 |
|
|
 |
|
| ABDULHAMİD HAN |
ABDÜLHAMİD HAN
Osmanlı padişahlarının 34'üncüsü olan Sultan II. Abdülhamid Han aklı, zekası ve ilmi fevkalade üstün olan bir zattı. Batılıların ve iç düşmanların asırlar boyunca devleti yok etmek için hazırladığı yıkıcı, sinsi planlarını sezip, önlerine aşılmaz bir set olarak dikildi. Hazırlayanları ve maşa olarak kullandıkları yerli işbirlikçilerini, sahte kahramanları işbaşından uzaklaştırdı.
İşte bu büyük zatın 10 şubat, 96. yıldönümü idi. Yıldönümü vesilesi ile Yıldız Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile iki açık oturumdan oluşan etkinlik düzenlendi. İlk panel Abdülhamid'in sağlık politikasıyla ilgiliydi. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde konuşmacılar özet olarak şunları anlattılar:
Prof. Dr. Hüsrev Hatemi; Abdülhamid'in çok iyi niyetli, sağlam karakterli ve vefalı bir insan olduğunu söyledi. Kendisinden çok devleti düşünürdü. 33 sene zalimlik yapmadan devleti ustalıkla idare etmişti. Ona atılan iftiralardan biri de pinti olduğuna dairdi. Bu çok çirkin bir suçlama olduğunu ifade etti. Aristokrat havada, halktan uzak yaşamamıştı. Atatürk'ün Abdülhamid'i küçümseyici veya kötüleyici bir sözünün olmadığını da ekledi.
Prof. Dr. Nil Sarı ise Abdülhamid'in sağlık alanındaki eserlerinden söz etti ve bazılarının fotoğraflarını gösterdi. Abdülhamid 90 adet gureba hastanesi, 19 adet belediye hastanesi, 89 adet askeri hastane ayrıca eğitim hastaneleri, kadın hastaneleri, akıl hastaneleri açmıştı. Bu hastaneler ülkemizden Lübnan'a, Yemen'den İsrail'e, Makedonya'dan Suriye'ye, Yunanistan'dan Libya'ya, Suudi Arabistan'dan Irak'a pek çok yerleşim bölgesine yayılmıştı. Ayrıca eczaneler, hapishane, sağlık merkezleri, fakirler, acizler ve hacılar için misafirhane de pek çoktur. Müthiş bir sağlık hizmetidir bu. Maalesef tahttan düştükten sonra bu eserlerin isimleri değiştirilmiş, bazıları yıkılmış ve bir kısmı da başka alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası bu büyük insan unutturulmak istenmiştir. Kasımpaşa, Haydarpaşa, Gülhane ve Mektebi Tıbbiye-i Şahane adlı eğitim ve üniversite hastanelerini açan da Abdülhamid olmuştur.
Doç. Dr. Adem Ölmez ise Abdülhamid Han'ın özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve asayişe önem verdiğini anlattı. Zamanında yeni bulunan aşıları ülkeye getirmiş, aşı ve kuduz hastalığı üzerine merkezler kurmuş, Bimarhaneleri yani akıl hastanelerini ıslah etmiştir. Akıl hastalarına zincir kullanımını yasaklayarak bugün bile saldırgan hastalarda kullanılan gömleği yerine koymuştur.
Dr. Şerif Esendemir konuşmasına Necip Fazıl'ın, "Abdülhamid'i anlamak her şeyi anlamak olacaktır." sözleriyle başladı. Abdülhamid'in tren yolları, bakteriyolojihane, cami ve mektepler yaptırdığını, çağına uygun yaşlılık politikası izlediğini, habitat yani biyosferi merkezi alan ekolojik politikaya önem verdiğini anlattı.
Bunları dinlerken aklıma hep başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan çağrışım yaptı. O da ülkeye duble yollar, hızlı trenler, Marmaray, üçüncü boğaz köprüsü, çok sayıda havaalanı gibi sayılamayacak eserler hediye etti. Sağlık alanında yeni hastaneleri hizmete açtı. Sağlık hizmetlerini halka yaydı. Eğitim alanını pek çok üniversite, sayısız derslik ve binlerce yeni öğretmenle destekledi güçlendirdi. Kısacası Abdülhamid'in çağdaş bir takipçisiyle karşı karşıyayız.
Abdülhamid Han'ı nasıl ki bir takım vicdansız, merhametsiz ve acımasız kişiler, iç ve dış düşmanların oyununa gelerek, maşası olarak bir saray darbesi ile düşürdülerse aynı komplo şu an başbakanımıza karşı düzenlenmektedirler. Bu ülkeye hizmet etmek bazılarının gözüne batmakta ve ellerinden geleni yapmaktadırlar.
Rabbim Başbakanımızı korusunu2026 |
|
|
|
|
 |
Bilmek, yapmak içindir...
1 Ocak 2007 01:00
İslâmiyet, üç şeyden meydâna gelmiştir. Bunlar da; ilim, amel ve ihlâstır. Yani İslâmiyetin emir ve yasak ettiği şeyleri öğrenmek, öğrendikleriyle amel etmek ve her şeyi yalnız, Allahü teâlâ için yapmaktır. İbâdetlerin en kıymetlisi, farz-ı ayın olanlardır. Farzlardan sonra en kıymetlisi ise, ilim öğrenmek ve öğretmektir. Peygamber efendimiz; (Bir saat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevâptır) buyurmuşlardır. Bir hadis-i şerifte de; (İlim öğreniniz! İlim öğrenmek ibâdettir. İlim öğretene ve öğrenene cihâd sevâbı vardır. İlim öğretmek, sadaka vermek gibidir. Âlimden ilim öğrenmek, teheccüd namâzı kılmak gibidir) buyurulmuştur. Ölmemek için, yemek, içmek lâzım olduğu gibi, din düşmanlarına aldanmamak ve dinden çıkmamak için de, dînimizi, îmânımızı doğru olarak öğrenmemiz lâzımdır. Ecdâdımız, her zamân toplanır, ilmihâl kitâplarını okur, dinlerini öğrenirlerdi. Ancak, bu şekilde Müslümân kalabildiler ve İslâmiyetin zevkini aldılar. Hadis-i şerifte de; (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz) buyurulmuştur. İlmi ile amel edene... İlim öğrenmek ve öğretmek, bu kadar kıymetli olmasına rağmen, öğrenilen bilgilerle amel edilmezse, bir kıymeti olmaz. Zaten Peygamber efendimiz; (İlmi ile amel edene, Allahü teâlâ, bilmediklerini bildirir) buyurmuştur. Abdülkuddüs hazretleri, oğluna ve bir talebesine yazdığı mektûpta; "İlim öğrenmek, ibâdet yapmak içindir. Kıyâmet günü, işten sorulacak, çok ilim öğrendin mi diye sorulmayacaktır. İş ve ibâdet de, ihlâs elde etmek içindir" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri de, bir talebesinin suâline verdiği uzun cevapta buyuruyor ki: "Amelsiz ilim, insanı kurtarır zannediyorsun ve ilim sâhibi olunca, amel etmeden kurtuluruz sanıyorsun. Bu hâlinize çok şaşılır. Çünkü ilmi olan kimsenin, amelsiz kuru ilmin kıyâmette kendine zarar vereceğini, bilmiyordum, diye özür ve bahâne yapamayacağını bilmesi lâzımdır. Peygamber efendimizin şu hadîs-i şerîfini de işitmediniz mi? Buyuruyor ki: (Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır.) Büyüklerden biri, Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerini, rüyâda görüp ne hâlde olduğunu sorunca, Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri buyurdu ki: "O kadar sözlerim, keşf ve işâretlerim, yanî zâhirî ve bâtınî bilgilerim hep harâb oldu, tükendi; yalnız bir gece kıldığım iki rekat namâz imdâdıma yetişti." İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bunu sana bir misâl ile anlatayım: Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa ve bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesûr olursa olsun, bu âletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse ne kadar ilim sâhibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Diğer bir misâl, bir tabîb, doktor hastalansa, hastalığını teşhis edip ilâcını da bilse ve bu ilâç hakîkaten o hastalığa çok iyi gelse, ilâcı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemeyeceğini pekâlâ bilirsin. Bir insan da, ne kadar ilim edinse, ne kadar kitâp okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz. İlim öğrenmekten maksadın eğer dünyâ menfaatlerini toplamak, şöhret, mevki sâhibi olmak ve Müslümânlara büyüklük göstermek idi ise, sana yazıklar olsun! Çok aldanmışsın, kendini azâba sürüklemişsin! Yok eğer maksadın İslâmiyete ve Muhammed aleyhisselâmın dînine yardım etmek, ahlâkını temizlemek ve nefsini kırmak idi ise, sana müjdeler olsun! Kendine ne güzel ve ebedî istikbâl hâzırlamışsın. İstikbâl, saâdet-i ebediyyeye kavuşmaktır. İlim öğrenip de, bunu kullanmamak deliliktir. İlmsiz amel de yanlış olur, kabûl edilmez. Bugün seni günâhtan korumayan ve ibâdete sevketmeyen ilim, yarın Cehennem
.ateşinden de korumaz..." İlim, ne zaman kıymetlidir! Ebû Abdullah-ı Rodbârî hazretleri buyuruyor ki: "Sâdece ilim öğrenmek için evinden çıkan kimse, öğrendiği ilimden faydalanamaz. Öğrendikleri ile amel etmek isteyerek ilim öğrenen kimse, ilmi azalsa bile faydasını görür. İlim, kendisiyle amel edilince kıymetlidir. Amel ise, ihlâs ile kıymetlenir. İhlâs, bir işi Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. Bu, Allahü teâlânın anlayış ihsân etmesine sebep olur." Netice olarak Allahü teâlâ, hepimizi lâftan kurtarıp, bizlere iş yapmayı nasîb eylesin. İnsanların en iyisi, yaratılmışların en üstünü ve en şereflisi olan Muhammed aleyhisselâmın hâtırı ve hürmetine, bizleri, amelsiz ilimden, işe yaramayan bilgilerden korusun! Ve Ma'rûf-ı Kerhî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Amelsiz Cennet'i istemek ve emir olunduğunu yapmadan rahmet ummak, câhillik ve ahmaklıktır."
.
İnsan için en büyük tehlike!..
7 Ocak 2007 01:00
İnsan, yaşayabilmesi ve ayakta kalabilmesi için, her zaman ve her bakımdan, çeşitli şeylere muhtaç olan âciz bir varlıktır. Bu aczini anlayan, yükselmekte, olgunlaşmakta ve aziz olmaktadır. Aczini anlayamayan, kabullenemeyen ise, hayvandan da aşağı olup zillete düşmektedir. Peygamber efendimiz; (Nefsini tanıyan Rabbini tanır) buyurmuşlardır. İslâm âlimleri, bu hadis-i şerifi; "Kendi aczini anlayan, Rabbinin azametini anlar" şeklinde açıklamışlardır. Hakîkî ilim, insana aczini, kusûrunu ve Rabbinin büyüklüğünü, üstünlüğünü bildirir. Yaratanına karşı korkusunu ve mahlûklara karşı tevâzuunu artırır. Böyle ilmi öğretmek ve öğrenmek farzdır. Bir kimsenin ilmi, kendisini Allahü teâlânın yasaklarından men etmiyorsa, o kimse büyük tehlikededir. İlmi, kibirlenmek, kendini büyük görmek için isteyenlerden hiçbiri felah bulmuş değildir. İlim, ezber edilen şeyler değil, ezber edilen şeylerden temin edilen faydadır. Acizliğini anlayabilmek İnsanın aczini anlayabilmesi için, dünyâya nerden geldiğini, nereye gideceğini iyi bilmesi ve düşünmesi lâzımdır. Başlangıçta hiç yoktu. Sonra bir şey yapamayan, hareket edemeyen bir bebek oldu. Şimdi de, her an hasta olmak, ölmek korkusundadır. Nihâyet ölecek, çürüyecek ve toprak olacak, hayvânlara, böceklere gıdâ olacaktır. İdâm odasına sokulmuş olup, idâm olunacağı zamânı bekleyen kimsenin, ölüm odasında çektiği sıkıntılar gibi dünyâ zindanında, her an ne zamân azâba götürüleceğini beklemektedir. Neticede ölecek, leş olacak, böceklere yem olacak, kabir azâbı çekecek, sonra diriltilip kıyâmet sıkıntılarını çekecektir. Cehennemde sonsuz yanmak korkusu içinde yaşayan kimseye kibirlenmek mi yoksa tevazu sahibi olmak mı yakışır? Allahü teâlâ; (Tekebbür edenleri sevmem, tevâzu edenleri severim) buyurmaktadır. Âciz, elinden hiçbir şey gelmeyen zavallı insana bunlardan hangisini yapmak yakışır? Aklı başında olan, kendini ve Rabbini tanıyan kimse, hiç tekebbür edebilir mi? Bunun için insan, her an, her yerde aczini göstermesi, tevâzu üzere bulunması lâzımdır. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine; -Hiç ibâdet ve tâat yapmadan karşılıksız olarak Allahü teâlânın lütfuna kavuşmak mümkün müdür? diye sorulduğunda, cevâp olarak; -Zâten gelen bütün nîmetler, bütün iyilikler, hep Allahü teâlânın lütfudur. Bu kadar âciz ve zavallı olan insanların yaptıkları ibâdet ve tâatlerin, O'nun lütfu olan nîmetlere karşılık olması mümkün müdür? buyurmuştur. Ebüssü'ûd el-Bâzinî hazretleri, bir sohbetinde buyuruyor ki: "Bütün güzel huylar kalbden, kötü huyların tamâmı ise nefisten doğar. Kalb temizlenip, nefs doğru yola girince, insanın her hâli değişir. Artık kimsenin ayıpları görülmez olur. Gözler, insanların hep iyi hâllerini görür. Onlara karşı kalbde bulunan katılık, acıma duygusu, şefkat ve merhamete dönüşür. Kin, hased gibi düşmanlıklar terk edilip onlara nasîhat etmek, hep iyilik yapmak duyguları ortaya çıkar. İnsanlar arasında düşmanlıklar tamâmen ortadan kalkıp, herkes birbirine nasîhat etmeye başlar. Güzel ve tatlı nasîhatlerle, insanlar birbirini doğru yola çağırırlar. Artık bundan sonra, cenâb-ı Hakkın rızâsına kavuşmak isteyen bir kimsede, nazlanmak kalmaz, korku başlar. Bu korku ondaki hâllerin iyiliğe çevrilmesi sebebiyledir. Kendisinde iyi hâllerin meydana çıktığı kimse, kusûrunu bildiği ve aczini anladığı için korkar ve kusurlarının hesâba sığmayacak kadar çok olduğunu bilir. Allahü teâlânın kendi üzerindeki hakkını, hiçbir zaman ödeyemeyeceğini, kendisine nasîb edilen sayısız nîmetlerin, hayırlı işlerin şükrünü yapmaktan âciz olduğunu anlar. İşte bu anlayışa erişen kimse, Allahü teâlâya hakkı ile kulluk etmeye başlar. Gönlündeki mâbûdlar teker teker yıkılıp gider. Hâlleri ve yaşayışı güzelleşir. Daha dünyâda iken, Cennet hayâtı yaşamaya başlar. Bu güzel huyların hepsi, peygamberlerin, sıddîkların, evliyânın, sâlih kulların, ilmiyle amel eden âlimlerin ahlâkıdır." Eğer insan iyi olursa... Netice olarak, insan için en büyük tehlike, kendisini tanımaması, Allahü teâlânın nimetlerini unutması ve kendini bir şey sanmasıdır. Sırrîyi Sekatî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Mahlûklar içerisinde en âciz ve zayıf olan mahlûk, insandır. Bununla berâber, bu kadar mahlûk arasında, Allahü teâlânın emirlerine insan kadar isyân edip yüz çeviren mahlûk da yoktur. Eğer insan iyi olursa, melekler ona gıpta eder imrenirler. Eğer kötü olursa, şeytanın bile kendisinden nefret edip, kaçtığı, şerli bir kimse olur. Ne kadar hayret edilir ki, bu kadar zayıf ve âciz olan insanoğlu, kendisine her nîmeti veren, her an varlıkta durduran, yaşatan, kudret ve azamet sâhibi olan Allahü teâlâya karşı gelmekte ve isyân etmektedir..."
.
İbâdetler vazife, ahlâk ise meziyettir
8 Ocak 2007 01:00
İmân nimeti ile şereflenen herkesin, emredilen ibâdetleri yapması ve yasak edilenlerden de sakınması vazifesidir. Zaten emirleri yapmak ve yasaklardan sakınmak, kulluk vazîfesidir. Fakat Müslümânlık, iyi ahlâk demektir. Allahü teâlâ, Peygamber efendimize; (Ben seni iyi ahlâkı tamâmlamak için yarattım!) buyurmuştur. Kur'ân-ı kerîmde Ankebût sûresinin 45. âyet-i kerimesinde meâlen; (Doğru kılınan namâz, insanı fahşâdan ve münkerden herhâlde uzaklaştırır) buyuruldu. İbâdetlerin en kıymetlisi olarak bildirilen namaz bile, insanı kötülüklerden alıkoymak, güzel ahlâka sahip olmak içindir. Zira insanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namâz, doğru kılınan bir namaz değildir. Şeyh Abdullah Bayal hazretleri; "Tasavvuf, namâz kılmak, oruç tutmak ve geceleri ibâdet etmek demek değildir. Bunları yapmak her insanın kulluk vazîfesidir. Tasavvuf, insanları incitmemektir. Bunu hâsıl eden, vâsıl olmuştur" buyurmuştur. İslam binasının temeli... Her binanın bir temeli vardır. İslam binasının temeli de, güzel ahlâktır. Bunun için Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanmak, her Müslümâna lâzımdır. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuşlardır. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır. Yanî günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yanî lutfü, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Güzel ahlâk, güler yüzlülük, cömertlik ve kimseyi üzmemek demektir. Güzel ahlâk, kimseye yük olmamak, fakat herkesin yükünü çekmektir. İnsanların sıkıntılarına katlanmak, güzel ahlâktır. Güzel ahlâk, Allahü teâlânın takdirine râzı olmaktır. Güzel ahlâk, başkalarına eziyet etmemek ve güçlüklere katlanmaktır. Kul için güzel ahlâktan daha iyi bir mertebe yoktur. İnsan, güzel ahlâkı ile dünya ve âhirette yüksek derecelere kavuşur. Güzel ahlâk, eziyetleri sineye çekmektir. Müminin alâmeti, güler yüzlü, münafığınki ise, çatık kaşlı olmaktır. Allahü teâlâ, ihsan ettiği nimeti göstermemizi sever. Müslüman olmak nimetini de, güler yüzümüzle, tatlı dilimizle, merhametimizle, şefkatimizle göstermemiz lâzımdır. Kötü ahlâk, Allahü teâlâya karşı isyan ve muhalefet etmektir. Bir Müslümana çatık kaşla bakmak haramdır. Güler yüzlü olmayan kimse mümin sıfatlı değildir. Müslim, gayri müslim herkese karşı güler yüzlü olmalıdır. Başkasının kötü ahlâkından şikâyet eden kimsenin, kendisi kötü ahlâklıdır. Başkalarının kötülüklerinden bahsediyorsak bu kendimizin kötü olduğunun alâmetidir. Kendini beğenmeyip, haramlardan sakınanın kabına, rahmet dolmaya başlar, ihlâsı artar, istifade etmeye başlar. İşte bu istifadenin hasıl olup olmadığı, kimseye yük olmayıp, herkesin yükünü çekmeye başlaması ile anlaşılır. İyi, kötü, herkese, güler yüz göstermeli, fitne çıkarmamalı, düşman kazanmamalıdır. Hâfız-ı Şîrâzî hazretlerinin; "Dostlara doğru söylemeli, düşmanları güler yüzle ve tatlı dille idâre etmelidir" sözüne uymalıdır. Af dileyenleri affetmeli, herkese karşı iyi huylu olmalıdır. Kimsenin sözüne karşı gelmemeli, münâkaşa etmemeli, herkese yumuşak söylemeli, sert söylememelidir. Evliyânın başka insanlardan nasıl ayırdedilebileceğini, Muhammed bin Sâlim hazretlerinden sorduklarında, cevabında; "Sözlerinin yumuşak, huylarının güzel, yüzünün güler, ihsânının bol olması, konuşurken itirâz etmemesi, özür dileyenleri affetmesi ve herkese merhametli olması ile anlaşılır" buyurmuştur. İnsanın neşede ve sıkıntıda hâli değişmemeli, varlıkta ve yoklukta aynı hâlde olmalıdır. Olayların değişmesi, insanda değişiklik yapmamalıdır. Kendi ayıplarını görmelidir Kimsenin ayıbına bakmamalı, kendi ayıplarını görmelidir. Kendini hiçbir Müslümândan üstün bilmemelidir. Her Müslümânı kendinden üstün tutmalı ve kendi saâdetinin, onun duâsını almakta olabileceğine inanmalıdır. Kendinde hakkı bulunanların kölesi gibi olmalıdır. Kimseyi gıybet etmemeli, gıybet yapana da mâni olmalıdır. Az konuşmalı, az uyumalı ve az gülmelidir. Çalışmalı, fakat karşılığını Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun emirlerini yapmaktan zevk duymalıdır. Kendi çıkarlarının arkasında koşmamalıdır. Ebû Muhammed Abdullah Râşî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâ ile insan arasında olan en büyük perde, insanın kendi nefsini düşünmesidir ve kendisi gibi âciz olan bir kula güvenmesidir. İnsanların değil, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmayı düşünmelidir." Netice olarak bütün ibâdetler, insanın vazifesidir. Güzel ahlâk ise, insanın meziyetidir ve bu meziyet ile zinetlenmelidir...
.
Meşgalemiz, asıl maksadı unutturmamalı...
14 Ocak 2007 01:00
İnsanın yaratılmasından maksâd, kulluk vazîfelerini yapmak ve cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmak, sevgisini istemek içindir. Çok mal, para kazanmayı, mevki ve şöhret sahibi olmayı asıl maksâd zannetmemelidir. Mal, para, mevki, dinimizin emrine uygun kullanılırsa, cenâb-ı Hakkın rızasını kazanmaya mani olmazlar. Zaten dinimizde, bu maksatla dünyâ işleri ile meşgûl olmak, ibâdettir. Peygamber efendimiz; (Hiç ölmeyecek gibi dünyâ için, yarın ölecekmiş gibi de, âhiret için çalışınız!) buyurmuşlardır. Bir kimse, arzûsunu ele geçirmekte, İslâmiyetten dışarı çıkar, dinin hudûduna tecâvüz ederse, bu maksâd, o kimsenin mabûdu ve ilâhı olur. "Maksâdın ne ise, taptığın odur" sözü meşhurdur. Yani bir kimse, maksadına kavuşmak için, farzlardan birini bırakır, bir harâm işlerse, meselâ namâzı, orucu bırakır veyâ içki içerse, bu maksûdu, onun mabûdu, ilâhı olur. "İnsanlar üç kısımdır" Ayn-ül-Kudât Hemedânî hazretleri buyuruyor ki: "Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde; (İnsanlar üç kısımdır. Birinci kısım, hayvanlara benzer. İkinci kısım, meleklere benzer. Üçüncü kısım, Peygamberlere benzer) buyurmuşlardır. Birinci kısımda olanların maksadı, hayvanlar gibi yiyip içmektir. Bunlar hakkında A'râf sûresinin 179. âyet-i kerîmesinde meâlen: (Onlar dört ayaklı hayvanlar gibidir. Belki daha da aşağıdırlar) buyuruldu. İkinci kısımdakilerin maksadı, melekler gibi tesbîh, namaz, oruç gibi ibâdetlerdir. Üçüncü kısımdakilerin maksadı ise, aşk-ı ilâhî, rızâ-yı Bârî, muhabbetullah ve Allahü teâlâya teslim olmaktır." İmâm-ı Şâfiî hazretleri; "Kimin düşüncesi, arzusu, maksadı yemek içmek yani dünyâ ise; onun kıymeti, bağırsaklarından çıkardığı kazûrat kadardır" buyurmuştur. Fıkıh kitaplarında, farzların yapılmasına mâni olan nâfile ibâdetlerle meşgûl olmanın bile, mâlâyanî yani faydasız olduğu yazılıdır. Hadis-i şerifte ise; (Mâlâyanî ile yani faydasız şeyle meşgûl olmak, Hak teâlânın o kuldan yüz çevirdiğinin işâretidir) buyurulmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâda kazanılan şeyler, geçicidir. Aklı olan, buna kıymet vermez. Hattâ, bazıları; "Geçici olan hayır, sonsuz kalan şerden dahâ kıymetsizdir" dedi. İnsanın her bir nefesi, kıymetli bir cevher gibidir ki, bunlardan bir hazîne yapılabilir. Asıl bunu hesâb etmek îcâbeder. Aklı olan kimse, her gün, sabâh namâzından sonra, hâtırına hiçbir şey getirmeyip, ortağı olan nefsine; "Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler sayılıdır, azalmaktadır. Ömür bitince, ticâret sona erer. Ticârete sarılalım ki, vaktimiz azdır ve âhiret uzun ise de; orada ticâret ve kâr olmaz. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu ni'met elimizdedir. Aman nefsim, çok dikkat et de, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Bugün, ecelin geldiğini, dahâ bir gün müsâade etmeleri için, yalvardığını, sızladığını ve sana, bir gün bağışladıklarını ve şimdi, o günde bulunduğunu farzet! O hâlde, bugünü elden kaçırmaktan, bununla, saâdete kavuşmamaktan dahâ büyük ziyân olur mu? Yarın ölecekmiş gibi, dilini, gözlerini ve yedi âzânı harâmdan koru! Cehennemin yedi kapısı var, demişlerdir. Bu kapılar senin yedi uzvundur. Bu uzuvları harâmdan korumaz isen ve bugün ibâdet yapmazsan, seni cezâlandırırım!" demelidir. Nefs âsî, emirleri yapmak istemez ise de, nasîhat dinler ve istediklerini vermemek, ona tesîr eder. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Akıllı kimse, ölmeden önce hesâbını gören, ölümden sonra kendisine yarayacak şeyleri yapan kimsedir.) Resûlullah efendimiz bir kerre de; (Yapacağın her işi, önce düşün, Allahü teâlânın râzı olduğu, izin verdiği bir iş ise, onu yap! Böyle değilse, o işten kaç!) buyurmuştur. İşte her gün, nefis ile böyle şartlaşmalıdır." Son nefes endişesi!.. Netice olarak, meşgalemiz yani işimiz, mevkimiz, vazifemiz, bizlere asıl maksadı unutturmamalıdır! Asıl maksat, zengin olmak, şan şöhret sahibi olmak değil, ahireti kazanmaktır. Her an son nefes endişesi ile yaşamalıyız. Korkusuz, endişesiz yaşamak tehlikelidir. Gerçi suyun aktığı yönden, gideceği yer belli olur ise de, milyonda bir ihtimal de olsa, bunun tersi olabilir. Bu sebeple son nefes için korkmak lazımdır. Ve Allahü teâlânın şu hadis-i kudsîde buyurduklarını da unutmamalıdır: (Ey Âdemoğulları! Sizi kendim için yarattım. Her şeyi de sizin için yarattım. Senin için yarattıklarım, seni, kendim için yaratılmış olduğundan men ve gâfil ve meşgûl etmesin.)
.
Kalbi kirlerden temizlemedikçe...
15 Ocak 2007 01:00
Bir kimsenin, dünyâda râhat, huzûr içinde yaşayabilmesi, âhirette de, sonsuz saâdete kavuşabilmesi için, kalbinin, inkâr dahil bütün kirlerden temizlenmesi, güzel ahlâk ile zinetlenmesi lâzımdır. Bu da, ilimle, öğrenmekle elde edilebilir. Çünkü ilim, insanı yükseltir, sahibini, yaratanını tanıtır, cehalet ise, insanı alçaltır. Dinimizde, doğru imân bilgilerini öğrenip buna göre inandıktan sonra, haramları öğrenip bunlardan sakınmak gelmektedir. Bedenle yapılan haramlar olduğu gibi, kalb ile yapılan haramlar da vardır. Kibir, hased, riyâ gibi haramlar, kalb ile yapılmaktadır. İmân etmek ve inkâr etmek de, kalb ile olmaktadır. Kalbde, inkâr pisliği ve diğer kötü huylar bulunduğu müddetçe, bu kalb temiz değildir ve hastadır. Bekara sûresinin 10. âyet-i kerimesinde meâlen; (Kalblerinde hastalık vardır) buyurulmaktadır. Eshâb-ı kirâmdan Sa'îd bin Cübeyr hazretleri buyuruyor ki: Üç türlü kalb vardır "Muhammed sûresinin 20. âyetinin, (Kalblerinde hastalık olanları gördün) meâli, münâfıkları açıkça göstermektedir. Çünkü, üç türlü kalb vardır: Biri, mü'minin kalbidir. Temiz ve sevgi ile Allahü teâlâya bağlıdır. İkincisi kâsî ve ölü kalbdir. Kimseye acımaz. Üçüncüsü, hasta olan gönüldür. Hastalık, münâfıklık hastalığıdır. Allahü teâlâ, bu üç kalbi de, Hac sûresinin 51. âyetinde bildiriyor. Bu üçten, ikisi azâbtadır. Biri, kurtulucudur. Mü'minin kalbi selîmdir. Allahü teâlâ, kalb-i selîmi medh ve senâ buyuruyor. Şü'arâ sûresinin 88. âyetinde meâlen, (O gün, mal ve çocuklar fayda vermez. Yalnız, kalb-i selîm ile gelen faydalanır) buyuruldu." İmâm-ı Rabbânî hazretleri de; "Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanması dır. Belki, kendisine bağlanmasıdır. Çünkü herkes, her şeyi kendisi için ister. Çocuğunu sevmesi, kendini sevdiği içindir. Malı, mevkiyi, rütbeyi hep kendisi için ister. Onun ma'bûdu, tapındığı şey, kendi nefsidir. Nefsinin istekleri arkasında koşmaktadır. Kalb, bu bağlılıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur" buyurmaktadır. Bütün kötü huyların kaynağı, insanın nefsidir ki, Allahü teâlânın rızası ile kendisi arasında en büyük duvardır. Bu duvarı delmek, ortadan kaldırmak lâzımdır. Bu duvar, şöhrettir, âmir olmaktır, emir vermek arzusudur, kibirdir ve nefsin diğer arzularıdır. Bunların içinde kibirli olmak, diğerlerine göre çok daha tehlikelidir. Zira Allahü teâlâ ilim, kudret gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Fakat, üç sıfatı kendine mahsûstur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şeyin Ona muhtaç olması demektir. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz etmek demektir ve en büyük günâhtır. Hadîs-i kudsîde; (Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur. Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim) buyuruldu. Bütün günahlara Allahü teâlâ, sıfatları ile düşmandır. Kibirliye ise zâtı düşmandır. Kibri yok etmenin ilâcı, ibâdet değildir. Bunun ilâcı, İmam-ı Rabbani hazretleri gibi bir Allah dostunu sevmek, onunla beraber olmaktır. Onları seven, kitaplarını okuyup yollarında olan, onlarla beraber olmuş demektir. Kötü huylardan sakınmalıdır Netice olarak, güzel ahlâkın da, kötü huyların da yeri kalbdir. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbi temizlemek için gönderdi. Köpek olan eve, rahmet meleklerinin girmediği, hadis-i şerifte bildirilmektedir. İnsanın güzel ahlâklı, olgun olabilmesi için de, kalbine, köpek mizaçlı kötü huyları sokmaması lazımdır. Özellikle kibir, kıskançlık, öfke, şehvet gibi kötü huylardan çok sakınmalıdır. Çünkü kişinin kendini beğenmesi, başkasındaki bir nimeti kıskanması, her şeye öfkelenmesi ve şehvete kapılması, çok tehlikelidir. Herkese sıkıntı veren bir kimse, kibirli demektir. Böyle kimsenin, kimseyi beğenmemesi, herkesi şikâyet etmesi, hep kibirli oluşundandır. Mütevazı demek, ölü demektir. Ölü olan, kimseyi şikâyet etmez ve ölüyü de, hiç kimse şikâyete gerek duymaz. Fizikte, artı artıyı, eksi eksiyi iter diye bir kaide vardır. Zıt kutuplar birbirini çeker. İki kişinin, ikisi de ben haklıyım derse neticede kavga çıkar, huzursuzluk başlar. Birisi sen haklısın derse, kavga biter. Karı kocadan biri de, diğerine sen haklısın derse, geçim olur. İkisi de ben haklıyım derse, geçim olmaz. Kalbini kirlerden yani kötü huylardan temizleyen bir kimse, herkese iyilik eder ve herkesle de iyi geçinir. Ve Ali Râmitenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Gönül, kalb temiz olmazsa, ibâdetlerin lezzeti alınamaz, mârifete, Allahü teâlâya âit bilgilere kavuşulamaz."
.
İstigfâr, günâhları terk etmektir...
21 Ocak 2007 01:00
İstigfâr; kelime olarak, mağfiret, bağışlanmayı istemek anlamına gelmektedir. Istılah yani terim olarak ise; kişinin, Allahü teâlâdan kusurlarının ve günâhlarının affedilmesini, bağışlanmasını dilemesi anlamındadır. İstigfâr etmek; estağfirullah demektir ki, tövbe etmek anlamına gelmektedir. Kur'ân-ı kerîmde Nisâ sûresinin 109. âyet-i kerimesinde meâlen; (Biri günah işler veya kendine zulmeder, sonra pişman olup, Allahü teâlâya istigfârda bulunursa, Allahü teâlâyı çok merhametli, af ve mağfiret edici bulur) buyurulmaktadır. Günâhdan sonra hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi geciktirmek de büyük günâhtır. Bunun için de, ayrıca tövbe etmek lâzımdır. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. Bir farzı yapmamanın günâhı, ancak onu kazâ etmekle affolur. Her günâhın affı için, kalble tövbe etmek, dil ile istigfâr etmek ve beden ile kazâ etmek lâzımdır. Yüz kerre "Sübhânallah-il-azîm ve bi-hamdihi" demek, sadaka vermek ve bir gün oruç tutmak, çok iyi olur. Hadîs-i şerîfte; (Günâh işlemiş kimse, abdest alır, iki rek'at namaz kılar, sonra istigfâr ederse günâhı affolur) buyurulmuştur. Tövbe eden affedilir... Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever, affeder. Tövbe eden kimse, daha sonra, o günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, ikinci bir tövbe lâzım olur. Bir kimse, tövbe ettiği bir günâhı hâtırlayınca, günâhı işlediğine sevinirse, tekrâr tövbe etmesi lâzım olur. Hak sâhiplerine haklarını ödemek veyâ helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek ve rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir, şeytânın aldatmasıdır. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Günâhlarına tövbe etmek, herkese farz-ı ayndır. Hiç kimse tövbeden kurtulamaz. Nasıl kurtulur ki, Peygamberlerin hepsi tövbe ederdi. Peygamberlerin sonuncusu ve en yükseği olan Muhammed aleyhisselâm buyuruyor ki: (Kalbimde envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, yetmiş kere istigfâr ediyorum.) Yapılan günâhta, kul hakkı bulunmayıp, yalnız Allahü teâlâ ile kendi arasında olursa, böyle günâhlara tövbe etmek, pişmân olmakla, istigfâr okumakla, Allahü teâlâdan utanıp, sıkılıp, Ondan af dilemekle olur. Farzlardan birini özürsüz terk etti ise, tövbe için, bunlarla birlikte, o farzı da yapmak lâzımdır. Günâhda kul hakkı da varsa, buna tövbe için, kul hakkını hemen ödemek, onunla helâlleşmek, ona iyilik ve duâ etmek de lâzımdır. Mal sâhibi, hakkı olan ölmüş ise, ona duâ, istigfâr edip çocuklarına, vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, malı, parayı fakîrlere sadaka verip, sevâbını hak sâhibine ve eziyet yapılana niyyet etmelidir." Tövbe ettim demek, tövbe olmaz. Çünkü, tövbenin sahîh olması için üç şart lâzımdır: 1- Hemen günâhı bırakmalıdır. 2- Günâh işlediğine, Allahü teâlâdan korktuğu için, utanmak ve pişmân olmak lâzımdır. 3- Bu günâhı bir dahâ hiç yapmamaya gönülden söz vermektir. Allahü teâlâ şartlarına uygun olan tövbeyi kabûl edeceğine söz vermiştir. Abdullah bin Menâzil hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâ çeşitli ibâdetleri bildirdi. Sabrı, sıdkı, namazı, orucu ve seher vakitleri istigfâr, tövbe etmeyi buyurdu. İstigfârı en sonra söyledi. Böylece kula, bütün ibâdetlerini, iyiliklerini kusûrlu görüp, hepsine af ve magfiret dilemesi lâzım oldu." Tövbeyi geciktirmemeli!.. Günâh işleyince, hemen tövbe etmelidir. Gizli işlenen günâhın tövbesi gizli olur. Açık işlenmiş günâhın tövbesi açık olur. Tövbeyi geciktirmemelidir. Kirâmen kâtibîn melekleri, günâhı hemen yazmaz. Tövbe edilirse, hiç yazılmaz. Tövbe edilmezse yazarlar. Ca'fer bin Sinân hazretleri; "Günâha tövbe etmemek, bu günâhı yapmaktan dahâ fenâdır" buyurmuştur. Dertlerin, belâların gitmesi için, istigfâr okumak çok faydalıdır. Hadîs-i şerîfte; (İstigfâra devâm edeni, çok okuyanı, Allahü teâlâ, dertlerden, sıkıntılardan kurtarır. Onu, hiç ummadığı yerden rızklandırır) buyuruldu. Ahmet Zerrûk hazretleri; "Günâh işlemek, insanı helâk etmez. Günâha devâm etmek, tövbeyi terk etmek, helâk eder" buyurmuştur. Netice olarak, bir yandan günah işleyip, bir yandan da, "Estagfirullah" demek, istigfâr değildir. Asıl istigfâr; Allahü teâlânın emirlerine uymak, yasak ettiği şeylerden sakınmak, günahları terk etmektir.
.
Münâkaşa, fayda kapılarını kapatır!
22 Ocak 2007 01:00
Münâkaşa; çekişmek, tartışmak anlamındadır. Herhangi bir konuda, haklı olduğunu karşı tarafa kabul ettirebilmek için, sert, hırçın, öfkeli davranmaktır. Sert, öfkeli olan bir kimse ise, kontrolünü kaybeder, aklı ile hareket edemez. Muhatabının doğru sözlerine kulak veremez ve kendi yanlışlarını savunmaya kalkar. Sert söyleyen ve münâkaşa eden kimse, fitne çıkmasına sebep olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Dostlar arasında kin ateşini en kuvvetli tutuşturan; münâkaşa ve mücâdeledir" buyurmuştur. Münâkaşa, kendini üstün bilmekten yani kibirden kaynaklanır. Kibir ise, her iyiliğe engeldir. Dinimizde ilim öğrenmek, çok kıymetli olmasına rağmen, münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için öğrenilirse, riyâ olmaktadır. Peygamber efendimiz; (Kimse ile münâkaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen Müslümanın, Cennete gireceğini size söz veriyorum. Şaka yapmak, yanındakileri güldürmek için olsa bile, yalan söylemeyenin Cennete gireceğini size söz veriyorum. İyi huylu olanın, Cennetin yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum) buyurmuşlardır. "Dostlarıma düşmanlık beslemem!" Meymûn bin Mihrân hazretlerine; -Arkadaşlarınızdan hiç ayrılmıyorsunuz ve hiç de birbirinize küsmüyorsunuz. Bu nasıl oluyor? diye sual edilince, cevâbında; -Çünkü ben dostlarıma hiç husûmet, düşmanlık beslemiyorum. Onlarla hiç mücâdele ve münâkaşa etmiyorum buyurmuştur. Ebû İshak Kâzerûnî hazretleri, bir talebesine hitaben; "Sevgili yavrum! Bid'at sâhiplerinin sohbetinden, onlarla bulunmaktan sakın. Onlarla oturup münâkaşa ve mücâdeleye girişme. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîminde bunu yasaklamıştır. Resûlullah efendimiz de; (Bir kimse haklı bile olsa, dinde münâkaşa ve husûmeti terk etmedikçe îmânın hakîkatine eremez) buyurdu" buyurmuştur. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasihat ederek buyurdu ki: "Ey oğlum! Elinden geldiği kadar kavgadan, münâkaşadan sakın! Dünyâ işleri için kendini fazla üzme! Kızdığın zaman sözlerine dikkat et, ölçülü olmaya çalış! Büyüklerin önünden yürüme! Bir kimse konuşurken araya laf karıştırma! Ey oğlum! Diline sâhib olmayan sonunda pişmân olur. Çok münâkaşa ve münâzara yapan kötülenir." Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Münâkaşa ve mücâdele yapma. Haksızlık edip günaha girebilirsin. Her yerde sabırlı ol. Sabır, hayra ve iyiliğe, bunlar ise Cennete götürür. Hiddet ve gadabdan da kendini muhâfaza et. Bunlar, insanı kötülüğe çeker. Kötülükler ise Cehenneme götürür. Âlimlerle münâkaşa yapma, kıymetini düşürürsün. Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olup, rızkından memnun olursan, gönlü zenginlerden olursun. Allahü teâlâya tevekkül et, kuvvetli olursun. Dünyâ ehli ile onların dünyâ menfaatleri üzerinde münâkaşa etme, o zaman seni, Allahü teâlâ ve insanlar sever. Mütevâzı, alçak gönüllü ol, sâlih amelleri tamamlamış olursun. Acırsan, her şey sana acır." Aklı olan, İslamiyete uyar, münâkaşayı terk eder ve Allahü teâlânın kullarına hizmet eder. Nefsine, şeytana uyan kimse ise, inkâr, küfür bataklığına kayar, kendini beğenip kibirlenir. İslamiyete uyan Cennete, nefsine uyan ise, Cehenneme gider. Münâkaşada, birçok kötülüklerin yanı sıra, kalb kırmak da vardır ki, bu da kul hakkıdır. Kul hakkından sakınmalıdır. Her şeyin çaresi var ama kul hakkı, helâlleşilmediği müddetçe, affolmaz. Kul haklarını, âhirete bırakmamalı, burada halletmelidir. Kimin haklı kimin haksız olduğu, orada açıkça belli olacaktır. Dünyada ben haklıyım diyenler, orada haksız çıkabilirler. Bir kimse, herhangi bir konuda yüzde yüz haklı olsa bile, muhatabına "Tamam kardeşim, ben hakkımı helâl ettim" deyip münâkaşayı terk ederse, bu kimseye Cennette köşk vaat ediliyor. Bunu Peygamber efendimiz vaat ediyor. Bu yüzden, münâkaşa etmemeli, haklı olunsa bile münâkaşadan vazgeçmelidir. Düşmanın düşmanlığını artırır! İnsan, kendisine verilen her kuvveti, her azayı, ne için yaratıldı ise, o yolda kullanmalıdır. Allahü teâlânın âdetini değiştirip, onları İslamiyetin beğenmediği yerlerde kullanmamalıdır. Çoluk çocuğu varsa, onlara karşı da, sert davranmamalı, onlarla tartışmamalı, dine uygun hareket etmeli, dinin gösterdiği güzel ahlâktan sapmamalıdır. Muhammed Bağdâdî hazretleri; "Alay edenlere, zarar yapacaklara nasîhat verilmez. Nasîhat, birinin yüzüne karşı olmamalı, umûmî olarak ortadan söylenmelidir. Hiç kimse ile münâkaşa etmemelidir" buyurmuştur. Netice olarak münâkaşa; dostun dostluğunu giderir, düşmanın da düşmanlığını artırır. Nerden bakılırsa bakılsın münâkaşa, hep zarardır. Bunun için münâkaşa etmek, münâkaşaya girişmek, fayda kapılarını kapatır. Hikmet ehlinin buyurduğu gibi: "Kötülerle münâkaşa etme üzerler, iyilerle münâkaşa etme küserler."
.
En büyük iyilik...
28 Ocak 2007 01:00
Bir insanın başka bir insana iyilik etmesi, Allahü teâlânın en çok sevdiği bir hâldir. İyilik; para, beden, fikir ve çeşitli yollarla olur. İnsanın elinden hiçbir yardım gelmezse, Allahü teâlânın kullarına, güler yüz gösterirse, onun bile sevâbı vardır. Zira Kur'ân-ı kerîm, hep iyilik etmeyi emrediyor. Allahü teâlâ; (Benim kullarıma yardım edene, ben fazlasıyla yardım ederim) buyuruyor. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâ, melekler ve her canlı, insanlara iyilik öğretene duâ ederler) buyurmuştur. Elinden yardım geldiği hâlde, yardımı esirgeyen insan, Allahü teâlânın indinde sevgili bir kul olamaz. Kimseye zarar vermeyip, hep iyilik yapanı, Allahü teâlâ da, kulları da sever. Şems-i Tebrîzî hazretleri sevenlerine hitaben; "Eğer bir kimse bana âhiretim ile ilgili bir defâ iyilik edip, dünyâ ile ilgili binlerce kötülük etse, ben onun bir defâ yaptığı iyiliğe nazar ederim. Çünkü iyi ahlâk bunu icâbettirir" buyururdu. İnsanların iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların kötüsü ise, insanlara kötülük edendir. Zerre kadar iyilik eden, yaptığı iyiliğin karşılığını mutlaka bulacaktır. Çünkü Zilzâl sûresinin 7. ve 8. âyet-i kerîmelerinde meâlen; (Zerre kadar iyilik yapan, onun mükâfâtına, zerre kadar kötülük yapan da, onun karşılığına kavuşur) buyurulmuştur. Hadîs-i şerîfte de: (Allahü teâlâ, iyilik edenlere, karşılığını elbette verecektir) buyuruldu. Ebû Hüreyre hazretleri şöyle nakletmektedir: "Peygamber efendimize bir gazâda, kâfirlerin yok olması için duâ buyurmasını söylediğimizde, bize; (Ben, lanet etmek, insanların azâb çekmesi için gönderilmedim. Ben, herkese iyilik etmek, insanların huzûra kavuşması için gönderildim) buyurdu." Enbiyâ sûresinin 107. âyet-i kerimesinde de meâlen; (Seni, âlemlere rahmet, iyilik için gönderdik) buyurulmaktadır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Bu dünyâda en mes'ûd kimse, kısa ömründe, âhirete yarayacak işleri yapan, uzun olan âhiret yolculuğuna hâzırlanan kimsedir. Allahü teâlâ, size insanların ihtiyâçlarını karşılayacak, onları adâlete ve râhata kavuşturacak bir makâm, bir vazîfe ihsân etmiştir. Bu büyük nimete çok şükrediniz! Buna şükretmek, Allahü teâlânın kullarının ihtiyâçlarını karşılamakla olur. Kullara hizmet etmeniz, dünyâ ve âhiret derecelerine kavuşmanıza sebep olacaktır. Bunun için, Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışınız! Bu çalışmanız, Allahü teâlânın rızâsını kazanmanıza ve âhirette yüksek derecelere kavuşmanıza sebep olacaktır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyuruldu." İki büyük yol vardır Allahü teâlânın kullarına ihsân, iyilik etmelidir. Kıyâmette azâblardan kurtulmak için, iki büyük yol vardır: Birincisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermek. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir. Bunun için Allahü teâlâ, hep iyilik yapmayı, çalışmayı, herkese yararlı olmayı emretmiştir. İnsanları, öldükten sonra tekrar dirilterek, hepsini hesâba çekeceğini, iyilik etmiş olanların Cennetlerde lezzetler içinde sonsuz yaşayacaklarını ve Peygamberlerin bildirdiklerine inanmayanların Cehennemde sonsuz azâblar, acılar içinde kalacaklarını haber vermiştir. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhiretin en kıymetli insanı olan, Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa Ona tâbi olmadıkça, her şey, hiçtir. Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. Hazret-i Ali; "Doğru bildiğini söylemek, susmaktan daha hayırlıdır. Günahkâr insanlara günah ve haramların kötülüğünü anlatmamak, iyilik değildir" buyurmuştur. Cenâb-ı Hak, bütün insanlara, sayılamayacak kadar çok nimet, iyilik vermiştir. Bu iyilik ve nimetlerin en büyüğü, en kıymetlisi olarak da, Resûller ve Nebîler göndererek, saâdet-i ebediyye yolunu göstermiştir. Allahü teâlâ, Âl-i İmrân sûresinin 104. âyet-i kerîmesinde meâlen; (İçinizde, insanları hayra çağıracak, iyiliği emredecek, kötülükten alıkoyacak bir topluluk bulunur. İşte onlar, kurtuluşa erenlerdir) buyuruyor. Netice olarak, Cennete girmek, Cehennemden kurtulmak, ancak İslâmiyete uymakla olur. İnsanların en iyileri, seçilmişleri olan Peygamberler, herkesi İslâmiyete çağırmıştır. Kurtuluş yolu İslâmiyettir. O büyükler, İslâmiyeti bildirmek için gönderildi. O hâlde en kıymetli ibâdet, insanlara yapılacak en büyük iyilik, İslâmiyyetin öğrenilmesine, yapılmasına çalışmaktır. Hakiki iyilik, insanları azâb-ı ilâhiden yani Cehenneme gitmekten kurtarmaktır. Bu iyilik, sonsuz iyiliktir. ..... NOT: Okuyucu ve dinleyicilerimizden gelen yoğun talep üzerine, gazetede çıkan makalelerimiz ile televizyondaki "Huzura Doğru" ve radyoda yayınlanan "Gönül Pınarı" ile "İslâm ve Toplum" programlarındaki sesli sohbetlerimizin hepsi www.osman-unlu.com isimli web sitesine konulmuştur.
.
İyilik eden, iyilik bulur...
29 Ocak 2007 01:00
Dînin ve aklın beğendiği şeylere, hayır, iyi; dînin ve aklın beğenmediği şeylere ise, şer, kötü denir. Zerre kadar iyilik eden bir kimse, yaptığı bu iyiliğin karşılığını mutlaka bulacaktır. Zira Kur'ân-ı kerîmde Ahkâf sûresinin 14. âyetinde meâlen; (Yapmış oldukları iyiliklerin karşılığını görürler) buyuruldu. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâ, iyilik edenlere, karşılığını elbette verecektir) buyurmuştur. Hayır, iyilik yapmak, her toplumda teşvik edilmiştir. İyilik yapmanın belli bir ölçüsü, sınırı yoktur. İnsanlara güler yüzle muâmele etmek de hayırdır, iyiliktir. Üzüntüsüne ortak olup teselli etmek, imkân nisbetinde maddî bir ihtiyâcını gidermek, hastalığında ziyâret etmek, ikrâmda bulunmak hep hayırdır, iyiliktir. Nitekim Peygamber efendimiz; (Hayra, iyiliğe yol gösteren, sebep olan, onu yapan gibidir) buyurmuşlardır. Hayır, iyilik yapmak, insanlar arasında muhabbetin, sevginin artmasına ve böylece toplumda birliğin, berâberliğin meydana gelmesine sebep olur. Ebû Müslim Havlânî hazretleri buyuruyor ki: Kalblere en tesirli şey "İyiliğin sevâbından daha güzel bir şey yoktur. İyilik yapmaya gücü yeten herkeste iyilik yapma niyeti bulunmaz. Bir kimsede, hem iyilik yapma gücü, hem de niyeti varsa, saâdet hâsıl olur. Kalblere en çok tesir eden şey iyiliktir. Ciğerleri serinleten iyilik, beklenen ve vadedilip geciktirilmeden yapılan iyiliktir." İyilik edene, mâl ile, hizmet ile karşılığı yapılır. Bunu yapamayan, teşekkür ve duâ eder. Karşılık yapmayanın, başına kakılır, kötülenir, incitilir. Çünkü, iyiliğe karşı iyilik yapmak, insanlık vazîfesidir. Böyle olunca, her iyiliği yapan, en büyük iyilik olarak, yok iken var eden, en güzel şekli veren, lüzûmlu uzuvları, kuvvetleri ihsân eden, her birini bir âhenk ile işleterek sıhhat veren, akıl, zekâ bahşeden, çoluk çocuk, ev, ihtiyâç eşyâsı, gıdâ, içecek, elbiselerimizi yaratan yüce bir sâhibe, bu nimetleri sebepsiz, karşılıksız ihsân eden ve her an yok olmaktan, düşmandan, hastalıktan muhâfaza eden ve bize hiç ihtiyâcı olmayan, sonsuz kuvvet, kudret sâhibi olan, Allahü teâlâya şükretmemek, kulluk hakkını ödememek ne büyük bir kabâhât olur. Hele, Ona ve nimetlerin Ondan geldiğine inanmamak veyâ bunları başkasından bilmek, en çirkin yüz karası olur. Bir kimseye her ihtiyâcı verilse, her ay yetecek para, gıdâ hediye olunsa, bu kimse, o ihsân sâhibini her yerde herkese övmez mi, onun sevgisini kazanmaya uğraşmaz mı, onu dertlerden, sıkıntılardan korumaya çalışmaz mı ve onun için, kendini tehlikelere atmaz mı? Bunları yapmasa, o ihsân sâhibine hiç kıymet vermese, herkes onu ayıplamaz mı? İyilik eden bir insanın hakkına böyle riâyet ediliyor da, her nimetin, her iyiliğin hakîkî sâhibi olan, hepsini yaratan, gönderen, Allahü teâlâya şükretmek, Onun beğendiği, istediği şeyleri yapmak, niçin lâzım olmasın? Elbette, en çok Ona şükretmek, en çok Ona itâat etmek, ibâdet etmek lâzımdır. Çünkü, Onun nimetleri yanında başkalarının iyilikleri, deniz yanında damla kadar bile değildir. Hattâ, diğerlerinden gelen iyilikleri de, yine O göndermektedir. İhsân eden, iyilik eden sevilir. Hadîs-i şerîfte; (İhsân sâhibini sevmek, insânların yaratılışında vardır) buyuruldu. İyilik yapan, hayırla yâdedildiği gibi, kötülük yapan da bunun karşılığını, dünyâda da, âhirette de elbette görür. Zilzâl sûresinde meâlen; (Kim de zerre miktârı şer, bir kötülük işlerse onun cezâsını görür) buyurulmaktadır. İstediğin gibi yaşa... Allahü teâlâ, hayırlı, iyi şeylerden râzıdır, beğenir. Şer olanlardan yâni kötülüklerden râzı değildir, beğenmez. Hayırlı, iyi işleri yapmak, şer yani kötü olan işlerden kaçmak, ahlâkı güzelleştirir. İnsanı olgunlaştırır. Kur'ân-ı kerîm'de Bakara sûresinde meâlen; (O hâlde ey müminler! Siz de hayır işlerine koşun!) buyurulmuş ve hayır, iyilik yapmak teşvik edilmiştir. Peygamber efendimiz de; (Kardeşini güler yüzle karşılamaktan ibâret olsa bile, hiçbir iyiliği yapmaktan geri durma!) buyurarak, hayır, iyilik yapmayı teşvik etmiştir. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır." Netice olarak, herkes, iyi veya kötü her istediğini yapar fakat yaptıklarının karşılığını da bulur. İyilik eden iyilik, kötülük eden de kötülük bulur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Cebrâîl aleyhisselâm bana geldi, dedi ki: Yâ Muhammed "aleyhisselâm"! İstediğin gibi yaşa, muhakkak öleceksin. İstediğini sev, muhakkak ondan ayrılacaksın. İstediğini yap, muhakkak karşılığını göreceksin.)
.
Herkesten vefâ beklerken...
4 Şubat 2007 01:00
Ahd; söz vermek, vefâ ise; sözünde durmak demektir. Ahde vefâ da; sözünde durmak, sözünü yerine getirmek anlamındadır. Kur'ân-ı kerimde İsrâ sûresinin 34. âyet-i kerimesinde meâlen; (Rabbinizle ve diğer insanlarla olan ahdinize vefâ ediniz, zîrâ kıyâmette ahd sâhibinden, ahdini bozmasının sebebi sorulur) buyurulmaktadır. Sehâvet, cömert olmak demektir ve iyi huyların en yükseklerindendir. Sehâdan yani cömertlikten birçok iyi huylar doğar. Bunlardan biri de, vefâdır ki, tanıdıklara, arkadaşlara geçim işlerinde yardımcı olmaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dört şey münâfıklık alâmetidir: Emânet olunana hıyânet etmek, yalan söylemek, vâdini bozmak ve ahdine vefâ göstermemek yani verdiği sözde durmamak ve mahkemede doğruyu söylememek.) Peygamber efendimiz, Muâz bin Cebel hazretlerine hitaben; (Yâ Mu'âz! Takva üzere ol. Hep doğru söyle. Ahdına sâdık ol. Emânete hıyânet etme...) buyurmuşlardır. Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri buyuruyor ki: Beden üç kısımdır... "Allahü teâlâ, âdemoğlunun bedenini üç kısım yaptı. İnsanın lisanı, dili bir kısım, uzuvları, âzâları bir kısım, kalbi de bir kısımdır. Allahü teâlâ, bu kısımlardan her birine bâzı şeyler emredip, bu emirlere uymalarını, vefâ göstermelerini istedi. Kalbin vefâsı, Allahü teâlânın üzerine aldığı rızık için üzülmemesi, endişelenmemesi, kendisinde; hîle, düzen, oyun, hased gibi kötü düşüncelerin bulunmamasıdır. Lisânın, dilin vefâsı, gıybet etmemesi, yalan söylememesi, dünyâsına ve âhiretine yaramayan faydasız ve boş sözler söylememesi, böyle sözlerle vakit geçirmemesidir. Âzâların, organların vefâsı ise, âdemoğlunun uzuvları ile hiçbir zaman herhangi bir günâha koşmaması ve o uzuvlarla hiçbir kimseye eziyet vermemesidir." Bir kimse, söz verdiği zaman, vadine vefâ etmesi yani yerine getirmesi lâzımdır. Zira İmâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleri; "Vade vefâ yani verilen sözü yerine getirmek, vâciptir. Yerine getirmemek harâm olur" buyurmuştur. Bir cenazenin defninde bulunan İbn-i Muhayrız hazretleri, orada bulunan yakınlarına; "Anladım ki Müslümanlar, içlerinden birisi vefât ettiği zaman; 'Bizleri İslâm dîni üzere öldüren Allahü teâlâya hamdolsun' derler ve sonra da, ne ölümü ne de bu söyledikleri sözlerini hatırlarına getirirler" buyurmuştur. Ka'bûl Ahbâr hazretleri şöyle nakletmektedir: "Hükümdarlardan Buhtunnasâr, korkulu bir rüyâ görür ve gördüğü rüyâyı da unutur. Hem rüyasını hem de tabirini öğrenmek ister ama hiç kimse yardımcı olamaz. O sırada Peygamberlerden Danyâl aleyhisselâm Buhtunnasârın hapishanesinde idi. Zindancıya; -Buhtunnasâra söyle, ben hem rüyâsını hem de tabîrini biliyorum der. Zindancı, hükümdara haber verir ve Buhtunnasârın yanına götürülür. Danyâl aleyhisselâm içeri girince secde yapmaz. Halbuki Buhtunnasârın huzûruna girince, secde yapmak o kavmin âdetlerinden idi. Buhtunnasâr, Danyâl aleyhisselâma; -Niçin secde etmedin diye sorar. O da; -Rabbim bana, başkasına secde etmemem şartıyla rüyâ tabîri ilmini öğretti. Eğer sana secde edersem o ilmi benden alır. Senin rüyânı tabîr edemem ve beni öldürürsün. Sana secde etmemekten dolayı gelecek sıkıntı, secde etmekten dolayı gelecek sıkıntıdan dahâ kolaydır, hafîftir. Sana secde etmemem, hem benim, hem de senin için iyi olacağından secde etmedim, der. Bunun üzerine Buhtunnasâr; -Sen Rabbinin ahdine vefâ ettiğin için sana güvenilir. Çünkü Rabbinin ahdine vefâ eden kimse, iyi kimsedir, der..." Ebû Abdullah Sübeyhî hazretlerine, Allahü teâlâya karşı gerçek kulluktan sorulduğunda, cevabında; "Gerçek kulluk, Allahü teâlânın Resûlüne tam uymakla olur. Bu da, ahde vefâ, O'nun emirlerine uygun hareket, mevcût olana rızâ, kayıp olana sabretmektir" buyurdu. Geçen gün gibi geçip gitti... Bir ara İmâm-ı Ca'fer-i Sâdık hazretleri, insanlardan uzaklaşarak yalnızlığı tercih eder. Bunun sebebi sorulduğunda; "Şimdi böyle gerekiyor. Zira insanlar bozuldu ve dostlar değişti" buyurur ve şu iki beyti okur: Geçen gün gibi geçip gitti, vefâ da, İnsanların kimi hayâl, kimi ümit peşinde. Dostluk, vefâ görünüşte kaldı aralarında, Fakat kalbleri akreplerle dolu gerçekte. Ahnef bin Kays hazretleri de buyurdu ki: "Yerine getirilmeyen sözde hayır yoktur. Cömertlik olmayınca malın, vefâ olmayınca da arkadaşın hayrı yoktur." Netice olarak insanlar, verdikleri sözlerini, taahhütlerini yerine getirdikleri ölçüde faziletli, ahlâklı, güvenilir olarak kabul edilmişlerdir. Başkalarından vefâ bekleyen kimsenin de, önce kendisi vefâlı yani verdiği sözde durması, taahhütlerini yerine getirmesi lazımdır. Hadis-i kudside buyurulduğu gibi: (Tövbeyi unutup uzun emellere kapılmayın! Başkasını hayra teşvik edip kendinizi unutmayın! Herkesten vefâ beklerken vefâsız olmayın!)
.
Yaptığı iyiliklerle övünmek...
5 Şubat 2007 01:00
Bir kimsenin, kendini başkalarından üstün bilmesine, ayıplarını görmeyip kendini beğenmesine ve yaptığı ibâdetleri, iyilikleri beğenerek, bunlarla övünmesine ucub denir ki, kötü huylardandır. Ucub, insanı kibre sürükler, günâhlarını unutmaya sebep olur ve böylece de o kimsenin kalbi kararır. Ucub sâhibi, Allahü teâlânın azâbını unutur. Başkalarından istifâde etmekten mahrûm kalır ve kimse ile meşveret etmez, danışmaz. Hadîs-i şerîfte; (Üç şey, insanı felâkete sürükler: Buhl, hevâ ve ucb) buyuruldu. Buhl yanî cimri kimse, Allahü teâlâya ve Onun kullarına karşı olan hakları, vazîfeleri ödemekten mahrûm olur. Hevâsına, nefsinin arzûlarına uyan ve ucub sâhibi olan yanî nefsini beğenen kimse, muhakkak helâka, felâkete düçâr olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Bütün kötülüklerin başı, kaynağı üçtür: Hased, riyâ, ucub. Kalbini bunlardan temizlemeğe çalış!" buyurmuştur. Kendini beğenen kimse!.. Ucub sâhibi yani kendini ve yaptıklarını beğenen kimse, hep ben, ben der. Toplantılarda baş tarafta bulunmak ve her sözünün de kabûl olunmasını ister. Hadîs-i şerîfte; (Günâh işlemezseniz, daha büyük günâha yakalanmanızdan korkarım. O da, ucubdur) buyuruldu. Günâh işleyenin boynu bükük olur ve tövbe edebilir. Ucub sâhibi ise, ilmi ve ameli ile mağrûr olur, egoist olur. Tövbe etmesi güç olur. Günâh işleyenlerin iniltileri, Allahü teâlâya, tesbîh çekenlerin övünmesinden iyi gelir. Ucbun en kötüsü, hatâlarını, nefsinin hevâsını beğenmektir. Hep nefsine uyar, nasîhat kabûl etmez. Başkalarını câhil sanır. Hâlbuki, kendisi çok câhildir. Bid'at sâhibleri böyledir. Bozuk îtikâdlarını ve amellerini, doğru ve iyi bilip, bunlara sarılmışlardır. Böyle ucbun ilâcı çok güçtür. Sultan Behâeddîn Veled anlatır: "Babamla bir gün Hüsâmeddîn Çelebi'nin bağına gidiyorduk. Babam beni bir katıra bindirdi. Kendisi, diğer talebelerle yaya gidiyordu. Ben babamın tam arkasında idim. Bir ara babam Mevlânâ hazretlerinin mübârek vücûdunu, Allahü teâlânın izniyle büyük bir nûrun kapladığını gördüm. Etrâfa güneş gibi ışık saçıyordu. Hemen hatırıma, babamın büyüklüğünü inkâr edenler geldi ve; "Böylelerine şaşıyorum, niçin kötü düşünüyorlar?" diye düşünürken, babam geriye dönerek; -Ey Behâeddîn! Sen babanı inkâr edenleri bırak da, kendi nefsini yola getir. Sakın ucub ve kibir hastalığına yakalanmayasın. Herkes yaya yürürken, sen binek üzerindesin. Bu kadarcık gönül yüksekliği, insanı ucba, kendini beğenmeye götürür, nefsinin ve şeytanın eline düşürür. Onlara hizmet ettirir, buyurdu." Bir kimsenin, yaptığı ibâdetlerin, iyiliklerin kıymetini bilerek, bunların elden gitmesini düşünerek korkması, üzülmesi, ucub olmaz. Yâhut, bunların Allahü teâlâdan gelen ni'metler olduğunu düşünerek, sevinmek de, ucub olmaz. Bunların Allahü teâlâdan gelen ni'metler olduğunu düşünmeyerek kendi yaptığını, kazandığını sanarak sevinmek, kendini beğenmek, ucub olur. Ucbun zıddına minnet denir. Minnet, ni'mete kendi eliyle, kendi çalışmasıyla kavuşmadığını, Allahü teâlânın lutfu ve ihsânı olduğunu düşünmektir. Böyle düşünmek, ucub tehlikesi olduğu zamân farz olur. Diğer zamânlarda ise müstehabtır. İnsanı ucba sürükleyen sebeplerin başında cehâlet ve gaflet gelmektedir. Bu ucubdan kurtulmak için, her şeyin Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile meydâna geldiğini, akıl, ilim, ibâdet etmek, mâl ve mevki gibi kıymetli ni'metlerin, Allahü teâlânın lutfu, ihsânı olduklarını düşünmek lâzımdır. Eshâb-ı kirâmdan bazıları, Huneyn Gazâsında, askerin çokluğunu görerek; "Artık biz hiç mağlûp olmayız" dediler. Bu sözler Resûlullah efendimizin mübârek kulağına gelince, üzüldüler. Bunun için, harbin başlangıcında nusret-i ilâhî yetişmeyip, mağlûbiyet başladı. Sonra, Cenâb-ı Hak merhamet ederek, zafer nasîb eyledi. Ucub kötü huylardandır... Dâvud aleyhisselâm, duâ ederken; "Yâ Rabbî! Evlâtlarımdan birkaçının namâz kılmadığı hiçbir gece yoktur ve oruç tutmadığı hiçbir gün geçmemiştir" demişti. Buna karşılık Allahü teâlâ; (Ben dilemeseydim, kuvvet ve imkân vermeseydim, bunların hiçbiri yapılamazdı) buyurdu. Dâvud aleyhisselâmın bu sözü, gayret-i ilâhiyyeye dokundu, târîh kitâplarında yazılı olan sıkıntıların başına gelmesine sebep oldu. Tâhâ-i Hakkârî hazretleri; "Amellerinizi ucub ile yani kendinizi beğenerek, ibâdetleri kendinizden bilerek örtüp yok etmeyiniz" buyurmuştur. Netice olarak ucub, kişinin kendini ve yaptığı ibâdetleri, iyilikleri beğenerek, bunlarla övünmesidir ki, kötü huylardandır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri, hutbe okurken kalbine ucub yani kendini beğenme hâli gelirse hutbeyi yarıda keser, yazı yazarken bu hâl olursa o kâğıdı yırtar ve; "Allah'ım nefsimin şerrinden sana sığınırım" diye dua ederd
.
Mezara gireceğini bildiği hâlde...
11 Şubat 2007 01:00
Akil, bâliğ olup îmânı olan erkek, kadın her Müslümana, mükellef denir. Mükellef olanların ise, ölümü çok hâtırlaması sünnettir. Çünkü ölümü çok hâtırlamak, emirlere sarılmaya, günâhlardan sakınmaya sebep olur ve harâm işlemeye cesâreti azaltır. Zira Peygamber efendimiz; (Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren ölümü, çok hâtırlayınız!) buyurmuştur. İslâm âlimlerinden ve evliyâdan bazıları, ölümü, her gün bir kerre hâtırlamayı âdet edinmişlerdi. Bahaeddîn-i Buhârî hazretleri, her gün yirmi kerre, kendini ölmüş, mezâra konmuş düşünürdü. Bişr-i Hâfî hazretleri, sevenlerine hep; "Ölümü hatırladığın zaman, dünyânın güzelliği ve şehvetleri senden gider" buyururdu. Ebû Hamza Horasânî hazretleri de; "Bir kimse ölümü unutmaz devamlı düşünürse, bâkî devamlı olan her şey ona sevdirilir ve fânî, geçici olan her şeyden nefret ettirilir" buyururmuştur. Bir evden, bir eve... Ölmek, yok olmak değildir. Varlığı bozmayan bir iştir. Mevt, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, bedenden ayrılmasıdır. Mevt, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmektir. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri; "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâli hazretleri, bir talebesine yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Keyfine göre yaşa! Fakat bu yaşaman uzun sürmeyecek, bir gün elbette öleceksin. Gece gündüz düşündüğün, sımsıkı sarıldığın lezzetlerden elbette ayrılacaksın. Dünyânın nesini seversen sev, hepsine vedâ edeceksin! Elinden geleni yap! Fakat unutma ki, her yaptığının hesâbını vereceksin! Allahü teâlâya yemîn ederim ki, Îsâ aleyhisselâmın İncîlinde okudum; bir kimseyi tabuta koyduktan mezâra bırakıncaya kadar; Allahü teâlâ ona kırk suâl soracaktır. Bunlardan birincisi; (Ey kulum! Yaşadığın kadar hep dünyâ için süslendin, herkesin beğenmesi, hürmet etmesi için birçok şeyler öğrendin. Benim emrettiğim şeyleri de öğrendin mi, istediklerimi yapıp, harâm ettiklerimden kaçındın mı?) olacaktır. Allahü teâlâ sana her gün soruyor: (Başkaları için neye bu kadar uğraşıyorsun? Görmüyor musun ki, tepeden tırnağa kadar benim iyiliklerimle, ihsânlarımla örtülüsün?) Fakat sen bunu duymuyorsun. Çocuk oyuna dalıp etrafını görmediği gibi, dünyâ zevkleri, nefsin arzûları seni sağır ve kör eylemiş!.." Muhammed Ma'sum hazretleri buyuruyor ki: "Yazıklar olsun, ömür geçti. Bir hayırlı iş yapmadım. Dünyânın vefâsız, yalancı olduğu, şimdi anlaşıldı. Hayâtı, hayâl oldu. Fitneleri, dertleri bitmedi. Ahbâb, arkadaşlar, öldüler, gittiler. Bu hâlleri görüp de, gafletten uyanmıyor, ibret almıyor, pişmânlık duymuyor ve tövbe etmiyoruz. Gaflet devâm ediyor, günâhlarımız artıyor. Allahü teâlâ, Tevbe sûresinin 127. âyetinde meâlen; (Görmüyorlar mı ki, her sene, bir iki kere, dertlere, belâlara yakalanıyorlar. Yine tövbe etmiyor, pişmân olmuyorlar) buyurdu. Bu nasıl îmândır? Nasıl Müslümânlıktır? Ne kitâptan, ne sünnetten nasîhat alınıyor. Ne de, başa gelen dertlerden, hâdiselerden ibret alınıyor. Uzun seneler, berâber yaşadıkları, birlikte gezip dolaştıkları, yiyip içtikleri, yatıp kalktıkları ahbâblarını, arkadaşlarını düşünsünler. Sevdiklerinin, birlikte eğlendiklerinin, yardımcılarının ne olduklarını görmüyorlar mı? Hiçbirinden bir şey kaldı mı? Onlardan haber verenler var mı? Ömürlerinin harmanını rüzgâr götürdü." Abdülazîz bin Ebû Revvâd hazretlerine; -Nasıl sabahladın? diye sorulunca, ağlamaya başlar. -Niçin ağlıyorsun? denilince de; -Ölümü unutmuş, üstelik günahları da çok olan kimsenin hâli nasıl olur. Ecel, süratle geliyor, ömür her gün eksiliyor. Akıbetin Cennet mi, Cehennem mi, ne olacağı bilinmiyor. Ya Cehennem olursa, hâlimiz ne olur? cevabını vermiştir. İmâm-ı Evzâî hazretleri; "Ölümü çok hatırlayan kimse, dünyâya rağbet etmez. Ağzından çıkan her söz için hesâba çekileceğini bilen, az konuşur ve ancak lüzumlu sözleri söyler" buyurmuştur. "Ey insanoğlu!.." Peygamber efendimiz de, uzun bir hadis-i şerifin başında; (Bir insanın rûhu vucûdundan ayrılınca, bir nidâ gelir ki, ey insanoğlu, sen mi dünyâyı terk eyledin, yoksa dünyâ mı seni terk eyledi? Sen mi dünyâyı topladın, yoksa dünyâ mı seni topladı? Sen mi dünyâyı öldürdün, yoksa dünyâ mı seni öldürdü?..) buyurmaktadır. Netice olarak, Allahü teâlânın bir hadîs-i kudsîde buyurduğu gibi: (Ölümün geleceğini bildiği hâlde sevinen, hesâba çekileceğini bildiği hâlde mal biriktirme hırsı ile yanıp tutuşan, yalnız başına mezara gireceğini bildiği hâlde gülüp oynayan, dünyanın yok olacağını bildiği hâlde dünyaya sımsıkı sarılan, âhireti bildiği hâlde, dünya ile huzûr bulmaya çalışan kimselere şaşılır!..)
.
Yalnız Allahü teâlâya güvendim"
12 Şubat 2007 01:00
Hâtim-i Esam hazretleri, hocası Şakîk-i Belhî hazretlerinin yanında 33 sene kalır, ilim tahsil eder. Hocası, bu zaman içinde ne öğrendiğini sorduğu zaman, sekiz şey öğrendiğini söyler ve bunları hocasına şöyle arz eder: -Efendim, öğrendiklerimden birincisi, insanlara baktım, herkesin bir şeyi seçip sevdiğini gördüm. Seçtikleri ve sevdikleri şeyler, onlara mezâra girinceye kadar, arkadaşlık ediyor. Kendi kendime dedim ki, dünyâda öyle bir dost seçmeliyim ki, mezâra benimle gelsin, bana orada arkadaşlık etsin. Aradım, taradım, Allahü teâlâya yapılan ibâdetlerden başka sâdık dost bulamadım ve ibâdetlere sarıldım. Efendim, öğrendiklerimin ikincisi; çok kimseyi, nefsin şehvetleri peşinde koşuyor gördüm. Şu âyet-i kerîmenin meâlini düşündüm: (Allahü teâlâdan korkarak nefislerine uymayanlar, elbette Cennete gideceklerdir.) Kur'ân-ı kerîmin doğru olduğuna tâm inandım. Nefsimi düşman bilerek, ona aldanmamaya karar verdim. "Sizden ayrılacaktır!" Efendim, öğrendiklerimin üçüncüsü; herkesi dünyâda bir sıkıntıya girmiş, dünyâlık toplamaya uğraşıyorlar gördüm. Sonra bir âyet-i kerîmenin meâlini düşündüm: (Dünyâ malından, sarıldığınız, sakladığınız her şey, yanınızda kalmayacak, sizden ayrılacaktır! Ancak Allah rızâsı için yaptığınız iyilikler ve ibâdetler sizinle berâber kalacaktır!) Dünyâ için topladıklarımı, Allah yolunda harcadım, fukarâya dağıttım! Efendim, dördüncü olarak, insanların birbirlerini beğenmediklerini gördüm. Buna sebep, birbirlerine hased etmeleri olduğunu anladım. Ve bir âyet-i kerîmenin meâline dikkat ettim: (Dünyâdaki maddî, ma'nevî bütün rızıklarını aralarında taksîm ettik.) Herkesin ilim, mal, rutbe, evlât gibi rızıklarının dünyâ yaratılmadan evvel, ezelde taksîm edildiğini, çalışmayı, sebeplere yapışmayı emrettiğinden, Allahü teâlâya itâat etmiş olmak için çalışmak lâzım geldiğini, hased etmenin zararlı ve lüzûmsuz olduğunu anladım. Allahü teâlânın ezelde yaptığı taksîme ve çalışınca Rabbimin gönderdiğine râzı oldum. Böylece herkesi sevdim ve sevildim. Efendim, öğrendiklerimin beşincisi; çok kimsenin, insanlık şerefini, kıymetini, âmir, müdür olmakta, insanların kendilerine muhtâç olduklarını ve karşılarında eğildiklerini görmekte zannettiklerini ve bununla öğündüklerini gördüm. Bazıları da, kıymet ve şeref, çok mal ve evlâd ile olur sanarak, bunlarla iftihâr ediyorlar. Bir kısmı da, insanlık şerefi, malı, parayı insanların hoşuna gidecek, herkesi eğlendirecek yerlere sarf etmektir sanarak, Allahü teâlânın emrettiği yerlere ve emrettiği şekilde harcedemiyorlar ve bununla öğünüyorlar gördüm. Sonra şu âyet-i kerîmenin meâlini düşündüm: (En şerefliniz ve en kıymetliniz, Allahü teâlâdan çok korkanınızdır.) İnsanların yanıldıklarını, aldandıklarını anladım ve takvâya sarıldım. Rabbimin affına ve ihsânlarına kavuşmak için, Ondan korkarak İslâmiyetin dışına çıkmadım, harâmlardan kaçtım. Efendim, altıncı olarak; insanların, birbirlerinin mallarına, mevkilerine ve ilimlerine göz dikerek, fırka fırka ayrılarak, birbirlerine düşmanlık ettiklerini gördüm. Ve şu âyet-i kerîmenin meâlini düşündüm: (Sizin düşmanınız şeytândır. Yanî sizi, Allah yolundan, Müslümânlıktan ayırmak için uğraşanlardır. Bunları düşman biliniz.) Kur'ân-ı kerîmin doğru söylediğini bildim, şeytânı ve onun gibi Müslümânlarla uğraşanları düşman bilip, sözlerine aldanmadım. Ehl-i sünnet âlimlerinin gösterdiği yoldan ayrılmadım. Nitekim, bir âyet-i kerîmede meâlen; (Ey Âdemoğulları! Şeytâna tapmayınız, o sizin en belli düşmanınızdır, diye, sizden söz almadım mı idi, bana itâat, ibâdet ediniz! Kurtuluş yolu, ancak budur) buyurulmaktadır. Onun için, Müslümânları aldatmaya uğraşanları dinlemedim ve Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından ayrılmadım. "Zillete katlanıyorlar!" Efendim, öğrendiklerimin yedincisi; herkes yiyip içmek, para kazanmak için uğraşıyor. Bu yüzden harâm ve şüpheli şeyleri de alıyorlar ve zillete, hakâretlere katlanıyorlar. Bir âyet-i kerîmenin şu meâlini düşündüm: (Allahü teâlâ tarafından rızkı gönderilmeyen yer yüzünde bir canlı yoktur.) Kur'ân-ı kerîmin doğru olduğunu ve o canlılardan biri olduğumu bildim. Rızkımı göndereceğine söz verdiğine güvenerek, Onun emrettiği gibi çalıştım. Efendim, sekizinci olarak; herkesin, bir kimseye veyâ bir şeye güvendiğini gördüm. Bir âyet-i kerîmenin şu meâlini düşündüm: (Allahü teâlâ, yalnız kendisine güvenenlerin her zamân imdâdına yetişir.) Her zamân ve her işimde yalnız Allahü teâlâya güvendim. O emrettiği için çalıştım, fakat yalnız Ondan istedim... Şakîk-i Belhî hazretleri bunları dinleyince; -Yâ Hâtim! Allahü teâlâ, her işinde imdâdına yetişsin, ne iyi ve ne güzel yapmışsın, buyurur.
.
Kendisini öven, başkasını kötüler!..
18 Şubat 2007 01:00
İnsanın kendini övmesi ve başkaları tarafından övülmeyi sevmesi, kalb hastalıklarındandır. Övünmenin ve övülmeyi sevmenin sebebi, insanın kendini beğenmesi, yüksek ve iyi sanmasından kaynaklanmaktadır. Lokman suresinin 18. âyet-i kerimesinde ise, mealen; (Allah, kendini beğenip övüneni sevmez) buyurulmaktadır. Kendisini öven bir kimse, farkına varsın veya varmasın, başkasını kötülemekte, onu kötü bilmektedir. Çünkü övünmek, başkasını hakir, aşağı görmekten ileri gelir. Halbuki Peygamber efendimiz; (Din kardeşini hakir görmek, kötülük olarak yeter) buyurmaktadır. Övünmek zararlı olduğu gibi, övülmeyi sevmek de zararlıdır ve felakettir. Zira hadis-i şerifte; (Övülmeyi sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kusurlarını görmez olur. Doğru sözleri, verilen nasihati işitmez olur) buyurulmuştur. Ağırbaşlı olmak... Şecâatten meydana gelen iyi huylardan birisi de, ağırbaşlı olmaktır. Ağırbaşlı olan bir kimse, övülmekten sevinmez, kötülenmekten de üzülmez. Böyle bir kimse, fakîrlere de, zenginlere de eşit davranır, tatlıyı, acıyı ayırt etmez, hâdiselerin değişmesi ile ve korkulu, sıkıntılı hâller karşısında, çalışması sarsılmaz. Çok kimse, yaratılışta sefîh olur. Sefîh; malını dinin ve aklın uygun görmediği yere harceden, aklı az olan kimse demektir. Böyle olan kimsenin, bu kötü hâlleri, bazı sebeplerle, zamân zamân artar. Çalışmadan, alın teri dökmeden eline mal girer, kötü arkadaşlar, bu mala konmak için, dağıtmasına, saklamanın, artırmanın erkeklik, yiğitlik olmadığına inandırıp onu kandırırlar ve böylece isrâfa yol açarlar. Bunun içindir ki, kötü arkadaşlardan kaçmakla emrolunduk. Zengin çocuklarının çoğu, böyle isrâfa alışmakta ve sefîh olmaktadırlar. Sefâheti artıran sebeplerden birisi de, insanların çok hürmet, saygı göstermeleri, yüz vermeleri ve övmeleridir. Dinimizde övünmek, haramdır. Bir kimse, kendindeki iyilikleri, nimetleri, kendinden bilirse, Allahü teâlânın verdiğini düşünmezse, bu hal, övünmek olur. Ayrıca başkalarının sevgisine ve onların övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmanın, riyâ olduğu ve iftihâr için yani gösteriş, övünmek için yapılan davetlere gitmenin de câiz olmadığı, kitaplarda yazılıdır. Ancak bir kimse, eline geçen bu nimetlerin Allahü teâlâdan geldiğini bilir, kendinin kusurlu olduğunu düşünürse, o zaman bu hal, şükür olur. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlânın verdiği nimetleri bildirmek, bunlara şükretmek olur) buyurulmuştur. Bazı kimseler, malı, mevkii, güzelliği ve nesebi, soyu ile övünür. Halbuki bunlar geçicidir, insanda kalmaz. Peygamber efendimizin zamanında, iki kişi birbirine üstünlük taslayarak biri diğerine, "Ben falancanın oğlu filanım. Ya sen kimsin?" der. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyururlar ki: (Musa aleyhisselâmın yanında iki kişi birbirine karşı övünmeye başladı. Biri ecdadını dokuz göbek geriye doğru saydı. Allahü teâlâ, Musa aleyhisselâma, "Ona söyle, iftihâr ettiği, övündüğü dokuz kişi Cehennemdedir. Kendi de onuncusudur" diye vahyetmiştir.) Şu hususu hiçbir zaman unutmamak lâzımdır ki; bir kimse, herhangi bir yerde veya zamânda, sıradan bir kimseye, onun yaptığı iyi bir şey için, ona teşekkür etse, onu övse, bu şükür ve övmelerin hepsi, Allahü teâlâya yapılmış olur. Çünkü, her şeyi yaratan, terbiye eden, yetiştiren, her iyiliği yaptıran ve gönderen, hep Allahü teâlâdır. İmâm-ı Rabbâni hazretleri buyuruyor ki: Nefsi için sevmek... "Kalbin mal, evlât, mevki, medh olunmak yani övülmek gibi çeşitli arzûları, bağlantıları ve sevdikleri görülür ise de bu sevgilileri hakîkatte hep bir sevgilisi içindir. O biricik sevgilisi de, kendi nefsidir. Onların hepsini, kendi nefsi için sevmektedir. Bunları, hep kendi nefsi için istemektedir. Onların nefislerini düşünmemektedir. Nefsine olan sevgisi kalmazsa, nefsi için onlara olan sevgisi de kalmaz. Bunun içindir ki, kul ile Rabbi arasındaki perde, kulun kendi nefsidir. Başka hiçbir şey değildir. Kul, nefsini düşünmekten büsbütün kesilmedikçe, Allahü teâlânın sevgisi onun kalbine yerleşemez." Netice olarak bir kimse, kendisini fazla methediyorsa, başkasını da aynı derecede kötüler. Başkasını fazla kötüleyen kimse de, aynı derecede kendisini fazla över. Peygamber efendimiz; (İnsanlar helâk oldu diyenin, kendisi helâk olmuştur) buyurmuşlardır. İbn-i Vefâ hazretlerinin bir talebesine buyurduğu gibi: "Devamlı elde kalmayacak olan bir şeyin varlığı ile övünmek ve kendi başına da gelebilecek bir şeyden dolayı başkasını ayıplamak, ahmaklıktır. Çünkü pek iyi bilirsin ki, başkasının başına gelen sana, senin başına gelen şey de, başkasına revâ görülebilir. Bunu iyi düşün!"
.
Esas gaye, îmânla ölebilmektir...
19 Şubat 2007 01:00
Allahü teâlâ mü'minlerin, kendilerinin değil, îmânlarının üstün olduğunu bildirmiştir. Îmân kimde bulunursa, o üstün olur. Sonsuz üstünlük ise, son nefeste belli olur. Süfyân-ı Sevrî hazretlerinin gençliğinde sırtı kamburlaşmıştı. Sebebini sorduklarında; "Üç üstâda talebelik yaptım. Hepsi de zamânının en âlimleriydi. Ölüm zamanında üçü de dünyâdan îmânsız gittiler. Ben onların hâlini görünce, korkudan omurga kemiğim eğrildi" buyurmuştur. Bütün ömrü îmân ile geçip, son günlerinde îmânı giden ve îmânsız olarak ölen bir kimse, kıyâmette îmânsızlar arasında olur. Bu sebeple, imân ile ölmek için, her gün duâ etmek lâzımdır. Şeyhülislâm Ahmed ibni Kemâl Paşa hazretleri buyuruyor ki: "Kalbimi dîninde sâbit kıl!" "İnsanın, işine göre ömrü ve rızkı değişir, iyiler kötü, kötüler iyi olarak değiştirilebilir. Böylece Allahü teâlâ, birine, ölümüne yakın iyi işler yaptırıp, son nefeste îman ile gönderir. Başka birine kötü amel işletip, îmânsız gönderir. Bunun için, Resûlullah efendimiz her zaman; (Allahümme yâ Mukallib-el-kulûb, sebbit kalbî alâ dînike) duâsını okurdu. Bu dua; "Ey kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren Rabbim; kalbimi, dîninde sâbit kıl, yâni dîninden döndürme, ayırma!" demektir. Eshâb-ı kirâm, Peygamber efendimizin böyle dua ettiğini işitince; -Ya Resûlallah! Siz de kalbinizin dönmesinden, korkuyor musunuz? diye sual ettiler. Resulullah efendimiz de; -Allahü teâlânın mekrinden beni kim emin kılar? Bana kim garanti, güven verebilir? buyurmuşlardır. Çünkü hadîs-i kudsîde; (İnsanların kalbleri, Rahmân'ın kudretindedir. Kalbleri, dilediği gibi çevirir) buyrulmuştur. Yâni Allahü teâlâ Celâl ve Cemâl sıfatları ile, kötüye ve iyiye çevirir." Allahü teâlâ, sonsuz merhametinden dolayı, Peygamberler göndererek, var ve bir olduğunu, inanılması lâzım olan şeyleri, kullarına bildirmiştir. Îmân, Peygamber efendimizin bildirdiklerini kalben tasdîk etmek demektir. Peygamberi tasdîk etmeyen, inkâr eden, kâfir olur. İnkâr edenler ise, Cehennemde sonsuz kalacaktır. Peygamberi işitmeyen bir kimse, Allahü teâlânın var ve bir olduğunu düşünüp, yalnız buna îmân ederse ve Peygamberi işitmeden ölürse, bu kimse de, Cennete girecektir. Bunu düşünmeyip, îmân etmezse, Cennete giremeyeceği gibi, Peygamberi inkâr etmediği için, Cehenneme de girmeyecektir. Kıyâmet günü, hesâbdan sonra, tekrâr yok edilecektir. Cehennemde sonsuz kalmak, Peygamberi işitip de, inkâr etmenin cezâsıdır. Bir kimsenin, mü'min veya kâfir olduğu, iyiliği, kötülüğü, Cennetlik, Cehennemlik olacağı, son nefeste belli olur. Birçok kimse, bütün ömrünce kâfir kalıp, sonunda îmâna kavuşabilir. Bütün ömrü îmân ile geçip, sonunda tersine dönen de olabilir. Altmış senelik bir kâfir, ölümünden az önce, Müslümân olsa, âhirette mü'min olarak dirilir. Peygamberlerden ve Cennete gidecekleri bildirilmiş olanlardan başka, hiç kimse için Cennetliktir denilemez. Çünkü, son nefesin nasıl olacağı bilinemez. Kıyâmette ise, son nefesteki hâle bakılır. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, bütün ömrünce Cehennem ateşine götürecek günâhlar yapar. Bu kimse, ömrünün son günlerinde, Cennete götürecek iyilikler yaparak, Cennete gider) buyurmuştur. Muhammed Ma'sûm hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Son nefes korkusunu yazıyorsunuz. Bu korkudan kurtulan kimse yoktur. Peygamberlerden başka herkesin son nefesi şüphelidir. Son nefeste kurtulabilmek müjdesi ancak vahiy ile malûm olur. İyi alâmetler son nefesin selâmetini haber verirlerse de, zann-ı gâlib hâsıl ederler. Zan, ne kadar fazla olursa olsun, insanı bu dertten, bu korkudan kurtaramaz. Aslında son nefes korkusu, bir nîmettir ki, Hakk'ın dostları bu derde tutulmuş, giriftâr olmuşlardır." İşin sonunu düşünmeli!.. Ebû Ali Dekkâk hazretleri de buyuruyor ki: "Her insanın vücûdunda binlerce damar vardır. Bu damarların hepsi, Peygamber efendimizin Eshâb-ı kirâmına karşı muhabbet üzere bulunsa, yalnız biri, Eshâb-ı kirâmdan birine düşmanlık, sevgisizlik üzere olsa, ölüm zamânında emir gelir ve canını o bir damardan alırlar. Bunun bozukluğu sebebiyle dünyâdan îmânsız gider." Bunun için her işte, yerken, içerken, konuşurken, Rabbim bundan razı mı diye, işin sonunu düşünmek lazımdır. Altmış sene devamlı oruç tutup, ibâdet eden birisinden nasihat istemişler, o da: "Allahı unutarak iş yapana, Cehennem ateşi yetmez mi?" buyurmuştur. Netice olarak, her şeyin, her işin bir gayesi, bir kıblesi vardır. Müslümanın da esas gayesi, imân ile ölebilmek, son nefeste Allah diyebilmek olmalıdır. Mutarrif bin Abdullah hazretlerinin buyurduğu gibi: "İyi biliniz ki; Allahü teâlâ bir kuluna, îmân ile ruhunu teslim etmekten, îmân ile ölmekten daha büyük bir nîmet vermemiştir."
.
Kalbinizdeki niyetlerinize bakarım"
25 Şubat 2007 01:00
İnsan, bir iş yapacağı zamân, önce kalbine bir fikir, bir düşünce gelir ve bunu yapmak ister. İşte bu isteğe, niyet denir. Yapılan ibâdetlere sevâb verilebilmesi için, niyet etmek lâzımdır. Niyet, kişinin, emre itâat ve Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yaptığını kalbinden geçirmesi demektir. Niyet, ibâdetlere ve mubâh işlere tesîr eder. Harâm işler, iyi niyetle câiz olmaz. Yiğitlik göstermek veyâ para, mal kazanmak için gazâ eden kimse, cihâd sevâbı kazanamaz. Mubâhlar iyi niyet ile yapılınca, hayır olup sevâb kazanılır. Fakat, mümin kardeşinin gönlünü hoş etmek niyeti ile harâm işlemek câiz olmaz ve (Mü'mini sevindireni, Allahü teâlâ sevindirir) hadîs-i şerîfine uyulmuş olmaz. Amel yani yapılan işler üç kısma ayrılır: 1-Ma'sıyyet yani günâh olan işler. Bunlar, Allahü teâlânın beğenmediği şeylerdir. Allahü teâlânın emrettiği şeyi yapmamak veyâ yasak ettiğini yapmak ma'sıyyettir. 2-Tâat yani Allahü teâlânın beğendiği şeylerdir. Bunlara Hasene de denir. Tâat yapan Müslümâna, ecir yani sevâb, nimet, iyilik verileceği vadedilmiştir. 3-Mubâh yani günâh veyâ tâat olduğu bildirilmemiş olan işlerdir. Yapanın niyetine göre, tâat veyâ günâh olurlar. "Ameller, niyete göredir" Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâp verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile okul, câmi yaptırsa, bunlara sevâp verilmez. Bunlara sevâp beklemek, câhillik olur. Zulüm, günâh, iyi niyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâptır. Mubâhlar, iyi niyetle yapılınca tâat, kötü niyetle yapılınca da, günâh olur. Bir kimse, sünnet olduğu için koku sürünür, şık giyinirse, câmiye saygı, câmide yanına oturan Müslümânları incitmemek, temiz olmak, sıhhatli olmak, İslâmın vakârını, şerefini korumak için niyet ederse, her niyeti için ayrı sevâplar kazanır. Bazı âlimler; "Her mubâh işte, hattâ yemede, içmede, uyumada ve helâya girmekte bile iyi niyet etmeyi unutmamalıdır" buyurmuşlardır. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Câmiden dışarı çıkarken, 'İlâhî bana fazlınla rahmet kapısını aç!' deyip sol ayağınla dışarı çık. Çıkarken inşâallah bundan sonraki namâza da geleceğim diye niyet eyle! Çünkü Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (İyi ameller ancak niyete bağlıdırlar.) Niyetsiz ibâdet olamaz. Bir insan iyi bir amel işlemeye niyet etse, fakat o işi işlemek nasîb olmasa, o kimseye niyetinin sevâbı yazılır." İnsan, mubâh bir işe başlarken, niyetine dikkat etmelidir. Niyeti iyi ise, o işi yapmalıdır. Niyeti, yalnız Allahü teâlâ için olmazsa, yapmamalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sizin sûretlerinize, mallarınıza, bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar) buyuruldu. Yani, Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrât ve hasenâtına, malına, rütbesine bakarak sevâp ve ikrâm vermez. Bunları ne düşünce ve ne niyetle yaptığına bakarak, sevâp veyâ azâb verir. Muhammed Ma'sûm hazretleri; "Her işte iyi niyet yapmalıdır. Kalb ile, hâlis olarak, Allahü teâlâ emrettiği için niyet etmedikçe, hiçbir ibâdete başlamamalıdır. Faydasız hele zararlı olan şeylerle vakit geçirmemelidir" buyurmuştur. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak ve sevâp kazanmak niyeti ile farzları, sünnetleri yapmaya, harâmlardan, mekrûhlardan kaçınmaya yani İslâmiyetin hükümlerini yerine getirmeye, İbâdet etmek denir. Niyetsiz ibâdet olamaz. Resûlullah efendimize tâbi olabilmek için, önce îmân etmek, sonra İslâmiyetin hükümlerini öğrenmek ve yapmak lâzımdır. İhlâs ve Allah korkusu... Allahü teâlâ kalblerde olan ihlâsa ve Allah korkusuna bakar. Amellerin, ibâdetlerin kabûl edilmesi yani sevâp verilmesi için, hem şartlarına uygun olması, hem de ihlâs ile niyet edilmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Müslümân Müslümânın cânına, mâlına ve ırzına saldırmaz. Allahü teâlâ, bedenlerinizin kuvvetine, güzelliğine bakmaz. Amellerinize de bakmaz. Kalblerinize bakar) buyurmuşlardır. Netice olarak, Allahü teâlânın bir hadis-i kudside buyurduğu gibi: (Ölüm, bütün gizli işlerinizi açığa çıkarır, kıyâmet onları ortaya kor. İşlediğiniz günahın küçüklüğüne değil, onu kime karşı işlediğinize bakın! Rızkınızın azlığına veya çokluğuna değil, onu veren Rabbinize bakın! Benim gazabımdan emin olmayın! Hangi işiniz için kızacağımı bilemezsiniz. Ben sizin görünüşlerinize, servetlerinize değil, kalbinizdeki niyetlerinize ve buna uygun olan amellerinize bakarım.)
.
Nîmetin kıymeti bilinmezse...
26 Şubat 2007 01:00
Nîmet; iyilik, rızık, saâdet anlamındadır. İnsanların, sıhhatli, sağlam, râhat, neşeli yaşamalarına ve âhirette sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere, nimet denir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, kullarına lâzım olan bütün nimetleri yaratmıştır. Bunlardan nasıl istifâde edileceğini, Peygamberleri ile gönderdiği kitâplarında bildirmiştir. Müslümân olsun, kâfir olsun, herhangi bir insan, bu kitâplara uygun yaşarsa, dünyâda râhat ve huzûr içinde olur. Ahmed Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Ey insanoğlu! Allahü teâlâ bütün eşyâyı senin için yarattı. Seni de kendisi için yarattı. Sen ise, Allahü teâlânın senin için yarattığı şey ile meşgûl oldun, nîmetin sâhibini unuttun. Sana gelen bağış ve lütuflarından faydalandın. Vereni hatırlamadın. Böylece nîmetin şükrünü edâ etmedin. Sana verdiği ihsân ve lütuflarının hürmetine riâyet etmedin. Nîmet sâhibine şükür, O'nun verdiği nîmete şükür etmektir. Bu da, kendisine verdiği nîmetten dolayı O'na senâda bulunmakla olur." Şükretmek, insanlık îcâbıdır İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. O hâlde, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır, aklın lüzûm gösterdiği bir vazîfe, bir borçtur. Mahşer günü, ihsân edilen her nimetin hesabı sorulacaktır. Zira Tekâsür sûresinin 8. âyet-i kerîmesinde meâlen: (Her nîmetin şükründen muhakkak sorulacaksınız) buyurulmaktadır. İmâm-ı Ebû Yûsuf hazretleri buyuruyor ki: "Nîmetlerin başı üç nîmettir. Birincisi bütün iyilikleri içine alan İslâm nîmetidir. İkincisi hayâta tad veren sıhhat ve âfiyet nîmetidir. Üçüncüsü insana faydalı olan, azdırmayan zenginliktir." Herkesin şükretmesi ve şükür derecesi farklıdır. Çok nimete kavuşanın, şükrü de çok olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Nîmet ne kadar çoksa şükür etmek lüzumu da çok olur. Zenginlerin zenginlik derecesine göre, fakirlerden daha çok şükür etmesi lâzımdır" buyurmuştur. Büyüklerden bir zâta, talebelerinden birisi; -Efendim, Allahü teâlâya şükredici bir kul olabilmek için ne yapmak lazımdır, diye sorar. O zât da; -Allahü teâlâya şükredici bir kul olabilmen için, yeryüzünde senden fazla nîmet verilmiş bir kulun olmadığını düşünmelisin buyurur. Talebe; -Efendim, benden fazla nîmet verilmiş bir kimsenin olmadığını nasıl düşünebilirim ki? Zîrâ Allahü teâlâ, Peygamberlere, âlimlere ve hükümdarlara herkesten fazla nîmet vermiştir deyince, o zât; -Evladım eğer peygamberlere o nîmet verilmeseydi, sen doğru yolu bulamazdın. Âlimler olmasaydı, dinden çıkıp küfre girerdin. Hükümdarlar olmasaydı, evinde emin bir hâlde rahat oturamazdın. Bütün bunların hepsi, sana ihsân edilen nîmetlerden değil midir? cevabını verir. Mehmed Emîn Tokâdî hazretleri buyuruyor ki: "Bir nefeste iki nîmet vardır. Bunun için her nefese iki şükür lâzımdır. Yirmi dört saatte, her saate bin nefes ve her nefese iki şükür olmak üzere kırk sekiz bin şükür olur. Bir insan bütün işlerini bıraksa, şükür, şükür diyerek Allahü teâlâya hamd ve şükretse yine şükrün hakkını edâ edemez." Nimetlere şükredilirse artacağı, şükredilmezse elden gideceği, Kur'ân-ı kerimde bildirilmektedir. Şükürden maksad ise; insanın aczini îtirâf edip, kulluğunu bilmesidir. Hazret-i Ali buyuruyor ki: "Nîmetlere şükreden, onun elden çıkacağından korkmasın. Nîmete şükredenlere, onu artıracağını Allahü teâlâ bildirdi. Nîmetin kıymetini bilmeyip, nankörlük edenlerin elinden o nîmet alınır. Nîmetin kıymetini bilmemek, onun elden çıkmasına sebebdir. Şükür ise, onu devamlı kılar ve artırır." Nîmete nankörlük etmek! İhsân edilen nimetlere şükretmemek, küfrân-ı nîmet olur. Küfrân-ı nîmet, nîmete nankörlük etmek, nîmeti kullanırken, nîmetin sâhibini unutmak, Allahü teâlâya verdiği nîmet ile âsî olmak yâni nîmeti yerinde kullanmamak demektir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "İslâm dîninin emir ve yasaklarına uymak şükür, uymamak küfrân-ı nîmettir" buyurmaktadır. Sırrî-yi Sekatî hazretleri de; "Bir kimse bir nîmete kavuşur da bunun şükrünü yapmazsa, o nîmet elinden gider de, o kimsenin haberi bile olmaz" buyurmuştur. Netice olarak, her izzet ve her nimet, Allahü teâlâya, ihlâs ile itâat ve ibâdet yolundan, her kötülük ve sıkıntı da, günâh işlemekten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan gelir. Râhat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir. Allahü teâlânın âdeti böyledir, bunu, kimse değiştiremez. Ebû Yâkûb Nehrecûrî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsan kendisine verilen nîmete şükrederse, Allahü teâlâ, o nîmeti insanın elinden almaz. Eğer nîmete şükretmeyip, kıymetini bilmezse, o nîmet devâm etmez, elden gider..."
.
Evlâda merhamet etmeli...
4 Mart 2007 01:00
Merhamet, şefkatli olmak, acımak ve bağışlamak anlamlarına gelir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, merhamet ederek, insanlara, Peygamberlerle haber gönderdi. Peygamberlerle kullarına doğru yolu, saâdet-i ebediyye yolunu gösterdi ve kullarını kendine çağırdı. Rızâsının, sevgisinin yeri olan Cennete davet etti. Allahü teâlâ nihâyetsiz merhametinden dolayı, evvelâ Peygamberleri sonra bunların yerine, evliyâyı ve âlimleri davetçi olarak gönderdi. Bunların dilleri ve kalemleri ile sevâplarını ve azâblarını bildirerek, özre ve bahâneye yol bırakmadı. Allahü teâlâ, bütün insanlara merhamet ettiği, çok acıdığı ve bir ananın yavrusuna olan merhametinden dahâ çok acıdığı için, dünyânın her tarafındaki, her insanın, her âilenin, her cemiyetin ve milletin her zamânda, her işlerinde nasıl hareket etmeleri lâzım geleceğini, dünyâda ve âhirette râhat etmeleri ve saâdet-i ebediyyeye kavuşmaları için, işlerini ne yolda yürütmeleri, nelerden kaçınmaları lâzım geldiğini, Kur'ân-ı kerîmde bildirdi. Ve Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, insanların zayıflığına ve kuvvetlerinin azlığına göre de, bütün ibâdetlerde en hafîf, en kolay olanları emretmiştir. Ehl-i sünnet âlimleri, bunların hepsini, keskin görüşleri ile bulup, milyonlarca kitâp yazarak, bütün dünyâya bildirmişlerdir. ? Kendine merhamet et! Allahü tâlânın bütün bu ihsânlarına karşılık olarak da, insanın kendisine merhametli olması lâzımdır. İnsanın kendisine merhamet etmesi ise, kendini Cehennem ateşinden koruması ile olur. Kendisine bu şekilde merhamet edenin, evlâdına da aynı şekilde merhamet etmesi lâzımdır. Çoluk çocuğa merhamet etmek, onları Cehennem ateşinden korumak demektir. Çocuğum okusun, para kazansın, mal-mülk, makam sahibi olsun da nereye giderse gitsin diye düşünen bir kimse, evlâdını sevmiyor, ona acımıyor demektir. Cebinde para, elinde etiket, altında araba ile, evlâdını ateşe, bataklığa gönderen bir baba, merhametten uzaktır. Eğer bir anne, bir baba, evlâtlarına, Peygamber efendimizin, din büyüklerinin ve İslâmiyetin sevgisini veremiyorsa, onların en baş düşmanıdır. Nefsine düşkün yani çocuklarını nefsi için seven anne ve baba, çocuklarının en büyük düşmanıdır. Peygamber efendimiz; (Çok Müslümân evlâdı, babaları yüzünden Veyl ismindeki Cehenneme gideceklerdir. Çünkü, bunların babaları, yalnız para kazanmak ve keyif sürmek hırsına düşüp ve yalnız dünyâ işleri arkasında koşup, evlâtlarına Müslümânlığı ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmediler. Ben böyle babalardan uzağım. Onlar da, benden uzaktır. Çocuklarına dinlerini öğretmeyenler, Cehenneme gideceklerdir) buyurmuştur. Çocuklarımıza mutlaka Kur'an-ı kerimi ve kendilerine lâzım olan din bilgilerini öğretmeliyiz. Zira çocuğuna Kur'an-ı kerimi ve dinini öğreten ana-babaya, sevap, fısk, kötülük öğretenlere de günah yazılmaktadır. Peygamber efendimiz; (Bir Müslümânın evlâdı ibâdet edince, kazandığı sevâb kadar, babasına da verilir. Bir kimse, çocuğuna fısk, günâh öğretirse, bu çocuk ne kadar günâh işlerse, babasına da o kadar günâh yazılır) buyurmuşlardır. Merhamet, doktorun hastasına acıması gibi olmalıdır. Doktor, hastasına olan merhametinden dolayı, onu ıstıraptan kurtarmak için, acı da olsa ilaç vermekte, iğne vurmakta ve bazen da ameliyat etmektedir. Bir annenin, bir babanın şefkati de, en azından doktorun merhameti gibi olmalıdır. Namaz kılmayan çocuğa acımamak, ona yardım etmemek, yani bu hastalığın çaresine bakmamak hiç merhamet olur mu? ? Kontrol altında tutmalıyız! Çocuklarımıza din büyüklerinin hayatlarını öğretmeliyiz ve devamlı olarak kontrol altında bulundurmalıyız. Yerine göre çocuğumuzun hem abisi hem de babası olmalıyız. Onlara dinimizin emir ve yasaklarını öğreterek, iyi şeylere alıştırmalıyız ve kendilerine; "Aman evlâdım, ne sen kendini yak, ne de beni yak! Çünkü evlâdın yaptığı anaya, babaya gider. Maazallah, kendin gidersin beni de götürürsün" demelidir. Yani bu kadar emekler boşa gider. Çünkü anneye ve babaya, evlâdın yaptığı her şey misliyle yazılır, iyilik yapıyorsa iyilik yazılır, kötülük yapıyorsa kötülük yazılır. Netice olarak; evlâd, ana baba elinde bir emânettir. Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher gibidir. Mum gibi, her şekli alabilir. Küçükken, hiçbir şekle girmemiştir. Temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdete anaları, babaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmazsa, bedbaht olurlar. Yapacakları her fenâlığın, kötülüğün günâhı, ana, babalarına da verilir.
.
Her nîmet, külfet karşılığıdır
5 Mart 2007 01:00
Nîmet, insana faydalı olan, tatlı gelen şey demektir. Bütün nîmetleri gönderen Allahü teâlâdır. Ondan başka yaratıcı ve gönderici yoktur. Ancak şunu hiçbir zaman unutmamalıdır ki, her nîmet, bir külfet, bir zahmet mukâbilidir. Hiçbir şey yapmadan, çalışmadan, öğrenmeden ve bilmeden yan gelip ve ağzını havaya açarak kısmetini beklemek, İslâmiyette yoktur. Böyle yapmak büyük günâhtır. Allahü teâlâ, Necm sûresinin 39. âyetinde meâlen; (İnsana, âhirette ancak dünyâda çalışarak, ihlâs ile yaptığı işler fayda verir) buyurmuştur. Peygamber efendimiz de buyurdu ki: (Akıl sâhibi, nefsini ezip, âhirette lâzım olan şeyler için çalışır. Ahmak olan da, nefsinin arzûları peşinde koşup, Cennete götürmesi için Allaha duâ eder.) Avn bin Abdullah hazretleri, nefsine hitaben; "Ey nefsim, hiç amelin olmadan, çalışmadan âhirette rahata kavuşmak istersin. Uzun uzun arzu ve isteklerin peşine düşüp, tövbeyi devamlı sonraya atıp, geciktiriyorsun" buyurmuştur. İtâat ve ibâdet etmekle... Allahü teâlâ, insanların yaptığı işleri iki kısma ayırmıştır. Bir kısmını beğendiğini, bunları yapanlardan râzı olduğunu, her iş karşılığında, bunlara nîmetler, râhatlıklar, iyilikler vereceğini vadetti. Vadettiği iyiliklerin ölçü birimine, ecir ve sevâb denir. Dünyâda yapılan her iyiliğe karşılık olarak, âhirette çeşitli miktârlarda nîmetler verilecektir. Nîmetlerin verileceği yere ise, Cennet denir. Allahü teâlâ insanların yaptığı işlerden bir kısmını da beğenmediğini, bunları yapanlardan râzı olmadığını, fakat pişmân olup tövbe edenleri veyâ şefâate kavuşanları affedeceğini, affedilmeyenlerin kötü işlerine kıyâmette, çok acı karşılıklar vereceğini, Cehennem ateşinde yakacağını bildirdi. Bu acı karşılıklara, azâb denir. Azâbların şiddetlerini, çokluğunu bildiren ölçü birimine ise, günâh denir. Ahmed bin Yahyâ Münîrî hazretleri; "Her izzet ve her nîmet, Allahü teâlâya itâat ve ibâdet etmekle ele geçer. Her kötülük ve sıkıntı da, günah işlemekten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günah yolundan, rahat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir" buyurmuştur. Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri de; "İnsanın kavuştuğu her nîmet, hep Hakka îmânın hâsıl ettiği kardeşliğin netîcesi ve Allahü teâlânın merhameti ve ihsânıdır. Gördüğü her musîbet ve felâket de, hep kızgınlığın, nefretin ve düşmanlığın netîcesidir" buyurmaktadır. İmâm-ı Evzâî hazretleri bir gün, İbrâhim bin Edhem hazretlerini sırtından bir miktâr odun taşırken görür ve; -Yâ İbrâhim! Bu yaptığın nedir? Dostların senin ihtiyâcını temin ederler deyince; -Böyle söyleme. Zîrâ helâl kazanç uğruna zorluklara katlanan kimseye Cennet vâcib olur, diye duyduğum için, kendi nafakamı kendim temin etmeye çalışıyorum cevabını verir. İmâm-ı Zeynelâbidîn hazretleri buyuruyor ki: "Kıyâmet günü, sabır ehli kalksın diye bir nidâ olunur. Bir grup insan kalkar. Onlara, hadi Cennet'e giriniz, denilir. Onlar meleklerle karşılaşırlar. Melekler onlara sizler kimlersiniz? diye sorar. Onlar da, biz sabır ehliyiz dediklerinde, sizin sabrınız ne idi? derler. Biz Allahü teâlâya ibâdet etme hususunda zorluklara katlandık. Nefsimize uymayıp, günâhlardan sakındık ve bu hususlarda sabrettik, derler. Melekler onlara, hadi Cennet'e girin, sâlih amel işleyenlerin mükâfâtı ne güzeldir, derler." Alâeddîn Goncdüvânî hazretleri, bir talebesine hitaben; "Tasavvuf yolunda ilerlemek için çok çalış. Bu çalışmayı aslâ bırakma. Şunu iyi bil ki, çalışmadan ele geçen şeyler, devamlı ve kalıcı olamaz" buyurur. Hasan-ı Basrî hazretleri de; "İbâdet etmeden Allahü teâlâdan Cennet istemek, büyük günâhtır" buyurmuştur. Sevâb kazanmak için!.. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesine hitaben buyurur ki: "İyi bil ki, çalışmayınca, din yolunda yürümedikçe sevâb kazanamazsın! Benî İsrâîlden birisi çok seneler ibâdet etmişti. Allahü teâlâ, bunun ibâdetlerini meleklere göstermek istedi. Yanına bir melek gönderip şöyle sordurdu: -Dahâ ne kadar ibâdet edeceksin? Cennetlik olmadın mı? Cevâbında dedi ki: -Benim vazîfem, kulluk yapmaktır. Emir sâhibi Odur. Melek bu cevâbı işitince: "Yâ Rabbî! Sen her şeyi bilirsin. O kulunun cevâbını da duydun" dedi. Allahü teâlâ da; (O kulum, alçaklığı, aşağılığı ile berâber bizden yüzünü çevirmiyor, biz de ihsân ve merhamet sâhibi olduğumuzdan, elbette onu bırakmayız. Ey meleklerim! Şâhid olunuz, onu affettim) buyurdu." Netice olarak her nîmet, bir külfet, bir zorluk karşılığında verilmekte, ele geçmektedir. Hazret-i Alî'nin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de, kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır."
.
Varlıkta imtihân daha zordur...
11 Mart 2007 01:00
Allahü teâlânın ezeldeki takdirine ve taksimine inanan bir kimse, cenâb-ı Hakkın rızâsından başka bir şey düşünmez. Böyle olan bir kimse, nafakası olmadığı zaman, sabır ve kanâat eder ve Allahü teâlânın kendisi için takdir ettiğinden râzı olur. Allahü teâlâ emrettiği için rızık kazanmaya çalışır ve çalışırken, ibâdetlerini terk etmez, harâm işlemez. Kazanırken de, kazandığını sarf ederken de, İslâmiyete uyar. Böyle kimseye, zenginlik de, fakîrlik de faydalı olur. Dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmasına sebep olur. Fakat, nefsine uyarak, sabır ve kanâat etmeyen kimse, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olmaz. Fakîr olunca, az verdin diye, itirâz eder. Zengin olursa, doymaz, dahâ ister. Kazandığını harâmlara sarf eder. Zenginliği de, fakîrliği de, dünyâda ve âhirette felâketine sebep olur. Aziz de eder zelil de! Dinimizde, çalışıp kazanmak ibâdettir ve zengin olmak günâh değildir. Zira Allahü teâlâ, şükreden zenginleri sever. Ancak zenginlik, güzellik, gençlik, makam ve şöhret sahibi olmak, iki tarafı keskin bıçak gibidir. İnsanı aziz ettiği gibi, zelil de edebilir. Kişiyi, Allahü teâlâya yaklaştırdığı gibi, uzaklaştırabilir de... Bel'am bin Bâûrâ İsm-i a'zamı biliyordu ve her duâsı kabûl olurdu. Fakat Allahü teâlânın bir harâmına, az bir meylettiği için, îmânsız gitti. Kârûn, Mûsâ aleyhisselâmın akrabâsı idi. Mûsâ aleyhisselâm buna hayır duâ edip ve kimyâ ilmi öğretip, o kadar zengin olmuştu ki, yalnız hazînelerinin anahtarlarını kırk katır taşırdı. Birkaç kuruş zekât vermediği için, bütün malı ile birlikte, yer altına sokuldu. Sa'lebe, sahâbe arasında çok zâhid idi ve çok ibâdet eder, câmiden çıkmazdı. Bir kerre sözünde durmadığı için, sahâbîlik şerefine kavuşamadı, îmânsız gitti. Bu dünyâ, imtihân yeridir. Burada hak ile bâtıl ve haklı ile haksız karışıktır. Enfâl sûresinin 28. ve Tegâbün sûresinin 15. âyetlerinde meâlen; (Biliniz ki, mallarınız ve çocuklarınız sizi imtihân etmek için verildi. Allahü teâlâ, iyiliklerinize karşılık, size çok büyük ecir verecektir) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, insanda, nefs denen bir varlık yaratmıştır. İnsanda bulunan bu nefs, insanı harâmlara ve mekrûhlara sürükler. Çünkü nefsin istekleri, hep hayvânî arzûlardır. Hayvânî arzûlar ise, hep dünyâdaki ihtiyâçlardır. İnsan bu arzûları peşinde olduğu kadar, âhiret ihtiyâçlarını hâzırlamakta geri kalır. Ayrıca nefs, mubâhlarla doymaz. Mubâhları kullanmayı artırdıkça, isteklerini artırır ve yine de, doymaz. İnsanı harâmlara sürükler. Bundan başka, mubâhları aşırı kullanmak, elemlere, dertlere, hastalıklara sebep olur. Böyle bir insan, hep midesini, zevkini düşünür, hasîs yani cimri ve rezîl olur. Resûlullah efendimiz; (Cennet nefsin istemediği şeylerle, Cehennem ise, nefsin arzûları, şehvetleri ile ihâta olundu) buyurmuştur. Bunun için Cennete giden yol, dar ve meşakkatli, Cehenneme giden yol ise, geniş ve zînetlidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Yavrum! Bu dünyâ, imtihân yeridir. Dünyânın görünüşü, yalancı yaldızlarla süslüdür ve tatlıdır. Tâze, güzel, körpe sanılır. Fakat aslında, güzel koku sürülmüş bir ölü gibidir. Sanki bir leştir ve böcekler, akrepler dolu bir çöplüktür. Zehirlenmiş şeker gibidir. Aslı harâbdır, elde kalmaz. Kendini sevenlere, arkasına takılanlara, hiç acımayıp, en kötü şeyleri yapar. Ona tutulan akılsızdır, büyülenmiştir. Onun görünüşüne aldanan, sonsuz felâkete düşer. Rusûlullah efendimiz buyurdu ki; (Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, birbirine uymaz. Birini râzı edersen, öteki gücenir.) "Dünyâ nedir biliyor musun?" Yavrum! Bu, pek kötü olduğunu anladığın dünyâ, nedir biliyor musun? Dünyâ, seni, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyler demektir. Kadın, çocuk, mal, rütbe, mevki düşüncesi, Allahü teâlâyı unutturacak kadar aşırı olursa, dünyâ olur." Netice olarak, varlıkta imtihân yani Allahü teâlâya ibadet edebilmek, emirleri yapıp, haramlardan sakınabilmek daha zordur. Çünkü varlıkta, nefsin bütün arzuları ayaktadır, mevcuttur. Yoklukta ise, nefsin arzularını yerine getirecek imkânlar zaten yoktur. Ama elde imkânlar varken, nefsi frenlemek daha zor olmaktadır. Dolayısıyla insan, eline geçen imkânlar sebebiyle ne oldum delisi olmamalı, insanların takdirlerine kulak asmamalı ve aslını unutmamalıdır. İnsanın aslı, bir avuç topraktır. Cenâb-ı Hak, insana, bir kullanma yetkisi, imkânı vermiştir. İnsan da, verilen bu imkânı, ya hayırda veya şerde kullanacaktır. Bunun içindir ki, verilen bu imkânları, hayırda kullanmalı ve hayırlı sonuçlar almalıdır. Şerde kullanan, şerle karşılaşır ki, bu da gayet tabiidir. Ahirette, Cennet ve Cehennemden başka yer olmadığını da unutmamalıdır...
.
Güzel ahlâk, takdire râzı olmaktır
12 Mart 2007 01:00
Ahlâk; insanda yerleşmiş huylar demektir. İnsanı kötü huylardan uzaklaştırıp, güzel huylar edinme yollarını öğreten ilme de, Ahlâk İlmi denmektedir. Müslümânlık, iyi, güzel ahlâk demektir. Peygamber efendimiz; (İyi huyları tamâmlamak, iyi ahlâkı dünyâya yaymak için gönderildim) buyurmuştur. Her Müslümânın, Resûlullah efendimizin hattâ, Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanması lâzımdır. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Peygamber efendimiz, şu duâyı da, sık sık okurlardı: (Ya Rabbî! Senden, sıhhat ve âfiyet ve emânete hıyânet etmemek ve güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) Kötülükler deposu!.. Herkes, ahlâkının güzel olmasını ister ve bunun için de çaba sarf eder. Ama güzel ahlâk sahibi olmak kolay değildir. Çünkü Allahü teâlâ, nefsi, inkârın ve bütün kötü huyların kaynağı olarak yaratmıştır. Kötülükler deposu olan nefs, küfrden kurtulur, imân ile şereflenirse, Allahü teâlânın kazâ ve kaderinden râzı olur. Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. O zaman nefs, kendini anlar ve büyüklük, kendini beğenmek hastalığından kurtulur. Tevâzu sahibi olur, herkese şefkatle, merhametle muâmele eder. İnatçı, kırıcı tavrından vazgeçip güzel huylarla donanır. Eli ve dili ile kimseye zerar vermez. Zaten Peygamber efendimiz de; (Müslümân demek, Müslümânlara eli ile, dili ile zarâr vermeyen kimse demektir) buyurmuşlardır. Ebû Bekir bin Ebî Sa'dân hazretleri, bir talebesine hitaben; "Ruhlar, nurdan yaratıldı ve karanlık heykellere, yâni bedenlerde yerleştirildi. Ruh kuvvetli olursa, akıl ile hemcins olur ve ona Allahü teâlânın nurları yağmaya başlar. Nefsin zulmeti gider. Böylece nefs, akıl ve rûhun nurlarıyla rûhânî bir varlık olur ve nefs, rûh ile berâber aklın emrine, yoluna girer. Ruhlar ise gelmiş oldukları gayb hazînelerine dönerler ve kaderin akışını öğrenirler. Ruh, kaderden cereyân eden şeylere muttalî olup, öğrenince, kazâ ve kaderden gelen her şeye râzı olur" buyurmuştur. Ebüssü'ûd el-Bâzinî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün güzel huylar kalbden, kötü huyların tamâmı ise nefsten doğar. İyi huylu olmak isteyen bir kimse, nefsini tezkiye edip, dînin emir ve yasaklarına itâat eder hâle getirmeli, kalbini de tasfiye ile, Allahü teâlâdan başka şeylerin sevgisini ondan çıkarmalı, bütün günahlar ve kötü düşüncelerden temizlemelidir. Böylece kötü huylar, güzel ahlâka çevrilmiş olur. Kötü huylar gidince, kalbden şek ve şüphe kalkıp, yerini tasdîk alır, şirk yok olur. Gizli ve âşikâr Allaha ortak koşulmaz. Dilde ve kalbdeki çekişme duygusu yok olup, Hakka teslimiyet meydana gelir. Başa gelene ve emredilene kızıp îtirâz etmek şöyle dursun, tam teslimiyet hâli hâsıl olup, cenâb-ı Hakkın takdîr ettiği her şeye râzı olunur. Her iş, Allahü teâlâya ısmarlanır. Tabiatındaki sertlikler, kabalıklar, kırıcı ve incitici davranışlar yok olup, onların yerini yumuşaklık, latîfeler ile güzellikler ve tatlılıklar alır. Kalb temizlenip, nefs doğru yola girince, insanın her hâli değişir. Artık kimsenin ayıpları görülmez olur. Gözler, insanların hep iyi hâllerini görür. Onlara karşı kalbde bulunan katılık, acıma duygusu, şefkat ve merhamete dönüşür. Kin, hased gibi düşmanlıklar terk edilip onlara nasîhat etmek, hep iyilik yapmak duyguları ortaya çıkar. İnsanlar arasında düşmanlıklar ortadan kalkıp, herkes birbirine nasîhat ederek doğru yola çağırırlar. Böyle bir kimsede, nazlanmak kalmaz, korku başlar. Bu korku ondaki hâllerin iyiliğe çevrilmesi sebebiyledir. Kendisinde iyi hâllerin meydana çıktığı kimse, kusûrunu bildiği ve aczini anladığı için korkar ve kusurlarının hesâba sığmayacak kadar çok olduğunu bilir. Allahü teâlânın kendi üzerindeki hakkını, hiçbir zaman ödeyemeyeceğini, kendisine nasîb edilen sayısız nîmetlerin, hayırlı işlerin şükrünü yapmaktan âciz olduğunu anlar. İşte bu anlayışa erişen kimse, Allahü teâlâya hakkı ile kulluk etmeye başlar. Gönlündeki mâbûdlar teker teker yıkılıp gider. Hâlleri ve yaşayışı güzelleşir. Daha dünyâda iken, Cennet hayâtı yaşamaya başlar." Kendine kul olmak! Netice olarak güzel ahlâk, nefsin isyân ve inkâr bataklığından kurtulup, Allahü teâlânın takdirine itirâz etmeyip, râzı olmasıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur. Kendi isteklerini beğenen kimse, kendine kuldur. Sâhibi, kulunun buğazına bıçak dayasa, kulun bundan râzı olması, sevinmesi lâzımdır. Allah korusun, eğer bunu beğenmez, istemezse, Onun kulluğundan çıkmış, sâhibinden uzaklaşmış olur."
.
Başkası için kuyu kazan!..
18 Mart 2007 01:00
Başkasının başına gelen belâya, zarara sevinmeye, şemâtet denir ki, kötü huylardandır. Hele bir başkasının başına gelen belâlara, kendisinin ve yaptığı duaların kabul olmasının sebep olduğunu düşünmek, bunun için sevinmek, çok dahâ kötüdür. Böyle düşünmek, insanın, ucub yani kendini ve yaptıklarını beğenmek kötü huyuna yakalanmasına sebep olur. İnsan, kuyusunu kazdığı kişinin başına gelen belânın, kendisi için bir istidrâc olabileceğini ve kendi başına da gelebileceğini unutmamalıdır. Zira Peygamber efendimiz; (Din kardeşinize şemâtet etmeyiniz! Şemâtet ederseniz, Allahü teâlâ belâyı ondan alır size verir) buyurmuşlardır. Herkesi kuyunun dibinde gören bir kimse, aslında kendisi kuyunun dibindedir. Vaktiyle zâlimin biri, din büyüklerinden birine zulmedermiş. O zâtın yakınları, bu zâlime bedduâ etmesini söyledikleri zaman; "O, kendine düşmanlık ediyor!" "O zâlim, bana değil, kendine düşmanlık etmektedir. Kendine yaptığı bu zarar ona yetişir. Ayrıca bir de ben zarar ilâve edemem" cevabını vermiştir. Abdullah bin Mesûd hazretleri; "Hayır eken çok mahsul alır. Kötülük eken de, pişmanlık biçer" buyurmuştur. Başkasının kötülüğünü isteyen, onların kuyusunu kazan kişiler, genelde kıskanç olurlar. Zaten kötülük yapmalarının sebebi de bundandır. Zira kıskanç insanlar, başkalarının kendilerinden daha iyi giyinmesini, daha iyi yaşamasını hazmedemezler. Onların boyunu, posunu, güzelliğini, çalışkanlığını, başarısını kıskanırlar ve dahâ kötüsü olarak da, onların başına gelen belâlara, sıkıntılara sevinirler. Bu hâlde olmak, çok kötüdür. Böyle kimselerden Allahü teâlânın yardımı kesilebilir ve çok şeyden de mahrûm olabilirler. İnsanların iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların kötüsü de, insanlara kötülük edendir. Hadis-i şerifte; (İki arkadaştan Allahü teâlâ indinde dahâ iyi olanı, arkadaşına iyiliği dahâ çok olanıdır) buyurulmuştur. Abdullah ibni Abbâs hazretlerine birisi hakaret eder. Buna karşılık olarak; "Bir ihtiyâcın varsa, sana yardım edeyim" buyurur. Hakaret eden kimse, yaptığından utanır, başını önüne eğer ve özür diler. Zeynel Âbidîn Alî hazretleri de, kendisine kötü sözler söyleyen kimseye, elbisesini hediyye eder. Îsâ aleyhisselâm, Yahûdîlerin yanından geçerken, kendisine çok kötü şeyler söylerler. Buna rağmen onlara iyi ve tatlı cevâplar verirler. Yanındakiler; -Onlar, sana kötülük yapıyor, sen onlara yine iyi şeyler söylüyorsun dediklerinde; -Herkes, başkasına, yanında bulunandan verir, buyurmuştur. Zulmedeni affetmek, hilmin, merhametin ve şecâatin en üstün derecesidir. Kendisine iyilik etmeyene hediye vermek de, ihsânın en üstün derecesidir. Kötülük edene ihsânda bulunmak ise, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanları dost yapar. Muhyiddîn ibni Arabî hazretleri; "Kötülük edene iyilik yapan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse ise, küfrân-ı nimet etmiş olur" buyurmuştur. Abdullah bin Hubeyk hazretleri, Allahü teâlânın sonsuz ihsânına rağmen günah işlemekte ısrar edenleri; "Sana iyilik edene bile kötülük ediyorsun. Kötülük edene nasıl iyilik edebilirsin" diyerek, gafletten uyandırırdı. İyi kalbli ve herkesin iyiliğini isteyen insan, Allahü teâlânın himâyesinde demektir. Peygamber efendimiz; (Bir Müslümân, kendisine istediği bir iyiliği, başka bir Müslümân için istemezse ve bir Müslümân, kendisine gelecek bir kötülüğü, istemediği hâlde, o kötülüğü başka bir Müslümân için isterse, onun îmânı tam değildir) buyurmuştur. Mısır'da yetişen büyük velîlerden Muhammed Şâzilî hazretlerini, o zamanki Mısır Emîrlerinden birisi, öldürtmek ister ve bunun için bir plân hazırlar. Hazırladığı plâna göre bir ziyâfet verir. Bu ziyâfete Muhammed Şâzilî hazretlerini de davet eder ve yemek tabağına zehir koydurur. İki oğlu da zehirlenir! Muhammed Şâzilî hazretleri gelir ve yemek tabağında zehir olduğunu anlayarak, kalkıp gider. O arada bir telaş yaşanır ve yemek kapları da karışır. Tam bu sırada, Muhammed Şâzilî hazretlerini öldürmek isteyen Mısır Emîrinin iki oğlu gelir ve sofraya otururlar. Her ikisi de, tabaklar karıştığı için, bilmeden Muhammed Şâzilî hazretleri için hazırlanan zehirli tabaktan yemeye başlarlar ve neticede her ikisi de ölür. Anadolu'da yetişen büyük velîlerden Muhammed Vehbî hazretleri, sık sık yakınlarına; "Her kim ne ederse kendine eder, yine kendi kendine eder" buyururlarmış. Netice olarak, kim başkası için kuyu kazarsa, kazdığı kuyuya kendisi düşer. Bunun için herkese iyilik yapmalı, kötülük edenlere, kötülükle karşılık vermemelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi; (Bir kimse, sevmediği birisine belâ, sıkıntı geldiği için sevinirse, Allahü teâlâ, bu kimseye de bu belâyı verir.)
.
İyi niyetle günah işlenmez!..
19 Mart 2007 01:00
Amel, yani iş, üçe ayrılır. Bunlardan birincisi, Mâsıyyet yani günâh olan işlerdir. Bunlar, Allahü teâlânın beğenmediği şeylerdir. Allahü teâlânın emrettiği şeyi yapmamak veyâ yasak ettiğini yapmak mâsıyyettir. İkincisi ise, Tâat yani Allahü teâlânın beğendiği şeylerdir ki bunlara Hasene de denir. Allahü teâlâla, tâat yapan Müslümâna Ecir yani Sevâp, nimet, iyilik vereceğini vâdetmiştir. Üçüncüsü de, Mubâh yani günâh veyâ tâat olduğu bildirilmemiş olan işlerdir. Bunlar, yapanın niyetine göre, tâat veyâ günâh olurlar. Mubâhlar, iyi niyyet ve güzel düşüncelerle yapılınca, insan sevâp kazanır. Kötü niyyetlerle yapılırsa veyâ bunları yapmak, bir farzı vaktinde edâ etmeye mâni olursa, günâh olurlar. Farzlar yapılırken, kötü niyetler karışırsa, borç ödenmiş, cezâdan kurtulmuş olunur ise de, sevâp kazanılmaz. Belki günâh da olur. Harâm işleyenlerin farzları ve sünnetleri sahîh olur yani borçlarını ödemiş olurlar ise de, sevâp kazanamazlar. Hadis-i şerifte; (Bid'at sâhiplerinin ibâdetleri kabûl olmaz) buyurulmuştur. Hadîkada, bu hadîs-i şerîf; "Günâhlardan sakınmayan Müslümânların ibâdetleri sahîh olsa da kabûl olmaz" diye açıklanmaktadır. "Günahlar gaflet getirir" Hâris el-Muhâsibî hazretleri; "Günahlar gaflet getirir. Gaflet ise, kalbin katılaşmasına sebeb olur. Kalbin katılaşması, insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır ve Allahü teâlâdan uzaklık ise, Cehenneme götürür" buyurmuştur. Harâmlar iyi niyetle yapılsa da, mubâh olamaz. Yani harâm işleyenlere, hiçbir zamân sevâp verilemeyeceği gibi, özürsüz harâm işleyen kimse, muhakkak günâha girer. Harâmlardan sakınan, vazgeçen, sevâp kazanır. Başka bir sebeple harâm işlemeyen kimse, sevâp kazanmaz, sadece günâh işlememiş olur. Şir'at-ül-islâm ve Hadîka kitaplarında; "Harâmların iyi niyetle yapılması, bunları harâmlıktan çıkarmaz. İyi niyet, harâmlara ve mekrûhlara tesîr etmez. Bunları tâat hâline çevirmez" denmektedir. Bir kimsenin, arkadaşlarının gönlünü hoş etmeyi niyet ederek, onlarla oturup içki içmesi câiz olmaz. Böyle durumlarda, (Amel niyete göre değerlenir) hadîs-i şerîfini söylemek de, doğru değildir. Çünkü iyi niyetler, ibâdetlere ve mubâh işlere tesîr eder. Harâm olan şeyler, iyi niyetle de câiz olmaz. Mubâhlar iyi niyetle yapılınca, hayır olup sevâp kazanılır. Fakat, mümin kardeşinin gönlünü hoş etmek niyyeti ile harâm işlemek, câiz olmaz ve (Mümini sevindireni, Allahü teâlâ sevindirir) hadîs-i şerîfine uyulmuş olmaz. Ancak zarûret ve fitne uyandırmamak için, içmemek şartı ile oturabilir ise de, önceden bundan sakınmak lâzımdır. Riyâ ile ve hakkı bâtıl ile karıştırarak mevki sâhibi olmak câiz değildir. İyi niyetle olsa da, câiz değildir. Çünkü, harâmları ve mekrûhları, iyi niyetle yapmak câiz olmaz. Hattâ, bazı harâmların iyi niyetle yapılması, dahâ büyük günâh olur. Niyetin iyi olması, tâatlarda, ibâdetlerde faydalı olur. Mubâh, hattâ farz olan bir amel, niyete göre günâh olabilir. Ebû Ali Rodbârî hazretlerine; -Efendim, bir kimse günah işler; meselâ çalgı dinler ve bunu dinlemek bana helâldir. Çünkü ben öyle bir makama yükseldim ki, günahlar bana zarar vermez, bana tesir etmez, benim kalbim temizdir, sen kalbe bak derse bu kimse hakkında ne dersiniz? diye sorulunca; -Öyle bir makâma kavuştuğunu söyleyen, Cehenneme kavuşmuştur. Çünkü haram olan şeylerin helal olacağı hiçbir makam yoktur. Haram olanlar, her makamda haramdır, cevabını vermişlerdir. Ebû Hafs-ı Nişâbûrî hazretleri; "Zehir, ölümün habercisi olduğu gibi, günahlar da küfrün habercisidir" buyurmuştur. Gülerek günâh işleyen... Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâp verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile câmi yaptırsa, bunlara sevâp verilmez. Bunlara sevâp beklemek, câhillik olur. Zulüm, günâh, iyi niyetle işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâptır. Herhangi bir kimse, bunları bilerek yaparsa, büyük günâh olur. Günâh olduğunu bilmeyerek yaparsa, Müslümânların çoğunun bildiği şeyleri onun bilmemesi, öğrenmemesi de günâh olur. Netice olarak, dinin emirlerini Allahü teâlânın rızası için yani ihlâs ile yapana sevap vardır. Hayırlı iş yapana da, niyetine göre sevap verilir. Kötü iş yapanın ise, niyetine bakılmaz. Bir kimse, kötü işleri iyi niyetle yapsa da, cezâsını çeker. Çünkü iyi niyetle günah işlenmez. Bekir bin Abdullah el-Müzenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kim gülerek günâh işlerse, ağlayarak Cehenneme girer."
.
Bir kimsenin kalbinde...
26 Mart 2007 01:00
Kalb, muhabbet yeri, sevgi yeridir. Muhabbet, sevgi bulunmayan kalb, ölmüş demektir. Kalbde, yâ dünyâ sevgisi, yâhut Allahü teâlânın sevgisi bulunur. Bir kalbde, Allahü teâlânın sevgisi, başka şeylerin sevgisinden dahâ çok olmadıkça, hattâ o kalbde, Allahü teâlâdan başka şeylerin sevgisi yok olmadıkça, kâmil, olgun îmân elde edilemez. Peygamber efendimiz; (Bir mü'min beni ana babasından, çocuklarından ve herkesten dahâ çok sevmedikçe, onun îmânı, kâmil olmaz) buyurmuşlardır. Muhabbete, sevgiye, müdâhene yani gevşeklik sığmaz. Bir kalbde ya Allahü teâlânın veya Onun yarattıklarının sevgisi bulunur. İkisi aynı anda bulunamaz. Çünkü iki zıt şeyin sevgisi, bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıddan birini sevmek, diğerine düşmanlığı icâbeder. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Sermayeyi elden kaçırma!" "Akıllı oğlum! Allahü teâlânın sevmediği bu dünyânın arkasında koşmamalıdır! Gönlünü hep Allahü teâlâya bağlamak sermâyesini elden kaçırmamalıdır! Ne sattığını ve buna karşılık neyi aldığını düşünmelidir! Dünyâyı ele geçirmek için âhireti vermek ve insanlara yaranmak için Allahü teâlâyı bırakmak, alçaklık ve ahmaklıktır. Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, tersidir. İkisinin sevgisi bir kalbde toplanamaz. İkisi bir araya getirilemez. Bu iki zıddan dilediğini seç ve seçtiğine karşılık kendini sat, fedâ et! Âhiret azâbı sonsuzdur. Dünyâda olanlar çok azdır. Allahü teâlâ, dünyâyı sevmez, âhireti ise sever." Allahü teâlâdan başka bir şeyi sevmek, iki türlü olur: Birincisi, herhangi bir varlığı, kalben ve bedenen birlikte sevmek ve ona kavuşmak istemektir. Nefsi imân ile şereflenmemiş olanların sevmeleri böyledir. Sevginin ikincisi ise, cenâb-ı Hakkın yarattıklarını, yalnız organların sevmesi ve istemesidir. Bu ikinci sevgide, kalb ve rûh, Allahü teâlâya bağlanmış, Ondan başka hiçbir şey bilmez ve düşünmezler. Böyle olan sevgiye, içgüdü denir ki, yalnız bedenin sevmesidir, kalbe, rûha bulaşmamıştır. Bu sevgi, bedendeki maddelerin ve enerjinin özelliklerinden, ihtiyâçlarından ileri gelmektedir. Meselâ Resûlullah efendimiz, serin ve tatlı içmeyi, pamuk ve ketenden yapılmış elbiseyi severdi. Buradaki sevgi, bedenin tabiî olan sevgisidir. Kalbe ve rûha sirayet etmez, geçmez. Zira kalbde ve rûhda, Allahü teâlânın sevgisinden başka bir şey kalmamıştır. En'am sûresinin 120. âyet-i kerîmesindeki; (Organlarla açıkça işlenen ve kalb ile yapılan günâhları terk edin!) meâlindeki emir, kalbi Allahü teâlâdan başka şeylere bağlılıklardan kurtarmak lâzım olduğunu göstermektedir. Zaten Allahü teâlâdan başkasını özleyen bir rûhun, Allahü teâlâ katından hiçbir kıymeti ve ehemmiyeti yoktur. Bir hadîs-i kudsîde Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Ey Âdemoğlu! Beni sevmek istersen dünyâ sevgisini kalbinden çıkar. Çünkü benim muhabbetim ile, dünyâ sevgisini bir kalbde ebediyyen cem etmem. Ey Âdemoğlu! Benim sevgimle berâber dünyâ sevgisini nasıl istersin! Öyle ise, benim sevgimi ve rızâmı, dünyâyı terk etmekte ara. Ey Âdemoğlu! Her işini benim emirlerime uygun olarak yap, ben de, senin kalbine muhabbetimi doldururum.) Allahü teâlâ bir kulunu severse, o kuluna, âhirete yarar işler, iyi, güzel ameller yapmayı nasib eder ve o kulunu günâh işlemekten muhafaza eder. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ bir kulunu severse, onu dünyâda zâhid ve âhirete râgıb yapar. Ayıplarını ona bildirir) buyurulmuştur. İbn-i Vefâ hazretleri de; "Allahü teâlâ bir kulunu severse, onun kalbini, râzı olduğu kullarının sevgisiyle doldurur" buyurmuştur. Müslüman, Allahü teâlâyı sevdiği için, Onun sevdiklerini de çok sever. Peygamber efendimizi ve Onun vârisi olan âlimleri sevmek, Allahü teâlâyı sevmekten ileri gelmektedir. Bu sevgiye, hubb-i fillah denir ki, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Üç kimse îmânın tadını bulur: Allahı ve Resûlünü her şeyden dahâ çok sever. Yalnız Allahın sevdiği kimseleri sever. Îmâna kavuştuktan sonra, kâfir olmaktan korkması, ateşte yanmak korkusundan dahâ çok olur.) Allahü teâlâyı sevdiğin kadar... Ebû Muhammed Abdullah Râşî hazretleri; "Allahü teâlâ ile insan arasında olan en büyük perde, kendi nefsini düşünmesi ve kendisi gibi âciz olan bir kula güvenmesidir. İnsanların değil, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmayı düşünmelidir" buyurmuştur. Netice olarak, bir kimsenin kalbinde, Allahü teâlânın sevgisinden başka bir sevgi varsa, diğer insanların kalbinde, o insana karşı sevgisizlik doğar. Yahyâ bin Mu'âz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktârda, herkes sana yardımcı olur."
.
İnsanın en garib olduğu zaman...
28 Mart 2007 01:00
Ölmek, yok olmak değil, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesi, kısaca bir evden, bir eve göç etmesidir. Ölen bir kimse kabre konunca, bilinmeyen bir hayât ile dirilecek, râhat veyâ azâb görecektir. Peygamber efendimiz; (Kabir, ya Cennet bahçelerinden bir bahçe, yahut Cehennem çukurlarından bir çukurdur) buyurmuştur. İnsan ne kadar yaşarsa yaşasan, nihâyet bir gün ölecek ve kabre girecektir. Peygamber efendimiz, kabir hakkında buyuruyor ki: (Bir insanın rûhu vücûdundan ayrılınca, bir nidâ gelir ki, ey insanoğlu, sen mi dünyâyı terk eyledin, yoksa dünyâ mı seni terk eyledi? Sen mi dünyâyı topladın, yoksa dünyâ mı seni topladı? Sen mi dünyâyı öldürdün, yoksa dünyâ mı seni öldürdü? Cenâzeyi yıkamaya başlayınca üç nidâ gelir: 1-Hani senin kuvvetli vücûdun? Seni hangi şey zayıflattı? 2-Hani senin güzel konuşman, seni hangi şey susturdu? 3-Hani senin sevgili dostların, seni neye bırakıp gittiler? "Azıksız yola çıkma!" Cenâze kefene sarılınca bir nidâ dahâ gelir: Azıksız yola çıkma! Bu yolculuğun geriye dönmesi yoktur, ebedî olarak geri gelemezsin. Varacağın yer azâb melekleriyle doludur. Tabut içine konunca, bir nidâ dahâ gelir. Eğer Hak teâlânın rızâsını kazandınsa ne mutlu sana, büyüklük ve saâdet senindir. Eğer cenâb-ı Hakkın gazabını kazandınsa yazıklar olsun sana! Cenâze, mezârının yanına varınca bir nidâ dahâ gelir. Ey insanoğlu! Dünyâda kabir için ne hâzırladın? Bu karanlık mezâr için ne nûr getirdin? Zenginlik ve şöhretinden ne getirdin? Bu çıplak kabri döşemek ve zînetlendirmek için ne getirdin? Cenâzeyi mezâra koydukları zamân, kabir bir nidâ eder ve der ki: Arkamda söylerdin, şimdi karnımda sükût edersin. Nihâyet cenâzenin defni bitip oralarda hizmet gören insanlar da ayrılıp gidince, Hak teâlâ hazretleri tarafından bir nidâ gelir: Ey benim kulum, yalnız kaldın; şu karanlık mezârda, seni bırakıp gittiler. Bunlar, senin dostların, kardeşlerin, evlâtların ve candan adamların idi. Hâlbuki hiçbirinin sana faydası olmadı. Ey kulum, sen bana âsî oldun, emrimi tutmadın, hiç bu hâlini düşünmedin. Şâyet, ölen kimse îmân ile ölmüşse umulur ki, cenâb-ı Hak o kimseyi affına mazhar kılar ve der ki, ey mü'min kulum! Seni kabirde garîb bırakmak şânıma yakışmaz. İzzet-ü celâlim hakkı için, sana bir merhamet edeyim ki, dostların şaşsın, sana bir şefkat edeyim ki, ana-babanın oğluna olan şefkatinden ziyâde olsun. Lutf-ü kereminden ol kulun bütün günâhını affedip, kabri Cennet bahçesi olur.) Hasan-ı Basrî hazretleri, dostlarından birinin cenâzesinde oradakilere şöyle buyurur: "Ey Müslümanlar! Kabir dünyâ konaklarının sonu, âhiret menzilinin ilkidir. Mâdemki hepimiz ölüp kabre gireceğiz, o halde nasıl zevk, safâya dalıp, gezebiliriz. Sonunda ölüme varacağını bilen, kıyâmette kalkılacağına inanan, kalkınca Allahü teâlânın huzûruna çıkacağına kânî olan kişiye gereken şey, üzüntü ve endişe içinde olmaktır." Ölü kabre konulduğu zamân, üzerine toprak örtülünce, kabir meyyite; "Benim üzerimde iken ferah idin. Şimdi altımda mahzûn olursun. Benim üzerimde yemekler yerdin. Şimdi de seni, benim altımda kurtlar yer" diye seslenir. Kabir dolup, toprakla üzeri örtülünceye kadar böyle çok acı sözler söyler. İbni Mes'ûd hazretleri, Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah, ölü kabre konduğu vakit, ilk karşılaştığı şey nedir? diye sorar. Peygamber efendimiz de cevap olarak buyurur ki: -Yâ İbni Mes'ûd! Bunu bana senden başka kimse sormadı. Ölü kabre konulduğu vakit, önce bir melek seslenir. O meleğin ismi Rûmân'dır. Kabirlerin arasına girer. Der ki; yâ Abdellah! Amelini yaz! O kimse der ki; benim burada ne kâğıdım, ne kalemim var. Ne yazayım? O melek der ki; bu sözün kabûl edilmez. Senin kefenin kâğıdındır. Tükürüğün mürekkebindir. Parmakların kalemindir. Melek kefeninden bir parça kesip verir. O kul dünyâda her ne kadar yazı yazmak bilmese de, orada sevâbını ve günâhını, âdeta o bir günde işlemiş gibi yazar. Bundan sonra melek, o yazdığı kefen parçasını dürer. O ölünün boynuna asar. Hazırlıklı olmak lâzım... Atâ Süleymî hazretleri, Beşir bin Mansûr hazretlerine; "Ey Beşir! Ölüm peşimde, kabir önümde, gideceğim yer mahşer, geçeceğim yol Cehennem üzerindeki Sırât köprüsüdür. Bilemiyorum ki, Rabbim bana ne muâmele yapar?" buyurmuştur. Netice olarak, mal, mülk, çoluk-çocuk, Allahü teâlânın emanetleridir. Emanetlerini ise, istediği zaman alır. Onun için insanın, en garip ve en çok muhtaç olduğu kabre konduğu gün için, hazırlıklı olması lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kabir, âhiret konaklarının ilkidir. Ondan kurtulana, ondan sonrası daha hafif ve kolay, ondan kurtulamayana, ondan sonrası daha zor ve çetindir.)
.
Râzı olunan kul olabilmek...
1 Nisan 2007 01:00
Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak, râhat ve neşeli yaşamak için Müslümân olmak lâzımdır. Îmânı olan ve İslâmiyete uyan yani harâmlardan sakınıp ve ibâdetlerini yapan kimseye, Müslümân denir. Allahü teâlâ, hakîkî Müslümândan râzı olur ve onu sever. Hakîkî Müslümân olmak için de, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetlerini doğru ve ihlâs ile yapmak lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Günâhdan nefret eden ve ibâdetten lezzet alan, hakîkî mü'mindir) buyurmuştur. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, meselâ hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, Allah rızâsı için yapmaktır. Muhammed bin Aylâna hazretlerine; -Allahü teâlânın, bir kulundan râzı olduğunun alâmeti nedir? diye sorduklarında, cevaben; -İbâdet yapmaktan lezzet alması ve günâhlardan sakınmasıdır buyurmuştur. En büyük nimet... Allahü teâlânın bir kimseden ve onun işinden râzı olması nimeti, diğer lezzetlerin tadı ile bir olmaz. Cennette Allahü teâlânın râzı olması, Cennet nimetlerinin hepsinden dahâ tatlıdır. Cehennemde olanlardan Allahü teâlânın râzı olmaması ise, Cehennem azâblarından dahâ acıdır. İmrân sûresinin 15. ve Tevbe sûresinin 73. âyetlerinde meâlen; (Allahü teâlânın râzı olması nimeti dahâ büyüktür) buyurulmuştur. Rüveym bin Ahmed hazretleri; "Allahü teâlâdan râzı olmak demek, O'ndan gelen bütün belâ ve elemlerden zevk almaktır" buyurmuştur. Resûlullah efendimizin Allahü teâlâdan istediği ve övündüğü fakîrlik, her zamân, her işte, Allahü teâlâya muhtâç olduğunu bilmektir. Abdullah Dehlevî hazretleri; "Fakîr, murâdı olmayan, yanî Allahü teâlânın rızâsından başka dileği olmayan demektir" buyurmuştur. Böyle olan bir kimse, nafakası olmayınca, sabır ve kanâat eder. Allahü teâlânın fiilinden ve irâdesinden râzı olur. Allahü teâlâ emrettiği için rızık kazanmaya çalışır. Çalışırken, ibâdetlerini terk etmez ve harâm işlemez. Kazanırken de, kazandığını sarf ederken de, İslâmiyete uyar. Böyle kimseye zenginlik de, fakîrlik de faydalı olur. Dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmasına sebep olur. Fakat, nefsine uyarak, sabır ve kanâat etmeyen kimse, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olmaz. Fakîr olunca, az verdin diye, itirâz eder. Zengin olursa, doymaz, dahâ ister. Kazandığını harâmlara sarfeder. Zenginliği de, fakîrliği de, dünyâda ve âhirette felâketine sebep olur. Abdülazîz bin Abdüsselâm hazretleri; "Kim Allahü teâlânın rızâsını, nefsinin arzu ve isteklerine tercih ederse, Allahü teâlâ da, o kuldan râzı olur. Kim insanların rızâsını tercih etmek sûretiyle, Allahü teâlânın gazabına sebep olacak şeyi yaparsa, o kimseye, hem Allahü teâlâ gazab eder, hem de onu insanların gözünden düşürür" buyurmuştur. Bir kimsenin nefsi, inkâr ve küfür bataklığından kurtulup, Allahü teâlânın kazâ ve kaderinden râzı olursa, Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. Böylece nefs, kendini anlar ve büyüklük, kendini beğenmek hastalığından kurtulur. Ahmed Rıfâî hazretleri buyuruyor ki: "Sâlih Müslümanlar, Allahü teâlânın hükmüne boyun eğerler, gelen şiddet ve belâlara sabrederler, aza kanâat ederler. Allahü teâlâdan başkasından korkmazlar ve Ondan başka kimseden bir şey beklemezler. İnsana, yüksek makamları veren, aşağı düşüren azîz ve zelîl edenin Allahü teâlâ olduğunu bilirler. Sâlih Müslümanlar, Peygamber efendimizin sünnetine tam uyarlar. Onlar, az konuşurlar, öfkelerini tutarlar, şehvetlerini yenerler, nefislerinin arzularını yapmazlar. Allahü teâlâyı unutturacak bütün engelleri ortadan kaldırarak, hep O'nunla berâber olmaya bakarlar. Böylece nefslerini alçaltıp, ruhlarını yükseltirler. Nefse, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine rızâ göstermek kadar zor gelen bir şey yoktur. Çünkü, kadere râzı olmak, Allahü teâlânın hükmüne boyun eğmek, nefsin isteklerine zıttır. Nefs bunları istemez. Saâdete kavuşmak, nefsin rızâsını terk edip, Allahü teâlânın rızâsına koşmakla mümkündür." Rızâya kavuşmak için... Behâeddîn Zekeriyyâ hazretleri, vasiyetnâmesinde buyuruyor ki: "Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için hâllerinizi güzelleştirip düzeltmekten, sözlerinizde ve işlerinizde nefsinizi hesâba çekmekten başka yol yoktur. İhtiyacınız kadar konuşun ve iş yapın. Bir şey yapacağınız ve bir şey söyleyeceğiniz zaman önce Allahü teâlâya sığının." Netice olarak, Ebû Amr Osman bin Merzûk hazretlerinin zaman zaman buyurduğu gibi: "Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmak lâzımdır. Bir kimse, Allahü teâlâdan râzı, Allahü teâlâ da ondan râzı ise, en büyük makâma kavuşmuştur."
.
İnsan, muhtâç, âciz bir varlıktır...
2 Nisan 2007 01:00
İnsan demek, muhtâç, âciz demektir. Değil insanlar, her mahlûk yani yaratılan her şey, her ân, her bakımdan Allahü teâlâya muhtâçtır. Allahü teâlâ ise, hiç kimseye muhtâç değildir. Allahü teâlâ, insanları zayıf ve muhtâç yarattı. Giyecek, yiyecek, barınacak, düşmandan korunmak gibi ve dahâ nice şeylere muhtâçtırlar. İnsanın iyiliği, güzelliği, üstünlüğü de, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. Zira insan, medenî olmak için yaratılmıştır. İnsan, medenî olabilmesi ve yaşayabilmesi için, başka insanlara muhtâçtır. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. İnsanın yaşaması için... Allahü teâlâ, insanın, dünyada yaşayabilmesi için, hava, su ve yiyecekler yaratmıştır. Bunların her biri, insan için ihsân edilmiş, çok büyük nimetlerdir. Mesela havada gaz hâlinde bulunan azot; yumurta akı, ekmek, et gibi cisimlerin yapı maddesidir. Böyle azottan yapılmış maddelere protein denmektedir. Proteinler, protoplazmanın yapı taşı olduğundan, proteinsiz, yani azotsuz yaşanmaz. Yalnız yağ, şeker, nişasta gibi azotsuz gıdâlarla beslenen bir hayvân, yaşayamaz. İnsan, her gün gıdâlardan sekiz gram azot almak mecbûriyetindedir. Lâkin ne insan, ne hayvân ve ne de bitkiler, havadaki azotu alamıyor. Eğer teneffüs ile oksijen gazını alıp kanımıza kattığımız gibi, azot gazını da tutmak hâssası, özelliği, kanımıza bahşedilmiş olsaydı, yeryüzündeki bütün açlık ihtiyâcımız, bir soluma, nefes alma ile temin edilebilecek ve artık aç kimse kalmayacak, milyonlarca canlı, açlık sıkıntısından kurtulacak, açlık dolayısı ile ekmek ve et için insanlar birbirlerine saldırmayacaktı. Bunların hepsi, insanın her gün ciğerlerine giren bin litre azottan, sekiz gram yani yedi litresini uzviyyetine alabilmesi ile olacaktı. Bir azot deryâsı olan hava içinde yaşadığımız ve her gün bin litre azot ciğerlerimize kadar girdiği hâlde, hayâtımıza çok lüzûmlu olan bu azotu, hücrelerimize havadan alamıyoruz. Mahlûkatı sıkan en büyük dertlerden biri açlıktır. Her sene milyonlarca hayvân ve bitki açlık derdinden telef olmaktadır. Bu açlar, bilhâssa pahâlı olan protein maddelerine, yani içinde yüzdükleri azot deryâsına, ciğerlerine kadar girmiş iken, istifâde etmekten âciz oldukları azot maddesine açtır. Bu hâl, insanların aczini göstermeye kıymetli bir misâldir. Kibriyâ yani büyüklük, Allahü teâlânın bir sıfatıdır ve sadece Ona mahsûstur. İnsana büyüklenmek, kibirlenmek değil, kul olduğunu idrak edip alçak gönüllü olmak yaraşır. İnsan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indinde kıymeti o kadar yükselir. Zaten kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Tevâzu sâhibi olabilmek için, insanın dünyâya nereden geldiğini, nereye gideceğini bilmesi lâzımdır. Çünkü insan, hiç yok idi. Önce bir şey yapamayan, hareket edemeyen bir bebek oldu. Şimdi ise, her an hasta olmak, ölmek korkusundadır. Nihâyet ölecek, çürüyecek, toprak olacak ve hayvânlara, böceklere gıdâ olacaktır. İdâm odasına sokulmuş olup, idâm olunacağı zamânı bekleyen kimsenin, ölüm odasında çektiği sıkıntılar gibi dünyâ zindanında, her an ne zamân azâba götürüleceğini beklemektedir. İnsan ölecek, kabir azâbı çekecek, sonra diriltilip kıyâmet sıkıntılarını çekecektir. Cehennemde sonsuz yanmak korkusu içinde yaşayan kimseye kibirlenmek mi yoksa alçak gönüllü olmak mı yakışır? Allahü teâlâ; (Tekebbür edenleri sevmem, tevâzû edenleri severim) buyuruyor. Âciz, elinden hiçbir şey gelmeyen zavallı insana bunlardan hangisini yapmak yakışır? Aklı başında olan, kendini ve Rabbini tanıyan kimse, hiç kibirlenebilir mi? İnsan, aşağılığını, âcizliğini, Rabbine karşı her an izhâr etmek mecbûriyetindedir. Bunun için, her an, her yerde aczini göstermesi, tevâzû üzere bulunması lâzımdır. Sırrîyi Sekatî hazretleri buyuruyor ki: Melekler ona gıpta eder "Mahlûkât içerisinde en âciz ve zayıf olan mahlûk, insandır. Bununla berâber, bu kadar mahlûk arasında, Allahü teâlânın emirlerine, insan kadar isyân edip yüz çeviren mahlûk da yoktur. Eğer insan iyi olursa, melekler ona gıpta eder imrenirler. Eğer kötü olursa, şeytanın bile kendisinden nefret edip, kaçtığı, şerli bir kimse olur. Ne kadar hayret edilir ki, bu kadar zayıf ve âciz olan insanoğlu, kendisine her nîmeti veren, her an varlıkta durduran, yaşatan, kudret ve azamet sâhibi olan Allahü teâlâya karşı gelmekte ve isyân etmektedir." Netice olarak, insan demek, âciz, muhtâç demektir. Zaten kulluğun en güzeli de, kulun, Allahü teâlânın verdiği nimetler karşısında, şükürden aciz olduğunu bilmesidir...
.
Sabret ki, seni yükselteyim!"
9 Nisan 2007 01:00
Sabır; emirleri yapmakta, yasaklardan sakınmakta, başa gelen belâ ve musîbetlere tahammül etmek, katlanmak demektir. Sabır; yüzü ekşitmeden başa gelen dert ve musîbeti, yudum yudum içine sindirebilmektir. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "Sabır, yüzü ekşitmeden, acıyı yudum yudum içine sindirmektir" buyurmuştur. Es-Sabûr; Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından yani güzel isimlerindendir. Her şeyi vakti gelince yaratan, bu hususta acele etmeyen, kendisine şirk, ortak koşan ve başka günâhları işleyerek isyân edenleri, cezâlandırmaya kâdir iken, cezâ vermekte acele etmeyen anlamındadır. Yûsuf Nebhânî hazretleri; "Güneş doğduktan sonra yüz kere es-Sabûr ism-i şerîfini söyleyen kimse, belâlardan kurtulur" buyurmuştur. Başa gelene sabretmek... Başa gelen sıkıntılara, sebeplere yapıştıktan sonra, sabretmelidir. Bağırıp çağırarak isyan etmek, belâyı, sıkıntıyı gidermez hatta günah olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben; "İnsanların üzmelerine dayanmak lâzımdır. Akrabânın incitmelerine sabretmekten başka yapılacak şey yoktur. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi Sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi gönderdi" buyurmuştur. Abdülkâdir Geylânî hazretleri de bir sevdiğine hitaben buyuruyor ki: "Halinizden şikâyette bulunmayın. Sabredin, feryad etmeyin. Doğruluk üzere devâm edin ve ümitli olun. Allahü teâlâya, rızâsı için yapılan sabırlar, aslâ karşılıksız kalmaz. Onun için sabrediniz, mutlaka bu sabrın mükâfâtını görürsünüz. Ömrü boyunca kahraman lakabıyla meşhûr olan bir kimse, bu lakabı, bir ânlık cesâreti netîcesinde kazanmıştır. Allahü tealâ Kur'ân-ı kerîmde Bekara sûresinin 153. âyet-i kerimesinde meâlen; (Şüphesiz ki Allah, sabredenlerle berâberdir) buyuruyor." Sabır, insanı neticeye götüren çok kıymetli bir vasıtadır. Abdullah Mürteiş hazretleri; "Bütün işlerin netîcesinin sıhhatli ve faydalı olabilmesi için iki şart vardır: Sabır ve ihlâs" buyurmuştur. Sabır, sadece gelen belâlara, sıkıntılara katlanmak değil, Allahü teâlânın takdirine itirâz etmemek demektir. Ahmed-i Bedevî hazretleri; "Sabır, Allahü teâlânın hükmüne rızâ göstermektir. O'nun hükmüne rızâ göstermek ve emrine teslim olmak demek, nîmete kavuştuğunda sevinip ferahlık duyduğu gibi, musîbet ve sıkıntı geldiğinde de aynı sevinç ve ferahlığı duyabilmek demektir" buyuruyor. Bir insandan gelen zararı önlemeyip buna sabretmek, tevekküldür ve iyidir. Sûre-i Ahzâbda; (Kâfirlerin ve münâfıkların zararlarına, işkencelerine karşılıkta bulunma! Ben onların cezâsını veririm. Onlardan korunmak, kurtulmak için Allahü teâlâya tevekkül et!) meâlindeki âyet-i kerîme bunu bildirmektedir. Eyyûb aleyhisselâm, Şam civârında yaşayan İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerdendir. Onları Allahü teâlâya îmân etmeye ve ibâdete çağırdı. Kendisine yedi kişi îmân etti. Malı ve serveti çok olan Eyyûb aleyhisselâm, Allahü teâlâya çok şükrederdi. Allahü teâlâ onu imtihân etmeyi diledi. Mallarını, çeşitli vesîlelerle elinden aldı. Çocukları bir zelzelede vefât etti. Şeytanın vesvesesine karşılık, şükür, sabır ve metânetinden hiçbir şey eksilmedi. Daha çok sabır ve şükretmeye başladı. Allahü teâlâ onun bedenine hastalık vererek imtihân etti. Eyyûb aleyhisselâmın hastalığı gün geçtikçe şiddetlendi. Bütün yakınları ve dostları onu terk etti. Hanımı onu şehrin dışına çıkararak hizmetine devâm etti. Eyyûb aleyhisselâm, hastalığına rağmen, gelip geçen insanlara Allahü teâlâyı hatırlatarak sabır ve şükrü tavsiye etti. Yedi yıl dert ve belâ içinde kaldığı hâlde, hâlinden hiç şikâyet etmedi. Sabrı, darb-ı mesel oldu. Allahü teâlâ onu tekrar sağlığına kavuşturdu. Hastalıktan kurtulduğu gecenin seherinde âh edip ağladığında, sebebi soruldu; "Ey hastamız, nasılsınız?" "Her gece seher vaktinde; 'Ey bizim hastamız, nasılsınız?' diyen sesi artık duymaz oldum. Onun için ağlıyorum" buyurdu. Malları kendisine yeniden ihsân edildi. Vefât eden çocukları kadar çocuğu oldu. Resûlullah efendimize Eyyûb aleyhisselâmla ilgili suâl edildiğinde ağladılar ve buyurdular ki: (Allahü teâlâya yemîn ederim ki, Eyyûb aleyhisselâm belâdan inlemedi, sızlanmadı. Ayakta namaz kılmak istedi. Duramadı düştü. Hizmette kusur görünce; "Bana gerçekten hastalık isâbet etti" dedi.) Netice olarak Allahü teâlânın, bir hadis-i kudside buyurduğu gibi: (Ey insanoğlu, sabret, alçak gönüllü ol ki, seni yükselteyim. Af dile ki, seni affedeyim! Benden iste, sana vereyim. Sadaka ver malını, yakınlarınla ilgilen, ömrünü bereketlendireyim. Benden sıhhat ve âfiyet iste ki seni sıhhatli kılayım.
.
Kalbin hasta olmadığına alâmet...
11 Nisan 2007 01:00
İnsanda, akıl, kalb ve nefis denilen üç kuvvet vardır. Aklın ve nefsin yeri dimâğ yani beyindir. Kalbin yeri yürektir. Akıl, insan için lazım olan bilgileri, meslek, sanat hesâpları, mal sâhibi olmak, âhireti kazanmak yolları gibi şeyleri düşünür. Aklın bu düşünceleri ve insanın bunlara kavuşmak için çalışması câizdir, hattâ çok sevâp olur. Bunların kalbe sirâyet etmeleri zararlıdır. Nefis de, dâimâ harâmları, zararlı şeyleri yapmayı düşünür. Kalbin kendinde ise, hiç düşünce yoktur. Ona, aklın, nefsin, his organlarından dimâğa yani beyne ve dimâğdan kalbe ulaşan harâm şeylerin düşünceleri gelerek hasta yapar. Akıl, insan dimâğı yani beyni vâsıtası ile, his organlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Kalbin yeri yürektir... Kalb, göğsümüzün sol tarafındaki et parçası demek değildir. Ona yürek denir. Yürek, hayvanda da bulunur. İnsana mahsûs olan kalbe, gönül denmektedir. Kalb, bir kuvvettir, görünmez. Tesîrleri, eserleri ile tanınır. Elektrik cereyânı da görünmüyor. Ampulden geçtiği zamân, rezistans telini ısıtarak, ışık saçtırtığı için, ampulde bulunduğunu anlıyoruz. Hâlbuki, elektrik madde değildir. Bir yer kaplamaz. Kalb denilen kuvvet de, madde değildir, yer kaplamaz. Yürek denilen et parçasında eserleri göründüğü için, kalbin yeri yürektir denmektedir. Akıl, nefsin isteklerini Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez yanî beyin vâsıtası ile, hareket organlarına bunu yaptırmaz. Kalb, İslâmiyetin iyi dediklerini seçer, irâde eder ve yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalbin, iyiden, kötüden birini seçmesine ve irâde etmesine kesb denir. İnsanın hareket organları, dimâğına yani beynine, dimâğ da kalbine tâbidir. Dolayısı ile bu organlar, kalbin emrine uygun hareket ederler. Zira kalb, beyin vâsıtası ile his organlarından ve rûh vâsıtası ile Allahü teâlâ tarafından ve akıldan, melekten, hâfızadan, nefisten ve şeytândan gelen tesîrlerin toplandığı bir merkezdir. Kalb, akla uyarsa, nefsin yaratılmış olması, insanların sonsuz nimetlere kavuşmalarına mâni olmaz. Kalbin nefse aldanmaması, ona uymaması, nefis ile Cihâd-ı ekber olur. Bu sebeple nefis, insanların cihâd sevâbına kavuşmalarına, meleklerden üstün olmalarına sebep olmaktadır. Kalbin hasta olması, nefse uyarak harâmları beğenmesi, bunlara düşkün olması, Allahü teâlânın sevdiklerinden başka şeylerin sevgisinin, kalbde bulunması, onlara gönül vermesi demektir. Halbuki Müslümân, Allahü teâlâyı çok sevdiği için, Onun sevdiklerini de çok sever. Bu sevgiye, Hubb-i fillah denir ki, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadis-i şerifte; (İbâdetlerin en kıymetlisi, hubb-i fillah ve buğd-i fillahdır) buyurulmuştur. Hubb-i fillah ve buğd-i fillah, Allahü teâlanın sevdiklerini sevmek ve sevmediklerini sevmemek demektir. Muhammed Pârisâ hazretleri buyuruyor ki: "İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran perdelerin en zararlısı, kalbin kararması, hasta olması, yani dünyâ sevgisinin kalbe yerleşmesidir. Bu sevgi, kötü arkadaşlardan ve lüzûmsuz şeyler seyretmekten hâsıl olur. Çok uğraşarak, bunları kalbden çıkarmalıdır. Faydasız kitaplar okumak, lüzûmsuz şeyler konuşmak ve seyretmek, bu sevgiyi artırır, kalbde yerleştirir. Bunların hepsi, insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâyı unutmasıdır." Kalbin yalnız Allahü teâlâyı sevmesine kalbin tasfiyesi veya kalbin itmînânı denir. Kalbin itmînâna kavuşması, ancak Allahü teâlâyı çok hâtırlamakla, büyüklüğünü, nimetlerini düşünmekle olacağını, Ra'd sûresinin 28. âyeti bildirmektedir. Kalbin hasta olması, İslâmiyetin emirlerinin tadını duymaması, yasak ettiklerinden zevk alması, kısacası Peygamberlerin getirdikleri bilgilere, tâm inanmaması demektir. Abdullah Mürteiş hazretleri; "Kalbin, Allahü teâlâdan ve O'nun dostlarından başkasına meyletmesi, o kalbin hasta olduğuna işârettir" buyurmuştur. Allah için sevmek... Zünnûn-i Mısrî hazretleri de buyuruyor ki: "Kalbin hasta olmasının alâmeti dörttür: Birincisi; ibâdetten tad, haz almaz. İkincisi; Allahü teâlâdan korkmaz. Üçüncüsü; eşyâya, mahlûkâta ibret gözüyle bakmaz. Dördüncüsü; dinlediği ilim ve nasîhatten istifâde etmez." Netice olarak, kalbde hastalık olmadığının alâmeti, o kalbde, hubb-i fillah ve buğd-i fillahın yani Allah için sevmenin ve sevmemenin bulunmasıdır. Hadîs-i şerîfte; (Üç şey îmânın lezzetini artırır: Allahü teâlâyı ve Resûlünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslümânı Allah rızâsı için sevmek, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek) buyuruldu.
.
Duânın kabul olması için...
15 Nisan 2007 01:00
Duâ, istemek demektir. Aç bir kimsenin, iştahlı olduğu bir zamânda yiyecek istemesi gibidir. Allahü teâlâ, Mü'min sûresinin 60. âyetinde meâlen; (Duâ ediniz, kabûl ederim) isteyiniz, veririm buyuruyor. Duânın kabûl olması için şartlar vardır. Duâ edenin Müslümân olması, Ehl-i sünnet i'tikâdında olması, harâm işlemekten, bilhâssa harâm yemekten, içmekten sakınması, farzları yapması, beş vakit namâz kılması, Ramazân oruçlarını tutması, zekât vermesi, Allahü teâlâdan istediği şeyin sebebini öğrenip, bunu araması lâzımdır. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Bir şey istenince, o şeyin sebebini gönderir ve bu sebebe tesîr ihsân eder. İnsan bu sebebi kullanıp, o şeye kavuşur. Kâdızâde merhum, Ferâid kitâbında buyuruyor ki: Duâ mü'minin silâhıdır!.. "Duâ, Allahü teâlâya yalvararak murâdını istemektir. Allahü teâlâ, duâ eden Müslümânı çok sever, duâ etmeyene gadab eder. Duâ mü'minin silâhı ve dinin temel direklerinden biridir. Yerleri, gökleri aydınlatan nûrdur. Duâ, gelmiş olan dertleri, belâları giderir. Gelmemiş olanların da gelmelerine mâni olur. (Bana hâlis kalb ile duâ ediniz! Böyle duâları kabûl ederim) meâlindeki âyet-i kerîmeden anlaşılıyor ki, duâ etmek, namâz, oruç gibi ibâdettir. (Bana ibâdet yapmak istemeyenleri, zelîl ve hakîr yapar, Cehenneme atarım) meâlindeki âyet-i kerîme meşhûrdur. Allahü teâlâ, her şeyi sebeple yaratmakta, nimetlerini sebeplerin arkasından göndermektedir. Zararları, dertleri def için ve faydalı şeyleri vermek için de, duâ etmeyi sebep yapmıştır. Peygamberler hep duâ ettiler ve ümmetlerine de, duâ etmelerini emrettiler. Duâdan önce, günâhlara pişmân olup tövbe etmeli, istiğfâr okumalı, sadaka vermeli, îmânı Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak düzeltmeli, duânın kabûl olacağına inanmalı, güvenmeli, iki dizi üzerine kıbleye karşı oturup, önce hamd ve salevât okumalıdır. Kabûl olmadı diyerek, ümîdini kesmemeli, kabûl oluncaya kadar, uzun zamân tekrâr etmelidir. Harâm yememeli, harâm içmemeli, harâm şeyleri söylememelidir." İbni Hacer-i Mekkî hazretleri, Fetâvâ-i fıkhiyye kitâbında buyuruyor ki: "İslâm âlimlerinin çoğuna göre, duâyı inkâr eden kâfir olur. Kur'ân-ı kerîme inanmamış olur. Duâ ile istenilen şey, yâ kabûl olup dünyada veyâ âhirette verilir. Yâhut, günâhın affedilmesine sebep olur. Allahü teâlâ, kulunun duâ etmesini, yalvarmasını sever. Duânın kabûl olmasının şartlarından biri, helâl yemek, helâl giymektir. Biri de, kalb ile, yanî gönülden istemektir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, çok duâ edenleri sever. Duâ edip, ümîdini kesmeyen, va'd olunan üç şeyden birine elbette kavuşur) buyuruldu." Yakûb bin Seyyid Alî hazretleri, Şir'a-tül-islâm şerhinde buyuruyor ki: "Duâ ihtiyâcı gideren, saâdete kavuşturan kapının anahtarıdır. Bu anahtarın dişleri, helâl lokmadır. Duâ ederken, kalb uyanık olmalı, kabûl edileceğine inanmalıdır. Söylediğinden haberi olmayan gâfilin duâsı kabûl olmaz. Duânın kabûlü için acele etmemelidir. Duâya devâm etmeli, usanmamalıdır. Allahü teâlâ, duâ etmeyi ve duâ edeni sever. Kabûl ettiği hâlde, istenileni vermeyi geciktirerek, duânın ve sevâbının çok olmasını ister. Duâyı, hiç olmazsa, yedi kerre tekrâr etmelidir. Râhat ve huzûr zamânlarında çok duâ edenin, dert ve belâ zamânlarındaki duâları çabuk kabûl olur. Duâya başlarken, Allahü teâlâya hamd ve Resûlullaha salât ve selâm söylemelidir. Resûlullah efendimiz duâya başlarken; (Sübhâne Rabbiyel aliyyil a'lel-Vehhâb) derdi. Duâdan önce tövbe, istiğfâr etmeli, sonra bütün mü'minlerin sıhhat ve selâmetleri için duâ etmeli, her dileğini söyleyip, vermesini cân ve gönülden istemelidir. Kalbine gelen hayırlı şeyi istemeli, söylediğinin manâsını öğrenmelidir. Duâ, bir temennî olmamalı, istediği şeye kavuşturacak sebeplere yapışmalıdır. Sebeblere yapışmadan yapılan duâ, kabûl olmaz. Hadîs-i şerîfte; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyuruldu. Sâlihleri vesîle etmelidir... Abdest alıp, diz üstüne, kıbleye karşı oturup, elleri göğüs hizâsında ileri uzatıp, avuçları semâya karşı açıp, Peygamberleri ve evliyâyı vesile ederek, Onların hâtırı ve hürmetleri için istemeli, sonunda Âmîn demelidir." Hısn-ül-hasîn'de duâ âdâbını anlatırken; "Duânın kabûl olması için, Peygamberleri ve sâlih kulları vesîle etmelidir. Buhârî'deki hadîs-i şerîfte böyle bildirildi" buyurulmaktadır. Netice olarak, duânın kabul olabilmesi için, ağıza da, mideye de dikkat etmek lâzımdır. Ayrıca, Allahü teâlânın sevdiklerini vesile ederek duâ etmelidir. Alî Râmîtenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Günâh işlememiş bir dil ile duâ ediniz ki, kabûl olsun!"
.
İbâdetlerin faydası, kul içindir
16 Nisan 2007 01:00
İnsanları ve her şeyi var eden ve varlıkta kalabilmeleri için lâzım olan her nimeti gönderen, Allahü teâlâdır. İyilik edene şükretmek lâzım olduğunu herkes bilir. Allahü teâlânın nimetlerine nasıl şükredileceğini bilmek için de, yine Peygamberler lâzımdır. Onların bildirmediği şükür ve saygı, Allahü teâlâya lâyık olmaz. Ona nasıl şükredileceğini, insan bilemez. Ona karşı saygısızlık olan bir şeyi, şükretmek ve saygı sanabilir. Şükredeyim derken, saygısızlık yapabilir. Allahü teâlâya nasıl şükredileceği, ancak Peygamberlerin bildirmeleri ile anlaşılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Sonsuz kurtuluş yolu... "Allahü teâlâ, Peygamberler vâsıtası ile, insanlara, sonsuz kurtuluş yolunu göstermiş ve sonsuz azâbdan kurtarmıştır. Eğer Peygamberlerin mübârek vücûtları olmasaydı, Allahü teâlâ zâtını ve sıfatlarını kimseye bildirmezdi. Kimsenin, Allahü teâlâdan haberi olmazdı. Kimse Ona yol bulamazdı. Allahü teâlânın emirleri ve yasakları bilinemezdi. Allahü teâlâ ganîdir. Yanî hiçbir şeye muhtâç değildir. İnsanlara acıdığı için, insanlara iyilik ederek, emir ve yasakları göndermiştir. Emirlerin ve yasakların faydaları insanlaradır. Allahü teâlâya hiç faydaları yoktur. Allahü teâlânın, bunlara ihtiyâcı da yoktur. Peygamberler olmasaydı, Allahü teâlânın beğendiği şeyler ve beğenmediği şeyler belli olmaz, birbirinden ayrılamazdı. O hâlde, Peygamberlerin gönderilmesi, pek büyük nimettir. Bu nimetin şükrünü hangi dil söyliyebilir. Kim, bu şükrü yapabilir? Bize nimetlerini gönderen, bizlere İslâm dînini bildiren, bizleri Peygamberlere inanmak saâdetine kavuşturan Rabbimize hamdederiz." Allahü teâlânın mahlûklara ihtiyâcı ve mahlûklarla doğrudan doğruya ilgisi yoktur. Ankebût sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Elbette Allahü teâlânın bu âlemlere hiç ihtiyâcı yoktur) buyurulmaktadır. Allahü teâlânın, kullarının ibâdetlerine ihtiyâcı yoktur. Kulların günâh işlemesinin, isyân ve inkâr etmesinin de, Ona bir zarârı olmaz. Peygamber efendimiz; (Oruç tutan kimse, yalan sözü terk etmezse, o kimsenin yiyip içmeyi terk etmesine Allahü teâlânın ihtiyâcı yoktur) buyurmuştur. Namaza dururken Allahü ekber demek; "Allahü teâlânın, hiçbir mahlûkun ibâdetine muhtâç olmadığını, her bakımdan hiçbir şeye ihtiyâcı bulunmadığını, insanların namazlarının, ona faydası olmıyacağını" bildirmektedir. Namaz içindeki tekbîrler ise; "Allahü teâlâya karşı yakışır bir ibâdet yapmaya, liyakat ve gücümüz olmadığını" göstermektedir. Ahmed bin Yahyâ Münîrî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanların çoğu, şüphe ve hayâl ile hareket ederek yanılıyorlar. Böyle bozuk düşünenlerden bir kısmı; 'Allahü teâlânın bizim ibâdetlerimize ihtiyâcı ve ibâdetlerimizin de Ona faydası yoktur. İnsanların ibâdet veyâ isyân etmeleri, Onun büyüklüğü karşısında müsâvîdir. İbâdet yapanlar, boşuna sıkıntı, zahmet çekiyorlar' diyorlar. Böyle düşünmek yanlıştır. İslâmiyyeti bilmedikleri için, böyle söylemektedirler. İbâdetlerin Allahü teâlâya faydası olduğunu ve bunun için emrolunduklarını zannetmektedirler. Böyle zannetmek çok yanlıştır. Olmayacak şeyi oluyor zannetmektir. Her insanın yaptığı ibâdetin faydası, yalnız kendisinedir. Böyle olduğunu, Allahü teâlâ Fâtır sûresinin 18. âyetinde açıkça haber vermektedir. Böyle yanlış düşünen kimse, perhiz yapmayan hastaya benzemektedir. Bu hastaya doktor, perhiz tavsiye ediyor. Bu ise, perhiz yapmazsam doktora hiç zararı olmaz diyerek, perhiz yapmıyor. Doktora zararı olmaz demesi doğrudur. Fakat kendine zarar vermektedir. Doktor, kendine faydası olduğu için değil, onun hastalıktan kurtulması için, perhiz yapmasını tavsiye etmiştir. Doktorun tavsiyesine uyarsa, şifâ bulur. Uymazsa ölür, gider. Doktorun bundan hiç zararı olmaz." Şeytân da, "Allahü teâlânın senin ibâdetine ihtiyâcı yoktur" diye vesvese vererek, insanları kandırmaya çalışır. Halbuki Bekara sûresinin 62. âyet-i kerimesinde meâlen; (Amel-i sâlihin faydası, bunu yapanadır) buyurulmaktadır. (Hep Ona muhtâçsınız) Netice olarak Allahü teâlânın, insanların îmân etmelerine, ibâdet yapmalarına ihtiyâcı yoktur. İnkâr etmelerinin ve günâh işlemelerinin de, Allahü teâlâya hiçbir zararı olmaz. Allahü teâlânın bir hadîs-i kudsîde buyurduğu gibi; (Önce gelenleriniz, sonra gelenleriniz; küçüğünüz, büyüğünüz; dirileriniz, ölüleriniz; insanlarınız, cinleriniz; en müttekî, itâatli kulum gibi olsanız, büyüklüğüm artmaz. Aksine olarak, hepiniz, bana karşı duran, Peygamberlerimi aşağı gören, düşmanım gibi olsanız, ülûhiyyetimden bir şey eksilmez. Allahü teâlâ, sizden ganîdir, Ona hiçbiriniz lâzım değildir. Siz ise, var olmanız için ve varlıkta kalabilmeniz için ve her şeyinizle, hep Ona muhtâçsınız.)
.
Fitne uykudadır, uyandırana!.."
22 Nisan 2007 01:00
Fitne; ayrılık, karışıklık, kargaşa, sıkıntıya, belâya ve düşmanlığa sebep olan şeyler demektir. İnsanları sıkıntıya, belâya düşürmek, karışıklığa sebep olmak, fitne çıkarmak demektir. Bekara sûresinin 191. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Fitne, adam öldürmekten daha kötüdür...) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (Fitne, uykudadır. Bunu uyandırana Allah la'net etsin!) buyurmuştur. Fitne çıkarmak harâmdır. Haksız yere adam öldürmekten dahâ büyük günâhdır. Cemâatle namaz kılarken, imâmın, kırâati, sünnet olan miktârdan fazla okuyarak namâzı uzatması da, fitne çıkarmaktır. Cemâatin hepsi râzı olursa, fitne olmaz, câiz olur. Vâizlerin, din adamlarının, cemâatin anlayamayacakları şeyleri söylemeleri ve yazmaları da, fitne olur. Herkese, anlayabileceği kadar söylemelidir. Müslümânlara yapamayacakları ibâdetleri emretmemelidir. Zayıf kavil olsa bile, yapabileceklerini söylemelidir. Emr-i ma'rûf yaparken yani dinin emirlerini anlatırken de, fitne çıkarmamaya dikkat etmek lâzımdır. Dîne ve başkalarına zarar vererek, dünyâ fitnesine de, sebep olmamalıdır. "Af dileyecek zamândayız" Bir kimse, fitne yani kargaşa zamânında, evinden çıkmamalı, kimse ile görüşmemelidir. Fitneye yakalanınca da, sabretmelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Sevgili yavrum! Tekrâr tekrâr yazıyorum ki, şimdi, günâhlarımıza tövbe edecek, Allahımızdan af dileyecek zamândayız. Fitnelerin çoğaldığı bu zamânda, eve kapanıp, kimse ile görüşmemelidir. Fitneler, neredeyse yağmur gibi yağarak, her yeri kaplayacak. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Kıyâmet kopmadan evvel, her yeri fitneler kaplayacak. Fitnelerin zulmeti, ortalığı karanlık gece gibi yapacak. O zamân, evinden mü'min olarak çıkan kimse, akşam kâfir olarak evine dönecek. Akşam mü'min olarak evine gelen, sabâh kâfir olarak kalkacak. O zamân oturmak, ayakta kalmaktan hayırlıdır. Yürüyen, koşandan dahâ iyidir. O zamân oklarınızı kırınız! Yaylarınızı kesiniz. Kılınçlarınızı taşa çalınız! O zamân, evinize birisi gelince, Âdem nebînin iki oğlundan iyisi gibi olsun!) Eshâb-ı kirâm, Peygamber efendimizden bu sözleri işitince; -O zamânda bulunacak Müslümânlara ne yapmayı emredersiniz diye arz ettiler. Resûlullah efendimiz de cevâbında; (Evinizin eşyâsı olunuz!) veya (Öyle fitne zamânında, evinizden dışarı çıkmayınız!) buyurmuşlardır." İsmâil Ankaravî hazretleri, ömrü boyunca, insanlara nasihat eder ve buyururdu ki: "Hazret-i Ali; 'doğru bildiğini söylemek, susmaktan daha hayırlıdır. Günahkâr insanlara günah ve haramların kötülüğünü anlatmamak, iyilik değildir' buyurmuştur. Kötü bir işi yapanı o işten sakındırmak, ibâdetlerin en fazîletlisidir. Bir kimse, bilmeyen birine yol gösterse, o da onun irşâdıyla hidâyete erse, yol gösteren kişi de, hidâyete kavuşan kimsenin sevâbı ve fazîleti kadar sevap kazanır. Zîrâ Peygamber efendimiz; ((Bir kimse güzel, yani İslâmiyyete uygun çığır açarsa, bu yolda bulunanların her birine verilen sevâb gibi, buna da verilir. Bir kimse kötü bir çığır açarsa, bunun günâhı ve bunu yapanların günâhları kendisine verilir) buyurmuştur. Dînin direği nasîhattir. Bu sebeple Allahü teâlânın kullarına nasîhat etmeli ve yumuşak davranmalıdır. Eğer söz tutmazlarsa onlara yumuşaklıkla hakîkati anlatmaya devâm etmelidir. Nasîhat edince fitne çıkma durumu varsa, bu hayırlı işten vazgeçilir. Nasîhati, kabûl edenlere, dinleyenlere yapmak gerekir." Şir'atül-islâm kitabında buyuruluyor ki: "Sözünün faydası olmayacağını ve fitne çıkmasına sebep olacağını bilen bir kimsenin, emr-i ma'rûf yapması, nasîhat etmesi vâcib olmaz. Sözünün faydası olacağını, fakat fitneye sebep olacağını bilen bir kimsenin de, emr-i ma'rûf yapması yine vâcib olmaz. Fitne büyük ve tehlikeli ise, emr-i ma'rûf yapılması harâm olur. Böyle zamânda, fitneye sebep olmamak için, evinden çıkmamalıdır. Zaten emr-i ma'rûfu yumuşak yapmak vâcibtir. Sertlik, her zaman fitneye sebep olur." Nefsin hastalıklarını tedâvî Ahmed-i Zerrûk hazretleri buyuruyor ki: "Nefsin hastalıklarını tedâvî eden şeylerin aslı beştir: 1-Az yemek, mîdeyi fazla doldurmamak, 2-Başa gelen işlerden Allahü teâlâya sığınmak, 3-Fitne yerlerinden kaçmak, 4-Devâmlı istiğfâr ve Resûlullah efendimize salat ve selâm okumak, 5-Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmeye, rızâsını kazanmaya çağıran kimse ile berâber olmak." Netice olarak, insanları sıkıntıya sokmak, fitneye sebep olmak, çok büyük günahtır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Fitne zamânında, İslâmiyyete sarılınız. Kendinizi kurtarınız. Başkalarına akıl vermeyiniz! Evinizden dışarı çıkmayınız. Dilinizi tutunuz!)
.
Varlıklardaki nizâmı düşünmek...
23 Nisan 2007 01:00
Tefekkür; Allahü teâlânın sıfatlarını, nîmetlerini ve yarattıklarını, ibret alacak ve faydalanacak şekilde düşünmek anlamındadır. Ayrıca tefekkür; bâtıl, yanlış düşünceleri bırakıp, hakkı, doğruyu düşünmek demektir. Ahmed-i Bedevî hazretleri; "Tefekkür etmenin hakîkati, Allahü teâlânın yarattıkları hakkında düşünmek, Allahü teâlânın zâtı hakkında düşünmemektir" buyurmuştur. Allahü teâlânın varlığını, nimetlerini ve yarattıklarını tefekkür etmek, farzdır. Tefekkür etmemek yani, işlenen günâhları, mahlûkları ve kişinin kendini düşünmemesi ise, kötü huylardandır. İnsanın, günâhlarını düşünmesi ve bunlara tövbe etmesi, tâatlarını, ibâdetlerini düşünüp, bunlara şükretmesi, mahlûklardaki ve kendi bedenindeki ince sanatları, düzenleri, birbirlerine olan bağlılıklarını düşünerek, Allahü teâlânın büyüklüğünü anlaması lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Varlıklardaki nizâmı düşünerek Allahü teâlâya îmân ediniz!) buyuruldu. Boş yere yaratılmadılar!.. Astronomi okuyup da, yerküresinin, Ay'ın, Güneş'in ve bütün yıldızların boşlukta dönmelerinde ve birbirlerinden uzaklıklarında bulunan düzeni, hesâpları anlayan kimsenin, îmânı artar. Dağların, madenlerin, nehirlerin, denizlerin, hayvanların, nebatların, hattâ mikropların yaratılmasında, çeşitli faydalar vardır. Hiçbiri boş yere, lüzûmsuz yaratılmamıştır. Bulutlar, yağmurlar, şimşekler, yıldırımlar, yer altındaki sular, enerji maddeleri ve hava, kısaca her varlık, belirli hizmetler, belli vazîfeler yapmaktadır. İnsanlar, bu sayısız mahlûkların, sayılamıyacak hizmetlerinden bugüne kadar pek azını anlıyabilmişlerdir. Mahlûkları kavrayamayan insan aklı, bunların hâlıkını, yaratanını nasıl kavrayabilir? Onun büyüklüğünü, sıfatlarını biraz anlayabilen İslâm âlimleri, şaşkına dönmüşler ve; "Onu anlamak, anlaşılamayacağını anlamaktır" buyurmuşlardır. Mûsâ aleyhisselâmın ümmetinden biri, otuz sene ibâdet etmiş. Bir bulut kendisine gölge yaparak, güneşten korumuştu. Bir gün bulut gelmemiş, güneşte kalmıştı. Annesine sebebini sormuş. O da; -Herhâlde bir günâh yapmışsın deyince; -Hayır, günâh işlemedim cevabını vermiş. Annesi; -Göklere, çiçeklere bakmadın mı? Onları görünce, yaratanın azametini düşünmedin mi? demiş. -Evet, baktım. Fakat, tefekkürde kusûr ettim deyince, annesi; -Bundan büyük günâh olur mu? Hemen tövbe et, demiştir. Aklı başında olan kimsenin, tefekkür vazîfesini hiç ihmâl etmemesi lâzımdır. Yarın ölmeyeceğinden emîn olan kimse var mıdır? Allahü teâlâ, hiçbir şeyi boş, faydasız yaratmamıştır. İnsanların anlayamadıkları, göremedikleri faydalar, anlayabildiklerinden kat kat dahâ çoktur. Ebû Abdullah-ı Rodbârî hazretlerine, tefekkür nedir? diye sorulunca, buyurdu ki: "Tefekkür dört türlü olur: 1-Allahü teâlânın mahlûklarındaki güzel sanatları, faydaları düşünmek, Ona inanmaya ve sevmeye sebep olur. 2-Allahü teâlânın vadettiği sevâpları düşünmek, ibâdet yapmaya sebep olur. 3-Allahü teâlânın haber verdiği azâbları düşünmek, Ondan korkmaya, kimseye kötülük yapmamaya sebep olur. 4-Allahü teâlânın nimetlerine, ihsânlarına karşılık, nefsine uyarak günâh işlediğini, gaflet içinde yaşadığını düşünmek, Allah'tan hayâ etmeye, utanmaya sebep olur." Allahü teâlâ, yerlerde ve göklerde bulunan mahlûkları düşünerek ibret alanları sever. Hadîs-i şerîfte; (Tefekkür gibi kıymetli ibâdet yoktur) buyurulmuştur. Eshâb-ı kirâmden Ebü'd-Derdâ hazretleri de; "Bir saatlik tefekkür yani Allahü teâlânın büyüklüğünü, yarattıklarındaki hikmetleri düşünmek, bütün geceyi ibâdetle geçirmekten hayırlıdır" buyurmuştur. Kalb katılaştığı zaman!.. Abdullah bin Hubeyk hazretleri buyuruyor ki: "Beş şey vardır, kalb katılaştığı zaman onun ilâcı olur: Birincisi, sâlih kimselerle görüşmek ve onların meclisinde bulunmak. İkincisi, Kur'ân-ı kerîm okumak. Üçüncüsü, helâldan az bir şey yemekle yetinmek. Dördüncüsü, Allahü teâlânın inkâr edenler için hazırladığı azâbı düşünmek. Beşincisi, kendisini kulluk vazifesini yapmakta âciz, noksan görmek ve Allahü teâlânın lütuf ve ihsânını düşünmektir. Böyle düşünmek, tefekkürdür ve bundan hayâ meydana gelir. Ayrıca Allahü teâlânın seni, her an gördüğünü, dünyâ hayâtının çok çabuk geçtiğini, âhiretin ve nîmetlerinin devamlı olduğunu düşünmek de, tefekkürdür. Bu düşünceler, seni, dünyâya değil âhirete rağbet etmeye sevk eder. Ölümü ve ölümün geleceğini düşünen de, uzun emel sâhibi olmaktan kurtulur, amellerini düzelterek, âhirete hazırlık yapar." Netice olarak Ebû Süleymân Dârânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâya bağlanmak, Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya mâni olur. Âhireti düşünmek, gönlün canlanmasına sebeb olur. İbret almakla ilim, tefekkür ile de Allah korkusu artar."
.
Vaktinde tohum ekmeyen...
