 |
|
|
 |
|
| ABDULHAMİD HAN |
ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026 |
|
|
|
|
 |
Sual: Annem, babamdan ayrılınca, başka biriyle evlendi. Babam, annemle görüşmemi istemiyor. Gizlice görüşüp, işlerine yardım etsem günah olur mu?
CEVAP: Hayır, günah olmaz. Babanızın üzülmemesi için, o duymadan, gizlice görüşmeli. Anneye hürmet ve hizmet, babadan önce gelir. Ana ile babadan birine iyilik edince öteki incinirse, babaya hürmet ve itaat etmeli, anaya hizmet, yardım ve ihsan etmelidir. (Hazanet-ür-rivayat)
Sual: Namazı loşta mı kılmak daha uygun, yoksa yoğun ışık altında mı?
CEVAP: Namazların huşu ve huzur içinde kılınması gerekir. Bunlara mani olacak şeyler ortadan kaldırılmalı. Mesela seccadenin renkli olması, fazla ışık buna mani olabilir. Atalarımız, namazların huşu ve huzur içinde kılınabilmesi için camilere büyük pencereler koymamışlar, loş yapmışlardır.
Cuma namazı için gittiğimiz camide, avizelerde yüzden fazla ışık yandığını gördük. Gündüz bu kadar çok ışığın yanması israf da olur. İsraf ise haramdır.
Sual: Günümüzde, çok kimse, boşamakla ilgili hükümleri bilmiyor. Üç talakla boşamalar çok oluyor. O zaman da, pişman olunca geri dönüş imkânı olmuyor. Şâfiî'ye göre bir çıkış yolu bırakılması için, ilk nikâh Şâfiî'ye uygun yapılmasa, mesela dînî nikâh kıyılırken kızın babası veya velisi orada bulunmasa uygun olur mu?
CEVAP: Evet, iyi olur. O zaman, ileride üç talakla boşama gibi bir durum olursa, Şâfiî'ye göre nikâh kıyma imkânı olur.
Sual: Selin getirdiği malları herkesin alması caiz midir? Kimilerinin hangi firmaya ait olduğu, üstlerinde yazılı oluyor. Firma sahipleri gelip mallarını isteyince vermek gerekir mi?
CEVAP: Selin getirdiği tahta parçalarını, ağaçları, dalları, meyveleri, zengin de olsa herkesin alması caiz olur, fakat firma sahiplerinin isimleri yazılı mallar, kaybedilmiş mal hükmündedir. Sahipleri gelince, kendilerine vermek gerekir. Eğer almayıp bırakırlarsa sokağa atılmış mal gibi olur, herkes alabilir.
Kadınlar namazda sesli okumaz
Sual: (Erkeklerin namazda cehri [açıktan, sesli] okuduğu yerde kadınlar da cehri okuyabilir) deniyor. Kadınların sesli okuması caiz midir?
CEVAP: Hayır, kadınlar, namazda veya namaz dışında sesli okuyamaz. Ezan ve ikamet okumak erkeklere sünnet iken, kadınların, hiç kimse yokken de, ezan ve ikamet okuması tahrimen mekruhtur. (S. Ebediyye)
Sabah, akşam ve yatsı namazlarıyla gece kılınan nafile namazlarda, erkeklerin sesli okumaları müstehab iken, kadınların sesli okumaları caiz değildir.
Fetih kitabında, ("Namazda Kur'anı aşikâre okuyan kadının namazı bozulur sözü" isabetlidir) deniyor. Kadınlar, Kurban Bayramı'nda farz namazlardan sonra teşrik tekbirini sessiz okur. Namazda yüksek sesle okumaz. (Redd-ül muhtar)
Sessiz okumak, kendi işiteceği sesle okumak demektir. Kendi işiteceği sesle okumazsa, namaz sahih olmaz.
Sual: Yazlıktaki evinde evlenen kimse, altı ay yazlıkta, altı ay şehirdeki evinde otursa, vatan-ı aslisi neresi olur?
CEVAP: Temelli yerleşmek üzere bir yerde oturan kimse, başka yerde evlense temelli yerleştiği yer, vatan-ı asli olmaktan çıkmaz. Nerede evlenirse evlensin, şehirde temelli oturduğu yer vatan-ı asli olarak devam eder. Yılın çoğunu veya hepsini başka şehirlerde geçirse, hattâ yıllarca başka şehirde de kalsa, yine vatan-ı aslisi bozulmuş olmaz. Yeni bir vatan elde edilmedikçe, eski vatanı bozulmaz.
Sual: (Eshabımdan, bir yerde vefat eden, oranın halkına şefaatçi olur) hadis-i şerifine göre, Eyyüb Sultan hazretleri de, İstanbul'da ölenlere şefaat edecek mi?
CEVAP: Elbette, şefaat edecektir. İslam âlimleri de, (Kabirde Eshab-ı kirama komşu olanlar, âhirette onların sancağı altında haşrolunacaktır) buyuruyor.
Sual: Oğul, babaya imam olabilir mi?
CEVAP: Evet, imamlığa daha layıksa, oğul babaya imam olabilir.
Sual: Rızkımızın artması için, neler yapmalıdır?
CEVAP: Her işin sebeplerine yapışmalı. Helâl rızık için dua ve istiğfar etmelidir. Dua kabul olursa, hiç beklenmedik bir yerden rızka kavuşulabilir. Üç hadis-i şerif şöyledir:
(Cebrail aleyhisselam her geldiğinde, "Allah'ım, bana helâl rızık ve iyi bir iş nasip et" diye dua etmemi söylerdi.) [Hâkim]
(İstiğfara devam eden, ummadığı yerden rızıklanır.) [İbni Mace]
(Allahü teâlâ, müminin rızkını ummadığı yerden verir.) [Deylemî]
Rızkın gelmesine sebep olan işleri yapmalıdır: Üç hadis-i şerif:
(Sadaka vermek rızkı artırır!) [Deylemî]
(Sıla-i rahim edenin rızkı bollaşır.) [Buhârî]
(Namaz kılmak, rızkın bereketine sebep olur.) [Miftah-ül-Cennet]
Bazı şeyler fakirliğe yol açar, rızkın güçlükle gelmesine sebep olur. Mesela tırnağı uzun olanın rızkı meşakkatle, sıkıntıyla hâsıl olur. Üç hadis-i şerif:
(Günah işlemek, rızıktan mahrum kalmaya sebep olur.) [İbni Mace]
(Yalan söylemek rızkı azaltır.) [İsfehanî]
(Zina, fakirliğe yol açar.) [Beyhekî]
Rızkın artması, bereketli olması için her mubah işi Besmele ile yapmalıdır.
Atalarımız, (Erken kalkanın nasibi gür olur) der. Sabit ücretli de olsa, bir kimse erken kalksa, nasibi gür olur. Ücretin kendisi değil, bereketi artar. Bereket, az bir şeyden çok faydalanmaktır. Az bir yemek çok kişiye yetmişse, bereketli olmuş demektir. Çok kazandığı hâlde, maaşını yetiremeyen, parasının bereketsizliği sebebiyle borçlanır. Sabah erken kalkmak, hayra, berekete sebep olur. Hadis-i şerifte, (Sabah uykusu rızka manidir) buyuruldu. (Beyhekî)
Maddî rızıkların dağılması sabah namazından sonra olur. Manevî rızıkların dağılması ise ikindi namazından sonradır. Bu iki vakitte uyumamaya dikkat etmelidir. (El-Envâr)
Sual: Hangi hayvanları satmak caizdir?
CEVAP: Faydası olan hayvanları, mesela kovandaki arıyı, ipek böceğini, sülüğü, av veya çoban köpeğini, avcı kediyi, kuşu, fili ve bunlar gibi faydası olan her hayvanı satmak caizdir. (S. Ebediyye)
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Âhirette kurtulmanın ilk şartı
(Allahü teâlânın bir kulunu sevmediğinin alameti, o kulun mâlâyâni ile uğraşmasıdır) hadis-i şerifinde bildirilen mâlâyâni, kişinin dinine ve dünyasına yaramayan boş işler demektir. Cenab-ı Hakk'ın bir kulunu sevdiğinin alameti ise, o kuluna İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi, Peygamber efendimizin vârisi olan sevdiği bir kulunu tanıtmasıdır. Allah'ın rızasının, dolayısıyla âhirette kurtulmanın ilk şartı, Onun sevdiği kullarının rızasını kazanmaktır. Bunların rızası kazanılınca, onların hocalarının da rızası kazanılır. Böylece Resulullah efendimizin de, Allahü teâlânın da rızası kazanılır. Büyüklerin rızasının hangi işte olduğu, zamana, şartlara ve şahsa göre değişir. Bu zamanda en önemli iş, dinimizi önce kendimiz doğru olarak öğrenmek, sonra da bunu anlatan doğru kitapları yaymaktır.
Her şey büyüklerin kitaplarında yazılıdır. Bu kitapları okumayı en büyük nimet bilmeli. Yazılanları elden geldiği kadar yapmaya çalışmalı. İnsan, her an bir şeye karar verir. Verdiği karar nefsinin arzusuna uygunsa, bu karar, onu Cehenneme götürür. Allahü teâlânın rızasına uygun karar verirse, bu da onu Cennete götürür.
Her şeyden önce haramları terk etmeli, kibirlenmemeli, gıybet etmemeli, Allah'ın kullarına merhamet etmeli, onlara ikram etmeli, iktisada riayet etmeli, israf etmemeli, fakat hizmette ve ikramda cömert olmalı, bugünün işini yarına bırakmamalı. Büyük zatlar buyuruyor ki:
(Çocuklarınıza itikad ve amel bilgilerini, Kur'an-ı kerim okumayı öğretin! Eshab-ı kiramın, mezhep imamlarının, Evliya-yı kiramın ve Osmanlıların sevgisini onların kalblerine yerleştirin! İslâmiyet'i yaymaya çalışmanın peygamberlerin vazifesi olduğunu, bu hizmetle şereflenmenin dünyada pek az insana nasip olduğunu bilip hizmet yaparken nazlanmasınlar. Bu hizmetin kendilerine verilmesini bir nimet bilsinler.)
Bu hizmetlerin kıymetini anlamaya ve anlatmaya bizim gücümüz yetmez. Bu hizmetleri severek yapmak, Cenab-ı Hakk'ın fazlı ve ihsanıdır. O, bunu sevdiklerine verir. Bu büyük nimet için, Ona ne kadar şükretsek azdır.
Dünya sevgisinin tek ilacı
İnsan hasta olunca, hem ibadetlerini, hem hizmetlerini tam yapamaz. Bunun gibi, insanın kalbi hasta olunca da, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını tam yapamaz. İstenildiği gibi ibadet yapabilmek için tedavi gerekir. Nasıl bedenimizi tedavi ettirmek için doktora gidiyorsak, ibadetlere mani olan kalb hastalığını da tedavi etmek lazımdır. Kalb hastalığı demek, Allahü teâlâdan, âhiretten, Peygamber efendimizden ve dinden başka şeylere gönül vermektir.
İnsanın gönül verdiği iki şey, servet ve şöhrettir, ikisi de felakettir. Kim para ve şöhret düşkünü ise, bilsin ki kalbi hastadır. Merhum Hocamız buyururdu ki:
(Kalb hastalığının bir tek ilacı vardır. İnsan, sabahlara kadar zikretse, akşamlara kadar namaz kılsa, her gün oruç tutsa kurtulamaz, çünkü kalbden dünya sevgisini çıkarmanın ilacı bunlar değildir. Bunun ilacı büyüklerin sevgisidir. Buna kavuşmak için de, kitaplarını severek çok okumak ve bunlara uygun yaşamak şarttır.)
Bir gün, merhum Hocamıza, (Efendim, hep büyüklerin sevgisinden bahsediliyor, büyükleri sevmek lazım deniyor. Bu sevginin tarifi, ölçüsü nedir?) diye sorulunca, cevaben buyurur ki:
(Sevmek itaat etmektir, bir kişi, sevdiğini söylediği kimseye, ne kadar itaat ediyorsa o kadar seviyordur, yani ne kadar itaat varsa o kadar sevgi vardır. Seviyorum dediği hâlde itaatten uzak olanların sevgisi sahtedir, yalandır. Sevmek aynı zamanda istifade etmektir ki, istifade etmek için yanında, yanı başında bulunmak da şart değil. Uzakta olan da itaati oranında istifade eder. İtaati ne kadar çoksa sevgisi de o kadar çoktur. İtaati ne kadar azsa sevgisi de o kadar azdır. Mesela Hazret-i Ebu Bekir'in sevgisi en çoktu, çünkü itaati çoktu, herkes Cenab-ı Peygamberi inkâr ederken o kabul etti. Herkes Mirac olayından sonra, "Mescid-i Aksa'ya kaç zamanda gidilip gelinir?" diye konuşup, kimi inkâr ederken, (O söylüyorsa doğru söyler, inandım) diyerek, hiç fikir yürütmedi, tam teslim oldu. Çünkü sevgisi tamdı. Dolasıyla, "Efendim ben Allah'ımı, Peygamberimi, Kitabımı, büyükleri çok seviyorum" diyenin doğru söyleyip söylemediğini anlamak için, ne kadar itaat ettiğine bakılır. Sevginin ölçüsü itaattir.)
Kelime-i şehadet söylemek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müslüman olmak için (Kelime-i şehadet) söylemek yeterli midir?
CEVAP: Sadece Kelime-i şehadet söylemek yetmez. Önceki bâtıl dinini terk ettikten sonra, Amentü'de bildirilen altı şarta da inanmak lazımdır. Amentü'nün ilk şartı Allah'a imandır. (Allah'a inandım) demek de yetmez. Allah'a nasıl inanıyor? Her şeyi yaratana mı inanıyor? Yoksa hiçbir şeyden haberi olmayan bir puta mı? Bunun için Allahü teâlânın, sıfat-ı zatiyye ve sıfat-ı sübûtiyye denilen sıfatlarını bilmek gerekir. Allahü teâlâya, böyle sıfatlarını bilerek inanmak gerektiği gibi, meleklere de, peygamberlere de sıfatlarıyla inanmak gerekir. Mesela, meleklerde erkeklik dişilik olmadığını bilmek gerekir. Peygamberlerin sıfatlarını, mesela, yalancı olmadıklarını, hiç günah işlemediklerini bilmek, diğer şartlara da, bildirildiği gibi inanmak lazımdır. Bunlardan biri noksan olursa, o iman geçerli olmaz. Bütün bu şartlara inandıktan sonra, İslam Ahlakı kitabında bildirilen şu şartları da, yerine getirmek gerekir. Kelime-i şehadeti söylemenin dört şartı vardır:
1- Dille söylerken, kalb hazır olmak: Kalb hazır olmadan yani ne söylediğinin farkında olmadan, rastgele Kelime-i şehadet getirmek geçerli olmaz.
2- Mânâsını bilmek: Kalb hazır, fakat ne söylediğini bilmiyor. Bu da geçerli olmaz. Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a ve onun Resulü Muhammed aleyhisselama inandığını bilmesi şarttır.
3- Hulus-i kalble söylemek: Kalb hazır, ne söylediğini de biliyor, fakat ihlâslı değil. Söyle dedikleri için, şaka veya bir menfaat için, yani inanmadığı hâlde söylüyor. Bu da geçerli olmaz. Gerçekten inandığı için söylemesi gerekir.
4- Hürmetle söylemek: Bunların hepsi tamam, ama saygısızca, hiç önem vermeden, Müslüman olmak da neymiş dercesine, tazim göstermeden, alaylı bir şekilde söylemek de geçerli olmaz.
Kelime-i şehadetin dört şartına uyulsa da, hubb-i fillah buğd-i fillah yoksa, imanı geçerli olmaz. Yani sevdiği de, sevmediği de, Allah için olmalı. Bu, imanın esasıdır, şartıdır. (Allah için seven, Allah için buğzeden, gerçek iman sahibidir) hadis-i şerifi, bunu açıklamaktadır. (Ebu Davud)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Halkın mezhebinin olamayacağını söyleyip, mezhepler üstü hareket eden bir Abduhçu, hak veya bâtıl mezhep demeden, mezheplerdeki kavillerden birini alıp, (Benim tercih ettiğim doğru görüş budur) diyor. Günümüzde müctehid var mıdır? Olsa bile, (Şu mezhebin şu görüşleri doğru, fakat diğer görüşleri yanlıştır) deme yetkisine sahip midir? Yani Abduhçuların yaptığı gibi, dinimizde, mezhepler üstü ictihad yapabilen bir müctehid sınıfı var mı?
CEVAP: Hayır, asla böyle bir müctehid sınıfı yoktur. Müctehid olsa bile, kendi ictihadını bildirir, başka ictihada yanlış diyemez. Fakat günümüzde mutlak müctehid değil, mezhepte müctehid de yoktur. Hadis-i şerifte, (Her asır, önceki asırdan daha bozuk olur. Böylece Kıyamete kadar hep bozulur)buyuruluyor. (Tezkire-i Kurtubî muhtasarı, Hadika)
Bozula bozula hiç müctehid, hattâ hiç Müslüman kalmayacaktır. Kıyamet, kâfirlerin üstüne kopacaktır. Bir tek Müslüman kalsa Kıyamet kopmaz. (Bugün yarın Kıyamet kopabilir) yahut (Şu sene Kıyamet kopacaktır) diyenler de yanlış yoldadır. Bir hadis-i şerif:
(Yeryüzünde Allah diyen Müslüman kaldıkça Kıyamet kopmaz.) [Müslim]
Demek ki Müslümanlar gittikçe azalacak, müctehid zaten kalmayacak. Bu durumu bilen âlimler, (İctihad edecek kimse kalmadı, bu kapı kapandı) buyurmuşlardır. Bu, ictihadın yasak edilmesi demek değildir. Müctehid olmayınca kapı elbette kapanır. Bunun için Yusuf Nebhanî hazretleri,(Bugün müctehidlik taslayanın, aklı veya dini noksandır) buyurmuştur. Mizan-ül-kübra'da, dört mezhep imamından sonra, hiçbir âlimin, mutlak müctehid olduğunu iddia etmediği bildirilmiştir. Müctehid âlimler, Asr-ı saadette, Sahabe-i kiramın zamanında, Tâbiîn ve Tebe-i Tâbiîn devrinde bulunuyor, sohbet bereketiyle yetişiyordu. Zaman ilerleyip, fikirler bozulup, bid'atler çoğalınca, böyle kıymetli zatların azaldığı, hicri 4. asırdan sonra, bu vasfa malik bir âlimin kalmadığı da, Mizan-ül-kübra, Redd-ül-muhtar veHadika'da yazılıdır.
Sual: Şâfiî mezhebinde işkenceyle zorlananın sözüyle talak vaki olmadığını bilen Hanefî bir erkek, talak vermesi için tehdit edilince, boşamanın sahih olmaması için, Şâfiî mezhebini taklit edebilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'an-ı kerimde, (Eleysallâhü bi-ahkem-il hâkimîn=Allah, hâkimler hâkimi değil mi?) diye bir âyet vardır. Türkçeye uygun olarak buna cevap verirken (Evet) mi, (Hayır) mı demek gerekir?
CEVAP: Allahü teâlâ, orada, (Allah hâkimler hâkimidir, öyle değil mi?) diye soruyor. Allah'ı tasdik etmemiz gerekir. (Hayır) dersek yanlış olur, Allah'ı tasdik etmemiş oluruz. Cevap olarak sadece (Evet) demek yerine, (Evet, Allah hâkimler hâkimidir) demek Türk diline uygun olur.
Kâlu belâ sözünde de, durum aynıdır. Cenab-ı Hak, ruhları yarattığı zaman,(Elestü bi-rabbiküm?) buyurdu. Ruhlar da, (Belâ) diye cevap verdiler.
Elestü bi-rabbiküm, (Ben sizin Rabbiniz değil miyim?) demektir. (Kâlu Belâ)ise, (Evet [Sen bizim Rabbimizsin] dediler) demektir.
Arapça dili zengin olduğu için, iki tane (Evet) vardır. Olumsuz sorulara, olumlu cevap için (Belâ), olumlu sorulara olumlu cevap için (Neam) kullanılır. Türkçede bu zenginlik olmadığı için sadece (Evet) veya (Hayır) demekle maksat anlaşılmaz. Cümleyi tam söylemek gerekir. (Evet, sen bizim Rabbimizsin), (Evet, sen hâkimler hâkimisin) cümlelerinde olduğu gibi tam söylenirse mesele kalmaz.
BİD'AT EHLİNİN ARKASINDA NAMAZ
Sual: Bid'at ehli imamın arkasında namaz kılınabilir mi?
CEVAP: Bid'atlerin çıktığı zamandaki bid'at ehli olanların bir kısmı, küfre düşmemişti. Küfre düşmeyenler için kitaplarda şöyle bildirilmiştir:
Bid'ati küfre varırsa ona uyanın namazı sahih olmaz. Küfre sebep olmazsa sahih, fakat mekruh olur.(Hulasa)
Fâsıkla bidat ehlinin, âlim olsalar da, imam olmaları mekruhtur. Bunları imam yapmak günah olur. (Nur-ul-izah, Redd-ül-muhtar)
Fakat şimdiki bid'at ehli imam, biraz Mutezile, biraz Vehhabi, biraz Rafızî itikadına sahiptir. Doğru itikadı yoktur. Böyle bid'at ehlinin arkasında namaz kılınmaz. Hattâ onlarla birlikte bile namaz kılınmaz. Bir hadis-i şerif:
(Bid'at ehlinin cenazesine gitmeyin, onlarla birlikte namaz kılmayın!) [İbni Hibban]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Sarhoş etmezse bira, şarap ve benzeri alkollü içkiler haram değildir. Şehveti tetiklemezse müzik ve çalgı helâldir) denilerek çalgı ve içki helal sayılıyor. İçkinin azı da, çalgının her çeşidi de haram değil midir?
CEVAP: Elbette haramdır. Domuz etinin haram olması için illa zarar vermesi gerekmez. Bir damla kan, bir damla idrar zarar vermese de haramdır. Bir kaşık şarap sarhoş etmez, ama haramdır. Hiçbir fıkıh kitabında, şarabın haram olmasında, sarhoş etme şartı aranmaz. Şarabın, sarhoş etmeyen miktarı da, damlası da haramdır. (Dürer)
Bir hadis-i şerifte, (Çoğu sarhoş eden içkinin azı da haramdır) buyuruldu. (Nesaî) [Yani içinde alkol olan bütün içkiler haramdır.]
İçki gibi, çalgıyı helâl saymak da çok tehlikelidir. Sanki şu hadis-i şerif, bu mezhepsizler için söylenmiştir:
(Bir zaman gelecek, bazıları, içkiyi ve çalgıyı helâl sayacaktır.) [Buhârî]
Müziğin, çalgının haram olmasında şehvet şartı aranmaz. Hiçbir muteber din kitabında böyle yamuk bir ifade yoktur. Üstelik çalgı aleti bulunan yerde namaz kılmanın tahrimen mekruh olduğu; kendi çalmasa bile, evinde çalgı aleti bulundurmanın da günah olduğu muteber kitaplarda yazılıdır. Yine din kitaplarında, çalgı ve müzik bulunan davetlere gitmenin bile caiz olmadığı bildirilmektedir.
Her çalgının sesini dinlemek haramdır. Çünkü Resulullah, (Çalgı dinlemek haramdır, orada oturmak fısktır, ondan zevk almaksa küfürdür, yani küfran-ı nimettir) buyuruyor. (Redd-ül muhtar)
Birinin evinden çalgı sesi işitilince, o eve izinsiz girilmesi caiz olur. Çünkü o çalgı sesini duyurmakla evinin hürmetini yıkmıştır. Hazreti Ömer, bir kadının evine girip onu kamçıyla döverken başının örtüsü düşmüş, kendisine (Onun hürmetini yıktın) denildiğinde (Haramla meşgul olduğu için, onun hürmeti kalmamıştı) buyurmuştur. Bezzaziyye'de, (Çalgının haram olduğunda icma vardır) deniyor. (İbni Âbidin)
İcma demek bütün âlimlerin söz birliği demektir. Çalgı ve müziğin, şehvete hiç sebep olmasa da, haram olduğu bütün muteber din kitaplarında yazılıdır. Bazı mezhepsiz fâsıklar da, (Çalgı beni Allah'a yaklaştırıyor) diyor. Haramla Allah'a yaklaşılır mı hiç? Şeytana yaklaştıklarının farkında değiller galiba. Hiçbir âlimin mubah saymadığı ve bütün âlimlerin haram dediği bir hususa helâl demek küfürdür.
Resulullah'ı övmek ibadettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mevlid okumak bid'at midir?
CEVAP: Selefî denilenler, Resulullah efendimizi öven ve ondan şefaat, yardım isteyen Müslümanlara müşrik damgasını basıyorlar. Bazıları da, bunu açıkça söyleyemedikleri için, mevlide bid'at diyorlar. Resulullah'ı övmek bid'at olmaz. Bu övgüden ancak Allahü teâlâyı sevmeyen rahatsız olur, çünkü Allahü teâlâ onu övmekte, mealen (Resulüm, biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik) buyurmaktadır. (Enbiya 107)
Erkek kadın karışık olmadan, çalgı, müzik ve başka haram karıştırmadan Allah rızası için mevlid veya başka benzeri kasideler okumak, salevat-ı şerife getirmek, tatlı şeyler yedirip içirmek, hayrat ve hasenat yapmak, böylece o gecenin şükrünü yerine getirmek müstehabdır. (Ni'met-ül kübrâ, Hadika, M. Nasihat)
Sual: Mevlid Kandili için oruç tutulur mu?
CEVAP: Evet, iyi olur. Mevlid Kandili, Resulullah'ın doğum günüdür. Peygamber efendimiz, pazartesi günü oruç tutardı. Sebebi sorulunca, (Bugün dünyaya geldim. Şükür için oruç tutuyorum) buyurdu. (Müslim)
Mevlid kandili sebebiyle oruç tutmak isteyen 13 Ocak Pazartesi günü tutmalıdır.
İBADETE HARAM KARIŞTIRMAK
Sual: Mevlid-i şerifi Türk halk müziği ile okumanın daha sevab olduğu söyleniyor. Böyle bir şey var mıdır?
CEVAP: İlahi ve mevlid okumak ibadettir. Müziğin, çalgının her çeşidi haramdır. İbadet etmeye, Kur'an okumaya, namaz kılmaya, zikir çekmeye haram karıştırmak küfür olur. İmam-ı Gazalî hazretleri buyuruyor ki:
Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem", geldiği bir evde, küçük zenci kızlar [cariyeler] tef çalıp şarkı söylüyorlardı. Şarkıyı bırakıp, Resulullah'ı övmeye başladılar. Resulullah, (Onu bırakın, oyun arasında beni övmeyin! Beni övmek [mevlid, ilahi] ibadettir. Eğlence, oyun arasında ibadet caiz değildir) buyurdu. (K. Saadet)
Bazıları, bu hadis-i şerife istinaden kadınların şarkı söylemesinin ve çalgının caiz olduğunu söylüyorlar. Hâlbuki şarkı söyleyen kızlar cariyeydi. Cariyenin statüsü farklıdır. Sesi de avret değildir. (İhya)
> Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Salihlerin sohbetinde bulunmalıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyük zatların hakkı ödenmez. Onlar olmasaydı kim bilir ne kötü yollara girerdik. Onlara çok şey borçluyuz. Bize Ehl-i sünnet itikadını öğrettiler. En büyük iyilik budur, çünkü Ehl-i sünnete uymadan Cennete girilmez. Bize büyükleri tanıttığı için Cenâb-ı Hakk'a ne kadar şükretsek azdır. Çünkü din, ancak görmek, işitmek ve konuşmakla öğrenilir. En şanslı insan, o büyükleri tanıyıp sohbetine kavuşandır. Bu nimete kavuşmayan, hiç olmazsa onların talebeleriyle beraber olmaya, varsa kitaplarını okumaya çalışmalı. Yani Eshab-ı kirama kavuşan Tâbiîn gibi olmalı. (Bu büyük zatları sevenler, gökteki yıldızlar gibidir. Onlarla beraber olan, imanını kurtarır) buyurulmuştur. Yani büyükleri gören ve sevenler müşrik ve bid'at ehli olamaz. Kumaş rengini aldıktan sonra, artık o renk solmadığı gibi, onların işledikleri günah da, küfre götürmez. Eshab-ı kiramı tarif ederken (Kumaş boyayı nasıl emerse, Resulullah'ı bir kere gören, tıpkı kumaşın o boyayı emdiği gibi başka bir insan olurdu. Artık o kumaştan nasıl o boya çıkmazsa, Eshab-ı kiramdan da bu sahabîlik özelliği çıkmaz) buyurulmuştur.
Eshab-ı kiram günah işlese de, Eshab olma vasfını kaybetmez. Çünkü kumaş bir kere solmayan renkle boyandı. Artık onun rengi değişmez. Büyükleri sevenler de böyledir. Onların kitaplarına kavuşmak da büyük nimettir. O büyük zatlardan birinin sohbetine kavuşamayan, kitaplarını okumak nimetine kavuşmaya çalışmalı. Bu da, sohbetinde bulunmak gibi çok kıymetlidir.
İslamiyet'in garip olduğu zamanda, dinimizi Allah'ın kullarına yaymak için aşkla çalışan, yorulan, kendilerini tehlikeye atarak hizmet eden mücahidlere ne mutlu! Hadis-i şerifte, (Allah'ın kullarına Allah'ın dinini öğretmeye gidenin bastığı yere, melekler kanatlarını serer. Gökteki melekler, yerdeki hayvanlar, havadaki kuşlar, denizdeki hayvanlar, ona dua ederler. Kıyamette ona, peygamberlerin gıpta edeceği bir makam ihsan edilir) buyuruldu. Böyle büyük bir nimet içinde olan, herkesi affetmeli, üzülmemeli, kızmamalı. Nimete kavuşan kızmaz, neşelenir. (Müminin alameti güler yüz; münafığın alameti ise çatık kaş, asık surattır) hadis-i şerifine uymalı.
Allahü teâlâ, verdiği nimeti göstermemizi sever. Dinimize hizmet nimetine kavuşan talihli insan, bunu güler yüzle, tatlı dille, sabırla, şefkatle ve merhametle göstermeye çalışmalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Cuma günü öyle bir vakit vardır ki, o vakitte yapılan dua muhakkak kabul olur) hadis-i şerifini işiten Buhara âlimleri, (Bu saati bilseydik, Allahü teâlâdan ne isterdik?) diye konuşurlar. Biri, son nefeste iman, bir diğeri, dine hizmet için çok parasının olmasını istediğini, başka biri de, sıhhat ve âfiyet istediğini söyler. Ubeydullah-i Ahrar hazretleri ise, salih zatların sohbetine kavuşmayı ister. Yani Allahü teâlânın sevdiği bir kuluyla beraber bulunmayı ister. Çünkü bütün üstünlük, onun sohbetindedir. O sohbet ele geçti mi, her şey ele geçti demektir. Allahü teâlânın sevdiği kulların sohbeti, iki cihanda insanı yüksek derecelere kavuşturur. Çünkü evliya bir zatın kerameti, vefatından sonra da devam eder. İsmi anılınca Allah'ın izniyle ruhu hazır olur, feyz verir, kalbi temizler, yardıma koşar.
Muhammed Masum hazretleri abdest alırken, talebesi su döker. Birdenbire çömlek testiyi, çocuğun elinden kapıp duvara fırlatır. Testi paramparça olur. Çocuk da korkar. Ağlaya ağlaya bu zatın hanımına gider. (Abdest suyu dökerken, hocam kızdı, elimden testiyi kapıp duvara çaldı) der. İhtiyar kadıncağız, (Peki, sen git!) der. Muhammed Masum hazretleri eve gelince, hanımı, (Bugün neye kızmışsan testiyi parçalamış, çocuğu korkutmuşsun) der. (O çocuğa kızmadım. Bugün bir talebem, ormandan geçerken, aniden karşısına bir aslan çıkınca benden yardım istedi. O anda elime testi geçti, aslana fırlattım. Elhamdülillah, talebe kurtuldu) buyurur. Bir süre sonra, ormandan dönen talebe, arkadaşlarına anlatır, (Aslan tam üzerime atlayacağı zaman, "İmdat hocam!" diyebildim. O anda aslanın kafasında testinin parçalandığını gördüm) der. İşte Allahü teâlâ evliya zatlara, işittirir, gösterir ve onlar da böyle imdat eder.
(Kulumu bana yaklaştıran şeyler arasında bana en sevgili olanlar, ona farz kıldığım şeyleri yapmasıdır. Kulum nafile ibadetleri yapmakla bana o kadar yaklaşır ki, onu çok severim. Onun duyan kulağı, gören gözü ve tutan eli ve yürüyen ayağı olurum. Her istediğini veririm. Benden yardım isteyince, imdadına yetişirim) mealindeki hadis-i kudsi, (Onun göremediği şeyleri, çok uzakta da olsa, ona gösterir, ona işittiririm. Bir anda dünyanın her yerine gönderirim, onun eliyle ona istediğini yaptırırım) demektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İçkici biri, (Okuduğum meallere göre, Nahl sûresinde, içki tavsiye ediliyor. Bir de, İnsan sûresinde, Cennette temiz şarap içileceği yazılıdır. O âyette, (Şaraben tahura) deniyormuş. Şarap haram olsa, temiz denmez, Cennette olmaz. Ben bu âyetlere uyarak içiyorum) diyor. İçki, şarap haram değil mi?
CEVAP: O kimse, alay etmek için söylüyordur. Alay değilse, meal okumakla öyle anlamışsa, meal okumanın zararı burada da açıkça görülüyor. Bildirilen âyet, içki haram edilmeden önce Mekke'de inmiştir. Daha sonra içki haram edilmiştir. O âyetin meali:
(Hurma ağaçlarının meyvesinden ve üzümlerden de seker [içki, sirke, şıra]ve güzel bir rızık edinirsiniz. İşte bunda da, aklını kullanacak bir kavim için bir âyet [ibret] vardır.) [Nahl 67]
Tefsirlerde bildirildiğine göre, bu âyette bildirilen "seker"in zamanla yasak edileceğine işaret vardır. Ondan önceki âyetin meali şöyledir:
(Süt veren hayvanlarda size bir ibret vardır. Size, onların karnındaki işkembe pisliği ile kan arasından kandan meydana gelen ve kolayca içilebilen [içinde şeker, yağ ve mineral maddeler vesaire bulunan] tertemiz bir süt içiriyoruz.) [Nahl 66]
Bu âyetteki, işkembe pisliği ve kandan halis süt meydana gelmesi dikkat çekicidir. Bu bakımdan seker, güzel bir nimet değildir. Bir de seker kelimesine, şıra, sirke gibi mânâlar da verilmiştir. (Beydavî Şehzade haşiyesi)
Eğer seker nimetse, şıra, sirke ve pekmez için söylenmiştir. İbni Abbas hazretlerinin rivayetine göre, seker, Habeş dilinde sirke demektir. (İtkan-İmam-ı Süyûtî)
Nahl sûresindeki güzel rızık için, (Yaş ve kuru hurma, yaş ve kuru üzüm, sirke, pekmez ve çeşitli tatlılar) denmiştir. (Celaleyn)
Hurma, üzüm gibi gıdalardan hem faydalı, hem zararlı rızıklar yapılabilir. İçki haram edilmeden önce inen bir âyet meali şöyledir:
(Sana içki ve kumarı soranlara de ki: "Onlarda hem büyük günah, hem insanlar için faydalar vardır. Günahları ise faydalarından daha büyüktür.") [Bekara 219]
Cennet ehli için, (Orada tertemiz şarap içerler) buyuruluyor. (İnsan 21)
Cennet ehline verilecek olan, (Şeraben tahura) diye buyurulan temiz şaraptan maksat, temiz bir içecektir. Türkçesi şurup, meşrubattır. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimde, hamr denilen alkollü içkilerin haram olduğu bildiriliyor. Bir âyet-i kerime meali:
(Ey inananlar, hamr [alkollü içki], kumar, putlar ve fal okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir, bunlardan kaçının ki saadete eresiniz.) [Maide 90]
Meallere bakarak âyetlere mâna vermek yanlış olur. Peygamber efendimiz nasıl bildirmiş ve yetkili İslâm âlimleri nasıl açıklamışsa, sadece onu nakletmeli, kendi anlayışını yazmaktan kaçınmalı. Bu konudaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir:
(İçkinin haram olduğuna dair kesin hüküm indi.) [Müslim]
(İhtimar [alkol teşekkül] etmiş her içki haramdır.) [Ebu Davud]
(Çoğu sarhoş eden içkinin, azını da içmek haramdır.) [Nesaî]
(Rabbim izzeti üzerine yemin etti ki, bir kul dünyada hamr [alkollü içkileri]içerse ona Kıyamette muhakkak Cennet şarabını haram kılar. Bir kul da hamrı [içkiyi] terk ederse Allah da ona muhakkak Cennet şarabından içirir.) [Ebu Nuaym]
Sual: Günahkâr birinin Allah'tan yüksek dereceler istemesi caiz midir?
CEVAP: Hiç mahzuru olmaz, daha iyidir. İmam-ı Rabbânî hazretleri (Çok yüksekleri istemeli) buyuruyor.(3/19)
Allahü teâlâ kerimdir. Kerim, keremi, lütuf ve ihsanı bol, karşılıksız veren, çok ikram eden demektir. Hazinesi sonsuzdur, vermekle asla bitmez. İstemesi caiz olan şeylerin, en çoğunu istemelidir. İki hadis-i şerif:
(Rabbiniz, hayâ ve kerem sahibidir. Kulları ellerini kaldırıp bir şey istedikleri zaman, onların ellerini boş çevirmekten hayâ eder.) [Ebu Davud] (Yani boş çevirmek keremine yakışmaz.)
(Bir Müslüman üç kere Cenneti Allah'tan isterse Cennet, "Allah'ım onu Cennete sok" der. Yine o kimse, üç kere Cehennemden uzaklaşmayı Allah'tan isterse Cehennem, "Allah'ım onu benden uzaklaştır" der.) [Hâkim]
Sual: Parasında haram şüphesi olan, bunu nasıl aklayabilir?
CEVAP: Parasının helâl olduğunda şüphe eden, birinden ödünç alıp borcunu şüpheli parasıyla ödemeli. Müttekiler, [paraları şüpheli olmasa da] her ihtiyaçlarını temin ederken böyle yapmışlardır. (S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Fâtiha ile Muavvizeteyn'in yani Felak ve Nas sûrelerinin Kur'andan olmadığını söyleyenler var. Böyle bir iddia nasıl yapılabilir?
CEVAP: Bu iddia, İbni Sebecilerin (Hazret-i Ali'nin Kur'anı ayrıdır) diyerek Kur'an-ı kerime gölge düşürmek için söyledikleri hezeyandır. Buna yerli mezhepsizlerden de katılan olmuş, (Ben namazda bu sûreleri okumuyorum)diyen sapıklar çıkmıştır. Bu üç sûre, çok meşhurdur. Resulullah, vefat edene kadar her namazda Fâtiha'yı okumuştur. Bu konuda birçok hadis-i şerif vardır. Birkaçı şöyledir:
(Fâtihasız namaz olmaz.) [Buhârî]
(Bir rekâtında bile Fâtiha okunmasa o namaz sahih olmaz.) [Tirmizî]
(En faziletli sûre Fâtiha'dır.) [Hâkim]
Felak ve Nas sûreleriyle ilgili hadis-i şeriflerden birkaçı da şöyledir:
(Felak ve Nas sûreleri gibi faziletli bir sûre inmemiştir.) [Müslim, Tirmizî, Ebu Davud, Nesaî]
Hazret-i Âişe validemiz anlatır: Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" yatağına girince, İhlas, Felak ve Nas sûrelerini okuyup ellerine üfler, sonra yüzüne ve vücuduna ellerini sürer, bunu üç kere tekrar ederdi. Hastalanınca aynı şekilde kendisine okumamı emrederdi. (Buhârî, Müslim, Tirmizî, Ebu Davud, Muvatta)
Yine Âişe validemiz anlatır: Resulullah vitrin ilk rekâtında Alak, ikinci rekâtında Kâfirun, üçüncü rekâtında İhlas, Felak ve Nas sûrelerini okurdu. (Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud)
Bu kadar meşhur olan Fâtiha, Felak ve Nas sûreleri için, (Kur'andan değil) demek çok çirkin bir iftiradır. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Hadis usulü esaslarına göre, birer kişinin haber verdiği bilgi, kesin olmaz. Şüpheli olur. Tevatürle bildirilen şey, kesin bilgi olur. Kur'an-ı kerimin hepsi tevatürle, yani söz birliğiyle haber verildi. Bunun için, tamamı Allah kelamıdır. (İsbat-ün-nübüvve)
Sual: Namaz vaktinin çıkmasına az zaman kalsa, fakat abdestimiz sıkıştırsa, bu hâldeyken namaz kılmak mekruh olur mu?
CEVAP: Küçük veya büyük abdesti sıkıştırırken yahut yel zorlarken namaza durmak mekruhtur. Namaz vaktini veya cenaze namazını kaçırmamak için olursa mekruh olmaz. (S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Teheccüd namazı nedir?
CEVAP: Teheccüd, gecenin üçte ikisi geçtikten sonra, imsak vaktine kadar kılınan nafile bir namazdır. Nâfile namazları gece kılmak daha faziletlidir. Çünkü gece uyanmak zordur. Hadis-i şerifte, (En kıymetli ibadet zahmetli olandır) buyuruldu. Bir saat ilim öğrenmek, [mesela ilmihal okumak] geceyi ibadetle geçirmekten daha çok sevabdır. (Dürr-ül-muhtar)
(Amellerin kıymetlisi, az da olsa devamlı olanıdır) hadis-i şerifi, meşakkatli ibadeti ara sıra yapmaktansa, zorluğu az olanı devamlı yapmanın daha faydalı olduğunu bildirmektedir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Gece seherde kılınan iki rekât namaz, dünyadan ve içindekilerden daha kıymetlidir. Eğer zor gelmeyeceğini bilseydim, gece namazını ümmetime farz kılardım.) [Müslim]
(Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Müslim]
(Cennette öyle muazzam köşkler vardır ki, bunlar, tatlı dilli olan, selamı yayan, yemek yediren, çok oruç tutan ve gece namazı kılanlara verilir.)[İbni Nasr]
(Teheccüd, günahları affettirir ve hastalıklara şifa verir.) [Tirmizî]
(Gece namaz kılanların yüzü güzel olur.) [R. Nasıhîn]
(Seher vakti Allahü teâlâ buyurur ki: İstiğfar eden yok mu, onu mağfiret edeyim! İsteyen yok mu, istediğini vereyim, duasını kabul edeyim!) [Müslim]
Allahü teâlâ iyileri överken, (Onlar seher vaktinde istiğfar eder) buyuruyor.
Hazret-i Musa, (Yâ Rabbî, sana ne zaman ibadet edeyim ki makbul olsun?) diye sordu. Cenab-ı Hak(Gece namaz kıl!) buyurdu. (Ey Oğul İlmihali)
Teheccüd namazı çok faziletli olmasına rağmen nafile bir namazdır. Ömründe hiç Teheccüd kılmayana, âhirette hiçbir ceza verilmez, çünkü nafiledir, ama farzın kazasını kılmayan büyük cezalara maruz kalır.İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Farzın yanında nâfilenin ve sünnetin hiç kıymeti yoktur. Deniz yanında, damla bile değildir. (1/29)
Kazası olan, gece kaza kılarsa, Teheccüd de kılmış olur. Eğer Teheccüde de niyet ederse, niyet sevabı da alır. Kazası olmayanın da, kaza namazı kılmasının hiç mahzuru olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Emanetin dindeki önemi nedir?
CEVAP: Emanet, emin, güvenilir olmak demektir. Fıkıh ilminde, güvenilen kimseye bırakılan mala emanet denir. Emanete bir zarar vermeden aynen sahibine iade etmek gerekir. Emanete riayet etmemek, münafıklık alametidir. Üç hadis-i şerif:
(Emanet kaybedilince Kıyamet yaklaşır. İşleri, ehli olmayana vermek, emaneti kaybetmektir.) [Buhârî]
(Emanete riayet rızkı artırır, hıyanet ise fakirliğe yol açar.) [Kudaî]
(Allah ve Resulü, emanete riayet edeni sever.) [Taberanî]
Allahü teâlâ, can, vücut ve her organı bize emanet etmiştir. Her nimet birer emanettir. Bu emanetleri Rabbimizin rızası dışında kullanmak, o emanete hıyanet olur. Mesela çocuklarımız, eşimiz bize emanettir. Birkaç hadis-i şerif:
(Kadınlar size Allahü teâlânın emanetidir.) [İbni Cerir]
(Eşinizi üzmeyin! O, Allahü teâlânın size emanetidir.) [Müslim]
(Hanımının mahrem sırlarını başkalarına söylemek, emanete hıyanettir.) [Müslim]
(Kızını fâsığa veren, Allahü teâlânın emanetine hıyanet etmiş olur. Emanete hıyanet edenlerin gideceği yer Cehennemdir.) [S. Ebediyye]
(Fakirlik emanettir. Onu gizleyen ibadet etmiş olur. Fakirliğini açığa vuran da, din kardeşlerini borçlu çıkarmış olur.) [İbni Asakir]
(Söz emanettir. Çirkin bir sözü götürmek [laf taşımak] helal olmaz.) [Ebu Nuaym]
(Size iki emanet bırakıyorum: Allah'ın kitabı ve Ehl-i beytim.) [İ. Ahmed]
(Kur'anla Ehl-i beyt birbirinden ayrılmaz) hadis-i şerifi Kur'ana uyanın, Ehl-i beyti sevmesi ve Ehl-i beyti sevenin de Kur'ana uyması gerektiğini bildiriyor. (Eshabın tamamı cennetliktir) âyetini inkâr eden Ehl-i beyti sevmiş olmaz. (Kurret-ül ayneyn)
Ahzab sûresindeki emanet, işlenmesinde sevab ve terkinde ceza olan dinin bütün emir ve yasaklarıdır. (Celaleyn)
Beş vakit namaza emanet denmiştir. Nisa sûresinin 58. âyetindeki emanet kelimesini Resulullah, ibadet olarak açıklayıp beş vakit namaz kılmayı emretmiştir. (Beydavî)
Emanete, akıl ve İslamiyet diyen âlimler de oldu. Çünkü aklı olan İslamiyet'e uyar. Demek ki, aklı olup, dinin emir ve yasaklarına riayet eden, namaz kılan, emanete riayet etmiş olur. (Hak Sözün Vesikaları)
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanların çeşitli zamanlarda kendi istekleriyle, tercihleriyle yapacağı şeyleri, Allahü teâlânın ezelde bilmesine kader denir. Kaza ise, kaderde bulunan şeyleri, zamanı gelince Allahü teâlânın yaratmasıdır.
Kaza ve kader, insanın kudret ve ihtiyarını yani tercih hakkını yok etmez. İnsan, kendi ihtiyarıyla yapar veya terk eder. Kulun kudreti ve kuvveti, işlerin yaratılmasında tesirlidir. Hiç tesiri olmasaydı, cebir yani zorlama olurdu. Kudret, isterse yapmak ve isterse yapmamak demektir. Yani yapması ne kadar kuvvetliyse yapmaması da o kadar kuvvetlidir. Biri diğerinden daha kuvvetli değildir.
Kaza ve kader meselesi ilahî sırlardandır, bu konuda konuşup tartışmayı Peygamber efendimiz yasaklamıştır. Kaza kader meselesinde Ehl-i sünnet âlimleri ne demişse onu öğrenip inanmaktan başka çare yoktur. Düşünmek, mantık yürütmek doğru değildir.
Biz Allahü teâlânın kazasına razıyız. Dua etmek, Allahü teâlâdan bir şey istemek, kazaya razı olmaya aykırı değildir. Aykırı olsaydı, dua etmek emredilmezdi. Dua ederiz, isteriz, fakat neticede başımıza gelene razı olmamız gerekir.
Felaketler hep nefsimizden geliyor, onlara nefsimiz sebep oluyor. Fakat hepsini de Allahü teâlâ yaratmaktadır. Nefsimizden geleni, Rabbimiz de irade ederse yaratır. Ancak, Allahü teâlâ, bilhassa iyi kimselere acır, o iyi kimsenin nefsi istediği hâlde Allahü teâlâ irade etmez, istemez ve o iş olmaz. O da, (Şu veya bu mâni oldu! Ben bunu istiyordum, istediğim olmadı!) der. Hâlbuki Allahü teâlâ onu sevdiği için bunu yaratmadı. Bir âyet-i kerime meali şöyledir: (Siz çoğu şeyi hayırlı, faydalı zannedersiniz, hâlbuki o size zarardır, Rabbiniz size merhamet eder ve o zararlı şeye sizi kavuşturmaz. Çoğu şeye de, zararlıdır dersiniz, kaçarsınız, onlar sizin için iyidir, faydalıdır. Rabbiniz de onları size nasip eder.)
Bir kişi, (Bu felaket başıma nereden geldi?) der. Hâlbuki bilmez ki, kendisi için hayırlıdır. Allahü teâlâ onu seviyor, ona hayırlı işi nasip ediyor, o ise üzülüyor. İnsanlar şimdi gaflet uykusundadır, hayırdan şerden haberleri yoktur. Ölünce uyanacaklar, gafletlerine pişman olacaklar. Pişmanlık duymamak için şimdi uyanmalı ve kadere razı olmalıyız.
Dine hizmet nimetinin şükrü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, (Verdiğim nimetlere şükrederseniz artırırım) buyuruyor. Onun yolunda çalışmaktan, Onun dinine hizmet etmekten daha büyük nimet olmaz. İşte bu nimetin devam etmesi için Rabbimize şükretmeli. Şükrün de dereceleri vardır:
Birincisi: Bu hizmete sürükleyen kuvvetli imanımıza şükretmeliyiz. Allahü teâlâ, (Ey imanla şereflenenler, bu nimetin şükrünü ifa edebilmeniz için birbirinizi sevin!) buyuruyor. Bu yüzden, birbirimizi Allah için seveceğiz, birbirimizin kalbini kırmaktan korkacağız. Zaten müminin kalbini kırmak haramdır.
Hepimizin kusuru, günahı var. Birbirimizin kusurlarını değil, iyiliklerini görerek birleşmeli, affedici olmalı ve sabretmeliyiz. Çünkü Allahü teâlâ, (Sabredenlere lütfumu, ihsanımı müjdele!) buyuruyor. Lütfa, ihsana kavuşmak için, incinsek de, sabretmeli ve incitene dua etmeliyiz. Müslümanlık, kardeşlik böyle olduğu gibi, kulluk da böyle olur.
İkincisi: Ana babamızın kıymetini bilmeliyiz, onların gönüllerini, dualarını, rızalarını almalıyız. Salih olan ana babanın evladına duası, peygamberin ümmetine duası gibidir.
Üçüncüsü: Hanımların da kıymetini bilmeli. Onlar, Allahü teâlânın emanetidir. Namazını kılan, dinimize uygun giyinen bir hanım, dünyanın en büyük nimeti, Cennet nimetidir. O hayatını bize vakfetmiştir. Biz neşeliysek o neşeli, biz üzüntülüysek o da üzüntülüdür. Böyle bir Müslümanın kalbini incitmek, Beytullah'ı yıkmaktan daha büyük günahtır, çünkü onun tek ümidi, Allah'tan sonra kocasıdır. Onlara sert söylememeli, kusurlarını görmemeli, affetmeli, onları tatlılıkla ıslah etmeli, kusurlu sözlerine de sabretmeli. Peygamber efendimiz, (Kızmayın, güzel huylu olun, ailelerinize hakaret etmeyin, iyi geçinin, içinizde ailesiyle en iyi geçinen, ailesine karşı en iyi muamele eden benim) buyuruyor.
Hiç kimseyle münakaşa etmemeli. Münakaşa, dostun dostluğunu azaltır, düşmanın da düşmanlığını artırır.(Sabreden kazanır) hadis-i şerifine uymalı, birbirimize gıyaben dua etmeliyiz. Fâsıklar, mürtedler dedikodu yapar, salih Müslümanlar dua eder. Dua eden salihlerden olmalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda, (Kâfirlerin kalblerini mühürledik, onlar göremez, işitemez ve anlayamaz) buyuruluyor. Kalbleri mühürlendiği için kâfirler iman edemez. İman etmemeleri kendi ellerinde olmadığına göre, âhirette niye cezalandırılıyorlar?
CEVAP: Bu soru, kaza ve kaderi bilmemekten kaynaklanıyor. Allahü teâlâ kimseye zulmetmez, kimseyi haksız yere Cehenneme atmaz. Allahü teâlâ, ezelî ilmiyle onların kâfir olacaklarını biliyordu. Nasıl olsa kâfir olacaklar diye, onları dünyaya göndermeden Cehenneme atsaydı, (Bizi dünyaya getirseydin, biz çok iyi ameller işlerdik) diyeceklerdi. Onun için, onlar dünyaya getiriliyor, akıl veriliyor, eşit şartlarda imtihana tâbi tutuluyor. Dağda çölde kalıp duymayanları aynı imtihana tâbi tutmuyor. İnanmayacakları ezelî ilmiyle bildiği için, (Onlara ne söylense iman etmezler) deniyor. Allahü teâlâ, ezelî ilmiyle biliyor ki, onlar kendi iradeleriyle küfre girecekler. Bunun için, (Kalbleri mühürlü ve kâfir olarak ölecektir) denmiş oluyor. Cenab-ı Hakk'ın, onların kâfir olarak öleceklerini bilmesi, kâfir olarak ölmelerini gerektirmiyor. Kendi arzularıyla kâfir oluyorlar. Birkaç âyet meali:
(Onlar sağır, dilsiz ve kördür, bu hâllerinden dönüp iman etmezler.)[Bekara 18]
(Kalbleri var, ama anlamazlar; gözleri var, ama görmezler; kulakları var, ama işitmezler. İşte bunlar hayvan gibidir, hattâ daha da aşağıdır.) [Araf 179]
(Onları doğru yola çağırsan işitmezler. Sana bakarlar, ama görmezler.) [Araf 198]
Sağır, dilsiz, kör, kalbi mühürlü ifadeleri ne demektir? Kısaca açıklayalım:
Onlar, sağırdır işitmezler: Âhiret için faydalı olan hiçbir şeyi işitmezler.
Dilsizdir, söylemezler: Hak olan gerçeklerin hepsini inkâr edip söylemezler.
Kördür, görmezler: Hak olan hiçbir şeyi göremezler.
Kalbleri mühürlüdür, anlamazlar: İyiyi kötüyü, imanı küfrü, hayrı şerri, kârı zararı, faydalıyı zararlıyı, Cenneti Cehennemi, dostu düşmanı anlamazlar. Anlama yeri olan kalbleri kilitlidir, kapalıdır. Göz, ne kadar bakarsa baksın, kulak ne kadar açık olursa olsun, eğer içeride bir işitme veya görme işi olmazsa, baksa da görmez, işitse de duymaz, çünkü duyuracak olan kulak değil, Cenab-ı Hak'tır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Feminist bir bayan, (Biz bayanlar açık gezince, erkekler etkileniyormuş. Bize ne, o erkeğin sorunu, adam olsunlar etkilenmesinler. Neden onların faturası bize çıkarılıyor?) dedi. Gerçekten fatura niye bayanlara kesiliyor?
CEVAP: Bu, çok yanlıştır. Bayan, tesettürü Allah'ın emri kabul ediyorsa, Allah'ı suçlaması çok çirkindir. Ateist ise, Allah'ın emrine ne hakla karışıyor? Ona örtün diyen mi var? Tesettür, ateiste değil, Müslümana farzdır.
(Erkekler etkilendiği için bayanlar kapanmalı) sözünün dinde yeri yoktur. Allah'ın emrinde sebep ve hikmet aranmaz. Bazı mezhepsizler, (Şu ibadetin şu hikmeti var) diyerek ateistlere böyle koz veriyorlar. Mesela, (Domuz, içindeki trişin, yağ gibi bazı maddelerden dolayı haram edilmiştir) diyorlar. Ateistler de, (Eğer trişin, yağ gibi şeylerden dolayı haram edilmişse, biz trişinleri öldürür, yağlarını çıkartır yeriz) diye karşılık veriyorlar. Bu bayan da, (Benim açık gezmemden erkekler etkileniyorsa, beni ilgilendirmez) diyor. Bir şeyin haram olması, illa zararlı olmasından dolayı değildir. Mesela, Besmelesiz kesilen kuzu etinin haram olması, sağlığa zararından değil, Allah'ın emri olduğu içindir. Kadının açık gezmesinin haram olması da, erkekleri etkileyeceği için değil, Allah'ın emri olduğu içindir. Kadın, kadınlar arasında, hattâ kendi evinde yalnızken bile çıplak duramaz. Bunun etkilenmekle ne ilgisi var?
Feministin dediği gibi, kadının kapanması sırf erkeklerin etkilenmesi, dolayısıyla erkeklerin günaha girmesiyle alakalı bile olsa, onun dediği yine yanlıştır. Dinimizde, (Hayra sebep olan hayır, kötülüğe sebep olan da, kötülük yapmış gibi günah kazanır) kuralı vardır. Müslüman kadın, erkekleri günaha sokmaktan sakınır. Bayanın erkekleri etkilemek niyeti yoksa, niye öyle açılıp saçılıyor ki?
Sadece erkek mi etkilenir? Kadın etkilenmez mi? Sıkışık bir ortamda sürtüşme olsa, kadın etkilense, (Kadın etkilenmesin) denir mi? Etkilenmek, insanın tabiatında vardır. Ateşle baruta yaklaşıp, (Sakın barutu yakma!) denmez. Ateşin özelliği yakmaktır. Baruta, (Niye etkilenip yanıyorsun?) denilemez. Ateşe su dökülürse söner. Ateşe, (Niye sudan etkilendin?) denmez. Bu örnekler, feministin görüşünün yanlış olduğunu açıkça göstermektedir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kâfirleri sevmek küfür müdür?
CEVAP: Bu husus, sevginin durumuna göre değişir. Muhammed Masumhazretleri buyuruyor ki:
Kâfirleri sevmek, onlarla dostluk kurmak haramdır. Müminin kâfiri sevmesi üç türlü olur:
1- Onun küfrünü beğenirse imanı gider.
2- Herkesle iyi geçinmek için, kâfire dost görünmesi yasak değildir. Dost olmakla dost görünmek farklıdır.
3- İkisinin ortasıdır. Kâfire meyleder, yardım eder. Akrabalık, iş arkadaşlığı sebebiyle dostluk kurar. Bu dostluk, küfre sebep olmazsa da, caiz değildir. Âyet-i kerimeler, bu sevgiyi yasaklamaktadır. (M. Masumiyye 3/55)
Enes bin Malik hazretleri buyuruyor ki: (İnsan, dünyada kimi seviyorsa, âhirette onun yanında olacaktır) hadis-i şerifi, Müslümanları sevindirdiği kadar, hiçbir şey sevindirmemiştir. Müslümanları seven, Müslümanlarla birlikte Cennete; kâfirleri seven ise, kâfirlerle birlikte Cehenneme gidecektir. (Berika)
(Kâfirlerle muaşeret ve mübaşeret edene Allahü teâlâ lanet eder) hadis-i şerifini düşünüp kâfirlerle dostluktan uzak durmalıdır. (K. Yazılar)
Bid'at ehli olan Müslümanları bile sevmek çok tehlikelidir. Bid'at ehlini sevenlerin ibadetlerini, Allahü teâlâ kabul etmez, kalblerinden imanlarını çıkarır. (Gunye)
(Bid'at sahibine hürmet eden, İslamiyet'i yıkmaya yardım etmiş olur) hadis-i şerifi de, bid'atin tehlikesini göstermektedir. (Taberanî)
Bid'at Ehl-i, Müslüman olduğu hâlde, onu sevmek bu kadar tehlikeli olursa, kâfiri sevmenin dehşeti daha kolay meydana çıkar. Kâfirleri, münafıkları ve mürtedleri sevmemek dinin emridir. Bunun için, hubb-i fillahve buğd-i fillah imanın şartı oldu. (S. Ebediyye)
Hubb-i fillah, Allah'ı sevenleri sevmek, buğd-i fillah Allah'ın düşmanlarını sevmemektir. Bir hadis-i şerifte,(İmanın temeli, hubb-i fillah, buğd-i fillahtır) buyurulmuştur. (Ebu Davud)
İmanın temeli, şartı yoksa o kişi nasıl mümin kalır? Bu hadis-i şerifi her Müslüman kendine düstur edinmeli. Kâfirleri Müslüman yapmak için onlarla dost olup, kendi imanını tehlikeye atmamalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinimizde üstünlüğün soy sopla değil, takvâ sahibi olmakla ilgili olduğu bildirilirken, Ebu Guddeci denilen kimselerin, hadis âlimlerinden İbni Lal hazretlerinin, (İnsanlar, tarağın dişleri gibi eşittir. Üstünlükleri, ibadet farkından ileri gelir) diye naklettiği hadis-i şerif için, uydurma damgası basmaları çok yanlış değil midir?
CEVAP: Evet, çok yanlıştır. Dinimizde ırkçılık yoktur. İnanıp güzel amel işleyen, ihlâsı ölçüsünde diğerinden üstündür. Yunus Emre, (Yaratılmışı hoş gördük, Yaradan'dan ötürü) diyor. 72 millete, insan olarak aynı gözle bakmak, dinimize aykırı değildir. Çünkü dinimizde ırk üstünlüğü yoktur.
Hazret-i Mevlana, (Gel, gel, her kim olursan ol gel, müşrik, Mecusi olsan veya puta tapsan da gel! Bizim dergâhımız ümitsizlik dergâhı değildir. Tevbeni yüz defa bozmuş olsan da gel!) buyuruyor. Bunun mânâsı, (Gel sana Müslümanlığı öğreteyim de gerçeği gör!) demektir. Müslümanlığı öğrenip takvâ sahibi olan, elbette diğer insanlardan üstün olur.
Bir milletin diğer millete üstünlüğü yoktur. Üstünlüğün ancak takvâ ile olduğunu bildiren bir âyet-i kerime meali:
(Ey insanlar, sizi, bir erkekle bir kadından yarattık. Birbirinizle tanışmanız için milletlere ve kabilelere ayırdık. Allah indinde en üstününüz, takvada en ileri olanınızdır.)[Hücurat 13]
Bu konuda birkaç hadis-i şerif:
(Rabbiniz bir olduğu gibi, babalarınız, dininiz ve peygamberiniz de birdir. Arab'ın Acem'e, Acem'in Arab'a üstünlüğü olmadığı gibi, kırmızının karaya, karanın kırmızıya da üstünlüğü yoktur. Hiçbir milletin diğerine üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvâ iledir.) [İbni Neccar] (Acem, Arap olmayan demektir.)
(Allahü teâlâ, cahiliyet övünmelerini sizden kaldırdı. Hepiniz Âdem aleyhisselamın evlatlarısınız. Âdem ise topraktan yaratılmıştır.) [Tirmizî]
(Irkçılık yapan, ırkçılık için savaşan ve ırkçılık uğrunda ölen, bizden değildir.) [Ebu Davud]
Allahü teâlâ ve Onun Resulü "sallallahü aleyhi ve sellem" (Üstünlük takvâ iledir) buyururken, bunun aksini söylemek bir Müslümana yakışmaz. Dinimizi içeriden yıkmak için hadislere uydurma damgası basılmaktadır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Yalnız Kur'an) diyenler, niye Kur'anın açıklaması olan hadis-i şeriflere uydurma diyerek insanları karışıklığa sürüklemeye çalışıyorlar?
CEVAP: Dinimizin detayı hadis-i şeriflerle ve fıkıh ilmiye bildirildiği için, dini yıkmak isteyenler bu yolu takip ediyor. Sahih hadislere uydurma diyenler 5 çeşittir:
1- (Bütün hadis kitapları uydurma hadisle doludur. Bir hadis kitabında birkaç tane uydurma hadis varsa, ötekilere de güvenilmez. Birkaç hadiste ihmal gösteren âlimin, diğerlerinde de ihmal gösterme ihtimali mevcut olduğu için hiçbir hadise güvenilmez) diyenler,
2- (Buhârî hadis kitabı hariç, diğer bütün hadis kitaplarında uydurma hadis bulunur) diyenler,
3- (Buhârî ve Müslim hariç, diğer bütün hadis kitaplarında uydurma hadis bulunur) diyenler,
4- (Kütüb-i sitte hariç, diğer bütün hadis kitaplarında uydurma hadis bulunur) diyenler,
5- (Hadis kitapları hariç, İslam âlimlerinin yazdığı her kitapta uydurma hadis bulunur) diyenler.
Birinci gruptakiler, (Yalnız Kur'an) diyenlerdir. Bunlar mezhepsizlerden de ileridir. Birçok konuda küfre düşüyorlar. Az çok dini bilen kimseler için, bunlar o kadar tehlikeli sayılmaz. Çünkü bunların aşırılığını, yanlışlığını sokaktaki insan bile biliyor. Mesela bir Hristiyan, Müslümanlığı kötülese kaç kişi inanır? Bu bakımdan, birinci gruptaki hadis düşmanlarına aldanan çok kimse olmaz. Diğer gruptakiler, birinci gruptakilere göre daha çok zararlıdır. Özellikle beşinci gruptakiler çok zararlıdır. Hadis âlimlerine itibar ediyor görünüp, kitaplarına uydurma hadis koyabilirler diyerek, fıkıh ve tasavvuf kitaplarını yazan Ehl-i sünnet âlimlerine olan güveni yıkıyorlar.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bid'at ehlinin zararı, kâfirin zararından daha fazla olur) buyuruyor. Çünkü kâfirin, Müslümanlık hakkında söylediğine kimse itibar etmez, ama bid'at ehli, namaz kılıp her ibadeti yaptığı için, ona inananlar çıkar ve çok zararı olur. Bu bakımdan uydurma hadisçilerin zararı küçümsenemez. Bunlara inanan kimse, hadis âlimlerinin çoğuna suizan eder, İslam âlimlerini cahillikle suçlar. İslam âlimlerini cahillikle suçlamak insanı küfre kadar götürür.
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Vücudun her organı kıymetlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimize yapılan hizmette, herkes bir vücudun organları gibidir. Beyin çok iyi olsa, el, gövde veya ayak yoksa neye yarar? Bir vücudun bütün organları nasıl kıymetliyse, bu hizmetlerde çalışan her arkadaşın görevi kıymetlidir. Hiçbir arkadaş bir diğerine karşı üstünlük taslamamalı ve üstünlük iddiasında bulunmamalı.
(Hepiniz bir sürünün çobanı gibisiniz. Nasıl ki çoban sürüsünden sorumlu ise, siz de emriniz altındakilerden sorumlusunuz) hadis-i şerifi gösteriyor ki, âmirlerin görev verdiği idareciler de sorumludur. Bir mücahidin yetişmesine sebep olmak yüzlerce kâfiri Müslüman yapmaktan daha sevabdır. Çalışanlara hizmetçi olmalı, âmirlik taslamamalı. Bir babanın evlatlarına, bir ağabeyin kardeşlerine karşı ne yapması gerekiyorsa, aynısını yapmalı. Büyüklerin rızası, sevgisi, birlik ve beraberliktedir. Ayırım yapandan razı olmazlar.
Onlara ihlâsla sahip çıkmalı, kendinden vazgeçip onları aziz etmeli. Çünkü maiyetini kollamayan, onun derdini kendi derdi kabul etmeyen ve büyüklere benzemeyen, nasıl başarılı olur? Büyüklerin yolunda olanın, onlara benzemesi lazımdır. Çünkü bu iş, büyüklerin işidir, onun işi değildir. Sadece ona emanet olarak verilmiştir.
İBADET ALLAH İÇİN YAPILIR
O hâlde kendimizi aradan çekip büyükleri temsil etmeliyiz. Din büyüklerinin, Müslümanlara karşı olan sıcak muamelesiyle, güler yüzüyle, tatlı diliyle, cömertliğiyle, fedakârlığıyla muamele etmelidir. Ne görüyorsak aynısını hattâ mümkünse daha fazlasını yapmalı. Bu hizmetlerin temelinde, mesai mefhumu, para arzusu yoktur. Bilakis ibadet vardır. İbadet, Allah için yapılır. Allahü teâlânın rızasına kavuşmak da kalbden kalbe olur, vasıta olan hiçbir kalb atlanamaz. Büyükleri ve Peygamber efendimizi atlayarak, doğrudan doğruya Cenab-ı Hakk'ın rızasına kavuşulmaz. Öncelikle, her şeyimizi borçlu olduğumuz Resulullah efendimizin vârisleri olan o kıymetli zatların rızasını almak gerekir.
Binaenaleyh, büyüklerin rızasını kazanmak, duasını almak için, kendimizden vazgeçmeliyiz. Bugüne kadarki huy ve ahlâkımızı bir tarafa bırakmalıyız. Büyüklerimizin arzu ettikleri gibi olmaya çalışmalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
(Ameller niyetlere göredir) hadis-i şerifi, bütün işlerin, ibadetlerin, hizmetlerin, hepsinin niyete bağlı olduğunu göstermektedir. O niyetin karşılığı alınır. Niyet makbul ise, ancak o zaman o işe sevab verilir. Niyet bozuksa, o işlerin hepsi silinir gider. Bozuk niyetin günahı kalır. Haramlarda ise iyi niyete bakılmaz. İyi niyetle yapılsa da sevab alınmaz, yine günahtır.
Demek ki, iyi amellere verilecek karşılık, niyete göredir. İki kişi aynı ameli işler, karşılığı niyete göre değişir. İmamın arkasında, bir safta iki kişi yan yana namaz kılar, birinin niyeti hâlis, ötekininki hâlis değilse, ikisinin ibadeti arasında dağlar kadar fark olur. Hâlbuki görünüşte ikisi de aynıdır. Onun için merhum Hocamız buyururdu ki:
(Bizim niyetimiz, bütün dünyaya, bütün Müslümanlara hizmettir. Maksadımız hizmettir, sen ben davası değildir, müdürlüğün, başkanlığın hiç kıymeti yoktur. İş niyettedir, âmirlikte değil! Resulullah efendimiz, savaş için bir ordu hazırlamıştı. Ordunun başına azat edilmiş bir kölenin oğlu olan Üsame'yi emir yaptı. Emrinde, Hazret-i Ebu Bekir, Hazret-i Ömer gibi Eshab-ı kiramın bütün büyükleri vardı. Hiçbiri, "Ama o çok genç, hem köle oğlu" demedi. Peygamber efendimizin vefatından sonra Müslümanların başına Hazret-i Ebu Bekir'i geçirdiler. O da yine Hazret-i Üsame'yi seçti, herkes ona itaat etti. Onun için verilen vazifeyi yapmalı. Emir yaparlarsa emirlik, er yaparlarsa erlik vazifesini yapmalıdır.)
Bu büyükler, ileride gemiden atacakları kimseyi baştan gemiye almazlar. Aldıklarını da, artık gemiden atmazlar. Bir kadı, Ubeydullah-ı Ahrâr hazretlerine talebe olmak istiyordu. Fakat o büyük zat, ona iltifat etmediğinden gayet mahzun bir hâlde gelip gidiyordu. Bir gün Ubeydullah-ı Ahrâr hazretlerinin neşeli bir anında, yakın bir talebesi o kadıdan bahsedip, mahrum kalmaktan çok üzüldüğünü söyleyince, Ubeydullah-ı Ahrâr hazretleri; (Ben, kimin içinde büyüklük ve üstünlük arzusundan bir şey sezsem, hattâ o kibre on yıl sonra bile düşecek olsa, ona büyüklerin yolundan bahsedemem) dedi. Talebelerinden bazıları, bu günün tarihini yazdılar. Aradan on yıl geçti. Ubeydullah-ı Ahrâr hazretleri de vefat etmişti. O kadı, memleketinde hâkimlik ve reislik makamına çıktı. Hâlinden çok memnundu ve bu yolla hiç alakası kalmamıştı. Hattâ müminler en büyük kötülüğü bundan gördüler.
Sevablar günahları yok eder
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslam Ahlakı kitabında okuduğuma göre, âhirette mizan kurulacağını, amellerin tartılacağını, sevabı çok olanın Cennete gideceğini söylediğim zaman, annem, (Hayır, zerre kadar günah olsa, Cehennemde cezasını çekmeden yani günahları temizlenmeden Cennete girilmez) dedi. Günahı olan cezasını çekecekse, günahla sevabı niye tartıyorlar?
CEVAP: Müslümanın iyilikleri kötülüklerini yani sevablar günahları siler. Bir âyette mealen, (Elbette hasenat, seyyiatı yok eder) buyuruldu. (Hud 114)
Hasenat her çeşit iyilik, seyyiat ise her çeşit kötülük demektir. Sevab günahı yok edince, artık o günah silinir. Eğer günahlar çoksa, onlar da sevabları alıp götürür. Onun için çok sevab işlemeli. Bir hadiste, (Bir günah işleyince, arkasından bir iyilik et, bir sevab işle ki onu mahvetsin!) buyuruldu. (Beyhekî)
(Günahsız insan olmaz) hadisi gösteriyor ki herkes günah işler. Eğer günahın cezası Cehennem olsaydı, istisnasız herkes Cehennemde azap çekerdi. Hâlbuki günah işlediği hâlde, Cehenneme girmek şöyle dursun, hesap görmeden Cennete gidecek çok kimse vardır. Bir hadiste, (Cehennemlik olan 70 bin günahkâr, Osman'ın şefaatiyle, sorgusuz sualsiz Cennete girer)buyuruldu. (İbni Asakir)
Şartlarına uygun tevbe eden de, günahının cezasını çekmez. Bir hadiste, (Günaha tevbe eden, günahsız olur) buyuruldu. (Beyhekî)
Herkes Kıyamette, dünyada yapmış olduğu iyi kötü amellerinin karşılıklarını görür. Ehl-i sünnet olan müminin, dünyadayken tevbe etmiş olduğu günahları affolunup, iyiliklerine sevab verilir. Kâfirlerin ve bid'at sahibi olanların, yani itikadı bozuk olan müminlerin iyilikleri reddedilir, şerleri için de ceza görürler. (Cevap Veremedi kitabı)
Âhirette, günahla sevabın ölçülmesi müminler içindir. Kâfirlerinki ölçülmez. Yani kâfirin iyiliğine sevab verilmez. Çünkü bir âyette, (Biz kâfirlerin iyiliklerini yok ederiz. İyilikleriyle kötülüklerini ölçmeyiz)buyuruluyor. (Kehf 105)
Tevbe eden gibi, iman edenin de günahları silinir. Bir âyette, (Allahü teâlâ, kâfirken tevbe edip iman eden ve salih amel işleyenlerin günahlarını sevaplara çevirir) buyuruluyor. (Furkan 70) Bir hadiste de,(Allah'ı ananların günahları sevaba çevrilir) buyuruldu. (İ. Ahmed) [Devamı var]
Sevablar günahları yok eder -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mümin olarak, dağlar kadar günahımız olsa, tevbe etmişsek yine hepsi silinir. Hiç tevbe etmesek de, sevablarımız günahlarımızdan çoksa, günahlarımızdan dolayı Cehenneme girmeyiz. Onun için sevab getiren amel işlemeliyiz. Mesela namaz kılarsak günahlarımız affolur, zekât verirsek, oruç tutarsak, hacca gidersek, dine hizmet edersek, günahlarımızın hepsi ağaçtan yaprak dökülür gibi dökülür. Hiçbir günahın cezasını çekmeyiz. O hâlde her günahtan çok sakınmalı, nefsimize uyarak yaptıklarımız için de, günahlarımıza kefaret olacak ameller işlemeliyiz. Bu konuda birkaç hadis-i şerif:
(Beş vakit namaz kılanın bütün günahları temizlenir.) [Buhârî]
(Ramazan orucunu tutanın bütün günahları affolur.) [Nesaî]
(Hac yolunda ölenin günahları affolur, hesaba çekilmeden, azap görmeden Cennete girer.) [İsfehanî]
(Cihad edenin, bütün günahları affolur.) [Beyhekî]
(Bir mümin, günahını hatırladıkça üzülürse, Cenab-ı Allah, daha namaz veya oruç gibi günahına kefaret olacak bir amel işlemeden bile onu affeder.) [İbni Asakir]
Kıyamette, çok günahkâr bir Müslümanın sevabları azdır. Allahü teâlâ, ona,(İnsanlara git, sana sevab verecek birini ara! Sevab bulursan Cennete girersin) buyurur. O kimse gider, hiç kimseden sevab bulamaz. Kime sorarsa, (Ben senden daha çok muhtacım) der. Üzgün gezerken biri, (Ne istiyorsun?) der. O da, (Bir sevaba ihtiyacım var. Binlerce kişiden istedim. Hiçbiri vermedi) der. Bu kişi, (Benim bir tek sevabım var. O da beni kurtarmaya yetmez. Onu sana verdim)der. O kimse sevinip durumu anlatınca, Allahü teâlâ sevabını veren kulu da çağırıp, (İmanlılara benim keremim, senin kereminden, benim ihsanım senin ihsanından daha çoktur. Din kardeşinin elinden tutup doğru Cennete gidin!) buyurur. (Kıyamet ve Âhiret)
Demek ki, sevabı günahından ağır gelen her mümin, günahlarının cezasını çekmeden, Cehenneme girmeden Cennete gidecektir. Öyle olmasaydı, terazi kurulup sevablarla günahların tartılmasının bir anlamı kalmazdı. İmam-ı Rabbanî hazretleri de, (İyiliklerin ve günahların, mizanda tartılması haktır, doğrudur. Orada sevabı ağır gelen, Cehennemden kurtulacak, az gelen, ziyan edecektir) buyurdu. (2/67)
Resulullah'ı yalanlamakResulullah'ı yalanlamak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Allah'ın sözlerini inkâr etmek küfür olduğu gibi, Resulünün bildirdiklerini de inkâr etmek küfür olur) deniyor. O da insan değil mi? Yanlış söyleyemez mi?
CEVAP: İman, Resulü Ekrem efendimizin, Allahü teâlâ tarafından, Peygamber olduğu bildirildikten sonra, bütün insanlara getirdiği ve bildirdiği emirlerin hepsine güvenip itikat etmektir. Hepsini beğenip kabul etmektir. Bu emirlerin, bilgilerin herhangi birine inanmamak veya şüphe etmek küfürdür. Çünkü Resule inanmamak veya güvenmemek, Resulü yalancı saymak olur. Yalancılık kusurdur. Kusuru olan, peygamber olamaz. (S. Ebediyye)
(O [Resulüm], kendisine vahyedilenden başkasını söylemez.) [Necm 3, 4]
Resulullah'ı yalanlamak, ona emin diyen ve peygamber olarak gönderen Allahü teâlâyı yalanlamak olur. Onun sözünde yalan olmaz. (Bu söz, acaba onun sözü mü?) diye şüphe etmek ayrıdır, (Onun sözü de olsa inanmam) demek veya bunda şüphe etmek ayrıdır. İnanmayan ve böyle şüphe eden kâfir olur. Diyelim Resulullah efendimizden bir hata meydana gelse, hemen vahy gelir düzeltilirdi. Yani dine ait yanlış bir şey kalmazdı. Onun için Resulullah'ın bildirdiklerine itiraz eden, Allah'a itiraz etmiş olur. Allah'a ve Resulüne itiraz eden de kâfir olur.
Sual: (Kişi sevdiğiyle beraber olur. Allah'ı ve Resulünü seven Cennete girdiği gibi, büyük zatları seven de Cennete gider) deniyor. Sadece sevmiş olmak yeter mi?
CEVAP: Evet, yeter. Ama sevmek ne demek? Sevmek, itaat etmek, onun yolunda olmak demektir. Allah'ı sevenin, Allah'ın emir ve yasaklarına uyması gerekir. Uymuyorsa sevmiyor demektir. Resulullah'ı sevmek de böyledir. Büyük zatlar da, Allah ve Resulünün bildirdiklerini bildiriyorlar. Onları seven, onların evlatlarını, torunlarını, kendi evlatlarından üstün tutar. O zatların talebelerini de çok sever. Bunları yapamıyorsa, sevgisinde noksanlık var demektir. Sevgisinde noksanlık da olsa, büyükleri seven yine mahrum kalmaz. İslamiyet'i öğrenip, tatbik eden, dinini öğrendiği zatı seven kurtulur. İşin esası budur. Sevgi varsa, her şey vardır. Sevgi yoksa dünya dardır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (İmam-ı a'zama göre, tehditle yapılan boşamanın geçerli olması gibi, sarhoşun boşamasının da geçerli olması, yanlıştır. Bu, akla, mantığa aykırı bir zorbalık) gibi çirkin ifadeler kullanılıyor. Sarhoşun ve tehdit edilenin boşaması geçerli değil mi?
CEVAP: İmam-ı a'zam hazretlerinin bildirdiği hükme kim itiraz edebilir ki? İtiraz edenin sözüne itibar edilmez. Her önüne gelenin, din hakkında muteber kitaplarda olmayan şeyleri söylemesi dikkate alınmaz. Bahsedilen konu bütün fıkıh kitaplarında açıkça bildiriliyor. Birkaçı şöyledir:
Şakadan da söylese, sarhoş da olsa, boşama geçerlidir. (Dürr-ül muhtar, Redd-ül muhtar)
İçki içerek sarhoş olan kimsenin sözüyle talak geçerli olur. Fakat bilmeden yediği ot sarhoş etse, o hâliyle hanımını boşasa, boşaması geçerli olmaz. Sarhoş ettiği bilinen benc otu veya benzeri ot ise talak geçerli olur. İmam-ı a'zam Ebu Hanife ile İmam-ı Ebu Yusuf'a göre, hububat, bal, şeker gibi şeylerden yapılan içkiyi içen kimse, sarhoş olup, karısını boşasa, talak vâki olmaz. İmam-ı Muhammed'e göre ise bu gibi şeyleri içip, sarhoş olan kimsenin de, talakı vâki olur. Fetva da böyledir. Bir kimse, tehdit edilerek karısını boşarsa, talak geçerli olur. (Hindiyye)
Sarhoşun ve tehdit edilen kimsenin sözüyle veya mektubuyla talak vaki olur. Mektup hanımının eline vardığı anda, boş olur. Delinin, çocuğun, bunağın, baygının ve uyuyanın söylemesiyle talak olmaz. (S. Ebediyye)
Mecmua-i Zühdiyye'de, tehditle boşamanın sahih olduğu bildirilirken, (Üç şeyin ciddisi de, şakası da ciddidir) hadis-i şerifi nakledilmektedir. İki hadis-i şerif:
(Üç şeyin şakası da, ciddisi gibi sahihtir: Nikâh, boşamak, boşamaktan vazgeçmek.) [Ebu Davud]
(Deli ve bunak hariç, herkesin boşaması geçerlidir.) [Tirmizî]
Demek ki, sarhoşun boşaması sahih olduğu gibi, tehditle boşamak da sahihtir.
Sual: İmam, akşamın farzının üçüncü rekâtında, yatsının farzının üçüncü veya dördüncü rekâtında, sessiz okuması gerekirken sesli okursa, secde-i sehv gerekir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kimse, Allah'ın varlığına inanıp da, imanın diğer şartlarına, yani meleklere, peygamberlere, kitaplara, Kıyamete ve Allah'ın sıfatlarına inanmasa, (Allah âcizdir, insan gibi varlıktır, O her şeyi bilmez, gökte oturur, istirahat eder) dese niye kâfir oluyor? Ben de böyle inanıyor, Allah'ı inkâr etmiyorum, niye kâfir olayım? Acaba Allah, (Şunları yapan kâfir olur) diyerek blöf mü yapıyor?
CEVAP: Bir ateist gibi, böyle şey sormak yanlıştır. Hâşâ Allahü teâlâ için (Blöf mü yapıyor?) denmez. Blöf, karşısındaki kişiyi yanıltarak veya yıldırarak bir işten caydırmak için söylenen asılsız söz veya takınılan aldatıcı tavır demektir. Allahü teâlâ için böyle çirkin söz söyleyen, hemen tevbe etmelidir.
Allahü teâlâ, imanın şartlarını bildiriyor. Resulü de bunu açıklıyor. Bir kimse,(Melek yok, Cennet ve Cehennem yok) dese, Allahü teâlâyı yalanlamış, Ona inanmamış olur. O, her ne kadar (Allah vardır) dese de, hayâlindeki bir robota inanmış, kâmil sıfatları olan Allahü teâlâyı kabul etmemiş olur.
(Allah vardır, ama her şeye gücü yetmez, her şeyi bilmez) demek küfür olur.(Ben Allah'ı inkâr etmedim) demesinin önemi olmaz. Şeytan da Allah'ı inkâr etmemişti. Ama bir emre karşı geldiği için, lanetlenip sonsuz cehennemlik oldu. Bunun gibi, küfre düşürücü söz söyleyip, (Ben Allah'ı inkâr etmiyorum) demek çok yanlıştır.
Sual: Bize, Avrupa'da kiliseye gidip Kur'an okuma imkânı sağlanıyor. Papazlar da camiye gelip Hristiyanlığı anlatıyor, fes, sarık giyebiliyor. Biz de, kiliseye gidince haç taksak ne mahzuru olur?
CEVAP: Hristiyan veya başka bir gayrimüslim, fes, sarık giyse, camiye gelse, Kur'an dinlese, zemzem içse, bozuk dinine etkisi olmaz. Ama Müslüman öyle değildir, dinine aykırı ne yapsa zararı olur. Mesela, onların verdiği içkiyi içse veya onlarla domuz eti yese büyük günah işlemiş olur. Haçlarını boynuna taksa, zünnarlarını kuşansa kâfir olur. Bunun gibi gayrimüslim, Müslümanın bayramını kutlasa, bâtıl dinini etkilemez, ama Müslüman kâfirin Noel'ini kutlasa kâfir olur. Kâfir olunca, imanı ve nikâhı gider. Bu inceliği iyi anlamalıdır.
31.01.2014
.Cennete giden yola girmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlânın razı olduğu tek doğru yol vardır. İki noktadan bir doğru geçer. Sonsuz sayıda eğri çizilebilir, fakat iki noktayı birleştiren düz çizgi bir tanedir. İşte bunun gibi, Cennete giden tek doğru yol vardır, o da Ehl-i sünnet yoludur. Diğer yollar Cennete gitmez. Bu yolda gidebilmek, ilerleyebilmek için de rehberlere ihtiyaç vardır. Bir trende en öndeki lokomotif hangi istikamette giderse, arkasındaki vagonlar da onunla beraber, onun gittiği yere gider. Vagonlar ister yolcu, ister eşya, ister kömür dolu olsun, ister boş olsun, lokomotife tâbi olması devam ettikçe, raydan çıkmadıkça, yoldan ayrılmadıkça hedefine varır. Yine bunun gibi, uçaktaki, gemideki boş olan koltuklar da aynı yere varır.
Ulema ve evliya zatlarla beraber olamasak da, onların yolunda olunca, onların gittiği yere varırız. Evliya olmak şart değildir, onların yolunda olan, Allahü teâlânın izniyle onların gittiği yere varır ve onlarla beraber olur. Allahü teâlânın razı olduğu bu yola Ehl-i sünnet denir. Cennete gidebilmek için herkesin bu yola girmesi ve bu yolun büyüklerine tâbi olması şarttır.
Gidilmesi gereken yeri ve istikametini doğru olarak biliyoruz. Fakat önümüzde kavşaklar var, o kavşaklardan acaba hangisine gideceğiz? Bütün bu kavşakları bize gösterecek bir trafik işareti veya bir rehber, bir kılavuz yoksa, gitmek istediğimiz yere varabilmek nasıl mümkün olur? Yetmiş üç yol içinde kurtuluş yolunun hangisi olduğunu bir rehber olmadan bulmak mümkün değildir. Bu yolda ya rehberi veya onu tanıyanı tanımak şarttır. Başka türlü kurtuluş beklemek mümkün değildir. İşte o rehberler, Peygamber efendimizin vârisi olan Ehl-i sünnet âlimleridir. Bizlere Allahü teâlânın razı olduğu bu yolda öncülük ediyorlar, yol gösteriyorlar ve böylece dünyaya gelişimizin gayesi olan kulluğun nasıl yapılacağını öğretiyorlar.
Bunun için Muhammed Masum hazretleri birinci cilt 33. mektubunda, (Biliniz ki, saadete kavuşmak için, evliya bir zata mânevî bağla bağlanmak lazımdır) buyuruyor.
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Kalbden gelen kalbe gider
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyuruyor ki:
(Kendinden bahsedeni dinlemeyin, ne anlatırsa anlatsın, nefsinden anlatır. Nefsten kaynaklanan sözler de kalbe inmez. Ama büyüklere tâbi olarak, kalbden gelen ve ağızdan dökülen kelâm ise kalblere yerleşir. Çünkü başlangıcı kalbdir. Kalbden gelir, kalbe yerleşir. Böylece iki kalbi birleştirir ve muhabbet hâsıl olur. O zaman da, (Kişi sevdiğiyle beraberdir) hadis-i şerifi gereğince Cennette beraber olurlar. O büyükleri temiz kalble sevmedikçe ve tâbi olmadıkça âhirette onlarla beraber olmak nasıl düşünülebilir?)
Bedende iki denge unsuru vardır. Biri madde, biri mânâdır. Madde olana nefs-i emmare, mânâya ise, kalb hâkimdir. Eğer nefse tâbi olursak, nefs kalbi esir alır ve onu gideceği yere götürür. Nefsin bağlı olduğu yer şeytandır. Şeytanların bağlı olduğu yer İblis'tir. Onların gideceği yer de Cehennemdir. Eğer bedende kalbin hâkimiyeti varsa, o zaman kalbde muhabbeti bulunan büyük zatların bulunduğu yere, yani Cennete gideriz. Büyükleri sevenlerle beraber olmalı, bid'at ehlinden uzak durmalı. Yolun doğru, vasıtanın düzgün, kılavuzun uygun olması hâlinde maksada kavuşmak kolay olur.
Rabbimizin ihsan ettiği, büyüklere tâbi olmak nimetinin şükrünü eda etmeye çalışmak gerekir. Allahü teâlânın razı olduğu yere, yani Cennete kavuşmamıza vesile olan büyüklerimize teşekkür, hayatımızın borcudur. Belki ömrümüzü feda etsek de, doğruyu kendimiz bulamazdık. Ama bu büyükler, Rabbimizin razı olduğu yolda bizlere kılavuzluk ettiler. Yorulmadan, yıpranmadan, sağa sola sapmadan, oraya varmamızı sağladılar. O hâlde bunlara teşekkürü borç bilmek lazımdır. Sadece (Teşekkür ederim) demekle nimete şükredilmiş olmaz. Cüneyd-i Bağdâdi hazretleri, (Şükür, Allahü teâlânın verdiği nimetleri, Onun emrine tahsis etmek, bu nimetleri Ona isyanda kullanmamaktır) buyuruyor. Eğer bir insan, Allahü teâlânın verdiği nimetleri Ona isyanda kullanmıyorsa şükretmiş olur, Onun razı olduğu yolda, emrettiği şekilde kullanmıyorsa, şükretmemiş, yani küfran-ı nimet etmiş olur.
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Hazret-i Ebu Bekir niçin üstün?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Ebu Bekir, insanların en üstünüdür, ama peygamber değildir) mealindeki hadis-i şerifte bildirilen üstünlüğün sebebi ilk Müslüman olması mıdır?
CEVAP: Bu, bir bakımdan üstünlüktür. Bir bakımdan üstünlük, her bakımdan üstün olmayı gerektirmez. Hazret-i Ebu Bekir'in çok önemli olan başka üstünlüğü vardır. Hadis-i şerifte, (Ebu Bekir'in üstünlüğü, namaz ve orucunun çokluğuyla değil, onun kalbinde bulunan bir şeyden dolayıdır) buyuruluyor. O bir şey nedir? İmam-ı Gazalî hazretleri, bunun Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" sevgisi olduğunu bildiriyor. (İhya)
Demek ki, Hazret-i Ebu Bekir'in üstün olması, Resulullah'ı çok sevmesinden ileri geliyor. İmam-ı Rabbânî hazretleri bu sevgiyi şöyle açıklıyor: Hazret-i Ebu Bekir'in üstünlüğü, iyi sıfatlarının çokluğundan değildir. Önce imana gelmesi, din için herkesten çok mal vermesi ve canını tehlikelere atmasından dolayıdır. Bu nimet, ondan başkasına nasip olmamıştır. Bir hadis-i şerif: (Bana malını, canını, Ebu Bekir kadar feda eden, başkası yoktur. Başkaları peygamberliğime inanmazken, Ebu Bekir inandı, malıyla, canıyla bana yardım etti.) [3/17]
Aynı konuda başka bir hadis-i şerif: (Ebu Bekr-i Sıddık, Muhacir ve Ensar'ın seyyidi ve büyüğüdür. Herkes beni yalanlarken, o tasdik etti. Herkes beni uzaklaştırırken, o bağrına bastı. Herkes benden kaçarken, o benimle ülfet ve ünsiyet etti. Herkes beni öldürmek isterken, malını, canını, bedenini bana feda etti. Kızını bana nikâh etti. Bilal'i kendi malından benim için azat etti.) [M. Ç. Y. Güzin]
İlk Müslüman olan Hazret-i Hatice validemiz, çok zengin olup, bütün mallarını Resulullah'a bağışladı. Resulullah, onun için, (Cennet kadınlarının en üstünü Hüveylid'in kızı Hatice'dir. Herkes bana yalancı derken, o bana inandı) buyurmasına rağmen Âişe validemiz, kadınların en üstünüdür. Peygamber efendimiz, (Âişe'nin bütün kadınlara üstünlüğü, tiridin [et yemeğinin] diğer yemeklere üstünlüğü gibidir. En çok Âişe'yi ve onun babasını seviyorum) buyurdu. İmam-ı Rabbanî hazretleri de buyuruyor ki: İlimde ve ictihadda Hazret-i Âişe, Hazret-i Fatıma'dan üstündür. Zühdde ise, Hazret-i Fâtıma daha ileridir. (c. 2/67) (Devamı var)
Hazret-i Ebu Bekir niçin üstün? -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hazret-i Ebu Bekir'in üstün olmasını, sadece ilk Müslüman olmasına veya sadece malını vermesine bağlamak yeterli sebep değildir. İlk Müslüman olan Hazret-i Hatice validemiz de, bütün malını bağışladı. Hazret-i Osman da, malla çok destek verdi. Bir savaşta, nesi varsa hepsini verdi. Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem", (Yâ Rabbî, Osman'a hesap sorma!) duasına kavuşup sorgusuz sualsiz cennetlik oldu. Buna rağmen Hazret-i Osman'ın üstünlüğü de, bir bakımdan üstünlüktür, her bakımdan üstünlük değildir. Hazret-i Ömer'in üstünlüğü hakkında da çok hadis-i şerif vardır. Mesela biri şöyle:
(Eğer benden sonra peygamber gelseydi, Ömer peygamber olurdu.) [Tirmizî]
Hazret-i Ali, hakkında da çok hadis-i şerif vardır. Biri şöyle:
(Ali'yi sevmek, ateşin odunu yaktığı gibi, müminin günahını yok eder.) [İbni Asakir]
Bu üstünlükler hep bir bakımdan üstünlüktür. Hazret-i Ebu Bekir'in üstünlüğü ise hepsinden farklıdır. Hazret-i Ebu Bekir peygamberlerin en üstünü tarafından sevilmiş, o da Resulullah'ı sevmiştir. Bu sevgi onu zirveye yükseltmiştir. Peygamberler hariç, bütün insanların en üstünü olmuştur.
Sual: (Nazar boncuğu kullanmak, kurşun döktürmek, muska taşımak, Allah'tan başkasına sığınmak olacağı için şirktir) diyen Vehhabi kafalı insanlar var. O zaman, bu mantığa göre, herhangi bir iş için, birinden yardım istemek de, Allah'tan başkasına sığınmak olmuyor mu?
CEVAP: Evet, o sakat mantığa göre, denize düşüp (İmdat!) diye bağıran da, Allah'tan başkasına sığınmış olur. Vehhabi'ye göre bu da şirktir. Hâlbuki birinden yardım istemek şirk olmadığı gibi nazar boncuğu kullanmak, kurşun döktürmek ve muska gibi şeyler de şirk değildir, dinin bildirdiği sebeplere yapışmaktır. Bunlar vasıtasıyla Allahü teâlânın yardımına kavuşulur.
Acıkanın yemek yemesi, hastanın ilaç kullanması, doktordan yardım istemesi, sebeplere yapışmak olur. İlaç ve doktor vesilesiyle şifayı veren de, yemekle doyuran da, suyla kandıran da Allahü teâlâdır. Ama bunlar birer sebeptir.
Kurşun dökmenin caiz olduğu Fetava-i Hindiyye'de bildirilmektedir.
Bahçeye at kafası, nazar boncuğu gibi şeyler asmanın caiz olduğu da, Redd-ül-muhtar kitabında yazılıdır. Nazarı önleyen at kafası değil, Allahü teâlâdır. At kafası, sebeptir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Önce Türküm, sonra Müslümanım) veya (Önce insanım sonra Müslümanım) demek, dinimize göre doğru mudur?
CEVAP: Dinimizde ırk üstünlüğü yoktur. İslamiyet'te Müslüman olmayan kimseye kâfir denir. (Önce insanım) demek de, (Önce Türk'üm) demek gibi yanlış bir sözdür. Kur'an-ı kerimde, (Kâfirlerin hayvan gibi, hattâ daha aşağı) olduğu bildiriliyor. Hayvandan aşağı olanla, Müslüman hiç kıyas kabul eder mi? Hiçbir şey Müslümanlıktan önceye alınamaz. Allahü teâlâ, (Müminler kardeştir) buyuruyor. (İnsanlar kardeştir)veya (Türkler kardeştir)demiyor. Müslüman Türk'le, komünist Türk nasıl kardeş olur? (İnsanlar kardeştir) sözü bundan daha yanlıştır. Bu söz dünyadaki kâfirlere yaranmak için söylenmiştir. Mezhepsiz Mevdûdî de, (Hilafet ve Saltanat) isimli kitabının 68. sayfasında, (Benim nazarımda bütün insanlar eşittir. Bizden olsun veya olmasın) diyor. Bu, masonluğa veya hümanizme uygun bir sözdür. Aslında masonlar da, hümanistler de, Müslümanlığa tahammül edemezler, ama (Bakın, biz herkesi kucaklıyoruz) intibaını vermek için inançlarını gizlemeye çalışıyorlar.
Sual: Bir komşumuzla ailece çok iyiydik. Fakat komşu, yabancıların teşvikleriyle, dedemi işinden edip, kendisi aynı yere geçmek için, bize birçok komplo kurdu. Çok zarara uğradık. Dedem, durumu görünce, onlara karşı tavır aldı. Gizli planları açığa çıkınca, ailece geldiler, (Zaman kavga zamanı değil, kardeşlik zamanıdır) diyerek dedemle barışmak istiyorlar. Dedem de, tedbirli hareket ediyor. (Bunlar, yine bir numara yapabilirler. Bunlara acıyıp yerimizi verirsek, acınacak hâle düşeriz) diye endişe ediyor. Çünkü hâlâ, ellerinden geleni yapmaya çalışıyorlar. Bunlarla barışmakta dinen bir mahzur var mıdır?
CEVAP: Barışmanın mahzuru olmaz. Ancak teyakkuzda bulunmak şarttır. Mümin, tedbiri elden bırakmamalı, yeni komplolara kurban gitmemelidir. Şuurlu mümin, başına gelen olaydan ders alır, ikinci defa aynı hataya düşmez. Bu konuda bir hadis-i şerif:
(Mümin, bir delikten iki defa ısırılmaz.) [Buhârî, Müslim]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Müdara nedir? Fitneye sebep olmamak için müdara nasıl olur?
CEVAP: Müdara iyi bilinmemektedir. Müdara, dini veya dünyayı zarardan kurtarmak için, dünya menfaatinden vermek, insanlarla iyi geçinmek, İslamiyet'in dışına çıkmadan, güler yüz göstermek, gönlünü almaktır. Bazı toplumlarda, dinimize zarar gelmemesi için müdara gerekir. Müdara, inancını ve bazı konulardaki görüşünü saklamak demektir. Sırrını açıklayan kimse, çok defa söylediğine pişman olur. İnsan, söylemediği sözüne hâkimdir, söylediğinin ise mahkûmudur. Onun için, (Zehebini, zihâbını ve mezhebini gizli tut!) derlerdi. Burada, zeheb=para; zihâb=inanç; mezhep=gidilen yol demektir. Yani paranı, dînî inancını ve siyasî görüşünü gizli tut demektir.
Kâfirler arasında kalıp, malından, canından korkanın, onlara kalben değil de, dilden sevgi göstermesi caizdir. Nitekim müşrikler, Hazret-i Ammar'a, babası Hazret-i Yasir ve annesi Sümeyye hatuna işkence edip, (Lat ve Uzza putu, Muhammed'in dininden iyidir de!) diye zorlarlar, demeyince de işkenceyi artırırlardı. Nihayet, ana babası şiddetli işkenceyle şehid edildiler. Hazret-i Ammar, kâfirlerin zorlamaları üzerine onların istediği küfür sözleri diliyle söyleyince, (Ammar, dinini bırakıp kâfir oldu) dediler. Resulullah efendimiz onun hakkında buyurdu ki:
(Ammar kâfir olmadı, o baştan ayağa imanla doludur. O, iki durumla karşılaştığında en doğru olanını tercih eder.) [İbni Mace, Ebu Nuaym]
Görüldüğü gibi fitne olmaması için Hazret-i Ammar, küfür söz söyledi. Demek ki fitne varsa sünnet terk edilebildiği gibi, fitnenin durumuna göre farz terk edilebilir, hattâ küfür söz bile söylenir.
Hazret-i Ammar serbest bırakıldığında, Resulullah efendimiz, mübarek eliyle gözünün yaşını silip teselli buyurdu. Bu olay üzerine, Nahl sûresinin, (Allah'a küfredenlere şiddetli azap vardır. Ancak kalbine iman yerleşmiş olduğu hâlde [küfre] zorlanıp, sadece diliyle söyleyenler müstesnadır) mealindeki 106. âyeti nazil oldu. Resulullah efendimiz de Hazret-i Ammar'a, (Müşrikler eziyet ederse, yine böyle söyle!) buyurdu. (İbni Mace)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual:?Yenge ve baldızla aynı odada yalnız kalmanın dinen bir mahzuru var mıdır?
CEVAP: Yenge ve baldız namahremdir. Bir hadis-i şerif:
(Namahrem kadınla yalnız kalmaktan sakının! Çünkü üçüncüsü şeytan olur.) [Tirmizî]
Üçüncüsü şeytan olunca, her ikisine de vesvese verip günah işlemelerine zemin hazırlar. Bunlar akraba diye dikkati çekmez. Bunun için onlarla bir odada yalnız kalmaları tehlikelidir. Peygamber efendimiz, (Yabancı kadınla yalnız kalmaktan sakının!) buyurunca, oradakiler, (Bir kadının, kayınbiraderi, eniştesi gibi akrabalarıyla yalnız kalması da mı uygun değil?) diye sordular. (Kayınbirader daha tehlikelidir, ölüm gibidir) buyurdu. (Buhârî)
Enişte de, kayınbirader gibi tehlikeli olur. (Bayram değil, seyran değil, eniştem beni niye öptü?) sözü meşhur olmuştur. Önce bayram seyran diye kılıfına uydurulup öpülüyor, sonrası malum...
Sual: Kabrin üstüne çiçek dikmenin faydası olur mu?
CEVAP: Elbette, olur. Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", iki kabrin yanına geldi. Her iki kabirdeki ölünün, azapta olduğunu anladı. Bir hurma dalını ikiye ayırıp, yarısını bir kabrin, diğer yarısını da öteki kabrin üzerine dikti. (Bunlar yeşil kaldıkça, azapları hafifler) buyurdu. (Buhârî, Müslim)
Allahü teâlâ, yeşil otların bereketiyle kabirdeki azabı hafifletmektedir. İslam mezarlıklarına servi ağaçları dikilmesi bundan ileri gelmektedir. (Kıyamet ve Âhiret)
Sual: Salih bir arkadaşı sırf Allah rızası için ziyaret etmek sevab olur mu?
CEVAP: İslam Ahlakı kitabındaki hadis-i şerifte, (Din âliminin ve salihlerin yanına gidenin, her bir adımına Hak teâlâ, kabul olmuş nafile bir hac sevabı ihsan eder) buyuruluyor. Demek ki, sırf Allah rızası için ziyaret etmek çok sevab oluyor.
Sual: Fâtiha ve zamm-ı sûreden sonra tekrar Fâtiha okunsa secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Gerekmez, ama zamm-ı sûreden önce, Fâtiha peş peşe okunursa secde-i sehv gerekir. (Hindiyye)
Sual: Önden çıkan yel, abdesti bozar mı?
CEVAP: Bozmaz. Erkek ve kadın için aynıdır.
Doğru yolda olmanın ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Allahü teâlânın rızasını kazanmak için, Onun emirlerini, Onun emrettiği gibi yapmak gerekir. Böyle yapan kimse, Rabbine kul olur. Onun emirlerini kendi istediği gibi yapan ise, nefsinin kulu olur. Nefsine kul olanlar, Cehenneme, Rabbine kul olanlar ise, Cennete gider) buyuruyor.
Devletler, standart bir sistem getirir. Eğer bu standarda uyulursa, herkes rahat eder. Allahü teâlânın razı olduğu doğru yolun standardı, ölçüsü de, razı olduğu büyüklerin gösterdiği yolda gitmektir. Hadis-i şerifte bildirilen 73 fırkanın her biri, doğru yolda olduğunu iddia etmektedir. Ama doğru yolda olmanın, yani kurtuluş fırkasının alâmeti, Eshab-ı kiramın yolunda olmaktır. Bu da, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirmesiyle anlaşılır. Demek ki, Ehl-i sünnet itikadında olan, doğru iman sahibidir.
İnsan, kalble iman eder, kalble sever, kalble niyet eder, bunlar gözle, kulakla yapılmaz. Demek ki, kalbde; iman, niyet ve muhabbet saklıdır. İbadetlerde, farz, vacib, sünnet ve müstehabları yaparken, uzuvlar kalbe tâbi olur. Kalb de, Rabbinin rızası için niyet ederse, Rabbimize kulluk edilmiş, ibadet edilmiş olur. İmanın altı şartında ölçü kalb, İslam'ın beş şartında ise, ölçü uzuvlardır. Kalbin uzuvlarla münasebeti vardır. Her ne kadar ibadet, imandan bir parça değilse de, imanla münasebeti vardır. Mesela, namazın, orucun farz olduğuna inanmak imandandır. Ama namaz kılmak, oruç tutmak ibadettir.
Ubeydullah-i Ahrar hazretleri buyuruyor ki:
(Bütün kerametler, harikalar bize verilse, fakat kalbimiz Ehl-i sünnet itikadıyla süslenmese, kendimizi mahvolmuş ve hâlimizi harap biliriz. Bütün haraplıklar, felaketler üzerimize yağsa, ama kalbimiz Ehl-i sünnet itikadıyla şereflenmişse, hiç üzülmeyiz.)
O kadar büyüklüğüyle beraber, ölçü olarak Ehl-i sünnet itikadını alıyor. Yoksa o da, (Benim kendime göre bir iman ölçüm var, ben de bu şekilde iman ederim) demiyor. Ehl-i sünnet itikadına uygun olmadıkça, büyüklerin bile istikbali karanlık olunca, bizler mahvoluruz. O hâlde, kendi anladıklarımıza değil, büyüklerimizin bildirdiği yola tâbi olmalıyız.
> Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Dikkat edilecek dört husus
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
En büyük varlık, en büyük zenginlik, Ehl-i sünnet itikadında olmaktır. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Herkese, her şeyden önce lazım olan, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi inanmak, sonra bu büyüklerin bildirdiği ilmihâl bilgilerini öğrenmektir) buyuruyor. İlmihâl bilgileri, neye nasıl inanacağımızı, neyi, nasıl ve niçin yapacağımızı anlatan bilgilerdir.
Haram, mekruh, müfsid, farz, vacib, sünnet, müstehab, mubah denilen bu bilgilere ef'âl-i mükellefin denir. Yani her mükellef insanın yapması ve sakınması gereken işlerdir. Bunları hakkıyla yerine getiren, ârif bir kul olur. Bu hususları bildiren büyüklerin yoluna tâbi olan, onların gösterdiği yolda devam eden, onların gittiği yere varır.
O hâlde, onların gittiği yere varmak için, şu dört hususa dikkat etmelidir:
1- Ehl-i sünnet itikadına uygun bir iman,
2- Kendisine lâzım olan ilmihâl bilgilerini doğru kaynaktan öğrenmek,
3- Öğrendiklerine uygun ihlâsla amel etmek,
4- Din büyüklerini tanıyıp sevmek ve kendi aklını bırakıp o büyük zatlara tâbi olmak.
Bunları yerine getiren, onlarla beraber olur, onlarla beraber olan da, onların kavuştuklarına kavuşur.
Büyüklerin yoluna girmek, uçağa binmeye benzer. Bu uçak, özellikle bizim için kalkmadığı gibi, şahsımıza da ait değildir. Fakat onun gideceği yere, bizim de gidebilmemiz için, bazı şartları, yerine getirmek gerekir. Bilet almak, kalkacağı saatte, kalkacağı yerde hazır olmak, yolcu olduğumuzu tescil ettirip yerimize oturmak, pilotun işine hiç karışmamak gerekir. Yani şartları yerine getirdiğimizde, o uçağın gideceği yere, makam ve mevki sahibi kimselerle, beraber varmak mümkün olur. Allahü teâlânın rızasını kazanmak için, âlim olmak şart değildir. Ehl-i sünnet itikadından sonra, ilmihâl bilgilerini öğrenip emredildiği şekilde yapmakla, Allah'ın izniyle Cennete gitmek mümkün olur.
Zaman su gibi akıp gidiyor, ömür geçiyor. İyisi de kötüsü de bunu görüyor ve yaşıyor. Dünya hayatı hayâldir. Bu hayâle gönül bağlayanlara, hayâlle avunanlara yazıklar olsun!
> Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Günahın Allah'a isyan olduğunu ve günah işlerken Allah'ın gördüğünü bildiğimiz hâlde, nasıl günah işliyoruz?
CEVAP: Günah ya gafletle veya kasten işlenir. Gafletle işlemek, sanki ayağı tökezleyip düşmek gibi olur. O anda Allah'ın gördüğünü hatırlayamaz, hattâ günah olduğunu bile belki düşünemez. Günahı işledikten sonra, yaptığına pişman olup, tevbe ederse günahı hemen affolur.
Kasten işleyende ise, fazla gaflet olmaz. Böyle günaha tevbe etmek de zordur. Bazı günahlar, bazılarına göre küçük görünse de, hepsi Allah'a karşı isyan olduğu için, hiçbir günaha meyletmemelidir. Günaha şartlarına uygun tevbe edilirse, her günah affolur. Bir hadis-i şerif:
(Uçsuz bucaksız bir çölde, yiyeceği, içeceği ve başka ihtiyaçları yüklü devesini kaybedip, açlık ve susuzluktan öleceğini anlayıp, ölmek için yatan ve uyanınca devesinin geldiğini gören kimsenin sevinmesinden daha çok, Allahü teâlâ, kulunun tevbe etmesine sevinir.) [Buhârî, Müslim]
Sual: Fıkıh kitaplarında, (Kaza kıldığını başkasına bildirmemeli, çünkü namazı kaçırmak günahtır. Günahı gizlemek gerekir. Vitir namazı insanların yanında kaza edilirse, vitri kazaya bıraktığını başkaları anlayıp da, ayıplamasın diye, Kunut tekbirinde elleri kulaklara kaldırma sünneti terk edilmeli, yani eller kaldırılmamalıdır) deniyor. Bu hüküm günümüzde de geçerli midir?
CEVAP: Günahı gizlemek her devirde geçerlidir. Ancak günümüzde, kaza namazı kılan ayıplanmaz. Hattâ (Maşallah, namaza başlamış, kazalarını da kılıyor) diye takdir edilir. Vitri de kaza etmek ayıplanmaz. Onun için günümüzde sünneti terk etmeyi gerektirecek geçerli bir sebep yoktur.
Sual: Bir mümin, işlediği günahlara tevbe etmeden ölse, şefaate de kavuşamasa, mutlaka Cehenneme mi gider?
CEVAP: Ehl-i sünnet itikadında olmak önemlidir. Ehl-i sünnet olup sevabları günahlarından azsa ve şefaate de uğramamışsa, böyle bir kimsenin tevbe etmediği günahlarını Allahü teâlâ affedebilir. O kimse, Cehenneme uğramadan doğru Cennete gider. (Birgivî vasiyetnamesi)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist, belediye otobüsünde tanıdığı bir ihtiyara yerini veriyor. Bu ateist, daha sonra namaza başlıyor. İhtiyara gidip durumu anlatıyor. İhtiyar da, (Bana yer verince, hidayete kavuşman için gıyaben dua etmiştim. Allahü teâlâ, gıyaben yapılan duaları kabul eder. Demek ki dua kabul oldu, sen de hidayete kavuştun) diyor. Peki, bu ateist gayrimüslim olsaydı, o da dua sayesinde hidayete kavuşur muydu?
CEVAP: Gayrimüslim, Müslüman olmayan demektir. Ateist de gayrimüslimdir. Yahudi de, Budist de, dinsiz de gayrimüslimdir.
Duayı kim alırsa ve dua kabul olursa, o kimse Müslüman olur. Ateist veya başka bir kâfir, üç sebeple hidayete kavuşur:
1- Allah'ın lütfuyla: Cömert olan veya insanlara iyilik eden yahut başka iyi bir meziyeti olan kâfir, Allah'ın lütfuyla Müslüman olabilir. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah, doğru yola iletmek istediğinin kalbini İslam'a açar.) [Enam 125]
2- Kendi araştırmasıyla: Hakkı, doğruyu bulmak gayretiyle, bütün dinleri inceler. İslamiyet'in güzelliğine hayran olup Müslüman olur. Allahü teâlâ, İslamiyet'i doğru olarak öğrenmek isteyene, bunu nasip edeceğine söz vermiştir. Bir âyet-i kerime meali:
(Doğru yolu arayanları, saadete ulaştıran yollara kavuştururuz.) [Ankebut 69]
3- Birinin duasına kavuşmakla: Mesela Hazret-i Ömer, duaya kavuşmakla Müslüman olmuştur. Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" (Ya Rabbî, bu dini, Ömer'le veya Amr'la [Ebu Cehil'le] kuvvetlendir) diye dua etmişti. Bu saadet Hazret-i Ömer'e nasip oldu. (Tirmizî)
Yaptığı iyilik sayesinde ihtiyarın duasına kavuşan ateiste de, iman nasip olmuştur. Onun için hep iyilik etmeli ve herkesin duasını almaya çalışmalıdır.
Sual: İşlerimizin dağınık olması, çeşitli düşüncelere yol açıyor, sıkıntı veriyor, ibadetlerimizi etkiliyor. Ne yapmalıdır?
CEVAP: İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Günlük işlerin bozuk ve dağınık olması, kalbin de dağılmasına yol açar. Kalbe gelen üzüntü ve kuruntuyu gidermek için tevbe ve istiğfar okumalıdır! (2/32)
Demek ki, imkân nispetinde dünya işlerini düzeltmek, dağınıklıktan kurtulmak ve bu gafletten dolayı istiğfara devam etmek gerekiyor. İstiğfar, birçok derdin devasıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Fâni olmak ve fenâ ne demektir? CEVAP: Fenâ; fâni olmak yani yok olmak demektir. Yani kendisinde hiçbir varlık görmemesi, yok olduğu zatın emrini, isteğini kendisine tercih etmesi demektir. Yani (Ben yokum, sadece o var) diyebilmek ve buna göre yaşayabilmektir.
Fenâ-fil-ihvan: Doğru yoldaki mümin kardeşlerinde fâni olmaktır. Onları çok sever. Her hususta onları kendine tercih eder, malını ve canını ondan esirgemez. Maddî bir ihtiyacı olduğunda kendi ihtiyacını hiç düşünmeden yardım eder. Özür dileyince, kendisi haklı olsa bile özrünü kabul eder. Onlara karşı vefalı olur, kusuru var diye terk etmez, kesinlikle bir menfaat veya hizmet beklemez, aksine onlara hizmet etmek için arkadaşlık yapar. Din kardeşlerinde fâni olmadan, fena-fiş-şeyhe kavuşulmaz.
Fenâ-fiş-şeyh: İnsanın, dinini öğrendiği hocasını çok severek onda fâni olmasıdır. Bunun için de, her hususta onun arzu ve isteklerine tâbi olması, iradesini, isteğini onun eline bırakması, ölü yıkayıcının elindeki ölü gibi olması, aklına zıt gelse de, ona muhalefet etmemesi gerekir. Bu olmadan, fena-fir-resule kavuşulamaz.
Fenâ-fir-resul: Resulullah'ı çok sevmek ve onda fâni olmaktır. Malından ve canından daha çok sevmesi gerekir. Bu sevgisinin alameti, sünnetleri yapıp mekruhlardan kaçınmaktır. Bir mümin, bütün bunlara tâbi olduktan sonra, mubahlarda da ne kadar Ona uyarsa, o derece kâmil ve olgun bir Müslüman olur. Allahü teâlâya, o derece yakın, yani sevgili olur. Bu olmadan, fena-fillah makamına kavuşulmaz.
Fenâ-fillah: Allahü teâlâyı her şeyden, canından, malından çok sevmektir, kalbden mâsivâyı yani Allahü teâlâdan başka her şeyi çıkarmak, tek arzusunun Allahü teâlânın rızasını kazanmak olmasıdır. Kalbden mâsivâ çıkınca, oraya marifetullah girer. Marifetullah, Allahü teâlâyı tanımaktır. İnsan bu dereceye kavuşunca, ömrü boyunca, kalbi Allahü teâlâdan başka şeyleri hatırlamak istese bile hatırlayamaz.
Bekâ-billah: Allahü teâlânın kulunu sevmesi demektir.
Fenâ-yı kalb: Yaratılmışların varlığını, sevgisini kalbden çıkarmak, kalbin Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi bilmemesi ve sevmemesi, unutmasıdır.
Fenâ-yı nefs: İnsanın kendine ve başkalarına bağlılığının kalmaması, benliğini unutup, bırakması, yani Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemesidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist, (İslam dini, insanı düşünmemeye ve aklını kullanmamaya iter, kitap ne derse ona inanılır. Bu durum ilerlemeye ve bilime engel olur) diyor. Bu bir iftira değil midir?
CEVAP: Evet, İslâmiyet'e cahilce bir saldırıdır. Dinimizde aklın, ilmin ve düşünmenin önemi büyüktür. Aklın önemi hakkında birkaç hadis-i şerif:
(Aklı olmayanın dini de yoktur.) [Tirmizî], (Kişi, ilmi ve aklı sayesinde kurtulur.) [Deylemî], (Akıllı kimse kurtuluşa ermiştir.) [Buhârî], (Akıl imandandır.) [Beyhekî], (Allah indinde en kıymetliniz, akılca en üstün olanınızdır.) [İ. Gazâlî]
İslamiyet, böyle bildirirken, (Akla önem verilmiyor) demek çok yanlış olur. Ama akıl her şeyi bilemez. Aklın da sınırı vardır. Sınırından öteye gidilirse akıl çalışmaz, yanlış karar verir. Akıl bir ölçü aletidir. Allahü teâlâya ait bilgilerde ölçü olmaz. Akıl, her insanda farklıdır. Bazıları dünya işlerinde isabet ettiği hâlde, bazıları yanılabilir.
Gözün belli sahası olup, gözün anlayamadıklarını akıl anladığı gibi, aklın da belli bir sahası vardır. Bunun dışındakileri ölçmeye, anlamaya gücü yetmez. Akıl, herkeste eşit değildir. En yüksek akılla en aşağı akıl arasında çok fark vardır. Şu hâlde (Aklın yolu birdir) demek çok yanlıştır. Her işte ve hele dînî işlerde akla güvenilmez. Din işleri, akıl üzerine kurulamaz. Çünkü akıl, bir kararda kalmaz. En akıllı denilen kimse, din işlerinde değil, uzman olduğu dünya işlerinde bile, çok hata eder. Çok yanılan bir akla, her sahada nasıl güvenilebilir?
Demek ki akıl, kendi sahasında kıymetlidir. Bu sahanın dışına çıkınca yanılır. Akla uygun olan ilme, dinimiz çok önem verir. Üç âyet meali:
(Hiç bilenle bilmeyen bir olur mu? Elbette bilen kıymetlidir.) [Zümer 9]
(Allah, ilim sahiplerinin derecelerini yükseltir.) [Mücadele 11]
(Geceyi gündüzü, Güneş'i, Ay'ı sizin istifadenize vermiştir. Yıldızlar da, Onun emrine boyun eğmiştir. Bunlarda, aklını kullanan, düşünen bir toplum için ibretler vardır.) [Nahl 12] (Geceyle gündüzün meydana gelişinde, Ay'ın, Güneş'in insanlara sağladığı faydalarda, yıldızların Allah'ın emriyle var oldukları, hareket ettikleri konusunda, akıl eden, düşünebilen kimseler için alınacak ibret dersleri vardır) deniyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dün ilmi teşvik eden âyet-i kerimelerin meallerini bildirmiştik. Bugün de ilmi teşvik eden birkaç hadis-i şerif bildiriyoruz:
(İlim öğrenmek, kadın erkek her Müslümana farzdır.) [Beyhekî]
(Beşikten mezara kadar ilim öğrenin!) [Şir'a]
(Allahü teâlâ, İbrahim aleyhisselama "Ben ilim sahibiyim, ilim sahiplerini severim" buyurdu.) [İbni Abdilber]
(Hiç kimse, cehaletle aziz, ilimle zelil olmaz.) [Askerî]
(İlim, peygamberlerin mirasıdır.) [Deylemî]
(İlim ve edebden mahrum olanı Allah rezil eder.) [İbni Neccar]
(Bir saat ilim öğrenmek veya öğretmek, sabaha kadar ibadetten daha sevabdır.) [Deylemî]
(Ya öğreten, ya öğrenen, ya dinleyen veya bunları seven ol! Yoksa helak olursun.) [Beyhekî]
(Âlim veya ilim talebesi olmayan bizden değildir.) [Deylemî]
(İlimle yapılan az iş faydalı olur, ilimsiz çok işin kıymeti olmaz.) [Deylemî]
(İlim olan yerde Müslümanlık vardır, ilim olmayan yerde küfür vardır.) [H. L. O. İman]
(Âlimin bildiğini söylememesi, cahilin de bilmediğini sormaması helâl değildir. Çünkü Allahü teâlâ, "Âlimlere sorun" buyuruyor.) [Taberanî]
(Fen ilmini al, çıktığı kap sana zarar vermez.) [Künuz-ül hakaik]
(Fen ve sanat müminin kaybettiği malıdır. Nerede bulursa alsın!) [İbni Asakir]
(İlim Çin'de de olsa alın!) [Deylemî]
Çin'den alınacak ilim, elbet fen ilmi ve her türlü teknolojidir. Bu hadis-i şerifler, dünyanın en uzak yerinde, hattâ kâfirlerde bile olsa ilmi almayı emretmekte, Doğu'dan veya Batı'dan gelme diyerek fenni reddetmemek, aksine ilme sarılmak gerektiğini bildirmektedir. (Mevduat-ül-ulum)
Bu vesikalar karşısında, elbette ateistin, (İslam dininde akla ve ilme önem verilmiyor) diyerek yaptığı cahilce saldırısının hiçbir ilmî değeri yoktur. İftiradan ibarettir.
Sual: Hiç çalınmayan müzik CD'lerini, başka çalgıları, oynamasak da kumar aletlerini evde bulundurmak günah mıdır?
CEVAP: Çalınmasa da, evde çalgı aleti bulundurmak, oynanmasa da kumar aleti bulundurmak, içilmese de içki bulundurmak günahtır. Böyle yerde namaz kılmak mekruh olur. O eve rahmet melekleri de girmez. (Hadîka, Berîka)
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Bakışı ibret, sözü hikmet olan
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kâinat ince bir hesap üzere yaratılmıştır. Yani Allahü teâlânın her işinde hikmetler vardır. Her emrinde hikmetler gizli olup, her mahlûkunda ders alınacak ibretler var. Onun için Peygamber efendimiz, (Müminin bakışı ibret, konuşması hikmet, susması tefekkür olur) buyuruyor. O hâlde, bizler de sözlerimizi, hâllerimizi, hareketlerimizi hesabını verebilecek şekilde düzenlemeliyiz. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(Akıllı insan, sarraf gibidir. Her işi, her hareketi, sarrafın vitrinindeki altın ve çeşitleri gibi olur.)
Akıllı insan, her kitabı okumaz, Ehl-i sünnet âlimlerinin, altın değerindeki kitaplarını okur. Herkes yapıyor diye her işi yapmaz, kıymetli işleri yapar. Herkesle değil, kıymetli insanlarla görüşür.
Yine İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(Çok kimse hamal gibidir, çok yorulur, çok yıpranır, fakat az kazanır. Çok az kimse de sarraf gibidir, az çalışır, fakat çok kazanır.)
Demek ki, insana az veya çok kazandıran şey, çok çalışmak, çok yorulmak değil meşgul olduğu işin mahiyeti ve ihlâsla yapmasıdır.
O hâlde bizim de, Allahü teâlânın katında çok kazanmamız, Onun razı olduğu işlerle meşgul olmamıza ve sevdiği insanlarla beraber olmamıza bağlıdır.
Eğer Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği itikada sahip olur ve bildirdikleri yolda gidersek, yorulmadan, uçakla bir yerden bir yere ulaşmak gibi yıpranmadan, kolay ve rahat hedefe, yani Allah'ın rızasına kavuşulur. Çünkü bu büyüklerin yolu, sarrafların yolu gibidir.
Ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olmayı ömrümüzün sermayesi yapmalıyız. Şayet o büyüklere tâbi olup, onların bildirdiği esaslara uyarsak, bu ömür sermayemizi kıymetlendirir ve çok kâr ederiz. Neticede Allahü teâlânın rızasını kazanıp Cennete gideriz. Fakat bu ömür sermayesini, Allahü teâlânın razı olmadığı yerlerde kullanıp heba edersek, zarar ederiz ve sonunda zarar edenlerin gideceği yere, yani Cehenneme gideriz.
> Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
İki istikameti olan bir istasyondayız
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, bizleri yaratmadan önce Cenneti ve Cehennemi yarattı. İkisini de dolduracağını takdir buyurdu. Âdem aleyhisselamdan kıyamete kadar, razı olduğu yolda yürüyenleri, bu yolda olanları ve onlara tâbi olanları Cennete koyacağını bildirdi. Allahü teâlânın gazabına düçar olanlar, şeytanlar ve onlara tâbi olanlar da, Cehenneme gideceklerdir. Demek ki bizler, Cennet ve Cehennem olmak üzere, iki istikameti olan bir istasyonda bulunuyoruz ve bütün insanlar bu iki yerden birine yolcudurlar.
Allahü teâlâ, iyiyi kötüden, doğruyu yanlıştan ayırabilmek için insana akıl verdi. Bu akla rehber olarak da, peygamberler ve kitaplar gönderdi. Cennete ancak, rehber olan Ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olarak girebiliriz. Âhirette gidilecek üçüncü bir yer yoktur. Yani her insan, ya Cehenneme veya Cennete gider. Dünya sonsuz kalınacak yer değildir. Buradan âhirete gidilir ve orada asıl hayat, ebedî hayat başlar.
Dünya üç gündür: Dün, bugün, yarın. Dün geçti, geri getirmek mümkün değildir. Yarının da gelme ihtimalini bilemeyiz. O hâlde bugünü iyi değerlendirmek gerekir. Günler geçiyor, ömür sermayesi bitiyor. Ya ömür sermayesini iyi kullanır, kâra geçeriz veya en azından sermayeyi kurtarır, yani imanla ölürüz. Yahut bu ömür sermayesini zayi eder, imanı kaybederiz.
Merhum hocamız, (İman etmeyi gerektiren delil çoktur) buyururdu. Bir insanın kendisine bakması yeterlidir. İnsan doğar doğmaz, her organı mükemmel bir şekilde görevini yapıyor. Organ naklinde dahi, cansız bir et parçası olarak duran bir böbrek, yerine takılır takılmaz, hemen çalışmaya başlıyor. Vücut içinde birçok mükemmel işler oluyor, ama bunlardan insan habersizdir. Cenab-ı Hakk'ın kudretine bakın ki, bir insanın vücudunda, dünyayı üç dört defa dolaşacak kadar, kılcal damar yaratmış. Vücudumuzun her tarafı damardır. Çünkü damar demek kan demektir, kan demek hayat demektir. Bir kılcal damarımız, kısa bir zaman tıkansa felç olabiliriz. O damarları çalıştıran Rabbimizdir.
Velhâsıl, Allahü teâlânın varlığını anlamak için insanın kendine bakması, yaratılışındaki mükemmellikleri, o yüce kudreti düşünmesi yeterlidir. Kendinden haberi olmayan, Rabbini nasıl bilsin? (Kendini bilen, Rabbini bilir) hadis-i şerifi, bunu bildiriyor.
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kur'anda, (Zerre kadar hayır işleyen sevabını, zerre kadar şer işleyen de cezasını görür) denirken, Müslüman-kâfir, salih-fâsık ayrımı yapılmıyor. Bu ayrımı yapmak gerekir mi?
CEVAP: Elbette, gerekir. Yapılan iyilik ve ibadetlere sevab alabilmek için, imanlı olmak şarttır, çünkü imansızın ameli makbul değildir. İmanın da düzgün yani Ehl-i sünnet itikadında olması şarttır. Bid'at ehli, âhirette, yaptığı ibadetlere, hayır hasenata sevab alamaz. Fâsık Müslümanlar yani itikadı Ehl-i sünnet olup da, günahkâr olanlar, kâfirler gibi değildir, ancak onların günahları sevablarından çok olursa onlar da zarara uğrayanlardan olurlar. Sevabları çok olursa Cennete giderler.
