlerden olur. Ebü'l-Hasan Cûsukî hazretleri; "Faydasız söz söylemek ve herkesle haşir-neşir olmak, Allahtan yüz çevirmenin alâmetidir" buyurmuştur. Ahmed bin Ebü'l-Havârî hazretleri buyuruyor ki: "Ağzıma lüzumsuz bir lokma koyduğum zaman, oradan lüzumsuz bir söz çıkar." Netice olarak, yerine ve zamanına göre susmalı veya konuşmalıdır. Dinine ve dünyasına faydası olmayan sözü söylemektense, susmak evlâdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâya ve âhiret gününe inanan, ya hayır söylesin yâhut sussun.)


.

Her şeyin hayırlısını istemeli

 
A -
A +

İnsanlara gelen hayır ve şer, fayda ve zarar, kazanç ve ziyânların hepsi, Allahü teâlânın takdîr etmesi iledir. Olmasını dilediği şeylerin var olmaması ve yokluğunu dilediği eşyânın var olması imkânsızdır. Her üstünlük, Onundur ve Onda, hiçbir kusûr, hiçbir noksan sıfat yoktur. Dilediğini yapabilir. Yaptıkları, kendine veyâ başkasına faydalı olmak için değildir ve bir karşılık için yapmaz. Bununla berâber, Allahü teâlânın her işinde, hikmetler, faydalar, lutuflar ve ihsânlar vardır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın yarattıklarında, gönderdiklerinde hayır, iyilik vardır) buyurulmuştur. Allahü teâlânın yarattığı, verdiği her şeyde, bir hayır vardır demeli ve her zaman hayırlı olanı istemelidir. Bir kimsenin başına sıkıntı, dert gelse, malı, eşyâsı gitse de, bunları kendisi için hayırlı bilmelidir. Allahü teâlânın, vermesi gibi, alması da hayırlıdır. Verdiği zamân, hayırlı olduğu gibi, aldığı zamân da, hayırlıdır demelidir. Hayırlı olan şeylere sevinmek lâzımdır. İnsanlar, kendilerine hangi şeyin hayırlı, faydalı olacağını iyi bilemez. Allahü teâlâ, dahâ iyi bilir. Meselâ bir hastanın babası, doktor ise, babası buna etli, tatlı verince sevinip, iyi olmasaydım, bana bunları vermezdi der. Babası, etli, tatlı gibi yemekleri vermezse, yine sevinir. Hastalığımı tedâvî etmek için bunları vermiyor der. Allahü teâlânın da vermesine ve vermemesine böyle îmân olmadıkça, tevekkül, güven sağlam olamaz. "ERKEK EVLAT İSTERİM!.." Vaktiyle çok zengin bir adam varmış. Bu adam her gün, kendi beldesindeki hoca efendiye gider ve; -Allahü teâlâya duâ et, bana muhakkak bir erkek evlat versin diye yalvarırmış. Bir gün o beldeye mübârek bir zât gelmiş. Hoca efendi o kimseye; -Bu gelen, mübârek bir zâttır ona derdini söyle, sana bir yol gösterir demiş. Hemen o zâta giderek; -Efendim, duâ edin de, Allahü teâlâ bana bir erkek evlat versin demiş. O zât; -Hayırlısını iste buyurmuş. -Hayır illaki erkek evlat isterim deyince, o mübârek zat; -Şu ileride, içinde mübârek bir zâtın yattığı türbe var. Önce bir koyun alıp Allahü teâlânın rızâsı için kes ve etini fakirlere dağıt, sevabını da o türbedeki zâta hediye et. Sonra o zâtı vesile ederek, Allahü teâlâdan hayırlı bir evlat vermesi için talepte bulun, duâ et buyurmuş. Adam denilenleri yapmış ama türbenin yanında, yine erkek evlat istiyorum diye duâ etmiş. Aradan on beş, yirmi sene geçtikten sonra bu mübârek zât yine aynı yere gelmiş ve; -Erkek evlat isteyen kimseye ne oldu diye sormuş. Oradakiler de; -Efendim, neler oldu neler. Adam şu anda hapiste demişler. -Peki onun oğlu oldu mu ve oldu ise ne oldu diye sormuş. Oradakiler; -Evet bir oğlu oldu fakat oğlu da idam edildi demişler. -Neden diye sorunca; -Allahü teâlâ o şahsa bir erkek evlat verdi fakat o çocuk büyüyünce, mahallenin haydudu oldu, her cins kötülük vardı. En sonunda birini öldürdü. Babası da, yapmasın diye ayırmaya gitti. Fakat adam ölünce babası suç ortağı oldu. Oğlunu idam ettiler, babası da hapiste dediler... NEFSE EN ZOR GELEN ŞEY!.. Ahmed Rıfâî hazretleri buyuruyor ki: "Nefse, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine rızâ göstermek kadar zor gelen bir şey yoktur. Çünkü, kadere râzı olmak, Allahü teâlânın hükmüne boyun eğmek, nefsin isteklerine zıttır. Nefs bunları istemez. Saâdete kavuşmak, nefsin rızâsını terk edip, Allahü teâlânın rızâsına koşmakla mümkündür. Saâdete kavuşanlara müjdeler olsun." Ebü'l-Hasan-ı Şâzilî hazretleri de; "İki iyilik vardır ki, onlar bulunduğu sürece, çok da olsa kötülüklerin zarârı dokunmaz. Biri cenâb-ı Hakk'ın kazâ ve kaderine râzı olmak, diğeri Allahü teâlânın kullarına iyi muâmele etmek" buyurmuştur. Netice olarak, ne olursa olsun hayırlısını istemek lâzımdır. Vâki olanda hayır vardır diye inanmalıdır. Dinimizde, bir şeyin muhakkak olmasını istemek, uygun değildir. Muhakkak olsun demek, ilâhlık iddiasında bulunmak gibi çok tehlikeli ve çok kötüdür. Bu sebeple hep hayırlısını istemeli, hayırlı olanı talep etmelid
 

Allahü teâlânın yaptığında hayır vardır"

 
A -
A +

Rızâ; Allahü teâlâdan gelen herşeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ göstermeli, kimseye şikâyet etmemelidir. Bu, her insanın yapabileceği bir iş değil ise de, Allahü teâlânın büyüklüğüne inandığı derecede herkes, bu tahammülü ve bu rızâyı gösterebilir. Bu hâl, gıbta edilecek, imrenilecek bir meziyyettir. Resûlullah efendimiz şu duâyı çok okurdu: (Allahümme innî es'elüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn.) Yani; (Ya Rabbî! Senden, sıhhat, âfiyet, emânete hıyânet etmemek, güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) demektir. Ebû Süleymân Dârânî hazretleri nakleder: "Başa gelen her şeye râzı olmak hâline kavuşanlar, irfan sâhipleri, âriflerdir. Allahü teâlâ önce gelen peygamberlerden birine vahyederek bildirdi ki: Cebrâil aleyhisselâm yeryüzüne indiğinde ibâdet ile meşgûl olan bir kimseyi gördü. Hoşuna gittiği için; -Yâ Rabbî! Bu kimse ne iyi dedi. Allahü teâlâ da; -Ey Cibrîl! Levh-i mahfûza bak buyurdu. Cebrâil aleyhisselâm Levh-i mahfûzda o kimsenin Cehennemlikler arasında yazılı olduğunu gördü. Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Bu işin hikmeti nedir? diye sordu. Allahü teâlâ; -Ben yaptığım işlerden kimseye karşı sorumlu değilim. Hiç kimse kullarım hakkındaki ilmime akıl erdiremez buyurdu. Cebrâil aleyhisselâm; -Yâ Rabbî! İzin verirsen o kimseye gidip durumu bildireyim dedi. İzin verilince, o kimsenin yanına gitti ve; -Senin yaptığın ibâdetleri Allahü teâlâ kabûl etmedi. Levh-i mahfûzda senin Cehennem ehli arasında olduğunu gördüm deyince, o kimse düşüp bayıldı. Cebrâil aleyhisselâm onun ayılmasını bekledi. Ayılınca şöyle mırıldanıyordu: -Ey benim Allah'ım! Sana hamd ederim. Bütün hamd eden kulların sana nasıl hamd ediyorsa ben de öyle hamd ederim. Sonra Cebrâil aleyhisselâma dönerek; -O bizim Rabbimizdir. Bütün ilmî kudretinin kemâli, rahmeti ve şefkati ile benim hakkımda öyle uygun görmüş. O'na yine hamd ederim. O beni benden daha iyi bilir dedi ve secdeye kapandı. Secdede cenâb-ı Hakk'ı tesbih etmeye başladı. Bu durumu Cebrâil aleyhisselâm Allahü teâlâya arz edip o şahıs hakkında üzüldüğünü bildirdi. Cebrâil aleyhisselâma, Allahü teâlâ tarafından tekrar Levh-i mahfûza bakması bildirildi. Bu defâ Levh-i mahfûzda o kimsenin cennetlik olduğu yazılıydı. Cebrâil aleyhisselâm, cenâb-ı Hakk'tan hikmetini suâl ettiğinde; -Kullarım işlerime akıl erdiremezler buyurdu. Cebrâil aleyhisselâm bu durumu yine bildirmek istedi ve izin verildi. O zâtın yanına gidip; -Müjdeler olsun sana! Yerin Cennet oldu dedi. O kimse bu sözlere hiç şaşmadı ve eski hâlini hiç bozmadı. Eskisi gibi yine hamd ve cenâb-ı Hakk'ı tesbih etmeye devâm etti." Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: "İnsâna gelen marazlar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Râzı olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara sabır edilmelidir. Allahü teâlânın kereminden âfiyet beklemelidir. Mahlûklardan birşey beklememeli, herşeyin Hak teâlâdan geldiğini bilmelidir. Dertlerden, elemlerden kurtulmak için duâ ve istigfâr etmelidir. Tesiri, faydası kati olan sebeplere yapışmalı, sebeplerin tesirini Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun takdîri, irâdesi olmadıkça, kimse kimseye zarar veremez. Bununla berâber, sebeplere yapışmak, Peygamberlerin yoludur. Sebeplere yapışmamızı tehlikelerden, zararlardan korunmamızı emretti. Sebeplerin tesirini Allahü teâlâdan taleb etmelidir." Netice olarak, şecâatin yani kahramanlığın temeli, Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak, Ona tevekkül etmek, Ona güvenmektir. Allahü teâlânın yaptığında, yarattığında mutlaka hayır vardır diye inanmak lâzımdır. Hadis-i şerifde buyurulduğu gibi: (El hayru fî mâ sana' Allahü teâlâ! Allahü teâlânın yaptığında, yarattıklarında, gönderdiklerinde hayır, iyilik vardır.)


.

İbâdet, emredilenleri yapmaktır

 
A -
A +

Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak, sevâb kazanmak niyyeti ile farzları, sünnetleri yapmaya, harâmlardan, mekrûhlardan kaçınmaya, yani islâmiyyetin hükümlerini, emirlerini yerine getirmeye İbâdet etmek denir. Korkmak, üzülmek, yalnız başına, ibâdet olmadığı gibi günâh da değildir. Sebebine, niyyetine göre bunlar, ibâdet veyâ günâh olur. Gusül abdesti, oruç, Allah yolunda cihâd gibi ibâdetleri yaparken, zarar görmekten korkmak, günâhtır. Büyüklüğünü düşünerek, Allahü teâlâdan korkmak, ibâdettir. Çünkü birinci korku, farzları yapmaya mâni olmakta, ikincisi ise, insanı harâmdan korumaktadır. İnsanların Allahü teâlâya karşı kalb, dil, beden ile yapmaları ve inanmaları lâzım olan şükür borcu, kulluk vazîfeleri, Allahü teâlâ tarafından bildirilmiş ve Onun sevgili Peygamberi tarafından ortaya konmuştur. Allahü teâlânın gösterdiği ve emrettiği kulluk vazîfelerine İslâmiyyet denir. Aklı olan kimselerin, Allahü teâlâya şükretmek, ibâdet yapmak için Muhammed aleyhisselâma uymaları lâzımdır. Muhammed aleyhisselâma uyan kimse müslümândır. Allahü teâlâya şükretmeye, yani Muhammed aleyhisselâma uymaya da, ibâdet etmek denir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesinin süâline verdiği cevapta buyuruyor ki: İBADET OLMAZ... "Nasihatların hülâsası, özü, Allahü teâlâya kulluk ve itâ'at etmenin ne demek olduğunu bildirmektir. Tâat ve ibâdet demek, Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâma tâbi olmak demektir. Bütün sözlerini, hareketlerini Onun emirlerine ve nehiylerine uydurmak demektir. Her söylediğin, her yaptığın, söylememen ve yapmaman, hep Onun emri ile olmaktır. Şunu iyi bil ki, ibâdet şeklinde yaptığın işler, eğer Onun emri ile olmadı ise, ibâdet olmaz, günâh olur. Eğer namâz ve oruç iseler de böyledir. Nitekim biliyorsun ki, Ramazân Bayramının birinci günü ve Kurban Bayramının her dört günü oruç tutmak günâhtır, isyân etmektir. Hâlbuki oruç bir ibâdettir. Fakat, emir ile olmadığından günâh oldu. Bunun gibi, başkasından zor ile alınan elbise içinde veyâ böyle bir yerde namâz kılmak da günâhtır. Hâlbuki namâz bir ibâdettir. Fakat emir ile olmayınca isyân oluyor. Bunlar gibi, bir kimsenin, nikâhlı âilesi ile her türlü oyun ve latîfeler yapması ibâdettir yani sevâbtır. Bunun sevâbı hadîs-i şerîf ile bildirilmektedir. Hâlbuki yapılan şey oyun ve eğlencedir. Fakat emir ile olduğundan sevâbtır. Görülüyor ki ibâdet demek, yalnız namâz kılmak, oruç tutmak değildir. İbâdet demek, islâmiyyetin emirlerine uymak demektir. Çünkü namâz ve oruç, islâmiyyete uygun olunca, ibâdet olurlar. HAREKETLERİNİ İSLAMİYETE UYDUR O hâlde, bütün sözlerini ve bütün hareketlerini islâmiyyete uydur! Çünkü kim olursa olsun, islâmiyyete uymıyan ilimler ve çalışmalar, doğru yoldan sapmaktır ve Allahü teâlâdan uzaklaşmaya sebep olurlar. Peygamber efendimiz işte bunun için, eskiden kalma ilimleri ve âdetleri neshetti, değiştirdi, ortadan kaldırdı. O hâlde, islâmiyyetin müsâadesi, izni olmadan ağzını açmamak lâzımdır. Şunu da bil ki, bu yol, kendilerine sÙfi yani tarîkatçi ismini vererek, tarîkat büyüklerinin yolunda olduklarını iddiâ eden câhillerin, mânâlarını anlamadıkları, islâmiyyete uymıyan sözleri ile de gidilemez. Bu yolda ancak, nefis ile mücâdele edenler gidebilir. Nefsin arzûlarını, şehvetlerini islâmiyyetin dışına taşırmamak lâzımdır. Lâf ile gidilmez. İslâmiyyette yeri olmıyan sözler, ilimler ve şehvet ile karışmış gâfil kalb, şekâvet, felâket alâmetleridir." Netice olarak, Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için, farzları, sünnetleri ve nâfile ibâdetleri yapmak lâzımdır. Bunlar, şartlarını, müfsitlerini bilerek ve ihlâs ile yapılır. Farzların birincisi, Ehl-i sünnet i'tikâdına uygun inanmak, ikincisi harâmlardan ve harâm nafakadan sakınmaktır. Müslümânlık demek, Allahü teâlânın ve Onun Peygamberinin râzı olduğu, beğendiği şeyler demektir. İbâdet de, âmir tarafından emredilen şeyi yapmak, men, yasak edileni yapmamaktır.


.

İnsanlar, iyilik edenleri sever

 
A -
A +

Zulmedeni affetmek merhametin, kendisine iyilik etmeyene hediyye vermek ihsânın, kötülük edene ihsânda bulunmak da, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanı dost yapar. Muhyiddîn-i Arabî hazretleri; "Kötülük edene iyilik yapan kimse, ni'metlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse ise, küfrân-ı ni'met etmiş olur" buyurmuştur. Kimin niyyeti, maksadı, gayesi Allahü teâlâya, Onun rızâsına kavuşmak ise, Allahü teâlâ da onun içindir, onun yardımcısıdır. Allahü teâlânın rızâsını düşünerek hareket edenleri, insanlar ne der diyerek Allahü teâlânın rızâsından vazgeçmeyenleri, insanların kızacakları işlerde Allahü teâlânın rızâsına uyanları, Allahü teâlâ himâyesine alır. İnsanların rızâsını gözetip, cenâb-ı Hakkın gadab edeceği işlerde insanların rızâsına uyanların işini, Allahü teâlâ, insanlara bırakır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Bir kimse insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.) ÎMÂN Nİ'METİNİN ŞÜKRÜ... Îmân ni'metinin şükrünü yapabilmek için, sahip olunan îmân cevherini herkese anlatmak, duyurmak lâzımdır. İnsanlar ebedî ateşte yanmasın düşüncesinde olmak lâzımdır. Zaten emr-i ma'rûf da bu demektir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Vaazların özü ve nasîhatlerin kıymetlisi, Allah adamları ile buluşmak, onlarla birlikte bulunmaktır. Allah adamı olmak ve İslâmiyyete yapışmak da, Müslümânların çeşitli fırkaları arasında, kurtuluş fırkası olduğu müjdelenmiş olan, Ehl-i sünnet vel-cemâatin doğru yoluna sarılmaya bağlıdır. Bu büyüklerin yolunda gitmedikçe, kurtuluş olamaz. Bunların anladıklarına tâbi olmadıkça, saâdete kavuşulamaz." Dinimizin doğru olarak bilinmesi, yayılması ve tanınması için herkesin gayret etmesi lâzımdır. Zira Din Büyükleri; "Bir beldede emr-i mârûf yapılıyorsa, oraya umûmi bela gelmez" buyurmuşlardır. Îmânı tam, olgun olan bir Müslüman, emr-i mârûf yapmaktan yani İslâmiyyeti anlatmaktan veya anlatan kitapları dağıtmaktan geri duramaz. Çünkü olgun îmâna kuvuşan bir kimse, hiçbir canlının yanmasına dayanamaz. Eğer bir insan, ben kurtulayım da başkası ne olursa olsun diyorsa, bu kimsenin îmânında noksanlık var demektir. Elbette her kaptan içindeki dışarıya sızar ve herkes yanında ne varsa onu ikrâm eder. İnsanlar ebedî ateşte yanmasın diye uğraşmak aşkı, Allahü teâlânın sevdiği kullarının kalbindeki hususî bir hâldir: Bu hâl, kime verilirse çok şükretmesi lâzımdır. "KİŞİ, SEVDİĞİ İLE BERABER OLUR" Îmânın temeli ve en mühim alâmeti, hubb-i fillah ve buğd-i fillahdır. Allahü teâlânın sevdiklerini sevmek ve sevmediklerini de yalnız Allahü teâlânın rızâsı için sevmemektir. Çünkü hadîs-i şerîfte; (Kişi, sevdiği ile berâber olur) buyuruldu. Dünyâda birbirini sevenler, âhirette de beraber olacaklardır. Allahü teâlânın sevgili kullarını sevenler, son nefeste îmânla ölürler ve mahşer yerinde de sevdiklerinin yanında haşrolup, âhiret hayatında da beraber bulunurlar. Bunun için de, kimin sevilip kimin sevilmeyeceğini iyi öğrenmek lâzımdır. Kişinin kim olduğu değil, kiminle olduğu önemlidir. Âhirette bize, sen kimsin demezler, dünyâda iken kiminle idin derler. Âhirette nerede ve kiminle olmak istiyorsak, bunu dünyâda iken seçmemiz lâzımdır. Îmânın korunması, ancak îmânını koruyanlarla beraber olmakla mümkündür. İyi insanlarla beraber olmak, kurtulmaya alâmettir. Netice olarak insân, ihsânın kulcağızıdır. Herkes kimden iyilik görürse, onu sevmeye başlar. Herhangi bir insana yapılan iyilik, gökten lamba olarak yeryüzüne inse, bu iyilikten hasıl olan nûr, o kadar parlak olur ki, güneş onun yanında çok sönük kalır. Hele bu hizmet, bu iyilik, bir insanın hidâyetine sebep olursa, kıymeti hiç ölçülemez. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever.)


.

Sıkıntısız ni'met olmaz

 
A -
A +

İnsanların, sıhhatli, sağlam, rahat, neşeli yaşamalarına ve âhirette sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere ni'met denir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, kullarına lâzım olan bütün ni'metleri yarattı ve bunların nasıl kullanılacağını da, Peygamberlerle gönderdiği kitâplarında bildirdi. Müslümân olsun, kâfir olsun, herhangi bir insan, bu kitâplara uygun yaşarsa, dünyâda râhat ve huzûr içinde olur. Îmân ederek bunlara uyarsa, dünyâda rahat ettiği gibi, âhirette de ebedi saâdete kavuşur. SAADETE KAVUŞMAK İÇİN... Allahü teâlâ, kullarına verdiği her ni'meti, belli sebepler altında ve bir külfet karşılığında ihsân etmektedir. Îmân edip, emredilenleri yapan, yasak edilenlerden sakınan bir kimse, dünyâda rahat eder ve âhirette de ebedi saâdete kavuşur. Emirleri yapmak, yasaklardan sakınmak, insanın nefsine ağır gelmekte ve bunu bir külfet olarak görmektedir. Saâdete kavuşmak için, bu külfete katlanmak gerekmektedir. Bu dünyâ, imtihân yeridir. Burada hak, bâtıl ile; haklı, haksız ile karışıktır. Burada, îmân edenlere sıkıntılar, belâlar verilmeseydi, yalnız inkâr edenlere verilseydi, o zaman dost, düşmandan ayrılır, belli olur ve imtihânın faydası kalmazdı. Allahü teâlâ, îmân edenleri mihnet ve belâ içinde göstererek, inkâr edenlerin gözünden sakladı. Böylece de dünyâ, imtihân yeri oldu. Âdem aleyhisselâm, kupkuru bir dünyâya geldi ve yıllarca değil yüzyıllarca sıkıntı çekti. Sonra, iki evlâdından biri diğerini öldürdü. Bir baba için, çok zor bir durumdur bu. Nûh aleyhisselâm, kavmi ile 950 sene uğraştı, inanmadıkları gibi çok eziyet de ettiler. Taş yağmuruna tutarlar ve her seferinde öldü diye bırakırlardı. Cebrâil aleyhisselâm gelir yaralarını sarar, tekrar tebliğe başlardı. İbrâhim aleyhisselâmı ateşe attılar. Ayrıca oğlu İsmâil aleyhisselâmı kurban etme emri verildi ki; İbrâhim aleyhisselâm, Allahü teâlânın Halîli idi. Mûsâ aleyhisselâm da çok çekti. Doğduğu sene firavun bütün erkek çocukları öldürdü. Senelerce çobanlık yaptı. Eyyüb aleyhisselâm, senelerce hastalık çekti. Yakûb aleyhisselâm, ağlamaktan gözlerini kaybetti. Yûsuf aleyhisselâm, kuyuya atıldı, senelerce zindanda kaldı. Zekeriyya aleyhisselâm, ağacın içinde ağaçla birlikte kesildi. Îsâ aleyhisselâm da nice sıkıntılara maruz kaldı. Bunların hepsi peygamberdi. Neden bu kadar sıkıntı çektiler? Lâ ilâhe illallah dedikleri, insanları, çok büyük bir ni'met olan îmân ni'metine dâvet ettikleri için. Peygamber efendimiz; (Hiçbir Peygamber, benim çektiğim eziyyeti çekmedi, benim kadar üzülmedi) buyurmuşlardır. Hazreti Ebu Bekir, neler çekti, kaç kere dövüldü. Halbuki herkesten evvel îmân etmiş, malını ve canını bu uğurda fedâ etmişti. Hazreti Ömer namaz kılarken, hazreti Osman Kur'ân-ı Kerîm okurken şehid edildi. Hazreti Ali'nin çektikleri, hazreti Hüseyin'in başına gelenler de herkesin mâlûmudur. EN KIYMETLİ SERMAYE... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Sıkıntıların gelmeleri, görünüşte çok acı ise de, bunların ni'met oldukları umulur. Bu dünyânın en kıymetli sermâyesi, üzüntüler ve sıkıntılardır. Bu dünyâ sofrasının en tatlı yemeği, dert ve musîbetlerdir. Bu tatlı ni'metleri, acı ilâçlarla kaplamışlar, bununla imtihân yolunu açık tutmuşlardır. Saâdetli, akllı olanlar, bunların içine yerleştirilmiş olan tatlıları görür. Üzerindeki acı örtüleri de tatlı gibi çiğnerler. Acılardan tat alırlar. Nasıl tatlı olmasın ki, sevgiliden gelen her şey tatlı olur. Hasta olanlar, onun tadını duyamaz. Kalbin hasta olması, Ondan başkasına gönül vermesidir. Saâdet sâhipleri, sevgiliden gelen sıkıntılardan o kadar tat alırlar ki, iyiliklerinde o tadı duyamazlar. Her ikisi de sevgiliden geldiği hâlde, sıkıntılardan, sevenin nefsi pay almaz. İyiliklerini ise, nefis de istemektedir." Netice olarak her ni'met, külfet karşılığıdır. Îmân edenler, dünyâda, birkaç gün dert, belâ çekmeselerdi, Cennetin lezzetlerinin kıymetini anlayamazlar ve ebedî ni'metlerin kıymetini bilemezlerdi.


.

Başkasını kendisine tercih etmek

 
A -
A +

Başkasının ihtiyâcını kendi ihtiyâcından önce düşünmeye, muhtaç olduğu hâlde, elindeki malı muhtâç din kardeşine verip, yokluğa katlanmaya, sabretmeye, îsâr denir. İnsana lâzım olan şeylerde îsâr yapılır, ibâdetlerde yapılmaz. Meselâ tahâretlenecek kadar suyu, setr-i avret edecek kadar örtüsü olan, bunları kendi kullanır, muhtâç olana vermez. Câmide birinci saftaki yerini başkasına vermez. Namâz vakti gelince abdestsiz kimsenin abdest suyunu başkasına îsâr etmesi câiz değildir. Îsâr, muhtâç olduğu bir şeyi almayıp, muhtâç olan din kardeşine bırakmaktır. Kerem ve ihsân sâhiplerinin âdeti, îsâr etmektir. Yanî, başkalarının ihtiyâçlarını, kendi ihtiyâçlarından önce düşünürler. Ebû Hafs-ı Nişâbûrî hazretlerine; -Dünyâ ve âhiret işlerinde kardeşlerini kendisinden önde tutana ne denir? denilince, cevabında; -Îsâr sâhibi denir buyurmuştur. ÎSÂRIN EN GÜZEL ÖRNEĞİ... Bir gün Hakîm-i Tirmizî hazretlerine; -Îsâr nedir? diye sorulunca; -Başkalarının lezzetini ve rahatlığını, kendi lezzet ve rahatlığına tercih etmektir cevabını vermiştir. Îsârın en güzel örneği, Peygamber efendimizin mübârek sohbetinde yetişen Eshâb-ı kirâmda görülmüştür. Eshâb-ı kirâmdan Huzeyfe hazretleri şöyle anlatır: "Yermük Savaşında yaralılar arasında amcamın oğlunu arıyordum. Yanımda biraz su vardı. Onu buldum, su ister misin deyince, isterim dedi. Tam suyu vereceğim sırada biraz ileriden bir yaralı su diye inledi. Amcamın oğlu îsâr edip suyu ona götürmem için işâret etti. Gittim baktım ki, Hişâm bin Âs idi. Suyu tam ona vereceğim zaman biraz ileriden bir başka yaralı, su diye feryâd etti. Hişâm bin Âs da îsâr edip suyu ona götürmem için işâret etti. Bu sefer suyu ona vermek için yanına gittim. Yanına varıncaya kadar vefât etmişti... Hemen Hişâm'ın yanına geri döndüm fakat o da vefât etmişti. Bunun üzerine amcamın oğlunun yanına koştum ama onu da vefât etmiş buldum. Su elimde kaldı. Allahü teâlâ hepsine rahmet etsin..." Allahü teâlâ, adâlet yapmayı emrettiği gibi, ihsân etmeyi de emrediyor. A'râf sûresinin 55. âyetinde meâlen; (İhsân edenlere, elbette rahmetim çok yakındır) buyurulmaktadır. Yalnız adâlet yapanlar, dinde sermâyelerini kurtarmış olur. Amma kâr, ihsân edenleredir. Aklı olan, âhiret kârını hiç kaçırır mı? İhsân, emredilmeyen iyiliği yapmaktır. Bir kimsenin hakkını geri vermek, ona olan borcunu ödemek, adâlet yapmak olur. Hakkından fazlasını vermek, ihsân etmek olur. Rızkının yanî muhtâç olduğu malın hepsini başkasına vermek, îsâr olur. Mevâkıf kitâbının hâşiyesinde buyuruluyor ki: "Hazret-i Hasen ve hazret-i Hüseyin hasta oldular. Hazret-i Alî, hazret-i Fâtıma ve hizmetçileri kız, çocuklar iyi olursa, üç gün oruç tutacaklarını adadılar. İyi oldular. İftârda yiyecekleri yoktu. Bir Yahûdî'den üç sâ arpa ödünç aldılar. Hazret-i Fâtıma, bir sâ arpayı un yaptı. Bununla beş ekmek pişirdi. Bir fakîr gelip; -Bana bir yiyecek veriniz dedi. Ekmekleri buna verip, aç yattılar. Ertesi gün, bir yetîm geldi. Bunları da ona verip, yine aç yattılar. Üçüncü gün de, bir esîr gelip yiyecek istedi. Bunları da, ona verdiler. Allahü teâlâ, Resûlullah efendimize âyet-i kerîme göndererek, bunların nezirlerini ve îsârlarını medih ve senâ buyurdu." ÖMRÜNDE BİR KERE DE OLSA... Netice olarak, bütün Peygamberleri Allahü teâlâ çok mühim bir özelliğinden dolayı seçmiştir. Eshâb-ı kirâm da, Peygamber efendimize; -Ya Resûlallah, cenâb-ı Hak sizi hangi güzel huyunuzdan dolayı seçti diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Îsâr, buyurmuşlardır. Îsâr, kendi muhtaç olduğu bir şeyi vermektir. Her mü'min, ömründe bir kere olsa bile îsâr yapabilmelidir ki Cennete kolay girsin. En güzel şey îsârdır. Bu da, din büyüklerini, Allahü teâlânın sevgili kullarını tanımakla, onlara tâbi olmakla kolaylaştırılır, elde edilir. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, bazı kullarını insanların ihtiyâçlarını karşılamak için yaratmıştır. Dertli olanlar, bunlara sığınırlar. Bunlar kıyâmet gününün azâbından emîndirler.)


.

Berat; temize çıkmak, kurtulmak demektir

 
A -
A +

Berât veya berâet, sözlük anlamı itibariyle, temize çıkarmak, bir şahsın, hakkında iddia edilen suçtan uzak olduğunun veyâ işlediği söylenilen suçun gerçekte suç olmadığının anlaşılması anlamındadır. Ayrıca berât, kurtuluş vesîkası anlamına da gelmektedir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Âhirette pek çok kimse, hesâba çekilmeden Cennet'e girerler. Onlar için mîzân, terâzi kurulmaz. Onlara verilen sayfalar üzerine; "Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah. Bu filânın oğlu filânın Cennet'e girmesinin ve Cehennem'den kurtulmasının berâetidir" yazılır.) DÜNYADA İKEN VERİLEN BERÂT!.. Abdullah ibni Ömer hazretleri bir gün Resûlullah efendimizin huzûruna gelince; (Kıyâmet günü herkesin berâtı, yani kurtuluş vesîkası, her işi ölçüldükten sonra verilir. Abdullahın berâtı ise, dünyâda verilmiştir) buyururlar. Sebebi sorulduğunda; (Kendisi verâ ve takvâ sâhibi olduğu gibi, duâ ederken "Yâ Rabbî! Benim vücûdumu, kıyâmet günü o kadar büyük eyle ki, Cehennemi yalnız ben doldurayım. Cehennemi insanla dolduracağım diye verdiğin sözün böylece yerine gelmiş olsun da, Muhammed aleyhisselâmın ümmetinden hiç kimse Cehennemde yanmasın" diyerek din kardeşlerini kendi canından dahâ çok sevdiğini göstermişdir) buyurdu. Bir hac zamânında, Ebû Amr ez-Zücâcî hazretlerinin yanına birisi gelerek; -Haccımı yaptım. Berâtımı ver. Senin arkadaşların, berâtımı almam için beni sana gönderdiler deyince, Ebû Amr ez-Zücâcî hazretleri, o kimseye şaka yapıldığını anlar ve ona, Kâbe'yi işâret ederek; -Git oraya ve yâ Rabbî! Bana berâtımı ver, de! buyurur. Bir süre sonra o kimse, elinde bir kâğıt ile geri döner. Kâğıdın üzerinde yeşil hat, yazı ile; "Bismillâhirrahmânirrahîm. Bu falan oğlu falanın Cehennem'den berât kâğıdıdır" yazılıdır. Her sene, Şa'bân ayının 15'inci Berât gecesinde o senede olacak şeyler, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, yükselmeler, alçalmalar, yani her şey Levh-i mahfûzda yazılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri vefât etmeden altı ay önce, Berât gecesini, kendi husûsî odasında ihyâ eyler. O gece yarısı, kıymetli hanımının bulunduğu odaya gelir. Hanımı; -Efendim, bu gece ecellerin ve amellerin takdir edildiği gecedir. Kimbilir Allahü teâlâ kimin defterine ölecek ve kimin defterine yaşayacak! diye kaydetti deyince, İmâm-ı Rabbânî hazretleri; -Niçin tereddüt ve şüphe ile söylüyorsun? Ya isminin, dünyâda yaşayacaklar sahifesinden silindiğini görenin hâli nice olur? buyurur ve İmâm-ı Rabbânî hazretleri, o sene vefât eder. Atâ bin Yesâr hazretleri buyuruyor ki: "Şâban ayının on beşinde, yâni Berât gecesinde o yıl içinde ölecek olanların listesi Azrâil aleyhisselâma verilir. Bu arada ev yapan, ağaç diken ve yeni evlenen nice kimseler vardır ve isimleri bu listededir. Fakat onlar bunu bilmezler." DUANIN MÜSTECÂB OLDUĞU ZAMANLAR... Yapılan duâların, şartlarına uygun yapıldığında kabul olacağı kitaplarda bildirilmekte ve duânın müstecâb olduğu zamanlar ise şöyle sıralanmaktadır: "Receb ayının ilk Cumâ gecesi olan Regâib gecesi, Şâban ayının on beşinci yani Berât gecesi ve günü, mübârek geceler, Cumâ günü, hatîb minberde iki hutbe arasında oturduğu vakitten namaz kılıncaya kadar, her gecenin son üçte birinde yani seher vaktinde, ezân ve ikâmet okunurken, bilhassa hayyealelfelâh dedikten sonra, Allah yolunda cihâd ederken, her namazdan sonra, Kur'ân-ı kerîmi okuduktan sonra, her secdeden sonra, cemâat arasında, yağmur yağarken, Kâbe-i muazzamayı görünce, zemzem suyu içince yapılan duâ müstecâbdır. Musîbete uğrayanın o andaki duâsı da müstecabdır." Netice olarak berât, temize çıkmak, kurtulmak anlamındadır. Berât gecesi gibi kıymetli gecelerde, duâ ederek, yalvararak, tövbe ederek, günahlardan kurtularak, berâtımızı almamızı nasib eylesin Rabbimiz. Muhammed Rebhâmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Berât gecesinde çok duâ etmeli, kötü sondan, îmânsız ölmekten Allahü teâlâya sığınmalı, Cehennem ateşinden kurtuluş berâtı, bereket, rahmet, mağfiret ve âfiyet dilemelidir."


.

Herkes yaptığının karşılığını görür

 
A -
A +

İyilik eden iyilik, kötülük eden de kötülük bulur. Hiç kimsenin yaptığı yanına kalmaz, zulüm pâyidâr olamaz. Zilzal sûresinin 7 ve 8. âyetlerinde de meâlen; (Zerre kadar iyilik eden onun mükâfâtını görecek; zerre miktârı kötülük işleyen de, onun cezâsını görecektir) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, zâlime imhâl eder yani mühlet verir fakat ihmâl etmez. Zâlim kendini güçlü hissettiği an yıkılır. Mazlumun, zâlim için yaptığı beddua, reddedilmez, mutlaka hedefini bulur. Çünkü hadis-i şerifte; (Ananın, babanın çocuğuna olan ve mazlûmun, zâlime olan bedduâları, red olunmaz) buyurulmuştur. ÖNCEKİ ÜMMETLERDEN BİRİ... Amr bin Dînâr hazretleri şöyle anlatır: "Önceki ümmetlerden birisi, bir deniz sâhiline gider ve orada yüksek sesle; 'Beni gören kimse bir başkasına aslâ zulmetmeyecek!' diye bağıran bir kimse görür. Yanına yaklaşır ve; -Ey Allah'ın kulu! Sen ne demek istiyorsun? diye sorar. O kimse de başından geçenleri şöyle anlatır: -Ben bir zamanlar, o zamanın emniyet mensuplarından birisi idim. Bir gün bu deniz sâhiline geldim ve balık tutan birini gördüm. Tuttuğu balığı bana hediye etmesini söyledim, râzı olmadı. Satmasını istedim yine kabûl etmedi. Ben de kızdım ve döverek balığı zorla aldım. Balık canlı idi. Eve yaklaştığım bir sırada balık parmağımı kaptı. Parmağımı kurtarmak için yere atmak istedim, fakat bırakmadı. Hemen acele eve girip içeridekilerden yardım istedim. Onlar da uzunca bir zaman uğraştılar. Netîcede zorlukla parmağımı kurtardık. Lakin parmak şişti. Balığın dişlerinin izleri göz göz açıldı. Bunun üzerine iyi bir tabibe gittim. Parmağımı görünce; -Bu kangren olmuş, eğer kesilmezse, helâk olursun dedi ve parmağımı kesti. Bu defâ hastalık elime sıçradı. Tekrar gittiğimde; -Eğer elini kesmezsek helâk olursun diyerek rızâm üzerine elimi de kesti. Bu defâ hastalık koluma geçmişti. Yine tabîbe koştum. Hastalığın kola yayılmış olduğunu söyleyip kolumu da kesti. Hastalık bu defâ pazuma çıkmıştı. Korku ve şaşkınlıkla evimden çıktım. Deli gibi koşuyor ve hayvanlar gibi bağırıyordum. Yorgunluktan bir ağacın gölgesi altında uyuyakılmışım. Rüyâmda birisinin benim yanıma geldiğini gördüm. Bana; 'Senin uzuvların kaç kere kesildi ve parça parça atıldı. Hakkını sâhibine götür ver. O zaman kurtulursun' dedi. Uyandığımda aklım başıma geldi. Hak sâhibini hatırladım. Bu bana Allahü teâlâdan gelen bir cezâ idi. Hemen deniz kenarına gittim ve balıkçıyı buldum. Ağını denize atmıştı. Onu çekinceye kadar bekledim. Çok balıklar çıkardı. O zaman balıkçıya seslenip; -Efendim ben senin kölenim! dedim. Bana dönüp; -Sen kimsin? dedi. Ben de; -Efendim falan zaman sizi dövüp zorla balığınızı gasbeden kimseyim dedim. Sonra ona kolumu gösterdim. Onu görünce böyle belâdan Allahü teâlâya sığındı. -Sen şimdi serbestsin gidebilirsin dedi. Ayrılmak istedim. Bana; "SANA BEDDUADA BULUNMUŞTUM" -Dur dedi. Sonra; bir balık için sana bedduâda bulunmuştum. Kolunu geri veremem amma diyerek beni elimden tutarak evine götürdü. Oğlunu çağırıp bahçedeki bir yeri gösterip, orasını kazmasını söyledi. Oğlu orasını kazınca içinde otuz bin dirhem olan bir kese çıktı. On bin dirhemini bana verip; -Bunlarla ihtiyâcını gider dedi. Sonra yine bir on bin dirhem daha verip; -Bunları da komşularına ve akrabâna dağıt! dedi. Ben ayrılmak istediğimde ona; -Allah için bana söyler misin nasıl bedduâ etmiştin? dedim. O da bana şöyle dedi: -Sen beni dövüp balığı zorla aldığında, çok gücüme gitmişti ve acizliğimden ağlamıştım. Sonra da yâ Rabbî! Onu da beni de sen yarattın. Onu kuvvetli, beni zayıf kıldın. Sonra onu bana musallat eyledin. Onun zulmünü benden geri çevirmedin. Beni de onun zulmüne mâni olmaya kuvvetli kılmadın. Kudretin hakkı için onu âleme ibret olacak hâle koy! dedim..." Netice olarak; "Zâlimin zulmü varsa, mazlûmun da Allahı var!" sözünü unutmamalıdır. Herkes ne ekerse onu biçer ve yaptığının karşılığını bulur. Eden, ettiğinin karşılığını mutlaka görür...


.

Kimler için ibâdet ettinse..."

 
A -
A +

İbâdet; kulluk etmek, tapınmak, insanın kendini aşağılaması, alçaltması demektir. İbâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Hadis-i şerifte; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, ey kötü insan! Bugün sana sevap yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâplarını onlardan iste denir) buyuruldu. NEFSİN ARZULARINA UYMAK... Her işte, nefsin arzûlarına uymak, nefse tapınmak olur. Nefsine uyan, küfre veyâ bidat sâhibi olmaya yâhut fıska yani harâm işlemeye başlar. Zira nefse uymak, İslâmiyyete uymaya mâni olur. Bir kimse, hep nefsinin istekleri peşinde koşar ve nefsinin istediklerine kavuşabilmek için her şeyi yapıyorsa, bu kimse, nefsinin esiridir, kölesidir ve nefsine tapmaktadır. Herhangi bir kimsenin sözlerine uyarak, İslâmiyyetin dışına çıkmak, onun sözlerini, kitap ve sünnetten üstün tutmak, o kimsenin kölesi olmak ve ona tapınmak demektir. Bunun için insân, neyin esiri, kimin kölesi ve kulu olduğuna dikkat etmelidir. Ebû Ali Dekkâk hazretleri, nasihat isteyen birisine hitaben; "Sen kimin esiri ve mülküysen onun kulusun. Eğer nefsinin esiri ve mülkü isen nefsinin kulusun. Eğer dünyânın esiriysen, dünyânın kulusun ve kölesisin" buyurmuştur. Şakîk-i Belhî hazretlerinin tövbe etmesine, bir putperest sebep olmuştur. Ticâret için Türkistan'a gittiğinde merak sebebiyle puthaneye girer ve bir puta, isteklerini yana yakıla anlatan putpereste hitaben; -Seni ve her şeyi yoktan var eden, alîm ve kudretli bir yaratanın var. Sana hiçbir fayda ve zararı olmayan puta tapacağına Allahü teâlâya ibâdet et der. Bunun üzerine Putperest; -Eğer söylediğin doğru ise, O, sana senin memleketinde rızık vermeye kâdirdir. Mâdem öyledir, niçin tâ buralara kadar geldin? deyiverir. Şakîk-i Belhî hazretleri, bu söz üzerine derin düşüncelere dalar ve Belh şehrinin yolunu tutar. Yolda bir Mecûsi ile yolculuk yapar. Mecûsi, Şakîk-i Belhî hazretlerinin tüccar olduğunu öğrenince; -Eğer kısmetin olmayan bir rızık peşindeysen, kıyâmete kadar gitsen onu ele geçiremezsin. Şâyet kısmetin olan bir rızık peşindeysen onun arkasında koşmana lüzum yoktur. Çünkü sana ayrılan rızkın seni bulur der. Bu söze Şakîk-i Belhî hazretleri hayran kalır. Dünyâya karşı meyli azalır ve âhiret için çalışacağına söz verir. Bu düşünce ile Belh şehrine gelir. Belh'de ise müthiş bir kıtlık vardır. İnsanlar yiyecek bir şey bulamazlar. Bu yüzden kimsenin yüzü gülmemektedir. İnsanlar bu halde iken, Şakîk-i Belhî hazretleri, çarşıda neşeli bir köle görür ve ona; -Ey köle, herkes üzüntü içindeyken, senin neşene sebep nedir? diye sorar. Köle; -Niçin üzüleyim. Benim efendim zengin bir kimsedir. Beni aç, çıplak bırakmaz ki! der. Şakîk-i Belhî hazretleri, bu söz karşında; "Aman yâ Rabbi! Az bir dünyâlığı olan şu zenginin kölesi böyle neşeli. Halbuki, sen bütün canlıların rızıklarına kefil oldun. Biz niçin gam ve keder içinde olalım" diyerek yüzünü âhirete çevirir ve İbrâhim Edhem hazretlerinin sohbetlerine başlar, Ondan feyz alarak olgunlaşır. TERCİH İNSANA BIRAKILMIŞTIR! Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri buyuruyor ki: "Evliyâlık yolunda bulunan bir kimse, ortaya çıkmak, meşhûr olmak, herkes tarafından tanınmak isterse, şöhretin kölesi olur. Gizli kalmayı, bilinmemeyi isteyen, gizliliğin kölesi olur. Kim de Allahü teâlâya kul olmak arzusunda ise ve başka bir niyeti yoksa, bunun için, meşhûr olmak ile gizli kalmak aynıdır." Netice olarak insan, ya kendisi gibi yaratılmış olan bir varlığın esiri, kölesi, kuludur veya her şeyin sahibi, yaratanı olan Allahü teâlânın kuludur. Tercih insana bırakılmıştır. Herkes, dünyada yaptığı tercihe göre, âhirette hesap verecektir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki: Benim şerîkim, ortağım yoktur. Başkasını bana ortak eden, sevaplarını ondan istesin... İbâdetlerinizi ihlâs ile yapınız! Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan işleri kabûl eder.)


.

"Yardım edenin yardımcısı..."

 
A -
A +

İnsanlara yardım etmek için çalışıp para kazanmak, nâfile ibâdet etmekten dahâ çok sevâptır. Dînimiz; "İnsanların en iyisi, onlara faydası çok olanıdır" buyurmaktadır. Bir insanın başka bir insana, bilhâssa Müslümâna iyilik etmesi, Allahü teâlânın en çok sevdiği bir hâldir. İyilikler çeşitli şekillerde olabilir. Para ile, bedenen, fikren ve çeşitli yollarla iyilik, yardım yapılabilir. İnsanın elinden hiçbir yardım gelmezse, Allahü teâlânın kullarına, güler yüz göstermesi bile sevâb olur. Allahü teâlâ; (Benim kullarıma yardım edene, ben fazlasıyla yardım ederim) buyurmaktadır. Elinden yardım geldiği hâlde, yardımı esirgeyen bir insan, Allahü teâlânın indinde sevgili bir kul olamaz. İnsanların kalbini kırmak, Allahü teâlânın gadabına sebep olur ve bundan çok kaçınmalıdır. Zira insan kalbi, Allahü teâlânın sevgisinin tecelli ettiği bir yerdir. Oraya dokunmak, çok tehlikelidir. Hele o kalbde, Allahü teâlânın korkusu ve sevgisi varsa, onu incitmekten, son derece kaçınmalıdır. Bir Müslümanın zarûrî ihtiyâçlarını karşılamak ve fakîrlere yardım etmek için, çalışıp, helâl kazanması, iyidir. Peygamber efendimiz; (Müslümânlara yardım etmeyen, onların iyilikleri ve rahatları için çalışmayan, onlardan değildir) buyurmuştur. SIKINTIYA DÜŞENE YARDIM ETMEK... Sıkıntıya düşene, darda kalana, hasta, zayıf olup muhtâç olana yardım etmek, bunların imdâdına yetişmek çok sevaptır. Hadîs-i şerîfte; (Sıkıntıya düşen komşusuna yardım eden, sıkıntısını gideren kimseye, Allahü teâlâ kıyâmet günü kıymetli elbise giydirecektir) buyurulmuştur. Zâlimlere, fâsıklara muhtâç olmamak, Müslümânlara hizmet etmek, İslâm ilimlerini yaymak ve bunları yapanlara yardım etmek için lâzım olan parayı, mâlı kazanmak çok sevâptır. Ebû Abbâs Ahmed Sebtî hazretlerine; -Hâlinden şikâyette bulunanlara, dileklerini elde etmek isteyenlere niçin sadaka vermelerini, insanlara yardımda bulunmalarını tavsiye ediyorsunuz diye sual edilince, cevabında buyurur ki: -Ben, insanlara sâdece faydalarına olan şeyleri tavsiye ediyorum. Gençliğimde büyük âlim Ebû Abdullah Fahhâr hazretlerinin yanında, dinimizin bildirdiği hükümlerle ilgili kitapları okuyordum. O sıra Nahl sûresinin 90. âyeti dikkatimi çekti ve bu âyet-i kerîme üzerinde çok düşündüm. Kendi kendime; senden, adâlet ve ihsân sâhibi olman isteniyor, dedim. Çünkü bu âyet-i kerîmede meâlen; (Allahü teâlâ size, adâlet yapmanızı, ihsân etmenizi ve muhtâç olan akrabâya vermenizi emrediyor. Fuhuştan, zinâdan, münkerden, fenâlıklardan ve zulüm yapmaktan da nehyediyor) buyurulmakta idi. Bu âyet-i kerîme üzerinde düşünmeye devâm ettim. Bundan sonra elime geçen az çok ne olursa olsun, üçte birini kendime bırakıp, geri kalan üçte ikisini Allah rızâsı için fakirlere ve muhtaçlara sarf etmeye karar verdim. Sonra Allahü teâlânın ihsân makâmında olan bir kimseye, ilk önce farz kıldığı şeyin ne olduğunu araştırınca, bunun da, nîmetine şükür olduğunu anladım... ÇALIŞIP HELÂL MAL KAZANMAK... Abdullah Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: "Çoluk çocuğunun ihtiyâçlarını temin etmek, fakirlere yardım ve İslâmiyyete hizmet için, çalışıp helâl mal kazanmak, çok iyidir. Fakîrlik, ibâdete ve hizmete mâni olursa, tâat yapmaya kuvvet hâsıl etmek için, zengin olmak efdaldir. Böyle zenginlik büyük ni'mettir." Müslümân, dünyâyı sevdiği, dünyâya düşkün olduğu için değil, Allahü teâlâ, çalışmayı emrettiği için çalışıp kazanır. Nefsinin kötü arzûlarına, zevklerine kavuşmak için çalışıp para kazanmak ve çalışırken helâli harâmdan ayırmamak, başkalarının haklarına saldırmak, onlara olan borçlarını ödememek, dünyâya düşkün olmayı gösterir. Dünyâya düşkün olmak ise, büyük günâhtır. Netice olarak, Allahü teâlâ emrettiği için çok çalışıp, çok kazanmak ve Onun emrettiği gibi çalışıp, kazandığını, Onun emrettiği yerlere sarf etmek, Allahü teâlânın kullarına yardımcı olmak, ibâdet yapmak olur ki, çok sevâptır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Din kardeşine yardım edenin yardımcısı, Allahü teâlâdır.)


.

Hayırda isrâf, isrâfta da hayır olmaz"

 
A -
A +

Malı, İslâmiyyetin ve mürüvvetin uygun görmediği yerlere, harcamaya, dağıtmaya isrâf denir. Mürüvvet, faydalı olmak, iyilik yapmak arzûsudur. İslâmiyyete uymayan isrâf, harâmdır. Mürüvvete uymayan isrâf ise, tenzîhen mekrûhtur. İsrâf, kötü huylardandır ve kalbin hastalığıdır. Allahü teâlâ; (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) buyurmuştur MALI BOŞA ATMAK!.. Malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere harcamak, o malı, boşa atmak demektir. Halbuki Peygamber efendimiz; (Malı boş yere saçmayınız!) buyurmuşlardır. Sofrada, lüzûmundan fazla, çeşitli yemekler bulundurmak isrâftır. İbâdete kuvvet kazanmak ve misâfir için bulundurmak, isrâf olmaz. Yemek artıklarını dökmek, çatalı, kaşığı, tabağı, tası ekmekle sıyırıp yemeden önce, kapları yıkamak ve silmek isrâftır. Sofra bezi ve masa üstüne düşen ekmek, yemek kırıntılarını toplamayıp atmak isrâftır. Bu kırıntıları toplayıp hayvanlara yedirmek isrâf olmaz. Malı kıymetinden aşağı fiyâtla satarak veyâ kirâya vererek ve kıymetinden yukarı fiyatla satın alarak yâhut kirâlayarak aldanmak isrâf olur. Meyyitin kefenini, miktâr ve cins bakımından, İslâmiyyette bildirilenden fazla yapmak isrâftır. Abdestte ve gusülde, suyu sünnet olandan fazla kullanmak isrâftır. Sa'd bin Ebi Vakkâs hazretlerini abdest alırken Resûlullah efendimiz görür ve; -Yâ Sa'd! Suyu niçin isrâf ediyorsun? buyurur. -Abdest alırken de isrâf olur mu? deyince; -Büyük nehirde de olsa, abdestte fazla su kullanmak isrâf olur buyururlar. Doyduktan sonra fazla yemek de isrâftır. Yalnız, misâfir utanmasın diye, ev sâhibinin fazla yemesi ve orucu râhat tutmak için sahûrda fazla yemek isrâf değildir. İslâmiyyetin izin verdiği, emrettiği yerlere vermek ve mubâh olan şeyleri almak için verilen mal, para, isrâf olmaz. İmâm-ı Mücâhid hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcetse, isrâf olmaz. Bir dirhem yaklaşık beş gram gümüşü veyâ bir avuç buğdayı, harâm olan yere vermek isrâf olur." Peygamber efendimizden önce yaşamış olan Hâtim-i Tâî, cömertliği ile meşhûr olmuştu. Çok verdiği için buna; -Malı isrâf etmekte hayır yoktur dediklerinde; -Hayra verilen mal isrâf olmaz! cevabını vermiştir. AŞÇI YAHYA BABA Sultan Bâyezîd-i Velî zamanında yaşıyan Aşçı Yahyâ Baba, sâdece insanları değil, bütün mahlûkâtı da severdi. Her gün yemek dağıtımından sonra artan pilavı, Tunca Nehrindeki balıklara dökerdi. Bir süre sonra oranın anbar memuru; "Her gün pilavlar Tunca Nehrine dökülüyor. Demek ki fazla geliyor. Verilen pirinç miktârını azaltın" diye emir verdi. Kilerci her gün artan pilav kadar az pirinç vermesine rağmen, her zamanki kadar pilav artıyor ve Aşçı Yahyâ Baba, yine bu pilavı kepçe kepçe Tunca balıklarına serpiyordu. Her gün pirinç azaltılmasına rağmen sonuç değişmiyordu. Öyle oldu ki, durum pâdişâha aksetti. Sultan da denemek istedi. Kararlaştırılan günde bütün misâfirler yemeklerini yediler. Yemek yiyenler her zamanki misâfirden fazla ve pirinç miktârı az olmasına rağmen pilav, yetti ve arttı. Yahyâ Baba balıkların nasîbini nehre dökeceği sırada Sultan Bâyezîd-i Velî'nin; -Yahyâ Baba! Bu yaptığın isrâf değil midir? demesi üzerine, binlerce balık başını sudan çıkarıp; -Sultânım! Devletin artığını bize çok mu görüyorsun? Senin devletinin ikrâmı sâdece insanlara mıdır? derler. Aşçı Yahyâ Baba da, sırrı açığa çıktığı için hemen orada secdeye kapanarak rûhunu teslim eder. Netice olarak mal, büyük bir nîmettir. Malı isrâf, Allahü teâlânın nîmetini hakîr görmek, nîmete kıymet vermemek, nîmeti elden kaçırmak, kısaca küfrân-ı nîmet etmek, yâni şükür etmemek olur. Zira malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere vermek, harcamak, isrâftır, kötü bir huydur ve harâmdır. İsrâfta hayır, iyilik olmaz. İslâmiyyetin emrettiği yerlere vermek ise, hayırlıdır ve isrâf olmaz. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "Hayırda isrâf olmaz. İsrâfta da hayır olmaz.


.

Edebi gözetmeyen, rızâya kavuşamaz

 
A -
A +

İslâmiyyet insanlara ahlâkî ve insânî husûsları gâyet mantıkî bir tarzda öğretirken, onları hiçbir zamân yapamayacakları işlere zorlamamıştır. Aksine, onlara iyi ve râhat yaşamak için birçok imkânlar tanımıştır. Allahü teâlâ, insanların râhat ve mes'ûd yaşamasını istemekte ve bunun için de, insanların günâh işlememesini emretmektedir. Zira Müslüman, kendisinin dâimâ Allahü teâlânın huzûrunda olduğuna inanır ve bu sebeple günâh işlememeye, emeredilenleri de yapmaya çalışır. EDEP VE SEVGİ... Ebü'l-Berekât Hakkârî hazretleri; "Edep, kulun, Allahü teâlâya karşı vazîfelerini, vakitlerini nasıl değerlendireceğini, haramlardan nasıl korunacağını bilmesidir" buyurmuştur. İslâm dîni, edep, güzel ahlâk ve tevâzu dînidir. Edep de, bedenin kendisini Hak teâlânın irâdesine tâbi etmesidir. Hakkı kendi irâdesine tâbi etmemektir. Edep ve sevgi, kalbleri birleştirir. Din büyüklerine edep, saygı ve sevgi ile yaklaşan bir kimse, onların kalbinden gelen nûrlara ve böylece Allahü teâlânın rızâsına kavuşur. Namâz kılmak, Allahü teâlânın huzûrunda durmak demektir. Namazda kalbin kötülüklerden temizleneceği, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Zira kötülüklerden temizlenmemiş bir kalb ile, Allahü teâlânın huzûruna çıkılamaz. Namazın büyük ve önemli bir ibâdet olduğu, şartlarının çokluğundan anlaşılmaktadır. Ayrıca, vâcibleri, sünnetleri, müstehabları, mekrûhları, müfsidleri de bunlara eklenirse, kulun Rabbinin huzûrunda nasıl bulunması lâzım geldiği daha iyi anlaşılır. İnsan, âciz, güçsüz, zavallı bir mahlûktur. Her nefeste, kendisini yaratan Allahü teâlâya muhtaçtır. Bunun için namaz kılmak, kul ile Rabbini ayıran ve kula haddini bildiren bir ibâdettir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nice abdest alanlar vardır ki, abdesti güzel almaz ve nice namâz kılanlar vardır ki, hudû ve huşû ile kılmazlar. Eğer kendini karınca ısırmış olsa, namâzı bırakıp o karınca ile meşgul olurlar. Hâlbuki Allahü teâlânın azametini bilenlerin, ellerini ve ayaklarını kesmiş olsalar hiç direnmezler. Zîrâ onların ibâdetleri Allahü teâlâ içindir. Allahü teâlânın huzûrunda duran kimse, Onun heybet ve azametini bildiği, tefekkür ettiği kadar huşû eder, korkar... Hükümdarlardan birinin huzûrunda bir kişiyi akrep sokar, o da sabreder, hükümdara hürmet için hiç hareket etmez. Ya heybet ve azamet sahibi olan Allahü teâlânın huzûrunda duranın hâli nasıl olmalıdır? Elbette Allahü teâlânın huzûrunda, daha ziyâde huzûr ve huşû gerektirmektedir." Allahü teâlâya ve Onun Resûlüne karşı edebi takınarak huzûr ile ibâdet edenler ve haramlardan sakınanlar, yüksek derecelere, cenâb-ı Hakkın rızâsına kavuşurlar. Ebû Ali Dekkâk hazretleri anlatır: HÜKÜMDARIN HUZURUNDA... "Vezirin birisi bir gün hükümdarın huzûrunda iken, orada bulunan hizmetçilerin birisinden bir ses duyar ve o tarafa bakar. Hükümdar da, vezirin kendisiyle ilgilenmeyip, başka bir yere baktığını görür. Vezir, bu durumu fark edince, o tarafa bakmasının, hükümdar tarafından yanlış anlaşılmaması için bakmasına devâm eder. Vezir, bundan sonraki toplantılarda da, hükümdarın huzûrunda bulunurken, hep bir yere bakar. Böylece hükümdar, vezirin bu hâlinin tabiî olduğunu, edepte kusûr etmediğini ve gözlerinde şaşılık bulunduğunu zanneder. Edep ve korkuda, kendisi gibi mahluk olan birisinin huzûrunda, bu şekilde dikkatli olan bir kimsenin, kendisinin ve her şeyin sahibi, yaratanı olan Allahü teâlânın huzûrunda nasıl durması gerektiğini, iyi düşünmesi lâzımdır." Netice olarak insanın şerefi, kıymeti, ilmi ve edebi ile ölçülür. Allahü teâlâya karşı edebi gözetmeyen bir kimse, kullara karşı da edepli olamaz, onlara şefkat ve merhametle yaklaşamaz. Allahü teâlâya karşı edep ise, Onun emirlerini yapmak ve yasak ettiklerinden de sakınmaktır. Zira edebi olmayan ve gözetmeyen, Allahü teâlânın rızâsına kavuşamaz. Hiçbir bî edep yani edepsiz, Allahü teâlâya kavuşamamıştır...


.

Ticârette gâye, kâr etmektir

 
A -
A +

Dünyâ, lezzetlerine aldanmayanlara ni'met, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara ise hikmet yeridir. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası zararlıdır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "SERMAYEYİ ELDEN KAÇIRMA!.." "Aklı olan bir kimse, her gün, ortağı olan nefsine demelidir ki: Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler de sayılıdır, azalmaktadır. Ömür bitince, ticâret sona erer. Ticârete sarılalım ki, vaktimiz azdır ve âhiret uzun ise de; orada ticâret ve kâr olmaz. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu ni'met elimizdedir. Aman nefsim, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Bugün, ecelin geldiğini ve sana, bir gün bağışladıklarını ve şimdi, o günde bulunduğunu farz et! O hâlde, bu günü elden kaçırmaktan dahâ büyük ziyân olur mu? Resûlullah efendimiz buyurdu ki; (Yapacağın her işi, önce düşün, Allahü teâlânın râzı olduğu, izin verdiği bir iş ise, onu yap! Böyle değilse, o işten kaç!) Her gün yatarken, o gün yaptığı işler için nefsi hesâba çekmeli, sermâyeyi, kârdan ve zarardan ayırmalıdır. Sermâye farzlardır. Kâr da, sünnetler ve nâfilelerdir. Ziyân ise, günâhlardır. İnsan, ortağına aldanmamak için, onunla hesâplaştığı gibi, nefse karşı dahâ uyanık davranmak lâzımdır. Her mubâhı bile sormalı, bunu niçin yaptın demelidir. Zararlı bir şey yaptı ise, ödetmelidir. İnsanlar, kendilerini hesâba çekmiyorlar. Eğer her günâh işledikte, odasına bir kum koysa, birkaç sene içinde oda kum ile dolar. Eğer, omuzlarımızdaki kâtib melekler, her günâhı yazmak için, bir kuruş isteseydi, malımızın hepsini vermemiz lâzım gelirdi. Hâlbuki, gafletle, çeşitli düşüncelerle, birkaç sübhânallah desek, tesbîhi alır, sayar, yüz kere söyledim deriz de, her gün boşuna, nice şeyler söyleriz, bunları saymayız. Saymış olsak, her gün, binleri aşar. Sonra da, terâzîde sevâb kefesinin ağır basacağını umarız. Bir kimsenin dünyâ ticâreti, âhiret ticâretine mâni olursa, bu kimse bedbahttır, zavallıdır. Bir çömlek almak için, altın kupa verene ne denir? Dünyâ, saksı parçası gibidir. Hem kıymetsizdir, hem de çabuk kırılır. Âhiret ise, altından kupa gibidir ki, hem çok kıymetlidir, hem de dayanıklıdır, kırılmaz. Hattâ hiç tükenmez. Dünyâ ticâretinin âhirete yaraması için ve Cehenneme sürüklememesi için, çok uğraşmak lâzımdır. İnsanın sermâyesi, dîni ve âhiretidir. Bu sermâyeyi kaptırmamak için, çok uyanık olmak lâzımdır. Sabâh namâzını kılmadan ve kitâp okuyup birkaç şey öğrenmeden işe gitmemeyi âdet edinmelidir. İhtiyâcı kadar dünyâlık kazanınca, âhireti kazanmakla meşgûl olmalıdır. Çünkü âhiret hayâtı sonsuzdur, ona ihtiyâç dahâ çoktur ve âhiret ticâretinde iflâs etmek üzeredir..." "SERMAYE OLMADAN KÂR OLUR MU?" İbâdet ve kazanç ilimlerini öğrenmek farzdır. Dahâ fazlasını öğrenmek efdaldir. Fıkıh öğrenmeyip, hadîs, tefsîr öğrenmek iflâs alâmetidir. Farzları tam yapmadığı hâlde, nâfilelerle derecesini yükseltmeye çalışan bir kimsenin hâli, sermayesi elinden çıktığı, iflâs ettiği hâlde, kâr peşinde koşan bir tüccârın hâline benzer. Sermâye olmadan kârı olur mu? Fudayl bin İyâd hazretleri her zaman farzların önemini anlatır ve; "Farzlar, insan için sermâye, nâfileler ise kâr ve kazanç gibidirler. Kâr, sermâye olduktan sonra meydana gelir" buyururdu. Netice olarak bu dünyada her Müslüman, bir tüccâr gibidir. Fakat bugünün yani dünyanın değil, yarının yani âhiretin tüccârıdır. İmân edip Müslüman olan, dünya ve âhiret saâdetinin sermâyesini ele geçirmiştir. Ancak ticârette gâye, kâr etmektir. Zira iflâs edene, akıllı tüccâr denmez. Fıkıh bilmeyen, İslâm ahlâkına, kul hakkına riâyet etmeyen, iflâs etmekten kurtulamaz...

.

"Affetmeyi seversin, beni de affet!"

 
A -
A +

Allahü teâlâ kullarına ve bütün yarattıklarına karşı çok merhametlidir. Bilhassa kullarının günâhlarını affetmeyi çok sever. Bunun için, tekrar tekrar, kâfirlerin ve müslümanların dünyada iken şartlarına uygun olarak yapacakları tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Eğer kulum, gökteki bulutlara kadar yükselecek günah işlese fakat benden ümidini kesmeyip, affını, mağfiret olunmasını dilese, onu affederim.) Bir gün Peygamber efendimiz Eshâb-ı kirâma hitaben; -Kul, bir günah işlediği zaman, işlediği bu günah amel defterine yazılır buyurdu. Orada hazır bulunanlardan birisi; -Ya Resûlallah, o kimse tövbe ederse ne olur? diye sordu. Resûlullah efendimiz; -Defterinden silinir buyurdu. O kimse; -Peki tekrar günah işlerse ne olur diye sorunca; -Tekrar yazılır buyurdular. Soruyu soran kimse; -Tekrar tövbe ederse ne olur diye sorunca da; -Tekrar silinir cevabını verdiler. Bunun üzerine o kimse; -O günahın amel defterinden silinmesi ne zamana kadar devam eder? diye tekrar sordular. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz: -O kimse, günahtan tamamen tövbe edip Allahü teâlâya yönelinceye kadar devam eder. Kul, istiğfardan usanmadıkça, Allahü teâlâ da mağfiret etmekten, affetmekten usanmaz buyurdular. MECÛSİNİN İMAN ETMESİ... Bir Mecûsi, İbrahim aleyhisselâma misâfir olmak ister. İbrahim aleyhisselâm da; -Seni misâfir eder, ağırlarım ama Müslüman olman şartıyla cevabını verir. Mecûsi, Müslüman olma şartını kabul etmez ve geri dönüp gider. Bunun üzerine Allahü teâlâ vahyederek; (Neden o Mecûsiyi misâfir etmek için Müslüman olmasını şart koştun? Benim kullarıma yaptığım muameleye bakmadın mı? Yetmiş senedir bana imân etmediği halde, onun rızkını verdiğimi görmedin mi? Onu misâfir etseydin hayırlı olurdu) buyurur. Cenab-ı Hakkın bu emri üzerine İbrahim aleyhisselâm, Mecûsiyi arar bulur, evine getirir ve misâfir eder. Mecûsi bu hale hayret eder ve; -Bu nasıl oldu, beni misâfirliğe nasıl kabul ettin, Müslüman olmam şartından niçin vazgeçtin diye sorar. İbrahim aleyhisselâm da cenâb-ı Hakkın emrini bildirir. Bunları dinleyen Mecûsi; -Demek Allahü teâlâ benim hakkımda böyle emretti öyle mi! O halde bana İslamiyyeti öğret, ben Müslüman olacağım der ve Müslüman olur. İsrail oğullarından bir kimse 40 sene eşkıyalık yapmıştı. Bir gün, yanında havarilerinden birisi ile yürümekte olan Hazret-i İsâ ile karşılaşır ve; -Bu gelen İsâ aleyhisselâm, yanındaki de havarilerinden bir zat. Ben artık bunlara katılayım, diyerek arkalarından yürümeye başlar. Fakat İsâ aleyhisselâmın yanındaki havari; -Bu eşkıya da nereden çıktı, benim yanımda yürüyecek adam mıdır ki, diyerek, ondan uzaklaşmaya çalışır. Eşkıyalık yapmış kimse de; -Benim gibi günahkâr bir kimse, böyle mübarek kimselerle beraber olabilir mi diyerek kendi kendini yerer, zemmeder. "İKİSİNİN DE GEÇMİŞİNİ SİLDİM" Havari durumunda olan kendini büyük, eşkıyalık yapmış olan da kendini hakir, zelil görür. Onların bu halini bilmekte ve görmekte olan Allahü teâlâ, İsâ aleyhisselâma vahyederek; (Arkandan gelmekte olan o iki kimseye söyle, ikisinin de geçmişte yaptıklarını sildim. Yeniden amel etmeye başlasınlar!) buyurur. Kendini büyük bildiği, kibirlendiği için havarinin ibâdetleri, kendini hakir, zelil gördüğü için de eşkıyanın günahları silinmiştir. İsâ aleyhisselâm durumu her ikisine de bildirir ve daha sonra eşkıyalıktan tövbe eden o kimseyi havarilerinin arasına alır... Mutarrif bin Abdullah hazretleri, sık sık, Allahü teâlâya; "Allah'ım, bizden râzı olmasan da, bizi affet. Çünkü efendi, kölesinden râzı olmasa da onu affeder" diye yalvarırdı. Netice olarak Allahü teâlâ, affedicidir ve affetmeyi sever. Şartlarına uygun olarak yapılan duâ ve tövbeleri kabul eder ve günahları da affeder. Peygamber efendimizin Kadir gecesinde okunmasını tavsiye ettiği şu duâyı çok okumalıdır: (Allahümme inneke afüvvün kerimün tühıbbül afve fa'fü annî) Anlamı: (Ya Rabbi, sen affedicisin, kerimsin, affı seversin, beni de affeyle!)


.

"Seni de, yanındakileri de affettik"

 
A -
A +

Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir, kerîmdir, rahîmdir, lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Zümer sûresinin 53. âyetinde meâlen; (Ey günâhı çok olan kullarım! Allahın rahmetinden ümmîdinizi kesmeyiniz. Allah, günâhların hepsini affeder. O, sonsuz magfiret ve nihâyetsiz merhamet sâhibidir) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâ merhameti yüz parçaya ayırdı. Doksan dokuzunu kendi katında alıkoydu. Yeryüzüne bir tek parça indirdi. Bu bir parça yüzünden mahlûkât, yaratıklar birbirine merhamet ederler) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Gençlikte Allahü teâlânın kahrından, azâbından korkmak, titremek lâzımdır. İhtiyarlıkta affına, merhametine sığınmalıdır." Resûlullah efendimizin mübârek torunu hazret-i Hüseyin misâfirleri ile sofrada oturmuşlardı. Kölesi bir kap sıcak yemek ile gelirken ayağı yere takılıp, elindeki yemeği hazret-i Hüseyin'in mübârek başına döktü. Kölesini terbiye için yüzüne sert bakınca, kölesi, Âl-i imrân sûresinin 134. âyetinin (Gadab etmezler...) kısmını okudu. Bunun üzerine hazret-i Hüseyin; -Gadabımı, öfkemi terk ettim, buyurdu. Köle, aynı âyet-i kerimenin, (İnsanlardan kusûrlu olanları affederler...) kısmını okudu. Hazret-i Hüseyin; -Affettim buyurdu. Bunun üzerine köle, âyet-i kerimenin, (Allahü teâlâ ihsân edenleri sever...) kısmını da okudu. Hazret-i Hüseyin de; -Seni kölelikten azâd ettim, istediğin yere gidebilirsin, buyurdu. BİR ZENGİNİN SALİH KÖLESİ... Vaktiyle gece-gündüz içki içen zengin bir kimse vardı. Bir gün yine içki meclisini kurar ve kölesine dört dirhem vererek meyve ve benzeri şeyler almasını söyler. Köle dört dirhemi alıp, istenilen şeyleri almak için çarşıya çıkar. Yolda din büyüklerinde Mansur bin Ammar hazretlereni, yoksul bir kimse için yardım toplamakta olduğunu görür. Oraya doğru yaklaşır. Mansur bin Ammar hazretleri; -Kim bu yoksul kimseye dört dirhem verirse, ona dört tane dua edeceğim, buyurur. Bunları işiten köle, elindeki dört dirhemi de o yoksul kimseye verir. Bunun üzerine Mansur bin Ammar hazretleri; -Ne istiyorsan, isteğini söyle, o isteğinin olması için dua edeceğim buyurur. Köle; -Ben köleyim. Kölelikten kurtulup, hürriyetime kavuşmak istiyorum der. Bu hususta dua edilir. İkinci isteği sorulunca köle; -Bu dört dirhemin yerine tekrar dört dirhemim olsun isterim der ve gerekli dua yapılır. Üçüncü isteği sorulunca; -Benim şu andaki sahibim, efendim fasık bir kimsedir. Onun tevbe edip bu günahlardan kurtulmasını istiyorum der ve bu hususta da dua edilir. Dördüncü isteği sorulduğu zaman köle; -Allahü teâlânın, beni, efendimi sizi ve burada bulunanları affetmesini istiyorum der ve bu hususta da Mansur bin Ammar hazretleri dua ederler. Köle, elindeki dört dirhemi dört dua karşılığında verdiği için, eli boş olarak efendisinin yanına gelir ve olanları olduğu gibi anlatır. Efendisi; -İlk olarak ne istedin diye sorar. Köle; -Hürriyetimi istedim deyince efendisi; -Seni azad ettim, artık hürsün, ikinci olarak ne istedin diye sorar. Köle; -Verdiğim dört dirhemin yerine dört dirhemimin olmasını deyince efendisi; -Peki al sana dört bin dirhem, üçüncü olarak ne istedin der. Köle; -Senin bu halden tevbe etmeni istedim deyince efendisi; -Artık içki içmeyeceğim, şimdiye kadar olanlar için de tevbe ettim ve iyi bir Müsüman olmak için çalışacağım, dördüncü olarak ne istedin deyince köle; -Allahü teâlânın, beni, seni ve hepimizi affetmesini istedim der. Bunları işiten efendisi, -İşte bu benim elimde değil der. Gece bu şahıs bir rü'ya görür. Rü'yasında kendisine; "Sen elinden gelen üç şeyi yaparsın da, bizim her şeye gücümüz yettiği halde o bir şartı yapmaz mıyız! Seni de, köleni de, yanındakileri de, Mansur bin Ammar'ı ve orada bulunanları da affettik" buyurulur. Netice olarak iyilik yapana iyilik etmeli, kötülük edeni de affetmelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sana darılana git, barış! Zulüm yapanı affet. Kötülük yapana iyilik et!)


.

Başkalarının ayıplarını araştırmayınız!

 
A -
A +

Müslümânların ayıplarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâptır. Uzun bir hadis-i şerifin sonunda; (Bir kimse bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu örterse, Allahü teâlâ, kıyâmet günü onun ayıplarını, kabâhatlerini örter) buyurulmuştur. Bunun için kimsenin ayıbına, kusûruna bakmamalı, kendi ayıplarını görmelidir. Kendini hiçbir Müslümândan üstün bilmemelidir. Her Müslümânı kendinden üstün tutmalıdır ve herhangi bir Müslümânı görünce, kendi saâdetinin, onun duâsını almakta olabileceğine inanmalıdır. Kendinde hakkı bulunanların kölesi gibi olmalıdır. Kimseyi gıybet etmemeli ve gıybet yapana mâni olmalıdır. İyi kimseler yani sâlih Müslümanlar, insanların kusûrlarını, ayıplarını araştırmazlar ve gördükleri hataları, kusûrları da örterler. Peygamber efendimiz; (Kim insanların ayıplarını, kusûrlarını örterse, Allahü teâlâ da, onun ayıplarını, kusûrlarını örter) buyurmuştur. "AYIBINI BAŞKALARINA SOR!" İnsanın ayıplarını araştıranlar, dost değil düşmandırlar. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. İyi kimseler ise, insanın ayıplarını pek görmezler. Birisi İbrâhîm bin Edhem hazretlerine, ayıbını, kusûrunu bildirmesi için yalvarınca; "Seni kendime dost edindim. Her hâlin ve hareketlerin, bana güzel görünüyor. Ayıbını başkalarına sor" buyurmuştur. Kendi kusûrlarını araştırıp düzeltmeye çalışan bir kimse, başkalarının ayıplarını görmeye vakit bulamaz. Hep, kendinden dahâ iyi olan Müslümânları görür. Yanî her gördüğü Müslümânı kendinden dahâ iyi bulur. Ebû Saîd-i Arâbî hazretlerine, iyi bir Müslüman nasıl olur diye suâl ettiklerinde, cevabında; "Hâdiselerin değişmesi, ahlâklarını değiştirmez. Başkalarının ayıplarına bakmazlar. Dâimâ, kendi ayıplarını, kusûrlarını görürler. Kendilerini hiçbir Müslümândan üstün bilmezler. Hepsini kendinden üstün görürler" buyurmuştur. İyi bir Müslüman, başkasında bir ayıb, kusûr görünce, bunu kendinde arar, kendinde bulunca, bundan kurtulmaya çalışır. Böyle yapmak, kötü huylardan kurtulmanın ilâçlarındandır. Zaten; (Mü'min mü'minin aynasıdır) hadîs-i şerîfinin ma'nâsı da budur. Yanî, başkasının ayıplarında, kusûrlarında, kendi ayıbını, kusûrunu görmektir. Din büyükleri ile görüşmekten maksat, kişinin kendi ayıplarını, kusûrlarını anlaması ve gizli kötülüklerini meydâna çıkarması içindir. Tasavvuf yolunda olmaktan maksat da, kişinin kendi nefsinin ayıplarını, kusûrlarını anlaması, İslâmiyyetin emir ve yasaklarına uymakta kolaylık, lezzet hâsıl olması ve gizli olan şirkten, küfürden kurtulması içindir. Bu sebeple, herhangi bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu meydâna çıkarmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mirâc gecesi birtakım insanlar gördüm ki, çok fecî ve elîm bir şekilde kendi kendilerine azâb ederler. Cebrâîl aleyhisselâma sordum ki, yâ Cebrâîl, bunların günâhı nedir? Niçin böyle kendi kendilerine azâb ederler? Cebrâîl aleyhisselâm dedi ki, bunlar başkalarının ayıplarını meydâna çıkaranlardır.) "TÖVBE ETMEZLERSE!.." Mûsâ aleyhisselâm, Tûr-i Sînâ'da Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Başkalarının ayıplarını meydâna çıkaranların cezâsı nedir? diye arz edince, cenâb-ı Hak; (Tövbesiz giderlerse, yerleri Cehennemdir) buyurmuştur. Netice olarak her Müslümânın, Resûlullah efendimizin hattâ, Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanması lâzımdır. Çünkü Resûlullah efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından biri, Settâr yanî günâhları örtücüdür. Her Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Her Müslümânın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlâklanması lâzımdır. Böylece, dünyâ ve âhiret felâketlerinden kurtulmak nasîb olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Kendi nefislerinizin ayıplarını araştırınız, başkalarının ayıplarını araştırmayınız!)
 

Allahü teâlâ beğensin diye yapmalı...

 
A -
A +

Bir şeyi olduğunun tersine göstermeye riyâ yani gösteriş denir. Âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak, dünyâ kazancına dîni âlet etmek demektir. Sözleri veyâ ibâdetleri riyâ ile olan kimsenin, din bilgisi varsa, buna münâfık denir. Din bilgisi yoksa, buna din yobazı denir. ALLAH RIZASI İÇİN YAPMAK Riyânın zıddına, aksine, ihlâs denir. İhlâs, dünyâ faydalarını düşünmeyip ibâdetlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. İhlâs sâhibi, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi düşünmez. Bunun ibâdetlerini başkalarının görmesi, ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir) buyuruldu. Başkalarının sevgisine ve övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak da, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ fenâdır, kötüdür. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ kötüdür. İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ menfaatlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur duâsına çıkmak, istihâre yapmak böyledir. Ücret ile imâmlık, hatîblik, öğretmenlik yapmak, sıkıntıdan, hastalıktan ve fakîrlikten kurtulmak için âyet-i kerîmeler okumak da, böyledir denildi. Bunlarda hem ibâdet, hem de menfaat niyyetleri bulunmaktadır. Ticâret maksadı ile hacca gitmek de böyledir. İbâdet niyyeti hiç bulunmazsa riyâ olurlar. İbâdet niyyeti çok olursa, sevâb hâsıl olur. Bir kimse, ibâdetlerini başkalarına göstermek, onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyyeti ile yaparsa, riyâ olmaz ve çok sevâb olur. Ramazân orucunu tutmakta riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için namâza başlayıp, sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh olur. İbâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını karşılamak niyyeti ile, kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ için ve bir insan için birlikte niyyet ederek kurban kesmek de, câiz değildir. Riyâdan korkarak ibâdeti terk etmek câiz değildir. Bir kimse, Allahü teâlânın rızâsı için namâza durup, namâzı bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, namâzı sahîh olur. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Dünyâlık elde etmek, yani mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ harâmdır. Allahü teâlâ için olan ilim, Allahü teâlâdan korkmayı arttırır, kendi ayıplarını görmeye sebeb olur ve Şeytânın aldatmasına mâni olur. İbâdette esâs olan, kalbini tamâmiyle Allahü teâlâya bağlamaktır. İbâdet, bir âdet olarak değil, Allahü teâlânın huzûruna çıkıp, Ona can ve gönülden şükretmek, Ona yalvarmak için yapılmaktadır. Riyâ, gösteriş olarak yapılan bir ibâdeti Allahü teâlâ kabûl etmez. Kur'ân-ı kerîmde Mâ'ûn sûresinde meâlen; (Ey Resûlüm, kıyâmet gününü inkâr eden, yetîmi sertlik ve sitemle defedip hakkını gasbeden, fakîri doyurmayan ve başkalarını da fakîre iyiliğe teşvîk etmeyen o kimseyi gördün mü? Namâzlarını gaflet ile kılanlara ve riyâ, gösteriş yapanlara ve zekâtı vermeyenlere şiddetli azâb vardır) buyurulmaktadır. "İNSANLAR GÖRSÜN" DİYE... Netice olarak Allahü teâlâ, bu dünyâda kendi rızâsı için yapılan her ibâdeti ve ameli kabul etmektedir. İnsanlara gösteriş için ve insânlara yaranmak için yapılanları ise kabûl etmez. Bunun için bütün ibâdetler, ameller, işler ve her türlü davranışların hâlis yani ihlâs ile yapılması lâzımdır. Çünkü Âhirette, Allahü teâlânın rızâsı için yapılan ibâdetlerin dışındakiler, mizâna konulmayacak, hesaba dahil edilmeyecek, icraatın dışında kalacak ve hiçbiri kabul edilmeyecektir. Onun için, az fakat dürüst olanı yani rızâ-i ilâhi için olanı yapmak lâzımdır. En mühim olan şey, Allahü teâlânın rızâsıdır. Ahmet'e çalışıp da, Mehmet'ten ücret beklenmez. Kime çalışıldıysa, ücret oradan alınır. Yaptıklarımızı, insanlar görsün de, ne güzel yaptı desinler diye değil, Allahü teâlâ beğensin diye yapmalıdır...


.

İnsân, her ân yaratanına muhtâçtır

 
A -
A +

İnsan demek, muhtâç demektir. Değil insanlar, her mahlûk muhtâçtır. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. HAKÎKİ MÜSLÜMAN OLMAK İÇİN... Sonradan yaratılan her mahlûk, gerek asıl ve değişen sıfatlar olsun ve gerekse âlemler, akıllar, var olmakta, varlıkta kalmakta her ân ve her bakımdan Allahü teâlâya muhtâçtır. Allahü teâlâ ise, hiç kimseye ve hiçbir varlığa muhtâç değildir. Seyfeddîn-i Fârûkî hazretleri; "İnsan muhtâç ve zayıf bir varlıktır. Ne dünyânın elem ve acılarına, ne de âhiretin sıkıntı ve meşakkatlerine güçleri yetmez" buyurmuştur. Hiçbir şeye muhtâç olmayan, bütün noksanlıklardan uzak olan Allahü teâlâya imân etmek yani hakîki bir Müslümân olabilmek için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek ve ibâdetleri de doğru olarak ihlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda nûrlar vereceğini, âhirette de iyilik vereceğini vâdetmiştir. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ ise harâmlardan, yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, meselâ hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istiğfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâp verilmez, günâh olur, azâb yapılır. Peygamber efendimiz; -Küçük şirkten korununuz! buyurunca; -Küçük şirk nedir? diye soruldu. Cevaplarında; -Riyâdır buyurdular. Yani başkasına göstermek için ibâdet etmektir. Eşbâh kitabında buyuruluyor ki: "Bir ibâdette sevâp hâsıl olması için, bu ibâdetin sahîh olması şart değildir. Hâlis niyyet edilmesi şarttır. Hâlis niyyet ederek yapılan bir ibâdet, bilmeyerek fâsit olursa, bozulursa sahîh olmaz. Fakat niyyet edildiği için, çok sevâp hâsıl olur. Meselâ, abdestli olduğunu zannederek, abdestsiz kılınan namâz sahîh olmaz. Fakat, niyyetine karşılık çok sevâp verilir. Necis, pis olduğunu bilmediği suyu, temiz zannederek, bununla abdest alıp kılınan namâzın şartı noksan olduğu için sahîh olmaz ise de, niyyet mevcût olduğu için sevâp verilir. Şartlarına uygun olduğu için sahîh olan bir namâz, riyâ ile, gösteriş için kılınırsa, sevâp hâsıl olmaz." EN BÜYÜK DÜŞMAN!.. Netice olarak Allahü teâlâ, her şeyi ve bütün varlıkları çok güzel yaratmıştır. Her şey Onun emrinde, kudreti altındadır. İnsanın, inanmaktan ve itâat etmekten başka çaresi yoktur. Çünkü insân, her an, her saniye Allahü teâlâya, Onun varlığına muhtâçtır. Bu sebeple namaz Allah için kılınmalı, yemek Allah için yenmeli, evlenmek Allah için, İslâma uymak için olmalı, konuşmak ve dinlemek de Allah için olmalıdır. Bu yapılan amel ve ibâdetlerin içine bir parça dünyâ karışırsa, zemzeme necâset karıştırmak gibi olur. Zira dünyâ sevgisi leş; İslâmiyet, ibâdet ise zemzem gibi, misk gibidir. Bu temizliğe, bu zemzeme, bu güzelliğe pislik bulaştırmamalıdır. Kendimizden konuştuğumuz müddetçe, kendimiz var olduğumuz müddetçe bu zemzem içilmez. Dünyâ çöp yığını gibidir ve orada, kediler, köpekler hırlaşmaktadırlar. Zira hadîs-i şerîfte; (Eddünyâ cifetün talibühâ kilâbün yani Dünyâ çöplüktür, tâlipleri ise köpeklerdir) buyurulmuştur. Bu sebeple insân, düşmanını iyi tanımalıdır. İnsânın en büyük düşmanı, kendi nefsidir, nefsine tâbi olmasıdır. Düşmanı dışarıda değil, içeride aramalıdır. Nefse karşı gelmek, ona uymamak için her sabah Kur'ân-ı kerîm ve bir miktar da kendimize lâzım olan ilmihâl bilgilerini okumalıdır. Çünkü bunlar, rûhun gıdâsıdır ve o günün de gıdâsı olurlar.


.

Mesûd, mutlu olabilmek için...

 
A -
A +

Dünyâdaki bütün insânlar mesûd, mutlu olmak ister ama mesûd olanı, pek azdır. Çünkü saâdetin, mutlu olmanın neden ibâret olduğu bilinmiyor. Asıl iş, saâdetin, mesûd olmanın ne olduğunu bilmektedir. İnsanın dünyâda ve âhırette mesûd, mutlu olması için, sahibine, yaratanına imân etmesi yani müslümân olması lâzımdır. Dünyâda mesûd olmak, râhat yaşamak demektir. Âhırette mesûd olmak ise, Cennete gitmektir. Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, mesûd olmak yolunu, Peygamberler vâsıtası ile kullarına bildirmiştir. Çünkü insanlar, bu saâdet yolunu, kendi akılları ile bulamazlar. Hiçbir Peygamber kendi aklından birşey söylememiş, hepsi, Allahü teâlânın bildirdiği şeyleri söylemişlerdir. Saâdet, âhıret ve dünyâ saâdeti olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Dünyâ saâdeti için söz söyleyenler, kitâp yazanlar ve bunları dikkatle okuyanlar, dinleyenler çoktur. Âhıret saâdeti hakkında ise, Allahü teâlânın kitabı Kur'ân-ı kerîm, Peygamber efendimizin sözleri olan hadîs-i şerîfler ve din âlimlerinin binlerce kitâpları vardır. HİÇBİR ZARARI YOKTUR İslâm dîni, Allahü teâlânın, Cebrâîl ismindeki melek vâsıtası ile, sevgili Peygamberi Muhammed aleyhisselâma gönderdiği, insanların, dünyâda ve âhırette râhat ve mesûd olmalarını sağlıyan, usül ve kâidelerdir. Bütün üstünlükler, faydalı şeyler, islâmiyyetin içindedir. Eski dinlerin, görünür, görünmez bütün iyiliklerini, islâmiyyet, kendinde toplamıştır. Yaratılışında kusûrsuz olanlar, İslâmiyyeti reddetmez ve nefret etmez. İslâmiyyetin içinde hiçbir zarâr yoktur. İslâmiyyetin dışında da hiçbir menfât yoktur ve olamaz. İslâmiyyetin dışında bir fayda, menfât düşünmek, serâptan şarâp beklemek gibidir. İslâmiyyet, insanların birbirlerini sevmelerini, yardımlaşmalarını, kardeşçe yaşamalarını, memleketleri imâr etmelerini, insanları refaha kavuşturmayı emretmekte, Allahü teâlânın emirlerine saygı göstermeyi, mahlûklara merhameti, vatanını sevmeyi istemektedir. İslâmiyyet, nefsin kötülüklerden temizlenmesini temîn etmekte, kötü huyları, iyi huylardan ayırmaktadır. İyi huylu olmayı emredip, kötü huyları, şiddetle ret ve yasak etmektedir. Tenbelliği, boş vakit geçirmeyi reddeder. İnsanların yardımlaşmasını, birbirlerine hizmet etmesini ehemmiyetle istemektedir. Fertlerin, evlâdın, âilenin, milletlerin haklarını ve vazîfelerini öğretmekte, dirilere, geçmişlere, geleceklere, herkese karşı bir hak ve mesûliyet gözetmektedir. Kısaca İslâmiyyet, dünyâ ve âhıret saâdetini birlikte bildirmektedir. Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: İSLAMİYETE UYAN MESUT OLUR "Allahü teâlâ, insanları başı boş bırakmadı. Her istediklerini yapmaya izin vermedi. Râhat ve huzûr içinde yaşamaları ve sonsuz saâdete kavuşmaları için arzûlarını ve zevklerini kullanma yollarını gösterdi. Dünyâ ve âhıret saâdetine sebep olan faydalı şeyleri yapmalarını emretti, zararlı şeyleri yapmalarını yasak etti. Bu emir ve yasaklara İslâmiyyet denir. Saâdete kavuşmak istiyen, İslâmiyyete uymaya mecbûrdur. Zira İslâmiyyete uyan, mesûd olur ve râhat eder." Netice olarak, mesûd olmak isteyen bir kimse, Allahü teâlânın varlığına imân edip, Onun gönderdiği emir ve yasaklara uyması lâzımdır. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından doğru bilgileri ve Muhammed aleyhisselâmın hayâtını, güzel ahlâkını öğrenen kimsenin, îmânı kuvvetlenir. Ahlâk bilgilerini öğrenen, iyi, kötü huyları, faydalı, zararlı işleri anlar ve iyi işleri yaparak, dünyâda olgun, kıymetli bir insân olur. Böyle bir kimsenin işleri muntazam ve kolaylıkla hâsıl olur. Dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar, âhırette de ebedi saâdete kavuşur. Saâdete kavuşmak için, öncelikle îmân etmeli ve Muhammed aleyhisselâmın hayâtını, ahlâkını, bildirdiklerini öğrenerek iyi huylu insan olmalıdır. Bu ise, fıkıh ve ahlâk ilimlerini öğrenmek ve bunlara uymakla olur. Bu ikisini elde eden kimse, Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşur, dünyâda da, âhırette de mesûd, bahtiyâr olur


.

İnsan, her zaman muhtâçtır

 
A -
A +

İnsan, yok iken sonradan yaratılmış, zayıf, muhtâç, ayıplı ve kusûrlu bir varlıktır. Allahü teâlâ ise, hep vardır ve var olması için de hiçbir şeye muhtâç değildir. Ayıplardan, kusûrlardan, uzaktır ve bütün üstünlüklerin de sâhibidir. Yaratılan her mahlûk, her ân ve her bakımdan Allahü teâlâya muhtâçtır. O ise, hiç kimseye ve hiçbir bakımdan muhtâç değildir. Her bakımdan muhtâç olarak yaratılan insânın, dünyâ, kabir ve âhıret olmak üzere üç türlü hayâtı vardır. İnsân dünyâda iken, bedeni rûhu ile birliktedir. İnsâna hayât, canlılık veren rûhdur. Rûh bedenden ayrılınca, insan ölür. Beden mezârda çürüyüp, toprak olunca veyâ yanıp kül olunca, yâhut yırtıcı hayvan yiyip yok olunca rûh yok olmaz, kabir hayâtı başlar. Kabir hayâtında his vardır fakat hareket yoktur. Kıyâmette yeniden diriltilince yani âhıret hayâtı başlayınca, bir beden yaratılıp, rûh ile bu beden birlikte Cennette veyâ Cehennemde sonsuz olarak yaşarlar. İnsan bu üç hâlde de, var olması ve varlıkta kalabilmesi için, hep Allahü teâlâya muhtâçtır. İNSAN MEDENİ YARATILMIŞTIR Allahü teâlâ, insanları zayıf ve muhtâç yarattı. Giyecek, yiyecek, barınacak, düşmandan korunmak gibi ve dahâ nice şeylere muhtâçtırlar. Bir kimse, kendi ihtiyâçlarını tek başına hâzırlıyamaz ve buna ömrü de yetişmez. İnsanların ortaklaşa çalışmaları, birlikte yaşamaları lâzımdır. Biri yaptığı âleti başkasına verir. Ondan, kendine lâzım olan başka birşey alır. Bu ortaklık ihtiyâcına; "İnsan medenî olarak yaratılmıştır" denir. Medenî yani birlikte yaşayabilmek için, adâlet lâzımdır. Çünkü herkes muhtâç olduğuna kavuşmak ister. Bu arzûya, şehvet denir. Arzû ettiğini başkası alırsa, alana kızar ve aralarında çekişme, zulüm, işkence başlar. Topluluk parçalanır. Toplulukta adâleti sağlamak için, bilinmesi ve uyulması gerekenleri, insanların üstünde bir âdil varlığın bildirmesi lâzımdır. Bu varlık da, her şeyin sahibi, yaratanı olan Allahü teâlâdır. Allahü teâlânın bildirdiklerine uyana sevâb, uymıyana azâb olacağı bilinince, islâmiyyetin bildirdikleri kuvvetli olur. Bunun için imân edilmesi ve ibâdet yapılması emrolundu. Hergün ibâdet yaparak, Allahü teâlâ hâtırlanır. İbâdet, Onun varlığını, Peygamberini, âhiretteki ni'metleri ve azâbları tasdîk etmekle, inanmakla başlar. Allahü teâlâya ve bildirdiklerine inanmakla ve ibâdetleri yapmakla, üç şey hâsıl olmaktadır: Birincisi, insan, şehvetine uymaktan kurtulur. Kalb, rûh temizlenir. Gazab edilmez, yani öfkelenilmez. Zira şehvet ve gazab, yaratanı hâtırlamaya mâni olurlar. İkincisi, insanda, maddeler üzerinde yapılan tecrübeler ile ve his organları ile hâsıl olan bilgilerle ilgisi olmıyan başka bilgiler, zevkler hâsıl olur. Üçüncüsü, iyilere ni'metler, kötülük yapanlara azâb yapılacağı düşünülünce, insanlar arasında adâlet hâsıl olur. KEYİF SÜRMEK İÇİN... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün varlıkların hülâsası, özü olan insan, eğlence için, oyun için, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak için, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emir edilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur. Allahü teâlâ hiçbir şeye muhtâç olmadığı hâlde, kullarını emir ve yasaklar vermekle şereflendirdi. Her şeye muhtâç olan, biz kulların, bu büyük ihsâna, bol bol teşekkür etmemiz, bunun için de, emirleri yapmaya, cândan sarılmamız lâzımdır." Netice olarak, insan demek, muhtâç demektir. Değil insanlar, yaratılan her mahlûk muhtâçtır. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen buyurulduğu gibi: (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!)


.

İlim, amel etmedikçe, insanı kurtarmaz

 
A -
A +

Müslümanın, kendisine lâzım olan din bilgilerini ve mesleğine, maişetine ait bilgileri öğrenmesi farzdır. Kur'ân-ı kerîmin birçok yerinde, ilim öğrenmek ve ilim adamları övülmekte, Zümer sûresinin 9. âyet-i kerimesinde meâlen; (Bilen ile bilmeyen hiç bir olur mu? Bilen elbette kıymetlidir) buyurulmaktadır. Resûlullah efendimiz de; (Beşikten mezâra kadar ilim öğreniniz, çalışınız!) buyurmaktadır. MÜSLÜMANA BİRİNCİ FARZ!.. İslâmiyyet, faydalı olan her ilmi, her fenni ve her tecrübeyi emreden bir dindir. Her Müslümana önce birinci farz olan şey, îmânı, farzları, harâmları öğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikçe, Müslümânlık olamaz, îmân elde tutulamaz. Öğrenilen bilgilerlerle amel edilmedikçe de, ilmin bir faydası olmaz. İmâm-ı Gazâli hazretleri, kendisinden nasihat isteyen bir talebesine yazdığı mektupta buyuruyor ki: "İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bunu sana bir misâl ile anlatayım... Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa ve bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesûr olursa olsun, bu âletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse ne kadar ilim sâhibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Diğer bir misâl, bir tabîb hastalansa, hastalığını teşhis edip ilâcını da bilse ve bu ilâç hakîkaten o hastalığa çok iyi gelse, ilâcı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemeyeceğini pekâlâ bilirsin. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitap okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır) buyurulmuştur..." Abdülehad Serhendî hazretleri, nasihat isteyenlere buyururdu ki: "Bu dünyâ amel yeridir. Karşılık yeri âhirettir. Ameli, işi bitirmeden ücret, karşılık istemek yersizdir. İş ve amel bittiği gün, yapılan işin karşılığı ihsân olunacaktır. Evvelkiler çok amel etselerdi, az kabûl ederlerdi. Şimdikiler az bir şey yapsalar, çok kabûl ediyorlar. Bir gümüş verseler, bir altın verdik diyorlar. Çünkü şimdi bidatler çoğaldı, nefsin arzuları her yerde mevcut, zulmet dalgaları ise, birbiri ardınca gelmektedir. Heybetinden öncekilerin ve sonrakilerin titrediği, cinlerin, insanların ve hayvanların dehşetinden şaşırdığı büyük korku geldi. Haşir ve neşir günü çok yaklaştı. Bir bölük Cennete, bir bölük Cehenneme gitsin denecek gün geldi çattı. İşte bunları düşünüp uyanmalı, hakîkatleri gören gözleri açmalıdır. Akıllı gençlere, düşünen yaşlılara yazıklar olsun ki, gaflet pamuğunu kulaklarından çıkarmıyorlar ve gurur perdesini basîret gözlerinden uzaklaştırmıyorlar..." "ASLA YALAN SÖYLEMEDİM!.." Abdülkâdir Geylânî hazretlerine; -Hangi ameli esas aldınız da böyle yüksek dereceye ulaştınız? diye sorulduğu zaman; -Temeli doğruluk üzerine attım. Aslâ yalan söylemedim. Yalanı kâğıda bile yazmadım ve hiç yalan düşünmedim. İçim ile dışımı bir yaptım. Bunun için işlerim hep rast gitti. Çocuk iken maksadım, niyetim, ilim öğrenmek, onunla amel etmek, öğrendiklerime göre yaşamaktı cevabını vermişlerdir. Abdullah bin Zeyd hazretlerine ilim sâhipleri sorulduğu zaman; "Âlimler üç kısımdır. Bir kısmı, ilmi ile amel eder, insanlar da onun ilmiyle amel ederler. Diğer bir kısmı, ilmi ile amel eder, fakat insanlar onun ilmiyle amel etmez. Başka bir kısmı da ilmiyle kendisi amel etmediği gibi insanlar da amel etmez" cevabını vermiştir. Netice olarak ilim öğrenmek, çok kıymetli bir emir olmasına rağmen, ilim insanı tek başına kurtarmıyor. Öğrenilen bilgilerle amel edilmedikçe, ilmin insana bir faydası olmaz. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İki şeyden birine kavuşan insana gıbta etmek, buna imrenmek yerinde olur. Allahü teâlâ bir kimseye İslâm ilimlerini ihsân eder. Bu da, her hareketini, bilgisine uygun yapar. İkincisi, Allahü teâlâ, birine çok mal verir. Bu kimse de malını, Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği yerlere harceder.)