29 Nisan 2007 01:00
Uzun emel, çok yaşamayı istemektir. İbâdet yapmak, dine hizmet etmek için çok yaşamayı istemek, uzun emel değildir. Uzun emel sahipleri, ibâdetleri vaktinde yapamaz, tövbe etmeyi terk eder ve kalbleri de katı olur. Böyle olanlar, ölümü hatırlamaz, nasihatlerden ibret almaz ve hep dünya malına, mevkiine kavuşmak için ömürlerini harcarlar, âhireti unutur, yalnız zevk ve sefâlarını düşünürler. Peygamber efendimiz; (Cennete gitmek isteyen, uzun emel sâhibi olmasın. Dünyâ işleri ile uğraşması ölümü unutturmasın. Harâm işlemekte Allahtan hayâ etsin) buyurmuştur. Harâm olan lezzetlerin içinde yaşamak için uzun emel sâhibi olmak harâmdır. Mubâhlarla lezzetlenmek için tûl-i emel sâhibi olmak, harâm değil ise de, iyi değildir. Çok yaşamayı değil, sıhhat ve âfiyet ile yaşamayı istemelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine hitaben buyuruyor ki: > Aklı olan kimse... "Yavrum! Dünyâda kalmak zamânı pek azdır. Bu kısa zamânın çoğu da boş yere geçmiş bulunuyor. Pek azı kalmıştır. Âhiret zamânı ise sonsuzdur. Orada başa gelecek şeyler, bu birkaç günlük işlere bağlıdır. Bundan sonra, yâ sonsuz nimetler, zevkler veyâ bitmez tükenmez azâblar, acılar vardır. Rusûlullah efendimiz, bunları haber vermiştir. Elbette olacaklardır. Aklı olan kimsenin, durmadan çalışması lâzımdır. Gençlik çağı, kazanç zamânıdır. Mert olan, bu vaktin kıymetini bilip, elden kaçırmaz. İhtiyârlık herkese nasîb olmaz. Nasîb olsa da, rahat, elverişli vakit ele geçmez. Vakit de bulunsa, kuvvetsizlik, hâlsizlik zamânında, yarar iş yapılamaz. Bugün fırsat elde iken, güç kuvvet yerinde iken, hangi özür ile, hangi sebeple, bugünün işi yarına bırakılabilir? Peygamber efendimiz, (Yarın yaparım diyen helâk oldu, ziyân etti) buyurdu. Eğer dünyâ işlerini yarına bırakırsan ve bugün hep âhiret işlerini yaparsan güzel olur. Fakat, bunun aksini yaparsan çok çirkin olur." Takıyyüddîn Sübkî hazretleri buyuruyor ki: "Kulun her hâlinde ibâdet yapması gerekir. Çünkü ömür çok kısadır. Ömrünün bir kısmı küçüklükte geçer. Bir kısmı büyüyünce, bedenî ihtiyaçlarını temin etmek, uyku, kendisine ârız olan hastalık, özür hâlleri, zarûrî meşgaleler, insanlarla uğraşma ve geçim derdi gibi işlerle geçer. Bunlardan geriye, insan için çok az vakit kalır. İşte insan, ya bu kısacık ömrünü ibâdet ve tâatle geçirmek sûretiyle Cennet nîmetlerine kavuşur veya bu kısacık hayâtı kendi aleyhine zâyi eder, hüsrâna uğrar, Cehenneme gider. Herkes, yaşadığı kısa ömür içerisinde bu hâlden birinde bulunur." Yûsüf Nebhânî hazretleri buyuruyor ki: "Ey insân! Kendine merhamet et! Aklından gaflet perdesini kaldır! Bâtılın bâtıl olduğunu görerek, ondan kurtulmaya çalış! Hakkın hak olduğunu da görerek, ona tâbi ol, sarıl! Vereceğin karâr, çok büyük, çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Muhakkak öleceksin! Öldüğün vakti düşün! Başına geleceklere hâzırlan! Hakka tâbi olmadıkça, ebedî azâbdan kurtulamazsın! Son pişmânlık fayda vermez. Son nefeste hakkı tasdîk etmek kabûl olmaz. Fakat, Müslümânın günâhlarına tövbe etmesi, kabûl olur. O gün, Allahü teâlâ, (Kulum! Sana akıl nûrunu vermiştim. Bununla, beni anlamanı, bana ve Peygamberim Muhammed aleyhisselâma ve Onun getirdiği İslâm dînine îmân etmeni emretmiştim. Bu Peygamberin geleceğini, Tevrâtta ve İncilde haber vermiştim. İsmini ve dînini her memlekete yaydım. İşitmedim diyemezsin. Gece gündüz, dünyâ kazancı için, dünyâ zevkleri için çalıştın. Âhirette başına gelecekleri hiç düşünmedin. Gaflet içinde iken, ölümün pençesine düştün) derse, ne cevâb vereceksin? Ey insan! Başına gelecekleri düşün! Ömrün tükenmeden, aklını başına topla! Etrâfında gördüğün, konuştuğun, sevdiğin, korktuğun kimselerin hepsi, birer birer öldüler. Birer hayâl gibi, gelip gittiler. İyi düşün! Ebedî ateşte yanmak, ne büyük azâbtır! Sonsuz nimetler içinde yaşamak ise, ne büyük nimettir. Bunlardan birini seçmek, şimdi senin elindedir. Herkesin sonu, bu ikisinden biri olacaktır. Bundan kurtulmak imkânsızdır. Bunu düşünmemek ve tedbîr almamak, büyük câhillik ve cinnettir." > Şu anı değerlendirmek! Amr bin Mürre hazretleri, dünyâyı sevip onun peşinde ömrünü tüketenler hakkında; "Kim dünyâya yönelip dünyâlık peşinde koşarsa âhiretini yıkar. Kim âhirete faydalı amel yaparsa, dünyâya düşkün olmaktan kurtulur. Böylece fânî geçici olanı verip bâki, kalıcı olanı alır" buyururdu. Netice olarak, ömrünü faydasız, boş şeylerle geçiren bir kimse, tarlaya tohum ekme vaktini kaçırmış olur. Vaktinde tohum ekmeyen kimse ise, hasat zamanında pişman olur. Bişr-i Hâfî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dün öldü, bugün can çekişiyor, yarın doğmadı. Öyle ise şu anı değerlendirmek için amele sarıl
.
Dünya, bir misafirhâne gibidir...
30 Nisan 2007 01:00
Dünya hayâtı, bir hayâl, bir görüntüdür. Hakiki hayât, âhiret hayâtıdır. Dünya hayâtı, hakikat olan âhiret hayâtının aynadaki görüntüsü gibidir. Nasıl ki aynadaki görüntü, bir müddet durur ve karşısındaki hakikat çekilince yok olursa ve bir ipe bağlı taş da, çevrilmeyince daire görüntüsü kaybolursa, dünya da, bir gün kaybolacak görüntüden ibarettir. Vehim ve hayâlin arkasından koşmak, hayâlperestliktir. Hayâlin ise, ideâli olmaz. İnsanın ideâli, gayesi, maksadı, hayâlhane olan bu dünya olmamalıdır. Bu sebeple, hayâl olan dünyanın peşinde koşan bir kimse, ya bunları idrâk edemeyecek, anlayamayacak derecede ahmaktır veya çok gâfildir. Zira Peygamber efendimiz; (Âhiretin sonsuz olduğuna inanan kimsenin, bu dünyâya gönül bağlaması, çok şaşılacak şeydir) buyurmuştur. Saâdete kavuşmak için... Allahü teâlâ insanı, kendisine ibâdet, kulluk etmesi için yaratmıştır. İnsanın saâdete kavuşması için, yaratılış gayesine dikkat etmesi ve dünyaya düşkün olmaması lâzımdır. İnsan, dünyâda bâkî yani kalıcı değildir. Zaten dünyanın kendisi ve nimetleri, sonsuz kalacak şekilde yaratılmamıştır. Dünya, âhirette saâdete kavuşmak için bir binek gibidir. Sevinç yeri değil, ayrılık yeridir. Akıllı kimseler, bu fâni yani geçici olan dünyaya düşkün olmayıp kulluk vazifesini hakkıyla yapanlardır. Bu sebeple insan, kalıcı olmayan dünyâ zevklerine daldıkça, dertleri ve üzüntüleri artar. Dünya için çalışan, rahat edemez. Rahat etmek için ölüme hazırlanmak lâzımdır. Ölümü düşünen ve buna uygun hareket eden bir kimse, rahat eder. Dünya için çalışan yorulur fakat âhiret için çalışan yorulmaz. Çünkü âhiret için çalışanın hedefi, Allahü teâlânın rızâsıdır. Hedis-i şerifte de; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyurulmuştur. Bu dünyâ, bir konaktır. Âhirete göre ise, zindân gibidir. Bu geçici varlık, bir görünüştür. Gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte ve geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rüyâ bitecek ve hakîkî hayât başlayacaktır. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Dünyâya aldanmaktan çok sakınınız. Burası, yolcu konağı gibi geçicidir. Bugün buradayız. Belki yarın, belki daha önce göç edeceğiz. Burada bir an evvel azığımızı tamamlayalım. O kadar çabuk olalım ki, konuşmaya vaktimiz kalmasın. Konuşmayı âhirete bırakalım" buyurmuştur. Dâvûd-i Tâî hazretlerine, akrabâlarından birisi; -Efendim, akrabâyız, bu sebeple bana biraz nasîhat etseniz, vasiyette bulunsanız deyince, Dâvûd-i Tâî hazretleri ağlamaya başlar ve; -Gece ve gündüz, yolculukta bir konak yeri gibidir. Dünyâ ile âhiretin arası, bu kadardır. Dünyâdan, âhirete mutlaka gideceğimize göre oraya hazırlanmak lâzım. Çünkü yolculuğun bitmesi yakın, ecelin gelmesi ise ondan da yakındır. Ben bunları sana söylüyorum, fakat bu nasîhate, senden çok, benim ihtiyâcım vardır, buyurur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Bu hâl, aklı başında olanın kabûl edeceği bir şey değildir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahtan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve azâları da, İslâmiyete uymakla süslemelidir." Fudayl bin İyâd hazretleri, insanlara dünyânın fâni, geçici ve değersiz, âhiretin bâki, kalıcı ve paha biçilmez olduğunu anlatır ve; "Dünyânın tamâmı altından olsaydı, yine yok olurdu. Âhiret ise, çanak-çömlek gibi topraktan olsaydı, yine bâkî olurdu. Akıllı kimse, geçici olan dünyâyı, altın da olsa reddeder. Bâkî olan âhireti, çanak çömlek gibi topraktan da olsa kabûl eder. İşin aslı, âhiret bâkî ve altın gibi kıymetlidir. Dünyâ ise, fâni ve çanak-çömlek gibi kıymetsizdir" buyururdu. "Yolcu gibi yaşamalı!" Ahmed Yesevî hazretleri de bir talebesine hitaben; "Akıllı isen, dünyâya gönül bağlama. Dünyâya meyledersen, şeytan seni emri altına alır ve felâketten felâkete sürüklenirsin de hiç haberin olmaz" buyurmuştur. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine; -Allahü teâlânın rızâsına nasıl kavuşulur? diye sorulunca; -Dünyâya düşkün olmayı terk et, kavuşursun. Nefsin hevâsına uyma ulaşırsın, buyurur. Netice olarak dünyâ, bir misafirhâne yani bir han gibidir. Biri konar, diğeri ise gider. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâda, kalıcı değil, yolcu gibi yaşamalı! Öleceğini hiç unutmamalı!)
.
Allahü teâlâyı tanıyan...
6 Mayıs 2007 01:00
Mârifet; bilmek, tanımak, gönül ile bilmek anlamlarına gelir. Ma'rifetullah, Allahü teâlâyı tanımak, bilmek anlamındadır. Muhammed bin Hâmid hazretleri; "Allahü teâlânın yarattığı şeylere bakıp, O'nun yüceliğini düşünmek, Onu tanımayı hâsıl eder" buyurmuştur. Allahü teâlâyı tanımak, Onun sıfatlarını, isimlerini hakkıyla bilmek, yalnız O'nun var olduğunu, O'ndan başka her şeyin yok olduğunu anlamak, bilmek demektir. Ma'rifetullah da, Allahü teâlânın zâtını ve sıfatlarını tanımak demektir. Zâtını tanımak, anlaşılamıyacağını anlamak, sıfatlarını tanımak ise, mahlûkların sıfatlarına benzemediklerini anlamaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Allahü teâlâ, insanları ve cinleri, Ma'rifetullaha yani Onu tanımaya, Onun rızâsına, sevgisine kavuşmak için yarattı. İnsânın, Allahü teâlâyı tanımasına mâni olan en kuvvetli düşman ise, nefsin arzûlarıdır" buyurmaktadır. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (Kendini tanıyan, Rabbini tanımış olur) buyurmuşlardır. Beş haslet vardır ki!.. İnsan, bütün hareketlerinin, işlerinin, görünen ve görünmeyen kuvvetlerinin kendisinden olmadığını, başka bir irâde ve kudret sâhibi tarafından meydâna getirildiğini anlarsa, bu kudret sâhibi olan Allahü teâlâyı tanımış olur. Allahü teâlânın emrettiği farzların hepsini ve Muhammed aleyhisselâmın bildirdiklerini, hâllerini yapan bir Müslümân, Allahü teâlâyı tanır, sever ve Ona yaklaşır. Muhammed Ma'sûm hazretleri; "İnsanın izzeti, îmân ve ma'rifet iledir. Mal ve mevki ile değildir" buyurmuştur. Ebû Abdullah Nibâcî hazretleri buyuruyor ki: "Müminin bilmesi gereken beş haslet vardır ki şunlardır: Birincisi, Allahü teâlâyı bilmek, tanımak. İkincisi, hakkı, hukûku tanımak, gözetmek. Üçüncüsü, yapılan işte, amelde ihlâslı olmak. Dördüncüsü, sünnet ile amel etmek, sünnete uymak. Beşincisi, helâl yemek. Eğer bir kimse, Allahü teâlâyı bilir fakat hakka, hukûka riâyet etmezse, bu bilmesinden bir fayda elde edemez. İhlâsla amel, iş yapmazsa, Allahü teâlâyı tanıması, bilmesi ona yine fayda vermez. Sünnete uymazsa ve helâl yemezse, yine Allahü teâlâyı bilmesinden fayda elde edemez. Eğer yediği helâlden olursa, kalbinde temizlik hâsıl olur. Bu temizlik ile dünyâ ve âhiret işlerini görür. Eğer yediği şüpheli ise, yediği şüpheli şeyin miktârı kadar işleri şüpheli olur. Yediği haramdan olursa, onun dünyâ ve âhiret işleri karanlık olur. İnsanlar böyle bir kimseyi gözü görüyor diye vasıflandırsalar bile aslında o kördür. Tövbe edinceye kadar da bu mânevî körlükten kurtulamaz." İhsân eden, iyilik eden sevilir. Hadîs-i şerîfte; (İhsân sâhibini sevmek, insânların yaratılışında vardır) buyuruldu. Bütün iyilikleri yaratan, insana, can, mal, sıhhat veren, zararlardan, korkulardan koruyan, Allahü teâlâyı sevmek insanlık îcâbıdır. Allahü teâlâ, kendisini sevenleri sever, onlara ihsânlarını artırır. Sevmenin üç alâmeti vardır: 1-Onu sevenleri sevmek, 2-Ona itâat etmek, 3-Onu, dil ile, beden ile övmek. Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri; "Kulun iyiliği üç şeydedir: Allahü teâlâyı tanımak, nefsini tanımak ve dünyâyı tanımak. Allahü teâlâyı tanıyan, Onu sever. Dünyâyı tanıyan ona düşkün olmaz. Haramlardan, şüphelilerden ve mubahların çoğundan sakınır. Nefsini tanıyan da, Allahü teâlânın kullarına karşı mütevâzı olur" buyurmuştur. Kalb, hem nefse, hem his uzuvlarına bağlıdır. His uzuvları ne ile meşgûl olursa, kalb ona bağlanır. İnsan güzel bir şeyi görünce, güzel bir ses duyunca, tatlı bir şey alınca, kalb bunlara bağlanır. Bu sevgi insanın elinde olmaz. İnsan güzel bir şey okuyunca, kalb, bunların manâlarına, yazarına bağlanır. Güzel, tatlı demek, kalbe güzel, tatlı gelen şey demektir. İnsan, çok defa hakîkî güzelliği anlayamaz. Nefse güzel gelen ile, kalbe güzel geleni birbiri ile karıştırır. Kalb kuvvetli ise, hakîkî güzelliği anlayıp, onu sever, bağlanır. Âyet-i kerîmeler, hadîs-i şerîfler, evliyânın sözleri, duâ, tesbîh gibi kıymetli şeyler, aslında güzeldir, çok tatlıdır. Kalbin nefse bağlılığı azalınca ve nefsin elinden kurtulunca, bunları okuduğu, duyduğu zamân, bunların güzelliğini anlar, bağlanır ve dolayısı ile Allahü teâlâyı sever. Kusursuz teslim olmak!.. Netice olarak, Allahü teâlâyı tanıyan onu sever. Onu seven de dinin emirlerini yapar. Haramlardan kaçınır. Emir ve yasaklarına riayet etmeden ben Allahı tanıyorum, Onu seviyorum demek yanlış olur. Sevmenin bir tarifi de itaât etmek demektir. Sevginin derecesi, itaâtteki sürat ile ölçülür. Ahmed bin Mesrûk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâyı tanımak, O'nu düşünüp tövbe, pişman olmakla, muhabbet ise, Allahü teâlâya aşırı sevgi duymak, sevgilinin irâdesine kusursuz teslim olmak ve emirlerine uymakla ele geçer."
.
İyi ameller işlesen de...
7 Mayıs 2007 01:00
İnsan, herhangi bir kimseyi, ya tabiatı veya akıl icâbı yahut kendisine yaptığı iyilikler sebebiyle veya Allahü teâlânın rızâsı için sever. Dünyâda muhabbet duyulan kimselerin rûhları, birbirlerini çektiği gibi, kıyâmette de, bunlar birbirlerini cezbederler, çekerler. Bunun için insanın; dünyada kimi sevdiğine ve kimlerle beraber olduğuna çok dikkat etmesi lâzımdır. İnkâr edenlerle, bid'at sâhibi olanlarla berâber bulunmanın zararlarının, insanı nerelere sürükleyeceğini iyi anlamalıdır. Çünkü Peygamber efendimiz; (İnsanın dîni, arkadaşının dîni gibidir. Herkes, kiminle arkadaşlık ettiğine baksın!) buyurmuşlardır. Bir kimse, Resûlullah efendimize kıyâmet hakkında sorunca; -Kıyâmet için ne hâzırlık yaptın? buyurur. Soran kimse; -Allahın ve Resûlünün sevgisini hazırladım cevabını verince, Peygamber efendimiz; -Sevdiklerinle berâber olursun buyururlar. Sevdiklerini söylüyorlarsa da!.. Allahü teâlâyı ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak, bunlara karşı edebli, saygılı olmak demektir. Ebû Zer Gıfârî hazretleri; -Yâ Resûlallah! Bir kimse, bir cemâati sevse, fakat onların yaptıklarını yapmasa, nasıl olur, diye arz edince, Peygamber efendimiz; -Yâ Ebâ Zer! Sevdiklerinle berâber olursun buyurmuşlardır. Hasen-i Basrî hazretleri; "Bu hadîs-i şerîfler seni yanıltmasın! Sen iyilere, ancak onların iyi amellerini yapmakla kavuşabilirsin! Yahûdiler ve Hristiyanlar, Peygamberlerini seviyorlar ise de, onlar gibi olmadıkları için, onların yanına gidemeyeceklertir" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri de; "Onların iyi amellerinden birkaçını veyâ hepsini yapmadıkça, yalnız sevmekle, onların yanına kavuşulamaz" buyurmaktadır. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, bir cemâati seven kimse, üç çeşit olabilir: Onların bütün amellerini ve ahlâkını edinmiştir. Yâhut hiçbirini edinmemiştir. Yâhut da, birkaçını yapar, başkalarını yapmayıp, bunların tersini yapar. Hepsini yapabilen, onlardan olur ve onlarla olur. Onlara olan sevgisi, onu da tâm onlar gibi yapmıştır. Sevdiklerine hiç uymayan, onlara benzemeyen kimse, onlardan olamaz. Sevgisi, sözde kalır, kalbine girmez. Yalnız sözde kalan sevmeye, sevmek denilmez ve seviyorum demesi doğru olmaz. Sevdiklerinin birkaç ameline uyan kimseye gelince, îmânda uymamış ise, onlardan olamaz. Onları seviyorum demesi hiç doğru değildir. Onun kalbinde, onlara sevgi değil, düşmanlık vardır. Din düşmanlığından dahâ büyük düşmanlık olmaz. Yahûdîlerin ve Hristiyanların, Peygamberleri seviyoruz demeleri böyledir. Zira hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, bir cemâati sever. Fakat onlardan olmaz) buyurulmuştur. Kişi, sevdikleri gibi inanıp, tâat ve ibâdetlerde, onlara tâm uymazsa, beğenmediği için uymamış ise, seviyorum demesinin yine faydası olmaz. Onlarla birlikte olamaz. Gücü yetmediği, nefsine hâkim olmadığı için, hepsine uyamamış ise, onlarla birlikte olmasına mâni olmaz. Çünkü Resûlullah efendimiz; (Kişi sevdiği ile birlikte olur) buyurdu. Ehl-i sünnet âlimlerini, evliyâyı seven, onlar gibi olmasa bile, bu hadîs-i şerîfteki müjdeye kavuşur. Allahü teâlânın sevdiklerinin ve Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Onları sevmek, meselâ onların düşmanlarına karşı ve onları kötüleyen câhillere karşı, onları savunmak, övmektir. Dünyâya düşkün olanların en kötüleri, Allahü teâlânın sevdiklerini, evliyâyı kötüleyenlerdir. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: Saâdete kavuşmak için... "İnsânın saâdete kavuşması için, âdetlerinde, ibâdetlerinde, kısacası her işinde, din ve dünyâ büyüklerinin reîsine benzemesi lâzımdır. Bu dünyâda herkesin, sevdiğine benzeyenleri çok sevdiğini görüyoruz. Sevgilinin sevdikleri sevilir, düşmanları sevilmez. Beden ile ve kalb ile erişilebilecek bütün olgunluklar, yüksek dereceler, Resûlullah efendimizi sevmeye bağlıdır. İnsânın kemâli, bu terâzî ile ölçülür. Bunun için, tâatların, ibâdetlerin en kıymetlisi, Allahü teâlânın evliyâsını, dostlarını sevmek ve düşmanlarını sevmemektir. Çünkü, Allahü teâlâyı sevmenin en büyük alâmeti budur. Dostun sevdiklerini sevmek, düşmanlarını sevmemek, insanda kendiliğinden hâsıl olur. Seven kimse, bu husûsta deli gibidir." Netice olarak, bir kimse, salihler gibi amel işlese; fakat inkâr edenlerle, fâsıklarla düşüp kalksa, iyi amelleri boşa gider, kıyâmette kötülerle beraber haşrolur. Bir kimse de, kötüler gibi amel işlese; fakat salihleri sevse, onlarla beraber olsa, günahları iyiliğe çevrilir, iyilerle beraber haşrolur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Yemîn ederim ki, Allahü teâlâ, insanı sevdikleri ile berâber haşredecektir.)
.
Ticârette gâye, kâr etmektir...
13 Mayıs 2007 01:00
Akıllı kimse, sâdece iyiyi ve kötüyü anlayan değil, iyiyi görünce onu alan ve kötüyü görünce de onu terk edendir. Akıl göz gibi, din ise ışık gibidir. Işık olmazsa göz göremez. Aklı olan, doğru düşünebilen bir kimse, geçici bir zevk için, sâhibinin, yaratanının emirlerini çiğneyemez, isyân ve inkâr edemez. Böyle bir kimse, zevklerini Allahü teâlânın gösterdiği yoldan temin eder. İslâmın güzel ahlâkı ile süslenir. Herkese iyilik eder. Kendisine kötülük yapanlara bile iyilikle karşılık verir. Eğer iyilik yapamazsa, kötülükle karşılık vermez, susar, sabreder. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın ömrü çok kısadır. Sonsuz olan âhiret hayâtında, insanın karşılaşacağı şeyler, dünyâda yaşadığı hâle bağlıdır. Aklı başında olan, ileriyi görebilen bir kimse, kısa olan dünyâ hayâtında, hep, âhirette iyi ve râhat yaşamaya sebep olan şeyleri yapar. Âhiret yolcusuna lâzım olan şeyleri hâzırlar." Akl-ı selîm sâhipleri... Akl-ı selîm sâhibi olan bir kimse, nefsine değil İslâm dînine uyar. Aklı dinlemeyen kimse ise, nefsine uyar. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Enbiyâ sûresi, 47. âyetinde meâlen; (Kıyâmet günü terâzî kuracağım. O gün, kimseye zulüm edilmeyecektir. Herkesin, dünyâda yapmış olduğu zerre kadar iyilik ve kötülüklerini meydâna çıkarıp, terâziye koyacağım. Herkesin hesâbını yapmaya yetişirim) buyuruldu. Allahü teâlâ, bunu haber verdi ki, herkes dünyâda kendi hesâbına baksın. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Akıllı şu kimsedir ki, günü dörde ayırıp, birincisinde, yaptıklarını ve yapacaklarını hesâbeder. İkincisinde, Allahü teâlâya münâcât eder, yalvarır. Üçüncüsünde, bir sanatta veyâ ticârette çalışıp, helâl para kazanır. Dördüncüsünde, istirâhat eder ve mubâh olan şeylerle kendini eğlendirip, harâm şeyleri yapmaz ve onlara gitmez.) Hazret-i Ömer; "Hesâbınız görülmeden evvel, kendinizi hesâba çekiniz!" buyurmuştur. Bunun içindir ki, din büyükleri, bu dünyânın bir pazar yeri gibi olduğunu ve burada, nefis ile alışverişte olduklarını anlamışlardır. Bu ticâretin kazancı Cennettir. Ziyânı da Cehennemdir. Yani kârı, ebedî saâdet, ziyânı da, sonsuz felâkettir. Bunlar nefislerini, ticâretteki ortak yerine koymuşlardır. Ortak ile, önce şartnâme yapılır, sözleşilir. Sonra, işlerine, sözünde durup durmadığına dikkat edilir. Nihâyet hesâplaşılıp, hiyânet yapmışsa mahkemeye verilir. Ticâret ortağı, insanın para kazanmakta ortağı olduğu gibi, bazan da, hıyânet yapınca, düşmanı olur. Hâlbuki, dünyâda kazanılan şeyler, geçicidir. Aklı olan, buna kıymet vermez. Hattâ, bazıları; "Geçici olan hayır, sonsuz kalan şerden dahâ kıymetsizdir" demişlerdir. İnsanın her bir nefesi, kıymetli bir cevher gibidir ki, bunlardan bir hazîne yapılabilir. Asıl bunu hesâb etmek îcâbeder. Aklı olan bir kimse, her gün, ortağı olan nefsine demelidir ki: "Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler sayılıdır, azalmaktadır. Ömür bitince, ticâret sona erer. Ticârete sarılalım ki, vaktimiz azdır ve âhiret uzun ise de; orada ticâret ve kâr olmaz. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu nimet elimizdedir. Aman nefsim, çok dikkat et de, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Bugün, ecelin geldiğini, dahâ bir gün müsâade etmeleri için, yalvardığını , sızladığını ve sana, bir gün bağışladıklarını ve şimdi, o günde bulunduğunu farz et! O hâlde, bu günü elden kaçırmaktan, bununla, saâdete kavuşmamaktan dahâ büyük ziyân olur mu? Yarın ölecekmiş gibi, dilini, gözlerini ve yedi azânı harâmdan koru! Cehennemin yedi kapısı var, demişlerdir. Bu kapılar senin yedi uzvundur. Bu uzuvları harâmdan korumaz ve bugün ibâdet yapmazsan, seni cezâlandırırım!" Yarının tüccârı olmak!.. Nefis âsî, emirleri yapmak istemez ise de, nasîhat dinler ve riyâzet yapmak yani istediklerini vermemek, ona tesîr eder. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Akıllı kimse, ölmeden önce hesâbını gören, ölümden sonra kendisine yarayacak şeyleri yapan kimsedir.) İşte her gün, nefisle böyle şartlaşmalıdır." Netice olarak, her Müslüman tüccârdır. Bugünün yani dünyanın değil, yarının yani âhiretin tüccârıdır. Müslüman olan, dünya ve âhiret saâdetinin sermayesini ele geçirmiştir. Ancak, ticârette gâye, kâr etmektir. Zira iflâs edene, akıllı tüccâr denmez. Fıkıh bilmeyen, İslâm ahlâkına, kul hakkına riâyet etmeyen, iflâs etmekten kurtulabilir mi? Ve Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)
.
insanların duâsını almak için...
14 Mayıs 2007 01:00
Allahü teâlâ, insanlara hizmet edenleri, nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri, sabredenleri ve iyilik edenleri sever. Kendini beğenenleri ise, sevmez. Allahü teâlâ bir kulunu severse, ona, âhirete yarar işler, iyi, güzel ameller yaptırır ve onu, günâh işlemekten korur. Bir kimse, verdiğini Allahü teâlânın rızâsı için verir, sevdiğini Onun için sever, düşmanlığını Allah için yaparsa, o kimsenin îmânı tamâm olur ve Ahlâkı güzel olanın da, îmânı kâmil olur. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever. Sevdiğinin düşmanlarına düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, bu kimsenin elinde değildir. Kendiliğinden hâsıl olur. Bu kimse, sevmesinde ve düşmanlığında deli gibidir. Bunun içindir ki; "Bir kimseye deli denilmedikçe, bu kimsenin îmânı tam olmaz" buyuruldu. Kendisinde bu delilik bulunmayanlar, sevmekten mahrûmdurlar. Seviyorum diyebilmek için, sevgilinin düşmanlarına düşman olmak lâzımdır." Sevmenin kuvvetli alâmeti Bir kimseye yapılan ihsân, iyilik, ne kadar kıymetli ve ne kadar çok olursa, sevgi de o kadar fazla olur. Hadîs-i şerîfte; (İnsânlar, kendilerine ihsân, iyilik edenleri sever. Bu sevgi, insânın yaratılışında vardır) buyuruldu. Bunun için, herkes anasını, babasını, hocasını, ustasını, vatanını, din kardeşlerini çok sever. Bir kimse, kendisine din ve dünyâ bilgilerini, îmânını, Allahını, Peygamberini, güzel ahlâkı öğreteni, herkesten, daha çok sever. Bu sevgi, cibillîdir yani insanın doğuşunda vardır. Bu sevgiden mahrûm olan kimse, hakîkî insan değildir. Çok sevilen kimse, insânın kalbinden, hâtırından çıkmaz. Seven, dâima sevgiliye kavuşur, onun gibi olur. Sevgilisine tâbi olmamak, insanın elinde değildir. Sevmenin en kuvvetli alâmeti, sevgilinin sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. Bunun için her mü'minin, Resûlullah efendimizi çok sevmesi lâzımdır. Onu çok seven, Onu çok anar, çok söyler ve çok över. Hadîs-i şerîfte; (Bir şeyi çok seven, onu çok anar) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Sevgiliden gelen her şeyi, gülerek, sevinerek karşılamak lâzımdır. Ondan gelenlerin hepsi tatlı gelmelidir. Sevgilinin sert davranması, aşağılaması, ikrâm, ihsân ve yükseltmek gibi olmalıdır. Hattâ, kendi nefsinin böyle isteklerinden dahâ tatlı olmalıdır. Seven böyle olmazsa, sevgisi tâm olmaz. Hattâ, seviyorum demesi, yalancılık olur. Seven ve sevgiliden başka her şeyden kesilen, sevdiğine kavuşur. Böyle sevgisi olmayan ise, bu kavuşmayı ancak öğrenir, bilir ve bu bilgisini büyük nimet sanır." İnsanlar, kendilerine iyilik edenleri sever. Bu sevgi sebebi ile, onların ahlâkı ve âdetleri, herkese, iyilikten aldıkları paya göre bulaşır. Böylece, iyilikler, kötülükler, düzelme veyâ bozulma, baştan aşağı doğru yayılır. Bunun için, Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışmalıdır. Bu çalışmalar, gayretler, Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya ve âhirette yüksek derecelere kavuşmaya sebeb olmaktadır. Zira hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyurulmuştur. İyilik eden, elbette iyilik görür. İnsanlara yardım eden, Allahü teâlânın rızâsına ve kulların da duâsına kavuşur. Abdullah-ı Ensârî hazretleri; "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır" buyurmuştur. İnsan, ihsânın kulcağızıdır Ebû Müslim Havlânî hazretleri buyuruyor ki: "İyiliğin sevâbından daha güzel bir şey yoktur. İyilik yapmaya gücü yeten herkeste iyilik yapma niyeti bulunmaz. Bir kimsede, hem iyilik yapma gücü hem de niyeti varsa, saâdet hâsıl olur. Kalblere en çok tesir eden şey iyiliktir." Birbirlerine yardım eden insanlar arasında çekişme olmaz. Zira insan, ihsânın kulcağızıdır. Hadîs-i şerîfte; (İnsânlar, kendilerine iyilik edenleri sever) buyurulmuştur. Ali bin Muhammed hazretleri buyuruyor ki: "Ey insanoğlu! İnsanların kalblerini kazanmayı, hoşnûd ve râzı etmeyi isteyerek, herkese iyilik et. İyilikten ayrılma. Bu yolda insanlara hizmetin devamlı olsun. Çünkü insan, iyiliğin kölesidir. Sana bir sıkıntı ve zarar gelirse, sen bunu yapanlara karşı gücün yettiğinde affedici ol ve hatâları görme!" Netice olarak, duâ almak için, evvela karşıdakinin sevgisini ve güvenini kazanmak lâzımdır. İnsan, sevdiğini dinler ve sevdiğine itaât eder. Sevgiyi kaybedenler, geçici bir süre için belki başarılı gibi gözükebilirlerse de, o hâl, kalıcı değildi
.
İçi aydın olan, dışına ışık verir...
20 Mayıs 2007 01:00
Her izzet ve nimet, Allahü teâlâya, ihlâs ile itâat ve ibâdet etmekten, her kötülük ve sıkıntı da, günâh işlemekten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan, râhat ve huzûr ise, itâat yolundan gelmektedir. Allahü teâlânın âdeti böyledir. İnansın veya inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, Kur'ân-ı kerîmdeki emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu, faydalı bir ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulması gibidir. Zamanımızda, inanmadığı halde bazı kimselerin birçok işlerinde, muvaffak olmalarının, râhat ve huzûr içinde yaşamalarının sebebi, inanmadıkları, bilmedikleri hâlde, Kur'ân-ı kerîmin bildirdiklerine uygun olarak çalıştıkları içindir. Müslümân olduğunu söyleyen, âdet olarak ibâdetleri yapan, çok kimsenin ise, sefâlet, sıkıntılar içinde yaşamalarının sebebi de, Kur'ân-ı kerîmin gösterdiği ahkâma ve güzel ahlâka uymadıkları içindir. Kur'ân-ı kerîme uyarak âhirette sonsuz saâdete kavuşabilmek için, önce buna îmân etmek, inanmak ve bilerek, niyyet ederek uymak lâzımdır. Huzûr ve sevinç... Huzûr, gafletten kurtulmak, Allahü teâlâyı hiç unutmamak, Ondan başka hiçbir şeyin kalbde bulunmaması demektir. Ebû Yâkûb Nehrecûrî hazretleri; "İnsanda huzûr ve sevinç, şu üç şeyle hâsıl olur: Birincisi; kişi Allahü teâlâya ibâdet edip, beğendiği işleri yaptığı zaman duyduğu sevinç ve rahatlık. İkincisi; kalbini Allahü teâlâdan başka her şeyden sıyırıp, sâdece Allahü teâlâ ile berâber kılmak. Üçüncüsü; Allahü teâlâdan başka şeyler hakkında konuşmayı bırakıp, Allahü teâlâyı anmaktan hâsıl olan tatlılık ve sevinç" buyurmuştur. Molla Câmî hazretleri, bir gün bir kimseye; -Ne iş yapıyorsun? diye sorar. O da; -Hamdolsun huzûrluyum. Sıhhat ve âfiyet içinde bir köşeye çekildim. Cenâb-ı Hakk'ın zikri ile meşgûl oluyorum cevabını verir. Bunun üzerine Molla Câmî hazretleri; -Huzûr ve âfiyet bu değildir. Huzûr ve âfiyet, insanın nefsinin emmârelikten kurtulup, itminâna kavuşmasıdır. Nefsi itminâna kavuştur da, ister sâkin bir köşede otur, isterse insanların arasında buyurur. Abdülhâlık-ı Goncdüvânî hazretleri, talebesi olan Ârif-i Rivegerî hazretlerine hitaben buyurur ki: "Hak yolcusu, zamânının değerini iyi bilmeli. Şâyet geçen bir an içinde, huzurlu olduysa, bunun hemen şükrünü yapmalı, gafletle geçen zamanlar için de, tövbe etmelidir." Behâeddîn Buhârî hazretlerine; -Namazda hûdû ve huşû nasıl elde edilir? diye sorulunca, -Huzurlu bir hâlde helâl lokma yiyeceksiniz. Huzûr ile abdest alacaksınız ve namaza başlarken iftitâh tekbirini, kimin huzûruna durduğunuzu bilerek, düşünerek söyleyeceksiniz buyurmuştur. Kriz, insanın içindedir, dışarıda kriz yoktur. Allahü teâlâya inanmayan, Onun emir ve yasaklarına uymayan kimsenin kalbi, bulanıktır, kirlidir. Bulanık ve kirli kapta, temiz, berrak su bulunmaz. İmân edip, emir ve yasakları yerine getirmedikçe, insanın kalbi temiz olmaz. Temiz olmayan kalbden de iyi, güzel şeyler meydana gelemez. Böyle kimseler, nefislerinin istekleri peşinde koşarlar. Kendileri huzurlu olmadıkları gibi, etrafındakilere de huzur veremezler. İçi karanlık olanın, dışı da karanlık olur. Böyle kimsenin hareketleri, davranışları, kendine de, insanlara da, sıkıntı verir. Ebû Hamza Horasânî hazretleri; "Nefsinden sıkılan kimsenin gönlü, yüce Mevlâsına bağlanmakla ünsiyet, yakınlık ve huzur bulur" buyurmuştur. Nefsinin esiri olan kimseler, huzurun ne olduğunu ve nerede bulunduğunu bilmezler ve kıymetini de anlıyamazlar. Sa'dî-i Şîrâzî hazretleri şöyle bir hikâye anlatır: "Ben onu sustururum!" "Bir hükümdarın acemi bir kölesi vardı. Bir gün bu köle ile gemiye binmişti. Köle o zamana kadar hiç gemiye binmemiş ve deniz görmemişti. Gemi yolculuğunun birtakım sıkıntıları ve zorlukları vardı. Köle, gemi limandan ayrıldığı andan îtibaren titremeye başladı. Ne yaptılarsa köleyi sâkinleştiremediler. Gemide âlim bir kişi vardı. Hükümdâra; -Müsaade ederseniz ben onu susturayım dedi. Hükümdar da o zâta izin verdi. O zât, köleyi denize attırdı. Köle birkaç kere suya battı, çıktı. Geminin bir tarafına can havliyle tutundu. Onu saçından tutup gemiye aldılar. Bu olaydan sonra köle, köşesinde sessiz ve sâkin oturdu. Hükümdar âlimden bu işin hikmetini sordu. O da; -Köle suya girmeden evvel, gemideki selâmetin kadrini ve kıymetini bilmiyordu. İşte huzûrla, saâdet ve sıhhat de böyledir. Huzûr içinde yaşayan, mesûd olan, bir felâkete uğramadıkça, o huzûr ve saâdetin kıymetini bilmez. İnsan hasta olmadıkça da, sağlığının kıymetini bilmez dedi." Netice olarak, içi aydın olan, huzurlu olan dışına ışık ve huzur verir. Zira her kabdan, içinde olan, dışarı sızar!..
Kul, sâhibinden râzı olursa...
21 Mayıs 2007 01:00
Her insan, kulluk vazîfelerini yapmak için yaratıldı. Onun için herkes, Allahü teâlâyı yaratıcı, kendisini yaratılmış bilmelidir. Bir kimsenin, Allahü teâlâya kul olması için, Ondan başka şeylere kul olmaktan ve bağlanmaktan tam kurtulması lâzımdır. Kulluk; kişinin dinini koruması, sözünde durması, sabretmesi ve cenâb-ı Hakkın takdirine râzı olması demektir. Zaten güzel ahlâk da, Allahü teâlânın takdirine râzı olmaktır. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "Kulluk, her an Allahü teâlâya muhtâç olduğunu bilmek ve Onun Resûlüne tam tâbi olmaktır" buyurmuştur. Vaktiyle benî-İsrâil'den birisi senelerce ibâdet eder. Allahü teâlâ, bu kimsenin ibâdetlerini meleklere göstermek diler ve onun yanına bir melek gönderip şöyle sordurur: "Cennetlik olmadın mı?" -Daha ne kadar ibâdet edeceksin? Cennetlik olmadın mı? O kimse cevâbında der ki: -Benim vazîfem kulluk yapmaktır. Emir sâhibi Odur. Melek bu cevâbı işitince: -Yâ Rabbî, sen her şeyi bilirsin. O kulunun cevâbını da duydun diye arz eder. Cenâb-ı Hak; (O kulum, alçaklığı, aşağılığı ile berâber bizden yüzünü çevirmiyor, biz de ihsân ve merhamet sâhibi olduğumuzdan, elbette onu bırakmayız. Ey meleklerim! Şâhid olunuz, onu affettim) buyurur. İnsanın başına gelen elem, keder, üzüntü, ayrılık ve bütün musibetler, hep Allahü teâlânın irade ve takdiri ile gelmektedir. O halde Ondan gelen her şeye râzı olmak lâzımdır. Allahü teâlâdan gelene râzı olmak ve Onun kullarına acımak, Peygamberlerin ahlâkındandır. İmâm-ı Rabbânî hazreteleri buyuruyor ki: "Kul için, sâhibinin işinden râzı olmaktan başka çâre yoktur. İnsan, bu dünyâda kalmak için yaratılmadı. Dünyâda iş yapmak, çalışmak için yaratıldık. Çalışmalıyız! Çalışıp, kazanıp da ölen bir kimse için korkacak bir şey yoktur. İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur. Kendi isteklerini beğenen kimse, kendine kuldur. Sâhibi, kulunun boğazına bıçak dayasa, kulun bundan râzı olması, sevinmesi lâzımdır. Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde, (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) buyurmuştur." Bir kimse, Vüheyb bin Verd hazretlerine; -Siz, Allahü teâlâya kavuşmak için hemen ölmeyi mi veya daha fazla ibâdet edebilmek için daha çok yaşamayı mı arzu edersiniz? Yoksa hiçbir şey düşünmeden Allahü teâlânın takdirine râzı olup susmayı mı tercih edersiniz? diye sorunca, cevab olarak; -Ben hiçbir şey demem. Allahü teâlâ benim hakkımda neyi irâde edip takdir etmiş ise, ben onu isterim. Onu severim ve ondan râzı olurum buyurmuştur. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, bütün işleri, Allahü teâlânın rızâsı için yapmak lâzım olduğunu, şöyle bir misâl ile anlatır: "Nişâburlu bir ilim talebesi ile bir tüccar yol arkadaşı olurlar. Çok fakir olduğundan talebenin ayakkabısı yoktur. Yalın ayak yürürken, tüccar bir çift ayakkabı verir ve talebeye ikide bir; -Ey talebe! Yolun düzgün yerinden yürü, sivri taşlara basma, ayaklarını sürüme, dikenli yerlerden gitme, ayakkabıyı eskitme, diye tembihlerde bulunur. Bu tenbihler talebeyi usandırır. Sonunda talebe dayanamayıp ayakkabıları çıkartır, tüccarın önüne koyar ve; -Ben senelerce yalın ayak seyâhat ederim. Kimse bana bunun için bir şart koşmuyordu. Şimdi verdiğin bu ayakkabılar için sana mahkûm olamam, der... İşte burada olduğu gibi, yapılan hayır-hasenât karşılıksız olmalı, Allahü teâlânın rızâsı için yapılmalıdır. Ancak böyle olursa makbûl olur." Sabrın başlangıcı çok acıdır! Râbia-i Adviyye hazretleri, bir kimsenin; "Yâ Rabbî! Benden râzı ol!" diye yalvardığını görünce, o kimseye hitaben; "Kendisinden râzı olmadığın, kazâ ve kaderine rızâ göstermediğin bir zâtın, senden râzı olmasını istemeye utanmıyor musun?" buyurur. Sabrın başlangıcı çok acıdır, sonu baldan tatlıdır. Allahü teâlâdan râzı olandan, Allahü teâlâ da râzı olur. Zaten kaza ve kadere rızâ, evliyânın şanındandır. Sevgiliden yani Allahü teâlâdan gelen dert, belâ bahşiştir ve Onun bahşişini kabul etmemek ise, büyük hatadır. Netice olarak kul, sâhibinden yani Allahü teâlâdan, Onun gönderdiklerinden ve kendisi için takdir edilenlerden râzı olur, itiraz etmezse, Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. Her şey için kerem vardır. Kalbin keremi de, Allahü teâlâdan râzı olmak, kadere rızâ göstermektir.
.
İnsanların ayıbını gören...
27 Mayıs 2007 01:00
Dinimiz, insanların, ayıbını, kusurunu araştırmayı, ortaya çıkarmayı değil, bunları örtmeyi, onlar hakkında iyi düşünmeyi emretmektedir. Bir Müslümanın ayıbını, arkasından söylemenin gıybet, mü'minleri haram işleyici yâni fâsık zannetmenin de, sû-i zan ve bunların da haram olduğunu bilmelidir. Bir kimse, din kardeşinin ayıbını görünce, ona hüsn-i zan etmeli, iyi şeyle yorumuna çalışmalı, onu ıslâh etmelidir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Sû-i zan etmeyiniz. Sû-i zan, yanlış karâr vermeye sebeb olur. İnsanların gizli şeylerini araştırmayınız, kusûrlarını görmeyiniz, münâkaşa etmeyiniz, hased etmeyiniz, birbirinize düşmanlık etmeyiniz, birbirinizi çekiştirmeyiniz, kardeş gibi sevişiniz. Müslümân Müslümânın kardeşidir. Ona zulmetmez, yardım eder. Onu, kendinden aşağı görmez.) Günâh işleyen bir kimseyi görünce, kendi günâhlarımızı hâtırlamalıyız, affedilmezsek, başımıza gelecek azâbları düşünmeliyiz. Yûsuf bin Esbât hazretleri buyuruyor ki: Güzel ahlâkın alâmetleri "Güzel ahlâkın alâmetleri; arkadaşının söylediğine itiraz etmeyip, kabûl etmek. Kendine ve herkese ve hattâ her mahlûka karşı merhametli ve insaflı olmak. Kimsenin ayıbını araştırmamak. Başkasında bir kusur görünce, dalgınlıkla olmuştur, istemeyerek yapmıştır diyerek iyiye yormak. Kendisinden özür dileyenlerin özürlerini kabûl etmek. Başkalarından gelen sıkıntı ve eziyetlere sabır ve tahammül etmek. Başkalarının kusurlarını araştırmak yerine, kendi kusur ve kabahatlerini düşünüp araştırmak, düzeltmeye çalışmak. Büyük, küçük herkese karşı edebli, tatlı dilli, güler yüzlü olmaktır." Allahü teâlâ sabredenleri, iyilik yapanları, insanlara hizmet edenleri, nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Kendini beğenenleri ise, sevmez. Bunun için, Allahü teâlânın sevdiği güzel işleri yapmalıyız ve güzel huylu olmalıyız. Müslümân dili ile, eli ile kimseyi incitmez. Çünkü başkasını incitmek günâhtır ve fitne çıkmasına sebeb olur ki, dahâ büyük günâhtır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından birisi Settârdır ki, günâhları örtücüdür demektir. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yani lutfü, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Sa'dî Şîrâzî hazretleri buyuruyor ki: "Dil, şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. Göz; Allahü teâlânın kudret ve sanatını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir." Kötü kimseler, insanların ayıblarını arayıp, yüzüne çarparlar. İyi kimseler ise, insanların ayıblarını pek görmezler. Sırrî-yi Sekatî hazretleri; "Bir kimsenin ahmak olduğuna alâmet, kendi ayıbını bırakıp, başkasının ayıbıyla uğraşmasıdır" buyurmuştur. Bir kimse, İbrâhîm bin Edhem hazretlerine, kendinde bulunan ayıbları, kusûrları bildirmesi için yalvarınca; "Seni kendime dost edindim. Her hâlin, her hareketin, bana güzel görünüyor. Ayıbını başkalarına sor" cevabını vermiştir. Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez ve arkasından söylemezdi. Bir kimsenin sözünü veyâ işini beğenmediği zamân; (Bazı kimseler, acabâ neden şöyle yapıyorlar?) buyururdu. Bir kimse, başkasında bir ayıb görünce, bunu hemen kendinde araması, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışması lazımdır. "Bunların günâhı nedir?" Kimsenin ayıbını meydâna çıkarmaya çalışmamalı, gizli hâllerini araştırmamalıdır! Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mi'râc gecesi birtakım insanlar gördüm ki, çok feci ve elîm bir şekilde kendi kendilerine azâb ediyorlardı. Cebrâîl aleyhisselâma sordum ki, yâ Cebrâîl, bunların günâhı nedir? Niçin böyle kendi kendilerine azâb ederler? Cebrâîl aleyhisselâm dedi ki, bunlar başkalarının ayıblarını meydâna çıkaranlardır.) Netice olarak; kendini hiçbir Müslümândan üstün bilmemelidir. Her Müslümânı kendinden üstün tutmalı ve herhangi bir Müslümânı görünce, kendi saâdetinin, onun duâsını almakta olabileceğine inanmalıdır. Bunun için kimsenin ayıbına bakmamalı, kendi ayıblarını görmelidir. İnsanların ayıblarını, kusurularını, araştırmamalı, görmemelidir. Zira insanların kusurlarını araştıran, ayıblarını gören bir kimse, insanların hedefi olur. İdrîs aleyhisselâmın buyurduğu gibi: "Akıllı kimse başkalarının ayıbına bakmaz ve kişinin ayıbını yüzüne vurmaz. Malı çoğaldıkça, mağrûr olup ahlâkını bozmaz."
.
Vakti gelen, iniyor...
28 Mayıs 2007 01:00
İnsan, bir yere gitmek için, belli bir yerden, oraya gidecek olan vasıtaya biner ve gideceği yere varınca da, bindiği vasıtadan iner. Âhiret yolcusu olan insanın, dünyadaki hâli de, buna benzemektedir. Âhiret yolculuğundaki son durakta, iki yer vardır. Bunlar da, Cennet ve Cehennemdir. Bunun için insan, dünyada iken bineceği vasıtayı iyi seçmesi lâzımdır. Zira herkes, inansa da inanmasa da, âhiret yolcusudur. Oraya da bir vasıta ile gidilmektedir. Yanlış vasıtaya binen bir kimse, istediği değil, vasıtanın gittiği yere gider. Kâbe'ye gitmek için niyet edip Paris'e giden uçağa binen bir kimse, niyeti halis olsa bile Kâbe'ye varamaz. İnsan, rûhlar âleminden itibaren yolculuğuna devam etmektedir. Şu anda hayatta olan bir insan, ister katarda, ister gemide, isterse uçakta olsun, yolculuğuna devam etmektedir. Dünya dönüyor, dolayısı ile hareket ediyor demektir. Hareket ise, bir yere gitmek demektir. Ömür hızla tükeniyor!.. Dünyaya gelen her insan, aynı yaşta ve aynı zamanda kalmıyor, devamlı olarak bir yere doğru gidiyor yani ömrü tükeniyor. Bu yolculukta, binilen vasıtadan, vakti saati gelenler iniyor ve dünyaya yeni gelenler de biniyor. Zira her gün ölenler ve doğanlar var. İnsan, bu yolculukta, bindiği vasıtada, ister saltanatla yaşasın, isterse üzüntüyle yaşasın ne fark eder ki? Yolcuya, bütün saltanatların hepsi verilse, yolcunun bir şeyi değişecek midir? Saltanat, devamlı kalana, kalıcı olana lâyıktır. Halbuki yolculara, bu dünyada bir şey kalmıyor. Zaten dünyanın kendisi de geçicidir, kalıcı değildir. Bu zamana kadar nice şehirler kurulmuş, nice memleketler altüst olmuş ve nice sevgililer perişan olmuştur. Bunun için, kalıcı olana tâlip olmak lâzımdır. Anne karnındaki çocuk, orada yaşamak için değil, dünyaya gelmek için beklemektedir. Dünyaya gelen insan da, dünyada kalmak için değil, ölmek için gelmekte ve yaşamaktadır. Muhammed bin Ka'b el-Kurezî hazretleri; "Dünyâ geçici bir yerdir. İyiler ondan yüz çevirir, kötüler ona koşar. İnsanların kötüsü, ona rağbet eden, iyisi ondan uzaklaşandır. Dünyâ, kendine bağlanana sıkıntı verir, boyun eğene hâinlik yapar. Zenginliği fakirlik, çokluğu azlıktır. Günleri gelip geçer" buyurmuştur. Hepimiz âhiret yolcusuyuz ve bunun inkârı mümkün değildir. Herkes bir sefere giderken, yolculuğa çıkarken, yolda ve gittiği yerde kendine lâzım olanları alır, diğerlerini almaz. İhtiyaç olmayanı almak, ahmaklık olur. Dünyadan da, âhirete lâzım olanlar tedarik edilir. En akıllı insan, ölüme hazırlanandır. En ahmak olan da, dünyaya tapandır. Dünyânın güzelliği ile âhiretin güzelliği birbirinin zıddıdır ve birbirine uymaz. Resûlullah efendimiz; (Dünyâ ve âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Bu ikisinden birisini râzı edersen, öteki gücenir) buyurmuştur. Dünyadan sonraki yolculuk çok uzundur. O uzun sefer için, yol azığı hazırlamak lâzımdır. Zira ölüm vardır ve ölümden sonra da sadece iki yer mevcuttur. Bunlar da, Cennet ve Cehennemdir. Ölümü unutup, çok yaşama arzusuna kapılan bir kimse, üç şeye hasret gider. Topladığına doyamaz, umduğuna kavuşamaz ve âhiret yolculuğu için yeterli hazırlık yapamaz. Mâlik bin Dînâr hazretleri şöyle anlatır: "Bir gece uyuya kaldım. Okumam ve yapmam gerekenleri yerine getirmedim. Rüyâmda birisi karşıma çıktı ve; -Okur-yazarlığın var mı? dedi. -Var, dedim. -Şu yazıyı okur musun? dedi ve elime bir kâğıt parçası verdi. Kâğıtta; 'Dünyânın geçici ve aldatıcı nîmetleri, ölümsüz olarak yaşayacağın Cennetin zevk ve safâsından seni alıkoymuştur. Geçici olarak zevk aldığın bu uyku, ebedî saâdetine yarayacak ibâdetine mâni olmuştur. Uyan, namaz kıl ve Kur'ân-ı kerîm oku. Zîra bunlar, uykudan hayırlıdır' yazılıydı." Salih bir zâtın hanımı, efendisinin ölmek üzere olduğunu görünce ağlamaya başlar. O zât hanımına; -Niçin ağlıyorsun? diye sorar. O da; -Senin için ağlıyorum der. Bunun üzerine o zât; -Sen kendin için ağla! Ben tam kırk yıldır bugün için ağlıyordum buyurur. Dünyâ denen ülke!.. Sâlihlerden biri, öldükten sonra kabrinin başına konulmak üzere şöyle yazdırtmıştır: "Dünyâ denen ülkenin durağı, geçici imiş. Emir, vezîr ve sultanların hepsi buradan geçer. Ölümsüz ve hayy yani diri olan Allahü teâlânın takdiri erişince, toprağa, izzet ve mevkî sahiplerinin tohum gibi düştüğünü görürsün." Netice olarak, ömür ne kadar uzun olursa olsun, ölüm yüz gösterince, bu uzunluğun bir faydası olmaz. İnsanın en hassas olacağı nokta, ölüm ve sonrası için olmalıdır. Çünkü ölümden sonra yani âhirette, Cennet ve Cehennemden başka, üçüncü bir yer yoktur. Şumeyt bin Aclân hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ölümü düşünen insan, ne dünyânın geçici sıkıntılarına üzülür, ne de gelip geçen nîmetlerine sevinir."
.
Olacak olanı, olmuş bilmeli...
3 Haziran 2007 01:00
Allahü teâlâ, bir şeyi yaratacağını ezelde irâde etti, diledi ise, az veyâ dahâ çok olmaksızın, o şey, dilediği gibi var olur. Dünyayı geçici ve imtihân yeri olarak, Cennet ve Cehennemi de sonsuz kalınacak şekilde yaratmıştır. Cenâb-ı Hak, ezelde böyle dilemiş ve böyle de olacaktır. İnsanlar da, Allahü teâlâya kulluk, ibâdet etmek için yaratılmıştır. Bu sebeple insan, sonsuz saâdete kavuşmak için, yaratılış gayesine dikkat etmelidir. Çünkü dünya nimetleri geçicidir. Dünya, ebedi kalınacak bir yer değil, âhirete gitmek için bir binek gibidir. Sevinç yeri değil, ayrılık yeridir. Akıllı olan bir kimse, bu fâni dünyaya düşkün olmaz, kulluk vazifesini hakkıyla yapar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Yavrum, yakında, elbet öleceksin! O hâlde! Kendini ve herkesi ölmüş bil! Duymaz, kımıldamaz bir taş gibi düşün! Zümer sûresi, 30. âyetinde meâlen, (Sen elbette öleceksin! Onlar da elbette ölecekler!) buyuruldu. Ey evlâdım! Yalancılığı çok defa görülmüş olan birisi, düşman bu gece, filan yerden baskın yapacak dese, idâreciler, akıllılar, karşı koyma güçlerini düşünmez mi? O kimsenin yalancı olduğunu bildikleri hâlde, tehlike bulunan işlerde, ihtiyâtlı, tedbîrli, uyanık bulunmak lâzımdır demezler mi? "Bu nasıl bir îmândır?!." Hep doğru söyleyici olan Muhammed aleyhisselâm, tekrâr tekrâr, açıkça, âhiretin sonsuz azâblarını bildiriyor. Buna inanmıyorlar. İnanılsa da, tedbîr, kurtulma çâresi düşünmüyorlar. Hâlbuki Muhammed aleyhisselâm, kurtuluş yolunu da göstermektedir. O hâlde, Muhammed aleyhisselâmın sözlerine, bir yalancının sözleri kadar kıymet vermemek, nasıl bir îmândır? Îmânım var demek, Müslümânım demek, insanı kurtarmaz. Kalbin inanması, yakîn hâsıl etmesi lâzımdır. Hâlbuki, yakîn nerede? Zan bile yok. Belki vehim bile değil. Çünkü, tehlikeli zamânlarda vehim edilen şeye karşı da, tedbîr almak, akıl îcâbıdır." Ebu Süleyman Darânî hazretleri vefât etmek üzere iken yanındakiler; -Ne mutlu sana ki, affı ve rahmeti bol olan Allaha gidiyorsun derler. O da; -Evet iğneden ipliğe her şeyin hesabını vermek üzere gidiyorum buyurur. Yûsuf Nebhânî hazretleri, Hulâsat-ül-kelâm kitabında buyuruyor ki: "Dünyâ hayâtı çok kısadır. Her günü geçip hayâl olmaktadır. Her insanın sonu ölümdür. Bundan sonrası da, yâ dâimî azâb veyâ ebedî nimetlerdir. Bunların vakitleri, herkese süratle yaklaşmaktadır. Ey insân! Kendine merhamet et! Aklından gaflet perdesini kaldır! Bâtılın bâtıl olduğunu görerek, ondan kurtulmaya çalış! Hakkın hak olduğunu da görerek, ona tâbi ol, sarıl! Vereceğin karâr, çok büyük, çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Muhakkak öleceksin! Öldüğün vakti düşün! Başına geleceklere hâzırlan! Hakka tâbi olmadıkça, ebedî azâbdan kurtulamazsın! Son pişmânlık fayda vermez. Ey insan! Başına gelecekleri düşün! Ömrün tükenmeden, aklını başına topla! Etrâfında gördüğün, konuştuğun, sevdiğin, korktuğun kimselerin hepsi, birer birer öldüler. Birer hayâl gibi, gelip gittiler. İyi düşün! Ebedî ateşte yanmak, ne büyük azâbdır! Sonsuz nimetler içinde yaşamak ise, ne büyük nimettir. Bunlardan birini seçmek, şimdi senin elindedir. Herkesin sonu, bu ikisinden biri olacaktır. Bundan kurtulmak imkânsızdır. Bunu düşünmemek ve tedbîr almamak, büyük câhillik ve cinnettir." "Önce zaruri ilimleri öğren!" İlim çoktur fakat ömür kısadır. O halde önce dinde zaruri lâzım olan ilimleri öğrenmeli ve bunlarla amel etmelidir. İnsan, ölümü hatırladığı müddetçe, hasedi ve kıskançlığı terk eder. Ölümü gerçekten tanımış bir kimseye, dünya belâları, musibetleri, dert ve sıkıntıları çok hafif gelir. İnsan, ölüme hazırlanırsa, huyu güzel olur. Ölümü hatırlatmak, mümin için müjdeli haber gibidir. Şaşılır şu kimseye ki, dünyaya hırsla sarılır, halbuki ölüm, onu aramaktadır. Unutmuş ama unutulmuş değildir. Güler ama, bilmez ki, Rabbi ondan râzı mıdır, yoksa değil midir? Dünya deniz gibidir. Çok kimse, bu denizde boğulmuştur. Bu denizde boğulmamak için, binilen geminin takvâ, yükün imân ve hâlin de, tevekkül olması lâzımdır. Bunlara sahip olan bir kimse, dünyada meydana gelen şeyler için üzülmez. Olacak olan, zaten olmakta ve insanın bunları değiştirmesi, akan suyu tersine çevirmesi, mümkün değildir. Netice olarak insan, ölümü özüne sevdirmelidir. Çünkü ölüm, nasıl olsa yani inansa da, inanmasa da insanın başına gelecektir. Bir şey muhakkak olacaksa, onu olmuş bilmeli, ona göre tedbir almalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Cebrâîl aleyhisselâm bana geldi, dedi ki: Yâ Muhammed! İstediğin gibi yaşa, muhakkak öleceksin. İstediğini sev, muhakkak ondan ayrılacaksın. İstediğini yap, muhakkak karşılığını göreceksin.)
.
Yüz kere tövbeni bozsan da...
4 Haziran 2007 01:00
Allahü teâlâ, günahlarından pişman olup tövbe edenlerin, tövbelerini kabûl edeceğini vaad buyurmuştur. Bekara sûresinin 222. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever) buyuruldu. Bir gün Resûlullah efendimiz, eshâb-ı kirâma hitaben; (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istigfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü, Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde: "Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istigfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli, af ve magfiret edici bulur" buyurmaktadır) buyurmuştur. Ahmed Zerrûk hazretleri buyuruyor ki: "Masûm olmak, kusûrsuz olmak, Peygamberlere mahsûstur. Evliyânın masûm olması şart değildir. İsrâr ve devâm olmadan, büyük günâh işlemek, evliyâlığı bozmaz. Evliyâ, günâhından vazgeçer ve tövbe eder. Günâh işlemek, insanı helâk etmez. Günâha devâm etmek, tövbeyi terk etmek, helâk eder." Tövbe etmek farzdır!.. Günâhdan sonra hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi geciktirmek, büyük günâhtır. Bunun için de, ayrıca tövbe etmek lâzımdır. Her günâhın affı için, kalb ile tövbe etmek, dil ile istigfâr etmek ve beden ile kazâ etmek lâzımdır. Yüz kerre; "Sübhânallah-il-azîm ve bi-hamdihi" demek ve sadaka vermek ve bir gün oruç tutmak, çok iyi olur. Allahü teâlâ şartlarına uygun olan tövbeyi kabûl edeceğine söz vermiştir. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Şakîk-i Belhî hazretleri; "İleride tövbe ederim diye günaha devam edenler, daha yaşarız ümidiyle, tövbeyi geciktirenler, hattâ, Allahü teâlânın azâbını düşünmeyip, rahmetini ümid ederek tövbe etmeyenler, çok büyük gaflet ve felâket içindedirler" buyurmuştur. Günâh işleyince, hemen tövbe, istigfâr etmelidir. Gizli yapılan günâhın tövbesi gizli, âşikâr yapılanın tövbesi âşikâr olmalıdır. Tövbeyi geciktirmemelidir. İbrâhim Desûkî hazretleri, talebesi olmak isteyen birine; "Ey oğlum, tövbe etmek istersen, bu hususta lâubâli olma. Tövbeyi oyuncak sanma, yalnız dil ile 'Tövbe ettim yâ Rabbî!' demek yetmez, hem dil ile tövbe etmeli, hem de haramları ve yasak olan şeyleri yapmamalıdır. Tövbe nasıl olur bilir misin? Kulun, kalbini Allah'tan başka bir şey ile meşgûl etmemesi, tövbe etmesi ile olur. Bu hâsıl olursa, tövbe makbuldür" buyurdu. Günâh işleyince, melekler üç sâat yazmaz. Bu zamânda tövbe edilirse, hiç yazılmaz. Tövbe edilmezse, bir günâh yazılır. Tövbeyi geciktirmek, dahâ büyük günâhtır. Ölünceye kadar, tövbe kabûl olur. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurur. İmâm-ı Mücâhid hazretleri; "Her sabâh ve akşam tövbe etmeyen kimse, kendine zulmeder" buyurmaktadır. Ali Râmitenî hazretleri; (Ey îmân edenler, Yüce Allah'a nasuh tövbesi ile tövbe ediniz) meâlindeki Tahrim sûresinin 8. âyetini açıklarken buyuruyor ki: "Bu âyet-i kerîmede hem işâret, hem de müjde vardır. Tövbeden dönseniz de tövbe ediniz demesi işârettir. Müjde ise tövbenin kabûlüdür. Çünkü Allahü teâlâ tövbeyi kabûl etmeyecek olsaydı, bunu emretmezdi. Emretmesi kabûl etmesini gösteriyor. Ancak tövbe dilden değil, gerçekten kusurunu bilerek kalbten olmalıdır." Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Günâhı olan kimse, istigfâr ve tövbe eder, sonra bu günâhı tekrâr yapar, sonra yine istigfâr söyler, tövbe eder. Üçüncüye yine yapar ve yine tövbe ederse, dördüncü olarak yapınca, büyük günâh yazılır.) Günahların çokluğu sebebi ile, ümitsizliğe düşmemelidir. Ebû Türâb-ı Nahşebî hazretleri, günahlarının çokluğundan ağlayan bir gence hitaben; "Ey genç, ümitsiz olma!" "Ey genç! Ümitsiz olma! Çünkü Allahü teâlânın rahmet denizleri, dalga dalga geliyor. Allahü teâlâ ziyâdesi ile tövbeleri kabûl edici ve affedicidir. Kulların günahlarını bağışlayıcıdır. Âsilerin tövbelerini kabûl edicidir. Âcizlere kâfidir. Düşkünlerin en iyi vekîlidir. Bütün günahlardan tövbe makbûldür" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlâdan ümit kesmek küfürdür yani imânı giderir. Onun için Rabbimizin mağfiretinden daima ümitli olmalıyız. İnsan olarak hepimizin günahı çok, tövbemiz ise bozuktur. Hatta çoğu zaman, tövbe etmeyi bile unutuyoruz. Bütün bunlara rağmen, yüz kerre tövbemizi bozmuş olsak da, Allahü teâlâdan ümid kesmemelidir. Bekr bin Abdullah el-Müzenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ey Âdemoğlu! Allahü teâlânın rahmetinden öyle ümitli ol ki, bu ümidin seni, Allahü teâlânın mekrinden emin kılmasın. Eğer bundan emin olursan, günâhları işler, Allahü teâlânın gazâbına uğrarsın. Yine Allahü teâlâdan öyle kork ki, bu korku O'nun rahmetinden ümidini kestirmesin. Ne kadar günahkâr olursan ol, yine de Allahü teâlânın rahmet ve merhametinden ümidli ol."
.
Ağlayan kazanır, ağlatan ise kaybeder!
10 Haziran 2007 01:00
İnsanın ömrü, dünyanın ömrüne nazaran, sahrada esen bir rüzgâr gibidir. Bu çok kısa olan hayatta, insanın, acı günleri de, tatlı günleri de olur. Önemli olan, bu ömrü, nerede, nasıl ve ne işler yaparak geçirdiğidir. Başkalarının hakkını gasbederek, onlara zulmederek ve ağlatarak mı, yoksa muzlum olarak, gözyaşı dökerek yani ağlayarak mı geçirdiğidir. Eğer bir kimse, ömrünü, başkalarına zulmederek, onları ağlatarak geçirmiş ise, âhirette hâli çok perişandır. Çünkü Peygamber efendimiz; (İnsanlara zulmeden, Kıyâmette bunun azâbını çekecektir) buyurmuştur. Başkasının hakkına tecavüz eden, onun hakkını, malını elinden alan kimseye, zâlim denir. Zulüm, küfür gibi hiç helâl olmaz. Alâeddîn Âbizî hazretlerine; zulüm nedir diye suâl edilince, cevap olarak; "Bir şeyi lâyık olduğu yerden başka bir yerde kullanmaktır" buyurmuştur Şakîlerin alâmeti!.. Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmeyen ve kendi nefsi için başkasının hakkını yiyen veyâ başkasını aldatanlar, hak sâhipleri ile helâllaşmadıkça affedilmeyeceklerdir. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; "Bizden önce helâk olanlar, hakkı engellemek ve zulüm yapmak yüzünden mahvoldular. Hak onlardan satın alınırdı ve zulümden korunmak için de fidye verilirdi" buyurmuştur. Üzerinde kul veyâ hayvan hakkı bulunan kimseleri Allahü teâlâ affetmez ve bunlar ibâdet etseler bile, Cehenneme girecekler, cezâlarını göreceklerdir. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Şakîlerin alâmeti sende bulunmasın! Bu alâmetlerin evveli, zulmetmektir. Zulüm üç kısmdır: 1-Allahü teâlâya âsî olmak. 2-Zulmeden kimselere yardım etmek. 3-Kendi emri altında bulunanlara, ezâ, cefâ etmek. Onların ibâdet yapmalarına mâni olmak." Allahü teâlâ, kendisine ibâdette kusûr, hata edenleri, dilerse affeder. Başkasının hakkına riâyet etmek de ibâdettir. Başkalarına fenâlık edenleri ve üzerinde başkasının hakkı bulunanları, hak sâhipleri affetmedikçe asla affetmez. İmâm-ı Takî hazretleri; "Zulüm yapan, zâlime yardım eden ve bu zulme râzı olan, bu zulme ortaktır. Zâlimin adâletle geçen günü, kendisine, mazlumun zulüm gördüğü günden daha ağır gelir" buyurmuştur. Dünyada iken aldanan, âhirette kazanır, aldatan ise kaybeder. Mazlum olan kazanır, zâlim olan kaybeder. Gözyaşı döken kazanır, ağlatan ise kaybeder. Dünyada aldanan, âhirette sevinir, aldatan ise, içine düştüğü hali görüp üzülür. Üzülenler sevinir, üzenler ise üzülür. Dünyada iken, gözyaşı döküp ağlayanlar, orada sevinir, ağlatanlar ise, üzülür ve kahrolur ama bir faydası olmaz. Ka'b-ül-Ahbâr hazretleri buyurdu ki: "Cehennemde dört köprü vardır: Birincisinde, akrabâsı ile münâsebeti kesenler, ikincisinde, üzerinde borç bulunanlar, üçüncüsünde taşkınlık ve azgınlık yapanlar, dördüncüsünde, zulüm edenler oturur." Şunu hiçbir zaman unutmamalıdır ki, yalan söyleyen, hîlekârlık yapan, insanları aldatan, zulmeden, haksızlık yapan, din kardeşlerine yardım etmeyen, büyüklük satan, yalnız kendi menfeatini düşünen bir kimse, ne kadar ibâdet ederse etsin, hakîkî bir Müslümân sayılmaz. Bir gün Ali bin Fudayl hazretlerini, ağlarken görenler, sebebini sorarlar. Cevabında buyurur ki: "Bana zulmedene, yarın Allahü teâlânın huzûruna çıkıp da, hiçbir sebep yokken niçin zulmettiği kendisine sorulunca, hiçbir cevap veremeyecek olan kimseye acıyorum da onun için ağlıyorum." Zâlim değil, mazlum ol!.. Netice olarak, mahşer günü, Allahü teâlâ ile kullar arasındaki günahlar için şefaât, af çoktur. Fakat kullar arasındaki günahlara şefaât, af yoktur. Çünkü orada, mutlak adâlet ve her şeyi inceden inceye suâl eden, hesap soran mahkeme var. İnsanlar, haklı olsalar bile mahkemeye gitmekten çekinirler, korkarlar, mahkemeye düşmek istemezler. Sulh yapmayı tercih ederler. Mahkemede hak, açığa çıkıp, karşı tarafın olabilir. Bunun için âhirete giderken borçlu gitmemeli, alacaklı olarak gitmelidir. Zâlim değil, mazlum olmalı. Çünkü orada, zâlim verecek, mazlum ise alacaktır. Hesap günü, alışverişler para, mal ile değil, sevap, günah ile olacaktır. Hak sahiplerine, eğer varsa sevaplarımız verilecek, sevabımız yoksa, hak sahibinin günahları bize yüklenecektir. Dünyada iken, ben haklıyım diyen çok kimse, orada haksız çıkacaktır. Bu sebeple ben haklıyım demek çok tehlikelidir. Kendimize göre haklı olabiliriz. Allahü teâlâ indinde nasıl olduğunu, haklı mı haksız mı olduğumuzu bilmiyoruz. Onun için, dünyada iken helâllaşmak, anlaşmak lâzımdır. Zira anlaşmakta, uzlaşmakta hayır vardır. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâ, uyku; âhiret ise uyanıklık yeridir. Rüyâda ağlayan uyanıklıkta güler, sevinir. Sen dünyâ hayatında ağla ki, âhiret uyanıklığında gülesin ve neşeli olasın."
.
Niyet, yol levhası gibidir...
11 Haziran 2007 01:00
Niyet; kasdetmek, kalbin bir şeye yönelmesi ve kişinin, ibâdetleri, emre itâat ve Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yaptığını kalbinden geçirmesidir. Her işte, iyi niyet yapmalıdır. Kalb ile hâlis, Allahü teâlâ emrettiği için niyet etmedikçe, hiçbir ibâdete ve işe başlamamalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Kul, birçok iyi ameller işler. Bu ameller mühürlü bir zarf ile melekler tarafından Allaha yükseltilir ve bu zarf Allahın huzûruna konur. Allahü teâlâ; "Bu zarfı atınız, zîrâ bunun içindeki amel, benim rızâm için yapılmamıştır" buyurur. Sonra Allahü teâlâ melekleri çağırır ve; "Şu şu amelleri ona yazınız" buyurur. Melekler; "Yâ Rabbî! O bunların hiçbirini yapmadı" derler. Allahü teâlâ; "Yapmadı ama, yapmaya niyet etti" buyurur.) Her konuda niyet, çok önemlidir. Haramlardan kaçıp, farzları yerine getiren, dinimize hizmet niyetinde olanın, her adımı zikir sayılır. Bunun için, her işte güzel niyet etmeyi unutmamalıdır. Her sabah, evden çıkarken; "Allah Rızası için, ibâdet ve dinime hizmet etmeye, rızkımı helâlinden kazanmaya" diye niyet edenin, yaptığı her iş, attığı her adım zikir sayılır. Ameller, niyete göre... İlmin evveli niyet, sonra anlamak, daha sonra yapmak, ondan sonra muhafaza etmek ve en sonra da yaymaktır. Fudayl bin İyâd hazretleri; "İlim tahsîli doğru bir niyet ve temiz bir gâye ile olursa, bundan daha yüksek amel olmaz" buyurmuştur. Bir talebe, dinini öğrenmeye ve dine hizmet etmeye, Müslümanlara ve insanlara faydalı olmaya niyet ederse, bu niyetle okursa, her nefesi zikir olur. Ebû Ali bin Kâtib hazretleri; "Niyet her şeyin başıdır. Hayırlı işler, iyi niyetlerle, güzel maksatlarla yapılırsa, sevâbı çok olur. Böyle kimseye, Allahü teâlâ doğruluk, sıhhat ve başka birçok nîmetler ihsân eder. Kimin niyetinde zayıflık bulunursa, bildirilen faydalara kavuşamaz" buyurmuştur. Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile mekteb, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Zulüm, günâh, iyi niyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâbdır. Her mubâh, iyi niyet ile yapılınca tâat, kötü niyet ile yapılınca, günâh olur. Düzgün niyet edilmedikçe, hiçbir farz kabûl olmaz. Yemekleri, keyif için, lezzet için yememeli, Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmeye kuvvet bulmak için yemelidir. Eğer önceleri, böyle niyet edilemezse, her yemekte, zorla böyle niyet etmeye çalışmalıdır. Nice küçük amel, niyetle büyür, nice büyük amel ise niyetle küçülür. Mal iyi de değildir, kötü de değildir. Mal, mülk gönüle girerse insanı şımartır ve bu kimsenin sonu olur. Mal mülk, iyi niyetle kullanılırsa faydalı olur. Niyet iyi olmazsa insanın felaketi olur. Dünyada iki gram altın elde etmek için, bazen tonlarca toprak kazılır ve elenir. Âhirette de böyledir. Niyet altın gibidir. Çok amel değil, ihlâslı amel lâzımdır. Yapılan bütün amellerde hep niyet aranır, niyete bakılır. Allah için olanlar seçilir, diğerleri ise atılır. Bir insanın niyeti, hangi işte olursa olsun, ister dünya, isterse âhiret işinde olsun, Allahü teâlânın rızâsı için ise, bunun dünyası da âhiret, âhireti de âhiret olur. Şayet niyeti, Allahü teâlânın rızâsı, öldükten sonrası yani âhiret için değilse, bu kimsenin dünyası da dünya, âhireti de dünya olur. Yani ne kadar ibâdet yaparsa yapsın, eğer bu kimsenin niyeti Allahü teâlânın rızâsı değilse, elde ettiklerinin hepsi ölünce burada kalır, öbür tarafa hiçbir şey götüremez. Niyet hayır, âkıbet hayır Netice olarak, her şey niyetle kaimdir ve her şey niyete bağlıdır. Niyetsiz hiçbir şey olmaz. Herhangi bir kimse, levhalara bakmadan otobanlara yanlış girse, ömür boyunca da gitse, bir yere varamaz ve arzu ettiği yerin yanından bile geçemez. Onun için niyet, yol levhası gibidir. Yol levhası, insanı, arzu ettiği yere götürür. Yol levhası, insanı bir yere götürmeye mecbur değildir. Fakat insan, yol levhalarına bakar, bunlardan birini tercih eder ve böylece gideceği yere varır. İşte niyet de böyledir. İyi niyetle yaptığımız her iş, bizim için sevap, kötü niyetle yaptıklarımız ise günahtır. Niyetsiz yapılanlar ise, ha vardır, ha yoktur. Niyet hayır ise, âkıbet de hayır olur. Ebû İshâk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bir kimse Allahü teâlânın emir ve yasaklarından birini nefsi için yaparsa, o ameli ya kabûl olunur veya kabûl olunmaz. Ama, o ameli yapmaya kalkarken Allah için niyet ederse, o amelin kabûl olunacağı muhakkaktır."
.
Herkes, kendi sıfatıyla haşrolur...
18 Haziran 2007 01:00
Haşr kelimesinin sözlük anlamı, toplanmak, Neşr ise, dağılmak demektir. Mahşer de, haşr olunacak, toplanılacak yer demektir. Dinî terim olarak Haşr; Allahü teâlânın bütün insanları, melekleri, cinleri, şeytanları, diğer hayvan ve kuşları , gökte, yerde, denizde ne kadar büyük ve küçük canlı var ise, hepsini kıyâmetin kopmasından sonra diriltip, dünyâda yaptıklarının hesâbını vermek üzere Arasât denilen meydanda toplamasıdır. Kıyâmet günü bütün canlılar mahşer yerinde toplanacak, her insanın amel defteri uçarak sâhibine gelecektir. Bekara sûresinin 203. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allah'tan korkun ve bilin ki muhakkak hepiniz haşr olunacaksınız) buyurulmaktadır. Neşr kelimesinin dini terim olarak anlamı ise, âhirette, ölülerin diriltilip, hesâbları görüldükten sonra, cennetliklerin Cennete ve cehennemliklerin de Cehenneme dağılmalarıdır. Bir kimse, kıyâmet günü kimler arasında bulunacak ise, kabir hayâtında da, onların arasında bulunur. Dünyâda iken kimleri seviyorsa, kimlerin arasında yaşıyorsa, kıyâmette de, onlarla berâber haşrolunacaktır. Peygamber efendimiz; (Yemîn ederim ki, Allahü teâlâ, insanı sevdikleri ile berâber haşredecektir) buyurmuştur. Kıyâmet için ne hazırladın? Bir kimse, Resûlullah efendimize kıyâmet hakkında suâl sorunca; -Kıyâmet için ne hâzırlık yaptın? buyururlar. Soran kimse; -Allah ve Resûlünün sevgisini hâzırladım cevabını verir. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; -Sevdiklerinle berâber olursun buyurmuşlardır. İmâm-ı Nevevî hazretleri, bu hadîs-i şerîfi açıklarken; "Bu hadîs-i şerîf, Allahü teâlâyı, Onun Resûlünü, sâlihlerin ve hayır sâhiplerinin dirilerini ve ölülerini sevmenin kıymetini, faydasını bildiriyor" buyurmuştur. Allahü teâlâyı ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak, bunlara karşı edebli, saygılı olmak demektir. Sâlihleri severek onlardan faydalanmak için, onların yaptıklarını yapmak lâzım değildir. Çünkü, onların yaptıklarını yapan da, onlardan olur. Peygamber efendimiz bir gün; (Bir cemâati seven kimse, onların arasında haşrolunur) buyurunca, Ebû Zer Gıfârî hazretleri; -Yâ Resûlallah! Bir kimse, bir cemâati sevse, fakat onların yaptıklarını yapmasa, nasıl olur, diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Yâ Ebâ Zer! Sevdiklerinle berâber olursun buyurmuşlardır. Abdullah ibni Vehb hazretlerine, zamanın halîfesi mektup yazıp, kâdı yani hakim olması için teklifte bulunur. Fakat o, mesûliyetinin çok ağır olması sebebiyle kabûl etmez. Kendisine; -Niçin kabûl etmiyorsunuz? Allahü teâlânın kitâbı, Resûlullahın sünneti ile hüküm verirsiniz diyenlere; -Bilmiyor musunuz? Kıyâmet günü âlimler peygamberlerle ve kâdılar sultanlarla berâber haşrolunacaklar, berâber diriltilecekler buyurur. Peygamber efendimiz; (Çoluk çocuğu çok ve rızkı az olup, namâzlarını, şartlarına uygun olarak kılan ve Müslümânları gıybet etmeyen, Kıyâmette benimle birlikte haşrolunacaktır) buyurmuştur. Rükneddîn Ebü'l-Feth hazretleri, bir talebesine yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Şunu kesin olarak bilmelidir ki, insan iki şeyden ibârettir. Sûret ve sıfat. Hüküm sıfata göredir, sûrete göre değil. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sûretlerinize ve amellerinize bakmaz, kalblerinize bakar) buyuruldu. Ama sıfatın hükmü, hakîkat üzere, ancak âhirette görünür. Çünkü orada her şeyin hakîkati zâhir olur. Bu sûret gidicidir ve herkes kendi sıfatına uygun şekilde haşrolunur. Nitekim Bel'am-ı Bâurâ, o kadar tâatiyle birlikte, köpek sûretinde haşrolunacaktır. A'râf sûresi 176. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Onun hâli köpeğe benzer) buyuruldu. "Senin perdeni açtık!" Bunun gibi zulmeden, başkasının malına, canına tecâvüz eden, kendini kurt sûretinde; kibirli olan, kaplan sûretinde; cimri ve harîs olan da, kendini domuz şeklinde bulacaktır. Kâf sûresi 22. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Şimdi senin perdeni açtık! Artık bugün gözün keskindir) buyurulması, bunu gösterir. İnsan, bu kötü sıfatlardan temizlenmedikçe, hayvanlar sırasında yer almaktadır. A'râf sûresi 179. âyet-i kerîmesinde meâlen; (İşte onlar, hayvanlar gibidir; doğrusu daha sapık ve aşağıdırlar) buyuruldu. Nefsin tezkiyesi, temizlenmesi ise, ancak Allahü teâlâya sığınmak ve O'ndan yardım istemekle mümkündür." Netice olarak herkes, dünyadaki yaşayışına bakarak, âhirette, mahşer gününde kimlerle ve ne halde haşrolacağını bilebilir. İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanlar dünyâdaki işlerine göre haşrolunur. Allahü teâlânın yolundan ayrılanlar, o hâl üzere haşrolunur. Zulmedilerek ölenler, zulüm olundukları üzre, her birinin altında, kendilerine zulmedenler bulunarak haşrolunurlar. Bu zamânda melekler, onları, fırka fırka, cemâat cemâat sevk ederler."
.
Nasîhat tutmayanı, musîbet tutar...
20 Haziran 2007 01:00
Nasîhat; dînin ve aklın beğendiği şeyleri tavsiye etmek, öğüt vermek demektir. Nasîhat vermek, dînimizin birinci vazîfesidir ve Peygamber efendimizin sünnetine uymaktır. Hadîs-i şerîfte; (Dînin temeli nasîhattir) buyuruldu. Nasîhat vermek demek, Allahü teâlânın var olduğunu, bir olduğunu, bütün kemâl ve cemâl sıfatlarının Onda bulunduğunu, Ona lâyık olmayan sıfatların Onda bulunmadığını, hâlis niyyet ile Ona ibâdet etmek lâzım olduğunu, gücü yettiği kadar Onun rızâsının almaya çalışılmasını, Ona isyân edilmemesini, Onun dostlarına muhabbet, düşmânlarına muhâlefet edilmesini, Ona itâat edenleri sevmeyi ve isyân edenleri sevmemeyi, nimetlerini saymayı ve bunlara şükretmeyi, bütün mahlûklarına şefkat ve merhamet etmeyi, Onda bulunmayan sıfatları Ona söylememeyi bildirmek, Allahü teâlâ için nasîhat etmek olur. Kur'ân-ı kerîmde bildirilenlere inanmayı, emredilenleri yapmayı, kendi aklı ile, görüşü ile uydurma tercümeler yapmamayı, Onu çok ve doğru olarak okumayı, Ona abdestsiz el sürmek câiz olmadığını, insanlara bildirmek, Kur'ân-ı kerîm için nasîhat etmek olur. Dînimizin birinci vazîfesi Muhammed aleyhisselâmın bildirdiklerinin hepsine inanmak lâzım olduğunu, Ona ve ismine hürmet etmeyi, Onun sünnetlerini yapmayı ve yaymayı, Onun güzel ahlâkı ile huylanmayı , Âlini ve Eshâbını ve ümmetini sevmeyi bildirmek, Resûlullah efendimiz için nasîhat etmek olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nasîhat vermek dînimizin birinci vazîfesidir. Nasîhat vermek kolaydır. Nasîhati kabûl etmek güçtür. Çünkü, nefislerine uyanlara, dünyâ zevklerinin peşinde koşanlara, nasîhat acı, haramlar ise tatlı gelir. Nefis yaratılışta iyi işlerden kaçıcı, kötülüklere koşucudur. Allahü teâlâ, bizlere, nefislerimizi, bu huyundan vazgeçirmeyi, yanlış yoldan, doğru yola çevirmeyi emir buyuruyor. Bu vazîfemizi başarabilmek için, onu bazan okşamamız, bazan zorlamamız ve bazan söz ile, bazan da iş ile, idâre etmemiz lâzımdır. Çünkü nefis, öyle yaratılmıştır ki, kendine iyi gelen şeylere koşar ve buna kavuşmakta iken rastlayacağı güçlüklere sabreder. Nefsin, saâdete kavuşmasına mâni olan en büyük perde, gafleti ve cehâletidir. Gafletten uyandırılır, saâdetinin nelerde olduğu gösterilirse, kabûl eder. Bunun içindir ki, Allahü teâlâ, Zâriyât sûresinde, meâlen, (Onlara nasîhat et! Nasîhat, mü'minlere elbette fayda verir) buyurdu. Senin nefsin de, herkesin nefsi gibidir. Nasîhat ona tesîr eder. O hâlde önce kendi nefsine nasîhat et ve onu azarla! Hattâ, onu azarlamaktan hiç geri kalma!" Bir gün Peygamber efendimiz, Ebû Hüreyre hazretlerine hitaben; (İyi huylu ol!) buyurunca, hazret-i Ebû Hüreyre, iyi huyun ne olduğunu sorar. Resûlullah efendimiz de; (Senden uzaklaşana yaklaşıp nasîhat et, sana zulmedeni affet ve malını, ilmini, yardımını senden esirgeyene bunları bol bol ver!) buyurmuşlardır. Müslümânların birbirine, mümkün olduğu kadar, emr-i ma'rûf ve nehy-i münker yapması yanî nasîhat etmesi farzdır. Emr-i ma'rûf iki sûretle yapılır: Birincisi, söz, yazı ve her çeşit yayın vâsıtası iledir. Bunu yaparken, bilgi az ise ve şahsa, âdetlere, kanûnlara dikkat ve riâyet edilmezse, fitneye sebeb olabilir. İkinci yol, hâl ile, İslâmın güzel ahlâkına uyarak, nümûne olmaktır. Herkese tatlı dil, güler yüz göstermek, kimseyi incitmemek, kimsenin malına, ırzına göz dikmemek, en tesîrli, en faydalı nasîhat yapmak olur. Bunun içindir ki; "lisân-ı hâl, lisân-ı kalden entaktır" demişlerdir. Gücü, kuvveti, salâhiyyeti olan bir kimse, nasîhat etmezse, müdâhene olur ki, harâmdır. Gücü, kuvveti yettiği hâlde, fitne çıkarmamak için nasîhat etmezse, müdârâolur. Böyle yapmak da, câizdir, hattâ müstehab olur. Münâkaşa etmemelidir... Alay edenlere, zarar yapacaklara nasîhat verilmez. Nasîhat, birinin yüzüne karşı olmamalı, umûmî olarak, ortadan söylenmelidir. Hiç kimse ile münâkaşa etmemelidir. Resûlullah efendimiz, eshâb-ı kirâma hitaben; (Ümmetim arasında her zamân kırk kişi bulunur. Bunların kalbleri, İbrâhîm aleyhisselâmın kalbi gibidir. Allahü teâlâ, onların sebebi ile, kullarından belâları giderir. Bunlara ebdâl denir. Bunlar, bu dereceye namâz, oruç ve zekât ile yetişmediler) buyururlar. Orada hazır bulunanlardan İbni Mes'ûd hazretleri, bu dereceye nasıl kavuştuklarını sual edince, Peygamber efendimiz; (Cömertlikle ve Müslümânlara nasîhat etmekle yetiştiler) buyurur. Netice olarak, nasîhat etmek, dinimizin emridir. Allahü teâlâ, bütün Peygamberleri, kullarına nasîhat etmeleri için göndermiştir. Peygamberlerin ve Onların vârisi olan âlimlerin nasîhatlerini dinleyenler, ebedi saâdete kavuşurlar, dinlemeyenler ise, ebedi felâkete giderler. Kısacası; nasîhat tutmayanı, musîbet tutar.
.
Bir babanın oğluna nasîhati...
24 Haziran 2007 01:00
Ahmed Siyâhî hazretleri, Kastamonu'da yetişen evliyâdandır. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinin sohbetinde yetişip kemâle gelmiştir. Oğluna, aslında hepimize hitaben buyurur ki: "Ey oğlum! Sana Allahü teâlânın kitâbına, Resûlullah efendimizin sünneti seniyyesine uymayı, îtikâdını, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri doğru îtikâda göre düzeltmeni tavsiye ederim... Âlimlere, din büyüklerine hürmet et. İçin temiz olsun. Cömerd ve güler yüzlü ol. Başkalarına ihsân ve iyilikte bulun. Allahü teâlânın yarattıklarına eziyet etme. Arkadaşlarının kusurlarını affet. Büyük, küçük herkese nasihat eyle, hırs ve tamâhı terk eyle. Bütün ihtiyaçlarında Allahü teâlâya güven. Allahü teâlâ, kendisine sığınanları mahrum etmez. "Başka bir yol arama!" Ey oğlum! Kurtuluşu, doğruluktan başka bir şeyde, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmayı, Resûlullah efendimize tâbi olmak, ona uymaktan başka bir yolda arama. Kendini hiç kimseden üstün zannetme. Birisi senin hakkında koğuculuk ve hasetçilik yaparsa, ona mâni olmak için kendini zahmete sokma, onun işini Allahü teâlâya bırak. Sen kıymetli ömrünü Resûlullah efendimizin sünnet-i seniyyesine uymakla geçir. Allahü teâlânın emirlerini yerine getirmekte kınayanın kınamasından korkma. İbâdet ve tâatin güçlüklerine karşılık sevâba kavuşacağını düşünerek sabret. Nefsini dâimâ hesâba çek. Vakitlerini, dînin emirlerine uymakla kıymetlendir. Çünkü geçen zaman bir daha geri gelmez. Yarına çıkıp çıkmayacağın belli olmadığından, yarın yaparım demek, üzüntü ve pişmanlığa yol açar. Her zaman Allahü teâlânın râzı olduğu şeylere sarıl. Ey oğul! Tevâzu ve alçak gönüllülükte toprak gibi, başkasına fayda vermekte meyveli ağaç gibi, cömertlikte akan nehir gibi, ihsân ve iyilik yapmakta deniz gibi, mâlâyâni, faydasız şeyleri konuşmamakta, sükût ve susmakta cansız varlıklar gibi, ayıpları örtmekte karanlık gece gibi olmaya çalış. Kalbin körlüğü, kalb katılığındandır. Günahların için ağlayıp sızla, âh et. Nazargâh-ı ilâhî olan kalbi, haramlara ve Allahü teâlânın yasak ettiği şeylere yöneltmekten sakın. Akrabâyı ziyâret ve onlara iyilik etmeyi ihmâl etme. Âhiret kardeşlerini, iyi arkadaşlarını artırmaya çalış ve onlarla sohbet et! Evliyânın büyükleri; "Allahü teâlâ ile beraber olunuz. Buna gücünüz yetmezse, Allahü teâlâ ile beraber olanlarla olunuz ki, sizi Allahü teâlâya kavuştursunlar" buyurmuşlardır. Ey oğul! Dünyâya sarılmış olanlarla bulunma. Onlarla sohbet ve berâberlik gam, keder ve üzüntü getirir. Bu, tecrübe ile sâbittir. Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymayan, nefsinin arzu ve isteklerine uymuş kimselerle berâber olma. Böyle kimseler gizli düşman olup, insanın yüzüne karşı dalkavukluk yaparlar, arkadan ise aleyhinde bulunurlar. Onların yanına gelerek oturmalarına bakıp aldanma. Maksatları senden mânen faydalanmak olmayıp dünyâlık maksatlarına, mal ve mevki elde etmeye seni vesîle, âlet etmek içindir. Bir kusur ettiğinde, hakkında kötülük düşünenlerin ve düşmanlarının en azılısı olurlar. Zamânındaki insanları tecrübe ettiğinde, onlarda da, bundan başka bir özellik bulmayacaksın. Ey oğul! Sana bağlılık iddiasında bulunanların, yaptıkları iyilikleri başına kaktıklarını görürsün. Çünkü sadâkat ve bağlılık adına yaptıkları az bir iyilik karşılığında ağır, pek fazla bir hizmet ve karşılık beklerler, çok şey ümid ederler. Bu ümitlerine bir defa olsun müsaade etmezsen, gösterdikleri sevgi, sadâkat ve bağlılıklarını derhal bırakırlar. Çok defa onların isteklerinden yakanı kurtaramazsın. Ey oğul! Eğer sana hakîkî dost arkadaş lâzım ise, Allah için sevenlerle beraber ol. Böyle kimselerden dostluk ve kardeşlik bağı kurduğun kimseye, muhtâc olduğunda ihtiyacından fazla malın varsa ver. Yahud onu kendinle beraber tut veya kendine tercih et. Beraber olduğunuzda ve arkasından ayıplarını ört ve gizle. Kusuru olduğunda sabır ve tahammül et. Hayatta iken ve vefat ettiğinde onu hayırla an. İnsanın dört düşmanı!.. Ey oğul! Herkese yumuşaklık, alçak gönüllülük, güler yüzlülük ile davranmaya gayret et. Sana, Rabbinden alıkoyan dünyalığa, makam ve mevkiye kalbinin meyletmemesini tavsiye ederim. Çünkü nefs, hevâ, şeytan ve dünya, insanın dört düşmanıdır. Nefsin silahı tokluk, hapishanesi açlıktır. Hevânın silahı, çok konuşmak; sukût, konuşmamak ise, onun zindanıdır. Dünyânın silahı insanlarla fazla berâber olmak, onlar arasında fazla bulunmak, çâresi yalnızlık ve onlardan uzak kalmaktır. Şeytanın silâhı gaflet yâni Allahü teâlâyı unutmak; ona karşı tedbîr, Allahü teâlâyı anmak, hatırlamak, büyüklüğünü düşünmektir. Ey oğul! Bu nasihatlerimi iyi belle ve Allahü teâlânın nîmetlerine, sana yaptığı iyiliklere şükredenlerden ol!.."
.
İnsanlar görsün diye yaptım!.."
25 Haziran 2007 01:00
Bir şeyi, olduğunun tersine göstermeye riyâyani gösteriş denir. Riyâ, âhiret amellerini yaparak, âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak demektir. Kısaca, dünyâ kazancına dîni âlet etmek, ibâdetlerini göstererek, insanların sevgisini kazanmaktır. Başkalarının sevgisine ve övmelerine, iltifatlarına kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ yani gösteriş olur. İbâdet ile olan riyâ, bundan da dahâ kötüdür. Peygamber efendimiz; (Başkalarına gösteriş için namâzını güzel kılan, yalnız olduğu zamân böyle kılmayan, Allahü teâlâyı tahkîr etmiş olur) buyurmuştur. Bir kimse, namazını güzel kılar, rükû ve secdelerini tamam yaparsa, bu namaz sevinir ve nûrlu olur. Melekler, o namazı göğe çıkarır ve o namaz, namazı kılmış olana; "Sen beni kusurlu olmaktan koruduğun gibi, Allahü teâlâ da, seni muhâfaza etsin" diye iyi duâ eder. Şayet namaz güzel kılınmazsa, siyah olur. Melekler o namazdan iğrenir ve göğe götürmezler. O namaz, kılmış olana; "Sen beni zâyi eylediğin, kötü hâle soktuğun gibi, Allahü teâlâ da seni zâyi eylesin" diye kötü duâ eder. Eşbâh'da buyuruluyor ki: "Hâlis niyyet şarttır!" "Bir ibâdette sevâb hâsıl olması için, bu ibâdetin sahîh olması şart değildir. Hâlis niyyet edilmesi şarttır. Hâlis niyyet ederek yapılan bir ibâdet, bilmeyerek fâsid olursa, sahîh olmaz. Fakat niyyet edildiği için, çok sevâb hâsıl olur. Meselâ, abdestli olduğunu zannederek, abdestsiz kılınan namâz sahîh olmaz. Fakat, niyyetine karşılık çok sevâb verilir. Necis yani pis olduğunu bilmediği suyu, temiz zannederek, bununla abdest alıp kılınan namâzın şartı noksan olduğu için sahîh olmaz ise de, niyyet mevcût olduğu için sevâb verilir. Şartlarına uygun olduğu için sahîh olan bir namâz, riyâ ile, gösteriş için kılınırsa, sevâb hâsıl olmaz." Nimeti göstermek için iyi ve kıymetli giyinmek müstehabtır. Bayramlarda, topluluklarda, güzel, süslü giyinmek mubâhdır. Her zamân böyle giyinmek iyi değildir. Öğünmek için, gösteriş için giyinmek mekrûhtur. Gösteriş için, öğünmek için, nimeti göstermek, cemâl olmaz, kibir olur ve nefsin zayıf, azgın olduğunu gösterir. Gösteriş için namâz kılmak da riyâkârlıktır. Böyle namâz kabûl olmaz. Hadis-i şerifte; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, ey kötü insan! Bugün sana sevâb yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâblarını onlardan iste denir) buyurulmuştur. Mansûr bin Ammâr hazretleri şahit olduğu bir hadiseyi şöyle anlatır: "Benim tanıdığım bir kimse vardı. İbâdetini yapar, geceleri teheccüd namazı kılar, gözünden yaş eksik olmazdı. Epey bir zaman onu görememiştim. Araştırdığımda hasta olduğunu öğrendim ve evine gittim. Evinde perişan bir halde yatıyordu. Yüzü siyahlaşmış, dudakları şişmiş, gözleri masmâvi olmuştu. Kendisine; -Ey kardeşim! Lâ ilâhe illallah, de. Bunu dilinden bırakma dedim. Gözlerini bana dikip kızgın kızgın baktı. Sonra gene kapattı. Tekrar aynı sözü söyledim ve; -Eğer Lâ ilâhe illallah demezsen, senin cenâzeni yıkamam, namazını kılmam dedim. Tekrar gözlerini açıp; -Ey Mansûr, bu Kelime-i tevhîd ile benim arama bir engel kondu, deyince, Lâ havle velâ kuvvete illâ billahil aliyyil azîm, dedim. Sonra ona; -Ey arkadaş! Sen namaz kılıyordun, oruç tutuyordun, geceleri teheccüd namazı kıldığını söylüyordun ne oldu bu ibâdetlerin? diye sorunca; "Gösteriş olarak yapıyordum!" -Evet bunları yapıyordum. Fakat Allah için değil, insanlar görsün diye, gösteriş olarak yapıyordum. Kendi başıma evime çekilince, kapıyı kapatıp, perdeyi çeker içki içer, Rabbime isyân edip, günâh işlerdim. Bu halde iken, bir hastalığa yakalandım. Rabbime, şifâ ihsân ederse, bir daha günah işlemeyeceğime, ibâdetlerimi de Allah rızâsı için yapacağıma dair söz verdim, tövbe ettim. İyi olunca yine isyâna devam ettim. Bu hâl, birkaç kere tekrar etti. Ama ben her iyi oluşumda yine isyâna devam ettim ve şimdi gördüğün haldeyim ve bana tövbemin de artık kabul edilmeyeceği söyleniyor, dedi. Bunları anlatınca, ibret ve dehşet içinde yanından ayrıldım. Evinden biraz uzaklaşınca, öldü haberini aldım. Allahü teâlâdan sonumuzu hayır eylemesini dileriz. Nice kimseler çok namaz kılıp, oruç tuttuğu halde şeytana ve nefsine uyup sapıtmıştır!" Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki, benim şerîkim, ortağım yoktur. Başkasını bana şerîk eden, sevâblarını ondan istesin. İbâdetlerinizi ihlâs ile yapınız! Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan amelleri kabûl eder.)
.
Meşhûr olarak tanınmak...
1 Temmuz 2007 01:00
Şöhret; meşhûr olmak, ünü, şânı, adı duyulup yayılması anlamındadır. Şöhret sahibi olmak, insana, dünyada ve âhirette zarar verir. Zira Peygamber efendimiz; (Din ve dünyâ işlerinde iyi tanınarak parmakla gösterilmek, bir kimseye zarar olarak yetişir. Bu zarardan ancak Allahü teâlânın koruduğu kurtulabilir) buyurmuşlardır. Makam ve şöhret sâhibi olma arzûsu, insanlarda üç sebepten meydana gelmektedir: Meşhûr olmayı istemenin birinci sebebi, nefsin arzûlarına kavuşmaktır. Nefis, arzûlarının, harâm yollardan da elde edilmesini ister. Hadis-i şerifte; (İki aç kurt, bir koyun sürüsüne girdiği zamân, yaptıkları zarardan, mal ve şöhret hırsının yapacağı zarar dahâ çoktur) buyuruldu. Hizmet etmek için... İkinci sebep, insan, kendinin ve başkalarının haklarını zâlimlerden kurtarmak, müstehab olan meselâ, sadaka vermek, hayrât, hasenât yapmak için yâhut mubâh olan işler yapmak meselâ, iyi yemek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak, çoluk çocuk sâhibi olup, râhat ve mesûd yaşamak için veyâ ibâdetlerine mâni olacak şeylerden kurtulmak ve İslâm dînine, Müslümânlara hizmet için mevki sâhibi olmayı ister. Bir kimse, böyle niyetlerle mevkiye kavuşurken, riyâ, hakkı bâtıl ile karıştırmak gibi, İslâmiyetin yasak ettiği şeyleri yapmazsa ve vâcibleri, sünnetleri terk etmezse, bunun mevki sâhibi olması câizdir, hattâ müstehabdır. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, iyi insanların nasıl olacağını bildirirken, bunların; (Müslümânlara imâm olmak istediklerini) bildirmektedir. Hatta Süleymân aleyhisselâm; (Yâ Rabbî! Benden sonra kimseye nasîb etmeyeceğin bir mülkü bana ihsân eyle!) diyerek melik ve emîr olmayı istemiştir. Önceki dinlerden bildirilen ve reddedilmeyen haberler bizim dînimizde de muteberdir. Zira Peygamber efendimiz; (Hak ve adâlet üzere bir gün hâkimlik yapmayı, bir sene devâmlı gâzâ etmekten dahâ çok severim) buyurmuşlardır. Mevki, makam sâhibi olmayı istemenin sebeplerinden üçüncüsü ise, kişinin nefsini eğlendirmesi içindir. İnsanın nefsi, maldan olduğu gibi, mevkiden, makamdan, meşhûr olmaktan da lezzet almaktadır. Makam sâhibi olmanın bu üçüncü sebebi, harâm değil ise de, iyi olmadığı için, ilâcını bilmek ve yapmak lâzımdır. Makamın, şöhretin geçici olduğunu, zararlarını, tehlikelerini düşünmelidir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, dünyâda şöhret elbisesi giyerse, Allahü teâlâ ona kıyâmet günü aynı elbiseyi giydirerek kötü şöhretle teşhir eder ve nihâyet onu ateş alır) buyurmuştur. Evliyânın büyüklerinden Ebû Sâid Ebülhayır hazretlerine; -Falan kimse, su üstünde yürüyor dediklerinde; -Bu iş kolaydır. Martı kuşları da, su üstünde yürüyor buyurdu. -Filan kimse, havada uçuyor deyince; -Kuş ve sinek de uçuyor buyurdu. -Filan kimse, bir anda, bir şehirden bir şehre gidiyor diye söyleyince; -Şeytân da, bir nefeste şarktan garba gidiyor. Böyle şeylerin kıymeti yoktur. Mert odur ki, herkes gibi yaşar. Alışveriş yapar. Evlenir. Bir ân, Allahü teâlâdan gâfil olmaz, buyurdu. Şöhretten ve hürmet toplayarak kibirli olmaktan kurtulmak için, İslâmiyette mubâh, câiz olup, halkın beğenmediği işleri yapmalıdır. Bir gün, Genc-i Şeker hazretleri namaz kıldığı sırada, bir kimse dergâha girdi. Çok edepsizce ve tâciz edici bir şekilde Genc-i Şeker hazretlerine hitâben, yüksek sesle; -Nedir burada yaptığın sahte gösteri? Kendini bir ilâh ilân ediyor ve insanları kendine ibâdet ettiriyorsun, dedi. Genc-i Şeker hazretleri, bu kişiye çok kibâr ve mütevâzı bir sesle; -Kardeşim, kendimi aslâ ilâh ilân etmedim ve insanlara bana tapın demedim. Ben, Allahü teâlânın önemsiz ve mütevâzı bir kuluyum. Dilediğine şeref ve şöhret veren yalnız O'dur. Bu âcizin bütün şöhreti, Allahü teâlânın ihsânı sebebiyledir dedi. O kimse, bu tatlı ve yumuşak sözler karşısında saygısızlığına pişmân oldu, tövbe etti ve özür diledi. Bunun üzerine Genc-i Şeker hazretleri onu affetti. "Takvâ üzere ol!.." Şöhret için vaâz vermek, nasîhat etmek, kitap yazmak riyâ yani gösteriş olur. Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri, bir talebesine hitaben; "Ey oğul! Her hâlinde ilim, edeb ve takvâ üzere ol. İslâm âlimlerinin kitaplarını oku. Fıkıh ve hadîs öğren. Câhil tarîkatçılardan sakın. Şöhret yapma. Şöhrette âfet vardır" buyurmuştur. Netice olarak, insânın kemâli yani olgunlaşmış olması, kendisinin fânî ve bir hiç olduğunu anlamasıdır. İnsan ne kadar yaşarsa, ne kadar meşhûr olursa olsun ölecektir ve arkasından er kişi niyetine denecektir. Ebû Bekir bin İyâş hazretlerinin buyurduğu gibi: "Sükûtun en küçük faydası, sıkıntı ve belâlardan kurtarmasıdır. İyilik olarak, insana bu yeter. Fazla ve lüzumsuz konuşmanın en küçük zararı, şöhrettir. Belâ olarak, şöhret insana yeterlidir."
.
Kabirdekilerden yardım istemek...
2 Temmuz 2007 01:00
Kabir ziyâreti sünnettir. Haftada bir, hiç olmazsa, bayramlarda ziyâret edilmelidir. Perşembe, cuma veyâ cumartesi günü ziyâret edilmeli. Cuma günü dahâ sevâbdır. İbni âbidin'de; "Mevtâ, cuma günü ve bir gün önce ve bir gün sonra kendini ziyâret edenleri tanır" buyurulmuştur. Bir mezâr ziyâret edilince, kabirdekinin rûhu, gelenin rûhuna, ayna gibi akseder. Gelenin rûhu, dahâ üstün ise, kalbi sıkılır, râhatsız olur, zarar eder. Bunun için, İslâmiyyetin başlangıcında, kabir ziyâreti yasak edilmiştir. Sonradan, Müslümânlar da ölünce, bunları ziyârete müsaade edildi. Bunun için Peygamber efendimiz; (Kabirleri ziyâret etmenizi yasak eylemiştim. Bundan sonra, kabirleri ziyâret ediniz!) buyurmuştur. Resûlullah efendimiz, kabir ziyâret ederken, mevtâya selâm verirdi. Mevtâdan bir şey istemeyi yasak etmedi. Ziyâret edenin ve ziyâret olunanın hâllerine göre, kimine duâ edilir, kiminden de yardım istenir. Zira hadis-i şerifte; (İşlerinizi şaşırıp, sıkıldığınız zamân, kabirdekilerden yardım isteyiniz!) buyuruldu. Eshâb-ı kirâmın hepsi, bu hadîs-i şerîfe uyarak, Peygamber efendimizin kabrini ziyâret etmişler, Resûlullah efendimizden yardım istemişler ve murâtlarına kavuşmuşlardır. Rûh bedenden ayrılınca... İnsanın rûhu, bedenine âşıktır. Ölüp, rûh bedenden ayrılınca bu sevgisi yok olmaz. Rûhun bedene olan bağlılığı ve çekmesi, öldükten sonra da devam eder. Bir kimse, bir evliyânın kabrini ziyâret edince, ikisinin rûhu buluşurlar ve çok fayda hâsıl olur. Kabir ziyâretine izin verilmiş olması, başka faydalarının yanı sıra, bu faydanın da hâsıl olması içindir. İmâm-ı Şâfiî hazretleri, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe hazretlerinin kabrine gelir, ziyaret eder ve; "Ebû Hanîfe ile bereketleniyorum. Kabri yanına gidiyorum. Güç bir suâl karşısında kaldığım zamân, kabri yanında iki rekat namâz kılıp, Allahü teâlâya duâ ediyorum. Cevâbı hemen hâtırıma geliyor" buyururdu. Alâeddîn-i Attâr hazretleri buyurdu ki: "Bir âlimi ve evliyâyı ziyâret etmekten maksad, Allahü teâlâya yönelmektir. O büyüklerin rûhlarına tam bir yönelme ile ziyâret, cenâb-ı Hakk'ın rızâsına kavuşmaya vesîledir. Nitekim görünüşte halka tevâzu, hakîkatte Hakk'a tevâzudur. Çünkü insanlara Allahü teâlânın rızâsı için tevâzu göstermek makbûldür, kıymetlidir." İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Ebü'l-Hayr Fârûkî hazretleri de, kabir ziyâretlerine gider, kabir ziyâreti için sefere çıkmak câizdir buyururdu. Din büyüklerinin kabirlerini ziyârete gidince tam bir edeb üzere bulunur, ayakkabılarını çıkarıp, ellerini bağlar, başını önüne eğerek, kabrin yanına giderdi. Yüzünü kabre döner, iki dizi üzerine oturarak Kur'ân-ı kerîm okurdu. Edeb ve hürmetle geri geri giderek kabrin yanından ayrılırdı. Abdülhakîm-i Siyalkûtî hazretleri, bir talebesinin, kabir ziyâreti hakkındaki suâli üzerine buyurdu ki: "Çok kimse kabir ehlinden istifâde edildiğine inanmıyor. Ölü yardım yapamaz diyenlerin, ne demek istediklerini anlayamıyorum. Duâ eden, Allahü teâlâdan istemektedir. Duâsının kabûl olması için, Allahü teâlânın sevdiği bir kulunu vâsıta yapmaktadır. Yâ Rabbî! Kendisine bol bol ihsânda bulunduğun bu sevgili kulunun hâtırı ve hürmeti için bana da ver demektedir. Yâhut, Allahü teâlânın çok sevdiğine inandığı bir kuluna seslenerek; 'Ey Allahın velîsi, bana şefâat et! Benim için duâ et! Allahü teâlânın dileğimi ihsân etmesi için vâsıta ol' demektedir. Dileği veren ve kendisinden istenilen, yalnız Allahü teâlâdır. Evliyâ, yalnız vesîledir, sebeptir. O da fânîdir, hiçbir şey yapamaz. Böyle söylemek, böyle inanmak şirk olsaydı, Allah'tan başkasına güvenmek olsaydı, diriden de duâ istemek, bir şey istemek yasak olurdu. Diriden duâ istemek, bir şey istemek dînimizde yasak edilmemiştir. Hattâ müstehâb olduğu bildirilmiştir. Her zaman yapılmıştır. Âlimlere dil uzatılmaz!.. Câhil ve ahmak bir kimse, dileğini Allahü teâlânın kudretinden beklemeyip, velî yaratır, yapar derse, bu düşünce ile ondan isterse, bunu elbet yasak etmeli, cezâ da vermelidir. Fakat bunu ileri sürerek, İslâm âlimlerine, âriflere dil uzatılmaz. Çünkü, Resûlullah efendimiz kabir ziyâret ederken, mevtâya selâm verirdi. Mevtâdan bir şey istemeyi hiç yasak etmedi. Ziyâret edenin ve ziyâret olunanın hâllerine göre, kimine duâ edilir, kiminden yardım istenir. Peygamberlerin kabirde diri olduklarını her Müslüman bilir ve inanır." Netice olarak, kabirleri ziyâret etmeyi, dinimiz emretmektedir. Şartlarına uygun olarak ziyâret edilince, hem ziyâret edene, hem de ziyâret edilene faydalı olmaktadır. İmâm-ı Nevevî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Resûlullahın ve sâlihlerin kabirlerini çok ziyâret etmek ve her ziyârette kabir başında çok durmak sünnettir."
.
Esas gaye, îmânla ölmektir...
8 Temmuz 2007 01:00
Îmân, Peygamberlerin bildirdiklerini, dil ile söylemek ve kalb ile tasdîk etmek demektir. Peygamberi tasdîk etmeyen, inkâr eden kimse, kâfir olur. Kâfirler, Cehennemde sonsuz kalacaktır. Allahü teâlâ, sonsuz merhametinden dolayı, Peygamberler göndererek, var ve bir olduğunu ve inanılması lâzım olan şeyleri, kullarına bildirmiştir. Peygamberi işitmeyen bir kimse, Allahü teâlânın var ve bir olduğunu düşünüp, yalnız buna îmân eder ve Peygamberi işitmeden ölürse, bu da Cennete girecektir. Bunu düşünmeyip, îmân etmezse, Cennete girmeyecektir. Peygamberi inkâr etmediği için, Cehenneme de girmeyecektir. Kıyâmet günü, hesaptan sonra, tekrâr yok edilecektir. Cehennemde sonsuz yanmak, Peygamberi işitip de, inkâr etmenin cezâsıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Cennet ile Cehennem'den başka ebedî bir yer yoktur. Cennet'e girmek için îmân ve dînin emirlerine uymak lâzımdır" buyurmuştur. Aklı olan, îmân eder... Aklı olan bir kimse, hemen îmân eder. Aklına uymayıp, nefsine, şehvetlerine uyan kimse ise, başkasına aldanır ve inkâr bataklığına saplanır. Ananeye, modaya uymak hastalığı, nefislerimizin tuzaklarından biridir. Çok kimse, kendi nefislerinin bu tuzaklarına düşerek, büyük saâdetlerden, kazançlardan mahrûm kalmışlardır. Bunun içindir ki Allahü teâlâ, bir hadîs-i kudsîde; (Nefislerinizi, kendinize düşman biliniz! Çünkü nefisleriniz, bana düşmandırlar!) buyuruyor. Her işte, yerken, içerken, konuşurken... Rabbim bundan râzı mı diye düşünmek lâzımdır. Altmış sene devamlı oruç tutup, ibâdet eden birisinden nasihat istemişler. O da; "Allahı unutarak iş yapan kimseye, Cehennem ateşi yetmez mi?" buyurmuştur. İhlâslı olmak büyük nimettir. Bu nimetten mahrum olanlar, uyandırılmalıdır. Hazret-i Ömer; "Peygamber efendimizin muvaffakiyeti, başarısı, Kur'ân-ı kerime tam uymasındandır" buyurmaktadır. İşte bizler de, Kur'ân-ı kerime, Peygamber efendimizin bildirdiklerine tam uyarsak, muvaffak oluruz. Din büyüklerinin bütün işi, Peygamber efendimize tam uymak idi. İnsana bazı felaketler, kendine yani nefsine güvenmesinden, güzelliğinden, zenginliğinden gelir. Allahü teâlâyı unutarak yapılan işin neticesi, Cehennemdir. Cenâb-ı Hak; (Emr-i ma'rûf, nehy-i anil münkeri terk ederseniz en kötünüzü başınıza getiririm) buyurmaktadır. Allahü teâlâ, İhlâs ile yapılan ameli kabul eder. Allahü teâlânın emirlerini bildirmek ise, her Müslümâna farzdır. Müslüman, bu tebliğe, önce kendi nefsinden başlamalıdır. Namâzları vaktinde ve doğru kılmalıdır. Peygamber efendimiz birini acele namâz kılarken görünce; (Namazlarını böyle kılarsan, sana ümmet-i Muhammedden demezler) buyurmuştur. Namazları, şartlarına uygun kılmamaktan Allahü teâlâya sığınmalıdır. Bir gün Abdülhâlık Goncdüvânî hazretlerinin huzûruna uzak yerden bir misâfir ve biraz sonra da yanlarına, güzel sûretli, temiz giyimli bir genç gelir. Bu genç, Abdülhâlık Goncdüvânî hazretlerinden duâ isteyip hemen ayrılır. Misâfir; -Efendim! Bu gelen genç kimdi acaba? Gelmesi ile gitmesi bir oldu der. Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri; -Bizi ziyârete gelip duâ isteyen bir melek idi buyurur. Misâfir hayret eder ve; -Efendim! Son nefeste îmân selâmeti ile gidebilmemiz için bize de duâ buyurur musunuz? diye yalvarır. Bunun üzerine Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri; -Her kim farzları eda ettikten sonra duâ ederse, duâsı kabûl olur. Sen, farz olan ibâdeti yaptıktan sonra duâ ederken bizi hatırlarsan, biz de seni hatırlarız. Bu durum hem senin, hem de bizim için duânın kabûl olmasına vesîle olur buyurur. Gizli duâ etmelidir... İmâm-ı Birgivî hazretleri, vasiyetinde buyuruyor ki: "Yalvararak ve gizli duâ etmelidir. Yalnız iken Allahü teâlâya yalvarmalı, âcizliğini ve günahlarını düşünerek ağlamalıdır. Allahü teâlâdan istikâmet, af, âfiyet, rızâsını ve muvaffakiyet istemelidir. Îmânın gitmesinden korkup, dâimâ hüsn-i hâtime yani son nefeste îmân ile gitmeyi istemeli, İslâm nîmetine her zaman şükretmelidir." Netice olarak, bir insanın îmânlı olarak ölüp ölmeyeceği, son nefeste belli olur. Bütün ömrü îmân ile geçip, son günlerinde îmânı gidip, îmânsız olarak ölen bir kimse, kıyâmette îmânsızlar arasında olur. Her şeyin, her işin bir gayesi, kıblesi vardır. Esas gaye, îmân ile ölmek, son nefeste Allah demektir. Bu sebeple îmân ile ölebilmek için, her gün duâ etmek lâzımdır. Mutarrif bin Abdullah hazretlerinin buyurduğu gibi: "Helâk olan bir kimsenin nasıl helâk olduğuna hayret etmem. Fakat saâdete kavuşup, kurtulan bir kimsenin nasıl kurtulabildiğine hayret ederim. İyi biliniz ki; Allahü teâlâ bir kuluna, îmân ile ruhunu teslim etmekten, îmân ile ölmekten daha büyük bir nîmet vermemiştir."
Doğmak, ölmenin alâmetidir...
9 Temmuz 2007 01:00
Var olan her cisimde, devamlı değişiklikler olur. Herhangi bin cisim, hareket ederek yer değiştirebilir, büyüyebilir, küçülebilir veya rengi değişebilir. Eğer bu cisim canlı ise, hasta olabilir veya ölebilir. Canlı cansız bütün cisimlerde bu vardır ve bu değişmelere olay yâhut hâdise denmektedir. Allahü teâlâ, ezelde böyle takdir etmiştir ve bunu kimse değiştiremez. İnsan da, değişime uğrayan bu varlıklardan birisidir. O da, doğar, büyür ve ölür. Dünyaya gelmek, ölümün habercisidir. Yaratılan her varlık için, mutlak bir son vardır. Başlangıcı olanın, sonu da olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, kıyâmet günü ile alâkalı olarak buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, Sûr üfürüldükten sonra, kıyâmetin kopmasını murâd buyurduğu vakit, dağlar uçar, bulutlar gibi yürümeye başlar. Denizlerin bazısı bazısına taşar. Güneşin nûru giderek simsiyâh olur. Dağlar toz hâline gelir. Âlemler birbirine girer. Yıldızlar, dizili incinin kopup dağıldığı gibi olur. Gökler gülyağı gibi erir ve değirmen döner gibi deverân eder ki, şiddetli bir şekilde hareket eder. Bazı kerre toplanır, bazı kerre de dümdüz olur. Allahü teâlâ, göklerin parça parça olmasını emreder. Yedi kat yerde ve yedi kat gökte ve kürsîde diri olarak kimse kalmaz. Her türlü varlık ölür. Yerde taş taş üstünde kalmaz. Göklerde hiç canlı kalmaz." Ölümden kaçış yok! İnsan dahil, hiçbir varlık, Allahü teâlânın takdirinin dışına çıkamaz ve bu mümkün de değildir. İnsan da ölümden kaçamaz çünkü ölüm, insan için takdir edilmiştir. Hiç kimsenin elinde bir saniye bile yaşama imkânı yoktur. Eceli gelen ölür. Bu vakit, göz açıp kapayıncaya kadar geçen bir andır. Muhammed bin Kudbuddîn-i İznikî hazretleri buyuruyor ki: "Ey biçâreler, siz ölümden kaçarsınız. Filân öldü, ben dahî onun yanında bulunacak olursam, bana dahî, bulaşır dersiniz. Bulaşıcı hastalık filân mahalleye geldi diyerek, başka yere kaçarsınız. Ey biçâreler, nereye kaçarsınız! Ölüm size vadolunmuştur. Ecel ileri gitmez! Allahü teâlâ size, eceliniz geldikte, göz açıp yumuncaya kadar vakit vermez. Takdir edilenden ne fazla ve ne de eksik olur. Hak teâlâ, emrini, her nerede hüküm ettiyse, o kişi, malını, evlâdını ve ailesini, cümleten bırakıp, o mahalle gider. Ve toprağı olan memlekete varmayınca, canını almaya emrolunmaz. Herkes, eceli geldikte ölür. A'râf sûresinin 33. âyetinde meâlen; (Ecelleri geldiği zamân, onu az zamân ileri ve geri alamazlar) buyuruldu. Kişi doğmadan önce, ne kadar yaşayacağı takdîr edilmiştir. Allahü teâlâ ölümü yarattı. Sonra diriliği yarattı. Sonra rızkımızı yarattı ve levh'e yazdı. Şimdi, Hak teâlâ, sizin günde ne kadar nefes alıp verdiğinizi bilicidir ve levh'e yazmıştır. Melekler, gözetirler, vakti gelince, melek-ül-mevte haber verirler..." İnsan için üç türlü hayât vardır. Bunlar; dünyâ, kabir ve âhiret hayâtıdır. Dünyâda, beden rûh ile birliktedir. İnsana hayât, canlılık veren rûhdur. Rûh bedenden ayrılınca, insan ölür. Beden mezârda çürüyüp, toprak olunca veyâ yanıp kül olunca, yâhut yırtıcı hayvan yiyip yok olunca rûh yok olmaz. Kabir hayâtı başlar. Kabir hayâtında his vardır, hareket yoktur. Kıyâmette yeni bir beden yaratılıp, rûh ile bu beden birlikte Cennette veyâ Cehennemde sonsuz yaşarlar. Cennete ve Cehenneme giden yol ise, dünyadan geçmektedir. Bunun için insanın tercihini iyi yapması ve hazırlıklı olması lazımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Gaflet uykusu ne zamâna kadar sürecek, kulaklardan pamuk ne vakit atılacak? Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri kulakları açacaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak. Rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhiretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrümüzü, bunlara uygun geçirelim. Kendimizi âhiretin çeşitli azâblarından kurtaralım! Tahrîm sûresinin 6. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyuruldu." Fırsat günleri ganîmettir... Netice olarak, fırsat günleri ganîmettir. Dünyâya iki kerre gelmek yoktur. Her şeyin bir alâmeti vardır. Doğmak da, ölmenin alâmetidir. Bu sebeple vakit çok kıymetlidir. Muhammed Ma'sûm hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanın ömrü çok azdır. Sonsuz olan âhiret hayâtında, insanın karşılaşacağı şeyler, dünyâda yaşadığı hâle bağlıdır. Aklı başında olan, ileriyi görebilen bir kimse, dünyâdaki kısa hayâtında, âhirette iyi ve rahat yaşamaya sebep olan şeyleri yapar. Âhiret yolcusuna lâzım olan şeyleri hazırlar
.
Tevekkül sahibi, şikâyetçi olmaz...
15 Temmuz 2007 01:00
Tevekkül; meşrû sebeblere yapışarak, bütün işleri Allahü teâlâya ısmarlamak, Ona güvenmek, teslim olmak anlamındadır. Kalbin, her işte Allahü teâlâya îtimâd etmesi, güvenmesi demektir. Muhammed Bâkî-billah hazretleri buyuruyor ki: "Tevekkül, sebebe yapışmayıp, tembel oturmak değildir. Çünkü böyle olmak, Allahü teâlâya karşı edepsizlik olur. Müslümanın meşrû olan bir sebebe yapışması lâzımdır. Sebebe yapıştıktan ve çalışmaya başladıktan sonra tevekkül edilir. Allahü teâlâ sebebi, istenilen şeye kavuşmak için, bir kapı gibi yaratmıştır. Bir şeyin hâsıl olmasına sebeb olan işi yapmayıp da, sebepsiz olarak gelmesini beklemek, kapıyı kapayıp pencereden atılmasını istemeye benzer ki, edebsizlik olur. Allahü teâlâ ihtiyâçlarımıza kavuşmak için kapıyı yaratmış ve açık bırakmıştır. Bizim vazifemiz, kapıya gidip beklemektir. Sonrasını O bilir." Sebeplere yapıştıktan sonra... Ebû Saîd-i Harrâz hazretleri, sebeplere yapıştıktan sonra her şeyi Allahü teâlâdan bekler ve; "Tevekkül, kalbin Allah'a güvenmesidir" buyururdu. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Mesrûk bin el-Ecdâ hazretlerinden alarak şöyle bir hâdise nakletmektedir: "Çölde yaşayan bir bedevînin bir merkebi, bir köpeği, bir de horozu vardı. Horoz kendilerini sabah namazı için uyandırır, köpek bekçilik yapar, merkeb de yüklerini taşırdı. Bu bedevi, tevekkül sahibi, her şeyi hayra yoran bir kimseydi. Bir gün tilki, horozu alıp götürür. Âile fertleri üzülse de; 'Belki hakkımızda hayırlısı budur' der. Bir müddet sonra kurt merkebi parçalar ve yine 'Belki hayırlısı budur' der. Bir müddet sonra köpek de ölür ve adam yine; 'Belki hakkımızda hayırlısı budur' der. Bir sabah kalktıklarında görürler ki, etraflarındaki komşular, eşkıyâlar tarafından esir alınıp götürülmüşler. Gece komşuların hayvanları gürültü yaparak yerlerini belli edince, eşkıyalar da onların yerlerini kolayca tesbit ederler. Bunların hayvanı olmadığı için, eşkıyalar karanlıkta bunları fark edemezler ve böylece de kurtulurlar. Adamın dediği gibi, bunların hakkında hayırlısı, hayvanların ölmesi imiş. Allahü teâlânın gizli lütuflarını ve ihsânlarını bilen ve O'na tevekkül eden; O'nun işinden râzı olur, şikâyetçi olmaz." Hamdûn-ı Kasâr hazretlerine; -Tevekkül nedir? diye sorulunca; -On bin dinar paran olsa, bir dinar da borcun olsa, bu borcun üzerinde kalmasından ölmeden önce emin olmamandır. Aynı şekilde on bin dinar borcun olsa, bunu ödeyecek hiçbir şey de bırakmasan, Allahü teâlânın o borcunu ödeyecek bir vesile vermesinden ümid kesmemendir buyurmuştur. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerini ziyarete gelenlerden bazısı; -Biz rızkımızı arıyoruz derler. O da; -Nerede olduğunu biliyorsanız, orada arayınız? buyurur. Onlar; -Allahü teâlâdan istiyoruz deyince; -Eğer sizi unutmuş sanıyorsanız, hatırlatınız! cevabını verir. O kimseler; -Tevekkül ediyoruz, bakalım ne gönderecek? derler. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; -İmtihan ederek, deneyerek tevekkül etmek, îmânda şüphe bulunmasını gösterir buyurur. O kimseler; -O hâlde ne yapalım? diye sual edince; -Emrettiği için çalışmalı, rızık için üzülmemeli, tedbirlerin arkasında koşmamalıdır. Rızk için Allahü teâlânın verdiği söze güvenmelidir. Emrine uyarak çalışanı, rızkına ulaştırır buyurur. Ahmed bin Hanbel hazretlerinin yevmiye ile çalışan bir işçisi vardı. Akşam talebesine; -Bu işçiye ücretinden fazla ver diye tenbih eder. Talebe, o işçiye, ücretinden fazla para verir fakat işçi almaz ve gider. Ahmed bin Hanbel hazretleri talebesine; -Arkasından yetiş ve ver, şimdi alır buyurur. Gerçekten de o işçi verilen fazla parayı alır. Talebesi, bunun sebebine Ahmed bin Hanbel hazretlerine suâl edince; -Ücretini almadan önce, böyle bir fazlalık hatırından geçiyordu. Şimdi ise bu düşüncesi kalmadı. Alması tevekkülünü bozmayacağı için aldı cevabını vermiş ve; "Tevekkül, bütün işlerinde Allahü teâlâya teslim olmak, başa gelen her şeyi O'ndan bilip katlanabilmektir" buyurmuştur. Sıkıntılara râzı olmazsa!.. Bişr-i Hafî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâya tevekkül ettim diyen kimsenin; cenâb-ı Hakk'ın, kendisi hakkındaki muâmelesine, yâni takdîr ettiği şeylere, başına gelen sıkıntı ve musîbetlere de râzı olması lâzımdır. Aksi takdirde, yalan söylemiş olur." Netice olarak tevekkül; sebeplere yapıştıktan sonra, Allahü teâlâdan başkasına güvenmemek ve O'ndan başkasından korkmamaktır. Ebû Yâkûb Nehrecûrî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Gerçek tevekkül sâhibi, her şeyi Allahü teâlâdan bekler, başkasına eziyet ve sıkıntı vermez. Başına gelen belâ ve musîbetlerden dolayı kimseden şikâyetçi olmaz. Mahrum kaldığı şeyler sebebiyle de kimseyi kötülemez. Çünkü o, hayrın da, şerrin de, Allahü teâlâdan olduğuna îmân etmiştir."
.
Hayırlı işleri sonraya bırakan...
16 Temmuz 2007 01:00
Hayırlı iş demek, dinimizin bildirdiği ve Rabbimizin râzı olduğu, beğendiği ibâdetler ve işlerdir. Hayırlı işleri sonraya bırakmak, insanı dünyada da, âhirette de, pişman eder. Öleceğini unutan, hayırlı işleri de unutur. Bunun için ölüm unutulmamalıdır. Bütün kötülüklerin başı ölümü unutmaktan geçer. Ölümü unutmayan insan, kızamaz, kimseye kötülük yapamaz. Kötülük, hem dünyada hem de âhirette kişinin yüz karasıdır. Falancaya rastlamaktansa veya işim düşmektense kalsın dedirten kötü huylu bir kimse, mahvolmuş demektir. Bir Müslüman, herhangi bir Müslümanın yanına herhangi bir iş için rahat gidemiyorsa, o Müslümanın sonundan korkulur. Hadîs-i şerîfte; (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hatırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyuruldu. İş işten geçmeden!.. Zamanında zekâtını vermeyen ve malını âhiret yolunda sarf etmeyen bir kimse, fakîr olunca, çok pişmân olur. Fakat iş işten geçmiştir. Bunun için hayırlı işlerde acele etmelidir. Çünkü, hayırlı işin mânisi çok olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, helâya girdikten bir müddet sonra, kapıyı vurarak hizmetçisini çağırır. Hizmetçi, tahâret suyunu koymadığını sanıp, koş arak gelir. Kapı arasından gömleğini uzatarak, -Al, bunu, falanca fakîre hediyye olarak götür, buyurur. Hizmetçi, gömleği alıp o kimseye götürür ve dönüşte; -Efendim, bunu helâdan çıkınca emir etseydiniz olmaz mı idi? Kendinize niçin böyle sıkıntı verdiniz? diye sorar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri cevaben; -Gömleğimi o fakîre hediyye etmek, helâda hatırıma geldi. Dışarı çıkıncaya kadar geciktirseydim, şeytânın vesvese ederek, bu hayırlı işi yapmaktan beni vazgeçirmesinden korktum buyurur. Geciktirmede en zararlı şey de, tövbeyi geciktirmektir. Sonra tövbe ederim ve iyi şeyler yaparım dememelidir, ölüm daha önce gelebilir. Yarın tövbe etmeyi, bugün etmekten kolay sanan, aldanır. Çünkü tövbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ki, faydası olmaz. Bu hâl, şu talebeye benzer ki, dersine çalışmayıp, imtihan günü hepsini öğrenirim sanır ve ilim öğrenmek için, uzun zaman lâzım olduğunu bilemez. Bunun gibi, pis nefsi temizlemek için de, uzun zaman onunla mücadele etmek lâzımdır. Ömür, boşuna geçince, bir anda, bu nasıl yapılabilir? Bugünün işini yarına bırakanın, kıyâmet günü utanmaktan, pişmân olmaktan başka, eline bir şey geçmez. Gençlik çağı, kazanç zamanıdır. Mert olan, bu vaktin kıymetini bilip, elden kaçırmaz. İhtiyârlık herkese nasîb olmaz. Nasîb olsa da, rahat, elverişli vakit ele geçmez. Vakit de bulunsa, kuvvetsizlik, hâlsizlik zamanında, yarar iş yapılamaz. Bugün, her vaziyet elverişli iken, fırsat elde iken, güç kuvvet yerinde iken, hangi özür ile, hangi sebeple, bugünün işi yarına bırakılabilir? Allahü teâlâ, bir hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Ey insanoğlu, günahlarınıza tövbe ederek, kendi kendinize ikrâmda bulunun! Sâlih amel işleyerek cihâd edin! Henüz kıyâmet kopmadan kıyâmetin dehşetini düşünüp ona göre hazırlanın! İşittiğiniz hâlde, sağırlardan olmayın! Gönlünüze gelen sıkıntı, mal ve rızkınızdaki eksiklik, mâlâyanî sözlerden ve zamanı iyi değerlendirmemekten ileri gelir. Başkalarının kusûrlarını gördüğü vakit, kendi kusûrunu hâtırlamayan, şeytanı sevindirir, Rahmânı gücendirir. Gizli ve açık bütün yaptıklarınızdan sorulacaksınız. Oruç tutanlara sayısız nimetler ihsân ederim. Tövbe edenleri azâbımdan emîn kılarım. Her nimet bendendir. Bunun için yalnız bana şükredin! Her şeyi veren benim. Her şeyi benden isteyin! Rahmetimden ümit kesen helâk olur.) Bu dünya bir konaktır! İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünya, âhiret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her an mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhiret için hâzırlanmalı, hem de dünya ihtiyaçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhiret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." Ahmed Gazâlî hazretleri de buyurudu ki: "Şunu iyi bilin ki, insanlar bu âlemde yolculuk halindedirler. Onların ilk konakları beşik, sonuncusu ise kabirdir. Hakîkî vatan, ya Cennet veya Cehennemdir. İnsanın ömrünün en kıymetli sermâyesi vakitleridir. Kim hesapsız Cennete girmek isterse, vakitlerini Allahü teâlânın beğendiği şeylerle geçirsin." Netice olarak, insan nasıl yaşarsa öyle ölür. Dün geçti, yarın ise, ya var, veya yoktur. Yarına çıkıp çıkmayacağımız, belli değildir. Bu sebeple, her günü, yarınsız bilmeliyiz. Yoksa; (Helekel musevvifûn yani yarın yaparım diyen helâk oldu) hadîs-i şerîfine dahil oluruz.
.
Kendini seven, sevilmez
22 Temmuz 2007 01:00
Allahü teâlâ, insanlara merhamet ederek, seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefs denilen bir kuvvet yaratmıştır. Nefsin yaratılması, insanların yaşaması, üremesi, dünyâ için çalışmaları ve âhiret için cihâd sevâbı kazanmaları içindir. Allahü teâlâ, nefsi böyle nice faydaları için yaratmış ve bütün insanlara merhamet ederek, acıyarak, nefse hâkim olup, zararlı arzûlarını önlemeleri için de, insanlarda akıl yaratmış, akla rehberlik eden Peygamberler de göndermiştir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın nefsi îmân etmez ve İslâmiyete uymak istemez. Onun yaratılışı böyledir. İnsan deyince, insanın nefsi anlaşılır. Herkes 'ben' deyince nefsini bildirmektedir. İnsan ibâdet yaparken, nefsi küfür hâlindedir. Yaptıklarının yerinde bir iş olduğunu inkâr etmektedir. Kul, hep nefsini düşünür! Kalb yani gönül, birden fazla şeyi sevmez. Bu bir şeye olan sevgisi kesilmedikçe başka şeyi sevemez. Kalbin mal, evlât, mevki, övülmek gibi çeşitli arzûları, bağlantıları ve sevdikleri görülür ise de bu sevgilileri hakîkatte hep bir sevgilisi içindir. O biricik sevgilisi de, kendi nefsidir. Onların hepsini, kendi nefsi için sevmektedir. Nefsine olan sevgisi kalmazsa, nefsi için onlara olan sevgisi de kalmaz. Bunun içindir ki, kul ile Rabbi arasındaki perde, kulun kendi nefsidir. Kul, hep nefsini düşünmektedir. Bunun için perde, yalnız kendisidir. Başka hiçbir şey değildir. Kul, kendi nefsini düşünmekten büsbütün kesilmedikçe Rabbini düşünemez. Allahü teâlânın sevgisi onun kalbine yerleşemez." Dünyâyı anlayan, ondan sakınır. Ondan sakınan, nefsini tanır. Nefsini tanıyan, Rabbini bulur. Mevlâsına hizmet edene, dünyâ hizmetçi olur. Veşşemsi sûresinin 9. âyetinde meâlen; (Nefsini tezkiye eden kurtuldu. Nefsini günâhta, cehâlette, dalâlette bırakan, ziyân etti) buyuruldu. İnsanın nefsi, Allahü teâlâ ile kul arasında en büyük engel en büyük duvardır. Bu duvarı, delmek, kırmak lâzımdır. Bu duvar, şöhrettir, âmir olmaktır, emir vermek arzusudur, kibirdir. Kibirli olmak ise, çok tehlikelidir. Çünkü Cenab-ı Hak bir hadis-i kudside; (Bütün günahların cezasını affederim, Azâmet ve Kibriyâ bana mahsustur. Kim bunda bana ortak olmak isterse, hiç acımam, Cehenneme atarım) buyuruyor. Bütün günahlara Allahü teâlâ, sıfatları ile düşmandır. Kibirliye ise, zâtı düşmandır. Hamdûn-ı Kasâr hazretleri; "Kim kendi nefsini, Firavun'un nefsinden daha hayırlı zannederse, kibirli olduğunu göstermiş olur" buyurmuştur. Allahü teâlâ ile kul arasındaki duvarların yıkılması, kaldırılması için kullanılan âletler, ilâçlar farklıdır. Bunların ilâcı, ibâdet değildir. Bunların ilâcı, İmâm-ı Rabbânî hazretleri gibi Allah dostlarını sevmek, onların kitaplarını, hayatlarını okumak ve böylece onlarla beraber olmaktır. Onları seven, kitaplarını okuyup yollarında olan, onlarla beraber olmuş demektir. Bu büyüklerle beraber olan, hatalarını, kusurlarını görür ve bunları düzeltmeye çalışır. Osman Hîrî hazretleri "Nefsine âit bir şeyi güzel gören kimse, ayıplarını ve kusurlarını göremez" buyurmuştur. Mâlik bin Enes hazretleri, kibirli ve kendini beğenen kimselerden hoşlanmaz ve; "Bir kimse kendini övmeye başlarsa, değeri düşer" buyururdu. Ebû Muhammed Abdullah Râşî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâ ile insan arasında olan en büyük perde, kendi nefsini düşünmesi ve kendisi gibi âciz olan bir kula güvenmesidir. İnsanların değil, Allahü teâlânın sevgisine kavuşmayı düşünmelidir" Sevgi, itaât demektir... Sevgi, itaât demektir. Yani seven bir kimse, sevdiğine itaât eder. Sevginin derecesi, kişinin itaâtteki sürati ile ölçülür. Bir kimse, ben ehl-i sünnet âlimlerini, din büyüklerini seviyorum deyip de itaât etmiyorsa, kendi nefsine göre hareket ediyorsa, bu kimse yalancıdır. Bir vücutta bir hücre beyinle bağlantısını kopartırsa, kanserleştiği gibi, bu büyüklerle irtibatı kesilen bir kimse de, iflâh olmaz. Bunun için, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını, hayatlarını okumalı ve onlarla irtibatı, bağlantıyı hiç kesmemelidir. Sevgi yakınlık ister, kaçan mahrum kalır, gözden ırak olan gönülden de ırak olur. Kendisini yani nefsini seveni, başkası sevmez. Netice olarak insan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indinde kıymeti o kadar yükselir. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Nefsini beğenen kimse, muhakkak helâke, felâkete düçâr olur. İnsan, kendini yani nefsini sever ve nefsine göre hareket ederse, insanlar tarafından sevilmez. Kısacası, kendini seven sevilmez ve kendini sevmeyeni ise, herkes sever. Abdullah bin Hubeyk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kim, Allahü teâlânın rızâsı için nefsini ayıplarsa, Allahü teâlâ onu gazâbından korur."
.
Sütün pislikten ayrılması gibi...
23 Temmuz 2007 01:00
İnsanın din ve dünya saâdetine kavuşması için ilim öğrenmesi şarttır çünkü ilim tohumdur. Amel ise, o ilim tohumunu ekmek yani tatbik etmektir. Bu tohumun suyu da, ihlâstır yani samimiyettir. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ buyuruyor ki, benim şerîkim yoktur. Başkasını bana şerîk eden, sevâblarını ondan istesin. İbâdetlerinizi ihlâs ile yapınız! Allahü teâlâ, ihlâs ile yapılan işleri kabûl eder) buyurmuştur. İbâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu. Resûlullah efendimiz, Mu'âz bin Cebel hazretlerini, Yemen'e vâli olarak gönderirken; (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel, kıyâmet günü sana yetişir) buyurmuştur. İhlâsın ilâcı nedir? İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki; "Az olsun çok olsun, gönlün meylettiği ve nefsin lezzet aldığı herhangi bir şey, yapılan amele, ibâdete karıştığı zaman, o amel karışır, berraklığı kalmaz, ihlâsı gider. Böyle bir kimse, lezzet aldığı şeylere bağlanarak şehvetlerinin esiri olmuş olur. İhlâsın ilâcı, nefsin arzularını kırmak, yok etmek, haram ve mekruhlardan tamamen kesilmek, kalbe iyice yerleşecek şekilde âhirete yönelmektir. İnsan, bazen, yorularak ve ihlâsla yaptığı amellerin, ibâdetlerin makbul olduğunu zanneder. Halbuki bu yaptığı ibâdetlerde nice gizli kusurlar vardır. Fakat bunlardan haberdar değildir. Vaktiyle bir kimse, bu kusurları geç de olsa anlamış ve 30 sene kıldığı namazları iâde etmiştir. Bu kimse başından geçenleri şöyle anlatmıştır: 'Ben tam 30 sene, namazlarımı camide cemaâtle ve hem de en ön safta kılardım. Bir gün geç kaldım ve ancak ikinci safta kendime bir yer bulabildim. İkinci safta yer bulmam ve orada namazımı kılmam bana çok ağır geldi ve bu halim sebebiyle insanlardan utandım. Zira 30 senedir namazlarımı hep ilk safta kılmıştım. Arka safta namaz kılmam ve bu halimden dolayı insanlardan utanmam beni derin derin düşüncelere götürdü. Demek ki ben, insanların beni ilk safta görmelerine seviniyormuşum. Bu halimden utandım ve hemen tövbe ettim. 30 senelik namazımı da iâde ettim.' İşte bu gizli kusurları herkes anlayamaz ve farkına da varamaz. Ancak cenab-ı Hakkın ihsânı ve yardımı ile ibâdetler böyle kusurlardan temizlenebilir. Böyle karışık, kusurlu ameller, âhirette sevap hanesinde değil, günah hanesinde görülür." Âhirete intikal eden bir zâtı, bir başka zât rüyasında görür ve kendisine; -Dünyada iken yaptığın amelleri, orada nasıl buldun, diye sorar. O zât da; -İhlâsla yani Allah için yaptığım her amelim karşıma çıktı. Yolda görüp çiğnenmesin diye kaldırdığım nar tanesinin sevap hanesine, elbisemde bulunan bir ipek ipliğin de, günah hanesine kaydedildiğini gördüm. Dünyada iken bir merkebim vardı. Bir gün bu merkebim öldü. Halbuki buna çok ihtiyacım vardı, çünkü bütün ihtiyaçlarımı onunla giderirdim. O ölünce sabrettim ve bunun karşılığını Rabbimden bekledim. Ancak merkebim öldüğü zaman, bir anda ağzımdan "Allahın lanetine gidesi..." diye bir söz çıkmıştı. Âhirete intikal edince, merkebim için sabrımın da sevap hanesinde olmasını ümit ettim ve sevap hanesinde göremedim. Meleklere durumu sorduğum zaman bana; -Onu nereye gönderdiysen oradadır dediler. Ben de; -Nereye göndermişim ki dedim. Onlar; -Sen, merkebin öldüğü zaman, "Allahın lanetine gidesi..." demedin mi? İşte oraya gitti cevabını verdiler. Velhasıl dünyada iken, her ne iş yapmışsam ve bunları hangi niyyetlerle yapmış isem, aynen o niyyetlerimdeki gibi karşıma çıktı. Hatta, bir gün bir sadaka vermiştim. O sırada, beni başkaları da görmüştü. Onların görmesi de benim hoşuma gitmişti. Âhirette amel defterimde, sevap olarak onu dahi göremedim. Zira o sadakayı verirken, başkalarının görmesi ve benim buna sevinmem, o sadakanın kabul olmasına mani olmuş cevabını vermiştir. İlim, amel ve ihlâs İslamiyyete tam uyabilmek, ilim, amel ve ihlâs ile olur. Her sözde, her işte, her harekette, her duruşta, kendiliğinden hâsıl olan ihlâs, muhlas olan kimseye nasîb olur. Sırrıyi Sekati hazretleri; "Kimsenin olmadığı yerde, sırf Allah rızası için kılınan iki rekat namaz, 70 veya 700 hadis-i şerif okuyup yazmaktan daha hayırlıdır" buyurmuştur. Netice olarak, yapılan amelleri, ibâdetleri, hayır hasenâtı ne varsa hepsini, Allahü teâlânın rızâsı için yapmalı, ayıplardan, kusurlardan temizlemelidir. Yahya bin Muâz hazretlerinin buyurduğu gibi: "Sütün pislikten ayrılması gibi, ihlâs da ameli, yapılan ibâdetleri, ayıplardan temizler."
.
İslâmiyete uyan, rahat eder...
29 Temmuz 2007 01:00
Dinli olsun, dinsiz olsun, inansın inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, İslâmiyetin bildirdiği emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu hâl, faydalı bir ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulmas ı gibidir. Zamanımızda, İslâmiyeti kabul etmedikleri hâlde, çok kimsenin, birçok işlerinde, muvaffak olmaları, râhat, huzûr içinde yaşamaları, inanmadıkları, bilmedikleri hâlde, İslâmiyetin emrettiklerine uygun olarak çalıştıkları içindir. Müslümân olduklarını söyleyen, âdet olarak ibâdetleri yapan, çok kimselerin ise, sefâlet, sıkıntılar içinde yaşamalarının sebebi de, İslâmiyetin bildirdiği emir ve yasaklara ve güzel ahlâka uymadıkları içindir. İslâmiyete uyarak âhirette sonsuz saâdete kavuşabilmek için ise, önce buna îmân etmek, inanmak ve bilerek, niyet ederek uymak lâzımdır. Bütün mahlûklara her nimeti, iyilikleri veren yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi var eden, var olmak nimetini veren, her ân, varlıkta durduran, insanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran da, hep cenâb-ı Haktır. Allahü teâlâ, öyle bir Rezzaktır ki, kullarının rızıklarını, günâhlarından dolayı kesmiyor. Af ve merhameti o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Hilmi o kadar çoktur ki, kullarının cezâlarını vermekte acele etmiyor. Nimetin hakîkî sâhibi... Allahü teâlânın nimetleri, ihsânları güneşten dahâ açık ve aydan dahâ âşikârdır. Başkalarından gelen nimetleri de gönderen, yine Odur. Başkalarının ihsân etmesi, bir emânetçinin, birisine emânet vermesi gibidir. Başkasından bir şey istemek, fakîrden bir şey beklemektir. İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. O hâlde, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbı dır. Aklın lüzûm gösterdiği bir vazîfe, bir borçtur. İnsanın başına gelen belâlar, sıkıntılar, hep İslâmiyetten uzaklaşmanın, isyânın, inkârın yani kötü amellerin netîcesidir. Zira Peygamber efendimiz; (Âmirleriniz, amellerinizdir) buyurmuştur. İslâmiyetin bildirdiği sosyal ve ekonomik ahlâktan, ahkâmdan ayrılan insanlar, milletler, sıkıntıdan, ıstıraptan, felâketten kurtulamamışlardır. Geçmiş milletlerde böyle olduğunu târîh yazmaktadır. Gelecekte de, elbette böyle olacaktır. Çünkü târîh, tekerrürden ibâretdir. Emîr Külâl hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâda ne yaparsak âhirette onun karşılığını bulacağız. Ey insanlar, dikkat ediniz ve uyanık olunuz! Bir kimse hevâ ve hevesinden vazgeçmedikçe, tuzağına av düşmeyen ve eli boş kalan avcı gibidir. Eğer insan, Allahü teâlâyı unutur, gaflete dalarsa, belâya ve musîbete düşer. Ne yazık ki, ömür bitmek üzere olduğu hâlde, insan dünyâlıklara dalmış, nefsinin esîri olmuş ve âhiret yolculuğunu unutmuş, ihmâl etmiştir." Allahü teâlâyı tanıyan, onu sever. Onu seven de, dinin emirlerini yapar, yasaklarından yani haramlardan kaçınır. Herhangi bir kimse, bunlara yani İslâmiyetin emir ve yasaklarına riâyet etmeden, ben Allahü teâlâyı tanıyorum, onu seviyorum derse, yanlış olur. Sevmenin bir tarifi de, itaât etmek demektir. Sevginin derecesi, itaâtteki sürati ile ölçülür. Şems-i Tebrîzî hazretleri, bir gün dostlarına şöyle nasîhatte bulunur: Huzura kavuşmak için... "Âhireti terk edip, dünyâya tâlib olup muhabbet edenlere, mal kazanıp zengin olmaktan, âhirete tâlib olan kimselere, ölmeden önce ibâdet yaparak, dîn-i İslâma hizmet ederek gayretle çalışmaktan, Allahü teâlânın tâlibi olan kimselere, O'na kavuşmak arzusu içinde olanlara, mihnet, meşakkat, dert ve belâlara katlanmaktan, ilmi taleb edenlere, yâni âlim olmak isteyenlere de, yalnız, kimsesiz, garip kalmaktan başka çâre yoktur. Çünkü, kim ilim öğrenmek arzusunda olursa, onun üzüntüsü çok olur, onu rencide ederler. Huzura kavuşması için her türlü derde, belâya sabretmesi lâzımdır. Kim kendini üstün görürse zillete düşer. Hesapsız, sonunu düşünmeden malını sarf edenler, fakir olurlar. Herkesin, nefsini öldürüp, gönlünü diri tutması lâzımdır. Nefsi diri, gönlü ölü olanların, mesûd ve bahtiyâr olması düşünülemez." Netice olarak, Allahü teâlâya imân edip emir ve yasaklarına uyan, dünyada rahat eder, huzurlu yaşar, âhirette de ebedi saâdete kavuşur. Avn bin Abdullah hazretlerinin nefsine hitaben buyurduğu gibi: "Ey nefsim, sana böyle ne oluyor! Muhtaç ve düşkün olursan, üzülür, mahzûn olursun. Zengin ve kimseye muhtâc olmazsan, âhiretini ve kendini unutursun. Hiç amelin olmadan, çalışmadan âhirette rahata kavuşmak istersin. Uzun istekler peşine düşüp, tövbeyi devamlı sonraya atıp, geciktiriyorsun."
.
Kendini öven, başkasını kötüler
30 Temmuz 2007 01:00
Allahü teâlâ, ilim, kudret gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Fakat, yalnız üç sıfatı kendine mahsûstur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şey O'na muhtaç olmak demektir. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz etmek olur. Kullara kibirlenmek yakışmaz. En büyük günâhtır. Hadîs-i kudsîde; (Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur: Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim) buyuruldu. Bu sebeple islâm âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zamân, müslümânlara tevâzu yani alçak gönüllü olmayı emir buyurmuştur. Abdülkâdir-i Geylânî hazretleri, sevenleri ile beraber dicle nehri kenârında otururken, orada bulunanlardan birisi, kendisini övücü sözler söylence; "Dünyâda, benden aşağı bir müslümân bulunacağını sanmam" buyurarak, oradakileri gaflet uykusundan uyandırmıştır. İnsanları, kendilerinde bulunmayan sıfatlarla, yalan sözlerle övmenin haram, günah olduğu kitaplarda yazılıdır. Peygamber efendimiz; (Medh olunmayı, övülmeyi sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kabâhatlerini, kusûrlarını görmez olur. Doğru sözleri, kendisine yapılan nasîhatları işitmez olur) buyurmuştur. İnsanlara zulmeden zâlim bir kimseyi, âdil diyerek övmenin ve din düşmanlarının ölüsüne, dirisine duâ etmenin de, imânı tehlikeye sokacağı, yine kitaplarda yazılıdır. Hadîs-i şerîfde; (Fâsık medholunduğu zamân, Rabbimiz gadaba gelir) buyurulmuştur. Çok kimse, yaratılışta sefîh yani aklı az olur. Böyle bir kimsenin eline çalışmadan, alın teri dökmeden mal geçerse, edindiği kötü arkadaşları, bu mala konmak için, dağıtmasını, saklamanın, arttırmanın erkeklik, yiğitlik olmadığını söyleyerek onu kandırırlar ve isrâf etmesine, haram ve günah olan yerlere harcamasına yol açarlar. Bunun içindir ki, kötü arkadaşlardan kaçmakla emrolunduk. Zengin çocuklarının çoğu, böyle isrâfa alışmakta ve sefîh olmaktadırlar. Sefâheti arttıran sebeplerin başında, insanların çok hürmet, saygı göstermesi, yüz vermesi, onu övmeleri gelmektedir. Bunun için Celâleddîn-i Devânî hazretleri; "Çocuğa büyüklerin âdeti olan temiz, tayyib bir kazanç getirecek iş yaptırmalıdır. Baba veya anasından kendine ulaşana güvendirmemelidir. Çünkü babalarının malı, parası ile gururlanan, övünen zengin çocukları, sanat öğrenmekten mahrûm olmuşlar, durumları değişince de sıkıntıya düşmüşlerdir" buyurmuştur. Övülmeyi sevmek, kalb hastalıklarından yani kalbin hasta olmasındandır. Bunun sebebi, insanın kendini beğenmesi, yüksek, iyi sanmasıdır. Medh olunmak, böyle kimselere tatlı gelir. Bunun üstünlük, iyilik olmadığını, olsa da, geçici olduğunu düşünmelidir. İbn-i Vefâ hazretleri, sevdiği birine hitaben; "Devamlı elde kalmayacak olan bir şeyin varlığı ile övünmek ve kendi başına da gelebilecek bir şeyden dolayı başkasını ayıplamak ahmaklıktır. Çünkü pek iyi bilirsin ki, başkasının başına gelen senin, senin başına gelen şey de, başkasına revâ görülebilir" buyurmuştur. Başkalarının sevgisine ve onların övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ kötüdür. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ fenâdır. Ahmed bin Hanbel hazretleri; "İnsanların ahmak sınıfı, kendilerinin övülmelerinden hoşlananlarıdır" buyurmaktadır. İnsanın, kendini övmesi veya övülmeyi sevmesi, hep nefsine düşkün olması sebebiyledir. Bir kimsenin kalbinde ya Allahü teâlânın sevgisi veya nefsinin sevgisi bulunur. Zira kalbin, birden fazla şeye muhabbeti, sevgisi olmaz. Sevilen şeylerin çokluğu, her ne kadar birden fazla şeye kalbin muhabbetini gösterse de, yine sevgisi birdir ve o da kişinin kendi nefsidir. Bu kimsenin bu şeylere olan muhabbeti, hep nefsine olan sevgisinin parçalarıdır. Kişinin nefsine olan muhabbeti, sevgisi, yok olursa, onlara olan sevgisi de yok olur. Ma'rûf-ı Kerhî hazretleri; "Dilini, başkalarını kötülemek ve aşağılamaktan koruduğun gibi, medh etmekten de koru" buyurmuştur. Netice olarak, kişinin kendini övmesi ve başkaları tarıfından övülmeyi sevmesi, hep kendi nefsini sevmesindendir. Nefsini seven, kendini över ve herkesin de kendisini övmesini bekler. Kendisini beğenen ve öven bir kimse, başkalarını beğenemez ve onlardaki güzellikleri, üstünlükleri anlıyamaz ve böylece onları kötüler. Ali Kazvânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kendini çok öven bir kimse, başkasını da aynı derecede kötüler. Başkasını fazla kötüleyen de, kendisini aynı derecede medheder, över."
.
İlim çoktur, ömür ise kısadır
5 Ağustos 2007 01:00
İlim, insanlara, ekmek ve su kadar lâzımdır. İlim, rivâyet ve kuru ma'lumat çokluğu değildir. İlim, faydalı olan ve kendisiyle amel edilen şeylerdir. İlim, belli şeyleri ezberlemek değil, ezber edilen şeylerden temin edilen faydadır. Kadın, erkek her müslümana, kendisine lâzım olan ilimleri öğrenmesi farzdır. Farzları, haramları öğrenmek farz, vâcibleri öğrenmek vâcib, sünnetleri öğrenmek ise sünnettir. Her müslümanın bunları öğrenmesi ve bunlarla amel etmesi lâzımdır. Çünkü; (Erkek olsun kadın olsun, müslümanların ilim öğrenmesi farzdır) buyurulmuştur. Farzları ve haramları öğrenmeyen günaha girer. Bilmemek özür değil suçtur. Öğrenmeye ehemmiyet vermemek ise, küfür olur. Demek ki bilmemek ya haramdır veya küfürdür. Peygamber efendimiz; (Beşikten mezara kadar ilim öğreniniz) buyurmuştur. İlmi sevmeyenlerde hayır yoktur. Böyle kimselerle dostluk ve diğer bağlılıkları kesmelidir. Çünkü ilim, kalblerin hayatı, gözlerin aydınlığıdır. Hiç kimse âlim olarak doğmaz ve ilim sahibi ile cahil, bir olmaz. Bunun için her müslüman, kendisine lâzım olan ilimleri öğrenmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Yâ âlim, yâ müteallim yani talebe veyâhud bunları dinleyici ol! Bu üçünden olmayıp dördüncüsünden olursan, yani hiçbirinden olmazsan helâk olursun) buyurmuşlardır. Doğru yazılmış bir ilmihâl kitâbı okumayan kimse, dînini öğrenemez. Dînini öğrenmiyen kimse de, din düşmanlarının yalanlarına aldanarak imânını kaybeder. Dinin alışveriş kısmını bilmeyen bir kimse, haram lokmadan kurtulamaz ve ibâdetlerin sevâbını bulamaz. Zahmetleri boşa gider, azâba yakalanır ve çok pişman olur. Bu sebeple her müslümana önce lâzım olan şey, îmânı, farzları, harâmları öğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikçe, müslümânlık olamaz, îmân elde tutulamaz. Hak borçları ve kul borçları ödenilemez. Niyyet, ahlâk düzeltilemez ve temizlenemez. Düzgün niyyet edinilmedikçe de, hiçbir farz kabûl olmaz. Bir müslümanın, kendisine lâzım olan ilimleri öğrenmesi, nafile ibâdet yapmasından daha üstündür. Zira hadîs-i şerîfde; (Bir sâat ilim öğrenmek veyâ öğretmek, sabâha kadar ibâdet etmekten dahâ sevâbtır) buyurulmuştur. Dinin en büyük düşmanı, cehalettir. Cahillik, insanı Cehenneme götürür. Eğer insanlar, kıyâmette olacakları idrâk edebilseydi, oradaki sıkıntıyı, derdi bilebilseydi, dünyada dert diye bir şey tanımazlardı. Bir kimse, fıkıh bilgilerini öğrenmez, fıkhın kıymetini ve fıkıh âlimlerinin değerini bilmezse, bu kimseye, böyle âlimlerin kıymetli eserlerini okumak ağır gelir. İlmi, kibirlenmek, kendini büyük görmek için isteyenlerden hiçbiri felâh bulmuş değildir. Ama ilmi tevazu için, âlimlere ve insanlara hizmet için isteyen, elbette felâh bulur, kurtulur. Dünyadan herkes âhirete yolculuk yapıyor. Herkes bir vasıtaya binip gidiyor. Esas olan, önemli olan, bir vasıtaya binmek değil, doğru vasıtaya binmektir. Yanlış vasıtaya binen, istediği yere değil, vasıtanın gittiği yere gider. Kâbe'ye gitmek için niyet edip Paris'e giden uçağa binen bir kimse, niyeti hâlis olsa bile Kâbe'ye varamaz. Kıyâmette nereye gitmek istiyorsak, ona göre hazırlık yapmalıyız. Âhirette Cennet ve Cehennemden başka yer yoktur. Cennete girmek için, doğru imân sahibi olmak ve dine uymak gerekir. Cehenneme götürücü tuzaklara yakalanmamalıdır. Bu tuzaklar, Hadid sûresinin 20. âyet-i kerîmesinde meâlen şöyle bildiriliyor: (Dünya hayatı ancak la'b oyun, lehv eğlence, ziynet süs, aranızda tefahür, övünme ve mal ve evlâdı çoğaltma isteğinden ibarettir.) Bunların bir tanesine yakalananın gönlü ölür. Laf ile müslümanlık olmaz. Dinin emir ve yasaklarına önem vermeyenin imânı gider. Önem vermemek, öğrenmek için çaba sarfetmemek, farzları yapmadığı ve işlediği günahler için üzülmemek demektir. Ölmek felâket değil, öldükten sonra başa gelecekleri bilmemek ve bunun için tedbirini almamak felâkettir. Evliyânın menkıbelerini okumak, dinlemek, muhabbeti artırır. Eshab-ı kirâmın menkıbelerini okumak ve dinlemek ise, imânı kuvvetlendirir ve günahları mahveder. Evliyanın sözünde rabbâni tesir vardır. Zira büyüklerin sözü, sözlerin büyüğüdür buyurulmuştur. Bunun için, ehli sünnet âlimlerinin kitaplarını, hayatlarını okumalı, lâzım olan bilgileri bunların kitaplarından öğrenmelidir. Böyle âlimlerin kitaplarını ve hayatlarını okumak, insanın şerefini artırır. Netice olarak, ilim yani öğrenilecek şeyler çoktur fakat ömür kısadır. Bunun için herkes, kendisi için dinde zaruri lâzım olan ilimleri öğrenmelidir. Zira öğrenmenin acısını bir müddet tatmayan kimse, hayatı boyunca cehaletin zilletini yudumlamak mecburiyetinde kalır ve ebedi saâdetini de kaybedebilir.
.
Âlim, hakkı bâtıldan ayırandır
6 Ağustos 2007 01:00
Âlim, bilen, bilgin anlamındadır. Her bilene âlim veya İslâm âlimi denir mi veya kime âlim denir? İslâm âlimi olabilmek için, din bilgilerinin naklî ve aklî kısmında mütehassıs olmak, kalbin de bütün kirlerden temizlenmiş olması gerekmektedir. Âlim, ışığı ve karanlığı gören ve hakkı bâtıldan ayırt eden kimsedir. Âlim, islâm alimlerinin kitaplarından nakil yapan kişidir. Âlimlerin ziyneti, süsü, özelliği; bilmediklerine, bilmiyorum demeleridir. Cahil ise, her konuda, kendi nefsine, aklına göre konuşan kimsedir. Âlim, söyleyeceği ve yazacağı her kelimeden korkar, vesika bulmadan söyleyemez ve yazamaz. Zira sorulan her suâle, delilini bilmediği halde cevap vermeye kalkışmak, ahmaklık alâmetidir. Dinde söz sâhibi olabilmek için, ictihâd derecesine yükselmek lâzımdır. Zamanımızda böyle bir âlim yok gibidir. Şimdi, âlim olmıyanlar, çeşitli maksatlarla, din kitâpları yazıyor, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflere, çala kalem, manâlar verip, Allahü teâlâ böyle söylüyor, Peygamber böyle emrediyor, diyorlar. İslâmiyyeti oyun hâline sokuyorlar. Böyle yazılmış din kitâplarını almamalı, okumamalıdır. Din büyüklerinin ismini koyarak, onlardan tercüme diyerek satılan kitâpların çoğunda da, ilâveler, değiştirmeler veyâ çıkarmalar yapılarak, kitâpların zararlı bir şekle sokulduğu acı acı görülmektedir. Asırlardan beri câhillerin bu şekilde kitâplar yazmış olduğunu, hele âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflere, kendi zamânlarındaki fen bilgilerinden yanlış olanlarına uydurarak, yanlış ve gülünç manâlar vermiş oldukları, mevcût ve hattâ meşhûr bazı kitâplarda esefle görülmektedir. İslâm dînine inanmıyanları en çok sevindiren şey de, fen ile isbât edilen, meydânda olan hakîkatleri, müslümânların reddetmesi, bunlar kâfirliktir, demesidir. Çünkü, bu sûretle gençleri aldatmaları çok kolay oluyor. Fen adamları, maddenin, hücrenin, canlının ve cansızın yok iken, sonradan var olduğunu söyledikten sonra, ister denizde tesâdüfen olsun, ister başka türlü meydâna gelsin, islâmiyyete zarar vermez. Çünkü, herşeyi yaratan Allahü teâlâdır. Âlimlerin iyisi, nakleden, vasıta olandır. Kendinden söyleyen ve insanları kendine bağlayan değildir. Herhangi bir müslüman, dinden bahsederken mutlaka nakli esas almalı, kendinden bir şey söylememelidir. Çünkü dinimiz, nakil dinidir. İmân, ibâdet bilgileri, kıyâmete kadar hep aynıdır, hiç değişmez. Bu sebeple nakleden aziz olur, kendinden söyleyen ise, rezil olur. Herhangi bir dini konu, ehli sünnet âlimlerinin kitaplarından alınarak nakledilirse, o âlimin kalbi ile bağlantı kurulur ve o mübârek zâtın rûhu da orada hazır olur. Ehl-i sünnet âlimlerinin, evliyânın kalbleri diridir. Diri kalplerin sözleri, yazıları nakledildiği zaman, hem insanlara tesir eder, hem de Allahü teâlâ, oraya feyz ve bereket verir. Bu sebeple itikad ve ilmihâl bilgilerini, ehli sünnet âlimlerinin kıymetli kitaplarından okuyup öğrenmeli ve bu eserleri yaymalı, insanlara ulaştırmalıdır. Zira doğru imân, ibâdet bilgilerini duymak, öğrenmek, insanların en tabii hakkıdır. İnsanlara bunları ulaştırmak, en kıymetli ve en şerefli bir hizmettir. Din bilgilerinde, hangi âlimin bilgisine güvenilir? Elbette, en büyük, ilmi en çok, fen kollarında araştırma ve tecrübe sâhibi olan âlimin ilmine dahâ çok güvenilir. Bunun üstünde, başka bir âlim bulunursa, elbette ona güvenilir. Eshâb-ı kirâmdan sonra, insanların en üstünleri, Eshâb-ı kirâmı gören ve onların sohbetinde yetişenlerdir ki, bunlara, Tâbi'în denir. Tâbi'înden sonra, insanların en üstünleri, Tâbi'îni gören ve onların sohbetinde yetişenlerdir ki, bunlara da, Tebe'ı tâbi'în denir. Bunlardan sonra gelen asırlarda, kıyâmete kadar bulunan insanların en üstünleri, en iyileri de, bunlara tâbi olan, bunların bildirdiklerini öğrenip, yollarında bulunanlardır. Bir din adamı, hangi asırda bulunursa bulunsun, Peygamber efendimizin ve Onun Eshâbının bildirdiklerine uymazsa, sözleri, işleri, i'tikâdı bunların bildirdiklerine uygun olmazsa, nefsine, düşüncelerine uyarak islâmiyetin dışına çıkarsa, aklına uyarak islâmiyetin inceliklerine karşı gelir, anlıyamadığı bilgilerde dört mezhebin dışına taşarsa, bu kimsenin kötü din adamı olduğu anlaşılır. Böyle kimselerin gözleri hak yolu göremez ve kulakları da, doğru sözü işitemez. Netice olarak âlim, hakkı bâtıldan ayıran ve söylediklerini, yazdıklarını, kendinden önceki din büyüklerinden nakledendir. Bunun için dinimizi, nakli esas alan ehli sünnet âlimlerinin kitaplarından öğrenmeliyiz. Aksi takdirde, şeytanın oyuncağı, kötü niyetli, din adamı maskeli kimselerin kuklası oluruz
.
Nifâk, için dışa uymamasıdır
12 Ağustos 2007 01:00
Nifâk, kişinin içinin yani kalbinin dışına uymaması hâlidir. Bir kişinin kalbinde, herhangi bir kimseye karşı düşmanlık olduğu hâlde, o kişiye dostluk göstermesi, dost gibi davranması, dünyâ nifâkı olur. Hadîs-i şerîfte; (Müslümânlara, sözleriyle dostluk gösterip, davranışlarıyla düşmanlık edenlere, Allahü teâlâ ve melekler lanet eylesin) buyurulmuştur. Herhangi bir kimsenin de kalbinde, inkâr, küfür olduğu hâlde, bu kimsenin Müslüman olduğunu söylemesi, dinde nifâk olur. Küfrün en kötüsü de, dinde nifâk yapmaktır. Medîne şehrindeki münâfıkların reîsi olan Abdullah bin Übey bin Selûl ve adamları, Müslümânların Bedir gazâsındaki zaferlerini görünce, Müslümân olduklarını söylediler ise de, kalbleri ile inanmadılar. Böyle kimseler, Müslümân olduğunu söyleseler ve namâz da kılsalar, münâfıktırlar. Peygamber efendimiz; (Münâfıkın üç alâmeti vardır: Yalan söyler, sözünde durmaz ve emânete hıyânet eder) buyurmuşlardır. "Göründüğün gibi değilsin!" Abdülkâdir Geylânî hazretleri, bir yakınına hitaben buyuruyor ki: "Senin dilin güzel ve tatlı, yüzün ise kötülüklerden kurtulmuş gibi gülüyor. Peki kalbinin hâli nasıldır? Cemâat içinde iyi görünüyorsun, ya yalnızken, yanında kimse yokken nasılsın? Göründüğün gibi değilsin. Sen namaz kıldığın, oruç tuttuğun, hayır işleri yaptığın zaman, eğer bunları sırf Allahü teâlânın rızâsını gözeterek yapmazsan, nifak üzere ve Allahü teâlâdan uzak olacağını bilmiyor musun? Şimdi Allah için yapmadığın bütün işlerin, bütün sözlerin, âdî ve bayağı niyetlerin için tövbe et. İnsanlara göstermek, onların rızâlarını almak için amel yapıp, sonra da bunu, Allahü teâlânın kabûl etmesini istemek yakışır mı? Hırsı, şımarıklığı, azgınlığı ve dünyâya düşkünlüğü bırak. Sevincini ve neşeni azalt. Biraz hüzünlü ol. Çünkü sen, hüzün evinde ve dünyâ hapishânesindesin. Resûlullah efendimiz dâimâ tefekkür ederdi. Sevinçleri az, hüzünleri çoktu. Az gülerdi. Sâdece başkasının kalbini ferahlandırmak için tebessüm buyururlardı." Mâ'ûn sûresinin 4, 5 ve 6. âyet-i kerimelerinde meâlen: (Gaflet ile, ehemmiyyet vermeden namâz kılan ve namâzlarını halk yanında, nifâk ve riyâ ile kılıp, tenhâda terk edenler için şiddetli azâb vardır) buyurulmuştur. Nefsi itminana kavuşmamış yani imân ile şereflenmemiş olanların kalbleri hastadır. Bekara sûresinin 10. âyet-i kerimesinde meâlen; (Onların kalblerinde nifâk ve hased hastalığı vardır...) buyurulmuştur. Kalbde bulunan bu hastalığın tedâvi edilmesi farzdır. Tedâvi eldilmezse, bu hâl insanı felâkete götürür. Her hastalığın ilâcı farklıdır. Zaten hastalığa göre ilâç verilir. Hastalık değiştikçe ilâç da değişir. Kalbleri hasta olan insanlara, Peygamberlerden ve Onların vârisi olan âlim ve velilerden daha müşfik tabîb olamaz. Bu büyüklerin bildirdikleri gibi inanılır ve amel edilirse, bu hastalıktan kurtulmak mümkün olur. Peygamber efendimiz; (Suyun buzu eritmesi gibi nifâk da kalbi eritir) buyurmuşlardır. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, oğlu Sultan Veled'e hitaben yaptığı nasîhatte buyuruyor ki: "Ey oğlum! Sana vasiyet ediyorum ki, her halde ilim, edep ve takvâ üzerine bulun. Her zaman geçmiş din büyüklerinin eserlerini inceleyerek, Ehl-i sünnet vel-cemâat yolundan ayrılmamayı vazîfe edin. Fıkıh ve hadîs-i şerîf öğren, câhil sofulardan olma. Namazı her zaman cemâatle kıl. Şöhret isteme, zîrâ şöhret âfettir. Makâma bağlı olma. Halkın işlediği işlere karışma. Uzlete çekilme, yalnız kalma. Çok söz söyleme. Çok söz işitmek kalbe nifak verir. Az söyle ve halkın kötülük ve eğrilerinden arslandan kaçar gibi kaç, bir kenarda dur. Herkesle ve zenginlerle sohbet etme, onlarla oturup kalkma. Helâl ye ve şüphelilerden kaçın. Dünyâ malına kapılma. Dünyâ arzusu dînin zâyi olmasına sebeb olur. Çok gülme ve kahkaha atma. Zîrâ fazla gülmek kalbin ölümüdür. "Herkese şefkatle bak!" Herkese şefkatle bak, hâinlikle bakma. Dışını süsleme. Zîrâ dışın süsü; için, kalbin, rûhun harâb olduğunu gösterir. Başkalarıyla mücâdele etme ve hiç kimseden bir şey isteme. Kimseye hizmet buyurma. Âlimlere, evliyâya, mal, can ve tenle hizmet et. Din büyüklerinin hâllerini inkâr etme. Zîrâ inkâr edenler rahat ve kurtuluş yüzünü göremezler." Bir kimse, Habîb-i Acemî hazretlerine; Allahü teâlânın rızâsı hangi şeydedir? diye suâl edince, cevaben; "İçinde nifak tozu bulunmayan kalbde" buyurmuştur. Netice olarak, nifâk yani münâfıklık, için başka, dışın başka olmasıdır. İki kişinin darıldıktan sonra, birbirlerinin ayıplarını ortaya çıkarması, münafıklık alametidir. Mü'min neşelidir ve bu neşesi de yüzünden belli olur. Zaten mü'minin alâmeti güler yüzlü olması ve kalbinde nifâk bulunanın yani münâfıkın alameti de, çatık kaşlı olmasıdır.
.
İnsanların aybını görenler!..
13 Ağustos 2007 01:00
Her Müslümânın Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanması lâzımdır. Çünkü Peygamber Efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuşlardır. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır ki, günâhları örtücüdür demektir. Müslümânın da din kardeşinin aybını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Din kardeşinin aybını, utanç verici hâlini görüp de, bunu örten, gizleyen kimse, İslâmiyetten önce Arabların yaptıkları gibi, diri gömülen kızı mezârdan çıkarmış, ölümden kurtarmış gibidir) buyurmuştur. Hasan Sezâî hazretleri, oğluna hitaben; "Bütün amellerin en güzeli, güzel huylu olmaktır. Dili tatlı olanın dostu çok olur. Dâimâ insanların aybını gizle. Kimsenin aybını yüzüne vurma" buyurmuştur. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir yani lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Nemelâzım diyenler!.. Müslümanlar kardeştir, birbirlerine yardım edecekler, sıkıntılarını giderecekler ve ayıplarını örteceklerdir. Zira mümin, kardeşinin sıkıntısına nemelâzım diyen kimse, felâkete uğrar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Müslümân, Müslümânın kardeşidir. Birbirlerini incitmezler, üzmezler. Bir kimse, din kardeşinin bir işine yardım etse, Allahü teâlâ da onun işini kolaylaştırır. Bir kimse, bir Müslümânın sıkıntısını giderir, onu sevindirirse, kıyâmet gününün en sıkıntılı zamânlarında, Allahü teâlâ onu sıkıntıdan kurtarır. Bir kimse bir Müslümânın aybını, kusûrunu örterse, Allahü teâlâ, kıyâmet günü onun ayıplarını, kabâhatlerini örter.) Ma'rûf-ı Kerhî hazretleri; "Kim mümin kardeşinin bir aybını örterse, Allahü teâlâ, onun bu işinden dolayı bir melek yaratır, onun elinden tutar ve o melekle berâber Cennet'e girer" buyurmuştur. Peygamber Efendimiz, kimsenin aybını yüzüne vurmaz, hiç kimseden şikâyet etmez, arkasından konuşmazdı ve Mu'âz bin Cebel hazretlerine hitaben buyuruyorlar ki: (Yâ Mu'âz! Ayıpları gizle, kimsenin aybını yüzüne vurma! Farzlardan başka kıldığın namâzları ve ibâdetleri kimseye söyleme! Dünyâ işini âhiret işinden büyük görüp, evvel yapma! Hiç kimseye hor bakma! Kimsenin gönlünü kırma, herkesle hoş geçin. Eğer bu şekilde hareket etmezseniz elem verici azâba uğrarsınız.) İmân nimetine kavuşan bir kimse, Allahü teâlânın yarattıklarına düşmanca değil, merhametle bakar ve insanların hata ve kusûrlarını araştırmaz, onların ayıplarını görmez. Zira düşman olanlar, insanların ayıplarını, kusûrlarını araştırıp yüzlerine çarpar. İyi bir Müslüman, insanların ayıplarını görmez. Vaktiyle bir kimse, İbrâhîm bin Edhem hazretlerine, kendi aybını ve kusûrunu bildirmesi için yalvarınca; "Seni kendime dost edindim. Senin her hâlin, her hareketin, bana güzel görünüyor. Aybını başkalarına sor" buyurmuştur. İyi bir Müslüman, başkasında bir ayıp, kusûr görünce, bunu kendinde araması ve kendinde böyle kütü bir huy bulursa, hemen bundan kurtulmaya çalışması lâzımdır. Böyle yapmak, insanı kötü huylardan kurtarır. (Mü'min mü'minin aynasıdır) hadîs-i şerîfinde bildirilen de budur. Yani, başkasının ayıplarında, kendi ayıplarını görmek ve bundan kurtulmak için çalışmak... İsâ aleyhisselâma; -Bu güzel ahlâkını kimden öğrendin diye suâl edilince; -Herhangi bir kimseden öğrenmedim. İnsanlara baktım. Hoşuma gitmeyen huylarından sakındım. Beğendiklerimi ben de yaptım, buyurmuştur. Lokman Hakîm hazretlerine; -Edebi kimden öğrendin diye suâl ettiklerinde; -Edepsizden! cevabını vermiştir. Başkasına kuyu kazan!.. Bir Müslüman, din kardeşinin bir aybını gördüğü zaman, ona hüsn-i zan etmeli, kötü düşünmemeli ve onu ıslâh etmeye çalışmalıdır. Başkalarının hatalarını gören, açığa çıkaran değil, örten ve ıslâh eden olmalıyız. Zaten kendi aybını, hatasını gören bir kimse, başkasının aybını, hatasını göremez. Eğer bir kimse, kendi hatalarını, kusûrlarını göremiyorsa, başkalarının hatalarını, ayıplarını büyük görür. Başkalarının hataları ile meşgul olan, nefsine uyar. Nefsinin kötü arzularına uyan da, helâk olur. Çünkü başkası için kuyu kazan, kazdığı kuyunun içine düşer. Bir kimsenin ahmak olduğuna alâmet, kendi aybını bırakıp, başkasının aybıyla uğraşmasıdır. İdrîs aleyhisselâm buyuruyor ki: "Akıllı kimse başkalarının aybına bakmaz ve kişinin aybını yüzüne vurmaz. Malı çoğaldıkça, mağrûr olup ahlâkını bozmaz." Netice olarak, birisinin aybını örtmek, ona altın elbise giydirmekten daha hayırlıdır. Bunun için insanların aybını, kusurunu görmemeli, araştırmamalıdır. Zira insanların aybını, kusurunu görenler, araştıranlar, insanların hedefi olurlar.
.
Nîmetin değeri, sonsuz olmasındadır
19 Ağustos 2007 01:00
Nîmet, insana faydalı olan, tatlı gelen şey demektir. Bütün nîmetleri gönderen Allahü teâlâdır. Ondan başka yaratıcı ve gönderici yoktur. Nîmetin ise, geçici olanı değil, devamlı, kalıcı olanı makbuldür. Dünyâ, nîmet ve lezzet için değil, âhireti kazanmak için yaratılmıştır. Dünya hayatı, âhiret için bir tarla gibidir. Zaten insan da, dünyâda yemek, uyumak, istediği gibi yaşamak, nefsinin arzûlarını yerine getirmek ve böylece geçici nîmetlerle zevklenmek için yaratılmamıştır. Nîmetlerin ve yaşamanın asıl yeri, âhirettedir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ hayâtı çok kısadır. Âhiretin azâbları pek acı ve sonsuzdur. İleriyi gören akıl sâhiplerinin hazırlıklı olması lâzımdır. Dünyânın, güzelliğine ve tadına aldanmamalıdır. İnsanın şerefi ve kıymeti dünyâlıkla ölçülse idi, dünyâlığı çok olanların herkesten dahâ kıymetli ve dahâ üstün olması lâzım gelirdi. Dünyânın görünüşüne aldanmak akılsızlıktır, ahmaklıktır. Birkaç günlük zamânı büyük nîmet bilerek, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmaya çalışmalıdır. Allahü teâlânın kullarına ihsân, iyilik etmelidir. Azâblardan kurtulmak için... Kıyâmette azâblardan kurtulmak için, iki büyük temel, yanî iki yol vardır: Birincisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermektir. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir. Peygamber efendimiz, her ne söyledi ise, hepsi doğrudur. Şaka, eğlence, sayıklama sözler değildir. Tavşan gibi gözü açık uyku ne kadar sürecek? Bu uykunun sonu, rezîl, rüsvâ olmak ve eli boş, mahrûm kalmaktır. Mü'minûn sûresinin 115. âyetinde meâlen; (Sizi abes olarak, oyuncak olarak mı yarattım sanıyorsunuz? Bize dönmeyecek misiniz diyorsunuz?) buyuruldu..." İmâm-ı Gazâlî hazretleri de, nefsine hitaben buyuruyor ki: "Ey nefsim! Anladım ki, dünyânın nîmetlerine ve lezzetlerine alışmışsın ve kendini onlara kaptırmışsın! Cennete ve Cehenneme inanmıyorsan, bâri ölümü inkâr etme! Bu nîmet ve lezzetlerin hepsini senden alacaklar ve bunların ayrılık ateşi ile yanacaksın! Bunları istediğin kadar sev, istediğin kadar sıkı sarıl ki, ayrılık ateşi, sevgin kadar çok olur. Dünyâya niye sarılıyorsun? Bütün dünyâ senin olsa ve dünyâdaki insanların hepsi sana secde etse, az zamân sonra sen de, onlar da toprak olacaksınız! İsimleriniz unutulacak, hâtırlardan silinecek. Geçmiş pâdişâhları hâtırlayan var mı? Hâlbuki sana dünyâdan az bir şey vermişler. O da bozulmakta, değişmektedir. Bunlar için, sonsuz Cennet nîmetlerini fedâ ediyorsun. Bir kimse, kıymetli ve sonsuz dayanıklı bir mücevheri verip, bununla, kırık bir saksı satın alırsa, ona nasıl gülersin? İşte dünyâ, alınan saksı gibidir. Onu kırıldı bil ve ebedî cevheri, elinden çıktı bil ve sana pişmânlık ve azâb kaldı bil!" Murâd-ı Münzâvî hazretleri buyurdu ki: "Bu dünyâda, insana bitmeyen bir vakit, bir ömür verilmemiştir. İnsan için belli bir ömür vardır. Bu ömür de, herkese nasîb değildir. Zaten büluğ çağına kadar olan zamân hesaba dahil edilmemiştir. Büluğ çağına eren bir kimsenin, mâzîsi geride kalmıştır ve onu hiçbir şekilde geri getiremez. İstikbâl yani gelecek ise, belli değildir. Yarına kavuşacağımızı kim kesin olarak söyleyebilir. O halde bizim için hayat, içinde bulunduğumuz andır. Vakit de, aldığımız bu nefestir." Ömer bin Abdülazîz hazretleri, birisine yazdığı mektubunda; "Şimdi sana, Allahü teâlâdan korkmayı ve Onun sana ihsân ettiği şeylerle, âhirete hazırlanmayı tavsiye ederim. Sen sanki ölümü tatmış, ölümden sonra olan şeyleri görür gibi amel yap. Günler ve geceler, süratle gidiyorlar. Ömür her gün noksanlaşıyor. Ecel ise yaklaşıyor. Kötü amellerimizden dolayı Allahü teâlâdan af ve magfiret dileriz. Günahlarımızdan ve bu yüzden bize gazab etmesinden Ona sığınırız" buyurmuştur. Nîmetlere kavuşmak için... Dünyâda ve âhirette saâdete, sonsuz nîmetlere kavuşmak, râhat ve neşeli yaşamak için Müslümân olmak ve Müslümanlığın emirlerini yerine getirmek lâzımdır. Fırsat elde iken, geçici nîmetler için değil, bizimle devamlı kalacak olan nîmetler için çalışmalıdır. Hikmet ehli buyuruyor ki: "Dört şey vardır ki, kadrini, kıymetini ancak dört kimse bilir. Hayâtın kıymetini ölüler, nîmetin kıymetini azâb çekenler, servetin kıymetini fakîrler ve Cennet ehlinin kadrini de, Cehennem ehli bilir." Netice olarak, her şeyin geçici olanı değil, kalıcı olanı makbuldür. Nimetin de geçici olanı değil, kalıcı olanı kıymetlidir. Abdurrahmân Câmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Akıllılar, ölümle sona eren her nîmeti, nîmetten saymazlar. Ömür, ne kadar uzun olursa olsun ölüm yüz gösterince, o uzunluğun ne faydası olur? Nîmetin değeri, sonsuz olmasında ve yok olmak tehlikesinden uzak bulunmasındadır."
.
Ölümü sevenin yüzü güler...
20 Ağustos 2007 01:00
Ölümü hatırlamak, ömrü uzatır, çok yaşama arzusu ise, ömrü kısaltır. Böyle bir kimse, üç şeye hasret gider. İsteklerine doymaz, umduğuna kavuşamaz ve âhiret için kâfi hazırlık yapamaz. Bişr-i Hâfî hazretleri; "Dünyâyı seven kişi ölümü sevmez" buyurmuştur. Ölümü hatırlamak ve sevmek, huzur ve saâdetin kaynağıdır ve ömrü uzatır. Ölümü unutmak ise, ömrü kısaltır. Zaten insan, yaşadığı anı, son an diyerek değerlendirmeli ve ona göre çalışmalıdır. Ali Müttekî hazretleri; "Şöyle bir kimse düşünün: Ölümü tatmış, ölümden sonraki şeyleri, başa gelecekleri görmüş, sonra Allahü teâlâ tekrar onu ikinci defâ dünyâya göndermeyi dilemiş ve göndermiş. Böyle bir kimse hiç ölümden gâfil olur mu? Ölümü hiç unutur mu?" buyurmuştur. Ölümü hatırlamak, insanda bulunan hırs ateşini söndürür. Ölüm ve ölümü hatırlamak, kötülük yapmaya karşı bir frendir. Yani koşan insanı, yuvarlanan taşı durduran ve insana düşünme payı veren ancak ölümdür. Ölüm, Müslümanın tesellisidir ve dünyanın kahrına, sıkıntısına, bu teselli ile sabreder. Bunun için Müslümanın ölümü, hayattır, hem de sonsuz hayattır. Sevginin bir işaretidir... Ölümü hatırlamak, Allahü teâlânın sevgisinin bir işaretidir. Akıllı insan, ölümü ve âhireti düşünen, ona göre tedbir alan kimsedir. İnsan, ölüme hazırlanırsa, huyu güzel olur ve ölümü hatırladığı müddetçe, hasedi ve kıskançlığı terk eder. Recâ bin Hayve hazretleri; "İnsan, ölümü hatırladığı müddetçe, hasedi, kıskançlığı terk eder" buyurmuştur. Ölümü gerçekten tanıyan, bilen bir kimse, dünya sıkıntılarına aldırmaz, bunları kendine dert edinmez. Zira Ka'b-ül-Ahbâr hazretleri; "Ölümü gerçekten tanımış bir kimseye, dünyâ belâ ve musîbetleri, dert ve sıkıntıları çok hafif gelir" buyurmaktadır. Ölümü hatırlatmak, mümin için müjdeli bir haber gibidir. Abdüla'lâ Kureşî hazretleri; "İki şey var ki beni dünyâ zevklerine dalmaktan alıkoyuyor. Bunlar ölümü hatırlamak ve Allahü teâlânın dâima huzurunda bulunmaktır" buyurmuştur. Ölmek, yok olmak değil, yeni bir hayatın başlangıcıdır ve bir odadan başka bir odaya geçmek gibidir. Ölmek felâket değil, öldükten sonra başa gelecekleri bilmemek felâkettir. Ebû Bekir Tamistânî hazretleri, sevdiklerine; "Ölüm, âhiret kapılarından bir kapıdır. Bu kapıdan geçmeyen Allahü teâlâya kavuşamaz" buyururdu. İnsan, ölümü özüne sevdirmelidir. Çünkü ölüm, nasıl olsa gelecektir. Bir şey muhakkak olacaksa, onu olmuş bilmeli, ona göre tedbir almalı. İnsanın gideceği yer, bulunduğu yerden daha iyi ve güzelse, oraya gitmekte tereddüt etmez ve sevinir. Bu sebeple din büyükleri; "Gideceği yere inanan, imân eden ve bunu bilen bir insan, nasıl olur da ölümü istemez" buyurmuşlardır. Dünya için çalışan kimseye, rahat yoktur. Rahat etmek için ölüme hazırlanmak lâzımdır. Ölümü düşünen rahat eder. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Ölümü bir tabağa koyup çarşıda satsalardı, âhiret ehli, başka bir şeye bakmayıp onu satın alırdı" buyurmuştur. Dünya için çalışan yorulur, âhiret için çalışan ise yorulmaz. Çünkü âhiret için çalışanın hedefi, Allahü teâlânın rızasını kazanmaktır. Abdürrezzâk Ali Efendi buyuruyor ki: "Kalbi Allahü teâlânın sevgisi ile diri olanın ölümü hayattır. Kalbi nefsin arzuları ile ölmüş olanın hayâtı ise ölüdür. Ölüm, ölmeden önce ölünüz, sırrına eren âşıklara rahmet, devlet, saâdet ve izzettir." İnsanlar, kıyâmet günü başlarına gelecek dertleri bilselerdi, dünyada dert diye bir şey tanımazlardı. İnsanların arasında meydana gelen bütün geçimsizlikler, ölümü unutmaktan kaynaklanmaktadır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; "Ölümü çok hatırlayan kimse dünyâya rağbet etmez. Ağzından çıkan her sözün hesâba çekileceğini bilen az konuşur ve ancak lüzumlu sözleri söyler" buyurmuştur. İki şeyi hiç unutma! Lokman Hakîm hazretleri, oğluna hitaben buyuruyor ki: "İki şeyi unut, iki şeyi de unutma. Yaptığın iyilikleri unut, sakın bir daha bahsetme. Çünkü her anlatışta, sevabı gider. Sana yapılan kötülükleri de unut. Zira bu kötülükleri her söylediğinde, sana verilen ecri kaybedersin. İki şeyi de unutma. Allahı ve ölümü unutma!" Netice olarak, ölüme hazırlanan, onu uzak değil yakın bilen ve seven kimsenin alâmeti, güler yüzlü ve tatlı dilli olmasıdır. Zira ölümü seven kimsenin yüzü güler. Zaten Müslüman, bu dünyada gurbettedir ve müminin asıl vatanı âhirettir. İnsan dünyada bile uzun yıllar ayrı kaldığı memleketine geldiğinde sevinir. Onun için mümin, asıl vatanına kavuşacağı için ölümüne sevinir. Mazhar-ı Cân-ı Cânân hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ölümü sevmeyen, istemeyenlere şaşılır. Ölüm, Allahü teâlâya kavuşmaya sebeptir. Ölüm, Resûlullah efendimizi ziyâret etmeye, evliyâya kavuşmaya, onların mübârek yüzlerini görerek mesrûr olmaya sebeptir."
.
İnsanlara yardımcı olmak...