Bir avukatın, (Bana niçin doktorluk yaptırmıyorlar?) demesi, bir doktorun da, (Bana niçin avukatlık yaptırmıyorlar. Böyle adalet olmaz) demesi normal midir? Birçok ülke, pasaportu olmayan kimseyi geri çeviriyor, ülkesine koymuyor. Pasaportsuz birinin, (Herkes gidiyor, beni niye koymuyorlar? Bu ne adaletsizlik) demesi elbette yanlıştır. İman pasaportu olmayan, ne iyilik yaparsa yapsın Cennete giremez. Dinin sahibi Allahü teâlâdır. Kuralı koyan Odur. Birkaç âyet-i kerime meali:
(Kâfirlerin faydalı işleri fırtınalı bir günde rüzgârın savurduğu küller gibidir. Âhirette o işlerin hiç faydası olmaz.) [İbrahim 18]
(De ki: En çok ziyana uğrayanlar, dünya hayatında iyi işler yaptıklarını sandıkları hâlde, çabaları boşa gidenlerdir. İşte onlar, Rablerinin âyetlerini ve Ona kavuşmayı [dirilmeyi, hesabı, ceza ve mükâfatı] inkâr eden, bu yüzden amelleri boşa giden kimselerdir. Onlar için, Kıyamet günü, hiçbir terazi tutmayız. [İyilikleriyle kötülüklerini ölçmeyiz, çünkü amelleri boşa gitmiştir, tartıya girecek makbul şeyleri kalmamıştır.]) [Kehf 103, 104, 105]
(Kâfirlerin iyi işleri engin çöllerde görünen seraba benzer. Susayan kimse onu uzaktan su sanır, ama yanına varınca, umduğunu bulamaz.) [Nur 39]
Allahü teâlânın nimetleri, iyilikleri, her an insanların iyisine, kötüsüne, kâfir-Müslüman herkese gelmektedir. Herkese mal, evlat, rızık, selamet ve her iyiliği ayrım yapmadan göndermektedir. Çalışanın emeğini zayi etmiyor. Mal ve evlat sahibi çok kâfir vardır. Kâfirlere, yaptıkları iyiliklerin karşılığı sadece dünyada verilmektedir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hristiyanlarla aramızda iman birliği var mı? CEVAP: Hristiyanlarla aramızdaki iman birliği yok, ayrılık ise çoktur. Birkaçı şöyledir:
1- En başta Allah'a imanda birlik yoktur. Biz bir Allah'a inanırız. Onlar üç tanrıya inanırlar. Hazret-i İsa'ya Tanrı'nın oğlu ve Tanrı derler. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'la birlikte başka ilah edinen Cehenneme atılır.) [İsra 39]
Biz, (Allah, mekândan münezzehtir) deriz, onlar (Tanrı göktedir) derler. Biz, (Allah, insana veya tahayyül edilen hiçbir şeye benzemez, oğlu kızı yoktur, doğmadı ve doğurmadı) deriz, onlar (Tanrı babamızın oğlu vardır, melekler Tanrı'nın kızlarıdır) derler. Biz, (Allah hiçbir şeyi yapmaya mecbur değildir) deriz, onlar (Tanrı insanlığın kurtuluşu için biricik oğlunu kurban etmek zorunda kaldı) derler. Sanki hâşâ oğlunu kurban etmeden insanları affedemezmiş gibi, Allah'ı âciz bir varlık gibi gösterirler. Hâşâ Allah'ın da oğlu olduğunu söylerler. Bu sakat mantıkla, (Tanrı, yeni bir oğul yaratır, onu da kurban eder, herkesin günahını böylece affeder) diyen biri çıkarsa ne diyecekler?
2- Onlar, meleklere kız derler. Biz ise, (Meleklerde erkeklik dişilik yoktur) deriz. Bir âyet-i kerimede mealen, (Rabbiniz oğulları size ayırdı da, kendisi için kız olarak, melekleri mi edindi? Elbette vebali çok büyük söz ediyorsunuz) buyuruldu. (İsra 40)
3- Biz semavî kitapların hepsine inanırız, onlar Kur'an-ı kerime inanmazlar.
4- Biz peygamberlerin hepsine inanırız, onlar Peygamberimize inanmazlar. Bir hadis-i şerifte, (Bana iman etmeyen Yahudi ve Hristiyan, mutlaka Cehenneme girecektir) buyuruldu. (Hâkim)
5- Biz, (Hayrın da, şerrin de yaratıcısı Allah'tır) deriz, onlar Mutezile sapıkları gibi, (Kötülükleri Tanrı yaratmaz) derler.
Sadece Hristiyanlarla değil, hiçbir kâfirle iman birliğimiz yoktur. Bir âyet-i kerime meali:
(Kâfirlerin cami yapmaları ve diğer bütün [iyi] işleri, boşa gidecek, Cehennemde sonsuz kalacaklar.) [Tevbe 17]
Sual: Secde-i sehv yaparken yanılınca, tekrar secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Gerekmez. Bir namazda ancak bir kere secde-i sehv yapılır. (Hindiyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Rumeysa, Bekir, İrem, Kezban, Gülsüm gibi isimler çocuklara konmaz. Ayrıca Cebrail, İsrafil, Azrail gibi melek isimleri ile Resul ve Nebi isimlerini de koymak mekruhtur) diyen ilahiyatçıya, Diyanet yetkilisi, (Bunlar, topluma ve tarihe mal olmuş önemli isimlerdir. İlahiyatçının sözü, kastını aşan zorlama bir yorumdur ve son derece yanlıştır) diye çıkıştı. Hangisi doğrudur?
CEVAP: Bir ismin mânâsı güzel olmasa da, eğer büyük bir zatın ismi ise, böyle bir ismi çocuklara koymanın hiç mahzuru olmaz. Hattâ bu ismin sahipleri, kendi isminde olanlara şefaat eder.
Resul ve Nebi; elçi, haberci, müjdeci gibi mânâlara gelir. Bu mânâ da koymanın hiç mahzuru olmaz. Peygamber isimlerini çocuklara koymak caiz olduğu gibi, meleklerin isimlerini de koymak caizdir. Peygamberler meleklerden üstündür. Peygamber ismi gibi melek ismi de caizdir.
İrem, Şeddad isimli bir kâfirin bahçesinin adıysa da, bahçenin suçu ne? Bazı eriklere, papaz eriği deniyor. Bu mantığa göre, böyle erikler yenmez mi?
Kezban ismi Farsçadır. Kâhya kadın, bir daireyi idare eden kadın demektir. Ked-banu isminden gelmektedir. Her ne kadar Arapçada yalancı mânâsına gelirse de, Farsçadan geldiği için konmasında mahzur yoktur. İlahiyatçının sözü yanlıştır. Diyanet yetkilisi ise, çıkışmakta haklıdır.
Sual: Doğru tek midir, çok mudur? Hak kelimesi doğru anlamına da gelir mi?
CEVAP: Doğru tektir, hak ise çok olabilir. Müctehid, ictihad ederken yanılsa yani doğruyu bulamasa bile, o hatalı ictihada uyan Müslüman hak yoldadır, günahtan kurtulur. Hak, doğru anlamında da kullanılır. Şu yazıda açıklanmaktadır:
Müctehid, hüküm çıkarırken yanılabilir. Resulullah efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", bir Sahabiye Nass bulamadığı işlerde, (Kendin hüküm çıkar! Yanılmazsan on, yanılırsan bir sevab kazanırsın) buyurdu. Allahü teâlâ katında hak [doğru] birdir. Yani, çeşitli olan ictihadlardan yalnız biri doğru, diğerleri yanlıştır. Mutezile fırkasındaki âlimlere göre müctehid hiç yanılmaz. Onlara göre, hak [doğru] birden fazla olur. (Faideli Bilgiler)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zina veya livata gibi çirkin günahlar işleyen ve sonra tevbe edip salih Müslüman olan kimsenin, önceki hâlini bilip ondan nefret edenlere imam olması neden mekruhtur? Allah'ın affettiğini kullar niye affetmiyor?
CEVAP: Evet, tevbe eden ve bir daha günah işlemeyen kimse temiz olur. Tevbe edenden değil, yapılan kirli işten nefret ediliyor. Bu nefret, insanın elinde değildir. Temiz olmak ayrı şey, tiksinmek ayrı şeydir. Bazıları, başkalarının içtiği suyun artığını bile içemez. Kimi de, genelevden çıkan tevbe etmiş kadınla evlenemez. Bazısı da, livata yapıp tevbe eden erkekten nefret eder. Bu nefret, elde olmayan bir duygudur. Aşağıdaki olay buna bir örnektir:
Hazret-i Hamza'yı şehit eden Vahşî, Mekke'nin fethinden sonra kimliğini bildirmeden Medine'de mescide gelip, selamdan sonra, (Ya Resulallah! Bir kimse Allah'a ve Resulüne düşmanlık yapsa, en kötü, en çirkin günahı işlese, sonra pişman olup iman etse, bunun cezası nedir?) dedi. (İman eden, affolur, kardeşimiz olur) buyurdu. Vahşi, (Yâ Resulallah! Ben iman ettim. Allah'ı ve Resulünü her şeyden çok seviyorum. Ben Vahşî'yim) dedi. Resulullah, Vahşî adını işitince, Hazret-i Hamza'nın şehid edilmiş hâli gözünün önüne geldi. Ağlamaya başladı. Vahşî, öldürüleceğini anlayarak kapıya doğru yürüdü. Eshab-ı kiram kılıçlarına sarılmış, işaret bekliyordu. Vahşî, (Son nefesimi alıyorum) diye düşünürken, Cebrail aleyhisselam gelip, Allahü teâlânın, (Ey Resulüm! Bütün ömrünü puta tapmakla geçiren bir kâfiri, iman edince affediyorum. Sen, amcanı öldürdü diye Vahşî'yi affetmiyor musun? O, sana inandı. Ben affettim, sen de affet!) emrini bildirdi. Herkes, öldürün emrini beklerken, Resulullah (Kardeşinizi çağırın!) buyurdu. Kardeş sözünü işitince, saygıyla çağırdılar. Resulullah, Vahşî'ye, affolunduğunun müjdesini verip, (Fakat seni görünce dayanamıyorum, elimde olmadan üzülüyorum) buyurdu. Hazret-i Vahşî de, Resulullah'ı üzmemek için, bir daha yanına gelmedi. Mahcup, başı önünde yaşadı. Aynı mızrak ve okla, peygamberlik iddiasında bulunan Müseyleme'yi öldürüp İslâmiyet'e büyük hizmet etti. (Eshab-ı kiram kitabı)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eskiden talebeler, hocalarına, büyük zatlara hüsnüzan ederler miydi?
CEVAP: Elbette hüsnüzan ederlerdi. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Büyük bir zatın işlerini beğenmemek, insanı sonsuz felakete götürür. Onun her işi, her sözü iyi ve güzel görünmedikçe, onun feyizlerine kavuşamaz. Ona aşırı sevgisi ve bağlılığı olmakla beraber, içinde ona karşı kıl kadar bir beğenmemek bulunursa, bunu kendi için felaket, yıkım bilmeli. Bu zamanda doğru ile yanlış, iyi ile kötü birbiriyle karışıktır. Onun işlerine iyi gözle bakmalıdır. (1/313)
Onun hiçbir işine, hiçbir sözüne, hardal tanesi kadar bile itiraz etmemeli. (İnsanların en aşağısı, bu büyüklerde kusur görendir) buyuruluyor. Onda bir üstünlük, bir keramet aramamalı. Bir müminin, bir Peygamberden, bir mucize istediği, hiç görülmüş müdür? Kâfirler mucize ister. (1/292)
Ebu Cehil, (Kureyş büyükleri, zenginler dururken, bir yetim peygamber olamaz) diyerek Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" peygamberliğini kabul edememişti. Ebu Cehil, burada Allahü teâlâyı suçluyor, (Bu işe layık olmayan birini peygamber yaptın) demek istiyordu. Resulullah efendimiz, Allahü teâlânın elçisi ve vekilidir. Vekil, kendisine verilen yetki bakımından asıl gibidir, onu temsil eder. Vekile itiraz, asıl zata itirazdır. Ona itaat, asla itaattir. Allahü teâlâ, (Resulüme itaat, bana itaattir) buyuruyor.
Resulullah efendimizin tayin ettiği halifeyi, kumandanı kabul etmemek, Resulullah'a itiraz etmek olduğu gibi, Resulullah'ın vârisi olan büyük zatların vekilini kabul etmemek de, o büyük zatlara itiraz etmektir. İtiraz görünüşte vekile ise de, hakikatte o büyük zata yapılmıştır. Vekilini beğenmemek, o büyük zatı beğenmemektir, (Büyük zat, bu işi yanlış yaptı, haram işledi) demektir. Çünkü işi ehline vermek farzdır. Nisâ sûresinde mealen, (Allahü teâlâ, size emanetleri ehline vermenizi emreder) buyuruluyor. Büyük zatlara (İşi ehline vermedi) demek çok çirkindir.
Onlarda yanlış zannettiğimiz bir şey görünce, (Mutlaka bilemediğimiz bir sebep vardır) diye düşünmeli. Bu büyük zatların kalbi, hocasının kalbine, onun da kalbi, kendi hocasının kalbine bağlıdır. Bu, silsile yoluyla Resulullah'a kadar gider. Onun için, din büyüklerine karşı bir edepsizlik etmekten çok sakınmalıdır.
"Enver Abinin hizmeti çok büyük"
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Merhum hocamızın sohbetlerinden: Talebelerim içinde en çok Enver Beyi beğenirdim. Onun için, onu kendime damat seçtim ve bu hizmetleri yapmakla vazifelendirdim. (Enver Bey, benim vekilimdir. Onun sözü benim sözümdür) dedim.
Allahü teâlâ, Enver Abiden razı olsun, Ehl-i sünnet kitaplarını bütün dünyaya yaymaya çalışıyor, hizmeti çok büyüktür.
İsmini duymadığımız birçok memleket varmış, gelen mektuplardan anlıyoruz. Ekvador'dan gelen bir mektupta, sabah namazından sonra camide topluca, İhlâs Vakfı'na hizmet edenlere dua ettiklerini yazıyorlar. Dünyanın her yerine Ehl-i sünnet kitaplarını gönderiyoruz. Tabiî her kitabı değil, sadece Abdülhakîm Efendi hazretlerinin tavsiye ettiği kitapları bastırıyoruz.
Varna'dan gelen bir mektupta şöyle yazıyor:
(Bulgaristan'da çıkan bir gazetede, İhlâs Vakfı'nın ilanını gördüm. Hiç kitabımız yok, Türkçe kitapların hepsinden gönderin! Komünistler, zamanında evlerimizi bastılar. Bütün din kitaplarını, babamızdan kalan kitapları topladılar, götürüp yaktılar.)
Bütün üstünlük, bütün faziletler, büyüklerin sohbetindedir. O sohbet ele geçti mi, her şey ele geçti demektir. Sohbet, Allah'ın sevgili kullarının yanında bulunmak demektir. Kitaplarını okuyan da, sohbetinde bulunmuş gibi onlardan istifade eder. Soranlara, (Bizim kitaplarımız çok kıymetlidir) diyorum. (Kendi kitaplarını beğeniyor) demesinler diye de, şunları söylüyorum:
Bizim kitaplarımızın çok kıymetli olmasının sebebi, bunların içinde bana ait bir yazı olmayıp, hep büyüklerin yazıları olmasıdır. Bize ait yazılar, cam parçaları gibidir. Eğer bana ait birkaç satır olsa, pırlantaların arasına cam parçalarını karıştırmış oluruz. O zaman hiç kıymeti kalmaz. Elhamdülillah bize ait hiçbir yazı yok. Nasıl olsun ki? Büyüklerin meydanında küçüklerin işi olmaz.
Enver Beyde Silsile-i aliyyenin kokusu var, bunun için ondan ayrılamıyorlar. Enver Bey, sohbetlerinde hep söylüyor, (Hayat hayâldir) diyor. Ondaki ihlâs, bütün arkadaşlara aks etmiştir. Çünkü (İnsanların dini, başındakilerin dini gibi olur) buyuruluyor. Onun için arkadaşların ihlâsı, Enver Beyin ihlâsından geliyor.
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Enver Abinin sohbetlerinden...
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
En hayırlı iş, dinimize hizmettir, fakat bu hizmetlerin zerresini kendimizden bilirsek, yanarız. Müminlerin duası, büyüklerin himmeti ve Allahü teâlânın yardımıyla bunca hizmet oluyor. (Bizim de, bu işte payımız var) dersek, feyz kesilir. Hizmetlerin devamı için, herkesle iyi geçinmeli. Hizmetlerimiz büyüdükçe, kendimiz küçülmeliyiz.
Hocamızın hocası olan ve silsilesi Resulullah efendimize dayanan Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri, bir gün sohbette, (Beni dinlemiyorlar, hâlbuki dinleseler, rahat ederler) dedikten sonra, hocamıza dönerek, (Ama sen söz dinlersin) buyurmuşlar. Hocamız, bana bakarak buyurdu ki:
(Bu hizmetlere sebep, onların o günkü iltifatlarıdır. Bir gün arkadaşlarla istişare ettim. (Bir gazete çıkarmak istiyorum, ne dersiniz?) diye sorduğumda, herkes, (İmkânımız yok, çıkaramayız) derken, hep sana baktım. Elhamdülillah hiç tereddütsüz (Peki) dediniz. İşte bütün bu hizmetler, sizin o (Peki) demenizin bereketidir.)
Hocamız, bu hizmetlere başlarken, bana üç nasihatte bulundu: (1- Paraya elini asla sürme, yani para işleriyle uğraşma! Zaten o, kalbimizden para, pul, makam, mevki gibi düşünceleri söküp almıştı. 2- Öyle hayat sür ki, kimse senin yüzünden Cehenneme girmesin! Senin davranışına bakıp da, kimse Ehl-i sünnetten ayrılıp hizmetten soğumasın! 3- Yanına kim üzülerek gelirse, neşelensin, yanından gülerek çıksın!) Ben de hepsini ihlâsla yerine getirmeye çalıştım.
Kuzuluk Camisi'nin imamı Mustafa Efendi, hocamıza, (Efendim, Enver Abi, buraya çok güzel bir cami yaptırdı) diye arz edince, Hocamız buyurdu ki: (Keşke ben de gidebilseydim de, o caminin duvarlarına ellerimi sürseydim. Peygamber efendimiz, (Kuş yuvası kadar bir mescid yaptırana, Allahü teâlâ büyük bir köşk verecektir) buyurmuşlar.)
Hocamız yine buyurdu ki: (Kur'an-ı kerimdeki hükümler iki türlüdür: Biri bedenle ilgili, ikincisi kalble ilgili. Allahü teâlâ bedenle ilgili hükümleri, Osmanlılarla, kalble ilgili olan hükümleri de tasavvuf büyükleri vasıtasıyla korudu. Elhamdülillah, şimdi bu nimet bize nasip oldu. Kitaplarımızda hem beden bilgileri, hem de tasavvuf var.)
Abdülhakim Efendi hazretleri, (Bir gün gelir, bütün dünya dinini doğru olarak Hilmi'den öğrenir) buyurmuşlardı. Hocamızın kitapları, bütün dünya dillerine çevriliyor. Bunlar, Efendi hazretlerinin kerametidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Bugün evliya, mürşid, dergâh, tarikat yoktur. Bunun için dînî anlamda emîr yoktur) deniyor. Bunlar doğru mu?
CEVAP: (Evliya, mürşid-i kâmil yok) demek çok yanlıştır. Belki azdır, ama mutlaka vardır.
Evliya zatları herkesin tanıması elbette zordur. Evliya zatlar, kendilerini gizler. Bunun için evliyayı tanımak zordur. Piyasada, (Ben evliyayım, ben mürşidim) diyen çok olsa da, bunlara itibar etmemeli.
Üçler, yediler, kırklar gibi adlandırılan Evliya zatlar nasıl inkâr edilir? Bir hadis-i şerif:
(Her asırda salih zatlar vardır. Bunlar 500 kişi olup kırkı ebdaldir.) [Ebu Nuaym]
Ayrıca her asırda gelen, müceddid olan büyük âlim ve evliya zatlar da vardır. Bir hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ, her asırda dinini yenileyecek bir müceddid gönderir.) [Ebu Davud]
Dini bid'atlerden temizleyen müceddid zatları inkâr etmek daha kötüdür. Müceddidlerin çoğu mürşid-i kâmildir. Her zaman Ehl-i sünnet olan, doğru bir taife de [bir grup] bulunur. Bunların başında bir emîr, bir mürşid-i kâmil vardır. Bu taife Kıyamete kadar devam eder.
Mişkat'taki, (Ümmetim arasında, doğru yolda olanlar, her zaman bulunur) hadis-i şerifi de gösteriyor ki, (Evliya yok, mürşid-i kâmil yok, emîr yok) diyenler, Kıyamete kadar devam edecek olan doğru gruba asla zarar veremez.
Dinimizin yayılması, eskiden tekkeyle, dergâhla olurdu. Tekke, dergâh yok diye, mürşid yok demek ahmaklıktır. Mürşid, bir tekkede, dergâhta oturan zat değildir.
Mürşid-i kâmil, bütün sözleri, bütün işleri, İslamiyet'e uygun olan, İslâmiyet'i iyi bilen Ehl-i sünnet âlimidir. İnsanların Allahü teâlânın rızasını kazanmalarına vasıta olan zattır. (İ. Ahlakı)
Mürşid-i kâmile kavuşmak, en büyük saadettir. Onu aramak birinci vazifedir. Hakiki Mürşid, kıyamete kadar mevcuddur. Halis olan taliblere kendisini tanıtır. Düşmanlardan, ahmaklardan saklanır. (H.S.Vesikaları)
(Dünyada böyle insan yok) demek ilmî değil, indîdir. Nefis, kimseye tâbi olmak, itaat etmek istemez. Emîrsiz yaşamak ister. (Ben kitaplara uyarak dinimi yaşarım) der. Hâlbuki dinimizde emîrlik çok önemlidir. 2-3 kişi bile bir araya gelse, biri emîr tayin edilir ve o emîre uyulur. Emîrsiz, başıboş dine hizmet olmaz. Bunun için Hazret-i Ali de, (Mutlaka bir emîr tayin edin! Emîrsiz olmak şeytanla beraber olmaktır) buyuruyor.
İslamiyet'i yıkma yolları
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İslamiyet'i yıkmak için hangi oyunlar oynanıyor? CEVAP: Planları ve oyunları çoktur, fakat özellikle, eski âlimlere olan itimadı yıkıp, sonra bu âlimlerin naklettikleri hadisleri uydurma sayıp, daha sonra da, Kur'an-ı kerimi yanlış yorumlayıp dini yıkmaya çalışıyorlar. İç ve dış düşmanların ilk hedefi eski âlimlere olan güveni yıkmaktır. Bu yıkılırsa, (Hadisleri zaten onlar nakletti, onlar cahildi, teknolojiden haberleri yok) diyerek hadislere olan itimadı da yıkacaklar. Hadislere olan itimat yıkılınca, Kur'an-ı kerime olan itimadı yıkmak artık kolaylaşır. Mezhepleri birleştirip herkesi mezhepsiz yapmak, Eshab-ı kirama olan itimadı sarsmak, halifeleri gözden düşürmek, ictihad kapısını kırarak açmak, hadislere olan itimadı sarsmak, meal okumayı teşvik gibi işler yapılmaktadır.
Misyonerlerin ve din düşmanlarının ilk hedefi, âlimler köprüsünü yıkmaktır. Bu köprü yıkılınca, öteki köprüleri geçmek zaten imkânsızdır. Medyada durmadan, eski âlimlerin cahil oldukları, teknolojiyi bilmedikleri için yanlış hükümler verdikleri vurgulanmaya çalışılıyor. Hâlbuki eski âlimlerin, kendilerinden sonrakilerden daha bilgili olacağını bizzat Peygamber efendimiz bildirmiştir:
(En iyi insanlar benim asrımdaki Müslümanlar [Eshab-ı kiram]dır. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenler [Tâbiîn]dir. Onlardan sonra da en iyiler onlardan sonra gelenler [Tebe-i Tâbiîn]dir. Onlardan sonra gelenlerde yalan yayılır.) [Buhârî]
(Her asır, öncekinden daha bozuk olur. Böylece Kıyamete kadar hep bozulur.) [Hadika]
(Bir âlim ölürse, İslam'da bir gedik açılır. Kıyamete kadar bu boşluk doldurulamaz.) [Deylemî]
Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem", sonraki gelen hainlerin, önceki âlimleri kötüleyeceklerini mucizeyle bildiği için, (Âhir zamanda, sonra gelenler, önceki âlimleri cahillikle suçlayacak) buyurdu. (İbni Asakir)
Önceki âlimler çok kıymetlidir. İki âyet meali:
(Bu misalleri ancak âlimler anlar.) [Ankebut 43], (Bilmiyorsanız âlimlerden sorun!) [Nahl 43]
(Âlimlere tâbi olun!) [Deylemi], (Âlimler, benim ve diğer nebilerin vârisleridir.) [Ebu Nuaym], (Âlimler, kurtuluş rehberleridir.) [İbni Neccar] (Devamı var)
İslamiyet'i yıkma yolları -2-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eshab-ı kiram kötülenince, hadis-i şerifleri toplayan onlar olduğu için, hadis-i şeriflere gölge düşürülmüş olur. Kur'an-ı kerimi de onlar topladığı için aynı gölge Kur'an-ı kerime de düşürülmüş oluyor. Nitekim (Bazı âyetleri keçi yedi) diyenler olduğu gibi, (Hazret-i Ali'deki Mushaf çok daha büyüktür) diyen İbni Sebeciler de az değildir.
Âyet ve hadislere gölge düşürmek için, Eshab-ı kirama dil uzatılıyor. Hâlbuki Eshab-ı kiram, her bakımdan üstün, her bakımdan âlim ve hepsi de cennetliktir. Bir âyet-i kerime meali: (Mekke'nin fethinden önce, Allah için mal veren ve savaşan Eshab-ı kiramın, fetihten sonra Allah için veren ve savaşan Eshab-ı kiramdan dereceleri daha yüksektir. Hepsinin derecesi eşit değildir, ama hepsi için Hüsna'yı [Cenneti] söz veriyorum.) [Hadid 10]
Bir hadis-i şerif: (Eshabım, cin ve insanların hepsinden daha üstündür.) [Bezzar]
Bütün insanların en üstünü olan bu büyük zatlara, nasıl dil uzatılabilir?
İbni Sebeciler, (Müslüman Müslümanla savaşmaz) diyerek, Hazret-i Ali ile savaşan Eshab-ı kirama kâfir diyorlar. Hâlbuki iki Müslüman ordunun savaşabileceği Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. İki tarafa da kâfir denmez, çünkü Kur'an-ı kerimde mealen, (Eğer müminlerden iki grup birbiriyle savaşırlarsa, aralarını düzeltin!) buyurulmuştur. (Hücurat 9)
Bâtıl güçler, Eshab-ı kirama ve âlimlere olan itimadı yıkmakta epey yol aldıkları için, hadis-i şeriflerin çoğuna uydurma diyorlar. Birçok hadis-i şerife uydurma damgasını basıyorlar. Böylece onları nakleden âlimlere de dil uzatmış oluyorlar, çünkü hadis uydurmanın vebali çok büyüktür. Bir hadis-i şerifte, (Hadis uyduran Cehennemdeki yerine hazırlansın) buyuruluyor. Uydurma dedikleri hadisleri nakleden hadis âlimlerinin hâşâ cehennemlik olduğunu söylemiş oluyorlar.
Kur'an-ı kerimin açıklaması olan hadisler böyle damgalanınca, Kur'an-ı kerimi istedikleri gibi yorumlayabiliyorlar. (Namaz iki vakittir, üç vakittir, altı vakittir, tesettür farz değildir, tavuktan, balıktan kurban olur) gibi saçmalıklar ortaya atıyorlar. (Oruç kefareti diye bir şey yok) diyebiliyorlar. Herkesin meal okumasını teşvik ediyorlar. Böylece farklı görüşlerin meydana çıkmasına, yani dinde anarşiye çalışıyorlar. Bu oyunlara gelinmemeli. (Devamı var)
İslamiyet'i yıkma yolları -3-
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şeriflere aykırı ne varsa, rahatça söyleyebiliyorlar. Kur'an-ı kerimi yanlış şekilde tevil edip, yeni görüşler çıkarmak sûretiyle dini bozmaya ve yıkmaya çalışıyorlar. Bu türedilerin bir kısmı da, mezhepleri birleştirerek herkesi mezhepsiz yapmak istiyorlar. Mason Abduh'un çömezi Reşit Rıza ile onları taklit eden mezhepsizler, mezheplere saldırıyorlar. Hâlbuki dört hak mezhep kardeştir. Birinde yapılması güç olan şey, ötekine göre yapılır. Bunun için Peygamber efendimiz, (Âlimlerin farklı ictihadları [amelde mezheplere ayrılmaları] rahmettir) buyuruyor. (Beyhekî)
Türedilerin bir kısmı da, asırlardır gelen halifelerin gerçek halife olmadığı, onların hilafetinin sahih olduğunu söyleyen binlerce âlimin de, gerçek âlim olmadığı, dolayısıyla bu âlimlerin sözlerine itimat edilemeyeceği gibi yıkıcı sözleri yaymak istiyorlar. Âlimlere itimat sarsılınca, onların bildirdikleri dine de itimat kalmaz.
Modern mezhepsizler de, geri kalışımızı yeni ictihadlar yapılmayışına bağlamaya çalışıyorlar. (Günün gelişen şartlarına göre, ibadetleri yeniden gözden geçirmek gerekir) diyorlar. Hâlbuki dinimiz eksik değildir. Kur'an-ı kerimde mealen, (Dininizi tamamladım) buyuruluyor. (Maide 3)
Din, ibadet günün şartlarına göre değişmez. Din eksik değildir. Eksik denirse, Allahü teâlânın (Dininizi tamamladım) kelamı hâşâ yalanlanmış olur. Mezhepsizler, dinimizi, günün şartlarına göre değiştirmeye kalkıyorlar.
Misyoner kılıklı kimseler de, (Kur'anın indiği dönemde Yahudi ve Hıristiyanlar kâfir olduklarından dolayı, Müslüman olmak için La ilahe illallah Muhammedün Resulullah demek şarttı, şimdi sadece La ilahe illallah demek yeter. Böyle inanana İsevi Müslüman, Musevi Müslüman denir) diyorlar. İslamiyet'i içten yıkmak için, çeşitli oyunlar oynanıyor.
Din düşmanlarının bu oyunlarına bilmeden alet olmak gaflet, bilerek alet olmaksa hainlik olmaz mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir reformcunun aşağıda bildirilen hezeyanlarına cevap yazar mısınız?
CEVAP: Maddeler hâlinde cevap veriyoruz:
1- (İlim öğrenmek veya okul yapmak için Cenneti bile feda ederim, haram da olsa, o işi yaparım) diyor. Dine uymak, ilim öğrenmek, Allahü teâlânın rızasını kazanıp Cennete girmek içindir. Allah'ın rızasını kazanmayan zaten Cennete giremez. (Cenneti istemem) demek, (Allah'ın rızasını istemem) demek olmaz mı? İkincisi haram işleyerek ilim öğrenilmez. Haramdan kaçmak önce gelir. Haramdan kaçmak, farzı yapmaktan önce gelir. Bunları bilmeden millete haram işletmenin vebali çok büyüktür.
2- (Ölünce beni yakın!) diyor. Hâlbuki dinimizde ölü yakılmaz. Ölünün yakılması Hindularda vardır.
3- Güya kerametini izhar için, (Kerametim demiyorum, kehanetim şudur ki...) diyor. Müslümanlıkta kâhinliğin, falcılığın yeri yoktur.
4- (Öğretmen, memur olanlar namaz kılmaz, akşam eve gelince, Mâlikî'yi taklit ederek kaza ederler) diyor. Bu yanlıştır. Mâlikî'de, akşamdan sonra kaza etme diye bir şey yoktur. Zaruretsiz namazı terk etmek haramdır. Zaruretin de şartları vardır. Öğretmen veya memur olmak zaruret değildir.
5- (Resulullah dini yaymakta çok hırslıydı) diyor. Hâlbuki hırs, doymazlık, düşkünlük demektir; genelde kötü arzular için kullanılır. Para hırsı, şöhret hırsı gibi... Evliya zatlar için de hırslı denmez. Hadis-i şerifte, (O ne kötü kuldur ki, hırs onu rezil eder) buyuruldu. (Tirmizî)
6- Resulullah efendimiz, (Eshabım) yani (Arkadaşlarım) derken o, (Çömezler) diyor. Bu söz, hepsi cennetlik olan Eshab-ı kiramın kadrini düşürücü çirkin bir ifadedir.
7- Meleklere saldırıyor. (Çocuk iyi terbiye edilmezse anarşist olur, Azrail ve Zebani olur) diyor. Anarşistle, masum, günahsız melekleri aynı kefeye koyuyor. Azrail aleyhisselam da, Cehennemde görevli olan zebaniler de, Allahü teâlânın emirlerini yerine getiren meleklerdir. Meleklere hakaret etmek, onlarla alay etmek küfür olur.
Sual: İmam, Cuma namazının ilk sünnetini nerede kılar?
CEVAP: Minberin sağ yanında kılması sünnettir. (S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
(Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resulullah) sözünün, söylenmesi kolay, ama değeri çok yüksektir. Hakkı bâtıldan ayıran bir kelimedir. Asırlarca, kâfirler bu kelimeyi söylememek için öldüler, Cehenneme gittiler. Müslümanlar ise söyleterek onların iki cihanda saadete kavuşmaları için canlarını feda ettiler, şehid oldular, Cennete gittiler.
Doğmak, ölmenin alametidir. Bir şey muhakkak olacaksa onu olmuş bilmelidir. Ölmek, âhiretin, ebedî hayatın başlangıcıdır. Orada ise Cennetten ve Cehennemden başka yer yoktur.
Allahü teâlâ, (Yarattıklarımı inceleyen, büyüklüğümü anlar) buyuruyor. Peygamber efendimize (Allah'ı gösterirsen, inanırız) dediler. Cenâb-ı Hak da, (Ben onların içindeyim. Niye beni görmüyorlar?) buyurdu. Süleymaniye Camisini ve ondaki ince sanatları gördükten sonra, (Hayır, Mimar Sinan'ı gözümle görmeden, öyle bir mimarın varlığına inanmam) demek, ne kadar mantıksız bir söz ise, (Ben Allah'ı görmeden inanmam) demek daha mantıksızdır. Çünkü kâinattaki her şey Onun eseridir, hepsini O yarattı. Vücudumuzdaki hücreler, midemiz, kalbimiz, hep Cenab-ı Hakk'ın kudretiyle çalışıyor. Süleymaniye kendi kendine olmadığı gibi, vücudumuz da kendi kendine çalışmıyor. Kör göremiyorsa Güneş'in suçu ne? Bir beyt:
Eğer kusur varsa, bakan gözdedir,
Yoksa, yâr kimseye gizli değildir.
Hangi cihaz, bir insanın komutu olmadan çalışabilir ki? (Kendiliğinden meydana gelen araba, kendi kendine gider, virajlardan döner, ışıklarda da kendi kendine durur) demek, ne kadar ahmakça bir söz ise, (Vücuttaki organlar kendi kendine çalışır, gözler kendi kendine görür, kulak kendiliğinden duyar) demek de o kadar ahmaklıktır, inkârcılıktır. İdarecisi yoksa, komut verilmezse, araba çalışmaz. Nasıl her cihazın meydana gelmesi, çalışması bir insana muhtaçsa, kendimiz de, bütün organlarımız da her an Allah'a muhtaçtır.
Beyin gibi çalışan bir bilgisayar yapılmak istense, Everest Tepesi kadar büyük olması lâzımdır. Yapılsa bile, çalıştırmak için yine düğmesine basacak bir insan gerekir. O hâlde, bizim beynimizin düğmesine kim basıyor?
Eğer insan âcizliğini anlarsa, Allah'ın büyüklüğünü anlar. Bugün Allah'a inanmayan, ibadet etmeyen, hep âcizliğini anlamadığı ve kibirli olduğu için bu hâldedir. Gurur ve kibir, insanları perişan etmektedir.
> Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ne kadar tedbir alırsa alsın, insan yine âcizdir. Para pul, eş dost, mevki makam veya mal mülk olsun, Allah'tan başka şeye güvenene, bela olarak o yeter. Çünkü sağlığı veren, yediren, doyuran, konuşturan kudret ve kuvvet sahibi Allahü teâlâdır, her zerre her an Ona muhtaçtır. Kim Allah için ise, Allah da onun içindir. Allahü teâlânın rızasına kavuşmak Cennet nimetlerinden daha kıymetlidir. Onun rızasından uzak kalmak, Cehennem azabından daha büyük bir azaptır.
Peygamberlerden sonra en üstün insan olan Hazret-i Ebu Bekir'e, (Bu dereceye nasıl kavuştunuz?) diye sorulunca buyurdu ki:
(Üç özelliğim var: 1- Daima âhiretimi dünyaya tercih ettim. Bir olayla karşılaşınca, önce âhiret tarafına baktım. Âhiretime zarar gelmeyen işi yaptım. 2- Rabbimi de, âhirete tercih ettim. Yani Cennet için Cehennem için değil, yalnız Allah için ibadet yaptım. 3- Başıma gelen her işte, Allah'ın rızasını her şeyden üstün tuttum. "Önce Rabbimin rızası, sonra diğerleri gelir" dedim. Rabbimin razı olmadığı yerde ben yoktum. Allahü teâlâ, Habibini çok sevdi. Ben de malımdan, canımdan daha çok sevdim. Ne kazanmışsam bunlar sayesinde oldu.)
Rukayye validemiz vefat edince, Hazret-i Osman, Peygamber efendimizin diğer kızı Ümmü Gülsüm validemizle evlenmişti. Fakat o da vefat edince, Peygamber efendimiz, Hazret-i Osman'ın büyüklüğünü anlatmak için, (İki kızımı onunla evlendirdim. Bir kızım daha olsa, onu da Osman'a verirdim) buyurdu.
Bir gün Cenab-ı Peygamber, Hazret-i Ali'ye bir mesele yüzünden gücenmişti. Eshabın en büyükleri gelip şefaat dilediler, ama Resulullah hiçbirini kabul etmedi. Hazret-i Osman şefaat dileyince, onun şefaatini hemen kabul etti. Eshab-ı kiram, bunun hikmetini sual edince, Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" buyurdu ki: (O öyle bir kimsedir ki, "Yâ Rabbî, yerle göğün yerini değiştir" veya "Bu ümmetin hepsinin günahlarını affet" dese, Allahü teâlâ, duasını kabul eder. Böyle birinin isteğini nasıl kabul etmem ki?)
İşte böyle mübarek bir zat olan Hazret-i Osman'a, (Siz bu makama nasıl eriştiniz?) diye sorulunca şöyle cevap verdi: (Rabbim, gizli açık her şeyimi biliyor. Ben de, Kur'an-ı kerimi sağıma, Resulullah'ın sünnetini soluma aldım, yani hükümlerine uydum. Ne dereceye ulaşmışsam, bunlar sayesinde oldu.)
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: S. Ebediyye'de, (Cuma günü yapılan ibadetlere, en az iki kat sevab verilir. Cuma günü işlenen günahlar da, iki kat yazılır) deniyor. Günahlar niye iki kat yazılıyor?
CEVAP: Bu, cuma gününün faziletindendir. Bir şeyin kıymeti ne kadar çoksa, ona saygısızlığın günahı o kadar büyük olur. Bir hadis-i şerif:
(Allah katında, cuma günü işlenen sevabdan daha kıymetlisi olmadığı gibi, o gün işlenen günahtan daha kötüsü yoktur.) [Cami-üs-sagir]
Günah, camide işlenirse daha çirkin olur. Hele Kâbe'de işlenirse daha büyük olur. İşlenen aynı günah, işleyene ve işlenen yere göre de değişir. Bir hadis-i şerif:
(Komşu kadına, arkadaş hanımına şehvetle bakmak, yabancı kadına bakmaktan on kat daha günahtır. Evli kadınlara bakmak, kızlara bakmaktan bin kat daha günahtır. Zina günahları da böyledir.) [Taberanî]
Demek ki aynı günah, yapılan yere ve şahıslara göre değişiyor. Bunun dışında ise, Cenab-ı Hak iyiliklere kat kat sevab verirken günahlara kat kat vermiyor, bir günahı bir günah olarak yazıyor. İki hadis-i şerif:
(Her iyilik için on mislinden yedi yüze kadar sevab yazılır. Her kötülük ise, bir misli yazılır. Allah onu affederse hiç yazılmaz.) [Buhârî]
(Rabbiniz rahimdir. Bir iyilik yapmak isteyip de yapamayana, bir sevab yazar. Yapana on mislinden yedi yüz misli veya daha fazla sevab yazar.) [Taberanî]
Dört âyet-i kerime meali:
(Hasene ile [salih amelle] gelene, [en az] on kat sevab verilir. Seyyie ile [günahla] gelen de, misliyle cezalanır.) [Enam 160]
(Malını Allah yolunda harcayanın hâli, her başağında yüz tane bulunan yedi başaklı bir tohuma benzer. Allah dilediğine daha fazla da verir.) [Bekara 261]
(Allah, [kötülüğün cezasını adaletle verir] zerre kadar haksızlık etmez, zerre kadar iyiliğin sevabını da kat kat artırır ve ayrıca büyük mükâfat verir.) [Nisa 40]
(Tevbe edip iman eden ve salih amel işleyenlerin günahlarını sevablara çeviririm.) [Furkan 70]
Sual: Alışkanlık hâline getirdiğim için her zaman Estağfirullah diyorum. Bazen unutup namaz kılarken de söylüyorum. Namazım mekruh oluyor mu?
Sevablar, günahları yok eder
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (İyilikler kötülükleri, sevablar günahları yok eder) âyet-i kerimesi, (Herhangi bir iyilik, herhangi bir sevab, günahları yok eder) demek midir?
CEVAP: Hayır. Küçük bir iyilik büyük bir günahı yok etmez. O günahı yok edecek derecede bir iyilik, bir sevab gerekir. Bir hadis-i şerif:
(Her yerde, her zaman Allah'tan kork! Bir kötülük yapınca, onu giderecek bir iyilik yap!) [Tirmizî]
Demek ki, o kötülüğü giderecek derecede bir iyilik gerekiyor. Mesela bir savaş uçağını tabancayla önlemek mümkün değildir. Uçaksavar gerekir. Haramları yok etmek için de, farz ibadet gerekir, nâfile ibadetlerle büyük günahlar affolmaz. Bildirilen âyet-i kerimede, namazdan bahsediliyor. Namaz kılmak, günahları yok ediyor. Zaten namaz kılmayanın yaptıkları iyilikler, kabul olmuyor. Kul hakkı gibi büyük günahlar için, farz namaz, farz oruç gibi büyük sevablar şarttır. Bir hadis-i şerif:
(Müflis, Kıyamette, amel defterinde pek çok namaz, oruç ve zekât sevabı olduğu hâlde, bazılarına çeşitli yönden zararı dokunduğu için, sevabları, bu hak sahiplerine dağıtılan kimsedir. Sevabları yetmezse, hak sahiplerinin günahları, bunun üzerine yükletilip Cehenneme atılır.) [Müslim]
Demek ki günahlarımız çok, sevablarımız azsa, hâlimiz haraptır. Hem günahları azaltmalı, hem de, günahları yakıp yok edecek farz sevablarımızı çoğaltmalıyız.
Sual: Ağzın içi, abdestte ve oruçta, vücudun içinden mi, yoksa dışından mı sayılır?
CEVAP: Ağzın içi, abdestin bozulmasında iç organ, orucun bozulmasında ve gusülde bedenin dışı sayılır. Birer örnekle açıklayalım:
1- Dişimiz kanasa, kanı yutsak, abdest bozulmuş olmaz.
2- Ağza su alınırsa, ağız oruçta dış organ olduğu için, oruç bozulmuş olmaz. Kan yutulursa, vücudun dışından içeri kan girdiği için oruç bozulmuş olur.
3- Gusülde de ağız vücudun dışı kabul edildiği için, iğne ucu kadar kuru yer kalsa gusül sahih olmaz. Diş arasındaki yemek artığı, zamanla kuruyarak altına su geçirmezse, gusül sahih olmaz. Diş dolgusu da böyle gusle mânidir. Mâlikî mezhebi taklit edilirse, mesele kalmıyor.
Allah'ın istediği ortak söz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Âl-i İmran sûresindeki, Hristiyanlara, "Aramızda ortak olan bir söze gelin" emri, "Aramızda, iki tarafın da kabul edebileceği ortak esaslar belirleyip, bu esaslara inanmalı" demektir) deniyor. Bu âyette Ehl-i kitaba yani hem Yahudilere, hem de Hristiyanlara hitap edildiği hâlde, niye misyonerler gibi davranıp da, sadece Hristiyanlarla ortak söz bulunmaya çalışılıyor? Bir de, ortak sözü Allah belirlemedi mi? Hristiyanların da kabul edebileceği ortak bir sözün Allah katında, bir değeri olur mu?
CEVAP: Elbette, değeri olmaz. Allahü teâlâ, o âyette, (Allah'a şirk koşmayın!) buyuruyor. Bu ise, (Üç tanrıya inanmayın, Allah'tan gayrısına ibadet etmeyin, Hazret-i İsa'ya veya Üzeyr nebiye Allah'ın oğlu diyerek şirke girmeyin, bunların putlarına tapmayın, hak din olan İslamiyet'e gelin!) demektir. Bir âyet-i kerimede mealen, (Yahudiler, Üzeyr'e, Hristiyanlar da Mesih'e Allah'ın oğlu dediler. Daha önceki kâfirlerin ["Melekler Allah'ın kızlarıdır" diyenlerin] sözlerine benziyor. Allah onları kahretsin! Nasıl da sapıtıyorlar)buyuruluyor. (Tevbe 30)
Ortak sözle ilgili âyeti kerimenin meali:
(De ki, "Ey Ehl-i kitap [Yahudi ve Hristiyanlar], bizimle sizin aranızda ortak bir söze gelin: Allah'tan başkasına ibadet etmeyelim. O'na hiçbir şeyi ortak koşmayalım ve Allah'ı bırakıp da birbirimizi rab edinmeyelim." Eğer yüz çevirirlerse, "Şahit olun, biz Müslümanız" deyin.)[Âl-i İmran 64]
İmam-ı Kurtubi hazretleri bu âyet-i kerimeyi açıklarken buyuruyor ki: Allahü teâlâ, bu ortak sözün ne olduğunu, (Allah'tan başkasına ibadet etmeyelim) emriyle açıklamıştır. Tevbe sûresinin 31. âyetinde mealen, (Onlar Allah'ı bırakıp rahiplerini rab edindiler) buyurmuştur. Yani onlar, Allah'ın haram ve helâl kıldığını değil, rahiplerinin haram ve helâl kıldıklarını kabul edip, onları rab makamında tuttular. Bu âyette, Ehl-i kitap olan Yahudi ve Hristiyanlar, sadece Allah'a ibadet etmeye, şirkten uzak kalmaya, Müslüman olmaya davet edilmektedir. (Cami-ul-ahkâm)
Âl-i İmran sûresinin, (İslam'dan başka din arayanın bulacağı din asla kabul edilmez) mealindeki 85. âyet-i kerimesi, ortak sözün İslamiyet olduğunu, İslamiyet'e aykırı olan ortak bir sözü, Allahü teâlânın kabul etmeyeceğini bildirmektedir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
CEVAP: Râbıta, irtibat kurmak, hatırlamak, düşünmek demektir. Ne şekilde olursa olsun, büyük zatları hatırlamak râbıta olur. Râbıtanın birkaç yolu vardır:
1- Ehl-i sünnet âlimlerini sevmek, onların yolunda olmak, onların bildirdiği gibi yaşamak, her adımında, acaba bu yaptığımız onların rızalarına uygun mu diye düşünmek rabıta olur. (Hep sadıklarla birlikte bulunun!) ve (Rablerini isteyenlerle beraber olmaya çalış!) meallerindeki bu iki âyet, büyüklerle râbıtayı bildiriyor. Bu râbıtayı yapmak, (Allahü teâlânın sevdiklerini hatırlamak, rahmet etmesine sebep olur) hadis-i şerifine uymaktır.
2- Sevdiği büyük zatın kitaplarını okumak, râbıtadır. O büyükler, (Bizi arayan, kitaplarımızın satırlarının arasında bulur) buyurmuştur. Kitaplarını severek okuyan, sohbetinde bulunmuş gibi onlardan istifade eder, çünkü (Büyük bir zatın kitabını okumak, onun sohbetinde bulunmanın yarısıdır)buyurulmuştur.
3- Büyük zatın çocuklarıyla veya talebeleriyle birlikte olmak da râbıta olur, çünkü onlarla birlikteyken elbette hocaları hatırlanır. Hocalarından bahsetmek rabıta olur. Rahmete kavuşulur. (Sâlihlerin anıldığı yere rahmet yağar)hadis-i şerifi bunu göstermektedir.
4- Böyle büyük zatın kabrine gitmek de râbıta olur. Kabirde, o büyük zatı düşününce, ruhu orada hazır olur. Böylece rabıtaya geçilmiş olur.
5- Bir de, S. Ebediyye kitabında bildirildiği gibi özel râbıta şekli vardır. İtikadı bozuk veya fâsık kimselerin bu özel râbıtayı yapmaları zararlı olur. Bunların yapacakları ilk iş, itikatlarını düzeltmek ve haramlardan sakınmaktır. Ondan sonra, istenirse, özel râbıta da yapılabilir. Az yapmak da caizdir, ancak az yapılınca, tesiri de az olur. Bu özel râbıtayı yapmak gerekmez, zaten bildirildiği şekilde yapmak, günümüzün şartlarından dolayı zordur.
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyuruyor ki:
Rabıtasız zikretmek, insanı ilerletmez. Zikretmeden râbıta yapmak, ilerletir. Râbıta, her işte yardımcıdır. Zikre yardımı ise, pek çoktur. Allahü teâlânın evi olan kalbi, nefsin ve şeytanın hilelerinden temizler. Zikrin yerleşmesi için kalbi hazırlar. (S. Ebediyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinde emre uymak mı, yoksa haramlardan kaçınmak mı önce gelir?
CEVAP: Dinimizde zararı yok etmek, fayda sağlamaktan önce gelir. Yanlış yapmamak, doğru yapmaktan önce gelir. Mecellenin, (Def-i mefâsid, celb-i menafiden evladır) kuralı, (Zararı yok etmek, fayda sağlamaktan önce gelir) anlamındadır.
Emirle yasak bir araya gelince, yasaktan kaçmak önce gelir. Bir emri yapmak, bir haramı işlemeye sebep olursa, haram işlememek için, o emir terk edilir, yapılmaz. Mesela namaz kılarken, necaseti temizlemek emirdir, başkalarının yanında avret yerini açmaksa yasaktır. Avret yerini açmadan temizleme imkânı yoksa, yasaktan kaçılır, yani avret yeri açılmaz.
(El emrü fevkal edeb) buyuruluyor. Yani, emre uymak, edebi gözetmekten önce gelir. Mesela, büyüklerle beraber yürürken, bir yere onlardan önce girmek edebe aykırıdır. Ama o büyük zat, gir demişse (Peki efendim) denilerek hemen girilir. (Estağfirullah, önce siz buyurun!) demek yanlıştır.
Bir de, (Ehemmi mühimme tercih) prensibi vardır. Bu, daha önemli olanı, az önemli olana tercihtir. Elzem yani daha çok lüzumlu olanı, daha az lazım olana tercihtir. Mesela sünnet işlemek, nâfileye tercih edilir. Hazret-i Ömer, sabah namazını kıldırınca, cemaat arasında bir genci göremeyip sebebini sordu. (O, her gece nâfile ibadet yapıyor. Belki sabahı kılınca uyumuştur) dediler. (Bütün gece uyusaydı da, sabah namazını cemaatle kılsaydı, daha iyi olurdu) buyurdu.
Bunun gibi, bir lira zekât vermek, binlerce lira nâfile sadaka vermekten daha iyidir. O bir lirayı verirken, yani farzı yaparken bir edebini gözetmek, mesela, yakın akrabaya vermek de, o nâfile sadakadan kat kat daha iyidir. Bunun için, önce Ehl-i sünnete uygun iman etmek, sonra haramlardan sakınmak, sonra farzları yapmak, sonra mekruhlardan sakınmak, sonra müekked sünnetleri, daha sonra da müstehabları yapmak lazımdır. Bu sırada, önce olanı yapmayanın, sonra olanı yapmasının faydası olmaz ve önce olanı yapabilmek için, sonra olanı terk etmesi caiz, hattâ vacib olur. Bir müddet farz-ı ayn olan ilimleri öğrenmek, bin yıl nâfile ibadetten üstündür. Çünkü nâfile, denizin yanında damla bile değildir. Bir beyt:
Farz ilimden bir şey öğrensen eğer,
Hazineler etmez bu kadar değer.
Ancak ihlâslı olanlar kurtulur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: Bütün insanlar helak oldu, ancak âlim olanlar kurtuldu. Âlim olanlar da helâk oldu, ancak ilmi ile amel eden, yani öğrendiklerini yapan âlimler kurtuldu. Amel eden âlimler de mahvoldu, ancak bunları ihlâsla, yani Allah rızası için yapan âlimler kurtuldu. Dünya menfaatleri için, ilim öğrenen ve öğreten, ne kurtulur, ne de kurtarır.
Bir zat, vefat etmeden önce çok ağlar. Oğlu, (Baba, niye bu kadar çok ağlıyorsun? Ölümden mi korkuyorsun?) diye sorar. Babası şöyle cevap verir:
(Hayır, ölümden korkmuyorum, ama Cenab-ı Hakk'ın hesabı, bizim yaptığımız hesaba benzemez. Biz onun bildirdiklerine uyduk mu, uymadık mı, onu bilmiyorum. Evet, görünüşte bir şeyler yaptık, ama O, yaptığımız bu işlerden razı mı, değil mi? İşte bunun için ağlıyorum.)
Bir süre sonra bu zat vefat eder. Oğlu birkaç gün sonra babasını rüyada görür, (Baba, ne oldu?) diye sorar. (Oğlum, felaketin tam eşiğinden döndüm) diyerek, şöyle anlatır:
(Allahü teâlâ, "Sana 70 sene ömür verdim. Çünkü her an seni varlıkta tutan bendim. Bırakılsan ölür giderdin, zaten yoktun. Sana bu kadar nimet verdim. Karşıma neyle geldin?" buyurdu. "Yâ Rabbi, 10 yaşında babam hacca götürmeye başladı. 60 kere haccettim" dedim. "Hiçbiri kabul olmadı" buyurdu. "Yâ Rabbi, 40 sene her gün oruç tuttum, geceleri namaz kıldım" dedim. "Bunlar da kabul olmadı" buyurdu. "Yâ Rabbî, zekâtlarımı verdim" dedim."Zekâtların da kabul olmadı. Yalnız bir amelin hoşuma gitti. Yolda bir tezek vardı, Müslümanlar rahatsız olmasın diye kimse görmeden, aldın bir kenara koydun. İşte bu ihlâslıydı. Ama sen diğerlerini başkası görsün diye yaptın. Ameline riya karıştı, fakat bu tezeği ihlasla kaldırdın, riya karışmadı. Ben ihlâslı ameli kabul ederim, ihlâssız ameli kabul etmem" buyurdu.)
Onun için büyüklerimiz, (Yaptığın amel az olsa da, insanları düşünerek yapma! Yoksa riya olur. Riya da şirke götürür) buyuruyorlar. Dolayısıyla ancak ihlâslı olanlar kurtulacaktır. İhlâs varsa riya yoktur, riya varsa ihlâs olmaz. Onun için işlerimizi yaparken insanların değil, Rabbimizin razı olmasını düşünmeliyiz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İhlâslı olmanın birinci tarifi fedakârlıktır. Bir kişi fedakârlıktan uzaksa, onda ihlâs ya eksiktir veya hiç yoktur. Peygamberlerin, Eshab-ı kiramın ve Evliya zatların yolu hep fedakârlıktır. Her zaman, (Sen haklısın) diyerek karşılarındakini kendilerine tercih etmişlerdir. (Ben, sonra yine ben) diyen, hayvan sınıfındandır. (Benimki benim, seninki senin) diyen, insan sınıfındandır. Bir de bunların üzerinde takva ehli Müslüman sınıfı vardır. Onlar, (Seninki senin, benimki de senin. Benim hiçbir hakkım yoktur. Yeter ki kalbin kırılmasın, yoksa Kâbe 70 kere yıkılmış olur) derler. Hiç kıymeti olmayan dünyalık şeyler veya Allah'ın düşmanı olan nefsinin hatırı için, din kardeşinin kalbini kıran, ölürken nasıl can verecek? Âhirette Cenab-ı Hakk'a nasıl hesap verecek?
İhlâs; akıl, mantık, matematik işi değildir. Canla, başla, hiçbir şey düşünmeden Allah rızası için çalışmaktır. Dinimize hizmet etmekte, bu esastır. Eshab-ı kiram savaşırken, Peygamber efendimizin önünde pervane gibi ölüme giderken, ellerinde hesap değil, sadece dini yayma gayreti vardı. Dine hizmet; fedakârlık, yorgunluk, üzüntü, çile ister. (Ben bunlara dayanamam) diyenin orada yeri yoktur.
Peygamber efendimiz, (Lâ râhate fiddünyâ) yani (Dünyada rahatlık yoktur) buyuruyor. Hep rahatlık aramak yanlış olur. Resulullah'ın, (Yok) dediği bir şeye, nasıl var diyerek bunun peşinde koşarız? Hâlbuki büyükler, (Biz rahatı, rahatsızlıkta bulduk. Biz şifayı, hastalıkta bulduk) buyururlardı. Merhum hocamız da, (Hastalıkta şifa vardır) buyururdu. Çünkü Cenâb-ı Hak kullarını yaratırken, kalblerini hasta yaratmış. Bu vücuda rahatsızlık veren her şey insanın âcizliğini anlamasına, Cenâb-ı Hakk'a dönmesine sebep olur, onun için de hastalık kalb için şifadır.
Allahü teâlâ her an insanın kalbine nazar ediyor. Mesela dinimize çok hizmet eden bazı insanlar vardır. Cenâb-ı Hak onların niyetlerine, yani bu hizmetleri niçin yaptıklarına bakar. Eğer kalblerinde riya, gösteriş arzusu varsa, hizmetlerinin hepsi sıfırlanır. Âhirette kalb-i selim, yani ihlâslı insan isterler. İhlâslı olmak öyle kolay değildir. Ama bir şeyin tamamı ele geçmezse tamamı da terk edilmez. Onun için, elden geldiği kadar ihlâslı olmaya çalışmalıdır.
Lütfun da hoş, kahrın da...
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, çeşitli âyetlerde Cehennemi çok kötü yer olarak vasıflandırıyor: Bekara 126, 206; Tevbe 73, 81; Rad 25, Tahrim 9, Nahl 29, Kehf 29
Cehennemin çok kötü olduğu, Allah'ın razı olmadıklarını oraya koyacağı, âyetle ve hadisle sabit olduğuna göre, Yunus Emre gibi bazı hak âşıklarının (Senin Cehennemin de hoş) demeleri küfür değil midir? Belki o aşk sarhoşluğuyla söylemiştir, sorumlu olmayabilir, ama onun şiirlerini benimseyerek okumak küfür olmaz mı? Çünkü Allah'ın kötü dediğine, (Hoştur, iyidir, güzeldir) deniyor. Kahır, Allah'ın azabı ve gazabı olduğuna göre, (Lütfun da hoş, kahrın da hoş) demek de aynı şekilde küfür değil midir? Kötü bir şey ki kötülere beddua ederken, (Allah kahretsin) deniyor. Allah'ın kahrı nasıl hoş olur?
CEVAP: Bu sözleri söyleyen evliya zatlardan üçünü bildirelim:
Gelse celâlinden cefa / Yahut cemâlinden vefa / İkisi de cana sefa / Nârın da hoş, nurun da hoş, / Kahrın da hoş, lütfun da hoş. (Erzurumlu İbrahim Hakkı)
Ey lütfu hem kahrı güzel, / Senden hem ol hoş, hem bu hoş. (Eşrefoğlu Rumî)
Layık görür isen nârı, / Kahrın da hoş, lütfun da hoş. (Yunus Emre)
Bu sözler, Allahü teâlâya olan tam teslimiyete, Onun her yaptığının yerinde ve güzel olduğuna, yaptığı işlerin asla tartışılamayacağına güzel birer örnektir. Nâr, yani Cehennem elbette çok kötüdür. En kötü insanların cezalandırıldığı yerdir. Allahü teâlânın kötü dediği yere iyi demek elbette küfürdür. Fakat evliya zatlar, (Cehennem iyidir) demiyorlar. (Layık olanları Cehenneme atman iyidir) diyorlar. (Eğer bana nârını layık görmüşsen, elbette senin takdirin yerindedir, güzeldir) diyorlar. Zaten bunun aksini söylemek küfür olur.
İbni Atâ hazretleri, on oğluyla sefere çıkar. Yolda eşkıyalar, çocuklarını öldürürken, bu zat hep gülümser. Sıra sonuncu çocuğa gelince, (Baba, sen ne kadar şefkatsizsin. Çocukların öldürülürken yüzün bile değişmiyor, üstelik gülüyorsun) der. Babası, (Oğlum, Allah görüyor, dilerse hepsini kurtarabilir.Ben Onun işine karışamam. Onun lütfu gibi, kahrı da güzeldir) dedi.
Ebu Süleyman-ı Darani hazretleri de buyurdu ki:
Allahü teâlâ benim sağ gözüme, Cehennemin yedi tabakası ile azap etse razı olurum. Azabın birazını da öbür gözüme niye koymuyor demem. Çünkü Onun işine karışılmaz.
İşlenen günah mutlaka yazılır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sevabların günahları sileceğini öğrenince, günah işleme cesaretim arttı.(Sevablarım, günahlarımı siler, günahsız ölürüm) diye düşünüyorum. Yaptığım yanlış mı?
CEVAP: Evet, çok yanlıştır. Sevabların günahları sildiği doğrudur, ama böyle düşünerek günah işlenmez. Hangi günah olursa olsun, işlenince günah olarak kayda geçiyor. Sevaba gelince, kıldığımız namazların, tuttuğumuz oruçların ve diğer ibadetlerimizin kabul olduğu kesin değildir, ama işlenen günahların yazılması kesindir.
Önemli bir husus da şudur: Günah işleyenin ibadetleri sahih olursa da, kabul olmaz. Yani namaz kılıyorsak namaz borcundan, oruç tutuyorsak oruç borcundan kurtulmuş oluruz, ama ibadetlerimize sevab verilmediği için günahlarımızı silemez. (Ben namazımı da kılarım, gıybetimi de yaparım, içkimi de içerim, ikisi ayrı şeydir) demek yanlıştır. Namazın sevabı belki yazılmaz, ama gıybetin, içkinin günahı yazılır. Demek ki, günah kesin olarak yazılıyor, ibadetin sevabı ise kesin değildir. Her günahtan kaçmalıyız ki, ibadetlerimizin sevablarına kavuşabilelim.
Sual: Sûre ve âyet okurken Euzü besmele okunur mu?
CEVAP: Sûre okurken, Euzü ve Besmele okunur. Âyet-i kerime okurken, âlimlerin çoğuna göre, yalnız Euzü okunur, Besmele okunmaz. (S. Ebediyye)
Âyet-el kürsi, Amenerresûlü, Hüvallahüllezî gibi âyetleri okurken Besmele çekilmez. Sadece Euzü okunur. Besmele çekilirse, caiz diyen âlimlere göre mahzuru olmaz.
Namaz dışında sûre veya âyet okumaya başlarken Euzü okumak vacibdir. Yine namaz dışında Fâtiha okumaya başlarken, Besmele okumak da vacibdir. Diğer sûrelere başlarken Besmele okumak sünnettir. Namaz dışında Fâtiha okurken, Besmele çekmek vacib olduğu gibi, Euzü okumak da vacibdir.
Sual: Erkeklerin nişan yüzüğü takması gerekir mi?
CEVAP: Hayır, gerekmez. Âdet olarak takılabilir. Erkeklerin, gümüş hariç, altın ve diğer maddelerden yüzük takmaları caiz değildir. Bayram ve cuma günlerinde, 4.8 gramı geçmeyen gümüş yüzük takmaları ise sünnettir. (Mevahib-i ledünniyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bütün uzuvlarım yerli yerinde. Bir hastalığım yok. Aklım ve imanım da var. Bunların şükrünü nasıl yaparım? Büyük ve güzel bir evimiz de var. Evin şükrü nasıl olur?
CEVAP: İslam'ın beş şartına uyan, her türlü şükrü yapmış olur. Beden için ayrı bir şükür de vardır. Bir hadis-i şerif: (Her şeyin zekâtı vardır, vücudun zekâtı da oruçtur.) [İbni Mace]
Demek ki oruç tutarsak, vücudumuzun zekâtını ödemiş, şükrünü yapmış oluruz. Başka bir hadis-i şerifte, (Oruç tutan sağlıklı olur) buyuruluyor. (İbni Mace)
Ev için ayrı bir şükür de vardır. Bir hadis-i şerif: (Her şeyin bir zekâtı vardır. Evin zekâtı ise, misafir odasıdır.) [A. Rifaî]
Misafir kabul eden kişi, evinin şükrünü yerine getirmiş olur. Bir hadis-i şerifte,(Misafir girmeyen eve, melekler de girmez) buyuruluyor. Melek girmeyen eve şeytan girer. O hâlde misafiri nimet bilmeli. Misafirin gelmesi maddî ve manevî yönden çok faydalıdır. Misafir gelen evde hayır ve bereket olur. Misafir rızkıyla gelir. Üstelik ev halkının mağfiretine sebep olur.
Sual: Danışmadan, kendi aklına uyarak hüküm vermenin, kendi görüşünde ısrar etmenin dindeki hükmü nedir?
CEVAP: İstişare etmeden, kendi görüşüne uyanın sonu felakettir. Çünkü Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Kendi görüşünde ısrar eden hüsrana uğrar) buyurmuştur. (Şir'a şerhi)
İmam-ı Ebu Yusuf'un yüzüğünde, (Men amile bi-re'yihi nedime) yazılıydı. (Ehline danışmadan, kendi görüşüyle hareket eden pişman olur) demektir. Kendi görüşünde ısrar etmeyip, istişarenin, ehline sormanın önemini bildirmektedir. Hele Kur'an-ı kerimden kendi anladığına uymak daha büyük felakettir. Bir hadis-i şerifte, (Kur'an-ı kerimi kendi görüşüyle açıklayan kâfir olur) buyuruluyor. (Deylemî)
(Benim görüşüm doğrudur) diye ısrar etmek, hakkı kabul etmemek, inat olur. İki hadis-i şerif:
(Allahü teâlânın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmemekte inat edendir.) [Buhârî]
(Bilmediği konuda inat edene, inadından vazgeçene kadar Allahü teâlâ gazap eder.) [İbni Ebi'd-dünya]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bâtınî inançlı biri, (Hele şükür demek, Hel isimli puta teşekkür etmek anlamına gelir) dediği gibi, Kutlu Doğum Haftası için gönderdiği tebrik mesajında, (Güle güle git demek, "Muhammed'e Muhammed'e git!" demektir. Buradaki gül, Peygamberimiz demektir. "Gül'e yani Peygamberimize git" demektir. Haydi, sen de Gül'e Gül'e!) yazıyor. Böyle bir şey var mı?
CEVAP: Bâtınîlik, sapık bir fırkadır. (Kur'anın zâhir ve bâtın mânâları vardır. Bâtın yani iç, öz mânâsı lazımdır. Cevizin kabuğu değil, içi, özü işe yarar) derler. Âyetleri böyle tevil ettikleri gibi, günlük deyimleri de tevil ettikleri görülür.
Hel putu ile hele kelimesi ayrıdır. Gül ile güle güle ifadeleri tamamen ayrıdır. Güle güle demenin iki anlamı vardır: 1- Üzüntüsüz bir hayat sürerek, gönül ferahlığı ile (Giy, otur, kullan, büyüt!) gibi anlamlara gelen bir iyi dilek sözüdür. (Elbiseni güle güle giy!), (Evinizde güle güle oturun!), (Arabanı güle güle kullan!) gibi yerlerde kullanılır. 2- Birinden ayrılırken, duranın gidene, (Selametle git!) anlamında söylediği veda sözüdür. (Güle güle git!) denir. Güle güle'nin, (Gül'e git!) gibi bir mânâsı yoktur.
Sual: Pazarcılar, genelde, sebze ve meyvelerin iyilerini öne, eziklerini, kötülerini arkaya koyuyorlar. Müşteriye meyve sebze verirken, biraz da onlardan karıştırıyorlar. Yemin ediyorlar, eksik tartıyorlar. Bunlara çok defa şahit oldum. Böyle yapmaları günah değil midir?
CEVAP: Elbette günahtır. İki hadis-i şerif meali şöyledir:
(Müslümanı aldatan, ona zarar veren ve ona hile yapan bizden değildir.) [İ. Rafiî]
(Pazarcının çoğu fâcirdir! Çünkü çok yemin ederek, yalan söyleyerek günaha girerler. Alışverişleri de helâl olmaz.)[Hâkim]
Pazarcının, esnafın iyisi de övülüyor. İki hadis-i şerif meali şöyledir:
(Yalan söylemeyen, sözünden dönmeyen, sattığı malı övmeyen esnafın kazancı makbuldür.) [Deylemî]
(Doğru tüccar, peygamberler, sıddıklar ve şehidlerle beraberdir.) [Tirmizî]
Hile yapmayıp doğru tüccarlardan olmaya çalışmak ve böylece iyilerle beraber olmak ne büyük nimettir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İş arkadaşlarımızın veya yakınlarımızın, içkili veya kadın erkek karışık olarak yaptığı her düğüne veya toplantıya, fitneye sebep olmamak için gitmek mi gerekir?
CEVAP: Ana, baba veya âmir de olsa hiç kimsenin günah olan emirlerine uyulmaz, hatır için günah işlenmez, çünkü dinimizde, (Hâlık'a isyan olan işte mahlûka itaat yoktur) kuralı vardır. Gayemiz Allah'ın rızası olmalı. Bir hadis-i şerif:
(Bir kimse, kötülerin kızacakları şeyde Allah'ın rızasını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızasını ararsa, Allahü teâlâ, onun işini insanlara bırakır.) [Tirmizî]
Fitne çıkar zannıyla günah işlemek caiz olmaz. Fitne çıkacağını kesin bilmek gerekir. Bu işlerde, tartışmaya girmemeli, günah dememeli, başka herhangi bir bahane bularak gitmemeli. Eğer makul bir mazeret bulunamazsa, zarar verecek bir fitne çıkma ihtimali de yüksekse, o zaman gitmek caiz olur. Yine de mümkün olduğu kadar kısa kalmaya çalışmalıdır.
Sual: Avrupa'da yaşayan bir Müslüman, içinde bulunduğu ortamdan dolayı, küfür olduğunu bilmediği bir sözü söyler veya küfür olduğunu bilmediği bir işi yaparsa imanı gider mi?
CEVAP: Bir kimse, gayret edip de öğrenmeye çalıştığı hâlde, küfür söz ve işlerin neler olduğunu öğrenememişse, bilmeden küfür söz ve iş yapsa, bazı âlimlere göre buna kâfir denmez. Çünkü kasıtlı bir şey yapmamıştır, ama yine de ihtiyat olarak tecdid-i iman yapması iyi olur. Evliyse, ihtiyaten tecdid-i nikâh da yapmalıdır. (Hadika)
Sual: Seferde cuma günü, öğleyle ikindiyi cem etmesi gereken kişi, cumanın farzıyla ikindiyi mi cem eder, yoksa zuhr-i âhirle ikindiyi mi cem eder?
CEVAP: Seferî olana cuma kılmak farz değildir, öğleyi kılması ise farzdır. Cumanın sıhhat şartlarından bazıları olmadığı için, cumayı kılmayıp, öğleyle ikindi, diğer üç mezhepten biri taklit edilerek cem edilir.
Sual: Hat yazısıyla Allah, Muhammed yazarken, saygı ifadesi kullanılmasa uygun olur mu?
CEVAP: Hayır, uygun olmaz. Allah celle celalühü, Muhammed aleyhisselam gibi bir saygı ifadesi de yazmak gerekir. (Redd-ül-muhtar)
Sevab kazanmanın kesin yolu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Hayırlı insanlar hayra, şerli insanlar şerre vesile olur. İnsanın çok ibadet etmesi, hayırlı olmak için yetmez. Çünkü bir kötülüğe sebep olduysa, o kötü iş yapıldıkça, hayattayken de öldükten sonra da ona günah yazılır. Bid'at ehlinin durumu böyledir. Bunların hayırlı olması da mümkün değildir. Ama Ehl-i sünnet yolunda dine yapılan hizmet hayırlı olduğu için, buradaki hayır, vesile olan, iştirak eden herkese taksim edilecek ve herkes bundan nasibini alacaktır.
En hayırlı insan elbette Peygamber efendimizdir. Bütün dünyada, asırlardan beri yapılan bütün ibadetlerden hâsıl olan sevabların bir misli, vesile olan insanlara ve bu insanlardan da sonunda Peygamber efendimize gitmektedir. Mesela kazandığımız sevabların bir misli, Müslüman olmamıza sebep olan ana babamıza ve bize dinimizi öğreten hocalarımıza yazılıyor. Onlara yazılan sevabın bir misli de, onların hocalarına, ana babalarına yazılıyor. Bu şekilde devam eden zincir, Hazret-i Ebu Bekir'e kadar uzanır. Onda toplanan sevabların bir misli de, Peygamber efendimize gider. Bu sevablar sebebiyle Resulullah'ın derecesi her an yükselir. Bu yükselme, sonsuza kadar devam eder.
EHL-İ SÜNNET KİTAPLARINI YAYMAK
Elimizden geldiği kadar iyiliğe sebep olmaya çalışmalıyız. Kendimiz için yaptığımız ibadetlerin makbul olması kolay değildir. Çünkü şartlarını yerine getirmek, niyeti düzeltmek çok zordur. Ama mesela Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını yayarak, doğru iman ve ibadet bilgilerinin öğrenilmesi için, yapılan hizmetlerin kabul olması ve bundan sevab kazanılması kesindir. Peygamber efendimiz, (Bir din kardeşine iyilik yapmaya sebep olana, kendisi için yaptığı bütün [nafile] ibadetlerin toplamından bir misli daha çok sevab verilir) buyuruyor.
Dünya sıkıntısını gidermek için, bir din kardeşinin yardımına koşmanın sevabı da böyledir. Fakat onun âhiret kazancına, yani dinini doğru öğrenmesine sebep olmakla kazanılan sevab ise, her ikisinin toplamından daha çoktur. O hâlde, bu kısa ömürde, en kârlı olanı istemeli ve başkalarının da ebedî saadete kavuşmalarına vesile olmalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimiz, baştan sona iyilik etmek, din kardeşine faydalı olmak dinidir. Bir Müslümanın, din kardeşinin dünya veya âhiret iyiliğine koşması, kendisi için yaptığı nafile ibadetlerin toplamından daha kıymetlidir. Bütün bu hizmetlerin, ibadetlerin kabul olması için de ihlâs, yani Allah için yapmak şarttır. Bir menfaat için veya başkaları beğensin diye yapılan şey, ne olursa olsun, hiç kıymeti yoktur. Hizmetlerin ve ibadetlerin kokusu, tadı ve lezzeti, ihlâstır. İhlâsla yapılan bir hizmet, bir ibadet, tam istenildiği gibi olmasa da, mis gibi, taze çiçek gibi olur. Fakat ihlâssız yapıldığında, en güzel şey dahi ruhsuz ve kıymetsiz, yapma çiçek gibi kokusuz olur.
İhlâs şarttır. Konuşurken, dinlerken, evlenirken, iş kurarken, ibadet ederken, başka bir menfaat beklemeden, hep Allah için yapmalı. Rıza-ı ilahiden başka bir şey karışsa, bir bardak temiz suya bir damla idrar düşmüş gibi olur ve insan artık o suyu içemez. Onun için Allahü teâlâ, hâlis ibadeti sever ve âhirette de saadete ihlaslılar erer. Ötekilerin hesabı zor olur.
Kim ne ederse, kendine eder. İyilik eden, iyilik; kötülük eden, kötülük bulur. Yani insan, iyiliği de kötülüğü de hem başkasına, hem kendisine etmektedir. Başkasını ateşte yanmaktan kurtaranın, kendisi de kurtulur, bundan daha büyük iyilik olur mu? Diğer taraftan, kötülük yapıp can yakanın, kendisi de yanar.
Dünya öyle bir hayâl, öyle bir serap ki, hiç kimse ona kavuşamadı ve yetişemedi. Hâl böyleyken, herkes o serabın peşinde koşuyor. Çölde ağaç ve su göründüğünde, insan koşar, oraya varır, ama az önce gördüklerinin biraz daha ileriye gitmiş olduğunu görür. Bir daha gider, fakat ağaç ve su biraz daha ileriye gitmiştir. İşte insanlar bu felaket ve haraplık içerisinde, çölde serap peşinde koşar gibi, mal mülk, mevki makam ve rütbe peşinde koşuyorlar. Ama bunların hiçbirinin kıymeti yoktur. Çünkü hepsi hayâldir. Allahü teâlâ, dünyada iman ve akıldan sonra, en kıymetli olarak, vakti yaratmıştır. O hâlde, vaktin kıymetini bilmeliyiz. An, bu andır. Bir kelime-i tevhid söylersek, yani (Lâ ilâhe illallah Muhammedün resulullah)dersek terazinin ağırlığı değişebilir ve Cennete gideriz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Eskiden dini doğru öğrenmek için, bir mürşid-i kâmile tâbi olup, onun bildireceği şekilde tasavvuf yolunda ilerliyorlarmış. Şimdi nasıl ilerlenir?
CEVAP: Her devrin şartları farklıdır. Günümüzde de, büyük zatlara ulaşma imkânları vardır. Birkaç örnek verelim:
1- İnsan, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından hazırlanan yazıları okuyarak onları sevmeye başlar. Sonra kitaplarını bulur. O kitapları okuyup amel eden de, maksadına kavuşmuş olur.
2- Radyo veya TV'de İslam âlimlerinden nakli esas alan bir hocayı [Mesela Osman Ünlü hocayı] dinler. Hocanın bildirdiği büyük zatlara ve kitaplarına tâbi olarak gayesine ulaşır.
3- Biri, kendisine Ehl-i sünnet âlimlerinin bir kitabını hediye eder, o da bu kitabı okuyup oradaki ilimlerle amel ederse arzusuna kavuşmuş olur.
4- İnternetle de bu nimete kavuşanlar olabilir. İnternette her türlü uygunsuzluklar olduğu hâlde, doğru yolu anlatan yayınlar da çoktur. Mesela Hakikat Kitabevi'nin yayınlarını okuyarak veya seslendirilmiş olanlarını dinleyerek de nimete kavuşabilir.
5- Rüyada ikaz edilebilir, (Falan yere git, filancaya tâbi ol, şu kitabı oku!) denilir.
6- Ana babası ve yakınları vasıtasıyla doğuştan bu nimet içinde olanlar da olabilir.
7- Kimine de, evlendiği eşi, hak yolu bulmasına sebep olabilir.
Büyüklerin kitaplarına kavuşan kimse, kitabı, mümkünse birkaç arkadaşla beraber okumalı. Fırsat buldukça da bu arkadaşlarla görüşmeye, salih kimselerle beraber olmaya çalışmalı. Kitaplar vasıtasıyla feyizlere kavuşulur. Vefat etmiş büyük zatların yolunda gitmek, ancak böyle olur.
Sual: Cuma günü oruç tutmak sünnet mi, mekruh mu?
CEVAP: Yalnız cuma günü oruç tutmak müstehabdır, fakat (Yalnız cuma günü oruç tutmak mekruh olur) diyen âlimler de olduğu için, cuma günü oruç tutmak isteyenin, perşembe veya cumartesi günü de tutması iyi olur, çünkü sünnet veya mekruh denilen bir işi yapmamak gerekir. Cumartesi günü de tutmaya karar verip de, sonra oruç tutma imkânı olmazsa, cuma günü tek tutmak mekruh olmaz.
DEFİNDEN ÖNCE DEVİR İSKAT
Sual: Cenaze defnedilmeden önce, devir ve iskatı yapılabilir mi?
CEVAP: Evet, yapılabilir.
Sadaka vermekle mal eksilmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sadaka vermekte zorlanmanın sebebi ne olabilir?
CEVAP: Bu, cimrilikten ileri gelir. Cimrilik ise, iman zayıflığından ve cahillikten kaynaklanır. Hayra verdiği paranın boşa gittiğini zanneder. Ona kat kat mükâfat verileceğini düşünemez. Şeytan, hayra mâni olmak için vesvese verir. Bir âyet-i kerime meali:
(Şeytan, fakirleşirsiniz diye korkutup, size cimriliği, çirkin şeyleri emreder, sadaka verdirmek istemez. Allah ise, kendi lütfundan size mağfiret ve bol nimet vadediyor. Allah'ın ihsanı geniştir, her şeyi hakkıyla bilendir.) [Bekara 268]
Bir hadis-i şerif: (Yemin ediyorum, sadaka vermekle mal eksilmez!) [İ. Ahmed]
Sadaka verenin malının bereketi artar. Az malı çok iş görür. Bir hadis-i şerif:
(Gizli açık çok sadaka verin ki rızkınız bollaşsın, yardıma mazhar olasınız ve duanız kabul edilsin.) [İbni Mace]
Verene Allahü teâlâ, kat kat fazlasıyla verir. Kısana ise, vermeyi kısar. Hazret-i Ebu Bekir'in kızı Hazret-i Esma'nın, (Ya Resulallah, eşim Zübeyr'in verdiği mehirden başka malım yok. Sadaka vereyim mi?) sualine, Resulullah efendimiz şöyle buyurdu: (Gücün nispetinde sadaka ver, kesenin ağzını sıkma! Allah da, senin rızkını sıkar.) [Buhârî]
Sual: (Mâlikî'de toprak cinsinden bir şey üzerine secde etmek farzdır. Bunun için Mâlikî'yi taklit eden Hanefî'nin de halı veya seccade üzerine secde etmesi sahih olmaz) deniyor. Doğru mu?
CEVAP: Hayır. Mâlikî'de halı, pösteki gibi yer cinsinden olmayan bir şey üzerine secde edilmesi mekruhtur. Mâlikî'yi taklit eden Hanefî, Mâlikî'nin sadece farz ve müfsitlerine uyar. Sünnet ve mekruhlarda kendi mezhebine tâbi olduğu için, Mâlikî'yi taklit eden Hanefî'nin yün halı üzerinde namaz kılması mekruh değildir.
Sual: Kadın, saçlarını istediği renge boyayabilir mi?
CEVAP: Yabancı erkeklere göstermemek şartıyla, kendisinin veya kocasının istediği renge boyayabilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hazret-i Mevlana'nın, (Hocamı buldum, aklımı bıraktım) sözü için, Selefî biri, (Aklı olmayanın dini yoktur. Aklını kullanmadan nasıl dine uyulur?) diyerek o zatın sözünü tenkit ediyor. Bu uygun mudur?
CEVAP: Eğer o sözü İbni Teymiyye söylemiş olsaydı, altın yaldızla yazdırıp duvara asarlardı. Onlar özellikle Hazret-i Mevlana'ya hep ters bakarlar. Yani her sözünde yanlış ararlar.
Hazret-i Mevlana, aklı tenkit etmiyor, (İlim ve marifet sahibi büyük bir zatı bulunca, kendi aklımı onun aklından üstün görmem. Aklım bana, böyle büyük bir hocayı bulmamda yardım etti. Bundan sonra hocama tâbi olur, onun bildirdiği yolda giderim) demek istiyor.
Resulullah'ın vârisi olan Ehl-i sünnet âlimi veya mürşid-i kâmil, bizim göremediğimiz çok şeyi görür. Mesela, Hudeybiye Anlaşması'nda, müşrikler, akla aykırı ve çok ağır şartlar ileri sürdüler. Resulullah, (İmzalayalım) buyurunca, oradaki Eshab-ı kiramın hepsi akıllarını atıp (Peki) dediler. Çok geçmeden bu anlaşma müşriklerin aleyhine oldu. (Bu maddeyi kaldıralım) diye geldiler. Böylece Eshab-ı kiram, akıllarını bırakıp Resulullah'a uymakla isabet ettiklerini anladılar.
Hudeybiye Anlaşması'na göre, bir müşrik, Müslüman olursa, Müslümanlar bunu aralarına alamayacak, o kişi perişan olacak, tekrar müşrik olmaya zorlanmış olacaktı. Müslüman olduktan sonra tekrar mürted olanı ise, müşrikler tekrar saflarına alacaktı. Görünüşte bu anlaşma, Müslümanların aleyhine idi. Peygamber efendimiz, neticeyi peygamberlik nuruyla görüp imzaladı. Anlaşma Müslümanların lehine neticelenince, müşrikler, anlaşmayı bozmak zorunda kaldılar. (M. Ledünniyye)
Hudeybiye Anlaşması'nda olduğu gibi, yanlış gibi görünen bazı şeylerin doğru olduğu, doğru görünen şeylerin ise, yanlış olduğu zamanla anlaşılabiliyor. Bir âyet-i kerime meali:
(Hoşlanmadığınız şey sizin iyiliğinize; sevdiğiniz şey de, kötülüğünüze olabilir. Siz bilmezsiniz, Allah bilir.) [Bekara 216]
O hâlde, Hazret-i Mevlana'nın buyurduğu gibi, aklımız almasa da, Allah'a, Resulullah'a ve Resulullah'ın vârisleri olan âlimlere uymak gerekiyor. Bir beyt:
Göz dese de, bu çöldür, din, göl derse o göldür,
Hak emri karşısında, göz ve aklını öldür!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir felsefeci şöyle diyor: (1- Ben Muhammedîyim. Benim dinim, Muhammed'in dinidir. 2- Benim mezhebim, Muhammed'in mezhebidir. 3-Kimseye tâbi olmam, kendi yolumu kendim çizerim. 4- Resulullah dâhil, Kur'anı aracısız olarak kendim yorumlarım. Kur'andan başka kaynak da tanımam. 5-Mezhep imamları ve bütün âlimler istişarî mahiyetteki kişilerdir, ictihadları ve fetvaları bizi bağlamaz.) Bunlar yanlış değil mi?
CEVAP: Elbette yanlıştır. Her maddeye kısaca cevap verelim:
1- Hristiyanlar, Müslümanlığı hak din kabul etmedikleri için, (Müslümanlar Muhammedîdir. İslamiyet, onun uydurduğu dindir) derler. Bir Müslüman, (Muhammedîyim) demez. Sadece (Ben Müslümanım) der. Böyle demediğine göre, felsefeci farklı bir yoldadır,
2- Hiçbir mezhepsiz, (Şu mezhepteyim) demez. Hiçbir İslam âlimi de, (Ben Muhammedî mezhebindeyim) dememiştir. Böyle bir mezhep yoktur.
3- Kimseye uymamak tamamen felsefeciliktir, mezhepsizliktir. Allahü teâlâ,(Resulüme uyun!) buyuruyor. Resulü de, (Âlimlere uyun!) buyuruyor. Âlimlere, yani bir mezhebe uymamak, Resulullah'ın emrine uymamak olur. Hani (Muhammedîyim) diyordu. Niye onun, (Âlimlere uyun!) emrine uymuyor? Mezhepsizliğini gizlemek için böyle dediği pek açıktır.
4- Kur'anın doğru tefsirini Resulullah yapmıştır. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Kur'anın tefsiri, ancak Resulullah'tan "sallallahü aleyhi ve sellem" işitildiği gibi yapılabilir. (Kur'anı, kendi görüşüne, anlayışına göre tefsir eden kâfir olur) hadis-i şerifi bunu bildirmektedir. (1/234) Felsefeci, hem (Muhammedîyim) diyor, hem de Resulullah'ın Kur'andan anladığına değil, kendi anladığına tâbi oluyor. Böyle demesi aldatmacadır.
5- Mezhep imamlarımızın, büyük âlimlerimizin çıkardıkları hükümler için (Bizi bağlamaz) diyor. Hâlbuki Resulullah efendimiz, (Âlimlere, müctehidlere uyun!) buyuruyor. Hattâ müctehid hata etse bile, kendisine sevab verileceğini, ona uyanların sevab kazandıklarını bildiriyor. Bir hadis-i şerif:
(Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse, iki sevab alır.) [Buhârî] (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir büyüğe tâbi olmak büyük şereftir. Eshab-ı kiramın hepsi mutlak müctehid oldukları hâlde, Peygamber efendimize tâbi oldukları için peygamberlerden sonra en yüksek makama kavuşmuşlardır. Tâbiîn, Eshab-ı kirama tâbi oldukları, onları taklit ettikleri için yüksek bir şerefe kavuşmuşlardır. Onlardan sonra gelenler de onlara tâbi oldukları için Tebe-i tâbiîn olma şerefine yükselmişlerdir. Bir âyet-i kerime meali:
([Eshabdan] Muhacir ve Ensar'la iyilikte onların izinden gidenlerden, [onlara uyanlardan] Allah razıdır. Onlar da, Allah'tan razıdır. Allah, onlara Cenneti hazırladı.) [Tevbe 100]
Bu âyet-i kerimede, Eshab-ı kirama ve onların izinden giden Tâbiîn'e uymak gerektiği bildiriliyor. Bir hadis-i şerif:
(İnsanların en hayırlısı asrımdaki Müslümanlardır, yani Eshab-ı kiramdır. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenlerdir, yani Tâbiîn'dir. Onlardan sonra en iyileri, onlardan sonra gelenlerdir, yani Tebe-i Tâbiîn'dir. Artık bunlardan sonra yalanlar yayılır. Bunların sözlerine ve işlerine inanmayın!) [Buharî]
Görüldüğü gibi Tâbiîn'e tâbi olmamak felakettir, mezhepsizliktir. İmam-ı a'zam hazretleri, Tâbiîn'dendir, diğer mezhep imamları da Tebe-i Tâbiîn'dendir. Yani âyet-i kerime ve hadis-i şerifte kendilerine tâbi olunması bildirilen ve övülen zatlardır. Bu zatlara uymamak Allahü teâlâya ve Resulüne karşı gelmek olur.
İÇKİ SATAN YERDEN ALIŞVERİŞ
Sual: İçki satan yerden, alışveriş yapmak caiz midir?
CEVAP: İhtiyaç olunca ve içki parası para üstü olarak alınmazsa caiz olur. Büyük marketlerde, çok kasa olduğu için, içki parasının para üstü olarak alınma ihtimali daha azdır. Tam para verilirse yahut kredi kartı kullanılırsa, bu ihtimal hiç kalmaz. (İçki satan fâsıktır, fâsıkla alışveriş yapmamalı) diye de hatıra gelebilir. Bu ayrı bir husustur. Namaz kılmayan, içki içen fâsık birinin dükkânında, içki satılmıyorsa, ondan da alışveriş yapmak caiz olur. Salihleri tercih etmek, elbette daha iyidir.
Sual: Son teşehhütte Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra Fâtiha'yı okuyana, secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Gerekmez. (Hindiyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Sahipsiz olmak felakettir. Çünkü âhirette de bir rehbere ihtiyaç vardır. Bu geçici dünyada bile, birine sormadan, levhalara bakmadan bir yerden bir yere gidemiyoruz. Âhirette hiç mümkün değildir. İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyük zatların Ehl-i sünnet gemisine binenler çok şanslıdır. Bulunduğu kat, yaptığı hizmet önemli değildir. İster kaptan, ister temizlikçi olsun. Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri, (Gemi salimen karaya ulaşınca, kaptan yalnız kendisini değil, herkesi sahile çıkarır) buyuruyor.
Bu gemi, büyük bir gemidir, binen kurtulur. Geminin büyüklüğü, cüssesinden değil, kaptanından belli olur. (Geminin kaptanı Nuh aleyhisselam ise, o gemi selamettedir) buyurmuşlardır. Âlimler, peygamberlerin vârisidir. Büyüklerin kullandığı gemiye binen kurtulur. Fakat bu gemiye binmenin ağır bir şartı vardır. O şart, ihlâstır. İhlâsı olan bu gemiye biner, ihlâsı biten de iner. Yani gemiden düşen bilsin ki, ihlâsı bitmiştir. İhlâsı azaldıkça, güvertenin kenarına doğru gider. Sonra, Allah korusun bir fırtına, bir dalga olunca, yani en ufak bir imtihan veya sıkıntıda bu gemiden düşer gider. İhlâslı olmak sigortamızdır, güvencemizdir, gücümüz, kuvvetimiz, birlik ve beraberliğimizdir. İhlâssız olmak felakete gitmenin alametidir. İhlâs azalır, azalır, bittiğinde de, kişi kendisini deryanın ortasında bulur. Ondan sonra, köpek balıklarına yem olur. Yani, kötü arkadaşlara ve kendi nefsine mağlup olur.
İhlâsın ilk şartı, din kardeşini kendinden daha fazla sevmektir. Din kardeşine olan saygısı, muhabbeti, itaati, bağlılığı, kendisine olan muhabbetten daha fazla değilse, büyüklere olan muhabbeti de noksandır. En büyük tehlike, en büyük felaket, (Ben büyükleri seviyorum, ama bu talebesini sevmiyorum) demektir. Böyle söyleyenin, büyüklere olan sevgisi yalandır. Çünkü hocasını seven, hocasının sevdiğini sever, sevmediğini sevmez. Büyükler, bütün talebelerini severler. O hâlde, herkes birbirini sevmek zorundadır. Sevmeyen, güvertenin kenarına doğru yol alıyor demektir. Allah korusun, o hâlâ kendini gemide zanneder, ama işi bitmiştir. Ölünce anlar, ama iş işten geçmiş olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bu dünya, âhiretin tarlasıdır. Kıyametteki pişmanlığın faydası yoktur. Tevbe istiğfar etmeli. İnsan, kendinden iğrenmeli, din kardeşinin ayaklarına toz olmalıdır. Bunun için nefsimizi kırmalıyız, acı da olsa hak söze peki demeliyiz. Hastalık ne kadar dehşetliyse, verilecek ilaç da o kadar şiddetli olur.
Mübarek bir zat, bir hastalığı için ameliyat olduktan sonra, şiddetli bir sıtmaya yakalanır. Padişahın da özel ilgisi ve emriyle hekimler seferber olur. Çok kuvvetli ilaçlar verirler. Çünkü sıtma her tarafını sarmıştır ve çok acı çekmektedir. Nihayet, çok sıkı bir takip ve tedavi sonucunda şifa bulur. Ancak ameliyattan sonra ortaya çıkan sıtma, mübarek zatı meraklandırır ve hekimlere, sıtmanın sebebini sorar. Onlar da şöyle derler:
(Ameliyat için verilen çok ağır ilaçlar, vücudun savunma sistemini o kadar zayıflatmış ki, yıllar önce vücudunuza giren bir sıtma mikrobu, savunma sisteminin zayıflamasını fırsat bilip ortaya çıkarak bütün vücudu sarmış. Yani sıtmaya yakalanmanız yeni olmamış, ama savunma sisteminiz güçlü olduğu için şimdiye kadar size bir şey yapamamış.)
İnsanların kalbinde de öyle habis mikroplar, öyle kötü huylar vardır ki, ihlâs azaldığı zaman hemen ortaya çıkarlar. Bazı zaman, (Dün bu adam böyle değildi, bugün niye böyle oldu?) diye hayret ettiğimiz kimseler olur. İşte, vücudun savunma sistemi, alınan ağır ilaçlar sebebiyle zayıfladığı gibi, insanın ihlâsı da günahlar, dünya sevgisi ve öfke gibi sebeplerle azaldıkça azalır. En sonunda, kişinin içindeki bütün o habis mikroplar, bünyesini sarar, ondan sonra zaten kurtulması ve düzelmesi çok zordur. Onun için merhum hocamız, (Hastalıkta şifa vardır) buyururdu. Çünkü hasta olan üzgün olur, kırgın olur, kendini ölüme yakın hisseder. Bu ise kalbe şifadır. Çünkü rahat ve huzurda, insanın nefsi azar. Kalb de nefse uyup azar, kararır ve hastalanır. Hastalık ise nefsi kırar. Önemli olan, vücudun şifası değil, kalbin şifasıdır. (Her şeyin bir şifası vardır, kalbin şifası da Allahü teâlânın zikridir) hadis-i şerifi gösteriyor ki, Cenab-ı Hakk'ı hatırlatan her şey, her yer, kalbe şifadır. Cenab-ı Hakk'ın isminin bahsedilmediği yer ise, kalbe zehirdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı Rabbânî hazretlerinin hatm-i hâcegânı nasıldır?
CEVAP: Hâce hoca, hâcegân ise hocalar demektir. Hatm, Kur'an-ı kerimi veya bir zikri baştan sonuna kadar okuyup bitirme demektir. Hatm için hatim veya hatme de deniyor. Hatm-i hâcegân, Nakşibendî yolunda okunan belli bir zikir demektir. Buna hatme-i hâcegân da diyorlar.
Her gün beş yüz kere kelime-i temcid yani (Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh)okumak, başlarken ve bitirince yüz kere salevat-ı şerife getirmek İmam-ı Rabbânî hazretlerinin hatm-i hâcegânıdır. Ehl-i sünnet itikadında olup da bu büyük zatı seven, bu tesbihi kendine ders edinmeli, her gün düzenli okumalıdır.
İmam-ı Muhammed Mâsum hazretleri buyuruyor ki:
Dertlerden kurtulmak ve murada kavuşmak için 500 kere (Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh) demeli, okumaya başlarken ve okuduktan sonra yüzer kere salevat-ı şerife okuyup dua etmelidir. (2/33)
(Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh) kelime-i temcidini bir seferinde 500 kere okumak şart değildir. Parça parça da okunabilir. Abdestli okumak da şart değildir. Ancak abdestli okunması elbette daha faziletli olur.
Dilek ve isteklerimizin yerine gelmesi ve sıkıntılardan kurtulmak için kelime-i temcidi 500 kere okumalı. Bu, İmam-ı Rabbânî radıyallahü anh'ın hatm-i hâcegânıdır. (Kıymetsiz Yazılar)
Dinimize, dünyamıza gelecek zararlardan kurtulmak için her gün 500 defa kelime-i temcid okumalıdır!(Tefsir-i Mazheri)
İmam-ı Rabbânî hazretleri, cinden korunmak için ve korkulu zamanlarda, (Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh-il-aliyyil azîm) okunmasını emrederdi. (Berekat-S. Ebediyye)
("Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh-il aliyyil azîm" okumak, 99 derde devadır. Bunların en hafifi sıkıntıdan kurtulmaktır.) [Hâkim, Ebu Nuaym]
Kelime-i temcid okumak, bu kadar kıymetli olduğu gibi, salevat-ı şerife okumak da çok kıymetlidir. Bir hadis-i şerif:
(Her gün yüz defa salevat-ı şerife getiren, münafıklıktan ve Cehennem ateşinden uzaklaşır ve Kıyamette şehitlerle beraber olur.) [Taberanî]
Hatm-i hâcegân okununca, hem salevat-ı şerife getirilmiş, hem de kelime-i temcid okunmuş olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaş, yaşça kendinden büyük küçük herkese (Kardeş) veya (Kardeşim) diyor. Böyle demesi uygun mudur?
CEVAP: Kur'an-ı kerimde müminlerin kardeş olduğu bildiriliyor. Peygamber efendimiz, (Allah'ın kulları, kardeş olun!) buyuruyor. Hazret-i Ömer'e de, (Kardeşim Ömer) diye hitap ediyor. Hazret-i Ömer, bu sözün dünyalara bedel olduğunu söylüyor. Merhum hocamız da, (Kardeşim) diye hitap ederdi. Sünnet olduğu için de (Kardeşim) demek elbette çok güzeldir.
Günümüzde yaşlının gence (kardeşim) demesi hoş karşılanırsa da, gencin yaşlıya (Kardeşim) demesi tuhaf görülür. 30 yaşındaki bir gencin 70 yaşındaki birine (Kardeşim) demesi yadırganır. Bu yüzden, (Abi) demek çok güzeldir. Çünkü (Abi) denince (Kardeşim) de denmiş oluyor. Abi, büyük kardeş demektir. (Kardeşim) demekte sevgi var. (Abi), (Abiciğim) demek, (Sen benim kardeşimsin, abimsin, büyüğümsün, emrindeyim) anlamına gelir. Bu bakımdan (Abi) ifadesinde hem sevgi, hem saygı, hem de teslimiyet var. Yadırgamayan herkese (Abi) demek, daha güzel olur.
Arapçada ve birçok dilde abi kelimesi yok. Abi yerine büyük kardeş diyorlar. Bu bakımdan da, abi demek, kardeş demekten daha efdaldir. Abi kelimesinin içinde, onu kendinden üstün bilmek, ona saygı duymak vardır. Peygamber efendimiz, (Büyük kardeş [abi], baba makamındadır) buyuruyor. O hâlde birine kardeş diye hitap etmek yerine, abi demek daha iyidir.
Sual: Bir ev veya süreli bir iş yaptırırken, anlaşmaya gecikme cezası şartı konabilir mi? Mesela, ev iki yıl içinde teslim edilmezse, her ay için bin lira gecikme cezası verilecek diye bir anlaşma yapılabilir mi?
CEVAP: Evet, mahzuru olmaz.
Sual: Ev bulunmayan bir adaya, yiyecek ve içecek götürüp kamp kurularak, yirmi gün çadırda kalınsa mukim olunur mu?
CEVAP: Evet, mukim olunur, çünkü çadır ev sayılır.
Sual: (Kız veya erkekten birinde sağlık açısından bir rahatsızlık varsa, mesela çocuğu olmayacaksa, frengi, AIDS gibi bulaşıcı bir hastalığı varsa, bunu evlenirken söylemezse nikâhları geçersiz olur) diyorlar. Böyle bir şeyin aslı var mı?
CEVAP: Böyle bir şeyin aslı yoktur. Hastalık, sakatlık gibi özürler nikâha mâni değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İlahiyatçı bir bayan, (Mevlana, "Kadın, sadece sevgili değil, sanki Hâlık'tır, mahlûk değil" demiştir. Kadın, Allah'ın yaratıcı kudretinden vasıflar taşımaktadır) diyor. Hazret-i Mevlana, (Kadın mahlûk değil, Hâlık'tır) demiş midir?
CEVAP: Hazret-i Mevlana veya başka bir zat, hâşâ (Kadın mahlûk değil, Hâlık'tır) dememiştir. Çünkü böyle söylemek küfürdür. Yaratmak iki türlüdür:
1- Hiç yoktan var etmek: Mesela yerleri, gökleri; göklerdeki gezegenleri, yıldızları, Ay'ı, Güneş'i, suyu, havayı, dağları, denizleri, madenleri, atomları, elektronları, molekülleri ve hareketlerini yani yoktan var edilen her şeyi Allahü teâlâ yaratmıştır. (Enam 101)
Mucize, keramet, sihir de Allah'ın yaratmasıyla olur. Allahü teâlâ, bir şeyi yaratmak istediği zaman ona (OL) der, hemen o var olur. (Yasin 82)
2- Yarattığı bir şeyden, başka bir şey yaratmak: Ögeleri, oksitleri, asitleri, bazları, tuzları birbirleri ile birleştirerek, parçalayarak milyonlarca organik ve inorganik cisimler meydana getirmek sûretiyle yaratmak. İki âyet meali:
(Her şeyi yaratan Allah'tır.) [Zümer 62]
(Sizi de, yaptığınız işleri de yaratan Allah'tır.) [Saffat 96]
Allahü teâlâ, bilir, işitir, görür, diler, güçlüdür, konuşur. Yani sınırlı da olsa, insan bilir, işitir, görür, diler, gücü vardır, konuşur, fakat yaratma sıfatında ortaklık yoktur. İnsan bir karıncayı hattâ bir hücreyi bile yaratamaz. İki hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ buyuruyor ki: "Benim yarattığım gibi bir şey yapmaya kalkandan daha zalim kimdir? Haydi, bir zerre veya bir arpa yaratsınlar.") [Buhârî]
(Allah, her sanatkârın ve sanatının yaratıcısıdır.) [Buhârî]
Demek ki, sanatkârın yaptığı şeyleri yaratan da Allah'tır. Bilim adamları, yoktan bir şey meydana getiremezler, sadece Allahü teâlânın yarattığı mevcut şeyleri, yine Allah'ın koyduğu fizik, kimya ve biyoloji kanunları ile bir araya getirerek yeni şeyler bulurlar. Buna da yaratmak, icat etmek denmez, keşfetmek, bulmak denir.
Hazret-i Mevlana, sözlerinin değiştirileceğini kerametiyle anlamış, Mesnevî'yi nazım, yani şiir şeklinde yazarak değiştirilmesine fırsat vermemiştir. Buna rağmen, bu zata böyle asılsız isnatlar, mesela ney çaldığı, döndüğü iftirası yapılıyordu. Şimdi de, kadına Hâlık dediği iftirası yapılıyor. Böyle şeylere aldanmamalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Resulullah'ın her sözü Allah kelamı gibi kabul edilir mi? Onun vârisi olan âlimlerin ve mürşid-i kâmillerin ictihadlarını, dinle ilgili sözlerini, açıklamalarını, Resulullah'ın sözleri gibi sağlam kabul etmek, kelam-ı ilahinin bir açıklaması olarak görmek caiz midir?
CEVAP: Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" din hakkındaki her sözü, Kur'ana dayanır. İctihadında yanılabilirse de, öyle kalmaz, Allahü teâlâ tarafından hemen düzeltilirdi. (Beydavî)
(O, kendiliğinden konuşmaz. Onun [dinle ilgili] her sözü vahye dayanır.)[Necm 3-4]
(Cebrail aleyhisselam, Kur'anla beraber açıklaması olan sünneti de getirmiştir.) [Darimî]
(Bana Kur'anın misli kadar daha hüküm verildi.) [İ. Ahmed]
(Ben size ancak Allah'ın emrettiğini emreder, nehyettiğini nehyederim.)[Taberanî]
Hâşâ Resulullah'a, (Sen bize Kur'andan farklı söylüyorsun, yalan söylüyorsun) denir mi? Allahü teâlâ, emin olmayan birini peygamber olarak gönderir mi? O hâlde, Resulünün dine ait her sözünün vahye dayandığına itiraz edilemez. Hadis-i kudsî, mânâsı Allahü teâlâdan, sözleri Resulullah'tan diye tarif edilir. Söz aynı değilse de, mânâ aynıdır. Mesela, Allahü teâlâ, Resulüne, (Kuzu eti helâldir) diye bildirmişse, O da, (Dine uygun kesilen kuzu eti helâldir) diye nakletmişse, mânâ itibarıyla ikisi de aynıdır. Sadece anlatış farkı vardır. Resulünün bildirdiği dînî hükümlerin hepsi böyledir. Onun için ister hadis-i kudsî olsun, ister diğer hadisler olsun vahiy mahsulüdür. Allah'ın emriyle Resulünün emri arasında fark görmemelidir. Resul, elçidir. Elçi, temsil ettiği zatın sözünü bildirir. Bu sözü bildirirken farklı kelimelerle açıklayabilir.
Resulullah, Allahü teâlânın kulu, elçisi, halifesi ve vekilidir. Vekil, kendisine verilen yetki bakımından asıl gibidir. Vekile itiraz, asıl zata itirazdır, vekili tasdik aslı tasdiktir. Emirlerde, vekili, asıldan ayrı görmemelidir. Çünkü Allahü teâlâ, güvendiği kimseleri peygamber, vekil yapar. Vekil de Allah'ın emrini aynen bildirir. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifler, kelam-ı ilahinin başka kelimelerle açıklanmış hâlidir. Bu bakımdan Resulullah'ın sözlerini kelam-ı ilahîden ayrı kabul etmek yanlıştır. Kur'an-ı kerim okuyunca (Sadakallah-ül-azîm) dediğimiz gibi, hadislerden sonra da desek küfür olmaz. Çünkü Allah'ın sözünün doğruluğunu tasdik ediyoruz.
Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem", nasıl Allahü teâlâdan gelenleri ümmetine aktarmışsa, Resulullah'ın vârisleri olan Eshab-ı kiram ve Ehl-i sünnet âlimleri de, hadisleri açıklamışlardır. Bunun için Resulullah efendimiz, âlimlere uymamızı emrediyor. Eğer âlimler, dine aykırı farklı bir şey bildirecek olsalardı, böyle söylemezdi. (Sadece Kur'an-ı kerime ve bana tâbi olun!) derdi. Hâlbuki (Âlimlere uyun!) buyurmuştur. (Deylemî)
Nasıl Resulullah, Allahü teâlânın elçisi, vekili ise, Ehl-i sünnet âlimleri de, Resulullah'ın vekilleri ve vârisleri olan güvenilen zatlardır. Bir hadis-i şerif:
(Âlimler peygamberlerin vârisidir.) [Tirmizî]
(Verdiğimiz bu misalleri ancak âlimler anlar.) [Ankebut 43]
(Hadisler Allah'ın kelamının açıklaması ise, niye hadislerde farklı hükümler var? Mezhepler niye farklıdır?) diyenler oluyor. Allahü teâlâ, insanların faydasına olması için, o zamandaki insanlara itikatta aynı, amelde farklı dinler göndermiştir. Yani Hazret-i Âdem'den beri gönderdiği dinler, itikatta aynı, amelde farklıydı. Resulullah da insanların durumuna göre farklı hükümler bildirmiştir. Mesela birine (Vücuttan kan çıkması abdesti bozar) derken, bir başkasına (Bozmaz) demiştir. Kıyamete kadar gelecek olan, her coğrafyadaki, her iklimdeki, her yaştaki ümmetine kolaylık olan böyle hükümler çoktur. Bunu Allahü teâlâ Peygamberine bildirmiş ki, o da ümmetine bildiriyor. Resulullah da, farklı ictihadların, farklı mezheplerin meydana gelmesini istemiş, (Âlimlerin farklı ictihadları, [mezheplere ayrılmaları] rahmettir) buyurmuştur. (Beyheki)
Bir mezhebin hükmüne uyan, Allah'ın ve Resulünün emrine uymuş olur. Ehl-i sünnet âlimlerinin Kur'an ve hadisten çıkardığı hükümleri, Allah'ın ve Resulünün emri olarak kabul etmelidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir mümin, evliya bir zatın kabrini ziyarete giderse, o zatın kalbinden bu müminin kalbine feyz akar. Ziyaret eden de, feyz geldiğini anlar. Çünkü kalbinde âhirete karşı, Allahü teâlâya karşı sevgi artar. Eğer artmıyor, dünya sevgisi devam ediyorsa, ya kendisinde veya gittiği yerde bir kusur vardır. Önce kusuru kendisinde araması ve tevbe istiğfar etmesi lazımdır. Tevbe etmesine rağmen, kalbinde hâlâ dünya sevgisi hâkimse, o kabrin, âlim bir zata ait olmadığı anlaşılır. Oraya gitmemeli. Hayattayken de, vefatlarından sonra da böyle olur.
Allahü teâlâ bir kuluna iki şey vermişse, ona her şeyi vermiştir:
1- Sevdiği bir kulunu tanıtması: Saadetin başı budur. Görmek başka, tanımak başkadır. Tanıdıktan sonra görmek çok iyidir. Fakat tanımadıktan sonra görmek, hayvanın görmesi gibidir, hiç faydası yoktur. Ebu Cehil, Peygamber efendimizi gördü, ama tanımadı.
2- Dine hizmet nasip etmesi: Allahü teâlâ, o kimseyi dinine hizmet ettirir. Peygamber efendimizin en büyük hususiyeti, varlık sebebi, Allahü teâlâyı tanıtmak ve Onun dinine hizmet etmektir.
Eshab-ı kiramın en büyük özelliği, Peygamber efendimizi tanımak ve din-i İslam'a hizmet etmektir. Şanslı kulların özelliği, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyükleri tanımak ve onların yolunda ihlâsla dinimize hizmet etmektir.
Bu yolda başarı, bilgiye değil, peki demeye bağlıdır. Kim hizmet ederken, âmirine peki diyorsa, mutlaka başarılıdır. Peki demeyenden hayır gelmez.
Dinimize yapılan hizmetlerde ihlâsla çalışanlar, hem ücret, hem ecir kazanırlar. Öldükten sonra işe yaramayacak paralar, kıymetsizdir. Hepimizin, öldükten sonra işe yarayan paraya yani ecre [sevaba] ihtiyacı vardır. O hâlde insanlar, ya ücret için veya ecir için çalışır. Yalnız ücret için çalışan, ücretini alır ve alacağı orada biter. Ama hizmetlere, büyüklerimize inanan, ecre taliptir. O, hem ecir, hem ücret alır. Ecirden dolayı gelen ücret, çok hayırlı ve bereketlidir. O ücretten edilen istifade, hemen bitmez, birçok güzel işe vesile olur. Onun için hizmetlerde çalışan, sıkıntı çekmez. Eğer çekiyorsa, bu, Cenâb-ı Hakk'ın en büyük ikramıdır, zira bu şekilde Cennet nimetlerini arttırmaktadır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Bir saatin düzgün çalışması, vakti doğru göstermesi için, içindeki bütün dişlilerin, birbirleriyle uyumlu olması lazımdır. İçerideki dişlilerden küçük biri kırık veya paslı olsa, ya saat çalışmaz veya yanlış gösterir. Her tarafı altın da olsa, böyle bir saat kullanılmaz.
Dinimize yapılan hizmetler de, bir saate benzer. Vazifeliler, tıpkı saatin çarkları gibi emîre tâbi olmalı, kendilerine düşen vazifeyi en iyi şekilde yapmalıdır. Hiç kimse bir başkasında kabahat bulmamalı, kendi işini en güzel şekilde yapmalı. O zaman işler, çok düzgün yürür. Aksi hâlde, saatin yanlış göstermesi gibi olur ve hizmetler zarar görür. Hizmetlerin devamı, herkesin kendine düşen vazifeyi en iyi şekilde yapmasına bağlıdır.
İtaat, başarının temelidir. Baştaki emîre itaat, dünya ve âhiret saadetidir. Kur'an-ı kerimde mealen, (Allah'a, Peygambere ve içinizden olan emîre itaat edin) buyuruluyor. Sorumluluk ve karar verme yetkisi emîrdedir. Bizim kendi aklımıza göre yaptığımız her şey, ne kadar faydalı görünürse görünsün, kangrendir. Çünkü kendi görüşüne göre yapmak demek, o organın ana bünyeden ayrılması demektir. Ayrılan organ, çürümeye mahkûmdur. Çünkü kalbden pompalanan kan, o organa ulaşmaz. Birlikten kuvvet doğar. Bir toplulukta kaç kişi olursa olsun, onların hepsi bir kişi, tek vücut olmalı. Bir vücutta iki baş olmadığı gibi; başıboş, emîrsiz dine hizmet de olmaz. Allahü teâlâ bile, (Şirki affetmem) buyuruyor. Allah birdir. Yardımcı ilah olmaz.
Hizmetlerde, baştaki emîr en son ne söylemişse, o tatbik edilmelidir. Emîrin, geçmişteki şartları göz önünde bulundurarak verdiği önceki talimatlardan birini ileri sürüp, (Emîr böyle de söylemişti) diyerek kendi aklına göre hareket etmeye çalışmak ve son talimatı yok saymak, çok yanlıştır. Çünkü insan geçmişle değil, gelecekle yaşıyor. En iyi karar son karardır. Ayrıca, verilen talimatlar mutlaka uygulanmalı. Eğer uygulanmazsa, başta bir emîr olmasının ne kıymeti kalır?
Mademki dinimize hizmetle vazifeliyiz, maddî ve mânevî fedakârlığa hazırız. O hâlde başımızdaki emîre peki demeliyiz. Ondan gelen talimatlar, en sondaki şahsa kadar aksamadan, yorumlanmadan, değiştirilmeden ulaştırılmalı ve mutlaka uygulanmalı. Ancak o zaman başarılı olunur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir reformcunun, (Türkler, akla değer vermeyen Eş'arî'ye değil, aklı esas alan Mâtürîdî'ye bağlıdır) sözü doğru mudur?
CEVAP: Yanlıştır. Eş'arîlik ve Mâtürîdîlik farklı şeyler değildir. İkisi de, Ehl-i sünnetin itikat bilgilerini, nakli esas alarak bildirmiştir. İmam-ı Mâtürîdî, İmam-ı a'zam hazretlerinin naklen bildirdiği ve yazdığı Ehl-i sünnet itikadının kelam bilgilerini, ondan nakledenler vasıtasıyla kitaplara geçirip açıklamıştır. Sadece aklı esas aldığı, İmam-ı Eş'arî'nin de akla değer vermediği doğru değildir.
Ehl-i sünnet itikadını ortaya koyan Resulullah efendimizdir. Eshab-ı kiram, iman bilgilerini bu kaynaktan aldılar. Tâbiîn-i izam da bu bilgilerini, Eshab-ı kiramdan öğrendi. Böylece, Ehl-i sünnet bilgileri bizlere nakil yoluyla geldi. Bu bilgiler akılla bulunamaz. Akıl, bunları anlamaya yardımcı olur. (S. Ebediyye)
Müslüman Türkler, genelde Hanefî'dir. Gerektiğinde de, diğer üç hak mezhepten birini taklit ederek ibadetlerini yapmışlardır. Her Müslüman, vücut yapısına, yaşadığı iklim şartlarına ve iş hayatına göre, kendisine daha uygun gelen mezhebi seçer. Türklerin de genelde Hanefî mezhebinde olması ve itikat bilgilerinde de, Hanefî mezhebinde olan imam-ı Mâtürîdî'nin açıklamalarını esas alması bu sebepledir. Bunun altında siyasi veya başka sebepler aramak çok yanlıştır. S. Ahmed Tahtavi buyuruyor ki:
Bugün her Müslümanın dört mezhepten birinde bulunması vacibdir. Dört mezhepten birinde bulunmayan Ehl-i sünnetten ayrılır. Ehl-i sünnetten ayrılan da sapık veya kâfir olur. (Dürr-ül muhtar haşiyesi)
Mâtürîdîlik ile Eş'arîlik, Ehl-i sünnetten ayrı değildir. İtikatta hak mezhep tektir. O da Ehl-i Sünnet vel Cemaat'tir. Ehl-i sünnetin itikattaki iki büyük imamı, imam-ı Mâtürîdî ve imam-ı Eş'arî'dir. İmam-ı Mâtürîdî, Hanefî, imam-ı Eş'arî de Şâfiî olduğu için, Hanefîler genelde İmam-ı Mâtürîdî'nin, Şâfiîler de İmam-ı Eş'arî'nin açıklamalarını esas almışlardır.
İmam-ı Eş'arî'nin veya İmam-ı Mâtürîdî'nin bildirdiklerinden ayrılan kimse Sünnî değildir. Bu iki imam, Resulullah'ın ve Eshabının yolundadır. (Kenz-ür-ragıbin haşiyesi)
Musevîlik ve İsevîlik
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Musevîlik Yahudilikten, İsevîlik de Hristiyanlıktan farklı mıdır?
CEVAP: Evet, farklıdır. Her peygamber Müslümandır. Çünkü itikatta ayrılık yoktur. Sadece amele ait hükümlerde farklar vardır. Bunun için Musa aleyhisselamın dinine Musevîlik, İsa aleyhisselamın dinine de İsevîlik dendi. Dinleri tahrif edilince, Yahudilik ve Hristiyanlık adını aldılar.
Yakup aleyhisselamın 12 oğlundan biri olan Yehuda'nın neslinden gelenlere veya Filistin'inde kurulan Yehuda Krallığına nispetle Yahudi denir.
Hristiyan kelimesi, Yunancadaki Hristianos kökünden gelir. İsa aleyhisselamın adı Hristos olarak da geçtiği için, ona bağlanan, onun yolundan gidenler anlamında Hristianos veya Hristiyan kelimeleri kullanılmıştır. Hristiyan kelimesi birinci yüzyılın ortalarına doğru kullanılmaya başlandı.
İsa aleyhisselamın dini bozulmadan önce, İsevîler mümin iken, Muhammed aleyhisselama inanmadıkları için, kitaplı kâfir oldular. Yahudiler İslamiyet'e bunlardan daha uzaktır. (Tezkire-i Kurtubî)
Hristiyanlar, teslise inanarak müşrik oldular. Büyük Konstantin İsevîliğe putperestliği karıştırdı. 325 yılında İznik'teki ruhani meclisinde, 318 papazla birlikte şirkle dolu yeni bir din meydana getirdi. (F. Bilgiler)
Yahudiler, İsevîliği içeriden yıkıp İncil'i yok ettiler. Uydurma İnciller çıkardılar. Allahü teâlânın gönderdiğiİsevî dinini bugünkü Hristiyanlık hâline çevirdiler. 1973'te meydana çıkan Barnabas İncili de, Hristiyanlığın uydurma bir din olduğunu ortaya koymaktadır. (H. S. Vesikaları)
Pavlos, İsevî görünerek, İsevîlik dinini bozdu. Tevhidi teslise, İsevîliği Hristiyanlığa çevirdi. İncil'i tahrif etti. (İsa, Allah'ın oğludur) dedi. Bunlar İsevîler arasında yayıldı. Çok efsane uydurdular. Hazret-i İsa'nın uydurma resim ve heykellerini yaptılar. Haç işaretini sembolleştirip, heykellere ve haça taptılar, yeniden putperestliğe döndüler. (H. L. O. İman)
Hristiyanlıktaki, vaftiz ve İşa-i Rabbânî gibi âyinlerin, putperestlikten alınarak sonradan İsevîliğe karıştırıldığını, pek çok Hristiyan din adamı, ilim ve fen adamı açıkça yazmaktadır. (C. Veremedi)
Pavlos'un kurduğu Hristiyanlıkla, İsevîlik arasında büyük farklar vardır. (Christian Beginnings)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: S. Ebediyye'de (Erkeklerin, pantolonu, ayaklarını örtecek kadar uzatması mekruhtur) deniyor. Uzun veya kısa olması niye mekruh oluyor?
CEVAP: Eskiden etekleri yere sürümek kibir alametiydi. Pantolonun paçalarının yere sürülmesine günümüzde paspallık dense bile, kibirlilere de benzediği için mekruh oluyor. Bir hadis-i şerifte, (Önceki ümmetlerden kibirli biri, eteklerini yerde sürüyerek yürürdü. Allah'ın gayretine dokunarak, yer bunu yuttu) buyuruldu. (İslam Ahlakı)
Bunun gibi bir erkek, kadınlara benzemek niyeti olmasa da, küpe, kolye takıyorsa, kadınlara benzemiş olur, caiz olmaz.
Kadınların da eteklerinin yere sürülmesi caiz değildir. Erkeklere benzemek niyeti olmasa da, kadınların pantolon giymesi de caiz olmaz.
MÂLİKÎ'YE GÖRE GUSLEDERKEN
Sual: Mâlikî mezhebinde ön avret yerine avuç veya parmakların içiyle dokunan erkeğin abdesti bozuluyor. Mâlikî mezhebini taklit eden erkek, guslederken önce avret yerlerini yıkasa sonra, bir daha ön avret yerine hiç dokunmasa, abdest alıp guslettikten sonra, bu gusül abdestiyle namaz kılabilir mi?
CEVAP: Kılabilir. Guslederken ön avret yerine abdestten sonra dokunulmazsa, abdesti bozulmaz. Avret yerine dokunmak gusle zaten zarar vermez, yani dokunulsa da gusle devam edilir. Sonra namaz kılmak için, sadece namaz abdesti alması yeterli olur. Kadınların ise, avret yerlerine dokunsalar da, abdestleri bozulmaz.
Sual: Kaşlarım kalın ve gür. Mâlikî'yi de taklit ediyorum. Gusülde, kaşları da parmaklarımla delk etmem veya tarakla taramam gerekir mi?
Sual: Dinimize göre yapılan miras hesaplarında, elimizde ölçü olması için birkaç basit örnek verilebilir mi?
CEVAP: www.dinimizislam.com sitemizde, linkler bölümünde, miras programı vardır. O programla kolaylıkla hesaplanabilir. Ayrıca, sitemizde miras bahsinde de örnekler vardır.
Sual: Kadının dizden aşağısı, kaba avret yeri olmadığı için, naylon çorapla örtmesi yeterli midir?
CEVAP: Derisini gösteren çorap yok demektir. Kalın çorap olursa caiz olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Birkaç camide hutbelerde dört halifenin ismi okunurken, çoğu camide okunmuyor. Okunmaması Ehl-i sünnete aykırı değil midir?
CEVAP: Elbette, aykırıdır. Hattâ bid'attir. İmam-ı Rabbânî hazretleri zamanın ileri gelenlerine yazdığı bir mektupta buyuruyor ki:
Samane şehrinin hatibi Kurban Bayramı hutbesinde Hulefa-i Raşidin'in yani Resulullah'ın dört halifesinin isimlerini söylememiş ve namazdan sonra bir kısım cemaat kendisine bunu söyledikleri zaman, (Unuttum veya şaşırdım) gibi bir özürde bulunmayarak, (İsimleri söylenmezse ne olurmuş?) diye inat etmiş. Halktan ileri gelenler, bu hâle seyirci kalıp o insafsız hatibe haddini bildirmemişler. Hulefa-i Raşidin'in isimlerini okumak, hutbenin şartı değilse de, Ehl-i sünnetin şiarıdır, nişanıdır. Onu bile bile inat ederek ancak kalbi bozuk olan okumaz. Ehl-i sünnet olan bir sultan zamanında, böyle bid'at çıkarmak, ne büyük cesarettir. Belki de, devlete, ülül-emre karşı gelmek demektir. Asıl şaşılacak şey de, o şehrin muhterem eşrafının, ileri gelen Müslümanlarının, bu vaka karşısında kımıldamamaları, gevşek davranmalarıdır. Kur'an-ı kerimde mealen, (Gücü yeterken, günah işleyenlere mâni olmayıp susmak, ne kadar kötüdür) buyuruldu. Bu tüyler ürpertici haberi duyar duymaz aklım başımdan gitti. Fârûkî damarım harekete geçti, bunları yazdım. (2/15)
Hutbede dört halifenin isimlerini yüksek sesle okumak, Ehl-i sünnet olmanın alametidir. (İ. Ahlakı)
Sual: Papa jest olsun diye Sultanahmet Camii'nde dua etmişti. Bunu örnek alan imamların, papanın jestine karşılık vermeleri gerekmez mi? Mesela, kilisede haç çıkaramazlar mı?
CEVAP: Her şeyde fedakârlık olur, dinde ve namusta fedakârlık olmaz. Bu, jest için değil, misyonerlik içindir. Bir gayrimüslim jest olsun diye karısını teklif etse, Müslümanın da, buna karşılık aynı şeyi yapması haç çıkarmaktan daha hafif olur, çünkü karısını peşkeş çekmek haram, haç çıkarmaksa küfürdür.
Bir kâfir, camiye girip dua ederse, kendi bâtıl dinine hiçbir zarar gelmez, ama bir Müslüman, Hristiyanların ibadetlerine mahsus olan bir şeyi yaparsa, mesela haç çıkarırsa, haç takarsa, vaftiz olursa, imanını kaybeder, kâfir olur. İki dinli olmak, mesela hem Hristiyan, hem de Müslüman olmak da küfürdür. İki dinli görünüp jeste karşılık verilmesini söyleyenler, misyoner veya din cahili kimselerdir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Allah'ın rızasına kavuşmak için, iyi bir Müslüman nasıl olunur?
CEVAP: İyi Müslüman olmak için, Allahü teâlânın rızasına kavuşmaya mâni olan şeyi zararsız hâle getirmek gerekir. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (İnsan birden fazla şeyi sevemez. Sevdiği o bir şeyin sevgisini bırakmadıkça başka şeyleri sevemez. O bir şey, insanın nefsidir. Mal, mevki, evlat, övülmek gibi şeyleri severse de, o, bunları kendi nefsi için sever. Nefsini sevmezse onları da sevmez. Kul ile Rabbi arasındaki perde, kulun nefsidir. Kul, nefsini bırakmadıkça Rabbini sevemez) buyuruyor. İmam-ı Muhammed Masum-i Fârûkî hazretleri de, (Allah'ın rızasına kavuşmaya en büyük engel, kişinin kendi nefsidir. Nefsin zararından kurtulmak ancak büyük bir zatın sohbetiyle olur. Bu sohbet nasip olmazsa, fakat o zat çok sevilirse, ondan gelen feyzler, muhabbet miktarınca sevenin kalbine akıp, yine onu kemale kavuşturur) buyuruyor. (İnsanın en kuvvetli düşmanı nefsidir) hadis-i şerifini bildiren İmam-ı Maverdî hazretleri, nefisle cihadın, riyazet ve mücahedeyle olacağını açıklıyor.
Riyazet, nefsin arzularını yapmamaktır. Nefsin her istediği kendi zararınadır. Nefis daima haramları ister. Bir âyet-i kerime meali: (Cenab-ı Hak'tan korkup, nefsini kötü arzulardan uzaklaştıranların varacakları yer, muhakkak Cennettir.) [Naziat 40, 41]
Mücahede ise, nefsin istemediği şeyleri yapmaktır. Nefsimiz, ibadet etmeyi istemez. Günahlardan kaçmak nefse, ibadet etmekten daha güç gelir. Onun için günahtan kaçmak daha sevabdır. Nefsi her zaman aşağılamak gerekir. Çünkü bir hadis-i şerifte, (Nefsini zelil eden, dinini aziz etmiş, nefsini aziz eden de, dinini aşağılamış olur) buyuruluyor. (Ebu Nuaym)
Nefsini yani kendini seven, nefsini kendine dost bilen, kendi görüşünü beğenen, kendini üstün gören, bilmediğini soramayan, kibirlenmiş ve dinini aşağılamış olur. Öyle ise, nefse uymamak için riyazet ve mücahedeye çok önem vermeliyiz.
Sual: Yatağa girer girmez abdesti bozulan kimse, abdestli yatmış sayılır mı?
CEVAP: Evet, abdestli yatmış olur.
Nefsin isyan etmediği an yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir hadis-i kudsîde, (Nefsiniz bana düşmandır, siz de ona düşman olun)buyuruluyor. Nefsin düşman olması, (Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riayet etmez) demektir.
Nefs Allahü teâlâya düşman olduğu için, Allahü teâlâ herkesi Cehenneme mi sokacak? Nefs mükellef değildir. Allahü teâlâ nefsin iman etmesini, itaat etmesini emretmiyor, kalbin iman etmesini emrediyor. Bu yüzden, Cennete girmek için kalbin iman etmesi kâfidir.
Kalb isyan ederse günaha girer. Fakat nefs, mükellef olmadığı için, isyan ederse günah yazılmaz. Zaten onun isyan etmediği an yoktur, hep isyan eder. Onun özelliği budur. Şimdiki insanların çoğu bu düşmanın, yani nefsin emrindeler, onun arzularının peşinde koşuyorlar. Nefs ne emrederse, ne isterse onu yapıyorlar. Nefs, küfrü, haramları, mekruhları ister. Onun için nefsine uyan, kötü işlere koşar. Haramlar tatlı gelir, çünkü nefs haramdan lezzet alır. Onun gıdası dinin yasak ettiği şeylerdir.
Mahlûklar içinde, Allahü teâlâya en yakın olan, insanın kalbidir. Onun için ister salih olsun, ister asi, günahkâr olsun, hattâ kâfir olsun, kalbini kırmaktan çok sakınmalıdır. Allahü teâlâyı inciten şeylerden birincisi küfür, ikincisi de kalb kırmaktır. İnsanların hepsi Allah'ın kuludur. Herhangi bir insanın emrindeki hizmetçiyi, köleyi incitmek onun efendisini üzdüğü gibi, insanları incitmek, kalblerini kırmak da, insanların sahibi olan Allahü teâlâyı üzer. Allahü teâlânın mahlûklarına Onun izin verdiği ölçüde muamele etmelidir.
Hastalık da, fakirlik de, zenginlik de, makam da, şöhret de geçer, ama zalimin zulmü, mazlumun boynundaki levhada yazılı olarak, hesap yerine gelir ve zalimden hakkını alır.