.

Ölmeden önce, acele etmelidir

 
A -
A +

Hayırlı işleri yapmayı tehir etmeye, sonraya bırakmaya, tesvîf denir. İbâdetleri ve hayırlı işleri yapmakta acele etmeye ise, musâreât denir. Hadîs-i şerîfte; (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hâtırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyuruldu. Hayırlı işleri, amelleri, tehir edenler, geciktirenler, ileride yaparız diyenler, mutlak ziyân içindedirler. Çünkü Peygamber efendimiz; (Tesvîf eden, hayırlı işleri sonraya bırakanlar helâk olur) buyurumuşlardır. AMELLER SONA ERMEDEN... Ömer bin Abdülazîz hazretleri, kendisinden nasihat isteyen bir kimseye; "Şimdi ecel gelmeden, ameller sona ermeden, Allahü teâlâ insanları ve cinleri hesâba çekmek için huzûruna getirmeden önce, tövbeyi fırsat bilmeli, af ve magfirete kavuşmayı kazanç bilmelidir. Kıyâmette, hesap gününde, mâzeret kabûl edilmez" buyurmuştur. Peygamber efendimiz, eshâb-ı kirâma ve bütün ümmetine hitaben buyuruyor ki: (Beş şey gelmeden evvel beş şeyin kıymetini biliniz: Ölmeden önce hayâtın kıymetini, hastalıktan önce sıhhatin kıymetini, dünyâda âhireti kazanmanın kıymetini, ihtiyârlamadan gençliğin kıymetini, fakîrlikten evvel zenginliğin kıymetini.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri, helâya girdikten bir müddet sonra, kapıyı vurarak hizmetçisini çağırır. Hizmetçi, tahâret suyunu veyâ bezini hâzırlamadığını sanıp, koşarak gelir. Kapı arasından gömleğini uzatarak; -Al, bunu, falanca fakîre hediyye olarak götür buyurunca; -Efendim, bunu helâdan çıkınca emretseydiniz olmaz mı idi? Kendinize niçin böyle sıkıntı verdiniz? deyince; -Gömleğimi o fakîre hediyye etmek, helâda hâtırıma geldi. Dışarı çıkıncaya kadar tesvîf etseydim, geciktirseydim şeytânın vesvese ederek, bu hayırlı işi yapmaktan beni vazgeçirmesinden korktum cevabını verir. Sehl bin Abdullah-ı Tüsterî hazretleri buyurur ki: "Bizim yolumuzun esası altı şeydir: Allahın kitâbına sarılmak, Resûlullahın sünnetine uymak, helâl yemek, insanları incitmemek, yasaklardan uzak durmak, hakkı ve borcu ödemete acele etmek." Çelebi Cemâleddîn efendi, hayır, hasenât ve iyilik yapmakta acele ederdi. Sebebi sorulduğunda; "Hayır yapmakta acele etmek lâzımdır. Tehir ve sonraya bırakmakta, çabuk geçen ömre güvenmek ve cimrilik korkusu vardır" buyururdu. İnsanın nefsi, dâimâ zararlı şeyler ister. Şeytân ise, çok hayırlı işe mâni olmak için, az hayırlı olan şeyi de vesvese yapar. Büyük günâha sürüklemek için, küçük hayır yapmayı da vesvese eder. Şeytânın vesvesesi olan hayırlı iş, insana tatlı gelir ve acele ile yapmak ister. Bunun için, hadîs-i şerîfte; (Acele etmek, şeytântandır. Beş şey bundan müstesnâdır: Kızını evlendirmek, borcunu ödemek, cenâze hizmetlerini çabuk yapmak, misâfiri doyurmak, günâh yapınca hemen tövbe etmek) buyuruldu. Peygamber efendimiz, hazret-i Ali'ye hitaben de; (Yâ Alî! Üç şeyi geciktirme! Namâzı evvel vaktinde kıl! Hâzırlanmış cenâze namâzını hemen kıl! Dul veyâ kızı, küfvü isteyince, hemen ver!) buyurmuştur. BUGÜNÜN İŞİNİ YARINA BIRAKMA Abbâsî Halîfelerinden Hârûn Reşîd, İmâm-ı Ebû Yûsuf hazretlerinden nasihat isteyince, cevaben; "Bugünün işini yarına bırakma, yoksa işleri ve hakları zâyi edersin. İstekler bitmeden ecel gelir çatar. Ecel gelip çatmadan sâlih amel işle. Çünkü ölüm gelince, amel yapılmaz" buyurmuştur. Seyyid Hasan Berzencî hazretleri de, bir sevdiğine hitaben; "Ecel gelmeden önce tövbe ve istiğfârda acele et" buyurmuştur. Netice olarak bu dünyada her şey fâni olduğu gibi insân da fânidir yani geçici bir müddet için burada bulunmaktadır. İnsana verilen müddet ve imkânlar da sınırlıdır, geçicidir. İhsân edilen bu imkân ve zamanı, en kıymetli yerde kullanmalı ve bunun için de acele etmeli, hesap gününe hazırlanmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Akıllı kimse, ölmeden önce hesâbını gören, ölümden sonra kendisine yarayacak şeyleri yapan kimsedir.)


.

Kötülükler gibi, iyilikleri de gizlemelidir

 
A -
A +

İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden, gerek mal ile yapılan bütün ibâdetleri, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette, ihlâs olmaz, riyâ olur. Bunlara sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: BEDENİN DÖRT YAPI MADDESİ "İnsan ve hayvanların bedeni dört şeyden yapılmıştır. Bunlar toprak maddeleri, su, hava ve harâret. Birbirine benzemeyen, bu dört şeyin ihtiyâçları vardır. Bedendeki harâretten dolayı, insan ve hayvanlar, kendini beğenmekte, üstün görmektedir. Şehvet ve gadab kuvvetleri ve başka kötülükler, bu dört şeyden ileri gelmektedir." İnsanların ve hayvanların tabîatının istediği bu şeylere, içgüdü denilmektedir. Akıllı kimse, bu istekleri İslâmiyyetin izin verdiği gibi kullanır. Aklı dinlemeyenler ise, nefse uyarak, mubâhlardan dışarı taşar, günâha girerler. Çünkü nefis, bu istekleri, mubâhların dışına çıkarmaya zorlayan bir kuvvettir. İnsanların duygu organları ve hareket sinirleri, kalb ismindeki bir kuvvetin emrindedir. Bedenin dört yapı maddesi ile nefis ve kalb kuvvetlerini bir arada tutan, çalıştıran kuvvet de, rûhtur. İnkâr edenlerin ve günâh işleyenlerin nefisleri azmış, kalbi ve rûhu kaplamıştır. Bu üç kuvvet birleşmiş gibi olup nefsin istediğini yapmaktadırlar. İslâmiyyete uyunca, bu üç kuvvet birbirinden ayrılıp, kalb ve rûh kuvvetlenir ve nefis zayıflayarak, kalb ve rûh, nefsin baskısından kurtulur ve temizlenmeye başlar. Böylece her ikisi de, işlerini Allahü teâlânın rızâsı için yaparlar. İLİM TALEBESİ İLE TÜCCAR Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, bütün işleri, Allahü teâlânın rızâsı için yapmak lâzım olduğunu, şöyle bir misâl ile anlatır: "Nişâburlu bir ilim talebesi ile bir tüccar yol arkadaşı olurlar. Talebenin, çok fakir olduğu için ayağında giyecek bir ayakkabısı yokmuş. Tüccar, çıplak ayakla yürüyen talebenin hâline acır ve kendisine bir çift ayakkabı alıverir. Yolculuklarına bu şekilde devam ederken tüccar, talebeye ikide bir; -Ey talebe! Yolun düzgün yerinden yürü, sivri taşlara basma, ayaklarını sürüme, dikenli yerlerden gitme, ayakkabıyı eskitme, diye tenbihlerde bulunmaya başlar. Talebe, bu sözlere önce sabreder, ses çıkartmaz. Fakat bu tenbihler sık sık tekrarlanınca, talebeyi usandırır. Sonunda bu hâle dayanamayan talebe, ayakkabıları çıkarıp tüccarın önüne koyar ve; -Ey efendi, ben senelerce yalın ayak seyâhat ederim. Kimse bana bunun için bir şart koşmamıştır. Şimde sana, verdiğin bu ayakkabılar sebebi ile mahkûm olamam, kusura bakma, der. Bunun için, yapılan hayır ve hasenât karşılıksız olmalı, Allahü teâlânın rızâsı için yapılmalıdır." Yahyâ bin Mu'âz hazretleri, bir gün ilâç içer. İlâcı içtikten sonra hanımı; -Odada biraz dolaşsan iyi olur deyince, Yahyâ bin Mu'âz hazretleri; -Gezmeye bir sebep göremiyorum. Otuz senedir hesâp ediyorum. Allah rızâsı için olmayan bir harekette bulunmadım buyurur. Zira bu büyükler, din için niyyet etmedikçe hareket etmezler. "GEÇMEYEN PARA GİBİ!.." Seyyid Emir Gilal hazretleri, talebelerine şöyle vasiyet eder: "İlim öğrenerek Muhammed aleyhisselâmın yoluna tâbi olmaktan asla ayrılmayınız. Her işinizi Allah rızası için yaparsanız, kurtulursunuz. İhlâssız yapılan amel, üzerinde padişahın mührü bulunmayan geçmez para gibidir. İhlâs ile yapılan az amel, Allahü teâlâ indinde çok amel gibidir. İhlâssız amelin kıymeti yoktur. Yaptığınız her ibâdeti ve işi, ihlâs ile yapınız. Böylece Allahü teâlânın rızâsını kazananlardan olursunuz." Netice olarak insan, yaptığı kötülükleri gizlediği gibi, iyiliklerini de gizlemelidir. Bu sebeple yapılan her işi, insanların değil, Allahü teâlânın beğenmesi, rızâsı için yapmalıdır. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "İşlediğiniz günahları gizlediğiniz gibi, yaptığınız iyilikleri de gizleyiniz! Muvaffak olmuş kimse diye, yaptığının faydasını, âhirette görene denir."


.

Doğruyu bulmak ve inanmak zordur

 
A -
A +

Peygamberler dahil, hiç kimse, Allahü teâlâ bildirmedikçe doğruyu bulamaz. Neyin doğru, neyin yanlış olduğu, ancak Allahü teâlânın bildirmesi ile bilinebilir. İNKÂRCI SEMÛD KAVMİ!.. Peygamberlerden Sâlih aleyhisselâm kendi kavminde hükümdâr idi. Herkes tarafından çok seviliyordu. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm gelir ve kendisinin Peygamber olduğunu, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını Semûd kavmine bildirmesini söyler. Sâlih aleyhisselâm; -Allahü teâlânın emir ve yasakları nelerdir ben bilemem deyince, Cebrâil aleyhisselâm, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını Sâlih aleyhisselâma öğretir. Sâlih aleyhisselâm da, Semûd kavmine bildirir fakat kavmi imân etmez ve bildirilen doğruları kabul etmezler. Düne kadar çok sevdikleri hükümdarları iken ve bütün emirlerini yaptıkları hâlde, Allahü teâlâya imân etmeyi ve Onun emirlerini bildirince, kavminin pek azı hariç, çoğu inkâr ve isyân ederler. İnanmayanlar, imân edenlere eziyyet ve işkence yaparlar. Hatta bir gün Sâlih aleyhisselâma, alay ederek; -Şu kayanın içinden kızıl tüylü bir deve çıkarırsan sana imân ederiz derler. Sâlih aleyhisselâm onlara; -Bu benim yapabileceğim bir iş değildir cevabını verirken Cebrâil aleyhisselâm gelir ve; -Sen duâ et Allahü teâlâ senin duânı kabul edecek ve kayanın içinden deve çıkaracak buyurur. Bunun üzerine Sâlih aleyhisselâm da duâ eder ve o kaya büyük bir gürültü ile yarılarak içinden kızıl tüylü bir deve çıkar. Bu hâdise üzerine, önceden imân etmiş olanların imânı sağlamlaşır, şüphede olanlar da imân ederek inananların sayısı biraz daha artar. İnkâr edip, imân etmeyenler ise inanmadıkları gibi inkârlarında daha da ileri giderek deveyi öldürmek isterler. Sâlih aleyhisselâm da onlara; -Sakın bu deveyi öldürmeyin, öldürürseniz başınıza çok büyük bir felâket gelir buyurur. Semûd kavminin su için kullandığı bir kuyu vardı. Sâlih aleyhisselâm kavmine; -Bu kuyunun suyunu bir gün siz, öbür gün de deve içecek, devenin su içeceği günde, hiç kimse su için gelmesin buyurur. Fakat inkâr edenler, suyu her gün isterler ve deveyi öldürmeye karar verirler. Bunun için de, adam tutup deveyi öldürtürler. Deve öldürülünce Allahü teâlânın gazâbının çok çabuk geleceğini Sâlih aleyhisselam kavmine bildirir ise de, inkâr edenler bunan inanmaz. Zira Sâlih aleyhisselâmın kavmi çok zengindi. Çok sağlam, güçlü binâlar yapmışlardı ve bunun için; -Bize bir şey olmaz dediler. Sâlih aleyhisselâm da, kendine imân etmiş olanları toparlayarak; -Burası artık lanetlendi, çok acil olarak burayı terk ediyoruz. Şu karşıki tepeye çıkalım ve oradan neler olacağını hep beraber görelim buyurur. Kendine inananlarla beraber tepeye çıkarlar. Bu sırada Semûd kavminin bulunduğu şehirde çok büyük bir deprem başlar ve tam 7 gün sürer. Hiçbir şey kalmaz, her şey toprağın altına karışır ve şehir dümdüz olur... Peygamber efendimiz, eshâb-ı kirâmla beraber bir sefere giderlerken bu vâdiden geçiyorlardı ve eshâb-ı kirâma hitaben; -Burası lanetlenmiş bir yerdir, çok hızlı geçin duraklamayın, burada durulmaz. Gözünüzden yaş akıtın, bizim başımıza böyle bir şey gelmemesi için duâ edin, buyururlar. ALLAHIN SEVMEDİĞİ KİMSE!.. Allahü teâlâ sevdiği işi, en çok sevdiğine verir. Allahü teâlânın, yarattıkları içinde en çok sevdiği, Peygamber efendimizdir ve sonra da diğer Peygamberlerdir. Daha sonra da, Resûlullah efendimizin yolunda bulunan evliyâdır. Bunların hepsinin vazifesi, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını, Onun kullarına bildirmektir. Zira doğru, bunlar vasıtası ile öğrenilir. Netice olarak, doğruyu, hakkı bulmak ve buna inanmak çok zordur. İnsanın nefsi, doğruyu kabûl etmekte inatçıdır. İnât, hakkı, doğruyu işitince, kabûl etmemektir. Ebû Cehil ve benzerleri, inât ederek, Resûlullah efendimizin Peygamber olduğuna inanmadılar, inkâr ettiler. İnât, riyâdan, kin tutmaktan, hasedden meydana gelmektedir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlânın en sevmediği kimse, hakkı kabûl etmekte inât edendir.)


.

Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir

 
A -
A +

Bu dünyâ, geçici bir konaktır ve âhirete göre zindân gibidir. Dünyânın bu geçici varlığı, bir görünüştür, herhangi bir şeyin gölgesi gibi, yavaş yavaş çekilmekte ve geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm, insânı uyandırınca rüyâ bitecek ve hakiki hayât başlayacaktır. İmân ile ölenler için ölüm, hayâttır, hem de, sonsuz hayât! IŞIĞA DÖNMEK LAZIM... İnsanlar, dünyâya meylettikçe sıkıntıdan kurtulamaz, çünkü dünyâ, sıkıntı kaynağıdır. Bu sıkıntıdan kurtulmak için, mutlaka âhirete, ışığa dönmek lâzımdır. Eğer insân ışığa dönerse, gölgesi arkada kalır ve peşinden gelir. Işığa arkasını çevirirse, karanlığa dönmüş olur, işleri karanlık olur ve hiçbir zaman gölgesine de yetişemez. İnsân, yönünü dünyâya çevirirse insânlarla çarpışır, kavga eder ve huzûrsuz olur. Eğer insân yüzünü âhirete çevirirse, kendisi huzûrlu olduğu gibi etrafına da huzûr dağıtır ve insânlar onun gibi olmak için yarışır. Vaktiyle Abbasi halifelerinden Harun Reşîd, kendi zamanında yaşayan ve meczub evliyâdan diye bilinen Behlül Dânâ hazretleriyle görüşmek, hikmetli sözlerini duymak ister ve adamlarına onu bulup getirmelerini söyler. Halifenin adamları, Behlül Dânâ hazretlerini bir mezarlıkta uyur halde bulurlar ve uykusundan uyandırırlar. Uykudan uyanan Behlül Dânâ hazretleri, halifenin adamlarına; -Siz ne yaptınız! Beni hükümdârlık makamından indirdiniz. Şimdi ben ne yapacağım? diye dövünmeye başlar. Görevliler, bu hâle bir anlam veremezler, gidip gördüklerini ve bu sözleri Halifeye aktarırlar. Halife de, bu sözlere bir mânâ veremez ve Behlül Dânâ hazretlerini huzûruna çağırıp; -Ey Behlül! Bu ne iştir? Sen hangi hükümdârlıktan indirildin ki diye sorar. O da; -Ey Halife, ben rüyâmda ne güzel hükümdârdım. Saraylarım, ordularım vardı. Saltanat ve ihtişâm içindeydim. Lâkin senin adamların beni uyandırdı ve ben tahtımdan oldum, cevabını verir. Bu sözlere hayret eden halife Harun Reşîd; -İyi ama ey Behlül, rüyâdaki hükümdarlığa hiç itibar olunur mu? Bak, uyanıp gözünü açınca her şeyin bittiğini sen de gördün der. Bunun üzerine Behlül Dânâ hazretleri; -Ey halife, benim hükümdarlığım, uykudan uyanıp gözümü açınca bitti. Senin hükümdarlığın ise, gözünü kapatınca yani ölünce bitecek. Bu iki hükümdarlık arasında ne fark var? Üstelik ben, uyanıp gözlerimi açınca hayat buldum. Sen ise gözlerini kapatınca yani ölünce, saltanatından olacaksın ve pişmanlığın başlayacak, sorgu suâle çekileceksin. O hâlde söyler misin, hangimizin hükümdârlığına itibar edilir? buyurur. Behlül Dânâ hazretlerinin bu sözlerine, halife Harun Reşid söyleyecek söz bulamaz... İŞ İŞTEN GEÇMEDEN... İnsân rüyâda çok zengin olabilir, yüksek mevki makam sahibi olabilir, çok işler yapabilir, ama uyanınca hepsi biter. Uyanınca; "Benim şu mallarım vardı, şöyle mevki makamım vardı" demesinin ne kıymeti olur ki? Bunun gibi, insânlar da ölünce, malı mülkü, serveti, evlâdı, hanımı, hepsi dünyâda kalır. İnsanlar ölüp uyandıklarında; "Biz nereye geldik, burası neresidir? Bizim mallarımız, mevki ve makamlarımız vardı, eş dostlarımız vardı, nerede bunlar?" deseler de, hiç kıymeti olmayacak. Din büyükleri; "İnsanlar sarhoştur, ölünce ayılırlar" buyurmuşlardır. Yani sarhoşluk, ölünce biter. Mal sarhoşudur, rütbe sarhoşudur, mevki sarhoşudur, ama ölünce her şey biter. Gerçekler anlaşılır, ama iş işten geçmiş olur. Peygamber efendimiz; (Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz. Nasıl ölürseniz öyle diriltilirsiniz) buyuruyor. Netice olarak insân, bu dünyâda, rüyâ ile, hayâl ile oyalanmaktadır. Halbuki dünyâ, âhiretin tarlasıdır ve tohum ekecek zamândır. Burada tohumlarını ekmeyip yiyenler, böylece bir tohumdan kat kat meyve kazanmaktan mahrûm kalanlar, dünyâda da, âhirette de zarardadırlar ve sonunda pişmân olacaklardır. Akıllı kimse, bu dünyâyı fırsat bilerek ve Allahü teâlânın beğendiği hayırlı işleri yaparak, âhıret için hazırlık yapandır.


.

Dünya, ayrılık yeridir...

 
A -
A +

Dünyâ ile âhiret hayâtı birbirinden farklıdır. Dünyâ ve içindekiler geçici, âhiret ise devamlıdır. Bu dünyâ, hasret ve firâk yani ayrılık yeri, âhiret ise, kavuşma ve sonsuz beraber olma yeridir. Bu dünyâda insân, sâhip olduğu bedeni dahil her şeyi terk etmek, bunlardan ayrılmak mecburiyetindedir. Nitekim uzun bir hadis-i şerifin başında buyuruluyor ki: (Bir insânın rûhu vücûdundan ayrılınca, bir nidâ gelir ki, ey insân oğlu, sen mi dünyâyı terk eyledin, yoksa dünyâ mı seni terk eyledi? Sen mi dünyâyı topladın, yoksa dünyâ mı seni topladı? Sen mi dünyâyı öldürdün, yoksa dünyâ mı seni öldürdü? Cenâze, mezârının yanına varınca bir nidâ dahâ gelir. Ey insân oğlu! Dünyâda kabir için ne hâzırladın? Bu karanlık mezâr için ne nûr getirdin? Zenginlik ve şöhretinden ne getirdin? Bu çıplak kabri döşemek ve zînetlendirmek için ne getirdin?) "HANGİ KONULARDA İSTİFADE ETTİN?" Şakîk-i Belhî hazretleri, talebesi Hâtim-i Esam hazretlerine; -Senelerce yanımda kaldın, benden hangi konularda istifâde ettin? diye suâl edince, Hâtim-i Esam hazretleri; -Efendim, insânlara baktım herkesin dünyâda bir sıkıntıya girmiş olduğunu ve dünyâlık toplamaya uğraştıklarını gördüm. Sonra bir âyet-i kerîmenin şu meâlini düşündüm: (Dünyâ malından, sarıldığınız, sakladığınız her şey, yanınızda kalmayacak, sizden ayrılacaktır! Ancak Allah rızâsı için yaptığınız iyilikler ve ibâdetler sizinle berâber kalacaktır!) Dünyâ için topladıklarımı, Allah yolunda harcadım, fakirlere dağıttım! Sonsuz olarak kalmaları için, Allahü teâlâya ödünç verdim, cevabını verir. Bunun üzerine Şakîk-i Belhî hazretleri; -Ne güzel yapmışsın ey Hâtim buyurur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, cenâze musallâ üzerine konulduğu vakit, rûhunun, geride kalanlara şöyle seslendiğini bildirmektedir: "Râhat kalın, ey benim oğlum, kızım, anam ve babam? Bunun gibi firâk, ayrılık günü yoktur. Hasretlik, görüşmemiz kıyâmete kaldı. Elvedâ olsun sizlere, ey ardımca gözyaşı dökenler!" İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, dünyâyı âhiretin tarlası yaptı. Tohumunun hepsini yiyen ve toprak gibi olan, yaratılışındaki elverişli hâline ekemeyen ve bir tâneden yediyüz tâne yapmayı elden kaçırana yazıklar olsun! Kardeşin kardeşten ve ananın yavrusundan kaçtığı o gün için, bir şey saklamayan, dünyâda da, âhirette de ziyân etti, eli boş kaldı. Dünyâda da, âhirette de pişmân olacak, âh edecektir. Aklı olan, tâlihli bir kimse, dünyânın birkaç yıllık hayâtını fırsat bilir, ni'met bilir. Bu kısa zamânda, dünyânın çabuk tükenen ve hepsinin sonu sıkıntı ve azâb olan, geçici zevklerine, tadına aldanmaz. Bunlarla vakti kaçırmaz. Bu kısa zamânda tohumunu eker. Bir tâne iyi iş yaparak, sayısız meyveler elde eder. Bekara sûresi, 261. âyet-i kerîmesinde meâlen, (Allahü teâlâ dilediğine kat kat verir) buyuruldu. Bunun içindir ki, birkaç günlük iyi işe karşılık, sonsuz ni'metler verecektir." Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (Ey âdemoğlu! Benim malım, benim malım dersin. O maldan senin olan, yiyerek yok ettiğin, giyerek eskittiğin ve Allah için vererek, sonsuz yaşattığındır) buyurdular. "SANA SONSUZ ARKADAŞ OLSUN" Malını seven, niçin düşmanlarına bırakıp gitmekte ve sevdiklerinden niçin ayrılmaktadır? İnsân, malının hepsini veremezse bile, kendini de bir mirâsçı yerine koyup, hissesini âhirete göndermeli veye en azından zekâtını verip azâbından kurtulmalıdır. Abdullah-i Ensârî hazretleri; "Malı seviyorsan, yerine sarf et de, sana sonsuz arkadaş olsun! Eğer sevmiyorsan, ye de, yok olsun!" buyurmuştur. Netice olarak dünyâ hâyatı, baştan başa ayrılık ve üzüntü yeridir. Dünyânın kendisi de, içindekiler de fânidir, geçicidir. İnsân, bu dünyâda sahip olduğu her şeyi terk edecek, bunlardan ayrılacaktır. Bunun için bu birkaç günlük hayâtı ganîmet bilmeli, ömrü, cenâb-ı Hakkın râzı olduğu, beğendiği şeylerle geçirmelidir. Dünyânın, geçici ve insânı helâk edici ni'metlerine meyletmemeli, âhireti kazanacak amellerle meşgûl olmalıdır.


.

Îmân etmek, lütuftur, ihsândır

 
A -
A +

Allahü teâlâ, bütün insanlara, îmân etmelerini emretti. İnsanlar arasından dilediklerine merhamet edip, bunların akla uyarak îmân etmelerini nasîp eyledi. Bu kullarının kalblerini îmân ile doldurdu. Yûnus sûresinin 25. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ kullarını, selâmet, saâdet yeri olan Cennetine dâvet ediyor. Dilediğini bu yola kavuşturur) buyuruldu. AKL-I SELÎM SAHİPLERİ... Akl-ı selîm sâhibi olan bu mesût insanlara sâbikûn denir. Peygamberler, evliyâlar, mezheb imâmları ve bütün müctehidler böyledirler. Akıllarına uymayıp, Allahü teâlânın dâvetini kabûl etmeyenlerden, dilediklerini kendi taşkın, azgın hâllerinde bırakmakta, dilediklerini de yine ihsân ederek, dilediği zamânda hidâyete kavuşturmakta, kalblerini îmân ile doldurmaktadır. Kendi hâllerinde bıraktıklarından, gafletten uyanarak doğru yolu arayanları da, merhamet ederek hidâyete kavuşturacağını vâdetmektedir. Ankebût sûresinin son âyetinde meâlen; (Nefislerine uyanlardan, doğru yolu arayanları, saâdete ulaştıran yollara kavuştururuz) buyuruldu. Doğru yolu aramayıp, nefislerine uyarak îmân etmeyenleri, azıp can yakanları, Cehennemde sonsuz olarak yakacağını haber veriyor. İslâmiyyeti işitmeyen çok kimse vardır ki, akl-ı selîmleri olduğu için, bozulmuş, uydurulmuş dinlerin adamlarına aldanmamışlar, astronomide, fen bilgilerinde ve bilhâssa tıp ilminde gördükleri nizâmlı hâdiselerin birbirlerine bağlantılarını düşünerek, hilkatin, yaratılışın sırlarını, bu hesâplı düzenin hakîkatini anlamak istemişlerdir. Bunlar yine akl-ı selîmleri sâyesinde, İslâmiyyetin bildirdiği güzel ahlâkın birçoğunu bulup, Müslümân gibi yaşamış, kendilerine ve başkalarına faydalı olmuşlardır. Allahü teâlânın, Ankebût sûresinde vâdettiği üzere, bunları îmân etmeye sebep olan rehberlere, kitâplara kavuşturacağı, Rûh-ul-beyân tefsîrinde yazılıdır. Böyle tâlihli bir kimse, her şeyi yaratan, yok olmaktan, zarârlardan koruyan bir yaratıcının varlığını hemen anlar ve îmân eder. Zaten akıllı bir kimse, Allahü teâlânın gönderdiği Peygamberi inkâr edemez, hemen îmân eder. Aklına uymayıp, nefsine, şehvetlerine uyan ise, başkalarına aldanır ve inkâr eder. İnanmak, îmân etmek, Allahü teâlânın bir lütfu, bir ihsânıdır. Hatta Peygamber efendimiz; (Neden inanmıyorlar, bunlar ebedi azâba uğrayacaklar) diye göğsünü paralarcasına ibâdet ederdi, namaz kılmaktan, yalvarmaktan mübârek ayakları şişerdi. Sonra âyet-i kerime geldi, Allahü teâlâ meâlen buyurdu ki: (Ey habibim! Sen göğsünü paralayacak gibi böyle kendini harap etme, çünkü hidâyet benim elimde, kimin mümin olacağını, kimin olmayacağını ben bilirim, bir hikmeti vardır bunun. Sen sadece anlat! Çünkü hidâyete getirmek senin elinde değil, o yalnız benim elimdedir. Her şeyi sana verdim, ama onu vermedim. O benim bileceğim bir iştir.) GÖRMEK KÂFİ DEĞİL!.. İnanmak için, bazan görmek de yetmemektedir. Eğer görmek kâfi gelseydi, bütün Kureyş müşrikleri, Peygamber efendimizi gördükleri için Müslüman olmaları gerekirdi. Meselâ Kureyş müşriklerinin reisi olan Ebu Cehil, Peygamber efendimizi ve yüzlerce mucizesini gözleri ile gördü. Aynı şekilde Peygamber efendimizin amcası olan Ebu Leheb de, bunların hepsini gördü, fakat îmân etmedi. Bunlar, îmân etmedikleri gibi, üstelik bir de düşmanlık ettiler. Peygamber efendimizi ve mucizelerini görmeleri, îmân etmelerine ve böylece kurtulmalarına vesile olamadı. Bilal-i Habeşi hazretleri ve hazret-i Ebu Bekr-i Sıddık da gördüler. Ama bunlar, hem îmân ettiler, hem de canlarını mallarını, her şeylerini Allahü teâlânın Resûlü yolunda fedâ ettiler. Netice olarak Allahü teâlâ, insanları mü'min, Müslümân yapmaya mecbûr değildir. Onun merhameti sonsuz olduğu gibi, azâbı da, adâleti de sonsuzdur. Dilediği kuluna sebepsiz olarak ve o istemeden, îmân ihsân eder, verir. Aklına uyarak, ahlâkı ve işleri iyi olanlara da, doğru olan, makbûl olan îmânı vereceğini, ihsân edeceğini bildirmiştir. Çünkü Cennete girmek, îmân iledir.


.

Cömertlik, vermekten lezzet almaktır

 
A -
A +

Sehâvet, cömert olmak demektir ki, parayı, mâlı, hayırlı, iyi yerlere dağıtmaktan lezzet almak ve İslâmiyyetin emrettiği yerlere seve seve vermektir. İnsanda yerleşmiş olan huya, meleke denir. Geçici olan huya, hâl denir. Gülmek, utanmak, birer hâldir. Cömertlik, cesâret, birer melekedir. Ahlâk, yani huy deyince, meleke anlaşılır. Bazan hayır işlemek huy değildir. Bir kimse, her zamân hayır işlerse, buna cömert huylu denir. Her zamân, fakat kendini zorlayarak yaparsa, yine cömert huylu olmaz. Kişi, herhangi bir şeyi kolaylıkla ve seve seve yaparsa, buna huy denir. Cömertlik, iyi huyların en yükseklerindendir, âyet-i kerîmelerle ve hadîs-i şerîflerle medholunmuştur. Hadîs-i kudsîde; (Bütün dinler içinde, bu dîni seçtim. Bu din, cömertlik ile ve güzel huy ile tamâm olur. Bu dîni, her gün, bu ikisi ile tamamlayınız!) buyuruldu. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ üç şeyi çok sever: 1-Cömertlik. 2-Korkmadığı kimsenin yanında doğruyu söylemek. 3-Gizli yerlerde de Allahü teâlâdan korkmak." Cömertlik, kökü Cennette, dalları dünyada olan bir ağaçtır. Bu dallar, cömertleri kendilerine yapıştırır. Cömertler, bu ağacın dallarına, istese de, istemese de yapışır, çünkü onların irâdesinde değildir. Mıknatısın metali çektiği gibi, o ağacın dalları da cömertleri kendine çeker. Sonra, ağaç dalları Cennete gidince, dallara yapışmış olanlar da böylelikle Cennete gider. Fakat ne kadar cömert olursa olsun, îmânı yoksa, Cennete giremez, Cehennemde sonsuz kalır. Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: KİMİN ELİ DAHA AÇIK İSE... "Göğsün genişlemesinin sebeplerinden biri de, Allahü teâlânın kullarına; mal, para, makam ve benzeri şeylerde ihsânda bulunmaktır. Mal ve para ile olan ihsân ve iyiliğin ne olduğunu herkes bilir. Kimin eli daha açık ise, kalbi de o kadar geniş olur. Kimin de eli kısa ve kapalı ise, sînesi, göğsü de o nisbette dar olur." Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuşlardır. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Her Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir yani lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Peygamber efendimiz şu duâyı çok okurlardı: (Allahümme innî es'elüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn.) Bu duânın manâsı; (Ya Rabbî! Senden, sıhhat ve âfiyet ve emânete hıyânet etmemek ve güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) demektir. HER KULA NASİP OLMAZ Biz Allahü teâlânın kullarına nasıl davranırsak, Allahü teâlâ da bize öyle davranır. Affedersek, biz de affediliriz. Verirsek, cenâb-ı Hak da bize verir. Allahü teâlâ, kullarına yapılan iyilikleri sever. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Müslüman, Müslümanın kardeşidir, ona zulmetmez, onu sıkıntıda bırakmaz. Din kardeşine yardım edene, Allahü teâlâ yardım eder. Allahü teâlâ, din kardeşinin sıkıntısını giderenin, kıyametteki sıkıntısını giderir, bir Müslümanı sevindireni, kıyamette sevindirir.) Netice olarak, iyilik, cömertlik, insanlara hizmet, Allahü teâlânın çok sevdiği bir ahlâktır. Bu, her kula nasip olmaz. Eğer bu ahlâk, bir gayr-i müslimde varsa, onun îmâna kavuşma ve îmân ile ölme ihtimâli çok yüksektir...


.

"Deniz misâli cömertlik"

 
A -
A +

İslâm dîni, baştan başa ahlâk ve fazîlettir. İslâm dîninin, dostlara ve düşmanlara karşı yapılmasını emrettiği iyilik, adâlet, cömertlik, akılları şaşırtacak derecede yüksektir. Ondört asırlık hâdiseler, bunu dosta da, düşmana da, çok iyi göstermektedir. Zaten Peygamber efendimiz; (İyi huyları tamamlamak, iyi ahlâkı dünyâya yaymak için gönderildim.) (Îmânı yüksek olanınız, ahlâkı güzel olanınızdır!) buyurmuşlardır. İslâm dininde îmân bile, ahlâk ile ölçülmektedir! Bunun için her Müslümânın, Resûlullah efendimizin güzel huyları gibi ahlâklanması, hattâ, Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanması lâzımdır. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir, lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Bunun için her Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Ali bin Muvaffak hazretleri hacca gitmişti. Arafât ovasında hacıların yalvarmalarını, içli iniltilerini duyunca; "Yâ Rabbî! Bu kardeşlerim içinde haccı kabûl olmayan birisi varsa, kendi haccımın sevâbını ona hediye ettim" diye duâ eder. Daha sonra Müzdelifeye gider ve o gece rüyâsında kendisine; "Ey Ali bin Muvaffak! Rabbine karşı cömertlik mi yapıyorsun? Allahü teâlâ, buradakileri, geride bıraktıklarını ve yakınlarının hepsini affetti" buyurulur. Allahü teâlâ her şeyden önce aklı yaratmış ve ona ilim, zekâ, samimiyyet, doğruluk, cömertlik, tevekkül, korku, ümît hasletleri vermiştir. Böyle bir akıl ile şereflenen kimse, cenâb-ı Hakkın varlığını tasdîk ederek, Onun rızâsına kavuşmayı düşünür ve bunun için çalışır. Anadolu'da yetişen evliyâdan Ahmed Mürşidî Efendi, bir talebesinin nasihat istemesi üzerine buyurur ki: "DÜNYANIN ÂDETİ BÖYLEDİR!" "Aslâ dünyâ malına meyletme. Kimseye el açmayacak kadar malın olsun yeter. Dünyâ âhiretin tarlasıdır. Sen bu âleme para ve mal toplamak için gelmedin. İyi ameller yapmak için geldin. Topladığın mal ve mülk senin değil mîrasçılarınındır. Senin rızkın, Allahü teâlâ tarafından sana yemen içmen için verilenden ibârettir. Malım mülküm yok deme. Olmadı diye gam çekme. Bu benim mülkümdür diyenin, bir gün ecel gelir, o mal elinden çıkar, başkasının eline geçer. Dünyânın âdeti böyledir. Verir alır, alır verir. Kapına gelen fakirleri boş çevirme. Bir şeyin varsa, gizleyip yok deme. Verdiğin sadakayla da öğünme. Cömertlik tâcını giymek istiyorsan, Allahü teâlânın aç ve muhtaç kullarını kollamalısın. Allahü teâlânın huzûrunda makbûl olmak istersen, herkes için hayır dile, insanlara şefkatle yaklaş. Yaptığın iyiliği, başa kakıcı olma." İyilik, cömertlik, insanlara hizmet etmek, Allahü teâlânın çok sevdiği bir ahlâktır. Bu ahlâk, her kula nasip olmaz. Eğer bu ahlâk, bir gayr-i müslimde varsa, onun imâna kavuşma ihtimâli çok yüksektir. Zira Peygamber efendimiz, bu güzel ahlâk sâhibi insanlara, ölümlerine yakın görünüp; (Senin çok iyiliklerin var, ama îmân etmedikçe bunların faydası olmaz. Ben Allahın resûlü Muhammed aleyhisselâmım. Eğer beni tasdik edip, Kelime-i şehâdet getirirsen Cennete gidersin) buyurur. Böyle olanların çoğuna da, îmân nasip olur, Kelime-i şehâdeti getirir, oradakiler de duyar ve ondan sonra îmânlı olarak rûhunu teslim eder. "KİMDE ŞU ÜÇ HASLET VARSA" Muînüddîn-i Çeştî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimsede şu üç haslet bulunursa, o kimse Allahü teâlânın sevgili kuludur. Birincisi; cömertliktir, çünkü cömertlik bir deryâdır. İkincisi, şefkattir. Şefkat, güneş gibi aydınlatıcıdır. Üçüncüsü, tevâzudur. Tevâzu, toprak gibidir ve toprakta gül biter." Netice olarak, el açıklığı, cömertlik ve ihsân, Allahü teâlâ ve kulları katında büyük bir mertebedir. Dünyâ ve âhirette izzettir, iyiliktir ve sevâptır. Makamla olan ihsân, kimsesiz bir kişiyi, yanına veya emrine veya birisinin yanında bir işe koymakla yapılan ihsândır. Bâyezîd-i Bistâmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bir kimsenin, Allahü teâlâya olan muhabbetinin, sevgisinin hakîkî olup olmadığının alâmeti; kendisinde deniz misâli cömertlik, güneş misâli şefkat ve toprak misâli tevâzu gibi üç hasletin bulunmasıdır."


.

Dünyâ, mayın tarlası gibidir

 
A -
A +

İnsânın diğer varlıklardan en büyük farkı, bedeninin yanında rûhunun bulunması, düşünebilmesi, bütün olayları aklı ile muhâkeme edebilmesi, karâr verebilmesi, bu karârları uygulayabilmesi, iyiliği, kötülüğü birbirinden ayırabilmesi, hatâ işlediğini anlayabilmesi bunun için pişmanlık duyması ve benzeri gibi üstünlükleridir. Acaba insân, kendisine verilen bu çok yüksek özellikleri, kendi başına ve hiçbir rehber, yol gösterici olmadan kullanabilir mi, kendi başına doğru yolu bulabilir ve Allahü teâlâyı tanıyabilir mi veya tanıyabilmiş midir? Tarihî hâdiseler incelendiği zaman, insanların, Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan kendi başlarına gittiklerinde, hep yanlış yollara saptıkları görülmektedir. İnsân, kendisini yaratan büyük kudret sâhibinin var olduğunu, aklı sâyesinde anlamış, hissetmiş ise de, Ona giden yolu bulamamış ve Allahü teâlâyı kendi başına bir türlü tanıyamamıştır. Bugün bile güneşe ve ateşe tapanlar vardır. Bunlara da şaşmamalıdır. Çünkü rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz. Zaten İsrâ sûresinin 15. âyetinde meâlen; (Biz, Peygamber göndererek bildirmeden önce azâb yapıcı değiliz) buyurulmaktadır. BİD'AT VE DALÂLET YOLLARI... Allahü teâlâ, kullarına verdiği akıl, düşünme kuvvetinin nasıl kullanılacağını onlara öğretmek, kendi birliğini onlara tanıtmak ve iyi işleri kötü, zararlı işlerden ayırmak için, dünyâya Peygamberler göndermiştir. Peygamberler, insanlık sıfâtlarında, diğer insanlar gibidir. Farkları, zekâ, muhâkeme kuvvetlerinin çok üstün olması, tertemiz ahlâklı ve Allahü teâlânın emirlerini insânlara bildirecek güçte bulunmalarıdır. Bu sebeple Peygamberler, insânlar için en büyük rehberlerdir. Din hakkında hiç bilgisi olmayan bir kimse de, bir rehber olmadan Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin derin ma'nâsını anlayamaz. En mükemmel bir sporcu bile, yüksek bir dağa çıkarken kendisine bir rehber arar. Çok iyi silâh kullanan bir kimse de, kendisine verilen yeni bir silâhın nasıl kullanılacağı kendine öğretilmeden, onu doğru kullanamaz. Bunun içindir ki, din ve îmân işlerinde, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında kendilerine Ehl-i sünnet âlimi, Mürşid-i kâmil ismi verilen büyük din âlimlerinin eserlerinden faydalanmak gerekmektedir. İslâm dînindeki rehberlerin, mürşid-i kâmillerin, Peygamber efendimiz ve eshâb-ı kirâmdan sonra en üstünleri, dört mezheb imâmlarıdır. Bu dört imâm, İslâm dîninin dört temel direkleridir. Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin ma'nâlarını doğru olarak öğrenmek için, bunlardan birinin kitâplarını okumak lâzımdır. Bunların her birinin kitâplarını açıklayan binlerce âlim gelmiştir. Bu açıklamaları okuyan, İslâm dînini doğru olarak öğrenir. Bu kitâpların hepsindeki îmân bilgileri aynıdır. Bu doğru îmâna, Ehl-i Sünnet i'tikâdı, inancı denir. Sonradan uydurulan, bunlara uymayan bozuk, sapık inanç yollarına bid'at ve dalâlet yolları denir. Şu noktayı iyi bilmelidir ki, insânı dalâletten, kötü yoldan ilim ve âlimler kurtarır. Rehber olmadan doğru yola kavuşulamaz. Bunun için, Ehl-i sünnet âlimlerini ve bunların yazdığı doğru din kitâplarını arayıp, bulmak lâzımdır. Zira; "Âmâ olan, elinde değnek olmadan aslâ yolunu bulamaz" demişlerdir. Dînini, îmânını kurtarmak için, çâre, rehber arayan kimsenin, şuraya, buraya değil, din mütehassısı olan ehl-i sünnet âlimlerine başvurması lâzımdır. "BİR YOL GÖSTERENE SARIL" Netice olarak dünyâ, mayın tarlası gibidir. Bu mayınlara çarpmadan âhirete îmân ile gitmek çok zordur. Karanlık ve tehlikeli tuzaklarla dolu olan âhiret yolculuğunda bu mayınların, tuzakların yerlerini bilen bir rehber, bir mübârek zât, insanın elinden tutmazsa bu meşakkatli, tehlikelerle dolu yolculukta yürüyebilmek imkânsızdır. Allahü teâlâ kime bir ışık, bir rehber nasib ederse çok şükretmesi lâzımdır. Ahmed bin Yahyâ Münîrî hazretlerinin bir talebesine hitaben buyurduğu gibi: "Ey genç, yolun uzun ve tehlikelerle doludur, o yüzden bir yol gösterene sarıl!"


.

Kalbi hastalıktan kurtarmak için...

 
A -
A +

Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak, râhat ve neşeli yaşamak için îmân etmek yani Müslümân olmak lâzımdır. Îmânı olup İslâmiyyete uyan kimseye, Müslümân denir. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ ise, harâmlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "MUHLİS" VE "MUHLAS" "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bâzı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiplerine Muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir velînin, evliyânın kalbinden gelir." İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürebilir. Zamanımızda ültra viyole şuâlarının, mikropları öldürdüğü bilinmektedir. Verem hastaları sanatoryumlarda şuâ tedâvîsi ile ciğerlerini temizliyor. Ültra viyole ışınlar, ciğerleri temizlediği gibi, kalb aynasını temizleyen, kalbi hastalıktan kurtaran şuâlar da vardır. Bu şuâlara, nûr, feyiz denmektedir. Kalbin hasta olması, nefse uyarak harâmları beğenmesi, bunlara düşkün olması demektir. Ültra viyole ışınlarını güneş yayıyor. Nûrların saçıldığı kaynak ise, evliyânın kalbleridir. Evliyânın kalbleri, 14. ay gibidir. Ay, Güneş'ten aldığı ışıkları saçıyor. Evliyânın kalbi de, Resûlullah efendimizin güneş gibi nûr saçan mübârek kalbinden saçılıp, kendilerine gelen nûrları cihâna yaymaktadır. Eskiden evliyâ çok idi. Şimdi bunlar toprak altındadır. Fakat, insan ölünce, kalb ve rûh ölmez. Hattâ rûh, beden kafesinden kurtulduğu için, dahâ kuvvetli olur. Bugün, her yerde, her odada elektro manyetik dalgaların var olduğunu biliyoruz. Bunları almak, duymak için, alıcı meselâ radyo, televizyon gibi âletler lâzımdır. Bunun gibi her yerde de nûr şuâları vardır. Bunları almak, faydalanabilmek için de, bir kuvvet, bir âlet lâzımdır. Bu alıcı kuvvet, yine kalbdir. Kalbler, fosforessans hâssası olan madde gibidir. Aldığı nûrları, karanlık kalblere saçarak, onları parlatır. Güzel bir şeyi görmek kalbe tesir ettiği gibi, o şeyi düşünmek de kalbe tesir eder. EVLİYAYI SEVMEK LAZIM... Mü'min çok yaşayıp, ibâdetleri ve takvâsı arttıkça, kalbinin alabileceği nûr miktârı da artar. Fakat bu nûrları, feyizleri çabuk ve çok alabilmek için, bir velîyi, evliyâyı sevmek lâzımdır. Böyle bir evliyâ bulunur ve sohbetinde, yanında bulunarak yahut kitaplarını okuyarak, onun sevgisi de kazanılırsa, dahâ çok feyiz, nûr alınır. Netice olarak elektrik, bakır tel ile iletiliyor. Radyo vericisi ile alıcısı, birbirine elektromanyetik titreşimlerle bağlanıyor. Kalbleri birbirine bağlayan bağın da, muhabbet olduğu kitaplarda yazılıdır. Bir insan, bir velîyi görüp konuşarak veyâ kitâplarını okuyarak, onun İslâmiyyete tâm bağlı olduğunu, deryâ gibi ilim sâhibi olduğunu, güzel ahlâkını, herkese iyilik yaptığını anlayıp sever. Resûlullah efendimizi çok sevdiği için, Onun izinde bulunanı da sever. Seven, sevdiğine itaât eder, onun yolundan gider. Böylece sevdiğinin hâli ile hallenir, kalbi hastalıktan kurtulur, sâlih, iyi bir kul olur.


.

Hakkı bâtıldan ayırmak zordur!..

 
A -
A +

İnsânda bulunan akıl, anlayıcı bir kuvvettir. Hakkı bâtıldan, iyiyi kötüden, faydalıyı zararlıdan ayırdetmek için yaratılmıştır. Buna rağmen herhangi bir kimse için en zor iş, hakkı bâtıldan, doğruyu yanlıştan ayırmaktır. Bu sebeple Peygamber efendimiz, şu duâyı sık sık okurlardı: (Allahümme erinelhakka hakkan verzuknâ ittibâ'ahu ve erinel bâtıla bâtılan verzuknâ ictinâbehu bi-hurmeti Seyyidil-beşer.) Bu duânın anlamı şöyledir: (Yâ Rabbî! Doğruyu bize doğru olarak göster ve ona uymayı bize nasîb et ve yanlış, bozuk olan şeylerin yanlış olduklarını bize göster ve onlardan sakınmamızı nasîb et! İnsanların en üstünü hürmetine bu duâmızı kabûl buyur!) Bir kişi, hakka bâtıl diye saldırırsa, bâtıla hak diye sarılırsa mahvolur. Peygamber efendimiz; (Benî İsrâîl, yetmişbir fırkaya ayrılmıştı. Bunlardan yetmişi Cehenneme gidip, ancak bir fırkası kurtulmuştur. Nasârâ da, yetmişiki fırkaya ayrılmıştı. Yetmişbiri Cehenneme gitmiştir. Bir zamân sonra, benim ümmetim de yetmişüç kısma ayrılır. Bunlardan yetmişikisi, Cehenneme gidip, yalnız bir fırkası kurtulur) buyurdu. Eshâb-ı kirâm, bu bir fırkanın kimler olduğunu sorunca da; (Cehennemden kurtulan fırka, benim ve Eshâbımın gittiği yolda gidenlerdir) cevabını vermişlerdir. Bu yetmiş iki fırka, itikatları, inanışları bozuk olduğu için Cehenneme gidecektir. Ateş, bu bozuk itikadın temizlenmesi içindir. Fakat Peygamber efendimiz, ümmetim buyurduğu için, bunlar daha sonra Cennete girecektir. Hadis-i şerifte; (Her Müslümân erkeğin ve kadının, İslâm bilgilerini öğrenmeleri farzdır) buyuruldu. Dolayısı ile, kadın, erkek her Müslümanın kendine lâzım olan din bilgilerini öğrenmesi lâzımdır. Din ilimlerinden kaçan, öğrenmek istemeyenler, İslâm âlimleri tarafından hayvanlara benzetilmiştir. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmete yakın hakîkî din bilgileri azalır. Câhil din adamları, kendi görüşleri ile fetvâ vererek, insanları doğru yoldan saptırırlar) buyurumuştur. Bir hadîs-i şerîfte de; (Bir zamân gelir ki, insanlar din adamından, sokakta rastladıkları eşek ölüsünden kaçar gibi kaçarlar) buyurulmaktadır. ÂLİMİN KIYMETİNİ BİLMEYENLER!.. Bu hâl, insanların anlayışlarının, hâllerinin bozuk olacaklarını haber vermektedir. Çünkü ilme Allahü teâlâ kıymet vermektedir. Dünyâya tapınanlar, nefislerinin peşinden gidenler, çocuk iken din bilgileri edinmeyenler, büyüyünce de, hakiki din âliminin sohbetinde bulunmayanlar, ilmin, din bilgilerinin ve âlimlerin kıymetini bilemezler, böylece de, doğruyu yanlıştan ayıramazlar. Böyle kimseler, dinlerinin noksan olmasından korkmazlar ve hakîkî din âlimlerinin kitâplarından da okuyup doğruyu öğrenmek için çaba sarf etmezler. Bu tip kimselerin tek düşüncesi, para, mal toplamak, mevki elde etmektir. Kazandıklarının helâlden mi, harâmdan mı geldiğini hiç ayırdetmezler ve Hakkı bâtıldan ayıramazlar. İlmin ve hakîkî din âlimlerinin kıymetini bilmezler. Hakîkî din adamlarının vaazları, kitâpları, bunların nazarında, hayvan pazarında güzel kokular satan attâr ve körlere ayna satan kimse gibidir. Ebû Leheb gibi bir kimseye Tâhâ sûresini okumak ve sokak serserisinin cebine inci, mercan doldurmak, bir köre sürme hediyye etmek, akıllı kimsenin yapacağı şey değildir. Allahü teâlâ, böyle kimselere; (Bunlar hayvan gibidir, hattâ daha aşağıdırlar) buyurmuştur. Böyle olan kimselerin, bir rehber, yol gösteren, doğru yazılmış bir kitap olmadan, Hakkı bâtıldan, doğruyu eğriden ayırmaları mümkün değildir. FELAKETTEN KURTULMAK İÇİN... Netice olarak, hiç kimsenin, tek başına doğruyu bulması mümkün değildir. Mutlaka bir rehberin, yol gösterenin olması lâzımdır. Bu rehberler, ehl-i sünnet âlimleri ve onların kitaplarıdır. Kitap mühim bir arkadaştır ve iyi seçmek lâzımdır. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını bulanlar, bu büyükleri sevmeye başlar. Dünyada ve âhirette onlarla beraber olmak isterler ve onlar gibi yaşamak isterler. Böylece de, doğru yolu bulup, felaketten kurtulmuş olurlar.


.

Beni niçin övüyorsun?"

 
A -
A +

Allahü teâlânın verdiği nimetler sebebi ile başkalarına karşı üstünlük taslamak ve övünmek, harâmdır, günahtır. Ama bu nimetler bende emânettir, bunların esas sahibi Rabbimdir diye düşünülür ve anlatılırsa, o zaman bu hâl, şükürdür ve kıymetli olur. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın verdiği nimetleri bildirmek, bunlara şükretmek olur) buyurmuştur. İNSANIN KENDİNİ ÖVMESİ Bir damla sudan yaratılıp sonra toprağa girecek ve orada böceklere yem olacak bir kimsenin kendini övmesi, insanlara üstünlük taslaması çok çirkindir. Bu hâl, bir hastalıktır. Dinimiz bunun için övünmeyi yasak etmiştir. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ, cahiliyet övünmelerini sizden kaldırdı. Hepiniz Âdem aleyhisselamın evlâtlarısınız. Âdem ise topraktan yaratıldı) buyurmuştur. İnsanın kendini övmesi, başkalarını hakir, aşağı gördüğü içindir. Halbuki hadis-i şerifte; (Din kardeşini hakir görmek, kötülük olarak yeter) buyurulmaktadır. Övünme hastalığı, insanın kendini başkalarından üstün görmesinden kaynaklandığı için, konuşmalarında, başkalarını hep aşağılayıcı ifâdeler kullanır. Bu insanlar adam olmaz, bunlar iflâh olmaz, bunlarda hayır yoktur diyerek, kendi üstünlüğünü açığa çıkarmak ister. Bu hâl ise, kibirdir ve insanı felâkete götürür. Zira hadis-i şerifte; (İnsanlar helâk oldu diyenin kendisi helâk olmuştur) buyurulmuştur. Bir kimse kendini övmeye başlarsa, değeri düşer. Zira Peygamber efendimiz; (Medh olunmayı, övülmeyi sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kabâhatlerini, kusûrlarını görmez olur. Doğru sözleri, kendisine yapılan nasîhatleri işitmez olur) buyurmuştur. Bir gün Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -İnsan, Allahü teâlânın sâlih kullarından olduğunu, ne zaman ve nasıl anlar? diye sordukları zaman; -İnsan bu durumu şu dört şeyle bilir. Rahatı terk ederse, az olsa bile olandan verirse, fakirleşmesi kendisine sevimli gelirse, övülmek ve kötülenmek kendisine aynı gelirse, cevâbını vermişlerdir. Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri anlatır: "Bir gece rüyâmda Hazret-i Ömer'i gördüm. Kendisine; -Ey müminlerin emîri! Dünyâ sevgisinin alâmeti nedir? diye sordum. Şöyle cevap verdi: -Kötülenme korkusu ve övülmeyi sevmektir. Dünyâyı sevmenin alâmeti bunlar olunca, dünyâyı terk etmenin alâmeti, doğru yolda bulunmakta kötülenmekten korkmamak ve övülmeyi sevmemektir." İslâm âlimleri, övülmeyi sevmenin, kalb, gönül hastalığı olduğunu bildirmişler ve tedâvi yollarını da göstermişlerdir. Övülmeyi sevmenin sebebi, insanın kendini beğenmesi, yüksek, iyi sanmasıdır. Övülmek, böyle kimselere tatlı gelir. SOYU İLE ÖVÜNMEK!.. Bir kimsenin, soyu ile, babaları, dedeleri ile övünmesi ve başkalarına karşı bunlarla üstünlük taslaması, tekebbür etmesi, cahillik ve ahmaklık olur. Zira Kabil, Âdem aleyhisselamın, Yam da, Nuh aleyhisselamın oğlu idi. Babalarının Peygamber olması, bunları küfürden kurtarmadı. İnsanın, babalarının, dedelerinin sâlih olmaları ile övünmesi de yersizdir, akıllı bir hareket değildir. Önemli olan, onlar gibi sâlih olmaya ve onların yolunda bulunmaya çalışmaktır. Zira hadis-i şerifte; (Bir kimsenin kendisi kötü ise, âhirette nesebinin üstünlüğü ona fayda vermez) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz, bir hadis-i şeriflerinde de; (Ecdadı ile övünen kötü kimse, rahmet-i ilâhiden uzak, Cehennem odunudur) buyurmuşlardır. Din büyüklerinden bir zât, kendisini yüzüne karşı öven bir kimseye; "Beni niçin övüyorsun? Öfkeli iken tecrübe ettin de beni halim selim mi buldun? Benimle yolculuk ettin de iyi biri olarak mı gördün? Bana bir emânet verdin de buna riâyet mi ettim? Bilmediğin kimseyi nasıl översin?" buyurmuştur. Netice olarak, bir insan için ölüm ânı yani son nefeste îmânla gitmesi çok mühimdir. Ölürken îmânla gitmeyen kimseyi, hayatında övmek neye yarar? Bunun için kendimizi övmek, bizi övenlere ses çıkarmamak, bilmediğimiz insanları övmek uygun değildir. Vehb bin Münebbih hazretlerinin buyurduğu gibi: "Münâfığın özelliklerinden ikisi, övülmeyi sevmek, kötülenmekten hoşlanmamaktır."


..

İlim sonsuz, ömür ise kısa

 
A -
A +

İlim öğrenmek çok kıymetlidir. Bilenle bilmeyenin bir olmayacağı, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. İlk nâzil olan âyet-i kerime, "Oku!" emri ile başlamaktadır. İlim, Allahü teâlânın sıfatlarındandır. İlmi teşvik eden, öven sayısız hadis-i şerifler mevcuttur. Peygamber efendimiz; (Bir saat ilim öğrenmek veya öğretmek, sabaha kadar ibâdet etmekten daha sevaptır) buyurmaktadırlar. Ehl-i sünnet i'tikâdını, farzlardan ve harâmlardan lâzım olanları öğrenmek, kadın-erkek her Müslümâna farz-ı ayndır. Bunları öğrenmemek, büyük günâhtır. Bunları öğrenmeden, başka şeyleri öğrenmekle, ömür sermayesini tüketenler, âhirette hüsrana uğrayacaklardır. Allahü teâlânın bir kulunu sevmediğinin alameti, dinine ve dünyasına faydalı olmayan işlerle vakit geçirmesidir. Allahü teâlânın bir kulunu sevdiğinin alâmeti ise, onun, kendisine lâzım olan fıkıh ilmi ve bu bilgilere uygun ibâdet etmekle meşgûl olmasıdır. Ahmed Nâmıkî Câmî hazretleri; "Üzerine farz olan ilimlerden bir meseleyi öğrenmek, insana, bütün dünyâdaki kazançların hepsinden, yapacağı, ele geçireceği altın ve gümüşlerinden daha iyidir, üstündür" buyurmuştur. GÜLİSTÂN LÜZUMSUZ OLURSA!.. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Ehl-i sünnet i'tikâdını ve fıkıh bilgilerini öğrenmeden önce, Gülistân kitâbı ve hikâye kitapları okumamalıdır. Fıkıh kitapları yanında, Gülistân ve benzeri kitaplar lüzûmsuzdur. Dinde lâzım olanları, önce okumak, öğrenmek ve öğretmek lâzımdır. Bunlardan fazlası ikinci derecede kalır" buyurmaktadır. Şeyh Sâdî Şîrâzî hazretlerinin Gülistân kitabını, kendimize lâzım olan din bilgilerini öğrenmeden önce okumak lüzûmsuz olursa, bidât ehlinin ve din düşmanlarının kitaplarının ve yazılarının tiryâkilerine acabâ ne denir. Yâ, din bilgilerini öğrenmeden, başka şeyler öğrenenler ve çocuklarına doğru din bilgisi öğretmeden, para, mal, mevki kazanmaları için uğraşanlara ne demelidir! İstikbâli temîn etmek, acabâ bunları kazanmak mıdır? Yoksa, Allahü teâlânın rızâsını kazanmak mıdır? İlim öğrenmek, elbette lâzımdır. Fakat insana verilen ömür, sınırlıdır. Bunun için, mühim olanlara öncelik vermelidir. Emredilen ibâdetler, bilgisizce yapılırsa, bunun bir faydası olmaz. Çünkü hazret-i Ali; "Allahü teâlâya ilimsiz ibâdet eden kimse, değirmene bağlı merkep gibidir. Gün boyunca yürür, fakat hep aynı yerindedir" buyurmuştur. İslâmiyyet üç kısımdır: İlim, amel ve ihlâs. Emirleri ve yasakları öğrenmek, öğrendiklerine tâbi olmak ve bunları yalnız Allah rızâsı için yapmak lâzımdır. İbni Âbidîn hazretleri; "Din bilgilerinden kendine lâzım olanları öğrenmek, farz-ı ayındır. Bundan fazlasını öğrenmek farz-ı kifâyedir" buyurmuşlardır. "VAKİT, KESKİN KILIÇ GİBİDİR" Takıyyüddîn Sübkî hazretleri buyuruyor ki: "Kulun her hâlinde, kendine lâzım olan bilgileri öğrenip ibâdet yapması gerekir. Çünkü ömür çok kısadır. Ömrünün bir kısmı küçüklükte geçer. Bir kısmı büyüyünce, bedenî ihtiyaçlarını temin etmek, uyku, kendisine ârız olan hastalık, özür hâlleri, zarûrî meşgaleler, insanlarla uğraşma ve geçim derdi gibi işlerle geçer. Bunlardan geriye, insan için çok az vakit kalır. İşte insan, ya bu kısacık ömrünü, kendine lâzım olan bilgileri öğrenerek ibâdet ve tâatle geçirerek Allahü teâlâya, Cennet'ine ve çeşit çeşit nîmetlerine kavuşur veya bu kısacık hayâtı kendi aleyhine zâyi eder de, ebedî hüsrâna uğrar veya ömrünü günah ve başkalarına düşmanlıkla geçirir. Böylece şeytanın yardımcılarından olur, onunla birlikte Cehennem ateşinde yanar. Herkes, yaşadığı kısa ömür içerisinde bu üç hâlden birinde bulunur." Netice olarak, insanın ömrü kısa, ilmin ise sonu yoktur. Beşikten mezara kadar ilim öğrenmemizi emir ve tavsiye buyuran da, Resûlullah efendimizdir. O halde, önce dinde zarûri lâzım olan ilimleri öğrenmelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Vakit, keskin bir kılıç gibidir. Yarına çıkacağımız belli değildir. Mühim işleri bugün yapmalı, mühim olmayanları yarına bırakmalıdır. Aklı olan böyle yapar."


.

Müslüman, kimseyi incitmez

 
A -
A +

Allahü teâlânın, Peygamberleri vâsıtasıyla gönderdiklerine ve Muhammed aleyhisselâma îmân edip, Allahü teâlânın emirlerini yerine getiren, yasaklarından kaçan kimseye, Müslüman denir. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "Müslüman, temiz toprağa benzer. Temiz toprağa her şey atılır. Ezilip, hakâret görür. Lâkin ondan hep güzel, temiz, faydalı şeyler çıkar" buyurmuştur. SON DERECE SAYGILIDIR... İyi bir Müslümân, dînine, anasına, babasına, hocasına, âmirine, büyüklerine son derece saygılıdır. Lüzûmsuz şeylerle uğraşmaz, faydalı şeylerle meşgûl olur, vaktini boş geçirmez. İbâdetlerini vaktinde ve tam yapar. Allahü teâlâya olan şükrân borcunu öder. İbâdetini, yalnız lâf olsun veyâ yasak ortadan kalksın diye değil, büyük bir arzû, istek ve sevgi ile yapar. İbrâhim Havâs hazretleri; "Bir müslüman, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına ne kadar dikkat edip tatbik ediyorsa, Allahü teâlâ da onu, o miktârda azîz eder. Diğer müslümanların kalbine de onun sevgisini verir" buyurmuştur. Müslümân, vakûrdur, kibârdır, son derece mütevâzı yani alçak gönüllüdür. Kendisine başvuran herkesi dinler ve imkân buldukça da yardım eder. Çünkü Peygamber efendimiz; (İnsanlara merhamet edene, Allahü teâlâ merhamet eder) buyurmuştur. Başkasının hakkına riâyet etmek de ibâdettir. Başkalarına fenâlık edenleri ve üzerinde başkasının hakkı bulunanları, hak sâhipleri affetmedikçe, Allahü teâlâ asla affetmez. Seyyid Ahmed Rıfâî hazretlerine, iyi bir Müslüman nasıl olmalıdır diye sorulunca, cevaben buyurdu ki: "Sâlih, iyi bir Müslüman, Allahü teâlânın hükmüne boyun eğer, gelen şiddet ve belâlara sabreder, aza kanâat eder. Allahü teâlâdan başkasından korkmaz ve Ondan başka kimseden bir şey beklemez. İnsâna, yüksek makamları veren, aşağı düşüren, azîz ve zelîl edenin Allahü teâlâ olduğunu bilir. Sâlih Müslümân, Peygamber efendimizin sünnet-i seniyyesine tam uyar. Böyle olanların korkusu, son nefes içindir. Onlar, az konuşur, öfkelerini tutar ve şehvetlerini yenerler. Nefislerinin arzularını yapmazlar. Allahü teâlâyı unutturacak bütün engelleri ortadan kaldırarak, hep Onunla berâber olmaya bakarlar. Böylece nefislerini alçaltıp, rûhlarını yükseltirler. Saâdete kavuşmak, nefsin rızâsını terk edip, Allahü teâlânın rızâsına koşmakla mümkündür. Çünkü kadere râzı olmak, Allahü teâlânın hükmüne boyun eğmek, nefsin isteklerine zıttır." DÂİMÂ HUZUR İÇİNDEDİR... Allahü teâlânın kaderine inanan bir Müslümân, dünyâda, dâimâ huzûr içindedir. Çünkü bu Müslümân, şuna inanmıştır: Kendisine gelen hayır ve şer Allahü teâlâdandır. Allahü teâlânın takdîridir. Allahü teâlâdan gelen her şeyin, kendisi için iyi olduğunu, fenâ zannettiği şeyin sonunun, iyi olacağını düşünür ve böylelikle iç râhatlığını bozmaz. Felâketlere de, kolaylıkla göğüs gerer. İşte böyle bir insan, Allahü teâlânın sevgili kuludur. Bu sûretle o insân, âhiret saâdetine de ulaşmış olur. İyi bir Müslümân, iyilik yapmak veyâ sadaka vermek isterse, bunu gizli olarak ve iyilik yaptığı veyâ sadaka verdiği insanın kalbini kırmadan, onu incitmeden, yaptığı iyiliği başına kakmadan yapar. Kısaca iyi bir Müslümân, bütün iyi huylara sâhip, vakarlı, seciyeli, bedenen ve rûhen tertemiz, her türlü itimâda lâyık, mükemmel bir insandır. Netice olarak Müslümân, iyi insan, aklı başında kimse demek olup, hem kendine, hem de başkalarına zarar vermez. Allahü teâlânın emirlerine itâat ve kul haklarına riâyet eder. Herkese iyilik edip, kötülük yapanlara nasîhat verir. Dolayısı ile Müslüman, günah da, suç da işlemez. Böyle olan bir Müslümânı, Allahü teâlâ da, Onun kulları da sever. Dünyada, rahat ve huzûr içinde yaşadığı gibi, âhirette de, ebedi saâdete kavuşur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Müslüman demek, Müslümanlara eli ile, dili ile zarar vermeyen kimse demektir.)


.

Kendin için ağla!"

 
A -
A +

Allahü teâlâya îmân eden, O'nun emir ve yasaklarına saygılı, yarattıklarına da merhametli olur. Allah korkusu ve Allah sevgisi, insanları saâdet ve huzûra kavuşturan iki kanat gibidir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, Allahtan korkarsa, her şey ondan korkar. Bir kimse Allahtan korkmazsa, her şeyden korkar olur) buyurmuştur. MERHAMET VE ŞEFKAT... Allahü teâlâdan korkan bir kimse, Onun emirlerini yapar, yasaklarından sakınır. Kimseye kötülük yapmaz ve kendine kötülük yapanlara da sabreder. Yaptığı kusûrlara tövbe eder, sözünün eri olur ve her iyiliği Allah için yapar. Kimsenin malına, canına, nâmûsuna göz dikmez. Çalışırken, alışveriş ederken, kimsenin hakkını yemez, herkese iyilik eder. Makâm sâhiplerine, zâlimlere yaltaklanmaz. İlim ve ahlâk sâhiplerine ise, saygı gösterir. Arkadaşlarını sever ve kendini sevdirir. Kötü kimselere nasîhat verir, onlara uymaz. Küçüklerine merhametli, şefkatli olur, misâfirlerine ikrâm eder. Kimseyi çekiştirmez, keyfi peşinde koşmaz. Zararlı ve faydasız birşey söylemez, kimseye sert davranmaz. Cömert olur, kendini beğenmez. Mâlı ve mevkiyi herkese iyilik etmek için ister. Riyâkârlık, ikiyüzlülük yapmaz. Allahü teâlânın her ân gördüğünü ve bildiğini düşünerek hiç kötülük yapmaz. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Kendi rızâsına tâbi olan, kendine kuldur. İnsan kendine nasıl muâmele edilmesini istiyorsa, başkalarına karşı da öyle hareket etmelidir. Zira hadis-i şerifte; (Bir kimse, kendine istediğini, din kardeşi için de istemedikçe, îmânı kâmil olmaz) buyurulmuştur. İnsanın başına belâların gelmesine sebep, kendine düşkün olmasıdır. Kendi kendisinden kurtulursa, Allahü teâlâdan başka şeylere düşkün olmaktan kurtulur. Câsiye sûresinin 22. âyetinde meâlen; (Kendi nefsine tapanları gördün mü?) buyuruldu. Varlıklar içinde en câhil olanı, insanın nefsidir. Çünkü nefis, kendine düşmanlık yapmakta, hep kendini yok edici şeyleri istemektedir. Her isteği, Allahü teâlânın yasak ettiği şeylerdir. Her işi, sâhibi olan ve bütün iyiliklerin sâhibi bulunan Allahü teâlâya karşı gelmektir. Muhammed Rebhâmî hazretleri Riyâd-un-nâsıhîn kitabında buyuruyor ki: "Ey insân! Kendine merhamet et! Aklından gaflet perdesini kaldır! Bâtılın bâtıl olduğunu görerek, ondan kurtulmaya çalış! Hakkın hak olduğunu da görerek, ona tâbi ol! Vereceğin karâr, çok büyük, çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Muhakkak öleceksin! Öldüğün vakti düşün! Başına geleceklere hâzırlan! Hakka tâbi olmadıkça, ebedî azâbdan kurtulamazsın! Son pişmânlık fayda vermez. "BAŞINA GELECEKLERİ DÜŞÜN" Başına gelecekleri düşün! Ömrün tükenmeden, aklını başına topla! Etrâfında gördüğün, konuştuğun, sevdiğin, korktuğun kimselerin hepsi, birer birer öldüler. Birer hayâl gibi, gelip gittiler. İyi düşün! Ebedî ateşte yanmak, ne büyük azâbtır! Sonsuz ni'metler içinde yaşamak ise, ne büyük ni'mettir. Bunlardan birini seçmek, şimdi senin elindedir. Kendine acı! Suâle çekileceksin. Hâlbuki, verecek cevâbın yok. Kendine ve herkese öyle iyilik et ki, başkası iyilik yapınca, sen yaptın sansınlar. Kendine ve kimseye kötülük etme ki, başkası bir fenâlık yapınca, sen yaptın sanmasınlar." İnsânın kendisine ve başkalarına acımasının yolu, beş vakit namazdan geçer. Zira Ankebût sûresinin 45. âyetinde meâlen; (Doğru kılınan namâz, insanı, kötülüklerden muhakkak uzaklaştırır) buyuruldu. Bir kimse, namaz kıldığı halde, kötülüklerden uzaklaşmıyor ise, bu kimsenin kıldığı namazda eksiklik var demektir. Çünkü insanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namâz, doğru namâz değildir. Netice olarak, kendine acımayan, başkasına hiç acımaz. Başkalarına merhamet etmeyen, acımayanlar da, kıyâmet günü Allahü teâlânın merhametinden uzak kalacaklardır. İslam âlimlerinin büyüklerinden olan Süfyân-ı Sevrî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dînin, senin etin ve kanın yerindedir. Kendin için ağla. Kendine merhamet et. Sen kendine acımazsan, başkası hiç acımaz."


.

"Çocuk kokusu, Cennet kokusudur"

 
A -
A +

Allahü teâlânın kullarına ihsân ettiği nimetlerden birisi de, evlât nimetidir. Evlât da olsa, her şeyin ve her nimetin hayırlı olanını istemelidir. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâdan hayırlı evlât istedim. Bana kız çocukları ihsân etti) buyurmuştur. Her nimet, insana emânet olarak verildiği gibi, evlât da, ana baba elinde birer emânettir. Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher gibidir. Mum gibi, her şekli alabilir. Küçükken, hiçbir şekle girmemiştir. Temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları ve hocaları da ortak olurlar. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmaz ise, çocuklar bedbaht olurlar. Yapacakları her kötülüğün günâhı, ana, baba ve hocalarına da verilir. Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmuştur. BÜTÜN KÖTÜLÜKLERİN BAŞI!.. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Çünkü bütün kötülüklerin başı, kötü arkadaştır. İnsanları Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını artırır. Günâhlar ise, kalbi karartır. Peygamber efendimiz; (Bütün çocuklar Müslümânlığa uygun ve elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları, sonra anaları, babaları Hristiyan, Yahûdî ve dinsiz yapar) buyurmuştur. Bu sebeple, çocuklara Müslümânlığı öğretmek lâzımdır. Onların temiz rûhları Müslümânlığa elverişlidir. Müslümânlığı öğrenmeyen çocuk, din düşmanlarının yalanlarına, iftirâlarına aldanarak, Müslümânlığı yanlış anlar, İslâm düşmanlarının tuzaklarına düşer ve aldığı zehirlerin kurbanı olur. Dünyâda huzûra kavuşamaz, âhirette de, sonsuz felâketlere, azâblara yakalanır. İslâm bilgileri ve güzel ahlâk verilmeyen çocuk, kötü yoldaki kimselere çabuk aldanır. Anne ve babasına, devletine ve milletine zararlı olur. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen, dünyâda ve âhirette rahata, huzûra kavuşmasını dileyen anne ve babalar, önce bu vazifesini yerine getirmelidir. Çünkü atalarımız; "Ağaç yaş iken eğilir" demişlerdir. Yaşlanınca eğmeye, bükmeye çalışılırsa, kırılır, zararlı olur. İmâm-ı Gazâli hazretleri; "Çocuklara kadın, kız, aşk bulunan şiirleri okutmamalı, böyle şiirler rûhun gıdâsıdır diyenlere göndermemelidir. Zira böyle şeyler, çocuğun kalbini bozmaktadır" buyurmaktadır. Zaten Peygamber efendimiz; (Gınâ kalbi karartır) buyurmuştur. Yani insan sesi ile tegannî ve çalgılar kalbi karartır. CEHENNEM ATEŞİNE PERDE! Allahü teâlânın yarattığı her canlının, yavrusuna, evlâdına karşı, şefkati, sevgisi vardır. İnsân da, evladını sever. Hatta Peygamber efendimiz; (Çocuk sevgisi, Cehennem ateşine karşı perdedir. Çocuklara iyilik etmek, Sırâtı geçmeye sebeptir. Onlarla beraber yiyip içmek, Cehennemden kurtuluştur) buyurmuşlardır. Bir gün Resûlullah efendimiz namâz kılarlarken, kulaklarına bir çocuk ağlaması sesi gelir. Namâzlarını çabucak bitirip dışarı çıkarlar. Kendilerine bunun sebebi sorulduğu zaman; -Bir çocuk ağlaması duydum. Onu Hüseyin zannettim, buyurmuşlardır. Çocuklara olan bu sevgi, insânın yaratılışında vardır. Ama çocuğu sevmek, şefkat göstermek, merhamet etmek, onu Cehennem ateşinden korumakla mümkündür. Netice olarak evlât, güzel kokan bir çiçek gibidir ve çok büyük bir nimettir. Nimetin kıymeti bilinmezse, elden gider. Güzel kokan bu çiçeği, isyân, inkâr ve günâh bataklığına atarak soldurmamalı, çirkin kokmasına sebep olmamalıdır. Temiz olan kalbini de, yanlış, bozuk şeylerle doldurarak kirletmemelidir. Çünkü Peygamber efendimiz; (Çocuk kokusu, Cennet kokusudur) buyurmuşlardır.


.

Ur çıkmadan, nûr girmez!..

 
A -
A +

Ur; insânlarda, hayvan ve bitkilerde, kendi tabiatlarından farklı olarak meydana gelen, hastalık özelliğindeki yumru veya tümör demektir ki, kısaca hastalıktır. Bir bedende, ur, tümör varsa, o bedenin sağlıklı olması, sıhhate kavuşması için, hemen bu urun tedâvi edilmesi gerekir. Ehâb-ı kirâmdan Şerhabil Ca'fî hazretleri şöyle anlatır: "Elimde bir ur çıkmıştı. Bir gün Resûlullah efendimizin huzûruna gidip; -Yâ Resûlallah, elimdeki bu ur sebebiyle kılıç kullanamıyorum ve atın dizginlerini tutamıyorum, dedim. -Yanıma yaklaş buyurdu. Huzûruna yaklaştım. -Elini aç buyurdu, açtım. Okudu, elime üfledi ve mübârek elini elime sürdü. O ânda elimdeki ur, şişlik tamâmen kayboldu." İnsânın bedeninde hastalık yapan urlar olduğu gibi, kalbi de hasta yapan urlar, tümörler vardır. Bir insânın bedenen sıhhatli olabilmesi için, vücuttaki urların, tümörlerin temizlenmesi, tedâvi edilmesi lâzım olduğu gibi, nûrların gelmesine mâni olan kalbdeki urların da temizlenmesi, tedâvi edilmesi şarttır. İnkâr, isyân, harâmlar, mekrûhlar, dünyâ sevgisi ve bütün kötü huylar, kalbin urlarıdır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Kalb, meleklere mahsûs bir evdir. Gadab, şehvet, haset, kibir gibi kötü sıfatlar, uluyan köpek gibidirler. Köpeklerin bulunduğu yere melekler girmez. Hadîs-i şerîfte; (Köpek ve resim bulunan eve melekler girmez) buyuruldu. Bu hadîsi şerîfteki evin kalb olduğunu ve köpeğin de, kötü huylar demek olduğunu söylemiyorum. Açık manalarına inanmakla berâber, yukarıdaki manaları da ilâve ediyorum" buyurmaktadır. Kalbde ur olduğuna, hasta olmasına alâmet, İslâmiyyetin emirlerini yaparken bunlardan lezzet almaması ve yasak ettiklerinden de zevk almasıdır. Zira kalb, hem nefse, hem de his uzuvlarına bağlıdır. His uzuvları yani göz, kulak, dil ne ile meşgûl olursa, kalb ona bağlanır. İmâmı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan çeşit çeşit şeylere bağlı kaldıkça kalbi temizlenemez. Pis kaldıkça saâdetten mahrûmdur, uzaktır. Hakîkat-i câmi'a denilen kalbin Allahü teâlâdan başka şeyleri sevmesi onu karartır, paslandırır. Bu pası temizlemek lâzımdır. Temizleyicilerin en iyisi, İslâmiyyete uymaktır ki, nefsin âdetlerini, kalbi karartan isteklerini yok eder. Kalbe gelen her sıkıntı ve karartı, tövbe, istiğfâr, pişmânlık ile ve Allahü teâlâya sığınarak, kolayca giderilebilir. Fakat, bu alçak dünyâ için gelen karartı, leke, kalbi büsbütün karartır, harâb eder. Bunu temizlemek çok güç olur. Rabbimizin gazabını, intikâmını söndürmek için Lâ ilâhe illallah güzel kelimesinden dahâ faydalı bir şey yoktur. Bu güzel kelime, Cehenneme götüren gazabı söndürünce, dahâ küçük olan başka gazablarını elbette söndürür. Gazabının sebebi, kullarının, Ondan başkasına dönmesi, bağlanmasıdır. Zengin bir kimse, hizmetçisine kırılır, ona kızar. Hizmetçi de, kalbi iyi olduğu için, herkesten yüz çevirip, bütün varlığı ile, efendisinin emirlerine sarılırsa, efendisi, ister istemez yumuşar, merhamete gelir, gazabı söner. İşte bu güzel kelime de, kıyâmet için ayrılmış olan doksandokuz rahmet hazînesinin anahtarıdır. Küfür karanlıklarını, şirk pisliklerini temizlemek için, bu güzel kelimeden dahâ kuvvetli, hiçbir yardımcı yoktur. Bir kimse, bu kelimeye inanınca, îmânın zerresi hâsıl olur. Bu güzel kelimeye inanarak, kalbinde zerre kadar îmân hâsıl eden kimse, kâfirlerin âdetlerini ve şirk pisliklerini yaparsa, bu güzel kelimenin şefâati sâyesinde Cehennemden çıkarılır, azâbda sonsuz kalmaktan kurtulur." Netice olarak kalbi, urlardan, bütün kötü huylardan temizlemek ve kalbi parlatmak lâzımdır. Çünkü nûrlar, temiz kalbe girer. Kalbi temiz olan, İslâmiyyete uyar, kalbi kötü olan ise İslâmiyyetten kaçar. Zaten tasavvuf da, kalbi sâf yapmak, temizlemek demektir. Bu da, zikr-i ilâhî ile olur. Güzel, iyi ahlâkın ve kötü huyların yeri kalbdir. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbi temizlemek için göndermiştir. Kalbi temiz olan, herkese iyilik eder.


.

Kalbleri temizlemenin ilâcı

 
A -
A +

Müslümânın her şeyden önce kalbini temizlemesi lâzımdır. Çünkü kalb, bütün bedenin reîsidir ve bütün uzuvlar kalbin emrindedir. Peygamber efendimiz; (İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu, kalbdir) buyurmuştur. NEFSİ ZAYIFLATMAK LAZIM... Kalbin iyi olması demek, kötü ahlâktan, huylardan temizlenmesi ve iyi ahlâk ile tezyîn edilmesi, süslenmesidir. Kötü huylar, kalbin hastalıklarıdır. Bunların tedâvîleri güç olduğu için, ilâçlarını iyi bilmek ve iyi kullanmak lâzımdır. Huy, kalbdeki meleke, arzû, hâl demektir. İnsanın itikâdı, sözleri, hareketleri, hep bu kuvvetten hâsıl olmaktadır. İnsanın, kendi isteği ile yaptığı hareketler, hep huyunun eserleridir. İslâm âlimleri buyuruyorlar ki: "Allahü teâlâ insânda üç şey yarattı. Bunlar; akıl, kalb ve nefistir ki bunların hiçbiri görülmez. Varlıklarını eserleri ile, yaptıkları işlerle ve dînimizin bildirmesi ile anlıyoruz. Akıl ve nefis, insânın dimâğında, kalb göğsün sol tarafındaki yürektedir. Bunlar, madde değildir, yer kaplamazlar. Buralarda bulunmaları, elektriğin ampulde, miknâtısın endüksiyon bobininde bulunması gibidir. Akıl, iyileri, faydalı olanları ve zararlı olanları anlar. Selîm olan akıl, İslâmiyyetin bildirdiği iyi şeyleri kalbe bildirir. Kalb de, bunları yapmayı irâde ederek, dimâğdan çıkan hareket sinirleri vâsıtası ile, organlara yaptırır. Nefis, dünyâ zevklerine, lezzetlerine düşkündür. Bunların iyi, faydalı, zararlı olduklarını düşünmez. İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir. Zararlı şeyleri, iyi gösterip, kalbi aldatır. Kalbe bunları yaptırarak, zevklerine kavuşmak için çalışır. Kalbin nefse aldanarak, kötü huylu olmaması için, kalbi kuvvetlendirmek ve nefsi zayıflatmak lâzımdır. Aklı kuvvetlendirmek, İslâm bilgilerini okuyup, öğrenmekle olduğu gibi, kalbin kuvvetlenmesi, yani temizlenmesi de, İslâmiyyete uymakla olur. İslâmiyyete uymak için, ihlâs lâzımdır. İhlâs, işleri, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmak, başka hiçbir menfaat düşünmemek demektir. Kalbde dünyâ düşüncesi hiç kalmazsa, kalb kendiliğinden Allahü teâlâyı hatırlamaya başlar. Şişedeki su boşalınca, havanın şişeye kendiliğinden, hemen girmesi gibidir..." Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için, farzları, sünnetleri ve nâfile ibâdetleri yapmak lâzımdır. Bunlar, şartlarını, müfsitlerini bilerek ve ihlâs ile yapılır. Farzların birincisi, Ehl-i sünnet itikâdına uygun inanmak, ikincisi harâmlardan ve harâm nafakadan sakınmaktır. İhlâs, her şeyi yalnız Allah için yapmaktır. İLİM, AMEL VE İHLAS... Âyet-i kerîmeler, hadîs-i şerîfler, evliyânın sözleri, duâ, tesbîh gibi kıymetli şeyler, güzeldir, çok tatlıdır. Kalbin nefse bağlılığı azalınca ve nefsin elinden kurtulunca, bunları okuduğu, duyduğu zamân, bunların güzelliğini anlar ve bağlanır. Kur'ân-ı kerîm okuyunca veyâ dinleyince, zikir yapınca, ibâdetleri yapınca, Allahü teâlâyı sever. Kalb temizlendikten sonra, nefis de temizlenmeye başlar. Kalb temizlenmeden nefsi parlatmak, gece düşmanın yağma yapması için, ona ışık yakmaya benzer. Kalbin temizliği, Resûlullah efendimizin sünnetine uymakla belli olur. İnsanın kalbine, rûhuna, ahlâkına kıymet verilmezse, insanın hayvândan farkı olmaz, hattâ hayvânlardan da aşağı olur. Kalbin temizlenmiş olması ve selâmeti için, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyin kalbe gelmemesi lâzımdır. Netice olarak, kalbin temizlenmesi, İslâmiyyete uymakla olur. İslâmiyyet, ilim, amel ve ihlâs olmak üzere üç kısımdır. Emirleri ve yasakları öğrenmek, öğrendiklerine tâbi olmak, bunları yalnız Allah rızâsı için yapmak lâzımdır. Kur'ân-ı kerîm, bu üçünü de emretmekte ve övmektedir. Ayrıca kalbleri temizlemenin ilâcı, Allahü teâlânın dostlarının, sevdiklerinin kelâmı, sözleri ve yazılarıdır. Bu din büyüklerinin sohbetlerinde bulunmak ve onların kitaplarını, yazılarını, hayatlarını okumak, kalbleri temizler.


.

"Unutmayan, unutulmaz"

 
A -
A +

Unutmak; hatırda kalmamak, hatırına gelmemek, gönülden çıkarmak, belli bir şeyi veya hiçbir şeyi hâtırlamamak anlamlarına gelmektedir. Gaflet; Allahü teâlâyı, Onun emir ve yasaklarını, sevdiklerini unutmak, hatırlamamak demektir. Mal, mevki, makam, şöhret, kişinin ibâdet yapmasına mâni oluyorsa, zamanla bu kimse, ölümü unutur. Ölümü unutmak, nefse uymaya sebep olur. Nefsine uyan da, İslâmiyyete uymaz. Peygamber efendimiz; (Aklın alâmeti, nefse gâlip ve hâkim olmak ve öldükten sonra lâzım olanları hâzırlamaktır. Ahmaklık alâmeti, nefse uyup, Allahtan af, merhamet beklemektir) buyurmuşlardır. NİMETİN HAKİKİ SAHİBİ... İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. Bu sebeple her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır. Allahü teâlâya şükretmek için, Ona îmân edilir, emirleri yapılar, yasaklarından da sakınılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "İslâm dîninin emir ve yasaklarına uymak şükür, uymamak küfrân-ı nîmettir" buyurmuştur. Nîmetin sâhibini unutmak, o nimeti yerinde kullanmamak, küfrân-ı nîmettir, nîmete nankörlük etmektir. İnsanlar, Allahü teâlânın emirlerine, yasaklarına uymadıkları, islâm dîninin gösterdiği râhat ve huzûr yolundan ayrıldıkları için, dünyâda bereket, rızık azalmıştır. Tâhâ sûresinin 124. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Beni unutursanız rızıklarınızı kısarım) buyurulmaktadır. Bu sebeple, îmân, sıhhat, gıda, insanlık, merhamet ve dahâ nice rızıklar azalmıştır. Hâris el-Muhâsibî hazretleri; "Bir kimsenin kalbinde Allahü teâlânın korkusu kalmaz ve âhirette azap göreceğini unutursa, günahları çoğalır ve tehlikeli durumlara girer. O zaman, iyi şeyleri idrâk edip yapamaz, kötü şeylerin kötülüğünü görüp, ondan sakınamaz. Nefsinin esîri olur. Allahü teâlânın katında kıymeti düşer. Kalbi paslanıp, îmânı zayıflar" buyurmuştur. Bir kimsenin evi yansa, kendisi alevlerin içinde kalsa, kurtulma ümidi kalmasa, o anda bir kimse çıkıp; "Ben seni, bu ateşten çıkartabilirim, yanmaktan kurtarabilirim. Ama bazı şartlarım var. Bunları yerine getirmen lâzım" dese, acaba o kimse ne der? Herhalde; "Şart falan anlamam, ben yanmaya hazırım" demez. "Her türlü şartınızı yerine getiririm, yeter ki siz beni şu ateşten kurtarın" diye yalvarır. Aynı şekilde iki gözü âmâ olan birisine, bir kimse; "Bende bir göz ilâcı var, onu damlatırsan iki gözün de açılacak" dese, âmâ olan kimse, hemen bunu seve seve kabul eder. Hiçbir şeyi göremeyen bir kimsenin, gözleri açıldığında ve her şeyi güzel güzel gördüğünde, bu kimsenin sevinci anlatılabilir mi? İster ateşten kurtulsun, isterse görme nimetine kavuşsun, bu şekilde bir nimete kavuşan kimse, bu nimete kavuşmasına sebep olanları unutabilir mi? "HÂLİMİZ NİCE OLUR?.." Bizi dünyâ sıkıntılarından kurtaran veya kurtulmamıza sebep olanları unutmuyoruz, unutamıyoruz. Ya bizi Cehennem ateşinden kurtaranlar ve kurtulmamıza sebep olanlar unutulabilir mi? İnsanlara rehbelik etmiş din büyüklerinin hepsi; "Beni küfürden kurtaran hocamdan, ben başka bir kerâmet istemem" buyurarak, îmân nimetine kavuşmalarına sebep olan üstâdlarını, hocalarını hiçbir zaman unutmamışlar, hep rahmetle anmışlardır. Din büyüklerinden bir zâtın talebesi; -Efendim, mahşer günü, o günün dehşeti sebebiyle, ya bizler unutulursak hâlimiz nice olur, deyince, o zât; -Evlâdım, sen bizi unutmazsan, bizim bildirdiğimiz yoldan ayrılmazsan, biz seni unutmayız, sen kendini kontrol et buyurmuşlardır. Netice olarak insân, dünyâda kendisine îmân nimetinin gelmesine sebep olanları unutursa, âhirette de kendisi unutulur. Eğer unutmazsa, nimet sahipleri de unutmazlar. Dünyâda iken, îmân nimetinin gelmesine sebep olanlara sahip çıkmazsa, onların yolundan ayrılırsa, âhirette de, Onlar sahip çıkmazlar. Dünyada biz sahip çıkalım ki, âhirette de, Onlar bize sahip çıksınlar. Amasya'da yetişmiş velîlerden Ali Hâfız Efendinin buyurduğu gibi: "Muhabbet edene muhabbet edilir. Seven sevilir. Unutmayan unutulmaz."


.

Âhirette kalacağın kadar çalış!"

 
A -
A +

İmân ile küfür birbirlerine zıt olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Dünyâ ve âhiret bir araya getirilemez. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları terk etmek lâzımdır. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar İslâmiyyete uygun olarak kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. BU DÜNYA YOK OLACAKTIR Âhiret işleri, hiçbir bakımdan dünyâ işlerine benzemez. Bu dünyâ, yok olmak için yaratıldı ve yok olacaktır. Âhiret, sonsuz kalmak için ve sonsuz kalacak şekilde yaratıldı. Sonsuz kalacak şey ile çabuk yok olacak şey arasında ne kadar fark varsa, dünyâ ile âhiret yapısı ve işleri arasında da o kadar fark vardır. Yalnız isimleri, anlatılması benzemektedir. Meselâ Cennet kelimesi, dünyâda bostân, âhirette ise, Cennet denilen, sonsuz nimetlerin bulunduğu yer demektir. Cehennem de, burada derin ateş kuyusu, orada ise Cehennem denilen azâb dolu yere denir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ, zevk için, lezzet için yaratılmadı. Âhiret, bunun için yaratılmıştır. Dünyâ ile âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebep olur. Yani birinde zevk aramak, ötekinde elem çekmeye sebep olur. Dünyânın ömrü, âhiretin uzunluğu yanında, deniz yanında bir damla kadar bile değildir. Dahâ doğrusu, sonu olan, sonsuz ile ölçülebilir mi? Bu dünyâ, imtihân yeridir. Dünyânın görünüşü, yalancı yaldızlarla süslüdür. Görünüşü tatlıdır. Tâze, güzel, körpe sanılır. Fakat aslında, güzel koku sürülmüş bir ölü gibidir. Sanki bir leştir ve böcekler, akrepler dolu bir çöplüktür. Su gibi görünen bir serâbtır. Zehirlenmiş şeker gibidir. Aslı harâbtır, elde kalmaz. Kendini sevenlere, arkasına takılanlara, hiç acımayıp, en kötü şeyleri yapar. Ona tutulan akılsızdır, büyülenmiştir. Âşıkları delidir, aldatılmıştır. Onun görünüşüne aldanan, sonsuz felâkete düşer. Tadına, güzelliğine bakan nihâyetsiz pişmânlık çeker. Server-i kâinât efendimiz buyurdu ki: (Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, birbirine uymaz. Birini râzı edersen, öteki gücenir.) Demek ki, bir kimse, dünyâyı râzı ederse, âhiret ondan gücenir yani âhirette, eline bir şey geçmez. Gönlünü hep Allahü teâlâya bağlamak sermâyesini elden kaçırmamalıdır! Ne sattığını ve buna karşılık neyi aldığını düşünmelidir! Dünyâyı ele geçirmek için âhireti vermek ve insanlara yaranmak için Allahü teâlâyı bırakmak alçaklık ve ahmaklıktır. Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, tersidir. İkisinin sevgisi bir kalbde toplanamaz. İkisi bir araya getirilemez." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: DÜNYA KONAK YERİDİR!.. "Bu dünyâ, âhiret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her ân mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhiret için hâzırlanmalı, hem de dünyâ ihtiyâçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhiret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." Netice olarak insân, Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, hem dünyâda ve hem de âhirette mutlu olur. İnsân Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa hem dünyâsı hem de âhireti perişan olur. Çünkü Allahü teâlâ, kullarına ana, babalarından daha şefkatli, merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün nimetleri veren, bizi insân olarak dünyâya getiren, bu îmânı, kendi dinine hizmetleri nasib eden, hayırlı işleri veren saymakla bitmeyen nimetleri ihsân eden yüce Allaha sırt çevirmek, menfaatçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Peygamber efendimizin bir Sahâbîye buyurduğu gibi: (Dünyâ için, dünyâda kalacağın kadar çalış! Âhiret için, orada sonsuz kalacağına göre çalış! Allahü teâlâya, muhtâç olduğun kadar itâat et! Cehenneme dayanabileceğin kadar günâh işle!)


.

İnsanın ilmi arttıkça korkusu artar

 
A -
A +

İnsanın şerefi, kıymeti, ilmi ve edebi ile ölçülür. Malı, makamı ve nesebi ile değil. Peygamber efendimiz; (İnsanların en kıymetlisi, mü'minlerin âlimleridir) buyurmuştur. Allahü teâlânın kendisini her an gördüğünü bilen bir kimse, günâh işlemekten utanır, Onun azâbından ve cezâsından çok korkar. Allahü teâlânın her şeyden onu hesâba çekeceğini bildiği için, hiçbir nefesini zâyi etmez, boşuna geçirmez. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerinin hanımı anlatır: "MÂZUR BUYUR YÂ RABBÎ" "Mevlânâ hazretleri, bir gün namaza durdu. Sükûnet ve tevâzu içinde tâzim ve hürmetle Kur'ân-ı kerîm okuyor, bir taraftan da gözlerinden yaşlar akıtıyordu. Evde bulunanlarla birlikte Onun bu hâlini görüyor, hayretle ona bakıyorduk. Namazdan sonra her zamanki gibi tesbihini çekip cenâb-ı Hakka uzun uzun yalvarıp duâsını yaptı. Onun bu hâli bana çok tesir etti, ağlamaya başladım. Sonra; -Ey efendi! Dünyâda ve âhirette biz günahkârların ümîdi sensin. Bu kadar çok ibâdetinle, böyle korkar, ağlar, yalvarırsan, biz bu tembel hâlimizle kıyâmet gününde ne yaparız? diye sordum. Yemîn ederek; -Allahü teâlânın bana verdiği nîmetlerin, ihsânların yanında benim yaptığım ibâdetler, yalvarışlar, bütün hareketlerim, ziyâde kusûr ve nihâyetsiz eksiklikten başka bir şey değildir. Bütün bu korku ve yakarışlarımla; 'Ey Kerîm olan Allahım! Benim gibi bir âcizin, bir çâresizin kuvveti ve tâkati ancak bu kadardır, mâzur buyur yâ Rabbî!' demek istiyorum. Yoksa Ona lâyık bir ibâdeti kim yapabilir? buyurdu." İnsan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indindeki kıymeti o kadar yükselir. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. İnsanın ilmi arttıkça, Allahü teâlâdan korkması artar. Günâh işlemeye cesâret edemez. Bunun için, Peygamberler, tevâzu sâhibi idiler. Allahü teâlâdan çok korkarlardı. Kendilerinde kibir ve ucub gibi kötü huylar hiç yoktu. Fâtır sûresinin 27. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâdan ancak ilim sâhipleri korkar) buyurulmaktadır. Bir kimsenin ilmi arttıkça, evliyâlık derecelerinde yükseldikçe, Allahü teâlâdan korkusu da artar. Hucurât sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ indinde en yükseğiniz, Ondan en çok korkanınızdır) buyurulmuştur. Bu sebeple Peygamber efendimiz, Allahü teâlânın sevgilisi, resûlü ve makbûlü iken; (Allahü teâlâyı en iyi tanıyanınız ve Ondan en çok korkanınız benim) buyurmuştur. Resûlullah efendimiz, havada bir bulut görünce; (Yâ Rabbî! Bu bulutla bize azâb gönderme!) Bir rüzgâr esince; (Yâ Rabbî! Bize hayırlı rüzgâr gönder) ve gök gürleyince de; (Yâ Rabbî! Bizi gadabınla öldürme, azâbınla helâk etme ve bundan önce bize âfiyet ihsân eyle!) diye duâ ederlerdi. Peygamber efendimizin, namâza dururken, ağlayan kimsenin içini çektiği gibi, göğsünden ses işitilirdi. Kur'ân-ı kerîm okurken de, böyle olurdu ve; (Benim gördüğümü görseydiniz, az güler, çok ağlardınız) buyururdu. "DÜNYÂ BİR GÖLGEDİR!.." Netice olarak, insânın parası arttıkça düşmânı, ilmi arttıkça da Allahü teâlâdan korkusu artar. Yönünü kabristana, âhirete çeviren, rahat eder. Ama yönünü dünyâya ve insanlara çeviren kimse ise, her zaman sıkıntı çeker. Dünyâya düşkün olmayanlar, âhireti için yatırım yapanlar, âhir ömründe muhtâç olmazlar. Allahü teâlânın rızâsı için yaptıkları hizmetlerinin karşılığını dünyâda da âhirette de görürler ve çevresi onları unutmaz. Hedefi, gâyesi dünyâ olanın, ibâdetinde de, dünyâsında da hayır kalmaz. Her dakikası hüsrândadır. Kavuşmak istediği dünyâ, her kavuştuğunda tekrar bir serap gibi uzağa gider. Dünyâ bir gölgedir, hiç kimse bu gölgeye yetişememiştir, kavuşmak da mümkün değildir. Eğer dünyâdan yüz çevirirsek, ışığa dönersek, gölge arkamızdan gelecektir. Biz kaçtıkça o da koşacak ve bize yetişemeyecektir. Yahyâ bin Mu'âz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktârda, herkes sana yardımcı olur."