26 Ağustos 2007 01:00
İnsanlara yardım ve merhamet etmek, şefkat göstermek demek, onların âhiretlerini kurtarmaya çalışmak ve Cehennem ateşinden korumak demektir. Dünyâ işlerinde yardım etmek, âhiretlerine yardım etmenin yanında hiç kalır. Zaten insanlara dünyâda ve âhirette faydalı olan şeyleri yapmak, zarârlı olan şeyleri yapmamak lâzım olduğunu, kimseye eziyyet etmemeyi, kalb kırmamayı, onlara bilmediklerini öğretmeyi, kusûrlarını örtmeyi, farzları emretmeyi, harâmlardan nehyetmeyi, bunların hepsini tatlılıkla, acıyarak bildirmeyi, küçüklere merhamet, büyüklere hürmet edilmesini, kendilerine yapılmasını istediklerini başkalarına da yapmalarını, kendilerine yapılmasını istemediklerini başkalarına da yapmamalarını, onlara bedenleri ile, mâlları ile, yardım edilmesini bildirmek, bütün insanlar için nasîhat etmek olur. Hadîs-i şerîfte; (Müslümânlara yardım etmeyen, onların iyilikleri ve rahatları için çalışmayan, onlardan değildir) buyurulmuştur. Güler yüz, tatlı dil ile... Süleymân bin Cezâ' hazretleri; "Her insana elinden geldiği kadar iyilik et! Müslümânların ilim öğrenmelerine ve ibâdetlerine yardım et! En büyük yardım, onlara Ehl-i sünnet i'tikâdını, helâllerı, harâmları, farzları öğretmek ve hâtırlatmaktır. Bunları Allah rızâsı için yap!" buyurmuştur. Birbirlerine yardım eden insan toplulukları arasında, çekişmeler olmaz. İslâmiyyette muhtâç olanlara yardım etmek, hattâ yardım edemeyenin, güler yüz, tatlı dil ile bir Müslümânı sevindirmesi çok sevâbtır. Kur'ân-ı kerîmde, fakîrlere, miskinlere, yolculara yardım etmekten, çeşitli âyet-i kerîmelerde tekrar tekrar bahsedilmiştir. Böylece fakirlere, yolculara ve zayıflara yardım etmek, Müslümânlar arasında âdet olmuş, Müslümânların mühîm bir vazîfesi hâline gelmiştir. Muhammed Bâkır hazretleri; "Dünyâda insana en iyi yardımcı, din kardeşlerine iyiliktir" buyurmuştur. İnsanlara yardım etmek için çalışıp para kazanmak, nâfile ibâdet etmekten dahâ çok sevâbtır. Zira Cennetin yüksek derecelerine mal ile kavuşulur. Hayır ve iyilik kurumları, mektepler, medreseler, aşevleri, hastaneler yapmak, âcizlere, fakîrlere ve kimsesizlere yardım etmek, çeşmeler, köprüler yapmak, fabrikalar kurmak, hep mal ve servet ile olur. Mal ve servet ise, çalışmak ve ticâret ile kazanılır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ, bazı kullarını başkalarının ihtiyâçlarını karşılamak, onlara yardımcı olmak için yaratmıştır. İhtiyâcı olanlar bunlara başvurur. Bunlar için âhirette azâb korkusu olmayacaktır) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, bir kuluna, faydalı, güzel işler yapmayı, çok kimsenin ihtiyâçlarını sağlamasını nasîb etmesi, çok kimsenin ona sığınması, bu kul için pek büyük bir nimettir! Allahü teâlâ, kullarına 'ıyâlim' demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, bu ıyâlinden birkaçının rızkları, nafakaları için ve bunların yetişmeleri, râhat yaşamaları için bir kulunu görevlendirirse, bu kuluna büyük ihsân etmiş olur. Bu büyük nimete kavuşup da, bunun için şükretmesini bilen kimse, çok tâlihli, pek bahtiyârdır. Bunun kıymetini bilip, şükretmek, kendi sâhibinin, Rabbinin ıyâline hizmet etmeyi saâdet ve şeref bilmek ve Rabbinin kullarını yetiştirmekle öğünmek, akıl îcâbıdır." Peygamber efendimiz; (Din kardeşinin yardımına koşanın, yardımcısı Allah'tır) buyurmuştur. En mesûd kimse... Muhammed Ma'sûm hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Bu dünyâda en mesûd kimse, kısa ömründe, âhirete yarayacak işleri yapan, uzun olan âhiret yolculuğuna hâzırlanan kimsedir. Allahü teâlânın kullarına hizmet etmeniz dünyâ ve âhiret derecelerine kavuşmanıza sebep olacaktır. Bunun için, Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışınız! Bu çalışmanız, Allahü teâlânın rızâsını kazanmanıza ve âhirette yüksek derecelere kavuşmanıza sebeb olacaktır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyuruldu." Netice olarak, insanların iyisi, insanlara faydalı, yardımcı olandır. Seyyid Ali Hemedânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Müslüman, insanlara iyilik eder ve mertlik gösterir ve onlarla sulh içinde yaşar, iyi geçinir. Allahü teâlâya yalvarır, nefsine karşı savaş açar, onun boş isteklerine muhâlefet eder. İnsanlardan gelen sıkıntılara tahammül eder. Düşmanlık edenlere yumuşak davranır. İnsanlara musîbete uğradıklarında ve gamlı hallerinde yardımcı olur. Dostlarla yardımlaşır. Emri altında bulunanlara nasîhat eder. Dâimâ âhireti düşünür. Hallerine ve sözlerine dikkat eder.
.
Berat, kurtuluş vesîkasıdır...
27 Ağustos 2007 01:00
Berât veya Berâet, sözlük anlamı itibariyle, temize çıkarmak, bir şahsın, hakkında iddia edilen suçtan uzak olduğunun veyâ işlediği söylenilen suçun gerçekte suç olmadığının anlaşılması anlamındadır. Ayrıca Berât, kurtuluş vesîkası anlamına da gelmektedir. Allahü teâlâ dört kimseyi dört şeyle töhmetten, iftiradan berât ettirmiştir. Yusuf aleyhisselâmı şâhitle, Mûsâ aleyhisselâmı elbisesini taşıyan taşla, hazret-i Meryem'i çocuğunu konuşturmakla, hazret-i Âişe'yi Nur sûresinin 26. âyet-i kerîmesiyle berât ettirmiştir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Âhirette pek çok kimse, hesâba çekilmeden Cennet'e girerler. Onlar için mîzân, terâzi kurulmaz. Onlara verilen sayfalar üzerine; "Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah. Bu filânın oğlu filânın Cennet'e girmesinin ve Cehennem'den kurtulmasının berâetidir" yazılır.) Din kardeşlerini sevmek... Abdullah ibni Ömer hazretleri bir gün Resûlullah efendimizin huzûruna gelince; (Kıyâmet günü herkesin berâtı, yani kurtuluş vesîkası, her işi ölçüldükten sonra verilir. Abdullah'ın berâtı ise, dünyâda verilmiştir) buyururlar. Sebebi sorulduğunda; (Kendisi verâ ve takvâ sâhibi olduğu gibi, duâ ederken "Yâ Rabbî! Benim vücûdumu, kıyâmet günü o kadar büyük eyle ki, Cehennemi yalnız ben doldurayım. Cehennemi insanla dolduracağım diye verdiğin sözün böylece yerine gelmiş olsun da, Muhammed aleyhisselâmın ümmetinden hiç kimse Cehennemde yanmasın" diyerek din kardeşlerini kendi canından dahâ çok sevdiğini göstermiştir) buyurdu. Bir hac zamânında bir kimse, Ebû Amr ez-Zücâcî hazretlerinin yanına gelerek; -Haccımı yaptım. Berâtımı ver. Senin arkadaşların, berâtımı almam için beni sana gönderdiler deyince, Ebû Amr ez-Zücâcî hazretleri, o kimsenin gönlünün temiz ve saf olduğunu görür ve ona şaka yaptıklarını anlar. Daha sonra o kimseye, Kâbe'nin kapısı ile Hacer-ül-esved arasındaki Mültezim'e işâret ederek; -Git oraya ve yâ Rabbî! Bana berâtımı ver, de! buyurur. Bir süre sonra o kimse, elinde bir kâğıt ile geri döner. Kâğıdın üzerinde yeşil hat, yazı ile; "Bismillâhirrahmânirrahîm. Bu falan oğlu falanın Cehennem'den berât kâğıdıdır" yazılıdır. Her sene, Şa'bân ayının 15'inci Berât gecesinde o senede olacak şeyler, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, yükselmeler, alçalmalar, yani her şey Levh-i mahfûzda yazılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri vefât etmeden altı ay önce, Şâban ayının 15'inci gecesi olan Berât kandili gecesini, kendi husûsî odasında ihyâ eyler. O gece yarısı, kıymetli hanımının bulunduğu odaya gelir. Hanımı; -Efendim, bu gece ecellerin ve amellerin takdir edildiği gecedir. Kimbilir Allahü teâlâ kimin defterine ölecek ve kimin defterine yaşayacak! diye kaydetti deyince, İmâm-ı Rabbânî hazretleri; -Niçin tereddüt ve şüphe ile söylüyorsun? Ya isminin, dünyâda yaşayacaklar sahifesinden silindiğini görenin hâli nice olur? buyurur ve İmâm-ı Rabbânî hazretleri, o sene vefât eder. Muhammed Ma'sûm hazretleri de, vefât ettiği sene, Şa'bân ayının 15'inci gecesi, yâni duâların kabûl olduğu, ecellerin takdir edildiği Berât gecesinde, talebelerinden bâzı hâdiseleri sorup cevap alır. Sonra da; -Bir kutbun ismini yaşayanlar defterinden sildiler buyurarak, vefât edeceğine işâret ederler. Atâ bin Yesâr hazretleri buyuruyor ki: "Şâban ayının on beşinde, yâni Berât gecesinde o yıl içinde ölecek olanların listesi Azrâil aleyhisselâma verilir. Bu arada ev yapan, ağaç diken ve yeni evlenen nice kimseler vardır ve isimleri bu listededir. Fakat onlar bunu bilmezler." Yapılan duâların, şartlarına uygun yapıldığında kabul olacağı kitaplarda bildirilmekte ve duânın müstecâb olduğu zamanlar ise şöyle sıralanmaktadır: Çok duâ etmeli... "Receb ayının ilk Cumâ gecesi olan Regâib gecesi, Şâban ayının on beşinci yani Berât gecesi ve günü, mübârek geceler, Cumâ günü, hatîb minberde iki hutbe arasında oturduğu vakitten namaz kılıncaya kadar, her gecenin son üçte birinde yani seher vaktinde, ezân ve ikâmet okunurken, bilhassa 'hayyealelfelâh' dedikten sonra, Allah yolunda cihâd ederken, her namazdan sonra, Kur'ân-ı kerîmi okuduktan sonra, her secdeden sonra, cemâat arasında, yağmur yağarken, Kâbe-i muazzamayı görünce, zemzem suyu içince yapılan duâ müstecâbdır. Musîbete uğrayanın o andaki duâsı da müstecabdır." Netice olarak berât, temize çıkmak, kurtulmak anlamındadır. Berât gecesi gibi kıymetli gecelerde, duâ ederek, yalvararak, tövbe ederek, günahlardan kurtularak, berâtımızı almamızı nasib eylesin Rabbimiz... Muhammed Rebhâmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Berât gecesinde çok duâ etmeli, kötü sondan, îmânsız ölmekten Allahü teâlâya sığınmalı, Cehennem ateşinden kurtuluş berâtı, bereket, rahmet, mağfiret ve âfiyet dilemelidir."
.
İtâat ettiğin kadar itâat ederler!..
2 Eylül 2007 01:00
İtâat; söz dinlemek, boyun eğmek, emre göre hareket etmek demektir. İnsan, oyun eğlence, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. İbâdet yapmaktan maksat da, her şeyin yaratıcısı olan Allahü teâlâya itâate ta'zîmdir. Halbuki insanın nefsi, Allahü teâlâya isyân, can düşmanı olan şeytâna itâat dilemektedir. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emredilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur. Nisâ sûresinin 69. âyet-i kerimesinde meâlen; (Allahü teâlâya ve O'nun peygamberlerine itâat edenler, âhirette Peygamberlere ve sıddıklara ve şehîdlere ve sâlihlere verilen nîmetlere ortak olacaklardır) buyurulmuştur. Râhat ve huzûr için... Allahü teâlânın yarattığı bütün canlılar, îmân ve itâat etse, Ona hiçbir faydası olmaz. Bütün âlem inkâr etse, azgın, taşkın olsa, Allahü teâlâya hiçbir zarar vermez. Ahmed bin Yahyâ Münîrî hazretleri buyuruyor ki: "Her izzet ve her nîmet, Allahü teâlâya itâat ve ibâdet etmekten; her kötülük ve sıkıntı da, ma'siyetten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan gelir. Râhat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir." İtâat edene, itâat edilir. Fudayl bin İyâd hazretleri, sohbetlerinde Allahü teâlâya itâat etmenin lüzumunu anlatır ve kendinden misâl vererek; "Ben Allahü teâlâya karşı itâatsizlik ettiğimi merkebimin ve hizmetçimin huyundan ve bana itâatsizlik etmesinden anlarım" buyururdu. Allahü teâlâya itâat edene, mahluklar itâat eder. Çünkü her şeyin âmiri, yaratanı, sahibi, Allahü teâlâdır. Sırrî-yi Sekatî hazretleri; "Bir kimse âmirine itâat ederse, emrindekiler de kendisine itâat eder" buyurmuştur. Câfer-i Huldî hazretleri de; "Allahü teâlâya ibâdet ve itâat eden kimseye, mahlûklar itâat ve hizmet ederler" buyurmaktadır. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Herkesi kötüleyici ve suçlayıcı olma, insanların dilinden kurtulursun. Şefkatli ve merhametli ol, herkes seni sever. Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olup, rızkından memnun olursan, gönlü zenginlerden olursun. Allahü teâlâya tevekkül et, kuvvetli olursun. Dünyâ ehli ile onların dünyâ menfaatleri üzerinde münâkaşa etme, o zaman seni, Allahü teâlâ ve insanlar sever. Mütevâzı, alçak gönüllü ol, sâlih amelleri tamamlamış olursun. Acırsan, her şey sana acır." Âmir bin Abdullah hazretlerinden bir kimse duâ isteyince, cevaben; "Allahü teâlâya itâat et, emirlerine uy, sonra duâ et, kabûl eder" buyurmuştur. Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretleri buyuruyor ki: "Son Peygamber Muhammed aleyhisselâm gönderildiği zaman, dünyâda şu yedi sınıf insan vardı: Krallar, zirâatle uğraşanlar, hayvancılıkla uğraşanlar, ticâretle meşgûl olanlar, sanatla meşgûl olanlar, işçiler, yoksullar... Allahü teâlânın elçisi Sevgili Peygamberimiz bu sınıflardan hiçbirini başka bir sınıfa geçmeye zorlamadı. Onları Allahü teâlâya itâate, takvâya, ilme çağırdı. İnsanlara şöyle buyurdu: (Allah bütün bu varlığı insan için, insanı da Allahü teâlâyı bilmek için yaratmıştır. Dünyâ nîmetlerini Allahü teâlâya itâat için kullanan, hem dünyâyı, hem âhireti kazanır. Bunun tersini yapan kimse ise, hem âhireti, hem de dünyâyı kaybedecektir.) Allahü teâlâya itâat eden, Onun emirlerini yerine getiren, dünyada da, âhirette de ve ölürken de rahat eder. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "İyi amel işleyen, Allahü teâlâya itâat eden kullar, Azrâil aleyhisselâmı en güzel bir şekilde görürler. Onun güzel yüzüne bakmaktan başka râhatlık bilmezler" buyurmuştur. "Dünyâda kalacağın kadar!.." Peygamber efendimiz bir Sahâbîye hitaben buyuruyor ki: (Dünyâ için, dünyâda kalacağın kadar çalış! Âhiret için, orada sonsuz kalacağına göre çalış! Allahü teâlâya, muhtâç olduğun kadar itâat et! Cehenneme dayanabileceğin kadar günâh işle!) Hazret-i Ebû Bekir, halife seçildiği zaman; "Ben de, sizin gibi bir insanım. İnsan ise yanılır. Yanılınca, bana doğruyu gösterin! Ben, Allahü teâlâya itâat ettiğim müddetçe, siz de, bana itâat edin. Ben, itâattan çıkarsam, siz de bana itâat etmeyin!" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlâyı sevdiğimiz kadar herkes bizi sever ve Ondan korktuğumuz kadar da, herkes bizden korkar. Allahü teâlâya itâat ettiğimiz nisbette, her şey bize itâat eder. Allahü teâlâya hizmet ettiğimiz kadar da, herkes bize hizmet eder. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Allahü teâlâyı sevdiğin kadar, herkes seni sever. Allahü teâlâdan korktuğun kadar, herkes senden korkar. Allahü teâlâya kulluk ettiğin miktârda da, herkes sana yardımcı olur."
.
Huzursuzluğun sebebi, günâhlardır
3 Eylül 2007 01:00
Günâh; yasak olan şeyler demektir. Allahü teâlânın emirlerini yapmamak ve yasaklarından sakınmamak, Ona isyân etmek hep günâhtır. Nisâ sûresi 79. âyet-i kerimesinde meâlen; (Her güzel, her iyi şey, sana Allahü teâlâdan geliyor. Her seyyieye, günâha da, nefsin sebeb oluyor) buyurulmuştur. Günâh, Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, yasak ettiklerinden sakınmamaktır. Emir ve yasaklar, Müslümânlar, îmânı olanlar içindir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Bir zerrecik yani çok az bir günâhtan kaçınmak, bütün cin ve insanların ibâdetleri toplamından daha iyidir.) Allahü teâlâ, îmânı olmayanları, ibâdet etmekle şereflendirmedi. Onlar, her istediklerini yapar fakat günâh olmaz. Bunlar, ibâdet yapmadıkları, günâh işledikleri için, dünyâda azâb çekmezler. İstediklerini, çalıştıklarını elde ederler, her türlü nimete kavuşurlar. Zâlim olanları, eziyet verenleri, dünyâda cezâlarını çeker. Allahü teâlâ, inkâr edenlere, yalnız bir emir vermiş ve bu bir emir de, îmân etmeleri, Müslümân olmalarıdır. Bu emri dinlemeyenler, çok büyük bir suç işlemiş oluyorlar. Bu suçun cezâsı, pek büyük, çok acı ve sonsuzdur. Dünyâda böyle cezâ olamaz. Bu sonsuz cezâ, bunlara, âhirette, Cehennemde verilecektir. Günâhın sebebi gaflettir! Günâhların hepsi, Allahü teâlânın emrini yapmamak olduğundan büyüktür. Fakat bâzısı, bâzısına göre küçük görünür. Ebû Abdullah el-Kureşî hazretleri; "Mâsiyetin, günâh işlemenin sebebi gaflettir. Yâni Allahü teâlâyı unutmaktır" buyurmuştur. Günâhlardan kaçınmak, herkese farzdır. Muhammed Rebhâmî hazretleri; "Haramları yani Allahü teâlânın yasaklarını, büyük ve küçük günah diye ikiye ayırmışlar ise de, küçük günahlardan da, büyük günah gibi kaçınmak, hiçbir günâhı küçümsememek gerekir. Çünkü, Allahü teâlâ intikâm alıcıdır. Gadabını, düşmanlığını günâhlar içinde gizlemiştir. Küçük sayılan bir günâh, intikâmına, gadabına sebeb olabilir" buyurmaktadır. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını arttırır. Günâhlar ise, kalbi karartır. Sâlih Müslümanlar bu hâli anlarlar, üzülürler ve günâh işlemek istemezler. Hatta yaptığı ibâdetlerin daha çok olmasını isterler. Günâh işlemek ise, nefse tatlı, faydalı gelir. Bütün bid'atler, günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler ve kuvvetlendirir. Ali Müzeyyen hazretleri buyurdu ki: "Bir kimsenin bir günâh işledikten sonra tekrar günah işlemesi, ilk günâhın cezâsıdır. Bir sevap işledikten sonra tekrar sevab işlemesi de, birinci sevabın karşılığı, mükâfâtıdır." İmâm-ı Evzâî hazretleri, kendisinden nasihat isteyen, zamanının halifesine hitaben; "Ey müminlerin emîri! En üstün şey takvâdır. Çünkü, kim, Allahü teâlâya itâat için şeref isterse, Allahü teâlâ onu yükseltir. Kim de şerefi günâh işlemek için isterse, Allahü teâlâ onu alçaltır" buyurmuştur. İnsanlara gelen dertlerin, belâların sebebi, Allahü teâlâya isyân etmeleri, günâh işlemeleridir. Nahl sûresinin 33. âyet-i kerimesinde meâlen; (Allahü teâlâ, onlara zulmetmez. Onlar, kendi kendilerine zulmedip, ağır cezâları hak ettiler) buyurulmuştur. Bütün bunlara rağmen, mü'mine gelen dertler, belâlar, sıkıntılar, eğer sabredilir ve tövbe edilirse, günâhların affına sebep olur. Günâh küçük olur ve suçlu boynunu büküp yalvarırsa, bu suç, dünyâ dertleri ile affolunabilir. Fakat, günâh büyük, ağır ve suçlu inâtçı, saygısız olursa, bunun cezâsı âhirette verilir ve çok acı olur. Bekir bin Abdullah hazretleri; "Kim gülerek günâh işlerse, ağlayarak Cehennem'e girer" buyurmuştur. Mâlik bin Enes hazretleri, kendisinden nasîhat isteyen bir kimseye; "Allahü teâlâdan kork. Allahü teâlânın sana lutfettiği nûru, günâh işlemek sûretiyle söndürme" buyurmuştur. İmâm-ı Câfer-i Sâdık hazretleri, kendisinden nasihat isteyenlere hitaben buyurdu ki: "Şu beş kimseden sakın!" "Beş kimse ile berâber bulunmaktan sakın: Birincisi, yalan söyleyenden sakın. Çünkü ona dâimâ aldanırsın. Sana iyilik yapayım derken, kötülük yapar. İkincisi, cimriden sakın. Üçüncüsü, ahmaktan yâni aklı az olandan sakın. Çünkü en çok işine yarayacağı zaman, seni bırakır. Dördüncüsü, kötü kalbli kimseden sakın. Çünkü işi bozulunca, seni harcar. Beşincisi ise, fâsıktan yâni günâh işlemekten utanmayan kimseden sakın! Çünkü, seni bir lokma ekmeğe satar." Netice olarak, günah işlenmeyen yerde huzur vardır. Günah işlenirse huzursuzluk başlar. Günahlar kalbi sıkar ve karartır. Allahü teâlânın zikri ile meşgul olmak, insana ferahlık verir ve günahlara karşı soğukluk getirir. Bir Müslüman günah işlemezse, Cennet nimetleri başlar. Hadîs-i şerifde buyurulduğu gibi: (Nefse sükûnet ve kalbe ferahlık veren iş, iyi iştir. Nefsi azdıran, kalbe heyecan veren iş günâhtır.)
.
Kendine değil, âlimlere uymalı
9 Eylül 2007 01:00
Bir kimse, din ve dünya işlerinde, kendine yani nefsine tâbi olur, ona uyarsa, perişan olur. Zira din işlerinde kendi bilgisine güvenerek nefsine uyan bir kimse, haram işlemeye başlar. Haram işleyen, zamanla bunlara alışır, alışınca da haramlardan zevk almaya başlar ve dinin emirlerine, yasaklarına ehemmiyet vermez olur. Harama ehemmiyet vermeyenin ise, îmânı gider, kâfir olur. Ehemmiyet vermemek, zerre kadar da olsa üzülmemek demektir. Aklı olan bir kimse, İslâmiyyete uyar, Müslüman olur ve insanlara hizmet eder. Nefsine, şeytana uyan kimse ise, küfre, inkâra kayar. İslamiyyete uyan Cennete, nefsine uyan ise, Cehenneme gider. Yalnız kendini beğenir! İslamiyyetin temeli, insanın nefsine karşı gelmesi, ona muhalefet etmesi ve böylece kibrini kırmasıdır. Kişinin nefsini kıran en mühim husus ise, herhangi bir kimseye bilmediği bir şeyi sormaktır. Çünkü nefs, bilmediği bir şey de olsa, bunu sormayı sevmez ve istemez. O da benim gibi bir insandır diyerek kendini beğenmeye davam eder. Kendini beğenen, kendi bilgisine güvenen, İslâm âlimlerini beğenmez, onlara uymayı reddeder. Bu da onun felaketi olur. Şeytan da kendini beğenmiş, üstün görmüş, kendi ilmine güvenmiş ve neticede kaybetmiştir. Nefs, Allahü teâlânın düşmanıdır. Hadîs-i kudsîde; (Nefsine düşmanlık et! Çünkü, o benim düşmanımdır) buyuruldu. Demek oluyor ki, nefsi kuvvetlendirmek, onun, mal, mevki, rütbe, herkesin üstünde olmak, herkesi aşağı görmek gibi isteklerini yapmak, Allahü teâlânın bu düşmanına yardım ve onu kuvvetlendirmek olur ki, bunun ne büyük bir suç olduğunu anlamalıdır. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Büyüklük, üstünlük, bana mahsûstur. Bu ikisinde, bana ortak olmak isteyen, büyük düşmanımdır. Hiç acımadan, onu Cehennem ateşine atarım.) Mal, mevki, rütbe gibi dünyâ zînetlerini, nefse uyarak değil, Allahü teâlânın emirlerini yapmak, yaptırmak ve millete, Müslümânlara hizmet etmek için istemelidir. Bu niyyet ile istemek ve bunları yapmak ibâdet olur. Allahü teâlânın düşmanım dediği nefse dost olan bir kimse, nasıl Allahın dostu olabilir ki! Kişi, ya Allahü teâlânın veya nefsinin dostudur. Allahü teâlâyı dost olarak seçenler, Onun dostları, sevdikleri ile beraber olur. Nefsini dost olarak seçenler de, nefsinin dostları ile beraber olur. Allahü teâlâ, her türlü nimeti verdiği halde, Ona şükretmemek ve Onun düşmanlarını dost edinmek, ne büyük ahmaklıktır. Bir kimse, Peygamber efendimize İslâmiyyet nedir diye suâl edince; (Allahü teâlânın emirlerine saygılı olmak, hürmet göstermek ve mahlûklarına şefkatli olmaktır) buyurmuşlardır. İyinin ve bilhassa doğrunun düşmanı çoktur. En başta şeytan ve nefs düşmandır. Allahü teâlânın, Âdem aleyhisselamdan Muhammed aleyhisselama kadar gönderdiği dinlerin hepsi, hep insanın nefsine uymaması, daha doğrusu nefsin, bir düşman olduğunu anlatmak ve anlamak içindir. İslâmiyyet de, nefsin, Allahü teâlâya düşman olduğunu, Allahü teâlânın da nefse düşman olduğunu bildirmek için gelmiştir. Nefse uymak, nefsin arzularının peşinde koşmak, nefse kul olmak demektir. Din büyükleri; "Teberri etmedikçe, tevelli olmaz. Yani uzaklaşmadıkça, dostluk olmaz" buyurmuşlardır. Bir kimse, doğudan uzaklaşmazsa batıya, batıdan uzaklaşmazsa, doğuya yaklaşamaz. Düşmandan uzaklaşmayan, dosta yaklaşamaz. Nefsinden uzaklaşan, Allahü teâlâya, Allahü teâlâdan uzaklaşan da, nefsine kavuşur. Allahü teâlâya kul olanlar, O'nun arzu ettiği, râzı olduğu yerde buluşurlar. Nefse ve şeytana tabi olanlar da, nefsin ve şeytanın içinde olacağı yerde buluşacaklardır. Nefs, ilâh olmak ister! Allahü teâlâ, bu dünyaya, insanın nefsini azdırdığı için, yarattığı günden beri, hiçbir gün rahmet nazarı ile bakmamıştır. Çünkü nefs, çok mal mülk ister, nefs şöhret ister, nefs başkanlık ister, emir vermek ve herkesin kendine boyun eğmesini, hatta Allah korusun ilâh olmak ister. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı Kerîm'de nefsin bu isteklerini, doymak bilmeyen bir hayvana benzetiyor ki, bu hayvan ne yese doymaz. Bunun şerrinden kurtulabilmek için, nefsinin şerrinden kurtulmuş olanlarla beraber olmak lazımdır. Yani ehl-i sünnet âlimlerinin, evliyânın kitaplarını hayatlarını okumak lazımdır. Nefs, insanlara rehberlik eden, yol gösteren bu âlimlere uymak, tâbi olmak istemez ise de, kurtuluşu da, bunlara uymakta ve bunlarla beraber olmaktadır. Netice olarak insan, kendine değil, ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olmalı, onların kitaplarında yazdıklarına uymalıdır. Böylece kişinin, işi de, ahlâkı da düzelir. Nefsine uyan kimse ise, lüzumsuz şeylerle uğraşarak, dolap beygiri gibi dolanıp durur ve sonunda helâk olur.
.
İhlâs ile ibâdet etmeyenler...
10 Eylül 2007 01:00
İhlâs, ibâdetleri, Allahü teâlâ emrettiği için yapmaktır. İlim ve amel, ihlâssız makbûl değildir. Çünkü ihlâssız amel, rûhsuz beden gibidir. İhlâs ile yapılan ibâdet, insânı hakîkî îmâna kavuşturur. Doğru itikada sahip olan her mü'minde biraz ihlâs vardır ve ihlâs, insanın işlerinden belli olur. Abdülkuddüs bin Abdullah hazretleri, oğluna yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Vaktin kıymetini bil! Gece gündüz ilim öğrenmeye çalış! Her zamân abdestli bulun! Beş vakit namâzı, sünnetleri ile, ta'dîl-i erkân ile, huzûr ve huşû ile ve dinin sâhibinin bildirdiği gibi kılmaya çalış! Bunları yapınca, dünyâda ve âhirette, sayısız nimetlere kavuşursun. İlim öğrenmek, ibâdet yapmak içindir. Kıyâmet günü, işten sorulacak, çok ilim öğrendin mi diye sorulmayacaktır. İş ve ibâdet de, ihlâs elde etmek içindir." Emirleri yapmak ve harâmlardan sakınmak, insanı Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturur ise de, bunları ihlâs ile yapmak şarttır. Sehl bin Abdullah-ı Tüsterî hazretleri; "Yolumuzun esâsı üç şeydir: Helâl yemek, ahlâk ve amelde Resûl aleyhisselâma tâbi olmak ve ihlâs yani her işi, yalnız Allah rızâsı için yapmaktır" buyurmuştur. Seven, itâat eder!.. Muhabbet, sevmek demektir. Seven ise, sevdiğine itâat eder. Allahü teâlâyı seven, Onun gönderdiği emirleri yapar ve yasak ettiklerinden de sakınır. Çünkü, sevgilinin beğendiği şey, yol, Onun emir ve yasakları yani dinidir. O hâlde, muhabbetin çok olmasına alâmet, İslâmiyyete çok uymaktır. İslâmiyyete uymak, farzları yapmak ve harâmlardan sakınmak demektir. İslâmiyyete tam uyabilmek ise, ilim, amel ve ihlâs ile olur. Her sözde, her işte, her harekette, her duruşta, kendiliğinden hâsıl olan ihlâs, muhlas olan kimseye nasîb olur. Hakîkî bir Müslümân olabilmek için, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetlerini doğru ve ihlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyzler yani nûrlar, âhirette de sevâb, yani iyilik vereceğini vâdetti. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ, harâmlardan, yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs; gerek beden ile, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, meselâ hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allah rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez. Günâh olur, azâb yapılır. Bid'at sahipleriyle, harâm işleyenlerle, inkâr ve isyân edenlerle arkadaşlık yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiblerine muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiblerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir velînin kalbinden gelir." Ümitsizliğe kapılmamalı... İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürer. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için, ihlâs ve kalb-i selîm sâhibi olmak lâzımdır. Kalb de, ancak Resûlullah efendimize inanmak, Onu sevmek ve Ona tâbi olmakla temizlenir. Bunun için de, Peygamber efendimizin vârisi olan ehl-i sünnet âlimlerinin ve evliyânın hayatlarını, kitâplarını okumak, doğru bilgileri bu kitaplardan öğrenmek, bunlara uymak ve bu büyükleri sevmek şarttır. Netice olarak, ihlâs ile ibâdetlerini yapanlar, ümitsizliğe ve üzüntüye kapılmamalıdır. Zira Kehf sûresinin son âyet-i kerimesinde meâlen; (Bir kimse Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet ederse, Allahü teâlâ onu Cennetine koyacakır) buyurulmuştur. Burada esas olan iş, ihlâs ile ibâdetleri yapmak ve haramlardan da aynı şekilde sakınmaktır. Aksi halde yani ibâdetlerini ihlâs ile yapmayanlar, Bel'am bin Bâura, Salebe ve İbnüssakka gibi mürted olarak can verirler, o şekilde ölürler
.
Îmânın insanda kalması için...
16 Eylül 2007 01:00
Doğru bir îmâna sahib olmak, ni'metler içinde en büyüğüne kavuşmak hatta ni'metlerin zirvesine ulaşmaktır. Böyle bin îmân ni'metine kavuşan kimsenin, başka şeylere bakması, aşağıya bakmak demektir. Aşağıda yani adi olanı istemek ise, kendini zelil etmektir. Allahü teâlâ, sûre-i İbrahimin 7. âyet-i kerimesinde meâlen; (Nimetlerimin kıymetini bilirseniz artırırım, bilmezseniz elinizden alır, şiddetli azap ederim) buyurmaktadır. Bunun için sahip olduğumuz ni'metlere şükretmemiz ve elimizden gitmemesi için de, korkmamız lâzımdır. Bu sebeple îmânı muhafaza etmeye çalışmalı çünkü îmân etmek, Müslüman olmak, çok kıymetlidir. Kıymetini bilmemiz gerekir, aksi halde elden gider. Hikmet ehli zâtlar buyuruyor ki: "Her günah, îmânı tehlikeye sokmaya sebep olabilir ise de, şu üç günahın tesiri daha kuvvetlidir: 1-Îmân ni'metine şükretmemek. 2-Îmânın gitmesinden korkmamak. 3-Müminleri incitmek, kalblerini kırmak. Hadis-i şerifte; (Kalb kırmak, Kâbe'yi yetmiş defa yıkmaktan daha kötüdür) buyuruluyor. İyi olsun, kötü olsun hiçbir insanın kalbini incitmemeli. Allahü teâlâyı en çok inciten, küfürden sonra, kalb kırmak gibi büyük günah yoktur." En büyük ihsân!.. Bir kimse, Müslüman olmakla yani îmân ni'metine kavuşmakla, Cenâb-ı Hakkın büyük ihsânına, büyük lütfuna kavuşmuş demektir. Dünyamızda milyarlarca insan yaşıyor. Bu kadar insan içinden bir kimseye îmân ni'meti ihsân edilirse, bu büyük ni'metin şükrü olmaz mı? Bu ni'metin şükrü; bu îmânın güzelliğini, letafetini, diğer insanlara anlatmak, tanıtmaktır. Anlatabilmek için de, öncelikle bu îmânın tezahürü bizde teşekkül etmesi gerekir. Bunlar ise; yalan söylememek, hırsızlık, hile yapmamak, verilen sözde durmak, İslâm ahlâkı ile ahlâklanmak, gıybet, dedikodu yapmamak, insanların kalblerini kırmamak, güler yüzlü olmak, ailesini üzmemek gibi güzel hallerdir. Kısaca hasreti çekilen insanlar olmalıyız. Zaten Müslüman, hasreti çekilen insan demektir. Herkes, ah bir görsek, bir dinlesek demesi gerekir. Îmân ni'metine kavuşan kimse, böyle olursa, bunun artık anlatmasına lüzum kalmaz çünkü insanlar onu çok iyi anlarlar. Zira herkes, iyiyi kötüyü fark eder. Ve böyle yaşanırsa, insanlar da, Müslümanlığa rağbet ederler. Ama bir kimse, güzel numune olmadan, allame-i cihan da olsa, güzel de konuşsa, çok bilgiye de sahip olsa, hâli, ahlâkı bozuksa, insanlara da, İslâmiyyete de zarar verir. Bunun için kişi, evvela iğneyi kendisine batırmalıdır. İyi bir Müslüman olmaya, Müslümanları sevmeye ve hatta sevilmeye çalışmalıdır. Nefsimize zor gelen şeylere veya nefsimize zorluk verenlere dua etmeliyiz. Bir kimse, kalbinin nurlanmasını istiyorsa, kızdıklarına dua etmelidir. İnsanlar genelde düşmanı, hep dışarıda ararlar. Halbuki düşman, insanın içindedir. Bu düşman, nefstir. Nefs, Allahü teâlâya, Ona îmân etmeye ve Onun emirlerini yerine getirmeye hep düşmandır. Din büyükleri; "İnsanı çevreleyip îmânına musallat olan dört düşman vardır. Bunlar; sağında şeytan, solunda nefs, arkasında kötü arkadaş, önde ise dünyadır. Dünya bu zararda rehber olmuştur" buyurmuşlardır. Dünyanın en câhil, en ahmak mahlûku, insanların nefsidir. Her isteği kendi aleyhinedir. Gıdası haramlardır. Nefs, daima zararlı şey ister. Allahü teâlâ, bir hadis-i kudside buyuruyor ki: (Ey insanlar, nefsinize düşman olun. Çünkü nefsiniz, benim düşmanımdır. Emrime uyan Cennete, uymayan ise Cehenneme gidecektir.) Yanlış vasıtaya binen!.. Îmân etmenin ve ibâdet yapmanın faydası, Allahü teâlâya değil, herkesin kendinedir. Doktor, bir hastaya ilâç verse, ilâcın doktora faydası yok diye o ilâcı kullanmamak akla uygun değildir. Bir kimsenin, zehir içsem doktora ne zararı olur diyerek zehir içmesi de ahmaklık olur. İşte, günahlarımın Allaha bir zararı yok diyerek, her çeşit günahı işlemek de, akıl işi değildir. Öldükten sonra başına gelecekleri düşünmeyen kimse, akıllı olabilir mi? Kur'an-ı kerimde insanlar, sık sık; (Hiç mi düşünmüyorsunuz?) diye ikaz edilmektedirler. Yanlış vasıtaya binen, istediği yere değil, vasıtanın gittiği yere gider. Meselâ Paris'e giden uçağa binen, Kâbe'ye varamaz. Netice olarak, Allahü teâlânın bir kuluna ihsân ettiği en büyük ni'met, îmân ni'metidir. Çok kıymetli olan bu ni'metin, elden kaçması da, çok kolaydır. Îmân ni'metinin insanda hep kalabilmesi için, îmân ni'meti ile şereflenmiş olanın, bu ni'metle şereflenenleri sevmesi şarttır. Kısaca îmân ni'metinin elde kalmasının şartı, mü'minin, mü'min kardeşini sevmesidir. Kişi mü'min kardeşini sevmezse, îmânını yavaş yavaş kaybeder de haberi bile olmaz. İmanın şükrü, Hubb-i fillah, buğd-i fillahtır. Çünkü Kur'ân-ı kerîmde Cenâb-ı Hak, hubb-i fillâhı, îmânın şartı olarak bildirmektedir.
.
İnsanlarla iyi geçinebilmek için...
17 Eylül 2007 01:00
İnsanlar arasında muhabbetin meydana gelebilmesi için, lüzumsuz külfetleri terk etmek lazımdır. Peygamber efendimiz: (Mütteki olan, külfet ve zahmet vermez) ve; (Kendisine reva gördüğünü, sana reva görmeyen kimsenin arkadaşlığında hayır yoktur) buyurmuşlardır. İnsanlarla iyi geçinmenin yolu, sadece onlara yük olmamak, sıkıntı vermemek değildir. Bunlara uymakla beraber, insanlardan, gelecek sıkıntılara da katlanmak lazımdır. Allahü teâlâ, Mûsa aleyhisselâma vahyederek; (Beni seven, arkadaşının eziyetine, sıkıntısına katlanır) buyurmuştur. İhtiyaçlarımızı görecek, sıkıntılarımıza katlanacak arkadaş arıyorsak, bizim aradığımız, arkadaş değil, kendimize bir hizmetçi arıyoruz demektir. Asıl olan, ihtiyaçlarına koşacağımız, eziyetlerine katlanacağımız, dertlerine ortak olacağımız kimselerle, Allah rızası için arkadaş olmaktır. Hazret-i Aişe validemiz; (Mü'min, mü'minin kardeşidir. Onu ne ganimet bilir, ne de ondan çekinir) buyurmuşlardır. İhtiyaçları gizlemek lazımdır İnsanlarla iyi geçinebilmek için, ihtiyaçlarını da onlardan gizlemek ve bir şey istememek lazımdır. Peygamber efendimiz bir hadis-i şeriflerinde: (İnsanlardan bir şey istemeyeceğine söz verenin, Cennete girmesine kefilim) buyurmuşlardır. Bir gün hazret-i Ebu Bekir, devesiyle bir yere giderken, devesinin yuları yere düşmüştü. Hemen inerek, yuları aldı ve tekrar bindi. Orada bulunan bazı kimseler: -Efendim, izin verseydiniz de, devenizin yularını biz alıp size verseydik, deyince hazret-i Ebu Bekir; -Resulullah efendimiz bize; (İnsanlardan, halktan bir şey isteme!) buyurmuşlardı. Bu sebeple sizlerden yardım istemedim, kendi işimi kendim hallettim cevabını vermişlerdir. Eshab-ı kiramın hepsi, hiç başkasına yük olmaz, hep kendi işlerini kendileri görürlerdi. Kendi işlerini kendileri gördükleri halde, başkalarına yardım etmek, onlara yardımcı olabilmek için âdeta birbirleriyle yarışırlardı. Onun için de, Eshab-ı kiramın hepsi, gittikleri yerlerde hep sevilmişler ve saygı görmüşlerdir. İslâm âlimleri de, aynı yolu takip etmişler ve onlar da herkes tarafından sevilmiş ve saygı görmüşlerdir. İnsanlarla iyi geçinmek için, onlara kendi yükünü çektirmemeli, onların yükünü, sıkıntısını çekmelidir. Hatta yakınlarından birisi bir günah işlediği zaman bile, onun için duâ etmeli, affolması için yalvarmalıdır. Bize karşı hatası olanı, hemen affetmeli ve haklı olan biz olsak bile, yine özür dileyen biz olmalıyız. Dostlarımızın sıkıntılı zamanlarında yardımlarına koşmalı, onlara sıkıntı vermemeli, yük olmamalıdır. Dostlarımıza, yakınlarımıza hep iyi, güzel şeyleri söylemeli, haber vermelidir. Kötü haberleri ve onlara üzüntü, sıkıntı verecek şeyleri söylememeli, haber vermemelidir. Herkese karşı, tevazu sahibi yani alçak gönüllü olmalıdır. Zira alçak gönüllü olan kurtulur, kibirli olan ise helâk olur. Kibirli olan kimse, insanlarla iyi geçinemez ve onlarla güzel münasebetler kuramaz. Yanına başkasının oturmasını istememek, hastalarla birlikte oturmamak, doğru sözü kabul etmeyip münakaşa etmek, kendi kusûrlarını bildirenlere teşekkür etmemek, fakirlerin değil zenginlerin davetine gitmek, hep kibirlilik alâmetlerinden ve geçimsizlik sebeplerindendir. Çünkü kibir, her iyiliğe engeldir. Başkalarını kusurlu bilen, hataları, kusurları başkalarında arayan bir kimse, hiç kimseyle iyi geçinemez. Böyle kimselerin yanında kimse kalmaz ve dost edinemezler. Bir kimse, kendi nefsini aradan çekmedikçe, hiç kimseyle iyi geçinemez. Nefsini aradan çeken, hiç kimseyi tenkit etmeyen, kendini kusurlu bilen ve kendi hatalarını, kusurlarını düşünerek kendinden iğrenen kimse, herkesle iyi geçinir. Çünkü kendisini kusurlu bilip kendi kusurlarıyla meşgul olan bir kimse, başkalarının kusurlarını araştıramaz ve onları hep iyi bilir. Bu sebeple onlara iyi davranır ve iyi geçinir. İmâm-ı Câfer-i Sâdık hazretleri buyurdu ki: İki şeyi unutmak lazım! "Sadaka vererek rızkınızı çoğaltınız. Zekât vererek mallarınızı koruyunuz. İktisâd eden, tasarrufa riâyet eden aldanmaz. Tedbirli, düzenli yaşamak, geçimin yarısıdır. İnsanlarla iyi geçinmek de, aklın yarısıdır." Netice olarak, insanlarla iyi geçinebilmek için, insanın kendinden fedakârlık yapması lazımdır. Hep başkalarından fedakârlık bekleyen kimse, kolay kolay insanlarla geçinemez. Din büyükleri: "Yaptığınız iyilikleri ve size yapılan kötülükleri unutunuz!" buyurmuşlardır. Eğer bir kimse, kendi yaptığı iyilikleri ve kendisine yapılan kötülükleri unutur ve bunları bir daha ağzına almaz ve mükâfatını da yalnız Allahü teâlâdan beklerse, bu kimse herkesle iyi geçinir, herkes tarafından da sevilir, sayılır. Dünyada da, âhirette de rahat eder, huzûrlu olur.
.
Sabır, takdîre îtirâz etmemektir
23 Eylül 2007 01:00
Sabır; bütün hayırların, iyiliklerin anahtarıdır. Dünyaya geldiğimiz andan itibaren, her menzile sabırla ulaşılmaktadır. Çocuğun büyümesi ve eğitimi, sabretmeye bağlıdır. İyi bir insan, iyi bir müslümün olmak, sabırla ele geçer. Zaten Din Büyükleri; "Sabır bütün hayırların, Sıdk kurtuluşun ve Şükür de bereketin anahtarıdır. Kimde bu hasletler bulunursa, o, en yüksek mânevî mertebelere kavuşur" buyurmuşlardır. Sabır; yüzü ekşitmeden başa gelen dert ve musîbeti yudum yudum içine sindirmektir. Sabır; emirleri yapmakta, yasaklardan sakınmakta, başa gelen belâ ve musîbetlerde tahammül etmek, katlanmaktır. Abdullah ibni Abbâs hazretleri, kızının vefat ettiğini öğrenince önce; "İnnâ lillah ve innâ ileyhi râci'ûn" der ve akabinde de; "Bu mahrem idi, Allahü teâlâ bunu örttü, yardıma muhtâc idi, himâyesine aldı; bizim için de bir mükâfât idi onu bizden önce gönderdi" der ve İki rek'at namaz kılar. Namazı kıldıktan sonra da; "Allahü teâlânın; Bekara suresinin 45. âyet-i kerimesinde; (Sabır ve namaz ile yardım isteyin) meâlindeki emrini yerine getirdik" buyurur. Sabır, dinin yarısı, namaz ise dinin direğidir. Bu ikisine yapışan, hedefine ulaşır, maksadına kavuşur. Peygamber efendimiz; (Sabreden, zafere kavuşur) buyurmuşlardır. Abdullah Mürteiş hazretleri; "Bütün işlerin netîcesinin sıhhatli ve faydalı olabilmesi için iki şart vardır: Sabır ve ihlâs" buyurmuşlardır. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri ise; "Kıyâmet günü fakirlik ve zenginlik tartılmayacak, fakirliğe ne ölçüde sabredilmiş ve zenginliğe ne ölçüde şükredilmiş ise, o hesâb edilecek. Mesele çok fakir veya çok zengin olmak değil, çok sabretmek veya çok şükretmektir" buyurmaktadır. Ebû Ali Dekkâk hazretlerine; sabır nedir? diye süâl edilince cevaben buyurur ki: "Sabır, ismi gibidir. Zira Sabır, ilaç olarak kullanılan tadı acı bir ağacın adıdır. Sabırlılar dünyâ ve âhiret izzetine konarak necât ve kurtuluşa erdiler. Çünkü onlar Allahü teâlâdan O'nunla olma şerefine nâil olmuşlardır. Allahü teâlâ bunun için Tûr sûresinin 4. âyet-i kerimesinde meâlen; (Şüphe yok ki Allah sabredenlerle berâberdir) buyurmuştur. Sabrın târifi ve sınırı, takdire îtirâz etmemektir. Şikâyet yollu olmaksızın başa gelen musîbetleri açıklamak sabırsızlık olmaz. Allahü teâlâ, Eyyûb aleyhisselâm kıssasında, Enbiyâ sûresinin 83. âyet-i kerimesinde meâlen; (Biz onu sabırlı bulduk, o ne güzel bir kuldur.) buyurmuştur. Halbuki O, Eyyûb aleyhisselâmın; (Başıma bu dert geldi) dediğini haber vermiştir. Bu ümmetin zayıfları, ruhsatla, izin verilen şeylerle amel ederek sıkışık kalmasınlar ve nefes alsınlar diye Allahü teâlâ, Eyyûb aleyhisselâmın; (Başıma bu dert geldi.) dediğini bildirmiş ve böyle şeyler söylemeyi haram kılmamıştır." Abdülkâdir Geylânî hazretleri buyurdu ki: "Kulun Allahü teâlâyı sevmesinde samîmi olup olmadığı, başına belâ ve musîbet geldiği zaman ortaya çıkar. Belâ ve musîbet geldiğinde sabır ve sükûn hâlini muhâfaza edebiliyorsa, o gerçekten Allahü teâlâyı seviyor demektir. Musîbet ve fakirlik zamânında sebat gösterebilmek bu sevgiye delil ve alâmet yapıldı. Birisi Peygamber efendimize; "Ben sizi seviyorum" deyince; (Fakirlik için bir elbise hazırla) buyurdu. Bir başkası gelip Peygamber efendimize; "Ben Allahü teâlâyı seviyorum" deyince; (Belâ için elbise hazırla) buyurdu. Halinizden şikâyette bulunmayın. Sabredin, feryad etmeyin. Allahü teâlâya, rızâsı için yapılan sabırlar, aslâ karşılıksız kalmaz. Unutmamalıdır ki, ömrü boyunca kahraman lakabıyla meşhûr olan bir kimse, bu lakabı, bir ânlık cesâreti netîcesinde kazanmıştır." Ahmed Yekdest Cüryânî hazretleri; "Dünyânın esâsı mihnet, sıkıntı üzerine kurulmuştur. Sıkıntının ise sabretmekten başka reçetesi, katlanmaktan başka kurtuluş yolu yoktur. Şu üç sabır çok sevgilidir. Bunlar; tâatte, hakka kullukta, günah işlememekte, belâ ve mihnet ânında sabırdır" buyurmuşlardır. Netice olarak sabır, Allahü teâlânın takdirine îtirâz etmemek, şikâyette bulunmamaktır. İslâm alimlerinin büyüklerinden olan İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız herşeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Kazâ ve kaderime râzı olmıyan, beğenmiyen ve gönderdiğim belâlara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!)
.
Yük çeken aziz, çektiren zelil olur
24 Eylül 2007 01:00
Dinimiz, almayı değil vermeyi, yük olmayı değil, yük çekmeyi emir ve tavsiye etmektedir. Peygamber efendimiz; (Veren el, alandan yüksektir) buyurmuşlardır. Bir şeyler koparabilmek, dünyalık ele geçirmek, insanların zaaflarından istifade ederek onların sırtından geçinmek için yaltaklanmak yani temelluk etmek, kötü bir huydur. Zira hadîs-i şerîfde: (Temelluk, müslümân ahlâkından değildir) buyurulmuştur. Mevlânâ Celâleddîn Rûmî hazretleri, başkalarından bir şey istemeyi talebelerine yasak ederek; "Başkasına el açıp bir şey isteyen, bizim talebemiz değildir. Ona dünyâda da âhirette de şefâat etmeyiz ve ondan uzak dururuz. Biz, talebelerimize dâimâ vermeyi, ihsân ve ikrâmlarda bulunmayı, herkese karşı tevâzu üzere bulunmayı, tatlı sözlü, güler yüzlü olmayı tavsiye ediyoruz. El açıp istemek bizim yolumuzda yoktur" buyururlardı. Dünyâ lezzetlerine aldanmıyan, Cennet ni'metlerine kavuşur. İki âlemde azîz ve muhterem olur. Aksi olursa, insan zelil olur. Zira hazret-i Ömer, bir hâdise üzerine; "Biz aşağı, bayağı insanlardık. Acem şâhlarının elinde esîr idik. Allahü teâlâ müslümân yapmakla bizleri şereflendirdi. Allahü teâlânın verdiği bu izzetten, bu şerefden başka şeref ararsak, Allahü teâlâ bizi yine zelîl ve herşeyden aşağı eder. İzzet, islâmdadır. İslâmın ahkâmına uyan, azîz olur. Bu ahkâmı beğenmeyip, izzeti, huzûru, saâdeti başka şeylerde arayan zelîl olur" buyurmuştur. Ubeydullah-ı Ahrâr hazretleri; "Tasavvuf, herkesin yükünü çekmek ve kimseye kendi yükünü çektirmemektir" buyurmuştur. İzzet ve şerefi, Allahü teâlânın dînine uygun olmayan hâllerde arayan kimseyi, Allahü teâlâ, hor-hakîr ve zelîl eder. Peygamber efendimiz, müslümanı; (Müslüman, diğer müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir) buyurarak tarif etmişlerdir. Ayrıca Resulullah efendimiz; (Kendin için istediğini, insanlar için de istemek, kendin için istemediğini insanlar için de istememek) buyurarak, nasıl olmamız gerektiğini bildirmişlerdir. Senâullah-i Pânî pütî hazretleri; "Ne istersen yap, fakat, insanlara eziyet ve sıkıntı verme yolunu seçme. Çünkü dinde bunun gibi büyük günah yoktur" buyurmuştur. Seyyid Emîr Hamza hazretleri, hocası Mevlânâ Ârif hazretlerinden naklederek buyuruyor ki: "Yükünüzü çekecek bir dost isterseniz, bu çok az bulunur. Eğer yükünü çekeceğiniz birini ararsanız, bütün dünyâ size dosttur." Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretleri de talebelerine ve sevenlerine hitaben buyurur ki: "Size önemle sünnet-i seniyyeye yapışmanızı; câhiliye âdetlerinden ve pek aşağı olan bid'atlerden sakınmanızı; gösterişe kapılmamanızı; halktan, bedeni beslemeye çok ehemmiyet verenlere, kendilerinden bir şey beklemek sûretiyle makam ve mevkî sâhipleri ile görüşmeyi terk etmenizi tavsiye ederim. Çünkü bu şekilde onlarla görüşmek, onların lekelendiği şeylerle siz de lekelenmiş olursunuz. Şunu iyi biliniz ki, sizin bana en sevgiliniz; dünyâ ehline alâkası en az olanınız, başkasına yük olmayanınız, fıkıh ve hadîsle meşgûl olanınızdır." Hâris el-Muhâsibî hazretleri, nasihat isteyen bir talebesine: "Hiç kimseyi incitme. İster az ister çok olsun veya ihtiyacın olsun yâhud da olmasın hiçbir halde kendi yükünü kimseye yükleme. İnsanlardan hiçbir şey bekleme ve sâhib oldukları hiçbir şeye göz dikme!" buyurmuştur. Hayırlı insan, ailesine ve çocuklarına faydalı olandır. Her hayır ve fayda ise, islâmiyyetin içindedir. Dinimiz de, insanların sıkıntısını, yükünü çekmemizi emretmektedir. Buna uyan, rahat eder. Dünyada da, âhırette de aziz olur. Allahü teâlânın kullarına hizmet edene, onların yükünü alana, Cenab-ı Hak yardımcı olur. Dünyada iken, Allahü teâlânın dinine hizmet edenler ve Onun kullarının müşküllerini halledenler, mahşerde, tahtlar üzerinde, kürsülerde, gölgelerde oturacaklardır. Seyyid Emîr Hamza hazretleri, kendisinden nasihat istiyen birine şöyle buyurur: "Bizi sevenler, Resûlullah efendimizin sünnetine yani İslâmiyete uyarlar. Haram işlerden ve haram yemekten sakınırlar. İnsanların yükünü çekip, kimseye yük olmazlar. Şöhretten sakınırlar. Müslümanlara acıyarak, onlara yumuşak davranırlar. Dâimâ Allahü teâlâdan korkarlar ve günahlarının affedilmesi için yalvarırlar. Gıybet etmezler. Dünyâya, dünyânın rahatlığına ve zînetine güvenmezler. Sâlihlerin ve Eshâb-ı kirâmın yolunda ve onların ahlâkı üzere olurlar. Büyükleri inkâr etmezler ve bid'at ehline uymazlar." Netice olarak, dünyada ve âhırette aziz olmak isteyen, kimseye sıkıntı vermez, yük olmaz; herkesin sıkıntısını ve yükünü çekmeye, gücü nisbetinde gayret gösterir. Kısacası Din Büyüklerinin buyurduğu gibi: "Yük çeken aziz, yükünü çektiren ise, zelil olur."
Nimetleri, Allahü teâlâdan bilmek...
30 Eylül 2007 01:00
Şükrün birçok tarifi yapılmıştır. Verilen nîmetleri yerli yerinde kullanmaya, Allahü teâlâya, verdiği nîmetlerle isyân etmemeye, nîmetleri kullanırken sâhibini unutmamaya, görülen iyiliğe karşı teşekkür etmeye, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymaya hep şükür denmektedir. Allahü teâlâya şükretmek; O'nun dinini kabul etmek, O'na iman etmek ve O'nun bildirdiği emirleri, hükümleri yerine getirmek, yapmak demektir. Şükür, bize gelen nimetleri Allahü teâlâdan bilmektir. Dâvûd aleyhisselâm; -Ya Rabbi, nimetin şükrünü nasıl edâ edeyim? Çünkü şükrü edâ etmek de senden bir nimettir, diye arz edince Allahü teâlâ: -Ey Dâvûd, şimdi şükretmiş oldun. Çünkü kendi aczini, nimetin şükrü olarak gördün, buyurmuştur. Kâtibin kalemi gibi... Şükür; nimeti Allahü teâlâdan bilmektir. Bir kimse, sultanın emri ile hazineden birine para verse, o kimsenin bunu hazinedardan bilmesi şükür olmaz. Kâğıt ve kalemin elinde bir şey olmadığını, kendiliklerinden bir şey yazamayacaklarını herkes bilir. Bunun gibi yeryüzündeki nimetleri yağmurdan ve yağmuru buluttan ve sahrada kurtuluşu rüzgârdan bilmek, cahillik olur ve insanı şükür makamından uzak tutar. Fakat, yağmuru, bulutu, rüzgârı, güneşi, ayı, yıldızları ve mevcut olan her şeyi, kâtibin elindeki kalem gibi, Allahü teâlânın kudret ve emrinde olarak bilmek şükre zarar vermez. Böylece kimsenin elinde bir şey olmadığı anlaşılınca, bütün nimetleri için Allahü teâlâya şükredilir. Mûsa aleyhisselâm, Allahü teâlâya: -Ya Rabbi! İnsanlara el, ayak, göz, kulak ve bunlara benzer birçok nimetler verdin. Bu nimetlerin şükrünü nasıl ifâ edebilirler? diye arz edince, Allahü teâlâ; -Ya Mûsa! Bir kimse kendine verdiğim nimeti benden bilip, kendinden bilmezse, nimetlerimin şükrünü edâ etmiş olur. Bir kulum rızkını kendi çalışması ile bilip, benden bilmez ise, nimetin şükrünü eda etmemiş olur, buyurmuştur. Mûsa aleyhisselam bunları işitince, hemen şükür secdesi yapar. Allahü teâlâ bir hadis-i kudsîde: (İnsanları ve cinleri ben yarattım. Onlar ise, benden başkasına ibâdet ediyor, tapıyorlar. Rızıklarını ben veriyorum, başkasına şükrediyorlar) buyurmuştur. Bize iyilik edenlerin hakkını gözetmek ve onları hayır dua ile anmak lazımdır. Çünkü insanların yaptığı iyilikleri bilmeyen, onlara teşekkür etmeyen, Allahü teâlâya şükretmemiş olur. Bilhassa bize ilim öğretenlerin hakkına çok ehemmiyet vermelidir. Zira onlar ebedi saâdete, âhiret nimetlerine ve Allahü teâlânın rızâsına kavuşmaya sebep olmuşlardır. Hadis-i şerifte; (İnsanlara teşekkür etmeyen, Allahü teâlâya şükretmiş olmaz. Aza şükretmeyen, çoğa şükredemez. Allahü teâlânın nimetlerini dile almamız şükür, hiç bahsetmememiz ise nimete küfrandır) buyurulmuştur. İyilik edenlere hürmet edilir. Nimet sahipleri büyük bilinir. O halde, her nimetin hakiki sahibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık icabıdır. Aklın lüzum gösterdiği bir vazife, bir borçtur. Peygamber efendimiz bir kimseye; -Nasılsın? buyurur. O kimseden, iyiyim cevasını alınca tekrar; -Nasılsın? buyurur. O kimse; -İyiyim, elhamdülillah deyince, Peygamber efendimiz; -Bunu bekliyordum, buyururlar. Ecdadımızın birbirlerine nasılsınız demekten maksatları, cevap verenin şükretmesi, soran ve cevap verenin sevab kazanmaları için idi. Beden ile yapılan şükür, bütün azaların, Allahü teâlâ tarafından bir nimet olduğunu bilmek ve ne için yaratılmış iseler, o işte kullanmaktır. Hepsi faydalı olmak için yaratılmıştır. Allahü teâlânın istediği ise, bunları faydalı yerde kullanmaktır. Verdiği nimet, istediği ve sevdiği işe sarf edilince, şükrü yapılmış olur. Allahü teâlâ, şükretmekle nimetlerini arttıracağını, şükrü terk edenlerin ellerinden nimetlerini alacağını, şiddetli azab edeceğini bildirmektedir. Sûre-i İbrâhimin 7. ayet-i kerimesinde meâlen; (Şükrederseniz, elbette size nimetimi arttırırım. Eğer nankörlük edersiniz, haberiniz olsun, gerçekten azâbım çok şiddetlidir) buyurulmaktadır. Şükretmek, insanlık îcâbıdır Hadis-i şerifte ise nimet, yabani bir kuşa benzetilmiş, uçup gitmemesi için şükürle ayağının bağlanması emredilmiştir. İslâm âlimleri, yazdıkları kitaplarda, imânın gitmesine sebep olan halleri zikrederken, bunlardan birisinin de; "Allahü teâlâya ve iyilik gelmesine sebep olanlara şükretmemek" olduğunu bildirmişlerdir. Netice olarak, bütün iyilikleri yaratan, insana, can, mal, sıhhat veren, zararlardan, korkulardan koruyan Allahü teâlâyı sevmek ve Ona şükretmek, insanlık îcâbıdır. Zira hadîs-i şerîfte, (İhsân sâhibini sevmek, insânların yaratılışında vardır) buyuruldu. Şu beyitte ifade edildiği gibi: Vücûdumun her zerresi, gelse de dile, Şükrünün binde birini yapamaz bile.
.
Her şeyde, hayır aramalıdır...
1 Ekim 2007 01:00
Dünyaya gelmek insanın elinde değildir. Dünyaya gelen, buranın şartlarına katlanmak mecburiyetindedir. İnsan, neşeli olduğu gibi, sıkıntılı, üzüntülü de olur. Önemli olan bunların neticesidir. Her iki halde de hâlini değiştirmeyenlere müjdeler olsun. Dünya imtihân yeri olarak yaratılmıştır. Sevinci de var, hüznü de var. İnsan, her iki hâlde de imtihân edilmektedir. Hadis-i şerifte; (Şüphe edilen altın, ateşle muayene edildiği gibi, insan da belâ ile imtihân olur) buyurulmuştur. Allahü teâlânın yarattıklarında, verdiklerinde ve gönderdiği her şeyde, bir hayır vardır. Allahü teâlânın vermesi gibi, alması da hayırlıdır. Verdiği zamân hayırlı olduğu gibi, aldığı zamân da, hayırlıdır. Hayırlı olan şeylere ise, sevinmek lâzımdır. İnsanlar, kendilerine hangi şeyin hayırlı, faydalı olacağını iyi bilemez. Allahü teâlâ, dahâ iyi bilir. Meselâ, bir hastanın babası, mütehassıs doktor ise, babası buna etli, tatlı yiyecekler verince, hasta sevinip; "iyi olmasaydım, bana bunları vermezdi" der. Babası, etli, tatlı gibi yemekleri vermezse, hasta yine sevinir ve; "hastalığımı tedâvî etmek için bunları vermiyor" der. Allahü teâlânın vermesine ve vermemesine de, böyle îmân, itikat olmadıkça, tevekkül sağlam olamaz. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlânın yarattıklarında, gönderdiklerinde hayır, iyilik vardır) buyuruluyor. "İtirâz eden pişmân olur!" Mukadder yani takdir edilmiş olan şey, başa gelir, eğer sabredilirse ecri görülür. Sabredilmez, bağırılırsa, günaha girilir ve huzursuz olunur. Sıkıntı her ne kadar çok acı ise de, sabredilirse, nimet olacağı bildirilmiştir. Kur'an-ı kerimde Bekara suresinin 216. âyet-i kerimesinde meâlen; (Hoşlanmadığınız bir şey, belki de sizin için hayırlıdır) buyurulmaktadır. Muhammed Bekrî hazretleri buyuruyor ki: "Darıldığın bir şeyden dolayı canın sıkıldığı zaman feryâd etme. İşini Allahü teâlâya teslim et. Bu niçin böyle oldu diye Hakk'a îtirâz etme. Çünkü Hakk'a îtirâz eden pişmân olur. Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olan kimse, pek yüksek ve şerefli derecelere kavuşur. Matlûbu ve maksûdu peşînen verilir. Sıkıntıları ondan gider. Evliyânın sözlerini yerine getirip, onlara sâdık kaldıklarından ve kendilerini Allahü teâlâya teslim, işlerini de havâle etmelerinden dolayı başkalarından üstün olur. Bir sıkıntın olduğu zaman ümîdini kesme. Duâlara icâbet eden Allahü teâlânın fazlından ve lütfundan ümitli ol. Nice sıkıntı ve darlığın peşinden Allahü teâlânın yardımı yetişmiştir." Fudayl bin İyâd hazretleri, bir gün yolda giderken insanların neşe ve sevinç içinde olduklarını görünce; "Nice neşeli ve sevinçli kimseler vardır ki, onlara nasib olacak kefenlikler dokunup satışa çıkarılmıştır bile" buyurmuştur. Müminin başına gelen her şey, onun iyiliğinedir. Bir nimete kavuştuğu zaman şükreder, böylece şükredenlerden olur. Bir sıkıntı, belâ geldiği zaman da sabreder ve böylece sabredenlerden olur. İsmâil Fakîrullah hazretleri; "Sabrın başlangıcı çok acı, sonu bal gibi tatlıdır" buyurmuştur. Dertlerin, belaların gelmesi zahiren sıkıntı gibi olsa da, neticesi hayırdır, iyiliktir. Çünkü günahların affolmasına veya âhiretteki derecesinin yükselmesine sebep olur. Nitekim hadis-i şerifte; (Kul, ameliyle kendisine takdir edilen mertebeye ulaşamıyorsa, Allahü teâlâ ona, ailesine veya malına belâ verir ve o belâlara sabretmeyi de verir ki ezelde onun için takdir ettiği dereceye nâil olsun) buyurulmaktadır. Belâ günahsız olanlara da gelir. Allahü teâlâ indinde derecesi daha yüksek olana daha çok, daha şiddetli belâ gelir. Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki: (En şiddetli belâya düçâr olanlar, Peygamberler, sonra fazilet derecesine göre onları takip edenlerdir. Kişi dindarlığı derecesinde belâya düçâr olur. Eğer kişi dininde kuvvetli ise onun belâsı da şiddetli olur. Eğer dini gevşek ise belâsı da ona göre olur. Belâ, kula öyle yapışır ki, günahı kaldığı müddetçe onu bırakmaz.) "Kulluk böyle olur" Müslümanın başına gelen sıkıntılar onun hayrınadır. Çünkü hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ buyuruyor ki: Mümin başına gelen işten, hoşlansa da, hoşlanmasa da, o iş, onun için hayırlıdır) buyurulmaktadır. Netice olarak mü'minin başına gelen her şey, hatta şer gibi görünenler de, onun lehinedir, hepsinde hayır aramalıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur."
.
Seven, sevdiğine itâat eder...
7 Ekim 2007 01:00
Herhangi bir kimse, birini seviyorum deyince, sevdiğine karşı mecâzî muhabbeti olduğu anlaşılır. Câhil, bidat sâhibi, sâlih ve sâdık her Müslümân, Resûlullah efendimizi böyle sevmektedir. Müslümân olmak için, bu kadar sevgi kâfi görülmüştür. Feyz getiren yani Peygamber efendimizin mübarek kalbinden gelen nûru alabilmek için, hakiki sevgiye kavuşmak lazımdır. Hakiki sevginin hâsıl olması için de, Resûlullah efendimizin sözlerini, işlerini, hâllerini ve ahlâkını öğrenmek ve bunları sevmek lâzımdır. Sevilene itâat edilir. Her şeyde ona tâbi olunur. Bir kimsede, bu hakiki sevgi çoğalırsa, o kimse, sevdiğinden başka her şeyi unutur. Fakat sevebilmek kolay bir şey değildir. Nefsin sevdiklerini, kalbin sevdiği hakîkî güzellikler sanarak aldananlar çok olmuş, felâkete sürüklenmişlerdir. Sevginin yeri kalbdir Muhabbetin, sevginin yeri kalbdir. Kalb, muhabbet yeridir. Aşk, muhabbet bulunmayan kalb, ölmüş demektir. Kalbde, yâ dünyâ sevgisi, yâhud Allah sevgisi bulunur. Dünyâ, harâm olan şeyler demektir. Emirleri yaparak, haramlardan sakınarak, kalbden dünyâ sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allahü teâlânın sevgisi, kendiliğinden dolar. Günâh işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünyâ muhabbeti yerleşerek, Allahü teâlânın sevgisi gider. Muhammed Pârisâ hazretleri buyuruyor ki: "İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran perdelerin en zararlısı, kalbin kararması, hasta olması, yanî dünyâ sevgisinin kalbe yerleşmesidir. Bu sevgi, kötü arkadaşlardan ve lüzûmsuz şeyler seyretmekten hâsıl olur. Çok uğraşarak, bunları kalbden çıkarmalıdır. Faydasız kitâb, roman, gazete okumak, lüzûmsuz şeyler konuşmak, dünya sevgisini artırır ve insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâyı unutmasıdır. Allahü teâlâya kavuşmak isteyenlerin, bunlardan sakınması, nefsi kuvvetlendiren, azdıran her şeyden sakınması lâzımdır." Seven, sevdiğini çok hatırlar, onu hiç unutmaz. Allahü teâlâyı seven Allahü teâlâyı, Resûlullah efendimizi seven Resûlullah efendimizi, evliyâyı seven evliyâyı çok zikreder, hatırından hiç çıkarmaz. Hadis-i şerifte; (İnsan, sevdiğini çok zikreder) buyurulmuştur. Çocuklarını, hanımını, tarlasını, bağını, bahçesini, parasını, makamını seven bir kimse, nasıl ki bunları hiç gönlünden çıkarmaz ve hep hatırlarsa, Allahü teâlâyı ve Onun sevdiklerini seven bir kimse de, bunları kalbinden hiç çıkarmaz, hep hatırlar. Herkes kalbini yoklarsa kimi çok sevdiğini anlar ve sevdiği ne emrettiyse onu yerine getirir. Seven, sevdiğinin isteklerinin bâzısını yapar, bâzısını yapmazsa sevgisinin az olduğu, hiçbirini yapmazsa sevmediği anlaşılır. Abdullah bin Mübârek hazretleri, huzuruna gelen birine; "Allahü teâlâya isyân ederek, O'nu sevdiğini söylemen acâibdir. Eğer sevgin doğru olsaydı, O'na itâat ederdin; çünkü seven, sevdiğine itâat eder" buyurmuştur. İsmâil Fakîrullah hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlâyı seven, Peygamber efendimizi de sever. Peygamber efendimizi seven O'na salevâtı çok okur, sünneti ile amel eder." Müslümân, Allahü teâlâyı seven ve Allahü teâlânın da kendilerini sevdiği kimseleri çok sever. Çünkü bunlar, İslâmiyyeti doğru olarak insanlara öğreten rehberlerdir. Rehberi sevmek, Allahü teâlâyı ve Resûlullah efendimizi sevmekten ileri gelmektedir. Bu sevgiye, Hubb-i fillah denir. İbâdetlerin en kıymetlisinin hubb-i fillah olduğu hadîs-i şerîfle bildirilmiştir. Peygamberlerin hepsi, insanlığa yol gösteren, onları cehalet karanlığından kurtaran rehberlerdir. Kıyâmete kadar gelecek olan insanlara, Rehber olarak Muhammed aleyhisselâm gönderilmiştir. Dolayısı ile Muhammed aleyhisselâmı sevmek, herkese farzdır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâyı seven, beni sever) buyurmuştur. Muhammed aleyhisselâmı sevmenin alâmeti ise, Onun getirdiği dinine, yoluna, sünnetine ve ahlâkına uymaktır. Allahü teâlâ, Peygamber efendimize hitaben, Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Bana uyarsanız, Allahü teâlâ sizi sever) demesini emir buyurmuştur. "Unutmayan unutulmaz!" Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever. Sevdiğinin düşmanlarına düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, bu kimsenin elinde değildir. Kendiliğinden hâsıl olur. Süfyân bin Uyeyne hazretleri; "Allahü teâlâyı seven, Allahü teâlânın sevdiklerini de sever. Allahü teâlânın sevdiklerini seven, Allahü teâlânın rızâsı için sever" buyurmuştur. Netice olarak seven, sevdiğini çok hatırlar, onu hiç unutmaz ve ona itâat eder. Seven, sevdiğinin sevdiklerini de çok sever ve düşmanlarına düşman olur. Bu sevmek ve düşmanlık, bu kimsenin elinde değildir. Ali Hâfız Efendinin sohbetlerinde sık sık buyurduğu gibi; "Muhabbet edene muhabbet edilir. Seven sevilir. Unutmayan unutulmaz."
.
"Affetmeyi seversin, beni de affet!"
8 Ekim 2007 01:00
Allahü teâlâ kullarına ve bütün yarattıklarına karşı çok merhametlidir. Bilhassa kullarının günâhlarını affetmeyi çok sever. Bunun için, tekrar tekrar, kâfirlerin ve Müslümanların dünyada iken şartlarına uygun olarak yapacakları tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Eğer kulum, gökteki bulutlara kadar yükselecek günah işlese fakat benden ümidini kesmeyip, affını, mağfiret olunmasını dilese, onu affederim.) Bir gün Peygamber efendimiz Eshâb-ı kirâma hitaben; -Kul, bir günah işlediği zaman, işlediği bu günah amel defterine yazılır buyurdu. Orada hazır bulunanlardan birisi; -Ya Resûlallah, o kimse tövbe ederse ne olur? diye sordu. Resûlullah efendimiz; -Defterinden silinir buyurdu. O kimse; -Peki tekrar günah işlerse ne olur diye sorunca; -Tekrar yazılır buyurdular. Soruyu soran kimse; -Tekrar tövbe ederse ne olur diye sorunca da; -Tekrar silinir cevabını verdiler. Bunun üzerine o kimse; -O günahın amel defterinden silinmesi ne zamana kadar devam eder? diye tekrar sordular. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz: -O kimse, günahtan tamamen tövbe edip Allahü teâlâya yönelinceye kadar devam eder. Kul, istiğfardan usanmadıkça, Allahü teâlâ da mağfiret etmekten, affetmekten usanmaz buyurdular. Mecûsinin imanı... Bir Mecûsi, İbrahim aleyhisselâma misâfir olmak ister. İbrahim aleyhisselâm da; -Seni misâfir eder, ağırlarım ama Müslüman olman şartıyla cevabını verir. Mecûsi, Müslüman olma şartını kabul etmez ve geri dönüp gider. Bunun üzerine Allahü teâlâ vahyederek; (Neden o Mecûsiyi misâfir etmek için Müslüman olmasını şart koştun? Benim kullarıma yaptığım muameleye bakmadın mı? Yetmiş senedir bana imân etmediği halde, onun rızkını verdiğimi görmedin mi? Onu misâfir etseydin hayırlı olurdu) buyurur. Cenab-ı Hakkın bu emri üzerine İbrahim aleyhisselâm, Mecûsiyi arar bulur, evine getirir ve misâfir eder. Mecûsi bu hale hayret eder ve; -Bu nasıl oldu, beni misâfirliğe nasıl kabul ettin, Müslüman olmam şartından niçin vazgeçtin diye sorar. İbrahim aleyhisselâm da cenâb-ı Hakkın emrini bildirir. Bunları dinleyen Mecûsi; -Demek Allahü teâlâ benim hakkımda böyle emretti öyle mi! O halde bana İslamiyyeti öğret, ben Müslüman olacağım der ve Müslüman olur. Bir bedevi Resûlullah efendimizin huzûruna gelerek; -Ya Resûlallah, âhirette insanların hesabını kim görecek? diye sorar. Peygamber efendimiz; -Allahü teâlâ görecektir buyururlar. O kimse; -Bizzat kendisi mi diye suâl edince, Resûlullah efendimiz; -Evet bizzat kendisi görecektir buyururlar. Bu cevabı alan o kimse güler. Resûlullah efendimiz, gülmesinin sebebini sorunca da; -Ya Resûlallah, Kerem sahibi, gücü yettiği zaman affeder, hesap gördüğü zaman da müsamaha gösterir bu sebeple güldüm diye arz eder. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; (Bu bedevi doğru söyledi. Allahü teâlâdan daha keremli kimse yoktur. O kerem sahiplerinin en keremlisidir) buyurdular. İsrailoğullarından bir kimse 40 sene eşkıyalık yapmıştı. Bir gün, yanında havarilerinden birisi ile yürümekte olan hazret-i İsâ ile karşılaşır ve; -Bu gelen İsâ aleyhisselâm, yanındaki de havarilerinden bir zat. Ben artık bunlara katılayım diyerek arkalarından yürümeye başlar. Fakat İsâ aleyhisselâmın yanındaki havari; -Bu eşkıya da nereden çıktı, benim yanımda yürüyecek adam mıdır ki diyerek, ondan uzaklaşmaya çalışır. Eşkıyalık yapmış kimse de; -Benim gibi adi, günahkâr bir kimse, böyle mübarek kimselerle beraber olabilir mi hiç diyerek kendi kendini yerer, zemmeder. Kendini hakir, zelil görür! Havari durumunda olan kendini büyük, eşkıyalık yapmış olan da kendini hakir, zelil görür. Onların bu halini bilmekte ve görmekte olan Allahü teâlâ, İsâ aleyhisselâma vahyederek; (Arkandan gelmekte olan o iki kimseye söyle, ikisinin de geçmişte yaptıklarını sildim. Yeniden amel etmeye başlasınlar!) buyurur. Kendini büyük bildiği, kibirlendiği için havarinin ibâdetleri, kendini hakir, zelil gördüğü için de eşkıyanın günahları silinmiştir. İsâ aleyhisselâm durumu her ikisine de bildirir ve daha sonra eşkıyalıktan tövbe eden o kimseyi havarilerinin arasına alır. Mutarrif bin Abdullah hazretleri, sık sık, Allahü teâlâya; "Allah'ım, bizden râzı olmasan da, bizi affet. Çünkü efendi, kölesinden râzı olmasa da onu affeder" diye yalvarırdı. Netice olarak Allahü teâlâ, affedicidir ve affetmeyi sever. Şartlarına uygun olarak yapılan duâ ve tövbeleri kubul eder ve günahları da affeder. Peygamber efendimizin Kadir Gecesinde okunmasını tavsiye ettiği şu duâyı çok okumalıdır: (Allahümme inneke afüvvün kerimün tühıbbül afve fa'fü annî) Anlamı: (Ya Rabbi, sen affedicisin, kerimsin, affı seversin, beni de affeyle!)
.
Çalışmadan duâ eden..."
14 Ekim 2007 01:00
Allahü teâlânın âdet-i ilâhiyyesine uymadan, sebeblere yapışmadan, çalışmadan duâ etmek, Allahü teâlâdan mucize istemek demektir ki, caiz değildir. Şartlarına uygun yapılan duâ, mutlaka kabul olur. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretleri; "Yalnız duâ etmekle kendimizi aldatmayalım! Allahü teâlânın kânûn-ı ilâhiyyesine uymadan, sebeblere yapışmadan, çalışmadan duâ etmek mûcize istemek demektir. Müslümanlıkta hem çalışılır, hem de duâ edilir. Önce sebebe yapışmak, sonra duâ etmek lâzımdır" buyurmuştur. Dinimiz hem çalışmayı, sebebe yapışmayı, zahmet çekmeyi ve hem de duâ etmeyi bildirmektedir. Önce sebebe yapışmak, sonra duâ etmek lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyurmuşlardır. Dünya sıkıntı yeridir... Allahü teâlâ, dünyayı, zahmet, sıkıntı yeri olarak yaratmıştır. Burada her şey, belli bir sebebe bağlı olarak verilmektedir. Bu sebeplere yapışmayan ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmayan, arzu ettiği nimete kavuşamaz. Âlim olmak isteyen, ilim öğrenmenin sebeplerine yapışmaz ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmazsa, cehaletten kurtulamaz. Her nimet, bir külfet karşılığıdır. Zahmet çekilmeden, nimete kavuşulamaz. Allahü teâlânın, insanlara gönderdiği Peygamberler, Peygamber olmalarına rağmen, emredilen sebeplere yapıştılar, sıkıntılara katlandılar, zahmetler çektiler. Mesela Eyyûb aleyhisselâm Şam civârında yaşayan insanlara peygamber olarak gönderilmişti. Onları Allahü teâlâya îmân ve ibâdet etmeye çağırdı. Bu uğurda pekçok zahmet çekti. Sonra malı, evlâdı ve bedeni ile imtihân edildi. Eyyûb aleyhisselâm çok büyük sıkıntılara göğüs gerdi. Sabrı, kullukta kusûr etmeyip şikâyette bulunmayışı ve başka güzel vasıfları ile ibâdet ehline ve akıl sâhiplerine örnek oldu. Hiçbir şey yapmadan, çalışmadan, zahmet çekmeden, öğrenmeden ve bilmeden yan gelip ve ağzını havaya açarak kısmetini beklemek, İslâmiyyette yoktur. Böyle yapmak büyük günâhtır. Allahü teâlâ Necm sûresinin 39. âyetinde meâlen; (İnsana [âhirette] ancak dünyâda çalışarak [ihlâs ile] yaptığı işler fayda verir) buyurmuştur. Seyyid Ebü'l-Vefâ hazretleri buyuruyor ki: "Her kim mevlâsına kavuşmak isterse, yolunun üstünde kendisini bekleyen zahmet ve meşakkatlere sabredip, göğüs germelidir. Meselâ keten bitkisi, zahmet ve meşakkatlere sabredip göğüs gerer, sonunda da kâğıt olur, üzerine Allahü teâlânın ismi yazılır. Keten önce toprağın altına hapsolunur. Sonra yeryüzüne çıkıp büyüdükten sonra koparılır, vatanından olur. Ayrıca gurbet acısı çeker. Sıcağa bırakılır, güneşin harâretinde kalır, dövülür ve posası ayrılır. Sonra daha temiz hâle gelmesi için tarağın dişlerinden geçirilir. Eğrilir, bükülür, en sonunda ibrişim gibi olup, insan eliyle kumaş yapılır. Bütün bunlar oluncaya kadar, haddi ve hesâbı olmayan eziyet çeker, meşakkatlere katlanır. Burada da kibirli olduğu sürede, o kibir gidinceye kadar sıkılır. Bu elemden parça parça olup, lüzumsuz oluncaya kadar kurtuluş yoktur. Lüzumsuz olunca da çöplüğe atılır. Ayaklar altında sürünür. Kâğıt imâl edicisi onu o hâlde yerlerde sürünürken görür ve kâğıt yapmak için alır. Temizce yıkadıktan sonra, yepyeni, bembeyaz, pırıl pırıl kâğıt yapar. Kâğıdın üzerine Allahü teâlânın ismi, Kur'ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf yazılır. Keten, öyle hadsiz ve hesapsız eziyet ve meşakkatler çeker ki, anlatmakla bitirilemez. İşte bunda olduğu gibi, talebenin hocasına nisbeti de böyledir. Keten o kadar zahmet ve meşakkat yüzü gördükten sonra kâğıt olup, üzerine yazı yazılarak nasıl değeri artıp ellerde dolaşıyorsa, talebe de zahmet ve meşakkatler çekerek, o yollardan geçtikten sonra azîz olup, derecesi yükselir." Nimetlere kavuşmak için... İmâm-ı Gazâlî hazretleri, kendi nefsine hitaben buyuruyor ki: "Ey nefsim; belki inandığını fakat sıkıntıya gelemeyeceğini söyleyeceksin. Fazla sıkıntıya dayanamayanların, az bir zahmetle bu sıkıntıyı önlemeleri lâzım geldiğini, Cehennem azâbından kurtulmak için, dünyâda zahmete katlanmanın farz olduğunu, demek ki bilmiyorsun. Bugün dünyânın bir miktar zahmetine dayanamazsan, yarın Cehennem azâbına ve âhiretteki zillet ve alçaklığa ve kovulmaya nasıl dayanacaksın!" Netice olarak bir işin zahmeti ne kadar çoksa, rahmeti de o kadar bol olur. İbâdet yapmanın da birçok zahmeti vardır. Bu zahmete katlanan, sonsuz nimetlere kavuşacaktır. Zaten ibâdetten maksat, zahmet ve güçlük çekmektir ki, bu da nefse düşmanlıktır. Hazret-i Alî'nin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır."
.
Başkasını kötü bilmek
15 Ekim 2007 01:00
Herhangi bir kimse hakkında kesin olarak bir şey bilmeden, o kimseyi kötü bilmek ve öyle karar vermek, kötü huylardandır. Böyle düşünmek, haramdır ve büyük günahlardandır. Zira Kur'ân-ı kerîmde bir ayet-i kerimede meâlen: (Ey îmân edenler, sû-i zan etmekten kendinizi koruyun! Zannetmenin ba'zısı günâhtır) buyurulmaktadır. Resulullah efendimiz de bir hadîs-i şerîflerinde: (Sû-i zan etmeyiniz! Sû-i zan, yanlış karar vermeye sebep olur. İnsanların gizli şeylerini araştırmayınız, kusurlarını görmeyiniz, münâkaşa, haset ve düşmanlık etmeyiniz, birbirinizi çekiştirmeyiniz, kardeş gibi birbirinizi seviniz! Müslüman Müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez, yardım eder. Onu kendinden aşağı görmez) buyurmuşlardır. Şüpheyi üzerine çekmek! Başkaları hakkında kötü düşünmek ve onları kötü bilmek, haram olduğu gibi, insanların kötü düşünmesine sebep olacak söz ve hareketlerde bulunmak da, uygun değildir. Bir gün Peygamber efendimiz, sokakta hanımı ile konuşurken, yanlarından geçmekte olan kimseye; -Bu konuştuğum kadın, benim hanımım Safiye'dir, buyururlar. Bunun üzerine o kimse; -Yâ Resûlallah, sizden de mi şüphe edilir? diye arz edince, Resulullah efendimiz; -Kan, insanın damarlarında dolaştığı gibi, şeytan da insana nüfûz eder, kalbine şüphe sokar, buyurdular. Hazret-i Ömer'in halifeliği zamanında da bir kimse, bir kadınla sokakta şüphe uyandıracak şekilde konuşuyordu. Hazret-i Ömer, bu durumu görünce, o kimseye yaklaştı ve öfkeli bir şekilde bakmaya başladı. Vaziyeti anlayan adamcağız; -Efendim bu kadın yabancı değil, benim hanımımdır, dedi. Bunun üzerine hazret-i Ömer; -Mademki bu kadın senin hanımındır, öyle ise ne diye şüpheyi üzerinize çekecek şekilde konuşuyorsunuz? diyerek o kimseyi azarlamıştır. İslâm âlimlerinden bir zat da, talebelerine ders verirken; "Herhangi bir konuda, alâmet ve işaretlere bakarak hemen kesin hüküm vermek doğru değildir. Böyle yapmaktan sakının, hemen kesin hüküm vermeyin!" diyerek şöyle bir misâl verir: "Mesela evinize girerken, bir köpeğin, burnunda yoğurt bulaşığı olduğu halde evden çıktığını görseniz, eve girdiğinizde de yoğurt kabında köpeğin burnu girecek kadar bir çukurluk bulunsa, yine de bizzat gözünüzle görmediğiniz için veya başka gören olmadığı için 'Muhakkak bu köpek, bu kaptaki yoğurda burnunu sokmuştur' diyerek kesin bir hükümde bulunmayın!" diye anlatır. Talebelerden birisi, kalbinden, hocasının bu anlattıklarına itiraz ederek, "Bu köpeğin bu yoğurda burnunu soktuğu apaçık meydanda iken, niye kesin hüküm verilmezmiş?" diye düşünür. Hocası, talebenin bu düşüncesini anlar fakat bir şey söylemez. Bir zaman sonra, bu talebe, şehrin kenarında bulunan evinin yakınındaki ağaçlıkta bir hayvan keser. O anda helaya sıkıştığı için, elindeki kanlı bıçakla çalıların arasına ihtiyacını görmek için gider. O sırada şehirde bir kişi bıçaklanmış ve bıçaklayan şahıs da kaçmıştır. Jandarmalar, kaçan katili ararken, çalıların arasında ihtiyacını gideren bu kişiyi gizlenir halde görünce şüphelenip yanına varırlar. Elinde bıçak ve üzerinde kan izlerini görünce, suçlu zannı ile bu talebeyi alıp götürürler. Talebe, her ne kadar bu işle benim bir ilgim yok dediyse de, elindeki bıçak ve üzerindeki kan izleri, cinayet zanlısı olarak, nezarete atılmasına sebep olur ve mahkemeye çıkarılır. Zamanın kadısı yani hakimi, bu talebe hakkında yapılan ithamları ve talebeyi dinledikten sonra; "Her ne kadar zan altındaki bu şahsın, çalılıklar arasında gizlenmesi, elinde bıçak ve kan izlerinin bulunması sebebiyle hâdiseyi onun işlediği şüphesini kuvvetlendiriyorsa da, onu, ölen kimseyi bıçaklarken bizzat gören şâhit olmadığı için beraatına karar verilmiştir" der. Kimseye sû-i zan etmemeli Talebe, sû-i zan etmenin cezâsını, birkaç gün nezârette kalarak, ucuz atlatmış olur. Alâmet ve işaretlere bakarak karar vermenin doğru olmayacağını anlar ve hocasına yaptığı sû-i zannına da tövbe eder. Netice olarak, herhangi bir Müslümanı günahkâr, kötü bilmek, onun günâh işlediğini zannetmek, muhakkak o yapmıştır veya zaten ondan böyle şeyler beklenirdi gibi zan ve tahminlerde bulunmak ve bu şekilde o kimseyi kötü bilmek, sû-i zan olur ki, büyük günahlardandır. Böyle günahlar yalnız tövbe etmekle affolmaz. Zira bu gibi günahlara kul hakkı da girmektedir. Bunun için tövbe ile beraber, helallaşmak da lazımdır. Kalbe gelen bazı kötü düşüncelere uygun olarak söz söylenmedikçe veya hareket edilmedikçe sû-i zan olmaz. Şemseddîn Sivâsî hazretlerinin buyurduğu gibi; "Allahü teâlânın emri üzere kimseye sû-i zan etmemeli, hüsn-i zanda bulunmalıdır. Zira hiç kimseyi araştırmak ve teftiş etmekle vazifeli değiliz."
.
Ana-babaya, Allah için bakmalı
21 Ekim 2007 01:00
Allahü teâlânın rızâsı, dînine bağlı olan ana-babanın rızâsında, Allahü teâlânın gazabı da, dînine bağlı olan ana-babanın gazabındadır. Peygamber efendimiz; (Cennet ana-babanın ayağı altındadır) buyurmuşlardır. Hadis-i şerifteki "ayağı altında" ifâdesi, ehl-i sünnet âlimleri tarafından ana-babanın rızâsı diye açıklanmıştır. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma vahyederek; (Yâ Mûsâ! Ana-babasını râzı eden, beni râzı etmiş olur. Ana-babasını râzı edip bana âsi olan kimseyi dahî iyilerden sayarım. Ana-babasına âsi olan, bana mutî olsa bile, onu fenâlar tarafına ilhâk ederim) buyurmuştur. Hasan-ı Basrî hazretleri, Kâbe'yi ziyâret ve tavâf ederken, sırtında zenbil olan bir kimsenin de, Kâbe'yi, sırtındaki zenbille tavâf ettiğini görür ve; -Kardeşim, arkandaki yükü koyup öylece tavâf etsen dahâ iyi olmaz mı? diye sorar. O kimse; "Yedi tavaf yaptırdım!" -Bu arkamdaki yük değil, babamdır. Babamı bu şekilde Şâm'dan yedi kerre buraya getirip tavâf eyledim. Çünkü, bana dînimi, îmânımı babam öğretti. Beni İslâm ahlâkı ile yetiştirdi cevabını verir. Bunun üzerine Hasan-ı Basrî hazretleri, o kimseye; -Kıyâmet gününe kadar, babanı böylece arkanda getirip tavâf eylesen, bir kerre kalbini kırmakla bu yaptığın hizmet havaya gider ve yine bir defa gönlünü yapsan, bu kadar hizmete mukâbil olur buyurur... Bir gün Peygamber efendimize bir kimse gelerek; -Yâ Resûlallah! Benim anam-babam ölmüştür. Onlar için ne yapmam lâzımdır? diye arz eder. Peygamber efendimiz; -Onlara dâimâ duâ eyle! Onlar için Kur'ân-ı kerîm oku ve istigfâr et! buyururlar. Eshâb-ı kirâmdan orada bulunanlardan birisi; -Yâ Resûlallah, bundan fazla yapılacak bir şey var mı? diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Onlar için sadaka verin ve hac eyleyin! buyururlar. Benî İsrail zamanında salih bir kimsenin üç oğlu vardı. Bir gün bu zât hastalanır ve hayatından da ümit kesilir. Üç oğlandan en büyüğü, küçük kardeşlerini çağırıp; -Ey kardeşlerim, babamız ağır hasta ve bakıma da ihtiyacı var. Fakat bakımı, hizmeti çok ağırdır, zordur. Babamızın epeyce de malı var. Benim size teklifim, babamızın malını siz alın ve bakımını, hizmetini de bana bırakın, der. Kardeşleri bu teklife itiraz etmezler, malları alıp bölüşürler ve babalarının bakımını, hizmetini de ağabeylerine bırakırlar. Büyük oğlan, salih bir kimse olduğu için babasının hizmetini, kendisine nimet, ganimet ve ibâdet bilir ve babasının vefâtına kadar da bu hizmeti yapar. Fakat hanımının bu işe hiç gönlü râzı olmaz ve malı almadığı için onunla münakaşa eder. O ise hanımına; -Ey hatun, ben babama mirâs için değil, Allah rızâsı için hizmet ediyor ve onun hayır duâsını almak istiyorum. Hayır ise, sizin bildiğiniz gibi malda, mülkte, makamda değildir. Bir kimsenin dünya dolusu malı olsa fakat o malın bereketi olmasa, o malda hayır yoktur. Hayır, ancak berekettedir, der. Ve büyük oğlana bir gece rüyâsında; -Git, filan yerde yüz altın vardır. Onu al nafaka yap denir. O ise; -Onda bereket var mıdır? diye sorar. Cevap olarak; -Hayır yoktur denir. Bunun üzerine; -Bereket olmayan şey bana lâzım değildir, cevabını verir ve bu gördüğü rüyâyı hanımına da anlatır. Hanımı, rüyâsında bildirilen altınları gidip almadığı için onunla münakaşa eder, ileri-geri konuşur. Bir altının bereketi! Ertesi gece tekrar rüyasında; "Filan yerde 10 altın vardır, git al" denilir. O yine bereket olup olmadığını sorar. Bereket olmadığını anlayınca yine almaya gitmez. Üçüncü gece kendisine yine rüyâda; "Filan yerde bir altın vardır, onu al da harçlık yap" denilir. O da bereketi olup olmadığını sorunca; "çok bereketlidir" cevabını alır ve uyanır. Hemen rüyâda bildirilen yere gider, o bir altını alır, pazara gidip iki tane balık satın alır. Balıkları eve getirip karınlarını yardığı zaman, balıkların karnında çok kıymetli ve iki dirhem ağırlığında kırmızı birer cevher olduğunu görür. Bunlardan birisini pazara götürüp satmak ister. Fakat hiç kimsenin almaya gücü yetmez. Nihayet 30 bin altın kıymeti ile zamanın hükümdarına satar. Sevinçle evine gelir ve cenâbı Hakka şükürler eder. Hükümdar o cevherin bir eşini daha araştırır fakat hiç kimsede bulamaz. 'Tekrar ona soralım belki vardır' diyerek gelirler. 'Bende vardır' deyince, onu da 70 bin altına satar ve böylece son derece zengin olur. Gece yattığı zaman rüyâsında kendisine; "Ey kişi, cenâbı Hakkın sana bu kadar lütuf ve ihsânı, bakıma muhtaç olan babana, ihlâs ile etmiş olduğun hizmet sebebi iledir. Âhirette sana yapılacak ihsânı ise, anlatmak mümkün değildir" denir. Netice olarak ana-babaya, muhtaç olsalar bile; ihtiyaçları olduğu için değil, Allahü teâlânın emri olduğu ve Onun rızâsı için bakmalı, hizmet etmelidir.
.
Dînini dünyâ için satmak!..
22 Ekim 2007 01:00
Îmân ile küfür birbirine zıt olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Dünyâ ve âhiret bir araya getirilemez. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yanî harâmları, mekruhları, günahları terk etmek lâzımdır. Kim olursa olsun, dînini dünyâ çıkarlarına âlet eden, yanî dünyâlığa kavuşmak için dîninden verenler, dünyâlık ele geçirmek için dinlerini satanlar, dünyada da âhirette de kaybedenlerden olur. Bekara sûresinin 16. âyet-i kerîmesinde meâlen buyuruluyor ki: (Câhiller, ahmaklar, dünyâdaki zevk ve lezzetlere kavuşmak için, dinlerini, îmânlarını verdi. Âhiretlerini satıp, dünyâyı, şehvetlerinin istediklerini aldılar. Kurtuluş yolunu bırakıp, helâke koştular. Bu alış verişlerinde bir şey kazanmadılar. Bunlar, ticâret ve kazanç yolunu bilmedi. Çok ziyân etti.) Bedbaht ve zavallı kimseler! Kimyâ-i se'âdet kitâbında buyuruluyor ki: "Bir kimsenin dünyâ ticâreti, âhiret ticâretine mâni olursa, bu kimse bedbahttır, zavallıdır. Bir çömlek almak için, altın kupa verene ne denir? Dünyâ, saksı parçası gibidir. Hem kıymetsizdir, hem de çabuk kırılır. Âhiret ise, altından kupa gibidir ki, hem çok kıymetlidir, hem de dayanıklıdır, kırılmaz. Hattâ hiç tükenmez. Dünyâ ticâretinin âhirete yaraması için ve Cehenneme sürüklememesi için, çok uğraşmak lâzımdır. İnsanın sermâyesi, dîni ve âhiretidir. Bu sermâyeyi kapdırmamak için, çok uyanık olmak lâzımdır. Dünyâ işleri, âhiret için çalışmaya mâni olmamalıdır. Münâfıkûn sûresinin 9. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Mallarınız ve çocuklarınız, Allahü teâlâyı, hâtırlamanıza mâni olmasın!) buyuruldu." Seyyid Emir Hamza hazretleri buyuruyor ki: "Kimseye dünyâlık için tâzim etmeyiniz ki, dîniniz dünyâ uğruna gitmesin. Dünyâyı sevmek aşağılıktır ve her şeyden aşağıdır. Dîninizi dünyâya fedâ etmeyiniz. Dînini başkalarının dünyâsı için satan ve bu yüzden Allahü teâlânın rahmetinden mahrum kalan kimseden daha câhili yoktur. Böyle kimse, hem dünyâda, hem de âhirette zavallıdır. Allahü teâlânın râzı olmasını düşünmeyip de insanların rızâsını düşünen, onların râzı olmasını arayan kimse, Allahü teâlânın gadabını istemiş olur. Allahü teâlâ, insanları da ona karşı gadablandırır. Allahü teâlânın kendisinden râzı olmasını isteyip, insanların râzı olmasına bakmayan kimseden, Allahü teâlâ râzı olur. İnsanları da ondan râzı ve hoşnûd kılar." Mûsa aleyhisselâm zamanında bir adam insanlara; "Benimle Kelimullah Mûsa konuşur. Ben, Safiyullah Mûsa'nın yakınlarındanım" diyerek böbürlenir, Mûsa aleyhisselâmın ismini alet ederek kendine menfâat temin ederdi. Bu sözlerin üzerinden uzun bir zaman geçer. Mûsa aleyhisselâmın yanına, adamın biri, siyah bir iple yularlanmış bir domuz getirir ve Mûsa aleyhisselâma; -Ey Allah'ın Peygamberi! Filan adamı biliyor musun? diye arz eder. Mûsa aleyhisselâm; -Onu işitirim diye cevap verir. Adam; -O adam, işte bu domuzdur der. Mûsa aleyhisselâm, adama niçin böyle olduğunu sormak için, Allahü teâlâdan, onu eski hâline döndürmesi için niyâz eder. Bunun üzerine Allahü teâlâ Mûsa aleyhisselâma vahyederek buyurur ki: (Ya Mûsa! Âdem aleyhisselâmın ve ondan sonra gelen peygamberlerin dûalarıyla dûa etsen yine de bu adam hakkındaki dûanı kabul etmem. Fakat ben sana onu niçin o hale soktuğumu bildireyim. O, senin adını kullanarak, sana olan yakınlığını alet ederek menfâat elde ettiği için, dinini dünya için satıp, din ile dünyayı yediği için ben onu o hale soktum.) Sonsuz felakete sürüklenenler! İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâya düşkün olanlarla berâber olmak, insanı sonsuz felakete ve zarara sürükler. Onlarla konuşmaktan, onların lokmalarını yemekten, onları sevmekten ve onları görmekten sakınmalıdır. Hadîs-i şerîfte, (Zengine, zenginliği için alçaklık gösterenin dîninin üçte ikisi gider) buyuruldu. Onlara karşı yapılan bu alçalmalar ve yaltaklanmalar, onların malları ve makâmları için midir, yoksa değil midir? İyi düşünmek lâzımdır. Malları, mevkileri için olduğunda hiç şüphe yoktur. Bunun sonu da, dînin üçte ikisinin gitmesidir. Artık Müslümânlık nerede, kurtuluş nerededir?" Netice olarak, dînini, îmânını dünyâ menfâati için vermek yani dînini dünyâ için satmak, hem büyük günahtır, hem de ahmaklıktır ve çok büyük felâkettir. Ali bin Muhammed Vefâ hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dîni dünyâ isteklerine âlet eden, herkesin îmânını bozan kötü din adamı, şeytandan daha zararlıdır. Çünkü şeytan, vesvese verdiği için, mümin, onun düşman olduğunu bilir. İblîs'e uyduğu takdirde âsî bir kul olacağını anlar, günâhına derhâl tövbe eder. Kötü din adamı ise, hak ile bâtılı karıştırarak, nefislerinin arzusuna göre hüküm verirler. Böylece doğru yoldan ayrılırlar. Kendilerine uyanların da yaptıkları boşa gider." > osman.unlu@tg.com.tr > www.osman-unlu.com
.
"Ben de onlar gibiysem, bana da..."
28 Ekim 2007 01:00
Dünyâ hayâtı çok kısa, âhiretin azâbları ise acı ve sonsuzdur. Bunun için hâzırlıklı olmak lâzımdır. Dünyânın, güzelliğine ve tadına aldanmamalıdır. İnsanın şerefi ve kıymeti dünyâlıkla ölçülse idi, dünyâlığı çok olanların herkesten dahâ kıymetli ve dahâ üstün olması lâzım gelirdi. Dünyânın görünüşüne aldanmak akılsızlıktır, ahmaklıktır. Birkaç günlük zamânı büyük nimet bilerek, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmaya çalışmalıdır. Kıyâmette azâblardan kurtulmak için, iki büyük temel, yani iki yol vardır: Birincisi, Allahü teâlânın emirlerine kıymet vermek, saygı göstermektir. İkincisi, Allahü teâlânın kullarına, yarattıklarına şefkat, iyilik etmektir. Peygamber efendimiz, her ne söyledi ise, hepsi doğrudur. Şaka, eğlence, sayıklama sözler değildir. Mü'minûn sûresinin 115. âyetinde meâlen; (Sizi abes olarak, oyuncak olarak mı yarattım sanıyorsunuz? Bize dönmeyecek misiniz diyorsunuz?) buyuruldu. Nefislerimizin kötülüklerinden ve işlerimizin bozuk olmasından Allahü teâlâya sığınmalıyız. Hadîs-i şerîfte; (Lâ ilâhe illallah diyerek îmânınızı tâzeleyiniz!) buyuruldu. Hemen tövbe etmeli! Uygunsuz işlerin hepsinden Allahü teâlâya tövbe etmeli, Ona yalvarmalıdır! Tövbe etmek için başka zamân ele geçmeyebilir. Zira hadîs-i şerîfte; (Sonra yaparım diyenler helâk oldu) buyuruldu. Yanî, iyi işleri geciktirenler, bugünün işini yarına bırakanlar aldandı, ziyân etti. Boş zamânları kıymetlendirmeli, bu zamânlarda, Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmalıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Kardeşim; dünyâ hayâtı çok kısadır. Sonsuz azâblar, buna karşılıktır. Bu zamânı, lüzûmsuz, boş şeyleri ele geçirmekte kullanan ve böylece sonsuz acılara yakalanan kimseye yazıklar olsun! Bu yolun âşıkları, kıymetli dakîkaları, yaldızlı pislikler için elden kaçırmazlar. Ömür sermâyesini, sonu gelmez hayâller arkasında geçirmezler. Yüksekleri bırakıp, alçaklara bakmazlar. Beğenileni verip, gadab olunanı, kızılanı almazlar. Tatlı yağlı yemeklere aldanmazlar. İnce, süslü elbise için, Allahü teâlâya kulluk zevkini vermezler. Hükümdârlık koltuğu gibi olan kulluğu, pislik gibi olan dünyâ bağlılığı ile kirletmekten utanırlar. Allahü teâlânın mülkünde, Lât ve Uzzâ putlarını Ona ortak yapmaktan hayâ ederler. Kardeşim! Bu makâmda, hâlis din isterler! Zümer sûresinin 3. âyetinde meâlen, (Biliniz ki, Allahü teâlâ, ancak hâlis dîni beğenir) buyuruldu. Ortaklık tozunu bile kondurmak istemezler." Vaktiyle bir beldede, dinini seven, emirlere uyup haramlardan sakının sâlih yaşlı bir zât varmış. Kimseye yük olmaz, kendi hâlinde sâkin bir hayat yaşarmış. Herkesin sevip saydığı bu zâtın, insanların bir anlam veremediği bir âdeti varmış. O beldede birisi öldüğü zaman, ölenlerin ardından çoğunlukla, "Yuh olsun" dermiş. İnsanlar bunun sebebini bir türlü anlayamaz ve böyle söylemesinin sırrını da bir türlü çözemezlermiş. Mübarek, sevilen, hürmet gören bir kimse olduğu için de, söylediği sözden muradının ne olduğunu sormaya cesaret edemezler ve mutlaka bir hikmeti vardır diyerek, böyle faziletli bir ihtiyarın mânâsız bir davranış yapmayacağına inanırlarmış... Her nefis ölümü tadacağı için, bu zât da bir gün vefât etmiş, Hakkın rahmetine kavuşmuş ve haber kısa zamanda yayılmış. Herkes, cenazesinin kalkacağı câmiye koşmuş. Cenâze namazı kılınmış ve tabut omuzlara alınmış. Tam mezara doğru götürülürken, halkın arasından birisinin hatırına merhumun meşhur âdeti gelmiş. İçinden, "O herkese 'Yuh olsun' derdi. Ben de ona söyleyeyim" diye geçirmiş. Hemen arkasından da; "Sana da yuh olsun" deyivermiş. Demesine demiş ama, o zamana kadar olmayan bir şey olmuş. "Yuh" mu "aferin" mi?!. Omuzlardaki tabut sallanmaya başlamış. Taşıyanlar omuzlarından kayacağını sanarak daha bir sıkı sarılmışlar. Derken tabutun kapağı yavaşça açılmış ve o zât, nûranî yüzüyle sözü söyleyen adama bakmış. Adamın heyecandan yüreği ağzına gelmek üzereymiş ki o zât; "Eğer ben de onlar gibi hayatı boşuna çiğnemiş, dünyada âhireti kazanamamışsam, bana da yuh olsun" deyivermiş. Arkasından tabutuna uzanmış, kapak örtülmüş. Kalabalıktan hiç kimse ağzını açamamış. Sessizce cenâzeyi kabre götürmüşler, defnetmişler. Sûreler okunmuş, duâlar edilmiş. Herkes gittikten sonra, "Sana da yuh olsun" diyen kimse, kabrin başında bir süre kalmış, o zâttan özür dilemiş ve derin derin düşünerek şöyle söyleniyormuş: "Hayatım akıp gidiyor. Yaşadıklarım, bana yuh mu dedirecek, yoksa aferin mi kazandıracak?" Netice olarak, İbrâhim Desûkî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Vakitlerinizi isrâf etmeyiniz. Zamanlarınızı boşa geçirmeyip değerlendiriniz. Yoksa pişmân olursunuz."
.
Nimete şükredilmezse, elden gider
29 Ekim 2007 01:00
İnsanları var eden ve varlıkta kalabilmeleri için lâzım olan her nimeti gönderen, Allahü teâlâdır. İyilik edene şükretmek lâzım olduğunu herkes bilir. Allahü teâlânın nimetlerine nasıl şükredileceğini bilmek için de, yine Peygamberler lâzımdır. Onların bildirmediği şükür ve saygı, Ona lâyık olmaz. Ona nasıl şükrolunacağını, insan bilemez. Allahü teâlâya nasıl şükredileceği, ancak Peygamberlerin bildirmeleri ile anlaşılır. Allahü teâlâya şükretmek demek, Ona imân etmek, gönderdiği dini kabûl etmek ve o dinin bildirdiği emirleri yapıp, yasak ettiklerinden sakınmak demektir. Nisâ sûresinin 147. âyet-i kerimesinde meâlen; (Allahın nimetlerine şükreder ve îmân ederseniz, Allah size niçin azâb etsin?) buyurulmaktadır. "Bu ekmeği kimden aldın?" Bir zamanlar Bağdat'ta kıtlık olur, yiyecek ekmek bulunmaz. Genç bir hamal, açlıktan bayılmak üzere iken, burnuna bir evden ekmek kokusu gelir ve o evin kapısını çalıp halini arz eder. Evde tandırda ekmek pişiren ana-kız, onun haline acırlar ve bir ekmek verirler. Genç hamal, taze ekmeği alıp oradan uzaklaşırken, karşısına birisi çıkar ve; -Çabuk söyle, bu ekmeği hangi evden aldın? diye sorar. Hamal da, geriye dönüp eliyle işâret ederek; -İşte şu evden verdiler der. Adam, kızgın bir şekilde başını sallayarak; -Yanılmamışım, böyle zamanda kimin evinde ekmek bulunur ki diyerek eve doğru ilerler. Kapıyı açar açmaz da; -Kim verdi ekmeği hamala? diye hışımla sorar. Hanımı, korkudan, belki kızına acır, bir şey yapmaz diyerek kızını gösterir. Adamın nankörlük ve cimrilik içine işlediği için, eline geçirdiği sopayı kızının ekmek veren eline öyle bir vurur ki, kızcağızın eli çolak kalır. Kızını dövmekten hırsını alamayan adam, bir taraftan da; -Ben herkese ekmek versem, bu evde ekmek mi kalır? diye söylenmeye devam eder. Halbuki nimeti veren Allahü teâlâ idi ve bu nimete şükredilmesi gerekirdi. Nankörlük ise, nimetin gitmesine sebepti. Nitekim bu nankörlüğün âkıbeti de öyle oldu... Bir müddet sonra bu adamın işleri bozulur, çarşıdaki dükkanını satması da, bozulan işlerini kurtaramaz. Bir ara evine ekmek götüremez duruma düşer. Nitekim bir akşam eve geldiğinde, kızına; -Artık benden ümidinizi kesin. Çünkü bu akşam ekmek alacak kadar da olsa elime para geçmedi. Çarşıya in, ekmek parası iste der. Kızcağız çarşıya iner, utana-sıkıla sattıkları dükkanın karşısına geçerek belki bir tanıdık görürüm diye beklemeye başlar. Kendisini gören dükkandaki adam hemen yanına gelerek; -Sen mâsum birine benziyorsun, ne bekliyorsun burada? diye sorar. O da başlarından geçenleri anlatarak; -Ekmek alacak paramız kalmadı, bir tanıdıktan ekmek parası istemek üzere bekliyorum cevabını verir. Hemen elini cebine atan adam, hatırı sayılır bir miktar parayı uzatarak; -Al bu parayı. Bununla istediğin kadar ekmek alabilirsin. Ben de böylece üzerimdeki nimetin şükrünü edâ etmiş olurum der. Kızcağız elinin birini arkasına saklar, ötekiyle parayı alırken, adamın dikkatini çeker ve; -Elinde bir yara mı var? Eğer bir yara varsa tedâvi ettireyim, niçin saklıyorsun? Allahü teâlâ bana nimet verdi, şükrünü edâ etmem için iyilik yapmam gerekir, der. Kızcağız önce açıklamak istemezse de, adamın ısrârı üzerine; -Ben vaktiyle bir yoksula ekmek vermiştim. Babam, ekmek verdiğim kimseye yolda rastlayıp, ekmeği nereden aldığını sormuş. O da bizim evi gösterip, bizden aldığını söylemiş. Babam eve gelince elindeki sopayla ekmek veren elime öylesine bir vurdu ki, elim böylece çolak kaldı. Göstermekten utanır oldum ve bu yüzden de evde kaldım der. Kızcağızın anlattıklarını dikkatle dinleyen adam, önce derin bir iç geçirir, Rabbine şükreder ve; "İşte o fakir bendim!" -Ekmeği sizden isteyen fakir bendim. Ben o gün aç bir hamaldım. Demek ki elinin çolak kalmasına sebep olmuşum. Hem sebep olayım, hem de seni bu hâlinle baş başa bırakayım. Buna Allahü teâlâ râzı olmaz. Seni görünce içimden, bana ekmek veren kıza ne kadar da benziyor, diye düşünmüştüm. Yanılmamışım. Baban elindeki nimetle cimrilik edip nankör davrandığı, o nimeti verene şükretmediği için Allahü teâlâ onun dükkanını elinden alıp bana nasip eyledi. Şimdi ise imtihân sırası bana geldi. Ben de aynı nankörlüğe düşmek istemem, der ve elinin çolak kalmasına sebep olduğu kızı babasından isteyerek, onunla evlenir, hem kızcağızı ve hem de ailesini içine düştükleri sıkıntıdan kurtarır... Netice olarak, verilen nimetin kıymeti bilinmez, hakkı gözetilmezse elden gider. Şükredilince ve hakkı gözetilince elde kalır ve artar. Nitekim Sûre-i İbrâhîmin 7. âyet-i kerimesinde meâlen; (Şükrederseniz, verdiğim nimetleri elbette artırırım) buyurulmaktadır.
.
Sen namazını tekrar kılıver!.."
4 Kasım 2007 01:00
Bir şeyi olduğunun tersine göstermeye, riyâ yani gösteriş denir. Riyâ, âhiret amellerini yapıp âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak, ibâdetlerini göstererek, insanların sevgisini kazanmaktır. Kısacası gösteriş yani dünyâ kazancına dîni âlet etmektir. Peygamber efendimiz; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, "ey kötü insan! Bugün sana sevâb yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâblarını onlardan iste denir) buyurmuştur. Başkalarının sevgisine ve övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ kötüdür. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ, hepsinden dahâ fenâdır. Riyâ harâmdır!.. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh yani ibâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak da riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Dünyâlık elde etmek, yanî mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ ise, harâmdır. Herkesin yanında sünnetlere uygun olarak, yalnız iken ise, edeblere uymayarak yapılan ibâdetler de, riyâ olur. Hadîs-i şerîfte; (Başkalarına gösteriş için namâzını güzel kılan, yalnız olduğu zamân böyle kılmayan, Allahü teâlâyı tahkîr etmiş olur) buyuruldu. Gösteriş için namâz kılmak riyâkârlıktır. Böyle namâz kabûl edilmez. Farzlar yapılırken araya riyâ, gösteriş karışmaz. Nâfile ibâdetlerde ise, gösteriş çok olur. Elbiseyi herkese gösteriş için giymemelidir ki, günâhtır. Riyâ ve gösteriş için tesbîh kullanmak mekrûhtur. İnsanı isrâfa sürükleyen sebeplerinden birisi de; riyâ ve gösteriş yapmaktır. Dürr-ül-muhtârda buyuruluyor ki: "Ticâret yapmak ve haccetmek için giden kimsenin, hac niyyeti fazla ise, sevâb kazanır. Sevâbın miktârı, hac niyyetinin çokluğuna göre değişir. Ticâret niyyeti çok ise veyâ iki niyyet eşit ise, hac sevâbı kazanamaz. Fakat, şartlarını yerine getirdi ise, yalnız farzı yapmış olur. Farzı yapmamak azâbından kurtulur. Gösteriş için yapılan her ibâdet, hayrât ve hasenât sevâbı da böyledir." Riyânın zıddı, aksi ihlâstır. İhlâs, dünyâ faydalarını düşünmeyip ibâdetlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. İhlâs sâhibi, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi hiç düşünmez. Bunun ibâdetlerini başkalarının görmesi ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir) buyuruldu. Süleymân bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Riyâ, gösteriş yapma! Yalan yere sofuluk satma! Nasıl isen, öyle görün! Sende olmayan bir şeyi var gibi gösterip, kendine bühtân eyleme! Peygamber efendimiz; (Kendini âlim gösteren câhiller, Cehenneme gideceklerdir) buyurmuştur." Vaktiyle bir derviş varmış. Bir ramazan ayında bu dervişi iftara davet etmişler ve o da davete icabet edip gitmiş. Fakat orada fazla bir şey yiyememiş ve yatsıdan önce evine gelmiş, hanımından da bir sofra hazırlamasını istemiş. Hanımı da; -Sen davette değil miydin, ne sofrası, ne yemeği? demiş. Derviş; -Sorma hanım, eğer çok yersem, arkamdan 'Bu hâlis derviş değilmiş' diye konuşmalarından korktum ve bu sebeple fazla bir şey yiyemedim, demiş. Bunun üzerine hanımı; -İyi o zaman, ben sofrayı hazırlayıncaya kadar sen de akşam namazını kılıver. Zaten sofrayı da ancak hazırlarım demiş. Hanımından bunları işiten derviş; -İyi ama ben akşam namazını orada, hem de imam olarak kılmıştım cevabını verir. O zaman dervişin hanımı; -Sen arkamdan kötü konuşurlar diye pek yemek yiyemediğine göre, arkamdan iyi konuşsunlar diye de namazı uzatmışsındır. Bu sebeple sen, akşam namazını bir daha kılıver, o arada ben de sofrayı hazır ederim, deyivermiş. Derviş, hanımının bu sözleri üzerine derin derin düşünceye dalar, aklı başına gelir, yaptığından tövbe ederek riyâ yani gösteriş derdinden kurtulup halis bir Müslüman olur. İyi bir Müslümân... Hakîkî bir Müslümân, ibâdetlerini herkesin yanında gösteriş olarak yapmaz. Zaten nâfile olan ibâdetler gizli olarak yapılır. İyi bir Müslümân, iyilik yapmak veyâ sadaka vermek isterse, bunu gizli olarak ve iyilik yaptığı veyâ sadaka verdiği insanın kalbini kırmadan, onu incitmeden, yaptığı iyiliği başına kakmadan yapar. Allahü teâlâ, bunun böyle yapılmasını Kur'ân-ı kerîmde birçok yerlerde emir buyurmaktadır. Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emir olundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı, zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu.
"Evimiz, sanki bir Cennet..."
5 Kasım 2007 01:00
Dünyâ, zevk için, lezzet için yaratılmadı. Âhiret, bunun için yaratılmıştır. Dünyâ ile âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebep olur. Birinde zevk aramak, ötekinde elem çekmeye sebep olur. Dünyâda nimetleri, lezzetleri çok olanlar, bunlara lâzım olan şükrü yapmazlarsa, âhirette korkacak ve çok acı çekeceklerdir. Dünyâda iken tehlikelerden sakındığı, çalıştığı hâlde, çok acı çeken mü'minler de, âhirette çok lezzetlere kavuşacaklardır. Dünyânın ömrü, âhiretin uzunluğu yanında, deniz yanında bir damla kadar bile değildir. Dünyâda, birkaç gün dert, belâ çekilmeseydi, Cennetin lezzetlerinin kıymeti anlaşılamaz ve sonsuz nimetlerin kıymeti bilinemezdi. Açlık çekmeyen, yemeğin lezzetini, acı çekmeyen, rahatlığın kıymetini bilemez. Dertler, câhiller için sıkıntı ise de, Allahü teâlâyı sevenlere, sevdiklerinden gelen her şey, tatlı olmaktadır. Bunlar, nimetlerden lezzet aldıkları gibi, belâlardan da lezzet duyarlar. Hattâ, belâ sâdece sevgilinin arzûsu olup, kendi istekleri karışmadığı için, dahâ tatlı gelir. Nimetlerde bu lezzet bulunamaz. Çünkü nimetlerde, nefislerin istekleri de vardır. Belâ gelince, nefisleri ağlamakta, inlemektedir... Dert ve belâ olmasaydı! Dünyâda dert ve belâ olmasaydı, Allahü teâlâyı sevenlerin gözünde, dünyânın hiç değeri olmazdı. Dünyânın acı hâdiseleri olmasaydı, onu boş, abes görürlerdi. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Sıkıntıların gelmeleri, görünüşte çok acı ise de, bunların nimet oldukları umulur. Bu dünyânın en kıymetli sermâyesi, üzüntüler ve sıkıntılardır. Bu dünyâ sofrasının en tatlı yemeği, dert ve musîbetlerdir. Bu tatlı nimetleri, acı ilâçlarla kaplamışlar, bununla imtihân yolunu açık tutmuşlardır. Akıllı olanlar, bunların içine yerleştirilmiş olan tatlıları görür. Üzerindeki acı örtüleri de tatlı gibi çiğnerler. Acılardan tat alırlar. Nasıl tatlı olmasın ki, sevgiliden gelen her şey tatlı olur. Hasta olanlar, onun tadını duyamaz. Kalbin hasta olması, Allahü teâlâdan başkasına gönül vermesidir. Saâdet sâhipleri, sevgiliden gelen sıkıntılardan o kadar tat alırlar ki, iyiliklerinde o tadı duyamazlar. Her ikisi de sevgiliden geldiği hâlde, sıkıntılardan, sevenin nefsi pay almaz. İyiliklerini ise, nefis de istemektedir." Vaktiyle fakir bir adamcağız, sâlihlerden bir zâtın huzûruna gelerek; -Ne olur bize yardım edin, yoksa çıldıracağız. Kendim, hanımım ve çocuklarım, iki odalı bir evde yaşıyoruz. Herkesin siniri tepesinde. Birbirimize bağırıp, çağırıp duruyoruz. Ev sanki bir Cehenneme döndü. Bize geniş bir ev lâzım, ama almaya da gücümüz yok. Ne olur bize bir çare, diyerek içinde bulunduğu sıkıntıyı, şikâyet ederek dile getirir. Bunları dinleyen mübârek zât; -Sana söyleyeceğim şeyi yapacağına söz verir misin? diye sorar. Adamcağız; -Efendim, yemin ederim, ne söylerseniz, ne emrederseniz yapacağım der. Bunun üzerine o zât; -Kaç hayvanınız var? diye sorar. Adamcağız da; -Efendim, bir ineğimiz, dört keçimiz ve altı tavuğumuz var diye cevap verir. Bu cevabı alan mübârek zât; -Bu hayvanların hepsini evin içine alın ve bir hafta sonra da yanıma gelin, buyurur. Adamcağız aldığı bu cevap karşısında çok şaşırır, şok olur! Zaten ev kendilerine yetmezken bir de hayvanları içeri alırsa halimiz nice olur diye kara kara düşünmeye başlar. Ama ne söylenirse, ne emredilirse yapacağına dair söz verdiği için, çaresiz buyurulanı yapar ve hayvanların hepsini eve alır. Bir haftayı zor tamamlar. Perişan, bitkin bir hâlde mübâret zâtın huzûruna gelir. Acı ve kederle inleyerek; -Efendim, mahvolduk, perişan hâldeyiz. Evin her tarafı pislik ve koku içinde. Hayvanların çıkardığı sesler, gürültüler ise işin cabası. Velhasıl evde hepimiz aklımızı kaçırmak üzereyiz, diyerek hâlini arz eder. Bunun üzerine o zât; -Tamam şimdi git ve evdeki hayvanların hepsini dışarı çıkar buyurur. "Hayat ne kadar güzelmiş" Adamcağız bunları duyar duymaz hemen, hem de hiç durmadan koşarak evinin yolunu tutar ve hayvanların hepsini dışarı çıkarır. Hayvanları evden çıkarmanın ardından, evdeki pislikleri temizlerler, odaları havalandırırlar. Ev temizlenmiş, genişlemiş ve ferahlamıştır. Bu hâli gören adamcağız, çok sevinir ve rahatlar. Hemen ertesi gün de, o zâtın huzûruna çıkar ve; -Efendim, hayat ne kadar güzelmiş, bizim ev de ne kadar ferahmış. Evimiz, öyle sessiz, öyle temiz ve öyle geniş ki, sanki bir Cennet der. Netice olarak, insanlara dünyada iken gelen sıkıntılar, sabredildiği takdirde, günahlara kefâret olmaktadır. Cehennemdeki çok şiddetli azâbların, birkaç günlük sıkıntı ile giderilmesi ve günâhların temizlenmesi için dünyâda sebepler gönderilmesi, insanlar için çok büyük bir nimettir.
.
"Gerçek zehir, senin kalbindeydi!"
11 Kasım 2007 01:00
Nefret; herhangi bir şeyden tiksinmek, iğrenmek, ondan ürküp kaçmak diye tarif edilmektedir. Nefretin Ahlâk kitaplarındaki ismi, 'hıkd'dır. Hıkd, başkasından nefret etmek, kalbinde ona karşı kin, düşmanlık beslemektir ki, kalb hastalıklarından ve kötü huylardandır. Kalbinde hıkd yani nefret bulunan bir kimse, iftirâ, yalan söylemek, yalancı şâhitlik yapmak, gıybet, sır ifşâ etmek, alay etmek, insanları incitmek, onların hakkını yemek ve ziyâreti kesmek gibi günâhlara yakalanır. Nefretin, hıkdın sebeplerinin başında, gadab yani öfkeli olmak gelmektedir. Çünkü gadab eden, öfkeli olan, kızan bir kimse, intikam alamayınca, öfkesi, hıkd yani nefret hâlini alır. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; "Kibir, öfke, zulüm, kin ve nefret, insanı alçaltır" buyurmuştur. Dinimiz, insanlardan nefret etmeyi değil, onlara merhamet etmeyi, sevmeyi, iyi, güler yüzle davranmayı emretmektedir. Peygamber efendimiz; (İnsânlar, kendilerine iyilik edenleri sever) buyurmuştur. İyi huyların en üstünü... Güler yüzlü, tatlı sözlü olmak, kötülük edene iyilik yapmak, iyi huyların en üstünüdür. Böyle olmak ve hediye vermek, düşmanları dost yapar. Zira hadis-i şerifte; (Hediyeleşiniz, sevişirsiniz) buyurulmuştur. Hediyenin en kıymetlisi, en faydalısı ise, güler yüzlü ve tatlı sözlü olmaktır. Vaktiyle bir beldede, kayınvalidesiyle birlikte yaşayan bir gelin varmış. Kayınvalidenin ve gelin hanımın karakterleri birbirlerinden çok farklı olduğu için, sık sık kavga eder ve tartışırlarmış. Bu sebeple evde, huzûr namına da bir şey kalmamış. Gelin hanımın kocası da, bitmez tükenmez bu gelin kaynana kavgasından dolayı bunalımlara girmiş. Adamcağız, annesi ile hanımı arasında sıkışıp kalmış. Dolayısı ile ev, cehennem hâline gelmiş. Bu duruma bir son vermek isteyen evin gelini, kendine göre bir çare bulmuş! Gelin hanım, kafasında tasarladıklarını gerçekleştirebilmek için, doğruca babasının eski bir arkadaşı olan yaşlı bir aktara gitmiş ve içinde bulundukları durumu anlatmış. Çare olarak da, yaşlı aktardan, kayınvalidesini yavaş yavaş zehirleyecek bir karışım yapmasını istemiş. Güngörmüş, ilim ve marifet sahibi olan yaşlı aktar, gelin hanımın anlattıklarını ve talebini dinledikten sonra, ona hiçbir şey söylemeden bitkilerden yaptığı bir karışım hazırlamış ve; -Kızım, bu karışımı, üç ay boyunca her gün azar azar, kayınvaliden için hazırladığın yemeklerin içine koyacaksın. Bunu azar azar vereceksin ki, senin yaptığın anlaşılmasın. Hatta bu karışımı, kayınvalidenin yiyeceklerine koymaya başladıktan sonra, kayınvalidene çok iyi davranacaksın. Sevdiği, beğendiği yemekleri yapacak, hep güler yüzle muamele edecek ve onu üzecek şeylerden de sakınacaksın. Böylece, beyin dahil, hiç kimse senden şüphe etmeyecektir, diye tembihte bulunmuş. Gelin hanım, hazırlanan karışımı sevinçle alır ve evin yolunu tutar. Yaşlı aktarın tembihlerine uyar, o karışımı azar azar verir ve kayınvalidesine çok iyi davranır. Günler, haftalar derken aylar geçmeye başlar. Gelin hanımın iyi davranması neticesinde, kayınvalidede değişmeler görülür. Gelinine karşı, o da çok güzel muamele etmeye başlar ve gelin kaynana arasında bir muhabbet, sevgi köprüsü oluşur. Evde kavga, münakaşa biter, barış ve huzûr rüzgarları esmeye başlar. Kayınvalidesinden nefret eden gelin, artık onu sevmektedir. Bu sebeple yaptığına pişman olur. Daha önce öldürmek niyetinde iken, artık onun ölmesini ve hele bu ölüme kendisinin sebep olmasını istemez. Yaptığı kötülüğün farkına varır, geceleri gözüne uyku girmez olur ve pişmanlık ateşiyle kavrulur. Bu sefer de, kayınvalidesini ölümden kurtarmak için, yaşlı aktarın dükkanının yolunu tutar ve aktardan, ağlayarak ve yalvararak, şu ana kadar kayınvalidesine verdiği zehirleri onun kanından temizleyecek bir karışım yapmasını ister. Nefret gitti, sevgi geldi... Güngörmüş ihtiyar aktar, yaşlı gözlerle karşısında konuşup duran gelin hanımı dikkatlice dinler ve tebessüm ederek; -Kızım, sana verdiğim karışım, zehir değildi. Sadece şifâlı otların karışımı idi. Yaptığım o karışım, kayınvalideni güçlendirmekten ve onu iyi etmekten başka bir şey değildi. Gerçek zehir, senin kalbinde, içinde idi. Bu zehir, nefretti, sevgisizlikti. Sen kayınvalidene iyi davrandıkça, kalbindeki o nefret gitti ve yerini sevgi, muhabbet aldı. Böylece de siz, gelin-kaynana değil, bir ana-kız oldunuz, der. Netice olarak insan, nefret gibi kalbindeki kötü huyları yani zehirleri temizlerse, herkesle iyi geçinir ve herkese huzûr verir. Ebû Abdullah el-Mukrî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Fütüvvet; kızdığı kimseye karşı güzel huylu olmak, hoşlanmadığı kimseye ihsân etmek ve nefret ettiği kimse ile güzel sohbette bulunmaktır."
.
Hırs, insanı felakete sürükler
12 Kasım 2007 01:00
Hırs, bir şeye aşırı derecede düşkün olmak, ona karşı şiddetli istekte bulunmak, doyumsuz olmak anlamlarındadır. Ahlâk kitaplarında buna "Tamah" denmektedir ki, kötü huylardan ve kalb hastalıklarındandır. Dünyâ lezzetlerini harâm yollardan aramaya tamah denir. Tamahın en kötüsü, insanlardan beklemektir. Kibre, ucba sebeb olan nâfile ibâdetleri ve âhireti unutturan mubâhları yapmak da tamah olur. Hadis-i şerifte; (İki aç kurt bir koyun sürüsüne girdiği zaman yaptıkları zarardan, mal ve şöhret hırsının insana yapacağı zarar daha çoktur) buyurulmuştur. İnsanların hayvanlara benzeyen tarafları, hayvânî rûhtan ileri gelen şehvet, gadab ve hırs gibi kuvvetlerdir. Bu kuvvetler, hayvanlarda da vardır. Hattâ hayvanlarda, insandan daha kuvvetlidir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Hırslı insan, helâl haram demeden her istediğine kavuşmak, başkalarının zararına da olsa, beğendiği şeyleri toplamak, ister. Hırs veya tamah, kalb hastalıklarındandır." "Tamahkâr, ölüye benzer!" İnsanların nefsi cimridir, tamahkârdır. Allahü teâlânın emirlerini yapmakta inatçıdır. Allahü teâlâ, akıldan sonra, nefsi yaratmış ve ona, cehalet, şehvet, tamahkârlık, yalan, harîslik, gadab, zulüm, fesâdlık ve şirk gibi aşağı duygular vermiştir. Abdullah bin Hubeyk hazretleri; "Tamahkâr insan, ölüye benzer. Çünkü kalbteki tamah, kalbi mühürler, mühürlü kalb ise ölüdür. Mü'min tamahkâr olmaz. Nefsin şehvet ve arzularına uymaz" buyurmuştur. Vaktiyle bir beldede, dünya malına hırslı bir adam varmış. Mala, mülke kavuşmak için, kul hakkına riâyet etmez, sağını solunu gözetmezmiş. Bir gün daha fazlasına kavuşmak için, elindeki koçlardan birisini, boynuzuna ip bağlayarak satmaya götürmüş. Kendisi önde, koç arkada giderken, bir hırsız, bunun peşine takılmış ve bir fırsatını bulunca da, ipi kesip, koçla beraber ortadan kaybolmuş. Tedbirsizce yol alan adam, bir ara arkasına baktığında koçu görememiş ve; "Aman Allahım! Koçum yok olmuş, kaybolmuş. Ne yapacağım ben şimdi?" diyerek de feryadı basmış. Sağa, sola koşmuş, aramış ama bulamamış. Bu arada susadığı için, yakınında bulunan kuyunun yolunu tutmuş. Kuyuya yaklaştığı zaman, kuyunun başında; -Gitti cânım paracıklarım. Yüz altınım vardı. Kuyudan su çıkarırken, para kesem kuşağımın arasından kayıp gitti. Ne yaparım ben şimdi, nerelere giderim, kimlere anlatırım derdimi, diye feryat eden birini görmüş. Adam, hem feryat ediyor hem de, göz ucuyla kuyuya gelmekte olanı takip ediyormuş. Meğer bu, koçu çalan hırsızmış. Hırsız, adamı iyice soymak için böyle bir plân hazırlamış. Koçun sahibi; -Hemşehrim, feryadını, başına gelenleri duydum. Senin derdini işitince, kendi derdimi unuttum. İkimiz de felaketzede olmuşusuz, kaderlerimiz aynı imiş. Haline çok üzüldüm ve kendi derdimi unuttum, demiş. Bunun üzerine hırsız; -Ne oldu sana, başına ne geldi? Anlat da birlikte dertlenelim. Belki bir çıkış yolu buluruz, demiş. Adam da, başına gelenleri ve koçunun kaybolduğunu anlatmış. Hırsız, kendi kendine; "Ahmak adam. Daha ipin kesilerek çalındığının farkında bile değil. Zaten böylelerine mal da gerekmez. Şimdi plânın ikinci kısmına geçmeliyim" diyerek, koçun sahibine; -Bak hemşehrim ben kuyuya inemem, korkarım. Eğer sen inip para kesemi çıkarırsan, yüz altınımın beşte birini sana veririm, demiş. Gözlerini para, mal hırsı bürüyen adam, altın sözünü duyunca; -Tabii kuyuya ben inerim. Ne olacak canım insanlık öldü mü? Hem bu işten ikimiz de kârlı çıkacağız. Sen kesene kavuşurken, ben de kaybettiğim koç yerine bir deve kazanmış olacağım, demiş ve hemen elbiselerini çıkarıp, kuyuya inmiş. Adam kuyuya iner inmez, hırsız onun elbiselerini de aldığı gibi kaybolmuş. Adam, para kesesini kuyuda bulamayınca dışarı çıkmış. Ama ortada, ne feryat eden adam ve ne de elbiseler var. Böylece adam, hırsı ve tedbirsizliği sebebiyle, hem koçundan, hem de elbise ve paralarından olmuş. Kendisine hayrı olmayanın... Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Kalbinde dünyâ hırsı bulunan bir kimsenin ilmi, Abdullah ibni Abbâs hazretlerinin ilmi kadar olsa, o kimse, insanlar için zararlıdır. Çünkü onun kendisine hayrı yoktur. Başkalarına nasıl olsun?" buyurmuştur. Netice olarak hırs, tamah, insanı dünyada da, âhirette de felâkete sürükler. Hırslı, tamahkâr kimse, elde edeceği dünyalık sebebiyle, Allahü teâlânın emrettiği sebeplere, tedbirlere yapışamaz ve böyle hırs hastalığına yakalanan kimselerin aldığı tedbire de zaten tedbir denmez. Çünkü böyle kimselerin akılları örtülü ve basiretleri de kapalı olur. Ebû Halîm Habîb bin Sâlim hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kalbini hırs kutusu ve mideni harâm kabı yapma! İnsânoğlu bu ikisinden helâk olur. Bu ikisine dikkat eden kurtulur.
.
Kalb, birden fazla şeyi sevemez
18 Kasım 2007 01:00
Kalbde, ya dünyâ sevgisi, yâhut Allahü teâlânın sevgisi bulunur. Dünyâ, harâm olan şeyler demektir. Zikir, ibâdet yaparak, kalbden dünyâ sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allah sevgisi, kendiliğinden dolar. Günâh işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünyâ muhabbeti yerleşerek, Allah sevgisi gider. Kalbin bu hâli, bir şişeye benzer. Su doldurunca, havası çıkar. Suyu boşaltınca, hava kendiliğinden dolar. Allahü teâlânın ismi çok söylenilir ve haramlardan, şüphelilerden sakınılırsa, kalbde Allah sevgisi çoğalır. Bir kalbde îmân bulunduğuna alâmet, Allahü teâlânın sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. Edeb ve sevgi, kalbleri birleştirir. Seven, dâima sevgiliye kavuşur. Onun gibi olur. Muhabbeti arttıkça, insanlık sıfatlarından sıyrılır. Nefsin zararlı isteklerinden kurtulur ve Allahü teâlânın rızâsına, muhabbetine kavuşur. Peygamber Efendimiz; (Bir kimse, beni çocuklarından, ana babasından ve herkesten dahâ çok sevmedikçe, îmânı tamâm olmaz) buyurmuştur. Kâmil îmân için... Allahü teâlâyı sevmek, başka şeyleri sevmekten dahâ çok olmadıkça, hattâ kalbde Allahü teâlâdan başka şeylerin sevgisi yok olmadıkça, kâmil îmân ve tam takvâ elde edilemez. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde; (Ey Âdemoğlu! Beni sevmek istersen dünyâ sevgisini kalbinden çıkar. Çünkü benim muhabbetim ile, dünyâ sevgisini bir kalbde ebediyyen cem etmem. Ey Âdemoğlu! Benim sevgimle berâber dünyâ sevgisini nasıl istersin! Öyle ise, benim sevgimi ve rızâmı, dünyâyı yani men ettiğim şeyleri terk etmekte ara! Ey Âdemoğlu! Her işini benim emirlerime uygun olarak yap, ben de, senin kalbine muhabbetimi doldururum) buyurmuştur. Allahü teâlâdan başka bir şeyi sevmek iki türlü olur: Birincisi, bir mahlûku kalb ile ve beden ile birlikte sevmek, ona kavuşmak istemektir. Câhillerin sevmeleri böyledir. Tasavvuf yolunda çalışmak, kalbi bu sevmekten kurtarmak içindir. Böylece, kalbde yalnız Allah sevgisi kalır. İnsan, gizli şirkten kurtulur. (Ey îmân sâhibleri! Îmân ediniz!) meâlindeki âyet-i kerîmede emrolunan îmâna kavuşulur. En'am sûresinin 120. âyet-i kerîmesindeki, (Organlarla açıkça işlenen ve kalb ile yapılan günâhları terk edin!) meâlindeki emir, kalbi Allahü teâlâdan başka şeylere bağlılıklardan kurtarmak lâzım olduğunu göstermektedir. Sevginin ikincisi, yalnız organların sevmesi, istemesidir. Böyle olan sevgiye Meyl-i tabiî, içgüdü denir. Bu sevgi, yalnız bedenin sevmesidir. Kalbe, rûha bulaşmamıştır. Bu sevgi, bedendeki maddelerin ve enerjinin özelliklerinden, ihtiyâçlarından ileri gelmektedir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kalb yanî gönül, birden fazla şeyi sevmez. Bu bir şeye olan sevgisi kesilmedikçe başka şeyi sevemez. Kalbin mal, evlât, mevki, medholunmak gibi çeşitli arzûları, bağlantıları ve sevdikleri görülür ise de bu sevgilileri hakîkatte hep bir sevgilisi içindir. O biricik sevgilisi de, kendi nefsidir. Onların hepsini, kendi nefsi için sevmektedir. Bunları, hep kendi nefsi için istemektedir. Onların nefislerini düşünmemektedir. Nefsine olan sevgisi kalmazsa, nefsi için onlara olan sevgisi de kalmaz. Bunun içindir ki, kul ile Rabbi arasındaki perde, kulun kendi nefsidir. Çünkü hiçbir şeyi o şey için sevmemektedir. Onun için hiçbir şey perde olmaz. Kul, hep nefsini düşünmektedir. Bunun için perde, yalnız kendisidir. Başka hiçbir şey değildir. Kul, kendi nefsini düşünmekten büsbütün kesilmedikçe Rabbini düşünemez. Allahü teâlânın sevgisi onun kalbine yerleşemez. Hadîs-i şerîfte, (Kişi, sevdiği ile birlikte olur) buyuruldu. Kalbinde, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyin sevgisi kalmayan ve ancak Allahü teâlâyı dileyen kimse, bu hadîs-i şerîfe göre, Allahü teâlâ ile berâber olur. Kalbin hastalığı nedir? Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanmasıdır. Belki, kendisine bağlanmasıdır. Çünkü herkes, her şeyi kendisi için ister. Çocuğunu sevmesi, kendini sevdiği içindir. Malı, mevkiyi, rütbeyi hep kendisi için ister. Onun ma'bûdu, tapındığı şey, kendi nefsidir. Nefsinin istekleri arkasında koşmaktadır. Kalb, bu bağlılıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur." Feth-i Mûsulî hazretleri de buyuruyor ki: "Kendi arzularından ziyâde Allahü teâlâyı isteyenin kalbinde Allah sevgisi doğar." Netice olarak, bir kalbde iki sevgi bir arada olmaz. Biri gelirse, diğeri gider. Mazhar-ı Cân-ı Cânân hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâ mel'ûndur ve dünyâda olan şeylerden Allah için yapılmayanlar da mel'ûndur. Allahü teâlânın sevgisi ile dünyâ sevgisi bir araya gelmez. Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için mâsivâyı yâni Allahü teâlâdan başka her şeyi ve bütün maksatları terk etmek lâzımdır."
.
Merhametli olan, evlâdını kurtarır
19 Kasım 2007 01:00
Merhamet; sözlük anlamı itibariyle, şefkat göstermek, acımak ve bağışlamak anlamlarına gelmektedir. Yaratılan bütün mahluklara, hayatlarını devam ettirebilmeleri için, Allahü teâlâ tarafından merhamet duygusu verilmiştir. Asıl merhamet sahibi ise, cenâb-ı Haktır. Zira Zümer sûresinin 53. âyet-i kerimesinin sonunda; (Allahü teâlâ sonsuz mağfiret ve nihâyetsiz merhamet sâhibidir) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, Peygamberler göndermiş, bunlarla kullarına doğru yolu, saâdet-i ebediyye yolunu göstermiş, kullarını kendine çağırmıştır. Rızâsının, sevgisinin yeri olan Cennete davet etmiştir. Ana-baba, evlâdı büyütür, bakar, onu kötülüklerden, harâmlardan korur ve ibâdete alıştırır. Eğer anne-baba, kendilerini iyi yetiştirmişlerse, çocuklarına hem dünyâ ve hem de âhiret hayâtını kazandırır, dinini, ehl-i sünnet i'tikâdını, farzları, harâmları öğretirler. Çocuklara din bilgisi ve İslâm ahlâkı öğretilirse, dünyâya ve âhirete hayırlı olurlar. Dinimizde; çocuklarına dînini, îmânını öğreten anne-babanın hakkı, hocanın hakkından önce gelmektedir. Çocukları ateşten korumak ve kurtarmak, anne ve babanın birinci vazifesidir ve olmalıdır. Zira Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmaktadır. Bütün kötülüklerin başı! Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Zira bütün kötülüklerin başı, kötü arkadaştır. Peygamber efendimiz; (Bütün çocuklar Müslümânlığa uygun ve elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları, sonra anaları, babaları Hristiyan, Yahûdî ve dinsiz yapar) buyurmuştur. Bunun için, her Müslümân ana-babanın birinci vazîfesi, evlâdına İslâmiyyeti ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmek olmalıdır. Evlât, büyük bir nimettir. Nimetin kıymeti bilinmezse, elden gider. Anne-babanın çocuğuna merhameti, doktorun hastasına olan merhameti, acıması gibi olmalıdır. Merhametli doktor, hastasını tedâvi eden, onu o hastalıktan, dertten kurtarandır. Doktor, hastasını tedâvi etmek için, acı ilâçlar verdiği gibi, yerine göre ameliyat etmekte hatta başka çare kalmadığı zaman herhangi bir uzvunu kesip almaktadır. Bütün bunlar, doktorun hastasına olan merhametindendir. Annenin, babanın, çocuğuna olan merhameti de, doktorun merhameti gibi olmalıdır. Bir anne-babanın, namaz kılmayan çocuğuna acımaması, ona yardım etmemesi, o çocuğu, namaz kılmama hastalığından kurtarmaması, bu hastalığın çaresine bakmaması, tedâvisi için uğraşmaması, hiç merhamet olur mu? Böyle bir anne-babanın, 'çocuk şimdi üzülmesin, yorulmasın, kafası karışmasın, ileride öğrenir ve yapar' diyerek, çocuğuna merhamet gibi görünen davranışta bulunması, aslında merhametsizliktir. Merhamet diye yaptıkları, çocuğu perişan etmekte, ateşe sürüklemektedir. Bu hâl, bir annenin, ameliyata girecek çocuğuna acıdığı için, doktordan gizli olarak yemek yedirmesine benzemektedir. Halbuki annenin bu acıma gibi görünen davranışı, çocuğu ölüme sürüklemektedir. Anne-baba, eğer çocuklarına İslâmiyyeti öğretmiyor, İslâmiyyetin ve din büyüklerinin sevgisini veremiyorsa, böyle anne-baba, çocuğunun baş düşmanı demektir. Kendi nefsine düşkün ve çocuklarını da nefsi için seven anne-baba, çocuklarının en büyük düşmanıdır. "Emekler boşa gider!" Dinini bilen ve çocuklarına merhamet eden anne-babalar, çocuklarına, İslâmiyyeti ve dinimizi doğru olarak anlatan din büyüklerini öğretir, çocuklarını her zaman gözetir, yanlarından ayırmazlar. Çocuklarının, yerine göre hem abisi, ablası hem de babası ve annesi olurlar. Çocukları iyi yerlere götürmeye, sâlih kimselerle tanıştırmaya alıştırırlar. Çocuğuna merhamet eden her anne-baba, çocuğuna, sâlih kimselerin çocuklarına yaptığı şu nasihati yapmalıdır: "Aman evladım, ne sen kendini yak, ne de beni yak. Çünkü evladın yaptığı anaya, babaya da gider. Allahü teâlâ korusun, kendin gidersin bizi de götürürsün ve bu kadar emekler boşa gider. Zira anne ve babaya, evladın yaptığı her şey, misliyle yazılır. Evlat iyilik yapıyorsa, anne-babaya da iyilik yazılır. Şayet evlat kötülük yapıyorsa, anne-babaya da, kötülük yazılır." Netice olarak çocuk, anne-baba elinde emânettir. Çocukların kalbleri, temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmazsa, bedbaht olurlar
.
Baş olma sevdasına düşen...
25 Kasım 2007 01:00
Âmir, emîr; bir kavmin, bir topluluğun başı, beyi, emredeni anlamındadır. Âmir olmak, baş olmak isteği, her insanda mevcuttur. İnsanlara hizmet etmek niyeti ile âmir olmayı istemek câizdir. Mal, mevki, rütbe, şeflik gibi dünyâ zînetlerini, nefse uyarak değil, Allahü teâlânın emirlerini yapmak, yaptırmak, insanlara hizmet etmek için istemelidir. Bu niyetle, mal, mevki sahibi olmayı istemek, günah olmaz, ibâdet olur. Nefsin arzularına uyarak, âmir olmayı istemek ise, kötü huylardandır. Zira emretmek, hükmetmek, nefsin isteklerindendir. İnsandan en son çıkacak huy da, baş olmak, emretmek huyudur. Bir kimse, eğer evde hanımına, çocuklarına emredemezse, sokakta gördüğü kimselere ve bu da olmazsa rastladığı hayvanlara emretmek ister. İnsanın nefsine en zor gelen şey, peki demektir. Çünkü nefis, emir altına girmek istemez, hep itiraz etmek, hayır demek ister. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Ortaklığa râzı olmaz!.. "İnsanların nefs-i emmâresi mevki almak, başa geçmek sevdâsındadır. Onun bütün arzûsu, şef olmak, herkesin, kendisine boyun bükmesidir. Kendinin kimseye muhtâç olmasını, başkasının emri altına girmesini istemez. Nefsin bu arzûları, ilâh olmak, herkesin kendine tapınmasını, Allahü teâlâya ortak olmayı istemektir. Hattâ nefis, o kadar alçaktır ki, ortaklığa râzı olmayıp, âmir, hâkim, yalnız kendi olsun, her şey, yalnız onun emri ile olsun ister. Hadîs-i kudsîde, Allahü teâlâ buyuruyor ki: (Nefsine düşmanlık et! Çünkü nefsin, benim düşmanımdır.) Nefsi kuvvetlendirmek, onun, mal, mevki, rütbe, herkesin üstünde olmak, herkesi aşağı görmek gibi isteklerini yapmak, Allahü teâlânın bu düşmanına yardım ve onu kuvvetlendirmek olur ki, bunun ne kadar korkunç bir suç olduğunu anlamalıdır. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Büyüklük, üstünlük, bana mahsûstur. Bu ikisinde, bana ortak olmak isteyen, büyük düşmanımdır. Hiç acımadan, onu Cehennem ateşine atarım.) Allahü teâlânın dünyâya düşman olması, dünyânın bu kadar alçak olması, nefsi isteklerine kavuşturduğu, nefsi kuvvetlendirdiği içindir. Allahü teâlânın düşmanı olan nefse yardım eden de, elbette Allahın düşmanı olur." Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselâmdan Muhammed aleyhisselâma kadar gönderdiği bütün dinleri, insanların nefislerine uymaması, daha doğrusu nefsin, bir düşman olduğunu anlatmak ve insanların da bunu anlamaları için göndermiştir. İnsan, ya Allahü teâlânın veya nefsinin kuludur. İslâmiyet, nefsin, Allahü teâlâya düşman olduğunu ve Allahü teâlânın da nefse düşman olduğunu bildirmek için gelmiştir. Peygamberlerin gönderilmesi, İslâmiyetin emirleri, yasakları, hep, nefsi kırmak, ezmek içindir. Onun taşkınca isteklerini önlemek içindir. İslâmiyete uyuldukça, nefsin istekleri azalır. Bunun içindir ki, İslâmiyetin bir emrini yapmak, nefsin isteklerini yok etmekte ve onu tesirsiz hâle getirmektedir. Nefse uymak, nefse tâbi olmak, nefsin arzularının peşinde koşmak, nefse kul olmak demektir. İslâm âlimleri; "Teberri etmedikçe, tevelli olmaz. Uzaklaşmadıkça, dostluk olmaz" buyurmuşlardır. Yani Allahü teâlânın düşmanlarından uzaklaşmadıkça, Onun düşmanlarını düşman bilmedikçe, Allahü teâlânın sevgisine kavuşulamaz. Bir kimse, doğudan uzaklaşmazsa, batıya yaklaşamaz. Düşmandan uzaklaşmayan, dosta yaklaşamaz. Birinden uzaklaşılsın ki diğerine kavuşulsun. Nefsinden uzaklaşan, Allahü teâlâya kavuşur. Allahü teâlâdan uzaklaşan da, nefsine kavuşur. İnsan, iki yoldan birini tercih etmek durumundadır. Zaten üçüncü bir yol da yoktur. Bunlardan ilki, Allahü teâlâyı İlâh, Rab kabul etmek, Onun kulu olmak ve böylece cenâb-ı Hakkın beğendiği, râzı olduğu yere yani Cennete gitmektir. İkincisi ise, nefse ve şeytana tâbi olmak ve nefsin de, şeytanın da içinde olacağı yere yani Cehenneme gitmektir. Tercih, insana bırakılmıştır. Fakat bu tercihi dünyada yapmalıdır. Çünkü âhirette bu fırsat verilmeyecek ve orada pişmanlığın da bir faydası olmayacaktır. İlâh olmak ister!.. Allahü teâlâ, bu dünyaya, insanın nefsini azdırdığı için, yarattığı günden beri, hiçbir gün rahmet nazarı ile bakmamıştır. Çünkü nefis, çok malım mülküm olsun ister, şöhret ister, başkanlık ister, emir versin, herkes ona boyun eğsin ister. Hatta nefis, bunlarla doymaz, ilâh olmak ister. Bu ise, çok tehlikelidir. Netice olarak herkeste, şef olmak, baş olmak arzusu vardır. Çünkü insanın nefsi böyle yaratılmıştır. Bu hâl, yalnız yüzü âhirete dönük olanlarda olmaz. Baş olmayı, şef olmayı seven bir kimse, iflâh olmaz. Bu sevdaya düşen, ibâdet ve ihlâstan uzaklaşır, herkesi kendinden aşağı görür. Kendinden daha aşağı, daha kötü birinin bulunduğunu sanan da, kibirlidir. Kibir ise, her türlü iyiliğe mânidir.
.
Affedilmeyeceğini zannetmek...
26 Kasım 2007 01:00
Sû'i zan; kötü zanda bulunmak, iyi insânı fenâ bilmek yanî kötü gözle bakmak anlamlarına gelmektedir ki, kötü bir huydur ve haramdır. Hadis-i şerifte; (Sû-i zan etmeyiniz. Sû-i zan yani kötü zanda bulunmak, yanlış karar vermeye sebeb olur) buyurulmuştur. İnsanlara karşı değil Allahü teâlâya karşı da sû-i zanda bulunmaktan sakınmalıdır. Bir kimsenin, günâhlarının affolmayacağını zannetmesi, Allahü teâlâya karşı sû-i zan olur. Halbuki Allahü teâlâ, şartlarına uygun olarak yapılan her tövbeyi kabul edeceğini ve her türlü günâhı affedeceğini bildirmiştir. Bunun için, cenâb-ı Hakka karşı her zaman hüsn-i zan etmeli, tövbemi kabul eder ve beni affeder diye düşünmeli, bu şekilde inanmalıdır. Zira hadîs-i kudsîde: (Kulum beni nasıl zannederse, ona zannettiği gibi muâmele ederim) buyurulmuştur. Tövbesinin ve duâsının kabûl edileceğini ümit ederek tövbe eden kimseyi, Allahü teala affeder. Hadîs-i şerîfte: (Yemîn ederim ki, Allahü teâlâ, kendisine hüsn-i zan ederek yapılan duâyı, elbette kabûl eder) buyuruldu. Bir gencin tövbesi... Ebû Türâb-ı Nahşebî hazretleri, insanların, bir kadınla tartıştığını görür. Oraya gidip, kadına tartışmanın sebebini sorar. Kadın da yaşlı gözlerle; -Efendim, fâsık bir oğlum var. Dün gece yine şarab içmek istedi. Cemâat, geceki sesleri duyup geldi ve onu mahalleden çıkarmamı istedi. Halbuki Allahü teâlâ ona bir hastalık gönderdi. Şimdi hasta yatağında yatıyor. Ben de ağır hasta olduğunu bildirdim. Ölürse hepimiz ondan kurtulur, yâhut tövbe eder, kendisi kurtulur. Ölmez ve tövbe de etmezse, o zaman onu bu mahalleden dışarı çıkarın dedim, der. Ebû Türâb-ı Nahşebî hazretleri, kadına yardım eder ve kalabalığı dağıtır. Sonra o genci görmek ister. Genç onu görür görmez feryâd edip ağlamaya başlar ve; -Allah'ım ne kadar kerîmsin. Benim gibi ömrünü boşa geçirmiş bir zavallının duâsını ânında kabûl eyledin, der. Ebû Türâb hazretleri; -Ey genç! Ne duâ ettin? diye sorar. Genç; -Efendim, bugün seher vaktinde iki duâ ettim. Biri; yâ Rabbî sabahleyin bana, Ebû Türâb'ın yüzünü görmek nasîb eyle, ikincisi; yâ Rabbî, bana nasûh tövbesi ihsân eyle dedim. Duâmın birini şu anda kabûl edilmiş görüyorum, umarım ikincisi de kabûl edilir. Ama ben, çok günahkârım. Tövbe etsem, kabûl olur mu? deyince, Ebû Türâb hazretleri; -Ey genç! Ümitsiz olma! Allahü teâlâ ziyâdesi ile tövbeleri kabûl edici ve affedicidir. Kulların günahlarını bağışlayıcıdır. Âsilerin tövbelerini kabûl edicidir. Bütün günahlardan tövbe makbuldur, buyurur. Genç, Ebû Türâb hazretlerinin elinde tövbe eder ve gözlerinden yaşlar dökülür. Ebû Türâb hazretleri oradan ayrılınca, genç annesine; -Ey anneciğim! Sana bir vasiyetim var. Yerine getirir misin der. Annesi; -Evlâdım, ne vasiyetin varsa söyle! der. Genç; -Beni bu yataktan toprağa indir. Ebû Türâb'la tövbe ettiğim andan sonra, yerde Allahü teâlâya tekrar tövbe edeyim. Çünkü bu hastalık beni iyice sardı. Artık bu hastalıktan öleceğimi anlıyorum der. Annesi isteğini yerine getirir ve onu yere indirir. Genç, yüzünü toprağa sürerek; -Ey Allah'ım! Yaptıklarıma pişman oldum. Tövbe ettim. Senin dergâhından başka kapım yok. Dertlilerin dayanağı, muhtaçların sığınağı sensin. Toprakla bir olmuş, zamânını boşa geçirmiş ben kuluna rahmet et, diye yalvarır inler ve o gece de vefât eder. Ebû Türâb hazretleri, o gece rüyâsında Peygamber efendimizi görür ve kendisine; "Ey Ebû Türâb! Dün senin elinde tövbe eden genç, bu gece vefât etti. Allahü teâlâ onu, dostları derecesine kavuşturdu. Ona velîlik makâmı ikrâm eyledi. Beni ve yüz yirmi dört bin küsur peygamberi, onu ziyârete gönderdi. Ey Ebû Türâb! O gence izzet gözü ile bakın. Cenâzesinde hazır bulunun" buyurur. Ebû Türâb-ı Nahşebî hazretleri uyanır ve; "Ey Allah'ım! Ne kadar kerîmsin. Daha dün fıskı yüzünden, mahalleden çıkarmak istedikleri bir fâsıkı, bir ağlama ve inleme, bir tövbe ve pişmanlık ile bu dereceye kavuşturdun" der. Hüsn-i zan etmeli... Netice olarak, hiç kimse hakkında kötü düşünmemeli ve o kimseyi kötü bilmemeli, hüsn-i zan etmeli, yani onun hakkında iyi düşünmelidir. Başkası hakkında kötü düşünmek uygun olmadığı gibi, başkalarının yanlış ve kötü düşünmelerine sebep olacak davranış, söz ve hareketlerde bulunmak da uygun değildir. Bundan da sakınmak gerekir. Ayrıca Allahü teâlâya da hüsn-i zan etmeli yani benim günahlarımı; ne kadar çok olsa da tövbe ettiğim zaman affeder, beni bağışlar diye düşünmeli ve bu şekilde inanmalıdır. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerimesinde meâlen buyurulduğu gibi: (Ey günâhı çok olan kullarım! Allahın rahmetinden ümmîdinizi kesmeyiniz. Allah, günâhların hepsini affeder. O, sonsuz magfiret ve nihâyetsiz merhamet sâhibidir.)
.
Ölü, kimseyi şikâyet etmez!..
2 Aralık 2007 01:00
Sabır, başa gelen dert ve elemi şikâyet etmemek diye de tarif edilmiştir. Rızâ da, Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ göstermektir. Böyle olan bir kimse, hiç kimseye şikâyette bulunmaz ve başkalarını da şikâyet etmez. Muînüddîn-i Çeştî hazretleri; "Sabır, şikâyet etmeksizin üzüntüye katlanmak ve sıkıntılara göğüs germektir" buyurmuştur. Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez ve arkasından konuşmazdı. Bir kimsenin sözünü veyâ işini beğenmediği zamân; (Bazı kimseler, acabâ neden şöyle yapıyorlar?) buyururdu. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Her musîbete ve belâya sabretmek, şikâyet etmemek lâzımdır. Zîrâ, sabrı bulunmayan insanların dinleri kolaylıkla helâk olur. Dert ve belâ çekenlere sevâb olmaz. Dert ve belâlara sabredenlere, bunları Allahü teâlâdan bilip, Ona yalvaranlara sevâb vardır. Mahlûkatın hepsine merhamet eyle! Peygamber efendimiz; (Yer yüzündekilere merhamet eyleyin ki, göklerdekiler size merhamet eylesin. Sıddîkların nişânı odur ki, sadaka verirken gizli verir, bir belâya uğradığı zamân, bağırıp çağırmaz, kimseye şikâyet eylemez ve o belâyı herkesten gizler ve bir günâh işlediği zamân ardından hemen sadaka verir ki, günâhına keffâret olsun) buyurmuştur." "Bana bir çubuk getir!" Ebû Ali Sekafî hazretlerinin kuşçuluk yapan ve sıkıntı veren bir komşusu vardı. Komşusu, onun evinin damına konan güvercinleri taşlayıp uçururdu. Bir gün Ebû Ali Sekafî hazretleri evinin damında Kur'ân-ı kerîm okurken, komşusu da, güvercinlere taş atıyordu. Atılan taşlardan biri Ebû Ali Sekafî hazretlerinin alnına rastladı ve yardı. Yüzünden aşağı kanlar akmaya başladı. Etraftan bu hâli görenler; "Şimdi Ebû Ali hazretleri şehrin vâlisine gider, onu şikâyet eder. Vâli de onun ricâsını kabûl eder. Böylece hepimiz onun zarârından kurtuluruz" derler. Fakat Ebû Ali Sekafî hazretleri hizmetçisini çağırır ve; -Evlâdım! Şimdi şu bahçeye git ve uzunca bir çubuk yap getir buyurur. Hizmetçi çubuğu hazırlayıp getirince; -Şimdi de bu çubuğu kuşçu komşumuza götür ve şu güvercinleri taş atarak değil de, bu çubukla uçurmasını söyle buyurur. Hizmetçi gidip Ebû Ali Sekafî hazretlerinin sözlerini söylediğinde, kuşçu yaptıklarına pişman olur ve özür diler. Seyyid Emir Hamza hazretleri, sevenlerine hitaben; "Birinin size karşı kusûru olursa, şikâyet etmeyin. Kabahati kendinizde arayın. Dâimâ özür dileyici olun. Kimsenin ayıbını aramayın" buyurmuştur. Mâlik bin Dînâr hazretlerinin Yahûdî bir komşusu vardı. Yahûdî evinin helâ çukurunu düşmanlık olsun diye Mâlik bin Dînâr hazretlerinin evinin yanına yapar. Zamanla sızıntı ve pis koku Mâlik bin Dînâr hazretlerinin evine sirâyet eder. O ise, her gün sızıntıyı temizler ve pis kokuyu gidermek için güzel kokulu şeyler yakardı. Yahûdî, Mâlik bin Dînâr hazretlerinin rahatsız olduğunu anlar fakat beklediği şikâyet gelmeyince de, çok hayret eder. Nihayet bir gün Mâlik bin Dînâr hazretlerinin evine gider. Pis kokuyu duyunca; -Bu ne? der. O da; -Kokulu şeyler yakıyorum cevabını verir. Yahûdî; -Hayır bu koku, lağım kokusu. Bak duvardan sızıyor. Niye bana söylemiyorsun? deyince, Mâlik bin Dînâr hazretleri; -Eğer söyleseydim, üzülebilirdin. Bizim dînimizde komşuyu üzmek ve eziyet yoktur. Kavga ve gürültü de olmaz buyurur. Yahûdî, bu sözler karşısında sarsılır ve; -Bugüne kadar size düşmandım. Şimdi Dîninize hayran oldum. Böyle hükümler ancak İslâm dîninde olur. Ey Mâlik! Îmân etmek istiyorum der ve Kelime-i şehâdet getirip Müslüman olur. Zıt kutuplar birbirini çeker! Fizikte bir kâide vardır. Artı artıyı, eksi eksiyi iter. Zıt kutuplar birbirini çeker. İki kişinin ikisi de ben haklıyım derse, neticede kavga çıkar, huzursuzluk başlar. Birisi sen haklısın derse, kavga biter. Karı kocadan biri de, diğerine sen haklısın derse geçim olur. İkisi de ben haklıyım derse geçim olmaz. İkisi de, karşılıklı olarak sen haklısın derse, orada sevgi, muhabbet olur. Dinini doğru olarak öğrenip tatbik eden sâlih bir Müslümanın korkusu, herhangi birsinin kalbini kırmak korkusudur. Böyle bir kimse, hiç kimseyle kavga etmez ve hiç kimseyi de şikâyet etmez. Çünkü ölünün diri ile kavga ettiği, şikâyette bulunduğu hiç görülmemiştir. Netice olarak, herkese sıkıntı veren, kimseyi beğenmeyen ve herkesten şikâyetçi olan kimse, kibirli demektir. Kimseyi beğenmemesi, herkesi şikâyet etmesi, hep kibrindendir. Tevazu sahibi, alçak gönüllü olan, ölü demektir. Ölü olan, kimseyi şikâyet etmez ve ölüyü de, hiç kimse şikâyet etmeye gerek duymaz. Şu beyitte ifade edildiği gibi: Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben hâlime, Titrerim mücrim gibi, baktıkça istikbâlime!
.
Akl-ı selîm, insana doğruyu gösterir
3 Aralık 2007 01:00
Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet yaratmıştır. Bu çok kıymetli kuvvete, akıl denmektedir. Şaşmayan, yanılmayan akla ise, akl-ı selîm denir. Akıl; selîm akıl ve sakîm akıl olmak üzere iki kısımdır. Bunların her ikisi de akıldır. Selîm akıl, hiç yanılmaz, pişmân olacak hiçbir harekette bulunmaz ve düşündüğü şeylerde aslâ hatâ etmez. Böyle akıl, ancak Peygamberlerde bulunur. Bunların aklına yakın, Eshâb-ı kirâmın, Tâbi'în ve Tebe-i tâbi'înin ve müctehid âlimlerin akıllarıdır. Sakîm akıllar ise, bunların tam tersi olan akıllardır. Düşündükleri şeylerde ve yaptıkları işlerde yanılırlar. Hepsi üzüntüye, pişmânlığa, zarara, sıkıntıya sebeb olur. Akıl sâhipleri, teorik yollar ve kâideler ortaya koyar. Zekî kimseler ise, bunların pratiğe tatbikini sağlarlar. Bunun için aklı ve zekâyı birbirine karıştırmamalıdır. İslâm âlimleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ insânda üç şey yarattı. Bunlar; akıl, kalb ve nefidir." Bunların hiçbiri görülmez. Varlıklarını eserleri ile, yaptıkları işlerle ve dînimizin bildirmesi ile anlarız. Akıl ve nefis dimâğımızda yani beynimizde, kalb, göğsümüzün sol tarafındaki yüreğimizdedir. Bunlar, madde değildir ve yer kaplamazlar. İslâmiyyeti bilen ve uymak isteyen akla, akl-ı selîm denir. Aklı az olan, hep şaşıran kimseye ahmak, aklı hiç olmayana da mecnûn denir. Nefis, kalbi aldatır! Selîm olan akıl, İslâmiyyetin bildirdiği iyi şeyleri kalbe bildirir. Kalb de, bunları yapmayı irâde ederek, beyinden çıkan hareket sinirleri vâsıtası ile, organlara yaptırır. Nefis, dünyâ zevklerine, lezzetlerine düşkündür. Bunların iyi, kötü, faydalı, zararlı olduklarını düşünmez. İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmak, nefsi kuvvetlendirir. Nefis, kötü, zararlı şeyleri, iyi gösterip, kalbi aldatır. Kalbe bunları yaptırarak, zevklerine kavuşmak için çalışır. Kalbin nefse aldanarak, kötü huylu olmaması için, kalbi kuvvetlendirmek ve nefsi zayıflatmak lâzımdır. Aklı kuvvetlendirmek, İslâm bilgilerini okuyup, öğrenmekle olduğu gibi, kalbin kuvvetlenmesi, yanî temizlenmesi de, İslâmiyyete uymakla olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâda, her mahlûkta, her şeyde, Allahü teâlânın hem rahmet sıfatı, hem de kahır, gadab sıfatı tecellî etmektedir. Su, insanların, hayvanların, nebâtâtın yaşamaları, temizlik, yemek, ilâç yapmak için lâzım olduğu gibi, denizde binlerce insan boğulmakta, sel suları evleri yıkmaktadır. Soğuk su içen, hasta olmaktadır. Ateş, ekmek, yemek pişirmek, kışın ısınmak için lâzım olduğu gibi, içine düşeni yakmaktadır. [Elektrik, çok yerde işimize yaradığı hâlde, yangına sebeb olmakta, insana çarpınca, hemen öldürmektedir.] Her ilâç, bir derde devâ olduğu hâlde, fazlası zararlı olmaktadır. Her şey de böyledir. Nefis de bunlar gibidir. Hem faydalı, hem zararlı tarafları vardır. Nefsin yaratılması, insanların yaşaması, üremesi, dünyâ ve âhiret için çalışmaları, sevâb kazanmaları içindir. Allahü teâlâ, nefsi böyle nice faydaları için yaratmıştır. Allahü teâlâ bütün insanlara merhamet ederek, acıyarak, nefse hâkim olup, zararlı arzûlarını önlemeleri için, akıl da yarattı. Akıl, insan beyni vâsıtası ile, his uzuvlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Ayırırken yanılmazsa akl-ı selîm denir. Allahü teâlâ, ayrıca Peygamberler göndererek, hangi şeylerin faydalı, iyi, hangi şeylerin zararlı, fenâ olduklarını ve nefsin bütün arzûlarının kötü olduğunu bildirdi. Akıl, nefsin isteklerini, Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez. Beyin kalbe tâbidir!.. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini tercih eder ve yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. İnsanın hareket organları, beynine, beyin de, kalbine tâbidir. Kalbin emrine uygun hareket ederler. Kalb; his organlarından, akıldan, melekten, nefisten ve şeytândan gelen tesîrlerin toplandığı bir merkezdir. Kalb, akla uyunca, nefsin yaratılmış olması, insanların sonsuz nimetlere kavuşmalarına mâni olmaz. Kalbin nefse aldanmaması, ona uymaması, nefis ile cihâd-ı ekber olur. Nefis, insanların cihâd sevâbına kavuşmalarına, meleklerden üstün olmalarına sebep olmaktadır." Netice olarak, insanın doğruyu bulubilmesi için, akl-ı selîm sahibi olması lâzımdır. Buna kavuşabilmek için de, akl-ı selîm sahipleri ile yani ölümü unutmayan, yüzünü âhirete çevirenlerle beraber olmalı, onların kitaplarını, hayatlarını okumalıdır. Din Büyüklerinin buyurduğu gibi: "Kurtulmak için, kurtulmuş olanlarla beraber olmak lâzımdır."
.
Ölüme hazırlanmanın alâmeti...
9 Aralık 2007 01:00
Akıllı insan diye, ölümü ve âhireti düşünen, ona göre tedbir alıp hazırlanan kimseye denir. İnsan, ölüme ve öldükten sonrasına hazırlanırsa, huyu güzel olur. Müslümana ölümü hatırlatmak, müjdeli bir haber gibidir. Çünkü ölüm, Müslümanın tesellisidir. Âhirete inanan bir kimse, dünyanın kahrına bu teselli ile sabreder. Bu sebeple en mutlu, en huzûrlu ve en mesut insan, ölümü hatırlayandır. Ölümü hatırlamak, kötülük yapmaya karşı bir frendir. Koşan insanı durduran ve insana düşünme payı veren, ancak ölümdür ve ölümü hatırlamaktır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Yavrum! Annenin yavrusuna karşı yaptığı gibi, dahâ ne zamâna kadar kendine böyle titreyeceksin? Dahâ ne güne kadar, nefsin için üzülecek, sıkıntılara düşeceksin? Yakında, elbet öleceksin! O hâlde! Kendini ve herkesi ölmüş bil! Duymaz, kımıldamaz bir taş gibi düşün! Zümer sûresi, 30. âyetinde meâlen, (Sen elbette öleceksin! Onlar da elbette ölecekler!) buyuruldu. Bu kısa zamânda, yapılması gerekli en mühim şey, kalbi hastalıktan kurtarmayı düşünmektir. Çabuk biten bu zamânda, Allahü teâlâyı hâtırlayarak, manevî hastalığa ilâç yapmak en büyük vazîfe olmalıdır." Rahat etmek için... İnsan, ölümü hatırladığı müddetçe, hasedi, kıskançlığı terk eder ve ölümü hatırlamak, insandaki hırs ateşini söndürür. Bişr-i Hâfî hazretleri; "Ölümü hatırladığın zaman, dünyânın güzelliği ve şehvetleri senden gider" buyurmuştur. Ölümü hatırlamak, ömrü uzatır, çok yaşama arzusu ise, ömrü kısaltır. Çok yaşama arzusunda olan bir kimse, üç şeye hasret gider: İsteklerine doyamaz, umduğuna kavuşamaz ve âhiret için lâzım olan hazırlığı yapamaz... Mansûr bin Ammâr hazretleri; "Ölümü düşünen bir kimse, uzun emel sâhibi olmaz, bitmeyen istekler peşinde koşmaz" buyurmuştur. Dünya için çalışana rahat yoktur. Rahat etmek için, ölüme hazırlanmak lazımdır. Ölümü düşünen rahat eder. Dünya için çalışan yorulduğu hâlde, âhiret için gece gündüz çalışan yorulmaz. Çünkü âhıret için çalışanın, bir hedefi vardır. Bu hedef, Allahü teâlânın rızasına kavuşmaktır ve bunun için çalışmaktadır. Ölümü hatırlamak, Allahü teâlânın sevgisinin işâreti, huzûrun ve saâdetin de kaynağıdır. Bunun için insan, her zaman, şu an, son andır demeli ve ona göre çalışmalıdır. Zaten Müslümanın gayesi, hedefi, Allahü teâlânın rızâsını kazanmak olmalıdır. Çünkü hepimiz, Onun kuluyuz. Müslümanın ikinci hedefi, Allahü teâlânın kullarını sevindirmek, ateşten kurtarmak olmalıdır. Bir kimse, Allahü teâlânın kullarına nasıl muamele ederse, cenâb-ı Hak da, o kimseye, öyle muamele eder. Allahü teâlâ sabredenleri, iyilik edenleri, insanlara hizmet edenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Kendini beğenenleri ise sevmez. Bu sebeple, dünyayı talep etmemeli, ölümü, âhiretteki hesabı unutmamalıdır. Ölümü hatırlayarak yüzünü âhirete, kabristana çeviren, çok rahat eder ve çok mesut olur. Yüzünü âhırete çeviren, ölümü hatırlayan bir kimse, kavga etmez, gürültü çıkarmaz, hâinlik yapmaz. Bu zamanda, âhireti, kabri, ölümü talep eden olmadığı için, ölümü hatırlayan ve buna göre yaşayan bir kimseye, insanlar önce gülerler ama sonra da, bu kimseye acırlar hatta sıkıştığı zaman yardım da ederler. Peygamber efendimiz; (Mes'ûd o kimsedir ki, dünyâ onu terk etmezden önce, o dünyâyı terk etmiştir) buyurmuştur, Asıl vatan âhirettir... Ölümün, bizi nerede beklediği belli değildir. Bunun için insan, ölümü her yerde ve her zaman beklemeli, ona göre hazırlanmalı ve ölümü, özüne sevdirmelidir. Çünkü nasıl olsa bir gün gelecektir. Bir şey muhakkak olacaksa, onu olmuş bilmeli, ona göre tedbir almalıdır. İnsanlar, kıyâmette olacakları, başlarına gelecekleri, oradaki derdi, sıkıntıyı bilselerdi, dünyada dert diye bir şey tanımazlardı. Bütün sıkıntı ve geçimsizliklerin sebebi, ölümü unutmaktandır. Ka'b-ül-Ahbâr hazretleri; "Ölümü gerçekten tanımış bir kimseye, dünyâ belâ ve musîbetleri, dert ve sıkıntıları çok hafif gelir" buyurmuştur. Netice olarak, ölüme hazırlanan, yakın bilen, seven kimsenin bir tek alâmeti vardır. O da, güler yüzlü ve tatlı dilli olmasıdır. Ölümü seven, özüne sevdiren kimsenin, yüzü güler. Müslüman, bu dünyada gurbettedir. Müminin asıl vatanı âhirettir. İnsan dünyada bile uzun yıllar ayrı kaldığı memleketine geldiğinde sevinir. Onun için mümin, asıl vatanına kavuşacağı için ölümüne sevinir. Ölümü seven, buna göre hazırlanır, herkesle iyi geçinir, güler yüzlü ve tatlı dilli olur. Süfyân-ı Sevrî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ölüm her an gelebilir. Yarına çıkacağını zanneden, ölüme hazırlıklı değildir. Yapılan ibâdetler, ölümü hatırlamanın, işlenen günahlar da, ölümü unutmanın alâmetidir."
.
Zalim değil, mazlum olan kazanır
10 Aralık 2007 01:00
İnsan ömrü, dünyanın ömrüne nazaran sahrada esen bir rüzgâr gibidir. Bu çok kısa hayatta insanın, acı günleri de, tatlı günleri de olur. Fakat bunların hepsi de, geçer gider. Zâlimin zulmü de geçer. Ancak yapılan zulüm, mazlûmun boynunda asılı kalır. Âhirette mazlûmlara, zulme uğrayanlara; "Dünyada iken size zulmedenler güçlüydü, siz ise zayıftınız. Zâlimlerin yaptığı zulümler, onlardan geçti ama sizden geçmedi. Şimdi siz konuşun, siz söyleyin" denecektir. Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretleri bir talebesine hitaben; "Gördüğünüz her musîbet ve felâket, kızgınlığın, zulüm ve haksızlık etmenin cezâsıdır" buyurmuştur. Âhirette eğer zâlimlerin sevapları yoksa, mazlûmların günahları alınıp, kendilerine yüklenecektir. Bu sebeple, dünyada aldanan, mazlûm olan, gözyaşı döken kazanır, aldatan, zulmeden, ağlatan ise kaybeder. Fakir kadının arsası... Eski Endülüs Hükümdarlarından biri, fakir bir kadının arsasına yeni bir saray yapılmasını emreder ve arsanın bedelini de ödemez. Zor durumda kalan kadın, durumu, zamanın kadısına şikâyet eder. Kadını dinleyip haklı bulan kadı efendi, hükümdara hiçbir şey söylemeden bir çuval ve bir de kazma kürek alarak kadıncağızın arsasından toprak doldurmaya başlar. Sultan sarayından bu durumu seyreder ve kendi kendine; "Herhalde kadı efendi aklını oynatmış olsa gerek" der. Kadı efendi ise, çuvala bir miktar toprak doldurur ve sırtına alıp götürmek ister. Fakat ihtiyar olduğu, toprağın da ağır olması sebebiyle çuvalı kaldıramz. Buna rağmen çuvalı ağzına kadar doldurur. Tekrar kaldırmak ister ama kaldıramaz! Kadı efendinin bu acaip hâlini seyreden hükümdar daha fazla dayanamayıp, onu huzûruna çağırır ve; -Kadı efendi, sen bu zayıf halinle bu çuvalı nasıl kaldıracaksın? Bir de çuvalı boşaltacağına habire dolduruyorsun. Bunu kaldıramayacağını nasıl düşünemiyorsun? der. Kadı efendi de; -Peki Sultanım, siz benim omuzlarımın o çuvalı kaldıramayacağını biliyorsunuz da yarın huzur-u İlâhîde o arsayı kaldıracak güce sahip olamayacağınızı neye düşünemiyorsunuz? Sizin omuzunuz benim omuzlarımdan çok mu daha kuvvetli? deyiverir. Bunun üzerine hükümdar, hata ettiğini, kadı efendinin kendisini ikaz için böyle yaptığını anlar ve kadıncağızın arsasını gasbetmekten vazgeçer. Behlül Dânâ hazretleri, Hârûn Reşîd hazretlerine; "Ey halife, memleketinin bir köşesinde bir mazlûm zulme uğrasa, sen memleketin diğer köşesinde bile olsan, Allahü teâlâ bunun hesâbını senden soracaktır" buyurmuştur. Dünyada aldananlar, üzülenler, ağlayanlar, âhirette sevinecektir. Aldatanlar, insanlara sıkıntı verip üzenler ve insanları ağlatanlar ise, perişan olacaktır. O zaman onlar, kara kara düşünecekler ama bir faydası olmayacaktır. Ka'b-ül-Ahbâr hazretleri buyuruyor ki: "Cehennem'de dört köprü vardır: Birincisinde, akrabâsı ile münâsebeti kesenler, ikincisinde, üzerinde borç bulunanlar, üçüncüsünde taşkınlık ve azgınlık yapanlar, dördüncüsünde, zulüm edenler oturur." Dünyada iken, haklı oldukları hâlde, kalb kırmamak, fitne çıkarmamak için susup, ben haksızım diyenler, sevinecek ve güleceklerdir. Ama haksız oldukları hâlde, güçlerine, mallarına ve makamlarına güvenerek, ben haklıyım, hak benimdir diyenler ise, çok üzülecek ve ağlayacaklardır. Zaten, işin içyüzünü araştırmadan, nefsine uyarak ben haklıyım demek, çok tehlikelidir. Kendimize göre belki haklı olabiliriz. Ama Allahü teâlânın indinde nasıl olduğunu, haklı mı yoksa haksız mı olduğumuzu bilmiyoruz. Onun için, dünyada iken, helâlleşmek, anlaşmak lâzımdır. Çünkü helâlleşip anlaşmakta hayır vardır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; "Bizden önce helâk olanlar, hakkı engellemek ve zulüm yapmak yüzünden mahvoldular" buyurmuştur. "Müflis kimdir?.." Bir gün Peygamber efendimiz, huzûrlarında bulunan eshâb-ı kirâma hitaben; -Müflis kimdir, biliyor musunuz? buyurur. Onlar da; -Bizim bildiğimiz müflis, parası, malı olmayan kimsedir diye cevap verirler. Bunun üzerine Peygamber efendimiz; -Ümmetimden müflis şu kimsedir ki, kıyâmet günü namâzları, oruçları ve zekâtları ile gelir. Fakat, kimisine sövmüştür. Kiminin malını almıştır. Kiminin kanını akıtmıştır. Kimini dövmüştür. Hepsine bunun sevâblarından verilir. Haklarını ödemeden önce sevâbları biterse, hak sâhiplerinin günâhları alınarak buna yüklenir. Sonra Cehenneme atılır buyururlar. Netice olarak, dünyada iken, gücüne, kuvvetine güvenerek zulmedenler, hem dünyada ve hem de âhirette perişan olurlar. Bunun için insan, kendisinin zâlim olmayıp, mazlûm olduğuna şükretmelidir. Çünkü mazlûm alacaklıdır ve kârlı çıkacaktır. Zâlim ise, yaptıklarının bedelini ödeyecek ve zulmettiklerinin günahlarını da yüklenecektir.
.
İhlâs, hakîkî ma'bûdu sevmek içindir
16 Aralık 2007 01:00
İyi bir Müslümân olabilmek için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, ibâdetleri doğru ve İhlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyzler, nûrlar, âhirette de sevâb yanî iyilik vereceğini vâdetmiştir. İhlâs, gerek beden, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, hayrât ve hasenât yapmayı, Müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. Din büyükleri; "İlim tohumdur. Amel ise o tohumu ekmektir. Bu tohumun suyu ise, ihlâstır" buyurmuşlardır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlayarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiblerine muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiblerine muhlis denir. Muhlas olana, ibâdet yapmak, tatlı ve kolay olur. Çünkü bunlarda, nefislerinin arzûsu ve şeytânın vesvesesi kalmamıştır. Böyle ihlâs, insanın kalbine ancak bir velînin kalbinden gelir." Nefsin gıdası harâmlardır! İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilince, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır, devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Fakat buna kavuşmak senelerce sürebilir. Her uzvun, kalbin ve nefsin lezzet aldığı şeyler başkadır. Nefis, haram işlemekten zevk alır. Çünkü gıdası harâmlardır. Dünya zevklerine düşkün olmak, nefsi besler. Halbuki nefse düşmanlıkla emrolunduk. Çünkü nefis, Allahü teâlânın düşmanıdır. Biz, nefsimizi beslemekle değil, kalbimizi kuvvetlendirmekle emrolunduk. Nefse düşmanlık, riyâzet ve mücâhede ile olur. Riyâzet, nefsin arzularını yapmamak, mücâhede ise nefsin istemediği şeyleri yapmaktır. Cereyan hata kabul etmez. Allahü teâlâ cereyanı yarattı. Faydaları çok çeşitli ama, elini değeni yakıyor. Kontak yapıyor, evler yanıyor. Kullanmaya göre değişiyor. Suyun, çok faydaları var ama, sel olunca evleri yıkıyor. Yani hem faydaları, hem de zararları var. Nefis de böyledir. Faydası da, zararı da var. İnsan, melek olmadığı için, nefissiz olmaz. Nefis, İslâmiyyete uyarak zaptedilirse, ilerleme olur. Bu sebeple, içimizde olan bu mahlûku iyi tanımalı, İslâmiyyet ile zaptetmelidir. Nefis, bizi, imân etmekten, harâmlardan kaçmaktan ve farzları yapmaktan alıkoymamalıdır. Kur'an-ı kerimde insanın nefsi, misâl olarak, heyûla diye bir hayvana benzetilmektedir. Bu hayvan, doymak bilmeyen bir mahlûktur. Ne yerse yesin doymak bilmiyor. İşte cenâb-ı Hak, nefsi, doymayan, doymak bilmeyen bir mahlûk olarak bildirmektedir. Allahü teâlâ bir hadis-i kutsîde; (Nefsine düşmanlık et, çünkü nefsine ben düşmanım) buyurmaktadır. Kim, kime, neye güvenirse, yardımı ondan beklesin. Kim de, neye benim demişse o şey ona düşman olmuştur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, "ey kötü insan! Bugün sana sevâb yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâblarını onlardan iste" denir.) İnsanların çokluğu, dilediklerini yapmaları, gaflet içinde yaşamaları, bizi gaflete düşürmemelidir. Çünkü biz, tek olarak ölecek, tek olarak kabre girecek ve tek olarak hesab vereceğiz. Bir kimse, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını unutabilir ama, kendisi ve yaptıkları asla unutulmaz. Zira, "sen unuttun, ama unutulmadın" sözü meşhurdur. "Sevaplarını da gizler!.." Nefse tâbi olmak, kötü arkadaşlarla düşüp kalkmak, insana sıkıntı verir. Saâdet-i ebediyyeye kavuşmaya mâni olan en büyük engel, insanın kendi aklına ve nefsine tâbi olmasıdır. Süfyân-ı Sevrî hazretleri, bir sevdiğine hitaben buyurur ki: "Allahü teâlâdan şöyle kork: Ölmüşsün, kabirde başına gelenleri görmüşsün, sonra kıyâmet kopup diriltilmişsin, sonra haşrolup, Allahü teâlânın huzûrunda durmuş dünyâda yaptıklarından hesâba çekiliyorsun, bu sıradaki sıkıntılarla karşılaşıyorsun, sonra Cennet veya Cehennem'e gidiyorsun. İşte bütün bunları görüp, başına bir musîbet gelmesinden nasıl korkuyorsan, Allahü teâlâdan da öylece kork!" Netice olarak, amel ve ibâdet, ihlâs elde etmek içindir. İhlâs da, hakîkî ma'bûd ve kayıtsız, şartsız var olan sevgiliyi yani Allahü teâlâyı sevmek içindir. Ya'kub-ı Mekfuf hazretlerinin buyurduğu gibi: "İhlâs sahibi olan, günahlarını gizlediği gibi, sevaplarını da gizler."
.
Alçak gönüllü olan kurtulur...
17 Aralık 2007 01:00
Bir kimsenin iyi olabilmesi, iyi bir Müslüman olması ile mümkündür. İyi bir Müslüman da, doğru bir itikada sahip olur, kendisine lazım olan fıkıh bilgilerini öğrenir ve bunlara uygun hareket eder. Böyle olan bir Müsüman, ilim öğrendikçe, ibadet edip yükseldikçe, tevazû gösterir. İtikadı bozuk, bidat ehli bir kimse ise, ibâdet ettikçe, bilgisi arttıkça büyüklenir, herkese tepeden bakar yani kibirli olur. Tevazû, bir hâldir. Hiç kimseye tepeden bakmamak ve hiç kimseden de kendini aşağı görmemek halidir. Tevazû sahibi olmak başkadır, tevazû göstermek başkadır. Tevazû göstermeye çalışmak, kibirdendir. Çünkü tevazû sahibi olduğunu göstermeye çalışan kimse, kendinde bir varlık, bir kıymet, bir değer olduğunu göstermeye çalışmaktadır. Halbuki tevazû sahibi olan kimse, kendinde bir varlık görmez. Bu sebeple de, tevazû göstermeye ihtiyaç duymaz. Mahsul, ovadaki sulu ve yumuşak toprakta yetişir. Dağda, sert toprakta yetişmez. Hikmet de, mütevazı olanın kalbinde gelişir, kibirlinin gönlünde gelişmez. Bir kimse, başını yükseğe kaldırırsa, tavana değer ve yaralanır. Şayet bu kimse, başını eğerse, o zaman tavan, ona gölgelik eder ve kendini de korur. Bu sebepten dolayı; "Kendini büyük gören küçüktür. Kendini küçük gören ise büyüktür" buyurulmuştur. Büyüklenen, sevimsiz olur! Sâlih kimseleri ziyâret etmemek kibir, fakirleri ziyâret ise, tevazû alâmetidir. Doğru sözü kabul etmeyip münakaşa etmek, kusurunu bildirenlere teşekkür etmemek, fakirlerin davetine gitmemek, kibir alâmetidir. Kibirli olan, iyi bir Müslüman olamaz. Her konuda ben bilirim demek ve benlik davasında bulunmak kibirdir, çok kötüdür. Bilhassa dinî konularda, benim görüşüme, benim düşünceme göre diyerek, konuşmak ve yazmak çok tehlikelidir. Çünkü din, nakle dayanır. Peygamber efendimiz ve Eshâb-ı kirâm zamanında din ne ise, şimdi de odur. Ekleme ve çıkarma yapılamaz. Büyüklenen, kusuru başkasında arayan, sevimsizleşir, etrafında insan kalmaz. Böyle kimseler, dost edinemezler. Bir kimse, herkesi haklı, kendisini haksız bulmadıkça, kendi kusur ve noksanlarını bırakıp, başkasının kusuru ile meşgul oldukça, manevi bakımdan zerre kadar ilerleyemez. Allahü teâlâ ilim gibi, kudret gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Fakat yalnız üç sıfatı kendine mahsustur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlukuna vermemiştir. Bu üç sıfatı, Kibriyâ, Gani olmak ve Yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Gani olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şey Ona muhtaç olmak demektir. İnsan ise ihtiyaç sahibidir. Allahü teâlâ yaratıcıdır, insan ise yaratıktır, mahluktur ve fânidir. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecavüz etmek olur. Kula kibirlenmek yakışmaz. En büyük günahtır. Hadis-i kudside buyuruldu ki: (Azamet ve kibriyâ bana mahsustur. Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim.) Vaktiyle bir Âbid, ibâdet etmek üzere dağa çıkar. Bir gece rüyasında; "Falan ayakkabıcıya git! Senin için duâ etsin" denir. Âbid dağdan iner, adamı bulur, ne iş yaptığını sorar. Adam, gündüzleri oruç tutup, ayakkabı işlerinde çalıştığını, kazandığı para ile ailesini geçindirdikten sonra fazlasını sadaka verdiğini söyler. Âbid, adamın güzel bir iş yaptığını anlar, fakat kendisinin dağda sırf ibâdetle meşgul olmasını daha iyi bulur ve tekrar ibâdetine döner. Yine gece rüyâsında; "Ayakkabıcıya git ve ona, 'Bu yüzündeki sararmanın sebebi ne?' diye sor" denir. Âbid, gidip sorar. Ayakkabıcı, "Kimi görürsem, bu kurtulacak da, ben helak olacağım der ve kendimden korkarım. Yüzümün sararması bundandır" der. İşte o zaman âbid, ayakkabıcının bu korku ve tevazu ile üstünlük kazandığını anlar. Her iyiliğin anahtarı Tevazû sahibi olabilmek için dünyaya niçin geldiğini, nereye gideceğini bilmek gerekir. İnsan, hiç yok idi. Önce bir şey yapamayan, hareket edemeyen bebek oldu. Şimdi de, her an hasta olmak, ölmek korkusundadır. Nihayet ölecek, çürüyecek ve toprak olacaktır. Dünya zindanında, her an, ne zaman azaba götürüleceğini beklemektedir. Ölecek, leş olacak, böceklere yem olacak, kabir azabı çekecek, sonra diriltilip kıyamet sıkıntılarını çekecektir. Cehennemde sonsuz yanmak korkusu içinde yaşayan kimseye, tekebbür mü yakışır, tevazû mu? Hikmet ehli ne güzel buyurmuş: "Toprak ol toprak, gül bitsin sende, ancak topraktır kavuşan güle..." Netice olarak; her nimet sahibi haset edilir. Haset edilmeyen tek nimet, tevazûdur. Tevazû, kimde olursa olsun, sahibini mahcub etmez. Zira tevazû, her iyiliğin anahtarıdır. Tevazûnun zıddı olan kibir ise, her iyiliğe engeldir. Bunun için; "Alçak gönüllü olan kurtulur, kibirli olan ise yanar" buyurulmuştur.
.
Bayram, günahlardan kurtulmaktır...
23 Aralık 2007 01:00
Bayram, günahlardan kurtulma günüdür. Mü'minin bayramı, günahlarının affedildiği gündür. İmânla öldüğü gün bayramdır. Cennette Allahü teâlânın rûyetine kavuştuğu ve Peygamber efendimizi gördüğü gün, mü'minin bayramıdır. Hakiki bayram, Rabbimizin huzûruna, yüz akıyla çıkabilmektir. Bir bayram günü, insanların neşeyle eğlendiklerini gören hazret-i Ali; "Günah işlemediğimiz gün de, bizim bayramımızdır" buyurmuşlardır. Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâmın ümmetine, nice mübârek günler, geceler ihsân etmiştir. Ramazan ve Kurban bayramları da bu ihsânın içindedir. Bunları fırsat, ganimet bilerek, Rabbimizin rızasına kavuşmayı talep etmeliyiz. Ana-babanın rızâsı... Ana-baba hayatta ise, rızâsını almak için uğraşmalıdır. Zira ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zâlim olsalar dahi onlara karşı gelmek, onlarla sert konuşmak câiz değildir. Çeşitli vesilelerle, onların elleri öpülüp, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Ana-babanın duâlarını almak için vesilelerden biri de bayramlardır. Bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler alıp, bayramları tebrik edilerek, hakları helâl ettirilmeli ve duâlarını almalıdır. Arada kırgınlıklar varsa bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselama buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) Dâvûd-i Tâî hazretleri, kendisinden nasihat isteyen kimseye; "Dünyâda oruçlu gibi, ölüm geldiğinde de, bayram sevinci içinde ol. Halktan yırtıcı hayvandan kaçar gibi kaçıp kendini mesûd kıl. Dilini koru, lüzumsuz şeylerden kaçın. Âhirete götüreceğin şeyler nisbetinde dünyâ ile ilgilen" buyurmuştur. Sırrî-yi Sekâtî hazretleri anlatır: "Bir bayram günü hazreti Ma'rûf'u hurma toplarken gördüm ve; -Bunları ne yapacaksın? diye sordum. -Ağlayan şu çocuğa niçin ağladığını sordum. Yetim olup anne ve babasının öldüğünü, arkadaşlarının yeni elbiseleri, oyuncakları olduğunu kendisinin ise, olmadığını söyledi. Bu hurmaları toplayıp satacağım, oynaması için ona oyuncak satın alacağım dedi. Bunun üzerine; -Bu işi bana bırak deyip çocuğu alıp götürdüm. Yeni güzel elbiseler ve oynaması için de bir oyuncak aldım. Çocuk o zaman memnun oldu. Bundan sonra kalbime bir nur geldi, kalbim parladı ve hâlim bambaşka oldu." İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin talebelerinden biri anlatır: "Bir bayram günü İmâm-ı Şâfiî hazretleri ile berâber mescidden çıktık. Bir mesele hakkında sohbet ediyorlardı. Evlerinin kapısına gelince, bir hizmetçi kendisine bir kese altın getirip, efendisinin selâmı olduğunu ve bunu kabûl buyurmasını ricâ etti. İmâm-ı Şâfiî hazretleri keseyi kabûl etti. Biraz sonra biri gelip; -Bir çocuğumuz oldu ve hiç paramız yok. Sizden Allah rızâsı için biraz para istiyorum dedi. İmâm-ı Şafiî hazretleri, o keseyi açmadan, o şahsa verdi. Halbuki kendisinin de hiç parası yoktu." Şumeyt bin Aclân hazretleri bir bayram günü eğlenen kalabalığa bakarak; "Eskimeye mahkûm bir elbise ve bir müddet sonra böceklerin yiyeceği et olan şu insanları görüyor musun?" buyurarak kabre girecek bir insanın gaflet içinde eğlenip oynamasına olan hayretini bildirmiştir. İbrâhim Ubeydî şöyle anlatır: "Bir bayram günüydü. Muhammed Zeynelâbidîn hazretleri, benim, yanından ayrılmamı istemedi ve; -Bugün bayramdır. İnsanların bir araya gelip dağılma günüdür. Sen benim yanımdan ayrılma. Ziyârete gelenlerin ayrılmalarından sonra, bende bir yalnızlık oluyor. Bugün benim dostum ol. Seninle konuşmak beni memnûn ediyor buyurmuştur." "Niçin böyle yaptın?" Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin on sene canı, mahallî bir yemek ister. Yememesine rağmen bir bayram gecesi nefsi kendisine; -Ne olur, bayram gününde şu yemeği versen deyince, Zünnûn-ı Mısrî hazretleri; -Ey Nefsim! Şâyet bu gece bana yardım edip de, iki rekat namazda Kur'ân-ı kerîmi hatim edersen, sana bu yemeği veririm der. Ertesi gün bayram namazından sonra nefsinin arzu ettiği yemeği getirirler. Bir lokma alıp geri koyar ve namaza durur. Kendisine; -Niçin böyle yaptın? deyince; -Tam yiyeceğim sırada nefsim bana, sonunda maksadıma ulaştım, dedi. Ben de, hayır ulaşmadın, diyerek lokmayı geri koydum cevâbını verir. Behlül-i Dânâ hazretleri buyuruyor ki: "Bayram, ilâhî azâptan emin olanlar, hatâ ve isyânı bırakanlar içindir." Netice olarak, Eşrefoğlu Rûmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Akıllılar bu dünyâda şu üç şeyle meşgul olurlar. Böylece onlar, herkesin üzüldüğü gün, bayram ederler: 1- Dünyâ seni terk etmeden sen dünyâyı terk edesin. 2- Her şeyden kurtulasın. 3- Rabbinle buluşmadan, Rabbin senden râzı olsun."