Kul hakkından çok korkmalı. Ne kadar az olsa da, Cennete girmeye mânidir. Üzerinde kul hakkı bulunan ölünün ruhu, göklere yükselemez. Herkese iyilik etmeli, kötülük edenlere, kötülükle karşılık vermemeli. Hakiki Müslüman, Allahü teâlânın emirlerine riayet eder ve herkesle iyi geçinir.
Cennete dilediği kapıdan girenler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dost düşman, herkesi güler yüz ve tatlı dille karşılamalı, hiç kimseyle münakaşa etmemeli. Herkesin özrünü kabul etmeli, kabahatlerini affetmeli, zararlarına karşılık yapmamalı. Mertlik; kötülük edene iyilik etmek, seni sevmeyene ihsanda bulunmak ve sevmediğinle de tatlı konuşmaktır. İsa aleyhisselam, (Allahü teâlânın lütfuyla, izniyle ölüleri dirilttim, en ağır hastaları iyileştirdim, ama ahmak olana laf anlatamadım) buyuruyor. Ahmağa verilecek cevap, susmaktır.
Peygamber efendimiz, (Üç şey kendisinde bulunan kimse, Cennete dilediği kapıdan girecektir: Kul hakkını ödeyen, her namazdan sonra on bir defa İhlas sûresini okuyan, katilini affederek ölen) buyuruyor.
Birincisi, kul hakkını ödemektir. Kul hakkı yalnız mal mülk değildir, hem maddî hem mânevî kul hakları vardır. Kalb kırdıysa, gidip gönlünü almalı. Maddî ise, borcunu ödemelidir. Kul hakkı çok önemlidir, haramdır, Cennete girmeye mâni olur. Hattâ bir kimse namaz kılarken, bütün elbisesi helâl olsa, yalnız bir düğmesine geçirdiği iplik haramdan olsa o namaza sevab verilmez. Peygamber efendimiz, (Bir odada haramdan bir iplik olsa, bu odada kılınan namaz kabul olmaz) buyuruyor. Yani namaz borcunu ödemiş olur, Kıyamette (Sen bu namazı niçin kılmadın?) demezler, ama o namaz için sevab yoktur. Haram, kabul olmayı kaldırır.
İbadetlerin başı helâl lokmadır. Helâl lokma yiyen ibadete sarılır, ibadetin lezzetini duyar. Haram yiyen ibadetin lezzetini duyamaz, namaz kılmak ona, bir dağı kaldırmak gibi zor gelir, (Namaza gel!) denilince kaçar gider. Haram lokma, namaza yani huzur-u ilahiye çıkmaya mâni olur.
İkincisi, her namazdan sonra 11 defa İhlas sûresini okumaktır. Bunu yapmak zor değildir, ihmal etmemeli. Yolda da, iş yaparken de okunabilir. 11 İhlas okuyan Cennete istediği kapıdan girer.
Üçüncüsü, katilini affederek ölmektir. Katledilen kimse hemen ölmeyip, mesela birkaç saat sonra ölür ve ölmeden önce, (Beni öldüreni affettim, ona bir şey yapmayın) diye vasiyet ederse, Cennete dilediği kapıdan girer. Hazret-i Ömer, Hazret-i Ali gibi büyükler, bu hadis-i şerifi bildiklerinden, kendilerini şehit eden katilleri için, hep böyle vasiyet ettiler.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist, (Eğer, her şeyi Tanrı yaratıyorsa, herkesi niye eşit yaratmamıştır? İnsanları uzun kısa, güzel çirkin, beyaz siyah, zengin fakir, akıllı deli olarak yaratmıştır. Herkesi, her şeyi eşit yaratsaydı daha uygun olmaz mıydı?) diyor. Gerçekten niye eşit değil?
CEVAP: Önce, yaratılış hakkında biraz bilgi verelim:
Allahü teâlâ, uçsuz bucaksız görülen bu koca kâinatı ve içindekilerin hepsini insanlar için yaratmıştır. (Niye o kadar çok şey yarattı?) veya (Niye daha farklı bir şeyler yaratmadı?) diye Allah'ı sorgulamaya kimsenin hakkı olamaz. Bir sineği yaratmaktan âciz olan insan, akıl almayacak ve sayılamayacak kadar çok şeyi yoktan yaratana hesap soramaz.
Büyük İslam âlimi İmam-ı Gazalî hazretleri buyuruyor ki:
Yeryüzündeki bütün akıl sahipleri, bir araya gelip araştırsalar, Onun yarattığı herhangi bir şeyin, daha uygun, daha iyi bir şeklini bulamazlar. Her şeyin, olması gerektiği gibi yaratılmış olduğunu anlarlar. Çirkin yaratılan bir şeyin, en uygun, en kâmil şekli, çirkin olmasıdır. Çirkin olmasa noksanlık olur, yersiz olurdu. Çünkü çirkinlik olmasaydı, mesela güzelliğin kıymetini kimse bilemez, güzellik tatlı olmazdı. Kusurlu şeyler olmasaydı, kusursuz şeylerin kıymeti bilinmez, kusursuzluk tatlı olmazdı. Çünkü kâmil ve nâkıs, birbiriyle ölçülerek anlaşılır. Mesela, baba olmasa, çocuk olmaz. Çocuğu olmayan, baba olmaz. Böyle şeylerden, birinin var olması, ötekinin varlığı ile belli olur. Ölçmek, iki şey arasında olur. Tek olursa, kıyas olmaz, ölçü olmaz. Allahü teâlânın işlerinin faydasını, insanlar anlamayabilir. Fakat anlaşılmasa da, en faydalı, en iyi şeklin, Onun yarattığı şekil olduğuna inanmak lazımdır. Sözün özü, dünyada bulunan her şey, hastalık, kuvvetsizlik, hattâ günahlar ve küfür, hikmetsiz, faydasız, yersiz değildir. Hepsi, en uygun, en faydalı şekilde yaratılmıştır. (K. Saadet)
[Yarınki yazıda, bu konuda birkaç örnek daha verilmektedir.]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İyinin kıymeti, kötü ile bilinir. Herkes iyi olunca iyinin kıymeti kalmaz. Çirkinlik olmayınca güzellik anlaşılmaz. Hastalık olmayınca sağlığın kıymeti bilinmez. Herkes her bakımdan eşit yaratılsaydı büyük bir felaket olur, toplumlar olmazdı. İnsanlar, boy, renk, şekil, akıl, zenginlik, sıhhat, kuvvet, güzellik, ahlâk gibi her hususta eşit olsaydı tornadan çıkmış gibi birbirinin aynı olurdu. Milyarlarca insanı birbirinden ayırmak mümkün olmazdı. Karı koca birbirini tanıyamaz, hanımıyla kızını, oğluyla babasını ayıramaz, hayat felç olurdu. Sırf bu şekil benzerliğinden dolayı, binlerce problem ortaya çıkar, diğer sahadaki eşitlikler görülmeden, yaşanmadan hayat sönerdi.
Herkes bilgi ve kültür bakımından da eşit olunca, gazeteye, kitaba ihtiyaç kalmazdı. Herkes aynı kabiliyette olunca, güreş, koşu, yüzme gibi sporlar ve yarışlar olmazdı.
Bir kimse, okuyup her bakımdan mükemmel bir insan olmak ister. Herkes aynı olursa, kim kimden üstün olacaktır? Âmirsiz, memursuz, işçisiz, patronsuz toplum olmaz. Herkes aynı bilgiye sahip olursa, zengin fakir olmazsa, çöpleri kim temizleyecek? İnşaatta veya yer altında, maden ocaklarında kim çalışacak? Kim hizmetçi olacak? Herkesin kültür seviyesi aynı olunca doktora, avukata, mühendise ihtiyaç kalmayacak. Aşağı sayılan işleri kimse yapmayacak, ortalık karışacak. Herkes erkek veya kadın olsaydı, karşı cins olmayınca zürriyet nasıl devam edecekti?
Her hususta eşitliğin zararları sayılamayacak kadar çoktur. Onun için Allahü teâlâ, her şeyi hikmetli ve adaletli yaratmıştır. Adalet olunca işler düzgün yürür. Mesela beş parmağın beşi de aynı olsaydı, başparmak diğerlerinin arasında olsaydı bugünkü kadar verimli iş yapılamaz, büyük eksiklik olurdu. Allahü teâlâ her şeyi yerli yerince yaratmıştır. Eksiklik fazlalık yoktur.
Sual: Bir erkek, başka birine şehvetli iken, bir kadına dokunsa hürmeti musahere olur mu?
CEVAP: Hayır, dokunduğu kadından dolayı şehvet hâsıl olmadığı için, hürmet-i musahere olmaz.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı Rabbânî hazretleri, gençlikte yapılan ibadetlerin önemini anlatırken, (Gençliğin kıymetini bilip, elden kaçırmamalı. İhtiyarlık herkese nasip olmaz. Nasip olsa da, rahat, elverişli vakit ele geçmez. Vakit de bulunsa, kuvvetsizlik, hâlsizlik zamanında, faydalı iş yapılamaz) buyuruyor. Buradan, ibadetleri gençlikte yapmayıp, ihtiyarlığa bırakmanın da caiz olduğu anlaşılabilir mi?
CEVAP: Kesinlikle caiz olduğu anlaşılmaz. Burada bildirilen şudur:
(Gençlikte, nefsin arzuları, insanı kapladığı gibi, ilim öğrenilecek, ibadet yapılacak en kârlı zaman da gençliktir. Gençlikte, şehvetin kapladığı, kanın kaynadığı anlarda, dinin bir emrini yerine getirmek, ihtiyarlıkta yapılan aynı ibadetten çok kıymetli olur) buyuruluyor. Gençliği fırsat bilmeli, yapılacak iyi işleri yarına bırakmamalı deniyor. Yoksa farzı geciktirip de, (İhtiyarlayınca kaza edersin) denmiyor. İbadetler vaktinde yapılır. Zaruretsiz kazaya bırakmak haram olur. Geciktirdikçe günahlar katlanır. Farz namazı, özürsüz vaktinden sonra kılmak büyük günahtır. Bu günah, yalnız kaza edince affolmaz. Kaza ettikten sonra, ayrıca tevbe veya haccetmek de gerekir. Kaza edince yalnız namazı kılmamak günahı affolur. Kaza kılmadan tevbe edilince terk günahı affolmadığı gibi, tehir günahı da affolmaz, çünkü tevbenin kabul olması için günahı terk etmek şarttır.(Dürr-ül-muhtar)
Farz zaten tehir edilmez. Orada bildirilenler, nâfile ibadetlerdir. Haccın durumu biraz farklıdır. Hac kendisine farz ise, sonraki yıllara bırakması caiz değildir. O yıl gitmesi farzdır, gitmezse günah olur. Eğer sonraki yıllarda hacca giderse, geciktirme günahı affolur. Ama yine vaktinde yapma sevabına kavuşamaz. Farz olan oruç da böyledir. Bir hadis-i şerif:
(Ramazanda mazeretsiz bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Her ibadeti zamanında yapmalı, yarına bırakmamalı. (Helekel-müsevvifun) hadis-i şerifi, (Tevbeyi ve iyi işleri sonraya bırakanlar helak oldu) demektir. (Mektubat-ı Rabbanî 1/133)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İmam-ı Rabbani hazretleri, (Bid'at ehlinin yaptığı ibadetler, çöpçülerin işlerine benzer. Çöpçüler herkesten daha çok çalışır, çok yorulur, ücretleri de herkesten aşağıdır. İslamiyet'e doğru uyanlar, mücevherci gibidir. Bunların işi az, kazançları pek çoktur. Bazen bir saatlik çalışmaları, yüz binlerce senenin kazancını hâsıl eder. Bunun sebebi, İslamiyet'e uygun amel ettikleri içindir. Hak teâlâ bunu çok beğenir) diyor. Burada çöpçülere hakaret edilmiyor mu? Bir de, çalışmadan çok para kazanmak, insanları tembelliğe sürüklemez mi?
CEVAP: Verilen bu örneğin çöpçüyü kötülemek veya sarrafı övmekle alakası yoktur. İmanı ve ameli düzgün olanların çok sevab alacağı, düzgün olmayanlarınsa, ellerine çok az şey geçeceği bildiriliyor. Kolay anlaşılması için böyle bir örnek gösteriliyor. Kuyumcu az çalışır, çok kazanır; çöpçü çok çalışır, az kazanır, o hâlde yapılan iş doğru olmalı, deniyor. Çalışırken yorulma denmiyor. Bu durum, şu hadis-i şerifte çok güzel anlatılıyor:
(Yemin ederim ki, bir kimse, Uhud Dağı kadar altın sadaka verse, Eshabımdan birinin, bir avuç kadar arpa sadakasının sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
Burada Eshab-ı kiram övülürken diğer insanlar kötülenmiş olmuyor. Eshab-ı kiramın kıymeti, büyüklüğü bildiriliyor.
İslamiyet'e uygun yapılan ibadete, zikre, hayır hasenata nefis, şeytan karışamaz, yani bunları bozamaz, istediklerini elde edemezler. İslamiyet'e uygun yapılmayan her şeye ise, şeytan da karışır, nefis de karışır. Ona gece gündüz ibadet ettirirler, zikir çektirirler, ağlatırlar, sızlatırlar; hatta hapislere attırırlar, canını dahi verdirirler. O hep bunları, makbul diye yapar, sonunda eline bir şey geçmediği gibi, (Vay ben ne yapmışım) diye kahrolur.
Sual: Çocuklarla namaz kılarken, namazı bozacak hareketlerde bulunuyorlar. Bir elimle veya ayağımla vurup (Yapmayın) mânâsında ikazda bulunmam namazımı bozar mı?
CEVAP: Evet, bozar. Çünkü namazda iken birine vurmak, ya şakalaşmak içindir veya düşmanlık içindir yahut da terbiye içindir. Bunun üçü de namazı bozar. (Halebî-yi sagir)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir erkek, eşine, (Şu partiye mührü basacaksın) dese ve bunun için yemin ettirse, kadın o partiye oy vermek istemezse, ne yapması gerekir?
CEVAP: İstediği partiye oy verir. Yeminini bozduğu için, yemin kefareti de verir. Eğer, kocasının şerrinden korkuyorsa, bir zarar verebilecekse, onun dediği partiye mührü basar, iptal olması için başka partilere de basar. Böylece kocasının dediği partiye mührü basmış olur. Yemin kefareti de vermesi gerekmez.
Sual: Fanatik bir erkek, eşine, (Şu partiye oy vermezsen seni boşarım) dese, eşi de o partiye oy vermese, eşi boş olur mu?
CEVAP: Erkek durumu öğrenince, boşadım demedikçe kadın boş olmuş olmaz. Boşadım derse boş olur. Ama istenirse, evliliğe, kalan iki bağla devam edilir. Ric'i talak olacağı için, eski nikâha dönmek niyetiyle hanımının elini tutar veya öperse, tekrar nikâh yapmadan iki bağ ile evliliğe devam eder. İddet sonuna kadar bunu yapmazsa, bain olarak boşanmış olur. O zaman da, yeniden nikâh yapılır, kalan iki bağ ile evliliğe devam edilir.
Sual: Evli olmayan bir kadınım. Ablamın evinden başka kalacak yerim yoktur. Bana yabancı olan eniştemle aynı evde yaşamak zorundayım. İhtiyaç hâlinde mezhep taklidi caiz olduğuna göre, Hanbelî mezhebini taklit ederek ablamın sütünü emip eniştemin sütkızı olabilir miyim?
CEVAP: Zaruret olunca mezhep taklidi caizdir. Hanbelî'de her yaşta emen sütkızı olur. Ancak Şâfiî'de ve Hanbelî mezhebinde ayrı ayrı 5 kere doya doya emmek gerekir. İkinci bir husus da, büyük bir kimsenin, annesinin sütünü bile emmesi caiz değildir. Eğer haramı mübah kılacak bir zaruret varsa, o zaman, Hanbelî mezhebini taklit edip, ablanızı beş kere doya doya emerseniz, eniştenizin sütkızı olabilirsiniz.
Sual: (Dayak Cennetten çıkmadır) demek uygun mu?
CEVAP: Söylememeli. Cennette dayak ve başka üzücü şey yoktur.
Evlat unutur, baba unutmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her insanın genelde üç babası vardır: Dünyaya gelmesine sebep olan babası, kayın babası, kendisine ilim öğreten babası yani hocası. Bunların içinde en önemli olanı hocasıdır. Çünkü hem bu dünyamızı, hem de âhiretimizi kazandırır. Bir kimseyi büyüklerin kabul etmesi, Rabbimizin de kabul etmesi demektir. Büyüklerden birini sevmemek, hepsini sevmemektir. Büyüklere dil uzatan sonunda sürünür, sonra da aklı gider. (Hocasını incitene darılmayan, köpekten kötüdür) sözü meşhurdur. Seyyidlere saygıda kusur etmemeli, onların hakkı her şeyin üstündedir. Bir de hocanın aile efradına, evlatlarına, yakınlarına hürmette kusur işlememeli. Eğer yapamıyorsak hiç olmazsa uzakta durmalı, karışmamalı, ama yine de saygısızlık yapmaktan uzak durmalıdır.
Merhum hocamız, (Bu büyükleri kıran ve üzen en büyük felakete uğramıştır. Öyle yaşayın ki sakın üzülmesinler. Onların rızasını ve duasını alan da, hiç üzülmesin) buyururdu. Büyükleri çok sevmek büyük devlettir, çünkü Cenab-ı Hak cevheri çöplüğe koymaz. Onun için büyükleri seven kişi, bilsin ki çok temiz bir kalbe sahiptir.
Şah-ı Nakşibend hazretlerinin bir talebesi vardı. Hocasını çok seviyor, çok saygı gösteriyor, kendisini mahşer günü hatırlaması için çok büyük gayret sarf ediyordu. Bunun üzerine bir gün Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Evladım merak etme, evlat babayı unutur, ama baba evladını unutmaz) buyurdu. Merhum hocamız da buyurdu ki:
(Mürşid-i kâmili olmayan talebe, okyanus ortasında bulunan bir tahta parçası gibidir. O tahta parçası batar, çıkar, biraz durur, sonra yine batar. Allah muhafaza eylesin son nefesinde de batarsa işte o kötüdür. Ama mürşid-i kâmili olan bir talebe, okyanus ortasında bulunan bir ada gibidir. Ne kadar dalga gelirse gelsin, ne kadar rüzgâr eserse essin, oradan kıpırdamaz, hep orada durur.)
Bu büyükleri tanıyan, seven en büyük nimete kavuşmuş olur. Bu nimetin şükrü ve gereği olarak üzerimize düşen vazife çok kolaydır, o da bu büyüklerin kitaplarını okuyup amel etmek, yaymak, insanlara ulaştırmaktır. Böylece onların da bu nimete kavuşmasına vesile olmaktır. Bu yolda hizmet etmek için elden geleni yapmalıdır. Hizmet eden, hizmetinin karşılığını hem bu dünyada hem de âhirette alır.
Büyüklerin etrafındaki insanlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Tıpkı Güneş'in ışınlarının her yere ulaşması gibi, Peygamber efendimizden de sürekli feyzler ve bereketler yağar. Yalnız, gelen bu feyzler, herkesin bünyesinde kimyasal bir değişime uğrar. Sevenlerin şevkleri ve muhabbetleri artar. Düşmanlık edenlerin de kinleri çoğalır. Aynı Güneş ışınlarını alan elmanın tatlılaşması, biberin acılaşması gibidir.
Merhum hocamız, (Büyükleri sevenler, Peygamber efendimizin zamanında olsalardı hepsi Eshab-ı kiramdan olurdu. Bugün inkâr edenler de, o zaman yaşamış olsalardı Ebu Cehil'in tarafında yer alırlardı) buyururdu. Elbette, bugün inanmayanlar Cenab-ı Peygamber zamanında olsalardı gene inkâr edeceklerdi. Bugün inananlar, o zaman olsalardı gene Resulullah için canını malını feda edeceklerdi. Değişen bir şey yoktur. İman etmek için görmek veya görmemek önemli değildir.
Hendek Gazası'nda Resulullah'ın etrafında üç grup insan topluluğu vardı. Bunların birinci grubu hakiki Müslümanlardı, canla başla hendek kazıyorlar, Resulullah'ın etrafında pervane gibi dönüyorlardı. Bazen hendek kazılırken çok büyük kayalar çıkıyor, onları kıramayınca Resulullah'a haber veriyorlardı. Zira Resulullah herkesten daha kuvvetliydi. Yine bir defasında böyle bir kaya çıktı. Resulullah geldi. Elindeki aletle kayaya vurunca kaya parça parça olurken ortalığı aydınlatacak kadar kıvılcımlar ve ateşler saçıldı.(Şu anda İran'ın, Kisra'nın sarayının Müslümanların eline geçtiğini, ganimetlerin Arabistan'a getirildiğini ve Kostantiniyye'nin [İstanbul'un] de fethedildiğini görüyorum. Onu fetheden kumandan ne güzel bir kumandan, onu fetheden asker ne güzel bir askerdir) buyurdu.
İkinci gruptakiler, (Böyle şey nasıl olur, Arabistan neresi, İran ve Kostantiniyye neresi) dediler Resulullah'ı inkâr ettiler, defolup gittiler.
Üçüncü gruptakiler de, (Biz çok yorulduk, daha fazla çalışamayacağız, hanımlarımız, çocuklarımız da hasta, bizi beklerler, biz de gidiyoruz) diyerek gittiler.
Resulullah efendimiz de, kendisini seven ve hakiki tâbi olanlarla, yani Eshab-ı kiramla kaldı. Resulullah efendimizin vârisi olan büyüklerin etrafındaki insanlar da böyle üç gruptur. Birinci grupta olmaya çalışmalıdır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kur'anda âlemlere rahmet olduğu bildirilen, Peygamberin kendisi değil, Kur'andır. Kur'anı getirmiş ve işi bitmiştir. Bunun için Peygambere "Kâinatın efendisi" veya "Âlemlerin efendisi" demek küfür olur) diyenler oluyor. Aslında, böyle söyleyerek Resulullah'ı küçümsemek küfür olmuyor mu?
CEVAP: Resulullah'ı küçümsemek elbette küfür olur. O, bütün insanların en iyisidir. Bir hadis-i şerifte de, (Beni insanların en iyisi bilmeyen kâfirdir) buyuruluyor. (Hatîb)
Kur'an-ı kerim Peygamber efendimizin övgüsüyle doludur. Fetih sûresinin, (Bütün dinlerden üstün kılmak üzere, Resulünü hidayet ve hak din ile gönderen Odur) mealindeki 28. âyet-i kerimesi de Resulünün en üstün olduğunu göstermektedir. Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" bir millete, bir bölgeye değil bütün dünyaya, bütün insanlara peygamber olarak gönderilmiştir. Sebe sûresinin (Biz seni bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik) mealindeki 28. âyet-i kerimesi bütün insanlara peygamber olarak geldiğini bildirmektedir.
Enbiya sûresinin, (Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik) mealindeki 107. âyeti de, bütün insanlar için rahmet olduğunu bildirmektedir. Bunun aksini savunmak din düşmanlığıdır. Peygamber efendimiz, bütün insanların, bütün peygamberlerin yani âlemlerin efendisidir, kâinatın efendisidir. Bu konuda birkaç hadis-i şerif:
(Ben âlemlerin efendisiyim.) [Beyhekî]
(Ben bütün insanların efendisiyim.) [Buhârî, Tirmizî, İbni Mace, İ. Ahmed, Darimî]
(Ben bütün peygamberlerin seyyidiyim, efendisiyim.) [Darimî İ. Neccar]
(Kıyamette insanların seyyidiyim, efendisiyim.) [Buhârî, Müslim, Tirmizî]
Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" bunları bildirirken, (Bunları övünmek için söylemiyorum, hakikati bildiriyorum. Hakikati bildirmek benim vazifemdir. Bunları söylemezsem vazifemi yapmamış olurum) buyuruyor.
Sual: Kitaplar kütüphaneye, yukarıdan aşağıya doğru nasıl yerleştirilmelidir?
CEVAP: Şu sırayla yerleştirilmeli: Mushaf, tefsir, hadis-i şerif, kelam, fıkıh, tasavvuf kitapları ve diğerleri. Hakikat Kitabevi yayınlarının hepsinde, bu ilimlerin bilgileri vardır. Mushaf'tan sonra, istenen sırayla konabilir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bu yıl hacca gidince, yine bize birçok kitap dağıttılar. Sûrelerin tefsirinde, (İslamiyet budur) diyerek hep kendi görüşlerini yazmışlar. Abdullah isimli bilgili bir Vehhabi ile bilgisiz, cahil Abdünnebi konuşturuluyor. Uydurulan hikâyede,(Abdünnebi, peygamberin kulu demektir. Abdünnebi ismini koymak şirktir. Allah'tan başkasına kul olunmaz, Allah'tan başkasına rab, mevlâ denmez) deniyor. Vehhabilerin sapıklıkları malum. Bu görüşlerinde de bir yanlışlık veya gizli bir hile var mı?
CEVAP: Onların elinde her zaman bir şirk damgası vardır, önlerine gelene rastgele bu damgayı basarlar. Bir Müslümana kâfir demek çok yanlış ve tehlikelidir.
Bazı kelimelerin birkaç mânâsı olur. Cümledeki yerine göre mânâsı değişir. Kul kelimesi; mahlûk, insan, bende [köle], emir altında bulunan, tâbi, mensup gibi mânâlara gelir.
Padişaha bağlı askerlere kapıkulu denirdi. Bende kelimesi de kul demektir. Bendeniz, kulunuz demektir. Bu tâbir bugün bile tevazu ifadesi olarak kullanılmaktadır. Padişahlar, tebaasından olan sadık yardımcıları için, sağ kolum anlamında (Kulum) tâbirini kullanırlardı.
(Kulum) tâbiri Kur'an-ı kerimde de geçer. (Bu, benim adamım, sağ kolum) gibi bir mânâya gelir. Cenab-ı Hak, şeytana, (Benim kullarıma senin hâkimiyetin yoktur) buyuruyor. (İsra 65)
İyiler de kötüler de, Allahü teâlânın kulu olduğuna göre, şeytanın aldatamadığı kulun diğerlerinden farklı bir kul olduğu açıktır. (Benim kulum) dediği salih kullarıdır.
Abd, kul, köle demektir. Abdünnebi, (Nebi'nin kölesi) demektir. Nebi ismindeki birinin kölesine, (Nebinin kölesi) denmez mi? Kur'an-ı kerimde, Allahü teâlâ, insanlara hitap ederken, köleler için, (ibadiküm=kullarınız) tâbirini kullanıyor. Demek ki, insanların da kulları yani köleleri olur. Nur sûresinin 32. âyetinde mealen, (Evli olmayan kadınlarınızı, kullarınızdan ve cariyelerinizden salih olanları evlendirin!) buyuruldu. İmam-ı Gazalî hazretleri, (Bid'at ehli Kur'an-ı kerimi anlayamaz) buyuruyor. Vehhabilerin ana dili Arapça olduğu hâlde, âlim dedikleri zatları bile, bu kadarını anlamaktan âciz oluyorlar. Ehl-i sünnet itikadında olmadıkça, Kur'an-ı kerimi doğru anlamak mümkün olmaz. (Devamı var)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dünkü yazıda, abd kelimesinin kul, köle anlamına geldiğini, Allahü teâlânın, köleler için, (ibadiküm=kullarınız) dediğini, Abdünnebi'nin ise, (Nebi'nin kölesi) demek olduğunu, Nebi ismindeki bir kimsenin kölesine, (Nebi'nin kölesi) demenin hiç mahzuru olmadığını bildirmiştik.
Rab kelimesi de, ilah mânâsından başka, sahip, mâlik, hükümdar, efendi mânâsına geldiği gibi, besleyen, yetiştiren, terbiye eden anlamına da gelir. Yusuf aleyhisselamın zindandan çıkan bir arkadaşına, (Rabbinin yanına gidince, benim suçsuz olduğumu ona söyle!) dediği Kur'an-ı kerimde bildiriliyor. O âyet-i kerimenin meali:
(Rabbinin [hükümdarın, efendinin] yanında [zindandan çıkarılmam için] beni an!) [Yusuf 42]
Demek ki rab kelimesi, sadece ilah anlamında değildir. Hükümdar, terbiye eden gibi mânâlara da gelir. Bunun için terbiye eden, yetiştiren, ders veren erkeğe mürebbi, kadına da mürebbiye denir.
Mevlâ kelimesi de, yedi mânâya gelir. Meşhur olan üç mânâsı ilah, köle ve efendi demektir. Mevlânâ Celaleddin Rumî demek, (Efendimiz Celaleddin Rumî) demektir. Buradaki (mevlânâ=mevlâmız) kelimesi, büyüğümüz, efendimiz demektir.
Bid'at ehli, bunları bilmediği için, Abdünnebî diyen Müslümanlara müşrik damgasını basıyor. Sadece bu konuda değil, birçok konuda Müslümanları müşriklikle damgalıyorlar. Müslümana kâfir diyenin imanı varsa, kendisi kâfir olur. Vehhâbîlerin bozuk imanları yüzünden küfre düştükleri, birçok muteber eserde yazılıdır.
Hristiyanlar da, bu (kul) kelimesiyle alay ediyorlar, (Müslümanlar, kendilerini kul, köle kabul ediyorlar, hâlbuki biz Tanrı'nın çocuklarıyız) diye güya şecaat arz ediyorlar.
Vehhâbîlerin bunları bilmemeleri, Müslümanları tekfir etmeleri, şirk damgası vurmaları çok büyük ahmaklıktır.
Sual: Bir insan, kendi imanının kuvvetli olup olmadığını anlayabilir mi?
CEVAP: Evet, anlayabilir. Karşılaştığımız bir işi yaparken dünya menfaatimizin olacağı, aynı iş başka türlü yapıldığında ise, âhiret menfaatimizin olacağı biliniyorsa, biz de âhiret menfaatimiz olanı seçebiliyorsak, imanımızın kuvvetli olduğu, dünya menfaatini tercih ediyorsak imanımızın zayıf olduğu anlaşılır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (İslam ana cadde, İslamcılık ise patikadır) sözü doğru mudur?
CEVAP: Doğru değildir. Zor olsa da, patikadan hedefe ulaşılır. İslamcılık çıkmaz sokaktır. Zor da olsa, hedefe varılmaz. Kimi de, modernist İslamcıları savunuyor. İslamcılık yanlıştır, modernisti daha yanlıştır. Hiçbir İslam âlimi, böyle bir şey dememiştir. Bu tâbir bid'attir. Türkçede genelde -cı, -cu ekleri isim ve sıfat üretir. İsim olarak, sütçü, balıkçı, şarkıcı gibi o işin ticaretini yapana denir. Sıfat olarak pilavcı, esrarcı, yıkıcı gibi kelimelerde ise, o şeyi yiyen veya o işten zevk alan demektir. İslamcı, dinci kelimeleri de böyledir. İslam'ı ve dini yiyip bitirmekle zevk alan veya onun ticaretini yapan demektir. Bunun için de, dinci veya İslamcı değil, sadece Müslüman olmalı.
İslamcılık; Cemaleddin Efgani, Reşid Rıza, Muhammed Abduh gibi yazarların eserlerinde geleneksel İslam düşüncesi ve anlayışının eleştirisiyle ilk nüvelerini göstermeye başlamıştır. 20. yüzyılda da Ali Şeriati gibi isimler İslam düşüncesine katkıda bulunmuşlardır. (Wikipedia)
Modernist İslamcılık, İslamiyet'i çağa uydurmaya kalkan, dinde reformcuları öven bid'at bir akımdır. Ehl-i Sünnet dışında hiçbir grup, doğrudan Cennete giremez. Zerre imanı olan bid'at fırkası, Cehennemde cezasını çektikten sonra, Cennete girer, ama günümüzdeki bid'at ehli Ehl-i kıble de değildir, çoğu küfre girmiştir. Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki:
1- Zaruri olan ve tevatürle bildirilen din bilgilerinde ictihad caiz olmadığı için, böyle bilgilere inanmayan, ittifakla kâfirdir. (Milel-nihal)
2- 72 bid'at fırkası, namaz kıldığı ve her ibadeti yaptığı hâlde, bir kısmı mülhiddir. Dinde söz birliğiyle bildirilenleri inkâr eden, kâfir olacağı için, bid'at ehli, her ibadeti yapsa da, Ehl-i kıble sayılmaz. (Hadika)
3- Zaruri din bilgilerinden veya iman edilecek şeylerden birine bile inanmayan, kelime-i şehadeti söylese de kâfirdir. (Redd-ül-muhtar)
4- Dinde inanılması zaruri olan şeylere inanmayan bid'at ehli, kâfirdir. (Mektubat-ı Rabbânî)
5- İmanın 6 şartından birine inanmayan, mesela kaderi inkâr eden, namaz kılsa da kâfirdir. (Eşiat-ül-lemeat)
6- Her namaz kılan Ehl-i kıble sayılmaz. Münafıklar da, namaz kılmıştır. (Tabakat-üş-Şâfiî)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gerçek tarikatların ve mürşid-i kâmillerin çok olduğu devirlerde, tarikata girmek farz mıydı? Farz idiyse, bugün o boşluğu nasıl doldurmalıyız?
CEVAP: Tarikata girmek farz değil, müstehabdır. Ahlâk bilgilerini öğrenip kalbi temizlemeye çalışmalı. Bu bilgileri öğrenip onları yapmaya çalışmakla kalb temizlenir. Kalbin temizlenmesi, yalnız tarikatla olsaydı, tarikata girmek de vacib olurdu. Kalbi temizlemenin yolları çoktur. Kalbin temizlenmesi vacib,İslâm Ahlâkı kitabındaki bilgileri öğrenmek farzdır. Müstehabı yapmakla vacib yapılır, ama zordur. Farz yapılınca, vacib kendiliğinden yapılmış olur. Bunun için günümüzde, doğru kitapları okumalı, okuyanlarla beraber olmalı ve varsa emîre de itaat etmelidir. Piyasadaki sapık tarikatlardan birine giren kimse, dinini bozmuş ve kendini tehlikeye atmış olur. Bu tarikatların sapık olup olmadığı, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarına uygun olup olmamasıyla anlaşılır. Mesela tarikat şeyhi, mehdi olduğunu söylüyorsa, dört mezhepten birine uymuyorsa, Eshab-ı kiramdan bazılarını kötülüyorsa, haram olan müziği mubah sayıyorsa, o kimsenin doğru yolda olmadığı anlaşılır.
Sual: Ziyafet yemeğinde, elde olmadan bardakların, tabakların kırılması veya buna benzer istenmeyen zararlı ve kötü bir durumun meydana gelmesi hayra mı alamettir?
CEVAP: Evet, hayra alamettir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Dertlerin, elemlerin acılıkları, bir hastalığı iyi edecek faydalı ilacın acılığı gibidir. Bozuk niyetle, gösteriş için, menfaat için yapılan bazı ziyafetlerde, yemeğe kusur bulmak veya başka sûretle yapılan eziyetle, ziyafet verenin kalbinin kırılması, yemekteki zulmeti, niyetin bozukluğuyla hâsıl olan günahı gidermekte, kabul olmasına sebep olmaktadır. Eğer misafirlerin şikâyeti, hakareti olmasaydı ve ziyafet sahibinin kalbi kırılmasaydı, yemek zulmetli ve günah olacak, kabul edilmeyecekti. Kalbin kırılması, kabule sebep oldu.(1/64)
Sual: Berberler, kulağın iç kısmında biten kılları, alkol alevi ile yakıyorlar. Bu şekilde kılları yok etmek caiz midir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Önceki ümmetlerde günah işleyen azdı, çünkü günah işleyenler helak ediliyordu. Peygamber efendimiz hürmetine bu ümmet helak edilmiyor. Günah işlediği hâlde helâk olmadığını gören Müslümanlar daha fazla günah işlemeye çalışıyor. Günahlardan kurtulmak için bize iki nimet verildi: Birincisi Kelime-i tevhid, ikincisi Peygamber efendimizin şefaatidir.
Günahı açık da, gizli de işlemek caiz olmaz. Fakat nefsine, şeytana uyarak günah işleyen, (Bir günaha düşen, günahını gizlesin! Allahü teâlânın örtüsünü onun üzerinde bulundursun!) hadis-i şerifine uyarak günahlarını gizlemelidir. Müslümanların ayıplarını örtmek, gizli günahlarını yaymamak ve kusurlarını affetmek çok sevabdır. Peygamber efendimiz, (Kim, bir Müslümanın ayıplarını örtüp gizlerse, Hak teâlâ da, dünya ve âhirette onun ayıp ve kusurlarını örter) buyuruyor.
Hazret-i Ömer zamanında, bir kızın zina ettiği duyulur. Hazret-i Ömer, kızın suçu sabit görülürse cezalandırılmasını ister. Kızın babası, amcası ve dayısı çok mahcup olurlar. Kızı alıp başka diyara giderler. Kız, orada samimi bir tevbe edip, tamamen kendini ibadete verir. O dindar oldukça, Allahü teâlâ ona çok güzellik verir. Bu yüzden çok isteyeni olursa da, babası, durumu bildiği için kimseyle evlendirmez. (Kızımın kusurunu söylesem, isteyenler zaten vazgeçer, söylemezsem günaha girerim) diye düşünür. Bir seferinde, (Bu böyle gitmez, Emir-el müminine söyleyeyim, bir çare bulsun) diye düşünür. Hazret-i Ömer'e gelip, (Ya Emir-el müminin, başıma geleni biliyorsun, fakat ondan sonra kız tevbe etti, kendini dine verdi, dine verdikçe Allahü teâlâ ona daha çok güzellik verdi, bu sefer her yerden talipler gelmeye başladı, ben de söyleyemiyorum. Ne yapayım?) der. O da, (Resulullah, büyük günahları hep örterdi, sen de sakın söyleme!) buyurdu.
Günahları açıklamak yasaklanmışken, bazı kimseler din kardeşinin büyük günahlarını örtmek şöyle dursun, küçük günahlarını da başkalarına anlatıyor. Allah'tan korkmalı. Gizli işlenen günahı söylemek hem gıybettir, hem de laf taşımak olur. Mümin, müminin arkasından dua eder, günahını da gizler...
Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com / www.mehmetalidemirbas.com
Allah tevbe edeni affeder
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her gaflet ve hatanın kefareti vardır. Müminlerin günahlarının kefareti, tevbe istiğfardır. Kur'an-ı kerimde mealen, (Allahü teâlâya tevbe istiğfar eden, mutlaka Onu affedici bulur) buyuruluyor. Peygamber efendimiz de, (Çok istiğfar okuyun! İstiğfara devam edeni, Allahü teâlâ hastalıklardan, her dertten korur, ummadığı yerden rızıklandırır) buyuruyor.
Seyyid Abdullah-ı Dehlevî hazretleri zamanında, Hindistan'da, bulaşıcı bir hastalık olan veba zuhur eder. Abdullah-ı Dehlevî hazretlerine adam gönderip dua yazmasını isterler. O mübarek zat da, bir kâğıda, bir şey yazıp verir. Adam, kâğıdı getirip teslim eder. Orada (İstiğfar edin, tevbe edin) yazıyormuş. Onlar da, tevbe edince, veba hastalığı bıçak gibi kesilir.
İstiğfar etmek çok kıymetlidir. Kazadan, beladan muhafaza eder. Yola çıkarken mutlaka üç kere istiğfar duasını okumalı. Yani (Estagfirullâhel'azîm, ellezî lâ ilâhe illâ hüv el hayyel kayyûme ve etûbü ileyh) demeli. (Bismillahillezî lâ yedurru me'asmihî şey'ün fil erdı ve lâ fissemâi ve hüvessemî'ul alîm) okumak da, yerde ve gökte kazadan, beladan korur. Her ikisini de okumak daha iyidir.
İmam-ı Cafer-i Sadık hazretleri, kendisinden nasihat isteyen Süfyan-ı Sevrî hazretlerine buyurur ki:
Çok sözün faydası yoktur, hattâ zararı olabilir. Ben dedelerimden işittim. Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" efendimizden bildirilen şeylerden üçü şöyledir: Allahü teâlânın nimetine kavuşan ve bu nimetin devamlı olmasını isteyen kimse, Allah'a hamdini ve şükrünü çoğaltsın! Zira Allahü teâlâ, İbrahim sûresi yedinci âyetinde mealen, (Nimetlerimin kıymetini bilir, emrettiğim gibi kullanırsanız onları artırırım. Kıymetini bilmez, bunları beğenmezseniz, elinizden alır şiddetli azap ederim) buyuruyor. Bir kimse, rızkı azaldığı zaman çok tevbe ve istiğfar etsin! Zira Allahü teâlâ Nuh sûresinde tevbe ve istiğfar edenlerin, günahlarını bağışlayacağını ve rızıklarını artıracağını vadediyor. Sıkılan veya bir belaya uğrayan, (Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azîm) desin! Allahü teâlâya yemin ederek söylüyorum ki, bunları yaparsan maddî manevî çok ihsanlara, iyiliklere kavuşursun.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (En faziletli mümin, dünya için âhireti, âhiret için dünyasını terk etmeyendir) hadisinde bildirildiği gibi, âhiret için dünya terk edilse, ne zararı olur?
CEVAP: Dünya âhiretin tarlasıdır. Tarla olmazsa, ürün nasıl alınır? Ürün almak için tarlayı sürüp ekmek lâzım olduğu gibi, âhiret nimetlerinin tohumu da dünyada ekilir. Çalışmayıp herkese muhtaç olan, sağlığına dikkat etmeyip hastalanan kimse, dünyasını yıktığı gibi âhiretini de yıkar. İhtiyaç kadar dünyaya da çalışmak gerekir. Bu niyetle dünya için çalışmak, âhiret için çalışmak olur. Fakat dünyaya ebedî kalacakmış gibi değil, bir yolcu gibi çalışmalı.
Sual: Bir kimse telefonla hanımını boşayabiliyor, ettiği yemin geçerli oluyor, yine telefonla zekât ve kurban için vekil tayin edebiliyor veya ticari anlaşma yapabiliyor. Yani sesin nakil olması sebebiyle, bunlar telefonla geçerli oluyor da, niçin namazda hoparlördeki ses, imamın sesi olmuyor?
CEVAP: Telefonda, radyoda ve hoparlörde, söyleyenin sesiyle, elektrikle mıknatısın hâsıl ettiği metalik ses, birbirine çok benzese hiç ayırt edilemese de, birbirinin aynı değildir. Birisi asıl, ikincisi bunun benzeridir. Filmde ve televizyonda hareket eden şekiller gibidir. Görülen bu şekiller, kendilerini meydana getiren asıl kimselerin aynı değildir.
Boşanmakta ve zekât vermekte, yazışmak ve vekil etmek yani vasıta kullanmak caizdir. Telefon ve hoparlör, mektup gibi vasıta olduğu için, bunlar caiz olmaktadır. Ezanda ve namazda ise, kendinin okuması şarttır. İmamdan başkasının ve o namazı kılan müezzinin seslerinden başka seslere uymak caiz olmadığı bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Zekât ve boşanmayla, ezan ve namaz, bu bakımdan ayrılmaktadırlar. Zekât, kurban gibi ibadetler vekile yaptırılabilir, ama namaz yaptırılamaz. Hoparlör, mektup vekil gibidir. İkisini karıştırmamalıdır.
Sual: Bir iş ararken nelere dikkat etmek gerekir?
CEVAP: Şunlara dikkat etmeli:
1- İşi namaza mâni olmamalı, rahat namaz kılabilmeli.
2- İş, tabiatımıza uygun olmalı, angarya gibi olmamalı.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Hatırıma gelen kötü düşüncelerden dolayı küfre düşmüş olur muyum?
CEVAP: Vesveseli kimseler, (Şuraya yan baktım küfür mü?), (Sustum, konuştum, küfür mü?), (Güldüm, küfür mü?) gibi çok sual soruyorlar. Her şeye küfür, imansızlık demek, vesvese alametidir. Hiçbir Müslüman, kasten küfre girici söz söylemez. Dili sürçmüşse, yanılarak söylemişse, küfür olduğunu bilmiyorsa, yaygın olarak bilinen küfür bir söz değilse, zaten küfür olmaz. İkinci bir husus, bir söz, Hanefî mezhebinde küfür olsa da, diğer hak mezheplerin birinde küfür değilse, hattâ bir âlim bir söze, (Bu söz küfür değildir) demişse, bütün âlimler küfür dese bile, Allahü teâlâ o bir âlimin ictihadına göre o sözü küfür saymaz. Onun için, her sözde küfür arayarak vesvese etmemelidir.
Sual: Kaza orucuna nasıl niyet edilir?
CEVAP: (Niyet ettim ilk kazaya kalan Ramazan orucumu tutmaya) diye niyet edilir. (Son kazaya kalan) da denebilir. Kaza orucunda, akşam namazından imsak vaktine kadar niyet etmek şarttır. İmsak vaktinden önce niyet etmeyi unutan, kaza orucu tutamam diye oruçtan vazgeçmemeli, nâfile oruç tutunca, boşa gidecek diye düşünmemeli. Yani nâfile de olsa oruç tutmalıdır.
Bir de, niyetten sonra yemek yenilmez sanılıyor. Bu da yanlıştır. Akşam, oruca niyet edip, Türkiye Takvimi'ndeki imsak vaktine kadar yiyip içilebilir.
Sual: Sabah namazından önce, sabahın sünneti hariç, nâfile kılmak mekruh olduğu için, sabahın sünnetini kılarken abdeste şükür yani Sübha namazına da niyet etmek mekruh olur mu?
CEVAP: Mekruh olmaz. Çünkü Sübha namazı, nâfile kılınması mekruh olan vakitte kılınmıyor. Kılınması gereken, mekruh olmayan bir namaz kılınırken, Sübha'ya da niyet ediliyor. Bunun için mahzuru olmaz. Akşam namazından önce de, nâfile kılmak mekruhtur, fakat akşamın farzını kılarken de, Sübha'ya da niyet etmek mekruh olmaz. Camide kılınıyorsa, Tehıyyet-ül mescide de niyet edilebilir.
Sual: Ölünün yapmadığı secde-i tilavetler olabilir. Bunlar için fidye vermek gerekir mi?
CEVAP: Hayır. (S. Ebediyye)
Yolculukta seferî [misafir] olmanın ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kimse, deniz otobüsüyle, İstanbul'dan seferî uzaklıkta olmayan Armutlu'ya 14 gün kalmak üzere gitse, orada 3 gün kaldıktan sonra Bursa'ya gitse, Bursa'da 3 gün kalıp İstanbul'a dönmek üzere tekrar Armutlu'ya dönse, Armutlu'da 8 gün daha kalıp İstanbul'a dönse, Armutlu'da ve Bursa'da seferî yani misafir olur mu?
CEVAP: Bu durum, Hanefî'ye ve Mâlikî'yi taklit edene göre değişir:
Mâlikî'yi taklit etmeyen Hanefî:
İstanbul'dan çıkarken Bursa'ya da gideceğine niyet ederse Armutlu'da da, Bursa'da da seferî olur. Hem giderken, hem de dönüşte seferî olur.
Bursa'ya gideceğine Armutlu'da karar vermişse, Armutlu'da da Bursa'da da seferî olmaz. Çünkü İstanbul Armutlu arası, deniz otobüsüyle seferî uzaklıkta değildir. Armutlu'da seferî olmadığı için, Bursa'ya gidince de seferî olmaz. Bursa'dan dönüşte İstanbul'a gitmek niyetiyle yola çıktığı için, yani seferî uzaklıkta bir yere gitmeye niyet ettiği için, Bursa'dan çıkar çıkmaz seferî olur. Armutlu'da ve İstanbul'da, evinin çevresinde, fina denilen bölgeye gelinceye kadar seferîdir.
Mâlikî'yi taklit eden Hanefî:
İstanbul'dan çıkarken Bursa'ya da gideceğine niyet eden, Armutlu'da da, Bursa'da da seferî olur. Çünkü Armutlu'da üç gün kalacaktır.
Bursa'dan dönüşte, Armutlu'ya kadar seferî olur. Armutlu'da 4 günden fazla kalacağı için seferî olmaz. Armutlu'dan İstanbul'a dönüşte de seferî olmaz. Çünkü Armutlu İstanbul arası seferî uzaklıkta değildir.
Eğer Bursa'ya gideceğine Armutlu'da karar vermişse, hem Armutlu'da, hem de Bursa'da seferî olmaz. Dönüşte İstanbul'a gitmeye karar verdiği için Bursa'dan çıkar çıkmaz seferî olursa da, Armutlu'da yine seferî olmaz, mukim olur. Armutlu'dan İstanbul'a dönüşte de seferî olmaz. Eğer İstanbul'a Armutlu'ya uğramadan giderse, Bursa'dan çıkar çıkmaz seferî olur. İstanbul'a gitmeye Bursa'nın neresinde karar vermişse, oradan çıkınca seferî olur.
Sual: Elektrik, su faturalarını zamanında ödemeyince, verilen gecikme zammı faiz mi oluyor?
CEVAP: Faiz değil, cezadır, ama mazeretsiz, zamanında ödemeyip ceza vermek haram olur. Bir mazeretle olursa haram olmaz. Mesela unutulmuşsa, para bulamamışsak günah olmaz.
Ruh mekânsızdır, madde değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hikâyede, bir âlim zat, 1915 yılında Mescid-i Nebevî'nin bir köşesinde ağlarken oranın türbedarı ona neden ağladığını sorar. O da, (Resulullah'la her zaman görüşebilirken şimdi görüşemediğim için ağlıyorum) der. Türbedar, gece Resulullah'ı rüyasında görür. Resulullah'ın türbedara, (Şu an Çanakkale'deyim ve Türk askerlerine yardım ediyorum) buyurduğu söyleniyor. Bu hikâye uydurma değil mi?
CEVAP: Evet, tamamen uydurmadır. Çünkü ruh, madde değildir, aynı anda birden fazla yerde bulunabilir. Çanakkale'deki ruhu, türbedar [kabr-i şerifin bekçisi] görüyor da, âlim olan zat niye göremiyor? Bu, Hristiyan hurafecilerin bir uydurmasıdır. Onlar böyle şeyler uydurup, arkasından, Müslümanlarla alay ediyorlar.
Ahmed ibni Hacer-i Heytemî hazretleri buyuruyor ki: Resulullah efendimiz, ölmek üzere olan herkese göründüğü gibi, çeşitli yerlerde, çeşitli şekillerde, bir anda görülebilir. Bu olaylar, Allahü teâlânın kudretinin büyüklüğünü gösterir. Allahü teâlânın kudretiyle evliya zatların, çeşitli şekiller aldığı çok görülmüştür. Hasan Mûsulî'nin ve başkalarının böyle göründükleri meşhurdur. (Fetâvel-kübrâ c.2 s.9)
Allahü teâlâ, Azrail aleyhisselama aynı anda, birden fazla kişinin canını alma kuvvetini vermiştir. Bunun gibi, biri doğuda, biri batıda iki talebesi olsa, ikisinin de aynı anda eceli gelse, mürşid-i kâmil olan bir zata,ikisine de yetişip, imanla ölmelerine yardım etme gücünü ihsan ediyor. Selefîler, Allahü teâlânın böyle bir kudrete sahip olduğunu anlayamıyorlar.
Sual: Bazı kimselerle, daha önce tanışmışız gibi, onları seviyor ve rahatça kaynaşabiliyoruz. Bunun sebebi nedir?
CEVAP: Ruhlar yaratıldığı zaman, birbirleriyle tanışanlar, dünyada da birbirlerini severler. İki hadis-i şerif:
(Müminlerin ruhlarından ikisi, aralarında bir günlük mesafe olduğu hâlde birleşirler. Oysa biri diğerini hiç görmüş değildir.) [İ. Ahmed]
(Ruhlar yaratıldığı zaman tanışanlar, birbirlerine yakınlık gösterirler, tanışmayanlar birbirlerinden nefret edip kaçarlar.) [Müslim]
Para kazanmak için din kitabı satmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Kâr amacıyla dînî kitap satmak caiz midir?
CEVAP: Büyük günah olur. Dînî eser, dine hizmet niyetiyle neşredilirse, ücret de geçinilecek kadar alınırsa günah olmaz. Geçinmek için, dînî kitap yazıp satmak, dilenmekten daha büyük günahtır.
Malını müşteriye gösterirken tüccarın Allah demesi, Kelime-i tevhid okuması günahtır. Bunları para kazanmaya alet etmek olur. (El-İhtiyar)
Müşteri çekmek için dükkânına dini levhalar asmak da, dini ticarete alet etmek olur.
Din kitaplarını ve Mushafları satmak, Kur'an-ı kerim öğretilmesine, okunmasına sebep olmak niyetiyle olursa, caiz ve sevab olur, fakat böyle niyetin alameti, bunları maliyetine yakın, çok az bir kârla satmaktır. Başka geliri de varsa Mushaf'ı kârsız satmalı. Sadece kâğıt, işçilik ücreti ve masraflarını almak caizdir. (S. Ebediyye)
Sual: (Büyüklerimize hürmet etmeyen, bizden değildir) anlamındaki hadisten, yaşlılara hürmet etmeyenin kâfir olacağı mı anlaşılır?
CEVAP: Hayır, (Sünnetime, Müslümanların yoluna uymamış) olur demektir. (Bizden değil), (Benden değil) diye bildirilen çok hadis-i şerif vardır. Birkaç örnek verelim:
(Evlenmeyen benden değildir) hadis-i şerifi, (Evlenmeyen, evlilikle ilgili sünnetime uymamış olur) demektir. Evlenmeyen günah işlemiş olmaz. (İhya)
Demek ki, hadis-i şerifleri açıklamasız okumamalıdır.
(Selama cevap vermeyen bizden değildir) hadis-i şerifi de, (Selam alma farzına uymamış, haram işlemiş olur) demektir.
(Kadını kocasına karşı kışkırtan bizden değildir!) hadis-i şerifi, karı koca arasını açmanın haram olduğunu bildiriyor.
(Âlim olmayan veya ilim öğrenmeye çalışmayan bizden değildir) hadis-i şerifi de, (Dinde bilinmesi zaruri olan şeyleri öğrenmeyen haram işlemiş olur) demektir. Hele itikadî konularda dinini bilmeyen, yanlış inanan, küfre düşebilir.
Bu bakımdan dinimizi doğru olarak öğrenip, öğrendiklerimizle amel etmeye çalışmalıyız.
Sual: Ceketin üst cebinde, yani yakada, çiçek taşımak mekruh mudur?
CEVAP: Ziynet olacağı için, elde veya yakada çiçek taşımak mekruh olur.
Sabır ve namazla yardım isteyin!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zafere kavuşmanın yolu, sabır ve takvadır. Acele etmemeli, sabretmeli, dili tutmalı. İnsanın selameti, dilini tutmasındadır. İnsan ne çekerse, dilinden ve aceleciliğinden çeker. Sabrın önemi büyüktür. Kur'an-ı kerimde mealen, (Allah sabredenleri sever. Allah'tan sabırla ve namazla yardım isteyin) buyuruluyor. Acele etmek şeytandandır. Ama namaz kılmak için acele etmeli, vakti girer girmez kılmaya çalışmalıdır.
Namaz, huzur-u ilahiye çıkmak demektir. Cemaatle namaz, huzur-u ilahide toplanmak demektir. Huzur-u ilahiye kavuşmak ne büyük nimettir. Allahü teâlâ namaz kılana, (İste kulum, vereyim) diyor. Bu, icabet saatidir. Yani, duaların kabul olduğu zamandır. Bir de hadis-i şerifte, (Cuma günü öyle bir zaman vardır ki, o zamanda yapılan dua muhakkak kabul olur) buyuruluyor. Âlimlerimizin çoğu, bu zamanın ikindi namazı vakti olduğunu bildiriyor. Farklı bildirenler de olmuştur. Onun için, Cuma gününü mümkün olduğu kadar, dua ve ibadetle geçirmeye çalışmalı.
Ebul Hasen-i Harkanî hazretlerine, (Efendim, Allahü teâlâ, "Benden isteyin, veririm" buyuruyor, ama istiyoruz vermiyor) derler. O zat buyurur ki: (Demek siz istemesini bilmiyorsunuz. Allahü teâlâ, duayı kabul eder, ama hangi duayı kabul eder? bunu Peygamber efendimiz haber veriyor. Bir gün, Cennetle müjdelenmiş on kişiden biri olan Sa'd ibni Ebi Vakkas hazretleri, "Yâ Resulallah, sen Allahü teâlânın habibisin. Allahü teâlâ senin her duanı kabul eder. Dua et de Allahü teâlâ benim dualarımı kabul etsin" diye bir istekte bulununca, Peygamber efendimiz, mübarek parmağıyla ağzına işaret edip, (Yâ Sa'd, duasının kabul olmasını isteyen, ağzına dikkat etmeli! Haram girip çıkan ağızla yapılan duayı Allahü teâlâ kabul etmez) buyuruyor.
O hâlde duamızın kabul olması için, ağzımıza hâkim olmalıyız. Başta alkollü içkilerden, kul hakkıyla, yalanla, hileyle, haramla kazanılan bütün şeylerden uzak durmalıyız. Dinimize uygun olarak kazanmalıyız. Ağzımızdan haram çıkmamalı, yani gıybet, iftira, dedikodu, yalandan uzak durmalıyız. Peygamber efendimiz, bunlara dikkat edenin duasının kabul olacağını bildiriyor.
Nefsi zayıflatmak ibadet etmekle olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
En kıymetli ibadet namazdır. Çünkü namaz, her gün Allahü teâlâyı hatırlatan bir zikirdir. Zikir, hatırlamak, anmak demektir. Beş vakit namaz, yalnız beş defa hatırlatmıyor. Namaza ne kadar var, bir saat var, yarım saat var, on dakika var, abdest alayım gibi düşüncelerle, Allahü teâlâ günde beş defa, fakat her birinde defalarca hatırlanmış, zikredilmiş oluyor. Böylece namaz Onu zikretmeye sebep oluyor.
Kalblerin ilacı zikirdir. Allah sevgisi, Allah'ı zikreden kalblere yerleşir. Buna da sebep namazdır. Namazın ibadetlerin en kıymetlisi olması, bundan dolayıdır. Allah'ı zikreden kalblerden dünya sevgisi çıkar. Dünya sevgisi kalbden çıkınca, Allah sevgisi kendiliğinden gelir. Dünya sevgisinin çıkması için, ya Allahü teâlânın ismini çok söylemek, Onu çok hatırlamak veya bir mürşid-i kâmili sevmek gerekir. Mürşid-i kâmil başka ülkede olsa, vefat etse de yine feyiz verir. Böyle bir mürşid-i kâmili, mesela İmam-ı Rabbânî hazretleri, Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri gibi Silsile-i aliyye büyüklerinden birini çok sevmelidir. Onları sevmek için de, kitaplarını her gün az da olsa okumalı. Okuyunca onların sevgisi kalbe yerleşir.
Nefs Allah'ın düşmanıdır. Herkesin en büyük düşmanı kendi nefsidir. Nefs-i emmare ölmemeli. Çünkü o da işe yarıyor. Nefsiyle yaptığı cihadı başarınca, meleklerden daha yüksek oluyor. Onun için nefs ölmemeli, terbiye etmeli, zayıflatmalı. Zayıflayınca, insanı aldatamaz. Nefsi zayıflatmak ibadet etmekle olur. Nefsin en büyük düşmanı ibadettir. Allahü teâlâ Müslümanları çok sevdiği için namaz kılmayı emretti. Namaz kılmak öyle bir lütf-u ilahidir ki, her namazda nefs kahrolur, zayıflar, insanın kalbini aldatamaz olur. Böylece insan nefsin şerrinden kurtulur.
İbadetlerin makbul olması için Allah için yapmak, sahih olmaları için de şartlarına uygun yapmak gerekir. Mesela namazın sahih olması için, önce, gusül ve abdestin sahih olması gerekir. Abdest bozuksa, namaz da bozuk olur. Bu yüzden, önce ibadetlerin şartlarını öğrenip, onlara uygun yapmalıdır. Makbul olması için, yani vadedilen büyük sevaba kavuşabilmek için, ihlâsla yani yalnız Allah için kılmak gerekir.
Kur'anın şaşırtıcı yorumu" diyorlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir kitapta, (Kur'anın bu yorumu sizi çok şaşırtacak, şimdiye kadar yapılmayan yorumlar yapılmıştır) denilerek, kurulan ruhsal irtibatlarla, Kur'andan yeni bilgiler elde edildiği, bâtınî mânâlardan hareketle, Kur'anın iyi anlaşılmasının hedeflendiği söyleniyor. Bunlar doğru olabilir mi?
CEVAP: Şaşıranlar olabilir, ama bu sapıklıkların hepsini Peygamber efendimiz haber vermiştir. Kur'an-ı kerimin yeni mânâlarının olduğunu söylemek, başta Peygamber efendimiz olmak üzere, Eshab-ı kiramın tamamını ve bütün İslam âlimlerini cahillikle suçlamak olur. Üç hadis-i şerif:
(Sonra gelenler, önceki âlimleri cahillikle suçlayacak.) [İbni Asakir]
(Din adamları, ince meseleleri ele alıp, halkı şaşırtacaklar.) [Taberanî]
(Her asır öncekinden daha kötü olur, böylece Kıyamete kadar bozulur.) [Hadika]
Kendi görüşümüze göre tefsir caiz değildir. Üç hadis-i şerif:
(Kur'anı kendi görüşüyle açıklayan, doğru olsa da, muhakkak hata etmiştir.) [Nesaî]
(Kur'ana ehliyeti olmadan mânâ veren, Cehennemde azap görecektir.) [Tirmizî]
(Kur'anı kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur.) [Deylemî]
Kendi görüşüne göre verilen mânâ doğru olsa bile, meşru yoldan olmadığı için hata olur; mânâ yanlışsa küfür olur. (Berika)
İsmailiye [Bâtıniye] fırkasında olanlar, (Kur'anın zahir mânâsı olduğu gibi, bâtın mânâsı da vardır. Zahir mânâsı, fıkıhçıların kalıplaştırdığı, belli ve sınırlı şeylerdir. Bâtın mânâsı ise Kur'anın iç mânâsı olup uçsuz denizdir) dediler. Zahir mânâyı bırakıp, bâtın dedikleri, kendi uydurdukları şeylere inandılar. Hâlbuki Peygamber efendimiz, Kur'an-ı kerimin zahir, açık mânâsını bildirdi. Zahir mânâyı bırakıp iç mânâ diye bir şeyler uydurmak küfür olur. (Milel ve Nihal)
(Sana Kitabı indiren Odur. Onda Kitabın temeli olan muhkem âyetler vardır, diğerleri de müteşabihtir. Kalblerinde eğrilik olanlar, fitne çıkarmak, kendilerine göre yorumlamak için, onların müteşabih olanlarına uyarlar. Oysa onların yorumunu, ancak Allah bilir. İlimde derinleşmiş olanlar, "Ona inandık, hepsi Rabbimizin katındandır" derler. Bunu ancak akıl sahipleri düşünebilir.) [Âl-i İmran 7]
Türedilerin çıkardığı ve Resulullah efendimizin, Eshab-ı kiramın, müctehid imamların bildirdiklerinden farklı olan bilgilere, itibar edilmez.
Üç aylar (Recep, Şaban, Ramazan) başlıyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Üç ayların fazileti nedir?
CEVAP: Üç aylar, yarın başlıyor. Receb ayı, dört kıymetli aydan biridir. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmetli] olan aylardır.) [Tevbe 36]
Receb ayının faziletiyle ilgili birkaç hadis-i şerif:
(Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.) [İbni Cerir]
(Cennette öyle köşkler vardır ki, onlara ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemî]
(Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
(Recebin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, ayın hepsinde tutmuş gibi sevab verilir.) [Miftah-ül-cennet]
(Allahü teâlâ, Receb ayında hasenatı kat kat eder. Bu ayda bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün tutana Cennetin 8 kapısı açılır. 10 gün tutana, Allahü teâlâ istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların affoldu" der. Allahü teâlâ, Nuh aleyhisselamı Recebde gemiye bindirdi. O da, Receb ayını oruçlu geçirip oradakilere oruç tutmalarını emretti.) [Taberanî]
Şaban ayının faziletiyle ilgili üç hadis-i şerif:
(Şaban, öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfil olurlar. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçluyken arz edilmesini isterim.) [Nesaî]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizî]
(Şaban'da üç gün oruç tutana, Allahü teâlâ Cennette bir yer hazırlar.) [Ey Oğul İlmihali]
[Kaza oruç borcumuz olmasa bile, bu oruçları tutarken, ilk veya son kazaya kalan Ramazan orucunu tutmaya diye niyet etmeli.]
Ramazan ayının faziletiyle ilgili bir hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, Cehennem kapıları kapanır, şeytanlar bağlanır.) [Nesaî]
Sual: Kan satmak günah mıdır?
CEVAP: Kan ve insanın bütün organları dinen mal olmadığı için alınıp satılmaz. İhtiyaç olunca, kullanılmak üzere kan verilebilir. Kan ve organ satana günah olursa da, zaruret varsa, alana günah olmaz.
Recebin ilk cuma gecesi Regaib gecesidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Regaib kandili ne zamandır?
CEVAP: Recebin ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. Yarın gece yani perşembeyi cumaya bağlayan gece, Regaib gecesidir. Her cuma gecesi de kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ bu gecede müminlere ihsanlar, ikramlar yapar.
Perşembe günü oruç tutup cuma gecesini de ihya etmek çok sevabdır. Perşembeyle birlikte, Cuma günü de oruç tutmak daha iyidir. İki hadis-i şerif:
(Receb ayında çok istiğfar edin, çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemî]
(Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Şaban'ın 15. gecesi, cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı gecesi.) [İbni Asakir]
Receb ayında edilen dualar kabul edilir, hatalar affedilir. Günah işleyenin cezası da kat kat olur.
CİHAZDAN KUR'AN-I KERİM OKUMAK
Sual: S. Ebediyye'de, (Mizan-ı Şa'rânî) kitabından alınarak, (Çirkin şeyler söyledikten sonra Kur'an-ı kerim okuyan kimse, Mushaf'ı pislik içine sokan kimse gibidir) deniyor. Sonra, (Kur'an-ı kerimi mizmarlardan okuyanlara Allahü teâlâ lanet eder) hadis-i şerifi bildiriliyor. İçine müzik alınmış CD'ye, Kur'an alıp dinlemek veya düğünlerde, mevlitlerde mikrofonla okunan Kur'an-ı kerimi, hoparlörden dinlemek caiz olmuyor mu?
CEVAP: Evet, caiz olmuyor. Hattâ hiç müzik çalınmasa da, sadece öğrenmek niyetiyle CD'den, bilgisayardan, radyodan, TV'den ve hoparlörden Kur'an dinlemek caiz ise de, dinleme sevabı hâsıl olmaz. Sevab niyetiyle dinlemek, bid'at ve günah olur. İbni Hacer-i Mekkî hazretleri buyuruyor ki: Hadis-i şerifte, (Bir zaman gelir ki, Kur'an-ı kerim mizmarlardan okunur. Okuyanlara ve dinleyenlere Allahü teâlâ lanet eder) buyuruldu. (Keffür-reâ' an muharremât-ilâ lehvi vessimâ, Müsamere, S. Ebediyye)
Mizmar, ses çıkaran her çeşit çalgı aleti demektir. Hoparlör ve mikrofon da mizmardır.
Sırf Kur'an-ı kerim öğrenmek için, hiç ses alınmamış boş bir cihaza âyet veya sûre almak caiz olur. Bunun dışında Kur'an-ı kerimi mizmarlara almamalı ve bu cihazlardan dinlememeli. Allahü teâlânın lânetine uğramaktan çok sakınmalıdır.
Mushaf'a Latin harfleriyle yazı yazmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bazı Mushaflarda, âyetlerin okunuşu sayfa kenarına Latin harfleriyle yazılıyor. Böyle yazmak ve okumak, namaz sûrelerini buradan öğrenmek uygun olur mu?
CEVAP: İbni Hacer-i Mekkî hazretleri buyuruyor ki: Kur'an-ı kerimi, Arapçadan başka harfle yazmak, Kur'an yerine bunu okumak, söz birliğiyle haramdır. (Böyle yazılırsa öğrenmeyi kolaylaştırır) demek yanlıştır. Kolay olsa da, caiz değildir. (Fetâvâ-i fıkhiyye)
Doğru okunmadığında, Kur'an-ı kerimin mânâsı değişerek, yanlış mânâların çıktığı hâller çoktur. Mesela, Hallâk kelimesi, Hı ile okunduğunda yaratıcı, Ha ile okunduğunda, berber mânâsına gelmektedir.
Arapçadaki harflerin karşılığı Latin harflerinde yoktur. Arapçada üç tane S, üç tane Z harfi vardır. Biri kalın Zı, ikincisi ince okunan Ze, üçüncüsü Zal'dır. Bunların üçü ayrı ayrı söylenir. Rükû tesbihinde Zı ile azîm denir ki, (Rabbim büyüktür) demektir. Eğer ince Ze ile azîm denilirse, hâşâ, (Rabbim benim düşmanımdır) demek olur.
Bunun için, her Müslümanın namaz kılacak kadar, sûreleri, duaları, düzgün okumasını bilen birinden öğrenmesi gerekir. Latin harfleriyle yazılmış hâlinden öğrenmiş olsa bile, mutlaka bilen birine kontrol ettirip, yanlışların düzeltilmesi gerekir. Bunları Latin harfleriyle düzgün olarak ezberlemek mümkün değildir. Kur'an-ı kerimi de aslından okumalıdır. Aslından okunmazsa, sevab kazanalım derken, günaha girilebilir. Okumayı öğrenmek, hiç zor değildir. İnternet sitemizdeki Sesli Elifba da öğrenmeye yardımcı olur.
Sual: Namaz kılarken, sûre içinde bir âyet atlansa sehiv secdesi gerekir mi?
Sual: Mekruh vakit girince, mesela akşama beş dakika kala, ikindi namazını cemaatle kılmak caiz olur mu?
CEVAP: Evet, cemaatle kılmak daha iyidir. Mekruh vakte girildi diye cemaat terk edilmez.
Yolcuya bakıp yolu tanımak ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mezhepsiz biri, (Yolcuya bakıp yolu tanıma, yola bak yolcuyu tanı) diyor. Başka bir mezhepsiz de, (Adama göre yolu değil, yola göre adamı tanı) diyor. Ne demek istiyorlar?
CEVAP: Bunlar art niyetli kimselerdir. Daha başka mezhepsizler de, (Hakkı adama göre değil, adamı hakka göre ölç) derler. Hepsi aynı kapıya çıkar. Hepsi de, (Mezhep imamlarının ve diğer İslam âlimlerinin yolundan gitmeyin, onlara göre yolunuzu tayin etmeyin. Kendiniz Kur'an ve Sünnet'ten doğru yolu bulun! Bu âlimlerin bildirdikleri, sizin bulduğunuza uygun değilse kabul etmeyin!) demek istiyorlar. Mezhepsizler bu yüzden, (İmam-ı a'zam) demezler, onun büyüklüğünü kabul etmeyip hep (Ebu Hanife) derler. İmam-ı a'zam, büyük imam demektir. İmam-ı a'zam hazretlerinin bildirdiklerini kendi bilgileri ve akıllarıyla ölçmeye çalışırlar. Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerini değil, kendilerini ölçü kabul ederler.
Onların dediğinin tersini söylemek, yani (Ehl-i sünnet âlimlerine bakarak yolunu tayin et! Kendi görüşüne itibar etme, hakkı Ehl-i sünnet âlimlerine göre ölç!) demek gerekir.
Zaten dinimizdeki dört delil, Kitab, Sünnet, İcma ve Kıyas'tır. İmam-ı a'zam hazretleri, bir âyet-i kerimeden, bir hadis-i şeriften ne anlamışsa, ona uymamız lazımdır. Neyin icma olduğunu da, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiğine göre anlarız.
Sual: Taziye için ölü sahiplerine, (Başınız sağ olsun) demenin, kaza ve kadere aykırı olduğu söyleniyor. Neresi aykırıdır?
CEVAP: Şimdi, eski âlimlerin bildirdiği her şeyi kötülemek moda hâline geldi. Bu da kıyamet alametlerindendir. (Başınız sağ olsun) demek, (Ölüyle ölünmez, Allahü teâlâ size ve yakınlarınıza sabır versin) demektir. Sabır tavsiye etmek sünnettir.
Sual: (Zikri, tesbihi saydığın gibi niye günahlarını saymıyorsun?) deniyor. Günahları sayınca mubah mı oluyor?
CEVAP: Hayır, mubah olmaz. Günahlar sayılınca, insan günahının çokluğunu görüp tevbe edebilir, daha az günah işleyebilir. (Günahlarını unutma) anlamında söylenmiş olabilir. Ama yine de böyle söylememeli, günümüzde, sanki sayılı tesbih çekmenin uygun olmadığı gibi bir mânâ çıkaran, art niyetli kimseler olabilir.
Sormadan iş yapmaktan çok sakınmalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet itikadında olup bu doğru yolun büyüklerini tanımakla, ne kadar şanslı olduğumuzun, ne kadar kıymetli bir nimete kavuştuğumuzun farkında mıyız? Merhum hocamız, (Her bin kişiden biri iman eder. Bu iman edenlerin binde biri Ehl-i sünnet itikadında olur. Bunların binde biri de muhlislerden olur) buyurdu. Yani bu büyükleri sevip onların yolunda ihlâsla dine hizmet edenlerden olur. Bu çok büyük bir nimettir. Dışarısı ateştir. Her taraf imansızlık ve fitne ile doludur. Bu nimetin büyüklüğünün kıymeti ancak âhirette anlaşılır.
Kıyamet ve Âhiret kitabındaki ölüm hâllerini okuyup, ölümü her gün hatırlamaya çalışmalı. İnsan onları okuyup öğrendikten sonra, nasıl yiyip içer? Ama bu nefs öyle mel'un ki, insana beş saniyede unutturur. Ölümü unutmayan insan, melek gibi olur. Bunun çaresi de her fırsatta sâlihlerle görüşmek ve Ehl-i sünnet kitaplarını her gün düzenli okumaya çalışmaktır. Sâlih insanlar bir araya geldiğinde onların hocası çok sevinir, o sevinince onun da hocası sevinir. Bu, silsile yoluyla Peygamber efendimize kadar gider. Allahü teâlâ da, böyle bir araya gelenlerden razı olur.
Ehl-i sünnet âlimlerinin yolu da, kitapları da mutlaka doğrudur. O hâlde, bu yoldaki hizmetlerde, işlerde bir aksama olursa, bu şüphesiz kendi hatamızdandır. Bu da, sormadan yapmaktan veya sorup da kendi aklımıza göre hareket etmekten ileri gelir. Filanın yüzünden oldu, onun hatası var demeden, herkes kendine bakmalı ve kendisini düzeltmeye çalışmalıdır. Yoksa bu işin, hizmetin, yolun kendisinde elbette hata yoktur.
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri, (Sormadan iş yapmamalı. Soracak yer bulamayan, bir ağaca sarık sarıp da ona sormalı. Allahü teâlâ kalbine doğruyu bildirir) buyurmuştur... Bir zat, her gün camiye giderken gençlere, (Evladım, cami ne tarafta?) dermiş. Bir gün gençler, (Amca, sen bizimle alay mı ediyorsun? Neden her gün gittiğin camiyi bize soruyorsun?) demişler. O zat, (Caminin yerini biliyorum. Her sorduğumda nefsim eziliyor. O alçak nefsi ezmek, 'ben' dememek, kendi aklıma göre hareket etmemek ve her zaman danışarak iş yapmak için size soruyorum) diye cevap vermiş. İşte bunun için, büyüklerimizle istişare etmeden bir işe kalkışmamalı. Onlara sorarken de, verilecek cevaba razı olarak, pazarlıksız sormalı ve gelen cevaba da tam uymalıdır.
Sıkıntı var diye hizmetten kaçmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bizden sonraki nesiller, bu Ehl-i sünnet yolunu, bu hizmetleri devam ettirirler, Ehl-i sünnet kitaplarını bütün insanlara ulaştırırlar, bu hizmetler kıyamete kadar devam eder inşallah. Bu hizmetlerin kıymetini bilip de, sıkıntılı zamanda, zorluklarla karşılaşınca, bu işleri bırakıp başka işlerle uğraşanlara, aramızdan ayrılmak isteyenlere şaşırmamak elde değil.
Bu din, bu kitaplar, bize gelene kadar, 1400 yıl boyunca, bu yolda hiç sıkıntı çekilmedi mi, hiç eziyete, hakarete uğranılmadı mı? Bütün peygamberler, en çok da Resulullah efendimiz nice sıkıntılar çekti. Eshab-ı kiramın hayatı zorluklarla geçti. Eyüp Sultan civarında, Eshab-ı kiramın kabirleri var. Dönmemek üzere evlerinden çıktılar, buralara kadar geldiler, sonra şehit oldular. İmam-ı Rabbânî hazretleri hayatının birkaç yılını hapiste geçirdi. İmam-ı a'zam hazretleri hapiste dövülerek şehit edildi. Osmanlılar, ondan öncekiler, bugünlere gelene kadar nice sıkıntılar çektiler.
Öyle bir hesap günü gelecek ki, boynuzsuz koyun, boynuzludan hakkını alacak. Birbirimizi üzmemeli, gıybet etmemeliyiz, hele iftira edersek bunun cezası çok ağır olur. Hakkımızda da çeşitli şeyler söylüyorlar. İmam-ı a'zam hazretlerine biri gelmiş, (Biri sizin aleyhinize konuşuyor) demiş. İmam-ı a'zam hazretleri, ona bir kese altın göndermiş. (Ne kadar günahım varsa alıyor, teşekkür etmek için gönderiyorum) buyurmuş. Herkes ettiğiyle kalır. Akıllı olan sevab kazanır, günah değil. Daha da akıllı olan, başkasının günahını almaktan kaçar.
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretlerinin talebelerinden Ziya Bey, evinde bir kimse hakkında bir şey söylense, (Susun, önce kendinize bakın, kimseyi kötülemeyin) derdi. Tek kelime ettirmezdi. Başkaları hakkında konuşmamalı, aynanın karşısına geçip, biz neyiz, ne yapıyoruz diye, kendimize bakmalıyız.
Kur'an-ı kerimde mealen, (Sabır ve namazla Allah'tan yardım isteyin! Allah elbette sabredenlerle beraberdir) buyuruluyor. Bunun için, en çok Resulullah efendimiz sabretmiştir. En çok düşmanı olan da, Allahü teâlâdır. Bir gün Musa aleyhisselam, insanların konuşmalarından bıkıp, (Yâ Rabbî, ne olur, bu halk benim hakkımda konuşmasın) diye dua edince, Allahü teâlâ, (Yâ Musa, senin istediğin o şeyi ben, kendim için bile yapmadım. Görmüyor musun, benim hakkımda neler konuşuyorlar) buyurdu. Demek ki, başarılı olmak, saadete kavuşmak için, kimden, ne şekilde gelirse gelsin her türlü sıkıntıya sabretmek şarttır.
Mezhepsizlik taktiğiyle Resulullah'a dil uzatmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Resulullah'ı Müslümanların gözünde küçültmeye çalışan bir ilahiyatçı, bu konudaki hadis-i şerifi gizleyip, (Kâfir olan Azer'in, İbrahim Peygamber'in üvey babası ve amcası olduğunu söyleyen âlimler varsa da, bizim için Kur'anın görüşü geçerlidir. Kâfir Azer, İbrahim Peygamber'in öz babasıydı) diyor. İslam âlimleri, Kur'anın hükmüne aykırı mı konuşuyorlar?
CEVAP: Sıradan bir Müslüman bile Kur'an'ın hükmüne aykırı konuşmaktan sakınır. İslam âlimleri niye Kur'ana aykırı konuşacak ki? Bu sapıkların derdi, Azer'in kim olduğu değildir. Maksatları, (Yalnız Kur'an) diyerek Peygamber efendimizi devreden çıkartmaktır. Onun vârisleri olan İslam âlimleri köprüsünü yıkmaktır. Bu köprüler yıkılınca, bu gemi batırılınca, Müslümanlar kendiliğinden boğulur.
(Kur'anın görüşü) diye çıkış yapmak mezhepsizlik taktiğidir. Görüş, insanlara mahsustur. (Kur'anın görüşü) denmez, (Kur'an-ı kerimin hükmü) denir.
Bunların daha başka taktikleri de vardır. Mesela herhangi bir bid'at ehlini, büyük bir zat olarak gösterebilmek için, onu gerçek büyük zatların arasına sokup takdim ederler. Mesela, (Ebu Hanife, İmam İbn-i Teymiyye ve Gazalî gibi büyük zatlara dil uzatılmaz) derler. Burada sapık İbni Teymiyye, iki büyük zat arasına sokuşturulmuştur. Bir Maocu da aynı taktikle, (Fatih ve Mao gibi büyük zatların kıymetini bilmeli) demişti. Onun derdi Fatih değildi, Mao'yu övebilmek için Fatih'i onun yanına koymuştu. (Âlimler öyle söylüyor, ama Kur'an böyle söylüyor) diyerek, sanki Ehl-i sünnet âlimlerinin Kur'ana aykırı konuştukları hissini vermeye çalışıyor. Bu hususta Peygamber efendimizin ne buyurduğunu niçin yazmıyor? Maksadı, gerçeği gizleyip zihinleri bulandırmaktır. Peygamber efendimizin bütün dedelerinin temiz birer mümin olduğu, âyet ve hadislerle sabittir. Bunun aksini söylemek, Resulullah'a açıkça düşmanlıktır.
Tevbe sûresinin 28. âyetine göre müşrikler necis yani pistir. Peygamber efendimiz ise, bütün dedelerinin temiz olduğunu bildiriyor. Şuara sûresinin 219. âyetinde, (Vetekallübeke fissâcidîn) buyuruluyor. Tefsir âlimleri, bunun, (Senin nurun, hep secde edenlerden dolaştırılıp sana ulaşmıştır) demek olduğunu ve bütün ana babalarının mümin olduğunu gösterdiğini bildirmişlerdir. (Devamı var)
Peygamber efendimizin bütün dedeleri mümindi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mevahib-i ledünniyye kitabında, Resulullah efendimizin "sallallahü aleyhi ve sellem" bütün dedelerinin temiz birer mümin olduğunu bildiren hadis-i şerifler ve İbni Abbas hazretlerinin şu sözü naklediliyor:
(Seni, bir peygamberin neslinden diğer bir peygamberin nesline naklettim. Yani senin soyun peygamberler silsilesidir. Bir babanın iki oğlu olsa, peygamberlik hangisinde ise, Resulullah ondan gelmiş demektir.)
Birkaç hadis-i şerif de şöyledir:
(Allahü teâlâ, İsmail evladından, Kinane'yi ve onun sülalesinden Kureyş'i beğendi, seçti. Kureyş evladından da, Haşimoğullarını sevdi. Onlardan da, beni süzüp seçti.) [Müslim]
(Her asırdaki insanların en iyilerinden dünyaya getirildim.) [Buharî]
(En iyi insanlardan vücuda geldim. Silsilem, dedelerim en iyi insanlardır.) [Tirmizî] (İçlerinde kâfir olsaydı, en iyi insanlar denmezdi. Kâfire iyi insan denmez.)
(Allahü teâlâ, Arabistan'daki seçilmişlerden beni seçti. Beni her zamandaki insanların en iyilerinde bulundurdu.) [Taberanî] (Bu hadis-i şerif de, kâfir olan Azer'in Resulullah'ın dedelerinden olmadığını bildiriyor.)
(Dedelerimin hiçbiri zina etmedi. En iyi babalardan, temiz analardan geldim. Dedelerimden birinin iki oğlu olsaydı, ben bunların, en iyisinde bulunurdum.) [Mevahib] (Zina küfrün yanında solda sıfır kalır, zina sadece günahtır, ama küfür kâfirliktir. Resulullah'ın soyunda zina eden bir baba olmadığına göre, kâfir baba nasıl olur? Bu hadis-i şerif de kâfir Azer'in İbrahim aleyhisselamın babası olmadığını göstermektedir.)
(Hazret-i Âdem'den babama kadar hep nikâhlı ana babadan geldim. Ben ecdat olarak sizin en hayırlınızım.) [Deylemî]
(Soy bakımından da insanların en şereflisiyim. Öğünmek için söylemiyorum.) [Deylemî] ("Hakikati bildiriyorum, hakikati bildirmek vazifemdir, bunları söylemezsem vazifemi yapmamış olurum" demektir. Bir insanın soyunda kâfir varsa, kâfire iyi insan denmez. Bu hadis-i şerif de, kâfir olan Azer'in Resulullah'ın dedelerinden olmadığını açıkça göstermektedir.) [Devamı var]
Azer, İbrahim aleyhisselâmın üvey babasıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Enam suresinin 74. âyetinde, (İbrahim, babası Azer'e dediği zaman...) buyuruluyor. Bir kimsenin iki ismi olup, birlikte söylenince, birinin meşhur olmadığı, ikincinin meşhur olduğu anlaşılır. Meşhur olmayan birincisindeki kapalılığı açıklamak için ikincisi söylenir. Hazret-i İbrahim iki kimseye baba demektedir. Biri kendi babası, diğeri de üvey babası ve amcası olan kimsedir. İcaz, belagat ve fesahat kaidelerine göre, âyet-i kerimenin mânâsı, (İbrahim, ismi Azer olan babasına dediği zaman...) demektir. Böyle olmasaydı, sadece (Azer'e dediği zaman) veya (Babasına dediği zaman) demek yetişirdi. Eğer Azer kendi öz babası olsaydı, "babası" kelimesi fazla olurdu. Türkçede de (Babam Ali geliyor) denmez, (Babam geliyor) denir. (Hasan babam geliyor) denirse, bunun üvey babası veya kayınpederi yahut baba denilen bir zat olduğu anlaşılır. Demek ki kâfir olan Azer, babasından farklı bir kimsedir.
Kur'an-ı kerimde amcaya da, baba denilmektedir. Hazret-i İsmail, Hazret-i Yakub'un amcasıdır, fakat Kur'an-ı kerimde (Amcan İsmail) denmiyor, (Baban İsmail) deniyor. Çocukları, Hazret-i Yakub'a (Babaların İbrahim ve İsmail ve İshak...) diyor. (Bekara 133) Yani, (Baban İbrahim, baban İsmail ve baban İshak) deniyor. Bir kimsenin üç tane babası olur mu? Hazret-i İsmail, Hazret-i Yakub'un amcasıdır, babası değildir. Babası olmadığı hâlde babası deniyor. Demek ki hakiki baba değildir. Baba denilen başka biridir.
Tefsirlerde de, amcaya baba denildiği bildirilmektedir. Peygamber efendimizin yaşlı köylüye, amcaları olan Ebu Talib'e ve Hazret-i Abbas'a baba dediği, çeşitli muteber kitaplarda yazılıdır. Onlara baba dediği için öz babası olmuş olmuyorlar. İbrahim aleyhisselam da, (Azer babam) demekle, Azer'in hakiki babası olmadığı anlaşılmaktadır.
Yalnız Araplarda değil, çeşitli milletlerde de, amcaya, üvey babaya, kayınpedere ve yardımsever zatlara, baba demek âdettir. İnsanlara iyilik eden, onları himayesine alan kimselere mecaz olarak, (Baba adam), (Fakir babası) dendiğini hepimiz biliriz. Yaşlı kimselere de hürmeten (Baba) denir. İmam-ı Süyûti hazretleri de, Kitabüd-derc-il-münife isimli kitabında Azer'in Hazret-i İbrahim'in amcası olduğunu ispat etmektedir.
İman etmek için araştırmak gerekir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Tahkik etmeden, körü körüne inanmak iman değildir) deniyor. İman gayba olmaz mı?
CEVAP: Akılla, tahkikle yani araştırmakla, iman kuvvetlenmez, hattâ aksine şüphelerin artmasına sebep olabilir. İbni Sakka isimli bir âlim, her şeyi akılla ispata kalkardı. Allah'ın varlığını, birliğini 99 delille ispat ederdi. Zamanla aklının almadığı konular da çıktı, şüpheleri arttı. Yusuf-i Hemedanî hazretleri, onun bir sorusu için, (Senin sözünden küfür kokusu geliyor) buyurdu. İstanbul'a elçi olarak gidince Hristiyan oldu. 100 delille, hâşâ üç ilah olduğunu ispata kalkıştı. Bunun için, akıl tek başına ölçü olmaz. İki hadis-i şerif:
(Dini aklıyla ölçen kadar, zararlı kimse yoktur.) [Taberanî]
(Ahir zamanda, kocakarı gibi inanın!) [Deylemî]
Bu hadis-i şerif, (Körü körüne inanın) demiyor. (Dinimizin bildirdiklerine, akılla ölçmeden, delil aramadan inanın) demektir. Âhiret ve Sırat Köprüsü, akılla, mantıkla ispat edilemez. Mutezile; Sırat Köprüsü ve Mirac gibi şeyleri inkâr etmiştir. Tahkik eden de, şüpheden kurtulamaz. Mesela, Sırat Köprüsü'nü akılla izah edemez ve inkâr etmek zorunda kalır; Hazret-i Ebu Bekir gibi, (O söylemişse doğrudur) diyemez. Diyebilse tahkike lüzum görmez. Onun için tahkikçi büyük tehlike içindedir.
Müşrikler, tahkikçi mantığıyla, Peygamber efendimizin miracını inkâr ederken, Hazret-i Ebu Bekir, aklı işe karıştırmadan, (O söylediyse doğrudur) diyerek imanın zirvesine çıkmış, (Sıddık) ismiyle şereflenmiştir. Aklını atıp, Resulullah'ın bir anda Mirac'a gidip geldiğini tasdik etti, imanı Güneş gibi parladı. Peygamber efendimiz, (Ebu Bekir'in imanı, bütün insanların imanları toplamıyla tartılsa, onun imanı daha ağır gelir) buyurdu. Bu, tahkikle değil, tasdikle olmuştur.
İman esasları tahkik edilmez, yani araştırılmaz. Kur'an-ı kerimde, sâlihler övülürken, (O müttekîler ki, gayba inanırlar) buyuruluyor. (Bekara 3)
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyuruyor ki:
İman, Muhammed aleyhisselamın, peygamber olarak bildirdiği şeyleri, tahkik etmeden, akla, tecrübeye ve felsefeye danışmadan tasdiktir. Akla uygun olduğu için tasdik etmek, aklı tasdik olur, Resulü tasdik olmaz. Yahut Resulü ve aklı birlikte tasdik olur ki, o zaman Peygambere itimat tam olmaz. İtimat tam olmayınca, iman olmaz.
İlim öğrenmeyip cahil kalmak çok kötüdür
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir arkadaşa kitap verdim. (Namaz kılmıyorum, günah da işliyorum. Bilerek yapmamak daha büyük günah olur, ben dinimi öğrenmek istemiyorum) dedi. Böyle söylemek uygun olur mu?
CEVAP: Yapamam diye dinini öğrenmemek daha büyük günah olur. Dinini bilmeyenin dini yok demektir.
Evet, amel edilmeyen ilim vebaldir, fakat ilim öğrenmemek bundan daha kötüdür. Onun için, (Amelsiz ilim vebal, ilimsiz amel sapıklıktır) denmiştir. İki hadis-i şerif meali:
(Allahü teâlâ, ilimsiz ameli kabul etmez.) [B. Ârifîn]
(İlimle az amel faydalı olur, ilimsiz çok amelin kıymeti olmaz.) [Deylemî]
Bunun için, amel edemem diye düşünerek, kitap okumamak, ilim öğrenmemek, asla uygun değildir. Öğrenmesi farz olan şeyi öğrenmemek, ayrı bir günah olur. Bir hadis-i şerif meali:
(Aynı günahı işleyen âlime bir, cahile ise iki günah yazılır. Âlim, yalnız günahın cezasını; cahilse, hem günahın, hem de o meseleyi öğrenmemenin cezasını çeker.) [Deylemî]
O hâlde kitap okumayı, ilim öğrenmeyi ihmal etmemelidir. Dinini bilmeyen nasıl doğru Müslüman olur ki? İlimden kaçmanın hiçbir mazereti olmaz.
İlim öğrendikçe, büyük zatların yazılarını okudukça, kalbine feyz de gelir ve dine uyma isteği artar.
BİD'AT EHLİ EVLİYA OLAMAZ
Sual: Evliya zatların hepsi Ehl-i sünnet miydi? Bid'at ehlinden evliya olamaz mı?
CEVAP: Bid'at ehli, hakiki Müslüman değil ki, evliya olabilsin. Tasavvuf büyüklerinin hepsi, Ehl-i sünnet idi. Bid'at sahiplerinden hiçbiri, Allahü teâlânın marifetine yaklaşamamıştır. Evliyalık nurları, bunların kalblerine girmemiştir. Amelde ve itikatta olan bid'atin zulmeti, evliyalık nurunun kalbe girmesine mani olur. Kalb, bid'at pisliklerinden temizlenmedikçe ve Ehl-i sünnet itikadıyla süslenmedikçe, hakikat güneşinin ışıkları oraya giremez. O kalb, yakîn nuruyla aydınlanamaz. (Merec-ül-bahreyn)
Sual: Hiç dua etmeden, (Dua eder, dualarınızı beklerim) deniyor. Böyle demek uygun mu?
CEVAP: Dua etmiyorsa uygun olmaz. Dua ediyorsa uygun olur. Eğer, (Ben dua ettim, ediyorum, yine edeceğim) anlamında söyleniyorsa uygundur. Ama hiç dua etmeden, (Dua eder, dualarınızı beklerim) demek uygun olmaz. Yahut hiç dua etmeden, (Büyüklerin duası olsun) demek de böyledir.
Nimetin kıymeti elden çıkınca anlaşılır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir padişah, ilk defa denizaşırı bir ülkeye giderken, çok sevdiği kölesini de alarak gemiye biner. Biraz açıldıktan sonra, ilk defa gemiye binmiş olan kölesi, (Ben korkuyorum, bu gemide gitmem, beni geri götürün) diye bağırmaya başlar. Gemidekiler, (Etme eyleme, padişah rahatsız oluyor) diye ikaz etseler de, köle feryada devam eder. Susturmak mümkün olmaz.
Gemideki bir şeyh, padişaha haber gönderir, (Ben bunu susturmasını bilirim) der. O köleyi yanına alıp, (Gel biraz sohbet edelim) der. Köle de, (Ne sohbeti, ben çok korkuyorum) diye cevap verir. Şeyh de, (Korkma, şöyle yan yana gidelim) der. Tam geminin kenarına gidince köleye omuz atar ve köle denize düşer. (Ölüyorum! Boğuluyorum!) diye sürekli bağırır. (Efendim ölecek!) derler, fakat şeyh, (Ölmez merak etmeyin. Biraz uğraşsın!) der. Bir süre sonra köle yorulur ve bağırmaktan vazgeçer. Şeyh de, (Şimdi alın) der. Köleyi güverteye çıkarırlar, elbiselerini değiştirirler. Köle, bir köşede sessizce oturmaya başlar. Bazıları yanına gidip, (Az önce çok bağırıyordun, sana ne oldu?) diye sorarlar. Köle denizi gösterir, (Bağırırsam beni oraya atarlar) der. Önceden gemide olmanın rahatlığını unutmuş bağırırken, şimdi o nimetin farkına varır. Sadi Şirâzî hazretleri, bunu anlattıktan sonra, (Beterin beteri vardır, elden çıkmadan bu nimetin kıymetini bilmeli) buyurur.
Peygamber efendimiz de buyuruyor ki:
(Beş şey gelmeden önce beş şeyin kıymetini biliniz: 1- İhtiyarlıktan önce gençliğin, 2- Hastalıktan önce sağlığın, 3- Meşguliyetten önce boş vaktin, 4- Fakirlikten önce zenginliğin, 5- Ölümden önce hayatın kıymetini biliniz!)
Onun için daha beterine düşmeden hâlimize şükredelim. Aklı olmayan, gözü görmeyen, felçli olan veya iki eli felçli olup kendi ihtiyaçlarını gideremeyen kimseler var. Allahü teâlânın verdiği bu kadar güçle, Ona ufak bir ibadette, hizmette, yalvarışta bulunmamak, Onu Rab olarak kabul etmemek, ihsan ettiği nimetler için, Onun şanına layık bir teşekkür ve dua etmemek insanlığa sığar mı?
Sabır acıysa da, sonu selamettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Nimetlerin elden çıkmaması ve artması için şükretmek lazımdır. Allahü teâlâ, (Verdiğim nimetlere şükrederseniz onları arttırırım. Şükretmezseniz elinizden alır, şiddetli azap ederim) buyuruyor. Cüneyd-i Bağdadi hazretleri, (Şükür, Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetleri, Onun istediği gibi, Onun istediği yolda kullanmaktır) buyuruyor.
Hiçbir şeyden dolayı, hiçbir şikâyette bulunmamak lazımdır. Şikâyette bulunmak, nimetleri unutmak, şükretmemek demektir. Dolayısıyla nimetlerin elden çıkması ve azapların gelmesi demektir. Bir musibet geldiğinde tevbe ve istiğfar edip sabretmelidir. Çünkü hadis-i şerifte, (Bir haksızlıkla karşılaştığınızda, susup sabrederseniz Allahü teâlâ o haksızlığı muhakkak giderir) buyuruluyor. Susmak dile hâkim olmak, sabır ise kalbe hâkim olmak demektir. Aksi durumda yani susulmaz ve sabredilmezse haksızlığın giderilme ihtimali olduğu kadar giderilmeme ihtimali de vardır.
İşimizi ihtimallere bırakmamalıyız. Kazanmak muhakkak iken kaybetmek çok yanlış olur. (Sabreden zafere ulaşır) hadis-i şerifi, sabrın sonunun her zaman selamet olduğunu bildiriyor. Sabır döneminde acele etmemeli. Acelecilik şeytandandır. Şeytandan olan hiçbir şeyde hayır yoktur. Eğer acele edip, sabretmezsek, belalar artar. Fakat bu dönemde sabredersek, sonu muhakkak selamet olur. Şunu iyi bilelim ki, varlıkta imtihan daha zordur. Çünkü varlıkta nefsin bütün arzuları ayaktadır ve nefsi frenlemek daha zordur. Yokluktaysa, nefsi azdıracak fazla sebep yoktur.
Merhum Nasreddin Hoca, derdine çare aramayıp, (Yâ Rabbî, bu derdi benden alma!) diye dua eder. Duyanlar şaşırıp sebebini sorduklarında, (Bu dert giderse daha büyüğü gelebilir, çünkü mümin, bela ve musibetten kurtulmaz. Buna alıştım, belki ona sabredemem) der. Müminin başı dertten kurtulmaz. Bir dert giderse başka bir dert gelir. İllet yani hastalık, zillet yani itibarsızlık, kıllet yani fakirlik, eksik olmaz. Mümin, dünyada âhiretteki yerine göre karanlıktadır, ama âhirette ebedî aydınlığa kavuşacaktır. Kâfir de dünyada, âhiretteki yerine göre aydınlıktadır, ama âhirette ebedî karanlığa gidecektir. İkisi bir olur mu?
Herkesin yapıp yapmaması ölçü olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Türkiye'de neredeyse hiç kimse domuz eti yemez, fakat birçok insan içki içer. Demek ki, domuz eti yemek daha büyük günahtır) deniyor. Hangisi daha büyük günahtır?
CEVAP: Türkiye'de veya başka İslam ülkesinde az veya çok yenmesiyle, domuz etinin daha büyük günah olmasının hiçbir ilgisi yoktur. Mesela gıybet zinadan daha büyük bir günahtır. Ama zinayı herkes yapmaz, gıybet ise en çok işlenen günahlardandır. Bir hadis-i şerif meali:
(Gıybetten sakının, çünkü gıybet zinadan daha şiddetlidir. Zina eden, tevbe edip bir daha yapmazsa, Allahü teâlâ onun tevbesini kabul eder. Gıybet edilen gıybet edeni affetmedikçe affolmaz.) [Deylemî, Taberanî, Beyhekî]
İçki içmek de, domuz eti yemek de büyük günahtır. İslam âlimleri buyuruyor ki:
Günahları büyük ve küçük diye ikiye ayırmışlarsa da, küçük günahlardan da, büyük günah gibi kaçınmak, hiçbir günahı küçümsememek gerekir, çünkü Allahü teâlâ, günahların cezasını vermekte hiç kimseden çekinmez. Rızasını ibadetler içinde gizlediği gibi, gazabını da günahlar içinde gizledi. Küçük sanılan bir günah gazabına sebep olabilir.
Domuzun mu, yoksa içkinin mi, Allah'ın gazabına sebep olacağı bilinemez. İkisi de, büyük günahtır. İkisinden de kaçınmak gerekir.
Sual: Eyyüb Peygamberin hastalığında yaralarının kurtlandığı doğru mudur?
CEVAP: Bazıları, (Peygamberlere böyle hastalık gelmez) diyorlarsa da, yaralarına kurt düşmez diye bir şey yoktur. Peygamberlik sıfatına aykırı değildir. Peygamberliğin 7 vasfı vardır: 1- Emanet, 2- Sıdk, 3- Tebliğ, 4- Adalet, 5- İsmet, 6- Fetanet, 7- Emn-ül azl. Yaralarının kurtlanması, bu sıfatlara aykırı değildir.
Eyyüb aleyhisselamın yaralarının kurtlandığını büyük âlim Alâaddin-i Attar hazretleri de bildirmektedir. (S. Ebediyye)
Sual: Kaza namazına başlansa, ikinci veya üçüncü rekâtında mekruh vakit girse, mahzuru olur mu?
CEVAP: Namaz bâtıl olur. (Redd-ül muhtar)
Demek ki kaza namazını mekruh vakte bırakmamalıdır.
Doğru yolu bulmak için dua etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Doğru yolu bulmak için dua edersem, kendi yolumdan şüphe etmiş olurum) diyerek dua etmemek uygun mu?
CEVAP: Uygun değildir. Asıl dua etmemek, Allah'tan şüphelenmek olur. (Allah, bana yanlış yolu gösterir) demektir. Dua etmemek, Allah ve Resulüne karşı gelmek olur. Zaten hiç kimse, (Benim yolum, benim grubum yanlıştır) demez. Yanlış olduğunu bile bile kim o yolda gider ki? Hristiyan da, Yahudi de, bid'at ehli de, doğru yolda olduklarını söylüyorlar. Bir âyet-i kerime meali: (İnsanlar, dinde çeşitli gruplara bölündüler. Her grup, kendi yolunu doğru sanıp sevinmektedir.) [Müminun 53]
Resulullah efendimiz 73 farklı gruba bölünüleceğini bildiriyor. Her grup, (Ben böyle dua edersem, içinde bulunduğum gruptan şüphelenmiş olurum) diye dua etmezse, hiç kimse dua etmez. Çünkü herkes, (Benim yolum doğrudur) diyor. Peygamber efendimiz, İslamiyet'ten, yani gittiği yoldan şüphe mi ediyordu da, o şekilde dua etmiştir? Doğru yoldan mı sapacak da bunlardan korunmak için dua ediyor? Ettiği dualardan birkaçı:
(Yâ Rabbî, riyadan, yalandan, hıyanetten beni koru!) [Hatîb]
(Yâ Rabbî, gafletten, inkârcılıktan, hakka ters düşmekten, sana sığınırım.) [Hâkim]
(Yâ Rabbî, doğru yoldan sapmaktan ve başkalarını saptırmaktan, haktan kaymaktan ve başkalarını kaydırmaktan sana sığınırım.) [Taberanî]
İmam-ı Rabbânî hazretlerinin, (Yâ Rabbi! Doğruyu bize doğru olarak göster ve ona uymayı bize nasip et ve yanlış, bozuk olan şeylerin yanlış olduklarını bize göster ve onlardan sakınmamızı nasip et!) diye bildirdiği dua, hadis-i şeriftir. Yani Peygamber efendimiz de, (Hakkı hak, bâtılı bâtıl olarak göster) diye dua etmiş ve ümmetine de böyle dua etmeyi emretmiştir. Böyle dua etmek, hakkı ve bâtılı bilmediğini göstermez.
Allahü teâlânın sözüne güvenip, Ona sığınmalı. Böyle dua etmekten çekinmemeli. (Yâ Rabbî, hakkı hak olarak göster ve ona uymamı, bâtılı bâtıl olarak göster ve ondan sakınmamı nasip eyle! Hangi grup doğru yoldaysa, senin rızan kimlerle ise, bana onları sevmeyi, dünyada ve âhirette onlarla beraber olmayı nasip eyle!) diye dua etmeli. Eğer doğru yoldaysa, nur üstüne nur olur. Yanlış yoldaysa, ihlâsla yaptığı dua sebebiyle, yanlış yoldan kurtulur ve doğruya kavuşur.
Resulullah'ı öven bizzat Allahü teâlâdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Fâtiha sûresinde yalnız Allah övülüyor, Peygamber övülmüyor. Namazda Peygamberi övmek, yani Salli Barik salevatlarını okumak şirktir) diyenler oluyor. Peygamberi övmek niye şirk oluyor ki? O zaman Resulullah'ın övüldüğü Ettehıyyatü'yü okumak da mı şirktir? Ayrıca birçok âyette de Resulullah övülüyor. Bu âyetleri zamm-ı sûre olarak okumak da mı şirktir?
CEVAP: Herkes kendi anladığına göre Kur'an-ı kerimden mânâ çıkarmaya kalkarsa, ortaya insan sayısı kadar din çıkar. Görüldüğü gibi, insan kendi aklına göre hareket ederse, hâşâ, Kur'an-ı kerimdeki âyet-i kerimeleri okumaya bile, şirk diyebiliyor. Kur'an-ı kerimde zamm-ı sûre olarak okunmayan âyet-i kerime yoktur. Mesela şu âyetler zamm-ı sûre olarak okunur:
(Resulüm biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.) [Enbiya 107]
(Resulüm elbette sen en büyük ahlak üzeresin.) [Kalem 4]
(Senin şânını, şöhretini yücelttik.) [İnşirah 4]
Bu son âyetin tefsirinde deniyor ki:
Ezan, ikamet, teşehhüd, hutbe gibi birçok yerde benimle beraber adını andırmak sûretiyle şanını yücelttik. (Celâleyn)
Öyle bir, yüceltme ki kendi isminin, Habibinin ismiyle birlikte anılmasını emretti, Ona itaati kendisine itaat olarak gösterdi, melekler Ona salât etti, müminlere de Ona salevat getirmeyi emretti, Onu ismiyle değil, hep Resulüm, Habibim gibi güzel sıfatlarla andı. (Beydâvî)
İmam-ı Beydâvî'nin bildirdiği gibi Kur'an-ı kerimde Resulüne salevat getirilmesi emrediliyor:
(Allah ve melekleri, Resule salevat getiriyor, iman edenler, siz de salevat getirin.) [Ahzab 56]
Şâfiî mezhebinde, namazda Resulullah'a salevat getirmek farzdır. Bunun için, salevat getirilmezse namaz bozulmuş olur. Hanefi mezhebinde ise müekked sünnettir. Ettehıyyatü okumak vacibdir. Ettehıyyatü'de de Resulullah övülüyor, (Ey Nebi! Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun!) deniyor.
Namazların nasıl kılınacağını, nerelerde nelerin okunacağını Resulullah efendimiz bizzat göstermiştir. Peygamber efendimiz, (Sallû kema reeytümüni usallî) buyuruyor. (Ben nasıl namaz kılıyorsam, siz de öyle kılın, yani benden gördüğünüz gibi namaz kılın!) demektir.
Resulullah'ın dine ait her sözü senettir. Bir âyet-i kerime meali:
(O, kendiliğinden konuşmaz. Onun [dinle ilgili] her sözü vahiy iledir.) [Necm 3-4]
Tefsir kitaplarına mı, fıkıh kitaplarına mı uymalı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Berîka kitabında, (Tefsirlere göre değil, fıkıh kitaplarına göre amel etmemiz emredildi) deniyor. Tefsir, Allah'ın kitabı sayılır, fıkıh ise âlimlerin kitabıdır. Niye âlimlerin kitabı, Resulullah'ın hadislerine ve Allah'ın kitabına tercih ediliyor?
CEVAP: Hayır, asla öyle bir tercih yapılmıyor. Tefsir için de, (Allah'ın kitabıdır) demek yanlıştır. O da müfessirlerin kendi anladıklarıdır. Doğru anladıkları da olur, yanlış anladıkları da olur O, tefsir veya tercüme edenin kendi anladığıdır. Kur'an-ı kerimi yanlış anlayan da çok oluyor. Mesela namaz vakitleri için, üç, altı, hattâ yedi vakittir diyenler olmuştur. Ama Peygamber efendimiz (Beş vakittir) diyor ve ömür boyu da beş vakit kılmıştır. Onun için mealleri, tefsirleri, bizzat Allah'ın sözü olarak kabul etmek çok yanlış olur.
Tefsirden ve hadislerden dört hak mezhep çıktığı gibi, 72 sapık mezhep de çıkmıştır. 72 sapık fırkanın liderleri, âlim oldukları hâlde, tefsirleri yanlış anladıkları için sapıttılar. Biz kendimiz tefsirden bir şey öğrenmeye kalkarsak, hangi bâtıl yola gireceğimiz, hangi uçuruma yuvarlanacağımız belli olmaz. Fıkıh bilgisi de tefsirden ve hadis-i şeriflerden çıkarılmıştır. Ehl-i sünnet âlimlerinin bu iki kaynaktan çıkardıkları fıkıh ilmine uyarsak, yine Kur'an'a ve hadise uymuş oluruz.
Sual: Öğle namazına kaç dakika kalana kadar kaza veya nâfile namaz kılınır?
CEVAP: Öğleye yaklaşık 20 dakika kalana kadar kaza ve nâfile namaz kılınır. Bu süre, mevsimlere ve şehirlere göre değişir. www.turktakvim.com sitesinde her şehir için mevcuttur. Tam İlmihal'de deniyor ki:
Güneşin zevalde olması, semadaki şer'i zeval mahalli olan dairenin içinde bulunmasıdır. Yani hakiki zeval vaktinden temkin zamanı evvel ve sonra olan iki vakit arasındaki zamandır. Bu zaman, öğle namazı vaktinden İstanbul için, 20 dakika evvel başlamaktadır. (S. Ebediyye)
Sual: Kaza kılarken yanında cemaat teşekkül etse, namazı bozup o cemaate uymak caiz midir?
Âyetle hadis, hadisle mezhebin hükmü çelişirse
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Hadislerimi Kur'anla karşılaştırın. Kur'ana uyarsa o söz benimdir, uymazsa benim değildir) hadisine uyarak, âyetle çelişen hadislerin hepsini hadis kitaplarından ayırmak gerekmez mi?
CEVAP: Bir kere hadis kitaplarında Kur'an-ı kerime aykırı hadis-i şerif bulunmaz. Bir hadis âlimi, bir hadis-i şerifin Kur'ana aykırı olduğunu bilememişse, biz nasıl bileceğiz? Kur'an-ı kerimi bilmeyen nasıl muhaddis olur?
Bu konuda şöyle düşünmek gerekir: Bir âyetle bir hadis çelişkili gibi görünürse, hadis-i şerifi esas almalı; çünkü Kur'an-ı kerim Resulullah efendimize inmiştir, o âyetteki mânâyı en iyi o bilir. Öyle ise, o hadis-i şerif o âyete aykırı değildir, onun açıklamasıdır.
Bunun gibi, mezhebimizin bir hükmü, bir hadis-i şerifle çelişir gibi görünürse, mezhebimizin hükmünü almamız gerekir. Mezhebimizin âlimleri bu hadis-i şerifi anlayamamış denilemez. Bir örnek vermek gerekirse, hadis-i şerifte, (Denizde yaşayan her canlı yenir) buyurulurken, mezhebimizin âlimleri, bu hükümden deniz haşeratını istisna tutmuştur. Çünkü mesela, (Ramazan günü İzmir'de herkes oruç yer) dense, bunun istisnalarının da olacağı anlaşılır. İşin önemini belirtmek için, çoğu anlamında, herkes dendiği olur.
Bid'at ehlinin dediği gibi, (Mezhebimizin hükümlerini, hadislere ve Kur'ana göre düzeltelim) demenin çok yanlış olduğu bu örneklerden anlaşılmaktadır. Mezhepsizlerin oyununa gelmemeli, mezhebimizin hükümleriyle amel etmeye çalışmalıyız. İmam-ı Rabbânî hazretleri, mezhebin bir hükmünü bir hadis-i şerife aykırı görerek, yani mezhebin o hükmünün yanlış olduğunu kabul etmenin, mezhebinin hükmünü beğenmemenin, ilhad yani dinsizlik olduğunu bildirmektedir. (Mebde ve Mead)
Sual: Namaz kılan kimseye selam verilse, o da işaretle alsa veya bir soru sorulsa o da işaretle cevap verse namazı bozulmuş olur mu?
CEVAP: Eliyle, gözüyle, başıyla, kaşıyla selamı almak, namazı bozmazsa da mekruh olur, fakat sorulan bir suale evet veya hayır manasına gelen bir işaretle, başıyla, eliyle veya gözüyle cevap vermesi mekruh değildir. (Halebî, S. Ebediyye)
Dinin yarısı sabır, yarısı da şükürdür
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Öfke, sinirlenme ve stres zamanındayız. Dolayısıyla evimizde olsun, işimizde olsun, insanlardan gelen sıkıntılara sabredelim. (Sabretmek, ferahlamanın anahtarıdır) hadis-i şerifini düşünerek sabretmelidir. Kur'an-ı kerimin birçok yerinde, (Allah sabredenleri sever) buyuruluyor. Sabır dinin yarısıdır. Diğer yarısı da şükretmektir. Yani gerektiği gibi sabredip şükreden, dinini korumuş olur.
Müminin sağlığı da, hastalığı da iyidir. Hasta olsa sabreder, sevab kazanır. Şifa bulsa, sıhhatli olsa şükreder, yine sevab kazanır. Resulullah efendimiz, (Müminin her hâline hayret edilir. Çünkü müminin başına sevinçli bir durum gelirse şükreder. Dert, bela gelirse sabreder. Her ikisinde de sevab kazanır) buyuruyor.
Namazını kılan, haramlardan sakınan bir kimse, Allahü teâlânın sevdiği bir kuldur. Hiçbir zaman, hiçbir şekilde hâlimizden şikâyetçi olmayalım. Her zaman hamd edici ve şükredici olalım. Başkasının sonunu düşüneceğimize, önce kendi sonumuzu düşünelim. Hiçbirimizin sonu belli değil. Evliya zatlar bile hep son nefeslerinden korkmuşlardır. Çünkü insanın nefsi ıslah olsa, insan evliya olsa bile, insanda bir de huy vardır. Bu huy ölünceye kadar bizimle beraberdir.
Bir hadis-i şerifte, (Küçük cihattan çıktık, büyük cihada gidiyoruz) buyuruluyor. Burada büyük cihad, nefisle mücadele demektir. Hâlbuki Eshab-ı kiramın nefisleri mutmainne olmuştu, iman etmişti. O hâlde bu söz, (Biz şimdi huyumuzu değiştirmeye gidiyoruz) demektir. Düşünün ki, insanın genlerinde mesela cimrilik huyu yazılı ise, nasıl ıslah edilebilir? Bu huy, her an patlamaya hazır bir bomba gibidir. Dolayısıyla, hiçbir mümin, vücudun genetik yapısındaki bu huyların bir anda patlaması riskinden dolayı son nefesten emin olamaz. Çare nedir? Bu huy, uyuz hastalığı gibi bulaşıcıdır. İyilerle beraber olan iyi huylu, kötülerle beraber olan kötü huylu olur. Kurtulmak isteyen, önce huyunun kötü olduğunu kabullenmeli. (Ben iyi huyluyum) dedikten sonra nereye giderse gitsin, hiç faydasını görmez. Huysuz olduğunu kabul edip sonra da kendisine ihlâslı, sâlih arkadaşlar bulması lazımdır. Bu arkadaşlarındaki güzel huylar yavaş yavaş ona da geçer ve böylece zamanla huyu düzelir.
Kendini beğenmek, şirke kadar götürür
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Yaptığımız iyilikleri unutalım, hatırlamayalım ve hatırlatmayalım. Söylersek başa kakmış gibi oluruz. Allahü teâlânın bize ihsan ettiklerinin yanında iyiliklerimizin adı mı olur? Bir hiçiz.
Dağda inzivaya çekilip çok ibadet eden bir derviş, Musa aleyhisselam Tur-i Sina'ya giderken yoluna çıkıp, (Yâ Musa, Cenab-ı Hakk'a arz et, benden razı mı?) der. Musa aleyhisselam dönüşte, (Allahü teâlâ, "Onu affettim" buyuruyor) deyince derviş, (Ben gece gündüz ibadet ediyorum. Dağın başında ne günah işledim ki Allah beni affetti!) der. Musa aleyhisselam, (Peki bu ibadetleri neyle, kimin yardımıyla yaptın?) deyince adam gururla, (Kim olacak, ben kendim yaptım) der.
Allahü teâlâ, hemen Cebrail aleyhisselama, (Bunun şah damarını biraz sık, bırak!) buyurur. Cebrail aleyhisselam damarını biraz sıkınca derviş yerlerde kıvranmaya başlar. Musa aleyhisselam (Ne oldu?) diye sorar. (Ölüyorum yâ Musa, günahlarımın affı için dua istiyorum) deyince buyurur ki:
(Allah'tan kork! Cenab-ı Hakk'ın verdiği bu kadar nimetler içindesin. "Çok günahkârım" de, "Benim ne suçum var" deme. Bak biraz damarın sıkıldı ne hâle geldin!)
Peygamber efendimiz, (Küçük günahtan kaçınırsınız, ama daha büyük günaha girmenizden korkuyorum) buyuruyor. Büyük günaha nasıl girer? Bir dereceye ulaştım zannedip kendini beğenir, ucub hâsıl olur. Allahü teâlânın hiç beğenmediği iki kötü huydan biri kibir, diğeri kendini beğenmektir. İşte bu kendini beğenmek, günahları hafif görmeye, hattâ şirke kadar götürür.
Müminin, yaptığı ibadetleri değil, yapması lazım gelip de yapamadıklarını ve işlediği günahları düşünmesi lazımdır. Doğru yaptığımızı zannettiklerimiz de tevbeye muhtaçtır.
İnsan, ibadetlere sarılıp haramlardan sakınabilir, kalbinin Allah sevgisiyle dolduğunu zannedip kendisini âhirete çok yakın hissedebilir, ama bunun doğru, yani Rahmânî olup olmadığının bir alâmeti vardır. O alâmet şudur ki, bu sevgi arttıkça kendisinin hatalarını, günahlarını görür. Bu görme kabiliyeti gittikçe artar, yaptığı hataları ömür boyu hiç unutmaz. İşte bu, tevbesinin kabul olduğunu ve istikametinin doğru yönde olduğunu gösterir.
Gözleri var ama gerçeği görmezler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir ateist dedi ki: -
Kemikleri bile çürümüş olan ölüler dirilmez.
- Peki, hiç yokken insanların, hayvanların, bitkilerin, suyun, toprağın yaratılmasına ne diyorsun?
- Hepsi tesadüfen olmuştur.
- Peki, böyle muazzam şeyler tesadüfen olabiliyorsa ve tesadüf her şeyi yapıyorsa, niye tesadüfen ölüler dirilemez?
- Tesadüfen ölü dirilmez.
- Evet, tesadüfen dirilmek elbette olmaz, yoktan yaratılan bir şey yok olursa, onu eskiden yoktan kim yaratmışsa, yine yaratılmasını akıl nasıl inkâr eder? Bazı ateistler de, "Bunları doğa yaratıyor" diyor. Peki, doğa hâşâ öncekini yaratıyor da, sonrakini niye yaratamasın? Öncekini kabul edip, sonrakini kabul etmemek, ateistin sakat aklına uygunsa da, normal akla uygun mudur? Hiç yokken denizler meydana geliyor. Denizler kuruyunca, tekrar denizlerin yaratılması niye imkânsız olacak ki? Bu durum bitkiler, hayvanlar ve insanlar için niye mümkün olmaz?
Bu soruyu da cevapsız bırakmamak için, (Olanağı olmadığı için olanaksızdır) dedi. Mantıklı bir cevap veremedi. Aklı olan insan, bu kadar nasıl kör olur? Eğer (Bu evreni doğa meydana getirdi) sözünde samimiyseler, çürüyenler, niye tekrar eski hâline gelemesin ki? Birini yapan güç, ötekini niye yapamasın?
CEVAP: Allahü teâlâ, (Ateistler düşünemez, göremez) buyuruyor. Bir âyet meali:
(Kalbleri var ama anlamazlar, gözleri var ama görmezler, kulakları var ama işitmezler.) [Araf 179]
Ateistler neyi anlamazlar? İyiyi kötüyü, imanı küfrü, hayrı şerri, kârı zararı, Cenneti Cehennemi anlamazlar. Canlıları ayakta tutan ruhu, canlılara ruh vereni anlayamazlar. Bir sinek bile yaratamazlar. Başka bir âyette mealen, (Allah'ı bırakıp da, yalvardığınız [putlar] bir araya gelse, bir sineği bile yaratamazlar) buyuruluyor. (Hac 73)
Bir sineği bile yaratmaktan âciz ateist, her canlıya can veren muazzam kudret sahibini elbette anlayamaz. Basireti kapalıdır. Gözleri var, ama görmez. Koca Dünya'nın nasıl direksiz durduğunu, Güneş'in asırlardır devam eden ışık ve ısısını göremez. Yerdeki ve göklerdeki nizamı göremediği gibi, kendi vücudundaki harikaları da göremez. (Devamı var)
0 212 - 454 38 20 dinimizislam.com / mehmetalidemirbas.com
Kulakları var ama hak sözü işitmezler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ey Resulüm "Şu çürümüş kemikleri kim diriltir" diyene de ki: "O kemikleri elbette, hiç yokken var eden diriltir."
[Dünden devam] (Kâfirlerin kulakları var, ama işitmezler) buyuruluyor. Her gün beş kere okunan ezanı işitmezler. Okunan Kur'an-ı kerimi işitmezler, yani ona inanmazlar. Hak sözleri işitmezler.
(Dilsizdirler, söylemezler) buyuruluyor. Kelime-i şehadeti söylemezler. (Kâinatın bir yaratıcısı vardır) demezler. Ne kadar gerçek varsa, hepsini inkâr edip söylemezler.
Ateist, bütün kâinatın yoktan meydana geldiğini, her şeyi yaratanın doğa olduğunu söylediği hâlde, yok olanların, çürüyenlerin ve ölülerin tekrar dirilebileceğini aklı almıyor. Bu nasıl doğa ki, gezegenleri, Dünya'yı, Ay'ı, Güneş'i, insanları, hayvanları, karaları ve denizleri hiç yokken meydana getiriyor, bunlar yok olunca eski hâline getiremiyor? Doğanın eski gücüne ne oldu? Bu kadar ahmaklık nasıl oluyor?
Doğa demeyip başka güç olsa, hiç yokken meydana getiren, yok olduktan sonra da meydana getiremez mi? Önceki gücünü nereden almışsa, yine aynı yerden niye alamıyor?
(Tesadüfen meydana geldi) diyenin bile, bundan şüphe etmemesi lazım. Eskiden tesadüfen olmuşsa, yeniden de tesadüfen olamaz mı?
Hâlbuki tesadüfen ne olur ki? Bu varlıkları ilk defa kim yaratmışsa, yine onun diriltmesi, niye imkânsız olsun? Bir âyette mealen buyuruluyor ki:
(Biz ilk yaratırken zorluk mu çektik, âcizlik mi gösterdik? Onları yeniden yaratırken niye âcizlik gösterelim?) [Kaf 15]
Ateist ne kadar kafasız ki, Güneş'i, Dünya'yı ve kâinattaki her şeyi görüyor. Kendiliğinden olmayacağını da biliyor. Bunları yaratanın, tekrar yaratmasını [diriltmesini] imkânsız görüyor. Bu kadar akılsızlık olur mu?
Bir müşrik, çürümüş insan kemiğini ufalayıp üfler, (Bu çürümüş kemik, nasıl dirilir?) der. Resulullah, (Elbette, kâinatı yaratan Allah, onu canlandırır, seni de öldürüp, diriltir ve Cehenneme atar) buyurur. Sonra şu âyetler iner:
(Ey Resulüm "Şu çürümüş kemikleri kim diriltir" diyene de ki: "O kemikleri elbette, hiç yokken var eden diriltir.") [Yasin 78, 79]
Sual: Kendisine hac farz olan bir kimsenin, ihrama girince, farz diye niyet etmese de yaptığı hac ile farz yerine gelir mi?
CEVAP: Evet, farz olur, çünkü hac için Mekke'ye gidiyor, hacca niyet etmiş oluyor. (Fetava-i Hindiyye)
Kur'an Müslümanlığı" Peygambersiz din demektir!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu mezhepsizlere göre, Resulullah'ın açıkladığı, Eshab-ı kiramın ve Ehl-i sünnet âlimlerinin Kur'an'dan bildirdikleri, (Kur'an Müslümanlığı) olmuyor.
Sual: (Kur'an Müslümanlığı) isimli bir kitapta, (Türk toplumunda, erkek gibi, kadın da giyiminde serbesttir. Arzu ettiği şekilde açık giyebilir) deniyor. Dinimizde kadının giyimi, erkeğinkinden farklı değil midir?
CEVAP: (Kur'an Müslümanlığı) tâbiri çok yanlıştır. Sanki Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" bildirdiği Müslümanlık Kur'an'dan ayrı gibi gösteriliyor. Böyle diyenlerin maksadı, Resulullah'ı aradan çıkartmak, Müslümanlıkla alâkası olmayan bir sapık yol meydana getirmektir. Peygambersiz din, dinsizliktir. Resulullah'ın bildirdiği Müslümanlığa, (Kur'ana aykırı) denir mi? Hainlikleri anlaşılmasın diye, mezhep imamlarımızın Kur'ana ve hadislere uygun olarak bildirdikleri hükümlerin Müslümanlıktan farklı bir şey olduğu iftirası yapılıyor. Kendi görüşlerine, (Kur'an Müslümanlığı) veya (Âyetlerle Müslümanlık) diyorlar. (Hadislerle Müslümanlık) diyenler de var, bu da çok yanlıştır. Hadislerden kendi anladığımıza değil, müctehid âlimlere uymak şarttır. Bu mezhepsizlere göre, Resulullah'ın açıkladığı, Eshab-ı kiramın ve Ehl-i sünnet âlimlerinin Kur'an'dan bildirdikleri (Kur'an Müslümanlığı) olmuyor da, kendi anladıkları yanlış hükümler, (Kur'an Müslümanlığı) oluyor.
Kur'an-ı kerimi en iyi anlayan Peygamber efendimiz, kadınların ve erkeklerin avret yerinin neresi olduğunu açıklamıştır. Kapalı bir şey kalmamıştır. Erkeklerin avret yeri, dizle göbek arasıdır. Bir hadis-i şerifte, (Erkekte göbekle diz arası avrettir) buyuruluyor. (Ebu Davud)
Kadının avuç içinden ve yüzünden başka bütün vücudu avrettir. Bir hadis-i şerif:
(Kadının [yüz ve el hariç] bütün bedeni avrettir.) [Mecmaul-enhür]
Erkeğin ve kadının avret yeri bildirilmiştir. Bir hadis-i şerif:
(Avret yerini açana, başkasının avret yerine bakana Allah lanet etsin!) [Beyhekî]
Bir âyet-i kerime meali de şöyledir:
(Mümin kadınlara söyle: [Yabancı erkeklere bakmaktan] sakınsınlar, ırzlarını korusunlar, [el, yüz gibi] görünen kısmı hariç, ziynetlerini [saç ve gerdan gibi ziynet takılan yerleri] göstermesinler, başörtülerini yakalarına kadar [saç, kulak ve gerdanlarını] örtsünler!) [Nur 31]
Âyet-i kerimeler ve bunların açıklaması olan hadis-i şerifler, erkeğin de kadının da giyiminde serbest olmadığını, avret sayılan yerlerini örtmelerinin farz olduğunu bildirmektedir.
Peygamber efendimiz Mirac'da Allahü teâlâyı gördü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimizin anlattığı, rüya olsaydı, hiç kimse tuhaf karşılamazdı. Hazret-i Ebu Bekir tasdik edip, yüksek derecelere kavuşmazdı.
Sual: Mutezile itikadında olan biri, (Peygamberimizin, Mirac'a gidince Allah'ı gördüğünü söylemek, Allah'a mekân isnat etmek olduğu için küfürdür. Bu bakımdan Mirac diye bir olay yoktur) diyor. Yanlış değil mi?
CEVAP: Evet, kesinlikle yanlıştır. Mekân isnat etmekle ilgisi yoktur.
Resulullah efendimiz, Mirac'ta mekânsız, zamansız, cihetsiz, sıfatsız olarak Allahü tealayı gördü. Ehl-i sünnet âlimleri, söz birliğiyle Mirac'ın hak olduğunu bildiriyorlar. Kavl-ül-fasl kitabında deniyor ki: İsra sûresinin ilk âyet-i kerimesinde, Allahü teâlâ, kudret ve azametinden, nice harika olaylardan bazılarını göstermek için, Muhammed aleyhisselamı Mekke'den Kudüs'e götürdüğünü bildiriyor. İsra kelimesi rüya için kullanılmaz. Uyanıkken, gece yürümek mânâsında kullanılır. Yine buyuruldu ki:
(Sana [Mirac'da] gösterdiğimiz temâşâyı insanlar için bir fitne kıldık.) [İsra 60]
Fitne yani imtihan, uyanıkken olur. Peygamber efendimizin anlattığı rüya olsaydı, hiç kimse tuhaf karşılamazdı. Hazret-i Ebu Bekir tasdik edip, yüksek derecelere kavuşmazdı.
Resulullah'ın "sallallahü aleyhi ve sellem" Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayan kâfir olur. Göklere ve bilinmeyen yerlere götürüldüğüne inanmayan ise sapık olur. (Bahr)
Birkaç saniyede Mekke'den Kudüs'e götüren Allahü teâlâ, neden daha uzaklara götüremesin? Allahü teâlânın kudretinden ancak kâfirler şüphe eder. Mirac hakkında birçok hadis-i şerif vardır. İkisi şöyledir:
(Mirac'da, Cehennemde kokmuş leş yiyenlerin kimler olduğunu sordum. "Bunlar, gıybet ederek insanların etlerini yiyenlerdir" denildi.) [İ. Ahmed]
(Mirac Gecesi'nde ateşten makasla kendi dudaklarını kesenleri görüp, kim olduklarını sordum. "İlmiyle amel etmeyen din adamlarıdır" denildi.) [Buharî, Müslim]
Uzun bir hadis-i şerifin özeti:
(Cebrail aleyhisselamla bütün gökleri geçerek Sidre-i Müntehaya geldim. Cenneti gösterdiler. Daha sonra elli vakit namazla dönerken Musa aleyhisselamı gördüm. Elli vakit namazın ümmetime zor geleceğini, dönüp namaz vakitlerini azaltmasını Allahü teâlâdan istememi söyledi. Azar azar kaldırılarak, sonunda beş vakte indirildi.) [Müslim]
Bu kadar vesikaları ancak Mutezile veya İbni Sebeci olan inkâr edebilir.