.

İnsanların duâsını almak...

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanlara hizmet edenleri, nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri, sabredenleri ve iyilik edenleri sever. Kendini beğenenleri ise, sevmez. Allahü teâlâ bir kulunu severse, ona, âhirete yarar işler, iyi, güzel ameller yaptırır ve onu, günâh işlemekten korur. Bir kimse, verdiğini Allahü teâlânın rızâsı için verir, sevdiğini Onun için sever, düşmanlığını Allah için yaparsa, o kimsenin îmânı tamâm olur ve ahlâkı güzel olanın da, îmânı kâmil olur. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever. Sevdiğinin düşmanlarına düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, bu kimsenin elinde değildir. Kendiliğinden hâsıl olur. Bu kimse, sevmesinde ve düşmanlığında deli gibidir. Bunun içindir ki; 'Bir kimseye deli denilmedikçe, bu kimsenin îmânı tam olmaz' buyuruldu. Kendisinde bu delilik bulunmayanlar, sevmekten mahrûmdurlar. Seviyorum diyebilmek için, sevgilinin düşmanlarına düşman olmak lâzımdır." "BİR ŞEYİ ÇOK SEVEN..." Bir kimseye yapılan ihsân, iyilik, ne kadar kıymetli ve ne kadar çok olursa, sevgi de o kadar fazla olur. Hadîs-i şerîfte; (İnsânlar, kendilerine ihsân, iyilik edenleri sever. Bu sevgi, insânın yaratılışında vardır) buyuruldu. Bunun için, herkes anasını, babasını, hocasını, ustasını, vatanını, din kardeşlerini çok sever. Bir kimse, kendisine din ve dünyâ bilgilerini, îmânını, Allahını, Peygamberini, güzel ahlâkı öğreteni, herkesten, daha çok sever. Bu sevgi, cibillîdir yani insanın doğuşunda vardır. Bu sevgiden mahrûm olan kimse, hakîkî insan değildir. Çok sevilen kimse, insânın kalbinden, hâtırından çıkmaz. Seven, dâima sevgiliye kavuşur, onun gibi olur. Sevgilisine tâbi olmamak, insanın elinde değildir. Sevmenin en kuvvetli alâmeti, sevgilinin sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. Bunun için her mü'minin, Resûlullah efendimizi çok sevmesi lâzımdır. Onu çok seven, Onu çok anar, çok söyler ve çok över. Hadîs-i şerîfte; (Bir şeyi çok seven, onu çok anar) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Sevgiliden gelen her şeyi, gülerek, sevinerek karşılamak lâzımdır. Ondan gelenlerin hepsi tatlı gelmelidir. Sevgilinin sert davranması, aşağılaması, ikrâm, ihsân ve yükseltmek gibi olmalıdır. Hattâ, kendi nefsinin böyle isteklerinden dahâ tatlı olmalıdır. Seven böyle olmazsa, sevgisi tâm olmaz. Hattâ, seviyorum demesi, yalancılık olur. Seven ve sevgiliden başka her şeyden kesilen, sevdiğine kavuşur. Böyle sevgisi olmayan ise, bu kavuşmayı ancak öğrenir, bilir ve bu bilgisini büyük nimet sanır." İNSAN, İHSÂNIN KULCAĞIZIDIR İnsanlar, kendilerine iyilik edenleri sever. Bu sevgi sebebi ile, onların ahlâkı ve âdetleri, herkese, iyilikten aldıkları paya göre bulaşır. Böylece, iyilikler, kötülükler, düzelme veyâ bozulma, baştan aşağı doğru yayılır. Bunun için, Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışmalıdır. Bu çalışmalar, gayretler, Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya ve âhirette yüksek derecelere kavuşmaya sebeb olmaktadır. Zira hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyurulmuştur. İyilik eden, elbette iyilik görür. İnsanlara yardım eden, Allahü teâlânın rızâsına ve kulların da duâsına kavuşur... Ebû Müslim Havlânî hazretleri buyuruyor ki: "İyiliğin sevâbından daha güzel bir şey yoktur. İyilik yapmaya gücü yeten herkeste iyilik yapma niyeti bulunmaz. Bir kimsede, hem iyilik yapma gücü hem de niyeti varsa, saâdet hâsıl olur. Kalblere en çok tesir eden şey iyiliktir." Birbirlerine yardım eden insanlar arasında çekişme olmaz. Zira insan, ihsânın kulcağızıdır. Hadîs-i şerîfte; (İnsânlar, kendilerine iyilik edenleri sever) buyurulmuştur. Netice olarak, duâ almak için, evvela karşıdakinin sevgisini ve güvenini kazanmak lâzımdır. İnsan, sevdiğini dinler ve sevdiğine itaât eder. Sevgiyi kaybedenler, geçici bir süre için belki başarılı gibi gözükebilirlerse de, o hâl, kalıcı değildir.


.

Hakiki hayat, âhiret hayâtıdır...

 
A -
A +

Dünya hayâtı, bir hayâl, bir görüntüdür. Hakiki hayât, âhiret hayâtıdır. Dünya hayâtı, hakikat olan âhiret hayâtının aynadaki görüntüsü gibidir. Nasıl ki aynadaki görüntü, bir müddet durur ve karşısındaki hakikat çekilince yok olursa ve bir ipe bağlı taş da, çevrilmeyince daire görüntüsü kaybolursa, dünya da, bir gün kaybolacak görüntüden ibarettir. Vehim ve hayâlin arkasından koşmak, hayâlperestliktir. Hayâlin ise, ideâli olmaz. İnsanın ideâli, gayesi, maksadı, hayâlhane olan bu dünya olmamalıdır. Bu sebeple, hayâl olan dünyanın peşinde koşan bir kimse, ya bunları idrâk edemeyecek, anlayamayacak derecede ahmaktır veya çok gâfildir. Zira Peygamber efendimiz; (Âhiretin sonsuz olduğuna inanan kimsenin, bu dünyâya gönül bağlaması, çok şaşılacak şeydir) buyurmuştur. BU DÜNYA BİR KONAKTIR... Allahü teâlâ insanı, kendisine ibâdet, kulluk etmesi için yaratmıştır. İnsanın saâdete kavuşması için, yaratılış gayesine dikkat etmesi ve dünyaya düşkün olmaması lâzımdır. İnsan, dünyâda bâkî yani kalıcı değildir. Zaten dünyanın kendisi ve nimetleri, sonsuz kalacak şekilde yaratılmamıştır. Dünya, âhirette saâdete kavuşmak için bir binek gibidir. Sevinç yeri değil, ayrılık yeridir. Akıllı kimseler, bu fâni yani geçici olan dünyaya düşkün olmayıp kulluk vazifesini hakkıyla yapanlardır. Bu sebeple insan, kalıcı olmayan dünyâ zevklerine daldıkça, dertleri ve üzüntüleri artar. Dünya için çalışan, rahat edemez. Rahat etmek için ölüme hazırlanmak lâzımdır. Ölümü düşünen ve buna uygun hareket eden bir kimse, rahat eder. Dünya için çalışan yorulur fakat âhiret için çalışan yorulmaz. Çünkü âhiret için çalışanın hedefi, Allahü teâlânın rızâsıdır. Hadis-i şerifte de; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyurulmuştur. Bu dünyâ, bir konaktır. Âhirete göre ise, zindân gibidir. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte ve geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rüyâ bitecek ve hakîkî hayât başlayacaktır. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Dünyâya aldanmaktan çok sakınınız. Burası, yolcu konağı gibi geçicidir. Bugün buradayız. Belki yarın, belki daha önce göç edeceğiz. Burada bir an evvel azığımızı tamamlayalım. O kadar çabuk olalım ki, konuşmaya vaktimiz kalmasın. Konuşmayı âhirete bırakalım" buyurmuştur. Dâvûd-i Tâî hazretlerine, akrabâlarından birisi; -Efendim, akrabâyız, bu sebeple bana biraz nasîhat etseniz, vasiyette bulunsanız deyince, Dâvûd-i Tâî hazretleri ağlamaya başlar ve; -Gece ve gündüz, yolculukta bir konak yeri gibidir. Dünyâ ile âhiretin arası, bu kadardır. Dünyâdan, âhirete mutlaka gideceğimize göre oraya hazırlanmak lâzım. Çünkü yolculuğun bitmesi yakın, ecelin gelmesi ise ondan da yakındır. Ben bunları sana söylüyorum, fakat bu nasîhate, senden çok, benim ihtiyâcım vardır, buyurur. "ÖLECEĞİNİ HİÇ UNUTMA!" İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Bu hâl, aklı başında olanın kabûl edeceği bir şey değildir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahtan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve azâları da, İslâmiyete uymakla süslemelidir." Ahmed Yesevî hazretleri de bir talebesine hitaben; "Akıllı isen, dünyâya gönül bağlama. Dünyâya meyledersen, şeytan seni emri altına alır ve felâketten felâkete sürüklenirsin de hiç haberin olmaz" buyurmuştur. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine; -Allahü teâlânın rızâsına nasıl kavuşulur? diye sorulunca; -Dünyâya düşkün olmayı terk et, kavuşursun. Nefsin hevâsına uyma ulaşırsın, buyurur. Netice olarak dünyâ, bir misafirhâne yani bir han gibidir. Biri konar, diğeri ise gider. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâda, kalıcı değil, yolcu gibi yaşamalı! Öleceğini hiç unutmamalı!)


.xxxxxxxxxxxxxxx


 

"İbâdetlerin efdali, fıkıh öğrenmektir"

 
A -
A +

İmân edilecek şeyleri, farzlardan, harâmlardan meşhûr olanları, lüzûmu kadar öğrenmek farzdır. Bunları öğrenmemek harâmdır. İşitip de, öğrenmeye ehemmiyyet vermemek küfür olur, îmânı giderir. Cehlin ilâcı, çalışıp öğrenmektir. Hadis-i şerifte; (İlim öğreniniz. İlim öğrenmek, ibâdettir. İlim öğretene ve öğrenene cihâd sevâbı vardır) buyuruldu. Her mü'mine, birinci farz olan şey, îmânı, farzları, harâmları öğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikçe, Müslümânlık olamaz, îmân elde tutulamaz, Hak borçları ve kul borçları ödenilemez, niyyet, ahlâk düzeltilemez ve temizlenemez. Düzgün niyyet edinilmedikçe de, hiçbir farz kabûl olmaz. Hadîs-i şerîfte; (Bir sâat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevâptır) buyuruldu. FIKIH KİTABI OKUMAK... Anadan, babadan izin almadan cihâda ve tehlikeli olan yoldan bir yere, hattâ farz olan hacca gitmek câiz değildir. İzinleri olmadan ilim tahsîline gitmek ise câizdir. İslâmiyyeti doğru olarak öğrenebilmek için de, fıkıh ve ilm-i hâl kitâplarını okumaktan başka çâre yoktur. Fıkıh kitâbı okumak, geceleri namâz kılmaktan dahâ sevâptır. Çünkü farzları, harâmları, âlimlerden veyâ yazmış oldukları kitâplardan öğrenmek farzdır. Kendisi yapmak ve başkalarına öğretmek için fıkıh kitâpları okumak, tesbîh namâzı kılmaktan dahâ sevâptır. Hadîkada buyuruluyor ki: "Fıkıh ilmi ile uğraşmak, yani farzları ve harâmları öğrenmek, her Müslümâna farz-ı ayındır. Fazlasını öğrenmek de, farz-ı kifâye olup, çok sevaptır, hiç zararı yoktur." Hadis-i şerifte; (İbâdetlerin efdali, en kıymetlisi, fıkıh öğrenmek ve öğretmektir) buyuruldu. Hadarât-ül-kuds kitabının sahibi; "İmâm-ı Rabbânî hazretlerinden Buhârî, Mişkât, Hidâye, Şerh-i Mevâkıf kitâplarını okudum. Gençleri ilim öğrenmeye teşvîk ederdi. Önce ilim, sonra tarîkat buyururdu. Benim, ilimden kaçındığımı, tarîkatten zevk aldığımı görünce, hâlime merhamet ederek, kitâp oku! İlim öğren! Câhil sofu, şeytânın maskarası olur, Rütbetül-ilmi a'ler rüteb yani rütbelerin en üstünü, ilim rütbesidir buyurdu" buyurmaktadır. Abdullah bin Mubârek hazretleri; "İlim öğrenen, günah işlemekten korkar. Günahtan korkan ondan kaçar. Ondan kaçan ise kıyâmet günü hesaptan kurtulur" buyurmuştur. Resûlullah efendimiz; (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz) buyurmuştur. Ölmemek için, yemek, içmek lâzım olduğu gibi, din düşmanlarına aldanmamak için de, dînini, îmânını öğrenmek lâzımdır. Ecdâdımız, her zamân toplanırlar, ilmihâl kitâplarını okurlar, dinlerini öğrenirlerdi. Ancak, böyle Müslümân kaldılar. İlim meclisinde, Allahü teâlânın anıldığı yerde bulunmak çok kıymetlidir. Sâbit bin Eslem hazretleri buyurdu ki: "Bir Müslüman Allahü teâlânın anıldığı yere, dağlar kadar günah ile girse, çıktığı zaman üzerinde zerre kadar bir günah kalmaz. Mümin, kıyâmet gününde, Allahü teâlânın huzûrunda durur. Allahü teâlâ ona; -Ey kulum! Sen, dünyâda bana ibâdet eden kullarımla berâber ibâdet ediyor muydun? diye sorar. O mümin de; -Evet, onlarla birlikte ben de ibâdet ediyordum yâ Rabbî! der. Yine Allahü teâlâ; -Ey kulum, dünyâda iken bana duâ edip yalvaran ve beni zikredip ananlarla beraber, sen de yalvarıp beni andın mı? diye suâl eder. O mümin yine; -Evet yâ Rabbî! diye cevap verir. Bunun üzerine Allahü teâlâ; -İzzetim hakkı için, beni zikredip, andığın her yerde ben de seni andım. Nerede duâ edip yalvardınsa, o duânı kabûl ettim buyurur." İNSANLARA İYİLİK ÖĞRETENLER Netice olarak Allahü teâlâ, Resûlullah efendimizi, Kur'ân-ı kerîmi teblîğ etmek, öğretmek için gönderdi. Eshâb-ı kirâm, Kur'ân-ı kerîmdeki bilgileri Resûlullah efendimizden öğrendiler. Din âlimleri de, Eshâb-ı kirâmdan öğrendiler. Bütün Müslümânlar da, din âlimlerinden ve bunların kitâplarından öğrendiler. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ ve melekler ve her canlı, insanlara iyilik öğreten Müslümânlara duâ ederler.)

 

"Farzların yanında, nâfilenin kıymeti yoktur"

 
A -
A +

Farzları vaktinde yapmayıp, nâfile ibâdetleri yapanın, bu nâfileleri kabûl olmaz. Çünkü bu kimse, Allahü teâlânın emrini yapmayıp, kendi nefsinin arzûlarını yapmaktadır. Zekât vermeyince, fakîrin hakkı gasbedilmiş oluyor. Zekât vermeyen zengin, binlerce fakîrin hakkını gasbetmiş olduğu ve Allahü teâlânın emrini yapmadığı için, bunun bütün hayrâtı, hasenâtı kabûl olmuyor. Borcunu ödemeyen de, böyle haklar altında kalmaktadır. Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri, Fütûh-ul gayb kitâbında buyuruyor ki: "Mü'minin, en önce farzları yapması lâzımdır. Farzlar bittikten sonra, sünnetleri yapar. Ondan sonra, diğer nâfilelerle meşgûl olur. Farz borcu varken, sünnet ile meşgûl olmak, ahmaklıktır. Farz borcu olanın sünnetleri kabûl olmaz. Hazret-i Alînin naklettiği hadis-i şerifte; (Üzerinde farz namâzı borcu olan kimse, kazâsını kılmadan nâfile kılarsa, boş yere zahmet çekmiş olur. Bu kimse, kazâsını ödemedikçe, Allahü teâlâ, onun nâfile namâzlarını kabûl etmez) buyuruluyor." Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri, bu hadis-i şerifi açıklarken; "Bu haber, farz borcu olanların, sünnetlerinin ve nâfilelerinin kabûl olmayacağını göstermektedir" buyurmaktadır. "SÖZÜN ÖZÜ ŞUDUR Kİ!.." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her şeyden önce, Ehl-i sünnet vel-cemâ'at âlimlerinin bildirdiği, kitâplarında yazdığı i'tikâdı öğrenmek ve îmânını buna göre düzeltmek lâzımdır. Ondan sonra, fıkıh ahkâmını öğrenmeli, farzları yapmaya sarılmalı, helâle, harâma dikkat etmelidir. Farzların yanında, nâfile ibâdetlerin, hiç kıymeti yoktur. Zamânımızın Müslümânları, farzları bırakıp, nâfile ibâdetlere sarılıyor, nâfile ibâdetleri yapmaya ehemmiyyet verip, farzları meselâ beş vakit namâz kılmayı, ramazân ayında oruç tutmayı, zekât, uşur vermeyi, borç ödemeyi, helâli, harâmları öğrenmeyi hafîf ve ehemmiyyetsiz görüyorlar. Olur olmaz yerlere birçok para sarf ediyorlar da, bir kuruş zekâtı bir Müslümâna vermeyi benimsemiyorlar. Hâlbuki, bilmiyorlar ki, bir kuruş zekâtı yerine vermek, binlerle lira sadaka vermekten, kat kat dahâ sevâptır. Zekât vermek, Allahü teâlânın emrini yapmaktır. Sadaka ve hayrâtın çoğu ise, şöhret, hürmet ve nefsin şehvetlerini kazanmak için olur. Farzlar yapılırken araya riyâ, gösteriş karışmaz. Nâfile ibâdetlerde ise, gösteriş çok olur. Bunun içindir ki, zekâtı, âşikâre vermek lâzımdır. Bu sûretle insan iftirâdan kurtulur. Nâfile sadakayı, gizli vermelidir ki, kabûl ihtimâli fazla olur. Sözün özü şudur ki, dünyânın zararından kurtulabilmek için, İslâmiyyetin emirlerine yapışmaktan başka çâre yoktur. Dünyâ zevklerini büsbütün bırakamayanların, hiç olmazsa, hükmen terk etmesi, yanî dünyâyı terk etmiş sayılmaları lâzımdır. Bunun için de, her sözü ve her işi İslâmiyyete uygun yapmalıdır." Her din, kendisinden önce gelen dîni neshetmiş, değiştirmiştir. En son gelen ve her dîni değiştirmiş, dahâ doğrusu dinlerin hepsini kendinde toplamış olup, kıyâmete kadar hiç değişmeyecek olan din, Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği İslâm dînidir. Bu dînin bildirdiği farzları yapanlara ve harâmlardan kaçınanlara Allahü teâlâ, âhırette ni'metler, iyilikler verecektir. Farzları yapmayanlara ve harâmlardan kaçınmayanlara, âhırette cezâlar, acılar vardır. BORCUNU ÖDEMEDİKÇE!.. Netice olarak, îmânı olmayanların farzları kabûl olmaz. Farzları yapmayan mü'minlerin de, sünnetleri kabûl olmaz yanî bunlara sevâb verilmez. Bunlar Peygamber efendimize tâbi olmuş olmaz. Bir kimse, bütün farzları yapıp da, bir farzı özürsüz terk ederse, bu borcunu ödemedikçe, bu cinsten olan hiçbir nâfile ibâdetine ve sünnetine sevâb verilmez. Peygamber efendimiz, hazret-i Ali'ye hitaben; (Yâ Alî, insanlar fedâil ile meşgûl oldukları zamân, sen farzları tamâmlamaya çalış!) buyurmuşlardır. İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin Dürret-ül fâhıre kitâbında naklettiği hadis-i şerifte de; (Allahü teâlâ, kazâya kalmış namâz borcu bulunan ve harâm elbise giyen kimsenin nâfile namâzını kabûl etmez) buyurulmuştur.
 

Emredilenleri yapmamanın sebebi

 
A -
A +

Müslümânlığın temeli, Allahü teâlânın birliğine ve Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği emirlerin, yasakların hepsini, cenâb-ı Hak tarafından getirmiş olduğuna inanmaktır. Emirleri yapmak, yasak edilenleri yapmamak îmânın şartı değil ise de, yapmak ve yapmamak lâzım olduğuna inanmak, îmânın şartıdır. Böyle îmânı olmayan kimseye kâfir denir. Îmân edip Müslüman olduğu halde, Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, çok çirkin bir hâldir, bir gaflettir. Bu hâlden kurtulmak ve gaflet uykusundan uyanmak lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "YAZIKLAR OLSUN Kİ!.." "Ey Oğlum! İyi biliyorsun ki, dünyâda biri, mevki, rütbe sâhibi olsa, emrinde bulunanlardan birine, mühim bir vazîfe verse, bu vazîfenin yapılmasında, emir verene de fayda olduğu hâlde, bu işçi, bu vazîfeye ne kadar çok ehemmiyyet ve kıymet verir. Bu vazîfeyi, bana büyük bir zât verdi diye övünür ve seve seve, zevk ile yapmaya çalışır değil mi? Yazıklar olsun ki, Allahü teâlânın büyüklüğü, yüksekliği, bu kimsenin büyüklüğü kadar değil midir de, İslâm dîninin istediklerini yapmaya, böyle çalışılmıyor. Allahü teâlânın emirleri vazîfe bilinmiyor ve 'vazîfe mukaddestir! Önce vazîfe, sonra namâz' gibi şeyler deniyor. Hâlbuki, Allahü teâlânın emirleri birinci vazîfe olması lâzımdır. Utanmak ve gaflet uykusundan uyanmak lâzımdır. Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, iki sebepten ileri gelmektedir: 1-Allahü teâlânın emirlerine, yasaklarına inanılmamıştır. Bu ibâdetler, çöldeki insanların sağlam olması içindir. Bugün İsveç hareketleri, spor, fizikoterapi, masaj, namâzın işini görmekte, duşlar, banyolar, plâjlar, abdestten dahâ modern temizlemektedir denilmesidir. 2-Allahü teâlânın emirlerine ehemmiyyet vermemektir. Bu emirlerin büyüklüğünü, mevki, kumanda sâhibi kimselerin büyüklüğünden aşağı görmektir. Her iki sebep ile de, ibâdet etmemenin çirkinliğini düşünmek lâzımdır. Ey evlâdım! Yalancılığı çok defa görülmüş olan birisi, düşman bu gece, filan yerden baskın yapacak dese, idâreciler, akıllılar, karşı koyma güçlerini düşünmez mi? O kimsenin yalancı olduğunu bildikleri hâlde, tehlike bulunan işlerde, ihtiyâtlı, tedbîrli, uyanık bulunmak lâzımdır demezler mi? BU NASIL BİR ÎMÂNDIR?.. Muhbir-i sâdık, yani hep doğru söyleyici olan Muhammed aleyhisselâm, tekrâr tekrâr, açıkça, âhıretin sonsuz azâblarını bildiriyor. Buna inanmıyorlar. İnanılsa da, tedbîr, kurtulma çâresi düşünmüyorlar. Hâlbuki, Muhbir-i sâdık, kurtuluş yolunu da, göstermektedir. O hâlde, Muhbir-i sâdıkın sözlerine, bir yalancının sözleri kadar kıymet vermemek, nasıl bir îmândır? Îmânım var demek, Müslümânım demek, insanı kurtarmaz. Kalbin inanması, yakîn hâsıl etmesi lâzımdır. Hâlbuki, yakîn nerede? Zan bile yok. Belki vehim bile değil. Çünkü, tehlikeli zamânlarda vehim edilen şeye karşı da, tedbîr almak, akıl îcâbıdır. Hucürât sûresinin 18. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, yaptıklarınızı hep görmektedir) buyurulduğu hâlde, harâmları, yapıyorlar. Hâlbuki, herhangi bayağı bir kimse, bu çirkin işleri görecek olsa, belki görmek ihtimâli olsa, yapmaktan vazgeçerler. Bu hâlin iki sebebi olabilir: Yâ, Allahü teâlânın verdiği habere inanmıyorlar. Yâhut da, Allahü teâlânın görmesine ehemmiyyet vermiyorlar. Harâmları, bu iki sebeple işlemek, îmânı mı gösterir, kâfir olmayı mı gösterir?" İslâmiyyetin bildirdiklerine inanmamanın, itimât etmemenin, güvenmemenin ve emredilenleri yapmamanın sebebi, Allahü teâlânın emirlerine ehemmiyyet, kıymet vermemekten ileri gelmektedir. Bu hâlin çirkinliğini iyi düşünmek lâzımdır. Çünkü Allahü teâlânın emirlerine değer vermemek, îmânı tehlikeye sokar, insanı küfre sürükler. Îmânsız olarak ölenin gideceği yer de, Cehennemdir. Netice olarak, Allahü teâlâya îmân eden ve Onu seven bir kimse, Onun emirlerini yapar, yasaklarından sakınır, kazâ ve kaderine de râzı olunur. Harâm işlemek ve farzları yapmamak ise, bu îmânın ve sevginin gevşek olduğunu gösterir.

 


Rehber olmadan, insan kurtulamaz!..

 
A -
A +

İnsanın diğer varlıklardan farkı, rûhunun bulunması, düşünebilmesi, olayları aklı ile muhâkeme edebilmesi, karâr vermesi, iyilik ve kötülüğü ayırabilmesi, yanlış yapınca pişman olması ve benzeri gibi üstünlükleridir. Fakat insan, kendisine verilen bu özellikleri, kendi başına ve bir rehber olmadan kullanamamıştır. İnsanların, bir rehber olmadan kendi başlarına gittiklerinde, hep yanlış yollara saptıkları görülmüştür. Bunun için Allahü teâlâ, kullarına verdiği akıl ve düşünme kuvvetinin nasıl kullanılacağını onlara öğretmek ve kendi birliğini onlara tanıtmak, iyi işleri fenâ, zararlı işlerden ayırmak için, dünyâya Peygamberler göndermiştir. Peygamberler, en büyük rehberlerdir ve sonuncusu da, Muhammed aleyhisselâmdır. Kendisine gönderilen kitâp da Kur'ân-ı kerîmdir. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfleri bize açıklayanlar da, büyük din âlimleridir. ÂLİME ÖNEM VERMEYENLER "Âlimlere lüzûm var mıdır? İyi bir Müslümân olmak için Kur'ân-ı kerîmi okuyarak ve hadîs-i şerîfleri inceleyerek doğru yol bulunamaz mı?" diyenler ve âlimlere önem vermeyenler vardır. Hâlbuki bu, çok yanlıştır. Zîrâ, din esâsları hakkında hiçbir bilgisi olmayan bir insan, bir rehber olmadan Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin derin ma'nâsını anlayamaz. En mükemmel bir sporcu bile, yüksek bir dağa çıkarken kendisine bir rehber arar. Çok iyi silâh kullanan bir kimse, kendisine verilen yeni bir silâhın nasıl kullanılacağı kendisine öğretilmeden, onu doğru kullanamaz. Bunun içindir ki, din ve îmân işlerinde, Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin ma'nâlarını anlayabilmek için, kendilerine Mürşid-i kâmil ismi verilen büyük din âlimlerinin eserlerinden faydalanmamız ve bunlara itimat etmemiz gerekmektedir. Celâleddîn-i Rûmî hazretleri Mes-nevîde şöyle bir hikâye anlatır: "Vaktiyle, birisi âmâ olan iki arkadaş, atlarına binerek yola çıkmışlar. Yolda giderlerken âmâ olan, elinden kamçısını düşürmüş. Yol arkadaşına itimat edemediği için, kamçım düştü diyememiş. Kendisi atından inmiş, el yordamıyla kamçısını aramaya başlamış. Düşürdüğü kamçısını bulamamış ama eline ondan daha güzel yumuşak bir şey geçmiş. Bu kamçı daha güzelmiş diyerek onu alıp atına binmiş. Fakat o kamçı diye bulup eline aldığı, gecenin soğuğundan hareketsiz duran bir yılanmış. Derken biraz sonra hayli ilerlemiş olan arkadaşına yetişmiş. Arkadaşı ona; -Yahu nerede kaldın diye sorunca, âmâ olan; -Kamçımı düşürmüştüm, onu arıyordum. Gerçi düşürdüğüm kamçıyı bulamadım ama, ondan daha güzel bir kamçı buldum diyerek, elindekini arkadaşına göstermiş. Arkadaşı, bunun kamçı diye gösterdiği şeyin yılan olduğunu görür görmez hemen onu ikâz etmiş ve; "O ELİNDEKİ YILANDIR!.." -O kamçı değil, soğuktan hareketsiz duran bir yılandır. Biraz sonra havanın ısınması ile o da ısınır ve seni sokar, ölürsün demiş. Âmâ olan, arkadaşına itimat etmediği, ona inanmadığı için, onun bu sözlerine de inanmamış ve; -Sen yalan söylüyorsun, elimdeki bu güzel kamçıyı bana attırıp sen alacaksın değil mi, demiş ve yılanı elinden bırakmamış. Biraz sonra, hava ısınınca harekete geçen yılan, adamı sokup zehirlemiş, âmânın aklı başına gelmiş ama, iş işten geçmiş, zira adamacağız ölmüş..." Bundan sonra Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri; "İşte böyle, adamın hakikati görecek gözü yoksa, kendisine yol gösterenlere de inanmaz. Tabii ki bunun sonu da, hüsrân olacaktır. Ehl-i sünnet âlimleri, Mürşîd-i kâmiller de, insanları ikâz ederek, helâk olmalarını önlemek için gayret ederler. Fakat onlara itimât etmeyenler, inanmayanlar, kendi bildiğine göre hareket ederek helâk olurlar" buyurmuştur. Netice olarak, kendi hastalığını bilmeyen bir kimsenin, ilâç olarak, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflerden kendine uygun olanları seçip alması imkânsızdır. İslâm âlimleri, kalb, rûh mütehassısları olup, herkesin bünyesine uygun ilâçları, seçerek söylemiş ve yazmışlardır. Bu âlimlere itimât edip itâat edenler kurtulur, inkâr edenler ise, sapıtıp helâk olurlar.

.

Işık olmazsa, göz göremez

 
A -
A +

Akıl, göz gibidir, din bilgileri de ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Gözümüz, karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, gözümüzden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneşin ve çeşitli ışık kaynaklarının nûru olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Tehlikeli cisimlerden, zararlı yerlerden kaçamaz, faydalı şeyleri bulamazdık. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, İslâmiyyet ışığını yarattı. Peygamberler, dünyâda ve âhırette râhat etmek yolunu bildirmeseydi, aklımız bulamaz, işe yaramazdı. Tehlikelerden, zararlardan kurtulamazdık. İslâmiyyete uymayan veyâ aklı az olan kimseler, Peygamberlerden faydalanamaz, dünyâda ve âhırette tehlikelerden, zararlardan kurtulamaz. Fen vâsıtaları, mevki, rütbe, para ne kadar bol olursa olsun, Peygamberlerin gösterdiği yolda gitmedikçe, hiçbir fert, hiçbir cemiyet mesût olamaz. Ne kadar neşeli, sevinçli görünseler de, içleri kan ağlamaktadır. Dünyâda da, âhırette de râhat ve mesûd yaşayanlar, ancak, Peygamberlere uyanlardır. Eğer Peygamber efendimiz gelmeseydi, hiç kimse Allahü teâlâyı tanıyamazdı. Onun için bu şans, çok büyük bir nimettir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Bu dünyâda Allahü teâlânın bir kuluna en büyük nimeti, bir dostunu, evliyâsını ona tanıtmasıdır" buyuruyor. Ferîdüddîn-i Genc-i Şeker hazretleri de; "Bir kimsenin bir mürşidi yoksa, yâni bir kimse kendisini irşâd edecek, kendisine doğru yolu gösterecek bir kâmil velî bulamazsa, böyle büyük zâtların kitaplarını okusun ve onlara uysun!" buyurmaktadır. HOCANIN HAKKI ÖDENMEZ!.. Müslüman olarak îmânımızı, ihlâsımızı, kısaca her şeyimizi, başta Peygamber efendimiz olmak üzere, din büyüklerine borçluyuz. Her şeyin hakkı ödenebilse de, hocanın, üstâdın hakkı ödenemez. Çünkü hadis-i şerîfte; (Talebesi arasında âlim, ümmeti arasında Peygamber gibidir) buyurulmuştur. Bu sebeple her Müslümanın, elinden geldiği kadar, sadaka vererek, Kur'ân-ı kerîm okuyarak, bu büyüklerin rûhlarına hediye göndermesi, Onların gıyâbında ve huzûrunda, her hususta teşekkür etmesi, bir mecburiyettir. Allâhü teâlâ, Mûsâ aleyhisselâma vahyederek; (Yâ Mûsâ! Bir kimse kendine verdiğim ni'meti benden bilip kendinden bilmezse, ni'metlerimin şükrünü edâ etmiş olur. Bir kulum rızkını kendi çalışması ile bilip, benden bilmez ise, ni'metin şükrünü edâ etmemiş olur) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, Peygamberler göndermesi, bütün mahlûklara rahmet ve ihsândır. Allahü teâlâ, kendi varlığını ve sıfatlarını, bizim gibi zayıf akıllı ve kısa görüşlü kullarına, bu büyük Peygamberleri ile haber verdi. Beğendiği şeyleri, beğenmediklerinden bunlar vâsıtası ile ayırdı. İnsanlara dünyâda ve âhırette faydalı olan şeyleri, zararlılarından, bunların aracılığı ile ayırt eyledi. Eğer Peygamberler gönderilmeseydi, insan aklı, Allahü teâlânın var olduğunu anlayamaz, büyüklüğünü kavramaya ulaşamazdı. İyilik edene şükretmek lâzım olduğunu herkes bilir. Allahü teâlânın ni'metlerine nasıl şükredileceğini bilmek için de, yine Peygamberler lâzımdır. Onların bildirmediği şükür ve saygı, Ona lâyık olmaz." BİR REHBER OLMAZSA... Müslümân, Allahü teâlâyı çok sevdiği için, Onun sevdiğini de çok sever. Rehberi yani ehl-i sünnet âlimlerini sevmek, Allahü teâlâyı ve Resûlullahı sevmekten ileri gelmektedir. Rehber, ışık olmazsa, insan doğru yolu bulamaz. Ebû Abdullah el-Kureşî hazretleri; "Rehberi olmayan yolunu şaşırır" buyurmuştur. Netice olarak, ışık olmazsa göz göremez. Gözün görmesi için, elbette ışık lâzımdır. Dünyâ, mayın tarlası gibidir. Bu mayınlara çarpmadan karşı tarafa geçmek, çok zor bir iştir. Karanlık ve tehlikeli tuzaklarla dolu olan âhiret yolculuğunda bu mayınların, tuzakların yerlerini bilen bir mübârek zât elimizden tutmazsa bu meşakkatli, tehlikelerle dolu yolculukta yürüyebilmemiz imkânsızdır. Allahü teâlâ kime, bir rehber, bir ışık nasib ederse, o kimsenin çok şükretmesi lâzımdır.

.




Aklın çok olmasının alâmeti

 
A -
A +

Akıl, anlayıcı bir kuvvettir. Faydalıyı zararlıdan ayırt etmek için yaratılmıştır ve bir ölçü âleti gibidir. İki iyi şeyden, daha iyi olanını ve iki kötü şeyden, daha kötü olanını ayırır. Akıllı kimse, sâdece iyiyi ve kötüyü anlayan değil, iyiyi görünce onu alan ve kötüyü görünce de onu terk edendir. Akıllı kimse, îmânını korumak için, Allahü teâlânın emir ve yasaklarında gevşeklik göstermez ve sâlih amellerde kusûr etmez. Akıl göz gibidir. Din de ışık gibidir. Işık olmazsa göz göremez. Hadîs-i şerîfte; (Aklın alâmeti, nefse gâlip ve hâkim olmak ve öldükten sonra lâzım olanları hâzırlamaktır. Ahmaklık alâmeti, nefse uyup, Allahdan af, merhamet beklemektir) buyuruldu. Ebû Osman Hîrî hazretleri; "Akıllı, korktuğu şey başına gelmeden önce, onun çâresine bakandır" buyurmuştur. HERKESTE EŞİT DEĞİLDİR! Akıl, her insanda var ise de, herkeste eşit olarak bulunmaz. En yüksek akıl ile en aşağı akıl arasında binlerce derece farkı vardır. Bu sebeple, bazı kimselerin sık sık tekrarladığı "aklın kabûl edebileceği" sözü, her zaman ve herkes için doğru değildir. Hem bu söz, hangi akıl yani kimin aklı, en çok aklı olan kimsenin mi, yoksa her akıllı denen kimsenin aklına göre mi olacaktır? Zira herkeste bulunan akıl; selîm akıl ve sakîm akıl olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunların her ikisi de akıldır. Selîm akıl, hiç yanılmaz, hatâ etmez, pişmân olacak hiçbir harekette bulunmaz, düşündüğü şeylerde aslâ hatâ etmez. Hep doğru ve sonu iyi olan işlerde bulunur. Doğru düşünür, doğru yolu bulur ve işleri hep doğrudur. Böyle akıl, ancak Peygamberlerde bulunur. Bunlar, her başladıkları işte muvaffak olmuşlar, pişmân olacak, zarar görecek bir şey yapmamışlardır. İmâm-ı Şâfiî hazretleri; "Herkese akıllı denmez. Akıllı kimse, kendisini her türlü kötülükten koruyandır" buyurmaktadır. Selim olan akıl, insanı sahibine, yaratanına yaklaştırır. Yaratanına yaklaştıkça, Onun kudretini, gadâbını ve ihsânlarını daha iyi anlar ve korkusu da artar. Zira Fâtır sûresinin 28. âyetinde meâlen; (İlmi çok olanların, Allah korkusu çok olur) buyurulmuştur. İnsanlardan Allah korkusunu kaldırarak, Allahü teâlâyı yalnız ihsân sâhibi sanmak ve kulların dertlerine, sıkıntılarına devâ olacak, şefkat ve himâye hâlinde düşünmek, Hristiyanlardan gelmektedir. Çünkü Hristiyanlar, böyle inanırlar. Allahü teâlâyı, yalnız rahîm, kerîm bilerek sevip de, kahrından, azâbından korkmamak, Onu, kanûnlarını yürütmeye gücü yetmeyen bir hükûmet gibi zayıf, yâhut çocukların yalnız arzûlarını yaparak, onları şımartan ana, baba gibi beceriksiz tanımak olur. Ebû Osman Hîrî hazretleri; "Allah korkusu, insanı Allahü teâlâya yaklaştırır ve kendini beğenmekten uzaklaştırır" buyurmuştur. AKILLI, HERKESE İYİLİK EDER Netice olarak, aklı olan, Allahü teâlâya îmân eder ve Ondan korkar. Allahü teâlâdan korkan da, Onun emirlerini yapmaya, yasaklarından sakınmaya titizlikle çalışır. Hiç kimseye kötülük yapmaz. Kendine kötülük yapanlara karşı sabreder. Yaptığı kusûrlara tövbe eder. Sözünün eri olur. Her iyiliği Allah için yapar. Kimsenin malına, canına, nâmûsuna göz dikmez. Çalışırken, alışveriş ederken, kimsenin hakkını yemez. Herkese iyilik eder. Şüpheli şeylerden kaçınır. Makâm sâhiplerine, zâlimlere yaltaklanmaz. İlim ve ahlâk sâhiplerine saygı gösterir. Arkadaşlarını sever ve kendini sevdirir. Kötü kimselere nasîhat verir, onlara uymaz. Küçüklerine merhametli ve şefkatli olur, misâfirlerine de ikrâm eder. Kimseyi çekiştirmez, keyfi peşinde koşmaz. Zararlı ve hattâ faydasız bir şey söylemez, kimseye sert davranmaz. Cömert olur. Mâlı ve mevkiyi herkese iyilik etmek için ister. Riyâkârlık, ikiyüzlülük yapmaz, kendini beğenmez. Allahü teâlânın her ân gördüğünü ve bildiğini düşünerek hiç kötülük yapmaz. Onun emirlerine sarılır. Yasaklarından kaçar. Bu hâl, aklın çok olmasının alâmetidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Aklın çok olması, Allah korkusunun çokluğu ile belli olur.


.

Ölüm ânında görülen hâller

 
A -
A +

Ölmek, yok olmak değil, dünyâ hayâtından ayrılmak demektir. Allahü teâlâ, insanı, belli olan eceli gelinceye, rızkı tükeninceye ve ezelde takdîr edilmiş olan amelleri bitinceye kadar, bu dünyâda durdurur. İnsan, kendisi için takdir edilen rızkı ve ameli bitince de, bu dünyâdan ayrılır ki buna, insanın ölümü denmektedir. İnsanın ölüm zamanındaki karşılaştığı hâlleri, İmâm-ı Gazâlî hazretleri şöyle bildirmektedir: DÖRT MELEK GELİR!.. "Kişinin ölümü yaklaştığı vakit, dört melek gelir. Bunların biri, rûhunu sağ ayağından, biri sol ayağından, biri sağ elinden ve biri de sol elinden çekerler. Çok defa, rûhu gargara hâline gelmezden önce melekler âlemini görmeye başlar. Melekleri, yaptıkları işlerin hakîkatini, âlemlerinde durdukları hâl üzere görür. Eğer dili söylerse, onların vücudunu haber verir. Çok defa da, gördüğü şeyleri, şeytânın bir işi zanneder. Lisânı tutuluncaya kadar hareketsiz kalır. Bu hâlde, yine o melekler rûhunu parmak uçlarından çekerler. Soluğu ise, sanki saka kırbasından su boşalır gibi, gırıl gırıl öter. Fâcirin rûhu da yaş keçeye takılmış olan diken çekilir gibi çıkarılır ki, bunu insanların en üstünü olan Peygamber efendimiz haber verdi. Bu hâlde ölü, karnını diken ile dolu zânneder. Rûhunu da, sanki bir iğne deliğinden çıkıyor, gök yere bitişiyor ve kendisi arasında kalıyor zanneder. Hazret-i Kâ'b'dan; -Ölüm nasıl oluyor, diye sual olununca, cevabında; -Bir diken dalını bir kişinin içerisine koymuşlar. Ve kuvvetli bir kimse onu çekiyor. Kestiğini kesiyor. Kalan kalıyor gibi buldum, buyurmuştur. Peygamber efendimiz de buyurdu ki: (Elbette ölüm acılarından birinin şiddeti, üçyüz kerre kılıç vurmaktan dahâ şiddetlidir.) İşte bu zamânda insanın cesedi terler. Gözleri süratle iki tarafa gider. Burnunun iki tarafı çekilir. Göğüs kemikleri kalkar, soluğu kabarır, benzi sararır. Rûhu kalbe gelince dili tutulur. Hiç kimse rûhu göğsüne gelmişken konuşamaz. Bunun iki sebebi vardır. Biri, iş gâyet büyük olduğundan, göğüs nefeslerle sıkışıp, daralmıştır. Görmez misiniz, insanın göğsüne vurulsa bayılır. Ancak az sonra söze kâdir olur. Çok kerre de söyleyemez. İnsanın neresine vurulsa seslenir. Göğsüne vurulsa, hemen sessiz ölü gibi düşer. İkinci sebebi de, ses akciğerlerinden dışarı çıkan havanın hareketinden hâsıl oluyor idi. Bu soluk ise kalmadı. Nefes alıp veremediği için, bedenin harâreti kalmaz, soğur. Rûh çekilip, son bağı kopacağı zamân, kendisine birçok fitneler ârız olur. İblîs ve yardımcıları o kimseye musallat edilir. Cenâb-ı Hak bir kuluna hidâyet ve îmânda sebâtını dilerse, o kimseye rahmet-i ilâhiyye gelir. Rahmet-i ilâhiyye, şeytânı uzaklaştırıp, hastanın yüzünden o yorgunluğu giderir. O zamân insan ferahlar ve güler. KALB VE RÛH YOK OLMAZ!.. Ölünün his duygularından en son kaybedeceği şey işitmesidir. Zîrâ rûh kalbden ayrıldığı vakit yalnız görmesi bozulur fakat işitmek, rûh kabzoluncaya kadar kaybolmaz. Bunun için Peygamber efendimiz; (Ölüm hastalığında olanlara şehâdeteyn-i kelimeteyn ki, "Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah"dır. Bu kelimeyi telkin ediniz!) buyurmuştur. Eğer ölünün ağzından tükürüğü akmış, dudağı sarkmış, yüzü kararmış, gözü dönmüş ise, bilmiş ol ki, o şakîdir. Âhiretteki şekâvetini görmüştür. Eğer görür isen ki, ağzı açık, sanki gülüyor, yüzü gülümsüyor, gözü dahî kırpık gibidir. Bilmiş ol ki, o kimse âhirette kavuşacağı sürûr ile müjdelenmiştir..." Netice olarak insan, bu dünyâda kalıcı değil, yolcudur, gidicidir. Bu sebeple, îmân ile ölmek için, her gün duâ etmek lâzımdır. Zira ölüm ile, insanın dünyâdaki hayâtı son bulmaktadır. Ölmek, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, rûhun, bedenden ayrılmasıdır. İnsan ölünce, kalb ve rûh yok olmaz. Ölmek, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmek gibidir. Ömer bin Abdül'azîz hazretlerinin buyurduğu gibi: "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!


.

Emanete ihanet, münafıklık alametidir

 
A -
A +

Hıyânet, birine kendini emîn, güvenilir olarak tanıttıktan sonra, o emniyyeti, güveni bozacak iş yapmak demektir ki, kötü huylardandır. Hâin, emânete hıyânet eden, fenâlık eden kimsedir. Müslümân olsun, kâfir olsun, insanlara hıyânet etmek, büyük günahlardandır. Hadîs-i şerîfte; (Emîn olmayan kimsede îmân yoktur. Ahdini bozan kimsede din yoktur) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfi, ehl-i sünnet âlimleri, emânete hıyânet edenin îmânı kâmil olmaz, buna ehemmiyyet vermezse, îmânı kalmaz, demektir diye açıklamışlardır. Hıyânet etmek, insanların öfkelenmelerine sebep olur ki, harâmdır ve münâfıklık alâmetidir. Hıyânetin zıddı, tersi ise, emânettir, emîn olmaktır. Emânet ve hıyânet, mâlda olduğu gibi, sözde de olur. Hadîs-i şerîfte; (Meşveret edilen kimse emîndir) buyuruldu. "YAPACAĞIN İŞİ MEŞVERET ET" Meşveret edilen, danışılan kimsenin doğruyu söyleyeceğine ve sorulanı başkalarından gizleyeceğine emânet olunur, güvenilir. İnsan, mâlını, emniyyet ettiği kimseye bıraktığı gibi, doğru söyleyeceğine emîn olduğu kimse ile de istişâre eder, danışır. Âl-i İmrân sûresinin 159. âyetinde meâlen; (Yapacağın işi önce meşveret et) buyuruldu. Meşveret yani danışmak, insanı pişmân olmaktan koruyan bir kale gibidir. Meşveret olunacak kimsenin, insanların hâlini, zamânın ve memleketin şartlarını bilmesi lâzımdır. Buna siyâset bilgisi denir. Bundan başka, aklı, fikri kuvvetli, ileriyi gören, hattâ sıhhati yerinde olması, lâzımdır. Meşveret olunan kimsenin, bilmediğini veyâ bildiğinin aksini söylemesi günâhtır. Hatâ ile söylemesi günâh olmaz. Abdullah bin Mes'ûd hazretleri buyurdu ki: "Dîninizden ilk olarak, ayrılacağınız, elinizden kaçıracağınız şey, emânet olacaktır. Son olarak elinizden kaçacak şey namâzdır. Dîni olmadığı hâlde, namâz kılan kimseler olacaktır." Süfyân-ı Sevrî hazretleri, kendisinden nasîhat isteyenlere buyurdu ki: "Aziz kardeşim! Güzel edep ve güzel ahlâka iyi sarıl. Cemâate muhâlefet edip, onlardan ayrılma. Çünkü hayır, cemâat iledir. Fakat, cemâat dünyâya dalıp, dünyâlarını mamur etmeye çalışıyorlarsa, onlara uymazsın. Dîni hakkında senden bir şey soran her mümine, yardımcı ol. Onlara yol göster. Onlara nasîhatte bulun. Allahü teâlânın beğendiği bir işte, seninle müşâvere eden, sana danışan bir kimseden hiçbir şeyi gizleme. Bir mümine hıyânet etmekten çok sakın. Kim bir mümine hıyânet ederse, Allahü teâlâ ve Resûlüne hıyânet etmiş olur. Mümin bir kardeşini Allahü teâlânın rızâsı için sevdiğin zaman, canını ve malını ondan esirgeme." "SANA NASIL GÜVENEYİM!" Yûsuf adında bir kimse, Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin İsm-i âzam duâsını bildiğini öğrenince, Mısır'a gider ve Ona bir sene hizmet eder. Bir gün; -Ey üstâdım, size bir sene hizmet ettim, artık hakkımı vermeniz gerekir. Sizin İsm-i âzamı bildiğinizi söylemişlerdi. Onu, benden iyi emânet edeceğiniz bir başka kimse olmayacağını herhalde bilirsiniz, der. Zünnûn-i Mısrî hazretleri sükût eder, cevap vermezler. Altı ay sonra, o talebeyi çağırırlar. Ağzı bir bezle kapatılmış bir kabı, o talebeye vererek; -Fustat'ta bulunan falan dostumuzu bilirsin değil mi? diye sorunca; -Evet, der talebe. -İşte bu kabı ona götür, buyurur. Talebe ağzı kapalı kabı alır, yola koyulur. Yolda giderken birden hatırına; "Zünnûn-i Mısrî gibi bir zât hediye gönderiyor. Acabâ nedir, ne kadar kıymetlidir?" diye düşünceler gelir. Merakını yenemeyerek ağzı kapalı kabı açar ve açması ile içinden bir fare fırlar, kaçıp kaybolur. Yapacak bir şey kalmadığı için Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin yanına gelir ve durumu anlatır. Zünnûn-i Mısrî hazretleri o talebeye; -Evladım biz seni denedik, imtihân ettik. Sana bir fâre emânet ettik, ona hıyânet ettin. Hiç sana İsm-i âzamı güvenip teslim edebilir miyim? buyurur. Netice olarak Müslüman, emîn, güvenilir kimsedir, hâin olmaz. Kendisine emânet edilen hiçbir şeye ihânet etmez. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Münâfıkın üç alâmeti vardır: Yalan söyler, sözünde durmaz ve emânete hıyânet eder.)


.

Îmânı olan, hırsızlık etmez!.."

 
A -
A +

Hırsızlık, başkasının malını çalmak, izinsiz olarak almak, zimmetine geçirmek demektir. İzinsiz alınan, çalınan mal, az da olsa hüküm aynıdır ve haramdır. Herkesin elindeki mal, aksi ispat edilmedikçe, kendi mülküdür. Hırsızlık, gasb, zulüm, rüşvet, fâiz, haraç ve hıyânet yollarından biriyle ele geçtiği açıkça bilinen mal, mülk olmaz. Bu malı satın almak, yemek, içmek câiz değildir. Hadîkada buyuruluyor ki: HARAM OLDUĞU BİLİNMEZSE!.. "Gasbedilmiş veyâ hırsızlık, hıyânet gibi harâm yoldan elde edilmiş olduğu bilinen bir malı, hediyye, sadaka ve ücret olarak almak, kirâ ile kullanmak helâl değildir. Yalnız vârisin, mal sâhiplerini bilmediği zamân, mîrâs kalan böyle malları alması helâl olur. Malın böyle harâm olduğu iyi bilinmezse, herkesin alması câiz olur." Hırsızlık, büyük günâhlardan biridir. Kadın olsun, erkek olsun çok kimse bu günâha yakalanmıştır. Hırsızlığın inceliklerinden kurtulabilen kimse pek azdır. Bunun için, hırsızlığın ne olduğunu iyi öğrenmek ve bundan çok sakınmak lâzımdır. Evli olan kadın ve erkeğin, birbirinin malını, izinsiz olarak almaları, harcamaları, kullanmaları, hırsızlık olmakta ve böylece büyük bir günâha girmiş olmaktadırlar. Bu hâl, çok kimsede var gibidir. Allahü teâlânın koruduğu çok az kimse bundan kurtulmaktadır. Bazı kimseler, bunun hırsızlık, günâh olduğunu da bilmemektedirler. Hatta helâl zannetmektedirler ki, böyle bilmek ve inanmak, îmânı tehlikeye sokmaktadır. Böyle inanan karı, koca, birbirlerinin mallarını her zamân izinsiz olarak almaya alıştıklarından, başkasının malını kullanmanın çirkinliği de, kalblerinden kalkmaktadır. Başkalarının mallarını da, habersiz kullanmak kendilerine hafîf gelmektedir. Çekinmeden başkalarının mallarına hıyânet edebilmekte ve hırsızlık yapabilmektedirler. Nisâ sûresinin 29. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, birbirinizin mallarını aranızda bâtıl yollarla yemeyiniz. Yani İslâmiyyetin harâm kıldığı, fâiz, kumar, hırsızlık ve gasb gibi bâtıl yollarla yemeyiniz. Ancak birbirinizden râzı ve hoşnût olarak, ticâret ile ola) buyurulmaktadır. Yalan söylemek, dedikodu yapmak, gıybet, iftirâ etmek, hırsızlık, hile, hiyânet yapmak, kalb kırmak, fitne çıkarmak, başkasının malını ondan izinsiz kullanmak, işçinin, taşıyıcının ücretlerini vermemek, günâhtır. Bunları, gayr-i müslimlere karşı da, gayr-i müslim memleketlerinde de yapmak harâmdır. İbâdetlerin kabûl olması için, hırsızlık, hîle ve hıyânet gibi günahlardan sakınmak lâzımdır. Dâvet olunmadan ziyâfete gitmek, tezellüldür, zillettir. Hadîs-i şerîfte; (Dâvet edilen yere gitmemek günâhtır. Dâvet olunmadığı yere gitmek hırsızlık etmek olur) buyuruldu. Bir gün Behlül-i Dânâ hazretlerinin evine hırsız girmiş, evde ne bulduysa götürmüştü. Behlül-i Dânâ hazretleri de, sabahleyin doğruca kalkıp kabristâna gider ve kapısına oturur. Durumu öğrenenler; -Niçin hırsızın peşinden gitmedin de buraya geldin? diye sorunca; -Yolunu şaşırmış o adamcağızı burada bekliyorum, diye cevap verir. Bu söze oradakiler güler ve; -Allah iyiliğini versin, o adamın burada işi ne? derler. Bunun üzerine; -Siz hiç merak etmeyin o mutlakâ bu kapıya gelecek. Ecel onu buraya getirecektir, buyurur. Bu söz üzerine herkes derin düşüncelere dalar. BÜYÜK GÜNAHTA ISRAR!.. Ehl-i sünnet itikâdında, amel îmândan parça değildir. Tembellikle emirleri yapamayan ve nefsine uyarak günahlardan sakınamayan kimsenin îmânı gitmez, kâfir olmaz. Büyük günâh işleyen mü'minler, dünyâda tövbe etmez, âhirette de şefâata kavuşmazlarsa, günâhları kadar Cehennemde yanacak, dahâ sonra, kendilerinde bulunan îmân nûru sebebi ile, Allahü teâlânın affına kavuşacaklardır. Netice olarak, adam öldürmek, hırsızlık etmek, yalan söylemek gibi günahlar, kişinin imânını gidermez ise de, bunlar büyük günahlardandır. Küçük günahlara devam, büyük günah olur. Büyük günahlarda ısrar etmek ise, îmânı tehlikeye sokar. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Îmânı olan, zinâ etmez. Hırsızlık etmez.)


.

Herkes, tercih ettiğine kavuşur

 
A -
A +

İnsanların her işini, istekli ve isteksiz, bütün hareketlerini yaratan Allahü teâlâdır. Kullarının istekli hareketlerini, işlerini yaratması için, kullarında ihtiyâr ve irâde yaratmış, bu seçme ve dilemelerini, işleri yaratmasına sebep kılmıştır. Kulların istekli hareketlerini, onların hareketi tercîh etmeleri ve dilemeleri sebebi ile yaratmaktadır. Kişi, aklını kullanır, Yaratanını tanır, Ona îmân eder, emirlerini yapıp, yasaklarından sakınır, tercihini bu şekilde kullanırsa, Allahü teâlânın kulu olur ve Cennete gider. Şayet nefsine uyarak inkâr eder, karşı gelir, tercihini bu şekilde kullanırsa, nefsinin kulu olur ve Cehenneme gider. Dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar, İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret ni'metlerine kavuşulur. Hadis-i şerifte; (Arzûsu âhiret olup, âhiret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar) buyuruldu. Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: Nİ'METLERDEN MAHRUM KALMAK!.. "Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî ni'metlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Bu hâl, aklı başında olanın kabûl edeceği bir şey değildir. Sonsuz lezzetleri kaçırmaya sebep olan, geçici lezzetleri zararlı şekilde yapmayı tercîh etmez." Âhirete giden herkes bir pişmanlık duyacaktır. Dünyâ için kanâat olur fakat âhiret için olmaz. Dünyâ için tevekkül olur, âhiret için tevekkül olmaz. Dünyâda pişmanlık nimet, âhirette pişmanlık, felâkettir. Kabirden birisi çıkıp dünyâya gelebilse, herhâlde vaktini bir an boş geçiremez, hep âhireti için çalışır, günâh işlemez, kalb kırmaz. Ölüm, ölmek, dehşetli bir şeydir. Kabir, herkesin mutlaka gideceği, bazıları için Cennet bahçesi, bazıları için ise Cehennem çukuru olan korkunç bir gerçektir. İnsanların oraya gidince, başlarına nelerin geleceğini, nelerle karşılaşacağını, dinimiz bildiriyor. Bir hadis-i şerifte; (Kabir, Cennet bahçelerinden bir bahçe yâhut Cehennem çukurlarından bir çukurdur) buyuruldu. Allahü teâlâya ve Peygamberine îmân etmeyenler, İslâmiyyeti kabul etmeyenler, inkâr ve isyân edenler Cehennemde feryat edecekler ve; -Ya Rabbi, bizi tekrar dünyâya gönder, hiç günah işlemeyeceğiz, hep ibâdet edeceğiz, diyecekler. Fakat Cehennemde vazifeli melekler onlara; -Zaten oradan geldiniz ya! cevabını vereceklerdir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir sevdiğine hitaben buyuruyor ki: "ZAMAN ÇOK KIYMETLİDİR!" "Fırsat ganîmettir, zamân çok kıymetlidir. Bu kıymetli zamânları faydasız şeylere harcetmemelidir. Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği şeyleri yapmakla geçirmelidir. Beş vakit namâzı, dünyâ işlerini düşünmeyerek ve cemâat ile kılmalı, ta'dîl-i erkâna dikkat etmelidir. Seher vakitleri istiğfâr etmelidir. Gafletten, nefse uymaktan lezzet almamalıdır. Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahtan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve âzâları da, İslâmiyyete uymakla süslemelidir." Netice olarak insân, dünyâda neyi tercih etmiş, nereye yatırım yapmış ise, âhirette tercihinin, yatırımının karşılığını bulacaktır. Bu bir tercih meselesidir. Allahü teâlâya kulluk etmeyi; yani âhireti tercih edene, bu tercihinin karşılığı olarak Cennet verilecektir. Nefsine kul olmayı, onun zevklerine kavuşmayı yani dünyâyı tercih eden de, bu tercihinin karşılığı olarak Cehenneme gidecektir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)


.

Allahü teâlânın rızâsını gözetmek

 
A -
A +

Dünyâ ve âhiret saâdetlerinin başı, en iyisi, Allahü teâlânın rızâsına, sevmesine kavuşmaktır. Allahü teâlâya yakın olmak, Onun sevmesine kavuşmak demektir. Allahü teâlâ bir hadîs-i kudsîde; (Ey Âdemoğulları! Sizi kendim için yarattım. Her şeyi de sizin için yarattım. Senin için yarattıklarım, seni, kendim için yaratılmış olduğundan men ve gâfil ve meşgûl etmesin) buyurmuştur. Allahü teâlânın yapılmasını emrettiklerine farz, yasak ettiklerine ise, harâm denir. Farz veyâ harâm olmayan, serbest bırakılmış olanlara da, Mubâh denir. Farzları yapmaya, harâmlardan sakınmaya ve mubâhları Allah rızâsı için yapmaya İbâdet etmek denir. Bir ibâdetin sahîh ve makbûl olması yani doğru olması, Allahü teâlânın beğenmesi için, ilim yani doğru yapmanın şartlarını öğrenmek, amel yani şartlarına uygun yapmak ve ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, para, mevki, şöhret gibi dünyâ menfaatlerini düşünmeyip, Allahü teâlâ emrettiği için, Onun rızâsını, sevgisini kazanmak için yapmaktır. İhlâs, her şeyi yalnız Allah rızâsı için yapmaktır. İhlâs, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemekle, yalnız Onu sevmekle, kendiliğinden hâsıl olur. İLİM, AMEL VE İHLAS İslâmiyyet, ilim, amel ve ihlâs olmak üzere üç kısımdır. Emirleri ve yasakları öğrenmek, öğrendiklerine tâbi olmak, bunları yalnız Allah rızâsı için yapmak lâzımdır. Kur'ân-ı kerîm, bu üçünü emretmekte ve övmektedir. İbâdetin kabûl olması için, niyyetin hâlis olması yani yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapılması lâzımdır. Bu ihlâsı elde etmek ise, kolay değildir. Müslümanın, Allahü teâlânın emirlerini yapmakta ve rızâsını kazanmakta, gayretli olması lâzımdır. Dinin emirlerini yerine getirmekte gayretli olmak, îmânın kuvvetli olduğunu gösterir. Her zaman Allahü teâlâ için gayret etmek, gadaba gelmek iyidir. Hayvânî arzûlar için gayret etmek ise, iyi değildir. Her konuda, Allahü teâlânın rızâsı, kulun rızâsından önce gelir. İnsanlar beğenseler de, beğenmeseler de, İslâmiyyetin emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak lâzımdır. Güzel huyların hepsi Resûlullah efendimizde toplanmıştı. Güzel huyları, Allahü teâlâ tarafından verilmiş olup, çalışarak, sonradan kazanmış değildi. Bir Müslümânın ismini söyleyerek, hiçbir zamân lanet etmemiş ve aslâ mübârek eli ile kimseyi dövmemiştir. Kendisi için, hiçbir şeyden intikam almamıştır. Allah için intikam alırdı. Bir kimse, Abdullah ibni Ömer hazretlerine gelerek; -Efendim, Allah için, sizi çok seviyorum deyince; -Ben de Allah için, seni hiç sevmiyorum. Çünkü sen, ezânı tegannî ederek, şarkı söyler gibi okuyorsun buyurdu. Allahü teâlâya isyân edenleri, bid'ati yayanları ve zâlimleri sevmek, günâhtır. Hadîs-i şerîfte; (Fâsıkın fıskına mâni olmaya kudret varken, kimse mâni olmazsa, Allahü teâlâ, bunların hepsine, dünyâda ve âhirette azâb yapar) buyuruldu. YÛŞA ALEYHİSSELAMIN KAVMİ Allahü teâlâ, Yûşa aleyhisselâma vahyederek; -Kavminden kırk bin sâlih kimseye ve altmış bin fâsık kimseye azâb yapacağım! buyurunca; -Yâ Rabbî! Fâsıklar, azâbı hak etmiştir. Sâlihlere azâb yapmanın sebebi nedir? diye arz edince; -Benim gadab ettiklerime, onlar gadab etmedi. Birlikte yediler, içtiler buyurdu. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; "Allahü teâlâ, bir kimse günâh işlediği için, başkalarına da azâb yapmaz ise de, açıkça günâh işliyenler görülüp de, görebilenler mâni olmadığı zamân, hepsine azâb yapar" buyurmuştur. Netice olarak, insânların kızacakları işlerde, Allahü teâlânın rızâsına uyanları, Allahü teâlâ himâyesine alır, korur. İnsanların rızâsını gözetip, Rabbimizin rızâsına uymayanların, Allahü teâlânın gadâb edeceği işlerde insânların rızâsına uyanların işini ise, insânlara bırakır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Bir kimse insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.)


.

Yüz çeviren, mahrûm kalır

 
A -
A +

Allahü teâlânın ni'metleri, ihsânları yani iyilikleri, her ân, insanların iyisine de, kötüsüne de gelmektedir. Cenâb-ı Hak, herkese mal, evlât, rızık, hidâyet ve dahâ nice her iyiliği fark gözetmeksizin göndermektedir. Allahü teâlânın gönderdiği bu nimetleri, alabilmekteki ve alamamaktaki fark, insanların kendisindedir. Bir şeyden yüz çeviren, ondan mahrûm kalır. Ni'metlerden yüz çevrilir, o ni'metlerin gelmesine vasıta olan sebeplere yapışılmazsa, şartlarına uyulmazsa, o ni'metlere kavuşulamaz. Nitekim Nahl sûresinin 33. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, kullarına zulmetmez, haksızlık etmez. Onlar, kendilerini azâba, acılara sürükleyen bozuk düşünceleri, çirkin işleri ile kendilerine zulüm ve işkence ediyorlar) buyurulmuştur. Güneş, çamaşır yıkayana da, yıkanan çamaşırlara da, aynı şekilde parlamakta, ısı ve ışık vermekte iken, çamaşır yıkayanın yüzünü yakıp karartırken, çamaşırları beyâzlatmaktadır. Güneş, elma ve bibere de aynı şekilde parladığı, ısı ve ışık verdiği hâlde, elma kızarınca tatlılaşıyor, biber ise, kızarınca acılaşıyor. Tatlılık ve acılık hep güneşin ışıkları ile ise de, aralarındaki fark, güneşten değil, bunların kendilerindendir. İNSAN, BAŞIBOŞ DEĞİLDİR!.. Allahü teâlâ, bütün insanlara çok acıdığı hatta bir ananın yavrusuna olan merhametinden dahâ çok acıdığı için, dünyânın her tarafındaki, her insanın, her âilenin, her toplumun, her zamânda ve her işlerinde nasıl hareket etmeleri lâzım geleceğini, dünyâda, âhirette râhat etmeleri, ebedi saâdete kavuşmaları için, işlerini ne yolda yürütmeleri, nelerden kaçınmaları lâzım geldiğini, Kur'ân-ı kerîmde bildirmiştir. Ehl-i sünnet âlimleri de, bunların hepsini, keskin görüşleri ile bulup, milyonlarca kitâp yazarak, bütün dünyâya bildirmişler, yaymışlardır. Allahü teâlâ, insanları işlerinde başı boş bırakmamış, İslâmiyyetin girmediği bir yer kalmamıştır. İnsanların, âhiretteki ni'metlerden mahrûm kalmalarının sebebi, Allahü teâlâdan ve Onun gönderdiği emir ve yasaklardan yani İslâmiyetten yüz çevirdikleri içindir. Yüz çeviren, elbette bir şey alamaz. Ağzı kapalı bir kap, nisan yağmuruna elbette kavuşamaz. İslâmiyetten yüz çeviren çok kimsenin, dünyâ ni'metleri içinde yaşadığı görülüp, mahrûm kalmadıkları zan olunuyor ise de, Allahü teâlâ bunlara dünyâ için çalışmalarının karşılığını vermektedir. Yalnız dünyâ için çalışanlara verdiği dünyâlıklar, hakîkatte azâb ve felâket tohumlarıdır. Ni'met şeklinde gösterilen musîbetlerdir. Nitekim, Mü'minûn sûresi, 56. âyetinde meâlen; (Kâfirler, mal ve çok evlât gibi dünyâlıkları verdiğimiz için, kendilerine iyilik mi ediyoruz, yardım mı ediyoruz sanıyor. Peygamberime inanmadıkları ve dîn-i islâmı beğenmedikleri için, onlara mükâfât mı ediyoruz, diyorlar? Hayır öyle değildir. Aldanıyorlar. Bunların ni'met olmayıp, musîbet olduğunu anlamıyorlar) buyurulmaktadır. "ŞEYTANIN DOSTU OLURLAR!" İslâmiyyete yani fıkıh kitâplarında bildirilenlere uymıyanlar, dalâlete düşer ve Allahü teâlânın yardımından mahrûm kalır, Cehenneme giderler. Dünyâda harâm işleyen kimse, âhirette ondan mahrûm kalır. Dîne, ibâdete yardım niyyeti ile dünyâya çalışanlara, hep sevâp vardır. Yalnız para kazanıp, dünyâ malı toplamak için çalışanlar, sevâptan mahrûm kalır. Lokman hakîm, oğluna nasîhat verirken; "Çalış, kazan! Çalışmayıp, herkese muhtâç kalanların dîni ve aklı noksân olur, iyilik etmekten mahrûm kalır ve herkesten hakâret görür" buyurdu. Netice olarak, cenâb-ı Hak, bütün insanlara, sayılamayacak kadar çok ni'met, iyilik vermiştir. Her kim Allahü teâlâdan ve Onun Resûlüne tâbi olmaktan yüz çevirir ve İslâmiyyetin hükümlerini mutlaka kendine lâzım bilmeyip, ehemmiyyet vermezse, şeytânın dostu ve Rahmânın düşmânı olur. İbrâhîm sûresinin 7. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (Ni'metlerimin kıymetini bilir, emrettiğim gibi kullanırsanız, onları arttırırım. Kıymetlerini bilmez, bunları beğenmezseniz, elinizden alır, şiddetli azâb ederim.)

Allahü teâlâ gafûr ve rahîmdir

 
A -
A +

İnsânların, sıhhatli, sağlam, râhat, neşeli yaşamalarına ve âhirette sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere ni'met denir. Allahü teâlâ, kullarına karşı gafûr ve rahîmdir yani affedici ve çok merhametlidir. İnsanlara râhat ve huzûr içinde yaşayabilmeleri için, her an sayısız lütuf ve ihsânlarda bulunmaktadır. Merhametinin çokluğundan, kullarına lâzım olan bütün ni'metleri yaratmıştır. Ayrıca bu ni'metlerden nasıl istifâde edileceğini, nasıl kullanacağımızı, Peygamberleri vasıtası ile gönderdiği kitâplarında bildirmiştir. Müslümân olsun, gayr-i müslim olsun, herhangi bir insan, bu kitâplara uygun yaşarsa, dünyâda râhat ve huzûr içinde olur. Meselâ, bir eczânede yüzlerce faydalı ilâç vardır. Her ilâcın kutusunda târifnâmesi vardır. İlâcı, târifeye uygun kullanan, faydasını görür. Târifeye uymayan ilâçtan zarar görür. Kur'ân-ı kerîme uygun yaşayan da, ni'metlerden fayda görür. EMİRLER VE YASAKLAR... Allahü teâlâ, bütün insanlara çok acıdığı ve bir ananın yavrusuna olan merhametinden dahâ çok acıdığı için, dünyânın her tarafındaki, her insanın, her âilenin, her milletin her zamânda, her işlerinde nasıl hareket etmeleri lâzım geleceğini, dünyâda ve âhirette râhat etmeleri, saâdet-i ebediyyeye kavuşmaları için, işlerini ne yolda yürütmeleri ve nelerden kaçınmaları lâzım geldiğini bildirmiştir. İnsanlar için iyi ve kötü şeyleri Kur'ân-ı kerîmde bildirmiş, iyileri yapmayı emretmiş, kötü olanları da yasaklamıştır. Bu emir ve yasaklara, İslâmiyyet denir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, kullarına ıyâlim demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu, kullarına çok acıdığı için, 24 sâat içinde ibâdete, yalnız beş vakit ayırmış, ticâret eşyâsından ve çayırda otlayan dört ayaklı hayvanlardan, tâm veyâ yaklaşık olarak ancak, kırkta birini fakîrlere vermeyi emir buyurmuştur. Birkaç şeyi harâm edip, çok şeyi mubâh etmiş, izin vermiştir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için îmânın ve ibâdetlerin sûretlerini, görünüşlerini, hakîkî olarak, doğru olarak kabûl buyuruyor. Böyle kullarını Cennete koyacağını söz veriyor, müjdeliyor. İnsanları zayıf yarattığı için, her emrinde kolaylık göstermiştir. Nisâ sûresi 27. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, size hafîf, kolay emretmek istedi. Çünkü insan zayıf yaratılmıştır) buyuruldu. Allahü teâlâ, Hakîmdir, her şeyi yerinde, uygun olarak yapar. Raûfdur, acımaya lâyık olmayanlara da acıyıcıdır. Rahîmdir, âhirette sevdiklerine, yani mü'minlere Cenneti ihsân edicidir. NİHÂYETSİZ MERHAMET SAHİBİ Kullarına, kaldırılamayacak, büyük kayayı kaldırmayı emretmeyip, herkesin çok kolay yapacağı kıyâm, rükü, secde, ufak bir âyet okumak ile meydâna gelen namâzı emretmiştir. Namâz kılmak, herkes için çok kolaydır. Ramazân-ı şerîf orucu da, pek kolaydır. Zekâtı da, çok hafîf emretmiş, malın hepsini değil, kırkta birini verin demiştir. Hepsini veyâ yarısını vermeyi emretseydi, kullarına güç olurdu. Merhameti pek fazla olduğundan, emri tâm yapılamaz ise, dahâ da hafîfletmiştir. Meselâ, abdest alamayanlara, teyemmüm etmeye, namâzda ayakta duramayanlara, oturarak kılmaya, oturamayanlara da, yatarak kılmaya, rükü ve secde yapamayanlara, îmâ ile oturup, rükü ve secde için, az eğilerek kılmaya, bunlar gibi, dahâ nice kolaylıklara izin vermiştir. İslâmiyyetin emrlerine dikkatle ve insâfla bakan, bu kolaylıkları görür. Allahü teâlânın, kullarına ne kadar çok merhametli olduğunu, pek iyi anlar..." Netice olarak Allahü teâlâ, kullarına karşı, nihâyetsiz merhametinden dolayı, önce Peygamberleri, sonra da bunların vârisleri olan, evliyâyı, âlimleri dâvetçi olarak göndermiştir. Bunların dilleri ve kalemleri ile sevâplarını ve azâblarını bildirerek, kullarına özür ve bahâne bırakmamıştır. Bir kimse, Allahü teâlâya îmân eder, emir ve yasaklarına uyarsa, saâdete kavuşmaktan ve Onun rahmetinden, affından mahrûm kalmaz


.

Öfkeyi kontrol ve terbiye etmek

 
A -
A +

Gadab; hiddet, öfke, kızgınlık demektir. Gadab, kanın hareketinin yani tansiyonun artmasından meydana gelir. Rıslân ed-Dımeşkî hazretleri; "Gadab, insanın içinden dışına doğru çıkar. Hüzün ise, dışından içine doğru işler. Gadabdan güç ve intikam hırsı, hüzünden ise, dert ve hastalık doğar" buyurmuştur. "ŞEHVET, ŞEYTANIN YULARIDIR" Şehvet; nefsin arzu ve istekleri demektir. Ebû Bekir Kettânî hazretleri; "Şehvet, şeytanın yularıdır. Bu yuları şeytana kaptıran ona kul olur" buyurmuştur. İnsanda, gadab da, şehvet de bulunmaktadır, yaratılışında vardır. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumayanlar, İslâmiyyetin, bunların yok edilmesini emrettiğini sanıyorlar. Uzun gayretler sonunda, bu kötü isteklerinin yok olmadıklarını görünce de; "İslâmiyyetin bu emri yapılamaz. İnsan yaratılışında bulunan huylardan kurtulamaz. Bunlardan kurtulmak için çalışmak, siyâh kimseyi beyâz yapmaya çalışmak gibidir. Olamayacak şeyi yapmaya çalışmak, ömrü boşuna harcamak olur" diyorlar. İslâmiyyet, gadabın, şehvetin, insanlık sıfatlarının yok edilmesini emretmiyor. Böyle söylemek, İslâmiyyete iftirâ etmek olur. İslâmiyyet, böyle emretmiş olsaydı, dînin sâhibi olan Muhammed aleyhisselâmda bu sıfatlar bulunmazdı. Hâlbuki; (Ben insanım. Herkes gibi, ben de kızarım) buyurmuştur. İnsan, hanımını ve çocuklarını gadab sıfatı ile korur. İslâm düşmanlarına karşı, bu sıfat yardımı ile cihâd eder. Çoluk çocuk sâhibi olup, öldükten sonra şân ve şeref ile anılmak, şehvet sâyesinde olmaktadır. Bunlar, İslâmiyyetin beğendiği, övdüğü şeylerdir. Gadab ve şehvet, terbiye edilmezler, azgın olup, dînin sınırlarını aşarlarsa, insanı felâkete sürüklerler. Nefsin isteklerini yapmamak, bu iki sıfatı yok etmek için değil, terbiye edip dîne uymalarını sağlamak içindir. Allah için gadaba gelmek, öfkelenmek iyidir, dînin emirlerini yerine getirme konusundaki gayrettendir. Korkak olan kimse, kendine zarar verir. Gadablı, öfkeli kimse ise, hem kendine, hem de başkalarına zarar verir. Öfke, insanı küfre kadar götürebilir. Gadaba gelen kimsenin kalbi bozulur. Bu bozukluk, insanın dışına da sirâyet ederek, çirkin ve korkunç bir hâl alır. Hadîs-i şerîfte; (Gadab, îmânı bozar) buyuruldu. Gadabı, öfkeyi yenmeye, kâzm denir. Gadabını, öfkesini yenen, Cennetle müjdelenmiştir. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, Allahü teâlânın rızâsı için gadabını, öfkesini defederse, Allah da, ondan azâbını def eder) buyuruldu. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (Gadab, şeytânın vesvesesinden hâsıl olur. Şeytân, ateşten yaratılmıştır. Ateş, su ile söndürülür. Gadaba gelince, abdest alınız!) buyurmuşlardır. Bunun için, gadaba gelince, eûzü besmele ve iki kul eûzüyü okumalıdır. İnsan, gadaba gelince, aklı örtülür. İslâmiyyetin dışına çıkar. Gadaba gelen kimse, ayakta ise oturmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Gadaba gelen kimse, ayakta ise otursun. Gadabı devâm ederse, yan yatsın!) buyuruldu. Ayakta olanın intikam alması kolaydır, oturunca, azalır, yatınca, dahâ da azalır. Gadab, kibirden doğar. Yatmak, kibrin azalmasına sebep olur. Gadab edince; (Allahümmagfir li-zenbî ve ezhib gayza kalbî ve ecirnî mineşşeytân) okumak, hadîs-i şerîfte emrolunmuştur. Bunun manâsı; (Yâ Rabbî! Günâhımı affeyle. Beni kalbimdeki gadabdan ve şeytânın vesvesesinden kurtar) demektir. SÜVÂRÎNİN ATI, AVCININ KÖPEĞİ Netice olarak İslâmiyyet, şehvetin ve gadabın yok edilmesini değil, her ikisine hâkim olup, dîne uygun kullanılmalarını emretmektedir. Süvârînin atını ve avcının köpeğini yok etmeleri değil, bunları terbiye ederek, kontrol altına alıp, kendilerinden faydalanmaları lâzım olduğu gibidir. Şehvet ve gadab, avcının köpeği ve süvârînin atı gibidirler. Bu ikisi olmadıkça, âhiret ni'metleri avlanamaz. Fakat, bunlardan faydalanabilmek için, terbiye ederek, dîne uygun kullanılmaları lâzımdır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Kuvvetli olmak, başkasını yenmek demek değildir. Kuvvetli olmak, kahraman olmak, kendi öfkesini yenmek demektir.)


.

İnsanın yaratılmasından maksat

 
A -
A +

İnsanın yaratılmasından maksat, yağlı, lezîz yiyecekler yemek, güzel, nefis elbiseler giymek, mal, mülk toplamak, oyun ve eğlence için değildir. İnsanın yaratılmasından maksat, Allahü teâlâya karşı gönlü kırık, boynu bükük olmak, yalvarmak, kulluk vazîfelerini yerine getirmek, ibâdet etmek içindir. Zâriyât sûresinin 56. âyetinde meâlen; (İnsanları ve cinni, bana ibâdet etmeleri için yarattım) buyuruldu. DÜNYAYI TERK ETMEK!.. İbâdet yapmaktan maksat ise, nefsi terbiye etmek, kalbe ferahlık getirmek ve kalbi Allahü teâlâya bağlamak içindir. Îmân ile küfür birbirlerine zıt olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Dünyâ ve âhiret bir araya getirilemez. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları terk etmek lâzımdır. Dünyâyı terk etmek, iki türlü olmaktadır: Birisi, bütün harâm olan şeyler ile berâber, mubâhları da yani günâh olmayan lezzetlerin çoğunu da bırakıp, yaşamak için zarûrî olan miktârını kullanmaktır. Eshâb-ı kirâmın hepsi ve din büyüklerinin çoğu, böyle idi. Dünyâyı böyle terk etmekten maksat, İslâmiyyetin emrettiği şeyleri yapmak için, bütün râhatı ve zevkleri fedâ etmektir. İkincisi, dünyâda harâm ve şüpheli şeylerden kaçıp mubâhları kullanmaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâda felâketlerden, âhirette azâbdan kurtulmak için, iki şey lâzımdır: Emirlere sarılmak, yasaklardan sakınmak! Bu ikisinden, en büyüğü, dahâ lüzûmlusu, ikincisidir ki, vera ve takvâ denir. Resûlullah efendimizin yanında, birisinin çok ibâdet ettiğini, çok uğraştığını söylediler. Birisinin de, yasak edilen şeylerden çok sakındığını söylediklerinde; (Hiçbir şey, vera gibi olamaz!) buyurdu. Yani yasaklardan sakınmak, daha kıymetlidir buyurdu. Bir hadîs-i şerîfte de; (Dîninizin direği veradır) buyurdu. İnsanların meleklerden daha üstün olabilmesi, vera sâyesindedir ve yükselmeleri bu sâyededir. Melekler de, emirlere itâat etmektedir. Hâlbuki melekler, terakkî edemiyor. O hâlde, vera'a sarılmak ve takvâ üzere olmak, her şeyden daha lüzûmludur. İslâmiyyette en kıymetli şey takvâdır. Dînin temeli takvâdır. Vera ve takvâ, harâmlardan kaçınmak demektir. Harâmlardan tamâmen kaçınabilmek için, mubâhların fazlasından kaçınmalıdır. Mubâhları, lâzım olduğu kadar, kullanmalıdır. Bir insan, mubâh yani İslâmiyyetin izin verdiği şeylerden, her istediğini yapar, taşkınca mubâh işlerse, şüpheli şeyleri yapmaya başlar. Şüpheliler ise, harâm olanlara yakındır. İnsanın nefsi, hayvân gibi, kendine düşkündür. Uçurum yanında dolaşan, bir gün uçuruma düşebilir. Vera ve takvâyı tâm yapabilmek için, mubâhları lâzım olduğu kadar kullanmalı, zarûret miktârını aşmamalıdır. Bu kadarını kullanırken de kulluk vazîfelerini yapabilmek için kullanmaya niyyet etmelidir. Böyle niyyet etmeden, az kullanmak da günâh olur. Azı da çoğu gibi zararlı olur. PİŞMAN OLUP TÖVBE ETMELİ Mubâhların fazlasından tamâmen kaçınabilmek, her vakit ve hele bu zamânda, hemen hemen mümkün değildir. Hiç olmazsa, harâmlardan kaçınmalı, mubâhların fazlasından da elden geldiği kadar sakınmaya çalışmalıdır. Mubâhlar, lüzûmundan fazla işlendikte, pişmân olup tövbe etmelidir. Bu işleri, harâm işlemeye başlangıç bilmelidir. Allahü teâlâya sığınmalı ve yalvarmalıdır. Bu pişmânlık, tövbe ve yalvarmak, belki mubâhların fazlasından büsbütün sakınmak yerine geçerek, böyle işlerin âfetinden, zararından korur. Büyüklerden biri; 'Günâh işleyenlerin, boynunu bükmesi, bana, ibâdet edenlerin göğsünü kabartmasından dahâ iyi geliyor' buyurmuştur." Netice olarak, insanların ve cinnîlerin yaratılması, Allahü teâlâyı tanımaları, Ona kulluk etmeleri daha doğrusu, cenâb-ı Hakkı tanımakla şereflenmeleri içindir ki, bu hâl, insan ve cin için şeref ve saâdettir. Yoksa, Allahü teâlânın bir şey kazanması için değildir. Yaratılmakla, insan ve cin kıymetlenmiş, şereflenmiştir. Allahü teâlâ için herhangi bir şey artmamıştır. İnsanın ve cinnin yaratılmaları, Allahü teâlâyı tanımaları ve Onu tanımakla da kemâl bulmaları içindir.


.

Ölüm, uykudan uyanmaktır...

 
A -
A +

Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rüyâ bitecek, hakîkî hayât başlayacaktır. Sa'dî-i Şîrâzî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâ kimseye kalmaz. Dünyâ mülküne güvenip bel bağlama. Çünkü bu dünyâda senin gibi birçokları yaşamış ve sonunda ölüp gitmiştir. O hâlde ister taht üzerinde can vermişsin, ister toprak üzerinde ne fark eder?" Hâtim-i Esam hazretleri, kendisinden nasîhat isteyene; "Eğer nasîhat istersen, ölüm yeter" buyurmuştur. "KENDİNİZİ HESABA ÇEKİNİZ" Peygamber efendimiz, bir hadis-i şeriflerinde; (Ölmeden evvel ölünüz. Hesaba çekilmeden önce kendinizi hesaba çekiniz!) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri de; "Ölüm gelmeden önce ölmeyen kimseyi dertli bilmelidir! Ona geçmiş olsun demelidir!" buyurmaktadır. Ölmeden önce ölmek, öldükten sonra olacak olanları, başa gelecekleri iyi anlayıp, buna göre hareket etmek, yaşamak demektir. İnsan ölünce, kendisi için kıyameti kopmuş demektir. Çünkü dünyada iken yaptıkları, açık-seçik ortaya çıkacak ve kendisi de görecektir. Bunların olacağını yakinen bilen bir kimse, hayatta iken, ölmüş gibi hareket eder. Kimsenin hakkını yiyemez, gıybet edemez, yalan söyleyemez, namazı ve diğer ibadetlerini terk edemez ve geciktiremez. Çünkü, yaptığı her şeyin tek tek hesabını verecektir. Bunun için Peygamber efendimiz; (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hâtırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyurmuşlardır. Bir gün Peygamber efendimiz ölüm hâlindeki bir kimseyi ziyâret ettiler ve; -Kendini nasıl buluyorsun? diye sual ettiler. O kimse; -Kendimi korku ile ümid arasında görüyorum cevabını verdi. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz buyurdu ki: -Allahü teâlâ bir kalpte korku ve ümidi bir arada bulundurmaz. Eğer bir kimsenin kalbinde korku ve ümidi bir arada bulundurursa, onu ümid ettiklerine kavuşturur, korktuklarından da emin eyler. Rebî bin Haysem hazretleri buyurdu ki: "İnsan, nasıl yaşarsa, rûhunu o hâl üzere teslim eder. Ben mala, paraya karşı çok ihtirâslı ve insanları çok çekiştiren bir adamı hastalandığında ziyâret etmiştim. Son anlarını yaşıyordu. Yanında otururken, onun duyup okuması için 'Lâ ilâhe illallah' kelime-i tevhîdini okuyordum. O ise, her defasında para saymakla meşgul oluyordu." Âmir bin Abdullah hazretleri, hastalanmış ve ağlıyordu. -Niçin ağlıyorsun, ölümden mi korkuyorsun? dediklerinde, cevaben buyurdu ki; -Dünyâ hırsı veya ölüm korkusuyla ağlamıyorum. Fakat yolun uzunluğundan ve azığın azlığından ağlıyorum. Gecelerimi hep Cennet'e kavuşma ümidiyle ve Cehennem'e düşme korkusuyla geçirdim. Şimdi hangisine gideceğimi bilmiyorum! Sıcak günlerde oruç tutmaktan, uzun gecelerde namaz kılmaktan mahrum kalacağım için ağlıyorum. Çünkü dünyâ, kederler, üzüntüler yeridir. Âhiret ise, cezâ ve mükâfat yeridir. "DÜNYA EKİN YERİDİR!.." Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri şöyle buyurmaktadır: "Dünyâ ekin yeri, insanlar da sanki ekindir. Ölüm, bu ekinleri biçen oraktır. Azrâil aleyhisselâm harman sâhibi, mezar da harman yeridir. Cennet ve Cehennem ise, ekinlerin durumuna göre konulacağı ambar gibidir. İnsanların da bir kısmı Cennet'e ve bir kısmı da Cehennem'e gideceklerdir." Bunun için Habîb-i Acemî hazretleri, sevdiklerine hep; "Boş oturmayınız. Çünkü ölüm peşinizdedir" buyururlarmış. Lokman Hakim hazretleri de oğluna hitaben buyurdu ki: "Ey oğul! Dünyadan ayrılmak muhakkak iken, ona nasıl meyledilir? Ölüm nasıl akıldan çıkar? Uyuduğun gibi öleceksin. Ey oğlum! İnsanın üç şeyi vardır: Rûhunu Azrâil aleyhisselâm alır. Ameli kendisine kalır. Bedenini de kurtlar yer ve toprak çürütür." Netice olarak dünyâ hayâtı, bir uyku hâlidir. Ölüm, bu uykudan uyanmaktır. Bu dünyâ, bir konaktır. Cennete göre, zindândır. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte, geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar.)

.

Hayırlı olanı tercih etmeli

 
A -
A +

Dünyâda yapılan her işten, düşünceden, dünyâda ve âhirette fayda veyâ zarâr hâsıl olur. Fayda hâsıl olanlara hayır, zarâr hâsıl olanlara ise şer denir. Allahü teâlâ, hayırları, şerlerden ezelde ayırmıştır. Allahü teâlâ hayır ve şer işlemekte insanları serbest bırakmıştır. İsteyen hayır, isteyen şer işler. Allahü teâlâ, merhâmet ederek, hangi işlerin hayır, hangi işlerin şer olduğunu, Peygamberler vâsıtası ile kullarına bildirmiştir. İnsanlar da bunları, Peygamberlerden öğrenirler. Akıl ve ilim sâhipleri, akla, ilme uyarak, hayır işler. Aklı ve ilmi olmayan câhiller ise, nefislerine, şeytâna uyarak, şer yanî günâh işleyerek, dünyâda ve âhirette azâba sürüklenirler. Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretleri; "Harâm yiyenlerin yedi âzâsı, istese de, istemese de günâh işler. Helâl yiyenlerin âzâsı, ibâdet eder, hayır işlemesi kolay ve tatlı gelir" buyurmuştur. KALB VE RUH HASTA İSE... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bedenin hastalığı, ibâdetlerin yapılmasını güçleştirdiği gibi, kalbin ve rûhun hasta olması da güçleştirir. Allahü teâlâ, İslâmiyyeti, nefs-i emmâreyi, arzûlarından, âdetlerinden vazgeçirmek için gönderdi. Nefsin istekleri ve İslâmiyyetin istekleri birbirinin zıttıdır. O hâlde, ibâdetleri yapmakta güçlük çekmek, nefsin kötülüğünü gösteren bir alâmettir. Nefsin arzûlarının kuvveti, bu güçlüğün çokluğu ile ölçülür. Birçok istekler, tabîat kanûnlarından ileri gelir. İnsan hayâtta oldukça, bu isteklerden kurtulamaz. Sıcak olunca, beden serinlemek ister. Soğukta da, ısınmak duygusu hâsıl olur. Bedenin, yaşayabilmek için lâzım olan ihtiyâçları istemesi, kulluğa ters düşmez. Bu istekler, nefsin istekleri değildir, nefisle ilgileri yoktur. Tabîat kanûnlarından hâsıl olan istekleri, yasak edilmemiştir. Bunları istemek, nefse uymak olmaz. İnsanın bütün istekleri, Allahü teâlânın ve Onun Resulünün rızâsına kavuşmak için olmalıdır. Peygamber efendimiz; (Bir kimsenin bütün istekleri, benim getirdiğim şeyler olmadıkça, îmân etmiş olmaz) buyurmuştur." Mâlı, mevkiyi hayır için arıyan ve hayır işlerde kullanan, râhata, huzûra kavuşmuştur. Mal, mevki gâye olmamalı, hayra vâsıta olmalıdır. Mal, mevki, bir deryâya benzer. Çok kimse, bu denizde boğulmuştur. Allahü teâlâdan korkmak, bu deryânın gemisidir. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâda, kalıcı değil, yolcu gibi yaşamalı! Öleceğini hiç unutmamalı!) buyuruldu. İnsan, dünyâda bâkî yani sonsuz olarak kalıcı değildir. Kişi, dünyâ zevklerine daldıkça, dertler, üzüntüler, güçlükler de artar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Yalnız dünyâ için çalışana, yalnız kaderinde olan kadar gelir. İşleri karışık, üzüntüsü çok olur.) İNSANIN MAKSÛDU, MÂBÛDUDUR Bir insanın maksûdu, arzûsu, teveccüh ettiği, özendiği, sağ kaldıkça ele geçirmek istediği ve ele geçirmek için, her zillete, alçalmaya katlandığı, hiç vazgeçmediği şey ise, bu maksûdu, onun mâbûdu olur ve bu hâli ibâdet olur. Çünkü ibâdet, zilletin, inkisârın son derecesidir. Allahü teâlâdan başka mâbûd tanımamak için, Ondan başka maksûd olmamak lâzımdır. Hadis-i şerifte; (Arzûsu âhiret olup, âhiret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar) buyuruldu. Abdülkâdir Geylânî hazretleri, oğluna hitaben buyuruyor ki: "Ey oğul! Senin düşüncen, yiyecek, içecek, giyecek ve dünyâ lezzetleri olmasın. Bütün bunlar, nefsin ve insan tabiatının istediği şeylerdir. Kalbin düşüncesi nerede, nefsin ve tabiatın istekleri nerede? Kalbin düşüncesi Allahü teâlâdır. Senin düşüncen, Rabbin ve Onun katında bulunan nîmetler olmalıdır. Dünyâdan, haram ve şüphelilerden ne terk edersen, mutlaka bunun karşılığında âhirette ondan daha hayırlısı vardır. Ömründe sâdece şu içerisinde bulunduğun günün kaldığını farz et de âhiret için hazırlık yap..." Netice olarak insan, dünyâda ve âhirette kendisine faydalı, hayırlı olan şeyleri tercih etmelidir. İstekleri, arzûları, hep cenâb-ı Hakkın ve Onun Resûlünün râzı olduğu, beğendikleri olmalıdır. Böylece dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmalıdır


.

Muhammed aleyhisselâmın üstünlükleri

 
A -
A +

Resûlullah efendimizin üstünlüklerinden, faziletlerinden bazısı, kitaplarda şöyle bildirilmektedir: Mahlûklar içinde ilk olarak Muhammed aleyhisselâmın rûhu yaratılmıştır. Allahü teâlâ, Onun ismini Arş'a, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır. Meleklerin Âdem aleyhisselâma karşı secde etmelerinin emredilmesi, Âdem aleyhisselâmın alnında Muhammed aleyhisselâmın nûru bulunduğu için idi. BÜYÜK ALÂMETLER GÖRÜLDÜ... Peygamber efendimizin dünyâya geleceği zamân, çok büyük alâmetler görülmüştür. Bu alâmet ve haller târih kitâplarında yazılıdır. Resûlullah efendimiz dünyâya gelince, şeytânlar göğe çıkamaz, meleklerden haber alamaz oldular. Sevgili Peygamberimiz dünyâya geldiği zamân, yeryüzündeki bütün putlar, tapınılan heykeller, yüzüstü devrildiler. Peygamber efendimiz, üç ve kırk yaşında Peygamber olduğu kendisine bildirildiği vakit ve elliiki yaşında mîrâca götürülürken, melekler göğsünü yardı ve Cennetten getirdikleri leğen içinde Cennet suyu ile kalbini yıkadılar. Her Peygamberin sağ eli üstünde nübüvvet mührü vardı. Muhammed aleyhisselâmın nübüvvet mührü ise, sol kürekteki deri üzerinde, kalbi hizâsında idi. Cebrâîl aleyhisselâm kalbini yıkayıp, göğsünü kapadığı zamân, Cennetten getirdiği mühür ile sırtını mühürlemişti. Resûlullah efendimiz, önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları da görürdü. Ayrıca Resûlullah efendimiz, aydınlıkta gördüğü gibi, karanlıkta da görürdü. Peygamber efendimizin mübârek teri de, gül gibi güzel kokardı. Bir fakîr kimse, kızını evlendirirken, kendisinden yardım istemişti. O ânda verecek bir şeyi yoktu. Küçük bir şişeye terinden koydurup verdi. O kız, yüzüne, başına sürünce, evi misk gibi kokardı ve evi, "Güzel kokulu ev" adı ile meşhûr oldu. Resûlullah efendimiz, orta boylu olduğu hâlde, uzun kimselerin yanında iken, onlardan yüksek görünürdü. Peygamber efendimiz, güneş ve ay ışığında yürüyünce, gölgesi yere düşmezdi. Resûlullah efendimizin bedenine ve elbisesine sinek, sivrisinek ve başka böcekler konmazdı. Resûlullah efendimiz, ne zaman yürüse, arkasından melekler gelirdi. Bunun için, Eshâbını önünden yürütür ve; (Arkamı meleklere bırakınız) buyururdu. Fahr-i kainât efendimiz, taş üstüne basınca, taşta ayağının izi kalırdı. Kum üstünde giderken ise, hiç iz bırakmazdı. Peygamber efendimizin büyük bir mu'cizesi de, mîrâca götürülmesidir. Mîrâcda, kendisine hiçbir gözün görmediği şeyler gösterildi. Allahü teâlâyı baş gözü ile, bilinmeyen bir şekilde gördü. Fakat bu görmesi, madde âleminin dışında yani âhiret âleminde oldu ve bir ânda tekrâr evine getirildi. Mîrâc mu'cizesi, başka hiçbir Peygambere verilmedi. Peygamber efendimize, ömürlerinde bir kerre salât ve selâm okumaları, ümmetine farz oldu. Allahü teâlâ ve melekler de, Ona salât ve selâm etmektedir. Peygamber efendimiz ümmî olduğu hâlde, yani kimseden bir şey öğrenmemiş iken, Allahü teâlâ Ona, her şeyi bildirmiştir. Âdem aleyhisselâma her şeyin ismi bildirildiği gibi, Ona da her şeyin ismi ve ilmi bildirilmiştir. Resûlullah efendimizin aklı, bütün insanların aklından dahâ çoktur. İnsanlarda bulunabilecek bütün iyi huyların hepsi, Ona ihsân olundu. ONA "HABÎBİM" BUYURDU... Netice olarak Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâmın ismini kendi isminin yanına koymuş ve Ona, Habîbim buyurmuştur. Bu ise, üstünlüklerinin en üstünüdür ki, Allahü teâlâ, Onu kendisine sevgili, dost yapmış ve hadîs-i kudsîde de; (İbrâhîm'i Halîl yaptım ise, seni kendime Habîb yaptım) buyurmuştur. (Sana, râzı oluncaya kadar, yeter deyinceye kadar her dilediğini vereceğim) meâlindeki Duhâ sûresinin 5. âyet-i kerîmesi, Allahü teâlânın, Peygamber efendimize, bütün üstünlükleri, ahkâm-ı islâmiyyeyi, düşmânlarına karşı yardım ve galebe, ümmetine fetihler, zaferler ve kıyâmette her türlü şefâat ve tecellîler ihsân edeceğini vâdetmektedir. Resûlullah efendimiz, bu âyet-i kerîme nâzil olduğu zamân, Cebrâîl aleyhisselâma bakarak; (Ümmetimden birinin Cehennemde kalmasına râzı olmam) buyurmuştur.


.

Muhammed aleyhisselâm doğduğu gece...