.
Gülerek günah işleyen...
24 Aralık 2007 01:00
Allahü teâlâ, insanların yaptığı işleri iki kısma ayırmıştır. Bir kısmını beğendiğini, bunları yapanlardan râzı olduğunu, her iş karşılığında, bunlara nimetler vereceğini vâdetmiştir. Vâdettiği iyiliklerin ölçü birimine, sevâb denir. Allahü teâlâ insanların yaptığı işlerden bir kısmını ise beğenmediğini, bunları yapanlardan râzı olmadığını, bunların kötü işlerine kıyâmette, çok acı karşılıklar vereceğini, bildirmiştir. Bu acı karşılıklara, azâb denir. Azâbların şiddetlerini, çokluğunu bildiren ölçü birimine de, günâh denir. Günâh, Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, yasak ettiklerinden sakınmamak demektir. Emir ve yasaklar, Müslümânlar içindir. Allahü teâlâ, imânı olmayanları, ibâdet etmekle şereflendirmedi. Onlar, her istediklerini yapar, günâh olmaz. Bunlar, ibâdet yapmadıkları, günâh işledikleri için dünyâda azâb çekmezler. Her türlü nimete kavuşurlar. İstediklerini, çalıştıklarını elde ederler. Yalnız, zâlim olanları, mahlûklara eziyet verenleri, dünyâda cezâlarını çeker. Kâfirlere, yalnız bir emir verilmiş, onlardan yalnız bir şey istenmiştir. Bu bir emir de, onların îmân etmeleri, Müslümân olmalarıdır. Kâfirler, bu emri dinlemedikleri için, biricik suç işlemiş oluyorlar. Fakat bu suç, en büyük suçtur. Bu suçun cezâsı, pek büyük, çok acı ve sonsuzdur. Dünyâda böyle bir cezâ olamaz. Bu sonsuz cezâ, bunlara, âhirette, Cehennemde verilecektir. "Ameller, niyete göre..." Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyetle işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara, niyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için, başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile mekteb, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Zulüm, günâh, iyi niyetle işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâbdır. Bunlar, bilerek yapılırsa, büyük günâh olur. Günâh olduğu bilinmeyerek yapılırsa, Müslümânların çoğunun bildiği şeyleri bilmemek, öğrenmemek de ayrıca günâh olur. Günâh işlemek nefse tatlı gelir. Bütün bidatler, günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler, kuvvetlendirir. Küçük günâh işlemeye devâm etmek, bunlarda ısrâr etmek, büyük günâh olur. Büyük günâh işlemeye ısrâr etmek ise, küfre sebep olur. Rıyâd-un-nâsıhîn kitâbında deniyor ki: "Harâmları, büyük günâh ve küçük günâh diye ikiye ayırmışlar ise de, küçük günâhlardan da, büyük günâh gibi kaçınmak, hiçbir günâhı küçümsememek gerekir. Çünkü, Allahü teâlâ, intikâm alıcıdır ve ganîdir. İstediğini yapmakta hiç kimseden çekinmez. Gazabını, düşmanlığını günâhlar içinde gizlemiştir. Küçük sanılan bir günâh, intikâmına, gadabına sebep olabilir. Resûlullah efendimiz; (Bir zerrecik günâhdan kaçınmak, bütün cin ve insanların ibâdetleri toplamından dahâ iyidir) buyurdu." Peygamber efendimiz, eshâb-ı kirâma hitaben; (Eğer Cennet ve Cehennemi görseydiniz, az güler çok ağlardınız) buyurmuşlardır. Bir gün Peygamber efendimiz, rastgele gülenleri görünce; (Benim bildiğimi siz bilseydiniz, az güler, çok ağlardınız) ve (Kur'an-ı kerim, Cennet ve Cehennemin halini bildirirken nasıl böyle gülersiniz) buyurmuşlardır. Hamîdüddîn Nâgûrî hazretlerine; -Peygamber efendimiz; (Ölüm kefârettir) buyurdu. Ölüm günahlara kefâret olunca, âhiret rüsvâlığının mânâsı nedir? diye sual edilince; -Günah vardır, ölümle affedilir. Günah vardır, kabirde kalmakla affedilir. Günah vardır, kabir azâbı ile affolur. Günah vardır, Cehennem ateşini görmedikçe ve Cehennem ateşi onu yakmadıkça hiçbir şeyle affolmaz. Buradan o kadar nûr götürmelidir ki, bu nûr, Cehennem ateşini söndürsün ve; "Geç ey mümin, nûrun ateşimi söndürüyor" desin cevâbını vermiştir. Ahmed bin Âsım Antâkî hazretlerine; -En büyük günah nedir? diye sorulduğunda: -Bir günahın günah olduğunu bilmemektir, cevabını vermiştir. "Sırat köprüsünü mü geçtin?" Hasan-ı Basri hazretleri, kahkaha ile gülen bir gence; "Evladım, Sırat köprüsünü mü geçtin veya Cennete gideceğine dair bir garantin mi var da böyle gülüyorsun?" buyurmuştur. İbrâhim bin Edhem hazretleri de, her zaman şöyle duâ ederdi: "Yâ Rabbî! Beni günah alçaklığından, sana tâat ve ibâdet lezzetine ulaştır." Netice olarak Allahü teâlâ, bazı şeyleri, bazı şeyler için sebep, vesile kılmıştır. İmân, itâat ve ibâdetler, Cennete gitmeye vesile, sebep kılındığı gibi; inkâr, isyân ve günahlar da, Cehenneme gitmeye sebeptirler. Hiç kimse, gülerek, sevinerek idam edilmeye gitmez, gidemez. Gülerek, sevinerek günah işleyenin durumu da, bundan farklı değildir. Gülerek işlediği günahlar, o kimseyi Cehenneme götürmektedir. Resûlullah efendimizin buyurduğu gibi: (Gülerek günah işleyen, ağlayarak Cehenneme gider.)
.
Hased, takdîri değiştirmez
30 Aralık 2007 01:00
Hased, kıskanmak, çekememek anlamında olup, kötü huylardandır. Allahü teâlânın, herhangi bir kimseye, ihsân ettiği nimetin, ondan çıkmasını istemek, hased olur. Zararlı olan şeylerin, o kimseden ayrılmasını istemek ise, hased olmaz, gayret olur. İlmini, mâl, mevki ele geçirmek, günâh işlemek için kullanan din adamından ilmin gitmesini istemek gayret olur. Mâlını harâmda, zulümde, İslâmiyyeti yıkmakta, bid'atları ve günâhları yaymakta kullanan kimsenin, mâlının yok olmasını istemek de, hased olmaz, din gayreti olur. Bir kimsenin kalbinde hased bulunur, kendisi buna üzülür, bunu istemezse, bu günâh olmaz. Kalbde bulunan hâtıra, düşünce, günâh sayılmaz. Hâtıranın kalbe gelmesi insanın elinde değildir. Bir kimse, kalbinde hased bulunmasından üzülmezse veyâ arzûsu ile hased ederse, günâh olur, harâm olur. Bu hasedini sözleri ile, hareketleri ile belli ederse, günâhı dahâ çok olur. Hadîs-i şerîfte; (İnsan, üç şeyden kurtulamaz: Sû-i zan, tayere, hased. Sû-i zan edince, buna uygun harekette bulunmayınız. Uğursuz zannettiğiniz şeyi, Allaha tevekkül ederek yapınız. Hased etdiğiniz kimseyi hiç incitmeyiniz!) buyuruldu. "Hasenâtı yok eder!" Allahü teâlâ, şeytânın şerrinden korunmamızı emrettiği gibi, hased edenin şerrinden de, sakınmamızı emretti. Hadîs-i şerîfte; (Nimet sâhiplerinden ihtiyâçlarınızı, gizli olarak isteyiniz. Çünkü, nimet sâhiblerine hased edilir) buyuruldu. Hased, ibâdetlerin sevâbını giderir. Hadîs-i şerîfte; (Hased etmekten sakınınız. Biliniz ki, ateş odunu yok ettiği gibi, hased de hasenâtı yok eder!) buyuruldu. Hased eden, hased ettiği kimseyi gıybet eder, çekiştirir, onun dedikodusunu yapar, mâlına, canına saldırır. Kıyâmet günü, bu zulümlerinin karşılığı olarak, hasenâtı alınarak, hased ettiği kimseye verilir. Kıskançlık yapan, hased eden, hased ettiği kimsedeki ni'metleri görünce, dünyâsı azâb içinde geçer, uykuları kaçar. Hayır, hasenât işleyenlere, on kat sevâb verilir. Hased, bunların dokuzunu yok eder, birisi kalır. Küfürden başka hiçbir günâh, hasenâtın sevâplarının hepsini yok etmez. Hased yani kıskançlık, insanın kibirli olmasına da sebep olur. Kıskanç kimse, hased ettiği kimsede bulunan nimetlerin ondan ayrılarak kendisine gelmesini ister. Onun haklı olan sözlerini ve nasîhatlerini reddeder. Ondan bir şey sorup öğrenmek istemez. Kendinden yüksek olduğunu bildiği hâlde, ona tekebbür eder, büyüklük taslar. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyurdu ki: "Bütün kötülüklerin başı, kaynağı üçtür: Hased, riyâ, ucub. Kalbini bunlardan temizlemeğe çalış!" Ucub sâhibi, hep ben, ben der. Toplantılarda baş tarafta bulunmak ister. Her sözünün kabûl olunmasını ister. Abdullah bin Hubeyk hazretleri, Horasan'dan gelen ve kendisinden nasîhat isteyen bir sevdiğine; "Ey Horasanlı! Dilinle yalan söyleme, gözünle harama bakma. Kalbinle Müslüman kardeşine hased etme. Kin tutma ve iyi şeyler arzu et. Eğer böyle yapmazsan, sonunda bedbaht olursun" buyurmuştur. Abdullah-ı İsfehânî hazretleri buyuruyor ki: "İbâdetlerden lezzet alamamanın sebeplerinden biri de, haram ve şüpheli yemeklerdir. Eğer yenilen lokma şüpheli ise, ondan; hırs, şehvet, hased, adâvet, düşmanlık ve riyâ doğar." Hiçbir hasedci, murâdına kavuşmamış, kimseden hürmet görmemiştir. Hased, sinirleri bozar. Ömrün azalmasına sebep olur. Ebû Sa'îd-i Esma'î hazretleri, 120 yaşında bir kimseye rastlar ve çok yaşamasının sırrını sorar. O kimse de; "Çünkü ben, hiç hased etmedim" cevabını verir. Ebülleys-i Semerkandî hazretleri buyuruyor ki: "Üç kimsenin duâsı kabûl olmaz: Harâm yiyenin, gıybet edenin, hased edenin." Ömrü üzüntüyle geçer Hasedin zararı, hased edenedir. Çünkü hased olunanın, dünyâda ve âhirette, bundan hiç zararı olmaz, hattâ faydası olur. Hased edenin ömrü, üzüntü ile geçer. Hased ettiği kimsede nimetlerin azalmadığını, hattâ arttığını görerek, sinir buhrânları geçirir. Hasedden kurtulmak için, hased edilen kimseye hediyye göndermeli, nasîhat vermeli, onu medhetmeli, övmeli, ona karşı tevâzu göstermelidir. Ayrıcı onun nimetlerinin artmasına da duâ etmelidir. Akşemseddîn hazretleri bir sohbetinde; "Nîmete şükret, belâya sabret. Dünyânın mutluluğuna mağrûr olma. Kimseye kızma, eziyet ve cefâ etme. Ömrün uzun olsun istersen, kimsenin nîmetine hased etme. Kimseyi kötüleyip, atıp tutma" buyurmuştur. Netice olarak hased etmek, Allahü teâlânın takdîrini değiştirmez. Kişi, hased etmekle boşuna üzülmüş, yorulmuş olur. Kazandığı günâhlar da, cabası olur. Hazret-i Mu'âviyenin, oğluna nasîhat olarak buyurduğu gibi: "Hasedden çok sakın! Hasedin zararları sende, düşmanınınkinden dahâ önce ve dahâ çok hâsıl olur
.
Dünyâya düşkün olma ki!.."
31 Aralık 2007 01:00
İslâmiyette, dünyâlık kazanmak için çalışmak, günâh değildir. Dünyâlık sevgisi, dünyâya gönül bağlamak günâhtır. Dünyâ mâlı peşinde koşmak, nefsinin şehvetleri, arzûları peşinden koşmaktan dahâ fenâdır. Mâl, para peşinde koşmak, Allahü teâlânın emirlerini unutturursa, buna dünyâ muhabbeti denir. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhirete olan zararı da artar. Âhiret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır) buyuruldu. Allahü teâlânın zikri, muhabbeti bulunmayan kalbe şeytân yerleşir. Şeytânın en büyük hîlesi ise, insana hayırlı işler yaptırarak kendisini sâlih, iyi zannettirmesidir. Böyle kimse, kendisinin kulu olur. Hadîs-i şerîfte; (Geçen ümmetlerin her birine fitneler verildi. Benim ümmetimin fitnesi, mâl, para toplamak olacaktır) buyuruldu. Yani dünyâlık peşine düşerek, âhireti unutacaklardır. Hazret-i Alî buyurdu ki: "Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir. Birine yaklaşan, diğerinden uzaklaşır." Sivrisinek kanadı kadar!.. İnsanı ölmekten, bir uzvunu yok olmaktan ve şiddetli ağrıdan kurtaracak şeye Zarûret denir. İnsanın rûhî ve bedenî râhatlığı için, sadaka vermek, hayrât ve hasenât yapmak, zekât, hac, kurban, ödünç vermek için lâzım olan şeylere İhtiyâç denir. İhtiyâçtan fazla olup, tatlı gelen, hoşa giden şeylere de, Zînet denir. Zarûret miktârında kazanmak için çalışmak farzdır. İhtiyâç miktârında kazanmak, sünnettir. Zînet olan şeyleri kazanmak ise, mubâhtır. İhtiyâç ve zînet eşyâsını İslâmiyyete uygun olarak kazanmak ibâdet olur. Bunları kazanmak için, İslâmiyyetin dışına çıkmak, harâm olur. Böyle ele geçirilenler ise, dünyâlık olur. Dünyâlık olan şeylerin, Allahü teâlâ indinde hiç kıymeti yoktur. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeylerin Allah indinde sivrisinek kanadı kadar kıymeti olsaydı, kâfire bir yudum su vermezdi) buyuruldu. Bir kimsenin, kendisinin ve çoluk çocuğunun ihtiyâçlarını helâlden kazanmasına, kimseye muhtâç kalmamak için çalışmasına, cihâd sevabı verilmektedir ve birçok ibâdetlerden dahâ sevaptır. Resûlullah efendimiz, bir sabâh, Eshâb-ı kirâm ile sohbet ederken, kuvvetli bir genç, erkenden dükkânına doğru geçer. Orada hazır bulunanlardan bazısı; -Böyle erkenden dünyâlık kazanmaya gideceğine, buraya gelip birkaç şey öğrenseydi daha iyi olurdu, deyince, Peygamber efendimiz; -Öyle söylemeyiniz! Eğer kimseye muhtâç olmamak ve ana, baba, çoluk çocuğunu da muhtâç etmemek için gidiyorsa, her adımı ibâdettir. Eğer, herkese öğünmek, keyif sürmek niyyetinde ise, şeytânla berâberdir buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ işlerine çok düşkün olmamalıdır. Meselâ, çarşıya herkesten önce gidip, herkesten sonra çıkmamalıdır. Tehlikeli ve uzun yollara gitmemelidir. Mu'âz bin Cebel hazretleri, buyuruyor ki: "Şeytân, pazarda, yalan, hîle, hıyânet ve yemîn ettirerek Müslümânları günâha sokmaya çalışır. Önce gidip, geç çıkanlara dahâ çok asılır." Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Tüccârın, esnâfın en kötüsü, erken gidip, geç dönenlerdir.) Sabâh namâzını kılmadan ve kitâb okuyup birkaç şey öğrenmeden işe gitmemeyi âdet edinmelidir. İhtiyâcı kadar dünyâlık kazanınca, âhireti kazanmakla meşgûl olmalıdır. Çünkü, âhiret hayâtı sonsuzdur ve ona ihtiyâç dahâ çoktur ve âhiret ticâretinde iflâs etmek üzeredir. İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe hazretlerinin hocası hazret-i Hammâd, ticâret yapar, baş örtüsü satardı. Her gün, iki habbe kazanınca eşyâyı toplar pazardan çıkardı. Büyüklerden bazısı dükkâna, haftada iki gün giderdi. Bir kısmı da, cumadan başka her gün gider, öğle namâzında geri dönerdi. Bir kısmı nihâyet ikindiye kadar alışveriş ederdi. Hepsi ihtiyâcı kadar kazanınca câmiye gider, ibâdetle, ilim öğrenmekle akşamı yapardı." Dünyâlık ele geçirmek için ilim öğrenmek yanî dîni dünyâya vesîle etmek, altın kaşıkla necâset yemeye benzer. Dîni dünyâ kazancına âlet edenler, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfte; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu. "Kan ağlasa onu affetmem" Dünyâ peşinde koşan kimse, şüpheli şeylere, sonra mekrûhlara, sonra harâmlara, hattâ küfre dalar. Geçmiş ümmetlerin, Peygamberlerine inanmamalarına sebep, dünyâya düşkün olmaları idi. Mûsâ aleyhisselâm, Tûr Dağına giderken, birinin çok ağladığını görür ve Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Kulun, senin korkundan ağlıyor, diye arz eder. Cenâb-ı Hak da; -Kan ağlasa dahî, onu affetmem. Çünkü o, dünyâya düşkündür, buyurur. Netice olarak dinimizde, mal, mülk, makam değil, dünyalık olan bu şeylere düşkünlük yani muhabbet kötülenmiştir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya düşkün olma ki, Allahü teâlâ seni sevsin. İnsanların malına göz dikme ki, insanlar seni sevsin!)
xxxxxxxxxxxxxxxxxx
Kişinin haddini bilmesi...
6 Ocak 2008 01:00
Allahü teâlâ, insanları eşit olarak değil, birbirinden farklı olarak yaratmıştır. Her insanın aklı, anlayışı, kabiliyeti farklıdır. Hatta insanların akılları değişik, anlama kabiliyetleri farklı olduğundan, herkes yaratıcıyı aradığında, Onu kendi tabîatına, ilim ve idrâkına uygun bir tarzda düşünmüş ve kendi anlayışına göre de tarîf etmiştir. Çünkü insan, aklının aczi ve noksanlığı sebebi ile anlamadığını, bilmediğini, bildikleri gibi zannetmiş, mantıklı düşündüğünü sanmış ve bu sebeple, haddini aşarak dalâlete düşmüştür. Halbuki mantık, insan düşüncesini doğruya, hakîkate ulaştırmada bir vâsıtadır. Hakikatin kendisi değildir. Nitekim kendi düşüncesinin doğruluğuna çok güvenen veya kendi fikrini çok beğenenler, umumiyetle en büyük hatâya düşen kimseler olmuşlardır. Halbuki; "Kişinin noksanını yani haddini bilmesi kadar irfân olamaz" denilmiştir. Her insan, kendisine verilen kabiliyet ve özellikler kadar sorumludur. Herkes, her işi yapamaz. Çünkü herkesin kabiliyeti farklıdır. Peygamber efendimiz; (Herkes, bir iş için yaratılmıştır) buyurmuştur. Edeb, sınırı aşmamaktır Kişinin, sahibine, yaratanına karşı edebli olması lâzımdır. Edeb; kişinin her konuda haddini bilip, sınırı aşmaması, insanlara iyi muâmelede bulunması, Peygamber efendimizin buyurduğu ve davrandığı gibi hareket etmesi demektir. Kısaca edeb; haddini bilmek, sınırı aşmamaktır. Abdullah bin Mübârek hazretleri; "Edeb, insanın kendini tanımasıdır" diye tarif etmişlerdir. Şems-i Tebrîzî hazretleri buyuruyor ki: "Âdemoğlunun edebden nasîbi yoksa, insan değildir. Âdemoğlu ile hayvan arasındaki fark budur. Gözünü aç ve bütün Allahü teâlânın kelâmının mânâsının, âyet âyet edepten ibaret olduğunu gör." İslâmiyetin temeli, Müslümanın özelliği; her zaman, her yerde, herkese karşı güler yüzlü, tatlı dilli olmak, haddini bilmek, eliyle ve diliyle hiç kimseyi incitmemektir. Hikmet ehli; "Haddini bil kanâat et, çok konuşma rahat et" buyurmuştur. Her ülkenin iktisâdi buhranlarının temelinde israf yatar. Bugün fertlerde, özel ve kamu kuruluşlarında ve hayâtın her safhasında salgın bir hastalık hâline gelen israf, cömertlik ve görgü değil, aksine görgüsüzlük, nîmete karşı nankörlük, haddini aşmak ve her türlü eşyâ ve gıdâ maddesini lüzumsuz kullanmaktır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri, oğlunun bin dirheme bir yüzük taşı satın aldığını haber alınca, hemen bir mektup yazarak, o yüzük taşını satmasını ve bin kişinin karnını doyurmasını emreder. Ayrıca iki dirhemlik bir yüzük kullanmasını ve yüzüğün üzerine de; "Allahü teâlâ haddini bilene merhamet eylesin" diye yazmasını emreder. İnsanın şerefi, kıymeti, ilim ve edeb ile ölçülür. Edeb ise, haddini, sınırını, hududunu bilmektir. Bir insanın, kendi vazifesini, kendisinin ve başkalarının haklarını, sınırlarını bilmesi, benim sınırım nedir, nerede başlamakta ve nerede bitmektedir diye düşünmesi lâzımdır. Her insanın; çalıştığı iş yerinde, evlilikte, cemiyette ve her yerde bir sınırı vardır. İşte insan, kendisi için çizilen bu sınırları bilir ve bu sınırlar içinde kalıp, haddini aşmazsa, geçici olan bu dünya bile kendisi için Cennet olur. Bütün üzüntüler, bütün sıkıntılar, bütün kavgalar, hep sınır tecavüzünden yani haddini aşmaktan kaynaklanmaktadır. Eğer evli bir hanım, kendi sınırını bilir, haddi aşmazsa, evi ona Cennet olur. Aynı şekilde bir erkek de, kendi sınırını bilir, benim sınırım bu kadardır, der ve o sınır içinde konuşur, hareket ederse, orası kendisi için Cennet olur. Bu sınır yani insana haddini bildiren ölçü, dinini bilmektir. Dinini bilmeyen, öğrenmeyen, ne sınır tanır, ne de edeb. Din büyüklerinin yolu... Muhammed Behâ-üddîn-i Buhârî hazretlerine, sizin yolunuzun esası nedir, diye sual edildiğinde; "Bizim yolumuzun başı da, ortası da, sonu da edebdir" buyurmuşlardır. Çünkü bîedeb olan yani edebsiz bir kimse, Allahü teâlânın dostu olamaz. Edeb ise, kulluğunu bilip isyân etmemek, kendisi için takdir edilene rızâ göstermek, kimsenin hakkına tecavüz etmemek kısacası haddini bilmektir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Edebe riâyet etmeyen hiç kimse, Allahü teâlâya kavuşamaz yâni velî olamaz. Din büyüklerinin yolu, baştan sona edeptir" buyurmuştur. Netice olarak, en kıymetli ilim, haddini bilmektir. Bütün kavgalar, dünyayı paylaşmaya çalışmaktan ve haddini bilmemekten meydana gelmektedir. İnsan cömert olursa herkes onu sever ve onunla kimse kavga etmez. Hasis, cimri insanlar, etrafına bir şey vermeyip, dünyayı hep kendilerine almaya uğraştıklarından huzursuzdurlar, sevimsizdirler ve insanlar, onlarla devamlı mücadele ederler. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İlim, kendi haddini bilmek; tasavvuf ise, kalbi temizlemektir."
.
Vefâ, fedâkârlık ister
7 Ocak 2008 01:00
Vefâ; sözünde durmak, ahde vefâ; verdiği sözü yerine getirmek anlamındadır. Fedâkârlık ise; verdiği sözü yerine getirebilmek için, canından, malından, makamından ve nefsinin sevdiği şeylerden vazgeçebilmektir. Îmân etmek, İslâmiyyeti kabul etmek, Allahü teâlâya söz vermek demektir. Bu sözde durabilmek için, nefsin isteklerini, arzularını terk etmek lâzımdır. Nefsin istekleri terk edilmedikçe, verilen sözde durulmuş olmaz. Fedâkârlık yoksa, orada vefâ da olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için, nefsin istekleri, fedâ edilmelidir. Çünkü insanın nefsi, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak istemez. Dinimizde bildirilen ibâdetleri yerine getirmek, yasaklardan sakınmak, Rabbimizin emridir. Bu emirler de, sırf Allahü teâlânın rızâsı için yapılır. Bu sebeple ibâdetlerde niyetin önemi büyüktür. İslâmiyyette niyyet o kadar mühimdir ki, İslâmiyyetin emrettiği bir şey, dünyâ menfaâti için yapılınca sahîh ve makbûl olmuyor. Dünyâ işi sayılıyor. Herhangi bir dünyâ işi de, âhiret menfaâti için yapılınca, ibâdet hâlini alıyor. Düşüncesini temizleyen ve niyyetini düzelten bir kimse, yemekte, içmekte ve her türlü dünyâ işlerinde âhiret faydasını gözeterek, sevâb kazanmak fırsatını elden kaçırmaz. "Âhireti kazanmak için" İnsanlar bütün işlerinde, hattâ ibâdetlerinde, dünyâ menfaâti, maddî kazanç aramaya alıştırılırsa, menfaâtperestlik, egoistlik hâsıl olur. Hâlbuki İslâmiyyet, nefislerin böyle kötü isteklerini yatıştırmayı, maddîcilikten fedâkârlık etmeyi, menfaâti hakîr görmeyi, ahlâkın ve rûhun temizlenmesini, yükselmesini istemektedir. Şûrâ sûresinin 20. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Âhireti kazanmak için çalışanların kazançlarını artırırız. Dünyâ menfaâti için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, âhirette bunların eline bir şey geçmeyecektir) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâ, âhiret için yapılan iyiliklere dünyâda da mükâfât verir. Fakat, yalnız dünyâ için yapılan işlere âhirette hiç mükâfât vermez) buyurmuştur. Bir zaman Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin gözlerinde bir ağrı meydana gelir. Doktor çağrılır. Gelen doktor Hristiyandır. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin gözlerini muâyene eder ve; -Gözlerinize su değdirmeyeceksiniz der. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; -Su değdirmesem nasıl abdest alırım? deyince doktor; -Gözleriniz size lâzımsa su değdirmeyeceksiniz cevabını verir. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri, öğle namazı vakti girince, su ile abdest alır, namazını kılar ve namazdan sonra da bir miktâr uyur. Uyandığında gözlerinde hiç ağrı kalmadığını anlar ve; "Ey Cüneyd! Sen Allahü teâlâ için gözlerini fedâ ettiğin için, Allahü teâlâ da senden o ağrıyı aldı" diye bir ses işitir. Bir zaman sonra Hristiyan doktor tekrar gelir ve Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin gözlerinin tamâmen iyi olduğunu görünce; -Nasıl yaptın da iyi oldun diye sorar. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri olanları anlatır. Doktor, hemen Onun elini öper, îmân eder ve; -Esas ağrıyan göz sizinki değil benim gözlerim imiş. Hakikatleri göremeyen ben imişim der... Ebû Osman Mağribî hazretleri, önceleri nefsinin istekleri peşinde koşan bir kimse imiş. Çok zengin olup, ava da meraklıymış. Sadık bir av köpeği varmış. Geceleri süt içmeden yatmazmış. Bir gece yine süt içmek istemiş. Sütü fazla ısıttığı için soğumaya bırakmış. Fakat beklerken uyuyakalmış. Sadık av köpeği de yanında imiş. Uyandığında sütü içmek için kaba uzanmış fakat köpek üzerine saldırıp sütü içmesine mâni olmuş. Buna bir mânâ veremeyip, süt kabına tekrar uzanmış. Köpek yine hırlayıp saldırmış. Bu hâl üç defâ tekrar edince, köpek hemen fırlayıp, süt kabının içine başını sokmuş ve bir miktar içip kenara çekilmiş. Ve biraz sonra da ölmüş. Meğer Ebû Osman Mağribî hazretleri uyurken, büyük bir yılan süt kabının içine başını sokup zehirini akıtmış. Köpek de sâhibinin sütü içmesine bunun için mâni olmak istemiş, mâni olamayınca da efendisine sadâkatinden dolayı sütü kendisi içmiş. Böylece efendisi için kendisini fedâ etmiş. Hemen tövbe etmiş... Ebû Osman Mağribî hazretleri, bu durumu anlayınca, köpeğin bu sadakatinden ve efendisi için kendisini fedâ etmesinden çok etkilenmiş. Bundan kendisine ders çıkartarak, hemen tövbe etmiş ve bütün malını cenâb-ı Hakkın rızâsı için muhtaçlara dağıtarak, Allahü teâlânın sevdiklerinden olmaya çalışmış ve olmuştur da. Netice olarak vefâ yani verdiği sözde durmak, nefsin isteklerinden vazgeçmekle yani fedâkârlık yapmakla mümkündür. Vefâ, fedâkârlıkla vardır. Vefâ olmadan fedâkârlıktan ve fedâkârlık olmadan da vefâdan söz etmek mümkün değildir. Hakiki kul olabilmek için, nefsi ve isteklerini fedâ etmek, bunlardan vazgeçmek şarttır.
.
Bırakmak değil, götürmek önemlidir
13 Ocak 2008 01:00
Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan değil âhiretten sayılır. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar, İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allah'tan korkun da, istediğiniz şeylere kavuşmak için, iyi sebeplere yapışın. Kötü sebeplere yanaşmayın! Kudretinde ve irâdesinde bulunduğum Allahü teâlâya yemîn ederim ki, hiçbir kimse, ezelde ayrılmış olan rızkını tamâm almadıkça, dünyâdan âhirete gitmez.) Nefsin arzûlarını terk eden pâk olur, âfetlerden selâmet bulur. Allahü teâlânın râzı olmadığını terk edene, Allahü teâlâ ondan iyisini ihsân eder. Dünyâyı anlayan, ondan sakınır. Ondan sakınan, nefsini tanır ve nefsini tanıyan da, Rabbini bulur. İmâm-ı Bedbaht, zavallı kimse!.. Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimsenin dünyâ ticâreti, âhiret ticâretine mâni olursa, bu kimse bedbahttır, zavallıdır. Bir çömlek almak için, altın kupa verene ne denir? Dünyâ, saksı parçası gibidir. Hem kıymetsizdir, hem de çabuk kırılır. Âhiret ise, altından kupa gibidir ki, hem çok kıymetlidir, hem de dayanıklıdır, kırılmaz. Hattâ hiç tükenmez. Dünyâ ticâretinin âhirete yaraması ve Cehenneme sürüklememesi için, çok uğraşmak lâzımdır. İnsanın sermâyesi, dîni ve âhiretidir. Bu sermâyeyi kaptırmamak için, çok uyanık olmak lâzımdır." Hakîm Senâî hazretleri, Sultan Mahmûd Gaznevi döneminde yaşamış ve şiirle meşgul olurmuş. Sultan Mahmûd Gaznevi, Hindistan seferine giderken, Hakîm Senâî hazretleri de, Sultan için yazdığı bir kasîdeyi, Sultana götürüyormuş. Yolda bir meyhânenin önünden geçerken içerden birtakım konuşmalar işitmiş ve dikkatini çektiği için bekleyip dinlemiş. Bir meczup, meyhaneciye; -Bir kadeh daha doldur. Sultan Mahmûd'un körlüğü için içeyim diyormuş. Meyhaneci; -Bu sözü doğru söylemedin. Yiğit ve büyük bir Sultan için neden böyle söylüyorsun deyince, meczup; -Çünkü o, Allahü teâlânın verdiklerine şükretmiyor. Bunca devlete sâhipken, bir memleket daha istiyor demiş. Meczup, meyhaneciye; -Bir kadeh de Hakîm Senâînin körlüğü için doldur demiş. Meyhaneci; -Hakîm Senâî iyi huylu, bilgili, fazîletleri ile tanınmış bir şâirdir. Neden böyle dersin? demiş. Bunun üzerine meczup kimse; -Eğer o, bilgili, yiğit bir kişi olsaydı, dünyâda ve âhirette faydası olan bir işle uğraşırdı. O her gün bir şeyler alırım ümidiyle Sultanın yanına gidiyor. Saçma sapan sözlere, şiir adını vermiş. İşe yaramaz şeylerle ömrünü zâyi ediyor. Akıllı ve bilgili olan, ömrünü ziyân eder mi? Belki neden yaratıldığını düşünürdü. Eğer kıyâmet gününde ondan; "Ey Senâî! Bizim huzûrumuza ne getirdin?" diye sorsalar acaba ne mâzeret beyân edecek deyivermiş. Bu konuşmaları işiten Hakîm Senâî hazretleri, kendinden geçmiş ve gönlü dünyâdan soğumuş. Sultanları övmek için yazdığı kasîdeleri toplayan Dîvânını da suya atmış. Daha sonra Hak yoluna girip, ibâdetle meşgûl olmaya başlamış, dünyâ ve dünyâlıkla ilgili şeylerden de tamamen uzaklaşmıştır. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri vefât ettikten sonra, büyüklerden biri kendisini rüyâda görür ve; -Allahü teâlâ sana ne muâmele eyledi diye sorar. O da cevaben; -Beni toprağa koydukları zaman; "Ey Bâyezîd! Bizim için ne getirdin?" diye bir ses duydum. Ben de, "Yâ Rabbî! Sana lâyık hiçbir iyi amel yapamadım. Huzûruna lâyık hiçbir şey getiremedim, ama şirk de getirmedim" dedim buyurur. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerini vefâtından sonra rüyâda gören bir kimse; -Size orada ne yaptılar diye sorar. O da; -Âhiret işi, bizim dünyâda zannettiğimizden daha zormuş cevabını verir. "Dünyâdan ne getirdin?" İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben; "Dünyânın ve dünyâda olanların, ne kıymetleri vardır ki, insan bunları ele geçirmek için, kıymetli ömrünü tüketmiş olsun! Ölmeden önce, âhirete yarayan bir şey yaparsan, ne güzel! Yoksa işin harâbtır!" buyurmuştur. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerini öldükten sonra rüyâda gören bir kimse; -Sana orada ne yaptılar, nasıl muamele ettiler deyince; -Bana burada, dünyâdan ne getirdin? diye sordular cevabını vermiştir. Netice olarak, bir kimse öldüğü zaman, hayatta kalanlar, acaba ölen kimse geriye ne bıraktı derler. Melekler ise, acaba ölen kimse, dünyadan ne götürdü, âhirete ne getirdi derler. Bunun için, dünyada ne bıraktığımız değil, âhirete ne götürdüğümüz önemlidir. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)
.
Beterin de beteri vardır
14 Ocak 2008 01:00
Her şeyin sahibi, yaratanı, Allahü teâlâdır. Kullarını imtihân etme ve hesâba çekme yetkisi de Ona aittir. Kulun vazifesi, Sahibinin emirlerine itâattir. İnsanın, her gün ve her anki hâlinden memnûn olmasına, her hâlinden Allahü teâlâya şükretmesine, kanâat denmektedir. Kendinden dahâ iyi, dahâ zengin, dahâ kuvvetli, dahâ güzel bir insanı kıskanmayarak kendi hâlinden memnûn ve râzı olan bir kimsenin kalbi, râhat olur ve böyle bir kimse, Allahü teâlânın sevgili kulu olur. Kulun sevgili olması demek, Allahü teâlânın kendisine verdiğinden memnûn ve râzı olmasıdır. Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmaya, rızâ denir. Böyle bir kimse, Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ gösterir. Hâlini kimseye şikâyet etmez. Bu hâl, her insanın yapabileceği bir iş değil ise de, bunu yapabilen, büyük bir insandır. Allahü teâlânın büyüklüğüne inandığı derecede her insan, bu tahammül ve rızâyı gösterebilir. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: Kederlerin en büyüğü!.. "Dert ve belâ Allahü teâlâdan gelir. Belâdan kurtaran da, Odur. Her sıkıntının belli vakti vardır. Vakitlerini değiştirmek mümkün değildir. Şikâyet etmek, fayda vermez. Ona duâ edilirse, hiç gam, keder kalmaz. Duâ etmemek, gamların, kederlerin en büyüğüdür. Zira Allahü teâlâ, duâ edenleri sever." Sabır, dert ve elemi şikâyet etmemektir. Mihnet ve sıkıntıya katlanmak, muhabbetin îcâblarındandır. Bunun için her musîbete ve belâya sabretmek, şikâyet etmemek lâzımdır. Zîrâ, sabrı bulunmayan insanların dinleri kolaylıkla helâk olur. Dert ve belâ çekenlere sevâp olmaz. Dert ve belâlara sabredenlere, bunları Allahü teâlâdan bilip, Ona yalvaranlara sevâb vardır. Nisâ sûresinin 78. âyetinde meâlen; (Ey insan! Sana gelen her iyilik, Allahü teâlânın ihsânı olarak, ni'meti olarak gelmektedir. Her dert ve belâ da, kötülüklerine karşılık olarak gelmektedir. Hepsini yaratan, gönderen Allahü teâlâdır) buyuruldu. Allahü teâlâ, dertleri, belâları, günâhlara cezâ olarak, azâb olarak göndermiyor. Günâhların affedilmeleri için, ihsân olarak gönderiyor. Hadîs-i şerîfte; (Hac yolunda ölenlere ve Allah yolunda gazâ edenlere müjdeler olsun! Çoluk çocuğu çok ve kazancı az olup, hâlinden şikâyet etmeyerek, evine neşe ile girip, gülerek çıkan kimse de, hâcılardandır ve gâzîlerdendir) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ, zevk için, lezzet için yaratılmadı. Âhiret, bunun için yaratılmıştır. Dünyâ ile âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine yanî birinde zevk aramak, ötekinde elem çekmeye sebep olur. O hâlde, dünyâda nimetleri, lezzetleri çok olanlar, bunlara lâzım olan şükrü yapmazlarsa âhirette çok korkacak, çok acı çekecektir. Bunun gibi, dünyâda tehlikelerden sakındığı, çalıştığı hâlde çok acı çeken mü'min, âhirette çok lezzete kavuşacaktır. Dünyânın ömrü, âhiretin uzunluğu yanında, deniz yanında bir damla kadar bile değildir. Dahâ doğrusu, sonu olan, sonsuz ile ölçülebilir mi? İnsanlar, dünyâda, birkaç gün dert, belâ çekmeselerdi, Cennetin lezzetlerinin kıymetini anlamazlardı ve ebedî nimetlerin kıymetini bilmezlerdi. Açlık çekmeyen, yemeğin lezzetini anlamaz. Acı çekmeyen, râhatlığın kıymetini bilmez. Dünyâda bunlara elem vermek, sanki dâimî lezzetleri artırmak içindir." Gönlü zenginlerden ol! Hayrı da, şerri de yaratan ve kullarını, nimetlerle veya dertlerle imtihân eden, Allahü teâlâdır. İnsan, cenâb-ı Hakkın kendisi için takdir ettiğine kanâat etmeli, itirâz etmemeli ve içinde bulunduğu hâle de şükretmelidir. Bizden daha kötü durumda olanların bulunduğunu unutmamalıdır. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olup, rızkından memnun olursan, gönlü zenginlerden olursun. Allahü teâlâya tevekkül edersen, kuvvetli olursun. Kimseyle münâkaşa etmezsen, Allahü teâlâ ve insanlar seni sever. Acırsan, her şey sana acır." Netice olarak, hiçbir zaman, hiçbir şekilde insan, içinde bulunduğu hâlden şikâyetçi olmamalı, her zaman şükredici olmalıdır. Çünkü beterin de beteri vardır
.
Dünyada pişmanlık nimettir...
20 Ocak 2008 01:00
İnsanın, diğer mahlûklardan farklı özelliklerinden birisi de, iyi ve kötü olanı birbirinden ayırabilmesi, hatâ işlediği zaman pişmanlık duyabilmesidir. Yaptığı hatadan dolayı pişman olmak, üzülmek, insana mahsus bir hâldir. Diğer varlıklarda bu hususiyet yoktur. İnsan, hata yapacak ve günah işleyecek şekilde yaratılmıştır. Önemli olan, yapılan bu hataları, ölmeden önce telafi etmektir. İnkâr ediyorsa imân ederek, isyân ediyorsa pişman olup tövbe ederek, insanların haklarına tecavüz edilmiş ise helâlaşarak bunları telafi etmelidir. Ölmeden önce bunların telafisi mümkündür ama öldükten sonra imkânsızdır. Âhirette herkes, dünyada iken yaptıklarından dolayı pişmanlık duyacaktır. İnkâr edenler niçin imân etmedik, günah işleyenler niçin tövbe etmedik, üzerinde kul hakkı bulunanlar niçin helallaşmadık ve ibâdet edenler de niçin daha fazla ibâdet etmedik diye pişmanlık duyacaklar ve üzüleceklerdir ama bunun bir faydası olmayacaktır. Bu pişmanlık ve üzüntü, dünyada iken olsaydı, çok faydalı olacaktı. Feryat edecekler, ancak!.. Dünya için tevekkül olur fakat âhiret için olmaz. Çünkü âhirette ne ile karşılaşacağımız belli değildir. İbâdetlerimiz, iyiliklerimiz, noksan olup reddedilebilir. Alacaklıyız derken borçlu çıkabiliriz. Bu sebeple, kabirden bir kimse çıkıp dünyaya gelse, bu kimse nasıl yaşarsa, öyle yaşamaya çalışmalıyız. Ölen bir kimse, dünyaya geri gelse, her ânını değerlendirir, bir ânını bile boş geçirmez, hep âhireti için çalışır, günah işlemez ve kalb kırmazdı. Peki şu anda hayatta olan bizler, oraya yani âhirete gitmeyecek miyiz, gidince başımıza nelerin geleceğini ve nelerle karşılaşacağımızı dinimiz bildirmiyor mu? Allahü teâlâya îmân etmeyenler, Peygamber efendimize inanmayanlar, İslâmiyeti reddedenler, bu tercihleri sebebi ile Cehenneme gönderildikleri zaman çok feryat edecekler ve; "Yarabbi bizi tekrar dünyaya gönder, hiç günah işlemeyeceğiz, hep ibâdet edeceğiz" diyeceklerdir. Ama oradaki vazifeli melekler; "Zaten oradan geldiniz ya" cevabını verecekler ve bu feryatlarının, pişmanlıklarının bir faydası olmayacaktır. Allahü teâlâ hiçbir şeyi gayesiz ve hikmetsiz yaratmamıştır. Her şeyin bir hikmeti, gayesi vardır. İnsanın bile dünyada yaşarken, belli bir gayesi vardır. Allahü teâlâ insanı maksatsız, gayesiz olarak yaratmamıştır. Zâriyât sûresinin 56. âyet-i kerimesinde meâlen; (İnsanları ve Cinnîleri ancak, beni bilip itâat, ibâdet etmeleri için yarattım) buyurularak, insanın yaratılış maksadı bildirilmektedir. İbâdet, Allahü teâlâyı tanımak, Onun büyüklüğünü anlamak ve insanın, kötülük deposu olan nefsinin farkına varmasıdır. İnsanın kendini tanıması ne kadar artarsa, Allahü teâlânın büyüklüğünü kavraması da, o kadar artar. İnsan kendini beğenirse, Müslümanları ve İslamiyeti beğenmez, sonunda şirke kadar gider. "Şimdiden hazırlık yap!" Vehb bin Münebbih hazretlerine üzerinde yazı bulunan bir taş getirilir. Taşın üzerinde şunlar yazılıdır: "Ey Âdemoğlu! Sen, eğer ecelinin devamlı yaklaşmakta olduğunu iyi bilseydin, uzun emel sâhibi olmaktan vazgeçer, sâlih amellerini artırıp, çoğaltmaya bakar, dünyâya düşkünlüğünü bırakırdın. Şüphesiz sana yarın nedâmet ve pişmanlık gelecektir. Çoluk çocuğun ve en yakın hizmetçilerin seni toprağa teslim edecekler. Sonra da ayrılıp gidecekler. Artık dünyâya dönüşün olmayacak. Amellerinle baş başa kalacaksın. İyi amellerini artırma imkânı bulamayacaksın. İyi amel yapıp, kabre gelmişsen ne mutlu sana! Günahlarla yüklü gelmişsen, yazık sana! Öyleyse kıyâmet günü için şimdiden hazırlık yap. Pişman olmadan önce, tedbirini al!" Netice olarak insanın, yaptıklarından dolayı dünyada iken pişman olması, üzülmesi ve tövbe etmesi, kendisi için çok büyük bir nimettir. Fakat âhirette pişmanlık ise, felâkettir. Yûsüf Nebhânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ey insan! Vereceğin karâr, çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Muhakkak öleceksin! Öldüğün vakti düşün! Başına geleceklere hâzırlan! Son pişmânlık fayda vermez."
.
İnsan, neden ölmek istemez?
21 Ocak 2008 01:00
İnsan, ölümü değil yaşamayı ister ve sever. Hâlbuki ölüm, imânı olan için hayırlıdır. Çünkü sâlih bir mü'min, ölüm ile, dünyânın eziyet ve yorgunluğundan kurtulmaktadır. Ölmek, yok olmak değil, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, rûhun, bedenden ayrılması, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, başka bir eve göç etmek gibidir. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri; "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!" buyurmuştur. Ölüm, imânı olan için hediyedir, ni'mettir. Ancak imânı olmayınlara, günâh bataklığına saplananlara ise, bir musîbettir. Ölümü hatırlamak, en büyük nasihattir. Her îmân sahibinin, ölümü çok hatırlaması sünnettir. Ölümü çok hatırlamak, emirlere sarılmaya ve günahlardan sakınmaya sebep olur. Haram işlemeye cesâreti azaltır. Zira Peygamber efendimiz; (Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren ölümü çok hâtırlayınız!) buyurmuştur. Geçimsizliklerin sebebi!.. Eğer insanlar, öldükten sonra yani kıyâmet günü başlarına gelecek olanları iyi bilselerdi, bu dertle dertlenselerdi, dünyada dert diye bir şey tanımazlardı. Zaten insanlar arasındaki bütün geçimsizliklerin sebebi, hep ölümü unutmaktan kaynaklanmaktadır. Ölen birini, mümkün olup dünyaya geri göndermiş olsalar, bu kimse melek gibi olurdu. Çünkü öldükten sonra olacakları bizzat yakinen gözleri ile görmüştür. Hâl böyle olunca, o kimse bir daha günah işleyebilir mi? Bu fırsat, şu anda hayatta olanların elinde mevcuttur. Ölmeden önce sanki ölmüş gibi hareket etmek, günah işlememek, melek gibi olmak ve böylece de âhireti mâmur etmek mümkündür. Dünya ve içindekiler, geçicidir, bir görünüştür ve bir gölge gibi, yavaş yavaş çekilmekte, geçip gitmektedir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyuruldu. Dünyâ hayâtı, rüyâ gibidir. Ölüm uyandırıp, rüyâ bitecek, hakîkî hayât başlayacaktır. Yûsüf Nebhânî hazretleri buyuruyor ki: "Ey insan! Başına gelecekleri düşün! Ömrün tükenmeden, aklını başına topla! Etrâfında gördüğün, konuştuğun, sevdiğin, korktuğun kimselerin hepsi, birer birer öldüler. Birer hayâl gibi, gelip gittiler. İyi düşün! Ebedî ateşte yanmak, ne büyük azâbdır! Sonsuz nimetler içinde yaşamak ise, ne büyük nimettir. Bunlardan birini seçmek, şimdi senin elindedir. Herkesin sonu, bu ikisinden biri olacaktır. Bundan kurtulmak imkânsızdır. Bunu düşünmemek ve tedbîr almamak, büyük câhillik ve cinnettir." Süfyân-ı Sevrî hazretleri, talebelerinden birisi sefere çıkacak olsa, ona; -Eğer gittiğiniz yerlerde, satılık bir ölüm görürseniz onu benim için satın alınız buyururdu. Vefâtı yaklaştığında çok ağlıyordu. Sebebi sorulunca; -Ölmeyi çok arzû ediyordum, lâkin şimdi ölümümün nasıl olacağını bilemediğim için çok korkuyorum. Bu sefere çıkmak gâyet güçtür. Başka seferlere çıkmak gibi, bir âsâ ve bir su kabı yetmiyor buyurdu. Bunun üzerine dostları; -Cennet'i beğeniyor musunuz? diye sordular. Bunlara cevâben; -Siz ne söylüyorsunuz? Benim gibi birine, hiç Cennet'i verirler mi? buyurdu. "Hâlimiz nice olur?.." Atâ-i Horasânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyânın sıkıntısı geçicidir. İnsan bir gün sıkıntı ile karşılaşır, öbür gün, o sıkıntıdan kurtulabilir. Fakat ya âhiretin devamlı olan dayanılmaz acı ve ıstıraplarına yakalanırsak, hâlimiz nice olur? Bu bakımdan insanların en akıllısı, âhiret için iyi hazırlanandır." Uzun emel sahipleri, ibâdetleri vaktinde yapamaz, tövbeyi terk ederler, kalbleri katı olur ve ölümü de hatırlamazlar. Çünkü böyle kimseler, hep dünya malına ve mevkiine kavuşmak için ömürlerini harcarlar, dünyalarını mâmur edip âhireti unuturlar. Yalnız zevk ve sefâlarını düşünürler. Bu sebeple ölümü ve ölmeyi istemezler, sevmezler. Netice olarak, insanların ölmeyi istememesinin sebebi, dünyalarını mâmur, âhiretlerini de harap etmelerindendir. Çünkü hiçbir insan, mâmur, imâr edilmiş olan bir yerden, harap olmuş bir yere gitmek istemez. Bişr-i Hâfî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâyı seven, ölümü sevmez."
.
Ticârette gâye, kâr etmektir
27 Ocak 2008 01:00
Dünyâ, lezzetlerine aldanmayanlara nimet, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara ise hikmet yeridir. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası zararlıdır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Aklı olan bir kimse, her gün, ortağı olan nefsine demelidir ki: 'Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler de sayılıdır, azalmaktadır. Ömür bitince, ticâret sona erer. Ticârete sarılalım ki, vaktimiz azdır ve âhiret uzun ise de; orada ticâret ve kâr olmaz. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu ni'met elimizdedir. Aman nefsim, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Bugün, ecelin geldiğini ve sana, bir gün bağışladıklarını ve şimdi, o günde bulunduğunu farzet! O hâlde, bu günü elden kaçırmaktan daha büyük ziyân olur mu? Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Yapacağın her işi, önce düşün, Allahü teâlânın râzı olduğu, izin verdiği bir iş ise, onu yap! Böyle değilse, o işten kaç!) Nefsi hesâba çekmeli... Her gün yatarken, o gün yaptığı işler için nefsi hesâba çekmeli, sermâyeyi, kârdan ve zarardan ayırmalıdır. Sermâye farzlardır. Kâr da, sünnetler ve nâfilelerdir. Ziyân ise, günâhlardır. İnsan, ortağına aldanmamak için, onunla hesâplaştığı gibi, nefse karşı dahâ uyanık davranmak lâzımdır. Her mubâhı bile sormalı, bunu niçin yaptın demelidir. Zararlı bir şey yaptı ise, ödetmelidir. İnsanlar, kendilerini hesâba çekmiyorlar. Eğer her günâh işlediğinde, odasına bir kum koysa, birkaç sene içinde oda kum ile dolar. Eğer, omuzlarımızdaki kâtib melekler, her günâhı yazmak için, bir kuruş isteseydi, malımızın hepsini vermemiz lâzım gelirdi. Hâlbuki, gafletle, çeşitli düşüncelerle, birkaç sübhânallah desek, tesbîhi alır, sayar, yüz kere söyledim deriz de, her gün boşuna, nice şeyler söyleriz, bunları saymayız. Saymış olsak, her gün, binleri aşar. Sonra da, terâzîde sevâb kefesinin ağır basacağını umarız. Bir kimsenin dünyâ ticâreti, âhiret ticâretine mâni olursa, bu kimse bedbahttır, zavallıdır. Bir çömlek almak için, altın kupa verene ne denir? Dünyâ, saksı parçası gibidir. Hem kıymetsizdir, hem de çabuk kırılır. Âhiret ise, altından kupa gibidir ki, hem çok kıymetlidir, hem de dayanıklıdır, kırılmaz. Hattâ hiç tükenmez. Dünyâ ticâretinin âhirete yaraması için ve Cehenneme sürüklememesi için, çok uğraşmak lâzımdır. İnsanın sermâyesi, dîni ve âhiretidir. Bu sermâyeyi kaptırmamak için, çok uyanık olmak lâzımdır. Sabâh namâzını kılmadan ve kitâp okuyup birkaç şey öğrenmeden işe gitmemeyi âdet edinmelidir. İhtiyâcı kadar dünyâlık kazanınca, âhireti kazanmakla meşgûl olmalıdır. Çünkü âhiret hayâtı sonsuzdur, ona ihtiyâç dahâ çoktur ve âhiret ticâretinde iflâs etmek üzeredir." Sermâyesiz kâr olur mu?.. İbâdet ve kazanç ilimlerini öğrenmek farzdır. Dahâ fazlasını öğrenmek efdaldir. Fıkıh öğrenmeyip, hadîs, tefsîr öğrenmek iflâs alâmetidir. Farzları tam yapmadığı hâlde, nâfilelerle derecesini yükseltmeye çalışan bir kimsenin hâli, sermayesi elinden çıktığı, iflâs ettiği hâlde, kâr peşinde koşan bir tüccârın hâline benzer. Sermâye olmadan kârı olur mu? Fudayl bin İyâd hazretleri her zaman farzların önemini anlatır ve; "Farzlar, insan için sermâye, nâfileler ise kâr ve kazanç gibidirler. Kâr, sermâye olduktan sonra meydana gelir" buyururdu. Netice olarak, bu dünyada her Müslüman, bir tüccâr gibidir. Fakat bugünün yani dünyanın değil, yarının yani âhiretin tüccârıdır. İmân edip Müslüman olan, dünya ve âhiret saâdetinin sermâyesini ele geçirmiştir. Ancak ticârette gâye, kâr etmektir. Zira iflâs edene, akıllı tüccâr denmez. Fıkıh bilmeyen, İslâm ahlâkına, kul hakkına riâyet etmeyen, iflâs etmekten kurtulamaz...
.
Hizmet, vermekle olur
28 Ocak 2008 01:00
İnsanın yaratılmasından maksat, yağlı ve lezîz yiyecekler, güzel ve nefis elbiseler, mal ve mülk toplamak, nimetlenmek, oyun ve eğlence için değildir. İnsanın yaratılmasından maksat, Allahü teâlâya karşı gönlü kırık, boynu bükük olmak, Ona yalvarmak, kulluk vazifelerini yerine getirmek, kısacası Hak teâlâya ibâdet ve kulluk yapmak içindir. İbâdet yapmaktan maksat da, nefsi terbiye etmek, kalbe ferahlık vermek ve kalbi Allahü teâlâya bağlamak içindir. Zaten insanın bu dünyâya gönderilmesinden maksat da, Allahü teâlânın mârifetini elde etmek yani Onu tanıyıp, imân etmek içindir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün varlıkların hülâsası, özü olan insan, eğlence için, oyun için, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak için, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği ibâdetlerin hepsi, insanlara faydalı şeylerdir. İnsanlara yaradığı için emredilmiştir. Yoksa, hiçbir ibâdetin Allahü teâlâya faydası yoktur." İki altın anahtar... İnsan olarak hepimiz, bu dünyada bir gaye için yaratıldık. O da Allahü teâlânın rızâsını kazanmaktır. Cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmak ise, Onun kullarına iyilik etmekten, onlara vermekten, fedakârlık etmekten ve o kulların duâsını almaktan geçer. Onun kullarını râzı eden, cenâb-ı Hakkı râzı etmiş olur. Allahü teâlânın râzı olması için evvela kulların râzı olması lâzımdır. Öncelikle anne-baba, hoca, arkadaş, patron kısaca kimin hakkı varsa, öncelikle onların râzı olması lâzımdır. İnsanları râzı edebilmenin yolu, vermekten, fedâkârlık yapmaktan geçer. Vermekten maksat, sadece para, mal değildir. İnsanlara güler yüzle muamele etmek, onlara sıkıntı vermemek, yük olmamak, onların sıkıntılarına katlanmak, dertlerine ortak olmak, hatırlarını sormak, ziyâret etmek ve bunların karşılığında hiçbir menfaât beklememektir. İnsanları ziyâret etmek ve onlara hediye vermek, kalblerin kilitlerini açan iki altın anahtar gibidir. Bir kişi var ki veriyor, bir kişi de var ki vermiyor. Bunlardan hangisini insanlar sever? Elbette vereni severler. Bu kişiyi insanlar sever de Allahü teâlâ sevmez mi? Elbette sever. O halde vermek, fedâkârlıkta bulunmak lâzımdır. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır. Nitekim bir hadîs-i şerîfte; (Veren el, alan elden üstündür) buyurulmuştur." Hiç kimse, hayatta iken verdiklerinden dolayı pişman olmamış, en fazla yanılmıştır. Ama alanlar, pişman olmuştur. Çünkü veren aziz, alan ise, zelil olur. Dünyalık isteyenler, sevimsizleşir, zelil olurlar. Bunun için kula değil, Allahü teâlâya el açmalıdır. Başarının sırrı... Güler yüzlü olmayanın, insanların itimadını, sevgisini kazanması çok zordur. Cömert olmayan, vermekten hoşlanmayan bir kimse, insanların sevgisini kazanamaz. İnsanlara yaptığı hizmetlerde, Allahü teâlânın rızâsını gözetmeyen, insanlardan takdir veya maddi bir karşılık bekleyen kimsenin ihlâsı zedelenir. Allahü teâlâ da, ihlâssız kimseyi muvaffak kılmaz. Allahü teâlânın rızâsı için yapılan hizmette, vermek, fedâkârlıkta bulunmak vardır, almak, menfâatlenmek yoktur. Hizmet yolunda, karşılığını dünyada almak yoktur. Bu yolda verilecek karşılıklar, âhirette alınacaktır. Karşılığını âhirette almak isteyenin ise, dünyada vermesi, fedakârlıkta bulunması lâzımdır. Almayı, vermekten daha tatlı gören bir kimse, hâl sahibi yani evliyâ olamaz. Netice olarak hizmet; vermekle, fedakârlık yapmakla olur, almakla değil. Zaten insanlara rehberlik, liderlik etmek yani onlara yol göstermek, vermek sanatıdır, almak değil. Başarının sırrı da, vermekte, fedakâlık yapmaktadır. Bütün kötülükler, hırlaşmalar, almak üzerinedir. Bütün iyilikler ise, vermek üzerinedir.
.
Günâhlar gibi, iyilikleri de gizlemeli
3 Şubat 2008 01:00
İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İhlâs, gerek beden, gerek mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır. Mal, mevki, hürmet, şöhret kazanmak için yapılan ibâdette, ihlâs olmaz, riyâ olur. Bunlara sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan ve hayvanların bedeni dört şeyden yapılmıştır. Bunlar toprak maddeleri, su, hava ve harâret. Birbirine benzemeyen, bu dört şeyin ihtiyâçları vardır. Bedendeki harâretten dolayı, insan ve hayvanlar, kendini beğenmekte, üstün görmektedir. Şehvet ve gadab kuvvetleri ve başka kötülükler, bu dört şeyden ileri gelmektedir." Akıllı bir kimse... İnsanların ve hayvanların tabîatının istediği bu şeylere, içgüdü denilmektedir. Akıllı bir kimse, bu istekleri İslâmiyetin izin verdiği gibi kullanırsa günâh olmaz. Aklı dinlemeyenler ise, nefse uyarak, mubâhlardan dışarı taşar, günâha girerler. Çünkü nefis, bu istekleri, mubâhların dışına çıkarmaya zorlayan bir kuvvettir. İnsanların duygu organları ve hareket sinirleri, kalb ismindeki bir kuvvetin emrindedir. Bedenin dört yapı maddesi ile nefis ve kalb kuvvetlerini bir arada tutan, çalıştıran kuvvet de, rûhtur. İnkâr edenlerin ve günâh işleyenlerin nefisleri azmış, kalbi ve rûhu kaplamıştır. Bu üç kuvvet birleşmiş gibi olup nefsin istediğini yapmaktadırlar. İslâmiyete uyunca, bu üç kuvvet birbirinden ayrılıp, kalb ve rûh kuvvetlenir ve nefis zayıflayarak, kalb ve rûh, nefsin baskısından kurtulur ve temizlenmeye başlar. Böylece her ikisi de, işlerini Allahü teâlânın rızâsı için yaparlar. Yahyâ bin Mu'âz hazretleri, bir gün ilâç içer. İlâcı içtikten sonra hanımı; -Odada biraz dolaşsan iyi olur, deyince, Yahyâ bin Mu'âz hazretleri; -Gezmeye bir sebep göremiyorum. Otuz senedir hesâp ediyorum. Allah rızâsı için olmayan bir harekette bulunmadım buyurur. Zira bu büyükler, din için niyet etmedikçe hareket etmezler. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, bütün işleri, Allahü teâlânın rızâsı için yapmak lâzım olduğunu, şöyle bir misâl ile anlatır: "Nişâburlu bir ilim talebesi ile bir tüccar yol arkadaşı olurlar. Talebenin, çok fakir olduğu için ayağında giyecek bir ayakkabısı yokmuş. Tüccar, çıplak ayakla yürüyen talebenin hâline acır ve kendisine bir çift ayakkabı alıverir. Yolculuklarına bu şekilde devam ederken tüccar, talebeye ikide bir; -Ey talebe! Yolun düzgün yerinden yürü, sivri taşlara basma, ayaklarını sürüme, dikenli yerlerden gitme, ayakkabıyı eskitme, diye tenbihlerde bulunmaya başlar. Talebe, bu sözlere önce sabreder, ses çıkartmaz. Fakat bu tenbihler sık sık tekrarlanınca, talebeyi usandırır. Sonunda bu hâle dayanamayan talebe, ayakkabıları çıkarıp tüccarın önüne koyar ve; -Ey efendi, ben senelerce yalın ayak seyâhat ederim. Kimse bana bunun için bir şart koşmamıştır. Şimdi sana, verdiğin bu ayakkabılar sebebi ile mahkûm olamam, kusura bakma, der. Bunun için, yapılan hayır ve hasenât karşılıksız olmalı, Allahü teâlânın rızâsı için yapılmalıdır. Böyle olursa makbûl olur." İhlâssız yapılan amel... Seyyid Emir Gilal hazretleri, talebelerine şöyle vasiyet eder: "İlim öğrenerek Muhammed aleyhisselâmın yoluna tâbi olmaktan asla ayrılmayınız. Her işinizi Allah rızası için yaparsanız, kurtulursunuz. İhlâssız yapılan amel, üzerinde padişahın mührü bulunmayan geçmez para gibidir. İhlâs ile yapılan az amel, Allahü teâlâ indinde çok amel gibidir. İhlâssız amelin kıymeti yoktur. Yaptığınız her ibâdeti ve işi, ihlâs ile yapınız. Böylece Allahü teâlânın rızâsını kazananlardan olursunuz." Netice olarak, yapılan her işi, insanların değil, Allahü teâlânın beğenmesi, rızâsı için yapmalıdır. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "İşlediğiniz günahları gizlediğiniz gibi, yaptığınız iyilikleri de gizleyiniz! Muvaffak olmuş kimse diye, yaptığının faydasını, âhirette görene denir."
.
İslâmiyeti bilen, zararlardan kurtulur
4 Şubat 2008 01:00
İbâdet, Allahü teâlânın varlığını, gönderdiği Peygamberini, âhiretteki nimetleri ve azâbları tasdîk etmekle, inanmakla başlar. Bunlara inanmakla ve ibâdetleri yapmakla, üç şey hâsıl olur: Birincisi, insan, şehvetine uymaktan kurtulur. Kalb, rûh temizlenir. İkincisi, insanda, his organları ile hâsıl olan bilgilerle ilgisi olmayan başka bilgiler, zevkler hâsıl olur. Üçüncüsü, iyilere nimetler, kötülük yapanlara azâb yapılacağı düşünülünce, insanlar arasında adâlet hâsıl olur. Dînini iyi bilen, seven, kadın, erkek her Müslüman, bütün hareketlerinde İslâmiyete uyarak, hem kendilerine, hem de âile, akrabâ ve bütün mahlûklara hayırlı ve faydalı olur. Bunun için dînini iyi bilen ve her hareketi, bilgisine uygun olan sâlih kimselerle görüşmeli, günâh işleyen, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymayıp, yalnız söz ile Müslümânları okşayan, avutan yalancılardan, câhillerden uzak olmalıdır. İslâmiyeti, dînini iyi bilen ve âhireti düşünen doğru âlimlere sorup öğrenmelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Saâdete kavuşmak için "Ehl-i sünnet âlimlerinin anladıkları mânâlar doğrudur, kıymetlidir. Bunlara uymayanlar kıymetsizdir. Çünkü bu mânâları, Eshâb-ı kirâmın ve Selef-i sâlihînin eserlerini inceleyerek elde etmişlerdir. Kurtuluş yolunu, bozuklarından, sapıklarından ayıran onlardır. Onların hidâyet ışıkları olmasaydı bizler doğru yolu bulamazdık. Doğruyu bozuk olanlardan ayırmasalardı, bizler, taşkınlık ve azgınlık uçurumlarına düşerdik. İslâmiyeti bozulmaktan koruyan, her yere yayan, onların çalışmasıdır. İnsanları kurtuluş yoluna kavuşturan onlardır. Onlara uyan kurtulur, saâdete kavuşur. Onların yolundan ayrılan, sapıtır, herkesi de saptırır." Bir gayr-i müslim, iman ederse, Cehenneme girmekten kurtulur, günâhsız temiz bir Müslümân olur. Dünyâda bir insanın Müslümân olup olmadığı, zarûret olmadan, açık olarak söylediği sözlerinden ve işlerinden anlaşılır. Bu insanın âhirete îmânlı gidip gitmediği, son nefesinde belli olur. Büyük günâh işlemiş olan erkek veyâ kadın bir Müslümân, tövbe ederse, günâhları, muhakkak affolur, günâhsız tertemiz olur. Îmânı doğru olan bir Müslümanın ibâdetinde gevşeklik olursa, tövbe etmese bile, affedilebilir. Affedilmese bile, azâb çekdikten sonra, Cehennemden kurtulur. Dînini bilen, iyi anlayan bir Müslümân, kötü yollara sapmaz ve kötü kimselere de aldanmaz. Dînini bilmediği için aldanan bir kimse, Cehennemden kurtulamayacaktır. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından dinini doğru olarak öğrenmeyenler, bidat ve dalâlet sellerine yakalanıp boğulur, dünyâ ve âhiret felâketlerine sürüklenirler. Ancak, hakkı bilenler, bidat sahiplerine aldanmaktan kurtulur. Hakkı bilmeyenlerin, bunların dalâlet girdaplarına, tuzaklarına düşmemeleri ise, imkânsız gibidir. İmânı düzeltmek lâzımdır... Şunu da unutmamalıdır ki, âhirette Allahü teâlânın rahmetine kavuşabilmek için, îmân ile ölmek lâzımdır. Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açık olarak bildirilenlere uygun îmânı olmayan, harâmlardan sakınmayan ve İslâmın beş şartını yapmaya ehemmiyet vermeyen bir kimse, rahmete kavuşamaz. Ehl-i sünnet i'tikâdında olmayana bid'at ehli denir. Bunun yaptığı ibâdetleri, sahîh olup, borçtan, azâbından kurtulur ise de, vadedilmiş olan sevâplarına kavuşamaz. Âhirette, dünyâda yapmış olduğu iyiliklerin, hayrât ve hasenâtının karşılığına kavuşamayacaktır. Dünyâdaki iyiliklerinin karşılıklarına kavuşmak isteyenin, hemen tövbe etmesi, îmânını düzeltmesi lâzımdır. Netice olarak, neyin faydalı neyin zararlı olduğunu ayıran İslâmiyettir. İnsanlar faydalı sanır, zararlı olabilir. Zararlı sanır faydalı olabilir. Allahü teâlâ bildirmeseydi, insanlar bilemezdi. İslâmiyeti bilen, dünyanın zararlarından kurtulur. Ebû Abdullah Mağribî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bir kimse, samîmî olarak, dünyâdan yüz çevirir, Allahü teâlâya yönelirse, o kimse, dünyânın şerrinden ve âfetlerinden, sıkıntılarından emin olur, kurtulur."
.
Kibir, insanı inkâra sürükler
10 Şubat 2008 01:00
Kibir, insanın kendisini başkasından üstün görmesidir. İnsan, kendisini başkasından üstün görmekle, kalbi râhat eder, kendini ve ibâdetlerini beğenir. Kibir, kötü bir huydur, kalb hastalıklarındandır ve harâmdır. İnsanın Hâlıkını yani yaratanını, Rabbini unutmanın alâmetidir. Çok kimse, bu kötü hastalığa yakalanmıştır. Hadîs-i şerîfte; (Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse Cennete giremez) buyurulmuştur. Kibrin en kötüsü, Allahü teâlâya karşı kibirli olmaktır. Nemrûd böyle idi. Tanrı olduğunu ilân etti. Allahü teâlânın nasîhat vermek için gönderdiği Peygamberi ateşe attı. Firavun da böyle ahmaklardan biri idi. Mümin sûresinin 60. âyet-i kerimesinde meâlen: (Büyüklenerek bana ibâdet etmeyenler, alçalmış olarak Cehenneme girecektir) buyurulmuştur. Peygamberlere karşı kibirlenenler de olmuştur. Peygamberleri kendileri gibi bir insan olarak gördükleri için, kibirlenerek imân etmemişler, kabul etmemişlerdir. Kendini üstün gören... Herhangi bir hususta kendini başkasından üstün gören kibirlidir. Kibrin sebepleri ise; ilim, ibâdet, soy, güzellik, kuvvet, servet, mevki, yakınların çokluğu gibi şeylerdir. Halbuki bunlar, insanda kalıcı değil, geçicidir. Nitekim 200 bin sene itâat, ibâdet eden iblîs yani şeytân, kibirlenip secde etmediği için, ebedî olarak melûn olmuş, lânetlenmiş ve reddedilmiştir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ buyuruyor ki; kibriyâ, üstünlük ve azamet bana mahsûstur. Bu ikisinde bana ortak olanı Cehenneme atarım, hiç acımam) buyurulmuştur. Kibriyâ sıfatı, Allahü teâlâya mahsûstur. İnsan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indinde kıymeti o kadar yükselir. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Yanına başkasının oturmasını istememek, hastalarla birlikte oturmamak, evine lâzım olan eşyaları alıp evine getirmemek, eski elbisesini tekrar giymekten hoşlanmamak, iş başında iş elbisesi giymek istememek, fakirlerin davetine gitmek istemeyip zenginlerinkini tercih etmek, akrabasının ve çocuklarının ihtiyaçlarını temin etmemek, doğru sözü, haklı tenkitleri kabul etmeyip münakaşa etmek, kusûrunu, kabahatini bildirenlere teşekkür etmemek, içeri girince, oradakilerin ayağa kalkmaları hoşuna gitmek gibi şeyler, hep kibir alâmetidir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Kalb meleklere mahsûs bir evdir. Gadab, şehvet, hased, kibir gibi kötü sıfatlar, uluyan köpek gibidirler. Köpeklerin bulunduğu yere melekler girmez. Hadîs-i şerîfte, (Köpek ve resim bulunan eve melekler girmez) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfteki evin kalb olduğunu ve köpeğin de, kötü huylar demek olduğunu söylemiyorum. Açık manalarına inanmakla berâber, yukarıdaki manaları da ilâve ediyorum." Bir kimse, başkasının tenkidinden hoşlanmıyor, onun benden ne farkı var, o da bir insan diyorsa, hakkı onun ağzından duymak zor geliyorsa, bilmelidir ki bu da kibirdendir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın dışında şeytân bulunduğu gibi, içinde de vardır. İnsanın içindeki şeytânı, onun kudretinin, enerjisinin taşkınlığıdır. Enerji artınca, insanda kibir ve yükseklik hâsıl olur. Kötü sıfatların en aşağısı da, bu kibir sıfatıdır. Enerjinin teslîm olması, selâmet bulması, bu kötülüğün ondan gitmesidir." Bütün fesâdın başı... Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bir gün yolda giderken yanından geçen bir köpeği görür ve köpeğe değip necâset bulaşmasın diye eteklerini toplar. O anda köpek dile gelerek der ki: "Benden sana bulaşacak kir, üç defâ yıkamakla temiz olur. Ama senin nefsindeki kibir kiri, yedi deryâda yıkansa temiz olmaz." Netice olarak kibir, insanı, Allahü teâlânın bütün emirlerine muhalefet etmeye sevk eder. Çünkü kibirli insan, başka birinden hak ve hakikati duysa, onu kabul etmek istemez, hemen karşı çıkar ve çeşitli yollardan, onların doğru olduğunu bile bile çürütmeye çalışır. Takıyyüddîn Sübkî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bütün fesâdın başı kibirdir. Kibir, kalbi, nasîhat kabûl etmekten ve emre itâat etmekten alıkoyar."
Müslüman kalabilmek için...
11 Şubat 2008 01:00
Müslüman olarak kalabilmek için, itikâdı, îmânı düzelttikten sonra, fıkıh ilminin bildirdiği ibâdetleri yanî İslâmiyyetin emirlerini yapmak, yasak ettiklerinden de kaçınmak lâzımdır. Beş vakit namâzı, üşenmeden, gevşeklik yapmadan, şartlarına dikkat ederek kılmalıdır. Nisâb miktârı malı ve parası olan, zekât vermelidir. Kıymetli ömrü, lüzûmsuz mubâhlara bile harcamamalıdır. Harâm ile geçirmemek, elbette lâzımdır. Tegannî, şarkı ve çalgı âletleri ile meşgûl olmamalı, bunların nefse verecekleri lezzete aldanmamalıdır. Gıybet etmemelidir çünkü harâmdır. Gıybet, bir Müslümânın gizli bir kusûrunu, arkasından söylemektir. Bid'at sâhiplerinin, açıkça günâh işleyenlerin bu günâhlarını, zulmedenlerin ve alışverişte insanları aldatanların bu kötülüklerini duyurarak, bunların şerrinden sakınmalarına sebeb olmak ve Müslümânlığı yanlış söyleyenlerin, yazanların bu iftirâlarını herkese söylemek lâzımdır. Bunları söylemek, gıybet olmaz. Affetmek çok sevâbdır... Nemîme yapmamalı, yanî Müslümânlar arasında söz taşımamalıdır. Bu iki günâhı işleyenlere çeşitli azâblar yapılacağı bildirilmiştir. Yalan söylemek ve iftirâ etmek de harâmdır, sakınmak lâzımdır. Bu iki fenâlık, her dinde de harâm idi. Cezâları çok ağırdır. Müslümânların ayıplarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâbdır. Küçüklere, emri altında bulunanlara, hanıma, çocuklara, talebeye, işçiye, fakîrlere merhamet etmelidir. Kusûrlarını yüzlerine vurmamalıdır. Olur olmaz sebeplerle o zavallıları incitmemeli, dövmemeli ve sövmemelidir. Hiç kimsenin dînine, malına, canına, şerefine, nâmûsuna saldırmamalı, herkese olan borçları ödemelidir. Rüşvet almak, vermek harâmdır. Yalnız, zâlimin zulmünden kurtulmak için ve zorla, tehdît edilince vermek, rüşvet olmaz. Fakat bunu da almak harâm olur. Herkes, kendi kusûrlarını görmeli, Allahü teâlâya karşı yaptığı kabâhatleri düşünmelidir. Allahü teâlânın, kendisine cezâ vermekte acele etmediğini, rızkını kesmediğini bilmelidir. Ananın, babanın, İslâmiyyete uygun emirlerine itâat etmeli, İslâmiyyete uygun olmayanlara isyân etmemeli, karşı gelmemeli, fitneye sebeb olmamalıdır. İtikâdı düzelttikten ve fıkhın emirlerini yaptıktan sonra, bütün zamânları, Allahü teâlânın zikri ile geçirmelidir. Zikre, yanî kalbin, Allahü teâlâyı hâtırlamasına, anmasına mâni olan her şeyi, kendine düşmân bilmelidir. İslâmiyyete ne kadar çok yapışılırsa, Onu anmanın lezzeti artar. İslâmiyyete uymakta, gevşeklik, tembellik arttıkça, o lezzet de azalır ve kalmaz olur. Müslümân kadınların ve erkeklerin, avret mahalli açık olarak sokağa çıkmaları, harâmdır. Başkalarının, avret mahallerine bakmak, avret mahalli açık olanların bulunduğu yere gitmek de harâmdır. Harâm işlerken, namâz vakitleri de geçerse, ayrıca günâh ve küfür olur. Her nevi çalgıyı çalmak ve Kur'ân-ı kerîmi, mevlidi ve ezânı tegannî ile okumak harâmdır. Bunları, çalgı âletleri ile okumak da harâmdır. En büyük düşman!.. Çocukların ilim öğrenecek kıymetli zamânları ziyân edilirse, Müslümân evlâtları câhil kalır, dinsiz bir gençlik yetişir. Din adamları, bu felâkete seyirci kalır, susarlarsa, bunların günâhları kat kat ziyâde olur. Helâli, harâmı öğrenmeyen, öğrendikten sonra da ehemmiyyet vermeyen kâfir olur. İnsanın en büyük düşmanı kendi nefsidir. Hep insana zararlı şeyleri yapmak ister. Nefsin arzûlarına şehvet denir. Nefsin şehvetlerini yapmak, ona çok tatlı gelir. Bunları lüzûmu kadar yapmak, günâh değildir. Fazlasını yapmak, zararlı olur ve günâh olur. Netice olarak, Müslüman olarak kalabilmek için, İslâmiyyeti doğru olarak öğrenmek, öğrenilenlere göre inanmak ve yapmak lâzımdır. İtikadı bozuk bir kimse, Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşamaz. Onun rahmetinden, yardımından mahrûm kalır. Râhatı, huzûru bulamaz. Eğer îmânımızı düzeltmez, İslâmiyyete uymaz, hayırlı işler görmez, şahsî menfâatlerimiz için gayri meşrû yollara saparsak, Allahü teâlâ bizi aşağıların aşağısı yapar.
.
Ayıpları örtücü olmak...
17 Şubat 2008 01:00
Müslümânların ayıplarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâbdır. Uzun bir hadis-i şerifin sonunda; (Bir kimse bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu örterse, Allahü teâlâ, kıyâmet günü onun ayıplarını, kabâhatlerini örter) buyurulmuştur. Bunun için kimsenin ayıbına, kusûruna bakmamalı, kendi ayıplarını görmelidir. Kendini hiçbir Müslümândan üstün bilmemelidir. Her Müslümânı kendinden üstün tutmalıdır ve herhangi bir Müslümânı görünce, kendi saâdetinin, onun duâsını almakta olabileceğine inanmalıdır. Kendinde hakkı bulunanların kölesi gibi olmalıdır. Kimseyi gıybet etmemeli ve gıybet yapana mâni olmalıdır. İyi kimseler yani sâlih Müslümanlar, insanların kusûrlarını, ayıplarını araştırmazlar ve gördükleri hataları, kusûrları da örterler. Peygamber efendimiz; (Kim insanların ayıplarını, kusûrlarını örterse, Allahü teâlâ da, onun ayıplarını, kusûrlarını örter) buyurmuştur. "Seni dost edindim!" İnsanın ayıplarını araştıranlar, dost değil düşmandırlar. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. İyi kimseler ise, insanın ayıplarını pek görmezler. Birisi İbrâhîm bin Edhem hazretlerine, ayıbını, kusûrunu bildirmesi için yalvarınca; "Seni kendime dost edindim. Her hâlin ve hareketlerin, bana güzel görünüyor. Ayıbını başkalarına sor" buyurmuştur. Kendi kusûrlarını araştırıp düzeltmeye çalışan bir kimse, başkalarının ayıplarını görmeye vakit bulamaz. Hep, kendinden dahâ iyi olan Müslümânları görür. Yanî her gördüğü Müslümânı kendinden dahâ iyi bulur. Ebû Saîd-i Arâbî hazretlerine, iyi bir Müslüman nasıl olur diye suâl ettiklerinde, cevabında; "Hâdiselerin değişmesi, ahlâklarını değiştirmez. Başkalarının ayıplarına bakmazlar. Dâimâ, kendi ayıplarını, kusûrlarını görürler. Kendilerini hiçbir Müslümândan üstün bilmezler. Hepsini kendinden üstün görürler" buyurmuştur. İyi bir Müslüman, başkasında bir ayıp, kusûr görünce, bunu kendinde arar, kendinde bulunca, bundan kurtulmaya çalışır. Böyle yapmak, kötü huylardan kurtulmanın ilâçlarındandır. Zaten; (Mü'min mü'minin aynasıdır) hadîs-i şerîfinin mânâsı da budur. Yanî, başkasının ayıplarında, kusûrlarında, kendi ayıbını, kusûrunu görmektir. Din büyükleri ile görüşmekten maksat, kişinin kendi ayıplarını, kusûrlarını anlaması ve gizli kötülüklerini meydâna çıkarması içindir. Tasavvuf yolunda olmaktan maksat da, kişinin kendi nefsinin ayıplarını, kusûrlarını anlaması, İslâmiyyetin emir ve yasaklarına uymakta kolaylık, lezzet hâsıl olması ve gizli olan şirkten, küfürden kurtulması içindir. Bu sebeple, herhangi bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu meydâna çıkarmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mirâc gecesi birtakım insanlar gördüm ki, çok fecî ve elîm bir şekilde kendi kendilerine azâb ederler. Cebrâîl aleyhisselâma sordum ki, yâ Cebrâîl, bunların günâhı nedir? Niçin böyle kendi kendilerine azâb ederler? Cebrâîl aleyhisselâm dedi ki: Bunlar başkalarının ayıplarını meydâna çıkaranlardır.) "Onların cezâsı nedir?" Mûsâ aleyhisselâm, Tûr-i Sînâ'da Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Başkalarının ayıplarını meydâna çıkaranların cezâsı nedir? diye arz edince, cenâb-ı Hak; (Tövbesiz giderlerse, yerleri Cehennemdir) buyurmuştur. Netice olarak her Müslümânın, Resûlullah efendimizin hattâ, Allahü teâlânın ahlâkı ile ahlâklanması lâzımdır. Çünkü Resûlullah efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından biri, Settâr yanî günâhları örtücüdür. Her Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Her Müslümânın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlâklanması lâzımdır. Böylece, dünyâ ve âhiret felâketlerinden kurtulmak nasîb olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Kendi nefislerinizin ayıplarını araştırınız, başkalarının ayıplarını araştırmayınız!)
.
Mühim işleri, sonraya bırakmamalı
18 Şubat 2008 01:00
Mühim olan hayırlı işleri yapmayı sonraya bırakmamalıdır. İnsan nasıl yaşarsa öyle ölür. Dün geçti, yarın ya var, ya yok. Yarına çıkıp çıkmayacağımızı ise, bilmiyoruz. Bunun için her günü yarınsız bilmeliyiz. Yoksa; (Helekel musevvifûn) yani yarın yaparım diyen helâk oldu, hadîs-i şerîfine dahil oluruz. Ölüm unutulmamalıdır. Bütün kötülüklerin başı ölümü unutmaktan geçer. Ölümü unutmayan insan, kızamaz, kimseye kötülük yapamaz. Kötülük, hem dünyada hem de âhirette kişinin yüz karasıdır. Falancaya rastlamaktansa veya işim düşmektense kalsın dedirten kötü huylu kimse, mahvolmuş demektir. Bir Müslüman, herhangi bir Müslümanın yanına, herhangi bir iş için rahat gidemiyorsa, o Müslümanın sonundan korkulur. Hadîs-i şerîfte, (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hatırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyuruldu. Şeytân mâni olur!.. Şeytân, şimdi dünyâyı kazanmak için çalış, râhata kavuş, ondan sonra ileride râhat râhat, huzûr içinde ibâdet edersin, diyerek insanın ibâdet yapmasına mâni olur. Buna cevâb olarak, ecel benim elimde değildir. Herkesin ömrü takdîr edilmiştir ve belki de yakında ölürüm. İbâdet vazîfelerini vaktinde yapmalıyım, demelidir. Tövbeyi geciktirmek, çok zararlıdır. Sonra tövbe ederim ve iyi şeyler yaparım dememelidir, ölüm daha önce gelebilir. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. Sonra tövbe etmeyi, bugün etmekten kolay sanan, aldanır. Çünkü tövbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ki, faydası olmaz. Halbuki günah işleyince tövbe etmek farzdır. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Ey insanoğlu, günahlarınıza tövbe ederek, kendi kendinize ikrâmda bulunun! Sâlih amel işleyerek cihâd edin! Henüz kıyâmet kopmadan kıyâmetin dehşetini düşünüp ona göre hazırlanın! İşittiğiniz hâlde, sağırlardan olmayın! Gönlünüze gelen sıkıntı, mal ve rızkınızdaki eksiklik, mâlâyanî sözlerden ve zamanı iyi değerlendirmemekten ileri gelir. Başkalarının kusûrlarını gördüğü vakit, kendi kusûrunu hâtırlamayan, şeytanı sevindirir, Rahmânı gücendirir. Gizli ve açık bütün yaptıklarınızdan sorulacaksınız. Oruç tutanlara sayısız ni'metler ihsân ederim. Tövbe edenleri azâbımdan emîn kılarım. Her ni'met bendendir. Bunun için yalnız bana şükredin! Her şeyi veren benim. Her şeyi benden isteyin! Rahmetimden ümit kesen helâk olur.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Biz kuluz. Başıboş değiliz. Her istediğimizi yapmaya serbest değiliz. Kıyâmet günü utanmaktan, pişmân olmaktan başka, ele bir şey geçmez. Gençlik çağı, kazanç zamânıdır. Mert olan, bu vaktin kıymetini bilip, elden kaçırmaz. İhtiyârlık herkese nasîb olmaz. Nasîb olsa da, râhat, elverişli vakit ele geçmez. Bugün fırsat elde iken, hangi özür ve hangi sebeble, bugünün işi yarına bırakılabilir? Peygamber efendimiz, (Yarın yaparım diyen helâk oldu, ziyân etti) buyurdu. Eğer dünyâ işlerini yarına bırakırsan ve bugün hep âhiret işlerini yaparsan güzel olur. Fakat, bunun aksini yaparsan çok çirkin olur." "Dünya, bir konaktır" İmâm-ı Gazâlî hazretleri de buyuruyor ki: "Bu dünya, âhiret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her an mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhiret için hâzırlanmalı, hem de dünya ihtiyaçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhiret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." Netice olarak bu kısa ömürde, öncelikle mühim olan işleri yapmalı, hayırlı işleri yapmayı sonraya bırakmamalıdır. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Vakit, keskin bir kılınç gibidir. Yarına çıkacağımız belli değildir. Mühim işleri bugün yapmalı, mühim olmayanları yarına bırakmalıdır. Aklı olan böyle yapar.
.
Teşekkür için namaz kılmalı
24 Şubat 2008 01:00
Allahü teâlâ, yarattığı mahlukların içerisinde yalnız insana kıymet vermiş ve yalnız Zâtını tanımayı insana nasib etmiştir. Zira cenâb-ı Hakkı tanımak, çok kıymetlidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Yaratılmakla, biz kıymetlendik, şereflendik. Allahü teâlâda bir şey artmadı. Ez-zâriyât sûresinin; (Cinnîleri ve insanları, ancak bana ibâdet etmeleri için yarattım) meâlindeki 56. âyeti gösteriyor ki, cinnîlerin ve insanların yaratılması, Allahü teâlâyı tanımaları içindir ki, bunlar için şeref ve saâdettir. Yoksa, Allahü teâlânın bir şey kazanması için değildir. Hadîs-i kudsîde, Allahü teâlânın, (Ma'rûf olmak, tanınmak için her şeyi yarattım) buyurması, (Onların beni tanımakla şereflenmesi için) demektir. Yoksa, (Tanınayım ve onların tanıması ile kemâl bulayım) demek değildir. Bu ma'nâ, Allahü teâlâya lâyık değildir." Peygamber efendimizi, o zamanda yaşayan herkes görüyordu, ama tanıyamadılar. Zira tanımak, anlamak zordur. Peygamber efendimizi, Allahü teâlânın peygamberi olarak tanıyanlar ise, Eshâb-ı kirâm oldular. Zâtını tanımamızı istiyor... Allahü teâlâ bize verdiği nimetler karşılığında bizden, Zâtını tanımamızı, bilmemizi istiyor ve nitekim bir hadîs-i kudsîde de; (Bilinmeyi, tanınmayı sevdim) buyuruyor. İnsan olarak, sahibimizi, yaratanımızı bilmemiz, tanımamız lâzımdır. Allahü teâlâ, insanlardan ikinci olarak da; ihsân ettiği nimetlere karşılık olarak teşekkür istiyor. Peki insan, Allahü teâlâya karşı nasıl teşekkür edecektir? Allahü teâlâ, kendisine ibâdet ve ni'metlerine şükretmek isteyenlere namâz kılmalarını emretmiştir. Bunun için her gün, beş vakitte, namâz kılmayı farz etmiştir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, kullarına her gün beş kerre namâz kılmalarını emretti. Bu emri, birinci vazîfe bilerek yapanı Cennete sokacağını söz verdi) buyuruldu. Bu emre ehemmiyet vermeyene ve namâz kılmakta tembellik edene, çok acı azâblar yapılacağını da bildirmiştir. Namâz kılmak, kalbleri temizler. Günâhların affedilmelerine sebep olur. Namâz kılarken, Allahü teâlânın büyüklüğünü, Onun emrini yapmayı düşünmek lâzımdır. Ancak, böyle kılınan namâz, kalbi temizler. İnsanı kötülük yapmaktan korur. Allahü teâlâ, insanın kalbine bakar. Görünüşüne, hareketlerine bakmaz. Yanî temiz niyyet ile, Allah korkusu ile yapılan iyilikleri kabûl eder. Namâz kılarken de, önce niyyeti düzeltmek, sonra farzlarına, şartlarına uygun kılmak lâzımdır. Bedeni, rûhu ile birlikte olarak namâz kılmalıdır. Namâz kılarken, Allahü teâlânın, kendisini gördüğünü, okuduklarını işittiğini, düşündüklerini bildiğini unutmamalıdır. Her gün, her namâzda, böyle düşünen kul, Hâlıkına, Yaratanına yakın olur. Onun sevdiği sâlih bir kul olur. Böyle kuldan, kimseye zarar gelmez. Abdullah Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün ibâdetleri toplamıştır" "Bütün ibâdetler namâz içinde toplanmıştır. Kur'ân-ı kerîm okumak, tesbîh söylemek yanî sübhânallah demek, Resûlullaha salevât söylemek, günâhlara istigfâr etmek ve ihtiyâçları yalnız Allahü teâlâdan isteyerek Ona duâ etmek, namâz içinde toplanmıştır. Ağaçlar, otlar, namâzda durur gibi dik duruyorlar. Hayvanlar, rükü hâlinde, cansızlar da namâzda ka'dede oturur gibi yere serilmişlerdir. Namâz kılan, bunların ibâdetlerinin hepsini yapmaktadır." Netice olarak, kulun Allahü teâlâya teşekkürü, namaz kılmakladır. Çünkü zekât, malı olana, hac, şartları bulunana, oruç, şartlarını taşıyana farzdır ve her zaman da değildir. Ama namaz, aklı başında, erginlik çağına girmiş kadın-erkek her Müslümana, her gün beş vakitte farz kılınmıştır ve namazda hiçbir engel de yoktur. Su bulamayan teyemmüm ederek, hasta olan oturarak veya yattığı yerde imâ ile kılar. Sıhhatli iken de, hastayken de kılınır. Namaz kılmakta hiçbir engel olmadığı için, Allahü teâlâ, teşekkürü namazla başlatmıştır. Onun için din büyükleri; "Namaz kılmayanın hiçbir teşekkürünü, şükrünü Allahü teâlâ kabul etmez. Zira îmânın bayrağı, alâmeti namazdır" buyurmuşlardır.
.
Teşekkür etmeyen, kötülenir
25 Şubat 2008 01:00
İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. O hâlde, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, teşekkür etmek, insanlık îcâbıdır. Aklın lüzûm gösterdiği bir vazîfe, bir borçtur. Çünkü iyiliğe karşı iyilik yapmak, insanlık vazîfesidir. Böyle olunca, her iyiliği yapan, en büyük iyilik olarak, yok iken var eden, en güzel şekli veren, lüzûmlu uzuvları, kuvvetleri ihsân eden, sıhhat veren, akıl ve zekâ bahşeden, çoluk çocuk, ev, ihtiyâç eşyâsı, gıdâ, içecek, elbiselerimizi yaratan yüce bir sâhibe, bu ni'metleri sebepsiz, karşılıksız ihsân eden ve her an yok olmaktan, düşmandan, hastalıktan muhâfaza eden ve bize hiç ihtiyâcı olmayan, sonsuz kuvvet, kudret sâhibi olan, Allahü teâlâya şükretmemek, kulluk hakkını ödememek ne büyük bir kabahât olur? Hele, Ona ve ni'metlerin Ondan geldiğine inanmamak veyâ bunları başkasından bilmek, en çirkin yüz karası olur. Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri, şükrü; "Allahü teâlânın ihsân ettiği nîmet ile O'na isyân etmemektir" diye tarif etmiştir. Herkes onu ayıplar!.. Bir kimseye her ihtiyâcı verilse, her ay yetecek para, gıdâ hediyye olunsa, bu kimse, o ihsân sâhibini her yerde herkese karşı övmez mi? Gece gündüz onun sevgisini, onun kalbini kazanmaya uğraşmaz mı? Onu dertlerden, sıkıntılardan muhâfaza etmeye çalışmaz mı? Ona hizmet edebilmek için, kendini tehlikelere atmaz mı? Bunları yapmasa, o ihsân sâhibine hiç kıymet vermese, herkes onu ayıplamaz mı? Hattâ, insanlık vazîfesini yapmıyor diye cezâlandırılmaz mı? İyilik eden bir insanın hakkına böyle riâyet ediliyor da, her ni'metin, her iyiliğin hakîkî sâhibi olan, hepsini yaratan, gönderen, Allahü teâlâya şükretmek, Onun beğendiği, istediği şeyleri yapmak, niçin lâzım olmasın? Elbette, en çok Ona şükretmek, en çok Ona itâat etmek, ibâdet etmek lâzımdır. Çünkü, Onun ni'metleri yanında başkalarının iyilikleri, deniz yanında damla kadar bile değildir. Hattâ, diğerlerinden gelen iyilikleri de, yine O göndermektedir. İnsan, Allahü teâlâya karşı lâzım olan şükür borcunu nasıl yapmalıdır? Bazı âlimlere göre şükür, Allahü teâlânın varlığını düşünmekle, bazılarına göre, ni'metlerin Ondan geldiğini anlamakla, bazılarına göre ise, Onun emirlerini yapmak, harâmlarından sakınmakla diye bildirmişlerdir. Âlimlerden bazılarına göre de, insanın Allahü teâlâya karşı vazîfesi üçe ayrılır: Birincisi, bedeni ile yapacağı işlerdir. Namâz, oruç gibi. İkincisi, rûhu ile yapacağı vazîfedir. Doğru i'tikâd, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek. Üçüncüsü, insanlara adâlet yapmakla, Allahü teâlâya yaklaşmaktır. Bu da, emâneti muhâfaza, insanlara nasîhat etmek, İslâmiyyeti öğretmekle olur. Birinci vazife... Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, ibâdet üçe ayrılır: Doğru i'tikâd, doğru söz ve doğru iş. Peygamberler ve bunların vârisleri olan, Ehl-i sünnet âlimleri, ibâdetlerin çeşitlerini ve nasıl yapılacaklarını ayrı ayrı bildirmişlerdir. Herkesin bunları öğrenmesi ve ona göre hareket etmesi lâzımdır. Zira insan için, doğru i'tikâd, doğru söz ve amel-i sâlih, birinci vazîfedir. İslâm âlimleri; "İnsana vâcib olan birinci vazîfe, îmân, amel ve ihlâs sâhibi olmaktır. Dünyâ ve âhiret saâdetleri, ancak bu üçüne kavuşmakla elde edilir" buyurmuştur. Amel, kalb ve dil ile, yanî söz ve beden ile yapılacak işler demektir. Kalbin işleri, ahlâktır. İhlâs, amelini yanî bütün işlerini, ibâdetlerini, yalnız Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için yapmak demektir. Netice olarak, iyilik edene, mâl ve hizmet ile karşılığı yapılır. Bunu yapamayan, teşekkür ve duâ eder. Karşılık yapmayanın başına kakılır, kötülenir, incitilir. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İyilik edene teşekkür lâzım olduğunu akıl da, İslâmiyyet de göstermektedir. Şükrün derecesi, gelen ni'metlerin miktârına bağlıdır. Ni'met, ne kadar çok ise, şükretmek lüzûmu da, o kadar çok olur."
.
Şükrün ve nankörlüğün neticesi
2 Mart 2008 01:00
Şükür; verilen nîmetleri yerli yerinde kullanmak, görülen iyiliğe karşı teşekkür etmek, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak anlamlarındadır. İyilik edene, mal ve hizmetle karşılığı yapılır. Bunu yapamayan, teşekkür ve duâ eder. Çünkü, iyiliğe karşı iyilik yapmak insanlık vazîfesidir. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlara teşekkür etmeyen, Allahü teâlâya şükretmiş olmaz) buyurulmuştur. Vaktiyle Bağdat'ta kıtlık olur. Açlıktan mecalsiz kalan bir fakir, içeriden ekmek kokusu gelen bir evin kapısını çalar; -Günlerdir ağzıma bir lokma girmedi. Allah rızası için bir ekmek verin diye yalvarır. Tandırda ekmek pişirmekte olan kadıncağız, fakirin bu yalvarışı üzerine kızına; -Al şu ekmeği, kapıdaki fakire veriver der. Kızcağız, tandırdan yeni çıkan ekmeği fakire verir. Fakir, sevincinden ne yapacağını bilemez ve hemen evinin yolunu tutar. O sırada karşısına birisi çıkar; "O ekmeği kim verdi?" -O ekmeği nereden aldın diye sorar. Fakir de, kendisine ekmek verilen evi tarif ederek yoluna devam eder. Adam, ekmek verilen evin kendi evi olduğunu anlayınca, çok öfkelenir ve böyle zamanda kimin evinde ekmek olabilir ki diye söylenerek hışımla eve girer; -O ekmeği, fakire kim verdi diye bağırır. Kadıncağız korkudan, kızına bir şey yapmaz düşüncesiyle, kızını işaret eder. Nankörlük ve cimrilik içine işlemiş olan adam, eline geçirdiği bir sopa ile, kızının ekmek veren eline öyle bir vurur ki, kızcağızın eli felç olur. Öfkeyle; -Ben herkese ekmek versem, bu evde ekmek mi kalır diye de bağırır... Aradan seneler geçer. Elindeki nimete şükretmeyen adamın işleri bozulur. Nesi varsa satar fakat kendini iflâstan kurtaramaz. Bu arada sıhhati bozulur, çalışamayacak hale gelir ve bir lokmaya muhtaç olur. Bir gün kızına; -Benim çalışacak ve dışarı çıkacak halim yok. Dışarı çık birisinden ekmek veya bir ekmek parası iste. Benden ümidi kesin der. Ömründe dilenmemiş, kimseden bir şey istememiş olan kızcağız, utana, sıkıla çarşıya iner. Bir kenara çekilir ve beklemeye başlar. Uzun müddet kızcağızın orada beklediğini gören genç bir esnaf, yanına gelir; -Sen masûm birine benziyorsun. Burada mahçup bir halde kimi veya neyi bekliyorsun diye sorar. Kızcağız; -Ekmeğimiz de, alacak paramız da yok. Bir tanıdık rastgelirse ekmek parası isteyeceğim der. O esnaf, hemen elini cebine atar, hatırı sayılır bir para çıkartıp kızcağıza uzatır; -Bunlarla istediğin kadar ekmek alabilirsin. Böylece, Rabbimin bana ihsân ettiği nimetin şükrünü ödemiş olurum der. Kızcağız, parayı alırken elinin birini saklar. Bu hâl genç esnafın dikkatini çeker; -Elinde bir rahatsızlık varsa, seni doktora götüreyim, tedâvi ettireyim. Daha önce çok fakirdim, yiyecek bir lokma ekmeğe muhtaç idim. Rabbim bana çok ihsânda bulundu, zengin oldum. Rabbimin bu ihsânına karşı, şükür olarak Onun kullarına yardım etmek istiyorum. Saklama derdin ne ise söyle sana yardım edeyim der. Kızcağız başından geçenleri anlatır. Fakire verdiği ekmek sebebiyle babasının eline sopa ile vurduğunu ve bu sebeple sakat kalıp evlenemediğini de anlatır. Kızcağızdan bunları işiten genç esnaf, hemen komşularını çağırır ve; "Ben sebep oldum!.." -Komşular, bu kızcağızın elinin sakat kalmasına ben sebep olmuşum. Çünkü o ekmeği isteyen bendim. Elinin sakat kalmasına sebep olup da bu hâlde bırakmak, insanlığa sığmaz ve Allahü teâlâ da râzı olmaz. Bu kızcağızın babası, elindeki nîmete şükretmediği için, Allahü teâlâ onun dükkanını elinden alıp bana nasib etti. Şimdi imtihân sırası bende. Ben de aynı nankörlüğe düşmek istemem, der ve kızcağızı babasından istetip evlenir. Böylece kızcağızı ve ailesini sıkıntıdan kurtardığı gibi, Allahü teâlânın ihsânlarına da şükreder... Netice olarak, nimetlere şükredilirse, elde kalır, nankörlük edilirse, elden çıkar. Hazret-i Alinin buyurduğu gibi: "Nîmetlere şükreden, onun elden çıkacağından korkmasın. Nîmetin kıymetini bilmeyip, nankörlük edenlerin elinden o nîmet alınır. Şükür ise, nîmeti devamlı kılar ve artırır."
.
Âhirette pişmanlık felâkettir!..
3 Mart 2008 01:00
Dünyânın görünüşü, yalancı yaldızlarla süslü ve tatlıdır. Tâze, güzel, körpe sanılır. Aslında, güzel koku sürülmüş bir ölü gibidir. Sanki bir leştir ve böcekler, akrepler dolu bir çöplüktür. Su gibi görünen bir serâbdır. Zehirlenmiş şeker gibidir. Aslı harâbdır, elde kalmaz. Kendini sevenlere, arkasına takılanlara, hiç acımayıp, en kötü şeyleri yapar. Ona tutulan akılsızdır, büyülenmiştir. Âşıkları delidir, aldatılmıştır. Onun görünüşüne aldanan, sonsuz felâkete düşer. Tadına, güzelliğine bakan nihâyetsiz pişmânlık çeker. Peygamber efendimiz; (Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, birbirine uymaz. Birini râzı edersen, öteki gücenir) buyurmuştur. Demek ki, bir kimse, dünyâyı râzı ederse, âhiret ondan gücenir. Yani, âhirette, eline bir şey geçmez. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: İŞ İŞTEN GEÇMEDEN... "Cehennemden kurtulmak isteyen, helâl ve harâmları iyi öğrenmeli, helâl kazanıp, harâmdan kaçınmalıdır. Gaflet uykusu ne zamâna kadar sürecek, kulaklardan pamuk ne vakit atılacak? Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri kulakları açacaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak. Rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhiretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrümüzü, bunlara uygun geçirelim. Kendimizi âhiretin çeşitli azâblarından kurtaralım! Tahrîm sûresinin 6. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyurulmaktadır." Kabirden birisi çıkıp dünyaya gelse nasıl yaşardı? Herhalde bir anını bile boş geçirmez, hep ahireti için çalışır, günah işlemez, kalb kırmazdı. Peki biz oraya gitmeyecek miyiz? Âhirete gidince başımıza neler geleceğini, nelerle karşılaşacağımızı dinimiz bildiriyor. Allahü teâlâya imân etmeyenler, Peygamber efendimize inanmayanlar, İslâmiyeti reddedenler, Cehennemde feryat edecekler ve; -Yarabbi bizi tekrar dünyaya gönder, hiç günah işlemeyeceğiz, hep ibâdet edeceğiz diyeceklerdir. Onlara; -Zaten oradan geldiniz ya! denilecektir. Bu dinin temeli öğrenmek ve öğretmektir. Allahü teâlâ hiçbir şeyi gayesiz ve hikmetsiz yaratmamıştır. Her şeyin bir hikmeti, gayesi vardır. İnsanın bile yaşarken bir gayesi, maksadı vardır. Rabbimizin her yarattığında bir hikmet vardır. Cenâb-ı Hak insanı, maksatsız, gayesiz yaratmamıştır. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Ben insânları, büyüklüğümü onlara tanıtmak ve bana ibâdet etmeleri için yarattım!) buyurmaktadır. İbâdet, Onu tanımak, Onun büyüklüğünü anlamak, insanın kendisinde bulunan çok kötü bir nefsin olduğunun farkına varmasıdır. İnsanın kendini tanıması ne kadar artarsa, Allahü teâlânın büyüklüğü o kadar iyi anlaşılır. İnsan kendini beğenirse, Müslümanları, İslâmiyeti beğenmez, sonunda şirke kadar gider. Zira insanın nefsi, bilmediklerini sormaz, öğrenmez, öğrenmek de istemez, ben biliyorum der. O ben kelimesi de, insanı yıkar, helâk eder. DÜNYÂ HAYÂTI KISADIR... Dünyâ hayâtı çok kısadır. Her günü geçip hayâl olmaktadır. Her insanın sonu ölümdür. Bundan sonrası da, ya dâimî azâb veya ebedî ni'metlerdir. Bunların vakitleri, herkese süratle yaklaşmaktadır. Bu sebeple insân, kendine merhamet etmeli, aklından gaflet perdesini kaldırmalı, bâtılın bâtıl olduğunu görerek, ondan kurtulmaya çalışmalıdır. İnsanın vereceği karar, çok büyük ve çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Muhakkak herkes ölecektir. İnsan öldüğü vakti düşünmeli, başına geleceklere hâzırlanmalıdır. Zira son pişmânlık fayda vermez ve son nefeste hakkı tasdîk etmek, kabûl edilmez. Netice olarak âhirete giden herkes, muhakkak pişmanlık duyacaktır. Dünya için kanâat ve tevekkül olur. Fakat âhiret için kanâat ve tevekkül olmaz. Dünyada pişmanlık nimettir, âhirette pişmanlık ise, felâkettir
.
Dindeki her değişiklik dalâlettir
9 Mart 2008 01:00
Reform, bozulmuş bir şeyi eski, doğru hâline getirmek demektir. İslâmiyyeti değiştirmeye, bozmaya çalışanlar, kendilerine dinde reformcu diyorlar. Bunların yapmak istedikleri, düzeltmek değil, dini değiştirmek, bid'at çıkarmaktır. Bid'at, eshâb-ı kirâm ve tâbiîn zamânından sonra, Resûlullah efendimizin izni olmadan, dinde yapılan eklemeler ve noksanlıklar, yanî değişiklikler demektir. Nakil yolu ile edinilen din bilgileri çok yüksektir. Aklın, insan gücünün dışında ve üstündedir. Bunlar, hiçbir zamanda, kimse tarafından değiştirilemez. "Dinde reform olmaz" sözünün manası da budur. "SÖZLERİN EN İYİSİ" İslâmiyyette, çözülemeyecek hiçbir mesele yoktur. Ehl-i sünnet âlimleri, kıyâmete kadar yapılacak olan her işin, her yeniliğin, her buluşun, insanların saâdetleri için kullanılabilmeleri yollarını, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden çıkarmışlar, kitaplarına yazmışlardır. Kendilerini müctehid sanan din câhillerine, îmân hırsızlarına ve dinde reform istiyenlere, yapacak bir iş bırakmamışlardır. Müslümânların, dinde reform yapmaları, yeni yeni şeyler uydurmaları değil, ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını anlamaya, öğrenmeye çalışmaları, işlerini bunlara uygun yapmaları lâzımdır. Kendi akıllarına güvenerek, Kur'ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden mana, hüküm çıkarmaya kalkışanlar, yanılır, aldanır ve ehl-i sünnetten ayrılırlar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Bizim dînimizde yapılan her yenilik, her reform fenâdır, atılmalıdır.) Atılması lâzım olan şeyin neresi güzel olur? Bir hadîs-i şerîfte buyurdu ki: (Sözlerin en iyisi, Allahü teâlânın kitâbıdır. Yolların en iyisi, Muhammed aleyhisselâmın gösterdiği yoldur. İşlerin en kötüsü, bu yolda yapılan değişikliklerdir. Bid'atlerin hepsi dalâlettir, sapıklıktır.) Başka bir hadîs-i şerîfte, (Allahü teâlâdan korkunuz! Sözümü iyi dinleyiniz ve itâat ediniz! Ben öldükten sonra gelecekler, çok ayrılıklar göreceklerdir. O zamân, benim ve halîfelerimin yolumuza sarılınız! Dinde yeni ortaya çıkan şeylerden kaçınınız! Çünkü, bu yeni şeylerin hepsi bid'attir. Bid'atlerin hepsi dalâlettir, doğru yoldan ayrılmaktır) buyuruldu. Dinde yapılan her değişiklik bid'at olunca ve her bid'at, dalâlet olunca, bid'atlerin hangisine güzel denilebilir? Bid'atler, gecenin karanlığını yok eden, tan yerinin ağarması gibi parlak görünseler de hepsinden kaçmak lâzımdır. Hiçbir bid'atte nûr, ışık yoktur ve hiçbir hastaya ilâç olamazlar. Çünkü, her bid'at, bir sünneti yok eder. Bir şey yükseldikten, tamam olduktan, beğenildikten sonra, buna yapılacak eklemeler güzel olamaz. Hak olan, doğru olan bir şeyde yapılacak her değişiklik, dalâlet ve sapıklık olur." Netice olarak, dinde yapılacak her değişiklik, dalâlettir, doğru yoldan ayrılmaktır. Abdülvehhâb-ı Şa'rânî hazretlerinin bir talebesine hitaben buyuruduğu gibi: "ÂLİMLERE DİL UZATMA!" "Ey kardeşim! İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe'ye ve onun yolunda giden âlimlere dil uzatmaktan kendini koru! Câhillerin sözlerine ve yazılarına aldanma! O yüce imâmın, din işlerindeki ihtiyâtını, titizliğini bilmeyen, dinde değişiklik yapanlara uyarak, onun delilleri zayıftır dersen, kıyâmette onlar gibi felâkete sürüklenirsin. Hanefî mezhebinin delillerini incelersen, dört mezhebin de sahîh olduğunu anlarsın! Mezheblerin doğru olduğunu, öğle güneşini görür gibi, açık olarak anlamak istersen, Ehlullah yoluna sarıl! Tasavvuf yolunda ilerleyerek ilminin ve amelinin ihlâslı olmasını başar. O zaman, İslâmiyet bilgilerinin kaynağını görürsün. Dört mezhebin de, bu kaynaktan alıp yaydıklarını, bu mezheplerin hiçbirinde, İslâmiyet dışında hiçbir hüküm bulunmadığını anlarsın. Mezhep imâmlarına ve onların yolundaki âlimlere karşı edebli, terbiyeli davrananlara müjdeler olsun! Allahü teâlâ, onları kullarına saâdet yolunu göstermek için rehber, imâm eyledi. Onlar, insanlara Allahü teâlânın büyük ihsânıdır. Cennet'e giden yolun öncüleridirler."
.
Her işin başı, din gayretidir
10 Mart 2008 01:00
İslâmiyyeti öğrenmek ve öğretmek, her Müslümanın vezifesidir ve farzdır. Peygamber efendimiz; (İlim öğreniniz! İlim öğrenmek ibâdettir. İlim öğretene ve öğrenene cihâd sevâbı vardır. İlim öğretmek, sadaka vermek gibidir. Âlimden ilim öğrenmek, teheccüd namâzı kılmak gibidir) buyurmuşlardır. Öğrenmesi farz olan ilimleri öğrenmek, nafaka kazanmaya mecbûr kalmak gibidir. Fetâvâ-i Hindiyyede; "Îmân edilecek, yapılacak, kaçınılacak şeyleri ve geçinecek sanat bilgilerini öğrenmek herkese farzdır. Bundan fazlasını öğrenmek farz değil ise de, sevâbdır" buyurulmaktadır. Allahü teâlânın beğendiği İslâm dînini öğrenmek ve Resûlullah efendimizin bildirdiği İslâmiyyete sarılarak dünyâda ve âhirette huzûra ve saâdete kavuşmak istiyenler, ehl-i sünnet âlimlerinin ve ehl-i sünnetten olan tasavvuf büyüklerinin eskiden yazmış oldukları kitâplarından toplanan ilmihâl kitâplarını okumalıdır. İLM-İ HÂLİNİ ÖĞRENMEYEN!.. Ehl-i sünnet i'tikâdını ve ilm-i hâlini öğrenmeyen ve çocuklarına öğretmeyenler, Müslümânlıktan ayrılmak, inkâr felâketine düşmek tehlikesindedir. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz.) Ölmemek için, yemek, içmek lâzım olduğu gibi, din düşmanlarına aldanmamak, dinden çıkmamak için de, dînini, îmânını öğrenmek lâzımdır. Ecdâdımız, her zamân toplanır, ilmihâl kitâplarını okur ve dinlerini öğrenirlerdi. Ancak, böyle Müslümân kaldılar ve İslâmiyyetin zevkini aldılar. Bu saâdet ışığını bizlere, doğru olarak ulaştırabildiler. Bizim de Müslümân kalmamız, yavrularımızı din düşmanlarına kaptırmamamız için, birinci ve en lüzûmlu çâre, her şeyden önce ehl-i sünnet âlimlerinin hâzırladığı ilmihâl kitâplarını okumak ve öğrenmektir. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen ana-baba, çocuğuna Kur'ân-ı kerîm öğretmelidir. Resûlullah efendimiz; (Allahü teâlâ ve melekler ve her canlı, insanlara iyilik öğretene duâ ederler) buyurmuştur. Fırsat elde iken okuyalım, öğrenelim ve çocuklarımıza, sözümüzü dinleyenlere öğretelim! Okula gittikten, meslek sahibi olduktan sonra öğrenmeleri güç olur. Hattâ imkânsız olur. Felâket gelince, âh etmek fayda vermez. İslâm düşmanlarının, tatlı, yaldızlı kitâplarına, gazetelerine, televizyon, radyo ve filmlerine aldanmamalıdır. Dînini öğrenmek isteyen, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumalıdır. Hasta, câhil bir kimseden ilâç alırsa, şifâ bulmaz, ölür. Ehl-i sünnet olmayan, bid'at sâhibi, mezhebsiz kimsenin bozuk, sapık din kitâbını okuyanın da, dîni, îmânı bozulur. Her işin başı, din gayretidir. Eğer bir kimsede bu gayret varsa, kaya bile erir, toz olur. Bir Mecûsi din gayreti için bir memlekete köprü yaptırır. Sultan Mahmud Gaznevî hazretleri bu köprüyü görünce, yaptıran kişi için duâ ederken, derler ki: -Efendim bunu yaptıran Müslüman değil, ona duâ etmeyin. Sultan Mahmud Han masrafının iki katını vererek köprüyü satın almak ister. Fakat Mecûsi; -Padişahım ben bunu satmak için yapmadım, dinim için yaptım, satmam der. Batıl dini için bile yaptığını para ile değişmemiş, canını fedâ etmiştir. Ferideddîn-i Genc-i Şeker hazretleri bunu anlatırken buyuruyor ki: "Ey Müslüman sen din gayretini Mecûsiden mi öğreneceksin, senin gayretin nerede?" MÜMİN ÇOK KIYMETLİDİR Allahü teala müminlere çok kıymet vermiş, muhatab kabul etmiş, kulum demiş. Bundan daha büyük şeref olur mu? Kim dine sahip çıkarsa, din de ona sahip çıkar. Hadîs-i kudsîde buyuruluyor ki: (Ey dünyâ! Bana hizmet edene hizmetçi ol! Sana hizmet edene güçlük göster!) Netice olarak, bizden evvelki Müslümanlar, bize öğretmek için uğraşmasalardı, onlar mallarını hatta canlarını fedâ ederek bu gayreti göstermeselerdi, bugün biz Müslüman olamazdık. Biz de, bizden sonrakilere, İslâmiyyeti temiz bir şekilde ulaştırmalıyız. Bu sebeple üzerimizdeki emânet çok ağır ve de büyüktür. Bu emânete sahip çıkmak ve gereğini yapmak mecburiyetindeyiz. Aksi hâlde, âhirette, bu hesâbın altından kalkmak çok zor olur.
.
İnsan ile küfür arasındaki sınır"
16 Mart 2008 01:00
Küfür, sözlük anlamı itibariyle; hakkı, doğruyu örtmek, kapamak, inkâr etmek anlamlarına gelir. Dinî ilimlerde ise; dinde bilinmesi, inanılması zarûrî olan şeyleri, kesin olarak bildirilen dînî hükümlerden birini bile inkâr etmek, kabul etmemek, reddetmek anlamına gelmektedir. Küfre girmek, inkâr bataklığına saplanmak demektir. Küfrün yani inkârın bulunduğu yerde îmân, îmânın bulunduğu yerde de küfür bulunmaz. Çünkü bu ikisi birbirinin zıddıdır. Doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Ehl-i sünnet âlimleri, amel îmândan parça değildir buyurmuştur. Günah işleyen veya farzları vaktinde yapmayan, kâfir olmaz, fâsık yani günahkâr olur. Fakat namaz konusunda ehl-i sünnet âlimleri ittifak etmemişlerdir. Fıkıh imâmlarından imâm-ı Ahmed ibni Hanbel, İshâk ibni Râheveyh, Abdullah ibni Mübârek, İbrâhîm Nehâî hazretleri gibi birçok büyük âlimler; "Bir namâzı kasten, yani bile bile kılmayan kimse, kâfir olur" buyurmuşlardır. PERDE ARADAN KALKINCA! Câbir bin Abdullah hazretlerinin haber verdiği hadis-i şerifte; (İnsan ile küfür arasındaki sınır, namâzı terk etmektir) buyurulmuştur. Çünkü namâz, insanı küfre varmaktan koruyan bir perdedir. Bu perde aradan kalkınca kul, küfre kayar. Bu hadîs-i şerîf, namâzı terk etmenin çok fenâ olduğunu göstermektedir. Eshâb-ı kirâmdan çok kimse, namâzı özürsüz terk eden kâfir olur dediler. Hadîs imâmları, söz birliği ile; "Bir namâzı vaktinde bilerek kılmayan, yani namâz vakti geçerken, namâz kılmadığı için üzülmeyen, kâfir olur veyâ ölürken îmânsız gider" buyurmuşlardır. Kitâb-ül-fıkh-alel-mezâhib-il-erbe'ada deniyor ki: "Namâz, İslâm dîninin direklerinden en ehemmiyetlisidir. Allahü teâlâ, kullarının yalnız kendisine ibâdet etmeleri için, namâzı farz etti. Nisâ sûresinin 103. âyeti, namâz mü'minler üzerine, vakitleri belirli bir farz oldu demektir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, her gün beş vakit namâz kılmayı farz etti. Kıymet vererek ve şartlarına uyarak, her gün beş vakit namâz kılanı Cennete sokacağını, Allahü teâlâ söz verdi) buyuruldu. Namâz, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadîs-i şerîfte; (Namâz kılmayanın, İslâmdan nasîbi yoktur!) buyuruldu. Tefsîr-i Mugnîde deniyor ki: "Büyüklerden biri şeytâna dedi ki, senin gibi mel'ûn olmak istiyorum, ne yapayım? İblîs sevinip, benim gibi olmak istersen, namâza ehemmiyet verme ve doğru, yalan, her şeye yemîn et, yanî çok yemîn et! dedi. O kimse de, hiçbir namâzı bırakmayacağım ve artık yemîn etmeyeceğim, dedi." Namâza ehemmiyet vermeyen, vazîfe bilmeyen, dört mezhepte de kâfir olur. İnanıp da, tembellikle terk eden fâsık olur. Yani büyük günâh işlemiş olur. Namâzı bile bile kılmayıp, kazâ etmeyi düşünmeyen ve bunun için azâb çekeceğinden korkmayan kimsenin, kâfir olacağı, Hadîkada, dil âfetlerinde yazılıdır. Allahü teâlâ, Müslümân olmayanlara namâz kılmasını, oruç tutmasını emretmemiştir. Bunlar, Allahü teâlânın emirlerini almakla şereflenmemişlerdir. Namâz kılmadığı, oruç tutmadığı için bunlara bir cezâ verilmez. Bunlar, yalnız küfrün cezâsı olan Cehennemi hak etmişlerdir. SAADET KAPISININ ANAHTARI Netice olarak namâz kılmak, Allahü teâlânın büyüklüğünü düşünerek, Onun karşısında kendi küçüklüğünü anlamaktır. Bunu anlayan kimse, hep iyilik yapar. Hiç kötülük yapamaz. Namâz, dünyâ ve âhiret saâdetlerinin kapısını açan bir anahtardır. Bu anahtarı ele geçirmek, herkesin elindedir. Allahü teâlâya inanan ve tembel olmayan bir Müslümân, bu anahtarı, elde edebilir. Bu bir irâde ve azim işidir. Namâzını kılan kimse, Allahü teâlâya samimiyetle inandığının kuvvetli bir delîlini de göstermiş olmaktadır. Bir kimse, namâzı doğru ve iyi kılınca, İslâm ipine yapışmış olur. Çünkü namâz, İslâmın beş şartından biridir. Namâzı doğru ve iyi kılan bir kimse Müslümândır. Namâzı doğru kılmayan veyâ hiç kılmayan kimsenin Müslümânlığı ise şüphelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Müslümân ile kâfiri birbirinden ayıran namâzdır.)
.
Kişinin işi, âhiretine mâni olmamalı
17 Mart 2008 01:00
Bir Müslümanın dünyâ işleri, ailesi, çocukları, âhiret için çalışmaya mâni olmamalıdır. Zira Münâfıkûn sûresinin 9. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Mallarınız ve çocuklarınız, Allahü teâlâyı, hâtırlamanıza mâni olmasın!) buyurulmuştur. Evde çoluk çocuk ile dâimâ tatlı sözlü ve güler yüzlü olmalıdır. Onlarla zarûret kadar yani haklarını ödeyecek kadar görüşmelidir. Onların arasında bulunmak, Allahü teâlâyı unutacak kadar uzun olmamalıdır. Hazret-i Ömer, alışverişle meşgul olanlara hitaben; "Ey tüccarlar! Önce âhiret rızkını kazanın! Sonra dünyâ rızkına çalışın!" buyururdu. Önceki zamanlarda, kendilerinin ve ailelerinin nafakası için ticâretle veya herhangi bir işle meşgûl olan Müslümanlar, sabâh ve akşamları âhiret için çalışır, Kur'ân-ı kerîm okur, ders dinler, tövbe ve duâ eder, ilim öğrenir ve gençlere öğretirlerdi. Zira insanların amellerini yazan ikişer melek, her sabâh ve akşam değişmektedir. Bir hadîs-i şerîfte; (Melekler insanların amel defterlerini götürdükleri zamân, başında ve sonunda iyi iş yazılı ise, gün ortasında yapılanları ona bağışlarlar) buyuruldu. ŞEKERLE KAPLANMIŞ ZEHİR! İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ kazancı, âhiret kazancı ile birlikte olduğu zamân işe yarar. Âhireti kazanmaya yardımcı olmayan dünyâ ni'metleri, şekerle kaplanmış zehir gibidirler. Bunlarla, ahmak olanlar aldatılmaktadır. Allahü teâlânın bildirdiği tiryâk ile bu zehirlere ilâç yapmayanlara yazıklar olsun! Bu şekerli, tatlı zehirleri, İslâmiyyetin emirlerini ve yasaklarını yapmak güçlüğüne katlanarak tedâvî etmeyenlere çok acınır. Kısaca, İslâmiyyete uymak için biraz çalışan, biraz harekete geçen kimse, sonsuz olan kazançlara kavuşur. İslâmiyyetin emirlerine ve yasaklarına uymak çok kolaydır. Fakat az bir gaflet ile ve gevşeklik ile de bu sonsuz ni'metler elden çıkar. Uzağı gören, doğru düşünebilen akıl sâhibinin, bu parlak İslâmiyyete uyması lâzımdır. Ceviz ile kozalak ile oyuna dalarak faydalı şeyleri elden kaçıran çocuk gibi olmamalıdır. Dünyâ işinizi yaparken, İslâmiyyete uymaya dikkat ederseniz, Peygamberlerin yolunda bulunmuş olur, bu sağlam dîni nûrlandırmış ve yaşatmış olursunuz!" Çarşıda, pazarda, işte Allahü teâlâyı hep hâtırlamalı, dili ve kalbi boş bırakmamalıdır. İyi bilmelidir ki, o ânda kaçırdığını, bütün dünyâyı verse, bir dahâ eline geçiremez. Gâfiller arasındaki hâtırlamanın sevâbı çok olur. Zira Resûlullah efendimiz; (Gâfiller arasında Allahü teâlâyı zikreden kimse, kurumuş ağaçlar arasında bulunan yeşil fidân gibidir ve ölüler arasındaki cânlı gibidir ve harpte kaçanlar arasında, arslan gibi döğüşenler gibidir) buyurmuştur. DÜNYADA HERKES YOLCUDUR Bu dünyâda herkes yolcudur. Gelen durmuyor gidiyor. Yolcuların birbirlerine yardım etmesi, el ele vermeleri, kardeş gibi olmaları lâzımdır. Her Müslümânın böyle düşünmesi lâzımdır. Bir kimse, her gün vazîfesine başlarken, Müslümân kardeşlerime yardım etmek, onları râhat ettirmek için çalışacağım. Din kardeşlerim benim işimi gördükleri gibi, ben de, onlara hizmet edeceğim demelidir. Her Müslümân iyi bilmelidir ki, bütün sanatlar, farz-ı kifâyedir. Bunu düşünerek, bir sanata yapışmak, ibâdet etmek olur. Her sanatı öğrenmek ve en ileri şekilde yapmaya çalışmak farzdır. Bu vâsıtaları yapabilmek için, gerekli ilimleri, dersleri mekteblerde, bu niyet ile okutmak ve okumak hep ibâdet olur. Namâz kılan insanın bu niyet ile, her işi ibâdet olur. Namâz kılmayanların her hareketi de günâh olur. O hâlde, her Müslümân, namâzını kılmalı, sonra farz olduğunu düşünerek, vazîfesini yapmalıdır. İş görürken niyetin doğru olmasına alâmet, insanlara faydalı olan bir meslek, bir sanat seçmektir. Yani, öyle bir iş görmeli ki, eğer o iş olmasa, Müslümânlar sıkıntı çekerdi. Netice olarak, dünyâ ticâretinin âhirete yaraması ve Cehenneme sürüklememesi için, çok uğraşmak lâzımdır. İnsanın sermâyesi, dîni ve âhiretidir. Bu sermâyeyi kaptırmamak için, çok uyanık olmak lâzımdır.
.
Şefâate inanmayan, ona kavuşamaz
24 Mart 2008 01:00
Şefâat kelime olarak; bir kimsenin işlediği suçun affedilmesi veya bir dileğinin yerine getirilmesi için yapılan aracılık, vasıta olmak anlamına gelmektedir. Dini terim olarak şefâat; kıyâmet günü, Allahü teâlânın izni ile, başta Peygamber Efendimiz olmak üzere, diğer peygamberler, âlimler, şehîdler, sâlihler, küçük yaşta ölen Müslüman çocuklar ve Allahü teâlânın izin verdiklerinin; günahkâr olan mü'minlerin günahlarının affedilip Cehennem'den kurtulmalarını, cennetlik olanların da Cennet'teki derecelerinin artmasını Allahü teâlâdan istemeleri, bu hususta vâsıta olmaları anlamındadır. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü Peygamberler, âlimler ve şehîtler şefâat edecektir) buyuruldu. SEBEPLERE YAPIŞMAK... Allahü teâlâ, çok şeyi sebeplerle yaratmaktadır. Sebeplere yapışmak, sebeplerden beklemek, istemek, Onun âdetine uymak, Ondan beklemek, Ondan istemek olur. Peygamberden şefâat istemek de, Allahü teâlânın âdetine uymak ve Ona itâat etmek olur. Resûlullah efendimizden ve evliyâdan şefâat, yardım istemek, Allahü teâlâyı bırakmak, Onun yaratıcı olduğunu unutmak demek değildir. Bulut vâsıtası ile Allahü teâlâdan yağmur beklemek, ilâç içerek Allahü teâlâdan şifâ beklemek, top, bomba, füze kullanarak Allahü teâlâdan zafer beklemek gibidir. Bunlar sebeptir. Allahü teâlâ, her şeyi sebeple yaratmaktadır. Bu sebeplere yapışmak, şirk değildir. Peygamberler hep sebeplere yapıştılar. Allahü teâlânın yarattığı suyu içmek için çeşmeye, Onun yarattığı ekmeği yemek için fırıncıya gidildiği ve Allahü teâlânın zafer vermesi için, harp vâsıtaları ve talim yapıldığı gibi, Allahü teâlânın duâyı kabûl etmesi için de, peygamberin, evliyânın rûhlarına gönül bağlanır. Allahü teâlânın elektromagnetik dalgalarla yarattığı sesi almak için radyo kullanmak, Allahü teâlâyı bırakıp bir kutuya başvurmak değildir. Çünkü, radyo kutusundaki âletlere o özellikleri, o kuvvetleri veren Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, her şeyde, kendi kudretini gizlemiştir. Müşrik, puta tapar, Allahü teâlâyı düşünmez. Müslümân, sebepleri, vâsıtaları kullanırken, sebeplere, mahlûklara, tesîr veren Allahü teâlâyı düşünür. İstediğini Allahü teâlâdan bekler. Geleni Allahü teâlâdan bilir. Peygamber Efendimiz; (Ümmetimden büyük günâhları olanlara şefâat edeceğim) buyurmuştur. Hacı Bayram-ı Velî hazretleri buyuruyor ki: "Âlim ve velîlerin kabirlerini ziyâret ediniz. Zîrâ o büyükler, kendilerini ziyâret edenlere şefâat ederler." Abdülvâhid bin Zeyd hazretleri şöyle anlatır: "Hacca gitmiştim. Yanımda bir genç durmadan Peygamber Efendimize salâtü selâm getiriyordu. Bâzı yerlerde okunması daha uygun duâlar olduğu halde, genç her yerde duâ yerine salevât okuyordu. Dikkatimi çekti ve kendisine bunun sebebini sordum. Genç dedi ki: KALK, BABAN ÖLDÜ!.. -Babamla birlikte hacca gitmiştik. Yolda uyudum. "Kalk baban öldü" dediler. Kalktım gerçekten babam ölmüştü. Aynı zamanda yüzü de kararmıştı. Ölümü ve ayrıca yüzünün kararması beni daha da üzdü. Bu üzüntü ile tekrar uykuya daldım. Bu sırada rüyâmda siyah yüzlü dört kişi ellerinde demir kamçılar olduğu halde, babama yaklaştılar. Tam vuracakları zaman nur yüzlü bir zatın geldiğini, onlara dönerek; "Vurmayın!" dediğini, eli ile de babamın yüzünü sıvazlayarak nûrlandırdığını, sonunda bana; "Artık uyan, baban nûrlanmıştır" diye söylediğini gördüm. "Sen kimsin?" diye sorduğumda, "Ben Peygamberim, bana salevât getirdiği için babana şefâat ettim" dedi. Uyandım, söylendiği gibiydi. Bu sebeple ben de salevât-ı şerîfeyi devamlı okuyorum." Netice olarak, kıyâmet günü izin verilmeden kimse, kimseye şefâat edemeyecektir. İzin alan da, râzı olduğuna şefâat edecektir. Râzı etmek için İslâmiyyete uymak ve imân ile ölmek lâzımdır. Bundan sonra, insanlık îcâbı kusûru bulunursa, ancak böyle kusûrlar, şefâatle affolacaktır. Şefâate inanmayan bundan mahrum kalır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Şefâatime inanmayan, ona kavuşamaz.)
.
Kadere inanan, kederlenmez
30 Mart 2008 01:00
Kader, kelime olarak, bir çokluğu ölçmek, hüküm, emir, çokluk ve büyüklük anlamlarına gelmektedir. Dînî terim olarak kader; Allahü teâlânın, bir şeyin varlığını ezelde dilemesi, takdir etmesidir. Kader; olacak her şeyi, Allahü teâlânın ezelde bilmesi ve bildiklerini, zamanları gelince, yaratması demektir. Her şey, Allahü teâlânın takdîri ile hâsıl olur. İnsanın, bir işin ezelde nasıl takdîr edildiğini bilmediği için, Allahü teâlânın emrine uyarak çalışması lâzımdır. Kazâ ve kader, insanın çalışmasına mâni değildir. İnsanlar, kazâ ve kaderi, bir işi yapmadan önce değil, yaptıktan sonra düşünmelidir. Hadîd sûresinin 22. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Dünyâda olacak her şey, dünyâ yaratılmadan evvel ezelde Levh-i mahfûza yazılmış, takdîr edilmiştir. Bunu size bildiriyoruz ki, hayatta kaçırdığınız fırsatlar için üzülmeyesiniz ve kavuştuğunuz kazançlardan, Allahın gönderdiği ni'metlerden mağrûr olmayasınız. Allahü teâlâ kibirlileri, egoistleri sevmez) buyuruldu. ÜMİTSİZLİĞE DÜŞMEZ... Bu âyet-i kerîme gösteriyor ki, kazâ ve kadere îmân eden bir kimse, hiçbir zaman ümitsizliğe düşmez ve şımarmaz. Kazâ ve kadere inanmak, insanın çalışmasına mâni olmaz. Çalışmasını kamçılar. (Çalışınız! Herkes, kendisi için takdîr edilmiş olan şeylere sürüklenir) hadîs-i şerîfi de, insanın çalışmasının; kazâ ve kaderin nasıl olduğunu göstereceğini, çalışmakla kazâ ve kader arasında sıkı bir bağlılık bulunduğunu bildirmektedir. Ezeldeki takdîr, "Filân kimse, kendi isteği ile filân işi yapacaktır" şeklindedir. Ezeldeki takdîr, insanda seçmek hakkı bulunmadığını değil, bulunduğunu göstermektedir. İnsanın, işine göre, ömrü ve rızkı ve iyiler kötü, kötüler de iyi olarak değişebilir. Bir kimse, ölümüne yakın, iyi işler yapıp, son nefeste îmân ile ve bir başkası da kötü amel işleyip, îmânsız gidebilir. Bunun için, Resûlullah efendimiz her zaman; (Allahümme, yâ mukallibelkulûb, sebbit kalbî, alâ dînik) Yani; (Ey büyük Allahım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dîninde sâbit kıl, yani dîninden döndürme, ayırma!) duasını okurdu. Kader değişmez. Kazâ, kadere uygun olarak meydâna gelir. Kazâ, her gün çok değişip, sonunda kadere uygun olunca yaratılır. Kazâ-i mu'allak şeklinde yaratılacağı yazılmış olan bir şey, kulun iyi ameli ile değişip yaratılmaz. Bir adamın iyilik için çalışması, bu adam için ezelde iyilik takdîr edilmiş olduğunu göstermektedir. Çünkü herkes, kendisi için ezelde takdîr edilmiş olan işleri yapmaya sürüklenir. Atâ bin Yesâr hazretleri, Yâlâ bin Mürre hazrelerinden şöyle nakleder: "Biz hazret-i Ali'nin yakınlarından bâzıları ile buluştuk. Yâlâ bin Mürre onlara; -Hazret-i Ali şu anda harp halindedir ve hayâtı da güvende değildir, başına bir zarar gelebilir dedi. Bunun üzerine biz, hazret-i Ali'nin kapısında nöbet tutmaya başladık. Bir ara hazret-i Ali namaza çıktı ve bizi görünce; -Burada ne yapıyorsunuz? diye sordu. Biz de; -Sizi korumak için bekliyoruz, zirâ size bir zarar gelmesinden korkuyoruz diye cevap verdik. Hazret-i Ali; -Beni gök ehlinden mi yoksa yer ehlinden mi koruyorsunuz? diye sorunca, biz de; -Elbette yer ehlinden koruyoruz. Gök ehlinden sizi korumamız mümkün değil ki, dedik. TAKDİR EDİLMEMİŞSE... Bunun üzerine hazret-i Ali; -Allahü teâlânın takdir etmediği hiçbir şey gökte de, yerde de olmaz. Herkesin işlerine vekil olan iki melek vardır. Kaderi olarak takdir edilen şeyler, o kimsenin başına gelinceye kadar, her şeyi ondan uzaklaştırırlar. Kaderde olan başa gelince de, kaderi ile onu baş başa bırakırlar buyurdu." Netice olarak kulluk; dinini korumak, sözünde durmak, sabretmek ve kadere râzı olmaktır. Zira kadere inanan, kederden emin olur. Mümin, başına hayır ve şer geldiğinde ben bunu bekliyordum diyendir. Allahü teâlânın kaza ve kaderine imân eden, kederden, üzüntüden kurtulur. Şu beyitte ifade edildiği gibi: Kim bulur, zor ile, maksadına, her zamân zafer, Gelir elbet zuhûra, ne ise hükm-i kader!
.
İnsan, tercihlerinden sorumludur
31 Mart 2008 01:00
İnsanın kalbi yani gönlü, madde değildir. Elektrik ve mıknatıs dalgaları gibidir, yer kaplamaz. Göğsümüzün sol tarafında bulunan, yürek dediğimiz et parçasında, kuvveti, tesîrleri hâsıl olmaktadır. Akıl, nefis ve rûh da, kalb gibi birer varlıktırlar. Bu üçünün de, kalb ile bağlantısı vardır. İnsanın, gözü, kulağı, burnu, ağzı ve cildi ile his ettiği renk, ses, koku, zevk, tat ve sıcaklık, sertlik gibi şeyler, duygu sinirleri ile beyne gelir. Beyin de bunları hemen kalbe bildirir. Aklın, nefsin, rûhun ve şeytânın arzûları, istekleri de, kalbe gelir. Kalb, ne yapılacağına karar verir, irâde eder, seçer. Bu şeyleri, ya reddeder veya beyne bildirir. Beyin de, bunları hareket sinirleri ile organlara bildirir. Organlar da, Allahü teâlâ isterse ve kuvvet verirse, hareket ederek, kalbin irâde ettiği, seçtiği şey yapılır. ŞEYTAN NASIL ALDATIR? İnsanların işleri, irâdelerine bağlı ise de, her istedikleri olmaz. O işin olması için, Allahü teâlânın da irâde etmesi gerekir. Allahü teâlâ, kulun irâdesi olmadan da yaratmaya muktedirdir. Ancak âdeti böyle değildir. İnsan irâde eder, harekete geçer, kudretini, gücünü kullanır ve Allahü teâlâ da irâde ederse, o iş meydâna gelir. Şeytân, insanları; "İnsan, Allahü teâlâ isterse ibâdet yapar, istemezse yapmaz. O hâlde insan, işleri yapıp yapmamakta serbest değildir, çalışsa da, çalışmasa da, ezeldeki kazâ ve kader hâsıl olacaktır" diyerek aldatmaktadır. İnsanın işleri ezeldeki takdîr ile meydâna geliyor ise de, meydâna gelmeleri için, önce kul irâdesini kullanmakta, işin yapılmasını veyâ yapılmamasını istemektedir. İnsanın işlerini Allahü teâlânın ezelde takdîr etmesi demek, insanın neleri irâde edeceğini bilmesi ve dilemesi demektir. Böyle olduğu için, kulun mecbûr olması lâzım gelmez. Bir kimse, birisinin bir günde yapacağı şeyleri bilse ve bunları yapmasını irâde etse ve hepsini bir kâğıda yazsa, bunları yapacak olan kimse, o kimsenin mecbûru olmaz ve; "Yapacaklarımı biliyordun, yapılmasını istedin ve kâğıda yazdın. O hâlde, bunları sen yaptın" diyemez. Çünkü, bunları kendi irâdesi ile ve kendisi yapmıştır. O kimsenin bildiği, dilediği ve yazdığı için yapmamıştır. Allahü teâlânın ezelde bilmesi ve dilemesi ve levh-ül-mahfûza yazması da, insanları mecbûr etmek olmaz. Kulun yapacağını bildiği için, yapılmasını irâde etmiştir. Kul, irâdesini kullanmazsa, Allahü teâlâ, kulun irâdesini kullanmıyacağını ezelde bilir ve bildiği için irâde etmez ve yaratmaz. Yahyâ Münîrî hazretleri buyuruyor ki: SAÂDET VE ŞEKÂVET "Saâdet, Cennetlik olmak demektir. Şekâvet, Cehennemlik olmak demektir. Saâdet ve Şekâvet, Allahü teâlânın iki hazînesi gibidir. Birinci hazînenin anahtarı, tâat ve ibâdettir. İkinci hazînenin anahtarı, günâhlardır. Allahü teâlâ, her insanın saîd veyâ şakî olacağını ezelde biliyordu. Bu bilgisine kader denir. Buna alın yazısı diyoruz. Saîd olacağı ezelde bilinen kimse, Allahü teâlâya itâat eder. Ezelde, şakî olacağı bilinen kimse, hep günâh işler. Dünyâda herkes, saîd veyâ şakî olduğunu, amelinden anlayabilir. Âhireti düşünen din âlimleri, herkesin saîd veyâ şakî olduğunu böylece anlar. Dünyâya dalmış olan din adamı ise, bunu bilmez. Her izzet ve her nimet, Allahü teâlâya, ihlâs ile itâat ve ibâdet etmektedir. Her kötülük ve sıkıntı da, günâh işlemekten hâsıl olur. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan gelir. Rahat ve huzûr da, itâat yolundan gelmektedir. Allahü teâlânın âdeti böyledir. Bunu kimse, değiştiremez. Nefse kolay ve tatlı gelen şeyi saâdet zannetmemeli. Nefse güç ve acı gelenleri de şekâvet ve felâket sanmamalıdır." Netice olarak, insanların irâdesi olmasaydı ve insanların işleri yalnız Allahü teâlânın irâdesi ile yaratılsaydı, o zaman insanlar mecbûrdur denilirdi. Ehl-i sünnet itikadına göre, insanların işleri, insanın kudreti ile Allahü teâlânın kudretinin birlikte tesîri ile meydâna gelmektedir. Bunun için insan, irâde yani tercih ettiği şeylerden sorumludur.
.
Sevginin derecesi, itâate bağlıdır
6 Nisan 2008 01:00
Muhabbet, kelime olarak; sevgi veya bir şeye aşırı düşkünlük anlamındadır. Muhabbet yani sevmek, hep berâber olmayı istemek, berâber olmaktan zevk, lezzet duymak demektir. İnsan sevdiğini hiç unutmaz. Muhabbetin yeri, kalbdir ki buna gönül diyoruz. Kalb, muhabbet, sevgi yeridir. Kalbde, ya dünyâ sevgisi, yâhut Allah sevgisi bulunur. İbâdet yaparak, kalbden dünyâ sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allah sevgisi, kendiliğinden dolar. Günâh işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünyâ muhabbeti yerleşerek, Allah sevgisi gider. Kalbin bu hâli, bir şişeye benzer. Su doldurunca, havası çıkar. Suyu boşaltınca, hava kendiliğinden dolar. Muhabbet, sevgiliye itâat etmeyi ister. Sevgiliye itâat ise, İslâmiyyete uymakla olur. Çünkü, sevgilinin beğendiği yol, İslâmiyyettir. Muhabbetin çok olmasına alâmet, İslâmiyyete çok uymaktır. İslâmiyyete uymak, farzları yapmak ve harâmlardan sakınmak demektir. İslâmiyyete uyabilmek, ilim, amel ve ihlâs ile olur. SEVMEK NE DEMEKTİR?... Sevmek, sevdiğinin yolunda bulunmak demektir. Îmânın alâmeti de, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın bazı kulları vardır. Bunlar, Peygamber değildir. Peygamberler ve şehîtler, kıyâmet günü bunlara imrenirler. Bunlar, birbirini tanımıyan, uzak yerlerde yaşayan, Allah için birbirini seven müminlerdir) buyuruldu. Seven, sevdiğinin yolunda bulunmazsa, sevgisi sahîh olmaz. Yahûdîler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerini sevdiklerini söylüyorlar. Fakat, onların yolunda olmadıkları için, âhirette Peygamberlerinin yanında olmayacaklardır. Hattâ, Cehenneme gideceklerdir. Zira hadis-i şerifte; (İnsân, dünyâda kimi seviyorsa, âhirette onun yanında olacaktır) buyuruldu. Yüksek rûhlar, sevdikleri rûhları yukarı çekerler. Alçak rûhlar da, aşağı çeker. İnsan, öldükten sonra, rûhunun nereye gideceğini, dünyâda sevdiklerinin hâlinden anlamalıdır. Dünyâda birbirini seven kimselerin rûhları birbirlerini cezbettiği gibi, kıyâmette de birbirlerini cezbederler. Kâfirleri seven, onlarla birlikte Cehenneme gidecektir. Sevdiğine tâbi olmamak, insanın elinde değildir. Sevmenin en kuvvetli alâmeti, sevdiğinin sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsânın saâdete kavuşması için, âdetlerinde, ibâdetlerinde, kısacası her işinde din ve dünyâ büyüklerinin reîsine benzemesi lâzımdır. Bu dünyâda, herkesin, sevdiğine benzeyenleri çok sevdiğini görüyoruz. Sevgilinin sevdikleri sevilir. Düşmanları sevilmez. Beden ve kalb ile erişilebilecek bütün yüksek dereceler, Resûlullahı sevmeye bağlıdır. Dostun sevdiklerini sevmek, düşmanlarını sevmemek, insanda kendiliğinden hâsıl olur. Seven kimse, bu husûsta deli gibidir. (Bir kimseye deli denilmedikce, îmânı kâmil olmaz) buyuruldu. Böyle olmayan kimsenin muhabbetten nasîbi olmaz. Doğru yolda gidenleri sevmek, onlarla tanışmak, görüşmek, onlar gibi olmaya özenmek, o büyüklerin sözlerini işitmek ve kitâplarını okumak, Allahü teâlânın nimetlerinin en büyüklerindendir ve Onun ihsânlarının en kıymetlilerindendir. Seven, dâima sevgiliye kavuşur. Onun gibi olur. Muhabbeti, sevgisi arttıkça, nefsin zararlı isteklerinden kurtulur. Allahü teâlânın rızâsına, muhabbetine kavuşur." HER İYİLİĞİN ESASI Allahü teâlâyı ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak, bunlara karşı edebli, saygılı olmak demektir. Netice olarak, her iyilik, hayır ve üstünlüğün esası, Allah sevgisidir. Sevgi ise, itâat demektir. Yani seven, sevdiğine itâat eder. Sevginin derecesi, itâatteki sürat ile ölçülür. Bir kimse, ben ehl-i sünnet âlimlerini, bu büyükleri seviyorum deyip de itâat etmiyorsa, onların bildirdiği yoldan gitmiyorsa, yalancıdır. Vücutta bulunan bir hücre, beyinle bağlantısını kopartırsa kanserleştiği gibi, bu büyüklerle irtibatı kesilen kimse de, iflâh olmaz. Bunun için, bu büyüklerin kitaplarını, hayatlarını okumalı, irtibatı hiç kesmemelidir.
.
Tevâzu göstermek, kibirdendir!..
7 Nisan 2008 01:00
Tevâzu; alçak gönüllülük, kendisini başkaları ile bir görmek, başkalarından daha üstün ve daha aşağı görmemek demektir. Tevâzu, kibrin aksidir ve kişinin kendisini başkaları ile bir görmesi, başkalarından daha üstün ve daha aşağı görmemesidir. Tevâzu, insan için çok iyi bir huydur. Resûlullah efendimiz; (Allah için tevâzu edeni, Allahü teâlâ yükseltir. Kim de kibirlenirse, Allahü teâlâ onu rezîl eder) buyurmuştur. Îsâ aleyhisselâma havârîleri; -Ey Allahın Peygamberi! İçimizde, hangimiz büyük, hangimiz küçüktür? diye sual edince cevabında; -En büyüğünüz, en küçüktür. En küçüğünüz de, en büyüktür yani kendini büyük gören küçük, kendini küçük gören de büyüktür buyurmuştur. Peygamber efendimiz birçok hadîs-i şerîflerinde, kibirli olanları kötülemiş, alçak gönüllü olanları ise övmüştür. Bir hadîs-i şerîfte; (Allah rızâsı için tevâzu edeni, yani kendini Müslümânlardan üstün görmeyeni, Allahü teâlâ yükseltir) buyurmuştur. MÜSLÜMAN EGOİST OLMAZ! Bunun içindir ki, din âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zamân, Müslümânlara tevâzuyu, alçak gönüllü olmayı emir buyurmuştur. Zira Müslümân egoist olmaz ve egoist olanı da, Allahü teâlâ sevmez. Kibirliye karşı tevâzu eden, kendisine zulmetmiş olur. Bid'at sahiplerine ve zenginlere karşı da kibirli görünmek caizdir. Bu kibir, kendini yüksek göstermek için değil, onlara ders vermek, gafletten uyandırmak içindir. Gösteriş yapan riyakârlara karşı da kibirli görünmek caizdir. Kendinden aşağı olanlara karşı tevâzu göstermek iyi ise de, bunun aşırı olmaması gerekir. Aşırı olan tevâzua, yaltaklanmak denir ki bu ancak üstâda ve âlime karşı caizdir. Başkalarına karşı caiz değildir. Vaktiyle âbidin biri, ibâdet etmek üzere dağa çıkar. Bir gece rüyasında; -Falan ayakkabıcıya git! Senin için duâ etsin denir. Âbid dağdan iner, adamı bulur, ne iş yaptığını sorar. Adam, gündüzleri oruç tutup, ayakkabı işlerinde çalıştığını, kazandığı para ile ailesini geçindirdikten sonra fazlasını sadaka verdiğini söyler. Âbid, adamın güzel bir iş yaptığını anlar, fakat kendisinin dağda sırf ibâdetle meşgul olmasını daha iyi bulur ve tekrar ibâdetine döner. Yine gece rüyasında; -Ayakkabıcıya git ve ona, "Bu yüzündeki sararmanın sebebi ne?" diye sor, denir. Âbid, gidip sorar. Ayakkabıcı; -Kimi görürsem, bu kurtulacak da, ben helâk olacağım derim ve kendimden korkarım. Yüzümün sararması bundandır der. İşte o zaman âbid, ayakkabıcının bu korku ve tevâzu ile üstünlük kazandığını anlar. Bir kimsenin tevâzu sahibi olabilmesi için, dünyaya niçin geldiğini, nereye gideceğini bilmesi gerekir. İnsan, hiç yok idi. Önce bir şey yapamayan, hareket edemeyen bebek oldu. Şimdi de, her an hasta olmak, ölmek korkusundadır. Nihayet ölecek, çürüyecek ve toprak olacaktır. Dünya zindanında, her an, ne zaman azaba götürüleceğini beklemektedir. Ölecek, leş olacak, böceklere yem olacak, kabir azabı çekecek, sonra diriltilip kıyâmet sıkıntılarını çekecektir. Cehennemde sonsuz yanmak korkusu içinde yaşayan kimseye tekebbür mü yakışır, tevâzu mu? ALÇAK GÖNÜLLÜ KURTULUR... Alçak gönüllü olan kurtulur, kibirli olan ise yanar. Tevâzu, cahilden veya çocuktan da olsa, hakkı, doğruyu işitince boyun büküp hemen kabul etmektir. Tevâzu, karşılaştığı her Müslümanı kendinden aşağı bilmemektir. Tevâzu sâhibi, kendini başkalarından aşağı görmez, zelîl ve miskîn de olmaz. Netice olarak, tevâzu göstermekle, tevâzu sahibi olmak çok farklıdır. Tevâzu sahibi övülmüş, tevâzu göstermeye çalışan ise yerilmiştir. Zira tevâzu göstermek, kibirdendir. Çünkü kendinde bir varlık hisseden tevâzu göstermeye çalışır. Hâlbuki mütevâzı kimse, kendinde bir varlık görmez ki tevâzu göstersin. Cüneyd-i Bağdadi hazretlerinin buyurduğu gibi: "Tevâzu göstermeye çalışmak da kibirdir. Çünkü kendinde bir varlık hisseden tevâzu göstermeye çalışır. Gerçek tevâzu ehli, kendinde bir varlık hissetmez ki, tevâzu göstermeye çalışsın. Onun tevâzuu tabiidir, yapmacık değildir."
.
Çocuğunun düşmanı olmamalı!
13 Nisan 2008 01:00
İslâmiyyetin temeli, îmânı, farzları, harâmları öğrenmek ve öğretmektir. Allahü teâlâ, Peygamberleri bunun için göndermiştir. Çocuklara bunlar öğretilmediği zamân, İslâmiyyet yıkılır, yok olur. Allahü teâlâ, Müslümânlara, benim emirlerimi öğretiniz, yasak ettiğim harâmları bildiriniz ve yapılmasına râzı olmayınız diye emrediyor. Peygamber efendimiz; (Birbirinize Müslümânlığı öğretiniz. Emr-i ma'rûfu bırakır iseniz, Allahü teâlâ, en kötünüzü başınıza musallat eder ve duâlarınızı kabûl etmez) buyurmuştur. Evlât, ana baba elinde bir emânettir. Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher gibidir. Mum gibi, her şekli alabilir. Küçükken, hiçbir şekle girmemiştir. Temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları ve hocaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmaz ise, bedbaht olurlar. Yapacakları her fenâlığın günâhı, ana, baba ve hocalarına da verilir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir Müslümânın evlâdı ibâdet edince, kazandığı sevâb kadar, babasına da verilir. Bir kimse, çocuğuna fısk, günâh öğretirse, bu çocuk ne kadar günâh işlerse, babasına da o kadar günâh yazılır.) BÜTÜN FENALIKLARIN BAŞI!.. Tahrîm sûresinin 6'ncı âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmaktadır. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Bütün fenâlıkların başı, kötü arkadaştır. Peygamber efendimiz; (Bütün çocuklar Müslümânlığa uygun ve elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları, sonra anaları, babaları Hıristiyan, Yahûdî ve dinsiz yapar) sözü ile Müslümânlığın yerleştirilmesinde ve yok edilmesinde en mühim işin, gençlikte olduğunu bildiriyor. O hâlde, her Müslümânın birinci vazîfesi, evlâdına İslâmiyyeti ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmek olmalıdır. Evlât, büyük bir nimettir. Nimetin kıymeti bilinmezse, elden gider. Bunun için pedagoji yani çocuk terbiyesi, İslâm dîninde çok kıymetli bir ilimdir. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Hepiniz bir sürünün çobanı gibisiniz. Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evlerinizde ve emirleriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara müslümânlığı öğretmelisiniz! Öğretmez iseniz mes'ûl olacaksınız.) Müslüman bir anne-baba, çocuklarını dinini bilen, seven ve kayıran sâlih kimselerin yanına götürmeli, yanlarından ayırmamalıdır. Yerine göre Müslüman bir baba, çocuğunun hem abisi, hem de babası olmalı. Çocuğu iyi, güzel şeylere alıştırmalı ve iyi yerlere götürmelidir. Çocuklara, büyüklerin, ehli sünnet âlimlerinin kıymetli kitaplarından okumalı, okutmalı, kitap okumadan yatmamalıdır. Küçük yaşta ne verilirse, o kalıcı olur. Zira gönülleri tertemiz ve berraktır. Her baba çocuğuna; "Aman evlâdım, ne sen kendini yak, ne de beni yak. Zira evlâdın yaptığı anaya, babaya da gider. Kendin gidersin beni de götürürsün. Çünkü anne-babaya evlâdın yaptığı her şey misliyle yazılır. İyilik yapıyorsa iyilik yazılır, kötülük yapıyorsa kötülük yazılır" diyerek güzel nasihatte bulunmalıdır. ANNE-BABANIN VAZİFESİ Her anne-baba, çocuklarına mutlaka Kur'ân-ı kerimi öğretmeli ve okumalarını temin etmelidir. Zira çocuğuna Kur'ân-ı kerim öğreten ana babaya çok sevap verilmektedir. Peygamber efendimiz; (Hoca çocuğa, Besmele okur, çocuk da söyleyince, Allahü teâlâ, çocuğun ve anasının ve babasının ve hocasının Cehenneme girmemesi için senet yazdırır) buyurmuştur. Netice olarak, eğer anne ve baba, evlâtlarına İslâmiyyetin ve din büyüklerinin sevgisini veremiyorsa, çocuklarının baş düşmanı olmaktadırlar. Nefsine düşkün yani çocuklarını nefsi için seven anne ve babalar, çocuklarının en büyük düşmanıdırlar.
.
Huzûra kavuşmak için...
14 Nisan 2008 01:00
Aklı olan herkes, dünyada rahat ve huzûr içinde yaşamak, âhirette de, azaptan kurtulup, sonsuz nimetlere kavuşmak ister. Dünyada rahata ve âhirette de sonsuz iyiliklere kavuşmak için, sâlih Müslüman olmak lâzımdır. Sâlih Müslüman olmak için de, din bilgilerini ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından öğrenmek gerekir. Cahil olan bir kimse, sâlih değil, Müslüman bile olamaz yani îmânını koruyamaz. Allahü teâlâ, dünyâda bütün insanlara acıyor. Faydalı, lüzûmlu şeyleri herkese gönderiyor. Zararlardan korunmak, saâdete, huzûra kavuşmak için de yol gösteriyor. Saâdete, huzûra kavuşmak için, iki şey lâzımdır: Birincisi, doğru ilim ve îmân sâhibi olmaktır. Bu da, fen derslerini ve Muhammed aleyhisselâmın hayâtını, ahlâkını öğrenmekle ele geçer. İkincisi, iyi huylu, iyi hareketli insan olmaktır. Bu ise, fıkıh ve ahlâk ilimlerini öğrenmek ve bunlara uymakla olur. Bu ikisini elde eden kimse, Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşur, huzûrlu olur. SAADETE KAVUŞMAK İSTEYEN... Dünyâda ve âhirette saâdete, huzûra kavuşmak, râhat ve neşeli yaşamak için Müslümân olmak lâzımdır. Râhata, saâdete, huzûra kavuşmak için, Müslümân olduğunu söylemek, Müslümân görünmek yetişmez. Müslümânlığı iyi öğrenmek ve emirlere, yasaklara uymak lâzımdır. İmrân sûresinin 31. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâyı seviyorsanız, bana tâbi olunuz! Bana uyanları Allah sever!) buyuruldu. Allahü teâlâ, Habîbine böyle demesini emir buyurmaktadır. Saâdete kavuşmak isteyen kimse, bütün âdetlerini, ibâdetlerini ve alışverişlerini Resûlullah efendimiz gibi yapmaya çalışmalıdır. Bu dünyâda, bir kimsenin sevdiğine benzemeye çalışanlar, bu kimseye sevimli ve güzel görünürler. Bu kimse, onları da çok sever, beğenir. Bunun gibi, sevgiliyi sevenler, her zamân sevilir. Sevgilinin düşmanları, sevenin de düşmanları olur. Bundan dolayı, görünen ve görünmeyen bütün iyilikler, bütün üstünlükler, ancak o yüce Peygamberi sevmekle ele geçebilir. Yükselebilmenin, ilerlemenin ve huzûrlu olmanın ölçüsü, bu sevgidir. Zira Allahü teâlâ, tâatleri, ibâdetleri, saâdete, huzûra ve yüksek derecelere kavuşmak için vesîle kılmıştır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Ebedî saâdete kavuşmak isteyen, Muhammed aleyhisselâma uymalıdır. Ona uymakla şereflenmek için, dünyâyı büsbütün bırakmak lâzım değildir. Farz olan zekât verilince dünyâ terk edilmiş sayılır. Dünyâ malını zarardan kurtarmanın ilâcı, bunun zekâtını vermektir. Malın hepsini vermek dahâ iyi ise de, zekâtını ayırıp vermek de, hepsini vermek gibi olur." Dünyâda ve âhirette saâdete, huzûra kavuşmak isteyen, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumalı ve buna göre amel etmeli, uzuvlarının günâh işlemelerine mâni olmalıdır. Günâh işlememek, kalbinde meleke, tabîat, hâlini almalıdır. Bunu başarabilen kimseye sâlih denir. Huzursuzluğun kaynağı ikidir: Birincisi bilmemek yani kendisine lâzım olan ilmihâl, fıkıh bilgilerini okumamak, öğrenmemektir. İkincisi ise, bu okuduklarını, öğrendiklerini, bildiklerini tatbik etmemektir. BOL BOL DUA ALMALI... Büyüklere hürmet, küçüklere şefkat göstermek, dinimizin emridir. Büyükleri inciten, saygısızlık yapan, mutlaka sıkıntı çeker. Büyüklere hürmet eden, saygı gösteren ve bol duâ alan da, huzûrlu olmuştur. Netice olarak huzûr, parayla, malla, mülkle olmaz. Ölümü hatırlamakla, yüzünü âhirete çevirmekle daha doğrusu Allah demekle olur. Günah işlenmeyen yerde huzûr vardır. Günah işlenirse, huzûrsuzluk başlar. Zira günahlar, kalbi sıkar. Allahü teâlâyı zikretmek, hatırlamak yani ibâdetle meşgul olmak, insana ferahlık verir, günahlara karşı da soğukluk getirir. Bir Müslüman, günah işlemese Cennet nimetleri başlar. Ölümü hatırlamak, huzûr ve saâdetin kaynağıdır ve ömrü uzatır. Ölümü unutmak ise, huzûrsuzluğun kaynağıdır ve ömrü kısaltır. Bu sebeple insan, şu an, son an demeli, ona göre çalışmalı ve yaşamalıdır. Kısacası, İslâmiyyetin bildirdiği güzel ahlâka sarılan, bunları uygulayan, râhata, huzûra kavuşur.
.
Hiçbir kalbi incitmemeli
20 Nisan 2008 01:00
Kalb, carullahtır yani Allahü teâlânın komşusudur. Allahü teâlâya kalb gibi yakın bir şey yoktur. Bu sebeple kalbin incitilmesinden kaçınmak lâzımdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kalb, Allahü teâlânın komşusudur. Allahü teâlâya kalbin yakın olduğu kadar hiçbir şey yakın değildir. Mü'min olsun, âsî olsun, hiçbir insanın kalbini incitmemelidir. Çünkü, âsî olan komşuyu da korumak lâzımdır. Sakınınız, sakınınız, kalb kırmaktan pek sakınınız! Allahü teâlâyı en ziyâde inciten küfürden sonra, kalb kırmak gibi büyük günâh yoktur. Çünkü, Allahü teâlâya ulaşan şeylerin en yakın olanı kalbdir. İnsanların hepsi, Allahü teâlânın köleleridir. Herhangi bir kimsenin kölesi döğülür, incitilirse, onun efendisi elbette gücenir. Her şeyin biricik mâliki, sâhibi olan efendinin şânını, büyüklüğünü düşünmelidir. Onun mahlûkları, ancak izin verdiği, emir eylediği kadar kullanılabilir. İzni ile kullanmak, onları incitmek olmaz. Hattâ, onun emrini yapmak olur." HİÇ KİMSEYE LANET ETME! Allahü teâlâyı, Peygamber efendimizi sevmemiz lâzım olduğu gibi, Eshâb-ı kirâmı yani ilk Müslümanları da sevmemiz, onlara düşmanlık etmememiz, incitmememiz emredilmiştir. Zira hadîs-i şerîfte; (Onlara düşmanlık bana düşmanlıktır. Onları incitmek, beni incitmektir. Beni incitmek de, Allahü teâlâya eziyyet etmektir) buyurulmuştur. İnsanları dara düşürmek, sıkıştırmak ve incitmek haramdır. Hattâ, mü'minin kalbini incitmek, Kâbe'yi birkaç kerre yıkmaktan dahâ büyük günâhtır. Anaya, babaya karşı gelmek, sert konuşmak, kalblerini incitmek harâmdır. Nizâmeddîn Evliyâ hazretleri; "Kalb kırmak, Allahü teâlânın lütfunu incitmektir. Hiç kimseye kötü söylememeli ve lânet etmemelidir. İnsanların kabahatlerini açıklamamalıdır" buyurmuştur. Hakîm-i Tirmizî hazretlerine; -Îmânın gitmesine en çok sebep olan günah nedir? diye sual edilince, cevabında buyurur ki: -Üç günah vardır: Birincisi; îmân nîmetine kavuştuğuna şükretmemek. İkincisi; îmânın gitmesinden korkmamak. Üçüncüsü; müminleri incitmek ve onlara eziyet etmek. Biliniz ki, Peygamber efendimiz; (Haksız yere bir Müslümanı incitmek, Kâbe'yi yetmiş defa yıkmaktan daha büyük günahtır) buyurdular. İnsanları incitmek, onların kalblerini kırmak değil, onlara yardım etmek, yardımcı olmak lâzımdır. Zira Allahü teâlâ; (Benim kullarıma yardım edene, ben fazlasiyle yardım ederim) buyuruyor. Elinden yardım geldiği hâlde, yardımı esirgeyen insan, Allahü teâlânın indinde sevgili bir kul olabilir mi? İnsanların kalbini kırmak ise, Allahü teâlânın gadabını üzerine çekmek demektir. Bundan çok kaçınmalıdır. İnsan kalbi, Allahü teâlânın sevgisinin tecelli ettiği bir yerdir. Oraya dokunmak, çok tehlikelidir. Hele o kalbde, Allahü teâlânın korkusu ve Allahü teâlânın sevgisi varsa, onu incitmekten, son derece kaçınmalıdır. Bir Müslümâna kötü gözle bakmak, onu çekiştirmek, ona iftirâ etmek, kalbini kırmak harâmdır. Bunların her biri ayrı ayrı büyük günâhtır. Müslümâna kin beslemek de günâhtır. Bunların her biri Kur'ân-ı kerîmde yasak edilmiştir. Kâfirin malını almak, kalbini kırmak, Müslümânın malını almaktan dahâ büyük günâhtır. Hayvan hakkı, insan hakkından, kâfirin hakkı da, hayvan hakkından dahâ büyük günâhtır. ÖLÜLERİNİ DE İNCİTME!.. Ölen bir kimsenin kemiklerini kırmak, açıkta bırakmak, yakmak, gayr-i müslim de olsa câiz değildir. Çünkü bunları, diri iken incitmek harâm olduğu gibi, ölülerini incitmek de câiz olmaz. Allahü teâlâyı en ziyâde inciten, küfürden sonra, kalb kırmak gibi büyük günâh yoktur. Bu sebeple kâfir bile olsa, hiç kimsenin kalbini kırmamalıdır. Zira kalb kırmak, Allahü teâlâyı incitmek demektir. Netice olarak, iyi olsun, kötü olsun hiçbir insanın kalbini incitmemeli, kırmamalıdır. Zira Allahü teâlâyı en çok inciten, küfürden, inkârdan sonra, kalb kırmak gibi büyük günah yoktur. Ahmed Yesevî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kâfir bile olsa, hiç kimsenin kalbini kırma! Zira kalb kırmak, Allahü teâlâyı incitmek demektir."
.
Pis borudan şifâ gelmez"
21 Nisan 2008 01:00
Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. İnsan, kavuşmak istediği şeyin sebebine yapışır ve cenâb-ı Hak da, dilerse o şeyi yaratır. Allahü teâlâ, kendi rızâsına, sevgisine kavuşmak isteyenler için de, sebepler yaratmıştır. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol, insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını artırır. Günâhlar ise, kalbi karartır ve gelen feyizleri, nûrları alamaz olur. Muhammed Pârisâ hazretleri buyuruyor ki: "İnsanı Allahü teâlâdan uzaklaştıran perdelerin en zararlısı, kalbin kararması, hasta olması, yani dünyâ sevgisinin kalbe yerleşmesidir. Bu sevgi, kötü arkadaşlardan ve lüzumsuz şeyler seyretmekten hâsıl olur. Faydasız kitap okumak, lüzumsuz şeyler konuşmak, haram olan şeyleri seyretmek ve dinlemek, bu sevgiyi kalbde yerleştirir. Bunların hepsi, insanı Allahü teâlâdan uzaklaştırır." "VESİLE ARAYINIZ!" Allahü teâlâ, Mâide sûresinde, meâlen; (Bana yaklaşmak için, vesîle arayınız!) buyurmaktadır. Ehl-i sünnet âlimleri, bu âyet-i kerimeyi açıklarken buyuruyorlar ki: "Sahîh, doğru, hâlis olan ibâdetler, vesîle olur. İbâdetlerin sahîh olması için, doğru îmân, temiz ahlâk sâhibi olmak ve şartlarına uygun yapmak lâzımdır. Namâzın sahîh olması için, abdest almak, namâzı vaktinde kılmak, namâzdaki âyetleri, tesbîhleri, duâları doğru okumak ve dahâ nice şartları bilmek, yapmak lâzımdır. Her ibâdetin böyle şartları vardır. Bu bilgiler, senelerce çalışarak, bunları bilen ve yapan âlimlerden işiterek veyâ kitâplarını okuyarak öğrenilir. Böyle âlimlere mürşid denir. Mürşid, İslâmiyyeti bilen, yapan ve başkalarına da öğreten Ehl-i sünnet âlimi demektir. Her Müslümânın, Mâide sûresindeki emre uymak için, böyle bir rehberi veyâ kitâplarını araması ve bütün ibâdetleri Ondan öğrenmesi lâzımdır." İnsanlara rehberlik edecek zâttan faydalanabilmek için iki şart vardır: Birinci şart, rehberlik edecek zâtın silsilesinin yani hocalarının, Resûlullah efendimize kadar belli olması lâzımdır. Peygamber efendimiz, feyzin, nûrun kaynağıdır. Feyz, Allah sevgisi demektir. Resûlullah efendimizin kalbindeki feyzler, nûrlar, bütün kâinata her an gelmektedir. Ama almak ayrı bir meseledir. Peygamber efendimiz, Allah sevgisinin havuzudur. Orada çeşitli musluklar yani âlimler vardır. Kaynak aynıdır ve hepsi ehl-i sünnettir. İkinci şart, dinini öğrendiği zâttan zerre kadar şüphesi olmamaktır. Feyzi, yani Allah sevgisini veren zât, şuna vereyim, buna vermeyeyim diye ayırmaz. Bu nûrlara layık olmayanlar da, bunları alır. Ancak bunların aldığı feyz, nûr, birikir birikir, aynı şeker hastasına şeker zarar verdiği gibi, düşmanlığa dönüşür. İlk düşmanlık, o zâtın talebelerine yani arkadaşlarına olur. Daha sonra o zâta kadar düşmanlığı gidebilir. Bu tehlikeden kurtulmak için, Mevlana Celaleddin-i Rumi hazretlerinin buyurduğu gibi, aklımı bıraktım ve kurtuldum, demelidir. ÜÇ KİŞİ İSTİFADE EDEMEZ! Birleşik kaplar gibi, mü'minler bir araya geldiği zaman istese de istemese de Allah sevgisi mutlaka kalbden kalbe geçer. Ancak, üç kişi bundan istifade edemez. Birincisi kâfir, ikincisi hocasını inkâr eden, üçüncücü hocasını imtihân eden. Bunların kalbine muhabbet giremez, kalbleri kararır. Bunlar etrafına zarar verir. Hatta kabirlerinden bile zulmet gelir. Netice olarak, İslâmiyyeti anlatan kitapları okurken çok dikkat etmelidir. Kitabın içindekilerden daha çok yazarı mühimdir. Kalbden çıkanlar kalblere tesir eder. İtikadı bozuk olan insanların yazdığı kitapları okuyanlar, yazarından etkilenip itikadı bozulabilir. Din büyükleri; "Pis borudan şifa gelmez" buyurmuşlardır. Vücudumuzun gıdâsını almakta dikkat ettiğimiz gibi rûhumuzun gıdâsını almakta da dikkat etmeliyiz. Rûhun gıdâsı ilimdir, dindir, ibâdetlerdir. Bedene bozuk gıdâ alan ölür, fakat rûha bozuk gıdâ alan, îmânını kaybeder. Yemeğin nasıl ki temiz olmasına dikkat ediyorsak, okuyacağımız kitabı da iyi seçmeliyiz.
.
Dinde yapılan her değişiklik...
27 Nisan 2008 01:00
Peygamber efendimizin ve Onun dört halîfesinin zamanlarında bulunmayıp da, dinde sonradan meydana çıkarılan söz, yazı, usûl ve işlerin hepsine bid'at denir. Peygamber efendimiz; (Dinde yeni ortaya çıkan şeylerden kaçınınız. Çünkü bu yeni şeylerin hepsi bid'attir. Bid'atlerin hepsi dalâlettir, yoldan çıkmaktır) buyurmuşlardır. Ebû Hafs-ı Nişâbûrî hazretlerine, bid'at hakkında suâl edildiğinde; "İlâhî hükümleri çiğnemek, sünneti küçümsemek, şahsî istek ve düşüncelere tâbi olarak Kur'ân-ı kerîm ve sünnete uymayı terk etmektir" cevabını vermiştir. KÜFRE SEBEP OLAN BİD'AT! Abdülganî Nablüsî hazretleri, Hadîkat-ün-nediyye adlı kitâbında buyuruyor ki: "Bid'at, sünnete yanî Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği din bilgilerine ters düşen, i'tikâd, amel ve sözler demektir. Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmek için yarattı. İbâdet, insanın Rabbine, hakîr, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, nefsin ve âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel, çirkin dediklerine teslîm olmak, Onun gönderdiği Kitâba, Peygamberlere inanmak ve bunlara tâbi olmak demektir. Bir insan, bir işi, Rabbinin izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, Allahü teâlâya kulluk yapmamış, Müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. Bu iş, inanılması lâzım olduğu söz birliği ile bildirilmiş olan şeylerden ise, bu inanışı, küfre sebep olan bid'at olur. Bu iş, i'tikâdda olmayıp da, yalnız dinden olan sözde ve işte kalırsa, büyük günâh olur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, dinde olmayan bir şey meydâna çıkarırsa, bu şey ret olunur) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf gösteriyor ki, dinden olmayan bir i'tikâd, bir söz, bir iş, bir hâl ortaya çıkarılır, bunun din ve ibâdet olduğuna inanılırsa, yâhut İslâmiyyetin bildirmiş olduklarında bir fazlalık veyâ noksanlık yapılır, bunu yapmakta sevâb beklenirse, bu yenilikler, değişiklikler, bid'at olur. İslâmiyyete uyulmamış, ona îmân edilmemiş olur. Dinde olmayıp, âdette olan yenilikler, değişiklikler bid'at olmaz. Yemekte, içmekte, binme ve taşıma vâsıtalarında, binâlarda yapılan yenilikleri, değişiklikleri dînimiz reddetmez. Bunun için, masada, ayrı tabaklarda, çatal kaşık ile yemek, otomobile, uçağa binmek, her çeşit binâ, ev ve mutfak eşyâsı kullanmak, bütün fen âletleri, dinde bid'at değildir. Bunları yapmak, faydalı yerlerde kullanmak câiz hattâ farz-ı kifâyedir. Radyo, hoparlör, elektronik makineler yapmak ve bunları ibâdetlerin dışında kullanmak câizdir. Fakat, hoparlör ile ezân, Kur'ân-ı kerîm, mevlid okumak, ibâdeti değiştirmek olur, bid'at olur. hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, dinde bid'at olan bir şeyi yapan, bu bid'ati Allah rızâsı için terk etmedikçe, onun hiçbir amelini kabûl etmez) buyuruldu. Allahü teâlâ, i'tikâdda, amelde veyâ sözde yâhut ahlâkta bid'at olan bir şeyi yapmaya devâm edenin, bu cinslerden olan ibâdetleri sahîh olsa da, hiçbirini kabûl etmez. İbâdetlerinin kabûl olması için, bu bid'ati, terk etmesi lâzımdır..." DÎNİ HAFİFE ALMAK!.. Fudayl bin İyâd hazretleri buyuruyor ki: "Ehl-i sünnet bir kimseyi görünce, sanki Eshâb-ı kirâmdan birini görmüş gibi olurum. Bid'at ehli birini gördüğüm zaman da, münâfıklardan birini görmüş gibi olurum." Ebû Muhammed Berbehârî hazretleri, sevenlerine buyururdu ki: "Bid'at sâhibini üstün tutan, dînin yıkılmasına yardım etmiş olur. Kim bid'at ehline güler yüz gösterirse, dîni hafife almış olur. Bid'at ehlinin cenâzesine katılan, ayrılıncaya kadar Allahü teâlânın gazâbından kurtulamaz. Gayr-i müslim ile yemek yerim, fakat bid'at ehliyle sofraya oturmam. Bid'at ehlinden yüzünü çevirenin kalbini, Allahü teâlâ îmân ile doldurur." Netice olarak dinde yapılan her değişiklik, dalâlettir ve zararlıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İbâdetleri benden ve eshâbımdan gördüğünüz gibi yapınız! İbâdetlerde değişiklik yapanlara bid'at ehli denir. Bid'at sâhipleri muhakkak Cehenneme gidecektir. Bunların hiçbir ibâdetleri kabul olmaz.)
.
Ölmeli, ama namazı bırakmamalı
28 Nisan 2008 01:00
İbâdetlerin en mühimi namâzdır. Çünkü İslâmın ikinci şartı, dînin direği olan, beş vakit namâzı vaktinde kılmaktır. Namâz, ibâdetlerin en üstünüdür. Îmândan sonra, en kıymetli ibâdet, namâzdır. Îmân gibi, onun da güzelliği, kendindendir. Başka ibâdetlerin güzelliği ise, kendilerinden değildir. Üzüntülü rûhlara lezzet veren namâz, rûhun gıdâsı ve kalbin şifâsıdır. Namâzı doğru kılmaya çok dikkat etmelidir. Kusûrsuz bir abdest almalı, gevşeklik göstermeden, namâza başlamalıdır. Kırâatte, rükü'da, secdelerde, kavmede, celsede ve diğer yerlerinde, en iyi olarak yapmaya uğraşmalıdır. Namâzı vaktin evvelinde kılmalı, gevşeklik yapmamalıdır. Bedenle yapılacak ibâdetlerin en mühimi, namâzdır ki, dînin direğidir. Namâzın edeblerinden bir edebi kaçırmayarak kılmaya gayret etmelidir. Namâz tamâm kılınabildi ise, İslâmın esâs ve büyük temeli kurulmuş ve Cehennemden kurtaran sağlam ip yakalanmış olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: ÖNCE İ'TİKÂDI DÜZELTMELİ "İnsana önce i'tikâdını, îmânını düzeltmek lâzımdır. Bundan sonra, sâlih, yarar işleri yapmak lâzımdır. İbâdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allahü teâlâya en çok yaklaştıran yarar şey, namâzdır. Namâzı doğru dürüst kılmakla şereflenen bir kimse, çirkin kötü şeyler yapmaktan korunmuş olur. Ankebût sûresinin 45'inci âyetinde meâlen; (Doğru kılınan namâz, insanı fahşâdan ve münkerden herhâlde uzaklaştırır) buyuruldu. İnsanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namâz, doğru namâz değildir. Görünüşte namâzdır. Bununla berâber, doğrusunu yapıncaya kadar, görünüşü yapmayı elden bırakmamalıdır. Büyüklerimiz; 'Bir şeyin hepsi yapılamazsa, hepsini de elden kaçırmamalıdır' buyurdu. Çünkü insanı dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtaracak ancak namâzdır." Vaktiyle gece gündüz içki içen bir kimse varmış. Her canlı gibi bir gün bu kimse de ölmüş. Hanımı, cenazeyi yıkayıp defnedecek kimse bulamayınca, iki hamal tutup cenazeyi kabristana götürmüş. Evliyâdan bir zât da, o anda kabristanda imiş. O sarhoşun cenaze namazını kılmak için hazırlık yapınca, bu zâtı görenler de gelmişler ve beraberce şarhoşun cenaze namazını kılmışlar. Fakat evliyâ bir zâtın, sarhoş birinin cenaze namazını kılmasına da hayret etmişler ve sebebini sormuşlar. O zât da; -Bu gece rüyamda kabristana gitmemi, orada sahipsiz bir cenazenin namazını kılmamı söylediler. Zira o cenaze affa uğradı dediler demiş. Bunun üzerine o sarhoşun hanımından kocasının iyi yönleri olup olmadığını sormuşlar. Kadıncağız; -Beyim, fâsıktı ve içki içerdi. Fakat namazını hiç terk etmezdi. Sabah namazını hep cemâatle kılardı. Öksüzlere merhamet eder, onların nafakalarını temin ederdi. İçki içip ayıldığı zaman, "Ya Rabbi benim gibi fâsıkı Cehennemin neresine atacaksın" diyerek ağlar, içkiyi bırakamadığına üzülürdü, demiş. Evliyâ zât, bunları dinledikten sonra; -Demek ki affedilmesine bu güzel huyları sebep olmuş buyurmuştur. NAMAZ DİNİN DİREĞİDİR İbâdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allahü teâlâya en çok yaklaştıran ibâdet, namazdır. Namaz kılmak, huzur-u ilâhiye çıkmak demektir. Allahü teâlânın huzurunda olduğumuzu ve namazı ne olduğunu bilerek kılmalıyız. Zira kıyâmet günü hesap, evvela imândan, sonra namazdan olacaktır. Tek vakit namazı kaçırmaktansa, bin kerre ölmeyi tercih etmelidir. Nerede ve ne şart altında olursa olsun mutlaka namazı vaktinde kılmalıdır. Netice olarak, ölmeli, ama namazı asla bırakmamalıdır. Zira dinin direği namazdır. Kim namazını terk ederse, dinini yıkmış olur. Her şeyin bir nûru, bir özü vardır. Dînin nûru ve özü beş vakit namâzdır. Namâz aynı zamânda dînin direği ve örtüsüdür. Müslümânlıkla kâfirliği birbirinden ayıran da namâzdır. Her şeyin fesâdı vardır. Dînin fesâdı, namâzı terk etmektir. Namâzını terk eden, dînini terk etmiş demek olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Namâz dînin direğidir. Namâz kılan kimse, dînini kuvvetlendirir. Namâz kılmayan, elbette dînini yıkar.)
.
Hased, takdîri değiştirmez
4 Mayıs 2008 01:00
Hased, kıskanmak, çekememek demektir. Allahü teâlânın, herhangi bir kimseye ihsân ettiği nimetin, o kimsenin elinden çıkmasını, kendinde olmasını istemektir. Onda olduğu gibi kendisinde de olmasını istemek hased olmaz. Buna gıbta etmek, imrenmek denir ki, güzel bir huydur. Bir kimsenin kalbinde hased bulunur, fakat buna üzülürse, bu günâh olmaz. Kalbde bulunan düşünce, günâh sayılmaz. Herhangi bir düşüncenin kalbe gelmesi, insanın elinde değildir. Ancak bir kimse, kalbinde hased bulunmasından üzülmez veyâ arzûsu ile hased ederse, günâh olur, harâm olur. Bu hasedini sözleri, hareketleri ile de belli ederse, günâhı dahâ çok olur. Hased eden bir kimse, mesut olamaz. Hased, insanı yıpratır ve hasta eder. Hasetçilerin en ehveni, hased ettiği kişinin elindeki nimetlerin yok olmasını isteyendir. Her nimet sahibi hased edilir. Hased edilmeyen tek nimet ise, tevazûdur. Hased, ibâdetlerin sevâbını giderir. Hadîs-i şerîfte; (Hased etmekten sakınınız. Biliniz ki, ateş odunu yok ettiği gibi, hased de hasenâtı yok eder!) buyuruldu. HASEDÇİ, GIYBET DE EDER! Hased eden, hased ettiği kimseyi gıybet eder, çekiştirir. Onun mâlına, canına saldırır. Kıyâmet günü, bu zulümlerinin karşılığı olarak, hasenâtı alınarak ona verilir. Hased eden, hased ettiği kimsedeki nimetleri görünce, dünyâsı azâb içinde geçer, uykuları kaçar. Hayır, hasenât işleyenlere, on kat sevâb verilir. Hased bunların dokuzunu yok eder, birisi kalır. Fudayl bin İyâd hazretleri, talebelerinden birinin vefâtı yaklaşınca, onun yanına giderek Yâsîn-i şerîf okumaya başlar. Talebesi; -Ey hocam! Bunu bana okuma deyince, susar. Sonra kelime-i tevhîd telkîn etmeye başlar ve talebesi; -Ben o mübârek sözü söyleyemiyorum. Çünkü ondan uzağım der ve vefât eder. Fudayl bin İyâd hazretleri, çok üzülür ve evine döner. Bir gece rüyâsında o talebeyi Cehenneme götürürlerken görür ve; -Ey evladım, sen talebelerimin en iyilerindendin. Neden Allahü teâlâ senden mârifet nûrunu aldı? diye sorar. Talebe de; -Üç şey sebebiyle Allahü teâlâ benden mârifet nûrunu aldı. Birincisi, nemîme. Çünkü ben size başka, arkadaşlarıma başka söyler, söz taşırdım. İkincisi hased. Ben arkadaşlarıma hased ederdim. Üçüncüsü, içki. Bir defâsında hastalanmıştım. Hastalığımı tedâvî ettirmek için doktora gittim. Doktor bana; "Her sene bir kadeh şarap içeceksin, yoksa iyi olmazsın" dedi. Ben de böylece alışıp gittim, cevabını verir... İbn-i Vefâ hazretleri, sevdiklerinden birine hitaben; "Sakın Allahü teâlânın lütfuna mazhâr olmuş ve senden üstün kılınmış bir kimseye hased etme. Çünkü hasedin sebebiyle Allahü teâlânın gazabına uğrayabilirsin. Nitekim Âdem aleyhisselâma hased edip, böbürlenerek secde etmeyen İblîs, mel'ûn oldu" buyurmuştur. Ebü'l-Hayr-ı Aktâ hazretlerine; -Kalbin îmân ile dolu olmasına alâmet nedir? diye sorulunca; -Bütün Müslümanlara şefkat etmek, onların dertleri ile dertlenmek, işlerinde onlara yardımcı olmaktır. Nifakla dolu olan kalbin alâmeti ise; kin, hased ve düşmanlıktır, cevabını vermiştir. DUASI KABUL OLMAZ!.. Hiçbir hasetçi murâdına kavuşamamış, kimseden hürmet görmemiştir. Hased, insanın sinirlerini bozar, ömrünün azalmasına sebep olur. Ebülleys-i Semerkandî hazretleri; "Üç kimsenin duâsı kabûl olmaz. Harâm yiyenin, gıybet edenin ve hased edenin" buyurmuştur. Hased eden için rahat, huzûr yoktur. Zira hased edenin ömrü, üzüntü ile geçer. Hased ettiği kimsede nimetlerin azalmadığını, hattâ arttığını görerek, sinir buhrânları geçirir. Hasedden kurtulmak için, tövbe etmeli, hased ettiği kimseye hediye göndermeli, nasîhat vermeli, onu övmeli ve ona karşı tevâzu göstermelidir. Ayrıca hased ettiği kimsenin nimetlerinin artmasına duâ etmelidir. Netice olarak hased etmek, Allahü teâlânın takdîrini değiştirmez. Hased eden, boşuna üzülmüş, yorulmuş olur. Kazandığı günâhlar da, cabası olur. İmâm-ı Şafiî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâda en huzursuz kimse, kalbinde hased ve kin taşıyanlardır."
.
Her kemâlin bir zevâli vardır...
5 Mayıs 2008 01:00
Kemâl, olgunluk, mükemmellik, eksiksiz olma anlamlarına gelir. Zevâl ise, herhangi bir şeyin yok olması, sona ermesi demektir. Bu dünyâ ve içindekiler, yok olmak için yaratıldı ve yok olacaktır. Âhiret, sonsuz kalmak için ve sonsuz kalacak şekilde yaratıldı. Sonsuz kalacak şey ile çabuk yok olacak şey arasında ne kadar fark varsa, dünyâ ile âhiret yapısı ve işleri arasında da o kadar fark vardır. Hadis-i şerifte; (Dünyâ hayâtı, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tezyîn etmekle, süslemekle uğraşmayın. Hemen geçip gidin!) buyurulmuştur. Bu dünyâ nimetleri geçicidir ve aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhirette ele girecekler ise sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhiretin en kıymetli insanı olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa Ona tâbi olmadıkça, her şey, hiçtir ve her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. DÜNYA NİMETLERİ GEÇİCİDİR Dünyâ nimetleri geçici olduğu gibi ömürleri de pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) Mâl, mevki arkasında koşanlardan hiçbiri murâdına kavuşamamıştır. Mâlı, mevkiyi hayır için arayan ve hayır işlerde kullanan, râhata, huzûra kavuşmuştur. Mal, mevki gâye olmamalı, hayra vâsıta olmalıdır. Mal, mevki, bir deryâya benzer. Çok kimse, bu denizde boğulmuştur. Allahü teâlâdan korkmak, bu deryânın gemisidir. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâda, kalıcı değil, yolcu gibi yaşamalı! Öleceğini hiç unutmamalı!) buyuruldu. İnsan, dünyâda bâkî değildir. Dünyâ zevklerine daldıkça, dertler, üzüntüler, güçlükler artar. Dünyâ, insanın gölgesine benzer. Kovalarsan kaçar, kaçarsan, seni kovalar. Dünyâ, âşıklarına mihnet yeri, lezzetlerine aldanmayanlara, nimet yeri ve ibâdet edenlere ise, kazanç yeridir. İbret alanlara da, hikmet yeridir. Onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle, Cennet gibidir. Âhirete nisbetle çöplük gibidir. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Hadis-i şerifte; (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "HEPSİ YOK OLACAKLARDIR!" "Allahü teâlâdan başka her şey yok idi ve hepsi yine yok olacaklardır. Kıyâmet kopacağı zamân, yıldızlar yerlerinden ayrılıp dağılacak, gökler parçalanacak, yeryüzü ve dağlar da parça parça olacak, hepsi yok olacaklardır. Böyle olacaklarını Kur'ân-ı kerîm açıkça bildirmektedir. El-hâkka sûresinde meâlen; (Sûra bir kerre üfürülünce, yeryüzü ve dağlar, yerlerinden kaldırılıp silkilecektir. O gün kıyâmet kopacak, gök yarılacak ve dağılacaktır), Tekvîr sûresinde meâlen; (Güneşin karardığı, yıldızların yerlerinden ayrılıp döküldükleri ve dağların dağılıp saçıldıkları zamâna...), İnfitâr sûresinde meâlen; (Gökün yarıldığı ve yıldızların dağılıp yok oldukları zamân...) ve Kasas sûresinin son âyetinde meâlen; (Her şey yok olacakdır. Yalnız O kalacaktır!) buyurulmuştur." Netice olarak her zevâlin bir kemâli ve her kemâlin de bir zevâli vardır. Eğer zevâl vakti gelmişse, bunu kimse durduramaz. Şayet zevâl vakti gelmemişse, bunu da kimse öne alamaz. Bunun için zevâl vakti gelmeden, gafletten uyanmalıdır. Süleymân Zâtî Efendinin şu beytinde ifade ettiği gibi: Bu dünyâya neler geldi, ben diyenler göçüp gitti, Bilmeli, bu fâni mülkü, yarattı Hak zevâl üzre.
.
Sıkıntılar, günahlara karşı frendir
11 Mayıs 2008 01:00
İnsan demek, muhtâç demektir. Değil insanlar, her mahlûk muhtâçtır. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ' sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. Sıhhatin hep yerinde olması, Allahü teâlâyı unutmaya, Ona isyân etmeye, harâm işlemeye sebep olmaktadır. Allahü teâlâ, acıdığı kullarını dertlerle, hastalıklarla gafletten uyandırmaktadır. Nitekim, hadîs-i şerîfte; (Mü'minlerde, üç şeyden biri bulunur: Kıllet yanî fakîrlik, illet yanî hastalık, zillet, yanî itibârsızlık) buyuruldu. Sıhhatli ve sıkıntısız olmak, günâh işlemeye sebeptir. Âfiyet yani günahlardan uzaklaşmak ise, hastalıkta, sıkıntı çekmekte olur. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Allahü teâlâ buyurdu ki: Hastalık benim kemendim, tuzağımdır ve fakîrlik zindânımdır. Buralara sevdiklerimi sokarım.) "BUGÜN BİZİM BAYRAMIMIZ!" Hazret-i Alî, bir kalabalığı eğlence içinde görüp sebebini sorar. Onlar da; -Bugün bizim bayramımızdır onun için eğleniyoruz derler. Bunun üzerine hazret-i Ali; -Günâh işlemediğimiz günler de, bizim bayramımızdır buyurur. Firâvunun, herkesin kendine tapınmasını istemesine sebep, 400 sene yaşadığı halde, bir kere başının ağrımaması, ateşinin yükselmemesi idi. Bir kere başı ağrısaydı, o saygısızlık hâtırına gelmezdi. Bir kimse, hasta olup tövbe etmezse, Azrâîl aleyhisselâm o kimseye der ki; "Ey gâfil! Sana kaç defa haberci gönderdim. Aklını başına toplamadın." Mü'mine kırk gün içinde, muhakkak bir üzüntü, hastalık veyâ korku yâhut malına ziyân gelir. Hazret-i Âişe validemiz, Peygamber efendimize; -Şehîdlerin derecesine yükselen olur mu? diye suâl edince; -Her gün yirmi kerre ölümü düşünen kimse, şehîtlerin derecesini bulur buyurmuşlardır. Şüphesiz ki hastalar, ölümü çok hâtırlar. Hadîs-i şerîfte; (Ölümü çok hâtırlayınız. Onu hâtırlamak, insanı günâh işlemekten korur ve âhirete zararlı olan şeylerden sakınmaya sebep olur) buyuruldu. Dert, belâ, hastalık ve insanın başına gelen bütün sıkıntılar, aynı zamanda günâhların affolmasına da sebeptir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Sıtma hastalığı, insanın günâhlarının hepsini temizler. Dolu tânesinde toz olmadığı gibi, sıtmalının günâhı kalmaz.) Mûsâ aleyhisselâm, bir hastayı görüp: (Yâ Rabbî! Bu kuluna merhamet et!) diye yalvarınca, Allahü teâlâ vahyedip; (Rahmetime kavuşması için, gönderdiğim sebepler içerisinde bulunan bir kuluma, nasıl rahmet edeyim. Çünkü, onun günâhlarını, bu hastalıkla affedeceğim. Cennetteki derecesini, bununla artıracağım) buyurdu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "ÖLÜMÜ ÇOK HATIRLAYINIZ!" "Dünyâ, zevk için, lezzet için yaratılmadı. Âhiret, bunun için yaratılmıştır. Dünyâ ile âhiret, birbirinin zıddı, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebep olur. Yanî, birinde zevk aramak, ötekinde elem çekmeye sebep olur. O hâlde, dünyâda nimetleri, lezzetleri çok olanlar, bunlara lâzım olan şükrü yapmazlarsa âhirette çok korkacak, çok acı çekecektir. Bunun gibi, dünyâda tehlikelerden sakındığı, çalıştığı hâlde çok acı çeken mümin, âhirette çok lezzete kavuşacaktır. Ayrıca mü'minler, dünyâda, birkaç gün dert, belâ çekmeselerdi, Cennetin lezzetlerinin kıymetini anlayamazlardı." İhtiyaçsızlık, azgınlığa, nefsin azmasına sebep olur. Nefis ise, Allahü teâlânın düşmanıdır. Nefis, zevklerine kavuşmak için her kötülüğü yapmaktan çekinmez. Onun zevklerinin sonu yoktur. Dertler, sıkıntılar ve ölümü hâtırlamak ise, emirlere sarılmaya, günâhlardan sakınmaya sebep olur. Kişinin harâm işlemeye cesâretini azaltır. Nefsin azmasına fren olur. Peygamber efendimiz; (Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren ölümü çok hâtırlayınız!) buyurmuştur. Netice olarak mü'min, belâlardan, sıkıntılardan kurtulamaz. Zira mü'mine gelen belâlar, sıkıntılar, günahlara dalmaması için fren ve günahlarının affına da vesiledir...