Mirac olayı ve Allah'ın kudreti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mirac'ı inkâr edenler, Allah'ın kudretinden mi şüphe ediyorlar?
CEVAP: Belki de öyledir. Mekke'den Kudüs'e, o zaman, ancak bir ayda gidip gelinebilirdi. Kısa bir anda Mekke'den Kudüs'e varıp gelmek, ancak Allahü teâlânın kudretiyle olur. Buna inanıp da, daha uzaklara gittiğine inanmamak, Allahü teâlânın kudretinden şüphe etmeyi gerektirir. İşte mezhepsizlerin anlamadığı husus burasıdır. Allahü teâlâ dilerse niçin olmasın? Peygamber efendimiz, (Göklere ve daha uzaklara gidip geldim) buyuruyor. Bunu inkâr etmekteki maksat nedir? Gayrimüslimler, İslamiyet'i yıkmak için, böyle konularda yerli maşalarını kullanıyorlar.
Zaman ve mekân mefhumu, insanlar yani yaratılmışlar içindir. Yaratan yani Allahü teâlâ için değildir. Zamanları, mekânları, her şeyi o yaratmıştır. İnsanlara göre olan ezelle ebedi birleştirip Cenneti Cehennemi insanlarla nasıl doldurduğunu Habibine göstermiştir. Şimdi Cehennem boşken, ezelle ebed birleşince, Resulullah efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" Cehenneme girenleri görmüştür. Allahü teâlâyı da, Cenneti ve Cehennemi de âhirete giderek görmüştür.
Allahü teâlânın kullarının cennetlik veya cehennemlik olmasını bilmesi de böyledir. (Allah ileride ne olacaksa bilir) demek insanlara anlatmak içindir. Yoksa Allahü teâlâ için zaman diye bir mefhum yok, ilerisi gerisi diye bir şey yok. Gelecek ve geçmiş, insanlar içindir. Allahü teâlâ hepsini bir anda görüyor, biliyor. An kelimesi de Allah için söylenmez, ama başka kelime olmadığı için böyle söyleniyor.
Bazı bid'at ehli, Peygamber efendimizin bir anda, Cenneti, Cehennemi ve daha birçok yerleri gezip gelmesine akıl erdiremeyip inkâr etmiştir. Bir kısmı da hâşâ (Mirac'ı kabul etmek, Allah'a mekân tayin etmek olur) diyerek Mirac'ı inkâr ediyor. Allahü teâlâ, Musa aleyhisselamla Tur Dağı'nda konuşmuştur. Tur Dağı Allah'ın mekânı mıdır? Elbette değildir. Cennete giren müminler de, Allahü teâlâyı mekânsız olarak görecektir. Cennet de Allahü teâlânın mekânı değildir. Allahü teâlâ mekândan münezzehtir. Nasıl olduğu bilinmeyen bir görmekle göreceklerdir. Nasıl olduğu bilinmeyeni, anlaşılmayanı görmek de, nasıl olduğu anlaşılmayan bir görmek olur.
İlmin kabı amel, amelinki de ihlâstır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İhlâsla yapılmayan ameller de zayi olmuştur. İhlâs her şeyin sadece Allah rızası için yapılmasıdır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her şeyin bir kabı vardır. Kap, içine konulanı muhafaza etmek yani zayi olmasını önlemek için gerekli olan nesnedir. Mesela su bardakla, çorba tabakla verilir. İlmin kabı ameldir. Amelin kabı da ihlâstır. İhlâsla yapılmayan ameller de zayi olmuştur. İhlâs her şeyin sadece Allah rızası için yapılmasıdır.
Dinin kabı ise hayâ ve edeptir. Resulullah efendimiz, (Hayâ imandandır) buyurarak edebin; (İçinizde en sevdiğim kimse huyu en güzel olanınızdır) buyurarak da güzel ahlâkın önemini bildirmiştir.
Dinimize hizmet ederken, bize karşı çirkin söz ve davranışta bulunanlar olabilir. Bu durumdaki insanlara kızmak yerine acımak lazımdır. (Soru sormak kişinin ilmini, konuşmak ise sıfatını ortaya koyar) sözü meşhurdur. Bu durumda, çirkin sözlerle hakaret edenler, kendi sıfatlarını ortaya koyuyorlar. (Mümin müminin aynasıdır) hadis-i şerifi gösteriyor ki, onlar sizin aynanızda kendilerini, hakiki sıfatlarını görmekte ve gördüklerini söylemektedir.
Zan yoluyla, Allah'ın yasak ettiği bir işle sizi itham edenler gerçekte o çirkin işe müptela olan kimselerdir. Mesela sizi yalancılıkla itham eden kimseler, biliniz ki yalan söyleyenlerdir. Zira zan delil değildir. Delil olmadan bir kimseyi itham etmek de, suizandır ve haramdır. Muhatabını çirkin sözlerle incitmek, onu küçük görmek, kendini büyük görmekten kaynaklanmaktadır. Bu ise kibirdir. Allahü teâlâ şirki ve kibri affetmeyeceğini bildirmektedir. Cenab-ı Hak, Mirac Gecesi'nde Peygamber efendimize verdiği müjdelerden birinde, (Şirk koşmayanlar, mutlaka Cennete gidecektir) buyurdu. Allahü teâlâ kibri affetmiyor, çünkü kibrin ucunda, sağında ve solunda şirke doğru yollar vardır. O bakımdan Peygamber efendimiz, (Gizli şirkten sakının) buyuruyor. Gizli şirkin çeşitlerinden biri, kendini beğenmek, başkasını beğenmemektir. Allahü teâlâ bazı yetkiler, bazı imkânlar, bazı güzellikler verdiği zaman, çok korkmak ve bunun bir imtihan olduğunu anlamak lazımdır.
NOT: Mirac kandili için oruç tutmak isteyen, 26 Mayıs Pazartesi günü tutmalı. İlk kazaya kalan Ramazan orucuna niyet etmeli. Hadis-i şerifte, (Recebin 27. günü oruç tutana, 60 yıllık oruç sevabı verilir) buyuruldu.
Mirac aklın bittiği, imanın başladığı yerdir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir iş, ne kadar sıkıntı içinde olmuşsa, o kadar uzun ömürlü olur. Peygamber efendimiz, (En çok sıkıntıyı ben çektim) buyuruyor. O hâlde, hak olan dini de, kendi de bildirdiği gibi kıyamete kadar sürecektir. Peygamber efendimizin vârisleri de çok çektiler. Dolayısıyla iman yani inanmak çok zor, inandırmak daha zordur. İman, Allahü teâlânın kullarına ihsan ettiği en büyük nimetten biridir. İmanı olanlar, sevinçten oynasa, yeridir.
Peygamber efendimiz, Ümmihani'ye Mirac'ı söyleyince, (Aman kimseye anlatma, kimse inanmaz ve inananlar da vazgeçer) dedi. Peygamber efendimiz de, (Anlatmam lazım, inanmayacak olan sonra da vazgeçer, çürük temel üzerine bina olmaz, ayrılacak olan şimdiden ayrılsın, sağlamları kalsın) buyurdu.
Akıl durdu, zaman durdu, her şey durdu, iman başladı. Mirac imandır. Peygamber efendimizin hiç yalan söylemediğini müşrikler de biliyordu. (Cenneti, Cehennemi gidip gören mi var?) diyenler oluyor. Evet, var. Hayatında hiç yalan söylememiş olan Muhammed aleyhisselam var.
Mübarek geceler kıymetlidir, fakat Mirac gecesinin ayrı bir özelliği vardır. Izdırap ve sevincin bir arada yaşandığı gecedir. Peygamber efendimiz, bir ay Taif'te İslamiyet'i anlattı, hiç kimse inanmadı, alay ettiler, çocuklara taşlattılar.
Gece amcasının kızının evine geldi, Ümmühani, (Haber verseydiniz yiyecek bir şeyler hazırlardım, yedirecek bir şeyim yok) dedi. Peygamber efendimiz, (Yiyecek içecek gözümde yok, Rabbime ibadet edecek bir yer bana yeter) buyurdu.
Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama, (Habibim çok üzüldü, onu ben teselli edeceğim, git Habibimi bana getir!) buyurdu. Önce, Mescid-i Aksa'ya geldi, Sonra göklere çıktı. Allahü teâlâyı bilinemeyen, anlaşılamayan şekilde, zamansız, mekânsız olarak gördü, (Yâ Rabbi, ümmetim için de bunu isterim) dedi. İşte, beş vakit namaz, bize Mirac olarak verildi.
Mirac'da ne hikmetler vardır! Namaz kılmayan, Mirac'dan mahrumdur. 1400 yıldır devam eden, başka bir olay yoktur. İşte Mirac böyledir. Mirac, aklın bittiği, imanın başladığı yerdir. Mirac namazdır. Allahü teâlâ, namaz gibi bir nimeti insanlara ihsan etti. Namaz, Allah sevgisini arttırır, duanın kabulüne de sebeptir. Namaz varsa, hayat vardır. Namaz yoksa insan bir işe yaramaz. Namazdan mahrum olan, her şeyden mahrumdur.
Daha önce ölenin suçu yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kabir azabı, Cehennem azabı yanında çok hafiftir. Ölen günahkâr Müslüman ise, çektiği kabir azabı günahlarına kefaret olur.
Sual: (Hazret-i Âdem zamanında ölen biri, şimdiye kadar kabir azabı çekti. Şimdi ölen ise, ona göre daha az azap çekecektir. Bu Allah'ın adaletine uygun mu?) deniyor. Önce ölmek suç mudur?
CEVAP: Önce ölmek niye suç olsun ki? Allahü teâlâ, hiç kimseye fazla ceza vermez. Hattâ günahların çoğunu da affeder. Hadis-i şerifte, (Kabir ya Cennet bahçesi veya Cehennem çukurudur) buyuruluyor. Hazret-i Âdem zamanında ölen biri sâlih ise, hep Cennet bahçesindedir, kabirde çok kalmasının onun için hiç mahzuru olmaz. Ölen kâfir ise, kabirde çeşitli azaplara maruz kalır. Kabir azabı, Cehennem azabı yanında çok hafiftir. Ölen günahkâr Müslüman ise, çektiği kabir azabı günahlarına kefaret olur. Kabirde çok kalır da, çektiği azap sebebiyle günahı kalmazsa, dirilirken günahsız olarak dirilir.
Azap kimine çok hafif, kimine çok ağır yapılabilir. Hazret-i Âdem zamanında ölen birine çok hafif azap yapılsa, mesela birine pire ısırır gibi azap olsa, diğerine iğne sokulur gibi olsa, dün ölene de bıçak saplar gibi, kılıçla doğrar gibi azap olsa, hangisi daha çok sıkıntı çeker? Hiç kimse günahından çok azap çekmez. Hiç kimseye zerre kadar haksızlık yapılmaz. Birine her gün bir sopa vurulsa, ötekine de her saat başı sopa vurulsa, aynı gün ölmelerine rağmen ikisi farklı azap çeker. Demek ki, kabirde çok kalmak, çok azap çekmeyi gerektirmediği gibi, az kalmak da, azap çekmeye mâni olmuyor. Herkes günahı kadar ceza çekiyor.
Kabir azabına inanmayan bazıları da, (Hesap görülmeden ceza verilmez. Verilmesi, mahkemeye çıkmadan karakolda dayak atmaya benzer) diyorlar. Bunlar hâşâ Allahü teâlânın, onların suçlarını bilmediklerini mi sanıyorlar? Hiç mizan kurulmasa da, yine cezaları bellidir. Kiramen kâtibin denilen melekler, amellerimizi, nasıl olduğunu bilmediğimiz şekilde, sanki kamera gibi bir alete kaydediyor. Bütün uzuvlarımız, işlediğimiz suçlara şahitlik yapacaktır. Hiç kimse suçunu inkâr edemeyecektir.
Sual: Dilimdeki pelteklikten dolayı çok doktora gittim, bir çare bulamadım. Ne yapmam uygun olur?
CEVAP: Şifa âyetlerini ve dualarını, ihlâsla okumak iyi gelir. Taha suresinin 25., 26., 27. ve 28. âyetlerini okumak da iyi gelir.
Evliya vefat edince daha çok feyz verir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Deme evliya ölüdür, derde nasıl deva olur?/Kınından çıkan kılıç, daha tesirli olur.
Sual: Bir evliya yaşarken mi, yoksa vefat edince mi, daha çok feyz verir?
CEVAP: Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki:
Vefat eden evliya zat, yaşayandan daha çok feyz verir, daha çok yardım eder. (Mişkat tercümesi)
Kore gazisi Albay Celal Dora, hatıratında özetle diyor ki: Bir er gusletmek için, birlikten biraz uzaklaşıp bir dere, bir gölet arar. Bulunca gusleder. Gusledip çıkarken, Çin askerleri etrafını sarıp, teslim olmasını işaret ederler. Er, vefat etmiş hocasından yardım ister, (İmdat hocam!) der. Çin askerleri, ne görmüşse, hemen silahlarını yere atıp, ellerini kaldırır teslim olurlar. Birliğe gelince, Çinli askerlere silahsız bir ere niye teslim olup geldiniz diye sordum. (Biz buna teslim olmadık. Koskoca dev gibi bir adam vardı, ondan korkup silahları attık) dediler...
Akşemseddin-i Veli hazretleri buyuruyor ki:
Tasarruf ehlidir ruh-u veli, dü cihanda/Deme bu ölüdür, nasıl derde derman ola!/Ruh şimşir-i Huda'dır ten kılıf olmuş ona/Dahi alâ kâr eder, bir tığ ki, üryan ola. (Mecmuat-ül cevahir)
Yani deniyor ki: Evliyanın ruhu, iş yapar iki cihanda/Deme, bu ölüdür, nasıl olur derde deva!/Ruhu, Hakk'ın kılıcı, vücut kılıftır ona/Kınından çıkan kılıç tesirli olur daha.
Sual: Kabir ziyareti hangi günler daha iyidir? Gece de kabir ziyareti yapmak caiz midir?
CEVAP: Kabir ziyaretini pazartesi, perşembe, cuma ve cumartesi günleri yapmak daha iyidir. Cuma günü ziyaretin, cuma namazından sonra olması iyi olur. Cumartesi günü sünnet olan ziyaret güneş doğana kadardır. Perşembe günü ziyaret, öğleden önce veya sonra olabilir. Özellikle, Berat Gecesi gibi mübarek gecelerde de kabir ziyareti iyidir. Kıymetli zamanlarda, Zilhiccenin onunda, bayram günlerinde, Aşure Günü'nde kabir ziyaret edilmesi daha uygundur. (Hindiyye)
Geceleyin de kabir ziyareti yapılabilir.
Sual: Kaza kılarken yanında cemaat teşekkül etse, namazı bozup o cemaate uymak caiz midir?
Mürted iken kılınmayan namazlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mürtedin dinsizlik zamanında kılmadığı namazları kaza etmesi gerekmez.
Sual: Mürted, tekrar Müslüman olunca, mürted olmadan önce kılmadığı namazları kaza etmesi gerekir mi?
CEVAP: Müslüman iken dinden çıkana mürted denir. Mürted, Müslüman olunca, Müslüman iken terk ettiği ibadetleri kaza etmesi gerekir, çünkü namaz ve orucu terk etmek günahtır ve tekrar Müslüman olduktan sonra günah baki kalır. (Dürer ve gurer)
Mürtedin, mürted olmadan önceki ibadetleri ve sevabları yok olur. Tekrar imana gelirse, zenginse, yeniden hacca gitmesi gerekir. Namazlarını, oruçlarını, zekâtlarını kaza gerekmez. Mürted olmadan önce, kazaya bırakmış olduklarını kaza etmesi lazımdır. Çünkü mürted olunca, önceki günahlar yok olmaz. (İslam Ahlakı)
Mürtedin dinsizlik zamanında kılmadığı namazları kaza etmesi gerekmez. (Hindiyye)
Hindiyye'de sadece, mürted iken kılmadığı namazları kaza etmez deniyor. Mürtedlikten önce kılmadığı namazları kaza edeceği anlaşılmaktadır.
Dininden dönen bir kimse, mürtedliği zamanındaki namazlarını kaza etmediği gibi, daha önce kıldığı namazlarını da kaza etmez. Bundan yalnız hac müstesnadır. (Dürr-ül-muhtar)
Burayı açıklayan İbni Abidin hazretleri, (Daha önce kıldıklarını iade etmez) buyuruyor. Buradan da, kılmadıklarını kaza etmesi gerektiği anlaşılmaktadır, çünkü Dürer ve gurer'de bu husus açıkça bildirilmiştir.
Sual: Kene tarafından ısırılıp ölen veya maden kazasında ölen şehit olur mu?
CEVAP: Evet, imanı varsa şehit olur. (Redd-ül muhtar)
Bir hadis-i şerif: (Suda boğulan, yangında ölen, garip, kimsesiz olarak ölen, zehirli hayvan sokup ölen, iç hastalıklarından ölen, duvar ve enkaz altında kalarak ölen, kocasını kıskandığını gizleyen kadın, kendinin, din kardeşinin ve komşunun malını savunurken öldürülen, emr-i maruf ve nehy-i münker yaparken öldürülen kimse şehiddir.) [İbni Asakir]
Sual: Çalınan ayakkabı yerine bazen eski ayakkabı bırakılıyor. Ayakkabısı çalınan kimse fakirse, orada bulduğu ayakkabıyı giyebilir mi?
CEVAP: Fakir ise giyebilir.
Sual: Bir kimse Ettehıyyatü'yü yarısına kadar okuduktan sonra şaşırıp baştan tekrar okusa, secde-i sehv gerekir mi?
Allah'tan başkası adına kesilen hayvan
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allah'tan başkasının adıyla kesilmiş olan hayvanın etini yemek haramdır.
Sual: Falanca zat beldemize geldi diye, ona saygı veya şükür için, Besmeleyle kesilen hayvanın eti yenir mi?
CEVAP: Yolcusu veya sevdiği saydığı kimse gelince, sevinç veya o insan için saygı hayvanı veya şükür hayvanı kesmek caiz değildir. Yolcu gelmeden veya gelince adak edilir ve adak olarak, yani Allahü teâlâ için kesilir, etleri fakirlere yedirilir. Zenginler yiyemez. (S. Ebediyye)
Hayvan, Allah'ın adıyla kesildiği için eti haram olmaz. Fakirlere yedirmek gayesiyle de olsa, gelen kimsenin ismi söylenerek veya İsa aleyhisselam adıyla, Muhammed aleyhisselam adıyla denilerek kesilirse, böyle hayvanın eti yenmez. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'tan başkasının adıyla kesilmiş olan hayvanın etini yemek haramdır.) [Enam 145]
Birinci örnekte, hayvan Allah adıyla kesiliyor, fakat niyet bozuktur, gelen zata saygı için kesiliyor. İkinci örnekte ise, niyet düzgün olsa bile, Allah'ın ismiyle değil de, başkalarının ismiyle kesildiği için, o et yenmez.
Sual: (Erkek, hanımını boşayabildiğine göre, boşamanın günah olmadığı anlaşılıyor. Kadının da boşanmayı istemesi günah olmaz) deniyor, doğru mu bu? Kadının meşru bir sebep yokken boşanmayı istemesi günah değil mi?
CEVAP: Erkeğin de sebepsiz yere hanımını boşaması uygun değildir. Çünkü Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Allah'ın en çok buğzettiği helâl şey talaktır) buyuruyor. Allahü teâlânın böyle buğzettiği şeyi zaruretsiz yapmamalı. Allahü teâlâ, boşayan erkeğe buğzettiği gibi, zaruretsiz kocasından boşanmak isteyen kadına da buğzeder. Bir hadis-i şerif:
(Zaruretsiz boşanmak isteyen kadına, Cennetin kokusu haramdır.) [İbni Mace, Ebu Davud]
Zaruri bir sebep olmadan, kadın kocasından ayrılmayı isterse büyük günaha girmiş olur.
Sual: (Vallahi, billahi, tallahi) diye arada ve harfi olmadan yemin edenin, bir yemin kefareti vermesi gerektiğine göre, aynı şeyi kuvvetlendirmek amacıyla, peş peşe veya başka zamanlarda defalarca (Vallahi şunu yapacağım) diye, yemin etse, bu yeminini bozunca yine bir yemin kefareti mi gerekir?
CEVAP: Evet, bir kefaret gerekir, çünkü sonraki yeminler birinci yemini tekit yani kuvvetlendirmek için söylenmiştir, ayrı bir yemin değildir.
İtiraz edilmesi kıymetini gösterir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Büyük bir zat, (Yazdığım kitabı herkes beğenseydi, nefsin hoşuna gideceği için hoş olmazdı. İtiraz edenleri görünce seviniyorum. Çünkü Peygamber efendimize bile itiraz ettiler. İtiraz edilmesi cevherin kıymetini gösterir) buyuruyor. Burada şöyle bir soru hatıra geliyor: Efgânî, Abduh gibi mezhepsizlere, onların kitaplarına da, çok itirazlar yapıldı. Bunlarda da cevher mi var?
CEVAP: Evet onlarda da cevher var, ama zararlı cevher. Faydalı kitaplar olduğu gibi, zararlı olanlar da vardır. Faydalı kitaplarda faydalı cevher, faydalı enerji vardır. Zararlı olanlarda da zararlı enerji vardır. Hazret-i Ömer, Müslüman olmadan önce içindeki zararlı cevher sayesinde dehşet saçıyordu. Peygamber efendimizi öldürmeye karar veren oydu. Müslüman olunca da en faydalı olanlardan oldu. Demek ki çok tenkide uğrayan kitaplarda, ya müspet yönden veya menfi yönden bir cevher, bir enerji vardır. Bir de önemli olan, kimin itiraz ettiğidir. Bozuk kimselerin itiraz etmesi genelde, o kitabın kıymetini gösterir.
Sual: Selçuklu ve Osmanlı zamanında, akıl hastalarına müzikli tedavi yapıldığı söyleniyor. Haramla tedavi caiz olur mu?
CEVAP: Haramla tedavi olmaz, ama Müslüman,?sâlih,?uzman?bir doktor, bir hastalık?için,?haram?olan?bir şeyden başka, etkili bir ilaç olmadığını söylerse, bunun o hasta?için?zaruret miktarında kullanılması caiz olur. O hasta için, artık o haram, helâl hâle gelir. Yani haramla tedavi edilmiş olmuyor.
Haram olan şeylerin ilaç olarak içilmesi, bunun hastaya iyi geleceği bilinirse ve helâl olan ilaç bulunmazsa, caiz olur. Buhârî'deki, (Allahü teâlâ, haram olan şeylerde, şifa yaratmadı) hadis-i şerifi, (Şifası olduğu tecrübe edilen haram maddeler, ilaç için helâl olur) demektir. Nitekim susuzluktan ölecek kimseye, ölümden kurtaracak kadar şarap içmek helâl olur. Haram olan şeyde, şifa bulunması, uzman olan Müslüman sâlih bir doktorun söylemesiyle anlaşılır. (Dürr-ül-muhtar, Redd-ül-muhtar)
Sual: Namazdan sonra, işi olduğu için, tesbihleri yolda çekmek veya tesbihleri hiç çekmeden sadece dua etmek yahut sadece Âyet-el kürsî'yi okumak caiz midir?
CEVAP: Evet, üçü de caizdir. Ancak imkân varken hepsini okumak daha iyidir.
Bunun da elbette bir hikmeti var
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hoşlanmadığınız şey sizin iyiliğinize, sevdiğiniz şey de kötülüğünüze sebep olabilir. Siz bilmezsiniz, Allah bilir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Cenab-ı Hak hakîmdir, yani hikmet sahibidir, Onun yarattığı her şey hikmetlidir. Mümin daima hayırlısını istemeli, çünkü neyin kendisi hakkında hayırlı olduğunu bilemez. Vâki olanda hayır vardır. Bir âyet-i kerimede mealen, (Hoşlanmadığınız şey sizin iyiliğinize, sevdiğiniz şey de kötülüğünüze sebep olabilir. Siz bilmezsiniz, Allah bilir) buyuruluyor. Demek ki, bazı şeyler zorumuza gider, çok üzülürüz. (Bu musibet başıma nereden geldi) deriz. Hâlbuki bilmeyiz ki, bu bizim için hayırlıdır. Bazı şeylere çok seviniriz, yaşadık deriz. Bilmeyiz ki, onlar bizim için kötüdür.
Bir padişah veziriyle ava çıkar. Tanınmamak için kıyafetlerini değiştirirler. Fakat vezirin bir âdeti vardır. Ne olay olursa olsun, (Efendim, bir hikmeti vardır) der. Padişah avını vuramayınca, (Efendim, üzülmeyin, bir hikmeti vardır) der. Padişah çukura düşünce, (Efendim üzülmeyin, bir hikmeti vardır) der. Padişahın gözüne bir çubuk gelerek, gözünü çıkarıp, kör eder. Vezir yine (Efendim, bunun da bir hikmeti vardır) der. Artık padişah dayanamaz, (Gözüm çıktı, hâlâ hikmeti vardır diyorsun, defol buradan!) der ve vezirini kovar.
Vezir ayrıldıktan bir müddet sonra, eşkıya o beldeyi basar ve padişahı yakalarlar. O her ne kadar, (Durun, ben padişahım) dese de, inanmazlar. Bir yere götürüp, (Bizim reisimizin bir adağı vardı. Bize, "Canlı olarak ilk yakaladığınızı adak olarak kesin" demişti. Onun için, şimdi seni boğazlayacağız) derler. Yere yatırırlar, tam kesecekleri vakit içlerinden biri, (Bunun bir gözü kör. Durun, körden kurban olmaz) der. Durumu reislerine sorarlar. Reisleri de, (O zaman bırakın onu, başkasını bulun!) der.
Padişah ölmekten kurtulup saraya gelince, (Hemen bana veziri bulun!) der. Vezir gelince, padişah özür diler. (Sen haklıymışsın, seni kovdum, ama yanlış yapmışım, hakkını helâl et) der. Vezir de, (Efendim üzülmeyin, kovmanızda da bir hikmet varmış. Beni kovmasaydınız sizin yerinize beni keserlerdi. Çünkü benim iki gözüm de sağlam. İyi ki beni kovdunuz) diye cevap verir. Padişah da, (Sübhanallah, seninle başa çıkılmaz) der.
Dolayısıyla her şeye üzülmek doğru değildir. İstediğimiz şekilde neticelenmeyen bir iş için, üzülmemeli ve üzerinde ısrar etmemeli. Onun da bir hikmeti vardır.
Allahü teâlânın merhameti sonsuzdur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ onun iyiliği için istediğini ona vermez. O da "Niye duam kabul olmadı?" diye isyan eder.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir kul, Rabbine az da olsa yaklaşırsa, Rabbi, ona daha çok yaklaşır. Kalbimizi Ona çevireceğiz. Kul, (Yâ Rabbî!) diye seslenince, cevap verir, (Lebbeyk! Ey kulum! Ne istiyorsun?) der. (Af istiyoruz) diyeceğiz. Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri, (Rabbimizle bizim muamelemiz, mevlâlık ve abdiyettir) buyuruyor. Abdiyet, kulluk ve kölelik demektir. Allahü teâlâ, (Benden isteyin, kabul ederim) buyuruyor. İhlâsla isteyeceğiz. Rabbimize yalvaracağız. Hatamız, kusurumuz, eksiğimiz çok, niyetlerimiz karışık, ama O yine de affeder, ihsanıyla muamele eder.
Günah işleyince, üzülelim. Dünyada verdiği sıkıntıları, günahlarımızın cezası olarak düşünelim. (Elhamdülillah, cezamızı dünyada verdi) diyelim. Allahü teâlâ hadis-i kudside, (Beni kalbi kırık olan kullarımın yanında arayın!), yani (Onların dualarını kabul ederim) buyuruyor. Dünya dertleri, mümin kullar için bir nimettir. Dünya zaten zıll-i zaildir, geçici bir gölgedir, gelip geçer.
Günahlarımız dağ kadar olsa da, Onun rahmeti, merhameti sonsuzdur. Allahü teâlâ hem affeder, hem de iyilikleri ihsan eder. (Allahümme inneke afüvvün kerîmün tuhibbül afve fa'fü annî) duasını çok okumalı. Bu dua, (Yâ Rabbî, elbette sen günahları affedicisin, ihsan edicisin. Affetmeyi çok seversin, öyleyse beni affet yâ Rabbî) demektir. Bunlar hep Allahü teâlânın, günahkâr, nefsine esir olmuş kullarına müjdedir.
Dua etmek de, namaz, oruç gibi ibadettir. İhtiyacını, muhtaç olduğunu bildirmektir. İbadet de, aczini, zavallılığını bildirmektir. Dua etmek emirdir. Birbirimize dua edeceğiz. Gıyaben yapılan duanın kabul edilme ihtimali fazladır. Merhum hocamız buyururdu ki:
(İnsan dua eder; "Yâ Rabbî! Bana şunu ver!" der. Ama o şey onun için hayırlı değildir. Allahü teâlâ onun iyiliği için istediğini ona vermez. O da "Niye duam kabul olmadı?" diye isyan eder. Bu bakımdan insanlar Allah yanındaki kıymetine göre dörde ayrılır: Birinciler: Nimet gelince sevinir, dert bela gelince isyan ederler. İkinciler: Nimet gelince sevinir, dert bela gelince isyan etmez, sabreder, ama gitmesini isterler. Üçüncüler: Dert bela gelince sevinir, razı olurlar. Dördüncüler: Dert bela gelince, nimetlerden alınan zevkten daha çok zevk alırlar ve gitmesini istemezler.)
Müslümanlara ve İslâmiyet'e çirkin iftira
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Değil bir âlim, sıradan bir Müslüman bile, İslamî ilimlerin kolları olan fen ilimlerine yani Müslümanlığa karşı çıkmaz.
Sual: Ateist bir öğretmen, (Bilimin ilerlemesine en büyük darbeyi Gazâlî vurmuştur. "Bilimle uğraşmak gereksizdir, sadece ibadetle meşgul olunmalı" diyerek ilim kitaplarını yaktırmıştır. Osmanlıyı da yıkan, bu Gazâlî felsefesi olmuştur) diyor. Bu, iftira değil midir?
CEVAP: Evet, bu iftirayı yapanın, Müslümanlıktan hiç haberi yokmuş. Bilim dediği fen ilimleri, İslamî ilimlerin bir koludur. Büyük bir İslam âlimi olan İmam-ı Gazâlî'nin, ilmi öven yazıları çoktur. Değil bir âlim, sıradan bir Müslüman bile, İslamî ilimlerin kolları olan fen ilimlerine yani Müslümanlığa karşı çıkmaz. İmam-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki:
Astronomi ve anatomi bilmeyen, Allahü teâlânın varlığını ve kudretini anlayamaz. Müslümanların bilmesi, öğrenmesi lazım olan bilgilere İslâmî ilimler denir. Bu bilgilerin bazısını öğrenmek farz, bir kısmı sünnet, bir kısmı da mubahtır. İslam bilgileri, iki büyük kısma ayrılır:
1- Naklî ilimler: Bunlara din bilgileri de denir. Tefsir, hadis, fıkıh ve tasavvuf gibi...
2- Aklî ilimler: Matematik, mantık, edebiyat, tıp, fizik ve kimya gibi tecrübî bilgilerdir. Bunlar, his organlarıyla duyularak, akılla incelenerek, tecrübe ve hesapla elde edilir. Bu bilgiler, din bilgilerinin anlaşılmasına ve onların uygulanmasına yardımcıdır.
Canlıları öğretene Ulum-i tıbbiyye = Tıp, cansızları öğretene Ulum-i hikemiyye = Hikmet, gökleri, yıldızları öğretene Ulum-i felekiyye = Astronomi, Arz bilgilerine Ulum-i tabiiyye = Tabiat bilgileri denir. Bunların hepsi İslamî ilimlerin birer koludur. (İhya)
Müslümanlar, birçok fen vasıtası yapıp kullanmışlardır. Pusula 1288'de keşfedildi. İğneli tüfek 1866'da, top ise 1361'de keşfedildi. Fatih Sultan Mehmed Han da kullandı. Dinimiz, İslamiyet'i bilmeyenlerin, ilim şekline soktukları, ders adını verdikleri ahlaksızlıkların, uydurma tarihlerin, İslamiyet'e yapılan iftiraların okutulmasına karşı çıkar, zararlı, kötü propagandalardan kaçınılmasını, faydalı, iyi bilgilerin öğrenilmesini emreder. Müslümanlar, fenni sever, fen adamının tecrübelerine inanır, fakat fen adamı sanılan fen yobazlarının iftiralarına, yalanlarına aldanmaz. (Devamı var)
İmam-ı Gazali, bilimin önemini bildirdi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, dünyanın her tarafında, Kıyamete kadar gelecek Müslümanların fenne sarılmaları için, tecrübeyi emretti.
[Dünden devam] İmam-ı Gazâlî hazretleri, bilimin önemini bildirmek için, Kimya-i Saadet kitabında, tecrübeyi emreden hurma aşılamakla ilgili hadis-i şerifi bildiriyor:
Bir gün Eshab-ı kiram, (Yâ Resulallah, Yemen'de hurma ağaçları başka türlü aşılanıyor ve daha iyi hurma alıyorlar. Biz Medine'deki ağaçlarımızı babalarımızdan gördüğümüz gibi mi aşılayalım, yoksa Yemen'de gördüğümüz gibi aşılayıp da, daha iyi ve daha bol ürün mü elde edelim?) diye sorunca, Resulullah efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" bunlara, (Biraz bekleyin! Cebrail aleyhisselam gelince, ona sorar, anlar, size bildiririm) veya (Biraz düşüneyim. Allahü teâlâ, kalbime doğrusunu bildirir. Ben de, size söylerim) demedi. (Tecrübe edin! Bir kısım ağaçları, babalarınızın usulüyle, başka ağaçları da, Yemen'de öğrendiğiniz usulle aşılayın! Hangisi daha iyi hurma verirse, her zaman o usulle yapın!) buyurdu. Yani fennin [bilimin] esası olan tecrübeye güvenmeyi emretti. Kendisine melek bildirir veya mübarek kalbine elbette doğardı. Fakat dünyanın her tarafında, Kıyamete kadar gelecek Müslümanların, fenne sarılmaları için tecrübeyi emretti. İki hadis-i şerif:
(İlim Çin'de de, [çok uzakta ve kâfirde de] olsa, gidip alın!) [Deylemî, Taberanî, Beyhekî]
(Fen ve sanat müminin kaybettiği malıdır. Nerede bulursa almalıdır.) [İbni Asakir]
İslamiyet, bütün fen kollarında, ilim ve ahlak üzerinde, her çeşit çalışmayı önemle emretmektedir. Bunlara çalışmak, farz-ı kifayedir. Hattâ bir İslam şehrinde, fennin yeni bulduğu bir alet, bir vasıta yapılmayıp, bu yüzden bir Müslüman zarar görürse, o şehrin idarecilerini, İslamiyet sorumlu tutmaktadır.
Savaş için gereken her çeşit bilgi ve aleti edinmeyi de emreden hadis-i şerifler çoktur.
Bütün Ehl-i sünnet âlimleri gibi, İmam-ı Gazâlî hazretleri de, bu bilgileri çok iyi bilen ve anlatan büyük bir zattır. Böyle büyük bir zata, bilime karşıydı diyerek iftira etmek çok çirkindir.
Sual: Bir yere giderken, (Beni soranlara selam söylersin) deniyor. Biz de, (Tamam), (İnşallah) veya (Söyleriz) diyoruz. Sorulunca, (Selamı var) demek gerekir mi?
Vasıta ile gayeyi birbirine karıştırmamalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual sormakla dört kişi sevaba kavuşur: 1- Sual soranlar, 2- Cevap verenler, 3- Dinleyenler, 4- Bunları sevenler...
Sual: Hakikat Kitabevi'nin kitaplarından başka kitap tavsiye etmediğinizi, hattâ (Benim kitabım bile olsa okumak uygun değildir) dediğinizi işitiyoruz. O zaman, Türkiye gazetesi okumak, web sitelerinizi takip etmek veya radyoda Osman Ünlü Hoca'yı dinlemek de yanlış mı oluyor?
CEVAP: Hayır, yanlış olmuyor. Yanlış olsa o vasıtalarla hizmet edilmez. Bu yollarla hizmet edildiğine göre faydalıdır. Vasıtayla gaye karıştırılmamalı. Gaye, doğru kitapların dünyaya yayılmasıdır. Bu kitaplar, yüzlerce Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından tercüme edilerek hazırlanmıştır. İslamiyet, ancak böyle nakli esas alan kitaplardan doğru olarak öğrenilebilir. Biz de bu kitapları okuyor, suallere bu kitaplardan alarak cevap veriyoruz.
Gazete, radyo, TV ve web siteleri bu gaye için çalışan vasıtalardır. Yani bunlar araçtır, kitapların yayılması ise amaçtır. Araçları amaç bilmek yanlış olur. Bu bilinirse mesele kalmaz. Gayeye ulaştıran yollar, vasıtalar kötü değildir. Bu bakımdan Türkiye gazetesi, TGRT veya web siteleri gibi, bu yayınların yapıldığı yerde, herhangi bir birimde çalışanlar da sevabda ortaktır. Bir hadis-i şerif:
(Sual sormakla dört kişi sevaba kavuşur: 1- Sual soranlar, 2- Cevap verenler, 3- Dinleyenler, 4- Bunları sevenler.) [Ebu Nuaym]
Bir insan gazete alamıyordur yahut bilgisayarı, maili yoktur, okuyamıyordur. Radyoyu o saatte dinleyemiyordur. Ama (Gazete alsaydım) veya (Benim de bilgisayarım olsaydı da bu sual cevapları okusaydım) yahut radyoda konuşulurken, (O saatte müsait olsaydım da, dinleseydim) diyenler, diğerleri gibi sevaba kavuşur. Mesela Osman Ünlü hoca konuşurken bir kimse dinleyemiyorsa, ama (Ne iyi, suallere nakle uygun cevap veriliyor, Osman Hoca'dan ve ona bu imkânı verenlerden Allah razı olsun) denirse, o kişi de sevabda ortak olur.
Afrika'ya gönderilen bir kitabımız çöpe atılıyor. Bir Hristiyan bulup okuyor. Müslüman oluyor. (O kitabı kim göndermişse köşeyi dönmüştür) diyene cevaben merhum hocamız, (Sadece gönderen mi? Pulunu yapıştıran, ambalaj eden, postaneye götüren, kitabı yazan, tashihlerini yapan arkadaşlar ve bu müessesedeki herkes, ihlâsı nispetinde bu sevaba ortaktır) buyuruluyor. Bu müesseseyi sevenler de, ihlâsı nispetinde, aynı sevaba ortaktır.
Ateistin yetenekleri ve imtihanın hikmeti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yeteneğimiz olsa da, olmasa da, o şeyin hiçbir zararı olmasa da, dinimizin yasak ettiği şeyi yapmak günahtır.
Sual: Bir ateist, (Benim birçok yeteneğim var. Mesela iyi çalgı çalarım, iyi de hırsızlık yaparım. Madem yetenekleri de Tanrı yaratıyor, yeteneklerimin hepsini kullanmaya niye izin vermiyor? İzin vermeyecekse niye yarattı? İmtihan için ise, kimin Cennete veya Cehenneme gideceğini bilmiyor mu?) diyor. Buna ne cevap verilir?
CEVAP: Allahü teâlâ, imtihan etmeden de, kullarının ne yapacağını, hangi günahları işleyeceğini elbette bilir. İmtihanı kendisi için değil, insanlar için yapıyor. Mesela Allahü teâlâ, ateiste, (Ben biliyorum ki, sen zaten inanmayacaktın. Aklını doğru kullanmadığın için seni Cehenneme attım) deseydi, ateist, (Suçum yokken, imtihan edilmeden, beni cezalandırmak adaletsizliktir) demez miydi? Ateistin ve diğer kâfirlerin böyle diyememeleri için, onlar dünyaya getirilmiş, onlara akıl verilmiş, yetenekler verilmiş, iyi ve kötü yol gösterilmiş, itiraz edecek bir mazeretleri kalmamış oluyor. Yetenek silah gibidir. Silah iyi veya kötü yerde kullanılabilir. Kişinin eline silah verilmezse, kötü işleri yapamadığı gibi, iyi işleri de yapamaz. Kişi eline verilen silahla, yeteneğiyle, aklıyla iyi işler yapacak mı, yapmayacak mı? Yeteneğini iyi yolda kullananlar kazanıyor, kötü yolda kullananlar cezalandırılıyor. Kişiye yetenek verilmesi, (Kötü işler yapması da meşru olur) demek değildir. Birkaç örnek verelim:
1- Bir kimsenin, karate, judo gibi kabiliyetleri var, bu yeteneklerini geliştiriyor. (Benim yeteneğim var) diye, önüne geleni dövmeye hakkı var mıdır? 2- Bir çilingir, her kilidi açabilse, bu yeteneğinden dolayı, kilitli kapıları açıp evdeki başkalarının eşyalarını çalsa, bu hırsızlığı kanunen suç olmaktan çıkar mı? 3- Attığını on ikiden vurabilme yeteneğine sahip olan bir avcı, başkalarının at, inek, koyun gibi hayvanlarını veya insanları vurup öldürse, yeteneğini kullandığı için yaptığı cinayet günah olmaktan çıkar mı? 4- Kiminin eşcinselliğe, fuhşa hevesi ve yeteneği olabilir. (Benim yeteneğim var, yeteneğimi kullanıyorum) derse, bu günahları işlemesi ve frengi, AIDS gibi hastalıkları başkalarına bulaştırması normal midir? 5- Yetenekli bir müzisyen, çalgı çalarak Kur'an okusa, (Allah'ın verdiği yeteneği kullanıyorum) demesi yaptığını günah, küfür olmaktan çıkarır mı?
Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Yeteneğimiz olsa da, olmasa da, o şeyin hiçbir zararı olmasa da, dinimizin yasak ettiği şeyi yapmak günahtır.
Olmasaydı ölmezdi demek doğru mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Herhangi bir sebeple ölen bir kimse için, (O sebep olmasaydı ölmezdi) mesela, (Trafiğe çıkmasaydı) veya (Deprem olmasaydı) yahut (Bomba patlamasaydı ölmezdi) diyenler olduğu gibi, (Trafiğe çıkmasa da, deprem olmasa da, bomba patlamasa da, o kişi mutlaka başka bir sebeple ölecekti) diyenler oluyor. Bunların hangisi doğrudur?
CEVAP: Her ikisi de yanlıştır. Ölen veya öldürülen kimsenin, ne maksatla ve nasıl öleceğini veya öldürüleceğini Allahü teâlâ ezeli ilmiyle bildiği için, kaderini o şekilde yazmıştır. Bu, değişikliğe uğramaz. O kişi için (Ölmezdi) veya (Başka sebeple ölürdü) demek yanlış olur. O iş olmuş, bitmiştir. (Şöyle olsaydı ölmezdi) denmez.
Bir de, (Allah öyle yazdığı için öldü veya öldürüldü) diyerek suçu Allah'a yüklemek de yanlış olur. Allahü teâlâ, neler olacağını, nasıl öleceğini bildiği için, olacak şeyi onun kaderine yazmıştır. Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri, (Kader, Allahü teâlânın ezelî ilmiyle bilmesidir, zorla yaptırması demek değildir) buyuruyor. Kimin trafik kazasında, kimin depremde, kimin bomba patlamasıyla, kimlerin ise kalb krizinden veya başka bir sebeple öleceği ezelde yazılmıştır, o iş mutlaka meydana gelecektir. (Şöyle olsaydı meydana gelmezdi) demek yanlış olur.
Sual: Seher vakti uyanıp kaza namazı veya vitri kılan, teheccüd namazı da kılmış sayılır mı?
CEVAP: Evet, kılmış sayılır. Gece hangi namaz kılınırsa kılınsın, teheccüd namazı da kılınmış olur. Hadis-i şerifte, (Yatsı namazından sonra [seher vaktinde] kılınan namaz, gece namazındandır) buyurulmuştur. (İbni Âbidin)
Gece kaza kılan, hem kazasını öder, hem de teheccüd sevabına kavuşur. (Nevadir-i Fıkhıyye)
Demek ki, gece kaza namazı kılan, teheccüd namazı da kılmış sayılır, ancak niyet sevabına da kavuşmak için, hem kaza namazına, hem de teheccüd namazına niyet etmeli. Yeni abdest alınmışsa, Sübha namazı da kılınmış olur. Niyet sevabına da kavuşmak için Sübha namazına da niyet etmeli.
Sual: Kanuni Sultan Süleyman'ın dinin bazı emirlerini kaldırdığı söylentisi doğru mudur?
CEVAP: Doğru değildir. Kendisi Müslümanların hâlifesi olup, her işini Şeyhülislam Ebus-suud efendiden fetva alarak yapardı. Bu fetvalar İstanbul kütüphanelerinde mevcuttur.
Herkes sahibiyle ve hocasıyla övünür
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kadı Iyad hazretleri bir gün, (İki şeye çok seviniyor, göklerde uçuyorum. Sanki yıldızlar ayaklarımın altında, elimi uzatsam Ay'ı tutacağım, o kadar sevinçliyim. Bu iki şey kimde varsa, o da benim gibi sevinsin. Hiç üzülmesin) buyurur. O iki şeyin ne olduğunu sorduklarında ise şöyle anlatır:
1- Kâinatı yoktan var eden, her an her şeyi varlıkta durduran, hepimizi yaratan, besleyen, büyüten yüce Allah, bana hitap ediyor, (Ey kulum, ey iman eden) buyuruyor. Ben kimim ki böyle yüce Allah'ın muhatabı olayım? Bana görev veriyor, emir ve yasaklar koyuyor. Bu ne büyük şeref! (Namazını kıl, bunu yap, bunu yapma) buyuruyor. Ben, yüce Allah'ın muhatap kabul ettiği bir Müslümanım. Böyle yüce Allah'ın kuluyum, kölesiyim. Herkes efendisiyle övünür. Benim efendim, sahibim Allah'tır. Bundan daha büyük şeref ne olabilir?
2- Herkes hocasıyla da övünür. Benim hocam Muhammed aleyhisselamdır. Ben onu görmedim, ama benim hocalarımın hocasının hocası Muhammed aleyhisselamdır. Öyle bir peygamber ki, diğer peygamberler onun ümmetinden olmak istemişler. Öyle bir peygamber ki, Allahü teâlâ kendisine kavuşturacak her kapıyı kapatmış, tek kapıyı açık bırakmıştır. Bu tek kapı da Onun mübarek kalbidir. Yalnız Onun kalbinden Cennete giriliyor. Onu sevmeyen, Onu peygamber kabul etmeyen, kim olursa olsun, Cennete girmesi mümkün değildir. Öyle bir peygamber ki, bütün kâinat Onun hürmetine yaratılmış, Allahü teâlâ Ona (Habibim) buyurmuştur. Gelmiş ve gelecek bütün insanların en üstünü olan o Peygamber, bana (Ümmetim) buyuruyor, beni talebe olarak kabul etmiş, ben ona iman etmişim, inanmışım. Bana, (Sen benim talebemsin, sen benimle berabersin, ben nereye gidersem sen de oraya geleceksin, sana şefaat edeceğim) buyuruyor. Ben sevinmeyeyim de kim sevinsin? O hâlde, kimde bu iki nimet varsa, hiç dünyayı dert etmesin, istediği kadar sevinsin. İşte ben, o sevinci yaşıyorum.
İşte bu iki nimet, şimdi hepimizde mevcuttur. Bu kadar büyük şerefe ve nimete kavuşan bizler, eğer bu dünya için üzülürsek, çok yanlış olur. Merhum hocamız da, (Kardeşim, sakın üzülmeyin, o kadar büyük nimete kavuştuk ki, bu büyük nimete kavuştuktan sonra hâlâ dünya için üzülürsek, bu büyükler incinir, Allahü teâlâ da gücenir) buyururdu.
Elem dikeni batmadıkça, murad gülü açmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Âhirette rahat etmek isteyen, dünyada bu dikenli tarladan geçmek zorundadır, başka yolu yoktur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İnsanların takdirlerine, iltifatlarına aldanmayalım, aslımızı unutmayalım. Aslımız bir avuç topraktır, topraktan geldik, toprağa gideceğiz. Cenab-ı Hak, kısa bir süre için bu bedeni kullanma yetkisi vermiştir. Hayırda kullanırsak sonuç hayır, şerde kullanırsak da sonuç elbette şer olur. Allahü teâlâ bir kulunu seviyorsa ona şu iki şeyi verir:
1- Doğru iman nasip edip, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi, sevdiği büyükleri tanıtıp sevdirir.
2- Ezelde takdir ettiği rızkını, helâlden kazanabileceği hayırlı bir iş nasip eder.
Elbette en hayırlı iş, bu büyüklerin yolunda dinimize hizmettir. Kim evliya zatlara benzerse başarılı olur. Bu büyüklere benzemek, çileye sabretmek demektir. Bu yol çileli, sıkıntılı yoldur. Peygamber efendimizin çektiği sıkıntıyı hiçbir kimse çekmedi. Eshab-ı kiram da çok sıkıntı çekti.
Mevlana Halid-i Bağdadî hazretleri, talebelerinden birinin, kendilerine hor davranıldığından ve devamlı alay edildiğinden şikâyet etmesi üzerine buyurdu ki:
(Bu yolun büyükleri bazen, müridlerin başlarına gelen çeşit çeşit zorluk ve şiddetleri beğenirler ve bunları, müridlerin inkâr ve ihlâsını imtihan için mihenk malzemesi yaparlar. Bu zorluk ve sıkıntılar, niyeti bozuk, alçak kimselerin, bu yola dil uzatmasına, büyükleri inkâr etmesine ve hor görmesine, dolayısıyla temizlerden, sâlihlerden ayrılmasına yol açar. Bazı ham kimselerin hatırına "Eğer benim şeyhim tasarruf sahibi yahut benim yolum hak ise, niçin bizi hemen bu zorluktan ve darlıktan kurtarmıyor?" diye bir düşünce gelir. Bilmezler ki, zorluk, darlık ve şiddet, bu yolun kendisidir ve şeyhinin muradıdır. Hâlbuki bu şüphe ve ithama düşen kimsenin, bu yolda yüzü kara olduğu ortaya çıkar.)
Muhammed Emkenegî hazretleri, bir gün bazı talebeleriyle birlikte dikeni bol bir araziden geçiyordu. Birkaç talebesinin ayakları yalındı. Hemen her adımda bir diken batıyordu. İçlerinden gizlice âh çekiyorlar, ama hocalarının ardından gitmekten bir adım geri kalmıyorlardı. Bir defasında geri dönüp baktı, (Ayağa elem dikeni batmadıkça, murad gülü açmaz) buyurdu. Dikenlere katlanmadan, maksada, murada kavuşulmaz. İşte dünyanın tarifi budur. Âhirette rahat etmek isteyen, dünyada bu dikenli tarladan geçmek zorundadır, başka yolu yoktur.
Allah'ın ve yaratılmışların sıfatları farklıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İnsanın işitmesi, görmesi, bilmesi sınırlıdır. Allahü teâlânın sıfatlarıyla mukayese edilemez.
Sual: Bilindiği gibi Allah'ın hayat, ilim, sem'i, basar, kelam, irade gibi sıfatları vardır. Bir tekfirci, (Allah insan gibi vardır, insan gibi bilir, insan gibi konuşur, insan gibi görür, insan gibi işitir, insan gibi diler demek küfürdür) diyor. Böyle söylemesi doğru mudur?
CEVAP: Sanki öyle inanan varmış gibi, böyle bir şey söylemek yersiz olur. Çünkü Müslümanlar, (Allah bilir, işitir, görür) der. (Allah, insan gibi gözle görür, kulakla işitir, dille söyler) demez. Yani insan denilen âciz yaratığın sıfatını Yaratıcı'ya vermez. Yaratıcı'nın sıfatları da, yaratılanlarda aynı olmaz. İnsanın işitmesi, görmesi, bilmesi sınırlıdır. Allahü teâlânın sıfatlarıyla mukayese edilemez.
Müslümanın söylemediği şeyleri söyletip, onu küfre sokmaya çalışmak yanlıştır. Küfrü gerektiren söz söyleyenler olur da, onları ikaz için söylenebilir, ama Müslümanların söylemedikleri şeyleri söyleyip ortalığı bulandırmaya çalışmak doğru değildir.
Yine bir tekfirci, ("Dön Allah'ım dön" diye Allah'a hitap etmek küfür olur) diyor. Bu sözün Allahü teâlâ ile ilgisi yoktur. Hangi Müslüman Allah'a (Dön yâ Rabbi!) diye hitap eder ki? Kişi kendi döndüğünü kastedip, (Hep aynı yerde dönüp duruyorum) demek istiyor.
Sual: Zengin bir kimse, (Şu işim olursa, Allah rızası için bir koyun keseceğim) dese, sonra fakirleşse, o işi olunca da fakirliği devam etse, adağını yerine getirmeyi, zengin olana kadar geciktirebilir mi?
Sual: Bir kadın, birbirine yabancı olan kız ve erkek çocukları emzirse, emzirdiği çocuklar büyüyünce birbirleriyle evlenebilir mi?
Aynı kadından emen çocukların hepsi sütkardeş olur. Hiçbiri diğeriyle evlenemez.
Sual: Sütannemin oğlundan veya kızından olan kızıyla, yani sütannemin torunlarıyla evlenmem caiz olur mu?
Caiz olmaz, çünkü sütannenizin torunları sizin yeğenleriniz olur. Yeğenle evlenilmez.
Sual: Abimin sütkardeşiyle veya sütannesiyle evlenmem caiz midir?
Müslüman, namazı boykot etmeyi nasıl düşünür?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i beytten ve 12 imamdan, hiç namazı boykot eden olmadığı gibi, Hazret-i Fatma'nın soyundan gelen seyyidlerden ve şeriflerden, namazı boykot eden de olmamıştır.
Sual: Bir arkadaşa, niçin namaz kılmadığını sordum. (Hazret-i Ali camide namaz kılarken öldürüldüğü için, biz camiyi de, namazı da boykot ettik) dedi. Bu boykotta bir mantık var mıdır?
CEVAP: Hazret-i Ali, evinde su içerken şehit edilseydi, eve girmeyecek ve su içmeyecek miydik? Nitekim mübarek oğlu Hazret-i Hasan evinde yemek yiyip su içerken, yemeğine zehir konarak şehit edilmiştir. Burada evin, yemeğin ve suyun suçu nedir? Ev, yemek ve su boykot edilir mi? Camiyi ve namazı boykot etmenin bundan farkı nedir?
Kur'an-ı kerimde namaz, bütün Müslümanlara emredildiği için Hazret-i Ali de, çocukları da namaz kılmıştır. Ehl-i beytten ve 12 imamdan, hiç namazı boykot eden olmadığı gibi, Hazret-i Fatma'nın soyundan gelen seyyidlerden ve şeriflerden, namazı boykot eden de olmamıştır. Boykot edilmesi gerekseydi, önce kendi çocukları ve torunları boykot ederdi. Hazret-i Ali'yi sevenin, onun sevdiği camiyi, namazı, orucu ve dinimizin diğer emirlerini sevmesi lazımdır. Seven insan, sevdiğinin yolunda gider. Hazret-i Ali'nin severek yaptığı şeyleri yapmamak, onu sevmek midir, yoksa ona düşmanlık mıdır?
Sual: Bir kimse, (Mezhebe körü körüne uymam, taklit değil tahkik ederim, doğru olanlarına uyarım) dese, bu kimse mezhepsiz olur mu?
CEVAP: Mezhepsizlik zaten budur. Günümüzde âyet-i kerimeden ve hadis-i şeriften kendi anladığına uyup, mezhebine uymayan kimse, mezhepsizdir. Bir mezhebi beğenmeyerek ondan çıkmak, Selef-i sâlihini cahil bilmek, beğenmemek olur. Buna da âlimlerimiz küfür demişlerdir.
(Es-Savi) tefsirinde, Kehf sûresinin 24. âyetinin tefsirinin haşiyesinde buyuruluyor ki:
Dört mezhepten olmayan kimsenin sözü, sahih olan hadis-i şerife yahut âyet-i kerimeye uygun görünse de, buna uymak caiz değildir. Dört mezhepten birinde olmayan kimse, Ehl-i sünnet olamaz. Başkalarını da, hak yoldan ayırır. Dört mezhepten ayrılmak küfre kadar gider. (Hidayet-ül-muvaffıkîn s. 65)
Başka mezhepteki imama uyulabilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Başka mezhepteki kimsenin, kendi mezhebine göre sahih olmasa da, namazı kendi mezhebine göre sahih olan imama uyması caizdir.
Sual: Kitaplardan öğrendiğimize göre, başka mezhepteki imama, mesela Hanefîler Şâfiî imama, Şâfiîler de Hanefî imama uyabilir. Bu uymanın doğru olması için, imamın guslünün, abdestinin ve namazının cemaatin mezhebine göre sahih olması şart değil mi? Mesela Hanefî imam, kadına dokunmuşsa, Şafiîlere imam olabilir mi? Şâfiî imamdan kan çıkmışsa, Hanefilere imam olabilir mi?
CEVAP: İmamın, arkasındaki cemaatin mezhebinin şartlarına da uyması elbette çok iyidir, fakat uymamış olsa da yine namazı sahih olur.
Başka mezhepteki imama uyan cemaat, eğer varsa, kendi mezheplerine göre namazı bozan bir şeyin, imamda bulunduğunu bilmezse cemaatin namazları sahih olur. Mesela, imamdan kan akması veya başının dörtte birinden az miktarını mesh etmesi, Hanefî mezhebinde caiz olmadığından, böyle yaptığı bilinen bir Şâfiî imama uymak âlimlerin çoğuna göre caiz olmaz.
Yukarıdaki kavle göre imamın, cemaatin mezhebine göre de abdestli olması şarttır. İmamın namazı kendi mezhebine göre sahihse, farklı mezheplerdeki cemaatin namazının sahih olduğuna dair başka bir kavil de vardır:
Başka mezhepteki kimsenin, kendi mezhebine göre sahih olmasa da, namazı kendi mezhebine göre sahih olan imama uyması caizdir. (S. Ebediyye)
Sual: Sabah namazının sünnetinden önce, şükür namazı, tehıyyet-ül mescit gibi herhangi bir nafile namaz kılınır mı?
CEVAP: İmsak vaktinden sonra, sabah namazının sünneti hariç, hiçbir nafile namaz kılınmaz. Sabahın farzından sonra ise, sabahın sünneti de kılınmaz. (Dürer)
Sabahleyin, tan yeri ağardıktan, güneş doğuncaya kadar, sabah namazının sünnetinden başka nafile kılınmaz. (S. Ebediyye)
Sual: Eli kesik kimse namazı nasıl kılar?
CEVAP: Bazı âlimlere göre, eli kesik kimsenin namaz kılması gerekmezse de, İmam-ı Ebu Yusuf'a göre o kimsenin îmâ ile namaz kılması lâzımdır. (Halebi)
Eli kesik olup, su kullanamayan, teyemmüm eder. Yüzünü, kollarını toprağa, duvara sürer. Elleri ve ayakları kesik olanın yüzü de yara ise, namazı abdestsiz îmâ ile kılar.
NOT: Berat kandili için oruç tutmak isteyen, 12-13 Haziran veya 13-14 Haziran günleri tutmalı. İlk kazaya kalan Ramazan orucuna niyet etmeli.
Mübarek Berat kandili bu gecedir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur.
Sual: Berat Gecesi ne zamandır, önemi nedir?
CEVAP: Berat Gecesi, Şaban ayının 15. gecesidir ki, bu yıl bu gecedir. Berat Gecesi'nin günü, 13 Haziran'dır. Oruç tutmak isteyenin, perşembe ve cuma günü tutması iyi olur. Birkaç hadis-i şerif:
(Şaban öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçluyken arz edilmesini isterim.) [Nesaî]
(Allahü teâlâ, Şaban ayının 15. gecesinde rahmetiyle tecelli ederek, kendisine şirk koşan ve Müslüman kardeşine kin güdenler hariç, herkesi affeder.) [İbni Mace]
(Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: "Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa istesin, vereyim." Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace]
Hazret-i Âişe validemiz buyuruyor ki: Resulullah'ın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şaban ayının tamamını oruçla geçirirdi. (Buhârî)
Bu geceyi ganimet bilmeli, tevbe istiğfar etmeli, kaza namazı kılmalı, Kur'an-ı kerim okumalı, bilhassa ilim öğrenmeli. En kıymetli ilim, doğru yazılan ilmihâl bilgileridir. Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem" Berat Gecesi'nde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve la şakiyyâ) duasını çok okurdu. Büyük zatlar, Berat gecesinde şöyle de dua ederlerdi:
(Ya Rabbî, Kur'an-ı keriminde, "Allah, dilediğini siler, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i mahfuz Onun katındadır" buyuruyorsun. Eğer benim ismim saidler [cennetlikler] defterinde ise, orada sabit kıl! İsmim şakiler [cehennemlikler] defterinde ise, ismimi oradan silip, saidler defterine yaz! Ey büyük Allah'ım, kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, dininden döndürme, ayırma!)
Hazret-i Âişe validemiz, (Ya Resulallah, Allahü teâlâ seni günah işlemekten muhafaza buyurduğu hâlde, neden Berat Gecesi'nde çok ibadet ettin?) diye sordu. Cevabında buyurdu ki:
(Şükreden kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur.) [Gunye]
Nasılsın" diyene "elhamdülillah" denmez mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Yeni türeyen bazı kimseler, (Nasılsın diyene elhamdülillah denmez, şükürler olsun demek gerekir) diyorlar. Böyle bir şey var mıdır?
CEVAP: Elhamdülillah denmez demek çok yanlıştır. Elhamdülillah diyerek hamd etmek çok uygundur. Hamd ile şükür arasında bazı farklar vardır:
Hamd, bütün nimetleri Allahü teâlânın yarattığına ve gönderdiğine inanmak ve söylemektir. Şükür, bütün nimetleri İslamiyet'e uygun olarak kullanmak demektir. Yani, hamd kalb ve dil ile; şükür ise fiilen yapılır.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Hamd etmek, şükretmekten daha kıymetlidir. Çünkü şükretmekte nimetleri göz önündedir. Hamd ederken nimetleri de, elemleri de sevilmektedir. Çünkü Allahü teâlânın verdiği elemler, nimetler gibi güzeldir. Hamd devamlıdır. Nimet zamanında da, sıkıntılı hâllerde de hamd edilir. Şükür ise nimet zamanlarında olur, nimet kalmayınca, ihsan bitince şükür de kalmaz. (2/33)
Demek ki, şükür sadece nimet verildiği zaman oluyor. Hamd ise, nimet de olsa, sıkıntı da olsa Allahü teâlâdan geldiği için onu memnuniyetle karşılamaktır. Bu, çok kıymetli bir şey ise de, böyle her zamanda hamd eden azdır.
Sual: Bir belaya, bir hastalığa isyan etmek nasıl olur? (Hastayım) demek isyan mıdır?
CEVAP: İsyan etmek günah işlemek demektir. Her günah, Allahü teâlâya isyandır.
(Allahü teâlâ bu hastalığı bana niye gönderdi?) diye bağırıp çağırmak isyan olur. Şakik-i Belhî hazretleri, (Musibete sabretmeyip feryat eden, Allahü teâlâya isyan etmiş olur. Ağlamak, sızlamak, bela ve musibeti geri çevirmez) buyuruyor. Üç hadis-i şerif:
(Allah'ın sevdikleri, belaya uğrar. Sabreden mükâfata, sızlanan cezaya kavuşur.) [İ. Ahmed]
(Derdini açıklayan sabretmiş olmaz.) [İ. Maverdî]
(Uğradığı belayı gizleyenin günahları affolur.) [Taberanî]
Âcizliğini belirtmek, dua istemek, doktora hâlini belirtmek gibi hususlar için hasta olduğunu söylemek isyan olmaz.
Belaya sabretmek, hattâ şükretmek lazımdır. Allahü teâlâdan gelen her şeyi severek kabul etmeliyiz.
O aslında bizi değil, hizmetlerimizi seviyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Ehl-i sünnet itikadı ve bu yolun büyüklerinin sevgisi bir cevherdir. Allahü teâlâ bu cevheri çöplüğe koymaz. Bu nimete kavuşmuş olanların kalbleri, eğer pırlanta gibi kıymetli olmasaydı, Allahü teâlâ bu imanı onlara vermezdi.
Merhum hocamıza bir gün, başka şehirden dönen bir arkadaşımız bazı hususları arz ettikten sonra, (Efendim, orada Ali isminde yaşlı bir imam, size selam gönderdi. Sizi çok sevdiğini söyledi) der. Hocamız memnun olur, selamı alır, (Ali Efendi'yle bir akrabalığımız var mı?) diye sorar. (Hayır, efendim) derler. Bunun üzerine, (Bizi hiç gördü mü?) diye sorar. Yine, (Hayır, efendim) derler. (Onunla bir alışveriş mi yapmıştık?) diye sorar. (Hayır efendim) derler. O zaman hocamız, (O hâlde bizi niye çok seviyor?) buyurup, şöyle devam ederler:
(Bizi sevenler, kara kaşımız, kara gözümüz için sevmiyorlar. Yapılan hizmetlerden dolayı seviyorlar. O bizi değil, hizmetlerimizi seviyor, dolayısıyla Allahü teâlâyı seviyor. Bu aynı zamanda kendi kıymetini gösterir. Bu, kendi güzelliğinden ileri geliyor. O kişinin kendisi çok mübarektir. Çünkü Allahü teâlâ bu hizmeti herkese sevdirmez, kim bu hizmetleri seviyorsa, bilsin ki, onu Allahü teâlâ seviyor. Eğer Cenab-ı Hak, onu sevmeseydi, o da bu hizmetleri sevemezdi.)
Bu hizmetler çok kıymetlidir. Ama bir o kadar da zordur. Çünkü insanın yaptığı iş ne kadar kıymetliyse, karşılaşacağı ve katlanması gereken sıkıntılar da o kadar büyük olur. Bu sıkıntıyı verenlerin en birincisi, insanın kendisi yani nefsidir. İnsanın nefsi katiyen Allah demek, Onun dininden bahsetmek istemez. Hattâ dini anlatmak ve yaymak, kesinlikle nefsin en çok üzüldüğü, karşı çıktığı bir şeydir. Çünkü bu bir peygamberlik görevidir. Bütün peygamberler bunun için gönderilmiştir. Onların asıl görevi, insanları zengin etmek, tüccar yapmak değil, onlara öldükten sonra yanmamayı öğretmektir.
Ehl-i sünnet itikadında olmak ve her ne şekilde olursa olsun, bu hizmetlerde bulunmak nimeti kimde varsa, o, seçilmişlerdendir. Onun için Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Biz seçildik) buyurmuştur. Kıymetli iş, kıymetli insanlara verilir, yoldan geçene verilmez.
> 0 212 - 454 38 20 dinimizislam.com / mehmetalidemirbas.com
Büyük zatların kıymetini bilmenin önemi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir mümin, hayatında bir kere, evliya bir zatın ruhuna bir Fâtiha okusa, âhirette o evliya zat, mutlaka o kişiye şefaat eder.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyük zatlar, insanın uzun zaman uğraşarak elde ettiğini bir anda verebilirler. Bir talebesi doğuda, bir talebesi batıda olsa, ikisi de ölmek üzere olsa, o mübarek zat ikisinin de imanla gitmesine sebep olur. Bu zor bir şey değildir. Azrail aleyhisselam, dünyanın her tarafındaki insanların ruhlarını bir anda alabiliyor. Azrail aleyhisselama bu kuvveti veren Allahü teâlâ, evliya zatlara da ihsan ediyor.
Horasan'da bir âlim, Vehhâbîler gibi tasavvufu inkâr eder, evliya zatlara düşmanlığını gizlemez. Etrafındakilerin ikaz etmelerine rağmen bu düşmanlığına devam eder. Bir gün hastalanıp ölüm döşeğine düşer. Yanındakiler kelime-i şehadet söyletmek isterler. O ise tuhaf sesler çıkarır, söyleyemez. Yani imansız gitmek üzeredir. Durumun iyi olmadığını görünce, oradaki evliya bir zata giderler. (Efendim bu zat namaz kılan bir Müslümandı, şimdi ölüm döşeğindedir, buna dua edin, himmet edin de imanını kurtarabilsin) derler. O mübarek zat gelip bakar, durum çok kötüdür. Yaklaşık bir saat kadar gözünü kapatıp rabıta eder. Gözünü açtığında, ölüm döşeğindeki zat, kelime-i şehadet getirerek vefat eder. O mübarek zat ise ter içinde kalmıştır. Oradakiler hikmetini merak ederler. Mübarek zat anlatır:
(Ben hangi büyük zata müracaat ettimse, hangisine yalvardımsa, hepsi, "Bizim ona kalbimiz kırık, bize dil uzattı" dediler. Baktım ki hiçbiri affetmiyor, bu defa ben de, "Evet bu suçlu, ama benim hiç mi hatırım yok? Eğer beni seviyorsanız, benim hatırım için affedin, buna hakkınızı helal edin" dedim. Bunun üzerine onlar da, "Biz seni seviyoruz. Senin hatırın için onu affediyoruz" dediler.)
Dolayısıyla evliya zatların kıymetini bilmek lazımdır. Cenab-ı Hak, (Kendinize vesile arayın) buyuruyor. Arada hiçbir vesile olmadan, Allahü teâlâ ile irtibat kurmak, Ondan istemek mümkündür, ama çok zordur, çünkü bunun birçok şartı vardır. Hâlbuki Allahü teâlânın rızasına kavuşmuş, duası makbul olan evliya zatları vesile etmek çok kolaydır. Onların ölüsü, dirisi olmaz, ruh zaten ölmez. Onlar Allahü teâlânın dostudur. Onun için onlara şu veya bu şekilde dil uzatmaktan sakınmalıdır. Bunun vebali büyük olur.
Bir mümin, hayatında bir kere, evliya bir zatın ruhuna bir Fâtiha okusa, âhirette o evliya zat, mutlaka o kişiye şefaat eder.
Çalgı aleti olan odada namaz kılmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Çalgı da dinlenen ve bakması haram olan resimlerine de bakılan şeyler, çalgı aleti gibidir.
Sual: Cep telefonuyla veya TV ile müzik de dinleniyorsa, yine çalgı çalan alet hükmüne girer mi? Yani bunların bulunduğu odada kılınan namaz mekruh olur mu?
CEVAP: Elbette mekruh olur. Çünkü S. Ebediyye'de, (Çalgı da dinlenen ve bakması haram olan resimlerine de bakılan şeyler, çalgı aleti gibidir) deniyor. Böyle, çalgı dinlenen ve haram görüntüler izlenen bir TV kapalı da olsa, yine o odada namaz kılmak mekruh olur. İçki, kumar, çalgı aleti bulunan mahalde namaz kılmanın mekruh olduğu, buraya rahmet meleklerinin girmeyeceği ve burada yapılan duanın kabul olmayacağı Tergib-üs-salât ve Nisab-ül-ahbâr'da bildirildiği S. Ebediyye'de yazılıdır.
Yine bunun gibi, içki içilmese de, içki bulunan odada namaz kılmak da mekruhtur. Bilgisayarda günah da işleniyorsa, mesela ara sıra açık kadınlara da bakılıyorsa veya müzik çalınıyorsa, o odada namaz kılmak mekruh olur. Müzik çalınmıyorsa, açık resimlere bakılmıyorsa mekruh olmaz.
Namazı mekruh etmesi için TV'de hep açık kadın bulunması ve hep çalgı çalınması şart değildir. Ara sıra açık kadın gösterilse de, ara sıra müzik çalınsa da, çalgı aleti hükmündedir. S. Ebediyye'de, (Çalgı da dinlenen) ifadesi geçiyor. (Hep çalgı çalınan) denmiyor. Çalgı aleti olarak TV'yi kullanmasak da, TV yine çalgı aleti hükmündedir. Çünkü TV'de çalgı da çalınıyor. Günümüzde çalgı çalınmayan ve açık kadın gösterilmeyen TV de yok gibidir. Her iki yönden, TV bulunan odada namaz kılmak mekruh olur.
Cep telefonunda çalgı da çalınıyorsa, internete girilip haram görüntülere bakılarak günah işleniyorsa, o da çalgı aleti gibidir. Telefon zilinin bile, melodili olması mekruhtur. Hele çalgı dinleniyorsa, o odada namaz kılmak mekruh olur.
Sual: Bebeği avutmak için kadının çalgı çalması caiz mi?
CEVAP: Hayır, küçük çocuğu avutmak için kadının çalgı çalması caiz değildir, fakat yine bir çalgı aleti olan def çalmasına izin verilmiştir. (Hindiyye)
Sual: Zekât vermek için, (Dilediğine ver) denilerek vekil edilen kimse, zekâtı kendi fakir hanımına veya fakir çocuğuna verebilir mi yahut fakirse kendisi de alabilir mi?
CEVAP: Üçünü de yapabilir. (Dürr-ül-muhtar)
Zekât için zenginliğin ölçüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Zekâtın farz olması için gerekli zenginlik ölçüsü nasıl hesaplanır?
CEVAP: Maddeler hâlinde yazalım:
1- Zekât nisabı, 20 miskal yani 96 gr altın veya bu değerde para yahut ticaret eşyasıdır. Zekât veya kurban nisabına mâlik olana zengin denir. Zengin olma tarihinin üstünden bir sene geçince zekât vermek farz olur. Dinimize göre, karı kocanın mal varlığı ayrıdır. Hangisi zengin ise, zekâtı o verir.
2- Alacaklar nisap hesabına katılır. Alacaklar tahsil edildikten sonra, geçmiş senelerin zekâtları da verilir. Tahsil etmeden de verilebilir. Borçlar, mevcut para veya maldan çıkarılır. Geri kalanın zekâtı verilir.
3- Ticaret için olmayan evler, arsalar, vasıtalar, demirbaş eşyalar zekât nisabına katılmaz. Ticaret için alınan malların, altın, gümüş ve her çeşit paranın zekâtı verilir. Evin, arabanın zekâtı olmaz, fakat araba, ev ve arsa alıp satan, yani işi, mesleği bu olan, bunların zekâtını verir.
4- Zekâta tâbi malların veya paranın, yıl içindeki azalıp çoğalmasına itibar edilmez. Nisaba malik olduktan bir yıl sonra, elde kalan mal, nisabı bulursa, kırkta biri zekât olarak verilir. Zekât, kârdan değil, mevcut paranın ve eldeki ticaret malının tamamından verilir.
5- Kaybolmuş, gasbedilmiş, saklanılan yeri unutulmuş mal ve inkâr olunan alacaklar, nisaba katılmaz ve ele geçerlerse, önceki yılların zekâtları verilmez. Senetli veya iki şahitli yahut itiraf olunan alacaklar, iflas edende ve fakirde de olsa nisaba katılır. Ele geçince, geçmiş yılların zekâtı da verilir.
6- Kadının altın ve gümüşten başka diğer ziynet eşyaları zekâta tâbi değildir. Pırlanta, elmas, zümrüt gibi ziynet eşyalarının zekâtı verilmez. Şâfiî'de ise, kadının altın ve gümüş de olsa, ziynetlerinin zekâtı verilmez. (Hidaye)
7- Nisabın helâk olması, sıfırlanması veya borçlanıp sıfırın altına düşmesi demektir.
8- Zekâtını yanlış hesaplayıp zamanından önce verip de, bir altın zekât vermesi gerekirken iki altın veren, bunu anlayınca, ikinci yıl vereceği zekâttan bu bir altını düşebilir. Eksik veren de, zamanı gelince tamamlar.
9- Çalışanların alacakları maaş veya ücret, ellerine geçmeden önce nisap hesabına katılmaz, çünkü bunlar, hak edilmiş ücretse de, hak edilen mal, ele geçmeden önce mülk olmaz. Maaşlardan kesilen ve henüz alınmamış olan yardım sandığı ve sigorta paraları zekât hesabına katılmaz.
Zekât verirken nelere dikkat etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
1- Zekât verirken bilezik, yüzük gibi altınların işçilik ve sanat değerine değil, ağırlığına bakılır. Mesela Reşat, Cumhuriyet ve Aziz liralar 7,2 gramdır. 12 ayardan fazla olan bütün altınlar tartılıp, kırkta biri zekât olarak verilir. Bilezik, küpe, yüzük gibi çeşitli ayarlarda altını olanın, bunların içinden en yüksek olanının ayarından vermesi daha iyi, ortasından vermesi caiz, düşüğünden vermesi ise mekruhtur.
2- Zekâta tâbi mallar, altın liraların en düşüğünün, kuyumcunun alış fiyatına göre hesap edilir.
3- Nisabın üstünde bileziği olan kadının zekâtını, kocası değil, kendisi verir. (Zekâtımı bir fakire ver) diye kocasını veya başka birini vekil ederse, vekil kendi parasıyla da zekâtı verebilir.
4- Miras ve mehr-i müeccel alacakları nisap hesabına katılır, fakat zekâtı verilmez. Aldıktan sonra nisabı bulursa, diğer alacaklardan farklı olarak, sadece o senenin zekâtı verilir.
5- Zekât, farz olduktan sonra verilir. Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, hicrî kamerî aya göre bir yere yazar ve her sene o tarihte zekâtını verir. Ramazan ayını beklemez. Günü gelmeden zekât vermekte de mahzur yoktur. Gelecek birkaç yılın zekâtını önceden vermek de caizdir. Zamanı gelince tekrar hesaplanır, eksik verilmişse tamamlanır. Fazla verilmişse gelecek senenin zekâtından düşülür.
6- Nisap, yıl içinde sıfırlanınca, ilk nisabı bulduğu gün yeniden tarih atılır. Bundan bir hicrî yıl sonra, nisaba malik ise zekât verir. Sıfırlandıktan sonra, bir daha zengin olana kadar tarih atılmaz. Sıfırlanmadan, mesela 50 gram altını varsa, yıl sonu diğer paralarıyla birlikte nisaba malikse zekâtını verir. Yani sıfırlanma hariç, yıl içindeki diğer dalgalanmalara itibar edilmez.
7- Uşru verilen mal, kırk yıl kalsa, uşru da zekâtı da verilmez, ama ticaret malı hâline gelirse veya satılıp paraya, altına çevrilirse zekât malı olur. İlk zekât verme gününde zekâtını da vermek gerekir. Altın ve gümüş eşya ile kâğıt paralar, her ne suretle ele geçerse geçsin, zekât malı olurlar.
8- O ay tahakkuk eden kira borçları, zekât nisabından düşülür, gelecek aylarınki düşülmez.
9- 25-30 yıllık da olsa, uzun vadeli taksitlerle alınan krediler, zekât nisabından borç olarak düşülür.
10- Altın miktarı yarıdan az olan karışımın zekât hesabı, ağırlığıyla değil kıymetiyle yapılır.
Zekât kimlere verilir, kimlere verilmez?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eğer sâlih iseler, yakın akrabaya zekât vermek, daha çok sevab olur. Sâlih akraba yoksa, başka sâlihleri tercih etmelidir.
Sual: Zekât kimlere verilir?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Zengin olana, yani kurban nisabına malik olana zekât verilmez. Ana babaya, dedeye, büyükanneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire zekât verilmez. Fakir olmak şartıyla geline, kardeş, hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa zekât verilir. Eğer salih iseler, yakın akrabaya zekât vermek, daha çok sevab olur. Sâlih akraba yoksa, başka sâlihleri tercih etmelidir.
2- Kadın, dinen fakir olan kocasına İmameyn'e göre zekât verir. Kocası maddî sıkıntı içinde ise, bu kavle uymakta mahzur olmaz.
3- Hayır kurumlarına zekât verilmez. Müctehid imamların hiçbiri, (Hayır kurumlarına zekât verilir) dememiş ve bu konuda icma hâsıl olmuştur. Öğrenci yurtlarına veya vakıflara zekât verebilmek için, bu kurumların bir yetkilisi, bir fakirden vekâlet alır. Fakir, kurumdaki yetkili şahsa vekâlet verirken, (Benim adıma zekât almaya ve aldığın zekâtı dilediğin yere vermeye seni vekil ettim) der. Yahut sadece (Seni zekât almaya umumi vekil ettim) demesi de kâfidir. O zaman vekil, aldığı zekâtı, talebelerin veya kurumun ihtiyaçlarına sarf edebilir. Böylece dine uyulmuş, zekât da dine uygun olarak verilmiş olur.
4- Hadis-i şerifte, (İlim öğrenmekte olanın 40 yıllık nafakası olsa da, buna zekât vermek caizdir) buyuruldu. Din bilgilerini öğrenmekte ve öğretmekte olanlar yani işi, mesleği bu olanlar, dinen zengin olsalar da, çalışıp kazanmaya vakitleri olmadığı için zekât alabilirler. (Dürr-ül-muhtar)
5- Babası zenginse, küçük çocuğuna zekât verilmez. Babası fakirse, fakir olan küçük çocuğa zekât verilir. Deliye de, fakirse zekât verilir. Çocuğa, deliye verilecek zekât, babasına veya velisine yahut vasisine verilir. Zenginin küçük oğluna, fakir olsa da zekât verilmez, ama zenginin büyük çocuğuna, zenginin hanımına veya zenginin babasına fakirseler verilebilir. Burada büyük demek âkıl baliğ olmuş demektir. Küçük ise, henüz âkıl baliğ olmayana denir.
6- Peygamber efendimizin soyundan gelen seyyidlere ve şeriflere eskiden zekât verilmezdi. Günümüzde, bunlara da zekât verilir. (Dürr-i Yekta)
Zekât verme tarihi ne zaman değişir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Her yıl zekâtını 27 Ramazan'da veren kimse, şu anda Ramazan ayı gelmeden nisaptan düşse, tekrar nisabı bulunca mı zekât tarihini belirler?
CEVAP: Hayır, yıl içindeki dalgalanmalar, nisabın altına düşse de, sıfırlanmadıkça dikkate alınmaz, yani bu düşüşler zengin olma tarihini değiştirmez. Eğer seneye 27 Ramazan'da nisabın üstüne çıkarsa, 27 Ramazan'da zekâtını vermesi lazımdır. Eğer o tarihte nisabın altında kalırsa, geçen yıldan bu yana bir yıl dolduğu için bu tarih artık iptal olur ve bu durumda nisabı bulana kadar bekler. Nisabı bulunca yeni tarih atar ve bu yeni tarihten bir hicrî yıl sonra nisaba mâlikse zekâtını vermesi gerekir. Yıl içindeki inip çıkmalar, nisab tarihini etkilemez. Ancak bir yıl dolunca, nisaba malik olmazsa, o zaman yıl bitince, eski tarih iptal olur. Bir de yıl içinde, malının hepsini elden çıkartarak veya borçlanarak, varlığı sıfırın altına düşerse, o zaman yıl dolmamış olsa da, önceki tarih iptal olur ve nisabı bulana kadar yeni tarih atılmaz.
Sual: Kâğıt paranın zekâtı hesaplanırken, altının gram fiyatı nasıl bulunur?
CEVAP: Kâğıt paranın zekâtı hesaplanırken, Cumhuriyet altını, Hamit lira, Aziz lira, Reşat lira gibi, piyasadaki basılmış, damgalı altın liraların fiyatı en düşük olanı esas alınır. Bunlar 7,2 gramdır. En düşüğünün fiyatı 7,2'ye bölünerek, altının gram fiyatı bulunur. Diyelim ki, Aziz lira en düşük olanıysa ve fiyatı da 576 liraysa, bir gram altının fiyatı, 576/7,2=80 liradır.
Sual: 16 bin lira param var. Bunun zekâtı nasıl verilir?
CEVAP: Önce altının gram fiyatı bulunur. Mesela gramı 80 liraysa, 16 bin lira, 200 gram altın eder. 200 gram altının kırkta biri de, 5 gram altın eder. 5 gram altın zekât olarak verilir. Tam 5 gram bulunamazsa, üç çeyrek altın verilir.
Sual: 70 gram 14 ayar altınla, 4000 lira parası olan, zekâtını nasıl verir?
CEVAP: Önce 4000 liranın ne kadar altın alabileceği hesaplanır. Altının gramının 80 lira olduğunu kabul edersek, 4000/80=50 gram altın eder. Bunu, 70 grama ilave edince, 120 gram olur. Bunun kırkta biri 3 gram eder. Zekât olarak 3 gram altın vermek gerekir. Bu 3 gramı 22 ayardan vermek çok iyi olur. 18 ayardan verilirse de caizdir. Eğer 70 gramını 14 ayardan, kalan 50 gramını da 22 ayardan verirse bir mahzuru olmaz. Hepsi 14 ayardan verilirse mekruh olur.
İtaat yoksa, hiçbir şey yok demektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sevginin bazı alametleri vardır. Bu alametler varsa, o kimse gerçekten o zatı seviyor demektir. Aksi takdirde, sevgisi samimi değildir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Mıknatıs, saman çöpünü çekmez. Metal parçalarını, cevheri çeker. Onun için merhum hocamız, (Ehl-i sünnet âlimlerinin sözlerinden, yazılarından hazırladığımız kitapları bol bol dağıtmalı, her tarafa yaymalı. Bu kitapları her alan kurtulur sanmayın. Bazıları yırtar, bazıları da okur. Bu kitaplar sanki bir mıknatıstır. Cevheri olanlar buna yapışır. Biz, kimlerin kurtulacağını bilemeyiz. Bu mıknatıs, kurtulacak olanları seçer) buyururlardı. Nitekim Şah-ı Nakşibend hazretleri de, (Biz seçildik) buyurmuştur. Büyükler, kalbinde cevher olanı kendilerine çekerler. Nitekim Peygamber efendimiz, binlerce kimseye İslamiyet'i anlattı, kalbinde cevher olmayanlar kabul etmedikleri gibi, bir de düşman oldular. Ama kalbinde cevher olanlar, Peygamber efendimize koşa koşa gelip iman ettiler ve onun gösterdiği yolda her şeylerini, hattâ canlarını seve seve feda etiler.
İşin aslı sevgidir. Sevgi yoksa itaat de yoktur. İtaat yoksa hiçbir şey yoktur. Sevginin yolları vardır. İnsanın öncelikle seveceği kimseyi tanıması lazımdır. Tanıması için de bir şeyler bilmesi lazımdır. Bunları da ya talebelerinden veya kitaplarından öğrenir. Kendisinin âciz ve bir hiç olduğunu, o zatların ise çok büyük olduğunu bu şekilde anlar.
Şüphesiz ki üzerimizde en çok hakkı olan, bu din büyükleridir. Âhir zamandayız. Her tarafta yangın vardır, tek başına kurtulmak imkânsızdır. Eskiden helâlden haramdan bahsedilirdi, şimdi (İmanın var mı, yok mu?) diye konuşuluyor. Düşünün ki, bir mübarek zat sanki gelip, (Bu yangın ortamından seni kurtarırım) diyor. Bu iyiliğin karşılığı ne olabilir, bu büyüklerin hakkı nasıl ödenir? İnsan böyle bir zata hayatını verir, köle olmak ister. (Seviyorum) demek kolaydır, fakat sevginin bazı alametleri vardır. Bu alametler varsa, o kimse gerçekten o zatı seviyor demektir. Aksi takdirde, sevgisi samimi değildir. Bu alametler şunlardır:
1- Onu seveni sever, sevmeyeni sevmez. Onun sevdiğini sever, sevmediğini sevmez.
2- O neye seviniyorsa, o da ona sevinir, o neye üzülürse o da ona üzülür.
3- Her zaman her yerde onu minnetle anar, ona teşekkür eder ve gıyabında ona dua eder.
İstifade yolunda en büyük iki engel
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Konuşan zatı istifade etmek niyetiyle değil de, nerede ayağı kayacak, nerede yanlış söyleyecek diye şüpheyle, endişeyle, imtihan niyetiyle dinlemek nasipsizlik alametidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Evliya zatlar, sipariş üzerine konuşmazlar, yani sohbet ederken konuşacaklarını önceden tayin etmezler. Oradakilerin neye ihtiyacı varsa, Allahü teâlâ onun hatırına onu getirir. Herkes rızkını böylece alır. O büyük zatın kendisi de, söylenen şeyin kimin nasibi olduğunu bilmeyebilir. O konuşulanların içerisinden herhangi bir kısmının dinleyenlerden birine dokunmamış olması mümkün değildir. Herkes mutlaka nasibini alır. Yeter ki dinleyen, Allah için dinlesin, yani istifade yolunu kesmesin.
Büyüklerin sohbetinden istifade edip etmemek, tamamen, o gelen feyz ve bereketin önüne engel koyup koymamaya bağlıdır. Sohbete giderken, tam teslim olarak gitmelidir. İhlâsla, istifade etmek niyetiyle dinleyen, mutlaka daha çok istifade eder. İstifade yolundaki en büyük engel: 1- Söyleyen zata güvenmemek. 2- Ondan istifade etmek niyetiyle değil de, nerede ayağı kayacak, nerede yanlış söyleyecek diye şüpheyle, endişeyle, imtihan niyetiyle dinlemektir veya (Biz bunları zaten biliyoruz, başka şeyler anlatsa ya) diye düşünmek gibi şeyler, nasipsizlik alametidir. Bir şeyler öğrense bile, o öğrendikleri asla kalbine yerleşmez ve onu kurtarmaz. Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Hocasını imtihan eden, melundur) buyuruyor.
Müminler bir araya geldiği zaman, istese de istemese de, Allah sevgisi mutlaka kalbden kalbe geçer. Ancak, üç kişi bundan istifade edemez. 1- Kâfir. 2- Dinini öğrendiği ve bağlı olduğu hocasını inkâr eden. 3- Hocasını imtihan eden.
İnsan, çok noksandır. Kendini bilmez. Yahut çok az bilir. Aczini, noksanlığını bir anlasa, düzelir, doğru yola gelir, ama (Benim gibisi var mı) dediği müddetçe hiçbir iyilikten nasibini alamaz. Zira kibir, her iyiliğe engeldir.
İnsanın kendini beğenmesi, başkalarını ise beğenmemesi ne kadar çirkin bir şeydir! Değil sadece büyük zatlara, Allahü teâlânın eşref-ül mahlûkat yani en şerefli mahlûk olarak yarattığı insana bile değer vermemek hiç kulluğa yakışır mı? İnsan, Allahü teâlânın emrinde bir köle gibidir. Mümin, yaptığı ibadetleri değil, yapması lazım gelip de yapamadıklarını ve işlediği haramları, mekruhları düşünmelidir. Doğru yaptığımızı zannettiklerimiz de, tevbemiz de, tevbeye muhtaçtır.
Zekât alıp verirken nelere dikkat etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir günlük yiyeceği olanın, zekât veya sadaka istemesi haramdır, fakat istemeden verilen sadakayı, zekâtı alması caizdir.
1- Gayrimüslime zekât verilmez.
2- Zekât verilecek kimseyi araştırmak gerekir, zan üzerine zekât verilmez. Zengine, ana baba, evlat gibi yakına veya Müslüman olmayana zekât vermek sahih değildir. Ancak zekât verilecek kimseyi araştırarak zekâtını verdikten sonra, bunun zengin veya gayrimüslim olduğu anlaşılsa da, verilen zekât sahihtir. Araştırıp verdiği için, tekrar vermesi gerekmez.
3- Zekâtta salih akrabayı tercih etmeli, çünkü zekâtı, salih olan fakir akrabaya vermek daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Fakir akrabası varken, başkalarına verilen zekâtı, Allahü teâlâ kabul etmez) buyuruldu. Yani zekât borcundan kurtulursa da, zekâttan hâsıl olan büyük sevaba kavuşamaz. Salih fakir akraba yoksa başka salihleri tercih etmeli.
4- Fakire verilen altın, onu zengin edecek kadar fazla olmamalı. Borçsuz fakire nisap miktarı yani 96 gram altın veya daha çok zekât vermek, mekruh olur. 10 gr altın borcu varsa, 100 gr altını alması mekruh olmaz.
5- Zekât verirken, zekât demek gerekmez, hediye dense de caizdir.
6- Bir günlük yiyeceği olanın, zekât veya sadaka istemesi haramdır, fakat istemeden verilen sadakayı, zekâtı alması caizdir. Zekâtı mümkünse, salih olan muhtaçlara vermeli.
7- Fakire zekât için altın verip, tekrar onu ucuza satın almak mekruhtur.
8- Fakirdeki alacağını zekâta saymak caiz olmaz. Fakirde alacağı olan zengin, fakire borç senedini verip, (Alacağımı zekât olarak sana verdim. Sen de borcuna karşılık kabul et) dese, fakir de kabul etse, zengin zekâtını vermiş olmaz, çünkü zekât, borç senedi vermekle, razı olmakla verilmiş olmaz. Ancak mal teslim etmekle verilmiş olur. Bu zenginin, zekâtını fakire vermesi, fakirin de, aldıktan sonra, tekrar zengine geri vererek borcunu ödemesi gerekir.
9- Fakirde alacağı olan, fakirin, borcunu vereceğine güvenemiyorsa, güvendiği birini fakire gösterip, (Zekâtını almak ve borcunu ödemek için, bunu vekil yap) der. Zekâtı bu vekile verir. Vekil de, zengine geri vererek, fakirin borcunu öder. Böylece hem zekât dine uygun verilmiş, hem de, fakirin borcu ödenmiş olur. (Dürr-i yekta, Mizan-ı kübra)
10- Ev kirasını ödeyemeyen fakir kiracıya, mal sahibi, kirayı almadan bağışlasa, bu para zekât yerine geçmez, sadaka olur. (Redd-ül-muhtar)
Kira alacakları zekât hesabına katılır mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Her türlü alacak nisaba katıldığı gibi, evlerin tahakkuk etmiş kira alacakları da nisaba katılır.
Sual: Benim beş aylık ev kirası alacağım var. Bunlar zekât nisabına katılmaz mı?
CEVAP: Evet, katılır. Evlerin tahakkuk etmiş kira alacakları nisaba katılır. Her türlü alacak da nisaba katılır. Kira alacaklarının nisaba katılacağı S. Ebediyye'de şöyle bildiriliyor:
Ev, yiyecek, içecek gibi ihtiyaç maddelerinin satışları karşılığı ve binaların kira alacakları, nisap hesabına katılır. Satılan evin karşılığı olan alacaklar, kira alacakları birer alacaktır. Bunlar nisaba katılır.
Sual: Zengin dedem, Alzheimer hastası oldu. Onun malından zekât vermek gerekir mi?
CEVAP: Diğer üç mezhepte verilirse de, Hanefi'de çocuğun ve delinin malından zekât verilmez.
Alzheimer hastasının şuuru yerinde olmadığı zaman deli hükmünde olur. Zekât, namaz ve oruç gibi ibadetlerle mükellef değildir. Velisi onun malından zekât vermez. Şuuru yerinde iken namazını kılar, orucunu da tutar. Şuuru giderse orucunu bozması, namaz kılmaması günah olmaz. Zekâtını verecek kadar şuur sahibi ise, zekâtını da verir. Kurban Bayramı'nda şuuru yerinde olup da, (Kurbanımı kesin!) derse, kurbanı da kesilir.
Sual: Küçük çocuk ve deli zengin ise, fitreleri kendi mallarından verilebilir mi?
CEVAP: Küçük çocuğun ve delinin malları varsa, yani zenginse, bunların fitreleri kendi mallarından verilir. Velileri vermezse, çocuk büyüyünce, deli iyileşince, eski fitrelerini de kendileri verir. Deli iyileşmezse zaten sorumlu olmaz.
Sual: Uykudan uyanınca veya her fırsatta söylenen Allahümmağfirlî ne demektir?
CEVAP: Allahümme, (Yâ Allah) demektir. Yâ kelimesi hitaptır. Allahümmağfirlî, (Yâ Rabbî, beni affet!) manasındadır.
Sual: Adadığımız bir para, âkıl baliğ olmayan çocuğa verilebilir mi?
CEVAP: Evet, çocuk ve babası fakirse adak sahih olur.
Fitre vermenin önemi nedir, kimler verir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Fitre için bildirilen ürünlerden birini veya tutarını vermek gerekir. Her sene, (Bu yıl fitre kaç lira?) diye sormaya lüzum yoktur.
Sual: Kimlerin fitre vermesi gerekir? Hangi ürünlerden verilebilir?
CEVAP: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fitre vermesi vacib olur. Nisaba malik değilse fitre vermesi vacib olmaz, fakat vermesi iyidir. Bir hadis-i şerif:
(Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.) [Ebu Davud] (Tezkiye, temize çıkarma, temizleme demektir.)
Diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fitre vermesi farzdır.
Dinen zengin olmayan herkes, fitre, zekât alabilir. Fitre nisabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zenginse fitre vermesi gerekir.
Sadaka-i fıtr, Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caizse de bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevabdır. Şâfiî'de Ramazandan önce verilmez. Bayramdan sonraya da bırakılmaz.
Ana babaya, dedeye, büyükanneye, evlada, toruna, hanıma ve kâfire fitre verilmez. Fakir olmak şartıyla geline, kardeş, hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa verilebilir. Eğer salih iseler, yakın akrabaya vermek, daha çok sevab olur. İmameyn'e göre, borçlu ve fakir kimseye, hanımı fitre verebilir. (Mevkûfat)
Sadaka-i fıtrın miktarı her yıl değişmez. Bir kişinin fitresi için 1750 gram buğday veya un yahut 3500 gram arpa, kuru üzüm veya hurma verilir. Ya bu ürünlerden birini veya tutarını vermek gerekir. Her sene, (Bu yıl fitre kaç lira?) diye sormaya lüzum yoktur.
S. Ebediyye'de, Cevhere kitabından alınarak, (Sadaka-i fıtr olarak, arpa, buğday yerine kıymetleri kadar altın, gümüş veya fülus, yani bakır, bronz para [kâğıt para] ve her çeşit mal verilebilir) deniliyor. İhtiyaç hâlinde, fitreyi bu kavle göre, kâğıt para olarak vermek caiz olur. Bir sıkıntı, ihtiyaç yoksa altın olarak veya bildirilen ürünlerden vermelidir.
Bir kimse, yanında kalan ana babasının ve âkıl bâliğ olan oğlunun fitresini, onlardan habersiz verse, sonradan bildirmek şartıyla caiz olur. Başkalarınınkini, onlar ver demeden veremez. Seferi yani yolcu olan kimsenin de, nisaba malikse fitre vermesi gerekir.
İş sebebiyle oruç tutmamak caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Melekler, Ramazanda her gün, gece gündüz, oruç tutanların affolması için dua eder. Melekler günahsız olduğu için duaları kabul olur.
Sual: Çalıştığımız yer çok sıcak. Oruçlu olunca çalışmam imkânsız. İzin de vermiyorlar. Çalışmasam çoluk çocuk nafakasız kalacak. Oruç tutmayıp kışın kaza etmem caiz olur mu?
CEVAP: Çalışırken çok yoruluyorum diyerek, orucu kazaya bırakmamalı. Ama gerçekten zaruri bir durum varsa o zaman caiz olur.
Nafakaya muhtaç kimse, çalışınca hasta olacağını anlarsa, orucu bozar. Ücretle çalışmayı sözleşmişse ve iş sahibi, Ramazanda izin vermiyorsa, kendinin ve ailesinin nafakası mevcut olan, orucu bozmaz, çünkü böyle kimsenin dilenmesi haramdır. Kendinin ve ailesinin nafakasına malik değilse, orucun zarar vermeyeceği başka hafif iş bulması gerekir. Hafif iş bulamazsa, işinde çalışarak, orucu bozması caiz olur. Bunun gibi, ekin biçen kimseye Ramazan ayının orucu ziyan verirse, yani oruçtan dolayı, ekini biçemeyip, ekin telef olursa yahut çalınırsa [veya bina yapılamayıp da yağmurdan yıkılmak tehlikesi muhakkak olursa] ve bunları ücretle yapacak bulamazsa, oruç tutmayıp, bu işlerini yapmak caiz olur. İş bitince, orucunu tutar ve Ramazandan sonra da, tutamadığı günleri kaza eder. Günah olmaz. Susuzluktan hasta olması, ölmesi muhakkak olan herkes de, orucu bozup kaza edebilir. Kefaret gerekmez. (Redd-ül-muhtar)
Sual: Ramazanda sıcak günlerde oruç tutmayıp, kışın kaza edilse sevabı az mı olur?
CEVAP: Dînî bir mazeret olmadan, orucu kazaya bırakmak haramdır, büyük günahtır. Oruç ibadeti, dînî bir mazeretle kazaya bırakılırsa, kazası tutulunca kişi sadece cezadan kurtulur. Ramazan-ı şerifte tutulan sevaba kavuşamaz. Ömür boyu oruç tutsa, Ramazanda tutulan bir gün orucun sevabına kavuşamaz. Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir peygamberin ümmetine vermemiştir:
1- Ramazanın birinci gecesinde oruca kalkana, Allahü teâlâ rahmetle nazar eder. Rahmetle nazar ettiği kul artık rahmete kavuşmuştur, hiçbir korku yoktur.
2- İftar vakti, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir.
3- Melekler, Ramazanın her gün, gece gündüz, oruç tutanların affolması için dua eder. Melekler günahsız olduğu için duaları kabul olur.
4- Allahü teâlâ, oruç tutanlara mahsus olarak Cennette bir köşk ihsan eder.
5- Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini affeder.) [Beyhekî]
Hastalıkta oruç tutmak gerekir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Oruca mâni olan hastalık çok azdır. Salih bir doktora sormadan veya orucun zarar verdiğini kendi tecrübesiyle anlamadıkça, orucu kazaya bırakmamalı!
Sual: Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya hasta ne yapar?
CEVAP: Çok yaşlanıp, ölene kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Bir hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir) buyuruluyor. (Nesaî)
Fakir ise fidye vermez, dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fitre miktarı un verilir. Bir fitre miktarı un 1750 gramdır. Bir aylık oruç için 53 kg un vermek kâfidir. Yahut bunun kıymeti kadar altın, tutulamayan bir aylık orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, Ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık)
Sual: Hasta olan oruç tutmaz mı?
CEVAP: Orucun birçok hastalığa faydalı olduğu açıklanmıştır. Hadis-i şerifte, (Her şeyin bir zekâtı vardır. Bedenin zekâtı da oruçtur) buyuruldu. (Beyhekî)
Oruç tutan vücudunu hastalıklardan korur. Bir hadis-i şerifte, (Sıhhate kavuşmak için oruç tutun!) buyuruldu. (Taberanî)
Oruca mâni olan hastalık çok azdır. Sâlih bir doktora sormadan, böyle bir doktor, (Senin oruç tutmaman gerekir) demedikçe veya orucun zarar verdiğini kendi tecrübesiyle anlamadıkça, orucu kazaya bırakmamalı!
Sual: Ramazanda oruç tutamayan hasta, iyileşince kaza edecek olsa, yine de kaza ettiği oruçların fidyesini vermesi gerekir mi?
CEVAP: Hayır, kaza edecek olan, fidye vermez. Fidye verse de, iyileşince kaza etmesi gerekir.
Sual: Ramazanda, orucu bozulan kimse yiyip içebilir mi?
CEVAP: Ramazan günü orucunu herhangi bir sebeple bozan, seferdeyken kendi şehrine gelen yani mukim olan ve hayzı kesilen kadın, hastalık veya başka bir mazeret yoksa, akşama kadar oruçlu gibi durur, yiyip içmez. Fakat hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, yiyip içer. Oruç tutamayacak bir özrü olanlar, oruç tutamadıkları günler, gizli yiyip içmelidir.
Ramazan demek, yanmak demektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Eğer Allahü teâlâ, bu ümmeti affetmek dilemeseydi, böyle bir takdiri olmasaydı, Ramazan-ı şerif ayını Müslümanlara ihsan etmezdi.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bu ayda oruç tutmak farz ve teravih kılmak da sünnet oldu. Ramazan yanmak demektir. O ay, oruç tutanların, tevbe edenlerin günahlarını yakıyor. Bu ayda her tarafta hayır, hasenat, bolluk bereket olur. Bu ay, sabır ayıdır. Kim sabrederse, sabrının karşılığını fazlasıyla alır, Allahü teâlâ ona Cenneti nasip eder. Eğer o ay, işverenler, oruç tutanlara kolaylık gösterirse, onları da azaptan korur.
İki arkadaştan biri şehit düşer, diğeri birkaç sene sonra vefat eder. Birkaç sene sonra vefat eden, şehitten daha yüksek derecede olur. Hikmeti merak edilince, (Onun üzerinden üç ramazan geçti) cevabı verilir.
Ramazan-ı şerifte bir sayfa Kur'an-ı kerim okuyana, yüz nâfile hac sevabı verilir.
Allahü teâlâ çok şefkatli, çok merhametli, çok affedici olduğu için, namazlar arasındaki hatalarımız silinsin diye beş vakit namazı emretmiştir. Ayrıca Cuma gününü yaratarak, bu günde yapılan duaları kabul ediyor ve bir haftalık hatalarımızı, günahlarımızı siliyor. Ramazan-ı şerifte, bir ay boyunca, bu ayın şerefinden dolayı, kabirde kâfirler dâhil, kimseye azap yoktur. Ayrıca, mübarek gecelerde yapılan duaları kabul ediyor.
Ramazan-ı şerif, öyle bir ay ki, bu ümmete mahsustur. Hazret-i Ali, (Eğer Allahü teâlâ, bu ümmeti affetmek dilemeseydi, böyle bir takdiri olmasaydı, Ramazan-ı şerif ayını Müslümanlara ihsan etmezdi) buyuruyor. Ramazan ayı, en büyük nimetlerden biridir. Affın, ihsanın dopdolu olduğu bir aydır. Bir günü, bine bedeldir. Farzlara yetmiş kat sevab verilir. Nafilelere farz gibi sevab verilir. Hele içinde bir de, bin aya bedel olan Kadir gecesi vardır. Bir ayın tamamı, yani Ramazanın her günü bayramdır, çünkü her gün binlerce, yüz binlerce Müslüman affa uğruyor, Cennete gidiyor.
Bu öyle mübarek bir aydır ki, bütün yılın günahlarına kefarettir ve mutlaka temizleyicidir. Orucunu tutan mümin, bayram sonuna kadar tertemiz olur.
Allahü teâlâ, her yapılan ibadetin ecrini bildirdiği hâlde, Ramazan orucunun sevabını bildirmemiştir. Yani (Oruç tutmanın sevabı şudur) dememiştir. Sevaba muhtaç olduğumuz zaman, bize bol bol vermek üzere onun ecrini gizlemiştir.
Ramazan-ı şerifin her günü müminler için bayramdır. Bu günlerin kıymetini bilip değerlendirenin, bütün bir senesi bereketli geçer.
Orucun ve iftiraya uğramanın sevabı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, Ramazan orucunu tutanların ve iftiraya uğrayanların ecirlerini hesapsız vereceğini vadediyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Günlerin hayırlısı Cuma, ayların hayırlısı Ramazan, amellerin hayırlısı da vaktinde kılınan namazdır.
Allahü teâlâ, Ramazan orucunu tutanların ve iftiraya uğrayanların ecirlerini hesapsız vereceğini vadediyor. Merhametlilerin en merhametlisi olan Allahü teâlânın, kereminin sonsuzluğuna bakın ki, mümin kullarının hesaplarını sevab günah tartısıyla ölçmenin yanında, kulun lehine olarak iki kapıyı ardına kadar açık bırakıyor. Hâlbuki sevablarla günahların yazılışlarında bile, kulun lehinde hareket edilir. Bunları tespitle görevli melekler, kulun hayırlı bir iş murat edip de yapamaması hâlinde bile, sevab yazıyor, fakat kötü bir düşünceyi ise, ancak yaptıktan sonra kayda geçirirler.
Ramazan ayı sabır ayıdır. Sabredenin gideceği yer Cennettir. Bu ay, iyi geçinmek ayıdır. Bu ayda müminlerin rızkı artar.
Ramazan-ı şerifte dört grup insan hariç, herkesin günahlarının affedileceği hadis-i şerifte bildirilmiştir. O dört grup insan şunlardır:
1- Bid'at ehli: Bid'at, İslamiyet'e ilave ve çıkarma demektir. Yani İslamiyet'in doğru yolunu bozmaktır. Bunları yapana bid'at ehli denir.
2- Ana ve babasına âsi olanlar: Tevbe istiğfar etmeli, eğer ana baba ölmüşse, onlara hayır hasenatta bulunmalı, dua etmeli. Çünkü hadis-i şerifte, (Ölü, denizde boğulmak üzere olan insan gibidir. Kendisine ana babasından, evladından, eşinden, dostundan gelecek bir dua bekler) buyuruluyor. Onun için onların hayrına, doğru din kitapları dağıtılır, hatim okunur, başka hayırlar yapılır. İmdat diyen birini gözümüzün önüne getirelim, işte o, ana, baba veya akrabamız olabilir. Bu ay onlara çok hediye gönderelim.
3- Sıla-i rahim yapmayanlar: Yani salih olan yakın akrabayı ziyaret etmeyen ve iyilikte bulunmayanlar. Bir mektupla, bir telefonla da olsa, mutlaka onları aramalı. Aksi hâlde, Ramazan-ı şerifin mağfiretinden mahrum kalabiliriz.
4- İçkiye devam edenler...
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Ramazanda ibadet ve iyi iş yapanlara, bütün yıl boyunca bu işleri yapmak nasip olur. Yani bir insan Ramazan-ı şerifte hangi hayırlı işlere başlarsa, Cenab-ı Hak, yıl boyunca, onu yapmak vaktini ve imkânını nasip eder. Bu aya saygısızlık edenin, günah işleyenin, bütün senesi günah işlemekle geçer. O hâlde bu ayı, tevbe edip günahları terk etmek ve hayırlı işlere başlamak için fırsat bilmelidir.
Orucun farzları ve oruca niyet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlamasıdır. Türkiye Takvimi'ne göre hareket etmeli.
Sual: Orucun farzları nelerdir?
CEVAP: Orucun farzı üçtür: 1- Niyet etmek, 2- Niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmak, 3- İmsak vaktinden Güneş batana kadar orucu bozan her şeyden sakınmak.
Ramazanda ve nafile oruçlarda niyetin vakti, Güneş battıktan sonra başlar. Son vakti ise, ertesi günü dahve-i kübra vaktine kadardır. Bu vakit, her şehir için www.turktakvim.com sitesinde vardır. Kaza ve kefaret oruçlarında ise, akşamdan imsak vaktine kadar niyet edilebilir. Ramazanda oruca niyet ederken, akşamdan imsak vaktine kadar (Yarın oruç tutmaya), imsak vaktinden sonraysa (Bugün oruç tutmaya) denir. Yanılıp yanlış söylense de, oruç tutulacak gün bilindiği için mahzuru olmaz. Gece yatarken yemeği yiyip veya yemek yemeden niyet edilse, sonra sahura kalkınca yemek yemekte mahzur yoktur. Akşam yemeği yerken niyet etmek iyi olur. Niyetten sonra da, imsak vaktine kadar yiyip içmekte mahzur yoktur. Sahura kalkınca da, daha önce niyet edilmiş olsa da, imsak vaktine kadar yiyip içilebilir.
Ramazanda, (Yarın dişim ağrımazsa oruç tutarım, ağrırsa tutmam) diye akşamdan niyet edilse, böyle şüpheli niyetle oruç tutmak sahih olmaz. Niyetin son vaktinden önce, kesin karar vermek gerekir.
Oruç tutmak niyetiyle yatmak da niyettir, sahura kalkılmasa da oruca niyet edilmiş olur.
İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlamasıdır. Türkiye Takvimi'ne göre hareket etmeli. Farklı takvim ve imsakiyeler hakkında, www.turktakvim.com sitesinde, Bilgiler kısmında geniş açıklama vardır.
Sual: Sahura kalkmadan oruç tutmak günah mıdır?
CEVAP: Günah değildir, ancak sahura kalkmak çok sevabdır. Bir yudum su içmek için de olsa, sahura kalkmak iyi olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Sahur yemeği mübarektir. Sahurun tamamı berekettir. Bir yudum su için de olsa sahura kalkın! Allahü teâlâ ve melekleri, sahura kalkanlara salât ve selam ederler.) [İ. Ahmed]
(Sahurda yemek yiyerek, oruç tutmanıza yardımcı olun!) [Beyhekî]
(Yedikleri helâl olmak şartıyla hesaba çekilmeyecek üç kişi: oruçlu, sahur yemeği yiyen ve Allah yolunda nöbet tutandır.) [Nesaî]
(Bir lokma da olsa sahur yemeği yiyin, çünkü onda bereket vardır.) [Deylemî]
(Müminin sahurunun hurmayla olması ne güzeldir.) [Ebu Davud]
(Allahü teâlâ, sahura kalkanlara rahmet eder.) [Taberanî]
30.06.2014
İmtihan günü oruç tutulur mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Akıllı kimseler, gerek din ve gerekse de dünya için açlıktan daha faydalı bir şey görmemişlerdir. Hikmet ve ilim açlıktadır, günah ve cehalet ise, tokluktadır."
Sual: (Aç olanın kafası çalışmaz. Oruç tutma!) diyorlar. İmtihana [sınava] girileceği gün oruç tutmamak günah olur mu?
CEVAP: Elbette günahtır. Oruç tutmamayı mubah kılan özürler kitaplarda bildirilmiştir. Zaruretsiz oruç tutmamak haramdır.
(Aç olanın kafası çalışmaz) sözü ilmî değildir. Ya cahillikten söylenmiştir veya oruca engel olmak için kasıtlı söylenmiştir. Ramazan haricinde de, imtihanlara fazla tok girmemeli. Mide çok doyarsa, insanın kafası pek çalışmaz. Aç olanın zekâsı keskin, anlayışı kuvvetli olur. Oruçluya Allahü teâlânın ihsanı boldur. Sehl bin Abdullah et-Tüsterî hazretleri, (Akıllı kimseler, gerek din ve gerekse de dünya için açlıktan daha faydalı bir şey görmemişlerdir. Hikmet ve ilim açlıktadır, günah ve cehalet ise, tokluktadır) buyurmuştur.
Şeyh Aliyyül-Havvâs hazretleri, (Gece ibadetine açlıkla hazırlanmalı. Midesi tok olanın manevî istifadesi az olur) buyurdu. (Uhûdül-Kübra)
Hadis-i şerifte, (İyiliklerin başı açlık, kötülüklerin başı tokluktur) buyuruldu. Tokluk, unutkanlık yapar, kalbi kör eder. (S. Ebediyye)
Tokluk, alkollü içkiler gibi, kanı bozar. Açlık, aklı temizler, kalbi parlatır. Yine hadis-i şerifte, (Açlık idraki, anlayışı artırır, zekâyı açar) buyuruldu. (İ. Gazalî)
Açlık, sinirleri uyanık, zinde tutar. Fazla tokluk ahmaklığa yol açar. Okuduğunu ezberlemesi ve hatırında tutması zor olur. İmtihan için, kafayı çalıştıran, zekâyı açan, anlayışı artıran orucu tutmamak ahmaklıktır.
Ebu Süleyman Dârânî hazretleri buyuruyor ki:
Aç durmaya çalışın, çünkü açlık, nefsi uysallaştırır ve kalbi inceltir. Nitekim Peygamber efendimiz, (Kalblerinizi az gülmek ve az yemekle diriltin, açlıkla temizleyin. Bu sayede kalbleriniz saflaşır ve incelir) buyurmuştur.
Hazret-i Lokman Hakîm oğluna, (Ey oğul! Mideyi tıka basa doldurduğun zaman düşünce uyur, hikmet dilsizleşir) diye nasihat etmiştir.
Bâyezid-i Bistâmî hazretleri de, (Açlık buluttur. Kul, ne zaman aç kalırsa kalb hikmet yağmuru yağdırır) buyurmuştur. İki hadis-i şerif:
(Açlık, hikmetin nuru, tokluk ise Allah'tan uzaklaşmadır. Sakın tıka basa yemeyin ki kalbinizdeki hikmetin nuru sönmesin!) [Deylemî]
(Allahü teâlânın halk arasında evliyası, açlık ve susuzluk ehlidir.) [İbni Neccar]
ÇOK YEMEK YEMENIN ZARARLARI
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Çok yemek, hastalıkların başı, perhiz ilaçların başıdır) sözünü ancak hikmet ehli bir zat söyleyebilir.
(Dünden devam)Mide ve şehvet yerinde kullanılmazsa, Cehennem kapısı olur. Bunun esası da tokluktur. Nefsi zelilleştirip şehveti kırmaksa Cennet kapısıdır. Bunun esası da açlıktır. Cehennem kapısını kapatan kimse, Cennet kapısını açmış demektir, çünkü bu ikisi, tıpkı batı ile doğu gibi zıttır. Birine yaklaşan diğerinden uzaklaşmış olur.
Hazineler elinde iken, niçin aç durduğu Yusuf aleyhisselama sorulunca, (Tok olunca açları unutmaktan korkuyorum) buyurmuştur. Atalarımız da, (Tok, açın hâlinden bilmez) demişlerdir.
Açlığın bir faydası da, insanın şehvetini kırması, kötülüğü emreden nefse hâkim olmasıdır, çünkü bütün günahların kaynağı şehvet ve kuvvettir. Bu da çok yemekle meydana gelir.
Zünnûn-i Mısrî hazretleri, (Ne zaman doysam, ya isyanda bulundum veya isyana teşebbüs ettim) buyurmuştur.
Âişe validemiz de, (İlk bid'at, doyasıya yemektir) buyurmuştur.
Tok olan, çok su içer. Çok su içen ise çok uyur. Çok uyuyanın ömrü zayi olur, teheccüd namazını kaçırır, ahmaklaşır ve kalbi katılaşır.
(Çok yemek, hastalıkların başı, az yemek [perhiz etmek] ilaçların başıdır. Midenin üçte biri yemeklere, üçte biri içeceklere ayrılmalıdır. Üçte birinin hava payı, yani boş olması en aşağı derecedir) hadis-i şerifini işiten gayrimüslim bir doktor, (Yemek hakkında bundan daha iyi bir söz işitmedim. Bu sözü ancak hikmet ehli bir zat söyleyebilir) der.
(Oruç tutun ki sağlığa kavuşun) hadis-i şerifi gösteriyor ki, vücut oruç, açlık ve az yemekle hastalıklardan kurtulup sağlığa kavuşur. Çok yiyen çok uyur, çok uyuyanın da ömrü boşa geçmiş olur. Çok yiyen sarhoş gibi olur, dimağı yorgunlaşır. Açlık, kalbde incelik doğurur. Hadis-i şerifte, (Az yiyenin içi nurla dolar ve Allahü teâlâ, az yiyip içen ve bedeni hafif olan mümini sever) buyuruldu. (Deylemî)
Açlıkta arzular kırılır, nefsimiz uysallaşır, serkeşliği kalkar. Çok yemek, gafleti doğurur. Azgın bir atı zapt etmek zor olduğu gibi, çok yedirmekle azan nefsi zapt etmek de zordur. Hadis-i şerifte, (Her gün bir defa yemek yenmesi itidaldir) buyuruldu. (Beyhekî)
(Çok yiyip içmek hastalıkların başıdır) Hadis-i şerifi, hastalıkların çoğunun çok yemekten ileri geldiğini göstermektedir. (Dâre Kutnî)
Bütün bu bilgiler, imtihana girerken oruç tutmamanın dînî yönden de, zekâ yönünden de yanlış olduğunu göstermektedir.
Teravih namazı kaç rekattir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hazret-i Ömer, teravihin 20 rekât olarak cemaatle kılınmasını kendiliğinden ortaya çıkarmadı. O, elindeki sağlam esasa, yani Resulullah'ın sünnetine dayanarak emretti.
Sual: Teravih namazı kaç rekâttır? Cemaatle kılmak gerekir mi?
CEVAP: Peygamber efendimiz, 3-4 gün teravihi cemaatle kıldırdı, daha sonra evden çıkmadı. Sebebi sorulunca, (Teravih namazının size farz olacağından korktuğum için, evden çıkmadım) buyurdu. (Buharî)
Teravihin 20 rekât oluşu ve cemaatle kılınması hadis-i şerifle bildirilmiştir. Sünnet olduğu icma ile sabittir. Peygamber efendimiz, teravihi, 8, 12 ve 20 rekât olarak da kılmıştır. İbni Abbas hazretleri bildiriyor ki: Resulullah, yatsıdan sonra, vitirden önce, 20 rekât namaz kıldıktan sonra, (Ramazanda 20 rekât teravih namazı kılanın, yirmi bin günahı affolur) buyurdu. (İbni Ebi Şeybe)
Teravihin 20 rekât olduğuna inanmayanın bid'at ehli olduğu Nur-ül-izah şerhinde de yazılıdır. İmam-ı a'zam hazretleri, (Teravih namazı müekked sünnettir. Hazret-i Ömer, teravihin 20 rekât olarak cemaatle kılınmasını kendiliğinden ortaya çıkarmadı. O, elindeki sağlam esasa, yani Resulullah'ın sünnetine dayanarak emretti) buyuruyor. (El-İhtiyar)
Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" teravihi hiç kılmasa bile, Hulefa-i raşidin'in yani dört halifenin kılması, sünnet olması için kâfidir. Hadis-i şerifte, (Sünnetime ve Hulefa-i raşidin'in sünnetine sımsıkı sarılın) buyuruldu. (Buharî)
Teravihin cemaatle kılınması, sünnet-i kifâyedir. Yani bir mahallede cemaatle kılınınca, diğerleri evde kılsa da, sünnet ifa edilmiş olur. Erkeklerin camide cemaatle namaz kılmalarının, evde kıldıkları namazdan 27 derece daha fazla sevab olduğu, kadınların ise, evde namaz kılmalarının, camide namaz kılmalarından daha çok sevab olduğu hadis-i şeriflerle bildirilmiştir. Kadınlar, cemaatle namaz kılmak için camiye gidemez.
Kadınların, beş vakit namaz için veya cuma, teravih ve bayram namazları için, camiye gitmeleri caiz değildir. (Redd-ül-muhtar)
Teravih namazı iki veya dört rekâtta bir selam verilerek kılınır, fakat iki rekâtta bir selam vermek daha iyidir. Teravih namazını on rekâtta bir selam vererek iki selamla bitirmek mekruhtur. Şâfiî'de ise hiç sahih olmaz. Teravih, vitirden önce kılınır. Vitirden sonra da kılmak caizdir. Ta'dil-i erkân, Hanefî'de vacib, Şâfiî'de ise farzdır. Bunun için ta'dil-i erkâna riayet etmeli, teravihi hızlı kılmamalı.
Özürsüz oruç tutmamak günahtır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruç tutmamayı mubah kılan özürler nelerdir?
CEVAP: Orucu tutmayıp kazaya bırakmayı mubah kılan özürler şunlardır:
1- Hastalık: Hasta olan veya oruç tutunca hastalığı artan kimse, oruç tutmaz veya tutuyorsa bozabilir. Hastaya bakan da, oruç tutunca hastaya bakmakta zorlanırsa, o da oruç tutmayabilir. Orucu kazaya bırakabilmek için, orucun kendisine zarar verdiğini, kendi tecrübesi veya salih doktorun sözüyle anlaması gerekir. Her hastayım diyenin kazaya bırakması caiz olmaz.
2- Sefer: 104 km uzağa giden kimse, 15 günden az kaldığı yerde seferi olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, orucu kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Seferde sıkıntı içinde oruç tutmak, takva sayılmaz) buyuruldu. (Buhârî)
3- Gebe ve emzikli olmak: Kendine veya çocuğuna bir zarar gelecekse, gebe ve emzikli kadın oruç tutmaz. Hadis-i şerifte, (Allahü teâlâ, gebeyle emzikli kadına, oruç tutmaması için ruhsat verdi, orucunu tehir etti) buyuruluyor. (Tirmizî)
Emzikli kadın, kendi çocuğunu veya başkasının çocuğunu emzirse de hüküm aynıdır.
4- Açlık ve susuzluk: Kendisinde şiddetli açlık ve susuzluk meydana gelen kimse, ölüm tehlikesi varsa veya aklı gidecekse yahut hastalanacaksa orucunu bozabilir. Hastalığın artıp artmayacağı kesin değilse, kefaret gerekmemesi için, küçük bir kâğıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.
5- İhtiyarlık: Oruç tutamayan ve iyileşme ihtimali de olmayan yaşlı hasta, tutamadığı günler için fidye verir. 30 günün fidyesi 53 kg undur. 53 kg un alacak kadar altın da verilebilir.
6- İkrah: Oruçlu, (Orucunu bozmazsan seni öldürür veya bir uzvunu keseriz) diye tehdit edilmişse, dediklerini yapmaya güçleri yetiyor ve blöf yapmıyorlarsa, orucu bozmak mubah olur.
Ramazan-ı şerifte, özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte, (Özürsüz olarak Ramazanda bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. (Tirmizî)
Ramazan ayı, istiğfar zamanıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Ramazan-ı şerifin her günü müminler için bayramdır. Bu günleri değerlendirenin, bütün bir yılı bereketli geçer. Cuma ve Ramazan-ı şerifin her günü, kâfirler dâhil hiç kimseye azap edilmez.
Ramazan-ı şerif, kirli elbisenin, çamaşır makinesinde temizlenmesi gibi oruç tutanı temizler. Bu ayın ilk günü temizlik başlıyor, son günü oruç tutan, tertemiz oluyor. Ramazandan sonra, günahlardan dolayı yine kirlenmeye başlıyor.
Bu ayda şöyle dua etmeli: Yâ Rabbî, bizi Ramazan-ı şerifin şefaatine nail et! Oruçlarımızı kabul et! Bu ayda affettiğin kulların arasına bizleri de dahil et!
Ramazan, bizi biraz hâlsiz bırakıyor, ama zaten ibadet de, aczini ve ihtiyacını göstermek demektir.
Regaib gecesinde Allahü teâlâ çok ihsan eder. Duaları kabul eder. O hâlde Regaib gecesinin, Ramazan ayından farkı ne? Bu ayda ibadet edip günahtan sakınana, bütün yıl bunları yapmak nasib olur. Mücevher hiç tütün kağıdına sarılır mı? Güzel kutuya konur. İşte bunun gibi, Şaban, Şevval ve Hac ayları da Ramazan-ı şerifin özel muhafaza kutusu gibidir.
İslâm dinine uyan, Allahü teâlânın dostlarına, nefsine uyan da, Onun düşmanlarına uymuş olur. Bu ayda çok istiğfar etmeli. İstiğfar, dünya ve âhiret zararlarına şifadır, ilaçtır. Her gün yüz kere, (Estagfirullahel azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbu ileyh) demeli.
Günümüzde Ramazan ayı orucuna takvimle başlandığı için, başından ve sonundan birer gün şüpheli oluyor. Bunun için, Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri, (Ramazandan sonra iki gün kaza orucu tutmalı) buyuruyor. Kadıhan fetva kitabında da diyor ki: (Takvime bakarak, bir ay oruç tutulsa, Ramazanın başlaması ve bitmesi şüpheli olur. Ramazandan bir gün önce veya Ramazanın ikinci günü yahut tam Ramazan başında oruca başlanmış olabilir. Birinci hâlde, Ramazandan bir gün evvel tutmuş ve Ramazanın son günü bayram yapmıştır. İkinci hâlde, Ramazanın birinci günü tutmamış, son günü de bayramda tutmuştur. Her iki hâlde de, Ramazanın 28 gününde oruç tutmuş olup bayramdan sonra, 2 gün kaza tutması lazım olur. Üçüncü hâlde, oruç tutulan bir ayın ilk ve son günlerinin Ramazana tesadüf ettiği şüphelidir. Böyle şüpheli günlerdeki oruç sahih olmadığı için, bayramdan sonra iki gün kaza orucu tutulmalı.)
Ramazan ayının her günü bayramdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu ayda, Kur'an-ı kerim okumalı. Kaza namazı kılmalı. Vakit buldukça ziyaretler yapmalı, gönüller almalı, hediyeler vermeli.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Her bayram, kıymetine göre uzun veya kısa sürer. Mesela, Ramazan Bayramı üç gün, Kurban Bayramı dört gündür. Öyle bir bayram var ki, tam otuz gün sürüyor. O da Ramazan-ı şerif ayıdır. Çünkü her gün binlerce, yüz binlerce Müslüman affediliyor. Kabirdekiler Cennete gidiyor. Dünyadakilerin günahları siliniyor. Bundan daha büyük bayram olur mu?
Onun için her gün, affedilenlerin sayısını düşünerek, kendisi de dâhil, akşam olmadan, eyvah bugün bayramın bir tanesi bitti, ertesi gün akşam olduğu zaman eyvah bir gün daha gitti demek suretiyle, Ramazan ayında her günün her saatini, her gecesini çok kıymetli bilip, ona göre değerlendirmeli.
Şu kıymete bakın ki, bu ayda yapılan, zikir, sadaka ve bütün nafile ibadetlere verilen sevab, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Onun için bu ayda dilimizi tutmalı, yani ağzımızdan, değil gıybet, dedikodu, kötü laf, boşuna dünya lafı bile çıkmamalı. Hayırlı işler yapmalı, hayırlı sözler söylemeli. Kur'an-ı kerim okumalı. Kaza namazı kılmalı. Vakit buldukça ziyaretler yapılmalı, gönüller alınmalı, hediyeler vermeli. Mümkün olanlara Ehl-i sünnet âlimlerimizin kitaplarından mesela İslam Ahlakı kitabı vermeli. Yani hayır hasenatın tam kabul olacağı, reddedilmeyeceği bir ay boyunca, bu fırsatı iyi değerlendirmelidir.
Allahü teâlâ, Kur'an-ı kerimde, (Beni unutursanız, rızkınızı daraltırım) buyuruyor. Allah'ı unutur, dünyaya dalarsak, iman, sağlık, mal, insanlık, merhamet rızkı ve daha nice rızıklar daralır. Ramazan-ı şerifte, Cenab-ı Hak çok zikredildiği için, oruç tutulup, Kur'an-ı kerim okunduğu için, merhamet çoğaldığı için, iftarlar, zekâtlar, fıtralar verildiği için, başta iman rızkı olmak üzere, maddî ve manevî rızıklar artıyor. En ipe sapa gelmeyen kimse bile, dinden imandan bahsediyor. Müslümanlar daha çok ibadete sarılıyor, camiler doluyor. Hastaneler ise diğer aylardaki gibi dolmuyor. Çünkü sıhhat rızkı bollaşıyor. Oruç tutan, sıhhatli olur. (Mide boşsa, vücut sıhhatli olur. Kalb boşsa, dinimiz sağlam olur) buyuruluyor. Demek ki, kalbde dünya yoksa, parayla, pulla, mal ve makamla, yani kalb bunların sevgisiyle dolu değilse, onun dini sağlamdır.
Orucu bozan şeyler nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi, ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak da orucu bozar, kaza gerektirir.
Sual: Ramazan orucunu bozan şeyler nelerdir?