 
A -
A +

Mevlid, doğum zamânı demektir. Rebî'ul-evvel ayının 11. ve 12. günleri arasındaki gece, Mevlid Gecesidir. Dünyâdaki bütün insanlara Peygamber olarak gönderilen, Peygamberlerin sonuncusu ve en üstünü Muhammed Mustafâ aleyhisselâmın doğduğu gecedir. Bu gece, Kadir gecesinden sonra, en kıymetli gecedir. Bu gece, O doğduğu için sevinenler affolur. Bu gece, Resûlullah efendimizin doğduğu zamânda görülen hâlleri, mu'cizeleri okumak, dinlemek, öğrenmek çok sevâbdır. Resûlullah efendimiz, kendileri de anlatırdı. Eshâb-ı kirâm da, bu gecede, bir yere toplanıp, okurlar, anlatırlardı. NEŞE VE SEVİNÇ GÜNÜ... Her Peygamberin ümmeti, kendi Peygamberinin doğum gününü bayram yapmıştır. Bugün de, Müslümânların bayramıdır. Neşe ve sevinç günüdür. Âdem aleyhisselâm rûh ile cesed arasında iken, O Peygamber idi. Âdem aleyhisselâm ve her şey, Onun şerefine yaratılmıştır. Arş, gökler ve Cennetler üzerine, mubârek ismi yazılmıştır. Ona Muhammed adını, dedesi Abdülmuttalib koydu. Onun adının yeryüzüne yayılacağını, herkesin Onu medh ve senâ edeceğini rüyâda görmüştü. Muhammed, çok medholunan, övülen demektir. Doğduğu zamân, göbeği kesilmiş ve sünnet olmuş görüldü. Yeryüzünü şereflendirince, şehâdet parmağını kaldırdı ve secde etti. Melekler beşiğini sallardı. Beşikte iken konuşmaya başladı. Cebrâîl aleyhisselâmın, ilk gelerek, Peygamber olduğunu bildirmesi ve hicrette Mekke şehrindeki mağaradan çıkması ve Medîne-i münevverenin Kubâ köyüne ayak basması ve Mekke'yi fetih için Medîne'den çıkması ve vefâtı, hep pazartesi günü olmuştur. Mevlânâ Abdürrahmân Câmî hazretleri Şevâhid-ün Nübüvve isimli kitabında, Resulullah efendimizin doğum zamanındaki hadiseleri şöyle nakletmektedir: "Resûlullah efendimizin annesi hazret-i Âmine, doğum zamanında gördüklerini şöyle anlatır: O hazretin doğacağı sırada evde yalnızdım. Abdülmuttalib Beytüllahı tavâf etmeye gitmişti. Abdullah dört ay önce Medîne'de vefât etmiş ve orada defnedilmişti. Evin tavanı tarafından büyük bir şey indiğini hissettim ve beni bir korku kapladı. O anda bir ak kuşun kanadıyla beni sıvazladığını hissettim ve böylece korkum dağıldı. Sonra bana süt gibi beyâz bir şerbet verdiler. Çok susamıştım. Aldım, bu şerbeti içtim. Uzun boylu küçük yüzlü hâtunlar gördüm. Abd-i Menâfın kızlarına benziyorlardı. Etrâfımda duruyorlardı. Gökten yere kadar uzanmış beyâz ipekten bir örtü gördüm. Birisinin; 'Onu insanların gözünden gizliyoruz' dediğini işittim. Bir bölük kuşlar gördüm ki gagaları zümrütten, kanatları yâkuttan idi. O sırada gözümden perde kaldırıldı. Doğudan batıya kadar yeryüzünü gördüm. Biri doğuda, biri batıda, biri de Kâbe'nin damı üzerinde üç âlem, sancak gördüm. Sonra çok hâtunlar gelip çevremde oturdular. Muhammed aleyhisselâm doğar doğmaz başını secdeye koydu. Parmağını semâya kaldırdı. Sonra bir bulut indi ve onu kaldırıp götürdü. Baktım yerde göremedim. Gözden kaybolmuştu. Sonra; 'Muhammed'i bütün âlemde dolaştırınız. Bütün mahlûkât Onu ismiyle, sûretiyle ve sıfatıyla tanısın, bilsin' diye bir ses işittim. O bulut bir anda Onu geri getirdi. Onu beyâz bir yün içine sarmışlardı. Sardıkları kundak sütten ak, ipekten yumuşak idi..." "ALTI ALÂMET GÖRDÜM" Abdülmuttalib'in kızı Safiyye Hâtun da şöyle anlatıyor: "Muhammed aleyhisselâm doğduğu sırada hazret-i Âmine'nin ebesi idim. Muhammed aleyhisselâmın nûru, lambanın ışığını bastırıyordu. O gece altı alâmet gördüm. Birincisi, doğar doğmaz secde etti. İkincisi, başını kaldırıp, fasîh bir lisânla 'Lâ ilâhe illallah innî Resûlullah' dedi. Üçüncüsü, Onun nûruyla ev çok aydınlandı. Dördüncüsü, doğduktan sonra yıkamak istediğimde; 'Zahmet etme, biz Onu yıkadık' diye bir ses işittim. Beşincisi, oğlan mıdır, kız mıdır diye merâk ettim. Göbeği kesilmiş ve sünnet edilmiş gördüm. Altıncısı, istedim ki Onu kundağa sarayım. Sırtında mühr-i nübüvveti gördüm. İki küreği ortasında 'Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah' yazılı idi..." ..... Bütün okuyucularımızın Mevlid Kandilini tebrik ediyorum...


.

İnsanların kötülemesinden korkmak!..

 
A -
A +

İnsanların, sıhhatli, sağlam, rahat, neşeli yaşamalarına ve âhirette sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere ni'met denir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, kullarına lâzım olan bütün ni'metleri yarattı. Bunlardan nasıl istifâde edileceğini, nasıl kullanacağımızı, Peygamberleri ile gönderdiği kitaplarında bildirdi. Bu bilgilere din denir. RAHAT VE HUZUR İÇİN... Müslümân olsun, kâfir olsun, herhangi bir insan, bu kitaplara uygun yaşarsa, dünyâda rahat ve huzûr içinde olur. Meselâ, bir eczanede yüzlerce faydalı ilâç vardır. Her ilâcın kutusunda târifnâmesi vardır. İlâcı, târifeye uygun kullanan, faydasını görür. Târifeye uymayan ilâçtan zarar görür. Kur'ân-ı kerîmin ve Peygamber efendimizin bildirdiklerine uygun yaşayan, bu ni'metlerden fayda görür. Allahü teâlânın, Peygamberler vasıtası ile gönderdiği bu ni'metleri göremeyenler veya gördükleri halde, kendileri gibi aciz olan insanların kınamasından, ayıplamasından korkarak reddeden, inkâr edenler, dünyâda huzûrlu olamadıkları gibi, âhiretteki ebedi saâdetten de mahrûm kalmaktadırlar. Mekkeli müşrikler, Peygamber efendimizi, kendileri gibi görüp, inanmamış, karşı koymuşlar ve bunun için de, bu ni'metlerden mahrûm kalmışlardır. Nitekim, Tegâbün sûresinin 6. âyetinde meâlen; (Bizim gibi bir insan mı bize yol gösterecek, diyerek kâfir oldular) ve Furkân sûresinin 7. âyetinde meâlen; (Bu nasıl Peygamberdir? Bizim gibi yiyor ve sokaklarda dolaşıyor dediler) buyurularak, müşriklerin bu hâli bildirilmektedir. İnsanların kötülemelerinden, çekiştirmelerinden ve ayıplamalarından üzülmek, çekinmek ve bu sebeple Allahü teâlâyı ve Onun gönderdiği Peygamberi, dîni reddetmek, kalb hastalıklarındandır. Zaten insanı inkâra, küfre sürükleyen sebeplerin başında, insanlardan utanmak, başkalarının kötülemelerinden, ayıplamalarından korkmak gelmektedir. Ebû Tâlib'in hayatta iken îmân edememesinin sebebi, insanların ayıplamasından korkması, çekinmesi idi. Ebû Tâlib, Hazret-i Alî'nin babası, Resûlullah efendimizin de amcası idi. Resûlullah efendimizin Peygamber olduğunu biliyordu. İnsanların kötüleyeceklerinden korkarak ve ayıplayacaklarını düşünerek, îmân edemedi. Ebû Tâlib ölüm döşeğinde iken, Resûlullah efendimiz yanına gelerek; -Ey amcam! Sana şefâat edebilmekliğim için, lâ ilâhe illallah söyle! buyurunca; -Ey kardeşimin oğlu, doğru söylediğini biliyorum. Lâkin ölüm korkusu ile îmâna geldi denilmesini istemem cevabını vermiştir. Başka bir rivâyete göre, Kureyş kâfirlerinin ileri gelenleri, Ebû Tâlib'in yanına gelerek; -Sen, bizim emîrimizsin, sözlerin başımızın üzerindedir. Fakat, senden sonra, Muhammed ile aramızda düşmanlığın devâm edeceğinden korkuyoruz. Ona söyle, dinimizi kötülemesin, dediler. Ebû Tâlib de, Resûlullah efendimizi yanına çağırıp, işittiklerini söyledi. Resûlullah efendimizin, onlarla sulh yapmayacağını anlayınca, Müslümân olacağı anlaşılacak bazı şeyler söyledi. Bunları işitince, amcasının îmân etmesini istedi. Ebû Tâlib de; "İşitenlerin bana dil uzatacaklarından korkmasaydım, îmân ederdim. Seni sevindirirdim" dedi. (Evet, Ebû Tâlib iman etmeden öldü, ancak, Allahü teala, Resulullaha bir ikram olarak, o mahzun olmasın diye, kendisini hep gözeten ve koruyan amcasını daha sonra diriltti ve iman ederek tekrar vefat etti. Bunu da başka bir makalede teferruatlı bir şekilde anlatırız inşallah...) "ALLAH KORKUSUYLA TİTRE!" Netice olarak, insanların kötülemelerinden ve ayıplamalarından korkmaya karşı ilâç olarak şöyle düşünmelidir: "Kötülemeleri doğru ise, ayıplarımı bana bildirmiş oluyorlar. Bunları yapmamaya karar verdim" demeli, böyle kötülemelerden ferahlık duymalıdır. Onlara teşekkür etmelidir. İmâm-ı Ebû Yûsuf hazretleri, kendisinden nasihat isteyen halîfe Hârûn Reşîd hazretlerine hitaben buyuruyor ki: "Doğruluktan ayrılma, yoksa idâre ettiğin kimseler de doğruluktan ayrılır. Nefsin isteğine göre emir vermekten ve kızgınlıkla iş görmekten sakın. Biri âhiret ile diğeri dünyân ile ilgili iki işle karşılaştığın zaman, âhiret işini tercih et. Çünkü dünyâ fânî âhiret bâkîdir. Allah korkusuyla titre, Allahın emirlerinde insanlara farklı muâmele yapma. Allahü teâlânın emirlerini yapmakta hiçbir kınayıcının kötülemesinden korkma!"


.

İbâdet, Allah rızâsı için yapılır

 
A -
A +

İbâdetlerin sahîh ve kabul olması için, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaya niyyet etmek lâzımdır. Niyyet, kalb ile olur. Yalnız dil ile söylemekle niyyet edilmiş olmaz. Başkalarının sevgisine, övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ fenâdır. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ, hepsinden dahâ fenâdır. Resûlullah efendimiz Mu'âz bin Cebel hazretlerini, Yemen'e vâlî olarak gönderirken; (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel kıyâmet günü sana yetişir) buyurmuştur. RİYÂ, KÖTÜ HUYLARDANDIR... Riyâ, bir şeyi olduğunun tersine göstermektir, kısaca, gösteriş demektir ki, kötü huylardandır. Âhiret amellerini yaparak âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak demektir. Kısaca, dünyâ kazancına dîni âlet etmek, ibâdetlerini göstererek, insanların sevgisini kazanmaktır. Hadis-i şerifte; (Dünyâda harâm edilmiş olan şeyler melûndur. Ancak Allah için yapılan şeyler kıymetlidir) buyuruldu. Dünyâ nimetleri geçici, ömürleri ise pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. İnsâna Allahü teâlâ kâfîdir. Peygamber efendimiz; (İbâdetlerini ihlâs ile yapanlara müjdeler olsun. Bunlar hidâyet yıldızlarıdır. Fitnelerin karanlıklarını yok ederler) buyurmuştur. İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ menfaatlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur duâsına çıkmak, istihâre yapmak, ücret ile imâmlık, hatîplik, muallimlik yapmak, sıkıntıdan, hastalıktan, fakîrlikten kurtulmak için âyet-i kerîmeler okumak, böyledir. Bunlarda hem ibâdet, hem de menfaat niyyetleri bulunmaktadır. Ticâret maksadı ile hacca gitmek de böyledir. İbâdet niyyeti hiç bulunmazsa riyâ olurlar. İbâdet niyyeti çok olursa, sevâb hâsıl olur. İbâdetlerini başkalarına göstermek, onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyyeti ile olursa, yine riyâ olmaz ve çok sevâb olur. Ramazân orucunu tutmakta riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için namâza başlayıp, sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh olur ve ibâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını karşılamak niyyeti ile, kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ için ve bir insan için birlikte niyyet ederek kurban kesmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için olmayıp, yalnız hacdan, gazâdan gelen için ve gelen emîri, reîsi karşılamak için kesilen hayvan leş olur. Kesmesi ve yemesi harâm olur. Riyâdan korkarak ibâdeti terk etmek câiz değildir. Bir kimse, Allahü teâlânın rızâsı için namâza durup, namâzı bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, namâzı sahîh olur. "BUGÜN SANA SEVAP YOKTUR!" Şöhrete sebep olacak şekilde giyinmek, riyâ olur. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak, riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek, riyâ olur. Dünyâlık elde etmek, yani mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ ise, harâmdır. Hadis-i şerifte; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, ey kötü insan! Bugün sana sevâp yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâplarını onlardan iste denir) buyuruldu. Riyânın zıddı, aksi İhlâstır. İhlâs, dünyâ fayldalarını düşünmeyip ibâdetlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. İhlâs sâhibi, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi hiç düşünmez. Bunun ibâdetlerini başkalarının görmesi ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir.) Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden ve namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur.)


.

"Ümmetim, rahmet olunmuş ümmettir"

 
A -
A +

Muhammed aleyhisselâm, peygamberlerin en üstünü, âlemlerin rahmetidir. Söz birliği ile, bütün insanların ve cinnin Peygamberidir. Başka Peygamberler belli bir zamânda, belli bir memlekette Peygamberlik yaptı. Muhammed aleyhisselâm ise, yeryüzündeki bütün insanlara ve cinne kıyâmete kadar Peygamber olarak gönderilmiştir. PEYGAMBERLERİN EN ÜSTÜNÜ Mahlûklar içinde ilk olarak Muhammed aleyhisselâmın rûhu yaratılmıştır. Allahü teâlâ, Onun ismini Arş'a, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır. Hadîs-i kudsîde; (Sen olmasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım) buyuruldu. Meleklerin Âdem aleyhisselâma karşı secde etmelerinin sebebi, alnında Muhammed aleyhisselâmın nûru bulunduğu için idi. Allahü teâlâ, başka Peygamberleri isimleri ile söylemiştir. Muhammed aleyhisselâmı ise, ey Resûlüm, ey Peygamberim diyerek taltîf buyurmuştur. Başka Peygamberlerin her birine verilen her mu'cizenin benzeri, kendisine de ihsân buyurulmuştur. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine, o kadar çok ikrâmda bulunmuştur, o kadar çok mu'cize vermiştir ki, başka hiçbir Peygamberine böyle vermemiştir. Cennete girmeden önce, cemâl-i ilâhîyi görmekle şereflenmiştir. Kendisine ihsân edilen ilim, hilim, sabır, şükür, hayâ, şecâat, tevâzu, edeb, merhamet ve bitmez tükenmez fazîletler ve şereflerle, bütün Peygamberlerin üstüne çıkarılmıştır. Onun dîni, bütün dinleri neshetmiş, yürürlükten kaldırmıştır. Dîni, bütün dinlerin en iyisi, en yükseğidir. Onun ümmeti, bütün ümmetlerden üstündür. Onun ümmetinin evliyâsı, başka ümmetlerin evliyâsından dahâ şereflidir. Muhammed aleyhisselâmın, bütün varlıklara rahmeti, faydası yayılmıştır. Mü'minlere faydası meydândadır. Başka Peygamberlerin zamânındaki kâfirlere, dünyâda azâblar yapılır, yok edilirlerdi. Ona îmân etmeyenlere dünyâda azâb yapılmadı. Ebû Hüreyre hazretleri naklediyor: "Bir gazâda, kâfirlerin yok olması için duâ buyurmasını söyledik. (Ben, la'net etmek için, insanların azâb çekmesi için gönderilmedim. Ben, herkese iyilik etmek için, insanların huzûra kavuşması için gönderildim) buyurdu." Enbiyâ sûresinin 107. âyetinde meâlen; (Seni, âlemlere rahmet, iyilik için gönderdik) buyurulmuştur. Bir gün, Cebrâîl aleyhisselâma; -Allahü teâlâ benim âlemlere rahmet olduğumu bildirdi. Benim rahmetimden sana da nasîb oldu mu? buyurdu. Cebrâîl aleyhisselâm da; -Allahın büyüklüğü, dehşeti karşısında, sonumun nasıl olacağından hep korku içindeydim. Emîn olduğumu bildiren Tekvîr sûresindeki 20. ve 21. âyetlerini getirince, bu korkudan kurtuldum, emîn oldum. Bundan büyük rahmet olur mu? dedi. ŞEFÂATİ KABUL OLACAKTIR... Kabirden ilk önce Resûlullah efendimiz kalkacak ve üzerinde Cennet elbisesi bulunacaktır. Elinde livâ-ül-hamd denilen bayrak olacaktır. Peygamberler ve bütün insanlar bu bayrağın altında duracaktır. Mahşer halkı, hesabın başlaması için sıra ile, Âdem, Nûh, İbrâhîm, Mûsâ ve Îsâ aleyhimüsselâma gidip, şefâat etmelerini dileyecekler ve en sonunda Resûlullah efendimize gelip yalvaracaklar. O da, secde edip, duâ edecek ve şefâati kabûl olacaktır. Önce, Onun ümmetinin hesâbı görülecektir. Sırâttan ilk geçenler ve Cennete önce girenler, Muhammed aleyhisselâmın ümmeti olacaktır. Netice olarak, Muhammed aleyhisselâmın ümmeti, başka Peygamberlerin ümmetlerinden dahâ üstündür. Muhammed aleyhisselâmın ümmetinin sayısı, başka Peygamberlerin ümmetlerinin sayıları toplamından dahâ çoktur. Onlardan dahâ üstün ve dahâ şereflidirler. Cennete gireceklerin üçte ikisinin bu ümmetten olacağı, hadîs-i şerîflerde bildirilmişir. Nitekim bir hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Ümmetim, rahmet olunmuş bir ümmettir. Âhirette onlar için azâb yoktur. Allahü teâlâ onların cezâlarını, deprem ve benzeri şeylerle dünyâda verir.)
 

"Zerre kadar îmânı olan..."

 
A -
A +

Mü'minlere mükâfât ve ni'met için hazırlanmış olan Cennet ve kâfirlere azâb için hazırlanmış olan Cehennem, şimdi vardır. Her ikisini de, Allahü teâlâ, yoktan var etmiştir. Kıyâmette her şey yok edilip, tekrâr yaratıldıktan sonra ebedî olarak varlıkta kalacaklar, hiç yok olmayacaklardır. Suâl ve hesâptan sonra, mü'minler Cennete girince, burada sonsuz kalacaklar, Cennetten hiç çıkmayacaklardır. Kâfirler de, Cehenneme girince, Cehennemde sonsuz kalacaklar, ebedî olarak azâb çekeceklerdir. Bunların azâblarının azaltılması câiz değildir... (Onların azâbları hafîfletilmeyecek, onlara hiç yardım olunmayacaktır) meâlindeki âyet-i kerîme meşhûrdur. TÖVBE ETMEK ŞEREFİ... Günâhı çok olan bir mü'min, son nefesi boğazına gelmeden evvel, tövbe ederse, kurtulması çok umulur. Çünkü Allahü teâlâ, tövbeyi kabûl edeceğini vadetmiştir. Eğer tövbe etmek şerefine kavuşamadı ise, onun işi, Allahü teâlânın irâdesine kalmıştır. İsterse günâhlarının hepsini affederek Cennete sokar, isterse Cehennem ateşi ile veyâ sıkıntılar ile günâhları kadar, azâb yapar. Fakat sonunda kurtularak, yine Cennete girer. Çünkü âhirette merhamete kavuşamıyan, yalnız kâfirlerdir. Zerre kadar îmânı olan, rahmete kavuşacaktır. Eğer günâhlarından dolayı önceleri rahmete kavuşamazsa, sonunda Allahü teâlânın lutfü, inâyeti ile kavuşacaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, dinde inanılması lâzım olan şeylerden, bir tânesine bile inanmamış veyâ şüphe etmiş ise veyâ beğenmemiş ise îmânı gider, kâfir olur, Cehennemde ebedî kalır. Bir kimse, Kelime-i tevhîd söyleyip, bunun ma'nâsını kabûl eder, Muhammed aleyhisselâm, Allahü teâlânın Peygamberidir, her sözü doğrudur, güzeldir deyip, ona uygun olmayanlar yanlıştır, fenâdır diye inanırsa ve son nefesinde de öyle ölüp, âhirete, bu îmân ile giderse, bu kimse, kâfirlere mahsûs olan âdetlere ve bayramlara katılır, kâfirlerin mukaddes bildikleri günlerinde ve gecelerinde, onların yaptıklarını yaparsa Cehenneme girer. Amma, kalbinde zerre kadar îmânı olduğu yani bildirilenlere kısaca inandığı için Cehennemde sonsuz kalmaz. Kısaca inanmış olmak için, dinde inanılması lâzım olan şeylerden birini işitince, şüphe etmeden inanmak lâzımdır. Demek ki, kalbinde îmân varken, zarûret olmadığı hâlde bile kâfirlerle düşüp kalkan, onların bayramlarına, paskalyalarına uyanların cenâze namâzlarını kılmalıdır. Bunların, îmânları sâyesinde Cehennemden çıkacaklarına inanmalıdır. Fakat, hiç îmânı olmayanlara, Muhammed aleyhisselâmın bir sözünü ve âdetini bile beğenmeyenlere, af ve mağfiret yoktur. Hülâsa, kâfirlerin âdet ve merâsimlerine katılanda, zerre kadar îmân varsa, yanî kalbinden kelime-i tevhîdin ma'nâsına, kısaca inanmış ise ve îmânı gideren bir iş ve sözde bulunmadı ise Cehennem azâbına girecek ise de, Cehennemde ebedî kalmayacaktır. CEHENNEME KADAR TEMİZLENİR!.. Îmânı olanlardan büyük günâh işleyen ve tövbe etmeden ölenlere gelince, Allahü teâlâ, bu günâhları isterse affeder, isterse günâhı temizleninceye kadar, Cehennemde azâb eder. Cehennem azâbı ister sonsuz olsun, ister bir zamân olsun, küfür için, küfür sıfatları ve bulaşıklıkları içindir. Küfürden, inkârdan kaçınan, îmân sâhiplerinin yaptıkları büyük günâhlar, yâ îmânları hürmetine, cenâb-ı Hakkın merhameti ile veyâ tövbe etmeleri ile veyâ şefâate kavuşmaları ile af olunur. Böyle af olmayanlar, dünyâ sıkıntıları ve dertleri ile veyâ son nefeste cân verirken, çekecekleri zahmetler ile temizlenir. Bunlarla da temizlenmezse, bazıları kabir azâbı çekmekle affa kavuşur. Bazıları ise, kabir azâbı ve sıkıntıları ve kıyâmet gününün şiddetleri ile af olunup, günâhları biter ve Cehennem azâbı ile temizlenmeye lüzûm kalmaz..." Netice olarak, kalbinde zerre kadar îmânı bulunanı, günâhlarının çokluğu sebebi ile Cehenneme soksalar da, günâhları kadar azâb edip, sonunda, Cehennemden çıkarırlar. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Kalbinde zerre kadar îmânı olan, Cehenneme girmez.)


.

"En büyük hırsız, namazından çalandır"

 
A -
A +

İmândan sonra, en kıymetli ibâdet, namâzdır. Dînin direği olan namâz, ibâdetlerin en üstünüdür. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İbâdetlerin en üstünü, namâz kılmaktır. Namâz, dînin direğidir, mü'minin mi'râcıdır. O hâlde, onu iyi kılmaya gayret etmelidir. Farzlarını, sünnetlerini, edeblerini, istenildiği ve lâyık olduğu gibi yapmalıdır. Namâzda tumânînete yani rüküda, secdelerde, kavmede, celsede, bütün âzânın hareketsiz kalmasına ve ta'dîl-i erkâna yani bu dört yerde sükûn ve tumânînet bulduktan sonra, bir miktâr durmaya, dikkat etmelidir. Çok kimse bunlara dikkat etmeyip namâzlarını elden kaçırıyor. Tumânîneti ve ta'dîl-i erkânı yapmıyorlar. Bunlara azâblar ve tehdîtler bildirilmiştir. Bu ameli meydâna çıkarmak çok mühimdir. Peygamber efendimiz; (Unutulmuş bir sünnetimi meydâna çıkarana, yüz şehît sevâbı verilecektir) buyurmuştur. Namâz, doğru kılınınca, kurtuluş ümîdi çoğalır. Çünkü dînin direği dikilmiş olur." NAMAZDAN ÇALMAK NE DEMEK? Bir gün Peygamber efendimiz, eshâb-ı kirâma hitaben; (En büyük hırsız, kendi namâzından çalan kimsedir) buyurunca, orada hazır bulunanlardan birisi; -Yâ Resûlallah, bir kimse, kendi namâzından nasıl çalar? diye suâl eder. Peygamber efendimiz; -Namâzın rüküsunu ve secdelerini tamâm yapmamakla buyurur. Resûlullah efendimiz bir defa da buyurdu ki: (Rükü'da ve secdelerde, belini yerine yerleştirip biraz durmayan kimsenin namâzını Allahü teâlâ kabûl etmez.) Peygamber efendimiz, bir kimseyi namâz kılarken, rüküsunu ve secdelerini tamâm yapmadığını görüp; (Sen namâzlarını böyle kıldığın için, Muhammed'in aleyhissalâtü vesselâm dîninden başka bir dinde olarak ölmekten korkmuyor musun?) buyurdu. Yine Resûlullah efendimiz; (Sizlerden biriniz, namâz kılarken, rüküdan sonra tamâm kalkıp, dik durmadıkça ve ayakta, her uzuv yerine yerleşip durmadıkça namâzı tamâm olmaz) buyurmuşlardır. Başka bir zamanda da buyuruyorlar ki: (İki secde arasında dik oturmadıkça, namâzınız tamâm olmaz.) Bir gün Peygamber efendimiz, birini namâz kılarken, namâzın ahkâmına, hükümlerine ve erkânına, şartlarına riâyet etmediğini, rüküdan kalkınca, dikilip durmadığını, iki secde arasında oturmadığını görüp, buyurdu ki: (Eğer namâzlarını böyle kılarak ölürsen, kıyâmet günü, sana benim ümmetimden demezler.) Başka bir yerde de buyurdu ki: (Bu hâl üzere ölürsen, Muhammed'in aleyhisselâm dîninde olarak ölmemiş olursun.) Ebû Hüreyre hazretleri buyurdu ki: "Altmış sene, bütün namâzlarını kılıp da, hiçbir namâzı kabûl olmayan kimse, rükü ve secdelerini tamâm yapmayan kimsedir." Zeyd ibni Vehb hazretleri, birini namâz kılarken rükü ve secdelerini tamâm yapmadığını gördü. Yanına çağırıp; -Ne kadar zamândır böyle namâz kılıyorsun, dedi. O kimse; -Kırk sene deyince, cevap olarak; -Sen kırk senedir namâz kılmamışsın. Ölürsen Muhammed aleyhisselâmın sünneti, dini üzere ölmezsin, buyurdu. "BENİ ZÂYİ ETTİĞİN GİBİ!.." İmâm-ı Taberânî hazretleri Evsât kitabında buyuruyor ki: "Bir mü'min namâzını güzel kılar, rükü ve secdelerini tamâm yaparsa, namâz sevinir ve nûrlu olur. Melekler, o namâzı göğe çıkarır. O namâz, namâzı kılmış olana, iyi duâ eder ve sen beni kusûrlu olmaktan koruduğun gibi, Allahü teâlâ da, seni muhâfaza etsin, der. Namâz güzel kılınmazsa, siyâh olur. Melekler o namâzdan iğrenir. Göğe götürmezler. O namâz, kılmış olana, fenâ duâ eder. Sen beni zâyi eylediğin, kötü hâle soktuğun gibi, Allahü teâlâ da, seni zâyi eylesin, der." Netice olarak, namâzları tamâm kılmaya çalışmalı, ta'dîl-i erkânı yapmalı, rüküyu, secdeleri, kavmeyi yani rüküdan kalkıp dikilmeyi ve celseyi yani iki secde arasında oturmayı iyi yapmalıdır. Dînin nûru ve özü beş vakit namâzdır. Namâz aynı zamânda dînin direği ve örtüsüdür. Her şeyin fesâdı vardır. Dînin fesâdı ise, namâzı terk etmektir. Namâzını terk eden, dînini terk etmiş demek olur. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Namâz kılan, din binâsını yapmıştır. Namâz kılmayan, dînini yıkmıştır. Namâz, mü'minin mi'râcıdır.)


.

İbâdetin, doğru ve devamlı olanı makbûldür

 
A -
A +

Namâzın ve bütün ibâdetlerin nasıl yapılacağını, yaparken nelere uyulacağını Allahü teâlâ Peygamberine bildirmiştir. Peygamber efendimiz de, bunları, öğrendiği gibi Eshâbına bildirmiş ve kendi de yapmıştır. Farzları, vâcibleri ve harâmları, Peygamber efendimiz bile değiştirmemiştir ve değiştiremez. Din imâmlarımız bunların hepsini Eshâb-ı kirâmdan görerek ve işiterek anlamışlar ve kitâplarına yazmışlardır. ÜSTÜNLÜKLERİN EN KIYMETLİSİ Allahü teâlâya îmândan sonra, ibâdetlerin, üstünlüklerin en kıymetlisi, Ehl-i sünnet i'tikâdında olmaktır. Ehl-i sünnet demek, inanmakta, ibâdetlerde ve insanlara karşı yapılan işlerde, Muhammed aleyhisselâmın sünnetine, yoluna, Eshâb-ı kirâma, Tâbi'înin ve dahâ sonra gelen İslâm âlimlerinin söz birliğine uymaktır. Bunların yolunu, fıkıh ve ilmihâl kitâplarından okuyup öğrenmek lâzımdır. Müslümânların çoğu nefislerine ve kısa akıllarına, kendi görüşlerine uyarak, bu yoldan ayrılmışlar, bid'at ehli olmuşlardır. Bezzâziyyede buyuruluyor ki: "Kur'ân-ı kerîmden bir miktâr ezberledikten sonra, fıkıh öğrenmek lâzımdır. Çünkü Kur'ân-ı kerîmin hepsini ezberlemek farz-ı kifâyedir. Lâzım olan fıkıh bilgilerini öğrenmek ise, farz-ı ayındır. Farzlardan sonra ibâdetlerin en kıymetlisi, ilim ve fıkıh öğrenmektir." Muhammed Şeybânî hazretleri; "Her Müslümânın harâmları, helâlleri bildiren ikiyüz bin fıkıh bilgisini öğrenmesi lâzımdır" buyurmuştur. Bir kimse Peygamber efendimize gelerek; -Ya Resûlallah ben yalnız ramazan orucunu tutar, farz olan beş vakit namazı kılarım. Bunlara da başka bir şey ilâve etmem. Zekat verecek ve hacca gidecek bir şeyim de yok. Acaba bu hâl ile vefât ettiğim zaman benim yerim neresi olur? diye sorar. Peygamber efendimiz o kimseye tebessüm ederler ve; -Bu hâlinle âhirette benimle beraber olursun buyururlar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her şeyden önce, Ehl-i sünnet vel-cemâ'at âlimlerinin bildirdiği, kitâplarında yazdığı itikâdı öğrenmek ve îmânını buna göre düzeltmek lâzımdır. Ondan sonra, fıkıh ahkâmını öğrenmeli, farzları yapmaya sarılmalı, helâle, harâma dikkat etmelidir. Farzların yanında, nâfile ibâdetlerin, hiç kıymeti yoktur. Zamânımızın Müslümânları, farzları bırakıp, nâfile ibâdetlere sarılıyor, nâfile ibâdetleri yapmaya ehemmiyet verip, farzları meselâ beş vakit namâz kılmayı, Ramazân-ı şerîf ayında, oruç tutmayı, zekât vermeyi, uşur vermeyi, helâli, harâmları öğrenmeyi hafîf ve ehemmiyetsiz görüyorlar. Zekât niyyeti ile fakîre bir altın vermek, yüzbin altın sadaka vermekten dahâ sevâptır. Çünkü zekât vermek, farzı yapmaktır. Zekât niyyeti olmadan verilenler ise, nâfile ibâdettir. Farz ibâdetin yanında nâfile ibâdetlerin hiç kıymeti yoktur. Deniz yanında, damla kadar bile değildir." Nâfile ibâdetlerin sevâbına kavuşabilmek için, îmânda, farzlarda kusûr olmamak, günâhlara tövbe etmek ve ibâdet olarak yapmaya niyyet etmek şarttır. Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında buyuruluyor ki: HELÂL LOKMA ÇOK MÜHİM!.. "Bütün ibâdetlerin kabûl olması, helâl lokmaya bağlıdır. O hâlde, mü'minler helâl kazanmaya çalışmalıdır. Harâmdan ve şüphelilerden kaçınmalıdır." Resûlullah efendimiz; (Allahü teâlâ güzeldir. Yalnız güzel yapılan ibâdetleri kabûl eder. Allahü teâlâ, Peygamberlerine emrettiğini, mü'minlere de emretti ve buyurdu ki, ey Peygamberlerim! Helâl yiyiniz ve sâlih, iyi işler yapınız! Mü'minlere de emretti ki, ey îmân edenler! Sizlere verdiğim rızklardan helâl olanları yiyiniz!) buyurmaktadır. Ahmed bin Abdullah İsfehânî hazretleri buyurdu ki: "Büyüklerden çoğu buyurdu ki, ibâdetler on kısımdır: Dokuz kısmı helâl kazanmaktır. Bir kısmı da bildiğimiz bütün ibâdetlerdir." Netice olarak, amellerin, ibâdetlerin kabûl olması yani sevâb verilmesi için, hem şartlarına uygun olması, hem ihlâs ile niyyet edilmesi ve hem de devamlı olması lâzımdır. Bir seferinde Peygamber efendimize, hangi amelin daha kıymetli olduğu sual edilince, cevaben; (Devamlı olan ameldir) buyurmuşlardır...


.

Kalbin, sâlih, temiz olması

 
A -
A +

Kalb, yürekte bulunan bir kuvvettir. Ampulde bulunan elektrik cereyânı gibidir ki buna, gönül denmektedir. Bedendeki bütün organlar, kalbin emrindedir. His uzuvlarımızın duydukları bütün bilgiler kalbde toplanır. İnsanın, inanmak, sevmek, korkmak, kalbindedir. Îmân eden ve kâfir olan, kalbdir. Kalbi temiz olan, İslâmiyyete uyar, kalbi kötü olan ise, İslâmiyetten kaçar. Güzel, iyi ahlâkın ve kötü huyların yeri kalbdir. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbi temizlemek için göndermiştir. Kalbi temiz olan, herkese iyilik eder, dünyâda, râhat, huzûr içinde yaşar, âhirette de, sonsuz saâdete kavuşur. "NİYYET DOĞRU OLMADIKÇA!.." Bedenin sâlih, iyi olması için, kalbin sâlih, iyi olması lâzımdır. Kalbin sâlih, temiz olmasına, tasavvufta Fenâ-i kalb denmektedir. Kalb, Allahü teâlânın sevgisinde fânî olursa, Onun beğendiği şeyleri sever, beğenmediklerini sevmez. Bundan dolayı bedenin hepsi, İslâmiyyetin yasak ettiklerinden sakınmak ve emrettiklerine uymak ister. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İşin temeli kalbdir. Kalb, Allahü teâlâdan başkasına tutulmuş ise, yıkılmış demektir ki, bir işe yaramaz. Niyyet doğru olmadıkça, hayırlı işlerin, yardımların ve âdete uyarak yapılan ibâdetlerin, yalnız olarak hiç faydası olmaz. Kalbin selâmet bulması da ve Allahü teâlâdan başka hiçbir şeye düşkün olmaması da lâzımdır. Yani her yapılan şey, O emrettiği, O beğendiği için yapılmalı. Onun râzı olmadığı her şeyden kaçınmalıdır. Her şey Onun için olmalıdır. Hem, kalb selâmeti, hem de bedenin sâlih işler yapması, birlikte lâzımdır. Beden sâlih ameller yapmaksızın, kalbim selâmettedir, kalbim temizdir, sen kalbe bak demek bâtıldır, boştur. Kendini aldatmaktır. Bu dünyâda, bedensiz rûh olmadığı gibi, beden ibâdet yapmadan ve günâhlardan kaçınmadan, kalb, temiz olmaz. Zamânımızın birçok sapıkları, ibâdet yapmayıp, kalblerinin selâmette olduğunu, hattâ keşif sâhibi olduklarını söyleyip, saf Müslümânları aldatıyor. Allahü teâlâ, hepimizi böyle sapıklara inanmaktan korusun!" Seyyid Emîr Gilâl hazretleri buyuruyor ki: "Kalbin, dilin ve bedenin temiz olması, helâl lokma yemeye bağlıdır. Bunu, iyi biliniz. Helâl lokma yiyen insanın mîdesi, içinde temiz su toplanan havuz gibidir. Bu havuzdan etrâfa temiz su dağılır ve bu su ile çiçekler yetişir, ağaçlar meyve verir, ondan istifâde edilir. Resûlullah efendimiz; (Bir kimse, hiç haram karıştırmadan kırk gün helâl yerse, Allahü teâlâ onun kalbini nûr ile doldurur. Kalbine nehirler gibi hikmet akıtır. Dünyâ muhabbetini kalbinden giderir) buyurmuştur." İmâm-ı Birgivî hazretlerine; -Tasavvuf nedir? diye sorulunca; -Tasavvuf; kalbi kötü huylardan temizlemek ve iyi huylar ile doldurmak demektir. Kalbi ıslâh etmek, her şeyden daha önemlidir. Çünkü kalp, bedende emrine itâat edilen ve her hükmü yerine getirilen bir hükümdâr gibidir. Vücûddaki uzuvlar onun emri altındaki hizmetçilerdir buyurmuştur. NEFİS DOĞRU YOLA GİRİNCE!.. Ebüssü'ûd el-Bâzinî hazretleri buyuruyor ki: "Kalbin temizlenmesi, Allahü teâlâdan başkasına orada yer vermemekle ve tam bir sadâkat ile olur. Kalbin bozulması da, Allahtan başkasına gönül bağlamak, başkalarını Ona ortak koşmakla ve riyâ, gösteriş yapmakla olur. Kalbinde dünyâya karşı bir meyil gördüğün zaman, orada bir şek, şüphe var demektir. Derhal ondan kalbini temizle! Kalb temizlenip, nefis doğru yola girince, insanın her hâli değişir. Artık kimsenin ayıpları görülmez olur. Gözler, insanların hep iyi hâllerini görür. Onlara karşı kalbde bulunan katılık, acıma duygusuna, şefkat ve merhamete dönüşür. Kin, hased gibi düşmanlıklar terk edilip onlara hep iyilik yapmak duyguları ortaya çıkar." Netice olarak, Müslümânın her şeyden önce kalbini temizlemesi lâzımdır. Çünkü kalb, bütün bedenin reîsidir. Bütün uzuvlar kalbin emrindedir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu, kalbdir.)


.

"İstişâre eden, pişman olmadı..."

 
A -
A +

İnsan, mâlını, emniyyet ettiği kimseye bıraktığı gibi, doğru söyleyeceğine emîn olduğu kimse ile istişâre eder, danışır. Âl-i İmrân sûresinin 159. âyetinde meâlen; (Yapacağın işi önce meşveret et) buyuruldu. Meşveret yani danışmak, insanı pişmân olmaktan koruyan bir kale gibidir. Meşveret olunacak kimsenin, insanların hâlini, zamânın ve memleketin şartlarını bilmesi lâzımdır. Buna siyâset bilgisi denir. Bundan başka, aklı, fikri kuvvetli, ileriyi gören, hattâ sıhhati yerinde olması, lâzımdır. Meşveret olunan kimsenin, bilmediğini veyâ bildiğinin aksini söylemesi günâhtır. Hatâ ile söylemesi günâh olmaz. Vehb bin Münebbih hazretleri; "Bir kitapta okudum: İstişâre etmeyen pişman olur. Kendisini başkalarına muhtaç görmeyen, kendi bildiği gibi hareket eder" buyurmuştur. "RESÛLULLAHA SORALIM" Bedir gazâsında, Katâde bin Nu'mân hazretlerinin gözüne bir nesne dokunarak gözünü çıkarmıştı. Hatta gözü, yüzü üzerine sarkmıştı. Yakınları bu hâli görünce, yüzüne sarkmış olan gözünü oradan kesip almayı teklif ettiler ise de, önce Resûlullah efendimize bir soralım, Onunla istişâre edelim, ona göre hareket edelim dediler ve durumu arz ettiler. Resûlullah efendimiz, hazret-i Katâde'nin yanağına sarkmış olan gözünü yerine yerleştirip, mübârek eliyle sıvazladılar ve gözü iyileşti. Öyle oldu ki, hangi gözünün yuvasından çıkmış olduğu bilinemedi. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Dînin ve âhiretin husûsunda, Allahü teâlâdan korkan kimselerle istişâre et, onlara danış. Hayırlı işlerde acele et. Allahü teâlâ, seninle günah olan ve kötü şeyler arasına perde yapar. Dîni hakkında senden bir şey soran her mümine, yardımcı ol. Onlara yol göster. Onlara nasîhatte bulun. Allahü teâlânın beğendiği bir işte, seninle müşâvere eden, sana danışan bir kimseden hiçbir şeyi gizleme." Bahâeddîn-i Buhârî hazretlerinin bir talebesi varmış. Hocasından nefsin kötülüklerini dinleye dinleye bir gün tenha bir yere gidip, nefsim nedir senden çektiklerim diye, kendi kafasına vuruyor, kendisini dövüyormuş. Oraya mübârek bir zat gelmiş ve; -Ne yapıyorsun evlâdım deyince, talebe, nefsi yüzünden kendisine eziyet ettiğini söylemiş. O zât, o zaman buyuruyor ki: -Evlâdım, nefsin sana değil, Allahü teâlâya, Onun Peygamberine ve dinine düşman. Sen eğer nefsine düşmanlık edeceksen, onun başka yolu var. Nefsin seni nereden aldatıyorsa, sen onu, oradan vur. Evvela sen, düşmanın nereden saldıracağına bak, sonra da tedbirini al. Dinini öğren ki, onun düşmanlığından sakınasın. Sen, başını sağa sola vurmakla, onu kendine daha çok güldürüyor ve onu eğlendiriyorsun. Sana söyliyeceklerimi Allah için yaparsan nefsin perişan olur. 1-Îmân edeceksin ve ehl-i sünnet itikadında olacaksın. 2-İlim sahibi olacaksın ki nefsinin saldırısına karşı korunasın ve dinini başkalarına öğretesin. 3-Harâmlardan sakınacaksın. 4-Farzları yapacaksın. 5-Sormadan, danışmadan bir şey yapmayacaksın. Zira nefsi en ziyâde tahrip eden sormaktır, danışmaktır. Çünkü nefis, hep ben biliyorum der. Talebe; -Hay hay efendim der. Fakat o zât, birden kaybolur. Meğer o zât Hızır aleyhirrahme imiş. "SEN BİZE SORDUN MU?" Bunun üzerine talebe, hocası Bahâeddîn-i Buhârî hazretlerinin yanına döner ve olanları anlatır. Talebesinin anlattıklarını dinleyen Bahâeddîn-i Buhârî hazretleri; -Peki evladım, sen nefsine ceza olarak kendini dövmeden önce gelip bize sordun mu, bize danıştın mı, buyurur... İmâm-ı Ebu Yûsuf hazretleri buyuruyor ki: "Kendi aklına, reyine göre hareket eden, pismân olur." Muhammed bin Hâmid hazretleri; "Yol belli ve açıktır. Fakat insanı asıl maksada kavuşmaktan uzaklaştıran şeyler var. Bunlar; âlimlere, müctehidlere uymadan, kendi görüşüne uymak, nefsinin istekleri peşinde koşmaktır" buyurmuştur. Netice olarak, "Danışan dağı aşmış, danışmayan düz yoldan şaşmış" ata sözü, her şeyi özetlemektedir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi ki: (İstihâre eden kaybetmedi, istişâre eden pişman olmadı.)


.

İnsan, yaradanına yaklaştıkça mes'ûd olur

 
A -
A +

İnsan, sâhibine, yaratanına yani Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa hem dünyâda hem de âhirette mes'ûd, mutlu olur. İnsan Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa hem dünyâsı, hem de âhireti perişan olur. Allahü teâlâ, kullarına ana babalarından daha şefkatli, merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün nimetleri veren, bizi insan olarak dünyâya getiren, bu îmânı, hizmetleri nasib eden, bu işleri veren saymakla bitmeyen nimetleri veren Allahü teâlâya sırt çevirmek, menfaatçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Allahü teâlânın rızâsı için yapılan işe ihlâs, dünya için yapılan işe ise riyâ denir. İkisi de, birbirinin tam tersidir, zıttıdır. Bunun için yaptığımızı, Allahü teâlânın rızâsı için yapmalıyız. Ahmet'e çalışıp da, Mehmet'ten ücret beklenmez. Dolayısıyla insanlar beğensin, insanlar sevsin, methetsin, alkışlasın diye yaşarsak, cenâb-ı Haktan ne bekleriz. Yediren, içiren, hayat veren Odur. Allahü teâlânın bizden istediği; Onu İlâh, Rab olarak tanımak, bilmek, îmân etmek, Onun emir ve yasaklarına en azından saygılı olmaktır. Vaktiyle Veysel Karânî hazretlerine birisi gelmiş ve; "-Efendim bize bir nasihat eder misiniz?" demiş. O da; "-Allahü teâlâyı biliyor musun?" buyurmuş. Soran kimse; "-Biliyorum tabii" demiş. Bunun üzerine; "-Başka bir şey bilmene gerek yok" buyurmuş. Nasihat isteyen; "-Efendim bir tane daha nasihat eder misiniz?" deyince; "-Peki Allahü teâlâ seni biliyor mu?" buyurmuş. Soran kimse; "-Elbette biliyor" demiş. Veysel Karânî hazretleri de; "-Başkası bilmese de olur" cevabını vermiştir. O bakımdan yaptığımız işleri ne için, kim için yaptığımıza, ihlâs ile mi yoksa riyâ ile mi yaptığımıza dikkat etmeliyiz. İnsanın hayatta olması çok kıymetlidir. Dünyada bir nefes, âhiretin yüz milyon senesine bedeldir. Çünkü burada bir Kelime-i tevhid söylemek, bir kerre Allah demek, oradaki terâziyi değiştirir. Hayat, fırsattır, dünya ise hayâldir. Hayâl peşinde koşmamak lâzımdır. Hayâl peşinde koşanlar, hayâlperest olur ve hayâlin de, ideâli olmaz. Gerçek olan âhirettir. O halde, ne mutlu ki, ne bahtiyarız ki, Allahü teâlâ bize kendini tanıttı, sevdiklerini tanıttı, dinimizi tanıttı. Bu nimetin elimizden çıkmaması, devam etmesi için şükrünü yapmak lâzımdır. Bu nimetin şükrünü yapmak ise; bizden evvelkiler nasıl bize bu ni'metleri ulaştırdı ise, bizim de bizden sonrakilere bu ni'meti ulaştırmamızla mümkündür. Bu bayrak elden ele devam etmelidir. Dinimizi öğrenmeye ve öğretmeye mecburuz. Bunun da en güzel şekli, ehl-i sünnet âlimlerinin hazırladıkları kitapları okumak ve okutmaktır. Bu ni'mete şükür, böyle olmalıdır. BU DÜNYA BİR KONAKTIR Bu dünya, bir konaktır. Âhırete nisbetle zindândır. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte, geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar.) Dünya hayâtı, rü'yâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rü'yâ bitecek, hakîkî hayât başlayacaktır. Müslümânın ölümü, hayâttır, hem de, sonsuz hayât! Dünyaya düşkün olmayanlar, âhireti için yatırım yapanlar, âhir ömürlerinde muhtâç olmazlar. Allahü teâlânın dininin yayılması için yaptıkları hizmetlerinin karşılığını, dünyada da, âhirette de görürler. Böyle olan kimseleri, çevresindekiler hiçbir zaman unutmazlar. Netice olarak, hedefi, gâyesi dünyâ olanın, ibâdetinde de, dünyâsında da hayır kalmaz ve her dakika hüsrândadır. Kavuşmak istediği dünya, her kavuştuğunda tekrar bir serap gibi uzağa gider. Dünyâ, bir gölge gibidir ve hiç kimse bu gölgeye yetişememiştir, kavuşmak mümkün değildir. Eğer bir kimse, dünyâdan yüz çevirirse, ışığa dönerse, yüzünü âhirete çevirirse, gölge arkasından gelecektir. İnsan kaçtıkça, gölge de arkasından koşacak fakat yetişemeyecektir. İnsanın parası, dünyalığı arttıkça, düşmanı artar, ilmi arttıkça dostu artar. Yönünü kabristana çeviren, rahat eder. Yönünü dünyaya ve insanlara çeviren ise, her zaman sıkıntı çeker


"Çobanın vazifesi, sürüyü korumaktır"

 
A -
A +

Evlât, ana baba elinde bir emânettir. Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher gibidir ve mum gibi, her şekli alabilir. Küçük iken, hiçbir şekle girmemiştir. Temiz bir toprak gibidir ki, temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları ve hocaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmaz ise, bedbaht olurlar. Yapacakları her fenâlığın günâhı, ana, baba ve hocalarına da verilir. Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmuştur. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları ve harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla, dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Peygamber efendimiz; (Bütün çocuklar Müslümânlığa uygun ve elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları, sonra anaları, babaları Hristiyan, Yahûdî ve dinsiz yapar) buyurmuşlardır. AĞAÇ YAŞ İKEN EĞİLİR... Her Müslümânın birinci vazîfesi, evlâdına İslâmiyyeti ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmek olmalıdır. Evlât, büyük ni'mettir ve ni'metin kıymeti bilinmezse, elden gider. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen, dünyâda ve âhırette rahata, huzura kavuşmasını dileyen anne ve babalar, önce bu vazifesini yerine getirmelidir. Çünkü atalarımız, "Ağaç yaş iken eğilir" demişlerdir. Yaşlanınca eğmeye, bükmeye çalışılırsa, kırılır, zararlı olur. İslâm bilgileri ve güzel ahlâk verilmeyen çocuk, kötü yoldaki kimselere çabuk aldanır. Anne ve babasına, devletine ve milletine zararlı olur. Vaktiyle bir hükümdar, mahiyeti ile beraber yolculuk yapıyormuş. Yolu çölden geçerken, bir yerleşim yerindeki insanlar, hükümdarı görüp yanına gelmiş, saygı ve hürmet göstermişler. Fakat orada bir derviş, yere çadır gibi bir bez sermiş ve ibâdet ediyormuş. Hükümdar ve yakınlarını gördüğü halde yanlarına gitmemiş. Bu hâl, hükümdarın dikkatini çekmiş ve o dervişin yanına gelmiş. Hükümdar yanına geldiği halde, kalkıp onu selâmlamamış. Bunun üzerine hükümdar; "-Sen beni tanıdın mı?" demiş. Derviş; "-Tanısam ne olur, tanımasam ne olur!" demiş. Hükümdar; "-Peki niye kalkmıyorsun, hürmet göstermiyorsun?" demiş. Derviş; "-Ben senden bir şey beklemiyorum ki. Senden hizmet bekleyenler ayağa kalksın, ben garip bir adamım!" demiş. Hükümdar; "-Benden bir şey istiyor musun?" demiş. Garib derviş; "-Beni rahatsız etme, çek git!" demiş. Hükümdar; "-Anlaşılan sen derviş bir adamsın, bana bir nasihat verir misin?" demiş. Derviş; "-Hükümdar, halkı için vardır, halk hükümdar için değildir. Çoban koyunlar içindir, koyun çoban için değildir. Senin vazifen, bizi korumak ve kollamaktır. Nitekim çobanın da vazifesi, sürüsünü korumaktır. Yoksa, koyun çoban için değil, çoban koyun içindir. Ben olmazsam, sen de olmazsın, ben varsam, sen de varsın!" demiş. Bunun üzerine hükümdar; "-Peki o zaman, bana bir nasihat daha ver!" demiş. Derviş; "-Hükümdarım, şu anda zirvedesin, fakat ecel de senin peşinde, takip ediyor. Şu fırsatı değerlendir. Neyin varsa Allah için ver, dağıt. Biraz sonra zaten hepsi geride kalacak. Fırsat bu fırsattır!" demiş. Hükümdar da dersini almış ve hiç arkasına bakmadan doğru saraya mal, mülk dağıtmaya gitmiş... Bunlar ibretlik şeylerdir ve ders alınması gerekir. EMANETİ KORUMAKLA MÜKELLEFİZ Netice olarak, Peygamberler, hükümdarlar başta olmak üzere herkes, emri altında bulunan kimselerin çobanı gibidirler ve kendilerine emânet edilenleri korumakla sorumludurlar. Emri altındakileri ateşten korumayanlar, bunun hesâbını vereceklerdir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Hepiniz bir sürünün çobanı gibisiniz. Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evlerinizde ve emirleriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara Müslümânlığı öğretmelisiniz! Öğretmez iseniz mes'ûl olacaksınız.)


.

Haramlardan sakınmak...

 
A -
A +

Allahü teâlânın, Kur'ân-ı kerîmde, yapılmasını açıkça emrettiklerine farz; yapmayınız diye açıkça yasak ettiklerine de harâm denir. Harâm işleyenlerin farzları ve sünnetleri sahîh olur, borçlarını ödemiş olurlar ise de, sevâb kazanmazlar. Günâhlar, niyyetsiz veyâ iyi niyyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâ'atlara ve mubâhlara niyyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile mektep, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Bunlara sevâb beklemek, câhillik olur. Zulüm, günâh, iyi niyyetle işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâptır. KUR'ÂN-I KERÎMDE BİLDİRİLDİ Farzlar ve harâmlar, Allahü teâlâ tarafından, Kur'ân-ı kerîmde açıkça bildirilmişlerdir. Harâmlar Allahü teâlânın korusudur. Her kim sürüsünü korunmuş arâzi etrâfında otlatırsa, o koruluğa düşmesi yakın olur. Peygamber efendimizin bildirdiği farzlar ve harâmlar da, Kur'ân-ı kerîmde açıkça bildirilen farzlar, harâmlar gibi kıymetlidir. Bunlara da inanmayan, kabûl etmeyen dinden çıkar, kâfir olur. Hadîs-i şerîflerde; (Nefse sükûnet ve kalbe ferahlık veren iş, iyi iştir. Nefsi azdıran, kalbe heyecan veren iş günâhtır.) (Helâl olan şeyler bellidir. Harâmlar da bildirilmiştir. Şüpheli olanlardan kaçınız. Şüphesiz bildiklerinizi yapınız!) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf gösteriyor ki, şüphe edilen ve kalbi sıkan şeyi yapmamalıdır. Bir hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın, Kur'ân-ı kerîmde helâl ettiği şeyler helâldir. Kur'ân-ı kerîmde bildirmediği şeyleri affeder) buyuruldu. Şübheli bir şeyle karşılaşınca, eli kalb üzerine koymalı. Kalb çarpması artmazsa, o şeyi yapmalıdır. Eğer, fazla çarparsa yapmamalıdır. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Elini göğsüne koy! Helâl şeyde kalb sâkin olur. Harâm şeyde çarpıntı olur. Şüpheye düşersen yapma! Din adamları fetvâ verseler de yapma!) Îmânı olan, büyük günâha düşmemek için, küçük günâhtan da kaçar, sakınır. Harâmlardan kaçınmak, sakınmak da, iki türlüdür: Birinci kısmı, yalnız Allahü teâlânın hakkı olan, Onun emri olan günâhlardan kaçınmaktır. İkinci kısmı, insanların, mahlûkların hakları da bulunan günâhlardan kaçınmaktır. İkinci kısmı, dahâ mühimdir. Allahü teâlâ, hiçbir şeye muhtâç değildir ve çok merhametlidir. Kullar ise, pekçok şeye muhtâç oldukları gibi, cimridirler. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Üzerinde kul hakkı olan, insanların malına, ırzına dokunan, ölmeden önce helâllaşsın, ödesin! Zîrâ âhiret günü altının, malın değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevâplarından alınacak, sevâpları olmazsa, hak sâhibinin günâhları, buna yüklenecektir.) İbni Âbidînde buyuruluyor ki: "Kıyâmet günü, hak sâhibi, hakkını affetmezse, bir dank hak için, cemâ'at ile kılınmış kabûl olmuş yediyüz namâzı alınıp, hak sâhibine verilecektir." Bir dank, dirhemin altıda biri, yaklaşık olarak, yarım gram gümüştür. AZÂBDAN KURTULMAK İÇİN... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâda felâketlerden, âhirette azâbdan kurtulmak için, iki şey lâzımdır: 1-Emirlere sarılmak. 2-Yasaklardan sakınmak! Bu ikisinden en büyüğü, dahâ lüzûmlusu, ikincisidir ki buna verâ ve takvâ denir. İnsanların meleklerden dahâ üstün olabilmesi, verâ, takvâ sâyesindedir ve yükselmeleri de bu sâyededir. O hâlde, takvâ üzere olmak, her şeyden dahâ lüzûmludur." Netice olarak, bir gün Resûlullah efendimiz, Eshâb-ı kirâma karşı; (Müflis kime denir, biliyor musunuz?) buyurunca; "Parası ve malı kalmayan kimseye diyoruz" dediler. Bunun üzerine buyurdular ki: (Ümmetim arasında müflis, şu kimsedir ki, kıyâmet günü, defterinde çok namâz, oruç ve zekât sevâbı bulunur. Fakat, bir kimseye sövmüş, iftirâ etmiş, malını almış, kanını dökmüş, döğmüş. Sevâpları, bu hak sâhiplerine dağıtılır. Hakları ödenmeden önce sevâpları biterse, hak sâhiplerinin günâhları, bunun üzerine yükletilir. Sonra Cehenneme atılır.)

.

Vesile ederek yardım istemek

 
A -
A +

İstigâse; birini vesîle ederek, başkasından yardım istemek demektir. Yardımı istenen, vesîle yapılandan dahâ yüksektir. Müslümânlar, Resûlullah efendimizle veyâ evliyâ ile istigâse yani bunları vesile ederek yardım isterken, böyle düşünür ve inanırlar, kalblerine başka şey gelmez. İstigâse olunan yani yardım istenilen, yalnız Allahü teâlâdır. Peygamberler, yardımı istenen ile, yardım isteyen arasında vâsıtadır, vesîledir. Yaratan, yardım eden, yalnız Allahü teâlâdır. Yardıma sebep, vesîle olan ise, Peygamberlerdir. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü, önce Âdem ile, sonra Mûsâ ile ve sonra Muhammed aleyhimüsselâm ile istigâse ederler) buyuruldu. Resûlullah efendimiz ile tevessül etmek, Onu vesile etmek demek, Onun duâ etmesini istemek demektir. Çünkü O, kabrinde diridir, isteyenin istediğini anlar. İBNİ TEYMİYYE İNKÂR ETTİ! İbni Hacer hazretleri, Cevher-ül-munzam kitâbında buyuruyor ki: "İbni Teymiyye'nin hurâfelerinden biri, Resûlullah efendimiz ile istigâse, tevessül olunmasını inkârıdır. Ondan önce hiçbir İslâm âlimi böyle söylemedi. Ehl-i sünnet âlimleri bildiriyorlar ki: Resûlullah efendimiz ile her zamân tevessül etmek, Onu vesile etmek çok iyidir. Yaratılmadan önce ve yaratıldıktan sonra, dünyâda da, âhirette de, Onunla tevessül olunur. Yaratılmadan önce Onunla tevessül olunacağını gösteren şeylerden biri, Peygamberlerin ve ümmetlerindeki velîlerin Onunla tevessül etmiş olduklarıdır." Hadîs âlimlerinden Hâkim-i Nişâpûrî'nin bildirdiği hadîs-i şerîfte; (Âdem aleyhisselâm hatâ edince, "Yâ Rabbî! Muhammed aleyhisselâm hakkı için beni af ve mağfiret et" dedi. Allahü teâlâ da, "Muhammed aleyhisselâmı dahâ yaratmış değilim. Sen Onu nasıl tanıdın" buyurdu. O da, "Yâ Rabbî! Beni yaratıp rûh verdiğin zamân, başımı kaldırdım. Arş'ın kenârlarında, 'lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah' yazılmış gördüm. Kullarının içinde en çok sevdiğinin ismini, kendi isminin yanına koymuş olduğundan anladım" dedi. Allahü teâlâ da, "Yâ Âdem! Doğru söyledin. Kullarım arasında en çok sevdiğim Odur. Onun hakkı için benden af dileyince, seni hemen affettim. Muhammed aleyhisselâm olmasaydı seni yaratmazdım" buyurdu) buyurulmuştur. Muhammed aleyhisselâmın hakkı demek, Allahü teâlânın Onu çok sevmesi, Ona çok kıymet vermesi, Onun başka kullar üzerinde olan hakkı yâhut da, Allahü teâlânın Ona ihsân ederek, Onun için kendi üzerinde tanıdığı hak demektir. Allahü teâlânın, Resûlüne olan ikrâmlarından, ihsânlarından biri de şudur ki, Onun hakkı, Onun yüksek derecesi için yapılan duâları kabûl buyurur. Buna inanmayanın bu ni'metten mahrûm kalması, kendisi için en büyük zarardır. Resûlullah efendimiz ile, hayâtta olduğu zamân da tevessül edilmiştir. İmâm-ı Nesâî ve İmâm-ı Tirmizî hazretleri bildiriyorlar ki: GÖZLERİ AÇILAN ÂMÂ "Resûlullah efendimizin yanına bir âmâ geldi. Gözlerinin açılması için duâ etmesini diledi. Resûlullah efendimiz ona; (İstersen duâ edeyim, istersen sabret. Sabretmek, senin için dahâ iyi olur) buyurdu. -Duâ etmeni istiyorum. Beni güdecek kimsem yoktur. Çok sıkılıyorum, deyince; (İyi bir abdest al! Sonra bu duâyı oku!) buyurdu. Duânın anlamı; (Yâ Rabbî! İnsanlara rahmet olarak gönderdiğin sevgili Peygamberin ile sana teveccüh ediyorum. Senden istiyorum! Yâ Muhammed aleyhisselâm! Dileğimin hâsıl olması için Rabbime senin ile teveccüh ediyorum. Allahım! Onu bana şefâatçi eyle!)dir." İmâm-ı Beyhekî hazretleri; "Ayrıca, kalktı, görerek gitti de" buyurmaktadır. Bu duâyı okumayı, o kimseye Resûlullah efendimiz öğretti. Kendisi duâ buyurmadı. Onun teveccüh eylemesini, yalvarmasını, Resûlullah efendimiz ile istigâse etmesini, dilediğinin böyle hâsıl olmasını arzû buyurdu. Netice olarak, Resûlullah efendimiz hayâtta iken de, vefâtından sonra da kendisi ile istigâse olunur yani Onun vasıtası ile Allahü teâlâdan yardım istenirdi. Selef-i sâlihîn, Resûlullah efendimizin vefâtından sonra da, bu duâyı çok okumuş ve bununla murâdlarına kavuşmuşlardır.


.

İslâmiyyeti doğru öğrenmek için

 
A -
A +

İslâmiyyet, kalb ile îmân etmek ve beden ile İslâmiyyetin bildirdiği hükümlere uymaktır. Allahü teâlânın emrettiği şeylere farz, yasak ettiği şeylere ise harâm denir. Her ikisine birden İslâmiyyet denir. Kalb ile îmân edilecek, inanılacak altı şeyi ve her tarafa yayılmış olup, günlük işler hâline gelmiş olan din bilgilerini meselâ namâz kılmasını, namâzda okunacak fâtiha sûresini, hemen öğrenmek ve bunlara uygun yaşamak, kadın, erkek, her Müslümâna farzdır. Çocuklarına öğretmek de analara, babalara farzdır. Evlenecek yaşa gelen Müslümân evlâdı ve yeni Müslümân olan, bunları öğrenmeye ve uymaya ehemmiyyet vermez, birinci vazîfe olduğunu kabûl etmezse, kâfir olur. İSLÂM İLİMLERİNİN KAYNAĞI İslâm ilimlerinin kaynağı, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerdir. Muhammed aleyhisselâmın her sözüne hadîs-i şerîf denir. Kur'ân-ı kerîmin ma'nâsını, yalnız Muhammed aleyhisselâm anlamış ve hepsini Eshâbına bildirmiştir. İslâm âlimleri, bunları, Eshâb-ı kirâmdan öğrenerek kitâplara yazmışlardır. Bu kitâplara tefsîr kitâpları denir. Bu kıymetli âlimlere de Ehl-i sünnet âlimleri denir. Ehl-i sünnet âlimlerinin en üstün olanları, tefsîr kitâplarındaki din bilgilerini toplayıp, ayrıca yazmışlardır. Böylece, Fıkıh kitâpları meydâna gelmiştir. Sonradan meydâna çıkan din câhilleri ve din düşmanları, kendi akıllarına ve zamânlarındaki fen bilgilerine göre tefsîr ve fıkıh kitâpları yazarak, gençleri aldatmışlardır. Aldananın îmânı gitmedi ise, buna bid'at sâhibi denir. Îmânı giderse, mürted olur. Bu bozuk kitâpları okuyan, İslâmiyyeti değil, bunları yazanların görüşlerini, düşüncelerini öğrenir. Bu kitâplar, İslâmiyyeti içeriden parçalamaktadır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyânın yaldızlı lezzetlerine sarılma, geçici, çabuk biten güzelliklerine aldanma! Bütün sözlerinin ve işlerinin İslâmiyyete uygun olmasına çalış! Evvelâ, i'tikâdını, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarına göre düzelt! Bundan sonra, bütün hareketlerin ve ibâdetlerin, bu âlimlerin fıkıh kitâplarına uygun olmasına dikkat et! Helâle, harâma uymak, çok mühimdir. Nâfile ibâdetlerin, farz ibâdetler yanında hiç kıymeti yoktur. Bir lira zekât vermenin sevâbı, yüz binlerce lira nâfile sadaka vermek sevâbından kat kat fazladır. Dünyânın zararlarından kurtulmak ve âhiretteki sonsuz ni'metlere kavuşmak için evvelâ îmân etmek, sonra İslâmiyyetin emirlerine uymaktan başka çâre yoktur." Bir şeye kavuşmak isteyen, Allahü teâlânın âdetine uyar, o şeyin yaratılmasına sebep olan şeyi yapar. Meselâ, para kazanmak isteyen, sanat, ticâret yapar. Aç olan, yemek yer. Hasta olan, doktora gider, ilâç alır. Dînini öğrenmek isteyen de, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okur. Hasta, câhil kimseden ilâç alırsa, şifâ bulmaz, ölür. Ehl-i sünnet olmayan, bid'at sâhibi kimsenin bozuk, sapık din kitâbını okuyanın da, dîni, îmânı bozulur. DALÂLETE DÜŞMEMEK İÇİN!.. Allahü teâlâ, din ve dünyâ ihtiyâçlarına kavuşmak için, duâ etmeyi de sebep yaptı. Fakat, duânın kabûl olması için, Müslümân olmak, Ehl-i sünnet olmak, sâlih olmak, yani Allahü teâlânın sevgisine kavuşmak için, çalışmak lâzımdır. Bunun için de, harâm yoldan, kul hakkından geçinmemek ve yalnız Allahü teâlâya yalvarmak lâzımdır. Ebû Ömer Sülemî hazretleri; "İslâmiyyete uymayan her söz, her hâl, zararlıdır. Tasavvuf, İslâmiyyete uymaya çalışmaktır. Doğru ile yalancıyı ayıran tek nişan, Resûlullah efendimize uymaktır. Ona uygun olmayan zühd, tevekkül, tatlı sözlerin hiç kıymeti yoktur. İslâmiyyete uygun olmayan zikirlerin, fikirlerin, zevklerin ve kerâmetlerin hiç faydası olmaz" buyurmaktadır. Netice olarak, her Müslümanın fıkıh bilgilerini doğru olarak öğrenmesi lâzımdır. Bunun için, Ehl-i sünnet i'tikâdında olan sâlih bir zâttan dinleyerek veyâ böyle birinin yazdığı ilmihâl kitâbından okuyarak öğrenmek şarttır. İ'tikâdı bozuk olanlardan dinleyerek veyâ böylelerinin yazdığı kitâptan okuyarak öğrenmeye kalkan kimse, dalâlete düşer.


.

Duânın kabûlü, helâl lokmaya bağlıdır

 
A -
A +

Helâl kazanabilmek için, önce helâli öğrenmek lâzımdır. Helâl ve harâm meydândadır. İkisi arasında şüpheli olanları tanımak ise güçtür. Şüphelilerden sakınmayan, harâma düşer. Mü'minûn sûresi 52. âyetinde meâlen; (Ey Peygamberlerim! Helâl ve temiz yiyiniz ve bana lâyık ibâdetler yapınız!) buyuruldu. HELÂL KAZANMAK FARZDIR" Bunun için Resûlullah efendimiz; (Helâl kazanmak her Müslümâna farzdır) buyurmuştur. Ayrıca Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Bir kimse, hiç harâm karıştırmadan, kırk gün helâl yerse, Allahü teâlâ, onun kalbini nûr ile doldurur. Kalbine, nehirler gibi hikmet akıtır. Dünyâ muhabbetini, kalbinden giderir.) Dünyâlık kazanmak için çalışmak günâh değildir. Dünyâlık sevgisi, dünyâya gönül bağlamak günâhtır. Bir gün Sa'd bin Ebî Vakkâs hazretleri, Resûlullah efendimize; -Yâ Resûlallah! Duâ buyurun da, Allahü teâlâ, benim her duâmı kabûl etsin! diye arz edince; -Duânızın kabûl olması için, helâl lokma yiyiniz! buyurmuşlardır. Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: (Çok kimse vardır ki, yedikleri ve giydikleri harâmdır. Sonra ellerini kaldırıp duâ ederler. Böyle duâ, nasıl kabûl olunur?) (Harâm yiyenlerin ne farzları, ne de sünnetleri kabûl olmaz.) (On liralık elbisenin, bir lirası harâm olsa, o elbise ile kılınan namâzlar kabûl olmaz.) (Harâm ile beslenen vücûdun ateşte yanması dahâ iyidir.) (Malın helâlden mi, harâmdan mı geldiğini düşünmeyenler, Cehenneme neresinden atılırsa atılsınlar, Allahü teâlâ, onlara acımayacaktır.) (İbâdet on kısımdır, dokuz kısmı, helâl kazanmaktır.) (Helâl kazanmak için yorulup, evine dönen kimse, günâhsız olarak yatar. Allahü teâlânın sevdiği kimse olarak kalkar.) (Allahü teâlâ buyuruyor ki: Harâmdan kaçınanlara hesâp sormaya utanırım.) (Bir dirhem fâiz almak ve vermek, otuz zinâdan dahâ günâhtır.) (Harâm maldan verilen sadaka kabûl edilmez. Saklanırsa, Cehenneme gidinceye kadar, ona yolluk olur.) Hazret-i Ebû Bekir, hizmetçisinin getirdiği sütü içer ve sonra helâlden olmadığını anlayınca, parmağını boğazına sokarak çıkartır. O kadar zahmetle çıkartır ki, ölüyor zannederler. Sonra da; "Yâ Rabbî! Elimden geleni yaptım. Midemde ve damarlarımda kalan zerrelerden sana sığınırım!" diye yalvarır. Hazret-i Ömer de, Beyt-ülmâla âit zekât develerinin sütünden, yanlışlıkla verilip içtiği zamân, aynen böyle yapmıştır. Abdullah bin Ömer hazretleri; "Kambur oluncaya kadar namâz kılsanız ve kıl gibi oluncıya kadar oruç tutsanız, harâmdan kaçınmadıkça, kabûl edilmez, faydası olmaz" buyurmuştur. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Harâm para ile sadaka veren, câmi yaptıran, hayrât yapan kimse, kirlenmiş elbiseyi idrâr ile yıkayan kimseye benzer ki, dahâ çok pislenir." Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretleri; "Harâm yiyenlerin yedi âzâsı, istese de, istemese de günâh işler. Helâl yiyenlerin âzâsı, ibâdet eder. Hayır işlemesi kolay ve tatlı gelir" buyurmaktadır. VERÂ SAHİPLERİNDEN BİRİ... Helâl kazanmanın ehemmiyyetini gösteren dahâ nice hadîs-i şerîfler ve din büyüklerinin sözleri vardır. Bunun içindir ki, verâ sâhipleri harâmdan çok sakınmışlardır. Bunlardan biri de Veheb ibni Verd hazretleridir. Nereden geldiğini anlamadan bir şey yemezdi. Bir gün annesi, buna bir bardak süt vermişti. Sütü nereden aldığını, parasını nereden verdiğini ve kimden aldığını sordu. Hepsini anlayınca, bu koyun nerede otlamış dedi. Müslümânların hakkı bulunan bir yerde otlamıştı. Sütü içmedi. Annesi; -Oğlum! Allah sana rahmet etsin, iç! dedi. -Ona günâh işlemekle rahmetine kavuşmak istemem, dedi ve içmedi. Bişr-i Hâfî hazretlerine, "Ne yiyip, nereden geçiniyorsun?" dediklerinde; "Herkesin yediği yerden. Ammâ, yiyip de gülen ile, yiyip de ağlayan arasında çok fark vardır" buyurdu. Netice olarak, ibâdetlerin ve yapılan duâların kabûl olması için, ağza girene ve çıkana dikkat etmek lâzımdır. Yahyâ bin Muâz hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâya itâat etmek, bir hazîneye benzer. Bu hazînenin anahtarı duâ, anahtarın dişleri de helâl lokmadır."


.

Dünyâya ve içindekilere muhabbet

 
A -
A +

Dünyâ muhabbeti yani dünyâya düşkün olmak demek, nefsin arzûlarını, tatlı gelen şeyleri ve bunlara kavuşmanın sebebi olan parayı, harâm yollardan aramak demektir. Dünyâya düşkün olmak, hayâl peşinde koşmaktır. Çünkü dünyâ lezzetlerinin zararları, faydalarından dahâ çoktur ve elde kalmazlar. Bunlara kavuşmak ise, çok güçtür. Hadîs-i şerîfte; (Altına ve gümüşe köle olana la'net olsun!) buyuruldu. ŞEYTANIN EN BÜYÜK HÎLESİ! Köle, dâimâ efendisinin kalbini kazanmayı düşünür. Dünyâ mâlı peşinde koşmak, nefsinin şehvetleri, arzûları peşinden koşmaktan dahâ fenâdır. Dünyânın yani harâm yoldan mâl, para toplamanın ve makam elde etmenin peşinde koşmak, Allahü teâlânın emirlerini unutturur, harâmlardan sakınmasına mâni olursa, buna dünyâ muhabbeti denir. Zira Allahü teâlânın zikri, düşüncesi bulunmayan kalbe şeytân yerleşir. Şeytânın en büyük hîlesi ise, insana hayırlı işler yaptırarak kendisini sâlih, iyi zannettirmesidir. Böyle kimse, Allahü teâlânın değil, nefsinin kulu olur. Hadîs-i şerîfte; (Geçen ümmetlerin her birine fitneler verildi. Benim ümmetimin fitnesi, mâl, para toplamak olacaktır) buyuruldu. İnsanın rızkı değişmez, azalmaz, çoğalmaz ve zamânından geri kalmaz. İnsan, rızkını aradığı gibi, rızık da, sâhibini arar. Çok fakîrler vardır ki, zenginlerden dahâ iyi, dahâ mesût yaşar. Allahü teâlâ kendisinden korkanlara, dînine sarılanlara, ummadıkları yerden rızk gönderir. Hadîs-i kudsîde; (Ey dünyâ! Bana hizmet edene hizmetçi ol! Sana hizmet edene güçlük göster!) buyuruldu. Vehb bin Münebbih hazretleri buyuruyor ki: "İnsanlardan dünyâyı en çok seven, kazancına harâmın karışmasına aldırmayan kimsedir. Böyle birisi, dünyâdan yüz çevirmiş gibi görünse de, harâma helâle dikkat etmeyişi, onun dünyâ sevgisi hastalığına tutulduğunun alâmeti, işâretidir." Vaktiyle bir kimse, Süfyân-ı Sevrî hazretlerine iki altın getirir ve; -Babam sizin dostlarınızdan ve talebelerinizden idi. Bu iki altın, onun bana mirâs bıraktığı helâl paradandır. Lütfen kabûl ediniz der. Süfyân-ı Sevrî hazretleri altınları alır daha sonra çocuğuna vererek geri götürmesini emreder ve; -Onun babasıyla olan dostluğum ve muhabbetim Allah içindi buyurur. Çocuğu, altınları iâde edip gelince, babasına; -Ey babacığım! Bizim bu paraya ihtiyâcımız vardı. Bu durumda, siz yine o altınları niçin kabûl etmediniz deyince; -Ey oğlum! Sen yemeyi, içmeyi düşünüyorsun. Ben, Allah için olan muhabbeti verip de, kıyâmette zararını göreceğim dünyâ sevgisini düşünüyorum buyurur. KALBİN HASTA OLMASI... Muhammed Pârisâ hazretleri buyuruyor ki: "İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran perdelerin en zararlısı, kalbin kararması, hasta olması yani dünyâ sevgisinin kalbe yerleşmesidir. Bu sevgi, kötü arkadaşlardan ve lüzûmsuz şeyler seyretmekten hâsıl olur. Çok uğraşarak, bunları kalbden çıkarmalıdır. Faydasız kitâp, hikâyeler okumak, lüzûmsuz şeyler konuşmak, bu sevgiyi arttırır, kalbe yerleştirir. Bunların hepsi, insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâyı unutmasıdır." Dünyâlık olan şeylerin, Allahü teâlâ indinde hiç kıymeti yoktur. İslâmiyyete uyarak kazanılan ve kullanılan rızık, dünyâlık olmaz, dünyâ ni'meti olur. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeyler, mel'ûndur. Allah için olan şeyler, Allahü teâlânın râzı olduğu şeyler, mel'ûn değildir) buyuruldu. Netice olarak kalb, muhabbet yeri, sevgi yeridir. Kalbde, ya dünyâ sevgisi, yâhut Allahü teâlânın sevgisi bulunur. Dinimizde kötülenen dünyâ, harâm olan şeyler demektir. İbâdet yaparak, kalbden dünyâ sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allah sevgisi, kendiliğinden dolar. Günâh işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünyâ muhabbeti yerleşerek, Allah sevgisi gider. Kalbin bu hâli, bir şişeye benzer. Su doldurunca, havası çıkar. Suyu boşaltınca, hava kendiliğinden dolar. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhirete olan zararı da artar. Âhiret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır.)


.

Hîle yapmak, bereketi giderir

 
A -
A +

Hîle; sahtekârlık, aldatmak, yanıltmak anlamındadır. Bir şeyi olduğundan farklı göstererek, insanları kandırmak demektir ki, kötü bir huydur, harâmdır. Resûlullah efendimiz, buğday satan birisinin buğdayına mübârek parmaklarını sokup içinin yaş olduğunu görünce; (Bu nedir?) buyurdu. Buğday satan kimse; "Yağmur ıslatmıştır" deyince; (Niçin saklayıp göstermiyorsun? Hîle eden bizden değildir) buyurdular. HÎLE İLE RIZIK ARTMAZ! İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Kimyâ-i se'âdet kitabında buyuruyor ki: "Şunu iyi bilmelidir ki, hîle ile rızık artmaz. Belki, malın bereketi gider. Hîle ile azar azar biriktirilen şeyler, ânsızın gelen bir felâketle, birdenbire giderek geride yalnız günâhları kalır. Nitekim bir sütçü, süte su katardı. Bir gün, ânsızın sel gelip, ineği boğdu. Adam şaşkın bir hâlde düşünürken, çocuğu; -Babacığım, süte kattığımız sular, birikerek, sel olup gelip ineği götürdü der. Resûlullah efendimiz; (Ticârete hıyânet karışınca, bereket gider) buyurmuştur. Bereket; az malın çok faydası olmak, çok işe yaramak demektir. Az bir mal, bereketli olunca, çok kimsenin râhat etmesine, çok iyi işlerin yapılmasına yarar. Bereketli olmayan, çok mal vardır ki, sâhibinin dünyâda ve âhirette felâketine sebep olur. O hâlde, malın çok olmasını değil, bereketli olmasını istemelidir. Bereket, emîn olanlarda bulunur. Hattâ çokluk dahî emîn tüccârlarda bulunur. Çünkü her müşterî, emîn tüccâra gider. Hıyânet edenlere kimse gitmez. Bir tüccâr düşünmeli ki, ömrü yüz seneden çok değildir. Âhiretin ise, sonu yoktur. Birkaç günlük ömrünün altın ve gümüşünü arttırmak için, ebedî ömrünü ziyâna sokmayı kim ister? Böyle düşünen bir satıcı hıyânet yapamaz. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Lâ ilâhe illallah diyenler, dünyâyı dinden üstün tutmadıkça, Allahü teâlânın gadabından, azâbından kurtulurlar. Dîni bırakıp, dünyâya sarılırlarsa, bu kelime-i tevhîdi söyleyince, Allahü teâlâ, onlara, yalan söylüyorsun! Buyurur.) Hîle yapmamak farzdır. Çürük iş yapmak ve gizlemek harâmdır. İmâm-ı Ahmed ibni Hanbel hazretlerinden, gizli yama yapmayı sorduklarında; "Kendi giymesi ve müşterînin giymek istemesi ile câiz olup, hîle olarak yapmak, yani gizli yamayı, yeni diye satmak günâhtır. Aldığı para harâmdır" cevabını vermiştir. Ölçüde hîle etmemeli, doğru tartmalıdır. Mutaffifîn sûresinin 1. âyetinde meâlen; (Verirken noksân, alırken fazla ölçenlere acı azâblar yapacağım) buyuruldu. CEHENNEME PERDE!.. Din büyükleri, her aldıklarını biraz noksân, verdiklerini de, biraz fazla ölçerdi. "Bu az fark, Cehennem ile aramızda perdedir" derlerdi. Bunu tam doğru ölçememek korkusundan yaparlardı. "Yedi kat yer ve yedi kat gökler genişliğinde olan Cenneti, birkaç kuruşa satanlar ne kadar ahmaktır ve birkaç arpa tânesi için, Cehennem azâbı ile müjdelenenler ne kadar ahmaktır" buyururlardı. Resûlullah efendimiz her ne satın alsaydı, parasını biraz fazla verirdi. Fudayl bin İyâd hazretleri, oğlunu, bir şey satın alıp, vereceği altının kirlerini temizlerken görünce; "Ey oğlum! Bu yaptığın iş, sana iki nâfile hacdan ve iki umreden dahâ faydalıdır" buyurdu. Din büyükleri buyuruyor ki: "Fâsıkların en kötüsü, alırken çok, satarken az ölçenlerdir. Manifaturacılardan, kumaşı alırken gevşek, satarken gergin tutup ölçenler de böyledir. Kemiğini, âdetten fazla koyan kasaplar da böyledir. Hubûbât içine toz toprak karıştırıp satan köylüler de böyledir. Malın iyisi ile kötüsünü karıştırıp, hepsini iyi diye satan pazarcılar da böyledir. Bunların hepsini yapmak harâmdır. Alışverişte herkese karşı doğru hareket etmek vâcibtir. Hattâ, kendine söylenmesini istemediği sözü başkalarına söylememelidir. Böyle harâmlardan kurtulmak için de, kendini, din kardeşinden üstün görmemek lâzımdır." Netice olarak, kimseye yalan söylememeli, hîle yapmamalı, ölçü âletlerini doğru kullanmalı, işçinin ücretini, alın teri kurumadan ödemelidir. Yalan söylemekle, hîle yapmakla mal artmaz fakat bereketi gider.


.

Dinin emirlerine uyan, rahat eder

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanların dünyâda rahat etmelerini, âhırette de sonsuz saâdete kavuşmalarını istemiş, faydalı şeyleri emretmiş, felâkete sebep olan, zararlı şeyleri de yasak etmiştir. Gayr-i müslimlerin, birçok işlerinde muvaffak olmaları, Kur'ân-ı kerîmin bu hükümlerine uygun olarak çalıştıkları içindir. Allahü teâlâ, îmân edenleri, îmânın îcâplarını yapanları, sıkıntılardan kurtarır. Bunları, huzûra, saâdete kavuşturur. Bunlar, her zamân, her işlerinde, râhat ve huzûr içinde olurlar, kıyâmet gününde, Peygamberlerin, Sıddîkların, şehîtlerin ve sâlih Müslümânların yanında bulunurlar. BABASINI DİNLEMEYEN GENÇ Evliyânın büyüklerinden Yûsuf-i Kâmitî hazretleri, şahit olduğu bir hâdiseyi şöyle anlatmaktadır: "Vaktiyle Şam'da Şeref-ül-Akta isminde bir genç vardı. Babası tüccardır. Oğlunu evlendirir, çok iyiliklerde bulunur. Fakat genç, gittikçe hırçınlaşır, saldırgan olur. Rastladığı kimselerin elbiselerini zorla alır, etrâfına sıkıntı veririr. Babası kendisine her ne kadar nasîhat ettiyse de kabûl ettiremez ve genç uslanmaz. Oğlu kimin bir şeyini almış ise, iâde eder, o şey telef olmuş ise öder ve; 'Bu çocuk uslanmayacak, böyle isyâna devam ederse, başına çok büyük bir belâ gelecek, ağır bir ceza ile karşı karşıya kalacak' derdi. Nihâyet tüccar vefât eder. Genç, babasının vefâtından sonra daha da azgınlaşır ve bir eşkıyâ tayfasına dahil olur. Bir gün eşkıyâbaşı buna; -Arkadaşlarınızdan birisini çok zayıf görüyorum. Sultânın adamlarından birinin eline geçse, az bir zorlama ile bizi açığa verir. Aramızdan ayırsak yine bizi ele verir, bizim için tehlikeli olur. En iyisi sen onu tenhâ bir yerde öldür, der." Genç, eskıyâbaşının bu emri üzerine, bildirilen kişiyi tâkibe başlar ve neticesini şöyle anlatır: -Tenha bir yerde, fırsatını bulup, o kişiyi öldürdüm. Reise gidip durumu bildirdim. Reis bu sefer de; -Cesedi görenler tanırlar ve bizim öldürdüğümüz anlaşılır. Yüzünün derisini soy, burnunu da kes ki tanınmasın, dedi. Ben tekrar gidip bildirileni yaptım. Evime geldiğim zaman, öldürdüğüm kimsenin hanımı ve çocukları bana gelip onun hâlinden sordular. Ben, 'gelecek' dedim. Fakat sanki içime bir ateş düşmüştü. Yaptıklarıma pişmân oldum. Tövbe ettim. Yûsuf-i Kâmitî hazretlerinin talebelerinden olmaya, âhirete yarar işler yapmaya niyet ettim. Yûsuf-i Kâmitî hazretlerinin yanına gittim, hiç yanından ayrılmıyordum. O nereye gitse, ben de oraya gidiyordum. Baş başa kaldığımız bir gün bana karşı; -Arkadaşını öldür, yüzünün derisini soy, burnunu kes, ondan sonra da buraya gel. Bu nasıl oluyor? dedi. Çünkü Hadîs-i şerîfte; (Arkadaşlık ettiği kimseyi öldüren benim ümmetimden değildir. Öldürülen kâfir de olsa, yine böyledir) buyurulmaktadır. "BİZDEN HİÇ AYRILMA!.." Ben hayretler içerisinde, binbir mahcubiyet, kırıklık ve pişmanlık içinde buyurduklarını dinliyordum. Başımı önüme eğip çok pişmân olduğumu, tövbe ettiğimi, bundan sonra sâlih ameller işlemeye, sâlihlerin sohbet ve hizmetlerinde bulunup hiç ayrılmamaya, kötü yollara düşmemeye, insanlara sıkıntı vermemeye, sâlihler gibi olmaya katî karar verdiğimi bildirdim. Bunun üzerine; -Bizden hiç ayrılma! Kendini belli etmeden, o kimsenin âilesine, çoluk çocuğuna yardımda bulun buyurdu. Ben, gençliğin verdiği heyecan ve kötü arkadaşların tesiriyle babamın sözlerini dinlemeyip, kötü yollara düşüp, eşkıyâ olmuştum. O cinâyeti işlediğim, hayâtımın baharı olan gençliğimi uygunsuz işlere harcadığım için, ömrüm boyunca üzüntü ve pişmanlık içinde yaşadım. Gözyaşları içinde Allahü teâlâya yalvararak, âkıbetimin iyi olması için duâ ve niyâzda bulundum..." Netice olarak, dinli olsun, dinsiz olsun, inansın veya inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, Allahü teâlânın emirlerine ve yasaklarına uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Tıpkı faydalı ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulması gibidir. Allahü teâlânın emirlerine, îmân ederek uyulursa, âhırette de, ebedi saâdete kavuşulur...


.

Nefsine uyan, nefsinin kulu olur

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insanlara merhamet ederek, seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefis denilen bir kuvvet dahâ yaratmıştır. Bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle döğüşmek için insanı zorlar. Fakat insanın nefsi, bu işinde sınır tanımaz. Yaptığı işler, hep aşırı, zarârlı olur. Meselâ hayvan susayınca, temiz suyu kolayca bulur, içer, doyunca, artık içmez. İnsanı nefsi zorlayarak doyduktan sonra da içirir. Sığır aç olunca, çayırda otlar, doyunca, yatar, uyur. İnsan aç olunca, çayırda otlayamaz. Bulduğu otlar arasında seçim yapması, seçtiğini soyup, temizleyip, pişirmesi lâzımdır. Nefis, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır. Fakat nefis, hoşuna gideni, doyduktan sonra da yedirir. Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, hem nefsin arzûlarına uymayı sınırlıyan, hem de nefsi temizleyen yani aşırı, taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Peygamberleri ile gönderdiği bu emir ve yasakların toplamına, İlâhî dinler denir. Bir insan, işlerini yaparken, İslâm dînine uyarsa, nefsi kötülüklerden kurtulur. Bu zamân şehveti ve gadabı faydalı olarak çalıştırır. Nefis, şehveti ve gadabı aşırı çalıştırdığı için, buna uymak insana tatlı gelir, İslâmiyyete uymak ise, bu arzûları frenlediği, sınırlandırdığı için, insana acı, zor gelmektedir. Bunun için insan, İslâmiyyete uymak istemez, nefse uymak ister. Saâdete kavuşmak istemez, felâkete sürüklenmek ister. Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, saâdeti felâketten, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet de yaratmıştır. Bu kuvvet, akıldır. Akl-ı selîm sâhibi olan kimse, nefsine uymaz, İslâm dînine uyar. Aklı dinlemeyen kimse ise, nefsine uyar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Allahü teâlâ, dinleri, bozuk âdetleri, çirkin modaları kaldırmak ve nefsin benlik, izzet-i nefs çılgınlıklarını yatıştırmak için gönderdi" buyurmuştur. Nefis, Allahü teâlânın düşmanıdır. Zevklerine kavuşmak için her kötülüğü yapmaktan çekinmez, insân haklarını, kanûnları çiğner. Onun zevklerinin sonu yoktur. Bunun içindir ki, bütün kanûnlar, nefislerin taşkınlıklarını önlemek içindir. Nefsin taşkın zevkleri, insânı sefâlete, hastalıklara, âile fâciâlarına, felâketlere sürüklemektedir. Hadîs-i kudsîde; (Nefsini, düşmanın bil! Çünkü o, bana düşmandır) buyuruldu. HEP KÖTÜLÜK İSTER!.. Nefis, dünyâ zevklerine, lezzetlerine düşkündür. Bunların iyi, kötü, faydalı, zararlı olduklarını düşünmez. Arzûları, İslâmiyyetin emirlerine uygun olmaz. İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir ve dahâ beterini yaptırmak ister. Fenâ, zararlı şeyleri, iyi gösterip, kalbi aldatır. Kalbe bunları yaptırarak, zevklerine kavuşmak için çalışır. Kalbin nefse aldanarak, fenâ huylu olmaması için, kalbi kuvvetlendirmek ve nefsi zayıflatmak lâzımdır. Aklı kuvvetlendirmek, İslâm bilgilerini okuyup, öğrenmekle olduğu gibi, kalbin kuvvetlenmesi yani temizlenmesi de, İslâmiyyete uymakla olur. Netice olarak nefis, hiç iyilik yapmak istemez, hep kötülük yapmak ister. Kendisine ve başkalarına zararlı olan şeyleri sever. İnsanın dünyâda ve âhirette saâdete kavuşması için, nefsine uymaması, onu zayıflatıp, zarar yapamayacak hâle düşürmesi lâzımdır. Nefsi zayıflatacak biricik ilâç ise, İslâmiyyete uymaktır. Harâmların hepsi, dünyâ malına, mevkisine, zevklerine düşkün olmak, nefsin gıdâsıdır. Onu besler, kuvvetlendirirler. Nefis kuvvetlenince, bütün iyiliklerin, güzel ahlâkın, fennin ve medeniyyetin kaynağı olan İslâmiyyete saldırır. Din ile, îmân ile, Allahü teâlânın emirleri ile alay eder. Herkesin kendisi gibi taşkın, şaşkın olmasını, haksızlık, kötülük, zulüm yapmasını ister. İnsanın en büyük düşmanı, kendi nefsidir ve nefislerini beslemiş, azdırmış olan gâfil, câhil kimselerdir. Kısacası nefsine uyan, Allahü teâlânın değil, nefsinin kulu olur.


.

Amellerin kabulü, niyete bağlıdır

 
A -
A +

İnsanlar birbirlerinin yüzlerine bakar, Allahü teâlâ ise, kalbe ve niyete bakar. İnsanlar birbirlerinin ne yaptıklarına, Allahü teâlâ ise, neden yaptıklarına bakar. Bir işi ne için yaptığımızı en iyi bilen, Allahü teâlâdır. Dinin, İslâmiyyetin esası, niyete bağlıdır yani din demek, niyet demektir. Bütün ameller, bütün ibâdetler, niyete bağlıdır. Bir kimsenin ameli çok fakat niyeti bozuk ise, on para etmez, hiçbir işe yaramaz. Kişinin niyeti çok güzel, ama amelleri bozuk ise, Allahü teâlânın izni ile, bu kimse kurtulur. Hadis-i şerifte; (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) buyuruldu. Allahü teâlâya inanarak ve Onun emri olduğu için değil de, başka sebeple yapılan iyi işler, ameller, kıymetsizdir. Amelsiz olan îmân ise, kıymetli ve faydalıdır. Bazı bilinmeyen ve görülmeyen hizmetler ve ibâdetler vardır. Böyle amellerin kazancını, kimse tahmin edemez. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm Peygamber efendimize gelerek; -Ya Resûlallah, bu gece Ebû Bekr'in kazandığı sevap ve kazandığı derece, kıyâmete kadar gelecek bütün insanların kazancından daha fazladır buyurur. Ertesi gün Peygamber efendimiz, hazret-i Ebû Bekr'i yanına çağırırlar ve; -Ya Ebâ Bekr! Sen dün gece ne yaptın? diye suâl ederler. O da; -Her zamanki gibi ya Resûlallah, namaz kıldım, Kur'ân-ı kerîm okudum, yattım cevabını verir. Peygamber Efendimiz; -Başka ne yaptın? Sen bu gece öyle bir ibâdet yaptın ki, kıyâmete kadar gelecek Müslümanların sevapları toplamından daha fazla sevap kazandın. Anlat bakalım bu gece nasıl bir ibâdet yaptın buyururlar. Hazret-i Ebû Bekir; -Ya Resûlallah şu olabilir mi? Yatağa yattığım zaman kendi kendime, ya Rabbi, sen Rabsın, Allahsın, Kur'ân-ı kerîmde buyruluyor ki; "Allah verdiği sözden dönmez." Sen öyle takdir ettin ki, Cenneti de Cehennemi de insanlarla dolduracaksın. Cehennem insanlar ile dolacağına göre, benim vücudumu öyle büyüt ki, Cehennemi ben doldurayım, başka kimse girmesin. Aklıma bu geldi cevabını verir. Hazret-i Ebû Bekr, kimseye söylemediği, kimsenin bilmediği bu niyeti sebebi ile, kıyâmete kadar kimsenin erişemeyeceği kadar sevap kazandı. Amellerin, ibâdetlerin kıymeti, îmânın derecesi ile ölçülür. İbâdetlerin parlaklığı, ihlâsın miktârına bağlıdır. Îmân ne kadar kâmil, olgun ise, ihlâs o kadar çok olur. Ameller de, o kadar çok nûrlu olur ve kabûl edilir. Îmânın kâmil olması ve ihlâsın tamâm olması, mârifete yani Allahü teâlâyı tanımaya bağlıdır. Ölmeden önce ölenin yani âhirete tam hazırlananın îmânı kâmil, olgun olur. Böyle olanlar, amelleri, ibâdetleri kolayca, seve seve yapar, nefisten, şeytândan hâsıl olan tembellik ve gevşeklik bunlarda kalmaz. Bunun içindir ki, hazret-i Ebû Bekr'in îmânı, bütün ümmetin îmânlarından üstün olmuştur. Nitekim hadîs-i şerîfte; (Ebû Bekr'in îmânı, bütün ümmetimin îmânı ile tartılsa, Ebû Bekr'in îmânı dahâ üstün olur) buyurulmuştur. DİN, NİYET DEMEKTİR... Bizim dinimizin esası, kalbdeki niyettir. Namaza dururken, bir yere giderken insan içinden sürekli konuşur. O konuştukları, Allah indinde bilinir, ona göre de ecir verilir. Bir kimsenin günâh işlemesi için, günâh olan şeyi yapması lâzım, fiile dönmesi lâzımdır. Ancak, ecre, sevaba sebep olacak işi, kişi içinden geçirdiği anda, o kimseye sevap yazılır. Çünkü Resûlullah efendimiz; (İyi ameller, ancak niyete bağlıdırlar) buyurmuşlardır. Netice olarak, İslâmiyyetin esası, niyete bağlıdır, din niyet demektir. Bütün ameller, bütün ibâdetler, niyete bağlıdır. Allahü teâlâ indinde kalbten yapılan ibâdet, zikir, niyet, dil ile yapılandan efdaldir. Hatta dil ile olup, kalb gafil olursa, o niyet, niyet değildir. Bu şekilde kılınan namaz, yapılan hac kabul olmaz. Zira niyetsiz ibâdet olamaz. Bir kimse, emredilenlerin dışında, iyi bir amel işlemeye niyet etse, fakat o işi işlemek nasîb olmasa, o kimseye niyetinin sevâbı yazılır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Mü'minin niyeti, amelinden hayırlıdır.)


.

Ahlâk bilgisini öğrenmek zorla olmaz

 
A -
A +

Ahlâk bilgilerini öğrenmek, istekle olur, zorla olmaz. Her istekli iş de, iki şeyi öğrenmekle yapılabilir. Önce, o işin ne olduğunu iyice anlamak lâzımdır. Sonra da, o işin kazandıracağı faydaları bilmek îcâbeder. Bir de, her ilmi kolay anlayabilmek için, bazı yardımcı bilgileri önceden öğrenmek, üsûl hâlini almıştır. İslâm ahlâkı üçe ayrılır: 1- İnsan yalnız iken, başkasını düşünmeden, işlerinin iyi veyâ kötü olduğunu anlatan ilme, İlm-i ahlâk denir. İnsan yalnız olduğu zamân da, bu işleri, bildiği gibi yapar. Meselâ yumuşak huylu, cömert davranmak gibi. İnsan, yalnızken de, başkaları yanında da, hep öyledir. Ahlâk ilmi, böyle değişmeyen işleri öğretir. 2- İkincisi, insanın ev içinde, çoluk çocuğuna karşı hareketlerini tetkîk eder, araştırır. Buna ev idâresi âdâbı denir. 3- Üçüncüsü, insanın toplumdaki vazîfelerini, hareketlerini, herkese faydalı olmasını öğretir. Buna sosyal terbiye denir. İnsan, iyi, kötü her işini bir sebeple yapar. Bu sebep, yâ tabîîdir. Yâhut bir emirdir, bir kanûndur. Tabîatı îcâbı olan şeyler, aklı, düşüncesi ve tecrübeleri netîcesinde yaptığı işlerdir. Böyle işleri, zamânla ve cemiyetin tesîri ile değişmez. İkinci sebep olan emir, kanûn ise, yâ bir cemâatin, bir milletin müşterek düşüncesinden doğar ki buna âdet denir. Yâhut bir tanınmış âlim, tecrübeli, otorite sâhibi kimse tarafından ortaya konur. Peygamberler, evliyâ ve hükümdarlar böyledir. Peygamberler, evliyâ ve âlimler tarafından bildirilen, Allahü teâlânın emirleri de üçe ayrılır: Birincisi, herkesin ayrı ayrı, yalnız olarak uyması lâzım olanlardır ki bunlara ibâdet denir. İkincisi, insanlar arasında karşılıklı uymaları lâzım olan emirlerdir ki, evlenme, alışveriş işleri, böyledir. Üçüncüsü, memleketleri, cemiyetleri içine alan emirlerdir. Bunlar hukûkî işlerdir. Bu üç ilmin hepsine fıkıh bilgisi denir. Fıkıh bilgileri ve bu işleri düzenleyen emirler veyâ tatbîk edilmeleri, yapılmaları, memleketlere, milletlere göre ve zamânla değişir. Bu değişiklik de, ancak Allahü teâlânın bildirmesi ile olur. Allahü teâlânın dinlerde yaptığı değiştirmeler, böyle emirlerde olmuştur. SAÂDETE KAVUŞMAK İÇİN... Saâdete kavuşmak için, iki şey lâzımdır. Mesût ve bahtiyâr kimse, bu iki şeye kavuşan kimsedir. Bu iki şeyden birincisi, doğru ilim ve îmân sâhibi olmaktır. Bu da, fen derslerini ve Muhammed aleyhisselâmın hayâtını, ahlâkını öğrenmek ile ele geçer. İkincisi, iyi huylu, iyi hareketli insan olmaktır. Bu ise, fıkıh ve ahlâk ilimlerini öğrenmek ve bunlara uymakla olur. Bu ikisini elde eden kimse, Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşur. Huy, kalb ile rûhun melekesi yani alışkanlığı demektir. Bu alışkanlık ile, düşünmeye lüzûm kalmadan iş yapılır. Yerleşmiş olan huya meleke, geçici olan huya ise, hâl denir. Gülmek, utanmak, birer hâldir. Cömertlik, cesâret ise, birer melekedir. Ahlâk yani huy deyince, meleke anlaşılır. Bâzan hayır işlemek, huy değildir. Her zamân kolaylıkla, seve seve yapılırsa, huy denir. Huy, iyi veyâ kötü iş yapmaya yâhut iyi ve kötü olmayan şeye sebep olur. Bunlardan birincisine fazîlet veyâ iyi ahlâk denir. Cömertlik, şecâat yani yiğitlik, yumuşaklık böyledir. İkincisine ise, rezâlet veyâ kötü ahlâk denir. Hasîslik yani cimrilik ve erkekler için korkaklık böyledir. Üçüncüsüne fazîlet de, rezâlet de denmez. Buna sanat deniliyor ki, terzilik, çiftçilik böyledir... Netice olarak bir insan, tabîattaki var olanları ve kendini inceleyerek Müslümân olduktan sonra, İslâm âlimlerinin kitâplarından, Muhammed aleyhisselâmın hayâtını ve güzel ahlâkını da öğrenirse, îmânı kuvvetlenir. Ahlâk bilgisi öğrenerek, iyi ve kötü huyları, faydalı ve zararlı işleri anlar. İyi işleri yapıp, dünyâda kâmil, olgun, kıymetli bir insân olur. İşleri muntazam ve kolaylıkla hâsıl olur. Dünyâda râhat, huzûr içinde yaşar ve kendisini herkes sever. Allahü teâlâ ondan râzı olur. Âhirette de, Allahü teâlânın merhametine, mükâfâtlarına nâil olur...