.
Öyle bir hayat yaşa ki!..
12 Mayıs 2008 01:00
Günün birinde iki elimiz yanımıza gelecek ve dünyâdaki hayâtımız sona erecektir. Bu bir hakîkattir. Bu hakîkat karşısında, hayât nedir, ölüm nedir? diye düşünmeyen bir kimse olamaz. Hayâtın ne olduğunu, dünyâya niçin geldiğimizi, ölümden sonra ne olduğunu bilmek ve öğrenmek, insan olmanın ilk şartıdır. Hayâta niçin geldiğimizi, hayâtın sâhibinden dahâ iyi bilen olur mu? Zâriyât sûresinin 56. âyetinde meâlen; (İnsanları ve cinnîleri ancak, beni bilip itâat, ibâdet etmeleri için yarattım) buyuruluyor. İnsanların büyük çoğunluğunun, bu hakîkati bilmedikleri, bilenlerin de, bu hakîkate göz yumdukları veyâ ehemmiyet vermedikleri görülmektedir. Bu hakîkati bilmemek veyâ bildiği halde, ona göre davranmamak, inanmamak, bir insan, bilhassa bir Müslümân için, en büyük felâkettir. Çünkü Allahü teâlâ, kendi emirlerine inanmayanları sonsuz olarak, inanıp da yapmayanları ise, dilediği kadar Cehennemde yakacağını Kur'ân-ı kerîmde bildirmektedir. Nitekim Peygamber efendimiz; (Benim gördüğümü sizler görseydiniz, az güler, çok ağlardınız) buyurmuştur. "CEZASI ÇOK AĞIRDIR!" Allahü teâlâ, ibâdet edenleri Cennete sokacağını, ibâdet etmeyenlere Cehennemde azâb yapacağını vâdetmiştir. Allahü teâlâ vâdinden dönmez ve cezâsı da çok ağırdır. Dünyâdaki kısa bir hayât için, sonsuz âhiret hayâtını Cehennemde geçirmek, aklı başında bir insanın işi midir? Bekir bin Abdullah Müzenî hazretleri; "Kim gülerek günâh işlerse, ağlayarak Cehenneme girer" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Keyfine göre yaşa! Fakat bu yaşaman uzun sürmeyecek, bir gün elbette öleceksin. Gece gündüz düşündüğün, sımsıkı sarıldığın lezzetlerden elbette ayrılacaksın. Dünyânın nesini seversen sev, hepsine vedâ edeceksin! Elinden geleni yap! Fakat unutma ki, her yaptığının hesâbını vereceksin!" Mâlik bin Dînâr hazretleri bir hâtırasını şöyle anlatır: "Bir gün toprakla oynayıp bâzan gülen bâzan ağlayan bir çocuğa rastladım. Önce çocuğa selâm vermek istedim. Fakat kibirden selâm vermedim. Hemen nefsime; -Ey nefis! Peygamber efendimiz büyüklere de küçüklere de selâm verirdi diyerek çocuğa selâm verdim. Çocuk; -Ve aleyküm selâm, ey Mâlik bin Dînâr! diye cevap verdi. Hayret içinde kalarak çocuğa; -Sen beni hiç görmediğin halde nasıl tanıdın? diye sordum. Çocuk; -Ruhlar âleminde benim rûhumla senin rûhun karşılaştı. Orada bizi Allahü teâlâ karşılaştırdı, dedi. Çocuğa; -Akıl ile nefis arasında ne fark var? diye sorunca, çocuk; -Nefsin seni selâmdan menetti. Aklın ise seni selâm vermeye teşvik etti, diye cevap verdi. -Sen neden toprakla oynuyorsun? diye sordum. Çocuk; -Topraktan yaratıldık, yine toprağa karışacağız dedi. Ben yine; -Seni bâzan ağlarken, bâzan gülerken görüyorum. Sebebi nedir? diye sordum. -Rabbimin azâb edeceğini hatırladığım zaman ağlıyorum. Rahmetini hatırladığım zamansa tebessüm ediyorum dedi. -Ey oğul! Senin hangi günâhın var ki ağlıyorsun? diye sorunca, çocuk; -Ey Mâlik! Öyle söyleme. Zîrâ ben, anam ateş yakarken, küçük odun olmadan, büyüklerin tutuşmadığını gördüm, diye cevap verdi." "HAYIRLI İŞTE ACELE ET!" İbâdetleri ve hayırlı işleri yapmakta acele etmeli sonraya bırakmamalıdır. Zira hadîs-i şerîfte; (Beş şey gelmeden evvel beş şeyin kıymetini biliniz: Ölmeden önce hayâtın kıymetini, hastalıktan önce sıhhatin kıymetini, dünyâda âhireti kazanmanın kıymetini, ihtiyârlamadan gençliğin kıymetini, fakîrlikten evvel zenginliğin kıymetini) buyuruldu. Süfyân-ı Sevrî hazretleri bir sevdiğine hitaben; "Ey kardeşim, kendin için ağla ve kendine merhamet et. Sen kendine acımazsan, başkası hiç acımaz. Senden dünyâ sevgisini giderip, âhirete hazırlık için teşvik eden kimselerle oturup, kalk. Ölümü çok hatırla. Geçmiş günahlarından dolayı çok istigfâr et. Kalan ömrün için, Allahü teâlâdan seni muhâfaza etmesini iste" buyurmuştur. Netice olarak, doğarken sen ağladın çevrendekiler güldü. Öyle bir hayat yaşa ki, herkes ağlarken sen gülesin.
.
Dünya, dünyanın değil...
18 Mayıs 2008 01:00
Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Seyyid Emir Hamza hazretleri buyuruyor ki: "Bütün kötülüklerin başı, dünyâ sevgisidir. Bununla birlikte, Server-i kâinât efendimiz; (Dünyâ âhiretin tarlasıdır) buyurdu. O hâlde dünyâda âhiret işleri yap ve dünyâya ve dünyânın nîmetlerine bağlanma! Dünyâ rahat yeri değildir. İbret yeridir. Bunun için Resûl-i ekrem efendimiz; (Dünyâ ibret yeridir, tâmir etme yeri değildir) buyurdular." Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Ziyâeddîn Nurşînî hazretleri buyurdu ki: REZİLLERİN EN REZİLİ!.. "Dünyâ âhiret için bir tarla olmasa, âhirete hazırlık yeri olmasa, çirkin şeylerin en çirkini, rezillerin en rezîlidir. Allahü teâlâdan uzaklaşmaya, insanı âhirette faydadan mahrûm etmeye sebeptir. Akıl sahibi olanların yanında kıymeti olmayan bu dünyâda insan, utançtan başını eğse yeridir. Nitekim sevgili Peygamberimiz; (Dünyâ, âhirette evi olmayan kimselerin evidir. Malı olmayanların malıdır. Aklı olmayan kimse onu toplar) buyurmuştur. Eğer Allahü teâlânın katında dünyânın sivrisinek kadar kıymeti olsaydı, düşmanı olan kâfirlere ondan bir yudum su bile vermezdi. Zîrâ dünyâyı yarattığı günden beri ona rahmet nazarıyla bakmamıştır." Aklı başında olan bir kimse, bu dünyâyı fırsat bilir. Bu kısa zamânda, yalnız dünyâ lezzetleri ile zevklenmek için değil, bilakis bu fırsatta, tohum ekmek ve bir hayırlı iş, yani Allahü teâlânın beğendiği işi yaparak, âyet-i kerîmede bildirilen kat kat fazla meyveleri toplamak istemelidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâ âhiretin tarlasıdır. Burada tohum ekmeyip, yaratılışta bulunan, toprak gibi yetiştirici kuvvetini işletmeyenlere, bundan faydalanmayanlara ve amel, ibâdet tohumlarını elden kaçıranlara yazıklar olsun! Allahü teâlâ, bir kimseyi hayrlı işlerde kullanırsa, ona müjdeler olsun! Allahü teâlâ, dünyâyı âhiretin tarlası yaptı. Tohumunun hepsini yiyen ve toprak gibi olan, yaratılışındaki elverişli hâline ekemeyen ve bir tâneden yedi yüz tâne yapmayı elden kaçırana yazıklar olsun! Kardeşin kardeşden ve ananın yavrusundan kaçtığı o gün için, bir şey saklamayan, dünyâda da, âhirette de ziyân etti, eli boş kaldı. Dünyâda da, âhirette de pişmân olacak, âh edecektir. Aklı olan, tâlihli bir kimse, dünyânın birkaç yıllık hayâtını fırsat bilir, nimet bilir. Bu kısa zamânda, dünyânın çabuk tükenen ve hepsinin sonu sıkıntı ve azâb olan, geçici zevklerine, tadına aldanmaz. Bunlarla vakti kaçırmaz. Bu kısa zamânda tohumunu eker. Bir tâne iyi iş yaparak, sayısız meyveler elde eder. Bekara sûresi, 261. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlâ dilediğine kat kat verir) buyuruldu. Bunun içindir ki, birkaç günlük iyi işe karşılık, sonsuz nimetler verecektir. Allahü teâlâ, çok ihsân sâhibidir. Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur." DÜNYA, ÂHİRETİN TARLASIDIR!.. Netice olarak dünyâ, dünyânın değil, âhiretin tarlasıdır. Bu öyle bir tarladır ki, eken, bire on, bire yedi yüz alıyor. Bu miktar, en azıdır, yukarısının ise sınırı yoktur. Ancak bu dünyâ tarlasına, dünyalık ekilirse, eken kimse, koca bir hiç alır. Aklı olan bir kimse, hiç ile uğraşır mı? Bunun için bu tarlaya herkesin bir şeyler ekmesi lâzımdır. Bu tarlada, insanların dünyâ ve âhiret saâdetlerine kavuşmaları yani Müslüman olmaları için, beden ile çalışmak, bu mümkün değilse, beden ile çalışanlara destek olmak, yardım etmek, bu da mümkün değilse, çalışanlara, yardım edenlere duâ etmek lâzımdır...
.
Âhirette pişmanlığın çaresi yoktur
19 Mayıs 2008 01:00
Günâh işlemek, insanı helâk etmez. Günâha devam etmek, tövbeyi terk etmek, bu konuda acele etmemek, insanı helâk eder. Fetâvâ-yı Zeyniyyede; "Günâha hemen, acele tövbe etmek farzdır. Tövbeyi geciktirmeye de tövbe etmek lâzımdır" deniyor. Tövbe etmemek günah olduğu gibi, tövbeyi geciktirmek de günâhtır. Zira Peygamber efendimiz; (Müsevvifler helâk oldu) buyurmuştur. Yani, ileride tövbe ederim diyenler, tövbeyi geciktirenler ziyân etti. Lokman hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ansızın gelip yakalar" buyurmuştur. İbâdetleri ve hayırlı işleri yapmakta acele etmek lâzımdır. Zira hadîs-i şerîfte; (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hâtırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!) buyurulmuştur. DÜNYADA YAPILANLARIN KARŞILIĞI Bir gün Vüheyb bin Verd hazretlerine, "Ölümden bahseder misiniz?" diye sorulunca, cevaben buyurur ki: "Bir insan vefât edince, dünyâda onun amelini yazmakla vazifeli iki melek onunla berâber olur. O kimsenin amelleri iyi ise, o melekler kendisine; -Allahü teâlâ sana büyük hayırlar versin. Biz senin yanında bulunmakla çok rahatız. Dünyâda hayırlı ameller işledin. Şimdi de hayırlı şeylere kavuştun derler. Dünyâda hep kötülük işleyen kimse de vefât edince, dünyâda iken onun amellerini yazan iki melek yine onunla berâber olur. Fakat o, kötü amellerinin karşılığı olarak azâb görmekte olduğundan, onun yanında olmakla rahatsız olurlar ve; -Sen, burada dünyâda yaptığın kötülüklerin karşılığını görüyorsun derler. Sonra melekler onu kötü amelli kimse diye tanıtırlar. Diğerleri de bundan tiksinirler. O kimse, karşılaştığı bu hâle çok üzülür, yaptığı kötülüklere çok pişman olur ve tekrar dünyâya gelip sâlih ameller işlemek ister. Lâkin bu pişmanlık, ona fayda vermez." İmâm-ı Ebû Yûsuf hazretleri; "Kıyâmet gününü bilip de amel etmeyenin, o gün çekeceği hasret ve duyacağı pişmanlık bitmez. Öyle bir gündür ki, o gün ayaklar kayar, renkler değişir, hesap çetin olur. O ne korkunç bir ayak kayması ve o, ne fayda vermez bir pişmanlıktır" buyurmaktadır. Bunun için insân, kendine merhamet etmeli, gafletten uyanmalı, bâtılın bâtıl olduğunu görerek, ondan kurtulmalı, hakkın hak olduğunu da görerek, ona tâbi olmalı ve sıkı sarılmalıdır. İnsanın ölmeden önce vereceği bu karâr, çok büyük ve çok mühimdir. Vakit ise, çok azdır. Her canlı muhakkak ölecektir. İnsan, öleceğini düşünmeli ve başına geleceklere hâzırlanmalıdır. Bir kimse, imân edip, imânın gereklerini yerine getirmedikçe, azâbtan kurtulamaz. Son pişmânlık ise, fayda vermez. Her insan, başına gelecekleri düşünmeli, kendisine verilen ömür bitmeden, aklını başına toplamalıdır. Sonsuz nimet veya sonsuz azâbdan birisi insanı beklemektedir. Bunlardan birini seçmek, kişinin elindedir. Herkesin sonu, bu ikisinden biri olacaktır. Bundan kurtulmak ise, imkânsızdır. Bunu düşünmemek ve tedbîr almamak, büyük câhilliktir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: İŞ İŞTEN GEÇMEDEN!.. "Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri kulakları açacaklar. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak, rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhiretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanalım! Kendimizi âhiretin çeşitli azâblarından kurtaralım! Tahrîm sûresi 6. âyetinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyuruldu." Netice olarak, insanlara yardım etmek, çok iyidir ve çok da sevaptır. İnsanlara yapılacak esas iyilik ise, onların âhiretine yönelik iyiliktir. Onlara İslâmiyyeti öğreterek, yanmaktan kurtarmaktır. Dünyada pişmanlık iyidir. Çünkü, telâfisi mümkündür. Âhiretteki pişmanlığın ise, çaresi yoktur ve telâfisi de mümkün değildir.
.
Hiç kimsenin bedduâsını almamalı
25 Mayıs 2008 01:00
Bedduâ; bir kimsenin kötülüğünü, Allahü teâlânın af ve merhametinden mahrum olmasını, ihânet edenlerin veya kötülüklerin gerektiği cezâya çarptırılmasını istemek demektir. Müslümân, hayırlı olur, herkese iyilik eder. Kendisine kötülük yapanlara iyilikle karşılık verir. Şayet iyilik yapamazsa, hiç olmazsa sabreder. İnsanlara eziyet, zulüm yapmaz, bedduâ etmez ve kimsenin de kendisine bedduâ yapmasına sebep olacak işlerde bulunmaz. Zira zulüm, günâh, iyi niyetle işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâptır. Hadis-i şerifte; (İnsanlara zulmeden, Kıyâmette bunun azâbını çekecektir) buyuruldu. Gayr-i müslimlere zulmeden de, yaptığı zulmün cezasını çekecektir. Dürr-ül-muhtârda; "Gayr-i müslime zulmetmek, Müslümâna zulmetmekten dahâ fenâdır. Hayvana zulüm, işkence etmek ise, gayr-i müslime zulmetmekten dahâ fenâdır" buyurulmaktadır. MAZLUMUN DUASI KABUL OLUR Başkasının hakkına tecâvüz edildiği zaman, karşı taraf güçlü ise karşılık verir. Eğer gücü yetmiyorsa, bedduâ eder. Zulme uğrayanın yaptığı bedduâ ise, muhakkak kabul olur. Zira hadis-i şerifte; (Ananın, babanın çocuğuna olan ve mazlûmun, zâlime olan bedduâları, reddolunmaz) buyurulmuştur. Atâ bin Yesâr hazretleri anlatır: "Yolculuk yapmakta olan bir kervân, bir yerde mola vermişti. Fakat bu sırada bir merkebin sesi onların uyumalarına mâni oldu. Bunun üzerine bu sesin geldiği tarafa doğru gittiler. Sesin geldiği yere varınca kıldan yapılmış çadır içerisinde, yaşlı bir kadınla karşılaştılar. O kadına; -Bu merkep sesi nereden geliyor. Onun sesinden bir türlü uyuyamadık? dediklerinde, kadın; -O merkep gibi ses çıkaran benim oğlumdur. Hayatta iken bana hep eşek diye hitâb ederdi. Allahü teâlâya onu eşek yapması için bedduâ ettim. Onun için böyle her gece sabaha kadar merkep gibi ses çıkarır dedi. Bunun üzerine kervan sâhipleri o kadına; -Bizi onun kabrine götür, onun kabirdeki hâline bir bakalım dediler. Kabre gidip, açıp baktıklarında, boynunun eşek boynu gibi olduğunu gördüler." Dilimizi bedduâya değil, hayır duâya alıştırmalıyız. Şems-i Tebrîzî hazretleri, Peygamber efendimizin güzel ahlâkını örnek alıp, bütün işlerini, âdetlerini, ahlâkını Ona uydurmaya gayret ederdi. Şâyet bir kimseden rahatsız olsa; "Yâ Rabbî! Bu kimsenin malını ve çocuklarını çok eyle" derdi. Çünkü, Peygamber efendimiz de böyle duâ ederdi. Resûlullah efendimizin bedduâ etmek âdetleri değildi. Şems-i Tebrîzî hazretleri; "Eğer bir kimse bana âhiretim ile ilgili bir defâ iyilik edip, dünyâ ile ilgili binlerce kötülük etse, ben onun bir defâ yaptığı iyiliğe nazar ederim. Çünkü iyi ahlâk bunu icâbettirir" buyururdu. Rebî bin Heysem hazretleri de, kimseye bedduâ etmezdi. O, her şeyi Rabbinden bilir, Ondan gelene sabreder, tevekkülünü bozmazdı. Bir gün namaz kılarken, yirmi bin dirhem değerindeki atının çalındığını görür. Fakat ne namazı bozar ve ne de üzülür. Yanında bulunanlar; -Nasıl oldu bu iş, yazık oldu atına! diye kendisini teselli etmek isteyince, onlara; -Atın yularını çözerken çalan adamı görmüştüm der. Onların; -O halde niçin mâni olmadınız? demeleri üzerine; -Atımdan daha sevimli olan bir şey ile, yâni namaz kılmakla meşguldüm. Onu kaçıramazdım der. Adamlar hırsıza bedduâ etmeye başlayınca, Rebî bin Heysem hazretleri; -Hayır, bedduâ etmeyin. Ben atımı ona hediye ettim. Sadakam olsun buyurur. ZALİM BİLE OLSA!.. Zâlimden başkasına bedduâ etmek harâmdır. Zâlime, zulmü kadar bedduâ etmek câiz olur. Zâlime de bedduâ etmemek, sabretmek ve hattâ affetmek dahâ iyidir. Sadaka vermek, belâyı önler ve ömrü uzatır. Onun için sadaka vermek iyidir. Fakat kabûl olan duâ, kaza ve kaderi değiştirir. Ölümü mukadder ise gecikebilir. Eğer bir kimse de, bilhassa akrabalardan, anne-baba ve yakınlarından bedduâ alırsa, ömrü kısalır. Netice olarak, kâfir de olsa, fâsık da olsa hiç kimsenin bedduâsını almamalıdır. Çünkü hadis-i şerifte; (Kâfir olsa da, mazlûmun bedduâsı reddedilmez) buyurulmuştur
.
Göz, dünyayı görür ama...
26 Mayıs 2008 01:00
Akıl, göz gibidir, din bilgileri ise ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Gözümüz, maddeleri, cisimleri karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, görme âletimizden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneşin ve çeşitli ışık kaynaklarının nûru olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Göz, sadece etrafındakileri ve çevresinde olanların hatâlarını görmek için değil, kendi hatâ ve kusûrlarını görmek için de yaratılmıştır. İnsan kendi kusûrlarını zor anlar. Bir âlimin, rehberin bildirmesi veya böyle bir âlimin kitabının okunması yahut güvendiği bir arkadaşına sorarak da, kusûrlarını öğrenebilir. Düşmanlarının kendisine karşı kullandıkları kelimeler de, insana ayıplarını tanıtmaya yardımcı olur. Çünkü düşman, insanın ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. İyi arkadaşlar ise, insanın ayıplarını pek görmezler. Birisi İbrâhîm Edhem hazretlerine, ayıbını, kusûrunu bildirmesi için yalvarınca; "Seni kendime dost edindim. Her hâlin, hareketlerin, bana güzel görünüyor. Ayıbını başkalarına sor" cevabını vermiştir. KÖTÜ HUYUN İLACI... Herhangi bir kimsenin, başkasında bir ayıp görünce, bunu kendinde araması, kendinde bulursa, bundan kurtulmaya çalışması da, kötü huyların ilâçlarındandır. (Mü'min mü'minin aynasıdır) hadîs-i şerîfinin manası da budur. Yanî, başkasının ayıplarında, kendi ayıplarını görebilmektir. Îsâ aleyhisselâma; -Bu güzel ahlâkını kimden öğrendin dediklerinde; -Herhangi bir kimseden öğrenmedim. İnsanlara baktım, hoşuma gitmeyen huylarından sakındım. Beğendiklerimi ben de yaptım, buyurmuştur. Lokman hakîm hazretlerine; -Edebi kimden öğrendin dediklerinde, cevaben; -Edebsizden! buyurmuştur. Kendi kusûrlarını araştırıp düzeltmeye çalışan kimse, başkalarının ayıplarını görmeye vakit bulamaz. Hep, kendinden dahâ iyi olan Müslümanları görür. Yanî her gördüğü Müslümânı kendinden dahâ iyi bulur. Hadîs-i şerîfte; (Kendi ayıplarını, kusûrlarını düşünmekten, başkalarının ayıplarını araştırmayana müjdeler olsun!) buyuruldu. Tesavvuf yolunda bulunmaktan maksat, kişinin kendi nefsinin ayıplarını, kusûrlarını anlaması, İslâmiyyetin bildirdiği hükümlere uymakta kolaylık, lezzet hâsıl olması ve gizli olan küfür, inkâr pisliklerinden kurtulması içindir. Başkalarının kötülüklerini araştıran, kendi kusûrlarını görmeyen kimse, İslâm âlimlerine ve evliyâya da inanmaz. Abdülmelik Harnutî hazretleri buyurdu ki: "Bir kimse, kendi kusûrunu, noksanını bilmiyorsa, bütün zamânı da noksan geçer." Mutarrif bin Abdullah hazretleri, herkesin kendi ayıbını görmesini ister ve; "Eğer insan kendi ayıplarıyla meşgul olursa; başkalarının ayıplarını görecek ve onlarla uğraşacak zaman bulamaz. İnsanların çoğu hatâ içindedir. Bu halleriyle hatalarını unutup, başkalarının hatalarını anlatan ve onlarla uğraşan da yine kendileridir" buyururdu. "MUM GİBİ OLMA!.. Herkes, kendi kusûrlarını görmeli, Allahü teâlâya karşı yaptığı kabâhatleri düşünmelidir. Allahü teâlânın, kendisine cezâ vermekte acele etmediğini, rızkını kesmediğini bilmelidir. Allahü teâlânın râzı olmadığı şeyleri, öldürücü zehir bilmelidir. Kusûrlarını düşünüp, bunları yaptığına mahcûp olmalı, utanmalıdır. Pişmân olup üzülmelidir. Ebû Saîd-i Arâbî hazretlerine; -Dervîş nasıl olur denilince; -Fakîrlik zamânında sâkin olurlar. Servet zemânında, sıkıntılı olurlar ve râhatlıkta sıkıntı ararlar. Hâdiselerin değişmesi, ahlâklarını değiştirmez. Başkalarının ayıplarına bakmazlar. Dâimâ, kendi ayıplarını, kusûrlarını görürler. Kendilerini hiçbir Müslümândan üstün bilmezler. Hepsini kendinden üstün görürler buyurdu. Netice olarak insanın kurtuluşu, başkalarının değil, kendi hatalarını görüp düzeltmesi ile mümkündür. Göz gibi olmamalıdır. Zira göz, dünyaları görür ama, kendisini göremez. Lokman Hakîm hazretlerinin oğluna buyurduğu gibi: "Ey oğlum! İnsanlara iyilikleri emir ve nasîhat edip kendini unutma! Yoksa mum gibi olursun. Mum insanları aydınlatır, fakat kendini yakıp eritir."
.
Her Müslüman tüccardır ama...
1 Haziran 2008 01:00
Tüccâr, tâcir kelimesinin çoğulu olup, ticâret yapanlar, ticâretle meşgûl olanlar anlamındadır. Dünyâya gelen her insan, bir tüccâr gibidir ve sermayesi de, ömrüdür. İnsan bu ömrünü, ya dünyâya veya âhirete yarayan işlerde kullanır. Dünyâda, dünyâ için yapılan işlerin hepsi, namaz bile olsa hep dünyadır. Âhiret için yapılan işler yani âhirete gönderilebilen işler ise, âhiret işidir. Bu sebeple her işimizi yaparken bakmalıyız, biz bu işi niçin yapıyoruz. Allahü teâlânın rızâsı için yaptıklarımız, âhirette karşımıza ecir olarak çıkacaktır. Zaten iş, âhiret işidir. Bu yüzden mümin çok iyi bir tüccâr olmalıdır. Âhiretteki niçin sorusuna cevap aramalıyız. Niçin yemek yiyoruz, niçin evleniyoruz, niçin konuşuyoruz. Allahü teâlânın rızâsı için olmayan her iş, dünyâlıktır. Allahü teâlâ, her şeyi bir gaye için yaratmıştır. Tabiattaki canlı cansız her şey bir iş için yaratılmıştır. İnsanın da yaratılmasının bir gayesi var. İnsan da, Allah demek için yaratılmıştır. Allahü teâlâyı tanımayan, Onu Rab kabul etmeyen, devamlı emirlerini çiğneyen kimseler, nimete nankörlük etmiş, küfrân-ı nimet etmiş olurlar. Kur'ân-ı kerimde meâlen; (Nimetlerime şükrederseniz arttırırım, şükretmez nankörlük ederseniz elinizden alır, şiddetli azap yaparım) buyuruluyor. ÂHİRET AZABI SONSUZDUR!.. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Ne sattığını ve buna karşılık neyi aldığını düşünmelidir! Dünyâyı ele geçirmek için âhireti vermek ve insanlara yaranmak için Allahü teâlâyı bırakmak alçaklık ve ahmaklıktır. Dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır, tersidir. İkisinin sevgisi bir kalbde toplanamaz. İkisi bir araya getirilemez. Bu iki zıddan dilediğini seç ve seçtiğine karşılık kendini sat, fedâ et! Âhiret azâbı sonsuzdur. Dünyâda olanlar çok azdır. Allahü teâlâ, dünyâyı sevmez, âhireti sever. Sonunda kadından ve çocuklardan ayrılacaksın. Bunların idâresini Allahü teâlâya bırak! Bugün, kendini ölmüş bilmelidir. Onların işlerini Allahü teâlâya bırakmalıdır. Tegâbün sûresinin 15. ve Enfâl sûresinin 28. âyetinde meâlen; (Mallarınız ve çocuklarınız sizlere kesin olarak düşmandır. Onlardan sakınınız) buyuruldu." Bir tüccâr düşünmeli ki, ömrü yüz seneden çok değildir. Âhiretin ise, sonu yoktur. Birkaç günlük ömrünün altın ve gümüşünü arttırmak için, ebedî ömrünü ziyâna sokmayı kim ister? Farzları tam yapmadığı, borcu varsa kaza etmediği halde, nâfilelerle derecesini yükseltmeye çalışan kimsenin hâli, sermâyesi elinden çıktığı, iflas ettiği halde kâr peşinde koşan bir tüccârın hâline benzer. Sermaye olmadan kârı olur mu? Mümin, bir tüccâra benzer. Farzlar onun sermâyesi, nafileler de kazancıdır. Sermâye kurtarılmadıkça, kazancı olamaz. "NEFSİNİ HESABA ÇEK!.." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Her gün yatarken, o gün yaptığı işler için nefsi hesâba çekmeli, sermâyeyi, kârdan ve zarardan ayırmalıdır. Sermâye farzlardır. Kâr da, sünnetler ve nâfilelerdir. Ziyân ise, günâhlardır. İnsan, ortağına aldanmamak için, onunla hesâplaştığı gibi, nefse karşı dahâ uyanık davranmak lâzımdır. İnsanlar, kendilerini hesâba çekmiyorlar. Eğer her günâh işlediğinde, odasına bir kum koysa, birkaç sene içinde oda kum ile dolar. Hâlbuki, gaflet ile, çeşitli düşünceler ile, birkaç sübhânallah desek, tesbîhi alır, sayar, yüz kere söyledim deriz de, her gün boşuna, nice şeyler söyleriz, bunları saymayız. Saymış olsak, her gün, binleri aşar. Sonra da, terâzîde sevâb kefesinin ağır basacağını umarız. Hazret-i Ömer, bunun için; 'Amelleriniz tartılmadan evvel, kendiniz tartınız' buyurmuştur." Netice olarak, her Müslüman tüccârdır, ancak bugünün yani dünyânın değil, yarının yani âhiretin tüccârıdır. Bir kimse, Müslümân olmakla dünyâ ve âhiret saâdetinin sermâyesini ele geçirmiştir. Ancak, ticârette gaye, kâr etmektir. İflâs edene, akıllı tüccâr denilebilir mi? Fıkıh bilmeyen, İslâm ahlâkına, kul hakkına riâyet etmeyen bir kimse, iflâs etmekten kurtulabilir mi?
.
İhtiyâçlara harcanan, isrâf olmaz
2 Haziran 2008 01:00
İsrâf, bir kimsenin, ister kendisi, isterse başkası için olsun, elindeki malı, parayı, harâm olan yerlere vermesidir. İsrâf çok kötü bir huydur. Malı harâm yerlere vermenin, azı da, çoğu da isrâftır ve büyük günâh olur. İçki, kumâr ve benzeri harâm olan oyunlar için vermek de böyledir. Parayı, malı, helâl ve mubâh olan yerlere vermek, iki türlü olur: Birincisi: Kendi bedeni için, yemekte, içmekte, giyinmekte, ev kurmakta, tabîatının çektiği şeye, ihtiyâcından fazla harcetmek, isrâf olur. Meselâ bir şeyi yemek, içmek isteyince, doydukdan sonra, fazlası isrâf olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan ve hayvanların bedeni dört şeyden yapılmıştır. Toprak maddeleri, su, hava ve harârettir. Birbirine benzemeyen, hattâ birbirinin aksi olan bu dört şeyin ihtiyâçları ve îcâbları vardır. Bedendeki harâretten, ısıdan dolayı ve ısı da kudret kaynağı olduğu için, insan ve hayvanlar, kendini beğenmekte, üstün görmektedir. Şehvet ve gadab kuvvetleri ve başka kötülükler, bu dört şeyden ileri gelmektedir." AKLI OLAN KİMSE... İşte bu ihtiyâç ve îcâblar, hayvanların ve insan tabiatının istediği şeyler olup bunlara, sevk-i tabiî, içgüdü denilmektedir. Aklı olan kimse, bu sevk-i tabiîleri İslâmiyyetin emrettiği, izin verdiği gibi kullanır ve günâh olmaz. Aklı dinlemeyenler ise, nefse uyarak, mubâhlardan dışarı taşar, günâha girerler. Çünkü nefis, insanı mubâhların dışına çıkarmaya zorlayan bir kuvvettir. İnsanların duygu organları ve hareket sinirleri, kalb ismindeki bir kuvvetin emrindedir. Bedenin dört yapı maddesi ile nefis ve kalb kuvvetlerini bir arada tutan, çalıştıran kuvvet de, rûhdur. İnkâr edenlerin ve günâh işleyen müminlerin nefisleri azmış, kalbi ve rûhu kaplamıştır. Bu üç kuvvet birleşmiş gibi olup nefsin istediğini yapmaktadırlar. İslâmiyyete uyunca, bu üç kuvvet birbirinden ayrılıp, kalb ve rûh kuvvetlenir ve nefs zayıfllayarak, kalb ve rûh, nefsin baskısından, kumandasından kurtulur ve temizlenmeye başlar. Her ikisi de, işlerini Allahü teâlânın rızâsı için, iyilik için yapar. Hayvanlarda, kalb, rûh ve nefis olmadığından, sevk-i tabiî ile hareket ederler. Meselâ acıkınca, doyuncaya kadar, bulduklarını yerler. İnsanlar ise, kalb ile hareket eder. Kalb, nefse uyarsa, bulduğu ile doymaz, harâm olan şeyleri arar ve doyduktan sonra da yer. Meselâ, sıcakta, insanın tabîati, serin bir şey isteyince, kalb akla uyarsa, İslâmiyyetin izin verdiği su, şerbet, limonata ve dahâ birçok içecekleri ve lüzûmu kadar alır. Aklı dinlemeyip, nefse uyarsa, mubâhları ihtiyâç olan miktârdan fazla ister ve nefsin istediği harâm içkilere de sapar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor: "İnsanın bazı arzûları, tabîatinden ileri gelmektedir. Beden sağ kaldıkça, hiç kimse bu isteklerden kurtulamaz. Meselâ, harâret artınca, insanın tabîati serin bir şey içmek ister. Soğukta, sıcak bir şey ister. Böyle istekleri yapmak günâh değildir ve nefse uymak değildir. Çünkü, tabiatimizin zarûrî istekleri mubâhtır. Bunlara ihtiyâç maddeleri denir. İhtiyâç maddelerini lâzım olduğu kadar kullanmak sünnettir. Nefis, mubâhların lüzûmundan fazlasını ve şüphelileri ve harâmları ister. Mubâhların zarûrî miktârı ile doymaz." HAKLARIN EN MÜHİMİ... İkincisi: Malı kendi bedeni için kullanmadığı zamân, hakkı, yani lüzûmu olmayan yere, az da sarf etmek isrâf olur. Meselâ, malı ateşte yakmak, denize atmak böyledir. Lüzûmu olan yere, lüzûmundan fazla vermek de isrâf olur. Meselâ, çoluk çocuğuna ihtiyâçlarından fazla şeyler vermek isrâf olur. İhtiyâç, İslâmiyyetin gösterdiği miktârlar ile ve memleketin âdetine göre belli olur. Netice olarak, malı, ihtiyâç olan mubâhlara harcetmek, isrâf değildir, günâh olmaz. Bunun için malı sarf edecek yerleri ve kendi malındaki başkalarının hakkını öğrenmek lâzımdır. İnsanın, kendi malında bulunan, başkasının hakkını ödemesi, isrâf değildir. Bu hakları hemen vermek lâzımdır. Bu hakların en mühimi ise, zekâttır.
.
İnsan, mamur ettiği yeri sever
8 Haziran 2008 01:00
Allahü teâlâ, bu âlemi yoktan var etmiş ve kıyâmete kadar insanlarla mamûr olmasını dilemiştir. Âdem aleyhisselâmı topraktan yaratarak, onun çocukları ile bu âlemi süslemiştir. İnsanların dünyâda ve âhirette rahat yaşamaları, saâdete kavuşmaları için lâzım olan bilgileri Peygamberleri vasıtası ile göndermiş ve dünyânın geçici, âhiretin ise devamlı olduğunu bildirmiştir. Dünyâlık olan şeylerin, Allahü teâlâ indinde hiç kıymeti yoktur. Hadis-i şerifte; (Dünyâlık olan şeylerin Allah indinde sivrisinek kanadı kadar kıymeti olsaydı, kâfire bir yudum su vermezdi) buyuruldu. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Hadis-i şerifte; (Dünyâ, âhiretin tarlasıdır) buyuruldu. DOĞU İLE BATI GİBİ!.. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günahlar ve mubahların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar İslâmiyyete uygun kullanılırsa, âhirete faydalı olurlar. Hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Kötülenen dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhireti yıkıcı yerlerde kullanılan şeyler demektir. İnsân, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ ziynetlerine aldanır, âhiret hazırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Dünyâ sevgisi âhirete hazırlanmaya mani olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahü teâlâyı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünya ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhirete olan zararı da artar. Âhiret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır) buyuruldu. Hazret-i Ali de; "Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir. Birine yaklaşan, diğerinden uzaklaşır" buyurmuştur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Hazret-i Ömer buyuruyor ki: "Bir kimse dünyâ sevgisini terk etse, ona âhiret sevgisi verilir. Bir kimse, başkalarının ayıbı ile meşgul olmayı terk etse, ona nefsinin ayıplarını ıslâh etmek nasip olur." Kalb, muhabbet, sevgi yeridir. Sevgi bulunmayan kalb, ölmüş demektir. Kalbde, ya dünya sevgisi, yahut Allah sevgisi bulunur. İbâdet yaparak, kalbden dünya sevgisi çıkarılınca, kalb temiz olur. Bu temiz kalbe, Allah sevgisi, kendiliğinden dolar. Günah işleyince, kalb kararır, hasta olur. Dünya işleri ile uğraşanların ve geçici olan dünya nimetlerine ve lezzetlerine kavuşmayı düşünenlerin kalblerinde Allah sevgisi kalmaz. İnsanı bu felâketten kurtaran en kuvvetli ilâç, kelime-i tevhid okumaktır. Bunun için, Allahü teâlâ, sonsuz merhametinden dolayı, her gün bir vakit değil, beş vakit namaz kılmayı emir buyurmuştur. Allahü teâlânın bu emri, insanlara sıkıntı vermek değil, onları kalb hastalığından kurtarmak içindir. Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanmasıdır. Belki, kendisine bağlanmasıdır. Çünkü herkes, herşeyi kendisi için ister. Çocuğunu sevmesi, malı, mevkii, rütbeyi hep kendisi için ister. Onun ma'bûdu, tapındığı şey, kendi nefsidir. Nefsinin istekleri arkasında koşmaktadır. "ÖLMEK İSTEMİYORUZ!" Akıllı kimse, kendisini her türlü kötülükten koruyan ve âhiretini mamûr edendir. Emevi halifelerinden Süleymân bin Abdülmelik, Tâbi'înden olan Ebû Hâzim hazretlerine; -Ölmek istemiyoruz. Bunun sebebi nedir? diye suâl edince Ebû Hâzim hazretleri; -Yâ halife, sizler âhıretinizi harâb, dünyânızı ise mamûr eylediniz. İnsan, mamûr bir yerden, harâb yere gitmeyi elbet istemez buyurmuştur. Netice olarak insan, mamûr ettiği yeri sever ve hep orada kalmak ister. Bu eşyanın tabiatına uygundur. İnkâr edenlerin dünyâyı, imân edenlerin de âhireti sevmesi gayet normaldir. İnsanlarin ölümü ve ölmeyi sevmemelerinin sebebi de, dünyâlarını mamûr, ahiretlerini ise harâb ettikleri içindir. İnsân, mamur ettiği yerden, harâb olan bir yere gitmek ister mi?
.
Dilini koruyan, kurtulur
9 Haziran 2008 01:00
Dil, büyük bir nimettir. İyiliği de kötülüğü de büyüktür. Cennete de, Cehenneme de götürür. Cirmi küçük, cürmü ise büyüktür. Îmân ve küfür dildeki ifadeden anlaşılır. Dil ile, ya hak veya bâtıl konuşulur. İnsanda bulunan diğer uzuvların sahası, dil gibi geniş değildir. Bir kimse Peygamber efendimize; -Ya Resûlallah! Cennet'e götürecek bir ameli bana öğret, diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Aç kimseleri doyur, susuz olana su ver, Allahü teâlânın emirlerini insanlara öğret, haram ve yasak olan kötü şeyleri de insanlardan menet. Bunlara gücün yetmezse, hayırlı, güzel olmayan sözlerden dilini sakındır, buyurmuştur. Diline sahip olan kimse dünyada düşmanlarından, âhirette ise, ateşten kurtulur. Hadîs-i şerîfte; (Ya hayır söyle veya sus. Susan kurtulur) buyurulmuştur. "ŞÜKRETMEK İÇİNDİR!.." Faydasız konuşmak, münâkaşa etmek, alay etmek, söz taşımak, yalan söylemek, lânet etmek ve gıybet etmek gibi fiiller, hep dil ile olmaktadır. Halbuki Şeyh Sa'dî-i Şîrâzî hazretleri; "Dil; şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. İki göz; Allahü teâlânın kudret ve san'atını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir" buyurmaktadır. Bir kimse, Eyyûb-i Sahtiyânî hazretlerine; -Bana nasîhatte bulununuz deyince, cevabında; -Diline sâhib ol, az konuşmaya dikkat et buyurmuştur. Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -Kalbini en güzel koruyan kimdir? diye sorduklarında; -Diline en çok hâkim olan cevâbını vermiştir. Dil, yırtıcı bir hayvan gibidir, serbest bırakılırsa sahibini parçalar. Sükût eden, hataya düşmekten, yalandan, dedikodudan, söz taşımaktan, kendini övmekten, boş konuşmaktan ve daha birçok dil âfetlerinden kurtulur. Çok konuşanın dili sürçer, kalbi kararır. Kalbi kararan da, hata üstüne hata yapar ve kalb kırar da farkında bile olmaz. Diline sahip olan, dinini korur. Çok konuşan hata eder. Eshâb-ı kirâm hep hayır konuştukları halde, belki boş bir söz söyleriz diye sükût ederlerdi. Bunun için hazret-i Ebu Bekir, ağzına taş koyar ve; "Başa gelen bütün felâketler bundan gelir" buyururdu. Bişr-i Hâfî hazretleri de buyurdu ki: "Dünyâda azîz olmak, âhirette de selâmette olmak isteyen, diline sâhip olsun." Diline sahip olmayanı, şeytân her sahada oynatır. Büyük bir uçurumun kenarına getirip, yüzüstü yuvarlar, felâkete sürükler. Dile ahlâk dizgini vurulursa, dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşur. Başıboş bırakılırsa zarardan zarara girer. Uzuvlarımızdan en çok isyân edeni dildir. Kolaylıkla istediği tarafa gider. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Her sabah, bütün uzuvlar, yalvararak dile derler ki: Bizim hakkımızı gözetmekte, Allah'tan kork, kötü söz söyleme, bizi ateşte yakma! Bizim dine uyup uymamamız senin sebebinledir. Sen doğru olursan biz de doğru oluruz. Sen eğri olursan biz de eğri oluruz.) "MUHAFAZA EYLE!.." Eshâb-ı kirâmdan Ukbe bin Âmir hazretleri, Resûlullah efendimize; -Dünyâ ve âhirette kurtuluş ne ile olur yâ Resûlallah? diye suâl edince, Peygamber efendimiz; -Dilini muhâfaza eyle. Zarûret olmadıkça evinden çıkma. Günahlarını hatırlayıp, ağla. Kurtuluş bunlarla olur buyurmuştur. Ali el-Masîsî hazretleri, fazla konuşmayı sevmez, çok konuşanın hatâ yapacağını bilir, dilin âfetinin, çok konuşmakta olduğunu bildirir ve; "Allahü teâlâ her şey için iki kapı, dil için ise dört kapı yapmıştır. Dudaklar iki kapı, dişler de iki kapıdır" buyururdu. Netice olarak susmak, dilini korumak, açık bir hikmet ve güzel bir haslettir. Dilin susması kalbin susmasına, kalbin susması da kişinin Rabbini tanımasına sebep olur. İnsanın selâmeti, dilini korumasındadır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Bir kimse, dilini tutarsa, Allahü teâlâ onun utanacak şeylerini örter. Gadabını tutarsa, kıyâmet günü, Allahü teâlâ azâbını ondan çeker. Bir kimse Allahü teâlâya yalvarırsa, onun duâsını kabûl eder.)
.
Allahü teâlânın rızâsı, sevmesi
15 Haziran 2008 01:00
Dünyâ ve âhiret saâdetlerinin başı, en iyisi, Allahü teâlânın rızâsına, sevmesine kavuşmaktır. Buna kavuşabilmek için, evvelâ ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, sonra harâmlardan sakınmak, farz olan ibâdetleri yapmak ve sâlih olan müminleri sevmek lâzımdır. Bunları da, ihlâs ile yapmalıdır. İhlâs, Allahü teâlâdan başka hiçbir şeyi sevmemekle, yalnız Onu sevmekle, kendiliğinden hâsıl olur. Allahü teâlâ bir kulunu severse, âhirete yarar işler, iyi, güzel ameller yaptırır. Hadîs-i şerîfte; (Amellerin, ibâdetlerin efdali, en kıymetlisi, bir mü'mini sevindirmek veyâ elbise vermek veyâ aç ise doyurmak veyâ herhangi bir ihtiyâcını karşılamaktır) buyuruldu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, bir kuluna, faydalı, güzel işler yapmayı, çok kimsenin ihtiyâçlarını sağlamasını nasîb etmesi, çok kimsenin ona sığınması, bu kul için pek büyük bir nimettir! Allahü teâlâ, kullarına ıyâlim demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, bu ıyâlinden birkaçının rızıkları, nafakaları için ve bunların yetişmeleri, râhat yaşamaları için bir kulunu görevlendirirse, bu kuluna büyük ihsân etmiş olur. Bu büyük nimete kavuşup da, bunun için şükretmesini bilen kimse, çok talihli, pek bahtiyârdır." "KİM ÇOK HİZMET EDERSE" Enes bin Mâlik hazretleri de; "Bütün mahlûkâtı Allahü teâlâ yaratmıştır. Onların her türlü ihtiyâcını irâde ederek, yaratıp göndermektedir. Allahü teâlânın rızâsı için O'nun kullarına kim daha çok hizmet ederse, Allahü teâlâ da o kullarını o kadar çok sever" buyurmuştur. Muînüddîn-i Çeştî hazretleri, Allahü teâlânın bütün kullarına nehirler gibi sınırsız yardım eder ve; "Allahü teâlâyı ibâdetler içinde en çok râzı eden ibâdet, zayıf ve mazlûmları sevindirmek ve rahatlatmaktır. Cehennem ateşinin söndürülmesinin en iyi yolu, açı doyurmak, susuz olanın susuzluğunu gidermek, ihtiyaç sâhibinin ihtiyâcını görmektir" buyururdu. Abdullah Mürteiş hazretleri, tasavvuf yolunda ilerlemesine sebep olan ibret verici hâdiseyi şöyle anlatmaktadır: "Babam, bulunduğumuz yerin ileri gelenlerindendi. Bir gün evin önünde otururken yanıma bir genç geldi. Sırtında hırka, başında eski bir külâh vardı. Benden bir şey istedi. Ben de içimden; 'Sapasağlam bir genç olsun da, utanmadan dilencilik yapsın, olacak şey değil!' diye düşündüm ve kendisine hiç cevap vermedim. Bana sertçe; -Kalbine gelen şeyden, Allahü teâlâya sığınırım dedi. Bunu duyunca çok korktum ve kendimden geçerek yere düştüm. Kendime geldiğimde, herkes etrafıma toplanmıştı. O gencin gittiğini öğrendim. Çok üzüldüm ve yaptığıma çok pişman oldum. O gün böyle geçti. Gece olunca bu dert ve elem ile uyudum. Rüyâmda hazret-i Ali'yi gördüm. O genç de yanında idi. Bana; 'Keşke öyle düşünmeseydin ve buna bir şeyler verseydin. Allah rızâsı için hiçbir şey vermeyeni Allahü teâlâ sevmez' buyurdu. Sabah olunca kendime âit ne varsa, hepsini, Allah rızâsı için ihtiyâcı olanlara dağıtıp, sefere çıktım. Bağdâd'a gelip ilim öğrenmeye başladım. On beş sene sonra babamın vefât ettiğini haber alıp, Nişâbur'a geldim. Babamdan bana çok büyük servet kalmıştı. Onu da Allah rızâsı için dağıtıp Bağdâd'a döndüm. O gencin, o bakışı hâlâ gözümün önünde. Devamlı üzülüp, pişman oluyordum." TESLİM OLMAK ŞARTTIR... Netice olarak, Allahü teâlânın bir kimseden râzı olması, onu sevmesi için, o kimsenin, mutlaka Allahü teâlânın bir kulunu râzı etmesi gerekir. Herhangi bir kulu râzı edebilmek için de, cenâb-ı Hakka ve Onun yolundakilere teslim olmak şarttır. Teslim olmak çok güzeldir. İnsan, ya aklına, ya nefsine veya şeytana teslim olur. Allahü teâlâya, Onun bildirdiklerine ve Onun yolunda olan din büyüklerine teslim olan, kurtulur. Teslim olan, aklına uymaz. Çünkü gemiye binen, kaptana teslim olur. Zaten aklına, nefsine tâbi olacak olan, gemiye binmez. Allahü teâlânın rızâsı, sevmesi ve kurtulmanın yolu budur.
.
Hürmet edilecekleri tahkîr etmek
16 Haziran 2008 01:00
Îmân, Peygamber efendimizin, Allahü teâlâ tarafından, Peygamber olarak, bütün insanlara getirdiği ve bildirdiği emirlerin hepsine itimât etmek ve inanmak demektir. Bu emirlerin, bilgilerin herhangi birine inanmamak, şüphe etmek veya saygısızlık yapmak, küfür yani inkâr etmek olur. Allahü teâlânın gönderdiği Peygamberlere, eshâb-ı kirâma, âlimlere, evliyâya, bunların sözlerine, fıkıh kitâplarına, tâzîm yani hürmet edecekken, tahkîr yani hakaret edilirse, küfür olur yani îmân gider. Ebû Bekr-i Şiblî hazretleri; "Eshâb-ı kirâma tâzîm etmeyen, kıymet vermeyen bir kimse, Resûlullah efendimize îmân etmemiş olur" buyurmuştur. Îmânı gideren bir söz söylemek, yazmak, tâzîm etmemiz emrolunan bir şeyi tahkîr ve tahkîr etmemiz emrolunan bir şeyi tâzîm etmek, îmânı giderir. Büyük bir günâh işleyen kimse, bu işin kötü olduğunu düşünür, yaptığına pişmân olur, üzülür ve Allahü teâlâdan utanırsa, îmânı gitmez. Birgivî vasıyyetnâmesinde buyuruluyor ki: ŞAKA OLARAK YAPSA DA... "Kâfirlerin kullandıkları şeylerin ikinci kısmı, ibâdet olarak yaptıkları, kâfirlik alâmeti olan ve tahkîr etmemiz vâcib olan şeylerdir ki, bunları yapan ve kullanan kimsenin îmânı gider, kâfir olur. Bunlardan meşhûr olanlarını bilmeyerek veyâ şaka olarak yâhut herkesi güldürmek için yapanın da, îmânı gider, kâfir olur." Din düşmanları, Müslümânları aldatmak için, kâfirlerin âdetlerini, bayramlarını, Müslümân âdeti, Müslümânların mübârek günü diyerek anlatıyorlar, tanıtıyorlar. Müslümânlar bunlara aldanmamalı, işin doğrusunu, güvendikleri hâlis Müslümânlara sorarak öğrenmelidir. Bugün bütün dünyâda, gerek îmânı ve küfrü tanımakta, gerekse ibâdetleri doğru yapmakta, câhillik özür değildir. Meşhûr olan din bilgilerini bilmediği için aldanan, Cehennemden kurtulamayacaktır. Allahü teâlâ, bugün, dînini dünyânın her tarafına duyurmuş, îmânı, helâli, harâmı, farzları, güzel ahlâkı öğrenmek kolaylaşmıştır. Bunları, lüzûmu kadar öğrenmek farzdır. Öğrenmeyip câhil kalan, farzı terk etmiş olur. Öğrenmeye lüzûm görmeyen, ehemmiyet vermeyenin ise, îmânı gider, kâfir olur. Dinini doğru olarak öğrenip, seven, kayıran Müslümânlar, birbirine hürmet ederler ve yardımlarına koşarlar. Ramazân-ı şerîfe, oruç tutanlara, câmilere, ezâna, namâz kılanlara, Allah yolunda yürüyenlere sevgi ve saygı gösterirler. Kur'ân-ı kerîm okunurken, sessizce ve saygı ile dinlerler. Kur'ân-ı kerîmi her kitâbın üstünde bulundurup, üstüne bir şey koymazlar. Çalgı ve içki âlemlerinde, oyun arasında, eğlence yerlerinde okumazlar. Kur'ân-ı kerîmi ve bütün muhterem ve mübârek isimleri, yazıları, hakîr ve aşağı yerlerde görünce, hemen kaldırırlar. Kul ve hayvan haklarını gözetirler. İslâmın güzel ahlâkı ile yaşayarak herkesin sevgi ve saygısını toplarlar. ÇOK UYANIK OLMALIDIR!.. Din düşmanları ise, Kur'ân-ı kerîmi, mevlidi, bütün mübârek isimleri, yazıları, hürmetten, kıymetten düşürmeye çalışırlar. Bunları, Allahü teâlânın yasak ettiği yerlerde ve şekillerde okurlar, okuturlar. Müslümânlığın aşağı gördüğü, pis dediği şeyler arasına yazarlar. Karikatürlerde, filmlerde, televizyonlarda, radyolarda, Müslümânlar ile, din büyükleri ve Allahü teâlânın emirleri ile alay ederler. Bütün buralarda Müslümân olarak pis, gülünç bir serseriyi gösterirler. Müslümânları ve Müslümânlığı tahkîr ederek, onu sevimsiz ve nefrete şâyân olarak tanıtırlar. Müslümânlar, bu gibi gösterileri, sözleri, yazıları ve gazeteleri, görmeye, dinlemeye gitmemeli, almamalı ve okumamalıdır. Îmânlarını çaldırmamak için, çok uyanık olmalıdır! Netice olarak, tahkîr edilecek yani saygı gösterilmeyecek şeye hürmet etmek, hürmet edilecek şeyi ise tahkîr yani hakaret etmek, insanı imândan çıkarır. İslâmiyetin îmânsızlık alâmeti dediği sözleri söyleyen ve işleri yapan kimsenin, kalbinde tasdîk olsa, inandığını söylese de, îmânı gider kâfir olur. İslâmiyetin tahkîrini emrettiği şeyi tâzîm, tâzîmini emrettiği şeyi tahkîr etmek, küfür yani inkâr etmek olur.
.
İnsanlar bizden niye râzı değil?"
22 Haziran 2008 01:00
İslâmiyyette ibâdet yapmakta niyyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyyete uygun olup olmadığı, niyyet ile anlaşılır. Allahü teâlâ, Cehennemden kurtulmayı ve Cennete girmeyi vazîfe olarak bildirmeseydi, yalnız Cenneti, Cehennemi düşünerek yapılan ibâdetler de makbûl olmazdı. Evliyâ-i kirâm, ibâdet yaparken bunları düşünmez, yalnız Allahü teâlânın rızâsını düşünürler. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak ve sevâb kazanmak niyyeti ile farzları yapmaya, harâmlardan sakınmaya, sünnetleri yapmaya, mekrûhlardan kaçınmaya ve mubâhları Allah rızâsı için yapmaya yani ahkâm-ı islâmiyyeyi yerine getirmeye ibâdet etmek denir. Abdullah ibni Mübârek hazretleri buyuruyor ki: "Müstehabları yapmakta gevşek davranan, sünnetleri yapamaz. Sünnetleri yapmakta gevşeklik de, farzların yapılmasını zorlaştırır. Farzlarda gevşek davranan da, Allahü teâlânın rızâsına kavuşamaz." NİYETSİZ İBADET OLMAZ Niyetsiz, ibâdet olamaz. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak isteyenin, niyetinin, maksadının hâlis olması lâzımdır. Yalnız Onun rızâsını istemesi, Ona kavuşturan vâsıtayı bulup, yalnız Ona bağlanması lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Sabâhları, yalnız Allahü teâlânın rızâsını kazanmayı düşünen kimseyi, Allahü teâlâ, dünyâ ve âhiret arzûlarına kavuşturur) buyuruyor. Bir ibâdetin sahîh ve makbûl olması yani doğru olması ve Allahü teâlânın beğenmesi için, ilim yani doğru yapmanın şartlarını öğrenmek, amel yani şartlarına uygun yapmak ve ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, para, mevki, şöhret gibi dünyâ menfâatlerini düşünmeyip, Allahü teâlâ emrettiği için, Onun rızâsını, sevgisini kazanmak için yapmaktır. Ali bin Vehb-i Sincârî hazretleri; "İhlâs; bütün işleri, insanların rızâsı için değil, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır" buyurmuştur. Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için duâ etmelidir. İbâdetler, rızânın, muhabbetin sebepleridir. Sebeplere yapışmadan yapılan duâ kabûl olmaz. Buna duâ değil, faydasız temennî denir. Hadîs-i şerîfte; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyuruldu. Allahü teâlâ, rızâsına kavuşmak isteyenlere, rızâsına kavuşturan yolları gösterir. Allahü teâlâ, îmân edenleri ve îmânın îcâblarını yapanları zulmetlerden, sıkıntılardan kurtarır. Bunları nûra, huzûra, saâdete kavuşturur. Bunlar, her zamân ve her işlerinde, rahat ve huzûr içinde olurlar. İbâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu. "RABBİMİZ RAZI OLUNCA..." Ali Râmitenî hazretlerine, büyük âlim Rükneddîn Alâüddevle hazretleri, bir mektup göndererek; "Efendim biz, bize gelenlere her hizmeti yaptığımız hâlde, bunlar yine size gitmektedirler. Biz bunlara, mükellef sofralar, çeşit çeşit yemekler ikrâm ettiğimiz ve sizde böyle bir şey olmadığı halde, yine de insanlar, sizden râzı bizden ise râzı değiller. Bunun sebebi nedir?" diye bir sual arz eder. Ali Râmitenî hazretleri de; "Minnet karşılığı hizmet edenler çoktur. Hizmetini minnet bilenler ise azdır. Biz, insanlar değil, Rabbimiz râzı olsun diye yapıyoruz. Rabbimiz râzı olunca, Onun kulları olan insanlar da râzı oluyor ve bizi seviyorlar" cevabını vermişlerdir. Netice olarak, dünyâ ve âhiret saâdetlerinin başı, en iyisi, Allahü teâlânın rızâsına, sevmesine kavuşmaktır. Allahü teâlâya yakın olmak, Onun sevmesine kavuşmak demektir. İslâm âlimlerinin buyurduğu gibi: "İnsana vâcib olan birinci vazîfe, îmân, amel ve ihlâs sâhibi olmaktır. Dünyâ ve âhiret saâdetleri, ancak bu üçüne kavuşmakla elde edilir. Amel, kalb, dil ve beden ile yapılacak işler demektir. Kalbin işleri, ahlâktır. İhlâs, bütün işlerini, ibâdetlerini, yalnız Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için yapmak demektir.
.
İnsan, iki taraflı yaratılmıştır...
23 Haziran 2008 01:00
İnsan, bütün yaratılan varlıkların tam ortasında olarak yaratılmıştır. Eğer imân edip İslâmiyet'e uyarsa, yükselir, meleklerden üstün olur. Şayet nefsine ve kötü arkadaşlara uyarak, İslâmiyet'ten uzaklaşırsa, alçalır. Zira insan, rûhu tarafından meleklere, bedenin yapısı bakımından da hayvânlara benzemektedir. Rûh tarafını kuvvetlendiren kimse, meleklerden de üstün olur. Çünkü beden, insanı meleklikten uzaklaştırmakta, hayvânlara yaklaştırmakta iken, bu alçalmaya karşı koymuş ve yükselmiştir. Melekte, hayvânlaştırıcı bir beden yoktur. İyilikleri, meleklik ile birlikte yaratılmıştır. Bir kimse, bedenini kayırır, nefsini kuvvetlendirirse, hayvânlardan aşağı olur. Allahü teâlâ, A'râf sûresinin 178. âyetinde ve Fürkan sûresinin 44. âyetinde meâlen; (Hattâ onlar, hayvânlardan dahâ aşağıdırlar) buyurarak, böyle kimselerin kötülüklerini bildirmektedir. Çünkü hayvânlarda akıl ve meleklere benzeyen rûhları yoktur. Şehvetlerine uymaları suç olmaz. İnsanlara akıl ışığı verilmiş olduğundan, nefislerine uymaları, doğru yoldan sapmaları çok çirkin olur. İNSANIN HAYVANDAN FARKI Hayvânların yaşayabilmeleri için, kendilerine lâzım olan teneffüs edecek hava, yiyecek, içecek, giyecek, barınacak, eş olacak şeylerin hepsi hâzır olarak yaratılmıştır. Bunlar arasında, yaşamaları için en çok lâzım olanı havadır. Havasızlığa birkaç dakîkadan fazla dayanamazlar. Hemen ölürler. Hava, aramakla, bulmakla, zahmet çekmekle ele geçecek bir şey olsaydı, bunu arayacak kadar zamân bile yaşayamazlardı. Bu derece acele lâzım olan, bu çok lüzûmlu maddeyi, Allahü teâlâ, her yerde bulunacak ve mahlûklarının ciğerlerine kadar, kendiliğinden, kolayca girecek şekilde yaratmıştır. Yaşayabilmek için su, bu kadar acele lâzım değildir. İnsan ve hayvânlar, suyu arayıp bulacak zamân kadar yaşayabilirler. Bunun için, suyu bulmak îcâb etmektedir. Hayvânlarda akıl bulunmadığı ve birbirlerine yardımcı olmadıkları için, yiyeceklerini ve giyeceklerini hâzırlayamazlar. Bundan dolayı, yiyeceklerini pişirmeleri, hâzırlamaları lâzım değildir. Ot, leş yerler. Tüy, yün, kıl ile ısınırlar. Korunma âletleri, kendilerinde yaratılmıştır ve birbirlerine muhtâç değildirler. İnsanlar ise, bütün bunları hâzırlamaya, düşünmeye mecbûrdur. Ekip biçmedikçe, ekmek yapmadıkça doyamazlar. İplik, dokuma ve dikicilik yapmadıkça giyinemezler. Korunmaları için de, akıllarını, zekâlarını işletmeleri, fen bilgisi öğrenmeleri, sanâyi kurmaları lâzımdır. Her hayvânda bulunan bir çeşit üstünlük, insanda bir araya getirilmiştir. İnsanın, kendisinde yaratılan bu üstünlükleri meydâna çıkarması için, aklını kullanması, fikrini yorması, çalışması lâzımdır. Saâdet ve felâket kapılarının anahtarı, insânın eline verilmiştir. Yükselmesi veyâ alçalması, kuvvetini sarf etmesine ve çalışmasına bırakılmıştır. Aklını, fikrini işleterek, saâdet yolunu görüp, bu yolda yürümeye çalışırsa, içinde yaratılmış olan yükseklikler, kıymetler eline geçer. Ufuktan ufka yükselerek, meleklere karışır. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşur. Yok eğer, nefsin zararlı arzûlarına uyarak, yaratıldığı gibi, hayvânlık derecesinde kalırsa, işi tersine dönerek, alçala alçala, esfel-üs-sâfilîne düşer. Felâketten felâkete, Cehenneme kadar sürüklenir. EBEDÎ SAADET İÇİN... Netice olarak insan, yaratılışta rûh ve beden olmak üzere iki taraflıdır. Ona hidâyet, üstünlük tarafını tanıtabilmek ve bunu kuvvetlendirmeye çalışmasını sağlamak için, bir rehber lâzımdır. Bazı kimseler, nasîhatle, yumuşak sözle ve mükâfât vererek yola gelir. Bazısı ise, sert ve acı sözle ve cezâ vererek terbiye kabûl eder. Rehber mâhir olur, kişinin yaratılışının nasıl olduğunu anlarsa, onu şefkat ile, tatlı veyâ acı tesîr ederek terbiye edip yetiştirebilir. Böyle mâhir ve müşfik bir rehber olmadıkça, kişi, ilim ve ahlâk sahibi olamaz ve yükselemez. Peygamberlerin hepsi ve âlimler, insanlar için gönderilen rehberlerdir. Bunlara tâbi olan, ebedi saâdete kavuşur.
.
"Herkes yahşî, biz yaman..."
29 Haziran 2008 01:00
Bir kimsenin kendini ve yaptıklarını beğenmesine, ucub denir. Kişinin kendi yaptıklarını beğenmesi, korkunç bir zehir ve öldürücü bir hastalık olup, ibâdetleri, iyilikleri, ateşin odunu yakması gibi yok eder. Kişinin, ibâdet yaptığı için kendini beğenmesi, egoizmdir. İblîsin, kıymetli bir vazîfesi vardı. Mahlûkları kötülükten temizliyordu. Fakat, kendini beğendiği, büyük sandığı için, hizmetlerinin faydasını göremedi, dünyâda da, âhirette de ziyân etti. Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ ilim, kudret gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Yalnız üç sıfatı kendine mahsûstur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şeyin Ona muhtaç olması demektir. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz etmek olur. Bu ise, en büyük günâhtır. Hadîs-i kudsîde; (Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur. Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim) buyuruldu. Bu sebeple, din âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zamân, Müslümânlara tevâzu, alçak gönüllü olmayı emir buyurmuşlardır. Müslümânlar egoist olmaz. Egoist olanları, Allahü teâlâ sevmez..." "İBÂDETİNE VE İLMİNE ALDANMA!" Ahmed Rıfâî hazretlerine, insanların kendini beğenmesi suâl edilince buyurur ki: "İlminin fazla, amelinin çok olması ile gurûra kapılan kimse, mârifet sâhibi değildir. Çünkü şeytan da pek fazla bilgiye sâhipti. Mantık yürütmek sûretiyle, ateşin topraktan daha hayırlı olduğunu iddiâ etti. Halbuki meleklere hocalık yapıyordu. Sonunda kendinin üstün olduğunu söyleyip kibirlendi. Böylece Allahü teâlânın gadabına uğradı ve lânete müstahak oldu. Ebedî olarak rahmet dergâhından kovuldu. Sakının, çok sakının! İbâdetlerinize, ilminize aldanmayın. Bel'âm-ı Baûrâ ve Bersisa, çok ibâdet edenlerden idi. Fakat nefis ve şeytana uyarak âhiretlerini ziyân edip, rezîl, rüsvâ oldular." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın insana yardımına mâni olan perdelerin en kötüsü, ucub yani ayıplarını görmeyip, ibâdetlerini beğenmektir. Îsâ aleyhisselâm buyurdu ki: "Ey havârîler! Rüzgâr, çok ışıkları söndürmüştür. Ucub da, çok ibâdetleri söndürmüş, sevâblarını yok etmiştir." Hadîs-i şerîfte; (Ümmetimin iki kötü huya yakalanmalarından çok korkuyorum. Bunlar, nefse uymak ve ölümü unutup, dünyâ arkasında koşmaktır) buyuruldu. Nefse uymak, İslâmiyete uymaya mâni olur. Ölümü unutmak da, nefse uymaya sebep olur." İnsanın kendini ve yaptıklarını beğenmesinden kurtulmasının ilâcı, iyi işlerini kusûrlu görmesi, bunlardaki gizli çirkinlikleri düşünmesi, böylece, kendinin ve ibâdetlerinin kusûrlu, bozuk olduğunu anlamasıdır. Hattâ, onları beğenilmeyecek, kovulacak bir hâlde bulmasıdır. Bir hadîs-i şerîfte; (Kur'ân-ı kerîm okuyan çok kimse vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara la'net eder) buyuruldu. "HERKES BUĞDAY BİZ SAMAN!" İnsan, her şeyi, kendini sevdiği için sever. Çocuğunu, malını sevmesi, onlardan istifâde edeceği içindir. Tasavvuf, insana kendini değil, Allahü teâlâyı sevmesini öğretir. İnsan, kendini sevmekten kurtulursa, evlât, mal ve benzeri şeyleri sevmekten ve kendini beğenmekten de kurtulur. İnsan, kendini beğenmemek için, Allahü teâlânın, kendisine yaptığı ihsânları, nimetleri düşünmelidir. Allahü teâlâ sabredenleri ve iyilik edenleri sever. İnsanlara hizmet edenleri, nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Kendini beğenenleri ise sevmez. Netice olarak insan, kendini ve yaptıklarını beğenirse, başkalarını beğenmez ve böylece kendi hatalarını göremez. Bu da onu, dünyada ve âhirette felâkete götürür. Halbuki dinimiz, kendi hatalarımızı görmemizi, düşünmemizi ve düzeltmemizi emretmektedir. Hakîm Süleymân Ata hazretlerinin zaman zaman talebelerine buyurduğu gibi: "Herkes yahşî biz yaman; herkes buğday biz saman..."
.
Kötü huylardan kurtulmak için...
30 Haziran 2008 01:00
İnsanın huyu değişir mi, huyunu bırakıp başka huylu olması mümkün mü ve insanlar hangi huya elverişli olarak dünyâya gelmektedir gibi suâller, ahlâk ilminin mütehassısları tarafından farklı olarak açıklanmış ise de, bunların hepsi üç merkezde toplanmaktadır: 1- İnsanın ahlâkı hiç değişmez. Huy, insan gücünün değiştiremeyeceği bir varlıktır. 2- Huy iki türlüdür: Birisi insanla birlikte yaratılmıştır ki bu huy değiştirilemez. İkincisi, sonradan hâsıl olan alışkanlıktır ki, bu huy değişebilir. 3- Ahlâkın hepsi sonradan elde edilir ve değiştirilebilir. İslâm âlimlerinin çoğu bu üçüncü fikir üzerinde birleşmektedir. Âlimlerin çoğuna göre, insanlar iyiliğe, yükselmeye elverişli olarak doğar. Sonra, nefsin kötü arzûları ve güzel ahlâkı öğrenmemek, kötü arkadaşlarla düşüp kalkmak, kötü huyları meydâna getirir. Hadîs-i şerîfte; (Herkes, Müslümânlığa elverişli olarak dünyâya gelir. Bunları sonra anaları babaları, Yahûdî, Hıristiyan ve îmânsız yapar) buyuruldu. HERKESİN AHLÂKI DEĞİŞEBİLİR Âlimlerin çoğuna göre, herkesin ahlâkı değişebilir. Hiçbir kimsenin huyu, yaratılıştaki gibi kalmaz. Ahlâk değişmeseydi, Peygamberlerin getirdikleri dinler faydasız, lüzûmsuz olurdu. Âlimlerin söz birliği ile koymuş oldukları terbiye ve cezâ üsûlleri abes olurdu. Bütün ilim adamları, çocuklarına ilim, edeb vermiş ve terbiyenin fayda sağladığı her zamân görülmüştür. O hâlde, ahlâkın değiştiği güneş gibi meydândadır. Şu kadar var ki, bazı huylar pek yerleşmiş, rûhun hâssası gibi olmuştur. Böyle huyları değiştirmek çok zor ise de, değiştirmek mümkündür. Bunu değiştirmek için, nefsin zararlı, kötü isteklerini yapmamak ve nefsin istemediği faydalı, güzel şeyleri yapmak lâzımdır. Mevlânâ Celâleddîn Rûmî hazretlerine, kötü huylu kimselerden sorulunca, şu ibretli hâdiseyi anlatır: "Bir akrep, ırmağın kenarında dolaşmaktadır. Bunu gören kaplumbağa; -Burada ne yapıyorsun der. Akrep de; -Ben ırmağın öte yanına geçmek için çâre arıyorum. Çünkü yavrularım ırmağın öte yanında kaldı der. Kaplumbağa onun haline acır ve sırtına alıp su üzerinde yüzmeye başlar. Irmağın ortasına gelince akrep, kaplumbağayı sokmaya çalışır. Kaplumbağa; -Ne yapıyorsun? diye sorunca, akrep; -Hünerimi gösteriyorum. Sen bana iyilik ettin ben de sana iğnemi batırıyorum. Çünkü benim göstereceğim şefkat ancak bu kadardır, cevabını verir. Bunun üzerine kaplumbağa hemen suya dalar ve akrep de boğulup gider..." Mevlânâ hazretleri sonra şöyle buyurur: "Câhil, yakınlık gösterse de sonunda câhilliğinden ötürü seni incitir. Ahmağın sevgisi, ayının sevgisine benzer. Onun kini sevgi, sevgisi kindir! Kötülükler deposu olan nefsinizi terbiye edin ve bu hususta gevşeklik göstermeyin. Zira o, akreptir." İmâm-ı Birgivî hazretlerine; -Tasavvuf nedir? diye sorulunca buyurdu ki: -Tasavvuf; kalbi kötü huylardan temizlemek ve iyi huylarla doldurmak demektir. Kalb, bedende emrine itâat edilen ve her hükmü yerine getirilen bir hükümdâr gibidir. Vücûddaki uzuvlar onun emri altındaki hizmetçilerdir. Bunun için Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu et parçası kalbdir.) Kalbin iyi olması, kötü ahlâktan temizlenip iyi ahlâk ile süslenmesi demektir. EBEDÎ SAADET İÇİN... Netice olarak, kadın-erkek her Müslümanın, ahlâk kitâplarını ve din büyüklerinin hayatlarını okuyarak, kendilerinde bulunan kötü huyları değiştirmek için çalışması lâzımdır. Böylece dünyâda râhata, huzûra ve âhirette de ebedi saâdete kavuşmak mümkün olur. Her Müslümanın ve her insanın birinci vazîfesi de bu olmalıdır. Ebüssü'ûd el-Bâzinî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Bütün güzel huylar kalbden, kötü huyların tamâmı ise nefsten doğar. İyi huylu olmak isteyen, nefsini, dînin emir ve yasaklarına itâat eder hâle getirmeli, kalbinden de, Allahü teâlâdan başka şeylerin sevgisini çıkarmalıdır. Böylece kötü huylar, güzel ahlâka çevrilmiş olsun."
.
İnsanda nefs olmasaydı...
6 Temmuz 2008 01:00
Allahü teâlâ, hayvanların yaşayabilmeleri ve üremeleri için, onlarda iki kuvvet yaratmıştır. Birincisi, muhtâç oldukları şeyleri istemek, onlara kavuşmak kuvvetidir ki buna, şehvet denir. İkincisi, yaşamalarına zarârlı olan, canlarını yakan şeylerden kaçmak, bunlara karşı savunmak kuvvetidir ki, buna da, gadab denir. Allahü teâlâ, insanlarda da şehvet ve gadab kuvvetlerini yaratmış ise de, insanların muhtâç oldukları şeylere kavuşmaları ve elde ettiklerini kullanabilecek hâle çevirmeleri için, insanları çalışmaya mecbûr kılmıştır. İnsanlar çalışmazlarsa, muhtâç oldukları, gıdâ, elbise, mesken, silâh, ilâç gibi şeylere kavuşamazlar, yaşamaları, üremeleri de çok güç olurdu. Allahü teâlâ, insanlara merhamet ederek, seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, Nefs denilen üçüncü bir kuvvet dahâ yaratmıştır. Bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle dövüşmek için insanı zorlar. Nefs, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır ise de, sınır tanımaz. Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, nefsin arzûlarına uymayı sınırlayan, hem de nefsi temizleyip aşırı, taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Bir insan, işlerini yaparken, İslâm dînine uyarsa, nefsi taşkınlıktan kurtulur. AKL-I SELİM SAHİPLERİ... Nefs, şehveti ve gadabı aşırı çalıştırdığı için, buna uymak insana tatlı gelir. İslâmiyyete uymak ise, bu arzûları frenlediği için, insana acı, zor gelmektedir. Bunun için insan, İslâmiyyete değil nefse uymak ister. Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, saâdeti felâketten, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet daha yaratmıştır. Bu kuvvet ise, Akıldır. Akl-ı selîm sâhibi olan kimse nefsine uymaz, İslâm dînine uyar. Aklı dinlemeyen kimse ise, nefsine uyar, İslâm dînine uymaz. Nefs olmasaydı insan, yaşaması, üremesi ve medenî hayât için lâzım olan şeyleri kazanmakta, çalışmakta kusûr ederdi. Ayrıca nefs ile cihâd sevâbından mahrûm kalır ve meleklerden dahâ üstün olmak yolu kapalı kalırdı. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Âhirette olacaklardan, sizin bildiklerinizi hayvanlar bilselerdi, yemek için et bulamazdınız!) Hayvanlar âhiretteki azâbların korkusundan dolayı, yemekten, içmekten kesilir ve bir deri, bir kemik kalırlardı. İnsanlarda nefs olmasaydı, hayvanlar gibi, korkudan, yiyemez, içemez, yaşayamazlardı. İnsanların yaşayabilmeleri, nefslerinin gafleti ve dünyâ lezzetlerine düşkün olması iledir... Varlıklar içinde en câhil olanı, insanın nefsidir. Her isteği, Allahü teâlânın yasak ettiği şeylerdir. Hep, kendi can düşmanı olan şeytâna uyar ve zevklerine kavuşmak için her kötülüğü yapmaktan çekinmez. İnsan haklarını, kanûnları çiğner. Onun zevklerinin sonu yoktur. Hadîs-i kudsîde; (Nefsini, düşmanın bil! Çünkü o, bana düşmandır) buyuruldu. Bu sebeple nefsine uyan kimse, İslâmiyyetin dışına çıkar. Hayvânlarda akıl ve nefs olmadığı için, ihtiyâçlarını bulunca kullanırlar ve bedenlerine zarar veren, kendilerini inciten şeylerden de kaçarlar. Nefs, iki tarafı keskin bıçak gibidir. Hem de, zehirli ilâç gibidir. Tabîbin tavsiyesine göre kullanan, bundan fayda kazanır. Aşırı kullanan helâk olur. İslâmiyyet, nefsin helâk edilmesini, yok edilmesini değil, terbiye edilmesini, ondan istifâde edilmesini emir etmektedir. HUZURLU OLMAK İÇİN... İslâm dîni insanların dünyâda da, âhirette de râhat ve huzûr içinde yaşamasını istiyor. Bunun için, akla uymayı emrediyor ve nefse uymayı yasak ediyor. Akıl yaratılmasaydı, insan hep nefsine uyar, felâketlere sürüklenirdi. Netice olarak, insanlarda nefis olmasaydı, insanlık kalmaz, meleklik hâsıl olurdu. Hâlbuki, beden birçok şeylere muhtâçtır. Yemek, içmek, uyumak, istirâhat etmek lâzımdır. Süvâriye hayvan lâzım olduğu gibi, insana da beden lâzımdır. Hayvâna bakmak lâzım olduğu gibi, bedene hizmet etmek de lâzımdır. Bu hizmetler ise, nefs sayesinde olmaktadır.
.
Mûcize peygamberlerde olur
7 Temmuz 2008 01:00
Mûcize; Peygamberlerden aleyhimüsselâm peygamberliklerine delil olarak Allahü teâlânın izniyle meydana gelen hârikulâde, olağanüstü hâllerdir. Bunlar, olağanüstü yani insan gücünün üzerinde, insanı hayrette bırakan âdet dışı şaşılacak işlerdir. İnsanların bütün hareketleri, işleri, Allahü teâlânın âdet-i ilâhiyyesi içinde, bir sebeple meydana gelmektedir. Allahü teâlâ sevdiği kullarına ikrâm ve düşmanlarını aldatmak için, bunlara âdetini bozarak hârikulâde şeyleri yaratmıştır. Hârikulâde şeyler, peygamberlerde görülürse mûcize, evliyâ denilen diğer sevdiği kullarında görülürse kerâmet denir. Hârikulâde şeylerin peygamberlerde görülmesi lâzımdır. Evliyâda ise, şart değildir. Şerefeddîn Yahyâ Münîrî hazretleri; "Âdet-i ilâhiyye şöyledir ki, insan nasıl yaşadı ise, öyle can verir. Bunun aksi olmuş ise de nâdirdir. Mûcize ve kerâmet gibi şeyler ise, âdet-i ilâhiyye dışında meydana gelir" buyurmuştur. Müslümanlar arasında evliyâ olmayanlardan meydana gelen hârikulâde hallere firâset; fâsıklardan ve kâfirlerden meydana gelenlere de, istidrâc ve sihir yâni büyü denir. ALIŞILMIŞ SEBEPLERİN DIŞINDA... İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir şeyin mûcize olabilmesi hakkında buyuruyor ki: "Allahü teâlâ o şeyi alışılmış sebepler dışında yaratmış olmalıdır. Hârikulâde, olağanüstü olmalıdır. Peygamber olan zâtın istediğine uygun olmalıdır. İsteyip de hâsıl olan mûcize kendisini yalanlamamalıdır. Mûcize, peygamber olduğunu söylemeden önce hâsıl olmamalıdır. Bir peygamberin ümmetinden meydana gelen hârikulâde hâller, kerâmetler o peygamberin mûcizesidir. Peygamberler dinin emir ve yasaklarını bildirirlerdi. Ümmetleri mûcize isteyince; 'Mûcizeleri Allahü teâlâ yaratır. Bizim vazifemiz O'nun emirlerini bildirmektir' buyururlardı. Allahü teâlâ dilerse ümmetlere merhamet ederek, inanmaları, saâdete kavuşmaları için o anda mûcize yaratırdı." Allahü teâlâ, her peygambere zamanlarında önemli kabûl edilen hususlarla ilgili mûcize ihsân etmiştir. Mûsâ aleyhisselâm zamânında sihirbâzlık yaygın idi. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma âsâ mûcizesini ihsân etti. Mûsâ aleyhisselâmın âsâsı büyük yılan olup sihirbâzların sihir âletlerini yuttu. Böylece sihirbâzlar, bunun insan gücünün üstünde olduğunu anlayarak Mûsâ aleyhisselâma îmân ettiler. Îsâ aleyhisselâmın zamânında tıp ilmi ileri gitmişti. Tabipler başarılarıyla övünürlerdi. Allahü teâlâ Îsâ aleyhisselâma ölüleri diriltme ve anadan kör doğanların gözlerinin açılması mûcizesini ihsân etti. Tabipler âciz kaldılar. Muhammed aleyhisselâm zamânında ise, Arabistan yarımadasında şâirlik ve belâgat san'atı en yüksek dereceye ulaşmıştı. Yazdıkları ve okudukları şiirlerle birbirlerine övünürlerdi. Allahü teâlâ Peygamber efendimize en büyük mûcize olarak Kur'ân-ı kerîmi gönderdi. Kur'ân-ı kerîmin îcâzı, eşsizliği karşısında şâirler âciz kaldılar. Bir kısmı Allah kelâmı olduğunu inkâr edip kâfir olarak öldüler. Bir kısmı ise, Allah kelâmı olduğunu anlayarak Müslüman oldular. Harputlu İshâk Efendi; Resûlullah efendimizin mûcizelerinin binden fazla olduğunu bildirmektedir. ÜÇ KISIM MÛCİZE Resûlullah efendimizde görülen mûcizeler üç kısımdır: Birincisi, kendi zamânından önce olan ve kendisine sorulan şeylerdir ki, bunlara verdiği cevâplar, katı kalpli düşmânlarının îmâna gelmelerine sebep olmuştur. İkinci kısmı, kendi zamânında olmuş ve olacak şeyleri haber vermesidir. Üçüncü kısmı, kendisinden sonra kıyâmete kadar dünyâda ve âhirette olacak şeyleri bildirmesidir. Abdülganî Nablüsî hazretleri; "Allahü teâlânın âdetinin ve kânunlarının dışında yarattığı mûcizelerin meydana gelmesi için, peygamberlerin aleyhimüsselâm diri olması şart değildir. Öldükten sonra da Allahü teâlâ onlara mûcize ihsân eder" buyurmaktadır. Netice olarak mûcize; Peygamberlerden, peygamberliklerine delil olarak Allahü teâlânın izniyle meydana gelen hârikulâde, olağanüstü hallerdir. Peygamberlerden başkasında meydana gelen olağanüstü hallere mûcize denmez.
.
Kalbin ve rûhun hastalığı
13 Temmuz 2008 01:00
Kalb ve rûh, birbirlerine çok benzemekte iseler de, iki ayrı şeydirler. Kalb, yürek denilen et parçasında bulunan bir kuvvettir. Rûh ise, bedenin her yerinde bulunur. İnsanların duygu organları ve hareket sinirleri, kalbin emrindedir. Bedenin dört yapı maddesi ile nefis ve kalb kuvvetlerini bir arada tutan, çalıştıran kuvvet de, rûhdur. Kalb ve rûh, anlayıcı ve idâre edicidir. Kendilerini bilirler ve kendisini bildiğini de bilirler. Göz vâsıtası ile renkleri, kulak ile, sesleri kavrarlar. Sinirleri çalıştırırlar, adaleleri hareket ettirirler. Böylece, bedene iş yaptırırlar. Kalb ve rûh, bir makinenin elektrik kuvveti gibidir. Bir motorda ufak bir ârıza olunca, cereyan kesildiği gibi, insan vücûdunun iç ve dışındaki yapı ve düzenlerde hâsıl olacak bir ârıza da, kalbin ve rûhun bedenden ayrılmasına sebep olur ve insan ölür. Dünyâda hiçbir makine, hiçbir motor nihâyetsiz çalışamıyor. Aşınarak, yıpranarak, çürüğe ayrılıyor. Bu, umûmî bir kanûndur. Vücûd makinesi de yıpranıyor, çürüyor. İnsan ölünce, ceset çürüyünce, kalb ve rûh yok olmaz. Ölmek, bunların bedenden ayrılması demektir. Bedenden ayrılınca, maddî olmayan âleme karışırlar ve kıyâmete kadar da yok olmazlar. "SANA RUHDAN SORUYORLAR!.." Kalb, rûh ve melekler, yükselemezler, yaratıldıkları mertebede kalırlar. Kalb ve rûh, bu beden ile birleşince, yükselebilmek özelliğini kazanıyor. İnkâr etmek, günâh işlemek sebepleri ile de, alçalıyor, harâb oluyorlar. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, nefsin, kalbin ve rûhun birbirinden farklı varlıklar olduklarını bildirmektedir. İsrâ sûresinin 85. âyetinde meâlen; (Sana rûhdan soruyorlar. Rûh, Rabbimin yarattığı varlıklardan biridir diye cevâb ver) buyuruldu. Bu âyet-i kerîme, rûhun ne olduğunu anlatmayı menetmektedir. Bunun içindir ki, İslâm âlimlerinden çoğu, rûhun ne olduğunu konuşmaktan sakınmışlardır. Ancak yasak olan, rûhun hakîkatinin ne olduğu hususudur. Yoksa rûhun özelliklerini anlatmak yasak değildir. Bunun için, âlimlerin çoğu, talebeye ve suâl edenlere, kalbin ve rûhun cisim olmadıklarını, bir Cevher-i basît olduklarını söylemişlerdir. Aklın erdiği bilgileri anlayan, his organlarından beyne gelen duyguları alan, bedendeki bütün kuvvetleri, hareketleri idâre eden, kullanan hep bu ikisi yani rûh ve kalbdir. Tasavvuf büyükleri ve kelâm âlimleri böyle bildirmişlerdir. Ahlâk ilminin konusu, insanın rûhudur. Rûhu, kötü huylardan temizlemeyi ve iyi huylar ile süslemeyi öğretir. Ahlâk ilmi, kalb ve rûh temizliği bilgisi demektir. Tıp ilminin, beden sağlığı bilgisi olmasına benzer. Kötü huylar, kalbin ve rûhun hastalıkları, zararlı işler ise, bu hastalıkların alâmetleridir. Ahlâk ilmi, çok şerefli, kıymetli ve lüzûmlu bir ilimdir. Çünkü, kalbin ve rûhun kötülükleri bu ilim ile temizlenebilir. Ayrıca kalbin ve rûhun iyi huylarla sıhhatli, kuvvetli olmaları, bu ilim sayesinde mümkün olur. Bu ilim yardımı ile, kalbler temizlenir, iyi ahlâka kavuşulur. İyi, temiz kalbler ve rûhlar da, bu ilim bereketi ile temizliğini arttırır. PEYGAMBERLER GÖNDERİLDİ... Bazı kimseler, huy değişmez diyerek, nefisleri ile mücâdele etmiyor ve kötü huylarını temizlemiyorlar. Böyle kabûl edip, herkes kendi arzûsuna bırakılırsa, kabâhatli olanlara cezâ verilmezse, insânlık kötülüğe gider. Bunun için Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, onları terbiye etmek, iyi ve kötü huyları öğretmek için Peygamberler gönderdi. Muhammed aleyhisselâm bunların sonuncusudur. İyiliklerin hepsi, terbiye usûllerinin tamamı, Onun parlak dîninde yer almıştır. Ebü'l-Hayr Fârûkî hazretleri, talebelerinin ahlâkını güzelleştirmek için çok gayret gösterir, onları benlik, kendini beğenme girdâbından uzaklaştırır ve buyururdu ki: "Kötü ahlâk yok olmadıkça, kalb kemâle gelmez." Netice olarak kötü huylar, inkâr ve günahlar, kalbi, rûhu hasta eder. Bu hastalığın artması, kalbin, rûhun ölümüne sebep olur. Kötü huyların en kötüsü olan şirk, inkâr ise, kalbin, rûhun en büyük zehiridir.
.
Herkesin belli bir eceli vardır
14 Temmuz 2008 01:00
Allahü teâlânın takdîrini, kimse değiştiremez. Ecel gelince, Azrâil aleyhisselâm, insanı nerde olursa olsun bulur. Ecel, ileri ve geri gitmez ve insanın ömrü değişmez. Herkes, eceli geldikte ölür. A'râf sûresi 33. âyetinde meâlen; (Ecelleri geldiği zamân, onu az zamân ileri ve geri alamazlar) buyuruldu. Ebû Bekr el-Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Benim için bir ecel zamânı vardır. O zamâna muhakkak ulaşacağım. Ecel geldiğinde, onun keskin kılıcı ile ömrüm biter, dünyâ hayâtım son bulur. Et arayan aslanlar, yemek için üzerime gelseler, ecel vaktim gelmediği müddetçe bana zarar veremezler." Her geçen an, ömür azalmakta, ecel zamânı ise yaklaşmaktadır. Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gözleri kulakları açacaklardır. Fakat, o zamân pişmânlık işe yaramayacak, rezîl olmaktan başka, ele bir şey geçmeyecektir. Hepimize ölüm yaklaşıyor. Âhiretin çeşit çeşit azâbları, insanları bekliyor. ÖLÜM UYANDIRMADAN... İnsan öldüğü zamân, kıyâmeti kopmuş demektir. Ölüm uyandırmadan ve iş işten geçmeden önce uyanmalıdır. Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını öğrenip, şu birkaç günlük ömrü, bunlara uygun geçirmelidir. İnsan kendini âhiretin çeşitli azâblarından kurtarmalıdır. Zira Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey îmân edenler, kendinizi ve çoluk çocuğunuzu öyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyurulmuştur. Ecel gelmemiş ise, fırsat elden kaçmamış ve kusûrları düzeltmek mümkün demektir. Çünkü; (Günâhına tövbe eden, hiç günâh yapmamış gibidir) hadîs-i şerîfi, kusûru olanlar için çok büyük bir müjdedir. Ömer bin Abdülazîz hazretleri; "Şimdi ecel gelmeden, ameller sona ermeden, Allahü teâlâ insanları ve cinleri hesâba çekmek için huzûruna getirmeden önce, tövbeyi fırsat bilmeli ve af ve mağfirete kavuşmayı kazanç bilmelidir. Kıyâmette, hesap gününde, mâzeret kabûl edilmez" buyurmuştur. Aklı başında olan her insanın, Azrâîl aleyhisselâmın gelip cânını zorla alacağını, ecel arslanının pençesini kendisine de takacağını, can verme acılarının başına geleceğini, şeytânın, îmânını çalmak için kastedeceğini, dostlarının, vah vah öldü, siz sağ olun, diye evlâdına taziye edeceklerini düşünmesi lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Ey Âdemoğlu! Benim malım, benim malım dersin. O maldan senin olan, yiyerek yok ettiğin, giyerek eskittiğin ve Allah için vererek, sonsuz yaşattığındır) buyuruldu. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, aklı başında olan herkesin, nefsine şöyle hitap etmesini tavsiye buyurmaktadır: "Benim sermâyem, yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermâye, o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes, hiçbir şeyle tekrâr ele geçemez ve nefesler sayılıdır, azalmaktadır. Ömür bitince, ticâret sona erer. Ticârete sarılalım ki, vaktimiz azdır ve âhiret uzun ise de; orada ticâret ve kâr olmaz. Bu dünyâ günleri, o kadar kıymetlidir ki, ecel gelince, bir gün izin istenir, fakat ele geçmez. Bugün, bu nimet elimizdedir. Aman nefsim, çok dikkat et de, bu büyük sermâyeyi elden kaçırma! Sonra ağlamak, sızlamak, fayda vermez. Bugün, ecelin geldiğini, dahâ bir gün müsâade etmeleri için, yalvardığını, sızladığını ve sana, bir gün bağışladıklarını ve şimdi, o günde bulunduğunu farz et! O hâlde, bu günü elden kaçırmaktan, bununla, saâdete kavuşmamaktan dahâ büyük ziyân olur mu? Yarın ölecekmiş gibi, dilini, gözlerini ve yedi azânı harâmdan koru!" HERKES ÖLÜMÜ TADACAK!.. Netice olarak herkes ölümü tadacaktır. Bunun için insan, kendisine ve herkese öyle iyilik etmeli ki, başkası iyilik yapınca, onun yaptığını sansınlar. İnsan kendisine ve hiç kimseye kötülük etmemeli ki, başkası bir kötülük yapınca, o yaptı sanmasınlar. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Herkesin belli bir eceli yani ölüm zamânı vardır. Bu zamân hiç değişmez, azalmaz ve çoğalmaz. Kaçıp da kurtulanlar, ecelleri gelmediği için ölmemiştir. Yoksa kaçmak, onları ölümden kurtarmış değildir. Kaçmayıp, sabredip ölenler de, ecelleri geldiği için ölmüşlerdir.".
Duâ, ömrü uzatmaz ise de...
20 Temmuz 2008 01:00
Allahü teâlâ duâ edenleri, sıhhat ve selâmet isteyenleri sever. Mü'min sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (Duâ ediniz! Duânızı kabûl ederim!) buyuruyor. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Bir şeye kavuşmak isteyen, o şeyin sebebine kavuşmak için duâ etmelidir. İnsana sıhhat, şifâ vermek için, duâ etmeyi, sadaka vermeyi ve ilâç kullanmayı sebep yapmıştır. Bu sebeple, dert ve belâ gelince, Allahü teâlâya sığınmalı, âfiyet vermesi, kurtarması için duâ etmeli, Ona yalvarmalıdır. Duânın belâyı defetmesi de, kazâ ve kaderdendir. Kalkanın, oka siper ve suyun, bitkilerin yetişmesine sebep olduğu gibi, duâ da, Allahü teâlânın merhametinin gelmesine sebeptir. Bir hadîs-i şerîfte; (Kazâ-i mu'allakı, hiçbir şey değiştiremez. Yalnız duâ değiştirir ve ömrü, yalnız, ihsân, iyilik arttırır) buyuruldu. VAKİT TAMAM OLUNCA... Allahü teâlânın takdîrinin yani kaderin, Levh-i mahfûzda yazılması kazâdır. Bir kimseye takdîr edilen belâ, kazâ-i mu'allak ise, yani o kimsenin duâ etmesi de, takdîr edilmişse, duâ eder, kabûl olunca, belâyı önler. Ecel-i kazâyı, iyilik etmek geciktirir. Fakat, Ecel-i müsemmâ değişmez. Ecel-i kazâ denilen, meselâ, bir kimse, eğer iyi iş yapar, yâhut sadaka verir, hac ederse ömrü altmış sene, bunları yapmazsa kırk sene diye takdîr edilmesi gibidir. Vakit tamâm olunca, eceli bir ân gecikmez. Birinin üç gün ömrü kalmış iken akrabâsını, Allah rızâsı için ziyâret etmesi ile, ömrü otuz seneye uzar. Otuz yıl ömrü olan kimse de, akrabâsını terk ettiği için, ömrü üç güne iner. Hazret-i Ömer yaralanınca, Ka'bül-ahbâr hazretleri; "Hazret-i Ömer dahâ yaşamak isteseydi, duâ ederdi. Zîrâ onun duâsı elbette kabûl olur" buyurunca, işitenler şaşırıp; -Nasıl böyle söylüyorsun, Allahü teâlâ meâlen, (Ecel, bir ân gecikmez ve vaktinden önce gelmez) buyurdu, dediklerinde; -Evet, ecel hâzır olduğu vakit gecikmez. Fakat, ecel hâsıl olmadan önce, sadaka ile, duâ ile, amel-i sâlih ile, ömür uzar. Zîrâ Fâtır sûresinde meâlen, (Herkesin ömrü ve ömürlerin kısalması hep yazılıdır) buyurulmaktadır dedi. Dâvud aleyhisselâmın yanına iki kişi gelip, birbirinden şikâyet etti. Dinleyip karâr verip giderken, Azrâîl aleyhisselâm gelip; -Bu iki kişiden, birincisinin eceline bir hafta kaldı. İkincisinin ömrü de, bir hafta önce bitmişti, fakat ölmedi dedi. Dâvud aleyhisselâm şaşıp, sebebini sorunca; -İkincisinin bir akrabâsı vardı. Buna dargın idi. Bu gidip, onun gönlünü aldı. Bundan dolayı, Allahü teâlâ, buna yirmi yıl ömür takdîr buyurdu dedi. Emâlî kasîdesi 62. beytinde; "Öldürülen kimsenin eceli, münkatî değildir. Yani, o ânda, ömrü ortadan kesilmiş değildir" denmektedir. Ahmed Âsım efendi, bu beyti şerh ederken diyor ki: "Ehl-i sünnete göre, öldürülen kimsenin, o ânda eceli gelmiştir. Ömrü ortadan kesilmemiştir. Herkesin eceli bir tânedir." İLAÇ KULLANMAK LAZIMDIR İlâç almak, âyet-i kerîme ve duâ okumak, yazıp yanında taşımak, insanın ömrünü uzatmaz, ölüme mâni olmaz ve eceli geciktirmez. Ömrü olanın dertlerini, ağrılarını giderip, sıhhatli, râhat ve neşeli yaşamasına sebep olurlar. Doktor ve ilâç bulmak da, takdîre bağlıdır. Allahü teâlâ, takdîrine göre sebepleri yaratmaktadır. Çok eskiden bilindiği gibi, bir yeri kesilen insanın eceli gelmedi ise, damarı bağlanır, ilâç verilir, ölmez. Eceli gelmiş ise, damarı bağlayacak biri bulunamaz, kanı akar, mikrop kapar, ölür. Yürek adalesi bozuk olana, ölmek üzere olan bir başkasının sağlam yüreği takılıp takılmaması da, ecelin gelip gelmemesine bağlıdır. Kalbin değiştirilmesi de hastayı muhakkak iyi yapmıyor, çoklarının ölmesine sebep olmaktadır. Netice olarak, duâ etmek, ilâç kullanmak, ömrü uzatmaz, eceli geleni ölümden kurtarmaz ise de, ömür, ecel bilinmediği için, duâ etmek ve ilâç kullanmak lâzımdır. Böylece eceli gelmemiş olan kimse, sıhhate, kuvvete kavuşur yani ömrü olanlara faydalı olur. Ancak şifâyı, ilâçtan değil, Allahü teâlâdan beklemelidir.
.
Evliyâ, hârikalar gösteren değildir!
21 Temmuz 2008 01:00
Evliyâ; velî kelimesinin çoğuludur. Dostlar, Allahü teâlânın sevgili kulları, nefsin esâretinden kurtulup, sözleri, işleri ve hareketleri İslâmiyete uygun olanlar, devamlı Allahü teâlâyı hatırlayıp, ananlar anlamına gelmektedir. Dünyâ sevgisini ve bunları hâtırlamayı kalbinden çıkaran Müslümana, sâlih Müslümân denir. Helâl olsun, mubâh olsun, mâ-sivâyı yani Allahü teâlâdan başka her şeyi hâtırlamayı da kalbinden çıkaran ve bu nimete kavuşan Müslümâna ise, velî ve evliyâ denir. İnsanları Müslümân ve sâlih yapmak için uğraşan velîye ise, mürşid yani yol gösteren denir. Peygamber efendimiz; (Evliyâ ol kimselerdir ki, onlar görülünce, Allah hâtırlanır) buyurmuştur. Allahü teâlâ, akıl ile anlaşılamayan şeyleri görüp anlayabilen başka bir kuvveti, sevdiği kullarına verir. Bu kuvvete kalb gözü ve bu kullara evliyâ denir. Evliyâ, kalb gözleri ile görüp anlar ve birbirlerine anlatırlar. HER ŞEYİ ÖĞRENİR... Evliyâ, her şeyi öğrenir, bilir. İslâmiyete uymakta, dünyâ işlerinde aklını kullanır. Hesâbını yapmakta, sanatında, ticâretinde hiç hatâ yapmaz. Fakat, aklındaki düşünceler, kalbine sirâyet etmez, bulaşmaz. İslâmiyete uymayan kimse, hârikulâde şeyler yapabilir. Bunlara kerâmet denmez, istidrâc denir. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri evliyâ olarak bilinen birisini görmek için giderken, o kimsenin karşıdan geldiğini ve kıbleye karşı tükürdüğünü görünce, hemen geriye döner ve buyurur ki: "Bu adam, Resûlullah efendimizin edeblerinden birine uymadı. Velî olamaz. Kerâmetler gösteren biri, meselâ su üstünde yürüse, bir anda uzaklara gitse, havada uçsa, İslâmiyete uymadıkça, bunu velî sanmayınız!" Peygamberlerin hârikalar göstermesi lâzımdır. Böylece Peygamber, Peygamber olmayandan ayrılır. Çünkü nebînin Peygamberliğini tanımak, herkese lâzımdır. Evliyâ, insanları, kendi Peygamberinin dinine çağırdığı için, Peygamberinin mûcizeleri kendilerine yetişir. Evliyâ, eğer İslâmiyetten başka bir şeye çağırmış olsaydı, o zamân, hârikalar göstermesi elbette lâzım olurdu. İslâmiyete çağırdığı için, hârika göstermesi lâzım değildir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanların çoğu, Allahü teâlâdan kesilmiş olduklarından ve hep dünyâyı düşündükleri için, maddeleri keşfedenlere, mahlûklardan bilmediklerini haber verenlere kıymet verirler. Onları büyük bilirler. Onları evliyâ ve Allahü teâlânın seçilmiş kulları sanırlar. Hakîkatten haber verenlere dönüp bakmazlar. Bunların Allahü teâlâdan bildirdiklerine inanmazlar. 'Bunlar, dedikleri gibi evliyâ olsalardı, bizim hâllerimizden ve mahlûkların hâllerinden haber verirlerdi. Mahlûkların hâllerini bilmeyen kimse, bundan dahâ yüksek olan şeyleri nasıl bilir?' derler, bu bozuk ölçüleri ile evliyâya inanmazlar, doğru sözü görmezler ve işitmezler..." Din âlimleri, herkesi, kitâplarda yazılan emirleri yapmaya çağırır. Evliyâ ise, hem buna çağırır, hem de İslâmiyetin bâtınına dâvet eder. Önce İslâmiyete çağırır, sonra da, Allahü teâlânın ismini zikretmeyi gösterir. Her zamân, aralıksız olarak, zikr-i ilâhî ile olmayı ehemmiyetle isterler. ÜÇ ALÂMETİ VARDIR... Ebû Abdullah Seczî hazretleri buyuruyor ki: "Evliyânın alâmeti üçtür: Birincisi, derecesi yükseldikçe tevâzûsu, alçak gönüllülüğü artar. İkincisi, elinde imkân bulunduğu halde dünyâya değer vermez. Üçüncüsü, intikam almaya gücü yettiği halde merhametli ve insaflı davranarak intikam almaz." Netice olarak, bu dünyâda evliyânın belli olması ve hârikalar göstermesi lâzım değildir. Zira burada hak ile bâtılın, doğru ile yanlışın karışması lâzımdır. Velînin, kendi vilâyetini bilmesi de şart değildir. Kendi vilâyetini bilmeyen evliyâ çok idi. Bunları, başkaları nasıl tanıyabilir? Zaten tanımalarına lüzûm da yoktur. Ama evliyâ, az olsa da, kıyâmete kadar mevcût olacaktır. Ve Ma'rûf-ı Kerhî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Evliyânın üç alâmeti vardır: Düşüncesi Hak ola, işleyeceği işi Hak ile işleye, meşgûliyeti dâima Hak ile ola."
.
Tövbenin kabul olması için...
27 Temmuz 2008 01:00
Tövbe, harâm, günah olan bir şeyi işledikten sonra, pişmân olup, Allahü teâlâdan korkmak, bir dahâ yapmamaya azmetmek, karâr vermek demektir. İşlenen her günâhtan sonra tövbe etmek lâzımdır. Tövbenin doğru olması için, üç şart vardır: 1-Günâha hemen son vermek. 2-Günâhı yaptığına pişmân olmak. Zira hadîs-i şerîfte; (Pişmân olmak tövbedir) buyurulmuştur. 3-İşlediği günâhı, bir dahâ hiç yapmamaya azmetmek, karar vermektir. Eğer işlenen günâhlarda kul hakkı da varsa, hak sahibinin hakkını ödeyip, helâlleşmek de lâzımdır. Mâide sûresinin 38. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Bir kimse, günâh işleyip, sonra tövbe eder ve sâlih amel işlerse, Allahü teâlâ tövbesini, elbette kabûl eder) buyurulmuştur. TÖVBE ETMEK FARZDIR Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever, affeder. O günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, ikinci bir tövbe lâzım olur. Hak sâhiblerine haklarını ödemek veyâ helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek ve rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir, şeytânın aldatmasıdır. Zira tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. Her günâhı yaptıktan sonra tövbe etmek farzdır ve her günâhın tövbesi de kabûl olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Tövbenin kabûl edileceğinde şüphe etmemelidir. Tövbenin şartlarına uygun olmasında şüphe etmelidir" buyurmaktadır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Günâhlarına tövbe etmek, herkese farz-ı ayndır. Hiç kimse tövbeden kurtulamaz. Nasıl kurtulur ki, Peygamberlerin hepsi tövbe ederdi. Peygamberlerin sonuncusu ve en yükseği olan Muhammed aleyhisselâm buyuruyor ki: (Kalbimde envâr-ı ilâhiyyenin gelmesine engel olan perde hâsıl oluyor. Bunun için her gün, yetmiş kerre istigfâr ediyorum.) Yapılan günâhta, kul hakkı bulunmayıp, zinâ yapmak, alkollü içki içmek, çalgı dinlemek, Kur'ân-ı kerîmi abdestsiz tutmak ve yanlış inanışlara saplanmak gibi, yalnız Allahü teâlâ ile kendi arasında olursa, böyle günâhlara tövbe etmek, pişmân olmakla, istigfâr okumakla, Allahü teâlâdan utanıp, sıkılıp, Ondan af dilemekle olur. Farzlardan birini özürsüz terk etti ise, tövbe için, bunlarla birlikte, o farzı da yapmak lâzımdır." Tövbe edilmeyen herhangi bir günâhtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günâhlar içinde saklıdır. Allahü teâlâ pek kuvvetli, herkese gâlib ve intikâm alıcıdır. Yüz bin sene ibâdet eden makbûl bir kulunu, bir günâh için, sonsuz olarak reddedebilir ve hiçbir şeyden çekinmez. Nitekim iki yüz bin sene itâat eden İblîs'in, kibredip, secde etmediği için, ebedî melûn olduğunu, Kur'ân-ı kerîm haber veriyor. Yeryüzünde halîfesi olan, Âdem aleyhisselâmın oğlunu, bir adam öldürdüğü için, ebedî tardeyledi. BİR GÜNAH SEBEBİYLE!.. Kârûn, Mûsâ aleyhisselâmın akrabâsı idi. Mûsâ aleyhisselâm buna hayır duâ edip ve kimyâ ilmi öğretip, o kadar zengin olmuştu ki, yalnız hazînelerinin anahtarlarını kırk katır taşırdı. Birkaç kuruş zekât vermediği için, bütün malı ile birlikte, yer altına sokuldu. Sa'lebe, sahâbe arasında çok zâhid idi. Çok ibâdet ederdi, câmiden çıkmazdı. Bir kerre sözünde durmadığı için, sahâbîlik şerefine kavuşamadı, îmânsız gitti. Allahü teâlâ, bunlar gibi dahâ nice kimselerden, bir günâh sebebi ile, böyle intikâm almıştır. Bu sebeple, her müminin günâh işlemekten çok korkması ve ufak bir günâh işleyince hemen tövbe, istigfâr etmesi, yalvarması lâzımdır. Netice olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında buyurulduğu gibi: "Tövbe kalb, dil ve günâh işleyen âzâ ile birlikte olmalıdır. Kalb pişmân olmalı, dil duâ etmeli, yalvarmalı, âzâ da günâhtan çekilmelidir. Kul hakkı bulunan günâhlara tövbe etmek için, o kulu hoşnûd etmek, râzı etmek de lâzımdır."
.
İhtimâl bile olsa...
28 Temmuz 2008 01:00
Allahü teâlâ, insanların dünyâda râhat, huzûr içinde yaşamalarını, âhirette de sonsuz saâdete kavuşmalarını istiyor. Bunun için, faydalı şeyleri emrediyor, zararlı olanları da yasak ediyor. Bu dünyâyı geçici, âhireti ise, sonsuz kalmak için yaratmıştır. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyurulmuştur. Aklı başında olan bir kimse, bu dünyâyı fırsat bilir. Bu kısa zamânda, dünyâ lezzetleri ile zevklenmeyi değil, Allahü teâlânın beğendiği işleri yaparak, âyet-i kerîmelerde bildirilen kat kat fazla meyveleri toplamayı ister. Cenâb-ı Hak, bu kısa zamânda yapılacak, hayırlı işlere, ibâdetlere sonsuz ni'metler ihsân edecektir. Peygamberine tâbi olmayan, inanmayanlara da, sonsuz azâb yapacaktır. Sonsuz azâbda kalmak, bir ihtimâl bile olsa, bunu hangi akıl sahibi kabûl edebilir? Hâlbuki, âhiret azâbları, bir ihtimâl değil, meydânda olan bir hakîkattir. Hazret-i Alî; "Müslümânlar, âhirete inanıyor, müşrikler ise inanmıyor. Tekrâr dirilmek olmasaydı, inanmayanlar bir şey kazanmaz, Müslümânlar da, zarar etmezdi. Fakat, müşriklerin dediği olmayınca, sonsuz azâb çekeceklerdir" buyurmuştur. "BU NASIL BİR İMANDIR?!." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Yalancılığı çok defa görülmüş olan birisi, düşman bu gece, filan yerden baskın yapacak dese, idâreciler, akıllılar, karşı koyma güçlerini düşünmez mi? O kimsenin yalancı olduğunu bildikleri hâlde, tehlike bulunan işlerde, ihtiyâtlı, tedbîrli, uyanık bulunmak lâzımdır demezler mi?.. Hep doğru söyleyici olan Muhammed aleyhisselâm, tekrâr tekrâr, açıkça, âhiretin sonsuz azâblarını bildiriyor. Buna inanmıyorlar. İnanılsa da, tedbîr, kurtulma çâresi düşünmüyorlar. Muhammed aleyhisselâmın sözlerine, bir yalancının sözleri kadar kıymet vermemek, nasıl bir îmândır? Îmânım var demek, Müslümânım demek, insanı kurtarmaz. Kalbin inanması, yakîn hâsıl etmesi lâzımdır. Hâlbuki, yakîn nerede? Zan bile yok. Belki vehim bile değil. Çünkü, tehlikeli zamânlarda vehim edilen şeye karşı da, tedbîr almak, akıl îcâbıdır." Dünyâya milyarlarca insan gelmiş. Bir müddet yaşamışlar ve sonra da, ölüp gitmişler. Bunların bazısı zengin, bazısı fakîr, kimi güzel, kimi çirkin, kimi zâlim, kimi de mazlûm imiş. Bunların bir kısmı inanmış, bir kısmı ise inanmamıştır. Her iki halde bulunanlar, yâ sonsuz yok olacak, yâhut kıyâmet kopup, tekrâr dirilip inanmayanlar sonsuz azâb çekecektir. Her iki hâlde de, inanmış olanlara bir zarar olmayacaktır. İnanmayanlar ise, sonsuz azâb çekeceklerdir. Şimdi hayatta olan bir kimsenin de, iyi düşünmesi lâzımdır. Çünkü birkaç sene sonra, kendisi de, bunlardan birisi olacaktır. İnsanın şu ana kadar geçirdiği seneleri, nasıl bir hayâl oldu ise, o zamân da, bütün ömrü, bütün hayâtı, çalışmaları, didinmeleri hep hayâl ve bir rüyâ gibi olacaktır. AKILLI KİMSE TEDBİR ALIR Netice olarak insan, kendi isteği ile bu dünyaya gelmediği gibi, kendi isteği ile de buradan ayrılamaz. Dünyada yaptıkları da, yanına kâr kalmayacaktır. Tekrar diriltilip, dünyâda yaptıklarının hesâbı sorulacaktır. Bu hesâbın neticesinde ise, ya sonsuz saâdet veya sonsuz azâb vardır. Sonsuz olarak azâpta kalmak, bir ihtimâl bile olsa, akıllı kimse tedbir alır. Allahın var olduğuna, Cennete, Cehenneme inanmayı, akıl da, ilim de, fen de reddetmiyor. İnanmayanlar, inkâr etmelerine akıl ile, fen ile bir vesîka gösteremiyorlar. Hâlbuki inanmak lâzım olduğunu gösteren vesîkalar sayılamayacak kadar çoktur. İslâmiyet zevki yasak etmemiştir. Zevklenmenin zararlı olmasını yasaklamıştır. O hâlde, aklı olan kimse, zevklerini Allahü teâlânın gösterdiği yoldan temîn etmeli, İslâmın güzel ahlâkı ile süslenmelidir. Böyle olan bir kimse, herkese iyilik eder, kendisine kötülük yapanlara iyilikle karşılık verir. İyilik yapamazsa, hiç olmazsa sabreder. Böylece, dünyada râhata, huzûra kavuşur, âhirette de sonsuz azâblardan kurtulur.
.
Ölmemek için yemek, içmek lâzımsa...
3 Ağustos 2008 01:00
Ölmemek için, yemek, içmek lâzım olduğu gibi, din düşmanlarına aldanmamak ve imânını kaybetmemek için de, dînini, îmânını öğrenmek ve bunlara uygun hareket etmek lâzımdır. Ehl-i sünnet itikâdını ve ilm-i hâlini öğrenmeyen ve çocuklarına öğretmeyenler, inkâr felâketine düşmek tehlikesindedirler. Resûlullah efendimiz; (İlim bulunan yerde Müslümânlık vardır. İlim bulunmayan yerde Müslümânlık kalmaz) buyurmuşlardır. Ecdâdımız, her zamân bir araya toplanır, ilmihâl kitâplarını okurlar, dinlerini öğrenirlerdi. Ancak, bu şekilde Müslümân olarak kalabildiler ve İslâmiyetin zevkini aldılar. Böylece bu saâdet ışığını bizlere, doğru olarak ulaştırabildiler. Bizim de Müslümân kalmamız, yavrularımızı içimizdeki ve dışımızdaki düşmanlara kaptırmamamız için, birinci ve en lüzûmlu çâre, her şeyden önce Ehl-i sünnet âlimlerinin hâzırladığı ilmihâl kitâplarını okumak ve öğrenmektir. Çocuğunun Müslümân olmasını isteyen ana-baba, çocuğuna Kur'ân-ı kerîmi öğretmelidir. Fırsat elde iken okumalı, öğrenmeli ve çocuklara da öğretmelidir. Sonra öğrenmek, öğretmek, güç hattâ imkânsız olur. Felâket gelince, âh etmenin faydası olmaz. İKİ CİHAN SAADETİ İÇİN... Allahü teâlânın beğendiği İslâm dînini öğrenmek ve Resûlullah efendimizin bildirdiği İslâmiyyetine sarılarak dünyâda ve âhirette huzûra, saâdete kavuşmak isteyen, Ehl-i sünnet âlimlerinin yazmış olduğu kitâplardan toplanan İlmihâl kitâplarını okumalıdır. Kur'ân-ı kerîmin hakîkatini yalnız Ehl-i sünnet âlimleri anlamışlar ve binlerce kitâp yazarak bildirmişlerdir. Bunlar İslâm dîninin gözbebekleridir. Âyet-i kerîmelerle ve hadîs-i şerîflerle övülmüşlerdir. Din adamı görünen din hırsızlarının uydurma ve yaldızlı yazılarını, kitaplarını okumamalıdır. İslâm dînindeki rehber âlimlerin en üstünleri, dört mezheb imâmlarıdır. Bunlar, İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, İmâm-ı Şâfi'î, İmâm-ı Mâlik ve İmâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleridir. Bu dört imâm, İslâm dîninin dört temel direkleridir. Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin manâlarını doğru olarak öğrenmek için, bunlardan birinin kitâplarını okumak lâzımdır. Bunların her birinin kitâplarını açıklayan binlerce âlim gelmiştir. Bu açıklamaları okuyan, İslâm dînini doğru olarak öğrenir. Bu kitâbların hepsindeki îmân bilgileri aynıdır. Bu doğru îmâna Ehl-i Sünnet i'tikâdı denir. Sonradan uydurulan, bunlara uymayan bozuk, sapık inanç yollarına ise, bid'at ve dalâlet yolları denir. İslâm dînini doğru olarak öğrenmek ve kelâm-ı ilâhîden murâd-ı ilâhîyi anlamak isteyenin, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuması lâzımdır. Bir şeye kavuşmak isteyen bir Müslümân, Allahü teâlânın âdetine uyar. Bu şeyin yaratılmasına sebep olan şeyi yapar. Para kazanmak isteyen, ticâret yapar. Aç olan, yemek yer. Hasta olan, doktora gider, ilâç alır. Dînini öğrenmek isteyen de, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okur. Hasta, câhil kimseden ilâç alırsa, şifâ bulmaz, ölür. Ehl-i sünnet olmayan, bidat sâhibinin bozuk, sapık din kitâbını okuyanın da, dîni, îmânı bozulur. CAHİLLİK ÖZÜR DEĞİLDİR!.. Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı milyonlarca kitâp, Peygamber efendimizin yolunu, bütün dünyâya doğru olarak yaymış, tanıttırmıştır. Bugün İslâm dînini, duyamayacak, hür dünyâda bir şehir, bir köy ve bir kimse kalmamıştır. İslâmiyeti işitince, doğru olarak öğrenmek isteyene, Allahü teâlâ, bunu nasîb edeceğini vaat etmiştir. Netice olarak zamanımızda, dünyanın her tarafında, gerek îmânı ve küfrü tanımakta, gerekse ibâdetleri doğru yapmakta, câhillik, özür, mazeret değildir. Meşhûr olan din bilgilerini bilmediği için aldanan ve bunları öğrenmek için çaba sarf etmeyen kimse, Cehennemden kurtulamaz. Allahü teâlâ, bugün, dînini dünyânın her tarafına duyurmuş, îmânı, helâli, harâmı, farzları, güzel ahlâkı öğrenmek çok kolaylaşmıştır. Zira bu bilgileri, lüzûmu kadar öğrenmek, herkese farzdır. Öğrenmeyip câhil kalan, farzı terk etmiş olur. Öğrenmeye ehemmiyet vermeyenin ise, imânı gider...
.
Medenî olarak yaşayabilmek için...
4 Ağustos 2008 01:00
Allahü teâlâ, insanları zayıf ve başkalarına muhtâç olarak yaratmıştır. Her insan, giyecek, yiyecek, barınacak gibi nice şeylere muhtâçtır. Zaten insan, muhtâç demektir. Hattâ, insanın iyiliği, güzelliği, muhtâç olmasından ileri gelmektedir. İnsanın kulluk yapması, gönlü kırık olması, hep bu ihtiyâcındandır. İnsan muhtâç olmasaydı, âsî, taşkın, azgın olurdu. İkrâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan, ihtiyâçsız olunca, elbette azar!) buyuruldu. Bir kimse, kendi ihtiyâçlarını yalnız başına hâzırlayamaz. Zaten buna ömrü de yetmez. İnsanların ortaklaşa çalışmaları, birlikte yaşamaları lâzımdır. Bir kimse, kendi yaptığını, başkasına verir ve ondan da, kendisine lâzım olanları alır. İnsanların bu ortaklık ihtiyâcına; "İnsan medenî olarak yaratılmıştır" denmektedir. ADALET LAZIMDIR... İnsanların medenî olarak yanî birlikte yaşayabilmeleri için, adâlet lâzımdır. Çünkü her insan, muhtâç olduğu şeye kavuşmak ister. Bu arzûya, şehvet denir. Bir kimse, kendi arzû ettiği şeyi başkası alırsa, alan kimseye kızar. Böylece aralarında çekişme, zulüm ve işkence başlar. Toplu olarak yaşama imkânları ortadan kalkar. İnsanların toplu olarak yaşayabilmeleri için, aralarındaki münasebetleri düzenleyen ve adâleti sağlayan bilgiye, kurallara ihtiyâçları vardır. Bu kuralların da âdil olması ve bunlara uyulması lâzımdır. İnsanlar, aralarındaki münasebetleri düzenleyen kuralları hâzırlamakta anlaşamazlar ve adâleti sağlayamazlarsa, yine karışıklık olur. Bunun için, uyulması gereken bu kuralları, insanların üstünde bir âdil varlığın bildirmesi lâzımdır. Çünkü insanlar, yalan söylemenin kötülüğü hakkında bile, farklı düşünebilmektedirler. Birisinin kötü dediğine, diğeri iyi diyebiliyor. Neyin iyi ve kötü olduğunu, insanı ve her şeyi yaratan Allahü teâlâ bilir. Bunun için Allahü teâlâ, Peygamberler ve bunlarla dinler göndermiştir. Bunlara uyanlar, birbirleri ile iyi geçinir, birbirlerinin haklarına saldırmazlar, huzûr içinde yaşarlar. Kendi zevklerine, şehvetlerine düşkün olanlar ve kendilerini başkalarından üstün görenler, Allahü teâlânın Peygamber efendimizle bildirdiği İslâmiyetin hükümlerini beğenmezler ve bu hükümlere uymak istemezler. Başkalarının haklarına saldırırlar, günâh işlerler. Halbuki Allahü teâlâya îmân eden ve emirlerine uyan bir kimse, kötülük yapamaz, başkasının hakkına saldıramaz. Çünkü yaptığı kötülüklerinden dolayı hesâba çekileceğini ve bunun için azâb göreceğini bilir. Yaptığı iyiliklerin de zâyi olmayacağına, bu iyiliklere karşılık verileceğine inanır. Bu hâl, inanan kimse üzerinde çok kuvvetli bir müeyyidedir. Zira Peygamber efendimiz; (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir) buyurmuştur. EBEDÎ SAADET İÇİN... İnsan, sahibini, yaratanını tanır, îmân eder ve emirlerini yapıp, yasak ettiklerinden sakınırsa, dünyâda rahat eder, huzurlu olur, âhirette de ebedi saadete kavuşur. İbâdetler de, insanın sahibini tanıması, hatırlaması, unutmaması için emredilmiştir. Her gün ibâdet yaparak, Allahü teâlâ hâtırlanır. İbâdet, Onun varlığını, Peygamberini, âhiretteki nimetleri ve azâbları tasdîk etmekle, inanmakla başlar. Bunlara inanmak ve ibâdetleri yapmakla, üç şey hâsıl olur: Birincisi, insan, şehvetine uymaktan kurtulur, kalbi temizlenir ve öfkelenemez. Zira şehvet ve gadab, yaratanı hâtırlamaya mâni olur. İkincisi, insanda, maddeler üzerinde yapılan tecrübelerle, his organları ile hâsıl olan bilgilerle ilgisi olmayan başka bilgiler, zevkler hâsıl olur. Üçüncüsü, iyilere nimetler, kötülük yapanlara azâb yapılacağı düşünülünce, insanlar arasında adâlet hâsıl olur. Netice olarak insan, medenî olarak yaratılmıştır. Öyle yaratılmıştır ki, birbirleri ile karışmak, bir arada yaşamak, yardımlaşmak ve birbirinin haklarına uymak zorundadır. Bu haklar ve vazifeler ise, Allahü teâlâ tarafından Peygamberler vasıtası ile bildirilmiştir. Bunlara uyulursa, insanlar dünyada rahata, âhirette de ebedi saâdete kavuşurlar.
.
"Sevdiklerinin hatırı için" diyerek...
10 Ağustos 2008 01:00
Allahü teâlâ, Mü'min sûresinin 60. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Duâ ediniz, kabûl ederim, isteyiniz, veririm) buyuruyor. Duânın kabûl olması için, bazı şartlar vardır. Duâ edenin Müslümân ve i'tikâdının düzgün olması, harâm işlememesi, harâm yemekten, içmekten sakınması, farzları yapması, beş vakit namâz kılması, ramazân oruçlarını tutması, zekât vermesi lâzımdır. Günâhlarına pişmân olup, tövbe etmeli, sadaka vermeli, duânın kabûl olacağına inanmalı, önce hamd ve salevât okumalı. Duâyı üçten fazla söylemeli. Kabûl olmadı diyerek, ümîdi kesmemeli, kabûl oluncaya kadar, uzun zamân tekrâr etmelidir. Allahü teâlâdan istediği şeyin sebebini öğrenip, bunu araması da lâzımdır. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Bir şey istenince, o şeyin sebebini gönderir ve bu sebebe tesîr ihsân eder. İnsan bu sebebi kullanıp, o şeye kavuşur. Allahü teâlâ, evliyâsının hâtırı için, âdetini bozarak, bunlar duâ edince veyâ evliyâyı kirâm vesîle edilerek duâ edilince de, bunlara kerâmet olarak, sebebe hâcet kalmadan, doğruca istenileni verir. Resûlullah efendimiz, gazâlarında ve sıkıntılı zamânlarında, muhâcirlerin fakîrleri hürmetine Allahü teâlâdan yardım dilerdi. Askeri, ordusu olduğu hâlde, muhâcirlerin fakîrlerini vesîle ederek duâ ederdi. Bir hadis-i şerifte; (Sözlerine kulak asılmayan nice kimseler görürsünüz ki, bunlar, bir şey için yemîn etseler, Allahü teâlâ bu sevgili kullarının hâtırı için, o şeyi hemen yaratır) buyurulmuştur. Berîka ve Hadîka kitâblarında; "Yâ Rabbî! Şu Peygamberin veyâ ölü yâhut diri sâlih, velî, âlim kulunun hürmeti, senin ona ihsân ettiğin kıymeti hürmetine senden istiyorum" demenin câiz yani helâl olduğu bildirilmektedir. Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: "Hiçbir velî, gaybı bilmez. Allahü teâlâ bildirirse, ancak onu söyleyebilir. Evliyâ gaybı bilir diyen kâfir olur. Evliyâ, yok olan şeyi var edemez. Var olanı yok edemez. Kimseye rızık, çocuk veremez, hastalığı gideremez. Allahü teâlâdan başkasından yardım beklemek câiz değildir. Fâtiha sûresinde; (Ancak sana ibâdet eder, Senden yardım bekleriz) dememizi emretmektedir. Bunun için, evliyâya adak yapmak câiz olmaz. Çünkü, nezir yapmak ibâdettir. Kabir etrafında saygı için dönmek câiz değildir. Çünki, Kâbe etrafında dönmeye benzemektir ki bu dönmek, namâz kılmak gibi ibâdettir. Câhiller, yâ Abdülkâdir Geylânî, yâ Şemseddîn pânipütî, yâ Tezveren dede, Allah için bana şunu ver diyorlar. Böyle söylemek şirktir, küfürdür. Yâ Rabbî! Abdülkâdir-i Geylânî hürmeti için bana şunu ver! Seyyidet Nefîse hazretlerinin hürmetine hastama şifâ ver demelidir. Allahü teâlâya böyle duâ etmek câizdir ve faydalıdır." Peygamber efendimiz duâ ederken; (Allahümme innî es-elüke bi-hakkıssâilîne aleyke) yani; (Yâ Rabbî! Senden isteyip de verdiğin kimselerin hâtırı için Senden istiyorum!) derdi ve böyle duâ ediniz buyururdu. Bir gün Peygamber efendimize, iki gözü görmeyen bir kimse gelip: -Yâ Resûlallah, duâ et, gözlerim açılsın dedi. Resûlullah efendimiz ona: -Kusûrsuz bir abdest al! Sonra yâ Rabbî! Sana yalvarıyorum. Sevgili Peygamberin Muhammed aleyhisselâmı araya koyarak, senden istiyorum. Ey çok sevdiğim Peygamberim hazret-i Muhammed! Seni vesîle ederek, Rabbime yalvarıyorum. Senin hâtırın için kabûl etmesini istiyorum. Yâ Rabbî! Bu yüce Peygamberi bana şefâatçi eyle! Onun hürmetine duâmı kabûl et, duâsını okumasını söyledi. O zât abdest alıp gözlerinin açılması için böyle duâ etti. Hemen gözleri açıldı. Ebül Abbâs Ahmed hazretleri, talebelerine; "Allahü teâlâdan bir şey isteyeceğiniz zamân, imâm-ı Muhammed Gazâlî hazretlerinin hürmeti için isteyiniz!" buyururdu. Netice olarak, duâ etmek ibâdettir. Her ibâdetin şartlarına uymak lâzım olduğu gibi, duânın da şartlarına uymak gerekir. Diğer şartları ile beraber, Allahü teâlânın sevdiklerini araya koyarak, onların hâtırı ve hürmeti ile duâ etmek câizdir ve faydalıdır.
.
En büyük tehlike!..
11 Ağustos 2008 01:00
Kulluk; kişinin her an Allahü teâlâya muhtâç olduğunu bilmesi ve Onun Resûlüne tam tâbi olmasıdır. Bu ise, ilim, amel ve ihlâs ile elde edilir. İlimden maksat da, kuru malûmat çokluğu değildir. İlim, faydalı olan ve kendisiyle amel edilen şeydir. Bir kimsenin ilmi, kendisini Allahü teâlânın yasaklarından menetmiyorsa, o kimse büyük tehlikededir. Zira ilmi, kibirlenmek, kendini büyük görmek için isteyenlerden hiçbiri felâh bulamamıştır. İnsanın meşgalesi, asıl maksadını unutturmamalıdır. Asıl maksat, zengin olmak, şan şöhret sahibi olmak değil, âhireti kazanmaktır. Her an son nefes endişesi ile yaşamalıdır. Korkusuz, endişesiz yaşamak tehlikelidir. Gerçi suyun aktığı yönden gideceği yer belli olur ise de, milyonda bir ihtimal bile olsa, bunun tersi olabilir. Bunun için son nefesten korkmak lâzımdır. ULUYAN KÖPEK GİBİ!.. Köpek olan eve rahmet melekleri girmez. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Kalb meleklere mahsûs bir evdir. Gadab, şehvet, hased, kibir gibi kötü sıfatlar, uluyan köpek gibidirler. Köpeklerin bulunduğu yere melekler girmez. Hadîs-i şerîfte, (Köpek ve resim bulunan eve rahmet melekleri girmez) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfteki evin kalb olduğunu ve köpeğin de, kötü huylar demek olduğunu söylemiyorum. Açık mânâlarına inanmakla berâber, yukarıdaki mânâları da ilâve ediyorum" buyuruyor. Bu sebeple kalbe, köpek mizâçlı kötü huyları sokmamalıdır. Özellikle şu dört kötü huy daha tehlikelidir: Kibir, kıskançlık, öfke, şehvet. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsan ve hayvanların bedeni dört şeyden yapılmıştır; toprak maddeleri, su, hava ve harâret. Birbirine benzemeyen, hattâ birbirinin aksi olan bu dört şeyin ihtiyâçları ve îcâbları vardır. Bedendeki ısıdan dolayı, ısı da kudret kaynağı olduğu için, insan ve hayvanlar, kendini beğenmekte, üstün görmektedir. Şehvet, gadab kuvvetleri ve başka kötülükler, bu dört şeyden ileri gelmektedir." İnsanın kanı, safrası bozulduğu veyâ başka zararlı şeyler vucûdda çoğaldığı zamân, bedendeki değişikliğe hastalık; ilâç tesîr ettiği zamân hâsıl olan hâle de sıhhat dendiği gibi, insanda şehvet ve asabiyet artınca, câna bir ateş düşer. İşte insanın felâketinin sebebi, bu ateştir. Bunun için, hadîs-i şerîfte; (Gadab, yanî asabiyyet, Cehennem ateşinden bir parçadır) buyurulmuştur. Cehennem ateşinin tohumu, insanın şehveti ve gadabıdır. Bunlar insanın içindedir. Zehir insanı hasta yapar. Hastalık da, insanı mezâra sokar. Günâh ve şehvet de, kalbi hasta eder. Bu hastalık, kalbin ateşi olur. Bu ateş, Cehennem ateşi cinsinden olup, dünyâ ateşi gibi değildir. Mıknâtıs taşı, demir parçalarını kendine çektiği gibi, Cehennem ateşi de, bu ateşi taşıyanları kendine çeker. İslâmiyyet, gadabın, şehvetin, insanlık sıfatlarının yok edilmesini emretmiyor. Böyle emretmiş olsaydı, dînin sâhibi olan Muhammed aleyhisselâmda bu sıfatlar bulunmazdı. Hâlbuki; (Ben insanım. Herkes gibi, ben de kızarım) buyururdu. Ara sıra kızdığı da görülürdü. İNSANI FELAKETE SÜRÜKLER İslâmiyyet, şehvetin ve gadabın yok edilmesini değil, her ikisine hâkim olup, dîne uygun kullanılmalarını emretmektedir. Süvârînin atını ve avcının köpeğini yok etmeleri değil, bunları terbiye ederek, kendilerinden faydalanmaları lâzım olduğu gibidir. Şehvet ve gadab, avcının köpeği ve süvârînin atı gibidirler. Terbiye edilmezler, azgın olup, dînin sınırlarını aşarlarsa, insanı felâkete sürüklerler. İnsanda bulunan şehvet, gadab ve başka kötü sıfatlar, hayvanlarda da vardır. Bunun için insanda bulunan enerjinin artması, güçlenmesi, insanı şeytâna çevirir. Benim gibi biri dahâ var mı diyerek kibirlenir, kendini bir şey zanneder ve felâkete sürüklenir. Demek ki insanın, kendini beğenmesi, başkasındaki bir nimeti kıskanması, öfkelenmesi ve şehvete kapılması, çok tehlikelidir. Netice olarak insan için en büyük tehlike, kendini tanımaması, Allahü teâlânın nimetlerini unutması ve kendini bir şey sanmasıdır...
.
"Seni de, yanındakileri de affettik"
28 Eylül 2008 01:00
Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir, kerîmdir, rahîmdir, lutfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Zümer sûresinin 53. âyetinde meâlen; (Ey günâhı çok olan kullarım! Allahın rahmetinden ümmîdinizi kesmeyiniz. Allah, günâhların hepsini affeder. O, sonsuz magfiret ve nihâyetsiz merhamet sâhibidir) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâ merhameti yüz parçaya ayırdı. Doksan dokuzunu kendi katında alıkoydu. Yeryüzüne birtek parça indirdi. Bu bir parça yüzünden mahlûkât, yaratıklar birbirine merhamet ederler) buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Gençlikte Allahü teâlânın kahrından, azâbından korkmak, titremek lâzımdır. İhtiyarlıkta affına, merhametine sığınmalıdır." Resûlullah efendimizin mübârek torunu hazret-i Hüseyin misâfirleri ile sofrada oturmuşlardı. Kölesi bir kab sıcak yemek ile gelirken ayağı yere takılıp, elindeki yemeği hazret-i Hüseyinin mübârek başına döktü. Kölesini terbiye için yüzüne sert bakınca, kölesi, Âl-i imrân sûresinin 134. âyetinin (Gadab etmezler) kısmını okudu. Bunun üzerine hazret-i Hüseyin; -Gadabımı, öfkemi terkettim, buyurdu. Köle, aynı âyet-i kerimenin, (İnsanlardan kusûrlu olanları affederler) kısmını okudu. Hazret-i Hüseyin; -Affettim buyurdu. Bunun üzerine köle, âyet-i kerimenin, (Allahü teâlâ ihsân edenleri sever) kısmını da okudu. Hazret-i Hüseyin de; -Seni kölelikten azâd ettim, istediğin yere gidebilirsin, buyurdu. Vaktiyle gece-gündüz içki içen zengin bir kimse vardı. Birgün yine içki meclisini kurar ve kölesine dört dirhem vererek meyve ve benzeri şeyler almasını söyler. Köle dört dirhemi alıp, istenilen şeyleri almak için çarşıya çıkar. Yolda din büyüklerinde Mansur bin Ammar hazretlereni, yoksul bir kimse için yardım toplamakta olduğunu görür. Oraya doğru yaklaşır. Mansur bin Ammar hazretleri; -Kim bu yoksul kimseye dört dirhem verirse, ona dört tane dua edeceğim buyurur. Bunları işiten köle, elindeki dört dirhemi de o yoksul kimseye verir. Bunun üzerine Mansur bin Ammar hazretleri; -Ne istiyorsan, isteğini söyle, o isteğinin olması için dua edeceğim buyurur. Köle; -Ben köleyim. Kölelikten kurtulup, hürriyetime kavuşmak istiyorum der. Bu hususta dua edilir. İkinci isteği sorulunca köle; -Bu dört dirhemin yerine tekrar dört dirhemim olsun isterim der ve gerekli dua yapılır. Üçüncü isteği sorulunca; -Benim şu andaki sahibim, efendim fasık bir kimsedir. Onun tevbe edip bu günahlardan kurtulmasını istiyorum der ve bu hususta da dua edilir. Dördüncü isteği sorulduğu zaman köle; -Allahü teâlânın, beni, efendimi sizi ve burada bulunanları affetmesini istiyorum der ve bu hususta da Mansur bin Ammar hazretleri dua ederler. Köle, elindeki dört dirhemi dört dua karşılığında verdiği için, eli boş olarak efendisinin yanına gelir ve olanları olduğu gibi anlatır. Efendisi- -İlk olarak ne istedin diye sorar. Köle; -Hürriyetimi istedim deyince efendisi; -Seni azad ettim, artık hürsün, ikinci olarak ne istedin diye sorar. Köle; -Verdiğim dört dirhemin yerine dört dirhemimin olmasını deyince efendisi; -Peki al sana dört bin dirhem, üçüncü olarak ne istedin der. Köle; -Senin bu halden tevbe etmeni istedim deyince efendisi; -Artık içki içmiyeceğim, şimdiye kadar olanlar için de tevbe ettim ve iyi bir müsüman olmak için çalışacağım, dördüncü olarak ne istedin deyince köle; -Allahü teâlânın, beni, seni ve hepimizi affetmesini istedim der. Bunları işiten efendisi, -İşte bu benim elimde değil der. Gece bu şahıs bir rü'ya görür. Rü'yasında kendisine; "Sen elinden gelen üç şeyi yaparsın da, bizim herşeye gücümüz yettiği halde o bir şartı yapmaz mıyız! Seni de, köleni de, yanındakileri de, Mansur bin Ammar'ı ve orada bulunanları da affettik" buyurulur. Netice olarak iyilik yapana iyilik etmeli, kötülük edeni de affetmelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sana darılana git, barış! Zulüm yapanı affet. Kötülük yapana iyilik et!)
.
Yarın bayram...
29 Eylül 2008 01:00
Bayram, affa uğramaktır. Bayram, günahlardan kurtulma günüdür. Mü'minin bayramı, günahlarının affedildiği gündür. İmânla öldüğü gün bayramdır. Cennette Allahü teâlânın rûyetine kavuştuğu ve Peygamber efendimizi gördüğü gün, mü'minin bayramıdır. Hakiki bayram, Rabbimizin Huzuruna, yüz akıyla çıkabilmektir. Bir bayram günü, insanların neşeyle eğlendiklerini gören hazret-i Ali; "Günah işlemediğimiz gün de, bizim bayramımızdır." buyurmuşlardır. Sırrî-yi Sekâtî hazretleri anlatır: "Bir bayram günü hazreti Ma'rûf'u hurma toplarken gördüm ve; -Bunları ne yapacaksın? diye sordum. -Şu çocuğu ağlarken gördüm ve niçin ağladığını sordum. Bana yetim olup anne ve babasının olmadığını, arkadaşlarının yeni elbiseleri ve oyuncakları olup kendisinin olmadığını söyledi. Şimdi bunları toplayıp satacağım, ağlamayıp oynaması için ona oyuncak satın alacağım dedi. Bunun üzerine; -Bu işi bana bırak deyip çocuğu alıp götürdüm. Yeni güzel elbiseler ve oynaması için bir oyuncak aldım. Çocuk o zaman memnun oldu. Bundan sonra kalbime bir nur geldi, kalbim parladı ve hâlim bambaşka oldu." İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin talebelerinden biri anlatır: "Bir bayram günü İmâm-ı Şâfiî hazretleri ile berâber mescidden çıktık. Bir mesele hakkında sohbet ediyorlardı. Evlerinin kapısına gelince, bir hizmetçi kendisine bir kese altın getirip, efendisinin selâmı olduğunu ve bunu kabûl buyurmasını ricâ etti. İmâm-ı Şâfiî hazretleri keseyi kabûl etti. Biraz sonra biri gelip, -Bir çocuğumuz oldu. Yanımda hiç param yok. Sizden Allah rızâsı için biraz para istiyorum dedi. İmâm-ı Şafiî hazretleri keseyi hiç açmadan, olduğu gibi o şahsa verdi. Halbuki biliyordum ki, kendisinin de hiç parası yoktu." Şumeyt bin Aclân hazretleri bir bayram günü eğlenen kalabalığa bakarak; "Eskimeye mahkûm bir elbise ve bir müddet sonra böceklerin yiyeceği et olan şu insanları görüyor musun?" buyurarak kabre girecek bir insanın gaflet içinde eğlenip oynamasına olan hayretini bildirmiştir. NEFSİ KENDİSİNE... Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin on sene canı mahallî bir yemek istedi. Yememesine rağmen bir bayram gecesi nefsi kendisine; "Ne olur, bayram günü olsun bana bu yemeği versen." deyince, Zünnûn-ı Mısrî hazretleri; "Ey Nefsim! Şâyet bu gece bana yardım edip de, iki rekat namazda Kur'ân-ı kerîmi hatim edersen, sana bu yemeği veririm." dedi. Ertesi gün bayram namazından sonra nefsinin arzu ettiği yemeği getirdiler. Bir lokma almasına rağmen tekrar geri koydu ve namaza durdu. -Niçin böyle yaptın? deyince; -Tam yiyeceğim sırada nefsim bana en sonunda maksadıma ulaştım, dedi. Ben de, hayır ulaşmadın, diyerek lokmayı geri koydum cevâbını vermiştir. Behlül-i Dânâ hazretleri şu beytleri sık sık okurlarmış: "Bayram, yeni elbiseler giyenler için değildir. Ancak ilâhî azâptan emin olanlar içindir. Bayram bineklere binenler için de değildir. Ancak hatâ ve isyânı bırakanlar içindir." Ana-baba hayatta ise, rızasını almak için uğraşmalıdır. Zira ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zâlim olsalar dahi onlara karşı gelmek, onlarla sert konuşmak câiz değildir. Çeşitli vesilelerle, onların elleri öpülmeli, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Ana-babanın duâlarını almak için vesilelerden biri de bayramlardır. Bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler alıp, bayramları tebrik edilerek, hakları helâl ettirilmeli ve duâlarını almalıdır! Arada kırgınlıklar varsa bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselama buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) Netice olarak Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâmın ümmetine, nice mübarek günler, geceler ihsân etmiştir. Ramazan ve Kurban bayramları da bu ihsânın içindedir. Bunları fırsat, ganimet bilerek, Rabbimizin rızasına kavuşmayı talep etmeliyiz.
.
Verdiğiniz sözde durun ki..."
5 Ekim 2008 01:00
Allahü teâlâ, bütün insanların rûhlarını yarattığı zaman onlardan söz aldı. Hepsine hitaben; (Elestü bi-rabbi-küm?) yani ben sizin Rabbiniz değil miyim hitâbında bulundu. Bu hitâba muhatap olanların hepsi, bütün varlıkları ile; (Belâ) yani evet dediler. Böylece bütün insanlar, daha rûhlar âleminde iken, Allahü teâlâya bir nevi biât ettiler. Biât; söz vermek ve bu sözünde durmak demektir. Mevlânâ Alâeddîn Âbizî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanoğluna verilen sorumluluk, mahlûklardan hiçbirine verilmemiştir. İnsanın, bâzı ibâdet ve tâatları yapmasıyla iş bitmiyor. Söz söylemekte, yemek yemekte, hattâ etrâfına bakınmakta bile çok dikkatli olması lâzımdır. Zira insan, her söz ve hareketinden sorumludur ve hepsinden Allahü teâlâya hesap verecektir" Bir kimse Bişr-i Hâfî hazretlerine gelerek; -Efendim ben sizi Allah için seviyorum deyince, cevabında; -Sen sözünde sâdık ve doğru değilsin. Akşam olunca ahırdaki merkebini hatırlamak beni hatırlamaktan sana daha mühim göründüğü hâlde, nasıl oluyor da Allah için beni sevdiğini iddiâ ediyorsun? buyurmuştur. SEVEN, İTAAT EDER... Söz veren, sözünde durur ve seven kimse de, sevdiğine itaât eder. Allahü teâlâya söz veren ve Onu sevdiğini söyleyen kimse, sözünde durur ve imân edip, emirleri yapar ve yasaklardan da sakınır. Ahnef bin Kays hazretleri; "Şerefli, akıllı bir kimse, verdiği sözde durur, yalan söylemez, gıybet etmez" buyurmaktadır. Abdullah ibni Ömer hazretlerinin devesi çalınmıştı. Çok aradığı halde bulamaz ve alana helâl olsun diyerek mescide girip namâza durur. Namazı bitirdiği sırada birisi gelip; -Deven şuradadır der. Ayakkabısını giyip oraya gitmek üzere iken, geri döner ve; -Helâl etmiştim, artık alamam buyurur. Büyüklerden biri, vefât eden kardeşini rüyâda Cennette görür. Fakat kardeşi üzüntülüdür. Sebebini sorduğunda; -Kıyâmete kadar, böyle üzüleceğim. Çünkü, Cennette yüksek bir derece gösterdiler. Böyle güzel derece yoktu. Oraya gitmek istedim. -Bunu oraya bırakmayınız! Orası, Allah için bırakanlarındır diye bir ses işittim. -Allah için bırakmak nasıl olur dedim. -Sen bir gün, bu malım Allah için helâl olsun demiştin, sonra sözünde durmamıştın. Sen sözünde dursaydın, burası da senin olacaktı dediler. Peygamber efendimiz bir hadis-i şeriflerinde buyuruyorlar ki: (Münâfıkın üç alâmeti vardır: Yalan söyler, sözünde durmaz ve emânete hıyânet eder.) İbn-i Hafîf hazretleri buyuruyor ki: "İnsanlara vasiyetim, şu altı şeyi muhâfaza etmeleridir: Birincisi; ahdi, anlaşmayı muhâfaza etmektir. Ahde uymamak alçaklıktır. İkincisi; söz verince tutmaktır. Üçüncüsü; Allahü teâlâdan gelen bütün belâ ve musîbetleri, nefsine lâzım bilip tahammül etmektir. Dördüncüsü; her hâlde ve her durumda, Allahü teâlâyı unutmamak ve O'na ibâdet etmektir. Beşincisi; fakirliğine sabredip, gizlemektir. Altıncısı; Allah yolunda, O'na kulluk etmek için bulunmaktır." Hocasının huzurunda, her şeyi bırakacağına, her emri yerine getireceğine söz veren Kâdı Mahmud, daha sonra Aziz Mahmud Hüdâî hazretleri olmuştur. Bişr-i Hafi, Fudayl bin Iyâd gibi zâtlar, tövbelerinde samimi oldukları, verdikleri sözde durdukları için, evliyâdan oldular. "CENNET, SABREDENLERİN YERİDİR" Netice olarak insan, rûhlar âleminde verdiği sözde durur, imân edip emirleri yapar, yasaklardan sakınır ve imân ile âhirete giderse, sonsuz nimetlere kavuşur. Allahü teâlânın, bir hadis-i kudside buyurduğu gibi: (Bana verdiğiniz sözde durun ki, ben de va'dimi yerine getireyim. Cennete ancak sâlih amellerle gidilir. Cennet sabredenlerin yeridir. Âlimlerin sohbetine gitmekle rahmetimi isteyin! Çünkü benin rahmetim, bir ân âlimlerden ayrılmaz. Yoksullara merhamet etmekle benim rızâmı isteyin! Yoksula karşı büyüklenenler, kıyâmet günü karıncalar gibi ayak altlarında kalır. Yoksula iyilikte bulunanı dünya ve âhirette yükseltirim. Bir yoksulun bir kusûrunu açığa vuranın yetmiş kusûrunu açıklarım. Yoksulu hor gören, onun kalbini kıran, benimle savaşmış gibidir.)
.
"Alçak gönüllü ol ki, seni yükselteyim..."
6 Ekim 2008 01:00
Allahü teâlâ, ilim, kudret gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Yalnız üç sıfatı kendine mahsûs kılmış ve bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır. Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şeyin Ona muhtaç olması demektir. Allahü teâlâ mahluklarına, zül ve inkisâr, yani aşağılık, kırıklık ile ihtiyâç ve fânî olmak yani yok olmak sıfatlarını vermiştir. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz etmek olur. Kullara kibirlenmek yakışmaz. En büyük günâhtır. Hadîs-i kudsîde; (Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur. Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim) buyuruldu. Bunun içindir ki, din âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zamân, Müslümânlara tevâzu yani alçak gönüllü olmayı emir ve tavsiye buyurmuşlardır. Müslümân egoist olmaz. Zira egoist olanları, Allahü teâlâ sevmez. Kibir, gurûr kötü bir şeydir. Tevâzu ise, iyi ve güzeldir. Bütün Peygamberler, her işlerinde, tevâzu göstermişlerdir. KİBİRLENEN KİMSE KÜÇÜLÜR... Tevâzu, kibrin aksidir. Tevâzu, kendini başkaları ile bir görmektir. Başkalarından dahâ üstün ve dahâ aşağı görmemektir. Tevâzu, insan için çok iyi bir huydur. Tevâzu eden, Allahü teâlâ indinde büyük olur. Kibirlenen ise küçülür. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Allah için tevâzu edeni, Allahü teâlâ yükseltir. Kim de kibirlenirse, Allahü teâlâ onu rezîl eder.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine hitaben; "Oğlum, bütün varlıkların hülâsası, özü olan insan, eğlence için, oyun için, yiyip içmek, gezmek, yatmak, keyif sürmek için yaratılmadı. Kulluk vazîfelerini yapmak için, Rabbine itâat, tevâzu, kuvvetsizliğini, ihtiyâcını göstermek, Ona sığınmak ve yalvarmak için yaratıldı" buyurmuştur. Rükneddîn Ebü'l-Feth hazretleri buyuruyor ki: "Kesin olarak bilmelidir ki, insan iki şeyden ibârettir. Sûret ve sıfat. Hüküm sıfata göredir, sûrete göre değildir. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sûretlerinize ve amellerinize bakmaz, kalblerinize bakar) buyuruldu. Ama sıfatın hükmü, ancak âhirette görünür. Çünkü orada her şeyin hakîkati zâhir olur. Bu sûret gidicidir ve herkes kendi sıfatına uygun şekilde haşrolunur. Nitekim Bel'am-ı Bâurâ, köpek sûretinde haşrolunacaktır. Zira A'râf sûresi 176. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Onun hâli köpeğe benzer) buyuruldu. Bunun gibi zulmeden, başkasının malına, canına tecâvüz eden, kendini kurt sûretinde; kibirli olan, kaplan sûretinde; cimri ve harîs olan da, kendini domuz şeklinde bulacaktır. İnsan, bu kötü sıfatlardan temizlenmedikçe, hayvanlar sırasında yer almaktadır. Nefsin temizlenmesi ise, ancak Allaha sığınmak ve O'ndan yardım istemekle mümkündür. Zira cenâb-ı Hakkın ihsânı ve yardımı olmadıkça, nefis tezkiye olmaz. Nûr sûresi 21. âyet-i kerîmede meâlen; (Eğer üzerinize Allah'ın ihsânı ve rahmeti olmasaydı, içinizden hiçbiri ebediyyen günah kirinden temize çıkamazdı. Fakat Allah dilediğini temize çıkarır) buyuruldu. Bu ihsân ve rahmetin alâmeti, ayıplarının kendine gösterilmesidir. Kalbinde dünyâ ehlinin kıymeti kalmaz. Bu hâl kalbini kaplayınca; dünyâ ehlinin tutulduğu hayvânî sıfatlarından nefret eder ve onların yerine, melek ahlâkının sıfâtlarının görünmesini ister. Zulüm, gadap, kibir, cimrilik ve hırs yerine; af, hilm, tevâzu, cömertlik ve îsâr hâsıl olur. Bütün bunlar, âhireti isteyenlerin hâlleridir." İNSANA TEVAZU YAKIŞIR... Netice olarak, başlangıcı bir damla su ve sonunda toprak olacak bir kimseye kibirlenmek değil, tevâzu etmek yakışır. Tevâzu eden, yükselir, aziz olur. Kibirlenen ise, alçalır ve zelil olur. Hads-i kudside buyurulduğu gibi: (Ey insanoğlu, sabret, alçak gönüllü ol ki, seni yükselteyim. Af dile ki, seni affedeyim! Benden iste, sana vereyim. Sadaka ver, malını bereketlendireyim. Yakınların ile ilgilen, ömrünü bereketlendireyim. Benden sıhhat ve âfiyet iste ki seni sıhhatli kılayım.)
.
"İsteyene verdiğim, ateş olur!.."
12 Ekim 2008 01:00
Dinimiz, dilenmeyi, istemeyi değil, vermeyi emir ve tavsiye etmiştir. Zira veren aziz, alan ise zelil olur. Bu sebeple bir günlük yani sabah ve akşam yiyeceği olan kimsenin, başkasından bir şey istemesi harâm olur. Bir gün Peygamber efendimiz; -İhtiyacını karşılayacak bir şeyi varken, bir şey isteyen, muhakkak Cehennem ateşini çoğaltmış olur buyurunca, orada bulunanlar; -Ya Resûlallah, istemeye mani olan zenginlik nedir? diye suâl ederler. Peygamber efendimiz de; (Sabah ve akşam yiyeceği kadar bir mala sahip olmak veya sabah ve akşam karnını doyuracak kadar yiyeceği olmak) diye cevap vermişlerdir. Hadîkada, "And vererek, meselâ Allah aşkına diyerek bir kimseden dünyâlık bir şey istemek câiz değildir. Hadîs-i şerîfte, bunların mel'ûn oldukları bildirildi" buyurulmaktadır. CAMİDE DİLENMEK HARAMDIR Câmide cemâat arasında dolaşarak dilenmek ve bunlara sadaka vermek de harâmdır. Böyle dilenenleri câmiden çıkarmalıdır. Bir seferinde Peygamber efendimiz, yemin ederek; -İsteyene verdiğim sadaka ateş olur buyurunca, hazret-i Ömer; -Ya Resulallah, öyleyse niçin veriyorsunuz? diye sorar. Peygamber efendimiz de cevabında; -Ben cimrilik yapamam buyurur. Muhammed Ma'sûm Fârûkî hazretleri, Mektûbât kitâbında buyuruyor ki: "Bir günlük yiyeceği olmayanın, bunu istemesi câiz olduğuna fetvâ verilmiştir. Takvâ ve azîmet ise, hiç istememektir. Ölüm ve hastalık tehlikesi gibi zarûret hâlinde, mubâh olur. Elbisesi olmayanın, bu şartlarda, giyecek istemesi mubâh olur. Çalışıp kazanabilen kimsenin dilenmesi câiz değildir. Din bilgilerine çalışıp da, kazanmaya vakit bulamayanın, istemesi câiz olur. Kazanabilenin istemesi, câiz değildir. Mişkât şerhinde diyor ki; 'Çalışamayan hastanın, bir günlük yiyecek dilenmesi câizdir. Fazlası câiz değildir. Nâfile namâz ve nâfile oruç sebebi ile çalışmaya vakit bulamayanın zekât ve sadaka istemesi câiz değildir. Bunun için, başkasının sadaka istemesi câiz olur.' Sadaka istemekte üç zarar vardır. Allahü teâlânın, ni'meti az gönderdiğini haber vermektir ki, harâmdır. Kendini zelîl etmektir. Mü'minin Allahü teâlâdan başkasına boyun bükmesi câiz değildir. İstenilen kimseye de eziyet etmektir. Zarûret olmadıkça, bu da harâmdır. Bunun için, takvâ sâhipleri, kimseden bir şey istememişlerdir. Bişr-i Hâfî hazretleri, Sırrı-î Sekatî hazretlerinden başka kimseden bir şey istemez ve; 'Onun mal verince, sevineceğini biliyorum, onu sevindirmek için istiyorum' buyururdu. Bişr-i Hâfî hazretleri buyurdu ki: Üç çeşit fakîr vardır: İstemez, verince de almaz. Bunlar, İlliyyînde melekler iledirler. İstemez, verince alır. Bunlar, Cennetlerde mukarreblerledir. İhtiyâcı olunca ister. Bunlar, sâdıklar olup, Eshâb-ı yemîn iledirler..." Netîce olarak; zarûret olmadan dilenmek, başkasından bir şey istemek, harâmdır ve çirkindir. Sabâh ve akşam rızkı olup da, dilenen bir kimse, Cehennem ateşini çoğaltmış olur. Zira hadîs-i şerîfte; (Zenginin bir şey istemesi kıyâmette yüzünde lekedir ve aldığı şey ateştir. Az ise ateş, çok ise çok ateş) buyurulmuştur. Ancak zarûret ve ihtiyâç hâlinde istemek, mubâh olur. Bu hâl de, o kimsenin derecesinin azalmasına sebep olur. Ölüm tehlikesi ile karşı karşıya kalanın istemesi ise, vâcib olur. İstemeyip ölürse, günâha girer. İSTEMEDEN GELEN ŞEY... Resûlullah efendimiz, hazret-i Ömere hediye göndermişti. Hazret-i Ömer de bu hediyeyi almayıp geri gönderir. Daha sonra Peygamber efendimiz; -Niçin almadın? buyurunca; -Yâ Resûlallah, (En hayırlınız, kimseden bir şey almayandır) buyurmuştunuz, o sebeple almadım diye arz eder. Peygamber efendimiz; -O sözüm, isteyip de almak içindi. İstemeden gelen şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır buyururlar. Bunun üzerine hazret-i Ömer; -Allahü teâlâya yemîn ederim ki, kimseden bir şey istemeyeceğim ve istemeden gelen her şeyi alacağım cevabını verir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Kim insanlardan bir şey istemezse, Allahü teâlâ onu zengin eder. Kanâat edene de Allah kâfidir.)
.
"Dinde zorluk yoktur" demek...
13 Ekim 2008 01:00
Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, insanların zayıflığına ve kuvvetlerinin azlığına göre, bütün ibâdetlerde en hafîf, en kolay olanları emretmiştir. Nisâ sûresinin 27. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, size hafîf, kolay emretmek istedi. Çünkü insan, zayıf yaratılmıştır) buyuruldu. Allahü teâlânın, kullarına yapamayacakları şeyi emretmesi, hikmetine yakışmaz. Kullarına, kaldırılamayacak, büyük kayayı kaldırmayı emretmeyip; herkesin çok kolay yapacağı kıyâm, rükû, secde, bir kısa sûre okumak ile meydâna gelen namâzı emretmiştir. Namâz kılmak, herkes için çok kolaydır. Ramazân orucu da, pek kolaydır. Zekâtı da, çok hafîf emretmiş, malın hepsini değil, kırkta birini verin buyurmuştur. Hepsini veyâ yarısını vermeyi emretseydi, kullarına güç olurdu. Merhameti, pek fazla olduğundan, emri tâm yapılamaz ise, dahâ da hafîfletmiştir. Meselâ, abdest alamayanlara, teyemmüm etmeye, namâzda ayakta duramayanlara, oturarak kılmaya, oturamayanlara da, yatarak kılmaya, rükû ve secde yapamayanlara, îmâ ile kılmaya, bunlar gibi, dahâ nice kolaylıklara izin vermiştir. İNSAFLI KİMSE GÖRÜR... İslâmiyyetin emirlerine dikkatle ve insâfla bakan bir kimse, bu kolaylıkları elbette görür. Allahü teâlânın, kullarına ne kadar çok merhametli olduğunu da, pek iyi anlar. Emirlerin kolay olmasının bir şâhidi de, çok kimsenin, emir olunan ibâdetlerin, dahâ artmasını istemesidir. Namâzın, orucun artmasını isteyen, çok görülmüştür. Evet, ibâdet yapmak güç gelen kimseler de, yok değildir. Böyle kimselere, ibâdetlerin zor gelmesine sebep, nefislerinin karanlığı ve şehvânî arzûlarının kötülüğüdür. Bu karanlık ve kötülükler, nefislerinden hâsıl olmaktadır. Nefis, Allahü teâlânın düşmanıdır. Şûrâ sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Îmân ve ibâdet etmek, müşriklere güç gelir) ve Bekara sûresinin 45. âyetinde meâlen; (Namâz kılmak, yalnız mü'minlere, Allahü teâlâdan korkanlara kolay gelir) buyurulmuştur. Bedenin hastalığı, ibâdetlerin yapılmasını güçleştirdiği gibi, kalbin ve rûhun hasta olması da güçleştirir. Allahü teâlâ, İslâmiyeti, nefs-i emmâreyi yani kötülük isteyici arzûlarından, âdetlerinden vazgeçirmek için gönderdi. Nefsin istekleri ile İslâmiyetin istekleri birbirinin zıddıdır, aksidir. O hâlde, ibâdetleri yapmakta güçlük çekmek, nefsin kötülüğünü gösteren bir alâmettir. Nefsin arzûlarının kuvveti, bu güçlüğün çokluğu ile ölçülür. Nefsin istekleri kalmayınca, güçlük de kalmaz. Ayrıca görünen uzuvların kuvvetten düşmesi, ibâdeti güçleştirdiği gibi, kalbde îmânın zayıflamısı da güçleştirmektedir. Yoksa, İslâmiyetin her emrinde kolaylık vardır. Bekara sûresinin 185. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, size kolaylık yapmak istiyor, güçlük çıkarmak istemiyor) buyuruldu. Dinimizde zarûret olduğu zamân, harâm işlemeye ve farzı terk etmeye ruhsat, izin verilmiştir yani azâb yapılmaz. Zarûret zamânında da, dînin emirlerini yapmaya azîmet denir. Bazan, azîmet olanı yapmak dahâ iyidir. Meselâ, ölüm ile korkutulan kimsenin, îmânını gizlememesi böyledir. Öldürülürse, şehîd olur. Bazan ruhsat olanı yapmak, dahâ iyi olur. Yolcunun oruç tutmaması böyledir. Yolcu, orucu tutarak hastalanır, ölürse günâha girer. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, emrettiği şeyleri yapmanızı sevdiği gibi, izin verdiği şeyleri yapmanızı da sever) buyuruldu. RUHSATLA AMEL ETMEK... Hadîkada buyuruluyor ki: "Bir kimsenin nefsi, kolaylıkları yapmak istemezse, bunun azîmetleri bırakıp, ruhsatla amel etmesi efdal olur. Fakat ruhsatla amel etmek, ruhsatları araştırmaya yol açmamalıdır. Çünkü nefse, şeytâna uyarak, mezheblerin kolay yerlerini araştırıp toplamak yani telfîk etmek harâmdır." Netice olarak, dinde zorluk yoktur demek, Allahü teâlâ kolay olan emirler bildirmiş, emretmiş demektir. Yoksa, herkes, hoşuna giden şeyleri yapsın, nefsine zor gelen şeyleri yapmasın, ibâdetleri râhat, kolay ve keyfine göre değiştirsin demek değildir. Zira dinde ufak bir değişiklik yapmak, küfürdür, dinsizliktir.
.
Verdiğim rızkı yerken isyân ediyorsun!.."
19 Ekim 2008 01:00
İnsanın nefsi, Allahü teâlâya isyân ve can düşmanı olan şeytâna da itâat etmek istemektedir. Allahü teâlâya isyân edene fâsık, başkalarının isyan etmesine sebep olana da fâcir denir. Harâm işlediği bilinen fâsık sevilmez. Bid'ati yayanları ve zâlimleri sevmek, günâhtır. Hadîs-i şerîfte; (Fâsıkın fıskına mâni olmaya kudret varken, kimse mâni olmazsa, Allahü teâlâ, bunların hepsine, dünyâda ve âhirette azâb yapar) buyuruldu. Âdem aleyhisselâm, Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî! Cehennem ehlinin ameli nedir? diye arz edince Allahü teâlâ; (Bana şirk koşmak ve gönderdiğim Peygamberlere inanmamak ve ilâhî kitâplarımda olan emir ve nehyimi tutmayıp, bana isyân etmektir) buyurmuştur. Bir gün Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah! Geçmiş ümmetlerden bir kısmına zelzele ile azâb yapıldı, toprak altında kaldılar. Halbuki bunların arasında sâlihler de vardı, diye arz edilence, Resûlullah efendimiz; -Evet, sâlihler de birlikte helâk oldular. Çünkü, Allaha isyân olunurken susmuşlar, onlardan ayrılmamışlardı, buyurmuştur. SALİHLERE YAPILAN AZAP!.. Allahü teâlâ, Yûşa aleyhisselâma vahyederek; (Kavminden kırk bin sâlih kimseye ve altmış bin fâsık kimseye azâb yapacağım!) buyurur. Yûşa aleyhisselâm; -Yâ Rabbî! Fâsıklar, azâbı hak etmiştir. Sâlihlere azâb yapmanın sebebi nedir? diye arz edince, cenâb-ı Hak; (Benim gadab ettiklerime, onlar gadab etmedi. Birlikte yediler, içtiler) buyurmuştur. İbrâhîm bin Edhem hazretleri, nasîhat isteyen kimseye buyurur ki: "Günâh yapacağın zamân, Allahü teâlânın gönderdiği rızkı yeme! Rızkını yiyip de, Ona isyân etmek, doğru olur mu? Ona âsî olmak istersen, Onun mülkünden çık! Mülkünde olup da, Ona isyân etmek, lâyık olur mu? Ona isyân etmek istersen, gördüğü yerde günâh yapma! Görmediği bir yerde yap! Onun mülkünde olup, rızkını yiyip, gördüğü yerde günâh yapmak, uygun değildir." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İyice düşünmeli ve anlamalıdır ki, herkese her ni'meti gönderen, yalnız Allahü teâlâdır. Hayâtımız, aklımız, ilmimiz, gücümüz, görmemiz, işitmemiz, söyleyebilmemiz, hep Ondandır. İnsanları güçlüklerden, sıkıntılardan kurtaran, duâları kabûl eden, dertleri, belâları gideren hep Odur. Rızıkları yaratan ve ulaştıran yalnız Odur. İhsânı o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin rızkını kesmiyor. Günâhları örtmesi o kadar çoktur ki, emrini dinlemeyen, yasaklarından sakınmayan azgınları, herkese rezîl, rüsvâ etmiyor. Affı ve merhameti o kadar çoktur ki, cezâyı ve azâbı hak edenlere azâb vermekte acele etmiyor. Ni'metlerini, ihsânlarını, dostlarına ve düşmanlarına saçıyor. Kimseden bir şey esirgemiyor. Bütün ni'metlerinin en üstünü, en kıymetlisi olarak da, doğru yolu, saâdet ve kurtuluş yolunu gösteriyor. Yoldan sapmamak ve Cennete girmek için teşvîk buyuruyor. Cennetteki sonsuz ni'metlere, bitmez, tükenmez zevklere ve kendi rızâsına, sevgisine kavuşabilmemiz için, sevgili Peygamberine uymamızı emrediyor. Allahü teâlânın ni'metleri güneş gibi meydândadır. Başkalarından gelen iyilikler, yine Ondan gelmektedir. Bunun için, her yerden, herkesten gelen ni'metleri gönderen hep Odur. Ondan başkasından iyilik, ihsân beklemek, emânetçiden, emânet olarak bir şey istemeye benzer. İnsanın, bu ni'metleri gönderen Allahü teâlâya, gücü yettiği kadar şükretmesi, insanlık vazîfesidir. Aklın emrettiği bir vazîfe, bir borçtur." "AZA KANAAT ETMİYORSUN!.." Netice olarak herkes, kendi kusûrlarını görmeli, Allahü teâlâya karşı yaptığı kabâhatleri düşünmelidir. Allahü teâlânın, kendisine cezâ vermekte acele etmediğini, rızkını kesmediğini bilmeli ve isyânı terk etmelidir. Hadis-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Ey insanoğlu, sanki ebedî kalacakmış gibi dünyalık yığmaya çalışıyorsun. Her gün ömrün eksiliyor, farkında değilsin. Aza kanâat edip hamdetmiyorsun. Çok istiyorsun, ne kadar çok versem yine doymuyorsun. Benden sana her gün yeni rızıklar gelirken, senden bana çirkin ameller geliyor. Ne tuhaftır ki, verdiğim rızkı yerken bana isyân ediyorsun.)
.
"Kalbinizdeki niyetlerinize bakarım"
20 Ekim 2008 01:00
Her işte iyi niyet yapmalı, kalb ile hâlis niyet etmedikçe, hiçbir ibâdete başlamamalıdır. Amel ve ibâdetler, hâlis niyet ile dürüst olur. Zira Resûlullah efendimiz; (İyi ameller ancak niyete bağlıdırlar) buyurmuştur. Bir kimse iyi bir amel işlemeye niyet etse, fakat o işi işlemek nasîb olmasa, o kimseye niyetinin sevâbı yazılır. Hadis-i şerifte; (Mü'minin niyeti, amelinden hayırlıdır) buyurulmuştur. İbni Nüceym hazretleri Eşbâh kitabında buyuruyor ki: "Bir ibâdette sevâb hâsıl olması için, bu ibâdetin sahîh olması şart değildir. Hâlis niyet edilmesi şarttır. Hâlis niyet ederek yapılan bir ibâdet, bilmeyerek fâsid olursa, sahîh olmaz. Fakat niyet edildiği için, çok sevâb hâsıl olur. Necis olduğunu bilmediği suyu, temiz zannederek, bununla abdest alıp kılınan namâzın şartı noksan olduğu için sahîh olmaz ise de, niyet mevcût olduğu için sevâb verilir. Şartlarına uygun olduğu için sahîh olan bir namâz, riyâ ile, gösteriş için kılınırsa, sevâb hâsıl olmaz." "AMELLER NİYETE GÖREDİR..." Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile okul, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Zulüm, günâh, iyi niyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevâbtır. Bütün ibâdetlerin kabûl olması için, Allahü teâlâ için yapılması ve böyle niyet edilmesi şarttır. İnsan, mubâh bir işe başlarken de, niyetine dikkat etmelidir. Niyeti iyi ise, o işi yapmalıdır. Niyeti, Allahü teâlâ için olmazsa, yapmamalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sizin sûretlerinize, mallarınıza, bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar) buyuruldu. Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrât ve hasenâtına, malına, rütbesine bakarak sevâb ve ikrâm vermez. Bunları ne düşünce ve ne niyetle yaptığına bakarak, sevâb veyâ azâb verir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Hayrlı işler yaparken niyetlerimizi düzeltmeliyiz. Kalblerimizi, dünyâya düşkün olmaktan kurtarmalıyız. Her uzvumuz İslâmiyete teslîm olmalıdır. Ayıplarımızı görüp, günâhlarımızın çokluğunu düşünüp, Allahü teâlânın intikâm almasından korkmalıyız. İyiliklerimizi az görmeli, günâhlarımız az olsa da, çok bilmeliyiz. Şöhret sâhibi olmaktan, insanlar arasında iyi tanınmaktan çok korkmalı, titremeliyiz. Peygamber efendimiz, (Din veyâ dünyâ işlerinde iyi tanınarak parmakla gösterilmek, bir kimseye zarar olarak yetişir. Bu zarardan ancak Allahü teâlânın koruduğu kurtulabilir) buyurdu. İnsan, niyeti ve işleri, ne kadar hâlis ve iyi olsa da, kendini kusûrlu ve kabâhatli bilmelidir. Dîne yaptığı hizmetlere, İslâmiyeti kuvvetlendirmesine ve insanların doğru yola gelmelerine sebep olmasına güvenmemeli ve bunlarla övünmemelidir. Bu güzel işleri, kâfirler ve fâcirler de yapabilir. Resûlullah efendimiz, (Çok olur ki, Allahü teâlâ bu dînini fâcir kimse ile kuvvetlendirir) buyurdu." MÜ'MİNE ÖNCE LÂZIM OLAN ŞEY... Netice olarak, her mü'mine önce lâzım olan şey, îmânı, farzları, harâmları öğrenmektir. Bunlar öğrenilmedikçe, Müslümânlık olamaz, îmân elde tutulamaz, niyet, ahlâk düzeltilemez ve temizlenemez. Düzgün niyet edinilmedikçe de, hiçbir farz kabûl olmaz. Hadis-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Ölüm, bütün gizli işlerinizi açığa çıkarır, kıyâmet onları ortaya kor. İşlediğiniz günahın küçüklüğüne değil, onu kime karşı işlediğinize bakın! Rızkınızın azlığına veya çokluğuna değil, onu veren Rabbinize bakın! Benim mekr-i gazabımdan emin olmayın! Hangi işiniz için kızacağımı bilemezsiniz. Ben sizin görünüşlerinize, servetlerinize değil, kalbinizdeki niyetlerinize ve buna uygun olan amellerinize bakarım.)
.
Başkası hakkında kötü düşünmek
26 Ekim 2008 01:00
İyi, sâlih insânları, kötü, haram işleyici yâni fâsık bilmeye, böyle zannetmeye, sû-i zan denir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (İnsan, üç şeyden kurtulamaz: Sû-i zan, tayere, hased. Sû-i zan edince, buna uygun harekette bulunmayınız. Uğursuz zannettiğiniz şeyi, Allaha tevekkül ederek yapınız. Hased ettiğiniz kimseyi hiç incitmeyiniz!) Tayere, uğursuzluğa inanmaktır. Sû-i zan ise, bir kimseyi kötü zannetmektir. İyi, sâlih kimseleri haram işleyici yâni fâsık zannetmek, sû-i zan olur ki, haramdır. Günahı çok olan bir kimsenin, günâhlarının affolmayacağını zannetmesi de, Allahü teâlâya sû-i zan olur. Böyle düşünmek de günahtır. Bu sebeple, sû'i zan etmek yani iyi, sâlih kimseleri kötü bilmek gibi şeylerin harâm olduğunu, iyi ve kötü bütün huyları öğrenmek, her Müslümana farz-ı ayındır. Herhangi bir kimseyi, haram işlediğini öğrenerek, bilerek sevmemek, sû-i zan olmaz, buğd-i fillâh olur ki, sevâbdır. Kalbimiz temizdir diyerek harâmları, çirkin ve kötü şeyleri yapanları, açıkça günâh işleyerek Müslümânları aldatanları sevmemek, bunlara uymamak lâzımdır. Bunların fâsık olduklarını söylemek, sû-i zan olmaz. Kalbe gelen hâtıra, düşünce, sû-i zan olmaz. Zannetmek, yani kalbin o tarafa kayması, sû-i zan olur. Hucurât sûresinin 12. âyet-i kerimesinde meâlen; (Ey îmân edenler! Sû-i zan etmekten kendinizi koruyunuz! Zan etmenin bazısı günâhtır) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de; (Sû-i zan etmeyiniz. Sû-i zan, yanlış karâr vermeye sebep olur. İnsanların gizli şeylerini araştırmayınız, kusûrlarını görmeyiniz, münâkaşa etmeyiniz, hased etmeyiniz, birbirinize düşmanlık etmeyiniz, birbirinizi çekiştirmeyiniz, kardeş gibi birbirinizi seviniz. Müslümân Müslümânın kardeşidir. Ona zulmetmez, yardım eder. Onu, kendinden aşağı görmez) buyurmuşlardır. Müslümân olduğunu söyleyen ve îmânın gitmesine sebep olan bir söz ve işte bulunmayan kimsenin bir sözünden veyâ işinden hem îmânı olduğu, hem de îmânsız olduğu anlaşılırsa, îmânı olduğunu anlamalı, dinden çıktı dememelidir. Fakat bir kimse, dini yıkmaya, gençlerin îmânını çalmaya uğraşır veyâ harâmlardan birinin iyi olduğunu söyleyerek bunun yayılması, herkesin yapması için uğraşırsa yâhut Allahü teâlânın emirlerinden birinin bile zararlı olduğunu söylerse, buna Müslüman denmez. Müslümânları aldatan böyle ikiyüzlüleri Müslümân sanmak, ahmaklık olur. Bir Müslümanın ayıbını görünce ona hüsn-i zan etmeli, hakkında kötü düşünmemeli, iyiye yormalı ve onu ıslâh etmelidir. Bir kimsenin, herhangi bir kimse hakkında, kalbine gelen kötü düşünce, sû-i zan olmaz. Zannetmek yani kalbin o tarafa kayması, sû-i zan olur. Sâlih veya fâsık olduğu bilinmeyen mü'mine hüsn-i zan etmelidir. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna hitaben; "Ey oğul! Müslümanlar hakkında kötü düşünme. Sû-i zannı terk eyle. Zîrâ sû-i zan, seni hiç kimse ile dost yapmaz" buyurmuştur. Müslümânın hayırlı ve sâlih olduğuna inanmak, ibâdet olur. Bir Müslümâna sû-i zan ederek ona inanmamak, kötü huylu olmayı gösterir. İşitilen sözü, anlamaya çalışmalı, anlayamadığını sormalıdır. Söz sâhibine hemen sû-i zan etmemelidir. Şeytânın kalbe getirdiği vesveselerden en çok başardığı, sû-i zan vesvesesidir. Sû-i zan etmek harâmdır. Bir sözden iyi mânâ çıkarmaya imkân bulunamazsa, bunun hatâ ile, yanlışlıkla veyâ unutarak söylenebileceği düşünülmelidir. Ahmed bin Yahyâ el-Celâ hazretleri; "Bir kimse gözümün önünde bir hatâ işledikten sonra kaybolup gitse, onun tövbe ettiğine inanır, hakkında sû-i zanda bulunmam" buyurmuştur. Netice olarak, iyi, sâlih kimseler hakkında kötü düşünmek, onları fâsık bilmek, sû-i zan olur ki haramdır, günahtır. İmâm-ı Câfer-i Sâdık hazretlerinin buyurduğu gibi: "Müslüman kardeşinizden mânâsını anlamadığınız bir söz duyarsanız, iyiye yorunuz. Daha iyisi kâbil olmayacak kadar iyiye yorumlayınız. Anlayamamaktan dolayı kendinizi ayıplayınız."
.
"İhtiyâcınız kadar itâat edin!"
27 Ekim 2008 01:00
İnsân, çok şeye muhtâç olan âciz bir varlıktır. Hiç yok iken, önce bir şey yapamayan, hareket edemeyen bebek oldu. Büyüyünce de, her an hasta olmak, ölmek korkusundadır. Nihâyet ölecek, çürüyecek, toprağa karışacak, hayvânlara, böceklere gıdâ olacaktır. İdâm odasına sokulmuş olup, idâm olunacağı zamânı bekleyen kimsenin, ölüm odasında çektiği sıkıntılar gibi dünyâ zindanında, her an ne zamân azâba götürüleceğini beklemektedir. Ölecek, böceklere yem olacak, kabir azâbı, sonra diriltilip kıyâmet sıkıntıları çekecek ve yaptıklarının hesabını verecektir. Cehennemde sonsuz yanmak korkusu içinde yaşayan bir kimseye, kendini beğenmek, her şeye tepeden bakmak mı yoksa haddini bilip alçak gönüllü olmak mı yaraşır? İnsanların yaratıcısı, yetiştiricisi, her an tehlikelerden koruyucusu ve sonsuz kudret sahibi olan Allahü teâlâ; (Tekebbür edenleri sevmem, tevâzu edenleri severim) buyurmaktadır. AKILLI KİMSE KİBİRLENMEZ!.. Âciz, elinden hiçbir şey gelmeyen bir insana, kibirlenmek mi yoksa tevâzu etmek mi yakışır? Aklı başında olan, kendini ve Rabbini tanıyan kimse, hiç kibirlenebilir mi? İnsan, aşağılığını, âcizliğini, Rabbine karşı her an izhâr etmek mecbûriyetindedir. Bunun için, her an, her yerde aczini göstermesi, tevâzu üzere bulunması, ibâdetlerini yapması lâzımdır. İnsan, âcizliğini, muhtaç olduğunu idrâk ederek, yaratanına itâat etmeli, Onun emrettiği sebeplere yapışarak her işini Allahü teâlâya havâle etmeli, Ona güvenmelidir. Sebeplerin tesîr etmesini de, Allahü teâlâdan bilmeli ve beklemelidir. Bunun için, hiçbir ibâdeti kaçırmamalı ve geciktirmemelidir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (İnsan, ihtiyâçlarını, Allahü teâlâya havâle ederse, ihtiyâçlarını ve bunları meydana getirecek sebepleri ihsân eder.) Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "İhtiyâçlardan kurtulmanın ilâcı, muhtâç olduğun şeyi terk etmektir. Her ihtiyâcını ve bunları hâsıl edecek sebebi Allahü teâlâdan beklemelidir" buyurmuştur. Allahü teâlâya hakkı ile itâat eden ve güvenen kimseye, herkes merhamet ve hizmet eder. Yahyâ bin Mu'âz Râzî hazretleri; "Herkes seni, Allahını sevdiğin kadar sever. Allahdan korktuğun kadar, senden korkarlar. Allaha itâat ettiğin kadar, sana itâat ederler. Allahü teâlâya hizmet ettiğin kadar, sana hizmet ederler. Hülâsa, her işin, Onun için olsun! Yoksa, hiçbir işinin faydası olmaz. Hep kendini düşünme! Allahü teâlâdan başka, kimseye güvenme!" buyurmuştur. Ebû Muhammed Râşî hazretleri buyuruyor ki: "Kendin ile Allahü teâlâ arasında en büyük perde, hep kendi menfeâtini düşünmek ve kendin gibi, bir âcize güvenmektir. Sofîlik, istediğin her yere gidebilmek, bulutların gölgesinde râhat etmek ve herkesten hürmet görmek değildir. Her hâlinde, Allahü teâlâya güvenmektir." TATLI DİL, GÜLER YÜZ... Müslüman, herkesle, dâimâ tatlı sözlü, güler yüzlü olmalı, onlarla zarûret kadar, haklarını ödeyecek kadar görüşmeli, onların arasında bulunmak, Allahü teâlâyı unutacak kadar olmamalıdır. Makam ve servet sâhipleri ile çok görüşmemeli, her hâlinde, sünnete uymaya ve bid'atten sakınmaya çalışmalıdır. Sıkıntılı zamânlarda, Allahü teâlâdan ümit kesmemeli ve üzülmemelidir. Çünkü İnşirâh sûresinin 5. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Her sıkıntıdan sonra, ferahlık, kolaylık vardır) buyurulmaktadır. Netice olarak insan, her bakımdan muhtâç olarak yaratılan bir varlıktır ve muhtâç olmadığı bir ânı da yoktur. Bu sebeple insanın; her zaman Allahü teâlâya itâat hâlinde olması lâzımdır. Hadis-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Bana olan ihtiyâcınız kadar bana itâat edin! Cehenneme dayanabileceğiniz kadar günah işleyin! Îmânınızı düzeltin! Dîninizi düzeltirseniz ölümünüz de güzel olur.)
.
Hâdiselerin değişmesi ile...
2 Kasım 2008 01:00
Allahü teâlâ, bütün kullarından îmân etmelerini ve kötü huylarını terk edip, güzel huylarla hâllenmelerini istemektedir. İslâmiyyet de, güzel ahlâk demektir. Îmân nimeti ile şereflenenlerin, kötü huylarını tedâvi edip güzel huylarla hâllenmesi lâzımdır. Güzel huylardan birisi de secâattir ki, yiğitlik, bahadırlık, cesâret, kahramanlık anlamlarına gelmektedir. Muhammed Hâdimî hazretleri; "Şecâatin temeli, Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak, O'na tevekkül etmek, O'na güvenmektir. Şecâat sâhibi olan, dertlere, belâlara göğüs gerer, dayanır, sabreder" buyurmuştur. Şecâatten birçok güzel huy meydana gelmektedir. Bunlardan birisi de, ağır başlı olmak, övülmekten hoşlanmamak, kötülenmekten üzülmemek, fakîrle zenginleri müsâvî tutmak, tatlıyı, acıyı ayırdetmemek, hâdiselerin değişmesi ile değişmemek, hâlini korumak ve korkulu, sıkıntılı hâller karşısında çalışmasında gevşeklik olmamaktır. Peygamber efendimiz, dünyânın geçici ve aldatıcı güzelliklerine hiç bakmazdı. Peygamberliğini bildirmeye başladığı zamânlarda, Kureyşin ileri gelenleri, yanına gelip; "BU İŞTEN VAZGEÇ" DEDİLER!.. "Sana istediğin kadar mal verelim. İstediğin kızı verelim. İstediğin yere başkan yapalım. Bu işten vazgeç!" dedikleri hâlde, yüzlerine bile bakmadı. Fakîrlere ve kimsesizlere karşı merhametli, mütevâzı, mal ve mülk sâhiplerine karşı ise, ağırbaşlı ve ciddî idi. Uhud, Hendek, ve Huneyn gazalarında en ümitsiz muhârebelerin en korkunç zamânlarında bile, hiç geri dönmedi. Allahü teâlânın koruyacağına, Mâide sûresinin 70. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulan; (Allahü teâlâ, seni insanların zararlarından korur!) va'dine tam inanmıştı. Hâllerin, şartların değişmesi, Onun güzel ahlâkında, herkese karşı olan davranışlarında, ufak bir değişme yapmamıştır. Muhammed Ma'sûm hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Her hâlinde, sünnete uymaya ve bid'atten sakınmaya çalış! Sıkıntılı zamânlarında, Allahtan ümidini kesme, hiç üzülme! İnşirâh sûresinin 5. âyetinde meâlen; (Her sıkıntıdan sonra, ferahlık, kolaylık vardır) buyuruldu. Sıkıntılı ve ferahlık zamânında, hâlinde bir değişiklik olmasın! Varlık ve yokluk zamânları, hâlini değiştirmesin. Hattâ, yokluk zamânında neşen, varlıkta da sıkıntın artsın! Kendini, üzerinde hakkı olanların esîri bilmelidir. Selef-i sâlihînin hâllerini her vakit okumalı ve garîpleri, fakîrleri ziyâret etmelidir. Hiç kimseyi gıybet etmemeli, çekiştirmemeli, gıybet yapana mâni olmalıdır. Emr-i ma'rûfu ve nehy-i münkeri yanî nasîhati elden kaçırmamalıdır. Fakîrlere, dine hizmet edenlere, mal ile yardım etmelidir. Hayır, hasenât yapmalıdır. Günâh işlemekten sakınmalıdır. Fakîrlikten korkarak, hasîslik, cimrilik yapmamalıdır. Bekara sûresinin 268. âyetinde meâlen; (Şeytân, sizi fakîrlikle korkutur ve fuhuş işlemeye sürükler) buyuruldu. Fakîr olunca üzülmemelidir ki, Allahü teâlâ, servet de ihsân eder. Hakîkî servet, âhirette râhat etmektir. Dünyâ sıkıntıları, âhiret râhatlığına sebeb olur. Hadîs-i şerîfte; (Çoluk çocuğu çok ve rızkı az olup, namâzlarını, şartlarına uygun olarak kılan ve Müslümânları gıybet etmeyen, Kıyâmette benimle birlikte haşrolunacaktır) buyuruldu." NEŞELİ VE SIKINTILI ANLARDA Netice olarak, neşeli zamânlarda, İslâmiyyetin dışına taşmamalı, sıkıntılı anlarda, Allahü teâlâdan ümidi kesmemelidir. Her güçlük yanında kolaylık bulunduğunu unutmamalıdır. Neşede ve sıkıntıda hâli değişmemeli, varlıkta ve yoklukta aynı hâlde olmalıdır. Hattâ, yokluktan râhatlık duymalı, varlıkta sıkılmalıdır. Olayların değişmesi, insanda değişiklik yapmamalıdır. Ebû Saîd-i Arâbî hazretlerinin bir suâl üzerine buyurduğu gibi: "Fakîrlik zamânında sâkin olurlar. Servet zamânında sıkıntılı olurlar ve râhatlık zamânında sıkıntı ararlar. Hâdiselerin değişmesi, ahlâklarını değiştirmez. Başkalarının ayıplarına bakmazlar. Dâimâ, kendi ayıplarını, kusûrlarını görürler. Kendilerini hiçbir Müslümândan üstün bilmezler. Hepsini kendinden üstün görürler
.
Affetmek, gadabı, intikamı temizler
3 Kasım 2008 01:00
İnsanın yaratılışında, hayvânî rûhun arzûları bulunmaktadır. Bu sebeple insan, malı, parayı sever ve kendisinde gadab, intikam, kibir gibi sıfatlar görünmeye başlar. Peygamber efendimiz; (Sadaka vermekle mâl azalmaz. Allahü teâlâ, affedenleri azîz eder. Allah rızâsı için affedeni, Allahü teâlâ yükseltir) buyurmuştur. Hadîs-i şerîfte bildirilen sadaka, farz olan sadaka yani zekât demektir. Tevâzu edenin tâatlarına, ibâdetlerine, dahâ çok sevâb verilir ve günâhları, dahâ çabuk affolunur. Bu hadîs-i şerîf, kötü huyların ilâcını bildirmekte ve sadakayı, zekâtı emretmektedir. Affetmek de, gadabı, intikamı temizlemektedir. Hadîs-i şerîfte, affetmek, şartsız olarak bildiriliyor. Mutlak olan emir, bir şarta bağlanmaz, umûmîdir, birkaç şeye mahsûs değildir. Hakkını almak mümkün değilse de, affetmek iyidir. Mümkün ise, dahâ iyidir. Çünkü, hakkını geri almaya kudreti varken affetmek, nefse dahâ güç gelir. İNSANLIĞIN EN YÜKSEK DERECESİ Zulmedeni affetmek, hilmin, merhametin ve şecâatin en üstün derecesidir. Kendisine iyilik etmeyene hediyye vermek de, ihsânın en üstün derecesidir. Kötülük edene ihsânda bulunmak, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanı dost yapar. Îsâ aleyhisselâm; (Diş kıranın dişi kırılır. Burnu, kulağı kesenin, burnu kulağı kesilir demiştim. Şimdi ise, kötülük yapana karşı, kötülük yapmayınız. Sağ yanağınıza vurana sol yanağınızı çeviriniz diyorum) buyurmuştur. Muhyiddîn-i Arabî hazretleri de; "Kötülük edene iyilik yapan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse, küfrân-ı ni'met etmiş olur" buyurmaktadır. Kendini beğenen, nefsinin esiri olan kimse, iyilik yapamaz, teşekkür edemez ve kötülük edenleri de affedemez. Ebû Bekir Vâsıtî hazretleri buyuruyor ki: "Yüzünü nefsine döndüren, sırtını dîne döndürmüş olur. Yüzünü dîne döndüren sırtını nefsine döndürmüş olur. Nefsinin istediği işlere değil, nefse aykırı olan işlere gönül ver." Hakkını alandan, yalnız hakkını geri almak, fazlasını almamak, intisâr olur. Affetmek, bazan zâlimlere karşı aczi gösterebilir, zulmün artmasına sebep olabilir. İntisâr, her zamân zulmün azalmasına, hattâ yok olmasına sebep olur. Böyle zamânlarda, intisâr etmek, affetmekten dahâ efdal, dahâ sevâb olur. Hakkından fazlasını geri almak, zulüm olur. Zulmedenlere azâb yapılacağı bildirilmiştir. Zâlimi affeden, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur. Zâlimden hakkı kadar geri almak, adâlet olur. Gayr-i müslimlere karşı adâlet yapılır. Fakat gücü yettiği hâlde affetmek, güzel ahlâktır. Resûlullah efendimiz, bir kimsenin zâlime bedduâ ettiğini görünce; (İntisâr eyledin!) buyurdu. Affeyleseydi, dahâ iyi olurdu. Hadîs-i şerîfte; (Üç şey kendisinde bulunan kimse, Cennete dilediği kapıdan girecektir: Kul hakkını ödeyen, her namâzdan sonra onbir defa ihlâs sûresini okuyan, kâtilini affederek ölen) buyurulmuştur. Zülkarneyn aleyhisselâm hakkında Peygamber değildi, diyen âlimler buyurdular ki: "Zülkarneyn aleyhisselâm peygamber değildi ama ona Peygamberlerde bulunan sıfatlardan dördü verilmişti. Bunlar, gücü var iken affederdi. Vâdettiğini yapardı. Hep doğru söylerdi. Rızkını bir gün evvelden hâzırlamazdı." HİÇ KİMSEYİ İNCİTMEMELİ Netice olarak, Müslümânların ayıplarını örtmeli, gizli günâhlarını yaymamalı ve kusûrlarını affetmelidir. Çünkü affetmek, çok sevâbtır. Zulmün çokluğu kadar affın sevâbı da çok olur. Küçüklere, emri altında bulunanlara, fakîrlere merhamet etmelidir. Kusûrlarını yüzlerine vurmamalıdır. Hiç kimseyi incitmemeli, dînine, malına, canına, şerefine, nâmûsuna saldırmamalıdır. İyi, kötü, herkese, güler yüz göstermeli. Fitne çıkarmamalı, düşman kazanmamalıdır. Af dileyenleri affetmelidir. Herkese karşı iyi huylu olmalıdır. Kimsenin sözüne karşı gelmemeli. Münâkaşa etmemelidir. Ebû Abdullah Ahmed Makkarî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Fütüvvet demek, gücendiğin kimseye iyilik etmek, sevmediğine ihsânda bulunmak ve sıkıldığın kimseye güler yüzlü olmaktır."
Ölmek, yok olmak değildir
9 Kasım 2008 01:00
Ölmek, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, bedenden ayrılması, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesi, bir evden, başka bir eve göç etmesidir. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri; "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıltınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!" buyurmuştur. Ölmek, yok olmak olsa idi, rûhun bütün duygularının yok olması gerekirdi. Hazret-i Âişe'nin bildirdiği hadis-i şerifte; (Bir kimse mü'min kardeşinin kabrini ziyâret eder ve kabir yanında oturursa ve selâm verirse, meyyit onu tanır ve selâmına cevâp verir) buyurulmuştur. Kabir azâbı, rûha ve cesede birlikte olmaktadır. Çünkü, küfrü ve günâhları rûh ve beden birlikte yapmaktadır. Yalnız rûha azâb yapılması, ilâhî adâlete uygun değildir. Beden kabirde çürüyüp yok olmakta görülüyor ise de, Allahü teâlânın ilminde vardır. Eshâb-ı kirâmdan birçoğu, ölülerin rûhlarına bedenleri ile birlikte azâb yapıldığını görmüş ve haber vermişlerdir. Peygamber efendimiz; (Eğer, gizli tutabilseydiniz, kabir azâbını, benim işittiğim gibi, size de işittirmesi için, duâ ederdim) buyurmuştur. KIYAMET HAYATI BAŞLAYACAK Kıyâmet günü, bu beden tekrâr var olacaktır. Dünyâda yükselmeye başlayan bir rûh, bedenden ayrılınca, kıyâmete kadar, her ân, yükselmeye devâm eder. Cennette beden, sonsuz kalabilecek özellikte var olacaktır. Rûh, bu ceset ile birleşerek kıyâmet hayâtı başlayacaktır. Cennette, bedenin ve rûhun ayrı ayrı ni'metleri, lezzetleri olacaktır. Yüksek olanlar, Cennette de rûhun lezzetlerine ehemmiyyet vereceklerdir. Rûhun lezzeti, bedenin lezzetlerinden kat kat fazla olacaktır. Rûhun lezzetlerinin en tatlısı, en yükseği de, Allahü teâlâyı görmektir. Cennet lezzetleri, dünyâ lezzetleri gibi değildir. Hattâ, dünyâ lezzetlerine hiç benzemezler. Allahü teâlâ, Cennetteki lezzetleri, dünyâda işiterek anlayabilmemiz için, dünyâda onlara benzeyen lezzetler yaratmıştır. Böylece, o lezzetlere kavuşmak için çalışmamızı emretmiştir. Cennet lezzetlerinin tadını alabilmek için, önce acı, sıkıntı çekmek lâzım değildir. Çünkü, Cennetteki bedenin yapısı, dünyâdaki gibi değildir. Dünyâdaki beden, yok olacak bir hâlde yaratıldı. Yaklaşık olarak yüz sene dayanacak kadar sağlamdır. Cennetteki beden ise, sonsuz kalacak, hiç yıpranmayacak sağlamlıktadır. Aralarındaki benzerlik, insan ile, aynadaki hayâli arasındaki benzerlik gibidir. İnsan aklı, kıyâmetteki varlıkları anlayamaz. Akıl, his organları ile duyulanları ve bunlara benzeyenleri anlayabilir. Cennet ni'metlerini, lezzetlerini, dünyâdakilere benzetmek, onlar üzerinde mantık, fikir yürütmek insanı, çürük, yanlış netîcelere götürür. RUH BEDENDEN AYRILINCA... İnsan ölünce, rûhu bedenden ayrılır. İnsanın dünyâda iken yaptığı iyi işleri, îmânı ve güzel ahlâkı, nûrlar, ışıklar, bostanlar, çiçekler, köşkler, inciler şeklini alırlar. Câhilliği, sapıklığı, kötü huyları da, ateşler, karanlıklar, akrepler, yılanlar şeklinde görünürler. Îmânlı ve iyi huylu rûh, ni'metleri Cennetlere kendi götürmektedir. Kâfir ve fâsık rûhlar da, ateşleri, azâbları, kendisi birlikte götürür. Rûh, bu cisim âleminde kaldıkça, yüklendiği bu şeyleri anlayamaz. Bedene bağlılığı ve cisim âlemine dalmış olması, onları anlamasına mâni olur. Rûh, bedenden ayrılınca, bu engeller kalmaz. O zamân, kendinde bulunan iyi ve kötü yükleri, onlara uygun şekillerde görmeye başlar. İnsanın dünyâdaki hâli, bir sarhoşa benzer. Ölmek, serhoşun ayılması demektir. Sarhoşun yanına sevdiği kimseler toplanır, sevdiği hediyeler gelirse, yâhut, koynuna akrepler, yılanlar girerse, hiçbirini duymaz. Ayılınca, bunları görür, anlar. Rûh da, bedenden ayrılınca, dünyâda yaptıklarını, bu şekilde görür. Peygamber efendimiz; (İnsanlar uykudadır, ölünce uyanırlar) buyurmuştur. Netice olarak ölmek, yok olmak değil, varlığı bozmayan bir iş, kısacası dünyâ hayâtından ayrılmak demektir. Ölüm, mü'min için ni'met, günâhı olanlara ise musîbettir. Ölmek değil, öldükten sonra başa gelecekleri bilmemek felâkettir.