CEVAP: Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler: 1- Boğaza kar ve yağmur kaçması, 2- Astım spreyi kullanmak, 3- Zorla bozdurulmak, 4- Buruna sıvı ilaç koymak, 5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.] 6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek, 7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi, 8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek, 9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak, 10- Derideki açık yaraya konan sıvı ilacın sindirim yoluna girmesi, 11- Vücuda ilaç şırınga etmek, 12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak, 13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması, 14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek, 15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak, 16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak, 17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması, 18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî'de bozmaz.] 19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak, 20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması, 21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek, 22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması, 23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî'de bozmaz.] 24- Dil altına konan ilacı emmek, 25- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması, 26- Lavman yaptırmak, [Mâlikî'de bozmaz.] 27- Özel olarak su buharı teneffüs etmek, 28- Burundan genze giden kanı yutmak, 29- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak, 30- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.]
Sual: Kan vermeye gitmiştim. Yeni bir makine çıkmış, kanı alıyor, bir kısmını geri vücuda veriyormuş. Bu durum orucu bozar mı?
CEVAP: Kanın bir kısmı vücuda girince orucu bozar, kaza gerekir. Genelde, vücuttan çıkanlar bozmaz, vücuda girenler bozar. Bunun istisnaları da vardır.
Not: Oruçla ilgili geniş bilgi, www.dinimizislam.com sitemizde mevcuttur.
Oruçluya mekruh olanlar ve olmayanlar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Orucu bozulanın, akşama kadar oruçlu gibi sakınması vacib olur, hastalık gibi meşru bir mazeret olmadan yiyip içmeleri tahrimen mekruh olur.
Sual: Oruçluya mekruh olan ve olmayan şeyler nelerdir?
CEVAP: Mekruh olanlar şunlardır:
1- Dişleri diş macunuyla fırçalamak. 2- İlaçla gargara yapmak. Eğer ağızdaki yara, namazda okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz, çünkü özür vardır. 3- Cünüp olma ihtimali varsa hanımını öpmek. 4- Ramazan günü, bir kimse herhangi bir sebeple orucunu bozarsa, çocuk büluğa ererse, kâfir Müslüman olursa, seferdeki yolcu şehrine gelirse, kadının hayzı kesilirse, akşama kadar oruçlu gibi sakınmaları vacib olur, hastalık gibi meşru bir mazeret olmadan yiyip içmeleri tahrimen mekruh olur. (Redd-ül muhtar)
1- Gece ihtilam olup sahura kalkınca, imsak vaktine az kalmışsa, önce ağzını yıkayıp yemek yense, imsak çıktıktan sonra gusledilse, yani oruca cünüpken başlansa sahih olur. Daha sonra gusletmek caizdir. 2- Bozulursa kefaret olmasın diye, ramazan orucuna imsak vaktinden sonra niyet etmek caizdir. 3- Ramazanda yatsıdan sonra cünüp olan, daha sonra guslederim diye uyuyup kalsa, uyanınca da güneş doğmuş olsa oruca zarar gelmez, fakat namaz kılmak için ilk fırsatta gusletmelidir. 4- Orucun aksamaması için hayzı ilaçla geciktirmek caizdir. 5- Oruçluyken hayzı başlayan kadın, oruçlu gibi durmaz, gizli yiyip içer.
Sual: İftar açarken hangi dua okunur?
CEVAP: İftardan önce, Euzü ve Besmele çekilip, (Allahümme yâ vâsi'al-mağfireh iğfirlî ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminîne vel müminât yevme yekûmülhisâb) denir. Mânâsı şöyledir: (Ey mağfireti çok geniş olan Allah'ım! Kıyamet günü hesaba çekilirken, beni, ana babamı, hocamı, erkek ve kadın bütün müminleri affet!)
Bir iki lokma yedikten sonra, (Zehebezzama' vebtelletil urûk ve sebe-tel-ecr inşâallahü teâlâ) denir ve yemeğe başlanır. Bu iftar duasının mânâsı ise şöyledir: (Açlık bitti. Damarlarımızın suya kavuşma vakti geldi. İnşallah sevab hâsıl oldu.)
Duaların Arapça orijinali, www.dinimizislam.com sitemizde vardır.
İğne yaptırmak orucu bozar mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yapılan iğnelerin, serumların orucu bozduğu açıkça bildirilirken, (Bozmaz) diyenlere itibar etmemelidir.
Sual: (S. Ebediyye'de, iğne [enjeksiyon] yaptırmanın, serum vermenin İmameyn'in kavline göre orucu bozmadığı yazılıdır) deniyor. Doğru mu?
CEVAP: Doğru değil. Bir yanlış anlaşılma var. Serum ve iğne, dört mezhepte de orucu bozar. S. Ebediyye'de Merakıl-felah şerhinden alınarak şöyle deniyor:
(Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi.)
Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da (Orucu bozar) buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır. (S. Ebediyye)
Görüldüğü gibi, yapılan iğnelerin, serumların orucu bozduğu açıkça bildirilirken, (Bozmaz) diyenlere itibar etmemelidir.
Sual: Ramazan ayı sıcak ve uzun günlere geliyor. Bazı işlerimiz olduğu gün oruç tutmayıp kışın kısa günlerde kaza etsek bir mahzuru olur mu?
CEVAP: Çok mahzuru olur. Orucu kazaya bırakmayı mubah kılan özürlerin dışında, kazaya bırakmak haramdır, büyük günah olur. İki hadis-i şerif:
(Ramazanda mazeretsiz bir gün orucunu bozan kimse, ömür boyu oruç tutsa, o günü kaza edemez, yani o orucun sevabına kavuşamaz.) [Buhârî]
(Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizî]
Hadis-i şerifin birinde (bütün yıl) denirken, diğerinde (ömür boyu oruç tutsa) deniyor. O hâlde, Ramazan-ı şerifte oruç tutmayı ganimet bilmeli. Şer'i bir mazeret olmadıkça, (İşim var, imtihana gireceğim, sahura kalkamadım, havalar sıcak) gibi bir bahane ile orucu kazaya bırakmak asla caiz olmaz.
Sual: Oruçluya şeytanın vesvese veremeyeceği, ona yaklaşamayacağı doğru mudur?
CEVAP: Evet, doğrudur. İmam-ı Şa'rânî hazretleri buyuruyor ki: Orucun birçok faydasından biri, bedenimize şeytanın gireceği bütün yolları tıkamasıdır. (Uhud-ül-kübra)
Orucu bozmayan şeyler nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sağlam deriye ilaç, krem sürmek, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak orucu bozmaz.
Sual: Orucu bozmayan şeyler nelerdir?
CEVAP: Bazıları şunlardır: 1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek, 2- Ağzına gelen kusuntunun geri gitmesi, 3- Oksijen tüpüyle ilaçsız suni hava vermek, 4- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak, 5- İstemeyerek ağız dolusu kusmak, 6- İsteyerek, zorlayarak biraz kusmak, 7- Sahurda tokluk veren ilaçlar kullanmak, 8- Göze katı veya sıvı ilaç koymak, ıslak lens takmak, 9- Gıybet etmek, 10- Rüyada ihtilâm olmak, 11- Diş çukuruna ilaç koymak, 12- Çiçek, kolonya veya parfüm koklamak, 13- Morfinsiz, iğnesiz diş çektirmek, 14- Yutmadan yemeğin tadına bakmak, 15- Sakındığı hâlde toz ve dumanın boğazdan veya burundan içeri girmesi, 16- Diş çektirince gelen tükürükten az kanı yutmak, 17- Ağzını yıkadıktan sonra, kalan yaşlığı tükürükle yutmak, 18- Dişleri arasında kalan, nohuttan küçük olan şeyi yutmak, 19- Hacamat olmak, kan aldırmak, akupunktur kullanmak, 20- Kulağa su kaçması, 21- Misvak kullanmak, macunsuz diş fırçalamak, 22- Gusletmek, banyo yapmak, 23- İdrar yoluna pamuk koymak, [Şâfiî'de bozar.] 24- Sağlam deriye ilaç, krem sürmek, her çeşit yakı, sigara bandı, tokluk bandı koymak, 25- Yaraya imsak vaktinden önce konan sıvı ilacın, imsak vaktinden sonra emilmesi, 26- Yaradan çıkan kan, irin ve benzerlerinin tekrar içeri girmesi, 27- Arı sokması, 28- Dudaktaki yaşlığı yutmak, 29- Banyoda oluşan su buharını teneffüs etmek, 30- Ele iğne batıp, kırığının içinde kalması, 31- Kulağa pamuklu çubuk sokmak, [Şâfiî'de bozar.] 32- Kanayan yere, kanın durması için kan taşı sürmek, 33- Ağza gelen yemeği, balgamı, kusmuğu veya baştan buruna gelen akıntıyı yutmak.
EZAN OKUNURKEN ORUÇ AÇMAK
Sual: Ezan okunurken hemen orucumuzu açmakta mahzur var mıdır?
CEVAP: Vaktin girmesi şarttır, ezan erken veya geç okunabilir. Türkiye Takvimi'ndeki vakit girmişse, ezan okunmasa bile orucu açmalı. Sonra namazı kılmalı. Yemeğin namazdan sonra yenmesi daha uygun olur. Vakit girmemişse, ezan okunsa da, top atılsa da orucu açmak caiz olmaz. İmsak vakti yiyip içmek de böyledir. İmsak vakti girmişse, daha ezan okunmasa bile, artık yiyip içmeyi kesmek gerekir. Ezana değil vakte itibar edilir.
İftar vermenin sevabı çoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İftar vermenin sevabı nedir?
CEVAP: İftar vermek çok sevabdır. Yolda giderken bir oruçluya bir hurma veya bir zeytin verilse de iftar verme sevabına kavuşulur. Peygamber efendimiz, (Bir kimse, bu ayda bir oruçluya iftar verirse günahları affolur. O oruçlunun sevabı kadar ona sevab verilir) buyurunca, Eshab-ı kiramdan bazıları, bir oruçluyu iftar ettirecek kadar zengin olmadıklarını söylediler. Onlara cevaben (Bir hurmayla iftar verene de, yalnız suyla oruç açtırana da, biraz süt ikram edene de bu sevab verilir) buyurdu. (Beyhekî)
Yine bir hadis-i şerifte, (Ramazanda bir misafire oruç açtırana Sırat köprüsünü geçmek kolaylaşır) buyuruldu. (V. Necat)
Yemek yedirmek çok sevabdır. Hele oruçluya yedirmek daha çok sevabdır. Oruç tutanın sevabı kadar sevab alır, oruçlunun sevabından eksilme olmaz.
Sual: İftara veya başka davetlere tanıdıklarımızı davet ederken bazıları, (Kimler geliyor?) diye soruyor. Söylemek gerekir mi?
CEVAP: Elbette, gerekir. Hattâ sormasını beklemeden, kimlerin geleceğini söylemeli. Gelecekler arasında görüşmek istemediği veya görüşmesinde sakınca olabilecekler olabilir.
Sual: Bazıları, (Namaz kılmayan, içki içen, açık gezen veya başka günah işleyen, boşuna oruç tutmamalı) diyor. Bu söz doğru mudur?
CEVAP: Hayır, dine aykırıdır. Birkaç günah işleyenin, diğer günahları da yapması gerekmez. Hem oruç tutup hem de günah işleyen kimse, oruç tutmakla hâsıl olan büyük sevaba kavuşamaz, fakat âhirette, niçin oruç tutmadın diye hesaba çekilmez. Oruç borcunu ödemiş olur, hatta orucun bereketiyle diğer günahlardan da kaçma imkânı olur. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(Bütün günahlara tevbe edip hepsinden kaçmak büyük nimettir. Bu yapılamazsa, bazı günahlara tevbe etmek de nimettir. Bunların bereketiyle belki bütün günahlara tevbe etmek nasip olur. Bir şeyin bütünü ele geçmezse, hepsini de kaçırmamalı.)
Ramazan ayında nur yağıyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ramazan-ı şerifte rahmet, mağfiret, nur yağıyor. Hele son on gün içinde Kadir Gecesi var. Özellikle bu günlerde birbirimize dua etmeliyiz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâya şükürler olsun ki, bizlere Ramazan-ı şerifi idrak etmeyi, oruç tutmayı, nasip eyledi; bu ne büyük nimettir! Ramazanın her günü bayramdır. Bayram neşe günüdür. Çünkü ramazan ayında günahlar affolur, ne kadar neşelensek azdır. Öyle bir mağfiret ayı ki, en büyük günahlar affoluyor. Bunlar ne büyük müjdedir!
Ramazan-ı şerifte rahmet, mağfiret, nur yağıyor. Hele son on gün içinde Kadir Gecesi var. Özellikle bu günlerde birbirimize dua etmeliyiz. (Düâ-i zahr-ül gayb icabete makrundur) buyuruluyor. (Gıyaben yapılan dua, icabete daha yakındır) demektir.
Âhir zamandayız. (Elhamdülillah çok iyiyim) demek sanki unutuldu. Derdi, sıkıntısı olmayan insan kalmadı. Halbuki iman varsa her şey vardır, iman yoksa hiçbir şey yoktur. Her şeyin aslı, esası imandır. Başka şeyleri dert edinmemeli.
Peygamber efendimiz ve Onun vârisi olan bütün Ehl-i sünnet âlimlerinin hepsi, (İmanla öl, gerisine karışma) buyuruyorlar. Çünkü bir şey ne kadar kıymetliyse, hırsızı ve düşmanı da o kadar şiddetli olur. İman, Cennetin kapısını açan anahtar, Cennete girmenin tek şartıdır. İbadetle Cennete girilmez. İbadet imanı korumak içindir. Cennete girmeye sebep, doğru imandır yani Ehl-i sünnet itikadıdır.
Dinimize uymak, kalbi kuvvetlendirdiği gibi, nefsi zayıflatır. Bu sebeple nefs, kalbin dinimize uymasını istemez. Dinsiz, imansız olmasını ister. Aklına uymayıp, nefsine uyan, bunun için dinsiz olmaktadır. İnsan ya nefisle veya onun zıttı olan akılla hareket eder. Aklıyla hareket eden, nefsin bu düşmanlıklarını bildikten sonra onu frenler, ona uymaz. İnsan nefsine demeli ki:
Senin isteklerin bana ters geliyor. Çünkü doktora gitsek, doktor tedavi etmek için ilaç verir ve bazı perhizler yaptırır. Biz de onun dediklerine uyarız. Madem doktora peki diyoruz, kalbin doktoruna, yani Ehl-i sünnet âlimlerine niçin peki demeyelim? Niçin bu büyüklere uymayalım? Doktora isyan etsek, neticede bu vücut dünyada birkaç gün sıkıntı çeker, bu da geçip gider. Ama âlimleri dinlemeyip kalbimiz hasta olarak ölürsek, kabir azabından başlayarak, Cehennem azabına kadar ne azaplar görürüz.
Bu yüzden nefsimize değil, büyüklerin Ehl-i sünnet kitaplarında bildirdiği şekilde dinimize uymalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ramazan-ı şerifin son on günü, âhireti kazanmak için, hakiki ticaret zamanıdır. Allahü teâlâ, iste kulum, vereyim diyor. Duaların kabul olacağı zamandır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ramazan-ı şerif hakkımızda hayırlı ve mübarek olsun! Ramazanı ihya eylemek, bayramı rahat huzur içinde karşılamak, nasib olur inşallah. Allahü teâlâ Cumanın ve Ramazan-ı şerifin şefaatine bizi nail eylesin.
Ramazan-ı şerifin son on günü, âhireti kazanmak için, hakiki ticaret zamanıdır. Allahü teâlâ, iste kulum, vereyim diyor. Duaların kabul olacağı zamandır.
Ramazan-ı şerifte, yazın, o kavurucu sıcağın altında, Eshab-ı kiram oruçlu iken 313 kişi 1000 kişiye karşı savaştılar. Bu, açıkça ölüme gitmektir. Ama Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" emrettiği için seve seve şehit olmaya koştular.
Peygamber efendimiz, (Ahir zamandaki ümmetim, emirlerin onda birini yapsalar, kurtulurlar. O zamanda imanı olanlara müjdeler olsun!) buyuruyor. Biz âhir zamanda yaşıyoruz. Bizim için bu onda bir, imandır. Şimdi müminlerin en büyük felaketi imansız olmak tehlikesidir, çünkü haram ve helâl karışmıştır. Eskiden haramlar belliydi, haram işleyenler ayıplanırdı ve onun için, bu işler gizli yapılırdı. Helâller ise aşikâre idi. Şimdiki durum, bunun tam tersidir. Bugün Müslümanların işi zordur.
Onun için sabah akşam tecdid-i iman yapmalı ve Ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda olan arkadaşlarla beraber olmalı. Kurtuluş çaresi budur. Bu arkadaşların kıymetini bilmeyen, büyüklerin kıymetini hiç bilemez. İş, o din kardeşini kendinden bin kere aziz tutup, onun değerini anlamaktır.
Cemaatte rahmet, ayrılıkta azab-ı ilahi vardır. Peygamber efendimiz (İnsanın dini, arkadaşının dini gibidir) buyuruyor. Bir sepet dolusu üzüm, bir tane çürük üzümü yok edemez, iyi de edemez. Fakat o bir çürük üzüm tanesi, önce yanındakini çürütür, yanındaki de diğerini derken, çürüklük kanser gibi bütün sepete yayılır. Onun için, Osmanlıda, 600 yılda kurulan İslam Ahlâkı kısa zamanda bitti. Çünkü nefis kâfir olduğu için ahlâksızlık ve imansızlık çabuk yayılır. Nefsi zapt etmek çok zordur. Ancak salih arkadaşlarla beraber olursak, onun şerrinden kısmen kurtuluruz. En azından yaptığımız bazı yanlış işlerin bozuk ve günah olduğunu görürüz. Bu da fazilettir.
Tevbe yolu her zaman açıktır, ama (Bunda ne var ki, bu zamanda böyle yapmak lazım) deyip, yaptığı kötülükleri beğenirse kâfir olur. Onun için Tam İlmihâl'i çok okuyup, haramı helâli iyice öğrenmeli ve bu kitapları okuyan sâlih arkadaşlarla beraber olmalıdır.
Oruç tutmak vücuda da faydalıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Oruç, eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına gelmeyen nimetler, ancak oruç tutana nasip olur.
Sual: Oruç tutmak vücuda zarar verir mi?
CEVAP: Hayır, çünkü Allahü teâlâ zararlı olan bir şeyi emretmez. Oruç tutan, vücudunun zekâtını ödemiş, onu hastalıklardan korumuş olur. Peygamber efendimiz, (Her şeyin bir zekâtı vardır. Vücudun zekâtıysa oruçtur. Oruç tutun, sıhhat bulun!) buyurmuştur. (İbni Mace)
Orucun faydaları çoktur. İki hadis-i şerif:
(Oruç, eti eritir ve Cehennem ateşinden uzaklaştırır. Gözlerin görmediği, kulakların işitmediği ve hiç kimsenin hatırına gelmeyen nimetler, ancak oruç tutana nasip olur.) [Taberanî]
(Allah rızası için bir gün oruç tutan kimseyi Allahü teâlâ, bu bir günlük oruç sebebiyle Cehennem ateşinden 70 yıl uzak tutar.) [Buhârî]
Orucun sevabı diğer ibadetlere göre daha fazladır. Hadis-i kudside, (Her iyiliğe, 10 mislinden 700 misline kadar sevab verilir, fakat oruç bana mahsustur, onun mükâfatını ben veririm, çünkü kulum, benim için şehvetini ve yeme içmesini bırakmıştır) buyuruldu. (Buhârî)
Her iyiliğin sevabını Allahü teâlâ verdiği hâlde, orucun sevabı için, (Ben veririm) buyurmasının hikmeti vardır. Yeryüzünün tamamı Allahü teâlânın mülkü olduğu hâlde, Kâbe'ye (Beytullah) yani (Allah'ın evi) denmesi, ona şeref vermek içindir. (Oruç bana mahsustur) demekle de ona özel bir şeref vermiştir. Oruç tutana verilecek sevabın muayyen bir ölçüsü yoktur. Oruçlunun durumuna göre, çok sevab verilecektir. Başkaları oruç yerken oruç tutmak daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Oruçlunun yanında oruçsuzlar yiyince, melekler oruçluya dua eder) buyuruldu. (Tirmizî)
Sual: Mâlikî'yi taklit eden kadının, âdeti 10 gün iken, bundan sonra hep 11-15 gün arasında olursa, yani 10 günü aşarsa, 10 günden sonra hayzı devam ederken oruç tutması gerekir mi?
CEVAP: Evet, oruçta Mâlikî taklit edilmediği için, 10 günden sonra orucunu tutar.
ŞÂFİÎ'DE BORÇLAR DÜŞÜLMEZ
Sual: Şâfiî mezhebindeyim. 50 bin lira kadar param var, ama bir o kadar da borcum var. Zekât vermem gerekir mi?
CEVAP: Evet, 50 bin liranın zekâtını vermek gerekir. Şâfiî'de borçlar düşülmez. Hanefî'de zekâtta bütün borçlar nisaptan düşülür, ama uşur verilirken Şâfiî'deki gibi borçlar düşülmez. Borçlu veya fakir olanın da, mahsulün uşrunu vermesi gerekir.
Allah'tan korkmanın alameti nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslüman olmanın, bir alameti olur. Bir yerde minare görülürse orada cami olduğu anlaşılır. Namaz kılanın da Müslüman olduğu anlaşılır.
Sual: Dine ve dindarlara düşmanlığıyla tanınan biri, (Ben içkimi içerim, meyhaneye de giderim, namaz kılmam, oruç tutmam, dinin emirlerini yerine getirmem, ama gösteriş için namaz kılanlardan ve oruç tutanlardan daha çok Allah'tan korkarım, Allah'ı da herkesten çok severim) diyor. Günaha, hattâ küfre girenin Allah'tan korktuğu yalan değil mi?
CEVAP: Elbette yalandır. Sevginin, itaatin, korkunun bir ölçüsü vardır. Bir kimse, (Ben anayasadan ve kanunlardan yanayım) dediği hâlde, kırmızı ışıkta geçer, vergi kaçırır, rüşvet yerse, çevreye zarar verirse, devleti içeriden yıkmaya çalışırsa, sözünde samimi olmadığı, yalan söylediği anlaşılmaz mı? Bir kimse de, (Ben Allah'ı çok severim) dediği hâlde, Onun emirlerine ve yasaklarına riayet etmezse, mesela, namaz kılmaz, içki içer ve zina ederse, Allah'ı çok sevdiği yalan olmaz mı? Onun için namaz kılmayan ve Allah'tan korkmayan insandan her türlü kötülük beklenir.
Namaz kılmayan, oruç tutmayan ve içki içen kimse, yalan söylemekten, ona buna iftira etmekten veya provokatörlük yapmaktan niye çekinecek ki? Aslında böyle kişilerin imanları ya çok zayıf veya hiç yoktur. Başkalarını kandırmak için, (Biz de Müslümanız) diyorlar. Müslüman olmanın, bir alameti olur. Bir yerde minare görülürse orada cami olduğu anlaşılır. Namaz kılanın da Müslüman olduğu anlaşılır. Kâfir namaz kılmaz. Onun için Peygamber efendimiz, (Müslümanla kâfiri ayıran fark namazdır) buyuruyor. Kâfirlerin safında değil, Müslümanların safında olmaya çalışmalıyız.
Tabiînin büyüklerinden olan Hasan-i Basrî hazretleri buyuruyor ki:
İçinde yılan bulunduğu bilinen bir deliğe kimse elini sokmaz. Eğer sokarsa, içinde yılan bulunduğuna inanmamış demektir. Bunun gibi, Allahü teâlâya ve Cehenneme inananın, İslamiyet'in yasak ettiği şeyleri yapmaması lazımdır. Günah işleyenlerin, (Biz Allah'tan korkuyoruz) demeleri, (Yılan beni sokmaz) diyerek elini yılan deliğine sokmasına benzer. (F. Bilgiler)
Hâlbuki yılan sokar, ateş yakar. Cenab-ı Hak sözünde durur. Azabı da çok şiddetlidir. Allahü teâlâ, (Azabım çok şiddetlidir) buyuruyor. (Hicr 50)
Hazret-i Ömer'e (Allah'tan kork) denildiğinde, (Ömer kim oluyor da, hâşâ, Allah'tan korkmasın) diyerek yüzünü toprağa sürdü. (Şir'a)
İtikâf nedir, nasıl yapılır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir devenin iki sağımı kadar itikâf eden, bir köle azat etmiş gibi sevab kazanır.
Sual: İtikâf nedir? Kadınlar evde itikâfa girebilir mi?
CEVAP: Ramazan ayının son on gününde, gece gündüz bir camide kapanıp ibadet etmeye, itikâf denir. Ramazan-ı şerifte itikâf, müekked sünnettir. Ancak itikâf, sünnet-i kifâye olduğu için bir mahallede birkaç kişi itikâfa girerse, diğerlerinin bu sünneti yapması gerekmez. İmkânı olanlar itikâfa girmeli. İtikâf eden, camide yiyip içer, yatar. Abdest için dışarı çıkabilir. Birkaç hadis-i şerif:
(İtikâfta olan, günahlardan uzaklaşır, her iyiliği işlemiş gibi sevaba kavuşur.) [İbni Mace]
(Bir devenin iki sağımı kadar itikâf eden, bir köle azat etmiş gibi sevab kazanır.) [Tenvir]
(Ramazanda on gün itikâf eden, iki defa [nafile] hac yapmış gibi sevab kazanır.) [Beyhekî]
(Allah rızası için bir gün itikâf, insanı Cehennemden çok uzaklaştırır.) [Taberanî]
Sünnet iki türlüdür: Sünnet-i hüda ve sünnet-i zevaid. Camide itikâf etmek, ezan okumak, ikamet getirmek ve cemaatle namaz kılmak sünnet-i hüdadır. Bunlar, İslam dininin şiarıdır. Bu ümmete mahsustur. (Hadikat-ün-nediyye)
Resulullah efendimiz, (Mirac gecesi, beşinci gökte, Osman'ın suretini gördüm. Bu mertebeye neyle eriştin, dedim. Mescitte itikâf etmekle diye cevap verdi) buyurdu. (M. Çihâr Yâr-i Güzin)
İtikâf; oruç, namaz gibi adak olunur. (Hastam iyi olursa, itikâfa gireceğim) denmez. (Hastam iyi olursa, Allah rızası için, şu kadar gün itikâfa gireceğim) demek adak olur. (S. Ebediyye)
İtikâf gibi başlı başına ibadet olan bir şeyi nezredenin, bunu yerine getirmesi gerekir. (Dürer)
Kadınlar camide itikâf yapmaz. Evdeyse şarta bağlıdır. Eğer mescid olarak kullandıkları bir oda varsa, o odada itikâfa girebilirler. Yemek yapmak, temizlik gibi ev işlerinin hiçbiri yapılmaz. Sadece ibadetle uğraşılır. Abdest gibi zaruri işleri yapmanın mahzuru olmaz. Ramazanın son on gününde olanı sünnet-i kifâyedir. Az itikâf da yapılabilir. Bir gün veya birkaç saat gibi... İtikâfa girenin oruçlu olması şarttır. Sadece Şâfiî'de oruçlu olma şartı yoktur. Diğer üç mezhepte oruçlu olmak şarttır. İmkânı olan kadınların evde itikâfa girmeleri, unutulmuş bu sünneti ihya etmeleri ve sünneti ihya etme sevabına kavuşmaları çok iyi olur.
Oruçta mezhep taklidi nasıl yapılır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Oruçta ihtiyaç hâlinde diğer üç mezhep taklit edilebilir mi? CEVAP: Elbette edilebilir. Dinimizde dört hak mezhep vardır. Bunlar hâşâ sözde değil, fiiliyatta da haktır. Bir mezhepte yapılması zor olan bir şeyi, diğer mezheplerden birini taklit ederek yapmak, bütün İslam âlimlerine göre caiz, hattâ bazen lazım olur. Mesela Şâfiî'de abdest alırken, elde olmadan boğaza su kaçsa oruç bozulmaz. Boğazına su kaçan Hanefî, Şâfiî'yi taklit ederek orucuna devam eder. Yine Hanefî'de, idrar yoluna pamuk koymak orucu bozmazken, Şâfiî'de bozar. Bunu bilmeyen bir Şâfiî, (Önceki oruçlarımı Hanefî'ye göre tuttum) diye niyet ederek oruçlarını kurtarır. Bunun gibi, Hanbelî'de istemeden kan yutmak orucu bozmaz. Böyle durumda olan bir Hanefî veya Şâfiî de, Hanbelî'yi taklit ederek orucuna devam eder.
Sual: Bir kimse, oruç tutarken, bir şey kendi mezhebinde orucunu bozsa, fakat Şâfiî'de bozmasa, Şâfiî'yi taklit ederek orucunu kurtarabiliyor. Şâfiî'yi taklit ederken, Şâfiî'de de orucunu bozan başka şey yapsa ve bu da Hanbelî veya Mâlikî'de orucu bozmasa, üçüncü mezhebi taklit ederek orucunu kurtarabilir mi?
CEVAP: Elbette kurtarabilir. Hattâ üçüncü mezhepte de bozan bir şey yapsa, dördüncü mezhepte bozmuyorsa onu taklit ederek yine kurtarma imkânı vardır. Dört mezhebin dördü de haktır. Farklı olmaları rahmettir. İhtiyaç olursa taklit edilir. İhtiyaç yokken, keyfî olarak taklit edilmez.
Sual: Devamlı hasta veya çok yaşlı olup, peş peşe 60 gün oruç tutamayan kimse, oruç kefaretini ödemek için, her gün, bir fitre değerinde pide veya ekmek alıp bir fakire altmış gün veya altmış fakire bir günde verse, kefareti ödemiş olur mu? Bunun gibi ekmek yerine, her gün bir İslam Ahlakı veya başka bir muteber din kitabı yahut bir kilo elma veya bir kilo süt versek, oruç kefareti ödenmiş olur mu?
CEVAP: Evet, bildirdiğiniz şeylerin herhangi biri, bir fitre değerinden aşağı değilse, kefaret ödenmiş olur. Ancak peş peşe iki ay oruç tutabilen kimse, bunları yapsa da, kefareti ödemiş olmaz. 60 gün peş peşe oruç tutması lazımdır. Sonra da, kasten bozduğu orucu kaza etmesi gerekir.
Orucu bozup kefaret gerektirenler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazan günü orucu bozup kefaret gerektirenler ve gerektirmeyenler nelerdir?
CEVAP: Gerektirenler şunlardır: 1- Bilerek yiyip içmek. 2- Cinsel ilişkiye girmek. 3- Ramazanda, kaza gerektiren bir şey yaparak orucunu bozanın, aynı ramazanın başka gününde de bu şeyi, "nasıl olsa kefaret gerektirmiyor" diye kasten yine yapması. 4- Sigara içmek. 5- Gıybet, sürme çekmek ve kan aldırmak gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak, yiyip içmek.
Ramazan orucunu kasten bozduğu hâlde, kefaret gerektirmeyen bazı hâller:
Bir kadın, orucunu kasten bozsa, sonra o gün iftardan önce hayz olsa kefaret gerekmez. (Tahtâvî)
Orucunu kasten bozduktan sonra, o gün bayılana veya oruç tutamayacak kadar hastalanana kefaret gerekmez. (Hindiyye, Kadıhan)
Ciddi bir tehditle orucu bozdurulan kimseye kefaret gerekmez. (Kadıhan)
Susuzluktan hastalanacak veya ölebilecek durumda olan kimse, orucu bozup, kaza edebilir. Kefaret gerekmez. (Redd-ül-muhtar)
Niyetli orucu sefere çıkınca bozmak günahtır, ama günah işlese de, seferde bozduğu için kefaret gerekmez. (Cevhere)
Ağız dolusu kusan veya ihtilam olan kimse, orucum bozuldu sanarak yiyip içerse kefaret gerekmez. (Redd-ül-muhtar)
İğne olduktan sonra yiyip içse, kefaret gerekmediği gibi, kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi kasten yutmak da kefaret gerektirmez. (Nimet-i İslam)
Daha imsak vaktine vakit var sanarak veya güneş battı diye yiyip içenin orucu bozulur, kefaret gerekmez. (M. Zühdiyye)
Sual: Yemin kefaretinde olduğu gibi, kefaret orucunu tutamayan da kitap verebilir mi?
CEVAP: Devamlı hasta veya çok yaşlı olup, 60 gün kefaret orucunu tutamaz ise, 60 fakiri bir gün doyurur. Aç olan 60 fakiri, bir günde iki kere doyurmak lazımdır. Bir fakiri her gün iki defa doyurmak üzere 60 gün veya her gün bir defa doyurmak üzere 120 gün yedirmek de olur. Yahut 60 fakirin her birine bir fitre veya o değerde din kitabı da verilebilir. Mesela 60 tane İslam Ahlakı kitabı, 60 fakire verilir. 60 fakir bulunmazsa bir fakire her gün bir tane vermek üzere 60 gün verilir. 30 fakir varsa iki gün verilir. 20 fakir varsa üç gün verilir. 10 fakir varsa 6 gün verilir. 5 fakir varsa 12 gün birer tane kitap verilir.
En hayırlı iş, İslamiyet'i yaymaktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Merhum hocamız, (Ömrümüzün sonunda namaz vakitleri bizi çok yormuşsa da, elhamdülillah, başka hiçbir kitapta olmadığı şekilde, teferruatıyla ilmihale yazmak nasip oldu) buyururlardı. O kadar uğraşılmasa, o kadar yıllar boyunca emek vermeseler, ne olacaktı? Bütün gün boşuna aç kalacaktık. İmsak vakti bilinmezse, imsak vaktinden sonra yiyip içilirse, boşuna aç kalınmış olur. Maalesef bunu bilmeyen çok insanın orucu heba oluyor. Onun için hem gazetenin, hem kitapların, hem takvimin çok yayılması lazım. Bunlarla, çok kıymetli hizmetler yapılıyor.
Silsile-i aliyye büyükleri, talebelerine evlatlarından daha fazla şefkat ve merhamet gösterirler. Çünkü o büyük zatların yaşama gayeleri, İslamiyet'in yayılması ve Ehl-i sünnet itikadının anlatılmasıdır. Bunu da talebeleri yapar. Bu yüzden onlara, hattâ aile efratlarına bir şey olmasın diye veya bir günah işlemesinler diye çok gayret gösterirler. Çünkü biz ne kadar bu hizmetlerin kıymetini bilir, ihlâsla çalışırsak, insanlar da, hizmetlere ne kadar lâyık olursa, Allahü teâlâ bu hizmetleri o kadar arttırır. Onun için önce kendimize bakacağız. Günahlarımız sebebiyle, yanlış sebeplere yapışmak suretiyle hizmetlere gelen zararın günahı bize aittir.
Takdir-i ilahi genellikle şöyledir: Rahmet-i ilahî gelir, birdenbire her şey yükselir ve büyür. Sonra gadab-ı ilahi iner ve her şey azalıp sonunda bitebilir. Eskiden her tarafı kum gibi evliya ve ulema dolu olan, her tarafında İslamiyet'in yaşandığı ülkeler vardı. Fakat o ülkelerin insanları, böyle bir nimetin kıymetini anlayamadılar. Bu nimete sarılmadılar. Cenab-ı Hak da ellerinden aldı. Taşkent, Buhara ve Semerkand böyledir. Biz de eğer içinde bulunduğumuz bu nimetin kıymetini iyi anlayamazsak, Allah korusun şükrünü eda edemezsek, nankörlük edersek, bir gün hepimiz, kendimizi sokakta buluruz.
Allahü teâlâ, bir kulunu severse, ona iki şey verir:
1- Eshab-ı kirama Peygamber efendimizi tanıttığı gibi, ona İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi sevdiği bir kulunu tanıtır.
2- Ona hayırlı bir iş nasip eder. Dünyadaki en hayırlı iş, peygamberlere verilmiştir. O da İslamiyet'i yaymaktır. Onun vârisleri de öyledir. Kim İslamiyet'i yayarsa, peygamberlik makamına ortak olur. Bu nimetle, bu hizmetle şereflenenler, çok seçilmiş, çok bahtiyar insanlardır.
Açlıkla imtihan kolay değildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Nefs ancak, aç bırakıldığı zaman pes etti. (Sen merhametlilerin en merhametlisisin, ben ise âciz kulum) demek zorunda kaldı. Çünkü açlıkla imtihan kolay değil.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, orucun sevabını bildirmedi, onu âhirete sakladı. Orada bol bol mükafat verecektir. Oruç tutmak kolay bir iş değil. Elhamdülillah, Cenab-ı Hak, oruç tutanlara rahatlığını, kolaylığını veriyor. Allahü teâlâ nefse her türlü azabı verdiği halde, (Ben kimim, sen kimsin?) diye sorduğunda, (Ben benim, sen de sensin) dedi. Nefs ancak, aç bırakıldığı zaman pes etti. (Sen merhametlilerin en merhametlisisin, ben ise âciz kulum) demek zorunda kaldı. Çünkü açlıkla imtihan kolay değil. İmam-ı Rabbânî hazretleri de buyuruyor ki:
(Ramazan-ı şerifte, iftarı erken yapmak, sahuru geç yapmak sünnettir. Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" bu iki sünneti yapmaya çok önem verirdi. İftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, insanın aczini, yiyip içmeye ve dolayısı ile herşeye muhtaç olduğunu göstermektedir. İbadet etmek de zaten bu demektir.)
Dine hizmet ederken en korktuğumuz şey, iş icabı elimize geçen mevkilerin ve imkânların, yanlış yolda kullanılması, bizi biz olmaktan çıkarmasıdır. O mevkiler ön plana geçtiği anda, her şey bitmiştir. Bu yolda hizmet edenler için en büyük rütbe, bu büyüklerin talebesi olmak ve hakkı bâtıldan ayırmaktır.
Talebelik, rütbelerin en üstünüdür. Bu rütbeyi atlayarak, başka bir şeref aramak kadar tehlikeli, felaket bir şey olamaz. Böyle yapan, mutlaka felakete ve zillete düşer.
Hazret-i Ömer'e, Şam'a girişlerinde (Deveye niye binmiyorsun?) dediklerinde, şöyle buyurdu:
(Biz çok aşağılık bir kavimdik. Çocuklarımızı diri diri gömerdik. Her türlü günahı, küfrü işlerdik. Allahü teâlâ, bizi Muhammed aleyhisselamın ümmeti, eshabı yaptı. Her türlü iyiliğin zirvesine çıkardı. Kim bunun dışında başka bir yerde, izzet, şeref beklerse, Allah onu rezil eder. O kimse, zirveden aşağı yuvarlanır.)
Sakın ola ki, mevki ve rütbe düşüncesi, hiçbir Müslümanı sarmasın! Müslüman olarak büyük nimete, Rabbimize, hak yola kavuştuk. Allahü teâlâ haramların helâllerle, bid'atlerin sünnetlerle, hattâ küfrün imanla karıştığı bu âhir zamanda, bize sevdiği bir kulunu tanıttı. Onun vasıtasıyla da, Eshab-ı kiramı ve diğer sevgili kullarını tanıttı. Peygamber efendimizi ve kendisini, razı olduğu doğru şekilde bize tanıttı. Başkalarının kafasındaki tanrı gibi tanıtmadı. Allahü teâlânın razı olduğu şekilde Onu tanımak, ancak bu büyükleri tanımakla olur. İşitmekle veya kendine göre söylemekle olmaz.
Teravih namazı nasıl kılınır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dört rekât arasında, dört rekât kılacak zaman kadar oturup, salevat-ı şerife getirmek, tesbih veya Kur'an okumak sünnettir.
Sual: Teravihte her dört rekât veya iki rekât kılındıktan sonra neler okunur?
CEVAP: Teravih, terviha kelimesinin çoğuludur. Terviha, istirahat oturuşudur, yani dinlenmek için oturmak demektir. Her dört rekâttan sonra oturulduğu için bu namaza teravih denilmiştir. İki rekât arasında oturulmaz. Dört rekât arasında, dört rekât kılacak zaman kadar oturup, salevat-ı şerife getirmek, tesbih veya Kur'an okumak sünnettir. (Redd-ül-muhtar)
Kur'an-ı kerim okunursa teganni ile okumamalıdır, çünkü Kur'an-ı kerimi nağme ile yani sesi musiki perdelerine uydurarak okumak, harfleri bozmazsa mekruh olur. Fâsıkların nağmelerine benzemek olur. Eğer harfler değişirse, haramdır. Okuması mekruh olan bir şeyi dinlemek de mekruhtur. Okuması haram olan şeyi, dinlemek de haramdır. Teganni ile okuyan bir imam arkasında kılınan namazın iadesi, tekrar kılınması lazımdır. (Halebî-yi sagir)
Sual: Teravih ne zamana kadar kılınabilir?
CEVAP: Teravih, yatsı kılındıktan sonra, imsak vaktine kadar, vitirden önce de, sonra da kılınabilir. (Hindiyye)
Sual: Cemaate yetişemeyip yatsı namazını yalnız kılmış olan kimse, teravihi cemaatle kılabilir mi?
TERAVİHİ BAŞKA İMAMLA KILMAK
Sual: Camide iki imamımız var. Biri yatsının farzını kıldırıyor, öteki de teravihi kıldırıyor. Böyle teravih kılınması caiz midir?
Sual: Teravihi cemaatle kılamayan, farzı kıldığı imamla vitri kılabilir mi?
Sual: Ramazanda, vitrin üçüncü rekâtının rükûunda imama yetişen kimse, namazının kalan kısmını kendi kılarken Kunut okur mu?
CEVAP: Üçüncü rekâtı imamla kılmış sayıldığı için, artık Kunut okumaz. İmama daha sonra yetişirse okuması gerekir. Yani vitri baştan kılıyor gibi kılar. (Hindiyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Seferî olanın orucunu kazaya bırakması caizse de, bunun için imsak vaktinde seferî olması gerekir.
Sual: Ertesi gün sefere çıkacak olanın veya belli bir saatte ilaç içecek, ameliyat olacak olanın, oruca niyet etmeyip, o gün oruç tutmaması, caiz olur mu?
CEVAP: Hayır, caiz olmaz. Sefere çıkacağı da kesin değildir. Seferden veya ameliyattan önce başka önemli bir işi çıkabilir, hattâ ölebilir. Doktor o gün gelmeyebilir. Daha başka mâni çıkabilir.
Seferî olanın orucunu kazaya bırakması caizse de, bunun için imsak vaktinde seferî olması gerekir. Ramazan orucuna niyetin son zamanı, dahve vaktidir. İmsak vaktinde seferî değilse, imsak vaktinden sonra, dahve vaktinden önce sefere çıkacaksa, imsak vaktinden sonra niyet eder. Böyle niyetle tutulan orucu seferde bozmak mekruh olursa da, kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir.
İlaç içecek veya ameliyat olacak olan da, oruca imsak vaktinden sonra niyet eder, çünkü imsak vaktinden sonra niyet edilen oruç, kasten de bozulsa kefaret gerekmez.
İmsak vaktinden önce niyet edilmişse, önce küçük bir kâğıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yuttuktan yahut kulağına sıvı yağ damlattıktan sonra ilaç alınırsa yine kefaret gerekmez.
Sual: Orucu erken açmanın sünnet olduğu söyleniyor. Burada akşam namazını kılmadan mı yemek yenmesi bildiriliyor?
CEVAP: Orucu erken açmak, yıldızlar görününceye kadar geciktirmemek demektir.
Özellikle ramazanda yemeğin yenmesi uzun süreceğinden, akşam namazını erken kılmak ve yemeği, acele etmeden, rahat yemek için, iftarı açıp, yemeği namazdan sonra yemelidir. Böylece, oruç erken açılmış, namaz da erken kılınmış olur. (S. Ebediyye)
Eğer önce yemek yenirse, namaz gecikmiş, belki de mekruh vakte kalmış olabilir. Namazı vakti girince kılmak daha sevabdır.
Sual: Oruca niyet edip de sonra başka bir memlekete giden kimse, iftarını hangi yere göre açar? Yani sahurda niyet ettiği yerin iftar vaktini mi, yoksa gittiği yerin vaktini mi esas alır?
CEVAP: Bulunduğu yerin vakti esas alınır. Nereye giderse gitsin, bulunduğu yerde güneş batınca, yani akşam vakti olunca orucunu açar. Otobüste, arabada veya gemide gidiyorsa, yine bulunduğu yerde iftar vakti olunca orucunu açar. Ama uçaktaysa üstünden geçtiği şehri esas alamaz, çünkü bir yerin iftar ve namaz vakitlerinin hesaplanmasında, yükseklik de hesaba katılır. Uçakta Güneş'in batması çok daha geç olacağı için, iftar vakti de üstünde bulunduğu şehirden daha sonra olur. Bunun için uçakta olan kimse, güneşin battığını, ufukta kaybolduğunu görmeden orucunu açamaz.
Kadir gecesini nasıl ihya etmeli?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kadir gecesine rastlamış olan bir geceyi ihya eden, Kadir gecesini ihya etmiş gibi sevab kazanır.
Kadir gecesi hakkında, hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerim Levh-i mahfuza, Berat gecesinde bir defada indi. Levh-i mahfuz 7. kat semada, Cennet 6. kat semadadır. 1. kat semaya Kadir gecesi inmeye başladı. 20 yılda indi. İlk (İkra) âyeti ile 23 yıl sürdü. İlk âyet-i kerimeden sonra 3 yıl âyet gelmedi.
Bu gece bütün müminler affolur, yalnız şu beş sınıf insan affolmaz: 1- Falcılar, kâhinler, yıldızname gibi kitaplara bakıp gelecekten haber verenler, 2- Büyü yapanlar ve yaptıranlar, 3- Ana-babaya âsi olanlar, 4- İçkiye devam edenler, 5- Zinâ edenler, namahrem kadınlarla düşüp kalkanlar. Bunlardan, yalnız bu günahına tevbe edenler affolur.
Bir Ramazan-ı şerif daha geldi geçiyor. Kadir gecesi bir fırsattır, onu iyi değerlendirmeli. Hanefî mezhebinde bir geceyi ihyâ etmenin en iyi yolu, ilim öğrenmektir yani ilmihali okumaktır. İkinci önemli husus da, bu gecede günah işlememektir.
Bir kimse Kadir gecesini ibadetle geçirirse kalbi ölmez ve o geceyi ihya edeni Allahü teâlâ affeder. Kadir gecesinde ve gündüzünde çok ibadet etmeli, çünkü gündüzünde yapılan ibadete de gece yapılmış gibi sevab verilir. Bu gecenin, Ramazan-ı şerifte olduğu kesindir. Bunu Allahü teâlâ bu ayda saklamıştır ve her sene değişir. Kuvvetli ihtimâl, 20'sinden sonradır. Saklamasından maksat da, sadece o gece değil, bütün ay ibadet edilmesi içindir. Bu gece şöyle dua etmeli:
Yâ Rabbî, sen bizi şeytan şerrinden, düşman şerrinden ve nefs-i emmaremiz şerrinden muhafaza eyle, evlerimize iyilik ver, helâl ve hayırlı rızklar ihsan eyle. Hastalarımıza şifa, dertli olanlarımıza deva, borçlularımıza eda ihsan eyle. Bizi Cuma gününün ve Kadir gecesinin şefaatine, bereketine nâil eyle. Cuma günü ve Kadir gecesi hürmetine günahlarımızı affet, Cennette de Cemalinle müşerref eyle, kusurlarımızı affet!
Resulullah efendimiz, Kadir Gecesi'nde, (Allahümme inneke afüvvün kerîmün tühıbbül afve fa'fü annî) duasını da çok okurdu. (Yâ Rabbî, sen affedicisin, kerîmsin, affı seversin, beni de affet) demektir. Bu gece Kadir suresi ve Kur'an-ı kerim de okumalı. (Kadir gecesine rastlamış olan bir geceyi ihya eden, Kadir gecesini ihya etmiş gibi sevab kazanır) hadis-i şerifini düşünerek, sık sık vaki olan 27. gece ihya edilirse, o gece Kadir gecesi olmasa bile, büyük sevaba kavuşulur.
Bayram geceleri hangi gecelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ramazan Bayramı gecesi, Ramazan-ı şerif ayının son günüyle bayramın birinci günü arasındaki gecedir.
Sual: Bir hadis-i şerifte, (Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü gün ölmez) buyuruluyor. Bu geceler hangileridir?
CEVAP: S. Ebediyye'de, (Ramazan Bayramı gecesi, Ramazan-ı şerif ayının son günüyle bayramın birinci günü arasındaki gecedir. Kurban Bayramı geceleri ise, Kurban Bayramı'nın birinci, ikinci ve üçüncü günlerinden sonraki gecelerdir. Ramazan Bayramının diğer geceleri de mübarektir) deniyor. Mübarek gecelerle ilgili iki hadis-i şerif:
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, reddolmaz. Bu geceler: Ramazan ve Kurban Bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesidir.) [İsfehânî]
(Regaib, Berat, Cuma, Ramazan ve Kurban Bayramı gecelerinde yapılan dua geri çevrilmez.) [İbni Asakir]
Sual: (Oruçta, ağız vücudun dışı olduğu için, kusmuğun bir kısmı veya balgam mideye giderse oruç bozulur) deniyor. İstemeden yutulursa da mı bozar?
CEVAP: Ağza gelen kusmuk, kendiliğinden mideye geri giderse orucu bozmaz. Balgam yutmak da orucu bozmaz. (Dürr-ül-muhtar)
Sual: Bir koçum çalındı. Ben de, (Şayet çalınan koçum elime geçerse, o koçu kesip fakirlere yedireceğim) diye adakta bulundum. Tanıdıklar koçu bulup getirdiler. Bu koçu kesmem lazım mıdır?
CEVAP: İnsan, ancak kendi mülkü olan hayvanı adak edebilir. Çalınınca sizin mülkünüzden çıkmış olur. O koçu adamanız sahih olmaz. Sahih olmadığı için de şimdi o koçu kesmeniz gerekmez. Yanlış adak yaptığınız için tevbe istiğfar etmeniz yeter.
Sual: Bir kimse, zekâtın fakirin hakkı olduğunu düşünerek, o üzülmesin diye, (Sana olan borcumdu) diyerek zekât verse, caiz olur mu?
CEVAP: Hayır, caiz olmaz. (Hediyem) denirse caiz olur.
Sual: Ortak bir ağacın meyvesinin veya ortak bir tarlanın mahsulünün bir kısmını birine hediye etmek caiz midir?
CEVAP: Ağaçtaki meyve ve tarladaki ekin gibi, taksimi mümkün olan malın parçası, ancak taksimden sonra hediye edilir.
Sual: İtalya'da imal edilen malın aynısını Türkiye'de imal ediyorum. İtalya malı diye yazmak caiz midir?
CEVAP: Hayır, hileyle satmak caiz değildir.
Sıkıntı içinde ibadet daha kıymetlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Sıkıntılı, hastalıklı hâlde ve güçlükler içinde namaz kılmak, oruç tutmak ve başka ibadetleri yapmak, rahat, sağlıklı ve kolay yapılan ibadetten daha mı kıymetlidir?
CEVAP: Evet, daha kıymetlidir. Mesela yazın sıcak ve uzun günlerde oruç tutmak, kışın kısa günlerde tutmaya göre daha sevab olur. Ancak, o sıkıntılı ortamın kendi elinde olmadan meydana gelmesi gerekir.
Fitne, fesat zamanında yapılan hizmetler de, çok kıymetlidir. Hele başka mâniler de araya girerse, bunları göğüsleyip yapılan ibadetin sevabı o kadar çoktur ki, ancak Allahü teâlâ bilir. Çünkü mâniler karşısında ibadeti yapmak güçlüğü, sıkıntısı, o ibadetlerin şanını, şerefini göklere çıkarır. Engelsiz kolay yapılan ibadetler, o kadar faziletli olmaz. Bir hadis-i şerif:
(Mümin, hastalanıp ibadet edemeyince, Allahü teâlâ, günahları yazan soldaki meleğe, "Onun günahlarını yazma" emrini verir. Sevabları yazan sağdaki meleğe de, "Ona sıhhatliyken yaptığı amellere verilen sevabların en güzelini yaz, ben onun durumunu bilirim ve onu bu hâle ben getirdim" buyurur.) [İbni Asakir]
Demek ki, elde olmadan gelen sıkıntılar içindeki ibadetin kıymeti çok fazla oluyor.
Sual: Ramazan ayının son cuma namazından sonra 4 rekât kefaret-i namaz kılınırsa, bütün kaza borçlarının affedileceği söyleniyor. Bu, doğru mu?
CEVAP: Doğru değildir. Bu namaz sadece, namazları vaktinde kılmama ve geciktirme günahları için yapılan tevbenin kabulüne vesile olur.
Kefaret-i namaz ve mübarek zamanlarda yapılan diğer ibadetler, kaza edilmiş olan farz namazların, kazaya bırakma ve kazasını geciktirme günahlarının affolması maksadıyla yapılan tevbenin kabul olması içindir. Yoksa kılınmamış namazlar kaza edilmedikçe affolmaz. Nitekim oruç kefareti de, oruç borcunu ödemiyor, gün sayısınca orucun kazası da gerekiyor. (S. Ebediyye)
Bu dört rekâtlı namazın her rekâtında, bir Fâtiha, bir Âyet-el kürsi ve 10 Kevser sûresi okunur. (Kazaya kalan ve kazası geciken namazlarımın günahlarının affolması için, kefaret namazı kılmaya) diye niyet edilir. Cuma namazından sonra, ikindi namazına kadar kılınır.
Aynen ikindinin sünneti gibi kılınır. Ondan tek farkı, her rekâtın kıyamında Fâtiha'dan sonra 1 Âyet-el kürsi ile 10 Kevser sûresi okunur. Diğerleri aynıdır. Âyet-el kürsî'den ve Kevser'den önce Besmele okumak gerekmez, okunsa da zararı olmaz.
Cennette beraber olma müjdesi yeter
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Peygamber efendimiz, herkesin, dünyada kimleri seviyorsa, âhirette onlarla beraber olacağını bildiriyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Günler su gibi geçiyor, ramazan ayının sonuna geldik. İnşallah hakkımızda hayırlı olur, kıymetini de bilmemiz nasib olur ve bizden razı olarak ramazana veda ederiz.
Cennette tekrar bir arada, beraber olmak müjdesi, bayram olarak bize yeter, çünkü Peygamber efendimiz, herkesin, dünyada kimleri seviyorsa âhirette onlarla beraber olacağını bildiriyor. Gerçek beraberlik budur. Bu dünyadaki beraberlikler, ancak o müjde varsa yani o müjdeye dahil olursak kıymetlidir.
Bir gün merhum hocamıza biri geliyor, (Siz hep hocanızdan bahsediyorsunuz. Hocanız size ne öğretti de onu bu kadar seviyorsunuz?) diye soruyor. Hocamız, iki kelimeyle cevap veriyorlar, (Hocam Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri, kim sevilir, kim sevilmez, bunu öğretti) buyuruyorlar. İşin temeli bu. Dinimize tam uyabilmek için, bu şarttır. İşte, bu sevginin tezahürü ile, bir arada olmak nasip oluyor, bizi bir arada tutan başka hiçbir şey yok. Burada bir şekilde, bu maksatla bir arada olduğumuz için, hep beraber, eksiksiz kıyamet gününde kurtulanlardan oluruz inşallah.
Sanki normalmiş gibi işlendiği için, günümüzde artık, günahlar, haramlar konuşulmuyor. Bid'atler ve küfür her tarafı kaplamış durumdadır. İman ve küfür meselesi var. Günahların şefaati, affı var, tevbesi var. Ama küfür ve bid'at öyle değil. Doğru yolda olduğunu zanneden bid'at ehli, bid'atini bilmediği için tevbe edemez.
Bir gün bir bedevî, Resulullah efendimize gelip soruyor, (Bu dini kısaca benim anlayacağım şekilde anlatır mısınız?) diyor. Cevaben, (Et-tazimü li-emrillah veş-şefekatü li-halkıllah) diye tarif ediyorlar. Yani İslamiyet, (Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, hürmet etmek, O'nun yarattığı kullarına şefkat etmek) demektir. Köylü de, çok güzel deyip Müslüman oluyor. Âlimler diyorlar ki, Resulullah, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, hürmet etmek değil de, uymak deseydi, hepsine uymak mânâsı olurdu, kimse altından kalkamazdı. Kıymet verip, hürmet edilirse, yapamadıklarımız affa, şefaate uğrayabilir. İşin esası da bu zaten. İnsan, benim bir günahım var, çok üzülüyorum, tevbe ediyorum, Allah'a yalvarıyorum dese, hatasını bilir, onun günah olduğunu bilir, bir emrin emir olduğunu bilir, hiç değilse ona hürmet eder, yapmaya da gayret eder. Şimdi öyle değil. Kimse, acaba bu Allahü teâlânın emri miydi, değil miydi, yasak mıydı diye düşünmüyor. Kimsenin umurunda değil. Bu çok kötü bir durum.
Türkiye'de ve dünyada, bir fitne fırtınası esiyor. Buna rağmen, elhamdülillah, çok büyük bir muhafaza altındayız. Bu nimetin büyüklüğünün tarifi mümkün değil.
Soracak yerin olması büyük nimettir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Nefsim kırılsın, ezilsin diye, kendi bilgimle değil de, danışarak hareket etmek için size soruyorum."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ birlik ve beraberlikten hiçbirimizi ayırmasın. Birlikte rahmet, ayrılıkta azab-ı ilahi vardır. İlla aynı odada, aynı masanın başında bulunmak şart değil, kalben beraber olmak kâfidir. Ayrıyken de, birbirimizi düşünmemiz, birbirimize dua etmemiz, bir sıkıntımız olduğu zaman yardımımıza koşmamız şarttır. Beraber olmanın o kadar çok faydaları var ki, insanın başı sıkıştığı zaman yardım isteyeceği, soru soracağı, dertleşeceği, istifade edeceği arkadaşının, dostunun olması, çok büyük nimettir.
Bir adamcağız, evinden çıkar, her gün, mahallede ilk karşılaştığına, (Evladım cami nerede?) diye sorarmış. En sonunda mahalleden birkaç kişi bunun önünü keser. (Amca, sen bize her gün camiyi soruyorsun ama sen burada oturuyorsun, cami de orada. Sen bizimle dalga mı geçiyorsun?) derler. Hayır der, (Ben caminin orada olduğunu biliyorum, ama size her sorduğumda nefsim biraz daha eziliyor. Nefsim kırılsın, ezilsin diye, kendi bilgimle değil de, danışarak hareket etmek için size soruyorum.) İşte beraber olmanın bir faydası da bu.
Elhamdülillah sahipsiz değiliz. Sohbet etmeye giden bir talebesi, merhum hocamıza, (Efendim, orada ne anlatayım?) diye sormuşlar. (Kardeşim, oradakilere Cenab-ı Hak ne duyurmak istiyorsa, onların neye ihtiyacı varsa, size onu söyletir) buyurmuşlar. Büyüklerimiz bir an bizi bırakmıyorlar. Rüyada, uyanıkken, yerken, içerken, işlerimizle ilgili konuşurken, karar verirken hiç sahipsiz bırakmıyorlar. Bunu her gün yaşıyoruz, her an hissediyoruz.
Dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz. Sıkıntılar, dertler de var. Ama nasıl muhasebede bilançolar yapılıyor, artılar bir tarafta, eksiler bir tarafta, işte bunun gibi, biz de kavuştuğumuz nimetleri kefenin sağ tarafına, dertleri de sol tarafına koysak, sağ taraf elbette ağır basar. Bu nimetlerin yanında dertlerin lafı bile olmaz...
Dinimizde niyetin önemi büyüktür. Bir padişah, savaşa giderken, muazzam bir ordu hazırlar. Bir tepenin üzerine çıkar, atıyla aşağıya, ordunun olduğu vadiye bakar. (Yâ Rabbî, bu ordumla beraber Peygamber efendimizin zamanında yaşasaydım da, ben de gazalara katılsaydım) diye içinden geçirir... Aradan zaman geçer, padişah vefat eder. Kıyamet günü hesap defteri açılır. Sadece bu niyetinin hürmetine Allahü teâlâ onu affedip Cennete gönderir.
Bu mübarek günlerde birbirimize çok dua edelim. Buna mecburuz, mahkûmuz. Sonra fırsat elden kaçar, Allah korusun. Ramazan-ı şerifimiz ve bayramımız mübarek olsun, Allahü teâlâ tuttuğumuz oruçları kabul eylesin!
Bayramda yapılması sünnet olan işler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ne mutlu günahlardan sakınarak oruç tutanlara... Bunlar, asıl bayramı âhirette yapacaklardır!
Sual: Bayramda ne yapmak gerekir?
CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, Ramazan Bayramı'nda bayram namazından önce tatlı yemek, hurma yemek, hurmayı 1, 3, 5 gibi tek adet yemek, teke riayet etmek, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, salih akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye vermek sünnettir. Ramazan gittiği için değil, günahlarımız affolup, büyük sevaba ve büyük nimete kavuştuğumuz için bayram yapıyoruz.
Peygamber efendimiz, (Ramazan ayının son günü Allahü teâlâ, oruç tutanları affeder) buyurunca, Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, o gün Kadir Gecesi mi?) diye sual etti. Onlara, (Bilmez misiniz ki, iş yapana, işi bitirince ücreti verilir) buyurdu. (Beyhekî)
(Ramazan ayındaki özel sevablar bilinmiş olsaydı, bütün yılın ramazan olması istenirdi.) [Ebu Nasr]
Bunları bilen Müslüman nasıl sevinmez ve bayram etmez? Bayram günleri sevinmek, neşelenmek gerekir. Hazret-i Ebu Bekir, kızı Âişe validemizin evine gidince, iki cariyenin def çalıp oynadığını gördü. Ensar-ı kiramın kahramanlıklarını övüyor, destan söylüyorlardı. Hazret-i Ebu Bekir, (Resulullah'ın evinde böyle şey yapılmaz, susun) dedi. Düğünlerde ve bayramlarda, kadınların def çalmaları caiz olduğu için, Peygamber efendimiz hazret-i Ebu Bekir'e, (Onlara mani olma! Her kavmin bir bayramı vardır, bu da bizim bayramımızdır. Bayram, sevinç günleridir) buyurdu. (Buhârî)
Hazret-i Ali, (Bugün, orucu kabul edilenlerin ve günahları affedilenlerin bayramıdır) buyurdu. Hadis-i şerifte de, (Ramazan ayında, içkiye devam eden, ana babasına âsi olan ve sıla-i rahmi terk eden hariç, herkesin günahları affolur) buyuruldu. (Gunye)
Eğer bunlar tevbe ederse, Allahü teâlâ günahlarını affeder. Ne mutlu günahlardan sakınarak oruç tutanlara... Bunlar, asıl bayramı âhirette yapacaklardır!
Şevval ayında [bu ayda] oruç
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ramazandan sonra, Şevval ayında oruç tutmanın önemi nedir? CEVAP: Her zaman oruç tutmak sevabdır. Hadis-i şerifte, (Oruç, Cehennem ateşinden koruyan bir kalkandır) buyuruldu. (Buhârî)
Şevval ayında tutulan orucun çok sevabı vardır. Üç hadis-i şerif:
(Ramazandan sonra Şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.) [Taberanî]
(Ramazan orucuyla Şevvalde de 6 gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş sayılır.) [İbni Mace]
(Ramazan ayı orucu on aya, ramazandan sonra tutulan 6 gün oruç da iki aya mukabil olur ki, böylece bir yıl oruç tutma sevabına kavuşulur.) [İbni Huzeyme]
Bu 6 gün orucun bayramdan sonra hemen tutulması iyidir. Aralıklı tutmak da caizdir. Kazaya niyet ederek tutmalı. Kaza oruçlarını, pazartesi ve perşembe günleri tutmak daha iyidir.
Sual: Ramazan ayında tuttuğumuz oruçlar tam isabet etse, yani 30 gün oruç tutsak, yine bayramdan sonra iki gün oruç tutmak gerekiyor mu?
CEVAP: Evet, hilâl dinin emrine uygun gözetlenmediği için, tutulan oruçların tamamı, ramazana rastlasa bile, ilk ve son günü şüpheli olduğundan, bayramdan sonra iki gün kaza orucu tutmak gerektiği Bahr, Hindiyye, Kadıhan gibi muteber eserlerde yazılıdır. Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri de, (Böyle yerlerde bulunan Müslümanların bayramdan sonra, kaza niyetiyle, iki gün daha oruç tutmaları lazımdır) buyurmuştur.
Şevval ayında altı gün oruç tutarken, kazaya da niyet edilirse, bu iki günlük kaza orucu da tutulmuş olur.
Sual: En az bire on sevab verildiği için, bir ay ramazanda oruç tutan 300 gün, Şevvalde de 6 gün oruç tutan 60 gün oruç tutmuş gibi olacağı, yani bütün yıl oruç tutmuş sayılacağı söyleniyor. Farz olan ramazan orucuyla nâfile olan Şevval orucu aynı kefeye nasıl konur?
CEVAP: Her ay üç gün oruç tutanın da, bütün sene oruç tutmuş gibi sayılacağı kitaplarda bildiriliyor. Burada farz olan ramazan orucuyla nâfile oruç kıyas edilmiyor. Bütün sene oruç tutmuş olmuyor, hükmen oruçlu gibi sayılacağı, yani çok sevab verileceği bildiriliyor. Yoksa ömür boyu nâfile oruç tutulsa, Ramazan-ı şerifte tutulan bir gün orucun sevabına kavuşulamaz.
> 0 212 - 454 38 20 dinimizislam.com / mehmetalidemirbas.com
Kur'an-ı kerimi hatmetmek ibadet değil mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimin hatmedildiği yere rahmet yağar. Hatimde toplanmak ve hatimden sonra dua etmek müstehabdır.
Sual: Fıkıh kitaplarına saldırıp, cami duvarını kirletmekle meşhur biri, (Dinde, Kur'anı hatmetmek diye bir şey yoktur. Hatim, bitirmek demektir. Bitirmek diye ibadet olmaz. Kur'an oku da, neresinden okursan oku) diyor. Kur'anı hatmetmek ibadet değil midir?
CEVAP: Hatim, kelime olarak bitirmek, sona erdirmek ise de, fıkıhtaki manası, bir kişinin, Kur'an-ı kerimi baştan sona kadar okuyup bitirmesi demektir. Hatmin önemi hakkında çok hadis-i şerif vardır. Birkaçının meali şöyledir:
(Kur'an-ı kerimi hatmedene, altmış bin melek istiğfar eder.) [Deylemî]
(Kur'an-ı kerimi hatmedenin duası kabul olunur.) [Taberanî, İbni Hibban]
(Hatim duası yapılan yerde hazır olan, ganimet dağıtılırken bulunan kimse gibidir. Hatme başlanan yerde bulunan, cihad eden gibidir. İkisinde de bulunan, iki sevaba da kavuşur ve şeytanı rezil eder.) [Hazinet-ül-esrar]
(Üç kere İhlas sûresini okuyan Kur'anı hatmetmiş gibi sevaba kavuşur.) [Ey Oğul İlmihâli]
Hatmin dinde yeri büyüktür. Din kitaplarında hatimle ilgili çok bilgi bulunmaktadır. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Ramazan-ı şerifte Kur'an-ı kerimi hatmetmek önemli bir sünnettir) buyuruyor. (1/45)
İmam-ı Zahidî hazretleri, (Hatim okuyan hafıza az hediye vermemelidir) buyuruyor. Hafız, pazarlık etmeden, Allah rızası için hatim okursa, okutanın hediye ettiğini alması caiz olur. Az diye itiraz ederse, aldığı haram olur. (Havi, Hadika, Berika)
Kur'an-ı kerimi kırk günde hatmetmek müstehabdır. Hatimden sonra yapılan dua kabul olur. Hatim bitince, yeniden hatme başlamak niyetiyle Fatiha okumalı. Hadis-i şerifte, (İnsanların en iyisi, hatmi bitirince yeniden başlayandır) buyuruldu. (Şir'a şerhi)
Kur'an-ı kerimin hatmedildiği yere rahmet yağar. Hatimde toplanmak ve hatimden sonra dua etmek müstehabdır. Abdullah ibni Abbas hazretleri, hatim okuyanın yanında adamını bulundururdu. Hatim biteceği zamanı işitince, kendi de hazır olurdu. Enes bin Malik hazretleri, hatmettiği zaman, çoluk çocuğunu toplayıp dua yapardı. Hatim bitince, ikincisine başlamak müstehabdır. (Kitab-üt-tibyan)
Bu kadar vesikaları inkâr edip (Hatim diye bir şey yok) demek akıl ve ilim işi değildir.
Hutbe, nutuk çekme yeri değildir!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hutbeye dünya sözü karıştırmak haramdır. Nutuk, konferans şekline sokmak caiz olmaz.
Sual: (Cuma hutbeleri, çok heyecansız oluyor. Heyecanlı olmalı, cemaati coşturmalı, Allah korkusundan ağlatmalı, bayılanlar, nâra atanlar olmalı) diyenler oluyor. Hutbelerin maksadı bu mudur?
CEVAP: Hutbe, nutuk çekme veya konferans verme yeri değildir, ibadettir. Nur-ül-izah kitabında, (Hutbeyi kısa okumak sünnet, uzun okumak mekruhtur) buyuruluyor.
Hutbeye dünya sözü karıştırmak haramdır. Nutuk, konferans şekline sokmak caiz olmaz. Hutbede, kısaca vaaz edilir. Hikâye, siyaset, ticaret ve başka dünya işleri anlatılmaz. (S. Ebediyye)
Hutbede konuşmak ve hutbeden başka şeyler söylemek haram olduğu gibi, hutbe de fasit olur. Hutbe bozulduğu için cuma namazı da kabul olmaz. (Ey Oğul İlmihali)
Hutbelerin bir kısmını bile Arapçadan başka dille okumak bid'attir. (El-edille)
Demek ki, hutbe okumaktan maksat, cemaati coşturmak, ağlatmak, bayıltmak veya nâra attırmak değildir. Fıkıh kitaplarına uymayanların böyle söylemelerine itibar etmemelidir. Hutbede cemaate âmin dedirtmek, salevat getirtmek bile caiz değildir. Namaz gibidir. Cemaate Türkçe vaaz etmenin yeri de burası değildir, bunlar namazdan önce veya sonra yapılır.
Sual: Hutbelerde sağlığın öneminden, ağaç dikmenin faziletinden ve ticarette başarının yollarından bahsediliyor. Bunların Türkiye'de bakanlıkları vardır. Yeteri kadar görevlerini yapıyorlar. Hutbelerde, (Doğru iman nasıl olur? Nasıl iyi bir Müslüman olunur?) gibi konular niye işlenmiyor?
CEVAP: Sağlık, ziraat, ağaç dikmek, çevre temizliği ve ticaret gibi konular, dinimizin önem verdiği konulardır. Ancak iyi kötü bunlarla ilgilenenler var. Onun için, bize daha çok lazım olan konuları işlemek gerekir. Mecburen Türkçe okunan hutbelerde, vaazlarda ve dînî yazılarda, daha lüzumlu olan konular üzerinde durulmalı. Mesela, (Ehl-i sünnet itikadı, gusül, abdest, namaz, helâl, haram, bid'at) gibi konulardan bahsedilmelidir. İtikadı bozuk olanın ibadetleri boşa gider. Haram yiyenlerin, bid'at işleyenlerin ibadetleri, sahih olsa da kabul olmaz.
Sual: Mâlikî'de mestin sadece üstünü mesh etmekle ilgili bir kavil var mıdır?
CEVAP: Evet, Mâlikî'de, (Mestin altını da mesh etmek müstehab veya sünnettir) kavli de vardır. Yani bu kavle göre, sadece üstü mesh edilse yeterlidir.
31.07.2014
.
Şâfiî mezhebine uyuluyor iddiası
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir hoca, (Tam ilmihal kitabının yazarının hocası olan Seyyid Abdülhakîm Arvâsî, Şâfiî olduğu için, bu kitap Şâfiî'nin hükümleri esas alınarak hazırlanmıştır) diyor. Her konuda mı, yoksa bazı konularda mı Şâfiî esas alınıyor?
CEVAP: Hiçbir konuda Şâfiî esas alınmıyor. Sadece ihtiyaç hâlinde, diğer üç hak mezhepten de örnekler verilmiştir. Bu kitap, Hanefî'ye göre yazılmıştır. Bu söylenti tamamen yanlıştır. O hocaya yanlış bilgi verildiği için öyle söylüyor. Eğer bizzat kendi inceleseydi, bu kadar yanlış şey söyleyemezdi. Birkaç örnek verelim:
1- Şâfiî'de teşehhütte şehadet parmağını kaldırmak sünnet iken, Tam İlmihâl'de, Hanefî'de parmak kaldırılmaması gerektiğine dair, birçok delil bildirilmiştir. Şâfiî'ye uygun yazılsaydı, (Teşehhütte parmak kaldırmak sünnettir) denirdi. Denmediğine göre, hoca iftira ediyor. 2- Şâfiî'de çıplak ayakla namaz kılmak sünnettir. Tam İlmihâl'de çıplak ayakla kılınmaması gerektiğini bildiren birçok delil vardır. Şâfiî'ye uygun yazılsaydı, (Çıplak ayakla namaz kılmak sünnettir) denirdi. 3- Şâfiî'de, sünnetle farz arasında bazı duaları okumak sünnettir. Tam İlmihâl'de, (Hanefî'de farzla sünnet arasında konuşmak ve dua okumak sünnete zarar verir) deniyor. Şâfiî esas alınsaydı, dua okununca, (Sünneti iade gerekir) denmezdi. 4- Şâfiî'de, namaz içindeki tekbirlerde elleri kulaklara kaldırmak sünnet, Hanefî'de ise mekruhtur. Şâfiî'ye göre yazılsaydı, (Elleri kulaklara kaldırmak mekruhtur) denmezdi. 5- İmamın arkasında Fâtiha okumak, Şâfiî'de farzdır. Şâfiî esas alınsaydı (İmam arkasında Fâtiha okumak tahrimen mekruh) denmezdi. 6- Gusülde ağzı yıkamak, Hanefî'de farz, Şâfiî'de farz değildir. Tam İlmihâl'de, (Gusülde ağız yıkanmazsa, gusül sahih olmaz) deniyor. Şâfiî esas alınsaydı, (Diş dolgusu gusle mânidir) denmezdi. 7- Kaza namazı borcu olanın sünnetleri kılması 4 mezhepte de caiz değildir. Fevt edilen namaz borcu varken de, sünnet kılması 3 mezhepte caiz değildir, Hanefî'de ise, sünnet kılmanın evla olduğu Tam İlmihâl'de yazılıdır. Şâfiî esas alınsaydı, (Fevt edilen yani bir özürle kazaya kalan namaz borcu varken, sünnetleri kılmayın) denirdi. Hâlbuki (Fevt edilen birkaç vakit kaza namazı varken, sünnet kılmak evladır) deniyor. Hanefî'de (Fevt edilen, yani bir mazeretle kaçırılan kaza namazı varken, sünnetleri kılmak evladır) denirken, art niyetliler, evla kelimesini lazım diye değiştirip (Senelerce kaza borcu olsa da, sünnet kılmak lazımdır) diyorlar. Muteber eserleri esas almayanlara itibar edilmemeli.
Hakiki bayram nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Allah'ın izniyle, büyüklerden yardım hiç durmaksızın yağıyor. Bir an bıraksalar darmadağın oluruz, Allah korusun!"
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ, nice bayramlara kavuştursun! Ramazan-ı şerif geldi geçti, inşallah hakkını verebilmişizdir, ramazan ayı, bizden şefaatçi olarak ayrılmıştır.
Büyüklerimiz bize, bu dünyada ve âhirette lazım olacak her şeyi verdiler, doğru imanı öğrettiler. Hakiki bayram budur.
Sâlih müminlerin, Allah rızası için bir araya geldiği yer, Cennet bahçesi olur. Buraya ne yüzle geleceğiz, ne anlatacağız diye düşünüyorduk, ama Allah'ın izniyle, büyüklerin yardımı yetişiyor, söylenmesi gerekenleri söylemek nasip oluyor. Onların himmeti, yardımı hiç durmaksızın yağıyor. Bir an, bizi kendimize bıraksalar darmadağın oluruz, Allah korusun! Onun için çok şükredeceğiz. Hakiki bayramın biri de budur.
Bir arkadaş, bir şeylerden dertlenmiş, anlatıyormuş, hocası ona demiş ki: (Hocamızı, İmam-ı Rabbânî hazretlerini tanımışsın, bunlar vasıtasıyla Cenab-ı Hakk'ı, Resulullah efendimizi, bu yolu tanımışsın, hâlâ dünyalık işler için üzülüyorsun, seni ne kadar dövsek az gelir.)
Büyüklerimiz birer birer bu dünyadan göçtüler, bunun üzüntüsü içindeyiz, ama şefaat var, müjde var, hem de Resulullah efendimizin müjdesi var. Teselli kaynağımız bu. Dünyada kim kimi severse, âhirette beraber olacak. Bu olmasa, gülecek yüzümüz kalmazdı. İmam-ı a'zam hazretleri, hayatımda bir defa güldüm, ona da çok pişmanım buyuruyorlar. O büyüklerin hasretiyle, o ayrılıkla insanın gülecek yüzü olmaz, ama hem bu müjde olduğu için, hem de bizi yalnız bırakmayacakları için, mübarek hocamızın defalarca söylediği gibi, (Bu hizmetlerimizde bulunan bir arkadaş dışarıda kalsa, biz onu almadan Cennete girmeyiz) buyurdukları için, o müjdeyle, biz de burada, keyfimiz yerinde dolaşıyoruz.
Bir zat anlatır: Hocam vefat ettiği günün akşamında, bütün sevenleriyle, talebeleriyle bir araya geldik, 6-7 bin kişi taziyede bulundular. O gece rüyamda, istirahat ettiği odasına girdim, uzanmış yatıyordu, yanına girince doğruldu ve (Allah senden razı olsun) dedi. Yani âhirete gittiler ve oradan da onların rızalarını almış olduk. Artık dünya hiç umurumda değil. Bu kadar memnun olmalarının sebebi, her zaman olmamız gerektiği gibi, o gün de birlik ve beraberlik içinde olmamızdı. Onun için o duayı aldık. İnşallah bir arada olduğumuz müddetçe bizi orada da bırakmazlar. Ama eğer bu birlik ve beraberliğimize zarar verirsek, bozarsak, işte o zaman kaybedenlerden oluruz.
Bu hizmetlere sahip çıkalım
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Iyd, bayram demektir, her sene tekrar ettiği, avdet ettiği için ıyd deniyor. Bundan sonra her günümüzün bayram olması için günahtan ve kul hakkından çok sakınmalı. Allahü teâlâ kalb kırmaktan, günah işlemekten, dedikodudan, fitneden, her türlü günahtan bizi korusun! Günahsız geçirdiğimiz gün, bizim bayramımızdır. Her sabah uyandığımız zaman, bütün azalar dilimize yalvarırlarmış, ne olur bugün bizi günaha sokma, bugün bizim başımızı belaya sokma, bugün bizi küfre sokma diye...
Kâfir bile olsa kimsenin kalbini kırmamalı. Hele mümin ise, Allah muhafaza! Peygamber efendimiz, Eshabına ve ümmetine çok düşkündür. Ana babanın evladına olan düşkünlüğünden daha fazla düşkündür. Bir müminin kalbi kırılırsa Resulullah efendimiz incinir, üzülür. Onu üzen, Allahü teâlâyı üzmüş olur.
Ehl-i sünnet yolunda, dinimize hizmet ederken, ister bu büyüklerin kitaplarını satarak veya dağıtarak olsun, ister bu kitap hizmetini destekleyen diğer işlerle olsun, bir şekilde bu işlerin bir parçası olmaya, bu çatı altında olmaya çalışmalı. Tek kurtuluş çaresi budur. Bütün güzellikler buradadır. Dışarısı ateştir, fitne doludur.
Büyüklerimizin tasarrufu ile bu seneki dağıtılan kitap sayısı, önceki senelere göre çok fazladır, çünkü evliya zatlar vefat edince, kınından çıkmış kılıç gibi olurlar, himmetleri, tasarrufları artar. Büyüklerimiz, bir kitap fazla okunsun yani bir kişi daha yanmaktan kurtulsun diye, hayatlarını feda ettiler. Bütün maksatları buydu. Şimdi elhamdülillah bu arzuları da yerine geliyor. Bu da başka bir bayram vesilesidir.
Eshab-ı kiram, (Resulullah efendimizi defnettikten hemen sonra, döndüğümüzde kalblerimizin dünyaya meylettiğini hissettik) buyuruyorlar. Şimdi biz de burada beraberiz, geldik, bayramlaştık, elhamdülillah birbirimizin yüzünü gördük, ama ayrılınca hepsini unutuyoruz, çıkar çıkmaz planlara, dünyalık işlere başlıyoruz. Giderken hiç olmazsa bir şey aklımızda kalsın: İki mümin Allah rızası için bir arada olsa, şeytan oraya giremez. Birbirimizin yüzüne muhabbetle baktığımız zaman günahlarımız dökülür, affolur. Büyüklerimiz de memnun olur, razı olur. Allah'ın rızası da onların rızasındadır.
Bu nasihatleri unutmazsak, inşallah her günümüz bayram gibi olur: Birincisi, kitap okuyacağız. Merhum hocamız çok söylerlerdi, (Biz bu kitapları raflarda tozlansın diye yazmadık, arkadaşlar kitap okusunlar) buyururlardı. İkinci önemli husus, asla kalb kırmayacağız. Üçüncüsü de, bu hizmetlere gücümüz yettiği ölçüde sahip çıkacağız. Bunları yapabilirsek her günümüz bayram olur.
Hakkı tanımak nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir mezhepsiz diyor ki: (Hak kişilerle bilinmez, bilakis kişiler hakla tanınır. Sen önce hakkı tanı, hakkın ehlini de bilirsin. Hak olan Kur'an ve Sünnet'tir. Bir sözü söyleyenin sözü Kur'an ve Sünnet'e uyuyorsa, o kimse hak ehlidir, uymuyorsa hak ehli değildir. İmam-ı a'zamın veya başka imamların sözleriyle hak tespit edilmez.) Bu söz doğru mu?
CEVAP: (Kur'an ve Sünnet) diyerek, art niyetini bu kelimelerin arkasına gizliyor. Kur'an ve Sünnet hakkın kendisidir. Ama Kur'an ve Sünnet'ten kimin anladığı ölçü olur? Bir mezhepsiz, Kur'an ve Sünnet'e bakarak, (İmam-ı a'zam yanlış söylemiştir, o hak ehli değildir) diyemez. Kur'an ve Sünnet'i en iyi anlayan müctehid âlimlerdir, mesela bunların en büyüğü olan İmam-ı a'zamdır. O, (Hak şudur) diyorsa, ona uyulur. Mezhepsizin anladığına uyulmaz. Bir örnek verelim:
Mezhepsiz, (Kur'anda Kevser sûresinde, "Allah için kurban kes!" emrine göre, kurban kesmek herkese farzdır) dese de, onun Kur'andan anladığı hak değildir. Hiçbir mezhep imamı, (Kurban kesmek farzdır) dememiştir. Demek ki, bizim gibilerin Kur'anla, Sünnet'le hakkı tespit etmemiz, imkânsız denecek kadar zordur. Bir bakkalın kanundan, anayasadan anlamasıyla bir hukukçunun anlaması aynı olmaz. Kur'an-ı kerimi anlamak, anayasayı anlamak kadar kolay da değildir. Mezhepsizlerin, hak mezheplere aykırı olarak Kur'an ve Sünnet'ten çıkardığı hüküm asla hak olamaz. Bugün için hakkı tespit etmek, ancak tâbi olduğu mezhebin hükmüne uymakla olur.
Hak ancak Resulullah efendimiz, Eshab-ı kiram ve mezhep imamlarıyla bilinir. Mezhepsizlerin Kur'an ve Sünnet'ten anladıklarıyla hak bilinemez. Bunlar, (Hak, kişilerle bilinmez) sözüyle mezhep imamlarını kastediyorlar. Kendi anladıklarını da hak kabul ediyorlar. Bunun için meal okuyorlar, Tesettür âyetlerini anlamadıkları gibi, Resulullah'ın açıklamasına da itibar etmeyip, (Kur'anda kapanmak yok) diyorlar. Resulullah efendimizin bildirdiklerine, Ehl-i sünnet âlimlerinin o âyet-i kerimeleri açıklamalarına bakmıyorlar. (Onlar da insandır, kişiye göre din olmaz) diyorlar. Kur'an-ı kerimden kendi anladıkları din oluyor, hak oluyor da, İmam-ı a'zamın ve diğer mezhep imamlarının anladıkları, kişilerin görüşleri oluyor, hak olmuyor, din olmuyor! Mezhepsizlerin, dört hak mezhebe aykırı sözlerine itibar etmemelidir.
Yola çıkarken okunacak dualar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sizden biriniz yolculuğa çıkmak isteyince, arkadaşlarıyla vedalaşıp dualarını alsın! Çünkü Allahü teâlâ, onların duasında onun için bereket yaratır.
Sual: Yolculuğa çıkarken neler yapmak gerekir?
CEVAP: Tavsiye edilenlerden bazıları şöyledir: Yolculuğa çıkarken iki rekât namaz kılmalı! Kazaya kalmış namazı varsa, kaza kılmalı! Çünkü kaza borcu varken, nâfile kılmak ahmaklıktır. (Bey ve Şir'a risalesi)
Bir hadis-i şerif meali: (Evinden çıkarken iki rekât namaz kılan, dışarıdan gelecek her çeşit beladan korunur. Evine girince iki rekât namaz kılan da, içteki kötülüklerden korunmuş olur.) [Beyheki]
Büyüklerimiz şöyle bildirmiştir: Sefere çıkarken yedi Âyet-el-kürsi oku! Öne, arkaya, aşağıya, yukarıya, sağa ve sola üfür, bir tanesini de yut, sonra Kelime-i tevhid söyle!
Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Evinden çıkarken Âyet-el kürsi okuyana, yetmiş melek, evine dönünceye kadar dua ve istiğfar eder.) [Ey Oğul İlmihâli]
(Bir kimse, sefere çıkarken 11 kere İhlâs okusa, Allahü teâlâ, seferden dönünceye kadar onun evini muhafaza eder.) [İ. Neccar]
(Evinden çıkarken "Bismillahi, tevekkeltü alellah, Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billah" diyen, tehlikelerden korunur, şeytan ondan uzaklaşır.)[Tirmizî]
(Sizden biriniz yolculuğa çıkmak isteyince, arkadaşlarıyla vedalaşıp dualarını alsın! Çünkü Allahü teâlâ, onların duasında onun için bereket yaratır.) [Deylemî, Harâitî]
Zahid Ebül-Hasen-i Gazvî hazretleri, (Yolculuğa çıkarken, Li ilafi'yi [Kureyş sûresini] okuyan, bütün kötülüklerden emin olur) buyurdu. (Şir'a)
Yolculuğa çıkan, sadaka vermeli. Sefere çıkmadan önce mümkünse, vadesi gelmiş borçları ödemeli, kul hakkı kalmaması için helalleşmeli, dualar almalı.
Bilhassa uzun yolculuklarda, büyüklerimizden izin alma imkânı yoksa istihare yapmalı.
Misafirliğe eli boş gitmemeli. Bir yere boş gitmek, değirmene buğdaysız gitmeye benzetilmiştir. Hediye az da olsa, bir kıymeti olur. ("Çam sakızı, çoban armağanı" cinsinden bir şey götürmeli) denmiştir. Kendi evimize de, eli boş dönmemeliyiz. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Seferden dönerken, çoluk çocuğunuza, faydalı bir taş da olsa, hediye getirin!) [İbni Asakir]
Hediye, sevgiyi artırır. İki hadis-i şerif meali şöyledir:
(Hediyeleşmek sevgiyi artırır.) [Taberanî]
(Hediye dostluğu artırır, kırgınlığı giderir.) [Ebu Nuaym]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mevlid-i şerifte, Allahü teâlâ, Resulünü kastederek, (Sana âşık olmuşam) yani (Seni çok seviyorum) diyor.
Sual: Dört delilden ikisini kabul etmeyen mezhepsiz bir yazar, (Dinde Allah aşkı diye bir şey yoktur) diyor. Bu yanlış değil mi?
CEVAP: Elbette yanlıştır. Bu, lisanın özelliğini iyi bilmemekten kaynaklanan bir husustur. Türkçedeki abi [ağabey], abla gibi kelimeler, Arapça, Fransızca, İngilizce, Almanca gibi dillerde yoktur. Abi için büyük kardeş, abla için büyük kız kardeş veya sadece kız kardeş derler. Bazı kelimeler, sadece o dile mahsustur. Arapçada abi kelimesi yok diye, (Abi diye bir şey yok) denir mi?
Günümüz Türkçesinde aşk, sevgi veya aşırı sevgi mânâsındadır. Âşık olmak çok sevmek demektir. Arapçada da aşk, hubb demektir. Habîbî=sevgilim, aşkım yani çok sevdiğim kimse demektir.
Arapçada Allah aşkı, Muhabbetullah veya Hubbullah olarak bildirilir. Aşkullah demezler. Onların aşkullah dememesi, Allah aşkı olmadığı anlamına gelmez. Abi kelimesini başka türlü ifade ettikleri gibi, Allah aşkını da başka türlü ifade ediyorlar. Çok sevmek, âşık olmak demektir. Aşırı sevgiye aşk deniyor.
Mevahib-i ledünniyye gibi kıymetli bir eserde geçen bir hadis-i şerif:
(Ey Resulüm, İbrahim'i halil [dost], seni de habib [sevgili] edindim. Senden daha sevgili hiçbir şey yaratmadım. Senin, benim indimdeki yüksek derecenin bilinmesi için, dünyayı ve dünya ehlini yarattım. Sen olmasaydın, kâinatı yaratmazdım.)
Allahü teâlâ da (Habibim) diyor. Nitekim Mevlid-i şerifte, Allahü teâlâ, Resulünü kastederek, (Sana âşık olmuşam) yani (Seni çok seviyorum) diyor. Günümüzde nefsin şehvanî isteklerine aşk dendiği için, Mevlid'deki bu ifade yadırganıyor.
Dinimizde Allah aşkı vardır. Allah'ı çok seven, Ona çok itaat eder. Sevgi itaatle, söz dinlemekle ölçülür. Namaz kılmayan veya haram işlemekten çekinmeyen bir kimsenin, (Ben Allah'ı çok seviyorum) demesi elbette ciddiyetten, samimiyetten uzaktır.
Sual: Namazda esnerken okumaya devam etmezsek, bir rükün geçeceği için secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Esnemek elimizde değildir. Esneme bitene kadar ağzımızı kapatırız. Secde-i sehv de gerekmez.
Sual: Su kaçmasın diye, yıkanan cenazenin ağzına, burnuna ve kulaklarına pamuk koymak caiz midir?
Cehenneme girmeye razı olmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için, evliya zatlar, Cenneti isteyip, Cehennemden korkunca, zamane hocalarının aksini söylemesi nasıl uygun olur?
Sual: Sapık hocalardan biri, (Millet perişanken, Cennet bana zindan olur. Ben bu hâlde Cenneti istemem, Cehennemde yanmaya razıyım. Yansam da gönlüm neşe saçar) diyor. Bu söz uygun mudur?
CEVAP: Uygun değildir, dine aykırı ve cahilce bir sözdür. Hem de yalandır. Kibrit alevinde yansa, feryadı milleti ayağa kaldırır. Nerde kaldı ki gönlü neşe saçacak! (Cenneti istemem, Cehennem bana neşe verir) demek, Müslüman ve akıllı bir kimsenin söyleyeceği söz değildir. İkinci bir husus da, sanki hâşâ Allah'tan merhametliymiş gibi, bir durum içine giriyor. İnsanları kurtarmak için de olsa, günah işleyerek Allah'ın rızasına kavuşulmaz.
Allahü teâlâ, Cenneti beğenmekte ve onu övmektedir. Bir kimsenin, övülen Cenneti beğenmemesi, istememesi; Allahü teâlânın beğendiğini beğenmemek, Onun (İsteyin!) dediği kıymetli şeyi istememek olur. Bu bakımdan Cenneti istememek, Cehennemi tercih etmek, Allah'ın rızasını değil, gazabını istemek olur. Bu ise, aklı başında olan bir Müslümanın söyleyeceği söz değildir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâya, korkuyla ve nimetlerine kavuşmak için ibadet eden evliya zatların korkuları ve arzuları, kendi nefisleri için değildir. Bunlar, Allahü teâlânın rızasına, sevgisine kavuşmak için ve Onun gazabından, gücenmesinden korktukları için ibadet ederler. Bunlar Cenneti isterler, çünkü Cennet, Allahü teâlânın rızasının, sevgisinin bulunduğu yerdir. Yoksa Cenneti istemeleri, nefislerinin zevkleri için değildir. Bunlar Cehennemden de korkar. Cehennemden korunmak için dua ederler, bilirler ki, Cehennem, Allahü teâlânın gazabının bulunduğu yerdir. Yoksa Cehennemden korkmaları, nefislerini azaptan kurtarmak için değildir, çünkü bu büyükler, nefislerine köle olmaktan kurtulmuşlar, Allahü teâlâ için hâlis kul olmuşlardır. (1/24)
Allahü teâlânın rızasına kavuşmak için, evliya zatlar, Cenneti isteyip, Cehennemden korkunca, zamane hocalarının aksini söylemesi nasıl uygun olur?
Sual: Annesini veya babasını öldürenin cenaze namazı kılınır mı?
CEVAP: Ana babayı öldürmek küfür değildir, ancak ona ceza olarak, cenaze namazı kılınmaz. (Dürer)
Allah'ın görmediği şey olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: İçkinin kötülüğünden hiç bahsetmeyen, fakat her fırsatta sigaranın haramlığını gündeme getiren bir hoca, (Bir edepsizliği, bir haramı, Resulullah'ın huzurunda yapabilir misiniz?) dedi. Biz de, (Elbette yapılmaz) dedik. (O hâlde sigarayı Allah'ın huzurunda nasıl içiyorsunuz? Allah görmüyor mu sanıyorsunuz? Resulullah'ın huzurunda yapılamayan bir şey, Allah'ın huzurunda hiç yapılmaz. İşte bu sebepten dolayı da sigara haramdır) dedi. Hocanın kıyası doğru mudur?
CEVAP: Doğru değildir. Sigarayı içkiden daha çok kötüleyen başka bir hoca, kırk yıl önce aynı şeyi bana da sormuştu. Ona, (Resulullah'ın huzurunda yapılamayan bir şey Allah'ın huzurunda yapılamaz mı?) diye sordum. Gayet kendinden emin bir tavırla, (Elbette yapılamaz) dedi. (Bir Müslüman, Resulullah'ın huzurunda avret yerini açıp ihtiyacını giderebilir mi? Resulullah'ın gözü önünde hanımıyla beraber olabilir mi?) dedim. (Elbette, bunları yapamaz) dedi. (Peki bunları siz, Allah'ın huzurunda nasıl yapıyorsunuz? Yoksa Allah görmüyor mu sanıyorsunuz?) dedim. (Allah görmez mi, elbette görür) dedi. (O hâlde, "Resulullah'ın huzurunda yapılamayan bir şey Allah'ın huzurunda yapılamaz" demek yanlış değil mi? Nakle dayanmadan, böyle yanlış bir kıyasla sigaraya haram denir mi?) dedim. Böyle mantıksız kıyaslarla sigaranın haram olduğuna dair tam on delil gösterdi. Hiçbiri ilmî değildi. Bir de şöyle bir hikâye anlattı:
(Köylüler, Berika kitabının müellifi M. Hadimî hazretlerine, bir petek bal hediye götürüp, (Sigara haram mı?) diye soruyorlar. O zat da, (Bu balı kovandan nasıl aldınız?) diyor. Onlar da, duman vererek diyorlar. O büyük zat, "İşte, duman girince, arı nasıl kovandan çıkarsa, sigara dumanı girince, iman da böyle çıkar" buyurmuş.)
(İman çıkar demekle, sigara içmenin küfür olduğunu söylüyorsun) dedim. Berika kitabını okuduğumu, bu hikâyenin kitaptaki bilgilere aykırı ve tamamen uydurma olduğunu söyledim. Maalesef sigaraya böyle düşman olanlar olduğu gibi, günde birkaç paket sigara içip, kendine ve başkalarına zarar veren, açıkça haram işlemekten çekinmeyenler de vardır. Sigaranın zararları herkesçe bilinmektedir. Zarar verecek derecede sigara içmeyi mubah sanmak da çok yanlıştır. Bu aşırılıkların biri ifrat, diğeri tefrittir. İfrat ve tefritten uzak durmalıdır.
Üstünlük son nefeste belli olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ey büyük Allah'ım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, yani dininden döndürme, ayırma!
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ sonumuzu hayreylesin. Hiçbirimiz sonumuzu bilmiyoruz. Cüneyd-i Bağdadi hazretlerine bir papaz gelip, (Ben mi üstünüm, sen mi üstünsün?) diye sorar. O da, bir hafta sonra gel, der. Bir hafta sonra geldiğinde vefat ettiğini görür. (Bugün bana cevap verecekti) diye söylenince, tabutu göstererek, (İşte orada, git sor, o büyükler boşuna konuşmaz) derler. Tabutunun başına gidip aynı soruyu sorar. Cüneyd-i Bağdadi hazretleri, Allahü teâlânın izniyle başını kaldırıp, şöyle cevap verir: (Konuştuğumuzdan bir hafta sonra öleceğimi biliyordum, ama sonumun ne olacağını bilmediğim için, o gün sana cevap veremedim. Sen iman edebilir ben de imansız ölebilirdim. Elhamdülillah, ben imanla ölüp kendimi kurtardım, şimdi söyleyebilirim, senden üstünüm. Sen kendine bak!) Bu keramet karşısında artık papazlık mı kalır! Papaz, ağlamaya başlar, Kelime-i şehadet getirir Müslüman olur. Cüneyd-i Bağdadi hazretleri, netice belli olmadan, (Ben senden üstünüm) dememiştir. Üstünlük sona bağlıdır. Bunun için imansız ölmekten çok korkmalı.
Bilerek pek küfre düşülmez, fakat bilmeyerek küfre düşülebilir. Bunun için (Ya Rabbi, bilerek veya bilmeyerek küfre sebep olan bir söz söylediysem, bir iş yaptıysam nadim oldum, pişman oldum, beni affet) duasını her gün okumak lazım. Muhakkak affolur. Bu tevbeden daha mühim bir vazife yoktur. Küfür sigortanın atması gibidir. İrtibatı keser. Bir kimse küfre düşmüşse, ne yaparsa yapsın, ne kadar çok ibadet ederse etsin hiçbir faydası yoktur. Çünkü sigorta atmıştır, ampul, tesisat ne kadar sağlam olursa olsun, elektrik gelmediği için fayda olmaz.
Resulullah efendimiz her zaman, (Allahümme, yâ mukallibelkulûb, sebbit kalbî, alâ dînik) duasını okurdu. Mânâsı şöyledir: (Ey büyük Allah'ım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, yani dininden döndürme, ayırma!) Eshab-ı kiram bunu işitince, (Yâ Resulallah! Sen de korkuyor musun?) dediklerinde, (Mekr-i ilahiden, beni kim temin eder?) buyurdu. Çünkü hadis-i kudside, (İnsanların kalbi, Rahman'ın kudretindedir. Kalbleri dilediği gibi çevirir) buyurulmuştur. Yani Celal ve Cemal sıfatları ile kötüye ve iyiye çevirir.
Kendisi Habibullah olduğu hâlde, cennetlik ve masum olduğu hâlde, Peygamberimiz, ümmetine öğretmek için böyle dua ediyordu. Hiçbirimiz sonumuzdan emin değiliz. Onun için, gülüp oynayacak zaman değil; dua edip, yalvarıp, Cenab-ı Hakk'ı unutmadan, Onu her an hatırlayarak geçirilecek zaman. Böyle olursa, her günümüz bayram olur.
Emîrsiz, tek başına dine hizmet olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Benim Emîre ihtiyacım yok, tek başıma hizmet ederim, tek başıma dinimi yaşarım) demek dinimize aykırıdır. Bir arada olmak ve emîre tâbi olmak şarttır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir hadis-i şerifte özetle buyuruluyor ki:
(İnsanların yaptıkları işleri yazan meleklerden başka melekler de vardır. Yollarda, sokak başlarında dolaşırlar. Allahü teâlâyı zikredenleri, Allah rızası için bir araya gelenleri görünce, birbirlerine seslenirler, "Buraya bakın" derler. Oraya melekler gelir, kanatlarıyla orayı ihata ederler, Arş'a kadar orayı muhafaza altına alırlar ki, oraya bir zarar gelmesin. Sonra, kullarının her işini bilici olan Allahü teâlâ, meleklere buyurur ki: "Onlar, beni gördüler mi, Cenneti, Cehennemi gördüler mi?" Melekler, "Görmediler" derler. "Görselerdi, ne yaparlardı?" diye sorar. "Görselerdi elbette daha çok zikrederlerdi" derler. Allahü teâlâ, "Onların hepsini affettim" buyurur. Melekler, "Yâ Rabbî, onların yanına, uygunsuz biri de, dünya menfaati için gelmişti" derler. Allahü teâlâ, "O da, benim misafirim olsun. İyilerin yanında bulunanlar, zarar etmez" buyurur.)
Görüldüğü gibi, böyle bir yere başka maksatla gelen bile affediliyor. Demek ki, aklı olan, din büyüklerimizi tanıyan, sâlih arkadaşlarıyla bir arada olur. Böyle olan yer Cennet gibi olur. (Benim emîre ihtiyacım yok, tek başıma hizmet ederim, tek başıma dinimi yaşarım) demek dinimize aykırıdır. Bir arada olmak ve emîre tâbi olmak şarttır. Yoksa cahiliye ölümü ile yani imansız ölmek tehlikesi vardır.
Mevlana Halid-i Bağdadi hazretleri, (Eğer bir toplulukta, Allahü teâlânın sevdiği bir kişi varsa, Cenab-ı Hak, o bir kişinin hürmetine hepsini affeder. Hak kapısında, ehil ve nâehil beraberdir) buyuruyor.
Bir gün Hızır aleyhisselam Mescid-i Nebevi'ye gelmiş, bakmış, biri yatmış uyuyor. Ayağı ile dürtmüş, kaldırmış, sonra bakmış, tekrar yatmış. Tekrar kaldırmış. Üçüncüsünde kalkınca, bak demiş, beni uyandırma, senin Hızır olduğunu herkese söylerim, millet saçını, başını yolar. Hızır aleyhisselam, hemen cebinden bir defter çıkarmış, bakmış, bu adamın adı yok. Demiş ki: (Yâ Rabbî bu, kalb gözü açık bir zat ama evliya zatlar defterinde yok, kim bu?) Cenab-ı Hak, Hızır aleyhisselama, (Sen ancak beni sevenleri, bana âşık olanları bilirsin. Benim âşık olduklarımı sen bilemezsin) buyurmuş.
İçimizde Allahü teâlânın çok sevdiği ve duası kabul olan kullar vardır, onlarla beraber olan kurtulur. Onun için bir arada olalım da, başka da bir şey lazım değil. Her geleni Hıdır [Hızır], her geceyi de Kadir bilmelidir.
Kişinin dini arkadaşının dini gibidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Arkadaş, dini ve maksadı aynı olan ve Allah rızası için sevilen kimse demektir. Yediği içtiği ondan ayrı gitmez. Onun için malını, hattâ canını feda eder.
Sual: (Kişinin dini arkadaşının dini gibi olur. Öyle ise, kiminle arkadaşlık yaptığınıza dikkat edin!) hadisi bana ters geldi. Biz bir ateistle veya bir Yahudi ile arkadaşlık ediyorsak, biz de onun gibi mi oluruz? Yahut o bizim gibi mi olur? O kendi dininde, biz kendi dinimizde kalamaz mıyız?
CEVAP: (Hadisin açıklaması nedir?) diye sormalı, (Bana ters geldi) demek uygun olmaz. Seyredilen TV, dinlenen radyo, okunan internet sitesi, gazete ve kitap da birer arkadaştır. Bunlar kötü olursa, insanın dinini de, dünyasını da yıkar. Çünkü ahlak, bulaşıcıdır. İyi ahlak da, kötü ahlak da bulaşır. Bu yüzden, iyi arkadaş seçemeyen, mahvolmaya mahkûmdur. Arkadaş, bir aynadır. (Bana arkadaşını söyle, kim olduğunu söyleyeyim) sözü meşhurdur.
İyi arkadaş, dini ve maksadı aynı olan ve Allah rızası için sevilen, sâlih kimse demektir. Yediği içtiği ondan ayrı gitmez. Onun için malını, hattâ canını feda eder. Yoksa iş veya mesai arkadaşı demek değildir. İyi kimse kötüyü, mümin kâfiri sevemez. İyi ile kötü, ateşle su veya ateşle barut arkadaş olamaz. Biri diğerine zarar verir. Ateş barutu yakar, su da ateşi söndürür. Hristiyan'la Müslüman da arkadaş olursa, ya Müslüman dininden çıkar veya Hristiyan Müslüman olur.
Müslüman biri, bir dinsizi veya başka gayrimüslimi kesinlikle sevemez. Sevebiliyorsa ya imanı çok zayıftır veya o da dinsizdir. Herkes, sevdiği kimselerle arkadaş olur. Bir Müslüman, bir dinsizin dinsizliğini sevse, Müslümanlıktan çıkar. Dinimizde hubb-i fillah ve buğd-i fillah vardır. Yani sevmek de, sevmemek de Allah için olmalı. Müslüman, Allah düşmanlarına düşman, Allah dostlarına dost olur. Bir dinsiz, iş arkadaşımız olabilir, yol arkadaşımız olabilir, ama can dostumuz olamaz. İnternet sitemizde, (Hubb-i fillah ve buğd-i fillah) başlıklı yazıda geniş bilgi var.
Sual: Kadınların deri, kürklü manto veya kadife giymesi caiz mi?
CEVAP: Dar ve vücuda yapışık olmazsa, deri elbise caizdir. Kürk ve kadife ziynete girer, caiz olmaz. Bir hadis-i şerif:
(Bir kadın, güzel kokular sürünüp, [kürk ve kadife gibi] göz alıcı güzel elbiseler giyerek, bir toplumun önünden geçerse, zina etmiş gibi günaha girer.) [İbni Hibban]
Allah'ın Ganî ismini kullanmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ganî [el-Ganiyy] Allahü teâlânın 99 isminden biridir. Hiç kimseye muhtaç olmayan, herkesin ona muhtaç olduğu zat demektir.
Sual: Hak Sözün Vesikaları kitabında, (Allahü teâlânın, yalnız kendine mahsus olan üç sıfatı, kibriya, ganî olmak ve yaratmaktır) deniyor. Bu duruma göre, (Allah ganî ganî rahmet etsin) veya (Ganî gönüllü) demek yahut çocuklara Ganî ismini koymak caiz midir?
CEVAP: Ganî [el-Ganiyy] Allahü teâlânın 99 isminden biridir. Hiç kimseye muhtaç olmayan, herkesin ona muhtaç olduğu zat demektir. Bu mânâda elbette isim olarak kullanılmaz. Zengin mânâsında, çocuklara Ganî ismini koymak caizdir, ama Ganî olan Allah'ın kulu mânâsında, Abdülganî koymak daha güzel olur.
Hadis-i şerifte, Eyyüb aleyhisselam, üstüne yağan altın çekirgeleri toplamaya başlayınca, Allahü teâlânın (Seni, ganî kılmamış mıydım?) buyurduğu bildiriliyor. Yani (Seni zengin etmiştim) deniyor. Bir hadis-i kudside ise, (Allahü teâlâ, sizden ganîdir) buyuruluyor. Yani (Allahü teâlâ çok zengindir ve size muhtaç değildir) deniyor. Buradan insanlara da, ganî denebileceği anlaşılıyor.
İslam Ahlakı kitabında, (Vacib olarak kurban kesebilmek için şu üç şart lazımdır: Müslüman ve akıl baliğ olmak, mukim olmak, kurban nisabı miktarı ganî olmak) deniyor. Burada da ganî olmak, zengin olmak mânâsında kullanılmıştır.
Ganî; zengin, varlıklı ve bol gibi manalara gelir. Ganî gönüllü, eli bol, cömert demektir. Ganî ganî, bol bol demektir. (Ganî ganî rahmet etsin!) demek, (Bol bol rahmet etsin!) demektir.
Sual: Kul diye başlayan âyetlerin başındaki kul kelimesini unutanın namazı sahih olur mu? Mesela (Kul inne salati ve nüsuki...) diye başlayan âyetteki kul kelimesi unutulsa namaz bozulmuş olur mu?
CEVAP: Hayır, namaz bozulmuş olmaz. O âyet-i kerimenin manası şöyledir:
(De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm, hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir.) [Enam 162]
Sadece baştaki (Kul=De ki) kelimesi söylenmemiş olur.
Sual: Belimize bağladığımız kemer, bornoz kuşağı gibi şeyler de zünnar sayılır mı?
CEVAP: Hayır, bunlar zünnar sayılmaz, uçları sarkıtılsa da küfür olmaz. Fakat yine de, zünnara benzememesi için, uçlarını sarkıtmamalıdır!
Yurt dışında et yemek caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kimin kestiği, nasıl kestiği bilinmeyince kasaptan et alıp yemek caiz olur.
Sual: Hristiyan ülkelerde, kasaptan et alıp yemek caiz olur mu?
CEVAP: Evet, caizdir. Kimin kestiği, nasıl kestiği bilinmeyince, Müslüman veya Ehl-i kitap karışık olan her ülkeden et alıp yemek caiz olur.
Kendi dilleriyle de olsa Allah'ın adıyla kesiyorlarsa yemek caiz olur. Yahudiler Allah'ın adıyla kesiyorlar. Yahudi'nin kestiği yenir. Hristiyanların nasıl kestiği bilinmiyorsa, bilinmediği için yine yenir. Şâfiî mezhebinde hayvanı keserken Besmele çekmek şart olmadığı için, Besmeleyle kesilmediği bilinen yerlerde Şâfiî mezhebini taklit edilerek alınan et yenebilir.
Sual: Marketlerde, dolmuşlarda veya başka yerlerde istemeden müzik sesini işitiyoruz. Sokakta, ister istemez açık saçık bayanları görüyoruz. Günah oluyor mu?
CEVAP: Dinlemekle duymak, görmekle bakmak farklıdır. Haram seslerin, biz istemeden kulağımıza gelmesi günah değildir. Kasten haram sesleri dinlemek günahtır. Namahremi görmek günah değil, ona isteyerek bakmak günahtır. (İlk bakış günah değil, sonrakiler günahtır) diyerek, ilk bakışta kasten bakmak da günahtır. Ama kasıt olmadan gözümüze birkaç defa da çarpsa, yani görsek günah olmaz. Hadis-i şerifteki (İlk bakış günah olmaz) ifadesi, göze çarpması günah olmaz demektir. İlk bakış da olsa, kasten bakmak günahtır.
Sual: Kapora verme işi, daha çok ev veya araba satarken oluyor. Satıcı, (Bize kapora ver ki, evi veya arabayı başkasına satmayalım) diyor. Alıcı daha ucuz ev veya araba bulunca satıştan vazgeçiyor. Aldığı kapora satıcıya helâl olur mu?
CEVAP: Yapılan satış sözleşmesini, tek taraflı olarak alıcı da, satıcı da bozamaz. Bozarsa bozması geçerli olmaz. Tek taraflı bozulmuşsa sözünde durmamış olur. Günaha girer. Kapora geri verilir. Her iki tarafın rızasıyla sözleşme bozulmuşsa, yine kapora iade edilir. Sözleşmeden vazgeçtiği hâlde, kaporayı vermemek haram olur.
Sual: Hutbe dinlerken, konuşulmaz ve bir şey okunmaz, dualara âmin denmez, ama bugünkü hutbelerde, ağaç dikmek, kalkınmak gibi şeylerden de bahsediliyor, üstelik Arapça da okunmuyor. Kalbi temizlemek niyetiyle içimizden kelime-i tevhid okumamızda sakınca olur mu?
CEVAP: Hutbe Arapça da okunsa, namazdan, oruçtan da bahsedilse kalbden okununca zararı olmaz.
Sadakanın hediyeden farkı nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hediye edilen şeyi geri istemek, kustuğunu yalamak gibi çirkinse de, yine caizdir, yani istenebilir, ama verilen sadaka geri istenemez.
Sual: İslam Ahlakı kitabında, (İki kişi, ortak oldukları, bölünebilen bir malı bir kişiye hediye edebilirse de, bir malı iki veya daha fazla kişiye hediye etmek caiz olmaz. Ama bir malı iki fakire sadaka vermek caizdir) deniyor. Sadakayla hediye arasındaki fark nedir?
CEVAP: Taksimi mümkünse, ayırıp parçalarını her birine ayrı ayrı vermeli. Mesela kurban eti böyledir. Tartıp taksim edilir. Ama bir koltuk, bir telefon, bir saat bölünemez, bunları hediye etmek caiz olur.
Hediye ile sadaka arasında fark vardır. Hediye edilen şeyi geri istemek, kustuğunu yalamak gibi çirkinse de, yine caizdir, yani istenebilir, ama verilen sadaka geri istenemez. Fakire hediye edilen mal sadaka olur.
Yardım kurumlarına hediye vermek sahih olmaz. Onlar hükmi şahıstır. O kurumun başkanına veya oradaki bir yetkiliye verilirse sahih olur.
SECDEDE PARMAKLARI KAPATMAK
Sual: Biri, (Secdede parmakları kapatmak küfürdür, çünkü müşrikler parmakları arasına put koyarlarmış) dedi. Şâfiî biri de, (Münafık müşrikler, namaz kılarken putları koltuklarının altına alırlarmış, ara [intikal] tekbirleri için ellerini kaldırınca putlar yere düşermiş. Bunun için ara tekbiri alırken elleri omuza kaldırmamak küfür olur) dedi. Bildirilen iki husus küfür müdür?
CEVAP: Hayır, ikisi de küfür değildir. Secdede parmakları bitiştirmek sünnettir. Parmaklar açık olursa günah olmaz. İntikal tekbirleri denilen ara tekbirlerde elleri kaldırmak, Şâfiî'de farz değildir, sünnettir, ancak secde-i sehvi gerektiren sünnetlerden de değildir. Yani unutularak yapılmazsa bir şey gerekmez. Hanefî'de intikal tekbirlerinde elleri kaldırmak mekruhtur.
Sual: Camide, öndeki boş yerlere geçmekte mahzur olur mu?
CEVAP: Kimseye çarpmadan, sıkıntı vermeden geçilebilirse mahzuru olmaz. Geçerken ister istemez insanlar rahatsız olur. Başkalarını rahatsız etmek günahtır. Geç kalanın, başkalarını rahatsız etme ihtimali olduğu için, ön saflara geçmemesi daha uygun olur.
Sual: Çocuk doğmadan önce cinsiyetini tespit etmekte, tüp bebek yoluyla çocuk sahibi olmakta dinen mahzur var mı?
CEVAP: Hayır, bu işlerin kendileri mahzurlu değildir. Ama bu işler yapılırken günaha bulaşılmamalıdır.
Mâlikî'de mestin vasıfları nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mâlikî'de, mestin deriden olması gerekiyormuş. Peki, lastik veya plastik olması caiz midir? Askerî potinler, mest olarak kullanılabilir mi? Altları lastik olsa mahzuru olur mu?
CEVAP: Hiç mahzuru olmaz. Potin, tamamen lastik veya plastik de olsa yine mesh edilebilir. Mâlikî'de mestin deriden olması demek, deri vasfına haiz olması demektir.
Mâlikî'de, mestin altı ve üstü deriden yapılıp da, yan tarafları keçeden veya ketenden yapılmış olursa mesh caiz olur. (El fıkh-u alel mezahib-i erbaa)
Mâlikî'de mest üzerine, birinci abdest bozulmadan önce, ikinci bir mest, çizme, plastik, naylon, lastik ayakkabı giyse, dıştaki, su geçirmezse, bunun üzerine mesh edebilir. Suyu çok geçirirse yine edebilir, çünkü içteki ıslanarak, içtekine mesh etmiş olur. (S. Ebediyye)
Sual: S. Ebediyye'de, (Öldüğünü işitip veya boşadığını bildiren mektubunu alıp, başkasıyla evlendikten sonra, birinci kocası gelirse, ikinci nikâhı bâtıl olur) yazıyor. Birinci kocası, boşadığını mektupla bildiriyor. Mektupla boşamak sahih olduğuna göre, niye nikâh bâtıl oluyor?
CEVAP: Birinci kocası, boşadığını mektupla bildirmiyor. Başkaları onun öldüğünü veya boşadığını mektupla bildiriyorlar. Sonra kendisi gelip, (Öldüğümü veya boşadığımı mektupla bildirmişler, ama ben ölmedim de, boşamadım da...) diyor. Mektupta yazılanların yanlış olduğunu bildiriyor. Yani mektubu gönderen başkalarıdır.
ETTEHIYYATÜ'YÜ TEKRAR ETMEK
Sual: İlk ve son oturuşta, unutarak Ettehıyyatü tekrar edilse secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Unutarak ilk oturuşta Ettehıyyatü'yü tekrar edenin secde-i sehv yapması gerekir. Fakat son oturuşta tekrar okumak secde-i sehvi gerektirmez. (Hindiyye)
Son oturuşta, Ettehıyyatü ikinci defa okununca, dua yerinde okunduğu için secde-i sehv gerekmez. Yani Ettehıyyatü okunduktan sonra, tekrar Ettehıyyatü veya başka dualar okunsa, dua yerinde olduğu için selam gecikmiş sayılmaz ve secde-i sehv de gerekmez. Dört rekâtlı namazların son iki rekâtında da, Fâtiha iki defa okunsa veya orada başka dua veya âyet okunsa, rükû gecikmiş sayılmaz ve secde-i sehv gerekmez.
Alın yazısı insanın icraatıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünyada farklı yerlere akan nehirler vardır. Kimi Karadeniz'e, kimi Akdeniz'e, kimi de başka denizlere akıyor. O nehirlerin aktığı yerden, gidecekleri yeri bilmek zor değildir. İnsanlar da, dünyada Cennete ve Cehenneme akan iki nehir gibidir. Yaşayışıyla, konuşmasıyla, icraatlarıyla, ibadetleriyle herkes bir yere akıyor. Herkesin nereye aktığı, gittiği yoldan bellidir. İstisnalar olabilir. Yani kudret sahibi Cenâb-ı Hak, bir taraftan alıp diğer tarafa koyabilir. Ama âdeti şöyledir ki, nehrin aktığı yer belli olduğu gibi, insanların da âhirette gideceği yer, dünyadaki işlerinden bellidir. Demek ki, alın yazısı insanın icraatı oluyor.
Yani insanın alın yazısı ne ise, onu yapar. Kimi dinin yıkılması veya değiştirilip bozulması için, kimi de İslamiyetin yayılması, insanların huzura kavuşması, kötülüklerin önlenmesi için çalışır. İkisinin de alın yazısı bellidir. O hâlde, insanın kaderi ne iş yaptığından bellidir.
(Allahü teâlânın bir kulunu sevmediğinin alameti, o kulun boş şeyle uğraşmasıdır) hadis-i şerifi gösteriyor ki, bir kimse ne dünyaya, ne de âhirete hiç faydası olmayan işlerle uğraşıyorsa, Allah onu sevmiyor demektir. Çünkü Allahü teâlâ, Müslümanın, iyi niyetle çalışmasını ibadet kabul ediyor. Çalışan, vazifesine düşkün olan, gerek dünyası gerekse âhireti için faydalı olan bilsin ki, Allah onu seviyor. Tembel olanı, işine geç geleni, işinden kaytaranı da Allah sevmiyor.
Kişi, namazı öyle bir kılıyor ki, ne tâdil-i erkâna, ne tumaninete riayet ediyor, alelacele kılıp kaçıyor. Peygamber efendimiz, (Hırsızın en büyüğü, namazından çalandır) buyuruyor. Hırsızlık illa birinin cebinden mal çalmak değildir. İşinden, vazifesinden, ibadetinden çalan, yani bunları hakkıyla ifa etmeyen de hırsızdır.
Yaptığımız her şey, videoya alınır gibi kayda geçiyor, âhirette önümüze konacak. Onun için hiç kimse, kendisini haklı göstermek, temize çıkarmak için, bir başkasını ikna etmeye uğraşmasın! Allahü teâlâ, her şeyi görüyor ve biliyor. Müslüman, buna inanan ve bilen insan demektir. O hâlde, başkalarını bırakıp, aynaya bakalım, kendimizi görelim ve ne hâlde olduğumuza karar verelim. Bize kendimizi gösterecek ayna, Silsile-i aliyye büyüklerinin hayatı ve kitaplarıdır.
Anlamak, kalbe nakşetmek demektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"İşitip öğrendiği hâlde, haramdan sakınmayan, Allah'ın emir ve yasaklarına uymayan, âhirette en şiddetli azabı görecektir."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Faydasız ilimden sana sığınırım yâ Rabbî) diye dua ediyor. Bu dua, (Öğrendiklerimizle amel etmeli, yoksa vebal altında kalırız) demektir. Duyduktan, öğrendikten sonra yapmamak çok tehlikelidir. Çünkü hadis-i şerifte, (Âhirette en şiddetli azap, ilminden istifade etmeyen âlimlere olacak) buyuruluyor.
İlim demek, illa yüzlerce kitabı ezberlemek değildir. Çünkü maksat, araba, uçak gibi bir vasıtayla Mekke'ye varmaktır. Bir vasıta ki Kâbe'ye, Mekke'ye götürmüyor, o vasıta ne işe yarar? İlimden maksat da, Allahü teâlânın rızasına kavuşmaktır. Bu maksada ulaşmaya faydası olmayan ilim vebaldir, yanlış bir şey öğrenmişiz demektir. Dolayısıyla işittiğimiz, öğrendiğimiz şeyi yapmak mecburiyetimiz vardır. Peygamber efendimiz, (İşitip öğrendiği hâlde, haramdan sakınmayan, Allah'ın emir ve yasaklarına uymayan, âhirette en şiddetli azabı görecektir) buyuruyor. Çünkü Allahü teâlâ, (Kulum, bunu sen işittin, öğrendin, filan kulum vasıtasıyla ben bunu sana bildirdim. Ne yaptın) buyuracak. Cevap veremeyenin hâli ne olur?
Allah korusun, biraz sıcaksa veya kaynarsa abdest suyuna bile dayanamayız. Cehennem çok dehşetli bir yerdir, hesap günü, çok dehşetli bir gündür. Âhirete dönelim, biraz kendimizle uğraşalım. Niye hep başkasıyla uğraşıyoruz? Biz çok mübarek bir kimse miyiz? Hiç mi hatamız, kusurumuz yok? Niye sağa sola dil uzatıyoruz? Belki de kısa bir zaman sonra öleceğiz. Biz neyi bekliyoruz, neye göre hesap yapıyoruz? Neye güvenerek hayırlı işlerimizi tehir ediyoruz?
Seyyid Abdülhakîm-i Arvasî hazretleri, (Bayezid Camiinde 30 sene imanı anlattım, anlayan 3-5 kişiyi geçmez) buyurmuş. Nasıl oluyor da bu kadar az anlayan çıkıyor? Anlamak, kalbe nakşetmek demektir, imanın kalbe yerleşmesi zordur. Mesela İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bir kimse Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsa, fakat üzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsa, o hakkı ödemedikçe Cennete giremez) buyuruyor. Kul hakkının önemini anlayan bir kimse, ayaklarını uzatıp yatamaz. İnsan şehid olarak vefat edip, Cennetin kapısına kadar gitse bile, eğer üzerinde kul hakkı varsa, ilahi adalet yerini bulmadıkça Cennete giremez.
Reşit Rıza mason değilmiş!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslam bilgilerinin dört kaynağından biri olan İcma-ı Ümmet'i inkâr etmiştir. Böylece, İslam birliğini ve İslam bilgilerini kökünden yıkmaya çalışmıştır.
Sual: Efganî, Abduh ve Reşit Rıza'yı öven bir yazar, (İlk ikisi masonsa da, Reşit Rıza, mason değildir) diyor. Reşit Rıza mason olmasa da, mezhepsiz değil mi?
CEVAP: Reşit Rıza, süper bir mezhepsizdir. Ebu Cehil, Nemrut ve Şeytanın masonluk kaydı yoktur. Bunların kayıtlarının olmaması iyi kimseler oldukları mânâsına gelmediği gibi, Reşit Rıza'nın üstatları gibi masonluk belgesinin bulunmaması, onun mezhepsiz olmadığını göstermez. Mason hocasını seven birinin, sağlam ayakkabı olması mümkün değildir. Mezhepsizler kitabında Dr. Hasib Es-Samirai [Ali Nar tercümesinde] diyor ki:
Reşit Rıza, ne aldıysa, Abduh'tan aldı. O da bütün sermayesini, şarkın filozofu Efganî'den devşirdi. (s. 45)
Efganî'nin çömezi Abduh'la buluşmak ve dinde reform için Mısır'a gitmiş ve Menar dergisinde reformunu açıklamıştır. (s. 85, 93)
İngilizlerin kurduğu Vehhâbîliği öven çok yazısı vardır. Biri özetle şöyledir:
O günkü toplum cahiliyet devrinden daha kötü bir cehalet içindeydi; ağaca, taşa, hayvana, ölüye, diriye tapar, sırf öldürmüş olmak için adam öldürürdü. Allah, onlara Şeyh Muhammed İbni Abdülvehhab'ı ve hafidini gönderdi. İslam'ı yenilediler. Bu sayede halk dine öyle sarıldı ki, ülkelerinde namaz kılmayan, zekât vermeyen, kötülük işleyen bir kimse kalmadı. (Prof. Yusuf Ziya Yörükan, "Vahhabilik", A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1953. Sayı 6)
1- Mucizelerin birçoğunu inkâr eder. Bir kısmını da tevil eder.
2- Hazret-i İsa'nın diri olarak göğe çıktığına inanmaz, (İsa öldü) der.
3- Cinler için (Zararlı mikroplar) der. (Tefsir-i Menar: c.3, s.95, 96)
4- Dört hak mezhebi kabul etmez. Teyemmüm, vasiyet, talak gibi daha birçok meselede Ehl-i sünnetten ayrılmıştır.
5- (Gayrimüslimlerden, Allah'a, âhiret gününe iman eden ve salih amel işleyenleri de kurtuluşa ereceklerdir) der.
Muhaverat kitabında, üstadı Abduh gibi, dört mezhebe saldırmış, mezhepleri şahsi tartışmalar gibi göstererek, (İslam birliğini bozmuşlardır) demiştir. Dört mezhepten birine uyan ve bin yıldan beri gelmiş milyonlarca Müslümanı kötülemiştir. İslam bilgilerinin dört kaynağından biri olan İcma-ı Ümmet'i inkâr etmiştir. Böylece, İslam birliğini ve İslam bilgilerini kökünden yıkmaya çalışmıştır. Bu sicilli mezhepsizi, mason değil diyerek savunmaktaki maksat ne olabilir?
Yaralı yeri yıkamanın hükmü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dişe dolgu yapılırsa, gusülde bunu çıkarmakta harac vardır. Diğer üç mezhebin ikisinde, ağzın içini yıkamak farz olmadığı için, bu iki mezhepten biri taklit edilir.
Sual: S. Ebediyye'de, (Bir yara iyi olduktan sonra, üzerindeki ilaca, merheme, sargıya mesh etmek caiz olmaz, bunları çıkarıp, altını yıkamak lazımdır. Eğer bunları kaldırmakta harac olursa, diğer üç mezhepten biri taklit edilir. Çünkü bunlar, kendiliğinden hâsıl olmamıştır, ortada bir zaruret de yoktur. Diğer üç mezhepte de harac varsa, altlarını yıkamak sakıt olur) deniyor.
İyi olan yaranın altını yıkamak niye harac oluyor? Hanefî'de olduğu gibi, diğer üç mezhepte de, iyi olmuş yaranın altını yıkamak lazım değil midir?
CEVAP: Evet dört mezhepte de, iyi olmuş yaranın altını yıkamak lazımdır. Diş dolgusu bahsinde geçen bu ifadede anlatılmak istenen şey şudur:
(İyi olmuş yara üstündeki sargıyı çıkarmakta, bir harac varsa, sargıyı çıkarmadan, üstünü mesh etmek, üç mezhepten hangisinde caizse, o mezhep taklid edilir. Eğer üç mezhepte de harac varsa, o sargının altını yıkamak gerekmez.)
İşte bunun için, diş çürüğü, tedavi edilip, üzerine dolgu yapılırsa, gusülde bunu çıkarmakta harac vardır. Diğer üç mezhebin ikisinde, ağzın içini yıkamak farz olmadığı için, bu iki mezhepten biri taklit edilir. Eğer bu iki mezhepte de, ağzın içini yıkamak farz olsaydı, o zaman dört mezhepte de, dolguyu çıkarmakta harac olacağı için, dolgunun altını yıkamak sakıt olurdu, yani yıkamak gerekmezdi. Ama diğer iki mezhepte çıkış yolu olduğu için, zaruret olmuyor. Eğer hiçbir mezhepte çıkış yolu olmasaydı, işte o zaman zaruret olurdu. Bu inceliği bilmeyenler, (Diş dolgusu zarurettir) diyerek Hanefî Müslümanları cünüp gezdiriyorlar. Ortada bir çıkış yolu varken, zaruret demek ne kadar yanlıştır. Zaruret, başka çare bulamamak demektir. Hâlbuki burada bir çare, bir çıkış yolu vardır. Bu çareyi yok sanmak, ya taassup veya cehalettir. Bu cehalet, (Mezheplerin farklı hükümleri rahmettir) mealindeki hadis-i şerifi anlayamamaktan kaynaklanıyor.
Sual: Nisabın üzerinde kaybolan altın, 7 yıl sonra bulunsa, geçmiş yılların zekâtını vermek gerekir mi?
CEVAP: Kaybolmuş bir mal bulunursa, önceki yılların zekâtları verilmez. (S. Ebediyye)
Ruhun ağırlığı ölçülebilir mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, (Size az bilgi verdim) buyururken, ruhçuların, Allah'ı yalanlar gibi, (Biz ruhu iyi biliriz) diyerek, ruh hakkındaki söylediklerine itibar edilmez.
Sual: (Biz, ruhu iyi biliriz. Ruhun ağırlığı vardır. Bir kimseyi ölmeden önce tarttık, ölünce 26 gram eksildi. Tecrübeyle sabittir ki, ruhun ağırlığı 26 gramdır) diyenler var. Ruhun mahiyetini bildiren ilim var mıdır?
CEVAP: Ruhun mahiyetini bilmek imkânsızdır. Bir âyet-i kerime meali:
(Ruh hakkında soranlara de ki: Ruh, Rabbimin işlerindendir, ruh hakkında size az bilgi verildi.) [İsra 85]
Allahü teâlâ, (Size az bilgi verdim) buyururken, ruhçuların, Allah'ı yalanlar gibi, (Biz ruhu iyi biliriz) diyerek, ruh hakkındaki söylediklerine itibar edilmez. Sanki ruh bir maddeymiş gibi,(Ağırlığı 26 gramdır) denmesi çok yanlıştır. Çünkü İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Ruh, her şeyden daha latif [maddenin en hafifi olan hidrojen gazından, hattâ bir elektrondan da daha hafif] olduğundan, madde bile olmadığından, her ne ile birleşirse onun hâline, şekline ve rengine girer. (1/99)
Sual: Kolu açık namaz kılmamak için, kollukla namaz kılmak uygun mu?