.

Kalbi hasta olan ibâdet edemez

 
A -
A +

İnsanın vücûdu hasta olduğu zaman, ibâdetlerini, hizmetlerini yapamadığı gibi, kalbi hasta olduğunda da, Allahü teâlânın emirlerini yapamaz, yasaklarından sakınamaz. Yapmaya çalışsa bile, çok azını yapabilir. Kalbi hasta olan kimsenin, rahatlıkla ve güçlü bir şekilde ibâdet yapabilmesi için, öncelikle kalbinin tedâvi edilmesi şarttır. Herkesin kalbinde hastalık vardır. Zira Bekara sûresinin 10. âyetinde meâlen; (Kalblerinde hastalık vardır) buyurulmaktadır. İnsânın bedeni hastalandığı zaman, bunu tedâvi ettirmek için, doktora gidiliyor ve ilâç alınıyorsa, kalb hastalığını da tedâvi ettirmek lâzımdır. İbadetleri yapmaya ve harâmlardan sakınmaya engel olan, mâni olan kalb hastalığı, kalbin Allahü teâlâdan, âhiretten, Peygamber efendimizden, dinden başka seylere âşık olması, tutulmasıdır. İnsan neye âşık olur, neyi severse, kalbi ona bağlanır. Dünyânın, mevkisine, servetine, şöhretine âşık olan, bunları elde etmek için, her yolu kendine mubah sayan bir kimsenin kalbi, hastadır ve ebedi felâkete doğru gitmektedir. Kim para, şöhret düşkünü ise, bu kimse bilmelidir ki, kalbi dökülmüştür, bitmiştir ve hastadır. Bu kimsenin acilen tedâvi olması, ameliyat olması gerekmektedir. Din büyükleri buyuruyor ki: "Kalb hastalığının yani dünyâya, mala, makama düşkün olmanın, Allahü teâlâdan başka şeylere âşık olmanın tedâvisi için ilâç, bir tanedir, iki tane değil. Bu hastalığa yakalanan kimse, sabahlara kadar zikretse, geceleri namaz kılsa, her gün oruç tutsa kurtulamaz. Çünkü kalb hastalığının ilâcı, bunlar değildir. Kalbden dünyâ sevgisini, ancak ve yalnız Allah adamları ve Onların sevgisi çıkarabilir." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Tasavvuf yolunda ilerlemekten maksat, nefsi tezkiye ve kalbi tasfiye etmektir. Yani nefsi ve kalbi hastalıklardan kurtarmaktır. Bekara sûresinde bildirilen hastalık tedâvî edilmedikçe, hakîkî îmân ele geçmez. Bu âfetler var iken, akıl yolu ile kalbde hâsıl olan îmân, îmânın sûretidir. (Kalblerinde hastalık vardır) meâlindeki âyet-i kerîmede bildirilen kalb hastalığına yakalanmış olanların hiçbir ibâdeti ve tâati fayda vermez, belki zarar verir. (Çok Kur'ân-ı kerîm okuyanlar vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara lânet eder) hadîs-i şerîfi meşhûrdur. (Çok oruç tutanlar vardır ki, onun oruçtan kazancı, yalnız açlık ve susuzluktur) hadîs-i şerîfi de sahîhdir. Kalb hastalıklarının mütehassısları olan tasavvuf büyükleri de, önce hastalığın giderilmesi için yapılacak şeyleri emir buyururlar. Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanmasıdır. Belki, kendisine bağlanmasıdır. Çünkü herkes, her şeyi kendi için ister. Çocuğunu sevmesi, kendini sevdiği içindir. Malı, mevkiyi, rütbeyi hep kendi için ister. Onun mâbûdu, tapındığı şey, kendi nefsidir. Nefsinin istekleri arkasında koşmaktadır. Kalb, bu bağlılıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur." "SEVGİ, İTAAT ETMEKTİR!" Din büyüklerinden bir zâta, talebelerinden birisi; -Efendim, Allahü teâlâya ve Onun sevdiklerine hep sevgiden, muhabbetten bahsediyorsunuz. Peki bu sevgi nedir, nerede başlar ve nerede biter, diye arz edince, buyururlar ki: -Evlâdım, sevgi, itâat etmek demektir. Bir kimse, Allahü teâlâya ve Onun yolunda olanlara ne kadar itâat ediyorsa, sevgisi de o nisbette çoktur, itâati azsa sevgisi de az demektir. Eshâb-ı kirâmdan hazret-i Ebû Bekir'in sevgisi çoktu. Çünkü itâati, herkesten fazla idi. Herkes Peygamber efendimizi yalanlarken O îmân etti, herkes Mirâcı inkâr ederken O tasdik etti ve hiç fikir yürütmeden tam teslim oldu. Çünkü sevgisi tamdı. Dolayısıyla bir kimse, Allahü teâlâyı ve Onun yolundakileri seviyorum diyorsa, o kimsenin itâatine daha doğrusu ne kadar itâat ettiğine bakılır. Sevginin ölçüsü, itâate bağlıdır. Netice olarak, hasta olan kalbin tedâvisi, ancak Allahü teâlâya ve Onun sevdiklerine itâat etmek, teslim olmakla mümkündür. İtâat etmek ve teslim olmak da, sevmekle mümkün olur...


.

Öncelik, günâhlardan sakınmaktadır

 
A -
A +

İslâm dîninde harâmlardan sakınmak, emirleri yapmaktan önce gelir. Zira ameller üçe ayrılır: Birincisi günâh olan işlerdir. Bunlar Allahü teâlânın beğenmediği şeylerdir. Emredilenleri yapmamak ve yasak edilenleri yapmak günahtır. İkincisi Allahü teâlânın beğendiği şeylerdir. Bunları yapanlara sevâb verileceği vadedilmiştir. Üçüncüsü ise mubâhlardır. Bunlar, yapanın niyyetine göre, sevap veyâ günâh olurlar. Günah olan işlerden sakınmak kıymetlidir. Zira nefse, günahlardan kaçmak, ibâdet yapmaktan daha güç gelir. Onun için günahtan kaçmak daha çok sevaptır. Peygamber efendimiz; (Bir zerrecik yani çok az bir günâhtan kaçınmak, bütün cin ve insanların ibâdetleri toplamından dahâ iyidir) buyurmuşlardır. Abdullah bin Ömer hazretleri; "Kambur oluncaya kadar namâz kılsanız ve kıl gibi oluncaya kadar oruç tutsanız, harâmdan kaçınmadıkça, kabûl edilmez, faydası olmaz" buyurmuştur. Dinimizin bildirdiği sıraya göre, önce ehl-i sünnete uygun îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak, farzları yapmak, mekrûhlardan sakınmak, müekked sünnetleri, dahâ sonra da müstehabları yapmak lâzımdır. Bu sırada, önce olanı yapmayanın, sonra olanı yapmasının hiç faydası olmaz. Hatta önce olanı yapabilmek için, sonra olanı terk etmesi câiz, hattâ vâcib olur. Sehl bin Abdullah-i Tüsterî hazretleri buyuruyor ki: "Hakîkî îmâna kavuşmak için, dört şey lâzımdır: Bütün farzları edeble yapmak, helâl yemek, görünen ve görünmeyen bütün harâmlardan sakınmak ve bu üçüne, ölünceye kadar devâm etmeye sabretmek." Allahü teâlâ, harâmdan sakınanı, farzları yapanlardan dahâ çok sever. İyi huylu olmak farz, kötü huylu olmak harâmdır. Kötülük yapmaktan sakınmak, iyilik yapmaktan dahâ kıymetli ve dahâ sevâptır. Kalb, göze tâbidir. Gözler harâmdan sakınmazsa, kalbi korumak güç olur. O hâlde, îmânı olanların, Allahü teâlâdan korkanların, harâma bakmaması, günah işlememesi lâzımdır. Ancak bu sûretle, kendini korumak, dünyâ ve âhırette zarardan kurtulmak mümkün olur. Vera ve takvâ, kalbi, dili ve bütün uzuvları harâmdan korumak, insanlara ve hayvânlara zulüm, işkence yapmamaktır. Bunun için, harâmların hepsinden sakınmak takvâ olur. Farzları ve vâcibleri terk etmek harâmdır. Emirleri Allah rızası için yapana sevap verilir. Hayırlı iş yapana, niyetine göre sevap verilir. Kötü iş yapanın niyetine bakılmaz. İyi niyetle yapsa da, cezasını çeker. Zira iyi niyetle günah işlenmez. GÜNAH İŞLENEN SEKİZ UZUV... Günâh işlenen uzuvlardan sekiz uzuv meşhûrdur. Bu uzuvlar, kalb, kulak, göz, dil, el, mide, ferc ve ayaklardır. Günâh işleyen, bu uzuvların kendileri değildir. Bunlarda bulunan his kuvvetleridir. Dünyâda ve âhırette saâdete kavuşmak, râhat etmek isteyen kimse, bu uzuvların günâh işlemelerine mâni olmalıdır. Günâh işlememek, kalbinde meleke, tabîat, hâlini almalıdır. Bunu başarabilen kimseye sâlih denir. Kalbin temizlenmesi, İslâmiyyete uymakla olur. İslâmiyyet üç kısımdır: İlim, amel, ihlâs... Emirleri ve yasakları öğrenmek, öğrendiklerine tâbi olmak, bunları yalnız Allah rızâsı için yapmak lâzımdır. Kur'ân-ı kerîm, bu üçünü emir ve medhetmektedir. Bir kimsenin kalbinde Allah sevgisinden başka bir sevgi varsa, diğer insanların kalbinde o insana karşı sevgisizlik doğar. Allahü teâlâya yakın olmak, yani Onun sevgisine kavuşmak için, ihlâs ile İslamiyetin hükümlerine uymak lâzımdır. Bu hükümlere uymak, önce Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak ve farz olan ibâdetleri, ihlâs ile yapmak demektir. Bir yandan günah işleyip, bir yandan da, "Estağfirullah" demek, istiğfar değildir. Asıl istiğfar; Allahü teâlânın emirlerine uymak, yasak ettiği şeylerden sakınmak, günahları terk etmektir. Netice olarak Allahü teâlâ, izzeti ve şerefi ilme ve ibâdete vermiştir. İlim de, ehl-i sünnet âlimlerinin eserlerinde vardır. Alçaklığı ve zilleti de harâmlara vermiştir. Bu sebeple harâmlara düşmemek, dünya sevgisini de kalbe sokmamak lâzımdır.
 

Zaruret olmadan istemek haramdır

 
A -
A +

Kesb; yaşamak için lâzım olanları helâlden kazanmak demektir. Kendine, evlâdına ve borçlarını ödemeye lâzım olanları elde etmek için çalışmak farzdır. Hadîs-i şerîfte; (Beş vakit namâzı kıldıktan sonra, çalışıp helâl kazanmak, her Müslümâna farzdır) buyuruldu. Peygamberlerin hepsi, çalışıp kazanmışlardır. Çalışmayıp, Allahü teâlâya tevekkül ediyorum diyene inanmamalıdır. Bunların kalbi, Allahü teâlâya değil, kulların mallarına bağlıdır. Muhtâç olduğu malı kazandıktan sonra, fazla çalışmayıp, ibâdet etmek câizdir. Öğünmek, kibirlenmek için, ihtiyâçtan fazla kazanmak harâmdır. İhtiyâçtan fazla çalışıp, kazanmak ve bunları hayra sarf etmek müstehabtır, nâfile ibâdetlerden dahâ sevâbdır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanların iyisi, insanlara faydası olanlardır) buyuruldu. Müslümân, dünyâyı sevdiği, dünyâya düşkün olduğu için değil, Allahü teâlâ, çalışmayı emrettiği için çalışıp kazanır. Nefsinin kötü arzûlarına, zevklerine kavuşmak için çalışıp para kazanmak ve çalışırken helâli harâmdan ayırmamak, başkalarının haklarına saldırmak, onlara olan borçlarını ödememek, dünyâya düşkün olmayı gösterir. Dünyâya düşkün olmak, büyük günâhtır. Allahü teâlâ emrettiği için çok çalışıp, çok kazanmak ve Onun emrettiği yerlere sarf etmek, ibâdet olur ve çok sevâptır. Çalışmayıp, başkasından istemek, harâmdır. Ancak zarûret hâlinde mubâh olabilir. Dilenmek, ölüme düşen için veyâ çalışma gücü olmayana mubahtır. Zarûretsiz dilenmek, bir ejderin, yılanın ağzına elini sokup, bir şey almak ve çıkarmak gibidir. Hadîkada; "Zarûret olmadan bir şey istemek harâmdır. Allah aşkına diyerek bir kimseden dünyâlık şey istemek câiz değildir. Hadîs-i şerîfte, bunların melûn oldukları bildirildi" buyuruluyor. Câmilerde, sarkıntılık ederek dilenmek ve bu şekildeki dilenciye sadaka vermek harâmdır. Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: "Bir günlük yiyeceği olmayanın, bunu istemesi câiz olduğuna fetvâ verilmiştir. Takvâ ve azîmet ise, hiç istememektir. Ölüm ve hastalık tehlikesi gibi zarûret hâlinde, mubâh olur. Çalışıp kazanabilen kimsenin dilenmesi câiz değildir. Din bilgilerine çalışıp da, kazanmaya vakit bulamayanın, istemesi câiz olur. Mişkât şerhinde diyor ki: 'Çalışamayan hastanın, bir günlük yiyecek dilenmesi câizdir. Fazlası câiz değildir. Nâfile namâz ve nâfile oruç sebebi ile çalışmaya vakit bulamayanın zekât ve sadaka istemesi câiz değildir.' Sadaka istemekte üç zarar vardır: 1-Allahü teâlânın, ni'meti az gönderdiğini haber vermektir ki, harâmdır. 2-Kendini zelîl etmektir. Mü'minin Allahtan başkasına boyun bükmesi câiz değildir. 3-İstenilen kimseye de eziyet etmektir. Zarûret olmadıkça, bu da harâmdır. Bunun için, takvâ sâhipleri, kimseden bir şey istememişlerdir. Bişr-i Hâfî hazretleri, Sırrı-i Sekatî hazretlerinden başka kimseden bir şey istemezdi. 'Onun mal verince, sevineceğini biliyorum, onu sevindirmek için istiyorum' derdi. Bişr-i Hâfî hazretleri buyurdu ki: Üç çeşit fakîr vardır. İstemez, verince de almaz. Bunlar, İlliyyînde melekler iledirler. İstemez, verince alır. Bunlar, Cennetlerde mukarreblerledir. İhtiyâcı olunca ister. Bunlar, sâdıklar olup, Eshâb-ı yemîn iledirler..." "SİZİN EN HAYIRLINIZ" Netîce olarak, zarûret olmadan dilenmek harâmdır. Zarûret ve ihtiyâç hâlinde mubâh olur ise de, derecenin azalmasına sebep olur. Resûlullah efendimiz, hazret-i Ömer'e hediye gönderdiğinde, almayıp geri göndermişti. Karşılaştıkları vakit; -Niçin almadın? buyurdu. -Yâ Resûlallah, (En hayırlınız, kimseden bir şey almayandır) buyurmuştunuz. -O sözüm, isteyip de almak içindi. İstemeden gelen şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır buyurdu. Hazret-i Ömer de; -Allahü teâlâya yemîn ederim ki, kimseden bir şey istemeyeceğim ve istemeden gelen her şeyi alacağım cevabını vermiştir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Aç olan veyâ bir şeye muhtâç olan, kimseden istemeyip, Allahü teâlâdan beklerse, Allahü teâlâ, ona bir senelik rızık kapıları açar.)


.

Zerre kadar îmânı olan kurtulacaktır

 
A -
A +

Mü'minin, büyük dahi olsa, günâh işlemekle îmânı gitmez, kâfir olmaz. Kalbinde zerre kadar îmânı bulunanı, günâhlarının çokluğu sebebi ile Cehenneme soksalar da, günâhları kadar azâb edip, sonunda, Cehennemden çıkarılır. Peygamber efendimiz; (Kalbinde zerre kadar îmânı olan Cehennemde sonsuz olarak kalmayacak, çıkarılacaktır) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, Mektûbât kitabında buyuruyor ki: "Cehennemde sonsuz olarak yanmak, küfrün karşılığıdır. Bir kimse, dinde inanılması lâzım olan şeylerden, bir tânesine bile inanmamış veyâ şüphe etmiş yâhut beğenmemiş ise îmânı gider, kâfir olur. Bir kimse de, Kelime-i tevhîd söyleyip, bunun mânâsını kabûl eder, Muhammed aleyhisselâm Allahü teâlânın Peygamberidir, her sözü doğrudur, güzeldir deyip, ona uygun olmayanlar yanlıştır, fenâdır diye inanırsa ve son nefesinde de öyle ölüp, âhırete, bu îmân ile giderse, bu kimse, kâfirlere mahsûs olan âdetlere ve bayramlara katılır, kâfirlerin mukaddes bildikleri günlerinde ve gecelerinde, onların yaptıklarını yaparsa Cehenneme girer. Amma, kalbinde zerre kadar îmânı olduğu için, yani bildirilenlere kısaca inandığı için Cehennemde sonsuz kalmaz. Kısaca inanmış olmak için, dinde inanılması lâzım olan şeylerden birini işitince, şüphe etmeden inanması lâzımdır. Bir gün, bir hasta ziyâretine gitmiştim. Ölüm hâlinde idi. Kalbine teveccüh ettim. Kalbi kararmış idi. O zulmetin temizlenmesi için çok uğraştım, fayda vermedi. Uzun zamân yokladıktan sonra, o siyâhlıkların, kâfirlik bulaşıklıkları, sıfatları olduğu, kâfirler ile ve küfür ile olan bağlılığından, berâberliğinden olduğu anlaşıldı. O kadar uğraştığım hâlde, o zulmetler temizlenemedi. Bunların ancak, küfrün cezâsı olan, Cehennem ateşi ile temizleneceği anlaşıldı. Fakat, kalbinde zerre kadar îmân nûru da görüldüğünden, bunun sâyesinde Cehennemden çıkarılacaktır. Hastayı bu hâlde görünce, cenâze namâzını kılayım mı, diye düşünceye daldım. Kalbimi uzun zamân yokladıktan sonra, kılmak lâzım olduğunu anladım. Demek ki, kalbinde îmân varken, zarûret olmadığı hâlde bile kâfirlerle düşüp kalkan, onların bayramlarına, paskalyalarına uyanların cenâze namâzlarını kılmalıdır, bunları kâfir bilmemelidir. Bunların, îmânları sâyesinde Cehennemden çıkacaklarına inanmalıdır. Fakat, hiç îmânı olmayanlara, Muhammed aleyhisselâmın bir sözünü ve âdetini bile beğenmeyenlere af ve mağfiret yoktur ve küfürlerinin karşılığı olarak Cehennem azâbında sonsuz kalacaklardır. Hülâsa, kâfirlerin âdet ve merâsimlerine katılanda, zerre kadar îmân varsa yani kalbinden kelime-i tevhîdin mânâsına, kısaca inanmış ise, îmânı gideren bir iş ve sözde bulunmadı ise, Cehennem azâbına girecek ise de, Cehennemde ebedî kalmayacaktır. TÖVBE ETMEDEN ÖLENLER!.. Îmânı olanlardan büyük günâh işleyen ve tövbe etmeden ölenlere gelince, Allahü teâlâ, bu günâhları isterse affeder, isterse günâhı temizleninceye kadar, Cehennemde azâb eder. Cehennem azâbı, küfür sıfatları ve bulaşıklıkları içindir. Küfürden kaçınan îmân sâhiplerinin yaptıkları büyük günâhlar, yâ îmânları hürmetine, cenâb-ı Hakkın merhameti ile veyâ tövbe etmeleri ile yâhut şefâate kavuşmaları ile affolunur. Böyle affolmıyanlar, dünyâ sıkıntıları ve dertleri ile veyâ son nefeste cân verirken, çekecekleri zahmetler ile temizlenir. Bunlarla da temizlenmezse, bâzıları kabir azâbı çekmekle affa kavuşur. Bâzıları ise, kabir azâbı, sıkıntıları ve kıyâmet gününün şiddetleri ile af olunup, günâhları biter ve Cehennem azâbı ile temizlenmeye lüzûm kalmaz. Nitekim, Enâm sûresinin 82. âyetinde meâlen; (Îmân edip de îmânlarını şirk ile bulaştırmayanlar, Cehennemde ebedî kalmaktan emîndirler. Onlar için, bu korku yoktur) buyuruldu..." Netice olarak, Müslümânların zerre kadar îmânı olanların hepsi sonunda, hattâ çok zamân Cehennemde kaldıktan sonra bile, merhamete kavuşacaktır. Fakat rahmete, merhamete kavuşabilmek için, ölürken îmân ile gitmek şarttır.


.

İnsan, beden değil rûh demektir

 
A -
A +

İnsan, beden değil, rûh demektir. Beden, rûhun konak yeridir. Kıymetli olan, ev değil, evde oturanlardır. Cebrâîl aleyhisselâm, Peygamber efendimize insan şeklinde görünürdü. Ekseriya, Eshâb-ı kirâmdan Dıhye hazretlerinin şeklinde görünürdü. Eshâb-ı kirâmdan bâzıları da, Cebrâîl aleyhisselâmı insan şeklinde gördüler. Cebrâîl aleyhisselâm insan şeklinden çıkarak, kendi şekline girince, rûh gibi olunca, yok oluyor denilemez. Şekil değiştirdi denilir. İnsan rûhu da, bunun gibidir. İnsan ölünce, rûhu bir âlemden başka bir âleme geçmektedir. Rûhun böyle değişikliğe uğraması, kerâmetinin kalmayacağını göstermez. İmâm-ı Abdullah Nesefî hazretleri, Umdet-ül-i'tikâd kitâbında; "Her mü'min uykuda da mü'min olduğu gibi, öldükten sonra mü'mindir. Bunun gibi Peygamberler, öldükten sonra da Peygamberdirler. Çünkü Peygamber olan ve îmân sâhibi olan rûhtur. İnsan ölünce, rûhunda bir değişiklik olmaz" buyurmaktadır. İnsan ölünce, rûh da ölmez. Rûh, bedenden başka bir varlıktır. Mezârdaki beden ile, toprak olduktan sonra da, ilgisi yok olmaz. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumamış olan câhiller, mezhebsizler ve Cehenneme gidecekleri bildirilmiş yetmişiki fırkadan olan sapıklar, rûhun bedenden ayrı bir varlık olduğunu bilmiyorlar. İnsan ölünce, hareketi yok olduğu gibi, rûhun da bedenin bir sıfatı, özelliği olduğunu, hareketin yok olduğu gibi rûhun da yok olacağını sanıyorlar. Evliyâ da, her insan gibi, ölür, toprak olur, insanlığı ve rûhâniyyeti kalmaz diyorlar. Mevtâlarına hürmet etmiyorlar, hakâret ediyorlar. Hadîs-i şerîfte: (Kabir, yâ Cennet bahçelerinden bir bahçedir. Yâhut Cehennem çukurlarından bir çukurdur) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf, rûhların, çürümüş cesetlerle birleştiklerini açıkça bildirmektedir. Mü'minlerin mezârlarının muhterem, mübârek olduğunu göstermektedir. Âlime hakâret edenin, düşmanlık edenin kâfir olmasından korkulur. İmâm-ı Yâfiî hazretleri Ravdur-Riyâhîn kitâbında buyuruyor ki: "Evliyâdan biri, kabirdekilerin derecelerinin kendisine gösterilmesi için duâ etti. Bir gece çeşitli kabirler gösterildi. Kimi tahta üzerinde, kimi ipek yatakta, kimi kokulu çiçekler arasında, kimi sevinçli, kimi ağlar, kimi güler idi. Bir ses işitti. 'Bu hâlleri, dünyâdaki amellerinin karşılığıdır' diyordu. Güzel huylular, şehîtler, nâfile oruçları da tutanlar, Allahü teâlâ için birbirini sevenler, günâh işleyenler, tövbe edenler, ayrı ayrı hâlde idiler. Mezârdakilerin hâlleri bâzı evliyâya uykuda, bâzılarına da uyanık hâlde iken gösterilir." İmâm-ı Tirmüzî, Hâkim ve Beyhekî hazretleri şöyle bildiriyorlar: "Abdullah ibni Abbâs hazretleri söyledi ki, birkaç Sahâbî yolculukta bir çadır kurduk. Burada kabir olduğunu bilmiyorduk. Birisinin sûre-i Mülkü başından sonuna kadar okuduğunu işittik. Medîne'ye gelince, bunu Resûlullah efendimize söyledik. (Bu sûre, meyyiti kabirdeki azâbdan kurtarır) buyurdu." KABİRDEN GELEN SESLER!.. İbni Mendeh hazretleri haber veriyor: "Hazret-i Talhâ, hazret-i Ubeydullah'tan haber veriyor ki, ormanda idim. Akşam oldu. Abdullah bin Âmir bin Hizâm hazretlerinin kabri yanında oturdum. Kabirde çok güzel sesle Kur'ân okuduğunu işittim. Resûlullah efendimize haber verdim. (Bunu okuyan Abdullah'tır. Allahü teâlâ rûhları kabzedince, Cennetteki yerlerinde muhâfaza olunur. Her gece, sabâha kadar, kabirlerine bırakılır) buyurdu." Netice olarak, meyyitler de, diriler de Allahü teâlânın mahlûklarıdır. Hiçbirinin, hiçbir şeye tesîri yoktur. Her şeye tesîr eden, yalnız Allahü teâlâdır. Fakat, mü'minin ölüsüne de, dirisine de tâzîm, saygı göstermek vâcibtir. Çünkü mü'minlerin ölüleri de, dirileri de, Allahü teâlânın Şe'âiri oldukları için, tâzîm, hürmet edilmelerini Kur'ân-ı kerîm emretmektedir. Hac sûresinin 32. âyetinde meâlen; (Allahü teâlânın şe'âirini tâzîm etmek, kalblerin takvâsından dolayıdır) buyuruldu. Şe'âir, Allahü teâlâyı hâtırlatan, bildiren şeyler demektir. Âlimlerin, sâlihlerin ölüleri ve dirileri şe'âirdir.


.

Âlimlere, evliyâya hürmet etmek

 
A -
A +

Âlim; sözlük anlamı itibari ile, bilen, ilim sâhibi anlamındadır. Dinde âlim ise; zamânın fen ve edebiyât bilgilerinde yetişmiş, Kur'ân-ı kerîmin ve yüzbinlerce hadîs-i şerîfin mânâsını ezberden bilen, İslâmın yirmi ana ilmi ve bunların kolları olan seksen ilminde mütehassıs, tasavvufun en yüksek derecesine ulaşmış, yetişmiş ve yetiştirebilen zâta denmektedir. Hadis-i şerifte; (Ümmetimin âlimlerine hürmet ediniz. Onlar yeryüzünün yıldızlarıdır) buyuruldu. Abdullah bin Mübârek hazretleri; "Âlimleri hafife alanların âhireti, ümerâyı, devlet başkanlarını hafife alanların dünyâsı, dostlarını hafife alanların mürüvveti, insanlığı yıkılır" buyurmuştur. Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde; (Bir kimse, âlimin sesinden yüksek sesle konuşursa, Allahü teâlâ, onu dünyâda ve âhirette hakîr eder. Eğer pişmân olur, tövbe ederse affolur) buyurmuştur. Âlimi, âlim tanır, câhil tanıyamaz. Âlimin kıymetini ancak âlim anlar. Gülün kıymetini bülbül, altının ayârını kuyumcu, incinin hâlisini de ancak kimyâger anlar. İnsanı dalâletten, kötü yoldan ilim ve âlimler kurtarır. Rehber olmadan doğru yola kavuşulamaz. Bunun için, Ehl-i sünnet âlimlerini ve bunların yazdığı doğru din kitâplarını arayıp, bulmak lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Doğru ilim sâhibi olan ve ilmi ile amel eden bir âlim ile Peygamberler arasında bir derece fark vardır. Bu bir derece, peygamberlik makâmıdır) buyuruldu. Bir kimse, bir âlime buğzetse veyâ söğse, bu yaptığı sebepsiz ise, o kimsenin küfründen korkulur. Muhyiddîn-i Arabî hazretleri buyurdu ki: "Evliyâya ve ilmi ile âmil olanlara düşmanlığın küfür olduğunu, büyüklerin çoğu bildirmiştir." Aliy-yül-havâs hazretleri de; "Evliyâdan ve ulemâdan birine düşman olandan uzaklaşmak lâzımdır" buyurmuştur. Velîye ve âlime karşı gelmek, dalâlettir, kendini helâk etmektir. Allahü teâlânın velîleri, ilmi ile âmil olan âlimlerdir. Bunlardan ölü veyâ diri olan birisini dil veyâ kalb ile inkâr etmek, açık bir küfürdür. Peygamber efendimiz; (Âlimler peygamberlerin vârisleridir) buyurmuştur. Âlimleri, velîleri tâzîm etmek, bunlara saygı göstermek, çeşitli şekilde olur. Bunlardan biri, kendilerine tahtadan tabut yapmak ve mezârları üzerine kubbe yapmaktır. Sarıklarının büyük olması, elbiselerinin geniş ve temiz olması da bunları tâzîm, hürmet etmek içindir. Câmi'ul-Fetâvâda âlimlerin, velîlerin, seyyidlerin mezârları üzerine binâ, türbe yapmanın mekrûh olmadığı yazılıdır. Evliyânın kabirlerine nefret edilmemek, saygı göstermek için sanduka, örtü ve sarık koymak, bunları kabir sâhiplerini hakâretten korumak, tâzîm ve saygıya sebep olmak niyyeti ile yapmak, câizdir. Selef-i sâlihîn zamânında bunlar yapılmazdı. Fakat, o zamân herkes kabirlere hürmet ederdi. İLME KİM KIYMET VERMEZ? İlme Allahü teâlâ kıymet vermektedir. Fakat dünyâya düşkün olanlar, ilme kıymet vermezler. Böyle olanlar, dinlerinin noksan olması tehlikesinden korkmazlar ve hakîkî din âlimlerinin kitâplarından okuyup öğrenmezler. Bunların tek düşünceleri, para, mal toplamak ve mevki elde etmektir. Helâlden mi, harâmdan mı geldiğini hiç ayırdetmezler. Hakkı bâtıldan ayırmazlar. İlmin ve hakîkî din âlimlerinin kıymetini bilmezler. Hakîkî din adamlarının vaazları, kitâpları, bunların nazarında, hayvan pazarında güzel kokular satan attâr ve âmâlara ayna satan kimse gibidir. Ebû Leheb gibi kimseye Tâhâ sûresini okumak ve sokak serserisinin cebine inci, mercan doldurmak ve bir âmâya sürme hediyye etmek, akıllı kimsenin yapacağı şey değildir. Allahü teâlâ, böyle kimseler için; (Bunlar hayvan gibidir, hattâ daha aşağıdırlar) buyurdu. Netice olarak, ilme ve bu ilmin sahibi olan hakîkî âlimlere hürmet etmek, saygı göstermek lâzımdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Âlime haksız olarak hakâret eden kimseyi, Allahü teâlâ, bütün insanlar arasında hakîr, rezîl eder. Âlime hürmet eden kimseyi, Allahü teâlâ, Peygamberler gibi azîz eder, şereflendirir.)


.

Sevginin alâmeti; itâat etmektir

 
A -
A +

Kalb, muhabbet, sevgi yeridir. Muhabbet, sevgi bulunmayan kalb ölmüş demektir. Kalbde, yâ dünyâ sevgisi, yâhut Allahü teâlânın sevgisi bulunur. Dünyâ demek, harâm olan şeyler demektir. Zikir, ibâdet yaparak, kalbden dünyâ sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allahü teâlânın sevgisi, kendiliğinden dolar. Günâh işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünyâ muhabbeti yerleşerek, Allah sevgisi gider. Kalbin bu hâli, bir şişeye benzer. Su doldurunca, havası çıkar. Suyu boşaltınca, hava kendiliğinden dolar. Muhammed Pârisâ hazretleri buyuruyor ki: "İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran perdelerin en zararlısı, kalbin kararması, hasta olması, yanî dünyâ sevgisinin kalbe yerleşmesidir. Bu sevgi, kötü arkadaşlardan ve lüzûmsuz şeyler seyretmekten hâsıl olur. Çok uğraşarak, bunları kalbden çıkarmalıdır. Faydasız kitâp, hikâyeler okumak, lüzûmsuz şeyler konuşmak, bu sevgiyi arttırır. Haram şeyleri seyretmek, dinlemek, bu sevgiyi kalbde yerleştirir ve insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâyı unutmasıdır. Allahü teâlâya kavuşmak isteyenlerin, bunlardan sakınması, nefsi kuvvetlendiren, azdıran her şeyden sakınması lâzımdır. Allahü teâlânın âdeti şöyledir ki, kalbi temizlemeye ve nefsi ezmeye çalışmayanlara, zevklerini, şehvetlerini bırakmayanlara bu nimeti ihsân etmez." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kâmil, olgun bir insanın kalbi, birçok bakımdan Arş gibidir. Bunun için, böyle kalbe Arşullah denir. Fakat kalbde, Arş'ın mâlik olmadığı başka bir üstünlük vardır. Kalb, tecellî edene tutulur, onu sever. Arş'ta böyle sevgi yoktur. Kalbde bu sevgi bulunduğu için, kalb ilerleyebilir, yükselebilir. Hem de yükselmektedir. (İnsan, sevdiği ile berâber olur) hadîs-i şerîfi bunu bildirmektedir. Kalb, sevgilisi ile berâber olmaktadır. Bu büyüklerin kazançlarının başlangıcı, Zât-ı ilâhînin sevgisidir. Cenâb-ı Hakkın lutfu ile, bu sevgi her ân artarak, başka şeylerin sevgisi yavaş yavaş azalır. Başka şeylere bağlılık, yavaş yavaş yok olur. Bir saâdetli kimseyi, Allah sevgisi kaplayarak, başka her şeyin sevgisi kalmayınca ve Allah sevgisi, bütün bu sevgilerin yerine yerleşince, onun aşağı sıfatları ve bütün kötü huyları yok olur. Sevmek, sevgiliye itâat etmeyi ister. Sevgi son haddini bulunca, itâat da tamâm olur. Bu büyüklerin sermâyesi, muhabbettir. Muhabbet, sevgiliye itâat etmeyi ister. Sevgiliye itâat ise, İslâmiyete uymakla olur. Çünkü sevgilinin beğendiği şey, İslâmiyettir. O hâlde, muhabbetin çok olmasına alâmet, İslâmiyetin hükümlerine çok uymaktır. İslâmiyete uymak, farzları yapmak ve harâmlardan sakınmak demektir. İslâmiyete tam uyabilmek ise, ilim, amel ve ihlâs ile olur. Her sözde, her işte, kendiliğinden hâsıl olan ihlâs, muhlas olan kimseye nasîb olur..." BÖYLE SEVGİ OLMAZ!.. Allahü teâlâyı sevdiğini söyleyen bir kimse, itâat etmeyip isyân ediyorsa, bunun sevgisi yalandır, çünkü böyle sevgi olmaz. Eğer sevgide samimi olsaydı, Allahü teâlâya itâat ederdi. Seven, sevdiğine itâat eder. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâdan, âhiretten, Peygamber efendimizden, dinden başka seylere âşık olmasıdır. Kim para, şöhret düşkünü ise bilsin ki kalbi dökülmüştür, bitmiştir, hastadır ve ameliyat gereklidir. Netice olarak seven, sevdiğine itâat eder. Ne kadar itâat çoksa, o kadar da sevgi çok demektir. Ne kadar itâati azsa, o kadar sevgisi azdır. Meselâ hazret-i Ebû Bekr'in sevgisi çoktu, zira itâati de çoktu. Herkes Peygamber efendimizi inkâr ederken, o kabul etti. Herkes Mescid-i Aksa'ya ne kadar zamanda gidip gelinir diye konuşup inkâr ederken, O, "Mademki O söylüyor doğru söylüyor" demek suretiyle hiç fikir yürütmedi, tam teslim oldu. Çünkü sevgisi tamdı. Dolayısıyla, ben şunu çok seviyorum, Allahımı çok seviyorum, kitabımı çok seviyorum diyenin, ne kadar itâat ettiğine bakılır. Sevginin ölçüsü, itâattir. Kalbin tedâvisi, İslâm âlimlerine, din büyüklerine itâat etmektir, onları sevmektir...


.

İbâdetleri, neşeli olarak yapmalıdır

 
A -
A +

Niyyet ederek İslâmiyyete uymaya ibâdet etmek denir. Allahü teâlânın emir ve yasaklarına İslâmiyyet veya Ahkâm-ı ilâhiyye denir. Emredilenlere farz, yasak edilenlere harâm denir. Hadîs-i şerîfte; (İbâdetleri tâkat getireceğiniz kadar yapınız. Neşe ile yapılan ibâdetin kıymeti çok olur) buyuruldu. Beden istirâhat edince, ibâdetler zevkle yapılır. Beden ve zihin yorgun iken yapılan işten usanç hâsıl olur. Yorgunluğu gidermek için, ara sıra mubâh olan şeylerle, bedene neşe getirmelidir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Çok ibâdet yapınca, beden yorulur. Hareket etmek istemez. Bu zamân uyumakla veyâ sâlihlerin hayât hikâyelerini okumakla yâhut mubâh olan eğlencelerle bedeni neşelendirmeli. Böyle yapmak, usanarak ibâdet yapmaktan efdaldir." İbâdet yapmaktan maksat, hem mücâhede yaparak, nefsi terbiye etmek, hem de, kalbe ferahlık getirmek, kalbi Allahü teâlâya bağlamak içindir. Ankebût sûresinin 45. âyetinde meâlen; (Doğru kılınan namâz, insanı fahşâdan, kötülüklerden ve münkerden herhâlde, muhakkak uzaklaştırır) buyuruldu. İnsanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namâz, doğru namâz değildir. Görünüşte namâzdır. Bununla berâber, doğrusunu yapıncaya kadar, görünüşü yapmayı elden bırakmamalıdır. Din büyükleri; "Bir şeyin hepsi yapılamazsa, hepsini de elden kaçırmamalıdır" buyurmuştur. Sonsuz ihsân sâhibi olan Rabbimiz, görünüşü hakîkat olarak kabûl edebilir. Severek, neşe ile kılınan namâz, insanı kötülüklerden uzaklaştırır. Bu neşeyi hâsıl etmek için, nefsin mubâhlardaki arzûlarını, ihtiyâç olduğu kadar, yerine getirmelidir. Böyle yapmak da, İslâmiyyete uymak olur. Zira ibâdetlere sebeb olan mubâhlar da ibâdet olur. Hadis-i şerifte; (Âlimin uykusu, câhilin ibâdetinden hayırlıdır) buyuruldu. Uyuklayarak, terâvîh namâzı kılmak mekrûhtur. Uykulu hâl gidince, neşe ile kılmalıdır. Uyuklayarak kılınan namâzda gevşeklik ve gaflet olur. Yorgunluk ve usanç hâsıl olduğu zamân ibâdet tehîr edilir, terk edilmez. Farzları özürsüz terk etmek büyük günâhtır. Kazâ etmek farz olur. Vâcibleri de kazâ etmek vâcib olur. Sünnetleri terk eden, bunların sevâbından mahrûm kalır. Özürsüz terk etmeyi âdet ederse, bu sünnetlere mahsûs olan şefâattan mahrûm kalır. Yorgun, hâlsiz, neşesiz olmak, farzları vaktinden sonraya bırakmak için özür olmaz. Vaktinden sonraya bırakmak günâhından ve azâbından insan kurtulamaz. İslâmiyyete yani farzlara ve harâmlara ehemmiyyet vermemenin küfür olduğu akâid kitâplarında bildirilmiştir. Din düşmanlarına, nefis ve şeytana aldanmamak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdıkları fıkıh ve ilmihâl kitâplarını okuyup, farzları, harâmları iyi öğrenmekten başka çâre yoktur. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: NE ÇOK YE, NE DE AZ!.. "Çok yememeli, az da yememelidir. Yemek, itidâl, orta miktârda olmalıdır. Çok yemek, gevşeklik, tembellik yapar. Az yemek, işe ve ibâdete mâni olur. Bahâeddîn-i Buhârî hazretleri; 'Doyuncaya kadar ye, ibâdetini güzel yap!' buyurmuştur. Acıkmadan önce ve doyduktan sonra yememelidir. Mühim olan şey, ibâdetleri iyi, neşeli yapmaktır. Buna yardımcı olan her şey mübârektir. Bunu bozan şeyler menedilmiştir." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nefsine ibâdetleri seve seve yaptıramıyan kimseye en iyi ilâç, sâlih bir zâtın yanında bulunmaktır. Onun ibâdetleri zevk ile yaptığını görerek, kendi de alışır. Birisi diyor ki: İbâdet yapmak için, nefsimde tembellik gördüğüm zamân, Muhammed bin Vâsî hazretleri ile sohbet ediyorum. Onunla birlikte bulunmakla, nefsimin bir hafta içinde, ibâdetleri seve seve yaptığını görüyorum. Bir Allah adamını bulamayanlar, dahâ evvel yaşamış, sâlih insanların hayâtını okumalıdır." Netice olarak, ibâdetleri zevk ile, neşeli olarak yapmalıdır. Farzları, vâcibleri, bildirilen vakitlerinde, yorgunluk, uyku olsa da, hemen yerine getirmeli, vaktinde yapılamayanları da acele olarak kaza etmelidir...


.

"Namaz kılmayanın ömründe bereket olmaz"

 
A -
A +

Âdem aleyhisselâmdan beri, her dinde bir vakit namâz vardı. Hepsinin kıldığı, bir araya toplanarak, Muhammed aleyhisselâmın ümmetine farz edildi. Namâz kılmak, îmânın şartı değil ise de, namâzın farz olduğuna inanmak, îmânın şartıdır. Namâz, duâ demektir. İslâmiyyetin emrettiği, bildiğimiz ibâdete, namâz, salât ismi verilmiştir. Mükellef yani âkıl ve bâliğ olan her Müslümânın, her gün beş vakit namâzı kılması Farz-ı ayındır. Farz olduğu, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde, açıkça bildirilmiştir. Mi'râc gecesinde, beş vakit namâz emrolundu. Mi'râc, hicretten bir yıl önce, Receb ayının yirmiyedinci gecesinde idi. Mi'râcdan önce, yalnız sabâh ve ikindi namâzı vardı. Ehl-i sünnet âlimleri söz birliği ile; İbâdetlerin îmândan parça olmadığını bildirmişlerdir. Yalnız namâz kılmakta, ehl-i sünnet âlimlerinin söz birliği olmamıştır. Çünkü bir hadîs-i şerîfte; (Mü'min ile kâfiri ayıran fark, namâzdır) buyurulmuştur. Namâzı bile bile kılmayıp, kazâ etmeyi düşünmeyen ve bunun için azâb çekeceğinden korkmayan kimsenin, îmânının gideceği Hadîkada yazılıdır. Allahü teâlâ, Müslümân olmayanlara namâz kılmalarını, oruç tutmalarını emretmemiştir. Bu emirler, îmân edenler içindir. İnkâr edenler, namâz kılmadıkları, oruç tutmadıkları için değil, îmân etmedikleri için cezâ görürler. Zâdül-mukvînde buyuruluyor ki: "Önceki âlimler yazmış ki, beş şeyi yapmayan, beş şeyden mahrûm olur: 1-Malının zekâtını vermeyen, malının hayrını görmez. 2-Uşrunu vermeyenin, tarlasında, kazancında bereket kalmaz. 3-Sadaka vermeyenin, vücûdunda sıhhat kalmaz. 4-Duâ etmeyen, arzûsuna kavuşamaz. 5-Namâz vakti gelince, kılmak istemeyen, son nefeste kelime-i şehâdet getiremez." Namâz kılmak, Allahü teâlânın büyüklüğünü düşünerek, Onun karşısında kendi küçüklüğünü anlamaktır. Bunu anlayan kimse, hep iyilik yapar, hiç kötülük yapamaz. Nefsine uyan kimsenin kıldığı namâzı sahîh olsa da, bu meyvelerini veremez. Her gün beş kerre, Rabbinin huzûrunda olduğuna niyyet eden kimsenin kalbi ihlâs ile dolar. Namâzda yapılması emrolunan her hareket, kalbe ve bedene faydalar sağlamaktadır. Câmilerde cemâatle namâz kılmak, Müslümânların kalblerini birbirlerine bağlar, birbirlerinin kardeşleri olduklarını anlarlar. Büyükler, küçüklere merhametli olur, küçükler de, büyüklere saygılı olur. Zenginler, fakîrlere ve kuvvetliler zayıflara yardımcı olur. Sağlamlar, hastaları, câmide göremeyince, evlerinde ararlar. (Din kardeşinin yardımına koşanın, yardımcısı Allah'tır) hadîs-i şerîfindeki müjdeye kavuşmak için yarış ederler. Kurretül'uyûn kitâbındaki hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Namâzı özürsüz kılmayan kimseye, Allahü teâlâ onbeş sıkıntı verir. Bunlardan altısı dünyâda, üçü ölüm zamânında, üçü kabirde, üçü kabirden kalkarkendir. Dünyâda olan altı azâb: 1-Namâz kılmayanın ömründe bereket olmaz. 2-Allahü teâlânın sevdiği kimselerin güzelliği, sevimliliği kendinde kalmaz. 3-Hiçbir iyiliğine sevâp verilmez. 4-Duâları kabûl olmaz. 5-Onu kimse sevmez. 6-Müslümânların iyi duâlarının buna faydası olmaz. Ölürken çekeceği azâblar: 1-Zelîl, kötü, çirkin can verir. 2-Aç olarak ölür. 3-Çok su içse de, susuzluk acısı ile ölür. Kabirde çekeceği acılar: 1-Kabir onu sıkar, kemikleri birbirine geçer. 2-Kabri ateşle doldurulur, gece, gündüz onu yakar. 3-Allahü teâlâ, kabrine çok büyük yılan gönderir. Dünyâ yılanlarına benzemez. Her gün, her namâz vaktinde onu sokar. Bir ân bırakmaz. Kıyâmette çekeceği azâblar: 1-Cehenneme sürükleyen azâb melekleri yanından ayrılmaz. 2-Allahü teâlâ, onu kızgın olarak karşılar. 3-Hesâbı çok çetin olup, Cehenneme atılır.) Netice olarak, beş vakit namaz kılmak, kadın, erkek her Müslümana farzdır. Farz namâzı kılmamak, îmânsız gitmeye sebep olmaktadır. Namâza devâm etmek, kalbin nûrlanmasına ve ebedi saâdete kavuşmaya vesîledir. Peygamber efendimiz; (Namâz nûrdur) buyurmuştur. Yani namaz, dünyâda kalbi parlatır ve âhırette de sırâtı aydınlatır.


.

"Yâ Rabbî; bunları affet, câhilliklerine bağışla!"

 
A -
A +

Resûlullah efendimiz, yaratılanların en üstünü olarak yaratılmış, her güzellik Ona ihsân edilmiştir. Allahü teâlânın; (Levlâke levlâk lemâ halaktül eflâk; Sen olmasaydın, kâinati yaratmazdım) hitabına muhatab olmuştur. Resûlullah efendimizin ilmi, irfânı, aklı, zekâsı, cömertliği, tevâzûsu, şefkati, sabrı, sadâkati, emâneti, şecâati, yiğitliği, iffeti, insâfı, hayâsı, takvâsı bütün Peygamberlerden dahâ çoktu. Dostundan ve düşmânından gördüğü zararları, eziyyetleri affeder, hiçbirine karşılık vermezdi. Uhud gazâsında müşrikler mübârek yanağını kanatıp, yaraladıkları zamân bile, bunu yapanlar için; (Yâ Rabbî! Bunları affet! Câhilliklerine bağışla) diye duâ buyurmuştur. Peygamber efendimizin şefkati çoktu. Hayvanlara su verir, su kabını eliyle tutarak doymalarını bekler, bindiği atın yüzünü ve gözünü silerdi. Her çağırana, lebbeyk, efendim diyerek cevâb verir, kimsenin yanında, ayaklarını uzatmaz, diz çöküp otururdu. Hayvan üzerinde giderken, bir yaya görünce, arkasına bindirirdi. Resûlullah efendimiz, kendisini kimseden üstün tutmazdı. Bir yolculukta, bir koyun kebâbı yapılacağı zamân, biri ben keserim dedi. Bir başkası, ben derisini yüzerim dedi. Diğeri, ben pişiririm dedi. Resûlullah efendimiz de, ben odun toplarım deyince; -Yâ Resûlallah, siz istirâhat buyurun, biz toplarız dediler. -Evet! Sizin her şeyi yapacağınızı biliyorum. Fakat, iş görenlerden ayrılarak oturmak istemem. Allahü teâlâ, arkadaşlarından ayrılıp oturanı sevmez buyurdu. Kalkıp odun toplamaya gitti. Peygamber efendimiz, eshâbının oturdukları yere gelince, baş tarafa geçmez, gördüğü boş bir yere otururdu. Elinde bastonu ile, bir gün sokağa çıktığında, görenler ayağa kalktılar. Bunun üzerine; (Başkalarının birbirlerine saygı duruşu yaptıkları gibi, benim için ayağa kalkmayınız! Ben de, sizin gibi bir insanım. Herkes gibi yerim, yorulunca, otururum) buyurdu. Resûlullah efendimiz, çok zamân diz çökerek otururdu. Dizlerini dikip, etrâfına kollarını sararak oturduğu da görülmüştür. Yemekte, giymekte ve her şeyde hizmetçilerini kendinden ayırmaz, onların işlerine yardım ederdi. Kimseyi dövdüğü, sövdüğü hiç görülmedi. Her zamân hizmetinde bulunan Enes bin Mâlik hazretleri; "Resûlullah efendimize on sene hizmet ettim. Onun bana yaptığı hizmet, benim Ona yaptığımdan çok idi. Bana incindiğini, sert söylediğini hiç görmedim" buyurmuştur. Peygamber efendimiz, hastaları ziyâret eder, cenâzelerde bulunurdu. Gönül almak için, kâfirlerin ve münâfıkların hastalarını da ziyâret ederdi. "BİR KAVMİN EFENDİSİ..." Sabâh namâzlarını kıldırdıktan sonra, cemâate karşı oturup; (Hasta olan kardeşimiz var mı? Ziyâretine gidelim!) buyururdu. Hasta yoksa; (Cenâzesi olan var mı? Yardıma gidelim!) buyururdu. Cenâze olursa, yıkanmasında, kefenlenmesinde yardım eder, namâzını kıldırır, kabrine kadar giderdi. Cenâze yoksa; (Rü'yâ gören varsa anlatsın! Dinleyelim, tâbir edelim!) buyururdu. Rusûlullah efendimiz, lüzûmsuz ve faydasız bir şey söylemez, lâzım olunca da, kısa, faydalı ve mânâsı açık olarak söylerdi. Sözlerinin iyi anlaşılması için bazan üç kerre tekrâr ederdi. Yabancı ile, tanıdıklarla, çocuklarla, ihtiyâr kadınlarla ve mahrem kadınlariyle latîfe, şaka yapardı. Fakat bunlar, Allahü teâlâyı bir an unutmasına sebep olmazdı. Peygamber efendimiz çok heybetli idi ve heybetinden kimse yüzüne bakamazdı. Birisi gelip mübârek yüzüne bakınca, titredi. O kimseye; (Sıkılma! Ben melik değilim, zâlim değilim. Kurumuş et yiyen bir kadıncağızın oğluyum) buyurdu. Adamın korkusu gidip, derdini söylemeye başladı. Netice olarak Resûlullah efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemezdi. Kendisinden bir şey istendiğinde yok dediği hiç işitilmedi. Varsa verir, yoksa sükût ederdi. Misâfirlerine, Eshâbına bizzat kendisi hizmet eder ve; (Bir kavmin efendisi, en üstünü, onlara hizmet edendir) buyururdu.


.

İnsana, tercih, seçme hakkı verilmiştir

 
A -
A +

İnsanlar, mahlûk yani yaratılmış olduğu gibi, insanların bütün işleri, hareketleri de, Allahü teâlânın mahlûkudur yani O yaratmaktadır. Çünkü Allahü teâlâdan başka, kimse birşey yapamaz, yaratamaz. Kendi yaratılmış olan, başkasını nasıl yaratabilir? Yaratılmak damgası, kudretin az olduğuna alâmettir ve ilmin noksan olduğuna işârettir. Bilgisi, kuvveti az olan, yaratamaz, îcât edemez. İnsanın işinde, kendine düşen pay, kendi kesbi yani tercihidir. İnsanın yaptığı iş, kendi kudreti ve irâdesi ile olmuştur. O işi, yaratan, yapan ise, Allahü teâlâdır. Kesbeden yani tercih eden, kuldur. İnsanların isteyerek yaptıkları şeyler, insanın kesbi, tercihi ile Allahü teâlânın yaratmasından meydâna gelmektedir. İnsanın yaptığı işte, kendi kesbi, tercihi, beğenmesi olmasa, o iş, titreme şeklini alır. Tıpkı midenin, kalbin hareketi gibi olur. Hâlbuki tercihli hareketlerin, bunlar gibi olmadığı meydândadır. Her ikisini de, Allahü teâlâ yarattığı hâlde, tercihli hareketle, titreme hareketi arasında görülen bu fark, kesbden yani kişinin tercih ederek yapmasından ileri gelmektedir. Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, onların işlerinin yaratılmasını, onların arzûlarına tâbi kılmıştır. Kul isteyince, kulun işini yaratmaktadır. Bunun için de, kul mesûl olur. İşin sevâbı ve cezâsı, kula ait olur. Allahü teâlânın kullarına verdiği tercih etme kuvveti, işi yapıp yapmamakta eşittir. Her işi yapmanın ve yapmamanın iyi veyâ kötü olduğunu, Peygamberleri ile kullarına açıkça bildirmiştir. Kul, her işinde, yapıp yapmamakta serbest olup, ikisinden birini elbette seçecek, iş, iyi veyâ kötü olacak, günâh veyâ sevâb kazanacaktır. Allahü teâlâ kullarına, emirlerini ve yasaklarını yerine getirecek kadar kudret yanî enerji ve ihtiyar yanî beğenmek, seçmek kuvvetini, lüzûmu kadar vermiştir. Dahâ çok vermesine de, lüzûm yoktur. Allahü teâlâ, insanlara irâde denilen kuvveti vermeyi ve insanların, istediklerini yapmakta, istemediklerini yapmamakta serbest olmalarını ezelde irâde etmiştir. Hiçbir şeyi zorla yaptırmamaktadır. İnsanların irâde sâhibi olmaları, Allahü teâlâ böyle istediği içindir. İnsanın, dilediğini yapabilmesi, insanın irâde sâhibi olduğunu gösterdiği gibi, Allahü teâlânın da ezelde bu irâdeyi irâde etmiş, istemiş olduğunu göstermektedir. ALLAHÜ TEALA DİLERSE... Hayrı ve şerri, Allahü teâlâ yaratıyor ise de, yapılan işlerde, kulların irâde ve tercihlerinin de tesîri vardır. Önce insan irâdesini kullanır, sonra, buna uygun olarak, Allahü teâlâ da irâde ederse, isterse, bu işi yaratır. Kulun irâde etmesine Kesb denir. İnsanın yaptığı işi yaratan Allahü teâlâ, kesbeden ise, kuldur. Allahü teâlâ, insanda irâde olmasını ezelde irâde etmeseydi, insanda irâde yaratmasaydı, insan bir işi yapmakta serbest olamaz, mecbûr olurdu. İnsanların irâde ettiklerini yaratan, Allahü teâlâdır. İnsan, hiçbir dileğini yaratamaz, yapamaz. İnsanın irâde etdiğini, sonra Allahü teâlâ da, irâde ediyor ve yaratıyor. Her şeyi yapan, yaratan, yalnız Allahü teâlâdır. Ondan başka yaratıcı yoktur. Ondan başkasına yaratıcı, yarattı demek, hem yanlıştır, hem de, Allahü teâlâya başkasını şerik yani ortak yapmak olur ki, en çok yasak ettiği, en şiddetli ve sonsuz azâb yapacağını bildirdiği bir şeydir. Netice olarak insanlar, irâde yani tercih sâhibidirler. Düşüncelerinde ve hareketlerinde hürdürler. Fakat, düşünceleri ve işleri, bir sebebe bağlıdır. İnsan bir işi yapıp yapmamayı irâde etmeden önce, zihninde düşünür, tartışır. Hangi taraf ağır gelirse, onu irâde eder, ister. "Beled" ve "Veşşemsi" sûresinin 8. âyet-i kerimelerinde, Allahü teâlânın insanlara maddî ve mânevî kuvvet verdiği, iyi ve kötü yolları ayırdığını, mesûliyyetin, sorumluluğun da insana âit olacağını açıkça bildirmektedir. Her şey, Allahü teâlânın takdîri ile hâsıl olur. İnsanın, bir işin ezelde nasıl takdîr edildiğini bilmediği için, emre uyarak çalışması lâzımdır.


.

"Gözümün nûru ve lezzeti namâzdadır"

 
A -
A +

Âkıl ve bâliğ olan her Müslümânın, beş vakit namâzı, vaktinde kılması farzdır. Vaktinde kılamadıkların, kazâ etmeleri de farzdır. Allahü teâlâ, kullarının yalnız kendisine ibâdet etmeleri için, namâzı farz etti. Nisâ sûresinin 103. âyeti, namâz mü'minler üzerine, vakitleri belirli bir farz oldu demektir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, her gün beş vakit namâz kılmayı farz etti. Kıymet vererek ve şartlarına uyarak, her gün beş vakit namâz kılanı Cennete sokacağını, Allahü teâlâ söz verdi) buyuruldu. Namâz, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadîs-i şerîfte; (Namâz kılmayanın, İslâmdan nasîbi yoktur!) buyuruldu. İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Abdüllah-i Dehlevî hazretleri, Mekâtib-i şerîfe kitabında, namaz hakkında buyuruyor ki: "Namâzı cemâatle, Tümânînet ile yani her uzvu yerli yerine koyarak kılmak, rükü'dan sonra kavme yapmak, tam olarak dikilmek ve iki secde arasında celse yapmak, oturmak, bizlere Allahü teâlânın Peygamberi tarafından bildirildi. Kavmenin ve celsenin farz olduğunu bildiren âlimler vardır. Hanefî mezhebinin müftîlerinden Kâdîhân, bu ikisinin vâcib olduğunu, ikisinden birisini unutunca Secde-i sehiv yapmak vâcib olduğunu ve bilerek yapmayanın namâzı tekrâr kılmasını bildirmiştir. Müekked sünnet olduklarını bildirenler de, vâcibe yakın sünnet demişlerdir. Sünneti hafîf görerek terk etmek küfürdür. Namâzın kıyâmında, rüküunda, kavmesinde, celsesinde, secdelerinde ve oturulduğu zamânında, ayrı ayrı, başka başka keyfiyyetler, hâller hâsıl olur. Bütün ibâdetler namâz içinde toplanmıştır. Kur'ân-ı kerîm okumak, tesbîh söylemek yanî sübhânallah demek, Resûlullah efendimize salevât söylemek, günâhlara istiğfâr etmek ve ihtiyâçları yalnız Allahü teâlâdan isteyerek Ona duâ etmek namâz içinde toplanmıştır. Ağaçlar, otlar, namâzda durur gibi dik duruyorlar. Hayvanlar, rükü hâlinde, cansızlar da namâzda ka'dede oturur gibi yere serilmişlerdir. Namâz kılan, bunların ibâdetlerinin hepsini yapmaktadır. Namâz kılmak, mi'râc gecesi farz oldu. O gece, mi'râc yapmakla şereflenen, Allahü teâlânın sevgili Peygamberine uymayı düşünerek namâz kılan bir Müslümân, O yüce Peygamber gibi, Allahü teâlâya yaklaştıran makâmlarda yükselir. Allahü teâlâya ve Onun Resûlüne karşı edebi takınarak huzûr ile namâz kılanlar, bu mertebelere yükseldiklerini anlarlar. Namâz kılarken hâsıl olan safâ ve huzûr şaşılacak şeydir. Üstâdım Mazher-i Cân-ı Cânân hazretleri buyurdu ki: 'Namâz kılarken, Allahü teâlâyı görmek mümkün değil ise de, görür gibi bir hâl hâsıl olmaktadır.' Bu hâlin hâsıl olduğunu tasavvuf büyükleri söz birliği ile bildirmişlerdir. İslâmiyyetin başlangıcında namâz Kudüs'e karşı kılınırdı. Beyt-ül-mukaddese karşı kılmayı bırakıp, İbrâhîm aleyhisselâmın kıblesine dönmek emir olunduğu zamân, Medîne'deki Yahûdîler; 'Beyt-ül-mukaddese karşı kılmış olduğunuz namâzlar ne olacak?' dediler. Bunun üzerine Bekara sûresinin 143. âyet-i kerîmesi gelerek meâlen; (Allahü teâlâ îmânlarınızı zâyi eylemez!) buyuruldu. HER GÜN BEŞ VAKİT... Namâzların karşılıksız kalmayacakları bildirildi. Namâz, îmân kelimesi ile bildirildi. Bundan anlaşılıyor ki, namâzı sünnete uygun olarak kılmamak, îmânı zâyi etmek olur. Resûlullah efendimiz; (Gözümün nûru ve lezzeti namâzdadır) buyurdu. Bu hadîs-i şerîf; (Allahü teâlâ namâzda zuhûr ediyor, müşâhede olunuyor. Böylece gözüme râhatlık geliyor) demektir. Bir hadîs-i şerîfte; (Yâ Bilâl! Beni rahatlandır!) buyuruldu ki; (Ey Bilâl! Ezân okuyarak ve namâzın ikâmetini söyleyerek, beni rahata kavuştur) demektir. Namâzdan başka bir şeyde râhatlık arayan bir kimse, makbûl değildir. Namâzı zâyi eden, elden kaçıran, başka din işlerini dahâ çok kaçırır..." Netice olarak, namâz kılmak, îmânın şartı değil ise de, namâzın farz olduğuna inanmak, îmânın şartıdır. Âkıl ve bâliğ olan her Müslümânın, her gün beş vakit namâzı kılması Farz-ı ayındır. Farz olduğu, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde, açıkça bildirilmiştir.
 

İsrafta hayır, hayırda da israf yoktur

 
A -
A +

Malı, parayı, İslâmiyyetin ve mürüvvetin uygun görmediği yerlere dağıtmaya, vermeye, İsrâf denir. Mürüvvet, faydalı olmak, iyilik yapmak arzûsudur. İslâmiyyete uymayan isrâf, harâmdır. Mürüvvete uymayan isrâf ise, tenzîhen mekrûhtur. Kur'ân-ı kerimde meâlen: (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Kıyâmet günü herkes, dört suâle cevâp vermedikçe hesaptan kurtulamayacaktır: Ömrünü nasıl geçirdi. İlmi ile nasıl amel etti. Malını nereden, nasıl kazandı ve nerelere harcetti. Cismini, bedenini nerede yordu, hırpaladı?) İsrâfın harâm olduğu muhakkaktır, kalbin hastalığıdır ve kötü bir huydur. Dînimizin, cimriliği, isrâftan dahâ çok kötülemesi, isrâfın cimrilik kadar kötü olmadığını göstermez. Cimriliğin dahâ çok kötülenmesi, insanların çoğu yaratılıştan, mal biriktirmeyi sevdiği içindir. İsrâf, malı helâk etmek, faydasız hâle getirmek, dîne ve dünyânın mubâh olan işlerine faydalı olmayacak şekilde sarf etmektir. Malı denize, kuyuya, ateşe ve elden çıkmasına sebeb olan yerlere atmak, onu helâk etmektir. Kullanılmayacak hâle sokmak, kırmak, kesmek, ağaçtan meyveyi toplamayıp çürütmek, tarlayı hasâd etmeyip, ekinin helâk olması, hayvanları soğuktan, düşmandan korunacak yere koymamak, soğuktan, sıcaktan ve açlıktan ölmelerini önleyecek kadar yedirmemek ve örtmemek de, helâk etmektir. Hadîka isimli kitapta; "Başkasının malını helâk etmek, zulümdür, ödemek lâzımdır. Kendi malını helâk etmek, isrâf olur. Günâh işlemek için, günâh işlenilmesi için verilen mal ve paralar da isrâf olur" buyurulmaktadır. Meyve ve ekin toplandıktan sonra, bunları iyi saklamayıp kendiliklerinden bozulmaları veyâ nem alarak çürümeleri yâhut kurt, güve, fâre, karınca ve benzeri canlıların yemeleri hep isrâftır. Ekmek, et, etsuyu, peynir gibi gıdâların ve hurma, karpuz, soğan gibi meyvelerin ve kuru incir, kuru üzüm, zerdâli gibi kuru meyvelerin ve buğday, arpa, mercimek gibi hubûbâtın ve elbise, kumaş, kitâp gibi eşyânın, böylece, isrâf edildikleri çok görülmektedir. Fasulye, pirinç, nohut gibi şeyleri yıkarken dökmek ve dökülenleri toplamamak isrâftır. Elbise, çorap, ayakkabı gibi giyim eşyâsını iyi kullanmayıp, çabuk eskitmek, onları yırtmak, yıkarken suyu, sabunu çok harcamak, lâmbayı, mumu, elektriği, hava gazını boş yere yakmak, hep isrâftır. Yemek artıklarını dökmek, çatalı, kaşığı, tabağı, tası ekmekle sıyırıp yemeden önce, kapları yıkamak isrâftır. Sofra bezi ve masa üstüne düşen ekmek, yemek kırıntılarını toplamayıp atmak da isrâftır. Resûlullah efendimiz; (Şeytân, her işinizde sizinle berâber bulunur. Hattâ, yemekte bile. Birinizin lokması düşerse, onu alıp tozunu temizleyip yesin. O lokmayı şeytâna bırakmasın! Yemek sonunda parmağını yalasın! Çünkü, bereketin hangi lokmada olduğu bilinmez) buyurmuştur. NE ZAMAN İSRAF OLMAZ!.. Nefîs yemekleri yemek, kıymetli, yeni elbise giymek, yüksek, büyük binâlar yapmak ve dînin sâhibinin harâm etmediği dahâ bu gibi şeyler, helâldan kazanıldığı, kibir ve öğünmek için olmadığı zamân isrâf değildir. İmâm-ı Mücâhid hazretleri; "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcasa, isrâf olmaz. Bir dirhem yaklaşık beş gram gümüşü veyâ bir avuç buğdayı, harâm olan yere vermek isrâf olur." Peygamber efendimizden önce yaşamış olan Hâtim-i Tâî, cömertliği ile meşhurdu. Çok verdiği için kendisine; -Malı isrâf etmekte hayır yoktur dediklerinde; -Hayra verilen mal isrâf olmaz! demiştir. Netice olarak, malı, parayı, İslâmiyyetin uygun görmediği yerlere dağıtmaya, vermeye İsrâf denir ki haramdır. İsrâf ederek yani haram işleyerek hayır yapılmaz, sevap kazanılmaz. İslâmiyyetin emrettiği yerlere harcanan mal, para ise isrâf olmaz. Kısaca malı, isrâf etmekte hayır yoktur. Hayra, İslâmiyyetin uygun gördüğü yerlere harcamak ise, isrâf olmaz. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "İsrâf etmekte hayır yoktur. Hayır yapmakta da isrâf yoktur...


.

"İyilik edenlere, karşılığını verecektir"

 
A -
A +

Dünyâ ni'metleri geçici, ömürleri ise, pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek akılsızlıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. Peygamber efendimiz; (Dünyâda harâm edilmiş olan şeyler melûndur. Ancak Allah için yapılan şeyler kıymetlidir) buyurdu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâ malları, mülkleri geçicidir ve aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhırette ele girecekler ise sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhıretin en kıymetli insanı olan, Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, saâdet-i ebediyye, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa, Ona tâbi olmadıkça, her şey hiçtir. Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik burada kalır, âhırette ele bir şey geçmez. Resûlullah efendimize uymak şerefine kavuşmak için, dünyâda olan her şeyden yüz çevirmek lâzım olmaz. Böyle yapmak çok zor olur. Eğer, farz olan zekât verilir ise, dünyâ mallarının hepsi terk edilmiş demek olur. Böylece insan dünyânın zararından kurtulmuş olur. Çünkü, bir malın zekâtı verilince, o mal zarardan kurtulur. Demek ki, dünyâ malını zarardan korumak için ilâç, o malın zekâtını vermektir. Malın hepsini Allah yolunda vermek, elbette dahâ iyi ve faydalı ise de, zekâtını ayırıp, yerine vermek de, bu işi görmektedir." Allahü teâlânın râzı olduğu yolda verilen maldan hâsıl olacak ecir ve mükâfât hakkında, Bekara sûresinin 261. âyetinde meâlen; (Mallarını Allah yolunda infâk edenlerin, harcayanların hâli, bir tohum tânesine benzer ki, ekildiğinde yedi başak bitirip, her bir başakta da yüz tâne tohum bulunur) buyurulmuştur. Sadakanın, kişinin en sevdiği maldan olması lâzımdır. Bu husûsta, Âl-i îmrân sûresinin 92. âyetinde meâlen; (Sevdiğiniz şeylerden infâk etmedikçe hayra, iyiliğe, Cennete nâil olamazsınız, kavuşamazsınız) buyurulmuştur. "HÂLİN PERİŞAN OLUR!.." Vaktiyle Mısır'da Muhakked bin İsmâil isimli biri, çok güzel ve dillere destan evlere sâhipmiş. Bir gün yine güzel bir ev yaptırmış ve başka bir eksiklik var mı diye etrâfında dolaşıyormuş. O sırada Zünnûn-i Mısrî hazretleri yanına gelir ve ona; -Ey mağrur, bu kadar emeği, emânet olan bir dünyâ evine verdin. Ebedî evin olan Allahü teâlânın evine ne emek verdin? diye sorar ve; -Bu dünyâda kendin için nasıl olsa bir ev bulursun ve içinde oturursun. Fakat öbür dünyâda eğer şu dört hudut arasında kendine bir ev yapmazsan hâlin perişân olur, Cehenneme gidersin. O dört huduttan; İlki, dünyâdaki fazla malı, ihtiyaç sâhiplerine vermek. İkincisi, Allahü teâlâdan korkmak. Üçüncüsü, Allahü teâlâyı ve Onun sevdiklerini sevmek. Dördüncüsü ise, bütün musîbetler karşısında sabretmektir... İşte bu dört hudut içindeki evi kendine al, o senin için yeterlidir. O hudutlar arasında yer alan ev, Cennet evidir. Altında bal ve sütten sular akan ırmaklarla, içinde istediğin her nîmet ve yiyecek vardır buyurur. Bunun üzerine o şahıs; -Ey efendi, ben çok günah işledim, onlara ne yapayım? der. Zünnûn-i Mısrî hazretleri; -Allahü teâlâ dilerse bütün günahları affeder. Yeter ki sen cânu gönülden tövbe et, buyurunca, adamcağız ağlamaya başlar ve cânu gönülden tövbe eder. Bütün evlerini satıp, parasını fakirlere dağıtır ve Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin talebesi olur. Bir müddet sonra bu kimse vefât eder. Kabre koyduklarının ertesi gününde, kabrin üzerinde bir kâğıdın durduğunu görürler. O kağıdın üzerinde; "Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin söylediklerinin hepsi doğru çıktı. Cânu gönülden tövbe ettiğim için, daha önce işlediğim bütün günahlarımı Allahü teâlâ affetti. Şimdi altından ırmaklar geçen Cennet evindeyim" diye yazıyordu. Netice olarak, dünyada iken yapılan her iyilik, her hayır muhakkak karşılık görecektir. Zerre kadar iyilik eden, yaptığı bu iyiliğinin karşılığını elbette bulacaktır. Hadîs-i şerîfde buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, iyilik edenlere, karşılığını elbette verecektir.)


.

Amel ve ibâdet, niyetle dürüst olur

 
A -
A +

Müslümanın yaptığı her amel ve ibâdet, ancak iyi niyet ile dürüst yani kabule lâyık olur. Yapılan her ameli, ibâdeti, şartlarına uyarak ve ihlâs ile yapmalıdır. İhlâs, hâlis, temiz etmek, niyeti temizlemek, yalnız Allah için yapmak demektir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Hayırlı işler yaparken niyetlerimizi düzeltmeliyiz. Kalblerimizi, dünyâya düşkün olmaktan kurtarmalıyız. Her uzvumuz İslâmiyyete teslîm olmalıdır. Ayıplarımızı görüp, günâhlarımızın çokluğunu düşünüp, Allahü teâlânın intikâm almasından korkmalıyız. İyiliklerimizi az görmeli, günâhlarımız az olsa da, çok bilmeliyiz. Şöhret sâhibi olmaktan, insanlar arasında iyi tanınmaktan çok korkmalı, titremeliyiz. Peygamber efendimiz, (Din veyâ dünyâ işlerinde iyi tanınarak parmakla gösterilmek, bir kimseye zarar olarak yetişir. Bu zarardan ancak Allahü teâlânın koruduğu kurtulabilir) buyurdu. İnsân, niyeti ve işleri, ne kadar hâlis ve iyi olsa da, kendini kusûrlu ve kabâhatli bilmelidir. Tasavvuf yolunda, ele geçen ni'metlere, hâllere, zevklere güvenmemeli, ne kadar doğru ve İslâmiyyete uygun olsalar da, bunlara özenmemelidir. Dîne yaptığı hizmetlere, islâmiyyeti kuvvetlendirmesine ve insanların doğru yola gelmelerine sebep olmasına güvenmemeli ve bunlarla övünmemelidir. Bu güzel işleri, kâfirler ve fâcirler de yapabilir. Resûlullah efendimiz, (Çok olur ki, Allahü teâlâ bu dînini fâcir kimse ile kuvvetlendirir) buyurdu. İnsân, niyeti ve işleri, ne kadar hâlis ve iyi olsa da, kendini kusûrlu ve kabâhatli bilmelidir." Başkalarının sevgisine ve övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ fenâdır. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ, hepsinden dahâ fenâdır. Riyâ, bir şeyi olduğunun tersine göstermektir ki kısaca, gösteriş demektir. Âhıret amellerini yaparak âhıret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak demektir. İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ menfeatlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur duâsına çıkmak, istihâre yapmak, böyledir. Bir kimse, ibâdetlerini başkalarına göstermek, onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyeti ile yaparsa, riyâ olmaz ve çok sevâp olur. Ramazân orucunu tutmakta riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için namâza başlayıp, sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ, gösteriş ile yapılan farzlar sahîh olur, ibâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını karşılamak niyeti ile kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ için ve bir insan için birlikte niyet ederek kurban kesmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için olmayıp, yalnız hacdan, gazâdan gelen için ve gelen emîri, reisi, başkanı karşılamak için kesilen hayvân leş olur. Kesmesi ve yemesi harâm olur. "SEN GÖRMÜYORSAN DA!.." Riyâdan, gösterişten korkarak ibâdeti terk etmek câiz değildir. Bir kimse, Allahü teâlânın rızâsı için namâza durup, namâzı bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, namâzı yine sahîh olur. Şöhrete sebeb olacak şekilde giyinmek de riyâ olur. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak da riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Dünyâlık elde etmek, yani mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur ve riyâ ise harâmdır. Allahü teâlâ için olan ilim, Allahü teâlâdan korkmayı arttırır, kendi ayıplarını görmeye sebeb olur. Şeytânın aldatmasına mâni olur. Herkesin yanında sünnetlere uygun olarak, yalnız iken ise, edeblere uymayarak yapılan ibâdetler de, riyâ olur. Netice olarak, amel ve ibâdetleri, niyeti düzelterek, şartlarına uyarak, ihlâs ile yani Allahü teâlânın rızâsı için yapmalıdır. İhlâs sâhibi, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi hiç düşünmez ve bunun ibâdetlerini başkalarının görmesi ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir.)

.

Îmân ve ibâdette taklîdin yeri

 
A -
A +

Taklit, başkasının sözünü, onun delîlini araştırmadan kabûl etmek, inanmak veya yapmak demektir. Başkasını taklit etmek de, iki türlü olur: 1-İnanılacak şeylerde taklit etmek. Gayr-i müslimler, analarını, babalarını, kendi din adamlarını taklit ederek İslâmiyyeti kabul etmiyorlar. Böyle taklit, yanlıştır. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler, böyle taklîdi yasak etmektedir. Müslümânların da, analarını, babalarını taklit ederek, Müslümânım demeleri kâfî değildir. Âmentüde bildirilen îmânın altı şartını ve bunların anlamlarını bilip, beğenip, kabûl eden kimseye, Müslümân denir. İnanılacak şeylerde bidat ehline aldanıp, Ehl-i sünnetten ayrılmak, bâtıl olan taklittir. 2-Amelde, ibâdetlerde ve yapılacak işlerde taklit etmek. İbâdetlerde taklit etmek, imân etmekteki taklit gibi değildir. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler, ibâdette taklit etmeyi emretmektedir. Zira Peygamber efendimiz; (İbâdetleri benden ve eshâbımdan gördüğünüz gibi yapınız!) buyurmuştur. "BİR İŞTE ANLAŞAMAZSANIZ!" Abdülganî Nablüsî, Abdülvehhâb-i Şa'rânî, İmâm-ı Rabbânî ve Yûsüf Nebhânî hazretleri gibi âlimler; "Müctehid olmayan Müslümânların işlerini, ibâdetlerini doğru yapabilmeleri için, inandıkları, güvendikleri, diledikleri bir müctehidi taklit etmeleri vâcibdir" buyurmuşlardır. Ayrıca; (Ümmetim dalâlet üzerinde icmâ yapmaz, birleşmez!) hadîs-i şerifi, doğru yoldaki âlimlerin söz birliği ile bildirdiklerinin hepsinin doğru olduğunu göstermektedir. Bindörtyüz seneden beri gelmiş olan milyonlarca Ehl-i sünnet âlimi ve binlerce evliyâ, söz birliği ile bildirdiler ki: "Bu söz birliğine inanmayan, yukarıdaki hadîs-i şerîfe inanmamış olur." Redd-i vehhâbî kitâbında diyor ki: "Nisâ sûresinde, (Bir işte anlaşamazsanız, bu işin hükmünü Allahtan ve Resûlullahtan anlayınız!) meâlindeki 58. âyet-i kerîme, (Bir işte anlaşamazsanız, bu işin nasıl yapılacağını, âlim olanlarınız Allahın kitâbından ve Resûlullahın sünnetinden anlasınlar. Âlim olmıyanlarınız ise, âlimlerin anladıklarına uyarak yapsınlar) demektir. Görülüyor ki, bu âyet-i kerîme, mezheb imâmlarını taklit etmeyi emretmektedir." İslâm âlimleri söz birliği ile bildiriyorlar ki: "Bir kimsenin Müctehid olabilmesi için arabî lisanını iyi bilmesi, fıkıh âlimi olması, Kur'ân-ı kerîmi ezberlemiş olması, Kur'ân-ı kerîmin bütün âyetlerinin tefsîrlerini bilmesi, hadîs-i şerîflerin sahihlerini diğerlerinden ayırdetmesi, ayrıca verâ sâhibi, nefsi tezkiye bulmuş, sâdık, emîn olması lâzımdır. Bütün bu üstünlükler bulunan bir zât taklit olunabilir. Bu şartlardan biri bulunmazsa, o kimse müctehid olamadığı gibi dinde de söz sâhibi olamaz. Bunun da, bir müctehidi taklîd etmesi lâzım olur." ÂLİM SANILAN KİMSELER!.. Savâ'ik-ı ilâhiyye kitabında; "Zamânımızdaki insanlar, âyet-i kerîme veyâ hadîs-i şerîf okuyarak, bunlara kendi görüşlerine göre mânâ verenleri âlim sanıyorlar. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından söyleyenleri ve yazanları dinlemiyorlar. İctihâd için lâzım olan şartlardan birine bile mâlik olmayan câhil kimseleri din adamı sanıyorlar. Allahü teâlâ, Müslümânları bu belâdan kurtarsın!" denilmektedir. Netice olarak, itikât edilecek, inanılacak şeyleri sorup öğrendikten sonra, hemen îmân hâsıl olmuyor. Öğrendikten sonra, düşünmek, beğenmek ve kabûl etmek, ondan sonra îmân etmek hâsıl oluyor. İslâmın istediği îmân budur. Öğrendikten sonra, düşünmeden, beğenmeden olan îmân, taklîd ile îmân olur. Kâfirlerin, analarından, babalarından görerek kâfir olmaları böyledir. İslâmın istediği îmân, delîl ile, kendi kararı ile olan îmândır. Kâfirlerin küfrü, ana, babalarını taklit ederek olmaktadır. Görülüyor ki, îmânda taklit etmenin yeri yoktur. İbâdetlerde taklit ise, Allahü teâlânın emri ile hâsıl olduğu için, öğretenler de, öğrenenler de, Cennete kavuşacaklardır. Çünkü Peygamber efendimiz; (Eshâbımın hepsi gökteki yıldızlar gibidir. Hangisini taklit ederseniz, uyarsanız hidâyete kavuşursunuz!) buyurmuştur


.

"İbâdetleri benden gördüğünüz gibi yapınız!"

 
A -
A +

İnsanları Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol, insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını arttırır. Günâhlar ise, kalbi karartır. Muhabbet yolu ile gelen nûrları alamaz olur. Sâlihler bu hâli anlar, üzülür ve günâh işlemek istemezler. Hatta bunlar, ibâdetlerin daha çok olmasını isterler. Günâh işlemek ise, nefse tatlı gelir. Bütün bid'atler, günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler ve kuvvetlendirirler. Bugün bütün dünyâda, gerek îmânı ve küfrü tanımakta, gerekse ibâdetleri doğru yapmakta, câhillik, özür değildir. Meşhûr olan din bilgilerini bilmediği için aldanan, Cehennemden kurtulamayacaktır. Allahü teâlâ, bugün, dînini dünyânın her tarafına duyurmuş, îmânı, helâli, harâmı, farzları, güzel ahlâkı öğrenmek pek kolaylaşmıştır. Bunları, lüzûmu kadar öğrenmek farzdır. Öğrenmeyip câhil kalan farzı terk etmiş olur. Öğrenmeye lüzûm görmeyen, ehemmiyyet vermeyen ise, kâfir olur. CENNET İLE MÜJDELEDİLER Peygamberler, Allahü teâlâ tarafından kullarına gönderilmiş insanlardır. Ümmetlerini Allahü teâlâya çağırmak, azgın, yanlış yoldan, doğru, saâdet yoluna çekmek için gönderilmişlerdir. Dâvetlerini kabûl edenlere, Cenneti müjdelemişler, inanmıyanları ve inanıp da yapmayanları Cehennem azâbı ile korkutmuşlardır. Onların Allahü teâlâdan getirdikleri her haber doğrudur, yanlışlık yoktur. Peygamberlerin sonuncusu, Muhammed aleyhisselâmdır. Onun dîni bütün dinleri nesh etmiş, yürürlükten kaldırmıştır. Onun kitâbı, geçmiş kitâpların en iyisidir. Onun dîni kıyâmete kadar bâkîdir, kimse tarafından değiştirilmeyecektir. Bazı kimseler; "Din, zamâna göre değişir, İslâmın bildirdiği hükümler eskimiştir. Asrımızın îcâblarını karşılayacak bir din lâzımdır" diyorlar. Evet, din, zamânla değişir. Fakat bunu, sâhibi, yani Allahü teâlâ değiştirir. Nitekim Âdem aleyhisselâmdan beri, çok kerre değiştirmiş ve en son olarak ve kıyâmete kadar bütün ihtiyâçları karşılayacak, en mükemmel, en üstün bir din olarak, Muhammed aleyhisselâmın dînini göndermiştir. Böyle konuşan zavallı insanlar, acaba Allahü teâlânın mükemmel dediği dinden dahâ iyisini mi yapabilecekler? Milletlerin kanûnları da, zamânla değişir. Fakat, bu kanunları da, ancak o devletlerin millet meclisleri değiştirebilir. Her bekçi ve çoban değil! Mecellenin 39. maddesinde ve şerhinde diyor ki: "Ahkâm, hükümler zamânla değişir. Örf ve âdete tâbi olan ahkâm, hükümler değişir. Nass ile yani Kur'ân-ı kerim ve hadis-i şeriflerle ile anlaşılan, bildirilen ahkâm, hükümler, zamânla değişmez." Dinde zorluk yoktur demenin ma'nâsı, Allahü teâlâ, insana kolay olanları emretmiştir, demektir. Yoksa, herkes, hoşuna giden şeyleri yapsın, nefsine zor gelen şeyleri yapmasın, ibâdetleri râhat, kolay ve keyfine göre değiştirsin demek değildir. Dinde ufak bir değişiklik yapmak, küfürdür, dinsizliktir. MÜCTEHİDLER ANLAR... Netice olarak, İslâmiyyete uymak için önce Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak ve farz olan ibâdetleri, bildirildiği şekilde ihlâs ile yapmak lâzımdır. İbâdetlere faydalı şeyler ilâve ediyoruz demek doğru değildir. Böyle sözler, din düşmanlarının yalanlarıdır. Bir değişikliğin faydalı olup olmayacağını yalnız İslâm âlimleri anlar. Bu derin âlimlere müctehid denir. Müctehidler kendiliklerinden bir değişiklik yapmazlar. Bir ilâvenin, bir değişikliğin bid'at olup olmayacağını hemen anlarlar. Müctehid olmayanların câiz demeleri ve yapmaları ile, ibâdetleri değiştirmek, bidat ve büyük günâh olur. İbâdetler, Peygamber efendimizin ve eshâb-ı kirâmın bildirdiği ve yaptığı gibi yapılır. Bunlarda değişiklik yapılmaz. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İbâdetleri benden ve eshâbımdan gördüğünüz gibi yapınız! İbâdetlerde değişiklik yapanlara bid'at ehli denir. Bid'at sâhipleri, muhakkak Cehenneme gidecektir. Bunların hiçbir ibâdetleri kabûl olmaz.)


.

"Namâz, mü'minin mi'râcıdır"

 
A -
A +

İslâmın ikinci şartı, dînin direği olan, beş vakit namâzı vaktinde kılmaktır. Namâz, ibâdetlerin en üstünüdür. İmândan sonra, en kıymetli ibâdet, namâzdır. İmân gibi, onun da güzelliği, kendindendir. Başka ibâdetlerin güzelliği ise, kendilerinden değildir. Nemâzı doğru kılmaya çok dikkat etmelidir. Peygamber efendimiz râhatını, huzurunu, namâz kılmakta bilirdi. Namâzdaki yakınlık, başka şeylerde bulunmaz. Hadîs-i şerîfde; (Allah ile kul arasındaki perdeler, ancak namâzda kaldırılır) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Namâz, islâmın beş şartından ikincisidir. Bütün ibâdetleri kendisinde toplamıştır. İslâmın beşte bir parçası ise de, bu toplayıcılığından dolayı, yalnız başına, müslümânlık demek olmuştur. İnsanı Allahü teâlânın sevgisine kavuşturacak işlerin birincisi olmuştur. Âlemlerin efendisine mi'râc gecesi, Cennette nasîb olan rü'yet şerefi, dünyâya indikten sonra, dünyânın hâline uygun olarak kendisine yalnız namâzda müyesser olmuştur. Bunun içindir ki; (Namâz mü'minlerin mi'râcıdır) buyurmuştur. Bir hadîs-i şerifte de; (İnsanın Allahü teâlâya en yakın olması namâzdadır) buyurmuştur. Onun yolunda, tâm izinde giden büyüklere, o rü'yet devletinden, bu dünyâda büyük pay, namâzda olmaktadır. Bu dünyâda Allahü teâlâyı görmek mümkün değildir. Dünyâ buna elverişli değildir. Fakat Ona tâbi olan büyüklere, namâz kılarken rü'yetten birşeyler nasîb olmaktadır. Namâz kılmayı emir buyurmasaydı, maksadın, gâyenin güzel yüzünden perdeyi kim kaldırırdı? Âşıklar, ma'şûku nasıl bulurdu? Namâz, üzüntülü rûhlara lezzet vericidir. Namâz, hastaların, râhat vericisidir. Rûhun gıdâsı, kalbin şifâsı namâzdır. (Ey Bilâl, beni ferâhlandır!) diye ezân okumasını emir buyuran hadîs-i şerîf, bunu göstermekte, (Namâz, kalbimin neşesi, gözümün bebeğidir) hadîs-i şerîfi, bu arzûya işâret etmektedir. Namâzın hakîkatini anlamış olan bir kimse, namâza durunca, sanki, bu dünyâdan çıkıp âhıret hayâtına girer ve âhırete mahsûs olan ni'metlerden birşeylere kavuşur. Asıldan haz ve pay alır. Dünyâda asıldan alabilmek için, mi'râc lâzımdır. Bu mi'râc, mü'minin namâzıdır. Bu ni'met, yalnız bu ümmete mahsûstur." Hazret-i Alî, namâza durduğu zaman, bütün âlem alt-üst olsa, hiç haberi olmazdı. Bir harpte, mübârek ayağına ok saplanmış ve okun demir kısmı kemiğe girmişti. Kemiğe saplanan demir kısmını çıkaramayıp, cerrâha gösterdiler. Cerrâh; -Efendim, o parçayı çıkartmak için sizi bayıltmak gerekir. Yoksa acısına dayanamazsınız deyince, hazret-i Ali; -Bayıltamaya gerek yok. Namâz vakti gelsin, ben namâza durduktan sonra çıkarırsınız cevabını vermiştir. Nitekim namâz vakti gelince hazret-i Alî namâza durur, Cerrâh da, o demir parçasını çıkartır ve yarayı da sarar. Hazret-i Alî namâzı bitirince cerrâha; -Demiri çıkardınız mı diye sorar, cerrâh da; -Evet çıkardık der. Bunun üzerine hazret-i Alî; -Ben bu demiri çıkardığını duymadım, hissetmedim buyurur. NAMAZ DİNİN DİREĞİDİR Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Namâz, dînin direğidir, mü'minin mi'râcıdır. O hâlde, onu iyi kılmaya gayret etmelidir. Erkânını yanî farzlarını, şartlarını, sünnetlerini, edeblerini, istenildiği ve lâyık olduğu gibi yapmalıdır. Namâzda tumânînete yanî rüküda, secdelerde, kavmede ve celsede, bütün âzânın hareketsiz kalmasına ve ta'dîl-i erkâna yani bu dört yerde sükûn ve tumânînet bulduktan sonra, bir miktâr durmaya, dikkat etmelidir. Namâz, doğru kılınınca, kurtuluş ümîdi çoğalır. Çünkü dînin direği dikilmiş olur." Netice olarak namâz, mü'minin mi'râcıdır. Yani namaz, dünyâdan âhırete yükselten bir merdiven gibidir. Namâzda sanki dünyâdan çıkıp, âhırete gidilir ve âhırette kavuşulacak olan şeylerden haz, zevk alınır. Mi'râc gecesinde Peygamber efendimize ihsân olunan ni'metler, bu dünyâda, Onun ümmetine yalnız namâzda tattırılmaktadır. Emredilen farz ibâdetlerin en üstünü, en yükseği namâzdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Namâz, mü'minin mi'râcıdır.)


.

İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar"

 
A -
A +

Bu dünyâ, geçici bir konaktır, âhırete nazaran zindân gibidir, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte ve geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünyâ hayâtı, rü'yâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rü'yâ bitecek, hakîkî hayât başlayacaktır. Cân vermek acısı, dünyâ acılarının hepsinden dahâ acıdır. Fakat, âhıret azâblarının hepsinden dahâ hafîftir. Her Müslümânın, ölüme hâzırlanması lâzımdır. Bunun için de, tövbe etmeli, kul hakkı altında kalmamaya dikkat etmeli, hakları sâhiplerine verip helâllaşmalıdır. Allahü teâlânın haklarını da ödemek lâzımdır. Bu hakların en mühimi, İslâmın beş şartını yerine getirmektir. Borçları ödeyerek, emânetleri sâhiplerine vererek, ölüme hâzırlanmak ve vasiyet yazmak vâciptir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: ÖLÜM GELMEDEN ÖNCE... "Ölüm gelmeden önce, yapacak işi bilmeli, yüzü ak olarak, Allahü teâlâyı özleyerek cân vermelidir. Önce, i'tikâdı düzeltmek lâzımdır. Dinden olduğu bilinen şeylere inanmak elbette lâzımdır. Bundan sonra, fıkıh kitâplarında yazılı olan şeyleri öğrenmek ve yapmak lâzımdır. Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri kulakları açacaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak, rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhıretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrümüzü, bunlara uygun geçirelim. Ölüm gelmeden önce ölmeyen kimseyi dertli bilmelidir! Ona geçmiş olsun demelidir!" Mevlâna Celâleddin-i Rûmî hazretleri şöyle anlatır: "Vaktiyle yakışıklı adamın biri, hamama gider ve hamamdaki göbek taşının üzerine geçip uzanır. Tam o sırada içeriye kendisine tıpatıp benzeyen bir adam daha girer. Gelen adama dikkatlice bakar ve kendi kendine; 'İnsan bu kadar da birbirine benzer mi?' diye söylenir. Ama gelen kimsenin etrafında hizmetçiler, korumalar vardır. Oradakilere; -Bu kimdir? diye sorar. Onlar da; -O hükümdardır derler. Hükümdar olduğu için ona özel oda açılır. Hükümdar etrafındakilere; -Şimdi yanımdan gidin diye emreder ve odasında yalnız kalır. Bu hâli gören adam, herkes gittikten sonra hükümdarın odasına bir bakayım der. Hükümdarın kaldığı odanın kapısını açınca, hükümdarın ölmüş olarak yerde yatmakta olduğunu görür. Hemen kendi kendine; 'Bu fırsatı kaçırmamalıyım! Hemen hükümdarın yerine geçeyim, nasıl olsa hükümdar bana çok benziyor, kimse de anlamaz' der ve hükümdarın cesedini sırtladığı gibi, kendi yattığı göbek taşının üzerine taşır, kendisi de hükümdarın yerine geçer. Sonra hizmetçileri çağırır ve; -Hemen gidiyoruz der. Elbiseler giyilir, saltanat arabasına binilir ve doğru saraya gidilir. Kendisini ele vermeden harem dairesine girmek ister ve harem dairesine girer girmez yüzüne şiddetli bir tokat iner. Tokadın şiddeti ile bir uyanır ki, kendisini göbek taşının üzerinde uyur vaziyette bulur. Meğer gördüklerinin hepsi rüyâ imiş. Tokadı atan da, hamamdaki görevlidir. Görevli; -Temizlik yapacağız, geç oldu. Hadi kalk, git buradan! deyince; -Peki gidiyorum cevabını verir..." "İŞTE DÜNYA BUDUR!.." Bunları anlatan Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî hazretleri, sonra şöyle buyurur: "İşte dünyâ budur. Göbek taşına yatarsın, tokatla adamı uyandırırlar. Ne yazık ki Azrâil aleyhisselâmın uyandırması böyle de olamaz." Netice olarak insan, bu dünyâda uykudadır. Ölüm, insanı bu uykusundan uyandıracaktır. İnsan için ölmek değil, öldükten sonra başına gelecekleri bilmemesi felâkettir. İnsanın dünyâdaki hâli, bir sarhoşa benzer. Ölmek, sarhoşun ayılması demektir. Sarhoşun yanına sevdiği kimseler toplanır, sevdiği hediyeler gelirse, yâhut koynuna akrepler, yılanlar girerse, hiçbirini duymaz. Ayılınca, bunları görür ve anlar. Bunun için hadis-i şerifte; (İnsan ölünce, kıyâmeti kopmuş olur) buyurulmuştur.


.

"İnsan demek, muhtâç demektir"

 
A -
A +

İnsan, medenî olarak yaşamak için yaratılmıştır. Medenî olarak yaşayabilmesi için de, başkalarına muhtâçtır. İnsanlar dünyâya, yalnız yiyip içmek ve giyinip süslenmek için gönderilmediler. İstediklerini toplamak, sevdikleri şeylerle keyiflenmek ve oynayıp zevklenmek için yaratılmadılar. İnsanların yaratılması, Allahü teâlâya karşı aşağılığını, gücü yetmezliğini, muhtâç, zavallı olduğunu göstermesi içindir. Zaten kulluk da, bu demektir. İnsan muhtâç olduğu zamân kurttan, kuştan medet umar, zayıf ve âciz kimselerden de ihsân bekler. (Nefsini tanıyan Rabbini tanır) hadîs-i şerifini, İslâm âlimleri; "Kendi aczini anlayan, Rabbinin azametini anlar" şeklinde tefsîr etmişler, açıklamışlardır. Sırrî-yi Sekatî hazretleri buyuruyor ki: "Mahlûkât içerisinde en âciz ve zayıf olan mahlûk, insandır. Bununla berâber, bu kadar mahlûk arasında, Allahü teâlânın emirlerine insan kadar isyân edip yüz çeviren mahlûk da yoktur. Eğer insan iyi olursa, melekler ona gıpta eder imrenirler. Eğer kötü olursa, şeytanın bile kendisinden nefret edip, kaçtığı, şerli bir kimse olur. Ne kadar hayret edilir ki, bu kadar zayıf ve âciz olan insanoğlu, kendisine her nîmeti veren, her an varlıkta durduran, yaşatan, kudret ve azamet sâhibi olan Allahü teâlâya karşı gelmekte ve isyân etmektedir." AÇLIK DA BİR DERT!.. Bir azot deryâsı olan hava içinde yaşadığımız ve her gün bin litre azot ciğerlerimize kadar girdiği hâlde, hayâtımıza çok lüzûmlu olan bu azotu, hücrelerimize havadan alamıyoruz. Mahlûkatı sıkan en büyük dertlerden biri açlıktır. Her sene milyonlarca hayvân ve bitki açlık derdinden telef olmaktadır. Bu açlar, bilhâssa pahâlı olan protein maddelerine, yanî içinde yüzdükleri azot deryâsına, ciğerlerine kadar girmiş iken, istifâde etmekten âciz oldukları azot maddesine açtır. Bu hâl, insanların aczini göstermeye bir misâldir. Eğer teneffüs ile oksijen gazını alıp kanımıza kattığımız gibi, azot gazını da tutmak hâssası kanımıza bahşedilmiş olsaydı, yeryüzündeki bütün açlık ihtiyâcımız, bir soluma ile temîn edilebilecek ve artık aç kimse kalmayacak, avcılık nihâyet bulup, milyonlarca cânlı, açlık sıkıntısından kurtulacak, açlık dolayısı ile ekmek ve et için insanlar birbirlerine saldırmayacak ve yeryüzü, bir Cennet bahçesi hâline dönecekti. Bunların hepsi, insanın her gün ciğerlerine giren bin litre azottan, 8 gram yani 7 litresini vücuduna alabilmesi ile olacaktı. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan demek, muhtâç demektir. Değil insanlar, her mahlûk muhtâçtır. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. Alak sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. Mahlûklara gönül bağlamaktan kurtulmuş olanlar, sebeplere yapışmaya muhtâç oldukları zamân, bu ihtiyâçlarını, sebeplerin sâhibine, yaratıcısına söylerler. Sebeplere kavuşunca, Ondan bilirler. Gönderen de O, göndermeyen de O derler. Allahü teâlâ, birçok düzenler ve faydalar olması için, her şeyi sebeple yaratmaktadır. İyiliğe sebep olanlara iyi, kötülüğe vâsıta olanlara kötü demiştir. Bu yolun büyükleri, bunun için, iyiliğe sebep olanlara şükür, kötülüğe sebep olanlardan şikâyet etmektedir. İyiliği ve kötülüğü, görünüşe göre sebeplerden bilirler. Allahü teâlâ, her şeyi sebepsiz olarak, hemen yaratsaydı, âlemde nizâm, düzen kalmaz, karmakarışık olurdu." İNSANLARIN HEPSİ ÂCİZDİR Netice olarak insan, Allahü teâlânın kudreti karşısında her bakımdan âcizdir. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. Peygamberlerin hepsi, insanları, yalnız bir yaratana ibâdet etmeye çağırdılar. Ondan başkasına tapınmayı yasak ettiler. Bütün Peygamberler, kendilerinin âciz birer varlık olduklarını söylediler ve Allahü teâlânın büyüklüğünden, kuvvet ve kudretinden korkup, titrediler.