.
Mahlukların en üstünü
10 Kasım 2008 01:00
Bütün cisimler madde olmaları bakımından birbirlerinden farksızdır. İnsan ve hayvân da, bu bakımdan, cansızlarla eşittir. Her cisim, atomdan ve belli miktârda atomun birleşmesi ile de molekül meydâna gelir. Bütün cansız cisimler uygun bir şekilde birleşerek ve karışarak canlı mahlûkların yapı taşı olan hücre, hücreler karışarak, doku meydâna gelir. Çeşitli cinsten dokular karışınca organlar, organların bir araya gelmesinden de sistemler olur. Hücre, doku, organ ve sistem topluluğu da, bir bitki veyâ hayvan yâhut insan meydâna getirmektedir. Bütün yaratılanlar; cansızlar, bitkiler ve hayvâlar olmak üzere üçe ayrılır. Her cinsin çeşitleri arasında üstünlük sırası vardır. Bir cinsin en üstün çeşidi, dahâ üstün olan cinsin en aşağı çeşidine yakın özellikler gösterir. Meselâ mercan, cansızlardan taşa benzer. Fakat, canlılar gibi ürer, büyür. Hurma ağacı da, hayvan gibi his ve hareket etmektedir. Hurma ağaçlarından bir kısmı erkek, bir kısmı dişidir. Bütün bitkiler de böyledir. Fakat, hurma ağacında, hayvânlar gibi görünmektedir. Hadîs-i şerîfte; (Halanız olan hurma ağacına saygı gösteriniz! Çünkü, ilk hurma ağacı, Âdem aleyhisselâmın çamuru artıklarından yaratıldı) buyuruldu. MÜDAFAA ORGANLARI FARKLIDIR!.. Her mahlukta, başka başka müdâfaa organları vardır. Kimisine ok, kimisine diş, kimisine pençe, kimisine boynuz, kimisine kanat, kimisine sürat, tilki gibi olanlara da hile verilmiştir. Yaşamaları için, insan aklını şaşırtan şeyler ilhâm olunmuştur. Bal arısı mühendis gibi, altı köşe petek yapar. Silindir yapsaydı aralarında boşluk kalırdı. Hayvânların insana en yakın olanları, at, maymun, fil ve kuşlardan papağandır. Darwin, hayvânların en üstününün maymûn olduğunu bildirmiştir. Bazıları, Darwin'in; "Hayvanların birbirine döndüğünü, yüksele yüksele, sonunda insan olduğunu" yazıyor diyorlar. Bunu ileri sürerek, Âdem aleyhisselâmın topraktan yaratıldığını inkâr ediyorlar. Hâlbuki Darwin, kitâbında; "Yaratılışlarında bir tekâmül, bir üstünlük sırası vardır" diyor. Aşağı derecedekilerin üstündekilere gıdâ, yem olduklarını yazıyor. İslâm âlimleri bunu dahâ önce anlamışlar ve bildirmişlerdir. Hayvânların üstünde, insan çeşidinin en aşağısı gelir. İnsanların en üstünü, orta iklimlerde, yanî 23 derece ile 66 derece arz dâireleri arasında, şehirlerde yaşayanlardır. Yaratılış bakımından olan bu üstünlük farklarından başka, insanlar arasında, çalışarak maddede ve ahlâkta yükselmek farkları da vardır. Bazı insanlar, zekâları ile çalışarak birçok âlet yapmış, bazıları ise, bununla birlikte, akıl ilimlerinde, fende, teknikte ilerlemişlerdir. En üstünlerine gelince, bunlar teknikte, ilimde, fende yükselmekle birlikte, ahlâkta da ilerlemiş, evliyâlık ve Allahü teâlâya yakınlık denen, insanlığın en yüksek derecesine varmışlardır. Bunların en yükseği Peygamberlerdir. Bunlar, Cebrâîl aleyhisselâm denilen bir melek ile, Allahü teâlâdan emir ve haber almakla şereflenmişlerdir. Peygamberler, kendilerine gelen Vahiyleri insanlara bildirmişler, insanlara yükselme yolunu göstermişlerdir. İnsanların yükselerek vardıkları dereceler, meleklerin derecesinden dahâ yukarıdır. YÜKSELENLER VE ALÇALANLAR... İnsanların dereceleri, bütün mahlûkların tam ortasındadır. İslâmiyyete uyanlar, yükselirler, meleklerden üstün olurlar. Nefislerine ve kötü arkadaşlara uyarak, İslâmiyyetten uzaklaşanlar, alçalırlar. İnsan, rûhu tarafından meleklere, bedeni bakımından hayvânlara benzemektedir. Rûh tarafını kuvvetlendiren, meleklerden üstün olur. Netice olarak, bir kimse, bedenini kayırır, nefsini kuvvetlendirirse, hayvânlardan aşağı olur. Allahü teâlâ, A'râf sûresinin 178. ve Furkan sûresinin 44. âyetlerinde meâlen; (Hattâ onlar, hayvânlardan dahâ aşağıdırlar) buyurarak, böyle kimselerin kötülüklerini bildirmektedir. Çünkü, hayvânların aklı ve meleklere benzeyen rûhları yoktur. İnsanlara akıl ışığı verilmiş olduğundan, nefislerine uymaları, doğru yoldan sapmaları çok çirkin olur.
.
Peygamberin ümmetini sevmesi
16 Kasım 2008 01:00
Bir baba oğlunu sevdiği gibi, bir Peygamber de ümmetini, babanın evlâdını sevmesinden daha çok sever, kayırır ve korur. Babanın oğluna olan sevgisi, görünür, tutulur bir şey değildir. Ancak babanın bu sevgisi, oğluna karşı olan muâmelesinden, hâllerinden, sözlerinden anlaşılır. Aklı başında olan insâflı bir kimse de, Resûlullah efendimizin sözlerine dikkat ederse, insanları irşâd için uğraşmalarını, herkesin hakkını korumaktaki titizliğini, güzel ahlâkı yerleştirmek için merhamet ve şefkatle çalışmalarını bildiren haberleri incelerse, Onun ümmetine olan merhametinin, sevgisinin, babanın oğluna olandan kat kat daha fazla olduğunu açıkça görür ve iyi anlar. Peygamber efendimiz, ümmetine o kadar şefkatli, o kadar merhametlidir ki, ana-babanın evlattan, evladın ana-babadan kaçacağı mahşer gününde, ümmetine sahip çıkacak ve şefâatleri ile onları ateşten kurtaracaktır. Nitekim Resûlullah efendimiz; (Ümmetimin büyük günâhı olanlarına şefâat edeceğim) buyurmuştur. "RABBİMİZİN GAZABINI SÖNDÜRMEK İÇİN!.." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Rabbimizin gazabını, intikâmını söndürmek için Lâ ilâhe illallah güzel kelimesinden dahâ faydalı bir şey yoktur. Bu güzel kelime, Cehenneme götüren gazabı söndürünce, dahâ küçük olan başka gazablarını elbette söndürür. Bu güzel kelimeye inanarak, kalbinde zerre kadar îmân hâsıl eden kimse, kâfirlerin âdetlerini ve şirk pisliklerini yaparsa, bu güzel kelimenin şefâati sâyesinde Cehennemden çıkarılır. Bunun gibi, bu ümmetin büyük günâhlarına şefâat edip azâbdan kurtaracak en kuvvetli yardımcı, Muhammed aleyhisselâmdır. Bu güzel kelime ve Peygamberlerin sonuncusu gibi bir şefâatci olmasaydı, bu ümmetin günâhları, kendilerini helâk ederdi. Bu ümmetin günâhları çoktur, Allahü teâlânın da mağfireti sonsuzdur. Allahü teâlâ, bu ümmete af ve mağfiretini o kadar saçacak ki, geçmiş ümmetlerden hiçbirine böyle merhamet ettiği bilinmiyor. Doksandokuz rahmetini, sanki bu günâhkâr ümmet için ayırmıştır. İkrâm, ihsân, kabâhatliler, günâhlılar içindir. Kusûr ve kabâhati çok olan bu ümmet kadar af ve mağfirete uğrayacak hiçbir şey yoktur. Bunun için, bu ümmet, ümmetlerin en hayırlısı oldu. Bunların şefâat edicisi olan bu güzel kelime, kelimelerin en kıymetlisi oldu. Bunların şefâatcileri olan Peygamberleri, Peygamberlerin en üstünü oldu. Bütün insanlığın seyyidi, en üstünü olan, böyle bir Peygambere inanan, Onun yolunda giden kimse, elbette ümmetlerin en iyisi olur. Âl-i İmrân sûresinin, (Siz ümmetlerin, din sâhiplerinin en hayırlısı, en iyisisiniz!) meâlindeki 110. âyeti bunlara müjdedir. Ona inanmayan, insanların en kötüsüdür. Onun dînine inanan, Ona ümmet olanın, az bir iyiliğine kat kat sevâb verilir. Kıyâmet günü, kurtulanlardan olmak istiyorsanız, Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği iyi işleri yapınız! Reûlullah efendimizin yoluna sarılınız! Siz, Muhammed aleyhisselâmın ümmetisiniz. Ümmetlerin en iyisi olan ümmettensiniz. Ömrünüzü oyun ve eğlence ile ziyân etmeyiniz!.." "RAZI OLUNCAYA KADAR... Kur'ân-ı kerîmde, Peygamber efendimize hitaben, Duhâ sûresinin 5. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Sana, râzı oluncaya kadar, her dilediğini vereceğim) buyurulmaktadır. Bu âyet-i kerîmede Allahü teâlâ, Peygamber efendimize bütün ilimleri, bütün üstünlükleri, düşmânlarına karşı zaferler ve kıyâmet gününde her türlü şefâati ihsân edeceğini vadetmektedir. Bu âyet-i kerîme nâzil olduğu zamân, Peygamber efendimiz, Cebrâîl aleyhisselâma bakarak; (Ümmetimden birinin Cehennemde kalmasına râzı olmam) buyurmuştur. Netice olarak Peygamber efendimiz, ümmetine, bir babanın evladına olan merhametinden daha çok şefkatli, merhametli olduğu için, onların bütün sıkıntılarına katlanmış, dünyada ve âhirette rahat etmeleri için lâzım olan emir ve yasakları tebliğ etmiştir. Âhırette de şefâat ederek imdatlarına yetişecektir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlânın rahmeti, benim ümmetim içindir. Bunlara âhirette azâb yoktur.)
.
Medenî olmak demek...
17 Kasım 2008 01:00
İnsan medenî olarak yaratılmıştır. Hayvanlar ise medenî olarak yaratılmamış ve birlikte yaşamaya mecbûr değildirler. İnsan, nâzik, zayıf yaratıldığı için, yiyeceklerini pişirmeden yiyemez, elbisesiz dışarı çıkamaz, soğuktan, sıcaktan kendini koruyamaz. Bu sebeple, gıdâ, elbise ve barınacağı binâları hazırlaması lâzımdır. Yâni bilgiye, sanata ihtiyâcı vardır. Bunun için de araştırması, düşünmesi, incelemesi ve çalışması lâzımdır. İnsanlar, varlıklarını, haklarını ve ihtiyâçlarını koruyabilmek için, toplu yani medenî olarak yaşamak zorundadırlar. Medeniyet; tâmir-i bilâd ve terfih-i ibâd diye tarif edilmiştir. Yâni beldeleri îmâr etmek, binâlar, fabrikalar yaparak, memleketleri kalkındırmak, fenni ve her çeşit gelirleri milletlerin hürriyetleri, râhat ve huzûr içinde yaşamaları için kullanmak demektir. Bütün insanları rûh, düşünce ve beden bakımlarından râhat yaşatmaktır. İLİM VE FEN, VASITADIR... Medeniyet, yalnız ilim ve fen demek değildir. İlim ve fen, medeniyet için, bir âlet bir vasıtadır. İlimde, fende çok ileri olan milletlere, fen vâsıtalarını ne yolda kullandıklarını incelemeden medenî demek, yanlış olur. Fabrikaların, motorlu vâsıtaların, atom cihazlarının çok olması, gözleri kamaştıran yeni buluşların artması, medeniyeti ve medenî olmayı göstermez. Bunları medeniyet sanmak her silâhlıyı gâzi, mücâhit sanmaya benzer. Harp edebilmek için en yeni harp vâsıtalarına mâlik olmak lâzımdır, fakat, bunlara mâlik olan, eşkıyâlık da yapabilir. İslâmiyet; medenî insan ve medeniyet sâhibi toplum olabilmek için, îmân, ibâdet, iş, ahlâk ve cemiyet hayâtında uyulması gereken her şeyi bildirmiştir. Bunlar; Allahü teâlânın bildirdikleri, Peygamber efendimizin öğrettikleri ve İslâm âlimlerinin açıklayıp kitaplarına yazdıkları bilgilerdir. İnsanlığın bunaldığı her şeyin, çözüm ve çâresi, İslâmiyetin içinde mevcuttur. Güzel ahlâk sâhibi olan ve zamânının fen bilgilerinde yükselmiş olan millete, medenî denir. Fende ilerlemiş fakat ahlâkı bozuk olanlara zâlim, diktatör denir. Fende, sanatta geri ve ahlâkı bozuk olanlara ise, vahşî denir. Allahü teâlâya îmân, maddî meselelerde âciz kalan insanlara ümît ve çalışma azmi verecek unsurdur. Ekonomik ve teknik ilerlemelerin faydalı olabilmesi için, mânevî kuvvete ihtiyaç vardır. Din ve fen, insanlara çok lüzûmlu, çok faydalı olan iki yardımcıdır. Fen bilgileri, râhat, huzûr ve medeniyet için lâzım olan vâsıtaları, sebepleri hâzırlar. Din bilgileri de, fennin hâzırladığı âletlerin, râhat, huzûr ve medeniyet için kullanılabilmelerini sağlar. Eğer İslâm dîni olmasaydı, insanlık bugünkü medeniyet derecesine, ilim ve fende bugünkü seviyesine erişemezdi. Allahü teâlâ, herkesi kendi başına bıraksaydı, kötülükten, karışıklıktan başka bir şey olmazdı. Allahü teâlânın harâm etmesi olmasaydı, nefisleri, keyifleri peşinde koşanlar, başkalarının mallarına, cânlarına, ırzlarına saldırır, fenâlıklar, karışıklıklar hâsıl olur, saldıran da, karşısındakiler de, zarar görür, helâk olurlardı. Memleketlerin mâmûrluğu, insanların râhatı, yani medeniyet olmaz, insanlık, canavarlık şeklini alırdı. HUZURLU YAŞAMAK İÇİN... Netice olarak; fennin, sanâtın ve güzel ahlâkın birlikte olmasına medeniyet denir. Medenî insan, fen ve sanâtı, insanların hizmetinde kullanır. Zâlimler ise, insanlara işkence yapmakta kullanır. Büyük sanâyi kurup, elektronik makineler ve atom gücü ile çalışan fabrikalar yapıp, bunların arkasında, fuhşu, kadını eğlence vâsıtası şekline sokmayı, yalan ve hîle ile insanları sömürmeyi, işçinin sırtından geçinmeyi, her çeşit hayvânî arzûlara kavuşmayı medeniyet sanmak, medeniyetin ne olduğunu anlamamak olur. İslâm âlimlerinin tarîf ettiği ve ulaşılmasını emrettiği medeniyet; Ta'mîr-i bilâd ve terfîh-i ibâd yani, binâlar, makineler, fabrikalar yaparak memleketleri kalkındırmak, fenni ve her çeşit gelirleri, milletlerin hürriyetleri, râhat ve huzûr içinde yaşamaları için kullanmak demektir
.
Sebebe değil müsebbibe bakmalıdır
23 Kasım 2008 01:00
Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmakta ve sebeplere yapışmamızı da emretmektedir. Herhangi bir kimse, isteklerine, dileklerine kavuşmak için, emredilen bu sebeplere yapışır. Sebeplere yapışmak, şirk değildir. Fakat bir kimse, isteklerini, dileklerini, sebeplerden beklerse, o zaman bu hâl şirk olur. Bu sebeplerin, her istediği şeyi yapabileceklerine inanmak ve bunun için bu sebeplerden beklemek, şirk-i ekber olur. Bu sebeplerin, Allahü teâlânın verdiği kuvvet ile yapacaklarına inanmak da, şirk-i hafî olur. Şirk, Allahü teâlâya ortak yapmak, benzetmek demektir. Benzeten kimseye müşrik, benzetilen şeye de, şerîk denir. Herhangi bir şeyde, ülûhiyyet sıfatlarından birisinin bulunduğuna inanmak, onu şerîk yapmak olur. Allahü teâlâya mahsûs olan sıfatlara ülûhiyyet sıfatları denir. Sonsuz var olmak, yaratmak, her şeyi bilmek, hastalara şifâ vermek, ülûhiyyet sıfatlarındandır. Bir insanda veya herhangi bir şeyde, ülûhiyyet sıfatı bulunduğuna inanarak, meselâ, "istediğini yaratır, her istediğini yapar, hastaya şifâ verir" diyerek tâzîm etmek, küfür olur, şirk olur. Bu kimse de, müşrik olur. Nisâ sûresinin 116. âyetinde meâlen: (Allahü teâlâ kendisine şirk koşanları, yanî kâfirleri affetmez ve şirkten yanî küfürden başka olan günâhları affeder) buyurulmuştur. "ŞİRKTEN SAKININIZ!.." Her çeşit günâhın ve kötülüğün en kötüsü küfürdür. Allahü teâlânın emirlerinden ve yasaklarından birine ehemmiyet vermeyen kâfir olur. Kâfirin hiçbir iyiliği, âhirette kendisine fayda vermez. Küfrün çeşitleri vardır. Hepsinin en kötüsü, en büyüğü şirktir. Hadîs-i şerîfte; (Şirkten sakınınız. Şirk, karıncanın ayak sesinden dahâ gizlidir) buyuruldu. Hadîka isimli kitapta; (Ey insanlar! Çok gizli olan şirkten sakınınız!) hadîs-i şerîfini açıklarken, buyuruluyor ki: "Bu şirk, yalnız sebepleri görmek, Allahü teâlânın yarattığını düşünmemektir. İşleri sebeplerin yaptığına inanmak, Allahü teâlâya şerîk yapmak olur. Görünen, düşünülen şeyleri şerîk yapmaya, açık şirk denir. Dinen, aklen ve âdet ile sebep olan şeylerin yaptığına inanmaya da, gizli şirk denir." Abdülhak-ı Dehlevî hazretleri buyuruyor ki: "Putlara tapmaya şirk-i ekber denir. Küfür olan şirk budur. Riyâ ile yanî gösteriş için ibâdet, iyilik yapmaya şirk-i asgar denir. Bu küçük şirk, küfür değildir." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İmân sahiplerinden istenen ilk şart, Allahü teâlâdan başka, hiçbir şeye ibâdet etmemektir. Bir kimse, başkalarının görmesi için veyâ Allahü teâlâ için ibâdet eder. Başkasının görmesi hoşuna gider veyâ ibâdetinde başkasından bir karşılık beklerse, bu kimse, şirkten kurtulmuş olmaz. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Küçük şirkten korununuz!) Küçük şirk nedir? diye sorulduğunda, (riyâ) buyurdu. Yanî başkasına göstermek için ibâdet etmektir. Hastalıktan kurtulmak için, putlardan, heykellerden, papazlardan imdât beklemek şirktir. Şeyhler, türbeler için kurban adıyorlar. Götürüp mezâr başında kesiyorlar. Fıkıh kitâpları, bunu da şirk saymaktadır. Şeyhler için tutulan oruçlar da böyledir. Birtakım isimler uydurup, o isimlere niyet ediyor, iftâr zamânı her oruç için, husûsî yemekler şart ediyorlar. İşleri, bu oruçlar sâyesinde oluyor sanıyorlar. Bu da, ibâdette şirktir." ONUN ÂDETİNE UYMAK... Netice olarak Allahü teâlâ, çok şeyi sebeplerle yaratmaktadır. Sebeplere yapışmak, Onun âdetine uymak, Ondan beklemek, Ondan istemek olur. Onun emrettiği sebeplere yapışmak, Allahü teâlâya şirk olmaz. Onun âdetine uymak, Ona itâat etmek olur. Her şeyi yapan, yaratan, yalnız Allahü teâlâdır. Allahü teâlâdan başka yaratıcı yoktur. İnsan bir şeyi yarattı demek şirk olur. Çok çirkin söz olur. Fakat Allahü teâlâ, çok şeyleri yaratmasına, insanları ve mahlûkları sebep kılmıştır. Âdeti böyledir. En'âm sûresinin 82. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (Îmân edip de îmânlarını şirk ile bulaştırmayanlar, Cehennemde ebedî kalmaktan emîndirler. Onlar için, bu korku yoktur.)
.
Mü'minin Allah indindeki kıymeti...
24 Kasım 2008 01:00
Dinimizde, insanı ölmekten, bir uzvunu yok olmaktan ve şiddetli ağrıdan kurtaracak şeylere, zarûret denir. Kişiye, maddi, mânevi rahatlığı için, zekât, sadaka vermek, hayrât, hasenât yapmak, hacca gitmek, kurban kesmek, ödünç vermek için lâzım olan şeylere, ihtiyâç denir. İhtiyâçtan fazla olan şeylere ise, ziynet denir. İhtiyâçtan fazla olan mâlı, kibirlenmek, gösteriş yapmak için kullanmak, harâm olur. Her Müslümana, zarûret miktarında kazanmak için çalışmak farzdır. İhtiyâç miktârında kazanmak, sünnettir. Ziynet olan şeyleri kazanmak ise, mubâhtır. İhtiyâç ve ziynet eşyâsını İslâmiyete uygun olarak kazanmak ibâdet olur. Bunları kazanmak için, İslâmiyetin dışına çıkmak, harâm olur ve böyle ele geçirilen mallar, dünyâlık olur. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeyler, melûndur. Allah için olan şeyler, Allahü teâlânın râzı olduğu şeyler, melûn değildir) buyuruldu. DÜNYALIK PEŞİNDE KOŞAN... Dünyâlık olan şeylerin, Allahü teâlâ indinde hiç kıymeti yoktur. İslâmiyete uyarak kazanılan ve kullanılan rızık, dünyâlık olmaz, dünyâ nimeti olur. Hadîs-i şerîfte; (Dünyâlık olan şeylerin Allah indinde sivrisinek kanadı kadar kıymeti olsaydı, kâfire bir yudum su vermezdi) buyuruldu. Dünyâ peşinde koşan kimse, şüpheli şeylere, sonra mekrûhlara, sonra da harâmlara, hattâ küfre dalar. Geçmiş ümmetlerin, Peygamberlerine inanmamalarına sebep, dünyâya düşkün olmaları idi. Mûsâ aleyhisselâm, Tûr Dağına giderken, birinin çok ağladığını gördü ve; -Yâ Rabbî! Kulun, senin korkundan ağlıyor diye arz etti. Allahü teâlâ da; (Kan ağlasa dahî, onu affetmem. Çünkü o, dünyâya düşkündür) buyurdu. Hazret-i Alî buyurdu ki: "Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir. Birine yaklaşan, diğerinden uzaklaşır." Dünyâ mâlı peşinde koşmak, nefsin arzûları peşinden koşmaktan dahâ fenâdır. Mâl, para peşinde koşmak, Allahü teâlânın emirlerini unutturursa, buna dünyâ muhabbeti denir. Allahü teâlânın sevgisi bulunmayan kalbe, şeytân yerleşir. Şeytânın en büyük hîlesi ise, insana hayırlı işler yaptırarak kendisini sâlih, iyi zannettirmesidir. Böyle kimse, kendisinin kulu olur. Hadîs-i şerîfte; (Geçen ümmetlerin her birine fitneler verildi. Benim ümmetimin fitnesi, mâl, para toplamak olacaktır) buyuruldu. İnsanın rızkı değişmez, azalmaz, çoğalmaz ve zamânından geri kalmaz. Kişi, Allahü teâlânın yarattığı sebeplere yapışarak, ezelde kendisi için takdir edilen rızkına kavuşur. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, insanları yaratırken, ecellerini, ömürlerini ve rızıklarını takdîr etmiştir) buyuruldu. İnsan, rızkını aradığı gibi, rızık da, sâhibini arar. Çok fakîrler vardır ki, zenginlerden dahâ iyi, dahâ mesûd yaşar. Allahü teâlâ kendisinden korkanlara, dînine sarılanlara, ummadıkları yerden rızık gönderir. Bir hadîs-i kudsîde; (Ey dünyâ! Bana hizmet edene hizmetçi ol! Sana hizmet edene güçlük göster!) buyuruldu. DUVARDAN GELEN SES!.. Önceki ümmetlerden bir kimse vefat eder. Geride bir köşkü ile iki oğlu kalır. Çocuklar, köşkü taksîmde anlaşamazlar, münakaşaya başlarlar. O anda köşkün duvarından; "Benim için birbirinize düşman olmayınız. Ben bir hükümdar idim. Çok yaşadım. Mezârda yüz otuz sene kaldım. Sonra, toprağımla çanak çömlek yaptılar. Kırk sene evlerde kullandılar. Kırıldım. Sokağa atıldım. Sonra, benimle kerpiç yaptılar. Bu duvarın inşâsında kullandılar. Birbirinizle dövüşmeyiniz. Siz de, benim gibi olacaksınız" diye bir ses duyarlar. Dünyâlık peşine düşen, âhireti unutur. Halbuki dünyâ geçici, âhiret ise sonsuzdur. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sevgisi arttıkça, âhirete olan zararı da artar. Âhiret sevgisi arttıkça, dünyânın ona zararı azalır) buyuruldu. Netice olarak dinimizde kötülenen, mal, mülk değil, bunlara olan sevgidir. Kişinin, dünyaya, mala mülke olan sevgisi arttıkça, Allahü teâlâ indindeki kıymeti, değeri de azalmaktadır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Mü'minin Allah indinde kıymeti, topladığı dünyâlık kadar azalır.)
.
Mübarek zamanları fırsat bilmeli...
30 Kasım 2008 01:00
Allahü teâlâ, kullarına çok acıdığı için, bazı aylara, günlere ve gecelere kıymet vermiş, bu gecelerde edilen duâları, yapılan tövbeleri kabûl edeceğini bildirmiştir. Kullarının çok ibâdet yapması, duâ ve tövbe etmeleri için bu zamanları sebep kılmıştır. Dinimizde bildirilen kıymetli geceye, kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Mubârek geceler, önceki günü öğle namâzı vaktinden, o gecenin fecrine kadar olan zamândır. Yalnız, Arefe ve üç Kurban Bayramı günlerinin geceleri böyle değildir. Bu dört gece, bu günleri takip eden gecelerdir. Böyle mübârek zamanlarda, kazâ namâzları kılmalı, Kur'ân-ı kerîm okumalı, duâ, tövbe etmeli, sadaka vermeli, Müslümânları sevindirmeli, bunların sevâblarını ölülere de göndermeli ve bu şekilde mübârek gecelere saygı göstermelidir. Ayrıca saygı göstermek, bu gecelerde günâh işlememekle olur. İmâm-ı Nevevî hazretleri; "Gecenin on iki kısmından bir kısmını yaklaşık bir sâat kadar ihyâ etmek, bütün geceyi ihyâ etmek olur. Yaz ve kış geceleri için hep böyledir" buyuruyor. Hakâyık-ı manzûme kitabında; "Fıkıh kitâblarında sâat demek, bir miktâr zamân demektir" deniyor. İmâm-ı Nevevî hazretleri, Şâfi'î mezhebinde müctehiddir. Hanefî mezhebindekilerin de, geceleri böyle ihyâ etmeleri uygun olur. ZİLHİCCE AYININ FAZİLETİ Zilhicce ayının fazîleti çok büyüktür. Rivâyet edildiğine göre, hazret-i Âdem'in tövbesi Muharrem veyâ Zilhicce ayında kabûl buyurulmuştur. İbni Abbâs hazretlerinin rivâyet ettiği bir hadîs-i şerife göre, Zilhiccenin sonuna kadar olan günler de, Ramazân-ı şerîfin günleri gibi ayrı ayrı fazîlete sahiptir. Onuncu gün için de şöyle buyurulmuştur: (Zilhiccenin onuncu günü Kurban Bayramı günüdür. Her kim, o gün bayram namâzından gelip kurbanını boğazlayıncaya kadar bir şey yemeyip, kurbanının böbrekleri ile iftâr edip, iki rekat namâz kılsa, o kimsenin kurbanının kanı yere düşmeden, kendi günâhı ve ana-babasının günâhları, ehl-ü ıyâl, evlâd ve akrabâlarının günâhları sevâba çevrilir.) Her kim Zilhicce ayının son günü ve Muharrem ayının birinci günü oruç tutarsa, o senenin tamâmını oruç tutmuş gibi fazîlete mazhar olur. Kim ki, Zilhicce ayının on günü içinde fakirlere yardım etse, Peygamberlere hürmet etmiş olur. Bu on gün içinde, her kim bir hasta ziyâret etse, Allahü teâlânın dostları olan kulların hâtırını sormuş ve ziyâret eylemiş gibi olur. Bu on gün içinde yapılan her ibâdet, diğer günlerde edâ edilen ibâdetlerden çok dahâ üstün ve pek fazla sevâba vesîle olur. Bu on gün içinde, din ilmi meclisinde bulunan kimse, Peygamberler toplantısında bulunmuş gibi olur. Din ilmini öğrenmek ise, kadın, erkek herkese farzdır. Çocuklara öğretmek de, birinci vazîfedir. Abdullah ibni Abbâs hazretlerinin bildirdiği hadîs-i şerîfte; (Hiçbir ibâdetin kıymeti, Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibâdetlerin kıymeti gibi olamaz) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde de; (Arefe günü tutulan oruç, bir geçmiş senenin ve bir gelecek senenin günâhlarına keffâret olur) buyurmuştur. Zilhicce ayının dokuzuncu Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek birer senede yapılan tövbelerin kabûl olmasına yarar. BU YOLUN İKİ TEMELİ İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Bu yol iki temel üzerine kurulmuştur: Birincisi, İslâmiyyete uymaktır. İkincisi, yol göstereni sevmek ve ona öyle bağlanmaktır ki, onun her şeyini beğenmektir. Allahü teâlânın ihsânı ile, bu iki temel sağlam olursa, dünyâ ve âhiret saâdetleri ele girmiş demektir. Şimdiye kadar olan kusûrların bağışlanması için, Allahü teâlâya çok yalvarınız! Ramazân-ı şerîfin son on günü yapamamış olduğunuz i'tikâfın kazâsı olmak için niyyet ederek, Zilhicce ayının ilk on günü i'tikâf ediniz. Böyle niyyet ederek, sünnet sevâbına kavuşursunuz." Netice olarak, Allahü teâlânın ihsân ettiği ömrü ve kıymetli zamanları fırsat bilmeli, değerlendirmelidir. Çünkü bu fırsatlar ve kıymetli zamanlar, bir daha elimize geçmeyebilir.
.
Rehbersiz doğru yola kavuşulamaz
1 Aralık 2008 01:00
Târîh incelenecek olursa, insanların, önlerinde bir rehber olmadan hep yanlış yollara saptıkları görülür. İnsan, aklı sâyesinde Yaratıcıyı anlamış fakat ona giden yolu bulamamıştır. Peygamberleri işitmeyenler, Yaratanı etrâflarında aramış ve kendilerine en büyük faydası olan Güneş'i, yaratıcı sanarak ona tapınmışlardır. Fırtınayı, ateşi, denizi, yanar dağları ve benzerlerini gördükçe bunları yaratıcının yardımcıları zannetmişlerdir. Her biri için semboller yapmışlar ve bundan da putlar doğmuştur. Kısacası insan, Allahü teâlâyı kendi başına bir türlü tanıyamamıştır. Bugün bile Güneş'e, ateşe tapanlar vardır ve bunlara da şaşmamalıdır. Çünkü rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz. Kur'ân-ı kerîmde, İsrâ sûresinin 15. âyetinde meâlen; (Biz, Peygamber göndererek bildirmeden önce azâb yapıcı değiliz) buyurulmaktadır. EN BÜYÜK REHBERLER!.. Allahü teâlâ, kullarına verdiği akıl, düşünme kuvvetinin nasıl kullanılacağını onlara öğretmek, kendini onlara tanıtmak ve iyi işleri kötü, zararlı işlerden ayırmak için, dünyâya Peygamberler gönderdi. Peygamberler, insanlık sıfatları itibariyle bizim gibi insandır, yer, içer, uyur ve yorulurlar. Bizden farkları, zekâ ve muhâkeme kuvvetlerinin çok üstün olması, tertemiz ahlâklı ve Allahü teâlânın emirlerini bize teblîğ edecek bir güçte bulunmalarıdır. Bunun için Peygamberler, en büyük rehberlerdir. İslâm dînini teblîğ eden, Muhammed aleyhisselâmdır ve kitâbı da Kur'ân-ı kerîmdir. Muhammed aleyhisselâmın mübârek sözlerine Hadîs-i şerîf denir. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında bize rehberlik eden büyük din âlimleri de vardır. Bazı kimseler; "Böyle âlimlere lüzûm var mıdır? İnsan iyi bir Müslümân olmak için İslâm dîninin kitâbı olan Kur'ân-ı kerîmi okuyarak ve hadîs-i şerîfleri inceleyerek doğru yolu bulamaz mı?" diyebilirler ve bu din rehberlerine kıymet ve ehemmiyet vermeyebilirler. Hâlbuki bu, çok yanlıştır. Zîrâ, din esâsları hakkında hiçbir bilgisi olmayan bir insan, bir rehber olmadan Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin derin manasını anlayamaz. En mükemmel sporcu bile, yüksek bir dağa çıkarken kendisine bir rehber arar. Bir büyük fabrikada mühendislerin yanında ustabaşıları ve ustalar vardır. Böyle bir fabrikaya ilk giren işçi, önce ustalarından, sonra ustabaşılarından işinin inceliğini öğrenir. Bunları öğrenmeden önce, yüksek mühendis ile temâs ederse, onun sözlerinden, hesâplarından hiçbir şey anlamaz. Çok iyi silâh kullanan bir kimse bile, kendisine verilen yeni bir silâhın nasıl kullanılacağı kendine öğretilmeden, onu doğru kullanamaz. Bunun içindir ki, din ve îmân işlerinde, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında kendilerine mürşid-i kâmil ismi verilen büyük din âlimlerinin eserlerinden faydalanmak gerekmektedir. MÜRŞİD-İ KÂMİLLERİN EN ÜSTÜNÜ İslâm dînindeki mürşid-i kâmillerin en üstünleri, dört mezheb imâmlarıdır. Bunlar, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, imâm-ı Şâfi'î, imâm-ı Mâlik ve imâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleridir. Bu dört imâm, İslâm dîninin dört temel direkleridir. Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin manalarını doğru olarak öğrenmek için, bunlardan birinin kitaplarını okumak lâzımdır. Bunların her birinin kitâplarını açıklayan binlerce âlim gelmiştir. Bu açıklamaları okuyan, İslâm dînini doğru olarak öğrenir. Bu kitapların hepsindeki îmân bilgileri aynıdır. Bu doğru îmâna Ehl-i Sünnet itikâdı denir. Sonradan uydurulan, bunlara uymayan bozuk, sapık inanç yollarına bid'at ve dalâlet yolları denir. Netice olarak, Allahü teâlâ, insanları rehbersiz, başıboş olarak bırakmamış, onlara, rehber olarak Peygamberler, Kitaplar göndermiştir. Ayrıca insana, bu Peygamberleri ve gönderilen kitapları anlayacak kadar da, akıl verilmiştir. İnsanı, dalâletten, kötü yoldan ilim ve âlimler kurtarır. Zira rehber olmadan doğru yola kavuşulamaz. Bunun için, Ehl-i sünnet âlimlerini ve bunların yazdığı doğru din kitâplarını arayıp, bulmak ve okumak lâzımdır.
.
Bayram, affa uğramaktır...
7 Aralık 2008 01:00
Rabbimizin rızâsına kavuşmak için bayramlar birer vesiledir. Kul haklarından ve günah kirlerinden kurtularak, hakiki bayramlara kavuşmayı taleb etmeliyiz. Dinimizin emirlerine uyarsak, dünyada rahat ve huzûrlu oluruz. Âhirette de ebedi saâdete kavuşuruz. Zira İslâmiyyet ilâç gibidir, su gibidir. Müslümana iyi gelir, Hıristiyana iyi gelmez diye bir şey yoktur. Kim kullanırsa ona iyi gelir. Çünkü mevcudiyeti şifâdır. Aspirini kim kullanırsa, baş ağrısına iyi gelir. Bir bayram günü, insanların neşeyle eğlendiklerini gören hazret-i Ali; "Günah işlemediğimiz gün de, bizim bayramımızdır." buyurmuşlardır. Behlül-i Dânâ hazretleri de şu beytleri sık sık okurlarmış: "Bayram, yeni elbiseler giyenler için değildir./Ancak ilâhî azâptan emin olanlar içindir./Bayram bineklere binenler için de değildir./Ancak hatâ ve isyânı bırakanlar içindir..." CENNETTE İKİ KAPI AÇILIR!.. Allahü teala, Muhammed aleyhisselamın ümmetine, nice mübarek günler, geceler ihsan etmiştir. Ramazan ve Kurban Bayramları da bu ihsanın içindedir. Bunları fırsat, ganimet bilerek, Rabbimizin rızasına kavuşmayı talep etmeliyiz. Ana-baba hayatta ise, rızasını almak için uğraşmalıdır. Zira ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zâlim olsalar dahi onlara karşı gelmek onlarla sert konuşmak câiz değildir. Çeşitli vesilelerle, onların elleri öpülüp, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Ana-babanın dualarını almak için vesilelerden biri de bayramlardır. Bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler alıp, bayramları tebrik edilerek, hakları helâl ettirilmeli ve duâlarını almalıdır! Arada kırgınlıklar varsa bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) Ana-baba, kızıp bir şey söylediği zaman onlara karşılık vermemelidir. Emrettikleri şeyleri bir an önce yapıp onların duâsını almalıdır. Onların üzülüp bedduâ etmelerinden korkmalıdır. Zira atılan ok tekrar geri gelmez. Onlar hayatta iken kıymetini bilip, hayır duâlarını almak lâzımdır. Soğuk bir kış gecesinde, Bâyezid-i Bistâmi hazretlerinin annesi; -Oğlum, bir bardak su verir misin? diye seslenir. Yatağından fırlayan Bâyezid-i Bistâmi hazretleri, testide su olmadığı için koşarak dışarı çıkar. Her yer buz, kar kaplıdır. Zorlukla testiyi doldurup geri döner. Fakat annesi uyumuştur. Elinde su dolu testi ile, annesinin baş ucunda bekler. Hava çok soğuk olduğu için, bir müddet sonra soğuktan titremeye başlar ama uyumaz annesinin uyanmasını bekler. Nihayet, annesi, "su, su" diye mırıldanmaya başlayınca; -Buyur anneciğim, suyun hazır der. Annesi daha ilk sözünde suyun hazır olmasını anlayamaz ve; -Oğlum ne çabuk getirdin der. -Anneciğim, daha önce uyandığında, su istemiştin. O zaman su olmadığı için, testiyi doldurmaya gittim. Geldiğimde senin daldığını gördüm. Uyanmanı bekledim cevabını verir. Oğlunun sadakatine sevinen annesi, şükreder ve; -Yâ Rabbî ben oğlumdan râzıyım, sen de râzı ol, diye duâ eder. Annesinin duâsı sebebiyle, Bâyezid-i Bistâmî hazretleri, evliyâlıkta yüksek derecelere kavuşur... GÜNAHLARDAN KURTULMA GÜNÜ!.. Îmânlı olup, Cehennemden en son çıkacaklar Allah yolunda olan ana-babasının İslâmiyete uygun olan emirlerine âsî olanlardır. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselama buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, ana-babasını râzı eden beni râzı etmiş olur. Ana babasını râzı edip bana âsî olan kimseyi dahi iyilerden sayarım. Ana-babasına âsî olan, bana mûtî [itâatkâr] olsa bile, onu fenâlar tarafına ilhâk ederim.) Netice olarak bayram, affa uğramaktır. Bayram, günâhlardan kurtulma günüdür. Mü'minin bayramı, günahlarının affedildiği ve imânla öldüğü gündür. Cennette Allahü teâlânın rû'yetine kavuştuğu ve Peygamber efendimizi gördüğü gün, mü'minin bayramıdır. Hakiki bayram, Rabbimizin huzûruna, yüz akıyla çıkabilmektir...
.
"Mâni çıkmadan önce acele ediniz"
8 Aralık 2008 01:00
Müslüman, zamanın kıymetini iyi bilir ve bunun için, her işini zamanında yapar. İşlerini yarına bırakmadığı gibi, yarın yapacağı işleri bile bugünden halletmeye çalışır. Çünkü Peygamber efendimiz; (İşlerinizi yarına bırakmayınız. Sonra yok olursunuz!) buyurmuşlardır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Vakit, keskin bir kılınç gibidir. Yarına çıkacağımız belli değildir. Mühim işleri bugün yapmalı, mühim olmayanları yarına bırakmalıdır. Aklı olan böyle yapar" buyurmuştur. Abdülehad Serhendî hazretleri buyuruyor ki: "İyi ameli sonraya bırakıp tehir edenler helâk oldular. Sen dersin ki, yarın yaparım. Ya yarına kavuşamazsan! Yâhut kavuşur da, bu imkân, sıhhat, kuvvet ve rahatlığı bulamazsan. O zaman çok pişmân olursun." "VAKTİNİ ZÂYİ ETME!.." Ahmed Siyâhî hazretleri oğluna nasîhat olarak buyurdu ki: "Ey oğlum! Vakitlerini dînin emirlerine uymakla kıymetlendir. Çünkü geçen zaman bir daha geri gelmez. Yarına çıkıp çıkmayacağın ise belli olmadığından yarını beklemek, yarın yaparım demek, üzüntü ve pişmanlığa yol açar. O halde sakın, elinde bulunan vaktini mâlâyâni, dünya ve âhirete faydası olmayan Allahü teâlânın râzı olmadığı, beğenmediği şeyler ile zâyi etme." İmâm-ı Ebû Yûsuf hazretleri, Abbâsî Halîfelerinden Hârûn Reşîd'e yazdığı mektupta buyurdu ki: "Bugünün işini yarına bırakma, yoksa işleri ve hakları zâyi edersin. İstekler bitmeden ecel gelir çatar. Ecel gelip çatmadan sâlih amel işle. Çünkü ölüm gelince, amel yapılmaz. Allahü teâlânın sana ihsân ettiği bu vazifede bir saat bile kalsan hakkı yerine getir. Çünkü âhiret gününde Allah indinde idârecilerin en mesûdu, tebeasını mesûd eden idârecidir." Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde; (Müsevvifler helâk oldu) buyurdular. Yâni, ileride tövbe ederim diyenler, tövbeyi geciktirenler ziyân ettiler. Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü, ölüm ansızın gelip yakalar" buyurmuştur. Murâd-ı Münzâvî hazretleri buyurdu ki: "Vakti ganîmet bilmek lâzımdır. Bu dünyâda, insana bitmeyen bir ömür verilmemiştir. İnsan için belli bir ömür vardır. Bu ömür de herkese nasîb olmaz. Yarına kavuşacağımızı kim katî olarak söyleyebilir. O halde hayat, içinde bulunduğumuz andır." Süfyân-ı Sevrî hazretleri, kendisinden nasihat isteyen bir kimseye; "Ölüm her an gelebilir. Yarına kadar yaşayabileceğini zanneden bir kimse ölüm için hazırlıklı değildir. Allahü teâlâya yapılan ibâdetler, ölümü hatırlamaya işârettir. Günah ve kusur olan işler de, ölümü unutmuş olmanın alâmetidir" buyurmuştur. Avn bin Abdullah hazretleri, nefsine hitaben; "Ey nefsim, hiç amelin olmadan, çalışmadan âhirette rahata kavuşmak istersin. Uzun uzun arzu ve isteklerin peşine düşüp, tövbeyi devamlı sonraya atıp, geciktiriyorsun, sana yazıklar olsun" buyurmuştur. Çelebi Cemâleddîn efendi, evinde sabah akşam misâfirlere, komşularına, fakir, yetîm ve dullara devamlı yemek çıkarırdı. Yolculara yemek ve binek temin ederdi. Gezdiği yerlerde, muhtaçlara imkanları dahilinde bir şeyler vererek, onları sevindirirdi. Hayır, hasenât ve iyilik yapmakta acele ederdi. Sebebi sorulduğunda; "Hayır yapmakta acele etmek lâzımdır. Tehir ve sonraya bırakmakta, çabuk geçen ömre güvenmek ve cimrilik korkusu vardır" buyururdu. SÂDIK OLMANIN ALÂMETİ Yûsuf bin Esbât hazretleri, sâdık olmanın alâmetlerini anlatırken, bunlardan birinin de; "Nefsin isteklerini yapmaması, mühim işleri hemen yapıp, mühim olmayanları sonraya bırakması. Âhireti, dünyâya tercih etmesidir" diye bildirmiştir. Netice olarak Allahü teâlâ, herkese belli bir ömür takdir etmiştir. Bu ömrün ne zaman biteceği ise belli değildir. İnsan, her an ölümle karşı karşıya gelebilir. Bunun için Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Ölmeden evvel tövbe ediniz. Hayırlı işleri yapmaya mâni çıkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyı çok hâtırlayınız. Zekât ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rızıklarına ve yardımına kavuşunuz!)
.
Eden, kendine eder!..
14 Aralık 2008 01:00
İnsan, başıboş olarak yaratılmamıştır. Her yaptığının hesabını verecektir. Bunun için kişinin, yaptığı her işi, her davranışı iyi hesap etmesi, iyi araştırması gerekir. Yapılan hareketin, başkasına bir zararı var mıdır, kul hakkı geçiyor mudur, geçmiyor mudur iyi düşünmek lâzımdır. İşin aslını iyi bilmeden alelacele karar vermek, insanı yanıltabilir, hata yapmasına sebep olabilir. Kişi, ana-babasına nasıl muamele ederse, çocukları da ona öyle muamele ederler. "Eden bulur.", "Ne ekersen onu biçersin" gibi güzel atasözlerimiz vardır. Vaktiyle bir kimse, babasını dövmeye kalkar. Etraftan yetişenler; -Bu ne hâl, utanmıyor musun, insan hiç babasını döver mi, diye o kimseye bağırırlar ve babasını elinden kurtarmaya çalışırlar. Fakat dövülen şahıs, onlara dönüp o perişân hâliyle; -Bırakın! Ben de burada babamı döverdim. Şimdi de aynı yerde evlâdım beni dövüyor. Onun suçu yok. Ben kendi yaptığımın cezâsını çekiyorum der. "RÜZGÂR EKEN, FIRTINA BİÇER!" "Kimsenin yaptığı yanına kâr kalmaz.", "Rüzgâr eken fırtına biçer.", "Zulüm payidar olmaz" gibi yapılan iyiliklerin, kötülüklerin dünyada veya âhirette mutlaka bir karşılığının olacağını bildiren birçok atasözü vardır. Bunları unutmamak gerekir. Lokman Hakîm hazretleri oğluna hitaben buyurdu ki: "Ey oğlum! Merhamet eden merhamet bulur. Sükût eden selâmete erer, hayır söyleyen kâr eder, kötü konuşan günahkâr olur, diline hâkim olmayan pişmân olur." İyilik eden iyilik, kötülük eden de kötülük bulur. İyilik edene, mâl ile, hizmet ile karşılığı yapılır. Bunu yapamayan, teşekkür ve duâ eder. Yapılan iyiliklere karşılık yapmayanın, başına kakılır, kötülenir, incitilir. Çünkü, iyiliğe karşı iyilik yapmak, insanlık vazîfesidir. Errahman sûresinin 60. âyet-i kerimesinde meâlen; (İyiliğin karşılığı, ancak iyilik olur) buyuruldu. Enbiyâ sûresinin 47. âyet-i kerîmesinde meâlen buyuruldu ki: (Kıyâmet günü adâlet ölçüsünü ortaya koyarız. Kimseye bir zulüm yapılmaz. Hardal dânesi kadar iyilik eden karşılığına kavuşur.) Zilzâl suresinin 7. âyet-i kerîmesinde de meâlen: (Zerre miktarı iyilik yapan onun karşılığını bulur) buyurulmaktadır. Abdülehad Serhendî hazretleri, nasîhat isteyen talebesine hitâben: "Allahü teâlâ hâzır ve nâzırdır. Her işini görmekte, her yaptığını bilmektedir. O hâlde bilerek, anlayarak söyle. Bilerek anlayarak dinle. Bilerek anlayarak iş yap. Bilerek dur, bilerek yürü. Kısaca bugün öyle ol ki, yarın mahcûb olmayasın. Birkaç gece rahatsız ol da, sonsuz râhata kavuş" buyurmuştur. Muhammed Murad Efendi buyurdu ki: "Kişi, kendine her ne muamele yapılırsa, başkasına da o muameleyi yapmalıdır. Bu nasihati kabul eden kimse, dünya ve ahirette selâmet bulur." Abdullah bin Muhammed Bekrî hazretleri şöyle anlatır: "İmâm-ı Şâfiî hazretleri ile Bağdat'ta nehir kenarında oturuyorduk. Bir genç gelip abdest almaya başladı. Fakat abdesti yanlış aldı. İmâm-ı Şâfiî hazretleri o gence; -Abdesti tam al. Allahü teâlâ sana dünyâ ve âhiret saâdeti versin buyurdu. Genç tekrar abdest alıp, yanımıza geldi ve; -Bana nasîhat eder misiniz, bilmediklerimi öğretir misiniz deyince, İmâm-ı Şâfiî hazretleri o genci kırmayıp buyurdu ki: -Allahü teâlâyı bilen, kurtuluş bulur. Dîninde titizlik gösteren, kötülüklerden kurtulur. Nefsini ıslah eden, saâdete kavuşur. Genç; -Biraz daha nasihat eder misiniz deyince, tekrar buyurdu ki: "ÇALMA ELİN KAPISINI..." -Kim şu üç şeyi yaparsa îmânı kâmil olur: 1-Allahü teâlânın emirlerini yapmak ve yaymak. 2-Allahü teâlânın yasaklarını yapmamak ve yapılmaması için uğraşmak. 3-Her işinde Allahü teâlânın dinde bildirdiği hudutlar içinde bulunmak." Netice olarak atalarımız, "Çalma elin kapısını, çalarlar kapını" demişlerdir. "Eden bulur" sözü de bu mânâyı işâret eder. Büyüklüğün şanı, sana yapana aynısını yapmak olmayıp, onu affetmek, geçmişteki olaylardan ibret almak ve hiç kimseyi incitmemektir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir.)
.
Huzursuzluğun kaynağı
15 Aralık 2008 01:00
İnsanların, sıhhatli, sağlam, rahat, neşeli yaşamalarına ve âhirette sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere ni'met denir. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, kullarına lâzım olan bütün ni'metleri yarattı ve bunlardan nasıl istifâde edileceğini, nasıl kullanılacağını, Peygamberleri ile gönderdiği kitaplarında bildirdi. Bu bilgilere din denir. Allahü teâlâ, ilk insan ve ilk Peygamber olan Âdem aleyhisselâmdan itibaren bir Peygamber vâsıtası ile, insanlara dinler göndermiş ve bunlar vâsıtası ile, insanların dünyâda rahat, huzûr içinde yaşamaları, âhirette de sonsuz saâdete kavuşmaları yolunu bildirmiştir. Saâdete, huzûra kavuşmak için, önce Allahü teâlâya, Peygamberlerine îmân etmeyi sonra da kitaplarındaki emir ve yasaklara uymayı emretmiştir. EMİR VE YASAKLARA UYAN... Dinli olsun, dinsiz olsun, inansın inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, Kur'ân-ı kerîmde bildirilen emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda rahat ve huzur içinde yaşar. Bu hâl, faydalı bir ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulması gibidir. Zamanımızda, dinsiz, îmânsız çok kimsenin ve Müslümân olmayan, hattâ İslâm düşmanı olan bazı milletlerin birçok işlerinde, başarılı olmaları, rahat, huzur içinde yaşamaları, inanmadıkları, bilmedikleri hâlde, Kur'ân-ı kerîmin emrine uygun olarak çalıştıkları içindir. Müslümân olduklarını söyleyen, âdet olarak ibâdetleri yapan, çok kimsenin ise, sefâlet, sıkıntılar içinde yaşamalarının sebebi de, Kur'ân-ı kerîmin gösterdiği emirlere ve güzel ahlâka uymadıkları içindir. Kur'ân-ı kerîme uyarak âhirette sonsuz saâdete kavuşabilmek için ise, önce buna îmân etmek, inanmak ve bilerek, niyyet ederek uymak lâzımdır. Allahü teâlâ, îmân edenleri ve îmânın îcâplarını yapanları zulmetlerden, sıkıntılardan kurtarır. Bunları huzûra, saâdete kavuşturur. Bunlar, her zamân ve her işlerinde, rahat ve huzur içinde olurlar. Kimyâ-i Se'âdet kitâbında, Ebû Sa'îd-i Hudrî hazretlerinden naklederek buyuruluyor ki: "Resûlullah efendimiz, hayvana ot verir, deveyi bağlar, evini süpürür, koyunun sütünü sağar, ayakkabısının söküğünü diker, çamaşırını yamardı. Hizmetçisi ile birlikte yemek yer ve hizmetçisine yardım ederdi. Pazardan öte beri alıp torba içinde eve getirirdi. Fakîrle, zenginle, büyükle, küçükle karşılaşınca, önce selâm verir ve bunlarla müsâfeha etmek için, mübârek elini önce uzatırdı. Köleyi, efendiyi, beyi, siyâhı ve beyâzı bir tutardı. Her kim olursa olsun, çağırılan yere giderdi. Önüne konulan şeyi, az olsa da, hafîf, aşağı görmezdi. Akşamdan sabâha ve sabahtan akşama yemek bırakmazdı. Güzel huylu idi, iyilik etmesini severdi ve herkesle iyi geçinirdi. Güler yüzlü, tatlı sözlü idi. Söylerken gülmezdi. Aşağı gönüllü ve heybetli idi. Cömert olup, isrâf etmez, faydasız yere bir şey vermezdi. Herkese acırdı ve kimseden bir şey beklemezdi. Saâdet, huzûr isteyen, Onun gibi olmalıdır..." KALBİ TEMİZ OLAN... Müslümânlık, dünyâ ve âhiret saâdetini sağlayan tek yoldur. Allahü teâlânın takdirine inanan bir Müslümân, dünyâda, dâimâ huzûr içindedir. Çünkü bu Müslümân, kendisine gelen hayır ve şerrin Allahü teâlânın takdîri ile ve Ondan gelen her şeyin de, kendisi için iyi olduğuna, kötü zannettiği şeyin sonunun, iyi olacağına inamakta ve böylece felâketlere de, kolaylıkla göğüs germektedir. İşte böyle bir insan, huzûrludur ve Allahü teâlânın da sevgili kuludur. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbleri temizlemek için göndermiştir. Kalbi temiz olan bir kimse, herkese iyilik eder, milletine faydalı olur. Dünyâda, rahat, huzur içinde yaşar ve âhirette de, sonsuz saâdete kavuşur. Netice olarak huzûrsuzluğun kaynağının ilki, dinini bilmemek ve öğrenmemektir. İkincisi ise, bildiklerini, öğrendiklerini tatbik etmemektir. Zira huzûr, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını öğrenip bunlara uymakla elde edilir. Herkese dert ve belâ, günâh yolundan, rahat ve huzur da, itâat yolundan gelmektedir...
.
Mihnete şükretmeyen, nimete şükredemez
21 Aralık 2008 01:00
Bu dünyâ, imtihân yeridir. Burada hak ile bâtıl, haklı ile haksız karışıktır. Dünyâda îmân edenlere sıkıntılar, belâlar verilmeyip yalnız inkâr edenlere verilseydi, dost, düşmandan ayrılır, belli olur ve imtihânın faydası kalmazdı. Ayrıca Ankebût sûresinin 2. âyet-i kerîmesinde meâlen; (İnsanların, îmân ettik demekle bırakılmayarak, din yolunda karşılaşacakları sıkıntılara katlanmalarına göre, îmân ettik sözlerinin doğru veyâ yalan olduğu anlaşılacağı) buyurulmaktadır ki, bu âyet-i kerîmede, sıkıntılara dayanmanın çok mühim olduğu anlatılmaktadır. Allahü teâlâ her şeye kâdirdir. Îmân edenlere hem dünyâda, hem de âhirette râhatlık verebilirdi. Fakat Allahü teâlânın âdeti böyle değildir. Kudretini hikmeti ve âdeti, işlerini, yaratmasını da, sebepler altında gizlemiştir. Ayrıca mü'minlerin dünyâda elem çekmesi, âhiret ni'metlerinin kıymetini bilmeleri içindir. Din büyükleri ve sâlih kullar için, sevgilinin istediği belâlar, kıymetlidir. Dünyâda mü'minler, mihnet, sıkıntı çekerse, dost düşmandan ayrılmış olur ve belâlar, mü'minler için günâhlara keffârettir. SIKINTININ REÇETESİ!.. Ahmed Yekdest Cüryânî hazretleri; "Dünyânın esâsı mihnet, sıkıntı üzerine kurulmuştur. Sıkıntının ise sabretmekten başka reçetesi, katlanmaktan başka kurtuluş yolu yoktur. Şu üç sabır çok sevgilidir. Bunlar; tâatte, Hakka kullukta, günah işlememekte, belâ ve mihnet ânında sabırdır" buyurmuştur. Dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara ni'met, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara hikmet, onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle Cennet, âhirete nisbetle de, çöplük gibidir. İnsânların, sıhhatli, sağlam, râhat, neşeli yaşamalarına ve âhirette de sonsuz saâdete kavuşmalarına sebep olan faydalı şeylere ni'met denir. Mihnet ise, insana sıkıntı veren şeyler demektir. Ni'metlere şükretmekle ve sıkıntılara da sabretmekle emrolunduk. Hatta mihnet yani sıkıntı zamanlarında bile şükretmenin daha iyi olduğu kitaplarda yazılıdır. Hamdetmek ve şükretmek, Allahü teâlâya teşekkür için kullanılır. Bunlardan hamdetmek yani Elhamdülillah demek, şükretmekten daha üstündür. Çünkü hamdetmek, hem dert, belâ, sıkıntı anında, hem de ni'met zamanında söylenir. Allahü teâlânın verdiği elemler, ni'metleri gibi güzeldir. Hamdetmek, Allahü teâlâyı övmenin en üstün şeklidir. Sevinç hâlinde de, sıkıntı hâlinde de hamdedilmektedir. Şükür ise, sadece ni'met zamanında söylenir. Ni'met kalmayınca, şükür de kalmaz. Bu sebeple din büyükleri, ni'met ve mihnet hâlinde hep; "Elhamdülillâhi alâ küll-i hâl" diyerek şükretmişlerdir. Çünkü her ikisini de veren, Allahü teâlâdır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın yaratılması, kendini hakîr bilmesi, aşağı görmesi içindir. Bu dünyâ, Müslümânların âhiretlerine, Cennetteki ni'metlerine göre, bir zindân gibidir. Müslümânların, bu zindânda zevk ve safâ aramaları, akla uygun olmaz. O hâlde, dünyâda eziyet, sıkıntı çekmeye alışmak lâzımdır. Burada mihnetlere katlanmaktan başka çâre yoktur. İnsanların üzmelerine dayanmak lâzımdır. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ülül'azm olanların sabrettikleri gibi sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi gönderdi." MUHABBETİN ŞARTI!.. Netice olarak insân, ne kadar dert, belâ ve mihnetlere düçâr olursa, kemâle gelmesi, olgunlaşması da o nisbette fazla olur. Ayrıca mihnetlere, sıkıntılara katlanmak, muhabbetin şartlarındandır. Seven, sevdiğinden gelen her şeye katlanır, itrâz etmez. Allahü teâlâya karşı bir hata işlediği zaman hemen istiğfar eder. Zira hatada ısrar etmek helâk olmaya sebeptir. Çeşitli sıkıntılara ve geçim darlığına düşen bir kimse, istiğfara devam etmeli ve bu hâli yani işlediği günahlarının karşılığının dünyada verilmesi hâlini de, ni'met bilmelidir, şükretmelidir. Çünkü mihnetlere şükretmeyen, nimetlere şükredemez.
.
Sadece dil ile tövbe olmaz!
22 Aralık 2008 01:00
Mü'minin, günâh işlemekle îmânı gitmez, kâfir olmaz. Günâhı çok olan bir mü'min, son nefesi boğazına gelmeden tövbe ederse, kurtulması çok umulur. Çünkü Allahü teâlâ, şartlarına uygun yapılan tövbeyi kabûl edeceğini vâdetmiştir. Eğer bir mü'min, tövbe etmek şerefine kavuşamamış ise, onun işi, Allahü teâlânın irâdesine kalmıştır. Cenâb-ı Hak, dilerse günâhlarının hepsini affederek Cennete sokar veya Cehennemde günâhları kadar azâb yapar. Fakat sonunda kurtularak, yine Cennete girer. Çünkü âhirette, merhamete kavuşamayanlar, yalnız imânsız olarak ölenlerdir. Zerre kadar îmânı olan, rahmete kavuşacaktır. Eğer önceleri rahmete kavuşamazsa bile, sonunda yine rahmete kavuşacaktır. Kadın, erkek her Müslümana, herhangi bir günâh işledikten sonra, işlenen bu günâhtan tövbe etmesi farzdır. Şartlarına uygun yapılan her günâhın tövbesi kabûl olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Yapılan tövbenin kabûl edileceğinden değil, tövbenin şartlarına uygun olup olmamasında şüphe etmelidir" buyurmuştur. GÜNAHTAN ÇOK KORKMALI!.. Tövbe edilmeyen herhangi bir günahtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günahlar içinde saklıdır. Yüz bin sene ibâdet eden makbûl bir kulunu, bir günâh için, sonsuz olarak reddedebilir ve hiçbir şeyden de çekinmez. Bunu Kur'ân-ı kerîm haber veriyor ve iki yüz bin sene itâat eden iblîsin, kibredip, secde etmediği için, ebedî mel'ûn olduğunu, haber veriyor. Yeryüzünde halîfesi olan, Âdem aleyhisselâmın oğlunu, bir adam öldürdüğü için, ebedî tard eyledi. Mûsâ aleyhisselâm zamânında, Bel'am bin Bâûrâ, İsm-i a'zamı biliyor ve her duâsı da kabûl oluyordu. Fakat Allahü teâlânın harâm ettiği bir şeye, az bir meylettiği için, îmânsız gitti ve; (Onun gibiler köpek gibidir) diye dillerde kaldı. Kârûn, Mûsâ aleyhisselâmın akrabâsı idi. Mûsâ aleyhisselâm buna hayır duâ edip, kimyâ ilmini öğretti. Çok zengin olmuş ve yalnızca hazînelerinin anahtarlarını kırk katır taşırdı. Birkaç kuruş zekât vermediği için, bütün malı ile birlikte, yer altına sokuldu. Sa'lebe, sahâbe arasında çok zâhid geçinir, çok ibâdet eder ve câmiden çıkmazdı. Bir kere sözünde durmadığı için, sahâbîlik şerefine kavuşamadı, îmânsız gitti. Allahü teâlâ, bunlar gibi dahâ nice kimselerden, bir günâh sebebi ile, böyle intikâm almıştır. Bu sebeple, her mü'minin günâh işlemekten çok korkması, ufak bir günâh işledikten sonra hemen tövbe, istiğfâr etmesi, yalvarması lâzımdır. İşlenen günâhlarda, kul hakkı da varsa, bunlara tövbe etmek için, hak sahipleri ile helâlleşmek, onları hoşnût ve râzı etmek de lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Gizli yapılan günâhın tövbesini gizli yapınız! Âşikâre yapılan günâhın tövbesini âşikâre yapınız! Günâhınızı bilenlere, tövbenizi duyurunuz!) buyurulmuştur. Bu sebeple, İslâm dînine inanmayan ve Müslümânlara, insanlara sıkıntı veren, zulmedenler, öldükten sonra, bunlar için; "Belki tövbe etmiştir, inkârdan vazgeçmiştir" demek boş söz olur. Böyle kimselerin tövbe edebilmesi için, zulüm, eziyet yapan uzuvlarının iyilik yapması, dili ile duâ etmesi ve mazlûmları hoşnût edecek vasiyette bulunmaları lâzımdır. Böyle tövbe etmeyenlerin ölülerine hüsn-i zan edilmez. "TÖVBEMİZ TÖVBEYE MUHTAÇ!" Hasan-ı Basrî hazretleri tövbenin şartlarına uygun olarak hem dil, hem de hâl ile yâni günahları, haramı terk etmekle ve hak sâhipleriyle helâlleşmekle yapılması lâzım olduğunu belirtmiştir. Şartlarına uygun olmayan tövbenin tam tövbe olmadığını belirtmek için; "Bizim tövbemiz de tövbeye muhtaçtır" buyurmuştur. Netice olarak, günahlardan tövbe etmek herkese farzdır. Ancak tövbe, sadece dil ile yapılmaz. Tövbe etmek için, kalb pişman olmalı, dil yalvarmalı ve günah işleyen organ da o günahtan vazgeçmelidir. Muhammed Rebhâmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Tövbe kalb, dil ve günâh işleyen âzâ ile birlikte olmalıdır. Kalb pişmân olmalı, dil, duâ etmeli, yalvarmalı ve âzâ da günâhtan çekilmelidir
.
"Âhirette hesâba çekilmeden önce..."
28 Aralık 2008 01:00
İnsanlar, yeni bir yıla girince genelde sevinir, neşelenirler. Yüzü âhirete dönük olanlar ise, ömürden bir sene daha gittiği ve kabre biraz daha yaklaşıldığı için, kendilerini hesâba çekerler. Çünkü Allahü teâlâ, Enbiyâ sûresinin 47. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kıyâmet günü terâzî kuracağım. O gün, kimseye zulüm edilmeyecektir. Herkesin, dünyâda yapmış olduğu zerre kadar iyilik ve kötülüklerini meydâna çıkarıp, terâzîye koyacağım. Herkesin hesâbını yapmaya yetişirim) buyurmaktadır. Allahü teâlâ, kullarına çok merhametli olduğu için bunu haber verdi ki, herkes dünyâda iken kendi hesâbını görsün. Peygamber efendimiz de buyuruyor ki: (Akıllı kimse, ölmeden önce hesâbını gören, ölümden sonra kendisine yarayacak şeyleri yapan kimsedir.) Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -Kul hangi sebeple Cennete girer? diye soruldukta, cevabında; -Beş şey ile: Eğrilik bulunmayan bir doğruluk, gevşeklik bulunmayan bir gayret, gizli âşikâr Allahü teâlâyı anmak, zikretmek, yol hazırlığı yapıp, ölüme hazırlanarak, ölümü beklemek ve hesâba çekilmeden önce kendini hesâba çekmekle buyurmuştur. ECEL GELMEDEN... Ömer bin Abdülazîz hazretleri buyuruyor ki: "Ecel gelmeden, ameller sona ermeden, Allahü teâlâ insanları ve cinleri hesâba çekmek için huzûruna getirmeden önce, tövbeyi fırsat bilmeli, af ve mağfirete kavuşmaya çalışmalıdır. Kıyâmette, hesap gününde, mâzeret kabûl edilmez. O zaman bütün gizli şeyler ortaya çıkarılır. Herkes kendi başının çâresini arar. İnsanlar, amelleriyle gelirler. Herkesin amellerine göre durumu ayrı ayrıdır. O gün, dünyâda Allahü teâlâ ve Resûlünün emirlerine uyup, yasaklarından uzak kalmış olanlara ne mutlu! Dünyâda Allahü teâlâya isyân ederek âhirete göçenlere ise çok yazık!" Âmir bin Abdullah hazretleri, namaz kılarken sanki tamâmen dünyâdan çıkar âhirete giderdi. Namaza durduktan sonra konuşulan hiçbir şeyi işitmez, yanında olup biten hiçbir şeyin farkına varmazdı. Bir gün kendisine; -Namaz kılarken hatırınıza herhangi bir şey gelir mi? diye soranlara; -Evet, Allahü teâlânın huzûrunda hesâba çekileceğim gün ile, Cennetlik veya Cehennemlik mi olacağım korkusu gelir, cevâbını vermiştir. Behâeddîn Buhârî hazretleri; "Bizim yolumuzda olan kimse, düşünüp araştırır. Kendini hesâba çekip bakar. Geçmiş zamânı gaflet ile mi, huzûr ile mi geçti? Eğer huzûr ile geçmişse, o kimsenin vakti değerlendirilmiştir. Allahü teâlâya hamdetsin. Eğer geçen zaman gaflet ile geçmişse, o kimse vaktini zâyi etmiştir. Yapacağı iş, geleceği için tedbirli olup, tövbe etmektir" buyurmuştur. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri buyuruyor ki: "Nefsini hesâba çek. İlme yapış ve edebi muhâfaza et. Hak ve hukûka riâyet et. İbâdetten ayrılma. Güzel ahlâklı, merhamet sâhibi ve yumuşak ol. Allahü teâlâyı unutturacak her şeyden uzak dur ve onlara kapılma." "PİŞMAN OLURSUN EY NEFSİM!" İmâm-ı Gazâlî hazretleri nefsine hitaben buyuruyor ki: "Ey nefsim, sonra tövbe ederim ve iyi şeyler yaparım diyorsan, ölüm dahâ önce gelebilir, pişmân olup kalırsın. Yarın tövbe etmeyi, bugün etmekten kolay sanıyorsan, aldanıyorsun. Çünkü tövbe, geciktikçe zorlaşır ve ölüm yaklaşınca, hayvana yokuş önünde yem vermeye benzer ki, faydası olmaz. Senin bu hâlin, şu talebeye benzer ki, dersine çalışmayıp, imtihân günü hepsini öğrenirim sanır ve ilim öğrenmek için, uzun zamân lâzım olduğunu bilemez. Bunun gibi, pis nefsi temizlemek için de, uzun zamân mücâhede etmek lâzımdır. Ömür, boşuna geçince, bir ânda, bunu nasıl yapabilirsin? İhtiyârlamadan önce gençliğin, hasta olmadan önce sıhhatin ve sıkıntı çekmeden önce râhatlığın ve ölmeden önce hayâtın kıymetini niçin bilmiyorsun?.." Netice olarak herkes, kendini hesâba çekerek, dünyada iken yaptıklarının hesâbını görmelidir. Aksi halde âhirette bu hesâbın altından kalkmak çok zor olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Âhirette hesâba çekilmeden önce, dünyâda iken hesâbınızı görünüz ve tartılmadan önce, kendinizi tartınız!)
.
Hicretin yıl dönümü
29 Aralık 2008 01:00
Peygamber efendimiz, Allahü teâlânın emirlerini tebliğe başlayınca, Mekkeli müşrikler, Resûlullah efendimize ve Eshâb-ı kirâma karşı olan düşmanlıklarını artırarak Müslümânları muhâsara ettiler. Muhâsara üç sene sürünce, Eshâb-ı kirâmın bâzısı, Medîne-i münevvereye, kimisi de Habeşistân'a hicret ettiler. Mekke-i mükerremede, Peygamber efendimiz, hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Alî'den başka kimse kalmamıştı. Hazret-i Ebû Bekir de hicret etmek için birkaç kere izin istemiş fakat Resûlullah efendimiz; (Sen benimle berâber hicret edersin) buyurarak izin vermemişlerdi. Mevâhib-i ledünniyyede buyuruluyor ki: "Resûlullah efendimiz, Eshâbına Mekke'den Medîne'ye gitmelerini emir buyurdu. Kendisi Mekke'de kalıp Allahü teâlâdan izin gelmesini bekledi. Bir gün Cebrâîl aleyhisselâm gelip, Kureyş kâfirleri seni öldürecek. Bu gece yatağında yatma, dedi. Ertesi gün hicret etmesine izni verilen âyet-i kerîmeyi getirdi." ÖLDÜRMEYE KARAR VERDİLER!.. Bu sırada Mekkeli müşrikler, Kureyş'in reîsi olan Ebû Cehil'in teklifi üzerine Resûlullah efendimizi öldürmeye karâr verdiler. Kâtilin belli olmaması için her kabîleden on iki kişi toplayarak Resûlullah efendimizin evinin etrâfını kuşattılar. O anda Allahü teâlâ, Peygamber efendimize hicret etmesi için emir verdi. Emri alan Resûlullah efendimiz, hazret-i Alîyi kendi yatağına yatırıp, Yasîn sûresinin 8. âyet-i kerîmesini okuyarak, müşriklerin arasından geçip gitti. Mekkeli müşrikler, Resûlullah efendimizin çıkıp gittiğini göremediler. Peygamber efendimiz, öğleye kadar, anlaşılamayan bir yerde kalıp, öğle vakti, hazret-i Ebû Bekir'in evine geldiler. Hazret-i Ebû Bekir'in oğlu Abdullah'a tembîh edip, her gün müşriklerin arasında dolaşıp topladığı haberleri ve yiyecek içecek alarak, her gece mağaraya getirmesini emir buyurdular. O gece, hazret-i Ebû Bekir ile birlikte evden çıkarak, Sevr dağındaki mağaraya gittiler. Mağara içinde, Resûlullah efendimiz mübârek başını hazret-i Ebû Bekir'in dizine koyup uyudu. Mağaradaki deliklerden zehirli hayvan çıkıp da, Resûlullah efendimizi incitmemesi için, hazret-i Ebû Bekir arkasındaki gömleği çıkarıp, parçalayarak, her parçası ile bir deliği tıkadı. Parça yetişmediği için, bir delik açık kaldı. Bu delikten bir yılan başını çıkarıp göründü. Hazret-i Ebû Bekir, yılanın dışarı çıkarak Resûlullah efendimizi incitmesini önlemek için, ayağını deliğe koydu. Yılan, ayağını ısırdı ise de çekmedi. Fakat, acısından gözlerinden yaş aktı ve Resûlullah efendimizin mübârek yüzüne damlayınca uyandı. Olanları anlayınca ısırılan yere mübârek tükürüğünü sürdü ve acısı hemen geçti. Mağarada üç gece kaldıktan sonra, Rebî'ul evvel ayının ilk pazartesi günü çıkıp, denize yakın yoldan deve ile Medîne'ye doğru yolcu oldular. Kudeyd denilen yerde bir çadıra rastladılar. Çadırdaki Âtike adındaki kadından yiyecek bir şeyler satın almak istediler. Kadın; -Zayıf, sütsüz bir koyundan başka yiyecek yok, dedi. Peygamber efendimiz; -İzin verirsen onu sağalım buyurdu. Mübârek eli ile koyunun sırtını okşayıp Besmele ile sağdı. O kadar çok süt çıktı ki, bulunanların hepsi bol bol içti ve kapları da doldurdu. Sonra kadının kocası gelip olanları işitince, hanımı ile birlikte Müslümân oldu. HİCRÎ SENE BAŞI... Netice olarak Peygamber efendimiz, 53 yaşında iken Medîne-i münevvereye hicret eyledi. Safer ayının 27. perşembe günü sabâh erkenden evinden çıkarak, öğleden sonra hazret-i Ebû Bekir'in evine geldi. O gece, berâberce, Mekke'nin 5.5 km güneydoğu tarafında bulunan Sevr dağındaki mağaraya geldiler. Mağarada üç gece kalıp, pazartesi gecesi yola çıktılar. Bir hafta yolculuktan sonra, Rebî'ul-evvel ayının 8. günü, Kubâ köyüne geldiler. Rebî'ul-evvel ayının 12. günü Medîne'ye hareket ettiler. Peygamber efendimizin, mîlâdın 622 senesinde, Allahü teâlânın emri ile, Mekke'den Medîne'ye yaptığı bu yolculuğa Hicret ve bu seneki Muharrem ayının birinci gününe de, Hicrî sene başı denir. Yeni 1430 Hicri senenin hayırlara vesile olması dileği ile...
.
.
.
|
| Bugün 614 ziyaretçi (1166 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
"Eshâbımın hiçbirine dil uzatmayınız!"
8 Kasım 2009 01:00
Peygamber efendimizi Peygamber iken bir ân gören, eğer âmâ ise, bir ân konuşan, büyük, küçük her mü'mine Sahâbî denir. Birkaç tânesine Eshâb veyâ Sahâbe denir. Bütün islâm âlimleri, ittifak hâlinde; "Eshâb-ı kirâm Peygamberlerden ve meleklerden sonra mahlûkların, yaratılanların en efdali, en üstünüdür" buyurmuşlardır. Resûlullah efendimizi bir kerre gören bir Müslümân, görmeyenlerin hepsinden kat kat dahâ yüksektir. Eshâb-ı kirâm, Şâm'a girince, bunları gören Hıristiyanlar; "Bunlar, Îsâ aleyhisselâmın havârîlerinden dahâ yüksektir" demişlerdir. İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Abdullah ibni Mübârek hazretleri; "Resûlullah efendimizin yanında giderken hazret-i Mu'âviyenin bindiği atın burnuna giren toz, Ömer bin Abdül'azîzden bin defa dahâ üstündür" buyurmuştur. "ALLAHÜ TEÂLÂ ONLARDAN RAZI..." Eshâb-ı kirâmın üstünlükleri âyet-i kerîmelerde de bildirilmiştir. Sûre-i Tövbede meâlen; (Mekke-i mükerreme ehâlîsinden olup, Medîne-i münevvereye hicret eden Sahâbe-i kirâmdan ve iyilikte onların izinden gidenlerden, Allahü teâlâ râzıdır. Onlar da, Allahü teâlâdan râzıdırlar. Allahü teâlâ onlara Cennetler hâzırlamıştır) buyuruluyor. Peygamber efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde buyuruyor ki: (Eshâbımın hiçbirine dil uzatmayınız. Onların şânlarına yakışmayan bir şey söylemeyiniz! Nefsim elinde olan Allahü teâlâya yemîn ederim ki, sizin biriniz Uhut Dağı kadar altın sadaka verse, eshâbımdan birinin bir müd arpası kadar sevâb alamaz.) Sadaka vermek ibâdettir. İbâdetlerin sevâbı niyyetin temizliğine göredir. Bu hadîs-i şerîf, Eshâb-ı kirâmın kalblerinin ne kadar çok temiz olduğunu göstermektedir. İslâm âlimlerinin büyüklerinden olan Ahmed ibni Hacer Heytemî hazretleri zamânında, Hindistân'da âlimler, velîler çok olduğu hâlde, kalbleri kararmış, menfaât ve hırs ile bozulmuş olan bazı kimseler, Eshâb-ı kirâma dil uzatıyor ve işi edebsizliğe kadar götürüyorlardı. O zamânın âlimleri, bu sapıkları susturmak için toplanarak, İbni Hacer hazretlerine başvurdular. Bu da, Sahâbe-i kirâmın üstünlüklerini, iki büyük kitâp yazarak delîlleri ile bildirdi. Bunlardan Savâ'ik-ul-muhrika kitâbındaki hadîs-i şerîfte buyuruluyor ki: (Allahü teâlâ, beni insanların en asîlzâdesi olan Kureyş kabîlesinden seçti ve bana insanlar arasından en iyileri arkadaş, sâhib olarak ayırdı. Bunlardan birkaçını bana vezîrler olarak ve dîn-i islâmı, insanlara bildirmekte, yardımcı olarak seçti. Bunlardan ba'zılarını da eshâr olarak, yani zevce tarafından akrabâ olarak ayırdı. Bunları seb edenlere, iftirâ edenlere, söğenlere Allahü teâlânın ve bütün meleklerin ve insanların la'neti olsun! Allahü teâlâ, kıyâmet günü, bunların farzlarını ve sünnetlerini kabûl etmez.) RESÛLULLAH İLE AKRABA OLANLAR... Hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Ömer, Peygamber efendimizin hem vezîrleri, hem de eshârı idi. Çünkü Resûlullah efendimizin hanımlarından hazret-i Âişe'nin babası hazret-i Ebû Bekir ve hazret-i Hafsa'nın babası da hazret-i Ömer'dir. Peygamber efendimize kızlarını verenler eshârdan olduğu gibi, Resûlullah efendimizin kızları ile evlenenler de, aynı şekilde akrabadırlar. Bu sebeple bunların hiçbirine dil uzatılmaz. Zira Peygamber efendimiz; (Eshâbımın, akrabâmın ve bana yardım eden, gösterdiğim yolda gidenlerin sevgisinde benim hakkımı koruyunuz! Onları sevmek sûretiyle benim Peygamberlik hakkımı koruyanları, Allahü teâlâ, dünyâda ve âhirette belâlardan, zararlardan korur. Benim Peygamberlik hakkımı düşünmeyerek, onları incitenleri, Allahü teâlâ sevmez. Allahü teâlânın sevmediği kimselere azâb etmesi pek yakındır) buyurmuşlardır. Netice olarak, Eshâb-ı kirâmın her birini sevmemiz, hepsine saygı göstermemiz lâzımdır. Aralarında yaptıkları muhârebeleri, Allahü teâlânın emrini yerine getirmek için yaptıklarına inanmak lâzımdır. Zira bu muhârebelere katılanların hiçbirinde makâm, şöhret, para hırsı yoktu. Hepsi âyet-i kerîmenin ve hadîs-i şerîfin emrini yerine getirmek gâyesinde idiler
İslâmiyet, nakil yoluyla öğrenilir
3 Mayıs 2009 01:00
Allahü teâlâ, Resûlullah efendimizi, Kur'ân-ı kerîmi teblîğ etmek, öğretmek için gönderdi. Eshâb-ı kirâm, Kur'ân-ı kerîmdeki bilgileri Resûlullah efendimizden işiterek ve sorarak öğrendiler. Enbiyâ sûresinin 7. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Bilmediklerinizi, zikir sâhiplerinden sorunuz!) buyurulmuştur. Zikir, ilim demektir. Bu âyet-i kerîme, bilmeyenlerin, âlimleri bulup onlardan sorup, öğrenmelerini emretmektedir. Din âlimleri de, sorup öğrenme ve nakletme yolunu takip ederek Eshâb-ı kirâmdan öğrendiler. Bütün Müslümânlar da, müctehid olan bu âlimlerden ve bunların kitâplarından öğrendiler. Peygamber efendimiz; (Ey insânlar, biliniz ki, ilim âlimden işiterek öğrenilir) buyurmuştur. ULÛM-İ NAKLİYYE VE ULÛM-İ AKLİYYE Müslümânların bilmesi, öğrenmesi lâzım olan bilgilere Ulûm-i islâmiyye, müslümânlık bilgileri denir. Bu bilgilerin kimisini öğrenmek farzdır, kimisini öğrenmek sünnet, bir kısmını öğrenmek de mubâhdır. İslâm bilgileri, iki büyük kısma ayrılır: Birincisi Ulûm-i nakliyye yani din bilgileridir. Ehl-i sünnet âlimleri, bu bilgileri, Edille-i şer'ıyye denilen dört kaynaktan edinmişlerdir. Nakil yolu ile edinilen bu bilgiler, çok yüksektir. Aklın, insan dimâğı gücünün dışında ve üstündedir. Bunlar, hiçbir zamânda, kimse tarafından değiştirilemez. Bu bilgiler, sorarak ve nakil yolu ile öğrenilir. Peygamber efendimiz; (İlim hazînedir. Anahtarı, sorup öğrenmektir) buyurmuştur. İslâm bilgilerinin ikinci kısmı Ulûm-i akliyyedir ki, matematik, mantık ve tecrübî bilgilerdir. İslâm dîni, çok sağlam esâslar üzerine kurulmuş, dünyanın her tarafına hatta zamanımıza kadar hiç değiştirilmeden gelmiş ve yayılmıştır. Diğer dinlerin hiçbiri böyle sıhhâtli bir şekilde nakledilememiş ve korunamamıştır. İnanılacak olan îmân bilgilerini doğru olarak öğrendikten sonra, helâl, harâm, farz, vâcib, sünnet, mendûb ve mekrûh olan şeyleri de, Ehl-i sünnet âlimlerinin nakil yolu ile yazdıkları fıkıh kitâplarından öğrenmek ve bunlara uymak lâzımdır. Bu âlimlerin üstünlüklerini anlayamamış olan câhillerin, kendi kafalarına göre yazdıkları kitâplardan öğrenmemelidir. Zira itikât edilecek şeylerde Ehl-i sünnete uymayan inanışı olan bir Müslüman, âhirette Cehenneme girmekten kurtulamaz. Îmânı doğru olan bir Müslümanın, ibâdetinde gevşeklik olursa, tövbe etmese bile, affedilebilir. Affedilmese bile, azâb çektikten sonra, Cehennemden kurtulur. Bunun için işin başı, i'tikâdı düzeltmektir. Ubeydullah-i Ahrâr hazretleri; "Bütün keşifleri, kerâmetleri bana verseler, fakat, Ehl-i sünnet velcemâ'at i'tikâdını vermeseler, kendimi harâb bilirim. Keşif ve kerâmetim olmasa ve kabâhatim çok olsa, fakat Ehl-i sünnet ve cemâ'at i'tikâdını ihsân eyleseler, hiç üzülmem" buyurmuştur. "LÂYIK VE UYGUN OLAN BUDUR" Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri, sohbetlerinde hep hocasından nakiller yapardı. Bunun sebebi sorulduğunda buyurdu ki: "Eğer istesem; Allahü teâlâ buyurdu ki, Resûlullah efendimiz buyurdu ki, ben diyorum ki... diyerek nefesler adedince, pekçok şey anlatırım. Yâni Allahü teâlânın izni ile ilmim o kadar genişledi. O kadar çok şey biliyorum, fakat bütün bunları öğrenmeme, bu dereceye yükselmeme vesîle, vâsıta olan mübârek hocama karşı edebe riâyet ederek, edepte noksanlık olmaması ve daha çok ihsânlara kavuşmak için, hep hocamdan naklederek konuşuyorum. Lâyık ve uygun olan da budur." Netice olarak din bilgileri, nakil yolu ile yani önce gelenlerden haber almakla öğrenilir. Fen bilgileri ise, tecrübe, deney yolu ile öğrenilir. Tecrübe, deney, fen bilgilerinde olur, din bilgilerinde olmaz. Ebû Ali Dekkâk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kendiliğinden yetişen ağaç, yaprak verir. Fakat meyve vermez. Verse de tatsız olur. İnsan da böyledir. Hocası olmayan kimseden hiçbir şey hâsıl olmaz. Ben söylediklerimi kendiliğimden söylemiyorum. Bu anlattıklarımı hocam Nasrabâdî hazretlerinden öğrendim. Onun hocası Şiblî hazretleri ve O da, bu bilgileri Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinden öğrenmiştir."
Rehbersiz doğruya ulaşılamaz
30 Mart 2009 01:00
İnsanoğlu, önünde bir yol gösteren, Allahü teâlânın gönderdiği bir rehber olmadan kendi başına doğru yolu bulamamış, hep yanlış yollara sapmıştır. İnsan, kendisini yaratan büyük kudret sâhibinin var olduğunu, aklı sâyesinde anlamış, fakat ona giden yolu, rehbersiz olarak bulamamıştır. Peygamberleri işitmemiş veya o Peygamberin daveti kendilerine ulaşmamış olanlar, yaratıcıyı etrâflarında aramışlar ve kendilerine en büyük faydası olan güneşi, yaratıcı sanarak ona tapmaya başlamışlardır. Daha sonra, büyük tabiat güçlerini, fırtınayı, ateşi, kabaran denizi, yanar dağları ve benzerlerini gördükçe, bunları yaratıcının yardımcıları zannederek, her biri için birer sûret yapmaya kalkmışlar ve bunlardan da putlar doğmuştur. Bunların gazabından korkarak, onlara kurbanlar kesmişler ve insanları bile bu putlara kurban etmişlerdir. Böylece her yeni hâdise karşısında, putların sayısını da artırmışlardır. İslâmiyyet zuhûr ettiği zamân Kâ'be-i muazzamada 360 put vardı. Kısacası insan, bir rehber olmadan, herşeyin sahibi, yaratıcısı olan Allahü teâlâyı kendi başına bir türlü tanıyamamış, Ona giden yolu bulamamıştır. Bu gün bile güneşe ve ateşe tapanlar mevcuttur ve bunlara da şaşmamalıdır. Çünkü rehbersiz, karanlıkta doğru yol bulunamaz. İsrâ sûresinin 15. âyetinde meâlen; (Biz, Peygamber göndererek bildirmeden önce azâb yapıcı değiliz) buyurulmaktadır. Allahü teâlâ, kullarına verdiği akıl ve düşünme kuvvetinin nasıl kullanılacağını onlara öğretmek, kendi birliğini onlara tanıtmak ve iyi işleri kötü, zararlı işlerden ayırmak için, dünyâya Peygamberler göndermiştir. ÇOK AKILLI OLMALARI Peygamberler, insanlık sıfatları itibariyle bizim gibi insandırlar. Onlar da yer, içer, uyur ve yorulurlar. Diğer insanlardan farkları; çok akıllı olmaları, zekâları, muhâkeme kuvvetlerinin çok üstün olması, tertemiz ahlâklı ve Allahü teâlânın emirlerini insanlara teblîg edecek, bildirecek bir güçte bulunmalarıdır. Peygamberler, en büyük rehberlerdir. İslâm dînini teblîg eden, en son ve en üstün peygamber, Muhammed aleyhisselâmdır. Kitâbı da, Kur'ân-ı kerîmdir. Muhammed aleyhisselâmın sözlerine, Hadîs-i şerîf denir. Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında bize rehberlik eden büyük din âlimleri de vardır. İnsan, iyi bir müslümân olmak için islâm dîninin kitâbı olan Kur'ân-ı kerîmi okuyarak ve hadîs-i şerîfleri inceleyerek doğru yolu bulamaz mı diye bir düşünce hatıra gelebilir. Böyle düşünmek çok yanlıştır. Çünkü, din hakkında hiç bilgisi olmayan bir kimse, bir rehber olmadan Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin derin mânâsını anlıyamaz. En mükemmel sporcu bile, yüksek bir dağa çıkarken kendisine bir rehber arar. Bir büyük fabrikada mühendislerin yanında ustabaşılar ve ustalar vardır. Böyle bir fabrikaya ilk giren işçi, önce ustalarından, sonra ustabaşılarından işinin inceliğini öğrenir. Bunları öğrenmeden, mühendis ile temâs ederse, onun sözlerinden, hesâplarından hiç bir şey anlamaz. Çok iyi silâh kullanan bir kimse bile, kendisine verilen yeni bir silâhın nasıl kullanılacağı kendine öğretilmeden, onu doğru kullanamaz. Bunun içindir ki, din ve îmân işlerinde, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîfler yanında kendilerine Mürşid-i kâmil ismi verilen büyük din âlimlerinin eserlerinden faydalanmak gerekmektedir. İslâm dînindeki Mürşid-i kâmillerin en üstünleri, dört mezheb imâmlarıdır. Bunlar, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, imâm-ı Şâfi'î, imâm-ı Mâlik ve imâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleridir Netice olarak, Kur'ân-ı kerîmin ve hadîs-i şerîflerin ma'nâlarını doğru olarak öğrenmek için, bu âlimlerin kitâplarını okumak lâzımdır. Bunların kitâplarını açıklayan binlerce âlim gelmiştir. Bu açıklamaları okuyan, islâm dînini doğru olarak öğrenir. Bu kitâpların hepsindeki îmân bilgileri aynıdır. Bu doğru îmâna Ehl-i Sünnet i'tikâdı, inancı denir. Sonradan uydurulan, bunlara uymayan bozuk, sapık inanç yollarına ise, Bid'at ve Dalâlet yolları denir.
Din büyüklerine tâbi olmalı
26 Nisan 2009 01:00
Allahü teâlâ, hayvanların yaşayabilmeleri ve üremeleri için, onlarda, muhtâç oldukları şeylere kavuşmak kuvveti olan Şehveti, yaşamalarına zarârlı olan şeylerden kaçmaları, kendilerini savunmaları için Gadab kuvvetini yaratmıştır. Allahü teâlâ, hayvanların yaşamaları, üremeleri için muhtâç oldukları şeyleri her tarafta, bol bol yaratmış, bunlara kolayca kavuşmalarını ve bulduklarını kolayca kullanabilmelerini ihsân etmiştir. Allahü teâlâ, insanlarda da şehvet ve gadab kuvvetlerini yaratmış ise de, hayvanlara ihsân ettiği kolaylığı, insanlara ihsân etmemiştir. Yalnız, en lüzûmlu olan havayı her yerde yaratmış, ciğerlerine kadar kolayca girmesini insanlara da ihsân etmiş, ikinci derecede lüzûmlu olan suyu, her yerde bulmalarını ve kolayca içmelerini insanlara da ihsân etmiştir. Bu iki nimetten dahâ az lüzûmlu olan ihtiyâç maddelerini elde etmeleri ve elde ettiklerini kullanabilecekleri hâle çevirmeleri için, insanları çalışmaya mecbûr kılmıştır. İnsanlar çalışmazlarsa, muhtâç oldukları, gıdâ, elbise, mesken, silâh, ilâç gibi şeylere kavuşamazlar. Yaşamaları, üremeleri çok güç olur. İnsanlar, muhtâç oldukları çeşitli maddeleri, yalnız başlarına yapamayacakları için, birlikte yaşamaya, iş bölümü yapmaya mecbûr olmuşlardır. Allahü teâlâ, insanlara merhamet ederek, seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefis denilen üçüncü bir kuvvet dahâ yaratmıştır. Bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle döğüşmek için insanı zorlar. Fakat insanın nefsi, bu işinde bir sınır tanımaz. Yaptığı işler, hep aşırı, zarârlı olur. Meselâ hayvan susayınca, temiz suyu kolayca bulur, içer, doyunca, artık içmez. İnsanı nefsi zorlayarak, doyduktan sonra da içirir. Sığır aç olunca, çayırda otlar, doyunca, yatar, uyur. İnsan aç olunca, çayırda otlayamaz. Bulduğu otlar arasında seçim yapması, seçtiğini soyup, temizleyip, pişirmesi lâzımdır. Nefis, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır. Fakat, hoşuna gideni, doyduktan sonra da yedirir. MERHAMETİ SONSUZDUR Allahü teâlâ, merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, hem nefsin arzûlarına uymayı sınırlayan, hem de nefsi temizleyip aşırı, taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Peygamberleri ile gönderdiği bu emir ve yasakların toplamına, İlâhî dinler veyâ İslâmiyyet denir. Bir insan, işlerini yaparken, islâm dînine uyarsa, nefsi taşkınlıktan kurtulur, şehveti ve gadabı faydalı olarak çalıştırır. Nefis, şehveti ve gadabı aşırı çalıştırdığı için, buna uymak insana tatlı gelir. İslâmiyyete uymak ise, bu arzûları firenlediği için, insana çok acı ve zor gelir. Bunun için insan, islâmiyyete değil nefsine uyar ve böylece de saâdete kavuşamaz, felâkete sürüklenir. Hadîs-i kudsîde, Allahü teâlâ; (Nefislerinizi, kendinize düşman biliniz! Çünkü nefisleriniz, bana düşmandırlar!) buyurmuştur. Ebû Bekir Tamistânî hazretleri de; "Nefse uymaktan kurtulmak, dünyâ nimetlerinin en büyüğüdür. Çünkü nefis, Allahü teâlâ ile kul arasındaki perdelerin en büyüğüdür" buyurmaktadır. AKIL KUVVETİ... Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, insanlarda, saâdeti felâketten, doğruyu eğriden ve faydalıyı zarârlıdan ayırabilen bir kuvvet daha yaratmıştır. Bu, akıl kuvvetidir. Aklı olan kimse, nefsine uymaz, islâm dînine uyar. İnsanın saâdete kavuşması için, nefsine uymayıp onu zayıflatması lâzımdır. Nefsi zayıflatacak ilâç ise, islâmiyyete uymaktır. İslâmiyyete uymak için de, ehl-i sünnet âlimlerine veya bunların kitaplarında bildirdiklerine tâbi olmak lâzımdır. Netice olarak insan, kendisine yani nefsine değil, Din Büyüklerine, Ehl-i sünnet âlimlerine tâbi olmalı, iş ve ahlâkını, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında bildirdiği gibi düzeltmelidir. Şunu hiçbir zaman unutmamalıdır ki, Allahü teâlâdan ve Onun rızâsından başka bir şey ile uğraşan kimse, dolap beygiri gibi dolanır durur ve felâkete gider.
Câhil, âlimi tanıyamaz, anlayamaz...
1 Haziran 2009 01:00
Âlim; sözlük anlamı olarak bilen, ilim sâhibi demektir. Aynı zamanda, her şeyi bilen mânâsına Allahü teâlânın sıfatlarından birisidir. Cehil; ilimsizlik, bilgisizlik demektir. İlimsiz, bilgisiz olana da câhil denir. İlimsizlik, bilgisizlik, dînî bilgilerden haberi olmamak da, cehâlettir. İslâm âlimi olabilmek için, zamânın fen ve edebiyât bilgilerinde yetişmiş, Kur'ân-ı kerîmin ve yüzbinlerce hadîs-i şerîfin mânâsını ezberden bilen, İslâm'ın yirmi ana ilmini ve bunların kolları olan seksen ilminde mütehassıs, uzman olmuş, tasavvufun yani evliyâlığın en yüksek derecesine ulaşmış, yetişmiş, yetiştirebilen ve ictihâd makamına yükselmiş olmak lâzımdır. Bu özellikleri taşıyan kimseye, âlim denir. (Âlimler peygamberlerin vârisleridir) hadis-i şerifindeki müjdelenen âlimler, bu şekilde yetişmiş olan âlimlerdir. Câhil olduğu hâlde, câhilliğini bilmeyip, kendini âlim zannedene, cehl-i mürekkeb denir. Îsâ aleyhisselâm; "Sağırı, dilsizi, tedâvî ettim. Ölüleri Allahü teâlânın izni ile dirilttim. Fakat cehl-i mürekkebin ilâcını bulamadım" buyurmuştur. İmâm-ı Şa'bî hazretleri, ilimde olgunlaşmamış ve cehaletten kurtulmamış olanlardan sakınmak lâzım geldiğini bildirir ve; "Fitne çıkaran âlimden ve câhil âbidden sakınınız. Çünkü bunların ikisi de fitnedir ve de çok tehlikelidir" buyururdu. İLİMDEN MAKSAT... Abdullah-ı İsfehânî hazretleri de, talebelerini ve sevenlerini hep ilme teşvik eder ve buyururdu ki: "Hazret-i Ali; 'Allahü teâlâya ilimsiz ibâdet eden kimse, değirmene bağlı merkep gibidir. Gün boyunca yürür, fakat hep aynı yerindedir' buyurmuştur. Câhil de böyledir. Cehâletle, Allahü teâlâya çok çok ibâdet eder. Fakat bu ibâdeti, onun Allah indinde yakınlığını arttırmaz. Bâzan kul çok ibâdet yapar, fakat câhil olduğundan ibâdeti emre uygun olarak yapamaz, dolayısıyle boşu boşuna yorulmuş, meşakkat ve zahmet çekmiş olur. Bir iş, ancak emrolunduğu şekilde yapılırsa, ibâdet olur. Bu da ancak ilimle bilinir. Peygamber efendimiz; (İlim öğrenmek, her kadın ve erkek Müslümana farzdır) buyurdu. Buradaki ilim, ilm-i hâl bilgisidir. İnsanı Allahü teâlânın rızâsına ulaştırmayan, kavuşturmıyan her ilim faydasızdır. Bu sebeple, ibâdetlerin ancak ilimle doğru yapılabileceği anlaşılmaktadır." Âlimi tanımak için âlim ve evliyâyı tanımak için de, velî olmak lâzımdır. Bir câhilin, bir âlime, bir mütehassısa dil uzatmasının kıymeti olamaz. Âlimi, âlim tanır, câhil tanıyamaz. Bir câhilin lehte ve aleyhteki sözlerine itibar edilmez. Bu sebeple dinimizi, dînini bilen, seven ve kayıran İslâm âlimlerinin ilmihâl kitaplarından öğrenmeli, çoluk-çocuğa da öğretmelidir. Her Müslümanın birinci vazîfesi bu olmalıdır. Kendilerine din adamı ismini ve süsünü veren, câhil, sapık kimselerin sözlerinden, yazılarından din öğrenmeye kalkışmak, kendini Cehenneme atmaktır. Abdülehad Nûrî hazretleri buyuruyor ki: DOĞRUYU EĞRİDEN AYIRAMAZ!.. "İlimde mâhir, dînî meselelere gereği gibi vâkıf olmayan, fakat âlim sıfatını taşıyan câhil; ehl-i sünnet vel cemâat îtikâdı ile diğer dalâlet ve bozuk îtikâdları birbirinden ayırmaya gücü yetmeyen, ihtilaflı meselelerin sâdece bir tarafını bilip, diğer tarafından haberi olmayan ve yanlış düşüncesinde direten, ilmi ile amel etmeyen münâfık sıfatlı kimseler, âhireti taleb edenleri bid'at ve dalâlete düşürerek dinden ederler. Onun için; Allahü teâlânın emirlerine uyan, yaratıklarına şefkat eden, sırf Allah için doğru yolu gösteren İslâm âlimlerine uyup, câhil olanlardan çok sakınmalıdır." Netice olarak câhil bir kimse, ilim sahibi olanı tanıyamaz. Âlim ise, câhili hemen tanır, çünkü daha önce o da câhildi. Fakat câhil, âlimi tanıyamaz, çünkü daha önce âlim değildi. Ahmed Cezerî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Câhil kimse, her ne kadar iyilere özense bile, bilgisi olmadığı ve rehbersiz olduğu için, merkebin gül ile kangal dikenini fark edemediği, ayıramadığı gibi, o da doğru ile eğriyi fark edemez, ayıramaz."
İlmin kıymeti, niyyete bağlıdır
13 Nisan 2009 01:00
İlmin kıymetli, şerefli olması, niyyete bağlıdır. Din bilgilerini, cahillikten, nefsin isteklerinden kurtulmak için öğrenmek lâzımdır. İmâm olmak, müftî olmak, din adamı tanınmak için öğrenmemelidir. Din bilgilerini, amel etmek için öğrenmeli, başkalarına öğretmeli ve bunları ihlâs ile yapmalıdır. Zira amel ve ihlâs ile olmayan ilim zararlıdır. Hadîs-i şerîfde; (Allah için olmayan ilmin sâhibi Cehennemde ateşler üzerine oturtulacaktır) buyuruldu. Dîni dünyâya âlet etmek, altın kaşıkla necâset yemeğe benzer ki böyle olanlar, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfde; (Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu. Fen bilgilerini dünyâ menfâati için öğrenmek câizdir, hattâ lâzımdır. Hadîs-i şerîfde; (Bu ümmetin âlimleri iki türlü olacaktır: Birincileri, ilimleri ile insanlara faydalı olacaktır. Onlardan bir karşılık beklemiyeceklerdir. Böyle olan insana denizdeki balıklar, yeryüzündeki hayvânlar ve havadaki kuşlar duâ edeceklerdir. İlmi başkalarına faydalı olmayan, ilmini dünyâlık ele geçirmek için kullananlara kıyâmette Cehennem ateşinden yular vurulacaktır) buyuruldu. (Âlimler, Peygamberlerin vârisleridir) hadîs-i şerîfindeki âlim, Resûlullah efendimizin yolunda olan, Onun yoluna uyan din âlimidir. İslâmiyyete uyan âlim, etrâfına ziyâ saçan ışık kaynağı gibidir ve böyle âlimler, insanların en iyileridir. İlmi ile amel etmiyen ve dini, dünya çıkarları için kullananlar ise, insanların en kötüsüdür. Resûlullah efendimiz, Kâ'beyi tavâf ederken, kendisine; KÖTÜ OLANI SORMA... -Hangi insan dahâ kötüdür? diye sorulur. Peygamber efendimiz de; -Kötü olanı sorma! İyi olanları sor. Âlimlerin kötüsü, insanların en kötüsüdür buyururlar. Îsâ aleyhisselâm buyurdu ki: (Kötü âlimler, su yolunu kapayan kaya gibidir. Su, kayadan sızıp geçemez. Akmasına da mâni olur.) Kötü din adamı, kanalizasyona benzer. Görünüşte, sağlam, sanat eseri gibi ise de, içi pislik doludur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Âlimlerin iyisi, insanların en iyisidir. Âlimlerin kötüsü, insanların en kötüsüdür. İnsanların saâdeti ve felâketi, âlimlere bağlıdır. Büyüklerden biri şeytânı boş oturuyor görüp, sebebini sormuş. Şeytân demiş ki: Bu zamânın sapık âlimleri, bizim işimizi yapıyor. İnsanları yoldan çıkarmak için, bize iş bırakmıyorlar." Eshâb-ı kirâmdan hazret-i Huzeyfe, Resûlullah efendimize; -Yâ Resûlallah, biz müslümân olmadan önce kötü kimselerdik. Allahü teâlâ, zâtınızla islâm nimetini, iyilikleri bizlere ihsân etti. Bu saâdet günlerinden sonra, yine kötü zamânlar gelir mi diye süâl edince Peygamber efendimiz; -Evet gelecek buyurur. Hazret-i Huzeyfe; -Bu kötü günlerden sonra, hayırlı günler gelir mi diye arzedince, Resûlullah efendimiz; -Evet gelir. Fakat, o zamân bulanık olur buyururlar. -Bulanıklık ne demektir diye süâl edilince; ONLAR NASIL KİMSELER -Benim sünnetime uymayan ve benim yolumu tutmayan kimselerdir. İbâdet de yaparlar. Günâh da işlerler buyurur. Hazret-i Huzeyfe; -Bu hayırlı zamândan sonra, yine kötü günler olur mu diye sorunca; -Evet. Cehennemin kapılarına çağıranlar olacaktır. Onları dinleyenleri Cehenneme atacaklardır buyurur. -Yâ Resûlallah! Onlar nasıl kimselerdir deyince; -Onlar da, bizim gibi insanlardır. Bizim gibi konuşurlar. Âyet ve hadîs okuyarak, vâz ve nasîhat ederler. Fakat, kalblerinde hayır ve iyilik yoktur buyururlar. Netice olarak, emânetçinin kendisine bırakılan mâlları muhâfazada emîn olması lâzım geldiği gibi, din âliminin de, islâm bilgilerini bozulmaktan muhâfaza etmekte emîn olması lâzımdır. Din bilgilerini öğrenen kimse, yâ sonsuz saâdete kavuşur, yâhut nihâyetsiz felâkete düçar olur. Hadîs-i şerîfde buyurulduğu gibi: (Cehennemde azâb çekenlerden bazıları, kötü kokular yayar. Bu koku diğerlerine ateşten dahâ fazla azâb verir. Sen ne günâh işledin ki, böyle pis koku çıkarıyorsun denildikte, ben din adamı idim. Bildiklerimi yapmazdım der.
.
İbâdet, emredilenleri yapmaktır
9 Şubat 2009 01:00
İslâmiyyete uymaya, ibâdet etmek denir. Müslümân, Allahü teâlâ emrettiği, vazîfesi olduğu için ibâdet eder. İslâmiyyetin emirlerinde, yasaklarında, kulların dünyâları ve âhiretleri için nice faydalar bulunmakla berâber, ibâdet ederken, Allahü teâlânın emri ve kulluk vazîfesi olduğunu niyet etmek, düşünmek lâzımdır. Böyle düşünmeden yapılan iş, ibâdet olmaz. Din ile ilişiği olmayan bayağı bir iş olur. Meselâ namâz kılan bir kimse, Allahü teâlânın emrini yerine getirmeyi ve kulluk vazîfesini yapmayı niyet etmeyip, namâzın bir beden terbiyesi olduğunu düşünerek kılarsa, namâzı sahîh olmaz. İbâdet değil, spor yapmış olur. Oruç tutan kimsenin de, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhîz yapmayı düşünmesi, orucun sahîh ve makbûl olmamasına sebep olur. Bedenine zarar verdiği için alkollü içkileri bırakan kimse, sarhoşluk günâhından kurtulamaz. Frengi, belsoğukluğu gibi korkunç hastalıklara yakalanmamak için, zinâdan, genel evlere gitmekten sakınan kimse de, islâmiyyette, afîf, temiz sayılmaz. NİYETİN ÖNEMİ BÜYÜKTÜR İslâmiyyette ibâdet yapmak için, niyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyyete uygun olup olmadığı, niyet ile anlaşılır. Allahü teâlâ, Cehennemden kurtulmayı ve Cennete girmeyi vazîfe olarak bildirmeseydi, yalnız Cenneti, Cehennemi düşünerek yapılan ibâdetler de makbûl olmazdı. Tesavvuf büyükleri, Evliyâ-i kirâm, ibâdet yaparken bunları da düşünmezler, yalnız Allahü teâlânın rızâsını düşünürler. Fakat her Müslümânın âhiret menfaatlerini düşünmesi, kâfi görülmüştür. İbâdetleri âdetten ayırmak için, dünyâ menfaatlerini düşünmemek şart olmuştur. Allah için ve âhiret menfaâti için yapılan şeyler, ibâdet olmuş, dünyâ menfaâti için yapılan şeyler de, âdetten sayılmıştır. İbâdetlerde âhiret faydalarını bırakarak, yalnız sosyal iyilikler aramak ve bu araştırmayı esâs tutmak, dîne inanmamak hastalığının alâmetlerindendir. İslâmiyyetin bildirdiği hükümlerin âhiretteki faydalarıyla birlikte dünyâdaki faydalarını, sosyal iyiliklerini de düşünmek yasak değildir. Hattâ bu faydaları, zamânın yeni bilgileri ile açıklayarak anlatmak, din adamlarının vazîfesidir. Dinin hükümlerinin, dünyâda olan faydalarını ve iyiliklerini Müslümânların bilmesi de faydalıdır. Ancak Müslümânların yalnız bilmekle kalması lâzım olup, ibâdetleri dünyâ faydaları üzerine binâ etmek derecesine gelmemelidir. Böyle olursa, ibâdetler bozulur. İslâmiyyetin istediği, emrettiği vazîfelerde dünyâ için ne kadar fayda bulunursa bulunsun, bunları yalnız Allahü teâlânın emri olduğu için ve âhirette, azâbdan kurtulmak için yapmak lâzımdır. Böyle niyet olunca, dünyâ faydalarının ayrıca düşünülmesi, zarar vermez. İnsanlar, bütün işlerinde, hattâ ibâdetlerinde, dünyâ menfaâti, maddî kazanç aramaya alıştırılırsa, menfaâtperestlik, egoistlik hâsıl olur. Hâlbuki İslâmiyyet, nefislerin böyle kötü isteklerini yatıştırmayı, maddîcilikten fedakârlık etmeyi, menfaâti hakîr görmeyi, ahlâkın ve rûhun temizlenmesini, yükselmesini istemektedir. Ayrıca dinin hükümleri, sosyal faydalar üzerine kurulursa, bu hükümlerin zamanla değişmesine, bozulmasına yol açar. DÜNYA MENFAÂTİ İÇİN... İslâmiyyete uymanın, ibâdet etmenin, dünyâ menfaâtleri üzerine kurulmayacağı, akıl sâhipleri için açıkça meydânda olan bir hakîkattir. Böyle olduğu âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflerde de bildirilmektedir. Şûrâ sûresinin 20. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Âhireti kazanmak için çalışanların kazançlarını artırırız. Dünyâ menfaâti için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, âhırette bunların eline bir şey geçmeyecektir) buyurulmuştur. Netice olarak Müslüman, Allahü teâlâ emrettiği ve vazîfesi olduğu için ibâdet yapar. Zira vazîfe, âmir tarafından emredilen şeyi yapmak, menedileni yapmamaktır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ, âhiret için yapılan iyiliklere dünyâda da mükafât verir. Fakat, yalnız dünyâ için yapılan işlere âhirette hiç mükafât vermez.)
.
Dinimizi kimden öğrenmeli?
18 Ocak 2009 01:00
Müslümân olmak yani Allahü teâlânın varlığını, bir olduğunu, kudretini, sıfatlarını anlamak için, kimseyi taklîde ihtiyâç yoktur. Fen bilgilerini iyi öğrenen, aklı başında bir kimse, yalnız düşünmekle, Allahü teâlânın var olduğunu anlar, îmâna kavuşur. Eseri görerek müessirin yani eseri yapanın varlığını anlamamak, ahmaklık olur. Her insanın böyle düşünerek îmâna gelmesini dînimiz emretmektedir. Yeni Müslümân olan veyâ âkıl ve bâliğ olan Müslümân evlâdının, önce Kelime-i şehâdeti söylemesi, bunun manâsını öğrenip, inanması lâzımdır. Sonra, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarından îmân edilmesi lâzım olan bilgileri öğrenip, bunlara inanması gerekir. Daha sonra Ehl-i sünnetin dört mezhebinden birinin kitâplarındaki fıkıh bilgilerini yani İslâmın beş şartını, helâl, harâm olan şeyleri öğrenmesi, bunlara inanması ve uygun yaşaması lâzımdır. Bunları öğrenmek ve uymak lâzım olduğuna inanmayan, ehemmiyet vermeyenin îmânı gider. Ehl-i sünnetin dört mezhebinden birinde olmayan kimsenin îmânı bozulur. Yâ bid'at sâhibi veyâ îmânı gidip mürtet olur. Bunun her ikisi de, tövbe etmeden ölürse, Cehenneme gider. YALDIZLI PROPAGANDALAR!.. Kalb hastalıklarından birisi de, kişinin, tanımadığı kimseleri taklîd etmesidir. Ehl-i sünnet âlimi olduğu anlaşılmayan kimsenin sözlerinin, kitâplarının yaldızlı, ateşli propagandalarına aldanarak, buna tâbi olmak câiz değildir. Nasıl kimse olduğunu araştırmadan, onu güvendiği kimselere sormadan, itikâdında, sözlerinde ve ibâdetlerinde ona uymak, insanı felâkete götürür. Hadîka isimli kitapta buyuruluyor ki: "İtikâdda, taklîd ederek, işittiğine îmân etmek câiz ise de, inceleyip araştırmadığı için, günâh işlemiş olur. Amelde, ibâdetlerde, araştırmadan, bir mezheb imâmına tâbi olmak, sözbirliği ile câizdir. Herhangi bir din kitâbını okuyarak ve din adamı geçinen herkese sorup anlayarak, din bilgisi öğrenmek câiz değildir. Din adamı denilenler arasında câhiller, din bilgisi olarak kendi düşüncelerini yazan zındıklar, fâsıklar, münâfıklar, İslâmiyyeti içeriden yıkmak isteyenler ve bunlara âlet olarak geçinenler her zamân vardı. Hakîkî din adamı olmak için, hem ilim, hem amel, hem de ihlâs, yani takvâ lâzımdır. Din adamının, insanı saâdete kavuşturabilmesi için, en önce Ehl-i sünnet itikâdında olması lâzımdır. Eshâb-ı kirâmın izinde bulunması ve icmâ-i ümmete uyması lâzımdır." Müslümanın, amellerde, ibâdetlerde, ictihâd derecesine yükselmiş olan âlimlerden birini seçerek, her işinde bunu taklîd etmesi lâzımdır. Dört mezhebden biri taklîd edildiğinde, maksat hâsıl olur. İCTİHÂD VE MÜCTEHİD İctihâd, Kur'ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilmemiş, kapalı bildirilmiş olan bilgileri anlamak, açıklamak demektir. İctihâd yapmak şartlarına mâlik olan derin âlimlere, Müctehid denir. Hicretten dörtyüz sene sonra, müctehid yetişmemiştir. Zaten Müctehide ihtiyâç da kalmamıştır. Çünkü Allahü teâlâ ve Onun Resûlü Muhammed aleyhisselâm, kıyâmete kadar, hayât şekillerinde ve fen vâsıtalarında yapılacak değişikliklerin, yeniliklerin hepsine şâmil olan hükümlerin hepsini bildirmişlerdir. Müctehidler de, bunların hepsini anlayıp, açıklamışlardır. Sonra gelen âlimler, bu hükümlerin, yeni hâdiselere nasıl tatbîk edileceklerini, tefsîr ve fıkıh kitâplarında bildirirler. Müceddid denen bu âlimler, kıyâmete kadar mevcût olacaklardır. "Fen vâsıtaları değişti. Yeni hâdiselerle karşılaşıyoruz. Din adamları toplanarak yeni tefsîrler yazılmalı, yeni ictihâdlar yapılmalıdır" diyerek, değişiklikler yapmak lâzım olduğunu savunanların İslâm düşmanı oldukları anlaşılır. Netice olarak, âlim görünen ve din adamı denilen herkesin sözüne veyâ kitâbına uyarak amel etmek câiz değildir. Ehl-i sünnet âlimlerinin kıymetli kitâplarından toplanmış, tercüme edilmiş fıkıh, ilmihâl kitâplarını okumalıdır. Böyle tercüme edilmemiş, kafadan yazılmış ilmihâl kitâplarını ve uydurma tefsîrleri okumak, insânı dünyâ ve âhiret felâketlerine sürükler.
Din bilgileri, âlimden öğrenilir
12 Ekim 2009 01:00
Îmân edilecek, yapılacak, kaçınılacak şeyleri ve geçinecek san'at bilgilerini öğrenmek herkese farzdır. Bundan fazlasını öğrenmek farz değil ise de, sevâbtır. Hadîs-i şerîfte; (İlim öğrenmek, bütün nâfile ibâdetlerden daha sevaptır. Çünkü kendine de, öğreteceği kimselere de faydası vardır) buyuruldu. İslâm bilgileri, ancak bir âlimden, bir üstâttan veya bunların kitâplarından öğrenilir. Peygamber efendimiz; (Ey insanlar, biliniz ki, ilim âlimden işiterek öğrenilir) buyurmuştur. İnsanı, dalâletten, kötü yoldan ilim ve âlimler kurtarır. İnsan, bir rehber olmadan doğru yolu bulamaz. Bu sebeple, dinini doğru olarak öğrenmek isteyen kimsenin, ehl-i sünnet âlimlerini veya bunların yazdığı doğru din kitâplarını arayıp, bulması ve okuması lâzımdır. Mûsâ aleyhisselâmın; ilmin en yüksek derecesinde ve mantık ilminin üstâdı olduğu hâlde, Hızır aleyhisselâmdan ilim öğrenmeye gittiği, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Eshâb-ı kirâm, dinlerini Peygamber efendimizden öğrendiler. Resûlullah efendimiz, onların rehberi, üstâdı idi. Eshâb-ı kirâm da, sonrakilerin rehberi ve üstâdı oldular. İslâmiyyet bize, bu silsile yoluyla, nakledilerek gelmiştir. Zaten dinimizi öğreneceğimiz zâttan istifade edebilmemiz ve doğru olarak öğrenebilmemiz için iki şart vardır. SİLSİLE BELLİ OLMALIDIR!.. Bu şartlardan birincisi, dinimizi öğreneceğimiz zâtın silsilesi yani üstatları, Resûlullah efendimize kadar belli olmalıdır. Resulullah efendimiz, feyzin, nûrun ve Allah sevgisinin kaynağıdır. Peygamber efendimizin kalbindeki feyizler, bütün kâinâta her ân, kesintisiz olarak, devamlı gelmektedir. Ama bu feyzi, nûru almak, ayrı bir meseledir. Peygamber efendimiz, Allah sevgisinin, feyzin, nûrun havuzudur. Bu havuzun etrafında çeşitli musluklar varsa da, kaynak hep aynıdır. Bu havuzdan nûru alanlar, kendilerinden sonrakilere nakil yoluyla, bu nûru ulaştırmışlardır. Bu nûru nakledenlerin hepsi, ehl-i sünnettir. Üstatları yani silsileleri bellidir ve bu silsile Peygamber efendimize kadar uzanmaktadır. Bunun için dinimizi, böyle üstatları silsile yolu ile Resûlullah efendimize dayanan âlimlerden öğrenmeliyiz. Fetâvâ-yı Hindiyyede buyuruluyor ki: "Fıkıh öğrenmeyip, hadîs öğrenen, dinde iflâs eder yani dini gider. İlmi, emîn olan, sâlih kimselerden veya bunların kitaplarından öğrenmelidir." Dinimizi öğreneceğimiz zâttan istifade edebilmemiz için olan ikinci şart ise, ondan zerre kadar şüphe etmemektir. Peygamber efendimizin mübârek kalbinden gelen feyzi, nûru, Allah sevgisini veren zât, şu kimseye vereyim, bu kimseye vermeyeyim diye ayırım yapmaz. Uygun olmayanlar da, o feyzi almaya devam eder. Uygun olmayanların aldığı feyiz, o kimsede birikir ve aynı şeker hastasına şekerin zarar verdiği gibi, aldığı o feyizler düşmanlığa dönüşür. İlk düşmanlık da, o zâtın talebelerine, sevenlerine olur. Sonra da, o zâta karşı düşmanlık beslemeye başlar. Bu hâl de, o kimsenin felâketine sebep olur. "PİS BORUDAN ŞİFA GELMEZ!" Netice olarak dinimizi, üstâdı, Peygamber efendimize kadar belli olan ehl-i sünnet âlimlerinden veya bunların kitaplarından öğrenmeliyiz. Bu sebeple kitap okurken çok dikkatli olmalıyız. Zira okuduğumuz kitabın içindekilerden daha çok, o kitabı yazan, hazırlayan mühimdir. Çünkü kalbden çıkanlar, kalblere tesir eder. İtikâdı bozuk olan insanların yazdığı kitapları okuyanlar, yazarından etkilenip itikadı bozulabilir. Din büyükleri; "Pis borudan şifâ gelmez" buyurmuşlardır. Vücudumuzun gıdâsını almakta dikkat ettiğimiz gibi rûhumuzun gıdâsını almakta da dikkat etmeliyiz. Hatta bu konuda, daha çok dikkatli olmalıyız. Rûhun gıdâsı ilimdir, dindir, ibâdetlerdir. Bedenine bozuk gıdâ alan kimse, hasta olur veya ölür. Rûhuna, kalbine bozuk gıdâ alan kimse ise, îmânını kaybeder. Yemeğin temiz olmasına dikkat ediyorsak, okuyacağımız kitabı da iyi seçmeliyiz. Zira kitabı yazan, hazırlayan, kitaba yazılanlardan daha önemlidir...
.
Dinimizi doğru öğrenmek için
6 Nisan 2009 01:00
Bir kimse, tek başına kendi hastalığını teşhis edemez, ilâcını bilemez. Doktora gitmesi, muayene olması ve doktorun verdiği ilâçları da, bildirildiği şekilde kullanması lâzımdır. Dînini öğrenmek, îmânını kurtarmak isteyenin de, din âlimlerine, din mütehassıslarına baş vurması lâzımdır. Din âlimi olmak için, edebiyyât ve fen üzerinde, fen ve edebiyyât fakültelerinden diploma almış olanlar kadar bilgi sâhibi olmak, Kur'ân-ı kerîmi ve ma'nâlarını ezberden bilmek, hadîs-i şerîfi ve ma'nâlarını ezber bilmek, islâmın yirmi ana ilminde mütehassıs olmak ve bunların kolları olan seksen ilmi iyi bilmek, dört mezhebin inceliklerine vâkıf olmak, bu ilimlerde ictihâd derecesine yükselmek, tesavvufun en yüksek derecesi olan Vilâyet-i hâssa-i Muhammediyye denilen kemâle yetişmiş olmak lâzımdır. Fen bilgileri, din bilgilerinin akli kısmındandır. İslâm âlimi olabilmek için, zamânının fen bilgilerini öğrenmek lâzımdır. Fen bilgileri, zamânla değişir, din bilgileri ise, hiç değişmez. DİN BİLGİLERİ DEĞİŞMEZ Din bilgilerinin bu iki kısmına ve diğerlerine, imâm-ı a'zam Ebû Hanîfe, imâm-ı Şâfi'î, imâm-ı Mâlik ve imâm-ı Ahmed bin Hanbel hazretleri gibi zâtlar sahip idi. Bunlar gibi hakîkî din âlimleri, vaktiyle çok vardı. Bunlardan birisi de, imâm-ı Muhammed Gazâlî hazretleridir. Din bilgilerindeki derinliğine, ictihâddaki derecesinin yüksekliğine, eserleri şâhittir. Bu eserleri okuyup anlıyabilen, onu tanır. Onu tanıyamıyan, kendi kusûrunu o zâta yüklemeye yeltenir. Âlimi tanımak için, âlim olmak lâzımdır. O, zamânının bütün fen bilgilerinde mütehassıstı ve Bağdât Üniversitesinin rektörü idi. Kendi zamânının ikinci dili olan rumcayı iki senede öğrenmiş, eski Yunân ve Roma felsefesini, fennini incelemiş, yanlışlarını, yüz karalarını kitâplarında bildirmiştir. Dünyânın döndüğünü, maddenin yapısını, ay, güneş tutulmasının hesâplarını, dahâ nice teknik ve sosyal bilgileri yazmıştır. Böyle olan din âlimleri, din mütehassısları, şimdi toprak altındadır. DİN ÂLİMİ OLMAK... Din âlimi olmak yani dinde söz sâhibi olmak için, ictihâd derecesine yükselmek lâzımdır. Zamanımızda böyle olmayanlar, çeşitli maksatlarla, din kitapları yazıyor, âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflere, çala kalem, ma'nâlar verip, Allahü teâlâ böyle söylüyor, Peygamber böyle emrediyor, diyerek İslâmiyyeti oyun hâline sokuyorlar. Böyle din kitaplarını almamalı, okumamalıdır. Din âlimlerinin sözlerini değiştirmeden yazan kitapları bulup okumalıdır. Kendindeki ve kalbindeki hastalığın ilâcını bilmeyen bir kimseinin, hadîs-i şerîflerden kendine uygun olanları seçip alması imkânsızdır. İslâm âlimleri, kalb, rûh mütehassısları olup, herkesin bünyesine uygun ilâçları, hadîs-i şerîflerden seçerek söylemişler ve yazmışlardır. Peygamber efendimiz, dünyâ eczâhânesine yüzbinlerce ilâç hâzırlıyan baş tabîp olup, Evliyâ ve âlimler de, bu hâzır ilâçları, hastaların dertlerine göre dağıtan, emrindeki yardımcı tabîpler gibidir. Hastalığımızı bilmediğimiz, ilâçları tanımadığımız için, yüzbinlerce hadîs-i şerîf içinden, kendimize ilâç aramaya kalkarsak allerji, aksi tesîr hâsıl olur, câhilliğimizin cezâsını çeker ve fayda yerine zarar görürüz. Bunun için hadîs-i şerîfde; (Kur'ân-ı kerîmden kendi aklı ile, kendi düşüncesi ve bilgisi ile ma'nâ çıkaran kâfir olur) buyurulmuştur. Bu inceliği anlamayan ve bilmeyenler; "Herkes Kur'ân ve hadîs okumalı, dînini bunlardan kendi anlamalı, mezheb kitâplarını okumamalıdır" diyerek, müslümanları doğru yoldan uzaklaştırmakta ve insanların islâm dînini doğru olarak öğrenmelerine mâni olmakta, fayda yerine zarar vermektedirler. Netice olarak dînimizi, hakiki islâm âlimlerinin kitaplarından okuyup, öğrenmemiz lâzımdır. Din bilgileri, Ehl-i sünnet âlimlerinden veyâ bunların kitaplarından öğrenilir. Keşf ile, ilhâm ile, ilim elde edilmez, din öğrenilmez. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okuyan, hem ilim, hem de dini doğru olarak öğrenir.
Bilmek, yapmak içindir
16 Şubat 2009 01:00
Allahü teâlânın bildirdiği her din, îtikâd yani îmân ve amel olmak üzere iki kısımdır. Îtikâd, her dinde aynıdır, dînin aslı, temeli ve din ağacının gövdesidir. Amel ise, ağacın dalları, yaprakları gibidir. Îtikâd edilecek şeyler, dînin esâsı, Müslümânlığın temeli olduğundan, bunları öğrenmek, her insanın birinci vazîfesidir. Îmân ve amel bilgilerini öğrenmeyen ve çocuklarına öğretmeyen, insanlık vazîfesini yapmamış olur. Bir şeyi öğrenmekten maksat, onu tanımak, bilmek ve böylece ona inanıp amel etmek içindir. Yoksa kuru bilgi yani o bilgi ile inanıp amel etmedikten sonra, insanı felâketten kurtaramaz. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesine hitaben yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Amelsiz ilim, insanı kurtarır zannediyorsun ve ilim sâhibi olunca, amel etmeden kurtuluruz sanıyorsun. Bu hâlinize çok şaşılır. Çünkü ilmi olan kimsenin, amelsiz kuru ilmin kıyâmette kendine zarar vereceğini, bilmiyordum, diye özür, bahâne yapamayacağını bilmesi lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır) buyurmuştur. "AMELSİZ İLİM KURTARMAZ!" Ameli, ibâdeti elden bırakma! Kalbe âit hâlleri ve bilgileri unutma! İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bir kimse, dağda bir arslana rastlasa, yanında tüfeği ve kılıcı bulunsa ve bunları kullanmasını iyi bilse ve ne kadar cesûr olursa olsun, bu âletleri kullanmadıkça, arslandan kurtulabilir mi? Sen de bilirsin ki, kurtulamaz. İşte bunun gibi, bir kimse ne kadar ilim sâhibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz. Bir doktor hastalansa, hastalığını teşhis edip ilâcını da bilse ve bu ilâç hakîkaten o hastalığa çok iyi gelse, ilâcı kullanmadıkça, yalnız bilgisinin onu iyi edemeyeceğini pekâlâ bilirsin. Bir insan ne kadar ilim edinse, ne kadar kitâp okusa, bildiklerini yapmadıkça faydası olmaz. Allahü teâlânın emrettiği, beğendiği iyi şeyleri yaparak onun merhametini kazanmazsan, rahmetine kavuşamazsın. Bir âyet-i kerîmede meâlen; (İnsan yalnız çalışmakla ve ibâdet yapmakla saâdete kavuşur) buyuruldu. Başka bir âyet-i kerîmede meâlen; (Allahın rahmetine kavuşmak isteyenler, emirlerini yapsınlar) buyuruldu. Bir başka âyet-i kerîmede meâlen; (Îmân edip, ibâdet yapanlar ve harâmlardan kaçanlar, elbette Cennetlere girecek, nimetlere kavuşacaklardır) ve; (Cennet yalnız îmân edip, ibâdet edenler içindir) buyuruldu. Peygamber efendimiz de; (Îmân, altı şeye kalb ile inanmak, inandığını dili ile söylemek ve Allahü teâlânın emirlerini beğenmektir) buyurdu. İnanmak ve söylemekle îmân hâsıl oluyor, ibâdet etmekle de kemâle gelip cilâlanıyor. Amelin lâzım olduğunu gösteren dahâ sayabildiğin kadar vesîkalar vardır. İyi bil ki, çalışmayınca, din yolunda yürümedikçe sevâb kazanamazsın! Benî İsrâîlden birisi çok seneler ibâdet etmişti. Allahü teâlâ, bunun ibâdetlerini meleklere göstermek istedi. O kimsenin yanına bir melek gönderip şöyle sordurdu: -Dahâ ne kadar ibâdet edeceksin? Cennetlik olmadın mı? Cevâbında dedi ki: -Benim vazîfem, kulluk yapmaktır. Emir sâhibi Odur. Melek bu cevâbı işitince: -Yâ Rabbî! Sen her şeyi bilirsin. O kulunun cevâbını da duydun dedi. Allahü teâlâ; (O kulum, alçaklığı, aşağılığı ile berâber bizden yüzünü çevirmiyor, biz de ihsân ve merhamet sâhibi olduğumuzdan, elbette onu bırakmayız. Ey meleklerim! Şâhid olunuz, onu affettim) buyurdu." İBADET ETMEDEN CENNET İSTEMEK! Netice olarak bilmek, öğrenmek, ilim sahibi olmak, öğrenilenlerle amel etmek içindir. Yoksa kuru ilim, insanı kurtarmaz. Hasan-ı Basrî hazretleri; "İbâdet etmeden Allahü teâlâdan Cennet istemek, büyük günâhtır" buyurmuştur. Din büyükleri de; "İlmi faydalı olan kimse, ibâdeti bırakmaz, ibâdetin sevâbını düşünmeyi bırakır" buyurmuşlardır. Hazret-i Alînin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır."
Mümin, güler yüzlü, tatlı dillidir
4 Ocak 2009 01:00
Müslümân, iyi insan demektir. Vatanını, milletini sever ve herkese iyilik eder. Gayri müslimlere de, kötülük yapmaz, mallarına, canlarına, ırzlarına, nâmûslarına saldırmaz. Kötülük yapanlara nasîhat verir ve hiç kimseye hile, hıyânet yapmaz, münâkaşa etmez. Herkese karşı, güler yüzlü, tatlı dilli olur. Gıybet, dedikodu yapmaz, hep faydalı şeyler söyler. Helâlden kazanır ve kimsenin hakkına dokunmaz. Böyle olan bir Müslümânı, Allahü teâlâ da, kulları da sever, râhat ve huzûr içinde yaşar. Peygamber efendimiz, güzel huylu, güler yüzlü, tatlı sözlü, kibâr tavırlı ve çok dürüst bir zât idi. İyilik etmesini sever, herkesle de iyi geçinirdi. Dâimâ hiddet ve şiddetten kaçmış, hiçbir zamân zulüm yapmamıştır. Müslümânların dâimâ iyi huylu, güler yüzlü olmasını istemiş, Cennete de iyi huy ve sabır ile gidileceğini bildirmiş ve; (Din kardeşine karşı güler yüzlü olmak, ona iyi şeyleri öğretmek, kötülük yapmasını önlemek, yabancı kimselere aradığı yeri göstermek, sokaktan, taş, diken, kemik ve benzerleri gibi çirkin, pis ve zararlı şeyleri temizlemek, başkalarına su vermek hep sadakadır) buyurmuştur. "ÖYLE KÖŞKLER VAR Kİ..." Bir gün Peygamber efendimiz; -Cennette öyle köşkler vardır ki, içinde bulunan kimse, her dilediği yeri görür ve dilediği her yere kendini gösterir buyurunca, Ebû Mâlik-il-Eş'arî hazretleri; -Yâ Resûlallah! Böyle köşkler kimlere verilecektir? diye arz eder. Resûlullah efendimiz de; -Tatlı sözlü, eli açık ve herkesin uyuduğu zamân Allahü teâlânın varlığını, büyüklüğünü düşünen ve Ona yalvaranlara verilecektir buyurur. Allahü teâlâ sabredenleri, iyilik edenleri, insanlara hizmet edenleri, onlara nasîhat verenleri, tatlı dilli, güler yüzlü olanları, iyi iş yapanlara yardım edenleri sever. Kendini beğenenleri ise sevmez. Bunun için Allahü teâlânın sevdiği güzel işleri yapmalı, güzel huylu olmalıdır. Müslümân, dili ve eli ile kimseyi incitmemelidir. Zira başkasını incitmek günâhtır. Müslümân, günâh işlemez, suç işlemez, herkesin sevgisini, saygısını kazanan şerefli bir insandır. İslâmiyette muhtâç olanlara yardım etmek, hattâ yardım edemeyenin, güler yüz, tatlı dil ile bir Müslümânı sevindirmesi çok sevâb olur. Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın kullarına iyilik etmeye, güler yüz, tatlı dil ve güzel huy ile onlara kolaylık göstermeye çalışınız! Bu çalışmanız, Allahü teâlânın rızâsını kazanmanıza ve âhirette yüksek derecelere kavuşmanıza sebep olacaktır. Hadîs-i şerîfte; (İnsanlar Allahü teâlânın ıyâlidir, kullarıdır. Kullarına iyilik edenleri çok sever) buyuruldu. Müslümânların ihtiyâçlarını karşılamanın, onları sevindirmenin, güzel huylu ve sabırlı olmanın fazîletleri hadîs-i şerîflerde bildirilmiştir. Bir hadis-i şerifte; (Güler yüzle selâm verene sadaka sevâbı verilir) buyurulmuştur." Müslümân vakûrdur, kibârdır, ailesini ve vatanını sever. Alçak gönüllüdür, kendisine başvuran herkesi dinler ve imkân buldukça yardım eder. BU DÜNYA GURBETTİR!.. Müslüman, Allahü teâlânın yasak ettiği, zararlı şeyleri almaz, kullanmaz, dinlemez, okumaz ve bakmaz. Hiç kimse ile münâkaşa etmez. Zira münâkaşa, dostluğu giderir, düşmanların çoğalmasına sebep olur. Bu sebeple, dost, düşman herkesle tatlı konuşmalı, güler yüzlü olmalıdır. Muhammed bin Kutbüddîn-i İznîkî hazretleri; "Mü'minin hayırlısı, altı haslet bulunandır: 1-İbâdet eder. 2-İlim öğrenir. 3-Fenâlık yapmaz. 4-Harâmlardan sakınır. 5-Kimsenin malına göz dikmez. 6-Ölümü hiç unutmaz" buyurmuştur. Netice olarak, Müslüman bu dünyada gurbettedir! Müminin asıl vatanı âhirettir. İnsan dünyada bile uzun yıllar ayrı kaldığı memleketine geldiğinde sevinir. Onun için mümin, asıl vatanına kavuşacağı için ölümüne sevinir. Ölüme hazırlanan, yakın bilen, seven kimsenin bir tek alâmeti vardır ki, o da, güler yüz ve tatlı dildir. Ölümü seven kimsenin, yüzü güler. Zaten mümini, gayr-i müslimden ayıran en mühim farklardan biri de, güler yüzlü ve tatlı dilli olmasıdır.
.
Emredilenleri yapamayanın îmânı gitmez
5 Ocak 2009 01:00
Îmân, inanmak demektir. İnanmakta azlık çokluk olmaz. İbâdetler, îmândan olsaydı, îmân azalıp çoğalırdı. Îmân, ibâdetten başkadır. Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Îmân edenler ve sâlih işler yapanlar) buyuruldu ki, bu da, ibâdetlerin îmândan başka olduklarını göstermektedir. Müslümânlığa inanan bir kimseyi, kusûrlarından dolayı Müslümânlıktan çıkarmak doğru değildir. Îmân, Müslümânlık programını kabûl etmek ve bütün hükümlerine uymakta kusûr etse bile, saygı göstermek olduğundan, Müslümânlığın temelidir. Amel îmândan bir parça olsaydı, her günâh işleyen kâfir olur ve dünyâda Müslümân kalmazdı. Hadîs-i şerîflerde bazı iyilikler îmâna, bazı kötülükler küfre bağlı olarak bildirilmiş ise de, böyle buyurulması, bu iyilik ve kötülüklerin şiddetini, derecesinin çokluğunu bildirmek içindir. Başka âyet-i kerîmelerin ve hadîs-i şerîflerin yardımı ile, bunların, îmândan veyâ küfürden parça olmadıkları anlaşılmaktadır. (Hayâ îmândan bir şu'bedir), (Temizlik îmânın yarısıdır), (Îmân namâzdır), (Mü'min, mü'min iken zinâ etmez), (Mü'minde her huy bulunabilir. Yalnız hâinlik ve yalancılık bulunmaz) hadîs-i şerîfleri böyledir. BİR BABANIN İKİ EVLADI... Bu hadîs-i şerîfler, hayâ, tahâret, namâz, emânet, iffet, doğruluk gibi iyiliklerin olmaması, yalan, hâinlik ve zinâ gibi kötülüklerin bulunması îmânın olmaması gibidir diyerek, bunların önemini bildirmektedir. Bazı amellere îmân kadar kıymet verilmekle, bunların önemi bildirilmiştir. Allahü teâlânın varlığına, birliğine ve Peygamberi ile bildirdiği emir ve yasaklara inanan bir mü'min, bu hükümlere uymakta kusûr ederse, elbette üzülür. Allahü teâlâyı, Peygamberi tanımayan ve yaptığı iyilikleri, Allahü teâlânın emri olduğu için değil de, başka sebeple yapan bir kimse, Allahü teâlâya kul olmayı bile kabûl etmiyor demektir. Bu ikisine karşı Allahü teâlânın muâmelesi, elbette bir olmaz. Bir adamın iki evlâdı olsa, birisi çalışmaz, kimseye faydası olmasa fakat, babasının yanında edebli dursa, kabâhatlerini düşünerek mahcûp olsa, babası, bu çocuğun kahrını çeker. İkinci çocuğu çalışkan, gözü açık, herkesin işine yarayan fakat, babasına karşı gelerek; "Sen kim oluyorsun, seni tanımıyorum" gibi ağır şeyler söylese, o anda her iyiliği yok olur ve babası bunu kovar. Bunun daha sonra yalvarıp af dilemekten başka çâresi olmaz. İşte, günahkâr olan mü'min ile inkâr edenin durumu, bu çocuklara benzemektedir. Tâbiînin büyüklerinden olan Hasan-ı Basrî hazretleri; "İçinde yılan bulunduğu bilinen bir deliğe insan elini sokmaz. Eğer sokarsa, içinde yılan bulunduğuna inanmamış demektir" buyuruyor. Bunun gibi, Allahü teâlâya ve Cehenneme inanan bir kimsenin, İslâmiyyetin yasak ettiği şeyleri yapmaması lâzımdır. Günâh işleyenler, Allah kerîmdir, affetmesini sever, Ona güveniyoruz da yapıyoruz derlerse, bu söz, delikteki yılanın sokmamasını düşünerek elini koymaya benzer. GÜNAH NEFSE TATLI GELİR!.. Günâhlar nefse tatlı gelir. Bu sebeple mü'min, nefsine aldanarak günâh işleyebilir. Fakat, günâh işlerken, aklı ve îmânı onu üzmektedir. İnsan, aklı ile îmân eder, nefse tatlı geldiği için de, günâha sürüklenir. Bundan dolayı, îmân ile isyânın başka başka olduğu anlaşılır. Netice olarak amel, yani ibâdetler, îmândan bir parça değildir. Ancak ibâdetlerin emir olduğuna inanmak, îmândandır. Ameldeki bozukluk, insanı dinden çıkarmaz. Emredilenleri yapamayan bir kimsenin, îmânı gitmez. Şeytan, emri yapmadığı için kâfir olmadı. Allahü teâlânın, Âdem aleyhisselâmın cesedine karşı secde edilmesi emrine karşılık; "Bu emir yanlış, ben bu adama secde etmem" diyerek, emri beğenmedi. Emri yapmadığı için değil, beğenmediği, reddettiği için kovuldu. Onun için Allahü teâlânın emirlerine uyamayanlar, yapamayanlar, yapamadığı için az da olsa üzülenler, kâfir değil günahkârdırlar. Çünkü bunlar, Allahü teâlânın emrini beğenmemezlik etmiyorlar. Ama böyle şey olur mu, bu yanlış, bu saçma, buna lüzum yok diyenlerin îmânı gider.
.
Nefis, öldürülebilir mi?
11 Ocak 2009 01:00
Allahü teâlâ, merhamet ederek, dünyada seve seve çalışabilmeleri, çalışmaktan usanmamaları için, insanlarda nefis denilen bir kuvvet yaratmıştır. Nefis adı verilen bu kuvvet, şehvetlere kavuşmak ve gadab edilenlerle mücâdele etmek için insanı zorlar. Fakat insanın nefsi, bu işinde sınır tanımaz. Yaptığı işler, hep aşırı, hep zararlı olur. Meselâ hayvan susayınca, suyu içer ve doyunca içmez. İnsanı nefsi zorlayarak doyduktan sonra da içirir. Sığır aç olunca, çayırda otlar, doyunca, yatar, uyur. İnsan aç olunca, çayırda otlayamaz. Bulduğu otlar arasında seçim yapması, seçtiğini soyup, temizleyip, pişirmesi lâzımdır. Nefis, bu yorucu, usandırıcı işleri seve seve yaptırır. Fakat, hoşuna gideni, doyduktan sonra da yedirir... Allahü teâlânın merhameti sonsuz olduğundan, nefsin insanı felâkete sürüklemesine mâni olmak için, nefsin arzûlarını sınırlayan, onu taşkın olmaktan kurtaran emirler ve yasaklar göndermiştir. Peygamberleri ile gönderdiği bu emir ve yasakların toplamına, İslâmiyyet denir. Bir insan, işlerini yaparken, İslâm dînine uyarsa, nefsi taşkınlıktan kurtulur. RAHMET VE GADAB... Bu dünyâda, her mahlûkta ve her şeyde, Allahü teâlânın hem rahmet, hem de gadab sıfatı tecellî etmektedir. Su, insanların, hayvanların ve bitkilerin yaşamaları için, temizlik, yemek ve ilâç yapmak için lâzım olduğu gibi, denizde binlerce insan boğulmakta, sel suları evleri yıkmaktadır. Ateş, ekmek, yemek pişirmek, kışın ısınmak için lâzım olduğu gibi, içine düşeni yakmaktadır. Elektrik, çok yerde işimize yaradığı hâlde, yangına sebep olmakta, insana çarpınca, hemen öldürmektedir. Her ilâç, bir derde devâ olduğu hâlde, fazlası zararlı olmaktadır. Her şey de böyledir. Nefis de bunlar gibidir. Hem faydalı, hem zararlı tarafları vardır. Nefsin yaratılması, insanların yaşaması, üremesi, dünyâ için çalışmaları ve âhiret için cihâd sevâbı kazanmaları içindir. Allahü teâlâ, nefsi böyle nice faydalar için yaratmıştır. Allahü teâlâ bütün insanlara merhamet ederek, acıyarak, nefse hâkim olup, zararlı arzûlarını önlemeleri için, akıl da yaratmıştır. Akıl, insan dimâğı vâsıtası ile, his uzuvlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Allahü teâlâ, ayrıca Peygamberler göndererek, hangi şeylerin faydalı, hangi şeylerin zararlı olduklarını ve nefsin bütün arzûlarının kötü olduğunu bildirmiştir. Akıl, nefsin isteklerini, Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini, tercih ve irâde ederse, yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalb, akla tâbi olarak İslâmiyyete uyunca, nefsin yaratılmış olması, insanların sonsuz nimetlere kavuşmalarına mâni olmaz. Kalbin nefse aldanmaması, ona uymaması, nefis ile Cihâd olur. Allahü teâlâ, cihâd edenlere, Cennette yüksek dereceler vereceğini bildiriyor. Bu yönü itibariyle nefis, insanların cihâd sevâbına kavuşmalarına, meleklerden üstün olmalarına sebep olmaktadır. BİR TEK YOLU VAR!.. İnsanın nefsi, hayvân gibi, kendine düşkündür. İnsanın dünyâda ve âhirette saâdete kavuşması için, nefsine uymaması, onu zayıflatıp, zarar yapamayacak hâle getirmesi lâzımdır. Kalbi, nefsin elinden, baskısından kurtarmak için, nefsi ezmek, kalbi uyandırıp kuvvetlendirmek lâzımdır. Nefis ölmez, öldürmek de mümkün değildir. Ancak kalbe tesir edemeyecek şekilde zayıflatıp kötülüklerinden kurtulmak mümkün olur. Nefsi zayıflatmak, kötülüklerden kurtarmak da, ancak İslâmiyyete uymakla olur. Nefsi ezmek için, İslâmiyyete uymaktan başka da bir yol yoktur. Netice olarak nefsi öldürmek, bütün isteklerini reddetmek diye bir şey yoktur. İslâmiyyet, nefsi öldürmeyi değil, kontrol altına almayı istemekte ve nefsin isteklerinden helâl olanları yapmaya izin vermekte, harâm olanlarına ise, izin vermemektedir.
.
Amellerin yapılmasına sebep, îmândır
12 Ocak 2009 01:00
İslâmiyette îmânın esâs olması, amellerin, ibâdetlerin ehemmiyetini azaltmaz. Çünkü amellerin yapılmasına sebep, îmândır. Sebebin kuvvetli olması, netîceyi emniyet altına alır. Îmânı kuvvetli olan bir Müslümân, amellere dahâ çok ehemmiyet verir. İslâmiyetin emrettiği vazîfeleri yerine getirmek lâzım olduğu gibi, her birinin vazîfe olduğuna inanmak da ayrıca lâzımdır. Böyle inanan bir Müslümân, bu vazîfeleri elbette seve seve yapacaktır. Müslümânların her amele, her vazîfeye de ayrı ayrı îmân etmesi lâzım olduğu için, günâh işleyenler, îmânlarının sarsılacağını, hattâ gideceğini düşünerek titrerler. Hattâ bir günâhı işlemeyen kimse bile, o günâha ehemmiyet vermese, ne olurmuş dese, îmânı gider. ÎMÂNIN KEMÂLE GELMESİ... İnanılması emredilenlere inanmakla ve bunları söylemekle, îmân hâsıl oluyor. Emredilen ibâdetleri yapmakla da, îmân kemâle gelip cilâlanıyor. Bu sebeple îmânı, farzları ve harâmları öğrenmek, bilmek farzdır. Otuzüç farz meşhûrdur. Bunlardan dördü esâs olup, namâz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek ve haccetmektir. Îmân ile berâber bu dört farz, İslâmın şartıdır. Îmân edip de ibâdet edene, yani bu dört farzı yapana Müslümân denir. Bunlardan biri bozuk olur veyâ hiç olmazsa, Müslümânlık bozuk olur. Dördünü de yapmayan, mü'min olsa da Müslümânlığı tam değildir. Böyle îmân, insanı yalnız dünyâda korursa da, âhirete îmânla gitmek güç olur. Zira îmân, muma benzer, İslâmiyetin bildirdiği hükümler ise, mumun etrâfındaki fener gibidir. Mum ile birlikte fener de, İslâmiyettir. Fenersiz mum, çabuk söner. Îmânsız İslâm olamaz. İslâm olmayınca, îmân da yoktur. Hazret-i Alî buyuruyor ki: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır." Hasan-ı Basrî hazretleri; "İbâdet etmeden Allahü teâlâdan Cennet istemek, büyük günâhtır" buyurmuştur. Din büyükleri de; "İlmi faydalı olan kimse, ibâdeti bırakmaz, ibâdetin sevâbını düşünmeyi bırakır" buyurmuşlardır. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Akıl sâhibi, nefsini ezip, âhirette lâzım olan şeyler için çalışır. Ahmak olan da nefsinin arzûları peşinde koşup, Cennete götürmesi için de, Allaha duâ eder.) İnsanlar, dünyâ menfâatlerini ele geçirmek için, çok ince düşünmekte, çalışmakta ve bunlar için didinmektedirler. Ancak aynı hassasiyeti, âhiret için yapmamakta, sonsuz saâdet veya felâket karşısında bulunduklarına ehemmiyet vermemekte ve bunu düşünmemektedirler. Allahü teâlâ insanlara akıl vermiş ve buna karşılık, onlara faydalı vazîfeler yüklemiştir. Bunları bildirmek için de, Peygamberler göndermiştir. İnsan dünyâdaki hayât mücâdelesini ve yaşama kanûnlarını bilmezse, yâhut bilip de onlara göre çalışmazsa, neticede bunun zararını görür. Bunun gibi, Allahü teâlânın dünyâ ve âhiret saâdeti için bildirdiği emir ve yasaklara ehemmiyet verilmezse; verilse bile bunlara uygun amel edilmezse, insan bunun zararını elbette görecektir. KALP, AYNA GİBİDİR... İnsanları Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşturan yol, insanın kalbidir. Kalb, yaratılışında temiz bir ayna gibidir. İbâdetler, kalbin temizliğini, cilâsını arttırır. Günâhlar kalbi karartır. Sâlihler bu hâli anlar, üzülür, günâh işlemek istemezler. İslâmiyete uymak, nefsin âdetlerini, kalbi karartan isteklerini yok eder. Günâh işlemek ise, nefse tatlı, faydalı gelir. Bütün bid'atler, günâhlar, Allahü teâlânın düşmanı olan nefsi besler, kuvvetlendirir. Dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Netice olarak amel, îmânın şartı değilse de, îmânın kemâlinin, kuvvetli olmasının şartıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâ için, dünyâda kalacağın kadar çalış! Âhiret için, orada sonsuz kalacağına göre çalış! Allahü teâlâya, muhtâç olduğun kadar itâat et! Cehenneme dayanabileceğin kadar günâh işle!
Zulüm, pâyidâr olmaz
19 Ocak 2009 01:00
Zulüm; adâletsizlik, adâletin sınırını aşmak, haksızlık etmek, başkasının mâlına, cânına, nâmûsuna zarar vermek anlamındadır. Adâlet, bir âmirin memleketi idâre için koyduğu kanûn, çizdiği hudût içinde hareket etmekir. Zulüm ise, bu kanûnun, bu hudûdun dışına çıkmaktır. Adâlet, kendi mülkünde olanı kullanmaktır. Zulüm ise, başkasının canına, malına, mülküne tecâvüz etmektir. Allahü teâlâ mutlak adâlet sâhibidir ve insanlara gönderdiği en son dîninde de tam bir adâlet vardır. Bu adâletin dışında ise zulüm vardır. Kur'ân-ı kerîm, adâleti emretmiş, zulmü ise harâm kılmıştır. Nisâ sûresinin 58. âyetinde meâlen; (İnsanlar arasında hükmettiğiniz zamân, adâlet ile hükmetmenizi Allahü teâlâ emreder) buyurulmuştur. "BİRBİRİNİZE ZULMETMEYİNİZ!" İnsanın, önce kendine, hareketlerine ve bütün uzuvlarına, sonra çoluk çocuğuna, komşularına, arkadaşlarına adâlet yapması lâzımdır. İdârecilerin de, millete adâletli olması gerekir. Demek ki, bir insanda adâlet huyunun bulunabilmesi için, önce kendi hareketlerinde, uzuvlarında adâlet bulunmalıdır. Her kuvvetini, her uzvunu, ne için yaratıldı ise, o yolda kullanmalıdır. Allahü teâlânın âdetini değiştirip, onları aklın ve İslâmiyetin beğenmediği yerlerde kullanmamalıdır. İnsanlar bir araya gelince, açıkgözler başkasının hakkına saldırır, güçlü olanlar zulmeder. Çünkü her nefis, istediğine kavuşmak ister, kendisi için tatlı olanı almaya uğraşır. Aynı şeylere sahip olmaya çalışanlar, çekişmeye, kavgaya başlar. Bir leşe toplanan köpeklerin birbirlerine hırlamaları gibi, aralarında dövüş başlar. Bunları ayırmak için, kuvvetli bir hâkim lâzım olur. Bu ise, Allahü teâlânın Peygamberleri vasıtası ile bildirdiği adâlet ile mümkün olur. Hadîs-i kudsîde; (Ey kullarım! Ben kendi nefsime zulmü harâm ettim. Onu sizin aranızda da harâm kıldım, birbirinize zulüm yapmayınız...) buyurulmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Kimyâ-i se'âdet ismindeki eserinde insanları dört kısma ayırmakta ve şöyle buyurmaktadır: "Bunlardan birinci kısımdakiler, dünyâda yemek içmek ve zevk etmekten başka bir şey bilmeyenlerdir. İkinci kısmıdakiler, cebir, şiddet, zulüm ile hareket edenlerdir. Üçüncü kısımdakiler, hîlekârlık ve mürâîlikle etrâfındakileri aldatanlardır. Dördüncü kısımdakiler ise güzel ahlâk sâhibi olan Müslümânlardır." Süleymân bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Ey oğul! Şakîlerin, kötü kimselerin alâmeti sende bulunmasın. Bu alâmetlerin evveli zulmetmektir. Zulüm üç kısımdır. Birincisi Allahü teâlâya âsî olmak. İkincisi zulmeden kimselere yardım etmek. Üçüncüsü kendi emri altında bulunanlara ezâ-cefâ etmek, onların ibâdet yapmalarına mâni olmak. Bu üç çeşit zulmü işleyenlerin varacakları yer Cehennemdir." Vaktiyle doğruluktan ve insanlıktan uzak bir kimse, Muhammed Bâkî-billah hazretlerinin komşularından birine eziyet verir, zulmeder. Muhammed Bâkî-billah hazretleri, o kimseye nasîhat eder. Fakat zâlim kimse, nasîhatleri kabûl etmez. Bâkî-billah hazretleri, mazluma merhametinin çokluğundan, o zâlime; -Merhameti gibi gayreti de çok olan büyük velîlerin komşularına yaptığınız bu iş sizi helâk eder, haberiniz olsun buyurur. İki, üç gün sonra o zâlim kimse, çok büyük bir suç işlerken yakalanır ve öldürülür. HİÇ KİMSEYİ İNCİTMEYİNİZ! Hadîkada buyuruluyor ki: "Zulüm ile öldürülene, idâm edilene, eziyet edilene bakmamalıdır. Zulüm ile ölmek ihtimâli bulunduğu için, böyle cezâ verilirken hiç bakmamalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse zulüm ile öldürülürken, orada bulunmayınız! Orada bulunup da, kurtarmayana lânet yağar) buyuruldu." Netice olarak, hiç kimseye eziyet vermemeli, zulmetmemeli, kimseyi incitmemelidir. Allahü teâlâ, zâlime imhâl eder yani belli bir müddet verir fakat ihmâl etmez. Her şey inceldiği zaman, zulüm ise kalınlaştığı zaman kopar, yıkılır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Bir kimse zulüm ile bir karış yer alsa, kıyâmet gününde o kimse yedi kat yerin dibine batıncaya kadar o yer boynuna takılır.)
.
Allahü teâlâyı seven...
25 Ocak 2009 01:00
Sevenin, sevgilinin sevdiklerini sevmesi ve sevmediklerini sevmemesi lâzımdır. Bu sevgi ve düşmanlık, insanın elinde değildir, sevginin îcâbıdır ve kendiliğinden hâsıl olur. Seven kimse, sevmesinde ve düşmanlığında deli gibidir. Bunun için; (Bir kimseye deli denilmedikçe, bu kimsenin îmânı tam olmaz!) buyurulmuştur. Dostun dostları, insana sevimli görünür. Düşmanları da, çok çirkin görünür. Bir kimse, birisini seviyorum derse, onun düşmanlarından uzaklaşmadıkça, sözüne inanılmaz. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, bir Peygambere vahyetti ki, "Falan âbide söyle: Dünyâda zühd ederek, nefsini râhata kavuşturdun ve kendini kıymetlendirdin. Benim için ne yaptın?" Âbid sordu: Yâ Rabbî! Senin için ne yapılır? Allahü teâlâ buyurdu: "Düşmanıma, benim için düşmanlık ettin mi ve sevdiğimi benim için sevdin mi?") buyuruldu. HABÎBİNE UYMAK LAZIMDIR Allahü teâlânın sevgisine kavuşmak için, Allahü teâlânın Habîbine uymak lâzımdır. Âl-i İmrân sûresinin 31. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlâyı seviyorsanız, bana tâbi olunuz! Allahü teâlâ, bana tâbi olanları sever) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz de; (Allahü teâlâyı seven, beni sever) buyurmuştur. İnsânın saâdete kavuşması için, âdetlerinde, ibâdetlerinde, kısacası her işinde din ve dünyâ büyüklerinin reîsine benzemesi lâzımdır. Sevgilinin sevdikleri sevilir, düşmanları ise sevilmez. Beden ve kalb ile erişilebilecek bütün yüksek dereceler, Resûlullah efendimizi sevmeye bağlıdır. İnsânın olgunluğu, bu terâzî ile ölçülür. Bunun için, ibâdetlerin en kıymetlisi, Allahü teâlânın dostlarını sevmek ve düşmanlarını sevmemektir. Allahü teâlâyı sevmenin en büyük alâmeti budur ve seven insanda bu hâl, kendiliğinden hâsıl olur. Hadis-i şerifte; (Bir kimse, Allahü teâlâyı sevmezse ve Allahü teâlânın düşmanlarını düşman bilmezse, hakîkî îmân etmiş olmaz. Mü'minleri Allah için sever ve kâfirleri düşman bilirse, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur) buyuruldu. Sevgiliyi sevenler, her zamân sevilir. Sevgilinin düşmanları, sevenin de düşmanları olur. Bundan dolayı, görünen ve görünmeyen bütün iyilikler, bütün üstünlükler, ancak o yüce Peygamberi sevmekle ele geçebilir. Yükselebilmenin, ilerlemenin ölçüsü, bu sevgidir. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberini, insanların en güzeli, en iyisi, en sevimlisi olarak yarattı. Her iyiliği, her güzelliği, her üstünlüğü Onda topladı. Eshâb-ı kirâmın hepsi, Ona âşık idiler. Hepsinin kalbi, Onun sevgisi ile yanıyordu. Onun ay yüzünü, nûr saçan cemâlini görmeleri, lezzetlerin en tatlısı idi. Onun sevgisi uğruna canlarını, mallarını fedâ ettiler. Onu canlarından, mallarından, kısaca, her sevilenden dahâ çok sevdiler. Onu aşırı sevdikleri için, Onu sevenleri yani birbirlerini de çok sevdiler. Onun üstünlüğünü anlayamayıp, Onun güzelliğini göremeyip, Onu sevmek saâdetine kavuşamayanlara düşman oldular. Çünkü tâatların, iyiliklerin başı, dostları sevmek ve düşmanları sevmemektir. Allahı seviyorum diyenlerin, Eshâb-ı kirâm gibi olmaları lâzımdır. Seven bir kimse, sevdiğinin sevdiklerini de sever ve sevdiğinin düşmanlarına da düşman olur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, Allahın dostlarını sever, düşmanlarını düşman bilirse ve Allah için verir ve Allah için vermezse, îmânı kâmil olur) buyuruldu. SAADETE KAVUŞMAK İÇİN Netice olarak, Muhammed aleyhisselâma uymadıkça, Allahü teâlâyı sevmek saâdeti ele geçemez. Saâdete kavuşmak isteyen bir kimse, bütün âdetlerini, ibâdetlerini ve alışverişlerini Muhammed aleyhisselâm gibi yapmaya çalışmalıdır. Ayrıca Allahü teâlâyı seviyorum diyebilmek için, Onun sevdiklerini sevmek ve düşmanlarını da sevmemek lâzımdır. Allahü teâlânın sevdiklerini, Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Üç şey îmânın lezzetini arttırır: Allahü teâlâyı ve Resûlünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslümânı Allah rızâsı için sevmek, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek.)
.
Kelime-i tevhîdin mânâsı
26 Ocak 2009 01:00
Müslümân olmak için, Kelime-i tevhîdi söylemek, mânâsını kısaca bilmek ve inanmak lâzımdır. Kelime-i tevhîd; "Lâ ilâhe illallah Muhammedün resûlüllah" demektir. Kelime-i tevhîdin kısaca manâsı ise; "Allahü teâlâ vardır, birdir, ortağı, benzeri yoktur ve Muhammed aleyhisselâm Onun kulu ve peygamberidir" anlamındadır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Kimyâ-i saâdet kitâbında, Kelime-i tevhîdin geniş anlamını açıklarken buyuruyor ki: "Müslümân olan bir kimseye, ilk önce Lâ ilâhe illallah, Muhammedün resûlullah kelimesinin manâsını bilmek ve inanmak farzdır. Bu kelimeye Kelime-i tevhîd denir. Her Müslümânın, Kelime-i tevhîdin manâsına hiç şüphe etmeden, yalnız inanması yetişir. Bunları, delîl ile isbât etmesi ve akla uydurması farz değildir. Resûlullah efendimiz, ilk Müslüman olanların, delîl ile bilmelerini ve bu delîlleri de söylemelerini, şüphelerini araştırıp, bunların çözülmesini emir buyurmadı. Yalnız inanmalarını, şüphe etmemelerini emreyledi. Herkesin böyle kısaca îmân etmesi yetişir. Fakat, her şehirde birkaç din âliminin bulunması farz-ı kifâyedir. Bunların, delîlleri bilmesi, şüpheleri gidermesi, suâlleri çözmeleri vâcibtir. Bunlar, mü'minlerin çobanı gibidir. Bir taraftan, onlara i'tikâd, yani îmân bilgisi öğretir, i'tikâdlarını korur. Bir taraftan da din düşmanlarının iftirâlarına cevâp verirler. RESÛLULLAH EFENDİMİZ AÇIKLIYOR Kelime-i tevhîdin ma'nâsını, Kur'ân-ı kerîm bildirmekte, Resûlullah efendimiz de bu bildirilenleri açıklamaktadır. Eshâb-ı kirâmın hepsi, bu açıklamaları öğrendi ve kendilerinden sonra gelenlere bildirdiler. Eshâb-ı kirâmın bildirdiklerini hiç değiştirmeden, olduğu gibi, kitâplara geçirerek bizlere ulaştıran yüksek din âlimlerine Ehl-i sünnet denir. Herkesin, Ehl-i sünnet i'tikâdını öğrenmesi, bu inançta birleşmeleri lâzımdır. Saâdetin tohumu, bu i'tikâttır ve bu i'tikâtta birleşmektir. Kelime-i tevhîdin ma'nâsını, Ehl-i sünnet âlimleri şöyle bildiriyor: İnsanlar yoktu, sonradan yaratıldı. İnsanların bir yaratanı vardır ve her varlığı da, O yaratmıştır. Bu yaratan birdir, ortağı, benzeri yoktur. O, hep var idi, varlığının başlangıcı olmadığı gibi sonu da olmaz. Onun hep var olması lâzımdır ve O, yok olamaz. Varlığı kendindendir, hiçbir sebebe ihtiyâcı yoktur. Ona muhtâç olmayan hiçbir şey yoktur. Her şeyi var eden, her vârı her an varlıkta durduran Odur. O, madde, cisim değildir. Hiçbir maddede bulunmaz, şekli yoktur. O deyince, akla hayâle gelen her şey, O değildir. O, mahlûkları gibi değildir. Akla, vehme, hayâle gelen her şeyi, O yaratmaktadır. Her varlık, Arş'ın altındadır. Arş ise, Onun kudreti, kuvveti altındadır. O, ezelde, sonsuz öncelerde nasıl ise, şimdi de hep öyledir. Arş'ı yaratmadan önce nasıl idi ise, ebedî sonsuz geleceklerde de, hep öyledir. Onda değişiklik olmaz. Onun sıfatları vardır. Sıfat-ı sübûtiyyesi sekizdir: Hayât, ilim, sem', basar, kudret, irâde, kelâm, tekvîn. Bu sıfatlarında da, hiç değişiklik olmaz. Zira değişiklik olması, kusûrdur. Onda kusûr, noksanlık yoktur. "HERKES ONA TABİ OLMALIDIR" Allahü teâlâ, kullarına, Peygamberler gönderdi. Bu büyük insanlar vâsıtası ile kullarına, saâdete ve felâkete sebep olan işleri bildirdi. Peygamberlerin en yükseği, son Peygamberi olan Muhammed aleyhisselâmdır. Yeryüzündeki dinli dinsiz herkese, her yere, her millete Peygamber olarak gönderilmiştir. Bütün insanların, meleklerin ve cinnin Peygamberidir. Dünyânın her yerinde, herkesin, o yüce Peygambere tâbi olması, uyması lâzımdır." Netice olarak Kelime-i tevhîdi, anlamı ile bilmek, inanmak ve her zaman söylemek lâzımdır. Zira Resûlullah efendimiz; (Mahşer günü bir kişi gelecek, doksan dokuz defteri olup, her bir defterin sathı, göz gördüğü kadar geniştir. Hiçbirinde iyiliği olmayıp, yalnız bir parmak kadar, o kimsenin dünyâda söylediği Kelime-i tevhîd bulunur. O doksan dokuz defter terâzînin bir kefesine ve bir Kelime-i tevhîdi diğer kefesine koyarlar. Kelime-i tevhîd tarafı ağır gelir) buyurmuştur.
.
Helâlden kazanmak için çalışmalı
1 Şubat 2009 01:00
Bir kimsenin, kendisinin ve çoluk çocuğunun ihtiyâçlarını helâlden kazanması, kimseye muhtâç kalmaması için çalışması, birçok nâfile ibâdetten dahâ sevâbdır. Resûlullah efendimiz, bir sabâh, Eshâbı ile konuşurken, kuvvetli bir genç, erkenden dükkânına doğru geçer. Orada bulunanlarda bazısı; -Erkenden dünyâlık kazanmaya gideceğine, buraya gelip birkaç şey öğrenseydi daha iyi olurdu, deyince, Resûlullah efendimiz; -Öyle söylemeyiniz! Eğer kimseye muhtâç olmamak ve ana, baba, çoluk çocuğunu da muhtâç etmemek için gidiyorsa, her adımı ibâdettir. Eğer, herkese öğünmek, keyif sürmek niyyetinde ise, şeytânla berâberdir buyururlar. ÇALIŞMAK RIZKI ARTIRMAZ!.. Çalışmak, malı arttırır ise de, rızkı artırmaz. Çünkü rızık, mukadderdir yani herkesin rızkı takdir ve taksim edilmiştir. Rızık, maâşa, mala, çalışmaya bağlı değildir. Böyle olmakla berâber, çalışmak lâzımdır. Allahü teâlânın âdet-i ilâhiyyesi böyledir. Peygamber efendimiz; (Bir Müslümân, helâl kazanıp, kimseye muhtâç olmaz ve komşularına, akrabâsına yardım ederse, kıyâmet günü, ayın ondördü gibi parlak, nûrlu olacaktır) buyurmuştur. Hazret-i Ömer buyurdu ki: "Çalışınız, kazanınız, Allahü teâlâ rızkımı çalışmadan gönderir, demeyiniz! Allahü teâlâ, gökten para yağdırmaz." Hazret-i Lokman hakîm, oğluna hitaben; "Çalış, kazan! Çalışmayıp, herkese muhtâç kalanların dîni ve aklı noksân olur ve iyilik etmekten mahrûm kalır ve herkesten hakâret görür" buyurmuştur. Din büyüklerden bir zâta; -Özü sözü doğru olan tüccâr mı, yoksa geceleri nâfile namâz kılan, gündüzleri oruç tutan âbid mi yüksektir, diye suâl edilince, o zât; -Emîn olan tüccâr dahâ kıymetlidir. Çünkü, şeytânla her sâat cihâd etmektedir. Şeytân, alışta, verişte, tartmada onu aldatmaya uğraşmakta, o ise Allahü teâlânın emrini, rızâsını gözetmektedir, buyurur. İmâm-ı Evzâî hazretleri, İbrâhîm Edhem hazretlerini sırtında odun taşırken görünce; -Niçin bu kadar sıkıntı çekiyorsunuz? Kardeşleriniz, sizi hiçbir şeye muhtâç bırakmaz, der. İbrâhîm Edhem hazretleri; -Öyle söyleme, hadîs-i şerîfte; (Helâl kazanmak için sıkıntı çekenlere Cennet vâcib olur) buyuruldu cevabını verir. Mal mü'minin yardımcısıdır. Çalışmalı, helâlden kazanmalıdır. Âhir zamanda insanlar, muhtâç kaldıkları zaman, dînlerini verip muhtaç oldukları şeyleri almakla karşı karşıya kalırlar. Bu sebeple, dîni vermemek için çalışmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Elinin emeği, alnının teri ile ye, dînini satıp yeme!) buyuruldu. Harâmdan kazanılanı yemek, kalbi karartır ve hasta eder. Zünnûn-i Mısrî hazretleri buyuruyor ki: "Kalbin kararmasının dört alâmeti vardır: 1- İbâdetin tadını duymaz. 2- Allah korkusu, hâtırına gelmez. 3- Gördüklerinden ibret almaz. 4- Okuduklarını, öğrendiklerini anlamaz, kavrayamaz." Ebû Süleymân-ı Dârânî hazretleri buyurdu ki: "Helâlden bir lokma az yemeyi, akşamdan sabâha kadar nâfile namâz kılmaktan dahâ çok severim. Çünkü, mide dolu olunca, kalbe gaflet basar ve insan Rabbini unutur." İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Bu dünyâ, âhiret yolcularının bir konak yeridir. İnsana burada yiyecek ve giyecek lâzımdır. Bunlar ise çalışmadan ele geçmez. Her ân mal kazanmak için uğraşan aldanmıştır. Hem âhiret için hâzırlanmalı, hem de dünyâ ihtiyâçlarını kazanmalıdır. Fakat, bunları da, âhiret yolculuğunda lâzım olduğunu düşünerek kazanmalıdır." "KANAAT EDEN DOYAR" Netice olarak her Müslümân, çalışmalı, helâlden kazanmalı, aldığı her şeyi, helâl mi, harâm mı araştırmalıdır. Aldığı şeyde hakkı olanlara vermeyi, fakîrlere, garîblere yardım etmeyi düşünmelidir. Çünkü insanların iyisi, insanlara iyilik edendir. İnsanların kötüsü de, insanlara kötülük edendir. İnsan, kazandığına kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hadis-i şerifte; (Kanâat eden doyar) buyuruldu. Sehl bin Abdullah Tüsterî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Yolumuzun esâsı üç şeydir: Helâl yemek, ahlâk ve amelde Resûl aleyhisselâma uymak ve her işi, yalnız Allah rızâsı için yapmaktır."
.
İbâdetlerde gösteriş yapmak...
2 Şubat 2009 01:00
Riyâ, sözlük anlamı itibariyle, bir şeyi olduğunun tersine göstermek, gösteriş yapmak demektir. Dinî terim olarak ise, âhiret amellerini yaparak âhiret yolunda olduğunu göstererek, dünyâ arzûlarına kavuşmak, dünyâ kazancına dîni âlet etmek demektir. Ayrıca, yaptığı ibâdetleri başkalarına göstererek, insanların sevgisini kazanmaktır. Hadis-i şerifte; (Dünyâda riyâ ile ibâdet edene, kıyâmet günü, 'ey kötü insan! Bugün sana sevâb yoktur. Dünyâda kimler için ibâdet ettin ise, sevâblarını onlardan iste' denir) buyuruldu. Riyânın zıddına, aksine ise, İhlâs denir. İhlâs, dünyâ faydalarını, menfaâtlerini düşünmeyip ibâdetlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmak demektir. İhlâs sâhibi olan bir kimse, ibâdet yaparken başkalarına göstermeyi hiç düşünmez. Böyle bir kimsenin yaptığı ibâdetleri, başkalarının görmesi, bunun ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O, seni görmektedir) buyuruldu. Başkalarının sevgisine ve methetmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak da, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ fenâdır. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ fenâdır. Hadis-i şerifte; (Sizde bulunmasından en çok korktuğum şey, şirk-i asgara yakalanmanızdır. Şirk-i asgar, riyâ demektir) buyuruldu. DÜNYA MENFAATİ İÇİN... İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ menfaâtlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur duâsına çıkmak, istihâre yapmak böyledir. Ücret ile imâmlık, hatîblik, muallimlik yapmak, sıkıntıdan, hastalıktan ve fakîrlikten kurtulmak için âyet-i kerîmeler okumak da, böyledir denildi. Bunlarda hem ibâdet, hem de menfaât niyetleri bulunmaktadır. Ticâret maksadı ile hacca gitmek de böyledir. İbâdet niyeti hiç bulunmazsa riyâ olurlar. İbâdet niyeti çok olursa, sevâb hâsıl olur. İbâdetlerini başkalarına göstermek; onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyeti ile olursa, riyâ olmaz ve çok sevâb olur. Ramazân orucunu tutmakta riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için namâza başlayıp, sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh olur, ibâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını karşılamak niyeti ile, kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ için ve bir insan için birlikte niyet ederek kurban kesmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için olmayıp, yalnız hacdan, gazâdan gelen için ve gelen emîri, reîsi karşılamak için kesilen hayvan leş olur. Kesmesi ve yemesi harâm olur. Riyâdan korkarak ibâdeti terk etmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için namâza durup, namâzı bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, namâzı sahîh olur. Şöhrete sebep olacak şekilde giyinmek riyâ olur. Din adamlarının, temiz, kıymetli elbise giymeleri lâzımdır. Bunun için, imâmların, cuma ve bayram günleri zînetli elbise giymeleri sünnettir. Şöhret için vaaz vermek, nasîhat etmek, kitâp yazmak riyâ olur. Münâkaşa etmek, başkalarından üstün görünmek ve övünmek için ilim öğrenmek yahut dünyâlık yani mal, mevki elde etmek için ilim öğrenmek de, riyâ olur. Riyâ harâmdır. ALLAHÜ TEALANIN RIZASI... Allahü teâlâ için olan ilim, Allahü teâlâdan korkmayı artırır ve kendi ayıplarını görmeye sebep olur. İlmini dünyâ kazancına, mala ve mevkiye kavuşmaya vâsıta eden din adamlarına, ulemâ-i sû yanî kötü din adamı denir. Herkesin yanında sünnetlere uygun olarak, yalnız iken ise, edeblere uymayarak yapılan ibâdetler, riyâ olur. Hadîs-i şerîfte; (Başkalarına gösteriş için namâzını güzel kılan, yalnız olduğu zamân böyle kılmayan, Allahü teâlâyı tahkîr etmiş olur) buyuruldu. Netice olarak ibâdet, Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için yapılır. Başkasının muhabbetine, sevgisine, ihsânına kavuşmak için yapılan ibâdet, ona tapınmak olur. Allahü teâlâya ihlâs ile ibâdet etmemiz emrolundu. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın birliğine îmân edenden, namâzı ve zekâtı ihlâs ile yapandan Allahü teâlâ râzı olur) buyuruldu.
.
Bid'at işlemek, niçin kötüdür?
8 Şubat 2009 01:00
Bid'at, sünnete yani Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği din bilgilerine muhâlif olan, ters düşen, itikâd, amel ve sözler demektir. Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmeleri için yaratmıştır. İbâdet ise, insanın, yaratanına karşı âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, her nefsin, âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel ve çirkin dediklerine teslîm olmak, Onun gönderdiği Kitâba, Peygamberlere inanmak ve bunlara tâbi olmak demektir. Bir insan, herhangi bir işi, Allahü teâlânın izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, Ona kulluk yapmamış, Müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. Bu iş, inanılacak ve inanılması lâzım olduğu sözbirliği ile bildirilmiş olan şeylerden ise, bu inanışı, küfre sebep olan bid'at olur. Bu iş, inanılacak şeylerde olmayıp da, yalnız dinden olan sözde ve işte kalırsa, fısk yani büyük günâh olur. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, dinde olmayan bir şey meydâna çıkarırsa, bu şey reddolunur) buyurulmuştur. Dinden olmayan bir i'tikâd, bir söz, bir iş, bir hâl ortaya çıkarılır ve bunun din ve ibâdet olduğuna inanılırsa, yâhut İslâmiyyetin bildirmiş olduklarında bir fazlalık veyâ noksanlık yapılırsa ve bunu yapmakta sevâp beklenirse, bu yenilikler, değişiklikler, bid'at olur. İslâmiyyete uyulmamış, ona îmân edilmemiş olur. Dinde olmayıp, âdette olan yenilikler, yani yapılırken sevâp beklenilmeyen değişiklikler bid'at olmaz. Yemekte, içmekte, binme ve taşıma vâsıtalarında, binâlarda yapılan yenilikleri, değişiklikleri dînimiz reddetmez. Bunun için, masada, ayrı tabaklarda, çatal kaşık ile yemek, otomobile binmek, her çeşit binâ, ev, mutfak eşyâsı kullanmak ve bütün fen bilgileri, fen âletleri, fen işleri dinde bid'at değildir. Bunları yapmak ve faydalı yerlerde kullanmak câizdir, hattâ, farz-ı kifâyedir. Meselâ radyo, hoparlör, elektronik makineler yapmak ve bunları ibâdetlerin dışında kullanmak câizdir. Fakat, hoparlör ile ezân, Kur'ân-ı kerîm okumak, ibâdeti değiştirmek olup bid'at olur. Eshâb-ı kirâmın ileri gelenlerinden Enes bin Mâlik hazretleri, bir gün ağlıyordu. Sebebi sorulduğu zaman; "Resûlullah efendimizden öğrendiğim ibâdetlerden, değiştirilmemiş bir namâz kalmıştı. Şimdi, bunun da elden gittiğini görüyor, bunun için ağlıyorum" cevabını vermiştir. O zamanki insanlardan bazılarının, namâzın şartlarını, vâciblerini, sünnetlerini, müstehablarını yerine getirmediklerini, mekrûhlarından, müfsidlerinden, bid'atlerinden sakınmadıklarını, namâza ilâveler yaptıklarını, bazı yerlerini azaltarak değiştirdiklerini gördüğü için, Enes bin Mâlik hazretleri ağlamıştır. Çünkü bu hâl, sünneti yani İslâmiyyeti değiştirmektir ve sünneti değiştirmek de, bid'attir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Bir ümmet, Peygamberi öldükten sonra, dinde bid'at yaparsa, buna benzer bir sünneti kaybeder.) Yani, küfre sebep olmayan bir bid'at yapılırsa, bunun cinsinden bir sünneti terk ederler. İbâdetlerin kabûl olması için, bid'atleri terk etmek lâzımdır. Çünkü Peygamber efendimiz; (Allahü teâlâ, bid'at sâhibinin orucunu, haccını, umresini, cihâdını, günâhtan vazgeçmesini, adâletini kabûl etmez. Hamurdan kılın çıkması gibi, İslâmdan çıkar) buyurmuşlardır. Bid'at, nefse, şeytâna uyarak yapıldığı için, sâhibi İslâmdan, Allahü teâlânın emirlerine teslîm olmaktan çıkar. Îmân kalb ile olur. İslâm kalb ve lisân ile birlikte olur. Îmân kalbe mahsûstur. İslâm ise, kalbin, lisânın ve bedenin umûmuna şâmildir. Kalbdeki îmân ile kalbdeki İslâm birbirlerinin aynıdır. Bid'at sâhibinden ayrılan, lisândaki ve uzuvlardaki İslâmdır. Netice olarak, bid'at işlemeye devâm eden kimse, nefse ve şeytâna itâat eden kimse olmuştur. Günâh işleyen kimse, âsî, fâsık olur. Buna bid'at sâhibi denmez. Fakat bid'at sâhibi, âsî ve fâsıktır. Çünkü bid'at sâhibi, bu bid'atini ibâdet sanmakta, buna karşılık sevâp beklemektedir.
Başkasının ayıbıyla uğraşmak
15 Şubat 2009 01:00
İnsanların gizli hallerini, ayıp ve kusûrlarını araştırmaya, öğrenmeye, tecessüs denir. Tecessüs ise,harâmdır, günâhtır. Hucurât sûresinin 12. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ey îmân edenler! Zannın birçoğundan kaçının. Çünkü bâzı zan vardır ki günâhtır. Tecessüs etmeyiniz. Biriniz diğerinizi gıybet etmesin) buyurulmuştur. Hiç kimsenin ayıbını, kusûrunu meydâna çıkarmaya çalışmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Mi'râc gecesi birtakım insanlar gördüm ki, çok fecî ve elîm bir şekilde kendi kendilerine azâb ederler. Cebrâîl aleyhisselâma sordum ki, yâ Cebrâîl, bunların günâhı nedir? Niçin böyle kendi kendilerine azâb ederler? Cebrâîl aleyhisselâm dedi ki, bunlar başkalarının ayıblarını meydâna çıkaranlardır.) Müslümânların ayıblarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâptır. Küçüklere, emri altında bulunanlara, fakîrlere merhamet etmeli, kusûrlarını yüzlerine vurmamalıdır. Olur olmaz sebeplerle onları incitmemelidir. Herkes, kendi kusûrlarını görmeli, Allahü teâlâya karşı yaptığı kabâhatleri düşünmelidir. Allahü teâlânın, kendisine cezâ vermekte acele etmediğini, rızkını kesmediğini bilmelidir. Peygamber efendimiz, Mu'âz bin Cebel hazretlerine hitaben; (Yâ Mu'âz! Ayıbları gizle, kimsenin ayıbını yüzüne vurma! Farzlardan başka kıldığın namâzları ve ibâdetleri kimseye söyleme! Dünyâ işini âhiret işinden büyük görüp, evvel yapma! Hiç kimseye hor bakma! Kimsenin gönlünü kırma, herkesle hoş geçin. Eğer bu şekilde hareket etmezseniz elem verici azâba uğrarsınız) buyurmuştur. Bir Müslümanın veyâ bir gayr-i müslimin ayıbını, kusûrunu, onu kötülemek için arkasından söylemek, gıybet olur. Zira gıybet, bir kimsenin gizli ve açık kusûrlarını arkasından söylemek demektir ki harâmdır. Din kardeşinin ayıbını, kusûrunu görünce, ona hüsn-i zan etmeli, tevîline çalışmalı ve onu ıslâh etmelidir. Süleyman bin Cezâ hazretleri buyuruyor ki: "Sana nasîhatim şudur ki, şu dört huy ile huylanırsan, iyiler zümresinden olursun. 1-Genişlikte zekât, darlıkta sadaka vermek. 2-Gazab zamânında gazabını ve hırsını yenmek. 3-Başkasının ayıbını görünce, onu açmayıp, kapatmaya çalışmak. 4-Hizmetçiye, ehline, evlâd ve akrabâya ihsân ederek onları hoş tutmak." Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemezdi. Bir kimsenin sözünü veyâ işini beğenmediği zamân; (Bâzı kimseler, acabâ neden şöyle yapıyorlar?) buyururdu. İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Kusûrlarını düşünüp, bunları yaptığına mahcûp olmalı, utanmalıdır. Pişmân olup üzülmelidir. Kulluk böyle olur. Din büyükleri ile görüşmek, kendi ayıplarını, kusûrlarını anlamak ve gizli kötülüklerini meydâna çıkarmak içindir." Hakiki bir Müslüman, başkalarının ayıblarını gizler, onları ifşâ etmez. Resûlullah efendimiz; (Kim insanların ayıblarını, kusûrlarını örterse, Allahü teâlâ da, onun ayıblarını, kusûrlarını örter) buyurmuştur. İnsanların kabahatlerini, noksanlıklarını değil, iyi şeylerini görmek, güzel ahlâktandır. Bir gün Îsâ aleyhisselâm, havârîleri ile birlikte bir yere giderken, yolda, kokmakta olan bir köpek leşi görürler. Havârîlerden bazısı, köpek leşinin çok pis koktuğunu söyleyince, Îsâ aleyhisselâm; "Ne kadar da beyaz, güzel dişleri varmış" buyurur. Kendi kusûrlarını araştırıp düzeltmeye çalışan bir kimse, başkalarının ayıplarını görmeye vakit bulamaz. Hep, kendinden dahâ iyi olanları görür ve her gördüğünü kendinden dahâ iyi bilir. Netice olarak, Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Bir kimsenin ahmak olduğuna alâmet, kendi ayıbını bırakıp, başkasının ayıbıyla uğraşmasıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Kendi nefislerinizin ayıblarını araştırınız, başkalarının ayıblarını araştırmayınız!)
.
.
Affedilmekten ümitli olmalı
22 Şubat 2009 01:00
Günâhı çok olan bir mü'min, son nefesi boğazına gelmeden önce, tövbe ederse, kurtulması çok umulur. Çünkü Allahü teâlâ, şartlarına uygun yapılan tövbeyi kabûl edeceğini bildirmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istigfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde: Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istigfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli ve af ve magfiret edici bulur, buyurmaktadır.) Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever ve affeder. Tövbe eden, o günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, tekrar tövbe etmesi lâzım olur. Hak sâhiplerine haklarını ödemek, helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek, rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar, tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. "TÖVBEYİ YARINA BIRAKMA!" Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir ve şeytânın aldatmasıdır. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. Lokman hakîm hazretleri, oğluna nasîhat ederek; "Oğlum, tövbeyi yarına bırakma! Çünkü ölüm, ânsızın gelip yakalar" buyurmuştur. Tövbe ettim demek, tövbe olmaz. Çünkü, tövbenin sahîh olması için üç şart lâzımdır: 1-Hemen günâhı bırakmalıdır. 2-Günâh işlediğine, Allahü teâlâdan korktuğu için, utanmak ve pişmân olmak lâzımdır. 3-Bu günâhı bir dahâ hiç yapmamaya gönülden söz vermektir. Allahü teâlâ şartlarına uygun olan tövbeyi kabûl edeceğine söz vermiştir. Allahü teâlâdan korkmalı, Onun rahmetinden ümîdi kesmemelidir. Ümîd, korkudan çok olmalıdır. Böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Gençlerde korkunun, ihtiyârlarda ve hastalarda ise ümîdin dahâ fazla olması lâzımdır buyurulmuştur. Korkusuz ümid ve ümitsiz korku câiz değildir. Birincisi emîn olmaya, ikincisi ise, ümmîtsiz olmaya sebep olur. Hadîs-i kudsîde; (Kulumu, beni zannettiği gibi karşılarım) buyurulmuştur. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerîmesinde de meâlen; (Allah bütün günâhları affeder. O gafûrdur, rahîmdir) buyuruldu. Bunlardan, ümidin fazla olması lâzım geldiği anlaşılmaktadır. (Allah korkusundan ağlayan, Cehenneme girmez) ve (Benim bildiğimi bilseydiniz, az güler çok ağlardınız) hadîs-i şerîfleri de, korkunun fazla olması lâzım geldiğini göstermektedir. Ebû Türâb hazretlerine bir genç gelerek; -Ey hocam çok günahkârım. Tövbe etsem, kabûl olur mu? deyince; -Ey genç! Ümitsiz olma! Çünkü Allahü teâlânın rahmet denizleri dalga dalga geliyor. Allahü teâlâ ziyâdesi ile tövbeleri kabûl edici ve affedicidir. Kulların günahlarını bağışlayıcıdır. Âsilerin tövbelerini kabûl edicidir. Âcizlere kâfidir. Düşkünlerin en iyi vekîlidir. Bütün günahlardan tövbe makbûldür buyurmuştur. Af ve magfiret için çok yalvarmalıdır. Her zamân yüz kerre "Estagfirullâhel'azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbü ileyh" demelidir. Abdestsiz de okunabilir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Kıyâmette, sahîfesinde çok istigfâr bulunanlara, müjdeler olsun!) KÜFRE GÖTÜREN KAPI!.. Mü'minin îmânı, korku ve ümid arasında olmalı, Allahü teâlânın azâbından korkmalı, fakat rahmetinden de bir an ümid kesmemelidir. Her günâhı işlemekten çok sakınmalı, günahı sebebiyle îmânının gitmesinden korkmalıdır. Bütün günâhları işlemiş olsa bile, Rabbimizin affedeceğinden hiç ümid kesmemeli, hemen tövbe etmelidir. Çünkü tövbe eden, hiç günah işlememiş gibi olur. Netice olarak, Allahü teâlânın azâbından korkmalı ve merhametinden ümîdli olmalı, Onun keremine, ihsânına güvenmeli ve emrolunan ibâdetleri de yapmalıdır. Abdullah-ı Ensârî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ümidsizlik, küfre götüren bir kapıdır. Allahü teâlânın rahmetinden ümidini kesmek küfürdür."
.
Sıkıntılar, günâhlara keffârettir
23 Şubat 2009 01:00
Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. İnsan da, bu sebebi kullanıp, o şeye kavuşur. Ayrıca bu dünyâyı, imtihân yeri olarak yaratmıştır. Burada nimetlerin yanı sıra sıkıntılar da vardır. Hadîs-i şerîfte; (Şüphe edilen altını, ateşle muâyene ettikleri gibi, Allahü teâlâ, insanları dert ve belâ ile imtihân eder. Bazısı, belâ ateşinden hâlis olarak çıkar. Bazısı da, bozuk olarak çıkar) buyurulmuştur. Dertler, sıkıntılar, insana acı gelse de, bunlar imân edenler için, günâhlarının affına sebep olmaktadır. Zaten Peygamber efendimiz; (Ümmetimin azâbı dünyâda verilir) buyurmuştur. Yani Resûlullah efendimiz, dünyâda ümmetimin arasında olan fitneler, sıkıntılar, günâhlarının dökülmesine sebep olur buyurmaktadırlar. Allahü teâlâ, günâhı çok olan kullarını affetmeyi murâd edince, onlara çeşitli hastalıklar, sıkıntılar vermekte ve böylece o sıkıntılarla günâhlarını affetmektedir. Bir hadîs-i şerîfte; (Sıtma hastalığı, insanın günâhlarının hepsini temizler. Dolu tânesinde toz olmadığı gibi, sıtmalının günâhı kalmaz) buyurulmuştur. Îsâ aleyhisselâm buyurdu ki: (Hasta olup, musîbete, felâkete uğrayıp da, günâhları affolacağı için sevinmeyen kimse, âlim değildir.) "BU KULUNA MERHAMET ET!" Mûsâ aleyhisselâm, bir hastayı görür, haline acır ve; (Yâ Rabbî! Bu kuluna merhamet et!) diye arz edince Allahü teâlâ; (Rahmetime kavuşması için, gönderdiğim sebepler içerisinde bulunan bir kuluma, nasıl rahmet edeyim. Çünkü, onun günâhlarını, bu hastalıkla affedeceğim. Cennetteki derecesini, bununla arttıracağım) buyurur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Dertlerin, belâların gelmesine sebep, günâh işlemektir. Fakat, belâlar, sıkıntılar, günâhların affedilmesine sebep olur. Allahü teâlâ, sevdiklerinin günâhlarını affetmek için, onlara dert, belâ gönderiyor. Tövbe, istigfâr edince de, günâhlar affolur. Dert ve belâ gelmesine lüzûm kalmaz ve gelmiş dertler de gider. O hâlde, dert ve belâdan kurtulmak için, çok istigfâr okumalıdır. Dertlerin, belâların, musîbetlerin çok olması, günâhların çok affedildiğini gösterir. Günâhların çok olduğunu göstermez. Dostlarına çok belâ vererek, günâhlarını affeder, temizler. Böylece bunları, âhiret sıkıntılarından korur. Resûlullah efendimiz ölüm hâlinde, şiddet ve sıkıntıda iken, hazret-i Fâtıma, babasını çok sevdiği, çok acıdığı ve Peygamber efendimiz; (Fâtıma, benden bir parçadır) buyurmuş olduğu için, o da sıkılıyor, kıvranıyordu. Kızının bu hâlini görünce, onu tesellî etmek için, (Babanın çekeceği sıkıntı, ancak bu kadardır. Başka hiçbir sıkıntı görmez!) buyurdu." Sehl bin Abdullah-i Tüsterî hazretleri, hastalara ilâç verir, kendisi ise kullanmazdı ve; "Hastalığa sabrederek, oturarak kılınan namâz, sağlam olanın, ayakta kıldığı namâzdan dahâ kıymetlidir" buyururdu. DÜNYADA BÖYLE BİR CEZA YOK!.. Günâh, Allahü teâlânın emirlerini yapmamak, yasak ettiklerinden sakınmamak demektir. Emir ve yasaklar, Müslümânlar, îmânı olanlar içindir. Îmânı olmayanlar, ibâdet etmekle şereflenmemişlerdir. Bunlar, ibâdet yapmadıkları, günâh işledikleri için, dünyâda azâb çekmezler. Hatta her türlü ni'mete de kavuşurlar. İstediklerini, çalıştıklarının karşılığını elde ederler. Yalnız, zâlim olanları, mahlûklara eziyyet verenleri, dünyâda da cezâlarını çeker. İnkâr edenlere, yalnız bir emir verilmiş, o da, îmân etmeleri, Müslümân olmalarıdır. Bu emri dinlememek, çok büyük bir suçtur. Bu suçun cezâsı da, çok büyük ve sonsuzdur. Dünyâda böyle bir cezâ yoktur. Bu sonsuz cezâ, âhirette Cehennemde verilir. Netice olarak Allahü teâlâ, kendisine îmân eden kullarına ihsânda bulunarak, işledikleri günâhların karşılığını, dünyâda çeşitli sıkıntı ve dertler vererek affetmektedir. Cezâ, suçun büyüklüğüne göre değişir. Günâh küçük olur ve suçlu boynunu büküp yalvarırsa, bu suç, dünyâ dertleri ile affolunabilir. Fakat, günâh büyük, ağır ve suçlu da inâtçı, saygısız olursa, bunun cezâsı âhirette sonsuz olur.
.