CEVAP: Namazın mekruh olmaması için, kısa kolla kılmak yerine, kimse yokken veya dikkat çekmeyecek yerlerde, uygun kolluk takarak namaz kılınabilir. Kollukla namaz kılmanın mahzurlu olan iki yönü vardır:
Özellikle kısa kollu gömlekle namazın mekruh olduğunu bilmeyen kimseler, kolluk giyenlerin yanlış bir iş yaptıklarını sanarak, tepki gösteriyorlar. Bu hususu bilenlerin gittiği bir camide, kollukla namaz kılanları gören biri, (Şimdiye kadar hiç kısa kollu gömlek giymedim, ama sırf bunlara tepkimi göstermek için kısa kollu gömlek aldım) demişti. Yine başka biri de, (Böyle palyaço gibi kollukla namaz kılmak, namazı alaya almak gibi oluyor) diye tepkisini göstermişti.
İkinci husus da, büyüklerin yanına çıkılması uygun olmayan elbiseyle namaz kılmak mekruhtur. Öyle kollukları takanlar oluyor ki, gömleği beyaz, kolluk siyah veya rengârenk oluyor. Bunlar daha çok dikkat çekiyor. Böyle bir kıyafetle büyüklerin yanına da çıkılamaz. Gömleğin rengine, desenine uygun olan, gömlekten kolayca ayırt edilemeyen kolluklar, dikkati çekmeyen yerlerde giyilebilirse de, bunları takıp çıkarırken yine dikkati çekebilir. Bunun gibi, tepkiye sebep olacak her türlü hareketten sakınmalıdır.
Sünnete uygun dua ederken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir şey istemek için yapılan dualarda, avuçlar göğe karşı açılır. Sadece hastalık, kıtlık ve düşmandan kurtulmak için yapılan dualarda, avuç içleri yere çevrilir.
Sual: (Namaz içinde, tavafta ve yatarken edilen dualarda kollar kaldırılmaz ve eller yüze sürülmez) deniyor. Namaz haricinde, dua ederken elleri açmamak ve yüze sürmemek mi gerekiyor?
CEVAP: Sadece bildirilen yerlerde eller açılmaz. Onların haricinde dua ederken eller açılır, duadan sonra eller yüze sürülür. Birkaç örnek verelim:
Resulullah efendimiz, Medine'de, minberde hutbe okurken, ellerini kaldırıp, dua ederdi. (Mir'at-i kâinat)
Yatalak hasta bir nine, Hazret-i Ömer'in vefat haberini alınca, hemen ellerini açıp, (Yâ ilâhel âlemin! Ben o hastalığı, ihtiyaçlarımı bizzat karşılayan Ömer'in yardımıyla çekerdim. Ömer gittiğine göre, benim de ruhumu al, ben Ömer olmadan yaşayamam) diye dua etti. Duası kabul olup, vefat etti.(M. Ç. Güzin)
Bir gün gazada, yiyecek bitti, asker sıkıntı içerisindeyken, Resul-i ekrem, (Allahü teâlâ size, Güneş batmadan rızık gönderecektir) buyurdu. Hazret-i Osman, Resul-i ekremin her sözünün muhakkak doğru olduğunu bildiği için, yiyecek aramaya çalıştı. Bir yerde, dört deve yükü yiyecek buldu. Fiyatın yüksekliğine bakmadan satın alıp Resulullah'a hediye olarak getirdi. Resulullah'ın sözünün doğruluğu meydana çıkınca, müminler sevindi, münafıklar üzüldü. Server-i âlem mübarek ellerini açıp, (Yâ Rabbi, Osman'a çok ecir ver!) diye dua etti. (İslam Tarihi Ans.)
Hazret-i Halid bin Velid, günahlarının affı için, dua etmesini isteyince, Resulullah efendimiz ellerini açarak, (Yâ Rabbi! Halid'in günahlarını bağışla!) diye dua etti.
Bir kimse, Hazret-i Ebu Bekir'den dua ister. O da, ellerini açıp, (Yâ Rabbi, bir günahkâr kul, bir günahkâr kulundan dua istiyor. İkisinin de günahlarını affet!) diye dua eder.
Yalnız yağmur duasında, kıbleye dönülüp avuçlar semaya karşı açık olarak omuz hizasına kadar veya daha yukarı kaldırılıp ayakta dua edilir. Başka dualarda eller böyle kaldırılmaz.
Bir şey istemek için yapılan dualarda, avuçlar göğe karşı açılır. Sadece hastalık, kıtlık ve düşmandan kurtulmak için yapılan dualarda, avuç içleri yere çevrilir. (Merakıl-felah şerhi)
Sual: Tanıdık biri, mesela bakkal Ali amca ölse, cenaze namazına niyet ederken ismini söylemekte mahzur var mıdır?
CEVAP: Mahzur yoksa da, ismini söylememek daha uygundur. (Hindiyye)
Hadis, âyete; mezhep, hadise zıt olur mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Ehl-i sünnet olarak bildiğimiz bir hoca, (Kur'anla hadisin birbirine uymadığı görülürse, hadisle amel edilir. Hadisle mezhebimizin hükmünün birbirine uymadığı görülürse, mezhebimizin hükmüne uyulur) diyor. Bu görüş, bize ters geldi. Allah'ın kelamı hadislerden, hadisler ise mezheplerden önce gelmez mi?
CEVAP: Bunun öncelikle alakası yoktur. O hoca doğru söylemiş. Biz, âyet-i kerimelerden ve hadis-i şeriflerden hüküm çıkaramayız. Mezhebimiz, o konuyu nasıl bildirmişse ona uyarız.
Hadisler, Kur'ana zıt, olmadığı gibi, mezhebimizin hükmü de, hadislere zıt olmaz. Üçünü ayrı kabul etmek yanlış olur. Kur'an ve Sünnet'ten kendi anladığımıza değil, mezhep imamımızın anladığına uymalıyız. Üç örnek verelim:
1- Kur'an-ı kerimde, Nur sûresinin, (Zina eden ancak zina edenle evlenir) mealindeki 3. âyetini okuyan bazıları, (Yalnız Kur'an) diyen mezhepsizlerin etkisinde kalarak, (Zina etmişsek, zina edenle evlenmek zorunda mıyız?) diye soruyorlar. Peygamber efendimiz, bu konuda ne bildirmiş? Mezhep imamlarımız nasıl açıklamış? Bunları bilmeden cevap verilemez. Dinimizde delil, tek değil, dörttür. Dördüncü delilde buyuruluyor ki:
Dört mezhepte de, zina eden, zina etmeyenle ve zina etmeyen, zina edenle evlenebilir. (Ebu Bekr Râzi el-Cessâs)
2- Kur'an-ı kerimde, (Zekât sekiz sınıfa verilir) diyor. (Tevbe 60)
8 sınıftan biri, kalbleri İslâmiyet'e ısınması istenen kâfirlerdir. Bu hüküm nesh edilmiş ki, dört mezhebin hiçbirinde kâfire zekât verilmez. (Hindiyye)
3- Maide sûresinin 3. âyetinde, boğazlanmadan kesilen hayvanların leş olduğu ve kan içmenin haram olduğu bildiriliyor. Bu âyete bakan bazı cahiller, (Balığın başı kesilmeden ölürse yenmez) dedikleri gibi, (Kan haram olduğu için dalak yemek de haramdır) diyorlar. Hâlbuki dört mezhepte de, dalak yemek haram değildir. Balık boğazlanmaz, yani başı kesilmez. (Redd-ül muhtar)
Bir de hadis-i şeriften örnek: (Ateşte ısınmış bir şeyi yiyip içmek abdesti bozar.) [Müslim, Tirmizî, Nesaî]
Hâlbuki dört mezhebin hiçbirinde, ateşte ısınmış bir şeyi yiyip içmek abdesti bozmaz. Burada hadis-i şerife değil, mezhebimizin hükmüne uymaktayız. Çünkü biz hadis-i şerifteki maksadı anlayamayız. Mezhebimizin âlimleri, o hadis-i şerifteki maksadı anlıyorlar. Biz de kendi anladığımıza değil, mezhebimizin bildirdiğine uyarız.
Sonsuza giden sevgide çatışma olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Mahşerde güneş bir mızrak boyu yaklaşacak, çok sıkıntı çekilecektir. Orada yedi sınıf insan, Arş'ın altında gölgelenecektir. Bunlar için azap yoktur. Bunlardan bir tanesi de, dünyada iken birbirlerini Allah rızası için seven, birbirlerinin yüzüne Allah için, sevgiyle bakan Müslümanlardır. Demek ki, Allah rızası için mümin kardeşinin yüzüne bakmanın mükâfatı, Arş'ın altında gölgelenmektir.
Mübarek bir zata biri gelip, (Hocam, Allah aşkına sizde ne var? Ben öyle inanıyorum ki, dünyada en çok beni seviyorsunuz. Ama başkasına gidiyorum, o da, "Hiç şüphen olmasın, o en çok beni seviyor" diyor. Bir başkasına soruyorum, o da aynı şeyi söylüyor. Herkese bu kadar sevgiyi nasıl veriyorsunuz ve insanlar niye sizin hakkınızda böyle düşünüyorlar?) der. Mübarek zat buyurur ki:
(Ben bir mümini hiçbir endişe, hiçbir şüphe olmaksızın seviyorum. Bu sevgimde en ufak bir menfaatim söz konusu değildir. Ona nasıl iyilik ederim, ona ne verebilirim diye bütün kalbimle ona böyle teslim oluyorum. O da insan, onun da kalbi var. Karşıdaki insan böyle kendisine mutlak güvenerek hiçbir endişe, hiçbir şüphe olmaksızın tam teslimiyetle muhabbet besleyince hâliyle o da, onu sevecektir, çünkü bu sevgi nefsanî değil. Allah'a giden yolda, ilahi bir sevgi var. Dolayısıyla sonsuza giden sevgide çatışma, çarpışma olmaz. Ama menfaatle ilgili sevgilerde daima karşılıklı menfaatlerin çatışması söz konusudur ve bunun sonunda mutlaka kavga, geçimsizlik olur.
O bakımdan bizim size olan sevgimizde daima size ne faydam dokunabilir, ne verebilirim düşüncesi, arzusu ve niyeti vardır. Sizden hiçbir menfaat beklemeksizin, sadece duanızı almak için severim. Allah için olan sevgi, yani hubb-u fillah budur! Yoksa, "Ben sana şunu temin edeceğim, ama sen bana ne vereceksin?" denirse, bu iş sevgi değil, şirket olur! Şirketleşmede, sevgi esas alınmaz, inceden inceye menfaat hesabı yapılır. Onun için de, Allah'a giden yol açılmaz, mahkeme kapıları açılır. Şirketleşme, karakolda biter, Allah için olan sevgi ise Cennete kavuşturur. Çünkü Cenab-ı Hak, Allah için birbirini sevenleri, Cennette toplar, menfaatleri için sevenleri de hesaba çeker.)
Sevgi büyükten, yukarıdan gelir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dünyada en tatlı şey, Allah sevgisi ve din kardeşi sevgisidir. Hiçbir sevgi, bunların yerini tutmaz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Evliya zatları seven sonunda evliya olur. Çünkü rastgele bir insan onları sevemez. Biri, mübarek bir zata gelip, (Efendim, siz Allah'ın sevgili kulusunuz, acaba Allah beni seviyor mu?) diye sorar. Mübarek zat da, (Sen Onu seviyor musun?) diye sorar. O da, (Vallahi çok seviyorum) der. Bunun üzerine o mübarek zat, (O zaman, Allah da seni seviyor. Çünkü O seni sevmese, sen zaten Onu sevemezsin. Sevgi büyükten, yukarıdan gelir. Nitekim hoca talebesini sevmezse, talebe hocasını sevemez. Baba evladını sevmezse, evlat babayı sevemez) cevabını verir.
Dünyada en tatlı şey, Allah sevgisi ve din kardeşi sevgisidir. Hiçbir sevgi, bunların yerini tutmaz. Allah bes, baki heves. Yani Allah için olanlar tatlı ve güzeldir, geri kalan ise boş hevestir.
Bir hadis-i şerifte, (İki salih Müslüman, bir Müslümana şahitlik yapsalar, "Bu salih bir Müslümandır" deseler, Allahü teâlâ o Müslümanı ateşte yakmaz, azap yapmaz) buyuruluyor. Yine Peygamber efendimiz, (Bir Müslüman gelir de, sizden özür dilerse, siz de affetmezseniz, Kevser havuzundan su içemezsiniz) buyuruyor.
Onun için, bizi üzen, kıran böyle bir kimse varsa, özür dilerse affedelim.
Mübarek bir zata, (Efendim, sizi tanıyan veya sizinle ilk defa karşılaşan herkes sizi çok sevmeye başlıyor, bunun sırrı nedir?) diye sorduklarında şu cevabı verir:
(Gördüğüm her mümini veya her arkadaşımı, Allah'ın bir nimeti olarak görüyorum. Ben Allah'ımı seviyorum, onun için yaratılanı yaratandan ötürü seviyorum. İnsan sevgilisinin eserini nerede görürse, sevgilisinden dolayı onu da sever. Bu yüzden, karşı taraftan gelen sevginin ana kaynağı, bizim oraya karşı olan sevgimizdir. Ben çok seviyorum, sevdiğim için onlar da beni seviyorlar. İnsanların kötü taraflarını, kusurlarını araştırmak, hiç hatırıma bile gelmiyor. Hepsi Rabbimizin yüce kudretidir. Allahü teâlâ, yarattığı bütün kulları için, "Hepsi benim ıyâlim gibidir" buyuruyor. Iyal, çoluk çocuk, ev halkı demektir. Bir annenin babanın evladı ne kadar kötü olursa olsun, bir başkası tarafından onun azarlanması veya horlanması, anne babayı üzer. Mademki insanlar Allah'ın kullarıdır, Onun kudretinin eseridir, Allah'ı seven, Onun kullarını incitmez.)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kuralsız bir din olamayacağı gibi, kuralsız bir dernek, hattâ kuralsız oyun bile olmaz.
Sual: (Dinimizde şekilcilik yok) diyenler olduğu gibi, (Var) diyenler de oluyor. Hangisi doğrudur?
CEVAP: Bu husus, söyleyenin niyetine göre değişir. Şekilcilikten kasıt, kılık kıyafet mi? Dış görünüş mü? Yoksa ibadetleri belli bir şekil ve kalıpta yapmak mıdır? Her ikisini de açıklayalım:
Dış görünüş yönünden şekilcilik: Şekilcilikten maksat, dış görünüş, kılık kıyafet ise, burada niyet önemlidir. Aynı şeyi yapan iki kişiden biri, niyetine göre sevab, diğeri günah kazanır. Mesela, sünnete uymak, İslam'ın vakarını korumak niyetiyle iyi ve temiz giyinmek, koku sürünmek sevab olur. Gösteriş veya öğünmek için yapmak günah olur. Çünkü Allahü teâlâ, bir kimsenin yeni, temiz elbisesine, saçına, sakalına, cübbesine bakarak sevap vermez. Bunları ne niyetle yaptığına bakarak sevap veya günah yazar. Bu konudaki bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Allahü teâlâ, sizin şeklinize, malınıza bakmaz; kalblerinize, amellerinizi ne niyetle yaptığınıza bakar.) [İbni Mace]
İbadet yönüyle şekilcilik: Şekilcilikten maksat, namazı belli şekillerde ve sayıda kılmak, dua ve tesbihleri belli sayıda okumak, haccı belli şekillerde yapmak, Kâbe etrafında dönmek, şeytan taşlamak, kurban kesmek gibi dinî kurallar ise, dinimizde elbette şekiller ve kurallar vardır. Kuralsız bir din olamayacağı gibi, kuralsız bir dernek, hattâ kuralsız oyun bile olmaz. Kuralsız, düzensiz devlet, millet ve hayat olmaz. Dünya, Ay ve yıldızlar, kendilerine has kurallar içinde hareket ederler.
Dünya işlerinde kurallara tam uyana, (Saat gibi çalışıyor) deriz. Böyle bir şekilcilik ayıplanmaz, aksine övülmesi gerekir.
Sual: Nafakamı kazanmak için ticaret yapıyorum. Kâr edince seviniyorum. Dünya malına sevindiğim için haram mı işlemiş oluyorum?
CEVAP: Nafakayı kazanmak farzdır, nafakadan fazlasını kazanmak sünnettir. Kâr edince sevinmek haram değildir, niyetine göre sevab da kazanmış olur. Nefsin arzularını sevmek haramdır. Mesela kâr edince, (Ben işini bilen adamım) diye kibirlenmek haram olur.
Sual: Abdestin ilk sünneti nedir?
CEVAP: Helâya girerken ve abdeste başlarken Besmele çekmektir.
Güzel sual sormak nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Tabiîn'den yeni imana gelenler, Eshab-ı kiramı taklit ederler, delillerini hiç sormazlardı.
Sual: Bir hadiste, (Güzel sual, ilmin yarısıdır) deniyor. Güzel sual nasıl oluyor?
CEVAP: Güzel sual ilmin yarısı demek, (İlmi olan kimse, mantıklı sual sorar) demektir. (Kabak ağaçları hangi mevsimde budanır?) diye soran kimsenin, bu konuda ilmi olmadığı anlaşılır. Çünkü kabak ağaçta yetişmez. Bunun gibi, din ilminden haberi olmayan kimse, böyle tuhaf sorular sorar.
(Tırnakların nasıl kesileceği hangi âyette bildirilmiştir?) diye bir soru sormak, din ilminden habersiz olmayı gösterir. Âyetlerde teferruat olmaz. Sûrelere, âyetlere dua dememeli. Mesela (Fil duası hangi kitapta yazılıdır?) diye sormak da, dua ile âyeti ayıramamak olur.
Fıkıh kitaplarından alınarak yazılan yazılar için, bazı okuyucular, (Bu fetva Kur'anın neresinde yazıyor?) diye soruyor. Dinimizde dört delilin olduğu bilinmiyor. İkincisi ve en önemlisi, müctehid olmayanlar için delilin ne olduğu da bilinmiyor. Bilinmediği için de, (Hangi âyette veya hangi hadiste yazıyor?) diye soruyorlar. Müctehid olmayan, dindeki hükümlerin delillerini sormaz. Din kitaplarımızda deniyor ki:
Müctehid olmayan her Müslüman, kendi mezhebine uyar ve mezhep imamının delilini aramaz. Çünkü Tabiîn'den yeni imana gelenler, Eshab-ı kiramı taklit ederler, delillerini hiç sormazlardı. (F. Bilgiler)
Muhammed Hadimi hazretleri de buyuruyor ki: Dindeki dört delil, müctehidler içindir. Bizim için delil, mezhebimizin bildirdiği hükümdür. Çünkü bizler, âyet ve hadisten hüküm çıkaramayız. Mezhebin bir hükmü, âyete, hadise uymuyor görünse de yanlış değildir. Çünkü âyet ve hadis ictihad isteyebilir, başka bir âyet veya hadisle değişmiş, nesh edilmiş olabilir veya bilmediğimiz bir tevili vardır. (Berika)
Demek ki, (Midyenin yenilip yenilmeyeceği, hangi âyet veya hangi hadisle bildiriliyor?) diye sormak uygun olmaz. Doğru olanı, (Mezhebimize göre, midye yenir mi?) diye sormaktır. Böyle sorulan suale güzel sual denir.
Sual: Son oturuşta Salli Bariklerden sonra okunan Rabbenâ âtina âyetini, Allahümme Rabbena âtina... diye okumak daha mı iyi olur?
CEVAP: Allahümme diye başlayarak okumak da caizdir, fakat Rabbenâ diye başlamak daha iyidir.
Günah olan vasiyete uyulmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Allah'a isyan olan bir işte, kula itaat olmaz) emrine göre, ana babanın günah olan vasiyetlerine uyulmaz. Uyulursa, Allah'a isyan edilmiş olur.
Sual: Babam ölünce, vasiyetini okudum. (Oğlum, kefenin cebi yok, kabre bir şey götüremezsin. Onun için, ilerici ol! Ye, iç, eğlen, hayatını yaşa! Gericiler gibi, dünyanın nimetlerinden mahrum kalma!) diyor. Babamın vasiyetine uymam gerekiyor mu?
CEVAP: (Allah'a isyan olan bir işte, kula itaat olmaz) emrine göre, ana babanın günah olan vasiyetlerine uyulmaz. Uyulursa, Allah'a isyan edilmiş olur.
Açıkça söylemiyorsa da, babanızın ateist olduğu anlaşılıyor. Ateist, ölümden sonra dirilmeye inanmadığı için, (Kabre mal götüremezsin, ölünce toprak olacaksın, dünyada ne yaparsan yanına kâr kalır. Bu ise ilericiliktir. Gericiler, gibi malını hayra hasenata, fakirlere sarf etme!) demek istiyor. Gerici dediği kimseler de, Müslümanlardır. Ateist, mert olmadığı için, Müslüman diyemiyor, böyle gerici gibi yaftalarla onlara saldırıyor.
Dinsiz kimselerin çoğu, ayıplanmamak için, (Biz de Müslümanız, ama o kadar aşırı değil, rakı da içeriz, ibadet de yaparız) derler. Rakı içtikleri doğru da, ibadet ettikleri yalandır. Çünkü ibadet edenleri, gerici yaftasıyla damgalayanlar, nasıl olur da, kendileri ayıpladıkları şeyi yaparlar?
Müslüman olan bir babanın vasiyeti şöyle olurdu:
(Oğlum, öldükten sonra sonsuz hayat başlayacaktır. Bu hayata hazırlanmak lazımdır. Orada lazım olanları, buradan götürmek gerekir. Dünya âhiretin tarlasıdır. Burada ne ekersen, âhirette onu biçersin. Önce namazını aksatma, sonra hayır hasenat yap ki, âhirette karşına çıksın.)
Sual: İslam Ahlakı kitabında, zaruret olmadan erkekler gibi giyinen, onlar gibi tıraş olan ve erkeklere mahsus işleri yapan kadınların, kadın gibi saçlarını uzatan ve süslenen erkeklerin lanetlendiği bildiriliyor. Erkeklere mahsus işler hangileridir?
CEVAP: Bu işler, zamana göre değişirse de genelde, güreş, hamallık, polislik, şoförlük, inşaat, maden ocaklarında çalışmak gibi meslekler bu sınıfa dâhildir. Kadın, kocasının izniyle, erkeklere mahsus olmayan işlerde, günah işlemeden çalışabilir.
Sual: Fâtiha veya zammı sûre okurken yahut Ettehıyyatü okurken şaşırıp, yanlış okuyunca geriden almak secde-i sehvi gerektirir mi?
Ayak parmakları nasıl hilâllenir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müstehablara riayet etmeli ve hiçbirini hafif görmemeli. Bunlar, Allahü teâlânın sevdiği ve beğendiği şeylerdir.
Sual: S. Ebediyye kitabında, (Ayak parmaklarını hilâllemek sünnettir. Sol elin küçük parmağıyla ve alt taraflarından üç kere hilâllemek ise müstehabdır. Ayak parmaklarını tahlil için, sol elin küçük parmağı, sağ ayağın küçük parmağından ve sonra, sol ayağın büyük parmağından başlayarak, ayak parmakları arasına, sırayla alt taraftan sokulur) deniyor. Ayak parmaklarını, küçük parmakla değil de, başka parmakla yapsak, alttan değil de, üstten yapsak, yine müstehab yerine gelir mi?
CEVAP: Evet, müstehab yerine gelir, yani hilâllenmiş olur, ancak orada bildirilen müstehabların bazılarına uyulmadığından, uyulmayan müstehabların sevabından mahrum kalınır. Sol elin parmağıyla, hilâllemek müstehabdır. Sol elin küçük parmağıyla hilâllemek, ayrı bir müstehabdır. Hilâllemeyi alt taraftan yapmak [yani alttan başlayıp üste doğru çekmek], ayrı bir müstehabdır. Sağ ayağın küçük parmağından ve sonra, sol ayağın büyük parmağından başlamak, ayrı bir müstehabdır. Sırayla yapmak, ayrı bir müstehabdır. Bu müstehabların biri veya birkaçı eksik yapılırsa, sevabı da eksik olur. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Ayak parmaklarını hilâllerken, sol elin küçük parmağını, ayak parmaklarının alt taraflarından, aralarına sokmalı. Buna önem vermeli, müstehab diye geçmemeli. Müstehabları hafif görmemeli. Bunlar, Allahü teâlânın sevdiği ve beğendiği şeylerdir. Eğer, bütün dünyayı vermekle, beğendiği bir işin yapılabileceği bilinmiş olsa ve dünyayı verip o iş yapılabilse, çok kâr edilmiş olur. Bu, birkaç saksı parçası verip, kıymetli bir elması ele geçirmeye benzer veya birkaç çakıl parçasını verip, ölmüş bir sevgilinin ruhunu geriye getirerek, hayat kazandırmak gibidir. (1/260)
Sual: Sâlihle fâsık kimsenin gördüğü rüyaların doğrulukları bakımından aralarında fark var mıdır?
CEVAP: Günah işleyenlerin rüyaları genelde yanlış olur. Bâtınları zulmetli olduğundan çok yanılırlar. Sâlihlerin rüyaları ise genelde doğru olur.
Sual: Misafir olduğumuz evde yere düşen şeyi, kendimiz temizlemeye çalışsak uygun olur mu?
CEVAP: Ev sahibi, temizliğimi beğenmedi, evimi temizliyor diye üzülüp, mahcup olabilir. Ev sahibi üzülmeyecekse, ondan izin alınırsa zararı olmaz.
Ödünç ve âriyetin farkı nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: S. Ebediyye'de, (Ev, dükkân, hayvan gibi kıyemî olan, yani misli [benzeri] bulunmayan şeyleri ödünç vermek fasiddir, kullanmak haram olur) deniyor. Bunları âriyet olarak vermek gerekiyormuş. Ödünçle âriyet arasında ne fark vardır?
CEVAP: Ödünç, çarşıda misli, yani benzeri bulunan her şeyi, belirsiz bir zaman sonra yani zaman tayin etmeden, misli geri verilmek üzere alınan para veya maldır. Buna (Karz-ı hasen) de denir. Bugün verip yarın istenebilir. Mesela ekmek, yağ, pirinç, tuz gibi şeyleri alan, yerine aynı miktarını verir.
Âriyet ise, bir malın menfaatini, kullanılmasını bedelsiz olarak vermek demektir. Mesela birinin evinde, bir ay ücretsiz oturulabilir, her şeyi kullanma yetkisi verilmişse, her şeyini kullanabilir. Atını, arabasını alır, bir hafta veya anlaşması ne kadarsa, o kadar gün kullanabilir. Birinin gelinliği âriyet olarak alınıp kullanılabilir. Fabrikasyon gelinlik ödünç de alınıp verilebilir. Eğer alınan gelinlik, kıyemî bir mal yani benzeri çarşıda bulunmayan özel bir şey ise, ödünç alanın bunun kıymetini ödemesi lazımdır.
(Şu yerlerde, şu zamana kadar, şu şekilde kullanabilirsin) diye âriyet vermek de caizdir.
Bir evi, dükkânı âriyet olarak alan, kiraya ve rehine veremez. Sahibi isteyince veya sözleşmedeki müddeti bitince, âriyet alınan şeyin geri verilmesi lâzım olur.
Âriyet olarak kullanılmak üzere alınan mal, işi bitince sahibine verilir. Ödünç alınan mal ise, harcanır, tüketilir. Yerine aynı cins maldan verilir.
Sual: Bazı kitaplarda, (Şeref-ül mekân bil mekîn) hadisi geçiyor. Bu ne demektir?
CEVAP: Bu ifade, (Bir mekânın, bir yerin şerefi içindekilerle ölçülür) demektir. Bir mekânın şerefli olması, içindekilerin şerefli olması demektir. Bir yerin içinde olanlar mübarekse, o yer mübarektir. Kâfirlerin, fâsıkların bulunduğu yer mübarek olamaz. Sâlihlerin bulunduğu yer mübarektir. Câmiler ise istisnadır, onlar zaten şerefli mekânlardır. Mekke ve Medine de böyle istisna olup, onlar da şereflidir.
Sual: Tek başına farz kılana, bir başkası uyabilir mi? Uyarsa cemaat sevabı alır mı?
CEVAP: Farzı kılan kimseye, kadın uyamazsa da, erkek uyabilir. Cemaat sevabı da alır. İmam olan kimse ise, imam olmaya niyet etmediği için cemaat sevabı alamaz.
Herkesin alın yazısı kendi icraatıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Uygun insanlar, birbirini arayıp bulurlar. Aynı inançta, aynı idealde, aynı hizmette bir araya gelirler.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerimde mealen, (Herkes kendine uygun olan işi yapar) buyuruluyor. İnsanlar iki gruba ayrılır: Yapıcı ve yıkıcı. Dolayısıyla herkes, hangi safta yer aldığına bakmalıdır. Eğer yapıcı safta yer almışsa, yani Allahü teâlâya iman etmişse, İslamiyet'i din olarak kabul etmişse, Muhammed aleyhisselamı peygamber olarak kabul etmişse, Onun dinine uymuşsa, âhirete inanmışsa, bir mümin olarak yaşıyorsa ve bu uğurda çalışıyorsa, çok şükretsin. Bu, onun akıbetinin başlangıcıdır. Yani Cennete giden yola girmiştir. Allahü teâlânın rızasına kavuşacaktır. Yolun sonunda Cennet vardır.
Eğer bir insan, Allah muhafaza etsin, bütün bunlardan mahrumsa, yıkıcıysa, bölücüyse, dedikoducuysa, imansızsa, o da kendine uygun olan işi yapar. Bu da onun akıbetinin başlangıcıdır. Onun yolunun sonu da Cehennemdir.
İşte herkesin alın yazısı, yani kaza ve kaderi, icraatıdır. (Benim alın yazım nasıl?) diye merak eden, icraatına bakmalı. Herkes, alın yazısını dünyada icraatıyla ortaya koyar.
(Kişi âhirette sevdiğiyle beraberdir) hadis-i şerifi gösteriyor ki, uygun insanlar birbirini arayıp bulur. Aynı inançta, aynı idealde, aynı hizmette bir araya gelirler. Uygunsuz insanlar da birbirini bulur. Onlar da yıkmak için beraber çalışırlar.
İbrahim aleyhisselamı ateşe attıkları zaman, yılan hariç hayvanlar ve kuşlar ağlaştılar ve etrafında toplanıp, İbrahim aleyhisselama bir yardım yapabilmenin çaresini aradılar. Bunların arasında zayıf bir bülbül yavrusu vardı. Kendini ateşe atacağı sırada Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama, (O kuşu tut ve ne istediğini sor) buyurdu.
Cebrail aleyhisselam, kuşu tutup ne istediğini sorunca, kuş, (Halilullahı ateşe atıyorlar. Mademki kurtarmaya kâdir değilim, bari onunla beraber ben de yanayım) dedi. Cebrail aleyhisselam, (Hayır öyle yapma! Senin Allahü teâlâdan bir isteğin var mı?) dedi. Bülbül, (Benim dünyada, Onun adını anmaktan başka arzum yoktur. Binbir ismi olduğunu işittim. Yüz birini biliyorum. Diğer dokuz yüz ism-i şerifini de bilmek isterim) dedi. Allahü teâlâ, kuşun dileğini yerine getirdi. Şimdi sahralarda öten bülbüller, Hak teâlânın binbir ismini söylemektedir.
Habercinin vazifesi haber vermektir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hakaret edene, aleyhimizde konuşana hediye vermeliyiz. Çünkü bize büyük iyilik etmiş ve günahlarımızı almıştır. Ona ne kadar teşekkür etsek azdır!
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İmanımızı muhafaza edip, imanla ölmek için, dinimizi doğru olarak öğrenip, emir ve yasaklara uymamız ve her gün tecdid-i iman duasını okumamız lazımdır. Bugün, öfke insanları mahvediyor. Öfkelenmemek için ne mümkünse yapmaya çalışmalı. Ehl-i sünnet âlimlerinin, kitaplarını, hayatlarını okumalı, istiğfar etmeli, kabahati kendimizde aramalı. (Kusur varsa, bendedir) demeli. Kendi kusurumuzu görebilmeliyiz. Otokritikte bulunmalı. Şimdi buna öz eleştiri diyorlar. Herkes kendini överken biz kendimizi yermesini bilmeliyiz.
Hazret-i Ali, Resulullah efendimizin damadı, ilk Müslüman olan genç ve Allah'ın aslanı olmasına rağmen, kendi mübarek sakal-ı şerifini tutup, (Ah nefsim, nedir benim senden çektiğim) demiş, bir tutam kıl elinde kalmış. Bugün niye böyle kendimize nasihat etmiyoruz? (Kardeşim, yanlış yoldasın, kendini düzelt) diye ikaz edene teşekkür edeceğimiz yerde gücenirsek büyük hata etmiş oluruz. İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Habercinin vazifesi ancak haber vermektir) buyuruyor.
Allahü teâlânın büyük ihsanına kavuştuk. Milyarlarca insana verilmeyen büyük saadet, iman ehline verilmiştir. Elhamdülillah iman ettik, Müslümanız. Bu imanın güzelliğini başkalarına da anlatmak zorundayız. Bunun için de önce, bu imanın tezahürü bizde teşekkül etmeli. Yalan söylememeli, verdiğimiz sözde durmalı, gıybet dedikodu etmemeli, kimsenin kalbini kırmamalı, güler yüzlü olmalıyız. Ailelerimizi üzmemeli, yani İslam ahlâkı ile ahlaklanmalıyız. Öyle olmalı ki insanlar bizim için, (Ah bir gelse de dinlesek) demeli. Böyle olursak, ayrıca konuşup bir şeyler anlatmamıza lüzum kalmaz. Herkes iyiyi kötüyü fark eder, Müslümanlığa rağbet besler. Diğer taraftan, allâme-i cihan olsak, çok faziletli olsak, en güzel kelamlar bizde olsa, fakat hâlimiz bozuksa, hem etrafımıza hem de İslamiyet'e zarar veririz.
O hâlde önce iğneyi kendimize batıralım. İyi bir Müslüman olmaya, sevip sevilmeye çalışmalıyız. Nefsimize zorluk verenlere dua etmeliyiz. Hakaret edene, aleyhimizde konuşana hediye vermeliyiz. Çünkü bize büyük iyilik etmiş ve günahlarımızı almıştır. Ona ne kadar teşekkür etsek azdır!
31.08.2014
Muhakkak kurtuldu" ne demek?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir şey muhakkak olacaksa, onu olmuş bilmek gerekir. Allahü teâlâ (Kurtuldu) diyorsa, o iş kesindir, mutlaka olacak demektir.
Sual: Âyet ve hadislerde (Şunu yapan kurtuldu) gibi mazi fiili, yani geçmiş zaman ifadeleri kullanılıyor. Kurtulma işi, gelecekte yani âhirette olmayacak mı?
CEVAP: Allah indinde zaman yoktur. Bir de bir şey muhakkak olacaksa, onu olmuş bilmek gerekir. Allahü teâlâ (Kurtuldu) diyorsa, o iş kesindir, mutlaka olacak demektir. Kur'an-ı kerimde (Kad eflaha=Muhakkak kurtuldu) ifadesi geçen iki âyet-i kerime meali:
(Müminler, muhakkak kurtuldu.) [Müminun 1]
(Nefsini tezkiye eden kurtuldu.) [Şems 9]
Tezkiye, günahtan, küfürden temizlenmek demektir. Demek ki günahtan, küfürden temizlenen kimse muhakkak kurtulmuştur. Üç hadis-i şerif:
(Susan kurtuldu.) [İ. Ahmed]
(Kıyamette ilk sual, namazdan olacaktır. Namazı doğru kılan kurtuldu.) [Tirmizî]
(Men terekes-salâte müteammiden fekad kefere=Namazı kasten terk eden kâfir oldu.) [Taberânî]
Hanefî mezhebinde, namaz kılmayana kâfir denmez. Hanefî âlimleri, bu hadis-i şerifi, (Namaz kılmayan kimse, zamanla namaza önem vermez, önem vermeyince de, imanını kaybedip kâfir olur) diye açıklamışlardır.
Sual: Ayaklarını kıbleye doğru uzatıp, îmâ ile namaz kılan, imamla yan yana duruyorsa, ayakları imamın ayaklarından ileriye geçmiş oluyor. Bu durumda namazı sahih oluyor mu?
CEVAP: Ayakta cemaatle namaz kılarken, ayakların bulunduğu yere itibar edilir. Ayağının topuğu imamın topuğundan ileri olursa o namaz sahih olmaz. Ama îmâ ile kılarken böyle değildir, o zaman topuklara değil, başın bulunduğu yere itibar edilir. Îmâ edenin başı, imamın başının gerisinde veya aynı hizada olursa, ayakları imamın ayaklarının ilerisinde olsa da namazı sahih olur. (İbni Abidin)
Sual: Ayakta durabilen, fakat secde edemeyen hasta namazını nasıl kılar?
CEVAP: Hasta ayakta durabilse de, secde yapamıyorsa ayağa kalkması gerekmez, oturarak îmâ ile kılar. Ayakta da îmâ ile kılabilenin, oturarak îmâ ile kılması ayakta îmâ ile kılmasından efdaldir. (Mülteka, Mecmua-i Zühdiyye)
İnanmak, sevmek ve beğenmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Eski Hristiyanlar kâfirdi, şimdikiler Müslümandır) demek, Allah'ın emrini beğenmemek olur. Bu ise küfürdür.
Sual: Bir kimse, Amentü'deki imanın şartlarına inansa ve dille de söylese, ama bazı Müslümanları sevmese, bazı gayrimüslimleri sevse veya dinin emirlerinden bazılarını, kabul etmekle beraber beğenmese, imanına zararı olur mu?
CEVAP: Bunları yapan kimse, Müslümansa kâfir olur. Mesela, (Hristiyanların kâfir olması, o zamana aittir, günümüzdekiler kâfir değildir) demek yahut (Hazret-i Osman'ı sevmem, ama Ebu Leheb kâfir de olsa, Peygamber efendimizin amcası olduğu için onu severim) demek küfürdür, çünkü imanın esası, temeli Allah'ın dostlarını [Müslümanları] sevmek ve düşmanlarını [kâfirleri] sevmemektir. Çünkü Peygamber efendimiz, (İmanın temeli, Allah'ın dostlarını sevmek ve Onun düşmanlarını sevmemektir) buyuruyor. (İ. Ahmed)
Hadis-i şerifte bildirilenin aksini yapan yani, Ebu Leheb'i seven, Hazret-i Osman'ı sevmeyen, imanın temelini dinamitlemiş ve İslâm binasını yıkmış olur.
Allahü teâlâ, dinimizde eksiklik bırakmadığını, Kur'an-ı kerimdeki hükümlerin Kıyamete kadar devam edeceğini bildirirken, (Eski Hristiyanlar kâfirdi, şimdikiler Müslümandır) demek, Allah'ın emrini beğenmemek olur. Bu ise küfürdür.
Sual: Namazda kıyamdayken, Fâtiha'yı okuduktan sonra zamm-ı sureyi okumayı unutan bir kimse, rükûa eğilmek için ellerini aşağı saldıktan ve ayaklarını birleştirdikten sonra zamm-ı sureyi okumadığını hatırlarsa, zamm-ı sureyi okurken tekrar ellerini bağlayıp, ayaklarının arasını sünnet miktarı yani dört parmak kadar açar mı?
CEVAP: Böyle yapmak caizse de, ellerini tekrar bağlamadan ve ayaklarının arasını açmadan okuması efdaldir. Namazda, mümkün olduğu kadar hareketsiz durmak esastır.
Sual: (Cemaatle namaz kılındıktan sonra, camiye gelen kimse, farzı kılarken ikamet okumaz) deniyor. Okumak mekruh mu olur?
CEVAP: (İkamet okumaz) dememeli, (ikamet okuması gerekmez) demeli. Çünkü okumak daha iyidir, müstehab olur. Camide ezan ve ikamet okunmuşsa, evde de ezan ve ikamet okumak gerekmez, ama okumak iyi olur. (S. Ebediyye)
Vasıtalarda namaz nasıl kılınır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hangi vasıta olursa olsun, namazı kazaya bırakmayacak şekilde işler, saatler ayarlanmalı.
Sual: Uçak, gemi, tren ve otobüste namaz kılmak caiz midir?
CEVAP: Hepsinin hükmü aynı olmaz. Mesela uçakta namaz vakti çıkacaksa uçaktan inilmez. Gemiden de inilmez. Trende bir istasyonda inilebilir. Otobüsten inmek daha kolaydır. Hangi vasıta olursa olsun, namazı kazaya bırakmayacak şekilde işler, saatler ayarlanmalı. Hepsi için ayrı örnekler verelim:
Uçakta: Yurt içi ise, bir iki saat sürüyorsa, uçakta oturup namaz kılmaya gerek yok. İnince iki namazı cem edip kılma imkânı var. Eğer sabah namazı girince uçağa binip inince güneş doğacaksa, namazı kazaya bırakmak haram olduğu için, uçağın arkalarında bir yere gidip, ayakta mümkün olmazsa, oturarak rahatça namaz kılınabilir. Îmâ ile kılmaya gerek kalmaz.
Uçakta da kıbleye dönmek şarttır. Uçak zikzaklı gitmediği için kıble fazla değişmez. 10 veya 20 derece değişse bile kıbleyi etkilemez. Mesela Samsun'dan Adana'ya giden, uçağın gidiş istikametine doğru namazını kılar. Adana'dan Samsun istikametine giden de uçağın tam tersine dönerek namazını kılar. Konya'dan Van'a giden, uçağın 90 derece sağ tarafına dönerek namazını kılar. Dönüşte de, 90 derece uçağın sol tarafına dönerek kılar. Yurt dışına giden de kıbleye yönü gelecek şekilde, uçakta namazını kılar.
Gemide: Giden gemide de, uçakta olduğu gibi, kıbleye dönülür, namaz ayakta kılınamazsa, oturarak kılınır. Îmâ ile kılmaya gerek kalmaz.
Trende: İstasyonlarda durunca, ayakta namaz kılınabilir. Bazı istasyonlarda inip kılma imkânı bile oluyor. Tren içinde de, ayakta kılınamazsa oturup kılmak caizdir. İçinde de oturup kılma imkânı yoksa, inince, iki namaz cem edilir.
Otobüste: Otobüs; uçak, gemi ve tren gibi değildir. Binerken pazarlık yapılabilir. Mesela, (Eğer namaz vaktinde bir yerde durursanız, bileti sizin firmanızdan alırım) denebilir. Söz verdikleri hâlde, namaz vaktinde otobüs durmazsa, müsait bir yerde inip namaz kılınır, başka bir otobüsle yolculuğa devam edilir. Yanında hasta falan varsa, inince cem edebilir. Cem de edemeyecek durumdaysa, mecburen otobüste, koridora oturup namaz kılabilir. Buna da imkân olmazsa, oturduğu yerde ayaklarını toplayıp îmâ ile kılar. Kıbleye dönebildiği kadar dönmesi şarttır.
İbni Âbidin hazretleri diyor ki: Sağlam bir kimsenin gemide, trende, hareket hâlinde, farzları oturarak kılması, İmam-ı a'zama göre caizse de, İmameyn'e göre, özürsüz caiz değildir. Fetva da böyledir. (S. Ebediyye)
Demek ki, özür varsa oturarak kılmak caiz oluyor. Bir özrü yoksa oturarak kılamıyor.
Allah'a yakın olmak nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allah'a yaklaşmak, Allah'ın sevgisine, rızasına kavuşmak demektir. Allah'ın sevgisine kavuşan, ona yaklaşmış olur.
Sual: Allah, mekândan münezzeh olduğuna göre, (Allah'a yakın olmak) tâbiri yanlış değil midir? Allah'a yakın olma durumu varsa, ne yapılırsa Allah'a yakınlaşmış oluruz?
CEVAP: Bir kelimenin birkaç mânâsı olabilir. Deyimdeki mânâ farklı olur. Yakın kelimesi, sadece mesafe anlamında değildir. Aralarında sıkı ilgi bulunanlar için de kullanılır. Mesela yakın akraba, yakın dost, yakın arkadaş denir. Kardeş, amca, dayı, hala, teyze, yeğen yakın akrabadır. Kuzenler uzak akrabadır.
Bir kimse, Allah'a ne kadar yakın olursa, yani ona olan bağlılığı ne kadar çoksa, Allah da ona yakın olmuş olur. Allah'a yaklaşmak, Allah'ın sevgisine, rızasına kavuşmak demektir. Allah'ın sevgisine kavuşan, ona yaklaşmış olur. Bir hadis-i şerif:
(Allahü teâlâ, "Bana bir karış yaklaşana, ben bir arşın yaklaşırım" buyuruyor.) [Buhârî]
İnsan, Allahü teâlâya, namazdayken çok yakın olur. Namazda ise, en yakın olduğu yer secdedir. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Alak sûresinin, (Secde et, Rabbine yaklaş!) mealindeki son âyetiyle, (Kulun, Rabbine en yakın olduğu zaman, namazdaki zamanıdır) hadis-i şerifi, gösteriyor ki, Allah'a en yakın olunan zaman namazda olur. (1/285)
Müslim'deki, (Kulun, Allah'a en yakın olduğu an, secdede olduğu zamandır) hadis-i şerifi de gösteriyor ki, namazdayken insan, Allahü teâlâya yakın olduğu gibi, secdede ise daha yakın oluyor. Onun için büyük zatlar, secdedeki yakınlığı uzatmak için secde tesbihlerini 5, 7, 9, 11 kere söylerler.
Şeytan secdede iken vesvese veremez. Şeytan, secde eden Müslümanı görünce beli kırılır. Bir hadis-i şerif:
(İnsan secde edince, şeytan, "Bana yazıklar olsun, insan secde etti, cennetlik oldu, ben secde etmedim, cehennemlik oldum" diye hayıflanır.) [Müslim]
Şeytanı rezil etmek ve Allahü teâlâya yakın olmak için namaz kılıp secdeleri uzatmaya çalışmalıdır.
Sual: Âcilen bir şey almak zorunda kalan cünüp, mescide girip o şeyi alıp çıksa, caiz olur mu?
CEVAP: Mescide teyemmüm ederek girip, o eşyayı alıp hemen çıkar. (S. Ebediyye)
Gıybet etmek dört çeşittir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Gıybet kaç çeşittir? CEVAP: Gıybet dört çeşittir: Küfür, nifak, günah ve mübah olan gıybet. 1- Küfür olan gıybet: Bir kimse, bir Müslümanı gıybet edip de, (Benimki gıybet değil, olanları söylüyorum) derse, harama helâl demiş olur, harama helâl demek de küfürdür. 2- Nifak olan gıybet: Bilinen bir Müslümanı gıybet edip, (Gıybet olmasın diye ismini söylemiyorum) diyerek takva ehli olduğunu göstermek ister. Fakat dinleyenler, kimi gıybet ettiğini biliyorsa bu nifak, yani münafıklık olan gıybet olup haramdır. 3- Günah olan gıybet: Bizi tanıyan bir Müslümanın ismini söyleyerek yapılan gıybettir. 4- Mübah olan gıybet: Bizi tanımayanı gıybet etmek veya tanısa da fâsık ise, zarar vermesin diye bu hâllerini anlatmak mübah olan gıybettir. (Tenbih-ül-gâfilin)
Bid'at ehlinin bid'atlerini, alışverişte hile yapanların bu hilelerini Müslümanlara duyurup, bunların şerrinden sakınmalarına sebep olmak ve Müslümanlığı yanlış anlatanların bu iftiralarını söylemek gıybet olmaz, emr-i maruf olur. (Redd-ül-Muhtar)
Sual: (Hocamıza şefaat yetkisi verilirse, âhirette filanca ateiste şefaat edecek) deniyor. Ateiste şefaat edilir mi?
CEVAP: Kesinlikle şefaat edilmez. Resulullah efendimize bile, böyle bir şefaat yetkisi verilmemiştir. Şefaat, imanı olanlaradır. Hattâ iman etse de, ateistliğine tevbe ettiği bilinmeyen kişi için, öyle demek caiz olmaz. Çünkü iki âyet-i kerime meali şöyledir:
(Şefaat edicilerin şefaati, onlara [kâfirlere] fayda vermez.) [Müddesir 48]
(O gün zâlimler için, ne müşfik bir dost, ne de sözü dinlenir şefaatçi vardır.) [Mümin 18]
Allahü teâlâ, (Şefaat yoktur) derken, (Şefaat eder) demek, Allah'ı yalancı çıkarmak olur. Mesela bir kadının gayrimüslimle evlenmesi caiz değildir, küfürdür. Bunun aksini söylemek küfür olduğu gibi, (Ateiste şefaat edilir) demek de küfürdür. Çünkü Allahü teâlâ yalancı çıkarılmaktadır. Allah, (Olmaz) derken, (Olur) demek ne kadar çirkindir. İbadetlerden önce, küfre düşürücü söz ve işleri öğrenmelidir. Bir kimsenin hocasının böyle küfre düşmesini beğenmesi de küfür olur.
Sual: Cünüp secde âyetini okusa, işitenlere secde vacib olur mu?
CEVAP: Cünübün Kur'an okuması haramdır, ancak onun okuduğu secde âyetini işitenlere, secde etmek vacib olur. Cünüp olanın da, guslettikten sonra secde etmesi gerekir. (Dürer)
İslamiyet'i öğrenmenin iki yolu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Sohbet çok kıymetlidir. Sohbette her üstünlük vardır) buyuruyor.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İslamiyet iki yolla öğrenilir. Birincisi, kitap okuyarak, konuşarak, anlatarak... İkincisi susarak. Bu ikinci öğrenme yolu çok önemlidir. Buna sohbet denir. Sohbet bir arada bulunmak demektir. Konuşmak şart değildir. Eshab-ı kiramın, bu kadar kıymetli ve bütün evliya zatlardan üstün olmalarının sebebi, Peygamberimizin sohbetine kavuşmalarındandır. O bir an görmek, Resulullah'ı görmeden âşık olan Veysel Karani'den daha üstün olmalarına sebep oldu. Veysel Karani hazretlerinde aşk, ilim, her şey tam mevcuttu. Ama görmek nasip olmadı. O görmek veya işitmek şerefine kavuşamayınca, Tâbiînden oldu, yani üstünlük sırasında ikinci oldu.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Her üstünlük, sohbetin içinde vardır) buyuruyor.
Asli yapı maddemiz olan topraktan meydana geldik. Bütün gıdamız orada olmasına rağmen, hiç konuşmuyor. Üstelik hepimizin ayaklarının altındadır. Hiç kibri yoktur, yani yüksek değildir. Bu tevazu sebebiyle en aziz olmuştur. Tepelere çıktıkça, yükseklik arttıkça, toprak da zararlı olmaya başlıyor, heyelanlara sebep oluyor. Yine bunun gibi, sular hep deniz seviyesine akıyor, hiç yukarıya akan su yoktur. Deniz seviyesine ulaşmayan, yükseklerden akan su, sellere, felaketlere sebep olup zarar getiriyor ve o sudan istifade edilemiyor. Ancak, aynı su, toprak seviyesine indiği, denize veya baraja ulaştığı zaman çok faydalı ve bereketli oluyor. İnsanlar o sudan istifade ediyor. Kanallar açılıyor, su yolları yapılıyor ve bitkiler sulanıyor.
Eğer bir insan, çok kitap okuyup kendi kendini yetiştirmek suretiyle veya bâtın ilminden haberi olmayıp, yalnız zâhirî ilimlerle uğraşan kişilerden ilim tahsil etmek suretiyle ilim sahibi olursa, bu kimsenin felakete gitme ihtimali vardır. Çünkü kibirlenip gururlanabilir. Ama bir mürşid-i kâmilden, bir evliya zattan feyz alarak, onu görerek, işiterek sohbet yoluyla dinini öğrenirse, ondan gidecek ilk sebeb-i felaket, kibir ve gururdur. Demek ki, sohbetin insanlara verdiği iki şey vardır: 1- Sindire sindire, doya doya dînî bilgileri öğrenmek. 2- Kalbin temizlenip, dünya sevgisinden, kibir ve gurur felaketinden kurtulmak...
İhtiyaçsızlık, azgınlığa sebep olur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün vaazların özü ve nasihatlerin kıymetlisi, Allah adamlarını sevmek ve onlarla birlikte bulunmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Küfürden sonra en büyük felaket ve günah, kibirdir. Büyüklerimiz, (Günaha bir tevbe yeter, ibadetlere bin tevbe yetmez) buyuruyorlar. İnsan hizmet ettiğini zanneder, hezimete gider. Çünkü taatla birlikte kibir ve gurur gelip, felakete sebep olur. Bir hadis-i kudside,(Azamet ve kibriya bana özeldir. Bu hususta bana ortak olanı hiç acımadan Cehenneme atarım) buyuruyor. Nitekim Peygamber efendimiz de, (Kalbinde zerre kadar kibir olan, Cennete giremez) buyuruyor. Bütün geçimsizliklerin, huzursuzlukların altında kibir vardır. Çünkü insanlar, nefslerine uyuyorlar. Nefs ise, Allah'a düşman ve kibirlidir. Şeytan binlerce yıl ibadet ettiği hâlde, Âdem aleyhisselama secdeyi kendine yediremeyip kibirlendiği için ebedî kovuldu.
Kibirden sonraki en büyük felaket, dünya sevgisidir. Peygamber efendimiz, (Bütün kötülüklerin başı, dünya sevgisidir) buyuruyor. Mevki, para sevgisi, baş olmak, âlimlik taslama, yani Allah için olmayan her şeyin sevgisi, dünya sevgisidir. Dünya sevgisiyle dolu olan kişi, daima tehlikededir.
Dünyanın bu kadar tehlikeli olmasının sebebi, insanın nefsini azdırması ve şeytanın aldatma vasıtası olmasıdır. Kur'an-ı kerimde mealen, (İhtiyaçsızlık, azgınlığa sebep olur) buyuruluyor. Yani bir insanın maddî ve mânevî bütün ihtiyaçları karşılanırsa, hiçbir sıkıntısı, derdi, üzüntüsü olmazsa, arkasından azgınlık gelir. Onun için bazen üzüntülü, dertli, hasta olmak iyidir. Cenab-ı Hakk'ı hatırlatır. Bununla birlikte, Cenab-ı Hakk'ı hatırlamanın tek yolu, yalnız dert ve bela değildir. Dinden bahsetmek, sohbet etmek, Allahü teâlânın sevgili kullarını ziyaret etmek, onlarla beraber olmak da Allah'ı hatırlatır.
Ehl-i sünnet itikadı ve bu büyüklerin sevgisi pırlantadır. Allahü teâlâ bu pırlantayı çöplüğe koymaz. Kalbi çöplük olan, saman çöpü gibi olan, bu büyükleri anlayamaz. Bu faziletli cazibeye kapılamaz.
İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi bir Allah adamını tanıyan, seven, yolunu takip eden, Eshab-ı kiram gibi, büyük nimete kavuşur. Bu büyükleri inkâr etmediği, şüphe etmediği müddetçe, kurtulmama ihtimali yoktur. Bütün vaazların özü ve nasihatlerin kıymetlisi, Allah adamlarını sevmek ve onlarla birlikte bulunmaktır.
Dünyayı mamur etmek için dua
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mal sahibi olmak başka, mal sevgisi başkadır. Dünya ve âhiret saadetine kavuşmak ve insanlara hizmet edebilmek için mal ve makam sahibi olmak çok iyidir.
Sual: Âhiretimizi kazanmak maksadıyla, dünyamızın mamur olması için, dua etmekte mahzur var mıdır?
CEVAP: Hayır, çok iyi olur. Seyyid Abdullah-i Dehlevî hazretleri, Mevlana Halid-i Bağdadî hazretlerine, (Benden bir şey iste, ama tek şey olsun) deyince, o da, (Dinim için dünyalık istiyorum) demiştir, çünkü dünyalık olmazsa, istenildiği gibi dine hizmet edilemez.
Mal, Allahü teâlânın verdiği bir nimettir. Âhireti kazanmak, malla olur. Dünya ve âhiret, malla intizam bulur, rahat olur. Hac, cihad sevabı malla kazanılır. Bedenin sıhhat, kuvvet bulması, malla olur. Başkasına muhtaç olmaktan insanı koruyan, maldır. Sadaka vermek, akrabayı görüp gözetmek, fakirlerin imdadına yetişmek malla olur. Mescidler, okullar, hastaneler, yollar, çeşmeler, köprüler yaparak insanlara hizmet etmek de malla olur.
Mal sahibi olmak başka, mal sevgisi başkadır. Dünya ve âhiret saadetine kavuşmak ve insanlara hizmet edebilmek için mal ve makam sahibi olmak çok iyidir. Bütün dünya bir kimsenin olsa, mala mağrur olmadan dine uygun harcasa, çok büyük sevab kazanır. Süleyman aleyhisselam, büyük bir zenginlik ve saltanat içindeyken, Kur'an-ı kerimde (O ne iyi kuldur) diye övülmektedir. (Sad 30)
Dünya malının çok olması kötü değildir. Çünkü Hazret-i İbrahim, Hazret-i Süleyman, Cennetle müjdelenen Abdurrahman bin Avf hazretleri ve evliyanın büyüklerinden Ubeydullah-i Ahrar hazretleri gibi birçok büyük zatlar, çok zengindi.
Peygamber efendimiz, (İnsanların en iyisi, onlara faydası çok olandır) buyuruyor. (Kudaî)
İnsanlara yardım etmek için çalışıp para kazanmak, nâfile ibadet etmekten daha çok sevabdır. Cennetin yüksek derecelerine malla kavuşulur. Üç hadis-i şerif:
(Âhir zamandaki ümmetim için mal sahibi olmak saadettir.) [İ. Rafiî]
(Bir zaman gelir ki, parası olmayan rahat edemez.) [Taberânî]
(Şerefinizi, mallarınızla koruyun!) [İbni Asakir]
Mal kıymetli olduğu için, Kur'an-ı kerimde malla ve canla cihad övülmektedir. (Nisa 95)
Sual: Toplantılarımızda Kur'an da okunuyor. Odaya girip çıkanlar olunca, Mushaf belden aşağı kalıyor, günah olmuyor mu?
CEVAP: Girip çıkanla, Kur'an-ı kerim okuyan arasında birkaç metre mesafe olunca mahzuru olmaz.
Dînî nikâhın şartları nelerdir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Damadın, yalnız mal mülk ve makam sahibi olmasını isteyen, kızlarını felakete sürüklemiş, Cehenneme atmış olur.
Sual: Dinimize göre, nikâhın sahih olması için, belli şartlar nelerdir?
CEVAP: Bu şartların birincisi, Müslüman kızın Müslüman erkekle evlenmesidir. Müslüman olmayan erkekle evlenemez. Evlenmeye karar verdiği anda, kâfir olur. Çünkü Allahü teâlâ, (Evlenilmez) buyuruyor. Evlenen bu emri inkâr etmiş olur. Müslüman erkek de, aynı şekilde müşrik, dinsiz bir kadınla evlenemez. O da, evlenmeye karar verdiği anda kâfir olur. Ehl-i kitap olan, yani Yahudi veya Hristiyan kızla evlenmek caizse de tahrimen mekruhtur, yani günahtır. Müslüman kız ise ehl-i kitap da olsa hiçbir kâfir erkekle evlenemez.
Dinimizde küfv [denk] olmak önemlidir.
Küfv, Hanefî'de, soyda, malda, dinde ve şerefte birbirine denk olmak demektir. Kızla erkeğin din bilgileri, takva, nesep, mevki ve servet bakımından denk olmaları lazımdır. Denk olmak, erkeğin salih Müslüman olması, Ehl-i sünnet itikadında olması, namaz kılması, içki içmemesi, yani İslamiyet'e uyması ve nafaka kazanacak kadar iş sahibi olması demektir. Damadın, yalnız mal mülk ve makam sahibi olmasını isteyen, kızlarını felakete sürüklemiş, Cehenneme atmış olur. Kız da, namaz kılmalı ve günahlardan sakınmalıdır.
Nikâhın ikinci şartı da, şahitlerin bulunmasıdır. Hanefî'de, şahit olarak, âkıl ve baliğ Müslüman iki erkek veya bir erkekle iki kadının bulunması lazımdır. Çocukla delinin şahitliği geçerli olmaz.
Nikâhın üçüncü şartı, icap ve kabuldür. Yani sözleşmedir.
Bu üç şart yerine gelirse nikâh sahih olur. Verilmesi vacib olan mehir konuşulmasa da nikâh sahihtir, ama nikâhta vacib olan mehir tespit edilmelidir.
Duruma göre, mehir az veya çok istenebilir. Mehir vermek vacibdir. Peygamber efendimiz, (Mehir vermemek niyetiyle nikâhlanan, Kıyamette hırsızlarla haşrolur) buyurmuştur. [R. Nasıhin]
Mehir iki kısımdır: Mehr-i muaccel, acele verilmesi gereken mehir demektir. Mehr-i müeccel, hemen verilmeyip daha sonra, vefat veya boşanma durumunda verilmesi gereken mehir demektir.
YALNIZKEN AVRET YERİNİ AÇMAK
Sual: Kimse yokken, erkek şortla oturabilir mi?
CEVAP: Kimse yokken de, ihtiyaçsız avret yerini açmamalı. Mesela, kıyafet değiştirirken, peştamal gibi bir şey sarıp da değiştirmeli. Yahut Hanbelî mezhebinde, erkeklerin avret yeri, sadece seveteyn [ön ve arka edep yeri] olduğu için, buralar kapalıysa, Hanbelî taklit edilerek giyinmeli.
Kazayı terk eden, farz düşmanı mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir Müslümana (Sünnet düşmanı) veya (Farz düşmanı) demek küfür olur. Farzı da, sünneti de beğenmeyen kâfir olur.
Sual: (Kaza namazı borcu olan, nâfile namaz kılamaz) mealindeki birkaç hadis-i şerifi kaynaklarıyla nakledince, kazası olduğu hâlde nâfile kılan, hattâ mekruh olmasına rağmen, cemaatle nâfile namaz kıldıran sakalsız bir hoca, Resulullah'ın emrine uyarak, sünnetleri kılarken, kazaya da niyet ettiğim için bana, (Sen Sünnet düşmanısın) dedi. Sünnete düşman olmak küfür değil midir? Bir Müslümana kâfir diyenin de, kendisi kâfir olmaz mı? Ben de ona, (Sen farzı bırakıp nâfileyle, sünnetle meşgul oluyorsun, sen de farz düşmanısın) desem, ben de hocanın yuvarlandığı uçuruma düşmüş yani küfre girmiş olur muyum?
CEVAP: Elbette, bir Müslümana (Sünnet düşmanı) veya (Farz düşmanı) demek küfür olur. Farzı da, sünneti de beğenmeyen kâfir olur. Farz veya sünnet düşmanı diyerek bir Müslümanı tekfir edenin kendisi kâfir olur. Hocanın, taassubundan dolayı gözünü kan bürümüş ki, Resulullah'ın bildirdiklerine uyan Müslümana (Sünnet düşmanı) yani kâfir diyebiliyor. Resulullah'ın emrine uyarak farza öncelik tanıyana, (Sünnet düşmanı) diye iftira etse de, nâfileye öncelik tanıdığı için ona, (O zaman sen de farz düşmanısın) dememeli, cehaletine verip, onun düştüğü feci duruma düşmemeli.
Sakal bırakmak sünnettir. O hoca, sakalsız olduğuna göre, ona (Sen Sünnet düşmanısın) demek, hocanın mantığına uygunsa da, böyle söylemek dine uygun olmaz. Aklı başında olan kimse, taassup sarhoşluğuyla ağzından çıkanı kulağı duymayan hocanın seviyesine inmemelidir.
Sual: Öğle, ikindi veya yatsı vakti girince, camiye gelen kimse, sünneti kılarken, hem kazaya, hem de tehıyyet-ül-mescide ve hem de Sübha namazına niyet edebilir mi?
CEVAP: Evet, niyet edebilir. Akşam vakti girince camiye gelen de, farza dururken, yine tehıyyet-ül mescide ve Sübha namazına da niyet edebilir. Hiç niyet edilmese de, yine tehıyyet-ül mescid ve yeni abdest almışsa Sübha namazı sevabı alınır. Niyet edilince, ayrıca niyet sevabı da alınır.
Sual: Yenmesi haram olan yılan, salyangoz ve kurbağa gibi haşerat, alınıp satılabilir mi?
CEVAP: Kara ve deniz haşeratını, yemek için satmak caiz değilse de, tıpta ve sanayide kullanmak için satmak caizdir. (S. Ebediyye)
İyi niyetle kusur araştırmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Başkalarının yaptığı işleri öğrenmeye kalkan, onların kusurlarını araştıran, kendi kusurlarını göremez. Kendini onlardan üstün görür.
Sual: Bir hadiste, (Başkalarının kusurlarıyla meşgul olanın ibadetleri kabul olmaz) buyuruluyor. İbadetle kusur araştırmanın ilgisini anlayamadım. Ben bazı kimselerin mailine girip, yanlış işler yapıyorsa ikaz etmek için kimlerle mailleşiyor diye araştırıyorum. Emr-i maruf niyetiyle yapılan bu araştırmanın ibadetlere ne etkisi olur?
CEVAP: İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Tecessüs haramdır) buyuruyor. Tecessüs, birinin işlerini araştırmak demektir. Bu durum âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerle yasaklanmıştır. Bir hadis-i şerif:
(İnsanların gizli şeylerini araştırmayın, kusurlarını görmeyin!) [Müslim]
O kişinin kusuru olsa da, bakmamak ve görmemek lazımdır. Kur'an-ı kerimde de, (Birbirinizin kusurunu araştırmayın!) buyuruluyor. (Hucurat 12)
Tecessüs eden, yani başkalarının yaptığı işleri öğrenmeye kalkan, onların kusurlarını araştıran, kendi kusurlarını göremez. Kendini onlardan üstün görür. Ucba ve kibre düşer. Hangi haram olursa olsun, haram işleyenlerin ibadetleri sahih olursa da, kabul olmaz, yani o ibadetlerine sevab verilmez. Onun için emr-i maruf niyetiyle de olsa, hiç kimsenin ne yaptığıyla uğraşmamalıdır.
Sual: En yakın cami, bize oldukça uzaktır, fakat imamı Ehl-i sünnet kitaplarını okuyan, din büyüklerini seven salih bir kimsedir. Uzak demeden gitmek daha mı çok sevab olur?
CEVAP: Uzak olunca gitmek şart değilse de, gidilebilirse çok sevab olur. Camiye giderken her adımına sevab verildiği gibi, camiden eve dönerken de, her adımına sevab verilir. Üç hadis-i şerif:
(Abdest alıp namaz kılmak için, camiye gidenin, her adımında, bir sevab yazılır, bir günahı da affedilir. Cami ne kadar uzaksa, o kadar çok sevab kazanır. Camiye gelip de, cemaatle namaz kılarsa günahları affedilir. Cemaate yetişemese, yalnız kılsa bile, yine günahları affedilir.) [Ebu Davud]
(Bir kişinin evi, camiye ne kadar uzaksa, camiye gitme sevabı da, o kadar çok olur.) [Müslim]
(Abdest alıp, mescide gelen, evine dönünceye kadar namazda sayılır.) [Hâkim]
İmam bid'at ehli veya fâsıksa, evinde kılmalı. Evinde cemaatle kılarsa daha iyidir.
Kurban kesmeye "şekilcilik" demek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kurban kesmek şekilciliktir. Hayvan yerine, ayakkabı da kurban edilebilir. Yani kurbanın değeri kadar ayakkabı fakire verilebilir) deniyor. Dinimiz kurban kesmeyi emretmiyor mu? Bunlar namaz, oruç, hac gibi ibadetleri kaldırıp her ibadeti parayla hâlletmeye mi çalışıyorlar?
CEVAP: Onların maksatları ibadetleri parayla hâlletmek değil, böyle parça parça dinimizi hâlletmek yani bozup ortadan kaldırmaktır.
Şekli olmayan bir sistem olmaz. İbadetlerde şekli emreden dinimizdir. Yani Allahü teâlâ emretmektedir. Namazın kılınış şekli, haccın yapılış şekli ve kurbanın kesilme şekli vardır. Allahü teâlâ, (Kurban yerine fakire yardım et!) demiyor. (Kurban kes!) diye emrediyor. Fakire verilmesi gereken zekât ve sadaka ayrıdır. Peygamber efendimiz, kurban kesmenin önemini bildirmiş, tatbikatını da göstermiştir. Namazın, haccın şekillerini de bildirmiştir. (Namaz kılmayan veya hacca gitmeyen bunların yerine para verebilir) dememiştir. Böyle dinde reformcuların etkisinde kalan sosyetik bir bayan, (Ben namaz kılmam, ama fakirlere çok yardım ederim, kedi doyurur, köpek beslerim) diyerek bu yolla namazdan, oruçtan, hacdan kurtulacağını sanıyor. Hâlbuki namaz kılmayanın hiçbir iyiliğine sevab verilmez. Her ibadeti Allah'ın emrettiği şekilde yapmalı. Aklımıza göre yaparsak dine uymamış olur, faydasını da görmeyiz. İbadet yani kulluk, emredileni emredildiği şekilde yapmak demektir. Değiştirmek bid'at ve haramdır.
Sual: (Banyoda çıplak yıkanmak mekruhtur) deniyor. Ne yaparsak mekruhluktan kurtulmuş oluruz?
CEVAP: Göbekle diz arasını örten bir peştamalla yıkanmalı. Peştamal bulunmazsa, haşema kullanmalı. Haşema tez kuruduğu için çok kullanışlıdır. Haşema da bulunmazsa, Hanbelî mezhebini taklit ederek sadece ön ve arka edep yerlerini örten bir şortla yıkanmalı. Peştamal veya haşema varken Hanbelî mezhebi taklit edilerek böyle şortla yıkanılmaz. Her ikisi de yoksa, o zaman taklit edilir. Mezhep taklidi bir ihtiyaç varsa yapılır. İhtiyaçsız yapılmaz.
Sual: Ayakta duramayan, fakat oturabilen hasta, namazı oturarak kıldığı gibi, ezan ve ikameti de oturduğu yerden mi okur?
CEVAP: Evet oturduğu yerden okur, mekruh olmaz. (Dürer ve Gurer)
Ayrı düşünmek, şeytana yem olmaktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şeytan, dışarıda kalanın veya ayrı düşünenin kalbine vesvese vermeye başlar, (Sen haklısın, bunlar bozuk zaten) diyerek onu ve kendine inananları felakete sürükler.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Şeytan, bir topluluğun, bir cemaatin içine giremez) buyuruyor. Allahü teâlâ doğru yolda olan bir topluluğun içine şeytanın girmesini yasaklamıştır. Salih bir topluluğun içine şeytan giremez. Onları bozamaz, çünkü hepsi aynı şeyi düşünüyor, hedefleri aynıdır. Ancak, dışarıda kalanın veya ayrı düşünenin, kalben iştirak etmeyenin kalbine vesvese vermeye başlar, (Sen haklısın, bunlar bozuk zaten) diyerek onu ve kendine inananları felakete sürükler. Yine Peygamber efendimiz, (Sürüden ayrılan koyunu kurt kapar. İnsanın kurdu da şeytandır) buyuruyor. Yani o topluluktan ayrı konuşmak, ayrı düşünmek, ayrı duygular içinde olmak demek, şeytana yem olmak demektir. Böyle ayrı düşünen kimse, sonunda o insanların düşüncelerine, yaptığı eserlere karşı tenkide yani muhalefete başlar. Muhalefetle de kalmaz, bu sefer, bir müddet sonra, her şeyini borçlu olduğu o kapıya, o mübarek insanlara düşman olur. Kini, garazı öyle artar ki, sonunda bu düşmanlık, din düşmanlığına dönüşür.
Mecnun bir gün kesin karar verir, (Leyla'yı görmeye gidiyorum) der. Devesini hazırlayıp yola çıkar. Leyla'nın köyüne doğru sürmeye başlar, ama tesadüfen iki üç gün önce de devesi doğurur. Tabiî Mecnun bu, yola çıkınca zikirle meşgul olur, deve de bunun zikirle meşgul olduğunu anlayıp sezdirmeden, geri, yavrusunun başına gelir. Mecnun, ne kadar zaman sonra kendine gelince, (Ben neredeyim acaba?) der. (Allah Allah, aynı yerdeyim, bunda bir tuhaflık var, ama dur bakalım, herhâlde biz yanlış yere sürmüşüz) der, tekrar Leyla'nın köyüne deveyi sürer.
Bir müddet gittikten sonra yine zikirle meşgul olur. Deve yine bunun zikirle meşgul olduğunu anlayınca, sessizce dönüp yavrusunun yanına gelir. Mecnun, bir müddet sonra kendine gelince, (Ben nereye geldim acaba, Leyla'nın köyüne geldim mi?) diye bakar, yine aynı yer, (Bunda bir tuhaflık var) diyor. Deveyi nereye sürerse sürsün, deve, yavrusunun yanına gelir. O zaman durumu anlar. Deveye, (Sen kendi aşkınla, ben de kendi aşkımla yanıyorum. Biz seninle bir araya gelemeyeceğiz. Senin âşık olduğun, yavrundur. Benimki ise Leyla'dır. O hâlde biz seninle anlaşamayacağız, ben yayan gideyim bari) der ve yola düşer...
Demek ki, ayrı düşüncelere sahip kimselerin, aynı gaye etrafında toplanmaları imkânsız oluyor.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cehennemde sonsuz yanmamak için, her gün muhakkak tevbe ve istiğfar etmelidir. Bu tevbeden daha mühim bir vazife yoktur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Allahü teâlâ tevbe istiğfar edeni muhakkak affeder. Kim istiğfar ederse, muhakkak kabul olur. Nasr sûresinde mealen, (Rabbine istiğfar et, o muhakkak tevbeleri çok kabul edendir) ve Hud sûresinde de mealen, (İstiğfar okuyun, imdadınıza yetişirim) buyuruyor. Tevbe edelim. Allahü teâlâ, tevbe edenin tevbesini kabul eder. Peygamber efendimize biri gelip der ki: (Ben bir günah işledim, tevbe ettim, Allahü teâlâ tevbemi kabul etti mi?) Peygamber efendimiz, kabul ettiğini bildirir. Adamcağız, (Peki tekrar günah işledim, tekrar tevbe ettim. Yine kabul etti mi?) der. Buna da, (Evet, yine kabul etti) buyurur. O zat tekrar sorunca, Peygamber efendimiz, (Boşuna nefesini tüketme, Kıyamete kadar da bu sürse, sen tevbe ettikçe, Allahü teâlâ seni affeder) buyurur.
Merhum hocamıza bir gün, (Efendim, bütün büyüklerin talebelerine hediyeleri olmuş. Sizin hediyeniz nedir?) diye sordular. Hocamız da Tam İlmihâl'deki, (Çok mühim tenbih) başlıklı yazıyı verip, (Benim hediyem de budur) buyurdular. O yazı şöyledir:
Erkek olsun, kadın olsun, her insanın, her sözünde, her işinde, Allahü teâlânın emirlerine, yani farzlara uyması ve yasak ettiklerinden sakınması lazımdır. Bir farzın yapılmasına, bir haramdan sakınmaya ehemmiyet vermeyenin imanı gider, kâfir olur. Kâfir olarak ölen kimse, kabirde azap çeker, Âhirette de Cehenneme gider. Cehennemde sonsuz yanar. Affedilmesine, Cehennemden çıkmasına imkân ve ihtimal yoktur. Kâfir olmak çok kolaydır. Her sözde, her işte kâfir olma ihtimali çoktur. Küfürden kurtulmak da çok kolaydır. Küfrün sebebi bilinmese de, her gün bir kere istiğfar etse, yani (Estagfirullah) dese, muhakkak affolur. Yani, (Yâ Rabbî! Bilerek veya bilmeyerek küfre sebep olan bir söz söyledim veya iş yaptımsa, nâdim oldum, pişman oldum. Beni affet!) diyerek tevbe etse, Allahü teâlâya yalvarsa, muhakkak affolur. Cehenneme gitmekten kurtulur. Cehennemde sonsuz yanmamak için, her gün muhakkak tevbe ve istiğfar etmelidir. Bu tevbeden daha mühim bir vazife yoktur. Kul hakkı bulunan günahlara tevbe ederken, bu hakları ödemek ve terk edilmiş namazlara tevbe ederken, farzları kaza etmek lazımdır.
Tefsir nedir, müfessir kime denir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Tefsir, murad-i ilahiyi anlamak demektir. Kendiliğinden verdiği mânâ doğru olsa bile, meşru yoldan çıkarmadığı için, hata olur. Verdiği mânâ yanlışsa kâfir olur.
Sual: Fıkıh ilmi mi yoksa tefsir ilmi mi önemli? Camideki kursa gidiyorum. Hocamız, lüzumlu iman ve fıkıh bilgisini öğretmeden, (Tefsir dersleri yapacağız) diyor. Bir Müslümanın, önce tefsir mi öğrenmesi lazım?
CEVAP: Fıkhı bilmeden dine uymak mümkün olmaz. Çünkü dinin temeli fıkıhtır. İbni Âbidin hazretleri, (Fıkhı öğrenmek her Müslümana farz-ı ayndır) buyuruyor. (Redd-ül Muhtar)
Bu konudaki birkaç hadis-i şerif:
(Dinin temel direği, fıkıhtır.) [Beyhekî]
(İbadetlerin en kıymetlisi, fıkhı öğrenmek ve öğretmektir.) [İbni Abdilberr]
(Fıkıh bilmeden ibadet eden, karanlık gecede eksik bina yapıp, düzeltmek için gündüz yıkana benzer.) [Deylemî]
(Âlimlerin en hayırlısı da fakihlerdir.) [İ. Maverdî]
(Allah, iyilik etmek istediği kulunu fakih yapar.) [Buhârî]
Kur'an-ı kerimin mânâsını, yalnız Muhammed aleyhisselam anlamış ve bildirmiştir. Tefsir, Resulullah efendimizin mübarek lisanından Sahabe-i kirama ve onlardan Tâbiîne, Tebe-i tâbiîne ve böylece bize kadar sağlam kaynaklarla gelen bilgilerdir.
Müfessir, kelam-ı ilahiden, murad-ı ilahiyi anlayan derin âlim demektir. İmam-ı Beydâvî hazretleri bunlardan biridir. Bu tefsir kitaplarını da anlayabilmek için, yirmi ana ilmi, iyi öğrenmek gerekir. Ana ilimlerden biri, tefsir ilmidir. Bu yirmi ana ilmin kolları, seksen ilimdir. Türkiye'de ilk defa Kur'an tercümesini, Cihan Kitabevi sahibi Misak isimli Hristiyan bir Ermeni başlatmıştır. Maksat dinimizi bozmaktır. İmam-ı Gazâlî hazretleri, (Fâsık ve bid'at ehli, Kur'an'ın mânâsını anlayamaz) buyuruyor. (İhya) [Bid'at ehli, Ehl-i sünnet itikadında olmayan, mezhepsiz olan demektir.]
Tefsir, akla değil, nakle dayanır. Ehl-i sünnet âlimlerinin, Peygamber efendimizden ve Eshab-ı kiramdan alarak yaptıkları tefsirlere aykırı tefsir yazan, küfre düşer. Hadis-i şerifte, (Kur'an-ı kerimi kendi görüşüne göre tefsir eden kâfir olur) buyuruldu. (Deylemî, Mektubat-ı Rabbânî 1/234)
Tefsir, murad-i ilahiyi anlamak demektir. Kendiliğinden verdiği mânâ doğru olsa bile, meşru yoldan çıkarmadığı için, hata olur. Verdiği mânâ yanlışsa kâfir olur. (Berika) [Devamı var]
Mezhebe uymak, İslam'a uymaktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse, Kur'an'dan, tefsirden anladığına uyarsa, İslam'a uymuş olmaz. Kur'an-ı kerimde her hüküm varsa da, bunları doğru olarak, ancak Resulullah efendimiz anlayıp açıklamıştır.
(Dünden devam) Bir kimse, bir âyet-i kerimeyi tefsir ederken, yalnız kendi görüşüne, kendi aklına göre açıklama yaparsa kâfir olur. İşte bu sebepten dolayı, peygamberler hariç, insanların en üstünü olmasına rağmen, Hazret-i Ebu Bekir Sıddık, (Kur'an-ı kerimi kendi reyimle, kendi görüşümle tefsire kalkarsam, beni hangi yer taşır, hangi gök gölgeler?) buyurmuştur. (Şir'a şerhi)
Namaz kılacak kadar sûre ezberledikten sonra, fıkıh bilgilerinden farz-ı ayn olanları öğrenmeli. Çünkü lüzumlu fıkıh bilgisini öğrenmek farz-ı ayndır. Herkese, işine göre, lüzumlu olan farz-ı ayn olur. Fakat hepsini öğrenmek, Kur'an'ı ezberlemekten daha iyidir. (Redd-ül muhtar)
Ehl-i sünnet itikadı, farzlar ve haramlar, fıkıh kitaplarından öğrenilir. Âlimler, bu fıkhî hükümleri âyet ve hadislerden çıkarmışlardır. (Hadika s. 324)
İmam-ı Şa'ranî hazretleri de buyuruyor ki:
Namazların kaç rekât olduğunu, rükû ve secdede okunacak tesbihleri, bayram ve cenaze namazlarının nasıl kılınacağını, zekât nisabını, orucun ve haccın farzlarını, hukuk bilgilerini, Peygamber efendimizin açıklamaları olmadan Kur'an-ı kerimden anlamak mümkün değildir. İmran bin Hasin hazretleri, (Bize yalnız Kur'andan söyle!) diyen birine, (Ey ahmak, Kur'an-ı kerimden her şeyi anlamak mümkün mü? Mesela namazların kaç rekât olduğunu bulabilir miyiz?) buyurdu. Hazret-i Ömer de, (Farzlar seferde kaç rekât kılınır? Kur'an'da bulamadık) diyenlere, (Allahü teâlâ bize Muhammed aleyhisselamı gönderdi. Biz, Kur'an-ı kerimde bulamadıklarımızı, Resulullah'tan gördüğümüz gibi yapıyoruz. O, seferde dört rekâtlık farzları, iki rekât olarak kılardı. Biz de öyle yaparız) buyurdu. (Mizan)
İslam'a, Kur'ana uymak, tefsir okumakla değil, ancak hak olan bir mezhebe uymakla olur. Mezhebe uymak da, o mezhebin doğru yazılmış bir ilmihâl kitabına uymakla olur. Bir kimse, Kur'andan, tefsirden anladığına uyarsa, İslam'a uymuş olmaz. Kur'an-ı kerimde her hüküm varsa da, bunları doğru olarak, ancak Resulullah efendimiz anlayıp açıklamıştır. Resulullah'a uymak farzdır. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki:
(De ki: "Eğer Allah'ı seviyorsanız, bana tâbi olun!") [Âl-i İmran 31]
(Ona tâbi olun ki, doğru yolu bulasınız.) [Araf 158] (Devamı var)
Kur'anın mânâsını öğrenmek isteyen
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Doğru yazılmış tefsirleri okuyanlar böyle felakete düşerse, dinde reformcuların, mezhepsizlerin, bid'at ehlinin tefsirlerini okuyanın hâlinin çok daha kötü olacağı aşikârdır.
(Dünden devam) Her Müslümanın dört hak mezhepten birine uyması gerekir. Uymayanın mülhid olacağını İmam-ı Rabbânî hazretleri Mebde ve Mead kitabında bildiriyor.
Dört mezhepten birine uymayan Ehl-i sünnetten ayrılır. Ehl-i sünnetten ayrılanın da sapık veya kâfir olacağı S. Ahmed Tahtavî hazretlerinin Dürr-ül-muhtar haşiyesinde yazılıdır.
Abdülgani Nablusî hazretleri de, (Bugün dört mezhepten başkasına uymak caiz değildir. Kur'an-ı kerimin mânâsını öğrenmek isteyen, Ehl-i sünnet âlimlerinin kelam, fıkıh ve ahlâk, kitaplarını okumalıdır) buyuruyor. (Hadika)
Doğru yazılmış bir ilmihâl okuyan, lüzumlu kelam, fıkıh ve ahlak bilgisini öğrenmiş olur. Farz-ı ayn olan bu bilgileri öğrenmeyip tefsir okumak, caiz değildir. Zaten tefsirden fıkıh bilgisi öğrenmek imkânsızdır. Cehenneme gidecekleri bildirilen 72 fırkanın âlimleri, tefsirlerden yanlış mânâ anladıkları için, sapıttılar. Âlimler sapıtınca, bizim gibi cahillerin tefsirden ne anlayabileceğimizi düşünmeliyiz!
Doğru yazılmış tefsirleri okuyanlar böyle felakete düşerse, dinde reformcuların, mezhepsizlerin, bid'at ehlinin tefsirlerini okuyanın hâlinin çok daha kötü olacağı aşikârdır.
O hâlde dinimizi doğru olarak yazılmış ilmihâllerden öğrenmek gerekir.
Sual: Fâtiha sûresindeki megdubi kelimesini magdubi diye okumak, müstekıym kelimesini müstakiym diye okumak namazı bozar mı?
CEVAP: Çok kelime, Latin harfleriyle yanlış yazılıyor. Bunları sesli olarak bilen birinden öğrenmek gerekir. Tarifle olmaz. Megdubi, magdubi diye okunsa mânâ değişmez. Müstekıym kelimesi de öyle. İkinci harfler kalın olduğu için kalın okunabilir. Mesela müstekıl kelimesi, müstakil diye, vekar kelimesi vakar diye okunsa veya bekara kelimesi bakara olarak okunsa mânâ değişmez.
Sual: Dedem yatalak hasta olduğu için, bıyıkları ağzına girecek kadar uzamıştı. Koltuk altı ve kasık kılları tıraş edilemeden öldü. Öylece gömdük. Tıraş etmek lazım mıydı?
CEVAP: Hayır. Ölünün saçı, sakalı taranmaz, tırnakları kesilmez, etek ve koltuk tıraşı yapılmaz. Bıyığı kısaltılmaz. O hâliyle gömülür. (Hindiyye)
Kurbanlık hayvanı kestikten sonra etini tartmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hacda kurbanı kestireceklere vekâlet verilir. Kestirecek kimsenin de, her hayvanı hangi hacı için kestirdiğini bilmesi şarttır...
Sual: Kurbanlık satılırken, alıcıya bir hayvan veriliyor. Alıcıya, (Bunu kestikten sonra tartarız, kaç lira gelirse parasını verirsiniz) deniyor. Yahut satıcı, alıcının istediği fiyata yakın bir hayvanı bayram günü kesiyor. Tartıp alıcıya satıyor. Hacda ve bazı hayır kurumlarında, diyelim bin kişinin adına bin tane kurban kesiliyor. Ama hangi kurban kimin için kesildiği belli değil. Böyle kesilen kurbanlar sahih olur mu?
CEVAP: Her üç şekilde de kesilen kurbanlar sahih olmaz, et olur. Hacda kasabın, bir hayvanı kimin için kestiğini bilmesi lazım. Hayvanları kesip, (Gel hangisini istersen onu al!) denince de kurban sahih olmaz. Bir hayvanı emanet alıp, onu kestikten sonra parasını vermek de sahih olmaz. Çünkü emanet hayvan kurban edilmez. Şunlardan biri olursa kurban sahih olur:
1- Hacda kurbanı kestireceklere vekâlet verilir. Kestirecek kimsenin de, her hayvanı hangi hacı için kestirdiğini bilmesi şarttır. Kurbanını bir hayır kurumuna hediye eden kimse de, bu işle görevli kişiye, (Allah rızası için, bayram kurbanımı kesmeye, dilediğine kestirmeye, etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim) demelidir. Görevli satın alacağı kurbana bir numara bağlar. Kesilirken, sahiplerinin ismini söyleyerek kasapları vekil eder. Böyle kesilirse hacdakiler ve hayır kurumundakiler sahih olur. Rastgele bir hayvanı kesip de, (Vekâlet verenlerden birinin olsun) denirse sahih olmaz.
2- Kestikten sonra et tartılarak satılacaksa, kurbanların sahih olması için, kurban kesecek kişi, hayvanları satana, yukarıda bildirildiği gibi vekâlet verir. Vekil de, o kişinin adına bir hayvan keserse sahih olur. Etini tartıp, (Kurban için şu kadar para vereceksin) diyebilir veya hiç para almasa bile kurban yine sahih olur. Önemli olan kesene vekâlet verilmesi, kesenin de bu kişi adına kesmesidir.
3- Satıcı, (Bunu götür kurban olarak kes, sonra etini tartıp parasını alırız) derse kurban sahih olmaz. Çünkü böyle verilen hayvan emanet olur. O hayvanı alıcıya belli bir fiyatla satar veya hediye ederse o zaman kurban edilir.
Hacca gitmenin önemi nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kabul olan hac; namaz, oruç ve zekât borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur...
Sual: Hacca gitmenin önemi nedir?
CEVAP: Gücü yetenin, ömründe bir kere Kâbe'ye gidip, oraya mahsus ibadetleri yapması farzdır. Daha sonra yapılan haclar nâfile olur. Farz olan hacca gitmeye çalışmalı. Bir kere farz olan haccı yapmak, 20 kere Allah yolunda savaşmaktan daha sevabdır. Hadis-i şerifte, (Hac, suyun kirleri temizlediği gibi, günahları yok eder) buyuruldu. (Taberânî)
Kabul olan hac; namaz, oruç ve zekât borçlarının affına sebep olmaz. Bunları geciktirme günahlarının affına sebep olur. Kul borçları verilmezse veya helâlleşilmezse ödenmiş olmaz. Kul ve Hak borçlarından başka günahlar affedilir.
Haccın sahih olması için, vaktinde yapılması gerekir. Kabul olması için de, haccın sahih olması, o kimsenin itikadının düzgün olması, bid'at ehli olmaması gibi şartları vardır. Hadis-i şerifte, (Bid'at işleyenin orucu, haccı, cihadı kabul olmaz) buyuruldu. (Deylemî)
1- İfrad hac: Bu haccı yapana müfrid hacı denir. İhrama girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir. Mekke'de oturanlar, yalnız müfrid hacı olur.
2- Kıran hac: Bu haccı yapana karin hacı denir. Hacla umreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce umre için tavaf ve sa'y edip, sonra ihramını çıkarmadan ve tıraş olmadan, hac günlerinde hac için, tekrar tavaf ve sa'y yapar.
3- Temettü hac: Bu haccı yapana mütemetti hacı denir. Hac aylarında, yani Şevval, Zilkade, Zilhiccenin ilk on gününde umre yapmak için ihrama girip, umre için tavaf ve sa'y yapıp ve tıraş olup ihramdan çıkar. Memleketine gitmeyerek, o sene, Terviye gününde veya daha önce, hac için ihrama girerek müfrid hacı gibi hac yapar. Yalnız, tavaf-ı ziyaretten sonra da sa'y yapar.
Karin ve mütemetti hacıların şükür kurbanı kesmeleri vacibdir.
Temettü veya kıran haccı yapanlardan, kurbanlık hayvan bulunmaması veya alınamaması sebebiyle, kurban kesme imkânı olmayanlar, üç gün hac esnasında, yedi gün hacdan sonra olmak üzere on gün oruç tutarlar.
Not: Hacla ilgili bütün bilgiler, www.dinimizislam.com sitemizde vardır.
Diplomasinin aslı, güler yüz ve tatlı dildir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İnsan bir dostuna mektup göndereceği zaman, bunu zarfa koyar. Zira mektup zarfsız gitmez. Bunun gibi, her hizmetin de mutlaka bir muhafazaya ihtiyacı vardır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Mümin suç işlemez, günaha da girmez. Suç işlerse hapse gider, günah işlerse Cehenneme gider. Hukuk dışı hareket edenler bir gün yaptıklarının cezasını çekerler. Devlet, tavşanı kağnı arabasıyla yakalar. Hâlbuki tavşan zıplar gider. Nereye giderse gitsin. Dirisini bulmazsa ölüsünü yakalar.
Müminin en büyük silahı güler yüz, tatlı dildir. Bazen savaşlar cephede değil, masa başında kazanılır veya kaybedilir. Buna diplomasi denir. Diplomasisi güçlü olan bürokratlar, ülkeler, kaybettikleri savaşı o diplomasi bilgisi sayesinde geri alabilirler. Diplomasinin aslı ise güler yüz, tatlı dildir. Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.
İnsan bir dostuna mektup göndereceği zaman, bunu zarfa koyar. Zira mektup zarfsız gitmez. Hâlbuki zarf, kullanılıp atılan bir şeydir. Bunun gibi, her hizmetin de mutlaka bir muhafazaya ihtiyacı vardır. Peygamber efendimiz Uhud Muharebesi'nde, (Ben peygamberim, Allah beni korur) demeyip iki zırh giydi, yani sebeplere yapıştı, sonra Allah'a tevekkül etti.
Din düşmanları hangi silahla, hangi iletişim araçlarıyla milletin dinini imanını yıkıyorsa, bizler de aynı vasıtaları kullanmak, buna mukabil hizmeti millete götürmek zorundayız.
Silsile-i aliyye büyüklerinin yolunda dinimize hizmet edilen her yer, ibadet yeridir. Çünkü Allahü teâlâ, neticeye göre karar verir. Bu hizmetlerin de nihâi gayesi ve maksadı, Allahü teâlânın rızasını kazanmak, Onun kullarına iyilik ve hizmet etmektir.
Bu büyükleri tanıdığımız için çok bahtiyarız. Cenab-ı Hakk'ın büyük bir lütfu olan bu nimetin şükrü de, aldığımız bu ilmi, mutlaka başkalarına duyurmaktır. Bunun için de birkaç vasıta vardır. Bunlardan birincisi bu büyüklerin kitaplarıdır. Her yere, her köye yayılmalıdır. İkincisi de, gazete, televizyon, radyo gibi zamanın iletişim vasıtalarıdır. Bunlar gaye değildir, Allahü teâlânın kullarına bir an önce ulaşmak için kullanılacak vasıtalardır. Bir yerden bir yere çabuk gitmek zorundayız. Eğer biz gidemezsek, din düşmanları gidecektir. Geri kalmak, felaket olur. Esas gayemiz, büyüklerin kitaplarında yazılanı nakletmek, yani hiç değiştirmeden yaymaktır. Bu kitaplardaki bir harfi tahrif eden, bir harf ilave eden veya çıkaran, hiç şüphesiz felakete gider.
Vücutta bütün organlar birbirine muhtaçtır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Yeni bir ağaç olmak yerine, büyük bir çınarın dalı olmalıdır. Yani birlik ve beraberlik içinde olmalı ve bölünmemelidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimize, Ehl-i sünnet kitaplarını yaymak sûretiyle yapılan hizmetlerin maddi sahibi yoktur, bu hizmetler hepimizindir. Yani her kim muhabbetle hizmet yolunu tutarsa, sahibi odur. Kim zarar vermek isterse, kimin zararı dokunursa, onun da iflahı mümkün değildir çünkü muhatabı Allahü teâlâdır. Bu hizmetler bir cami gibidir. Caminin sahibi olmaz. Mülkün sahibi Allah'tır. İmam orada sadece vazifelidir.
Biz bir vücut gibiyiz. Her hücre en iyi şekilde çalıştığı takdirde, vücudun her tarafı iyi çalışır. Hiçbir organın bir diğerine üstünlüğü yoktur, çünkü bütün organlar birbirine muhtaçtır. Göz olmazsa, el ayak mükemmel olsa ne olur? Akıl olmazsa, bütün vücut sağlam olsa ne olur? İkinci üçüncü plana atılan organ yoktur, herkes, görevinde birinci plandadır.
Yeni bir ağaç olmak yerine, büyük bir çınarın dalı olmalıdır. Yani birlik ve beraberlik içinde olmalı ve bölünmemelidir. Ayrılıp kendi başına dışarıda yeni bir ağaç olmak isteyen hiç kimse başarılı olamaz. Hem kendini, hem de başkalarını yakar.
Büyük bir zata, (Siz nasıl başarılı oluyorsunuz?) diye sorulunca, (Sahiplenmemekle) der ve şöyle açıklar:
(Görev verdiğim arkadaşıma kendimden daha çok güveniyorum. Benden daha kabiliyetli olduğuna kesin inanıyorum. Bir şeyi sahiplenen, sahipsiz kalır. Sahiplenmeyene herkes sahip çıkar. Benim yaptığım şey, bir arkadaşı işin başına tayin etmek, ona bütün yetkileri vermek ve sonra onun işine hiç karışmamaktır. Sadece onun sorduğu sorulara cevap veririm. Çünkü aksi hâlde her işe müdahale edersek, hem arkadaş ne yapacağını şaşırır, hem de benim vaktim yetmez.)
Bu hizmetler gemimizdir ve bizi salimen Cennete götürür. Bizi taşıdığı için her zerresi çok değerlidir. İnsan yarı yolda kalmamak için kendisini taşıyan gemiye çok iyi bakar.
Peygamber efendimiz, (Nehir kenarında da abdest alsanız israf etmeyiniz) buyuruyor. (Ne de olsa nehir suyudur, ne olacak?) dememelidir. İnsan bunu huy edinir. İsraf etmeyelim, haramdır. İsraftan çok korkmalıyız. Dinimize yapılan hizmetler, bir şahsa değil, vakfa ait olduğu için, buradaki israftan daha çok korkmak lazımdır. Sonunda kiminle, nasıl helâlleşeceğiz?
İhlas Vakfı'na kurban bağışı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İhlas Vakfı'na kurban veya zekât vekâleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur.
Sual: Vacib, akika ve adak kurbanlarını hayır kurumlarına nasıl kestirebiliriz?
CEVAP: Vacib olan kurban, adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban, işin dînî yönünü de iyi bilen ve ilim neşriyle meşgul bir vakfa, vekâlet yoluyla kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı da alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, dine uygun şekilde zekât, fitre, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardımlar, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve âfiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Bir hadis-i şerif:
(Hastalarınızı sadakayla tedavi edin! Bela sadakayı geçemez.) [Taberanî]
Vakıf yetkilisine dine uygun vekalet verilmeli ve her hayvanın, kimin adına kesildiği belli olmalıdır.
İhlas Vakfı, bu işi senelerdir dine uygun olarak yapmaktadır. İhlas Vakfı, öğrenci yurtlarında, binlerce üniversiteli fakir öğrenciyi ve Türk dünyasından gelen muhtaç öğrencileri barındırmaktadır. Onların birçok ihtiyacı, hayırseverlerin yardımlarıyla sağlanmaktadır. Birçok önemli eseri çeşitli dillere tercüme ettirerek, yurt içinde ve yurt dışında dağıtmakta, böylece dinimizin, ülkemizin ve milletimizin tanınmasına vesile olmaktadır. Ayrıca, Türk dünyasından ve yurt içinden gelen fakir öğrencilere her türlü yardımı yapmaktadır. Fakir ve muhtaç Müslüman ülkelere de yardım etmektedir.
Bu öğrenci yurtlarının bir yıllık et ihtiyacı, hayırseverlerin verdikleri kurban vekâletleriyle karşılanmaktadır. Vakfa verilen kurban vekâletleriyle, hayırseverler adına kurbanlıklar satın alınmakta ve dinimize uygun olarak kesilen kurbanlar, soğuk hava depolarında muhafaza edilmektedir. Yıl boyu, bu etler yurtların yemek ve et ihtiyacında kullanılmaktadır.
İhlas Vakfı, eğitime ve devletimize verdiği destekle, en iyi şekilde kamu hizmeti yapmaktadır. İhlas Vakfı'na kurban veya zekât vekâleti veren, İhlas Vakfı'nın hizmetlerine iştirak etmiş olur. Telefonla veya internet üzerinden de kurban vekâleti verilebilir. Kurban bedelleri, banka hesap numaraları, (0212) 451 49 00 numaralı telefondan veya www.ihlasvakfi.org.tr adresinden öğrenilebilir. Bu siteden vekalet verilip, havale veya kredi kartıyla da ödeme yapılabilir.
Kurban için zenginlik ölçüsü nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez.
Sual: Kurban Bayramı'nda kurban kesmenin vacib olması için şartlar nelerdir?
CEVAP: 1- Mukim, âkıl baliğ ve Müslüman olmak.
3- Kadınların, altın ve gümüş dışındaki inci, mercan, pırlanta, zümrüt gibi ziynet eşyaları kurban nisabına katılır, fakat zekât nisabına katılmaz.
4- Birden çok evi olan erkeğin, nisaptan düşürecek kadar borcu yoksa, kurban kesmesi gerekir.
5- Kurban nisabı hesabına katılacak malın, ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Bütün borçlar, alacaklardan ve mevcut maldan çıkarılır. Kalan alacaklar, zekâtta olduğu gibi, kurban nisabına da dâhil edilir.
Sual: Kurban alırken nelere dikkat etmelidir?
CEVAP: 1- Kurban satın alırken, (Bayram günü kesmesi vacib olan kurbanı almaya) diye niyet etmeli. Bunu keserken, tekrar niyet etmesi şart değildir. Bu aldığı hayvanı kurban etmesi de şart değildir, fakat keseceğinin kıymeti bundan az olmamalı. Satın alırken, hiç niyet etmese de olur, fakat bunu keserken veya kesecek olanı vekil ederken niyet etmesi gerekir.
2- Kurbanlık hayvanı canlı olarak tartıp satmak caiz olmaz. Canlı olarak tartıp, (Bu hayvana şu kadar para vereceksin) denirse, hayvanın tamamı üzerinde pazarlık yapılırsa, o zaman alışveriş götürü usulü olduğundan sahih olur.
3- Üç ortak, 7000 liraya bir inek alsa, ortağın biri 3000 diğeri de 3000 verse, üçüncü ortak 1000 lira verse, üçüncüye düşen hisse, yedide birden az olmadığı için caiz olur. Etin yedide birini alır. Diğer ikisi yedide üçünü alır.
4- Eşit para verip, 3 kişi, 3 koyun alsa, kesmeden önce, (Şu senin, şu onun, şu da benim) diye paylaşmaları caizdir.
5- Kurbanı veresiye veya kredi kartıyla almak caizdir. Faizli kredi ile almak caiz olmaz.
6- İki kişinin kurbanı karışırsa, her birinin kendinin sanarak kestiği, kendi kurbanı olur.
7- İki kurbanlıktan biri diğerini öldürmüşse, sahibine ödetilemez.
8- Kurban alan, niyetini değiştirip, akika veya adak olarak kesebilir.
9- Büyükbaş hayvana, vacib, nafile, adak, akika ve ölüye kesilecek kurban için ortak olunabilir.
Zilhicce ayında oruç tutmak çok faziletlidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutanın ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur.
Sual: Zilhicce ayının fazileti nedir?
CEVAP: Kurban Bayramı'nın bulunduğu aya zilhicce denir. Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin kıymeti çoktur. Birkaç hadis-i şerif:
(Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya bedeldir. Bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesi'ni ihya etmek gibidir.) [İbni Mace]
(Zilhiccenin ilk on gecesinde yapılan amel için, 700 misli sevab verilir.) [Beyhekî]
(Terviye günü [Arefe'den önceki gün] oruç tutup, günah söz söylemeyen Müslüman Cennete girer.) [Ramuz]
(Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutan, her günü için yüz köle azat etmiş veya cihad edenlere yüz at vermiş yahut Kâbe'ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevab alır.) [R. Nasıhin]
(Zilhiccenin ilk on günü, fazilette bin güne, Arefe günü ise on bin güne eşittir.) [Beyhekî]
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua reddedilmez. Ramazan ve Kurban Bayramı'nın birinci geceleri, Berat ve Arefe Gecesi.) [İsfehânî]
Eshab-ı kiram, (Ya Resulallah, bu ayın ilk günleri yapılan ameller, Allah yolundaki cihaddan da mı daha kıymetlidir?) dediklerinde, (Evet, cihaddan da kıymetlidir, ancak canını, malını esirgemeden savaşıp şehid olanın cihadı daha kıymetlidir) buyurdu. (Buhârî)
Hazret-i Ebüd-derda buyurdu ki: Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutmalı, çok sadaka vermeli, çok dua ve istiğfar etmelidir, çünkü Resulullah, (Bu on günün hayır ve bereketinden mahrum kalana yazıklar olsun) buyurdu. Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutanın ömrü bereketli olur, malı çoğalır, çoluk çocuğu belalardan muhafaza olur, günahları affolur, iyiliklerine kat kat sevab verilir, ölürken kolay can verir, kabri aydınlanır. Cennette yüksek derecelere kavuşur. (Şir'a)
Bu on gün içinde, hasta ziyaret eden, Allahü teâlânın dostlarının hatırını sormuş ve ziyaret etmiş gibi olur. Bu on gün içinde Ehl-i sünnet'e uygun bir din kitabı okumak çok sevabdır. Din ilmini, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek, kadın erkek herkese farzdır. Çocuklara öğretmek, birinci görevdir.
Kurbanlık hayvanın vasıfları
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sadece davar, sığır ve deveden kurban olur. Davar denince koyun, keçi; sığır denince de, inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır
Sual: Hangi hayvanlardan kurban olur?
CEVAP: 1- Sadece davar, sığır ve deveden kurban olur. Davar denince koyun, keçi; sığır denince de, inek, boğa, manda, dana, düve, tosun anlaşılır.
2- Dişi hayvan da, erkek hayvan da kurban olur.
3- Yünü kırkılmış koyunu kurban etmek mekruhtur.
4- Davarın 1, sığırın 2, devenin 5 yaşını geçmesi gerekir. 6 ayı geçen kuzu, iriyse kurban olur.
5- Bir gözü görmeyen, topal olup yürüyemeyen, dişlerinin yarısı yok olan, kulağının veya kuyruğunun çoğu olmayan, bir ayağı kesik veya ölmek üzere olan hasta hayvan kurban olmaz.
6- Eti yenen vahşi hayvandan kurban olmaz. Yabani öküz [buffalo], yabani deve [lama] ve yabani koyundan da kurban olmaz. Melez ise, anaya itibar edilir. Anası evcil ise, yavrusu kurban edilebilir.
7- Husyeleri küçük, gebe, tüyü dökülmüş hayvanı kurban etmek mekruhtur.
8- Burnu veya dili kesik yahut çoğu yok olan hayvan kurban olmaz.
9- Davarda bir, sığırda iki meme kesik ise kurban olmaz, ama yavrusunu emziriyorsa olur.
10- İki kulağı kesik, biri kökten kesik, kuyruğu kesik, bir veya iki kulağı yoksa, kurban olmaz.
11- Diz kapakları gibi bir yeri kemik başına kadar kırılan hayvan kurban olmaz.
Kurban olmaya mani olmayan kusurlar:
1- Boynuzu kırık veya boynuzsuz olan, kurban olur.
2- Kulağın çoğu kesilip ayrılmasa, asılı kalsa mekruh olmakla beraber sahih olur. Yarıdan azı kesik olsa, kurban olur. Kulağı enine veya boyuna yarık olsa, kurban olur. Kulağın yırtık olması tenzihen mekruhtur. Burun da kulak gibidir. Uyuz, burulmuş olan kurban edilir.
3- Kulağı, kuyruğu küçük olarak doğan, kurban olur.
4- Yayılmasına mani olmayacak kadar deli olup, sürüsünden ayrılmayan hayvan, kurban olur. Sürüsünden ayrılan ve otlayamayacak kadar deli olan hayvan kurban olmaz.
5- Bir gözünde görmeye mani olmayan perde bulunan hayvanı kurban etmek caizdir.
6- Kurbanlık, kesim yerine getirilirken ayağı kırılır, sonra kesilirse, caiz olur.
7- Dişlerinin çoğu varsa mekruh olur, fakat sahih olur.
Seferilik ve kurbanın vacib olması
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacib olmaz.
Sual: Seferde, mesela öğle namazını kılan, öğle çıkmadan mukim olsa, öğleyi tekrar kılması gerekmediği hâlde, seferde nâfile olarak kurban kesen zengin kimsenin, üçüncü günü mukim olunca, yeniden kurban kesmesi niye gerekiyor?
CEVAP: Seferde namaz kılmak farzdır. Seferde farzı yapınca elbette yeniden kılmaz. Kurbanı seferde kesmek ise nâfiledir, bayramın üçüncü günü mukim olunca, zengine kurban kesmek vacib olur. Kurbanı vacib olarak kesmediği için yeniden kesmek vacib oluyor.
Fıkıh kitaplarında deniyor ki: Büluğa ermemiş bir çocuk, vakit girince o namazı kılsa, vaktin sonuna doğru büluğa erse, o namazı tekrar kılması farz olur, çünkü öncekini nâfile olarak kılmıştır. Bunun gibi, vaktin sonunda ayılan baygına, hayzı veya nifası vaktin sonunda biten kadına, o namazı kılmak farz olur. (Dürr-ül-muhtar)
Bir çocuk, yatsı namazını kılar da, sonra ihtilam olur yani büluğa ererse, sabah namazına kadar yatsıyı tekrar kılması farz olur. İmam-ı Muhammed, bunu İmam-ı a'zam Ebu Hanife'ye sormuş, o da, (Evet, yatsıyı tekrar kılması farz olur) buyurmuştur. (Redd-ül-muhtar)
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü sefere çıkacağını bilen kimseye, birinci günü kurban kesmek vacib olmaz. (S. Ebediyye)
Sefere çıkınca da seferi olduğu için kurban kesmesi vacib değildir. Seferde keserse nâfile olur, vacib olmaz, vacib yerine gelmez. Seferden dönüp mukim olunca üçüncü günü kurban kesmesi vacib olur. Çünkü yukarıda, Dürr-ül-muhtar'da bildirildiği gibi, namaz, vaktin sonunda farz olduğu gibi, kurban da, bayramın üçüncü günü vacib olur. Daha önce nâfile olarak kesilen kurban, vacib yerine geçmez. Namaz seferde de farzdır. Seferde namaz kılmak nâfile olsaydı, bu kıyas o zaman uygun olurdu. Şimdiki kıyas tamamen bâtıldır. Bu hususu merhum Hocamıza da sormuştuk:
Sual: Seadet-i Ebediyye'de, bayramın birinci günü mukim veya seferî olmaya bakılmayacağı bildiriliyor. Buna göre, bayramın birinci günü seferde kurban kesip, bayramın üçüncü günü memleketine gelerek mukim olan zenginin, tekrar kurban kesmesi vacib midir?
Servet ve şöhret birer tuzaktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Ölmeden önce ölünüz) hadis-i şerifinin mânâsı, (Öldükten sonra göreceklerinizi, ölmeden önce görmeye çalışınız) demektir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir talebenin hakiki talebe olabilmesi için iki hususiyet şarttır:
1- Edebli olması: Tasavvuf yolunun başı, ortası, sonu edebdir. Hiçbir edepsiz Allah dostu olamaz.
2- Tevazu sahibi olması: Eline ne kadar dünyalık geçerse geçsin, aslını kaybetmeden tevazu içinde olmalıdır. Merhum hocamız, (İlk gün tanıdığım Enver nasılsa, şimdiki Enver de aynı. Edeb ve ihlasından hiçbir şey kaybetmemiştir) buyurmuştu.
Dünya, servet ve şöhrettir. İkisi de birer tuzaktır. İnsanlar, servet ve şöhret düşkünlüğü yüzünden belirli bir seviyeye gelmeye çalışırlar ve gelirler, fakat çıktıkları yerden bir daha aşağı inemezler.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Bir dünya ehli ile karşılaşırsanız, yolunuzu değiştirin. Aynı köyde ise başka yere hicret edin. Aynı mahallede ise karşılaşmamak için başka yere gidin. Kalbiniz meyleder) buyuruyor. Merhum hocamız da aynı hususta, (Bu yol, çok hassas ve ince bir yoldur. Bu yolda en büyük dikkat edilecek husus, yüksek mevki sahipleriyle ve zenginlerle fazla dostluk kurmamaktır. Önce kalbiniz meyleder, sonra da aslınızı kaybedersiniz) buyururdu.
Bazı hakikatler vardır ki, dünyada anlaşılmaz. Ancak ölüp âhirete gittiğimiz vakit, bugün inandıklarımızın orada tecelli ettiğini göreceğiz. İşte (Ölmeden önce ölünüz) hadis-i şerifinin mânâsı budur. (Öldükten sonra göreceklerinizi, ölmeden önce görmeye çalışınız) demektir.
Âhir zamanda yaşıyoruz. Allah korusun, bir müminin, bilmediği için küfre sebep olan bir söz söyleyerek imanı gidebilir. Bunları öğrenmemek günah olur. Hastalanınca en iyi doktorları bulup, en iyi ilaçları hem de tarifine en uygun şekilde kullanıyoruz. Ama sonsuz ateşe girmek tehlikesiyle karşı karşıyayken, kendimizi koruyacak ilmi ve ameli elde etmemek bir felakettir. İnsanın hayatının çoğu, dinini öğrenmekle geçmeli. Elbette dünyasını da terk etmemeli. Fakat, (Aman evladım oku, namazını sonra kılarsın) diyerek, bile bile çocuğunu ateşe atıp, sonra da şefkat ve merhamet iddiasında bulunmak, çok yanlıştır. Veyl adındaki Cehennem, dinimizin gereklerini ifa etmeyen bu tür çocuklar ve buna sebep olan anne ve babaları içindir. Hiçbir doktor, ölüme giden hastasına bir tekme de kendisi vuramaz, elinden gelen bütün gayreti gösterir. Merhametli, şefkatli olmalı, bunun için de çoluk çocuğumuza dinimizi öğretmeliyiz.
Kim sevilir, kim sevilmez?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Müslüman edepli olur. Allah değil, Allahü teâlâ der. Peygamber değil, Peygamber efendimiz der, sallallahü aleyhi ve sellem der. Kur'an değil Kur'an-ı kerim der. Eshâb değil, Eshâb-ı kiram der, radıyallahü anhüm der. Müslüman edebe riayet eder.
İmam-ı Rabbânî hazretleri evliya zatların üstünlüklerini saydıktan sonra, (Bunlar, Peygamber efendimizin sofrasının kırıntılarıdır) buyuruyor. Mektubat-ı Rabbânî'yi okumayan, Resulullah efendimizi, Eshâb-ı kirâmı anlayamaz. İmanın esasını, kimin sevilip kimin sevilmeyeceğini öğrenmek isteyen Mektubat-ı Rabbânî'yi okumalı. Müslüman her şeyden önce Rabbinin sevdiklerini ve sevmediklerini öğrenip, buna dikkat etmelidir.
İmanın şartı altıdır, bunlar inanılacak şeylerdir. İmanın bunlardan da önce gelen asıl iki şartı ise gayba iman ve hubb-i fillah, buğd-i fillahtır. Hubb-i fillah; müminleri, Ehl-i sünnet yolunda olanları, Allahü teâlânın dinine hizmet edenleri sevmektir. Buğd-i fillah, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemektir.
Kâfirleri ve Ehl-i sünnetten ayrılan 72 bid'at fırkasında olanları, Allahü teâlâ sevmez. Biz de sevmeyeceğiz. Fakat sevmek ve sevmemek, kalbde olur. Yoksa sevmemek demek, dövüşmek, kavga çıkarmak demek değildir. İslamiyet'te dövüşmek şöyle dursun, münakaşa etmek bile yoktur. Dostla münakaşa, dostluğu azaltır. Düşmanla münakaşa düşmanlığı arttırır. Münakaşa etmek yasakken, kötü söz söylemek, bedenle dövüşmek hiç olamaz. En büyük günah kalb kırmaktır. Kâfirin dahi kalbini kırmamalı. Güzellikle emr-i maruf yapmalı.
Peygamber efendimiz, bir gün Eshab-ı kiramla birlikte otururken (Şimdi içeriye bir Allah düşmanı girecek) buyurdu. Biraz sonra kapı çaldı. Peygamber efendimiz, kendi kalkarak kapıyı açtı. Gelen kimse çok tanınan, hurma bahçeleri olan bir zattı. Peygamber efendimiz, bu zatla çok yakından ilgilenerek sohbet etti. Daha sonra da kapıya kadar uğurladı. Hazret-i Ömer merakla, (Yâ Resulallah, gelecek dediğiniz Allah düşmanı kim? Daha gelmedi mi?) diye sorunca Peygamber efendimiz, (O Allah düşmanı, biraz önce konuştuğum kişiydi. Ben onu idare ettim. Bana bir düşmanlık yapamazdı, ama yanında birçok Müslüman çalışıyor. İntikamını onlardan almaya kalkardı) buyurdu. Bunun için bizler de Allah düşmanlarını idare etmeliyiz. Fakat dostlara karşı mert olmalıyız.
0 212 - 454 38 20 dinimizislam.com / mehmetalidemirbas.com
Kurban için vekâlet verirken
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimse, kurbanını kesmek üzere 4 kişiye vekâlet verse, bu vekillerden biri kesince, ötekilerin görüşünü almaya ihtiyaç yoktur. Kurban, dinimize uygun kesilmiş olur.
Sual: Kurban için vekâlet nasıl verilir?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Kurbanı başkasına kestirirken, kalben niyet edip, (Allah rızası için bayram kurbanımı kesmeye seni vekil ettim) demek yeterlidir. Kurbanı başkası alıp başkası kesecekse, (Bayram kurbanımı almaya, aldırmaya, kesmeye ve kestirmeye seni umumi vekil ettim) der. Yahut kısaca, (Kurban işimi hâlletmek için seni umumi vekil ettim) demek de yetişir.
2- Adak, akika veya nâfile kurban, yanlışlıkla vacib diye kesilse mahzuru olmaz.
3- Kurban kesmeye vekil olan, sahibinden ayrıca izin almadıkça veya umumi vekil edilmedikçe, başkasını kendine vekil yapamaz. Umumi vekil ise başkasını, o da bir başkasını vekil yapabilir.
4- Vekâleten kurban kesene, kimi çok, kimi az para verebilir. Vekil, vekâlet aldığı kimseler adına kurban keser veya başkasına da kestirebilir. Daha sonra vekil, ondan para ister veya istemez, kendi verebilir. İki kurbana yetecek para veren için de, iki kurban alır veya ona iki hisse verir. Yahut iyisinden bir kurban alır, çünkü umumi vekil, tam yetkilidir.
5- Birden çok kişiye vekâlet vermek sahihtir. Bir işe vekil olan iki kişiden biri, tek başına yetkili olamaz. Ancak emaneti vermede, borcu ödemede, kurban kesme gibi işlerde, biri tek başına yetkili olabilir, çünkü bu işlerde vekillerden birinin, diğerinin görüşünü sorması gerekmez. Bir kimse, kurbanını kesmek üzere 4 kişiye vekâlet verse, bu vekillerden biri kesince, ötekilerin görüşünü almaya ihtiyaç yoktur. Kurban, dinimize uygun kesilmiş olur.
Sual: Kurbanı kasaba götürüp, (Bunu kes!) demekle vekâlet verilmiş olur mu?
CEVAP: Evet, olur. Bunun gibi, bir kimse birine, (Kurban işimi hâllet!) dese, vekâlet vermiş olur. Vekil, bir hayvan alıp kesebilir. (Kurbanı almaya aldırmaya, kesmeye kestirmeye, etini dilediğin gibi tasarruf etmeye seni umumi vekil ettim) demek şart değildir. Denirse daha iyi olur.
Bayramda sefere çıkacak olan zengin
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zengin, bayramın üçüncü günü imsak vaktinden sonra, kurban kesmeden sefere çıkarsa, üzerine vacib olduktan sonra çıktığı için günaha girer...
Sual: Kurban Bayramı'nda sefere çıkacak olan nasıl hareket eder?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Bir zengin, bayramın birinci, ikinci veya üçüncü günü kurban kesip sefere çıksa vacibi yerine getirmiş olur. Üçüncü günü seferden dönse de, artık tekrar kurban kesmesi gerekmez.
2- Zengin, bayramın üçüncü günü imsak vaktinden sonra, kurban kesmeden sefere çıkarsa, üzerine vacib olduktan sonra çıktığı için günaha girer. Birinci veya ikinci günü çıksaydı kendisine vacib olmadan çıktığı için günah olmazdı.
3- Kurban kesmeden sefere çıkan zengin, seferdeyken kurban kesmiş olsa bile, bu kestiği nâfile olduğundan bayramın üçüncü günü memleketine gelip mukim olursa, tekrar ona kurban kesmek vacib olur.
4- Bir zengin, kurban kesmek niyetiyle bir koyun satın aldıktan sonra, sefere çıksa ve bayramın üçüncü günü de seferde olsa, vekâlet verip o koyunu kestirmesi gerekmez, yani seferi olduğu için kurban kesmesi vacib olmaz. Ama yine kestirmesi iyi olur, çok sevab olur.
Sual: İbni Âbidin'de, (Kurban satın almaya vekil olan, başkasını, bu da başkasını vekil edip, sonuncu vekil satın alsa, sahibi izin verirse caiz olur) deniyor. Buna göre, vakfa vekâlet yoluyla kestirilen kurbanlar sahih olmaz. Bazı dernek ve vakıfların yaptığı yanlış olmuyor mu?
CEVAP: Diğerlerini bilmeyiz ama, İhlâs Vakfı yıllardır bu işi dine uygun olarak yapıyor. Art niyetlilere itibar etmemeli. Vakfın yetkilisine vekâlet veren, sadece satın almaya vekil etmiyor. Kurbanı almaya, aldırmaya, kesmeye, kestirmeye, etini ve derisini dilediği gibi tasarruf etmeye umumi vekil ediyor. Vekil eden zaten sonuncu vekile de izin vermiş oluyor. Ayrıca izin almak gerekmiyor.
Sual: Bazıları, (Kurban kesmek farz değildir. Kurban kesmek üzere topladığımız paraları, farz olan hizmetlerimize harcıyoruz) diyorlar. Kurban kesmeyip, paralarımız başka yere gidince kurbanımız kesilmiş oluyor mu?
CEVAP: Hayır, kesilmiş olmaz. Allahü teâlâ, (Kurban kes!) buyuruyor. (Kurban kesmeyip parasını başka yere de verebilirsin) demiyor. Eğer kurban kesilmezse, dinin (Kurban kes!) emri ortadan kalkar. Dinin her emri böyle akla göre değiştirilirse ortada din kalmaz.
30.09.2014
.Üçüncü gün sefere çıkan zengin
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra sefere çıkan zengin, kurban borcundan kurtulmuş olmaz.
Sual: Bayramın 3. günü sefere çıkan zengin, kurban kesmese günaha girer mi?
CEVAP: Zengin, Kurban Bayramı'nın birinci veya ikinci günü sefere çıkarsa, seferde olduğu için üçüncü gün kurban kesmesi ona vacib olmaz. Ama üçüncü günü yani kurban vacib olduktan sonra sefere çıkarsa borçtan kurtulmuş olmaz. (S. Ebediyye)
Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, kurban kesmek vacib olur. Üçüncü güne girmeden kesmek vacib olmaz. Kesilirse yine vacib yerine gelir.
Namaz da böyledir. Kurban üç gün içinde kesilebildiği gibi, namaz da, vaktin başından sonuna kadar herhangi bir zamanda kılınınca sahih olur. Vakit girince kılınırsa, farz yerine gelir. Hattâ vakit geciktikçe sevabı azalır. Vakti girince kılmayıp vakti çıkmadan on dakika kadar önce ölse namaz borcuyla ölmez, çünkü namaz, vaktin çıkmasına o namazı kılacak kadar bir zaman kalınca farz olur. Vakit çıkınca ölse namaz borcuyla ölür.
Namaz, nasıl son vakitte farz olursa, kurban da bayramın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra vacib olur. Hanefî'de kurban, üçüncü gün akşama kadar kesilebildiği için son günü üçüncü gün olur.
Şâfiî'de ise dördüncü gün de kesilebilir. Orucun farz olması da böyledir. Ramazanda mukimken, oruç tutmamak haramdır. (Yarın öğle vakti sefere çıkacağım) diye, oruç tutmaya niyet etmese yine haram işlemiş olur.
Bir kimse, orucunu bozsa, sonra sefere niyet edip gitse, hem kaza, hem kefaret gerekir. Yolculuk, orucu bozmayı mubah yapmaz. Sefere çıkanın o gün orucu bozmaması vacibdir. Dahve vaktine kadar niyet eden seferinin o gün orucunu bozması helâl olmaz. Eğer bozarsa, yalnız kaza eder. (İslam Ahlakı)
Zekât da böyledir. Günü gelmeden yani farz olmadan önce zekât vermek caizdir. Zekât tarihi gelince, imsak vaktinden itibaren zekât vermek farz olur, çünkü şer'i gün, imsak ile başlar.
Zekâtı gününde vermeyenin, daha sonra malını kasten harcayıp, elinde hiç parası kalmasa, zekât borcu affolmaz. Hac da böyledir. Hac farz olduktan sonra mal elden çıksa hac borcu affolmaz. Demek ki, Kurban Bayramı'nın üçüncü günü, imsak vaktinden sonra sefere çıkan zengin, kurban borcundan kurtulmuş olmaz.
Arefe günü neler yapmalı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İbadet olarak, ilim öğrenmek en faziletlisidir. İlmihâl okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz.
Sual: Arefe gününü nasıl değerlendirmeli?
CEVAP: Arefe günü sabah namazından, bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, 23 farz namazın bitiminde selam verince, teşrik tekbiri okumak vacibdir. Bir kere, (Allahü ekber, Allahü ekber, la ilahe illallahü, vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) denir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra okumak gerekmez. İmam tekbiri unutursa, cemaat terk etmez. Erkekler, yüksek sesle okuyabilir. Bu tekbir getirilen günler, Arefe, bayram ve eyyam-ı teşrik denilen üç gündür, hepsi beş gün ediyor. İlk güne Arefe, ikinci güne bayram, Zilhiccenin 11., 12. ve 13. günü olan diğer üç güne de, eyyam-ı teşrik [teşrik günleri] deniyor.
Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutmak sevabdır, fakat Arefe günü oruç tutmak daha çok sevabdır. Birkaç hadis-i şerif:
(Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur'a üfürülünceye kadar yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevab yazılır.) [R. Nasıhin]
(Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nâfile] oruca bedeldir.) [Taberanî]
(Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.) [Müslim]
(Arefe günü [Besmeleyle] bin İhlâs okuyanın günahları affolup duası kabul olur.) [Ebu-ş-şeyh]
(Şeytan, Arefe gününden başka zaman daha zelil, rezil, hakir ve kinli görülmez.) [İ. Malik]
(Allahü teâlâ, Arefe günü zerre kadar imanı olanı affeder.) [Gunye]
(Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılandır.) [Beyhekî]
(Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allah'ın kıymet verdiği bir gündür.) [Deylemî]
(Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] (İbadet olarak, ilim öğrenmek en faziletlisidir. İlmihâl okumakla en uygun ilmi öğrenmiş oluruz.)
(Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.) [Taberanî]
Bu uzuvlarına sahip olmak, bunlarla günah işlememek, yani gıybet, çalgı, harama bakmak gibi günahlardan uzak durmakla olur. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur.
Bayramda yapılması sünnet olan işler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek sünnettir.
Sual: Bayramda neler yapmak gerekir?
CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyet'e doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir. Bayram gecelerini ihya eden, büyük saadete kavuşur. Kurban Bayramı geceleri, bayramın 1., 2. ve 3. gününden sonraki gecelerdir. İki hadis-i şerif:
(Bayram gecelerini ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü günde ölmez.) [Taberanî]
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, tevbe reddolmaz. Ramazan ve Kurban Bayramı'nın birinci geceleri, Berat Gecesi ve Arefe Gecesi.) [İsfehanî]
Sual: (İnsana veya hayvana çirkin demek caiz olmadığı gibi, "kötü hava şartları" demek veya kadere de "kötü" demek caiz değildir. Çünkü bunların yaratıcısı Allah'tır. Allah, çirkin şeyler yaratıyor demek caiz olmaz) deniyor. Allah'ın yarattığı kötü şey olmaz mı? Kötüye kötü denmez mi?
CEVAP: Elbette kötüye kötü, çirkine çirkin denir. İyi kötü, güzel çirkin her şeyi yaratan Allah'tır. Hava kötü ise, (Kötü hava şartları) da denir. Kaderimiz kötü ise kötü denir. Buradaki incelik şudur:
Bir insanın başına kötü işler gelirse, (Kaderim böyleymiş) veya (Bu alnımın kara yazısıdır, ne kadar kötü kaderim varmış) demesinde mahzur yoktur. Burada niyetin önemi vardır. (Kaderim kötü imiş) demek küfür olmaz, çünkü günahlarımız yüzünden kaderimiz kötü olmuştur. Yani kaderimizin kötü olmasına kendimiz sebep olduk. Kendi arzumuzla yapacağımız iyi veya kötü işler kaderimizdir. Günahlarımızın durumuna göre, bu kötü de olabilir, iyi de olabilir. Ama (Kötü işlerimizi kötü olarak yazmamalıydı) diyerek, amellerimize göre kaderimizi belirleyen Rabbimiz suçlanırsa elbette küfür olur.
Sual: Bir kimse kumardan kazandığı parayla çay ısmarlasa, içmem demek de o anda mümkün olmasa, böyle emr-i vaki karşısında içmek caiz olur mu?
CEVAP: Emr-i vaki olunca, cebindeki paradan vermiş kabul ederek içilebileceğini merhum Hocamız bildirmişti.
İman etmek ve imanı kuvvetlendirmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: İnsan, iki şekilde Müslüman olur: 1- İhsan-ı ilahi ile: O kulun hiç haberi yoktur. Bir duası, bir talebi de yoktur. Cenab-ı Hak onu seçer, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi sevdiği bir kulunu tanıttırır ve kurtarır.
2- Adalet-i ilahî ile: Kul talep eder, (Yâ Rabbî, beni kurtar! Bana razı olduğun yolu nasip et!) diye dua eder. Allahü teâlâ böyle talep edeni muhakkak kurtarır. Bu da adaletindendir. Mutlaka ona hidayet verir, Müslüman yapar. O kulun Müslüman olabilmesi için, ya karşısına sevdiği bir kulunu veya bu büyüklerin kitaplarından bir kitap çıkarır, yahut ona hoş gelecek başka bir vesileyle onu hidayete erdirir. Nitekim, sadece ezanı duyup, Kur'an-ı kerimi dinleyip, Müslüman olanlar çoktur.
Bir kâfir, Kelime-i şehadet getirip Müslüman olduğu anda, Allahü teâlâ onun bütün günahlarını affeder. O artık melek gibi, tertemiz bir insan olur. Ondan sonra mesuliyet başlar. Dinini öğrenmesi ve öğrendiklerini yapması icap eder. Yapılacak birinci iş, Ehl-i sünnet itikadını öğrenip doğru şekilde iman etmektir.
Bir kimse, annesini babasını görerek Müslüman olduğu hâlde, İslamiyet'i öğrenmezse büyük günaha girer. Bu büyük günaha devam ettiği için de, Allah korusun, sonunda küfre kadar gider. Demek ki, Müslüman evladı da olsa, müşrik ana babanın çocuğu da olsa, müminin gerçek imana kavuşması, doğru iman ve ibadet bilgilerini öğrenmesine bağlıdır. Nitekim, Kur'ân-ı kerimde mealen, (Ey Allah'a iman edenler, Allah'a ve Peygamberine iman ediniz) buyuruluyor. Burada Cenab-ı Hak, hem (İman edenler) diye hitap ediyor, hem de (İman ediniz) buyuruyor. Bunun mânâsı, (Anadan babadan öğrendiğiniz, kulaktan duyma bilgilerle edindiğiniz bu taklidî imanınızı, şimdi okuyup öğrenerek kuvvetlendiriniz. Aksi hâlde, taklidî olarak elde ettiğiniz iman, sizi kurtarmaz. Hafif bir rüzgârın mumu söndürmesi gibi, bir söz veya bir olay, o imanı, birden söndürebilir) demektir.