.

İhlâssız amel kalp para gibidir!..

 
A -
A +

İslâmiyyetin temeli, ilim, amel ve ihlâs olmak üzere üçtür. İlim, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından öğrenilir ve bu ilme uygun olarak amel edilir. İlimde ve amelde de, ihlâs sâhibi olmalıdır. İhlâs ise, ilmin ve amelin Allah rızâsı, Allah sevgisi ile olması, mal, mevki ve şöhret için olmamasıdır. İhlâs, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmaktır. İhlâs ile yapılan ibâdet de, insânı hakîkî îmâna kavuşturur. Sehl bin Abdullah-ı Tüsterî hazretleri; "Yolumuzun esâsı üç şeydir: Helâl yemek, ahlâk ve amelde Resûl aleyhisselâma tâbi olmak ve ihlâs yani her işi, yalnız Allah rızâsı için yapmaktır" buyurmuştur. HAKÎKÎ BİR MÜSLÜMAN... Hakîkî bir Müslümân olmak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetlerini doğru ve İhlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda nûrlar vereceğini, âhırette de sevâb yani iyilik vereceğini vâdetti. İbâdet, emirleri yapmak, Takvâ harâmlardan, yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istiğfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdet de ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez. Günâh olur, azâb yapılır. Bid'at işleyenlerin, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle ve kâfirlerle, mezhebsizlerle arkadaşlık, komşuluk yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bâzı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiblerine muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir evliyânın kalbinden gelir..." AZAPTAN KURTULMAK İÇİN!.. İbâdete başlarken nefs ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürer. Zümer sûresinin 3. âyetinde meâlen; (Biliniz ki, Allahü teâlâ, hâlis olan din ister) buyuruldu. Böylece, herkese, ihlâs kazanması emrolundu. İlim, fıkıh kitâplarını, bir üstâd ile birlikte okuyarak, ihlâs da, bir velînin sözlerinden, hâl ve hareketlerinden, tasavvuf kitâplarını okuması ile elde edilir. Netice olarak, bir ibâdetin ilmini öğrenmeyen, şartlarını bilmeyen kimsenin, yaptığı ibâdet, ihlâs ile yapılmış olsa da, sahîh olmaz, hiç yapmamış gibi olur. Şartlarını bilerek ve gözeterek yapanın ibâdeti ise, sahîh olur ve Cehennem azâbından kurtulur. Fakat bu kimse de, ibâdetlerini ihlâs ile yapmadı ise, bu ibâdeti ve hiçbir iyiliği kabûl olmaz, sevâb kazanmaz. Böyle yapılan ibâdetin, hayrât ve hasenâtın beğenilmeyeceği bildirilmiştir. İlim ve ihlâs ile yapılmayan ibâdetin faydası olmaz, insanı küfürden, günâhtan, azâbdan kurtarmaz. Ömür boyunca, böyle ibâdet yapıp da, küfür üzere vefât edenler çok görülmüştür. İlim, ihlâs ile yapılan ibâdet, insanı, dünyâda küfürden, günahtan, âhirette de, Cehennem azâbından kurtarır. İhlâssız yapılan ibâdetler, kalp, geçersiz para gibidir, kıymetsizdir. Necm sûresinin 39. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (İnsana âhirette ancak dünyâda çalışarak, ihlâs ile yaptığı işler fayda verir.)


.

Adâlet olmazsa, zulüm olur

 
A -
A +

Adâlet, iyi huyların en şereflisi olduğu gibi, âdil kimse de, insanların en iyisidir. Adâlet, aşırılıklardan sakınıp ortada olmaktır. Ortadan ayrılanda, adâlet olmaz. Üç yerde ki; bir malı, ni'meti bölerken, alışverişte ve cezâ vermekte, adâlet lâzımdır... Adâlet olunca, herkes korkusuz yaşar. Adâlet, korkusuzluk demektir. Adâletin ne olduğunu insan aklı ile bulmak güç olduğundan, Allahü teâlâ, kullarına acıyarak, memleketleri korumak için, bir ölçü âleti gönderdi. Bu ilâhî ölçü ile, adâleti ölçmek kolay oldu. Bu ölçü, Peygamberlerin getirdikleri dinlerdir. Bugün ve kıyâmete kadar kullanılması emrolunan ilâhî ölçü, Muhammed aleyhisselâma gönderilen dindir. İNSAN MEDENÎ YARATILMIŞTIR İnsan, medenî olarak yaratılmıştır. Yani öyle yaratılmıştır ki, birbirleri ile karışmak, bir arada yaşamak, yardımlaşmak zorundadırlar. Hayvânlar, medenî yaratılmadı, şehirde birlikte yaşamaya mecbûr değildirler. İnsan nâzik, zayıf yaratıldığı için, pişmemiş yemek yiyemez. Gıdâ, elbise ve binânın, hâzırlanması lâzımdır. Yani san'atlara ihtiyâç vardır. Bunun için de, araştırmak, düşünmek ve tecrübe yapmak, çalışmak lâzımdır. Bir insanın her san'atı öğrenmesi, mümkün değildir. Herbir san'atı belli kimseler öğrenir, yapar. Herkes, kendine lâzım olan şeyi, bu san'at sâhibinden alır. Bu san'at sâhibi de, kendine lâzım olan başka bir şeyi, onu yapan diğer san'at sâhibinden alır. Böylece, insanlar birbirlerinin ihtiyâçlarını temîn eder. Bunun için, insan yalnız yaşayamaz. Bir arada yaşamaya mecbûrdurlar. İnsanlar bir araya gelince, açıkgözler, başkasının hakkına saldırır, zulmedenler olur. Çünkü her nefis, istediğine kavuşmak ister, tatlı olanı almaya uğraşır. Bu şeyleri isteyen birkaç kişi çekişmeye başlar. Bir leşe toplanan köpeklerin birbirlerine hırlamaları gibi, aralarında döğüşme başlar. Bunları ayırmak için, kuvvetli bir hâkim lâzım olur. Alışverişte, herkes kendi yaptığının dahâ kıymetli olduğunu söyler. Yapılan şeylerin karşılıklı değerlerini adâlet ile ölçmek lâzım olur. Eşyânın değerlerini karşılıklı ölçen şey, altın ile gümüştür yanî paradır. Allahü teâlâ, altın ile gümüşü para olarak yaratmıştır. Başka hiçbir şey, altının yerini tutamaz. Demek ki, insanlar arasında adâleti temîn etmek için üç şey lâzımdır: Nâmûs-i rabbânî, hâkim-i insânî ve dinâr-ı mîzânî... Bunlardan en kuvvetlisi, en büyüğü, nâmûs-i rabbânî olan İslâmiyyettir. Dinler, Allahü teâlânın adâleti sağlamak için gönderdiği hükümlerdir. ACIMAYANA ACINMAZ!.. Netice olarak insanın, önce kendine, hareketlerine, âzâsına adâlet etmesi lâzımdır. İkinci olarak, çoluk çocuğuna, komşularına, arkadaşlarına adâlet yapması lâzımdır. Adliyecilerin ve hükûmet adamlarının da, millete adâlet yapması lâzımdır. Demek ki, bir insanda adâlet huyunun bulunabilmesi için, önce kendi hareketlerinde, âzâsında adâlet bulunmalıdır. Her kuvvetini, her âzâsını, ne için yaratıldı ise, o yolda kullanmalıdır. Allahü teâlânın âdetini değişdirip, onları aklın ve İslâmiyyetin beğenmediği yerlerde kullanmamalıdır. Çoluk çocuğu varsa, onlara karşı da, akla ve dîne uygun hareket etmeli, dînin gösterdiği güzel ahlâktan sapmamalıdır. Güzel ahlâk ile huylanmalıdır. Emri altında olanlara merhamet etmeyenler, kıyâmet günü Allahü teâlânın merhametinden uzak kalacaklardır. Zira; "Men, lâ yerham, lâ yurham!" buyurulmuştur ki, "Acımayana acınmaz" demektir. Zâlimler, birkaç senelik, geçici dünyâ zevkleri için, insanlara eziyyet ederler. Fakat, zulümlerinin cezâsını çekmedikçe, bu dünyâdan gitmezler. O kadar refâh ve lezzetler içinde oldukları hâlde, elbette şiddetli sıkıntılar, büyük dertler yakalarını bırakmaz. O saltanat hiçbirinin elinde kalmaz. Çok olur ki, saltanatları düşmanlarının eline geçer. Bu hâli görür ve ciğerleri yanar. Meryem sûresinin 81. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (Mâlik, hâkim olduğunu söylediği şeylerin hepsini elinden alırız. Yalnız başına huzûrumuza gelir.)


.

Namazı cemâat ile kılmak

 
A -
A +

Namâz kılmak, îmânın şartı değil ise de, namâzın farz olduğuna inanmak, îmânın şartıdır. Âkıl ve bâliğ olan her Müslümânın, her gün beş vakit namâzı kılması Farz-ı ayındır. Farz olduğu, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde, açıkça bildirilmiştir. Resûlullah efendimiz; (Namâz kılmayanlar, kıyâmet günü, Allahü teâlâyı kızgın olarak bulacaklardır) buyurmuştur. Kitâb-ül-fıkıh-alel-mezâhib-il-erbe'ada buyuruluyor ki: "Namâz, islâm dîninin direklerinden en ehemmiyyetlisidir. Allahü teâlâ, kullarının yalnız kendisine ibâdet etmeleri için, namâzı farz etti. Nisâ sûresinin 103. Âyetinde meâlen; (Namâz mü'minler üzerine, vakitleri belirli bir farz oldu) buyurulmaktadır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, her gün beş vakit namâz kılmayı farz etti. Kıymet vererek ve şartlarına uyarak, her gün beş vakit namâz kılanı Cennete sokacağını, Allahü teâlâ söz verdi) buyuruldu. Namâz, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadîs-i şerîfde; (Namâz kılmayanın, İslâmdan nasîbi yoktur!) buyuruldu." BİR KİŞİ BİLE YETİŞİR Beş vakit namâzın farzlarını cemâat ile kılmak, erkeklere Hanefî, Şâfiî ve Mâlikîde sünnettir. Cuma ve bayram namâzlarında ise şarttır. Nâfile namâzları cemâat ile kılmak mekrûhtur. Beş vakit namâzda, bir kişi de cemâat olarak yetişir. Kırâeti güzel olan imâm olur, yani Kur'ân-ı kerîmin harflerini tanıyan, tecvîd ile okumasını bilen olur. Sesi güzel ve tegannî ile okuyan değil! Fâsıkın imâm olması mekrûhtur. Çok âlim olsa bile, ona uymak tahrîmen mekrûhtur. Hadîs-i şerîfte; (Müttekî bir âlim ile namâz kılan, bir Peygamber ile kılmış gibidir) buyuruldu. Namâzda, en az iki kişiden birinin imâm olması ile cemâat meydâna gelir. Beş vakit namâzın farzlarını cemâat ile kılmak, erkeklere sünnettir. Cuma ve bayram namâzları için cemâat farzdır. Cemâat ile kılınan namâzlara dahâ çok sevâb verildiği hadîs-i şerîflerde bildirilmektedir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Cemâat ile kılınan namâza, yalnız kılınan namâzdan yirmiyedi kat fazla sevâb verilir.) (İyi bir abdest alıp, mescidlerden birine cemâat ile namâz kılmak için gidenin, Allahü teâlâ, her adımına bir sevâb yazar ve her adımında amel defterinden bir günâhı siler ve Cennette onu bir derece yükseltir.) Cemâat ile kılınan namâz, Müslümânlar arasında birliği berâberliği sağlar. Sevgi ve bağlılığı arttırır. Cemâat toplanıp birbirleriyle sohbet ederler. Dert ve sıkıntıları olanlar, hastalar bu sâyede kolayca ortaya çıkar. Cemâat, Müslümânların tek kalb, tek vücût gibi olduklarının en güzel nümûnesidir. Bir kimse, cemâati özürsüz terk etse, o şahıs Cennet kokusu duyamaz. Cemâati özürsüz terk edenler, dört kitâpta mel'un diye vasflandırılmışlardır. Cemâat ile kılınan namâzın bu kadar fazîleti, imâmın namâzı kabûl olduğu takdîrdedir. Hasta, felçli, bir ayağı kesik olanın, yürüyemeyen ihtiyârların ve âmânın cemâate gitmesi şart değildir. Uyûn-ül-besâir kitâbında buyuruluyor ki: EVİNDE CEMAATLE KILAN... "Özürlü olmadığı hâlde câmiye gitmeyip, evinde âilesi ile cemâat yapan kimse, câmideki cemâatin sevâbına kavuşamaz. Yani câmiye mahsûs olan, fazla sevâba kavuşamaz. Yoksa, evde cemâat ile kılınca da, cemâat sevâbına, yanî yirmiyedi kat sevâba kavuşur. Şunu da bilmelidir ki, iki cemâat de, şartlara, sünnetlere uygun olduğu zamân böyledir. Evdeki cemâat dahâ uygun ise, evde kılmak lâzımdır." Netice olarak, beş vakit namâzı cemâat ile kılmaya gayret etmelidir. Kıyâmet günü Allahü teâlâ, yedi kat yerleri, yedi kat gökleri, Arş'ı, Kürsî'yi ve bütün mahlûkâtı terâzînin bir tarafına koysa, şartları gözetilerek cemâat ile kılınan bir vakit namâzın sevâbını diğer tarâfa koysa, cemâat ile kılınan namâzın sevâbı dahâ ağır gelir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Beş vakit farz namâzı cemâat ile kılmaya devâm eden, sırât köprüsünü şimşek gibi geçecektir. Allahü teâlâ, onu sâbıklarla haşredecektir. Allahü teâlâ, onu dertlerden, belâlardan muhâfaza eder. Ona, Allah yolunda ölen bin şehît sevâbı verir.)


.

Îmân, hususi bir ni'mettir

 
A -
A +

Allahü teâlâ, bütün insanlara, îmân etmelerini emretti. İnsanlar arasından dilediklerine merhamet edip, bunların akla uyarak îmân etmelerini nasîb eyledi. Bu kullarının kalblerini îmân ile doldurdu. Yûnus sûresinin 25. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ kullarını, selâmet, saâdet yeri olan Cennetine dâvet ediyor. Dilediğini bu yola kavuşturur) buyuruldu. Akıllarına uymayıp, nefislerine uyarak, Allahü teâlânın dâvetini kabûl etmeyenlerden, dilediklerini kendi taşkın, azgın hâllerinde bırakmakta, dilediklerini de, yine ihsân ederek, dilediği zamânda hidâyete kavuşturmakta, kalblerini îmân ile doldurmaktadır. Kendi hâllerinde bıraktıklarından, gafletten uyanarak doğru yolu arayanları da, merhamet ederek hidâyete kavuşturacağını vâdetmektedir. Ankebût sûresinin son âyetinde meâlen; (Nefislerine uyanlardan, doğru yolu arayanları, saâdete ulaştıran yollara kavuştururuz) buyuruldu. KENDİLERİNE ZARAR VERİRLER! Doğru yolu aramayıp, nefslerine uyarak îmân etmeyenleri, azıp can yakanları, Cehennemde sonsuz olarak cezâlandıracağını haber veriyor. İslâmiyyeti işitmeyen çok kimse vardır ki, akl-ı selîmleri olduğu için, bozulmuş, uydurulmuş dinlerin adamlarına aldanmamışlar, astronomide, fen bilgilerinde ve bilhâssa tıp ilminde gördükleri nizâmlı hâdiselerin birbirlerine bağlantılarını düşünerek, yaratılışın sırlarını, bu hesâplı düzenin hakîkatini anlamak istemişlerdir. Bunlar yine akl-ı selîmleri sâyesinde, İslâmiyyetin bildirdiği güzel ahlâkın birçoğunu bulup, Müslümân gibi yaşamış, kendilerine ve başkalarına faydalı olmuşlardır. Allahü teâlânın, Ankebût sûresinde vâdettiği üzere, bunları îmân etmeye sebep olan rehberlere, kitâplara kavuşturacağı, Rûh-ul-beyân tefsîrinde yazılıdır. İnsanların hiçbiri îmân etmese, inanmasa, Allahü teâlânın büyüklüğünde, kuvvetinde, kudretinde hiç noksanlık olmaz. İnkâr edenlerin inkârının Allahü teâlâya bir zararı olmaz, bunlar sadece kendilerine zarâr yaparlar. Muhakkak herkes gibi bunlar da ölecekler ve kabirde çürüyüp, bir avuç toprak olacaklar. Sonra tekrâr diriltilip, Cehennemde çok acı azâb çekeceklerdir. Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, Peygamberler göndermiştir. Bunlarla kullarına doğru yolu göstermiş, kullarını kendine çağırmıştır. Rızâsının, sevgisinin yeri olan Cennete dâvet etmiştir. Böyle bir ihsân sâhibinin dâvetini kabûl etmemek, zavallılıktır. Akıl, doğruyu, iyiyi bulan bir âlet ise de, yalnız başına bulamaz, noksandır. Peygamberlerin gelmesi ile bu noksanlık tamâmlanmıştır. Böylece kullara özür, bahâne kalmamıştır. Her akıl sâhibinin îmân etmesi lâzımdır. İmân etmek için vergi vermek, mal ödemek, yük taşımak, ibâdet zahmeti çekmek, zevklerinden kaçınmak gibi sıkıntılara katlanmak lâzım değildir. Yalnız kalb ile, ihlâs ile, samîmî olarak inanmak kâfîdir. Bu inancını inanmayanlara bildirmek de şart değildir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Sonsuz ateşte yanmaya inanmayanın, buna çok az da bir ihtimâl vermesi, zannetmesi akıl îcâbıdır" buyuruyor. Sonsuz olarak ateşte yanmak ihtimâli karşısında, bunun tek çâresi olan îmân nimetinden kaçınmak, akılsızlık ve çok büyük şaşkınlık olmaz mı? EMİRLERE TESLİM OLMAK... İmân eden, Allahü teâlânın emirlerine teslîm olur yani seve seve yapar ve böylece Müslümân olur. Âl-i îmrân sûresinin 68. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, îmân edenleri sever) buyuruldu. Hadîs-i şerîfte; (Îmân, altı şeye kalb ile inanmak ve inandığını dili ile söylemek ve Allahü teâlânın emirlerini beğenmektir) buyuruldu. Netice olarak îmân, Allahü teâlânın kullarına hususi olarak ihsân ettiği bir ni'mettir. İnsanın kavuştuğu her ni'met, gönderilen dinler ve Peygamberler, hep Allahü teâlânın kullarına rahmeti, ihsânıdır. Cennete girmek, îmâna bağlıdır. Fakat îmân da, Allahü teâlânın fadlıdır, ihsânıdır. Nisâ sûresinin 79. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulduğu gibi: (Her güzel, her iyi şey, sana Allahü teâlâdan geliyor. Her çirkin, her fenâ şeye de, nefsin sebep oluyor.)


.

İslâmiyyete uyan rahat ve mesûd olur

 
A -
A +

Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, faydalı şeyleri yapmalarını emretmiştir ki bu emirlere farz denir. Zararlı olan şeyleri de yasak etmiştir ki bunlara da harâm denir. Farzların ve harâmların hepsine Ahkâm-ı islâmiyye yani İslâmiyyetin hükümleri denir. Âdem aleyhisselâmdan itibaren gönderilen bütün dinler, Allahü teâlânın kullarına rahmeti ve ihsânıdır. Emirlere uyup yasaklardan sakınan kullarının taleplerini, duâlarını kabul etmekte, emir ve yasaklarını kabul etmeyip inkâr edenlerin duâlarını ise kabul etmemektedir. İslâmiyyete inanan, emirleri yapıp, yasaklardan sakınanlar, Allahü teâlânın ihsânına kavuşur, dünyâda rahat, mesûd olur, âhırette de ebedi saâdete kavuşur. İnanmayıp, inkâr edenler ise, bu saâdetten mahrûm kalır. İMÂN ETMEK ÇOK KOLAY!.. Herhangi bir kimsenin imân etmesi için, bir yere para, mal vermesi, zor bir işi yapması, birisinden izin alması gibi, hiçbir şey yapması lâzım değildir. Hattâ, îmân ettiğini herhangi bir yere, herhangi bir kimseye söylemesi, bildirmesi, belli etmesi bile lâzım değildir. Zaten imân, imânın şartları olarak bilinen altı şeyi öğrenip, bunlara kalbinden, gizlice inanmak demektir. Bugüne kadar dünyâya milyarlarca insan gelmiş ve bir müddet yaşadıktan sonra ölüp gitmişlerdir. Bunlardan bazısı zengin, bazısı fakîr, kimi güzel, kimi çirkin, kimi zâlim, kimi de mazlum idiler. Ama o hâllerinin hepsi de geçti ve unutuldu. Bunların içinde inananlar da, inanmayanlar da vardı. İnananlar, imânlarının karşılığı olarak sonsuz saâdete kavuşacak, inanmayanlar da, inkârlarının karşılığı olarak sonsuz azâb çekeceklerdir. İnanmış olarak ölmüş olanlar, şimdi tam rahat ve huzûr içindeler. İmânsız olarak ölenler ise, sonsuz olarak ateşte yanmak ihtimâli, korkusu içindeler. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrümüzü, bunlara uygun geçirelim. Kendimizi âhıretin çeşitli azâblarından kurtaralım! Tahrîm sûresinin 6. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyuruldu." Bütün bunları, insanın iyi düşünmesi lâzımdır. Şimdi hayatta olduğu halde, birkaç sene sonra, bu insan da, onlardan biri olacaktır. Şimdi, geçmiş seneler nasıl bir hayâl oldu ise, o zamân, bütün ömür, bütün hayât, çalışmalar, didinmeler hep hayâl ve bir rü'yâ gibi olacaktır. İşte o zamân insan, o iki kısmın hangisinden olmak ister? Hiçbirinden olmak istemem diyemez. Çünkü buna imkân yoktur. Çâresiz, onların arasına gidecektir. Sonsuz ateşte yanmayı, ihtimâl bile olsa, bir insan isteyebilir mi? YA CENNET YA CEHENNEM! Allahü teâlânın varlığına, Cennete, Cehenneme inanmayı, akıl da, ilim de, fen de reddedemiyor. Böyle şey olamaz diyemiyor. İnanmayanlar, inkâr etmelerine akıl ile, fen ile bir vesîka gösteremiyorlar. Hâlbuki inanmak lâzım olduğunu gösteren vesîkalar sayılamayacak kadar çoktur. Dünyâ kütüphâneleri bu vesîkaları bildiren kitâplarla doludur. İnanmayanlar, nefislerine, zevklerine aldanarak inkâr ediyorlar. Zevklerinden başka bir şey düşünmüyorlar. Hâlbuki İslâmiyyet, zevki yasak etmemiştir. Zevklenmenin zararlı olmasını yasaklamıştır. Netice olarak, aklı olan bir kimse, Allahü teâlânın emirlerine uyar, İslâmın güzel ahlâkı ile süslenir, herkese iyilik eder ve kendisine kötülük yapanlara bile iyilikle karşılık verir. İyilik yapamazsa, hiç olmazsa sabreder. Yıkıcı değil, yapıcı olur. Böylece de, rahata, huzûra kavuşur. Hem de, âhıretin sonsuz azâblarından kurtulur. Bütün râhatlıkların, saâdetlerin başı, îmân etmekte, Müslümân olmakta, İslâmiyyetin emirlerini yerine getirmekte, yasaklarından da sakınmaktadır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhıret için yaratıldınız! Âhırette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.)


.

"Tövbe etmekle kurtulabilirsiniz"

 
A -
A +

İşlenen her günâh için tövbe, istiğfâr etmek farzdır. Her günâhın tövbesi kabûl olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Tövbenin kabûl edileceğinden değil, tövbenin şartlarına uygun olmasında şüphe etmelidir" buyuruyor. Tövbe edilmeyen herhangi bir günâhtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günâhlar içinde saklıdır. Yüzbin sene ibâdet eden makbûl bir kulunu, bir günâh için, sonsuz olarak ret edebilir. İkiyüz bin sene itâat eden şeytân, kibredip, secde etmediği için, ebedî melûn olmuştur. Âdem aleyhisselâmın oğlunu, bir adam öldürdüğü için, ebedî tardeyledi. Mûsâ aleyhisselâm zamânında, Belâm bin Bâûrâ, İsm-i âzamı biliyordu. Her duâsı kabûl olurdu. Bu Belâm, Allahü teâlânın bir harâmına, az bir meylettiği için, îmânsız gitti ve; (Onun gibiler köpek gibidir) diye dillerde kaldı. GÜNAHTAN ÇOK KORKMALI! Kârûn, Mûsâ aleyhisselâmın akrabâsı idi. Mûsâ aleyhisselâm buna hayır duâ edip ve kimyâ ilmi öğretip, o kadar zengin olmuştu ki, yalnız hazînelerinin anahtarlarını kırk katır taşırdı. Birkaç kuruş zekât vermediği için, bütün malı ile birlikte, yer altına sokuldu... Sa'lebe, sahâbe arasında çok zâhid idi. Çok ibâdet eder, câmiden çıkmazdı. Bir kerre sözünde durmadığı için, sahâbîlik şerefine kavuşamadı, îmânsız gitti. Allahü teâlâ, nice kimselerden, bir günâh sebebi ile, böyle intikâm almıştır. Bu sebeple günâh işlemekten çok korkmalı ve bir günâh işleyince hemen tövbe, istiğfâr etmelidir. Rıyâd-un-nâsıhînde; "Tövbe ve istiğfâr kalb, dil ve günâh işliyen âzâ ile birlikte olmalıdır. Kalb pişmân olmalı, dil, duâ etmeli, yalvarmalı. Âzâ da günâhtan çekilmelidir" buyurulmaktadır. Nasr sûresinde meâlen; (Bana istiğfâr edin. Duâlarınızı kabûl ederim, günâhlarınızı affederim) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kıymetli ömrümüz, günâh işlemekle, kusûr, kabâhat yapmakla, yanılmakla, faydasız, lüzûmsuz konuşmakla geçip gidiyor. Bunun için; tövbeden, Allahü teâlâya boyun bükmekten söyleşmemiz, verâ ve takvâdan konuşmamız hoş olur. Nûr sûresi, 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey mü'minler! Hepiniz, Allahü teâlâya tövbe ediniz! Tövbe etmekle kurtulabilirsiniz) buyurmuştur. Tahrîm sûresi, 8. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey îmân eden seçilmişler! Allahü teâlâya dönünüz! Hâlis tövbe edin! Yanî tövbenizi bozmayın! Böyle tövbe edince, Rabbiniz, sizi belki affeder ve ağaçlarının, köşklerinin altından, önünden sular akan Cennetlere sokar) buyurmuştur. En'âm sûresi, 120. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Açık olsun, gizli olsun günâhlardan sakınınız!) buyurmuştur. Günâhlarına tövbe etmek, herkese farz-ı ayındır. Hiç kimse tövbeden kurtulamaz. Nasıl kurtulur ki, Peygamberlerin hepsi tövbe ederdi. Peygamberlerin sonuncusu ve en yükseği olan Muhammed aleyhisselâm buyuruyor ki; (Kalbimde envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, yetmiş kerre istiğfâr ediyorum.) KUL HAKKI DA VARSA!.. Yapılan günâhda, kul hakkı bulunmayıp, yalnız Allahü teâlâ ile kendi arasında olursa, böyle günâhlara tövbe etmek, pişmân olmakla, istiğfâr okumakla, Allahü teâlâdan utanıp, sıkılıp, Ondan af dilemekle olur. Farzlardan birini özürsüz terk etti ise, tövbe için, bunlarla birlikte, o farzı da yapmak lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, bir günâh işler, sonra pişmân olursa, bu pişmânlığı, günâhına kefâret olur. Yani affına sebep olur) buyuruldu. Günâhda kul hakkı da varsa, buna tövbe için, kul hakkını hemen ödemek, onunla helâllaşmak, ona iyilik ve duâ etmek de lâzımdır." Netice olarak, işlenen günâhı affettirmek için tövbe etmek lâzımdır. Tevbenin sahîh olması için; bu günâhlara pişmân olup, günâha devâm etmemek, bir dahâ yapmamaya karâr vermek, affolması için duâ ve istiğfâr etmek, Allah ve kul haklarını ödemek lâzımdır. Lokman Hakîm hazretlerinin oğluna nasîhat ederek buyurduğu gibi: "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar."


.

Bütün nimetler Allahü teâlâdandır

 
A -
A +

İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Çünkü bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. O hâlde, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır. Aklın lüzûm gösterdiği bir vazîfe, bir borçtur. İyilik edene, mâl ve hizmet ile karşılığı yapılır. Bunu yapamayan, teşekkür ve duâ eder. Karşılık yapmayanın başına kakılır kötülenir, incitilir. Çünkü iyiliğe karşı, iyilik yapmak, insanlık vazîfesidir. Böyle olunca, her iyiliği yapan, en büyük iyilik olarak, yok iken var eden, en güzel şekli veren, lüzûmlu uzuvları, kuvvetleri ihsân eden, her birini bir âhenk ile işleterek sıhhat veren, akıl ve zekâ bahşeden, çoluk çocuk, ev, ihtiyâç eşyâsı, gıdâ, içecek, elbiselerimizi yaratan yüce bir sâhibe, bu nimetleri sebepsiz, karşılıksız ihsân eden ve her an yok olmaktan, düşmandan, hastalıktan muhâfaza eden ve bize hiç ihtiyâcı olmayan, sonsuz kuvvet, kudret sâhibi olan, Allahü teâlâya şükretmemek, kulluk hakkını ödememek ne büyük kabâhât olur. YÜZ KARASI OLUR!.. Hele, Ona ve nimetlerin Ondan geldiğine inanmamak veyâ bunları başkasından bilmek en büyük zulüm, en çirkin yüz karası olur. Nisâ sûresinin 78. âyetinde meâlen; (Ey insan! Sana gelen her iyilik, Allahü teâlânın ihsânı olarak, nimeti olarak gelmektedir. Her dert ve belâ da, kötülüklerine karşılık olarak gelmektedir. Hepsini yaratan, gönderen Allahü teâlâdır) buyurulmaktadır. Bir kimseye her ihtiyâcı verilse, her ay yetecek para, gıdâ hediyye olunsa, bu kimse, o ihsân sâhibini her yerde herkese nasıl över. Gece gündüz onun sevgisini, onun kalbini kazanmaya uğraşmaz mı? Onu dertlerden, sıkıntılardan muhâfaza etmeye çalışmaz mı? Ona hizmet edebilmek için, kendini tehlikelere atmaz mı? Bunları yapmasa, o ihsân sâhibine hiç kıymet vermese, herkes onu ayıplamaz mı? Hattâ, insanlık vazîfesini yapmıyor diye cezâlandırılmaz mı? İyilik eden bir insanın hakkına böyle riâyet ediliyor da, her nimetin, her iyiliğin hakîkî sâhibi olan, hepsini yaratan, gönderen, Allahü teâlâya şükretmek, Onun beğendiği, istediği şeyleri yapmak, niçin lâzım olmasın? İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İyice düşünmeli ve anlamalıdır ki, herkese her nimeti gönderen, yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi var eden, ancak Odur. Her varlığı, her ân varlıkta durduran hep Odur. Kullardaki üstün ve iyi sıfatlar, Onun lutfü ve ihsânıdır. Hayâtımız, aklımız, ilmimiz, gücümüz, görmemiz, işitmemiz, söyleyebilmemiz, hep Ondandır. Saymakla bitirilemeyen çeşitli nimetleri, iyilikleri gönderen hep Odur. İnsanları güçlüklerden, sıkıntılardan kurtaran, duâları kabûl eden, dertleri, belâları gideren hep Odur. Rızkları yaratan ve ulaştıran yalnız Odur. İhsânı o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin rızkını kesmiyor. Günâhları örtmesi o kadar çoktur ki, emrini dinlemeyen, yasaklarından sakınmayan azgınları, herkese rezîl ve rüsvâ etmiyor ve nâmûs perdelerini yırtmıyor. Affı ve merhameti o kadar çoktur ki, cezâyı ve azâbı hak edenlere azâb vermekte acele etmiyor. Nimetlerini, ihsânlarını, dostlarına ve düşmanlarına saçıyor. Kimseden bir şey esirgemiyor. Bütün nimetlerinin en üstünü, en kıymetlisi olarak da, doğru yolu, saâdet ve kurtuluş yolunu gösteriyor. Yoldan sapmamak ve Cennete girmek için teşvîk buyuruyor. Cennetteki sonsuz nimetlere, bitmez, tükenmez zevklere ve kendi rızâsına, sevgisine kavuşabilmemiz için, sevgili Peygamberine uymamızı emrediyor..." FAKİRDEN SADAKA İSTEMEK!.. Netice olarak, Allahü teâlânın nimetleri güneş gibi meydândadır. Başkalarından gelen iyilikler, yine Ondan gelmektedir. Başkalarını vâsıta kılan, onlara iyilik yapmak isteğini veren, onlara iyilik yapabilecek gücü, kuvveti veren, Allahü teâlâdır. Bunun için, her yerden, herkesten gelen nimetleri gönderen hep cenâb-ı Haktır. Allahü teâlânın dışında bir başkasından iyilik, ihsân beklemek, emânetçiden, emânet olarak bir şey istemeye veya fakîrden sadaka istemeye benzemektedir...


.

Îmânın devam etmesi için...

 
A -
A +

İmânın şartı altıdır ve bunlar, kesin olarak inanılacak temel esaslardır. Bu altı şarta inandım demekle hâsıl olan îmânın devam etmesi için, emredilen ibâdetlerin farz olduğuna ve yasak edilenlerin de harâm olduğuna inanmak da lâzımdır. Emredilen ibâdetler yani amel, îmânın bir parçası değil ise de, bunların farz ve haramların da haram olduğuna inanmak, îmândandır. Bir kimse, îmânın altı şartına inandığı hâlde, namazın, orucun farz, yalan söylemenin, içki içmenin de harâm olduğuna inanmazsa, bunun îmânı gider, bu kimse îmân etmemiş olur. Îmânın temellerinden, en mühim alâmetlerinden ve şartlarından birisi de, hubb-i fillah ve buğd-ı fillahtır. Yani Allahü teâlânın sevdiklerini sevmek ve sevmediklerini sevmemektir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: "BENİM İÇİN NE YAPTIN?" (Allahü teâlâ, Mûsâ aleyhisselâma, yalnız benim için ne yaptın dedi. Yâ Rabbî! Senin için namâz kıldım, oruç tuttum, zekât verdim ve zikir yaptım cevâbını verince, kıldığın namâzlar, seni Cennete kavuşturacak yoldur, kulluk vazîfendir. Oruçların, seni Cehennemden korur. Verdiğin zekâtlar, kıyâmet günü, sana gölgelik olur. Zikirlerin de, o günün karanlığında, sana ışık olur. Benim için ne yaptın buyurdu. Yâ Rabbî! Senin için olan şeyi bana bildir deyince, Allahü teâlâ, yâ Mûsâ, sevdiklerimi sevdin mi ve düşmanlarıma düşmanlık ettin mi buyurdu. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâ için olan en kıymetli şeyin, Hubb-i fillah ve Buğd-ı fillah olduğunu anladı.) Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: "Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler, Allahü teâlânın kâfirlere düşman olduğunu, açıkça bildiriyor. Onun düşmanlarını seven, Onu sevmiş olur mu? Kâfirler ve fâsıklar, Allahü teâlânın düşmanı olmasalardı, Buğd-ı fillah vâcib olmazdı. İnsanı Allahü teâlânın rızâsına kavuşturacakların en üstünü olmaz ve îmânın kemâline sebep olmazdı. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, Allahü teâlânın düşmanlarını düşman bilmezse, hakîkî îmân etmiş olmaz. Mü'minleri Allah için sever ve kâfirleri düşman bilirse, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur) buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, bir Peygambere vahyetti ki, falan âbide söyle: Dünyâda zühd ederek, nefsini râhata kavuşturdun ve kendini kıymetlendirdin. Benim için ne yaptın?) Âbid sordu: Yâ Rabbî! Senin için ne yapılır? Allahü teâlâ buyurdu ki: (Düşmanıma, benim için düşmanlık ettin mi ve sevdiğimi benim için sevdin mi?) Sevenin, sevgilinin sevdiklerini sevmesi ve sevmediklerini sevmemesi lâzımdır. Bu sevgi ve düşmanlık, insanın elinde değildir. Sevginin îcâbıdır, kendiliğinden hâsıl olur. Dostun dostları, insana sevimli görünür, düşmanları da, çok çirkin görünür. Bir kimse, birisini seviyorum derse, onun düşmanlarından uzaklaşmadıkça, sözüne inanılmaz. Ona münâfık denir." Bir kimse, ibâdetlerini yapmakla beraber, Allahü teâlânın sevmediklerini de severse, mesela Ebu Cehil'i severse, bu kişi Cehenneme gider. Çünkü Peygamber efendimiz; (Kişi, sevdiği ile berâber olur) buyurmuşlardır. SEVDİKLERİNE DİKKAT ET! Âhırette herkes, sevdiğinin yanında olacaktır. Dünyada birbirini sevenler, ahirette de beraber olacaktır. Bu sebeple insan, dünyâda sevdiklerine dikkat etmelidir. Bu sevmek ve sevmemek, şahsi menfaati için değil, Allahü teâlânın rızâsı için olmalıdır. Sevmek ve sevmemek kalb ile olur, beden ile değil. Ateş ile barut bir arada olamayacağı gibi, iki zıt sevgi de bir arada olamaz. Peygamber efendimizi sevmeyeni sevemeyiz. Bu hâl, kalbte kendiliğinden hâsıl olur, ilim ile, öğrenmekle olmaz. Son nefesteki îmân, kalbdeki bu muhabbete bağlıdır. Netice olarak îmânın, kişide devamlı kalabilmesi için, îmânın altı şartına, farzların farz, haramların da haram olduğuna inandıktan sonra, Allahü teâlânın sevdiklerini sevmesi, sevmediklerini de sevmemesi yani hubb-i fillah ve buğd-ı fillah şarttır. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlânın en çok sevdiği amel, hubb-i fillah ve buğd-ı fillahdır.)

.

Dünya menfaati için ibâdet olmaz

 
A -
A +

İslâmiyyet, semâvî bir dindir. Her semâvî dinde olduğu gibi, İslâm bilgileri de, din bilgileri ve fen bilgileri olarak ikiye ayrılmıştır. Fen bilgileri de, İslâm bilgisidir. İslâm âlimi olmak için, zamânının fen bilgilerini de, gücü yettiği kadar öğrenmek lâzımdır. Fen bilgileri, zamânla değişir, ilerler. Din bilgileri, hiç değişmez. Bu bilgiler, inanılacak şeyler, emirler ve yasaklardır. Bunlar, Allahü teâlâ tarafından bildirilmiştir. Bu emirlerin ve yasakların hepsine Dîn-i İslâm denir. İslâmiyyete uymaya ise, ibâdet etmek denir. Müslümânlar, Allahü teâlâ emrettiği, vazîfeleri olduğu için ibâdet eder. İslâmiyyetin emirlerinde ve yasaklarında, kulların dünyâları ve âhıretleri için nice faydalar bulunmakla berâber, ibâdet ederken, Allahü teâlânın emri, kulluk vazîfesi olduğunu niyyet etmek, düşünmek lâzımdır. Böyle düşünmeden yapılan iş, ibâdet olmaz. Meselâ, namâz kılan bir kimse, Allahü teâlânın emrini yerine getirmeyi ve kulluk vazîfesini yapmayı niyyet etmeyip, namâzın bir beden terbiyesi bir spor olduğunu düşünerek kılarsa, namâzı sahîh olmaz, ibâdet yapmış olmaz, sadece spor yapmış olur. NİYETİN ÖNEMİ BÜYÜK... Oruç tutan kimsenin de, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhîz yapmayı düşünmesi, orucun sahîh ve makbûl olmamasına sebep olur. Muhârebe eden, canını tehlikeye koyan bir Müslümân da, Allahın dînini kuvvetlendirmek ve yaymak için değil de, şân, şeref, mal ve rütbe için dövüşürse, ibâdet yapmış olmaz, cihâd sevâbı kazanmaz ve ölürse de şehît olmaz. Bedenine zarar verdiği için alkollü içkileri içmeyen veya bırakan kimse, sarhoşluk günâhından kurtulamaz. Frengi, belsoğukluğu ve AIDS gibi korkunç hastalıklara yakalanmamak için, zinâdan, genelevlere gitmekten sakınan kimse de, İslâmiyyette, afîf, temiz sayılmaz. İslâmiyyette ibâdet yapmak için, niyyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyyete uygun olup olmadığı, niyyet ile anlaşılır. Allahü teâlâ, Cehennemden kurtulmayı ve Cennete girmeyi vazîfe olarak bildirmeseydi, yalnız Cenneti, Cehennemi düşünerek yapılan ibâdetler de makbûl olmazdı. Tasavvuf büyükleri, Evliyâ-i kirâm, ibâdet yaparken, Allahü teâlânın rızasından başka bir şey düşünmezler. Fakat her Müslümânın âhıret menfaâtlerini düşünmesi, kâfi görülmüştür. İbâdetleri âdetten ayırmak için, dünyâ menfaâtlerini düşünmemek şart olmuştur. Allah için ve âhıret menfaâti için yapılan şeyler, ibâdet olmuştur. Dünyâ menfaâti için yapılan şeyler ise, âdet sayılmıştır. İslâmiyyette niyyet o kadar mühimdir ki, İslâmiyyetin emrettiği bir şey, dünyâ menfaâti için yapılınca sahîh ve makbûl olmuyor, dünyâ işi sayılıyor. Herhangi bir dünyâ işi de, âhıret menfaâti için yapılınca, ibâdet hâlini alıyor. Mümin, zevcesinin, hanımının ağzına götürdüğü lokmadan bile sevâb kazanıyor. Nitekim hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Mü'mine gelen kazâya şaşılır. Hayır gelince, hamd ve şükreder. Musîbet gelirse, hamd ve sabreder. Mü'mine her şey için, hattâ zevcesinin ağzına bir lokma uzatmasına da, sevâb verilir.) Bu hadîs-i şerîfi göz önüne alarak, düşüncesini temizleyen ve niyyetini düzelten bir kimse, yemekte, içmekte ve her türlü dünyâ işlerinde âhıret faydasını gözeterek, sevâb kazanmak fırsatını elden kaçırmaz. İNANMAMAK HASTALIĞI!.. Netice olarak insanlar, bütün işlerinde, hattâ ibâdetlerinde, dünyâ menfaâti, maddî kazanç aramaya alıştırılırsa, menfaâtperestlik, egoistlik hâsıl olur. Hâlbuki İslâmiyyet, nefislerin böyle kötü isteklerini yatıştırmayı, maddîcilikten fedâkârlık etmeyi, menfaâti hakîr görmeyi, ahlâkın ve rûhun temizlenmesini, yükselmesini istemektedir. Şunu da unutmamak lâzımdır ki, ibâdetlerde âhıret faydalarını bırakarak, yalnız sosyal iyilikler aramak ve bu araştırmayı esâs tutmak, dîne inanmamak hastalığının alâmetlerindendir. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, âhıret için yapılan iyiliklere dünyâda da mükâfât verir. Fakat, yalnız dünyâ için yapılan işlere âhırette hiç mükâfât vermez.)


.

Kim ne işledi ise, karşılığını ondan istesin!.."

 
A -
A +

İslâmiyyetin emrettiği ibâdetleri yaparken ve yasak ettiği harâmlardan sakınırken, bunların âhıretteki faydaları ile birlikte dünyâdaki faydalarını, sosyal iyiliklerini de düşünmek yasak değildir. Hattâ, bu faydaları, zamânın yeni bilgileri ile açıklayarak anlatmak, din adamlarının vazîfesidir. İslâmiyyetin bildirdiği emir ve yasakların, dünyâda olan faydalarını ve iyiliklerini her Müslümânın da bilmesi çok faydalıdır. Ancak, Müslümânların yalnız bilmekte kalması lâzım olup, ibâdetleri dünyâ faydaları üzerine binâ etmek derecesine gelmemelidir. Böyle olursa, ibâdetler bozulur. İslâmiyyetin istediği vazîfelerde dünyâ için ne kadar fayda bulunursa bulunsun, bunları yalnız Allahü teâlânın emri olduğu için ve âhırette, azâbdan kurtulmak için yapmak lâzımdır. Böyle niyyet olunca, dünyâ faydalarının ayrıca düşünülmesi de, zarar vermez. "ÂHIRETİ KAZANMAK İÇİN..." İslâmiyyete uymanın, ibâdet etmenin, dünyalık menfaâtler, faydalar üzerine kurulmayacağı, açıkça ortadadır. Nitekim Şûrâ sûresinin 20. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Âhıreti kazanmak için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünyâ menfaâti için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, âhırette bunların eline bir şey geçmeyecektir) buyuruldu. İsrâ sûresinin 18. ve 19. âyet-i kerîmelerinde meâlen; (Menfaâtleri ve lezzetleri çabuk geçen, tükenen dünyâyı isteyenlerden, dilediğimize, istediğimizi veririz. Âhıret menfaâtleri için çalışan mü'minlerin mükâfâtları boldur) buyurulmaktadır. Hûd sûresinin 16. Âyet-i kerimesinde de meâlen; (Dünyâda yaşamayı ve eğlenmeyi isteyenlerin çalışmalarının karşılığını bol bol veririz. Bir şeyi esirgemeyiz. Bunlara âhırette yalnız Cehennem ateşi verilecektir. Emekleri âhırette boşa gider. Yalnız dünyâ için yaptıkları işlerine, âhırette bir karşılık hâsıl olmaz) buyuruluyor. İbâdetlerde âhıret faydalarını ve Allahü teâlânın rızâsını bırakarak, yalnız sosyal iyilikler aramak ve bu araştırmayı esâs tutmak, dîne inanmamak hastalığının alâmetlerindendir. Dinde değişiklik, reform yapmak isteyenlerin sözlerine, yazılarına bakıldığı zaman, hep bu gizli hastalığın belirtileri görülmektedir. Yoksa, az bir din bilgisi olan, hattâ yalnız aklı ve zekâsı ile düşünen herkes, ibâdetlerdeki niyyetin önemini elbette anlar. Zira Peygamber efendimizin; (Her iyilik, niyyetine göre değerlendirilir) hadîs-i şerîfi pek meşhûrdur. Dini değiştirmek, bozmak isteyen reformcuların, akla da, mantığa da uymayan, dinin emirlerini dünya faydaları için yapmak lazımdır gibi sözleri, bunların âhıret hayâtına inanmadıklarını da düşündürmektedir. Müslümânlara, geleceklerinin önemini anlatmak derdi ile yürekleri yanan reformcular, âhıret denilen o en önemli geleceğe inansalardı, ehl-i sünnet âlimleri tarafından Müslümânların dünyâsına verilen ehemmiyyet kadar olsun, kendileri de Müslümânların âhıretine önem verir, sözleri ve yazıları ile biraz da âhıret saâdeti için feryâd ederlerdi. DÜNYA MENFAATİ DÜŞÜNMEZLER Ayrıca şunu da bilmelidir ki, İslâmiyyetin hükümleri, sosyal faydalar üzerine kurulursa, bu hükümlerin zamânla değişmesine ve bozulmasına yol açar. Yapılan ibâdetler, dünyalık kazanmak için vesile yapılırsa, bu, çok daha tehlikelidir. Zira Peygamber efendimiz; (Kur'ân-ı kerîm okuyunca, Allahü teâlânın rızâsını ve Cenneti isteyiniz! Dünyâlık istemeyiniz! Bir zamân gelir ki, hâfızlar, Kur'ân-ıkerîmi, insanlara yaklaşmak için vâsıta yaparlar) buyurmuşlardır. Netice olarak, İslâmiyyetin emrettiği ibâdetleri yapmanın ve yasak ettiği haramlardan sakınmanın, dünyâdaki faydaları, iyilikleri çok mühim ve meydânda olmakla berâber, Cennete ve Cehenneme inananlar, ibâdetleri yaparken, dünyâ menfaâtlerini hâtırlarına bile getirmezler. Âhıretteki sayısız ve sonsuz saâdetler ve çok acı felâketler karşısında dünyânın gelip geçici zevk ve acılarının hiç değeri yoktur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâdan başkası için her kim ne işledi ise, karşılığını ondan istesin, denilecektir.)


.

Herkes mesûd olmak ister ama...

 
A -
A +

Allahü teâlâ insanları yarattı ve her insanın saâdet içinde, mesûd olarak yaşamasını istediğini de bildirdi. Mesûd olmak, râhat, üzüntüsüz yaşamak demektir. Müslüman olsun veya olmasın her insan, mesûd olmayı, rahat, üzüntüsüz yaşamayı istemektedir. Yaratan da, yaratılan da aynı şeyi istemekte olduğu hâlde, mesûd, rahat, üzüntüsüz olan kimse, pek azdır. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Allahü teâlâdan bir şey istemek, yâ kavl yani söz ile olur veya fiil yani sebeplere yapışmakla olur. Kavl yani söz ile istemek, duâ etmek demektir. Bir şeyi fiil yani sebeplere yapışarak istemek ise, bu şeyi meydâna getiren sebebe yapışmak ve yapmakla olur. Çalışmak, sebebe yapışmak demektir. Çalışmayan, tembel oturan, sebebe yapışmamış olur. Allahü teâlâ tembele bir şey vermez. Zira; (İnsan ancak çalıştığı şeye kavuşur) meâlindeki âyet-i kerîme, bu hususu açıkça bildirmektedir. Gayr-i müslimler, Allahü teâlâya inanmadıkları için, kavl yani sözle, duâ ile istemiyorlar ve duâ da etmiyorlar. Sebeplerin tesîrini gördükleri için, yalnız fiil ile yani sebeplere yapışarak istiyorlar ve bunun için de sebeplere yapışıyorlar. Allahü teâlâ da, onların bu isteklerini kabûl ederek, istediklerini yaratıyor ve veriyor. NİMETE KAVUŞMAK İÇİN... Mesûd olmak, rahat, üzüntüsüz yaşamak için lâzım olan sebeplere nimet denir. Allahü teâlâ, nimetlerini, dost, düşman, her isteyene vereceğini vâdetmektedir. Nitekim Mü'min sûresinin 60. âyetinde meâlen; (Duâ ediniz, kabûl ederim, isteyiniz, veririm) buyurulmaktadır. Nimete kavuşmak için, nimet sâhibinin beğendiği gibi istemek lâzımdır. Bunun için, nimeti istediğini bildirmek, duâ etmek ve muhakkak verileceğine inanmak, îmân etmek lâzımdır. Buna inanmayana, hele inkâr edene verilmez. İnkâr eden mahrûm kalır sözü meşhurdur. Saâdete sebep olan nimete kavuşmak için yapılan duâda, bu îmân şarttır. Hasta olanın, doktora gitmesi, ilâç alması, şifâ için bildirilen âyet-i kerîme ve duâları okuması, insanın ömrünü uzatmaz, ölüme mâni olmaz, eceli geciktirmez. Ömrü olanın dertlerini, ağrılarını giderip, sıhhatlı, râhat ve neşeli yaşamasına sebep olurlar. Kalb nakli ve beyin, böbrek, ciğer gibi ameliyâtlar, aşılar, serûmlar, ölüme mâni olmaz. Ömrü olanlara faydalı olur. Eceli gelen çok kimsenin ameliyât esnâsında öldüklerini bilmeyen yoktur. Duânın kabûl olması için, istenilen şeyin sebebine yapışmak lâzımdır. Allahü teâlâ, her şeyi sebep ile yaratır. Tedbîr almak ve sebebi aramak lâzımdır. Duâ edince, Allahü teâlâ sebebe kavuşturur ve sebepte tesîr, kuvvet yaratır. Mâide sûresinin 35. âyetinde meâlen; (Bana yaklaşmak için vesîle arayınız) buyuruldu. SEBEPLERE YAPIŞMAK LAZIM... Netice olarak, mesûd olmak, rahat, üzüntüsüz yaşamak yani nimete kavuşmak için, önce îmân sâhibi yani Müslümân olmak, sonra, nimetin sebebine yapışmak lâzımdır. Bütün nimetlerin sâhibi olan Allahü teâlâ, nimetlere kavuşmak için, nasıl duâ edileceğini de, merhamet ederek, bildirmektedir. Müslümânın duâsının kabûl olması için, îmândan sonra, her gün beş vakit namâz kılmak, kul hakkı bulunmamak şartı da önce gelmektedir. Duâlarımız kabûl olmuyor diyenlerin bu şartları yapmadıkları anlaşılmaktadır. Zira duâ etmenin de şartları vardır. Bu şartları taşıyan duâ elbet kabûl olur. Çok kimse bu şartları bir araya getiremediği için, duâları kabûl olmıyor. Duânın kabul olması için, önce, günâhlarına pişmân olup, tövbe etmeli, istiğfâr okumalı, sadaka vermeli, îmânını Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak düzeltmeli, duânın kabûl olacağına inanmalı, güvenmeli, iki dizi üzerine kıbleye karşı oturup, önce hamd ve salevât okumalı. Duâyı üçten fazla söylemeli. Harâm şeyleri ve hâsıl olmuş şeyleri istememeli. Kabûl olmadı diyerek, ümîdi kesmemeli, kabûl oluncaya kadar, uzun zamân tekrâr etmelidir. Harâm yememeli, harâm içmemeli, harâm şeyleri söylememelidir. Bir âyet-i kerimede meâlen buyurulduğu gibi: (Bana hâlis kalb ile duâ ediniz! Böyle duâları kabûl ederim.)


.

"Ya hayır söyle veya sus!"

 
A -
A +

Dil, büyük bir nimettir. İyiliği de kötülüğü de büyüktür. Cennete de, Cehenneme de götürür. Cirmi küçük, cürmü ise büyüktür. Îmân ve küfür dildeki ifadeden anlaşılır. Dil ile, ya hak veya bâtıl konuşulur. İnsanda bulunan diğer uzuvların sahası, dil gibi geniş değildir. Bir kimse Peygamber efendimize; -Ya Resûlallah! Cennet'e götürecek bir ameli bana öğret, diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Aç kimseleri doyur, susuz olana su ver, Allahü teâlânın emirlerini insanlara öğret, haram ve yasak olan kötü şeyleri de insanlardan menet. Bunlara gücün yetmezse, hayırlı, güzel olmayan sözlerden dilini sakındır buyurmuştur. Diline sahib olan kimse dünyada düşmanlarından, âhirette ise, ateşten kurtulur. Hadîs-i şerîfte; (Ya hayır söyle veya sus. Susan kurtulur) buyurulmuştur. Faydasız konuşmak, münâkaşa etmek, alay etmek, söz taşımak, yalan söylemek, lânet etmek ve gıybet etmek gibi fiiller, hep dil ile olmaktadır. Halbuki Şeyh Sa'dî-i Şîrâzî hazretleri; "Dil; şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. İki göz; Allahü teâlânın kudret ve san'atını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir" buyurmaktadır. YIRTICI BİR HAYVAN GİBİ!.. Bir kimse, Eyyûb-i Sahtiyânî hazretlerine; -Bana nasîhatte bulununuz deyince, cevabında; -Diline sâhib ol, az konuşmaya dikkat et buyurmuştur. Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -Kalbini en güzel koruyan kimdir? diye sorduklarında; -Diline en çok hâkim olan cevâbını vermiştir. Dil, yırtıcı bir hayvan gibidir, serbest bırakılırsa sahibini parçalar. Sükût eden, hataya düşmekten, yalandan, dedikodudan, söz taşımaktan, kendini övmekten, boş konuşmaktan ve daha birçok dil âfetlerinden kurtulur. Çok konuşanın dili sürçer, kalbi kararır. Kalbi kararan da, hata üstüne hata yapar ve kalb kırar da farkında bile olmaz. Diline sahip olan, dinini korur. Çok konuşan hata eder. Eshâb-ı kirâm hep hayır konuştukları halde, yanlış konuşmak için değil, belki boş bir söz söyleriz diye sükût ederlerdi. Bunun için hazret-i Ebu Bekir, ağzına taş koyar ve; "Başa gelen bütün felâketler bundan gelir" buyururdu. Bişr-i Hâfî hazretleri de buyurdu ki: "Dünyâda azîz olmak, âhırette de selâmette olmak isteyen, diline sâhib olsun." Diline sahip olmayanı, şeytân her sahada oynatır. Büyük bir uçurumun kenarına getirip, yüzüstü yuvarlar, felâkete sürükler. Dile ahlâk dizgini vurulursa, dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşur. Başıboş bırakılırsa zarardan zarara girer. Uzuvlarımızdan en çok isyân edeni dildir. Kolaylıkla istediği tarafa gider. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Her sabah, bütün uzuvlar, yalvararak dile derler ki: Bizim hakkımızı gözetmekte, Allahtan kork, kötü söz söyleme, bizi ateşte yakma! Bizim dine uyup uymamamız senin sebebinledir. Sen doğru olursan biz de doğru oluruz. Sen eğri olursan biz de eğri oluruz.) "DİLİNİ MUHAFAZA EYLE" Eshâb-ı kirâmdan Ukbe bin Âmir hazretleri, Resûlullah efendimize; -Dünyâ ve âhirette kurtuluş ne ile olur yâ Resûlallah? diye suâl edince, Peygamber efendimiz; -Dilini muhâfaza eyle. Zarûret olmadıkça evinden çıkma. Günahlarını hatırlayıp, ağla. Kurtuluş bunlarla olur buyurmuştur. Ali el-Masîsî hazretleri, fazla konuşmayı sevmez, çok konuşanın hatâ yapacağını bilir, dilin âfetinin, çok konuşmakta olduğunu bildirir ve; "Allahü teâlâ her şey için iki kapı, dil için ise dört kapı yapmıştır. Dudaklar iki kapı, dişler de iki kapıdır" buyururdu. Netice olarak susmak, dilini korumak, açık bir hikmet ve güzel bir haslettir. Dilin susması kalbin susmasına, kalbin susması da kişinin Rabbini tanımasına sebep olur. İnsanın selâmeti, dilini korumasındadır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Bir kimse, dilini tutarsa, Allahü teâlâ onun utanacak şeylerini örter. Gadabını tutarsa, kıyâmet günü, Allahü teâlâ azâbını ondan çeker. Bir kimse Allahü teâlâya yalvarırsa, onun duâsını kabûl eder.)


.

Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak

 
A -
A +

Dünyâ ve âhıret saâdetlerinin başı, en iyisi, Allahü teâlânın rızâsına, sevmesine kavuşmaktır. Buna kavuşabilmek için, evvelâ ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak, farz olan ibâdetleri yapmak ve sâlih olan müminleri sevmek lâzımdır. Bunları da, ihlâs ile yapmalıdır. İhlâs, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemekle, yalnız Onu sevmekle, kendiliğinden hâsıl olur. Allahü teâlâ bir kulunu severse, âhırete yarar işler, iyi, güzel ameller yaptırır. Hadîs-i şerîfte; (Amellerin, ibâdetlerin efdali, en kıymetlisi, bir mü'mini sevindirmek veyâ elbise vermek veyâ aç ise doyurmak veyâ herhangi bir ihtiyâcını karşılamaktır) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, bir kuluna, faydalı, güzel işler yapmayı, çok kimsenin ihtiyâçlarını sağlamasını nasîb etmesi, çok kimsenin ona sığınması, bu kul için pek büyük bir nimettir! Allahü teâlâ, kullarına ıyâlim demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, bu ıyâlinden birkaçının rızıkları, nafakaları için ve bunların yetişmeleri, râhat yaşamaları için bir kulunu görevlendirirse, bu kuluna büyük ihsân etmiş olur. Bu büyük nimete kavuşup da, bunun için şükretmesini bilen kimse, çok talihli, pek bahtiyârdır." ATEŞİ SÖNDÜRMENİN YOLU!.. Enes bin Mâlik hazretleri de; "Bütün mahlûkâtı Allahü teâlâ yaratmıştır. Onların her türlü ihtiyâcını irâde ederek, yaratıp göndermektedir. Allahü teâlânın rızâsı için O'nun kullarına kim daha çok hizmet ederse, Allahü teâlâ da o kullarını o kadar çok sever" buyurmuştur. Muînüddîn-i Çeştî hazretleri, Allahü teâlânın bütün kullarına nehirler gibi sınırsız yardım eder ve; "Allahü teâlâyı ibâdetler içinde en çok râzı eden ibâdet, zayıf ve mazlûmları sevindirmek ve rahatlatmaktır. Cehennem ateşinin söndürülmesinin en iyi yolu, açı doyurmak, susuz olanın susuzluğunu gidermek, ihtiyaç sâhibinin ihtiyâcını görmektir" buyururdu. Abdullah Mürteiş hazretleri, tasavvuf yolunda ilerlemesine sebeb olan ibret verici hâdiseyi şöyle anlatmaktadır: "Babam, bulunduğumuz yerin ileri gelenlerindendi. Bir gün evin önünde otururken yanıma bir genç geldi. Sırtında hırka, başında eski bir külâh vardı. Benden bir şey istedi. Ben de içimden; 'Sapasağlam bir genç olsun da, utanmadan dilencilik yapsın, olacak şey değil!' diye düşündüm ve kendisine hiç cevap vermedim. Bana sertçe; -Kalbine gelen şeyden, Allahü teâlâya sığınırım dedi. Bunu duyunca çok korktum ve kendimden geçerek yere düştüm. Kendime geldiğimde, herkes etrafıma toplanmıştı. O gencin gittiğini öğrendim. Çok üzüldüm ve yaptığıma çok pişman oldum. O gün böyle geçti. Gece olunca bu dert ve elem ile uyudum. Rüyâmda hazret-i Ali'yi gördüm. O genç de yanında idi. Bana: "Keşke öyle düşünmeseydin ve buna bir şeyler verseydin. Allah rızâsı için hiç bir şey vermeyeni Allahü teâlâ sevmez." buyurdu. BÜTÜN SERVETİNİ DAĞITTI Sabah olunca kendime âit ne varsa, hepsini, Allah rızâsı için ihtiyâcı olanlara dağıtıp, sefere çıktım. Bağdâd'a gelip ilim öğrenmeye başladım. On beş sene sonra babamın vefât ettiğini haber alıp, Nişâbur'a geldim. Babamdan bana çok büyük servet kalmıştı. Onu da Allah rızâsı için dağıtıp Bağdâd'a döndüm. O gencin, o bakışı hâlâ gözümün önünde. Devamlı üzülüp, pişman oluyordum..." Netice olarak, Allahü teâlânın bir kimseden râzı olması, onu sevmesi için, o kimsenin, mutlaka Allahü teâlânın bir kulunu râzı etmesi gerekir. Herhangi bir kulu râzı edebilmek için de, cenâb-ı Hakka ve Onun yolundakilere teslim olmak şarttır. Teslim olmak çok güzeldir. İnsan, ya aklına, ya nefsine veya şeytana teslim olur. Allahü teâlâya, Onun bildirdiklerine ve Onun yolunda olan din büyüklerine teslim olan, kurtulur. Teslim olan, aklına uymaz. Çünkü gemiye binen, kaptana teslim olur. Zaten aklına, nefsine tâbi olacak olan, gemiye binmez. Allahü teâlânın rızâsı, sevmesi ve kurtulmanın yolu budur.


.

Orucun şekli ve vakti değiştirilemez

 
A -
A +

Oruç, Kur'ân-ı kerimde çeşitli âyet-i kerîmeler ile, Müslüman, akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış olan kadın erkek herkese açıkça farz kılınmış bir ibâdettir. Orucu, isteyen tutar, istemeyen tutmaz diye bir serbestlik yoktur. Mükellef olan her Müslümana oruç tutmak farzdır. İslâm dîni, Allahü teâlânın emirleri ve yasakları üzerine bina edilmiş, kurulmuştur. Bu emir ve yasaklar üzerinde, hiç kimse söz sahibi değildir. Ne emredilmiş ve nasıl emredilmiş ise, o ibâdet öyle yapılır. Oruç ibadetinin de, şekli, vakti, nasıl yapılacağı açıkça bildirilmiştir. Dolayısı ile orucun şeklini ve vaktini değiştirmeye, herhangi bir kimsenin gücü yetmez, hiçbir insan buna muktedir olamaz. İslâmiyyet, Hristiyanlık gibi değildir. Hristiyanlık, birçok defa değiştirilip, tahrîf edildiğinden, onu herkes dilediği gibi değiştirmiştir. Müslüman kendini, Allahü teâlânın âciz bir kulu olarak bilir. Allahü teâlâyı ise, her şeyin yaratıcısı, sahibi ve rızık vericisi olarak bilir ve inanır. Bunun için de, cenâb-ı Hakkın emri ile hareket eder, hayatını ona göre düzene koyar. Bu hâl, utanılacak değil, övünülecek bir hâldir. Çünkü Yaratanının, Sâhibinin rızâsına uygun hareket etmekte, Ona kul olmaya çalışmaktadır. Allahü teâlâya kulluktan yüz çevirmek, itirâzcı, kibirli ve gururlu kimselerin işidir. ORUÇ İBADETİNE SALDIRANLAR! Gayr-i müslim kaynaklardan beslenerek, Müslümanların oruç ibadetine saldıranlardan bazıları; "Bir ay müddetle, bilhâssa yaz günlerinde gündüzleri yemeyip içmeyerek, âdet olanın zıddına geceleri yiyip içmek, sıhhate zararlı olup, çeşitli hastalıkların meydâna gelmesine sebep olduğu, mütehassıs tabipler, doktorlar tarafından iddiâ edilmiştir" diyorlar. Böyle söyleyen ve yazanların, bu sözleri ve yazıları doğru değildir. Olanın tersini söylemektir ki, bu da iftirâdır. Çünkü orucun edeblerinden birisi de, iftâr zamânında mideyi tıkabasa doldurmayıp, henüz iştahı varken yemekten el çekmektir. Bu edebe riâyet edenlerin, hasta olmak değil, bilakis sıhhat bulacakları bütün doktorlar tarafından ittifakla bildirilmiştir. Böyle oruç tutmanın sıhhat için faydalı olduğu muhakkaktır. Eğer oruç zararlıdır diyenlerin yalan olan bu sözleri doğru olsa idi, İslâm memleketlerinde ramazân ayında her Müslümânın hasta olması ve çok kimsenin vefât etmesi îcâb ederdi. Hâlbuki sağlıkla ilgili yapılan istatistik ve araştırmalarda, ramazân ayında diğer aylara göre hiçbir zıtlık görülmemektedir. Aklen de düşünülse, birçok insan sabâh ve akşam olmak üzere günde iki kerre yemek yer. Belli olan iki yemek vaktinin birinde, birkaç sâat değişiklik yapmakla, vücûtta ne gibi değişiklik meydâna gelebilir ki? Belki ramazan ayının başında, ilk oruçları tutarken, o da bir iki gün biraz değişiklik hissedilebilir. Bu cihetle oruçtan dolayı sıhhatte bir değişiklik olmaz. Oruç sıhhate zararlı değil, aksine oruç, sıhhat için çok faydalıdır. Zira Peygamber efendimiz; (Oruç tutunuz, sıhhat bulunuz) buyurmuştur. MİDENİN SIHHATİ İÇİN... Oruç tutmak, mide râhatsızlığına sebep olmaz. Bilakis midenin sıhhatine faydalıdır. Bu husûs, bugünkü modern tıp mütehassısları tarafından, açık ve kesin bir şekilde isbât edilmiştir. Çeşitli yabancı dillerde, mütehassıs tabipler, doktorlar tarafından yazılmış tıp kitâplarında, birçok hastalıkların perhîz yapmakla tedâvî edilecekleri, yâhut perhîz yaparak tedâvînin kolaylaşacağı bildirilmektedir. Midesinden râhatsız olan kimse, hâmile kadın, süt veren kadın ve hastalığının artacağından korkan kimse, harb eden asker ve seferî yanî insan yürüyüşü ile üç günlük; Hanefîde yüzdört, diğer üç mezhebde seksen kilometre yola giden yolcular oruc tutmayabilirler. Netice olarak oruç, Allahü teâlânın emrettiği bir ibâdettir. Nasıl emredilmiş ise, o şekilde yapılır. Zira oruç ibadetinin de, şekli, vakti, nasıl yapılacağı açıkça bildirilmiştir. Dolayısı ile orucun şeklini ve vaktini değişdirmeye, herhangi bir kimsenin gücü yetmez, hiçbir insan buna muktedir olamaz.


.

İbâdetleri ihlâs ile yapmalıdır

 
A -
A +

İmânı olan ve harâmlardan sakınıp, ibâdetlerini yapan kimseye, Müslümân denir. Dünyâ ve âhıret saâdetine kavuşmak, îmân etmekle, Müslümân olmakla mümkündür. İmân, belli altı şeye ve bütün emir ve yasakların hepsine inanmak demektir. Allahü teâlâ, kendisine doğru olarak îmân edip itâat eden kulundan râzı olur ve onu sever. Allahü teâlânın râzı olduğu ve sevdiği bir kul olabilmek için, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetleri doğru ve İhlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyiz yani nûrlar vereceğini, âhırette de sevâb yanî iyilik vereceğini vadetmiştir. Allahü teâlâ, vâdinden dönmez. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ harâmlardan, yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (İbâdetleri benden ve eshâbımdan gördüğünüz gibi yapınız! İbâdetlerde değişiklik yapanlara bid'at ehli denir. Bid'at sâhipleri, muhakkak Cehenneme gidecektir. Bunların hiçbir ibâdetleri kabûl olmaz) buyurmuşlardır. ALLAH RIZASI İÇİN YAPMAK İhlâs, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, meselâ hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. Bid'at ile meşgûl olanların, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle arkadaşlık, komşuluk yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Bunların kalbinde, zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İhlâs sâhibi, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi düşünmez. Bunun ibâdetlerini başkalarının görmesi ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiplerine muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir velînin kalbinden gelir." İ'TİKÂD DÜZGÜN OLMALI İbâdete başlarken nefs ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürer. Namâzın ve bütün ibâdetlerin kabûl olmaları için, önce insanın ehl-i sünnet i'tikâdında olması, ibâdetlerin şartlarına uygun yani sahîh olmaları, sonra ihlâs ile yapılmaları ve insanın üzerinde kul hakkı bulunmaması şarttır. Zira Peygamber efendimiz, Sa'd ibni Ebî Vakkâs hazretlerine hitaben; (Yâ Sa'd! Duânın kabûl olması için helâlden ye! Bir lokma harâm yiyenin, kırk gün ibâdetleri kabûl olmaz) buyurmuşlardır. Netice olarak İslâmiyyete uymak için, ihlâs lâzımdır. İhlâs, işleri, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmak, başka hiçbir menfaat düşünmemektir. Kalbde ihlâs hâsıl olması, kalbin zikretmesi ile, yani Allah ismini çok söylemesi ile olur. İtikâdı, îmânı düzgün olan her mü'minde biraz ihlâs vardır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki, benim şerîkim yoktur. Başkasını bana şerik, ortak eden, sevâplarını ondan istesin. İbâdetlerinizi ihlâs ile yapınız! Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan işleri kabûl eder.)


.

"Malı seviyorsan, yerine sarf et!.."

 
A -
A +

Zekât vermek, Kur'ân-ı kerîmin otuziki yerinde, namâzla birlikte emredilmektedir. Ticâret eşyasının, kırda otlayan hayvânların, tarladan, ağaçlardan elde edilen mahsulün, kâğıt paraların ve alacakların zekâtlarını emir olunan yerlere seve seve vermelidir. Zekâtı verilen mâl azalmaz. Zekâtı verilmeyen mâl, Cehennemde ateş olur. Nitekim Tövbe sûresinin 34. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Malı, parayı biriktirip zekâtını, Müslümân fakîrlerine vermeyenlere çok acı azâbı müjdele!) buyurulmaktadır. Bundan sonraki âyet-i kerimede de meâlen; (Zekâtı verilmeyen mallar, paralar, Cehennem ateşinde kızdırılıp, sâhiplerinin alınlarına, böğürlerine, sırtlarına mühür basar gibi bastırılacaktır) buyurulmuştur. "YANIP KAVRULURSUNUZ!.." Bütün ni'metlerin, malların hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâ, zenginlere verdiği ni'metlerin kırkta birini, Müslümânların fakîrlerine vermelerini, buna karşılık, çok sevâb, kat kat mükâfât vereceğini ve; (Zekâtı verilen malı elbette arttırırım ve hayırlı yerlerde kullanmanızı nasîb ederim. Zekâtı verilmeyen mâlı, dert ile, belâ ile istemeyerek harcettiririm, elinizden alır, düşmanlarınıza veririm, siz de bu hâli görür, kendinizi yer, yanıp kavrulursunuz!) buyurup da, bu kadar az bir şeyi, istediğin herhangi bir din kardeşine vermemek, ne büyük insâfsızlık ve inâtçılık olur. Resûlullah efendimiz, vedâ haccında buyurdu ki: (Malınızın zekâtını veriniz! Biliniz ki, zekâtını vermeyenlerin, namâzı, orucu, haccı ve cihâdı ve îmânı yoktur.) Bir kimse, zekât vermeyi vazîfe bilmez, farz olduğuna inanmaz, vermediği için üzülmez, günâha girdiğini bilmezse, imânı gider, kâfir olur. Senelerle zekât vermeyenlerin zekât borçları birikerek, bütün malını kaplar. Malı kendinin sanıp, Müslümânların o malda hakkı olduğunu, hâtırına bile getirmez, kalbi hiç sızlamaz. Bu mala sımsıkı sarılmıştır. Böyle kimseler, Müslümân olarak tanınır. Fakat bunlardan, îmânını kurtaran pek nâdir olur. Âl-i İmrân sûresinin 180. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlânın ihsân ettiği malın zekâtını vermeyenler, iyi ettiklerini, zengin kalacaklarını sanıyor. Hâlbuki, kendilerine kötülük yapmış oluyorlar. O malları, Cehennemde azâb âleti olacak, yılan şeklinde boyunlarına sarılıp, baştan ayağa kadar onları sokacaktır) buyurulmuştur. Kıyâmete ve Cehennem azâbına inanan zenginlerin, mallarının zekâtını, tarla mahsûllerinin, meyvelerin uşrunu vererek, bu azâblardan kurtulmaları lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Zekât vererek, malınızı zarardan koruyunuz!) buyuruluyor. Tefsîr-i Mugnîde buyuruluyor ki: "Kur'ân-ı kerîmde üç şey, üç şeyle berâber bildirildi. Bunlardan biri yapılmazsa, ikincisi kabûl olmaz. Peygambere itâat edilmedikçe, Allahü teâlâya itâat edilmiş olmaz. Anaya, babaya şükredilmedikçe, Allahü teâlâya şükredilmiş olmaz. Malın zekâtı verilmedikçe, namâzlar kabûl olmaz." DÜNYA ÇABUK GEÇER... Dünyânın çabuk geçip, gidici malı, parası, insanı aldatmamalıdır. Bunlar, daha önce, başkalarınındı. Sonra yine başkalarının olacaktır. Cehennemin şiddetli azâbını düşünmelidir. Zekâtı ayrılıp verilmeyen mal, uşru verilmeyen buğday, hakîkatte zehirdir. Malın hakîkî sâhibi, Allahü teâlâdır. Zenginler, Onun vekîlleri, memûrları, fakîrler de, âilesi, akrabâsı demektir. Vekîllerin, Allahü teâlânın borcunu fakîrlere vermesi lâzımdır. Abdullah-i Ensârî hazretleri; "Malı seviyorsan, yerine sarf et de, sana sonsuz arkadaş olsun! Eğer sevmiyorsan, ye de, yok olsun!" buyurmuştur. Netice olarak zekât vermek, bir ibâdettir ve farzdır. Zekât niyyeti ile fakîre bir altın vermek, yüzbin altın sadaka vermekten dahâ sevâbtır. Çünkü zekât vermek, farzı yapmaktır. Zekât niyyeti olmadan verilenler ise, nâfile ibâdettir. Farz ibâdetin yanında nâfile ibâdetlerin hiç kıymeti yoktur. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Ey Âdemoğlu! Benim malım, benim malım dersin. O maldan senin olan, yiyerek yok ettiğin, giyerek eskittiğin ve Allah için vererek, sonsuz yaşattığındır.)


.

İbâdet, Allahü teâlânın rızâsı için yapılır

 
A -
A +

İslâmiyyete uymak için önce Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak ve farz olan ibâdetleri, ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, işleri, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmak, başka hiçbir menfaat düşünmemektir. Resûlullah efendimiz, Mu'âz bin Cebel hazretlerini, Yemen'e vâlî olarak gönderirken; (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel kıyâmet günü sana yetişir) buyurmuşlardır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyzler yani nûrlar vereceğini, âhırette de sevâp yanî iyilik vereceğini vâdetmiştir. Nitekim hadis-i şerifte; (İbâdetlerini ihlâs ile yapanlara müjdeler olsun. Bunlar hidâyet yıldızlarıdır. Fitnelerin karanlıklarını yok ederler) buyurulmuştur. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ ise harâmlardan yani yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İNSANLARIN HEPSİ ACİZDİR İhlâs, gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, meselâ hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istiğfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. Bid'at, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle arkadaşlık, komşuluk yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz, zulmet, kara lekeler hâsıl olur. Hadis-i şerifte; (Dünyâda harâm edilmiş olan şeyler mel'ûndur. Ancak Allah için yapılan şeyler kıymetlidir) buyuruldu. Dünyâ ni'metleri geçici ve ömürleri de pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. İnsana Allahü teâlâ kâfîdir. Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, hep kalbin bozuk olmasındandır. Kalbin bozuk olması, İslâmiyyete tam inanılmamasıdır. Kalbde îmân bulunduğuna alâmet, İslâmiyyetin emirlerini seve seve yapmaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Ey kıymetli oğlum! Bugün, her istediğini kolayca yapabilecek bir hâldesin. Gençliğin, sıhhatin, gücün, kuvvetin, malın ve râhatlığın bir arada bulunduğu bir zamândasın. Saâdet-i ebediyyeye kavuşturacak sebeplere yapışmayı, yarar işleri yapmayı, niçin yarına bırakıyorsun? İnsan ömrünün en iyi zamânı olan, gençlik günlerinde, işlerin en iyisi ve faydalısı olan, sâhibin, yaratanın emirlerini yapmaya, Ona ibâdet etmeye çalışmalı, İslâmiyyetin yasak ettiği harâmlardan, şüphelilerden sakınmalıdır. Beş vakit namâzı cemâ'at ile kılmayı elden kaçırmamalıdır. Nisâb miktârı ticâret malı olan Müslümânların, bir sene sonra zekât vermeleri emir olunmuştur. Bunların, zekât vermesi, muhakkak lâzımdır. O hâlde, zekâtı seve seve ve hattâ fakîrlere yalvara yalvara vermelidir... "NE BÜYÜK İNATTIR!.." Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu, kullarına çok acıdığı için, yirmi dört sâat içinde ibâdete, yalnız beş vakit ayırmış, ticâret eşyâsından ve çayırda otlayan dört ayaklı hayvanlardan, tâm veyâ yaklaşık olarak ancak, kırkta birini fakîrlere vermeyi emir buyurmuştur. Birkaç şeyi harâm edip, çok şeyi mubâh etmiş, izin vermiştir. O hâlde, yirmi dört sâatte bir sâat tutmayan bir zamânı, Allahü teâlânın emrini yapmak için ayırmamak ve zengin olup da, malın kırkta birini Müslümânların fakîrlerine vermemek ve sayılamayacak kadar çok olan, mubâhları bırakıp da, harâm ve şübheli olana uzanmak, ne büyük inât, ne derece insâfsızlık olur." Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının sevgisine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, o kimseye tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerifte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur.)


.

Ölmüş olan kalb, temiz olmaz!..

 
A -
A +

İnsana dünyâda ve âhırette zarar veren her şey, kötü ahlâktan meydâna gelmektedir. Zararların, kötülüklerin başı, kötü huylu olmaktır. Harâmlardan, kötülüklerden sakınmaya, takvâ denir. Takvâ, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Çünkü bir şeyi süslemek için, önce pislikleri, kötülükleri yok etmek lâzımdır. Bunun için, günâhlardan temizlenmedikçe, ibâdetlerin faydası olmaz ve yapılan hiçbir ibâdete sevâp verilmez. Kötülüklerin en kötüsü, küfür yani Allahü teâlâyı inkâr etmektir. Allahü teâlâya düşman olanın hiçbir iyiliği, hayrâtı, hasenâtı, âhırette faydalı olmaz. Zulüm ile öldürülen kâfir, şehît olmaz, Cennete giremez. Îmânı olmayanın hiçbir iyiliğine sevâp verilmez. Zira sûre-i İbrâhîmin 18. âyetinde meâlen; (Allaha îmân etmeyenlerin yaptıkları faydalı işler, fırtınalı bir günde rüzgârın savurduğu küller gibidir. Âhirette o işlerin hiçbir faydasını bulamazlar) buyurulmuştur. Kötü huyların en kötüsü olan şirk, kalbin en büyük zehridir. Küfrün çeşitleri vardır. Bir kötülüğün her çeşidini bildirmek için, çok kerre, bunların en kötüsü söylenir. Bunun için, âyet-i kerîmelerde ve hadîs-i şerîflerde bulunan şirk kelimesinden, her türlü küfür, inkâr mânâsı anlaşılır. MÜŞRİK VE ŞERÎK... Şirk, Allahü teâlâya ortak yapmak, benzetmek demektir. Benzeten kimseye müşrik, benzetilen şeye şerîk denir. Bir kimsede, bir şeyde, ülûhiyyet yani ilâhlık sıfatlarından birisinin bulunduğuna inanmak, onu şerîk yapmak olur. Allahü teâlâya mahsûs olan sıfatlara, yani Sıfât-ı zâtiyye ve Sıfât-ı sübûtiyyelere ülûhiyyet sıfatları denir. Sonsuz var olmak, yaratmak, her şeyi bilmek, hastalara şifâ vermek, ülûhiyyet sıfatlarındandır. Bir insanda, güneşte, inekte, herhangi bir mahlûkta, ülûhiyyet sıfatı bulunduğuna inanarak, ona hürmet etmeye, yalvarmaya, ona ibâdet etmek, tapınmak denir. O şeyler put olur. Böyle zannolunan heykellerin ve mezârları önünde de, tâzîm edici şeyler söylemek, yapmak da, ibâdet etmek, şirk olur. Bir insanda ülûhiyyet sıfatlarından birinin bulunduğuna inanmayıp, Allahın sevgili kulu olduğuna veyâ vatana, millete hizmetleri olduğuna inanarak, bunun resmine, heykeline, tâzîm etmek şirk olmaz. Müşrik olmayan Yahûdî ve Hristiyanlar da, Muhammed aleyhisselâma inanmadıkları için kâfirdirler, Allaha düşmandırlar. Bunlara kitâplı kâfir denir. Hristiyanlardan, Îsâ aleyhisselâma ülûhiyyet sıfatı isnât edenleri de müşrik olmaktadır. Kalb hastalıklarının şirkten sonra en kötüsü, Bid'atlara inanmak ve bid'at işlemektir. Bid'atlardan sonra, günâhlardan sakınmamak gelir. Küçük olsun, büyük olsun, şirkten yani küfürden başka günâh işleyip, tövbe etmeden ölen bir mü'min, şefâat olunmakla, yâhut hiçbir sebep olmadan, yalnız Allahü teâlânın merhamet etmesi ile affolunabilir. Küçük günâh, affedilmezse, Cehennemde azâb çekilecektir. "BİR ZAMAN GELİR Kİ..." Kul hakkı da bulunan günâhların affı güçtür ve azâbları dahâ şiddetli olacaktır. Hanımının mehrini vermemek ve insanların hak dîni öğrenmelerine mâni olmak, kul haklarının en büyüğüdür. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Bir zamân gelir ki, İslâmiyyete yapışmak, elinde ateş tutmak gibi güç olur.) Bunun için, harâmların hepsinden ve tahrîmî mekrûhlardan sakınmak takvâ olur. Farzları ve vâcibleri terk etmek harâmdır. Müekked sünnetleri özürsüz terk etmek tahrîmen mekrûh olur. İtikâtta, ahlâkta ve amelde emir olunanları terk edene, kıyâmette azâb yapılacaktır. Bütün iyiliklerin temeli takvâ yani haramlardan sakınmaktır. Dünyâda râhata, huzûra kavuşmak, âhırette de, sonsuz azâbdan kurtularak, ebedî nimetlere, kavuşmak, ancak takvâ ile nasîb olur. Netice olarak, günah işlemek, bütün haramlar, kötü huylar, kalbi, rûhu hasta eder. Bu hastalığın artması, kalbin ölümüne yani imânın gitmesine sebep olur. Kötü huyların en kötüsü olan şirk, kalbin en büyük zehridir ki, kalbi öldürür, imânı giderir. İmânı olmıyanın, "Kalbim temizdir, sen kalbe bak" gibi sözleri, boş lâflardır. Zira ölmüş olan kalb, temiz olmaz.


.

"İkisinin de geçmişte yaptıklarını sildim"

 
A -
A +

Allahü teâlâ kullarına ve bütün yarattıklarına karşı çok merhametlidir. Bilhassa kullarının günâhlarını affetmeyi çok sever. Bunun için, tekrar tekrar, kâfirlerin ve Müslümanların dünyada iken şartlarına uygun olarak yapacakları tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Eğer kulum, gökteki bulutlara kadar yükselecek günah işlese fakat benden ümidini kesmeyip, affını, mağfiret olunmasını dilese, onu affederim.) Bir gün Peygamber efendimiz Eshâb-ı kirâma hitaben; -Kul, bir günah işlediği zaman, işlediği bu günah amel defterine yazılır buyurdu. Orada hazır bulunanlardan birisi; -Ya Resûlallah, o kimse tövbe ederse ne olur? diye sordu. Resûlullah efendimiz; -Defterinden silinir buyurdu. O kimse; -Peki tekrar günah işlerse ne olur diye sorunca; -Tekrar yazılır buyurdular. Soruyu soran kimse; -Tekrar tövbe ederse ne olur diye sorunca da; -Tekrar silinir cevabını verdiler. Bunun üzerine o kimse; -O günahın amel defterinden silinmesi ne zamana kadar devam eder? diye tekrar sordular. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz: -O kimse, günahtan tamamen tövbe edip Allahü teâlâya yönelinceye kadar devam eder. Kul, istiğfardan usanmadıkça, Allahü teâlâ da mağfiret etmekten, affetmekten usanmaz buyurdular. İMÂN EDEN MECUSÎ Bir Mecûsi, İbrahim aleyhisselâma misâfir olmak ister. İbrahim aleyhisselâm da; -Seni misâfir eder, ağırlarım ama Müslüman olman şartıyla cevabını verir. Mecûsi, Müslüman olma şartını kabul etmez ve geri dönüp gider. Bunun üzerine Allahü teâlâ vahyederek; (Neden o Mecûsiyi misâfir etmek için Müslüman olmasını şart koştun? Benim kullarıma yaptığım muameleye bakmadın mı? Yetmiş senedir bana imân etmediği halde, onun rızkını verdiğimi görmedin mi? Onu misâfir etseydin hayırlı olurdu) buyurur. Cenab-ı Hakkın bu emri üzerine İbrahim aleyhisselâm, Mecûsiyi arar bulur, evine getirir ve misâfir eder. Mecûsi bu hale hayret eder ve; -Bu nasıl oldu, beni misâfirliğe nasıl kabul ettin, Müslüman olmam şartından niçin vazgeçtin diye sorar. İbrahim aleyhisselâm da cenâb-ı Hakkın emrini bildirir. Bunları dinleyen Mecûsi; -Demek Allahü teâlâ benim hakkımda böyle emretti öyle mi! O halde bana İslamiyyeti öğret, ben Müslüman olacağım der ve Müslüman olur. GÜNAHLARI SİLİNEN EŞKIYA!.. İsrailoğullarından bir kimse 40 sene eşkıyalık yapmıştı. Bir gün, yanında havarilerinden birisi ile yürümekte olan hazret-i İsâ ile karşılaşır ve; -Bu gelen İsâ aleyhisselâm, yanındaki de havarilerinden bir zat. Ben artık bunlara katılayım diyerek arkalarından yürümeye başlar. Fakat İsâ aleyhisselâmın yanındaki havari; -Bu eşkıya da nereden çıktı, benim yanımda yürüyecek adam mıdır ki diyerek, ondan uzaklaşmaya çalışır. Eşkıyalık yapmış kimse de; -Benim gibi günahkâr bir kimse, böyle mübarek kimselerle beraber olabilir mi diyerek kendi kendini yerer, zemmeder. Havari durumunda olan kendini büyük, eşkıyalık yapmış olan da kendini hakir, zelil görür. Onların bu halini bilmekte ve görmekte olan Allahü teâlâ, İsâ aleyhisselâma vahyederek; (Arkandan gelmekte olan o iki kimseye söyle, ikisinin de geçmişte yaptıklarını sildim. Yeniden amel etmeye başlasınlar!) buyurur. Kendini büyük bildiği, kibirlendiği için havarinin ibâdetleri, kendini hakir, zelil gördüğü için de eşkıyanın günahları silinmiştir. İsâ aleyhisselâm durumu her ikisine de bildirir ve daha sonra eşkıyalıktan tövbe eden o kimseyi havarilerinin arasına alır... Mutarrif bin Abdullah hazretleri, sık sık, Allahü teâlâya; "Allahım, bizden râzı olmasan da, bizi affet. Çünkü efendi, kölesinden râzı olmasa da onu affeder" diye yalvarırdı. Netice olarak Allahü teâlâ, affedicidir ve affetmeyi sever. Şartlarına uygun olarak yapılan duâ ve tövbeleri kubul eder ve günahları da affeder. Peygamber efendimizin Kadir gecesinde okunmasını tavsiye ettiği şu duâyı çok okumalıdır: (Allahümme inneke afüvvün kerimün tühıbbül afve fa'fü annî.) Anlamı: (Ya Rabbi, sen affedicisin, kerimsin, affı seversin, beni de affeyle!)


.

"Hayırlı işlerde acele ediniz"

 
A -
A +

İnsan nasıl yaşarsa öyle ölür. Dün geçti, yarın ya var, ya yok. Yarına çıkıp çıkmayacağımızı ise, bilmiyoruz. Bunun için her günü yarınsız bilmeliyiz. Yoksa; (Helekel musevvifûn yani yarın yaparım diyen helâk oldu) hadîs-i şerîfine dahil oluruz. Ölüm unutulmamalıdır. Bütün kötülüklerin başı ölümü unutmaktan geçer. Ölümü unutmayan insan, kızamaz, kimseye kötülük yapamaz. Kötülük, hem dünyada hem de âhırette kişinin yüz karasıdır. Falancaya rastlamaktansa veya işim düşmektense kalsın dedirten kötü huylu kimse, mahvolmuş demektir. Bir Müslüman, herhangi bir Müslümanın yanına, herhangi bir iş için rahat gidemiyorsa, o Müslümanın sonundan korkulur. Hadîs-i şerifte; (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hatırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyuruldu. TÖVBEYİ GECİKTİRMEMELİ!.. Şeytân; "Şimdi dünyâyı kazanmak için çalış, râhata kavuş, ondan sonra ileride râhat râhat, huzûr içinde ibâdet edersin" diyerek insanın ibâdet yapmasına mâni olur. Buna cevâb olarak; "Ecel benim elimde değildir. Herkesin ömrü takdîr edilmiştir ve belki de yakında ölürüm. İbâdet vazîfelerini vaktinde yapmalıyım" demelidir. Tövbeyi geciktirmek, çok zararlıdır. Sonra tövbe ederim ve iyi şeyler yaparım dememelidir, ölüm daha önce gelebilir. Lokman hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. Sonra tövbe etmeyi, bugün tövbe etmekten kolay sanan, aldanır. Çünkü tövbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ki, faydası olmaz. Halbuki günah işleyince tövbe etmek farzdır. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Ey insanoğlu, günahlarınıza tövbe ederek, kendi kendinize ikrâmda bulunun! Sâlih amel işleyerek cihâd edin! Henüz kıyâmet kopmadan kıyâmetin dehşetini düşünüp ona göre hazırlanın! İşittiğiniz hâlde, sağırlardan olmayın! Gönlünüze gelen sıkıntı, mal ve rızkınızdaki eksiklik, mâlâyanî sözlerden ve zamanı iyi değerlendirmemekten ileri gelir. Başkalarının kusûrlarını gördüğü vakit, kendi kusûrunu hâtırlamayan, şeytanı sevindirir, Rahmânı gücendirir. Gizli ve açık bütün yaptıklarınızdan sorulacaksınız. Oruç tutanlara sayısız ni'metler ihsân ederim. Tövbe edenleri azâbımdan emîn kılarım. Her ni'met bendendir. Bunun için yalnız bana şükredin! Her şeyi veren benim. Her şeyi benden isteyin! Rahmetimden ümit kesen helâk olur.) İmâm-ı rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Biz kuluz. Başıboş değiliz. Her istediğimizi yapmaya serbest değiliz. Kıyâmet günü utanmaktan, pişmân olmaktan başka, ele bir şey geçmez. Gençlik çağı, kazanç zamânıdır. Mert olan, bu vaktin kıymetini bilip, elden kaçırmaz. İhtiyârlık herkese nasîb olmaz. Nasîb olsa da, râhat, elverişli vakit ele geçmez. Bugün fırsat elde iken, hangi özür ve hangi sebeble, bugünün işi yarına bırakılabilir? Peygamber efendimiz, (Yarın yaparım diyen helâk oldu, ziyân etti) buyurdu. Eğer dünyâ işlerini yarına bırakırsan ve bugün hep âhıret işlerini yaparsan güzel olur. Fakat, bunun aksini yaparsan çok çirkin olur." İmâm-ı Gazâlî hazretleri de buyuruyor ki: "DÜNYA BİR KONAK YERİDİR" "Bu dünya, âhıret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her an mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhıret için hâzırlanmalı, hem de dünya ihtiyaçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhıret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." Netice olarak, mühim olan hayırlı işleri yapmayı sonraya bırakmamalıdır. Bu kısa ömürde, öncelikle mühim olan işleri yapmalı, hayırlı işleri yapmayı sonraya bırakmamalıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Vakit, keskin bir kılıç gibidir. Yarına çıkacağımız belli değildir. Mühim işleri bugün yapmalı, mühim olmayanları yarına bırakmalıdır. Aklı olan böyle yapar."


.

Affedenin, kendisi de affedilir

 
A -
A +

Affetmek, büyüklüğün alâmetidir ve Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Kişinin, kendisine karşı yapılan hata ve kusurları bağışlamasına, affetmek denir. Herhangi bir kimsenin, hakkını almaya gücü yettiği halde affetmesi iyidir. Çünkü hakkını almaya gücü varken affetmek, nefse dahâ güç gelir. Hadîs-i şerîfte; (Mûsâ aleyhisselâm: Yâ Rabbî! Kullarının en kıymetlisi kimdir? dedikte, gücü yettiği zamân affedendir, buyuruldu) buyurulmuştur. Zulmedeni affetmek merhametin, kendisine iyilik etmeyene hediyye vermek ihsânın, kötülük edene ihsânda bulunmak da, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanı dost yapar. Îsâ aleyhisselâm; (Diş kıranın dişi kırılır. Burnu, kulağı kesenin, burnu kulağı kesilir demiştim. Şimdi ise, kötülük yapana karşı, kötülük yapmayınız. Sağ yanağınıza vurana sol yanağınızı çeviriniz diyorum) buyurmuştur. Muhyiddîn ibni Arabî hazretleri buyuruyor ki: "Kötülük edene iyilik yapan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse, küfrân-ı ni'met etmiş olur." ADÂLETİN YÜKSEK DERECESİ Zulmedenden hakkını almak, intisâr olur. Affetmek, adâletin yüksek derecesi, intisâr ise, aşağı derecesidir. Affetmek, bazan zâlimlere karşı aczi gösterebilir. Zulmün artmasına sebep olabilir. İntisâr, her zamân zulmün azalmasına, hattâ yok olmasına sebep olur. Böyle zamânlarda, intisâr etmek, affetmekten dahâ efdal, dahâ sevâb olur. Zâlimden hakkı kadar geri almak, adâlet olur. Fakat gücü yettiği hâlde affetmek, güzel ahlâktır. Resûlullah efendimiz, bir kimsenin zâlime bedduâ ettiğini görünce; (İntisâr eyledin! Affeyleseydin, dahâ iyi olurdu.) buyurmuştur. Bir hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki: (Üç şey kendisinde bulunan kimse, Cennete dilediği kapıdan girecektir: Kul hakkını ödeyen, her namâzdan sonra on bir defa ihlâs sûresini okuyan, kâtilini affederek ölen.) Resûlullah efendimizin mübârek torunu hazret-i Hüseyin, bir gün misâfirleri ile sofrada oturmuşlar yemek yiyiyorlardı. O sırada kölesi bir kap sıcak yemekle gelirken ayağı yere takılıp, elindeki yemeği hazret-i Hüseyin'in mübârek başına döker. Hazret-i Hüseyin, terbiye maksadı ile kölesinin yüzüne sertçe bakınca, kölesi, Âl-i imrân sûresinin 134. âyet-i kerimesindeki; (Gadab etmezler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Gadabımı terk ettim, buyurunca, kölesi, âyet-i kerimenin; (İnsanlardan kusûrlu olanları affederler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Affettim cevabını verince kölesi, âyet-i kerimenin; (Allahü teâlâ ihsân edenleri sever) kısmını okur. Bunun üzerine hazret-i Hüseyin; -Allah için seni kölelikten azâd ettim, istediğin yere gidebilirsin, buyurur. "HİÇ İYİLİK YAPMADIN MI?" Resûlullah efendimiz buyuruyor ki: (Kıyâmette bir kimseyi hesâba çekerler ki, çok günâh işlemiş, hiç iyilik yapmamış. Sen dünyâda hiç iyilik yapmadın mı? derler. Hayır, yalnız çırağıma derdim ki: "Fakîr olan borçluları sıkıştırma! Ne zamân ellerine geçerse, o zamân vermelerini söyle. İstediklerini yine ver. Boş çevirme!" Allahü teâlâ buyuracak ki: "Ey kulum! Bugün sen fakîr, muhtâçsın! Sen dünyâda benim kullarıma acıdığın gibi, bugün biz de sana acırız." Onu affeder.) Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki: "Bir kimse bana düşmanlık etse, ona üç halden biriyle karşılık veririm. Bu kimse benden yaşlı ise ona saygı duyar, karşılık vermem. Benden küçük ise onun için kötü muâmele yapmaya tenezzül etmem. Akranım ise ona af ve iyilikle muâmele ederim." Netice olarak Müslüman, Allahü teâlâ katında kıymeti olan ve Onun sevdiği insan demektir. Bunun için Müslümanların hatalarını görmemek, onlara kin tutmamak ve kusurlarını affetmek lazımdır. Allahü teâlânın bizi affetmesini istiyorsak, biz de Onun kullarını affetmemiz lazımdır. Yani, affedilmek için affetmek lazımdır. Affetmek, Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Ahmed Rıfâî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kızdığın zaman affa sarıl. Çünkü affetmek sûretiyle yapacağın hatâ, cezâ vermek sûretiyle yapacağın hâtadan daha iyidir."


.