İnsanı hayvandan ayıran fark
1 Mart 2009 01:00
İnsan, birçok bakımdan başka hayvânlara, hattâ bazı sıfatları bitkilere ve cansız maddelere benzer ise de, insanı hayvândan ayıran, belli husûsî insanlık sıfatları vardır. İnsana insanlık şerefi, bu özelliklerinden gelmektedir. Bu özellik, rûhun idrâk yani kavrama, düşünme kuvvetidir. İyi huyları kötülerinden, iyi işleri fenâlarından ayıran, bu kuvvettir. Allahü teâlâ, bu özelliği insana verdi ki, bununla yaratanını anlasın. Kalb ve rûh, bu kuvveti ile, yerleri, gökleri inceleyerek, Allahü teâlânın varlığını ve yüksek sıfatlarını anlar. Sonra, emirlerine ve yasaklarına, yanî İslâmiyyete uyarak dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşur, felâketlerden kurtulur. Zâriyât sûresinin 56. âyetinde meâlen; (İnsanları ve cinni, bana ibâdet etmeleri için yarattım) buyuruldu. Bu âyet-i kerîmedeki (İbâdet etmeleri için) ifâdesi, (Beni tanımaları için) demektir. Yanî Allahü teâlâyı tanımak, inanmak için yaratıldık. BUNLAR ŞEREF SAYILSAYDI... İnsanların hayvanlara benzeyen tarafları, şehvânî ve gadab kuvvetleridir. Bunun ikisi de, insan rûhu için kıymetli değildir. Bu kuvvetler, hayvânlarda da vardır. Hattâ hayvânlarda, insândan dahâ kuvvetlidir. Meselâ, öküz ve eşek insandan dahâ fazla yer ve içer. Arslan, manda ve fil, insandan dahâ kuvvetlidir. Kurt ve kaplan, insandan dahâ çok döğüşür, parçalar. Fâre, kedi, köpek, karanlıkta da görür, uzaktan, çabuk koku alırlar. Bütün bu kuvvetler, insan için şeref olamaz. Bunlar, şeref sayılsaydı, isimleri geçen hayvânlar, insandan dahâ şerefli, dahâ üstün olurlardı. Allahü teâlâ, insana, diğer varlıklardan farklı olarak rûhun yanı sıra, akıl ve nefis kuvvetleri de vermiştir. İnsan, aklına tâbi olursa, doğruyu, yaratanına giden yolu bulur. Nefsine tâbi olursa, hayvandan da aşağı olur. Cebrâîl aleyhisselâm, aklı, hayâyı ve îmânı Âdem aleyhisselâma getirdi ve; -Yâ Âdem! Allahü teâlâ selâm eder, sana getirdiğim şu üç hediyyenin birini kabûl etsin dedi buyurur. Âdem aleyhisselâm aklı kabûl edince, Cebrâîl aleyhisselâm, îmân ile hayâya; -Siz gidin buyurur. Îmân; -Allahü teâlâ bana, akıl nerede ise, sen de orada ol diye emretti der. Ondan sonra hayâ da aynı şekilde, Allahü teâlâ tarafından emrolunduğunu beyân ederek, her ikisi de, akıl ile berâber Âdem aleyhisselâmda kalırlar. Bu sebeple Allahü teâlâ, kime akıl verirse, hayâ ile îmân da onunla berâberdir. Aklı olan, Allahü teâlâya îmân eder. Îmân eden de hayâ sahibi ve edebli olur. Edebi olan da, her şeye kavuşur. Süfyân-ı Sevrî hazretleri; "Edeb öğrenilmeden ilim öğrenilmez" buyurmuştur. Edeb, güzel hallere, huylara sâhib olmak ve utanılacak hareketlerden sakınmak, her hususta haddini bilip, sınırı gözetmek hâlidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Edebi gözetmek, zikirden üstündür. Edebi gözetmeyen Hakk'a kavuşamaz" buyurmuştur. Bahâeddîn-i Buhârî hazretleri bir sohbetlerinde buyurur ki: "Bizim yolumuzdakilerin şu edebi gözetmesi gerekir: Birincisi; Allahü teâlâya karşı edeptir. Yâni zâhiri ve bâtını ile tamâmen kulluk içinde olmalı. Allahü teâlânın bütün emirlerini yerine getirip, yasaklarından sakınması ve Allahü teâlâdan başka her şeyi terk etmesidir. İkincisi; Resûlullah efendimize karşı edeptir. Bu da iş ve hâllerde O'na uymaktır. Üçüncüsü; hocasına karşı edeptir. Çünkü kendisinin Peygamber efendimize uymasına, hocası vâsıta olmuştur. Bu bakımdan, hocasını hiçbir zaman unutmamalıdır." İLİM VE İDRAK KUVVETİ... İnsanın kalbine, rûhuna, ahlâkına kıymet verilmezse, insanın hayvândan farkı olmaz. Hattâ hayvânlardan aşağı olur. İnsanı hayvândan ayıran özellik, ilim ve idrâk kuvvetidir. Şems-i Tebrîzî hazretleri; "Âdemoğlunun edebden nasîbi yok ise insan değildir. Âdemoğlu ile hayvan arasındaki fark budur. Gözünü aç ve gör ki bütün Allahü teâlânın kelâmının mânâsı, âyet âyet edebden ibârettir" buyurmuştur. Netice olarak insanı hayvandan ayıran fark, edeptir. Edep hududa, sınırlara riâyet etmek, o sınırı, aşmamak, taşmamaktır. En büyük edep ise, ilahi hududu muhafaza etmek, gözetmektir.
.
Evlada merhamet etmek...
2 Mart 2009 01:00
Merhamet, şefkat etmek, acımak, bağışlamak anlamlarına gelmektedir. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ merhameti yüz parçaya ayırdı. Doksan dokuzunu kendi katında alıkoydu. Yeryüzüne bir tek parça indirdi. Bu bir parça yüzünden mahlûkât birbirine merhamet ederler) buyuruluyor. Yeryüzündeki bütün mahlukât, kendi yavrusuna, evlâdına bu bir merhametin zerresi ile acımakta, şefkat göstermektedir. Evlâda merhamet etmek ise, sadece onu büyütmek, yemesine, içmesine bakmak, giydirmek değildir. Esas merhamet, onu Cehennem ateşinden korumak, sonsuz saâdete kavuşturmaktır. Merhamet, doktorun hastasına acıması gibi olmalıdır. Merhametli doktor, hastasını iyileştiren, onu yakalandığı hastalıktan kurtarandır. Bir annenin, babanın evlâdına şefkati, merhameti de, doktorun merhameti gibi olmalıdır. Namaz kılmayan çocuğa acımamak, yardım etmemek, yani bu hastalığın çaresine bakmamak, hiç merhamet olur mu? Aslında buradaki merhamet gibi görünen şey, merhametsizliktir. Bu şekilde davranan ana-babalar, çocuklarını perişan etmektedirler. Bu hâl, ameliyata giden çocuğa, annesi acıdığı için gizli yemek yedirmesine benzemektedir. BİRLİKTE KİTAP OKUMALI... Bir anne-baba, eğer evlâtlarına, İslâmiyyetin, din büyüklerinin sevgisini veremiyorsa, böyle anne-babalar, çocuklarının en baş düşmanı olmaktadırlar. Nefsine düşkün olan yani çocuklarını nefsi için seven anne ve babalar, çocuklarının en büyük düşmanı durumundadırlar. Bu sebeple her anne-baba, çocuklarını, din büyüklerinin yanına götürmeli, onlarla ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını okumalı, okutmalı ve çocuklarını yanlarından ayırmamalı, kötü yayınlardan, arkadaşlardan korumalıdırlar. Anna-babalar, yerine göre, çocuklarının abisi, babası, ablası, annesi olmalıdır. Çocukları, iyi, sâlih kimselerle görüştürmeli, böyle yerlere gitmeye alıştırmalıdır. Her anne-baba çocuğuna; "Aman evlâdım, ne sen kendini yak, ne de beni yak! Çünkü evlâdın yaptığı, ana-babaya da gitmektedir. Allahü teâlâ korusun, kendin gidersen beni de götürürsün. Yani bu kadar emekler boşa gider. Çünkü anneye ve babaya, evlâdın yaptığı her şey, misliyle yazılır. İyilik yaparsan iyilik, kötülük yaparsan kötülük yazılır" demelidir. Çocukların temiz kalbleri, kıymetli bir cevher ve temiz bir toprak gibidir. Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun meyvesi hâsıl olur. Çocuklara îmân, Kur'ân ve Allahü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünyâ saâdetine ererler. Bu saâdette anaları, babaları ve hocaları da ortak olur. Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmazsa, bedbaht olurlar. Yapacakları her fenâlığın günâhı, ana, baba ve hocalarına da verilir. Tahrîm sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kendinizi, evlerinizde ve emirlerinizde olanları ateşten koruyunuz!) buyurulmaktadır. Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünyâ ateşinden korumasından dahâ mühimdir. Cehennem ateşinden korumak da, îmânı, farzları, harâmları öğretmekle, ibâdete alıştırmakla ve dinsiz, ahlâksız arkadaşlardan korumakla olur. Bu sebeple her anne ve baba, çocuklarına Kur'ân-ı kerimi öğretmeli ve okumalarını temin etmelidir. Peygamber efendimiz; (Hoca çocuğa, Besmele okur, çocuk da söyleyince, Allahü teâlâ, çocuğun, anasının, babasının ve hocasının Cehenneme girmemesi için senet yazdırır) buyurmuşlardır. ÇOCUKLARIN KALBLERİ TERTEMİZDİR Netice olarak, çocuğunu seven, ona acıyan her anne-baba, mutlaka çocuklarına din büyüklerinin, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından bir şeyler okumalı, okutmalı, Kur'ân-ı kerimi, namaz kılmasını öğretmeli ve namaza, diğer ibâdetlere alıştırmalı, yapmalarını temin etmelidir. Çünkü çocukların kalbleri, küçükken tertemizdir. Böyle bir kalbe, ne konulursa, ne yerleştirilirse, o kalıcıdır. Her anne-baba, her akşam, çocukları ile beraber, ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarından beraberce okumalı, kitap okumadan yatmamalı ve mutlaka bir şeyler öğretmelidir. Yoksa ebedi saâdetten mahrum kalabilirler.
.
Peygamber efendimizin üstünlükleri
8 Mart 2009 01:00
Resûlullah efendimizin üstünlüklerinden, faziletlerinden bazısı, kitaplarda şöyle bildirilmektedir: Mahlûklar içinde ilk olarak Muhammed aleyhisselâmın rûhu yaratılmıştır. Allahü teâlâ, Onun ismini Arş'a, Cennetlere ve yedi kat göklere yazmıştır. Meleklerin Âdem aleyhisselâma karşı secde etmelerinin emredilmesi, Âdem aleyhisselâmın alnında Muhammed aleyhisselâmın nûru bulunduğu için idi. Peygamber efendimizin dünyâya geleceği zamân, çok büyük alâmetler görülmüştür. Bu alâmet ve haller târîh kitâplarında yazılıdır. Resûlullah efendimiz dünyâya gelince, şeytânlar göğe çıkamaz, meleklerden haber alamaz oldular. Sevgili Peygamberimiz dünyâya geldiği zamân, yeryüzündeki bütün putlar, tapınılan heykeller, yüzüstü devrildiler. Peygamber efendimiz, üç ve kırk yaşında Peygamber olduğu kendisine bildirildiği vakit ve elli iki yaşında mîrâca götürülürken, melekler göğsünü yardı ve Cennetten getirdikleri leğen içinde Cennet suyu ile kalbini yıkadılar. NÜBÜVVET MÜHRÜ... Her Peygamberin sağ eli üstünde nübüvvet mührü vardı. Muhammed aleyhisselâmın nübüvvet mührü ise, sol kürekteki deri üzerinde, kalbi hizâsında idi. Cebrâîl aleyhisselâm kalbini yıkayıp, göğsünü kapadığı zamân, Cennetten getirdiği mühür ile sırtını mühürlemişti. Resûlullah efendimiz, önünde olanları gördüğü gibi, arkasında olanları da görürdü. Ayrıca Resûlullah efendimiz, aydınlıkta gördüğü gibi, karanlıkta da görürdü. Peygamber efendimizin mübârek teri de, gül gibi güzel kokardı. Bir fakîr kimse, kızını evlendirirken, kendisinden yardım istemişti. O ânda verecek bir şeyi yoktu. Küçük bir şişeye terinden koydurup verdi. O kız, yüzüne, başına sürünce, evi misk gibi kokardı ve evi, "Güzel kokulu ev" adı ile meşhûr oldu. Resûlullah efendimiz, orta boylu olduğu hâlde, uzun kimselerin yanında iken, onlardan yüksek görünürdü. Peygamber efendimiz, güneş ve ay ışığında yürüyünce, gölgesi yere düşmezdi. Resûlullah efendimizin bedenine ve elbisesine sinek, sivrisinek ve başka böcekler konmazdı. Resûlullah efendimiz, ne zaman yürüse, arkasından melekler gelirdi. Bunun için, Eshâbını önünden yürütür ve; (Arkamı meleklere bırakınız) buyururdu. Fahr-i kainât efendimiz, taş üstüne basınca, taşta ayağının izi kalırdı. Kum üstünde giderken ise, hiç iz bırakmazdı. Peygamber efendimizin büyük bir mu'cizesi de, mîrâca götürülmesidir. Mîrâcda, kendisine hiçbir gözün görmediği şeyler gösterildi. Allahü teâlâyı baş gözü ile, bilinmeyen bir şekilde gördü. Fakat bu görmesi, madde âleminin dışında yani âhiret âleminde oldu ve bir ânda tekrâr evine getirildi. Mîrâc mu'cizesi, başka hiçbir Peygambere verilmedi. Peygamber efendimize, ömürlerinde bir kerre salât ve selâm okumaları, ümmetine farz oldu. Allahü teâlâ ve melekler de, Ona salât ve selâm etmektedir. Peygamber efendimiz ümmî olduğu hâlde, yani kimseden bir şey öğrenmemiş iken, Allahü teâlâ Ona, her şeyi bildirmiştir. Âdem aleyhisselâma her şeyin ismi bildirildiği gibi, Ona da her şeyin ismi ve ilmi bildirilmiştir. Resûlullah efendimizin aklı, bütün insanların aklından dahâ çoktur. İnsanlarda bulunabilecek bütün iyi huyların hepsi, Ona ihsân olundu. HALİL VE HABİB... Netice olarak Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâmın ismini kendi isminin yanına koymuş ve Ona, Habîbim buyurmuştur. Bu ise, üstünlüklerin en üstünüdür ki, Allahü teâlâ, Onu kendisine sevgili, dost yapmış ve hadîs-i kudsîde de; (İbrâhîmi Halîl yaptım ise, seni kendime Habîb yaptım) buyurmuştur. (Sana, râzı oluncaya kadar, yeter deyinceye kadar her dilediğini vereceğim) meâlindeki Duhâ sûresinin 5. âyet-i kerîmesi, Allahü teâlânın, Peygamber efendimize, bütün üstünlükleri, ahkâm-ı islâmiyyeyi, düşmânlarına karşı yardım ve galebe, ümmetine fetihler, zaferler ve kıyâmette her türlü şefâat ve tecellîler ihsân edeceğini vâdetmektedir. Resûlullah efendimiz, bu âyet-i kerîme nâzil olduğu zamân, Cebrâîl aleyhisselâma bakarak; (Ümmetimden birinin Cehennemde kalmasına râzı olmam) buyurmuştur...
.
Peygamber efendimizin şefâati
9 Mart 2009 01:00
Peygamber efendimize, ümmetinin yaptığı ameller, ibâdetler, sabâh-akşam gösterilir ve bunları yapanları da görür. Günâh işleyenlerin affolması için duâ eder. Peygamber efendimizin kabrini ziyâret etmek, Müslüman kadınlara da müstehâbdır. Kadınların başka kabirleri ise, yalnız tenhâ zamânlarda ziyâret etmeleri câizdir. Allahü teâlâ, Resûlullah efendimiz diri iken olduğu gibi, vefâtından sonra da, dünyânın her yerinde ve her zamân Ona tevessül edenlerin yani Onun hâtırı ve hürmeti için isteyenlerin duâsını, kabûl eder. Bir kimse, Peygamber efendimizin kabrinin yanına gelip; "Yâ Rabbî! Köle âzâd etmeyi emrettin. Bu senin Peygamberindir. Ben de senin kölelerinden biriyim. Peygamberinin hâtırı için, Beni Cehennem ateşinden âzâd et!" diye duâ etti. O kimse bu şekilde duâ edince bir anda; (Ey kulum! Niçin yalnız kendinin âzâd olmasını istedin? Bütün kullarımın âzâd olmalarını niçin istemedin? Haydi git! Seni Cehennemden âzâd ettim) sesi işitildi. "BENİ, ELİ BOŞ ÇEVİRME" Evliyânın meşhûrlarından Hâtim-i Esam hazretleri, Resûlullah efendimizin kabrinin yanında durup; "Yâ Rabbî! Peygamberinin kabrini ziyâret ettim. Beni, eli boş olarak çevirme!" diye yalvardı, duâ etti. O anda; (Ey kulum! Habîbimin kabrini ziyâret etmeni kabûl ettim. Seni ve seninle berâber ziyâret edenleri mağfiret ettim) sesi işitildi. İmâm-ı Ahmed Kastalânî hazretleri; "Birkaç sene hastalık çektim. Doktorlar çâresini bulamadı. Mekke'de bir gece Resûlullah efendimize çok yalvardım. O gece rüyâda bir kimse gördüm. Elindeki kâğıtta; 'Burada Ahmed Kastalânînin hastalığı için, Resûlullahın izni ile ilâcı yazılmıştır' yazısını okudum. Uyandığım zaman hastalığımın kalmadığını gördüm, iyileşmiştim" diye buyurmuştur. Mahşer günü, kabrinden ilk önce Resûlullah efendimiz kalkacaktır. Üzerinde Cennet elbisesi bulunacaktır. Burak isimli bir hayvan üzerinde mahşer yerine gidecektir. Peygamber efendimizin elinde livâ-ül-hamd denilen bayrak olacaktır. Peygamberler dahil bütün insanlar bu bayrağın altında duracaktır. Mahşer halkı, beklemekten çok sıkılacaklardır. Önce Âdem aleyhisselâma, sonra Nûh aleyhisselâma, sonra İbrâhîm aleyhisselâma, Mûsâ aleyhisselâma ve Îsâ aleyhisselâma gidip, hesâbın başlanması için şefâat etmelerini dileyeceklerdir. Her Peygamber, birer özür bildirerek, Allahü teâlâdan utandıklarını söyleyecekler ve şefâat edemeyeceklerdir. Son olarak insanlar, Resûlullah efendimize gelip yalvaracaklardır. Peygamber efendimiz secde edip, duâ edecek ve şefâati kabûl olacaktır. Mahşer günü, önce Muhammed aleyhisselâmın ümmetinin hesâbı görülecek, sırâttan geçecek ve Cennete gireceklerdir. Resûlullah efendimizin kızı hazret-i Fâtıma, sırât köprüsünden geçerken; (Herkes gözlerini kapasın! Muhammed aleyhisselâmın kızı geliyor) denecektir. ALTI YERDE ŞEFÂAT... Resûlullah efendimiz, altı yerde şefâat edecektir: Birincisi, Makâm-ı Mahmûd denilen şefâati ile, bütün insanları mahşerde beklemek azâbından kurtaracaktır. İkincisi, Resûlullah efendimiz şefâati ile, çok kimseyi hesâpsız Cennete sokacaktır. Üçüncüsü, azâb çekmesi lâzım olan mü'minleri azâbdan kurtaracaktır. Dördüncüsü, imân ile ölüp günâhı çok olan mü'minleri Cehennemden çıkaracaktır. Beşincisi, sevâbı ve günâhı eşit olup, A'râf denilen yerde bekleyen mü'minlerin Cennete gitmelerine şefâat edecektir. Altıncı olarak Peygamber efendimiz, Cennette olanların derecelerinin yükselmesi için şefâat edeceklerdir. Netice olarak, Peygamber efendimizin şefâat ile hesâptan kurtardığı yetmiş bin kimsenin her birinin şefâatleri ile de, yetmişer bin kişi hesâpsız Cennete gireceklerdir. Bu fazilet, üstünlük de, yalnız Peygamber efendimize mahsustur. Allahü teala, hadîs-i kudsîde; (Sen olmasaydın, hiçbir şeyi yaratmazdım) buyurarak, Resûlullah efendimizin üstünlüğünü bildirmektedir.
.
Kadere inanan, huzûrlu olur
15 Mart 2009 01:00
İmânın altı şartından biri, kadere, hayrın ve şerrin Allahü teâlâdan olduğuna inanmaktır. Allahü teâlâ, hayrı ve şerri, iyiyi kötüyü irâde eder, ister ve yaratır. İyilerin de, kötülerin de yaratanı Odur. Fakat, iyiliklerden râzıdır, şerlerden, kötülüklerden ise râzı değildir, beğenmez. İrâde etmek başkadır, rızâ yani râzı olmak başkadır, bunları birbirine karıştırmamalıdır. İnsan, bazan her şeye başvurduğu ve çok çalıştığı hâlde, istediklerine kavuşamaz. İşte o zamân insan, bu işte kendi elinde olmayan bir kudret bulunduğuna ve bu kudretin insanların yaşamaları ve başarıları üzerinde tesirli olduğuna, onlara yön verdiğine inanır ve bu hâli kabûl eder. İşte bu hâl, kaderdir, kısmettir. Kadere, kısmete inanmak, insan için büyük bir tesellî kaynağıdır. Zira; "Ben vazîfemi, elimden gelini yaptım, sebeplere yapıştım fakat ne yapayım ki kaderimde, kısmetimde olan bu imiş" diye inanan bir müslümân, bir işte başarısız olsa bile, ümitsizliğe kapılmaz ve büyük bir iç huzûru ile çalışmaya devâm eder. İnşirâh sûresinin 5. âyeti ve devâmında meâlen; (Güçlükle berâber şüphesiz bir kolaylık vardır. Evet muhakkak güçlükle berâber bir kolaylık vardır. Öyleyse, bir işi bitirince diğerine giriş ve hâcetini yalnız Rabbinden iste) buyurulmuştur. Hâlbuki, inanmıyan ve yalnız maddî sebeplere önem veren bir kimse, böyle bir durum karşısında ümidini, cesâretini, çalışma azmini kaybeder ve bir dahâ çalışamaz hâle gelir. İkinci Cihân Harbinden sonra, bütün dünyâ, Kadere, Kısmete inanmaya başlamıştır. Birçok Avrupa ve Amerika neşriyatında; "Müslümânların kader, kısmet dedikleri şey, meğerse ne kadar doğru imiş. Ne kadar uğraşırsak uğraşalım, hâdiseleri değiştirmek imkânı yoktur" denilmiştir. Bir felâket karşısında kalan, sevdiklerini, malını, mülkünü kaybeden bir kimse, ancak kadere, kısmete inanarak ve Allahü teâlâya tevekkül ederek tesellî bulabilir. Zira tevekkül yani Allahü teâlâya güvenmek, insan için en büyük tesellî kaynağıdır. Abdülvehhâb-ı Şa'rânî hazretleri, 1540 senesinde bir yaz günü, Nil nehri kenarında yaşıyan yaşlı velî bir zâtı ziyârete gider. Yaşlı zât, Abdülvehhâb-ı Şa'rânî hazretlerinin elini öyle bir sıkar ki, acısından bağıracak hâle gelir. Sonra da, kuvvetini nasıl bulduğunu sorar ve bu kuvveti nasıl muhafaza ettiğini şöyle anlatır: "Bendeki bu kuvvet, gençliğimden beri yediğim helâl lokmalar sebebiyledir. Hamurum helâl bir maya ile yoğrulmasaydı, bu günün, günahlarına aldırmayan insanların vücutları gibi, benim vücûdum da gevşek olurdu. Şu an 143 yaşına geldim. Allahü teâlâya yemin ederim ki, bugün insanlar her bakımdan değişmiştir. Hele bu son senelerde, dînin emirlerini yerine getirmekte ve emânete riâyet etmekte büyük bir eksiklik var. Bugün yakın akrabân, hattâ öz kardeşin bile seni tanımamaktadır. Oğlun dahi sana başka gözle bakmakta ve bir yabancı gibi davranmaktadır. İnsanların birbirlerine muhabbetleri hiç kalmamış, dert ve belâlara karşı sabırları eksilmiş, kazâ ve kadere karşı boyun eğmek yerine öfke, isyân hâkim olmuş, dinleri zayıflamıştır." Bir kimsenin saîd olmasının alâmeti, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olması, itirâz etmemesidir. Şakî, kötü olmasının alâmeti de, cenâb-ı Hakkın kazâ ve kaderine râzı olmayıp, isyân etmesi bağırıp, çağırması, ağlaması ve sızlamasıdır. Doğru yol, kulun rızâsını, kazâ ve kadere tâbi etmesidir. Abdülazîz Dîrînî hazretleri; "Eğer kadere, Allahü teâlânın hükmüne rızâ gösterirseniz şerefli bir hayat yaşarsınız. Yok, imkânsız bir şeyin olmasını ümit ederseniz, ümidinizi, tehlikeli bir şey üzerine binâ etmiş olursunuz" buyurmuştur. Netice olarak, kadere inanan, îmân eden bir kimse, kederden emin olur, huzûrlu olur. Zaten kâmil, olgun hakiki bir mü'min, başına hayır ve şer geldiğinde, ben bunu bekliyordum diyendir. Allahü teâlânın takdirine, kaza ve kaderine îmân eden, kederden kurtulur, huzûrlu olur.
.
Nefsine uymayan, saâdete kavuşur
22 Mart 2009 01:00
Peygamberlerden başka herkes, nefsine uyabilir, günâh işliyebilir. Cenâb-ı Hak, günâh işleyen müslümânları, illet, kıllet veyâ zilletle îkâz ederek, gafletten uyandırmaktadır. Nefsin arzûlarının, insanı Allahü teâlânın yolundan saptırıcı oldukları, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Çünkü nefis, dâimâ Allahü teâlâyı inkâr, Ona isyân etmek ister. Her işte, nefsin arzûlarına uymak, nefse tapınmak olur. Nefsine uyan, küfre veyâ bid'at sâhibi olmaya yâhut fıska yani harâm işlemeye başlar. Ebû Bekir Tamistânî hazretleri; "Nefse uymaktan kurtulmak, dünyâ nimetlerinin en büyüğüdür. Çünkü nefis, Allahü teâlâ ile kul arasındaki perdelerin en büyüğüdür" buyurmuştur. İmâm-ı Şâfiî hazretleri, Bağdat'ta nehir kenarında otururken, bir genç gelir ve nehirde abdest alır. Gencin abdesti yanlış aldığını gören İmâm-ı Şâfiî hazretleri; -Abdestini, kitaplarda bildirildiği şekilde doğru ve tam olarak alırsan, Allahü teâlâ sana dünyâ ve âhiret saâdeti verir buyurur. Genç, abdestini doğru olarak tekrar alır ve İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin yanına gelerek; -Efendim, bana biraz nasîhat eder misiniz deyince, İmâm-ı Şâfiî hazretleri; -Allahü teâlâya îmân edip Onu tanıyan, kurtuluşa erer. Dînin emirlerinde hassas davranıp, titizlik gösteren, kötülüklerden kurtulur. Nefsini ıslah edip, ona uymayan da, saâdete kavuşur buyurur. PUTA TAPACAĞINA Şakîk-i Belhî hazretleri, gençliğinde ticâret için Türkistan'a gider ve merak edip bir puthaneye girer. Orada, puta, isteklerini yana yakıla anlatan bir putpereste; -Sana hiç bir fayda ve zararı olmayan puta tapacağına, herşeyin sahibi olan Allahü teâlâya ibâdet et deyince putperest; -Eğer söylediğin doğru ise ve O, sana senin memleketinde rızk vermeye kâdirse, niçin tâ buralara kadar geldin? deyiverir. Şakîk-i Belhî hazretleri, bu söz üzerine derin düşüncelere dalar ve bir mecûsi ile Belh şehrinin yolunu tutar. Mecûsi, Şakîk-i Belhî hazretlerinin tüccar olduğunu öğrenince; -Kısmetin olmayan bir rızık peşindeysen, kıyâmete kadar gitsen onu ele geçiremezsin. Şâyet kısmetin olan bir rızk peşindeysen onun arkasında koşmana lüzum yoktur. Çünkü sana ayrılan rızkın seni bulur der. Bu söze de, Şakîk-i Belhî hazretleri hayran kalır ve dünyâya karşı meyli azalır. Artık âhiret için çalışacağına kendi kendine söz verir. Belhe gelir fakat şehirde müthiş bir kıtlık vardır. İnsanlar yiyecek bulamak için çırpınmakta ve bu yüzden de kimsenin yüzü gülmemektedir. Şakîk-i Belhî hazretleri, çarşıda neşeli bir köle görür ve; ÜZÜLMEME GEREK YOK! -Ey köle, herkes üzüntü içindeyken, senin neşene sebep nedir? diye sorar. Köle de; -Benim üzülmeme gerek yok. Çünkü benim sahibim zengindir. Beni aç, çıplak bırakmaz ki der. Şakîk-i Belhî hazretleri, kölenin bu sözü karşısında kendi kendine; "Aman yâ Rabbi! Az bir dünyâlığı olan şu zenginin kölesi böyle neşeli. Halbuki, sen bütün canlıların rızıklarına kefil oldun. Biz niçin gam ve keder içinde olalım" diyerek dünyâ meşgûliyetlerinden elini çeker ve samîmi bir şekilde tövbe ederek âhirete yönelir. İbrâhim bin Edhem hazretlerinin sohbetlerine başlayarak olgunlaşır. Nefsin islâmiyyetin dışına taşmasını önlemek için, harâmlardan sakınmak ve ibâdetleri yapmak lâzımdır. Bu iki hâl, nefsi terbiye eder ve insanı olgunlaştırır. İnsanın en hassas olacağı nokta, ölüm ve sonrası için olmalıdır. Nefsine uyan, felâkete gider, uymayan ise, saâdete kavuşur. Ahmed Rıfâî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın hükmüne boyun eğmek, nefsin isteklerine zıttır. Nefis bunları istemez. Saâdete kavuşmak, nefsin rızâsını terkedip, Allahü teâlânın rızâsına koşmakla mümkündür." Netice olarak, nefsine değil Allahü teâlâya îmân edip, Onun emirlerine uyan, dünyada rahat eder, huzûrlu olur, âhırette de ebedi saâdete kavuşur. Sehil bin Abdullah Tüsterî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İbâdetlerin en kıymetlisi, nefse uymamaktır."
.
Dil canavar gibidir
23 Mart 2009 01:00
Dil, insanın gönlünün, gönül ise rûhun, rûh da, insanın hakikatinin aynasıdır. Dil, iki tarafı keskin bir bıçak gibidir. İnsana zarar, dilinden gelir ve dil, insanı aziz ettiği gibi, zelil de eder. Bunun için Peygamber efendimiz; (Ya hayr söyle, ya sükût et, sus) buyurmuşlardır. Bir kimse Eyyûb Sahtiyânî hazretlerine; -Bana nasîhatte bulunur musunuz deyince, cevap olarak; -Diline sâhib ol, az konuşmaya dikkat et buyurmuştur. Hazret-i Ebû Bekr-i Sıddîk, Allahü teâlânın râzı olmadığı birşeyi söylememek için, oniki sene mübârek ağzına taş koymuş ve uygun birşey söyleyeceği zamân, taşı çıkarırlarmış. Resûlullah efendimiz; (Bir kimse, dilini tutarsa, Allahü teâlâ onun utanacak şeylerini örter. Gadabını tutarsa, kıyâmet günü, Allahü teâlâ azâbını ondan çeker. Bir kimse Allahü teâlâya yalvarırsa, onun duâsını kabûl eder) buyurmuşlardır. Kalb temiz olursa, dilden güzel sözler çıkar. Kişi, dilinin altında gizlidir, konuşunca belli olur. Zünnûn-i Mısrî hazretlerine; -Kalbini en güzel koruyan kimdir? diye sorduklarında; -Diline en çok hâkim olan cevâbını vermiştir. Peygamber efendimiz de; (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir) buyurmuştur. HAYIR SÖYLEYEN KÂR EDER Lokman Hakîm hazretleri, oğluna nasihat ederek buyurur ki: "Ey oğlum! Merhâmet eden merhâmet bulur. Sükût eden selâmete erer. Hayır söyleyen kâr eder. Kötü konuşan günâhkâr olur. Diline hâkim olmayan pişman olur" Bir kimse, dilini kontrol ederse, din ve dünyâsı da ıslâh olur, selâmet bulur. Sa'dî Şîrâzî hazretleri buyuruyor ki: "Dil, şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. Göz; Allahü teâlânın kudret ve san'atını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir." Hakiki bir müslüman, diline sahip olur, yalan söylemez, gıybet etmez, dedi-kodu yapmaz ve dili ile, eli ile kimseyi incitmez. Zaten başkasını incitmek harâmdır, günâhtır ve fitne çıkmasına sebep olur. Fitne çıkmasına sebep olmak ise, ayrıca dahâ büyük günâh olur. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kimse ile münâkaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen müslümânın Cennete gireceğini size söz veriyorum. Şaka ile veyâ yanındakileri güldürmek için olsa bile, yalan söylemiyenin Cennete gireceğini size söz veriyorum. İyi huylu olanın Cennetin yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum!) CEHENNEME SÜRÜKLER Her müslümanın dilini koruması, ona sahip olması lâzımdır. Zira 54 farzdan birisi de, kişinin dilini harâm, fuhuş olan sözlerden korumasıdır. Korumazsa, bu hâl insanı Cehenneme sürükler. Peygamber efendimiz; (Çok namâz kılan, oruç tutan, sadaka veren, fakat dili ile komşularını incitenin gideceği yer Cehennemdir) buyurmuşlardır. İbrâhim Desûkî hazretleri ömrünün son günlerinde talebelerine hitaben; "Ey evlatlarım! Ömrünüz her geçen gün azalmakta, eceliniz yaklaşmaktadır. Bir gün bu üzerinde yaşadığınız dünyâ dürülecek, kıyâmet kopacaktır. Hergün amel defterinizi hayırlı işlerle doldurmaya bakınız. Böyle yapanlara müjdeler olsun. Amel defterlerini, yasaklardan kaçmayarak günahlarla dolduranlara da yazıklar olsun. Vakitlerinizi isrâf etmeyiniz. Zamanlarınızı boşa geçirmeyip değerlendiriniz. Yoksa pişmân olursunuz. Duânızın kabûl olmasını istiyorsanız, helâlden yiyiniz ve müslüman kardeşlerinizin hakkında yersiz söz etmekten dilinizi tutunuz" diye nasîhat etmişlerdir. Mansûr bin Ammâr hazretleri de bir talebesine hitaben; "Sıkıntıdan kurtulmak istiyorsan, dünyâyı istemeyi bırak, özür dilemekten kurtulmak istiyorsan, diline hâkim ol" buyurmuştur. Netice olarak, her fenalıktan uzak kalmanın yolu, dili tutmaktır. Zira dil, canavar gibidir, serbest bırakılırsa insanı parçalar. Dili muhafaza etmeli ki, insanı sokmasın. Çünkü dil, büyük bir yılan gibidir. Bişr-i Hâfî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Dünyâda azîz olmak, âhirette selâmette kalmak isteyen, diline sâhib olsun."
.
Affedilmekten ümitli olmalıdır
29 Mart 2009 01:00
Allahü teâlâdan korkmalı fakat rahmetinden de ümidi kesmemelidir. Ümid, korkudan çok olmalıdır ki, böyle olanın ibâdetleri zevkli olur. Zümer sûresinin 53. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allah bütün günâhları affeder. O gafûrdur, rahîmdir) buyuruldu. Peygamber efendimiz de buyuruyor ki: (Günâh işleyen biri, pişmân olur, abdest alıp namâz kılar ve günâhı için istigfâr ederse, Allahü teâlâ, o günâhı elbette affeder. Çünkü Allahü teâlâ, Nisâ sûresi 109. âyetinde: Biri günâh işler veyâ kendine zulmeder, sonra pişmân olup, Allahü teâlâya istigfâr ederse, Allahü teâlâyı çok merhametli, af ve magfiret edici bulur, buyurmaktadır.) Hasan-ı Basrî hazretlerinin Şem'ûn adlı mecûsî bir komşusu vardı. Onun müslüman olması için Allahü teâlâya geceleri niyâz ederek ağlayıp yalvarırdı. Komşusu hastalanınca onun ziyaretine gider ve; -Ey Şem'ûn! Şu kadar müddetten beri ömür sürüp, rızkın için çalışıp didindin. Uzun yıllar ateşe taptın, gece gündüz yaratıcı sanarak ateşe secde eyledin. Fakat ateş seni kurtaramaz, gel tövbe ederek "Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah" de! Böylece Cennete gidesin buyurur. Mecûsî bâzı bahâneler ileri sürerek îmân etmek istemez. Bunun üzerine Hasan-ı Basrî hazretleri; -Senin söylediklerin teferruattır, asıl olan îmândır. Îmânla şereflenenler, Cehennem ateşine girseler bile sonunda kurtulurlar. Ama inkâr edenler, sonsuz olarak azâb çekerler. Eğer diğer ateşe tapanlar gibi acıklı bir azâba uğramak istemiyorsan, gel ikimiz elbiselerimizi çıkarıp yanan fırına girelim. Bakalım hangimizin bedenini ateşin alevleri yakmayacak buyurarak orada yanan bir ateşin içine kollarını sıvayıp sokar. Sonra da; -Ey Şem'ûn! Ateş dünyâ ve âhiret mahlûkudur ve Hakk'ın emriyle yakar. Allah'ın emriyle ateşin mizâcı su gibi, suyun mizâcı ateş gibi olur buyurarak kor hâlindeki ateşten kollarını çeker. Fakat ellerinde en ufak bir yanma alâmeti görülmez. Bu hal karşısında gönlü yumuşayan mecûsî, İslâma meyleder ve; BU KADAR GÜNAHIM VARKEN... -Efendim, bütün sözleriniz ve davranışlarınız güzel de, bu kadar telef edilmiş ömürden ve işlediğim kötülüklerden sonra, ben affa ve merhâmete lâyık olur muyum, Kelîme-i tevhîdi söylerek Cennete girebilir miyim, o nimetlere nâil olabilir miyim? der. Hasan-ı Basrî hazretleri; -Evet buyurur. Mecûsî; -Efendim, eğer bana bir ahitnâme yazıp kefil olursanız, îmâna gelirim. Yoksa korkarım der. Hasan-ı Basrî hazretleri de gereken teminâtı vererek onun Kelîme-i tevhîd söyleyerek îmân etmesine vesîle olur. İmânla şereflenen Şem'ûn daha sonra vefât eder ve defnedilir. Hasan-ı Basrî hazretleri evine döndüğünde kendi kendine; "Ey Hasan! Sen gayba hükmederek acâip sözler söyledin" der. Bu düşünceyle uyuyakalır. Rüyâsında Şem'ûn'u, başında kıymetli Cennet taşlarıyla süslenmiş bir tâc, beline altın bir kemer kuşanmış bir halde Cennet'e doğru gittiğini görür. Şem'ûn Hasan-ı Basrî hazretlerine yönelerek; -Allahü teâlânın lütfu, ihsânı çok büyükmüş. Merhâmetinden bir damla içmekle benim gibi binlerce âsîler rahmetine gark olurmuş. Allah'ın yardımıyla bu âsînin günahları da iyiliğe çevrildi ve Cennet bize de nasip kılındı der ve; senin yazdığın o kâğıda ihtiyaç kalmadı. İşte kâğıdın deyip Hasan-ı Basrî hazretlerinin eline verir. Hasan-ı Basrî hazretleri, uyandığında o kâğıdı elinde bulur. Netice olarak bir kimsenin, işlediği günahlar sebebi ile, Allahü teâlâdan ümidini kesmesi, küfürdür, imânın gitmesine sebep olur. Zira Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedeceğini bildirmektedir. Bekir bin Abdullah Müzenî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Ey Âdemoğlu! Allahü teâlânın rahmetinden öyle ümitli ol ki, bu ümidin seni, Allahü teâlânın mekrinden emin kılmasın. Eğer bundan emin olursan, günâhları işler, Allahü teâlânın gazâbına uğrarsın. Yine Allahü teâlâdan öyle kork ki, bu korku O'nun rahmetinden ümidini kestirmesin. Ne kadar günahkâr olursan ol, yine de Allahü teâlânın rahmet ve merhametinden ümidli ol."
Söz dinlemeyen neticesine katlanır
5 Nisan 2009 01:00
Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselâmdan dünyanın sonuna kadar gelecek olan bütün insanların rûhlarını yarattığında onlara; (Elestü bi-rabbi-küm? yani Ben sizin Rabbiniz değil miyim) diye hitâb ettiğinde, bütün rûhlar; (Belâ, Evet, biz kabûl ettik. Sen bizim Rabbimizsin yâ Rabbî) diyerek söz vermişlerdir. Rûhlar âleminde verilen bu söz, insanlara, dünyaya geldikleri zaman, Peygamberler ve Onların vârisleri olan âlimler tarafından hatırlatılmaktadır. Bunlardan bazısı, verdiği söze sâdık kalarak îmân etmiş, bazısı da, o sözü unutarak veya inkâr ederek reddetmiş, söz dinlememişlerdir. Söz dinleyip îmân edenler, sonsuz Cennet nimetlerine kavuşacak, dinlemeyip inkâr edenler de, sonsuz Cehennem azâblarını tadacaklardır. Dünyada bile, danışarak hareket edip söz dinleyenler, rahat ve huzurlu olmuşlar, danışmadan, kafasına göre hereket edenler de, çeşitli sıkıntılara düşmüşlerdir. Hadîs-i şerîfde; MÜNAFIĞIN ALÂMETİ (Münâfıklık alâmeti üçtür: Yalan söylemek, va'dini îfâ etmemek, emânete hıyânet etmek) buyuruldu. Vaktiyle Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerini seven bir genç, Mısır'a ticâret yapmak için gitmeye karar verir. Akrabâsı gitmemesi için çok zorlar ise de, dinlemez ve kararından vazgeçmez. Durumu Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerine bildirdiklerinde; -Gitme! buyurur ama genç, kimseyi dinlemeyip gizlice bir gemi ile yola çıkar. Gencin bindiği gemi, korsanlar tarafından zaptedilir ve genç de esir alınır. Korsanlar, gemideki genç dahil esirlerin hepsini, memleketlerine götürüp çeşitli yerlerde çalıştırırlar. Uzun zaman bu şekilde, esir olarak çeşitli işlerde çalıştırılan genç, başına gelen felâketlerin sebeblerini, Allahü teâlânın sevdiği bir kulun sözünü dinlememekten olduğunu anlar ve çok pişmân olup, tövbe, istigfâr eder, yalvarır. Bu tövbe ve yalvarmaları kırk gün devâm eder. Nihayet bir gece rüyâsında Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerini görür ve kendisine; -Yarın senden bâzı şeyler soracaklar. Ne sorarlarsa, biliyorum de! buyurarak tenbihte bulunur ve bir hastalık ile ilgili ilâç da târif eder. Genç uyandığında sevince gark olur, güneşin doğmasını adeta iple çeker. Sabahleyin yanına gelenler; -Doktorlukla ilgili bir bilgin var mı? diye sorarlar. Genç de; -Var! deyince, genci alıp o yerin hükümdârına götürürler. Meğer o yerin hükümdârı hasta imiş. Hiçbir doktor derdine çâre bulamamış, hükümdâr da hastalıktan kurtulamamış. Bu genç, hasta hükümdârı görüp; -Bana, şu şu meyvelerden şu kadar, şu şu otlardan şu kadar getirin der. Kısa zamanda bulup getirirler ve genç, rüyâda kendisine tarif edildiği gibi, hepsini güzelce öğütüp karıştırır, mâcun hâline getirerek hastaya yedirir. Hasta, Allahü teâlânın izniyle bir anda şifâ bulr. Hükümdâr bu hastalıktan ümidini kesmiş iken, birden şifâya kavuşunca, gence; -Bir murâdın varsa söyle, yerine getireyim. Mal, mülk istersen seni zengin edelim der. Genç; -Ben, hiçbir şey bilmeyen bir kimseyim. Âilemden ve hocamdan izinsiz para kazanmak için evden çıktım. Beni yolda esir alıp, buralara getirdiler. Esir olunca, başıma gelen bu musîbetin sebebini anlayıp, çok tövbe ettim ve hocam Mevlânâ hazretlerinden mânen af diledim. Kendisini, kurtulmam için Allahü teâlâya vesîle eyledim. Bu akşam hocam Mevlânâ hazretleri, bana bu size yaptığım şeyleri târif eyledi. Ben de aynen yaptım. Gördüğünüz gibi, bütün bunlar, hocamın himmeti ve bereketiyle oldu der. MEMLEKETİNE GÖNDERİR... Hükümdâr da, genci serbest bırakıp, çok para vererek zengin eyler ve memleketine gönderir. Sa'düddîn-i Kaşgârî hazretleri, bir talebesine bazı vazifeler verir. Talebe ise, kendine göre haklı gördüğü şeyleri yapmaya kalkar. Fakat başına gelmedik sıkıntı kalmaz. Hemen hatasını anlayıp tövbe eder ve hocasından özür diler. Talebesinin özrünü kabul eden Sa'düddîn-i Kaşgârî hazretleri; "Söz dinleyen kurtulur" buyurur. Netice olarak söz dinleyen, rahat eder, aziz olur. Dinlemeyen ise, hem dünyada, hem de âhırette sıkıntılara düşer, rezil olur.
..
Her şeyin bir vakti vardır
12 Nisan 2009 01:00
Allahü teâlâ, insanların dünyâdaki ve âhiretteki işlerinin düzgün, faydalı olması için ve zararlı işlerden koruyup, selâmete, hidâyete, râhata kavuşmaları için, Peygamberler vâsıtası ile dinler göndermiş ve insanları îmân etmeye dâvet etmiştir. Îmân etme dâvetini kabûl etmeyenlerden dilediklerini, kendi taşkın, azgın hâllerinde bırakmamış, ihsân ederek, dilediği zamânda hidâyete kavuşturmuş, kalblerini îmân nûru ile doldurmuştur. Kendi hâllerinde bıraktıklarından, gafletten uyanarak doğru yolu arayanları da, merhamet ederek hidâyete kavuşturacağını vâdetmiştir. Ankebût sûresinin son âyetinde meâlen; (Nefslerine uyanlardan, doğru yolu arayanları, saâdete ulaştıran yollara kavuştururuz) buyuruldu. Allahü teâlâ, doğru yolu aramayıp, nefislerine uyarak îmân etmeyenleri, azıp can yakanları da, Cehenneme atacağını haber veriyor. HİDAYETE ERMEK Hidâyete ermek, îmân nimetine kavuşmak için de, belli sebepler vardır. Bu sebeplere yapışan, neticesine kavuşur. Herhangi bir kimse, bir başkasının kalbine îmân nimetini koyamaz. Nitekim Peygamber efendimize hitaben, Kasas sûresinin 56. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Sevdiklerini hidâyete getirmek senin elinde değildir) buyurulmuştur. Vaktiyle müslümanlardan birinin yahûdî bir ortağı vardı. Müslüman, ortağını ne kadar İslâma dâvet etti ise de, ortağı müslümanlığı kabûl etmedi. Hattâ müslüman, bu ortağına; -Eğer müslüman olursan, malımın üçte birini sana veririm dediği halde yine kabûl etmedi. Müslüman, başka bir gün; -Eğer müslüman olursan, malımın yarısını sana veririm demesine rağmeno ortağı yine kabûl etmedi. Müslüman tüccar bir süre sonra; -Eğer müslüman olursan, malımın üçte ikisini sana veririm dedi. Yahûdî bu teklifi de kabûl etmedi. Müslüman tüccar artık ortağının müslüman olmasından ümidini kesmişti. Birgün müslüman tüccâr, yahudi ortağı ile Ebû Saîd Mîhenî hazretlerinin dergâhının yanından geçiyordu. Ebû Saîd Mîhenî hazretleri de, talebelerine, sevenlerine sohbet ediyordu. Müslüman, bu zâtın sohbetini dinlemek için dergâha girdi. Yahûdî ortağı da kendi kendine; "Ben de şu dergâha girip, bir dinleyeyim, bakalım neler anlatıyor. Onun halk arasında kabûl görmesinin sebebi nedir bir göreyim? Yahûdî olduğuma dâir üzerimde her hangi bir işâret olmadığı için beni nasıl olsa tanımaz" dedi ve kendini gizleyerek dergâha girdi. Kendini göstermemek için de bir direğin arkasına oturdu. Ebû Saîd Mîhenî hazretleri sohbet esnâsında bir ara yahûdînin arkasında oturduğu direğe doğru dönerek; EY DİREĞİN ARKASINDAKİ! -Ey direğin arkasındaki! Ne kadar kendini gizlemeye çalışsan da gizlenemezsin" buyurdu. Bunun üzerine Yahûdî gayri ihtiyârî ayağa kalktı ve Ebû Saîd Mîhenî hazretlerinin yanına vardı. Ebû Saîd hazretleri ona müslüman olmasını söyleyince, yahûdi de kabûl edip, müslüman oldu. Daha sonra Ebû Saîd hazretleri, o kimseye; -Şimdi ortağının yanına git. Sana müslümanlığı öğretsin. İşler vakti zamânı gelince olur. Ondan önce olmaz. Zamânı gelince, müslüman olmak için malın üçte birini, yarısını ve üçte ikisini vermeye hâcet kalmaz buyurdu. Netice olarak, her şeyin bir vakti, zamanı vardır. O zaman geldiğinde, sebepler devreye girer ve istenen durum hâsıl olur. İnsanlığa hizmet düşüncesi ile çalışarak, faydalı bilgiler ve eserler bırakmış olanlar, başka dinden olsalar bile, ömürlerinin sonunda Allahü teâlânın hidâyetine nâil olmaları umulur. Bu gibi hayır ve ihsân sâhiplerinden küfrü belli olmayanların neye inanarak can verdiklerini bizler bilemeyiz. Yalnız Allahü teâlânın, kendilerine verdiği akıl silâhını iyi kullanmışlarsa, hiçbir kimseye fenâlık etmeden, bütün insanların iyiliğini düşünerek, hizmet etmişlerse, bütün dinlerin esâslarını incelemişlerse, umulur ki, hidâyete ermişler, müslümân olmuşlardır. Nitekim En'âm sûresinin 125. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ, hidâyete kavuşturmak istediği kulunun kalbine islâmiyyeti yerleştirir) buyurulmuştur.
.
İnsanlara yaranmak için yapılanlar...
19 Nisan 2009 01:00
İyi, sâlih bir müslümân olabilmek için, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek ve ibâdetleri de, doğru, ihlâs ile yapmak lâzımdır. Allahü teâlâ, doğru ve ihlâs ile ibâdet yapanları seveceğini, bunların kalblerine dünyâda feyizler, nûrlar, âhırette de sevâb yani iyilik vereceğini vâdetmiştir. İbâdet, emirleri yapmak, takvâ ise, harâmlardan yani yasak edilmiş olanlardan sakınmak demektir. İbâdetlerin doğru olması için, nasıl yapılacaklarını öğrenmek ve öğrendiklerine uygun olarak yapmak lâzımdır. İbâdet, bir âdet olarak değil, Allahü teâlânın huzûruna çıkıp, Ona can ve gönülden şükretmek, Ona yalvarmak için yapılmalıdır. Riyâ, gösteriş olarak yapılan bir ibâdeti, Allahü teâlâ kabûl etmez. Mâ'ûn sûresinde meâlen; (Ey Resûlüm, kıyâmet gününü inkâr eden, yetîmi sertlik ve sitemle defedip hakkını gasbeden, fakîri doyurmayan ve başkalarını da fakîre iyiliğe teşvîk etmeyen o kimseyi gördün mü? Namâzlarını gaflet ile kılanlara ve riyâ, gösteriş yapanlara ve zekâtı vermeyenlere şiddetli azâb vardır) buyurulmaktadır. İhlâs, gerek beden ve gerekse mal ile yapılan farz veyâ nâfile bütün ibâdetleri, hayır hasenât yapmayı, müslümânları sevindirmeyi, onları sıkıntıdan kurtarmayı, zikri, istigfârı Allah rızâsı için yapmak demektir. Mal, mevki elde etmek, hürmet ve şöhret kazanmak için yapılan ibâdette ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle yapılan ibâdete sevâb verilmez. Bid'at, harâm işleyenlerin ve böyle kimselerle arkadaşlık yapanların kalblerinde, ihlâs kalmaz. Zulmet, kara lekeler hâsıl olur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Bütün mü'minler ibâdet yaparken, Allahü teâlâ emrettiği ve beğendiği için yapmaya niyyet ediyorlar. Böylece ihlâs ile yapıyorlar. Fakat bütün işlerin, iyiliklerin hep ihlâs ile yapılması ve bu ihlâsın kalbe hemen gelmesi lâzımdır. Bazı kimselerde, ibâdetlere başlarken yapılan niyyet, ihlâs, zahmet çekerek, kendini zorlıyarak hâsıl oluyor ve kısa bir zamân devâm ediyor. Sonra kalbe nefsin arzûları geliyor. Devâmlı ihlâs sâhiplerine Muhlas denir. Zahmet çekerek elde edilen, devâmsız ihlâsın sâhiplerine Muhlis denir." İbâdete başlarken nefis ve şeytân ile mücâdele ederek, devâmsız olan ihlâs elde edilebilirse, böyle ihlâs ile yapılan ibâdetler de, zamânla nefsi zayıflatır ve devâmlı ihlâs elde etmeye sebep olur. Geçici lezzetlere, çabuk biten, tükenen dünyalıklara aldanmamalıdır. Dünya, nefsin ve şeytanın tuzağıdır. Varlıkta imtihân, darlıktan daha zordur. Çünkü darlıkta, insan hep Allah der, varlıkta ise aklına gelince söyler. Cennete gitmek için bütün yollar, bütün kapılar açık olduğu gibi, Cehenneme gitmek için de öyledir. Aklı olan, Cennete götüreni tercih eder ve hayırlı olan da budur. Asırlardır İslâm âlimleri tarafından aynı şeyler söylenmiş, adeta insana, kendisini ateşten kurtarması için yalvarılmıştır. Biraz da insanın, kendisine acıması ve yaptıklarını Allahü teâlânın rızâsı için yapması lâzımdır. Netice olarak cenâb-ı Hak, bu dünyâda kendi rızası için yapılan her ibâdeti ve ameli kabul eder. İnsanlara gösteriş için, insânlara yaranmak için yapılanları ise, kabul etmez. Bu sebeple her türlü ibâdetlerimizin, her türlü işlerimizin, her türlü davranışlarımızın halis olması lâzımdır. Ahirette, Allah için yapılan ibâdetlerin haricindekilerin hepsi, icrâtın dışında kalacak, hiç biri kabul edilmeyecektir. Onun için az fakat dürüst olanı, yani rıza-i ilâhi için olanı yapmak lâzımdır. En mühim olan şey Allah rızâsıdır. Ahmet için çalışıp da Mehmetten para beklenmez. Zira insana, kim için çalıştıysan git ondan ücretini al derler. Yaptıklarımızı, insanlar görsün de, ne güzel yaptı desinler diye değil, Allahü teâlâ beğensin diye yapmalıyız. Peygamber efendimizin Mu'âz bin Cebel hazretlerine hitaben buyurduğu gibi: (İbâdetlerini ihlâs ile yap. İhlâs ile yapılan az amel kıyâmet günü sana yetişir.)
.
Sevinç de, keder de devamlı değildir
20 Nisan 2009 01:00
Ölümden önce olan herşeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhıretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhıret için tarladır. Âhırete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Dünyâda olanlar islâmiyyete uygun kullanılırsa, âhırete faydalı olurlar. Böylece hem dünyâ lezzetine, hem de âhıret nimetlerine kavuşulur. Kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhıreti yıkıcı yerlerde kullanılan şeyler demektir. Kendini ve Rabbini unutup, lezzetlerine, şehvetlerine düşkün olanlar, yolda hayvanının süsü ile, palanı ile, otu ile uğraşıp, arkadaşlarından geri kalan yolcuya benzer. Çölde yalnız kalıp, helâk olur. İnsan da, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhıret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Hadis-i şerifde buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhıret için yaratıldınız! Âhırette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) DÜNYA SEVGİSİ Dünyâ sevgisi âhırete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, onu düşünmekle, Allahü teâlâyı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhıret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur ve bunu kimse sevmez. Dünyâ zirâat yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, geçici zevkleri, nefsin arzûlarını taşkın ve şaşkın olarak yapmakla geçiren de, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Bu hâl, aklı başında olanın kabûl edeceği birşey değildir. Akıllı bir kimse, sonsuz lezzetleri kaçırmaya sebep olan, geçici lezzetleri zararlı şekilde yapmayı tercîh etmez. Allahü teâlâ, dünyâ zevklerinden, geçici lezzetlerinden, nefse tatlı gelen şeylerden hiçbirini yasak etmedi. Bunları, islâmiyyete uygun, zararsız olarak kullanmaya izin verdi. Ayrıca âhıretteki sayısız ve sonsuz saâdetler, çok acı ve nihâyetsiz felâketler karşısında dünyânın gelip geçici zevk ve acılarının ise, hiç değeri yoktur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: ÖLÜMÜ HATIRLAMALI "Fırsat ganîmetdir, yani zamân çok kıymetlidir. Bu kıymetli zamânları faydasız şeylere harcetmemelidir. Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği şeyleri yapmakla geçirmelidir. Beş vakit namâzı, dünyâ işlerini düşünmiyerek ve cemâat ile kılmalıdır. Ta'dîl-i erkân ile kılmaya dikkat etmelidir. Teheccüd namâzını kaçırmamalıdır. Teheccüd, gece nâfile namâz kılmak demektir. Farz namâz borcu olan geceleri de, kazâ namâzlarını kılmalıdır. Seher vakitleri istiğfâr etmelidir. Gafletten, nefse uymaktan lezzet almamalıdır. Dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalıdır. Ölümü hâtırlamalı, âhıretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzümüzü dünyâdan âhırete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhıreti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahdan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve a'zâları da, islâmiyyete uymakla süslemelidir." Dünyâ harâbdır, nimetleri zehirli, safâları kederlidir. Bedenleri yıpratır, emelleri arttırır, kendini kovalıyandan kaçar ve kendinden kaçanı ise kovalar. Dünyâ bala, içine düşenler ise sineğe benzer. Dünyanın nimetleri geçici ve hâlleri de değişicidir. Netice olarak, günlerin beraberinde getirdiği hâdiseler, insanı tesiri altına almamalı, iyi, sâlih bir müslüman olmaya bakmalıdır. Zaman içerisinde gelen musibetler ve belâlardan dolayı da, sabırsızlık göstermemelidir. Zira dünyanın sevinci de, kederi de, bolluğu da, darlığı da devamlı değil, geçicidir. Hadis-i şerifde buyurulduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhırete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)
.
Asırlarca yaşıyabilmek için...
27 Nisan 2009 01:00
Canlı, cansız herşeyin bir ömrü vardır. Herşeyin ömrü, yani varlıkta kalma zamânı başkadır. Ömrü sâniye ile ölçülen varlıklar olduğu gibi, asırlarca yaşayanlar da vardır. En uzun ömürlü varlıklar, element denilen basît cisimlerdir. Allahü teâlâ, bugün bilinen 104 elementi yaratmış, bunlardan herbirine başka başka özellikler vermiştir. Her element atomlardan yapılmıştır. Her atomu, bir mikro-dinamo gibi, büyük bir enerji deposu yapmıştır. Atomların yığılmasından molekülleri veya iyon şebekelerini, böylece organik ve anorganik bileşikleri ve hücreleri, çeşitli dokuları ve sistemleri yaratmıştır. Bunların herbirinde, akılları şaşırtan, incelikler, kânunlar, düzenler vardır. Meselâ, ancak mikroskopla görülebilen bir hücre, çeşitli atölyeleri bulunan muazzam bir fabrika gibidir. İnsan aklı, bugüne kadar, bu fabrikanın ancak birkaç makinasını görebilmiştir. Bir insan vücûdunda ortalama 30 trilyon hücre vardır. Bu hücrelerin çalışabilmesi gerek insanda, gerekse dış âlemde binlerce uygun şartların bulunmasına bağlıdır. Bunlardan biri bozulursa, insan vücûdu çalışamaz durur. Allahü teâlâ, bu sayısız düzenleri yaratarak beden makinasını otomatik olarak çalıştırmaktadır. Ruh, bu makinanın elektrik kuvveti gibidir. Bir motorda ufak bir ârıza olunca cereyan kesildiği gibi, insan vücûdunun içindeki ve dışındaki yapı ve düzenlerde hâsıl olacak bir ârıza da, rûhun bedenden ayrılmasına sebep olur ve insan ölür. Zaten Enbiyâ sûresinin 35 ve Ankebût sûresinin 57. âyetlerinde meâlen; (Her canlı, ölümün tadını tadacaktır!) buyurulmuştur. Bunun için, her insan ölecektir ve ölümden kurtuluş da yoktur. Hadîs-i şerîfde; (Ömrü uzun, ibâdetleri de çok olana müjdeler olsun!) buyuruldu. Dünyâda hiçbir makina, hiçbir motor süresiz çalışamıyor. Aşınarak, yıpranarak, çürüğe ayrılıyor. Bu, bir genel kânundur. Vücut makinası da, bu kânuna uyarak, yıpranıyor, çürüğe ayrılıyor. YOK OLMAK DEĞİLDİR Ölmek, yok olmak değildir. Varlığı bozmayan bir iştir. Mevt, rûhun bedene olan bağlılığının sona ermesi, bedenden ayrılmasıdır. Mevt, insanın bir hâlden başka bir hâle dönmesidir. Bir evden, bir eve göç etmektir. Ömer bin Abdül'azîz hazretleri; "Sizler, ancak ebediyyet, sonsuzluk için yaratıldınız! Lâkin bir evden, bir eve göç edersiniz!" buyurmuştur. Her canlı ölümü tadacağına göre, insanın asırlarca yaşaması mümkün müdür? Beden olarak mümkün değildir ama; "At ölür meydan kalır, yiğit ölür namı kalır" diye bir ata sözü vardır. İnsan, bedenen asırlarca yaşayamasa bile, gönüllere taht kurarak veya bir eser bırakarak asırlarca hayatta kalabilir. Muhabbet, sevmek, hep berâber olmayı istemek, berâber olmaktan zevk, lezzet duymak demektir. Muhabbetin yeri ise, kalbdir. İnsan sevdiğini hiç unutmaz. Nitekim Peygamber efendimiz; (İnsan, sevdiğini çok zikreder, anar) buyurmuşlardır. Dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hastadır. Kalbin temiz olması, dünyâ dediğimiz şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı ise, islâmiyyete uymak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek, hâtırlamaktır. Böyle olan bir kimseyi, Allahü teâlâ sever, Onun sevdiğini de herkes sever ve gönüllerde taht kurar. Asırlar geçse de, o kimse, hep gönüllerde yaşamaya devam eder. Hadîs-i şerîfde; (İnsanların en iyisi, ömrü uzun ve ameli güzel olan kimsedir. İnsanların en kötüsü de, ömrü uzun, ameli kötü olandır) buyuruldu. Netice olarak, bir insanın, şu ölümlü dünyada, bedenen asırlarca hayatta kalması mümkün değil ise de, kalblere taht kurarak, asırlarca gönüllerde yaşaması mümkündür. Peygamberler başta olmak üzere, Allahü teâlânın sevgili kullarının, asırlar geçmesine rağmen, kendilerinden sevgiyle, muhabbetle bahsedilmesinin sebebi de budur. Şu beyitlerde ifade edildiği gibi: Kimseye bâkî değildir, mülk-i dünyâ sîmü zer. Bir harâb olmuş kalbi, tâmîr etmektir hüner. Buna fânî dünyâ derler, durmayıp, dâim döner. Âdem oğlu bir fenerdir, âkıbet birgün söner!
.
Affedilmekten ümitsiz olmamalı
4 Mayıs 2009 01:00
İnsanın, dünyâ, kabir ve âhiret olmak üzere üç hâli vardır. Bir kimse, Allahü teâlâya îmân edip ibâdet ederse, onun dünyâdaki işlerini kolaylaştırır, kabirde ona acır ve âhirette de, o kimsenin günâhlarını affeder. İşlenen her günâhdan sonra tövbe etmek farzdır. Şartlarına uyulursa, her günâhın tövbesi kabûl olur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Şartlarına uygun yapılan tövbe, muhakkak kabûl olur. Tövbenin kabûl edileceğinden değil, tövbenin şartlarına uygun olmasından şüphe etmelidir." İslâmiyette keder ve ümitsizlik yoktur. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri; "Bizim dergâhımız ümitsizlerin dergâhı değildir" buyurmuştur. HADDİ AŞAN KULLAR!.. Tövbe edilmeyen herhangi bir günâhtan Allahü teâlâ intikâm alabilir. Çünkü Allahü teâlânın gadabı, günâhlar içinde saklıdır. Günâhları sebebi ile, affedilmem diyerek ümitsizliğe kapılmak da, doğru değildir. Zira Zümer sûresinin 53. âyetinde meâlen; (Ey Resûlüm! Benim tarafımdan mü'minlere söyle: Ey benim günâhta nefisleri üzerine isrâf eden, haddi aşan kullarım. Allahü teâlânın rahmetinden ümit kesmeyin! Allahü teâlâ bütün günâhları mağfiret eder. Muhakkak ki, Allahü teâlâ Gafûrdur, yani çok mağfiret edicidir. Rahîmdir, yani çok merhametlidir) buyurulmuştur. Ebû Amr-ı Bikendî hazretleri bir mahalleden geçiyordu. Mahalle halkı, gencin birisini tutmuşlar, kendilerini rahatsız ediyor diye mahalleden dışarı atmaya çalışıyorlardı. Gencin annesi olduğu anlaşılan bir kadın ise ağlıyordu. Ebû Amr hazretleri, kadıncağıza acıdığı için mahalle halkına ricâda bulunup, kendi hatırı için, bir defâya mahsus olmak üzere genci affetmelerini tekrar rahatsız etmesi hâlinde, hemen çıkarmalarını istedi. Ebû Amr hazretlerinin hatırı için, halk genci serbest bıraktı. Bir zaman sonra, Ebû Amr hazretleri oradan geçerken, o kadının yine ağladığını gördü. Sebebini sorunca, gencin vefât ettiğini öğrendi ve; -Peki, hâlinde düzelme olmuş muydu? diye sordu. Kadın şöyle anlattı: -Vefâtı yaklaştığında beni yanına çağırdı ve; "Öldüğüm zaman, ölüm haberimi kimseye duyurma. Onları rahatsız etmiştim. Cenâzeme gelmedikleri gibi, bana da lânet ederler. Ben yaptıklarıma pişman oldum. Çok gözyaşı döktüm. İnşâallah Rabbim beni affeder. Sen de benim için Allahü teâlâya duâ et. Beni kabre defnederken, senden başka kimse bulunmasın. Defin işi bittikten sonra da, beni affetmesi ve hesâbımın kolay geçmesi için Allahü teâlâya duâ et. Zîrâ, ana duâsı kabûl olunur" dedi ve biraz sonra vefât etti. Ben vasıyyetini aynen yerine getirdim. Kabrin başından ayrılacağım sırada, kabirden oğlumun sesini işittim. "Anneciğim! Eve dönebilirsin. Rahat ol. Benim için üzülme. Artık ben, kerem sâhibi olan Allahü teâlâya kavuştum" diyordu. TÖVBE ETMEK FARZDIR!.. Büyük günâh işlemiş olan erkek veyâ kadın bir Müslümân, şartlarına uyarak tövbe ederse, günâhları, muhakkak affolur, günâhsız tertemiz olur. Zira Allahü teâlâ, tövbe edenleri sever, affeder. Sonra, o günâhı tekrâr yaparsa, tövbesi bozulmaz, tekrar tövbe etmesi lâzım olur. Hak sâhiplerine haklarını ödemek veyâ helâl ettirmek, gıybet ettiği kimseden af dilemek ve rızâsını almak, yapmamış olduğu farzları kazâ etmek farzdır. Bunlar tövbenin kendisi değil, şartıdırlar. Bir lirayı sâhibine geri vermek, bin sene nâfile ibâdet yapmaktan ve yetmiş nâfile hacdan dahâ iyidir. Günâhı bir dahâ yaparsam tövbem bozulur diyerek, tövbe yapmamak doğru değildir, câhilliktir ve şeytânın aldatmasıdır. Her günâhtan sonra, hemen tövbe etmek farzdır. Tövbeyi bir sâat geciktirince, günâh iki kat olur. Tövbe için, işlenen günâhın hemen terk edilmesi lâzımdır. Çünkü günâhı bırakmak, tövbenin şartıdır. Netice olarak, her günâhtan sonra, şartlarına uyarak hemen tövbe etmeli ve affedilmekten ümitli olmalı, ümitsizliğe düşmemelidir. Mâide sûresinin 38. âyet-i kerîmesinde meâlen buyurulduğu gibi: (Bir kimse, zulüm yani günâh işleyip, sonra tövbe eder ve sâlih amel işlerse, Allahü teâlâ tövbesini, elbette kabûl eder.)
.
İtaatte edebi gözetmek
10 Mayıs 2009 01:00
İslâmiyyet insanlara ahlâkî ve insânî husûsları gâyet mantıkî bir tarzda öğretirken, onları hiçbir zamân yapamayacakları işlere zorlamamıştır. Aksine, onlara iyi ve râhat yaşamak için birçok imkânlar tanımıştır. Allahü teâlâ, insanların râhat ve mes'ûd yaşamasını istemekte ve bunun için de, insanların günâh işlememesini emretmektedir. Zira Müslüman, kendisinin dâimâ Allahü teâlânın huzûrunda olduğuna inanır ve bu sebeple günâh işlememeye, emredilenleri de yapmaya çalışır. Ebü'l-Berekât Hakkârî hazretleri; "Edep, kulun, Allahü teâlâya karşı vazîfelerini, vakitlerini nasıl değerlendireceğini, haramlardan nasıl korunacağını bilmesidir" buyurmuştur. İNSAN ÂCİZ BİR MAHLÛKTUR Namâz kılmak, Allahü teâlânın huzûrunda durmak demektir. Namazda kalbin kötülüklerden temizleneceği, Kur'ân-ı kerîmde bildirilmektedir. Zira kötülüklerden temizlenmemiş bir kalb ile, Allahü teâlânın huzûruna çıkılamaz. Namazın büyük ve önemli bir ibâdet olduğu, şartlarının çokluğundan anlaşılmaktadır. Ayrıca, vâcibleri, sünnetleri, müstehabları, mekrûhları, müfsidleri de bunlara eklenirse, kulun Rabbinin huzûrunda nasıl bulunması lâzım geldiği daha iyi anlaşılır. İnsan, âciz, güçsüz, zavallı bir mahlûktur. Her nefeste, kendisini yaratan Allahü teâlâya muhtaçtır. Bunun için namaz kılmak, kul ile Rabbini ayıran ve kula haddini bildiren bir ibâdettir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Nice abdest alanlar vardır ki, abdesti güzel almaz ve nice namâz kılanlar vardır ki, hudû ve huşû ile kılmazlar. Eğer kendini karınca ısırmış olsa, namâzı bırakıp o karınca ile meşgul olurlar. Hâlbuki Allahü teâlânın azametini bilenlerin, ellerini ve ayaklarını kesmiş olsalar hiç direnmezler. Zîrâ onların ibâdetleri Allahü teâlâ içindir. Allahü teâlânın huzûrunda duran kimse, Onun heybet ve azametini bildiği, tefekkür ettiği kadar huşû eder, korkar. Hükümdarlardan birinin huzûrunda bir kişiyi akrep sokar, o da sabreder, hükümdara hürmet için hiç hareket etmez. Ya heybet ve azamet sahibi olan Allahü teâlânın huzûrunda duranın hâli nasıl olmalıdır? Elbette Allahü teâlânın huzûrunda, daha ziyâde huzûr ve huşû gerektirmektedir." Allahü teâlâya ve Onun Resûlüne karşı edebi takınarak huzûr ile ibâdet edenler ve haramlardan sakınanlar, yüksek derecelere, cenâb-ı Hakkın rızâsına kavuşurlar. Ebû Ali Dekkâk hazretleri anlatır: HÜKÜMDARIN HUZURUNDA... "Vezirin birisi bir gün hükümdarın huzûrunda iken, orada bulunan hizmetçilerin birisinden bir ses duyar ve o tarafa bakar. Hükümdar da, vezirin kendisiyle ilgilenmeyip, başka bir yere baktığını görür. Vezir, bu durumu fark edince, o tarafa bakmasının, hükümdar tarafından yanlış anlaşılmaması için bakmasına devâm eder. Vezir, bundan sonraki toplantılarda da, hükümdarın huzûrunda bulunurken, hep bir yere bakar. Böylece hükümdar, vezirin bu hâlinin tabiî olduğunu, edebde kusûr etmediğini ve gözlerinde şaşılık bulunduğunu zanneder. Edeb ve korkuda, kendisi gibi mahluk olan birisinin huzûrunda, bu şekilde dikkatli olan bir kimsenin, kendisinin ve her şeyin sahibi, yaratanı olan Allahü teâlânın huzûrunda nasıl durması gerektiğini, iyi düşünmesi lâzımdır." Netice olarak insanın şerefi, kıymeti, ilmi ve edebi ile ölçülür. Allahü teâlâya karşı edebi gözetmeyen bir kimse, kullara karşı da edebli olamaz, onlara şefkat ve merhametle yaklaşamaz. Allahü teâlâya karşı edeb ise, Onun emirlerini yapmak ve yasak ettiklerinden de sakınmaktır. Zira edebi gözetmeyen, Allahü teâlânın rızâsına kavuşamaz.
.
İlk tedâvi edilmesi gereken...
11 Mayıs 2009 01:00
İnsanı en iyi tanıyan, Allahü teâlâdır çünkü O yaratmıştır. İnsandaki hastalıkları da en iyi bilen yine cenâb-ı Haktır. Bedenin hastalığını tedâvi için, doktorları, ilâçları yarattığı gibi, kalbin yani gönlün hastalığını tedâvi için de, Peygamberleri ve Onların vârisi olan âlimleri yaratmıştır. Doktor, hastasında gördüğü hastalığa göre ilâç verir. Hastalık değiştikçe ilâcı da değiştirir. Kalbi yani gönlü hasta olanlara da, Peygamber efendimiz ve Onun vârisi olan İslâm âlimleri ilâç verir. Kalbin hastalığını ve tedâvi şeklini bunlar bilir. Allahü teâlâ, Bekara sûresinin 10. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Onların kalblerinde nifâk ve hased hastalığı vardır) buyurmaktadır. Kalbin, rûhun hastalığı, herkeste başkadır. Resûlullah efendimiz yalnız kalbin hastalıklarını ve tedâvîsini bildirmekle kalmamış, kişilere, âilelere, toplumlara ve her çeşit dünyâ ve âhiret işlerine âit yüz binlerle bilgiyi söylemiştir. Kendi hastalığını ve kalbinin ilâcını bilemeyenler, bu hadîs-i şerîflerden kendine uygun olanları seçip alması imkânsız gibidir. RESÛLULLAH BAŞTABİBDİR!.. Ehl-i sünnet âlimleri, Evliyâ-i kirâm, kalb, rûh mütehassısları olup, herkesin bünyesine, hastalığına, zamânının zulmetine ve fesâdına uygun rûh ilâçlarını, hadîs-i şerîflerden seçerek söylemişler ve yazmışlardır. Resûlullah efendimiz, dünyâ eczâhânesine yüz binlerce ilâç hâzırlayan baş tabîb olup, Evliyâ da, bu hâzır ilâçları, hastaların dertlerine göre dağıtan, emrindeki yardımcı tabîbler gibidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "İnsanın bedenine bir hastalık gelince ve uzvunda bozukluk olunca, o hastalığı gidermek ve o bozukluğu düzeltmek için, o kadar uğraşır da, kalb hastalığı kendisini sonsuz ölüme ve bitmez tükenmez azâblara sürüklediği hâlde, bu korkunç hastalıktan kurtulmayı hiç düşünmemektedir ve onu gidermek için hiç kıpırdamamaktadır. Kalbin hasta olması demek, Allahü teâlâdan başka şeylere tutulmuş olmasıdır. Bedenin hastalığı, İslâmiyyetin emirlerinin yerine getirilmesini güçleştirdiği gibi, kalb hastalığı da, İslâmiyyete uymayı güçleştirmektedir. Şûrâ sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Müslümân olmalarını istemekliğin, kâfirlere çok güç gelmektedir) buyurulmaktadır. Hasta iyi olmadan önce ona gıdâ iyi gelmez. Bunun için, önce hastayı iyi etmeyi düşünmek lâzımdır. (Kalblerinde hastalık vardır) meâlindeki âyet-i kerîmede bildirilen kalb hastalığına yakalanmış olanların hiçbir ibâdeti ve tâati fayda vermez, belki zarar verir. (Çok Kur'ân-ı kerîm okuyanlar vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara la'net eder) hadîs-i şerîfi meşhûrdur. (Çok oruç tutanlar vardır ki, onun oruçtan kazancı, yalnız açlık ve susuzluktur) hadîs-i şerîfi de sahîhdir. Kalb hastalıklarının mütehassısları olan tasavvuf büyükleri de, önce hastalığın giderilmesi için yapılacak şeyleri emir buyururlar. Kalbin hastalığı, Hak teâlâdan başkasına tutulması, bağlanmasıdır. Kalb, bu bağlılıklardan, hastalıklardan kurtulmadıkça, insanın kurtulması çok güç olur." ÜÇ TÜRLÜ KALB VARDIR İnsanların akılları farklı olduğu gibi, kalbleri de farklıdır. Üç türlü kalb vardır: Birincisi, temiz ve sevgi ile Allahü teâlâya bağlı olan kalbdir. İkincisi ölü kalbdir ki, böyle bir kalbde, merhamet, acıma bulunmaz. Üçüncüsü ise, hasta olan kalb yani gönüldür. Kalbin hasta olması ise, İslâmiyyetin emirlerinin tadını duyamaması ve yasak ettiklerinden zevk almasıdır. Netice olarak, kişi îmân etmedikçe, emirleri yapıp yasaklardan sakınmadıkça, gönlünden mahlukların sevgisini çıkarmadıkça, kalbi hasta demektir. Bu hastalık tedâvi edilmezse, insanı Cehenneme sürükler. Bunun için ilk tedâvi edilecek hastalık, kalb yani gönül hastalığıdır.
.
Kanâat, tükenmez bir hazînedir...
17 Mayıs 2009 01:00
Kanâat, alın teri karşılığı kazanılana râzı olmak, başkasının kazancına göz dikmemek demektir. Başkasının kazandığını görünce, onu kıskanmamak, onun gibi çok çalışmaktır. Kanâat, çalışmayıp tesâdüfen önüne çıkanı kullanmak, başka bir şey aramamak demek değildir. Kanâat demek, ihtiyâcından fazla kalan kazancını bir yere yığmayıp, İslâmiyyetin emrettiği hayırlı yerlere vermek, fakîrlere, kimsesizlere, hastalara, dinin yayılmasına yardım etmek demektir. Kanâat, böylece iyi ahlâkın kaynağı olduğu gibi, insana mahrûmiyetler içinde kaldığı zamân saâdet temîn eden sarsılmaz bir kale gibidir. Şâirin dediği gibi: "Ey zamân! İnsanlara hücûm ederken, beni de herkes gibi sanarak üzerime gelme! Bileğimi bükemezsin! Karşında beni yalnız sanma! Arkamda kanâat gibi yenilmez bir ordu vardır." "KANÂAT EDEN DOYAR" Her günkü hâlinden memnûn olmak, her hâlinden Allahü teâlâya şükretmek, kanâat sâhibi olmak demektir. Kendinden dahâ iyi mevkide, kendinden dahâ zengin, kendinden dahâ kuvvetli, kendinden dahâ güzel bir insanı kıskanmayarak kendi hâlinden memnûn ve râzı olan insanın öncelikle kalbi râhattır ve Allahü teâlânın sevgili kuludur. Çünkü kendisine verilenden râzıdır, böylece Allahü teâlâ da, ondan râzıdır. Bunun için insan, kazandığına kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hadis-i şerifte; (Kanâat eden doyar) buyuruldu. Ebû Sa'îd Hudrî hazretleri şöyle anlatır: "Bir gün annem beni Resûlullah efendimizden bazı şeyler istemem için gönderdi. Huzûruna varıp oturdum. Mübârek yüzünü bana çevirerek; (Kim sâhib olduğu şeye kanâat ederse, Allahü teâlâ onu başkasına muhtâç etmez. Kim çirkin şeylerden sakınırsa, Allahü teâlâ onu iffetli eyler. Kim sâhib olduğu şey ile yetinirse, Allahü teâlâ ona kâfidir. Kim bir ûkıyelik miktârında bir şeye sâhib olduğu hâlde, başkasından bir şey isterse, devâmlı isteyici olur) buyurdu. Ben kendi kendime falan devemiz bir ûkıyeden dahâ iyidir dedim. Hiçbir şey istemeden Resûlullah efendimizin huzûrundan kalkıp gittim." Kanâatkârlığı, yalnız İslâmiyyet değil, her milletin ahlâk kitâpları övmektedir. Zira kanâat, kişinin kendi haklarından vazgeçmesi, uyuşuk olması demek değildir. Kanâat, hakkına, kazandığına râzı olup, başkasının hakkına saldırmamaktır. Bu ise, insanları uyuşturmaz, çalışmaya, ilerlemeye teşvîk eder. Müslümânlık, çalışıp kazanmayı emrediyor. Kanâat, bir hırkaya râzı olup tembel oturmak demek değildir. Dinini iyi bilen Müslümânlar, hep çalışmışlar ve kendi kazandıklarına râzı olup, başkasının kazancına göz dikmemişlerdir. Zira Peygamber efendimiz; (Sizin en hayırlınız, başkasından beklemeyip, çalışan, kazananınızdır) buyurmuştur. Kanâat, sinir hastalıklarını önleyen, geçimsizliği, düşmanlığı gideren, cemiyetlerin düzenlerini sağlayan bir faktördür. Kanâat, İslâmiyyetin dünyâya yayılmasını, ilim ve fen âbideleri kurmayı sağlamıştır. Hadis-i şerifte; (Allahü teâlâ çalışıp kazananları sever) buyurulmuştur. BEŞ ŞEYE KAVUŞMAK İÇİN... Allahü teâlâ, beş şeyi, beş şey içine koymuştur. Bu beş şeyi alan, içindekine kavuşur: "İzzeti, şerefi, ibâdete; zilleti, sefâleti, günâha; ilmi, hikmeti, çok yememeye; heybeti, itibârı, gece namâz kılmaya; zenginliği, kimseye muhtâç olmamayı da, kanâate tâbi kılmıştır." Netice olarak kanâat, bitmez tükenmez bir hazînedir. Kanâatkâr olmayan bir zengin, kanâatkâr olan bir fakîrden dahâ kötü durumdadır. Çünkü o zenginin kalbi râhat değildir. Kanâatkâr olan fakîr ise, kalbi râhat olduğu için, sanki bir hazîne içinde yaşamaktadır. Nefsine uyarak, sabır ve kanâat etmeyen kimse ise, Allahü teâlânın kazâ ve kaderine râzı olmaz. Fakîr olunca, az verdin diye itirâz eder. Zengin olursa, doymaz, dahâ ister. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâ buyuruyor ki: Ey kulum! Emrettiğim farzları yap, insanların en âbidi olursun. Yasak ettiğim harâmlardan sakın, verâ sâhibi olursun. Verdiğim rızka kanâat eyle, insanların en ganîsi olursun, kimseye muhtâç kalmazsın.)
.
Allahü teâlânın taksîmine râzı olan...
18 Mayıs 2009 01:00
Kulun vazîfesi, dilediğini yapmak değil, Allahü teâlâya kulluk etmek, Onun emirlerine ve yasaklarına uymaktır. Her dilediğini yapmak, Allahü teâlâya mahsûstur ve yalnız Onun hakkıdır. Şecâatin temeli, Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak, Ona tevekkül etmek, güvenmektir. Ubûdiyyet yani kulluk, Allahü teâlânın emrinden râzı olmak demektir. İnsâna gelen hastalıklar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Allahü teâlânın takdîrine râzı olmak ve teslîm olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara da sabredilmelidir. Bedeni besleyen rızıklar ve kalbi temizleyen feyizler, ezelde takdîr ve taksîm edilmiştir. Fakat bunlara kavuşmak için, âdet-i ilâhiyyeye uymak, sebeplerini aramak, bulmak için çalışmak lâzımdır. Şartlarına uyarak çalışana, elbet verilir. Allahü teâlâ, dilediğine, çalışmadan da, ihsân edebilir. İmâm-ı Ahmed ibni Hanbel hazretleri, kendisinden nasihat isteyen kimseye buyurur ki: "RIZIKLAR TAKSİM EDİLMİŞTİR" "Allahü teâlâ senin ve bütün âlemin rızkına kefîldir. Rızık için elinden geldiği kadar çalıştıktan sonra düşünmeye hiç lüzûm yoktur. Çünkü, Hak teâlâ tarafından bütün rızıklar taksîm edilmiştir. Çalışarak, hissene düşen rızkı arayıp bulursun. Bir sadakanın yerine on misli ile mukâbele edildikten sonra, çalışana karşılığı verileceğine hiç şübhe yoktur. Bütün işler, Hak teâlânın takdîri iledir. Sen fakîr olup, başkalarının zenginliğine canının sıkılmasının ne faydası olur?" Rızâ, Allahü teâlâdan kendisine gelen takdîrâta râzı olmaya ve belâlara sabretmeye denir. Bir işi kabûl etmeye, karşı gelmemeye rızâ yani beğenmek denir. Rızâ, Allahü teâlâdan gelen her şeye râzı olmak demektir. Allahü teâlâdan bir felâket gelse, ona da rızâ gösterilir, kimseye şikâyet edilmez. Bu, her insanın yapabileceği bir iş değildir. Fakat, bunu yapabilen, büyük bir insandır. Böyle insanlarda, Peygamberlere mahsûs sabır ve tahammül var demektir. Allahü teâlânın büyüklüğüne inandığı derecede insan, bu tahammülü ve rızâyı gösterebilir. Enes bin Mâlik hazretleri şöyle anlatır: "Zeyd bin Erkâm hazretlerinin gözü ağrıyordu. Ona geçmiş olsun ziyâretine gittim. Resûlullah efendimiz de orada idi. Mübârek elleriyle Zeyd bin Erkâm'ın iki gözünü açtı, mübârek ağzının suyundan koydu ve; -Senin için bir sıkıntı kalmadı buyurdu. Gözleri hemen iyileşti. Sabâhleyin Resûlullah efendimizin huzûruna gitti. -Ey Zeyd, gözlerinin ağrısı devâm etseydi ne yapardın? diye sordular. -Yâ Resûlallah, sabrederdim ve Allahü teâlânın takdîrine rızâ göstererek netîceyi beklerdim, dedi. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Cânım kudretinde olan Allahü teâlâ için, eğer senin gözlerin o hâlde kalsaydı ve sen sabretseydin affedilmiş olarak Allahü teâlâya kavuşurdun, buyurdu." Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâya hırslı olmazsan, anlayışın süratli olur. Herkesi kötüleyici olmazsan, insanların dilinden kurtulursun. Merhametli olursan, herkes seni sever. Allahü teâlânın yaptığı taksime râzı olursan, gönlü zenginlerden olursun." "ELİNE GEÇENE KANAAT ET!" Netice olarak insan, kazandığına, eline geçene kanâat etmeli, Allahü teâlânın taksîmine râzı olmalıdır. Hâtim-i Esam hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanlara baktım, herkesin başkalarını beğenmediğini gördüm. Buna sebep, birbirlerine hased etmeleri olduğunu, birbirlerinin mevkilerine, mallarına ve ilimlerine göz dikmeleri olduğunu anladım ve bir âyet-i kerîmenin şu meâline dikkat ettim: (Dünyâdaki maddî, ma'nevî bütün rızıklarını aralarında taksîm ettik.) Herkesin ilim, mal, rütbe, evlât gibi rızıklarının dünyâ yaratılmadan evvel, ezelde taksîm edildiğini, çalışmayı, sebeplere yapışmayı emrettiğinden, Ona itâat etmiş olmak için çalışmak lâzım geldiğini ve hased etmenin büyük zararlarından başka, zâten lüzûmsuz olduğunu anladım. Allahü teâlânın ezelde yaptığı taksîme, çalışınca Rabbimin gönderdiğine râzı oldum ve bütün Müslümânlarla sulh üzere olup, herkesi sevdim ve sevildim."
.
Güzel huyluya, her şey güzel davranır
24 Mayıs 2009 01:00
Her Müslümanın, maddî, mânevî alanda çalışması, din bilgilerini iyi öğrenmesi, harâmlardan sakınması, Allahü teâlâya ve Onun kullarına karşı olan vazîfelerini, borçlarını yerine getirmesi lâzımdır. İslâmın güzel ahlâkı ile bezenmeli, kimseye zarar vermemeli, fitne çıkarmamalıdır. Dinimiz, böyle olmamızı emrediyor. Peygamber efendimiz; (Müslümân demek, Müslümânlara eli ile, dili ile zarâr vermeyen kimse demektir) buyurmuştur. Müslümânın başta gelen vazîfesi, nefsine, şeytâna uymamak, kötü arkadaşlara, azgın, âsî kimselere aldanmamak, günâh işlemekten sakınmaktır. Allahü teâlâ kullarına üç vazîfe vermiştir: Birincisi, kişinin şahsî vazîfeleridir. Her Müslümân, kendini iyi yetiştirecek, sıhhatli, edebli, iyi huylu olacak, ibâdetlerini yapacak, ilim ve güzel ahlâk öğrenecek, helâl lokma kazanmak için çalışacaktır. İkinci vazîfesi, âile içindeki vazîfeleridir. Hanımına, ana-babasına, çocuklarına, kardeşlerine olan haklarını yerine getirecektir. Üçüncü vazîfesi ise, cemiyet, toplum içindeki vazîfeleridir. Komşularına, hocalarına, talebesine, âilesine, emrinde olanlara, bütün vatandaşlara, dîni ve milleti başka olanlara karşı vazîfeleridir. MÜSLÜMAN, HERKESE İYİLİK EDER Müslümanın, herkese iyilik etmesi, eli ve dili ile kimseyi incitmemesi, kimseye zarar vermemesi, hıyânet etmemesi, herkese faydalı olması, herkesin hakkını yerine getirmesi kısaca güzel ahlâk sahibi olması lâzımdır. Peygamber efendimiz; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settârdır yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını affetmelidir. Allahü teâlânın lütfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da, cömert ve merhametli olması lâzımdır. Her Müslümânın bunları öğrenmesi ve bunlar gibi ahlâklanması lâzımdır. Böylece, dünyâda ve âhirette felâketlerden kurtulmak ve Peygamber efendimizin şefâatine kavuşmak nasîb olur. Resûlullah efendimiz şu duâyı çok okurdu: (Allahümme innî es'elüke-ssıhhate vel-âfiyete vel-emânete ve hüsnel-hulkı verrıdâe bilkaderi birahmetike yâ Erhamerrâhimîn.) Bunun mânâsı; (Ya Rabbî! Senden, sıhhat ve âfiyet ve emânete hıyânet etmemek ve güzel ahlâk ve kaderden râzı olmak istiyorum. Ey merhamet sâhiblerinin en merhametlisi! Merhametin hakkı için, bunları bana ver!) demektir. Ebû Ali Fârmedî hazretleri anlatır: "İMÂNI KÂMİL OLANINIZ..." "Bir defâsında bir yolculuğumuz sırasında bir dağa yaklaşmıştık. Bu sırada önümüze çok büyük bir yılan çıktı. Hepimiz korktuk ve kaçıştık. Ebû Saîd hazretleri de orada idi. Atından inip o koca yılana yaklaştı. Ben de yanlarında idim. Yılan onun önünde başını yerlere sürerek saygı gösterir gibi hareketler yaptı. Ebû Saîd hazretleri yılana hitâb ederek; -Zahmet etmişsin dedi. Sonra yılan, dağa doğru uzaklaşıp gitti. Bu hâdise üzerine Ebû Saîd hazretlerine; -Efendim bu ne haldir, diye sorduk. O da buyurdu ki: -Ben bir zamanlar bu dağda, birkaç yıl bu yılanla aynı yerde bulundum. Bizim buradan geçmekte olduğumuzu anlayınca gelip dostluğunu tâzeledi... Ahdin güzelliği îmândandır. Güzel huylu olana karşı her şey güzel huylu olur. Nitekim İbrâhim aleyhisselâm güzel huylu idi. Ateş de ona güzel huylu oldu. Onu yakmadı." Netice olarak her Müslümanın, kötü huylardan kurtulup, güzel huylarla bezenmesi lâzımdır. Dinimizde îmânın olgunlaşmasının alâmeti, güzel ahlâk sahibi ve insanlara faydalı olmakla ölçülmektedir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Îmânı kâmil olanınız, ahlâkı güzel olanınızdır!)
.
Üstünlük, son nefeste belli olur
25 Mayıs 2009 01:00
Allahü teâlâ mü'minlerin, kendilerinin değil, îmânlarının üstün olduğunu bildirmiştir. Îmân kimde bulunursa, o üstün olur. Sonsuz üstünlük ise, son nefeste belli olur. Bu sebeple kişinin, sahip olduğu geçici mal, mevki, makam, güzellik gibi şeylerle övünmesi, övülmeyi sevmesi ve böylelerini övmesi, kalbinin hasta olmasındandır. Çünkü övünmek ve övülmeyi sevmek, kalb hastalıklarından yani kötü huylardandır. Bunun da sebebi, insanın kendisini beğenmesi, yüksek, iyi sanmasındandır. Övülmek, böyle kimselere tatlı gelmektedir. Peygamber efendimiz; (Medh olunmayı sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kabâhatlerini, kusûrlarını görmez olur. Doğru sözleri, kendisine yapılan nasihatleri işitmez olur) buyurmuştur. Başkalarının sevgisine ve medh etmelerine, övmelerine kavuşmak için, dünyâ işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan dahâ kötüdür. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan riyâ ise, hepsinden dahâ kötüdür. Kazancının çoğu harâmdan olan kimsenin evine gidip oturmak câiz olmadığı gibi, onu söz veyâ bir hareketle medh etmek, övmek harâmdır. Allahü teâlâyı ve Onun gönderdiği dini beğenmeyip inkâr edenleri övenin, îmânı gider. Fâsıkları yani açıkça günah işleyenleri övmenin de câiz olmadığı kitaplarda yazılıdır. Nitekim hadis-i şerifte; (Fâsık övüldüğü zamân, Rabbimiz gadaba gelir) buyurulmuştur. "O, KIBLEYE KARŞI TÜKÜRDÜ!" Bir gün Bâyezîd-i Bistâmî hazretlerine yakınları; -Efendim, filan yerde büyük bir zât var. Fazîlet ve kerâmet sâhibi bir velîdir dediler ve daha başka sözlerle o zâtı çok medh ettiler, övdüler. Bunun üzerine Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri; -Madem öyledir, o halde o büyük zâtı ziyârete gitmemiz lâzım oldu buyurdular. Talebelerinden bâzıları ile birlikte onun bulunduğu yere geldiler. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bildirilen zâtın mescide gitmekte olduğunu ve kıbleye karşı tükürdüğünü gördü. Görüşmekten vazgeçip derhal geri döndü ve; -Dînin hükümlerini yerine getirmekte, sünnet-i seniyyeye uymakta ve edebe riâyette zayıf birisine, nasıl olur da kerâmet sâhibi denilir. Böyle bir kimsenin, Allahü teâlânın evliyâsından olması mümkün değildir buyurdu. Kendini öven, üstün olduğunu söyleyen, her sorulana cevâb veren, her gördüğünden manâ çıkaran ve her yerde bilgi satan bir kimse, câhilliğini ortaya koyar. Hadîs-i şerîfte; (Âlim olduğunu söyleyen kimse, câhildir) buyurulmuştur. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Birisi sana gelip; 'Sen ne mübârek bir zâtsın' dese, bir başkası da; 'Sen ne kötü ve aşağı bir kimsesin' dese, sana birinci söz ikinci sözden daha hoş geliyorsa, anla ki fenâ bir kimsesin." Hadis-i şerîfte buyuruldu ki: (İslâmiyyet her tarafa yayılacaktır. Hattâ, İslâm tâcirleri, ticâret için büyük denizlerde serbest yolculuk yapacaklar ve gâzilerin atları başka memleketlere yayılacaklartır. Sonra, hâfızlar türeyecek, 'benden dahâ iyi okuyan var mı? Benden dahâ çok bilen var mı?' diyeceklerdir. Cehennemin odunları bunlardır.) Bilâl bin Sa'd hazretleri; "Bir insan kendisinin medhi yapıldığı zaman, bu medh ve övmeler kendisine iyi gelmiyorsa ne iyi. Ama bunları duyunca seviniyorsa zarardadır" buyurmuştur. KALBİ HASTA OLANLAR... Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir ve Allahü teâlâya aittir. Her üstünlük, her kemâl sıfat, Onundur. Kul için üstünlük, Muhammad aleyhisselâma tâbi olmak ve Onun getirdiklerine uymaktır. Zünnûn-i Mısrî hazretleri "Şu üç şey ihlâs alâmetidir. Birincisi medh ve kötülenmek ona tesir etmez. İkincisi, amellerini unutur, günahlarını düşünür. Üçüncüsü, Hak teâlâdan gayrısını gönlünden çıkarır." Netice olarak sonsuz üstünlük, son nefeste belli olur. Emânet olarak verilen ve geçici olan özellikler sebebiyle insanın, kendini veya başkalarını övmesi, aklının azlığından ve kalbinin hasta olmasındandır. Ahmed bin Hanbel hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanların ahmak sınıfı, kendilerinin medh edilmesinden, övülmesinden hoşlananlarıdır."
.
Nemmâm, ateşe odun atan gibidir!..
31 Mayıs 2009 01:00
Nemîme; koğuculuk, Müslümanlar arasında fitne çıkarmak, ara bozmak için söz taşımak demektir. Hadîs-i şerîfte; (Hased, nemîme ve kehânet sâhipleri benden değildir) buyurulmuştur. Nemmâm; söz taşıyan, koğuculuk yapan, duyulması istenmeyen bir sözü başkalarına götürüp söyleyen kimse demektir. Hucurât sûresinin 6. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Eğer bir fâsık size bir haber getirirse, onun içyüzünü araştırın, araştırmadan karar vermeyin! Yoksa bilmeden bir millete veyâ kimseye fenâlık edersiniz ve sonra ettiğinize nâdim olursunuz) buyurulmuştur. Peygamber efendimiz de; (Size en fenânızı haber vereyim. Nemmâmlık edenler, aranızı bozanlar ve insanları birbirine düşürenlerdir) buyurmuştur. ŞAHİTLİĞİ KABUL EDİLMEZ! Muhammed Ma'sûm hazretleri buyuruyor ki: "Nemmâmı yani söz taşıyanı dinleyen, onu tasdik etmemelidir. Zîrâ nemmâmın İslâmda şehâdeti kabûl edilmez. İkinci olarak Nemmâmı nemmâmlık yapmaktan men etmelidir. Üçüncü olarak nemmâmlık edilen şahsa nemîme sebebiyle sûizan etmemelidir. Zîrâ Müslümana sûizan etmek, onun hakkında kötü düşünmek haramdır. Dördüncü olarak nemmâmın haber verdiği şeyi tecessüs etmemeli yani araştırmamalıdır. Zîrâ tecessüs etmek yani başkalarının ayıplarını, kusûrlarını araştırmak haramdır. Beşinci olarak nemmâmın haber verdiğini, nemmâm gibi başka bir kimseye söylememektir." Nemîme yani Müslümânlar arasında söz taşımamalıdır. Bu iki günâhı işleyenlere çeşitli azâblar yapılacağı bildirilmiştir. Yalan söylemek ve iftirâ etmek de harâmdır, sakınmak lâzımdır. Bu iki fenâlık, her dinde de harâm idi ve cezâları da çok ağırdır. Müslümânların ayıplarını örtmek, gizli günâhlarını yaymamak ve kusûrlarını affetmek çok sevâbtır. Hadis-i şerifte; (Nemmâm Cennet'e giremez) buyurulmuştur. Nemîme yani Müslümânlar arasında söz taşımak, büyük günahlardandır. Mus'ab bin Züheyr hazretleri; "Nemmâmın sözünü dinlemek, nemmâmlıktan daha kötüdür. Zîrâ gıybete yol açmaktır" buyurmuştur. Ahmed bin Âsım Antâkî hazretleri buyuruyor ki: "Gıybet ile nemime yani söz taşımak, birbirine çok yakındır. İkisi de aynı şeyden doğar ve ikisi de taşkınlıktır, azgınlıktır. Zira azgın olmayan kimse bunlarla uğraşmaz. Söz taşıyan, kâtil gibidir. Gıybet eden ise, leş yiyen gibidir. Azgın kimse kibirlidir. İnsan nefsini bu hastalıklara kaptırınca, iftirâ günahına da girer." Yahyâ bin Eksem hazretlerine, nemmâm yani söz taşıyan hakkında sorulduğu zaman, cevaben; "Nemmâm, sihir yapan büyücüden daha kötüdür. Çünkü büyücünün bir ayda yapamadığını nemmâm bir anda yapar" buyurmuştur. Söz taşıyanı dinlemek, ona kıymet, değer vermektir ki, aynı günaha ortak olmaktadır. Nemmâmı dinleyen kimse, kendi sözlerinin de, başkalarına götürüleceğini unutmaması gerekir. Hasan-ı Basrî hazretleri, kendisinden nasihat isteyen bir kimseye; "Şunu iyi bil ki; sana birisi hakkında nemmâmlık eden yani söz getiren, senin hakkında da başkasına nemmâmlık eder yani sözünü başkasına götürür" buyurmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Kabir azâbı, en çok dünyâda üstüne idrâr sıçratanlara ve Müslümanlar arasında nemmâmlık yapanlara yani söz taşıyanlara olacaktır." TOPLUMLARI PERİŞAN EDER Netice olarak nemmâmlık yani insanlar arasında söz taşımak, kötü huylardandır, insanları birbirine düşürür, aileleri yıkar, toplumları perişan eder. Bu sebeple, söz taşıyanı, dedikodu yapanı men etmeli, konuşmasına izin vermemelidir. Sa'dî-i Şîrâzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Düşmandan lâf getiren, insana düşmandan daha büyük düşmandır. Ey laf taşıyıcı, düşmanım bile yüzüme karşı kötü şey söylemiyor. Sen ondan daha büyük düşman olmasan, onun arkamdan söylediğini, gelip de yüzüme karşı söyler mi idin? Söz taşıyan, eski düşmanlıkları yeniler, kinleri tâzeler ve en yumuşak insanları bile çileden çıkarır. Uyuyan fitneyi uyandıran kimseden, hemen uzaklaşmalıdır. Zira kavga, iki kişi arasında yanan bir ateşe benzer ve söz taşıyan da, o ateşin sönmemesi için odun taşıyan oduncu gibidir."
.
"Mallarınız daha sevgili ise..."
7 Haziran 2009 01:00
Îmân ile küfür birbirinin zıddı olduğu gibi, âhiret de, dünyânın zıddıdır. Âhireti kazanmak için, dünyâyı yani harâmları, günahları terk etmeli, İslâmiyyetin emrettiği şeyleri yapabilmek için, bütün râhatı, zevkleri fedâ etmelidir. Eshâb-ı kirâm, İslâmiyyeti yaymak için, mallarını, canlarını ortaya koydular. Ehl-i sünnet âlimleri de, gece-gündüz demeden, uyumayarak, dinlenmeyerek, istirâhatlarını fedâ ederek, din bilgilerini topladılar, kitaplara yazdılar ve bizlere ulaştırdılar. Allahü teâlânın rızâsı yolunda mal verenlerin ve cihâd edenlerin dahâ üstün olduklarını Kur'ân-ı kerîm haber vermektedir. Bunun için Eshâb-ı kirâm, her şeylerini bu yolda fedâ etmişlerdir. Tevbe Sûresinin 25. âyet-i kerimesinde meâlen; (Ya Muhammed; onlara de ki, eğer sizin babalarınız, oğullarınız, kardeşleriniz, zevceleriniz, aşîretiniz, kazandığınız mallarınız, kesâdından korktuğunuz ticâretiniz ve hoşnut olduğunuz meskenleriniz, Allahü teâlâdan, Resûlünden ve Onun yoluna cihâddan sizlere daha sevgili ise, Allahü teâlânın hemen ve sonra gelecek olan büyük azâbına hâzır olunuz) buyurulmaktadır. BÜTÜN SERVETİNİ VERDİ... Bu sebeple Eshâb-ı kirâmın zenginlerinden olan hazret-i Osmân, ne kadar serveti varsa hepsini, İslâmiyyeti kuvvetlendirmek, yaymak, cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmak için sarf etmiştir. Bir gün Peygamber efendimiz mescidde Eshâb-ı kirâmı Tebük Gazâsı için yardımda bulunmaya teşvîk ediyordu. Hazret-i Osmân ayağa kalkarak; -Yâ Resûlallah! Allah yolunda yüz deve vermeyi üzerime aldım dedi. Resûlullah efendimiz yardım için teşvîke devam edince, hazret-i Osmân tekrâr ayağa kalkıp; -Yâ Resûlallah! Allah yolunda yüz deve dahâ vermeyi üzerime aldım dedi. Resûlullah efendimiz, minberden inerken; (Bundan sonra yapacağı şeylerden Osmân'a hesâb yoktur) buyurdular. Peygamber efendimiz, Eshâb-ı kirâmı tekrâr teşvîk edince, hazret-i Osmân; -Yâ Resûlallah! Allah rızâsı için yüz deve dahâ vermeyi üzerime aldım dedi. Peygamber efendimiz de; (Tebük askerini donatan kişiye Cennet var!) buyurdu. Bunun üzerine hazret-i Osmân bin altın getirerek, Resûlullah efendimizin önlerine koydular. Hazret-i Osmanın bu yardımı üzerine Resûlullah efendimiz; (Ey Allahım! Ben Osmân'dan râzıyım. Sen de râzı ol) diye duâ ettiler. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "En iyi kimse, kalbi dünyâya bağlı olmayan ve Allah sevgisi ile çarpandır. Dünyâ muhabbeti, günâhların başıdır. Dünyâyı sevmekten kurtulmak da, ibâdetlerin başıdır. Çünkü Allahü teâlâ, dünyâya düşkün olmayı sevmez. Dünyâ ve dünyâya düşkün olanlar, mel'ûndur ve Allahü teâlânın merhametinden uzaktırlar. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Dünyâ mel'ûndur ve dünyâda, Allah için yapılmayan her şey de mel'ûndur.) Dünyâ demek, kalbi Allahü teâlâdan gâfil eden, Onu unutturan, kalbe Allahtan başkalarını getiren şeyler demektir. Allahü teâlâyı unutturan mallar, sebepler, mevkiler, şerefler hep dünyâ olur. Vennecm sûresinin; (Bizi düşünmeyenlerden, bizden yüz çevirenlerden, sen de yüzünü çevir. Onları sevme!) meâlindeki 29. âyeti, böyle olduğunu açıkça göstermektedir. İşte bu dünyâ, insanın cân düşmanıdır. Bu dünyânın düşkünleri, hiç toparlanamaz, kendilerine gelemezler. Âhirette de, pişmân olacaklar, çok acılarla karşılaşacaklar. DÜNYAYI TERK ETMEK... Dünyâyı terk etmek demek, kalbin onu sevmemesi, ona düşkün olmaması, kıymet vermemesi demektir. Ona düşkün olmamak da, varlığı ile yokluğu müsâvî olmaktır." Netice olarak, eğer bir kimse, malını seviyorsa, niçin bu malını mirâsçılarına bırakıp gitmekte ve niçin o maldan ayrılmaktadır! Kişi, kendine merhamet etmeli, kendini de, bir vâris yerine koyup, hissesini, âhireti için âhiret yolunda harcamalıdır. Bunu da yapamayan, o malın zekâtını vererek azâbından kurtulmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Ey Âdemoğlu! Benim malım, benim malım dersin. O maldan senin olan, yiyerek yok ettiğin, giyerek eskittiğin ve Allah için vererek, sonsuz yaşattığındır.)
.
"Yaptığınız iyilikler, sizinle kalacaktır"
8 Haziran 2009 01:00
Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan değil âhiretten sayılırlar. Âhirete yaramayan dünyâlıklar yani harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası zararlıdır. Âl-i İmrân sûresinin 133. âyetinde meâlen buyuruluyor ki: (Rabbinizden mağfiret istemeye ve Cennete girmeye koşunuz. Bunun için çalışınız! Cennetin büyüklüğü gökler ve yer küresi kadardır. Cennet, Allahü teâlâdan korkanlar için hâzırlandı. Bunlar, az bulunsa da, çok bulunsa da, mallarını Allah yolunda verirler. Öfkelerini belli etmezler. Herkesi affederler. Allahü teâlâ, ihsân edenleri sever.) Dünyâda olanlar, İslâmiyyete uygun olarak kullanılırsa, âhirete faydalı olur ve böylece hem dünyâ lezzetine, hem de âhiret nimetlerine kavuşulur. Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tâmîr etmekle uğraşmayın. Hemen geçip gidin!) buyurmuşlardır. "DÜNYAYI TERK EYLE Kİ!.." Kötü olan dünyâ, Allahü teâlânın râzı olmadığı, âhireti yıkıcı yerlerde kullanılan şeylerdir. Dünyâ sevgisi âhirete hâzırlanmaya mâni olur. Çünkü kalb, dünyâlıkları düşünmekle, Allahü teâlâyı unutur ve beden de, dünyalık olan şeyleri elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Yalnız dünyâ için çalışana, yalnız kaderinde olan kadar gelir. İşleri karışık, üzüntüsü çok olur.) Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur ve bunu kimse sevmez. Zira Resûlullah efendimiz; (Dünyâyı terk eyle ki, Allahü teâlâ seni sevsin. İnsanların malına göz dikme ki, herkes seni sevsin!) buyurmuşlardır. Her Müslümanın ölmeden yani dünyâdan çıkmadan önce, kalbinden dünyâ sevgisini çıkarması lâzımdır. Dünyânın nimetleri zehirli ve geçici, safâları kederli, hâlleri ise değişicidir. Bu sebeple fânî yani geçici olanın sevgisini kalbden çıkarmalı, bâkî yani sonsuz olana tâlib olmalıdır. Bir kimse, nefsinin arzûlarını terk ederse, bütün kötülüklerden temizlenerek selâmete, kurtuluşa erer. Çünkü Allahü teâlânın râzı olmadığını terk edene, Allahü teâlâ ondan daha iyisini ihsân eder. Dünyâyı anlayan, onun sıkıntılarından üzülmez, ondan sakınır ve böylece nefsini tanır. Nefsini tanıyan ise, Rabbini bulur, Onun rızâsına kavuşur. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Müveyhibe hazretleri şöyle anlatır: "Bir gün Resûlullah efendimizle Bakî Kabristânına gittik. Orada uzun müddet kaldılar ve kabristandakilerin magfireti için duâ ettiler. Sonra bana hitaben; -Ey Müveyhibe! Beni dünyâ hazîneleri ve dünyâda bâkî kalmakla, Cennet ve Allahü teâlâya kavuşmak arasında muhayyer bıraktılar, buyurdular. Ben de; -Yâ Resûlallah! Anam babam size fedâ olsun. Dünyâ hazînelerini ve dünyâda kalmayı ve sonra Cenneti seçseniz, dedim. Cevabında; -Hâyır ey Müveyhibe! Allahü teâlâya kavuşmayı ve Cenneti seçtim, buyurdular ve birkaç gün sonra da hastalandılar." AKILLI BİR KİMSE... Netice olarak, dünyâda olan her şey fâni yani geçicidir. Akıllı bir kimse, geçici olana değil, bâki yani devamlı olana talib olur. Hâtim-i Esam hazretlerinin, hocası Şakîk-i Belhî hazretlerine arz ettiği gibi: "Efendim, herkesin dünyâda bir sıkıntıya girdiğini ve dünyâlık toplamak için uğraştıklarını gördüm. Sonra şu âyet-i kerîmenin; (Dünyâ malından, sarıldığınız, sakladığınız her şey, yanınızda kalmayacak, sizden ayrılacaktır! Ancak Allah rızâsı için yaptığınız iyilikler ve ibâdetler sizinle berâber kalacaktır!) meâlini düşündüm ve dünyâ için topladıklarımı, Allah yolunda harcadım, fakirlere, ihtiyaç sahiplerine dağıttım. Bâki, sonsuz kalmaları için, Allahü teâlâya ödünç verdim."
.
Başa geleni hayra yormalıdır
14 Haziran 2009 01:00
Allahü teâlâ, nimet verdiği zamân şükretmemizi, bunları geri aldığı zamân da, sabretmemizi emretmiştir. Bu sebeple Allahü teâlânın her takdir ettiğini hoş görmeli, dert, belâ anında kızarak, bağırarak sevâbdan mahrum kalmamalıdır. Şunu unutmamalıdır ki, ağlamak, sızlamak, derdi belâyı geri çevirmez, üzüntüyü dağıtmaz! Kaderde olanlar başa gelecektir. Bunun için sabretmek, olmuş bitmiş şeye kızmamak lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Kader, tedbîr ile, sakınmakla değişmez. Fakat kabûl olan duâ, o belâ gelirken korur) buyuruldu. Duânın belâyı defetmesi de, kazâ ve kaderdendir. Kalkanın oka siper olduğu, suyun da yerden otun yetişmesine sebep olduğu gibi, duâ da, Allahü teâlânın merhametinin gelmesine sebeptir. Hadîs-i şerîfte; (Kazâ-i mu'allakı, hiçbir şey değiştiremez. Yalnız duâ değiştirir ve ömrü, yalnız, ihsân, iyilik arttırır) buyuruldu. İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe hazretleri; "Mümin, bir hastalığa yakalanır veya bir belâya uğrarsa, 'Yâ Rabbî, bana bu belâyı neden verdin?' diye şikâyetçi olmaz. Hastalığa ve belâya rağmen, Allahü teâlâyı zikreder ve şükreder" buyurmaktadır. KÖPEKLE HOROZUN DİLİ!.. Vaktiyle adamın birisi Mûsâ aleyhisselâma gelerek; -Ya Mûsâ, ne olur duâ edin de hayvanların dilinden anlayayım, böylece bunlardan kendime ders çıkarır ve iyi insan olurum der. Mûsâ aleyhisselâm; -İçinde bulunduğun hâl, senin için daha hayırlıdır, kaldıramayacağın bir yükün altına girmeye çalışma buyurur. Fakat adam dinlemez ve ısrar ederek; -Ya Mûsâ, ne olur hiç değilse kapımdaki köpekle horozun dilinden anlayayım der. Sonunda Mûsâ aleyhisselâm duâ eder ve adam da sevinerek evine gider. Ertesi sabah, hizmetçisi sofrayı kurarken bir parça ekmek fırlayıp dışarı düşer. Horoz koşup hemen ekmeği kapar. Köpek; -Be horoz, yaptığın doğru mu? Sen buğday da, arpa da yiyebilirsin. Bense ekmekten başka bir şey yiyemiyorum. Ne için benim rızkımı kapıyorsun, diyerek horoza kızar. Horoz; -Haklısın ama tasalanma, yarın bizim efendinin eşeği ölecek, sen de böylece bir güzel karnını doyurursun der. Adam bunu duyunca hemen eşeğini satar. Ertesi gün, ne konuşacaklar diye köpekle horozu dinlemeye koyulur. Köpek horoza sitem ederek; -Hani eşek ölecekti, ben de karnımı doyuracaktım deyince, horoz; -Eşek öldü ama başka yerde öldü. Fakat hiç merak etme yarın at ölecek, o zaman daha büyük bir ziyafete konacaksın der. Adam hemen atını satar. Hayvanların dilini anlayabilmenin onun için çok kârlı olduğunu düşünür. Ertesi gün köpekle horozu dinlemeye gider. Köpek horoza sitem ederek yalan söylediğini imâ edince, horoz; -Ben yalan söylemedim. At ölecekti, sahibimiz sattı. Fakat sen merak etme yarın sahibimizin en çok değer verdiği kölesi ölecek, o zaman onun hayrına yemekler verilecek, hepimiz doyacağız, der. Bunu duyan adam, kölesini de satar ve ertesi gün yine konuşmaları dinlemeye başlar. Bu sefer köpek çok kızgındır. Günlerdir yalanlarla avutulduğunu söyleyince, horoz; -Ben yalan söylemiyorum. Köle öldü ama başka yerde. Çünkü sahibimiz onu da sattı. Fakat hiç iyi etmedi. Zira ilk belâ eşeğe gelecekti, böylece sahibimiz belâdan kurtulacaktı. Onu sattı, belâ ata geldi. Atı da satınca belâ, köleye geldi. Köleyi de satınca, belâ kendisine geldi. Yarın sahibimiz ölecek, böylece doyacağız, der. Bunu duyan adam akılsız başını dövmeye başlar ama iş işten çoktan geçmiştir... SADAKA VE DUA... Netice olarak, insanlar başlarına gelen istemedikleri bir şeyi hayra yormalı, onun daha büyük bir belâyı defettiğini, belâlara kalkan olduğunu düşünmelidir. Evet, perdenin arkasında neler olduğu ve hâdiselerin hikmeti her zaman bilinmeyebilir. Bu sebeple insan, sık sık sadaka vererek, duâ ederek belâları defetmelidir. Her şeyin sadakası vardır. Servetin, ilmin, iyi niyetin, sıhhatin, kuvvetin, zamanın. Duâ, belâyı giderir. Sadaka vermek, Allahü teâlânın gadabını yumuşatır ve insanı azâbdan kurtarır. Eceli gelmemiş olan hastanın da, şifâ bulmasına sebep olur.
.
Evliyânın kerâmeti haktır
15 Haziran 2009 01:00
Kerâmet; kelime olarak, ikrâm, üstünlük anlamındadır. Dinî terim olarak, hangi peygamberin ümmetinden olursa olsun, velîlerden âdet dışı, yâni fizik, kimyâ ve fizyoloji kânunları dışında meydana gelen şeylere, hâdiselere denir. Evliyâda görülen kerâmetin hak olduğu, Âl-i İmrân sûresinin 37. âyetinde meâlen; (...Zekeriyyâ ma'bedde onun yanına her girişinde, yanında bir yiyecek bulurdu. Ey Meryem! Bu sana nereden geldi, dedi. O da, bu Allah tarafındandır. Çünkü, Allah dilediğine sayısız rızık verir, dedi.) buyurularak bildirilmektedir. Tefsîr âlimleri bu âyet-i kerîmeyi açıklarken; "Zekeriyyâ aleyhisselâm, hazret-i Meryem'in yanına her girdiğinde, onun yanında yaz günlerinde kış meyveleri, kış günlerinde ise yaz meyveleri görürdü. Hazret-i Meryem'in Peygamber olmadığı sözbirliği ile bildirilmektedir. Bu âyet-i kerîme, evliyânın kerâmeti hakkında tam bir delîldir" buyurmuşlardır. KERAMET İKİ KISIMDIR... Evliyânın büyüklerinden Şihâbüddîn Sühreverdî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ sevdiği kullarının yakînini kuvvetlendirmek için, onlara mükâfat olarak kerâmetler ihsân eder. Onların da üstünde bazı kulları vardır ki, onların kalblerinden perdeler kalkmış, bâtınları yakîne ve ma'rifete kavuşmuştur. Böyle kulların yakînlerinin kuvvetlenmesi için hârikalara, kerâmetlere ihtiyâçları yoktur. Bu sebeple Eshâb-ı kirâmdan kerâmetler az bildirildi. Sonra gelen evliyâdan ise çok kerâmetler görüldü. Çünkü Eshâb-ı kirâmın Resûlullah efendimizin sohbetinde bulunmaları bereketiyle, vahyin inişine, meleklerin gelip gitmesine şâhit olmaları sebebiyle, bâtınları nûrlandı, âhıreti görmüş gibi oldular. Dünyâya kıymet vermediler. Nefisleri temizlendi, İslâmiyyete uygun olmayan âdetleri terk ettiler, kalb aynaları parladı. Kendilerine ihsân edilen yüksek mertebeler sebebiyle, kendilerinden çok kerâmet görülmesine lüzûm kalmadı. Çünkü, yakînleri çok kuvvetli olanlar, hikmetlerle dolu olan âlemin her zerresinde, Allahü teâlânın kudretinden, başkalarının göremediklerini görürler. Evliyânın kerâmeti, onların irâde ve isteği dışında meydâna gelir. Kerâmet hissî ve ma'nevî olmak üzere iki kısımdır. İnsanların avâmı, hissî kerâmetlerden başkasını bilmez. Meselâ halk arasında kerâmet denince, hâtırlardan geçenleri söylemek, geçmişe ve geleceğe âit şeyleri haber vermek, su üzerinde yürümek, havada uçmak, bir ânda bir yerden bir yere gitmek, insanların gözünden kaybolmak, duâsı derhâl kabûl olmak gibi kerâmetler anlaşılır. Sâdece kendilerinden böyle kerâmetler görülen kimselere evliyâ derler. Onların ibâdetleri yapıp yapmadıklarına, islâmiyyetin edeblerine riâyet edip etmediklerine bakmazlar. SEÇİLMİŞ KULLAR BİLİR... Ma'nevî kerâmetlere gelince, onları ancak Allahü teâlânın seçilmiş kulları bilir. İslâmiyyetin emirlerine tam uymak, ma'rifeti ilâhiyyeye kavuşmak, hayırlı işlere koşmak, üzerine vazîfe olan şeyleri yerine getirmekte gayretli olmak, güzel ahlâk sâhibi olmak, kalbden kin, hased, kötü düşünceleri ve diğer kötü huyların gitmesi, elinde olanı vermek, benliği terk etmek, Allahü teâlâya karşı vazîfeleri yerine getirmek, alıp verdiği nefeslerde gafletten uzak olmak gibi hâller de ma'nevî kerâmetlerdir. Avâmın bildiği ve kerâmet olarak gördüğü şeylerde gizli mekr bulunabilir. Şâyet bunlar kerâmet ise, netîcesinin istikâmet veyâ istikâmete yani doğru yola gitmeye sebep olması îcâbeder. Yoksa kerâmet değildir. Eğer bir kimse, kendisinden kerâmet meydâna gelmesini isterse, âhirette hesâba çekilebilir. Eshâb-ı kirâmdan hissî kerâmetler çok bildirilmemiştir. Fakat, ma'nevî kerâmetleri çok bildirilmiştir." Netice olarak kerâmet, haktır fakat evliyâlık için şart değildir. Yâni kerâmetin velîlerde mutlaka bulunması şartı yoktur. Hârikulâde haller, bâzan hâli dîne uygun olmayan kimselerde de görülebilir ki bu hal, istidraç veya büyü yoluyla olur. Buna kerâmet denmez. Çünkü kerâmet dînin emirlerine uyup, yasaklarından sakınan kimselerden meydana gelir.
.
Teslim olan, âzâd olur
21 Haziran 2009 01:00
Allahü teâlâ, kullarını kendisine ibâdet etmek için yarattı. İbâdet, zül ve zillet demektir. Yani insanın Rabbine, ma'bûduna, hakîr, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Bu da, her aklın, nefsin ve âdetlerin güzel ve çirkin dediklerine uymayıp, Allahü teâlânın güzel ve çirkin dediklerine teslîm olmak, gönderdiği Kitâba ve Peygamberlere inanmak, bunlara tâbi olmak demektir. Îmân, korkusuz olmak, islâm ise, boyun bükerek teslîm olmak ve kurtulmak demektir. İslâm kelimesi, nefsini teslîm etmek, boyun eğmek, selâmete ulaşmak ve sulh mânâlarına gelmektedir. İmâm-ı a'zam Ebû Hanife hazretleri ise islâmı; "Allahü teâlânın emirlerine teslîm olmak ve boyun eğmek" diye tarif etmiştir. ŞÜKREDERSENİZ ARTTIRIRIM... İmâm-ı Rabbânî hazretleri bir talebesine yazdığı mektupta buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, kendini aramak arzûsunu arttırsın. Ona kavuşmaya mâni olan şeylerden sakınmak nasîb eylesin! Allahü teâlâyı istemekte, Onun için yanıp yakılmakta olduğunuzu bildirdiği için, çok hoşa gitti. Çünkü istemek, kavuşmanın müjdecisidir. Yanıp yakılmak da, kavuşmanın başlangıcı demektir. Büyüklerden biri buyuruyor ki, "Vermek istemeseydi, istek vermezdi." İstek ni'metinin kıymetini bilip, bunun elden kaçmasına sebep olacak şeylerden sakınmalıdır. Bu ni'metin elden çıkmamasına en çok yarayan şey, buna şükretmektir. Çünkü, sûre-i İbrâhîm yedinci âyetinde meâlen, (Ni'metlerime şükrederseniz, elbette arttırırım) buyuruldu. Hem şükretmek, hem de, Ona sığınmak ve başka birşeyi sevmemek için ağlamak yalvarmak lâzımdır. İçten, ağlamak, yalvarmak gelmezse, kendini zorlamalıdır. "Ağlamazsanız kendinizi ağlatınız!" demişlerdir. Kâmil ve mükemmil bir zâtı yani yetişmiş ve yetiştirebileni buluncaya kadar, bu isteği, bütün sıcaklığı ile kalbinizde saklamak lâzımdır. Böyle birisi ele geçerse, bütün arzûları, istekleri, onun eline bırakmalı, ölü yıkayıcının elinde teneşirdeki meyyit gibi olmalıdır. Yani, tasavvuf yolunun sonuna ermiş ve başkalarını da erdirmek için geri dönen bir zât bulunca, ona teslîm olmalı. Önce, kendini onda yok etmeli, yani kendine değil, ona uymalı. Böyle olan kimsenin, yavaş yavaş kendi arzûları aradan kalkar ve bu kimse, Allahü teâlânın irâdesi ile hareket etmeye başlar." İPLERİNİ KOPARIP... Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretlerinin sağlığında kasabın biri, bir danayı kesmek için satın alır. Dananın ayaklarını bağlayıp yatırmak istediğinde, dana, ipleri koparıp kaçar. Kasap arkasından yakalamak için koştuysa da yetişemez. Dana, Mevlânâ hazrelerinin babasının mezarı yakınlarına gelir. O esnâda mezarın başında Mevlânâ hazretleri Kur'ân-ı kerîm okumaktadır. Dana, hâl lisânıyla ona; "Beni bu kasabın elinden kurtar" diye yalvarır. Mevlânâ hazretleri, dananın sırtına elini koyup okşar ve; "Üzülme, cenâb-ı Hak her şeye kâdirdir" buyurur. Bu sırada kasap, elinde urgan ve bıçak olduğu hâlde soluk soluğa çıkagelir. Mevlânâ hazretleri, gelen kasaptan, dananın âzâd edilmesini, hürriyetine kavuşturulmasını ister. Kasap da Mevlânâ hazretlerinin hatırı için danayı âzâd eder. Kasap gidince Mevlânâ hazretleri, mübârek elini dananın üzerine koyup duâ eder ve o günden sonra bir daha o danayı gören olmaz. Bunun üzerine Mevlânâ hazretleri, talebelerine hitaben; "Bu dana, kesilip pişirilecek zamâna gelmiş iken, bizim tarafımıza gelmek sûretiyle, kesilip parçalanmaktan kurtuldu. İşte bunun gibi bir insan da, Allahü teâlânın evliyâsına cân u gönülden teslim olup emirlerine uygun yaşar, ona talebe olursa, kıyâmet gününde Cehennem'e götüren meleklerin elinden kurtulur" buyurur. Netice olarak bir kimse, bir işi, Allahü teâlânın izin verdiğini düşünmeden, kendi görüşü ile yaparsa, cenâb-ı Hakka kulluk yapmamış, müslümânlığın îcâbını yerine getirmemiş olur. Îmân, îmânın şartlarını öğrenip, bunlara kalbinden inanmak demektir. Îmân eden, Allahü teâlânın emirlerini öğrenir, bunlara teslîm olur yani bu emirleri seve seve yapar ve böylece kurtuluşa erer.
.
İnanıp tâbi olan kurtulur
22 Haziran 2009 01:00
Dünyâda ve âhirette saâdete kavuşmak, ancak Muhammed aleyhisselâma inanıp uymakla olur. Cenâb-ı Hak, Muhammed aleyhisselâma tâbi olmayı ve Ona uymayı çok sever. Hakîkî üstünlük, Muhammed aleyhisselâmın sünnetine tâbi olmak ve insanlık şerefi, meziyyeti, Onun getirdiği dine uymaktadır. Nitekim İmrân sûresinin 31. âyetinde meâlen; (Ey sevgili Peygamberim! Onlara de ki, eğer Allahü teâlâyı seviyorsanız ve Allahü teâlânın da, sizi sevmesini istiyorsanız, bana tâbi olunuz! Allahü teâlâ bana tâbi olanları sever) buyuruldu. Muhammed aleyhisselâma tâbi olmak için, îmân etmek, islâmiyyetin bildirdiği hükümleri öğrenmek ve yapmak lâzımdır. Muhammed aleyhisselâma tâbi olabilmek için, Onu sevmek lâzımdır. Bunun alâmeti de, Onun düşmanlarını düşman bilmek, Onu beğenmeyenleri sevmemektir. Muhabbete müdâhene yani gevşeklik sığmaz. İki zıt şeyin muhabbeti bir kalbde, bir arada yerleşemez. İki zıddan birini sevmek, diğerine düşmanlığı îcâbeder. DÜNYA NİMETLERİ... Bu dünyâ ni'metleri geçicidir ve aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhırette ele girecekler ise sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhıretin efendisi olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, saâdet-i ebediyyeye, sonsuz kurtuluşa erilir. Ona tâbi olmadıkça, herşey, hiçtir ve her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhırette ele birşey geçmez. İmâm-ı Gazâlî hazretleri, Elmünkızü-aniddalâl kitâbında buyuruyor ki: "His uzuvlarımız, akıl ile anlaşılan şeyleri anlıyamıyacağı gibi, akıl da, Peygamberlik makâmında anlaşılan şeyleri kavramaktan âcizdir. İnanmaktan başka çâresi yoktur. Nakil yolu ile anlaşılan, yani Peygamberlerin söyledikleri şeyleri, akıl ile araştırmaya uğraşmak, düz yolda güç giden, yüklü bir arabayı, yokuşa çıkarmak için zorlamaya benzer. Yokuşa doğru at, kamçılanırsa, çabalaya çabalaya, yâ yıkılıp canı çıkar. Yâhut, alışmış olduğu düz yola kavuşmak için sağa, sola ve geriye kıvrılarak arabayı yıkar ve eşyâlar harâb olur. Akıl da, yürüyemediği, anlıyamadığı âhıret bilgilerini çözmeye zorlanırsa, yâ yıkılıp, insan aklını kaçırır veyâ bunları alışmış olduğu, dünyâ işlerine benzetmeye kalkışarak, yanılır, aldanır ve herkesi de aldatır. Akıl, his kuvveti ile anlaşılabilen veyâ hissedilenlere benzeyen ve onlara bağlılıkları bulunan şeyleri birbirleri ile ölçerek, iyilerini kötülerinden ayırmaya yarayan, bir âlettir. Böyle şeylere bağlılıkları olmayan varlıklara eremiyeceğinden, şaşırıp kalır. O hâlde, Peygamberlerin bildirdikleri şeylere, akla danışmaksızın inanmaktan başka çâre yoktur. Görülüyor ki, Peygamberlere tâbi olmak, aklın gösterdiği bir lüzûmdur ve aklın istediği, beğendiği bir yoldur. Peygamberlerin, aklın dışında ve üstünde bulunan sözlerini, akla danışmaya kalkışmak, akla aykırı bir iş olur. Gecenin koyu karanlığında bilinmiyen yerlerde, pervâsızca yürümeye ve engin denizde, acemi kaptanın, pusulasız yol almasına benzer ki, her ân uçuruma, girdâba düşebilirler." AZABLARDAN KURTULMAK... Netice olarak, âhırette azâblardan kurtulmak, ancak Muhammed aleyhisselâma inanıp tâbi olmaya bağlıdır. Onun gösterdiği yolda giden, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur ve sâdık kul olmak saâdetine erer. Peygamberlerin büyükleri, Ona tâbi olmayı istemişlerdir. Bu sebeple Muhammed aleyhisselâmın ümmeti, bütün insanların hayırlısı ve en iyileri olmuştur. Cennete herkesten önce girecek olanlar ve Cennettekilerin çoğu, Muhammed aleyhisselâma inanıp, tâbi olanlardır. İbâdet, Resûlullah efendimizin sünnetine, yoluna tâbi olmak demektir ki buna islâmiyyet denir. İslâmiyyete tâbi olmak için de, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi îmân etmek, Allahü teâlânın emirlerini yapmak ve harâmlardan, bid'atlerden sakınmak lâzımdır. Allahü teâlânın rızâsına, sevgisine kavuşmak için, kalbin temiz olması gerekir. Kalb de, ancak Resûlullah efendimize inanmak, Onu sevmek ve Ona tâbi olmakla temizlenir.
.
İhtirâs, insanı felâkete sürükler
28 Haziran 2009 01:00
İhtirâs, sözlük anlamı itibariyle, şiddetli arzu, aşırı heves, istek, gözün ve gönlün doymaması demektir. Hırs da, bir şeye aşırı düşkünlük, şiddetli istek anlamındadır. İnsanın bedeni, birbirine zıt olan dört türlü maddeden yaratılmıştır. Her çeşit madde, başka şeyler istemekte ve başka şeylerden kaçmaktadır. İnsanın şehvânî istekleri, bedenden doğmaktadır. Gadab etmesi, istememesi de bedenden ileri gelmektedir. Hayvanlarda da şehvet, gadab, hırs, hased vardır. İnsanıın hayvana benzeyen tarafı, hayvânî rûhtan ileri gelen şehvet, gadab ve hırs gibi kuvvetlerdir. Bu kuvvetler, hayvanlarda, insandan daha kuvvetlidir. Şehvet, insanın kendine tatlı gelen şeyleri isteme kuvvetidir. Bunun orta miktârına iffet, nâmûs denir. İnsan, tabîatının muhtâç olduğu şeyleri, İslâmiyyete ve insanlığa uygun olandan yani lüzumundan fazla isterse, yaparsa buna, hırs ve fücûr denir. O zaman insan, helâl, harâm demeden, her istediğini elde etmeye çalışır. Başkalarının zararına da olsa, beğendiği şeyleri toplar. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Mal ve şöhret hırsının insana zararı, koyun sürüsüne giren iki aç kurdun zararından dahâ çoktur) buyurmuşlardır. HIRS, BİR KALB HASTALIĞIDIR" İmâm-ı Gazâlî hazretleri de; "Hırslı insan, helâl haram demeden her istediğine kavuşmak, başkalarının zararına da olsa, beğendiği şeyleri toplamak, ister. Hırs veya tamah, kalb hastalıklarındandır. Hırs ve tamahkârlığın en kötüsü insanlardan bir şeyler beklemektir" buyurmuştur. Habîb bin Sâlim Râî hazretleri, Selmân-ı Fârisî hazretlerinin sohbetine kavuşmuş, Tâbiînden bir zâttır. Bu zât, koyunlarını Fırat Nehri kenârında otlatır ve insanlardan uzak yaşardı. Büyüklerden biri şöyle nakleder: "Bir gün onun yanına uğramıştım. Namâz kılıyordu ve koyunlarını da, kurtlar otlatıyordu. Kendi kendime, 'bu ihtiyâr zâtı ziyâret edeyim, büyüklüğünü görürüm' diyerek bekledim. Namâzını bitirince, ona selâm verdim ve bana; -Ey oğul niçin geldin, dedi. -Ziyâret için geldim, dedim. -Allahü teâlâ sana hayırlar versin, dedi. -Efendim, kurtlarla koyunları bir arada görüyorum deyince; -Koyunları güden, Allahü teâlâ ile berâberdir de, onun için böyledir, buyurdu. Ağaçtan bir kabı vardı. O kabı bir taşın altına tuttu. Taştan biri süt, biri bal olmak üzere iki çeşme akmaya başladı. -Efendim, bu dereceye ne ile kavuştunuz, dedim. -Muhammed aleyhisselâma tâbi olmakla kavuştum, dedi. Sonra; -Ey oğul, Mûsâ aleyhisselâmın kavmi, Ona muhâlefet ettiği hâlde, hâre taşı onlara su verdi. Derecesi Mûsâ aleyhisselâmdan yüksek olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olduktan sonra, taş bana süt ve bal vermez mi, dedi. -Bana nasîhat eder misiniz, dedim. -Kalbini hırs kutusu ve mideni harâm kabı yapma! İnsanoğlu bu ikisinden helâk olur. Bu ikisine dikkat eden kurtulur, buyurdu." Ebü'l-Abbâs-ı Mürsî hazretleri anlatır: "Mevki sâhibi, zengin bir kimse, büyüklerden birisine; -İhtiyaçlarınızı bildirirseniz, size yardım etmek isteriz deyince o zât; -Biz iki şeyi emrimiz altına aldık, onlar bizim esirimiz, kölemiz oldu. Siz ise, o iki şeyin esirisiniz ve onlar size hükmediyor. Biz, o iki şeyi kahrettik, sizi ise, o iki şey kahretti. O iki şeyden birisi şehvet, diğeri ise hırstır. Şehvet; nefsin aşırı ve zararlı istekleridir. Hırs ise, azgınlık, kızgınlık, sonu gelmeyen arzu demektir. Yâni siz, benim kölelerimin kölesisiniz. Kölelerimin kölesi olan birine, ihtiyaçlarımı bildirip, ondan fayda ve menfaat beklemem doğru olur mu? buyurur." KİBİR, HIRS VE BÖBÜRLENME Netice olarak, bir şey için olan hırs ve gayret, o şeye olan sevginin netîcesidir. Bu sebeple ihtirâs, gafillerin kalbinde şeytanların sultanıdır. Hâtim-i Esam hazretlerinin buyurduğu gibi: "Şu üç halde iken ölümün sizi yakalamasından sakının! Kibir, hırs ve böbürlenme. Allahü teâlâ, kibirleneni zelil etmeden, gururlananı aç ve susuz bırakmadan, hırslı kimseyi de idrâr ve necâsetin içinde bırakmadan rûhunu almaz, bu dünyâdan ayırmaz."
.
"Öfkeniz, sizi adâletten alıkoymasın"
29 Haziran 2009 01:00
Adâlet, her işte hakkı gözetmek, orta yolu tutmak, haklıya hakkını vermek ve haksızlıktan sakınmak anlamındadır. Adâlet, bir âmirin, bir hâkimin, memleketi idâre için koyduğu kanûn, çizdiği hudût içinde hareket etmektir. Adâletin yüksek tarîfi ise, kendi mülkünde olanı kullanmak demektir. Adâletin, dînimizdeki tarîfi de budur. Mâide sûresinin 8. âyet-i kerimesinde meâlen; (Ey îmân edenler! Bir millete olan öfkeniz, sizi adâletten alıkoymasın, âdil olunuz!) buyurulmaktadır. Peygamber efendimiz de; (Bir saat adâlet ile idârecilik yapmak, altmış sene nâfile ibâdet yapmaktan daha iyidir) buyurmuşlardır. Adâletli davranana, hakkı gözeterek iş yapana, zulüm ve haksızlık etmeyene de, âdil denmektedir. Müslümanın âdil olması ve önce kendine adâletle davranması, Allahü teâlânın çizdiği hududu geçmemesi lâzımdır. "ADALET ÜÇ KISIMDIR" Kınalızâde Ali Efendi hazretleri; "Adâlet üç kısımdır. 1-Allahü teâlânın hakkını gözetmek yani emrettiklerini yapmak, yasak ettiklerinden de sakınmak. 2-İnsanların hakkını gözetmek, onlara eziyet etmemek, haksızlık yapmamak. 3-Vefât edenlerin hakkını gözetmek, onların borçlarını ödeyip, vasiyetlerini yerine getirmektir" buyuruyor. Allahü teâlânın her an gördüğüne inanan bir kimse, cenâb-ı Hakkın çizdiği hududu geçemez, günah işleyemez, zulüm, haksızlık yapamaz. Âhirette her şeyden hesâba çekileceğini bilen, hiçbir nefesini zâyi etmez, emirleri yapar, yasakları da terk eder. Vaktiyle Abdullah ibni Ömer hazretleri, koyunlarını otlatan köle bir çobana rastlar. Çobana, koyunlardan birini kendisine satmasını söyleyince; -Koyunlar benim değildir ki cevabını alır. Bunun üzerine; -Sen koyunu bana sat, sâhibine de kurt yedi dersin der. Bu teklif üzerine çoban; -Fakat Allahü teâlâ her yerde hâzır ve nâzırdır. O bizi görmektedir cevabını verir. Çobanın bu cevabı, Abdullah İbni Ömer hazretlerinin çok hoşuna gider, çobanı ve sürüyü sâhibinden satın alır. Çobanı âzâd edip, hürriyetine kavuşturur ve sürüyü de, ona hediye eder. Ömer bin Abdülazîz hazretleri halîfe olduğunda bir çoban; -Acaba bu temiz, âdil halîfe kimdir? diye sorar. Kendisine; -Halifenin böyle âdil olduğunu nereden anladın? diye sorulunca; -Âdil bir kimse başa geçince, kurtlar kuzulara saldırmaz. Oradan anladım cevabını verir. Bir gün Behlül Dânâ hazretleri, halife Hârûn Reşîd hazretlerinin taht odasını boş bulur, içeri girer ve halifenin tahtına oturuverir. Biraz sonra odaya gelen askerler, onu tahtın üzerine oturmuş görünce kamçı ile dövmeye başlarlar. Askerler kamçı ile vurdukça o; "Vah Hârûn Reşîd, vah Hârûn Reşîd!.." diye feryad eder. Tam o sırada halîfe gelir ve manzara karşısında donup kalır. Hemen askerleri uzaklaştırır ve; -Ey Behlül, bu ne hâldir? diye sorar. Behlül Dânâ hazretleri; -Ey halife, senin için feryad edip ağlıyorum. Burada tahtı boş bulup bir an oturmuştum ki, askerlerinden bu kadar kırbaç yedim. Sen ise senelerdir bu tahtın üzerinde oturuyorsun. Yarın âhirette hâlin nice olur diye düşünüyorum der. Halife; -Peki ne yapmamı tavsiye edersin deyince, Behlül Dânâ hazretleri; -Mâdemki bu yükün altına girdin. Zulme meyletme, adâlet üzere ol buyurur. HER İŞTE ADİL OLMALI... Mus'ab bin A'yun hazretleri anlatır: "Ömer bin Abdülazîz hazretleri halîfe iken Kirman'da koyun otlatırdım. Koyunlarla kurtlar birlikte dolaşırlardı. Bir gece ansızın kurtlar koyunlara saldırdı. İçimden 'Şu âdil halîfe ölmüş olmalı' dedim. Gerçekten de ertesi gün, o gece Ömer bin Abdülazîz hazretlerinin vefât ettiği haberi geldi." Netice olarak, her işte âdil olmalı, Allahü teâlânın çizdiği hududu geçmemelidir. Kişinin öncelikle de kendisine âdil davranması, emirleri yapması, yasaklardan sakınması ve hiç kimseye eziyet, zulüm etmemesi gerekir. Ahmet bin Âsım hazretlerinin buyurduğu gibi: "Hak olan iş, insanlara adâletle muâmele, insanın kendisi için istemediğini başkaları için de istememesi, kendisinden aşağıda olanın hak olan sözünü kabûl etmesidir."
.
"Keyfine göre yaşa!.."
5 Temmuz 2009 01:00
Allahü teâlâdan başka, yaratılan her mahluk, her diri ölecek, ölümün tadını tadacaktır. Çünkü ölüm, haktır ve hiçbir kimse ölümden kurtulamaz. Ölüm, âhiret kapılarından bir kapıdır. Bu kapıdan geçmeyen Allahü teâlâya kavuşamaz. Enbiyâ sûresinin 35. ve Ankebût sûresinin 57. âyet-i kerimelerinde meâlen; (Her canlı, ölümün tadını tadacaktır!) buyuruldu. Bunun için, her insan ölecektir ve ölümden kurtuluş da yoktur. Hadîs-i şerîfte; (Ömrü uzun, ibâdetleri de çok olana müjdeler olsun!) buyuruldu. Dostu dosta ölümle kavuşturuyorlar. Bu sebeple Allahü teâlânın âşıkları, ölümü düşünerek tesellî buluyor, üzüntüleri azalıyor. Ankebût sûresinin 5. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâya kavuşmak isteyenler! Biliniz ki, Allahü teâlâya kavuşmak zamânı herhâlde gelecektir) buyuruldu. Peygamber efendimiz altı yaşlarında iken annesi ile beraber Medîne'den Mekke'ye dönüyorlardı. Ebvâ denilen yerde, hazret-i Âmine hastalandı ve kendinden geçmişti. Peygamber efendimiz ise annesinin başı ucundan ayrılmıyordu. Bir müddet sonra hazret-i Âmine kendine gelince oğlu Muhammed aleyhisselâmın mübârek yüzüne bakarak, şu meâlde beyitler okudu: "YAŞAYAN HERKES ÖLÜR!" "Yaşayan herkes ölecektir. Yeni olan her şey eskiyecektir. Eğer ben ölürsem gam yemem. Adım âlemde dâimâ anılır. Çünkü, böyle pâk ve mübârek bir evlât yâdigâr bıraktım." Lokman Hakîm hazretleri oğluna hitaben buyurur ki: "Ey oğul! Ateş gelirken ondan nasıl emin olunur? Dünyadan ayrılmak muhakkak iken, ona nasıl meyledilir? Ölüm nasıl akıldan çıkar? Onun geleceğinden aslâ şüphe edilmez. Uyuduğun gibi öleceksin. Ey oğlum! İnsanın üç şeyi vardır: Rûhunu Azrâil aleyhisselâm alır. Hayır veya şer ne ise; ameli kendisine kalır. Bedenini de kurtlar yer ve toprak çürütür." Ömer bin Abdülazîz hazretleri, bir cuma hutbesinde; "Ey insanlar! Kalblerinizi düzeltirseniz, dışınız da iyi olur ve âzâlarınız, gözünüz, kulağınız, elleriniz, ayaklarınız, hayır işler, Allahü teâlânın beğendiği şeylerle meşgûl olur. Âhiretiniz için sâlih ameller işlerseniz, dünyânızı da korumuş olursunuz. Hazret-i Âdem'den îtibâren, kendisine kadar bütün dedeleri ölüp gitmiş olan herkes, bir gün ölecektir" buyurmuştur. Abdüla'lâ Kureyşi hazretleri; "Hiçbir fert yoktur ki, ölüm meleği günde iki defâ kapısını çalmasın" buyurmaktadır. Bir gün Peygamber efendimiz ölüm hâlindeki bir kimseyi ziyâret eder ve; -Kendini nasıl buluyorsun? diye sorarlar. O kimse; -Kendimi korku ile ümit arasında görüyorum cevabını verir. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Allahü teâlâ bir kalbde korku ve ümidi bir arada bulundurmaz. Eğer bir kimsenin kalbinde korku ve ümidi bir arada bulundurursa, onu ümit ettiklerine kavuşturur, korktuklarından da emin eyler buyururlar. Gâziantep'te yetişen velîlerinden Derviş Hacı Efendi, sevenlerine sık sık şöyle buyururmuş: "Ölüm bilinmeyen bir şeydir. Gelmeden görünmez, gelince de aman vermez. Ölüm seferine çıkanın bir daha geri dönmesine imkân yoktur. Bu yalan dünyâ nice defâlar dolup boşalmıştır. Ölüm nice anaların yavrusunu almış, nice babaların boynunu bükmüş, nice yavruları anasız, babasız koymuştur. Herkes birbirinin öldüğünü, gül benzinin kara toprakta solduğunu görür. Bununla berâber dünyâya bağlanmaktan vazgeçmez, dünyâ derdini çeker, dünyâ işine dalar. Fakat nihâyet yaptığını bırakıp gider. Böyle olduğu hâlde kimse aklını başına toplayıp yalancı dünyânın hâlini anlayamamakta ve bu yolculuğa hazırlanmamaktadır." "HEPSİNE VEDA EDECEKSİN!" Netice olarak insan, istediği gibi yaşasa da, yaşamasa da, bir gün elbette ölecek ve istediği, arzu ettiği şeyleri toplasa da, toplamasa da, bunlardan bir gün ayrılacaktır. İmâm-ı Gazâlî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Keyfine göre yaşa! Fakat bu yaşaman uzun sürmeyecek, bir gün elbette öleceksin. Gece gündüz düşündüğün, sımsıkı sarıldığın lezzetlerden elbette ayrılacaksın. Dünyânın nesini seversen sev, hepsine vedâ edeceksin! Elinden geleni yap! Fakat unutma ki, her yaptığının hesâbını vereceksin!
.
Ölümle sona eren her nîmet...
6 Temmuz 2009 01:00
Dünyâ, geçici bir gölge gibidir. Nîmetleri zehirli, safâları ise kederlidir. Bedenleri yıpratır, emelleri arttırır. Dünyânın nîmetleri geçici ve hâlleri de değişicidir. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Dünyâ, geçilecek bir köprü gibidir. Bu köprüyü tamîr etmekle uğraşmayın, hemen geçip gidin!) buyurmuşlardır. Bir gün hazret-i Ömer, sevdiklerine hitaben; "Vallahi biz dünyâ zevklerine rağbet etmeyiz. İstesek bir hayvan kestirir, ekmek ve kuru üzümden şıra yaptırır yer, içeriz. Fakat, biz bu nîmet ve güzellikleri öbür dünyâya bırakmak istiyoruz..." buyurmuştur. Ölümden önce olan her şeye dünyâ denir. Bunlardan, ölümden sonra faydası olanlar, dünyâdan sayılmaz, âhiretten sayılırlar. Çünkü dünyâ, âhiret için tarladır. Âhirete yaramayan dünyâlıklar, zararlıdır. Harâmlar, günâhlar ve mubâhların fazlası böyledir. Hadis-i şerifte; (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur) buyuruldu. DÜN, BUGÜN VE YARIN!.." Bir gün Ömer bin Abdülazîz hazretleri cemâate hitâben buyurur ki: "Ey insanlar! Sizler, ölüm için hedefler durumundasınız. Ölüm sizden dilediğini seçer. Size yeni bir nîmet verildiği zaman, önceki nîmet orada sona erer. Ağza bir lokma alınmasın, bir yudum su içilmesin ki, onunla berâber bir keder ve bir üzüntü olmasın. Dün geçti. O, sizin hakkınızda iyi bir şâhittir. Bugün mühim bir emânettir. Onun kıymetini bilmek ve iyi değerlendirmek lâzımdır. Yârın, içinde hâdiselerle berâber gelmektedir. Sizi almak için gelen ölümün elinden kaçış nereye olacak. Sizler şu dünyâda, eşyâlarını bineklerine yüklemiş, yolcularsınız. Yüklerinizi, buradan başka bir âlemde çözeceksiniz. Sizler, şu dünyâda sizden önce gelenlerin yerine geçtiniz. Fakat siz de yerinizi, sizden sonra gelenlere vereceksiniz. Sizin aslınız ve dünyâya gelmenize vesile olanlar kalmadı. Sizler, onlardan dünyâya gelen kimseler olarak, nasıl bâkî, devamlı kalabilirsiniz. Sizler de bu dünyâdan göçeceksiniz." Dünyâ hayâtı geçicidir. Bu birkaç günlük hayâtı ganîmet bilmeli ve cenâb-ı Hakkın rızâsını kazanmaya çalışmalıdır. Dünyânın, geçici ve helâk edici olan nîmetlerine meyletmemelidir. Sonsuz ve devâmlı olan nîmetleri ve Allahü teâlânın rızâsını kazanmalıdır. Fudayl bin İyâd hazretleri, insanlara dünyânın ve nîmetlerinin geçici, değersiz, âhiretin ise kalıcı ve paha biçilmez olduğunu anlatır ve buyururdu ki: "Dünyânın tamâmı altından olsaydı, yine yok olurdu. Âhiret ise, çanak-çömlek gibi topraktan olsaydı, yine bâkî olurdu. Akıllı kimse, geçici olan dünyâyı, altın da olsa reddeder. Bâkî olan âhireti, çanak çömlek gibi topraktan da olsa kabûl eder. İşin aslı, âhiret bâkî ve altın gibi kıymetlidir. Dünyâ ise, fâni ve çanak-çömlek gibi kıymetsizdir." Âhiretteki sonsuz nîmetlerin güzelliğini anlayan, dünyânın çirkinliğini ve kötülüğünü gören, âhiretin ebedî, dünyânın ise geçip tükenici olduğunu bilenler, bu geçici nîmetlere dönüp bakmazlar. Âhiretin büyüklüğünü anlayan, dünyâya hiç kıymet vermez. Çünkü, dünyâ ile âhiret birbirinin zıddıdır. Birini sevindiren, ötekini incitir. Dünyâya kıymet veren, âhireti gücendirir. Dünyâyı beğenmeyen de, âhirete kıymet vermiş olur. Her ikisine birden kıymet vermek veyâ her ikisini aşağılamak olamaz. İki zıt şey bir araya getirilemez. Zira ateş ile su bir arada bulundurulamaz. DÜNYA NİMETLERİ GEÇİCİDİR Netice olarak dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara nîmet, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara hikmet ve onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle Cennet, âhirete nisbetle de çöplük gibidir. Dünyâ nîmetlerinin hepsi geçicidir, elde kalmaz. Molla Abdurrahmân Câmî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Akıllılar, ölümle sona eren her nîmeti, nîmetten saymazlar. Ömür, ne kadar uzun olursa olsun ölüm yüz gösterince, o uzunluğun ne faydası olur? Nîmetin değeri, sonsuz olmasında ve yok olmak tehlikesinden uzak bulunmasındadır."
.
Allahü teâlânın rızâsını gözetmeli
12 Temmuz 2009 01:00
Akıllı bir kimse, her şeyi yoktan yaratan, yok olmaktan, bütün zarârlardan koruyan bir yaratıcının varlığını kabul eder ve inanır. Bütün mahlukları yaratan Allahü teâlâ, her şeyi görmekte, bilmekte, işitmektedir. Her şeye gücü yeter ve kudreti sonsuzdur. Yarattığı her şeyi, eceli ve zamânı gelince yok etmektedir. İnsanları tekrâr dirilteceğini, hesâba çekeceğini, îmân etmiş olanlara Cennette sonsuz nimetler vereceğini, îmânı olmayanlara da Cehennemde sonsuz azâb yapacağını bildiriyor. Onun yapmak istediğini kimse durduramaz ve Onun işine kimse karışamaz. Onun emirlerine uymaktan, rızâsını, sevgisini kazanmaktan başka kurtuluş ve saâdet yolu yoktur. Hadîs-i şerîfte; (Sabâhları, yalnız Allahü teâlânın rızâsını kazanmayı düşünen kimseyi, Allahü teâlâ, dünyâ ve âhiret arzûlarına kavuşturur) buyuruldu. İbâdetler, Allahü teâlânın rızâsını kazanmaya, günâhlar ise, Onun gadabına sebep olmaktadır. Dünyâ ve âhiret saâdetine kavuşmak, Allahü teâlânın rızâsını kazanmak için, îmân edip Müslümân olmak lâzımdır. İHLAS NE DEMEK? Emirleri yapmaya, yasaklardan sakınmaya ibâdet etmek denir. Bir ibâdetin makbûl olabilmesi için, bu ibâdetlerin şartlarını öğrenmek ve öğrendiklerini de ihlâs ile yapmak lâzımdır. İhlâs, para, mevki, şöhret gibi dünyâ menfaatlerini düşünmeyip, Allahü teâlâ emrettiği, Onun rızâsını, sevgisini kazanmak için yapmaktır. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri anlatır: "Nişâburlu bir ilim talebesi ile bir tüccar yol arkadaşı olurlar. Çok fakir olduğundan talebenin ayakkabısı yoktur. Yalın ayak yürürken, tüccar bir çift ayakkabı alıp verir. Sonra tüccar, talebeye ikide bir; -Ey talebe! Yolun düzgün yerinden yürü, sivri taşlara basma, ayaklarını sürüme, dikenli yerlerden gitme, ayakkabıyı eskitme diye tembihlerde bulunur. Bu tembihler o kadar çok sık tekrarlanır ki talebeyi usandırır. Sonunda talebe dayanamayıp ayakkabıları çıkarır, tüccarın önüne bırakır ve; -Ben senelerce yalın ayak seyâhat ederim. Kimse bana bunun için bir şart koşmuyordu. Şimdi verdiğin bu ayakkabılar için sana mahkûm olamam der. İşte burada olduğu gibi, yapılan hayır-hasenât karşılıksız olmalı Allahü teâlânın rızâsı için yapılmalıdır. Ancak böyle olursa makbûl olur." Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine, ihlâsı kimden öğrendiği sorulunca, başından geçen şu hâdiseyi anlatır: "Mekke-i mükerremede bulunuyordum. Bir berber gördüm. Ona; -Allah rızâsı için benim saçlarımı düzeltebilir misin? dedim. Berber; -Elbette dedi. O sırada, mevki sâhibi birini tıraş etmekte idi. Hemen tıraşını bırakıp; -Efendi, kalk. Bir kimse Allah için bir şey istedi mi, bütün işler durur, derhal ona bakılır dedi. Sonra berber koltuğuna beni oturtup tıraş etti. Sonra da bana bir miktâr altın verip; -İhtiyaçların için lâzım olur, onlara harcarsın! dedi. Ben bu hâle çok hayret edip, elime geçecek ilk parayı kendisine hediye etmeye niyet ettim. Az bir zaman sonra bana Basra'dan bir kese altın gönderdiler. Hemen götürüp o keseyi ona verince sebebini sordu. Ben de niyetimi açıkladım. Bunun üzerine bana; -Sen, Allah rızâsı için beni tıraş et dedin. Ben de o niyetle seni tıraş ettim. Şimdi bunları alırsam, niyetimde bir değişme olmasından korkuyorum dedi." İNSANLARI MEMNUN ETMEK ZOR! Ali bin Vehb-i Sincârî hazretleri, talebelerine sık sık; "İhlâs; bütün işleri, insanların rızâsı için değil, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır" buyururdu. Netice olarak, insanları her bakımdan tamamen ve tamamını râzı ve memnun etmek çok zordur. Bir kimsenin bütün insanları kendinden hoşnut etmesi mümkün değildir. Bunun için kul, daima Allahü teâlâyı râzı ve memnun etmeye bakmalı, ihlâs sahibi olmalıdır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi: (Bir kimse insanların kızacakları şeyde Allahü teâlânın rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onu, insanlardan geleceklerden korur. Bir kimse, Allahü teâlânın kızacağı şeyde, insanların rızâsını ararsa, Allahü teâlâ onun işini insanlara bırakır.)
.
Âhirette felaketten kurtulmak...
13 Temmuz 2009 01:00
Dünyâda ve âhirette felâketlerden kurtulmak, râhat, mesût yaşamak için öncelikle îmân etmelidir. Îmân bilgilerini de, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdikleri gibi doğru olarak öğrenmelidir. Îmânı, doğru olan müminin ikinci vazîfesi, sâlih olmak yanî, Allahü teâlânın rızâsını, sevgisini kazanmaktır. Bunun için, kalb ve beden ile yapılması, sakınılması emrolunan din bilgilerini öğrenip, bunlara uygun yaşamak yanî ibâdet yapmak lâzımdır. Ra'd sûresinin 22. âyet-i kerimesinde meâlen; (Onlar, şu kimselerdir ki, Rablerinin rızâsını kazanmak için sabrederler. Namâzlarını dosdoğru kılarlar. Kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve âşikâr infâk eder, verirler. Kendilerine kötülük yapanlara, iyilik ederler. O mü'minler için âhiret saâdeti ve râhat vardır) buyurulmuştur. Îmânı olmayan kimsenin, sonsuz olarak Cehennem ateşinde yanacağını Peygamber efendimiz haber vermektedir. Bu haber elbette doğrudur ve buna inanmak lâzımdır. Herhangi bir insan, sonsuz olarak ateşte yanmak felâketini düşünse, korkudan aklını kaçırır. Bu korkunç felâketten kurtulmak için; "Allahü teâlânın var ve bir olduğuna ve Muhammed aleyhisselâmın Onun son Peygamberi olduğuna, Onun haber verdiği şeylerin hepsinin doğru olduğuna inanmak, îmân etmek" lâzımdır. Böylece insan, bu sonsuz felâketten kurtulabilir. "SEN KAZANÇLI ÇIKTIN!.." Eshâb-ı kirâmdan Ebû Hüreyre hazretleri şöyle nakleder: "Suheyb-i Rûmî hazretleri Mekke'den hicret ederken, Kureyş müşrikleri onu takîbe başladılar. Hazret-i Suheyb yanına aldığı okları göstererek; -Benim iyi ok attığımı bilirsiniz, bana yaklaşmayınız, dedi. Müşrikler; -Bize Mekke'de sakladığın yiyeceklerin yerini söyle, seni takipten vazgeçelim, dediler. Bıraktığı yiyeceklerin yerini söyledi. Onlar da takîp etmekten vazgeçtiler. Hazret-i Suheyb, Resûlullah efendimizin huzûruna varınca, üç kerre; (Alışverişinde kazançlı çıktın) buyurdular. Sonra, Bekara sûresinin 207. âyet-i kerîmesi nâzil oldu. Bu âyet-i kerimede meâlen; (İnsanlar arasında, Allahın rızâsını kazanmak için cânını verenler vardır. Allah, kuluna karşı şefkâtlidir) buyuruluyordu." Ebû Bekr-i Verrâk hazretleri buyuruyor ki: "Dâimâ seninle olması gereken beş şey vardır. Bunlar, Allah, nefis, şeytan, dünyâ ve halktır. Eğer bunlara karşı şu beş şeyi tatbikte muvaffak olursan, saâdete erersin. Allahü teâlânın emirlerine itâat edip, yaptığı her şeyi beğenip râzı olmak, nefse muhalif olup, şeytana düşman olmak, dünyâdan sakınmak, halka karşı da şefkatle muâmele etmek lâzımdır." Allahü teâlânın kendisine verdiğinden memnûn ve râzı olandan, Allahü teâlâ da râzı olur. Abdülazîz bin Abdüsselâm hazretleri; "Kim Allahü teâlânın rızâsını, nefsinin arzu ve isteklerine tercih ederse, Allahü teâlâ da o kuldan râzı olur. Kim insanların rızâsını tercih etmek sûretiyle, Allahü teâlânın gadabına sebep olacak şeyi yaparsa, o kimseye hem Allahü teâlâ gadab eder, hem de onu insanların gözünden düşürür" buyurmuştur. Îmân-ı kâmil olan mü'minler, Allahü teâlânın rızâsını ve sevgisini kazanmak için, nefislerine zor gelen, güç şeyleri yapmayı seçerler. Allahü teâlânın rızâsını ve sevgisini kazanmak için, küfürden yani inkârdan teberrî yani uzaklaşmak gibi, hiçbir amel ve ibâdet yoktur. Ebû İshâk el-Fezârî hazretleri; "Bâzı kimseler, insanlar tarafından medholunmayı seviyorlar. Halbuki, Allahü teâlânın rızâsı yanında, insanların övmelerinin, hiç kıymeti yoktur" buyurmuştur. İKİ CİHAN SAADETİ İÇİN... Netice olarak, dünyada ve âhirette felâketten kurtulmak için, Allahü teâlânın emirlerini yerine getirip, yasaklarından sakınmayı ganimet bilmelidir. Dünyayı ele geçirmek için âhireti vermek ve insanlara yaranmak için Allahü teâlâyı bırakmak ahmaklık alâmetidir. Akıllı bir kimse, sonsuz olarak ateşte yanmak ihtimâlinden kurtulmak için bunun çâresini arar. İnsan Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, hem dünyada hem de âhirette mutlu olur. İnsan Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa, hem dünyası hem de âhireti perişan olur.
.
Mi'râc, rûh ve beden iledir
19 Temmuz 2009 01:00
Peygamber efendimiz, 52 yaşında iken, receb ayının 27. gecesinde Mekke'den Kudüs'e ve oradan göklere götürülüp getirildi. Bu yolculuğuna Mi'râc denir. Resûlullah efendimizden fiilen meydâna gelen mu'cizeler çoktur. Bu mu'cizelerden birisi de, Mi'râc mu'cizesidir. Bu mu'cize, Peygamber efendimizin mübârek cesedi ile berâber yani rûh ve bedenle birlikte, uyanık iken olmuştur. Mi'râc, hem rûh, hem de beden ile olmuştur. Allahü teâlâ dilediğini çok süratli hareket ettirmeye kâdirdir. İsrâ sûresinin ilk âyet-i kerîmesinde meâlen; (Kulumu gece Mescid-i harâmdan Mescid-i Aksâya götürdüm) buyurulmaktadır. Kul, insana denir. Rûha veyâ insanın bir hâline kul denmez. Buhârîdeki uzun hadîs-i şerîfte ve Ehl-i sünnet âlimlerinin tefsîrlerinde ve bütün kitâplarda, Resûlullah efendimizin Kudüs'te, Mescid-i Aksâ'ya gittim, gördüm buyurduğu bildirilmektedir. O zamân, Mescid-i Aksâ Kudüs'te vardı. Çok önce, Süleymân aleyhisselâm yaptırmıştı. Birkaç kerre yıkılıp yapılmış ve son olarak, hazreti Ömer tamir ettirmiştir. "EN UZAK MESCİD" Filistin, Arabistân'a komşu bir yerdir. Başka memleketlerden dahâ yakın olduğu için, (En yakın yer) buyuruldu. Mescid-i Aksâ o zamân yeryüzünde bulunan mescitler arasında, Mekke'ye en uzak olanı idi. Bunun için, (En uzak mescid) buyuruldu. En yakın yerde en uzak mescid niçin bulunamazmış ki? Müslümânlar, hicretten 16 ay sonraya kadar, Mescid-i Aksâya karşı namâz kıldı. O zamân, Kudüs'te mescid yok olsaydı, oraya karşı namâz kılmak emrolunur mu ve Resûlullah efendimiz, Kudüs'te Mescid-i Aksâ'da namâz kıldım der mi idi? Mi'râca inanmayanların aklı, Resûlullah efendimizin mübârek bedeni ile Kudüs'e ve göklere götürüldüğünü kavrayamadığı için, buna inanamıyorlar. Eğer Mi'râc, bir hâl, bir rüyâ olsaydı, işitenler ve müşrikler, buna karşı bir şey demezlerdi. Resûlullah efendimiz; (Beden ile gittim) buyurduğu için inanmayanlar çok oldu. Abdülhak Dehlevî hazretleri, Medâric-ün-nübüvve kitâbında buyuruyor ki: "Allahü teâlânın Muhammed aleyhisselâma olan ihsânlarının en şereflilerinden biri de, Onu Mi'râca çıkarmasıdır. Bu mu'cizeyi Ondan başka hiçbir Peygambere vermemiştir. Resûlullahın Mekke'den Mescid-i Aksâ'ya götürüldüğü, Kur'ân-ı kerîmde açıkça bildiriliyor. Buna inanmayan kâfir olur. Mescid-i Aksâ'dan göğe çıkarıldığını meşhûr hadîsler haber veriyor. Buna inanmayan ise, bid'at ehli ve fâsık olur. Mi'râcın uyanık iken ve cesed ile olduğunu, Eshâb-ı kirâmın, Tâbiînin, hadîs âlimlerinin, fıkıh âlimlerinin ve kelâm âlimlerinin çoğunluğu haber vermişlerdir. Böyle olduğunu sahîh hadîsler de açıklamaktadır. Mi'râc çok defa olmuştu. Bunlardan biri uyanık iken ve cesed ile idi. Ötekiler yalnız rûh ile idi. Hazret-i Âişe, rüyâda rûh ile olan mi'râclardan birini haber vermektedir. Onun bu haberi, uyanık iken cesed ile olan mi'râcın yok olduğunu göstermez. Bununla berâber, İslâm âlimleri söz birliği ile bildiriyorlar ki, Peygamberlerin rüyâları vahiydir. Bunlarda şüphe etmeye yol yoktur. Gözleri kapalı iken, mübârek kalbleri uyanıktır. Önceden rûh ile olan mi'râclar, cesed ile olacak mi'râca hâzırlamak için idi. Müşrikler, mi'râca inanmadıkları ve imtihân ederek Mescid-i Aksâ'dan bilgi istedikleri için, İsrâ sûresinde, Mescid-i Aksâ'ya kadar götürüldüğü açıkça bildirildi. Bu sûrede; (Âyetlerimi göstermek için götürdüm) buyurulması, göklere çıkarıldığını gösteriyor. Bu sûrenin 60. âyetinde meâlen; (Sana gösterdiğimiz rü'yâyı insanlara fitne yaptık) buyurulmaktadır. Tefsîr âlimlerinin çoğu, buradaki rüyâ kelimesinin uyanık iken gece görmek için kullanıldığını bildirmişlerdir. Mi'râc hadîs-i şerifini Eshâb-ı kirâmdan çoğu haber vermiştir. Bu hadis-i şerif, Buhârî ve Müslimde uzun yazılıdır." Netice olarak Mirâc, rûh ve beden ile olmuştur. Resûlullah efendimizin Mekke'den Kudüs'e götürüldüğüne inanmayanın kâfir olduğu sözbirliği ile bildirilmektedir. Göklere götürüldüğüne inanmayanlar ise, bid'at ehli olmaktadır.
.
Mi'râc, îmân işidir, akıl değil...
20 Temmuz 2009 01:00
Peygamberlik makâmı aklın ve düşüncenin dışındadır, üstündedir. Aklın eremeyeceği, anlayamayacağı çok şeyler vardır ki, bunlar Peygamberlik makâmında anlaşılır. Her şey akıl ile anlaşılabilseydi, Peygamberler gönderilmezdi. Mu'cize ve kerâmet de, akıl ile anlaşılamaz, izâh edilemez. Bunların hepsi, Allahü teâlânın sonsuz kudreti ile olmaktadır. Mi'râc da, âdet olan işlerin aksinedir. Fakat mu'cizelerin hepsi böyledir. Bu sebeple îmânı olanların, Mi'râc mu'cizesine inanması lâzımdır. Hazret-i Ebû Bekir, Allahü teâlânın sonsuz kudretini ve Peygamber efendimizin de, Onun Peygamberi olduğunu iyi anladığı için, Mi'râcı, herkes inkâr ederken veya tereddüt geçirirken o, hemen ve tereddüt etmeden tasdik etti ve Sıddîklık makâmına yükseldi. Çünkü Mi'râcı kabul etmek, inanmak, aklın bittiği ve îmânın başladığı yerdir. BEDENİ İLE GÖTÜRÜLDÜ Resûlullah efendimiz yatağında iken uyandırılıp, mübârek bedeni ile, Mekke şehrinden Kudüs'teki Mescid-i aksâya ve oradan göklere ve yedinci gökten sonra, Allahü teâlânın dilediği yerlere götürüldü. Mi'râca, böylece inanmak lâzımdır. Resûlullah efendimiz, Mekke-i mükerremeden Sidre-tül-müntehâya kadar, Cebrâîl aleyhisselâm ile birlikte gitti ve burada Cebrâîl aleyhisselâmı, altı yüz kanadı ile kendi şeklinde gördü. Mekke'den Kudüs'e kadar veyâ yedinci göğe kadar, Burak üstünde götürüldü. Resûlullah efendimiz, Mescid-i aksâda, Peygamberlere imâm olup, yatsı yâhut sabâh namâzını kıldırdı. Kudüs'ten yedinci göğe kadar Mi'râc adındaki bilinmeyen bir merdivenle bir anda çıkarıldı. Yolda melekler, sağa sola dizilmiş, Resûlullahı medh-ü senâ ederlerdi. Sidre'de şaşılacak çok şeyler gördü. Cennetteki ni'metleri, Cehennemdeki azâbları gördü. Hadis-i şerifte; (Mi'râc gecesi göğe götürülürken insanlar gördüm. Ateşten makaslarla dudaklarını kesiyorlar. Bunların kim olduklarını Cebrâîl'e sordum. Ümmetinin hatîplerinden, vâizlerinden, kendilerinin yapmadıklarını yapınız diyenlerdir dedi) buyuruldu. Peygamber efendimiz, mi'râc gecesinde, Âdem aleyhisselâmı birinci semâda, Îsâ aleyhisselâm ile Yahyâ aleyhisselâmı ikinci semâda, Yûsuf aleyhisselâmı üçüncü semâda, İdrîs aleyhisselâmı dördüncü semâda, Hârûn aleyhisselâmı beşinci semâda, Mûsâ aleyhisselâmı altıncı semâda, İbrâhîm aleyhisselâmı da yedinci semâda gördü. Resûlullah efendimiz, cenâb-ı Hakkın cemâlini görmek arzûsundan ve zevkinden, Cennetteki ni'metlerin hiçbirine bakmadı. Sidre'den ileriye, yalnız olarak, nûrlar arasında ilerledi. Zamânsız ve mekânsız olarak, âhirette Allahü teâlânın görüleceği gibi, anlaşılamayan ve anlatılamayan bir hâlde, Allahü teâlâyı gördü. Harfsiz ve sessiz olarak, Allahü teâlâ ile konuştu. Sayısız ikrâmlara, şereflere kavuştu. Kendine ve ümmetine beş vakit namâz farz oldu. Peygamber efendimize Mi'râc gecesi, Cennette nasîb olan rü'yet şerefi dünyaya indikten sonra, dünyanın hâline uygun olarak, kendisine yalnız namazda müyesser olmuştur. Bunun içindir ki; (Namaz mü'minlerin mi'râcıdır) buyurulmuşlardır. Başka bir hadîs-i şerîfte de; (İnsanın Allahü teâlâya en yakın olması namazdadır) buyurulmuştur. "NAMAZ MÜ'MİNİN Mİ'RÂCIDIR" Onun yolunda, tam izinde giden büyüklere o rü'yet devletinden, bu dünyada büyük pay, yalnız namazda olmaktadır. Bir kimse, Peygamber efendimize uyarak, şartlarını gözeterek namaz kılarsa, Resûlullah efendimiz gibi, Allahü teâlâya yaklaştıran makâmlarda yükselir. Peygamber efendimiz; (Namâzda, kul ile Allahü teâlâ arasındaki perdeler kalkar) buyurmuştur. Bu sebeple her Müslümanın, bunları düşünerek, namâzı şartlarına uygun olarak kılmaya dikkat etmesi lâzımdır. Çünkü namâz, mü'minin mi'râcıdır. Netice olarak, bütün bunların bir kısmı âyet-i kerîmelerle, bir kısmı da hadîs-i şerîflerle haber verilmiştir. Hepsine inanmak vâcib değil ise de, Ehl-i sünnet âlimleri bildirdiği için, bu haberleri kabûl etmeyen, Ehl-i sünnetten ayrılmış olur. Âyet-i kerîmeye veyâ hadîs-i şerîflere inanmayan ise, kâfir olur.
.
Âhirette, kiminle olduğuna bakılır
26 Temmuz 2009 01:00
Allahü teâlâ, art niyetli olmayan, hile hurda bilmeyen, saf, temiz insanları sever. Art niyetli, dalavereci yani "ali cengiz oyunu" oynayanları ise sevmez. Müslüman, art niyetli, dalavereci olmaz, hiç kimsenin ayıbını, kusurunu araştırmaz, dedikodusunu yapmaz. Kısaca, eline, diline, beline hâkim olur. Böyle olanları, Allahü teâlâ da, Onun kulları da sever ve herkes bunlara itimât eder. Zaten insan, sevgi ve muhabbeti, güvendiğine yapar. Bunun için din büyükleri; "Şu beş kişi ile, hiçbir yerde ve hiçbir şekilde bir araya gelmemeli, görüşmemelidir. 1-Yalancı kimselerle. 2-Hasetçi ve cimrilerle. 3-Ahmak olanlarla. 4-Kötü alışkanlığı bulunanlarla. 5-İşlediği günâhı, marifetmiş gibi herkese anlatanlarla" buyurmuşlardır. Bir kimse, Resûlullah efendimize gelerek kıyâmetle alâkalı bir suâl arz eder. Peygamber efendimiz; -Kıyâmet için ne hâzırlık yaptın? buyurunca, o kimse; -Allahın ve Resûlünün sevgisini hâzırladım cevabını verir. Bunun üzerine Resûlullah efendimiz; -Sevdiklerinle berâber olursun buyururlar. Allahü teâlâyı ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklarından sakınmak, bunlara karşı edebli, saygılı olmak demektir. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, bir cemâ'ati sever. Fakat onlardan olmaz) buyuruldu. Din büyüklerini sevmek, onlarla berâber olmak, o büyüklerin derecesine yükselmek demek değildir. Fakat o büyükleri sevdiği ve onların yolunda olduğu için, âhirette onlarla beraber haşrolur. Zira hadîs-i şerîfte; (Bir cemâ'ati seven kimse, onların arasında haşrolunur) buyuruldu. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Zer-i Gıfârî hazretleri, Peygamber efendimize; -Yâ Resûlallah! Bir kimse, bir cemâ'ati sevse, fakat onların yaptıklarını yapmasa, nasıl olur? diye arz edince, Resûlullah efendimiz; -Yâ Ebâ Zer! Sevdiklerinle berâber olursun buyurmuşlardır. Hasen-i Basrî hazretleri; "Bu hadîs-i şerîfler seni yanıltmasın! Sen iyilere, ancak onların iyi amellerini yapmakla kavuşabilirsin! Yahûdîler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerini seviyorlar ise de, onlar gibi olmadıkları için, onların yanına gidemeyeceklerdir" buyurmuştur. İmâm-ı Gazâlî hazretleri de; "Onların iyi amellerinden birkaçını veyâ hepsini yapmadıkça, yalnız sevmekle, onların yanına kavuşulamaz" buyurmaktadır. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, bir cemâati veya bir kimseyi sevenler, üç kısma ayrılmaktadır: 1-Sevdiklerinin bütün amellerini ve ahlâkını edinmişlerdir. 2-Sevdiklerinin hiçbir amelini, ahlâkını edinmemişlerdir. 3-Sevdiklerinin birkaç amelini yapmışlar, diğerlerini yapmayıp tersini yapmışlardır. Sevdiklerinin amellerinin hepsini yapabilenler, onlardandır ve onlarla olurlar. Sevdiklerine hiç uymayanlar, onlara hiç benzemeyenler, onlardan olamazlar. Bunların sevgisi, sözde kalır, kalbe girmez. Sevdiklerinin birkaç ameline uyanlar ise, eğer îmânda uymamışlarsa, onlardan olamazlar. Seviyorum demeleri doğru olmaz. Böylelerinin kalbinde, sevgi değil, düşmanlık bulunur. Yahûdîlerin ve Hıristiyanların, Peygamberleri seviyoruz demeleri böyledir. BÜYÜKLERİ SEVMEK NE DEMEK? Kişi, sevdikleri gibi inanıp, ibâdetlerde onlara tam uymazsa veya beğenmediği için uymamış ise, seviyorum demesinin hiç faydası olmaz, onlarla birlikte olamaz. Gücü yetmediği, nefsine hâkim olamadığı için, hepsine uyamamış ise, onlarla birlikte olmasına mâni olmaz. Allahü teâlânın sevdiklerinin ve Allahü teâlâyı sevenlerin dirilerini ve ölülerini seven kimse, büyük saâdete, iyiliklere kavuşur. Onları sevmek demek, onlar gibi inanıp, ibâdet etmeye çalışmak ve onları kötüleyen câhillere karşı, onları savunmak, övmek demektir. Netice olarak, âhirette insana, sen kimsin diye değil, kiminle beraberdin, kimlerin yolunda idin diye soracaklardır. Çünkü insan, dünyada kiminle ve kimlerle beraber olmuş ise, onların inançlarını, düşüncelerini, hâllerini benimsemiş ve onlar gibi olmuştur. Beraber olduğu kimseler, Cennete giderse Cennete, Cehenneme giderse, bu da onlarla beraber Cehenneme gider.
.
"Dünyâ sevgisi, günâhların başıdır"
27 Temmuz 2009 01:00
İnsanın üç hâli vardır ki bunlar, dünyâ, kabir ve âhiret hâlleridir. İnsan, Allahü teâlâya ibâdet ederse, dünyâda işlerini kolaylaştırır, kabirde ona acır ve âhirette de onun günâhlarını affeder. Üzerinde yaşadığımız arz küresine dünyâ denmektedir. Dünyâ kelimesinin diğer anlamı, alçak şeyler demektir ki, dinimizin kötülediği bunlardır. Hadis-i şerifte; (Denî, alçak şeyler mel'ûndur) yani (Dünyâ mel'ûndur) buyurulmuştur. Bu hadis-i şerifte kötülenen dünyâ yani alçak şeyler, küfre, inkâra sebep olanlar, Allahü teâlânın yasak ettiği harâmlar ve mekrûhlardır. Mal kötülenmemiştir. Çünkü cenâb-ı Hak mala, hayır adını vermektedir. Dinimizde kötülenen, malın kendisi değil, sevgisidir. MUHABBETİN YERİ KALPTİR Muhabbet, sevmek, hep berâber olmayı istemek, berâber olmaktan zevk, lezzet duymak demektir. İnsan sevdiğini hiç unutmaz. Muhabbetin yeri ise kalbdir. Küfrü, inkârı, harâmları, mekrûhları sevmek, beğenmek küfür olur. Farzları, sünnetleri, beğenmemek de küfür olur, dünyâ olur. Müslümân olmak için, dünyâya yani harâmlara kıymet vermemek lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (Dünyâ sevgisi, bütün günâhların başıdır) buyurmuşlardır. Dünyâyı seven, hâtırlayan kalb, hasta demektir. Kalbin temiz olması, dinimizin dünyâ olarak bildirdiği şeyleri sevmekten, hâtırlamaktan kurtulması demektir. Kalb hastalığının ilâcı ise, islâmiyyete uymak ve Allahü teâlâyı çok zikretmek, hâtırlamak, kalbe yerleştirmektir. Dünyâya yani haramlara, mekrûhlara düşkün olmak, her türlü kötülüğe yol açar. Hased, hırsızlık, rüşvet, kibir gibi harâmlara sebep olur. Câhil din adamlarının kibirli olmaları, hep dünyâya düşkün olmalarından ileri gelmektedir. Bu dünyâ nimetleri geçici ve aldatıcıdır. Bugün bizim ise de, yarın başkasının olacaktır. Âhirette ele geçecek olanlar ise sonsuzdur ve bu dünyâda iken kazanılır. Zira dünyâ ile âhiret, birbirinin tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebeb olur. Bu birkaç günlük hayât, eğer dünyâ ve âhiretin en kıymetli insanı olan Muhammed aleyhisselâma tâbi olarak geçirilirse, sonsuz kurtuluş umulur. Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıldınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) Bu dünyâ, âhiretin tarlasıdır. Burada tohumlarını ekmeyip yiyenler, böylece bir tohumdan kat kat meyve kazanmaktan mahrûm kalanlar, ne kadar tâlihsizdirler. Kardeşin kardeşten kaçacağı, ananın evlâdını tanımayacağı o gün için hâzırlanmamak, akılsızlıktır. Böyle kimseler, dünyâda da, âhirette de zarardadır ve sonunda pişmân olacaklardır. Aklı başında olan bir kimse, bu dünyâyı fırsat bilir. Bu kısa zamânda, yalnız dünyâ lezzetleri ile zevklenmek için değil, belki bu fırsatta, tohum ekmek ve bir hayırlı iş yani Allahü teâlânın beğendiği işi yaparak, âyet-i kerîmelerde bildirilen kat kat fazla meyveleri toplamayı istemelidir. Cenâb-ı Hak, bu kısa zamânda yapılacak hayırlı işlere ve ibâdetlere, sonsuz ni'metler ihsân edecektir. Peygamberine tâbi olmayan, İslâmiyyeti beğenmeyenlere de, sonsuz azâb yapacaktır. GÜNAH İŞLEMEYE SEBEP... Netice olarak, dünyâya yani harâmlara, mekrûhlara düşkün olmak, bunları sevmek, her türlü kötülüğün, günâhın işlenmesine sebep olur. Dünyâya düşkün olanların en kötüleri de, Allahü teâlânın sevdiklerini sevmeyen, kötüleyenlerdir. Bu sebeple dünyânın geçici lezzetlerine aldanmamalı, ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Kısacası, yüzü dünyâdan âhirete çevirmelidir. Dünyâ işleri ile zarûret miktârı uğraşmalı, başka zamânlarda, hep âhireti kazandıracak işleri yapmalıdır. Sözün özü, gönül Allahü teâlâdan gayrisine tutulmaktan kurtulmalı, beden ve organlar da, İslâmiyyete uymakla süslenmelidir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Dünyâya, burada kalacağınız kadar, âhirete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!)
.
Kişinin tercih ve talebine göre...
2 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlâ her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Zira âdet-i ilâhiyyesi böyledir. İnsanların istekli, isteksiz, her işini ve bütün hareketlerini yaratan Allahü teâlâdır. Kulların, istekli hareketlerini, işlerini yaratması için, kullarında irâde, dileme ve ihtiyâr, seçme kuvveti yaratmış, bu seçme ve dilemelerini, işleri yaratmasına sebep kılmıştır. Bir kul, bir şey yapmayı tercih edince, isteyince, Allahü teâlâ da dilerse, o işi, yaratır. Kul istemez ve dilemezse, Allahü teâlâ da dilemezse, o şeyi yaratmaz. Kullarının istekli işlerini yaratması, bir şeye ateş değerse, o şeyde yakmayı yaratması, ateş değmezse, yakmayı yaratmaması gibidir. Bıçak değince, kesmeyi yaratmaktadır. Bıçağı, kesmek için sebep kılmıştır. Demek ki, kulların istekli hareketlerini, onların tercîh etmeleri ve dilemeleri sebebi ile yaratmaktadır. Fakat tabiattaki hareketler, kulların tercihine bağlı değildir. Bunlar, yalnız Allahü teâlâ dileyince, başka sebeplerle yaratılmaktadır. Ancak, cansız maddelerin hareketleri ile, insan ve hayvanların istekli hareketleri arasında şu ayrılık vardır ki, kullar bir şeyi yapmayı tercîh edince, dileyince, Allahü teâlâ da dilerse, kulu harekete geçiriyor ve yaratıyor. Cansızların hareketlerinde tercih etmek yoktur. Ateş değdiği zaman, yakmak işinin yaratılması, ateşin yakmayı tercîh etmesi ve dilemesi ile değildir. KUL, HER İSTEDİĞİNİ YAPAMAZ Kul, her istediğini yapamaz, istemedikleri de var olabilir. Kulun, her istediğini yapması, her istemediğinin olmaması, kulluk değildir, ulûhiyyete yani ilâh olmaya kalkışmaktır. Allahü teâlâ, lutfederek, ihsân ederek, acıyarak, kullarına muhtâç oldukları ve emirlere, yasaklara uyabilecek kadar kuvvet, kudret, yani enerji vermiştir. Meselâ, sıhhati ve parası olan kimse, ömründe bir kerre hacca gidebilir. Her sene ramazan ayında bir ay oruç tutabilir. Yirmidört saatte, beş vakit farz olan namâzı kılabilir. Nisâb miktârı malı, parası olan, bir hicrî sene sonra, bunun kırkta bir miktârı altın ve gümüşü ayırıp Müslümânlara zekât verebilir. İnsan kendi istekli işlerini, isterse yapar, istemezse, yapmaz. Bir işi yapıp yapmamaya gücü yetmeye kudret denir. Yapmayı veyâ yapmamayı tercîh etmeye, seçmeye ihtiyâr, istemek denir. İhtiyâr olunanı yapmayı dilemeye irâde, dilemek denir. Bir işi kabûl etmeye, karşı gelmemeye rızâ, beğenmek denir. İşin yapılmasına tesir etmek şartı ile, irâde ile kudretin bir araya gelmesine halk, yaratmak denir. Tesirli olmayarak bir araya gelmelerine de, kesb denir. Her tercihte bulunan, yaratıcı değildir. Her irâde edilen şeyden de, râzı olmak gerekmez. Allahü teâlâ, kullarının tâatlarını, günâhlarını irâde eder ve yaratır. Fakat, tâatten râzıdır, günâhtan râzı değildir, beğenmez. Kul irâdesini ibâdetlere sarf ederse, Allahü teâlâ, ibâdetleri yaratır. Eğer günâhlara sarf ederse, günâhları yaratır. Kıyamet günü, ibadetleri aynı yani eşit olan iki kimse de Cennete girerler. Fakat birisinin derecesi daha yüksek olur. Derecesi aşağıda kalan, Allahü teâlâya; -Ya Rabbî, ibâdetlerimiz eşit olduğu hâlde arkadaşımın derecesi benimkinden yüksek. Onun benden daha yüksek dereceye kavuşmasının sebebi nedir? diye arz eder. Allahü teâlâ da; "O, YÜKSEK DERECE İSTEDİ" -Ey kulum, sen dünyâda ibâdet ederken, Cehennemden kurtulup, Cennete girmeyi istedin. Arkadaşın ise, cennette yüksek derecelere kavuşmayı istedi. Ben de size, istediklerinizi verdim buyurur. Nitekim hadis-i şerifte de; (Allahtan yüksek dereceler isteyin! Zira istediğiniz zât, kerem sahibidir) buyuruldu. Netice olarak bir kimse, Allahü teâlâ tarafından kendisine verilen irâde, tercih kuvveti ile, yaşadığı müddetçe çeşitli tercihlerde ve taleplerde bulunur. Tercih ve taleplerine göre, dünyâda da, âhirette de, karşılıklarını görür. Tercihi doğru ve talebi yüksek olanlar, umduklarına kavuşurlar. Tercihi yanlış olanlar da, bunun cezasını görürler. Âhirette herkes, dünyâda iken neyi tercih edip yapmış ise, onun karşılığını bulur.
.
Şükreden, rahat eder...
3 Ağustos 2009 01:00
Şükür; verilen nîmetleri yerli yerinde kullanmak, Allahü teâlâya, verdiği nîmetlerle isyân etmemek, nîmetleri kullanırken sâhibini unutmamak, görülen iyiliğe karşı teşekkür etmek ve Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak anlamındadır. Nisâ sûresinin 46. âyet-i kerimesinde meâlen; (Îmân eder ve şükür ederseniz azâb yapmam) buyurulmaktadır. İyilik edene, teşekkür ve duâ edilir. Bunu yapmayanın başına kakılır, kötülenir, incitilir. Çünkü, iyiliğe karşı iyilik yapmak insanlık vazîfesidir. Bu sebeple, her iyiliği yapan, ihsân eden Allahü teâlâya şükretmemek, kulluk hakkını ödememek, çok büyük bir kabahâttir. Allahü teâlâ, kullarına sayısız nimetler vermiş, rızıklar ihsân etmiştir. Bu nimetler, rızıklar, maddî ve ma'nevî olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Maddî rızıklar; yiyecek, içecek, giyecek ve benzerleridir. Mânevî rızıklar ise sayısızdır. Allahü teâlâ, bu sayısız nimet ve rızıkları kullarına ihsân etmiş ve kullarının da bunlardan faydalanmasını dilemiştir... HER NEFESTE İKİ NİMET Nefes alıp vermek, bu rızıkların başında gelmekte ve her mahlûk bundan faydalanmaktadır. Şeyh Sâdî Şirâzî hazretleri; "İnsanın içine çektiği her nefes hayâtın devâmına, dışarı verilen nefes ise, vücûdun ferahlamasına ve rahatlamasına vesîledir. Bu sebeple her nefeste iki nîmet vardır. Her nîmetin şükrü ise vâciptir" buyurmuştur. Allahü teâlâ, kulları arasında, âlimler, âmirler, rehberler, sadaka verenler, insanlara faydalı olan kimseler yaratmıştır. Bunların her biri ayrı ayrı birer rızıktır. İlme muhtâc olanlara âlimler, doğru yolu öğrenmeye muhtaç olanlara mürşid-i kâmiller yol gösterir. Yiyecek ve içeceği olmayanların ihtiyâcını sadaka verenler giderir. Adâlete muhtâç olan mazlumlara da, âdil âmirler yardım eder. İhsân edilen nimetlere şükredilirse, bu nimetler emredildiği şekilde kullanılırsa, insanlar rahat eder, huzurlu olurlar. Eğer Allahü teâlânın emirlerine uyulmaz, yasaklarından sıkınılmaz ve İslâm dîninin gösterdiği râhat, huzûr yolundan ayrılınırsa, dünyâda bereket kalmaz ve rızıklar da azalır. Zira Tâhâ sûresinin 124. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Beni unutursanız rızıklarınızı kısarım) buyurulmuştur. Bunun için, îmân rızkı, sıhhat rızkı, gıda rızkı, insanlık rızkı, merhamet rızkı ve dahâ nice rızıklar azalmıştır. Nahl sûresinin 33. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahü teâlâ, kullarına zulmetmez, haksızlık etmez. Onlar, kendilerini azâba, acılara sürükleyen bozuk düşünceleri, çirkin işleri ile kendilerine zulüm ve işkence ediyorlar) buyurulmuştur. Allahü teâlâ, düşmanlarından intikam alıcı, çirkin işleri beğenmeyip âsilere azâb edicidir. Allahü teâlânın cezâsı çok çetindir. Peygamberlerden birisine bir cemâat gelip; -Efendim, Allahü teâlânın, kullarından râzı olmasının alâmeti nedir? diye sorarlar. Allahü teâlâ o peygamberine şöyle bildirir: (Onların işlerini, onların iyilerine seçilmişlerine bırakırım. Yâni âmirlerini iyilerden eylerim. Gazâbımın alâmeti odur ki, onların işlerini onların kötülerine bırakırım. Yâni adâletten ayrılan kimseleri onların başlarında bulundururum.) ŞÜKÜR, NİMETİ DEVAMLI KILAR... Hazret-i Ali buyuruyor ki: "Nîmetlere şükreden, onun elden çıkacağından korkmasın. Nîmete şükredenlere, onu arttıracağını Allahü teâlâ bildirdi. Nîmetin kıymetini bilmeyip, nankörlük edenlerin elinden o nîmet alınır. Nîmetin kıymetini bilmemek onun elden çıkmasına sebeptir. Şükür ise, onu devamlı kılar ve arttırır." Kutbüddîn İznikî hazretleri de; "Ne zaman Hak teâlâ, size sağlık, mal, evlât gibi nîmetler verse, sevinip 'Elhamdülillah, bizim Rabbimiz bize ikrâm eyledi' dersiniz. Ne vakit Allahü teâlâ size musîbet yani bir belâ verse, gam çekersiniz, sabretmezsiniz, şükretmeyi unutursunuz" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlânın ihsân ettiği nimetlere, rızıklara şükredilir, bu nimetler emredildiği şekilde kullanılırsa, insanlar rahat eder, huzûrlu olurlar. Şükredilmezse, nimetler ellerinden çıktığı gibi, dünyâda da, âhirette de, sıkıntı çekerler...
.
"Anne, evlâdını ateşe atar mı?"