Onun için, kişi, dinini araştırıp öğrenmelidir. Araştırmaya meyledince, Allahü teâlâ, mutlaka onun karşısına, çok sevdiği kullarını çıkarır. Onlarla dost eder ve artık iman o kimsenin kalbinden sökülüp atılmaz.
Âhirette asla karışıklık olmaz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Gemi sahile çıkarsa, yalnız kaptanını çıkarmaz, içinde kim varsa hepsini çıkarır. Siz içinde bulunduğunuz gemiye bakın!"
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Eshab-ı kiram, Peygamber efendimize kavuştuktan sonra, Eshab-ı kiram oldular, gerçek imana kavuştular. Kendi aralarında da hep sohbet ederlerdi. Peygamber efendimiz vefat ettikten sonra, yine birbirleriyle sohbete devam ettiler. Hattâ biri diğerine kavuştuğu zaman, (Gel de biraz imanımızı kuvvetlendirelim, Peygamber efendimizden bahsedelim) derlerdi. İmanı korumak için, Allahü teâlânın sevdiği kullarla böyle dost olmak lazımdır.
Hiçbir mümin, kendi kendini kurtaramaz. Çünkü yol çok uzundur. Bu uzun yolda, düşman, fırtına ve tuzak çoktur. Dolayısıyla, bu kadar iman ve ahlâk hırsızı serbestçe dolaşırken, bir insanın tek başına kurtulması ve korunması çok zordur. Mutlaka herkesin uçak veya gemi gibi bir vasıtaya binmesi lazımdır. İşte o bindiği geminin kaptanı ve o geminin istikameti, bu kimsenin kaderi ve istikbalidir. Bu yüzden, insan rastgele kitap okuyamaz, rastgele kişiden dinini öğrenemez. Çünkü tâbi olduğu kişi neyse, artık onun akıbeti de odur. Cenab-ı Hakk'a hamd olsun ki, bizim en büyük şansımız, İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyükleri sevmek, onların yolunda ve gemisinde olmaktır. Kaptanı ve istikameti belli olan böyle bir Ehl-i sünnet gemisinde olmamız, çok büyük bir nimettir.
Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretlerine, (Efendim, biz çok günahkârız, çok perişan durumdayız, âhirette bizim bu hâlimiz ne olacak?) diye sorulduğunda, o büyük zat, (Gemi sahile çıkarsa, yalnız kaptanını çıkarmaz, içinde kim varsa hepsini çıkarır. Siz içinde bulunduğunuz gemiye bakın! Gemide olmaya bakın, yani bir dalgayla geminin dışına düşmemeye çalışın) buyurur.
(Kişi âhirette sevdiğiyle beraberdir) hadis-i şerifi gösteriyor ki, herkes sevdiği ve aynı imana sahip olduğu kimselerle beraber bulunacaktır. Orada bir karışıklık, bir eksiklik olmaz. İnsanların işi karışık olur, ama Allahü teâlânın işi karışık olmaz. Allahü teâlânın her işi muntazamdır. Kim kimi Allah için severse, hiç şeksiz ve şüphesiz âhirette de beraber olacaktır. Başka yerde olmaları mümkün değildir. Bütün mesele, kalbdeki sevgi ve muhabbettir. Dolayısıyla insan, kalbinde hangi sevgiyi taşıyorsa, neyi seviyorsa, âhirette işte o sevdikleriyle, karışıklık olmadan, ayrılmadan beraber olacaktır. Tıpkı mıknatısın metal parçalarını çektiği gibi, hepsi bir araya gelir, hiç kaybolan olmaz.
Borçlunun et yemesi gibi mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mümin, bir tüccara benzer. Farzlar sermayesi, nâfileler ise kazancıdır. Sermaye kurtarılmadan kâr olmaz.
Sual: Bir zamane hocası, (Kaza borcu olanın, nâfile kılmaması, kasaba borcu olanın et yememesi gibi yanlıştır. Borcu olan da et yer, kazası olan da nâfile kılar) diyor. Bu yanlış değil midir?
CEVAP: Bu uygunsuz söz, hadis-i şeriflere ve fıkhî hükümlere zıttır. Nâfileyi et gibi en kıymetli gıdaya benzetmek, farzı küçümsemek olur ki, çok tehlikelidir. Çünkü namazı fevt etmekle, terk etmek ayrıdır. Fevt, bir mazeretle namazı kaçırmaktır ve günah da değildir. Fevt edilen namazlara faite denir. Mesela uyuyarak veya unutarak namazını kaçırmak böyledir. Terk ise, kasten kılmamaktır, büyük günahtır. İkisini aynı sanmak cehalettir. Câmi'-ül-fetâva'da, (Düşman karşısında, bir farz namazı kasten terk etmek, 700 büyük günaha bedeldir) buyuruluyor.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Kaza namazı olanın, nâfile namazı kabul olmaz.) [Dürret-ül-fâhire]
(Hak teâlâ, "Farz ibadetle bana yaklaşıldığı gibi, hiçbir şeyle yaklaşılamaz" buyurdu.) [Buharî]
(Farz namaz borcu olanın nâfile kılması, doğurmak üzere olan hamileye benzer. Doğumu yaklaşmışken, çocuğu düşürür. Artık bu kadına, hamile de, ana da denmez. Bu kimse de, farz namazlarını ödemedikçe, Allahü teâlâ, nâfile namazlarını kabul etmez.) [Fütuh-ul-gayb]
Hanefi âlimlerinden Abdülhak-ı Dehlevî, (Bu hadis, farz borcu olanın, sünnetlerinin de kabul olmayacağını göstermektedir) buyuruyor.
Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri de buyuruyor ki: Farz borcu varken, sünnetle meşgul olmak ahmaklıktır. Çünkü sünnetleri kabul olmaz. Kaza borcu olanın sünnet kılması, alacaklıya, borçlunun hediye götürmesine benzer ki, elbette kabul olmaz. Mümin, bir tüccara benzer. Farzlar sermayesi, nâfileler ise kazancıdır. Sermaye kurtarılmadan kâr olmaz. (Fütuh-ul-gayb)
Hamza Efendi'nin Bey' ve Şir'a risalesinin şerhinde, (Yolculuğa çıkarken iki rekât namaz kılmalıdır! Kaza namazı olan kaza kılmalı. Çünkü kaza borcu varken, nâfile kılmak ahmaklıktır) buyuruluyor. Kitaplara uyup ahmaklıktan sakınmalıdır.
Farzi badetlerin önemi nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyük âlim İbni Nüceym hazretleri buyuruyor ki: Kaza namazı olan, sünnetleri kılarken kazaya niyet ederek kılsa, sünnetleri terk etmiş olmaz. Çünkü sünnetleri kılmaktan maksat, o vakit içinde farzdan başka bir namaz daha kılmaktır. Kaza kılmakla, sünnet de yerine getirilmiş olur. (Nevâdir-i fıkhiyye s. 36)
Sünnet kılarken kazaya da niyet edince, sünnet de kılınmış olur. (Necat-ül müminin)
İsmail Hakkı Bursevî hazretleri buyuruyor ki: Âlimler söz birliği ile bildirdiler ki, hiçbir nâfileyle farz borcu ödenmiş olmaz. Bazı avamın, (Nâfile, kaza yerine geçer) demelerinin dinde yeri yoktur. (Ruh-ul-beyân 3/127)
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Farzın yanında sünnetlerin, sünnetlerin yanında nâfilelerin, hiç kıymeti yoktur. Deniz yanında damla bile değildir. (1/29)
Hazret-i Ebu Bekir, Hazret-i Ömer'e, (Farz olan ibadetler ödenmeden nâfileler kabul olmaz) buyurdu. (Kitab-ül Harac)
Seyyid Abdülhakim Arvâsî hazretleri, (Dört mezhebe göre de, yıllarca kaza borcu olan, sünnetleri kılarken, kazaya da niyet ederek kılmalıdır. Sabah namazından başka dört vakit namazın sünnetlerini ve Cuma namazlarının ilk, son ve vakit sünnetlerini kılarken, kılınmamış farz namazını da ve akşam ile yatsının son sünnetini kılarken, üç rekat akşam ve vitir namazını da kaza etmeye niyet ederek kılmalıdır. Böyle olduğunu ispat eden deliller, Hanefi âlimlerinin kitaplarında pek çoktur.) buyuruyor. (S. Ebediyye)
Allahü teâlâ, (Bana farzla yaklaşılır), Resulü de, (Kaza borcu olanın nâfilesi kabul olmaz) buyururken, âlimler de bunları, (Kazası olanın, sünnet ve nâfile kılması ahmaklıktır, sünnetler farzın yanında denizde damla değildir) diye açıklarken, bir özürle kaçırılan namazla kasten kılınmayan namazı aynı zanneden cahiller ve ahmaklar, Allah'ın emri olan farzı bıraktırıp, Duha, Tehiyyet-ül-mescid, Tesbih, Teheccüd namazı gibi nâfileleri kıldırmaya çalışıyorlar. Bir kimse, ömründe bu nâfileleri hiç kılmasa, âhirette ceza verilmez, fakat bir farzı terk etmenin cezası çok büyüktür.
Duha, Teheccüd, Evvabin gibi nâfile namaz kılmak isteyen o vakitlerde kaza kılarsa, bu nâfileleri de kılmış olur. Eğer bunlara da niyet ederse niyet sevabına da kavuşur. Bu konuda, www.dinimizislam.com sitesinde yeterli bilgi vardır.
0 212 - 454 38 20 dinimizislam.com / mehmetalidemirbas.com
Farzın yanında nâfilenin durumu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Kasaba borcu olanın et yemesinin mahzuru olmadığı gibi, kaza borcu olanın nâfile kılmasından sakınca yoktur) deniyor. Bu yanlış değil mi?
CEVAP: Kul borcu, çok önemlidir. İki hadis-i şerif şöyledir:
(Borcunu ödemeyip, oyalamak zulümdür.) [Buhârî]
(Borcunu ödemeyen, Cennete giremez.) [Nesaî]
Hemen ödemesi gereken borcu varken, borcunu ödemeyip et veya pahalı gıdalar yiyen, birinci hadis-i şerife göre zulmetmiş olur, zulüm ise haramdır. Önce borcunu ödemelidir. Kul borcunu hafife almak da çok tehlikelidir. Kul borcu ödenmedikçe Cennete girilmez. Borç ödeninceye kadar, lüks gıdalar yememeli ve lüks eşya kullanmamalı. Fıkıh âlimi Ebülleys Semerkandi hazretleri, (Borçlu, borcunu ödemedikçe yağlı ve sirkeli taam yiyemez) buyurdu. (Tenbih-ül-gâfilin)
Kasaba, bakkala borcu olan, pasta veya pastırma yiyemediği gibi, yağlı veya sirkeli yemek de yiyemez. Yerse borcu ödenmesi gecikmiş olur. Bunun gibi, kazası varken nâfile kılanın da, kazaları ödenmiş olmaz. Farz borcu olanın nâfilesi, sünneti kabul olmuyor. Kul borcu olanın da, verdiği sadakalar kabul olmuyor. Buhârî'deki hadis-i şerifte, (Borcu varken, verilen sadaka kabul olmaz) buyuruldu. Çünkü borcu ödemek farzdır, sadaka vermek ise nâfiledir. Kazası olanın nâfile kılması da böyledir. Zekât borcu olanın da, sadakası kabul olmaz. İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Zekât olarak fakire bir altın vermek, yüz bin altın sadaka vermekten daha sevabdır, çünkü zekât vermek, farzı yapmaktır. Sadaka ise, nâfiledir. Farzın yanında nâfilenin hiç kıymeti yoktur. Deniz yanında, damla bile değildir. Şeytan aldatarak, kaza kıldırtmayıp ve zekât verdirtmeyip, nâfileleri güzel gösteriyor. (3/17)
Şeytana ve şeytana tâbi olan hocalara itibar etmemelidir. Farzı geciktirmek sadece zekât ve farz namaz borcu için değil, bütün farzlar için geçerlidir. Farz olan Ramazan orucu da böyledir. Bir hadis-i şerifte, (Ramazanda bir gün oruç tutmayan, onun yerine bütün yıl oruç tutsa, o bir günkü sevaba kavuşamaz) buyuruldu. Bu hadis-i şerif de, farzı zamanında yapmamanın zararını bildirmektedir. Hele farzı geciktirip nâfilelerle meşgul olmak kadar büyük ahmaklık olmaz. Ahmaklığı tavsiye eden cahillere itibar etmemelidir.
Sünnetle farz arasında bir şey okumak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
(Allah rızası için) denince, istenen şey dine uygun değilse yapılmaz. Mesela (Allah rızası için benimle içki iç) diyenin istediği yapılmaz.
Sual: Sünnetle farz arasında, müezzin, (Allah rızası için Fâtiha) dese, Allah rızası dediği için okumak gerekiyor mu?
Hayır gerekmez. Müezzin, öyle dese de, sünnetle farz veya farzla sünnet arasında bir şey okunmaz. Hanefî fıkıh kitaplarında deniyor ki: Farzla sünnet veya sünnetle farz arasında konuşmak ve herhangi bir dua okumak, sünnetin sevabını azaltır. Esah olan kavilde, sünneti iade etmek gerekir. (Dürr-ül-muhtar, Bahr-ür-râık, Nimet-i İslam)
Fâtiha'yı farzla sünnet arasında okumak mekruhtur. (F. Bilgiler)
Sabahın sünnetini evinde kılıp camiye gelen kimse de, konuşmaz, sesli olarak bir şey okumaz, yolda selam veren olsa bile selamı almaz. Hâlbuki selamı almak farzdır.
(Allah rızası için) denince, istenen şey dine uygun değilse yapılmaz. Mesela (Allah rızası için benimle içki iç) diyenin istediği yapılmaz.
(Allah aşkına) diyerek bir kimseden dünyalık şey istemek caiz değildir. İsteyene bir şey verilmezse günah olmaz. (Hadika)
Sünnete aykırı olarak müezzin, sünnetle farz arasında (Allah rızası için Fâtiha okuyun) dese de okumak gerekmez. Bunun gibi imam hutbede, (Allah rızası için dua edin, salevat getirin, benim duama âmin deyin) dese de, dine aykırı emri yerine getirilmez. Çünkü hutbe okunurken konuşulmaz, duaya âmin denmez.
BÜYÜK ZATLARI SEVMEKTE ÖLÇÜ
Sual: Allah'ı, Resulullah'ı ve din büyüklerini sevmekte ölçü nedir?
Sevgide ölçü itaattir. Yani bir kimse, (Allah'ı seviyorum) der de namaz kılmaz, oruç tutmaz ve dinin diğer emirlerini yerine getirmezse, sözünde samimi olmadığı anlaşılır. Allahü teâlâyı seven, Onun emrine uyar. Peygamber efendimizi sevmek de öyledir. Resulullah'ın emirlerini yapmayan kimsenin sevgisi de yalandır. Hocasını dinlemeyen, onu üzen kimsenin de, hocasına olan sevgisinde samimiyet yoktur. Demek ki seven, söz dinler. Sevginin az veya çok olması, yani derecesi de, itaatteki sürat ile anlaşılır. Verilen emri bir an önce yapmaya kalkmak, sevgisinin çokluğunu gösterir. Yarın yaparım diyerek ertelemek de, sevgideki azlığı gösterir.
Aklı olan karı koca birbirini üzmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ona karşı, hep güler yüzlü, tatlı dilli olmaya çalış! Bunu yapabilirsen, rahat ve huzur içinde yaşar, Rabbinin rızasını da kazanırsın.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Kadınlarınıza eziyet etmeyin! Onlara yumuşak olun, iyilik edin!) ve (Kocası razı olduğu halde ölen kadın, Cennete girer) buyuruyor. Merhum hocamız da bu konuda buyururdu ki:
(Aklı olan karı koca, birbirlerini üzmez. Hayat arkadaşını üzmek, incitmek, ahmaklık alametidir. Zâlim, huysuz kimsenin hayat arkadaşı devamlı üzülerek sinir hastası olur. Sinirler bozulunca, başka hastalıklar da hâsıl olur. Hayat arkadaşı hasta olan bir eş, mahvolmuştur. Saadeti sona ermiştir. Eşinin hizmetinden, yardımlarından mahrum kalmıştır. Ömrü, onun dertlerini dinlemekle, ona doktor aramakla, ona, alışmamış olduğu hizmetleri yapmakla geçer. Bütün bu felaketlere, bitmeyen sıkıntılara kendi huysuzluğu sebep olmuştur. Dizlerini dövse de, ne yazık ki, bu pişmanlığının faydası yoktur. O hâlde, ey Müslüman! Hayat arkadaşına yapacağın huysuzlukların, işkencelerin zararlarının kendine de olacağını düşün! Ona karşı, hep güler yüzlü, tatlı dilli olmaya çalış! Bunu yapabilirsen, rahat ve huzur içinde yaşar, Rabbinin rızasını da kazanırsın.)
70, 80 ve 90 yaşlarında olan, fakat hepsi de 60 yaşındaymış gibi görünen üç kardeş vardır. 70 yaşındakine genç kalmanın sırrını sorarlar. O da, (80 yaşındaki abime sorun) der. 80 yaşındakine giderler, fakat o da (Abime sorun) der. Nihayet 90 yaşındakine sormaya giderler. 90 yaşındaki, (Buyurun, önce bir şeyler yiyelim, ondan sonra anlatırım) der. Yemekten sonra sofraya bir karpuz getirmesi için hanımına rica eder. Nine de, üst kattaki tavandan bir karpuz getirir. İhtiyar, karpuzu beğenmez, (Daha iyisini getir) der. Kadın gidip yine bir karpuzla gelir. Onu da beğenmeyip, tekrar başka bir karpuz getirmesini söyler. Nine yine bir karpuz getirir, ama onu da beğenmez. Misafirlere, (Gelin karpuzu beraber seçelim) der. Tavana varınca bakarlar ki, tek karpuz vardır. Ninenin hep aynı karpuzu getirdiğini anlarlar.
90 yaşındaki ihtiyar, misafirlerine dönüp, (Şimdi genç kalmanın sırrını anladınız mı?) diye sorar. Onlar da (Anlamadık) deyince, (Gördünüz, karpuz bir tane. Hanım beni mahcup etmemek için, her seferinde başka karpuz getiriyor gibi göründü. "Başka karpuz yok" demedi. O beni hiç üzmedi, ben de onu üzmedim. Böylece, ikimiz de genç kaldık) der.
İnsanların en iyisi ve en kötüsü
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Şehitlik ancak müminler içindir. Cennetin kapısı imandır, imanı olmayan Cennete gitmez.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir insan, herkesin ne düşündüğünü anlasa, kaybolan şeylerin nerede olduğunu bilse, her ettiği dua kabul olsa, bu üstün hâller, Allahü teâlânın sevgisine alamet değildir. İtikadı düzgün mü? Haramlardan sakınıyor mu? Farzları, sünnetleri yapıyor mu? Yani dinimize uyuyor mu? İşte Allahü teâlânın sevgisine alamet budur. Yoksa, üstün hâller gösterene, evliyadır denemez. Bu hâller, kâfirlerde, kötülerde olursa, istidraç denir. Müminlerde olursa keramet denir. Gerek istidrac, gerek keramet, her ikisi de, riyazet, yani sıkıntı çekenlerde olur, çekmeyenlerde de olabilir.
Esas âlim, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarına göre hareket eder, fıkıh kitaplarına göre konuşur. Evliya zat ise, fıkıh kitapları yanında, büyüklerinden gelen feyzlere, marifetlere göre konuşur.
Zulüm ve işkence ile ölen Müslüman, şehit olur ve Cennete gider. Kâfirler işkence ile de öldürülse şehit olmaz. Şehitlik ancak müminler içindir. Cennetin kapısı imandır, imanı olmayan Cennete gitmez.
Kur'an-ı kerime kendi kendine mânâlar verene uymak, bunu dinlemek caiz değildir. Peygamber efendimiz, (Kim Allah'ın kelamına kendi aklı ile, kendine göre mânâ vermeye kalkarsa, kendi kafasından tefsir yaparsa o kâfir olur) buyuruyor.
Kurtuluş yolu, Ehl-i sünnet âlimlerinin yoludur. İmam-ı Rabbani hazretleri, (Ehl-i sünnet yolundan kıl kadar ayrılan, Cehenneme gidecektir) buyuruyor. Ehl-i sünnet âlimlerinin yolundan kıl kadar ayrılan din adamlarına, din hırsızı denir. Peygamber efendimiz, (İnsanların en iyisi, âlimlerin iyileridir. İnsanların en kötüsü de âlimlerin kötüleridir) buyuruyor. Âlimlerin kötüleri, kendi kendilerine fetva verenler, fikir yürütenlerdir.
Dünyada en büyük nimet doğru imandır. Dolayısıyla, kavuşulması en zor şey de doğru imandır, yani Ehl-i sünnet itikadında olmaktır. Çünkü Peygamber efendimiz, (Benim ümmetim, 73 fırkaya ayrılacaktır. Bunlardan 72'si Cehenneme gidecektir. İtikadı düzgün olduğu için, yalnız bir fırka kurtulacaktır. Bu kurtulanlar, benim cemaatime ve sünnetime tâbi olanlardır) buyuruyor. Burada, cemaat, Eshab-ı kiram demektir. Sünnet sözü, yalnız olarak söylenildiği zaman, İslamiyet'in bildirdiği her şey demektir. Ehl-i sünnet vel-cemaat tabiri, buradan gelmektedir.
Kendi görüşüne göre din öğretilmez
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Böyle bir zamanda kurtulabilmek için, Peygamber efendimizin vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumak şarttır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Allahü teâlânın çok sevdiği kimse, dinini öğrenen ve başkalarına öğretendir. Dininizi İslam âlimlerinin ağızlarından öğreniniz) buyuruyor. Doğru itikat yani Ehl-i sünnet itikadı çok önemlidir. Her şeyden önce bunu öğrenmeye çalışmalıdır. İtikadı bozuk olan biri, dinimizin bütün emirlerini yapsa ve yasaklarından kaçsa, sabaha kadar zikretse de, bu kimsenin Cehenneme gitmeme ihtimali yoktur. Çünkü itikat bozukluğunu ancak Cehennem ateşi temizler. Hâlbuki içki içen, dinin emirlerini yerine getirmeyen fâsık birinin itikadı düzgünse, bu kimsenin Cehenneme gitmeme ihtimali vardır. Çünkü tevbe edebilir, şefaate kavuşabilir veya Cenab-ı Hak affedebilir. Fakat itikadı bozuk olan kimse, itikadının bozukluğunu bilmediği için, tevbe de etmez, o hâliyle ölür.
İnsanların hayırlısı, ilim öğrenen ve öğrendiğini öğretendir. Dinimizden bir kelime öğrenip, bir başkasına da öğretmek, bin kere nâfile hacca gitmekten daha çok sevabdır. Peygamber efendimiz, (Yoldan çıkmış bir Müslümanı doğru yola kavuşturan, Cennette yanımdadır) buyuruyor. Ancak dikkat edilecek husus şudur ki, dinimiz nakil dinidir. Kişi, öğrendiğini öğretecektir, kendi anladığını değil. Sapık yollar, akıl yürüterek, yorum yapmak sebebiyle ortaya çıkmıştır ve çıkmaktadır. Bunlar felakettedir.
İlim, naklî ve aklî olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlardan birincisi, yani nakle dayanan din ilimleri, Peygamber efendimizden bugüne kadar, nakil yolu ile öğrenilerek gelmiştir. Kendi görüşüne göre din öğretilmez. Maalesef bugün pek çok kişi, dinî konuları kendi görüşüne göre anlatıyor. Hem kendileri, hem de onlara uyanlar Cehenneme gidiyor. Böyle bir zamanda kurtulabilmek için, Peygamber efendimizin vârisleri olan Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumak şarttır.
Müslüman olduğunu söyleyen bir kimsenin, yaptığı bir işin, dinimize uygun olup olmadığını bilmesi lazımdır. Bilmiyorsa, öğrenmesi gerekir. Eğer yapılan iş, dinimize uygun değilse, kişi günah veya küfürden kurtulamaz. Her gün hakiki tevbe etmesi lazımdır. Tevbe edilen günah veya küfür, muhakkak affolur. Tevbe etmezse, dünyada veya âhirette cezasını çeker.
Mestteki yırtığın sınırı ne kadardır?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir mestin birkaç yerinde küçük yırtıklar olsa, bunlar toplanınca üç parmak kadar olursa, buna mesh etmek caiz olmaz.
Sual: Mestteki yırtığın sınırı nedir?
CEVAP: Hanefî'de, mestteki yırtık, üç parmak girecek kadar olursa, mesh etmek sahih olmaz. İki parmak girecek kadar delik olursa, mahzuru olmaz. Astarı varsa, o kısım da mest sayılır, yırtık sayılmaz.
Bir mestin birkaç yerinde küçük yırtıklar olsa, bunlar toplanınca üç parmak kadar olursa, buna mesh etmek caiz olmaz. Bir mestte iki parmak, diğer mestte de iki veya bir parmak görünecek kadar yırtık varsa, bunlara mesh edilebilir. Mesh caiz olmayan yırtık, üç parmağın ucu değil, tamamı görünecek kadardır.
Şâfiî'de, mestin hiç yırtığı, deliği olmaması gerekir. Mâlikî'de ise, yırtık, ayağın üçte birinden azsa, mesh caiz olur. Mâlikî'yi taklit eden Hanefî'nin ise, bu hususta kendi mezhebindeki şartlara uyması lazımdır. Mâlikî'nin kavline uyarsa, Hanefî'ye göre sahih olmaz. Çünkü Hanefî'de, üç parmak girecek kadar ve daha fazla delik olursa, meste mesh etmek caiz olmaz.
Sual: Namaz Kitabı'nda, (Hiç sünnet kılmamak günahtır) deniyor. Sünnet kılmak farz veya vacib olmadığı hâlde, niye günah oluyor?
CEVAP: Sünnet kılmamakla sünnetleri tamamen terk etmek ayrıdır. Önem vermediği için kılmamak ise daha farklıdır. Kitaplarda deniyor ki:
Sünneti bilerek terk etmek günah olmaz. Azap yapılmaz, azarlanır. Sünnetleri terk eden, bunların sevabından mahrum kalır. (İslam Ahlakı)
Sünnetleri terk etmek günah değildir. Özürsüz devamlı terk etmek, kılmamakta ısrar etmek, küçük günahtır. Sünneti beğenmemek, önem vermemek ise küfürdür. (Dıya-ül-kulub)
Halebi-yi sagir kitabında, (Sabah namazının sünnetini ve diğer müekked sünnetleri terk etmek günah olmaz. Yalnız sevablarına kavuşamaz ve azarlanır) diyor. (S. Ebediyye)
Sual: Afyon ve esrar gibi sarhoş edici zehirli otlar necis midir, bunlar cepte iken namaz kılınabilir mi?
CEVAP: Afyonun, esrarın, sarhoş etmek için kullanılması haram ise de, bunlar ot olduğu için necis değildir, cepte iken namaz kılınabilir. (S. Ebediyye)
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır" demek, "Acı ve kırıcı söz, dostu düşman yapar; tatlı söz, düşmanı bile dost yapmaya sebep olur" demektir.
Sual: Atasözlerini tenkit eden biri, (Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır) sözünü uygun bulmuyor. (Tatlı söz söylenince, yılan delikten çıkar mı? Hem ne diye yılanı delikten çıkarıyorsun? Yılan delikten çıkarsa insanı sokar. Dil nasıl tatlı olur, tatlı olması için bal mı sürülüyor?) gibi tuhaf eleştiriler yapıyor. Bu atasözü neyi anlatıyor?
CEVAP: Bazı âyet ve hadislerde olduğu gibi, deyimlerde ve atasözlerinde de maksat, kelimenin sözlükteki mânâsıyla açıklanmaz. Selefiler de, müteşabih âyetler gibi, deyim olan âyetleri de, sözlük mânâsıyla açıkladıkları için çıkmaza düşüyorlar.
(Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır) demek, (Acı ve kırıcı söz, dostu düşman yapar; tatlı söz, düşmanı bile dost yapmaya sebep olur) demektir. Yumuşak konuşmanın ve güler yüzlü olmanın önemi vurgulanmaktadır. Dilin tatlı olmasının, bal sürülmesiyle ilgisi yoktur. Yılan, tatlı dilden de, acı dilden de anlamaz. Tatlı dil demek, kırıcı olmayan, gönül alıcı, okşayıcı ve hoşa giden söz demektir.
Bu sözün yılanla, yılanı delikten çıkarmakla, dile bal sürmekle alakası yoktur. Deyimlerde, kelimelerin sözlük mânâsına bakılmaz. Âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerdeki deyimler de, sözlük mânâlarıyla açıklanırsa, çok büyük yanlışlık olur.
Sual: Tam İlmihâl'de, (Giriş ve çıkış günlerinden başka Hanefî'de 15 gün kalan mukim olur) deniyor. İlmihâl'e muarız biri, İbni Âbidin'de giriş çıkıştan bahsedilmediği için, S. Ebediyye'deki giriş çıkış ifadesinin yanlış olduğunu söylüyor. Kuzuluk'a veya Armutlu'ya 15 gün kalmak üzere devre mülk için giden kimse mukim mi seferi mi olur?
CEVAP: Seferi olur. Çünkü bir gün 24 saattir. Gün, imsak vaktinde başlar. Bir şehre öğle veya yatsı vakti girenin girdiği gün, bir gün değildir. Çıkarken de öğleyin veya yatsı vakti çıksa, çıktığı gün de bir gün olmaz. Bu bir gün olmayanlar gün olarak sayılmamaktadır. Giriş ve çıkış günleri sayılmadığı için tam 13 gün kalınmış olunuyor. 15 gün olmadığı için seferidir. Muarız olsun veya olmasın, başka kitaplardan kendi anladığını ölçü alarak Tam İlmihâl'e aykırı konuşana itibar etmemelidir.
Kadınlara cuma namazı farz mı?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Seferî olan cuma namazı kılsa sahih olur. Bunun gibi seferde olana, ramazan orucunu tutmak da farz değildir, ama tutarsa orucu eda etmiş olur.
Sual: Bir kadın cuma namazı kılarsa sahih oluyormuş. Sahih olması, cuma namazının kadınlara da farz olduğunu göstermez mi?
CEVAP: Göstermez. Kadınlara cuma namazı kılmak farz değildir. İki hadis-i şerif meali:
(Cuma namazı, köle, kadın, çocuk, hasta hariç, her Müslümana farzdır.) [Ebu Davud]
(Namaz kıldırması için bir erkeğe emredip, sonra da cuma namazına gelmeyen erkeklerin evlerini başlarına yıkmalı diye düşündüm.) [Buharî]
Bu hadis-i şerifler, fıkıh kitaplarında şöyle açıklanıyor:
Kadına ve seferî olana, cuma namazı kılmak farz değildir. (Fetava-i Hindiyye)
Seferî olan cuma namazı kılsa sahih olur. Bunun gibi seferde olana, ramazan orucunu tutmak da farz değildir, ama tutarsa orucu eda etmiş olur. Beş vakit namazın hangisi olursa olsun, vakit girince kılmak farz değildir, vaktinin sonunda farz oluyor, ama vakit girince kılınırsa farz eda edilmiş oluyor. Kurban kesmek de böyledir. Kurban Bayramı'nın üçüncü günü zengine kurban kesmek vacib oluyor, ama birinci günü kesilse vacib eda edilmiş oluyor. (Redd-ül muhtar)
Cuma namazı seferî olana farz olmadığı hâlde, kılınca sahih olduğu gibi, kadın kılınca da cuma namazı sahih oluyor. Bunun, kadına cumanın farz olmasıyla hiçbir ilgisi yoktur.
Cuma namazının farz olmasının iki çeşit şartı vardır: Vücub şartları ve eda şartları.
Vücub şartlarından biri veya birkaçı bir kimsede olmasa, buna rağmen o kişi cumayı kılsa, namaz sahih olur. Kılmazsa günah olmaz, çünkü vücub şartı yoktur.
Vücub şartları dokuzdur. Yani, bir kimseye farz olması için şu dokuz şart gerekir:
1- Mukim olmak. Seferî olana farz değildir.
2- Sağlam olmak. Hastaya, hastaya bakana ve çok ihtiyar olana farz değildir.
3- Hür olmak. Köleye farz değildir.
4- Erkek olmak. Kadınlara farz değildir.
5- Akıl ve baliğ olmak. Deliye ve çocuklara farz değildir.
7- Yürüyecek gücü olmak. Felçliye, ayaksıza farz değildir.
9- Çok yağmur, kar, fırtına, çamur olmaması.
Bu şartlar olmasa da, cumayı kılan kimse cumayı eda etmiş olur. (S. Ebediyye)
Allahü teâlâ her dili bilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Mezhepsiz bir hoca, (Allah sadece Arapçayı değil, her dili bilir. Namazda herkes kendi diline göre okumalıdır) diyor. Namazda Arapça okumak şart değil midir?
CEVAP: Elbette şarttır. Allah her dili bildiği hâlde, namazda aslını okumayı emretmiştir. Allah bize hangi dille okumamızı emretmişse o dille okumak gerekir.
Arapçadan başka dille kılınan namaz sahih olmaz. (İbni Âbidin)
Namaz kılarken başka dille dua okumak haramdır. (Dürr-ül-muhtar)
Sual: S. Ebediyye'de, (Üzerinde Allahü teâlânın hakkı veya kul hakkı bulunanın, iki şahit yanında vasiyet etmesi veya yazması vacibdir) deniyor. Allah hakkı ve kul hakkı nedir?
CEVAP: Namaz, oruç, zekât, hac, kurban, adak, yemin kefareti ve benzerleri, Allahü teâlânın hakkıdır. Üzerinde Allah hakkı olan kimsenin, (Şu kadar namaz, şu kadar oruç borcum var. Eğer bunları ödeyemeden ölürsem, devir ve iskâtımı yapın) demesi veya vasiyetine yazması gerekir. Vasiyet yazmak vacib, yani farzdır. Çünkü farzın edası farz olduğu gibi, kazası da farzdır. Adağı yerine getirmek ise vacibdir. Devir ve iskât yapmakla, bu borçlar ödenmiş olmazsa da, Allahü teâlânın affına sebep olacağı umulur.
Kul hakkı veya kul borcu demek, insanların bizdeki maddî ve mânevî alacaklarıdır. Maddî olanları ödemek veya helâlleşmek şarttır. Haklarını kendilerine vermek mümkün olmazsa, o kadar para, mal, Müslüman fakirlere verilir ve hak sahibine dua edilir. Mânevî hakkı olanlarla, mesela kalbini kırdığımız kimselerle de helâlleşmeli, mümkün olmazsa dua etmeli ve yaptığımız ibadetlerin sevabını onlara da göndermelidir.
Sual: Dînî nikâh akdinde, sadece iki erkek şahit yanında yapılan nikâhın meşru olmadığı, çünkü aleniyetin esas olduğu, herkese duyurulmasının gerektiği söyleniyor. Hâlbuki S. Ebediyye'de, Hanefî mezhebine göre, Müslümanların nikâhında, iki Müslüman erkeğin veya bir erkekle iki kadının şahit olarak bulunmasıyla yapılan nikâhın sahih ve meşru olduğu, gizli tutmanın caiz olduğu bildiriliyor. Herkese duyurulma şartından bahsedilmiyor. İki erkek şahit yanında yapılan nikâh meşru değil mi?
CEVAP: Elbette meşrudur. Tanıdıklara duyurulma şartı sadece Mâlikî mezhebinde vardır.
Üç mezhepte şahitsiz nikâh sahih olmaz. Şahitle yapılınca, gizli tutulmaları caiz olur. Mâlikî'de, şahitsiz sahih olursa da, tanıdıklara duyurmak lazımdır. (S. Ebediyye)
Fitnecilere en güzel cevap
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Fitne uzakta değil, hemen bu kapının yanındadır. Burası öyle müstesna bir yer, bu hizmetler öyle kıymetli ki, elbette düşmanı çok olacak. En başta şeytan ve nefsimiz, ondan sonra da mutlaka fitneciler, çekemeyenler olacak. Buna fırsat vermemek bizim elimizde. İki kişi, bir üçüncüsünün gıybetini yapmak için ağzını açarsa, şeytan onların üçüncüsü olur. Oraya yetişir ve hemen lafa karışır, başlar iki tarafı da birbirine kötülemeye, ondan sonra orada kalp kırıklığı olur, günah olur, üzüntü olur, kavga olur, huzursuzluk olur, felaketin her türlüsü olur. Onun için biri başkasının hakkında ağzını açıp gıybete başladığı anda, biri diğerine sus kardeşim derse, yüz şehit sevabı kazanır.
Haset edenler, merhum hocamızın aleyhinde, onun büyüklüğü hakkında hâlâ her gün laf ediyorlar, müstear isimlerle yazılar gönderiyorlar. Kim ne derse desin, bu zatın büyüklüğünü bütün dünya tescil ediyor. Kim olduğunu biz de biliyoruz, bütün dünya da biliyor. Nasip meselesi! Resulullah efendimizi gördükleri hâlde, Ebu Cehil gibiler, iman etmediler, isyan ettiler. Bütün büyüklerin kaderinde bu var. Bazı arkadaşlarımız da hiddetlenip cevap veriyorlar. Onlara verilecek en güzel cevap bu kitaplar, bu hizmetler ile bizim birlik ve beraberliğimizdir. Biz, burada böyle bir arada oldukça, bu kitaplar da, her sene milyonlarca yayılmaya devam ettikçe, başka cevaba lüzum yok. Ahmağa cevap verilmez! Resulullah efendimiz mübarek, kendi peygamberlik hâliyle anlattı da yine herkes inanmadı. Dolayısıyla bizim kendi aklımızla vereceğimiz cevabın bir kıymeti olmaz.
Bu yolda, bu hizmetlerde, mutlaka soya sopa bakılmaz. Nuh aleyhisselamın oğlu, tufandan önce, (Biz dağa çıkar, kurtuluruz) dedi. Sonunda boğuldu. Bu, Peygamber oğlu. Dolayısıyla babam, dedem şuydu, bunların hiç önemi yok. Neye iman ettiğimize, kimle beraber olduğumuza bakarlar.
Bir gün biri gelmiş, büyük bir zata sormuş, (Sizin yolunuzun ne özelliği var? Ben her grubu tanırım, bilirim. Sizinkinin farkı ne?) demiş. O zat da, (Herkes, "Gel, ben seni Allah'a kavuşturayım" diyor. Biz ise, "Gel, büyük zatlara tâbi olarak beraber kavuşalım" diyoruz) diye cevap vermiş. İşte bizim farkımız da budur. Biz de böyle cevap vermeliyiz. Yani hedef tahtası değil, doğru yolu gösteren yol levhası olmalıyız.
Sevgi, birlik beraberlik ve kitaplar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerin rızasına kavuşmanın iki yolu var: Kitapları okumak ve bir arada bulunmak. Kitapları okumak da yetmez. Doğru anlamak da önemli.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Hazret-i Ali radıyallahü anh, (Günahsız geçirilen her gün bayramdır) buyuruyor. Peki, bu nasıl mümkün olur? Müminler bir araya geldiği zaman, sadece Allah rızası için birbirlerinin yüzüne muhabbetle yani sevgiyle baksalar, Cenab-ı Hak, bütün günahlarını affeder. İşte o zaman gerçek bayram olur. Yoksa kendi kendimize bayram olmaz.
Merhum hocamız, her bayram sohbetinde muhabbetten, birbirimizi sevmekten, birlik ve beraberlikten, kitaplardan, bu nimetin şükrünü eda edip kıymetini bilmekten bahsederdi. Başka bir şey yok. Biz de aynısını söylüyoruz, çünkü doğru değişmez, gelene göre, cemaate göre değişmez.
Yine bir bayram sohbetinde şöyle buyurmuşlardı:
(Bugünlerin, bir arada olmanın kıymetini bilelim. Allahü teâlâ, kahhar sıfatıyla tecelli ettiği bu zamanda bize öyle bir nimet verdi ki, bunun şükrünü eda etmekten aciziz. Küfrün yayıldığı, imanın unutulduğu zamanda, dinine hizmet nimetini bize verdi. Sizin gibi mücahid kardeşlerimizin olduğu bir yerde, sizin alıp verdiğiniz nefesi solumakla şereflendiğim için bahtiyarım.)
Bunu duyduktan sonra insan, başka dert, üzüntü düşünürse, tam sopalık demektir.
Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki, Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri, (30 sene İstanbul camilerinde imanı anlattım. Anlayan üçü beşi geçmedi) buyuruyor. Öğrenen değil, anlayan diyorlar. Yani hakiki mânâda imanı anlayan, ölümün hakikatini anlayan, kul hakkının ne demek olduğunu anlayan, ayaklarını uzatıp yatamaz, kalb kıramaz, günah işleyemez.
Böyle bir zamanda, imanın unutulduğu bir zamanda, Allahü teâlâ, bize üç büyük nimet nasip etti:
2- Onların yolunda, dinine doğru olarak hizmet etmeyi,
3- Bir arada, birlik ve beraberlik içinde olmayı.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, (Maksadınız mabudunuzdur) buyuruyorlar. Bizim maksadımız, büyüklerin rızasına kavuşmak, çünkü bizi Cenab-ı Hakkın affına ve rızasına kavuşturacak tek yol odur. Büyüklerin rızasına kavuşmanın da iki yolu var:
Kitapları okumak ve bir arada bulunmak. Kitapları okumak da yetmez. Doğru anlamak da önemli. Okuduktan sonra dönüp soracağız birbirimize, sen ne anladın, nasıl amel ettin diye. Birbirimize böyle yardımcı olacağız.
Dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Biz, doğru iman sahibi olduğumuz ve Allah'ın dinine hizmet ettiğimiz için, dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Doğru iman sahibi olmak, büyük zatları sevmek ve onların yolunda dine hizmet etmek nasip meselesidir. Yani bu nimete kavuşanlar seçilmiş kimselerdir. Bunun nesep ile, kadro veya bordro ile ilgisi yoktur. Yani bu hizmetlere katılmak için illa buralarda maaşlı çalışmak da şart değildir.
Bu yolda mutlaka sıkıntılar olur, fitneler olur, bu yolun kaderi bu. Hem çok şükredeceğiz, hem de sıkıntılara sabredeceğiz. Başka çaremiz yok. Allahü teâlâ, (Kaza ve kaderime razı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belalara sabretmeyen, benden başka Rab arasın) buyuruyor. Böyle bir ikazdan sonra bizim şikâyet edecek hiçbir şeyimiz yok.
Bu yolu bize tanıtan büyüklerimize talebe olmaya, onları anlamaya, peşinden gitmeye çalışıyoruz. Zaten büyüklük orada, hakiki saadet orada! Bunun hasedini yapanlara da diyecek bir şey yok. Bu bir paye, makam değil. Bu bir yarış, hizmet yarışı, talebelik yarışı, iman yarışı. Merhum hocamızın el yazılı vasiyeti var. (İnşallah havz-ı Kevser'de buluşuruz) buyuruyorlar. Lâyık olursak orada buluşmaya söz veriyorlar. Aklı olan o topluluğun içinde olmaya çalışır. Başka yerde olmaya çalışmaz.
Birbirimize Allah rızası için muhabbetle bakalım. Mümin, mümine Allah rızası için muhabbetle bakarsa günahları affolur. İkincisi, kalbi temizlenir, dünyayı unutur, muhabbeti artar. Büyüklerimiz razı olur, dua eder, onlar razı olursa, hocaları razı olur, dua eder. Böylece Resulullah efendimize kadar gider. O razı olunca da Allahü teâlâ razı olur, affeder ve Cennetine koyar.
Dışarıdaki bütün zulmete, küfre, fitneye ve sıkıntılara rağmen elhamdülillah çok rahatız. Merhum hocamız yüzlerce defa, (Biz doğru iman sahibi olduğumuz ve Allah'ın dinine hizmet ettiğimiz için, dünyada Cennet hayatı yaşıyoruz) buyurdular. Onun için çok şükredeceğiz ve çok yalvaracağız. (Yâ Rabbî! Bu nimeti elimizden alma!) diye dua edeceğiz. Sonra da, bu nimet elden gitmesin diye çalışacağız. Çalışmak için de, kitap okuyup bu kitapları dağıtacağız ve birbirimizi seveceğiz.
(Dua-i zahrul gayb icabete makrundur) buyuruyor. Yani birinin, bir başkası için, onun gıyabında, karşılıksız, menfaatsiz, tamamen Allah rızası için yaptığı dua kabul olur. Onun için, hem sebeplere yapışmalıyız, hem de birbirimize çok dua etmeliyiz.
Ayaklar mesh edilmez, yıkanır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Dinde, bid'at ehlinin yorumları değil, Resulullah'ın hadis-i şerifleri ve bunları açıklayan Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği hükümler geçerlidir.
Sual: Maide sûresinin 6. âyetini, (Ayakları yıkamak değil, mesh etmek farzdır) diye yorumlamak ve (Mestlere mesh edilmez) demek yanlış değil mi?
CEVAP: Elbette yanlıştır. Dinde, bid'at ehlinin yorumları değil, Resulullah'ın hadis-i şerifleri ve bunları açıklayan Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği hükümler geçerlidir. Kur'an-ı kerimi en iyi açıklayan Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem", ayakların yıkanması gerektiğini bildirmiş ve tatbikî olarak da göstermiştir. İmam-ı Kurtubî hazretleri, (Resulullah'ın uygulamasında sabit olan hüküm, ayakları mesh etmek değil, yıkamaktır) buyurdu. (Cami-ul-ahkâm)
Üç hadis-i şerif de şöyledir:
(Mümin, abdestte yüzünü yıkayınca, gözüyle işlediği günahlar sularla yüzünden dökülür, ellerini yıkayınca elleriyle işlediği günahlar, ayaklarını yıkayınca da yürüyerek işlediği bütün günahları sularla dökülür. Abdest tamamlanınca günahlarından temizlenmiş olur.) [Müslim, Tirmizî, Muvatta]
(Abdest alırken ağzına, burnuna su çekip yüzünü yıkayınca, bu uzuvlarla işlediği günahlar sularla dökülür. Dirseklere kadar kollarını yıkayınca, günahları parmakların uçlarından, başını mesh edince, saçlarından, topuklarına kadar ayaklarını yıkayınca, günahları sularla birlikte akar gider.) [Müslim, Nesaî, İbni Mace, Muvatta]
Hazret-i Osman abdest alırken, üç defa ellerini yıkadı, sonra üç defa ağzını ve burnunun içini, sonra üç defa yüzünü, üç defa dirseklerine kadar sağ ve sol kolunu yıkadı, sonra da başının tamamını mesh edip üç defa sağ ayağını, üç defa sol ayağını topuklarına kadar yıkadı. Sonra, (Resulullah böyle abdest alıyor) dedi. (Buhârî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî)
Mesh, ayaklara değil, mestlere yapılır. Resulullah, mestlere mesh etmiş, mestlere nasıl mesh edileceğini de bildirmiş, (Böyle mesh edersiniz) buyurmuştur. Eshab-ı kiram da aynısını uygulamıştır. İmam-ı a'zam hazretleri, (Ehl-i sünnet itikadı şöyledir: İki kayınpederin, yani hazret-i Ebu Bekir'le hazret-i Ömer'in en üstün olduklarına inanmak, iki damadı yani hazret-i Osman'la hazret-i Ali'yi sevmek, ayaklara giyilen meste mesh etmenin caiz olduğuna inanmak, iyi kötü her Müslüman imamın arkasında namaz kılmaktır) buyurdu. (Kurret-ül ayneyn, Mektubat-ı Rabbânî 2/36) [Devamı var]
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Din, akılla, görüşle olsaydı, mestin üstünü değil de, altını mesh etmek gerekirdi. Hâlbuki Resulullah, mestlerinin üstünü mesh ederdi."
(Dünden devam) Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem", mestlerin üstünü mesh edince, (Yâ Resulallah, yoksa ayaklarınızı yıkamayı unuttunuz mu?) dediler, (Hayır, unutmadım. Allahü teâlâ, bana, mestlerin üstüne mesh etmemi emretti) buyurdu. (Buhârî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesâî, Muvatta)
Peygamber efendimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", fetih gününde abdestte mestlerine mesh edince, Hazret-i Ömer "radıyallahü anh", (Yâ Resulallah, bugün yeni bir şey yaptınız) dedi. Peygamber efendimiz, (Yâ Ömer, doğru yaptım) buyurdu. (Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî)
Hazret-i Mugire ibni Şu'be "radıyallahü anh" anlatır: Ayaklarını yıkaması için Resulullah'ın mestlerini çıkarmak istedim. Bana, (Hayır, çıkarma, mestlerimi abdestli olarak giydim) buyurup üstlerine mesh etti. (Buhârî, Müslim)
Resulullah "sallallahü aleyhi ve sellem" abdest aldı, ayaklarındaki, Habeş sultanı Necaşi'nin hediye ettiği siyah mestlerin üstüne mesh etti. (Ebu Davud, Ahmed, Tirmizî)
Hazret-i Âişe validemize "radıyallahü anhâ", seferde mestler üzerine meshin müddeti sorulunca, (Ebu Talib'in oğluna sorun, çünkü o, seferde Resulullah'ın yanında çok bulundu) buyurdu. Hazret-i Ali'ye "radıyallahü anh" soruldu. O da, (Resulullah, mesh müddetini seferi olan için üç gün [72 saat]; mukim olan için de bir gün [24 saat] olarak bildirdi) dedi. (Müslim, Nesâî)
Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Meste mesh müddeti, seferi için üç gün, mukim için bir gündür.) [Buhârî, Müslim, Tirmizî, Ebu Davud, Nesaî]
Hazret-i Ali "radıyallahü anh" buyurdu ki: (Din, akılla, görüşle olsaydı, mestin üstünü değil de, altını mesh etmek gerekirdi. Hâlbuki Resulullah, mestlerinin üstünü mesh ederdi.) [Ebu Davud]
Eshab-ı kiramdan Hazret-i Ali, İbni Mes'ud, Berâ, Enes, Ebû Umâme ve Sehl bin Sa'd "radıyallahü anhüm" gibi zatlar, mest vasfına haiz kalın çoraba da meshi caiz görmüşlerdir. İmam-ı Süfyan-ı Sevrî, İmam-ı İbni Mübarek, İmam-ı Şâfiî, İmam-ı Ahmed ve İmam-ı İshak gibi âlimler de, aynı hükmü bildirmişlerdir. (Ebu Davud, Tirmizî)
Hanefî mezhebinde de mest vasfına haiz kalın çoraba mesh etmek caizdir.
Dünya kendi etrafında dönmüyor mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslümanların Vehhâbîlerden öğrenecekleri bir şey yoktur. Onları âlim sanarak savunmak, çok dehşet vericidir.
Sual: Abdülaziz bin Abdullah ibni Baz tarafından yazılan ve Medine İslam Üniversitesi tarafından yayınlanan bir kitapta, (Dünya'nın döndüğüne inanan kimse kâfir olur, yaşama ve mülküne malik olma hakkını kaybeder. Onu öldürmek vacibdir. Eğer Dünya dönseydi ülkeler, dağlar, ağaçlar, nehirler, denizler bir kararda kalmazdı. İnsanlar, batıdaki ülkelerin doğuya, doğudaki ülkelerin batıya kaydığını görürlerdi. Kıblenin yeri değişir, insanlar kıbleyi tayin edemezlerdi) gibi saçma sapan şeyler yazıyor. Çömezlerinden İbni Useymîn denilen kimse de, Dünya'nın döndüğünü inkâr ediyormuş. Ölmüş olan bu İbni Baz Vehhâbî değil miydi? Haydi diyelim, kendisinin bilimden haberi yok. Üniversite bunu nasıl neşrediyor ki?
CEVAP: Vehhâbîler bid'at ehlidir. Bid'at ehlinin yazılarına itibar edilmez. Bunun üzerinde durmaya da değmez. Bu iki Vehhâbî, Türkiye'deki yandaşlarınca savunuluyor, (Bu önemli bir şey değil, âlim hata etmez mi?) diyorlar. Bunların, Dünya'nın dönmediğini söyledikleri, ama inanmayanlara kâfir demediklerini, Güneş'in döndüğünü inkâr edenler için söylediklerini savunuyorlar. Zırva tevil götürmez. Bu iki Vehhâbî'nin sözleri tevil edilerek, pisliklerini temizlemeye çalışıyorlar. Bu olay, onları savunanların vahim durumunu da ortaya çıkarıyor. (Elbette yanlış söylüyorlar) diyemiyorlar.
Müslümanların Vehhâbîlerden öğrenecekleri bir şey yoktur. Onları âlim sanarak savunmak, çok dehşet vericidir. Bunu değil bir âlim, bir ilkokul öğrencisi söylese, o dersten zayıf alır. Bu kadar yanlış söyleyen birine nasıl âlim denir? Acaba bu, İngilizlerin kurduğu Vehhâbîliği savunmanın yeni bir taktiği midir? Din düşmanları, kendi maşalarına böyle bilime aykırı şeyler söyletip, sonra da (Bakın Müslümanlar cahildir) diyorlar.
Sual: Sadaka-i fıtırda olduğu gibi, iskatta da, hurma veya kuru üzümden hesap etmek daha iyi midir?
CEVAP: Evet, iyidir. S. Ebediyye'de deniyor ki: Kefaret iskatı, buğday yerine un veya bir sa' arpa, hurma, üzümle de hesap edilerek, bunlar da verilebilir. Çünkü bunlar buğdaydan daha kıymetli oldukları için, fakire daha faydalıdır. Hepsi yerine kıymetleri olan altın veya gümüş de verilebilir. (Meyyit için iskat bahsi)
Yarın gece Hicrî yılbaşı gecesidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslamiyet'te, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Bütün ibadetlerde ve dînî faaliyetlerde kameri aylar esas alınır.
Sual: Hicri yılbaşı ne demektir?
CEVAP: Peygamber efendimiz Muhammed aleyhisselam, miladi 571'de 20 Nisan'a rastlayan, Rebiulevvel ayının 12. pazartesi sabahı, Mekke'de doğdu. 622'de Mekke'den Medine'ye hicret etti. 20 Eylül Pazartesi günü, Medine'nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların şemsî yılbaşı oldu. O yılın Muharrem ayının 1. günü de, hicri kamerî yılbaşı oldu. Muharrem ayının birinci gecesi [bu sene için, 25 Ekim Cumartesi'yi, 26 Ekim Pazar'a bağlayan gece] Müslümanların yılbaşı gecesidir. ?(Hilâli göremedik, yılbaşı daha sonraki gündür) diyenlere itibar etmemeli. Merhum Enver abimizin bu konudaki konuşmasının ses kaydı, internet sitemizde vardır. ?
Bu geceyi ihya etmeli ve saygı göstermelidir. Saygı göstermek, günah işlememekle olur. Zilhicce ayının son günü ve Muharrem ayının birinci günü oruç tutan, o yılın tamamında oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. Bir hadis-i şerifte, (Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur) buyuruldu.
İslamiyet'ten önce Araplar, Muharrem ayında savaşmak isteyince, o yıl Muharrem ayının ismini, sonraki aya koyarlar, sonraki ayın ismini, Muharrem ayına takarlardı. Böylece, haram ay, Muharrem ayından bir sonraki ay olurdu. Tevbe suresinin 37. âyet-i kerimesi geldi, ayların yerlerini değiştirmeyi yasak etti.
Kur'an-ı kerimde bildirilen ve dinde kullanılan Arabî ayların bir yılı, bir güneş yılından on gün kısadır. Hicrî kamerî aylar, hicrî şemsî ve miladî aylara göre, on gün önce gelmektedir. Bunun için Müslümanların mübarek günleri veya geceleri, şemsî yıllara göre, her yıl on gün önce olur, çünkü mübarek günler, güneş aylarına göre değil, kamerî aylara göre kutlanır. Dinimiz böyle emretmektedir.
İslamiyet'te, güneş yılının ayları içinde sayılı bir mübarek gün yoktur. Mübarek geceler, hicrî kamerî yıl ile kutlanır. Bütün ibadetlerde ve dînî faaliyetlerde kamerî aylar esas alınır. Hac, oruç, kurban ve bayram günleri, kamerî aylara göre tespit edilir. Haccı Allahü teâlânın bildirdiği Zilhicce ayında yapmayıp da, miladî bir ayda, mesela ocak ayında yapmak; orucu ramazan ayında değil de, şubat ayında tutmak, dini değiştirmek olur. Bütün mübarek geceler de kamerî aylara göre tespit edilir.
Kibirli olmanın alameti nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir kimsede kibir olup olmadığı, istişare edip etmemesiyle, müşkülünü sorup sormamasıyla da anlaşılır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Merhum hocamız, (Kibir her iyiliğe engeldir) buyururdu. Bir kimsede kibir olup olmadığı, istişare edip etmemesiyle, müşkülünü sorup sormamasıyla da anlaşılır. Soran, tevazu ehlidir, sormayanda ise kibir vardır.
Allahü teâlâ, şeytanı, az ibadet ettiği için değil, kibrinden ötürü kovdu. Şeytanın ilmi çoktu, meleklerin hocasıydı. İbadeti de çoktu. Gökyüzünde namaz kılmadığı, ibadet etmediği bir karış yer yoktu. İlmi ve ibadeti çok olduğu hâlde, kibri yüzünden Cehennemlik oldu. Bu bakımdan, bir kimsenin çok ibadet yapmasına, çok takva ehli gibi görünmesine aldanmamalı. Zira Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ insanların, şekline ve ameline bakmaz, kalbine ve niyetine bakar) buyuruyor.
Biri, mübarek bir zata bağlanır. O zatın dergâhına gidip gelmeye başlar. Fakat yine dergâha gittiği bir gün, dergâhtaki büyük bir köpek, önüne çıkar, havlamaya başlar ve onu içeri bırakmaz. Mübarek zat da, merakla pencereden bakar. Köpek içeri almayınca, talebe köpeğe bağırır, (Ey köpek, yeter yahu! Sen de bu dergâhın köpeğisin, ben de... Köpeğin köpeğe bunu yapması reva mı!) der. Köpek kuyruğunu indirip gider. Talebe içeri girince hocası, onu ve diğer bütün eski talebelerini çağırır. (Bana kâğıt kalem getirin) der. İcazetini yazıp, o talebenin eline verir, (Evladım, senin işin tamam. Benim vekilimsin. Artık benim sana verecek bir şeyim kalmadı) buyurur. Herkes şaşırır, çünkü dergâha intisap edeli henüz çok az bir zaman olmuştur. O talebe, bunun üzerine, (Efendim, ben bir şey bilmiyorum. Bu icazeti neye istinaden verdiniz?) diye sorar. Hocası buyurur ki:
(Evladım, bu dergâhın vazifesi, insanlara tevazuyu öğretmek, onları kibirden kurtarmaktır. Sen ki, bu tekkenin köpeği ile kendini bir tuttun, artık sana verilecek bir şey kalmadı. Sen nereye gitsen, Allahü teâlânın feyzinden istifade edersin. İlim sana verilir, sen her şeyi öğrenirsin, her şeyi yaparsın. Sen artık hem kendini, hem de sana mensup olanları kurtarırsın. Artık benden bir şey almana gerek yok, çünkü zaten hepsi kitaplarda var. Bizim burada maksadımız insanları, evliya yapmak, âlim yapmak değil, o kapıyı açmaktır. Artık kapın açıldı, yolun açık olsun!)
Menfaat için yapılan her şey dünyadır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bütün kötülükler, kavgalar almak üzerinedir. Bütün iyilikler de, vermek üzerinedir. Dünyalık isteyen sevimsizleşir. Veren aziz, alan zelil olur...
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Merhum hocamız, (Abdülhakîm efendi hazretleri, yılbaşında bize hediye verirdi, biz de size verelim) diyerek, talebelerine hicrî yılbaşı günlerinde hediye verirlerdi.
Bütün kötülükler, kavgalar almak üzerinedir. Bütün iyilikler de, vermek üzerinedir. Dünyalık isteyen sevimsizleşir. Veren aziz, alan zelil olur. Kula değil, Allah'a el açmalı.
Bir gün Peygamber efendimiz, Hazret-i Ömer'e bir hediye gönderdi. Hazret-i Ömer, kabul etmeyip geri gönderince, Peygamber efendimiz kendisine, (Ya Ömer, gönderdiğim hediyeyi niçin kabul etmedin?) buyurdu. O da, (Yâ Resulallah, ben sizden duydum, "İnsan için hayırlı olan, kimseden bir şey almamaktır" buyurdunuz. Bu yüzden almadım) diye cevap verdi. Peygamber efendimiz, (Onu, isteyerek almak için demiştim. İstemeden verilen şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır. Onu alın!) buyurdu. Hazret-i Ömer de, (Allahü teâlâya yemin ederim ki, kimseden bir şey istemeyeceğim ve istemeden verileni alacağım) dedi.
Dünyanın ne olduğu birçok şekilde tarif edilmiştir. Bir tarifi de şudur:
Dünya, menfaat demektir. Menfaat için yapılan her şey dünyadır.
Helâlinin hesabı, haramının azabı olan dünyadan kurtulmak lazımdır. Yükü az olan, rahat eder. Fakat insanlar doymayıp, (Biraz daha! Biraz daha!) derler ve huzursuz olarak ölürler. Hâlbuki rızık bellidir. Kimse rızkını almadan dünyadan ayrılmaz. Bir mübarek zat, (Yerler demir, gökler bakır olsa, rızkımdan endişe duymam, çünkü Rabbim beni yaratmadan önce rızkımı takdir etti) buyurmuştur.
Dünya sultanı değil, âhiret sultanı olmaya bakmalı. Âhirette, dünya sultanlığı işe yaramaz.
(Dünya âhiretin tarlasıdır) hadis-i şerifindeki tarla, öyle bir toprak ki, ekince en az bire 10 veriyor. Üst sınırı yoktur. Toprağa dünyalık eken ise, koca bir hiç alır, hattâ zarara uğrar. Aklı olan hiç ile uğraşır mı?
Cennete ve Cehenneme giden iki yol vardır. Mescidler, Cennete giden yollardır. Mescide gelenler arasında iyi bir kimse varsa, onun hürmetine Allahü teâlâ diğerlerinin de günahlarını affeder. Allah, evine gelenleri boş çevirmez. Cehenneme götüren kötü yollar da malumdur, onlardan uzak durmalıdır.
Hüseyin Hilmi Işık Efendi'nin vefatının 13. yılı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Kitaplarımızın dağılmasına yardım eden kardeşlerimi çok seviyor ve onlara dua ediyorum."
Merhum Enver Abimizin 2001 yılındaki taziye sohbetinden:
Allah adamları, vefat ettikten sonra kınından çıkmış kılıç gibi daha keskin, daha tesirli olur. Yani kendilerini sevenlere ve inanıp tâbi olanlara daha çok feyz verirler. Bu büyükleri sevenler, Peygamber efendimiz zamanında olsalardı Eshab-ı kiramdan olurlardı. Onlara düşman olanlar ise, o zaman yaşasalar Ebu Cehil gibi olurlardı.
Her şeyimizi, bütün bu hizmetleri, bir araya gelmemizi hep Hocamıza borçluyuz. Onlar olmasaydı, bir araya gelip bu yemekleri yesek bile, kötü yerlerde, içki sofralarında olurduk.
Hâlimizden şikâyetçi olmayalım. Büyüklerin ömürleri hep sıkıntıyla geçti. İmam-ı Rabbânî hazretleri, 3 yıl Guvalyar Kalesi'nde zindanda kaldı. Abdülhakîm-i Arvâsî hazretlerini, Menemen'e götürdüler, ne sıkıntılar çekti. Mübarek hocamızı da sıkıyönetim zamanında götürdüler. Bizim başımıza gelen, en hafifi. Eshab-ı kiram da çok sıkıntı çektiler. Peygamber efendimize durumlarını arz ettiklerinde, (Hâlinizden şikâyetçi olmayın, eski ümmetler çok daha fazla sıkıntı çektiler, fakat sabrettiler. Onları bellerine kadar kuma gömerler, sonra testereyle başlarından başlayıp ikiye ayırırlardı, yine de "Rabbimize hamdolsun" derlerdi) buyurdu.
Hocamız, (Enver Bey'in kalbinde zerre kadar dünya menfaati olsaydı, bu hizmetler nasip olmazdı) buyururdu. Elhamdülillah, kalbimde dünya sevgisi hiç yok. Yediğimi, içtiğimi de gördünüz. Sonunda bu kadar ameliyat, her gün bu kadar ilaç... İki böbreğim de gitti, ama din kardeşlerimize ve İslamiyet'e hizmet yolunda hepsi feda olsun! İftiralar, sıkıntılar, dert ve hastalıklar bu yolun şânındandır.
Merhum Hocamız vasiyetinde buyuruyor ki:
(Hiç param, borcum, alacağım yok. Kimseye dargın değilim. Herkese hakkımı helâl ettim. Tefrikaya düşmeyin, fitneye karışmayın, güler yüzlü, tatlı dilli olun!)
Son zamanlarındaki nasihatlerinde de buyurdular ki:
(Size iki emanet bırakıyorum. Biri Enver Bey, diğeri de kitaplarımızdır. Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye ve diğer kitaplarımıza ömrümü verdim. Büyük zatların kitaplarından hazırlanan, bu kitaplarımızdan her gün birkaç sayfa okursanız feyz alırsınız. Okudukça kalbiniz nurlanır ve okuduğunuzu da anlamaya başlarsınız. Siz benim gözüm, kulağım, elimsiniz. Siz olmazsanız, ben bir işe yaramam. Onun için kitaplarımızın dağılmasına yardım eden kardeşlerimi çok seviyor ve onlara dua ediyorum. Yolunu şaşırmış bir kimseyi doğru yola çevirmek, on kâfirin imana gelmesinden daha sevabdır.)
Dinde zorlama yoktur" ne demektir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bu âyet-i kerime, (Kâfir olan Yahudi ve Hristiyanlar, Müslüman olmaya zorlanmaz) demektir.
Sual: Kur'anda, (Dinde zorlama yoktur) emri mevcutken, dinin emrini yapmayanlara çeşitli cezalar veriliyor. Mesela içki içen veya zina eden cezalandırılıyor. Bu bir çelişki değil mi?
CEVAP: Kur'an-ı kerimde çelişki olmaz. Bu âyet-i kerime, (Kâfir olan Yahudi ve Hristiyanlar, Müslüman olmaya zorlanmaz) demektir. Bu âyet-i kerimenin nesh edildiğini bildiren müfessirler de vardır. O âyet-i kerimenin tamamı şu mealdedir:
(Cizye vermeyi kabul eden kitap ehli kâfirleri, İslam dinine girmek için zorlamak yoktur, imanla küfür kesin olarak meydana çıkmıştır. Artık azgınlığa ve sapıklığa sevk edenleri tanımayıp da, Allah'a iman eden, elbette kopması mümkün olmayan en sağlam kulpa tutunmuştur. Allah hakkıyla işiten ve bilendir.) [Bekara 256]
Burada, (Bir kâfir, Müslüman olmaya zorlanamaz) deniyor. Osmanlılar, Yahudi ve Hristiyanları iman etmeye zorlamamış, üstelik dinlerini rahatça yaşamalarını sağlamıştır.
Âyet-i kerimede, Müslüman için, (Yaptığı suçun cezası verilmez) denmiyor. Bir kimse, Müslüman olunca statüsü değişiyor. Mükellefiyetler yükleniyor. Yani bazı sorumluluklar alıyor. Dinimizin yasak ettiği hangi suçu işlerse işlesin, cezayı hak ediyor. Mesela açıktan oruç yerse veya açıktan namaz kılmazsa cezalandırılıyor, ama bunları gayrimüslim yapsa, cezalandırılmıyor. Çünkü kâfirin statüsü ayrıdır.
Bir memur, çalıştığı iş yerine hiç gitmezse, istifa etmiş kabul edilir yani o iş yeriyle alakası kesilir. Çünkü memurun, o iş yerinin çalışma şartlarına uyması lazımdır. Ama bir tüccar, memurun çalıştığı iş yerine gitmese, bir şey denmez. Herkes, bulunduğu ülkenin kanunlarına uymak zorundadır, uymazsa cezalandırılır. Kanunsuz, kuralsız ülke olmaz. Müslümaların da, Müslümanlığın kurallarına uyması lazımdır. Kuralsız din olmaz.
Sual: Erkek çocuklara da altın nazarlık takmak caiz midir?
CEVAP: Altını nazarlık olarak takmak caiz, süs olarak takmak caiz değildir. Maşallah yazılı altını, çocuğun yastığına veya beşiğine dikmek veya takmak, çok iyi olur. Nazarlık olduğu için üstüne de takmak caizdir.
Cuma namazı kılarken niyet
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cumanın iki rekât farzı imamla kılınır. (Niyet ettim cuma namazının farzını kılmaya, uydum imama) denir.
Sual: Kaza namazı olan kimse, cuma namazının farzını ve sünnetlerini kılarken nasıl niyet eder?
CEVAP: Maddeler hâlinde bildirelim:
1- Cumanın ilk dört rekât sünnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış, öğle namazının farzını ve cumanın sünnetini kılmaya) diye niyet edilir. Öğlenin farzı denildiği gibi, (İkindinin veya yatsının farzını kılmaya) diye de niyet edilebilir. Öğlenin farzı gibi kılınır.
2- Cumanın iki rekât farzı imamla kılınır. (Niyet ettim cuma namazının farzını kılmaya, uydum imama) denir.
3- Cumanın dört rekât son sünnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış, öğle namazının farzını ve cumanın son sünnetini kılmaya) diye niyet edilir. Öğlenin farzı denildiği gibi (İkindinin veya yatsının farzını kılmaya) diye de niyet edilebilir. Öğlenin farzı gibi kılınır.
4- Zuhr-i âhir namazını kılarken, (Vaktine yetişip de, kılamadığım son öğle namazının farzını kılmaya) diye niyet edilerek, dört rekât namaz kılınır. Öğlenin farzı gibi kılınır. Kazası olmayanın, öğlenin sünneti gibi kılması, yani üçüncü ve dördüncü rekâtlarda zamm-ı sure okuması iyi olur. Cuma namazı sahih olursa, bu kıldığı nâfile olur.
Seferî olan, zuhr-i âhiri iki rekât olarak kılar. İkindiyi zamanında kılamayacaksa, seferî olana, cuma namazı farz olmadığı için cumayı kılmaz. Mâlikî mezhebini taklit ederek, öğle ile ikindiyi cem eder. Seferî olduğu için, öğlenin farzını iki rekât olarak kılar, arkasından ikindinin farzını da iki rekât olarak kılar. İkisi arasında sünnet kılınmaz.
Mukimken, zuhr-i âhir namazını kılmadan sefere çıkmaya niyet etse, seferde de ikindiyi kılamama durumu varsa, öğle ile ikindiyi Hanbelî mezhebini taklit ederek cem eder. Mukim olduğu için cem ederken, öğleyi de, ikindiyi de dört rekât olarak kılar. Arada yine sünnet kılınmaz.
5- Son iki rekât vaktin sünnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış sabah namazının farzını ve vaktin sünnetini kılmaya) diye niyet edilir.
Kazası olmayanın da, yukarıda bildirildiği gibi niyet ederek kılmasında mahzur yoktur, hattâ daha iyi olur.
Kalbi temizlemenin yolu nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kalbi temizlemek için İslamiyet'e uymak lazımdır. İslamiyet'e uymak da, emirleri yapmakla ve yasaklardan sakınmakla olur.
Sual: Kalb neden kirlenir ve nasıl temizlenir?
CEVAP: Kalbi günahlar kirletir. İhlâsla yapılan ibadetler, bilhassa namaz kılmak, kalbi temizler. Allahü teâlâ, kalbi bozan, hasta yapan şeyleri haram etmiştir. Günah işleyenin kalbi hasta olur. Kalbi temizlemek için İslamiyet'e uymak lazımdır. İslamiyet'e uymak da, emirleri yapmakla ve yasaklardan ve bid'atlerden sakınmakla olur. (S. Ebediyye)
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyuruyor ki: Zikretmekle kalb temizlenir, Allah'ın sevgisi elde edilir, ibadetin tadı duyulur, iman kuvvetlenir, namaz kılmak hevesi artar, dinimizin emir ve yasaklarına kolayca uyulur. Taklitçilikten kurtulup, vicdanîliğe kavuşulur. Kur'an-ı kerimdeki, (Allahü teâlâyı çok zikredin!) emri bunu göstermektedir. (Cuma 10) [S. Ebediyye]
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Kalbi itminana kavuşturan tek yol vardır. Bu da, Allahü teâlâyı zikretmektir. Akılla, araştırmakla kalb itminana, rahata kavuşamaz, yani tatmin olmaz. Bir âyet-i kerime meali:
(Biliniz ki, kalbler ancak Allah'ı zikretmekle itminana kavuşur.) [Rad 28]
Çünkü zikrederken O mukaddes zat ile bir bağlılık hasıl olur. Aslında Onunla hiçbir bağlılık kurulamaz. Ayaklar altındaki toprak yani insan nerede, her şeyin sahibi olan Allahü teâlâ nerede? Fakat hatırlayan ile hatırlanan arasında az bir bağlantı hasıl olur. Bu bağlılıktan da sevgi doğar. Zikredenin kalbini sevgi kaplayınca, kalbde itminan hasıl olur. Kalbde itminan hasıl olması, insanı sonsuz saadetlere kavuşturur. (1/92)
Kalbin temizlenip kuvvetlenmesi için, Allahü teâlânın ismini çok söylemelidir. (1/196)
Kalbden Allah'tan başkasının sevgisini çıkaranın kalbi temiz olur. Başka sevgiler varsa kalbi hasta olur. Bunlar kesilip atılmadıkça, hakikî iman nasip olmaz. (3/17)
Kalbini temizleyecek olanların kıymetini bilmeli. Bunları yapmayı engelleyen her şeyin [kötü arkadaşın ve uygunsuz yayının] düşman olduğunu anlamalıdır. (1/183)
Kalbi temizlemek, dünyada ve âhirette saadete kavuşmak ve dertlerden, belalardan, hastalıktan, düşman şerrinden, büyü ve cinden kurtulmak, nimetlere kavuşmak için, her Müslüman, her gün kalble tevbe edip, bu tevbeyi söylemelidir. Bunu söylemeye İstiğfar denir. Çok istiğfar okumalı. İstiğfar, (Estağfirullah min külli mâ kerihallah) veya kısaca (Estağfirullah) demektir. (Redd-i revafıd) [Devamı var]
Kalbi temizlemek için okunacaklar
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Muhammed Masum hazretleri buyuruyor ki: (Lâ ilâhe illallah) güzel sözünü çok söyleyin! Bu zikri, kalble birlikte yapın! Bu mübarek söz, kalbin temizlenmesinde pek faydalıdır. (2/106)
(Lâ ilâhe illallah) sözü nefsi ve kalbi temizlemekte çok tesirlidir. Bu yolun büyüklerini sevmek saadetin sermayesidir. Bu yolda ilerleten en kuvvetli vasıta, bu muhabbettir. (1/14)
Bu yolun esası, sohbet ve muhabbettir. Sohbete kavuşuncaya kadar, sünnete uymalı. Hadis-i şerifte, (Unutulmuş bir sünnetimi meydana çıkarana, yüz şehid sevabı vardır) buyuruldu. (Lâ ilâhe illallah) sözü bin ile beş bin arasında çok okunmalı! Kalbi temizlemekte çok faydalıdır. (1/17)
Kalb, Allahü teâlânın nazar ettiği yerdir. Kalbi temiz tutmalı. Kalb zikirle temizlenir. (1/48)
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(Lâ ilâhe illallah) güzel sözüne (Muhammedün Resûlullah) da eklenerek, tebliğ ve tevhit, inci gibi yan yana dizilirse vilayetin ve nübüvvetin bütün üstünlükleri ve yükseklikleri, bir araya toplanmış olur. Bu iki saadetin yoluna kavuşturan, bu kelimelerdir. (2/37)
Bunun için (Lâ ilâhe illallah) okurken, her 100 tanede bir (Muhammedün Resulullah) eklemek iyi olur.
İtikadı düzeltip, fıkhın emirlerini yaptıktan sonra, vakti Allahü teâlâyı zikirle geçirmeli. Kalbi temizlemek için, zikre büyüklerin bildirdiği gibi, devam etmeli. Zikre, yani kalbin, Allahü teâlâyı hatırlamasına, anmasına mâni olan her şeyi, kendine düşman bilmeli. İslamiyet'e ne kadar çok uyulursa, Onu anmanın lezzeti artar. İslamiyet'e uymakta, gevşeklik, tembellik arttıkça, o lezzet de azalır, kalmaz olur ve kalb kararıp, temizliği azalır. Kalbi temizlemek için en faydalı zikir teşrik tekbiridir. Bu da, (Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallahü vallahü ekber. Allahü ekber ve lillahil hamd) demektir. (H. L. O. İman)
Kalbin temiz olması, güzel ahlaklı olmasıdır. Kalb, İslamiyet'e uyarak temizlenir. İslamiyet'e uymayanın kalbi temiz olamaz. Evliya zatların kabirlerini ziyaret eden bunların mübarek ruhlarından istifade eder. Bunlara olan sevgisi, bağlılığı kadar, kalbi temizlenir. (İslâm Ahlakı)
İbadetler, kalbi temizler, günahlar ise kalbi karartır. (İslam Ahlakı)
Vefat etmiş evliya zatları da sevip, hürmet etmeli. Böylece, ruhlarından feyz alınır. İstifade edilir. Kalb de temizlenir. (M. Nasihat)
Kötü birine iyilik yapıldığında
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kendi menfaatini üstün tutan, dinimize hizmet etmeye lâyık değildir. Çünkü hizmet, menfaat için değil, fayda vermek için olur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İyilik eden, iyilik görür. Ancak kötü kimseye iyilik eden, ondan kötülük görür. Çünkü onun tabiatı öyledir. Peygamber efendimiz, (İyilik yaptığınız kişinin şerrinden sakınınız) buyuruyor.
Merhum hocamız buyurdu ki:
(Bu hadis-i şerifte, herkese değil, kötü insanlara yapılan iyilikten bahsediliyor. [Kötü bir insana iyilik yaparsanız her an ondan sakının, korkun] demektir. Cibilliyeti, karakteri bozuksa, dünya sevgisi, para düşkünlüğü varsa, ona yaptığımız her iyiliğin sonunda, çok sıkıntı çekeriz. Yoksa adam iyiyse, ona iyilik yapmakta mahzur olmaz, hattâ çok iyi olur. Ama, adamın cibilliyeti, karakteri bozuksa, mecbur kalarak ona bir iyilik yapmışsak, ondan gelebilecek zararlardan kendimizi korumalıyız.)
Lâyık olmayan kişilere yaptığımız iyilikten, verdiğimiz emekten dolayı, çok sıkıntı çekeriz. Lâyık olup olmamak, işin içine menfaat girdiği zaman ortaya çıkar. Kendi menfaatini üstün tutan, dinimize hizmet etmeye lâyık değildir. Çünkü hizmet, menfaat beklemek için değil, birilerine menfaati dokunmak için olur. Eshab-ı kiram, kendi menfaatini düşünmek şöyle dursun, canlarını, mallarını feda ettiler ve bir daha geri dönmemek üzere bütün dünyaya yayıldılar. Kur'an-ı kerimde mealen, (Herkes kendine uygun olan işi yapar) buyuruluyor.
Kâhinlerinin tavsiyesi üzerine Firavun, bütün erkek çocukların öldürülmesi emrini verir. O sıralarda iki Musa dünyaya gelir. Birincisinde, kadıncağız çocuğunu mağarada dünyaya getirir. İsmini Musa koyar. Ama ölüm korkusuyla çocuğu bırakıp kaçar. Allahü teâlâ da, bu çocuğa bakıp büyütmesi için Cebrail aleyhisselâmı vazifelendirir. İkinci Musa'yı da annesi, (Belki böyle kurtulur) diye sandığın içinde nehre bırakır. O da nehrin üzerinde Firavun'un sarayının kapısına gider. Firavun'un hanımının ısrarıyla saraya alırlar. Biri Firavun'un yemeğini yer, diğeri de Cebrail aleyhisselâm vesilesiyle Cennet yemeği yer. Sarayda Firavun'un yemeğiyle büyüyen Musa aleyhisselamın, Peygamber olduğu görülür. Mağarada Cebrail aleyhisselâmın büyüttüğü, beslediği Musa da, Samiri olur, Musa aleyhisselama karşı çıkar, dinsiz olur. Tih çölünde, herkesteki altınları, süs eşyasını eritip, bunlardan bir buzağı yaparak, (Musa'nın ilâhı budur. Buna tapınız!) diyen bir münâfık olur. Çünkü cibilliyeti bozuktur.
31.10.2014
İlme hizmet etmek nasıl olur?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İslamiyet'in en büyük düşmanı cehalettir. Bir Müslümanı cahil bırakmak, ona yapılacak en büyük kötülüktür.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Suların aktığı yerde, ağaçlar ve yeşillikler olur. Su yoksa, bunlar olmaz veya tek tük olur. İşte İslamiyet'in emrettiği ilim de, akan su gibidir. Nasıl ki suyun etrafında bitkiler hayat buluyorsa, ilmin aktığı yerde de insanlar hayat bulur. Bu yüzden, Müslüman cahil kalınca, kurur gider. İslamiyet'in en büyük düşmanı cehalettir. Bir Müslümanı cahil bırakmak, ona yapılacak en büyük kötülüktür. Cahil bırakılan insanı herkes istediği gibi kullanabilir. Dolayısıyla, biz Müslüman olarak, hem dinimizi doğru olarak öğrenip ibadetlerimizi doğru olarak yapmalıyız, hem de zamanın en ileri teknolojisine sahip olmalıyız. Gayrimüslimlerden geri kalmamalıyız.
Bir yerden ilim kalkarsa, din de kalkar. Fakat nasıl ki bardaktan su çıkınca, bardak boş kalmayıp havayla dolarsa, bir yerden din kalkınca, orası boş kalmaz. Büyük zatların kitapları okunmazsa, önce Müslümanlar arasında bid'atler türer, sonra cehalet fırtınası, sonra da ahlâksızlık fırtınası başlar.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(Allahü teâlâ bir kulunu severse, ona iki şey verir: Birincisi, onu sevdiği zatlarla tanıştırır, ona dostlarını tanıtır. Eshab-ı kirama Peygamber efendimizi tanıttığı gibi. İkincisi de, ona hayırlı bir iş nasip eder.)
Hayırlı işten maksat, dinimize hizmet etmek, yani Ehl-i sünnet itikadını ve ilmihal bilgilerini yaymaktır. Ehl-i sünnet âlimlerinin yolunda yapılan hizmetlerde esas gaye, dinimizden bir mesele daha öğretmektir. Doğru ilmin yayılmasından korkulmaz. Fakat cehalet gelirse, kaçacak yer aranır.
İslamiyet'e hizmet etmek, doğru bilgileri yaymakla olur. İlim varsa din vardır. İlim yoksa din yoktur.
Hangi milletten ve dinden olursa olsun, hiç kimse, kimsenin canını yakmaya izinli değildir. Vücutlarının çeşitli yerlerine dinamit doldurup, (Allahü ekber!) diyerek, kadın çocuk demeden, canlı bomba olup masum insanları öldürenlere yazıklar olsun! İslamiyet'i kendilerine siper ve perde edinerek hıyanet eden ve cinayet işleyen böyle kimselerin İslamiyet'e verdiği zararı, hiçbir kâfir veremez. Kural tanımadan, rastgele insan öldürülür mü? Bunu yapana Müslüman denir mi?
NOT: Pazartesi günü, Aşûre günüdür. Sadece o gün oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya sonrası ile tutulmalıdır.
Aşûre günü yapılan iyiliğin kıymeti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Aşûre gününde bir lokma, bir zerre iyilik yapan, Uhud Dağı kadar sadaka vermiş gibi olur.
Enver Abimizin, bir Aşûre gecesinde arkadaşlara verdiği yemekte yaptığı sohbetten:
Bu ayın en kıymetli gecesi de Aşûre gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duaları Aşûre günü kabul etmiştir. Aşûre gününde 10'dan fazla peygamber felâketten kurtulmuştur. Hazret-i Âdem'in tevbesinin kabul olması, Hazret-i Nuh'un tufandan kurtulması, Hazret-i Yunus'un balığın karnından çıkması, Hazret-i İbrahim'in ateşte yanmaması, Hazret-i İsmail'i bıçağın kesmemesi, kurban olarak yerine koç gelmesi, Hazret-i İdris'in canlı olarak göğe çıkarılması, Hazret-i Yakub'un oğlu Hazret-i Yusuf'a kavuşması, Hazret-i Yusuf'un kuyudan çıkması, Hazret-i Eyyüb'ün hastalıktan kurtulması, Hazret-i Musa'nın Kızıldeniz'i geçmesi, Hazret-i İsa'nın doğumu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çıkarılması hep Aşûre günü oldu. İnşallah bu günün hürmetine biz de sıkıntılarımızdan kurtuluruz, hizmetlerimiz de kıyamete kadar artarak devam eder inşallah.
Peygamber efendimiz, (Aşûre günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruyor. Bu gece, hepimize yeter de artar bile. Bu öyle bir ganimet ki, böyle beş parçaya bölmüyorlar, herkese ne verilirse aynısı ona da veriliyor.
Onun için bu gün çok iyilik yapmalı ve (Aşûre günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur) hadis-i şerifine de uyarak çoluk çocuğunu sevindirmeli!
(Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) hadis-i şerifine de uymalı, bu gece ve yarın, Tam İlmihâl'den, İslam Ahlakı kitabından okuyarak ilim öğrenmeye çalışmalı.
Mübarek gün ve gecelerle ilgili herkesin ayrı bir hesaplaması var. Ama 40-50 sene, biz o evde olduğumuz müddetçe, mübarek Hocamız takvim dışında hiçbir güne ve geceye itibar etmediler. Merhum hocamız, (Bu asırda en büyük cihad fitneye sebep olmamaktır) buyurdular. Peygamber efendimiz, (Fitne uykudadır, uyandırana Allah lanet etsin) buyurdular. Bütün Müslümanlar, (Bu gece kandildir) dedikten sonra buna muhalif hareket etmek, cahiller için, İslamiyet'e karşı olanlar için bir kozdur. Peki, böyle olduğuna inanan, böyle olduğunu hesap eden, gören ne yapsın? Onlar da gördüklerine inansınlar, o şekilde ihya etsinler. Ama bunu genele teşmil edemezler. Ona göre kandil gecesi bir gün sonra olabilir, fakat bu, öyle söyleyenler içindir. Bize ait değildir. Biz mübarek Hocamızdan böyle bir şey ne gördük, ne duyduk!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ramazan ayı dışında, oruç ne sebeple bozulursa bozulsun, kefaret gerekmez.
Sual: Aşûre günü tutulan oruca kaza orucuna niyet edince, hastalık gibi bir sebeple orucu bozmak zorunda kalan kişi, bunun için kaza mı, kefaret mi tutmalı?
CEVAP: Ramazan ayı dışında, oruç ne sebeple bozulursa bozulsun, kefaret gerekmez. Kazamız varsa zaten kaza edeceğiz, yoksa nafile olacağı için, bozulan nafile orucu kaza etmek de vacib olduğu için, tekrar tutmak vacibdir.
Bugün oruç tutmak çok kıymetlidir. Peygamber efendimiz, bugün bir hurmayı mübarek ağzında ıslatıp çocukların ağzına verirdi. Çocuklar, Resulullah'ın mucizesi olarak akşama kadar bir şey yiyip içmezlerdi. Bugün bazı hayvanların bile bir şey yemediği bildirilmiştir. Bir avcı, Aşûre günü, bir geyik yakaladı. Geyik, yavrularını emzirip akşamdan sonra dönmek üzere, avcının izin vermesi için, Resulullah efendimizden, şefaat istedi. Avcı, geyiğin akşama kalmadan hemen gelmesini isteyince, geyik, (Bugün Aşûre günüdür. Bugünün hürmetine yavrularımızı emzirmeyiz. Onun için akşamdan sonra gelmek için izin istedim) dedi. Bunu duyan avcı, geyiği Resulullah'a hediye etti. O da, geyiği serbest bıraktı.
Sual: Aşûre günü Aşûre isimli tatlıyı pişirmek günah mıdır?
CEVAP: Aşûre tatlısı pişirmeyi sünnet sanarak pişirmek, bid'at olur, caiz olmaz. Ama sünnet demeden Aşûre veya başka herhangi bir tatlı pişirmekte mahzur yoktur. Bu inceliği iyi anlamalıdır.
Sual: Ateist komşuların getirdiği Aşûre veya tatlı gibi şeyleri yemek caiz mi?
CEVAP: Necis olduğu bilinmedikçe dinsizlerin yemeği yenir. Yani domuz eti ve şaraplı olduğu bilinmezse yenir.
AŞÛRE GÜNÜ KABİR ZİYARETİ
Sual: Aşûre günü kabir ziyaret etmek de iyi olur mu?
CEVAP: Evet, çok sevab olur. (Hindiyye)
Sual: Aşûre günü, en az on Müslümana selam vermenin çok sevap olduğu bildiriliyor. Bu selamı telefonla, e-mail ile mesaj ile de versek aynı sevaba kavuşur muyuz?
Üzerinden gafleti, hemen atmalı mümin,
Aşûre'de iki gün, oruç tutmalı mümin.
Aşûre günü oruç, bir seneye bedeldir,
Diğer ibadetler de, çok kıymetli ameldir.
Evliya zatların menkıbeleri
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Evliya menkıbelerini okumak, dinlemek Allah sevgisini artırır. Eshab-ı kiramın menkıbeleri, imanı kuvvetlendirir, günahları yok eder.
Sual: Evliya menkıbelerine çok yer vermek doğru mudur?
CEVAP: Menkıbeler, masal değildir. Vesikaya dayalı, tarihî olaylardır. Ne kadar çok yer verilse o kadar iyidir, çünkü evliya zatlar, her işinde İslamiyet'e uyarak, Allahü teâlânın rızasını kazanmış kimselerdir. Onların yaşayışı, bizim için en güzel örnektir. Yani onların menkıbelerini, İslamiyet'i nasıl yaşamak gerektiğini anlatmak için nakletmek gerekir. Eshab-ı kiramın ve evliya zatların hayatlarını okumanın iyi huylu olmaya sebep olduğu Berîka'da bildirilmektedir. Hakikat Kitabevi yayınlarında yeterli menkıbe vardır. Şevahid ve Menâkıb kitaplarında Peygamber efendimizin, Eshab-ı kiramın ve evliya zatların menkıbeleri mevcuttur. Diğer kitaplarımızda da vardır.
Lüzumundan fazla fıkıh bilgisi öğrenirken, evliya zatların sözlerini ve hayatlarını öğrenmek müstehab olur. Bunları okumak, kalbde ihlâsı arttırır. (Hadîka)
Beden yorulunca salih zatların hayat menkıbelerini okumakla bedeni neşelendirmeli. Nefsi tezkiye, evliya bir zatın sohbetiyle ve kitaplarını, menkıbelerini okumakla olur. (İ. Ahlakı)
Sıbgatullah Arvâsî hazretleri buyuruyor ki: Evliya menkıbelerini okumak, dinlemek Allah sevgisini artırır. Eshab-ı kiramın menkıbeleri, imanı kuvvetlendirir, günahları yok eder. (Evliyalar Ans.)
(Salihleri [evliya zatları] anmak günahlara kefarettir.) [Deylemî]
(Evliya görülünce, Allah hatırlanır.) [İbni Mace]
(Allahü teâlâ buyurdu ki: "Ben anılınca evliyam hatırlanır. Onlar anılınca da, ben hatırlanırım.") [İ. Begavî]
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Zikir, hatırlamak demektir. Allahü teâlâyı hatırlamak, Onun ismini söylemekle veya çok sevdiği evliya bir zatı görmekle olur. Evliyayı severek, inanarak görünce, muhakkak hatırlanacağı müjdelendi. Görmek, gözle olduğu gibi, evliya zatın şeklini, sûretini, kalbine, hayâline getirmekle de, görmüş gibi olup, Allahü teâlâyı hatırlamaya sebep olur. (2/46)
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri buyuruyor ki: Hasta yanında, evliya, âlim ve salih zatların menkıbeleri ve sözleri konuşulmalı, bunlara sevgisi arttırılmalı. Evliya-yı kiramdan bahsetmek, rahmete sebep olur.
Evliya zatların, kendilerine mahsus bazı hâlleri vardır. Bulundukları zamanın ihtiyaçlarına göre, o insanların durumlarına göre söyledikleri sözler de oluyor. Bu bakımdan onların menkıbelerinden hüküm çıkarmak yanlış olur.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Dinde namaz, oruç, hac gibi ibadetler emrediliyor, ama ne gibi faydaları var, açıkça bunların sebepleri, hikmetleri bildirilmiyor. Sebebini bilmeden körü körüne yapmak yerine, bilerek şuurla yapmak gerekmez mi?
CEVAP: Eğer hikmetlerinin bilinmesi gerekseydi, Allahü teâlâ, emredilen veya yasak edilen her şeyin hikmetini de bildirirdi. Hikmetsiz, faydasız hiçbir şey yaratmamış ve emretmemiştir. Yarattıklarında, emir ve yasaklarında, bir değil, sayısız hikmetler vardır.
Allahü teâlânın emirleri için, (Körü körüne yapmak) demek çok yanlıştır. Hikmetlerini, faydalarını bilmesek de, Allahü teâlânın emri olduğu için, gözü kapalı, yani araştırmadan, düşünmeden yapmamız gerekir. Bununla beraber bazı emirlerin hikmetleri az çok anlaşılabilir. Hikmetlerinden bir kısmı bildirilenler de vardır. Maide sûresinin, (Şeytan, şarap ve kumarla aranıza düşmanlık ve kin sokmak ister. Sizi, Allah'ı zikirden ve namazdan alıkoymak ister. Siz [zararları bilinirken] bunlardan hâlâ sakınmaz mısınız?) mealindeki 91. âyet-i kerimesi bazı şeylerin zararını bildirmektedir. (Şarabın sadece zarar verecek kısmı haramdır) denilemez. Bir damla alkol içilse de haramdır. Ölçü, zarar verip vermemesi değildir. Hikmetini anlayamasak da böyledir. Besmelesiz kesilen kuzu eti, vücuda zarar vermez, ama yine yenmez, leş olur, haram olur. Bir damla kan veya bir damla idrar içmek, insana zarar vermese de haramdır. Dinin emrinde bir sebep aranmaz, sadece o emre uyulur. İlahî emrin hikmeti anlaşılmasa da, Allah'ın emri olduğu için, hiç tereddütsüz kabul etmek şarttır. İslam âlimlerinin en büyüklerinden olan Hüccet-ül-İslam unvanına sahip İmam-ı Gazâlî hazretlerinin İhya'da ve İmam-ı Süyûtî hazretlerinin Cami-us-sagîr'de bildirdiği hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Âhir zamanda değişik inançlar çıkınca, kocakarı gibi inanın!) [Deylemî]
Bu hadis-i şerif, (Bâtıl şeylere körü körüne inanın!) demek değildir. (Allah ve Resulü'nün bildirdiklerine, aklınız almasa da, ispat edemeseniz de, inanın!) demektir. Cennet, Cehennem, Sırat Köprüsü ve âhiret hayatı akılla, mantıkla ispat edilemez. Mutezile aklı almadığı için Sırat Köprüsünü, Mizan'ı, Mirac'ı ve benzeri olayları inkâr etmiştir.
İman, görmeden inanmaktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Körü körüne görmeden inanmak mı, yoksa araştırarak inanmak mı gerekir? CEVAP: İman ve âhiret işleri görerek olmaz. İmanda gayba inanmak esastır. Allahü teâlânın bildirdiği her şeye görmeden inanmak gerekir. İman, görmeden olur. Görünce iman olmaz. Gördüğünü söylemek olur. Onun da hiç kıymeti olmaz.
Hazret-i Ebu Bekir'in, görmeden, aklını kullanmadan, bir anda Mirac'a gidip geldiğine inanarak Resulullah'ı tasdik etmesi, imanını yükseltmiştir. Güneş'ten daha parlak olan imanından dolayı Peygamber efendimiz, (Ebu Bekir'in imanı, bütün insanların imanları toplamıyla tartılsa, Ebu Bekir'in imanı daha ağır gelir) buyurmuştur. İman, görmeden inanmaktır. Kur'an-ı kerimde, sâlihler övülürken, (O müttekîler, gayba inanırlar) buyuruluyor. (Bekara 3)
Demek ki gayba inanmak, müttekîlerin vasfıdır. (Resulullah ne bildirmişse doğrudur) diyerek inananlar kurtulmuştur. İman, araştırarak, akıl yürüterek elde edilen bir şey değildir. İslam âlimleri imanı şöyle tarif etmişlerdir:
İman, Muhammed aleyhisselamın, peygamber olarak bildirdiği şeyleri, tahkik etmeden, akla, tecrübeye ve felsefeye uygun olup olmadığına bakmadan, tasdiktir. Akla uygun olduğu için tasdik etmek, aklı tasdik etmek olur, Resulü tasdik etmek olmaz. Yahut Resulü ve aklı birlikte tasdik etmek olur ki, o zaman Peygamber'e itimat tam olmaz. İtimat tam olmayınca, iman olmaz. Çünkü iman parçalanmaz. (S. Ebediyye)
Bir kulun vazifesi, dinin emir ve yasaklarının hikmetini araştırmak değil, verilen emri noksansız yapmaya çalışmaktır. Allahü teâlânın emirlerinin sebebini ve hikmetini anlamak, kullar için çok zaman mümkün olmaz. Bunun için atalarımız, (Hikmetinden sual olunmaz) demişlerdir. Aklın acizliğini göstermek için de şöyle demişlerdir:
İdrak-i meali bu küçük akla gerekmez,
Zira bu terazi, bu kadar sıkleti çekmez.
Yani, (Akıl bu işin hikmetini anlayamaz, sırlarını kavrayamaz, çünkü bu terazi bu kadar ağırlığı çekemez) demektir. Öyle ya, kuyumcudaki terazi ile odun kömür tartılamaz. Akıl da, Cenneti, Cehennemi ve âhiret hâllerini anlamaktan âcizdir. Bu hususlarda dinimizin bildirdiklerine, araştırmadan, sorgulamadan inanmak lazımdır.
İyilikler azalıyor, kötülükler artıyor
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Milletler ve insanlar mahvoluyor. Bütün bunlara sebep, İslâm dairesinden dışarıya çıkmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerimde mealen, (Beni unutursanız, beni Rab olarak tanımazsanız, verdiğim nimetlere şükretmezseniz, rızkınızı daraltırım) buyuruluyor. Elhamdülillah ki, (Rızkınızı yok ederim) denmiyor. En büyük rızk, imandır. İmansızlık, sel gibi akıyor. Bugünkü insanların hâli, bu yüzden perişandır.
Sağlık da, bir rızktır. Bu rızk azaldığı için, hastaneler dolup taşıyor. Muhakkak her evde hasta var. Evler, eczane deposu gibi ilaçla dolu.
Emniyet de bir rızktır. Bu rızk da azaldığı için, evlerde bile güven içinde oturulamıyor.
Huzur da bir rızktır. Hanım, kocasına itaat etmiyor. Kocası, hanımına Müslümanca davranmıyor. Sâlih evlatlar arasında adaletsizlik yapılıyor. Ana babanın görevlerinden biri, sâlih evlatlarına aynı sevgiyi gösterip, onları birlik ve beraberlik içinde tutmaktır. Hâl böyleyken, anne, (Başıma bir şey gelirse, oğlum bana bakar) diyerek oğluna sarılıyor. Baba da kızına sarılıyor. Böylece içeride bir huzursuzluk başlıyor.
Gıda da bir rızktır. Tabiî gıda kalmadı. Piyasa hep suni ve bozuk gıdalarla dolu. Böyle bozuk gıdalardan da, bozuk, hasta insanlar meydana geliyor. Evde beş kişi varsa, beşi birden çalışıyor, ama hepsi de aç kalıyor. Bu, gıda rızkının daralmasıdır.
Velhasıl, iyilik olarak ne varsa, hepsi azalıyor. Kötülük olarak da ne varsa, hepsi artıyor. Neticede milletler ve insanlar mahvoluyor. Bütün bunlara sebep, İslâm dairesinden dışarıya çıkmaktır.
Allahü teâlâ insanların ibadetine muhtaç değildir. Şayet insan ibadet ederse, kendini kurtarmış olur. Hem dünyada, hem de âhirette huzura kavuşur. Ama ibadet etmezse, hem dünyada, hem de âhirette yanar.
Allahü teâlâ bir hadis-i kudside buyuruyor ki:
(Önce gelenleriniz sonra gelenleriniz, küçüğünüz büyüğünüz, dirileriniz ölüleriniz, insanlarınız cinleriniz, en müttekî, itaatli kulum gibi olsanız, büyüklüğüm artmaz. Aksine hepiniz, bana karşı duran, peygamberlerimi aşağı gören düşmanım gibi olsanız, uluhiyyetimden bir şey eksilmez. Allahü teâlâ, sizden ganîdir, Ona hiçbiriniz lâzım değildir. Siz ise, var olmanız için ve varlıkta kalabilmeniz için ve her şeyinizle, hep Ona muhtaçsınız.)
Sevaba ortak mânevî şirket
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bazı insanlar ateşin sönmesi için, bazıları da ateşin büyümesi için gayret gösteriyorlar.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bu zamanda hak ile bâtıl, imanla küfür, iyi ile kötü karıştı, insanlar bunları ayırt edemez hâle geldi. O bakımdan, Allahü teâlânın en çok razı olduğu ibadet, Onun kullarına Ehl-i sünnet itikadını öğretmektir. Bugün en büyük iyilik, en büyük sadaka budur. Bunun için de, büyüklerin kitaplarından bir kitap vermekten başka yol yoktur. Merhum hocamız Hüseyin Hilmi Işık Efendi buyururdu ki:
(Ehl-i sünnet kitaplarını yayarak yapılan bu hizmetler, sevaba ortak mânevî bir şirkettir. İştirak eden herkesin hissesi vardır. İster bedenen, ister maddî olarak iştirak etsin, ister bunları yapamazsa, dua ile iştirak etsin, katkısı olan herkes, bu sevaba kavuşacaktır. Yeter ki kalbinde hizmetlere sevgi, iştirak ve destek niyeti olsun. Mesela iki kişi ortak olsa, bir çuval buğdayı paylaşacak olsalar, yarıya bölüp, yarısı senin yarısı benim derler. Bu hizmetler, bu ortaklık öyle değil. Her bir buğday tanesinde hizmet eden bütün arkadaşlarımızın hissesi vardır. Hizmet eden kaç bin kişi varsa hepsi ortaktır. Bu hissenin dağılımında da asıl olan, az veya çok vermek değildir. İhlâsla mı, yoksa bir menfaat niyetiyle veya ayıp olmasın diye mi verdiğine bakılır.)
Bütün iş, bir şekilde bu sisteme dâhil olmaktır. Çünkü herkes tarafını belli etmelidir.
İbrahim aleyhisselam ateşe atılacağı zaman, bir karınca su taşır. (Bununla ateş mi söner?) derler. O da, (Biliyorum, bu suyla ateş sönmez, ama ben tarafımı belli ediyorum) der. Başka bir taraftan, bir yılan da ateşi körüklemek için üfler. Yani o da tarafını belli etmeye çalışır.
Süleyman aleyhisselâm padişah olunca, dünyanın bütün devlet başkanları ona çok güzel hediyeler getirirler. Karınca da bir çekirge bacağını ağzına alıp, saraya gelir. Karıncaya, (Oraya devlet başkanları neler neler götürüyor. Sen ise bir çekirge bacağı getirdin) derler. Karınca da, (Ben hediye getirenlerin arasına ismimi yazdıracağım. Hediyenin büyüklüğü önemli değildir) diye cevap verir.
Şimdi de durum böyledir. Küfür yani imansızlık ateşi her tarafı sarmış hâldedir. Bazıları ateşin sönmesi için, bazıları da ateşin büyümesi için gayret gösteriyorlar. Ehl-i sünnet kitaplarını yayarak, biz de tarafımızı belli etmeliyiz...
"Bana rahmet kapısını aç!" diye dua etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Rahmetin çıkış kapısı her zaman açık ise de, giriş kapısı olan kalbler, herkeste açık değildir. Bunun açılması için dua etmeliyiz.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet bilgilerini yaymak için yapılan hizmetlere iştirak etmek, nasip meselesidir. Kime kısmet olduysa, çok şükretmesi lazımdır. Allahü teâlâ kısmet kapılarımızı kapatmasın. Rabia-i Adviye hazretleri, bir kimsenin, (Yâ Rabbi, bana rahmet kapısını aç!) diye dua ettiğini görünce, o kimseye, (Allahü teâlânın rahmet kapısı, şimdiye kadar kapalı mı idi de, şimdi açılmasını istiyorsun?) buyurur. Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye kitabında bu söz şöyle açıklanıyor: Rahmetin çıkış kapısı her zaman açıksa da, giriş kapısı olan kalbler, herkeste açık değildir. Bunun açılması için dua etmeliyiz.
Onun için zaman, kabadayılık, kibirlenme zamanı değildir. Yerde sürünmek, işe yaramadığına üzülmek, kısmet kapılarının açılmasına dua etmek zamanıdır. Herkes tarlaya ne ekerse, âhirette onu biçer.
Dine hizmet, bir mirastır. Peygamber efendimizin vârisi olmaktır. Veraseti veren Peygamber efendimizdir. Çünkü bu işte, Ona benzemek vardır. Hiçbir zaman muris, yani miras bırakan, vârisini yarı yolda bırakmaz. Peygamber efendimiz bu mirası, bu vekaleti verdikten sonra, kişi günahkâr da olsa, o kişiyi kendi hâline bırakmaz. (Sen benim yolumu devam ettirdin, gel yanıma) buyurur ve elinden tutup Cennete götürür. Yani o kimse mutlaka imanla ölür.
Onun için dine hizmet nimeti, çok büyük ve çok kıymetlidir. Ama Allahü teâlâ Kur'an-ı kerimde mealen, (Nimetlerimin kıymetini bilir, şükrederseniz, yani emrettiğim gibi kullanırsanız, onları arttırırım. Kıymetlerini bilmez, bunları beğenmezseniz, elinizden alır, şiddetli azap ederim) buyuruyor. Eğer bir kimse, dine hizmet nimetinin kıymetini bilmezse, kaza geçirmek, hasta olmak gibi sebeplerle bu hizmetlerden mahrum kalır. O hâlâ hizmetten mahrum kalmasını hastalığından bilir. Hâlbuki nimetin kıymetini bilememiştir ve Allahü teâlâ, şükrü eda edilmeyen bu büyük nimeti ondan almıştır.
İşte onun için, Allahü teâlânın verdiği nimete çok şükredelim. Şükürden maksat, nimeti mahallinde kullanmaktır. Ömür su gibi geçip gidiyor. Niçin yaratıldığımızı unutmamalıyız. Yaptığımız işin kıymetini iyi anlamalıyız. Onun artması için, büyümesi için de daha çok çalışmalıyız.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Taassup ehli, kibrinden dolayı, kendisinin yeni duyduğu hak ve doğru bir şeyi kabul etmekte zorlanır.
Sual: Başka bir mezhebi taklit etmek hakkında herkes bir şey söylüyor. Doğru olan hangisidir?
CEVAP: Günümüzde Müslümanların büyük bir kısmı mezhep taklidinin mahiyetini bilmemektedir. Bilenler de üçe ayrılır: İfrat, Tefrit ve Vasat. İslamiyet, ifrat ve tefrit, yani aşırılıklardan uzak her Müslümanın rahatça uygulayabileceği hükümler topluluğudur. Buna vasat yol deniyor. Orta yol demektir.
Mezhep taklidinden kaçanlar tefrit ehlidir. Telfîk yapanlar, yani her mezhebin kolay tarafını toplayanlar ifrat ehlidir. Bunların her ikisi de çok yanlıştır.
1- Her mezhebin kolay gelen hükümlerini alıp ortaya (Mezhepsizlik mezhebi) çıkarmaya çalışanlar ifrat ehlidir. Abdesti bozulunca, (Falanca mezhepte bozmaz) diyerek rastgele kolay hükümleri almak, mesela (Kadın hayız hâlinde Mâlikî'de Kur'an okur) diyerek, hayızlıya zaruretsiz Kur'an okutturmak ifrattır, mezhepsizliktir.
2- Zaruret de olsa, başka hak mezhebi taklit etmeyi caiz görmeyenler, ihtiyaç hâlinde dört hak mezhepten birini taklit etmeyi mezhepten çıkmak gibi, hattâ dinsizlik gibi gören taassup ehli olanlar da çoktur. Bunlardan bazısı, (Arapça kitaplarda mezhep taklidi varsa kabul ederiz) diyorlarmış. Onlara, (Bütün Ehl-i sünnet kitaplarında, başka bir mezhebi taklit bildiriliyor) denmiş. Ama lider durumunda olanları, çok taassup ehli olduğu için, kabul etmiyor. İbni Âbidin, Hadîka, Nimet-i İslam, Berîka ve Hülasat-üt-tahkik gibi daha birçok kitaptan delil gösterildiği hâlde, taklide yanaşmayan mutaassıp kimselerin hâlâ bulunması üzücüdür. Bütün gerçekler, vesikalar kendisine gösterildiği hâlde, kabul etmeyen, kendi indî ve hatalı görüşünde körü körüne ısrar ve inat eden katı kimseye mutaassıp denir, şimdi bağnaz diyorlar. Taassup ehli, kibrinden dolayı, kendisinin yeni duyduğu hak ve doğru bir şeyi kabul etmekte zorlanır. Hakkı başkasının ağzından, başkasının kitabından duymayı kibrine yediremez. Hakkı kabul etmemek kibirdendir.
3- Bir ihtiyaç olunca, başka mezhebi taklit edenler, Ehl-i sünnet ulemasının yolunda olanlar. Bunlar doğru yolda, vasat yoldadır. [Devamı var]
İhtiyaç hâlinde mezhep taklidi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zamanın şeyhülislamı matbaanın Osmanlı'ya girmesi için fetva verdiği hâlde, kabul etmemekte direnenler çıkmıştır. İmam-ı Rabbânî hazretlerinin bildirdiğine göre, Medine'deki bir âlim, bid'atlere alıştığı için, Hazret-i Mehdi'nin sünnet olarak bildirdiklerini kabul etmeyecek, (Bu adam dinimizi yıkacak) diye, Hazret-i Mehdi'ye karşı gelecektir.
Şimdi bazıları, caiz olan mezhep taklidine, Medineli bid'at ehli âlim gibi saldırıyorlar. Yanlış görüşlerini ispat için, mason şeyhülislamların, mesela Musa Kâzım gibilerin ipine sarılıyorlar. Mason Abduh'un çömezleri de, hiç mezhep tanımayarak, hangi hüküm akıllarına yatıyorsa ona tâbi oluyorlar. (Şevkani'nin bu kavlini, Mâlikî'nin bu görüşünü tercih ederiz) diyerek ortaya mezhepsizlik üzerine kurulu yeni bir din çıkarmaya çalışıyorlar.
Ehl-i sünnet ulemasının yolu, bir harac [sıkıntı] olunca başka mezhebi taklittir. Ama yeni duydukları doğru bilgileri, kabul etmekte zorlanan bazıları, bu işte taassup gösteriyor, taklidi başka mezhebe geçmek sanıyorlar.
Ödünç almakta zorluk çeken birine, (Mâlikî'yi taklit et, gün tayin ederek ödünç al!) denmiş. (Olur mu öyle şey?) diyerek itiraz etmiş. Sonra, delilleri gösterince, (Evet doğru, ama alışmadığımız için kabullenmek bize zor geliyor) diye itiraf etmek faziletini göstermiş. Kibirliler, bu kadar fazileti de gösteremiyorlar. Hak olan mezheplerin rahmet olan ayrılıklarından, yine o âlimlere uyarak faydalanmaktan kaçınmak, ahmaklık mı, cahillik mi, yoksa kibir mi? Belki her üçü de vardır.
(Ehl-i sünnetim) dediği hâlde, taassup ehli gibi düşünenler de oluyor. Mesela daha önce Şâfiî'yi taklit etmişse, Mâlikî daha kolay diye Mâlikî'yi taklit etmeyi veya harac olunca, o konuda başka mezhebe uymayı caiz görmüyorlar.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Gerektiğinde en kolay fetvaya uymalı. Allahü teâlâ, insanlara güç gelen şeyleri değil, kolay olanların yapılmasını istiyor. Çünkü insanın zayıf, dayanıksız yaratıldığını bildiriyor. Kur'an-ı kerimde, (Allah, size kolaylık ister, zorluk, güçlük istemez) buyuruldu.
Allahü teâlâ böyle isterken, Resûlü ve onun vârisi olan âlimler böyle bildirirken, ihtiyaç olunca kolay kavle uymayı ve o konuda başka bir hak mezhebi taklit etmeyi öcü gibi görmek ne büyük taassuptur. [Devamı var]
Mezhep taklidi rahmettir, kolaylıktır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Zaruret olsa da, olmasa da, harac [zorluk, sıkıntı] olduğu zaman, diğer üç mezhepten biri taklit edilir.
Allahü teâlâ dileseydi, Kur'an-ı kerimde ve hadis-i şeriflerde, her şey açıkça bildirilirdi. Böylece mezhepler hâsıl olmazdı. Kıyamete kadar, dünyanın her yerinde, her iklim ve şartta, her Müslüman için tek bir nizam olurdu. Müslümanların hâlleri, yaşamaları güç olurdu. (S. Ebediyye)
Bir Müslüman, kendi mezhebine göre ibadet yaparken, bir sıkıntı meşakkat hâsıl olursa, başka bir mezhebe uyarak, bu işi kolayca yapar. Birkaç örnek verelim:
1- Şâfiî'de, karşı cinsin tenine dokunmak abdesti bozar, Hanefî ve Mâlikî'de bozulmaz. Hacda veya karşı cinse dokunma durumu olan yerlerde, bu iki mezhepten biri taklit edilirse, abdest bozulmadan tavaf yapılır. Bu bir rahmettir.
2- Seferde, üç mezhepte iki namazı cem etmek caizdir. Namazlarını kaçırma tehlikesi varsa, Hanefîler, bu üç mezhepten birini taklit ederek iki namazı cem edebilir. Mukimken de, iki namazı cem etmeyi gerektirecek durumlar olabilir. O zaman da Hanbelî mezhebi taklit edilir. Bu da bir rahmettir.
3- Şâfiî'de, velisinin rızası olmadıkça kızın evlenmesi caiz olmaz. Bir zaruret varsa, Hanefî'yi taklit ederek velisiz de evlenebilir.
4- Şâfiî'de zekât sekiz sınıfa verilir, üç sınıfa verilse de caizdir. Ancak üç sınıfı bulmak da zordur. Hanefî taklit edilerek bir sınıfa verilir. Bu da rahmettir.
5- Bir Hanefî'nin, evlendiği kızla sütkardeş olduğu ortaya çıkarsa, eğer bir iki kere emmişse, Şâfiî taklit edilip evliliğe devam edilir. Çünkü Şâfiî'de sütkardeş olmak için ayrı zamanlarda beş kere doya doya emmek gerekir. Bu da rahmettir.
Abdest ve gusülde de, ihtiyaç olunca başka mezhebi taklit etmek caizdir. Bunun için, o mezhebin şartlarına da uymak lazımdır. Yapabildiği bütün şartlarına uymazsa, taklit caiz olmaz.
Kendi mezhebine uymayan işi yaptıktan sonra bile, taklit caiz olur. Mesela imam-ı Ebu Yusuf'a, cumayı kıldıktan sonra, guslettiği kuyuda fare ölüsü görüldüğü söylenince, (Şâfiîlere göre guslümüz sahihtir) buyurdu. (Hadîka) [Burada işi yaptıktan sonra da, geriye dönük taklidin caiz olduğu görülmektedir.]
Zaruret olsa da, olmasa da, harac [zorluk, sıkıntı] olduğu zaman, diğer üç mezhepten biri taklit edilir. (İbni Âbidin) [Devamı var]
Zaruret olmasa da, sıkıntı varsa taklit edilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir işi bir mezhebe göre yaparken, başka bir mezhebi de taklid etmek gerekiyorsa, iki mezhepte de bâtıl olacak bir şey yapmamak şarttır.
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Müslümanları sıkıştırmak, onları incitmek haramdır ve Allahü teâlânın beğenmediği şeydir. Şâfiî âlimleri, kendi mezheplerinde yapılması güçleşen şeylerin, Hanefî'ye göre yapılmasına fetva vermişler, Müslümanların işini kolaylaştırmışlardır. Mesela, Şâfiî mezhebine göre, zekât vermek için, zekâtın, Tevbe sûresi, 60. âyetinde bildirilen 8 sınıf insanın her sınıfına verilmesi lazımdır. Bunlardan, gönüllerinin alınması lazım gelen kâfir sınıfı, [zekât toplayan memur sınıfı ve kölelikten kurtarılacak borçlu sınıfı] bugün yoktur. Bunları bulup zekât vermek imkânsızdır. Bunun için, Şâfiî âlimleri Hanefî'ye göre zekât verilmesine fetva verdi. Çünkü Hanefî'de, bu sınıflardan herhangi birine vermek yetişir. (3/22)
Zaruret olmasa da bir ibadeti yapmakta güçlük olunca, başka mezhebi taklit caizdir. (Mizan, Fetava-i Hayriye, Fetava-i Hadisiye)
Bir kimsenin, kendi mezhebine göre yapamadığı veya güçlükle yaptığı bir işi, o işin başka bir mezhepte yapılması kolaysa, o mezhebin o konudaki şartlarına uyarak, o mezhebe göre yapması caizdir. (Redd-ül-muhtar, Mizan, Hadîka, Berîka)
Tâbi olduğu mezhebe uyarak bir işi yaparken harac hâsıl olursa, bu işi, diğer üç mezhepten, harac bulunmayan birini taklid ederek yapar. (İbni Emir Hac)
İkinci mezhebe göre de özrü olanın, üçüncü mezhebi taklid etmesi caizdir. (İ. Hümam)
Bir işi bir mezhebe göre yaparken, bu mezhebin, bu işin sahih olması için koyduğu şartlardan, yapılabilmesi mümkün olanların hepsini yapması gerekir. Bunlardan biri mazeretsiz yapılmazsa, bu iş sahih olmaz. (Hulasat-üt-tahkik)
Bir işi bir mezhebe göre yaparken, başka bir mezhebi de taklid etmek gerekiyorsa, iki mezhepte de bâtıl olacak bir şey yapmamak şarttır. Mesela abdestte, Şâfiî'yi taklid ederek uzuvlarını ovmayan kimse, kadına eli dokununca, (Mâlikî'ye göre abdest bozulmaz) diyerek namaz kılsa, bu namazı bâtıl olur, çünkü kadına dokunduğu için Şâfiî'ye göre, uzuvlarını ovmadığı için de Mâlikî'ye göre abdesti sahih değildir. (Tahrir) [Devamı var]
Diğer üç hak mezhepten birini taklit etmek
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Taklidi kabul etmeyenler, bid'at mezheplerden olan Zahiriyye'yi savunmuş oluyorlar. Böylece onlar da başka mezhebi taklit etmiş oluyorlar.
Bir iş için, başka mezhep taklid edildiği zaman, o mezhebin bu iş için koyduğu şartlardan, uyabildiklerinin hepsine uyması gerekir. Çünkü meşakkat olunca, mezheplerin kolaylıklarını yapmak, zaruret olmadıkça, ancak bütün şartları yerine getirmekle caiz olur. (Mizan-ül-kübra)
İsmail Nablüsi hazretleri buyuruyor ki: İhtiyaç olunca, başka mezhebi taklit ederek işini yapabilir, fakat bu iş için, o mezhepte olan şartlardan uyabildiklerinin hepsini yerine getirmesi gerekir. Mezheplerin ruhsatlarını yani kolaylıklarını araştırarak, işini bunlara uygun olarak yapmaya telfik denir ki, caiz değildir. İhtiyaçtan dolayı veya zaruretle, bir işini veya her işini diğer üç hak mezhepten birine uyarak yapmak caizdir. (İkd-ül-ferid, Hadika)
Dünyalığa, şehvetine kavuşmak için, başka mezhebi taklid caiz değildir. (Ukud-üd-dürriyye)
Üç talakla boşanan kadın, başka bir erkekle evlenip, o erkek de, bunu boşamadıkça, eski kocasıyla evlenemez. Böyle bir durumda, ilk nikâhları Şâfiî'ye uygun yapılmamışsa, Şâfiî taklid edilerek, Şâfiî'ye uygun nikâh yapmaları caiz olur. (Redd-ül-muhtar)
Şâfiî'de, fitre için, buğdayın veya diğer maddelerin kıymeti kadar altın, gümüş vermek caiz değildir. Hanefî taklid edilerek, buğday yerine, değeri kadar altın veya gümüş vermek caizdir. (Şemseddin-i Remlî)
Şâfiî'de, oruca imsak vaktinden önce niyet etmek şarttır. Uyumak, unutmak gibi herhangi bir sebeple bunu yapamayan bir Şâfiî, orucunu kurtarmak için, (Bu orucumu Hanefî'ye uyarak tutuyorum) derse oruç sahih olur. Bozulmaktan kurtulmuş olur.
Bir işi yapmakta harac [sıkıntı] olursa, zayıf kavle uyulur. Buna uymakta da harac olursa, başka mezhep taklid edilerek yapılır. (İbni Âbidin, Hadika)
Zaruret olunca veya zaruretsiz yapılan bir şeyden dolayı, kendi mezhebine göre yapılmasında harac bulunan bir ibadeti, başka mezhebi taklit ederek yapmak lazım olduğu, Fetavel-hadisiyye, Hulasat-üt-tahkik, Tahtavî'nin Merak-ıl-felah haşiyesi, Türkçe Nimet-i islam ve Siirtli Molla Halil efendinin Mafüvat kitabında da yazılıdır.
İbni Hazm, Zahiriyye mezhebinde olup taklide karşı idi. (Eşeddül-cihad)
Taklidi kabul etmeyenler, bid'at mezheplerden olan Zahiriyye'yi savunmuş oluyorlar. Böylece onlar da başka mezhebi taklit etmiş oluyorlar.
Bir kavmin efendisi, onlara hizmet edendir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir insan, büyüklere kavuşmadan veya Müslüman olmadan önce, hangi kabiliyete sahipse, aynı kabiliyeti bu sefer dine hizmet yolunda kullanır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Bir kavmin efendisi, en makbulü, onlara hizmet edendir. Hizmet edene, âhirette hesap da sorulmaz, azap da yapılmaz) buyuruyor.
Merhum hocamız, bir sohbetinde, dinimize yapılan hizmetlerin kıymetini ve bunları yapanlara Cennette verilecek nimetleri anlatırken, bir arkadaş söz alır, (Efendim, ne olur bir dua eder misiniz? Ben hemen şimdi ölmek istiyorum) der. Hocamız da, o arkadaşa hitaben, (Siz bu kadar nefsinize düşkün müsünüz, hemen Cennet nimetlerine, rahata kavuşmak istiyorsunuz. O kadar tembellik yok, hizmet var! Herkes ölmek isterse, bu hizmetleri kim yapacak, bu kitapları kim yayacak? İyiler ölürse, insanlara bu nasihati kim yapacak? Oturun çalışın, o sonra nasıl olsa olacak. Öyle kolay, hemen gitmek yok, biraz yorulacaksınız, çalışacaksınız, üzüleceksiniz, sevineceksiniz, ondan sonra inşallah hep beraber orada oluruz. Allahü teâlâ, hepimize inşallah şehitlik nasip edecektir. Öldükten sonra hepimiz rahat ve huzura kavuşacağız. Ölünce dünya sıkıntıları, üzüntüler bitecek. Hepsi bitecek, ama bu hizmetin sevabı Kıyamete kadar devam edecektir) buyurur.
Büyükleri tanımasaydık, kitaplarına kavuşmasaydık, diğer insanlardan beter olurduk. Çünkü bir insan, büyüklere kavuşmadan veya Müslüman olmadan önce, hangi kabiliyete sahipse, aynı kabiliyeti bu sefer dine hizmet yolunda kullanır. Bir hadis-i şerifte, (Câhiliye zamanında ileri olanınız, Müslüman olup din bilgilerini öğrenince de, en ileriniz olur!) buyuruldu. Mesela Ömer bin Hattab'ın karşısına dikilmek mümkün değildi. İslamiyet'in ilk yıllarında, henüz iman etmemişken, Peygamber efendimizi öldürmeye gidiyordu. Ama Müslüman olduktan sonra, yine aynı hazret-i Ömer dönüşte müşriklere dedi ki:
(Beni bilen bilir, bilmeyen bilsin, bana Ömer bin Hattab derler. Karısını dul, çocuklarını yetim bırakmak isteyen önüme çıksın!)
İşte Müslümanlığın ne olduğunu anlamak için, bu bile yeterlidir. Allahü teâlânın verdiği bu iman nimeti, çok kıymetlidir. İslamiyet bize kadar kolayca, zahmetsiz, bedelsiz gelmedi. Bilakis, canla, malla yani fedakârlıkla geldi. Ecdadımız bunun için birçok bedel ödedi. Onun için onları sık sık hatırlayıp, söylemekte, şükranla anmakta, onlara dua etmekte fayda vardır.
Allah bizi şeytanların şerrinden korusun!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Siz şimdi gördüğünüze ve duyduğunuza değil de, görmediğinize ve duymadığınıza tâbi olup da mı buraya geldiniz?"
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Silsile-i aliyye büyüklerini tanıyıp, yollarında dinimize hizmet edenlerin biri, bine bedeldir. Çünkü Ehl-i sünnet itikadına kavuşmak ve onu yaymak çok zordur, zira düşmanı çoktur. Bütün kâfirler ve bozuk mezhepler, tek maksatta birleşirler. O da, Ehl-i sünneti yok etmektir.
Maymun, çok neşeli bir hayvandır. Fakat aynaya baktığı zaman hiddetlenir ve o aynayı parçalamak ister. Çünkü kendi yüzünü, ancak aynaya bakınca görür. Sonra da, (Ben bu kadar çirkin miyim) der ve aynaya saldırır. Dolayısıyla, Ehl-i sünnet itikadında olan bir Müslümana bakan kişi, eğer mezhepsizse veya bozuksa, o Müslümanın nurlu yüzünde, o güzellikte, kendini görür. Çirkinliğini kabul edemediği için de, tıpkı aynaya saldıran maymun gibi, ona düşman kesilir. Bu yüzden, Ehl-i sünnetin düşmanı çoktur.
En kötü, en tehlikeli şeytan, insan şeytanlarıdır. Merhum hocamız, (Allahü teâlâ bizi şeytanların şerrinden korusun. Şeytan denince, genelde İblis anlaşılır, hâlbuki şeytanlar denince, İblisle beraber, nefs, kötü insanlar, kötü arkadaşlar, bozuk yayınlar da anlaşılır) buyururdu.
Mahşerde cehennemlikler şeytana gidip, (Senin yüzünden bu hâle geldik ey melun!) derler. Şeytan, (Siz dünyadayken beni gördünüz mü?) der. (Görmedik) derler. (Sesimi duydunuz mu?) der. (Duymadık) derler. (Öyleyse, niye bana saldırıyorsunuz? Siz gidin, sizi bu hâle sokan, benden beter olan o adamların yakasına yapışın!) der. (Kim onlar?) derler. (Konuştuğunuz, oturup kalktığınız arkadaşlarınız. Benden sadece hayâli olarak bahsediyorsunuz. Ama onlarla fiili olarak görüştünüz. Yahu siz dünyada hiç Kur'ân-ı kerim, cami, hoca, din kitabı görmediniz mi?) der. (Gördük) derler. (Siz hiç ezan sesi duymadınız mı?) deyince de, (Duyduk) derler. Bunun üzerine şeytan, (Yani siz şimdi gördüğünüze ve duyduğunuza değil de, görmediğinize ve duymadığınıza tâbi olup da mı buraya geldiniz? Siz gidin kendinizi ayıplayın, sizi bu hâle düşürenleri bulun. Ben nihayetinde kalbinize vesvese verdim, ama hiçbirinizin kolundan tutup da bir yere götürmedim. Ama o arkadaşlarınız sizi tutup bir yerlere götürdü) der. O hâlde kötü arkadaşlardan, kötü yayınlardan çok uzak durmalıyız.
Kıbleye doğru yatmak caiz mi?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ayakları kıbleye doğru uzatmak tahrimen mekruhtur. Cenazeler de, ayakları değil, yüzü kıbleye gelecek şekilde, sağ yan üzerine defnedilir.
Sual: Bid'at ehli biri, (Yatarken ayakları kıbleye doğru uzatmak gerekir. Böylece insan kalkınca, yüzü kıbleye gelmiş olur. Bunun gibi, ölüleri de, ayakları kıbleye gelecek şeklinde defnetmeli ki, Kıyamet günü dirildiğinde yüzü kıbleye gelsin) dedi. Bu arkadaş bid'at ehli ama bu düşüncesi bana da mantıklı geldi. Böyle hareket edilse, doğru olmaz mı?
CEVAP: Hayır, doğru olmaz. Mazeretsiz ayakları kıbleye doğru uzatmak tahrimen mekruhtur. Cenazelerin de, ayakları değil, yüzü kıbleye gelecek şekilde, sağ yan üzerine defnedileceği din kitaplarında bildirilmiştir. Mantıkla, akılla dînî hüküm konmaz.
Size, bid'at ehlinin söylediği mantıklı gelir. Bir başkasına da, başka bir şey mantıklı gelebilir. O zaman da, insan sayısı kadar din kuralı ortaya çıkar. Mesela biri de çıkar, ölüler için derin çukur açıp, yüzü kıbleye gelecek şekilde dikine defnetmek daha uygundur der. Hem böylece, yüzü devamlı kıbleye karşı olur diyebilir. Bunun için Hazret-i Ali, (Din, nakle dayanır. Akılla, mantıkla olsaydı, mestin üstünü değil, altını mesh ederdim. Hâlbuki Resulullah'tan gördüm, o, mestlerin üstünü mesh ederdi) buyurmuştur. Demek ki, herkesin aklı ve mantığı, dinde ölçü olmuyor. Din kitaplarının yazdığına uymak gerekir.
Sual: Sürmek için ikram edilen esansı ve gülü almak gerekir mi?
CEVAP: Her hediyeyi almak gerekir. Hediye geri çevrilmez. Verilen koku ve gül, alınıp koklanmalı. Gülü koklayınca, salevat-ı şerife getirmeli, çünkü Resulullah efendimizin mübarek teri, gül gibi kokardı. Hadis-i şerifte, (Üç şey, bedeni besler: Güzel koku, yumuşak kumaştan dikilmiş elbise ve bal yemek) buyuruldu. (Şir'a)
Sual: Sabr-ı cemil ne demektir?