İslâmiyyete uyan, medenî olur

 
A -
A +

Medeniyet, ta'mîr-i bilâd ve terfîh-i ibâddır. Yani şehirler yapmak ve insanlara hizmettir. Bu da, fen, sanat ve güzel ahlâk ile olur. Kısacası, fen ve sanatın güzel ahlâk ile birlikte olmasına Medeniyyet denir. Medenî insan, fen ve sanatı, insanların hizmetinde kullanır. Zâlimler ise, insanlara işkence yapmakta kullanır. Medeniyyet, şehirler, binâlar yapmakla, insanların refâhını sağlamak, huzurlarını temin etmek ve güzel ahlâk sâhibi olmakla mümkündür. İnsanların refâh ve huzûr içinde yaşamaları da, İslâmiyyete uymakla ve İslâm ahlâkı ile olur. Bu sebeple, kadın, erkek her Müslümânın İslâm bilgilerini lüzûmu kadar öğrenmesi, bunlarla amel etmesi ve kötü huylarını düzeltmesi farzdır. Zira kötü huylar, kalbin hastalıklarıdır ve kalbi, rûhu ebedî ölüme sürüklerler. GÜZEL AHLÂKI ÖĞRENMELİYİZ Müslüman olarak hepimizin, ecdadımızın, bizlere tam ve doğru olarak getirdiği, emânet bıraktığı, mübârek İslâm dînini ve bunun bildirdiği güzel ahlâkı iyi öğrenmemiz ve her yere yayarak, insanları saâdete kavuşturmaya çalışmamız lâzımdır. Dînimiz, güzel huylu olmamızı, birbirimizi sevmemizi, büyüklere hürmet, küçüklere şefkat etmemizi, herkese iyilik etmemizi emretmektedir. İslâm âlimleri buyuruyorlar ki: "Allahü teâlâ insanda üç şey yarattı: Akıl, kalb ve nefis. Bunların hiçbiri görülmez. Varlıklarını eserleri ile, yaptıkları işlerle ve dînimizin bildirmesi ile anlıyoruz." Akıl ve nefis dimâğımızda, kalb göğsümüzün sol tarafındaki yüreğimizdedir. Bunlar, madde değildir, yer kaplamazlar. Buralarda bulunmaları, elektriğin ampulde, mıknâtısın endüksiyon bobininde bulunması gibidir. Akıl, fen bilgilerini anlamaya çalışır ve bunları anlar. İslâmiyyete uygun olanlarını, zararlı olanlarından ayırır. İslâmiyyeti bilen ve uymak isteyen akla akl-ı selîm denir. Aklı az olan, hep şaşıran kimseye ahmak, aklı hiç olmayana mecnûn denir. Selîm olan akıl, İslâmiyyetin bildirdiği iyi şeyleri kalbe bildirir. Kalb de, bunları yapmayı irâde ederek, dimâğdan çıkan hareket sinirleri vâsıtası ile, organlara yaptırır. İyi veyâ fenâ şeyleri yapmak arzûsunun kalbe yerleşmesine ahlâk, huy denir. Nefis, bedene tatlı gelen şeylere düşkündür. Bunların iyi, fenâ, faydalı, zararlı olduklarını düşünmez. Arzûları, İslâmiyyetin emirlerine uygun olmaz. İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir ve dahâ beterini yaptırmak ister. Zararlı şeyleri, iyi gösterip, kalbi aldatır. Kalbe bunları yaptırarak, zevklerine kavuşmak için çalışır. Kalbin nefse aldanarak, kötü huylu olmaması için, İslâmiyyete uyarak kalbi kuvvetlendirmek ve nefsi zayıflatmak lâzımdır. Aklı kuvvetlendirmek, İslâm bilgilerini okuyup, öğrenmekle olduğu gibi, kalbin kuvvetlenmesi yani temizlenmesi de, İslâmiyyete uymakla olur. FEYİZ, SEVGİ YOLUYLA AKAR İslâmiyyete uymak için, ihlâs lâzımdır. İhlâs, işleri, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmak, başka hiçbir menfât düşünmemektir. Kalbde ihlâs hâsıl olması, kalbin zikretmesi ile yani Allah ismini çok söylemesi ile olur. Dünyâ düşüncesi hiç kalmazsa, kalb kendiliğinden zikretmeye başlar. Şişedeki su boşalınca, havânın şişeye kendiliğinden, hemen girmesi gibidir. Kalbi dünyâ düşüncelerinden korumak, kalbin mürşid-i kâmilin kalbinden feyiz, nûr alması ile olur. Kalbden kalbe feyiz, nûr, muhabbet, sevgi yolu ile akar. Mürşid, İslâm bilgilerini iyi bilen ve İslâmiyyete tâm uyan, ihlâs sâhibi, Ehl-i sünnet âlimidir. İslâmiyyete uymak, kalbi kuvvetlendirdiği gibi, nefsi zayıflatır. Netice olarak, hangi fırkadan olursa olsun, nefsine uyan ve kalbi bozuk olan, Cehenneme gidecektir. Her mü'min, nefsini tezkiye için, her zamân çokça Lâ ilâhe illallah ve kalbini tasfiye için estağfirullah okumalıdır. İslâmiyyete uyanın duâsı muhakkak kabûl olur. Namâza ehemmiyet vermeyenin, harâma bakanların ve harâm yiyip içenlerin, İslâmiyyete uymadığı anlaşılır. Dolayısı ile böyle olanların yaptığı duâları kabûl olmaz.


.

Kalb, İslâmiyyete uyarak temizlenir

 
A -
A +

İnsana dünyâda ve âhırette zarar veren her şey, kötü ahlâktan meydâna gelmektedir. Yani zararların, kötülüklerin başı, kötü huylu olmaktır. Harâmlardan, kötülüklerden sakınmaya takvâ denir. Takvâ, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Çünkü bir şeyi süslemek için, önce pislikleri, kötülükleri yok etmek lâzımdır. Bunun için, günâhlardan temizlenmedikçe, ibâdetlerin faydası olmaz ve hiçbirine sevâp verilmez. Kötülüklerin en kötüsü, küfürdür. Allahü teâlâyı ve Onun emirlerini inkâr edenin, hiçbir iyiliği âhırette faydalı olmaz. Bütün iyiliklerin temeli takvâdır. Dünyâda râhata, huzûra kavuşmak, kardeşçe yaşayabilmek, âhırette de, sonsuz azâbdan kurtulmak, ebedî nimetlere kavuşmak, ancak takvâ ile nasîb olur. Kötü huylar, kalbi hasta eder. Bu hastalığın artması, kalbin ölümüne yani küfre sebep olur. Kötü huyların en kötüsü olan şirk, kalbin en büyük zehiridir. İmânı olmayanın, "Kalbim temizdir. Sen kalbe bak" gibi sözleri, boş lâflardır. Zira ölmüş olan kalb temiz olmaz. KÜFRÜN EN KÖTÜSÜ Küfrün en kötüsü, en büyüğü şirktir. Bir kötülüğün her çeşidini bildirmek için, çok kerre, bunların en kötüsü söylenir. Bunun için, âyet-i kerîmelerde ve hadîs-i şerîflerde bulunan şirk kelimesinden, her çeşit küfür mânâsı anlaşılır. Şirk, Allahü teâlâya ortak yapmak, benzetmek demektir. Bir kimsede, bir şeyde, ülûhiyyet sıfatlarından birisinin bulunduğuna inanmak, onu şerik, ortak yapmak olur. Allahü teâlâya mahsûs olan sıfatlara ülûhiyyet sıfatları denir. Sonsuz var olmak, yaratmak, her şeyi bilmek, hastalara şifâ vermek, ülûhiyyet sıfatlarındandır. Bir insanda, güneşte, herhangi bir mahlûkta, ülûhiyyet sıfatı bulunduğuna inanarak, ona hürmet etmeye, ona yalvarmaya, ona ibâdet etmek, tapınmak denir. Kalb hastalıklarının şirkten sonra en kötüsü, bid'atlere inanmak ve bid'at işlemektir. Bid'atlerden sonra, günâhlardan sakınmamak gelir. Küçük olsun, büyük olsun, şirkten yani küfürden başka günâh işleyip, tövbe etmeden ölen bir mü'min, şefâat olunmakla, yâhut hiçbir sebep olmadan, yalnız Allahü teâlânın merhamet etmesi ile affolunabilir. Kul hakkı bulunan günâhların affı güçtür ve azâbları dahâ şiddetli olacaktır. İnsanların hak dîni öğrenmelerine mâni olmak, kul haklarının en büyüğüdür. Hadîs-i şerîfte; (Bir zamân gelir ki, insan kazancının helâlden mi, harâmdan mı olduğunu düşünmez) buyuruldu. Bunun için, harâmların hepsinden ve tahrîmî mekrûhlardan sakınmak takvâ olur. Farzları ve vâcibleri terk etmek harâmdır. Müekked sünnetleri özürsüz terk etmek tahrîmen mekrûh olur denildi. İtikâdda, ahlâkta ve amelde emir olunanları terk edene, kıyâmette azâb yapılacaktır. Yapılmaması lâzım olan şeyler, yâ belli bir uzuvla yapılır yâhut bütün beden ile yapılır. Günâh işlenen uzuvlardan sekiz uzuv meşhûrdur. Bu uzuvlar, kalb, kulak, göz, dil, el, mide, ferc ve ayaklardır. Günâh işleyen, bu uzuvların kendileri değildir. Bunlarda bulunan his kuvvetleridir. EVLİYA OLMAK İÇİN!.. Dünyâda ve âhırette saâdete kavuşmak, râhat etmek isteyen kimse, bu uzuvların günâh işlemelerine mâni olmalıdır. Günâh işlememek, kalbinde meleke, tabîat hâlini almalıdır. Kalbde tabîat hâlini almadan, kendini zorlayarak günâhlardan sakınmak da, takvâ olur ise de, evliyâ olmak için, günâh işlememek tabîat, huy hâlini almalıdır. Bunun için de, kalbin temizlenmesi lâzımdır. Kalbin temizlenmesi, İslâmiyyete uymakla olur. İslâmiyyet; ilim, amel ve ihlâs olmak üzere üç kısımdır. Yani emirleri ve yasakları öğrenmek, öğrendiklerine tâbi olmak, bunları yalnız Allah rızâsı için yapmak lâzımdır. Kur'ân-ı kerîm, bu üçünü emir ve medhetmektedir. Netice olarak her Müslümânın her şeyden evvel kalbini temizlemesi lâzımdır. Çünkü kalb, bütün bedenin reîsidir. Bütün uzuvlar kalbin emrindedir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu, kalbdir.)


.

"Ahlâkınızı iyileştiriniz!.."

 
A -
A +

İnsanın sûretine, şekline beden, kalbindeki kuvvete, huya ise, hulk denir. Kötü huy, kalbin hastalıklarıdır. Bunların tedâvîleri güçtür. İlâçlarını iyi bilmek ve iyi kullanmak lâzımdır. Huy, kalbdeki meleke ve kalbdeki arzû, hâl demektir. İnsanın itikâdı, sözleri, hareketleri, hep bu kuvvetten hâsıl olmakdadır. İnsanın istekli hareketleri, huyunun eserleridir. Ahlâkı değiştirmek, kötüsünü yok edip, yerine iyisini getirmek mümkündür. Hadîs-i şerîfte; (Ahlâkınızı iyileştiriniz!) buyuruldu. İslâmiyyet mümkün olmayan şeyi emretmez. Tecrübeler de, böyle olduğunu göstermektedir. İnsanların, ahlâklarını değiştirme istidatları, kabiliyetleri aynı değildir. Kötü huyların hepsi için müşterek ilâç, hastalığı, zararını, sebebini, zıddını ve ilâcın faydasını bilmektir. Sonra, bu hastalığı kendinde teşhîs etmek, aramak, bulmak gelir. Bu teşhîsi kendisi yapar yâhut bir âlimin, rehberin bildirmesi ile anlar. Mü'min, mü'minin aynasıdır. İnsan kendi kusûrlarını zor anlar. Güvendiği arkadaşına sorarak da, kusûrunu öğrenir. Sâdık olan dost, onu tehlikelerden, korkulardan muhâfaza eden kimsedir. "SENİ DOST EDİNDİM" Düşmanlarının kendisine karşı kullandıkları kelimeler de, insana ayıplarını tanıtmaya yarar. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. İyi arkadaşlar ise, insanın ayıplarını pek görmezler. Birisi İbrâhîm Edhem hazretlerine, ayıbını, kusûrunu bildirmesi için yalvarınca; "Seni dost edindim. Her hâlin, hareketlerin, bana güzel görünüyor. Ayıbını başkalarına sor" buyurmuştur. Başkasında bir ayıp, kusûr görünce, bunu kendinde aramak, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışmak da, kötü huyların ilâçlarındandır. Zira hadis-i şerifte; (Mü'min mü'minin aynasıdır) buyurulmuştur. Yani başkasının ayıplarında, kendi ayıplarını görür. İsâ aleyhisselâma; -Bu güzel ahlâkını kimden öğrendin dediklerinde; -Bir kimseden öğrenmedim. İnsanlara baktım. Hoşuma gitmeyen huylarından sakındım. Beğendiklerimi ben de yaptım buyurmuştur. Lokman Hakîm hazretlerine; -Edebi kimden öğrendin dediklerinde; -Edebsizden! cevabını vermiştir. Ebû Bekir Verrâk hazretleri; "Kötü huydan, haramdan sakınır gibi sakınınız" buyurmuştur. Eshâb-ı kirâmın, İslâm âlimlerinin, evliyânın hayâtlarını okumak da, iyi huylu olmaya sebep olur. Kendinde kötü huy bulunan kimse, buna yakalanmanın sebebini araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak lâzımdır. Zira insanın alıştığı şeyden kurtulması zordur. Çünkü kötü şeyler, nefse tatlı gelir. AHLÂK BULAŞICIDIR!.. İnsanın, kötü şey yapınca, arkasından nefse güç gelen şey yapmayı âdet edinmesi de, faydalı bir ilâçtır. Meselâ, bir kötülük yaparsam, şu kadar sadaka vereceğim veyâ oruç tutacağım, gece namâzları kılacağım diye yemîn etmelidir. Nefis, bu güç şeyleri yapmamak için, onlara sebep olan kötü âdetini yapmaz. Kötü ahlâkın zararlarını okumak, işitmek de, faydalı ilâçtır. Netice olarak, iyi huylu olmak, iyi ahlâkını muhâfaza edebilmek için, sâlih kimselerle, iyi huylularla arkadaşlık etmelidir. İnsanın ahlâkı, arkadaşının huyu gibi olur. Ahlâk, hastalık gibi sâridir, bulaşıcıdır. Kötü huylu ile arkadaşlık etmemelidir. Hadîs-i şerîfte: (İnsanın dîni, arkadaşının dîni gibi olur) buyuruldu. Faydasız şeylerden, oyunlardan, zararlı şakalaşmaktan ve münâkaşa etmekten sakınmalıdır. İlim öğrenmeli ve faydalı işler yapmalıdır. Ahlâkı bozan, şehveti harekete getiren kitâpları, dergileri okumamalı, böyle yayınlardan sakınmalıdır. İyi huyların faydaları, harâmların zararları ve Cehennemdeki azâbları, hep hâtırlanmalıdır. Her Müslümân, kalbinden bütün kötü huyları çıkarıp, iyi ahlâkı yerleştirmelidir. Birkaçını çıkarıp, birkaçını yerleştirmekle, insan güzel huylu olmaz. Kötü huyların neler olduğunu öğrenip sakınan ve bunların zıtlarını yapan kimse, güzel ahlâklı olur. Peygamber efendimiz; (Güzel ahlâkı tamamlamak, yerleştirmek için gönderildim) buyurmuştur.


.

Bir kalbde, iki sevgi olmaz

 
A -
A +

Bir kalbde iki sevgi yani hem dünyânın, hem de âhıretin sevgisi birlikte bulunamaz. Hâlık yani yaratan ile mahlûkun yani yaratılanın sevgisi bir arada olamaz. Cem-i zıddeyn yani birbirine zıt olan iki şeyin bir arada, bir kalbde bulunması mümkün değildir. Allahü teâlâ dünyâyı değil, dünyânın sevgisini kötülemektedir... Bir gün Peygamber efendimiz eshâb-ı kirâmla bir yere gidiyorlardı. Yolda giderken, kendiliğinden ölmüş ve kokuşmuş bir koyun gördüler. Herkes burnunu tıkarken, Peygamber efendimiz koyunun başına geldi ve orada bulunan eshâb-ı kirâma hitaben; -İçinizde bu koyunu seven var mı, diye sordular. Oradakiler; -Eğer sevilseydi zaten sahibi bırakmazdı cevabını verince, Resûlullah efendimiz; -Allahü teâlâya yemin ederim ki, Allah indinde dünyâ muhabbeti, dünyâ sevgisi, bu koyuna olan muhabbetten daha kötüdür buyurdular. Ölmüş, leş olmuş bir koyun, hiç kimse tarafından sevilmez. Allahü teâlâ da, dünyâyı, bu leş olmuş koyun gibi sevmiyor. İnsanlar ise, bu dünyânın peşinden koşuyor. Eğer Allahü teâlâ dünyâyı bu koyun kadar sevseydi, kendisine isyân eden, îmân etmeyen kullarına bir yudum su vermezdi. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeylerin Allah indinde sivrisinek kanadı kadar kıymeti olsaydı, kâfire bir yudum su vermezdi) buyuruldu. DÜNYA SEVGİSİ ARTTIKÇA!.. Allahü teâlâ, kendisine isyân edenlere, çokça dünyâlık veriyorsa, bu hâl, cenâb-ı Hakkın dünyâya kıymet vermediği içindir. Peygamber efendimiz; (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhırete olan zararı da artar. Âhıret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır) buyurmuşlardır. Bu din çok mühim bir maksat için gelmiştir. Cem-i zıddeyn yani iki zıt şeyin bir arada bulunması muhaldir, imkânsızdır. Yani hem aydınlık hem karanlık bir arada olamadığı gibi, iki zıt şey de, bir arada olamaz. Âhirette bir Cennet ve bir de Cehennem vardır. Dünyâda da insanların kalbinde ya Allah sevgisi veya bunun zıddı vardır. Allahü teâlâ dünyâyı değil, dünyanın sevgisini kötülemektedir. Allah sevgisinin yanına dünyâ sevgisini koyarsak, iki zıt şey bir arada olamaz. Dolayısıyla insanlar, âhirette sevdikleriyle beraber olacaklardır. Peygamber efendimiz buyuruyorlar ki: (Dünyâlık olan şeyler, mel'ûndur. Allah için olan şeyler, Allahü teâlânın râzı olduğu şeyler, mel'ûn değildir) Bir kimsenin kalbinde Allahü teâlânın sevgisi varsa, bu kimsenin elde ettiği dünyâ malı, ona zarar vermez. Dünyânın kendisi değil, sevgisi kötülenmiştir. Vaktiyle din büyüklerinden bir mübârek zât, talebelerine sohbet ederken, birden durmuş, bir müddet sessiz kalmış. Daha sonra; -Kusûra bakmayın, şu önde duran arkadaşınız uykuya daldı. Uykusunda da Peygamber efendimizi gördü. O arkadaşınız, Resûlullah efendimizi dinlerken uyandırmak istemedim, onun için sustum buyurmuş ve daha sonra da dünyâ muhabbeti, dünyâ sevgisi kötüdür diye anlatmaya devam etmiş. Sohbette bulunanlardan birisi, izin alarak; -Efendim, siz hep dünyâ sevgisi şöyle kötü, dünyâ sevgisi böyle kötü diye anlatıyorsunuz ama, sizin de birçok dünyâlığınız, malınız, mülkünüz var, bu nasıl oluyor demiş. O mübârek zât, cevap olarak; -Evlâdım, Rabbimiz dünyâyı, dünyâ malını değil, dünyâ sevgisini kötülüyor. Eğer o dünyâ sevgisi kalbimde olsaydı, siz beni sevebilir miydiniz, dinleyebilir miydiniz? Ayrıca uyuyakalan şu arkadaşınızın rüyâsında gördüklerini görebilir miydim buyurmuştur... SEVİYORUM DİYEN KİMSE... Netice olarak, dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hastadır. Kalbin temiz olması, dünyâ denilen şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı, İslâmiyyetin emirlerini yapmak, yasak ettiklerinden sakınmak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek, her işte hatırlamaktır. Muhammed Ma'sûm hazretlerinin buyurduğu gibi: "Muhabbet, sevgilinin dostlarını sevmeyi, düşmanlarına düşmanlık etmeyi îcâbeder. Dostun dostları güzel, düşmanları çirkin görünür. Seviyorum diyen bir kimse, sevgilisinin düşmanlarından kesilmedikçe sözünün eri sayılmaz. Buna münâfık, yani yalancı denir."


.

Allahü teâlâya isyân edenleri sevmek

 
A -
A +

Allahü teâlâya isyân edene fâsık yani kötü kimse denir. Başkalarının isyân etmesine, fıskın, kötülüğün yayılmasına sebep olan kimseye ise, fâcir denir. Bunun her ikisi de sevilmez. Bid'ati yani bozuk inanışları yayanları ve İslâmiyyeti öğrenmek isteyenlere mâni olanları sevmek, günâhtır. Hadîs-i şerîfte; (Fâsıkın fıskına mâni olmaya kudret varken, kimse mâni olmazsa, Allahü teâlâ, bunların hepsine, dünyâda ve âhırette azâb yapar) buyuruldu. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, bir kimse günâh işlediği için, başkalarına da azâb yapmaz ise de, açıkça günâh işleyenler görülüp de, görebilenler mâni olmadığı zamân, hepsine azâb yapar." Allahü teâlâ, Yûşa aleyhisselâma vahyederek; (Kavminden kırk bin sâlih kimseye ve altmış bin fâsık kimseye azâb yapacağım!) buyurdu. Yûşa aleyhisselâm; -Yâ Rabbî! Fâsıklar, azâbı hak etmişti, sâlihlere azâb yapılmasının sebebi, hikmeti nedir diye arz edince, cenâb-ı Hak vahyederek; (Benim gadab ettiklerime, onlar gadab etmedi. Birlikte yediler, içtiler) buyurdu. FISKIN EN KÖTÜSÜ!.. Mâlına, canına, evlâdına ve Müslümânlara zarar geleceği, yani fitneye sebep olacağı zamân, bid'at sâhiplerine ve zâlimlere emr-i ma'rûf yapmak lâzım olmaz. Açıkça günâh işleyen fâsıkları, yalnız kalb ile sevmemek kâfîdir. Tatlı ve yumuşak sözlerle nasîhat vermek lâzım olur. Açıkça harâm işleyen ve buna devam eden kimseye fâsık denir. Fıskın en kötüsü, insanlara zulüm etmektir. Çünkü zulüm, açıkça yapılmakta ve kul hakkı da karışmaktadır. Âl-i İmrân sûresinin 57. ve 140. âyetlerinde meâlen; (Allahü teâlâ, zâlimleri sevmez) buyurulmaktadır. Hadîs-i şerifte de; (Zâlimin çok yaşamasına duâ etmek, Allahü teâlâya isyân olunmasını istemektir) buyurulmuştur. Süfyân-ı Sevrî hazretlerine; -Efendim, çölde bir zâlim susuzluktan helâk oluyor. Ona su verelim mi? diye sorduklarında, cevabında; -Hayır vermeyin, buyurmuştur. İnsanlara zulmeden, zâlim olan bir kimse, oturduğu evi, zorla, gasp yolu ile almış ise, başkalarının o eve girmeleri, oturmaları da harâm olmaktadır. Çünkü ev, başkasının hakkıdır. Allahü teâlâya isyân eden fâsık bir kimseye, tevâzû edenin, saygı gösterenin, dîninin üçte ikisi gider. Zâlime tevâzû edenin hâlinin nasıl olacağını buradan anlamalıdır. Zâlimin elini öpmek, karşısında eğilmek, günâhtır. Âdil olanın elini öpmek ise, câiz olur. Ebû Ubeyde bin Cerrah hazretleri, hazret-i Ömer'in elini öpmüştür. Kazancının çoğu harâmdan olan kimsenin evine gidip oturmak, câiz değildir. Böyle bir kimseyi, söz veyâ bir hareket ile övmek, harâm olmaktadır. Ancak, kendini veyâ başkasını, onun zulmünden kurtarmak için, yanına gitmek câiz olur. Yanında iken, yalan söylememek ve kendisini övmemek lâzımdır. Kabûl etmesi zan olunursa, nasîhat verilir. Zâlim, sana gelirse kalkmak, ayakta karşılamak câiz olur. Dînin izzetini ve zulmün kötülüğünü bildirmek için kalkmamak iyi olur. Mümkün ise, nasîhat yapılır. Zâlimden her zamân uzak kalmak dahâ iyidir. Hadîs-i şerîfte; (Münâfık ile konuşurken, efendim, demeyiniz!) buyuruldu. Zâlime, kâfire hürmet etmek, saygı ile selâm vermek, üstâdım demek, imânı tehlikeye sokar. ZALİM ÖLÜNCE ÜZÜLME!.. Bir kimse, hem ibâdet yapar, hem de fısk yaparsa, dahâ çok yapdığının ismi verilir. İkisi eşitse, ibâdeti bakımından sevilir, fıskı, kötülüğü bakımından sevilmez. Netice olarak, açıkça harâm işleyenlere fâsık denir ve böyle açıkça harâm işleyenler, yaptıkları isyândan dolayı sevilmez. İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin, nasihat olarak buyurduğu gibi: "Şüpheli şeylerden kaçınmalıdır. Harama yaklaşan âsî, fâsık olur. Kalbine sıkıntı getiren şüpheliyi almamalıdır. Zâlimlerle, hîle, hıyânet edenlerle, yemîn ile satanlarla, dükkânında haram şey satanlarla alışveriş etmemelidir. Zâlimlere, fâsıklara veresiye satmamalıdır. Çünkü, öldükleri zaman üzülür. Hâlbuki, zâlimler yâni Müslümanlara ve İslâmiyete eli, dili ve kalemi ile zarar verenler öldüğü zaman üzülmek günahtır. Onlara yardım etmek câiz değildir."


.

İtâat ve sakınmak, Allah için olmalıdır

 
A -
A +

İbâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, sevgisine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, o kimseye tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu. Resûlullah efendimiz, Mu'âz bin Cebel hazretlerini, Yemen'e vâlî olarak gönderirken; (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel kıyâmet günü sana yetişir) buyurmuştur. Peygamber efendimiz, bir başka zaman da; (İbâdetlerini ihlâs ile yapanlara müjdeler olsun. Bunlar hidâyet yıldızlarıdır. Fitnelerin karanlıklarını yok ederler) buyurmuşlardır. "TÂATİNİ BEĞENMEK ŞİRKTİR" Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyurdu ki: "İşlediğin tâat ve ibâdetleri beğenmemelisin. O tâat sana hoş gelmemeli, bir lezzet aramamalısın. Tâatini beğenmek şirktir. Yalnız Allahü teâlânın emri olduğu için, buyurulduğu gibi, yânî ilmihâl kitaplarında bildirdiği gibi işlemeli. Tâatini Hak teâlâya ısmarla ve kendi beğenmeni şeytanın yüzüne çarp." Günâh işleyecek kimsenin de, bu günâhdan vazgeçmesi, Allahü teâlâdan korktuğu veyâ insanlardan hayâ ettiği yâhut başkalarının yapmasına sebep olmamak için olur. Allahü teâlâdan korkarak terk etmenin alâmeti, o günâhı gizli olarak da işlememektir. İnsanlardan hayâ etmek, onların kötülemelerinden korkmak demektir. Başkalarının günâh işlemelerine sebep olmak, yalnız yapmaktan dahâ çok günâhtır. Başkalarının bu günâhı işlemelerinin günâhları da, kıyâmete kadar bunlara sebep olana yazılır. Hadîs-i şerîfte; (İnsan günâhını dünyâda gizlerse, Allahü teâlâ da, kıyâmet günü, bu günâhı kullarından saklar) buyuruldu. Herkese verâ ve takvâ sâhibi olduğunu bildirmek, göstermek için, günâhını saklamak ve gizli olarak devâm etmek, riyâ olur. İbâdetlerini başkalarına göstermekten hayâ etmek câiz değildir. Hayâ, günâhlarını, kabâhatlerini göstermemeye denir. Bunun için, vaaz vermekten, emr-i ma'rûf ve nehy-i münker yapmaktan, din kitâbı, ilmihâl kitâbı yazmaktan ve satmaktan, imâmlık, müezzinlik yapmaktan, Kur'ân-ı kerîm, mevlid okumaktan hayâ etmek, utanmak, câiz değildir. (Hayâ îmândandır) hadîs-i şerifinde bildirilen hayâ, kötü, günâh şeyleri göstermekten utanmak demektir. Mü'minin, önce Allahü teâlâdan hayâ etmesi lâzımdır. Bunun için, ibâdetlerini ihlâs ile yapmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Başkalarına gösteriş için namâzını güzel kılan, yalnız olduğu zamân böyle kılmayan, Allahü teâlâyı tahkîr etmiş olur) buyuruldu. Abdullah bin Menâzil hazretleri; "Allahü teâlâ çeşitli ibâdetleri bildirdi. Sabrı, sıdkı, namazı, orucu ve seher vakitleri istiğfâr, tövbe etmeyi buyurdu. İstiğfârı en sonra söyledi. Böylece kula, bütün ibâdetlerini, iyiliklerini kusûrlu görüp, hepsine af ve mağfiret dilemesi lâzım oldu" buyurmuştur. ÜMİT, KORKUDAN ÇOK OLMALI Allahü teâlâdan korkmalı, Onun rahmetinden de ümîdi kesmemelidir. Ümît, korkudan çok olmalıdır. Böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Gençlerde korkunun, ihtiyârlarda, yaşlılarda ümîdin dahâ fazla olması lâzımdır denildi. Hastalarda da ümît fazla olmalıdır. Korkusuz recâ yani ümît ve recâsız yani ümîtsiz korku câiz değildir. Birincisi emîn olmak, ikincisi ümîtsiz olmaktır. Allahü teâlâ bir hadîs-i kudsîde; (Kulumu, beni zannettiği gibi karşılarım) buyurmuştur. Netice olarak, dünyâ ni'metleri geçici ve ömürleri de pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklık olmaktadır. İbâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmalı, harâmları da O yasak ettiği için terk etmelidir. Zira insanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. İnsana Allahü teâlâ kâfîdir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki, benim şerikim, ortağım yoktur. Başkasını bana şerik, ortak eden, sevâplarını ondan istesin. İbâdetlerinizi ihlâs ile yapınız! Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan işleri kabûl eder.)


.

"Bize dönmiyecek misiniz?"

 
A -
A +

İnsanın yaratılmasından maksat, yağlı, lezîz yiyecekler, güzel, nefis elbiseler, mal ve mülk toplamak, ni'metlenmek, oyun ve eğlence için değildir. İnsanın yaratılmasından maksat, Allahü teâlâyı tanımak, Ona ibâdet etmek, kulluk yapmak, kulluk vazîfelerini yerine getirmek ve Ona karşı gönlü kırık, boynu bükük olmak ve yalvarmak içindir. Abbasi halifelerinden Hârun Reşîd hazretleri zamanında yaşayan Behlül-i Dânâ hazretleri, bir gün Bağdât sokaklarından birinde giderken, oynayan çocuklar görür. Fakat çocuklardan birisi, bir köşeye çekilmiş onlara bakıyor ve ağlıyordu. Behlül-i Dânâ hazretleri o çocuğun yanına gider ve; NİÇİN AĞLIYORSUN? -Ey çocuk niçin ağlıyorsun? Gel sana bir şeyler alayım da sen de arkadaşlarınla oyna der ve çocuğun başını okşar. Çocuk bakışlarını hazret-i Behlüle çevirir ve; -Ey efendi, biz oyun, eğelence için yaratılmadık der. Hazret-i Behlül bu söze çok şaşırır ve çocuğa; -Peki niçin yaratıldık diye sorar. Çocuk da; -Allahü teâlâyı bilmek ve Ona ibâdet etmek için yaratıldık cevabını verir. Behlül-i Dânâ hazretleri; -Peki sen bunun böyle olduğunu nereden biliyorsun? diye sorar. Çocuk da, Mü'minûn sûresinin 115. âyet-i kerîmesini okuyuverir. Bu âyet-i kerîmede meâlen; (Sizi abes olarak, oyuncak olarak mı yarattım sanıyorsunuz. Bize dönmiyeceğinizi mi zannediyorsunuz?) buyurulmaktadır. Hazret-i Behlül tekrar; -Ey çocuk, sen hakîmâne konuştun. Bana biraz daha nasîhat et der, ağlamaya başlar ve kendinden geçer. Kendine geldiğinde çocuğa; -Ey evlâdım, senin günâhın yok, sen bir çocuksun. Nasıl oluyor da böyle düşünebiliyorsun? diye sorar. Çocuk da; -Ey efendi, ben babamı ateş yakarken gördüm. İri odunları küçük çırpılarla tutuşturuyordu. Ben de Cehennemin yanan küçük odunlarından olacağımdan korkuyorum cevabını verir. Bu sözler üzerine Behlül-i Dânâ hazretleri tekrar ağlar ve kendinden geçer. Kendine geldiğinde çocuğu yanında göremez ve oradakilere bu çocuğun kim olduğunu sorar. Onlar da; TANIMADINIZ MI? -Tanımadınız mı? derler. Hazret-i Behlül; -Hayır deyince, onlar; -Bu çocuk, hazret-i Hüseyin evlâdından seyyid bir çocuktur derler. Bunun üzerine Behlül-i Dânâ hazretleri de; -Ancak böyle bir ağacın meyvesi bu kadar olgun olabilirdi buyurup oradan ayrılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Dünyâ hayâtı çok kısadır. Âhıretin azâbları pek acı ve sonsuzdur. İleriyi gören akıl sâhiplerinin, hâzırlıklı olması lâzımdır. Dünyânın güzelliğine ve tadına aldanmamalıdır. İnsanın şerefi ve kıymeti dünyâlıkla ölçülse idi, dünyâlığı çok olan kâfirlerin herkesten dahâ kıymetli ve dahâ üstün olmaları lâzım gelirdi. Dünyânın görünüşüne aldanmak aklsızlıktır, ahmaklıktır. Birkaç günlük zamânı büyük ni'met bilerek, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmaya çalışmalıdır. Allahü teâlânın kullarına ihsân, iyilik etmelidir. Kıyâmette azâblardan kurtulmak için, iki büyük temel vardır: Birisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermektir. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir. Mü'minûn sûresinin 115. âyetinde meâlen; (Sizi abes olarak, oyuncak olarak mı yarattım sanıyorsunuz. Bize dönmiyecek misiniz zan ediyorsunuz?) buyuruldu. Gençsiniz. İçiniz kaynıyor. Dünyâ ni'metleri içindesiniz. Herkese sözünüz geçiyor. Her istediğinizi yapabiliyorsunuz. Fakat, size acıdığımız için, iyilik etmek istediğimiz için bunlar yazıldı. Elinizden birşey kaçmış değildir. Tövbe edilecek, Allahü teâlâya yalvaracak zamândır." Netice olarak insânın yaratılması, Allahü teâlâyı tanımak, Ona kulluk yapmak, ibâdet etmek içindir. İbâdet yapmak da, hakîkî îmâna kavuşmak içindir. İbâdet etmek ise, Resûlullah efendimizin sünnetine, Onun yoluna tâbi olmak demektir. Bu yola, İslâmiyyet denir. İslâmiyyete tâbi olmak için de, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, Allahü teâlânın emirlerini yapmak ve harâmlardan, bid'atlerden sakınmak lâzımdır.


.

"Allahü teâlâ, benim de Rabbimdir"

 
A -
A +

Allahü teâlâ, insan ve hayvân bütün mahlûkların rızkını ezelde takdîr etmiş, ayırmıştır. İnsanların ve hayvânların ecelleri, nefeslerinin sayısı belli olduğu gibi, her insanın bedeninin ve rûhunun rızıkları da bellidir. Rızık hiç değişmez, azalmaz ve çoğalmaz. Kimse kimsenin rızkını yiyemez. Kimse kendi rızkını yemeden, bitirmeden ölmez. Bir kimse, Allahü teâlâ emrettiği için çalışır, rızkını helâl yoldan ararsa, ezelde belli olan rızkına kavuşur. Eğer, rızkını Allahü teâlânın yasak ettiği yerlerde ararsa, yine ezelde ayrılmış olan o belli rızka kavuşur. HALİFE ONU TANIR... Abbasi halifelerinden Hârûn Reşîd hazretleri, hac dönüşü bir müddet Kûfe'de istirahat eder. Bağdata hareket edeceği zaman, şehirdekiler onu yolcu etmek için sokağa dökülür. Bunların arasında Behlül-i Dânâ hazretleri de vardır. Halife, deve üzerinde, muhteşem kâfilesi ile, halkın arasından geçmektedir. Behlül-i Dânâ hazretleri, halife kendi yanından geçerken yüksek sesle; -Ey halife diye seslenir. Halife Onu tanır ve; -Buyur ey Behlül, ne istiyorsun? der. Behlül-i Dânâ hazretleri; -Ey Müminlerin Emîri! Eymen bin Nâil, Kudame bin Abdülâmirden bize şöyle haber verdi ve dedi ki: "Ben Resûl-i ekremi Arafattan dönüşte görmüştüm. Kızıl bir deveye binmişti. Yanında kimse dövülmediği gibi, kimse de kovulmazdı. 'Yol verin, yol verin!' diyen münâdileri de yoktu." Sen de bu usûle riâyet eyle. Bilmiş ol ki; tevâzu ile yolculuk etmen, kibir ile seyâhatinden hayırlıdır. Behlül-i Dânâ hazretleri yine; -Ey halife, Bağdât ve etrafını nûrlandırıp aydınlatacak hediyeler götürüyor musun? diye sorar. Halîfe; -Bu hediyeler nasıl olur? deyince; -İnsanlara Allahü teâlânın sevgisini, Ondan korkmayı, onlara örnek olacak şekilde hâl ve hareketler, onlar hakkında temiz ve güzel düşüncelere sâhib olmak en güzel hediyedir buyurur. Bunları dinleyen Halife, ağlayarak; -Ey Behlül, biraz daha anlat! der. Behlül-i Dânâ hazretleri; -Memleketinin bir köşesinde bir mazlûm zulme uğrasa, sen memleketin diğer köşesinde bile olsan, Allahü teâlâ bunun hesâbını senden soracak. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerimde İnfitar sûresinin 13. ve 14. âyetlerinde meâlen; (Şüphesiz ki iyiler Naîm Cennetindedir. Kötüler ise Cehennemdedir) buyurdu. Âhirette, Cennet ve Cehennem dışında gidilecek üçüncü bir yer yoktur. O hâlde hazırlığını buna göre yap buyurur. Halîfe; -Amellerimiz hakkında ne dersiniz? diye sorunca; -Allahü teâlâdan korkarak ve emrettiğine uygun olarak yapılan amel makbuldür buyurur. Halîfe; -Peygamber efendimizle, akrabâlık olarak yakınlığımız hakkında ne dersiniz? deyince; -Peygamber efendimize akrabâlıktan ziyâde, bildirdiği hükümlere bağlılıkta yakın olmak daha mühimdir cevabını verir. Halîfe; -Peygamber efendimizin şefâatine kavuşabilecek miyiz? deyince de; -Onu Allahü teâlâ bilir buyurur. Halîfe; -Nasıl yaşayalım? diye sorunca da; -Allahü teâlâdan kork. Her hâlinde Muhammed aleyhisselâmın sünnetine tâbi ol. Bu durumda en kârlı yolu seçmiş olursun buyurur. Halîfe; HEDİYEMİ KABUL ET -Çok güzel söylüyorsun, şu hediyemi kabûl et deyince; -Onu kimden aldınsa ona ver. Dünyâdaki sâhipleri yakana yapışmadan önce, verenin yoluna harca. Bunu burada yap. Âhirete kalırsa onlara bir şey bulup veremezsin, râzı edemezsin diye cevap verir. Parayı almayınca, Halife; -Para borcun varsa onu ödeyelim der. Behlül-i Dânâ hazretleri; -Kûfe'deki âlimler, borç ile borcun ödenmeyeceğinde ittifak etmişlerdir buyurur. Halife; -Bâri bir ihtiyâcını giderelim deyince de; -Allahü teâlâ senin Rabbin olduğu gibi, benim de Rabbim'dir. Seni hatırlayıp beni unutması imkânsızdır buyurur. Netice olarak Allahü teâlâ, çok merhametli ve ihsânı bol olduğundan, kullarının rızkına kefîl olmuş, kendi üzerine almıştır. Bize düşen ise, rızık için yarattığı sebeplere yapışmak ve Onun beğendiğ râzı olduğu şeyleri yapmak, kul olmaktır. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Seni kendim için yarattım. Başka şeylerle oyalanma! Rızkına kefîlim, kendini üzme!)


.

"Bunlardan ibret almayan, nelerden alır!"

 
A -
A +

Allahü teâlânın mahlûklarındaki güzel sanatları, faydaları düşünmek, Ona inanmaya ve Onu sevmeye sebep olur. Onun vâdettiği sevâpları düşünmek, ibâdet yapmaya sebep olur. Onun haber verdiği azâbları düşünmek, Ondan korkmaya, kimseye kötülük yapmamaya sebep olur. Onun ni'metlerine, ihsânlarına karşılık, nefsine uyarak günâh işlediğini, gaflet içinde yaşadığını düşünmek, Allahü teâlâdan hayâ etmeye, utanmaya sebep olur. Allahü teâlâ, yerlerde ve göklerde bulunan mahlûkları düşünerek ibret alanları sever. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Nasîhatların başı şudur ki, islâmiyyetin sâhibine uymak lâzımdır. Resûlullaha uymıyanlar, âhırette azâbtan kurtulamaz. Bundan sonra, dünyânın süslerine düşkün olmamak, varlığına ve yokluğuna aldırış etmemek lâzımdır. Çünkü Allahü teâlâ dünyâyı sevmez, ona kıymet vermez. Bunun için, kulun dünyâlığı olmaktansa, olmaması dahâ iyidir. Dünyânın kimseye fayda vermediğini ve elden çabuk çıktığını herkes bilmekte, hattâ görmektedir. Dünyânın malına, mevkisine düşkün olanların, bunlara kavuşmak için uğraşıp da, ânsızın hepsini bırakıp gidenlerin hâlini görerek ibret alınız!" buyurmaktadır. Birgün İbrâhîm bin Edhem hazretlerine bazı kimseler gelerek; -Efendim; Allahü teâlâ, (Ey kullarım! Benden isteyiniz! Kabûl ederim, veririm) buyuruyor. Hâlbuki biz istiyoruz, vermiyor? deyince, İbrâhîm bin Edhem hazretleri cevaben; -Allahü teâlâyı çağırırsınız, Ona itâ'at etmezsiniz. Peygamberini tanırsınız, Ona uymazsınız. Kur'ân-ıkerîmi okursunuz, gösterdiği yolda gitmezsiniz. Cenâb-ı Hakkın ni'metlerinden faydalanırsınız, Ona şükretmezsiniz. Cennetin, ibâdet edenler için olduğunu bilirsiniz, hâzırlıkta bulunmazsınız. Cehennemi, âsîler için yarattığını bilirsiniz, Ondan sakınmazsınız. Babalarınızın, dedelerinizin ne olduklarını görür, ibret almazsınız. Ayıbınıza bakmayıp, başkalarının ayıplarını araştırırsınız. Böyle olan kimseler, üzerlerine taş yağmadığına, yere batmadıklarına, gökten ateş yağmadığına şükretsin! Dahâ ne isterler? Duâlarının, isteklerinin netîcesi, yalnız bu olursa, yetmez mi? buyurur. SENİ GÖRDÜĞÜME SEVİNDİM Behlül-i Dânâ hazretleri bir gün Abbasi halîfelerinden Hârûn Reşîd hazretleri ile karşılaşır. Halîfe, kendisine; -Seni gördüğüme çok sevindim. Çünkü uzun zamandır seninle konuşmayı arzu ediyordum der. Hazret-i Behlül güler ve; -Benim böyle bir arzum yoktu cevâbını verir. Buna rağmen halife Hârûn Reşîd hazretleri, kendisinden nasîhat isteyince, Behlül-i Dânâ hazretleri; -Ne nasîhatı istiyorsun? Şu sarayına bak, bir de kabirlere bak! Bunlardan ibret almayan, nasîhat almayan nelerden alır! Hâlin ne olacak, ey müminlerin emîri! Yarın cenâb-ı Hakkın huzûruna çıkacaksın. Büyük küçük yaptığın her şeyden suâl olunacaksın. Bunlara nasıl cevap vereceksin iyi düşün! Bu hesap zamânında aç ve susuz olacaksın, çıplak bulunacaksın. Orada bulunanlar sana bakıp gülecekler. Perişan hâlin orada meydana çıkacak, başka nasîhatı ne yapacaksın? buyurur. İBÂDETİN TADINI DUYMAZ Adâleti ile meşhûr olan Hârûn Reşîd hazretleri de, Behlül-i Dânâ hazretlerinin bu nasîhatlarından çok zevk alır ve çok istifâde ettiğini söyler. Ahmet bin Zerîn hazretleri, lüzum olmadan bir tarafa bakmazdı. Kendisine bunun sebebi sorulunce; "Allahü teâlâ, gözleri, dünyâdaki intizâma, her şeydeki inceliklere ve Onun kudret ve azametine ibret ile bakmak için yarattı. İbret almadan, istifâde etmeden bakmak hatâdır" cevabını vermiştir. Zünnûn-i Mısrî hazretleri buyuruyor ki: "Kalbin kararmasının dört alâmeti vardır: 1-İbâdetin tadını duymaz. 2-Allah korkusu, hâtırına gelmez. 3-Gördüklerinden ibret almaz. 4-Okuduklarını, öğrendiklerini anlamaz, kavrıyamaz." Netice olarak, âleme ibret nazarı ile bakmak, elli dört farzdan birisidir. Dolayısı ile insan, gördüklerinden, yaşadıklarından, yaptıklarından ibret almalı, bunlara ibret nazarı ile bakmalı, âhıret için kendisine dersler çıkarmalı ve mahşer günü hesaba çekilmeden önce, kendini danyâda hesaba çekmelidir.


.

"Allahü teâlâ, zâlimleri sevmez"

 
A -
A +

Zâlim; zulmeden, insânlara eli ile, dili ile zarar veren, başkalarının hakkına tecâvüz eden kimse demektir. Zâlim, Tefsir ilminde kâfir, inkâr eden anlamında kullanılmaktadır. Zâlim, başkasının hakkını kullanandır. Fıskın en kötüsü, zulüm yapmaktır. Çünkü açıkça yapılmakta ve kul hakkı da karışmaktadır. Âl-i İmrân sûresinin 57. ve 140. âyetlerinde meâlen; (Allahü teâlâ, zâlimleri sevmez) buyuruldu. Hadîs-i şerifte de; (Zâlimin çok yaşamasına duâ etmek, Allahü teâlâya isyân olunmasını istemektir) buyuruldu. Süfyân-ı Sevrî hazretlerine; -Çölde bir zâlim susuzluktan helâk oluyor. Ona su verelim mi? diye sorduklarında, cevabında; -Hayır vermeyin, buyurmuştur. Zâlim, oturduğu evi gasp yolu ile almış ise, o eve girmek harâm olur. Fâsık kimseye tevâzû edenin dîninin üçte ikisi gider. Zâlime tevâzû edenin hâlinin nasıl olacağını buradan anlamalıdır. Zâlimin elini öpmek, karşısında eğilmek, günâhtır. Âdilin ise, câiz olur. Ebû Ubeyde bin Cerrah hazretleri, hazret-i Ömerin elini öpmüştür. Kazancının çoğu harâmdan olan kimsenin evine gidip oturmak, câiz değildir. Onu, söz ile veyâ bir hareket ile methetmek, övmek harâmdır. Ancak, kendini veyâ başkasını, onun zulmünden kurtarmak için, yanına gitmek câiz olur. Yanında iken, yalan söylememek ve kendisini övmemek lâzımdır. Zâlim bir kimse, herhangi bir kimsenin evine, yanına gelirse kalkmak, ayakta karşılamak câiz olur. Dînin izzetini ve zulmün kötülüğünü bildirmek için kalkmamak iyi olur. Zâlimden her zamân uzak kalmak dahâ iyidir. Hadîs-i şerîfde; (Münâfık ile konuşurken, efendim, demeyiniz!) buyuruldu. ZALİME HÜRMET... Zâlime, müşriklere hürmet etmek, saygı ile selâm vermek, üstâdım demek, kişinin îmânını tehlikeye sokar. Peygamber efendimiz; (Bir zâlime yardım edene, Allahü Teâlâ, o zâlimi musallat eder) buyurmuştur. İmâm-ı Mücâhid hazretleri de; "Sabah ve akşam tövbe etmeyen kimse zâlimlerdendir" buyuruyor. Malın ayıbını, müşterîden gizlememeli, hepsini, olduğu gibi göstermelidir. Kusûru gizlemek, hıyânettir. Mü'mine, nasîhat etmemek, zâlim, âsî olmaktır. Malın iyi tarafını göstermek, karanlıkta göstermek de, zulüm, hîyle olur. Resûlullah efendimiz, buğday satan birisinin buğdayına, mübârek parmaklarını sokup, içinin yaş olduğunu görünce; -Bu nedir? buyurdu. -Yağmur ıslatmıştır deyince; -Niçin saklayıp göstermiyorsun? Hîyle eden, bizden değildir buyurmuşlardır. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "İki günâhtan çok kork! Birisi, emrinde olan insanlara zulmetme! En büyük zulüm, onların islâm bilgilerini öğrenmelerine, ibâdet yapmalarına mâni olmaktır. İkincisi, din ve dünyâ yolunda hâin olma! Her günâhtan kork! Bir kimse, bir günâh işlemek istese, fakat Allahü teâlâdan korkarak ondan vazgeçse, Hak teâlâ o kimseye Cennettte bir köşk ihsân eder. Bir müslümân, sana zarar verirse, sen ona iyilik et! Hiç kimsenin ayıplarını yüzlerine vurma!" ÖLÜLERLE OTURMAK... Birgün Muhammed bin Vâsi hazretleri, huzurunda bulunanlara; -Günah işlemeye devam etmek, ahmaklarla sohbet etmek ve ölülerle oturmak, kalbi öldürür buyurunca, kendisine; -Efendim, ölülerle oturmak nasıl olur? diye sorduklarında; -Ölülerden kastım, şımarık zenginler, zâlim idarecilerdir cevabını vermiştir. Netice olarak Allahü teâlâ, dünyâda bütün insanlara acıyor. Muhtâç oldukları şeyleri yaratıp, herkese gönderiyor. Ebedî saâdete kavuşturan yolu gösteriyor. Nefislerine, kötü arkadaşlara, zararlı kitâplara ve yayınlara aldanarak, bu saâdet yolundan ayrılanlardan, küfür ve dalâlet yoluna sapanlardan, pişmân olup, af dileyenleri hidâyete kavuşturuyor. Bunları ebedî felâketten kurtarıyor. Azgın, zâlim olanlara ise, bu ni'metini ihsân etmiyor. Onları yani zâlimleri, beğendikleri, istedikleri küfür, inkâr yolunda bırakıyor. Muhammed Zuğdân hazretleri; "Zâlim ile arkadaşlık eden zâlimdir. Zîrâ zâlimle berâber bulunmak, Allahü teâlâdan gâfil olmak ve nefsinden râzı olmak hastalığını ortaya çıkarır" buyurmuştur.


.

"Kullarıma yardım edene, yardım ederim"

 
A -
A +

Müslümân için şeref; islâmın güzel ahlâkını edinmek, herkese iyilik etmek, islâmiyyete uymak, her mahlûka faydalı olmaktır. Güzel ahlâk sâhibi olmak, insanlara iyilik etmek, yardımda bulunmak farzdır. Hadis-i şerifte; (İnsanların en iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların en kötüsü, insanlara zarar veren, onları incitendir) buyuruldu. Elinden yardım geldiği hâlde, yardımı esirgeyen insan, Allahü teâlânın indinde sevgili bir kul olamaz. İnsanların kalbini kırmak, Allahü teâlânın gadabını üzerine çekmek demektir. Bundan çok kaçınmalıdır. İnsan kalbi, Allahü teâlânın sevgisinin tecelli ettiği bir yerdir. Oraya dokunmak, çok tehlikelidir. Hele o kalbde, Allahü teâlânın korkusu ve Allahü teâlânın sevgisi varsa, onu incitmekten, son derece kaçınmalıdır. İnsanların en iyileri, seçilmişleri olan Peygamberler, herkesi, Allahü teâlânın dinine, islâmiyyete çağırmışlar, bunun için gönderilmişlerdir. O hâlde en kıymetli ibâdet, insanlara yapılacak en büyük iyilik, yardım, islâmiyyetin öğrenilmesine, yapılmasına çalışmaktır ve islâmiyyetin bir emrini meydâna çıkarmaktır. Allahü teâlânın emirlerinden bir tânesinin yapılmasına sebep olmak, binlerle, milyonlarla lira sadaka vermekten dahâ sevâptır. Çünkü bu ufak iş, Peygamberlere uymak, onların vazîfesine ortak olmaktır. Sadaka vermek, hayrât, hasenât yapmak, herkese nasib olabilir. İslâmiyyetin meydâna çıkmasına çalışmak, nefsin istemediği şeydir ve nefsi ile cihâd etmektir. Hayrât yapmak ise, nefsin hoşuna gidebilir. Fakat, islâmiyyetin öğrenilmesi, yapılması için para sarf etmek, şübhesiz çok kıymetlidir. Bu niyyet ile az bir şey vermek, bu niyyet olmadan sarfedilen, harcanan milyonlardan daha kıymetlidir. BÜYÜK HİZMET... İnkârın ve bid'atlerin çoğaldığı bir zamanda, her müslümânın, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını bastıran, yayan kurumlara yardım etmesi lâzımdır. Bunlardan bir iki kitâp satın alıp, komşuya, arkadaşa hediyye etmek, hem bu kuruluşlara yardım olur, hem de islâmiyyete büyük hizmet olur. Müslümanların bu hizmete, bu vazifeye üç şekilde iştirâk etmesi farzdır. 1-Bedenen iştirak etmekle olur. 2-Maddi destek sağlamakla olur. Fiilen herhangi makul bir sebepten dolayı gidemeyen kimse, para verir, benim için şu kadar kitap dağıtın der. Âhirette az verdin çok verdin demeyecekler. Bu hizmete ihlâsla dâhil oldun mu, olmadın mı diye soracaklardır. 3-Duâ etmekle olabilir. Hiçbir imkânı olmayan da, ellerini açar, ya Rabbi şu sebepten dolayı hizmete iştirâk edemiyorum, maddi destekte de bulunamıyorum, keşke ben de iştirâk edebilseydim, ama sen bunları muvaffak eyle diye duâ eder. KARINCA DA... Vaktiyle bir karınca, bir çekirge bacağını ağzına almış saraya doğru gidiyor. O sırada Süleyman aleyhisselâm devlet başkanı olmuş, zamanındaki bütün devlet büyükleri de Ona hediye götürüyorlar. Karınca da, bir çekirge bacağı götürüyor. Saraya gelince, oradaki görevliler karıncaya; -Bu nedir? derler. Karınca da; -Ne olacak, çekirge bacağı, hükümdara hediye getirdim, der. -Sen deli misin, çek git buradan, herkes dünya kadar hediye getirirken, hükümdar kala kala bu çekirge bacağına mı kaldı? derler. Karınca; -Öyle deli misiniz demeyin, herkesin gücü neye yetiyorsa onu getirir, benim de gücüm buna yetiyor. Hediye getirenlerin arasına ismim yazılsın, bu bana yeter, der. Oradakiler gülmüşler ama karıncanın ismini de listeye yazmışlar. Karınca da; -Bu da bana yeter, nasıl olsa âhirette Süleyman aleyhisselâma hediye getirenlerin isimleri okunacak, benim de ismim orada geçecek der. Netice olarak, bir insanın başka bir insana, iyilik etmesi, yardımda bulunması, Allahü teâlânın en çok sevdiği bir hâldir. İyilik; para, beden, fikir yardımı ile ve çeşitli yollarla olur. İnsanın elinden hiçbir yardım gelmezse, Allahü teâlânın kullarına, güler yüz gösterirse, onun bile sevâbı vardır. Allahü teâlânın, hadîs-i kudsîde buyurduğu gibi: (Benim kullarıma yardım edene, ben fazlasiyle yardım ederim.)


.

"Allah rızâsı için alıyorum ve veriyorum"

 
A -
A +

Dinimizde dünya ve dünyalık olan şeyler değil, bunların sevgisi kötülenmiştir. Zira dünyâ sevgisi âhırete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhıret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Hadis-i şerifte; (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhırete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!) buyuruldu. BİR?TÜCCAR... Vaktkiyle Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin büyüklüğünü işitmiş olan bir tüccâr; "Bu Allahın sevgili, velî kulu, kerâmetler sâhibi olan zât, acaba nasıl bir kimsedir" diye merak etmiş ve merakını gidermek için de Bağdat'a gitmiş. Bağdat'ta bulunduğu yeri öğrenmiş ve ziyâretine gitmiş. Dinleyenlerin arasına girmiş ve oturmuş. Bir de bakmış ki, Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin üzerinde gayet kıymetli bir elbise ve omuzunda da çok kıymetli bir acem şalı olduğunu görmüş. Kendisi de tüccâr olduğu için, kendi kendine; "Tüccâr olduğum hâlde, böyle bir elbise alamıyorum, giyemiyorum, hele böyle bir şal hiç kullanamıyorum, param yetişmiyor. Bu zâta bir de Allah adamı diyorlar. Allah adamı böyle mi olur? Benim giymediğim kıymetli elbiseyi giyiyor. Bu Allah adamı dedikleri tam bir dünyâ adamı. Dünyâ adamına Allah adamı diyorlar" diye düşünmüş. Tüccâr bu düşüncelerde iken, oraya fakir bir kimse gelir ve; -Allah rızâsı için bir şey veren yok mu? diyerek, insanları tek tek dolaşır. Herkes çantasını, cüzdanını çıkarır, cüzi miktarlarda yardımda bulunurlar. Tüccâr da cüzi bir miktar çıkarıp fakire verir. Sıra Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerine gelir ve fakir, Ona da; -Allah rızâsı için bir şey verir misin? der. Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri; -Sırtımdaki şalı al buyurur. Fakir de şalı çekip alır ve gider. Ama o tüccârın da aklı beraber gider ve içinden; "Vay canına kaç bin liralık şalı nasıl verdi" diye hayret eder ve bu işe aklı bir türlü ermez. O sırada da ziyâretçiler gelip gitmektedir. Bu arada başka bir tüccâr, elinde bir paketle, Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin huzûruna gelir ve; -Efendim, bu pakettekini âcizâne size hediyye getirdim Allah rızâsı için kabûl ediniz diye arzeder. Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri; OMZUMA?KOY... -Aç bakalım, nedir o? diye sorar. Paket açılınca görürler ki, biraz evvel fakire verilen şal var içinde. Tüccâr; -Efendim, biraz evvel, buraya gelirken, pazarda fakirin biri bunu satıyordu, baktım çok hoşuma gitti, çok kıymetli, ancak bunu zât-ı âlinize lâyık gördüm getirdim, Allah rızâsı için kabûl etmenizi yalvarırım der. -Omzuma koy buyuruyor Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri. Sonra döner önceki tüccâra; -Biz dünyâ malını kullanırız ama, Allah rızâsı için al diyorlar, ben de Allah rızâsı için alıyorum, öteki de geliyor, Allah rızâsı için istiyor, ona da veriyorum. Alırken de, verirken de elimi bile sürmüyorum buyurur. Bu sözleri işiten tüccâr, kalkıp, Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin ayaklarına kapanır, düşündüklerinden de tövbe eder. Netice olarak, ölümden önce olan herşeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhıretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhıret için tarladır. Âhırete yaramıyan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar islâmiyyete uygun kullanılırsa, âhırete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhıret ni'metlerine kavuşulur. Mal iyi de değildir, kötü de değildir. İyilik, kötülük, onu kullanandadır. O hâlde, mel'ûn olan, kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhıreti yıkıcı yerlerde kullanılan şeyler demektir. Hadis-i şerifde buyurulduğu gibi: (Arzûsu âhıret olup, âhıret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar. Yalnız dünyâ için çalışana, yalnız kaderinde olan kadar gelir. İşleri karışık, üzüntüsü çok olur.)


.

Dine hizmet etmek, sıkıntısız olmaz

 
A -
A +

Allahü teâlânın, yarattıkları içinde en sevdiği Peygamber efendimizdir ve sonra diğer Peygamberlerdir. Peygamberlerden sonra, Onların yolunda bulunan evliyâdır. Hepsinin vazifesi, Allahü teâlanın emir ve yasaklarını, Onun kullarına bildirmektir. En kıymetli iş budur. Kime bu ni'met nasîb olursa, çok şükretmesi lâzımdır. Şükredilmezse elden gider. Ni'metin devamı için, şükür lâzımdır. En kıymetli iş, aynı zamanda da en zor iştir. Peygamberler dâhil, hiç kimse, Allahü teâlâ bildirmeyince doğruyu bulamaz. Doğru, ancak Allahü teâlânın bildirmesiyle bilinebilir. Peygamberlerden Sâlih aleyhisselâm, kavminin emîri, hükümdarı idi ve kavminden herkes de Onu pek çok severdi. Sâlih aleyhisselâm, bir gün ibâdet ederken, Cebrâil aleyhisselâm geldi ve Allahü teâlânın emir ve yasaklarını Semûd kavmine bildirmesini söyledi. Sâlih aleyhisselâm; -Allahü teâlânın emir ve yasakları nelerdir ben bilemem, diye cevap verince, Cebrâil aleyhisselâm, Ona, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını, râzı olduğu, beğendiği yolu öğretti. KAYADAN ÇIKAN DEVE!.. Sâlih aleyhisselâm da, Cebrâil aleyhisselâmın öğrettiği Allahü teâlânın emir ve yasaklarını Semûd kavmine bildirdi fakat onlar kabul etmediler. Düne kadar çok sevdikleri hükümdârları iken ve bütün emirlerini severek yaptıkları hâlde, Allahü teâlânın emirlerini bildirince, kavminin pek azı hariç, çoğunluğu îmân etmedi. Îmân etmeyenler, îmân etmemekle kalmayıp, Sâlih aleyhisselâma ve inananlara işkence yapmaya başladılar. Hatta bunlar bir gün Sâlih aleyhisselâma; -Şu kayanın içinden kızıl tüylü bir deve çıkarırsan sana îmân ederiz dediler. Sâlih aleyhisselâm onlara; -Ben bunu yapamam, bu benim yapabileceğim bir iş değildir derken Cebrâil aleyhisselâm geldi ve; -Sen duâ et Allahü teâlâ senin duânı kabul edecek ve kayanın içinden deve çıkaracak buyurdu. Sâlih aleyhisselâm da duâ etti, kavminin isteğini arz etti. Duâdan sonra kaya büyük bir gürültüyle yarıldı ve içinden deve çıktı. Bu hâdise ile îmân etmiş olanların îmânı sağlamlaştı, şüphede olanlar îmân ederek, îmân edenlerin sayısı arttı. Îmân etmeyenler ise, inanmadıkları gibi inkârda daha da aşırı gittiler. Semûd kavminin su ihtiyacını gideren bir kuyu vardı. Sâlih aleyhisselâm; -Bu kuyunun suyunu bir gün siz, öbür gün deve içecek, hiç kimse su için gelmesin buyurdu. Fakat kavmi, suyu her gün, yani devenin gününde de içmek istedikleri için, deveyi öldürmek istediler. Sâlih aleyhisselâm onlara; -Sakın bu deveyi öldürmeyin başınıza çok büyük felâket gelir buyurdu. SEMÛD KAVMİNİN SONU!.. Semûd kavmi, Sâlih aleyhisselâmı dinlemedi ve deveyi öldürmeye karar verdiler. Bunun için 7-8 kişi tuttular ve deveyi öldürttüler. Deve öldürülünce Allahü teâlânın gazâbının çok çabuk geleceğini Sâlih aleyhisselâm kavmine söyledi, kavmi ise inanmadı. Zira Sâlih aleyhisselâmın kavmi çok zengindi ve çok sağlam ve güçlü binalar yapmışlardı. Bunun için; -Bize bir şey olmaz dediler. Sâlih aleyhisselâm, îmân etmiş olanları toplayarak; -Burası artık lânetlendi, hemen burayı terk ediyoruz. Şu karşıki tepeye çıkalım, bulunduğumuz yerde neler olacak oradan seyredelim buyurdu. Kendine inananlarla tepeye çıktılar. Bu sırada Semûd kavminin bulunduğu şehirde çok büyük bir deprem başladı ve 7 gün sürdü. Hiçbir şey kalmadı, her şey toprağın altına karıştı ve her şey dümdüz oldu. Netice olarak dine hizmet etmek, sıkıntısız olmaz. En zor iş, dine hizmet etmektir. Hizmette doğru niyyet esastır. Ayrıca hizmet için, sabır ve fedakârlık da şarttır. Hizmette kalbdeki niyet önemlidir. Allah için hizmet edilirse muvaffâk olunur, para için yapılırsa muvaffâk olunamaz. İslâmiyete hizmet etmek, çok mühimdir. Bir kişinin Müslüman olması için gayret edip muvaffâk olmak, çok kıymetlidir. Dine hizmet ederken, menfaât olmazsa muvaffâkiyet, başarı olur. Menfaât ön plâna çıkmaya başlarsa, muvaffakiyet, başarı azalır. Din büyükleri, yazdıkları kitaplardan bir kuruş para almazlardı...


.

"Kiminle olduğuna baksın!.."

 
A -
A +

Kalbleri bağlayan bağ, muhabbettir, sevgidir. Eshâb-ı kirâm, Resûlullah efendimizi çok sevdikleri için, Peygamber efendimizin kalbindeki nûrlara kavuştular. Sevgi ne kadar çok olursa, gelen feyiz, nûr da, o kadar çok olur. Sevmek; inanışı, işleri ve ahlâkı, sevdiğininki gibi olmaktır. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberini, insanların en güzeli, en iyisi, en sevimlisi olarak yarattı. Her iyiliği, her güzelliği, her üstünlüğü Onda topladı. Eshâb-ı kirâmın hepsi, Ona âşık idiler. Onun sevgisi uğruna canlarını, mallarını fedâ ettiler. Onu aşırı sevdikleri için, Onu sevenleri de sevdiler. Onun üstünlüğünü anlayamayıp, Onun güzelliğini göremeyip, Onu sevmek saâdetine kavuşamayanlara düşman oldular. Çünkü iyiliklerin başı, dostları sevmek ve düşmanları sevmemektir. Seven, sevdiğinin sevdiklerini sever, düşmanlarına düşman olur. Bu kimse, sevmesinde ve düşmanlığında deli gibidir. Bunun içindir ki; (Bir kimseye deli denilmedikçe, bu kimsenin îmânı tam olmaz!) buyurulmuştur. Düşmanlık etmeyince, dostluk olmaz! Seviyorum diyebilmek için, sevgilinin düşmanlarına düşman olmak lâzımdır. Bu büyükleri seven, onlarla berâber olur. Onlarla berâber olan, şakî olmaktan, küfürden ve günâh işlemekten korunmuş olur. Hadis-i şerifte; (Kişi, sevdiği ile berâber olur) buyuruldu. "GEL, SEN DE MÜSLÜMAN OL!" Eskiden Müslümanlarla Hristiyanlar karışık yaşarlardı. Bir köyde bir Müslüman ile bir Hristiyan arkadaş olur. Müslüman, Hristiyan olan arkadaşının îmân etmesini ister ve zaman zaman; -Gel sen de hak din olan İslâmiyyete gir, Müslüman ol. Çünkü İslâmiyyet hak dindir der. Hristiyan arkadaşı da, her seferinde; -Hayır, bizim dinimiz olan Hristiyanlık hak dindir, diye cevap verir. Bir gün Müslümanın hatırına bir fikir gelir ve bu fikrini tatbik etmek için Hristiyan arkadaşına; -Gel beraberce bir ateş yakalım. Sonra ikimiz de elimizi ateşe sokalım. Hangimizin dini hak ise, onun elini ateş yakmaz der. Hristiyan da bu fikri beğenir, beraberce ateş yakarlar ve ellerini yanan ateşin içine sokarlar. Fakat ikisinin de eli yanmaz. Müslüman, bu hâl karşısında hayrette kalır, âdeta şok olur, şaşırır ve; "Ya Rabbî, ben iyi biliyorum ki hak din İslâmiyettir. Ben Müslüman olduğum, îmân ettiğim için elim yanmadı. Peki ya bu Hristiyanın eli neden yanmadı?.." diye düşünceye dalar. O anda; "O Hristiyan sana duâ etsin. Senin yanında olduğu, seni sevdiği için, senin hatırına onunki de yanmadı. Kim olduğuna değil, kiminle olduğuna baksın" diye bir ses işitir... Bir Müslümanın, Allahü teâlânın sevdiği bir kulunun yanında olan da yanmıyor. Bu hâli gören Hristiyan da, îmân ederek, Müslüman olur. Bir kişiyi veya bir cemâati sevmek, üç şekilde olabilir: 1-Seven, sevdiklerinin bütün amellerini ve ahlâkını edinmiştir. 2-Seven, sevdiklerinin amel ve ahlâkını edinmemiştir. 3-Seven, sevdiklerinin amel ve ahlâkından birkaçını veya tersini yapmaktadır. Hepsini yapabilen, onlardan olur. Onlara olan sevgisi, onu da tâm onlar gibi yapmıştır. Muhabbetin en yüksek tabakasına erişmiştir. Elbette onlardan olur. SEVGİSİ SÖZDE KALIR!.. Sevdiklerine hiç uymayan, onlara hiç benzemeyen kimse, onlardan hiç olamaz. Sevgisi, sözde kalır, kalbine girmez. Böyle sevgi, yalnız sözde kalmaktadır. Yalnız sözde kalan sevmeye, sevmek denilmez. Seviyorum demesi doğru olmaz. Sevdiklerinin birkaç ameline uyan kimseye gelince, îmânda uymamış ise, onlardan olamaz. Onları seviyorum demesi hiç doğru değildir. Onun kalbinde, onlara sevgi değil, düşmanlık vardır. Yahûdîlerin ve Hristiyanların, Peygamberleri seviyoruz demeleri böyledir. Netice olarak, kişi, sevdikleri gibi inanıp, tâat ve ibâdetlerde, onlara tam uymazsa, beğenmediği için uymamış ise, seviyorum demesinin faydası olmaz, onlarla birlikte olamaz. Gücü yetmediği, nefsine hâkim olmadığı için, hepsine uyamamış ise, onlarla birlikte olmasına mâni olmaz. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (İnsanın dîni, arkadaşının dîni gibidir. Herkes, kiminle arkadaşlık ettiğine baksın!)
 

"Tarafım belli olsun"

 
A -
A +

Allahü teâlânın sevdiklerinin ve Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Onları sevmek demek, onların düşmanlarına karşı ve onları kötüleyen câhillere karşı, onları savunmak, övmek demektir. Dünyâya düşkün olanların en kötüleri, Allahü teâlânın sevdiklerini, evliyâyı kötüleyenlerdir. Dünyâya düşkün olmak, bütün kötülüklere yol açar. Haset, hırsızlık, rüşvet, kibir gibi harâmlara sebep olur. Câhil din adamlarının kibirli olmaları, hep dünyâya düşkün olmalarından ileri gelmektedir. Muhyiddîn-i Arabî hazretlerinin kalbinin açılması, bâtın ilimlerine kavuşması, tasavvuf büyüklerini sevdiği, onları savunduğu için olduğunu, kendisi bildirmekte ve; "Elhamdülillah! Câhil din adamlarına karşı, tasavvuf büyüklerini hep savundum. Ölünceye kadar da savunacağım. Bunun için, kalb bilgilerine kavuşturuldum. Onlara saldıran, isimlerini söyleyerek kötüleyen, kendisinin câhil olduğunu ortaya koyar. Bunun sonu felâket olur" buyurmaktadır. ATEŞ SÖNDÜREN KARINCA!.. Tanrılık iddiasında olan Nemrut, kendisini reddeden İbrâhim aleyhisselâmı ateşe attırır. İbrâhim aleyhisselâm ateşe atılırken, orada bulunan bütün mahlûkât kısaca herkes, ateşe atanlar ve atılanlar olarak tarafını belli eder. Karıncanın birisi de, ateşe yaklaşması mümkün olmadığı hâlde, minnacık ağzı ile devamlı su taşımaktadır. Gider su alır ve tekrar gelir. Karıncanın bu hâline âşina olanlar; -Sen böyle ne yapıyorsun derler. O da; -İbrâhim aleyhisselâmı yakacak olan şu ateşi söndürmeye çalışıyorum der. -Ateşin yanına dahi yaklaşamıyorsun, üstelik bu suyla mı söndüreceksin denilince karınca; -Yarın âhirette Allahü teâlâ, herkese tarafını soracak. Ateşi söndüren tarafta mıydın, yoksa ateşi büyüten tarafta mıydın diye. Ben tarafımı yani ateşi söndüren tarafta olduğumu belli ediyorum cevabını verir. İbrâhim aleyhisselâmın ateşe atılması hâdisesinde, bir yılan da, devamlı olarak ateşe üflüyor. Ona da; -Sen ne yapıyorsun böyle denilince; -Ateşi körüklüyorum, büyüsün daha çok yaksın diye üflüyorum cevabını verir... Vaktiyle Mısır'da, Yûsuf aleyhisselâm zamanında, ihtiyâr, yaşlı bir nine varmış. Her gün üç dört çile ip eğirir, onu pazarda satarmış. Bir gün yine pazara gitmiş, ama o gün ipleri satamamış. İpleri boynuna atmış doğru köle pazarına gitmiş. Çünkü orada o gün Yûsuf aleyhisselam satılıkmış. Onu o hâlde görenler; -Nene böyle nereye gidiyorsun demişler. -Köle pazarında bir köle varmış, onu almaya gidiyorum, demiş. -Neyle alacaksın onu demişler. -İşte bu iplerle. -Nene o çok kıymetli bir köledir, bu iplerle alınamaz. Herkes ceplerini, keselerini parayla doldurmuş o şekilde gidiyorlar denilince, yaşlı nine; -Kim ne getirirse getirsin, nihayet bunu bir kişi alacak. Benim ismim o alacakların isimleri arasına yazılsın bu bana yeter. Âhirette benim de tarafım belli olsun, cevabını vermiştir. ÂHİRETTE KÂRLI ÇIKACAKLAR Netice olarak, insanlardan bâzısı, kimse ateşte yanmasın, İslâmiyet yayılsın diye uğraşarak, bâzısı da düşmanlık etmek suretiyle taraflarını belli etmektedirler. Âhirette herkesin tarafı belli olacaktır. Hepimiz âhirete gittiğimiz vakit hangi taraftaysak, o tarafta haşrolacağız. Çünkü hadis-i şerifte; (El mer'ü mea men ehabbe, kişi sevdiği ile beraber olur) buyurulmuştur. Âhirette herkes sevdikleriyle, taraftar olduklarıyla beraber olacak, bu şekilde haşrolacaktır. Onun için akıllı insan, tarafını şimdiden belli eder. Âhirette kiminle beraber olmak istiyorsa, hiç değilse kalben olsun onunla beraber olmaya çalışmalıdır. Çünkü âhirette beraber olmak, dünyadaki pusulanın yönüyle belli olacaktır. Allahü teâlânın sevdiklerini, kendilerine rehber edenlere, O büyüklerin kitaplarını okuyanlara, buna göre amel edenlere ve başkalarının da amel etmesi için gayret gösterenlere müjdeler olsun. Bunlar âhirette, elhamdülillah ki şeytâna uymadık diyecekler ve cenâb-ı Hakka çok şükredeceklerdir. Çünkü orada çok kârlı çıkacaklardır...


.

Kalıbıyla, kalbiyle, diliyle teslim olmayan...

 
A -
A +

İslâm; lügat, sözlük anlamı itibarı ile, boyun bükerek teslîm olmak demektir. İslâm kelimesi, Arapça'dır ve; "nefsini teslîm etmek, boyun eğmek, selâmete ulaşmak" aynı zamânda "sulh" mânâlarına gelir. İmâm-ı a'zam Ebû Hanife hazretleri, İslâm kelimesini; "Allahü teâlânın emirlerine teslîm olmak ve boyun eğmek" diye tarîf etmiştir. İslâmiyyet; Allahü teâlâya teslîm olmak mânâsına geldiği gibi, Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği son dîne de, İslâmiyyet denir. Zaten Resûlullah efendimiz, İslâm kelimesinin, İslâmiyyette beş temel direğin ismi olduğunu beyân buyurmuştur. İslâmiyyet, sulh ve sükûn içinde Allahü teâlâya tam bir teslîmiyyeti emreder. İmân eden, Allahü teâlânın emirlerine teslîm olur, o emirleri seve seve yapar. Böylece de, Müslümân olmuş olur. Kısacası, her mü'min Müslümân, her Müslümân da, mü'mindir. Îmân, korkusuz olmak, İslâm ise, teslîm olmak ve kurtulmak demektir. Fakat, İslâmiyyette, îmân ve İslâm birdir. Muhammed aleyhisselâmın Allahü teâlâdan vahiy olunarak getirdiği haberlerin hepsine kalb ile inanmaya Îmân ve İslâm denir. ALTI ŞEYE İNANAN... Bu haberler, kısaltılarak altı şeyin içine yerleştirilmiştir. Bu altı şeye inanan, hepsine inanmış olur. Bu altı şey, Âmentüde bildirilmiştir. Her Müslümânın Âmentüyü ezberlemesi ve çocuklarına ezberletip, ma'nâsını öğretmesi farzdır. Bunlara inanan insana Mü'min veyâ Müslümân denir. İbâdetleri yapmaya, harâmlardan kaçınmaya, İslâmiyyete uymak denir. İslâmiyyete uyan Müslümânlara sâlih, tembellik ederek uymayan Müslümâna fâsık denir. Fâsık da Müslümândır. Zira günâh işlemekle îmânı gitmez. İbâdete ve günâha ehemmiyyet vermeyenin, İslâmiyyete kıymet vermeyenin, hükümlerinden bir tânesini bile beğenmeyenin îmânı gider. Müslümân ana babanın çocuğu âkil bâliğ olduğu zamân, yalnız "Lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlullah" demekle Müslümân olmaz. İmânı ve İslâmı bilmesi, anlatması da lâzımdır. İmânı anlatmak demek, inanılacak altı şeyi anlamak ve sorunca söylemek demektir. İslâmı bilmek demek, Allahü teâlânın emirlerinin ve yasaklarının hepsini kabûl etmektir. Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmek için yarattı. İbâdet, zül ve zillet demektir. Yani insanın Rabbine, mâbûduna, hakîr olduğunu, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, nefsin ve âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel ve çirkin dediklerine teslîm olmak, Onun gönderdiği Kitâba, Peygamberlere inanmak ve bunlara tâbi olmak demektir. Bir insan, bir işi, Allahü teâlânın izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, Rabbine kulluk yapmamış, Müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. TÂBİ OLMASI AZ OLANLAR... İslâm; kendini tamamen Allahü teâlânın emirlerine teslîm etmek demektir. İslâm dîninin kitâbı, Kur'ân-ı kerîmdir. Kur'ân-ı kerimde, insanların dünyâda neler yapmaları lâzım geldiği hakkında hükümler vardır. Ayrıca, nasıl ibâdet edileceği, oruç tutulacağı, vücûdun nasıl yıkanacağı hakkında emirler bulunduğu gibi, diğer insanlara ve başka dinden olanlara karşı nasıl mu'âmele edileceği hakkında da bilgiler mevcuttur. İslâmiyyet, dînî resimleri, heykelleri meneder, içkiyi ve domuz etini yasaklar. İslâm dînini kabûl edenler ve Onun emirlerine uygun olarak yaşayanların âhirette, çeşitli nimetlere, sonsuz saadete kavuşacakları müjdelenmiştir. Nîsâ sûresinin 46. âyetinde meâlen; (Onların îmân etmiş olmaları için, aralarındaki anlaşmazlıklarda, seni hakem yapmaları ve vereceğin hükme râzı olmaları, teslîm olmaları lâzımdır) buyurulmaktadır. Netice olarak İslâmiyyet, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına teslimiyet demektir. Muhammed aleyhisselâma ve bildirdiklerine tam tâbi olmaktır. Teslimiyeti, tâbi olması az olanlar, başarısız olur. Kalıbıyla, kalbiyle, diliyle teslim olmayan, tâbi olmayan bir kimse, hakiki, olgun bir Müslümân olamaz. Resûlullah efendimizin buyurduğu gibi: (Müslümân demek, Müslümânlara eli ile, dili ile zarâr vermeyen kimse demektir.)


.

Her kabdan içinde bulunan sızar

 
A -
A +

İnsanları Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol, insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını arttırır, günâhlar ise, kalbi karartır. Muhabbet, sevgi yolu ile gelen nûrları alamaz olur. Sâlihler bu hâli anlar, üzülür, günâh işlemek istemezler. Günâh işlemek nefse tatlı, faydalı gelir. Bütün günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler, kuvvetlendirir. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini, tercih eder ve yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalbin, iyiden, kötüden birini tercih etmesine kesb denir. İnsanın hareket organları, dimâğına, dimâğ da kalbine tâbidir. Kalbin emrine uygun hareket ederler. Kalb, dimâğ vâsıtası ile his organlarından ve rûh vâsıtası ile Allahü teâlâdan ve akıldan, melekten, hâfızadan, nefisten, şeytândan gelen tesîrlerin toplandığı bir merkezdir. İnsanın felâketlere sürüklenmesine sebep, kalbinin İslâmiyyete uymayıp, nefsine uymasıdır. HASTA?OLAN?KALBLER... Dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hastadır. Kalbin temiz olması, dünyâ denilen şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı ise, İslâmiyyetin emirlerine uymak, yasak ettiklerinden sakınmak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek yani cenâb-ı Hakkın ismini ve sıfatlarını hâtırlamak, kalbe yerleştirmektir. İnsan, ne için yaratıldığını unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhıret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Dünyâ sevgisi, âhırete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhıret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. İnsânın kalbi, Allahü teâlâya yaklaştıkça, o kalb, Allah sevgisiyle dolar ve dünyâ sevgisi o kalbden çıkar. Kalbi cenâb-ı Hakkın sevgisi ile dolu olan bir kimse, Allahü teâlâ ile görür, Allahü teâlâ ile duyar, dünyâyı ve dünyâlık olan şeyleri, kalbine hiç getiremez. Bu hâle kavuşan bir kimse, başka iş yapmayacak demek değildir. Kalb başka, akıl başkadır. Dünyâ işleri akıl ile olur. Bir kimse, ister öğretmen, ister doktor, isterse başka bir meslekten olsun, bu kimsenin kalbi, Allahü teâlânın sevgisiyle dolu olursa, dünyâ işleri ile meşgûl olması, ona zarar vermez. İnsan, ne kadar harâmlardan sakınır, ne kadar ibâdetlere sarılır, ne kadar Allah sevgisine kavuşur ve insan kendisini ne kadar âhirete yakın hissederse, onun da bir alâmeti, işareti vardır. Bu alâmet, bir kimsede meydana gelmiş ise, artık onun düşünceleri, arzuları, hep âhıret için olur. Kalbinde Allahü teâlânın sevgisi arttıkça, kendisinin hatalarını, pisliklerini, günâhlarını görür hâle gelir. Bu görme kabiliyeti, gittikçe artar, hayatı boyunca yaptığı hataları hiç aklından çıkaramaz olur. İşte bu hâl, o kişinin tövbesinin kabul olduğuna ve istikametinin yani yönünün doğru yönde olduğuna bir alâmettir. KEMÂLDE?OLDUĞUNU?GÖRMEK İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Kişinin kendisinin kemâlde olduğunu, olgunlaştığını zannetmesi, gerçekte kemâlde olmadığını gösterir. Kendisinin kemâlde olmadığını bilmesi ise, kemâlde olduğunu gösterir" buyurmuştur. Bir kimse, ne kadar kendi kusûrlarını, hatalarını düşünürse, bu kimsenin kalbinde, Allahü teâlânın sevgisi o nisbette arttığı gibi, Müslümanlara olan sevgisi de artar. Netice olarak, her kabdan içinde bulunan sızar. Kalbi yani kabı temiz olursa, o kişiden iyilikler görülür. İnsanın âzâları, organları, nefsin emrinde değil, kalbin emrindedir. Kalb temiz olursa, âzâlardan, organlardan, iyi şeyler hâsıl olur. Kalb, nefsin emrine girerse, nefsin istekleri, âzâlardan, organlardan meydana gelir ve kötü şeyler görünür. Kalb, nefsin esâretinden kurtulursa, vücuda kendisi hükmeder ve iyi şeyler görünür. Hazret-i Ali'nin buyurduğu gibi: "Kalbler, kablara benzer. Hayırlı olan, hayırla dolu olanıdır.


.

"Kalb, Allahü teâlânın komşusudur"

 
A -
A +

Dinimizde, yalan söylemek, dedikodu yapmak, gıybet, iftirâ etmek, hırsızlık, hile yapmak, başkasının malını izinsiz kullanmak ve kalb kırmak, büyük günâhlardandır. Bunları gayr-i müslimlere karşı yapmak da, harâmdır, günahtır. Mü'min kardeşinin gönlünü kırmak, Kâ'beyi yıkmaktan dahâ büyük günâhtır. Allahü teâlâyı en ziyâde inciten küfürden, inkârdan sonra, kalb kırmak gibi büyük günâh yoktur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kalb, Allahü teâlânın komşusudur. Allahü teâlâya kalbin yakın olduğu kadar hiçbir şey yakın değildir. Mü'min olsun, âsî olsun, hiçbir insanın kalbini incitmemelidir. Çünkü âsî olan komşuyu da korumak lâzımdır. Sakınınız, sakınınız, kalb kırmaktan pek sakınınız! Allahü teâlâyı en ziyâde inciten küfürden sonra, kalb kırmak gibi büyük günâh yoktur. Çünkü Allahü teâlâya ulaşan şeylerin en yakın olanı kalbdir. İnsanların hepsi, Allahü teâlânın kullarıdır. Herhangi bir kimsenin hizmetçisi dövülür, incitilirse, onun efendisi elbette gücenir. Her şeyin biricik mâliki, sâhibi olan efendinin şânını, büyüklüğünü düşünmelidir. Onun mahlûkları, ancak izin verdiği, emir eylediği kadar kullanılabilir. İzni ile kullanmak, onları incitmek olmaz. Hattâ, onun emrini yapmak olur." KÛFELİ?BİR?MECÛSÎ Hazret-i Ömer halîfe iken, doğu cephesi kumandanı olan Sa'd bin ebî Vakkâs hazretleri Kûfe şehrinde bir köşk yaptırmak ister. Bir Mecûsînin evini satın almak îcâbeder ama Mecûsî satmak istemez. Evine gidip hanımına danışır. Hanımı da; -Bunların Medîne'de bir Emîr-ül-mü'minînleri varmış. Ona gidip şikâyet et der. Mecûsi, Medîne'ye gelip halîfenin sarâyını sorar ve; -Onun sarâyı, köşkü yok. Kendisi şehir dışına çıktı cevabını alır. Bunun üzerine Mecûsi, halifeyi ararsa da, asker ve muhâfızlar göremez. Toprak üstünde uyumuş birini görür ve; -Halîfe Ömer'i gördün mü der. Hâlbuki bu zât, hazret-i Ömer'in ta kendisidir. Hazret-i Ömer; -Halifeyi niçin arıyorsun diye sorunca; -Onun kumandanı, benim evimi zorla satın almak istiyor. Onu kendisine şikâyet etmeye geldim der. Hazret-i Ömer, Mecûsî ile evine gelir ve bir kâğıt ister. Evde kâğıt yoktur. Bir kürek kemiği görür ve o kemik üzerine; "Bismillâhirrahmânirrahîm. Ey Sa'd, bu Mecûsînin kalbini kırma! Yoksa, hemen yanıma gel!" yazar ve adama verir. Mecûsî, kemiği alıp evine gelir ve hanımına; -Boşuna yoruldum. Bu kemik parçasını kumandana verirsem, alay ediliyor sanıp, çok kızar der. Hanımının ısrâr etmesi üzerine Sa'd bin ebî Vakkâs hazretlerine gider. Sa'd bin ebî Vakkâs hazretleri, askerleri arasında oturmuş, neşe ile konuşurken gözü, uzakta duran Mecûsînin elindeki kemikteki yazıya ilişir ve hazret-i Ömer'in yazısını tanıyıp ansızın rengi solar. Bu ânî değişikliğe herkes şaşırır. Sa'd bin ebî Vakkâs hazretleri, Mecûsînin yanına gelip; -Her ne istersen yapayım. Aman beni halifenin karşısına çıkarma! Zîrâ Onun siyasetine tâkat getiremem der. HEMEN?MÜSLÜMAN?OLUR!.. Mecûsî, kumandanın bu yalvarmasını görünce, hayretten aklı gider. Aklı başına gelince, hemen Müslümân olur. -Seve seve nasıl Müslümân oldun diyenlere; -Ben bunların Emîrlerini gördüm. Yamalı hırkasını örtünmüş, toprak üstünde uyuyordu. Büyük kumandanların bundan titrediklerini de gördüm. Bunların hak dinde olduklarını anladım. Benim gibi, ateşe tapan bir kimseye böyle adâlet yapılması, ancak hak olan dîne inananlarda olur cevabını verir. Bir Müslümâna kötü gözle bakmak, onu çekiştirmek, ona iftirâ etmek, kalbini kırmak harâmdır. Gayr-i müslimin malını almak, kalbini kırmak, Müslümânın malını almaktan dahâ büyük günâhtır. Bunlar Kur'ân-ı kerîmde yasak edilmiştir. Netice olarak, insanların kalbini kırmak, Allahü teâlânın gadabını üzerine çekmek demektir. Bundan çok kaçınmalıdır. İnsan kalbi, Allahü teâlânın sevgisinin tecelli ettiği bir yerdir. Oraya dokunmak, çok tehlikelidir. Hele o kalbde, Allahü teâlânın korkusu ve Allahü teâlânın sevgisi varsa, onu incitmekten, son derece kaçınmalıdır...


.

Ana-babasına hizmet edenlerin ömrü...

 
A -
A +

Allahü teâlânın rızâsı, dînine bağlı olan ana-babanın rızâsında, gadabı da, dînine bağlı olan ana-babanın gadabındadır. Peygamber efendimiz; (Cennet anaların ayağı altındadır) buyurmuştur. Benî İsrâil zamanında sâlih ve zengin bir kimsenin üç oğlu varmış. Bir gün bu zât, ağır bir hastalığa yakalanır ve yatağa mahkûm olur. Büyük oğlu, küçük kardeşlerini çağırır ve; -Ey kardeşlerim, babamızın epeyce malı var. Fakat bugün kendisinin hizmeti ise ağırdır. İsterseniz sizler malını alın ve hizmetini bana bırakın, der. Kardeşleri malı alarak, babalarının hizmetini büyük biraderlerine bırakırlar. Büyük kardeşleri sâlih bir kimse olduğu için babasının hizmetini kendisine nimet, ganimet ve ibâdet bilir. Babasının vefâtına kadar bu hizmeti yapar. Fakat hanımının bu işe, hiç gönlü râzı olmaz ve malı almadığı için onunla münâkaşa eder. O ise hanımına; MALI İÇİN DEĞİL!.. -Ey hatun, ben babama, malı, mirâsı için değil, Allahü teâlânın rızâsı için hizmet edip hayır duâsını almak istiyorum. Hayır sizin bildiğinizin aksinedir. Bir kimsenin dünyâ dolusu malı olsa, fakat bereketi olmasa, o malda hayır yoktur. Hayır ancak berekettedir, der. Bir gece rüyâsında; -Git, filan yerde yüz altın var, onu al nafaka yap denir. O da; -O malda bereket var mıdır diye sorar. -Hayır yoktur cevabını alınca; -Bereket olmayan şey bana lâzım değildir, der. Bu hâli hanımına söyleyince, hanımı söylenen altınları almadığı için onunla yine münâkaşa eder. Ertesi gece rüyâsında yine; -Filan yerde on altın vardır, git al denilir. O yine bereketi olup olmadığını sorar. Bereket olmadığını anlayınca yine almaz. Üçüncü gece ise yine; -Filan yerde bir altın vardır, onu al da harçlık yap denilir. O da bereketi olup olmadığını sorunca; -Çok bereketlidir cevabını alır ve hemen gider, o altını alır. Sabahleyin o altın ile pazara gider ve iki tane balık alır. Evine getirip balıkların karınlarını yardığı zaman görür ki, balıkların karnında çok kıymetli ve iki dirhem ağırlığında kırmızı bir mücevher var. Birisini hemen pazara götürüp satmak ister. Fakat hiç kimsenin almaya gücü yetmez. Nihayet 30 bin altın kıymeti ile zamanın hükümdarına satar. Eve gelir ve cenâb-ı Hakka şükürler eder. Hükümdar, o mücevherin bir eşini daha araştırır fakat hiç kimsede bulamaz. Tekrar ona soralım belki vardır diyerek gelirler. -Bende vardır deyince, 70 bin altına satar. Son derece zengin olur. Rüyâsında kendisine; "Ey kişi, cenâb-ı Hakkın sana bu kadar lütuf ve ihsânı, muhtaç olan babana ihlâs ile hizmet etmen sebebi iledir. Âhirette olunacak ihsanı ise anlatmak mümkün değildir" denir... EN BÜYÜK ŞEFKAT!.. Peygamber efendimize bir kimse gelerek dedi ki: -Yâ Resûlallah, benim anam-babam ölmüştür. Onlar için ne yapmam lâzımdır? -Onlara dâimâ duâ eyle! Onlar için Kur'ân-ı kerîm oku ve istiğfâr et! -Yâ Resûlallah, bundan fazla yapılacak bir şey var mı? -Onlar için sadaka verin ve hac eyleyin! buyurdular. Birisi de; -Anam-babam şefkatsizdir, onlara nasıl itâat edeyim? deyince, Resûlullah efendimiz; -Anan seni dokuz ay karnında gezdirdi. İki sene emzirdi. Seni büyütünceye kadar koynunda besledi ve sakladı, kucağında gezdirdi. Baban da seni büyütünceye kadar birçok zahmetlere katlanarak besledi. İdâre ve ma'işetini temîn eyledi. Sana dînini, îmânını öğrettiler. Seni İslâm terbiyesi ile büyüttüler. Şimdi nasıl olur da, şefkatsiz olurlar? Bundan dahâ büyük ve kıymetli şefkat olur mu? buyururlar. Netice olarak, ana-baba hakkı çok önemlidir. Gaflet ve şaşkınlığa kapılarak ana-babanın kalbi kırılmışsa, derhâl özür dilemeli, onların rızâsını ve duâsını almaya çalışmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Ana-babaya iyilik etmek, nâfile namâz, oruç ve hacca, ömreye gitmek fazîletlerinden dahâ fazîletlidir. Ana-babasına hizmet edenlerin ömrü bereketli ve uzun olur. Ana-babasına karşı gelip, onlara âsî olanların ömürleri bereketsiz ve kısa olur. Anasına-babasına âsî olan mel'ûndur.)


.

İnsan ölünce, kalb ve rûh yok olmaz

 
A -
A +

Kalb ve rûh, cisim değildir. Eni, boyu ve yüksekliği olan cevhere yani şekil almış maddeye cisim denir. Cisimde yerleşen şeylere cismânî denir. Rûh, his organları ile duyulmaz. Cisim ve cismânî olan şeyler his olunur. Rûh, cisim ve cismânî olmadığı için his olunamaz. Peygamber efendimize rûh hakkında suâl olunduğu zaman, İsrâ sûresinin 85. âyeti nâzil oldu. Bu âyet-i kerîmede meâlen; (Sana rûhdan soruyorlar. Rûh, Rabbimin yarattığı varlıklardan biridir diye cevâb ver) buyuruldu. Bu âyet-i kerîme, rûhun ne olduğunu anlatmayı menetmektedir. Bunun içindir ki, İslâm âlimlerinden çoğu, rûhun ne olduğunu konuşmaktan ictinâb etmişler, sakınmışlardır. Kur'ân-ı kerîmde rûhun yalnız hakîkatinin, ne olduğunu konuşmak yasaklanmıştır. Rûhun hâssalarını yani özelliklerini anlatmak yasak değildir. Bunun için, İslâm âlimlerinin çoğu, talebeye ve suâl edenlere, kalbin ve rûhun cisim olmadıklarını, bir Cevher-i basît olduklarını söylemişlerdir. Aklın erdiği bilgileri anlayan, his organlarından beyne gelen duyguları alan, bedendeki bütün kuvvetleri, hareketleri idâre eden, kullanan, rûh ve kalbdir. Tesavvuf büyükleri ve kelâm âlimleri böyle bildirmişlerdir. BÜYÜK ENERJİ DEPOSU!.. Kalb ve rûh, anlayıcı ve idâre edicidir. Kendilerini bilirler. Kendisini bildiğini de bilirler. Rûh ve kalb, göz vâsıtası ile renkleri, kulak ile sesleri kavrarlar, sinirleri çalıştırırlar, adaleleri hareket ettirirler. Böylece, bedene iş yaptırırlar. Allahü teâlâ, bugün bilinen 105 elementi yaratmış, bunlardan her birine başka başka hâssalar, özellikler vermiştir. Her element atomlardan yapılmıştır. Her atomu, bir mikro-dinamo gibi, büyük bir enerji deposu yapmıştır. Atomların birbirleri ile birleşmesinden molekülleri veyâ iyon şebekelerini, böylece organik ve anorganik mürekkeb, bileşik cisimleri, hücreleri, çeşitli dokuları ve sistemleri yaratmıştır. Bunların her birinde, akıllara hayret veren, incelikler, kanûnlar, düzenler vardır. Mikroskopla görülebilen bir hücre, çeşitli atölyeleri bulunan mu'azzam bir fabrika gibidir. İnsan aklı, bugüne kadar, bu fabrikanın ancak birkaç makinesini görebilmiştir. İnsandaki milyonlarca hücrenin çalışabilmesi, gerek insanda, gerekse dış âlemde binlerce, uygun şartların bulunmasına bağlıdır. Bu binlerle şart ve nizâmdan biri bozulursa, insanın bedeni çalışamaz, durur. Allahü teâlâ, bu nihâyetsiz nizâmı yaratarak, beden makinesini otomatik olarak çalıştırmaktadır. Kalb ve rûh, bu makinenin elektrik kuvveti gibidir. Bir motorda ufak bir ârıza olunca, cereyan kesildiği gibi, insan vucûdunun iç ve dışındaki yapı ve düzenlerde hâsıl olacak bir ârıza da, kalbin ve rûhun bedenden ayrılmasına sebep olur ve insan ölür. Dünyâda hiçbir makine, hiçbir motor sonsuz olarak çalışamıyor. Aşınarak, yıpranarak, çürüğe ayrılıyor. Bu, bir umûmî kanûndur. Vucût makinesi de yıpranıyor, çürüyor. İnsan kabirde çürüyünce, hiçbir zerresi, hiçbir elementi yok olmuyor. Çürümek, bedeni meydâna getiren organik moleküllerin anaerobik mikroplar ve toprak tesîri ile parçalanarak, karbon dioksit, amonyak, su gibi ufak moleküllere ve serbest azota kadar ayrılması demektir. Bu parçalanma, fizik ve kimyâ hâdiseleridir. Fizik ve kimyâ reaksiyonlarında maddenin yok olmadığı bugün kesin olarak bilinmektedir. LAVOISIER ALDANMIŞTIR!.. Lavoisier adındaki Fransız kimyâgeri; "Kimyâ tepkimelerinde, madde kaybolmaz ve yoktan meydâna gelmez" hakîkatini tecrübe ile isbât etmiş ise de, her şeyin kimyâ tepkimesi, kimyâ kanûnu ile yapıldığını zannederek; "Tabîatta hiçbir şey yaratılamaz ve hiçbirşey yok edilemez" demiştir. Bugün, yeni keşfedilen çekirdek olayları, nükleer reaksiyonlar, maddenin enerjiye dönüştüğünü, yok olduğunu, Lavoisier'in aldanmış olduğunu göstermektedir. Netice olarak, insan ölünce, ceset çürüyünce, kalb ve rûh yok olmaz. Ölmek, bunların bedenden ayrılması demektir. Bedenden ayrılınca, mücerred yani maddî olmayan âleme karışırlar. Kıyâmete kadar yok olmazlar...


.

"Elinin emeği ile ye, dînini satıp yeme!"