9 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlânın rahmeti sonsuz, merhameti boldur. Dünyâda da, âhirette de bol bol vericidir. Allahü teâlânın merhameti, ihsânı, ni'metleri, o kadar çoktur ki, sonsuzdur. Kullarına çok acıdığı için, onların dünyâda râhat, huzûr içinde, kardeşçe yaşamaları, âhirette de, sonsuz saâdete, bitmez, tükenmez ni'metlere kavuşmaları için, yapılması lâzım olan iyilikleri ve sakınılması lâzım olan kötülükleri, Peygamberlerine, melek vâsıtası ile bildirmiş, bunları bildiren birçok kitâp da göndermiştir. Dinli olsun, dinsiz olsun, inansın inanmasın, herhangi bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, Kur'ân-ı kerîmdeki emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu hâl, faydalı bir ilâcı kullanan herkesin, dertten, sıkıntıdan kurtulması gibidir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "ÖYLE BİR İHSAN SAHİBİ Kİ!.." "Bütün mahlûklara her ni'meti, iyilikleri veren yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi vareden, var olmak ni'metini veren Odur. Her ân, varlıkta durduran da Odur. Kâmil, iyi sıfatlar, insanlara, Onun rahmeti ile, acıması ile verildi. Hayât, ilim, semi', basar, kudret ve kelâm sıfatlarımız hep Ondandır. Sayılamıyan ni'metleri hep O vermektedir. İnsanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran hep Odur. Öyle bir Razzaktır ki, kullarının rızıklarını, günâhlarından dolayı kesmiyor. Affı ve merhameti o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Hilmi o kadar çoktur ki, kullarının cezâlarını vermekte acele etmiyor. Öyle bir ihsân sâhibidir ki, kerem ve ihsânlarını dost ve düşman, herkese saçıyor. Bütün ni'metlerinin en şereflisi, en kıymetlisi, en üstünü olarak da, kullarına Müslümânlığı açıkça bildiriyor ve beğendiği yolu gösteriyor. Mahlûkların en iyisine uyarak saâdet-i ebediyyeye kavuşmayı emir buyuruyor. İşte, Onun ni'metleri, ihsânları Güneş'ten dahâ açık ve Ay'dan dahâ âşikârdır. Başkalarından gelen ni'metleri de gönderen Odur. Başkalarının ihsân etmesi, bir emânetçinin, birisine emânet vermesi gibidir. Başkasından bir şey istemek, fakîrden bir şey beklemektir. Câhil de, bunu âlim gibi bilir. Kalın kafalı da, zekî kimse gibi anlar." Vaktiyle bir mübârek zâtın iki talebesi, oturmuşlar kendi aralarında konuşuyorlarmış. Onlardan birisi diğerine; -Bizim âhiretteki hâlimiz acaba nasıl olacaktır, orada nasıl hesap vereceğiz, çok korkuyorum deyince, arkadaşı; -Sana bir şey soracağım ama doğru söyleyeceksin. Âhirette senin hesabını, annenin mi, babanın mı, yoksa Allahü teâlânın mı görmesini istersin, diye sormuş. O da; -Ne kadar yaramaz da olsam annem beni ateşe atmaz, atamaz. Babam zaten hiç kıyamaz demiş. Bunun üzerine arkadaşı; -Ama bunların hepsinin sana olan merhameti, şefkati, cenâb-ı Hakkın merhamet ve şefkat deryasının bir parçasıdır. Annenin, babanın şefkati, Allahü teâlânın şefkatinden bir zerredir cevabını vermiştir. Peygamber efendimiz, bir muharebeden sonra dinleniyorlarmış. Esirlerin arasında bir kadıncağız, bir oraya bir buraya koşuyor, Peygamber efendimiz ve Eshâb-ı kirâm da, o kadının ne yapmak istediğine bakıyorlarmış. Sonunda kadın, kundaktaki bebeğini aramış bulmuş ve bir çalının arkasına geçip emzirmeye başlamış. Peygamber efendimiz bu hâli görünce; (Ne diyorsunuz? Bu anne ölümü, esâreti unuttu sadece çocuğunu düşünüyor. Bu anne, bu evlâdını ateşe atar mı? Vallahi Allah da böyle ateşe atmaz) buyururlar. BUNDAN DAHA İYİSİ OLAMAZ!.. Netice olarak, Allahü teâlânın kullarına olan merhameti, iyiliği, bir ananın, yavrusuna olan merhametinden dahâ çoktur. Böyle olduğu hadîs-i şerîfte bildirilmiştir. Lutfü, merhameti o kadar çoktur ki, dünyâyı ve dünyâda olan her şeyi en iyi şekilde yaratmıştır. Bundan daha iyisi mümkün değildir. Rahmetinden, lutfünden hiçbir mahlûku mahrûm bırakmamıştır. Bu merhamete kavuşabilmek için, îmân etmek, emirleri yapıp yasaklardan sakınmak ve ümitli olmak lâzımdır. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Benim rahmetim gadabımı aşmıştır.)
.
Başkasının hakkına tecâvüz, zulümdür
10 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlâ, insanları, birbirine muhtaç şekilde yarattığı için toplu olarak yaşamaktadırlar. İnsanlar bir araya gelince, açıkgözler, başkasının hakkına saldırıp, birbirlerine zulmedebilirler. Çünkü her insanda bulunan nefis, kendi isteklerine kavuşmak ister ve kendine tatlı geleni almaya uğraşır. Aynı şeyleri isteyenler ise, birbirleri ile çekişmeye başlar. Bir leşe toplanan köpeklerin birbirlerine hırlamaları gibi, aralarında döğüşme başlar. Bunları ayırmak için, kuvvetli bir hâkim lâzımdır. Bu hâkim ise, adâlettir. Meselâ alışveriş yaparken, herkes kendi yaptığının daha kıymetli ve doğru olduğunu söyler. Alışveriş dahil her işte, yapılan şeylerin karşılıklı değerlerini, adâlet ile ölçmek lâzımdır. İbâdetlerin çeşitleri vardır. Bunlardan bir kısmı, Allahü teâlâ ile kul arasındadır. Allahü teâlâ, kendisine ibâdette kusûr edenleri belki affedebilir. Başkasının hakkına riâyet etmek de ibâdettir. Başkalarına fenâlık edenleri ve üzerinde başkasının hakkı bulunanları, hak sâhipleri affetmedikçe, Allahü teâlâ asla affetmez. Başkasının hakkına tecâvüz ise, zulümdür. Hadis-i şerifte; (Zulme mâni olarak, zâlime de mazlûma da yardım ediniz!) buyurulmuştur. ADALETİN SINIRINI AŞMAK!.. Adâletin sınırını aşmaya, başkasının hakkına tecâvüz etmeye ve başkasının mâlına, cânına, nâmûsuna zarar vermeye, zulüm denir. Fıkıh ilminde, başkasının hakkına saldıran kimselere zâlim denir. Müslümân, hangi dinden olursa olsun, hiç kimsenin hakkına tecâvüz etmez. Herkes mülkünü dilediği gibi kullanır. Fakat bu hakkını kullanırken, başkasının hakkına dokunursa, bu kullanması sınırlanır. Bir insan, her istediğini, her dilediğini yapamaz. Çünkü her dilediğini yapmak, Allahü teâlâya mahsûstur ve yalnız Onun hakkıdır. Kulun kendi dilediğini yapması, günâh işlemesi, Allahü teâlânın hakkına ortak olmak olur. Ali bin Meymûn hazretleri, talebelerinden birisini başkasının mülkü olan duvar üzerinde ceviz kırarken görünce; "Sen öyle ceviz kırarken duvarın toprakları döküldüğünden başkasının malına zarar vermektesin. Bu da kul hakkına girer" buyurmuştur. Vaktiyle sâlihlerden birisi vefât eder. Cenâzesini sabahleyin kaldırmalarına rağmen, çok kalabalık olduğundan, ancak ikindiden sonra defnedebilirler. O beldenin sâlihlerinden birisi, defnedilen zâtı rüyâsında görür ve ne hâlde olduğunu sorar. O da; "Allahü teâlâ beni af ve mağfiret eyledi. Pekçok ihsânlarda bulundu. Fakat çok çetin hesap verdim. Çünkü bir gün oruçlu idim. Bir arkadaşımın ambarının önünde oturuyordum. İftar zamânı gelince o anbardan bir buğday tânesi alıp, ikiye böldüm. Tam yiyeceğim sırada, benim olmadığını düşünerek, iki parça buğdayı tekrar yerine koydum. Bu sebeple, kırdığım o bir buğday tânesi yüzünden sevaplarımdan alıp, o buğdayın sâhibine verdiler" cevabını verir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "KUL HAKKINA ÇOK DİKKAT ET!" "Her ibâdeti seve seve yapmalıdır. Kul hakkına dokunmamaya, hakkı olanları ödemeye, titizlikle çalışmalıdır. Üzerimizde kimsenin hakkı kalmamasına çok dikkat etmeliyiz! Hakkı dünyâda ödemek kolaydır. Nezâketle, yumuşaklıkla haktan kurtulmak mümkün olur. Fakat, âhirette, iş böyle değildir. Orada, hak altından kurtulmak çok güçtür, çâresi bulunmaz." Müslümân, iyi insan demek olup herkese iyilik eder. Gayr-i müslimlerin de mallarına, canlarına, ırzlarına, nâmûslarına saldırmaz. Kimseye hile, hıyânet yapmaz, münâkaşa etmez. Herkese karşı, güler yüzlü, tatlı dilli olur. Din bilgilerini ve fen bilgilerini iyi öğrenir. Çocuklarına, tanıdıklarına da öğretir. Gıybet, dedikodu yapmaz. Hep faydalı şeyler söyler. Helâl kazanır ve kimsenin hakkına dokunmaz. Böyle olan Müslümânı Allahü teâlâ da sever, kullar da sever. Râhat ve huzûr içinde yaşar. Netice olarak, gayr-i müslim de olsa, kimsenin hakkına tecâvüz etmemeli, kul ve hayvan hakkına çok riâyet etmeli, zâlim olmamalıdır. Ahmed bin Mesrûk hazretlerinin buyurduğu gibi: "Müminlerin hakkına saygı, Allahü teâlânın hakkına saygıdandır."
.
Yaptığını Allahü teâlâ görüyor"
16 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlâ, insanın, her yaptığını görmekte ve her düşündüğünü bilmektedir. İnsanlar, birbirinin dışını görür, Allahü teâlâ ise, hem dışını, hem de içini görür. Bunu bilen bir kimsenin, işleri ve düşünceleri edebli olur. Buna inanmayanın îmânı gider. İnanıp da muhâlefet etmek ise, büyük cesârettir. Allahü teâlâ; (Ey insân! Seni her ân gördüğümü bilmiyor musun?) buyurmaktadır. Resûlullah efendimizin huzûruna bir kimse gelerek; -Çok günâh işledim, tövbe etsem kabûl olur mu? diye arz edince, Peygamber efendimiz; -Evet, olur buyururlar. Bunun üzerine o kimse; -O günâhları işlerken, Allahü teâlâ beni görüyor muydu? diye arz eder. Resûlullah efendimiz; -Evet buyurunca, o kimse bir âh çeker ve yıkılıp cân verir. Îmân ve hayâ böyle olur. Allahü teâlânın gördüğüne inanan, Onun beğenmediği bir şeyi yapabilir mi? KİMSENİN GÖRMEDİĞİ YER!.. Büyüklerden bir zât, talebelerinden birini diğerlerinden dahâ çok severdi. Bu hâle, diğer talebelerinin üzüldüğünü görünce, her birine bir kuş verip; -Bunu, kimsenin görmediği bir yerde kesip getiriniz buyurur. Talebelerin hepsi tenhâ bir yerde, kendilerine verilen kuşu kesip getirirler. Fakat sevilen talebe, kuşu kesmeden geri getirir. O zât; -Evladım niçin sözümü dinlemedin, kuşu niye cânlı getirdin? diye sorunca, talebe; -Efendim, kimsenin görmediği bir yer bulamadım. Allahü teâlâ, her yeri görüyor cevabını verir. Bunun üzerine diğer talebeler, onun derecesinin yüksekliğini anlarlar. Mısır mâliye nâzırının zevcesi olan Zelîha, Yûsuf aleyhisselâmı, kendisine çağırınca, önce kalkıp büyük olduğunu sandığı, bir heykelin yüzünü örter. Yûsuf aleyhisselâm; -Bunu, niçin örttün? buyurunca; -Ondan utandığım için diye cevap verir. Bunun üzerine Yûsuf aleyhisselâm; -Sen, bir taş parçasından utanıyorsun da, ben yerleri ve yedi kat gökleri yaratan, Rabbimin görmesinden utanmaz mıyım? buyurur. Bir kimse, Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine; -Efendim, sokakta, kadınlara, kızlara bakmaktan kendimi menedemiyorum, ne yapayım? diye suâl edince, cevabında; -Allahü teâlânın seni, senin o kadını görmenden dahâ çok gördüğünü düşün! buyurur. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Allahü teâlâ, Adn ismindeki Cenneti, şu kimseler için hâzırladı ki, günâh işleyecekleri zamân, Onun büyüklüğünü düşünüp, Ondan hayâ ederek, günâhlardan kaçınırlar.) Vaktiyle adamın biri, elinde bıçakla bir kadına musallat olur. Adam güçlü, kuvvetli olduğu için de, kimse mani olamaz. Kadın, adamın elinde ızdırap içinde çırpınıp dururken, oraya Bişr-i Hâfî hazretleri çıkagelir. Adama iyice yaklaşır ve bir şeyler söyler. Adam birden yere düşer ve kadın da kurtulur. Orada bulunanlar, yerde yatan adamın yanına giderler ve güçlükle nefes aldığını görürler. Adam biraz kendine gelince ona; -Sana ne oldu? diye sorarlar. Adam; -Bilmiyorum, ihtiyar zât bana; "Senin bu yaptığını Allahü teâlâ görüyor" deyince, ayaklarımın bağı çözüldü ve gördüğünüz gibi yere düştüm. Bu zât kimdir? der. -Bişr-i Hâfî hazretleridir, derler. Bunun üzerine adam; -Eyvâh ben onu bir daha nasıl göreceğim, der ve kuvvetli bir sıtma hastalığına yakalanarak kısa bir zaman sonra da vefât eder. HAZRETİ ÖMER'İN GELİNİ! Hazret-i Ömer, halîfeliği zamânında bir gece Medîne sokaklarını kontrol için gezerken sabaha karşı bir evden, bir kadının kızına; -Süte su koy! dediğini duyar. Kızın da; -Emîr-ül-Müminîn hazret-i Ömer süte su katmayı yasak etti cevâbını verdiğini ve annesinin; -Emîr-ül-müminîn nereden bilecek demesi üzerine de; -O görmüyorsa Allahü teâlâ görüyor dediğini işitir. Hazret-i Ömer bu hâdise üzerine o kızı araştırıp, oğlu Âsım'a nikâh eder. Âsım'ın bundan bir kızı olur, bundan da Ömer bin Abdülazîz hazretleri dünyâya gelir... Netice olarak Allahü teâlâ, her şeyi görür, bilir, işitir. Her şeye de, gücü yeter. Bu sebeple kişi, yaptıklarını, yapacaklarını iyi düşünmesi lâzımdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet ediniz! Siz, Onu görmüyorsanız da, O sizi görüyor.)
.
"Bu dini, sabır ve merhametle yaydım..."
17 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlâ, kullarına merhamet ederek, onları terbiye etmek, iyi ve kötü huyları öğretmek için Peygamberler göndermiş, bunlarla kullarına doğru yolu, saâdet-i ebediyye yolunu göstermiş, kullarını kendine çağırmış, rızâsının, sevgisinin yeri olan Cennete da'vet etmiştir. İnsanlara şefkat göstermek, merhamet etmek demek, onların âhiretlerini kurtarmak ve Cehennem ateşinden korumak demektir. İnsanların dünyâ işlerine yardım etmek, âhiretlerine yardım yanında hiç kalır. Beled sûresinin 17. ve 18. âyetlerinde meâlen; (Bundan sonra mü'minlerden olup, birbirlerine sabır ve merhamet tavsiye ederler. İşte bunlar, eshâb-ı yemîndendirler, yani Cennet ehlindendirler) buyurulmuştur. Resûlullah efendimiz de; (Başkalarına merhamet etmeyene, merhamet olunmaz) buyurmuşlardır. Peygamberlerin hepsi, insanlara şefkatle, merhametle, sabırla yaklaşmışlar ve bu şekilde insanları inkâr bataklığından, kötülüklerden kurtarmaya çalışmışlardır. Peygamberlerin sonuncusu ve en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm da, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını, şefkatle, merhametle insanlara bildirmiş ve insanlardan gelen bütün sıkıntılara sabırla karşılık vermiştir. Zira Onunla gönderilen din, bütün dinlerin sonuncusudur. İyiliklerin hepsi, terbiye üsûllerinin tamamı, Onun dîninde yer almıştır. Ona îmân edenler ve getirdiği dindeki güzellikleri öğrenenler, dünyâda ve âhirette râhata, huzûra, saâdete, kurtuluşa kavuşurlar. Bir gün Peygamber efendimizin huzûruna bir müşrik gelir. Ona, onun anlayacağı seviyede İslâmiyyeti anlatır. Fakat o müşrik, anlatılanlara hem inanmaz, hem de alay eder. Resûlullah efendimiz ise, o kimse inkâr ve alay ettikçe yine bıkmadan, usanmadan ve kızmadan tekrar tekrar anlatır. Müşrik de, her seferinde inkâr eder ve Peygamber efendimizle alay eder. Bu hâl bir müddet böyle devam edince, orada hazır bulunan hazret-i Ömer dayanamaz ayağa kalkar ve; -Ya Resulullah bu kadar da olmaz, izin verin bunun cezasını verelim deyince, Peygamber efendimiz; -Hayır ya Ömer sen git yerine otur buyururlar ve o müşrike nasihat etmeye devam ederler. Peygamber efendimizin, sabrı, merhameti, şefkati karşısında o müşrik dayanamaz ve; -Pes ya Resûlallah diyerek imân eder ve tam bir Müslüman olur. Bunun üzerine Peygamber efendimiz hazret-i Ömer'e dönüp ona hitaben; -Ya Ömer, eğer sana, o kimseye cezâ vermek için izin verseydim, bu kişi müşrik olarak Cehenneme giderdi. Ama şimdi Müslüman oldu, kurtuldu. Ben bu dini, sabır ve merhamet ile yaydım buyururlar. Peygamber efendimizin aklı, şefkati, merhameti ve sabrı o kadar çoktu ki, Arabistân yarım adasında, sert, inâtçı insanlar arasında gelip, çok güzel idâre ederek ve cefâlarına sabrederek, onları yumuşaklığa ve itâate getirdi. Çoğu dinlerini bırakıp Müslümân oldu. Onun uğrunda mallarını, yurtlarını fedâ edip, kanlarını akıttılar. Hâlbuki, böyle şeylere alışık değillerdi. Resûlullah efendimizin güzel huyu, yumuşaklığı, affı, sabrı, ihsânı, ikrâmı, o kadar çoktu ki, herkesi hayrân bırakırdı. Görenler ve işitenler seve seve Müslümân olurdu. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi göndermiştir. Peygamber efendimizin ve Onun eshâbının yolunda olan bütün ehl-i sünnet âlimleri ve evliyâ-i kirâmın hepsi de, bu dini, hep sabır, şefkat ve merhametle yaymışlar ve anlatmışlardır. Netice olarak, her hususta ve bilhassa Allahü teâlânın dinini insanlara anlatma konusunda, şefkatli, merhametli ve sabırlı olmalıdır. Bir kimse, Allahü teâlânın yarattıklarına nasıl muamele ederse, kendisine de öyle muamele edilir. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Birbirlerine merhamet edenlere, Allahü teâlâ merhamet eder. O, merhamet edicidir. Yer yüzünde olanlara merhamet ediniz ki, gökte olan melekler de, size merhamet etsin.)
.
Oruç, sadece yememek, içmemek değildir
23 Ağustos 2009 01:00
Allahü teâlâ, îmân edenlere, senede bir ay ramazân-ı şerîf ayında gündüzleri oruç tutmayı emretmiştir. Cenâb-ı Hak, bu emri sebepsiz vermemiştir. Oruç, insanlara hem maddî, hem de mânevî faydalar sağlamaktadır. Bütün bir sene, çeşitli yemekleri eritmek için, yorulan insan midesi ve bağırsakları, senede bir ay dinlenerek sağlığını korumuş olur. Bu maddî faydasıdır. Mânevî faydası ise, oruç tutan bir insan, aç kalmış bir insanın çektiği ızdırâbı, bizzat hissederek fakîr insanlara yardım etmek ihtiyâcını duyar. Bu da, insanların birbirlerine yardım etmelerine sebep olur. Birbirlerine yardım eden insan topluluğu arasında ise, çekişmeler olmaz. Ayrıca Allahü teâlânın emrini yerine getirmek için gündüzleri bir ay oruç tutan bir Müslümân, cenâb-ı Hakkın diğer emirlerini yerine getirme alışkanlığını da kazanır ve başka emirleri yapmaya istidât yani kabiliyet elde eder. Oruç tutanın, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhîz yapmayı düşünmesi, orucun sahîh ve makbûl olmamasına sebep olur. Zira oruç, yalnız aç ve susuz durmaktan, zâhirî ve lüzûmsuz amellerden ibâret değildir. ORUCUN BÂTINÎ FAYDALARI... Orucun, bâtınî birçok hükümleri ve faydaları da vardır. İlmi ve anlayışı yüksek olanlar, bedenin rûhun mekânı ve nefsin arzûlarının dönüp durduğu yer olduğunu bilirler. Nefsin, bedenî arzûları ne kadar çok olur ve bedene ne kadar gâlip gelirse, rûhun gelişmesi de, o kadar az ve hattâ hiç olmaz. Bütün dinlerde, nefsin arzûlarını yapmamak yani riyâzet çekmek, Allahü teâlâya yaklaşmaya vesîle olur diye bildirilmiştir. Riyâzet nefsin şehvetini kırar. Bunun için her dinde riyâzet çekmek, kıymetli tutulmuştur. Peygamber efendimiz; (Oruç tutan kimse, yalan sözü terk etmezse, o kimsenin yiyip içmeyi terk etmesine Allahü teâlânın ihtiyâcı yoktur) buyurmuştur. Faydasız şeyler söylemek, Müslümânları gıybet etmek, orucun sevâbını giderir. Zahmet çekerek, sıkıntılara katlanarak ibâdet yapıp da, bunun sevâbını yok etmek, akıllı kimsenin yacağı iş değildir. Âdet üzere, alışkanlık ile namâz kılan ve oruç tutan çoktur. Fakat, dinin bildirdiği hudûdu gözeten, harâm ve şüphelilere düşmemeye dikkat eden ise, pek azdır. Doğru ve hâlis ibâdet edenleri, âdet üzere, bozuk ibâdet edenlerden ayıran fark, Allahü teâlânın emirlerini gözetmektir. Çünkü, namâz ve orucun hâlisi de, bozuğu da görünüşte berâberdir. Sadece yeme-içmeyi terk ederek, yalandan, gıybetten uzaklaşılmayarak tutulan bir orucun, zâhirî ve lüzûmsuz bir amel olduğunu, İslâm âlimleri bildirmişlerdir. Ancak oruç tutarken günâh işleyenler, "benim orucumun kıymeti yok" diyerek orucu terk etmemeli, oruca devâm etmeli, Allahü teâlâya yalvararak af dilemeli ve işledikleri günâhlardan yüz çevirmelidirler. Zâten oruca devâm etmek, insanı günâh işlemekten meneder. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ, lutfederek, ihsân ederek, nefis îmân edip İslâmiyyete uymakla şereflenince, İslâm-ı hakîkîye kavuşulur ve îmânın hakîkati hâsıl olur. Bundan sonra yapılacak her iş, İslâmiyyetin hakîkati olur. Namâz kılınca, namâzın hakîkati kılınmış olur. Oruç tutunca, orucun hakîkati tutulmuş olur. İslâmiyyetin bütün hükümlerine uymak da, hep böyledir." ACIN HÂLİNDEN KİM ANLAR? Orucun, dünyâdaki faydalarından biri, insanlara açlığın ve susuzluğun ne demek olduğunu öğretmektir. Zira tok olan, hiçbir zamân açın hâlinden anlamaz ve ona merhamet etmez. Oruç, bundan başka, nefse hâkimiyyeti de öğretir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, ramazân ayında oruç tutmayı farz bilir, vazîfe bilir ve orucun sevâbını, Allahü teâlâdan beklerse, geçmiş günâhları affolur) buyurmuştur. Netice olarak, orucun Allahü teâlânın emri olduğuna inanmak ve sevâb beklemek lâzımdır. Günün uzun olmasından ve oruç tutmanın güç olmasından şikâyet etmemek şarttır. Günün uzun olmasını, oruç tutmayanlar arasında güçlükle oruç tutmasını fırsat ve ganîmet bilmelidir...
.
İsraf ederek hayır yapılmaz!..
30 Ağustos 2009 01:00
İsrâf, malı telef etmek, faydasız hâle getirmek, dîne ve dünyânın mübâh olan işlerine faydalı olmayacak şekilde sarf etmektir. İsrâf, Allahü teâlânın verdiği nîmeti hakîr görmek, nîmete kıymet vermemek, nîmeti elden kaçırmak, kısaca küfrân-ı nîmet etmek yâni şükür etmemektir. Bu ise, nîmeti verenin, azarlamasına ve azâb etmesine sebeb olur. Nîmetin kıymeti bilinmeyince, hakkı gözetilmeyince elden gider. Şükür edilince ve hakkı gözetilince elde kalır ve artar. İsrâf çok kötü bir huydur ve kalbi karartan, kemiren, tehlikeli bir hastalıktır. Bu sıfat, kalbi kaplamadan önce, gidermek ve bu felâketten kurtulmak için bütün ilâçlarına başvurup uğraşmalıdır. Kurtarması için, cenâb-ı Hakka yalvarmalı, duâ etmelidir. İmâm-ı Birgivî hazretleri buyuruyor ki: "Tasavvuf, kalbi kötü huylardan temizlemek ve iyi huylarla doldurmak demektir. Kötü huyları araştırdım. Altmış olduğunu anladım. Altmış çeşit kötü huydan 27'ncisi, isrâf ve tebzîrdir. Tebzîr, tohumu tarlaya saçmaya ve malı boş yere dağıtmaya denir. İsrâf ise, harâmdır." ŞEYTANLARIN KARDEŞLERİ!.. İsrâfın kötülüğünü göstermek için, Allahü teâlânın; (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) meâlindeki kelâmı yetişir. İsrâ sûresindeki âyet-i kerîmede de meâlen; (Tebzîr etme! Tebzîr edenler, şeytânların kardeşleridir) buyuruluyor. Şeytânın kardeşi de, şeytân olur. Şeytân isminden dahâ kötü bir isim yoktur. İsrâfı, bundan dahâ çok kötüleyen bir şey düşünülemez. Allahü teâlâ, mallarını isrâf edenlere bir şey vermeyiniz diye emir ederken, bunları en kötü bir isim ile adlandırıyor. Nisâ sûresindeki âyet-i kerîmede meâlen; (Mallarınızı sefîhlere, alçaklara vermeyiniz!) buyuruyor. Kur'ân-ı kerîmde Fir'avn'ı kötülerken; (O, isrâf edenlerden idi) buyuruluyor. Lût aleyhisselâmın kavmi de; (Belki siz, isrâf eden kavimsiniz!) diye kötüleniyor. Abdullah-ı İsfehânî hazretleri buyuruyor ki: "İbâdetlerden lezzet alamamanın sebeplerinden biri de, haram ve şüpheli yemeklerdir. Eğer yenilen lokma şüpheli ise, ondan; hırs, şehvet, hased, düşmanlık ve riyâ doğar. Kim şüpheli bir şey yerse, Allahü teâlâya giden yolu doğru olarak bulamaz. Kim haram yerse, kendisine o yol kapanır. Kim yemede isrâf ederse, kalbi kararır. Kim Allahü teâlâdan gâfil olarak yerse, kalbine kasvet gelir. O zaman ömrü boyunca yaptıkları boşa gider." Abdülazîz Dîrînî hazretleri, talebelerine şöyle nasîhat etmiştir: "Bütün işlerinizde ve hareketlerinizde, orta hâl üzere olun. Cimrilikten ve isrâftan son derece sakının. İsrâf ve haddinden fazla dağıtmakla, elde bir şey kalmaz. Bir gün insan muhtaç kalır. Cimrilik yapmak, hâl ve harekette ölçülü olmamakla da, kişi îtibâr bulamaz." Nefîs yemekleri yemek, kıymetli, yeni elbise giymek, yüksek, büyük binâlar yapmak ve İslâmiyyetin harâm etmediği dahâ bu gibi şeyler, helâlden kazanıldığı, kibir ve öğünmek için olmadığı zamân isrâf olmaz. Peygamber efendimiz, Abdullah ibni Abbâs hazretlerine hitaben; (İstediğini ye, istediğini giyin! İnsanı yanlış yola götüren, isrâf ve tekebbürdür) buyurmuşlardır. Ekmeğin pişkin yerini ve içini yiyip, kenâr ve kabuklarını atmak isrâftır. Bırakılan kısımları başkası veyâ hayvan yerse, isrâf olmaz. Sofraya lüzûmundan fazla ekmek koyup, sonra bunları, tekrâr yemek için kaldırmamak isrâftır. Yani, yenmeyen ekmek parçalarını atmak ve riyâ, gösteriş, şöhret için fazla ekmek koymak isrâf olur. "SİZLER BAKMAMIŞ OLSANIZ!.." Süfyân-ı Sevrî hazretleri, birisiyle birlikte evinin kapısında duruyordu. Önlerinden, süslenmiş bir adam geçti. Arkadaşı, bu adama bakmak isteyince, Süfyân-ı Sevrî hazretleri mâni olup; "Eğer sizler bakmamış olsanız, böyle isrâf yapmazdı. Bunun isrâf günahına siz de ortak oluyorsunuz" buyurmuştur. Netice olarak isrâf, haramdır ve haram yere harcamakla hayır yapılmış olmaz. İmâm-ı Mücâhid hazretlerinin buyuruduğu gibi: "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcetse, isrâf olmaz. Bir avuç buğdayı, harâm olan yere verse, isrâf olur."
.
İnsanlardan bekleyen zelil olur
31 Ağustos 2009 01:00
Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri buyurdu ki: "İnsanı, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyleri istemekte zillet, âhireti istemekte ise izzet vardır." Allahü teâlâya imân eden, Onun emirlerine boyun eğen, başını secdeye koyan, aziz olur. Kendi nefsine, kendisi gibi aciz olan insanlara boyun eğen, onların huzûrunda eğilen, dünyalık ele geçirmek için onlara yaltaklık eden de, zelil, hakir olur. Tezellül, bayağılık, kendini aşağı tutmak yani zillet demektir. Tezellül, kötü bir huydur ve haramdır. Bir günlük yiyeceği, içeceği olan bir kimsenin, başkalarından yiyecek, içecek, para istemesi, dilenmesi, tezellül olur ve harâmdır. Ebû Ali Rodbârî hazretleri; "Dünyâyı kazanmakta nefisler için zillet, âhireti kazanmakta ise izzet vardır" buyurmuştur. Zillet, aşağılık, hakîrlik demektir. İnsan, sadece Allahü teâlânın huzurunda, kendini böyle aşağı, hakir görür. Yaratanının huzurunda kendini aşağı görmesi, insanı aziz eder, yükseltir. Çünkü ibâdet, züll ve zillet demektir. Yani, insanın Rabbine, mabûduna, hakîr olduğunu, âciz, muhtaç olduğunu göstermesidir. Herhangi bir ziyafete davet olunmadan gitmek, tezellüldür. Hadîs-i şerîfte; (Davet edilen yere gitmemek günâhdır. Davet olunmadığı yere gitmek hırsızlık etmek olur) buyuruldu. ZARURETSİZ DİLENMEK HARAMDIR Fazla hediye almak için, az bir şeyi hediye olarak vermek, tezellüldür, bayağılıktır. Zarûret olmadan, herhangi bir kimseden bir şey istemek, dilenmek harâmdır. Zarûret ve ihtiyaç hâlinde mubâh olursa da, istemek, o kimsenin, derecenin azalmasına sebep olur. Resûlullah efendimiz, hazret-i Ömer'e hediye olarak bir şeyler göndermişti. Hazret-i Ömer ise, bunları almayıp geri gönderdi. Karşılaştıkları zaman Peygamber efendimiz; -Niçin almadın? diye sual etti. Hazret-i Ömer; -Yâ Resûlallah, (En hayrlınız, kimseden bir şey almayandır) buyurmuştunuz, bunun için almadım deyince, Resûlullah efendimiz; -O sözüm, isteyip de almak içindi. İstemeden gelen şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır buyurdu. Bunun üzerine hazret-i Ömer; -Allahü teâlâya yemîn ederim ki, kimseden bir şey istemeyeceğim ve istemeden gelen her şeyi alacağım dedi. Peygamber efendimiz, bir hadîs-i şerîflerinde de; (Aç olan veyâ bir şeye muhtaç olan, kimseden istemeyip, Allahü teâlâdan beklerse, Allahü teâlâ, ona bir senelik rızık kapıları açar) buyurmuşlardır. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Saîd Hudrî hazretleri, başından geçen bir hadiseyi şöyle nakletmektedir: "Bir gün annem beni Resûlullah efendimizden bazı şeyler istemem için gönderdi. Resûlullah efendimizin huzûruna varıp oturdum. Mübârek yüzünü bana çevirerek; -Kim sâhib olduğu şeye kanâat ederse, Allahü teâlâ onu başkasına muhtaç etmez. Kim çirkin şeylerden sakınırsa, Allahü teâlâ onu iffetli eyler. Kim sâhib olduğu şey ile yetinirse, Allahü teâlâ ona kâfidir. Kim bir ûkıyelik miktârında bir şeye sâhib olduğu hâlde, başkasından bir şey isterse, devamlı isteyici olur buyurdu. Ben kendi kendime falan devemiz bir ûkıyeden dahâ iyidir dedim. Hiçbir şey istemeden Resûlullah efendimizin huzûrundan kalkıp gittim." Abdullah el-Harrâz hazretleri, sevenlerine; "Bizim yolumuz cömertliktir, vermektir. Kimseden bir şey istemek değildir" buyururdu. "ONA ŞEFAAT ETMEYİZ!.." Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, başkalarından bir şey istemeyi talebelerine yasak eder ve; "Başkasına el açıp bir şey isteyen, bizim talebemiz değildir. Ona dünyâda da âhirette de şefâat etmeyiz ve ondan uzak dururuz. Biz, talebelerimize dâimâ vermeyi, ihsân ve ikrâmlarda bulunmayı, herkese karşı tevâzu üzere bulunmayı, tatlı sözlü, güler yüzlü olmayı tavsiye ediyoruz. El açıp istemek bizim yolumuzda yoktur" buyururdu. Ebû Osman Hîrî hazretleri; "Dünyâyı sevmek, Allah sevgisini kalpten götürür. Allahü teâlâdan başkasından korkmak, Allah korkusunu kalpten çıkarır; Allah'tan başkasından istemek, Allahü teâlâya olan ümidi kalpten uzaklaştırır" buyurmuştur. Netice olarak, Allahü teâlâdan isteyen aziz, insanlardan isteyen ise zelil olur. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanı, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyleri istemekte zillet, âhireti istemekte ise izzet vardır."
.
Neticeye sabırla ulaşılır
6 Eylül 2009 01:00
Sabır; yüzü ekşitmeden başa gelen dert ve musîbeti yudum yudum içine sindirebilmektir. Sabır; emirleri yapmakta, yasaklardan sakınmakta, başa gelen belâ ve musîbetlerde tahammül etmek, katlanmaktır. Abdullah Mürteiş hazretleri; "Bütün işlerin netîcesinin sıhhatli ve faydalı olabilmesi için iki şart vardır: Sabır ve ihlâs" buyurmuşlardır. Sabır, dinin yarısı, namaz ise dinin direğidir. Bu ikisine yapışan, hedefine ulaşır, maksadına kavuşur. Peygamber efendimiz; (Sabreden, zafere kavuşur) buyurmuşlardır. Ebû Ali Dekkâk hazretlerine; sabır nedir? diye sual edilince cevaben buyurur ki: İSMİNİ ALDIĞI AĞAÇ GİBİ!.. "Sabır, ismi gibidir. Zira sabır, ilaç olarak kullanılan tadı acı bir ağacın adıdır. Sabırlılar dünyâ ve âhiret izzetine konarak kurtuluşa erdiler. Çünkü onlar Allahü teâlâdan O'nunla olma şerefine nâil olmuşlardır. Allahü teâlâ bunun için; (Şüphe yok ki Allah sabredenlerle berâberdir.) [Tûr sûresi: 4] buyurmuştur. Sabrın târifi ve sınırı takdire îtirâz etmemektir. Şikâyet yollu olmaksızın başa gelen musîbetleri açıklamak sabırsızlık olmaz." İsmâil Fakîrullah hazretleri; "Tevekkül etmek, teslim olmak, sabretmek ve rızâ göstermek, Allahü teâlâya varan yolun esaslarıdır" buyurmuştur. Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Kıyâmet günü fakirlik ve zenginlik tartılmayacak, fakirliğe ne ölçüde sabredilmiş ve zenginliğe ne ölçüde şükür edilmiş ise, o hesâb edilecek" buyurmaktadır. Abdülkâdir Geylânî hazretleri buyurdu ki: "Kulun Allahü teâlâyı sevmesinde samîmi olup olmadığı, başına belâ ve musîbet geldiği zaman ortaya çıkar. Bela ve musîbet geldiğinde sabır hâlini muhâfaza edebiliyorsa, o gerçekten Allahü teâlâyı seviyor demektir. Musîbet ve fakirlik zamânında sebat gösterebilmek bu sevgiye delil ve alâmet yapıldı. Birisi Peygamber efendimize; -Ben seni seviyorum deyince; -Fakirlik için bir elbise hazırla buyurdu. Bir başkası gelip Peygamber efendimize; -Ben Allahü teâlâyı seviyorum deyince; -Belâ için elbise hazırla buyurdu. Halinizden şikâyette bulunmayın. Sabredin, feryad etmeyin. Allahü teâlâya, rızâsı için yapılan sabırlar ve tahammüller, aslâ karşılıksız kalmaz. Onun için bir ân olsun sabrediniz, mutlaka, senelerce bu sabrın mükâfâtını görürsünüz. Ömrü boyunca kahraman lakabıyla meşhûr olan, bu lakabı, bir ânlık cesâreti netîcesinde kazanmıştır." Ahmed Yekdest Cüryânî hazretleri; "Dünyânın esâsı mihnet, sıkıntı üzere kurulmuştur. Sıkıntının ise sabretmekten başka reçetesi, katlanmaktan başka kurtuluş yolu yoktur" buyurmaktadır. Molla Abdurrahmân Câmî hazretleri de; "İhtiyarlık, gençliğin sonu ve netîcesidir. Netice ise, başa bağlıdır. Gençliğini iyi geçirenin, ihtiyarlığının da iyi geçeceği umulur" buyuruyor. "KULLUK BÖYLE OLUR!.." İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Allahü teâlâ, Hadîs-i kudsîde buyuruyor ki: (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabretmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!)" Netice olarak, neticeye sabırla ulaşılır. Zira sabır; bütün hayırların, iyiliklerin anahtarıdır. Dünyaya geldiğimiz andan itibaren, her menzile sabırla ulaşılmaktadır. Çocuğun büyümesi ve eğitimi, sabretmeye bağlıdır. İyi bir insan, iyi bir Müslümün olmak, sabırla ele geçer. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "Sabır bütün hayırların, sıdk kurtuluşun ve şükür de bereketin anahtarıdır. Kimde bu hasletler bulunursa, o, en yüksek mânevî mertebelere kavuşur."
.
Her nimet, külfet karşılığıdır
7 Eylül 2009 01:00
Allahü teâlânın, insanlara gönderdiği Peygamberler, Peygamber olmalarına rağmen, emredilen sebeplere yapıştılar, sıkıntılara katlandılar, zahmetler çektiler. Eyyûb aleyhisselâm, insanları Allahü teâlâya îmân ve ibâdet etmeye çağırdı. Bu uğurda pekçok zahmet çekti. Sonra malı, evlâdı ve bedeni ile imtihân edildi. Ama bu sıkıntılara göğüs gerdi. Sabrı, kullukta kusûr etmeyip şikâyette bulunmayışı, bütün insanlara örnek oldu. Hiçbir şey yapmadan, zahmet çekmeden, yan gelip ağzını havaya açarak kısmetini beklemek, İslâmiyette yoktur. Allahü teâlâ Necm sûresinin 39. âyetinde meâlen; (İnsana [âhirette] ancak dünyâda çalışarak [ihlâs ile] yaptığı işler fayda verir) buyurmuştur. DÜNYA SIKINTI YERİDİR Allahü teâlâ, dünyayı, zahmet, sıkıntı yeri olarak yaratmıştır. Burada her şey, belli bir sebebe bağlı olarak verilmektedir. Bu sebeplere yapışmayan ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmayan, arzu ettiği nimete kavuşamaz. Alim olmak isteyen, ilim öğrenmenin sebeplerine yapışmaz ve bu sebeplerin getirdiği sıkıntılara, zahmetlere katlanmazsa, cehaletten kurtulamaz. Dinimiz hem çalışmayı, sebebe yapışmayı, zahmet çekmeyi ve hem de duâ etmeyi bildirmektedir. Önce sebebe yapışmak, sonra duâ etmek lâzımdır. Zira Peygamber efendimiz; (Çalışmadan duâ eden, silâhsız harbe giden gibidir) buyurmuşlardır. Seyyid Ebü'l-Vefâ hazretleri buyuruyor ki: "Her kim mevlâsına kavuşmak isterse, yolunun üstünde kendisini bekleyen zahmet ve meşakkatlere sabredip, göğüs germelidir. Meselâ keten bitkisi, zahmet ve meşakkatlere sabredip göğüs gerer, sonunda da kâğıt olur, üzerine Allahü teâlânın ismi yazılır. Muazzez ve mükerrem olur. Allahü teâlânın isminin azîzliğini ve bereketini görmez misin ki; keten önce toprağın altına hapsolunur. Sonra yeryüzüne çıkıp büyüdükten sonra koparılır, vatanından olur, gurbet acısı çeker. Sıcağa bırakılır, güneşin harâretinde kalır, dövülür ve posası ayrılır. Sonra daha temiz hâle gelmesi için tarağın dişlerinden geçirilir. Eğirilir, bükülür, en sonunda ibrişim gibi olup, insan eliyle kumaş yapılır. Bütün bunlar oluncaya kadar, haddi ve hesâbı olmayan eziyet çeker, meşakkatlere katlanır. Burada da kibirli olduğu sürede, o kibir gidinceye kadar sıkılır. Bu elemden parça parça olup, lüzumsuz oluncaya kadar kurtuluş yoktur. Lüzumsuz olunca da çöplüğe atılır. Ayaklar altında sürünür. Kâğıt imâl edicisi onu o hâlde yerlerde sürünürken görür ve kâğıt yapmak için alır. Temizce yıkadıktan sonra, yepyeni, bembeyaz, pırıl pırıl kâğıt yapar. Kâğıdın üzerine Allahü teâlânın ismi, Kur'ân-ı kerîm, hadîs-i şerîf yazılır. Keten, öyle hadsiz ve hesapsız eziyet ve meşakkatler çeker ki, anlatmakla bitirilemez. Bunun gibi, talebenin de böyle sıkıntı çekmesi lazımdır. Keten o kadar zahmet ve meşakkat yüzü gördükten sonra kâğıt olup, üzerine yazı yazılarak nasıl değeri artıp ellerde dolaşıyorsa, talebe de zahmet ve meşakkatler çekerek, o yollardan geçtikten sonra azîz olup, derecesi yükselir." İmâm-ı Gazâlî hazretleri, kendi nefsine hitaben buyuruyor ki: AZAPTAN KURTULMAK İÇİN... "Ey nefsim; belki inandığını fakat sıkıntıya gelemeyeceğini söyleyeceksin. Fazla sıkıntıya dayanamayanların, az bir zahmetle bu sıkıntıyı önlemeleri lâzım geldiğini, Cehennem azâbından kurtulmak için, dünyâda zahmete katlanmanın farz olduğunu, demek ki bilmiyorsun. Bugün dünyânın bir miktar zahmetine dayanamazsan, yarın Cehennem azâbına ve âhiretteki zillet ve alçaklığa ve kovulmaya nasıl dayanacaksın!" Netice olarak, her nimet, bir külfet karşılığıdır. Zahmet çekilmeden, nimete kavuşulamaz. Bir işin zahmeti ne kadar çoksa, rahmeti de o kadar çok olur. İbâdet zahmetine katlananlar, sonunda sonsuz nimetlere kavuşacaktır. Hazret-i Alî'nin buyurduğu gibi: "Uğraşmadan, çalışmadan Cennete kavuşacağını zanneden kimse, hayâle kapılıyor. Çalışarak kavuşacağım diyenin de kendini yorması, ibâdet meşakkatlerini yüklenmesi lâzımdır.
.
Şükredilirse nimetler artar
13 Eylül 2009 01:00
Bir kimse, Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetlerin kıymetini bilir, buna göre yaşarsa yani kendinde bir değişme olmazsa, bu kimseye verilen nimetler, onda hep kalır hatta artar... Allahü teâlâya şükretmek, Onun dinini kabûl etmek, emrettiklerini yapmak, yasak ettiklerinden de sakınmak demektir Cehennemden kurtulmak için, itikâtta ve amelde, Muhammed aleyhisselâma uymaktan başka çâre yoktur. İyilik yapana teşekkür edileceğini, herkes bilir. Bu, insanlık îcâbıdır. İyilik edenlere hürmet edilir, nimet sâhipleri, büyük bilinir. Bunun için, her nimetin hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya şükretmek, insanlık îcâbıdır, bir vazîfe ve bir borçtur. Nisâ sûresinin 147. âyetinde meâlen; (Allahın nimetlerine şükreder ve îmân ederseniz, Allah size niçin azâb etsin?) buyurulmaktadır. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: İNSANLARA FAYDALI OLMAK... "Allahü teâlânın, bir kuluna, faydalı, güzel işler yapmayı, çok kimsenin ihtiyaçlarını sağlamasını nasib etmesi, çok kimsenin ona sığınması, bu kul için pek büyük bir nimettir! Allahü teâlâ, kullarına ıyâlim demiş, çok merhametli olduğu için, herkesin rızkını, nafakasını kendi üzerine almıştır. Allahü teâlâ, bu ıyâlinden birkaçının rızıkları, nafakaları için ve bunların yetişmeleri, râhat yaşamaları için bir kulunu görevlendirirse, bu kuluna büyük ihsân etmiş olur. Bu büyük nimete kavuşup da, bunun için şükretmesini bilen kimse, çok tâlihli, pek bahtiyârdır. Bunun kıymetini bilip, şükretmek, kendi sâhibinin, Rabbinin ıyâline hizmet etmeyi saâdet ve şeref bilmek ve Rabbinin kullarını yetiştirmekle öğünmek, akıl icâbıdır." İyilik edenlere, şükretmek yani, sevindiğini bildirmek, aklın istediği bir şeydir. Dinin bildirdiği hükümler, bütün nimetleri, iyilikleri yaratan, gönderen Allahü teâlâya karşı, şükrün nasıl yapılacağını göstermektedir. Ayrıca dünyânın, hayâtın düzeni, cenâb-ı Hakkın bu emirlerini yapmakla ve yasak ettiklerinden de sakınmakla mümkün olur. Eğer Allahü teâlâ, herkesi kendi başına bıraksaydı, kötülükten, karışıklıktan başka bir şey olmazdı. Allahü teâlânın harâm etmesi olmasaydı, nefisleri, keyifleri peşinde koşanlar, başkalarının mallarına, cânlarına, ırzlarına saldırır, fenâlıklar, karışıklıklar hâsıl olur, saldıran da, karşısındakiler de, zarar görür, helâk olurlardı. Bütün insanların, Allahü teâlânın emir ve yasaklarından uzaklaştıkça, geçimsizlik, sefâlet, işkence, sıkıntı ile kıvrandıkları hep görülmüş ve görülmeye de devam etmektedir. Teknoloji, akıllara hayret verecek şekilde ilerlediği hâlde, dünyâdaki huzûrsuzluğun, insanlıktaki sıkıntının azalmadığı hatta arttığı görülmektedir. Allahü teâlâ, insanların saâdetlerine sebep olan şeyleri emretmiş ve felâketlerine sebep olanları da yasak etmiştir. Dinli olsun, dinsiz olsun, bir kimse bilerek veyâ bilmeyerek, bu emir ve yasaklara uyduğu kadar, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Bu hal, faydalı ilâcı kullanan herkesin dertten kurtulması gibidir. Bunun için Kur'ân-ı kerîme uygun olarak çalışan, dinli dinsiz herkes muvaffak olur. Fakat âhirette, saâdete kavuşabilmek için Kur'ân-ı kerîmin bildirdiklerine îmân etmek ve bunlara uymak lâzımdır. Avn bin Abdullah hazretleri; "Allahü teâlâ âhiret için çalışanın dünyâ işlerine kâfi gelir, dünyâsı husûsunda ona yardımcı olur. Kim Allahü teâlâya karşı hâlini düzeltirse, Allahü teâlâ onunla insanlar arasını düzeltir, güzel yapar. İçini düzeltenin, Allahü teâlâ dışını düzeltir, güzel yapar" buyurmuştur. KENDİNDE DEĞİŞME OLMAZSA... Bir kimse, Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetlerin kıymetini bilir, buna göre yaşarsa yani kendinde bir değişme olmazsa, bu kimseye verilen nimetler, onda hep kalır hatta artar. Bu hâl, bir insan için olduğu gibi cemiyet ve milletler için de aynıdır. Nitekim Ra'd sûresinin 11. âyetinde meâlen; (Bir millet, kendini bozmadıkça, Allah onların hâllerini değiştirmez) buyurulmuştur. Netice olarak, nimetin kıymeti bilinmez, hakkı gözetilmezse elden gider. Şükredilir, hakkı gözetilirse elde kalır ve artar. Sûre-i İbrâhîmin 7. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (Şükrederseniz, verdiğim nimetleri elbette arttırırım.)
.
Yük çeken, yükselir, olgunlaşır
14 Eylül 2009 01:00
Dinimiz, almayı değil vermeyi emretmektedir. İnsanların sıkıntılarına katlanmak, kahırlarını çekmek, yardımlarına koşmak, müşkillerini halletmek, hep vermektir yani fedakârlıkta bulunmaktır. Zaten dinimizde esas olan, nazlanmak değil, naz çekmek yani yük çekmektir. İnsanların yükünü çeken, olgunlaşır, istifade etmeye başlar. Yükselen, olgunlaşan insanlar, hep vererek yükselmiş ve olgunlaşmışlardır. Bu sebeple insan, hayatta iken kendini vermeye alıştırmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Şu üç şey için yemin ederim: Sadaka vermekle asla mal eksilmez. Öyle ise sadaka verin! Zulüm gördüğü şahsı, Allah rızası için affeden, dünya ve âhirette aziz olur. Öyle ise affedin! İsteme kapısını açana da, Allah fakirlik kapısını açar) buyurulmuştur. Her şeyi yaratan, veren, ihsân eden Allahü tealadır. İnsanlar, isyân ettiği, emirlerini dinlemediği halde rızıklarını kesmemiş yine vermiştir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "HER NİMETİ VEREN O'DUR" "Bütün mahlûklara her nimeti, iyilikleri veren yalnız Allahü teâlâdır. Her şeyi var eden, var olmak nimetini veren Odur. Her ân, varlıkta durduran da Odur. İnsanları sıkıntıdan kurtaran, duâları kabûl eden, belâlardan kurtaran hep Odur. Öyle bir Rezzâktır ki, kullarının rızıklarını, günâhlarından dolayı kesmiyor. Affı ve merhameti o kadar boldur ki, günâh işleyenlerin yüz karalarını meydâna çıkarmıyor. Hilmi o kadar çoktur ki, kullarının cezâlarını vermekte acele etmiyor." Peygamber efendimiz bir hadis-i şeriflerinde; (Allahü teâlânın ahlâkı ile huylanınız!) buyurmuştur. Meselâ, Allahü teâlânın sıfatlarından biri Settâr'dır. Yanî günahları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Allahü teâlâ kerîmdir, rahîmdir. Yanî lütfu, ihsânı boldur ve merhameti çoktur. Müslümânın da cömert ve merhametli olması lâzımdır. Abdullah-ı Ensârî hazretleri buyurdu ki: "Sana iyilik eden kimsenin esiri olursun. Ona karşı boynun bükük olur. Kendisine iyilik ettiğin kimseye karşı ise, tam tersi olur. Onun için, dâima herkese iyilik etmeli, faydalı olmaya çalışmalıdır. Nitekim bir hadîs-i şerîfte; (Veren el, alan elden üstündür) buyurulmuştur." Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretlerini, kendi zamanında yaşayan birkaç evliyâ ile beraber, hasetçinin biri, halifeye şikâyet etmişti. İşin aslı araştırılmadan bunların idâm edilmesi emredildi. Onlardan birisi idâm edilmek üzere çağrılınca, Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretleri, hemen ileri atılıp; -Önce beni idâm edin dedi. Cellâd; -Kılınç, kendisine koşulacak bir şey değildir. Niçin acele ediyorsun? Sana henüz sıra gelmedi deyince, Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretleri; -Bizim yolumuz îsâr yâni arkadaşını, kendine tercih etme, fedâkârlık yoludur. En kıymetli ve tatlı şey candır. Ben kendimi fedâ edip, birkaç sâniye de olsa bu kardeşlerimin yaşamasını arzu ediyorum cevabını vermiştir. Bu hâli gören halife, onların durumunu tekrar tahkik ettirir ve bunların Allah adamı olduğunu anlayıp, özür diler ve serbest bırakır. KALBİ NURLANDIRAN ŞEY!.. Bir kimse, kırıldığı kimselere iyilik edebiliyorsa, onlara hediye verebiliyorsa, rahat eder, huzûrlu olur. Din büyükleri; "Kalbi en fazla nurlandıran şey; kızdığınız kimseye dua etmektir" buyurmuşlardır. Netice olarak mümin, gıda gibi olmalı, her zaman ona ihtiyaç duyulmalıdır. Vermeye alışan, yük çeken kimse, gıda gibi olur. Yüzü dünyaya dönük olan yani almaya alışan kimse, herkesle kavgalı olur. Yüzü ahirete dönük olan ise, herkesin yükünü çeker yani hep verir ve herkesle de barışık olur. Zaten vermeyen, fedakârlıkta bulunamıyan, kısacası cömert olmayan kimse, insanların sevgisini kazanamaz. Veren kimse, her zaman itibarlı ve aziz olur. Almaya, istemeye alışan kimse de, zillete düşer.
.
Bayram, günâhlardan kurtulmaktır
20 Eylül 2009 01:00
Îyd, bayram demektir. Her yıl, Ramazân ayında ve Arefe gününde günâhlar affedildiği, müslümânlar sevindikleri, sürûrlarının tekrâr geldiği için Îyd denilmiştir. Bayram, affa uğramaktır. Bayram, günahlardan kurtulma günüdür. Mü'minin bayramı, günahlarının affedildiği gündür. İmanla öldüğü gün bayramdır. Cennette Allahü teâlânın rûyetine kavuştuğu ve Peygamber efendimizi gördüğü gün, mü'minin bayramıdır. Hakiki bayram, Rabbimizin huzûruna, yüz akıyla çıkabilmektir. Bir bayram günü, insanların neşeyle eğlendiklerini gören hazret-i Ali; "Günah işlemediğimiz gün de, bizim bayramımızdır" buyurmuşlardır. BUNLARI NE YAPACAKSIN? Sırrî-yi Sekâtî hazretleri anlatır: "Bir bayram günü hazreti Ma'rûf'u hurma toplarken gördüm ve; -Bunları ne yapacaksın? diye sordum. -Şu çocuğu ağlarken gördüm ve niçin ağladığını sordum. Bana yetim olup anne ve babasının olmadığını, arkadaşlarının yeni elbiseleri ve oyuncakları olup kendisinin olmadığını söyledi. Şimdi bunları toplayıp satacağım, ağlamayıp oynaması için ona oyuncak satın alacağım dedi. Bunun üzerine; -Bu işi bana bırak deyip çocuğu alıp götürdüm. Yeni güzel elbiseler ve oynaması için bir oyuncak aldım. Çocuk o zaman memnun oldu. Bundan sonra kalbime bir nur geldi, kalbim parladı ve hâlim bambaşka oldu." İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin talebelerinden biri anlatır: "Bir bayram günü İmâm-ı Şâfiî hazretleri ile berâber mescidden çıktık. Bir mesele hakkında sohbet ediyorlardı. Evlerinin kapısına gelince, bir hizmetçi kendisine bir kese altın getirip, efendisinin selâmı olduğunu ve bunu kabûl buyurmasını ricâ etti. İmâm-ı Şâfiî hazretleri keseyi kabûl etti. Biraz sonra biri gelip; -Hanımım bir çocuk doğurdu. Yanımda hiç param yok. Sizden Allah rızâsı için biraz para istiyorum dedi. İmâm-ı Şafiî hazretleri keseyi hiç açmadan, olduğu gibi o şahsa verdi. Halbuki biliyordum ki, kendisinin de hiç parası yoktu." Zünnûn-i Mısrî hazretlerinin on sene canı mahallî bir yemek ister. Yememesine rağmen bir bayram gecesi nefsi kendisine; -Ne olur, bayram günü olsun bana bu yemeği versen deyince; -Ey Nefsim! Şâyet bu gece bana yardım edip de, iki rekat namazda Kur'ân-ı kerîmi hatim edersen, sana bu yemeği veririm der. Ertesi gün bayram namazından sonra nefsinin arzu ettiği yemeği getirirler. Bir lokma almasına rağmen tekrar geri koyar ve namaza durur. -Niçin böyle yaptın? deyince; -Tam yiyeceğim sırada nefsim bana en sonunda maksadıma ulaştım, dedi. Ben de, hayır ulaşmadın, diyerek lokmayı geri koydum cevâbını vermiştir. Behlül-i Dânâ hazretleri şu beytleri sık sık okurlarmış: "Bayram, yeni elbiseler giyenler için değildir. Ancak ilâhî azâptan emin olanlar içindir. Bayram bineklere binenler için de değildir. Ancak hatâ ve isyânı bırakanlar içindir." ANA BABANIN DUALARI ALINMALIDIR Ana-babanın dualarını almak için vesilelerden biri de bayramlardır. Bayramlarda, ana-babaya çeşitli hediyeler alıp, bayramları tebrik edilerek, elleri öpülmeli, duâları alınmalı, haklarını helâl ettirmelidir. Ana-baba hayatta ise, rızasını almak için uğraşmalıdır. Zira ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Arada kırgınlıklar varsa bu vesile ile giderilmelidir. Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vardır ki benim indimde çok ağır ve büyüktür. O da, ana-baba evlâdını çağırdığı zaman emrini dinlememesidir.) Eşrefoğlu Rûmî hazretleri buyuruyor ki: "Akıllılar dünyâda şu üç şeyle meşgul olurlar. Böylece onlar, herkesin üzüldüğü gün, bayram ederler: 1-Dünyâ seni terk etmeden sen dünyâyı terk edesin. 2-Her şeyden kurtulasın. 3-Rabbinle buluşmadan, Rabbin senden râzı olsun." Netice olarak Allahü teala, Muhammed aleyhisselâmın ümmetine, nice mübârek günler, geceler ihsân etmiştir. Ramazan ve Kurban bayramları da bu ihsânın içindedir. Bunları fırsat, ganimet bilerek, Rabbimizin rızâsına kavuşmayı talep etmeli ve bunun gayreti içinde olmalıdır. Bayramımız mübârek olsun
.
Affedilmek için affetmek lâzımdır
21 Eylül 2009 01:00
Affetmek, büyüklüğün alâmetidir ve Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Kişinin, kendisine karşı yapılan hata ve kusurları bağışlamasına, affetmek denir. Herhangi bir kimsenin, hakkını almaya gücü yettiği halde affetmesi iyidir. Çünkü hakkını almaya gücü varken affetmek, nefse dahâ güç gelir. Hadîs-i şerîfde; (Mûsâ aleyhisselâm: Yâ Rabbî! Kullarının en kıymetlisi kimdir? dedikte, gücü yettiği zamân affedendir, buyuruldu) buyurulmuştur. Zulmedeni affetmek merhametin, kendisine iyilik etmeyene hediyye vermek ihsânın, kötülük edene ihsânda bulunmak da, insanlığın en yüksek derecesidir. Bu sıfatlar, düşmanı dost yapar. Îsâ aleyhisselâm; (Diş kıranın dişi kırılır. Burnu, kulağı kesenin, burnu kulağı kesilir demiştim. Şimdi ise, kötülük yapana karşı, kötülük yapmayınız. Sağ yanağınıza vurana sol yanağınızı çeviriniz diyorum) buyurmuştur. NİMETİN ŞÜKRÜ Muhyiddîn ibni Arabî hazretleri buyuruyor ki: "Kötülük edene iyilik yapan kimse, nimetlerin şükrünü yapmış olur. İyilik edene kötülük yapan kimse, küfrân-ı nimet etmiş olur." Zulmedenden hakkını almak, İntisâr olur. Affetmek, adâletin yüksek derecesi, intisâr ise, aşağı derecesidir. Affetmek, bazan zâlimlere karşı aczi gösterebilir. Zulmün artmasına sebep olabilir. İntisâr, her zamân zulmün azalmasına, hattâ yok olmasına sebep olur. Böyle zamânlarda, intisâr etmek, affetmekten dahâ efdal, dahâ sevâb olur. Zâlimden hakkı kadar geri almak, adâlet olur. Fakat gücü yettiği hâlde affetmek, güzel ahlâktır. Resûlullah efendimiz, bir kimsenin zâlime bedduâ ettiğini görünce; (İntisâr eyledin! Affeyleseydi, dahâ iyi olurdu.) buyurmuştur. Bir hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki: (Üç şey kendisinde bulunan kimse, Cennete dilediği kapıdan girecektir: Kul hakkını ödeyen, her namâzdan sonra onbir defa ihlâs sûresini okuyan, kâtilini affederek ölen.) GADABIMI TERKETTİM! Resûlullah efendimizin mübârek torunu hazret-i Hüseyin, birgün misâfirleri ile sofrada oturmuşlar yemek yiyiyorlardı. O sırada kölesi bir kap sıcak yemekle gelirken ayağı yere takılıp, elindeki yemeği hazret-i Hüseyin'in mübârek başına döker. Hazret-i Hüseyin, terbiye maksadı ile kölesinin yüzüne sertçe bakınca, kölesi, Âl-i imrân sûresinin 134. âyet-i kerimesindeki; (Gadab etmezler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Gadabımı terkettim, buyurunca, kölesi, âyet-i kerimenin; (İnsanlardan kusûrlu olanları affederler) kısmını okur. Hazret-i Hüseyin; -Affettim cevabını verince kölesi, âyet-i kerimenin; (Allahü teâlâ ihsân edenleri sever) kısmını okur. Bunun üzerine hazret-i Hüseyin; -Allah için seni kölelikten azâd ettim, istediğin yere gidebilirsin, buyurur. Resûlullah efendimiz buyuruyor ki: (Kıyâmette bir kimseyi hesâba çekerler ki, çok günâh işlemiş, hiç iyilik yapmamış. Sen dünyâda hiç iyilik yapmadın mı? derler. Hayır, yalnız çırağıma derdim ki, "Fakîr olan borçluları sıkıştırma! Ne zamân ellerine geçerse, o zamân vermelerini söyle. İstediklerini yine ver. Boş çevirme!" Allahü teâlâ buyuracak ki, "Ey kulum! Bugün sen fakîr, muhtâçsın! Sen dünyâda benim kullarıma acıdığın gibi, bugün biz de sana acırız." Onu affeder.) Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki: "Bir kimse bana düşmanlık etse, ona üç halden biriyle karşılık veririm. Bu kimse benden yaşlı ise ona saygı duyar, karşılık vermem. Benden küçük ise onun için kötü muâmele yapmaya tenezzül etmem. Akranım ise ona af ve iyilikle muâmele ederim." Netice olarak müslüman, Allahü teâlâ katında kıymeti olan ve Onun sevdiği insan demektir. Bunun için müslümanların hatalarını görmemek, onlara kin tutmamak ve kusurlarını affetmek lazımdır. Allahü teâlânın bizi affetmesini istiyorsak, biz de Onun kullarını affetmemiz lazımdır. Yani, affedilmek için affetmek lazımdır. Affetmek, Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Ahmed Rıfâî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Kızdığın zaman affa sarıl. Çünkü affetmek sûretiyle yapacağın hatâ, cezâ vermek sûretiyle yapacağın hâtadan daha iyidir."
.
Hayır yapmakta isrâf olmaz
27 Eylül 2009 01:00
Malı, İslâmiyyetin ve mürüvvetin uygun görmediği yerlere, harcamaya, dağıtmaya İsrâf denir. Mürüvvet, faydalı olmak, iyilik yapmak arzûsudur. İslâmiyyete uymayan isrâf, harâmdır. Mürüvvete uymayan isrâf ise, tenzîhen mekrûhtur. İsrâf, kötü huylardandır ve kalbin hastalığıdır. Allahü teâlâ; (İsrâf etmeyiniz! Allahü teâlâ, isrâf edenleri sevmez) buyurmuştur. Malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere harcamak, o malı, boşa atmak demektir. Halbuki Peygamber efendimiz; (Malı boş yere saçmayınız!) buyurmuşlardır. Sofrada, lüzûmundan fazla, çeşitli yemekler bulundurmak isrâftır. İbâdete kuvvet kazanmak ve misâfir için bulundurmak, isrâf olmaz. Yemek artıklarını dökmek, çatalı, kaşığı, tabağı, tası ekmekle sıyırıp yemeden önce, kapları yıkamak ve silmek isrâftır. Sofra bezi ve masa üstüne düşen ekmek, yemek kırıntılarını toplamayıp atmak isrâftır. Bu kırıntıları toplayıp hayvanlara yedirmek isrâf olmaz. ALDANMAK İSRAF OLUR!.. Malı kıymetinden aşağı fiyâtla satarak veyâ kirâya vererek ve kıymetinden yukarı fiyatla satın alarak yâhut kirâlayarak aldanmak isrâf olur. Meyyitin kefenini, miktâr ve cins bakımından, İslâmiyyette bildirilenden fazla yapmak isrâftır. Abdestte ve gusülde, suyu sünnet olandan fazla kullanmak isrâftır. Sa'd bin Ebu Vakkâs hazretlerini abdest alırken Resûlullah efendimiz görür ve; -Yâ Sa'd! Suyu niçin isrâf ediyorsun? buyurur. -Abdest alırken de isrâf olur mu deyince; -Büyük nehirde de olsa, abdestte fazla su kullanmak isrâf olur buyururlar. Doyduktan sonra fazla yemek de isrâftır. Yalnız, misâfir utanmasın diye, ev sâhibinin fazla yemesi ve orucu râhat tutmak için sahûrda fazla yemek isrâf değildir. İslâmiyyetin izin verdiği, emrettiği yerlere vermek ve mubâh olan şeyleri almak için verilen mal, para, isrâf olmaz. İmâm-ı Mücâhid hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimse, Allahü teâlânın emrettiği yerlere dağ kadar altın harcetse, isrâf olmaz. Bir dirhem (yaklaşık beş gram) gümüşü veyâ bir avuç buğdayı, harâm olan yere vermek isrâf olur." Peygamber efendimizden önce yaşamış olan Hâtim-i Tâî, cömertliği ile meşhûr olmuştu. Çok verdiği için buna; -Malı isrâf etmekte hayır yoktur dediklerinde; -Hayra verilen mal isrâf olmaz! cevabını vermiştir. Sultan Bâyezîd-i Velî zamanında yaşayan Aşçı Yahyâ Baba, sâdece insanları değil, bütün mahlûkâtı da severdi. Her gün yemek dağıtımından sonra artan pilavı, Tunca Nehrindeki balıklara dökerdi. Bir süre sonra oranın ambar memuru; "Her gün pilavlar Tunca Nehrine dökülüyor. Demek ki fazla geliyor. Verilen pirinç miktârını azaltın" diye emir verdi. Kilerci her gün artan pilav kadar az pirinç vermesine rağmen, her zamanki kadar pilav artıyor ve Aşçı Yahyâ Baba, yine bu pilavı kepçe kepçe Tunca balıklarına serpiyordu... Her gün pirinç azaltılmasına rağmen sonuç değişmiyordu. Öyle oldu ki, durum pâdişâha aksetti. Sultan da denemek istedi. Kararlaştırılan günde bütün misâfirler yemeklerini yediler. Yemek yiyenler her zamanki misâfirden fazla ve pirinç miktârı az olmasına rağmen pilav, yetti ve arttı. Yahyâ Baba balıkların nasîbini nehre dökeceği sırada Sultan Bâyezîd-i Velî'nin; -Yahyâ Baba! Bu yaptığın isrâf değil midir? demesi üzerine, binlerce balık başını sudan çıkarıp; -Sultânım! Devletin artığını bize çok mu görüyorsun? Senin devletinin ikrâmı sâdece insanlara mıdır? derler. Aşçı Yahyâ Baba da, sırrı açığa çıktığı için hemen orada secdeye kapanarak rûhunu teslim eder... MAL, BÜYÜK BİR NİMETTİR... Netice olarak mal, büyük bir nîmettir. Malı isrâf, Allahü teâlânın nîmetini hakîr görmek, nîmete kıymet vermemek, nîmeti elden kaçırmak, kısaca küfrân-ı nîmet etmek, yâni şükür etmemek olur. Zira malı, Allahü teâlânın râzı olmadığı yerlere vermek, harcamak, isrâftır, kötü bir huydur ve harâmdır. İsrâfta hayır, iyilik olmaz. İslâmiyyetin emrettiği yerlere vermek ise, hayırlıdır ve isrâf olmaz. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "Hayırda isrâf olmaz. İsrâfta da hayır olmaz."
.
Egoizmi, bencilliği yıkmak için...
28 Eylül 2009 01:00
Allahü teâlâ, dinleri, bozuk âdetleri, çirkin modaları kaldırmak, nefsin benlik, egoizm gibi çılgınlıklarını yatıştırmak için göndermiştir. İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur... İnsanın yaratılışında, nefsin istekleri, arzûları bulunmaktadır. Bu sebeple insan, malı, parayı sever ve kendisinde gadab, intikam, kibir gibi sıfatlar görünmeye başlar. Nefis, kötülükler deposu olarak yaratılmıştır. Nefsine tâbi olan, kendini beğenir, üstün görür, egoist olur. İnsanın kendini beğenmesi, herkesten üstün görmesi kibirdir. Kişi, kendini başkasından üstün görmekle, kalbi rahat eder. Kişinin kendini ve ibâdetlerini beğenmesine, üstün bilmesine de ucub denmektedir. Böyle kimseler, bencil, egoist olurlar. Kibir ve ucub, insana yaratanını yani Allahü teâlâyı unutturur. Hadîs-i şerîfte; (Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse Cennete girmez) buyurulmuştur. Kibriyâ, büyüklük, Allahü teâlânın sıfatlarındandır ve Ona mahsûstur. İnsan, nefsini ne kadar aşağılarsa, Allahü teâlâ indindeki kıymeti o kadar yükselir. Kendine kıymet verenin, Allahü teâlâ katında kıymeti olmaz. Hadîd sûresinin 23. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Allahın size verdiği ni'metlerle şımarmayınız! Kaybettiğiniz maldan ötürü üzülmeyiniz! Allah, kendini beğenen kibirli kimseleri sevmez) buyurulmaktadır. Ömer bin Abdülazîz hazretleri, hutbe okurken kalbine ucub yani kendini beğenmek hâli gelirse hutbeyi yarıda keser, yazı yazarken olursa o kâğıdı yırtar ve; "Allahım nefsimin şerrinden sana sığınırım" buyururdu. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "ULUYAN BİR KÖPEK GİBİ..." "Kalb meleklere mahsûs bir evdir. Gadab, şehvet, hased, kibir gibi kötü sıfatlar, uluyan köpek gibidirler. Köpeklerin bulunduğu yere melekler girmez. Hadîs-i şerîfte, (Köpek ve resim bulunan eve melekler girmez) buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfteki evin kalb olduğunu ve köpeğin de, kötü huylar demek olduğunu söylemiyorum. Açık manalarına inanmakla berâber, yukarıdaki manaları da ilâve ediyorum." Mâlik bin Enes hazretleri, kibirli ve kendini beğenen kimselerden hoşlanmaz ve; "Bir kimse kendini övmeye başlarsa, değeri düşer" buyururdu. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin talebelerinden biri, şeytanın vesvesesine aldanıp benlik ve gurura kapılır. "Artık ben kemâle geldim. Sohbete devâm etmeme lüzum kalmadı" diyerek kendi başına bir yere çekilir. Bir gece rüyâsında, bağlık bahçelik içinde çok lezzetli yemekler yediğini görür. Bu rüyâyı hakîkat zannedip, kibri daha da artar ve bu hâlini arkadaşlarına da anlatır. Onlar da Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerine arz ederler. Talebeyi şeytanın aldattığını anlayan Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri ona; -Seni bu gece yine götürürlerse, oraya vardığında üç defâ Lâ havle oku buyurur. Hakîkaten onu rüyâsında yine götürürler. O kimse, emri hatırlar ve üç defâ Lâ havle okur. Gördüklerini ve kendisinde hâsıl olan hâllerin hepsini unutur. Bir anda kendisini pislik ve çöplük içerisinde bulur. Uyandığında gördüklerini hatırlar ve içine düştüğü hatâyı anlar. Pişman olup tövbe eder ve sohbetlere devâm eder. Bunun üzerine Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri; "Herkese kâmil, olgun bir rehber lâzımdır. Aksi hâlde insan, şeytana tâbi olup onun oyuncağı ve kulu olur" buyurur. SOHBETTE BULUNMANIN FAYDASI Ebû Ali Dekkâk hazretlerine birisi gelerek, din büyüklerinin sohbetinde bulunmanın faydasını sorar. Cevâbında; "Bunda iki fayda vardır. Birincisi; eğer o kimse ilme tâlib olmuşsa, sohbetin bereketiyle ilmi artar. İkinci faydası; eğer sohbette bulunan kimsenin kalbinde benlik ve gurur varsa, o duygular yok olup, ilmi ve edebi artar" buyurur. Ebû Bekir Vâsıtî hazretleri; "Korku ve ümit, kul itâat hâlini bırakıp benlik sevdâsına düşmesin diye, nefsi bağlayan iki yulardır" buyurmuştur. Netice olarak Allahü teâlâ, dinleri, bozuk âdetleri, çirkin modaları kaldırmak, nefsin benlik, egoizm gibi çılgınlıklarını yatıştırmak için göndermiştir. İyi kul, sâhibinin yaptıklarından râzı olan, onları beğenen kuldur. Kendi isteklerini beğenen kimse, kendine kuldur. Din büyüklerinin buyurduğu gibi: "İslâmiyyet, insandaki egoizmi, bencilliği ve mala olan sevgisini yıkmak, yok etmek için gelmiştir."
.
İstediğini söyleyen, istemediğini işitir
4 Ekim 2009 01:00
İnsan, tatlı dilli, yumuşak ve yerinde konuşmayı alışkanlık haline getirmelidir. Dili tatlı olanın ve yerinde konuşanın, dostları ve itibarı çok olur. Söz, yumuşak, tatlı ve yerinde olmalıdır. Söz, ne kadar tatlı, yumuşak olursa olsun, yerinde ve zamanında söylenmezse kıymeti olmaz. Çünkü yerinde söylenmeyen bir söz, tatlı, yumuşak hatta güzel olsa da, acı ve çirkin görünür, birilerinin kalbini incitebilir, kırabilir. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyuruyor ki: "Yumuşak, tatlı söz, insanda gizlenmiş kin kirini temizler. Cidâl ve inâd ise, bunların zıddıdır. Cidâl ve inâd sebebiyle söylenilen kaba ve çirkin sözler, kalbi kırar, geçimi zorlaştırır, kızmaya sebep olur, göğsü daraltır." Söz, az, pürüzsüz, kusûrsuz, yerinde, zamanında olmalı ve çok şey anlatmalıdır. Peygamber efendimiz, bir söz söylediği zamân, sanki dişleri arasından nûr çıkardı. Allahü teâlânın kulları arasında ondan dahâ fasîh ve tatlı sözlü kimse görülmedi. Mübârek sözleri gâyet kolay anlaşılır, gönülleri alır ve rûhları cezbederdi. Söz söylediği zamân, kelimeleri inci gibi dizilirdi. Bir kimse saymak istese, kelimeleri saymak mümkündü. Bazan iyi anlaşılması için, söylediklerini üç kere tekrâr ederdi. Az kelime, söz ile çok şey anlatma özelliğine, cevâmi-ül-kelîm denir. Bu sebeple Peygamber efendimiz; (Bana cevâmi-ül-kelîm yani az sözle çok şey anlatma özelliği verildi) buyurmuştur. SÖZ ÖYLE OLMALI Kİ!.. Kolay, açık ve anlaşılır söz söylemeye de, fasl-ı hitâb denilmektedir. Doğru söyleyenlerin en iyisi ve kendilerine fasl-ı hitâb ve hikmet verilenlerin en üstünü de, yine Muhammed aleyhisselâmdır. Hamdûn-ı Kassâr hazretleri buyuruyor ki: "Söz öyle olmalı ki, tekrar etmeye lüzum kalmamalı, tesirini hemen göstermelidir." Mâlik bin Enes hazretleri, insanlara hayırlı ve güzel işler yapmalarını tavsiye eder ve; "Kendisine hayrı olmayan kimsenin başkasına hayrı olmaz. İnsan kendisi için hayır işlemez, kendisine iyilik yapmazsa, insanlar da ona hayır ve iyilik yapmaz" buyurarak, Peygamber efendimizin; (Kişinin mâlâyânîyi, faydasız şeyleri terk etmesi, Müslümanlığının güzelliğindendir) hadîs-i şerîfini naklederdi. Ayrıca insanların her sözünün kendisinin leh ve aleyhinde olduğunu bildirerek Peygamber efendimizin; (Bir kişi bir söz söyler de o sözden dolayı Cehennem ateşine düşeceği hatırına gelmez. Bir kimse de bir söz söyler, bu sözden dolayı Allahü teâlânın kendisini Cennet'e koyacağı aklına gelmez) hadîs-i şerîfini rivâyet ederdi. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, oğluna hitaben; "Çok söz söyleme. Çok kimsenin sözünü dinlemek, kalbe nifak verir. Az söyle, halkın kötülük ve eğrilerinden aslandan kaçar gibi kaç, bir kenarda dur" buyurmuştur. Ebû Abdullah Dîneverî hazretlerine çok konuşmanın zararlarından sorulduğunda; "Çok söz, iyilikleri yer bitirir. Hattâ yer, kurutur. Tıpkı kuru arâzinin suyu yuttuğu gibi olur" buyurdu. Zekeriyyâ Ensârî hazretleri buyuruyor ki: "Kelimenin, sözün yerini, zamanını hakkıyla bilmeden, o kelimeyi, sözü kullanmayınız. Zîrâ söz, yayından çıkan bir ok gibidir. İnsandan yerinde olmayan bir söz çıkarsa, insan o söze mahkûm ve söz de insana hâkim olur." "ZAMANINDA VE YERİNDE SÖYLE!" Abdullah bin Zeyd hazretleri buyuruyor ki: "Bir sözü, anlamayacak kimseye söyleme! Çünkü o söz, ona zararlı olup, fayda vermez." Ahnef bin Kays hazretleri de; "Bir söze sabretmeyen, çok söz işitir" buyurmuştur. Netice olarak insan, kendini ve insanları sıkıntıya sokacak, üzecek, kıracak söz söylememelidir. Böyle durumlarda susmak, insan için daha iyidir. Karşısındakine güzel sözlerle hitap eden bir kimse, güzel sözlerle karşılık görür, cevap alır. Muhatabına istediğini söyleyen kimse ise, muhatabından istemediği sözleri işitmek durumunda kalır. Ubeydullah-ı Ahrâr hazretlerinin buyurduğu gibi: "Söz, değerli bir şeydir. Fakat zamânında ve yerinde olmalıdır. Söz söylemek, dilin gönülle, gönlün de Hak ile olduğu zaman makbûldür."
.
Nimetleri kendinden bilmek
5 Ekim 2009 01:00
Bir kimsenin, nimetlerin Allahü teâlâdan geldiğini düşünmeyerek kendi yaptığını, kendi kazandığını sanarak sevinmesine, kendini beğenmesine, ucub denir. Ucub, kendini beğenmek, kötü huylardandır. Resûlullah efendimiz; (İnsanı felâkete sürükleyen şeyler üçtür: Hasîslik, nefse uymak, kendini beğenmek) buyurmuşlardır. İmâm-ı Gazâlî hazretleri buyurdu ki: "Allahü teâlânın insana yardımına mâni olan perdelerin en kötüsü, ucub yani ayıblarını görmeyip, ibâdetlerini beğenmektir. Îsâ aleyhisselâm, havârilerine hitaben; (Ey havârîler! Rüzgâr, çok ışıkları söndürmüştür. Ucub da, çok ibâdetleri söndürmüş, sevâblarını yok etmiştir) buyurmuştur." Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri buyuruyor ki: "Günahlara bir defâ, tâatlere ise bin defâ tövbe etmek lâzımdır. Yaptığı ibâdet ve tâatlere bakıp kendini beğenmek, o ibâdeti yapmamak günahından bin kat daha fenâdır." "İBÂDET YAPINCA NEFSİM KABARIYOR!" İmâm-ı Rabbânî hazretleri, bir talebesine hitaben buyuruyor ki: "Soruyorsunuz ki, riyâzet yapınca, ibâdet yapınca, nefsim kabarıyor. Benim gibi sâlih, iyi kimse yoktur sanıyor. İslâmiyyete ters düşen bir şey yapınca da kendimi muhtâç, âciz sanıyorum. Bunun ilâcı nedir diyorsunuz. İkinci olarak bildirdiğiniz ihtiyâç ve âciz olmak, pişmânlıktan ileri gelir ki, çok büyük ni'mettir. Allah korusun, eğer günâh işledikten sonra, pişmân olunmazsa ve hele günâh işlemek tatlı gelirse, günâha ısrâr etmek, dadanmak olur. Pişmânlık, tövbenin bir parçasıdır. Küçük günâha ısrar etmek, büyük günâh olur. Büyük günâha ısrâr etmek, insanı küfre götürür. Sizin bu ikinci hâliniz, büyük ni'mettir. Buna şükrediniz ki, pişmânlığınız çoğalsın ve İslâmiyyete uymayan işlerden sizi korusun. İbrâhîm sûresi 7. âyetinde meâlen, (Şükrederseniz, ni'metimi arttırırım!) buyuruldu. Nefsinizin birinci hâli, ucub, yani ibâdet yaptığı için kendini beğenmek egoizmdir. Ucub, korkunç bir zehirdir, öldürücü bir hastalık olup, ibâdetleri ve iyilikleri yok eder. Ateşin odunu yakması gibidir. Bunun ilâcı, iyi işlerini kusûrlu görmeli, bunlardaki gizli çirkinlikleri düşünmeli, böylece, kendinin ve ibâdetlerinin kusûrlu, bozuk olduğunu anlamalıdır. Hattâ, onları beğenilmeyecek, kovulacak bir hâlde bulmalıdır. Bir hadîs-i şerîfte, (Kur'ân-ı kerîm okuyan çok kimse vardır ki, Kur'ân-ı kerîm bunlara lânet eder) buyuruldu. Başka bir hadîs-i şerîfte, (Oruç tutan çok kimse vardır ki, onların orucu, yalnız açlık ve susuzluk çekmek olur) buyuruldu. İnsan, ibâdetinin, iyiliğinin çirkin tarafı olmadığını sanmamalıdır. Biraz incelenirse, Allahü teâlânın yardımıyla hepsini çirkin bulur. Güzelliğin kokusunu bile duymaz. Böyle kimsede ucub hâsıl olabilir mi, nefis kendini beğenebilir mi? Bir kimse, amellerini, ibâdetlerini kusûrlu görünce, bunların kıymeti artar, kabûl edilmeye lâyık olurlar. İyiliklerinizi böyle görmeye ve ucub, egoizm hâsıl olmamasına çalışınız. Yoksa sonu çok kötü olur." ŞEYTANIN BİR HÎLESİ!.. Şeytan, kişinin yaptığı ibâdetlere mâni olamayacağını anlayınca, insana ucub yani ibâdetlerini beğenmek vesvesesi verir. "Senin gibi akıllı, uyanık kimse var mı? Bu zamânda, herkes gaflet uykusunda iken, sen ibâdet yapıyorsun" der. Buna karşılık, "Bu akıl ve uyanıklık, benden değildir, Rabbimin ihsânıdır. Onun ihsânı olmasa, ibâdet yapamam" demelidir. Nefis, inkârdan kurtulup, Allahü teâlânın kazâ ve kaderinden râzı olursa, Allahü teâlâ da, ondan râzı olur. Böylece kendini anlar, büyüklük, kendini beğenmek hastalığından kurtulur. Netice olarak, kendini ve yaptıklarını beğenen, gelen nimetleri kendinden bilen bir kimse, kibirli olur, işlediği günâhları unutur ve günahlarına tövbe edemez hâle gelir. Kendini beğenen, nimetleri kendinden bilen kimse, Allahü teâlâyı ve Onun azâbını unutur, başkalarından istifâde etmekten mahrûm kalır ve hiç kimse ile meşveret edemez, kimseye danışmaz. Seyyid Tâhâ-i Hakkârî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Amellerinizi ucub yani kendini beğenmek, ibâdeti kendinden bilmek ile örtüp yok etmeyiniz."
.
Kötü huylardan kurtulmak için
11 Ekim 2009 01:00
İnsanın sûretine, şekline Halk denir. İnsanın kalbindeki kuvvete, huya Hulk denir. Kötü ahlâk, kalbin hastalıklarındandır. Kötü huyların tedâvîleri ise güçtür. Her kötü huyun ilâcını iyi bilmek ve bu ilâçları iyi kullanmak lâzımdır. Huy, kalbdeki meleke ve kalbdeki arzû, hâl demektir. İnsanın i'tikâdı, sözleri, hareketleri, hep bu kuvvetten hâsıl olmaktadır. İnsanın istekli hareketleri, huylarının eseridir. Ahlâkı değiştirmek, kötüsünü yok edip, yerine iyisini yerleştirmek mümkündür. Hadîs-i şerîfte; (Ahlâkınızı iyileştiriniz!) buyurulmuştur. İslâmiyyet mümkün olmayan şeyi emretmez. Tecrübeler de, bunun böyle olduğunu göstermektedir. Fakat insanların, ahlâklarını değiştirmek, düzeltmek kabiliyetleri aynı değildir. Kendinde kötü huy bulunan bir kimse, önce buna yakalanmanın sebebini araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak lâzımdır. Çünkü insanın, alıştığı şeyden kurtulması çok zordur. Zira kötü şeyler, nefse tatlı gelir. İnsan, kötü bir şey yapınca, hemen arkasından nefsine güç gelen şeyleri yapmayı âdet edinmesi, kötü huydan kurtulmak için faydalı bir ilâçtır. Meselâ, bir kötülük yaparsam, şu kadar sadaka vereceğim veyâ oruç tutacağım, gece namâzları kılacağım diye yemîn etmelidir. Nefis, bu güç şeyleri yapmamak için, onlara sebep olan kötü âdetini yapmaz. Kötü ahlâkın zararlarını okumak, işitmek de, bu kötü huylardan kurtulmak için faydalı ilâçlardandır. Peygamber efendimiz; (Her günâhın tövbesi vardır. Kötü ahlâkın tövbesi olmaz. İnsan, kötü huyunun tövbesini yapmayıp, dahâ kötüsünü yapar) buyurmuşlardır. "BAHÇE SENİN İSE MİLLET BENİM!" Vaktiyle gönül ehli bir zât, talebelerine, kötü huyla alâkalı şöyle bir hâdise nakleder: Kötü huylu birinin bir bahçesi varmış. Bahçesinin kenarlarına, insanlara zarar versin diye dikenler dikmiş. Zamanla dikenler büyümüş, bahçenin dışına taşmış. İnsanlar da geçecek başka yer olmadığından, oradan geçiyorlar ve her taraflarına dikenler batıyormuş. Nihayet dayanamayıp, bahçe sahibine; -Efendim, biz bu dikenler sebebiyle buradan geçemiyoruz. Ne olur bu dikenleri kesseniz demişler. Fakat bahçe sahibi; -Size ne oluyor, bahçe benim, istediğimi ekerim, dikerim diye ters bir cevap vermiş. İnsanlar da, o bölgenin âmiri olan Emirine gitmişler ve olanları anlatıp, bahçe sahibinden şikâyette bulunmuşlar. Şikâyet üzerine, Emir, bahçe sahibini çağırmış ve; -İnsanlar rahatsız oluyorlar, dikenleri kes, temizle diye emir vermiş ise de, adam; -Bahçe benim, kimse karışamaz cevabını vermiş. Bunun üzerine oranın Emiri; -Bahçe senin ise, millet de benim diyerek adamın hapse atılmasını emretmiş. Bahçe sahibi işin ciddiyetini anlayıp; -Beni Emirin huzûrun çıkarın diye yalvarmaya başlar ve görevliler de onu tekrar Emirin yanına çıkarırlar. Adam; -Efendim, siz haklısınız, ben yanlış yaptım, izin verin gidip o dikenleri temizleyeyim demiş ve doğru bahçesine gitmiş. Fakat dikenler o kadar büyümüş ve kök salmış ki, temizlemek mümkün değil. Çünkü bu dikenlerin kök salmadan önce temizlenmesi lâzım imiş. Fakat adamcağız, işin ucunda hapiste yatmak tehlikesi olduğundan, çaresizlik içinde temizleme işine başlamış. Kartlaşmış ve kök salmış dikenleri kesmeye, temizlemeye çalışırken dikenlerin üzerine düşmüş ve çeşitli yerlerine batan dikenler sebebiyle de adam ölmüş. Bu hâdiseyi anlatan zât buyuruyor ki: "Kötü ahlâkı bu kadar kök salan bir kimse, ne yazık ki o kötü huyu ile beraber ölür. Peki ne yapması gerekirdi? Tedâvi olması, o dikenleri aşılaması gerekirdi. Eğer o diken köklerine aşı yapsa idi, diken yerine, o kökler üzerinde güller açabilirdi." Netice olarak, kötü huydan kurtulmak, tedâvi olabilmek, dikenlere gül aşılayabilmek için, mutlaka hakiki bir âlime, rehbere gitmek lâzımdır. Hakiki bir âlim ve rehber bulunamazsa, böyle âlimlerin kitaplarına müracaat etmeli, bu kitapları okumalıdır.
.
Bütün ameller, niyete bağlıdır
18 Ekim 2009 01:00
İnsan, bir işe başlarken, niyetine dikkat etmelidir. Niyeti iyi ise, o işi yapmalıdır. Niyeti, yalnız Allahü teâlâ için olmazsa, yapmamalıdır. Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrât ve hasenâtına, malına, rütbesine bakarak sevâb ve ikrâm vermez. Bunları ne düşünce ile, ne niyet ile yaptığına bakarak, sevâb veyâ azâb verir. İnsanlar, birbirlerinin yüzüne, Allahü teâlâ ise, kalbe ve niyete bakar. İnsanlar, birbirlerinin ne yaptıklarına, Allahü teâlâ ise, neden yaptıklarına bakar. Bir işi ne için yaptığımızı en iyi bilen, Allahü teâlâdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlâ, sizin sûretlerinize, mallarınıza, bakmaz. Kalblerinize ve amellerinize bakar) buyuruldu. Günâhlar, niyetsiz veyâ iyi niyet ederek işlenirse, günâh olmaktan çıkmaz. TAATLAR VE MUBAHLAR... (Ameller, niyete göre iyi veyâ kötü olur) hadîs-i şerîfi, tâatlara ve mubâhlara niyete göre sevâb verileceğini bildirmektedir. Bir kimse, birinin gönlünü almak için başkasını incitse veyâ başkasının malı ile sadaka verse, yâhut harâm para ile mekteb, câmi yaptırsa, bunlara sevâb verilmez. Bunlara sevâb beklemek, câhillik olur. Zulüm, günâh, iyi niyet ile işlenirse, yine günâh olur. Böyle işleri yapmamak sevaptır. Bilerek yaparsa, büyük günâh olur. Günâh olduğunu bilmeyerek yaparsa, Müslümânların çoğunun bildiği şeyleri onun bilmemesi, öğrenmemesi de günâh olur. Bazı bilinmeyen ve görülmeyen hizmetler ve ibâdetler vardır. Ama onun kazancını da kimse tahmin edemez. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm Peygamber efendimize gelerek; -Ya Resûlallah, bu gece Ebû Bekr'in kazandığı sevap, kazandığı derece, kıyâmete kadar gelecek bütün insanların kazancından daha fazladır. Ebû Bekir böyle bir ibâdet yaptı, diye haber verdi. Ertesi gün Peygamber efendimiz, hazret-i Ebû Bekr'i yanına çağırdılar ve; -Ya Ebâ Bekir, sen dün gece nasıl bir ibâdet yaptın? diye suâl ettiler. Hazret-i Ebû Bekir; -Her zamanki gibi ya Resûlallah, namaz kıldım, Kur'ân-ı kerîm okudum, yattım diye cevap verdi. Peygamber efendimiz; -Başka ne yaptın? Sen dün gece öyle bir ibâdet yaptın ki, kıyâmete kadar gelecek Müslümanların sevapları toplamından daha fazla sevap kazandın. Anlat bakalım nasıl bir ibâdet yaptın buyurdular. Hazret-i Ebû Bekir; -Ya Resûlallah şu olabilir mi? Yatağa yattığım zaman kendi kendime, "Ya Rabbi, sen her şeyin sahibi, yaratanısın. Cenneti, Cehennemi yaratıp dolduracağını bildirdin, öyle takdir ettin. Cehennem insanlar ile dolacağına göre, benim vücudumu öyle büyüt ki, Cehennemi ben doldurayım, başka kimse girmesin" dedim. Hazret-i Ebû Bekir, kimseye söylemediği, kimsenin bilmediği bu niyeti sebebi ile kıyâmete kadar kimsenin erişemeyeceği kadar sevap kazanmıştır. Allahü teâlâ indinde kalbden yapılan ibâdet, zikir, niyet, dil ile yapılandan efdâldir. Hatta niyet, dil ile olup, kalb gâfil olursa, o niyet, niyet değildir. Dinimizin esası, kalbteki niyettir. Namaza dururken, bir yere giderken insan içinden sürekli konuşur. O konuştukları, Allahü teâlâ indinde bilinir, ona göre de ecir verilir. Günâh verilmesi için yapılması lâzım, fiile dönmesi lâzım. Ancak ecre sebep olacak işi, içinden geçirdiği anda sevap yazılır. İYİ HASAT ALMAK İÇİN... Nasîruddîn Çırağ-ı Dehlevî hazretleri, kendisini ziyârete gelip nasihat isteyen bir çiftçiye; "Çiftçilik saygıdeğer bir meslektir ve pekçok Allah adamı bu meslekle hayâtını kazanmaktadır. Tarlayı sürerken, kalb ve dil ile Allahü teâlâyı hatırla. Bu hâl, senin iyi hasat almanı sağlar. İyi niyet olmadan, hiçbir işe başlama! Eğer bir kimse, başkaları namaz kılıyor diye namaz kılarsa, Allahü teâlâ bu namazı kabûl etmez" buyurmuştur. Netice olarak din demek, niyet demektir. Bütün ameller, bütün ibâdetler niyete bağlıdır. Bir kimsenin ameli çok fakat niyeti bozuk ise, bu amelin, o kimseye bir faydası olmaz. Niyet güzel fakat yapılan amellerde eksiklikler varsa, Allahü teâlânın izni ile bu kimsenin kurtulması umulur.
.
Herkes tercihinden sorumludur
19 Ekim 2009 01:00
Bir işi yapıp yapmamaktaki gücü yetmeye kudret, o işi tercîh etmeye ihtiyâr, ihtiyâr olunanı yapmayı dilemeye de irâde denir. Bir işi kabûl etmeye ise rızâ, beğenmek denir. İşin yapılmasına te'sîr etmek şartı ile, irâde ile kudretin bir araya gelmesine de halk, yaratmak denir. Akıl, his uzuvlarından, şeytândan ve nefisten kalbe gelen arzûları inceleyerek, iyilerini kötülerinden ayıran bir kuvvettir. Akıl, nefsin isteklerini Peygamberlerin iyi dedikleri şeylerden ayırıp, kalbe bildirir, kalb de, aklın bildirdiğini tercîh ederse, nefsin arzûlarını yapmayı irâde etmez. Kalb, İslâmiyyetin iyi dediklerini tercih eder ve yaptırırsa, insan saâdete kavuşur. Kalbin, iyiden, kötüden birini tercih etmesine kesb denir. Allahü teâlâ, kullarının tâatlarını, günâhlarını irâde eder ve yaratır. Fakat, tâattan râzıdır, günâhtan ise râzı değildir. Her şey, Allahü teâlânın irâde ve yaratması ile var olur. En'âm sûresinin 102. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Ondan başka ilah yoktur. Her şeyin hâlıkı, yaratanı ancak Odur) buyurulmuştur. MU'TEZİLE VE CEBRİYYE... Mu'tezile fırkasında olanlar, insan dilediği işi, kendi yaratır diyerek kazâ ve kaderi inkâr ettiler. Cebriyye fırkası da, insanda tercih etmek kuvveti yok sanarak, insanı, taşa, oduna benzettiler. İnsanlar, hâşâ, günâh sâhibi değildir. Bütün kötülükleri yaptıran Allahü teâlâdır, dediler. Cebriyye fırkasındakilerin dediği gibi, insanda irâde ve tercih etme özelliği olmasaydı, kötülükleri, günâhları, Allahü teâlâ zor ile yaptırsaydı, eli, ayağı bağlanıp dağdan aşağı yuvarlanan kimse ile, yürüyerek, etrâfını seyrederek inen kimsenin hareketlerinin birbirlerinden farklı olmaması lâzım olurdu. Hâlbuki, birincinin yuvarlanması zorla, ikincinin inmesi ise, kendi isteği ve tercihi ile olmaktadır. Mu'tezile veyâ Kaderiyye adındaki fırkanın dediği gibi, insan dilediğini kendi yaratıyor zannetmek de, (Her şeyi yaratan Allahü teâlâdır) âyet-i kerîmesine inanmamak olduğu gibi, yaratmakta, insanlar, Allahü teâlâya ortak edilmiş olur. İnsan bir iş yapmak istese, Allahü teâlâ da, o işin yapılmasını istemese, Allahü teâlânın dilediği olur. İnsan, her dilediğini yapamaz, yaratamaz. İnsanın her istediği olsa idi, o zaman Allahü teâlânın, âciz olması îcâb ederdi. Allahü teâlâ aciz olmaktan uzaktır. Ancak, Onun irâde ettiği olur ve her şeyi yaratan, var eden, yalnız Odur. İlâhlık böyle olur. İnsanlar için, "Şunu yarattı, bunu yarattı" gibi söylemek, yazmak çok çirkindir, Allahü teâlâya karşı edebsizliktir ve îmânın gitmesine sebep olur. Kulların ihtiyârî hareketleri, kendi irâdeleri ile olmayan, hattâ haberleri bile olmadan, nice fiziksel, kimyâsal ve fizyolojik olaylarla meydâna gelmektedir. Bu inceliği anlamış olan insâflı bir fen adamı, kendi ihtiyârî hareketlerine, "yarattım" demek şöyle dursun, "ben yaptım" demeye bile sıkılır. Bilgisi, anlayışı ve edebi az olan ise, her yerde her şeyi söylemekten sıkılmaz. KİM NEYİ TERCİH EDERSE!.. Kader; Ahmet kendi arzûsu, tercihi ve kudreti ile Müslümân olur ve Kirkor da, kendi isteği, beğenmesi ile küfrü tercîh eder şeklindedir. Memleketi, ırkı ne olursa olsun, kim neyi tercih ederse, ona kavuşmaktadır. Archibald Hamilton ismindeki bir İngiliz; "Ben bir Hıristiyan olarak doğduğum ve bir Hıristiyan terbiyesi aldığım hâlde, bâtıl inanışları bir türlü kabullenememiştim. Ben, bir tek Allaha, huzûr ve ihlâs ile ibâdet etmek istiyordum. Hâlbuki ne Roma kilisesi ve ne de İngiliz kilisesi bunu bana sağlayamıyordu. İşte bu sebeple beni tâm tatmîn eden Müslümânlığı, vicdânımın telkînine uyarak kabûl ettim ve ancak ondan sonra, kendimi Allahü teâlânın hakîkî kulu ve dahâ iyi bir insân olarak hissetmeye başladım" demektedir. Netice olarak insan, neyi tercih ediyorsa, tercih ettiğinin sebebine yapışıyorsa ona kavuşuyor ve tercih ettiklerinden de sorumlu oluyor. Allahü teâlâ hayır ve şer işlemekte insanları serbest bırakmıştır. İsteyen hayır, isteyen de şer işler ve neticesine de katlanır.
.
Seven, sevdiğinin yolunda olur
25 Ekim 2009 01:00
İnsanın, inanmak, sevmek, korkmak, kalbindedir. İtikâd eden, yani îmân eden ve kâfir olan, kalbdir. Kalbi temiz olan, İslâmiyyete uyar, kötü olan ise İslâmiyetten uzaklaşır. Güzel, iyi ahlâkın ve kötü huyların yeri kalbdir. Kalb, yürekte bulunan bir kuvvettir ki, buna gönül denir. Bedendeki bütün organlar, kalbin emrindedir. Bir kimseyi sevmek için, onun yolunda olmak, onun sevdiklerini sevmek lâzımdır. Bu sebeple her mü'minin, Resûlullah efendimizi çok sevmesi lâzımdır. Onu çok seven, Onu çok anar, çok söyler, çok över. Hadîs-i şerîfte; (Bir şeyi çok seven, onu çok anar) buyuruldu. Resûlullah efendimizi çok sevmek lâzım olduğunu bütün İslâm âlimleri uzun yazmışlar, bildirmişlerdir. Hadîs-i şerîfte; (Bir kimse, beni çocuğundan ve babasından ve herkesten daha çok sevmedikçe, îmân etmiş olmaz) buyuruldu. Yani îmânı olgun olmaz. Allahü teâlâyı sevenin, Onun Resûlünü de sevmesi vâcibdir ve sâlih kulları da sevmesi lâzımdır. ÂLİMİ KÖTÜLEYENİN İMANI GİDER! İslâm ilimleri ve İslâm âlimleri ile alay etmek küfür olur. İslâm âlimine söven, kötüleyenin îmânı gider. Fısk ve bid'at sebebi ile sevmemek, lâzım olur ise de, dünyâ işleri sebebi ile sevmemek, günâh olur. Sâlihleri sevmemek de böyledir. Hadîs-i şerîfte; (Üç şey îmânın lezzetini artırır: Allahü teâlâyı ve Resûlünü her şeyden çok sevmek, kendisini sevmeyen Müslümânı Allah rızâsı için sevmek, Allahü teâlânın düşmanlarını sevmemek) buyuruldu. İbâdeti çok olan mü'min, ibâdeti az olandan dahâ çok sevilir. İsyânı dahâ çok olan, küfrü ve fuhşu yayan kâfirleri dahâ çok sevmemek lâzımdır. Hadîs-i şerîfte; (Allahü teâlânın bazı kulları vardır. Bunlar, Peygamber değildir. Peygamberler ve şehîtler, kıyâmet günü bunlara imrenirler. Bunlar, birbirini tanımayan, uzak yerlerde yaşayan, Allah için birbirini seven mü'minlerdir) buyuruldu. Allah için düşmanlık edilmesi lâzım gelenlerin başında, insanın kendi nefsi gelir. Sevmek demek, onların yolunda bulunmak demektir. Îmânın alâmeti de, "Hubb-i fillah ve buğd-i fillah"tır. Peygamber efendimiz; (İbâdetlerin en kıymetlisi, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır) buyurmuştur. Allahü teâlâ, dinleri, Peygamberleri, kalbi temizlemek için göndermiştir. Kalbi temiz olan, herkese iyilik eder, dünyâda, râhat, huzûr içinde yaşar ve âhirette de, sonsuz saâdete kavuşur. Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okuyup, öğrenip de, öğretmeye çalışan ana, baba, evlâdı için büyük ni'mettir. Böyle olan kitap, dergi, gazete, radyo ve televizyonlar da, bütün millet için büyük bir ni'mettir. Etiketi ne olursa olsun, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâplarını okumamış, okusa da anlayamamış olan bir kimsenin, İslâmiyyet hakkındaki sözleri, yazıları, kıymetsizdir. SALİH KİMSELERLE ARKADAŞ OL!.. İnsan, dînine ve emânetine güvendiği sâlih kimselerle arkadaşlık etmelidir. Yahûdîler ve Hıristiyanlar, Peygamberlerini sevdiklerini söylüyorlar ise de, onların yolunda olmadıkları için, âhirette Peygamberlerinin yanında olmayacaklardır. Yüksek rûhlar, sevdikleri rûhları yukarı çekerler. Alçak rûhlar da, aşağı çeker. İnsan, öldükten sonra, rûhunun nereye gideceğini, dünyâda sevdiklerinin hâlinden anlamalıdır. Netice olarak insan, bir başkasını, tabîatı gereği, akıl îcâbı yahut kendisine yaptığı iyilikler sebebiyle veyâ Allahü teâlânın rızâsı için sever. Seven, sevdiğinin yolunda bulunmazsa, sevgisi sahîh olmaz. Sevmenin en kuvvetli alâmeti, sevdiğinin sevdiklerini sevmek, sevmediklerini sevmemektir. Dünyada birbirini seven kimselerin rûhları birbirlerini cezbettiği gibi, kıyâmette de birbirlerini cezbederler. İnkâr edenleri seven, onlarla birlikte Cehenneme gider. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (İnsân, dünyâda kimi seviyorsa, âhirette onun yanında olacaktır.)
.
Dinin direği namazdır...
26 Ekim 2009 01:00
Dînimizde, îmândan sonra en kıymetli ibâdet, namaz kılmaktır. Namaz dînin direği, ibâdetlerin en üstünü ve İslâmın da ikinci şartıdır. Arabîde namaza salât denir. Salât, kelime anlamı itibariyle, duâ, rahmet ve istiğfar demektir. Namazda, bu üç mananın hepsi bulunduğu için, salât denilmiştir. İbâdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allahü teâlâya en çok yaklaştıran hayırlı amel, namazdır. Namazı doğru kılmakla şereflenen bir kimse, çirkin, kötü şeyler yapmaktan korunmuş olur. Ankebût sûresinin 45. âyet-i kerîmesinde meâlen; (Doğru kılınan namaz, insanı pis, çirkin ve yasak işleri işlemekten korur) buyuruldu. İnsanı kötülüklerden uzaklaştırmayan bir namaz, doğru namaz değildir, görünüşte namazdır. Bununla beraber, doğrusunu yapıncaya kadar, görünüşü yapmayı elden bırakmamalıdır. İslâm âlimleri; "Bir şeyin hepsi yapılamazsa, hepsini de elden kaçırmamalıdır" buyurmuşlardır. Sonsuz ihsân sâhibi olan Rabbimiz, görünüşü hakîkat olarak kabûl edebilir. Namazlarını şartlarına uygun olarak kılmayan kimseye; "Böyle bozuk namaz kılacağına, hiç kılma" dememelidir. "Böyle bozuk kılacağına doğru kıl" demeli ve bozuk olan yerleri düzeltmeli ve bu inceliği iyi anlayıp ona göre hareket etmelidir. DOĞRU İLE BOZUK ARASINDAKİ FARK Âdet üzere, alışkanlık ile namâz kılan ve oruç tutan çoktur. Fakat, İslâmiyyetin çizdiği hudûdu gözeten, harâm ve şüphelilere düşmemeye dikkat eden ise, pek azdır. Doğru ve hâlis ibâdet edenleri, âdet üzere, bozuk ibâdet edenlerden ayıran fark, Allahü teâlânın emirlerini gözetmektir. Çünkü namâz ve orucun hâlisi de, bozuğu da görünüşte berâberdir. Beş vakit namâzı, gevşeklik göstermeyerek, tembellik etmeyerek ve şartlarına uyarak cemâat ile kılmalıdır. Peygamber efendimiz; (Müslümân ile kâfiri birbirinden ayıran namâzdır) buyurmuşlardır. Namâzı, şartlarına uyarak, kıymet vererek, doğru ve iyi kılan bir kimse Müslümândır. Namâza ehemmiyet vermeyen, doğru kılmayan veyâ hiç kılmayan kimsenin Müslümânlığı, bu bakımdan şüphelidir. Bir kimse, namâzı doğru ve iyi kılınca, İslâm ipine yapışmış olur. Çünkü namâz, İslâmın beş şartından ikincisidir. Namazları, mümkün olduğu kadar, iki kişi ile bile olsa cemâat ile kılmalıdır. Cemâat ile kılmak, yalnız kılmaktan daha çok sevaptır. Namazda her uzvun tevâzu göstermesi ve kalbin de, Allahü teâlâdan korku üzere olması lâzımdır. İnsanı dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtaracak ancak namazdır. Çünkü Allahü teâlâ, Mü'minûn sûresinin başında meâlen; (Mü'minler herhâlde kurtulacaktır. Onlar, namazlarını huşû ile kılandır) buyurmaktadır. Tehlike, korku bulunan yerde yapılan ibâdetin kıymeti kat kat daha çok olur. Düşman saldırdığı zaman, askerin ufak bir iş görmesi, pek çok kıymetli olur. Gençlerin ibâdet etmeleri de, bunun için daha kıymetlidir. Çünkü, nefislerinin kötü isteklerini kırmakta ve ibâdet yapmama isteğine karşı gelmektedirler. Gençlik çağında, insana musallat olan üç düşman, ona ibâdet yaptırmak istemez. Bunlar, şeytan, nefis ve kötü arkadaştır. Genç olan kimse, bunlardan gelen kötü isteklere uymayıp, namazını kılarsa, ibâdetlerini terk etmezse çok kıymetli olur. Yaşlı kimsenin yaptığı ibâdetten kat kat fazla sevâb kazanır. Az ibâdetine çok mükâfat verilir. DİNİMİZDE İLK EMREDİLEN FARZ Netice olarak, Allahü teâlânın en çok beğendiği ve tekrar tekrar emrettiği ibâdet, beş vakit namazdır. Allahü teâlânın, Müslümânlara îmân ettikten sonra en önemli emri, namaz kılmaktır. Dînimizde ilk emredilen farz da namazdır. Kıyâmette de, îmândan sonra ilk soru namazdan olacaktır. Beş vakit namazın hesâbını veren, bütün sıkıntı ve imtihânlardan kurtulup, sonsuz kurtuluşa kavuşur. Cehennem ateşinden kurtulmak ve Cennete kavuşmak, namazı doğru kılmaya bağlıdır. Bu sebeple, namazdaki her hareketi en iyi şekilde yapmaya uğraşmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Namaz dînin direğidir. Namaz kılan kimse, dînini kuvvetlendirir. Namaz kılmayan, elbette dînini yıkar.)
.
Bâtılı değil, hakkı taklit etmelidir
1 Kasım 2009 01:00
Allahü teâlâ, merhametinin çokluğundan, bütün insanların dünyâda rahat, huzûr içinde yaşamalarını ve öldükten sonra da, nimetler, lezzetler içinde sonsuz kalmalarını istiyor. Bu saâdete kavuşabilmeleri için îmân etmelerini, Müslümân olmalarını, Peygamberi Muhammed aleyhisselâmın ve Onun Eshâbının yolunda birleşmelerini, yardımlaşmalarını emrediyor. Peygamber efendimiz; (Karanlık gecelerde, yıldızlar yol gösterdikleri gibi, Eshâbım da, saâdet yolunu göstermektedirler. Herhangisinin sözlerine tâbi olursanız, saâdete kavuşursunuz) buyurdu. BOZUK FIRKALAR MEYDANA GELDİ!.. Eshâb-ı kirâm, İslâmiyyeti Resûlullah efendimizden öğrendiler ve öğrendiklerini, kendi düşüncelerini karıştırmadan gittikleri yerlere yaydılar. İslâm âlimleri de, Eshâb-ı kirâmdan işittiklerini kitâplara yazdılar. Bu âlimlere Ehl-i sünnet âlimleri denir. Sonradan gelen âlimlerden bâzıları, eski Yunan filozoflarından, İslâmiyyeti yıkmak isteyenlerin yalanlarından ve kendi zamânlarındaki fen bilgilerinden, kafalarında hâsıl olan düşüncelerini ekleyerek, yeni din bilgileri ortaya çıkardılar. İslâm âlimi olarak konuşup, İslâmiyyeti içeriden yıkmaya çalıştılar. Bunlardan, mânâları açık olan âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfleri değiştirenlerin imânı gitti, küfre girdiler. Mânâları açık olmayanlara yanlış mânâ verenler de, Bid'at sahibi oldu. Böylece Müslümân ismini taşıyan birçok bozuk bid'at fırkası meydâna geldi. Din düşmanları da, bundan istifâde ederek, küfür ve bid'at fırkaları meydâna çıkararak, hakîkî Müslümânlığı yok etmeye çalıştılar. Bugün de, bu çalışmalar değişik isimlerle sürdürülmekte ve Müslümanları birbirine düşman etmektedirler. Ehl-i sünnet itikadındaki Müslümânların birbirlerini sevmeleri, zarar vermemeleri, yardımlaşmaları, güler yüz, tatlı dil ve yazılar ile birbirlerini îkâz etmeleri, uyarmaları lâzımdır. Birbirlerine ve bütün insanlara iyilik etmeleri, İslâmın güzel ahlâkına uymaları, fitne çıkarmaktan çok sakınmaları, kimsenin, malına, canına, ırzına saldırmamaları lâzımdır. Zaten hakiki Müslümân böyle olur. Müslümanların bütün sözleri, yazıları, hareketleri, yapıcı, birleştirici olmalıdır. Ne yazık ki, din düşmanı, insanlık düşmanı olanlar, menfâatlerini, zevklerini ön plânda tutanlar, kendilerini Müslümân, hattâ din adamı göstererek, Müslümânları bölmeye, birbirine düşman etmeye çalışıyorlar. Dinde reform yapacağız diyerek, İslâm dînini bozmaya kalkışıyorlar. Bunun yanı sıra câhillik ve tembellik gibi iki büyük düşman da, akla ve dîne uymaya, hakkı bâtıldan, iyiyi kötüden ayırmaya mâni olmaktadır. Osmanlılardan sonra Mısır'da din işleri, ehliyetsiz ellerde kaldı. Asırlardan beri İslâm âlimi yetiştiren Câmi'ul-ezher Medresesi idâre meclisine, Abduh adında bir mason getirildi ve Mısır'daki Müslümânların itikatlarını bozdular. Abduh'un üstâdı olan mason Cemâleddîn-i Efgânî de, İstanbul'a getirilerek, İslâmiyyet içeriden yıkılmak istendi. Mason Abduh'un yetiştirmesi olan Reşîd Rızâ'nın "Muhâverât" isimli kitâbı, ülkemizde de, "Mezâhibin telfîkı ve İslâmın bir noktaya cem'i" ismi ile yayınlandı. Hakîkî din adamları, bu kitâbın zararlı olduğunu görerek yayılmasını önlemişler ise de sonradan yayınlanmıştır. ZARARLI KİTAPLARI OKUMAMALI!.. Şimdi de, gençlerin bu ve benzeri zararlı kitâpları okuyarak, İslâm âlimlerinin, dört mezheb imâmlarının büyüklüklerinden şüpheye düşmelerinden korkulmaktadır. Dört mezhebden birini taklit etmenin hak, mezhebsizliğin ise, bâtılı taklit etmek olduğu, Ehl-i sünnet âlimleri tarafından bildirilmiştir. Netice olarak, gayr-ı müslimler, analarını, babalarını, kendi din adamlarını taklit ettikleri için İslâm dînini kabul etmiyorlar. Mezhebsizler de, ana-babalarını, mezhebsiz hocalarını taklit ettikleri için, dört mezhebden birine tâbi olamıyorlar. Ehl-i sünnet ise, Eshâb-ı kirâmdan ve mezheb imâmlarından gelen bilgilerden edindikleri doğru îmânlarından dolayı, dört mezhebden birine sarılıyorlar, onları taklit ederek yollarında gidiyorlar
.
Allahü teâlâya inanmak ve görmek
2 Kasım 2009 01:00
Îmân; keşf ile, vicdânla bularak, yâhut bir delîl ile aklın anlaması ile veyâ seçilmiş, beğenilmiş bir söze güvenerek, uyarak, belli altı şeye gönülden inanmak ve dil ile de söylemek demektir. Îmânın ilk şartı, Allahü teâlânın varlığına ve bütün varlıkların yaratıcısı olduğuna inanmaktır. Dünyâ ve âhiret âleminde bulunan her şeyi, maddesiz, zamânsız ve benzersiz olarak yoktan var eden, ancak Allahü teâlâdır diye kesin inanmalıdır. Her maddeyi, atomları, molekülleri, hücreleri, hayâtı, ölümü, her olayı, her çeşit kuvveti, enerji çeşitlerini, hareketleri, rûhları, melekleri, canlı cansız her varı, yoktan var eden ve hepsini, her ân varlıkta bulunduran, Allahü teâlâdır. Âlemlerde olan her şeyi, hiçbiri yok iken, bir anda yarattığı gibi, her zamân, birbirlerinden de var etmektedir. Kıyâmet günü gelince, her şeyi bir anda yine yok edecektir. Her varlığın yaratanı, sâhibi, hâkimi yalnız Allahü teâlâdır. Onun hâkimi, âmiri, üstünü yoktur diye inanmak lâzımdır. Her üstünlük, her kemâl sıfat, Onundur. Onda, hiçbir kusûr, hiçbir noksan sıfat yoktur, dilediğini yapabilir. Yaptıkları, kendine veyâ başkasına faydalı olmak veya bir karşılık için değildir. Bununla berâber, her işinde, hikmetler ve faydalar vardır. O, SÖZÜNDEN DÖNMEZ!.. Kullarına iyi, faydalı olanı vermeye, kimisine sevâb, kimisine azâb yapmaya mecbûr değildir. Âsîlerin, günâh işleyenlerin hepsini Cennete koysa, ihsânına yakışır. İbâdet edenlerin hepsini Cehenneme atsa, adâletine uygun olur. Fakat îmân edenleri Cennete sokacağını, bunlara sonsuz ni'metler, iyilikler vereceğini, inkâr edenlere ise, Cehennemde sonsuz azâb edeceğini dilemiş ve bildirmiştir. O, sözünden dönmez. Bütün canlılar îmân edip itâat etse, Ona hiçbir faydası olmaz. Bütün âlem inkâr etse, azgın, taşkın olsa, karşı gelse, Ona hiçbir zarar veremez. Şirkten, inkârdan başka, herhangi bir büyük günâhı işleyip, tövbesiz ölen kimseyi, dilerse affeder. Küçük bir günâh için de, dilerse azâb edebilir. Müslümân olup, ibâdet eden, fakat, i'tikâdı Ehl-i sünnet i'tikâdına uymayan ve tövbe etmeden ölen kimseye, Cehennemde azâb edecek ise de, böyle Bid'at sâhibi Müslümânlar, Cehennemde sonsuz kalmayacaktır. Allahü teâlâ, kıyâmet günü, mahşer yerinde, îmânsız olarak ölenlere ve günâhı olan mü'minlere, kahır ve celâl ile; sâlih olan mü'minlere ise, lutuf ve cemâl ile muâmele edecektir. Mü'minler, Cennette, Allahü teâlânın cemâli ile şereflenecekler, kâfirler ise, bundan mahrûm kalacaklardır. Hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü Rabbinizi, ondördüncü ayı gördüğünüz gibi görürsünüz!) buyurulmuştur. Allahü teâlâ dünyâda anlaşılamadan bilineceği gibi, âhirette de anlaşılamadan görülecektir. Mü'minlerden derecesi yüksek olanlar, her sabâh ve akşam, diğerleri ise cuma günleri göreceklerdir. Muhammed aleyhisselâm, Allahü teâlâyı, Mi'râc gecesi gördü. Bu görmesi, dünyâdaki baş gözü ile görmek gibi değildi. Allahü teâlâyı dünyâda gördüm diyenin, zındık yani kâfir olacağını ehl-i sünnet âlimleri bildirmişlerdir. AKIL İLE ANLAŞILMAZ!.. Allahü teâlâ için câiz olmayan kelimelerin, âyet-i kerîmelerde ve hadîs-i şerîflerde bulunması, bizim anladığımız ve bildiğimiz, bugün kullanılan mânâlarda değildir. Böyle âyet-i kerîmelere ve hadîs-i şerîflere müteşâbihât denir. Bunlara inanmalı, nasıl olduklarını anlamaya kalkışmamalıdır. Netice olarak, Allahü teâlânın varlığına ve âhirette görüleceğine inanmalı, nasıl görüleceği düşünülmemelidir. Çünkü Allahü teâlânın işleri akıl ile anlaşılmaz, dünyâ işlerine benzemez, fizik ve kimyâ bilgileri ile ölçülemez. Allahü teâlânın ciheti, karşıda bulunması yoktur. Zira Allahü teâlâ, madde, cisim, element, karışım, bileşik değildir. Ölçülemez, hesâb edilemez ve Onda değişiklik olmaz. Mekânlı, zamânlı değildir ve öncesi, sonrası, önü arkası, altı üstü, sağı solu yoktur. Bunun için, insan düşüncesi, insan bilgisi, insan aklı, Allahü teâlânın hiçbir şeyini anlayamaz ve Onun nasıl görüleceğini de kavrayamaz...
.
Yaratanını unutmayan, unutulmaz
9 Kasım 2009 01:00
Seven, sevdiğine tâbi olur ve insan, sevdiğini hiç unutmaz. Allahü teâlâyı ve Onun sevdiklerini seven, sevdiklerini unutmaz, hep hatırlar, itaât ve zikreder. Mert olan bir kimse, herkesin arasında bulunur, alışveriş yapar, evlenir fakat, bir an Rabbini unutmaz. Mü'minin hayırlısı; ibâdetlerini yapan, kendine lâzım olan ilmi öğrenen, hiç kimseye kötülük yapmayan, harâmlardan sakınan, kimsenin malına göz dikmeyen ve öleceğini de hiç unutmayandır. Böyle bir kimse, dünyâ işleri ile meşgul olurken, kalbi, Allahü teâlâyı bir ân unutmaz. Bütün hareketleri, işleri, sözleri, okumaları, dinlemeleri, hep Allah rızâsı için olur. Böyle olunca, insanın her uzvu ve kalbi Allahü teâlâya yönelmiş olur, hep Onu zikreder yani hâtırlar. Allahü teâlâ, emirlerini ve yasaklarını unutmayan, itaât edenlere her zaman yardım eder. Nitekim Kur'ân-ı kerîmde meâlen; (Allah size yardım ederse, kimse size gâlib gelemez. Size yardım etmezse, kimse yardım edemez) buyurulmaktadır. KÖPRÜYÜ GEÇEN VE GEÇEMEYEN!.. Vaktiyle bir genç, bir köye gidiyormuş. O köyün yolu da bir vâdiden geçiyormuş. O vâdiden geçmek için de, sadece bir asma köprü varmış. Asma köprünün bağları da çok zayıf olduğu için, geçmek çok zor imiş. Genç, köprünün başına gelince, hiç tereddüt etmeden etrafını seyrede seyrede rahat bir şekilde köprüden geçip gitmiş. O sırada köprünün başına bir başka kimse daha gelmiş. Bakmış ki asma köprü ha düştü ha düşecek durumda. Oturmuş, uzun uzun duâlar etmiş, yalvarmış ve ondan sonra asma köprüden geçmek istemiş. Fakat asma köprünün üzerine çıkar çıkmaz köprünün bağları kopmuş, köprü ile beraber adam da vâdinin derinliklerine yuvarlanmış ve ölmüş. Bu hâli, vâdinin yamacında bulunan evliyâdan bir zât, seyrediyormuş. Gördüklerine hayret etmiş. Çünkü genç, hiçbir şey okumadan, duâ etmeden, köprüden geçip gitmiş. Ama diğeri okuduğu, duâ ettiği hâlde, asma köprünün bağları koparak köprü ile beraber düşmüş ve ölmüş. Kalbinden Allahü teâlâya yalvararak bunun hikmetini öğrenmek istemiş ve yatmış. Gece rüyâsında kendisine şöyle denmiş: "O genç, her zaman, gece gündüz hep Allahü teâlâyı hatırlar, zikreder, itaât ederdi. Köprünün başına gelinceye kadar da hep Allahü teâlâ ile idi, yani Onu zikrediyordu. Genç, cenâb-ı Hakkı hiç unutmadığı, her zaman itaât ettiği için Allahü teâlâ da, onu köprüde unutmadı. Bu sebeple genç, köprüden karşıya rahat bir şekilde geçti. Köprüden geçemeyen kimse ise, ölümü görünce Allahü teâlâyı zikretmeye, duâ etmeye başladı. Köprüdeki tehlikeyi görünce değil, çok önceden Allahü teâlâ ile beraber olsaydı yani ibâdetlerini yapsa, itaât etseydi, cenâb-ı Hak da, köprüde onunla beraber olur yani ona da yardım ederdi..." Ebû Bekr es-Sekkâf hazretlerinin bir talebesi, hanımı ile beraber yolculuk ederken bir vâdide yollarını kaybederler. Yanlarındaki suları da biter, susuz kalırlar. Talebe, hocası Ebû Bekr es-Sekkâf hazretlerini vesîle ederek duâ eder ve yardım ister. O esnâda uyur ve rüyâsında, atına binmiş bir halde hocasını görür. Hocası; "Seni unutacağımızı mı zannedersin? Biz, bizi sevenleri unutmayız" der ve o esnâda uyanır. Bakar ki karşısında, elinde su kırbası olan birisi duruyor. Getirdiği suyu içip, kaplarını doldururlar ve sonra da o kişinin tarifi üzerine gidecekleri yolu bulup, yolculuklarına devam ederler... İTAAT EDENE YARDIM EDER... Netice olarak Allahü teâlâ, kendisine itaât eden, her zaman zikreden ve emrettiği sebeplere yapışarak çalışan kullarına yardım eder, imdâtlarına yetişir. İtaât etmeyen, emir ve yasaklarını hatırlamayan, yapmayan, emrettiği sebeplere yapışmayan, boş oturan tembel kullarını ise sevmez ve onlara yardım etmez. Allahü teâlâ, her şeyi görür, bilir, işitir, her var olan şeyi, her ân varlıkta durdurur ve hepsinin idâresinden, hâllerinden bir ân gâfil olmaz. Mülkünü kimseye çaldırmaz ve emirlerine uymayanların cezâsını vermekten de âciz kalmaz. Allahü teâlâyı unutmayan, itaât eden, dünyâda da, âhirette de rahat eder, huzûrlu olur.
.
Allahü teâlânın dinine hizmet...
15 Kasım 2009 01:00
İslâmiyete hizmet etmek, bir kişinin daha Müslüman olması için gayret etmek, çok kıymetlidir. Dine hizmet ederken, menfaât olmazsa başarı olur. Menfaât ön plâna çıkmaya başlarsa, muvaffâkiyet azalır. Din büyükleri, yazdıkları kitaplardan bir kuruş para almazlardı. Hizmette kalbteki niyet önemlidir. Allah için hizmet edilirse muvaffâk olunur, para için yapılırsa muvaffâk olunamaz. Kalbte mutlaka bir niyet vardır. Bu da; Allah rızâsı veya dünyâ menfaâtidir. Hangisi ön plânda ise, ona bakılır. Eğer Allah rızâsı ön plânda ise, aldığı para hizmete mani olmaz, âhireti için sevap kazanır, dünyâdaki aldığının da bereketi olur. Dine hizmeti, para için yaparsa hiç sevap kazanamaz, aldığı paranın da hayrını görmez. Kalbteki niyetin hangisi ön plânda olduğuna bakılır. İki çeşit insan vardır; biri ecir için, diğeri ücret için çalışır. Ecir için çalışan, aldığından hayır görür, ecrini de alır. Ücret için çalışan, sevap kazanamaz aldığının da hayrını göremez. SABIR VE FEDAKÂRLIK LAZIM... Dine hizmet etmek, sıkıntısız olmaz, en zor iştir, sabır ve fedakârlık ister. Ekmek bile, insana faydalı olmak için dişlerin arasında ezilmeye sabrediyor. Sâlih aleyhisselâm kavminin hükümdarı idi ve herkes kendisini çok seviyordu. Bir gün Cebrâil aleyhisselâm gelerek, kendisinin Peygamber olduğunu, Allahü teâlânın, emir ve yasaklarını Semûd kavmine bildirmesini söyledi. Sâlih aleyhisselâm, Semûd kavmine Allahü teâlânın emir ve yasaklarını bildirince, kabul etmediler. Çok sevdikleri ve bütün emirlerini yaptıkları hâlde, Allahü teâlânın emirlerini bildirince, pek azı imân etti. İmân etmeyenler, bir gün Sâlih aleyhisselâma; -Şu kayanın içinden kızıl tüylü bir deve çıkarırsan sana imân ederiz dediler. Sâlih aleyhisselâm; -Ben de sizin gibi bin insanım bunu yapamam buyurunca, hemen Cebrâil aleyhisselâm geldi; -Sen duâ et Allahü teâlâ senin duânı kabul edecek ve kayanın içinden deve çıkaracak buyurdu. Sâlih aleyhisselâm da duâ edince, kaya büyük bir gürültüyle yarıldı ve içinden bir deve çıktı. Bu hâdise, imân edenlerin imânını kuvvetlendirdi, tereddüt edenlerin de imân etmesine sebep oldu. İnkâr edenler, inanmadıkları gibi taşkınlıkta daha da aşırı gittiler ve deveyi öldürmek istediler. Sâlih aleyhisselâm onlara; -Sakın bu deveyi öldürmeyin, başınıza çok büyük felâket gelir buyurdu. Sâlih aleyhisselâmın kavminin su için kullandığı bir kuyu vardı. Sâlih aleyhisselâm kavmine; -Bu kuyunun suyunu, bir gün siz bir gün de deve içecek buyurur. Fakat kavmi, suyu her gün istedikleri için deveyi öldürmeye karar verdiler ve öldürdüler. Deve öldürülünce Allahü teâlânın gazâbının çok çabuk geleceğini Sâlih aleyhisselâm kavmine bildirdi. Kavmi inanmadı. Sâlih aleyhisselâmın kavmi hem zengin hem de çok sağlam, güçlü binalar yaptıkları için; -Bize bir şey olmaz dediler. Sâlih aleyhisselâm, imân etmiş olanları toparlayarak; -Burası artık lanetlendi, çok acil olarak burayı terk ediyoruz, şu karşıki tepeye çıkalım, bulunduğumuz yerde neler olacak oradan seyredelim buyurdu. Kendine inananlarla tepeye çıktılar, bu sırada Semûd kavminin bulunduğu şehirde çok büyük bir deprem başladı ve yedi gün sürdü, hiçbir şey kalmadı... TEBÜK HARBİNE GİDERKEN... Peygamber efendimiz Tebük Harbine giderlerken bu vadiden geçiyorlardı. Eshâb-ı kirâma buyurdular ki: (Burası lanetlenmiş bir yerdir, çok hızlı geçin duraklamayın, burada durulmaz, gözünüzden yaş akıtın, bizim başımıza böyle bir şey gelmemesi için duâ edin!) Mekkeli müşrikler, Peygamber efendimize; -Bedduâ et de, Ad kavmi, Semûd kavmi gibi bize de belâ gelsin, Peygamber olduğunu görelim derlerdi. Peygamber efendimiz de; -Ben aranızdayım, ben aranızdayken belâ gelmez buyururlardı. Netice olarak dinin yayılması için gayret etmeli, hiçbir şey yapılamıyorsa, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarını alıp dağıtmalı, yayılmasına yardımcı olmalıdır. Bunu da yapamayan, bu hizmeti yapanlara duâ etmeli, onları sevmeli ki, bunların arasında sayılsın.
.
Hiç kimseyi hakir görmemeli
16 Kasım 2009 01:00
Kendini beğenen, nefsinin esiri olmuş kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görür, onlara zulmeder, ızdırab verir, haksızlık yaparlar. Kendini beğenmeyip haramlardan sakınan, nefsinin esiri olmayan kimselerin kabına, rahmet dolar, ihlâsları artar, İslâm âlimlerinden veya onların kitaplarından istifâde etmeye başlarlar. Böyle olan kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görmezler, onlara yük olmazlar hatta onların yükünü çekmeye başlarlar. Köpek olan eve, rahmet meleklerinin girmediği, hadis-i şerifte bildirilmiştir. Kalbe de, köpek mizâçlı kötü huyları sokmamalıdır. Özellikle kibir, kıskançlık, öfke ve şehvet gibi bu dört kötü huy daha tehlikelidir. Kendini beğenmek, başkasındaki bir nimeti kıskanmak, öfkelenmek ve şehvete kapılmak tehlikelidir. Kendini beğenen kimse, başkasını beğenmez, onu hakir, aşağı görür. Böyle olan kimseler, kıyâmet günü hakir ve zelil olur. Nitekim hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü, dünyâdaki kibir sâhipleri küçük karınca gibi zelîl ve hakîr olarak kabirden çıkarılacaktır. Karınca gibi, fakat insan şeklinde olacaklardır. Herkes bunları hakîr göreceklerdir) buyurulmuştur. "EDEB VE TAKVA ÜZERE OL!.." Müslüman, Allahü teâlâya îmân eden, Onun emirlerini yapan ve yasak ettiklerinden sakınan yani cenâb-ı Hakkın sevdiği kimse demektir. Böyle olan bir kimseyi hakir, aşağı görmek, çok büyük felâkettir. Abdülhâlık-ı Goncdüvânî hazretleri oğluna hitaben buyuruyor ki: "Sana vasıyyet eylerim ey oğul ki, her hâlinde ilim, edeb ve takvâ üzere ol! İslâm âlimlerinin kitâplarını oku! Fıkıh ve hadîs öğren! Câhil tarîkatçılardan sakın! Şöhret yapma! Şöhrette âfet vardır. Arslandan kaçar gibi, câhillerden kaç! Bid'at sâhibi, sapıklar ile ve dünyâya düşkün olanlar ile arkadaşlık etme! Helâlden ye! Herkese, şefkat ve merhamet et! Kimseyi hakîr görme! Kimse ile münâkaşa, mücâdele etme! Kimseden bir şey isteme! Tasavvuf büyüklerine dil uzatma! Onları inkâr eden felâkete düşer. Mayan fıkıh ve evin mescid olsun!" Ebû Ali Sekafî hazretleri anlatır: "Bir gün üç erkek bir kadın tarafından omuzlar üzerinde taşınan bir cenâze gördüm. Ben de yardım ettim ve cenâzeyi mezarlığa kadar götürdüm. Sonra cenâze namazını kılıp defnettik. Oradakilere; -Size yardımda bulunacak bir başka komşunuz yok muydu? deyince; -Vardı ama bunu hor ve hakîr görüyorlardı dediler. Ben yine; -Peki ne yapmıştı? dedim. Onlar; -Bu çok günahkârdı dediler. Sonra oradan ayrıldık. Vefât eden kişiye acımıştım. O gece bir rüyâ gördüm. Rüyâmda biri yanıma geldi. Yüzü ayın on dördü gibi parlıyordu. Ayrıca çok kıymetli elbiseler giymişti ve tebessüm ediyordu. Kendisine; -Sen kimsin? dedim. Bana; -Cenâze namazını kılıp defnettiğiniz, günahkâr kişiyim. Halk tarafından horlanmıştım. Lâkin yüce Rabbim son ânımda bana merhâmet eyledi. Şimdi bu merhâmetin nîmetleri içindeyim diye cevap verdi." ŞEYTANA HİZMETÇİ OLANLAR!.. Şakîk-i Belhî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kusuru ve ayıbı var diye bir kimseyi kötüleyen, hakâret eden kimse, kendi kendini helâk etmiştir. İnsanlar, bir kimse hakkında; 'Bundan bize zarar gelmez bu emin bir kimsedir' derlerse, o kimse bütün insanların zarar ve kötülüklerinden emindir. Kim Müslümanların aleyhinde konuşur, onları gıybet eder, onlara iftira ederse, aralarında söz taşıyıp koğuculuk yaparak Müslümanları birbirine düşürürse, Müslümanların hakkını gözetmez, onların kalblerini kırar, incitirse ve onları kendinden aşağı görürse, o kimse şeytanın hizmetçisi olmuş olur, dünyâda fakir olur, âhirette iflâs etmiş vaziyette hakir ve zelîl olur." Netice olarak hiçbir Müslümanı, hatta hiç kimseyi hakir görmemelidir. Kendi hatâ ve kusûrları ile meşgûl olmalı, kimsenin ayıbını araştırmamalı, yüzüne vurmamalıdır. Ölümü ve kendisinin imânlı mı yoksa imânsız olarak mı rûhunu teslim edeceğini düşünmelidir. Ebû Bekir el-Betâihî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanları, hor, hakîr ve aşağı görmen, senin için tedâvîsi mümkün olmayan büyük bir hastalıktır.
.
Işık olmazsa, göz göremez
22 Kasım 2009 01:00
Aklı olmayana deli, aklını kullanmayana sefîh, aklı az olana da ahmak denmektedir. Yalnız aklına uyup, ona güvenen, aklın ermediği şeylerde yanılan kimseye, felsefeci, aklın erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği, yanıldığı yerlerde ise, Kur'ân-ı kerîmin ışığı altında akla doğruyu gösteren yüksek insanlara da, İslâm âlimi denir. Akıl, göz gibidir, din bilgileri de ışık gibidir. İnsanın aklı, gözü gibi zayıf yaratılmıştır. Gözümüz, maddeleri, cisimleri karanlıkta göremiyor. Allahü teâlâ, görme âletimizden faydalanmamız için, güneşi, ışığı yaratmıştır. Güneşin ve çeşitli ışık kaynaklarının nûru olmasaydı, gözümüz işe yaramazdı. Akıl da, yalnız başına faydalı, zararlı şeyleri anlayamıyor. Allahü teâlâ, aklımızdan faydalanmamız için, Peygamberleri, İslâmiyyet ışığını yarattı. Peygamberler, dünyâda ve âhirette râhat etmek yolunu bildirmeseydi, aklımız bulamaz, tehlikelerden, zararlardan kurtulamazdık. Fen vâsıtaları, mevki, rütbe, para ne kadar bol olursa olsun, Peygamberlerin gösterdiği yolda gitmedikçe, hiçbir fert, hiçbir cemiyet mesûd olamaz. Dünyâda da, âhirette de râhat ve mesûd yaşayanlar, ancak, Peygamberlere uyanlardır. PEYGAMBERLER GELMESEYDİ!.. Eğer Peygamberler ve en son olarak da Muhammed aleyhisselâm gelmeseydi, hiç kimse, aklı ile Allahü teâlâyı tanıyamazdı. Onun için bu şansa yani yol gösteren bir rehbere kavuşmak, çok büyük bir nimettir. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlânın, Peygamberler göndermesi, bütün mahlûklara rahmet ve ihsândır. Allahü teâlâ, kendi varlığını ve sıfatlarını, bizim gibi zayıf akıllı ve kısa görüşlü kullarına, bu büyük Peygamberleri ile haber verdi. Beğendiği şeyleri, beğenmediklerinden bunlar vâsıtası ile ayırdı. İnsanlara dünyâda ve âhirette faydalı olan şeyleri, zararlılarından, bunların aracılığı ile ayırt etti. Peygamberler gönderilmeseydi, insan aklı, Allahü teâlânın var olduğunu anlayamaz, büyüklüğünü kavrayamazdı. Nitekim, kendilerini çok akıllı sanan eski Yunan filozofları, Allahü teâlânın varlığını anlayamadılar. Yaratanı inkâr ettiler. Nemrûd'un, İbrâhîm aleyhisselâm ile çekişmesini herkes bilir. Firavun da, benden başka tanrınız yoktur demişti. Demek ki, insanların kısa akılları, bu büyük ni'meti anlayamamakta ve Peygamber olmadıkça, bu sonsuz saâdete kavuşamamaktadır. Yunan felsefecileri, yerlerin ve göklerin bir yaratıcısı olduğunu, Peygamberlerden işitip de, kendilerinin sapıtmış olduklarını, kötü yolda bulunduklarını anlayınca, Allahü teâlânın var olduğunu söylemek zorunda kaldılar. Her şeyin bir yaratanı vardır, dediler. Peygamberlerin saçtıkları ışıklardan bir pırıltı, bunların kararmış kalblerini aydınlattı. O büyüklerin açık sofralarının artıkları, bu ölüm hastalarına ilâç oldu. Bunun gibi, Peygamberlerin haber verdikleri, Allahü teâlânın üstün sıfatlarının var olduğunu, Peygamber gönderdiği, meleklerin günâhsız olduğu, öldükten sonra dirilmek olduğu, Cennette sonsuz ni'metler, iyilikler ve Cehennemde azâblar bulunduğu ve İslâmiyyetin bildirdiği daha nice şeyler, akıl ile anlaşılamaz. Bunlar, Peygamberlerden işitilmedikçe, insanların kısa akılları ile bulunamaz." TUZAKLARLA DOLU BİR YOL!.. Netice olarak, gözün görmesi için Işık lâzımdır. Işık olmazsa göz göremez. Dünya, mayın tarlası gibidir, bu mayınlara çarpmadan karşı tarafa geçmek çok zordur. Karanlık ve tehlikeli tuzaklarla dolu olan âhiret yolculuğunda, bu mayınların, tuzakların yerlerini bilen bir rehber elimizden tutmazsa, bu meşakkatli, tehlikelerle dolu yolculukta yürüyebilmemiz imkânsızdır. Allahü teâlâ kime ışık yani bir rehber nasib ederse, o kimsenin çok şükretmesi lâzımdır. Din Büyüklerinin yolu, okumak ve okutmak idi. Dolayısıyla onları seven, onların yolunda olmalıdır. Onların yolunda olmak, Ehl-i sünnet itikadını öğrenmek ve öğretmektir. Bizim de bu kitapları okumamız ve okuduğumuzu birilerine anlatmamız yani bu büyüklerin kitaplarını başkalarına da vermemiz lâzımdır.
.
Hayrın işlenmesine sebep olmak
23 Kasım 2009 01:00
Allahü teâlâ, birçok düzenler ve faydalar olması için, her şeyi belli bir sebeple yaratmaktadır. İyiliğe sebep olanlara iyi, kötülüğe vâsıta olanlara da kötü denmiştir. Resûlullah efendimiz; (Bir kimse, İslâmda sünnet-i hasene yaparsa, bunun sevâbına ve bunu yapanların sevâblarına kavuşur. Bir kimse İslâmda bir sünnet-i seyyie çığırı açarsa, bunun günâhı ve bunu yapanların günâhları kendisine verilir) buyurmuştur. Bir hayrın işlenmesine sebep olmak, o hayrı işlemek gibidir. Bir kişinin hidâyetine sebep olmak, yardımcı olmak, en kıymetli ibâdettir. Bazı insanlara Allahü teâlâ hususi kabiliyet vermiştir. Onları özel bir iş için yaratmıştır. Bu kıymetli insanlar, güler yüzle, tatlı dille, diğer insanların hidâyetine sebep olurlar, büyükleri tanıtırlar. Bunlar, sadece bir kişi daha ebedi ateşten nasıl kurtulur diye uğraşırlar. İnsanlara ehl-i sünnet itikâdını, doğru fıkıh, ilmihâl bilgilerini anlatmak için çalışırlar. Din Büyükleri buyuruyorki: "Ehl-i sünnet itikâdı, çok kıymetli bir cevherdir. Allahü teâlâ bu kıymetli cevheri çöpe atmaz, kıymetli kalblere koyar." İMANIN KEMÂLE GELMESİ... Allahü teâlânın dinini doğru olarak öğrenen bir kimsede; mutlaka öğrendiklerini öğretmek, hayra vesile olmak, hizmet etmek rûhu olmalıdır. Eğer doğru bilgilere ve itikâda sahip olan bir kimsede, bu biligileri yaymak, hizmet etmek düşüncesi yoksa, o kimsenin îmânında bir noksanlık vardır demektir. Çünkü îmânın kemâle gelmesi, tam olması veya olmaması onu tebliğe, anlatmaya bağlıdır. Meselâ hazret-i Ebu Bekr-i Sıdîdk, îmân nimeti ile şereflenince, ağzından çıkan ilk cümle; "Ya Resûlallah, altı arkadaşım daha var, getireyim onlar da Müslüman olsunlar" oldu. Îmân kemâle gelmiş ise, o kimseyi, Allahü teâlânın dinini yaymak konusunda durduramazsınız. İnsan neden zevk alırsa, herkesin de, o zevki almasını ister. İnsan neyi seviyorsa, herkesin de onu çok sevmesini ister. Allahü teâlâ, bir kimseye, sevdiklerini, ehl-i sünnet âlimlerini sevmeyi nasib etmiş ise, bu kimsenin de, Allahü teâlânın dininine hizmet etmesi ve bunları başkalarına da sevdirmesi esas görevi, hayra vesile olması lâzımdır. Bu hizmetin ecrini, sevâbını ölçmek ise, mümkün değildir. Bir Müslümana ilk lâzım olan şey îmândır. Îmândan hemen sonra lâzım olan ise, ilmihâl bilgileridir. Kendisine lâzım olan ilmihâl bilgilerini öğrenmek, kadın, erkek her Müslümana farzdır. Bir kimsenin, kendisine lâzım olan din ve fen bilgilerinden, kendisini kurtaracak kadar öğrenmesi farzdır. Öğrendikten sonra, öğrendiğini tatbik etmek ve başkalarına öğretmek de farzdır. Bir Müslüman, herhangi bir ibâdeti yapmayınca günâha girer. Bu ibâdeti öğrenmemiş ise, öğrenmediği, bilmediği için, ikinci bir günâha daha girer. Bir kimsenin kendisine lâzım olan bilgileri öğrenmemesi, felâkettir. Öğrendikten sonra, bunlarla amel etmemek ve başkalarına öğretmemek de, ayrı bir felâkettir. Din Büyükleri buyuruyor ki: "Dine ait bir meseleyi öğretmek veya öğretmeye sebep olmak, yüz umre sevâbından daha fazladır." PİS BORUDAN ŞİFA GELMEZ! Ehl-i sünnet itikâdını ve doğru ilmihâl bilgilerini anlatan bir kitabı alıp başkalarına vermek çok kıymetli bir iştir. Kitab alırken ve okurken de çok dikkatli olmalıdır. Çünkü kitabın içindekilerden daha çok, o kitabı hazırlayanı, yazarı daha mühimdir. Zira kalbden çıkanlar, kalblere tesir eder. İtikâdı bozuk olan insanların yazdığı kitabları okuyanlar, yazarından etkilenip itikâdı bozulabilir. İslâm âlimleri; "Pis borudan şifâ gelmez" buyurmuşlardır. Netice olarak, hayra, iyiliğe sebep olanlar, o hayrı işlemiş gibi sevâb alırlar. Fitneye, anarşiye, bid'ate, harâma sebep olmak ise, büyük günâhtır. Günâha sebep olanlar, işleyenler gibi azâb görecektir. Bid'atlerden bir bid'atin ortadan kalkmasına sebep olmak ve unutulmuş sünnetlerden bir sünneti meydâna çıkarmak, pek büyük bir nimettir. Peygamber efendimiz; (Unutulmuş bir sünnetimi meydâna çıkarana yüz şehît sevâbı vardır!) buyurmuşlardır.
.
Kin tutmak, dargın olmak...
29 Kasım 2009 01:00
Hıkd, sözlük anlamı itibariyle, kin tutmak, düşmanlık beslemek demektir. Bir kimse, kendisi ile aynı derecede olan veyâ dahâ üstün olanlara kızar. Bir şey yapmak elinden gelmediği için, onlara tekebbür eder, tepeden bakar. Tevâzu göstermesi gerekenlere tevâzu edemez. Onların haklı sözlerini, nasîhatlerini kabûl etmez. Herkese karşı onlardan dahâ üstün olduğunu göstermek ister. Bu sebeple onlara eziyet verdiği zaman, özür dilemez. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (İnsanların amelleri, pazartesi ve perşembe günleri Hak teâlâya arz olunur. Hak teâlâ da, kendisine şirk koşmayan herkesi affeder. Ancak bu magfiretten birbirine kin tutan iki kişi istifade edemez. Cenab-ı Hak, "O iki kişi barışıncaya kadar amellerini getirmeyin" buyurur.) Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, oğluna hitaben; "Oğlum! Eğer Cennette olmak istersen, herkes ile dost geçin, hiç kimseye kin tutma, herkese tevâzu göster. Zîrâ alçak gönüllü olmak asıl sultanlıktır" buyurmuştur. KALBDEKİ İMANIN ALAMETİ... Ebü'l-Hayr Akta hazretlerine; -Kalbin îmân ile dolu olmasına alâmet nedir? diye sual edilince; -Bütün Müslümanlara şefkat etmek, onların dertleri ile dertlenmek, işlerinde onlara yardımcı olmaktır. Nifakla dolu olan kalbin alâmeti; kin, hased ve düşmanlıktır cevabını vermiştir. Hicrin sözlük anlamı da, dostluğu bırakmak, dargın olmak demektir. Kin tutmak da, dargın durmak da, doğru değildir ve kötü huylardandır. Peygamber efendimiz; (Mü'minin mü'mine üç günden fazla hicr etmesi helâl olmaz. Üç geceden sonra ona gidip selâm vermesi vâcib olur. Selâmına cevâp verirse, sevâpta ortak olurlar. Vermezse günâh, ona olur) buyurmuşlardır. GÜLER YÜZ, TATLI DİL... Erkek olsun, kadın olsun, dünyâ işleri için, mü'minin mü'mine darılması, yani onu terk etmesi, aradaki bağlılığı kesmesi câiz değildir. Gayr-i müslimlere de, dünyâ işleri için, dargın olmak câiz değildir. Onların da, güler yüzle, tatlı dille gönüllerini almak, incitmemek, haklarını ödemek lâzımdır. Müslümân, gayr-i müslim ve kim nerede olursa olsun, hiçbir insanın mâlına, canına ve ırzına, nâmûsuna dokunmak, câiz değildir. Müslümânlara da, gayr-i müslimlere de, her yerde iyilik yapmalı, herkesin hakkını gözetmelidir. Hiç kimseye zulüm, işkence yapmamalıdır. Müslümânlığın güzel ahlâkını, şerefini, her yerde herkese göstermelidir. Dargın olana, üç günden önce gidip barışmak, dahâ iyidir. Güçlük olmaması için, üç gün müsâade edilmiştir. Dahâ sonra günâh başlar ve gün geçtikçe artar. Günâhın artması, barışıncaya kadar devâm eder. Üç günden fazla dargın duran kimse, şefâat olunmazsa, affa kavuşamazsa, Cehennemde azâb görecektir. Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâya; -Yâ Rabbî, dargın olanları barıştırana ne ecir verirsin? diye arz edince, Allahü teâlâ; (Kıyâmet gününde selâmet verir, korktuğu şeylerden emîn eder, umduğu şeylerle şereflendiririm) buyurdu. "SANA DARILANA GİT!.." Netice olarak dargın olanların, bayramı veya başka bir günü beklemeyip, hemen barışması iyi olur. Allahü teâlâyı ve Peygamber efendimizi seven bir kimse, insanların kusûrlarına bakmaz, hoşgörülü olur. İyi insan yani mümin, herkesle iyi geçinir, başkalarına sıkıntı vermediği gibi, onlardan gelecek eziyetlere de katlanır. Bir kusûrundan dolayı iyi bir kimseye, darılmamak gerekir. Dargınlık olsa bile, bu dargınlık üç günden fazla sürmemelidir. Bayrama kadar süren bir dargınlık olduysa, daha fazla gecikmeden barışmalıdır. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sana darılana git, barış! Zulüm yapanı affet. Kötülük yapana iyilik et!)
.
Herkesle dostluk kurmak
30 Kasım 2009 01:00
Herkesle iyi geçinmek, sâlih, iyi kimselerle de dost, arkadaş olmak dinimizin emridir. Hadîs-i şerîfte; (Kişinin dini, arkadaşının dini gibidir, o halde kiminle arkadaşlık edeceğinize çok dikkat edin) buyurulmuştur. İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Mü'minin kâfiri sevmesi üç türlü olur. Birincisi, onun küfrünü beğenir. Bunun için sever. Bu muhabbet yasaktır. Çünkü, onun dîninden râzı olmuştur. Küfrü beğenen kâfir olur. Böyle muhabbet, îmânı giderir. İkincisi, herkesle iyi geçinmek için, kâfire dost görünmektedir. Bu muhabbet memnû, reddedilmiş değildir. Üçüncüsü, ikisi ortasıdır. Onlara meyleder, yardım eder. Dîninin bâtıl olduğunu bilerek, akrabâlık, iş arkadaşlığı sebebi ile dostluk yapar. Bu muhabbet küfre sebeb olmaz ise de, câiz değildir. Çünkü bu muhabbet, zamânla dînini beğenmeye sebep olur." Müslüman, gayr-i müslim kim olursa olsun herkesle iyi geçinmeli ve sâlih, iyi kimselerle de dost, arkadaş olmaya çalışmalıdır. Hadîs-i şerîfte; (Çok dostunuz olsun! Çünkü Rabbiniz hayâ sâhibidir, kerîmdir. Kıyâmette dostları arasından, din kardeşlerinin içinde bulunan kuluna azâp etmekten hayâ eder) buyuruldu. ONU HAYIRLA AN!.. Ahmet Siyâhî hazretleri oğluna hitaben buyurur ki: "Ey oğul! Eğer sana hakîkî dost arkadaş lâzım ise, Allah için sevenlerle beraber ol. Böyle kimselerden dostluk ve kardeşlik bağı kurduğun kimseye, muhtaç olduğunda ihtiyacından fazla malın varsa ver. Yahut onu kendinle beraber tut veya kendine tercih et. Beraber olduğunuzda ve arkasından ayıplarını ört ve gizle. Kusûru olduğunda sabır ve tahammül et. Hayatta iken ve vefât ettiğinde onu hayırla an." Şeytân, insana kötü arkadaş vasıtası ile günah işletir. Bu sebeple, arkadaş olacak kimseleri iyi seçmeli, herkesle dost olmamalıdır. İyi geçinmek ayrıdır, dost olmak farklıdır. Akıllı, ilim sahibi, iyi ahlâklı, doğru sözlü, cömert olan, fâsık olmayan kimselerle arkadaş olmalıdır. Hazret-i Ömer buyuruyor ki: "Sâdık dost bul ve onların arasında yaşa! Dürüst ve samimi arkadaşlar, genişlikte süs ve ziynet; darlıkta yedek sermayedirler. Dostunun sana düşen işini güzelce gör ki, lüzumunda sana daha güzeli ile karşılıkta bulunsun. Kötü insanlarla düşüp kalkma, onlardan kötülük öğrenirsin. Onlara sırrını verme, ifşâ ederler. İşlerini, Allahtan korkanlara danış ve onlarla istişâre et." Ebû Bekr-i Dükkî hazetlerine; -Kiminle dost olalım? diye sual edilince; -Senin her hâlini bilen, kendisinden emîn olduğun, kendisinden bir şeyi saklamak lüzûmunu duymadığın, aranızda hiçbir şeyin saklı bulunmadığı kimse ile dost ol cevabını verir. Şakîk-i Belhî hazretleri, talebesi Hâtim-i Esam hazretlerine, kendisinden neler öğrendiğini sorunca; "Efendim çok şey öğrendimse de, bunlardan sekiz tanesi bana kâfi geldi. Bunlardan birincisi, insanlara baktım, herkes bir şeyi seçmiş, onu sevmiş gördüm ve bu sevgilerin çoğu, onlara ölüm yatağına kadar, bâzıları öldüğü vakte kadar, bâzıları da mezara girinceye kadar, arkadaşlık ediyor ve sonra onları yalnız ve zavallı olarak bırakıp ayrılıyorlar. Onunla berâber kimse mezara girmiyor, dert ortağı olmuyor. Bu hâli görünce, düşündüm ve kendime dedim ki, dünyâda öyle dost seçmeliyim ki, mezara benimle gelsin, bana orada arkadaşlık etsin. Aradım, taradım, Allahü teâlâya yapılan ibâdetlerden başka, böyle sâdık bir sevgili bulunmadığını gördüm. Dost olarak onları seçtim ve onlara sarıldım" cevabını verir. İYİLERLE ARKADAŞ OL!" Netice olarak kişi, dünyâ ve âhirette sevdikleri ile beraber olur. Onun için iyilerle arkadaşlık etmeye çalışmalıdır. Allahü teâlâ çoğu zaman, bir sevgili kulunun kalbinde, bir kimseye muhabbet görür de, onun hürmetine buna merhamet ederek sevdiği kullar arasına ilhâk eder. İmâm-ı Şâfiî hazretlerinin buyurduğu gibi: "Sâdık dost, arkadaşının hüzün ve sevinçte ortağı olandır. Sâdık dost, arkadaşının ayıplarını görünce ihtar eder, ifşâ etmez. Bütün düşmanlıkların aslı, kötü kimseler ile dostluk etmek ve onlara iyilik yapmaktır.
.
İnsanın ilmi arttıkça...
6 Aralık 2009 01:00
İnsanın ilmi arttıkça, Allahü teâlâdan korkması artar, günâh işlemeye cesâret edemez, tevâzû sâhibi olur. Bir kimsenin ilmi arttıkça, öğrendikleri ile amel ettikçe, bunları ihlâs ile yaptıkça ve böylece evliyâlık derecelerinde yükseldikçe, Allahü teâlâdan korkusu da artar. Hucurât sûresinin 13. âyetinde meâlen; (Allahü teâlâ indinde en yükseğiniz, Ondan en çok korkanınızdır) buyuruldu. Korkmak, üzülmek, yalnız başına, ibâdet değildir, günâh da değildir. Sebebine, niyetine göre ibâdet veyâ günâh olur. Büyüklüğünü düşünerek, Allahü teâlâdan korkmak, ibâdettir. Bu korku, insanı harâm işlemekten korumaktadır. Allahü teâlâdan korkan bir insan, iffetsiz, hayâsız olamaz. Allahü teâlâdan korkmak için, Allahü teâlâyı iyi bilmek yani Onun büyüklüğünü, sıfatlarını öğrenmek lâzımdır. Resûlullah efendimize, Cennete girmeye sebep olan şeylerin başlıcası nelerdir diye sual edilince, cevaben; (Allahü teâlâdan korkmak ve iyi huylu olmaktır) buyurmuşlardır. KORKMAK, SEVMEK DEMEKTİR? Allahü teâlâdan korkmak, Onu çok sevmek demektir. İnsan, nasıl çok sevdiği bir kimsenin üzülmesini istemez ve onu üzeceğim diye korkarsa, Allahü teâlâya ibâdet de, Ona olan sevgimizi ispatlayacak bir şekilde yapılmalıdır. İnsanların her bakımdan en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm; (Allahü teâlâdan en çok korkanınız ve çekineniniz, benim) buyurmuştur. Allahü teâlâdan korkmak, bir zâlimden korkmak gibi sanılmamalıdır. Bu korku, saygı ve sevgi ile karışık olan bir korkudur. Allah korkusu ve Allah sevgisi, insanları saâdet ve huzûra kavuşturan iki kanat gibidir. Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Bir kimse, Allahtan korkarsa, her şey ondan korkar. Bir kimse Allahtan korkmazsa, her şeyden korkar olur.) Allahtan korkan bir kimse, Onun emirlerini yapmaya, yasaklarından sakınmaya titizlikle çalışır. Hiç kimseye kötülük yapmaz, kendine kötülük yapanlara sabreder. Yaptığı kusûrlara tövbe eder. Sözünün eri olur, her iyiliği Allah için yapar. Kimsenin malına, canına, nâmûsuna göz dikmez. Çalışırken, alışveriş ederken, kimsenin hakkını yemez, herkese iyilik eder. Şüpheli şeylerden kaçınır. Makâm sâhiblerine, zâlimlere yaltaklanmaz. İlim ve ahlâk sâhiblerine saygı gösterir. Arkadaşlarını sever ve kendini sevdirir. Kötü kimselere nasîhat verir, onlara uymaz. Küçüklerine merhametli ve şefkatli olur. Misâfirlerine ikrâm eder. Kimseyi çekiştirmez, keyfi peşinde koşmaz. Zararlı ve hattâ faydasız bir şey söylemez. Kimseye sert davranmaz. Cömert olur, malı ve mevkiyi herkese iyilik etmek için ister. Riyâkârlık, ikiyüzlülük yapmaz, kendini beğenmez. Allahü teâlânın her ân gördüğünü ve bildiğini düşünerek hiç kötülük yapmaz. Onun emirlerine sarılır, yasaklarından kaçar. Allahü teâlâdan korkanlar böyle faydalı olur. İnsanlardan Allah korkusunu kaldırarak, Allahü teâlâyı yalnız ihsân sâhibi sanmak ve kulların dertlerine, sıkıntılarına devâ olacak şeklinde düşünmek, Hıristiyanlık inancıdır. Hıristiyanlar, Allahü teâlâyı, yalnız rahîm, kerîm bilir, Onun kahrından, azâbından korkmazlar. Böylece Onu, kanûnlarını yürütmeye gücü yetmeyen bir hükûmet gibi zayıf, yâhut çocukların yalnız arzûlarını yaparak, onları şımartan ana, baba gibi beceriksiz olarak tanımaktadırlar. TEVÂZÛ SAHİBİ OLUR... Netice olarak, insanın ilmi arttıkça, Allahü teâlâdan korkması da artar. Daha alçak gönüllü yani tevâzû sahibi olur. Tevâzusu artan kimse, artık kendisinden utanır hâle gelir. Allahü teâlâya yakınlığı ve ölüm hâlleri artar. Kişinin ilminin artması demek, âhirete, cenâb-ı Hakka yaklaşması demektir. Hatta böyle olan bir kimse, kendisini, aslanın ağzındaki yem gibi görmeye başlar. Aslan ağzını kapatsa, kişi, öldüğünü hisseder. Allahü teâlânın haşmeti, büyüklüğü karşısında kendini, çok büyük bir korku kaplar. Çünkü ilim, insanı, Allahü teâlâyı ve kendini tanımaya doğru götürür. Fâtır sûresinin 28. âyetinde meâlen buyurulduğu gibi: (İlmi çok olanların, Allah korkusu çok olur.)
.
İnsan, Allahü teâlâya yaklaşırsa...
7 Aralık 2009 01:00
İnsanlar, îmân edip, islâmiyyetin emirlerine uyar, yasaklarından sakınırlarsa, yükselirler, meleklerden üstün olurlar. Nefslerine, kötü arkadaşlara uyarak islâmiyyetten uzaklaşırlarsa, alçalırlar. Îmân etmeyip nefsini kuvvetlendirenler, hayvânlardan aşağı olur. A'râf sûresinin 178. ve Fürkan sûresinin 44. âyetlerinde meâlen; (Hattâ onlar, hayvânlardan dahâ aşağıdırlar) buyurulmaktadır. Hayvânlarda, akıl ve Meleklere benziyen rûh yoktur. Bu sebeple şehvetlerine uymaları, suç olmaz. İnsanlara ise, akıl ışığı verilmiş olduğundan, nefislerine uymaları, doğru yoldan sapmaları çok çirkin olur. İbrâhim Hakkı Erzurûmî hazretleri buyuruyor ki: "Dünyâ sevgisi âhirete hazırlanmaya mâni olur. Çünkü, kalb onu düşünmekle, Allahı unutur. Beden, onu elde etmeye uğraşarak ibâdet yapamaz olur. Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur. Bunu kimse sevmez." Hem bedene hem kalbe... İslâmiyyetin emir ve yasakları, hem bedene, hem de kalbedir. Çünkü nefsin temizlenmesi, bu ikisinin islâmiyyete uymasına bağlıdır. Sözlerde, işlerde ve inanmakta islâmiyyetten ayrılmamaya çok dikkat etmelidir. Bunlara uymak, berekettir ve hep iyiliklere kavuşturur. İslâmiyyetten ayrılmak ise, insanı utandırır ve felâkete götürür. Bennân-ı Hammâl hazretleri; "Allahü teâlâdan uzaklaşan kimse, bâtıl yollara sapar" buyurmuştur. İnsanların birbirlerinden üstün olmaları, Allahü teâlâya olan yakîn olmaları ile ölçülür. İmâm-ı Rabbânî hazretleri; "Îmânın olgun olması, yakînin çok olmasındandır. Kalb, Allahü teâlâya ne kadar çok yakın olursa, îmân ve yakîn de çok olur. Bedene bağlılık da, o kadar az olur" buyurmuştur. Allahü teâlâ, kullarına, ana babalarından daha şefkatli, merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün nimetleri veren, bizi insan olarak dünyâya getiren, îmân etmekle şereflendiren, kendi dinine hizmet etmeyi nasib eden, saymakla bitmeyen nimetleri veren Allahü teâlâya sırt çevirmek, menfaâtçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Allahü teâlâ için yapılan işe ihlâs, dünyâ için yapılana ise riyâ denir ki, birbirinin tersi, zıddıdır. Bu sebeple yapılan ibâdetleri, hayır, hasenâtı, Allahü teâlânın rızâsı için yapmalı ve Ahmede çalışıp da Mehmetten ücret beklememelidir. İnsanlar beğensin, sevsin, methetsin, alkışlasın diye yaşayan bir kimse, yarın âhırette cenâb-ı Haktan ne bekleyebilir. Yediren, içiren, hayat veren, Allahü teâlâdır. Cenâb-ı Hakkın bizden istediği; Onu ilâh olarak tanımak, bilmek, îmân etmek, Onun emir ve yasaklarına en azından saygılı olmaktır. İnsan kendini beğenmemek için, Allahü teâlânın kendisine yaptığı ihsânları, nîmetleri düşünmeli, malını helâl yere harcetmeli, haramlara vermemelidir. Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Allahü teâlâ buyurur ki: "Ey kulum! Emrettiğim farzları yap, insanların en âbidi olursun. Yasak ettiğim haramlardan sakın, verâ sâhibi olursun. Verdiğim rızka kanâat eyle, insanların en ganîsi olursun, kimseye muhtaç kalmazsın.) Dünyada ve ahirette... Allahü teâlâ, Mûsâ aleyhisselâma; (Bana yaklaşanlar, sevgime kavuşanlar içinde, verâ sâhipleri gibi yaklaşan olmaz) buyurmuştur. Netice olarak insan, Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, Onun emirlerine ne kadar uyarsa, hem dünyâda, hem de âhirette mutlu olur. İnsan, Allahü tealadan ne kadar uzaklaşırsa, emirlerini yapmaz, yasaklarından sakınmazsa, hem dünyâsı hem de âhireti perişan olur. Hadîs-i kudsîde buyurulduğu gibi: (Kulum bana biraz yaklaşırsa, ben ona çok yaklaşırım. Kulum bana çok yaklaşırsa, ben ona dahâ çok yaklaşırım. Kulum farzlarla birlikte çok nâfile ibâdet de yapınca bana öyle yaklaşır ki, onu çok severim. Onu sevince, duâlarını kabûl ederim. Onun görmesi, işitmesi ve gücü yetmesi benimle olur.)
.
Sadaka; belâyı giderir, ömrü uzatır
13 Aralık 2009 01:00
Allahü teâlânın rızâsına niyet ederek, karşılık beklemeden muhtâç olanlara, hibe edilen mala, paraya ve her türlü iyilikte, ihsânda bulunmaya, Sadaka denir. Bir Müslüman, önce ailesine, evlâdına helâl yedirmeli, helâl giydirmeli, sonra artan paranın zekâtını vermeli ve ondan sonra da sadaka vermelidir. Allahü teâlâ, her şeyi bir sebeple yaratmaktadır. Bir şeye kavuşmak isteyen, o şeyin sebebine kavuşmak için duâ etmelidir. Sebebine kavuşunca, bu sebebe yapışmalıdır. Allahü teâlâ, insana sıhhat, şifâ vermek için, duâ etmeyi, sadaka vermeyi ve ilâç kullanmayı sebep yapmıştır. Peygamber efendimiz; (Mallarınızı zekât vermekle koruyunuz. Hastalarınızı sadaka vererek tedâvî ediniz! Duâ ile belâdan korununuz!) buyurmuştur. Zâdül-mukvîn kitâbında buyuruluyor ki: "Beş şeyi yapmayan, beş şeyden mahrûm olur: 1-Malının zekâtını vermeyen, malının hayrını görmez. 2-Uşrunu vermeyenin, tarlasında, kazancında bereket kalmaz. 3-Sadaka vermeyenin, vücûdunda sıhhat kalmaz. 4-Duâ etmeyen, arzûsuna kavuşamaz. 5-Namâz vakti gelince, kılmak istemeyen, son nefeste kelime-i şehâdet getiremez." İmâm-ı Gazâlî hazretleri; "Kazâ-i mu'allak, Levh-i mahfûzda yazılıdır. Eğer o kimse, iyi amel yapıp, duâsı kabûl olursa, o kazâ değişir" buyuruyor. Hadîs-i şerîfte de; (Kader, tedbîr ile, sakınmakla değişmez. Fakat kabûl olan duâ, o belâ gelirken korur) buyurulmaktadır. Duânın belâyı defetmesi de, kazâ ve kaderdendir. Kalkan, oka siper olduğu gibi, su, yerden otun yetişmesine, havanın oksijen gazı, canlının hücrelerindeki gıdâ maddelerini yakıp harâret meydâna gelmesine sebep olduğu gibi, duâ da, Allahü teâlânın merhametinin gelmesine sebeptir. Hadîs-i şerîfte; (Kazâ-i mu'allakı, hiçbir şey değiştiremez. Yalnız duâ değiştirir ve ömrü, yalnız, ihsân, iyilik arttırır) buyuruldu. Bir kimseye takdîr edilen belâ, kazâ-i mu'allak ise, yani o kimsenin duâ etmesi de takdîr edilmişse, duâ eder, kabûl olunca, belâyı önler. Ecel-i kazâyı da, iyilik etmek geciktirir. Fakat, Ecel-i müsemmâ değişmez. Ecel-i kazâ, bir kimse, eğer iyi iş yapar, yâhut sadaka verir, hac ederse ömrü altmış sene, bunları yapmazsa kırk sene diye takdîr edilmesi gibidir. Birinin üç gün ömrü kalmış iken akrabâsını, Allah rızâsı için ziyâret etmesi ile, ömrü otuz seneye uzar. Otuz yıl ömrü olan kimse de, akrabâsını terk ettiği için, ömrü üç güne iner. Hazreti Ömer yaralanınca, Ka'bül-ahbâr hazretleri; -Ömer radıyallahü anh dahâ yaşamak isteseydi, duâ ederdi. Zîrâ onun duâsı elbette kabûl olurdu buyurunca, bunu işitenler şaşırıp; -Nasıl böyle söylüyorsun, Allahü teâlâ meâlen, (Ecel, bir ân gecikmez ve vaktinden önce gelmez) buyurdu, dediklerinde; -Evet, ecel hâzır olduğu vakit gecikmez. Fakat, ecel hâsıl olmadan önce, sadaka, duâ ve amel-i sâlih ile, ömür uzar. Zîrâ Fâtır sûresinde meâlen; (Herkesin ömrü ve ömürlerin kısalması hep yazılıdır) buyurulmaktadır cevabını vermiştir. ÖMRÜ UZAYAN ADAM... Vaktiyle İsâ aleyhisselâm, eshâbı ile bir yere giderken, çamaşır yıkayan bir adama rastlarlar ve selâm verip yollarına devam ederler. Oradan biraz uzaklaşınca İsâ aleyhisselam; -Dönüşte bu adamın cenâzesine hazır olun buyurur. Daha sonra dönüşlerinde bakarlar ki, çamaşır yıkayan adam yaşıyor. Buna hayret eden İsâ aleyhisselâm, Cebrâil aleyhisselâma; -Ya Cebrâil! Bu adamın öleceği bana bildirilmişti. Halbuki yaşıyor. Sebebi nedir? diye sorar. Cebrâil aleyhisselâm; -Ya İsâ, o çamaşır yıkayıcısının çamaşırları arasında siyah bir yılan vardı. Onu sokup öldürmesi gerekiyordu. Fakat o adam bir sadaka verdi ve verdiği sadaka sebebi ile ömrü uzatıldı cevabını verir. Daha sonra adamın çamaşırlarının içine baktıklarında, simsiyah ölü bir yılan görürler. Netice olarak, kabul olan duâ ve sadaka, gelmekte olan belâyı durdurur, gelmiş olanların gitmesine, ömrün de uzamasına sebep olur. Peygamber efendimizin buyurduğu gibi: (Sadaka, belâları giderir ve ömrü uzatır
.
Her gecenin bir sabahı vardır...
14 Aralık 2009 01:00
Bu dünyâ ve içindeki nimetlerin hepsi geçicidir, insânı aldatıcıdır. Bugün senin ise, yarın başkasınındır. Âhirette ele geçecek olanlar ise, sonsuzdur ve dünyâda iken kazanılır. Bu birkaç günlük hayat, eğer Muhammed aleyhisselâma ve Onun bildirdiklerine tâbi olarak geçirilirse, ebedi saâdet, sonsuz kurtuluş umulur. Yoksa Muhammed aleyhisselâma ve Onun bildirdiklerine tâbi olmadıkça, her şey hiçtir ve Ona uymadıkça, her yapılan hayır, iyilik, burada kalır, âhirette ele bir şey geçmez. Dünyâ, zirâat yani tarlaya tohup ekme yeridir. Tarlayı ekmeyip, tohumları yiyerek zevk ve safâ süren, mahsûl almaktan mahrûm kalacağı gibi, dünyâ hayâtını, nefsin arzûlarını yapmakla geçiren, ebedî nimetlerden, sonsuz zevklerden mahrûm olur. Geçici olan şânlar, şerefler, dünyâ lezzetleri, insanı, hakiki lezzetlerden mahrûm etmemelidir. Dünyâda kazanılan şeylerin, geçici olduğunu, her akıl sahibi bilir. Bunun için akıllı bir kimse, geçici olan şeylere kıymet vermez. Hatta hikmet sahipleri; "Geçici olan hayır, sonsuz kalan şerden dahâ kıymetsizdir" demişlerdi. İNSAN ÂCİZ YARATILMIŞTIR... Dünyâdaki nimetler geçici, ömürler ise pek kısadır. Bunları ele geçirmek için dînini vermek ahmaklıktır. İnsanların hepsi âcizdir. Allahü teâlâ dilemedikçe, kimse kimseye fayda ve zarar yapamaz. Geçici lezzetlere aldanmamalı, ölümü hâtırlamalı, âhiretin dehşet ve şiddetini göz önüne getirmelidir. Dünyâdaki elemler, kederler, üzüntüler de geçici, âhirettekiler ise, ebedîdir. Bu sebeple insân, başına gelen dert, musîbet ve belâya sabretmeli şikâyet etmemelidir. Zîrâ sabır, dert ve elemi şikâyet etmemektir. Sabrı bulunmayan insanların dinleri, kolaylıkla helâk olur. Dert ve belâ çekenlere sevâb verilmez, dert ve belâlara sabredenlere, bunları Allahü teâlâdan bilip, Ona yalvaranlara sevâb verilir. Zira dert ve belâlar, kul için birer imtihândır. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Şüphe edilen altını, ateşle muâyene ettikleri gibi, Allahü teâlâ, insanları dert ile belâ ile imtihân eder. Bazısı, belâ ateşinden hâlis olarak çıkar. Bazısı da, bozuk olarak çıkar.) İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: "Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile var olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi Onun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi, aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur. Kul isek, böyle olmalıyız! Böyle olmamak, kulluğu kabûl etmemek ve sâhibine karşı gelmek olur. Allahü teâlâ, hadîs-i kudsîde buyuruyor ki; (Kazâ ve kaderime râzı olmayan, beğenmeyen ve gönderdiğim belâlara sabır etmeyen, benden başka Rab arasın. Yeryüzünde kulum olarak bulunmasın!) İnsanların üzmelerine dayanmak lâzımdır. Akrabânın incitmelerine sabretmekten başka yapılacak şey yoktur. Allahü teâlâ, sevgili Peygamberine emir olarak, Ahkâf sûresinde; (Peygamberlerden Ulül'azm olanların sabrettikleri gibi Sen de sabret! Onlara azâb verilmesi için duâ etmekte acele eyleme!) meâlindeki âyet-i kerîmeyi gönderdi." "MAHLUKTAN BİR ŞEY BEKLEME!" Muhammed Ma'sûm hazretleri de buyuruyor ki: "İnsâna gelen marazlar, hastalıklar, elemler, takdîr-i ilâhî ile gelmektedir. Râzı olmak lâzımdır. İbâdetlere devâm, elemlere, hastalıklara sabredilmelidir. Allahü teâlânın kereminden âfiyet beklemelidir. Mahlûklardan bir şey beklememeli, her şeyin Hak teâlâdan geldiğini bilmelidir. Dertlerden, elemlerden kurtulmak için duâ ve istiğfâr etmelidir. Tesiri, faydası kati olan sebeplere yapışmalı, sebeplerin tesîrini Allahü teâlâdan beklemelidir. Onun takdîri, irâdesi olmadıkça, kimse kimseye zarar veremez. Bununla berâber, sebeplere yapışmak, Peygamberlerin yoludur." Netice olarak, her şey fâni, her şey geçicidir. Dertler, elemler, bütün sıkıntılar da geçicidir. Her gecenin bir sabahı, her sıkıntının da bir ferahlığı vardır. Sabretmek, ferahlamanın anahtarıdır. Allahü teâlâ, Kur'ân-ı kerîmde, sabredenleri sevdiğini bildirmektedir...
.
Allahü teâlâ settârdır...
20 Aralık 2009 01:00
Settâr, kulların günâhını örten mânâsında olup Allahü teâlânın sıfatlarındandır. Rabbimiz settâr yani günâhları örtücüdür. Müslümânın da din kardeşinin ayıbını, kusûrunu örtmesi lâzımdır. Allahü teâlâ, kullarının günâhlarını affedicidir. Müslümânlar da, birbirlerinin kusûrlarını, kabâhatlerini affetmelidir. Bir Müslümânın ayıbını, kusûrunu görünce, ona hüsn-i zan etmeli, te'vîline çalışmalı ve onu ıslâh etmelidir. Peygamber efendimiz; (Bir kimse, bir mü'min kardeşinin ayıbını kapatırsa, Allahü teâlâ o kimsenin bütün ayıplarını kıyâmet günü kapatır!) buyurmuşlardır. Ebü'l-Hasan-ı Şâzilî hazretleri buyuruyor ki: "Allahü teâlâ sözlerinde doğru ve işlerinde ihlâslı olanı, dünyâda kötülüklerden korur, âhirette de günahlarını affeder. Kendi kusûrlarını ıslâh etmek istersen, insanların kusûrlarını araştırma. Çünkü hüsn-i zân, îmân şûbelerinden olduğu gibi, insanların ayıplarını araştırmak da münâfıklıktandır." BİR GENÇ KIZIN TÖVBESİ... Hazret-i Ömer zamanında 14-15 yaşlarında bir kız, nefsine uyar, zinâ günâhına düşer ve gerekli cezâ da verilir. Bu hâl, açığa çıkıp herkes tarafından duyulunca, kızın babası, amcası, dayısı ve bütün ailesi, çok mahcup olurlar, insanların yüzüne bakamaz hâle gelirler ve oradan başka bir şehre hicret etmek mecburiyetinde kalırlar. Daha sonra kızcağız, yaptıklarına çok pişman olur, üzülür ve samimi bir şekilde tövbe eder, sokağa bile çıkmaz ve kendini tamamen dine, ibâdete verir, dört dörtlük bir Müslümân olur. Kızcağız tövbesine sâdık kalıp, ibâdetlerini samimiyetle yaptıkça, Allahü teâlâ da onun güzelliğini artırır ve kızcağızın güzelliği, o beldede dillere destan olur. Kızcağızın güzelliği, dindarlığı duyuldukça, tâlipleri, isteyenleri de artar. Fakat babası, kızı kimseye veremez ve kendi kendine; "Kızımı isteyenlere bunun kusûrunu söylemem lâzım. Eğer söylersem istemekten vazgeçecekler, söylemezsem de günâha gireceğim" diye düşünür ve benim kızım evlenmiyor, evlenmek istemiyor diyerek tâlipleri geri çevirir. Bir gün hatırına; "Emir-el mü'minin hazret-i Ömer'e gidip söyleyeyim o bir çare bulur" düşüncesi gelir. Gecikmeden hazret-i Ömer'in yanına gider ve huzûruna çıkıp; -Ya emir-el mü'minin, başımıza gelenleri biliyorsunuz. Kızım o günâhtan sonra öyle bir tövbe etti ki, kendini tamamen dine verdi. Dinin emirlerine uydukça, ibâdetlerini yaptıkça Allahü teâlâ da ona, herkesi imrendirecek bir güzellik verdi. Bu sefer de, her yerden tâlipler gelmeye başladı. Ben ise, kızımın kusûrunu söyleyemiyorum. Eğer söylersem isteyenler vazgeçecek, söylemesem bir günâhı örtmüş olacağım. Ne yapmamı, nasıl hareket etmemi tavsiye edersiniz, diye arz eder. Hazret-i Ömer olanları dinledikten sonra; -Ben hazret-i Peygamberden gördüm ve işittim. Resûlullah efendimiz, büyük günâhları hep örterdi. Sen de kızının günâhını sakın kimseye söyleme, ört buyururlar... Bir kimsenin ayıbını görünce, onu açmayıp, kapatmaya çalışmalıdır. Ayıpları, kusûrları meydâna çıkarmaya çalışmamalı, kimsenin gizli hâllerini araştırmamalıdır. Peygamber efendimiz, kimsenin ayıbını yüzüne vurmaz, kimseden şikâyet etmez, arkasından söylemez ve buyururdu ki: (Din kardeşinin ayıbını, utanç verici hâlini görüp de, bunu örten, kimse, İslâmiyyetten önce Arapların yaptıkları gibi, diri diri gömülen kızı mezârdan çıkarmış, ölümden kurtarmış gibidir.) "GECE GİBİ OL!.." Ahmed Siyâhî hazretleri, oğluna hitaben buyurur ki: "Tevâzu ve alçak gönüllülükte toprak gibi, başkasına fayda vermekte meyveli ağaç gibi, cömertlikte akan nehir gibi, ihsân ve iyilik yapmakta deniz gibi, mâlâyâni, faydasız şeyleri konuşmamakta, sükût ve susmakta cansız varlıklar gibi, ayıpları örtmekte karanlık gece gibi olmaya çalış." Netice olarak Allahü teâlâdan korkmalı, hiç kimsenin, hatasını, kusûrunu, büyük-küçük hiçbir günâhını arkasından söylememeli, açığa çıkarmamalıdır. Zira başkasının hatasını, kusûrunu, işlediği günâhı, açığa çıkarmak, arkasından söylemek, harâmdır, büyük günâhtır.
.
"Hakkında hayırlı olanı iste!"
21 Aralık 2009 01:00
Allahü teâlânın yarattığı, kullarına verdiği her şeyde, bir hayır vardır. Allahü teâlânın, vermesi gibi, alması da hayırlıdır. Verdiği zaman hayırlı olduğu gibi, aldığı zaman da, hayırlıdır. Hayırlı olan şeylere ise, sevinmek lâzımdır. Şûrâ sûresinin 12. âyetinde meâlen; (Göklerin ve yerin anahtarları Allahü teâlânındır. Rızkı dilediğine az, dilediğine çok verir. Çünkü O her şeyde kullarına neyin hayırlı olduğunu en iyi bilendir) buyurulmuştur. Allahü teâlâ, kullarından bazısına mal, para ile, bazısına da sermâyesiz, malsız rızık göndermektedir. Rızık için emredilen sebeplere sarılanlara, ezelde takdir edilen rızık gelmektedir. Bazan sermâye, mal, insanın felâketine sebep olabilir. Sermâyenin olmaması veya elinden gitmesi, o kimse için hayırlı olabilir. Nitekim Resûlullah efendimiz buyurdu ki: (Bir kimse geceyi, yarın yapacağı işleri düşünmekle geçirir. Hâlbuki o iş, bu kimsenin felâketine sebep olacaktır. Allahü teâlâ, bu kuluna acıyıp, o işi yaptırmaz. O ise, iş olmadığı için, üzülür. Bu işim neden olmuyor. Kim yaptırmıyor. Bana kim düşmanlık ediyor diye arkadaşlarına kötü gözle bakmaya başlar. Hâlbuki Allahü teâlâ, ona merhamet ederek felâketten korumuştur.) Bunun için hazret-i Ömer; "Yarın fakîr, muhtâç kalırsam hiç üzülmem. Zengin olmayı da, hiç düşünmem. Çünkü hangisinin benim için hayırlı olacağını bilmem" buyurmuştur. "ZENGİN OLMAK İSTİYORUM!" Vaktiyle Mûsâ aleyhisselâm Tûr-i Sinâ'ya giderken, önüne fakir bir kimse çıkar ve; -Ey Allahü teâlânın Peygamberi, ben fakirim ve bu fakirliğe dayanamıyorum. Duâ etseniz de, cenâb-ı Hak bana çok mal verse, zengin olsam, der. Mûsâ aleyhisselâm; -Hakkında hayırlı olanı iste! buyurur. Fakir ise; -Ben zengin olmak istiyorum, siz duâ edin deyince, Mûsâ aleyhisselâm; -Ben Peygamberim, bu konuda ısrâr etme, sonra felâketin olur buyurduysa da fakir; -Ne olursa olsun, siz duâ edin, ben zengin olmak istiyorum, diye ısrar eder. Fakirin bu ısrarı üzerine Mûsâ aleyhisselâm duâ eder ve cenâb-ı Hak da; (Senin hatırın için veririm) buyurur... Belli bir zaman sonra Mûsâ aleyhisselâm, aynı yerden geçerken, görevlilerin, zengin olmakta ısrar eden o adamın boynunu vuracaklarını görür ve sebebini sorar. Oradaki görevliler, Mûsâ aleyhisselâma; -Efendim, bu adam fakirken halim, selim, kimseye eziyet etmeyen, sıkıntı vermeyen bir kimse idi. Daha sonra birden zengin oldu ve zengin olunca da, şımardı, çok azdı ve haksız olarak da birisini öldürdü, kâtil oldu. Şimdi kendisi hakkında verilen ölüm cezâsını yerine getereceğiz, diye cevap verirler. Ahmed bin Alevî hazretlerinin talebelerinden birinin çocuğu vefât eder. Talebe, ölen çocuğunu kucağına alıp hocasının huzûruna gelir ve; -Efendim, Allahü teâlâya duâ edin de, ya bu oğlumu diriltsin veya benim de rûhumu alsın, der. Ahmed bin Alevî hazretleri; -Evladım, senin için hayırlı olanı iste. Allahü teâlânın takdirine rızâ gösterip sabretmelisin. Allahü teâlâ, bu yavruyu sana emânet olarak vermişti. Şimdi geri alırken sana çok sevâb, iyilik verecek. Bu merhamete ve bu ihsâna kavuşabilmek için sabretmeli, Onun yaptığını hoş görmelisin. Kızar, bağırıp çağırırsan, sevâba kavuşamaz, hatta Allahü teâlâya âsi olur, günâha girersin. Bu sebeple sabredip râzı olmalısın, buyurur. Talebe de; -Efendim, Allahü teâlânın takdîrine râzı oldum cevabını verir. İNSANLAR BİLEMEZLER!.. Netice olarak insanlar, kendilerine hangi şeyin hayırlı, faydalı olacağını iyi bilemez. Allahü teâlâ, dahâ iyi bilir. Meselâ, bir hastanın babası doktor olsa, bu kimse, babası kendisine etli, tatlı yiyecekler verince, iyi olmasaydım, babam bana bunları vermezdi diye sevindiği gibi, babası, etli, tatlı gibi yiyecekleri vermediğinde de, benim iyi olmam için bunları yedirmiyor diye yine sevinir. Allahü teâlânın da vermesine ve vermemesine böyle îmân etmeli ve kendisi için hayırlı olanı istemelidir. Hadîs-i şerîfte buyurulduğu gibi: (Allahü teâlâ, hayırlı şey için çalışanı, maksadına kavuşturur. Kötülükten sakınanı, ondan korur.
.
Huzur isteyen, itaat eder!..
27 Aralık 2009 01:00
Bir kimse, îmân eder, emredilenleri yapıp, yasaklardan sakınırsa, dünyâda rahat, huzûrlu olur, âhirette de ebedi saâdete kavuşur. İnsan, Allahü teâlâya ne kadar yaklaşırsa, hem dünyâda hem âhirette mutlu olur. Ve bir insan da, Allahü teâlâdan ne kadar uzaklaşırsa, hem dünyâsı, hem de âhireti perişan olur. Çünkü Allahü teâlâ, kullarına ana, babalarından daha şefkatli, daha merhametli ve bize bizden daha yakındır. Dolayısıyla bütün ni'metleri veren, bizi insan olarak dünyâya getiren, bu îmânı, kendi dinine hizmetleri nasib eden, bütün bu saymakla bitmeyen ni'metleri veren yüce Allaha sırt çevirmek, menfaâtçilerle dost olmak, kadim dostu bırakıp da başkalarıyla uğraşmak, cenâb-ı Hakkın gücüne gider. Allahü teâlâ için yapılan işe ihlâs, dünya için yapılana ise, riyâ denir. Bunlar, birbirinin tam tersidir, zıddıdır. Bu sebeple insân, yaptığını Allah için yapmalıdır. Ahmet'e çalışıp da, Mehmet'ten ücret beklenmez. Dolayısıyla insanlar beğensin, insanlar sevsin, methetsin, alkışlasın diye yaşarsak, cenâb-ı Haktan ne bekleriz. Yediren, içiren, hayat veren Odur. Cenâb-ı Hakkın bizden istediği ise, Onu Allah olarak tanımak, bilmek, îmân etmek ve Onun emir ve yasaklarına en azından saygılı olmaktır. Veysel Karani hazretlerine birisi gelmiş ve; -Efendim bize bir nasihat eder misiniz? deyince; -Allahü teâlâyı bilir misin? buyurmuş. O kimse; -Evet bilirim, deyince; -Başka bir şey bilmene gerek yok, buyurmuş. O kimse; -Bir tane daha nasihat verir misiniz? deyince; -Allahü teâlâ seni biliyor mu? diye sormuşlar. O kimse de; -Elbette biliyor, deyince; -Başkası bilmese de olur, buyurmuşlardır. Bu sebeple Müslüman, yaptığı işleri, ne için, kim için yaptığına, ihlâs ile mi, yoksa riyâ ile mi olduğuna dikkat etmelidir. Hedefi, gâyesi dünyâ olanın, ibâdetinde de, dünyâsında da, hayır kalmaz, böyle kimse, hüsrândadır. Kavuşmak istediği dünyâ, her kavuştuğunda tekrar bir serap gibi uzağa gider. Dünyâ, bir gölge gibidir, hiç kimse bu gölgeye yetişememiştir. Kavuşmak mümkün değildir. Eğer dünyâdan yüz çevirirsek, ışığa dönersek, gölge arkamızdan gelecektir. Biz kaçtıkça o da koşacaktır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Dünyâ sizin için yaratıldı. Siz de âhiret için yaratıltınız! Âhirette ise, Cennetten ve Cehennem ateşinden başka yer yoktur.) Dünyâ, âşıklarına mihnet, lezzetlerine aldanmayanlara ni'met, ibâdet edenlere kazanç, ibret alanlara da hikmet yeridir. Onu tanıyanlara selâmet yeridir. Ana rahmine nisbetle Cennet gibi, âhirete nisbetle çöplük gibidir. Peygamber efendimiz; (Arzûsu âhiret olup, âhiret için çalışana, Allahü teâlâ dünyâyı hizmetçi yapar) buyurmuştur. Allahü teâlânın râzı olmadığını terk edene, Allahü teâlâ ondan iyisini ihsân eder. Dünyâyı anlayan, onun sıkıntılarından üzülmez ve dünyâyı anlayan, ondan sakınır. İnsan, ne için yaratılmış olduğunu unutup, dünyâ zînetlerine aldanır, âhiret hâzırlığı yapmazsa, ebedî felâkete sürüklenir. Dünyâ ile âhiret, doğu ile batı gibidir ki, birine yaklaşan, ötekinden uzak olur. Bir kimse, ibâdetini yapmaz ve geçiminde, kazancında Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını gözetmezse, dünyâya düşkün olmuş olur. Allahü teâlâ herkesin kalbini bundan soğutur, bunu kimse sevmez. İNSANLARIN SIKINTISI ARTTI!.. Netice olarak insanlar, Allahü teâlâyı inkâr ettikçe, Ona isyân edip emirlerinden uzaklaştıkça, geçimsizlik, sefâlet, işkence, sıkıntı, huzûrsuzluk içinde kıvrandıkları görülmüştür. Teknolejide akıllara hayret verecek ilerlemeler olduğu hâlde, dünyâdaki huzûrsuzluk, insanlardaki sıkıntı azalmamış, aksine artmıştır. Allahü teâlâ, insanların saâdetlerine sebep olan şeyleri emretmiş, felâketlerine sebep olanları da yasak etmiştir. Müslüman olsun, gayr-i müslim olsun, bir kimse, bilerek veyâ bilmeyerek, bu emir ve yasaklara uyarsa, faydalı bir ilâcı kullananların dertlerden kurtulması gibi, dünyâda râhat ve huzûr içinde yaşar. Îmân eder ve bu şekilde de vefât ederse, âhirette de ebedî saâdete kavuşur...
.
Öyle bir dost seçmeliyim ki..."
28 Aralık 2009 01:00
Sâdık dost, arkadaş aramalı, böyle bir dost bulunca da ona gereken hürmeti, saygıyı göstermeli, kıymetini bilmeli, hizmette kusûr etmemelidir... İnsan, kendisine, dünya ve âhiret zararlarından koruyacak iyi bir arkadaş, dost seçmelidir. Böyle bir dost bulunca da, onun kıymetini bilmeli, edeblerine dikkat etmeli, ona saygılı davranmalıdır. Aybını görmemeli ve hiç kimseye söylememeli, hattâ unutmalıdır! Onunla tartışmamalı, kalbini kırmamalıdır. Ancak herkesle de dost olmamalı, emin olanlarla arkadaş olmalıdır. Emin olanlar, Allahü teâlâdan korkanlardır. İmâm-ı Muhammed Bâkır hazretleri, oğlu Câfer-i Sâdık hazretlerine hitaben; "Ey evlâdım! Fasıklarla arkadaşlıktan çok sakın. Böyle insanlar seni bir lokmaya değişebilir. Cimrilerle dost olmaktan da sakın. Zîrâ çok ihtiyâcın olduğu bir zamanda az bir şey vermekten çekinirler. Yalancılarla dost olma, sana dost görünüp konuşur, ayrılınca hâli değişir. Ahmaklarla dostluk, arkadaşlık kurma, onlar, sana iyilik yapıyorum zannederek kötülük yaparlar. Akrabâyı ziyâreti terk edenle de dost olma. Çünkü, Kur'ân-ı kerîmin üç yerinde böyle kimseyi lânetlenmiş gördüm" buyurmuştur. GAFİL O KİMSEDİR Kİ!.. Süfyân-ı Sevrî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kimsenin, duâ ederken yalnız kendisine duâ edip, ana-babasına ve diğer Müslümanlara duâ etmemesi, Kur'ân-ı kerîm okumayı bildiği halde her gün en azından yüz âyet okumaması, câmiye girdiği halde iki rekat olsun namaz kılmadan çıkması, kabristandan geçtiği halde mevtâlara selâm vermemesi, bir yerde yalnız olarak yaşıyorsa, cumâ günü şehre geldiği halde cumâ namazı kılmaması, bulunduğu beldeye bir âlim geldiği halde, onun ilminden hiç istifâde edememesi, bir kişi ile dost olduğu halde ismini öğrenmeden ayrılması, bir tanıdığı kendisini dâvet ettiği halde dâvetine gitmemesi, gençlik çağı büyük bir fırsat olduğu halde o zamanını boşa geçirmesi, kendisi tok ve komşusunun aç olduğunu bildiği halde, ona bir şeyler vermemesi o kimsenin gafletindendir." Yahyâ bin Muâz-ı Râzî hazretleri; "Senden meydana gelen bir hatâ sebebiyle seni özür dilemeye mecbur eden, berâber olduğunuzda kendisine müdârâ etmen icâbeden ve kendisine, 'Allahü teâlâya duâ ettiğinde beni de hatırla' demeye ihtiyaç duyduğun kimse, hakîkî dost olamaz" buyurmuştur. Bekir bin Abdullah el-Müzenî hazretleri bir talebesine şöyle nasîhat eder: "Biri ile arkadaş olduğun zaman bâzı hususları yerine getirmen gerekir. Berâber olduğunuzda, şâyet onun ayakkabısının ipi kopar ve o bunları düzeltip bağlayıncaya kadar sen onu beklemezsen, sen arkadaşlık hukukuna riâyet etmemiş olursun. Çünkü sen, bu hâlinle dost olamazsın. Yine, senin arkadaşın bir ihtiyâç için bir yerde oturduğunda, o işini bitirinceye kadar onu beklemezsen, yine hakîkî dost sayılmazsın. Din kardeşlerinden bir cefâ görürsen, bil ki bu, yaptığın bir hatâdan dolayıdır. Derhal Allahü teâlâya dön ve tövbe et. Ayrıca, bir sevgi görecek olursan, Allahü teâlâya olan tâattan ve Allahü teâlânın beğendiği işleri yapmaktan hâsıl olduğunu bil ve şükret." HİZMETTE KUSUR ETMEMELİ... Netice olarak, sâdık dost, arkadaş aramalı, böyle bir dost bulunca da ona gereken hürmeti, saygıyı göstermeli, kıymetini bilmeli, hizmette kusûr etmemelidir. Çünkü sâdık olan dost, insanı tehlikelerden, korkulardan muhâfaza eder. Gerçi böyle bir arkadaş, böyle bir dost bulmak çok zor ise de, bulunmaz demek değildir. Hâtim-i Esam hazretlerinin, hocası Şakîk-i Belhî hazretlerine arz ettiği gibi: "İnsanlara baktım, herkes, bir şeyi seçmiş gördüm ve bu sevgililerin çoğu, onlara ölüm yatağına kadar, bazıları öldüğü vakte kadar, bazıları da, mezâra girinceye kadar, arkadaşlık ediyor ve sonra onları yalnız ve zavallı olarak bırakıp ayrılıyorlar, gördüm. Onunla berâber kimse mezâra girmiyor, dert ortağı olmuyor. Bu hâli görünce, düşündüm ve kendime dedim ki, dünyâda öyle bir dost seçmeliyim ki, mezâra benimle gelsin, bana orada arkadaşlık etsin. Aradım, taradım, Allahü teâlâya yapılan ibâdetlerden başka böyle sâdık bir sevgili bulunmadığını gördüm. Dost olarak onları seçtim ve onlara sarıldım..."
.
|
| Bugün 616 ziyaretçi (1170 klik) kişi burdaydı! |
|
|
| |
| |
 |
|
.
.
.
.
.
|
| Bugün 211 ziyaretçi (443 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