CEVAP: Sabr-ı cemil, başa gelen belaya, en güzel şekilde, feryat etmeden, insanlara şikâyet etmeden sabretmek demektir. İsmail Hakkı Bursevî hazretleri, (Sabır, kazaya rıza göstermekten dolayı değil de, başka maksatlarla olursa, buna sabr-ı cemil denmez) buyuruyor. Bir hadis-i kudsî:
(Kimin bedenine, evladına veya malına bir musibet gelir de, o da sabr-ı cemil gösterirse, Kıyamette ona hesap sormaya hayâ ederim.) [Hâkim]
Allah'a "sanatkâr" demek uygun mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ için sadece dinimizin bildirdiği isimler kullanılır. Mânâsı ne kadar güzel olsa da dinin bildirmedikleri kullanılmaz.
Sual: Allahü teâlâ için "sanatkâr" veya "mühendis" demek caiz midir?
CEVAP: Değildir, çünkü Allahü teâlânın isimleri tevkifîdir. Yani sadece dinimizin bildirdiği isimler kullanılır. Mânâsı ne kadar güzel olsa da, dinin bildirmedikleri kullanılmaz. Mesela (İnsanoğlunun mühendisi, kalbini çok muhteşem şekilde yerleştirmiştir) veya (Kâinatın sanatkârı gezegenleri yerli yerine yerleştirmiştir) demek caiz olmaz, fakat Allahü teâlânın sanatı veya Allah'ın mühendisliği, Allah'ın eseri denir. İkisi farklıdır. Birinde, dinin bildirmediği isim söylenmiş oluyor ki, caiz değildir. Diğerinde ise, bizzat Onun yaptığı iş söyleniyor. Onun sanatı, mühendisliği deniyor. Bu caiz oluyor. Sun-i ilahi veya sunullah da denir. Allah'ın eseri, sanatı demektir. San'i de denir. San'i, yapan, yaratan anlamındadır.
Sual: Allahü teâlâ için bazı şiirlerde, tanrı, padişah, çalab, sultan, üstad gibi ifadeler kullanılıyor. Uygun mu?
CEVAP: Bunlar ibadette kullanılmaz, mesela Allahü ekber yerine tanrı uludur denmez, fakat ibadet dışında kullanılabilir. Sırayla birer örnek verelim:
1- İlah mânâsında tanrı kelimesini kullanmakta mahzur yoktur. Mesela, (Hindlilerin tanrıları inektir), (Birdir Allah, ondan başka tanrı yoktur), (Bizim tanrımız Allah'tır) demek caizdir. Tanrı misafiri demek de caizdir.
2- Tasavvuf şairi Kuddusî diyor ki: Ey rahmeti bol Padişah/Günahımla geldim sana/Ben eyledim hadsiz günah/Günahımla geldim sana.
3- Yunus Emre diyor ki: Hak Çalab'ım, Hak Çalab'ım/Senden gayrı yok Çalab'ım/Günahları affedersin/Ey rahmeti çok Çalab'ım!
4- Süleyman Çelebi diyor ki: Bütün dertlilerin dermanı sensin/Cümle âlemlerin Sultanı sensin.
5- Mektubat-ı Rabbânî'deki bir beyit şöyledir: Ayna arkasındaki papağan gibiyim/Ezelî üstad ne derse, onu söylerim.
Sual: Dükkânı besmeleyle açıp kapamak, dini ticarete alet etmek olur mu?
CEVAP: Hayır, besmeleyle açıp kapatmak iyi olur. Başkalarına duyurmak gayesiyle olursa, riya olur, caiz olmaz.
Rüzgâr eken, fırtına biçer
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: (Yalnız Kur'an) diyenlerin sapıttıklarını görüyoruz. Hâlbuki Kur'an, Resulullah'a ve âlimlere uyulmasını emretmiyor mu? (Yalnız Kur'an) diyenler niye, Kur'an'ın bu emrine uymuyorlar?
CEVAP: Baştan sapıtınca, raydan çıkınca, raya girmek kolay olmaz. (Allah ne diyor?) diyerek meal okuyup hüküm çıkarmak çok zararlıdır. (Hayır, ben hüküm çıkarmak için değil de Kur'an'da ne var diye okuyorum) demek de yanlıştır. İnsan okuduğunun etkisinde kalır. Tercüme edenin fikrine esir olur. Kendi tercüme ediyorsa, kendi fikrinin esiri olur. Osmanlılar bunu bildiği için, hiç meal yazmamışlardır. Müslümanlar Kur'an-ı kerimde neler olduğunu âlimlerin ilmihâl kitaplarından öğrenmişlerdir. Osmanlıdan sonra gayrimüslimler, masonlar, bu işe önayak olmuş, sonra mezhepsizler meal yazmaya başlamış ve çok kimsenin sapıtmasına sebep olmuşlardır. Meal okumak, yüzme bilmeyenin, kendisini denize atması gibi tehlikelidir. Meal okuyup hüküm çıkarmak, rüzgâr ekip fırtına biçmeye benzer. Buna üç örnek verelim:
1- Rahmetli Molla Sadreddin, çocuklarına, (Dini aslından, Kur'an'dan öğrenin) diye nasihat ederdi. Oğlu Ondokuzcu oldu, (Kur'an'dan başka şeyi kabul etmem) demeye başladı. Babası (Oğlum mürted oldu) diye dizlerini dövdüyse de, fayda vermedi.
2- Reformist Fazlurrahman'ın oğlu Hristiyanlığa geçip papaz olunca, babası tepki gösterip niye Hristiyan olduğunu sorar. Oğlu da, (Baba, Hristiyanların da Cennete gideceğini söyleyen sen değil miydin? İftihar edeceğin yere, tepki göstermeye ne hakkın var?) diyerek babasını susturur.
3- Yine bir yazar, Kur'andan kendi anladığına uyarak, (Hristiyanların mazlumları Cennete gidecek) dedi. Onun da çocukları ve ona tâbi olanların çoğu, (Hristiyanların hepsi mazlum) diyerek kiliseye gitmeye, âyinlere katılmaya, papazların da takva sahibi olduklarını söylemeye başlamışlar, haç çıkarmışlar, vaftiz olmuşlardır.
Bu acı örnekler gösteriyor ki, dinden taviz vermeye gelmiyor, elini veren kolunu alamıyor, dinini yıkmış oluyor.
Sual: Piyangodan çıkan bir arabayı satın almam caiz midir?
CEVAP: Kendisine piyangodan araba çıkan kimse, dinen araba onun mülkü olmadığı için satamaz, bir fakire hediye eder. Fakir, teslim aldıktan sonra, kendi malı olduğu için, size veya dilediğine satabilir.
Namazda göz ucuyla bakmak
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: "Namazda bakınmak bir hırsızlıktır. Şeytan onu kulun namazından çalar."
Sual: Namazda yüzü döndürmeden göz ucuyla sağa sola bakmak caiz midir?
CEVAP: Dürr-ül-muhtar'da (Göz ucuyla bakmak tenzihen mekruhtur) yazıyor. İbni Abidin hazretleri burayı açıklarken buyuruyor ki: Namazda bakınmak yasaktır. İki hadis-i şerif:
(Sakın namazda bakınmayın, çünkü namazda bakınmak helâk olmaktır. Mutlaka bakınmak lazımsa, farzda değil de, hiç olmazsa nâfile kılarken bakılabilir.) [Tirmizî]
(Namazda bakınmak bir hırsızlıktır. Şeytan onu kulun namazından çalar.) [Buhârî]
Bu hadis-i şeriflerde özürsüz bakmak bildiriliyor. Bu da tahrimen mekruh olur. (Bahr)
Zeylai ile Bakani'nin Mülteka şerhinde bildirildiğine göre, yüz hiç çevrilmezse, göz ucuyla bakmak mubahtır. Bu ise evlanın hilafıdır. Yani tercih edilen kavle aykırıdır. (İbni Abidin)
Burada mubah, tenzihi ve tahrimi mekruh olarak üç kavil bildirilmektedir. Ancak âlimlerin çoğu, yüzü çevirmeden göz ucuyla bakmanın tenzihi mekruh olmasını tercih etmişlerdir.
Sual: (Eskiden susmak faziletti, bugünse, konuşmak, gerçeği ortaya çıkarmak gerekir. Bunun için, susmakla ilgili atasözleri günümüze uymaz. Mesela, "İlmin varsa söyle, inansınlar; ilmin yoksa sus, adam sansınlar" atasözü uygun değildir) diyorlar. Bu doğru mudur?
CEVAP: Doğru değildir. Susmakla ilgili atasözlerinin hiçbiri günümüze aykırı değildir.
Bildirilen atasözünde, (Biliyorsan söyle, bilmiyorsan sus!) deniyor. Bunun neresinde uygunsuzluk var? Bütün ilimler, tecrübeler, kültürler hep aynı şeyi tavsiye ediyor. (Bilsen de, bilmesen de konuş!) denir mi hiç? Bilen kimse bile, çok konuşursa yanılabilir. Atalarımız, (Çok konuşan çok yanılır), (Çok söz yalansız, çok mal haramsız olmaz), (Bülbülün çektiği dili belası), (Söz gümüşse, sükût altındır) gibi kıymetli sözler söylemişlerdir. Genelde susmak daha uygundur. Sözümüzü kabul edeceğine emin olduklarımız varsa, ancak onlara söyleyebiliriz.
Bir hadis-i şerif şu mealdedir:
(Sükût, âlim için ziynet, cahil için [cahilliğini örten] perdedir.) [Ebu-ş-Şeyh]
(İlmin yoksa sus, adam sansınlar) sözü, yukarıdaki hadis-i şerife aykırı değildir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, sadece kendisine güvenenlere yardım eder. Diğerlerini ise, güvendikleriyle baş başa bırakır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Kur'an-ı kerimde mealen, (Kim Allah'a güvenirse, Allah ona yeter) buyuruluyor. Kim kime, neye güvenirse, yardımı ondan beklesin! Allahü teâlâ, kendisine güvenenlere yardım eder. Diğerlerini ise, güvendikleriyle baş başa bırakır.
Dünyada en bedbaht insan, Allahü teâlâya değil de, kendi gibi âciz insanlara veya kendi nefsine güvenendir. Allahü teâlâdan değil, nefsinden güç almak istemek felakettir. Kendine güvenen sevilmez. Allah'a güveneni ise herkes sever.
Merhum hocamız, (Kalbden para sevgisini çıkarmanın ilacı büyükleri sevmektir. Bunun başka hiçbir ilacı yoktur) buyururdu. Çünkü sevgiler çarpışır. Mesela ibadet sevabdır. Ama sevab sevgiyle çarpışamaz. Sevgi, şefkat ve muhabbetin hususiyeti başkadır, ibadetin hususiyeti başkadır. O bakımdan, dünya sevgisinin zıddı, ibadet etmek değil, ancak ve yalnız, Peygamber efendimizin vârisi olan İmam-ı Rabbânî hazretleri gibi büyük zatların sevgisidir. Bu iki sevgi çarpışır. Kişinin akıbeti, hangi sevginin üstün geleceğine bağlıdır. Bu büyüklerden, onların sevgisinden nasibi olmayan, yer dolusu gözyaşı dökse, yine bir gün batar.
Cenab-ı Hakk'ın rızasına, sevgisine iki yolla kavuşulur. Biri kalb yoluyla, ikincisi kalıp yoluyla, yani beden yoluyla. Kalb, Allah sevgisiyle dolmalıdır. İnsan vücudu da, ibadetle ve İslam ahlâkıyla süslenmelidir. İnsan hiç konuşmadan da dine hizmet edebilmelidir. Nitekim ömründe hiç namaz kılmamış bir genç, bulunduğu beldeye gelen büyük bir zatın yaşayışına bakar. O zatla hiç konuşmadığı hâlde, sadece o zatın yaşayışını görür ve talebelerine gelip, (Ben hayatta böyle tatlı Müslüman görmedim) diyerek namaza başladığını bildirir. Hâlbuki kendisine, (Namaz kıl) diyen olmamıştır.
İnsanlara, anlatarak bir şey kabul ettirmek çok zordur. Fakat biz dinimizi tam yaşarsak, tatlı dil ve güler yüzümüzle, güzel ahlâkımızla, numune olursak, hiç konuşmasak bile, bize bakıp dinimizi severler. Lisan-ı hâl, lisan-ı kâlden entaktır. Yani insanın hâl ve hareketi, sözünden daha tesirli olur. Yaşayarak örnek olmak, sözle anlatmaktan daha etkilidir.
Veren olgun, alan uygun olmalıdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
En büyük musibet, bu büyüklere tesadüf edip de yani onun zamanında, onun bulunduğu yerde yaşayıp da, onlardan mahrum kalmaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Güneş hayat kaynağıdır. Güneş enerjisi olmazsa, hiçbir canlı yaşayamaz. Çünkü Güneş yalnız ışık değil, enerji de veriyor. Peygamberler de Güneş gibidir. Bir peygamber, dünyaya geldiği zaman, her taraf onun nuruyla aydınlanıyordu. Vefat edince de dünya kararıyordu. Sonra Allahü teâlâ başka bir peygamber gönderiyor, dünya yine aydınlanıyordu. Nasıl ki Güneş, ışınları ve enerjisi ile canlılara rızık ve hayatta kalma gücü gönderirse, peygamberler de kalblerin temizlenmesi, iman etmesi ve canlanması için böyle hayat kaynağı olup, nur ve feyz yayarlar. O nurun ulaştığı kalb nurlanır, imana kavuşur.
Peygamber efendimizin teşrifiyle, bu nur bütün dünyayı kapladı. Son peygamber olduğu için, onun vefatından sonra da Kıyamete kadar, onun vârisleriyle, yani mürşid-i kâmillerle bu nurun yayılması devam eder. Asırlar boyunca, elverişli olanlar, o nuru alıp iman ettiler. Elverişli olmayanların ise üstünden akıp geçti. Onun için, (Veren olgun, alan uygun olmak lazımdır) buyuruluyor. Yani bu iş, iki taraflıdır. Sadece verenin olgun olması yeterli değildir. Mesela bugün evlerimizin içi, radyo ve televizyon dalgası gibi birçok elektromanyetik dalgayla doludur. Demek ki vericiler doğru çalışmaktadır. Alıcı olmak için de, mutlaka radyo, televizyon gibi bir cihaz lazımdır. Aksi hâlde o dalgaları alamayız.
İşte insanlar da böyledir. Feyz veren zatlar olgunluğun zirvesindedir. Alan da uygunsa, dünyanın öbür ucunda da olsa feyz alır. Aksi takdirde, o büyükleri görmekle şereflense bile asla feyz alamaz. Bu bir frekans meselesidir, vericinin frekansını alacak bir cihaz lazımdır. Peygamber efendimizin amcası Ebu Leheb'de o cihaz olmadığı için, o nuru alamadığı gibi, bilakis düşman kesildi. Çünkü insan, o nuru alamayınca, alana da, verene de düşman kesilir. Dolayısıyla büyük zatların düşmanı çok olur. Nitekim Allahü teâlânın ve Peygamber efendimizin düşmanı çoktur.
En büyük musibet, bu büyüklere tesadüf edip de yani onun zamanında, onun bulunduğu yerde yaşayıp da, onlardan mahrum kalmaktır. Bu hâl, cevher dolu bir hazineye rastlayıp da, elden kaçırmaktan daha vahimdir. Ebedî saadetten mahrum kalmak, kendini ebedî felakete atmaktır. Bundan daha büyük musibet olmaz.
Dinimize hizmet, mıknatıs gibidir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Şuurumuzun, bilgimizin dışında, sahip olduğumuz nice nimetlere sahip iken, üç kuruşluk bir dünya için mi endişeye kapılıyoruz?"
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
İhlâsı olanlar, dine hizmet eder. Zira dine hizmet bir mıknatıstır, kalbinde cevheri olan, bu mıknatısa yakalanır. İhlâssız olan, saman çöpü gibidir. Başka yerde başka işler yapar veya hizmet ederken, başka yere gider. Çünkü bu mıknatıs onları çekemez. Onun için, ihlâslı kimseler var oldukça dine hizmet devam eder. Bu hizmetlerin yapısında bir eksiklik yoktur. Dolayısıyla kalbdeki cevheri muhafaza edip hizmetlere iştirak etmek bize bırakılmıştır. Eğer bizim cevherimiz, yani ihlâsımız bozulursa, saman çöpü oluruz ve düşeriz. Onun için hizmetlerin devamı, bizim ihlâsımızın varlığına ve devamına bağlıdır.
Kalbdeki bu cevheri korumak için hırs ve tamahı bir kenara bırakmalıdır. Allahü teâlânın takdir ettiği rızık, dünyanın öbür ucunda olsa da geliyor, farkında değiliz. Allahü teâlâ, kim bilir hangi denizlerden bulutlar kaldırıyor, tepemize kadar getiriyor, yağmur yağdırıyor, toprağa da bitki verme hassasını veriyor. Buğdayı biz mi yetiştirdik? Bulutu biz mi getirdik? Üç paralık bir gelir için endişeye kapılıyoruz. Cenab-ı Hak toprağı kurutsa, yağmuru yağdırmasa, milyonlarımız olsa ne faydası olur? Allahü teâlâ toprağa ekini yetiştirme özelliğini vermemiş olsa, para ne işe yarar?
Allahü teâlâ, bütün mahlûkatını her an bol rızıkla rızıklandırmaktadır. Önce hava, oksijen vermektedir. Cenab-ı Hak oksijeni alsa, ne yaparız? Havanın vasfını değiştirse, ne iş yapabiliriz? Hangi gücümüz var? İçimizdeki kan damarlarını, içimizde dolaşan alyuvarları bir an çalıştırmasa veya damarlarımızdan herhangi biri tıkansa, vücudumuz felç olur, her şey biter. Şuurumuzun, bilgimizin dışında, o kadar çok servete sahip iken, üç kuruşluk bir dünya için mi endişeye kapılıyoruz? Yazık! Kalbdeki ihlâs cevherini, şu üç kuruşluk dünya için elden kaçırmayalım.
Kalbinde cevher olanları aramak, bulmak zorundayız. Çeşitli vasıtalarla bu mıknatısı, yani Ehl-i sünnet kitaplarını mümkün olduğunca çok gezdirmemiz lazım ki kalbinde cevheri olanlar yakalansınlar. Evet, kalbinde cevheri vardır, ama Amerika'da, Almanya'da veya Afrika'dadır, bir el beklemektedir. Dünyanın her yerine ulaşmak lazımdır. Aksi hâlde, vebali büyüktür.
Allah'ın evliyası için azap korkusu yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Müslümanlar, hâşâ Allah'tan başkasına mı ibadet ediyor? Selefîler, Ehl-i sünnete çok çirkin iftira ediyorlar.
Sual: Vehhâbîler, evliya zatlara düşmanlık ediyorlar. Bunlardan, Selefî olduğunu söyleyen biri, (Araf sûresinde, yalnız Kur'ana uymak gerektiği, evliyaya uyulmayacağı bildiriliyor) dedi. Evliyaya niye uyulmuyor?
CEVAP: Bazı kelimeler birkaç mânâya gelir. Cümledeki yerlerine göre mânâları değişir. Selefîyim diye kendilerini kamufle eden Vehhâbîler bunu bilmez. Mesela, mevla kelimesi, birçok mânâya gelir. Daha çok ilah, efendi, köle mânâsında kullanılır. Evliya, velî kelimesinin çoğuludur, velîler demektir. Sahip, mâlik, yardımcı, dost gibi mânâlara da gelir. Dost anlamında kullanıldığı birçok âyet vardır. Birkaçının meali şöyledir:
(Allah, iman edenlerin velîsidir [evliyasıdır, dostudur].) [Bekara 257]
(Müminler, müminleri bırakıp kâfirleri evliya [dost] edinmesinler.) [Âl-i İmran 28]
(Allah, müminlerin velîsidir [evliyasıdır, dostudur].) [Âl-i İmran 68]
(Allah, size velî [evliya, dost] olarak yeter.) [Nisa 45]
(Şeytanın evliyasına [dostlarına] karşı savaşın!) [Nisa 76]
(İnkârcıları velî [evliya, dost] ve yardımcı edinmeyin!) [Nisa 89]
(Allah'ı bırakıp da şeytanı velî [evliya, dost] edinen apaçık hüsrandadır.) [Nisa 119]
(Ey iman edenler, Yahudi ve Hristiyanları evliya [dost] edinmeyin!) [Maide 51]
(Allah, onların velîsidir [evliyasıdır, dostudur].) [En'am 127]
(Allah, sâlihleri velî [evliya, dost] edinir.) [Araf 196]
(Allah'tan başka velî [dost] ve yardımcınız yoktur.) [Tevbe 116]
(Melekler, "Biz size evliyayız [dostuz]" dediler.) [Fussilet 31]
(Velî [evliya, dost] ancak Allah'tır.) [Şûra 9]
(Zalimler birbirinin evliyasıdır [dostudur].) [Casiye 19]
Selefiler, evliyayı öven âyetleri gizliyorlar. Mesela bir âyette, (Elbette Allah'ın evliyası [dostları] için azap korkusu yoktur) buyuruldu. (Yunus 62)
Selefîlerin bildirdiği âyet-i kerimede, (Rabbinizden size indirilene uyun! Ondan başka evliyaya [dostlara] uymayın!) buyuruluyor. (Rabbinizden indirilene uyun!) demek, (Kitap ve Sünnete uyun!) anlamındadır. (Ondan başkasına uymayın demek, (Allah'tan başkasına ibadet etmeyin! Allah'ın dininden uzaklaşanları velî, yani dost, yardımcı edinmeyin!) demektir. (Cami'u li-Ahkâm)
Müslümanlar, hâşâ Allah'tan başkasına mı ibadet ediyor? Selefîler, Ehl-i sünnete çok çirkin iftira ediyorlar. [Devamı var]
Şeytanın aldatmasından kurtulmak için
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Evliyanın kalbi, nazargâh-i ilahîdir. Böyle bir kalbde bulunana Allahü teâlâ rahmet eder."
Fıkıh ilminde evliya, Allah dostları demektir. Resulullah'a uyan Allah'a uymuş olur. Evliya zatlara uyan da, Allah'a ve Resulüne uymuş olur. Abdülaziz Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: Cenab-ı Hakk'ın rızasına kavuşmak, şeytanın aldatmasından kurtulmak için, silsile itibariyle hocaları Resulullah'a "sallallahü aleyhi ve sellem" dayanan bir evliyayı sevmek, onun tarafından sevilmek gerekir. Hadis-i şerifte, (Evliyanın kalbi, nazargâh-i ilahîdir. Böyle bir kalbde bulunana Allahü teâlâ rahmet eder) buyuruluyor. Böyle bir kalbe girdikten sonra, maksadına kavuşmadan ölen kimse de, kurtuluşa ermiş demektir. Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen, (Allah ve Resulüne hicret etmek üzere evinden ayrılıp yoldayken ölen, maksadına varmış gibi mükâfatlandırılır) buyuruluyor. (İmad-ül-İslam)
Kişi sevdiğiyle beraber olur. Seven, sevdiklerini de beraberinde götürür. Bir kimse, Allah'ı, Onun Resulünü ve evliyasını seviyorsa, bilsin ki onlar da kendisini seviyor demektir. Çünkü Kur'an-ı kerimde mealen, (Allah onları sever, onlar da Allah'ı sever) buyuruluyor. Allahü teâlâ, önce kendi sevgisini bildirmiştir. Yani sevilmeyen sevemez. Şu hâlde sevilmeye layık olmak için İslam âlimlerinin bildirdiği yolda bulunmak, onların kitaplarını okumak gerekir.
Hubb-i fillahın ve buğd-i fillahın, yani Allah için Allah'ın sevdiklerini sevmenin, sevmediklerini de sevmemenin önemi çok büyüktür. Bu ikisi imanın esasıdır, şartıdır. Bunlar olmadan iman olmaz. Cenab-ı Hak, Hazret-i İsa'ya vahyetti ki: (Eğer yer ve göklerde bulunan bütün mahlûkatın ibadetlerini yapsan, evliyamı [dostlarımı] sevmedikçe ve düşmanlarıma düşmanlık etmedikçe, hiç faydası olmaz.) [K. Saadet]
Fıkıh âlimi Muhammed bin Hüseyin Beclî, Resulullah'ı rüyada görünce, (En iyi amel nedir?) diye sordu. (Evliyanın yanında bulunmaktır) buyurdu. Yaşayan velî bulamazsak deyince, (Diriyken de, ölüyken de onu sevmek, en kıymetli ameldir) buyurdu. (Sefinet-ül-Irakıyye)
Kur'an-ı kerimde de mealen, (Hep sadıklarla birlikte bulunun!) buyuruldu. (Tevbe 121)
Evliya, Evliyaullah yani Allah dostu demektir. Kısaca evliya deniyor. Evliyayı sevmek, Allahü teâlâyı sevmeye sebeptir. Bir kimse bir zatı sevse, ona hiçbir iyilik edemese, ancak onun ana babasına veya çocuklarına çeşitli iyilikte bulunsa, o zat, bunlardan memnun olmaz mı? İşte Allah'ın evliyasının da, Onun yakınları mertebesinde olduğu hadisle sabittir. Allah'ın yakınlarını sevmek ne büyük nimettir! [Devamı var]
Allah için olan en kıymetli amel
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Evliya hakkında Peygamber efendimizin "sallallahü aleyhi ve sellem" çok hadis-i şerifi vardır. Birkaçı şöyledir:
(Allahü teâlâ buyurdu ki: Ben anılınca evliyam hatırlanır, evliyam anılınca ben hatırlanırım.) [Taberânî]
(Evliya görülünce, Allah hatırlanır.) [İbni Mace]
(Evliya zatların anıldığı yere rahmet iner.) [İ. Ahmed, İ. Gazâlî, İ. Cevzî, İ. Süyûtî]
(Her asırda evliya zatlar vardır.) [Ebu Nuaym]
(Sâlihleri [evliya zatları] anmak günahlara kefarettir.) [Deylemî]
(Her zaman kırk evliya bulunur. Bunların bereketiyle yağmur yağar.) [Taberânî]
(Her asırda salih zatlar vardır. Bunlar 500 kişi olup kırkı ebdaldir.) [Ebu Nuaym]
(Allah'ın evliyasının hepsi cömert ve güzel ahlâklıdır.) [Dâre Kutnî]
(En şiddetli bela, enbiya, evliya ve benzerlerine gelir.) [Tirmizî]
Musa aleyhisselam, (Yâ Rabbî, senin için en kıymetli amel nedir?) diye sorunca Allahü teâlâ, (Benim için evliyamı [dostlarımı] sevmek ve düşmanlarıma düşmanlık göstermektir) buyurdu. (Mektubat-ı Masumiyye)
Bu vesikalardan da anlaşıldığına göre, evliya zatları sevmek ve onların yolunda olmak, Allahü teâlâyı sevip Onun yolunda olmaktan ayrı değildir.
Sual: Mushaf ile Kur'an arasındaki fark nedir?
CEVAP: Kur'an, sözlükte, okumak, okunmuş gibi mânâlara gelirse de, ıstılahta yani terim olarak, (Allah'ın sözü) demektir. Mushaf, Allah'ın sözlerinin yazıldığı kitabın adıdır. Bunun için, büyük Kur'an, küçük Kur'an, eski Kur'an, yeni Kur'an dememeli. Yani Allah'ın sözlerinin büyüğü, küçüğü, eskisi ve yenisi olmaz. Ama Mushaf, kitap olduğu için yenisi eskisi, küçüğü büyüğü olur. Kur'an-ı kerim, Allah'ın sözüdür ve mahlûk değildir, fakat Mushaf, kâğıt olarak mahlûktur. Mahlûk, yaratılmış demektir.
Mushaf, Allah'ın sözlerinin yazıldığı kitap olduğu için, Mushaf yerine Kur'an-ı kerim dense de caizdir. Zarf söylenir içindeki anlaşılır. Ama yine de bilenlerin Mushaf demesi daha iyi olur.
Aşkını gizleyen şehit olur mu?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Âşık olduğunu kimse bilmeyecek, duymayacak. Hiç kimse bilmeden yanıp tutuşacak. Aşkı yüzünden günah da işlemeyecek.
Sual: Ben namaz kılmam, tesettüre riayet etmem, başka günahları da işlerim, fakat (Âşık olup, aşkını gizleyip, iffetini muhafaza ederek ölen şehit olur) hadisi gereğince, aşkımla günah işlesem, durumu çok kimse bilse, yine şehit olarak ölmez miyim?
CEVAP: Önce şunu bildirelim: Doğru iman sahibi olmayan ve namazlarını kılmayan kimse şehit olamaz. (İslam Ahlakı)
Bu hadis-i şerifte üç husus belirtiliyor:
1- Bugün aşk denince şehevi duygular anlaşılıyor. Aşk ayrı, nefsanî, şehvanî arzular ayrıdır. Nefsine tâbi olan Cehenneme gider. Nefsanî duygulara aşk denmez. Sevgi çok olunca, buna aşk denir. Mevlid kitabında, (Habibim sana âşık oldum) deniyor. Yani Allahü teâlâ Resulullah'ı çok seviyor demektir. Bu aşkı günümüzün gençleri gibi düşünen bir yazar, (Mevlid kitabının burası yanlış) diyor. Esas yanlış kendisindedir. Evlenmekten maksat, kendini günahlardan korumak ve Allahü teâlânın rızasını kazanmak olmalıdır. Allahü teâlânın rızası için olmayan şehevi duygulara aşk dememeli.
2- Aşkının gizli kalması deniyor. Hem âşık olduğunu kimse bilmeyecek, hem de kimse duymayacak. Hiç kimse bilmeden yanıp tutuşacak. Aşkı yüzünden günah da işlemeyecek.
3- İffetini, yani namusunu koruyarak ölmek deniyor. Mesela karşı cinsin elini tutmuşsa haram işlenmiş olur, iffet korunmamış olur. Hadis-i şerifte iffeti koruma şartı var. İffet korunmayınca nasıl şehid olunur ki?
Aşkla şehevi duyguları karıştıran gençler, bu söylenenlere kulak asmıyorlar. Atalarımız boşuna, (Cahile kelam, nafile kelam) dememişler.
Sual: Tam İlmihâl'in başındaki (İşte budur, miftah-ı genc-i kadim. Bismillahirrahmanirrahim) ifadesinin mânâsı nedir?
CEVAP: Miftah=Anahtar. Genc=Hazine. Kadim=Eski, ezeli. Yani (Ezeli hazinenin anahtarı Bismillahirrahmanirrahim) demektir.
Sual: Bazı zengin kimselerden bahsederken, (Allah buna yürü ya kulum demiş) deniyor. Böyle demek caiz mi?
CEVAP: Caizdir, mahzuru olmaz.
Allah'ın yeryüzünde en sevdiği yer
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Mescitler yeryüzünde Allah'ın evidir. Çünkü orada Allah'tan bahsedilir. Paradan, mevki makamdan bahsedilmez.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dünya, âhiretin ufak bir misalidir. Burada mescitlere, camilere gelenler, orada hakiki saadet yurdu olan Cennete gideceklerdir. Burada kötü yerlerde gezenler, orada azap çekecekleri kötü yerlere gidecektir. Mescitlerin âhiretteki karşılığı, Cennettir. Cennetin yolu mescitlerden geçer. Peygamber efendimiz, (Allahü teâlânın yeryüzünde en çok sevdiği yer mescitlerdir) buyuruyor. Çünkü mescitlerde, camilerde dünya yoktur. Yani para, mevki, makam yoktur. Orada ticaret yapılmaz, alışveriş konuşulmaz. (Yâ Rabbî, bizi ölüm acısından, kabir azabından, Cehennem azabından muhafaza eyle! Yâ Rabbî, bize doğru imanla ölmek nasip eyle!) diye dua edilir. Nasıl ki savaş zamanında insanlar sığınaklara girerse, işte camiler de müminlerin sığınak yeridir. Dışarıdaki kötü işlerden, camiye girerek korunurlar.
Hiç kimse, sokaktan geçen eşkıyayı, şarapçıyı, yani gelişigüzel birini, (Bu akşam bize gel, yemek yiyelim) diye evine davet etmez. Herkes ancak güvendiği, sevdiği, hürmet ettiği insanları evine çağırır, yemek yedirir, sohbet eder. Mescitler de yeryüzünde Allah'ın evidir. Çünkü orada Allah'tan bahsedilir. Paradan, mevki makamdan bahsedilmez. İşte Cenab-ı Hak çok merhametli olduğu için, hiçbir ayrım yapmadan bütün kullarını, okunan ezanlarla evine davet ediyor. Davet herkesedir. Ama ancak nasibi olan, aklına uyan, iyi bir arkadaşa rastlayan bu davete icabet ediyor. Nefsine, şeytana uyan, kötü insanlarla arkadaş olan, bu davete icabet etmiyor. Demek ki bu davete icabet edenler, Allahü teâlânın sevdiği kullarıdır. Dolayısıyla, bir kulun, Allah tarafından sevilmiş, kabul edilmiş olup olmadığı, mescide gidip gitmemesinden, namazı kılıp kılmamasından anlaşılır.
Bir hadis-i kudside, (Herkes misafirine, kendi gücü nispetinde ikramda bulunur. Ben de benim evime gelen misafirimi, kendi şanıma lâyık şekilde ağırlarım) buyuruluyor. Allahü teâlâ, camisine, mescidine yani evine gelenleri, kendi şanına uygun şekilde ağırlar. Dünyalık nimetlerden başka, Cennetini de verir. Ayrıca affeder. Ama bu ancak mescitte olur. Müminler için anlaşma yeri burasıdır. Onun için mescitte buluşmaya çalışmalıdır. Camide herkes birbiri için malını canını feda eder. Çünkü burası muhabbet, sevgi, af ve mağfiret yeridir.
Yol levhası olup, büyüklerin yolunu göstermeli
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Bizim kitaplarımız çok kıymetlidir. Çünkü içinde bize ait bir kelime, bize ait bir yazı yoktur."
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Ehl-i sünnet kitaplarının yayılması için yapılan bu hizmetlerden maksat, Allahü teâlânın dinini, Onun kullarına doğru olarak ulaştırmaktır. Onların, dünya ve âhiret saadetlerine kavuşmalarına çalışmaktır. Bu yüzden bu hizmetlerde ancak, ihlâslı olanlar çalışır. İhlâslılar var oldukça, hizmetler devam eder.
Çalışanların ihlâsı azalırsa, hizmetler de azalır. Şayet ihlâs tamamen biterse, Cenâb-ı Hak, şükrü eda edilmeyen bu hizmet nimetini, ihlâsını kaybedenlerden alır, ihlâslıların bulunduğu başka diyarlara, başka memleketlere götürür ve bu hizmetler oralarda devam eder. Çünkü Allahü teâlâ, ezelde, İslamiyet'e yapılan hizmetlerin devam edeceğini takdir buyurmuştur.
ONLAR SİZİ DE, BİZİ DE KURTARIR
Bu hizmetlerin diğerlerinden farkı şudur:
Başkaları, (Bize gel, biz seni kurtarırız!) derler. Hak yolda olanlar ise, (Ehl-i sünnet âlimlerine gidelim, onlar sizi de, bizi de kurtarır) der. (Biz sizi kurtarırız) yahut (Gel bize tâbi ol) gibi bir iddiada bulunamazlar, çünkü din büyükleri böyle bir iddiada bulunmuyorlar. Mesela merhum hocamız buyurdu ki:
(Bizim yaptığımız bunca hizmetin ecri, sadece ve sadece mübarek hocam Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretlerine aittir, çünkü bu hizmetler onlar vasıtasıyla olmaktadır. Bize ait bir şey var dersek, felakete uğrarız. Bu hizmetlerin zerresini kendimden bilsem, yanarım, mahvolurum. Bizi doğru yola sevk eden o büyüklerdir. Biz onların haklarını ödeyemeyiz. Bizim kitaplarımız çok kıymetlidir. Neden? Çünkü içinde bize ait bir kelime, bir yazı yoktur, kıymeti tamamen büyük zatların yazılarını ve sözlerini nakletmekten ibarettir. Çünkü din nakle dayanır.)
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri de (O büyük zatların yanlarında bulunsak, bizi hesaba katmazlar. Aralarında bulunmasak, aranmayız, hatırlarına bile gelmeyiz. Biz hiçiz!) buyururdu.
O hâlde, biz de bu büyükler gibi mütevazı olmalıyız. Yol levhası gibi olup, o büyüklerin yolunu göstermeliyiz. Yol levhası olmak çok kıymetlidir. Çünkü Cehenneme götüren yol levhaları da çok var. Levhanın maddi değeri azsa da, gösterdiği istikamet çok önemlidir.
Âlim, kitaptan söyleyendir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Bir kimse dinden bahsederken, (Bu bana aittir, bunu ben söyledim) derse, onun karşısına, yine kendinden bahseden bir başka "ben" çıkacaktır. Sonuçta da ben diyenler, birbirleriyle münakaşa edip, fitne çıkarırlar. Hâlbuki tasavvuf büyükleri, ilmin zirvesinde olmalarına rağmen, kendilerinden zerre kadar bir şey eklemeyip, hep hocalarından nakletmişlerdir. O büyüklerin yolunun esası budur. Onun için bu yolu takip edenlerde fitne olmaz.
Bu yüzden, bu büyüklerin yolunda dinimize hizmet ederken, sakın ola ki, kendimizi, kendi açıklamamızı karıştırmamalıyız. Aksi hâlde, bir başkası da o bilgiyi açıklamaya kalkar. Ama sadece bu büyüklerin sözlerinden nakledersek, hiç kimse bir şey diyemez. Kaset bandı gibi olmalıyız. Boş bir kaset bandında hiç ses yoktur. Eğer bir şey kaydedilirse, o sesi muhafaza eder. Düğmeye basıldığı zaman da, kaydedilen her ne ise sadece onu söyler, hiç ekleme yapmaz.
Makbul insan, Kur'an'dan, hadisten kendi anladığını söyleyen değil, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından nakledendir. İmam-ı Şâfiî hazretlerine, (İmam-ı Mâlik nasıl bir zattı?) diye sorduklarında, şu cevabı verir:
(Çok büyük âlimdi. Bir gün yanındaydım, kendisine otuz küsur soru sordular, yirmi beşine cevap verdi, diğerlerine "Bilmiyorum" dedi. "Bilmiyorum" demesi, onun büyük âlim olduğunu gösterir. O kadar insanın arasında, "Bilmiyorum" diyerek nefsini kırdı. Kaldı ki kanaatime göre onları da biliyordu. Fakat büyük bir İslam âlimi olduğu için, zerre kadar tereddütte olması itibarıyla, cevaplandırmadı. Kaynağını arayıp, kaynağından söylemek için bilmiyorum dedi.)
Şimdi herkes allâme oldu. Üç beş yıllık bir okul bitiren, etiketi olan her şeyi öğrendiğini zannedip, aklınca fetva veriyor ve mantık yürütüyor. Dinde mantık yürütülmez. Peygamber efendimiz neyi bildirmişse, hakiki âlimler nasıl açıklamışsa, din odur. Çünkü Kur'an-ı kerim, bizlere değil, Ona inzal oldu. Kur'an-ı kerimi ve Allahü teâlânın muradını bilen, Peygamber efendimizdir. Kur'an-ı kerimi hadis-i şeriflerle, yaşayışıyla ve ahlâkıyla tefsir etmiştir. Kim Resulullah efendimize tâbi olursa, Kur'ân-ı kerime tâbi olmuş olur. Kur'an-ı kerime tâbi olan da, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymuş olur. İşte ibadet de budur. Kendi arzu ettiğine uymak, kendi arzu ettiği için hizmet etmek, çalışmak, ibadet değildir. İbadet, Rabbimizin emir ve yasaklarına Onun rızası için uymaktır.
30.11.2014
.Büyükleri üzmenin neticesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerin evlatları, torunları hakkında ileri geri konuşmaktan ve aklının ermediği işlere karışmaktan sakınmalı, böylece felâkete düşmekten çok korkmalıdır.
Sual: Din büyüklerinin yakınlarını üzmek, kendilerini üzmek gibi tehlikeli olabilir mi?
CEVAP: Elbette tehlikelidir. Büyükleri, ne şekilde olursa olsun üzmek, insanın ebedî felaketine sebep olur. Enver Abimiz şöyle anlatmıştı:
Büyüklerimiz buyuruyor ki: Zâde; oğul, evlat demektir. Üç zâdeden çok çekinmelidir: Bunlar, şehzâde, seyyidzâde ve pirzâdedir.
1- Şehzâdenin babası padişahtır. Padişahın oğluna dokunmaya gelmez. Padişah yetkilidir, suçluyu cezalandırmaktan da çekinmez.
2- Seyyidzâdenin dedesi Resulullah'tır (aleyhissalatü vesselam). Evlada yapılan babaya yapılmış demektir. Evlâd-ı resulün kalbini kıran, dedelerini üzer. Resulullah'ı üzenin de hâli haraptır. Onun için seyyidleri üzmekten çok sakınmalıdır.
3- Pirzâdenin babası hocandır. Ona yaptığın her şey hocana gider. Yaptığın kötülük ise, akıbeti ne olur, bilmek zordur. Bir mürşid-i kâmilin çocuğuna veya yakınlarına edepsizlik etmek çok tehlikelidir. Çünkü yolun aslı esası baştan sona edebdir. Ne ilim, ne fazilet, ne keramet; önce edep gelir. Şah-ı Nakşibend hazretleri, (Yolumuzun başı, ortası, sonu edeptir. Hiçbir edepsiz, Allah'ın sevgili kulu olamaz) buyuruyor. Mevlana Halid-i Bağdadî hazretleri de, (O mübarek zatlara karşı ufak bir saygısızlık, ufak bir edepsizlik yapan, o kalbden bir düşen, yedi kat gökten düşmekten beter olur) buyuruyor.
Büyük bir zatın çok sevdiği bir genç vardı. Oğlunun arkadaşıydı. Devamlı eve gelir, saatlerce kalırdı. Âdeta hane halkından biri gibi olmuştu. Hattâ bir ara bu genç hastalanınca, iyileşmesi için, hocası olan o zat hayvan adayıp dualar etmişti. O çok sevildiğini, böyle çok ilgilenildiğini görünce şımarıp haddini aştı. Bir gün hocasının oğlunun aleyhinde konuştu. Hocası çok üzülüp, (Sen kim oluyorsun da, benim çocuğum hakkında öyle konuşuyorsun? Onun terbiyesini sen mi vereceksin? Çık buradan!) diye azarladı. Genç kaybolup gitti, bir daha gölgesini gören olmadı. Büyüklerin tavuğuna, köpeğine dokunan bile yanar. Nitekim Şeyh Muhammed Salih hazretlerinin hayvanlarına dokunanın, zarar verenin, hayvanları ölüyormuş.
Aklı, edebi olan, büyüklerin evlatları, torunları hakkında ileri geri konuşmaktan ve aklının ermediği işlere karışmaktan sakınmalı, böylece felâkete düşmekten çok korkmalıdır.
Fayda ve zarar veremeyen kim?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Sual: Bir reformist, (Allah'ı bırakıyorlar da, kendilerine ne fayda, ne de zarar verebilecek olan şeylere tapıyorlar) mealindeki âyetleri delil göstererek, (Medet yâ Resulallah, medet yâ Abdülkadir-i Geylanî demek şirktir, üstelik bunlar ölüdür. Peygamber de olsa, ölü olan, kimse yardım edemez. Yardım istenen zatlar, diri olsaydı, gücü yetseydi yardım eder, hapisteki hocayı oradan çıkarırdı) diyor. Enbiya ve evliya ölü müdür?
CEVAP: Reformistin görüşleri reformdan daha ötedir. Maksadı dînî inançları yıkmaktır. Burada birkaç yanlış var:
1- Âyet-i kerimelerde (Putlara ibadet etmeyin!) deniyor. (Resulümden, evliyamdan, yardım istemeyin!) denmiyor.
2- Diriye de yardım ettiren Allah'tır. (Allah diriye yardım ettirir, ölüye yardım ettiremez) demek küfürdür. Allahü teâlâ ölülere kuvvet vermekten âciz değildir.
3- (Ölü peygamber size fayda ve zarar vermez) demesi de çok yanlıştır. Âyet-i kerimelerde, (Fayda ve zarar vermeyen şeyler) diye bildirilenler, putlardır. Bu husustaki birçok âyetten birkaçının meali:
(Allah'ı bırakıp da, size fayda ve zarar veremeyen şeylere mi tapıyorsunuz?) [Maide 76]
(Onlar, Allah'ı bırakıp, kendilerine fayda ve zarar veremeyen putlara taparlar: "Bu putlar, Allah katında bizim şefaatçilerimizdir" derler.) [Yunus 18] (Burada, şefaatçi olamayan, fayda ve zarar veremeyen, enbiya ve evliya değil, putlardır.)
(Allah'tan başka ibadet ettikleriniz [taptıklarınız], sizin gibi yaratıktır. Eğer sözünüzde [davanızda] doğruysanız, onları çağırın da size cevap versinler. Onların yürüyecek ayakları, tutacak elleri, görecek gözleri veya işitecek kulakları mı var? Taptıklarınız, kendilerine yardım edemez ki size yardım etsin.) [Araf 194,195, 197] (Tapılan şey put ki, eli, ayağı, gözü kulağı var mı deniyor. Enbiya ve evliya hâşâ put değildir.)
(Sakın puta tapanlardan olma! Allah'tan başkasına, sana fayda ve zarar veremeyen şeylere yalvarma!) [Yunus 106] (Putlara tapma, Allah'a ibadet et deniyor.)
(İbrahim dedi ki: Öyleyse, Allah'ı bırakıp da, size hiçbir fayda ve zarar vermeyen bir şeye [puta] hâlâ tapacak mısınız?) [Enbiya 66]
Bütün âyetlerde fayda ve zarar vermeyen şeylerin putlar olduğu, putlara ibadet edilemeyeceği açıkça bildiriliyor. [Devamı var]
Diriye de, ölüye de yardım ettiren Odur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İnsan diri iken de, ölü iken de bir şey yaratamaz. Ancak Allahü teâlânın yaratmasına vasıta, sebep olmaktadır.
Allah'ın kudreti olmadan, dirinin yardım edeceğine inanıp da, ölünün yardım edemeyeceğine inanmak şirk olur. Dirinin yardım edeceğine inanıp da, Allah'ın kudretiyle ölünün yardım edeceğine inanmamak da, Allah'ı âciz kabul etmek olacağı için küfür olur. Hâlbuki Allahü teâlâ her şeye kadirdir. Diriye de, ölüye de yardım ettiren Odur. Ölüden diri, diriden ölü yaratır. (Âl-i İmran 27)
Abdülhak-i Dehlevî hazretleri buyuruyor ki:
İnsan ölünce ruhunun ölmediği âyet ve hadisle sabittir. Ruh şuur sahibidir, ziyaret edenleri tanır. Velilerin ruhları, diri iken de, öldükten sonra da, yüksek mertebededir. Keramet sahibi olan ruhlardır. Ruh, insanın ölmesiyle ölmez. Kerameti yapan, yaratan, yalnız Allahü teâlâdır. İnsan diri iken de, ölü iken de bir şey yaratamaz. Ancak Allahü teâlânın yaratmasına vasıta, sebep olmaktadır. (Mişkat)
Şihabüddin-i Remlî hazretleri buyuruyor ki:
Enbiya ölünce mucizeleri, evliya ölünce de kerametleri kesilmez. Peygamberlerin mezarda diri olup namaz kıldıkları, şehitlerin de diri oldukları, kâfirlerle savaşırken yardım ettikleri hadis-i şeriflerle bildirildi. (Şevâhid-ül-hak)
Mevlana Abdülhakim-i Siyalkütî hazretleri buyuruyor ki:
Ölü yardım eder. Dua eden, vefat etmiş evliyadan yardım isteyen, Allahü teâlânın sevdiği bir kulunu vasıta yapmakta, (Ey Allah'ın veli kulu, bana şefaat et! Allahü teâlânın dileğimi ihsan etmesi için vasıta ol!) demektedir. Dileği veren yalnız Allahü teâlâdır. Veli, sadece vesiledir, sebeptir. (Zad-ül-lebib)
Allah yolunda ölenler yani peygamberler ve şehitler ölmez. Bir âyette mealen, (Fî-sebîlillah [Allah yolunda] öldürülenlere ölü demeyin! Bilâkis onlar diridir, ama siz bunu anlayamazsınız) buyuruluyor. (Bekara 154)
Demek ki, can çıkmakla insan ölmüyor, ruhu bedenden ayrılıyor. Beden çürüse de, ruh işitiyor, iş yapıyor. Hazret-i Hızır'ın ruhunun iş yapması, yardıma koşması da böyledir. Allahü teâlâ, (Allah yolunda ölenlere ölü demeyin!) buyururken, Vehhâbîlerin, Selefîlerin, Resulullah'a ölü demesi, Kur'ana da inanmamak olur. Allah yolunda ölenlere şehitler de dâhildir. Peygamberler, elbette şehitlerden üstündür. [Devamı var]
Yardım sadece Allah'tan mı istenir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Birinden yardım istemek, Allahü teâlânın emrettiği sebeplere yapışmak olur.
Fâtiha sûresindeki, (Yalnız senden yardım isteriz) mealindeki âyet-i kerime, ölünün de, dirinin de bir şey yapmasına tesir eden kudretin, sadece Allahü teâlâ olduğunu gösterir. Mesela acıkan kimsenin, hiçbir sebebe yapışmadan, (Yâ Rabbî, beni doyur) demesi, bu âyete uygun değildir, çünkü Cenab-ı Hak, doyurmak için yemek yemeyi sebep kılmıştır. Rabbimiz, yemek yemeden de doyurur, fakat yemek yenmesini sebep kılmıştır. (Yalnız senden yardım isteriz) diyen kimsenin fırıncıya gidip, (Bana ekmek ver!) diye ondan yardım istemesi, Allahü teâlânın emrettiği sebeplere yapışmak olur. Ölü veya diri evliya zatlardan yardım istemek de, sebeplere yapışmaktır. Cansız ilaca şifa özelliğini veren, dirinin yardım etmesine kuvvet veren Allahü teâlâ, kabrinde diri olan bir peygambere veya evliya zata yardım etme kuvvetini vermekten âciz midir?
Reformcu, laf ebeliği yapıp, (Peygamber ve Abdülkadir Geylânî ölü olduğu için yardım edemiyor, diri olsaydı yardım eder, hapisten hocayı çıkarırdı) diyor. Peki, sen Allah'a dua ediyorsun da, maksadına niye kavuşamıyorsun? Hâşâ Allah da mı ölüdür? Allahü teâlâ, niye yardım etmiyor, hocayı niye senin duanla hapisten çıkarmıyor? Allahü teâlâya dua edip de kabul olmuyorsa, bir sebebi var elbette. Aynı sebep öteki için niye düşünülmüyor?
Sual: Babam ve ağabeyim Avrupa'da çalışıyor. Babam Türkiye'deki yengemin yanında kalmamı söylüyor. (Eğer yengenle kalmazsan hakkımı helal etmem) diyor. Yengemle aynı evde kalmam doğru mudur?
CEVAP: Yenge ve baldız yabancı kadındır. Beraber kalınmaz, haram olur. Babanın dine aykırı olan emri ve bedduası geçerli olmaz. Babayla münakaşa etmemeli, günaha önem vermiyorsa, başka bahane bulmalı.
Sual: Sağlamken kılınmayan namazları hastayken teyemmümle ve îmâ ile kaza etmek caiz midir?
CEVAP: Evet, caizdir. Kaza ettikten sonra iyileşse, tekrar kılması gerekmez. (Dürer, Mecmua-i Zühdiyye)
Sual: Özründen dolayı teyemmüm eden imam, cenaze namazında, abdest almış cemaate imam olabilir mi?
CEVAP: Evet, teyemmüm etmiş imam, diğer namazlarda olduğu gibi, cenaze namazında da, abdest almış olanlara imam olabilir. (Fetava-i Hindiyye)
Her hayrın anahtarı, her derdin ilacı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: İmandan sonra namaz gelir. Allahü teâlânın en çok sevdiği ibadet namazdır. Namaz kılmayan yüz bin hac yapsa, yüz bin altın sadaka dağıtsa, hepsi bir vakit namazın sevabına ulaşamaz.
Namaz dinin temelidir, direğidir. Doğru kılınan namaz, her hayrın anahtarı, her derdin ilacıdır. Namaz kılan, dinini kuvvetlendirir, kılmayan ise dinini yıkar.
Peygamber efendimiz, (Namazın dindeki yeri, başın vücuttaki yeri gibidir) buyuruyor. Başsız birini görsek, korkudan kaçacak yer ararız. Onun için, hasta olan da, oturarak, yatarak veya îmâ ile, mutlaka namaz kılmalıdır.
Bir namazda 12 tane farz var. Bir günde 60 farz eder. Namaz kılmayan Müslüman, günde tam 60 kere Allahü teâlâya karşı gelmiş oluyor. Böyle bir insan nasıl kurtulur?
Cebrail aleyhisselâm, iki rekâtlık bir namaz kılar, dört bin sene sürer. Ellerini açar, (Yâ Rabbî, senin kulların arasında böyle namaz kılan olacak mıdır?) diye arz edince, Allahü teâlâ, (Âhir zamanda gelecek olan Muhammed aleyhisselamın ümmetinden bir kimsenin, günahkâr da olsa, kılacağı iki rekât namaz, senin bu kıldığın namazdan daha makbuldür. Çünkü onlar benim emrime uyarak namaz kılacaklar) buyurur.
İşte emre uymak, bu kadar kıymetlidir. Emre uyarak yapılan hizmet, makbul olur. Kendi arzusu ve isteğiyle dinimize hizmet edenlerin sonu, hezimet olabilir.
Merhum hocamız, (Evliya zatların hayatını okuyanın ihlâsı artar) buyururdu. İşin aslı da ihlâstır. İmam-ı Gazâlî hazretleri vefat ederken, son nasihatini sorarlar. O büyük zat üç sefer, (El-ihlâs), yani (İhlâslı olun) buyurur.
İhlâs, menfaatin zıddıdır. Onun için, menfaatine düşkün insanda ihlâs olmaz. İhlâsı olmayan da iflah olmaz. İhlâs, vermek esası üzerine dayanmıştır. Menfaatin esası ise almaktır. Almakla vermek bir olur mu?
İhlâslı bir Müslümana (Namaz kıl!) demek lüzumsuz olur. O, en zor şartlarda bile kılar. Fakat bir kimse ihlâssızsa, menfaatperestse, namazı, niyazı düşünmez. Çünkü onun niyeti, hep almaktır. Ama o aldıklarının hepsi, âhirette yılan ve akrep olur.
Kur'ân-ı kerimi anlamak isteyen
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İnsanların hayırlısı, Kur'ân-ı kerimin ilimlerini bilen ve o ilmi yayandır. Doğru yazılmış bir ilmihali yaymak, Kur'an ilimlerini yaymak olur.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Peygamber efendimiz, (Cemaatte rahmet, ayrılıkta azab-ı ilahi vardır) buyuruyor. Müslümanların başına ne geliyorsa, hep birbirimize kusur, kabahat bulmaktan geliyor. Kur'ân-ı kerimde mealen, (Allah'ın dinine sarılın, ayrılmayın) buyuruluyor. Müslümanlar bir vücut gibidir. Bir insanın kolunu, bacağını ayırırsanız, gözünü çıkarırsanız, kulağını keserseniz, o artık normal bir insan olmaktan çıkar. Ayrılan parçalar da kısa zamanda çürür ve hiçbir şeye yaramaz. Artık ne uzuvlarda, ne de vücutta hayır kalır.
Hadis-i şerifte, (İnsanların hayırlısı, Kur'ân-ı kerim öğrenen ve öğretendir) buyuruluyor. Bu, Kur'an-ı kerimin bizzat kendisi olduğu gibi, aynı zamanda içindeki emir ve yasaklardır. insanların hayırlısı, Kur'ân-ı kerimin ilimlerini bilen ve o ilmi yayandır. Doğru yazılmış bir ilmihâli yaymak, Kur'an ilimlerini yaymak olur. [Bunun için, Ehl-i sünnet âlimlerinin eserlerinden hazırlanan Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye kitabını okumalıdır.]
Din, Kur'ân-ı kerim, hadis-i şerifler ve bunların açıklaması demektir. Dolayısıyla Kur'ân-ı kerime ulaşmayan ve onun kaynağından çıkmayan hüküm, din olmaz. Çünkü dinin aslı odur. O hâlde Kur'ân-ı kerimi anlamak isteyen, ilmihâl okumalı, yani dinini öğrenmelidir. Yoksa, ya anlatan kişi yüzünden veya kendi anlayışı yüzünden bir kelimesine yanlış inanmış olsa dinden çıkar. Çünkü Kur'ân-ı kerim, Allah kelamıdır. Peygamber efendimiz, (Kur'an-ı kerimi kendi anladığına göre tefsir eden kâfir olur) buyuruyor. Böyle bir meali, tefsiri, yazıyı okuyup kabul eden de kâfir olur.
Dinin aslı nakletmektir, yani (Ben mürşid-i kâmil olan hocamdan duydum, size onu bildiriyorum) demektir. Hocası da aynı şekilde kendi hocasından öğrendiğini bildirmiştir. Onun da hocası derken bu silsile Peygamber efendimize kadar gider. Çünkü kaynak orasıdır, bu mübarek su oradan çıktı. Daha sonra, tıpkı bir barajdan şehirlere suyun gittiği gibi, o kaynaktan dağılan su bize kadar gelmiştir. Bunu hiç bozmadan, bozdurmadan, içine hiç yabancı madde koymadan, koydurmadan ancak ve yalnız Ehl-i sünnet âlimleri getirmişlerdir. Maalesef diğerleri kendilerine göre bir şeyler ilave etmiş veya çıkarmışlardır.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bize kadar, canla, malla, binbir emek ve zahmetle gelen Ehl-i sünnet bayrağını mutlaka bizden sonrakilere de ulaştırmak zorundayız.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
(Ümmetim 73 fırkaya ayrılacak 72'si Cehenneme gidecek) hadis-i şerifinde bildirilen bozuk fırkalar, Kur'ân-ı kerime yanlış mânâ verdikleri, kendi görüşlerini bildirdikleri için Cehenneme gidecektir. Hadis-i şerifin devamında, (Bir tanesi kurtulacak, o da, bana ve Eshabıma tâbi olanlardır) buyuruluyor. Yalnız (Bana) değil, (Bana ve Eshabıma) buyruluyor.
Elbette bir büyük zatı ancak onun talebeleri doğru anlayıp, doğru anlatabilir. İşte Eshab-ı kiram da Resulullah efendimizin talebeleridir ve Ondan işittiklerini aynen naklettiler. Bu yolun hususiyeti budur.
İmam-ı Rabbânî hazretleri, ilimlerin kaynağı ve ikinci bin yılın müceddidi olmasına rağmen, (Ben bir papağanım, üstadım ne buyurmuşsa onu söylerim. Yoksa ben hocamdan bunları duymazsam nasıl söylerim?) buyuruyor.
Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri de, (Biz o büyük âlimlerin huzurunda hazır olsak hesaba katılmayız, gâib olsak aranmayız. Onlar büyük zatlardır) buyuruyor.
İnsanın bilgisi arttıkça, tanıması artar, tanıması arttıkça da edebi ve korkusu artar. Nitekim Kur'ân-ı kerimde mealen, (Allahü teâlâdan en çok korkanınız, Onu en çok tanıyanınızdır) buyuruluyor. Onu en çok tanıyanlar, İslam âlimleridir.
Bize kadar, canla, malla, binbir emek ve zahmetle gelen Ehl-i sünnet bayrağını mutlaka bizden sonrakilere de ulaştırmak zorundayız. Eğer bu vazifeyi yapmakta gevşek davranırsak, ihmal edersek, âhirette asla hesap veremeyiz. Çünkü üzerimizde iki büyük farz vardır:
1- Öğrenmek, 2- Öğretmek...
Elbette dinimizi öğreneceğiz, ama bizden sonrakilere de öğretmek zorundayız. İlim öğretecek kadar âlim değiliz, fakat vazifemiz, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını Allah'ın kullarına ulaştırmaktır. Bu kitaplar, birer mektup gibidir. Bize ait olanı açıp okur, gerekeni yaparız. Başkasına ait olanı ise, açıp okumadan posta memuru gibi götürüp sahibine veririz. Başkalarının mektubunu açıp bir de onlara anlatmaya kalkışırsak, hem kendimizi hem de başkalarını mahvederiz. Yani kitaptakileri kendimiz anlatmaya çalışmamalı, kitap vermeli, gerisine karışmamalı.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Namaz kılarken, vaktine, farzına, vacibine, sünnetine dikkat ederiz ki, bunların hepsini Allah için yapıyoruz. Bizim namaz kılmamıza vesile olana da elbette sevab olur.
Sual: Hanıma (Namaz kıl!) diyorum, (Kılarsam senin için kılmış olurum, onun da kıymeti olmaz) diyor. (Oruç tut!) diyorum, (Senin için tutamam) diyor. Bunları, ben dediğim için yapsa bir mahzuru olur mu?
CEVAP: Hanımınızın sözleri çok yanlıştır. Ona su iç deseniz, (Senin emrinle içmenin kıymeti olmaz) denir mi? Neticede ihtiyacımız olan su içilmiş oluyor. Peygamber efendimiz, (Namaz kılın, oruç tutun, haram işlemeyin) diyor. Biz o bildirdi diye yapınca, Allah rızası için olmaz mı? Hoca vaaz etse, (Namaz kılmamak çok büyük günahtır) dese, biz de hocanın etkisinde kalıp, namaz kılmaya başlasak, hoca için mi kılmış oluruz? Hoca, (Oruç tutmak çok sevab) dese, biz de tutsak, hoca için mi olur? Çünkü oruç tutarken, hiç kimse olmasa da, yiyip içmeyeceğiz. Bu, Allah rızası için tutuyoruz demektir. Kimsenin olmadığı yerde yiyip içiyorsak, zaten oruç tutmamış oluruz. Namaz kılarken, vaktine, farzına, vacibine, sünnetine dikkat edeceğiz. Bunların hepsi Allah içindir. Bizim namaz kılmamıza vesile olana da elbette sevab olur. Koca, karısına (İçki içme!) dese, kadın da içki içmese, günahtan korunmuş olur. Günahtan korunmaya kim sebep olursa olsun, bir mahzuru olmaz. Zamanla alışır, artık kendi arzusuyla yapmaya başlar.
Sual: Günümüzün düğünleri genelde, müzikli ve kadın erkek karışık oluyor. Ailem (Biz gitmezsek, onlar da bizim düğünümüze gelmez) diyerek gitmeye çalışıyorlar. Ne yapmalıyız?
CEVAP: Onlar da bize gelmez diye dinimizden taviz vermemeli. Hâlıka isyan olan işte, insanlara uymamalı. İnsanların rızasını Allahü teâlânın rızasından üstün tutmamalı. Dost düşman tavrımızı bilmeli. Zamanla insanlar dine uygun düğün yapmaya da alışır. Eskiden kapalı milletvekili, kapalı memur, kapalı öğrenci görmek mümkün değildi. Turgut Özal, Cumhurbaşkanı olunca (Bulunduğu makam yüzünden namaza gitmez) deniyordu. Gazeteciler cuma günü caminin önünde toplandılar. Özal namaza gelince (Vay be, Özal makam falan dinlemedi namaza da geldi) dediler.
Şimdi Cumhurbaşkanı namaza gitse, hiç yadırganmıyor. Müslümanlar dinden taviz vermezlerse, Müslümanlığa uygun düğünler de yadırganmaz. (Bunlar Müslüman, düğünü böyle yapıyor) derler. Herkes buna da alışır. İnsanlar yadırgayacak diye, Allah'ın emrinden taviz verilmemelidir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Herkes, kendi mezhebinin hükmüyle amel ederse rıza-i ilahiye kavuşulmuş olur. Bir ihtiyaç yokken, başka bir mezhebin hükmüyle amel etmek mezhepsizlik olur.
Sual: Şâfiîlere göre namazda imam arkasında Fatiha okumak farz, Hanefîlere göre harama yakın mekruhtur. Şâfiîlere göre çıplak ayakla namaz kılmak sünnet, Hanefîlere göre ayakları örtülü kılmak sünnettir. Hanefî'de kanın çıkması abdesti bozuyor, Şâfiî'de bozmuyor. Kadına dokunmak Hanefî'de abdesti bozmazken, Şâfiî'de bozuyor. Bunlar gibi, birinin ak dediğine, ötekinin kara dediği çok mesele vardır. Allah'ımız bir, dinimiz bir, peygamberimiz bir değil mi? Niye böyle farklı hükümler oluyor?
CEVAP: Peygamber efendimiz, böyle farklı ictihadların rahmet olduğunu bildirmiştir. Bizzat kendisi de, rahmete sebep olmak için, böyle farklı uygulamalarda bulunmuş ve farklı hükümler bildirmiştir. Mesela çıplak ayakla namaz kıldığı gibi, mestle ve nalın denilen pabuçla da kılmıştır. Müctehid mezhep imamları, bu delillere dayanarak ictihadlarını bildirmişlerdir.
Fetava-i Hüccet'te, (Kişinin nalın denilen pabuçla namaz kılması, Yahudilere muhalefet bulunduğu için, yalın ayakla kılmasından kat kat efdaldir) deniyor. (Halebi)
İbni Abidin namazın mekruhları sonunda buyuruyor ki:
Namazı, nalın veya mestle kılmak, çıplak ayakla kılmaktan efdaldir. (Redd-ül muhtar)
Hanefîlerin ayakları örtülü, çoraplı olarak, Şafiîlerin de ayakları açık olarak kılmaları sünnete uygundur. Herkes, kendi mezhebinin hükmüyle amel ederse rıza-i ilahiye kavuşulmuş olur. Bir ihtiyaç yokken, başka bir mezhebin hükmüyle amel etmek mezhepsizlik olur.
KIBLE YÖNÜ NASIL BULUNUR?
Sual: Cami olmayan ve kıbleyi kimsenin bilmediği bir yerde kıble nasıl bulunur?
CEVAP: Türkiye Takvimi'nde her şehir için gösterilen Kıble Saati vaktinde, güneşe doğru yüzünü dönen, Kâbe yönüne dönmüş ve o yerin kıblesini bulmuş olur. Başka bir usul de şöyledir:
Akrep ve yelkovanı olan bir saatin yüzü, gökyüzüne doğru ve akrebi güneşe doğru tutulunca, akreple 12 rakamı arasındaki açının orta hattı, güneyi gösterir. (S. Ebediyye, İ. Ahlakı)
Bunun ters istikameti kuzey yönüdür. İstanbul'da güneyden 29 derece doğuya dönülerek, kıble yönü bulunur. Bunun için saati masa üzerine koyup, altı sayısı güneye çevrilir. Yelkovan beş üzerine getirilince, kıbleyi gösterir. Diğer şehirler için kıble açısı, www.namazvakti.com sitesinde vardır.
Hâlleri değiştiren Allahü teâlâdır
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"Ey hâlleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren büyük Allah'ım, bizi en güzel hâle çevir! Bize iyi hâller ihsan eyle!"
Sual: Peygamberimizin çok sık okuduğu, (Hâlleri değiştiren, kalbleri çeviren Allah'ım) diye bir dua varmış. O dua hangisidir?
CEVAP: Bu konuda birkaç dua var, ikisi şöyledir:
(Allahümme, yâ mukallibel kulûb, sebbit kalbî, alâ dînik!)
Mânâsı: Ey büyük Allah'ım, kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde [ve sevginde] sabit kıl, dininden [ve sevginden] ayırma!
(Allahümme yâ muhavvilel havli vel ahvâl, havvil hâlenâ ilâ ahsenil hâl!)
Mânâsı: Ey hâlleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren büyük Allah'ım, bizi en güzel hâle çevir! Bize iyi hâller ihsan eyle!
[Duaların İslam harfleriyle yazılmış orijinali internet sitemizde mevcuttur.]
(Ey kalbleri istediği gibi çeviren Allah'ım, kalblerimizi ibadetine çevir!) [Müslim]
(Ey kalbleri dilediği gibi çeviren Allah'ım! Kalbimi kullukta sabit kıl!) [İ. Sünnî]
Sual: İmtihana girerken okunacak dua var mıdır?
CEVAP: Merhum hocamız, şu duayı tavsiye etmişlerdi:
(Yâ men leccemel mütekebbirîne bi licâmi azametihî sellim sellim yâ hâfız!)
Mânâsı: Ey muhafaza eden Allah'ım, kibirlenenleri, azametinin gemiyle dizginle, bize selamet ver, bizi selamete çıkar!
Sual: Mazeretsiz randevuya geç kalmak kul hakkına girer mi?
CEVAP: Müslüman, randevusuna yani sözüne sadık olmalı, mazeretsiz randevuya geç kalmamalı. Trafiği ve her türlü şartları düşünerek, mümkünse randevu yerine 10-15 dakika önce gelmeli. Vakit nakittir. Kimsenin vaktini çalmaya hakkımız yoktur.
Sual: Sâlih bir doktor hamileye, (Hareket edersen çocuğun düşer. Hep yatacaksın) dese, çocuğun düşmemesi için namazlarını oturarak kılması, abdest yerine teyemmüm etmesi caiz midir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
"İmamın namazda, ihtiyaçtan fazla yüksek sesle okuması, namazı bozmazsa da, haramdır."
Sual: S. Ebediyye kitabında, (İmamın namazda, ihtiyaçtan fazla yüksek sesle okuması, namazı bozmazsa da, haramdır) deniyor. Haramsa, namazı bozması gerekmez mi? Haram işlemek namazı bozar anlamına gelmez mi?
CEVAP: Haram işlemek ayrı, namazın bozulması ayrıdır. Birkaç örnek verelim:
1- İpek giymek erkeğe haramdır. Çıplak kimsenin ipekten başka elbisesi yoksa namazı haram olan ipekle kılması lazım olur. (Redd-ül-muhtar)
2- Çıplak namaz kılmak, hattâ çıplak durmak haramdır, fakat hiç elbisesi olmayan kimse veya olup da giyemeyen kimse, namazda oturduğu gibi veya ayaklarını kıbleye uzatıp, elleriyle önünü örtüp, îmâ ile kılar, çünkü avret yerini örtmek, namazın diğer farzlarından daha mühimdir. (İbni Âbidin)
3- Alkollü içki içmek haramdır. Okuduğunu anlayacak kadar sarhoş olanın böyle sarhoşken kıldığı namazları sahihtir, fakat kabul olmaz, yani sevabı olmaz. (Rıyad-ün-nasihin)
4- Oruç tutan kimse orucunu şarapla açsa orucu sahihtir, fakat kabul olmaz yani oruçtan hâsıl olan sevaba kavuşamaz. Kabul olmaz, demek, namaz, oruç sahih olur, namaz, oruç borcundan kurtulursa da, o ibadetlerden sevab hâsıl olmaz demektir. Namaz kılmazsa, oruç tutmazsa büyük günah olur. Onun için, borçtan kurtulmak için bu ibadetleri yapmak şarttır. Başka haramları işleyen kimsenin kıldığı namazlar, tuttuğu oruçlar da böyledir.
Sual: Bir namazı kılarken, iki veya daha fazla niyet edilebilen durumlar hangileridir?
CEVAP: Caiz olan ve olmayan niyetler vardır.
Caiz olmayan niyetler şunlardır: Bir kimse, vaktin farzını kılarken, vaktin sünnetine de niyet edemez. Ederse, sadece farz kılınmış olur, sünnet kılınmış olmaz. Vaktin sünnetini veya farzını kılarken, adak namaza da niyet edilmez.
Caiz olan niyetler şunlardır: Vaktin sünneti kılınırken, kazaya kalmış bir farza niyet edilebilir. Camiye girilince vaktin sünnetiyle, Tehıyyet-ül-mescid namazına da niyet edilebilir. Yeni abdest almışsa, Sübha namazına da niyet edebilir. Bu namazları kuşluk vaktinde kılıyorsa, Kuşluk namazına da niyet edebilir. Sefere çıkıyorsa Tehıyyet-ül-menzil namazına da niyet edebilir. Bunların hepsine birden aynı anda niyet edilir. Bunların hiçbirine niyet edilmese de, yine bu namazların sevabına kavuşur, fakat niyet edilince, ayrıca niyet sevabı da hâsıl olur. (İslam Ahlâkı)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Bir milletin güçlenip büyümesi için, hem inançlı olması, hem de o asrın teknolojisinin en iyisini yapması lazımdır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Medeniyet, şehirleri, ülkeleri imar etmek ve bütün insanları, ruh, düşünce ve beden bakımından rahat yaşatmaktır. Bu iki gayeye ulaşmak, ancak Allahü teâlânın emirlerine ve yasaklarına uymakla olur. İslamiyet'ten ayrıldıkça medeniyet geriler.
Bir toplumun, medenî ve başarılı olması, farz-ı aynı ve farz-ı kifâyeyi yerine getirmekle mümkün olur. Farz-ı ayn üç şeydir. 1- İman, 2- İbadet, 3- Güzel ahlâk. İbadet de, beşe ayrılır: Namaz, oruç, zekât, hac ve cihad. Dolayısıyla, Allahü teâlânın dinini ilim yoluyla öğrenmeyen ve öğretmeyen, ibadetin bir rüknünü yerine getirmemiş, cihadı ihmal etmiş olur. Bunun günümüzdeki yolu ise, doğru din kitaplarını yaymaktır.
Farz-ı kifâye ise, o asırdaki en üstün seviyedeki teknolojiyi ele geçirmektir. Bir şahıs veya bir cemiyet, çok inançlı, çok mübarek olsa bile, o asrın teknolojisini yakalayamamışsa, bir gün yıkılmaya mahkûmdur. Nitekim Osmanlı İmparatorluğu, farz-ı aynı yerine getirdiği hâlde, son zamanlarında, masonların ve İngilizlerin hileleriyle, teknolojide geri kaldığı için, yani farz-ı kifâyeyi ifa etmediği için çökmüştür. İmam-ı Gazâlî hazretleri, (Bir yerde soba keşfedilse, başka bir beldede de soba olmadığı için, soğuktan biri ölse, o beldenin yöneticileri, o sobayı, o beldeye getirmedikleri için vebal altındadır, günahkârdır) buyuruyor.
O hâlde, bir milletin güçlenmesi ve büyümesi için, hem inançlı olması, hem de o asrın teknolojisinin en iyisini yapması lazımdır. Eğer farz-ı aynı yerine getirmezse, yani doğru imanı olmazsa, Allah'tan korkmazsa, canavar olur. İnsanlara zulmeder, onları öldürür. Her türlü ahlâksızlığı yapar. Dinsiz bir cemiyet felakettir. Eğer farz-ı kifâyeyi yerine getirmezse, yıkılıp gider. Onun için, ruh ile beden gibi, farz-ı aynın ve farz-ı kifâyenin ikisi de elzemdir. İnanç ve teknolojiyi, iki ayak, iki el, iki göz gibi dengede tutmalıdır. Bir tarafa ağır basan, diğer tarafı ihmal eden, yanılır. Dolayısıyla ferdin, ailenin, toplumun ve devletin refah içinde yaşaması için, hem inançlı olması, hem de çalışkan olması, yani son teknolojiye sahip olması lazımdır. Bu, dinimizin emridir. Medenî insan, inançlı ve çalışkan olandır.
Kâbe yerine Horasan'a gitmek!
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Doğruyu bulana, hakikati görene kadar akıl lazımdır. Fakat doğruyu bulduktan sonra, hâlâ akla tâbi olmak, kendi nefsine uymaktır.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Okyanusun ortasındayken karayı bulmak çok zordur. Hele bir de yanlış yol gösterenler çoksa, insan mahvolur. Biz çok şanslıyız. Ehl-i sünnet âlimleri, bizi öyle bir yola sokmuş ki, nefsimize ve şeytana uyup bu yoldan ayrılmazsak, sâlimen karaya çıkarız. Peygamber efendimiz, (Ümmetim 73 fırkaya ayrılacaktır. Bunlardan biri kurtulacak, yetmiş ikisi Cehenneme gidecektir) buyuruyor. Hangi konuda olursa olsun, birinin sözüne kanarak bu yoldan ayrılırsak, felaket olur. Hacca gitmek için yola çıkan bir adam, yolu yanlış birine sorup onun sözüne inanarak, Kâbe yerine Horasan'a gitmiş. Oradakiler, (Burası Horasan!) deyince, adam tam ters istikamete yürüdüğünü anlamış, ama ne Kâbe'ye gidecek takati, ne de ömrü kalmış.
Burada Kâbe, mecazidir, Allahü teâlânın rızası demektir. İnsan sokakta rast geldiği bir adama, (Allahü teâlânın rızası nerede?) diye sorar mı? Âhir zaman çok tehlikeli bir zamandır. Ehliyetsiz kişilere sorarak, bunlara inanarak hareket edenler, bu kişilerle beraber Cehenneme gidecektir. Ufak bir rüzgârda sönebilecek bir mum ışığı gibi olan imanımızın devamı için çok dikkat etmeliyiz. Bir yerimiz ağrısa, üç günlük dünyada rahat yaşamak maksadıyla, tedavi edici ilacı bulmak için, sayısız doktora gidiyoruz. Hâlbuki sonsuz hayat için daha dikkatli olmak gerekir.
Allahü teâlânın rızasına giden doğru yolu bulunca, aklı bırakıp o yola tâbi olmak lazımdır. Evet, doğruyu bulana, hakikati görene kadar akıl lazımdır. Fakat doğruyu bulduktan sonra hâlâ akla tâbi olmak, kendi nefsine uymaktır. Eğer akılla hareket edilmesi gerekseydi, peygamberlerin gelmesine gerek kalmazdı. Mevlana Celaleddin-i Rumi hazretleri, (Hocama kavuşunca, aklımı bırakıp kurtuldum) buyuruyor.
Dini öğretecek kişinin, icazetli Allah adamı olması lazımdır. Böyle bir Allah adamı, ihlâslı olup, dünya peşinde koşmayan âlimdir. Allah adamı olmayan birine sorularak yapılan işler, yanlış ilaç almış hastanın hâline benzer. O yanlış ilacı içtikçe hastalığı daha çok artar. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için danışılacak Allah adamları yaratmıştır. Onlara danışmalı, danıştıktan sonra da, artık kendi aklımızla hareket etmemiz yanlış olur.
Hakiki âlim ile sahtesinin farkı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâya yakın olanların vücutları keramettir. İnsanları Allahü teâlâya davet etmeleri, Allahü teâlânın rahmetlerinden bir rahmettir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Cahiller, ölüyü diriltip mezardan çıkarmayı büyük keramet sanır. Evliya zatlar ise ölü kalbleri diriltmeye, yani insanları kâfirlikten kurtarmaya ve hasta ruhları tedavi etmeye önem verir.
Hace Muhammed Parisa hazretleri buyuruyor ki:
(İnsanların çoğu ölüleri dirilteni büyük bilir. Allahü teâlâya yakın olanlar, bunu yapmak istemeyip, ölü ruhları diriltmişler, talebenin ölü kalblerini diriltmeye çalışmışlardır. Doğrusu da, kalbleri ve ruhları diriltmek yanında, mezardaki ölüleri diriltmenin hiç kıymeti yoktur. Hattâ abes yani faydasız şeyle vakit kaybetmek olur. Çünkü ölüyü diriltmek, ona birkaç günlük ömür kazandırır. Kalblerin diriltilmesi ise, sonsuz Cennet hayatına kavuşturur.
Zaten Allahü teâlâya yakın olanların vücutları keramettir. İnsanları Allahü teâlâya davet etmeleri, Allahü teâlânın rahmetlerinden bir rahmettir. Ölü kalbleri diriltmesi, harikaların en büyüğüdür.
İnsanların selameti, onların varlığı iledir. Mahlûkların en kıymetlisi onlardır. Onların sözleri şifadır. Allahü teâlânın ihsanları, onların bulunduğu yerden eksik olmaz. Yanlarında bulunanların sonu kötü olmaz. Onları tanıyanlar mahrum kalmaz.)
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
(O büyükleri, yalancılardan ayıran farkların en açığı, yanlarında bulunanların kalblerinde, Allahü teâlânın korkusu ve sevgisi hâsıl olmasıdır ve başka şeylerden soğumalarıdır. Evliya zatla münasebeti olanlarda, bu alametler hâsıl olur.)
O hâlde, hakiki bir mürşid-i kâmille sahtesi arasında iki fark vardır:
1- Hakiki bir mürşid-i kâmil, insanları kendisine değil, İslamiyet'e çağırır. Kendisinin mürşid-i kâmil olduğundan bahsetmeye de ihtiyaç duymaz. Peygamber efendimizi, Kur'ân-ı kerimi, yani İslamiyet'i anlatmak varken, bir kimsenin kendinden bahsetmesi, kendine ait bir şeyle ortaya çıkması, sahtekârlık olur.
2- Hakiki bir mürşid-i kâmille beraber olanların kalblerine mutlaka Allah sevgisi ve Allah korkusu gelir. Dünyaya karşı soğukluk, âhirete karşı sıcaklık hisseder.
Bu iki vasıf bulunmayan kimsenin mürşid-i kâmil olmadığı anlaşılır.
Unutmak nerelerde özürdür?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Unutunca namazın kazaya kalması günah olmaz. Ama kaza etmek gerekir.
Sual: Unutmak nerelerde özür, nerelerde özür değildir?
CEVAP: Birkaç örnek verelim:
1- Namaz kılarken farzı unutmak özür olmaz, namazı yeniden kılmak gerekir.
2- Namazda sünneti unutmak özür olur, namaz tamam olur.
3- Namazda vacibi unutmak da özür olur, secde-i sehv ile namaz tamamlanmış olur.
4- Namazda secde-i sehvi unutmak da özürdür. Unutulunca namaz tamam olur.
5- Unutunca namazın kazaya kalması günah olmaz. Ama kaza etmek gerekir.
6- Namazda unutarak bir önceki zamm-ı sûreyi okumak özürdür, mekruh olmaz.
7- Tertip sahibi namaz içindeyken, önceki vakti kılmadığını unutursa, namazdan sonra hatırlasa da, kıldığı namaz sahih olur, çünkü unutmak özürdür. Tekrar kılmak gerekmez.
8- Camiye, cemaate gideceğini unutup, soğan sarımsak yiyen, cemaate gelmez. Unutması özür olur.
9- Ramazanda unutup, oruç tutmayınca, o orucu kaza etmek farz olur. Unutmakla oruçtan kurtulmuş olmaz.
10- Oruçluyken unutarak yiyip içmek özürdür, orucu bozmaz. Yanılmak, unutmak gibi değildir. Akşam oldu sanarak yiyip içenin orucu bozulmuş olur, fakat kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bunun gibi, imsak vaktinden sonra daha vakit var sanıp yiyip içenin orucu sahih olmaz. (Yarın oruç tutacağım) diye niyet edip de unutup tutmayan, oruç tutmuş sayılmaz.
11- Yeminde unutup, (Yapmayacağım) dediği şeyi yaparsa, yemini bozulmuş olur. Yemin kefareti vermesi gerekir.
12- Birine selam söyle dense, selam götürmeyi kabul edenin, o selamı götürmesi farzdır, unutursa günah olmaz.
KASTEN FARZI TEKRAR ETMEK
Sual: Unutarak farzı tekrar eden, mesela üç secde yapan, secde-i sehv yapıyor. Kasten yapınca da mı secde-i sehv gerekir?
CEVAP: Secde-i sehv yanılma secdesidir. Yanılınca secde-i sehv yapılır. Kasten yapılınca Hanefî'de secde-i sehv kurtarmaz. Günah işlemiş olur. Günah işleyenin de, tevbe etmesi ve bir daha işlememesi gerekir.
Sual: Milâdî yılbaşında veya yılbaşı hazırlığı yapılan günlerde, Noel'i düşünmeden hindi, çam ve benzeri şeyleri alıp satmakta mahzur var mıdır?
CEVAP: Mekruh olur. Yılbaşı geçtikten sonra alıp satmanın mahzuru olmaz.
İttifak ve ihtilafın mahiyeti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Amelî hükümlerde, birleşmemek kötü değil, aksine rahmettir. Amelde mezheplerin çıkışı bu rahmetten dolayıdır.
Sual: Kur'anda, (İnsanların çoğuna uyan sapıtır) denirken, hadis-i şerifte ise, (Siz sapıklık üzerinde birleşmezsiniz) deniyor. İkisi birbirine zıt değil mi?
CEVAP: Zıt değildir. İkisi farklıdır.
Bir fıkra var. Dişi fare, dişi aslana, (Ben bir doğuruşta 20-30 yavru doğururum. Hiçbir hayvan benimle mukayese olmaz) der. Dişi aslan gülümseyerek, (Ben bir yavru doğururum, ama aslan doğururum) der. Kemiyet [sayı, az çok oluş] değil, keyfiyet [kalite] önemlidir. Koyun sürüsü gibi insanların çoğuna uymak, insanları sapıtır. Birinci hüküm bunu bildiriyor. Dünyada kâfirler Müslümanlardan daha çoktur. Bu, kâfirliğin doğru yol olduğunu göstermez.
İkinci sözdeki "siz" sözü, Eshab-ı kirama hitaptır. Yani, (Siz ve sizin gibi Ehl-i sünnet itikadında olan müctehid âlimler, sapıklıkta birleşmez) demektir. Bu, amel yönüyle değil, itikat yönüyledir.
(Ümmetimin âlimleri, hiçbir zaman dalalette birleşmezler. İhtilaf olunca sivad-ı a'zama [âlimlerin ekseriyetinin bildirdiği yola] tâbi olun!) [İbni Mace, Hâkim, İbni Cerir, Hakîm-i Tirmizî]
Amelî hükümlerde ise, birleşmemek kötü değil, aksine rahmettir. Amelde mezheplerin çıkışı bu rahmetten dolayıdır.
(Ümmetimin [müctehid âlimlerinin, ameldeki] ihtilafı [mezheplere ayrılması] rahmettir.) [İmam-ı Beyhekî, İmam-ı Münâvî, İmam-ı ibni Nasr ve İmam-ı Deylemî]
Birinci hadis-i şerif, Müslümanların imanda, doğru itikatta birleşmelerini emrediyor, ayrılığı, bölünmeyi yasaklıyor. İkinci hadis-i şerif, ameldeki ayrılığın rahmet olduğunu bildiriyor.
Müctehidin farklı ictihadı rahmettir. Müctehid hata edemez mi, hatası da mı rahmet diye sorulabilir. Evet, müctehidin hatası da rahmettir.
(Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse, iki sevab alır.) [Buhârî]
Sevab olan bir şey elbette rahmettir. Bunu inkâr etmek, 14 asırdan beri gelen âlimleri yalanlamak ve hak mezhepleri inkâr olur. Hadis-i şerifte bildirildiği gibi müctehid âlimler, dalalette ittifak etmezler. Ehl-i sünnet âlimleri, dört mezhebin hak olduğunu ve dört mezhepten başkasıyla amel etmenin caiz olmadığını ittifakla bildirmişler ve bunda icma hâsıl olmuştur. (El-Mesail-ül-müntehabatü fir-risaleti vel vesileti)
İşte, birbirine zıt gibi görünen âyetle hadisin açıklaması böyledir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hadis-i şerifler Kur'an-ı kerimi açıkladığı gibi, bazı âyetler de, diğer âyetleri açıklar.
Sual: Kur'anda, (Allah, dilediğini hidayete kavuşturur, dilediğini sapıklıkta bırakır) deniyor. Madem sapıklıkta bırakan Allah ise, sapıkları Cehenneme niye atıyor?
CEVAP: Başka âyet-i kerimelerde bunun açıklaması var. Hadis-i şerifler, Kur'an-ı kerimi açıkladığı gibi, bazı âyetler de, diğer âyetleri açıklar. Bazı mezhepsizler de, imanın altı şartından dördünü inkâr etmek için, bir âyeti ele alıp, (Bak, imanın şartı burada iki deniyor) diyorlar. Mesela Bekara sûresi 62. âyetini ele alıp, sadece Allah'a ve âhirete inanan Yahudi ve Hristiyanların Cennete gideceğini söylüyorlar. Galiba işbölümü yapıyorlar, kimi Hristiyanlığı, kimileri de Yahudiliği şirin göstermeye çalışıyorlar. Hâlbuki tefsir kitaplarında bildirildiğine göre, bu âyette Cennete gideceği bildirilenler, Hazret-i Musa zamanında, ona inanan Musevîler ve Hazret-i İsa zamanında ona inanan İsevîlerdir. Günümüzde Musevî ve İsevî yok, Yahudi ve Hristiyan var. Sadece bir âyeti ele alıp, kitapların ve peygamberlerin hepsine imanı bildiren âyetleri âdeta gizliyorlar. Kur'an-ı kerime inanmayan ve son peygamberi kabul etmeyen, Cennete giremez.
Cebriye denilen bid'at fırkası da, sualdeki âyeti ele alıp, (Allah istediğine hidayet verir, istediğini de kâfir yapar, sevab işleten de, günah işleten de Odur, insanın hiçbir rolü yoktur) diyor.
Mutezile fırkası da, tam aksini savunuyor. (Allah kimseye hidayet vermez, Allah bu işlere karışmaz. İnsan işini kendisi yaratır) diyor. İkisi de yanlış söylüyor. Sualdeki âyet, Mutezile'nin yanlış olduğunu açıkça beyan ediyor.
Şu mealdeki âyet-i kerimeler de, Cebriyenin yanlış olduğunu bildiriyor:
(Zerre kadar hayır işleyen ve zerre kadar şer işleyen, karşılığını görür.) [Zilzal 7, 8]
(İsteyen iman etsin, dileyen inkâr etsin!) [Kehf 29]
Allahü teâlâ, hayrı ve şerri zorla işletseydi, (Zerre kadar hayır işleyen ve zerre kadar şer işleyen, karşılığını görür) buyurmazdı.
İman, hidayet konusunda da, imanı zorla veren, zorla dini inkâr ettiren hâşâ Allahü teâlâ olsaydı, (Dileyen inansın, dileyen inkâr etsin) buyurmazdı.
(Kula bela gelmez Hak yazmadıkça/Allah bela vermez kul azmadıkça) beytindeki birinci mısra, Mutezile'ye cevaptır. Allah dilemedikçe hiçbir şey olmaz. İkinci mısra ise, Cebriye'ye cevaptır. Kul, hak etmedikçe, ona ceza vermez. (Devamı var)
Allah dilediğini hidayete kavuşturur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Allahü teâlâ, hangi işleri yapanların Cennete veya Cehenneme gideceğini açıkça bildirmiş, hiç kimseye özür, bahane kalmamıştır.
(Allah, dilediğini hidayete kavuşturur, dilediğini sapıklıkta bırakır) mealindeki âyeti kerime, bütün işleri yapanın Allahü teâlâ olduğunu bildiriyor. Buradaki sapıklığını dilemek; o kişinin sapıklığına razı olmak, onu beğenmek değildir. Herkes sevabı da, günahı da, kendi iradesiyle işliyor. Ama ona bu kuvveti veren Allahü teâlâdır.
Bunu bir örnekle açıklayalım:
Herkes âhiret yolcusudur. Allahü teâlâ, dünyada herkesin gördüğü yerlere, Cennete ve Cehenneme giden iki uçak koymuştur. Birinin üstünde, (Bu uçak Cennete gider), diğerinde ise, (Bu uçak Cehenneme gider) yazılıdır. Bu uçakları Cennete ve Cehenneme götüren Allahü teâlâdır, ama insanlar, kendi iradeleriyle bu uçaklara biniyorlar. Hiç kimse zorla bindirilmiyor. Üstelik, (Bu uçak Cehenneme gidiyor, buna binmeyin) diye devamlı ikâz ediliyor. Dolayısıyla, hiç kimsenin, Allahü teâlâya, (Cehenneme uçak kaldırmasaydın, biz de binmezdik) demeye hakkı olmadığı gibi, (Biz kâfirleri Cehenneme sokarken, sâlih Müslümanları niye Cennete soktun?) demeye hakkı olmaz.
(Zerre kadar hayır ve şer işleyen karşılığını görür) mealindeki âyeti kerime, (İman edip, hayır işleyeni Cennete, inanmayıp kötülük işleyeni de Cehenneme koyarım) demektir.
Kişi kendi iradesiyle iman edip çeşitli hayırlar işliyor, ama bu kuvveti veren Allahü teâlâdır. Onun imanını ve ibadetini kabul ediyor. Kendi iradesiyle inkâr edene de, çeşitli haramları işleyene de, inkâr ve haram işleme kuvvetini veren, yine Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, hangi işleri yapanların Cennete veya Cehenneme gideceğini açıkça bildirmiş, hiç kimseye özür, bahane kalmamıştır. İnkâr eden kimse, (Ben bilseydim, Allah'ı, Cenneti, Cehennemi inkâr etmezdim, haramlardan kaçıp hep iyilik işlerdim) diyemeyecektir.
Sual: Cenazeyi yıkarken, görülen iyi kötü hâlleri başkalarına söylemek uygun mudur?
CEVAP: Ölünün yüzünün nurlanması, güzel bir koku hâsıl olması ve benzerleri gibi, gördüğü güzel şeyleri, başkalarına söylemek müstehabdır, yani iyi olur. Fakat yüzünün kararması, kötü koku hâsıl olması, şeklinin ve organlarının bozulması gibi kötü hâlleri söylemek caiz olmaz. (Cevheret-ün-neyyire, Fetava-i Hindiyye)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Niyetimiz, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği şekilde, Allahü teâlânın dinini doğru olarak yaymak, Onun kullarına iyilik etmektir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Dinimizde esas olan, niyettir. Güzel ve doğru niyet şarttır. Müminin niyeti, amelinden önce gelir. Peygamber efendimiz, (Allahü teâlâ, sizin şeklinize, görünüşünüze ve mallarınıza değil, kalblerinize yani amellerinizi ne niyetle yaptığınıza bakar) buyuruyor. Demek ki, Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrat ve hasenatına, malına, rütbesine bakarak değil, bunları ne maksatla, ne niyetle yaptığına bakarak, sevab veya azap verir.
Herkesin kalbini, niyetini Allah bilir. İcraat, niyetin ifadesidir. Bizim niyetimiz, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği şekilde, Allahü teâlânın dinini doğru olarak yaymak, Onun kullarına iyilik etmektir. Din büyüklerimiz, (Yâ Rabbi, bizi niyetimize ve ihlâsımıza bağışla! Amellerimize değil) diye dua ederlerdi. Amellerimiz çok bozuk ve kusurlu, ama inşallah niyetimiz ile ihlâsımız düzgündür. Allahü teâlâ, bir güzel niyet sebebiyle, kusurlu amellere rağmen başarı ihsan eder.
Peygamber efendimiz, (Bütün ameller, niyete bağlıdır) buyuruyor. Dinin aslı budur. Çünkü Allahü teâlânın âhirette soracağı şey, (Bunu niçin yaptın?) sorusudur. Gayesiz insan hiçbir yere gidemez. İnsanın gayesi evine gitmekse, rastgele köprüden geçmez, doğruca evine gitmek ister. Dolayısıyla, herkesin kalbinde bir niyet yatar. O niyet de iki türlü olur. Ya Allah için, ya nefsi için, yani dünya için... Dünya da haram ve mekruhlar demektir. Allah rızası için yaparsa mubah bile olsa her işten sevab kazanır. Nefsi için ise, ömür boyu felaketlere düçar olur.
Bir iyi niyet, bütün dünya hayatını âhiretlik yapar. Bir bozuk niyet de, bütün ibadetleri dünyalık yapar. Sonunda hepsi sıfır olur.
Niyet iyi olursa, iyilikler önümüze açılır. Eğer niyet kötü olursa, başımıza kötülük gelecektir. Bir iş ne kadar düzgün yapılırsa yapılsın, eğer niyet bozuksa, o iş bozuktur.
Büyüklerimiz, (Oğlum okula, üniversiteye giderken nasıl niyet etmeli?) diye soranlara şöyle cevap verirlerdi:
("Yâ Rabbi, şu maksatla okuyorum: Birincisi, giyinmemizi sağlayacak, namerde muhtaç olmayacak bir şekilde helâl para kazanmak ve bu kazandığım parayla da, dinimizin emirlerine ve yasaklarına uymak. İkincisi, dinimize hizmet edip, senin kullarına iyilik etmek" diye niyet etmelidir. Böyle niyet edince, okul hayatı ve meslek hayatı boyunca, her nefesinde zikir sevabı alır.)
Vazifemiz ışık tutmak olmalı
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Ehl-i sünnet âlimlerinin nasihatlerini, kitaplardan anlatmak suretiyle, insanların en azından gittikleri yolu, önlerindeki çukurları görecekleri kadar ışık tutmalıyız.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Arazilerin, binaların, altınların, yani dünyadaki bütün varlıkların, Allah indinde sivrisineğin kanadı kadar değeri yoktur. Olsaydı düşmanı olan kâfirlere bir yudum su vermezdi.
Bir handa sadece bir gece kalacak ve oraya bir daha hiç dönmeyecek olan bir yolcu, o hanın çevresindeki bahçelerin, tarlaların hepsine sahip olmak isterse, onun hâline herkes güler. (Sen deli misin, hâlâ tapuları saymakla meşgulsün, sabahleyin zaten buradan gideceksin!) derler. İşte insanlar da böyledir. Dünyada kalacakları birkaç gün, birkaç gece için, bin senelik yatırım yapar, bin senelik ticaretle uğraşırlar. Hâlbuki az zaman sonra, hepsini terk edip gideceklerdir.
Evet, din büyüklerinden çok zengin olanlar, ticaretle uğraşanlar vardı. Ama onlar zenginliği, Allahü teâlânın rızasına uygun işlerde kullanmak için isterlerdi.
Büyüklerden zengin bir zata, (Sizin niyetiniz nedir, ne için bu kadar uğraşıyorsunuz?) diye sorduklarında o mübarek zat, şu iki maksat için uğraştığını söyler:
1- Bizi yoktan var eden, bizi her an varlıkta durduran, bizi insan yaratan, Müslüman yapan, büyüklere talebe eden, o büyükleri tanıtan Rabbime ibadet için. Yani Allah için.
2- Onun kullarına iyilik etmek için.
Bu zamanda çok kimse, hem itikat, hem amel bakımından, karanlık gecede sağını solunu görmeden giden sarhoşlar gibidir. Önlerinde dere mi var, uçurum mu var, hiç farkında değiller. Ortalık çok karanlık olduğu için, yani bid'atler ve küfürler her tarafa yayıldığı için, Ehl-i sünnet âlimlerinin nasihatlerini, kitaplardan anlatmak suretiyle, insanların en azından gittikleri yolu, önlerindeki çukurları görecekleri kadar ışık tutmak istiyoruz.
Bundan sonrasında, ayağını atarken ihtiyatlı ve dikkatli mi, yoksa yine uyurgezer gibi dikkatsiz mi davranacağını kendisi bilir. Bunu takip etmek, bizim işimiz değildir. Çünkü hidayet Allah'tandır.
Cenâb-ı Hak, bir âyet-i kerime mealinde Peygamber efendimize hitaben (Ey Habibim! Sen kimseyi zorla Müslüman yapamazsın. O benim takdirimdir) buyuruyor.
İşte bizim vazifemiz sadece, o karanlığa, o önünü görmeyen gözlere ışık tutmaktır. Karşımızdakinin de nasibi varsa, akıl ve idrakini kullanarak, kendisini uçurumlardan korur.
Dine hizmette başarının yolu
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Ehl-i sünnet kitaplarını, doğru din bilgilerini yaymak maksadıyla yapılan hizmetler için sarf edilen paralar, yapılan bütün çalışmalar, dünyanın uzak yerlerindeki insanlara dinimizi ulaştıracak olan Ehl-i sünnet gemisinin yakıtı gibidir. O hâlde bu geminin yakıtını elde etmek için uğraşan herkes bu sevaba ortaktır. Çünkü gaye, herhangi bir kimseye maddi menfaat sağlamak değil, bu gemiye, ne şekilde olursa olsun, bir parça katkıda bulunmaktır. Bedenen çalışarak, para ve mal sarf ederek veya hiç olmazsa dua ederek yapılan katkıların hepsi çok kıymetlidir. Bu hizmetlerin karşılığının ne kadar büyük olduğu, âhirette anlaşılır. Seyyid Abdullah-ı Dehlevî hazretleri, (Bir mücahidin cephede kılıcını şöyle bir sallaması, bir âbidin [ibadet edenin] kırk sene, hem de halvette ibadet etmesinden daha kârlıdır. Âbid, sadece kendini kurtarmakla uğraşıyor. Mücahid ise, insanları kurtarmakla da uğraşıyor) buyurmuştur.
Büyüklerimiz, (Allahü teâlânın dininden bir meseleyi birine öğretmek, anlatmak, yüz umreye bedeldir) buyuruyorlar. Hadis-i şerifte de, (Unutulmuş bir sünneti ihya edene yüz şehit sevabı vardır) buyuruluyor. Ecdadımız, gittikleri yerlere, toprak almak için değil, Allahü teâlânın kelamını oradaki insanlara duyurmak için ve o insanların âhirette, (Biz bilmiyorduk, biz İslamiyet'i işitmedik) dememeleri için gittiler.
Bu hizmetlerde, hiç kimsenin kimseye bir üstünlüğü yoktur ve olamaz. Kimin niyeti düzgün, ihlâsı çoksa, kim Allah için daha çok koşturur, daha çok yorulursa, o daha çok sevab kazanır.
Dinimize hizmet eden mübarek bir zata, (Siz nasıl başarılı oldunuz? Hizmetleriniz, işleriniz nasıl bu kadar büyüdü?) diye soran bir misafire, o mübarek zat buyurur ki:
(Siz şimdi bizi ziyarete geldiniz, burada misafirsiniz. Ben de bu işlerde misafirim. Bir an sahiplensem, bu hizmetler durur. Zaten bir kimse bir işi sahiplendiği, ondan menfaat beklediği anda, başkaları da sahiplenmeye kalkacaktır, sonrasında da menfaat çatışması olur. Ama "Ben bu işin sahibi değilim" denirse, orada sevgi ve güven teşekkül eder, arkasından da mutlaka başarı gelir.)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hayvan keserken Besmele çekilmesi yalnız kurban kesmeye mahsus değildir.
Sual: (Kur'anda, hayvan keserken değil, sadece kurban keserken, Besmele çekmek farzdır) deniyor. Yemek için hayvanları keserken Besmele farz değil midir?
CEVAP: Evet, farzdır. O âyet-i kerimenin meali şöyledir:
(Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği dört ayaklı hayvanları belli günlerde [kurban ederken] Onun adını anarak kessinler.) [Hac 28]
Hayvan keserken Besmele çekilmesi yalnız kurban kesmeye mahsus değildir.
Resulullah efendimiz buyuruyor ki:
(Hayvanı keserken Besmele çekip tekbir getirin!) [Taberanî] (Yani Bismillahi Allahü ekber demeli.)
(Hayvan keserken Allah'ın ismini söylemek [Bismillahi demek veya Allahü ekber demek] kâfidir.) [Beyhekî]
(Şu üç yerde ismimi söylemeyin: Yemeğe Besmele çekerken, hayvanı Besmeleyle keserken ve aksırınca.) [Beyhekî]
Şâfiî'de Besmelesiz kesilen hayvanı yemek caizdir, diğer üç mezhepteyse kasten Besmelesiz kesmek haramdır.
İbni Abbas hazretleri de buyuruyor ki:
Hayvanı keserken Besmele çekmeyi bir kimse unutmuşsa bir mahzuru yoktur, ancak Besmele kasten terk edilmişse, kesilen yenmez. (Rezin)
Besmelesiz olarak kesildiği bilinen bir hayvanın etini yerken Şafii'yi taklit etmelidir. (Hulasat-üt-tahkik)
NAMAZDA SÜBHANALLAH DEMEK
Sual: İki secde arasında, Sübhanallah diyecek kadar durmak gerekir denince Sübhanallah demek de gerekir diye anlamışım, söylenmemesi gerektiği hâlde, bilmeden yıllarca Sübhanallah dedim. Bu namazları kaza etmem gerekir mi?
CEVAP: Hayır, kaza etmek gerekmez. Bilmeden söyleyince mahzuru olmaz.
İMAM BEŞİNCİ REKÂTI KILSA
Sual: İmam, öğlenin farzını kıldırırken, Ettehıyyatü'yü okuduktan sonra yanılarak beşinci rekâta kalkıp, altıncı rekâtı da kılıp selam verdi. Ben ikinci rekâtta imama uydum. İmam beşinci rekâta kalkınca ben imama uymadım. Kılmadığım bir rekâtı, kalkıp kıldım. İmam selam verirken onunla selam verdim. Namazım sahih oldu mu?
CEVAP: Sahih oldu. İmamla beşinci veya altıncı rekâtı kılsaydınız sahih olmazdı.
Bakılması günah olan yerler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: İnsanların, birbirine görünmesi ve bakması dört türlüdür.
Sual: Kadının kadına, erkeğin erkeğe avret yeri neresidir?
CEVAP: İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: İnsanların, birbirine görünmesi ve bakması dört türlüdür:
4- Kadının kadına bakmasıdır.
Erkeğin kadına bakması da dörde ayrılır:
1- Erkeğin yabancı hür kadına,
4- Bakması caiz olan 18 akrabasına ve başkasının cariyesine bakması.
Erkeklerin yabancı kadının yüzünden ve avuçlarının içinden ve dışından başka yerine bakmaları dört mezhepte de haramdır. Kızların yüzlerine şehvetle bakmaları da haramdır. İktidardan düşmüş yaşlı ve hadım edilmiş olan erkeklerin de, kadınlara bakması haramdır.
Kendi hanımına tepeden tırnağa kadar bakması ve hanımının ona bakması caizdir.
Erkeğin erkeğe, yalnız göbekle diz arasına bakması haramdır.
Erkeğin avret mahalli, üç mezhepte, göbekle diz arasıdır. Hanefî'de diz avrettir. Göbek avret değildir. Şâfiî'de göbek avrettir, diz avret değildir. Mâlikî'de her ikisi de avret değildir. Hanbelî ve Mâlikî'nin bir rivayetinde, erkeğin yalnız seveteyni avrettir. (Mizan-ül-kübra) [Seveteyn, ön ve arka avret yerine denir.]
Erkek, nikâhla alması ebedî, sonsuz haram olan on sekiz kadının başına, yüzüne, gerdanına, kollarına, dizden aşağı bacağına, şehvetten eminse bakabilir. Göğüslerine, koltuk ve böğürlerine, uyluk ve dizlerine ve sırtına bakamaz. (S. Ebediyye)
Sual: (Gusletmek için, zaruret olunca erkek, erkekler arasında ve kadın, kadınlar arasında avret yerini açabilir) sözü doğru mudur?
CEVAP: Bu kavil zayıftır. Gusül yerine teyemmüm etmek lazım olur. Çünkü İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Bir emri yapmak, bir haram işlemeye sebep olursa, haramı işlememek için, o emir tehir etme imkânı yoksa terk edilir, yapılmaz. (S. Ebediyye)
Sual: Faideli Bilgiler kitabında, kadınların renkli ve ipekli kumaşla örtünmesinin günah olduğu bildiriliyor. Kadınlara ipek caiz değil mi?
CEVAP: Kadınlara ipek helâldir. Burada yasak olan ipek giymek değil, ipekli ve süslü elbiselerle yabancı erkeklere görünmektir.
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Fâsık, hangi günah olursa olsun, çekinmeden açıktan günah işleyen kimsedir.
Sual: Fâsık olmak ne demektir? Fâsık imama uyulur mu?
CEVAP: Fâsık kimsenin imam olması tahrimen mekruhtur. Mâlikî'de hiç sahih değildir. (Halebi-yi Kebir)
Fâsık, hangi günah olursa olsun, çekinmeden açıktan günah işleyen kimsedir.
Mesela aşağıdaki günahlardan birini açıkça işlemeye devam eden fâsık olur:
2- Altın yüzük takan, [erkek için],
3- Avret yerini açan veya başkasının avret yerine bakan, [Erkeğin avret yeri göbekle diz arası, kadının yabancı erkekler için avret yeri el ve yüz hariç her yeridir.],
4- Büyü yapan ve yaptıran,
5- Çalgı çalan ve çalgı dinleyen,
6- Çayına bile olsa kâğıt, tavla, domino vesaire oynayan,
9- Farz namazı, özürsüz kazaya bırakan,
11- İpek giyinen [erkek],
13- Etrafındakilere kibirlenen,
14- Kur'an-ı kerimi parayla veya teganni ederek okuyan,
16- Mazeretsiz oruç tutmayan,
17- Beş vakit namaz kılmayan,
19- Sakalı bir tutamdan kısa yaparak sünneti değiştiren,
23- Zekât veya uşur vermeyen.
Sual: Camide kaza namazı kılmak mekruh olduğuna göre, sünnetleri kılarken kazaya da niyet ettiğimiz için, kaza kıldığımız belli olmuyor, fakat vitir ve akşam namazının kazası belli oluyor. Mekruh oluyor mu?
CEVAP: Eskiden herkesin kazasının olmadığı veya çok az olduğu dönemlerde, camide kaza kıldığını göstermek mekruhtu, fakat bu zamanda çok kimsenin kazası olduğu için, belli olmasının mahzuru olmaz.
Sual: Çiğ et, çiğ sebze yemek haram mıdır?
CEVAP: Çiğ et de, çiğ sebze gibi mubah gıdadır. Yenmesinde mahzur olmaz, ancak çiğ sebzelerin bazıları insana zarar verebilir. Bunun için vücuda zarar vermeyecek kadar yenebilir. Çiğ et de fazla yenirse vücuda zarar verebilir. Mesela yarım kaşık çiğ kıyma yenebilir. Haram olmasının ölçüsü vardır. Vücuda zarar verecek miktarı caiz olmaz. Bu zarar da, kişiden kişiye değişir.
Kur'an-ı kerimi öğrenmenin ve okumanın fazileti
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kur'an-ı kerimi tecvide uygun öğrenmeli ve her gün az da olsa, okumaya çalışmalı.
Sual: Kur'an-ı kerim okumanın fazileti nelerdir?
CEVAP: Kur'an-ı kerimi öğrenmek, öğretmek ve okumak çok sevabdır. Kur'an-ı kerimi tecvide uygun öğrenmeli ve her gün az da olsa, okumaya çalışmalı.
Bu husustaki hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir:
(Kur'an öğrenen ve öğreten, en hayırlınızdır.) [Buhârî]
(Kur'an okuyan kimse, bunamaz.) [Tirmizî]
(Kur'an okunan yere rahmet ve bereket yağar.) [Buhârî]
(Kur'an okunan evin hayrı artar, sakinlerini sıkmaz, melekler toplanır, şeytanlar oradan uzaklaşır. Kur'an okunmayan ev, içindekilere dar gelir, sıkıntı verir, bereketsiz olur. Melekler uzaklaşır, şeytanlar oraya dolar.) [Dârimî]
(Her gece on âyet okuyan, gafillerden sayılmaz.) [Hâkim]
(Kur'an okuyun! Kıyamette size şefaat eder.) [Müslim]
(Kim bir âyet öğrenirse, bu âyet Kıyamette onun için nur olur.) [Dârimî]
(Bir âyet öğrenmek, yüz rekât [nafile] namaz kılmaktan daha iyidir.) [İ. Mâce]
(Kur'an okunan yere rahmet yağar, melekler hazır olur.) [Buhârî]
(Kur'andan bir âyet dinleyen, sayısız çok sevaba kavuşur.) [İ. Ahmed]
(Kur'anı öğrenip gece gündüz okuyana imrenmek gerekir.) [Müslim]
(Kur'an okuyanla dinleyen, sevabda ortaktır.) [Deylemî]
(İnsanların en çok ibadet edeni, en çok Kur'an okuyandır.) [Deylemî]
(Kur'an-ı kerim okuyup, ezberleyen, helali helal, haramı haram bilen, Cennete girer. Ayrıca [Müslüman] akrabasından, hepsi de Cehennemlik olan on kişiye şefaat edip, onları Cehennemden kurtarır.) [Tirmizî]
(Evlerinizde Kur'an okumayı artırın! Kur'an okunmayan evin hayrı azalır, şerri çoğalır, o ev halkına darlık gelir.) [Dâre Kutnî]
(Kur'an okunan evin bereketi artar. Kur'an okunmayan ev, bereketsiz olur.) [Dârimî]
(Kur'an okuyun! Çünkü Kıyamette şefaat eder.) [Müslim]
(En üstün ibadet Kur'an okumaktır.) [İbni Kanî]
(Kur'an ehli, Cennet ehlinin reisleridir.) [Hakîm]
(Kur'an okuyanlar, Cennet ehlinin ârifleridir.) [Dârimî]
(Kur'an okunan ev, gök ehline, yerden yıldız göründüğü gibi görünür.) [Beyhekî]
(Kur'an ehli, Ehlullahtır.) [Hatîb] (Ehlullah; Allah dostu, evliya demektir.)
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Kim olursa olsun, ne olursa olsun, dinimizin emir ve yasaklarına uyan kazanır, uymayan kaybeder. İnanarak uyan, dünyada rahat eder, âhirette Cennete gider.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Geçimsizlikler, hep dinimizin dışına çıkmaktan dolayıdır. Nitekim Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri, (İslâmiyet bir dairedir. Bu dairenin dışında hiçbir menfaat yoktur ve olamaz. Bu dairenin içinde hiçbir sıkıntı yoktur) buyuruyor.
Mademki Ehl-i sünnet bir Müslüman olmakla çok kıymetli bir elbise giydik, o halde bu elbiseyi korumamız, İslamiyeti ve Ehl-i sünneti güzel bir şekilde temsil etmemiz lazımdır. Mesela insanlar, bizden emin olmalıdır. Sözümüzün eri olmalıyız. Cömert olmalıyız. Hasreti çekilen insan olmalıyız. Velhâsıl insanlar bize baktığı zaman, Müslümanlığa hayranlık duymalıdır. Konuşarak bir şeyler anlatmak arzusundan kurtulup, dinimizi lisân-ı hâl ile sevdirmeliyiz.
Kim olursa olsun, ne olursa olsun, dinimizin emir ve yasaklarına uyan kazanır, uymayan kaybeder. İnanarak uyan, dünyada rahat eder, âhirette Cennete gider. İnanmadığı halde uyan ise, imanı olmadığı için âhirette Cehenneme gider, fakat saadete götüren kurallara uyduğu için, ateist, Hristiyan veya Yahudi de olsa, dünyada rahat eder. Çünkü İslamiyet, Allahü teâlânın kullarına gönderdiği bir ilaçtır. Kim içerse içsin, faydasını görür. Mesela kâfirler, nikâh düşen kadınlarla erkeklerin beraber oturmasının haram olduğuna inanmasalar bile, bu kurala riayet edip ayrı otursalar, felaketlerin yüzde doksanından kurtulurlar.
Netice itibariyle bir Müslüman, dünyada İslamiyete ne kadar uyarsa, âhirette o kadar rahat edecektir. Dünyada ne kadar gevşek davranırsa, orada o kadar sıkıntı çekecektir. Çünkü dünya ile âhiret birbirine zıttır. İki zıt şey bir araya gelmez. Cem-i zıddeyn muhaldir. Onun için Allahü teâlâ bir hadis-i kudside, (Ben iki korkuyu bir kulumda birleştirmem. Dünyada benden korkan, âhirette korkmasın! Dünyada benden korkmayan, âhirette korksun!) buyuruyor. Allah'ın azabından korkmak, müttekîlerin, takva sahiplerinin nişanıdır.
Bu zamanda çok korkmak ve imanı kurtarmak için çok gayret sarf etmek lazımdır. Günahkâr ölenin kurtulması o kadar zor değildir, çünkü imanlı olmak şartıyla, büyük günah işleyenlere peygamberler, Ehl-i sünnet âlimleri, şehidler ve daha başkaları şefaat edecektir. Yani günahkâr için şefaat çoktur. İmansız ölene ise hiç şefaat yoktur. Mazlum da olsa, şehit olması, Cennete girmesi mümkün değildir.
Allahü teâlânın mümine verdiği hediyeler
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Büyüklerimiz, dert ve beladan aldıkları zevki sıhhatten, rahatlıktan alamamışlardır. Onun için sabretmeli ve şikâyet etmemelidir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Hastalık, fakirlik, iftiraya uğramak gibi dert ve belalar, kemend-i mahbubdur. Yani Allahü teâlânın, sevdiklerinin boynuna, kendisini unutmasın, dinin dışına çıkmasın, Cehenneme gitmesin diye attığı kemenddir ve rahmet-i ilahîdir. Böyle bir kimse, şeytana, nefsine veya kötü arkadaşa aldanarak dinin dışına çıkmak üzereyken, kemend daralıp boynunu sıkar, boğulacak gibi olur ve geriye döner. Yani kendisini helak edecek bir şey yapamaz.
Dert ve bela, günahların çokluğuna değil, çok affedildiğine alamettir. Hepimiz zaten çok günahkârız. Hattâ Allahü teâlâyı unutarak aldığımız verdiğimiz her nefes günahtır. O hâlde, Cenab-ı Hakk'ın dert ve bela verdiği kullar, affetmek istedikleridir. Günahlarını dökmek, sabrını ölçmek istedikleridir.
Sebepler neticeye göre değerlendirilir. Dert ve bela, affolunmaya sebeptir, iyidir, ama istemek doğru değildir. Nitekim Peygamber efendimiz, (Allah'tan dert ve bela istemeyin. Verirse de şikâyet etmeyin!) buyurmuştur. (Yâ Rabbî, bana dünyada da iyilik ver, âhirette de iyilik ver, beni Cehennem azabından koru) ve (Yâ Rabbî, senden sıhhat, afiyet ve kaderine rıza istiyorum) diye de dua etmiştir. Biz de böyle dua etmeliyiz.
Hastalıklar, Allahü teâlânın mümin kuluna hediyesidir. Hediye sevilene verilir ve hediye veren de sevilir. Büyüklerimiz, dert ve beladan aldıkları zevki sıhhatten, rahatlıktan alamamışlardır. Onun için sabretmeli ve şikâyet etmemelidir. Hasta olan kişi, sabrettiği takdirde sevab kazanır. Ecir, sabreden içindir. Mesela bir kimse bize bir hediye verse, biz de teşekkür etmek yerine (Şöyle yaptın, böyle yaptın) diye olmadık laflar söylesek, sonra da (Ben o kimseyi çok seviyorum) desek, kim inanır? Onun için, hâlinden şikâyet etmek hiç iyi değildir. Bilakis, (Demek ki Rabbim beni sevdi, beni affetmek istedi ki bana bu hastalığı verdi) diyerek, verilen dert ve belanın bir hediye olduğunu bilip sevinmeli ve kıymetini anlamalıdır. Bu hâl üzere olmanın alâmeti de sabırdır, hâlinden şikâyet etmemektir.
Hüküm neticeye göre verilir
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Hastalık gelirse, bu lütf-i ilahidir, merhamettir, bunun kıymetini bilmemiz lazımdır. Fakat istemek yanlıştır ve tedavi olmak sünnettir.
Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki:
Hüküm neticeye göre verilir. Bir kimsenin yaptığı bir şey hakkında hüküm verileceği zaman, o şeyin sonucunu görmek lazımdır. Sonucu görmeden hüküm vermek doğru olmaz.
Mesela hastalık, her şeye manidir. Onun için de, neticesi düşünülmediği zaman, hastalığın kendisine iyi denmez. Talep de edilmez. Peygamber efendimiz, (Yâ Rabbî, bana sıhhat ver, âfiyet ver) buyuruyor. Peygamber efendimiz böyle sıhhat, âfiyet isterken, biz hastalık isteyemeyiz. Böyle bir talebimiz yokken hasta olursak da, şu gibi neticeleri vardır:
2- İnsanı dünyadan soğutur. Âhirete yaklaştırır.
3- Âhirette, Cennette büyük nimetlere kavuşturur. Peygamber efendimiz buyuruyor ki;
(Dünyada dert ve belâ, hastalık, eziyet, üzüntü çeken ve sabreden Müslümanlar, âhirette çok sevaba kavuşacaklar. Onlara Cennette çok yüksek dereceler, çok yüksek mevkiler, gözlerin görmediği, kulakların işitmediği çok kıymetli büyük köşkler verilecektir. Öyle nimetlere kavuşacaklar ki, dünyada bu acı ve ızdırabı çekmeyen Müslümanlar, bunları görecekler de imrenecekler, "Ah keşke, dünyada bizim bütün vücudumuzu doğrasalardı, etlerimizi lime lime kesselerdi de, o acıları, bunların çektiğini biz de çekseydik ve onlara sabretseydik de şimdi bugün biz de şu nimetlere, şu yüksek derecelere kavuşsaydık" diyecekler.)
O hâlde, hastalığın neticesi çok güzeldir. Bu yüzden, (Hastalık kötüdür) de denmez. Esasında, hastalık bir nimettir. Farz edelim ki, bir yere yürüyerek iki ayda, arabayla iki günde ve uçakla iki saatte gidiliyor. Allahü teâlânın rızasına kavuşurken de, sağlıklı bir insan, yürüyerek giden gibidir. Bacağı kırık veya biraz hasta olan, arabayla giden gibidir. Daha çok hasta olan ise, uçakla giden gibidir. Herkesin iki ayda varacağı yere iki saatte varır. Yani hastalık, aynı menzile süratle kavuşturan bir araçtır. Allahü teâlâ bunu sevdiklerine verir. Öyleyse, hastalık gelirse, bu lütf-i ilahidir, merhamettir, bunun kıymetini bilmemiz lazımdır. Fakat istemek yanlıştır ve tedavi olmak sünnettir.
Misyonerlerin Noel Baba efsanesi
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Noel Baba denilen papazı, evliya diye savunmanın maksadı, Hristiyanlığı şirin göstermek değilse nedir?
Sual: (Noel Baba denilen Aziz Nikola, Peygamber efendimizden önce yaşadığına göre, salih bir mümin, hattâ evliya bir zattır) diyerek Noel Baba resimlerini yayımlamak ve onu şirin göstermeye çalışmaktaki maksat nedir?
CEVAP: Noel Baba'nın varlığı bile şüphelidir, varlığını gösteren tarihî bir belge mevcut değildir. (Britannica, Wikipedia)
Aziz Nikola bazı kaynaklara göre 3. yüzyılda doğdu; fakat birçok yazar bunun aksini iddia ederek tarihsel bir kişiliğinin olmadığını savunur. Bazı kaynaklara göre de, Aziz Nikola'nın 325 yılında yapılan İznik Konsiline, Myra Başpiskoposu olarak katılıp, Allah'ın birliğini savunan Aryusçularla tartışması ve tavır alması, onun daha çok tanınmasına sebep olmuştu. Buradan anlaşılacağı üzere, tevhid anlayışını savunanlarla amansız bir şekilde mücadele ederek, Roma ve kilise nezdinde takdir edilmek istiyordu. (Lütfü Özşahin, 25.12.2009)
Noel Baba yortusunun safsata ve efsane olduğu ve İncil'de geçen Noel'le ilgili sözlerin birer peri masalı ve efsane olduğu, İngiliz Durkan Başpiskoposu Dr. David Jenkis'in 21 Aralık 1993 tarihli Milliyet ve 24 Aralık 1993 tarihli Türkiye gazetelerinde çıkan beyanatında açıklandı. (Rehber Ans.)
Tevhid inancına karşı teslis [şirk] inancını savunduğu anlaşılan ve Hristiyanlık propagandasında kullanılan Noel Baba denilen müşrik kimseyi, mümin hattâ evliya bir zat diye savunmanın maksadı, Noel yortusunu meşrulaştırarak Müslümanlara Hristiyanlığı şirin göstermek değilse nedir? Hristiyanlara hoş görünmek için Noel'i kutlayanlar olsa da, Müslümanlar bu küfürden uzak durmalı.
Nevruz, Mihrican [ve Noel] günlerinde, bunların isimlerini söyleyerek hediye vermek haramdır. Bu günleri bayram bilerek vermek, küfür olur. Bu günleri tazim edip kâfire yumurta hediye eden, kâfir olur. Bu günlerde bir şey satın almak da böyledir. Her zaman aldığını alan kâfir olmaz. (Dürr-ül-muhtar)
Bezzaziyye fetvasında, (Nevruz günü, Mecusilerin bayramıdır. O gün, Mecusilerin yanına gidip, onların yaptıklarını yapmak küfürdür. O gün, bayram yapan Müslümanın imanı gider de haberi olmaz) deniyor. Noel günü ve gecesinde ve kâfirlerin paskalya ve yortularında, onlar gibi bayram yapanın da kâfir olduğu bu fetvadan anlaşılmaktadır. (S. Ebediyye)
Müslümanların Noel'i kutlayarak imanlarını kaybettikleri bir dönemde, onların imanlarını korumak yerine, Hristiyanların, misyonerlerin efsane kahramanı, teslisi yani müşrikliği savunan Noel Baba için evliya veya sâlih mümin demenin âlemi nedir?
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
Cehennem azabı, ister sonsuz olsun, ister belli bir zaman olsun, küfür için, küfür sıfatları ve bulaşıklıkları içindir.
Sual: Küfür bulaşığı ne demek, küfür işleri yapan kâfir olmuyor mu?
CEVAP: Bu hususta, hicrî ikinci bin yılın müceddidi olan, büyük müctehid âlim İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Cehennemde sonsuz olarak yanmak, küfrün karşılığıdır. Bir kimse, imanı varken, kâfirlerin ibadetlerine, bayramlarına kıymet verirse, âlimlerimiz, bu kimsenin imanının gideceğini bildiriyor. Zamanımız Müslümanlarının çoğu, bu belaya yakalanmıştır.
Hâlbuki Peygamberimiz, (Kalbinde zerre kadar imanı olan Cehennemde sonsuz olarak kalmayacak, Cehennemden çıkarılacaktır) buyuruyor.
Bunun açıklaması şöyledir:
Bir kimse, dinde inanılması lazım olan şeylerden, bir tanesine bile inanmamış, şüphe etmiş veya beğenmemişse imanı gider, kâfir olur. Bu kimse Cehennemde ebedî yanacaktır. Bir kimse de, Kelime-i tevhid söyleyip, bunun mânâsını kabul eder, (Muhammed aleyhisselam, Allahü teâlânın peygamberidir, her sözü doğrudur, güzeldir, ona uygun olmayanlar yanlıştır, kötüdür) diye inanırsa ve son nefesinde de öyle ölüp, âhirete, bu imanla giderse, onun durumu farklıdır. Bu kimse, kâfirlerin mukaddes bildikleri günlerinde ve gecelerinde, onların yaptıklarını yaparsa veya bir günahı hafif görerek, önem vermeden işlerse, bunlara küfür bulaşığı denir. Bu kimse de Cehenneme girer, ama kalbinde zerre kadar imanı olduğu için, Cehennemde sonsuz kalmaz.
İmanı olanlardan, büyük günah işleyenlere [ve tevbe etmeden ölenlere] gelince, Allahü teâlâ, bu günahları isterse affeder, isterse günahı temizleninceye kadar Cehennemde azap eder. Cehennem azabı, ister sonsuz olsun, ister belli bir zaman olsun, küfür için, küfür sıfatları ve bulaşıklıkları içindir.
Küfürden kaçınan iman sahiplerinin yaptıkları büyük günahlar, ya imanları hürmetine, Cenab-ı Hakk'ın merhametiyle veya kalble tevbe, dille istiğfar ederek ve bedenle hayırlı bir iş yaparak veya şefaate kavuşmaları ile affedilir.
Günahta kul hakkı varsa, hak sahibi ile helalleşmek de lazımdır. Böyle affedilmeyenler, dünya sıkıntıları ve dertleriyle veya son nefeste can verirken, çekecekleri zahmetlerle temizlenir. Bunlarla da temizlenmezse, bazıları kabir azabı çekmekle affa kavuşur. (Devamı var)
İmanı olmayanlara af ve mağfiret yoktur
mehmetali.demirbas@tg.com.tr
İmam-ı Rabbânî hazretleri küfürden sakınan müminlerin Cehenneme girmeyeceğini anlatarak buyuruyor ki:
Bunlardan bazıları ise, dünya sıkıntıları, kabir azabı ve sıkıntıları ve Kıyamet gününün şiddetleriyle affedilip günahları biter ve Cehennem azabıyla temizlenmeye lüzum kalmaz. Enam suresinin (İman edip de imanlarını şirkle bulaştırmayanlar, Cehennemde ebedî kalmaktan emindirler. Onlar için, bu korku yoktur) mealindeki âyet-i kerime, sözümüzün doğru olduğunu göstermektedir, çünkü buradaki zulüm, şirk demektir.
Bir gün, bir hasta ziyaretine gitmiştim. Ölüm hâlindeydi. Kalbine teveccüh ettim. Kalbi kararmıştı. O zulmetin temizlenmesi için çok uğraştım, fayda vermedi. Uzun zaman yokladıktan sonra, o siyahlıkların, kâfirlik bulaşıklıkları ve sıfatları olduğu, kâfirlerle ve küfürle olan bağlılığından, beraberliğinden olduğu anlaşıldı. O kadar uğraştığım hâlde, o zulmetler temizlenemedi. Bunların ancak, küfrün cezası olan, Cehennem ateşiyle temizleneceği anlaşıldı, fakat kalbinde zerre kadar iman nuru da görüldüğünden, bunun sayesinde Cehennemden çıkarılacaktır. Hastayı bu hâlde görünce, cenaze namazını kılayım mı, diye düşünceye daldım. Kalbimi uzun zaman yokladıktan sonra, kılmak lazım olduğunu anladım. Demek ki, kalbinde iman varken, [zaruret yokken de] kâfirlerle düşüp kalkan, onların bayramlarına, paskalyalarına uyanların cenaze namazlarını kılmalı, bunları kâfir bilmemeli. Bunların, imanları sayesinde Cehennemden çıkacaklarına inanmalı, fakat hiç imanı olmayanlara, [Muhammed aleyhisselamın bir sözünü veya âdetini bile beğenmeyenlere] af ve mağfiret yoktur. Bunlar, küfürlerinin karşılığı olarak Cehennem azabında sonsuz kalacaklardır. (Mektubat-ı Rabbânî Tercümesi 1/266)
Sual: Tesbihi elle mi yoksa tesbihle mi çekmek daha sevabdır?
CEVAP: Herkes hangisiyle daha rahat çekerse, daha rahat sayarsa öyle yapması daha uygun olur.
Bazılarının sandığı gibi tesbihle tesbih çekmek sünnete aykırı değildir. Tesbih kullanmak sünnettir. (Fetava-i fıkhiyye s.152, F. Bilgiler)
Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri de tesbih kullanmanın sünnet olduğu hakkında bir risale yazmıştır. (Eshab-ı Kiram kitabı)
|
|
|
|
|
|
Bugün 75 ziyaretçi (202 klik) kişi burdaydı!
|
|
|
|
|
|
| Bugün 35 ziyaretçi (87 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
| |
| |
 |
|
|
|
|
|
| Bugün 379 ziyaretçi (927 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