 
A -
A +

Bu dünyâ, âhıret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her ân mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhıret için hâzırlanmalı, hem de dünyâ ihtiyâçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhıret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır. Kendinin ve çoluk çocuğunun ihtiyâçlarını helâlden kazanmak, kimseye muhtâç kalmamak, cihâd etmektir. Birçok ibâdetlerden dahâ sevâbdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir Müslümân, helâl kazanıp, kimseye muhtâç olmaz ve komşularına, akrabâsına yardım ederse, kıyâmet günü, ayın ondördü gibi parlak, nûrlu olacaktır) buyuruldu. İsâ aleyhisselâm, bir mü'mine; -Ne iş yapıyorsun? deyince, o mü'min; -İbâdetle vakit geçiriyorum cevabını verir. -Peki nereden yiyip geçiniyorsun? diye sorunca; -Her şeyimi kardeşim veriyor, der. Bunun üzerine İsâ aleyhisselâm; -O hâlde, kardeşin senden dahâ kıymetli ibâdet yapmaktadır buyurur. "ÇALIŞINIZ, KAZANINIZ!.." Hazret-i Ömer buyuruyor ki: "Çalışınız, kazanınız, Allahü teâlâ rızkımı çalışmadan gönderir, demeyiniz! Allahü teâlâ, gökten para yağdırmaz." Hazret-i Lokman hakîm, oğluna nasîhat verirken; "Çalış, kazan! Çalışmayıp, herkese muhtâç kalanların dîni ve aklı noksân olur, iyilik etmekten mahrûm kalır ve herkesten hakâret görür" buyurmuştur. Din büyüklerinden bir zâta; -Özü sözü doğru olan tüccâr mı, yoksa geceleri namâz kılan, gündüzleri oruç tutan âbid mi daha yüksektir? diye suâl edilince, cevabında; -Emîn olan tüccâr dahâ kıymetlidir. Çünkü, şeytânla her sâat cihâd etmektedir. Şeytân, alışta, verişte, tartmada onu aldatmaya uğraşmakta, o ise Allahü teâlânın emrini, rızâsını gözetmektedir, buyurmuştur. İmâm-ı Evzâî hazretleri, İbrâhîm Edhem hazretlerini sırtında bir yığın odun götürürken görünce; -Niçin bu kadar sıkıntı çekiyorsun? Kardeşlerin, seni hiçbir şeye muhtâç bırakmıyor, der. İbrâhîm Edhem hazretleri cevaben; -Öyle söyleme, Peygamber efendimiz, bi hadîs-i şerîflerinde; (Helâl kazanmak için sıkıntı çekenlere Cennet vâcib olur) buyurmuştur. Bir hadis-i şerifte de; (Kendini başkasından sadaka isteyecek hâle düşüreni, Allahü teâlâ yetmiş şeye muhtâç eder) buyuruldu. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Kesb yani çalışıp kazanmak, malı arttırır, fakat, rızkı arttırmaz. Rızık, mukadderdir, takdir edilmiştir. İnsanlar Müşevveş-üz-zihn yani zihinleri karışık olarak yaratıldığı için, kesbetmek, çalışmak emrolundu. Rızık, maâşa, mala, çalışmaya bağlı değildir. Böyle olmakla berâber, çalışmak lâzımdır. Çünkü âdet-i ilâhiyye böyledir." Muhît kitâbında buyuruluyor ki: "Açlıktan ölmek üzere olan bir kimse, ölmüş köpek ile başkasına âit koyun eti bulsa, ikisi de harâm ise de, başkasının malını yemeyip, köpeği yemesi lâzımdır. Köpek yok ise, başkasının malını, ölmeyecek kadar yiyebilir." Peygamber efendimiz; (Bir zamân gelecek ki, insanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünüp, helâlini, harâmını düşünmeyecekler) buyurmuşlardır. "KANAAT EDEN DOYAR" O hâlde, bir Müslümân, her aldığını, helâl mi, harâm mı düşünmeli, harâm ise almamalıdır. Aldığı şeyde hakkı olanlara vermeyi, fakîrlere, garîblere yardım etmeyi düşünmelidir. Çünkü insanların iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların kötüsü, insanlara kötülük edendir. İnsan, kazandığına kanaat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hadis-i şerifte; (Kanaat eden doyar) buyuruldu. Allahü teâlâ, beş şeyi, beş şey içine koymuştur. Bu beş şeyi alan, içindekine kavuşur: "İzzeti, şerefi, ibâdete; zilleti, sefâleti, günâha; ilmi, hikmeti, çok yememeye; heybeti, i'tibârı, gece namâz kılmaya; zenginliği, kimseye muhtâç olmamayı da, kanâate tâbi kılmıştır." Netice olarak, mal mü'minin yardımcısıdır. Çalışmalı ve helâlden kazanmalıdır. Çalışmayıp muhtâç kalan bir kimse, dînini vermek durumunda kalabilir. Dîni verip de yememek için, alın teri ile yemelidir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Elinin emeği, alnının teri ile ye, dînini satıp yeme!)
 

Başarının sırrı, fedakârlık yapmaktadır

 
A -
A +

İnsan olarak hepimiz, bu dünyada bir gaye için yaratıldık. O da Allahü teâlânın rızâsını kazanmaktır. Cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmak ise, Onun kullarına iyilik etmekten, onlara vermekten, fedâkârlık etmekten ve o kulların duâsını almaktan geçer. Onun kullarını râzı eden, cenâb-ı Hakkı râzı etmiş olur. Allahü teâlânın râzı olması için evvela kulların râzı olması lâzımdır. Öncelikle anne-baba, hoca, arkadaş, patron kısaca kimin hakkı varsa, öncelikle onların râzı olması lâzımdır. İnsanın yaratılmasından maksat, lezîz yiyecekler, güzel elbiseler, mal ve mülk toplamak, ni'metlenmek, oyun ve eğlence için değildir. İnsanın yaratılmasından maksat, Allahü teâlâya karşı gönlü kırık, boynu bükük olmak, Ona yalvarmak, kulluk vazifelerini yerine getirmek, kısacası Hak teâlâya ibâdet ve kulluk yapmak içindir. İbâdet yapmaktan maksat da, nefsi terbiye etmek, kalbe ferahlık vermek ve kalbi Allahü teâlâya bağlamak içindir. Zaten insanın bu dünyâya gönderilmesinden maksat da, Allahü teâlânın mârifetini elde etmek yani Onu tanıyıp, imân etmek içindir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: KALBLERİ AÇAN ANAHTAR!.. "Bütün varlıkların hülâsası, özü olan insan, eğlence için, oyun için, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak için, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emredilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur." İnsanları râzı edebilmenin yolu, vermekten, fedâkârlık yapmaktan geçer. Vermekten maksat, sadece para, mal değildir. İnsanlara güler yüzle muamele etmek, onlara sıkıntı vermemek, yük olmamak, onların sıkıntılarına katlanmak, dertlerine ortak olmak, hatırlarını sormak, ziyâret etmek ve bunların karşılığında hiçbir menfaât beklememektir. İnsanları ziyâret etmek ve onlara hediye vermek, kalblerin kilitlerini açan iki altın anahtar gibidir. Bir kişi var ki veriyor, bir kişi de var ki vermiyor. Bunlardan hangisini insanlar sever? Elbette vereni severler. Bu kişiyi insanlar sever de Allahü teâlâ sevmez mi? Elbette sever. O halde vermek, fedâkârlıkta bulunmak lâzımdır. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır. Nitekim bir hadîs-i şerîfte; (Veren el, alan elden üstündür) buyurulmuştur." KULLARA EL AÇMAMALI!.. Hiç kimse, hayatta iken verdiklerinden dolayı pişman olmamış, en fazla yanılmıştır. Ama alanlar, pişman olmuştur. Çünkü veren aziz, alan ise, zelil olur. Dünyalık isteyenler, sevimsizleşir, zelil olurlar. Bunun için kula değil, Allahü teâlâya el açmalıdır. Güler yüzlü olmayanın, insanların itimadını, sevgisini kazanması çok zordur. Cömert olmayan, vermekten hoşlanmayan bir kimse, insanların sevgisini kazanamaz. İnsanlara yaptığı hizmetlerde, Allahü teâlânın rızâsını gözetmeyen, insanlardan takdir veya maddi bir karşılık bekleyen kimsenin ihlâsı zedelenir. Allahü teâlâ da, ihlâssız kimseyi muvaffak kılmaz. Hizmet, vermekle, fedâkârlık yapmakla olur, almakla değil. Zaten insanlara rehberlik, liderlik etmek yani onlara yol göstermek, vermek sanatıdır, almak değil. Başarının sırrı da, vermekte, fedakâlık yapmaktadır. Bütün kötülükler, hırlaşmalar, almak üzerinedir. Bütün iyilikler ise, vermek üzerinedir. Netice olarak, Allahü teâlânın rızâsı için yapılan hizmette, vermek, fedâkârlıkta bulunmak vardır, almak, menfâatlenmek yoktur. Hizmet yolunda, karşılığını dünyada almak yoktur. Bu yolda verilecek karşılıklar, âhirette alınacaktır. Karşılığını âhırette almak isteyenin ise, dünyada vermesi, fedâkârlıkta bulunması lâzımdır. Almayı, vermekten daha tatlı gören bir kimse, hâl sahibi yani evliyâ olamaz...

.

Allahü teâlânın merhameti sonsuzdur

 
A -
A +

Allahü teâlâ, dünyâda bütün insanlara acıyor, ni'metlerini, lüzûmlu şeyleri herkese gönderiyor. Zararlardan korunmak, saâdete kavuşmak için yol gösteriyor. Âhırette Cehenneme girmesi gereken suçlu mü'minlerden dilediğini affederek, ihsân yapacaktır. Her canlıyı yaratan, her vârı her ân varlıkta durduran, hepsini korkudan ve dehşetten koruyan yalnız Odur. Allahü teâlâ, merhametinden dolayı bütün insanların dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşamalarını, öldükten sonra da, ni'metler, lezzetler içinde sonsuz kalmalarını istiyor. Furkân sûresinin 70. âyetinde meâlen; (Allahü teâlânın, günâhlarını iyiliklerle değiştireceği kimseler, onlardır. Allahü teâlânın mağfireti, merhameti sonsuzdur) buyruluyor. Zünnûn-i Mısrî hazretleri, şâhit olduğu bir hâdiseyi şöyle anlatır: TÖVBE EDEN GENÇ!.. "Bir gün elbiselerimi yıkamak için Nil Nehrinin kenarına gitmiştim. Nehrin kenarında dururken, bir de baktım ki, görülmemiş şekilde büyük bir akrep bana doğru geliyor. Çok korkmuştum. Beni onun şerrinden koruması için cenâb-ı Hakka sığındım. Akrep nehre doğru geldiğinde, suyun içinden, büyük bir kurbağa çıkıp akrebe doğru geldi. Akrep kurbağanın sırtına binip suyun üzerinde yüzüp gittiler. Bu bana çok garip, şaşırtıcı gelmişti. Ben de onları, nehrin kenarından giderek takip ettim. Nehrin karşı yakasına geçtiklerinde, akrep kurbağayı bırakıp dalları büyük, gölgesi çok olan bir ağacın yanına gitti. Bir de baktım ki, ağacın altında Allahü teâlâya âsi bir genç mışıl mışıl uyuyor. Kendi kendime; 'Lâ havle velâ kuvvete illâ billah. Bu akrep nehrin ötesinden buraya kadar, bu genci sokmak için gelmişi!' dedim. Ben de hemen karşı tarafa geçtim ve akrep gence yaklaştığı zaman onu öldürmeye karar verdim. Akrebe yakın bir yerde durdum. Bir de baktım ki karşıdan büyük bir yılan, genci öldürmek için, gence doğru geliyor. Bu sırada akrep yılanın üzerine hücum etti ve başını sokmaya başladı. Akrep yılanın ölmesine kadar başını sokmaya devam etti. Yılan öldükten sonra akrep nehre döndü. Kurbağa da onu orada bekliyordu. Akrep tekrar kurbağaya binip nehrin öte yanına geçti. Ben de arkalarında bakakaldım. Sonra gencin yanına geldim. Genç hâlâ uyuyordu. Baş ucunda yüksek sesle; -Ey uyuyan genç; Allahü teâlâ seni, sen fark etmesen de karanlığın içindeki her türlü kötülükten korur. Sen uyusan, gâfil olsan bile, Allahü teâlâ gâfil olmaz. O kullarına çok merhametlidir, dedim. Genç benim bu yüksek sesle söylediğim sözler üzerine uyandı. Kendisine başından geçen olayları anlattım. Genç, başından geçenleri öğrenince, hemen tövbe etti. Bütün yapmış olduğu kötü davranışlarından vazgeçip, iyilerden oldu ve ölünceye kadar da hayatı böyle devam etti..." AKIL KUVVETİ!.. Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, saâdeti felâketten, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet yarattı. Bu çok kıymetli kuvvet, Akıldır. Allahü teâlâ, merhametinden, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak istedi. Hem nefsin arzûlarına uymayı sınırlayan, hem de nefsi temizleyip aşırı, taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar gönderdi. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır. Yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yani lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Netice olarak, sayılamayan bütün ni'metleri hep Allahü teâlâ vermekte, göndermektedir. İnsanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran hep Allahü teâlâdır. Affı ve merhameti o kadar bol ve çoktur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Bütün ni'metlerinin en şereflisi, en kıymetlisi, en üstünü olarak da, kullarına Müslümânlığı açıkca bildiriyor ve beğendiği yolu gösteriyor.


.

"Dışını yıkayıp, gönlünü temizlemeyen..."

 
A -
A +

Allahü teâlâ, iyi işleri kötülerinden ayırmak için, dinleri gönderdi. Sağlam olan akıl, kalbin İslâmiyyete uymasını emreder. Her kalb, İslâmiyyete uygun hareket ederse, temiz olur, dünyâda hiç sıkıntı olmaz. Kalbin temizlenmesi ve kuvvetlenmesi için, Allahü teâlânın ismini çok söylemesi lâzımdır. Allahü teâlâ, dinleri insanlara sıkıntı vermek için değil, kalbleri temizlemek için gönderdi. Kalb, nefse uymaz, aklı dinleyip İslâmiyyete uyarsa, bütün dünyâ râhata, huzûra kavuşur. Aklın vazîfesi, İslâmiyyeti öğrenmek ve bunun her yere yayılması için çalışmaktır. Kalb, hep nefse tatlı gelen şeyleri yaparsa, nefse tapmış olur, Allahü teâlâyı unutur. İslâmiyyete uymak, kalbi ve bedeni kuvvetlendirir, nefsi ise zayıflatır. Bunun için kalbi parlatmak, temizlemek lâzımdır. Kalbi temizlemek için de, İslâmiyyete uymak lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "HUDÛDU AŞMAMALIDIR!.." "Cehennemden kurtulmak isteyen, helâl ve harâmları iyi öğrenmeli, helâl kazanıp, harâmdan kaçınmalıdır. İslâmiyyetin sâhibinin yasak ettiği şeylerden sakınmalıdır. İslâmiyyetin hudûdunu aşmamalıdır. Gaflet uykusu ne zamâna kadar sürecek, kulaklardan pamuk ne vakit atılacak? Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri, kulakları açacaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak. Rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhıretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrümüzü, bunlara uygun geçirelim. Kendimizi âhıretin çeşitli azâblarından kurtaralım! Tahrîm sûresi 6. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyuruldu. İmânı, i'tikâdı düzelttikten ve İslâmiyyete uygun ibâdetleri yaptıktan sonra, vakitleri, kalbi temizlemek ile ma'mûr etmek lâzımdır. Allahü teâlâyı hâtırlamadan, bir ân geçirmemelidir. Vücût, eller, ayaklar dünyâ işleri ile uğraşırken, kalb hep Allahü teâlâ ile olmalı, Onu hâtırlamakla lezzet duymalıdır." Bir gün Behlül Dânâ hazretleri, Abbâsî halîfelerinden Hârûn Reşîd hazretlerine; -Ey Hârûn Reşîd! Yer içinde, yer üzerinde ve göklerde çok olan nedir? diye sorar. Halife de; -Bunu bilmeyecek ne var? Yer içinde ölüler, yer üzerinde hayvanlar ve bitkiler, gökte ise melekler vardır der. Behlül Dânâ hazretleri; -Hayır değil der. Halîfe; -Peki öyleyse ne var deyince, Behlül Dânâ hazretleri; -Ey Halîfe! Yer içinde çok olan, ölülerin pişmanlıkları, yer üzerinde insanların hırs ve tamahı, gökte ise âdil hükümdarların sevapları var buyurur. Bu sözler üzerine Halife Hârûn Reşîd, uzun süre ağlar... NÛRLAR TEMİZ KALBE GİRER Kalb temizlendikten sonra, nefis temizlenmeye başlar. Nûrlar önce temiz kalbe girer. Kalb temizlenmeden nefsi parlatmak, gece düşmanın yağma yapması için, ona ışık yakmaya benzer. Hangi fırkadan olursa olsun, nefsine uyan ve kalbi bozuk olan, Cehenneme gidecektir. Her mü'min, nefsini tezkiye için yani nefsin yaratılışında mevcût olan küfrü ve günâhları temizlemek için, her zamân çokça "Lâ ilâhe illallah" okumalı ve kalbini tasfiye için yani nefisten, şeytandan, kötü arkadaşlardan, zararlı kitâplardan gelen küfürden, günâhlardan kurtarmak için, "Estagfirullah" demelidir. İslâmiyyetin emir ve yasaklarına uyanın duâları muhakkak kabûl olur. İbâdetleri terk edenlerin, harâm işleyenlerin ve harâm yiyip içenlerin duâları kabûl olmaz. Netice olarak, kalbi temizlemek için İslâmiyyete uymak lâzımdır. İslâmiyyete uymak da, emirleri yapmakla ve yasaklardan, bid'atlerden sakınmakla olur. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Dili ilim saçıp gönlü ilimden uzak olan, dışını yıkadığı hâlde gönlünü temizlemeyen, başkalarının kusûrlarını araştırıp kendi kusûrlarını görmeyen, âhırette hesâba çekileceğini bildiği hâlde gülüp eğlenenlere şaşılır.)


.

Haramdan kaçmak, daha çok sevaptır

 
A -
A +

Allahü teâlânın emirlerine farz, yasak ettiği şeylere harâm denir. Farzları yapmaya, harâmdan sakınmaya ibâdet etmek denir. Allahü teâlâ, ibâdet yapanları sever ve bunlara âhırette sonsuz ni'metler vereceğini Kur'ân-ı kerîmde bildiriyor. Erkek olsun, kadın olsun, her Müslümanın, her sözünde, her işinde, Allahü teâlânın emirlerine yani farzlara uyması ve yasak ettiklerinden, harâmlardan sakınması lâzımdır. Bir farzın yapılmasına ve bir harâmdan sakınmaya ehemmiyyet vermeyenin îmânı gider. Îmânsız olarak ölen bir kimse, kabirde azâb çeker, âhırette Cehenneme gider ve Cehennemde sonsuz olarak kalır. Hadis-i şerifte; (Harâm yiyenlerin ne farzları, ne de sünnetleri kabûl olmaz) buyuruldu. Abdullah bin Ömer hazretleri de buyurdu ki: "Kambur oluncaya kadar namâz kılsanız ve kıl gibi oluncaya kadar oruç tutsanız, harâmdan kaçınmadıkça, kabûl edilmez, faydası olmaz." Cehennemden kurtulmak isteyen, helâl ve harâmları iyi öğrenmeli, helâl kazanıp, harâmdan kaçınmalıdır. İslâmiyyetin sâhibinin yasak ettiği şeylerden sakınmalıdır. İslâmiyyetin hudûdunu aşmamalıdır... HOCASINI ÜZEN TALEBE!.. Vaktiyle bir talebesi, Şâh-ı Nakşibend Behâüddîn-i Buhârî hazretlerini üzmüş. Ama bir bakıma da, o talebe için hayra vesile olmuş. Kabahatini anlayan talebe gelmiş; -Efendim, hata ettim, sizi üzdüm. Bu sebeple sizden çok özür dilerim demiş. Behâüddîn-i Buhârî hazretleri; -Öyle özür dilemekle af olamazsın buyurmuş. Talebe; -Peki efendim, affetmeniz için ne yapmalıyım? deyince; -Git bir altın getir buyurmuş. Talebe, bu cevaba çok şaşırmış. Zira dünyaya düşkün olmayın diyen bir zât altın istemektedir! Bu hâl, öğrendikleri ile tam tezat teşkil etmektedir. Kendisini toparlayarak; -Efendim ben fakirim, garibim, bir altını nereden bulayım? deyince Behâüddîn-i Buhârî hazretleri; -Kimse görmesin diye samanlığa sakladığın 40 adet altını al buraya gel buyurmuş. Talebe, çaresiz köyüne gitmiş, samanlığa sakladığı, içinde 40 adet altın bulunan keseyi almış ve tekrar huzurlarına çıkmış. Behâüddîn-i Buhârî hazretleri; -Keseyi aç, eğer bir tane noksan çıkarsa kabul etmeyiz buyurunca, talebe, altınların hepsini çıkartıp koymuş. Behâüddîn-i Buhârî hazretleri, altınlara bakar, noksan olmadığını görünce, içinden bir tanesini eline alır ve talebesine hitaben; -Bu bir altını götür, fakire ver. Gerisi senin olsun, dilediğin gibi harca. Bu ayırdığımız ateştir buyurur. Talebe, hocasının huzûrundan ayrılırken, arkadaşları yanına gelir ve bu işin hikmetini sorarlar. Talebe, mahcup ve yüzü kızararak; -Bu altını kumardan kazanmıştım cevabını verir. Meğer Behâüddîn-i Buhârî hazretlerinin maksadı, o kumar kirini ondan temizlemekmiş... ONLARA ACINMAYACAK!.. Din büyüklerinin, Ehl-i sünnet âlimlerinin, sevenlerine, talebelerine birinci olarak söyledikleri şey; küfürden, şirkten korunmaktır. Daha sonra da harâm işlememektir. Zira harâm ateştir. Eğer bu talebedeki o altın, diğerlerinin içinden alınıp temizlenmeseydi, hepsi birden harâm olacaktı. O talebe de, harâm olan şeyi yediği için, ne kadar hocasının sohbetine gelse, ne kadar ibâdet etse, bu yaptıklarının bir zerresi dahi rûhuna, kalbine işlemeyecekti. Hocasını dinlediği ânda bazı hâller olsa da, bu hâller, kapıdan çıkıncaya kadar sürecek, sonra hepsi unutulacaktı. Din büyükleri, unutulacak şeyi söylemezler. Eğer bir şey söyleyeceklerse, o sözün veya hâlin, o kimsede kalmasını ve istifâde edilmesini isterler. Netice olarak, harâmdan kaçmak, farzı yapmaktan dahâ çok sevâptır. Harâmlar iyi niyyet ile yapılsa da, mubâh olamaz. Harâmlara hiçbir zamân sevâp verilemeyeceği gibi, özürsüz harâm işleyen, günâha girer. Harâmdan iyi niyetle, yani Allahü teâlâdan korkarak sakınan, vazgeçen sevâp kazanır. Başka sebeple harâm işlemezse, sevâp kazanmaz, yalnız, günâhından kurtulur. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Malın helâlden mi, harâmdan mı geldiğini düşünmeyenler, Cehenneme, neresinden atılırsa atılsınlar, Allahü teâlâ, onlara acımayacaktır.)

.

Dostluğu bırakmak, dargın olmak

 
A -
A +

Hicr, dostluğu bırakmak, dargın olmak demektir. Bir mü'minin, din kardeşine, kırılarak, kızarak üç günden çok dargın durması harâmdır. Mü'min olanlar, İslâmiyyete uymazsa, onlara darılmak, vazîfeye çağırmak farzdır. Hadîs-i şerîfte; (Mü'minin mü'mine üç günden fazla hicr etmesi, dargın olması helâl olmaz. Üç geceden sonra ona gidip selâm vermesi vâcib olur. Selâmına cevâp verirse, sevâbda ortak olurlar. Vermezse günâh, ona olur) buyuruldu. Erkek olsun, kadın olsun, dünyâ işleri için, mü'minin mü'mine darılması yani onu terk etmesi, aradaki bağlılığı kesmesi câiz değildir. Gayr-ı müslimlere de, dünyâ işleri için, dargın olmak câiz değildir. Onların da, güler yüzle, tatlı dille gönüllerini almak, incitmemek, haklarını ödemek lâzımdır. Bir gün Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerinin huzûruna birbirlerine dargın iki kişi getiriler. Onlara barışmalarını söyledikten sonra buyurur ki: "SU GİBİ LÂTİF OL!" "Allahü teâlâ, bâzı insanları su gibi latîf, mütevâzı, dâimâ aşağıya akıcı ve yumuşak huylu, bâzılarını da toprak, taş gibi sert mizaçlı yarattı. Su, toprağa karışır, meyvelerin büyümesini, canlıların içerek hayatlarının devâm etmesini sağlar. O sulardan rûhlara ve bedenlere gıdâ temin edilip, menfaat sağlanır. Su toprağa gitmezse, topraktan ve sudan lâyıkıyla istifâde edilmez. Ey Nûreddîn! Bu arkadaşın toprak hükmünde olup, yerinden kalkmaz ve barışmaz ise, sen su gibi tevâzu üzere olup, anlaş. Herkes bilir ki, iki küs olan kimseden hangisi öbüründen önce davranırsa, Cennete ötekinden önce girecektir. Daha çok sevap kazanacaktır. Dolayısıyla, bu barıştan her ikiniz de istifâde etmiş olacaksınız." Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerini dinleyen, birbirine dargın bu iki kişi, daha çok sevap kazanmak gayretiyle hemen barışırlar... Dargın olana, üç günden önce gidip barışmak, dahâ iyidir. Güçlük olmaması için, üç gün müsâade edilmiştir. Dahâ sonra günâh başlar ve gün geçtikçe günâhı artar. Günâhın artması, barışıncaya kadar devâm eder. Üç günden fazla dargın duran kimse, şefâ'at olunmazsa, af olunmazsa, Cehennemde azâb görecektir. Hadîs-i şerîfte; (Sana darılana git, barış! Zulüm yapanı affet. Kötülük yapana iyilik et!) buyuruldu. Günâh işleyene, ona nasîhat olmak niyyeti ile dargın durmak, câizdir, hattâ müstehabtır. Allahü teâlâ için darılmak olur. Hadîs-i şerîfte; (Amellerin, ibâdetlerin en kıymetlisi, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır) buyuruldu. Dâvud aleyhisselâmın yanına iki kişi gelip, birbirinden şikâyet etti. Dinleyip karâr verip giderken, Azrâîl aleyhisselâm gelip; -Bu iki kişiden, birincisinin eceline bir hafta kaldı. İkincisinin ömrü de, bir hafta önce bitmişti, fakat ölmedi dedi. Dâvud aleyhisselâm şaşıp, sebebini sorunca; -İkincisinin bir akrabâsı vardı. Buna dargın idi. Bu gidip, onun gönlünü aldı. Bundan dolayı, Allahü teâlâ, buna yirmi yıl ömür takdîr buyurdu dedi. "DARGINLARI BARIŞTIRIRDIM!.." Peygamber efendimiz, hazret-i Ali'ye hitaben; (Yâ Alî! Cebrâîl aleyhisselâm, 'âdemoğlu olup da, yedi iş işleseydim' diye temennî etmiştir. 'Beş vakit namâzı cemâat ile kılsaydım. Âlimler ile otursaydım. Hastaları sorsaydım. Cenâze namâzını kılsaydım. Su dağıtsaydım. Dargın olan iki kimseyi barıştırsaydım. Yetîmlere şefkat etseydim.' Yâ Alî! Sen de bunun üzerine hırslı ol) buyurmuştur. Atâ-i Horasânî hazretleri buyuruyor ki: "Bir mil uzakta da olsa, hasta bir kardeşini ziyâret et. İki mil uzakta da olsa, git, iki kardeşinin arasını bul, onları barıştır. Üç mil uzakta bile olsa, yürü, Allahü teâlânın rızâsı için sevdiğin bir kardeşini ziyâret et." Netice olarak, dargın, küs durmamalı, dostluğu terk etmemeli ve dargın olanları da barıştırmaya çalışmalıdır. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Birbiri ile dargın olan iki kişiyi barıştıran ve Senin rızânı bulmak için zulmetmeyen kimseye ne ecir verirsin diye arz edince; Cenâb-ı Hak; (Kıyâmet gününde onlara selâmet verir, korktuğu şeylerden emîn eder, umduğu şeylerle şereflendiririm) buyurmuştur.


.

Allahü teâlânın rızâsı için ziyâret etmek

 
A -
A +

Akrabâyı, yakınları gözetmeye, ziyâret etmeye ve yardım etmeye Sıla-i rahm denir. Resûlullah efendimiz; (Putları, tapınılan heykelleri kırmak ve akrabâya iyilik etmek için gönderildim) buyurmuştur. Müslümân olan ve dînini kayıran akrâbasını ziyâret eden bir kimseye, yetmiş nâfile hac sevâbı verilir. Peygamber efendimiz, hazret-i Ebû Hüreyre'ye hitaben; (Hastanın hâlini sormak için iki kilometre git, küs olan kimseleri barıştırmak için dört kilometre yürü, altı kilometre de, bir din kardeşini ziyâret etmek için git, bu kadar da, ilim adamından bir mes'ele öğrenmek için git!) buyurmuştur. Akrabâyı ve din kardeşlerini ziyâret etmek, onlara hediyye götürmek sünnettir. Hadîs-i şerîfte; (Hediyeleşiniz, birbirinize muhabbet edersiniz) buyuruldu. EN KIYMETLİ HEDİYE!.. Hediyyenin en kıymetlisi, en faydalısı, güler yüz, tatlı dildir. Dosta, düşmana, Müslümâna ve gayr-i müslime, dâimâ güler yüz, tatlı dil göstermelidir. Kimse ile münâkaşa etmemelidir. Münâkaşa, dostluğu giderir, düşmanlığı arttırır. Kimseye kızmamalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Gadab etme, kızma) buyuruldu. Fitne, fesât zamânında, ineğe tapanları görünce, ineğin ağzına saman vermeli, onları kızdırmamalıdır. Anayı, babayı ve yakın akrabayı ziyâret etmek vâcibdir. Hiç olmazsa, selâm göndererek, tatlı mektûp yazarak ve telefon ederek bu günâhlardan kurtulmalıdır. Selâmın, mektûbun ve sözle, para ile yardımın miktârı ve zamânı yoktur. Lüzûm ve imkânı kadar yapılır. Zî-rahm-i mahrem olmayanlara bunlar vâcib değildir. Birinin üç gün ömrü kalmış iken akrabâsını, Allah rızâsı için ziyâret etmesi ile, ömrü otuz seneye uzar. Otuz yıl ömrü olan kimse de, akrabâsını terk ettiği için, ömrü üç güne iner. Bu sebeple Müslümân olan, İslâmiyyete uyan akrabâyı ziyâret etmek lâzımdır. Hiç olmazsa haftada veyâ ayda bir ziyâret etmeli, kırk günü geçirmemelidir. Uzak memlekette ise, mektûbla ve telefonla gönlünü almalıdır. Dargın, kinli ise de, vazgeçmemelidir. Akrabâsı gelmezse, cevâp vermezse de, giderek veyâ hediyye, selâm göndererek, yâhut mektûp ile ve telefon ile yoklamaktan vazgeçmemelidir. Allahü teâlâ, Müslümân ve sâlih olan akrabâyı ziyâret etmeyi emrediyor. Berîka ve Hadîka kitâblarında diyor ki: "Kat'-i rahm, yani akrabâ ile ilişiği kesmek büyük günâhtır. Erkek olsun, kadın olsun zî rahm-i mahrem akrabâyı ziyâret etmek vâcibdir. Amca kızı gibi mahrem olmayan zî rahm akrabâyı ve zî rahm olmayan akrabâyı ziyâret vâcib değildir. Fakat bunlara da hediyye, selâm yollamak müstehâbtır." Üzerinde hakkı bulunanları ziyâret etmemek, kibir alâmetidir. Kendinden aşağı olanları ziyâret etmek ise, tevâzu alâmetidir. Ziyâretler, dostluğun, muhabbetin artmasına, birlik ve beraberliğin doğmasına sebep olur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir kimse, köydeki bir arkadaşını ziyârete giderken, Hak teâlâ, bu kimseye bir melek gönderir. Melek der ki: -Böyle nereye gidiyorsun? -Şu köydeki arkadaşımı ziyârete gidiyorum. -Sana bir iyiliği dokundu da onun için mi gidiyorsun? -Hayır iyilik ettiği için değil, onu Allah rızâsı için sevdiğimden gidiyorum. -Müjdeler olsun sana! Beni sana Allah gönderdi. Hiçbir karşılık beklemeden sırf Allah rızâsı için arkadaşını sevdiğin ve ziyâretine gittiğin için Allahü teâlâ da seni seviyor.) "EN ÜSTÜN AMEL..." Dostları, tanıdıkları, yakınları ve sâlih kimseleri ziyâret etmeli, duâlarını, gönüllerini almaya çalışmalıdır. Hadis-i şerifte; (En üstün amel, senden uzaklaşmış olan akrabana sıla-i rahmde bulunmak, sana vermeyene vermek, sana zulmedeni affetmektir) buyurulmuştur. Netice olarak, yakınlarımızı, dostlarımızı, tanıdıklarımızı ziyâret etmeliyiz. Ziyâret etmenin ve gönül almanın zamanı olmaz. Her zaman yapılabilir. Ziyâret etme imkânı olmayanlar, dostlarını, yakınlarını telefonla aramalı, hatırlarını sormalı, yardım edilecek bir durum varsa ve elden geliyorsa yardım etmeli ve bunları büyük fırsat bilmelidir. Bayramlar, mübarek gün ve geceler, gönül almak için, birer fırsattır...


.

Dinde yapılan her değişiklik, bid'attir

 
A -
A +

id'at, dinde sonradan yapılan şey demektir. Peygamber efendimizin ve Onun dört halîfesinin zamânlarında bulunmayıp da, onlardan sonra, dinde meydâna çıkarılan, ibâdet olarak yapılmaya başlanan şeylerdir. Meselâ namâzlardan sonra hemen Âyet-el-kürsî okumak lâzım iken, önce Salâten tüncînâyı ve başka duâları okumak bid'attir. Bunları, Âyet-el-kürsîden ve tesbîhlerden sonra okumalıdır. Namâzdan, duâdan sonra secde edip de kalkmak bid'attir. Dinde yapılan her değişiklik ve reform bid'attir. Çatal, kaşık, boyun bağı kullanmak, kahve, çay içmek bid'at değildir. Çünkü bunlar ibâdet değil, âdettir ve mubahtırlar, harâm değildirler. Bunları yapmak, dînin emrettiği şeyi terk etmeye veyâ yasak ettiği şeyi yapmaya sebep olmazlar. DOĞRU YOLDAN AYRILANLAR... Bid'at i'tikâdı, yanlış, sapık inanmaktır. İmânın bozuk ve sapık olmasıdır. Çok kimse, bu kötü hastalığa yakalanmıştır. His organları ile anlaşılamayan, hesâp ile ulaşılamayan şeylerde akıl yürütmek ve aklın yanıldığı şeylere inanmak, insanı bu hastalığa sürükler. Her Müslümânın i'tikâtta mezhebin iki imâmından birine, yani imâm-ı Mâtürîdî veyâ imâm-ı Eş'arî hazretlerine tâbi olması lâzımdır. Bu iki imâmdan birini taklîd etmek, insanı bu hastalıktan kurtarır. Çünkü Ehl-i sünnet âlimleri, aklın ermediği bilgilerde, yalnız Kur'ân-ı kerîme ve hadîs-i şerîflere uymuşlar, akıllarını yalnız bu ikisinin mânâlarını arayıp bulmakta ve anlamakta kullanmışlardır. Bu mânâları, Eshâb-ı kirâmdan, Onlar da, Resûlullah efendimizden öğrenmişler ve öğrendiklerini kitâplarına yazmışlardır. Müslümânlardan, doğru yoldan ayrılanlara, bid'at sâhibi denir. Doğru yol, Muhammed aleyhisselâmın ve Onun dört halîfesinin yoludur. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Benden sonra Müslümânlar arasında çok ayrılık olacaktır. O zamânlarda yaşayanlar benim yoluma ve Hulefâ-i râşidînin yoluna yapışsın! Sonradan meydâna çıkan, moda olan şeylerden kaçınsın! Çünkü dinde yenilik, reform yapmak doğru yoldan çıkmaktır. Benden sonra, dinde yapılacak değişikliklerin hepsi dinsizliktir.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bugün, dünyâyı bid'at kaplamış, sünnetler kaybolmuştur. Bugün, sünnetleri bulup yapışmak ve bid'at deryâsından kurtulmak, imkân hâricinde kalmıştır. Bid'atler, âdet hâlini almıştır. Hâlbuki, âdetler ne kadar yerleşmiş ve yayılmış olsalar ve ne kadar güzel görünseler de, din ve ahkâm-ı islâmiyye olamaz. Küfre sebep olan ve harâm olan şeyler, âdet hâlini alsalar, helâl ve câiz olmazlar. Muhammed aleyhisselâma uymak için Onun sünnetlerini, yani bütün emir ve yasaklarını yerine getirmek ve Onun beğenmediği bid'atlerden sakınmak lâzımdır. O bid'atler, gecenin karanlığını yok eden, tan yerinin ağarması gibi parlak görünseler de hepsinden kaçmak lâzımdır. Çünkü hiçbir bid'atte nûr, ışık yoktur. Hiçbir hastaya şifâ yoktur, hiçbir hastaya ilâç olamazlar. Çünkü her bid'at, yâ bir sünneti yok eder, yâhut sünnetle ilgisi olmaz. Fakat, sünnetle ilgisi olmayan bid'atler, sünnetten aşırı oldukları için, sünneti yok etmiş olmaktadırlar. Çünkü bir emri, emir olunandan ziyâde yapmak, bu emri değiştirmek olur. Bundan anlaşılıyor ki, nasıl olursa olsun, her bid'at sünneti yok etmekte, sünnete ters düşmektedir. Hiçbir bid'atte iyilik ve güzellik yoktur." HAKÎKATE VARMAK İÇİN!.. Netice olarak, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilmiş olan bir şeye inanmayan veyâ şüphe eden kimse, Kâfir olur. Açık olarak bildirilmemiş, şüpheli olan emirlere yanlış mana vermek, Bid'at olur. Kur'ândan, hadîsden yanlış mana çıkarana, bid'at sâhibi denir. Kendi anladıklarına, düşüncelerine Kur'ân, hadîs diyene ise, zındık denir. Bu yanlış anladığına inanan, bid'at sâhibi olur. Böyle şey olmaz, aklım kabûl etmez diyen kimse ise, kâfir olur. İmâm-ı Mâlik hazretlerinin buyurduğu gibi: "Fıkıh öğrenmeyip, tasavvuf ile uğraşan, dinden çıkar, zındık olur. Fıkıh öğrenip tasavvuftan haberi olmıyan, bid'at sâhibi yani sapık olur. Her ikisini edinen, hakîkate varır.


.

Müslümana hüsn-i zân etmeli

 
A -
A +

Hüsn-i zân, bir kimsede görülen hatayı, iyiye yorumlamak ve onun hakkında iyi düşünmek demektir. Bir Müslümanın kusûrunu görünce, ona hüsn-i zân etmek yani o kusûru, hatayı, iyiye yorumlamak ve onun hakkında iyi düşünmek lâzımdır. Vaktiyle beş vakit namazını hazret-i Ömer'in arkasında kılan ve Onun sevgisini kazanmış olan bir genç varmış. Bir kadın da bu gence âşık olmuş ve onu evine çağırırmış. Genç ise, dönüp bakmazmış. Nihayet bu kadın, yaşlı bir kadına derdini anlatmış. O da; -Bu genci sana getirirsem bana ne vereceksin? demiş. Kadın; -Bu işi yaparsan, ne istersen veririm, demiş. Genç, bir gece, yatsı namazını câmide kıldıktan sonra evine gidiyormuş. Yol üzerindeki bir evin önünde, yaşlı bir kadın; -Bana yardım edene, Hak teâlâ da yardım etsin, diye feryâd eder. Genç, yaşlı kadına feryadının sebebini sorunca; -Koyunumu kaçırdım, tutamıyorum, bana yardım et der. Genç bu söze inanıp evden içeri girer. Gence âşık olan kadın, kapıyı kilitleyip gence; -Ne zamandan beri senin derdinle yanıyorum. Sana ancak bu hileyi yaparak kavuştum, diyerek genci kuvvetle tutar. Genç, yine kadına iltifât etmez, yüzüne bakmaz. Bunun üzerine kadın; -Ya bana yaklaş arzumu yerine getir veya feryâd eder bütün mahalle halkını buraya toplarım, rüsvây olursun, der. Genç; "ORADA RÜSVÂY OLACAĞIMA!" -Âhirette rüsvây olacağıma burada olurum, der. Genci hiçbir yolla aldatamayan kadın, feryâd etmeye başlar. Bütün mahalle halkı evin etrâfına toplanırlar. Kâdın; -Bu gece kapımı kilitleyip yatarken, bu adam gelip bana tecavüz etmek istedi. Onun için sizi çağırdım, der. Mahalle halkı içeri girip, genci döver, başını birkaç yerden yarıp, ellerini bağlarlar. Ertesi günü hazret-i Ömer'in huzûruna götürürler. O gün hazret-i Ömer, sabah namazını kıldıktan sonra, o genci görememişti. Acaba hasta mı oldu, yoksa başka bir şey mi oldu diye düşünürken birtakım insanların arasında genci görür. Kadın da orada feryad etmektedir. Genç, hazret-i Ömer'in heybetinden çok korkar. Hazret-i Ömer gadaba gelince vücudundaki kıllar dikilirdi. Fakat bu gadabı din için, İslâm gayreti içindi. Dünyâ işlerinde gadaplanmaz, mübârek kalbini dünyâya bağlamazdı. Hazret-i Ömer genci o halde görünce; "Yâ Rabbi! Bu gence hüsn-i zânnım vardır. Resûlünün hürmeti için beni bu zânnımdan döndürme!" diye duâda bulunur. Sonra genci yanına çağırır ve; -Senin hakkında iyi düşünürüm. Bu işi senin yapacağını zannetmiyorum. Korkma, Hak teâlâ doğru kullarının yardımcısıdır buyurur. Genç; -Bu kadın bana âşık olmuş. Çok kerre haber gönderdiği hâlde râzı olmamıştım. Sonunda bir yaşlı kadının hilesiyle beni evine çağırdı, der ve ondan sonraki hadîseleri de birer birer anlatır. Hazret-i Ömer; -O yaşlı kadını görünce tanır mısın? buyurur. Genç; -Evet tanırım deyince, şehirdeki bütün yaşlı kadınların dışarı çıkmaları emredilir. Yaşlı kadınların hepsi, gencin önünden geçirtilir. Genç, yaşlı kadını tanır ve hazret-i Ömer'in huzûruna götürülür. Yaşlı kadın, hazret-i Ömer'in heybetine dayanamayıp, para için bu işi yaptığını itiraf eder. Yaşlı kadının itirafından sonra, gence âşık olan kadın da, yaptıklarını anlatır. Bunun üzerine hazret-i Ömer, gencin ellerini çözüp, mendili ile başının kanını siler ve; HALİFENİN DUASINI ALIR... -Allahü teâlâya hamdolsun ki, Resûl-i Ekremin (Ümmetimden, kardeşim Yûsuf aleyhisselâmın kendini Zeliha'dan sakladığı gibi, yabancı kadınlardan muhafaza eden sıddîklar çıkacaktır) hadîs-i şerîfi bizim zamanımızda bu gence nasîb oldu buyurur ve gencin sırtını okşayarak hayır duâ eder... Netice olarak, mü'minleri harâm işleyici yâni fâsık zannetmek, sû-i zan olur. Sû-i zan haramdır. Haram işlediğini öğrenerek, bilerek sevmemek, sû-i zan olmaz, buğd-i fillâh olup, sevâb olur. Din kardeşinin ayıbını görünce ona hüsn-i zan etmeli, te'vîline, iyi şeyle yorumuna çalışmalıdır. Bir Müslümânın bir işinde veyâ sözünde doksandokuz küfür ihtimâli olsa, bir îmân ihtimâli olsa, bu kimseye kâfir denilmez. Müslümâna hüsn-i zan etmek lâzımdır.


.

"Günahta kul hakkı da varsa!"

 
A -
A +

Her Müslümanın, Allahü teâlânın emrettiği ibâdetleri seve seve yapması, yasak ettiklerinden de aynı şekilde sakınması lâzımdır. Bilhassa kul hakkına dokunmamaya, hakkı olanları ödemeye, titizlikle çalışmalıdır. Üzerinde kimsenin hakkı kalmamasına çok dikkat etmelidir. Hakkı dünyâda ödemek kolaydır. Nezâket ile, yumuşaklıkla haktan kurtulmak mümkün olur. Fakat, âhırette, iş böyle değildir. Orada, hak altından kurtulmak çok güçtür, çâresi bulunmaz. Gayr-i müslimlerin haklarını da gözetmek lâzımdır... İMAN EDEN MECÛSÎ Vaktiyle İslâm âlimlerinin ve evliyânın büyüklerinden olan Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri yağmurlu bir havada cumâ namazına gitmek için evinden çıkar. Sağanak hâlde yağan yağmur, yolu çamur deryâsı hâline getirmiştir. Yağmurdan fazla ıslanmamak için bir evin saçak altından yürür ve zaman zaman da evin duvarına dayanır. Çamurlu ayakkabılarını da, duvarın taşlarına sürerek temizler. Yağmur biraz yavaşlayınca câmiye doğru yürür. Bu sırada hatırına, bir Mecûsînin duvarını kirlettiği gelir ve üzülerek; "Onunla helâlleşmeden nasıl cumâ namazı kılabilirsin? Başkasının duvarını kirletmiş olarak nasıl Allahü teâlânın huzûrunda durursun?" diye düşünür ve geri döner. Mecûsînin kapısını çalar. Kapıyı açan adam; -Buyurun bir arzunuz mu var? diye sorunca; -Sizden özür dilemeye geldim, buyurur. Mecûsî hayretle; -Ne özrü? diye sorar. O da; -Biraz önce duvarınızı elimde olmadan çamurlu ayakkabılarımı temizlemek maksadıyla kirlettim. Bu doğru bir hareket değil. Yağmurun şiddeti bu inceliği unutturdu, deyince, Mecûsî hayretle; -Peki ama ne zararı var? Zâten duvarlarımız çamur içinde. Sizin ayağınızdan oraya sürülen çamur bir çirkinlik veya kabalık meydana getirmez ki, der. Fakat Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; -Doğru ama, bu bir haktır ve sâhibinin rızâsını almak lâzımdır, buyurur. Bunun üzerine Mecûsî; -Size bu inceliği ve insan haklarına bu derece saygılı olmayı dîniniz mi öğretti? diye sorunca, Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; -Evet dînimiz ve bu dînin peygamberi olan Muhammed aleyhisselâm öğretti, cevabını verir. Bu sözleri dinleyen Mecûsî; -O hâlde biz niçin bu dîne girmiyoruz? diyerek Kelime-i şehâdet getirip Müslüman olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Günahta kul hakkı da varsa, buna tövbe için, kul hakkını hemen ödemek, onunla helâllaşmak, ona iyilik ve duâ etmek de lâzımdır. Mal sâhibi, hakkı olan ölmüş ise, ona duâ, istiğfâr edip çocuklarına, vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, fakîrlere, miskînlere sadaka verip, sevâbını hak sâhibine ve eziyyet yapılana niyyet etmelidir. ÖNCE KUL HAKKI!.. Bir kimse, Allahü teâlânın ismini söylerken, bir âmâ oradan geçse ve önünde kuyu olsa ve bir adım atınca kuyuya düşecek olsa, bu kimsenin, Allahü teâlânın ismini söylemeye devâm etmesi mi efdaldir, yoksa söylemeyi bırakıp, âmâyı kuyudan kurtarması mı kıymetlidir? Şübhesiz âmâyı kurtarması, zikr-i ilâhîden dahâ iyidir. Çünkü, Allahü teâlânın, ona ve onun zikrine ihtiyâcı yoktur. Âmâ ise muhtâç bir kuldur. Bunu zarardan kurtarmak lâzımdır. Hele, kurtarmayı İslâmiyyet de emrettiği için, onu kurtarmak, zikirden dahâ mühimdir. Çünkü, emre de uyulmuş olur. Zikretmekte, yalnız Hak teâlânın hakkı vardır. Onun emri ile âmâyı kurtarmakla, iki hak yerine getirilmiş olmaktadır. Biri kul hakkı, biri de Yaratanın hakkı." Netice olarak, her Müslümânın, ölüme hâzırlanması lâzımdır. Bunun için de, tövbe etmeli, kul hakkı altında kalmamaya dikkat etmeli, hakları sâhiplerine verip helâllaşmalıdır. Allahü teâlânın haklarını da ödemek lâzımdır. Yalnız kul hakkı, Allahü teâlânın hakkından önce ödenir. Kul hakkı bulunan günâhlara tövbe ederken, bu hakları ödemek ve terk edilmiş namâzlara tövbe ederken, farzları kazâ etmek lâzımdır. Abdullah ibni Mubârek hazretlerinin buyurduğu gibi: "Harâm olarak ele geçen bir kuruşu, sâhibine geri vermek, yüz kuruş sadaka vermekten dahâ sevaptır."


.

Ana-babasını râzı eden, beni râzı etmiş olur"

 
A -
A +

Ana-babaya iyilik etmek, onları zarardan ve sıkıntıdan korumak farz-ı ayndır. Ana-baba kâfir de olsalar, onlara iyilik etmek, hizmet etmek farzdır. Allahü teâlânın rızâsı, dinine bağlı olan ana-babanın rızâsına bağlıdır. Allahü teâlânın gazabı, dinine bağlı olan ana-babanın gazabındadır. Peygamber efendimiz; (Cennet ana-babanın ayağı altındadır) buyurmuştur. Yâni, insana dinini îmânını öğreten ananın-babanın rızâsındadır. Ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zâlim olsalar dahi onlara karşı gelmek, onlara sert konuşmak câiz değildir. Çeşitli vesilelerle, onların elleri öpülüp, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Arada kırgınlıklar varsa, bir vesile ile giderilmelidir. Ana-baba çağırdığı zamân hemen emrine koşmalıdır. Allahü teâlâ, Mûsâ alehisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) ONLARIN DUASINI ALMALI... Ana-baba, kızıp bir şey söylediği zaman onlara karşılık vermemelidir. Emrettikleri şeyleri bir an önce yapıp onların duâsını almalıdır. Onların üzülüp bedduâ etmelerinden korkmalıdır. Yanlış bir iş yapıp onları üzünce hemen ellerine sarılıp özür dilemelidir. İnsanın saâdeti ve felâketi onların kalblerinden gelen ve ağızlarından çıkacak olan sözdedir. Atılan ok tekrar geri gelmez. Onlar hayatta iken kıymetini bilip, hayır duâlarını almak lâzımdır. Vefâtlarından sonraki pişmanlık, fayda vermez. Onlar hayatta iken ne yapıp yapıp onları memnun etmelidir. Îmânlı olup, Cehennemden en son çıkacaklar Allah yolunda olan ana-babasının İslâmiyete uygun olan emirlerine âsî olanlardır. Allahü teâlâ, Mûsâ alehisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, ana-babasını râzı eden beni râzı etmiş olur. Ana babasını râzı edip bana âsî olan kimseyi dahi iyilerden sayarım. Ana-babasına âsî olan, bana mûtî olsa bile, onu fenâlar tarafına ilhâk ederim.) Hasen-i Basrî hazretleri, Kâbe'yi tavâf ederken, sırtındaki zembil ile tavâf eden bir kimseyi görür ve; -Arkandaki yükü koyup öylece tavâf etsen daha iyi olmaz mı? deyince, o kimse; -Bu arkamdaki yük değil, babamdır. Bunu Şam'dan yedi kere buraya getirip tavâf ettirdim. Çünkü bana dinimi, îmânımı bu öğretti. Beni İslâm ahlâkı ile yetiştirdi, cevabını verir. Hasen-i Basrî hazetleri bu kimsenin yaptığını çok beğenir ve ona hitaben; -Babanı kıyâmet gününe kadar böylece arkanda getirip tavâf ettirsen, fakat bir defa kalbini kırsan yaptığın hizmet boşa gider. Yine bir defa gönlünü yapsan, bu kadar hizmete mukabil olur, buyurur. "NASIL ŞEFKATSİZ OLURLAR!.." Eshâb-ı kirâmdan bir zât Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah! Anam-babam çok şefkatsizdir, onlara nasıl itâ'at edeyim? diye arz edince, Resûlullah efendimiz cevaben; -Annen seni dokuz ay karnında gezdirdi. İki sene emzirdi. Seni büyütünceye kadar koynunda besledi, kucağında gezdirdi. Baban da seni büyütünceye kadar birçok zahmetlere katlanarak, besledi. İdâre ve mâişetini temin eyledi. Sana dinini îmânını öğrettiler. Seni İslâm terbiyesi ile büyüttüler. Şimdi nasıl olur da şefkatsiz olurlar? Bundan daha büyük ve kıymetli şefkat olur mu? buyururlar. Ana-babanın ve hocanın günaha sokacak emirlerine itâ'at lâzım değildir. Meselâ, hırsızlık etmek, birini öldürmek için verilen emirleri yerine getirilmez. Ana-babanın ancak mubâh olan emirlerine uymak farzdır. Netice olarak, gaflet veya şaşkınlığa kapılarak ana-babanın kalbi kırılmışsa, derhâl onların rızâsını almaya çalışmalı, yalvarıp, minnet eylemeli ve onların gönlünü almaya çalışmalıdır. Zira ana-babanın, evlât üzerindeki hakları çok büyüktür. Bunu dâimâ göz önünde tutarak, ona göre hareket etmelidir. Anaya, babaya isyân etmek, karşı gelmek câiz değildir. Ana-babanın, itâ'at edilmesi gerekmeyen emirlerini de, bir özür, bir bahâne bularak yapmamalı, fakat bunun için de sert muâmele etmemeli, tatlı yumuşak söylemelidir.

.

Sıkıntısı olan, çok istiğfâr okumalı

 
A -
A +

Kalbi temizlemek, dünyâda ve âhırette saâdete kavuşmak, dertlerden, belâlardan, düşman şerrinden kurtulmak, ni'metlere kavuşmak için, her Müslümânın, her gün kalb ile tövbe etmesi, bu tövbeyi söylemesi lâzımdır. Bunu söylemeye istiğfâr denir. Çok istiğfâr okumalıdır. Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri buyuruyor ki: "Dertlerin, belâların gitmesi için, kalb ile istiğfâr okumak çok faydalıdır. Çok tecrübe edilmiştir. Ölümden başka her dertten kurtarır. Eceli gelenin de, ağrısız, sıkıntısız ölmesine yardım eder. Çünkü, hadîs-i şerîfte; (İstiğfâra devam edeni, çok okuyanı, Allahü teâlâ, dertlerden, sıkıntılardan kurtarır. Onu, hiç ummadığı yerden rızklandırır) buyuruldu." BORCUNDAN KURTULAN ADAM Sultan Abdülmecid zamanında adamcağızın birisinin büyük miktarda borcu varmış. Elini neye atsa ters gidiyormuş. Zeyrek civarında, evine yakın bir dergâha gitmiş. Namazdan sonra o dergâhın Şeyhi, bu adamcağızı yanına çağırmış ve hâlini sormuş. O da; -Efendim, gırtlağıma kadar borç içindeyim. Neye elimi attıysam orası kuruyor. Ne olur bana yardım ediniz, yol gösteriniz, duâ ediniz demiş. Şeyh efendi; -Evlâdım, sabah namazlarını kırk gün, Eminönü'ndeki Yenicami'de kılacaksın. Ayrıca câmiye gidip gelirken de, bin adet istiğfar okuyacaksın. Bu tavsiyeme uyar, ara vermeden istiğfara da devam edersen, inşallah sıkıntılarından kurtulursun demiş. Adamcağız ertesi gün Yenicami'nin yolunu tutmuş. Sabah namazlarını hep orada kılmış ve yolda giderken, gelirken de istiğfar okumaya devam etmiş. Böylece ara vermeden 39 gün tamam olmuş. Fakat kırkıncı gün, sabah namazına tam vaktinde kalkamamış. Uyandığı zaman, kendi kendine; "Eyvah, bunu da mı berceremeyeceğim" diyerek telaşla yatağından fırlamış. Abdest alıp, giyinip sokağa fırlamış. Koşturmaca esnasında biriyle çarpışmış. Başındaki fesi de yere düşmüş. Geç kaldığı için adamcağızın gözü bir şey görmüyormuş. Karanlıkta kendi fesi zannederek yerdeki bir başlığı almış, başına geçirmiş ve koşmuş câmiye. Sabah namazına ucu ucuna yetişmiş. Namazdan sonra da, heyecanlı bir şekilde okunan aşr-ı şerifi de beklemeden çıkmış câminin avlusuna ve giriş kapısının önüne oturmuş. Kendi kendine; "Kırk namazı tamamladık. Bakalım denilen olacak ve ben rahatlayacak mıyım?" diye düşünmeye başlamış. Bir de ne görsün. Câmiden çıkan insanlar büyük bir memnuniyet ifâdesiyle bu adamcağızın önüne çil çil altınlar atmaya başlamazlar mı! Adamcağız şaşkın. Altınları toplamış, saymış, tam borcuna yetecek kadar çıkmış. Kalkmaya hazırlanırken câminin müezzini sokulmuş yanına; -Allah, Müslümanlığını mübârek eylesin, hak dini seçmişsin, sünnetliğini de topladın. Ancak bundan sonra bu başındakiyle namaza gelme. Başına fes giy demiş. Müezzinin bu sözleri üzerine adamcağız elini başına atmış. Bir de ne görsün, başındaki papaz külahı. Meğer namaza koştururken çarptığı bir papazmış. O esnada ikisinin de başındaki başlık düşmüş. Adamcağız kırkıncı sabahın hayâliyle acele edip, yerden eline geçirdiği papazın külahını kapmış ve başına geçirmiş. Câmi cemâati de, o adamcağızın başına bakıp, bir papazın Müslüman olduğunu sanmışlar. O devirde de âdet, yeni Müslüman olanlara teşvik için altın verilir ve buna "sünnet akçesi" denirmiş... KALBİ TEMİZLEMEK İÇİN... Her günâhtan sonra tövbe, istiğfâr etmek farzdır. İbâdet yapmak, bilhâssa namâz kılmak ve istiğfâr söylemek kalbi temizler. Harâm işlemek ise, kalbi bozar. Netice olarak, insana dertlerin, belâların gelmesine sebep, nefsine uyarak günâh işlemesidir. Sıkıntısı olan kimse, çok istiğfâr okumalıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dertlerin, belâların gelmesine sebep, günâh işlemektir. Belâlar, sıkıntılar, günâhların affedilmesine sebep olur. Allahü teâlâ, sevdiklerinin günâhlarını affetmek için, onlara dert, belâ gönderiyor. Tövbe, istiğfâr edince de, günâhlar affolur. Dert ve belâ gelmesine lüzûm kalmaz, gelmiş dertler de gider. O hâlde, dert ve belâdan kurtulmak için, çok istiğfâr okumalıdır."

Ümit etmeli ama emîn olmamalı!

 
A -
A +

Müslüman, Allahü teâlâdan korkmalı, Onun rahmetinden ümîdi kesmemelidir. Ümît, korkudan çok olmalıdır. Böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Gençlerde korkunun, ihtiyârlarda, hastalarda ümîdin dahâ fazla olması lâzımdır denilmiştir. Korkusuz ümît ve ümîtsiz korku câiz değildir. Çünkü korkusuz olmak emîn olmaya, ümîtsiz olmak da, insanı ye'se, ümitsizliğe sürükler ki, bunun her ikisi de câiz değildir. Allahü teâlâ bir hadîs-i kudsîde; (Kulumu, beni zannettiği gibi karşılarım) buyurmaktadır. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allah bütün günâhları affeder. O gafûrdur, rahîmdir) buyuruldu. Bunlardan, recânın yani ümmîdin fazla olması lâzım geldiği anlaşılmaktadır. (Allah korkusundan ağlayan, Cehenneme girmez) ve (Benim bildiğimi bilseydiniz, az güler çok ağlardınız) hadîs-i şerîfleri de, havfın yani korkunun fazla olması lâzım geldiğini göstermektedir. BİR GÜNAHKÂRIN CENAZESİ... Mâlik bin Dinar hazretleri, şâhit olduğu bir hâdiseyi şöyle anlatır: "Basra'da küçük bir grubun bir cenâzeyi taşıdığını gördüm. Cenâzeyi uğurlayan, taşıyan başka kimse de yoktu. Neden cenâzeye katılım olmadığını sorduğumda, oradakilerden biri bana; -Bu adam, çok büyük günâhlar işlemiş, âsi ve ömrünü boşa harcamış biriydi dedi. Buna rağmen ben de, cenâzenin namazına iştirâk ettim ve kabrine indirilmesine de yardımcı oldum. Definden sonra, orada bulunan bir ağacın gölgesine çekildim ve yorgunluktan uyuyakalmışım. Rüyâmda iki meleğin gökten indiğini gördüm. Az önceki cenâzenin kabrini açtılar. Biri onun yanına indi ve arkadaşına şöyle dedi: -Onu Cehennem halkından yaz. Bunda isyânsız ve günâhsız bir organ yok! Dışarıdaki arkadaşı ona dedi ki: -Ey kardeşim, onun hakkında acele karar verme! Gözlerini bir yokla! -Gözlerini yokladım. İki gözünü de haram bakışlarla dopdolu gördüm. Arkadaşı onun kulağını, dilini, ellerini ve ayaklarını yoklamasını söyledi. Şu cevabı aldı: -Kulağını yokladım, kötü ve çirkin şeyleri dinlemesiyle dolu olarak gördüm. Dilini yokladım, yasaklara dalması ve haramları dile getirmesiyle dolu olduğunu anladım. Ellerini kontrol ettim, iki elinin de harâm olan lezzet ve nefsanî isteklerle dolu olduğunu fark ettim. Ayaklarını da yokladım, ayaklarını çirkinliklerde ve kötü işlerde yürümesiyle dopdolu buldum! Diğeri dedi ki: -Ey kardeşim, sen yine acele etme. Bir de ben onun yanına ineyim. İkinci melek meyyitin yanına indi. Biraz bekleyip arkadaşına dedi ki: -Ey kardeşim, ben bunun kalbini yokladım ve îmânlı olduğunu öğrendim. Onu rahmete kavuşmuş bahtiyâr kimse olarak yaz! Artık Allahü teâlânın lütfu, onun günâh ve hatâlarını bütünüyle kuşatmaktadır..." İmâm-ı Yafiî hazretleri, bu hâdiseyi naklettikten sonra buyuruyor ki: "Bu saâdet, o kişi için Allahü teâlânın bir ihsânıdır ve herkes böyle bir ihsâna kavuşamayabilir. Bu sebeple herkes, dünyâda iken hazırlığını yapmalı ve Allahü teâlâdan, dünyâ ve âhirette güzel son, mağfiret istemelidir." "ALLAH'TAN ÜÇ ŞEY İSTEDİM" Tâbi'înin büyüklerinden olan Amr bin Utbe hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâdan üç şey istedim. İkisini ihsân etti, üçüncüsünü de ihsân edeceğini ümmîd ediyorum. Birincisi, Allahü teâlâdan diledim ki, beni dünyâya rağbet ettirmesin. Dünyâlığın elime geçmesi ve geçmemesi benim için aynı oldu, beni değiştirmedi. İkincisi, namâz kılmak için bana güç, kuvvet vermesini diledim, ihsân etti. Üçüncü olarak da, diledim ki bana şehît olmak nasîb etsin. Bunu da ihsân edeceğini ümmîd ediyorum." Âhıret işlerinde yani ibâdet ve tâat yapmakta tevekkül olmaz. Âhıret işlerinde tevekkül etmek değil, havf yani korkmak ve ümît etmek lâzımdır. Emirleri yapmak, bunların kabûl olunması ve sevâb verilmesi için Allahü teâlânın merhametine, ihsânına itimât etmek, güvenmek lâzımdır. Netice olarak bir Müslümân, Kur'ân-ı kerîmde bildirilen müjde âyetlerine îmân etmek, inanmakla beraber, "beyn-el-havfi ver-recâ" yani korku ve ümmîd arasında olmalı ve Allahü teâlânın sonsuz ihsânlarını da beklemelidir.

 

.

"Âhireti sermâyen, dünyâyı kazancın yap"

 
A -
A +

İmân ile küfür birbirlerine zıt olduğu gibi, âhıret de, dünyânın zıttıdır. Dünyâ ve âhıret bir araya getirilemez. Âhıreti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları terk etmek lâzımdır. Dünyâyı terk etmek, iki türlü olur: Birincisi, bütün harâm olan şeyler ile berâber, mubâhları da, yani günâh olmayan lezzetlerin çoğunu da bırakıp, yaşamak için zarûrî olan miktârını kullanmaktır. Yani tembel ve işsiz olarak oturup da, dünyânın zevk, keyif ve eğlencelerine dalmak yolunu bırakarak, her türlü zevk ve lezzetinden vazgeçip, bütün zamânını, ibâdetle, Müslümânların râhatları ve İslâm dînini bilmeyenlerin, doğru yola kavuşmaları için lâzım olan ilmî ve teknik üsûlleri, vâsıtaları, en ileri, en üstün şekilde yapmakla, kullanmakla geçirmek, durmadan çalışmaktır. Dünyâ zevkini böyle çalışmakta aramak ve bulmaktır. Eshâb-ı kirâmın hepsi ve din büyüklerinin çoğu, böyle idi. Dünyâyı, bu şekilde terk etmek, pek çok faydalıdır. Bundan maksat, İslâmiyyetin emrettiği şeyleri yapmak için, bütün râhatı ve zevkleri fedâ etmektir. "AKILLARI EKSİK OLANLAR!" İkincisi, dünyâda harâm ve şüpheli şeylerden kaçıp mubâhları kullanmaktır. Bu kısım da, âhir zamânda, çok kıymetlidir. Hûd sûresinin 15. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Görüşleri kısa, akılları eksik olanlar, âhıreti düşünmeyip her iyiliği, şöhret, mevki ve hürmet gibi dünyâ râhatlıklarını ve lezzetlerini kazanmak için yapıyor. Bu yaptıklarının karşılıklarını dünyâda kendilerine tamâmen verir, umduklarından birini esirgemeyiz. Bunların âhıretteki kazançları, yalnız Cehennem ateşidir. Çünkü iyiliklerinin karşılıklarını almışlardır. Alacakları yalnız, bozuk niyyetlerinin karşılığı olan, Cehennem ateşi kalmıştır. Hırs ve şehvetleri için, gösteriş için yaptıkları iyilikleri âhırette kendilerine yaramayacak, bunları Cehennemden kurtaramıyacaktır) buyuruldu. Abdülkâdri-i Geylânî hazretleri buyuruyor ki: "Âhireti sermâyen, dünyâyı bu sermâyenin kazancı yap. Zamânını, önce âhireti elde etmek için sarf et. Geri kalan vaktini, geçimini temin için harca. Sakın dünyânı sermâye, âhiretini onun kârı şeklinde yapma! Böyle yaparsan, dünyâdan artan zamânını, âhiretin için sarf edersin. Bu zaman zarfında namazlarını kılmaya çalışırsın. Fakat çabucak kılayım diye, rükünlerine riâyet etmezsin. Sonra dünyâ işlerinden dolayı yorulur ve bitkin düşersin. Geceleri kazâ namazı kılmaya fırsat bulamazsın. Yorgunluktan ölü gibi yatar, gündüz de faydasız olursun. Nefsine, hevâ ve isteğine hattâ şeytâna tâbi olursun. Âhiretini dünyâya karşılık satarsın. Nefsinin kölesi ve onun bineği olursun. Hâlbuki sen, nefsine binmek, onu yalanlayıp tekzib etmek ve selâmet yoluna sokmakla emrolunmuşsun. Bunlar âhiret yolu, Rabbine tâat yoludur. Sen, nefsinden gelen istekleri kabûl etmekle, kendine zulmettin. İpini onun eline verdin. İsteklerinde, lezzetlerinde, hevâsında ona uydun. Sonunda dünyâ ve âhiretin hayırlısını kaçırdın. Dünyâ ve âhiretini zarara soktun. Böyle olursa, Kıyamet günü din ve dünyâ bakımından insanların en müflisi ve en zararlısı olursun. Nefsine uymakla, dünyâdan fazla bir şeye ulaşamadın. Eğer nefsini âhiret yoluna çekseydin, âhiretini esas ve sermâye kabûl etseydin, dünyâ ve âhiretini kazanırdın. Nefsin kötülüklerinden korunur, iyilerden olurdun. Eğer dünyâya rağbet etmeyerek, kötülüklerden uzak kalarak Allahü teâlâya itâat edersen, Allahü teâlânın has kullarından olursun..." "MES'ÛD O KİMSEDİR Kİ!.." Netice olarak, dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalı ve ölümü hâtırlamalı, unutmamalı, âhıretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzü dünyâdan âhırete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhıreti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahü teâlâdan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve âzâları da, İslâmiyyte uymakla süslemelidir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Mes'ûd o kimsedir ki, dünyâ onu terk etmezden önce, o dünyâyı terk etmiştir.)


.

.

Fırsatların kıymetini bilmeli

 
A -
A +

İnsana verilen ömür, insan için bir fırsattır. Îmân etmek, îmânını düzeltmek, ibâdetleri yerine getirmek, hayırlı işler yapmak için bu dünyâ ve insana verilen ömür, bir fırsattır, bu fırsatı elden kaçırmamalıdır. İnsana verilen bu ömür içinde, hataları, kusûrları düzeltmeli, vaktinde yapılamayan ibâdetleri kazâ etmeli, kul hakkından kurtulmak için helâlleşme yollarını aramalı, günahlara tövbe etmelidir. Hadis-i şerifte; (Günâhına tövbe eden, hiç günâh yapmamış gibidir) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "BİZ BAŞIBOŞ DEĞİLİZ!.." "Ey oğlum! Bu zamânınız fırsattır. Fırsat da, büyük ni'mettir. Sıhhatle ve üzüntüsüz geçen vakitler, bulunmaz ganîmettir. Her sâati Allahü teâlâyı zikretmek ile geçirmelidir. Resûlullaha uygun olan her iş, hattâ alışveriş bile zikir olur. O hâlde, her hareketin, her duruşun, Resûlullaha uygun olması lâzımdır. Böylece, hepsi zikir olur. Zikir demek, gafleti tard etmek, Allahü teâlâyı hâtırlamaktır. İnsan her hareketinde, her işinde, Allahü teâlânın emrini ve yasağını gözetince, emir ve yasakların sâhibini unutmaktan kurtulur ve dâima zikretmiş olur. Biz kuluz. Sâhibimizin emrindeyiz. Başıboş değiliz. Her istediğimizi yapmaya serbest değiliz. İyi düşünelim! Uzağı gören akıl sâhibi olalım! Kıyâmet günü utanmaktan, pişmân olmaktan başka, ele bir şey geçmez. Gençlik çağı, kazanç zamânıdır. Mert olan, bu vaktin kıymetini bilip, elden kaçırmaz. İhtiyârlık herkese nasîb olmaz. Nasîb olsa da, râhat, elverişli vakit ele geçmez. Vakit de bulunsa, kuvvetsizlik, hâlsizlik zamânında, yarar iş yapılamaz. Bugün, her vaziyet elverişli iken, ananın babanın varlığı büyük ni'met iken, geçim derdi olmayıp fırsat elde iken, güç kuvvet yerinde iken, hangi özür ile, hangi sebeple, bugünün işi yarına bırakılabilir? Peygamber efendimiz; (Yarın yaparım diyen helâk oldu, ziyân etti) buyurdu. Eğer dünyâ işlerini yarına bırakırsan ve bugün hep âhıret işlerini yaparsan güzel olur. Fakat, bunun aksini yaparsan çok çirkin olur. Oğlum, bütün varlıkların özü olan insan, eğlence için, oyun için, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak için, Rabbine itâ'at, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emredilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur. Tâm teslîm olarak, emirleri yapmaya ve yasaklardan kaçınmaya çalışmalıdır. Allahü teâlâ hiçbir şeye muhtâç olmadığı hâlde, kullarını emir ve yasaklar vermekle şereflendirdi. Her şeye muhtâç olan, biz kulların, bu büyük ihsâna, bol bol teşekkür etmemiz, bunun için de, emirleri yapmaya, cândan sarılmamız lâzımdır. Yavrum, yeniden îmânını tâzelemelisin! Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Lâ ilâhe illallah, diyerek, îmânınızı yenileyiniz!) Sonra, Allahü teâlânın râzı olmadığı işlerinden tövbe etmelisin. Yasak ettiği, harâm eylediği şeylerden sakınmalısın. Beş vakit namâzı cemâat ile kılmalısın. "AHİRETİN DEHŞETİNİ DÜŞÜN!" Oğlum! Fırsat ganîmettir. Yani zamân çok kıymetlidir. Bu kıymetli zamânları faydasız şeylere harcetmemelidir. Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği şeyleri yapmakla geçirmelidir. Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhıretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhırete çevirmelidir." Netice olarak aklı olan, tâlihli bir kimse, dünyânın birkaç yıllık hayâtını fırsat ve ni'met bilir. Bu kısa zamânda, dünyânın çabuk tükenen ve hepsinin sonu sıkıntı ve azâb olan, geçici zevklerine, tadına aldanmaz. Bunlarla vakti kaçırmaz. Bu kısa zamânda tohumunu eker. Bir tâne iyi iş yaparak, sayısız meyveler elde eder. Zira insana dünyâda verilen bu fırsat, bir dahâ ele geçmez. Bunun için dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhıreti kazandıracak işleri yapmalıdır. >

.

"Allahü teâlâ, iffet sâhiplerini sever"

 
A -
A +

İffet; sözlük anlamı itibari ile, afîflik, temizlik, nâmus anlamlarına gelmektedir. İffet, başkasının malına göz dikmemek, fuhuş, çirkin, ayıp şeyler diye tarif edilmektedir. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ, hayâ, hilim ve iffet sâhiplerini sever. Fuhuş söyleyenleri ve sarkıntılık yaparak dilenenleri sevmez) buyuruldu. Rûhun kuvvetlerinden birisi de şehvettir ve kendine tatlı gelen şeyleri ister. Bunun orta miktârına iffet, nâmûs denir. İffet sâhibi olan insan, tabiatının muhtâç olduğu şeyleri, İslâmiyyete ve insanlığa uygun olarak yapar. Şehvetin lüzûmundan fazla olmasına şereh, hırs ve fücûr denir. Böyle olan bir kimse, helâldan olsun, harâmdan olsun, her istediğini elde etmeye çalışır. Şehvetin lüzûmundan az olmasına ise humûd, uyuşukluk denir ki, muhtâç olduğu şeylere kavuşmakta gevşek davranır. Kişinin, kendinde bulunan hayvanî hislerine aldanmamak için, nefsini terbiye etmesi lâzımdır. Sadece nefse hâkim olmalı, başka şey yapmamalı demek, doğru olamaz. Çünkü tahsîl gören insanlar arasında nefislerine hâkim olamayanların çok bulunduğu, her zaman görülmektedir. Nefse hâkim olmak, söylemesi kolay, yapması güç olan bir şeydir. Yûsuf aleyhisselâm gibi büyük bir Peygamberin bile; (Benim nefsim kötü şeyler istemez demiyorum) buyurduğu, Yûsuf sûresinde bildirilmektedir. NÂMÛSUN KIYMETİ!.. Nefse hâkim olmak ve bunun miktârı herkes için değişir. İnsan, bunu kendisi bile anlayamaz. Hele iffet ve nâmûs dersini dinden değil de, yalnız aklından alan kimseye göre, nâmûsun kıymeti, nâmûslu tanınmak düşüncesinden ileri gitmez. Nâmûsun kıymeti ne kadar bilinirse bilinsin, akıl ve düşünce ne kadar yerinde olursa olsun, insanın yaratılışında bulunan ve herkesi aldatabilen nefis karşısında, akıl başarısız kalabilir. Bunun için, dahâ başlangıçta, nefsi kımıldatmamak ve onu tahrîk eden yolları kapatmak lâzımdır. Allahü teâlâ, insan neslini devâm ettirmek için, erkek ve kadınları birbirlerine karşı câzib kılmıştır. Aynı zamânda, bu kuvvetli duygu karşısında, insanları dünyâda çetin bir imtihâna tâbi tutmuştur. Dünyâdaki en zor imtihân, iffet imtihânıdır. Bu imtihânda kazanan bir insan, dünyâ ve âhıretin kahramânıdır. İnsanların kusûrsuz olması veyâ insanın düşüklüğü, dahâ ziyâde iffet işinde belli olur. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmin birçok yerinde, iffetini muhâfaza edenlere, büyük mükâfâtlar vâdetmiş ve müjdeler vermiştir. İffetini muhâfaza etmeyenlere de, Cehennem azâbını göstermiştir. Allahü teâlâ, iffetsizleri, bir insânı öldüren bir kâtil ile bir tutmaktadır. İnsanlar tarafından işlenen günâhların çoğu, iffetle alâkalıdır. Erkeklik ve dişilik duyguları insanlarda da, hayvanda da vardır. Hayvanlarda utanma hissi olmadığı için, onlar, bu duygularını gizlemezler. İnsanlar ise, hayâ şeref ve haysiyyet duygularına sâhib oldukları için, erkeklik ve dişilik hislerine karşı çeşitli ve meşrû yolları ararlar. Hadis-i şerifte; (Hayâ îmândan bir şûbedir) buyuruldu. ŞEREF VE İTİBAR... Bir insanın, bir âilenin şerefi ve itibârı, iffet duygusu karşısındaki tutumu ile ölçülür. Zengin ve çok güzel bir kadın, eğer iffetsiz ise, şereften yoksun kabul edilir, hürmet görmez, itibâr edilmez. Fakîr ve afif, iffetli bir kadın ise, her yerde, her zamân itibarlıdır, hürmete lâyık kabul edilir. Netice olarak, insanların pek çoğu, iffetsizliğin fenâlıklarını bildikleri hâlde, kendilerini bu fenâ yollara sapmaktan alıkoyamazlar. Bu kuvvetli duygu karşısında, insanları zabtedecek, onları selâmet yoluna çıkaracak çâre, din bilgilerini doğru olarak öğrenmek ve bunlara uymaktır. Zira bu hâl, bir terbiye ve ahlâk meselesidir. Din ise, ahlâk demektir. Bu mühim konuda din terbiyesi birinci plânda rol oynamaktadır. Allahü teâlâdan korkmasını öğrenmiş ve gerçekten sâhibinden, yaratıcısından korkan bir insan, iffetsiz olamaz. Bu sebepten dolayıdır ki, çocuklarımıza Allahü teâlânın korkusunu öğretmeye çalışmak, bizim için en başta gelen vazîfe olmaktadır.

.

Bir babanın kızına vasiyyeti

 
A -
A +

Dinini bilen, seven ve kayıran sâlih bir baba, kızını, nefsinin ve nefsine uyarak kendine ve insanlara kötülük edenlerin şerrinden korumak için yazdığı vasiyyet mektubunda diyor ki: "Kızım; bir genç kızın, kendi başına, aklı ve idrâki ile iffetini muhâfaza etmesi güçtür. Eğer kız, biraz da güzelse, hâtıra ve hayâle gelmeyen tehlikelerle çevrilmiş demektir. Bu tehlike, mektebte, yollarda, otobüste, komşularda, hattâ evinin içinde yakasını bırakmaz. Hele o kızcağız kadınlık duygusuna karşı koymasını bilmeyecek derecede zayıf ahlâklı ise, o zamân tehlike iki misli artmış demektir. İşte bunun içindir ki, bir genç kızı kontrolsüz, korumasız bırakmak aslâ uygun değildir. Ev içinde anne kontrolü, ev dışında baba kontrolü onları, koruyucu melek gibi tâkîp etmelidir. Kızım! Belki babanın ömrü, seni korumaya kifâyet etmeyecektir. Annen, belki seni her yerde, her zamân tâkîp edemeyecektir. Bu takdîrde, sen sâhipsiz olarak, ahlâksızların elinde bir oyuncak mı olacaksın? Allahü teâlâ, seni bu âkıbetten muhâfaza etsin! Âmîn. Seni evvelâ Allahü teâlânın büyüklüğüne ve Onun himâyesine emânet ederim. Ondan sonra da, yine Allahü teâlânın sana verdiği aklını kullanarak, bu tehlikelere düşmemeye çalışmanı sana tavsiye ederim. İŞ İŞTEN GEÇMEDEN!.. Kızım, öyle bir zamânda, öyle bir mekânda yaşayacaksın ki, herkesten, her yerde sana zarar gelebilir. Bu zarar, senin parana, puluna değil, iffet, şeref ve haysiyyetinedir. Paraya olan zarar telâfî edilebilir. Ma'nevî zarâr, yerine konamaz. Cemiyet içinde öyle ahlâksızlar vardır ki, bunların içinde genç kadın ve kız için şerefi ile yaşamak güç olur. Bunun güçlüğü, yalnız başkalarından değil, bizzat kendi varlığından gelmektedir. Eğer sen de, kadınlık duygusunun tesîri altında kalır ve kendine hâkim olamazsan, iffetsizliğin ve ahlâksızlığın çukuruna düşersin. Bu çukura düşenlerden kurtulabilen azdır. Kızım; sen de, herkes gibi, evlenebilirsin. Ahlâkın güzel olduktan sonra evlenmemek için, hiçbir sebep yoktur. Evlenmeden evvel, flört yapmaya aslâ heves etme! Bu tecrübe mutlak tehlikelidir. İffeti muhâfaza için çâre, genç erkek ve genç kızı zamânında evlendirmektir. Başka bir çâre, iffeti zedeleyecek her yerden uzaklaşmaktır. Meselâ kız ve erkek toplulukları, onlarla berâber gezintiler, içki içmek, ahlâksız ve zayıf insanlarla arkadaşlık etmek gibi genç kız veyâ kadını baştan çıkarma yollarının her çeşidinden uzak durmalıdır. Gençliğin hakkı veyâ eğlence ismi altındaki bu gibi davranışlar, genç kızı veyâ kadını elde etmek için birer tuzaktır. Bunun tuzak olduğuna inanmayan, tuzağın içine düşdükten sonra, aklı başına gelir ama iş işten geçmiştir. Eğlence yerlerinin zâhirî güzelliğine ve câzibesine kapılan kızlar, erkeklerin elinde yavaş yavaş veyâ çabucak birer oyuncak hâline gelir. Yakışıklı bir erkeğin aldatıcı tebessümü karşısında, mağlûb olabilir. Artık o kız, tuzağa düşmüş demektir. Hele bunu kız kendisi de istemiş ise, artık tehlikenin içine girmiştir. O tuzaktan kurtulan pek azdır veyâ yoktur. Hâlbuki, o tuzak olan eğlence yerlerine gitmemek dahâ kolaydır. 'Göz görmeyince, gönül tehammül eder' diye bir atasözü vardır. Oraya gitmeyen bir genç kız, oranın câzibesinden ve tehlikesinden kurtulmuş olur. Giderse, kurtulmak da kolay değildir. Bunu nasîhat olsun diye değil, tecrübelere güvenerek söylüyoruz... NÂMUS HIRSIZLARI!.. Kızım, iffet, bir kızın, bir kadının, değeri milyonlar eden, bir mücevheridir. Bu mücevheri ele geçirmek için, Allahü teâlâdan korkmayan her erkek bütün şeytânlığını kullanır. Ele geçirdikten sonra, artık o, mücevherlikten çıkmış, âdî bir taş olmuştur ve sokağa atılıverir. Bu alışverişte, erkek, bir nâmûs hırsızı, kadın ise, mücevherini çaldırmış, bir zavallıdır..." Netice olarak, evlâdı Cehennem ateşinden korumak, dünyâ ateşinden korumaktan dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmek, ibâdete alıştırmak ve ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur.

.

Dîni, dünya isteklerine alet etmek

 
A -
A +

İslâmiyyette fenâ, kötü düşünceler, zararlı hareketler yoktur. Fakat İslâmiyyeti, şahsî menfâtlerine, kötü ideolojilerine âlet etmek isteyenler vardır. Ehl-i sünnet itikadında olan bir Müslümân, bunların âleti olamaz. Bunların aldatması sebebi ile, doğru îmânını bozmaz. Müslümân, hangi dinden olursa olsun, hiç kimsenin hakkına tecâvüz etmez. Din, tertemiz ahlâk sâhibi olmayı emreden, sırf merhamet, muhabbet ve büyüklere itâat, küçüklere şefkat emreden, insanları doğru yola götüren, şahsî menfâtler için kullanılması en büyük günâh olan Allahü teâlânın râzı olduğu yoldur. Dîni siyâsete âlet etmek, yâhut başka zararlı maksatlar ve menfaâtler için kullanmak, birtakım câhilleri, din ismi altında, tahrîk etmek çok büyük bir günâhtır. Gafûr ve rahîm olan Allahü teâlâ, en çok bu günâhı kötülemektedir. Dîni dünyâ menfaâtlerine âlet etmek, İslâmiyyetin en çok kötülediği bir suçtur. İNSANLARIN EN İYİSİ... İster ehl-i sünnet olsun, ister bid'at sâhibi olsun, dînini dünyâ çıkarlarına âlet eden, yani dünyâlığa kavuşmak için dîninden veren câhillere yobaz denir. Din adamlarının iyisi, insanların en iyisidir. Dîni dünyâ isteklerine âlet eden, herkesin îmânını bozan din adamı da, dünyânın en kötüsüdür. Resûlullah efendimiz, Kâbe'yi tavâf ediyorken, kendilerine hangi insan dahâ kötüdür diye sorulunca, cevaben; (Kötü olanı sorma! İyi olanları sor. Âlimlerin kötüsü, insanların en kötüsüdür) buyurdu. İhtiyâr kitâbında buyuruluyor ki: "Tesbîh, tahmîd, tekbîr, Kur'ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf ve fıkıh kitâbı okumak sevâbtır. Ahzâb sûresinin 35. âyetinde meâlen; (Allah'ı çok zikreden erkeklerin ve kadınların günâhları affolur ve çok sevâb verilir) buyuruldu. Tüccârın, malını müşteriye gösterirken, bunları okuması ve kelime-i tevhîd, salevât okuması günâhtır. Bunları, para kazanmaya âlet etmek olur." Vaktiyle Mûsa aleyhisselâm zamanında bir adam insanlara karşı; -Ben, Kelimullah Mûsa aleyhisselâmın yakınıyım, akrabasıyım, O benimle konuşur, görüşür diyerek böbürlenir ve Mûsa aleyhisselâmın ismini kullanarak kendine menfaat temin edermiş. Her gittiği köyde, kasabada, ben Mûsa aleyhisselâmın yakınıyım diyerek elindeki malları satar ve böylece kazanç elde edermiş. İnsanlar da, Mûsa aleyhisselâmın akrabasıdır, diyerek, bunun sattığı malları alırlarmış... Adamın bu hâli, uzun zaman böylece devam etmiş. Bir gün Mûsa aleyhisselâmın yanına, adamın biri, siyah bir iple yularlanmış bir domuz getirmiş ve Mûsa aleyhisselâma; -Ey Allahü teâlânın Peygamberi! Filan adamı biliyor musunuz diye arz etmiş. Mûsa aleyhisselâm da; -Onu sadece işitirim, tanımam diye cevap vermiş. O kimse, elinde yularını tuttuğu domuzu göstererek; -Efendim, o adam, işte bu domuzdur demiş. Mûsa aleyhisselâm çok hayret etmiş ve; -Onun şerrinden Allahü teâlâya sığınırım buyurmuş. Mûsa aleyhisselâm, domuz şekline sokulan adama niçin böyle olduğunu sormak için, Allahü teâlâdan, onu eski haline döndürmesi için niyâzda bulunur, duâ eder. Bunun üzerine Allahü teâlâ Mûsa aleyhisselâma; (Ya Mûsa! Âdem aleyhisselâmın ve ondan sonra gelen peygamberlerin duâlarıyla duâ etsen yine de bu adam hakkındaki duânı kabûl etmem. Fakat ben sana onu niçin o hâle soktuğumu bildireyim. O, senin adını kullanarak, sana olan yakınlığını âlet ederek menfaat elde ettiği, dinini dünyâ için satıp, din ile dünyâyı yediği için ben onu o hâle soktum) buyurur. DİN HIRSIZLARI!.. Amel edilmeyen ve ihlâs ile olmayan ilim, zararlıdır. Hadîs-i şerîfte; (Allah için olmayan ilmin sâhibi Cehennemde ateşler üzerine oturtulacaktır) buyuruldu. Fen bilgilerini dünyâ menfaati için öğrenmek câizdir, hattâ lâzımdır. Netice olarak, dünyâlık ele geçirmek için ilim öğrenmek, yani dîni dünyâya vesîle etmek, altın kaşıkla necâset yemeye benzer. Dîni dünyâ kazancına âlet edenler, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfte; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu.


.

Sıkıntılara dayanmak lâzımdır

 
A -
A +

Bu dünyâ, imtihân yeridir. Burada hak, bâtıl ile; haklı, haksız ile karışıktır. Allahü teâlâ burada, sevdiklerine sıkıntılar, belâlar vermeseydi, yalnız düşmanlarına verseydi, dost, düşmandan ayrılır, belli olurdu. İmtihânın faydası kalmazdı. Dostlarını mihnet ve belâ içinde göstererek, düşmanlarının gözünden saklamıştır. Ankebût sûresinin 2. âyet-i kerimesinde meâlen; (İnsanların, îmân ettik demekle bırakılmayarak, din yolunda karşılaşacakları sıkıntılara katlanmalarına göre, îmân ettik sözlerinin doğru veyâ yalan olduğu anlaşılacağı) diye buyurulmaktadır. Bu âyet-i kerîmede, sıkıntılara dayanmanın çok mühim olduğu anlatılmakdadır. Hazret-i Ömer; "Bana bir belâ gelirse, üç türlü sevinirim. Birincisi, belâyı Allahü teâlâ göndermiştir. Sevgilinin gönderdiği her şey tatlı olur. İkincisi, Allahü teâlâya, bundan dahâ büyük belâ göndermediği için şükrederim. Üçüncüsü, Allahü teâlâ, insanlara boş yere, faydasız bir şey göndermez. Belâya karşılık, âhırette ni'metler ihsân eder. Dünyâ belâları az, âhıretin ni'metleri ise, sonsuz olduğundan, gelen belâlara sevinirim" buyurmuştur. SIKINTI VE ÜZÜNTÜ ÇEKMEK İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kalbinde sevgi taşıyanların sıkıntı ve üzüntü çekmeleri lâzımdır. Dervîşliği seçenlerin dertlere, sıkıntılara alışması lâzımdır. Sevgili, sevenin çok üzülmesini ister. Böylece, kendinden başkasından büsbütün soğumasını, kesilmesini bekler. Sevenin râhatlığı, râhatsızlıktadır. Âşıka en tatlı gelen şey, sevgili için yanmaktır. Sükûnet bulması çırpınmaktadır. Râhatı, yaralı olmaktadır. Bu yolda istirâhat aramak, kendini sıkıntıya atmaktır. Bütün varlığını sevgiliye vermek, ondan gelen her şeyi seve seve kapmak, acısını, ekşisini, kaşları çatmadan almak lâzımdır. Aşk içinde yaşamak böyle olur. Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) İnsanların üzmelerine dayanmak lâzımdır. Akrabânın incitmelerine sabretmekten başka yapılacak şey yoktur. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde, (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi Sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi gönderdi. Orada bulunanlara en faydalı şey, yanlarında bulunanların, kendilerine eziyyet etmeleri, sıkıntı vermeleridir. Hep tatlı yemeye alışmış olan, şifâ verici acı ilâctan kaçar." "BU NASIL İŞTİR?.." Hasan bin Sehl hazretleri, şâhit olduğu bir hâdiseyi şöyle anlatır: "Bir gün, baktım ki çocuklar toplanmış, Behlül Dânâ hazretlerine taş atıyorlar. Atılan taşlardan birisi Behlül Dânâ hazretlerinin vücuduna isabet etmiş ve orayı kanatmıştı. Bu hâldeyken bile çocuklara; -Ey çocuklar! Ben, Allahü teâlâya tevekkül ettim. O elbette bana kâfidir. O ne güzel vekildir. İnsana, ancak Allahü teâlâya yaklaşmak rahatlık verir. İnsanlara ezâ ve cefâ yapanlar, hiç merhametli olur mu? diyordu. Bu hâli görünce dayanamadım ve kendisine; -Ey Behlül, çocuklar sana taş atıyor, seni yaralıyorlar ve sen de onlara merhamet ediyorsun. Bu nasıl iştir? dedim. Behlül Dânâ hazretleri bana dönerek; -Sus ey kardeşim, bir şey deme! Allahü teâlâ, benim üzüntü ve acımı, onların da sevincinin çokluğunu elbet biliyor. Bâzımızı, bâzımıza bağışlaması umulur cevabını verdi." Netice olarak, kişinin, başına gelen sıkıntılara dayanması lâzımdır. İnsanların verdiği sıkıntılara da sabretmeli, kızmamalı, onlarla iyi geçinmeye çalışmalıdır. Sert davranmak, kalb kırmak, bir Müslümana yakışmaz.


.

İtaât etmeden, ni'mete kavuşulmaz

 
A -
A +

Herhangi bir kimse, Allahü teâlâya îmân etmedikçe, Onun emirlerini, beğendiği, iyi şeyleri yapmadıkça ve yasak ettiklerinden sakınmadıkça, rahmetine kavuşamaz. Çünkü Kur'ân-ı kerimde bir âyet-i kerîmede meâlen; (Allahın rahmetine kavuşmak isteyenler, emirlerini yapsınlar) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de buyuruyor ki: (Müslümânlık beş şey üzerine kurulmuştur: Birincisi, Allahü teâlâya ve Muhammed aleyhisselâmın Onun Peygamberi olduğuna inanmak, ikincisi her gün beş vakit namâz kılmak, üçüncüsü, senede bir kerre malının kırkta birini Müslümân olan fakîrlere zekât vermek, dördüncüsü, Ramazân-ı şerîf ayında her gün oruç tutmak, beşincisi, Mekke-i mükerremeye giderek, ömründe bir kerre hac etmek.) Emirleri yapıp, yasaklardan sakınmanın lâzım olduğunu gösteren vesîkalar çoktur. İnsan, Allahü teâlânın lutfu, ihsânı ile Cennete girer. Fakat îmân ederek, itâat ve ibâdet yaparak rahmete kavuşmaya lâyık olmalıdır. Nitekim bir âyet-i kerîmede meâlen; (Rahmetim, muhsinler için, yani emirlerimi kabûl edip yapanlar içindir) buyuruldu. Cennete yalnız îmân ile girilecektir ama, birçok tehlikeleri atlattıktan sonra girilecektir. Cennete girmek için âhırete îmân ile gitmek ve diğer tehlikeleri de atlatmak lâzımdır. Şunu iyi bilmelidir ki, çalışmayınca, din yolunda yürümedikçe, emirleri yapıp, yasaklardan sakınmadıkça, sevâp kazanılamaz, Cennet ni'metlerine kavuşulamaz. DAMDA DEVE ARAMAK!.. Vaktiyle adamın birisi, namaz kılmaz, diğer ibâdetleri yapmaz ama her gece yatarken; "Yâ Rabbî! Bana Cennetini ver" diye duâ edermiş. Bir gece yine aynı şekilde duâ eder ve yatar. Gece geç vakitte, damdan bir tıkırtı, bir ses geldiğini hissederek uyanır ve hemen dama çıkar. Damda bir kişinin olduğunu fark edince; -Sen kimsin, benim evimin damında ne arıyorsun? diye sorar. Damda bulunan Behlül Dânâ hazretleri kendini tanıtır ve; -Kusura bakma devem kayboldu da onu arıyorum, cevabını verir. Ev sâhibi olan adam; -Kaybolan devenin damda olması mümkün mü, bu akılsızlık değil midir deyince, Behlül Dânâ hazretleri; -Peki senin, hiç ibâdet etmeden ve sonra da Allahü teâlâdan Cenneti istemen daha akılsızlık değil midir? buyurur. Bunun üzerine ev sâhibi olan şahıs, Behlül Dânâ hazretlerinin kendisine nasihat vermek için böyle yaptığını anlar. Hatâsını anlayıp, tövbe eder ve ibâdetlerini aksatmadan yapmaya başlar... İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Âhıretin azâbından kurtulup, sonsuz ni'metlere kavuşmak, ancak Muhammed aleyhisselâma uymakla olur. Bunun için de, altın, gümüş eşyâsı ve kâğıt parası, ticâret eşyâsı ve çayırda otlayan hayvanları olanın, İslâmiyyete uygun olarak, zekât vermesi, böylece mala ve hayvanlara bağlı olmadığını göstermesi lâzımdır. Yerken, içerken, güzel elbise giyerken, keyfini, zevkini düşünmeyip, ibâdetleri yapmak için kuvvetlenmeyi ve A'râf sûresinin (Namâz kılarken süslü, temiz örtününüz!) meâlindeki 30. âyet-i kerîmesine uymayı niyyet etmelidir. Bunlara, başka niyyetleri karıştırmamalıdır. Böyle niyyet yapılmazsa, yapmak için, kendini zorlamalıdır. 'Ağlayamazsan, kendini ağlat', sözü meşhûrdur. Böyle niyyet edebilmek için, durmadan Allahü teâlâya duâ etmeli, yalvarmalıdır. SEBEBE YAPIŞMAK LÂZIM Bunun gibi, her şeyi, dînini seven ve kayıran, doğru âlimlerin, yazılarına uygun yapmalı, İslâmiyyetin izin verdiği ruhsatlardan kaçınıp, İslâmiyyetin üstün gördüğü azîmetlere sarılan bu âlimlere uymayı, sonsuz azâbdan kurtulmaya vesîle bilmelidir. Nisâ sûresi, 146. âyet-i kerîmesinde meâlen, (Îmân eder ve ni'metlere şükrederseniz, Allahü teâlâ, size azâb etmez!) buyuruldu." Netice olarak, Allahü teâlâ her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Allahü teâlâdan bir şey istemek, yâ söz ile yani duâ etmekle yâhut fiil ile yani sebeplere yapışmakla olur. Çalışmak, sebebe yapışmak demektir. Çalışmayan, tembel oturan, sebebe yapışmamış olur. Allahü teâlâ tembele bir şey vermez. Âyet-i kerimede meâlen buyurulduğu gibi: (İnsan ancak çalıştığı şeye kavuşur.)


.

Ecel, onu buraya getirecektir!.."

 
A -
A +

Ecel, ileri ve geri gitmez. İnsanın ömrü değişmez. Çok olur ki, kaçmak ölüme sebep olur. Her insanın eceli için yazılmış, takdir edilmiş bir vakit vardır. Ecel geldiği zaman, feryat etmek, üzülmek faydasızdır. İnsanın ömrü, her ân geçmekte, ecel ise yaklaşmaktadır. Verilen bu kısa zamanı, fırsatı, yerinde kullanmalıdır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, nefsine hitaben buyuruyor ki: "Ey nefsim! Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler de sayılıdır, azalmaktadır. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu ni'met elimizdedir. Aman nefsim, çok dikkat et de, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Ey nefsim! Ecel sana yaklaşmakta, Cennet ve Cehennemden biri, seni beklemektedir. Ecelinin, bugün gelmeyeceği ne ma'lûm? Bugün gelmezse, bir gün elbette gelecek. Başına gelecek şeyi, geldi bil! Çünkü ölüm kimseye vakit tâyîn etmemiş ve gece veyâ gündüz, çabuk veyâ geç, yazın veyâ kışın gelirim dememiştir. Herkese ânsızın gelir ve hiç ummadığı zamânda gelir..." ÖLÜM YAKLAŞIYOR!.. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Ecel gelince, insanı uyandıracaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak. Rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhıretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Bugün aklımızı başımıza toplamazsak, yarın âh etmekten ve pişmânlıktan başka elimize bir şey geçmez. Bu birkaç günlük sağlık zamânında, parlak dîne uygun yaşamaya çalışmalıyız! Ancak böylece kurtulmamız umulur. Dünyâ hayâtı, iş yapacak zamândır. Keyif yapacak, eğlenecek zamân ileride gelmektedir. Orada, dünyâda yapılan işlerin karşılığı ele geçecektir. İş zamânını eğlence ile geçirmek, çiftçinin tohum ekmemesi ve mahsul almaması gibidir." Bir gün Behlül Dânâ hazretlerinin evine hırsız girmiş ve evde de ne bulduysa alıp götürmüş. Behlül Dânâ hazretleri, eve gelip durumu öğrenince, doğruca kalkıp kabristâna gitmiş ve mezarlığın kapısının önüne oturmuş. Onu mezarlığın kapısında görenler, yanına gelip beklemesinin sebebini sorarlar. Durumu öğrenince de; -Niçin hırsızın peşinden gitmedin de buraya geldin diye sorarlar. Onlara; -Yolunu şaşırmış olan o adamcağızı burada bekliyorum, diye cevap verir. Bu söze oradakiler kahkaha ile gülerler ve; -Hay Allah iyiliğini versin, o adamın burada işi ne, derler. Bunun üzerine Behlül Dânâ hazretleri; -Siz hiç merak etmeyin, o adam mutlaka bu kapıya gelecek. Ecel, onu buraya getirecektir, buyurur. Behlül Dânâ hazretlerinin bu sözleri üzerine, orada bulunan herkes derin düşüncelere dalarlar... "EY BİÇÂRELER!.." Muhammed bin Kutbüddîn-i İznîkî hazretleri de; "Ey biçâreler, siz ölümden kaçarsınız. Falân öldü, ben dahî onun yanında bulunacak olursam, bana dahî, bulaşır dersiniz. Bulaşıcı hastalık filân mahalleye geldi diyerek, başka yere kaçarsınız. Ey biçâreler, nereye kaçarsınız! Ölüm size vâdolunmuştur. Ecel ileri gitmez! Allahü teâlâ size, eceliniz geldikte, göz açıp yumuncaya kadar vakit vermez. Mukadderden ne ziyâde ve ne eksik olur. Hak teâlâ, emrini, her nerede hükmettiyse, o kişi, malını, evlâdını ve âilesini, cümleten bırakıp, o mahalle gider. Toprağı olan memlekete varmayınca, canını almaya emir olunmaz. Herkes, eceli geldikte ölür. A'râf sûresinin 33. âyetinde meâlen; (Ecelleri geldiği zamân, onu az zamân ileri ve geri alamazlar) buyuruldu" buyurmaktadır. Netice olarak insan, ölüm meleğinin gelip cânını zorla alacağı, ecel arslanının pençesini takacağı, can verme acılarının başına geleceği, şeytânın, îmânını çalmak için kastedeceği, dostlarının, vah vah öldü, siz sağ olun, diye evlâdına tâziye edecekleri vakti düşünmeli ve kendisine verilen ömrün kıymetini iyi değerlendirmelidir.


.

.

.


 
Bugün 619 ziyaretçi (1182 klik) kişi burdaydı!

 
 

 

.

.

.


Bugün 684 ziyaretçi (1727 klik) kişi burdaydı!


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol